CINXE.COM

နိုင်ငံရေး - ဝီကီပီးဒီးယား

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="my" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>နိုင်ငံရေး - ဝီကီပီးဒီးယား</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )mywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "၀\t၁\t၂\t၃\t၄\t၅\t၆\t၇\t၈\t၉"],"wgDefaultDateFormat":"my normal","wgMonthNames":["","ဇန်နဝါရီ","ဖေဖော်ဝါရီ","မတ်","ဧပြီ","မေ","ဇွန်","ဇူလိုင်","ဩဂုတ်","စက်တင်ဘာ","အောက်တိုဘာ","နိုဝင်ဘာ","ဒီဇင်ဘာ"],"wgRequestId":"b3637bd1-3826-4405-a2a3-ad9b4f3001f1","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"နိုင်ငံရေး","wgTitle":"နိုင်ငံရေး","wgCurRevisionId":839430,"wgRevisionId":839430,"wgArticleId":5459,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["CS1 အင်္ဂလိပ်-ဘာသာစကား ရင်းမြစ်များ (en)", "အချက်အလက် စိစစ်ရန်လိုအပ်နေသော စာမျက်နှာများ အားလုံး","အချက်အလက် စိစစ်ရန်လိုအပ်နေသော ဝီကီပီးဒီးယား ဆောင်းပါးများ","ကိုးကားမဲ့အဆိုများပါ ဆောင်းပါးများ","တမ်းပလိတ်တွင်းရှိ ရက်စွဲပါရာမီတာမမှန်သော ဆောင်းပါးများ","အကိုးအကား မပါဝင်သော ဆောင်းပါးများအားလုံး","All articles with specifically marked weasel-worded phrases","Articles with specifically marked weasel-worded phrases","December 2020 မှ အကိုးအကား မပါဝင်သော ဆောင်းပါးများ","နိုင်ငံရေး", "ပင်မ အကြောင်းအရာ ဆောင်းပါးများ"],"wgPageViewLanguage":"my","wgPageContentLanguage":"my","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"နိုင်ငံရေး","wgRelevantArticleId":5459,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"my","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"my"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true, "wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7163","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready", "mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.switcher","ext.gadget.charinsert","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=my&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=my&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=my&amp;modules=ext.gadget.charinsert-styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=my&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="နိုင်ငံရေး - ဝီကီပီးဒီးယား"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//my.m.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ပြင်ဆင်ရန်" href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ဝီကီပီးဒီးယား (my)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//my.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.my"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Atom feed ဝီကီပီးဒီးယား ခု" href="/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%9C%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%B2%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-နိုင်ငံရေး rootpage-နိုင်ငံရေး skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ဆိုဒ်"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ပင်မ မီနူး" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ပင်မ မီနူး</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ပင်မ မီနူး</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">ဘေးဘားသို့ရွှေ့ပါ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ဝှက်ရန်</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> အ​ညွှန်း​ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%97%E1%80%9F%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%AC" title="ဗဟိုစာမျက်နှာသို့ သွားရန် [z]" accesskey="z"><span>ဗဟိုစာမျက်နှာ</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%AD%E1%80%96%E1%80%BC%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="လက်ရှိ အဖြစ်အပျက်များမှ နောက်ခံ အချက်အလက်များကို ရှာရန်"><span>လက်ရှိဖြစ်ရပ်များ</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%9C%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%B2%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="ဝီကီမှ လတ်တလော အပြောင်းအလဲများ စာရင်း [r]" accesskey="r"><span>လတ်တလော အပြောင်းအလဲများ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%80%E1%80%BB%E1%80%95%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8" title="ကျပန်းစာမျက်နှာ ပြရန် [x]" accesskey="x"><span>ကျပန်းစာမျက်နှာ</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8"><span>ဝီကီပီးဒီးယား အကြောင်း</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Contact-url"><span>ဆက်သွယ်ရန်</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> ပါဝင်ပံ့ပိုးရန် </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန်နေရာ"><span>အ​ကူ​အ​ညီ​</span></a></li><li id="n-introduction" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B0%E1%80%A1%E1%80%8A%E1%80%AE:%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%80%E1%80%BA"><span>တည်းဖြတ်ခြင်း လေ့လာရန်</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%B1%E1%80%9B%E1%80%AC" title="ပရောဂျက်အကြောင်း၊ သင်ဘာလုပ်ပေးနိုင်သည် နှင့် ဘယ်နေရာတွင် ရှာဖွေရန်များ"><span>ပေါင်းကူးနေရာ</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:%E1%80%96%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%B0%E1%80%8A%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%9A%E1%80%AC"><span>ဖိုင်​တင်​ရန်​</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E1%80%97%E1%80%9F%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%AC" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ဝီကီပီးဒီးယား" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-my.svg" style="width: 7.5em; height: 1.4375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-my.svg" width="120" height="16" style="width: 7.5em; height: 1em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%AC%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%9B%E1%80%94%E1%80%BA" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ဝီကီပီးဒီးယားတွင် ရှာဖွေရန် [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ရှာဖွေရန်</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ဝီကီပီးဒီးယား တွင် ရှာဖွေရန်" aria-label="ဝီကီပီးဒီးယား တွင် ရှာဖွေရန်" autocapitalize="sentences" title="ဝီကီပီးဒီးယားတွင် ရှာဖွေရန် [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="အထူး:ရှာဖွေရန်"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ရှာဖွေရန်</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ကိုယ်ပိုင် ကိရိယာများ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ပုံပန်းသွင်ပြင်"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ပုံပန်းသွင်ပြင်" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ပုံပန်းသွင်ပြင်</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=spontaneous&amp;uselang=my" class=""><span>လှူဒါန်း​မှု​</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%94%E1%80%BA&amp;returnto=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="အကောင့်တစ်ခုကို ဖန်တီးပြီး ဝင်ရောက်ရန် သင့်အား တိုက်တွန်းပါသည်။ သို့သော် မဖြစ်မနေ မဟုတ်ပါ။" class=""><span>အကောင့် ဖန်တီးရန်</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:UserLogin&amp;returnto=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="သင့်အား အကောင့်ဝင်ရန် တိုက်တွန်းပါသည်။ သို့သော် မဖြစ်မနေ လုပ်ဆောင်ရန် မဟုတ်ပါ။ [o]" accesskey="o" class=""><span>အကောင့်ဝင်ရန်</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="နောက်ထပ် ရွေးချယ်စရာများ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ကိုယ်ပိုင် ကိရိယာများ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ကိုယ်ပိုင် ကိရိယာများ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="အသုံးပြုသူ မီနူး" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=spontaneous&amp;uselang=my"><span>လှူဒါန်း​မှု​</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%94%E1%80%BA&amp;returnto=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="အကောင့်တစ်ခုကို ဖန်တီးပြီး ဝင်ရောက်ရန် သင့်အား တိုက်တွန်းပါသည်။ သို့သော် မဖြစ်မနေ မဟုတ်ပါ။"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>အကောင့် ဖန်တီးရန်</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:UserLogin&amp;returnto=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="သင့်အား အကောင့်ဝင်ရန် တိုက်တွန်းပါသည်။ သို့သော် မဖြစ်မနေ လုပ်ဆောင်ရန် မဟုတ်ပါ။ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>အကောင့်ဝင်ရန်</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ထွက်ပြီးသား တည်းဖြတ်သူများအတွက် စာမျက်နှာများ <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B0%E1%80%A1%E1%80%8A%E1%80%AE:%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%80%E1%80%BA" aria-label="တည်းဖြတ်ခြင်းအကြောင်း ပိုမိုလေ့လာရန်"><span>ပိုမို လေ့လာရန်</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%80%E1%80%BB%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%81%8F%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%BD%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="ဤအိုင်ပီလိပ်စာမှ ပြုလုပ်ထားသော တည်းဖြတ်မှုများ၏ စာရင်း [y]" accesskey="y"><span>ဆောင်ရွက်ချက်များ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%80%E1%80%BB%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%81%8F%E1%80%86%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA" title="ဤအိုင်ပီလိပ်စာမှ တည်းဖြတ်မှုများအကြောင်း ဆွေးနွေးချက် [n]" accesskey="n"><span>ဆွေးနွေးရန်</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="ဆိုဒ်"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="မာတိကာ" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">မာတိကာ</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">ဘေးဘားသို့ရွှေ့ပါ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ဝှက်ရန်</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">အစပိုင်း</div> </a> </li> <li id="toc-ဝေါဟာရသမိုင်း" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ဝေါဟာရသမိုင်း"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၁</span> <span>ဝေါဟာရသမိုင်း</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ဝေါဟာရသမိုင်း-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ဝေါဟာရသမိုင်း subsection</span> </button> <ul id="toc-ဝေါဟာရသမိုင်း-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်ချက်များ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်ချက်များ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၁.၁</span> <span>အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်ချက်များ</span> </div> </a> <ul id="toc-အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်ချက်များ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်ခြင်း" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်ခြင်း"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၂</span> <span>ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်ခြင်း</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်ခြင်း-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်ခြင်း subsection</span> </button> <ul id="toc-ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်ခြင်း-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ကျယ်ပြန့်စွာ_(နှင့်)_အကန့်အသတ်ဖြင့်" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ကျယ်ပြန့်စွာ_(နှင့်)_အကန့်အသတ်ဖြင့်"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၂.၁</span> <span>ကျယ်ပြန့်စွာ (နှင့်) အကန့်အသတ်ဖြင့်</span> </div> </a> <ul id="toc-ကျယ်ပြန့်စွာ_(နှင့်)_အကန့်အသတ်ဖြင့်-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ကိုယ်ကျင့်တရားနှင့်ဆိုင်သော_(နှင့်)_လက်တွေ့တရားနှင့်_ဆိုင်သော" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ကိုယ်ကျင့်တရားနှင့်ဆိုင်သော_(နှင့်)_လက်တွေ့တရားနှင့်_ဆိုင်သော"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၂.၂</span> <span>ကိုယ်ကျင့်တရားနှင့်ဆိုင်သော (နှင့်) လက်တွေ့တရားနှင့် ဆိုင်သော</span> </div> </a> <ul id="toc-ကိုယ်ကျင့်တရားနှင့်ဆိုင်သော_(နှင့်)_လက်တွေ့တရားနှင့်_ဆိုင်သော-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ထိပ်တိုက်တွေ့စွာ_(နှင့်)_ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်၍" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ထိပ်တိုက်တွေ့စွာ_(နှင့်)_ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်၍"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၂.၃</span> <span>ထိပ်တိုက်တွေ့စွာ (နှင့်) ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်၍</span> </div> </a> <ul id="toc-ထိပ်တိုက်တွေ့စွာ_(နှင့်)_ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်၍-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-သမိုင်းကြောင်း" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#သမိုင်းကြောင်း"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၃</span> <span>သမိုင်းကြောင်း</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-သမိုင်းကြောင်း-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle သမိုင်းကြောင်း subsection</span> </button> <ul id="toc-သမိုင်းကြောင်း-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-သမိုင်းဦးမတိုင်မီခေတ်" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#သမိုင်းဦးမတိုင်မီခေတ်"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၃.၁</span> <span>သမိုင်းဦးမတိုင်မီခေတ်</span> </div> </a> <ul id="toc-သမိုင်းဦးမတိုင်မီခေတ်-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-အစောဆုံး_နိုင်ငံများ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#အစောဆုံး_နိုင်ငံများ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၃.၂</span> <span>အစောဆုံး နိုင်ငံများ</span> </div> </a> <ul id="toc-အစောဆုံး_နိုင်ငံများ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်း" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်း"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၃.၂.၁</span> <span>နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်း</span> </div> </a> <ul id="toc-နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်း-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ရှေးခေတ်_သမိုင်း" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ရှေးခေတ်_သမိုင်း"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၃.၂.၂</span> <span>ရှေးခေတ် သမိုင်း</span> </div> </a> <ul id="toc-ရှေးခေတ်_သမိုင်း-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ယနေ့ခေတ်" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ယနေ့ခေတ်"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၃.၃</span> <span>ယနေ့ခေတ်</span> </div> </a> <ul id="toc-ယနေ့ခေတ်-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ဂလိုဘယ်လိုင်ဇေးရှင်း" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ဂလိုဘယ်လိုင်ဇေးရှင်း"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၃.၄</span> <span>ဂလိုဘယ်လိုင်ဇေးရှင်း</span> </div> </a> <ul id="toc-ဂလိုဘယ်လိုင်ဇေးရှင်း-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၄</span> <span>နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ</span> </div> </a> <ul id="toc-နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-နိုင်ငံရေးစနစ်" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#နိုင်ငံရေးစနစ်"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၅</span> <span>နိုင်ငံရေးစနစ်</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-နိုင်ငံရေးစနစ်-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle နိုင်ငံရေးစနစ် subsection</span> </button> <ul id="toc-နိုင်ငံရေးစနစ်-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-အစိုးရပုံစံများ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#အစိုးရပုံစံများ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၅.၁</span> <span>အစိုးရပုံစံများ</span> </div> </a> <ul id="toc-အစိုးရပုံစံများ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-အာဏာ၏_အရင်းအမြစ်" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#အာဏာ၏_အရင်းအမြစ်"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၅.၁.၁</span> <span>အာဏာ၏ အရင်းအမြစ်</span> </div> </a> <ul id="toc-အာဏာ၏_အရင်းအမြစ်-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vertical_integration_(_စနစ်၏_လုပ်ဆောင်ပုံ_တိုးချဲ့ခြင်း[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက်_ရှိသည်]_)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Vertical_integration_(_စနစ်၏_လုပ်ဆောင်ပုံ_တိုးချဲ့ခြင်း[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက်_ရှိသည်]_)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၅.၁.၂</span> <span>Vertical integration <sup>( စနစ်၏ လုပ်ဆောင်ပုံ တိုးချဲ့ခြင်း<i>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i> )</sup></span> </div> </a> <ul id="toc-Vertical_integration_(_စနစ်၏_လုပ်ဆောင်ပုံ_တိုးချဲ့ခြင်း[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက်_ရှိသည်]_)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-နိုင်ငံတော်" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#နိုင်ငံတော်"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၅.၂</span> <span>နိုင်ငံတော်</span> </div> </a> <ul id="toc-နိုင်ငံတော်-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-အခြေခံဥပဒေများ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#အခြေခံဥပဒေများ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၅.၃</span> <span>အခြေခံဥပဒေများ</span> </div> </a> <ul id="toc-အခြေခံဥပဒေများ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ကိုးကားချက်များ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ကိုးကားချက်များ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">၆</span> <span>ကိုးကားချက်များ</span> </div> </a> <ul id="toc-ကိုးကားချက်များ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="မာတိကာ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">နိုင်ငံရေး</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in ၂၀၉ languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-209" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">၂၀၉ ဘာသာစကားများ ၂၀၉ ခု</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Politiek" title="Politiek – အာဖရိကန်" lang="af" hreflang="af" data-title="Politiek" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="အာဖရိကန်" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – ဆွစ် ဂျာမန်" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Politik" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="ဆွစ် ဂျာမန်" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%96%E1%88%88%E1%89%B2%E1%8A%AB" title="ፖለቲካ – အမ်ဟာရစ်ခ်" lang="am" hreflang="am" data-title="ፖለቲካ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="အမ်ဟာရစ်ခ်" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Politica" title="Politica – အာရာဂွန်" lang="an" hreflang="an" data-title="Politica" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="အာရာဂွန်" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D8%A9" title="سياسة – အာရဗီ" lang="ar" hreflang="ar" data-title="سياسة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="အာရဗီ" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D8%A9" title="سياسة – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="سياسة" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="سياسه – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="سياسه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A7%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A6%A8%E0%A7%80%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="ৰাজনীতি – အာသံ" lang="as" hreflang="as" data-title="ৰাজনীতি" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="အာသံ" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Pol%C3%ADtica" title="Política – အက်စ်တိုးရီးယား" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Política" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="အက်စ်တိုးရီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="राजनीति – အာဝါဒီ" lang="awa" hreflang="awa" data-title="राजनीति" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="အာဝါဒီ" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Siyas%C9%99t" title="Siyasət – အဇာဘိုင်ဂျန်" lang="az" hreflang="az" data-title="Siyasət" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="အဇာဘိုင်ဂျန်" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="سیاست – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="سیاست" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D3%99%D0%B9%D3%99%D1%81%D3%99%D1%82" title="Сәйәсәт – ဘက်ရှ်ကာ" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Сәйәсәт" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="ဘက်ရှ်ကာ" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Politik" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Puolit%C4%97ka" title="Puolitėka – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Puolitėka" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Politika" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Палітыка – ဘီလာရုစ်" lang="be" hreflang="be" data-title="Палітыка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ဘီလာရုစ်" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Палітыка – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Палітыка" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Политика – ဘူလ်ဂေးရီးယား" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Политика" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ဘူလ်ဂေးရီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="राजनीति – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="राजनीति" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%81%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%91%E1%80%AE%E1%80%9B%E1%80%B1%EA%A9%BB" title="ခမ်းထီရေꩻ – Pa&#039;O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ခမ်းထီရေꩻ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa&#039;O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Politiki" title="Politiki – ဘန်ဘာရာ" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Politiki" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="ဘန်ဘာရာ" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A6%A8%E0%A7%80%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="রাজনীতি – ဘင်္ဂါလီ" lang="bn" hreflang="bn" data-title="রাজনীতি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ဘင်္ဂါလီ" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%86%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%B2%E0%BD%B2%E0%BD%91%E0%BC%8B" title="ཆབ་སྲིད་ – တိဘက်" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཆབ་སྲིད་" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="တိဘက်" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A6%A8%E0%A7%80%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="রাজনীতি – Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="রাজনীতি" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Politikerezh" title="Politikerezh – ဘရီတွန်" lang="br" hreflang="br" data-title="Politikerezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ဘရီတွန်" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – ဘော့စ်နီးယား" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Politika" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ဘော့စ်နီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Politik" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%BD_%D1%82%D2%AF%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%BE" title="Гүрэн түрын бодолго – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Гүрэн түрын бодолго" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Pol%C3%ADtica" title="Política – ကတ်တလန်" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Política" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="ကတ်တလန်" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/C%C3%A9ng-d%C3%AA" title="Céng-dê – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Céng-dê" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Политика – ချက်ချန်း" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Политика" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ချက်ချန်း" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – စီဗူအာနို" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Politika" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="စီဗူအာနို" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – ချမိုရို" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Politika" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="ချမိုရို" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%95%D8%AA" title="سیاسەت – ဗဟိုဒေသသုံး ကဒ်ဘာသာ" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="سیاسەت" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="ဗဟိုဒေသသုံး ကဒ်ဘာသာ" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Pulitica" title="Pulitica – ခိုစီကန်" lang="co" hreflang="co" data-title="Pulitica" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="ခိုစီကန်" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – ချက်" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Politika" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ချက်" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Политика – ချူဗက်ရှ်" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Политика" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ချူဗက်ရှ်" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Gwleidyddiaeth" title="Gwleidyddiaeth – ဝေလ" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Gwleidyddiaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ဝေလ" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – ဒိန်းမတ်" lang="da" hreflang="da" data-title="Politik" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="ဒိန်းမတ်" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – ဂျာမန်" lang="de" hreflang="de" data-title="Politik" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ဂျာမန်" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Politika" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE" title="Πολιτική – ဂရိ" lang="el" hreflang="el" data-title="Πολιτική" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ဂရိ" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Politics" title="Politics – အင်္ဂလိပ်" lang="en" hreflang="en" data-title="Politics" data-language-autonym="English" data-language-local-name="အင်္ဂလိပ်" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Politiko" title="Politiko – အက်စ်ပရန်တို" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Politiko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="အက်စ်ပရန်တို" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Pol%C3%ADtica" title="Política – စပိန်" lang="es" hreflang="es" data-title="Política" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="စပိန်" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Poliitika" title="Poliitika – အက်စ်တိုးနီးယား" lang="et" hreflang="et" data-title="Poliitika" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="အက်စ်တိုးနီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – ဘာစ်ခ်" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Politika" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ဘာစ်ခ်" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Pol%C3%ADtica" title="Política – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Política" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="سیاست – ပါရှန်" lang="fa" hreflang="fa" data-title="سیاست" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ပါရှန်" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Politiikka" title="Politiikka – ဖင်လန်" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Politiikka" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ဖင်လန်" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Poliitiga" title="Poliitiga – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Poliitiga" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Politikkur" title="Politikkur – ဖာရို" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Politikkur" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ဖာရို" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Politique" title="Politique – ပြင်သစ်" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Politique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ပြင်သစ်" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Politica" title="Politica – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Politica" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Politiik" title="Politiik – မြောက် ဖရီစီရန်" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Politiik" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="မြောက် ဖရီစီရန်" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Politiche" title="Politiche – ဖရူလီယန်း" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Politiche" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="ဖရူလီယန်း" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Polityk" title="Polityk – အနောက် ဖရီစီရန်" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Polityk" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="အနောက် ဖရီစီရန်" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Polait%C3%ADocht" title="Polaitíocht – အိုင်းရစ်ရှ်" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Polaitíocht" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="အိုင်းရစ်ရှ်" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Politik" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Poilitigs" title="Poilitigs – စကော့တစ်ရှ် ဂေးလစ်ခ်" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Poilitigs" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="စကော့တစ်ရှ် ဂေးလစ်ခ်" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Pol%C3%ADtica" title="Política – ဂါလီစီယာ" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Política" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ဂါလီစီယာ" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Jokuaikuaa" title="Jokuaikuaa – ဂူအာရာနီ" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Jokuaikuaa" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="ဂူအာရာနီ" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guw mw-list-item"><a href="https://guw.wikipedia.org/wiki/Tohodid%E1%BB%8D" title="Tohodidọ – Gun" lang="guw" hreflang="guw" data-title="Tohodidọ" data-language-autonym="Gungbe" data-language-local-name="Gun" class="interlanguage-link-target"><span>Gungbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Politickaght" title="Politickaght – မန်းဇ်" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Politickaght" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="မန်းဇ်" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Siyasa" title="Siyasa – ဟာဥစာ" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Siyasa" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="ဟာဥစာ" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%B9%B3n-chh%E1%B9%B3" title="Chṳn-chhṳ – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Chṳn-chhṳ" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/K%C4%81lai%CA%BB%C4%81ina" title="Kālaiʻāina – ဟာဝိုင်ယီ" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Kālaiʻāina" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="ဟာဝိုင်ယီ" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%95%D7%9C%D7%99%D7%98%D7%99%D7%A7%D7%94" title="פוליטיקה – ဟီဘရူး" lang="he" hreflang="he" data-title="פוליטיקה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ဟီဘရူး" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="राजनीति – ဟိန်ဒူ" lang="hi" hreflang="hi" data-title="राजनीति" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ဟိန်ဒူ" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Rajniti" title="Rajniti – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Rajniti" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – ခရိုအေးရှား" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Politika" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ခရိုအေးရှား" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Politik_(non)" title="Politik (non) – ဟေတီ" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Politik (non)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="ဟေတီ" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – ဟန်ဂေရီ" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Politika" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ဟန်ဂေရီ" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Քաղաքականություն – အာမေးနီးယား" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Քաղաքականություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="အာမေးနီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Politica" title="Politica – အင်တာလင်ဂွါ" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Politica" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="အင်တာလင်ဂွါ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – အီဗန်" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Politik" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="အီဗန်" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – အင်ဒိုနီးရှား" lang="id" hreflang="id" data-title="Politik" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="အင်ဒိုနီးရှား" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Politica" title="Politica – Interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Politica" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – အီလိုကို" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Politika" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="အီလိုကို" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Политика – အင်ဂုရှ်" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Политика" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="အင်ဂုရှ်" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Politiko" title="Politiko – အီဒို" lang="io" hreflang="io" data-title="Politiko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="အီဒို" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Stj%C3%B3rnm%C3%A1l" title="Stjórnmál – အိုက်စ်လန်" lang="is" hreflang="is" data-title="Stjórnmál" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="အိုက်စ်လန်" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Politica" title="Politica – အီတလီ" lang="it" hreflang="it" data-title="Politica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="အီတလီ" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%94%BF%E6%B2%BB" title="政治 – ဂျပန်" lang="ja" hreflang="ja" data-title="政治" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ဂျပန်" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Palitix" title="Palitix – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Palitix" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/plajva" title="plajva – လိုဂျ်ဘန်" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="plajva" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="လိုဂျ်ဘန်" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Pulitik" title="Pulitik – ဂျာဗား" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Pulitik" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ဂျာဗား" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="პოლიტიკა – ဂျော်ဂျီယာ" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პოლიტიკა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ဂျော်ဂျီယာ" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tasertit" title="Tasertit – ကဘိုင်လ်" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tasertit" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="ကဘိုင်လ်" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%8F%D1%81%D0%B0%D1%82" title="Саясат – ကာဇာချ" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Саясат" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ကာဇာချ" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Politikki" title="Politikki – ကလာအ်လီဆပ်" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Politikki" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="ကလာအ်လီဆပ်" class="interlanguage-link-target"><span>Kalaallisut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%93%E1%9E%99%E1%9F%84%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%99" title="នយោបាយ – ခမာ" lang="km" hreflang="km" data-title="នយោបាយ" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="ခမာ" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%9C%E0%B2%A8%E0%B3%80%E0%B2%A4%E0%B2%BF" title="ರಾಜನೀತಿ – ကန်နာဒါ" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ರಾಜನೀತಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="ကန်နာဒါ" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A0%95%EC%B9%98" title="정치 – ကိုရီးယား" lang="ko" hreflang="ko" data-title="정치" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="ကိုရီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Политика – ကရာချေး-ဘာကာ" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Политика" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="ကရာချေး-ဘာကာ" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%90%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%8E%D8%AA%DA%BE" title="سِیاسَتھ – ကက်ရှ်မီးယား" lang="ks" hreflang="ks" data-title="سِیاسَتھ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="ကက်ရှ်မီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Siyaset" title="Siyaset – ကဒ်" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Siyaset" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="ကဒ်" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Politegieth" title="Politegieth – ခိုနီရှ်" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Politegieth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="ခိုနီရှ်" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%8F%D1%81%D0%B0%D1%82" title="Саясат – ကာဂျစ်" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Саясат" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ကာဂျစ်" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Civilitas" title="Civilitas – လက်တင်" lang="la" hreflang="la" data-title="Civilitas" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="လက်တင်" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – လာဒီနို" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Politika" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="လာဒီနို" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – လူဇင်ဘတ်" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Politik" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="လူဇင်ဘတ်" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Politica" title="Politica – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Politica" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Polletiek" title="Polletiek – လင်ဘာဂစ်ရှ်" lang="li" hreflang="li" data-title="Polletiek" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="လင်ဘာဂစ်ရှ်" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Politica" title="Politica – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Politica" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Politica" title="Politica – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Politica" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Pulitica" title="Pulitica – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Pulitica" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Polit%C3%ADki" title="Politíki – လင်ဂါလာ" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Politíki" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="လင်ဂါလာ" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%81%E0%BA%B2%E0%BA%99%E0%BB%80%E0%BA%A1%E0%BA%B7%E0%BA%AD%E0%BA%87" title="ການເມືອງ – လာအို" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ການເມືອງ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="လာအို" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – လစ်သူဝေးနီးယား" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Politika" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="လစ်သူဝေးနီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – လတ်ဗီးယား" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Politika" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="လတ်ဗီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – မဒူရာ" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Politik" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="မဒူရာ" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="राजनीति – မိုင်သီလီ" lang="mai" hreflang="mai" data-title="राजनीति" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="မိုင်သီလီ" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8C" title="Политикась – မို့ခ်ရှာ" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Политикась" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="မို့ခ်ရှာ" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/P%C3%B4litika" title="Pôlitika – မာလဂက်စီ" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Pôlitika" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="မာလဂက်စီ" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – စူကူမီနန်" lang="min" hreflang="min" data-title="Politik" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="စူကူမီနန်" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Политика – မက်ဆီဒိုးနီးယား" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Политика" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="မက်ဆီဒိုးနီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%AF%E0%B4%82" title="രാഷ്ട്രീയം – မလေယာလမ်" lang="ml" hreflang="ml" data-title="രാഷ്ട്രീയം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="မလေယာလမ်" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%81_%D1%82%D3%A9%D1%80" title="Улс төр – မွန်ဂိုလီးယား" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Улс төр" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="မွန်ဂိုလီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A3" title="राजकारण – မာရသီ" lang="mr" hreflang="mr" data-title="राजकारण" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="မာရသီ" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – မလေး" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Politik" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="မလေး" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – မော်လ်တာ" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Politika" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="မော်လ်တာ" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Pol%C3%ADtica" title="Política – မီရန်ဒီးဇ်" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Política" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="မီရန်ဒီးဇ်" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%AA%D8%A6%D9%88%DB%8C%D8%B1" title="وتئویر – မာဇန်ဒါရန်နီ" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="وتئویر" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="မာဇန်ဒါရန်နီ" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – အနိမ့် ဂျာမန်" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Politik" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="အနိမ့် ဂျာမန်" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Politiek" title="Politiek – ဂျာမန် (နယ်သာလန်)" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Politiek" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ဂျာမန် (နယ်သာလန်)" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="राजनीति – နီပေါ" lang="ne" hreflang="ne" data-title="राजनीति" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="နီပေါ" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="राजनीति – နီဝါရီ" lang="new" hreflang="new" data-title="राजनीति" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="နီဝါရီ" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Politiek" title="Politiek – ဒတ်ခ်ျ" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Politiek" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ဒတ်ခ်ျ" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Politikk" title="Politikk – နော်ဝေ နီးနောစ်" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Politikk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="နော်ဝေ နီးနောစ်" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Politikk" title="Politikk – နော်ဝေ ဘွတ်ခ်မော်လ်" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Politikk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="နော်ဝေ ဘွတ်ခ်မော်လ်" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%93%DF%98%DF%8D%DF%AC%DF%93%DF%98%DF%8D%DF%AC%DF%9F%DF%8C" title="ߓߘߍ߬ߓߘߍ߬ߟߌ – အွန်ကို" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߓߘߍ߬ߓߘߍ߬ߟߌ" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="အွန်ကို" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Politique" title="Politique – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Politique" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Politica" title="Politica – အိုစီတန်" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Politica" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="အိုစီတန်" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Politiekku" title="Politiekku – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Politiekku" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%C3%A6" title="Политикæ – အိုဆဲတစ်ခ်" lang="os" hreflang="os" data-title="Политикæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="အိုဆဲတစ်ခ်" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BF%E0%A8%86%E0%A8%B8%E0%A8%A4" title="ਸਿਆਸਤ – ပန်ချာပီ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸਿਆਸਤ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="ပန်ချာပီ" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Pol%C3%ADtika" title="Polítika – ပါပီမင်တို" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Polítika" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="ပါပီမင်တို" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Politike" title="Politike – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Politike" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/Politiks" title="Politiks – နိုင်ဂျီးရီးယား ပစ်ဂျင်" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="Politiks" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="နိုင်ဂျီးရီးယား ပစ်ဂျင်" class="interlanguage-link-target"><span>Naijá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Polityka" title="Polityka – ပိုလန်" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Polityka" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="ပိုလန်" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Pol%C3%ACtica" title="Polìtica – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Polìtica" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="سیاست – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سیاست" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%AF" title="واگ – ပက်ရှ်တွန်း" lang="ps" hreflang="ps" data-title="واگ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="ပက်ရှ်တွန်း" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Pol%C3%ADtica" title="Política – ပေါ်တူဂီ" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Política" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="ပေါ်တူဂီ" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Llaqta_pusay" title="Llaqta pusay – ခီချူဝါအိုဝါ" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Llaqta pusay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="ခီချူဝါအိုဝါ" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Politica" title="Politica – ရောမ" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Politica" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="ရောမ" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Politic%C4%83" title="Politică – ရိုမေနီယား" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Politică" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ရိုမေနီယား" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Politic%C3%A2" title="Politicâ – အာရိုမန်းနီးယန်း" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Politicâ" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="အာရိုမန်းနီးယန်း" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Политика – ရုရှ" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Политика" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ရုရှ" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%96%D1%82%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Політіка – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Політіка" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%83" title="राजनीतिः – သင်္သကရိုက်" lang="sa" hreflang="sa" data-title="राजनीतिः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="သင်္သကရိုက်" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8D%D0%BB%D0%B8%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D1%8D" title="Бэлиитикэ – ဆခါ" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Бэлиитикэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="ဆခါ" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A8%E1%B1%9F%E1%B1%A1%E1%B1%BD%E1%B1%9F%E1%B1%B9%E1%B1%A8%E1%B1%A4" title="ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ – ဆန်တာလီ" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="ဆန်တာလီ" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Pol%C3%ACtiga" title="Polìtiga – ဆာဒီနီးယား" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Polìtiga" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ဆာဒီနီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Pul%C3%ACtica" title="Pulìtica – စစ္စလီ" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Pulìtica" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="စစ္စလီ" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Politics" title="Politics – စကော့တ်" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Politics" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="စကော့တ်" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="سياست – စင်ဒီ" lang="sd" hreflang="sd" data-title="سياست" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="စင်ဒီ" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – Serbo-Croatian" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Politika" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Serbo-Croatian" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tasrtit" title="Tasrtit – တာချယ်လ်ဟစ်" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tasrtit" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="တာချယ်လ်ဟစ်" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%81%A2%E1%82%86%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8" title="ပၢႆးမိူင်း – ရှမ်း" lang="shn" hreflang="shn" data-title="ပၢႆးမိူင်း" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="ရှမ်း" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AF%E0%B7%9A%E0%B7%81%E0%B6%B4%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B6%B1%E0%B6%BA" title="දේශපාලනය – စင်ဟာလာ" lang="si" hreflang="si" data-title="දේශපාලනය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="စင်ဟာလာ" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Politics" title="Politics – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Politics" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – ဆလိုဗက်" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Politika" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="ဆလိုဗက်" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – ဆလိုဗေးနီးယား" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Politika" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="ဆလိုဗေးနီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Matongerwo_eNyika" title="Matongerwo eNyika – ရှိုနာ" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Matongerwo eNyika" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="ရှိုနာ" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Siyaasad" title="Siyaasad – ဆိုမာလီ" lang="so" hreflang="so" data-title="Siyaasad" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="ဆိုမာလီ" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – အယ်လ်ဘေးနီးယား" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Politika" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="အယ်လ်ဘေးနီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Политика – ဆားဘီးယား" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Политика" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="ဆားဘီးယား" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Politik" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Pulitik" title="Pulitik – ဆူဒန်" lang="su" hreflang="su" data-title="Pulitik" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="ဆူဒန်" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – ဆွီဒင်" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Politik" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="ဆွီဒင်" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Siasa" title="Siasa – ဆွာဟီလီ" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Siasa" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="ဆွာဟီလီ" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B0%E0%AE%9A%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="அரசியல் – တမီးလ်" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அரசியல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="တမီးလ်" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="రాజకీయాలు – တီလီဂူ" lang="te" hreflang="te" data-title="రాజకీయాలు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="တီလီဂူ" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Pol%C3%ADtika" title="Polítika – တီတွမ်" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Polítika" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="တီတွမ်" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D1%91%D1%81%D0%B0%D1%82" title="Сиёсат – တာဂျစ်" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Сиёсат" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="တာဂျစ်" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87" title="การเมือง – ထိုင်း" lang="th" hreflang="th" data-title="การเมือง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="ထိုင်း" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%96%E1%88%88%E1%89%B2%E1%8A%AB" title="ፖለቲካ – တီဂ်ရင်ယာ" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ፖለቲካ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="တီဂ်ရင်ယာ" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Sy%C3%BDasat" title="Syýasat – တာ့ခ်မင်နစ္စတန်" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Syýasat" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="တာ့ခ်မင်နစ္စတန်" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Politika" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Sijos%C9%99t" title="Sijosət – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Sijosət" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Politikis" title="Politikis – တော့ခ် ပိစင်" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Politikis" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="တော့ခ် ပိစင်" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Siyaset" title="Siyaset – တူရကီ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Siyaset" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="တူရကီ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Politiki" title="Politiki – ဆွန်ဂါ" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Politiki" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="ဆွန်ဂါ" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D3%99%D1%8F%D1%81%D3%99%D1%82" title="Сәясәт – တာတာ" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Сәясәт" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="တာတာ" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Политика – တူဗန်" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Политика" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="တူဗန်" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Політика – ယူကရိန်း" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Політика" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ယူကရိန်း" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="سیاست – အူရ်ဒူ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سیاست" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="အူရ်ဒူ" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Siyosat" title="Siyosat – ဥဇဘတ်" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Siyosat" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ဥဇဘတ်" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Pu%C5%82%C3%ACtega" title="Pułìtega – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Pułìtega" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Politik" title="Politik – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Politik" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Chính trị – ဗီယက်နမ်" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chính trị" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ဗီယက်နမ်" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Bolit" title="Bolit – ဗိုလာပိုက်" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Bolit" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ဗိုလာပိုက်" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Politike" title="Politike – ဝါလူးန်" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Politike" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="ဝါလူးန်" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Politika" title="Politika – ဝါရေး" lang="war" hreflang="war" data-title="Politika" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ဝါရေး" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Politig" title="Politig – ဝူလိုဖ်" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Politig" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ဝူလိုဖ်" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%94%BF%E6%B2%BB" title="政治 – ဝူ တရုတ်" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="政治" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ဝူ တရုတ်" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="პოლიტიკა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="პოლიტიკა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%90%D7%9C%D7%99%D7%98%D7%99%D7%A7" title="פאליטיק – ရဟူဒီ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פאליטיק" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ရဟူဒီ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8C%E1%B9%A3%C3%A8l%C3%BA" title="Ìṣèlú – ယိုရူဘာ" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ìṣèlú" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="ယိုရူဘာ" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Cwngci" title="Cwngci – Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Cwngci" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Politiek" title="Politiek – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Politiek" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%99%E2%B5%94%E2%B5%9C%E2%B5%89%E2%B5%9C" title="ⵜⴰⵙⵔⵜⵉⵜ – မိုရိုကို တမဇိုက်" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⴰⵙⵔⵜⵉⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="မိုရိုကို တမဇိုက်" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%94%BF%E6%B2%BB" title="政治 – တရုတ်" lang="zh" hreflang="zh" data-title="政治" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="တရုတ်" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%A8ng-t%C4%AB" title="Chèng-tī – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Chèng-tī" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%94%BF%E6%B2%BB" title="政治 – ကွမ်းတုံ" lang="yue" hreflang="yue" data-title="政治" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="ကွမ်းတုံ" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Ezombusazwe" title="Ezombusazwe – ဇူးလူး" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Ezombusazwe" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="ဇူးလူး" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7163#sitelinks-wikipedia" title="ဘာသာစကားလင့်ခ်များကို တည်းဖြတ်ရန်" class="wbc-editpage">လင့်ခ်များကို တည်းဖြတ်ရန်</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="အမည်ညွှန်းများ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="မာတိကာ ကြည့်ရန် [c]" accesskey="c"><span>စာမျက်နှာ</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%86%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA:%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="မာတိကာ စာမျက်နှာအတွက် ဆွေးနွေးချက်များ (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ) [t]" accesskey="t"><span>ဆွေးနွေးချက်</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ဘာသာစကား မူကွဲကို ပြောင်းရန်" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">မြန်မာဘာသာ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="အမြင်ပုံစံများ"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8"><span>ဖတ်ရန်</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit" title="ဤစာမျက်နှာ၏ ရင်းမြစ်ကုဒ်ကို တည်းဖြတ်ရန် [e]" accesskey="e"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=history" title="ဤစာမျက်နှာ၏ ယခင်မူများ [h]" accesskey="h"><span>ရာဇဝင်ကြည့်ရန်</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="စာမျက်နှာကိရိယာများ"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ကိရိယာများ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ကိရိယာများ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ကိရိယာများ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">ဘေးဘားသို့ရွှေ့ပါ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ဝှက်ရန်</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="နောက်ထပ် ရွေးချယ်စရာများ" > <div class="vector-menu-heading"> ဆောင်ရွက်ချက်များ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8"><span>ဖတ်ရန်</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit" title="ဤစာမျက်နှာ၏ ရင်းမြစ်ကုဒ်ကို တည်းဖြတ်ရန် [e]" accesskey="e"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=history"><span>ရာဇဝင်ကြည့်ရန်</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ယေဘုယျ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%98%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%91%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%B2/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="ဤနေရာသို့ လမ်းညွှန် လင့်ထားသည့် ဝီကီစာမျက်နှာများ၏ စာရင်း [j]" accesskey="j"><span>ဘယ်ကလင့်ခ်ထားလဲ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:RecentChangesLinked/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" rel="nofollow" title="ဤစာမျက်နှာမှ ညွှန်းထားသည့် စာမျက်နှာများမှ လတ်တလော အပြောင်းအလဲများ [k]" accesskey="k"><span>ဆက်စပ်သော အပြောင်းအလဲများ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="အထူး စာမျက်နှာများအားလုံး စာရင်း [q]" accesskey="q"><span>အထူး စာမျက်နှာများ</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;oldid=839430" title="ဤစာမျက်နှာ၏ ယခုတည်းဖြတ်မူအတွက် ပုံသေလိပ်စာ"><span>ပုံ​သေ​လိပ်​စာ​</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=info" title="ဤစာမျက်နှာအကြောင်း အချက်အလက်ပို၍"><span>စာမျက်နှာ အချက်အလက်များ</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:CiteThisPage&amp;page=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;id=839430&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="ဤစာမျက်နှာအား အကိုးအကားပြုပုံ အချက်အလက်များ"><span>ဤစာမျက်နှာကို ကိုးကားပြုရန်</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fmy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2580%2594%25E1%2580%25AD%25E1%2580%25AF%25E1%2580%2584%25E1%2580%25BA%25E1%2580%2584%25E1%2580%25B6%25E1%2580%259B%25E1%2580%25B1%25E1%2580%25B8"><span>အတိုကောက် URL ရယူရန်</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fmy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2580%2594%25E1%2580%25AD%25E1%2580%25AF%25E1%2580%2584%25E1%2580%25BA%25E1%2580%2584%25E1%2580%25B6%25E1%2580%259B%25E1%2580%25B1%25E1%2580%25B8"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ပရင့်/ပို့လွှတ် </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:Book&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8"><span>စာအုပ်တစ်အုပ် ဖန်တီးရန်</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:DownloadAsPdf&amp;page=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=show-download-screen"><span>PDF အနေဖြင့် ရယူရန်</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;printable=yes" title="ဤစာမျက်နှာ၏ ပရင့်ထုတ်နိုင်သောမူ [p]" accesskey="p"><span>ပရင့်ထုတ်နိုင်သော ဗားရှင်း</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> အခြား ပရောဂျက်များတွင် </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Politics" hreflang="en"><span>ဝီကီမီဒီယာ ကွန်မွန်းစ်</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7163" title="ဒေတာအချက်အလက်နှင့် ချိတ်ဆက်ရန်လင့်ခ် [g]" accesskey="g"><span>ဝီကီဒေတာ item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="စာမျက်နှာကိရိယာများ"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ပုံပန်းသွင်ပြင်"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ပုံပန်းသွင်ပြင်</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">ဘေးဘားသို့ရွှေ့ပါ</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ဝှက်ရန်</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">ဝီကီပီးဒီးယား မှ</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="my" dir="ltr"><p><b>နိုင်ငံရေး</b> (<a href="/wiki/%E1%80%82%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%95%E1%80%B1" title="ဂရိဘာသာနှင့်စာပေ">ရှေ့ဟောင်းဂရိဘာသာစကားအရ</a>: Πολιτικά ၊ အသံထွက် - <i>politiká</i> (ပေါ်လက်တစ်ခါ) ၊ အဓိပ္ပါယ် - "မြို့များ၏ အရေး" ဖြစ်သည်။ အဖွဲ့အစည်းများအတွင်း <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Decision-making" class="extiw" title="en:Decision-making">ဆုံးဖြတ်ချက်များ ပြုလုပ်ခြင်း</a> သို့မဟုတ်&#160;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Resource" class="extiw" title="en:Resource">ရင်းမြစ်အင်အား</a> (သို့) <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Social_status" class="extiw" title="en:Social status">ရာထူးဂုဏ်</a> ခွဲဝေခြင်းကဲ့သို့ တစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီကြား <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Power_(social_and_political)" class="extiw" title="en:Power (social and political)">အာဏာဆက်နွယ်ပုံ</a>များနှင့် ပတ်သက်သည့် လုပ်ဆောင်မှုများ ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးနှင့် အစိုးရတို့ကို လေ့လာသည့် လူမှုသိပ္ပံဘာသာခွဲတစ်ခုကို <a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%95%E1%80%B9%E1%80%95%E1%80%B6" title="နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ">နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ</a>ဟု ရည်ညွှန်းသည် ။ </p><p>နိုင်ငံရေးကို စနစ်တကျ စတင်လေ့လာသူများသည် ဂရိဒဿနပညာရှင်များ ဖြစ်ကြသည်။ နိုင်ငံရေးသည်လူ့အဖွဲ့အစည်းဖြင့် ဆုံးဖြတ်သော လမ်းစဉ်ဖြစ်သည်။ ဤအသုံးအနှုန်းသည် ယေဘူယျအားဖြင့် နိုင်ငံ<a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%85%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%9B" title="အစိုးရ">အစိုးရ</a>များ၏ လုပ်ငန်းရပ်များကို ဆိုလိုသည့် အပြင် လူသားအချင်းအချင်း ဆက်နွယ်မှု၊ ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းမှု၊ ပညာသင်ကြားမှုနှင့် ဘာသာရေး ဆိုင်ရာ လူမှုပတ်ဝန်းကျင် ကိစ္စရပ် များလည်း ပါဝင်ပတ်သက်သည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ အကျိုးစီးပွားဖြစ်ထွန်းတိုးတက်မှု၊ ရေရှည်တည်တံ့မှုနှင့်ငြိမ်းချမ်းသာယာရေးတို့ကို ခြုံငုံဆောင်ရွက်ခြင်းကိုနိုင်ငံရေးဟုသတ်မှတ်သည်။ နိုင်ငံရေးတွင်မျှတသောသဘောထားရှိရန်အထူးလိုအပ်သည်။ မုန်းခြင်း၊ ချစ်ခြင်း၊ ပါတီစွဲ၊ လူစွဲကင်း၍ နိုင်ငံ့ကောင်းကျိုးအတွက်ဆောင်ရွက်သင့်သည်များကိုပြတ်သားစွာဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်သည်။ နိုင်ငံရေးတွင် </p><p>၁။ အမျိုးသားနိုင်ငံရေး </p><p>၂။ ပါတီနိုင်ငံရေး ဟူ၍အကျဉ်းမှတ်သားအပ်၏။ <sup><i>(စာဟောင်း)</i></sup> </p><p>၎င်းကို သဘောတူညှိနှိုင်းခြင်းနှင့် အကြမ်းပတမ်းမဖြစ်စေသော<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> "နိုင်ငံ‌ရေးဖြေရှင်းချက်"နင့် ဆက်စပ်၍လည်းကောင်း၊ သို့မဟုတ် "အစိုးရတို့၏ သိပ္ပံ(သို့)အနုပညာ" ဟူ၍ လက်တွေ့သရုပ်ဖော်ခြင်း လည်းကောင်း အပြုသဘော<sup>(အကောင်းသဘော)</sup> နှင့် အသုံးပြုတတ်သော်လည်း အပျက်သဘောဆောင်သော<sup>(ဆန့်ကျင်ဘက်သဘော)</sup> ဂယက်အနက်ကို <sup>(မပါဝင်သော ရည်ရွယ်ချက် ၊ အလုပ် <i>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i> )</sup>များသောအားဖြင့် ဖြစ်သွားစေတတ်သည် ။<sup id="cite_ref-HagueHarrop2013_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-HagueHarrop2013-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>ဥပမာအားဖြင့် ဖျက်သိမ်းရေးဝါဒီ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Wendell_Phillips" class="extiw" title="en:Wendell Phillips">Wendell Phillips</a> က "ကျန်ုပ်တို့ဟာ နိုင်ငံရေးနဲ့ မကစားဘူး ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Anti-Slavery_International" class="extiw" title="en:Anti-Slavery International">ကျွန်စနစ် ဆန့်ကျင်ရေး</a>ဆိုတာ ကျန်ုပ်တို့ကြားမှာ ရော်တိရော်ရော်သဘောမျိုး မဟုတ်ဘူး"ဟု ကြေညာခဲ့သည်။<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ၎င်းအပေါ် အမြင်သဘောထားကို နည်းမျိုးစုံဖြင့် သတ်မှတ်ရှုမြင်ကြပြီး မတူညီသည့် ချည်းကပ်မှု<sup>(ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်မှု)</sup>များသည် ၎င်းကို ကျယ်ပြန့်စွာ (သို့မဟုတ်) အကန့်အသတ်ဖြင့် ၊ လက်တွေ့သဘောကျကျ (သို့မဟုတ်) စံနမူနာနှင့်အညီ မည်သို့မည်ပုံ အသုံးပြုသင့်သည်နှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့ခြင်း (သို့မဟုတ်) ပူးတွဲလုပ်ဆောင်ခြင်းတွင် ၎င်းအတွက် မည်သည်က ပိုအရေးပါသည် စသည်တို့ကြောင့် အခြေခံသဘောအားဖြင့် မတူညီသည့် အမြင်များ ရှိသည်။ </p><p>တစ်စုံတစ်ဦး၏ နိုင်ငံရေးအမြင်ကို လူထုကြားတွင် ဆော်ဩဖြန့်ဝေခြင်း ၊ တခြားသော နိုင်ငံရေးအကြောင်းအရာများနှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Negotiation" class="extiw" title="en:Negotiation">ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းခြင်း</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%A5%E1%80%95%E1%80%92%E1%80%B1" title="ဥပဒေ">ဥပဒေ</a>ပြုခြင်း နှင့် ပြိုင်ဘက်ကို <a href="/wiki/%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BD%E1%80%B2" title="စစ်ပွဲ">ပဋိပက္ခပြုခြင်း</a>ကဲ့သို့သော အကြောင်းကိစ္စများတွင် အင်အားကို အသုံးပြုခြင်းတို့ ပါဝင်သည့် များစွာသော နည်းလမ်းများကို နိုင်ငံ‌ရေးတွင် အသုံးပြုခဲ့ကြသည် ။<sup id="cite_ref-Hammarlund1985_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hammarlund1985-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၄<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Brady2017_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Brady2017-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-HawkesworthKogan2013_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-HawkesworthKogan2013-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၆<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Taylor2012_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Taylor2012-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၇<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၈<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> နိုင်ငံရေးကို ရိုးရာလူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းက <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Clan" class="extiw" title="en:Clan">မျိုးနွယ်စုများ</a>နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Tribe" class="extiw" title="en:Tribe">လူမျိုးနွယ်စု</a>များကဲ့သို့ ကျယ်ပြန့်သော လူမှုအဆင့်အတန်းတစ်ခုအထိမှသည် ယနေ့ခေတ် ‌ဒေသအစိုးရများ ၊ ကုမ္ပဏီများ နှင့် အချုပ်အခြာနှင့် နိုင်ငံများအတွက် အခြေခံဥပ‌ဒေများမှ နိုင်ငံတကာအဆင့်အထိ အသုံးပြုသည်။ ယနေ့ခေတ် နိုင်ငံများတွင် လူတို့သည် သူတို့၏အမြင်များကို ဖော်ပြရန် များသောအားဖြင့် နိုင်ငံရေးပါတီများကို တည်ထောင်ကြသည်။ ပါတီ၏အဖွဲ့ဝင်များသည် ဉပဒေ နှင့် ဦးဆောင်သူ အပြောင်းအလဲများကို ထောက်ပံ့ဖို့ များစွာသော ကိစ္စများနှင့် သဘောတူညီချက်များအတွက် အခြေအနေတစ်ခုထားဖို့ သဘောတူကြသည် <sup><i>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ကြီးမားစွာရှိသည်]</i></sup> ။ ‌<a href="/wiki/%E1%80%9B%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BD%E1%80%B2" title="ရွေးကောက်ပွဲ">ရွေးကောက်ပွဲ</a>တစ်ခုသည် မတူညီသည့်ပါတီများကြား ပြိုင်ဆိုင်ခြင်း ဖြစ်သည် ။ </p><p><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Political_system" class="extiw" title="en:Political system">နိုင်ငံရေးစနစ်</a>တစ်ခုသည် လူမှုအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအတွင်း လက်ခံနိုင်သော နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းများကို သတ်မှတ်သည့် အခြေခံဘောင်တစ်ခုဖြစ်သည် ။ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_political_thought" class="extiw" title="en:History of political thought">နိင်ငံရေးအတွေးအခေါ်၏ သမိုင်း</a>ကို ‌ရှေးပဝေသဏီခေတ်သို့ နောက်ကြောင်းလိုက်ပါက အနောက်အရပ်တွင် <a href="/wiki/%E1%80%95%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8" title="ပလေးတိုး">ပလေးတိုး</a>၏ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Republic_(Plato)" class="extiw" title="en:Republic (Plato)"><i>သမ္မတနိုင်ငံ</i></a> နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9B%E1%80%85%E1%80%B9%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%9A%E1%80%BA" title="အရစ္စတိုတယ်">အရစ္စတိုတယ်</a>၏ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Politics_(Aristotle)" class="extiw" title="en:Politics (Aristotle)"><i>နိုင်ငံရေး</i></a> ၊ အရှေ့အရပ်တွင် <a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BC%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%95%E1%80%BA" title="ကွန်ဖြူးရှပ်">ကွန်ဖြူးရှပ်</a>၏ နိုင်ငံရေးစာမူများနှင့် <a href="/wiki/%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%8F%E1%80%80%E1%80%BB" title="စာဏကျ">စာဏကျ</a>၏ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Arthashastra" class="extiw" title="en:Arthashastra"><i>အာသသျှသရ</i></a> နှင့် <i>စာဏကျနီတိ</i> တို့ ပါဝင်သည် ။<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၉<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ဝေါဟာရသမိုင်း"><span id=".E1.80.9D.E1.80.B1.E1.80.AB.E1.80.9F.E1.80.AC.E1.80.9B.E1.80.9E.E1.80.99.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.B8"></span>ဝေါဟာရသမိုင်း</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=1" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - ဝေါဟာရသမိုင်း"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>အင်္ဂလိပ်စကား <i>politics</i> <small>(နိုင်ငံရေး)</small>သည် <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9B%E1%80%85%E1%80%B9%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%9A%E1%80%BA" title="အရစ္စတိုတယ်">အရစ္စတိုတယ်</a>၏ <a href="/wiki/%E1%80%82%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ဂရိနိုင်ငံ">ဂရိ</a> <i>politiká</i> စကားလုံး (Πολιτικά, 'မြို့များ၏ အရေးကိစ္စ')ကို မိတ်ဆက်ပေးသော ဂန္ထဝင်အလုပ်၏ အမည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Politics_(Aristotle)" class="extiw" title="en:Politics (Aristotle)"><i>Politiká</i></a> ကို အခြေခံသည် ။ ၁၅ ရာစုလယ်တွင် အရစ္စတိုတယ်၏ ထိုအရေးအသားကို <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Early_Modern_English" class="extiw" title="en:Early Modern English">ခေတ်ဦး မော်ဒန်အင်္ဂလိပ်စာ</a><sup>(ယနေ့ခေတ် အဂႅလိပ်စာ၏ အစ)</sup>တွင် <i>Polettiques</i> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sic" class="extiw" title="en:Sic">[sic]</a><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁၀<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁၁<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> အဖြစ် သုံးနှုန်းဖော်ပြခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်း<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Modern_English" class="extiw" title="en:Modern English">မော်ဒန်အင်္ဂလိပ်စာ</a>တွင် <i>Politics</i> ဖြစ်လာခဲ့သည် ။ </p><p>ဧကဝုစ်စကားလုံး <i>politic</i> ကို အင်္ဂလိပ်စကားတွင် ၁၄၃၀ခုနှစ်က ပထမဆုံးအသုံးပြုခဲ့ပြီး <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Middle_French" class="extiw" title="en:Middle French">အလယ်ခေတ် ပြင်သစ်စကားလုံး</a> <i>politique</i> မှ ဆင်းသက်လာကာ ဂရိစကား πολίτης (<i>polites</i>, 'နိုင်ငံသား')နှင့် πόλις (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Polis" class="extiw" title="en:Polis"><i>polis</i></a>, 'မြို့')<sup id="cite_ref-A_Greek-English_Lexicon_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-A_Greek-English_Lexicon-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁၂<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>မှ လာသော πολιτικός (<i>politikos</i>)အား <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Latinisation_of_names" class="extiw" title="en:Latinisation of names">လက်တင်စကား ပြောင်းလဲခြင်း</a>မှ ဖြစ်လာသော <i>politicus</i> <sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁၃<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>ကို ယူထားခြင်းဖြစ်သည် ။ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်ချက်များ"><span id=".E1.80.A1.E1.80.93.E1.80.AD.E1.80.95.E1.80.B9.E1.80.95.E1.80.AC.E1.80.9A.E1.80.BA.E1.80.9E.E1.80.90.E1.80.BA.E1.80.99.E1.80.BE.E1.80.90.E1.80.BA.E1.80.81.E1.80.BB.E1.80.80.E1.80.BA.E1.80.99.E1.80.BB.E1.80.AC.E1.80.B8"></span>အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်ချက်များ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=2" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်ချက်များ"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Harold_Lasswell" class="extiw" title="en:Harold Lasswell">Harold Lasswell</a> ၏ အမြင်တွင် နိုင်ငံရေးဟူသည်မှာ "ဘယ်သူက ဘာကို ဘယ်မှာ ဘယ်လိုရ" ဖြစ်သည်။<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁၄<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/David_Easton" class="extiw" title="en:David Easton">David Easton</a> အတွက် ၎င်းသည် "လူမှုအဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ တန်ဖိုးအတွက် အာဏာခွဲဝေသတ်မှတ်ခြင်းခြင်း"အကြောင်း ဖြစ်သည်။<sup id="cite_ref-Easton_1981_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Easton_1981-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁၅<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%E1%80%9C%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%84%E1%80%BA" title="လီနင်">Vladimir Lenin</a> အတွက် "နိုင်ငံရေးဆိုသည်မှာ စီးပွားရေးကဏ္ဍအား အကျစ်လျစ်ဆုံး ဖော်ပြခြင်း" ဖြစ်သည်။<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁၆<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Bernard_Crick" class="extiw" title="en:Bernard Crick">Bernard Crick</a> က "နိုင်ငံ‌ရေးဆိုသည်မှာ အုပ်စိုးမှု၏ သိသာသော ပုံစံဖြစ်ပြီး မတူကွဲပြားမှုများကို ဖြေရှင်းဖို့ ၊ ကွဲပြားသော အကျိုးစီးပွားနှင့် တန်ဖိုးများကို တူညီပုံစံပြုဖို့၊ ဘုံရည်မှန်းချက်ကို ရှေးရှုသောအားဖြင့် အများပြည်သူဆိုင်ရာ မူဝါဒပြုလုပ်ဖို့ လူတိုင်းဟာ အခြေခံသတ်မှတ်ချက်များနှင့် အတူတကွ ဆောင်ရွက်ပြုမူကြခြင်း ဖြစ်သည် "ဟု ရည်ညွှန်းငြင်းဆိုခဲ့သည်။<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁၇<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Adrian_Leftwich" class="extiw" title="en:Adrian Leftwich">Adrian Leftwich</a>၏ အဆိုအရ</li></ul> <blockquote><p>နိုင်ငံရေးတွင် လူမှုအဖွဲ့အစည်းအတွင်း လူများသည် သူတို့၏ ဇီဝဆိုင်ရာနှင့် လူမှုရေးဆိုင်ရာ ဘဝဖြစ်တည်မှုအတွက် ထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် မျိုးပွားခြင်းအကျိုးငှာ လူ့စွမ်းအင် ၊ သဘာဝ နှင့် တခြားသော ရင်းမြစ်များအား အသုံးချမှု ၊ ထုတ်လုပ်မှု ၊ ခွဲဝေမှုတို့ ပြုလုပ်ဖို့ စုဝေးလာကြရင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်း ၊ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းခြင်း နှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့ခြင်းစသည့် အဖြစ်အပျက်များအားလုံး ပါဝင်သည် ။ <sup><i>(ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက်ရှိသည်)</i></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁၈<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်ခြင်း"><span id=".E1.80.80.E1.80.BC.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.B8.E1.80.95.E1.80.99.E1.80.BA.E1.80.B8.E1.80.A1.E1.80.80.E1.80.B1.E1.80.AC.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.A1.E1.80.91.E1.80.8A.E1.80.BA.E1.80.96.E1.80.B1.E1.80.AC.E1.80.BA.E1.80.81.E1.80.BC.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.B8"></span>ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်ခြင်း</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=3" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်ခြင်း"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>စိတ်ကူးများကို ရုပ်လုံးဖော်ခဲ့သော နိုင်ငံရေးအား ချည်းကပ်ခြင်း <sup>(ကြိုးပမ်းအကောင်အထည်ဖော်ခြင်း)</sup>တွင် များစွာသော နည်းလမ်းများ ရှိသည်။ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ကျယ်ပြန့်စွာ_(နှင့်)_အကန့်အသတ်ဖြင့်"><span id=".E1.80.80.E1.80.BB.E1.80.9A.E1.80.BA.E1.80.95.E1.80.BC.E1.80.94.E1.80.B7.E1.80.BA.E1.80.85.E1.80.BD.E1.80.AC_.28.E1.80.94.E1.80.BE.E1.80.84.E1.80.B7.E1.80.BA.29_.E1.80.A1.E1.80.80.E1.80.94.E1.80.B7.E1.80.BA.E1.80.A1.E1.80.9E.E1.80.90.E1.80.BA.E1.80.96.E1.80.BC.E1.80.84.E1.80.B7.E1.80.BA"></span>ကျယ်ပြန့်စွာ (နှင့်) အကန့်အသတ်ဖြင့်</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=4" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - ကျယ်ပြန့်စွာ (နှင့်) အကန့်အသတ်ဖြင့်"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Adrian_Leftwich" class="extiw" title="en:Adrian Leftwich">Adrian Leftwich</a> သည် လူတို့၏ မည်မျှ ကျယ်ပြန့်သည် (သို့) အကန့်အသတ်ရှိသည် အပေါ် မူတည်သော သိမြင်နားလည်မှု ပါဝင်သည့်&#160; နိုင်ငံရေးဆိုသည်ကို အခြေခံပြီး နိုင်ငံရေးအပေါ် ကွဲပြားသည့် အမြင်များအား ခွဲခြားသတ်မှတ်သည် ။<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁၉<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ကျယ်ပြန့်သည့် အမြင်တွင် နိုင်ငံရေးကို လူသားများ၏ လူမှုဆက်ဆံရေးစက်ဝန်း တစ်ခုလုံးတွင် တည်ရှိသည်ဟု မြင်ပြီး အကန့်အသတ်ထားသော အမြင်တွင်မူ တစ်ခုသော အကြောင်းအရာအဖြစ် သတ်မှတ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် ပို၍ ဘောင်ခတ်သော နည်းတွင် နိုင်ငံရေးဆိုသည်ကို <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Governance" class="extiw" title="en:Governance">အုပ်ချုပ်ရေး</a>၏ အဓိကအဖြစ် မြင်ကြသည် <sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၀<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Feminist_political_theory" class="extiw" title="en:Feminist political theory">ကျား-မ တန်းတူအခွင့်အရေးရရှိရေး လှုပ်ရှားသူများအမြင်အရ</a> ရိုးရာဓလေ့ထုံးတမ်းတွင် နိုင်ငံရေးအဖြစ် မသတ်မှတ်ခဲ့သည်များကိုလည်း နိုင်ငံ‌ရေးတစ်ခုအဖြစ် မြင်သင့်ဖို့ ရည်ညွှန်းနိုင်သည်။<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၁<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ဒုတိယမြောက် အမြင်ကို မိမိအရေးနှင့် အများအရေး ကိစ္စများကြား ကွဲပြားမှုကို အငြင်းပွားသည့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_personal_is_political" class="extiw" title="en:The personal is political">ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဖြစ်သော နိုင်ငံ‌ရေး</a> ဟူသည့် ဆောင်ပုဒ်တွင် အကျဉ်းချုပ်သည်<sup><i>(ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်)</i></sup>။ ထိုအစား နိုင်ငံရေးဆိုသည်ကို <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Robert_Dahl" class="extiw" title="en:Robert Dahl">Robert A. Dahl</a> ငြင်းဆိုခဲ့သည့်အတိုင်း အာဏာအသုံးချမှုအဖြင့် သတ်မှတ်နိုင်သည်။<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၂<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ကိုယ်ကျင့်တရားနှင့်ဆိုင်သော_(နှင့်)_လက်တွေ့တရားနှင့်_ဆိုင်သော"><span id=".E1.80.80.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.9A.E1.80.BA.E1.80.80.E1.80.BB.E1.80.84.E1.80.B7.E1.80.BA.E1.80.90.E1.80.9B.E1.80.AC.E1.80.B8.E1.80.94.E1.80.BE.E1.80.84.E1.80.B7.E1.80.BA.E1.80.86.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.9E.E1.80.B1.E1.80.AC_.28.E1.80.94.E1.80.BE.E1.80.84.E1.80.B7.E1.80.BA.29_.E1.80.9C.E1.80.80.E1.80.BA.E1.80.90.E1.80.BD.E1.80.B1.E1.80.B7.E1.80.90.E1.80.9B.E1.80.AC.E1.80.B8.E1.80.94.E1.80.BE.E1.80.84.E1.80.B7.E1.80.BA_.E1.80.86.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.9E.E1.80.B1.E1.80.AC"></span>ကိုယ်ကျင့်တရားနှင့်ဆိုင်သော (နှင့်) လက်တွေ့တရားနှင့် ဆိုင်သော</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=5" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - ကိုယ်ကျင့်တရားနှင့်ဆိုင်သော (နှင့်) လက်တွေ့တရားနှင့် ဆိုင်သော"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>နိုင်ငံရေးအပေါ် အချို့သောအမြင်တွင် ၎င်းသည် အာဏာကို အသုံးပြုမှုအဖြစ် လက်တွေ့အမြင်ကျစွာ ယူဆကြ၍ အချို့သည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Normative" class="extiw" title="en:Normative">စံစည်းမျဉ်း သတ်မှတ်ထားသော</a> အခြေခံများနှင့် လူမှုရေးလုပ်ဆောင်ချက်တစ်ခုအဖြစ် မြင်ကြသည်။<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၃<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ဤကွဲပြားမှုများသည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Moralism" class="extiw" title="en:Moralism">နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ စာရိတ္တဝါဒ</a>နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Political_Realism" class="extiw" title="en:Political Realism">နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ လက်တွေ့ဝါဒ</a>တို့ကြား မတူညီမှုကြောင့် ဖြစ်လာသည်။<sup id="cite_ref-:3_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-:3-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၄<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> စာရိတ္တဝါဒီများအနေနှင့် နိုင်ငံရေးကို <a href="/wiki/%E1%80%9C%E1%80%B0%E1%80%B7%E1%80%80%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%9D%E1%80%90%E1%80%BA" title="လူ့ကျင့်ဝတ်">ကိုယ်ကျင့်တရား</a>နှင့် နီးနီးကပ်ကပ် ဆက်နွယ်ပြီး <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Utopia" class="extiw" title="en:Utopia">စိတ်ကူးယဉ်ဆန်သော</a> အတွေးနီးနီးသို့ ရောက်စေနိုင်သည်။<sup id="cite_ref-:3_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-:3-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၄<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ဥပမာအားဖြင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hannah_Arendt" class="extiw" title="en:Hannah Arendt">Hannah Arendt</a> အရ အရစ္စတိုတယ်၏ အမြင်သည် "နိုင်ငံရေးဖြစ်ဖို့ရာ အရာအားလုံးကို အကြမ်းနည်းမဟုတ်ပဲ စကားလုံးတွေ တိုက်တွန်းစည်းရုံးတာတွေနဲ့ ဆုံးဖြတ်တာကို ဆိုလိုတယ်" ဟု ဆိုစဉ် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Bernard_Crick" class="extiw" title="en:Bernard Crick">Bernard Crick</a> အရ "နိုင်ငံရေးဆိုသည်မှာ လွတ်လပ်တဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းကို အုပ်စိုးခံရခြင်းဖြစ်စေသည့်နည်း ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးဆိုတာ နိုင်ငံရေးဖြစ်ပြီး တခြားသော အုပ်ချုပ်မှုပုံစံတွေက တခုခုဖြစ်သည်"<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၅<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ဟု ဆိုသည်။ ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့် လက်တွေ့ဝါဒီများအတွက် - <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Niccol%C3%B2_Machiavelli" class="extiw" title="en:Niccolò Machiavelli">Niccolò Machiavelli</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Thomas_Hobbes" class="extiw" title="en:Thomas Hobbes">Thomas Hobbes</a> နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Harold_Lasswell" class="extiw" title="en:Harold Lasswell">Harold Lasswel</a> တို့နည်းတူ - နိုင်ငံရေးဆိုသည်မှာ အာဏာကို အသုံးချခြင်း ၊ (ရည်ရွယ်ချက်)ပန်းတိုင် မည်သည်ကိုမဆို လိုက်လုပ်ခြင်းတို့အပေါ် အခြေခံသည်ဟု မြင်ကြသည် ။<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၆<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-:3_24-2" class="reference"><a href="#cite_note-:3-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၄<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ထိပ်တိုက်တွေ့စွာ_(နှင့်)_ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်၍"><span id=".E1.80.91.E1.80.AD.E1.80.95.E1.80.BA.E1.80.90.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.80.E1.80.BA.E1.80.90.E1.80.BD.E1.80.B1.E1.80.B7.E1.80.85.E1.80.BD.E1.80.AC_.28.E1.80.94.E1.80.BE.E1.80.84.E1.80.B7.E1.80.BA.29_.E1.80.95.E1.80.B0.E1.80.B8.E1.80.95.E1.80.B1.E1.80.AB.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.B8.E1.80.9C.E1.80.AF.E1.80.95.E1.80.BA.E1.80.86.E1.80.B1.E1.80.AC.E1.80.84.E1.80.BA.E1.81.8D"></span>ထိပ်တိုက်တွေ့စွာ (နှင့်) ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်၍</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=6" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - ထိပ်တိုက်တွေ့စွာ (နှင့်) ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်၍"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Agonism" class="extiw" title="en:Agonism">နိုင်ငံရေး၏ ပဋိပက္ခများမှလာသည့် ကောင်းသော ရလဒ်ကို အသားပေးသူများ</a>ကတော့ နိုင်ငံ‌ရေးဆိုသည်မှာ အမှန်တကယ်တော့ ကွဲပြားဆန့်ကျင်သော အကျိုးစီးပွားများကြား ထိပ်တိုက်တွေ့လာမှုမှ လာခြင်းဖြစ်သည်ဟု ငြင်းဆိုသည်။<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၇<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>&#160; နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင် Elmer Schattschneider ကလည်း "နိုင်ငံရေးအားလုံးရဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်းမှာတော့ ပဋိပက္ခများရဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဘာသာစကားတည်ရှိပါတယ်" ဟု ငြင်းဆိုကာ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Carl_Schmitt" class="extiw" title="en:Carl Schmitt">Carl Schmitt</a> အတွက်ကတော့ နိုင်ငံရေးရဲ့ တည်ရှိနေမှုဟာ ရန်သူ မိတ်ဆွေ ကွဲပြားခြားနားစေမှု ဖြစ်သည် ။<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၈<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ဤအကြောင်းအရာသည် အရစ္စတိုတယ် နှင့် Crick တို့၏ ပိုမို၍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်စေသော အမြင်ရှိသည့် နိုင်ငံရေးနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်သည် ။ သို့သော် အစွန်းများကြား ပိုမို‌သမကျသော အမြင်ကို အိုင်းရစ် နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင် Michael Laver က အောက်ပါ မှတ်ချက်ဖြင့် ပြသခဲ့သည် -</p><blockquote><p>နိုင်ငံ‌ရေးဆိုသည်မှာ ထိပ်တိုက်တွေ့ခြင်းနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းများ ရော‌နှောထားသော ဝိသေသဖြစ်ပြီး လူသားတွေရဲ့ အပြန်အလှန် အကျိုးပြုတုံ့ပြန်ပုံများမှာ များသောအားဖြင့်‌ ရှာတွေ့နိုင်သည် ။ ထိပ်တိုက်တွေ့မှုသက်သက်သည် စစ်ပွဲဖြစ်သည် ။ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုသက်သက်သည် အမှန်အကန် ချစ်ခင်ရင်းနှီးခြင်းဖြစ်သည် ။ နိုင်ငံရေးက နှစ်ခုလုံးကို ရောထားခြင်းဖြစ်သည် ။<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၂၉<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="သမိုင်းကြောင်း"><span id=".E1.80.9E.E1.80.99.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.B8.E1.80.80.E1.80.BC.E1.80.B1.E1.80.AC.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.B8"></span>သမိုင်းကြောင်း</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=7" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - သမိုင်းကြောင်း"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote relarticle mainarticle">အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - <a href="/w/index.php?title=Political_history_of_the_world_(%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%81%8F_%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Political history of the world (နိုင်ငံများ၏ နိုင်ငံရေးသမိုင်းကြောင်းများ) (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Political history of the world (နိုင်ငံများ၏ နိုင်ငံရေးသမိုင်းကြောင်းများ)</a></div> <div role="note" class="hatnote">အခြားကြည့်ရန်။ <a href="/w/index.php?title=History_of_political_thought_(%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%90%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%81%8F_%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of political thought (နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်များ၏ သမိုင်းကြောင်း) (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">History of political thought (နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်များ၏ သမိုင်းကြောင်း)</a></div> <p>‌နိုင်ငံ‌ရေး၏ သမိုင်းကြောင်းသည် လူ့သမိုင်းကြောင်းတလျှောက် လွှမ်းခြုံခဲ့ပြီး ယနေ့ခေတ် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများအတွက်သာ သတ်မှတ်ထားခြင်း မဟုတ်ပါ။ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="သမိုင်းဦးမတိုင်မီခေတ်"><span id=".E1.80.9E.E1.80.99.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.B8.E1.80.A6.E1.80.B8.E1.80.99.E1.80.90.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.99.E1.80.AE.E1.80.81.E1.80.B1.E1.80.90.E1.80.BA"></span>သမိုင်းဦးမတိုင်မီခေတ်</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=8" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - သမိုင်းဦးမတိုင်မီခေတ်"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Frans_de_Waal" class="extiw" title="en:Frans de Waal">Frans de Waal</a> က <a href="/wiki/%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%87%E1%80%AE%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%9D%E1%80%B6" title="ချင်ပန်ဇီမျောက်ဝံ">ချင်ပန်ဇီ</a>များသည်လည်းပဲ ဩဇာလွှမ်းမိုးသော နေရာများကို ကာကွယ်ဖို့နှင့် ထိန်းသိမ်းဖို့ အချင်းချင်းကြား ခြယ်လှယ်တတ်သော နည်းဖြင့် နိုင်ငံရေးကို စိတ်ဝင်စားသည်ဟု ဆိုသည် ။<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၀<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> လူသားများ၏ ရှေးကျသော လူမှု့အဖွဲ့အစည်းများဖြစ်သည့် အစုအဖွဲ့နှင့် မျိုးနွယ်စုများတွင် ဗဟိုဆန်သော နိုင်ငံရေးဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံ ကင်းမဲ့ခဲ့သည် ။<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၁<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ဤအကြောင်းကို တခါတရံ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Stateless_society" class="extiw" title="en:Stateless society">နိုင်ငံမဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်များ</a>အဖြစ် ညွှန်းဆိုသည် ။ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="အစောဆုံး_နိုင်ငံများ"><span id=".E1.80.A1.E1.80.85.E1.80.B1.E1.80.AC.E1.80.86.E1.80.AF.E1.80.B6.E1.80.B8_.E1.80.94.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.84.E1.80.B6.E1.80.99.E1.80.BB.E1.80.AC.E1.80.B8"></span>အစောဆုံး နိုင်ငံများ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=9" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - အစောဆုံး နိုင်ငံများ"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>‌ရှေးဦးသမိုင်း‌တွင် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ancient_civilizations" class="extiw" title="en:Ancient civilizations">လူမှုယဉ်ကျေးမှုရှိသော အဖွဲ့အစည်းများ</a>၌ ယနေ့ခေတ် နိုင်ငံများကဲ့သို့ သတ်သတ်မှတ်မှတ်ရှိသော နယ်နိမိတ်များ မရှိခဲ့ကာ သူတို့၏ နယ်နိမိတ်ဆုံးသော နေရာများကို <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Frontier" class="extiw" title="en:Frontier">နယ်စပ်ဒေသများ</a>အဖြစ် ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖော်ပြနိုင်သည် <sup><i>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက်ရှိသည်]</i></sup> ။ <a href="/wiki/%E1%80%86%E1%80%B0%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA" title="ဆူမားရီးယန်းခေတ်">အစောဆုံး ဆူမား မင်းဆက်</a>နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9F%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AE%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%85%E1%80%BA" title="ရှေးဟောင်းအီဂျစ်">အစောဆုံး အီဂျစ် မင်းဆက်</a>သည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Border" class="extiw" title="en:Border">နယ်နိမိတ်များ</a> သတ်မှတ်သော လူမှုယဉ်‌ကျေးမှုနှင့် အဖွဲ့အစည်းတွင် ပထမဆုံးဖြစ်သည် ။ ထို့အပြင် ၁၂ ရာစုအထိ လူအများစုသည် နိုင်ငံမရှိသော လူ့အဖွဲ့အစည်းတွင် နေထိုင်ခဲ့သည် ။ ထိုအကြောင်းအရာသည် နှိုင်းယှဉ်သဘော၌ သာတူညီမျှရှိသော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Band_society" class="extiw" title="en:Band society">အစုအဖွဲ့များ</a>နှင့် မျိုးနွယ်စုများမှ ရှုပ်ထွေး၍ အဆင့်မြင့်မြင့် အဆင့်အတန်းခွဲခြားသတ်မှတ်သည့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Chiefdom" class="extiw" title="en:Chiefdom">မျိုးနွယ်ခေါင်းဆောင်ဦးစီးသော နယ်များ</a>အဖြစ် ကဏ္ဍအမျိုးမျိုး ရှိသည်။ &#160; </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်း"><span id=".E1.80.94.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.84.E1.80.B6.E1.80.90.E1.80.8A.E1.80.BA.E1.80.91.E1.80.B1.E1.80.AC.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.81.E1.80.BC.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.B8"></span>နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်း</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=10" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်း"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote relarticle mainarticle">အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - <a href="/w/index.php?title=State_formation_(%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%90%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%91%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="State formation (နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်း) (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">State formation (နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်း)</a></div> <p>‌အစောဆုံး နိုင်ငံဒေသထူထောင်ခြင်းနှင့်ဆက်စပ်၍ တချို့သော နေရာများတွင် နိုင်ငံဒေသကို တည်ထောက်ကြပြီး တချို့တွင် မရှိကြသည်ကို ယေဘုယျကျကျရှင်းပြနိုင်ဖို့ များစွာသော သီအိုရီများနှင့် အဆိုကြမ်းများ ရှိသည်။ တခြားသော လေ့လာသူများက ယေဘုယျအကြောင်း ရှာခြင်းသည် အကူအညီမဖြစ်၍ အစောဆုံးနိုင်ငံတည်ထောင်မှုများအတွက် သူတို့ပုံစံနှင့် သူတို့သတ်မှတ်သင့်သည် ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ <sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၂<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><b>စိတ်ဆန္ဒဖြင့် ဖြစ်ခြင်းဆိုင်ရာ သီအိုရီများ</b><i><sup>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</sup></i>တွင် ကွဲပြားသည့် အဖွဲ့အစည်းများမှ လူများသည် နိုင်ငံများကို တည်ထောင်လာကြသောအခါ အကျိုးသင့်အကြောင်းသင့် ခွဲဝေယူကြသည့် အကျိုးကိစ္စများ ရလာကြသဖြင့် ဖြစ်သည်ဟု အခိုင်အမာပြောသည် ။<sup id="cite_ref-Carneiro_733–738_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-Carneiro_733–738-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၃<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ထိုသီအိုရိများသည် စိုက်ပျိုးရေးတွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမှု နှင့်အတူ နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်းကြောင့် အကျိုးအကြောင်းဖြစ်လာသော လူဦးရေနှင့် အသိုင်းအဝိုင်းဖိအားများကို အာရုံအများဆုံး ထားကြသည် ။ အစောဆုံးနှင့် အဓိကကျဆုံး နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်းအကြောင်း အထင်ရှားဆုံးသီအိုရီများမှ တစ်ခုမှာ <i>ဟိုက်ဒရောလစ် အဆိုကြမ်း</i> ဖြစ်သည် ၊ ၎င်းက နိုင်ငံဆိုသည်မှာ အရွယ်အစားကြီးသော ဆည်မြောင်းအစီအမံများ တည်ဆောက်ရန်နှင့် ထိန်းသိမ်းဖို့အတွက် ဖြစ်သည်ဟု အခိုင်အမာ ပြောသည် ။ </p><p><b><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Conflict_theories" class="extiw" title="en:Conflict theories">ကွဲပြားဆန့်ကျင်ခြင်းဆိုင်ရာ သီအိုရီများ</a></b>တွင် အချို့သော လူအုပ်စုက တခြားသော လူအုပ်စုအပေါ် ပဋိပက္ခနှင့် လွှမ်းမိုးမှုသည် နိုင်ငံဖြစ်ပေါ်ခြင်း၏ အဓိကအချက်ဖြစ်သည်ဟု သဘောထားသည် ။<sup id="cite_ref-Carneiro_733–738_33-1" class="reference"><a href="#cite_note-Carneiro_733–738-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၃<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> စိတ်ဆန္ဒဖြင့် ဖြစ်ခြင်း သီအိုရီများနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည်က ၎င်းဖော်ပြချက်များသည် လူများက အကျိုးကျေးဇူးအများဆုံး ရရန်အတွက် နိုင်ငံကို တည်ထောင်ဖို့&#160; ကိုယ်ပိုင်စိတ်ဆန္ဒနှင့် သဘောတူခဲ့ကြ၍ မဟုတ်သော်လည်း အုပ်စုတစ်ခုက တခြားအပေါ် ဖိနှိပ်မှုတစုံတရာကြောင့် နိုင်ငံတည်ထောင်သည်ဟု ယုံကြသည် ။ တချို့သော သီအိုရီများအကြောင်းတွင် စစ်ပွဲများသည် နိုင်ငံဖြစ်ပေါ်ခြင်းအတွက် အလွန်အရေးပါခဲ့သည်ဟု ဆိုကြသည်။<sup id="cite_ref-Carneiro_733–738_33-2" class="reference"><a href="#cite_note-Carneiro_733–738-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၃<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ရှေးခေတ်_သမိုင်း"><span id=".E1.80.9B.E1.80.BE.E1.80.B1.E1.80.B8.E1.80.81.E1.80.B1.E1.80.90.E1.80.BA_.E1.80.9E.E1.80.99.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.B8"></span>ရှေးခေတ် သမိုင်း</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=11" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - ရှေးခေတ် သမိုင်း"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ပထမဆုံးသော နိုင်ငံအမျိုးအစားများသည် ခန့်မှန်းခြေ ဘီစီ ၃၀၀၀ ဝန်းကျင်ခန့်က <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Uruk_period" class="extiw" title="en:Uruk period">အွရ်ခ်ခေတ်</a><i><sup>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</sup></i> နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Predynastic_Egypt" class="extiw" title="en:Predynastic Egypt">မင်းဆက်အစောပိုင်း အီဂျစ်‌ခေတ်</a>တို့တွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော <a href="/wiki/%E1%80%86%E1%80%B0%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA" title="ဆူမားရီးယန်းခေတ်">အစောဆုံး ဆူမားမင်းဆက်</a>နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9F%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AE%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%85%E1%80%BA" title="ရှေးဟောင်းအီဂျစ်">အစောဆုံး အီဂျစ်မင်းဆက်</a>တို့၏ နိုင်ငံများ ဖြစ်သည် ။<sup id="cite_ref-ancientlocations_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-ancientlocations-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၄<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> အစောဆုံးအီဂျစ်မင်းဆက်နိုင်ငံသည် <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%96%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%80" title="အာဖရိက">အာဖရိကတိုက်</a>အရှေ့မြောက်အရပ်က <a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%85%E1%80%BA" title="နိုင်းမြစ်">နိုင်းမြစ်</a>တဝှမ်း တည်ရှိပြီး ဘုရင့်နိုင်ငံ၏ နယ်နိမိတ်များသည် နိုင်းမြစ်ပတ်လည်တွင် အခြေပြုကာ <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA" title="အိုအေစစ်">အိုအေစစ်</a>တည်ရှိသောနေရာအထိ ဖြန့်ကျက်သည် ။<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၅<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> အစောဆုံး<a href="/wiki/%E1%80%86%E1%80%B0%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA" title="ဆူမားရီးယန်းခေတ်">ဆူမား</a>မင်းဆက်နိုင်ငံသည် <a href="/wiki/%E1%80%99%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8" title="မက်ဆိုပိုတေးမီးယား">မက်ဆိုပိုတေးမီးယား</a> တောင်ဘက်တွင် တည်ရှိပြီး ၎င်း၏ နယ်နိမိတ်သည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Persian_Gulf" class="extiw" title="en:Persian Gulf">ပါရှမ်းပင်လယ်ကွေ့</a>မှ <a href="/wiki/%E1%80%9A%E1%80%B0%E1%80%96%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%85%E1%80%BA" title="ယူဖရေးတီးမြစ်">ယူဖရေးတီး</a>နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%82%E1%80%9B%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%85%E1%80%BA" title="တိုင်းဂရစ်မြစ်">တိုင်းဂရပ်</a><a href="/wiki/%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%85%E1%80%BA" title="မြစ်">မြစ်</a>များအထိ ကျယ်ပြန့်သည် ။<sup id="cite_ref-ancientlocations_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-ancientlocations-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၄<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>နိုင်ငံပုံစံများသည် ရှေးခေတ် ဂရိအင်ပါယာ ပေါ်ထွန်းခဲ့သော အချိန်ထက် စောစွာ တည်ရှိခဲ့သော်လည်း ဂရိများသည် နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အတွေးအခေါ်များကို ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ထုတ်ခဲ့ပြီး အကျိုးအကြောင်း စိစစ်ပိုင်းခြားထားသော နိုင်ငံ‌ရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများရှိသည့် ပထမဆုံးလူများဖြစ်သည် ။ ၎င်းကို ဦးတည်၍ နိုင်ငံများကို ဘာသာရေးဆိုင်ရာ ဒဏ္ဍာရီပုံစံများ တစ်ခုအဖြစ် ကျိုးကြောင်းပြကာ ဖော်ညွှန်းကြသည် ။<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၆<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Classical_antiquity" class="extiw" title="en:Classical antiquity">ရှေးဟောင်းဂရိ / ရောမခေတ်</a>၏ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အရေးပါသော ဆန်းသစ်မှုအမြောက်အမြားသည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_ancient_Greek_cities" class="extiw" title="en:List of ancient Greek cities">ဂရိ မြို့နိုင်ငံများ</a> (polis - ပိုးလစ်) နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ancient_Rome" class="extiw" title="en:Ancient Rome">ရောမ အဖွဲ့အစည်းဦးဆောင်နိုင်ငံ</a><i><sup>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</sup></i> များမှ လာသည် ။ (၄)ရာစုခေတ် ဂရိ မြို့နိုင်ငံများသည် သူတို့၏ လွတ်လပ်သော ပြည်သူတို့အား <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Athenian_democracy#Citizenship_in_Athens" class="extiw" title="en:Athenian democracy">နိုင်ငံသားအခွင့်အရေး</a>ကို အာမခံပေးသည် ၊ <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7" title="အေသင်မြို့">အေသင်</a>တွင် ထိုအခွင့်အရေးများသည် နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်နှင့် သမိုင်းတလျှောက် သက်တမ်းရှည်ကြာခဲ့သော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Direct_democracy" class="extiw" title="en:Direct democracy">တိုက်ရိုက်‌ရွေးကောက်တင်မြှောက်သော</a> အစိုးရပုံစံတစ်ခု<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Athenian_democracy" class="extiw" title="en:Athenian democracy">နှင့်အတူ ပေါင်းစပ်</a>ထားသည် ။<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:Citation_needed" class="mw-redirect" title="ဝီကီပီးဒီးယား:Citation needed"><span title="ဤအခိုင်အမာပြောဆိုမှုသည် စိတ်ချရသောရင်းမြစ်များမှ ကိုးကားချက်များလိုအပ်နေသည်။ (August 2020)">ကိုးကားချက်လိုသည်</span></a></i>&#93;</sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ယနေ့ခေတ်"><span id=".E1.80.9A.E1.80.94.E1.80.B1.E1.80.B7.E1.80.81.E1.80.B1.E1.80.90.E1.80.BA"></span>ယနေ့ခေတ်</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=12" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - ယနေ့ခေတ်"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%80%96%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA:Women_voter_outreach_1935_English_Yiddish.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Women_voter_outreach_1935_English_Yiddish.jpg/220px-Women_voter_outreach_1935_English_Yiddish.jpg" decoding="async" width="220" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Women_voter_outreach_1935_English_Yiddish.jpg/330px-Women_voter_outreach_1935_English_Yiddish.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Women_voter_outreach_1935_English_Yiddish.jpg/440px-Women_voter_outreach_1935_English_Yiddish.jpg 2x" data-file-width="2860" data-file-height="2277" /></a><figcaption>အမျိုးသမီး မဲဆန္ဒရှင်များ ပါဝင်လာပုံ (၁၉၃၅)</figcaption></figure> <p><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Peace_of_Westphalia" class="extiw" title="en:Peace of Westphalia">‌ဝက်စ်ဖယ်လီယာငြိမ်းချမ်းရေး</a>(၁၉၄၈)သည် <a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%95%E1%80%B9%E1%80%95%E1%80%B6" title="နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ">နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင်များ</a>အတွက် ပြင်ပအင်အားများသည် တခြားနိုင်ငံများ၏ ပြည်တွင်းရေးကိစ္စများကို ဝင်ပါခြင်းမှ ရှောင်ရှားသင့်သည်ဟု ပါဝင်သော ခေတ်သစ် နိုင်ငံတကာစနစ်၏<sup id="cite_ref-Osiander_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-Osiander-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၇<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Gross_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gross-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၈<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၉<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> အစ ဖြစ်သည်ဟု ယူဆကြသည် ။<sup id="cite_ref-kissinger_world_order_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-kissinger_world_order-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၄၀<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> တခြားနိုင်ငံများ၏ ပြည်တွင်းရေးကို ကြားမဝင်ခြင်း စည်းမျဉ်းကို ဆွဇ်တရားသူကြီး <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Emer_de_Vattel" class="extiw" title="en:Emer de Vattel">Emer de Vattel</a> က (၁၈)ရာစုအလယ်တွင် တင်သွင်းခဲ့သည် ။<sup id="cite_ref-krasner2010_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-krasner2010-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၄၁<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> အစိုးရသည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Interstate_system_(world-systems_theory)" class="extiw" title="en:Interstate system (world-systems theory)">အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံချင်း</a> ဆက်ဆံရေးတွင် အဓိကကျသော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့အစည်များ ဖြစ်လာခဲ့သည် <i><sup>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</sup></i> ။ ဝက်စ်ဖယ်လီယာငြိမ်းချမ်းရေးသည် ဥရောပနိုင်ငံများတွင် နိုင်ငံဖြတ်ကျော် အာဏာတည်ခြင်းကို ပြဋ္ဌာန်းမည့် ကြိုးပမ်းမှုများကို အဆုံးသတ်စေခဲ့သည်ဟု ပြောနိုင်သည် ။ အစိုးရများက လွတ်လပ်သော ကိုယ်စားလှယ်များဖြစ်စေသည့် ဝက်စ်ဖယ်လီယန်း အယူအဆကို ဘာသာစကားနှင့် ယဉ်ကျေးမှုများဖြင့် ပေါင်းစည်းထားသော လူ့အဖွဲ့အစည်းများဖြစ်သည့် <a href="/wiki/%E1%80%9C%E1%80%B0%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8" title="လူမျိုး">လူမျိုးများ</a>နှင့် လိုက်လျောညီထွေသော တရားဝင် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sovereign_state" class="extiw" title="en:Sovereign state">နိုင်ငံများ</a>အောက်မှ ၁၉ ရာစုတွင် အားကောင်းလာသော <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9D%E1%80%AB%E1%80%92" title="အမျိုးသားရေးဝါဒ">အမျိုးသားရေးဝါဒ</a>က အားပေးထောက်ပံ့ခဲ့သည် ။<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၄၂<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><i><sup>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည် ၊ ရောထွေးမှု ရှိသည်]</sup></i> </p><p>၁၈ ရာစုအတွင်း <a href="/wiki/%E1%80%A5%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%95" title="ဥရောပ">ဥရောပ</a>တွင် လူမျိုးတူစု မဟုတ်သည့် ခေတ်ဟောင်း နိုင်ငံများသည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Austrian_Empire" class="extiw" title="en:Austrian Empire">ဩစတြီးယန်း အင်ပါယာ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Kingdom_of_France" class="extiw" title="en:Kingdom of France">ပြင်သစ်ဘုရင့်နိုင်ငံ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Kingdom_of_Hungary" class="extiw" title="en:Kingdom of Hungary">ဟန်ဂေရီဘုရင့်နိုင်ငံ</a><sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၄၃<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Russian_Empire" class="extiw" title="en:Russian Empire">ရုရှားအင်ပါယာ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Spanish_Empire" class="extiw" title="en:Spanish Empire">စပိန်အင်ပါယာ</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%B7%E1%80%90%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%BA_%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9A%E1%80%AC" title="အော့တမန် အင်ပိုင်ယာ">အော်တိုမန်အင်ပါယာ</a> နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%97%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%9E%E1%80%BB%E1%80%BE%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%9A%E1%80%AC" title="ဗြိတိသျှအင်ပါယာ">ဗြိတိသျှအင်ပါယာ</a>ကဲ့သို့သော လူမျိုးစုံပါ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Empire" class="extiw" title="en:Empire">အင်ပါယာများ</a> ဖြစ်ကြသည် ။ ထိုကဲ့သို့ အင်ပါယာများသည် အာရှ ၊ အာဖရိကနှင့် အမေရိကတို့တွင်လည်း တည်ရှိခဲ့ပြီး <a href="/wiki/%E1%80%99%E1%80%B0%E1%80%86%E1%80%9C%E1%80%84%E1%80%BA_%E1%80%80%E1%80%99%E1%80%B9%E1%80%98%E1%80%AC" title="မူဆလင် ကမ္ဘာ">မူစလင်ကမ္ဘာ</a>တွင် ၆၃၂ က <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Death_of_Muhammad" class="extiw" title="en:Death of Muhammad">မိုဟာမတ်၏ အလ္လာဟ် အရှင်မြတ် အမိန့်တော်ကို ခံယူသွားပြီး</a> များမကြာမီ လူမျိုးစုများစွာနှင့် နိုင်ငံပေါင်းစုံပါ အင်ပါယာများ<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၄၄<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>အဖြစ် တည်ထောင်ခဲ့သည့် <a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%AE%E1%80%96%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%81%8A_%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%BA" title="ကလီဖား၊ ကလစ်ဖ်">ကလီဖား</a> များကို အစပြုခဲ့သည် ။ နိုင်ငံပေါင်းစုံပါ အင်ပါယာများကို ဘုရင် ၊ <a href="/wiki/%E1%80%A7%E1%80%80%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%87%E1%80%BA" title="ဧကရာဇ်">ဧကရာဇ်</a> (သို့) <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sultan" class="extiw" title="en:Sultan">ဆူလ်တန်</a>က အုပ်ချုပ်သော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Absolute_monarchy" class="extiw" title="en:Absolute monarchy">အကြွင်းမဲ့သက်ဦးဆံပိုင်စနစ်</a>ဖြစ်သည် ။ နေထိုင်သူများတွင် များစွာသော လူမျိုးစုအဖွဲ့များ ပါခဲ့ပြီး ဘာသာစကားများစွာကို ပြောကြသည် ။ အင်ပါယာတွင် လူမျိုးစုတစ်ခုက လွှမ်းမိုးခဲ့ပြီး သူတို့၏ဘာသာစကားသည် အမြဲလိုလိုပင် အများပြည်သူအုပ်ချုပ်ရေး၏ ဘာသာစကားဖြစ်ရသည် ။ အုပ်ချုပ်သူ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dynasty" class="extiw" title="en:Dynasty">မင်းဆက်</a>သည် အမြဲတမ်းမဟုတ်သော်လည်း များသောအားဖြင့် ထိုလူမျိုးစုမှ လာသည် ။ တချို့သော ဥရောပနိုင်ငံငယ်များတွင် လူမျိုးများ ကွဲပြားမှု သိပ်မရှိသော်လည်း တော်ဝင်အိမ်က အုပ်ချုပ်သော မင်းနိုင်ငံများ ဖြစ်ခဲ့သည် ။ သီးခြား မင်းသားအုပ်ချုပ်သည့် နိုင်ငံများဖြစ်သော <a href="/wiki/%E1%80%9C%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="လစ်တန်စတိန်းနိုင်ငံ">လစ်တန်စတိန်း</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%92%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="အင်ဒိုရာနိုင်ငံ">အင်ဒိုရာ</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%94%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="မိုနာကိုနိုင်ငံ">မိုနာကို</a> နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%86%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ဆန်မာရီနိုနိုင်ငံ">ဆန်မာရီနို</a> သမ္မတနိုင်ငံများကဲ့သို့&#160; နိုင်ငံငယ် အနည်းငယ်သာ ကျန်ရှိခဲ့သည် ။ </p><p>အများစုသော သီအိုရီများသည် လူမျိုးနိုင်ငံများကို အစိုးရက ပြဋ္ဌာန်းသော ပညာရေး ၊ အမြောက်အမြား <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Literacy" class="extiw" title="en:Literacy">စာတတ်ရေး</a> နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mass_media" class="extiw" title="en:Mass media">ကျယ်ပြန့်သော မီဒီယာကဏ္ဍ</a>တို့ ဖွံ့ဖြိုးလာမှုကို ဖြစ်မြောက်လာစေသော ၁၉ ရာစု ဥရောပ၏ ဖြစ်စဉ်တစ်ခုအဖြစ် မြင်ကြသည် ။ သို့သော် သမိုင်းပညာရှင်များက<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">&#91;<i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Avoid_weasel_words" class="extiw" title="en:Wikipedia:Avoid weasel words"><span title="The material near this tag possibly uses too-vague attribution or weasel words. (August 2014)">ဘယ်သူကလဲ?</span></a></i>&#93;</sup> <a href="/wiki/%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%B0%E1%80%82%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ပေါ်တူဂီနိုင်ငံ">ပေါ်တူဂီ</a>နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dutch_Republic" class="extiw" title="en:Dutch Republic">ဒတ်ရှ် ရီပက်ဘလစ်နိုင်ငံ</a>တို့တွင် နှိုင်းယှဉ်သဘောအရ ပိုမိုစည်းလုံးသော နိုင်ငံနှင့် ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာများ စောစွာ ပေါ်ပေါက်လာပုံကိုလည်း မှတ်ချက်ထားကြသည်<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၄၅<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ။ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Steven_Weber_(professor)" class="extiw" title="en:Steven Weber (professor)">Steven Weber</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/David_Woodward_(cartographer)" class="extiw" title="en:David Woodward (cartographer)">David Woodward</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Michel_Foucault" class="extiw" title="en:Michel Foucault">Michel Foucault</a> နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Jeremy_Black_(historian)" class="extiw" title="en:Jeremy Black (historian)">Jeremy Black</a> တို့ကဲ့သို့ လေ့လာသူများက "လူမျိုးနိုင်ငံများသည် နိုင်ငံရေးစဉ်းစားဉာဏ် သို့မဟုတ် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းမပြုရသေးသည့် အကြောင်းအရင်းကြောင့် ပေါ်ထွန်းလာခြင်းမဟုတ်သလို သမိုင်း (သို့) နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ တီထွင်မှုတစ်ခု၏ မတော်တဆမှုကြောင့် ဖြစ်လာခြင်းလည်း မဟုတ်"ဟူသော အဆိုကြမ်းကို အဆင့်မြှင့်ခဲ့သည် <sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၄၆<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Carneiro_733–738_33-3" class="reference"><a href="#cite_note-Carneiro_733–738-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၃၃<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၄၇<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>။ ထို့ထက် လူမျိုးနိုင်ငံများသည် ၁၅ ရာစု၏ <a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%98%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%82%E1%80%97%E1%80%B1%E1%80%92" title="နိုင်ငံရေးဘောဂဗေဒ">နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ စီးပွားရေး</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9B%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9D%E1%80%AB%E1%80%92" title="အရင်းရှင်ဝါဒ">အရင်းရှင်စနစ်</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mercantilism" class="extiw" title="en:Mercantilism">ကုန်သွယ် အကျိုးအမြတ်ရှာစနစ်</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%95%E1%80%91%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="ပထဝီနိုင်ငံရေး">ပထဝီနိုင်ငံရေး</a>တို့နှင့်အတူ <a href="/wiki/%E1%80%95%E1%80%91%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%9D%E1%80%84%E1%80%BA" title="ပထဝီဝင်">ပထဝီဘာသာရပ်</a>တွင်<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၄၈<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၄၉<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%86%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%AC" title="မြေပုံဆွဲပညာ">မြေပုံဆွဲပညာ</a><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅၀<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅၁<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cartography#Technological_changes" class="extiw" title="en:Cartography">မြေပုံပြုလုပ်သည့် နည်းပညာများ တိုးတက်လာမှု</a>တို့တွင် အသိပညာဆိုင်ရာ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုများ၏ မရည်ရွယ်သော အကျိုးဆက်တစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅၂<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ဂျာမနီနိုင်ငံ">ဂျာမနီ</a>နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AE%E1%80%90%E1%80%9C%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="အီတလီနိုင်ငံ">အီတလီ</a>ကဲ့သို့ အချို့လူမျိုးနိုင်ငံများသည် ၁၉ ရာစုအတွင်း အမျိုးသားရေးဝါဒသမားများက ပြုလုပ်သော နိုင်ငံရေးရည်မှန်းချက်များမှ တစိတ်တပိုင်းအားဖြင့် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည် ။ ဖြစ်စဉ်နှစ်ခုလုံးတွင် နိုင်ငံ့နယ်မြေသည် အခြားသော နိုင်ငံများနှင့် ခွဲဝေထားခဲ့ပြီး တချို့မှာ အလွန်သေးငယ်သည် ။ <a href="/wiki/%E1%80%9C%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%98%E1%80%9B%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%9D%E1%80%AB%E1%80%92" title="လစ်ဘရယ်ဝါဒ">လစ်ဘရယ်</a> အယူအဆဖြစ်သည့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Free_trade" class="extiw" title="en:Free trade">လွတ်လပ်စွာ ကုန်သွယ်ခွင့်</a>သည် အကောက်ခွန်နှုန်းသဘောတူ နိုင်ငံများအဖွဲ့ <sup><i>[ဘာသာပြန် လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Zollverein" class="extiw" title="en:Zollverein">Zollverein</a> <small>(အသံထွက် - ဇိုလ်ဗအမ်း <sup><i>အသံထွက်လိုအပ်ချက် ရှိသည်</i></sup>)</small>မှ အစပြုသော&#160; ဂျာမနီပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးတွင် အခန်းကဏ္ဍတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည် ။ နိုင်ငံအဆင့် ကိုယ့်ကြမ္မာ ကိုယ်ဖန်တီး‌ခြင်းသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသမ္မတ <a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AF%E1%80%92%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8_%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%9C%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%84%E1%80%BA" title="ဝုဒ်ရိုး ဝီလ်ဆင်">ဝုဒ်ရိုး ဝီလ်ဆင်</a> ၏ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Fourteen_Points" class="extiw" title="en:Fourteen Points">အချက် (၁၄)ချက်</a>တွင် အဓိကရှုထောင့်ဖြစ်၍ ပထမကမ္ဘာစစ်ပြီးနောက် <a href="/wiki/%E1%80%A9%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%BC%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9F%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%82%E1%80%B1%E1%80%9B%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ဩစတြီးယားဟန်ဂေရီနိုင်ငံ">ဩစတြီးယား-ဟန်ဂေရီအင်ပါယာ</a>နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%B7%E1%80%90%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%BA_%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9A%E1%80%AC" title="အော့တမန် အင်ပိုင်ယာ">အော်တိုမန်အင်ပါယာ</a>တို့ ပြိုကွဲခြင်းကို ဖြစ်စေခဲ့သော်ငြား <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Russian_Civil_War" class="extiw" title="en:Russian Civil War">ရုရှားပြည်တွင်းစစ်</a>ပြီးနောက်ဖြစ်သော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Russian_Empire" class="extiw" title="en:Russian Empire">ရုရှားအင်ပါယာ</a>သည် <a href="/wiki/%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%97%E1%80%AE%E1%80%9A%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%91%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AF_%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%B9%E1%80%99%E1%80%90%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု သမ္မတနိုင်ငံ">ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု</a> ဖြစ်လာခဲ့သည် ။ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Decolonization" class="extiw" title="en:Decolonization">ကိုလိုနီပြုခြင်းအား ဖျက်သိမ်းခြင်း</a>သည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Third_World" class="extiw" title="en:Third World">တတိယနိုင်ငံများ</a>မှ လူမျိုးစုံအင်ပါယာများနေရာတွင် နိုင်ငံအသစ်များ တည်ထောင်ခြင်းကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ဂလိုဘယ်လိုင်ဇေးရှင်း"><span id=".E1.80.82.E1.80.9C.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.98.E1.80.9A.E1.80.BA.E1.80.9C.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.87.E1.80.B1.E1.80.B8.E1.80.9B.E1.80.BE.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.B8"></span>ဂလိုဘယ်လိုင်ဇေးရှင်း</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=13" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - ဂလိုဘယ်လိုင်ဇေးရှင်း"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote relarticle mainarticle">အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - <a href="/w/index.php?title=Political_globalization&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Political globalization (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Political globalization</a></div><p>နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ကမ္ဘာမှုပြုခြင်းသည် ၂၀ ရာစုနှစ်အတွင် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Intergovernmental_organization" class="extiw" title="en:Intergovernmental organization">နိုင်ငံတကာအစိုးရအဖွဲ့အစည်းများ</a>နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Supranational_union" class="extiw" title="en:Supranational union">နယ်နိမိတ်‌ကူးလူးသော နိုင်ငံများသမဂ္ဂ</a>တို့မှ စတင်သည် ။ <a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA_%E1%80%A1%E1%80%9E%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%AE%E1%80%B8" title="နိုင်ငံပေါင်းချုပ် အသင်းကြီး">နိုင်ငံပေါင်းချုပ်အသင်း</a>သည် <a href="/wiki/%E1%80%95%E1%80%91%E1%80%99_%E1%80%80%E1%80%99%E1%80%B9%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA" title="ပထမ ကမ္ဘာစစ်">ပထမကမ္ဘာစစ်</a>ပြီးနောက် တည်ထောင်ခဲ့ပြီး <a href="/wiki/%E1%80%92%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%9A_%E1%80%80%E1%80%99%E1%80%B9%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA" title="ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်">ဒုတိယကမ္ဘာစစ်</a>ပြီးနောက်တွင် <a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%AF%E1%80%9C%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%82%E1%80%B9%E1%80%82" title="ကုလသမဂ္ဂ">ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ</a>က နေရာယူသည် ။ မြောက်မြားစွာသော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Treaty" class="extiw" title="en:Treaty">နိုင်ငံတကာသဘောတူစာချုပ်များ</a>သည် ထိုအဖွဲ့အစည်းမှတဆင့် ချုပ်ဆိုခဲ့သည် ။ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Regional_integration" class="extiw" title="en:Regional integration">ဒေသတွင်းပေါင်းစည်းခြင်း</a>များကို <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%96%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%80%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%82%E1%80%B9%E1%80%82" title="အာဖရိကသမဂ္ဂ">အာဖရိကသမဂ္ဂ</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%B1%E1%80%B7%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%9E%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8" title="အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း">အာဆီယံ</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%A5%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%95_%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%82%E1%80%B9%E1%80%82" title="ဥရောပ သမဂ္ဂ">ဥရောပသမဂ္ဂ</a>နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%B1%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%80_%E1%80%98%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%88%E1%80%B1%E1%80%B8" title="တောင်အမေရိက ဘုံဈေး">မာကိုဆာ</a>တို့က လုပ်ဆောင်ခဲ့သည် ။ နိုင်ငံတကာအဆင့်မှ နိုင်ငံတကာဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းများတွင် <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%AC_%E1%80%90%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%B8" title="အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားရုံး">အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားရုံး</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%AC_%E1%80%84%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%84%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%A1%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7" title="အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့">အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့</a> နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%99%E1%80%B9%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%B7%E1%80%80%E1%80%AF%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%BD%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7" title="ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့">ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့အစည်း</a>တို့ ပါဝင်သည် ။ </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ"><span id=".E1.80.94.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.84.E1.80.B6.E1.80.9B.E1.80.B1.E1.80.B8.E1.80.9E.E1.80.AD.E1.80.95.E1.80.B9.E1.80.95.E1.80.B6"></span>နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=14" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r823878">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="box-Unreferenced plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Unreferenced" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%80%96%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA:Question_book-new.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">ဤ အပိုင်းသည် <b>မည်သည့် <a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:%E1%80%85%E1%80%AD%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%90%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%AF%E1%80%81%E1%80%B6%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AF" title="ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု">ကျမ်းညွှန်း (သို့) အကိုးအကား</a> ကိုမှ <a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:%E1%80%9B%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%AF_%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8" title="ဝီကီပီးဒီးယား:ရင်းမြစ်များကို ကိုးကားခြင်း">ရည်ညွှန်း</a>ထားခြင်းမရှိပေ</b>။<span class="hide-when-compact"> ကျေးဇူးပြုပြီး <a href="/w/index.php?title=%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:Identifying_reliable_sources&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ဝီကီပီးဒီးယား:Identifying reliable sources (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">စိတ်ချယုံကြည်နိုင်လောက်သော အချက်အလက်ရင်းမြစ်</a> များကို ကိုးကားရည်ညွှန်း၍ ဤအပိုင်းကို <a class="external text" href="https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit">မွမ်းမံ</a> ပေးပါ။ အကိုးအကားမပါသော အချက်အလက်များသည် စောဒကတက်ခြင်းခံရနိုင်ပြီး <a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:%E1%80%85%E1%80%AD%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%90%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%AF%E1%80%81%E1%80%B6%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AF#Burden_of_evidence" title="ဝီကီပီးဒီးယား:စိစစ်အတည်ပြုခံနိုင်မှု">ဖယ်ရှားခြင်းပါခံရ</a>မည်ဖြစ်သည်။</span> <span class="date-container"><i>(<span class="date">December 2020</span>)</i></span></div></td></tr></tbody></table><div role="note" class="hatnote relarticle mainarticle">အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - <a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%95%E1%80%B9%E1%80%95%E1%80%B6" title="နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ">နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ</a></div><p>‌ </p><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%80%96%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA:Sanzio_01_Plato_Aristotle.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Sanzio_01_Plato_Aristotle.jpg/220px-Sanzio_01_Plato_Aristotle.jpg" decoding="async" width="220" height="288" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Sanzio_01_Plato_Aristotle.jpg/330px-Sanzio_01_Plato_Aristotle.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Sanzio_01_Plato_Aristotle.jpg/440px-Sanzio_01_Plato_Aristotle.jpg 2x" data-file-width="804" data-file-height="1052" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E1%80%95%E1%80%9C%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8" title="ပလေးတိုး">ပလေးတိုး</a> (ဝဲ) နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9B%E1%80%85%E1%80%B9%E1%80%85%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%9A%E1%80%BA" title="အရစ္စတိုတယ်">အရစ္စတိုတယ်</a> (ယာ), <a href="/wiki/%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%96%E1%80%9A%E1%80%BA" title="ရာဖယ်">ရာဖယ်</a>၏ နံရံဆေးရေးပန်ချီဖြစ်သော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_School_of_Athens" class="extiw" title="en:The School of Athens"><i>အေသင်ကျောင်းတော်</i></a> မှ အသေးစိတ်ပုံတစ်ခု ဖြစ်သည် ။ ပလေးတိုး၏ <i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Republic_(Plato)" class="extiw" title="en:Republic (Plato)">သမ္မတနိုင်ငံ</a></i> နှင့် အရစ္စတိုတယ်၏ <i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Politics_(Aristotle)" class="extiw" title="en:Politics (Aristotle)">နိုင်ငံရေး</a></i> တို့သည် ထိုဂရိအတွေး‌အခေါ်ပညာရှင်နှစ်ဦးအား ဩဇာလွှမ်းမိုးသော နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်ပညာရှင်များအဖြစ် ‌ရောက်စေခဲ့သည် ။</figcaption></figure> <p>နိုင်ငံရေးအား လေ့လာမှုကို <b>နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ</b> သို့မဟုတ် <b>နိုင်ငံရေးဗေဒ</b> ဟု ခေါ်သည် ။ ၎င်းတွင် အရည်အတွက်များစွာသော ဘာသာရပ်ခွဲများရှိပြီး <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Comparative_politics" class="extiw" title="en:Comparative politics">ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း နိုင်ငံရေး</a> <sup><i>[ဘာသာပြန် လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup>၊ <a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%98%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%82%E1%80%97%E1%80%B1%E1%80%92" title="နိုင်ငံရေးဘောဂဗေဒ">နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ စီးပွားရေး</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%90%E1%80%80%E1%80%AC_%E1%80%86%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%AC" title="နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေးပညာ">နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Political_philosophy" class="extiw" title="en:Political philosophy">နိုင်ငံရေးဒဿနဗေဒ</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%B0%E1%80%B7%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%AC_%E1%80%85%E1%80%AE%E1%80%99%E1%80%B6%E1%80%81%E1%80%94%E1%80%B7%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AF" title="ပြည်သူ့ရေးရာ စီမံခန့်ခွဲမှု">အများပြည်သူဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေး</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Public_policy" class="extiw" title="en:Public policy">အများပြည်သူဆိုင်ရာ မူဝါဒ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Gender_and_politics" class="extiw" title="en:Gender and politics">လိင်ကွဲပြားမှုနှင့် နိုင်ငံရေး</a> နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Political_methodology" class="extiw" title="en:Political methodology">နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ နည်းပညာ</a>တို့ ပါဝင်ပတ်သက်သည် ။ ထို့အပြင် နိုင်ငံရေးသိပ္ပံသည် <a href="/wiki/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%98%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%82%E1%80%97%E1%80%B1%E1%80%92" title="နိုင်ငံရေးဘောဂဗေဒ">ဘောဒဗေဒ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Legal_education" class="extiw" title="en:Legal education">ဥပဒေ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Political_sociology" class="extiw" title="en:Political sociology">လူမှုဗေဒ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Political_history" class="extiw" title="en:Political history">သမိုင်း</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Political_philosophy" class="extiw" title="en:Political philosophy">ဒဿန</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Political_geography" class="extiw" title="en:Political geography">ပထဝီ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Political_psychology" class="extiw" title="en:Political psychology">စိတ်ပညာ</a> / <a href="/wiki/%E1%80%85%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%82%E1%80%AB%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%AC" title="စိတ်ရောဂါပညာ">စိတ်‌ဆေးပညာ</a> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%AF%E1%80%BF%E1%80%97%E1%80%B1%E1%80%92" title="မနုဿဗေဒ">မနုဿဗေဒ</a>နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Neuropolitics" class="extiw" title="en:Neuropolitics">အာရုံကြောသိပ္ပံ</a> နယ်ပယ်များမှ ဆက်နွယ်သလို ထုတ်နုတ်မှုများလည်း ရှိသည် ။ </p><p><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Comparative_politics" class="extiw" title="en:Comparative politics">နှိုင်းယှဉ်နိုင်ငံရေး</a>သည် အမျိုးစုံသော <a href="/wiki/%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%85%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%A1%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%81%E1%80%B6%E1%80%A5%E1%80%95%E1%80%92%E1%80%B1" title="ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေ">အခြေခံဥပ‌ဒေများ</a> ၊ နိုင်ငံရေးလုပ်ဆောင်သူများ ၊ ဥပဒေပြုလွှတ်တော်များ နှင့် သက်ဆိုင်ရာနယ်ပယ်များအကြောင်းကို ပြည်တွင်းပြည်ပအမြင်ဖြင့် သင်ကြားခြင်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ခြင်းဆိုင်ရာ သိပ္ပံဖြစ်သည် ။ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံ‌ရေးသည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Nation_state" class="extiw" title="en:Nation state">နိုင်ငံ-ပြည်နယ်</a>များကြားတွင် လုပ်‌ဆောင်သကဲ့သို့ နိုင်ငံတကာအစိုးရများနှင့် နိုင်ငံဖြတ်ကျော် အဖွဲ့အစည်းများကြားတွင်လည်း ပတ်သက်သည် ။ နိုင်ငံရေးဒဿနသည် ဂန္ထဝင်နှင့် ခေတ်ပြိုင် တွေးခေါ်ရေးသမားများ ၊ ဒဿနပညာရှင်များ၏ ဆွေးနွေးဖော်ပြမှုများနှင့် ပို၍ ပတ်သတ်သည် ။ </p><p>နိုင်ငံရေးသိပ္ပံသည် နည်းပညာအားဖြင့် <a href="/wiki/%E1%80%85%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%AC" title="စိတ်ပညာ">စိတ်ပညာ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Social_research" class="extiw" title="en:Social research">လူမှုသုတေသန</a> နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_neuroscience" class="extiw" title="en:Cognitive neuroscience">အသိအတွေးအာရုံကြောသိပ္ပံ</a> တို့မှ မြစ်ဖျားခံသော နည်းလမ်းများနှင့် ကွဲပြားသလို ဆက်စပ်မှုလည်း ရှိသည် ။ ချည်းကပ်လုပ်ဆောင်မှုများတ္ငင် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Positivism" class="extiw" title="en:Positivism">ယထာဘူတဝါဒ</a> (<small>နည်းပညာတစ်ခုခုအားဖြင့် လက်တွေ့ပြနိုင်မှ လက်ခံသော အယူ<sup><i>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup>)</small> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Verstehen" class="extiw" title="en:Verstehen">သရုပ်ပြုသည့် လူ့လောကဝါဒ</a><sup><i>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup> ၊&#160; <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Rational_choice_theory" class="extiw" title="en:Rational choice theory">အကျိုးအကြောင်းနှင့် ‌ရွေးချယ်ခြင်း သီအိုရီ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Behavioralism" class="extiw" title="en:Behavioralism">အပြုအမူခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာဝါဒ</a><sup><i>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Structuralism" class="extiw" title="en:Structuralism">ဆက်နွယ်လေ့လာခြင်းစနစ်</a> <sup><i>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup>၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Post-structuralism" class="extiw" title="en:Post-structuralism">မူလက ခွဲထွက်သော ဆက်နွယ်လေ့လာခြင်းစနစ်</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Philosophical_realism" class="extiw" title="en:Philosophical realism">လက်တွေ့ဆန်ဝါဒ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Historical_institutionalism" class="extiw" title="en:Historical institutionalism">အဖွဲ့အစည်းစနစ်</a> နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Pluralism_(political_philosophy)" class="extiw" title="en:Pluralism (political philosophy)">မတူယှဉ်တွဲနေမှုစနစ်</a>တို့ ပါဝင်သည် ။ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံသည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Social_science" class="extiw" title="en:Social science">လူမှုသိပ္ပံဘာသာရပ်</a>များမှ တစ်ခုဖြစ်သည့်အလျောက် ပင်မအရင်းအမြစ်အနေနှင့် သမိုင်းမှတ်တမ်းများနှင့် အသိအမှတ်ပြုခံရသော မှတ်တမ်းများ ၊ အခြားသောအရင်းအမြစ်အနေနှင့် ပညာရှင်များ၏ ဂျာနယ်စာတမ်းများ ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sampling_(statistics)" class="extiw" title="en:Sampling (statistics)">အချက်အလက်ကောက်</a>သုတေသနပြုခြင်း ၊ <a href="/wiki/%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%AC" title="စာရင်းအင်း ပညာ">စာရင်းကိန်းဂဏန်းကျကျ စိစစ်ခြင်း</a><sup><i>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup>၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Case_study" class="extiw" title="en:Case study">အကြောင်းဖြစ်ရပ် လေ့လာမှုများ</a>၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Experiment" class="extiw" title="en:Experiment">စမ်းသပ်လေ့လာသော သုတေသန</a>နှင့် ပုံစံငယ်ပြု အဆောက်အအုံများ စသည်တို့မှ လာသော စူးစမ်းရှာဖွေခြင်းများနှင့် ဆက်နွယ်သည့် နည်းလမ်း နှင့် နည်းပညာတို့ကို အသုံးချသည် ။ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="နိုင်ငံရေးစနစ်"><span id=".E1.80.94.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.84.E1.80.B6.E1.80.9B.E1.80.B1.E1.80.B8.E1.80.85.E1.80.94.E1.80.85.E1.80.BA"></span>နိုင်ငံရေးစနစ်</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=15" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - နိုင်ငံရေးစနစ်"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote relarticle mainarticle">အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - <a href="/w/index.php?title=Political_system&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Political system (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Political system</a></div><div role="note" class="hatnote">အခြားကြည့်ရန်။ <a href="/w/index.php?title=Systems_theory_in_political_science&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Systems theory in political science (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Systems theory in political science</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%80%96%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA:%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%81%8F_%E1%80%85%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%81%8F_%E1%80%85%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA.png/220px-%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%81%8F_%E1%80%85%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA.png" decoding="async" width="220" height="122" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%81%8F_%E1%80%85%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA.png/330px-%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%81%8F_%E1%80%85%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%81%8F_%E1%80%85%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA.png/440px-%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%81%8F_%E1%80%85%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA.png 2x" data-file-width="796" data-file-height="441" /></a><figcaption>နိုင်ငံရေး၏ စနစ်အား ‌‌ဖော်ပြချက်</figcaption></figure> <p>နိုင်ငံရေးစနစ်ဆိုသည်မှာ တရားဝင်အစိုးရဆုံးဖြတ်ချက်များ ပြုလုပ်ရာ လမ်းစဉ်ဟု သတ်မှတ်သည် ။ ၎င်းကို <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_national_legal_systems" class="extiw" title="en:List of national legal systems">တရားဝင်စနစ်</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Economic_system" class="extiw" title="en:Economic system">စီးပွားရေးစနစ်</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cultural_system" class="extiw" title="en:Cultural system">ယဉ်ကျေးမှုစနစ်</a> နှင့် တခြားသော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Social_system" class="extiw" title="en:Social system">လူမှုစနစ်များ</a>နှင့် နှိုင်းယှဉ်ဖော်ပြတတ်သည် ။ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/David_Easton" class="extiw" title="en:David Easton">David Easton</a> ၏ အဆိုအရ "နိုင်ငံရေးစနစ်ဆိုသည်မှာ လူမှုအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအတွက် အာဏာဖြင့် တန်ဖိုးအရာများ ခွဲဝေချမှတ်ရာတွင် အပြန်အလှန်တုံ့ပြန်လုပ်ကိုင်ပုံအဖြစ် စီစဉ်ရေးဆွဲထားခြင်း ဖြစ်သည်" ဟု ဆိုသည်<sup id="cite_ref-Easton_1981_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-Easton_1981-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၁၅<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ။ နိုင်ငံရေးစနစ်တစ်ခုစီတိုင်းသည် ကိုယ်ပိုင် နိုင်ငံရေးဓလေ့ထုံးတမ်းရှိသော လူအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုစီတိုင်းတွင် အမြစ်တည်ပြီး ထိုစနစ်များကပဲ လူအဖွဲ့အစည်းများအတွက် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Public_policy" class="extiw" title="en:Public policy">လူထုမူဝါဒ</a>များကို တဖန် ချမှတ်ပေးသည် ။ ကွဲပြားသော နိုင်ငံရေးစနစ်များကြား အပြန်အလှန်ဆက်နွယ်လုပ်ဆောင်ခြင်းသည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Global_politics" class="extiw" title="en:Global politics">ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး</a>၏ အခြေခံဖြစ်သည် ။ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="အစိုးရပုံစံများ"><span id=".E1.80.A1.E1.80.85.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.B8.E1.80.9B.E1.80.95.E1.80.AF.E1.80.B6.E1.80.85.E1.80.B6.E1.80.99.E1.80.BB.E1.80.AC.E1.80.B8"></span>အစိုးရပုံစံများ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=16" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - အစိုးရပုံစံများ"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%80%96%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA:Eduskuntatalo_(Finnish_Parliament_building).JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Eduskuntatalo_%28Finnish_Parliament_building%29.JPG/220px-Eduskuntatalo_%28Finnish_Parliament_building%29.JPG" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Eduskuntatalo_%28Finnish_Parliament_building%29.JPG/330px-Eduskuntatalo_%28Finnish_Parliament_building%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Eduskuntatalo_%28Finnish_Parliament_building%29.JPG/440px-Eduskuntatalo_%28Finnish_Parliament_building%29.JPG 2x" data-file-width="960" data-file-height="1280" /></a><figcaption>ဥပဒေပြုရေးသည် အရေးပါသော နိုင်ငံရေးအခြေခံ အဆောက်အအုံတစ်ခု ဖြစ်သည် ။ ပုံသည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Parliament_of_Finland" class="extiw" title="en:Parliament of Finland">ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ လွှတ်တော်အဆောက်အအုံ</a>ဖြစ်သည် ။</figcaption></figure> <p>အစိုးရအဖွဲ့၏ ပုံစံများသည် နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့် စိစစ်နားလည်နိုင်သည် ။ အာဏာစနစ် ဖြစ်တည်ပုံနှင့် ခွဲခြားလျှင် <a href="/wiki/%E1%80%9E%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%A6%E1%80%B8%E1%80%86%E1%80%B6%E1%80%95%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA" title="သက်ဦးဆံပိုင်စနစ်">သက်ဦးဆံပိုင်စနစ်</a> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Constitutional_monarchy" class="extiw" title="en:Constitutional monarchy">စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်</a>လည်း ပါဝင်သည်) နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%B9%E1%80%99%E1%80%90%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="သမ္မတနိုင်ငံ">အဖွဲ့အစည်းဦးဆောင်စနစ်</a> (များသောအားဖြင့် သမ္မတစနစ် ၊ လွှတ်တော်နှင့် အာဏာခွဲဝေသော စနစ် ၊ လွှတ်တော်သီးသန့် စနစ်တို့ ပါသည်) </p><p><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Separation_of_powers" class="extiw" title="en:Separation of powers">အာဏာခွဲဝေမှုများ</a>သည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Legislature" class="extiw" title="en:Legislature">ဥပဒေပြုစနစ်</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Executive_(government)" class="extiw" title="en:Executive (government)">စီမံခန့်ခွဲရေးစနစ်</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Judiciary" class="extiw" title="en:Judiciary">တရားစီရင်ရေးစနစ်</a>နှင့် တခြားသော လွတ်လပ်သည့် အဖွဲ့အစည်းများကြားတွင် <b>horizontal integration</b> <sup>(</sup> <b><sup>စနစ်၏ လုပ်ဆောင်ပုံ တိုးမြှင့်(နိုင်)ခြင်း</sup></b><sup><i>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i> )</sup>၏ အတိုင်းအတာကို ဖော်ပြသည် ။ </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="အာဏာ၏_အရင်းအမြစ်"><span id=".E1.80.A1.E1.80.AC.E1.80.8F.E1.80.AC.E1.81.8F_.E1.80.A1.E1.80.9B.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.B8.E1.80.A1.E1.80.99.E1.80.BC.E1.80.85.E1.80.BA"></span>အာဏာ၏ အရင်းအမြစ်</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=17" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - အာဏာ၏ အရင်းအမြစ်"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>အာဏာ၏ အရင်းအမြစ်သည် <a href="/wiki/%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%85%E1%80%AE" title="ဒီမိုကရေစီ">ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Oligarchy" class="extiw" title="en:Oligarchy">လူအနည်းစုက ချုပ်ကိုင်သော နိုင်ငံ</a> နှင့် <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%85%E1%80%AE" title="အော်တိုကရေစီ">အောတိုကရေစီ</a>/<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Autocracy" class="extiw" title="en:Autocracy">သက်ဦးဆံပိုင်နိုင်ငံ</a>တို့ကြား ကွဲပြားမှုကို ဆုံးဖြတ်ပေးသည် ။ </p><p>ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတစ်ခုတွင် နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Legitimacy_(political)" class="extiw" title="en:Legitimacy (political)">တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုခံရမှု</a>သည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Popular_sovereignty" class="extiw" title="en:Popular sovereignty">လူထု၏ အချုပ်အခြာအာဏာ</a>မှ အခြေခံသည် ။ ဒီမိုကရေစီ၏ ပုံစံများတွင် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Representative_democracy" class="extiw" title="en:Representative democracy">ကိုယ်စားပြုဒီမိုကရေစီ</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Direct_democracy" class="extiw" title="en:Direct democracy">တိုက်ရိုက်ဒီမိုကရေစီ</a> နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sortition" class="extiw" title="en:Sortition">မဲနှိုက်ရွေးချယ်စနစ်</a><sup><i>[ဘာသာပြန် လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup> တို့ ပါဝင်သည် ။ ၎င်းတို့သည် <a href="/wiki/%E1%80%9B%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BD%E1%80%B2" title="ရွေးကောက်ပွဲ">ရွေးကောက်ခံ</a> ကိုယ်စားလှယ်များက ဖြစ်စေ၊ <a href="/wiki/%E1%80%86%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%92%E1%80%81%E1%80%B6%E1%80%9A%E1%80%B0%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8" title="ဆန္ဒခံယူခြင်း">ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲများ</a>က ဖြစ်စေ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Citizens%27_assembly" class="extiw" title="en:Citizens&#39; assembly">အကဲဖြတ်ပြည်သူလူထုအဖွဲ့များ</a>က ဖြစ်စေ ဆုံးဖြတ်ချက်များ ပြုလုပ်သည့် နည်းများနှင့်အတူ ခြားနားကြသည်။ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများသည် သမ္မတ/အဖွဲ့အစည်းဦးဆောင်စနစ် ဖြစ်နိုင်သလို စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်လည်း&#160;ဖြစ်နိုင်သည် ။ </p><p>လူအနည်းစုက ချုပ်ကိုင်သော စနစ်သည် လူအနည်းစုက ကြီးစိုးသော အာဏာ စနစ်အဆောက်အအုံဖြစ်သည် ။ ထိုစနစ်တွင် </p> <ul><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Anocracy" class="extiw" title="en:Anocracy">anocracy</a> <sup>(အနိုကရေစီ - တပိုင်းရွေးကောက်စနစ်)</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Aristocracy" class="extiw" title="en:Aristocracy">aristocracy</a> <sup>(အရစ္စတိုကရေစီ - အကောင်းဆုံးများက အုပ်ချုပ်သော စနစ်)</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ergatocracy" class="extiw" title="en:Ergatocracy">ergatocracy</a> <sup>(အာဂတ်တိုကရေစီ - ပစ္စည်းမဲ့ / အလုပ်သမားလူတန်းစားများက အုပ်ချုပ်သော စနစ်)</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Geniocracy" class="extiw" title="en:Geniocracy">geniocracy</a> <sup>(ဂျီနီယိုကရေစီ - ဉာဏ်ကြီးရှင်များက အုပ်ချုပ်သော စနစ်)</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Gerontocracy" class="extiw" title="en:Gerontocracy">gerontocracy</a> <sup>(ဂျာရွန်တိုကရေစီ - သက်ကြီးသူမများက အုပ်ချုပ်သော စနစ်)</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Kakistocracy" class="extiw" title="en:Kakistocracy">kakistocracy</a> <sup>(ကတ်ကစ်စတိုကရေစီ - အညံ့ဆုံးသူများက အုပ်ချုပ်သော စနစ်)</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Kleptocracy" class="extiw" title="en:Kleptocracy">kleptocracy</a> <sup>(ခလပ်တိုကရေစီ - အကျင့်ပျက်ခြစား ခိုးနှိုက်သူများ / ဇီးသီးဗန်းမှောက်သူများက အုပ်ချုပ်သော စနစ် )</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Meritocracy" class="extiw" title="en:Meritocracy">meritocracy</a> <sup>(မယ်ရင်တိုကရေစီ - အရည်အချင်းသတ်မှတ်ချက် ပြည့်စုံသူများက အုပ်ချုပ်သော စနစ်)</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Noocracy" class="extiw" title="en:Noocracy">noocracy</a> <sup>(နိုအော်ကရေစီ - ဒဿနသမားများက အုပ်ချုပ်သော စနစ်)</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Particracy" class="extiw" title="en:Particracy">particracy</a> <sup>(ပါတီကရေစီ - ပါတီက အုပ်ချုပ်သော စနစ် )</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Plutocracy" class="extiw" title="en:Plutocracy">plutocracy</a> <sup>( ပလူတိုကရေစီ - သူ‌ဌေးများက အုပ်ချုပ်သော စနစ်)</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Stratocracy" class="extiw" title="en:Stratocracy">stratocracy</a> <sup>(စတျာတိုကရေစီ - စစ်တပ်ဦးစီးသူများက အုပ်ချုပ်သော စနစ်)</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Technocracy" class="extiw" title="en:Technocracy">technocracy</a> <sup>(တက်ကနိုကရေစီ - နယ်ပယ်တစ်ခုစီတွင် တက်ကျွမ်းသူများက အုပ်ချုပ်သော စနစ်)</sup> ၊</li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Theocracy" class="extiw" title="en:Theocracy">theocracy</a> <sup>(သီရိုကရေစီ - ဘုရား ၊ ဖန်တီးရှင် နာမတော်အောက်က(သူများ) အုပ်ချုပ်သော စနစ်) ၊</sup></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Theocracy" class="extiw" title="en:Theocracy">timocracy</a> <sup>(တီမိုကရေစီ - ပိုင်ဆိုင်မှုရှိသူများက အုပ်ချုပ်သော စနစ်)</sup></li></ul> <p>စသည့် ပုံစံများဖြင့် တည်ရှိသည်။ </p><p>သက်ဦးဆံပိုင်စနစ်များတွင် <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%8F%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA" title="အာဏာရှင်စနစ်">အာဏာရှင်စနစ်</a>များ (<a href="/wiki/%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%8F%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA" title="စစ်အာဏာရှင်စနစ်">စစ်အာဏာရှင်စနစ်</a>များ အပါ) သို့မဟုတ် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Absolute_monarchy" class="extiw" title="en:Absolute monarchy">အကြွင်းမဲ့သက်ဦးဆံပိုင်(ဘုရင်)စနစ်</a>များ ဖြစ်ကြသည် ။ </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%80%96%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA:%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%BD%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%91%E1%80%BD%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%99%E1%80%9F%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%BA_%E1%80%95%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%AC_%E1%80%9C%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%BD%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%91%E1%80%BD%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%99%E1%80%9F%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%BA_%E1%80%95%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%AC_%E1%80%9C%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8.png/220px-thumbnail.png" decoding="async" width="220" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%BD%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%91%E1%80%BD%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%99%E1%80%9F%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%BA_%E1%80%95%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%AC_%E1%80%9C%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8.png/330px-thumbnail.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%BD%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%91%E1%80%BD%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7%E1%80%99%E1%80%9F%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%BA_%E1%80%95%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%AC_%E1%80%9C%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8.png/440px-thumbnail.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="240" /></a><figcaption>ဒေသတွင်း ခွဲထွက်ခြင်း သို့မဟုတ် ပူးပေါင်းခြင်းဆိုင်ရာ လမ်းကြောင်း</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Vertical_integration_(_စနစ်၏_လုပ်ဆောင်ပုံ_တိုးချဲ့ခြင်း[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက်_ရှိသည်]_)"><span id="Vertical_integration_.28_.E1.80.85.E1.80.94.E1.80.85.E1.80.BA.E1.81.8F_.E1.80.9C.E1.80.AF.E1.80.95.E1.80.BA.E1.80.86.E1.80.B1.E1.80.AC.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.95.E1.80.AF.E1.80.B6_.E1.80.90.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.B8.E1.80.81.E1.80.BB.E1.80.B2.E1.80.B7.E1.80.81.E1.80.BC.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.B8.5B.E1.80.98.E1.80.AC.E1.80.9E.E1.80.AC.E1.80.95.E1.80.BC.E1.80.94.E1.80.BA.E1.80.9C.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.A1.E1.80.95.E1.80.BA.E1.80.81.E1.80.BB.E1.80.80.E1.80.BA_.E1.80.9B.E1.80.BE.E1.80.AD.E1.80.9E.E1.80.8A.E1.80.BA.5D_.29"></span>Vertical integration <sup>( စနစ်၏ လုပ်ဆောင်ပုံ တိုးချဲ့ခြင်း<i>[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i> )</sup></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=18" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - Vertical integration ( စနစ်၏ လုပ်ဆောင်ပုံ တိုးချဲ့ခြင်း[ဘာသာပြန်လိုအပ်ချက် ရှိသည်] )"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vertical integration ၏ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်အရဆိုလျှင် နိုင်ငံရေးစနစ်များကို <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Confederation" class="extiw" title="en:Confederation">ကွန်ဖယ်ဒရယ်ရေးရှင်း</a> (သီးခြားလွတ်လပ်သော နိုင်ငံများအနေနှင့် ပေါင်းစည်းခြင်း) ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Federation" class="extiw" title="en:Federation">ဖယ်ဒရယ်ရေးရှင်း</a>နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Unitary_state" class="extiw" title="en:Unitary state">ယူနီတေရီ</a>ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံများဟူ၍ (အနည်းငယ် ပေါင်းစည်းမှုမှ အများဆုံး ပေါင်းစည်းမှုအဆင့်အထိ)ခွဲခြားနိုင်သည် ။ </p><p>ဖယ်ဒရယ်ရေးရှင်း (ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံအဖြစ် မှတ်နိုင်သည်) သည် ဗဟိုပြုသော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Federation#Federal_governments" class="extiw" title="en:Federation">ဖယ်ဒရယ် အစိုးရ</a>တစ်ခု၏ အောက်က ဗဟိုပြုသော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Federation#Federal_governments" class="extiw" title="en:Federation">ဖယ်ဒရယ် အစိုးရ</a>တစ်ခု၏ အောက်က တစိတ်တပိုင်းစီသော <a href="/wiki/%E1%80%96%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%92%E1%80%9B%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%BA" title="ဖက်ဒရယ်ပြည်နယ်">ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ဒေသများ ၊ နိုင်ငံများနှင့် တခြားသော ဒေသ</a>များ၏ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Political_union" class="extiw" title="en:Political union">သမဂ္ဂ</a>တစ်ခုကို သရုပ်ဖော်သည့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Polity" class="extiw" title="en:Polity">နိုင်ငံရေးဖြစ်တည်မှု</a>တစ်ခု ဖြစ်သည် (<a href="/wiki/%E1%80%96%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%92%E1%80%9B%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%91%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%AF%E1%80%85%E1%80%94%E1%80%85%E1%80%BA" title="ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုစနစ်">ဖယ်ဒရယ်ဝါဒ</a>)။ ဖယ်ဒရယ်ရေးရှင်းတစ်ခုတွင် ပါဝင်ဖက် နိုင်ငံနယ်မြေတစ်ခု၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ဂုဏ်ပုဒ်အပြင် ၎င်းတို့နှင့် ဗဟိုအစိုးရအကြား အာဏာခွဲဝေရေးကို ပုံမှန်အားဖြင့်အခြေခံသဘောကျစွာ ခိုင်မြဲ၍ အကာအကွယ်ရှိပြီး ပါတီ ၊ နိုင်ငံများနှင့် ဖယ်ဒရယ် ကိုယ်ထည်<sup>(ကိုယ်စားပြုသော အဖွဲ့အစည်း ၊ ပုဂ္ဂိုလ်)</sup>တစ်ခု၏ တစ်ဖက်သတ်ဆုံးဖြတ်ချက်များကြောင့် ပြောင်းလဲခြင်း မပြုလုပ်သင့်ပါ ။ ဖယ်ဒရယ်ရေးရှင်းနိုင်ငံများအနေဖြင့် ဆွစ်ဇလန်က ပထမဆုံး စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး (၁၇၇၆)တွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ၊ (၁၈၆၇)တွင် ကနေဒါနိုင်ငံ ၊ (၁၈၇၁)တွင် ဂျာမနီနိုင်ငံနှင့် (၁၉၀၁)တွင် ဩစတြေးလျနိုင်ငံတို့က အသီးသီးတည်ထောင်ခဲ့သည် ။ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Federation" class="extiw" title="en:Federation">ဖယ်ဒရယ်ရေးရှင်း</a>နှင့် ယှဉ်ပါက <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Confederation" class="extiw" title="en:Confederation">ကွန်ဖယ်ဒရယ်ရေးရှင်း</a>တွင် ဗဟိုဆန်သော အာဏာလျော့နည်းသည် </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="နိုင်ငံတော်"><span id=".E1.80.94.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.84.E1.80.BA.E1.80.84.E1.80.B6.E1.80.90.E1.80.B1.E1.80.AC.E1.80.BA"></span>နိုင်ငံတော်</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=19" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - နိုင်ငံတော်"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%80%96%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA:Map_of_unitary_and_federal_states.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Map_of_unitary_and_federal_states.svg/220px-Map_of_unitary_and_federal_states.svg.png" decoding="async" width="220" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Map_of_unitary_and_federal_states.svg/330px-Map_of_unitary_and_federal_states.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Map_of_unitary_and_federal_states.svg/440px-Map_of_unitary_and_federal_states.svg.png 2x" data-file-width="863" data-file-height="443" /></a><figcaption><div class="legend"><span class="legend-color" style="display:inline-block; width:1.5em; height:1.5em; margin:1px 0; border:1px solid black; background-color: #00e000;; color:black; font-size:100%; text-align:center;">&#160;</span>&#160;<a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Federal_state">ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံများ </a></div><div class="legend"><span class="legend-color" style="display:inline-block; width:1.5em; height:1.5em; margin:1px 0; border:1px solid black; background-color: #0000b0;; color:black; font-size:100%; text-align:center;">&#160;</span>&#160;<a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Unitary_state">တစ်ပြည်ထောင် (သို့) ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံများ</a></div><div class="legend"><span class="legend-color" style="display:inline-block; width:1.5em; height:1.5em; margin:1px 0; border:1px solid black; background-color: #e1e1e1;; color:black; font-size:100%; text-align:center;">&#160;</span>&#160;အစိုးရ မရှိသော</div></figcaption></figure> <p>အပေါ်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည့် အစိုးရအဖွဲ့ပုံစံများသည် အခြေခံအားဖြင့် တူညီသော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Polity" class="extiw" title="en:Polity">polity</a> <sup>(နိုင်ငံအဖြစ် စနစ်တကျ ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ထားသော လူ့အဖွဲ့အစည်း)</sup> အသွင်ကွဲများ ဖြစ်ကြသည် ၊ ၎င်းမှာ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sovereign_state" class="extiw" title="en:Sovereign state">အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် နိုင်ငံတော်</a> ဖြစ်သည် ။ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/State_(polity)" class="extiw" title="en:State (polity)">State</a> (နိုင်ငံတော်) ဆိုသည်ကို <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Politics" class="extiw" title="en:Politics">Max Weber</a> က "၎င်း၏ပိုင်နက်တွင် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Monopoly_on_violence" class="extiw" title="en:Monopoly on violence">ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းမှုကို လက်ဝါးကြီးအုပ် ချုပ်ကိုင်ထားမှုရှိသော</a><sup><i>[ဘာသာပြန် လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup> နိုင်ငံရေး၏ ဖြစ်တည်မှုတစ်ခု"အဖြစ် အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်သော်လည်း <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Montevideo_Convention" class="extiw" title="en:Montevideo Convention">Montevideo သ‌ဘောတူညီချက်</a>၌ "နိုင်ငံတော် ဆိုရာတွင် သတ်မှတ်ထားသည့် ပိုင်နက် ၊ အမြဲနေထိုင်မည့် ပြည်သူ ၊ အစိုးရ နှင့် နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးကဏ္ဍသို့ တက်လှမ်းနိုင်သည့် အရည်အချင်းရှိမှုတို့ လိုအပ်သည်"ဟု ယူဆသည် ။ </p><p>နိုင်ငံမဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းဆိုသည်မှာ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/State_(polity)" class="extiw" title="en:State (polity)">နိုင်ငံတော်</a>၏ <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%85%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%9B" title="အစိုးရ">အုပ်ချုပ်ခံရခြင်း</a> မရှိသော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Society" class="extiw" title="en:Society">လူ့အဖွဲ့အစည်း</a>တစ်ခုကို ခေါ်ဝေါ်သည်<sup id="cite_ref-Routledge2_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-Routledge2-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅၃<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ၊ ၎င်းတွင် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Authority" class="extiw" title="en:Authority">အာဏာပိုင်ခြင်း</a>၏ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Centralisation" class="extiw" title="en:Centralisation">စုစည်းမှု</a><sup><i>[ဘာသာပြန် လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup> အနည်းငယ်သော ရှိသည် ၊ အာဏာပိုင်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်သော ရှိသည့် နေရာရာထူး အများစုတွင် ပမာဏအနည်းငယ်သာရှိသော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Political_power" class="extiw" title="en:Political power">အာဏာ</a>သာ ပိုင်ဆိုင်ထားကြကာ&#160;ပုံမှန်အားဖြင့် အမြဲတမ်း နေရာယူထားကြသည် မဟုတ်ဘဲ အငြင်းပွားမှုများကို တင်ကြိုသတ်မှတ်ထားသော စည်းမျဉ်းများနှင့် ဖြေရှင်းပေးသည့် လူမှုရေးကိုယ်ထည်<sup>(ကိုယ်စားပြုသော အဖွဲ့အစည်း ၊ ပုဂ္ဂိုလ်)</sup>များသည်လည်း အနည်းစုသာ ရှိသည် ။<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅၄<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> နိုင်ငံမဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းများတွင် စီးပွား‌ရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ယဉ်ကျေးမှုကို ပြုလုပ်ပုံများတွင် အလွန်ကွဲပြားကြသည် ။<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅၅<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>နိုင်ငံမဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းများသည် လူသားတို့၏ သမိုင်းမတင်မီခေတ်၌ စံနှုန်းများဖြစ်ခဲ့သော်လည်း ယနေ့ခေတ်တွင် နိုင်ငံမဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအနည်းငယ်သာ ရှိသေးသည် ၊ကမ္ဘာ့လူဦးရေတစ်ခုလုံးနီးပါးသည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sovereign_state" class="extiw" title="en:Sovereign state">အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်နိုင်ငံ</a>တစ်ခုခု၏ စီရင်ပိုင်ခွင့်အတွင်း နေထိုင်ကြသည်။ အချို့ဒေသများတွင် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Failed_state" class="extiw" title="en:Failed state">အမည်ခံပြည်နယ်အာဏာပိုင်</a>များသည် အလွန်အားနည်းပြီး အမှန်တကယ် အာဏာအနည်းငယ်သာ သို့မဟုတ် အာဏာပိုင်ဆိုင်ခြင်း လုံးဝမရှိပါ ။ သမိုင်းတစ်လျှောက် နိုင်ငံမဲ့လူမျိုးအများစုသည် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cultural_assimilation" class="extiw" title="en:Cultural assimilation">၎င်းတို့အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ ပြည်နယ်အခြေပြုလူ့အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပေါင်းစည်းခဲ့ကြသည်။</a><sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅၆<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>တချို့သော နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ တွေးခေါ်ရေးသမား(ဒဿနပညာရှင်)များက နိုင်ငံတော်ဆိုသည်ကို မလိုအပ်သောဆန္ဒဖြင့် ထည့်သွင်းစဉ်းစားကြပြီး ထို့ကြောင့် နိုင်ငံမဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုကို ချီတက်ရန် ရည်မှန်းချက်ကို ‌ရောက်ရန် စဉ်းစားကြသည် ။ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Anarchism" class="extiw" title="en:Anarchism">Anarchism</a> <a href="/wiki/%E1%80%99%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%9D%E1%80%AB%E1%80%92%E1%80%AE" title="မင်းမဲ့ဝါဒီ">အုပ်ချုပ်သူမဲ့ဝါဒ (မင်းမဲ့ဝါဒ)</a>၏ ဝါဒရေးရာ အဓိကသဘောထားမှာ နိုင်ငံတော် မပါဝင်သော လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်း ထူထောင်ရန် ထောက်ခံခြင်း ဖြစ်သည် ။<sup id="cite_ref-Routledge2_53-1" class="reference"><a href="#cite_note-Routledge2-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅၃<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅၇<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Anarchist_schools_of_thought" class="extiw" title="en:Anarchist schools of thought">အုပ်ချုပ်သူမဲ့ဝါဒသမားများ၏ တွေးခေါ်ရေးကျောင်းတော်</a>တွင် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ အမျိုးအစားသည် အလွန်အမင်းဖြစ်သော&#160; <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Individualism" class="extiw" title="en:Individualism">တစ်ဦးတစ်ယောက်စီ၏ ဖြစ်တည်ခြင်းဝါဒ</a>မှ ပြီးပြည့်စုံသော <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Collectivism" class="extiw" title="en:Collectivism">စုပေါင်းဝါဒ</a>အထိ သိသာစွာ ကွဲပြားမှု ရှိသည်။<sup id="cite_ref-slevin2_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-slevin2-58"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅၈<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Marxism" class="extiw" title="en:Marxism">မာ့က်ဝါဒ</a>တွင် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Marx%27s_theory_of_the_state" class="extiw" title="en:Marx&#39;s theory of the state">နိုင်ငံတော်ဆိုင်ရာ မာ့က်သီအိုရီ</a>က <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Post-capitalism" class="extiw" title="en:Post-capitalism">အရင်းရှင်စနစ်မှ လွန်မြောက်ပြီးသော လူ့အဖွဲ့အစည်း</a>သို့ ရောက်လျှင် နိုင်ငံတော်ဆိုသည်မှာ မလိုလားအပ်သော&#160;အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအနေနှင့် အရေးပါမှုရှိတော့မည် မဟုတ်သလို <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Withering_away_of_the_state" class="extiw" title="en:Withering away of the state">ညှိုးနွမ်းပျောက်ကွယ်သွားမည်</a>ဟု ယူဆသည် ။<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၅၉<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ဆက်စပ်အယူအဆတစ်ခုမှာ မာ့က်၏ ကြိုတင်မျှော်မှန်းထားသည့် အရင်းရှင်စနစ်အလွန် လူ့အဖွဲ့အစည်းအကြောင်းတွင် အမြဲတမ်း အသုံးပြုသော "<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Stateless_communism" class="extiw" title="en:Stateless communism">နိုင်ငံမဲ့ ကွန်မြူနစ်ဝါဒ</a>"ဆိုသည့် အဆင့်ဖြစ်သည် ။ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="အခြေခံဥပဒေများ"><span id=".E1.80.A1.E1.80.81.E1.80.BC.E1.80.B1.E1.80.81.E1.80.B6.E1.80.A5.E1.80.95.E1.80.92.E1.80.B1.E1.80.99.E1.80.BB.E1.80.AC.E1.80.B8"></span>အခြေခံဥပဒေများ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=20" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - အခြေခံဥပဒေများ"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>အခြေခံဥပဒေများသည် အစိုးရ၏ မတူညီသော အပိုင်းကဏ္ဍခွဲများအတွက် အသေးစိတ်ဖြစ်၍ အကန့်အသတ် သတ်မှတ်ပေးသော လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာများအကြောင်းကို ရေးစွဲထားသည့် စာရွက်စာတမ်းများ ဖြစ်သည် ။ အခြေခံဥပဒေတစ်ခုသည် ရေးဆွဲပြီးသား စာရွက်တမ်းတစ်ခု ဖြစ်သော်လည်း မရေးဆွဲရသေးသည့် အခြေခံဥပဒေလည်း ရှိသည် ။ မရေးဆွဲရသေးသည့် အခြေခံဥပဒေကို အစိုးရ၏ ဥပဒေပြုရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးဌာနမှ အမြဲတမ်း ‌ရေးဆွဲနေမည်ဖြစ်ပြီး ထိုကိစ္စသည် အခြေအနေများ၏ သဘောသဘာဝအရ မည်သည့်အစိုးရပုံစံက အသင့်တော်ဆုံး ဖြစ်မည်ကို ဆုံးဖြတ်ရမည့် ကိစ္စများမှ တစ်ခုဖြစ်သည် ။<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">&#91;</span>၆၀<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> အင်္ဂလန်သည် ရေးဆွဲရသည့် အခြေခံဥပဒေပုံစံတစ်ခုကို <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/English_Civil_War" class="extiw" title="en:English Civil War">ပြည်တွင်းစစ်</a>ကာလအတွင်း ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Stuart_Restoration" class="extiw" title="en:Stuart Restoration">ပြန်လည်တည်ထောင်သော ကာလ‌ရောက်သောအခါ</a> စွန့်ပယ်ခဲ့သော်လည်း <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%B1%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%80%E1%80%94%E1%80%BA_%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="အမေရိကန် တော်လှန်ရေး">လွတ်လပ်ရေး</a>ရပြီးနောက် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Thirteen_Colonies" class="extiw" title="en:Thirteen Colonies">အမေရိကန် အခြေချနေထိုင်သူများ</a> <sup><i>[ဘာသာပြန် လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup> ၊ <a href="/wiki/%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%85%E1%80%BA_%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="ပြင်သစ် တော်လှန်ရေး">တော်လှန်ရေး</a>ပြီးနောက် <a href="/wiki/%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ပြင်သစ်နိုင်ငံ">ပြင်သစ်နိုင်ငံ</a>နှင့် ဥရောပ၏ ကိုလိုနီနိုင်ငံများအပါ ဥရောပတိုက် တစ်တိုက်လုံး ပါဝင်ကျင့်သုံးလာခဲ့သည် ။ </p><p>အခြေခံဥပဒေဆိုသည်မှာ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Executive_(government)" class="extiw" title="en:Executive (government)">စီမံခန့်ခွဲရေး</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Legislature" class="extiw" title="en:Legislature">ဥပဒေပြုရေး</a>နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Judiciary" class="extiw" title="en:Judiciary">တရားစီရင်ရေး</a>(စုပေါင်း၍ ညွှန်းဆိုရလျှင် trias politica [အာဏာကို ခွဲဝေခြင်း])အဖြစ် အစိုးရကို ခွဲခြမ်းကာ နိုင်ငံတော်အတွင်း အဘက်ဘက်မှ အပြန်အလှန်ထိန်းကျောင်းမှု ရှိစေရန်အတွက် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Separation_of_powers" class="extiw" title="en:Separation of powers">အာဏာကို ခွဲဝေသတ်မှတ်ဖို့</a> ဖြစ်သည် ။ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Civil_service_commission" class="extiw" title="en:Civil service commission">အများပြည်သူဝန်ဆောင်မှု ကော်မရှင်</a> ၊ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Election_commission" class="extiw" title="en:Election commission">ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်</a>နှင့် <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Supreme_audit_institution" class="extiw" title="en:Supreme audit institution">စာရင်းစစ်ချုပ် အဖွဲ့အစည်းများ</a> <sup><i>[ဘာသာပြန် လိုအပ်ချက် ရှိသည်]</i></sup>စသည့် ထပ်ဆောင်းဖြစ်သော သီးသန့်ဌာနခွဲများကိုလည်း ထပ်မံဖန်တီးနိုင်သည် ။ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ကိုးကားချက်များ"><span id=".E1.80.80.E1.80.AD.E1.80.AF.E1.80.B8.E1.80.80.E1.80.AC.E1.80.B8.E1.80.81.E1.80.BB.E1.80.80.E1.80.BA.E1.80.99.E1.80.BB.E1.80.AC.E1.80.B8"></span>ကိုးကားချက်များ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;section=21" title="ဤအပိုင်းကို တည်းဖြတ်ရန် - ကိုးကားချက်များ"><span>ပြင်ဆင်ရန်</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r723126">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLeftwich2015">Leftwich 2015</a>, p.&#160;68.</span> </li> <li id="cite_note-HagueHarrop2013-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-HagueHarrop2013_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHagueHarrop2013">Hague &amp; Harrop 2013</a>, p.&#160;1.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFJohnstonWoodburn1903">Johnston &amp; Woodburn 1903</a>, p.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/americanoration00unkngoog/page/n251">233</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Hammarlund1985-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hammarlund1985_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHammarlund1985">Hammarlund 1985</a>, p.&#160;8.</span> </li> <li id="cite_note-Brady2017-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Brady2017_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBrady2017">Brady 2017</a>, p.&#160;47.</span> </li> <li id="cite_note-HawkesworthKogan2013-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-HawkesworthKogan2013_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHawkesworthKogan2013">Hawkesworth &amp; Kogan 2013</a>, p.&#160;299.</span> </li> <li id="cite_note-Taylor2012-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Taylor2012_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFTaylor2012">Taylor 2012</a>, p.&#160;130.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBlantonKegley2016">Blanton &amp; Kegley 2016</a>, p.&#160;199.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKabashimaWhite_III1986">Kabashima &amp; White III 1986</a>.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLeftwich2015">Leftwich 2015</a>, p.&#160;68.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Buhler, C. F., ed. 1961 [1941]. <i><a href="/w/index.php?title=Dictes_and_Sayings_of_the_Philosophers&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dictes and Sayings of the Philosophers (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">The Dictes and Sayings of the Philosophers</a>.</i> London: <a href="/w/index.php?title=Early_English_Text_Society&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Early English Text Society (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Early English Text Society</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=M7G0AAAAIAAJ&amp;q="><i>Original Series</i> No. 211</a>.</span> </li> <li id="cite_note-A_Greek-English_Lexicon-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-A_Greek-English_Lexicon_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150924203856/http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dpolitiko%2Fs">A Greek-English Lexicon</a>။&#32;Tufts Library။&#32;24 September 2015 တွင် <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dpolitiko%2Fs">မူရင်း</a>အား မော်ကွန်းတင်ပြီး။&#32; 19 February 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLewisShort1879">Lewis &amp; Short 1879</a>, online.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLasswell1963">Lasswell 1963</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Easton_1981-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Easton_1981_15-0">၁၅.၀</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Easton_1981_15-1">၁၅.၁</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFEaston1981">Easton 1981</a>.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLenin1965">Lenin 1965</a>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCrick1972">Crick 1972</a>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLeftwich2004">Leftwich 2004</a>.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLeftwich2004">Leftwich 2004</a>, pp.&#160;14–15.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLeftwich2004">Leftwich 2004</a>, p.&#160;23.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLeftwich2004">Leftwich 2004</a>, p.&#160;119.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDahl2003">Dahl 2003</a>, pp.&#160;1–11.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMorlino2017">Morlino 2017</a>, p.&#160;2.</span> </li> <li id="cite_note-:3-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:3_24-0">၂၄.၀</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:3_24-1">၂၄.၁</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:3_24-2">၂၄.၂</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFAtkinson2013">Atkinson 2013</a>, pp.&#160;1–5.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLeftwich2004">Leftwich 2004</a>, p.&#160;16.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMorlino2017">Morlino 2017</a>, p.&#160;3.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFSchattschneider1960" class="citation book cs1">Schattschneider၊ Elmer Eric (1960)။ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/semisovereignpeo00eesc"><i>The semisovereign people&#160;: a realist's view of democracy in America</i></a>။ Dryden P။ pp.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/semisovereignpeo00eesc/page/2">2</a>။ <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AE%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/0-03-013366-1" title="အထူး:မှီငြမ်းစာအုပ်များ/0-03-013366-1"><bdi>0-03-013366-1</bdi></a>။ <a href="/w/index.php?title=OCLC_(identifier)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="OCLC (identifier) (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/859587564">859587564</a>။</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+semisovereign+people+%3A+a+realist%27s+view+of+democracy+in+America&amp;rft.pages=2&amp;rft.pub=Dryden+P&amp;rft.date=1960&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F859587564&amp;rft.isbn=0-03-013366-1&amp;rft.aulast=Schattschneider&amp;rft.aufirst=Elmer+Eric&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsemisovereignpeo00eesc&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r567839">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFMouffe1999" class="citation book cs1">Mouffe၊ Chantal (1999)။ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=8yIEQ1RPGx8C&amp;q=carl+schmitt+1999&amp;pg=PR7"><i>The Challenge of Carl Schmitt</i></a> (အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့်)။ Verso။ <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AE%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/978-1-85984-244-7" title="အထူး:မှီငြမ်းစာအုပ်များ/978-1-85984-244-7"><bdi>978-1-85984-244-7</bdi></a>။</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Challenge+of+Carl+Schmitt&amp;rft.pub=Verso&amp;rft.date=1999&amp;rft.isbn=978-1-85984-244-7&amp;rft.aulast=Mouffe&amp;rft.aufirst=Chantal&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D8yIEQ1RPGx8C%26q%3Dcarl%2Bschmitt%2B1999%26pg%3DPR7&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r567839"></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFvan_der_Eijk2018">van der Eijk 2018</a>, pp.&#160;11, 29.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFde_Waal2007" class="citation book cs1">de Waal၊ Frans (2007)။ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/chimpanzeepoliti0000waal"><i>Chimpanzee politics power and sex among apes</i></a>။ Johns Hopkins University Press။ <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AE%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/978-0-8018-8656-0" title="အထူး:မှီငြမ်းစာအုပ်များ/978-0-8018-8656-0"><bdi>978-0-8018-8656-0</bdi></a>။ <a href="/w/index.php?title=OCLC_(identifier)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="OCLC (identifier) (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/493546705">493546705</a>။</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Chimpanzee+politics+power+and+sex+among+apes&amp;rft.pub=Johns+Hopkins+University+Press&amp;rft.date=2007&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F493546705&amp;rft.isbn=978-0-8018-8656-0&amp;rft.aulast=de+Waal&amp;rft.aufirst=Frans&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fchimpanzeepoliti0000waal&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r567839"></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFFukuyama2012" class="citation book cs1">Fukuyama၊ Francis (2012)။ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/nlsiu.320.9.fuk.30767"><i>The origins of political order&#160;: from prehuman times to the French Revolution</i></a>။ Farrar, Straus and Giroux။ pp.&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/nlsiu.320.9.fuk.30767/page/56">56</a>။ <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AE%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/978-0-374-53322-9" title="အထူး:မှီငြမ်းစာအုပ်များ/978-0-374-53322-9"><bdi>978-0-374-53322-9</bdi></a>။ <a href="/w/index.php?title=OCLC_(identifier)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="OCLC (identifier) (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/1082411117">1082411117</a>။</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+origins+of+political+order+%3A+from+prehuman+times+to+the+French+Revolution&amp;rft.pages=56&amp;rft.pub=Farrar%2C+Straus+and+Giroux&amp;rft.date=2012&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F1082411117&amp;rft.isbn=978-0-374-53322-9&amp;rft.aulast=Fukuyama&amp;rft.aufirst=Francis&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fnlsiu.320.9.fuk.30767&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r567839"></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal">&#32;"Primary State Formation in Mesoamerica"&#32;&#32;(15 September 2004). <i>Annual Review of Anthropology</i>&#32;<b>33</b>&#32;(1): 173–199. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<span class="neverexpand"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1146%2Fannurev.anthro.33.070203.143823">10.1146/annurev.anthro.33.070203.143823</a></span>. <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/0084-6570">0084-6570</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Primary+State+Formation+in+Mesoamerica&amp;rft.jtitle=Annual+Review+of+Anthropology&amp;rft.date=15+September+2004&amp;rft.volume=33&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=173%E2%80%93199&amp;rft.issn=0084-6570&amp;rft_id=info:doi/10.1146%2Fannurev.anthro.33.070203.143823"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-Carneiro_733–738-33"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Carneiro_733–738_33-0">၃၃.၀</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Carneiro_733–738_33-1">၃၃.၁</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Carneiro_733–738_33-2">၃၃.၂</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Carneiro_733–738_33-3">၃၃.၃</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCarneiro1970">Carneiro 1970</a>, pp.&#160;733–738.</span> </li> <li id="cite_note-ancientlocations-34"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ancientlocations_34-0">၃၄.၀</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ancientlocations_34-1">၃၄.၁</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel 2003</a>, p.&#160;xiii.</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDaniel2003">Daniel 2003</a>, pp.&#160;9–11.</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFNelsonNelson2006">Nelson &amp; Nelson 2006</a>, p.&#160;17.</span> </li> <li id="cite_note-Osiander-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Osiander_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFOsiander2001">Osiander 2001</a>, p.&#160;251.</span> </li> <li id="cite_note-Gross-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Gross_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGross1948">Gross 1948</a>, pp.&#160;20–41.</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text">Jackson, R. H. 2005. "The Evolution of World Society" in <i><a href="/w/index.php?title=The_Globalization_of_World_Politics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Globalization of World Politics (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">The Globalization of World Politics</a>: An Introduction to International Relations</i>, edited by <a href="/w/index.php?title=Patricia_Owens_(academic)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Patricia Owens (academic) (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">P. Owens</a>. <a href="/w/index.php?title=John_Bayliss&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="John Bayliss (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">J. Baylis</a> and S. Smith. <a href="/w/index.php?title=Oxford&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Oxford (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Oxford</a>: <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>. p. 53. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AE%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/1-56584-727-X" title="အထူး:မှီငြမ်းစာအုပ်များ/1-56584-727-X">1-56584-727-X</a>.<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:Verifiability" class="mw-redirect" title="ဝီကီပီးဒီးယား:Verifiability"><span title="The material near this tag needs to be fact-checked with the cited source(s). (July 2020)">စိစစ်အတည်ပြုရန် လိုအပ်သည်</span></a></i>&#93;</sup></span> </li> <li id="cite_note-kissinger_world_order-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-kissinger_world_order_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKissinger2014">Kissinger 2014</a>.</span> </li> <li id="cite_note-krasner2010-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-krasner2010_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFKrasner2010" class="citation encyclopaedia cs1">Krasner၊ Stephen D. (2010)။ "The durability of organized hypocrisy"။ in Kalmo၊ Hent; Skinner၊ Quentin (eds.)။ <i>Sovereignty in Fragments: The Past, Present and Future of a Contested Concept</i>။ Cambridge University Press။</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+durability+of+organized+hypocrisy&amp;rft.btitle=Sovereignty+in+Fragments%3A+The+Past%2C+Present+and+Future+of+a+Contested+Concept&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2010&amp;rft.aulast=Krasner&amp;rft.aufirst=Stephen+D.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r567839"></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.indianexpress.com/news/from-westphalia-with-love/950804/">From Westphalia, with love – Indian Express</a>။&#32; 30 July 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">^ Eric Hobsbawm, Nations and Nationalism since 1780&#160;: programme, myth, reality (Cambridge Univ. Press, 1990; <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AE%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/0-521-43961-2" title="အထူး:မှီငြမ်းစာအုပ်များ/0-521-43961-2">0-521-43961-2</a>) chapter II "The popular protonationalism", pp.80–81 French edition (Gallimard, 1992). According to Hobsbawm, the main source for this subject is Ferdinand Brunot (ed.), Histoire de la langue française, Paris, 1927–1943, 13 volumes, in particular volume IX. He also refers to Michel de Certeau, Dominique Julia, Judith Revel, Une politique de la langue: la Révolution française et les patois: l'enquête de l'abbé Grégoire, Paris, 1975. For the problem of the transformation of a minority official language into a widespread national language during and after the French Revolution, see Renée Balibar, L'Institution du français: essai sur le co-linguisme des Carolingiens à la République, Paris, 1985 (also Le co-linguisme, PUF, Que sais-je?, 1994, but out of print) <i>The Institution of the French language: essay on colinguism from the Carolingian to the Republic</i>. Finally, Hobsbawm refers to Renée Balibar and Dominique Laporte, Le Français national: politique et pratique de la langue nationale sous la Révolution, Paris, 1974.</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFAl-RasheedKerstenShterin2012" class="citation book cs1">Al-Rasheed၊ Madawi; Kersten၊ Carool; Shterin၊ Marat (11 December 2012)။ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=EAMqBgAAQBAJ&amp;pg=PA3"><i>Demystifying the Caliphate: Historical Memory and Contemporary Contexts</i></a>။ Oxford University Press။ p.&#160;3။ <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AE%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/978-0-19-932795-9" title="အထူး:မှီငြမ်းစာအုပ်များ/978-0-19-932795-9"><bdi>978-0-19-932795-9</bdi></a>။</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Demystifying+the+Caliphate%3A+Historical+Memory+and+Contemporary+Contexts&amp;rft.pages=3&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2012-12-11&amp;rft.isbn=978-0-19-932795-9&amp;rft.aulast=Al-Rasheed&amp;rft.aufirst=Madawi&amp;rft.au=Kersten%2C+Carool&amp;rft.au=Shterin%2C+Marat&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DEAMqBgAAQBAJ%26pg%3DPA3&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r567839"></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFRichards2004" class="citation book cs1">Richards၊ Howard (2004)။ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=9Kw5vLbYq-4C&amp;q=early+emergence+of+a+relatively+unified+state,+and+a+sense+of+common+identity,+in+Portugal+and+the+Dutch+Republic.&amp;pg=PA344"><i>Understanding the Global Economy</i></a> (အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဖြင့်)။ Peace Education Books။ <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AE%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/978-0-9748961-0-6" title="အထူး:မှီငြမ်းစာအုပ်များ/978-0-9748961-0-6"><bdi>978-0-9748961-0-6</bdi></a>။</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Understanding+the+Global+Economy&amp;rft.pub=Peace+Education+Books&amp;rft.date=2004&amp;rft.isbn=978-0-9748961-0-6&amp;rft.aulast=Richards&amp;rft.aufirst=Howard&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D9Kw5vLbYq-4C%26q%3Dearly%2Bemergence%2Bof%2Ba%2Brelatively%2Bunified%2Bstate%2C%2Band%2Ba%2Bsense%2Bof%2Bcommon%2Bidentity%2C%2Bin%2BPortugal%2Band%2Bthe%2BDutch%2BRepublic.%26pg%3DPA344&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r567839"></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Jeremy_Black_(historian)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jeremy Black (historian) (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Black, Jeremy</a>.1998. <a href="/w/index.php?title=Maps_and_Politics:_A_Review_of_the_Ethnographic_Cartography_of_Macedonia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Maps and Politics: A Review of the Ethnographic Cartography of Macedonia (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)"><i>Maps and Politics</i></a>. pp. 59–98, 100–47.</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Michel_Foucault&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Michel Foucault (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Foucault, Michel</a>. [1977–1978] 2007. <i><a href="/w/index.php?title=Security,_Territory,_Population&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Security, Territory, Population (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Security, Territory, Population</a>: Lectures at the Collège de France</i>.</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text">Rizaldy, Aldino, and Wildan Firdaus. 2012. "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.int-arch-photogramm-remote-sens-spatial-inf-sci.net/XXXIX-B1/5/2012/isprsarchives-XXXIX-B1-5-2012.pdf">Direct Georeferencing: A New Standard in Photogrammetry for High Accuracy Mapping</a>." <i><a href="/w/index.php?title=International_Society_for_Photogrammetry_and_Remote_Sensing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="International Society for Photogrammetry and Remote Sensing (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences</a></i> 39(B1):5–9. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.5194%2Fisprsarchives-XXXIX-B1-5-2012">10.5194/isprsarchives-XXXIX-B1-5-2012</a>.</span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">Bellezza, Giuliano. 2013. "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.int-arch-photogramm-remote-sens-spatial-inf-sci.net/XL-4-W3/1/2013/isprsarchives-XL-4-W3-1-2013.pdf">On Borders: From Ancient to Postmodern Times</a>." <i><a href="/w/index.php?title=International_Society_for_Photogrammetry_and_Remote_Sensing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="International Society for Photogrammetry and Remote Sensing (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Int. Arch. Photogramm. Remote Sens. Spatial Inf. Sci.</a></i> 40-4(W3):1–7. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.5194%2Fisprsarchives-XL-4-W3-1-2013">10.5194/isprsarchives-XL-4-W3-1-2013</a>.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text">Mikhailova, E. V. 2013. "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.int-arch-photogramm-remote-sens-spatial-inf-sci.net/XL-4-W3/105/2013/isprsarchives-XL-4-W3-105-2013.pdf">Appearance and Appliance of the Twin-Cities Concept on the Russian-Chinese Border</a>." <i><a href="/w/index.php?title=International_Society_for_Photogrammetry_and_Remote_Sensing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="International Society for Photogrammetry and Remote Sensing (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Int. Arch. Photogramm. Remote Sens. Spatial Inf. Sci.</a></i> 40-4(W3):105–10. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.5194%2Fisprsarchives-XL-4-W3-105-2013">10.5194/isprsarchives-XL-4-W3-105-2013</a>.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text">Pickering, S. 2013. "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.int-arch-photogramm-remote-sens-spatial-inf-sci.net/XL-4-W3/111/2013/isprsarchives-XL-4-W3-111-2013.pdf">Borderlines: Maps and the spread of the Westphalian state from Europe to Asia Part One – The European Context</a>." <i><a href="/w/index.php?title=International_Society_for_Photogrammetry_and_Remote_Sensing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="International Society for Photogrammetry and Remote Sensing (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Int. Arch. Photogramm. Remote Sens. Spatial Inf. Sci.</a></i> 40-4(W3):111–16. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.5194%2Fisprsarchives-XL-4-W3-111-2013">10.5194/isprsarchives-XL-4-W3-111-2013</a>.</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBranch2011">Branch 2011</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Routledge2-53"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Routledge2_53-0">၅၃.၀</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Routledge2_53-1">၅၃.၁</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFCraig2005">Craig 2005</a>, p.&#160;14.</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFEllis2001" class="citation book cs1">Ellis၊ Stephen (2001)။ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=fLAWMGqKMb4C&amp;pg=PA198"><i>The Mask of Anarchy: The Destruction of Liberia and the Religious Dimension of an African Civil War</i></a>။ NYU Press။ p.&#160;198။ <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AE%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/978-0-8147-2219-0" title="အထူး:မှီငြမ်းစာအုပ်များ/978-0-8147-2219-0"><bdi>978-0-8147-2219-0</bdi></a> &#8211; via Google Books။</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Mask+of+Anarchy%3A+The+Destruction+of+Liberia+and+the+Religious+Dimension+of+an+African+Civil+War&amp;rft.pages=198&amp;rft.pub=NYU+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-8147-2219-0&amp;rft.aulast=Ellis&amp;rft.aufirst=Stephen&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DfLAWMGqKMb4C%26pg%3DPA198&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r567839"></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBéteille2002">Béteille 2002</a>, pp.&#160;1042–1043.</span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFFaulks2000" class="citation book cs1">Faulks၊ Keith (2000)။ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=_fjCczhvWj0C&amp;pg=PA23"><i>Political Sociology: A Critical Introduction</i></a>။ NYU Press။ p.&#160;23။ <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AE%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/978-0-8147-2709-6" title="အထူး:မှီငြမ်းစာအုပ်များ/978-0-8147-2709-6"><bdi>978-0-8147-2709-6</bdi></a> &#8211; via Google Books။</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Political+Sociology%3A+A+Critical+Introduction&amp;rft.pages=23&amp;rft.pub=NYU+Press&amp;rft.date=2000&amp;rft.isbn=978-0-8147-2709-6&amp;rft.aulast=Faulks&amp;rft.aufirst=Keith&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D_fjCczhvWj0C%26pg%3DPA23&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r567839"></span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFSheehan2004" class="citation book cs1">Sheehan၊ Sean (2004)။ <i>Anarchism</i>။ London: Reaktion Books။ p.&#160;85။</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Anarchism&amp;rft.place=London&amp;rft.pages=85&amp;rft.pub=Reaktion+Books&amp;rft.date=2004&amp;rft.aulast=Sheehan&amp;rft.aufirst=Sean&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r567839"></span> </li> <li id="cite_note-slevin2-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-slevin2_58-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFSlevin2003" class="citation book cs1">Slevin၊ Carl (2003)။ "Anarchism"။ in McLean၊ Iain &amp; McMillan၊ Alistair (eds.)။ <span class="cs1-lock-registration" title="Free registration required"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxfordconcisedic00iain"><i>The Concise Oxford Dictionary of Politics</i></a></span>။ Oxford University Press။ <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AE%E1%80%84%E1%80%BC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8/978-0-19-280276-7" title="အထူး:မှီငြမ်းစာအုပ်များ/978-0-19-280276-7"><bdi>978-0-19-280276-7</bdi></a>။</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Anarchism&amp;rft.btitle=The+Concise+Oxford+Dictionary+of+Politics&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2003&amp;rft.isbn=978-0-19-280276-7&amp;rft.aulast=Slevin&amp;rft.aufirst=Carl&amp;rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Foxfordconcisedic00iain&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r567839"></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFEngels1880" class="citation book cs1">Engels၊ Frederick (1880)။ "Part III: Historical Materialism"။ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/marx/works/1880/soc-utop/index.htm"><i>Socialism: Utopian and Scientific</i></a> &#8211; via Marx/Engels Internet Archive (marxists.org)။ <q>State interference in social relations becomes, in one domain after another, superfluous, and then dies out of itself; the government of persons is replaced by the administration of things, and by the conduct of processes of production. The State is not "abolished". It dies out...Socialized production upon a predetermined plan becomes henceforth possible. The development of production makes the existence of different classes of society thenceforth an anachronism. In proportion as anarchy in social production vanishes, the political authority of the State dies out. Man, at last the master of his own form of social organization, becomes at the same time the lord over Nature, his own master—free.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Part+III%3A+Historical+Materialism&amp;rft.btitle=Socialism%3A+Utopian+and+Scientific&amp;rft.date=1880&amp;rft.aulast=Engels&amp;rft.aufirst=Frederick&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.marxists.org%2Farchive%2Fmarx%2Fworks%2F1880%2Fsoc-utop%2Findex.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fmy.wikipedia.org%3A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r567839"></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190401113644/https://www.bl.uk/magna-carta/articles/britains-unwritten-constitution">Britain's unwritten constitution</a>။&#32;1 April 2019 တွင် <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bl.uk/magna-carta/articles/britains-unwritten-constitution">မူရင်း</a>အား မော်ကွန်းတင်ပြီး။&#32; 25 February 2019 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။</span> </li> </ol></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐5dc468848‐bv4gd Cached time: 20241122203148 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.469 seconds Real time usage: 0.603 seconds Preprocessor visited node count: 3179/1000000 Post‐expand include size: 64114/2097152 bytes Template argument size: 7652/2097152 bytes Highest expansion depth: 14/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 73136/5000000 bytes Lua time usage: 0.207/10.000 seconds Lua memory usage: 4458302/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 485.134 1 -total 56.36% 273.428 1 တမ်းပလိတ်:Reflist 27.13% 131.607 11 တမ်းပလိတ်:Cite_book 14.89% 72.230 3 တမ်းပလိတ်:Fix 12.93% 62.748 1 တမ်းပလိတ်:Citation_needed 12.20% 59.205 1 တမ်းပလိတ်:Unreferenced_section 11.47% 55.624 1 တမ်းပလိတ်:Unreferenced 10.31% 49.994 1 တမ်းပလိတ်:Ambox 9.35% 45.343 4 တမ်းပလိတ်:Category_handler 7.19% 34.869 35 တမ်းပလိတ်:Harvnb --> <!-- Saved in parser cache with key mywiki:pcache:idhash:5459-0!canonical and timestamp 20241122203148 and revision id 839430. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=နိုင်ငံရေး&amp;oldid=839430">https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=နိုင်ငံရေး&amp;oldid=839430</a>" မှ ရယူရန်</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%B0%E1%80%B8:%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="အထူး:ကဏ္ဍများ">ကဏ္ဍများ</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D:All_articles_with_specifically_marked_weasel-worded_phrases&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ကဏ္ဍ:All articles with specifically marked weasel-worded phrases (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">All articles with specifically marked weasel-worded phrases</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D:Articles_with_specifically_marked_weasel-worded_phrases&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ကဏ္ဍ:Articles with specifically marked weasel-worded phrases (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">Articles with specifically marked weasel-worded phrases</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D:December_2020_%E1%80%99%E1%80%BE_%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%99%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%9D%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%B1%E1%80%AC_%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ကဏ္ဍ:December 2020 မှ အကိုးအကား မပါဝင်သော ဆောင်းပါးများ (စာမျက်နှာ မရှိသေးပါ)">December 2020 မှ အကိုးအကား မပါဝင်သော ဆောင်းပါးများ</a></li><li><a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D:%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="ကဏ္ဍ:နိုင်ငံရေး">နိုင်ငံရေး</a></li><li><a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D:%E1%80%95%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%99_%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%9B%E1%80%AC_%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="ကဏ္ဍ:ပင်မ အကြောင်းအရာ ဆောင်းပါးများ">ပင်မ အကြောင်းအရာ ဆောင်းပါးများ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">ဝှက်ထားသော ကဏ္ဍများ: <ul><li><a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D:CS1_%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B9%E1%80%82%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%95%E1%80%BA-%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%9B%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8_(en)" title="ကဏ္ဍ:CS1 အင်္ဂလိပ်-ဘာသာစကား ရင်းမြစ်များ (en)">CS1 အင်္ဂလိပ်-ဘာသာစကား ရင်းမြစ်များ (en)</a></li><li><a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D:%E1%80%A1%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA_%E1%80%85%E1%80%AD%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%B1%E1%80%AC_%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%BE%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%B8" title="ကဏ္ဍ:အချက်အလက် စိစစ်ရန်လိုအပ်နေသော စာမျက်နှာများ အားလုံး">အချက်အလက် စိစစ်ရန်လိုအပ်နေသော စာမျက်နှာများ အားလုံး</a></li><li><a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D:%E1%80%A1%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA_%E1%80%85%E1%80%AD%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%A1%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%B1%E1%80%AC_%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="ကဏ္ဍ:အချက်အလက် စိစစ်ရန်လိုအပ်နေသော ဝီကီပီးဒီးယား ဆောင်းပါးများ">အချက်အလက် စိစစ်ရန်လိုအပ်နေသော ဝီကီပီးဒီးယား ဆောင်းပါးများ</a></li><li><a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D:%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%80%A1%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AB_%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="ကဏ္ဍ:ကိုးကားမဲ့အဆိုများပါ ဆောင်းပါးများ">ကိုးကားမဲ့အဆိုများပါ ဆောင်းပါးများ</a></li><li><a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D:%E1%80%90%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%BD%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%AD_%E1%80%9B%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%AE%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%B1%E1%80%AC_%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="ကဏ္ဍ:တမ်းပလိတ်တွင်းရှိ ရက်စွဲပါရာမီတာမမှန်သော ဆောင်းပါးများ">တမ်းပလိတ်တွင်းရှိ ရက်စွဲပါရာမီတာမမှန်သော ဆောင်းပါးများ</a></li><li><a href="/wiki/%E1%80%80%E1%80%8F%E1%80%B9%E1%80%8D:%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8_%E1%80%99%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%9D%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%B1%E1%80%AC_%E1%80%86%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%B8" title="ကဏ္ဍ:အကိုးအကား မပါဝင်သော ဆောင်းပါးများအားလုံး">အကိုးအကား မပါဝင်သော ဆောင်းပါးများအားလုံး</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ဤစာမျက်နှာကို ၂၁ ဇူလိုင် ၂၀၂၄၊ ၀၄:၅၅ အချိန်တွင် နောက်ဆုံး ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။</li> <li id="footer-info-copyright">စာသားများကို <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">Creative Commons Attribution-ShareAlike လိုင်စင်</a>ဖြင့် ရရှိနိုင်ပြီး ထပ်ဆောင်းသတ်မှတ်ချက်များ ရှိနိုင်သည်။ အသေးစိတ်အတွက် <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များ</a>တွင် ကြည့်ပါ။</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">ကိုယ်ပိုင်ရေးရာ မူဝါဒ</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%9B%E1%80%AC">ဝီကီပီးဒီးယား အကြောင်း</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E1%80%9D%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%AE%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%92%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8:%E1%80%A1%E1%80%91%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%91%E1%80%BD%E1%80%B1_%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%AF%E1%80%96%E1%80%BD%E1%80%9A%E1%80%BA">သတိပြုစရာများ</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ဆော့ဖ်ဝဲလ်တီထွင်ရေးသားသူများ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/my.wikipedia.org">စာရင်းအင်း</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">ကွတ်ကီး ထုတ်ပြန်ချက်</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//my.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">မိုလ်ဘိုင်း</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-bgqhr","wgBackendResponseTime":169,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.469","walltime":"0.603","ppvisitednodes":{"value":3179,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":64114,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":7652,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":73136,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 485.134 1 -total"," 56.36% 273.428 1 တမ်းပလိတ်:Reflist"," 27.13% 131.607 11 တမ်းပလိတ်:Cite_book"," 14.89% 72.230 3 တမ်းပလိတ်:Fix"," 12.93% 62.748 1 တမ်းပလိတ်:Citation_needed"," 12.20% 59.205 1 တမ်းပလိတ်:Unreferenced_section"," 11.47% 55.624 1 တမ်းပလိတ်:Unreferenced"," 10.31% 49.994 1 တမ်းပလိတ်:Ambox"," 9.35% 45.343 4 တမ်းပလိတ်:Category_handler"," 7.19% 34.869 35 တမ်းပလိတ်:Harvnb"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.207","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4458302,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-bv4gd","timestamp":"20241122203148","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u1014\u102d\u102f\u1004\u103a\u1004\u1036\u101b\u1031\u1038","url":"https:\/\/my.wikipedia.org\/wiki\/%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7163","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7163","author":{"@type":"Organization","name":"\u101d\u102e\u1000\u102e\u1019\u102e\u1012\u102e\u101a\u102c \u1015\u101b\u1031\u102c\u1002\u103b\u1000\u103a\u1019\u103b\u102c\u1038\u101e\u102d\u102f\u1037 \u1015\u1036\u1037\u1015\u102d\u102f\u1038\u101e\u1030\u1019\u103b\u102c\u1038"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-07-26T06:57:47Z","dateModified":"2024-07-21T04:55:25Z"}</script> </body> </html>

Pages： 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10