CINXE.COM

Laika – Wikipedia tiếng Việt

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Laika – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"9c4355c8-ebc1-4c59-acd5-d4d1635d596a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Laika","wgTitle":"Laika","wgCurRevisionId":71942834,"wgRevisionId":71942834,"wgArticleId":502896,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Trang có sử dụng tập tin không tồn tại","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Chó nổi tiếng","Động vật trong không gian","Thám hiểm không gian","Quyền động vật","Thử nghiệm động vật","Ban nhạc Phần Lan","Sputnik"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Laika","wgRelevantArticleId":502896,"wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q53662","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled": false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.gadget.charinsert-styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/e/ef/LaikaSovietSpaceDog.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="884"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/e/ef/LaikaSovietSpaceDog.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="589"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="471"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Laika – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Laika"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Laika"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Laika rootpage-Laika skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=Laika" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=Laika" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=Laika" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=Laika" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Sputnik_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sputnik_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Sputnik 2</span> </div> </a> <ul id="toc-Sputnik_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Huấn_luyện" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Huấn_luyện"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Huấn luyện</span> </div> </a> <ul id="toc-Huấn_luyện-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chuyến_bay_cảm_tử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Chuyến_bay_cảm_tử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Chuyến bay cảm tử</span> </div> </a> <ul id="toc-Chuyến_bay_cảm_tử-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Những_sự_kiện_xung_quanh_chuyến_bay_của_Laika" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Những_sự_kiện_xung_quanh_chuyến_bay_của_Laika"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Những sự kiện xung quanh chuyến bay của Laika</span> </div> </a> <ul id="toc-Những_sự_kiện_xung_quanh_chuyến_bay_của_Laika-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vinh_danh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vinh_danh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Vinh danh</span> </div> </a> <ul id="toc-Vinh_danh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tham_khảo-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Tham khảo</span> </button> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Chú thích</span> </div> </a> <ul id="toc-Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thư_mục" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thư_mục"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Thư mục</span> </div> </a> <ul id="toc-Thư_mục-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Laika</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 81 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-81" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">81 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Laika" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%8A%D9%83%D8%A7" title="لايكا – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="لايكا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Laika" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BE" title="লাইকা – Tiếng Assam" lang="as" hreflang="as" data-title="লাইকা" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Tiếng Assam" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Laika" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Layka" title="Layka – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Layka" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="لایکا – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="لایکا" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Laika" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Laika" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%95%E0%A6%BE" title="লাইকা – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="লাইকা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B0_(%D0%BA%D0%BE%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%82-%D1%8D%D1%82)" title="Лайка (космонавт-эт) – Tiếng Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Лайка (космонавт-эт)" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Tiếng Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%88%E0%A4%95%E0%A4%BE" title="लाईका – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="लाईका" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Laika" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B0_(%D0%BA%D1%83%D1%87%D0%B5)" title="Лайка (куче) – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Лайка (куче)" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Laika" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Lajka" title="Lajka – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Lajka" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Lajka" title="Lajka – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Lajka" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Laika" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Laika" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%AC%CE%B9%CE%BA%CE%B1" title="Λάικα – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Λάικα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Laika" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Laika" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Lajka" title="Lajka – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Lajka" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Laika" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="لایکا – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="لایکا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/La%C3%AFka" title="Laïka – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Laïka" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Laika" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Laika" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Laika" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%9D%BC%EC%9D%B4%EC%B9%B4_(%EA%B0%9C)" title="라이카 (개) – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="라이카 (개)" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1_(%D5%BF%D5%AB%D5%A5%D5%A6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%B6%D5%A1%D6%81_%D5%B7%D5%B8%D6%82%D5%B6)" title="Լայկա (տիեզերագնաց շուն) – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Լայկա (տիեզերագնաց շուն)" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%95%E0%A4%BE" title="लाइका – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="लाइका" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Lajka" title="Lajka – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Lajka" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/La%C3%ADka" title="Laíka – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Laíka" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Laika" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9C%D7%99%D7%99%D7%A7%D7%94" title="לייקה – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="לייקה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Laika" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Tiếng Java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B2%E0%B3%88%E0%B2%95%E0%B2%BE" title="ಲೈಕಾ – Tiếng Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಲೈಕಾ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Tiếng Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ლაიკა – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ლაიკა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Laika" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Laika" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Luxembourg" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Laika" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Tiếng Luxembourg" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Laika" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Tiếng Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Lajka_(kutya)" title="Lajka (kutya) – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Lajka (kutya)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%98%D0%BA%D0%B0" title="Лајка – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Лајка" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%AF%E0%B5%8D%E0%B4%95" title="ലയ്ക – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ലയ്ക" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%95%E0%A4%BE" title="लाइका – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="लाइका" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Lajka_(hond)" title="Lajka (hond) – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Lajka (hond)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%82%AB_(%E7%8A%AC)" title="ライカ (犬) – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ライカ (犬)" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Laika" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Laika" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Laika" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B2%E0%AC%BE%E0%AC%87%E0%AC%95%E0%AC%BE" title="ଲାଇକା – Tiếng Odia" lang="or" hreflang="or" data-title="ଲାଇକା" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="Tiếng Odia" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B2%E0%A8%BE%E0%A8%87%E0%A8%95%E0%A8%BE" title="ਲਾਇਕਾ – Tiếng Punjab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਲਾਇਕਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Tiếng Punjab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81ajka_(pies)" title="Łajka (pies) – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Łajka (pies)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Laika" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Laika" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B0_(%D1%81%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D0%BA%D0%B0-%D0%BA%D0%BE%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%82)" title="Лайка (собака-космонавт) – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Лайка (собака-космонавт)" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Laika" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BD%E0%B6%BA%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%8F" title="ලයිකා – Tiếng Sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="ලයිකා" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Tiếng Sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Laika" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Lajka" title="Lajka – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Lajka" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Lajka" title="Lajka – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Lajka" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="لایکا – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="لایکا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Lajka" title="Lajka – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Lajka" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Lajka" title="Lajka – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Lajka" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Laika" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Lajka" title="Lajka – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Lajka" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Laika" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B2%E0%AF%88%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BE_(%E0%AE%A8%E0%AE%BE%E0%AE%AF%E0%AF%8D)" title="லைக்கா (நாய்) – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="லைக்கா (நாய்)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B2%E0%B1%88%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="లైకా – Tiếng Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="లైకా" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Tiếng Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%B2_(%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%82)" title="ไลกา (สุนัข) – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="ไลกา (สุนัข)" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Layka" title="Layka – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Layka" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B0_(%D1%81%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D0%BA%D0%B0-%D0%BA%D0%BE%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%82)" title="Лайка (собака-космонавт) – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Лайка (собака-космонавт)" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="لائیکا – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="لائیکا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Layka" title="Layka – Tiếng Walloon" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Layka" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Tiếng Walloon" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Laika" title="Laika – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Laika" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%8E%B1%E5%8D%A1%EF%BC%88%E8%8B%8F%E8%81%94%E5%A4%AA%E7%A9%BA%E7%8A%AC%EF%BC%89" title="莱卡(苏联太空犬) – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="莱卡(苏联太空犬)" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%90%A0_(%E5%A4%AA%E7%A9%BA%E7%8B%97)" title="吠 (太空狗) – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="吠 (太空狗)" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Layka" title="Layka – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Layka" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%90%8A%E5%8D%A1_(%E8%98%87%E8%81%AF%E5%A4%AA%E7%A9%BA%E7%8A%AC)" title="萊卡 (蘇聯太空犬) – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="萊卡 (蘇聯太空犬)" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q53662#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Laika" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Laika" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Laika"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Laika"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Laika" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Laika" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;oldid=71942834" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&amp;page=Laika&amp;id=71942834&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FLaika"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FLaika"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Laika"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&amp;page=Laika&amp;action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Laika" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q53662" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="infobox biota" style="width:20em; font-size:90%; text-align:left;"> <tbody><tr> <th colspan="2" style="text-align:center; font-size:larger; background-color:#D7E7FF; color:#000;">Laika </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; font-size:100%;" class=""><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:LaikaSovietSpaceDog.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/thumb/e/ef/LaikaSovietSpaceDog.jpg/230px-LaikaSovietSpaceDog.jpg" decoding="async" width="230" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/e/ef/LaikaSovietSpaceDog.jpg 1.5x" data-file-width="300" data-file-height="221" /></a></span><br /><small>Laika trong bộ đồ bay</small> </td></tr> <tr> <th width="85"><a href="/wiki/Lo%C3%A0i" title="Loài">Loài</a> </th> <td><span class="binominal"><i><a href="/wiki/Canis_familiaris" class="mw-redirect" title="Canis familiaris">Canis familiaris</a></i></span> </td></tr> <tr> <th width="85"><a href="/wiki/Gi%E1%BB%91ng_v%E1%BA%ADt_nu%C3%B4i" title="Giống vật nuôi">Giống vật nuôi</a> </th> <td><span class="breed"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%B3_lai&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chó lai (trang không tồn tại)">Chó lai</a>; có thể là <a href="/wiki/Ch%C3%B3_Husky" title="Chó Husky">Husky</a> (hay <a href="/wiki/Samoyed" title="Samoyed">Samoyed</a>) lai <a href="/wiki/Ch%C3%B3_s%E1%BB%A5c" title="Chó sục">sục</a></span> </td></tr> <tr> <th width="85">Giới tính </th> <td>Cái </td></tr> <tr> <th>Sinh </th> <td><abbr title="khoảng">k.</abbr><span style="white-space:nowrap;">&#8201;1954</span><br /> Moskva, <a href="/wiki/Nga_X%C3%B4_vi%E1%BA%BFt" title="Nga Xô viết">Nga Xô viết</a>, Liên Xô </td></tr> <tr> <th>Chết </th> <td>3 tháng 11&#160;năm 1957<span style="display:none">(1957-11-03)</span> (2–3&#160;tuổi)<br /> <a href="/wiki/Sputnik_2" title="Sputnik 2">Sputnik 2</a>, trên <a href="/wiki/Qu%E1%BB%B9_%C4%91%E1%BA%A1o_Tr%C3%A1i_%C4%90%E1%BA%A5t_t%E1%BA%A7m_th%E1%BA%A5p" title="Quỹ đạo Trái Đất tầm thấp">quỹ đạo Trái Đất tầm thấp</a> </td></tr> <tr> <th>Nguyên nhân chết </th> <td><a href="/wiki/T%C4%83ng_th%C3%A2n_nhi%E1%BB%87t" title="Tăng thân nhiệt">Tăng thân nhiệt</a><br /> </td></tr> <tr> <th>Nổi tiếng vì </th> <td>Động vật đầu tiên bay quanh quỹ đạo Trái Đất </td></tr> <tr> <th>Chủ nhân </th> <td><a href="/wiki/Ch%C6%B0%C6%A1ng_tr%C3%ACnh_kh%C3%B4ng_gian_Li%C3%AAn_X%C3%B4" class="mw-redirect" title="Chương trình không gian Liên Xô">Chương trình không gian Liên Xô</a> </td></tr> <tr> <th>Cân nặng </th> <td>5 kilôgam (11&#160;lb) </td></tr> </tbody></table> <p><b>Laika</b> (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Nga" title="Tiếng Nga">Tiếng Nga</a>: <b>Лайка</b>;&#160;?/?/1954 - 3/11/1957) là chú <a href="/wiki/Ch%C3%B3" title="Chó">chó</a> và là động vật đầu tiên được đưa lên quỹ đạo quanh <a href="/wiki/Tr%C3%A1i_%C4%90%E1%BA%A5t" title="Trái Đất">Trái Đất</a>. Thời điểm con tàu chở Laika vào quỹ đạo, khi đó các nhà khoa học còn rất mơ hồ về tác động của chuyến bay ngoài không gian tới sinh vật sống. Một số nhà khoa học tin rằng con người có thể sống sót và chịu đựng được các điều kiện ngoài không gian. Vì vậy, một vài kĩ sư đã xem việc sử dụng động vật cho chuyến bay thử nghiệm trước khi thực hiện sứ mệnh bay của loài người là cần thiết.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Hoa Kỳ sử dụng <a href="/wiki/Tinh_tinh" title="Tinh tinh">tinh tinh</a> cho chuyến bay thử nghiệm trong khi Xô Viết quyết định sử dụng <a href="/wiki/Ch%C3%B3" title="Chó">chó</a>. Laika, tên gốc tiếng Nga là <b>Kudryavka</b>, đã trải qua khoá huấn luyện với hai chú chó khác và đã được chọn đưa lên tàu Sputnik 2 và bay lên quỹ đạo vào ngày 3 tháng 11 năm 1957. Con tàu <a href="/wiki/Sputnik_2" title="Sputnik 2">Sputnik 2</a> đã không được thiết kế cơ cấu chống cháy và hạ cánh để thu hồi về Trái Đất, vì thế Laika đã được dự định trước sẽ chết trên chuyến bay.<sup id="cite_ref-AZ_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-AZ-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Posta_Romana_-_1959_-_Laika_120_B.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Posta_Romana_-_1959_-_Laika_120_B.jpg/220px-Posta_Romana_-_1959_-_Laika_120_B.jpg" decoding="async" width="220" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Posta_Romana_-_1959_-_Laika_120_B.jpg/330px-Posta_Romana_-_1959_-_Laika_120_B.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Posta_Romana_-_1959_-_Laika_120_B.jpg/440px-Posta_Romana_-_1959_-_Laika_120_B.jpg 2x" data-file-width="1057" data-file-height="654" /></a><figcaption>Tem của nước <a href="/wiki/Rom%C3%A2nia" title="România">România</a> năm 1959 in hình Laika</figcaption></figure> <p>Laika qua đời vài giờ sau khi tàu vũ trụ rời bệ phóng,<sup id="cite_ref-DM_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-DM-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> cái chết được dự đoán là do tình trạng căng thẳng và nhiệt độ tăng cao, nguyên nhân được cho là lỗi chức năng của hệ thống kiểm soát nhiệt. Nguyên nhân thật sự và thời gian cái chết của Laika đã không được công bố cho đến năm 2002. Thay vào đó, Laika được đưa tin rằng bị thiếu hụt <a href="/wiki/Oxy" title="Oxy">oxy</a>, hoặc lại có tin (theo như Liên Xô khẳng định ban đầu) rằng nó đã sống được 1 tuần và chết nhẹ nhàng trong vũ trụ. Tuy nhiên, thử nghiệm này đã chứng minh là con người có thể tồn tại được trên quỹ đạo và chịu đựng được tình trạng không trọng lượng. Nó đã mở đường cho những chuyến bay của con người vào không gian và cung cấp cho các nhà khoa học một số dữ liệu ban đầu về cách thức sinh vật sống phản ứng với môi trường vũ trụ. Ngày 11 tháng 4 năm 2008, các quan chức Nga đã chính thức công bố tượng đài của Laika. Một tượng đài nhỏ vinh danh Laika đã được xây dựng gần khu nghiên cứu quân sự tại <a href="/wiki/Moskva" title="Moskva">Moskva</a>, nơi đã chuẩn bị cho chuyến bay của Laika. Tượng đài mô tả Laika trên một bệ tượng mô phỏng hình tên lửa.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sputnik_2">Sputnik 2</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Sửa đổi phần “Sputnik 2”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit&amp;section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sputnik 2"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sau thành công của <a href="/wiki/Sputnik_1" title="Sputnik 1">Sputnik 1</a>, lãnh đạo <a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô">Liên bang Xô viết</a> thời bấy giờ là <a href="/wiki/Nikita_Sergeyevich_Khrushchyov" title="Nikita Sergeyevich Khrushchyov">Nikita Sergeyevich Khrushchyov</a> đã có ý định cần phải phóng thêm tàu Sputnik khác vào ngày 7 tháng 11 năm 1957 để kỷ niệm 40 năm <a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Th%C3%A1ng_M%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Cách mạng Tháng Mười">Cách mạng Tháng Mười</a>. Một <a href="/wiki/V%E1%BB%87_tinh" title="Vệ tinh">vệ tinh</a> phức tạp được xây dựng, nhưng nó sẽ chưa được sẵn sàng cho đến tháng 12 năm 1957, vệ tinh này sau trở thành <a href="/w/index.php?title=Sputnik_3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sputnik 3 (trang không tồn tại)">Sputnik 3</a>.<sup id="cite_ref-NASA3_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-NASA3-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Mô hình vệ tinh nhân tạo <a href="/wiki/Sputnik_2" title="Sputnik 2">Sputnik 2</a>, phía trên là máy phát tín và các thiết bị phục vụ sự sống, phía dưới là buồng kháng áp dành cho Laika </p><p>Để đáp ứng được yêu cầu trong lễ kỷ niệm 40 năm <a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_Th%C3%A1ng_M%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Cách mạng Tháng Mười">Cách mạng Tháng Mười</a> vào tháng 11 này, 1 tàu vũ trụ mới được cấp thiết xây dựng. <a href="/wiki/Nikita_Sergeyevich_Khrushchyov" title="Nikita Sergeyevich Khrushchyov">Nikita Sergeyevich Khrushchyov</a> đặc biệt muốn các kỹ sư của mình phải đưa ra một "không gian tuyệt diệu", một nhiệm vụ có thể lặp lại được chiến thắng của Sputnik I. Các nhà hoạch định đã bắt tay vào kế hoạch cho một chuyến bay vào <a href="/wiki/Qu%E1%BB%B9_%C4%91%E1%BA%A1o" title="Quỹ đạo">quỹ đạo</a> của một con chó. Kỹ sư tên lửa của <a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô">Liên bang Xô viết</a> đã có dự định chuẩn bị một chuyến bay quỹ đạo cho chó trước khi cho người này từ lâu; kể từ năm 1951, họ đã nuôi dưỡng và huấn luyện 12 con chó phục vụ cho các chuyến bay quỹ đạo đường đạn ngắn hạn vào không gian, quá trình huấn luyện này dần dần gần đạt được đến mục tiêu cho 1 chuyến bay vào quỹ đạo thực sự cho chó vào khoảng năm 1958. Để đáp ứng nhu cầu của <a href="/wiki/Nikita_Sergeyevich_Khrushchyov" title="Nikita Sergeyevich Khrushchyov">Nikita Sergeyevich Khrushchyov</a>, chuyến bay đưa những con chó đã huấn luyện vào quỹ đạo được chuẩn bị gấp rút để phóng vào tháng 11.<sup id="cite_ref-AJL_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-AJL-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Theo các nguồn tin của <a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a>, quyết định chính thức về việc khởi động và phóng tàu Sputnik 2 được thiết lập vào ngày 10 hoặc 12 tháng 10, làm cho nhóm thiết kế của <a href="/wiki/Sergei_Korolev" class="mw-redirect" title="Sergei Korolev">Sergei Korolev</a>, người sáng lập chương trình không gian <a href="/wiki/X%C3%B4_vi%E1%BA%BFt" title="Xô viết">Xô viết</a>, chỉ còn 4 tuần để thiết kế và xây dựng con tàu, một nhiệm vụ khó khăn và cấp bách.<sup id="cite_ref-AZ1_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-AZ1-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Vì vậy mà Sputnik 2 được xây dựng rất vội vàng, đa số các yếu tố của con tàu vũ trụ này được xây dựng dựa trên bản phác thảo thô. Bên cạnh nhiệm vụ chính đưa con người vào vũ trụ, Sputnik 2 cũng mang theo những trang thiết bị để đo <a href="/wiki/B%E1%BB%A9c_x%E1%BA%A1" title="Bức xạ">bức xạ</a> <a href="/wiki/M%E1%BA%B7t_Tr%E1%BB%9Di" title="Mặt Trời">mặt Trời</a> và bức xạ <a href="/wiki/V%C5%A9_tr%E1%BB%A5" title="Vũ trụ">vũ trụ</a>.<sup id="cite_ref-NASA3_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-NASA3-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Tàu Sputnik 2 được trang bị một hệ thống hỗ trợ sự sống bao gồm một máy phát <a href="/wiki/Oxy" title="Oxy">oxy</a> và các thiết bị để tránh ngộ độc oxy và hấp thụ khí <a href="/wiki/Cacbon_%C4%91i%C3%B4x%C3%ADt" class="mw-redirect" title="Cacbon điôxít">CO<sub>2</sub></a>. Một cái quạt được thiết kế để hoạt động bất cứ khi nào nhiệt độ trong cabin vượt quá 15<sup>o</sup>C (59<sup>o</sup>F, chiếc quạt này được thêm vào trong tàu để giữ nhiệt độ mát cho chó. Tàu cũng trang bị đủ thực phẩm (ở dạng sệt) để cung cấp cho một chuyến bay bảy ngày trong không gian, chó cũng được trang bị một túi chuyên dụng để đựng các chất rác, chất thải. </p><p>Trước đó, nhằm mục đích cho việc đưa người lên vũ trụ, các nhà khoa học <a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô">Liên Xô</a> đã nghiên cứu và sau nhiều lần cân nhắc, <a href="/wiki/Ch%C3%B3" title="Chó">chó</a> được xem là đối tượng thử nghiệm thích hợp nhất vì chúng có khả năng tồn tại tương tự như con người. </p><p>Và ngay lập tức một đội "<a href="/wiki/Phi_h%C3%A0nh_gia" class="mw-redirect" title="Phi hành gia">phi hành gia</a>" chó đã được bí mật thành lập. Theo thiết kế, Sputnik-2 có tổng trọng lượng 508,3&#160;kg, khoang lái của tàu được gắn các cảm biến dùng để đo <a href="/wiki/%C3%81p_su%E1%BA%A5t" title="Áp suất">áp suất</a> và <a href="/wiki/Nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%99" title="Nhiệt độ">nhiệt độ</a> xung quanh, cũng như huyết áp, nhịp tim, nhịp thở của phi hành gia. </p><p>Việc Laika trở thành phi hành gia cũng thật ngẫu nhiên. Sau khi bị đội thu gom động vật hoang bắt giữ, không biết có phải do thấy Laika có những tố chất cần thiết của một "phi hành gia" hay không mà các nhà khoa học lựa chọn nó. </p><p>Và thế là Laika, 3 tuổi, nặng 16&#160;kg bỗng nhiên trở thành một trong 3 "phi hành gia" bí mật của Liên Xô: Laika, <a href="/w/index.php?title=Albina&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Albina (trang không tồn tại)">Albina</a> và <a href="/w/index.php?title=Mushka&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mushka (trang không tồn tại)">Mushka</a>. </p><p>Laika tên thật là Kudryavka (Little Curly). Nhưng do cái tên này hơi khó đọc, nên các nhà khoa học <a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô">Liên Xô</a> gọi là Laika (Barker), bởi ở Liên Xô, giống <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%B3_Eskimo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chó Eskimo (trang không tồn tại)">chó Eskimo</a> thường được gọi chung là Laika. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Huấn_luyện"><span id="Hu.E1.BA.A5n_luy.E1.BB.87n"></span>Huấn luyện</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Sửa đổi phần “Huấn luyện”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit&amp;section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Huấn luyện"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Laika_mockup.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Laika_mockup.gif/256px-Laika_mockup.gif" decoding="async" width="256" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Laika_mockup.gif 1.5x" data-file-width="360" data-file-height="323" /></a><figcaption>Laika tập luyện với hộp kháng áp (mô hình phục chế)</figcaption></figure> <p>Để trở thành phi hành gia thực thụ, Laika cùng với các "đồng nghiệp" khác đã phải trải qua những cuộc thử nghiệm và tập luyện gắt gao. </p><p>Nhằm quen dần với việc sống trong khoang lái chật hẹp của tàu Sputnik-2, các con chó này đã bị nhốt liên tục trong những chiếc lồng chật hẹp trong khoảng từ 15 - 20 ngày. </p><p>Chúng còn phải làm quen với việc mang quần áo đặc biệt cũng như tập dùng những loại thức ăn đóng hộp ở dạng lỏng. </p><p>Để quen với những rung động mạnh và tiếng gầm rú của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_c%C6%A1_ph%E1%BA%A3n_l%E1%BB%B1c" title="Động cơ phản lực">động cơ phản lực</a>, chúng phải thường xuyên luyện tập với máy ly tâm mô phỏng quá trình tăng tốc của tên lửa đẩy, cũng như thiết bị mô phỏng tình trạng không <a href="/wiki/Tr%E1%BB%8Dng_l%E1%BB%B1c" class="mw-redirect" title="Trọng lực">trọng lực</a>. Sau mỗi lần luyện tập, nhịp tim của chúng đều tăng gấp đôi. </p><p>Kết thúc khóa huấn luyện,<a href="/w/index.php?title=Ch%C3%B3_Albina&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chó Albina (trang không tồn tại)">chó Albina</a> được chuyển sang bộ phận thử nghiệm sức chịu đựng của cơ thể sống trong điều kiện <a href="/wiki/Gia_t%E1%BB%91c" title="Gia tốc">gia tốc</a> cực lớn khi <a href="/wiki/T%C3%AAn_l%E1%BB%ADa" title="Tên lửa">tên lửa</a> đẩy khởi hành; <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%B3_Mushka&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chó Mushka (trang không tồn tại)">chó Mushka</a> được chuyển sang làm ở bộ phận thử nghiệm các thiết bị cứu hộ và khoang đổ bộ của <a href="/wiki/T%C3%A0u_v%C5%A9_tr%E1%BB%A5" class="mw-redirect" title="Tàu vũ trụ">tàu vũ trụ</a>. </p><p>Riêng Laika được sử dụng để nghiên cứu sức chịu đựng của cơ thể sống trong điều kiện không trọng lực. Và chính nhiệm vụ này đã giúp Laika trở thành sinh vật sống đầu tiên bay vào vũ trụ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chuyến_bay_cảm_tử"><span id="Chuy.E1.BA.BFn_bay_c.E1.BA.A3m_t.E1.BB.AD"></span>Chuyến bay cảm tử</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Sửa đổi phần “Chuyến bay cảm tử”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit&amp;section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chuyến bay cảm tử"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ngay trước thời điểm phóng tàu, Laika được tắm rửa sạch sẽ bằng dung dịch pha <a href="/wiki/C%E1%BB%93n" class="mw-disambig" title="Cồn">cồn</a>, <a href="/wiki/L%C3%B4ng" title="Lông">lông</a> được chải chuốt cẩn thận, và thuốc <a href="/wiki/Iod" title="Iod">iod</a> được bôi vào những vị trí gắn các thiết bị <a href="/wiki/C%E1%BA%A3m_bi%E1%BA%BFn" title="Cảm biến">cảm biến</a> theo dõi chức năng cơ thể và được đưa vào khoang lái tàu Sputnik-2. Tất cả đã sẵn sàng. </p><p>Ngày 3/11/1957, tại <a href="/wiki/S%C3%A2n_bay_v%C5%A9_tr%E1%BB%A5_Baikonur" class="mw-redirect" title="Sân bay vũ trụ Baikonur">sân bay vũ trụ Baikonur</a>, Sputnik-2 được phóng lên quỹ đạo <a href="/wiki/Tr%C3%A1i_%C4%90%E1%BA%A5t" title="Trái Đất">Trái Đất</a>, mang theo Laika. </p><p>Theo các tín hiệu thu được từ các thiết bị cảm biến gắn trên thân thì trong quá trình phóng tàu, nhịp tim của Laika tăng cao gấp 3 lần bình thường. Sau khi tàu đạt đến trạng thái không trọng lực thì nhịp tim của Laika lại bắt đầu giảm mạnh. </p><p>Ngay ngày hôm đó, <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_n%C3%B3i_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Nga" title="Tiếng nói nước Nga">Đài Phát thanh Moskva</a> cho phát đi thông tin rằng những tín hiệu từ Sputnik-2 cho thấy: hoạt động của các thiết bị khoa học vẫn diễn ra bình thường và Laika vẫn sống. </p><p>Sáu ngày sau đó, Trái Đất hoàn toàn mất liên lạc với tàu Sputnik-2. Các thông tin do <a href="/w/index.php?title=C%C6%A1_quan_Nghi%C3%AAn_c%E1%BB%A9u_V%C5%A9_tr%E1%BB%A5_Li%C3%AAn_X%C3%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cơ quan Nghiên cứu Vũ trụ Liên Xô (trang không tồn tại)">Cơ quan Nghiên cứu Vũ trụ Liên Xô</a> cung cấp vào thời điểm đó cho thấy Laika đã sống tới ngày thứ tư của chuyến du hành. </p><p>Không lâu sau khi Sputnik-2 được phóng đi, các nhà khoa học Liên Xô đã phải thừa nhận rằng do các thiết bị đổ bộ chưa kịp hoàn thiện nên tàu Sputnik-2 đã được xác định là sẽ thực hiện chuyến bay thử nghiệm cảm tử, một đi không trở lại. </p><p>Hơn nữa, lượng thức ăn và <a href="/wiki/Oxy" title="Oxy">oxy</a> chỉ đủ cho Laika dùng 10 ngày, trong khi sứ mệnh của Sputnik-2 sẽ kéo dài tới tháng 4/1958. </p><p>Điều đó có nghĩa là số phận của Laika đã được định đoạt ngay từ đầu, nó sẽ chết và bị thiêu cháy cùng với con tàu khi quay trở lại <a href="/wiki/B%E1%BA%A7u_kh%C3%AD_quy%E1%BB%83n" class="mw-redirect mw-disambig" title="Bầu khí quyển">bầu khí quyển</a> Trái Đất. </p><p>Sau 163 ngày bay liên tục 2.570 vòng quanh quỹ đạo Trái Đất ở điểm gần nhất là 225&#160;km và xa nhất là 1.671&#160;km với vận tốc 28.968&#160;km/h, ngày 14/4/1958, Sputnik-2 mang theo xác Laika đã rực cháy trên đường trở về Trái Đất, kết thúc xuất sắc sứ mạng tiên phong của mình. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Những_sự_kiện_xung_quanh_chuyến_bay_của_Laika"><span id="Nh.E1.BB.AFng_s.E1.BB.B1_ki.E1.BB.87n_xung_quanh_chuy.E1.BA.BFn_bay_c.E1.BB.A7a_Laika"></span>Những sự kiện xung quanh chuyến bay của Laika</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Sửa đổi phần “Những sự kiện xung quanh chuyến bay của Laika”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit&amp;section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Những sự kiện xung quanh chuyến bay của Laika"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5.JPG/180px-%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5.JPG" decoding="async" width="180" height="326" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5.JPG/270px-%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5.JPG/360px-%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%9B%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5.JPG 2x" data-file-width="370" data-file-height="670" /></a><figcaption>Đài tưởng niệm Laika tại đảo Krete (<a href="/wiki/Hy_L%E1%BA%A1p" title="Hy Lạp">Hy Lạp</a>)</figcaption></figure> <p>Phải tới cuối tháng 10 năm 2002, tức đúng 45 năm sau ngày Laika được phóng vào vũ trụ, tại <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_Kh%C3%B4ng_gian_v%C5%A9_tr%E1%BB%A5_Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hội nghị Không gian vũ trụ Thế giới (trang không tồn tại)">Hội nghị Không gian vũ trụ Thế giới</a> được tổ chức tại <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Mỹ</a>, sự thật về cái chết của Laika mới được tiết lộ. </p><p>Báo cáo của Tiến sĩ <a href="/w/index.php?title=Dimitri_Malashenkov&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dimitri Malashenkov (trang không tồn tại)">Dimitri Malashenkov</a> thuộc <a href="/w/index.php?title=Vi%E1%BB%87n_Nghi%C3%AAn_c%E1%BB%A9u_c%C3%A1c_v%E1%BA%A5n_%C4%91%E1%BB%81_sinh_h%E1%BB%8Dc_%E1%BB%9F_Moskva&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Viện Nghiên cứu các vấn đề sinh học ở Moskva (trang không tồn tại)">Viện Nghiên cứu các vấn đề sinh học ở Moskva</a> đã giúp chấm dứt những suy đoán kéo dài hàng thập kỷ về cái chết của Laika. </p><p>Theo đó, những cảm biến gắn trên người Laika ghi nhận rằng ngay sau khi khoang lái đạt vận tốc gần 28.968&#160;km/giờ, nhịp tim của Laika đã tăng gấp 3 lần bình thường do nóng, sợ hãi và căng thẳng. </p><p>Sau từ 5 - 7 giờ trên quỹ đạo (tức là sau khoảng 4 vòng bay quanh Trái Đất), trạm kiểm soát mặt đất không nhận được thêm bất cứ một tín hiệu sống nào của Laika. </p><p>Về nguyên nhân gây ra cái chết của Laika, các nhà khoa học thuộc Viện Nghiên cứu các vấn đề sinh học đều nhất trí rằng Laika đã chết do hoảng sợ quá độ khi Sputnik 2 ở vào tình trạng không <a href="/wiki/Tr%E1%BB%8Dng_l%E1%BB%B1c" class="mw-redirect" title="Trọng lực">trọng lực</a>, và trục trặc của hệ thống điều hoà đã khiến <a href="/wiki/Nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%99" title="Nhiệt độ">nhiệt độ</a> khoang lái tăng cao quá ngưỡng chịu đựng của cơ thể sống. </p><p>Tuyên bố về việc <a href="/wiki/V%E1%BB%87_tinh_nh%C3%A2n_t%E1%BA%A1o" class="mw-redirect" title="Vệ tinh nhân tạo">vệ tinh nhân tạo</a> Sputnik 2 sẽ <a href="/wiki/Ch%C3%A1y" title="Cháy">cháy</a> trong <a href="/wiki/Kh%C3%AD_quy%E1%BB%83n" title="Khí quyển">khí quyển</a> khi thế năng bay không còn đã gây sửng sốt cho không ít người và làm dấy lên làn sóng phản đối hành vi <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%A3c_%C4%91%C3%A3i_%C4%91%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt" title="Ngược đãi động vật">ngược đãi động vật</a>. <a href="/w/index.php?title=Hi%E1%BB%87p_h%E1%BB%99i_B%E1%BA%A3o_v%E1%BB%87_Ch%C3%B3_Qu%E1%BB%91c_gia_c%E1%BB%A7a_Anh&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hiệp hội Bảo vệ Chó Quốc gia của Anh (trang không tồn tại)">Hiệp hội Bảo vệ Chó Quốc gia của Anh</a> kêu gọi những người nuôi chó hãy dành một phút mặc niệm Laika. Trong khi đó thì <a href="/wiki/NASA" title="NASA">NASA</a> cũng tiến hành thử nghiệm cả <a href="/wiki/Chu%E1%BB%99t" class="mw-disambig" title="Chuột">chuột</a>, <a href="/wiki/S%C3%B3c" class="mw-redirect" title="Sóc">sóc</a>, <a href="/wiki/Kh%E1%BB%89" title="Khỉ">khỉ</a> và <a href="/wiki/Tinh_tinh" title="Tinh tinh">tinh tinh</a> trên các chuyến bay của họ và một số con đã chết thì không một ai ngỏ lời phản đối.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Cái chết của Laika đã mở đường cho sự sống trên vũ trụ của "cặp vợ chồng" chó <a href="/wiki/Belka_v%C3%A0_Strelka" title="Belka và Strelka">Belka và Strelka</a>. Chó đực Strelka và chó cái Belka được Cơ quan hàng không vũ trụ Liên Xô phóng lên không gian ngày 19 tháng 8 năm 1959 bởi <a href="/w/index.php?title=T%C3%AAn_l%E1%BB%ADa_%C4%91%E1%BA%A9y_R-7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tên lửa đẩy R-7 (trang không tồn tại)">tên lửa đẩy R-7</a> mang vệ tinh Sputnik-5. Ngày 20 tháng 8, Sputnik-5 hạ cánh nhẹ nhàng bằng dù trên <a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_nguy%C3%AAn" class="mw-redirect" title="Thảo nguyên">thảo nguyên</a> gần <a href="/wiki/Baikonur" title="Baikonur">Baikonur</a> (<a href="/wiki/Kazakhstan" title="Kazakhstan">Kazakhstan</a>). Cả Strelka và Belka đều khỏe mạnh và an toàn. Vài tháng sau đó, "cặp uyên ương" vũ trụ đầu tiên này đã sinh được sáu con chó con (2 đực, bốn cái) khỏe mạnh. Lãnh tụ Liên Xô <a href="/wiki/Nikita_Sergeyevich_Khrushchyov" title="Nikita Sergeyevich Khrushchyov">Nikita Sergeyevich Khrushchyov</a> đã chọn một con đẹp nhất gửi tặng <a href="/wiki/Caroline_Kennedy" title="Caroline Kennedy">Caroline Kennedy</a>, con gái của Tổng thống <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Hoa Kỳ</a> <a href="/wiki/John_F._Kennedy" title="John F. Kennedy">John F. Kennedy</a>.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vinh_danh">Vinh danh</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Sửa đổi phần “Vinh danh”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit&amp;section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Vinh danh"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:Error mw:File/Thumb"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%E1%BA%A3i_l%C3%AAn&amp;wpDestFile=Laika_ac_Laika_(6982605741).jpg" class="new" title="Tập tin:Laika ac Laika (6982605741).jpg"><span class="mw-file-element mw-broken-media" data-width="128">Tập tin:Laika ac Laika (6982605741).jpg</span></a><figcaption><a href="/wiki/T%C6%B0%E1%BB%A3ng" title="Tượng">Tượng</a> đài kỷ niệm Laika</figcaption></figure> <p>Mặc dù không có cơ hội sống sót trở về, nhưng sự hy sinh của Laika không hề uổng phí bởi nó đã giúp chứng tỏ một điều: sinh vật sống có thể tồn tại trong tình trạng không trọng lực ngoài không gian. </p><p>Chuyến bay của Laika đã mở đường cho việc chuẩn bị phóng tàu có người lái không lâu sau đó, cũng như đem lại cho các nhà khoa học những số liệu đầu tiên về việc các sinh vật sống phản ứng như thế nào trong môi trường <a href="/wiki/V%C5%A9_tr%E1%BB%A5" title="Vũ trụ">vũ trụ</a>. </p><p>Rút kinh nghiệm từ Sputnik-2, ngày 12/4/1961, Liên Xô phóng thành công tàu <a href="/wiki/Vostok_1" title="Vostok 1">Vostok-1</a> (Phương Đông 1) đưa <a href="/wiki/Yuri_Gagarin" class="mw-redirect" title="Yuri Gagarin">Yuri Gagarin</a> - phi công vũ trụ đầu tiên của loài người lên quỹ đạo. </p><p>Để tưởng nhớ Laika, nhiều nước đã phát hành những bộ tem kỷ niệm và bưu thiếp có hình con vật đáng yêu này. Các hãng sản xuất <a href="/wiki/S%C3%B4-c%C3%B4-la" title="Sô-cô-la">sô-cô-la</a>, <a href="/wiki/Thu%E1%BB%91c_l%C3%A1" title="Thuốc lá">thuốc lá</a>... cũng lấy tên là Laika. Các ban nhạc lấy cảm hứng từ Laika cũng lần lượt ra đời: Laika, Laika Dog, <a href="/w/index.php?title=Laika_and_the_Cosmonauts..&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Laika and the Cosmonauts.. (trang không tồn tại)">Laika and the Cosmonauts..</a>. Trong suốt nửa thế kỷ qua, Laika trở thành đề tài của rất nhiều tiểu thuyết, phim truyện, bài hát... </p><p>Ngày 11 tháng 4 năm 2008, đúng 50 năm sau ngày xác Laika được hỏa thiêu trong khí quyển Trái Đất, tại Viện Quân y bên <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A1i_l%E1%BB%99_Petrovsko_-_Razumovsky&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Đại lộ Petrovsko - Razumovsky (trang không tồn tại)">đại lộ Petrovsko - Razumovsky</a> ở <a href="/wiki/Moskva" title="Moskva">Moskva</a>, nơi Laika đã luyện tập để chuẩn bị thử nghiệm trong không gian, người <a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a> đã dựng một tượng đài tưởng niệm Laika do nhà điêu khắc <a href="/w/index.php?title=Pavel_Medvedev&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pavel Medvedev (trang không tồn tại)">Pavel Medvedev</a> thiết kế. Bệ tượng đài mô phỏng một tên lửa vũ trụ, phần trên của các động cơ mô phỏng bàn tay con người. Tượng Laika đứng trên đó, trong lòng bàn tay của con người.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit&amp;section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Chú_thích"><span id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Chú thích</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit&amp;section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080413043809/http://www.space.com/news/080411-laika-monument.html">“SPACE.com - Russia Opens Monument to Space Dog Laika”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.space.com/news/080411-laika-monument.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 13 tháng 4 năm 2008<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 13 tháng 4 năm 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=SPACE.com+-+Russia+Opens+Monument+to+Space+Dog+Laika&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.space.com%2Fnews%2F080411-laika-monument.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ALaika" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AZ-2"><b><a href="#cite_ref-AZ_2-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAnatoly_Zak1999" class="citation web cs1">Anatoly Zak (ngày 3 tháng 11 năm 1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.space.com/news/laika_anniversary_991103.html">“The True Story <i>of </i>Laika the Dog”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060220234602/http://www.space.com/news/laika_anniversary_991103.html">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 20 tháng 2 năm 2006<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 9 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=The+True+Story+of+Laika+the+Dog&amp;rft.date=1999-11-03&amp;rft.au=Anatoly+Zak&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.space.com%2Fnews%2Flaika_anniversary_991103.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ALaika" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-DM-3"><b><a href="#cite_ref-DM_3-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMalashenkov,_D._C.2002" class="citation web cs1">Malashenkov, D. C. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2002iaf..confE.288M">“Abstract:Some Unknown Pages of the Living Organisms' First Orbital Flight”</a>. ADS<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 9 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Abstract%3ASome+Unknown+Pages+of+the+Living+Organisms%27+First+Orbital+Flight&amp;rft.pub=ADS&amp;rft.date=2002&amp;rft.au=Malashenkov%2C+D.+C.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fadsabs.harvard.edu%2Fabs%2F2002iaf..confE.288M&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ALaika" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140302170657/http://www.iht.com/articles/ap/2008/04/11/europe/EU-GEN-Russia-Space-Dog.php">Russia opens monument to Laika, first dog in space</a>". Associated Press, 11 tháng 4 năm 2008. Truy cập January 23, 2008.</span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://vortex.accuweather.com/adc2004/pub/includes/columns/travel/2008/laika.jpg">Laika</a>".accuweather.com. Truy cập 23 tháng 1 năm 2008.</span> </li> <li id="cite_note-NASA3-6">^ <a href="#cite_ref-NASA3_6-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-NASA3_6-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJames_J._Harford1997" class="citation web cs1">James J. Harford (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://history.nasa.gov/sputnik/harford.html">“Korolev's Triple Play: Sputniks 1, 2, and 3”</a>. NASA<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 9 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Korolev%27s+Triple+Play%3A+Sputniks+1%2C+2%2C+and+3&amp;rft.pub=NASA&amp;rft.date=1997&amp;rft.au=James+J.+Harford&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fhistory.nasa.gov%2Fsputnik%2Fharford.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ALaika" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AJL-7"><b><a href="#cite_ref-AJL_7-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAndrew_J._LePage1997" class="citation web cs1">Andrew J. LePage (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.svengrahn.pp.se/histind/Sputnik2/SpaceViews%20November%201997%20Articles.htm">“Sputnik 2: The First Animal in Orbit”</a><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 9 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Sputnik+2%3A+The+First+Animal+in+Orbit&amp;rft.date=1997&amp;rft.au=Andrew+J.+LePage&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.svengrahn.pp.se%2Fhistind%2FSputnik2%2FSpaceViews%2520November%25201997%2520Articles.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ALaika" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AZ1-8"><b><a href="#cite_ref-AZ1_8-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAnatoly_Zak1999" class="citation web cs1">Anatoly Zak (ngày 3 tháng 11 năm 1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.space.com/news/laika_anniversary_991103.html">“The True Story of Laika the Dog”</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20001110042700/http://www.space.com/news/laika_anniversary_991103.html">Lưu trữ</a> bản gốc ngày 10 tháng 11 năm 2000<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 28 tháng 9 năm 2006</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=The+True+Story+of+Laika+the+Dog&amp;rft.date=1999-11-03&amp;rft.au=Anatoly+Zak&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.space.com%2Fnews%2Flaika_anniversary_991103.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ALaika" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/hi/russian/in_depth/newsid_7001000/7001496.stm">Lina Rozovskaya, Động vật trong vũ trụ: những sinh vật mở đường, BBC - russian ngày 27 tháng 9 năm 2007.</a></span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vokrugsveta.ru/telegraph/cosmos/471/">Cuộc sống ngoài Trái Đất - những kinh nghiệm đầu tiên.</a></span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vz.ru/news/2008/4/11/158990.html">Tượng đài con chó du hành vũ trụ đầu tiên ở Moskva.</a></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thư_mục"><span id="Th.C6.B0_m.E1.BB.A5c"></span>Thư mục</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Sửa đổi phần “Thư mục”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit&amp;section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thư mục"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r41642734">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{list-style-type:none;margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>dl>dd{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em;list-style:none}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}</style><div class="refbegin" style=""> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFSiddiqi2000" class="citation cs2"><a href="/w/index.php?title=Asif_Azam_Siddiqi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Asif Azam Siddiqi (trang không tồn tại)">Siddiqi, Asif. A.</a> (2000), <i>Challenge to Apollo: The Soviet Union and the Space Race, 1945-1974</i>, NASA</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Challenge+to+Apollo%3A+The+Soviet+Union+and+the+Space+Race%2C+1945-1974&amp;rft.pub=NASA&amp;rft.date=2000&amp;rft.aulast=Siddiqi&amp;rft.aufirst=Asif.+A.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ALaika" class="Z3988"></span> SP-2000-4408. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://history.nasa.gov/SP-4408pt1.pdf">Phần 1 (tr. 1-500)</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://history.nasa.gov/SP-4408pt2.pdf">Phần 2 (tr. 501-1011)</a>.</li> <li>Angliss, Sarah and Uttley, Colin. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060614193101/http://spacedog.biz/gscfiles/gscgazscript.htm">Science in the Dock: The man who trained the space dogs</a>. Truy cập ngày 28 tháng 1 năm 2005.</li> <li>Anon. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.novareinna.com/bridge/laika.html">An Internet memorial to Laika</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150622234643/http://www.novareinna.com/bridge/laika.html">Lưu trữ</a> 2015-06-22 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2004.</li> <li>Dubbs, Chris and <a href="/w/index.php?title=Colin_Burgess_(author)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Colin Burgess (author) (trang không tồn tại)">Burgess, Colin</a>. Animals In Space: From Research Rockets to the Space Shuttle, 2007.</li> <li>Grahn, Sven. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.svengrahn.pp.se/histind/Sputnik2/sputnik2more.html">Sputnik-2, more news from distant history</a>. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2004.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://marsrovers.jpl.nasa.gov/mission/status_opportunityAll.html#sol396">Mars Exploration Rover Mission: Opportunity arrives at "Vostok"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140620024319/http://marsrovers.jpl.nasa.gov/mission/status_opportunityAll.html#sol396">Lưu trữ</a> 2014-06-20 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Truy cập ngày 24 tháng 3 năm 2005.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nssdc.gsfc.nasa.gov/database/MasterCatalog?sc=1957-002A">NSSDC Master Catalog: Sputnik 2</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071105065501/http://nssdc.gsfc.nasa.gov/database/MasterCatalog?sc=1957-002A">Lưu trữ</a> 2007-11-05 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> (2003-11-26). Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2004.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/3/newsid_3191000/3191083.stm">On This Day, November 3 - 1957: Russians launch dog into space</a>. <i>BBC News</i>. Truy cập ngày 1 tháng 9 năm 2004.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/partners/aol/special/sputnik/sput-17.html">Soviet Fires New Satellite, Carrying Dog; Half-Ton Sphere Is Reported 900 Miles Up</a> (3 tháng 11 năm 1957). <i>New York Times</i>.</li> <li>Whitehouse, David (28 tháng 10 năm 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/sci/tech/2367681.stm">First dog in space died within hours</a>, <i><a href="/w/index.php?title=BBC_News_Online&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="BBC News Online (trang không tồn tại)">BBC News Online</a></i>.</li> <li>Zak, Anatoly (3 tháng 11 năm 1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20001110042700/http://www.space.com/news/laika_anniversary_991103.html">The True Story of Laika the Dog</a>. <i>space.com</i>.</li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Laika&amp;action=edit&amp;section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><b><a href="/wiki/Wikiquote" title="Wikiquote">Wikiquote</a></b> Anh ngữ sưu tập danh ngôn về: <div style="margin-left: 10px;"><i><b><a href="https://vi.wikiquote.org/wiki/en:Laika" class="extiw" title="q:en:Laika">Laika</a></b></i></div></div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Laika?uselang=vi">Laika</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mentallandscape.com/S_Sputnik.htm">Lịch sử Sputnik Missions</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astronautix.com/craft/sputnik2.htm">Sputnik 2 tại Astronautix</a></li></ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7c479b968‐p44rs Cached time: 20241116095135 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.319 seconds Real time usage: 0.445 seconds Preprocessor visited node count: 1288/1000000 Post‐expand include size: 20324/2097152 bytes Template argument size: 2011/2097152 bytes Highest expansion depth: 15/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 27047/5000000 bytes Lua time usage: 0.148/10.000 seconds Lua memory usage: 5999575/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 359.537 1 -total 38.49% 138.389 1 Bản_mẫu:Tham_khảo 31.18% 112.116 6 Bản_mẫu:Chú_thích_web 26.33% 94.654 1 Bản_mẫu:Infobox_animal 12.64% 45.431 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons 11.03% 39.672 1 Bản_mẫu:If_then_show 8.71% 31.329 1 Bản_mẫu:Convert 7.32% 26.304 1 Bản_mẫu:Wikiquote-en 7.26% 26.090 1 Bản_mẫu:Death_date_and_age 7.02% 25.224 2 Bản_mẫu:Dự_án_liên_quan --> <!-- Saved in parser cache with key viwiki:pcache:idhash:502896-0!canonical and timestamp 20241116095135 and revision id 71942834. Rendering was triggered because: diff-page --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&amp;useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Laika&amp;oldid=71942834">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Laika&amp;oldid=71942834</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%C3%B3_n%E1%BB%95i_ti%E1%BA%BFng" title="Thể loại:Chó nổi tiếng">Chó nổi tiếng</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_trong_kh%C3%B4ng_gian" title="Thể loại:Động vật trong không gian">Động vật trong không gian</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%C3%A1m_hi%E1%BB%83m_kh%C3%B4ng_gian" title="Thể loại:Thám hiểm không gian">Thám hiểm không gian</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Quy%E1%BB%81n_%C4%91%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt" title="Thể loại:Quyền động vật">Quyền động vật</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Th%E1%BB%AD_nghi%E1%BB%87m_%C4%91%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt" title="Thể loại:Thử nghiệm động vật">Thử nghiệm động vật</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ban_nh%E1%BA%A1c_Ph%E1%BA%A7n_Lan" title="Thể loại:Ban nhạc Phần Lan">Ban nhạc Phần Lan</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Sputnik" title="Thể loại:Sputnik">Sputnik</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%C3%B3_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_t%E1%BA%ADp_tin_kh%C3%B4ng_t%E1%BB%93n_t%E1%BA%A1i" title="Thể loại:Trang có sử dụng tập tin không tồn tại">Trang có sử dụng tập tin không tồn tại</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 16 tháng 11 năm 2024, 09:49.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Laika&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-mv6dh","wgBackendResponseTime":174,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.319","walltime":"0.445","ppvisitednodes":{"value":1288,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":20324,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2011,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":27047,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 359.537 1 -total"," 38.49% 138.389 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 31.18% 112.116 6 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 26.33% 94.654 1 Bản_mẫu:Infobox_animal"," 12.64% 45.431 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"," 11.03% 39.672 1 Bản_mẫu:If_then_show"," 8.71% 31.329 1 Bản_mẫu:Convert"," 7.32% 26.304 1 Bản_mẫu:Wikiquote-en"," 7.26% 26.090 1 Bản_mẫu:Death_date_and_age"," 7.02% 25.224 2 Bản_mẫu:Dự_án_liên_quan"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.148","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5999575,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c479b968-p44rs","timestamp":"20241116095135","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Laika","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Laika","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q53662","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q53662","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2010-06-06T03:40:02Z","dateModified":"2024-11-16T09:49:41Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/vi\/e\/ef\/LaikaSovietSpaceDog.jpg","headline":"ch\u00fa ch\u00f3 \u0111\u1ea7u ti\u00ean \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u01b0a l\u00ean v\u0169 tr\u1ee5"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10