CINXE.COM
Letter - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Letter - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"a6da431c-f7b2-4949-b6f9-f58d4427fecd","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Letter","wgTitle":"Letter","wgCurRevisionId":67314398,"wgRevisionId":67314398,"wgArticleId":26041,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Schriftteken","Typografie"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Letter","wgRelevantArticleId":26041,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl" ,"pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q9788","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles": "ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022", "ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Letterkaartjes.JPG/1200px-Letterkaartjes.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="797"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Letterkaartjes.JPG/800px-Letterkaartjes.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="531"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Letterkaartjes.JPG/640px-Letterkaartjes.JPG"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="425"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Letter - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Letter"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Letter&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Letter"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Letter rootpage-Letter skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/21_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Letter" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Letter" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Letter" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Letter" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Het_begin_als_pictogram" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Het_begin_als_pictogram"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Het begin als pictogram</span> </div> </a> <ul id="toc-Het_begin_als_pictogram-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Van_pictogram_tot_fonetisch_alfabet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Van_pictogram_tot_fonetisch_alfabet"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Van pictogram tot fonetisch alfabet</span> </div> </a> <ul id="toc-Van_pictogram_tot_fonetisch_alfabet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geschiedenis_van_de_lettervorm_in_het_Westen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis_van_de_lettervorm_in_het_Westen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Geschiedenis van de lettervorm in het Westen</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geschiedenis_van_de_lettervorm_in_het_Westen-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geschiedenis van de lettervorm in het Westen-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geschiedenis_van_de_lettervorm_in_het_Westen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Romeinse_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Romeinse_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Romeinse tijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Romeinse_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vroege_Middeleeuwen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vroege_Middeleeuwen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Vroege Middeleeuwen</span> </div> </a> <ul id="toc-Vroege_Middeleeuwen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Late_Middeleeuwen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Late_Middeleeuwen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Late Middeleeuwen</span> </div> </a> <ul id="toc-Late_Middeleeuwen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Renaissance" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Renaissance"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Renaissance</span> </div> </a> <ul id="toc-Renaissance-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nieuwe_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nieuwe_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Nieuwe tijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Nieuwe_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Letters_in_Zuid-Azië_en_Zuidoost-Azië" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Letters_in_Zuid-Azië_en_Zuidoost-Azië"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Letters in Zuid-Azië en Zuidoost-Azië</span> </div> </a> <ul id="toc-Letters_in_Zuid-Azië_en_Zuidoost-Azië-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Letter</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 137 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-137" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">137 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Letter" title="Letter – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Letter" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Buchstabe" title="Buchstabe – Zwitserduits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Buchstabe" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Zwitserduits" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Letra" title="Letra – Aragonees" lang="an" hreflang="an" data-title="Letra" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragonees" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Nkwukwuuk_ik%E1%BB%8D" title="Nkwukwuuk ikọ – Obolo" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Nkwukwuuk ikọ" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="Obolo" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%81" title="حرف – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="حرف" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Lletra" title="Lletra – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Lletra" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D3%80%D0%B0%D1%80%D0%BF" title="ХӀарп – Avarisch" lang="av" hreflang="av" data-title="ХӀарп" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="Avarisch" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/H%C9%99rf" title="Hərf – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Hərf" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%81_(%D8%AF%DB%8C%D9%84%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9)" title="حرف (دیلچیلیک) – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="حرف (دیلچیلیک)" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D3%99%D1%80%D0%B5%D1%84" title="Хәреф – Basjkiers" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Хәреф" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Basjkiers" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Buachstob" title="Buachstob – Beiers" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Buachstob" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Beiers" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Raidie" title="Raidie – Samogitisch" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Raidie" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitisch" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0" title="Літара – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Літара" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0" title="Літара – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Літара" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Буква – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Буква" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%B0" title="अक्षर – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="अक्षर" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3_(%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BE)" title="বর্ণ (বর্ণমালা) – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="বর্ণ (বর্ণমালা)" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Lizherenn" title="Lizherenn – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Lizherenn" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Slovo" title="Slovo – Bosnisch" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Slovo" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Lletra" title="Lletra – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Lletra" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/C%C3%AA-m%C5%8D%CC%A4" title="Cê-mō̤ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Cê-mō̤" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AA" title="پیت – Soranî" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="پیت" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Soranî" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Arif" title="Arif – Krim-Tataars" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Arif" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Krim-Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/P%C3%ADsmeno" title="Písmeno – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Písmeno" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D0%B8" title="Саспалли – Tsjoevasjisch" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Саспалли" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Tsjoevasjisch" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Llythyren" title="Llythyren – Welsh" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Llythyren" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Welsh" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Bogstav" title="Bogstav – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Bogstav" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Buchstabe" title="Buchstabe – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Buchstabe" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Herfe" title="Herfe – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Herfe" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CF%81%CE%AC%CE%BC%CE%BC%CE%B1" title="Γράμμα – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Γράμμα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Letter_(alphabet)" title="Letter (alphabet) – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Letter (alphabet)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Litero" title="Litero – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Litero" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Letra" title="Letra – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Letra" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4ht_(kiri)" title="Täht (kiri) – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Täht (kiri)" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Letra" title="Letra – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Letra" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Letra" title="Letra – Extremeens" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Letra" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremeens" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%81_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="حرف (زبانشناسی) – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="حرف (زبانشناسی)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kirjain" title="Kirjain – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kirjain" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/B%C3%B3kstavur" title="Bókstavur – Faeröers" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Bókstavur" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Faeröers" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Lettre_(alphabet)" title="Lettre (alphabet) – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Lettre (alphabet)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Buksteew" title="Buksteew – Noord-Fries" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Buksteew" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Noord-Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Letter" title="Letter – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Letter" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Litir_(aib%C3%ADtir)" title="Litir (aibítir) – Iers" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Litir (aibítir)" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Iers" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%BC%E9%9F%B3%E5%AD%97" title="拼音字 – Ganyu" lang="gan" hreflang="gan" data-title="拼音字" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Ganyu" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/L%C3%A8t_(%C3%A9kritir)" title="Lèt (ékritir) – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lèt (ékritir)" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Letra" title="Letra – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Letra" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tai" title="Tai – Guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tai" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Guaraní" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Harfa" title="Harfa – Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Harfa" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/S%E1%B9%B3-m%C3%BB" title="Sṳ-mû – Hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Sṳ-mû" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%95%D7%AA" title="אות – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="אות" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A3_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%97" title="वर्ण विभाग – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="वर्ण विभाग" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Slovo" title="Slovo – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Slovo" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Pismik" title="Pismik – Oppersorbisch" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Pismik" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="Oppersorbisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/L%C3%A8t_(glif)" title="Lèt (glif) – Haïtiaans Creools" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Lèt (glif)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Haïtiaans Creools" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Bet%C5%B1" title="Betű – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Betű" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%BC" title="Տառ – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Տառ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%BC" title="Տառ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Տառ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Huruf" title="Huruf – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Huruf" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Aglak" title="Aglak – Inupiaq" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Aglak" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="Inupiaq" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Litero" title="Litero – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Litero" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/B%C3%B3kstafur" title="Bókstafur – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Bókstafur" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="字母 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="字母" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/lerfu" title="lerfu – Lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="lerfu" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="Lojban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Huruf" title="Huruf – Javaans" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Huruf" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Javaans" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9D_(%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98)" title="ასო (ნიშანი) – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ასო (ნიშანი)" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/H%C3%A1rip" title="Hárip – Karakalpaks" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Hárip" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Karakalpaks" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Asekkil" title="Asekkil – Kabylisch" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Asekkil" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="Kabylisch" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%85%D1%8B%D0%BF%D0%BA%D1%8A%D1%8D" title="Тхыпкъэ – Kabardisch" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Тхыпкъэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="Kabardisch" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D1%80%D1%96%D0%BF" title="Әріп – Kazachs" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Әріп" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazachs" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9E%90%EB%AA%A8" title="자모 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="자모" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%84" title="Хариф – Karatsjaj-Balkarisch" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Хариф" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="Karatsjaj-Balkarisch" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/T%C3%AEp" title="Tîp – Koerdisch" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Tîp" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Koerdisch" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BC%D0%B3%D0%B0" title="Тамга – Kirgizisch" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Тамга" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kirgizisch" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Littera" title="Littera – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Littera" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Buschtaf" title="Buschtaf – Luxemburgs" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Buschtaf" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Luxemburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Raid%C4%97" title="Raidė – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Raidė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Burts" title="Burts – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Burts" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8F%D1%88%D0%BA%D1%81" title="Тяшкс – Moksja" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Тяшкс" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="Moksja" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Litera" title="Litera – Malagassisch" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Litera" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malagassisch" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Буква – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Буква" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%B0%E0%B4%82" title="അക്ഷരം – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അക്ഷരം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D1%81%D1%8D%D0%B3" title="Үсэг – Mongools" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Үсэг" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Mongools" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%B0" title="अक्षर – Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अक्षर" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Huruf" title="Huruf – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Huruf" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Letra" title="Letra – Mirandees" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Letra" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Mirandees" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Bookstaav" title="Bookstaav – Nedersaksisch" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Bookstaav" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Nedersaksisch" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Bokstav" title="Bokstav – Noors - Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Bokstav" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Noors - Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Bokstav" title="Bokstav – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Bokstav" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Letra_(alfabet)" title="Letra (alfabet) – Occitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Letra (alfabet)" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BC%D0%B3%D1%8A%C3%A6" title="Дамгъæ – Ossetisch" lang="os" hreflang="os" data-title="Дамгъæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="Ossetisch" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A9%B1%E0%A8%96%E0%A8%B0" title="ਅੱਖਰ – Punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅੱਖਰ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Litera" title="Litera – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Litera" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DA%A9%DA%BE%D8%B1" title="اکھر – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="اکھر" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Letra" title="Letra – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Letra" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Sanampa" title="Sanampa – Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Sanampa" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Liter%C4%83" title="Literă – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Literă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Gram%C3%A2" title="Gramâ – Aroemeens" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Gramâ" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="Aroemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Буква – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Буква" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Буква – Roetheens" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Буква" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Roetheens" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%83" title="लकाराः – Sanskriet" lang="sa" hreflang="sa" data-title="लकाराः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="Sanskriet" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D1%83%D0%BA%D1%83%D0%B1%D0%B0" title="Буукуба – Jakoets" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Буукуба" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Jakoets" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Littra_(signu_gr%C3%A0ficu)" title="Littra (signu gràficu) – Siciliaans" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Littra (signu gràficu)" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Siciliaans" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B1" title="اکر – Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="اکر" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Slovo" title="Slovo – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Slovo" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Letter" title="Letter – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Letter" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/P%C3%ADsmeno" title="Písmeno – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Písmeno" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/%C4%8Crka" title="Črka – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Črka" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Puustav" title="Puustav – Inari-Samisch" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Puustav" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="Inari-Samisch" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Bhii" title="Bhii – Shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Bhii" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Xaraf" title="Xaraf – Somalisch" lang="so" hreflang="so" data-title="Xaraf" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="Somalisch" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Shkronja" title="Shkronja – Albanees" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Shkronja" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanees" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%BE" title="Слово – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Слово" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Bokstav" title="Bokstav – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Bokstav" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Herufi" title="Herufi – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Herufi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%8E%E0%AE%B4%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81_(%E0%AE%87%E0%AE%B2%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%A3%E0%AE%AE%E0%AF%8D)" title="எழுத்து (இலக்கணம்) – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="எழுத்து (இலக்கணம்)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B0%B0%E0%B0%82_(%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A3%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B2)" title="అక్షరం (వర్ణమాల) – Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="అక్షరం (వర్ణమాల)" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B2%D0%B0%D1%80%D1%84" title="Ҳарф – Tadzjieks" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҳарф" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tadzjieks" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3" title="ตัวอักษร – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="ตัวอักษร" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Harp" title="Harp – Turkmeens" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Harp" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Turkmeens" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Titik" title="Titik – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Titik" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Harf" title="Harf – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Harf" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D3%99%D1%80%D0%B5%D1%84" title="Хәреф – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Хәреф" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="Літера – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Літера" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%81" title="حرف – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="حرف" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Harf" title="Harf – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Harf" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/L%C3%A9tara_de_l%27alfabeto" title="Létara de l'alfabeto – Venetiaans" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Létara de l'alfabeto" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%AF_c%C3%A1i" title="Chữ cái – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chữ cái" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Lete" title="Lete – Waals" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Lete" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Waals" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Agi_(abakadahan)" title="Agi (abakadahan) – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Agi (abakadahan)" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="字母 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="字母" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Oonobumba" title="Oonobumba – Xhosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Oonobumba" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="Xhosa" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%95%D7%9B%D7%A9%D7%98%D7%90%D7%91" title="בוכשטאב – Jiddisch" lang="yi" hreflang="yi" data-title="בוכשטאב" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Jiddisch" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B5%99%E2%B4%BD%E2%B4%BD%E2%B5%89%E2%B5%8D" title="ⴰⵙⴽⴽⵉⵍ – Standaard Marokkaanse Tamazight" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⵙⴽⴽⵉⵍ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="Standaard Marokkaanse Tamazight" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="字母 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="字母" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/J%C4%AB-b%C3%B3" title="Jī-bó – Minnanyu" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Jī-bó" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnanyu" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%96%AE%E9%9A%BB%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="單隻字母 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="單隻字母" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Izinhlamvu_Zamagama" title="Izinhlamvu Zamagama – Zoeloe" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Izinhlamvu Zamagama" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Zoeloe" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9788#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Letter" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Letter" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Letter"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Letter&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Letter"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Letter&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Letter" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Letter" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Letter&oldid=67314398" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Letter&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Letter&id=67314398&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FLetter"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FLetter"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Letter"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Letter&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Letter&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Letters" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9788" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Letterkaartjes.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Letterkaartjes.JPG/260px-Letterkaartjes.JPG" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Letterkaartjes.JPG/390px-Letterkaartjes.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Letterkaartjes.JPG/520px-Letterkaartjes.JPG 2x" data-file-width="4288" data-file-height="2848" /></a><figcaption>Letterkaartjes</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Francesco_Torniello_da_Novara_Letter_G_1517.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Francesco_Torniello_da_Novara_Letter_G_1517.png/260px-Francesco_Torniello_da_Novara_Letter_G_1517.png" decoding="async" width="260" height="289" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Francesco_Torniello_da_Novara_Letter_G_1517.png/390px-Francesco_Torniello_da_Novara_Letter_G_1517.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a6/Francesco_Torniello_da_Novara_Letter_G_1517.png 2x" data-file-width="453" data-file-height="503" /></a><figcaption>Letterontwerp uit 1517</figcaption></figure> <p>Een <b>letter</b> of <b>karakter</b> is een <a href="/wiki/Teken_(symbool)" title="Teken (symbool)">teken</a> opgebouwd uit streken om in de <a href="/wiki/Geschreven_taal" title="Geschreven taal">geschreven taal</a> een of enkele opeenvolgende <a href="/wiki/Klank" title="Klank">klanken</a> uit de <a href="/wiki/Spreektaal" title="Spreektaal">gesproken taal</a> weer te geven. De verschillende soorten streken vormen samen de <a href="/wiki/Letteranatomie" title="Letteranatomie">letteranatomie</a>. De letters die in een taal gebruikt worden, vormen samen het <a href="/wiki/Alfabet" title="Alfabet">alfabet</a> van die taal. Een klein aantal letters is hierbij genoeg voor alle woorden. Hoe beter echter de letters de <a href="/wiki/Spraak" title="Spraak">spraak</a>, en dus alle klanken ofwel de <a href="/wiki/Klankinventaris" title="Klankinventaris">klankinventaris</a> van een taal moeten kunnen vertegenwoordigen, hoe meer tekens er nodig zijn. Toch blijft dit aantal vrijwel altijd onder de vijftig, wat het <a href="/wiki/Alfabet" title="Alfabet">alfabet</a> tot een handiger middel om gesproken taal weer te geven maakt dan de <a href="/wiki/Hi%C3%ABroglief" title="Hiëroglief">hiërogliefen</a>. </p><p>Het begrip <a href="/wiki/Grafeem" title="Grafeem">grafeem</a> betekent feitelijk hetzelfde als letter, maar deze term wordt hoofdzakelijk in <a href="/wiki/Fonologie" title="Fonologie">fonologische</a> contexten gebruikt, doorgaans in combinatie met het begrip <a href="/wiki/Foneem" title="Foneem">foneem</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Het_begin_als_pictogram">Het begin als pictogram</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Het begin als pictogram" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Het begin als pictogram"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De vroegste geschriften bestonden uit gestileerde <a href="/wiki/Symbool" title="Symbool">symbolen</a> voor concrete <a href="/wiki/Begrip" title="Begrip">begrippen</a>. Als het woord voor waterkan opgeschreven werd, werd een tekening van een kan gemaakt. Dit is een <a href="/wiki/Pictogram" title="Pictogram">pictogram</a>. Later volgde het gebruik van <a href="/wiki/Ideogram" title="Ideogram">ideogrammen</a>: het teken voor zon werd ook gebruikt voor begrippen als dag en licht. Nog later werden pictogrammen verbonden met de klank van het woord (<a href="/w/index.php?title=Fonogram_(taalkunde)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fonogram (taalkunde) (de pagina bestaat niet)">fonogrammen</a>). Het teken van de waterkan kon bijvoorbeeld ook gebruikt worden in de zin dat kan ik of in het woord kant. Pictogrammen, ideogrammen en fonogrammen werden door elkaar gebruikt en leverden een soort <a href="/wiki/Rebus" title="Rebus">rebusschrift</a> op. Voorbeelden hiervan zijn het <a href="/wiki/Spijkerschrift" title="Spijkerschrift">spijkerschrift</a> (3000 v.Chr., <a href="/wiki/Soemer" class="mw-redirect" title="Soemer">Soemerië</a>) en de vroege <a href="/wiki/Hi%C3%ABroglief" title="Hiëroglief">hiërogliefen</a> (2500 v.Chr., <a href="/wiki/Oude_Egypte" title="Oude Egypte">Egypte</a>). De Egyptenaren gingen het verst met de ontwikkeling tot klankschrift. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Van_pictogram_tot_fonetisch_alfabet">Van pictogram tot <a href="/wiki/Fonetisch_alfabet" title="Fonetisch alfabet">fonetisch alfabet</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Van pictogram tot fonetisch alfabet" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Van pictogram tot fonetisch alfabet"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/wiki/Fenici%C3%ABrs" title="Feniciërs">Feniciërs</a> (een zeevarend en handeldrijvend volk dat onder meer woonde waar tegenwoordig <a href="/wiki/Libanon" title="Libanon">Libanon</a> en <a href="/wiki/Syri%C3%AB" title="Syrië">Syrië</a> liggen) zijn er uiteindelijk in geslaagd een succesvol fonetisch (=klank) schrift te ontwikkelen dat bestond uit 22 <a href="/wiki/Medeklinker" title="Medeklinker">medeklinkers</a>. Het is niet bekend wanneer dit eerste <a href="/wiki/Alfabet" title="Alfabet">alfabet</a> werd ontwikkeld, maar wel is zeker dat vele volkeren rondom de <a href="/wiki/Middellandse_Zee" title="Middellandse Zee">Middellandse Zee</a> dit overnamen en dat het rond 1000-500 v.Chr. algemeen in gebruik was in die gebieden. Zo zijn het huidige <a href="/wiki/Grieks_alfabet" title="Grieks alfabet">Grieks</a>, <a href="/wiki/Hebreeuws_alfabet" title="Hebreeuws alfabet">Hebreeuws</a> en <a href="/wiki/Arabisch_alfabet" title="Arabisch alfabet">Arabisch alfabet</a> afstammelingen van het <a href="/wiki/Fenicisch_alfabet" title="Fenicisch alfabet">Foenicisch schrift</a>. </p><p>Van de <a href="/wiki/Griekenland" title="Griekenland">Griekse</a> beschaving werd het alfabet door de <a href="/wiki/Romeinse_Rijk" title="Romeinse Rijk">Romeinen</a> overgenomen (circa 300 v.Chr.). Omdat het <a href="/wiki/Latijn" title="Latijn">Latijn</a> wat andere klanken kende, veranderde er in de loop der eeuwen enkele kleinigheden in het Griekse alfabet. Dit alfabet is het <a href="/wiki/Latijns_alfabet" class="mw-redirect" title="Latijns alfabet">Latijns schrift</a>. </p><p>Het <a href="/wiki/Cyrillisch_alfabet" class="mw-redirect" title="Cyrillisch alfabet">Cyrillisch alfabet</a>, dat gebruikt wordt in veel <a href="/wiki/Slavische_talen" title="Slavische talen">Slavische talen</a>, is ook afkomstig van het Grieks alfabet. Het werd in de 9de eeuw speciaal voor de Slavische vertaling van de <a href="/wiki/Bijbel_(christendom)" title="Bijbel (christendom)">Bijbel</a> ontworpen door de <a href="/wiki/Byzantijnse_Rijk" title="Byzantijnse Rijk">Byzantijnse</a> geleerde broers <a href="/wiki/Cyrillus_van_Saloniki" title="Cyrillus van Saloniki">Cyrillus</a> en <a href="/wiki/Methodius_van_Thessaloniki" title="Methodius van Thessaloniki">Methodius</a>. </p><p>De alfabetten in <a href="/wiki/Zuid-Azi%C3%AB" title="Zuid-Azië">Zuid-Azië</a> en <a href="/wiki/Zuidoost-Azi%C3%AB" title="Zuidoost-Azië">Zuidoost-Azië</a> hebben hun oorsprong in <a href="/wiki/India" title="India">India</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis_van_de_lettervorm_in_het_Westen">Geschiedenis van de lettervorm in het Westen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis van de lettervorm in het Westen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis van de lettervorm in het Westen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Grote invloed op de uiterlijke vorm van de lettertekens hadden de gebruikte schrijfmaterialen, het doel waarvoor geschreven werd en de productiesnelheid en de heersende opvattingen over stijl en schoonheid. In de loop der tijden is de lettervorm daarom steeds blijven veranderen en tegenwoordig zijn er vele verschillende soorten in gebruik. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Romeinse_tijd">Romeinse tijd</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Romeinse tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Romeinse tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De Romeinen schreven met een rietpen op <a href="/wiki/Papyrus_(schrift)" title="Papyrus (schrift)">papyrusrollen</a>. Papyrus is vezelig, waardoor geen fijn schrift gebruikt kon worden en ook de rietpen leende zich daar niet voor. De Romeinse samenleving hechtte veel waarde aan ordening en <a href="/wiki/Meetkunde" title="Meetkunde">geometrische vormen</a>. Zo ontstonden de grote Romeinse kapitalen, die samenstellingen van <a href="/wiki/Vierkant_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Vierkant (hoofdbetekenis)">vierkanten</a> en <a href="/wiki/Cirkel" title="Cirkel">cirkels</a> zijn. Later ontwikkelde zich een makkelijker te schrijven variant van deze hoofdletters, de <a href="/w/index.php?title=Rustica_(typografie)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rustica (typografie) (de pagina bestaat niet)">rustica</a> of ook wel <a href="/w/index.php?title=Rotunda_(typografie)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rotunda (typografie) (de pagina bestaat niet)">rotunda</a> genoemd. Deze letters zijn wat smaller (en nemen minder van het dure papyrus in beslag) en hebben minder hoekige vormen. </p><p>Rond 300 raakte het gebruik van perkament en vellum (gemaakt van dierenhuiden) meer en meer in zwang. Het oppervlak hiervan was veel gladder en leende zich voor fijner schrift. In die tijd raakte ook het gebruik van de ganzenveer in zwang, die ook een fijner schrift kon produceren. Papyrusgeschriften moesten opgerold bewaard worden, maar het gebruik van perkament maakte het mogelijk de <a href="/wiki/Boek_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Boek (hoofdbetekenis)">codex</a> te ontwikkelen: afzonderlijke bladzijden ingenaaid en ingebonden in een kaft. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vroege_Middeleeuwen">Vroege Middeleeuwen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Vroege Middeleeuwen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Vroege Middeleeuwen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na het uiteenvallen van het <a href="/wiki/Romeinse_Rijk" title="Romeinse Rijk">Romeinse Rijk</a> rond 400 verviel de eenheid in gebruikte lettervormen en in verschillende centra in <a href="/wiki/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europa</a> ontwikkelden zich uiteenlopende schriftvormen, die slechts een ding gemeen hadden: het gebruik van stokken en staarten. Het zich steeds uitbreidende <a href="/wiki/Christendom" title="Christendom">christendom</a> ontwikkelde een verfijnder vorm van de rustica: de <a href="/wiki/Unciaal" title="Unciaal">unciaal</a>. Kenmerken van deze letter zijn: de sierlijke ronde vorm, die geen stokken of staarten kent boven of onder de schrijflijnen. Bij de <a href="/wiki/Half-unciaal" title="Half-unciaal">half-unciaal</a> zijn er enkele kleine stokken of staarten te herkennen. Het schrijfwerk speelde zich voornamelijk in de <a href="/wiki/Klooster_(gebouw)" title="Klooster (gebouw)">kloosters</a> af. Met name in <a href="/wiki/Ierland_(eiland)" title="Ierland (eiland)">Ierse kloosters</a> werd dit schrift verfijnd, en ontstond de gewoonte het schrift te versieren (verluchten of illumineren heet dit, zie het artikel over de <a href="/wiki/Boekverluchting" title="Boekverluchting">boekverluchting</a>). Doel van het produceren van schrift was bij te dragen tot de glorie van God en efficiëntie speelde geen rol. Uiteindelijk leidde dit tot de vervaardiging van het schitterende <a href="/wiki/Book_of_Kells" title="Book of Kells">Book of Kells</a> waarvan soms beweerd wordt dat aan de vervaardiging van een enkele pagina een monnik zijn hele leven besteedde. Kenmerkend voor dit boek en andere in Ierland en de Britse eilanden gemaakte handschriften zijn de sierlijke, van oorsprong <a href="/wiki/Kelten" title="Kelten">keltische</a> <a href="/wiki/Meetkunde" title="Meetkunde">geometrische versieringen</a>. </p><p>Toen rond 800 door <a href="/wiki/Karel_de_Grote" title="Karel de Grote">Karel de Grote</a> weer een eenheid gesmeed was binnen Europa, verstrekte Karel aan enkele schrijfmeesters de opdracht een lettertype te ontwikkelen dat algemeen gebruikt zou worden in kloosters en wetenschappelijke instituten. De schrijfmeesters grepen terug op de unciaalvorm, maar werkten deze letter uit met stokken en staarten. Deze letter werd de <a href="/wiki/Karolingische_minuskel" title="Karolingische minuskel">Karolingische minuskel</a> genoemd. De schrijfmeesters stelden ook regels op voor het indelen van schrijfwerk: de hoofdtitel werd uitgevoerd in Romeinse kapitalen, subtitels in rustica of unciaal en de tekstblokken in de minuskel. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Late_Middeleeuwen">Late Middeleeuwen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Late Middeleeuwen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Late Middeleeuwen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Schrijven en lezen was voornamelijk voorbehouden aan de <a href="/wiki/Geestelijke" title="Geestelijke">geestelijke stand</a>. Op enkele uitzonderingen na konden <a href="/wiki/Koning_(titel)" title="Koning (titel)">koningen</a> en <a href="/wiki/Aristocratie" title="Aristocratie">edellieden</a> meestal wel (moeizaam) lezen maar niet schrijven en zeker het gewone volk kon niet lezen of schrijven. Nog steeds was het zo, dat het schrijven door ambachtslieden werd uitgevoerd, in de kloosters en ook in de opkomende <a href="/wiki/Gilde_(beroepsgroep)" title="Gilde (beroepsgroep)">gilden</a> voor schrijvers en verluchters. Wel is er een nieuwe groep die het lezen machtig wordt: de <a href="/wiki/Wetenschapper" title="Wetenschapper">wetenschappers</a>. Ook voor kooplieden werd het steeds noodzakelijker dat ze zelf konden lezen en schrijven. </p><p>Omdat het schrijven door ambachtslieden geschiedde, die voor opdrachtgevers werkten, ontwikkelden zich geen persoonlijke handschriften en daardoor is de vorm van de Karolingische minuskel eeuwenlang in gebruik gebleven. Toch is er wel invloed op de lettervorm te ontdekken: zo ontstond er door kennismaking met oosterse beschavingen een ietwat amandelvormige variant en zeker de gotische stijl was van invloed op het lettertype: er ontstonden hoekige vormen. In <a href="/wiki/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a> ging men het verst met deze hoekige vormen. Daar schreef men de letters extreem smal en hoekig, waardoor een star en lastig leesbaar schriftbeeld ontstond, het <a href="/wiki/Fraktur" title="Fraktur">Fraktur</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Renaissance">Renaissance</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Renaissance" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Renaissance"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tijdens de <a href="/wiki/Renaissance" title="Renaissance">Renaissance</a> ontstond in <a href="/wiki/Florence_(stad)" title="Florence (stad)">Florence</a> en <a href="/wiki/Veneti%C3%AB_(stad)" title="Venetië (stad)">Venetië</a> bij wetenschappers de behoefte om zelf de schrijfkunst te beoefenen, en men zocht naar een schriftsoort die sierlijker was dan de plompe gotische vormen en ook makkelijker schrijfbaar. Uitgaande van de oorspronkelijk Karolingische minuskel ontwikkelde men het <a href="/w/index.php?title=Humanistische_schrift&action=edit&redlink=1" class="new" title="Humanistische schrift (de pagina bestaat niet)">humanistische schrift</a>, dat ietwat schuin geschreven werd (dat is makkelijker en sneller te produceren). Uiteindelijk ontwikkelde dit humanistisch schrift zich tot de <i>cursief</i>, ook wel <i>italiek</i> genoemd. Dit elegante schrift, dat zeer ritmisch geschreven kan worden, leende zich uitstekend voor het uitbundig versieren van stokken en staarten met artistieke krullen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nieuwe_tijd">Nieuwe tijd</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Nieuwe tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Nieuwe tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Schoonschrift.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Schoonschrift.jpg/260px-Schoonschrift.jpg" decoding="async" width="260" height="347" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Schoonschrift.jpg/390px-Schoonschrift.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Schoonschrift.jpg/520px-Schoonschrift.jpg 2x" data-file-width="1944" data-file-height="2592" /></a><figcaption><a href="/wiki/Schrijfletter" title="Schrijfletter">Schrijfletters</a> voor het verbonden of lopend schrift</figcaption></figure> <p>Nadat rond 1500 de <a href="/wiki/Boekdrukkunst" title="Boekdrukkunst">boekdrukkunst</a> werd toegepast, werd de drukletter ontwikkeld. Bij de eerste gedrukte boeken sneed men een hand-gekalligrafeerde pagina in spiegelschrift uit op een houten blok, maar de toenemende vraag naar boeken maakte deze methode te omslachtig. Daarom ontstond de methode waarbij losse letters in verschillende grootte en typen vervaardigd werden, die samen een pagina vormden. De letters konden later weer opnieuw voor een ander werk gebruikt worden. De vorm van de drukletter werd gebaseerd op de <a href="/wiki/Karolingische_minuskel" title="Karolingische minuskel">Karolingische minuskel</a>, hoewel in Duitsland tot 1940 gewerkt werd met gotische drukletters. Het ontwikkelen van drukletters en het opmaken van <a href="/wiki/Druktechniek" title="Druktechniek">drukwerk</a> leidde tot het ontstaan van nieuwe beroepen: de grafische ontwerpers. Dit vak wordt ook aan kunstacademies onderwezen. De <a href="/wiki/Computer" title="Computer">computer</a> verschafte de grafische ontwerpers vele nieuwe mogelijkheden. De beroepen van schrijver en verluchter werden overbodig. </p><p>Het gebruik van de boekdrukkunst leidde nog wel tot het ontstaan van een nieuw, handgeschreven lettertype. Op de koperplaat bleek men zeer fijne letters te kunnen graveren, en door toepassing van verschillende hulpmiddelen kon men buitengewoon fijne krulpatronen maken, veel verfijnder dan ooit met handschrift mogelijk zou zijn. De vorm van de ganzenveer kon deze fijne letter- en krulpatronen niet maken, maar na 1850 werd op grote schaal de metalen pen in productie genomen, waardoor men met de pen het <i>copperplate</i>-schrift kon namaken: dit schrift kenmerkt zich door de schuine stand, de dunne ophalen en de dikke neerhalen, het aaneenschrijven van de letters met sierlijke ophalen en de lussen aan kop- en staartletters (ook wel het lopend schrift genoemd). Deze schrijfwijze is het schrift dat in <a href="/wiki/Nederland" title="Nederland">Nederland</a> op vele scholen tot in de jaren 1960 aan de kinderen op Nederlandse lagere scholen werd geleerd. </p><p>De belangstelling voor de oude <a href="/wiki/Kalligrafie" title="Kalligrafie">kalligrafie</a> herleefde rond 1850 als vorm van hobby. Nadat de Engelse huisarts <a href="/w/index.php?title=Edward_Johnston&action=edit&redlink=1" class="new" title="Edward Johnston (de pagina bestaat niet)">Edward Johnston</a> rond 1900 de oude lettervormen had bestudeerd, gaf hij in 1906 een leerboek uit voor kalligrafie. Johnston ontwikkelde ook nieuwe lettervormen. Mede door zijn werk groeide de hobby van het kalligraferen uit tot de zelfstandige kunstvorm, die het heden ten dage is. Nu kalligrafie een kunstvorm is, worden er vele alfabetten ontwikkeld, met zeer persoonlijke kenmerken. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Letters_in_Zuid-Azië_en_Zuidoost-Azië"><span id="Letters_in_Zuid-Azi.C3.AB_en_Zuidoost-Azi.C3.AB"></span>Letters in Zuid-Azië en Zuidoost-Azië</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Letters in Zuid-Azië en Zuidoost-Azië" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Letters in Zuid-Azië en Zuidoost-Azië"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De talen in Zuid- en Zuidoost-Azië hebben hun eigen klanken, letters en alfabetten, die in meer of mindere mate op elkaar lijken. Dit is zo omdat de alfabetten in deze regio zijn gebaseerd op een of meer oude <a href="/wiki/Brahmische_schriften" title="Brahmische schriften">Brahmische schriften</a>. Ook is er in sommige landen een sterke Chinese invloed op de klanken, terwijl men toch een alfabet gebruikt (in China gebruikt men geen alfabet maar karakters of symbolen). Ook al lijken deze Aziatische letters en alfabetten voor westerlingen soms op het eerste gezicht op elkaar, toch kan bijvoorbeeld een Thai het Indische alfabet niet lezen en moet hij het Indische alfabet van de grond af aan leren. Elk land heeft er zijn eigen alfabet, gebaseerd op het Indische alfabet, en gebruikt een eigen schrift. Het Indiaas en het Nepalees gebruiken een sterk op elkaar gelijkend schrift. Ook het schrift van Laos en Thailand lijkt op elkaar. Het schrift van Myanmar heeft veel weg van dat in Sri Lanka. </p><p>In Zuidoost-Azië (<a href="/wiki/Thailand" title="Thailand">Thailand</a>, <a href="/wiki/Laos" title="Laos">Laos</a>, <a href="/wiki/Cambodja" title="Cambodja">Cambodja</a> en <a href="/wiki/Vietnam" title="Vietnam">Vietnam</a>) is er ook een grote <a href="/wiki/Chinese_talen" title="Chinese talen">Chinese</a> invloed op de taal, wat zich uit in het gebruik van verschillende tonen of klanken. Daar westerlingen niet aan het gebruik van verschillende tonen in een taal gewend zijn, kan een westerling vaak geen verschil in uitspraak ontdekken in woorden die dezelfde klank gebruiken maar andere tonen. Het woord <i>Maa</i> in Thailand heeft, afhankelijk van de toon waarmee het woord uitgesproken wordt, de volgende betekenis: paard, hond, kom (werkwoord). En <i>Kie Maa</i> betekent, afhankelijk van de gebruikte tonen, ofwel paardrijden of hondenpoep. Deze tonen worden ook opgeschreven in het Thaise schrift, al worden ze niet gerekend tot het <a href="/wiki/Thais_alfabet" class="mw-redirect" title="Thais alfabet">Thais alfabet</a>, dat uit meer dan 70 letters bestaat. </p><p>De oosterse alfabetten hebben alle het kenmerk dat een letter soms voor, soms na, soms boven en soms onder de voorgaande letter kan worden geschreven. Een pagina wordt net als in het westen van links naar rechts en van boven naar onder gelezen. </p><p>Voorbeelden van letters uit verschillende landen: </p> <ul><li><a href="/wiki/Hindi" title="Hindi">Hindi</a>: <font size="2">भारत गणराज्य</font></li> <li><a href="/wiki/Nepalees" title="Nepalees">Nepalees</a>: <font size="2">नेपाल अधिराज्य</font></li> <li><a href="/wiki/Thai_(taal)" title="Thai (taal)">Thais</a>: <font size="3">ภาษาไทย</font></li> <li><a href="/wiki/Laotiaans" title="Laotiaans">Laotiaans</a>: ສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ</li> <li><a href="/wiki/Vietnamees" title="Vietnamees">Vietnamees</a>: Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (In Vietnam verboden de Franse bezetters het gebruik van het Vietnamese schrift)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Letter&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Letter&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Alfabet" title="Alfabet">Alfabet</a></li> <li><a href="/wiki/Biljetletter" title="Biljetletter">Biljetletter</a></li> <li><a href="/wiki/Kalligrafie" title="Kalligrafie">Kalligrafie</a></li> <li><a href="/wiki/Lettertype" title="Lettertype">Lettertype</a></li> <li><a href="/wiki/Schrift" title="Schrift">Schrift</a></li> <li><a href="/wiki/Zondagsletter" title="Zondagsletter">Zondagsletter</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Lezen_en_schrijven"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_schrijven" title="Sjabloon:Navigatie schrijven"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_schrijven" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_schrijven&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Lezen_en_schrijven" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Lezen" title="Lezen">Lezen</a> en <a href="/wiki/Schrijven" title="Schrijven">schrijven</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Tekstelement:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Alinea" title="Alinea">alinea</a> · <a href="/wiki/Bibliografie" title="Bibliografie">bibliografie</a> · <a href="/wiki/Bladspiegel" title="Bladspiegel">bladspiegel</a> · <a href="/wiki/Citaat" title="Citaat">citaat</a> · <a href="/wiki/Coherentie_(taalkunde)" title="Coherentie (taalkunde)">coherentie</a> · <a href="/wiki/Cohesie_(taalkunde)" title="Cohesie (taalkunde)">cohesie</a> · <a href="/wiki/Coreferentie" title="Coreferentie">coreferentie</a> · <a href="/wiki/Diakritisch_teken" title="Diakritisch teken">diakritisch teken</a> · <a href="/wiki/Dialoog" title="Dialoog">dialoog</a> · <a href="/wiki/Eindnoot" title="Eindnoot">eindnoot</a> · <a href="/wiki/Episode" title="Episode">episode</a> · <a href="/wiki/Glos_(tekst)" title="Glos (tekst)">glos</a> · <a href="/wiki/Hoofdstuk" title="Hoofdstuk">hoofdstuk</a> · <a href="/wiki/Jargon" title="Jargon">jargon</a> · <a href="/wiki/Kanttekening" title="Kanttekening">kanttekening</a> · <a href="/wiki/Leesteken" title="Leesteken">leesteken</a> · <a class="mw-selflink selflink">letter</a> · <a href="/wiki/Lettergreep" title="Lettergreep">lettergreep</a> · <a href="/wiki/Marginalia_(boek)" title="Marginalia (boek)">marginalia</a> · <a href="/wiki/Morfeem" title="Morfeem">morfeem</a> · <a href="/wiki/Paragraaf" title="Paragraaf">paragraaf</a> · <a href="/wiki/Plot" title="Plot">plot</a> · <a href="/wiki/Rijm_(stijlfiguur)" title="Rijm (stijlfiguur)">rijm</a> · <a href="/wiki/Samenvatting" title="Samenvatting">samenvatting</a> · <a href="/wiki/Spelling" title="Spelling">spelling</a> · <a href="/wiki/Verhaallijn" title="Verhaallijn">verhaallijn</a> · <a href="/wiki/Voetnoot" title="Voetnoot">voetnoot</a> · <a href="/wiki/Woord" title="Woord">woord</a> · <a href="/wiki/Woordspeling" title="Woordspeling">woordspeling</a> · <a href="/wiki/Zin_(taalkunde)" title="Zin (taalkunde)">zin</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Tekstsoort" title="Tekstsoort">Tekstsoort</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Artikel_(redactioneel)" title="Artikel (redactioneel)">artikel</a> · <a href="/wiki/Boek_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Boek (hoofdbetekenis)">boek</a> · <a href="/wiki/Brief" title="Brief">brief</a> · <a href="/wiki/Column" title="Column">column</a> · <a href="/wiki/Copywriter" title="Copywriter">copywriting</a> · <a href="/wiki/Document" title="Document">document</a> · <a href="/wiki/Drama_(genre)" title="Drama (genre)">dramatiek</a> · <a href="/wiki/E-mail" title="E-mail">e-mail</a> · <a href="/wiki/Epiek" title="Epiek">epiek</a> · <a href="/wiki/Essay" title="Essay">essay</a> · <a href="/wiki/Folder" title="Folder">folder</a> · <a href="/wiki/Gedicht" title="Gedicht">gedicht</a> · <a href="/wiki/Kort_verhaal" title="Kort verhaal">kort verhaal</a> · <a href="/wiki/Lezen" title="Lezen">lezen</a> · <a href="/wiki/Literatuur" title="Literatuur">literatuur</a> · <a href="/wiki/Lyriek" title="Lyriek">lyriek</a> · <a href="/wiki/Manuscript_(modern)" title="Manuscript (modern)">manuscript</a> · <a href="/wiki/Plagiaat" title="Plagiaat">plagiaat</a> · <a href="/wiki/Platte_tekst" title="Platte tekst">platte tekst</a> · <a href="/wiki/Po%C3%ABzie" title="Poëzie">poëzie</a> · <a href="/wiki/Proefschrift" title="Proefschrift">proefschrift</a> · <a href="/wiki/Proza" title="Proza">proza</a> · <a href="/wiki/Rapport_(verslag)" title="Rapport (verslag)">rapport</a> · <a href="/wiki/Roman_(literatuur)" title="Roman (literatuur)">roman</a> · <a href="/wiki/Recensie" title="Recensie">recensie</a> · <a href="/wiki/Scenario" title="Scenario">scenario</a> · <a href="/wiki/Scriptie" title="Scriptie">scriptie</a> · <a href="/wiki/Sms" title="Sms">sms</a> · <a href="/wiki/Tekst" title="Tekst">tekst</a> · <a href="/wiki/Tekstsoort" title="Tekstsoort">tekstsoort</a> · <a href="/wiki/Verhaal_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verhaal (hoofdbetekenis)">verhaal</a> · <a href="/wiki/Pamflet" title="Pamflet">pamflet</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Theorie:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Driehoek_van_Petersen" title="Driehoek van Petersen">driehoek van Petersen</a> · <a href="/wiki/Grammatica" title="Grammatica">grammatica</a> · <a href="/wiki/Intertekstualiteit" title="Intertekstualiteit">intertekstualiteit</a> · <a href="/wiki/Isotopie_(taalkunde)" title="Isotopie (taalkunde)">isotopie</a> · <a href="/wiki/Narratologie" title="Narratologie">narratologie</a> · <a href="/wiki/Retorica" title="Retorica">retorica</a> · <a href="/wiki/Stijlfiguur" title="Stijlfiguur">stijlfiguur</a> · <a href="/wiki/Taalbeheersing" title="Taalbeheersing">taalbeheersing</a> · <a href="/wiki/Tekst" title="Tekst">tekst</a> · <a href="/wiki/Tekstanalyse" title="Tekstanalyse">tekstanalyse</a> · <a href="/wiki/Tekstlingu%C3%AFstiek" title="Tekstlinguïstiek">tekstlinguïstiek</a> · <a href="/wiki/Tekstualiteit" title="Tekstualiteit">tekstualiteit</a> · <a href="/wiki/Verhaalanalyse" title="Verhaalanalyse">verhaalanalyse</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Hulpmiddelen:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Grammaticacontrole" title="Grammaticacontrole">grammaticacontrole</a> · <a href="/wiki/Spellingcontrole" title="Spellingcontrole">spellingcontrole</a> · <a href="/wiki/Teksteditor" title="Teksteditor">teksteditor</a> · <a href="/wiki/Tekstverwerker" title="Tekstverwerker">tekstverwerker</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7c479b968‐5hlk6 Cached time: 20241117215553 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.063 seconds Real time usage: 0.089 seconds Preprocessor visited node count: 440/1000000 Post‐expand include size: 10961/2097152 bytes Template argument size: 5062/2097152 bytes Highest expansion depth: 10/100 Expensive parser function count: 1/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 2004/5000000 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 33.098 1 Sjabloon:Navigatie_schrijven 100.00% 33.098 1 -total 91.62% 30.323 1 Sjabloon:Navigatie 33.89% 11.217 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel 9.69% 3.206 1 Sjabloon:Bewerklinks --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:idhash:26041-0!canonical and timestamp 20241117215553 and revision id 67314398. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Letter&oldid=67314398">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Letter&oldid=67314398</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Schriftteken" title="Categorie:Schriftteken">Schriftteken</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Typografie" title="Categorie:Typografie">Typografie</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 3 apr 2024 om 00:08.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Letter&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-8745688f8-p5f87","wgBackendResponseTime":138,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.063","walltime":"0.089","ppvisitednodes":{"value":440,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":10961,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5062,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":2004,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 33.098 1 Sjabloon:Navigatie_schrijven","100.00% 33.098 1 -total"," 91.62% 30.323 1 Sjabloon:Navigatie"," 33.89% 11.217 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 9.69% 3.206 1 Sjabloon:Bewerklinks"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c479b968-5hlk6","timestamp":"20241117215553","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Letter","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Letter","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9788","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9788","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-10-25T09:13:56Z","dateModified":"2024-04-02T23:08:44Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/f9\/Letterkaartjes.JPG"}</script> </body> </html>