CINXE.COM
Ehl-i Hak - Vikipedi
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="tr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ehl-i Hak - Vikipedi</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )trwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Ocak","Şubat","Mart","Nisan","Mayıs","Haziran","Temmuz","Ağustos","Eylül","Ekim","Kasım","Aralık"],"wgRequestId":"3bc807a9-c10f-492a-9d88-c38db81d8753","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ehl-i_Hak","wgTitle":"Ehl-i Hak","wgCurRevisionId":34270350,"wgRevisionId":34066945,"wgArticleId":28446,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarşiv şablonu wayback bağlantıları","ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar","Yezdanizm","Yarsanizm","Kürtlerde dinler"],"wgPageViewLanguage":"tr","wgPageContentLanguage":"tr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Ehl-i_Hak","wgRelevantArticleId":28446,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false, "wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":34066945,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"tr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"tr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7485854","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgEditLatestRevision":true};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.extra-toolbar-buttons","ext.gadget.HizliBilgi","ext.gadget.OpenStreetMap", "ext.gadget.switcher","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=tr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ehl-i Hak - Vikipedi"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//tr.m.wikipedia.org/wiki/Ehl-i_Hak"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Değiştir" href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedi (tr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//tr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ehl-i_Hak"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedi Atom beslemesi" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ehl-i_Hak rootpage-Ehl-i_Hak skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">İçeriğe atla</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ana menü" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ana menü</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ana menü</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Gezinti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Anasayfa" title="Anasayfayı ziyaret et [z]" accesskey="z"><span>Anasayfa</span></a></li><li id="n-Hakkımızda" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda"><span>Hakkımızda</span></a></li><li id="n-İçindekiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:G%C3%B6z_at"><span>İçindekiler</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Rastgele" title="Rastgele bir sayfaya gidin [x]" accesskey="x"><span>Rastgele madde</span></a></li><li id="n-Seçkin-içerik" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Se%C3%A7kin_i%C3%A7erik"><span>Seçkin içerik</span></a></li><li id="n-Yakınımdakiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Yak%C4%B1n%C4%B1mdakiler"><span>Yakınımdakiler</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Katılım" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Katılım" > <div class="vector-menu-heading"> Katılım </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Deneme_tahtas%C4%B1"><span>Deneme tahtası</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:K%C3%B6y_%C3%A7e%C5%9Fmesi" title="Güncel olaylarla ilgili son bilgiler"><span>Köy çeşmesi</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler" title="Vikide yapılmış son değişikliklerin listesi [r]" accesskey="r"><span>Son değişiklikler</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Y%C3%BCkle"><span>Dosya yükle</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Topluluk_portali" title="Proje hakkında, neler yapabilirsiniz, ne nerededir"><span>Topluluk portali</span></a></li><li id="n-shop-text" class="mw-list-item"><a href="//shop.wikimedia.org"><span>Wikimedia dükkânı</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:%C4%B0%C3%A7indekiler" title="Yardım almak için"><span>Yardım</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Anasayfa" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-tr.svg" style="width: 6.6875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Özgür Ansiklopedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-tr.svg" width="104" height="13" style="width: 6.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C3%96zel:Ara" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Ara</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Vikipedi üzerinde ara" aria-label="Vikipedi üzerinde ara" autocapitalize="sentences" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Özel:Ara"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Ara</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Kişisel araçlar"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Sayfanın yazı tipi boyutunun, genişliğinin ve renginin görünümünü değiştirin" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Görünüm" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Görünüm</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr" class=""><span>Bağış yapın</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=Ehl-i+Hak" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir" class=""><span>Hesap oluştur</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=Ehl-i+Hak" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o" class=""><span>Oturum aç</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Daha fazla seçenek" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Kişisel araçlar" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Kişisel araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Kullanıcı menüsü" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr"><span>Bağış yapın</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=Ehl-i+Hak" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Hesap oluştur</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=Ehl-i+Hak" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Oturum aç</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Çıkış yapmış editörler için sayfalar <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:Giri%C5%9F" aria-label="Değişiklik yapma hakkında daha fazla bilgi edinin"><span>daha fazla bilgi</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Katk%C4%B1lar%C4%B1m" title="Bu IP adresinden yapılmış değişiklikler listesi [y]" accesskey="y"><span>Katkılar</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:MesajSayfam" title="Bu IP adresindeki düzenlemeler hakkında tartışma [n]" accesskey="n"><span>Mesaj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="İçindekiler" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">İçindekiler</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">gizle</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Giriş</div> </a> </li> <li id="toc-Tarihi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tarihi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Tarihi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tarihi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Tarihi alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Tarihi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Yâresânî_Kürt_Alevîleri_ve_tarihi_etkilenişi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Yâresânî_Kürt_Alevîleri_ve_tarihi_etkilenişi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Yâresânî Kürt Alevîleri ve tarihi etkilenişi</span> </div> </a> <ul id="toc-Yâresânî_Kürt_Alevîleri_ve_tarihi_etkilenişi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Yâresânîlik_inancının_temel_ilkeleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Yâresânîlik_inancının_temel_ilkeleri"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.1</span> <span>Yâresânîlik inancının temel ilkeleri</span> </div> </a> <ul id="toc-Yâresânîlik_inancının_temel_ilkeleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-"Yâresânî_Âyin-î_Cemi"_ve_"Cemhâne"_adı_verilen_ibâdethâneleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#"Yâresânî_Âyin-î_Cemi"_ve_"Cemhâne"_adı_verilen_ibâdethâneleri"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.2</span> <span>"Yâresânî Âyin-î Cemi" ve "Cemhâne" adı verilen ibâdethâneleri</span> </div> </a> <ul id="toc-"Yâresânî_Âyin-î_Cemi"_ve_"Cemhâne"_adı_verilen_ibâdethâneleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Coğrafî_nüfus_dağılımı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Coğrafî_nüfus_dağılımı"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Coğrafî nüfus dağılımı</span> </div> </a> <ul id="toc-Coğrafî_nüfus_dağılımı-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Yâresânîlik_tarîkatının_tanınmış_mensupları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Yâresânîlik_tarîkatının_tanınmış_mensupları"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Yâresânîlik tarîkatının tanınmış mensupları</span> </div> </a> <ul id="toc-Yâresânîlik_tarîkatının_tanınmış_mensupları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kaynakça" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaynakça"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Kaynakça</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kaynakça-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Kaynakça alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Kaynakça-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Başvuru_kitapları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Başvuru_kitapları"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Başvuru kitapları</span> </div> </a> <ul id="toc-Başvuru_kitapları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="İçindekiler" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="İçindekiler tablosunu değiştir" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">İçindekiler tablosunu değiştir</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Ehl-i Hak</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Başka bir dildeki sayfaya gidin. 35 dilde mevcut" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-35" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">35 dil</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A7%D9%83%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="الكاكائية - Arapça" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الكاكائية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arapça" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%87" title="اليارسانيه - Mısır Arapçası" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اليارسانيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Mısır Arapçası" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Yarsanizm" title="Yarsanizm - Azerbaycan dili" lang="az" hreflang="az" data-title="Yarsanizm" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbaycan dili" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D9%82" title="اهل حق - South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="اهل حق" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BF_%E0%A6%AE%E0%A6%A4%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A6" title="ইয়ারসানি মতবাদ - Bengalce" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইয়ারসানি মতবাদ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengalce" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Yarsanisme" title="Yarsanisme - Katalanca" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Yarsanisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Katalanca" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="یارسان - Orta Kürtçe" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="یارسان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Orta Kürtçe" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Jarsanismus" title="Jarsanismus - Çekçe" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Jarsanismus" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Çekçe" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Ahl-e_Haqq" title="Ahl-e Haqq - Almanca" lang="de" hreflang="de" data-title="Ahl-e Haqq" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Almanca" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Yarsanism" title="Yarsanism - İngilizce" lang="en" hreflang="en" data-title="Yarsanism" data-language-autonym="English" data-language-local-name="İngilizce" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Jarsanismo" title="Jarsanismo - Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Jarsanismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Yaresanismo" title="Yaresanismo - İspanyolca" lang="es" hreflang="es" data-title="Yaresanismo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="İspanyolca" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D9%82" title="اهل حق - Farsça" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اهل حق" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Farsça" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Jarsanismi" title="Jarsanismi - Fince" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Jarsanismi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fince" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Y%C3%A2rs%C3%A2nisme" title="Yârsânisme - Fransızca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Yârsânisme" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Fransızca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Ahl-e_Haqq" title="Ahl-e Haqq - Hausa dili" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Ahl-e Haqq" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Hausa dili" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%90%D7%A8%D7%A1%D7%90%D7%A0%D7%99%D7%94" title="יארסאניה - İbranice" lang="he" hreflang="he" data-title="יארסאניה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="İbranice" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Yarsanisme" title="Yarsanisme - Endonezce" lang="id" hreflang="id" data-title="Yarsanisme" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Endonezce" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ahl-e_Haqq" title="Ahl-e Haqq - İtalyanca" lang="it" hreflang="it" data-title="Ahl-e Haqq" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="İtalyanca" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Yarsan" title="Yarsan - Kürtçe" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Yarsan" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Kürtçe" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Jarsanizmas" title="Jarsanizmas - Litvanca" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Jarsanizmas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litvanca" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Iarsanisma" title="Iarsanisma - Malgaşça" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Iarsanisma" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malgaşça" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Ahl-e_Haqq" title="Ahl-e Haqq - Felemenkçe" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Ahl-e Haqq" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Felemenkçe" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Ahl-e_Haqq" title="Ahl-e Haqq - Norveççe Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Ahl-e Haqq" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Norveççe Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AF%E0%A8%B0%E0%A8%B8%E0%A8%BE%E0%A8%A8%E0%A9%80%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%A6" title="ਯਰਸਾਨੀਵਾਦ - Pencapça" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਯਰਸਾਨੀਵਾਦ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Pencapça" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ahl-e_hakk" title="Ahl-e hakk - Lehçe" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Ahl-e hakk" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Lehçe" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Iarsanismo" title="Iarsanismo - Portekizce" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Iarsanismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portekizce" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%85%D0%BB-%D0%B5_%D0%A5%D0%B0%D0%BA%D0%BA" title="Ахл-е Хакк - Rusça" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ахл-е Хакк" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Rusça" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Ahl-e_Haqq" title="Ahl-e Haqq - Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Ahl-e Haqq" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Yarsanism" title="Yarsanism - İsveççe" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Yarsanism" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="İsveççe" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%85%D0%BB-%D1%96_%D0%A5%D0%B0%D0%BA%D0%BA" title="Ахл-і Хакк - Ukraynaca" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ахл-і Хакк" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ukraynaca" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%81%D9%84_%D8%AD%D9%82" title="اہل حق - Urduca" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اہل حق" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urduca" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ahli_haq" title="Ahli haq - Özbekçe" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ahli haq" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Özbekçe" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Yarsan_gi%C3%A1o" title="Yarsan giáo - Vietnamca" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Yarsan giáo" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamca" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%9B%85%E8%B5%9B%E5%B0%BC%E6%B4%BE" title="雅赛尼派 - Çince" lang="zh" hreflang="zh" data-title="雅赛尼派" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Çince" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7485854#sitelinks-wikipedia" title="Dillerarası bağlantıları değiştir" class="wbc-editpage">Bağlantıları değiştir</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ad alanları"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ehl-i_Hak" title="İçerik sayfasını göster [c]" accesskey="c"><span>Madde</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tart%C4%B1%C5%9Fma:Ehl-i_Hak" rel="discussion" title="İçerik ile ilgili tartışma [t]" accesskey="t"><span>Tartışma</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Dil varyantını değiştir" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Türkçe</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Görünüm"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&stable=1"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-current" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&stable=0&redirect=no" title="Bu sayfayı bekleyen değişikliklerle gör [v]" accesskey="v"><span>Bekleyen değişiklikler</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&oldid=34066945&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="//tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=history" title="Bu sayfanın geçmiş sürümleri [h]" accesskey="h"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Araçlar" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Araçlar</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Daha fazla seçenek" > <div class="vector-menu-heading"> Eylemler </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&stable=1"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-more-current" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&stable=0&redirect=no"><span>Bekleyen değişiklikler</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&oldid=34066945&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="//tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=history"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Genel </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SayfayaBa%C4%9Flant%C4%B1lar/Ehl-i_Hak" title="Bu sayfaya bağlantı vermiş tüm viki sayfalarının listesi [j]" accesskey="j"><span>Sayfaya bağlantılar</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C4%B0lgiliDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler/Ehl-i_Hak" rel="nofollow" title="Bu sayfadan bağlantı verilen sayfalardaki son değişiklikler [k]" accesskey="k"><span>İlgili değişiklikler</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C3%96zelSayfalar" title="Tüm özel sayfaların listesi [q]" accesskey="q"><span>Özel sayfalar</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&oldid=34066945" title="Bu sayfanın bu revizyonuna kalıcı bağlantı"><span>Kalıcı bağlantı</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=info" title="Bu sayfa hakkında daha fazla bilgi"><span>Sayfa bilgisi</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:KaynakG%C3%B6ster&page=Ehl-i_Hak&id=34066945&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu sayfadan nasıl kaynak göstereceği hakkında bilgi"><span>Bu sayfayı kaynak göster</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FEhl-i_Hak"><span>Kısaltılmış URL'yi al</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:QrCode&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FEhl-i_Hak"><span>Karekodu indir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Yazdır/dışa aktar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kitap&bookcmd=book_creator&referer=Ehl-i+Hak"><span>Bir kitap oluştur</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&printable=yes" title="Bu sayfanın basılmaya uygun sürümü [p]" accesskey="p"><span>Basılmaya uygun görünüm</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Diğer projelerde </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Yarsanism" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7485854" title="Veri havuzundaki ilgili ögeye bağlantı [g]" accesskey="g"><span>Vikiveri ögesi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Görünüm</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">gizle</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--stable"></span><b>Kontrol Edilmiş</b></indicator></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipedi, özgür ansiklopedi</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">Sayfa sürüm durumu</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">Bu, bu sayfanın kontrol edilmiş bir sürümüdür</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet 							cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="Close" onclick="document.getElementById("mw-fr-revision-details").style.display = "none";" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium 							cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body"><i>21 Ekim 2024</i> tarihinde <a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C3%96zel:G%C3%BCnl%C3%BCk&type=review&page=Ehl-i_Hak">kontrol edilmiş</a> <a href="/wiki/Vikipedi:S%C3%BCr%C3%BCm_kontrol%C3%BC" title="Vikipedi:Sürüm kontrolü">kararlı sürüm</a> gösterilmektedir. İnceleme bekleyen <a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&oldid=34066945&diff=cur">3 değişiklik</a> bulunmaktadır.<p><table id="mw-fr-revisionratings-box" class="flaggedrevs-color-1" style="margin: auto;" cellpadding="0"><tr><td class="fr-text" style="vertical-align: middle;">Doğruluk</td><td class="fr-value40" style="vertical-align: middle;">Görüldü</td></tr></table></p></div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="tr" dir="ltr"><p><b>Ehl-i Hak, Yâresânizm</b> veya <b>Kaka'ilik</b> (Kürtçe: یارسان, <i>Yarsan</i>,<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Farsça: اهل حق; "Ahli haq";"Gerçeğin insanları"), 14. yüzyılın sonlarında <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>'ın batısında <a href="/wiki/Sultan_Sahak" title="Sultan Sahak">Sultan Sahak</a> tarafından kurulan <a href="/wiki/Senkretizm" title="Senkretizm">senkretik</a> bir dini öğretidir.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Toplam Ehl-i Hak nüfusunun 2 milyon ila 3 milyon arası olduğu tahmin edilmektedir.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Esas olarak batı <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a> ve doğu <a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a>'ta bulunurlar ve çoğunlukla etnik Goran <a href="/wiki/K%C3%BCrtler" title="Kürtler">Kürtleridirler</a>,<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ancak daha küçük gruplar halinde <a href="/wiki/T%C3%BCrkler" title="Türkler">Türk</a>, <a href="/wiki/Farslar" title="Farslar">Fars</a>, <a href="/wiki/Lurlar" title="Lurlar">Lur</a>, <a href="/wiki/Azeriler" title="Azeriler">Azeri</a> ve <a href="/wiki/Araplar" title="Araplar">Arap</a> inananları da bulunur.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Irak'taki bazı Yarsanilere <i><b>Kaka'i</b></i> denir. Yarsaniler, bazen aşağılayıcı bir şekilde "Aliilahiler" veya "Aliyyullahiler" olarak da adlandırılabilirler.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Birçok Yarsaninin, İran'daki <a href="/wiki/%C4%B0slam_cumhuriyeti" title="İslam cumhuriyeti">İslami yönetimin</a> baskısı nedeniyle dinlerini sakladığı tahmin edilir ve bu yüzden nüfuslarının kesin istatistikleri bulunmamaktadır.<sup id="cite_ref-bbc_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-bbc-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ehl-i Hak, çoğunlukla <a href="/wiki/Goranice" title="Goranice">Goranice</a> yazılmış ayrı bir <a href="/wiki/Lit%C3%BCrji" title="Litürji">liturjiye</a> sahiptir. Bununla birlikte, çok az sayıdaki Yaresani <a href="/wiki/Goranice" title="Goranice">Goranice</a>'yi (<a href="/wiki/Zaza-Gorani_dilleri" title="Zaza-Gorani dilleri">Zaza-Gorani</a> şubesine ait bir Kuzeybatı İran dili) konuşabilir çünkü ana dilleri, genellikle <a href="/wiki/K%C3%BCrt_dilleri" title="Kürt dilleri">Kürt dillerinin</a> diğer iki koluna ait <a href="/w/index.php?title=G%C3%BCney_K%C3%BCrt%C3%A7e&action=edit&redlink=1" class="new" title="Güney Kürtçe (sayfa mevcut değil)">Güney Kürtçe</a> ve <a href="/wiki/Soranice" title="Soranice">Soranice</a>'dir.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kutsal kitapları, Sultan Sahak'ın öğretileri temel alınarak 15. yüzyılda kaleme alınan <a href="/wiki/Kel%C3%A2m-%C4%B1_Serenc%C3%A2m" title="Kelâm-ı Serencâm">Kelâm-ı Serencâm</a>'dır. </p><p>Yarsaniler, <a href="/wiki/G%C3%BCne%C5%9F" title="Güneş">güneş</a> ve <a href="/wiki/Ate%C5%9F" title="Ateş">ateşin</a> kutsal varlıklar olduğuna inanır ve eşitlik, saflık, doğruluk ve birlik ilkelerini takip ederler, bu da bazı araştırmacıların bu dinde <a href="/wiki/Mitraizm" title="Mitraizm">Mitraik</a> kökenleri olduğunu düşünmesine sebep olmuştur.<sup id="cite_ref-bbc_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-bbc-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Yarsanizm, doktrini ve ritüelleri büyük ölçüde gizli olduğu için tarihi kitaplarda çok az yer almaktadır. Yarsanizm'in takipçileri ritüellerini ve törenlerini gizlice yerine getirmişlerdir, ancak bu Yarsanilerin birçoğunun yüzyıllar boyunca İslami veya diğer yönetimler tarafından hedef gösterilmelerini engellememiştir. Bu öğretinin takipçileri, İran'daki İslam Devrimi'nden sonra Yarsani toplumu üzerindeki baskının arttığını ve 30 yıldan fazla bir süredir yoksun bırakıldığını ve ayrımcılığa uğradığını iddia etmektedir.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ehl-i Hak erkeklerinin alametlerinden biri de bıyıktır, çünkü Ehl-i Hak'ın kutsal kitabı <a href="/wiki/Kel%C3%A2m-%C4%B1_Serenc%C3%A2m" title="Kelâm-ı Serencâm">Kelâm-ı Serencâm</a>, dini ayinlere katılmak için her erkeğin bir bıyığı olması gerektiğini söyler. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarihi">Tarihi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&veaction=edit&section=1" title="Değiştirilen bölüm: Tarihi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=edit&section=1" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Tarihi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%C4%B0slam" title="İslam">İslam</a> peygamberi <a href="/wiki/Muhammed" title="Muhammed">Muhammed</a>’in ölümünden sonra meydana gelen <a href="/wiki/Osman" title="Osman">Osman bin Affan</a>'ın öldürülmesi, <a href="/wiki/Cemel_Muharebesi" title="Cemel Muharebesi">Cemel Muharebesi</a>, <a href="/wiki/S%C4%B1ffin_Muharebesi" title="Sıffin Muharebesi">Sıffin Muharebesi</a> ve <a href="/wiki/Kerbel%C3%A2_Olay%C4%B1" title="Kerbelâ Olayı">Kerbela Katliamı</a> gibi bazı olaylar <a href="/wiki/M%C3%BCsl%C3%BCman" title="Müslüman">Müslümanlar</a> arasında etkileri günümüze kadar devam eden bazı çatışmalara neden olmuştur. Bu ihtilafların neticesinde Müslümanlar <a href="/wiki/S%C3%BCnnilik" title="Sünnilik">Sünnilik</a> ve <a href="/wiki/%C5%9Eiilik" title="Şiilik">Şiilik</a> olmak üzere iki ana gruba ayrılmıştır. Tarihi süreçte muhalif siyasal hareket olarak ortaya çıkan Şiilik, daha sonra dini bir harekete dönüşmüştür. </p><p>Başta <a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a> ve <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a> olmak üzere geniş bölgelerde yayılma fırsatı bulan Şiilik, zaman içinde <a href="/wiki/Zeydilik" title="Zeydilik">Zeydilik</a>, <a href="/wiki/%C4%B0sn%C3%A2a%C5%9Feriyye" class="mw-redirect" title="İsnâaşeriyye">İsnâaşeriyye</a>, <a href="/wiki/%C4%B0smaililik" title="İsmaililik">İsmaililik</a> ve <a href="/wiki/%C4%B0mamiye_(%C5%9Eiilik_%C3%B6%C4%9Fretisi)" title="İmamiye (Şiilik öğretisi)">İmamiye</a> gibi farklı dallara ayrılmıştır. Ayrıca bu dört ana meshebin haricinde, <a href="/wiki/Ali" title="Ali">Ali bin Ebu Talib</a>'e ilahlık veya peygamberlik atfeden kimi heterodoks inanışlar da ortaya çıkmıştır. Kadim Hint-İran dinlerinden etkilenip, inanç sistemlerine <a href="/wiki/Hul%C3%BBl" title="Hulûl">enkarnasyon</a> ve <a href="/wiki/Reenkarnasyon" title="Reenkarnasyon">reenkarnasyon</a> kavramlarını dahil eden ve Şiilikten önemli ölçüde etkilenmiş olan bu inanç sistemleri İslami literatürde <a href="/wiki/Galiyye" title="Galiyye">Gulat</a>(Galiyye) olarak isimlendirilir. </p><p>Ehl-i Hak hagiografilerine göre cemaatin kurucusu <a href="/wiki/Sultan_Sahak" title="Sultan Sahak">Sultan Sahak</a>’tır. <a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a>’ın kuzeyinde <a href="/wiki/S%C3%BCleymaniye" title="Süleymaniye">Süleymaniye</a> kentine bağlı olan <a href="/wiki/%C5%9Eehrizor" title="Şehrizor">Şehrizor</a> bölgesinde <a href="/wiki/Musa_el-K%C3%A2z%C4%B1m" title="Musa el-Kâzım">Musa el-Kâzım</a> soyundan dünyaya geldiğine inanılan Sahak, <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>’ın doğusundaki <a href="/wiki/Hewraman" title="Hewraman">Hewraman</a>’a taşınmış ve cemaatin günümüze kadar ulaşan inanç sistemini kurmuştur.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hewraman, Yaresanlarca kutsal kabul edilip bugün dahi ziyaret edilmektedir. Aynı zamanda cemaat mensupları inançlarının temelini genellikle ünlü sufi <a href="/wiki/Behl%C3%BCl_Dana" title="Behlül Dana">Behlul Dana</a>’ya dayandırmaktadır. </p><p>Ehl-i Hak ismi ilk defa <a href="/wiki/19._y%C3%BCzy%C4%B1l" title="19. yüzyıl">19. Yüzyılda</a> <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransız</a> <a href="/wiki/Diplomat" title="Diplomat">diplomat</a> ve <a href="/wiki/Yazar" title="Yazar">yazar</a> <a href="/wiki/Arthur_de_Gobineau" title="Arthur de Gobineau">Arthur de Gobineau</a> tarafından kullanılmış, kendi aralarında <i>Yaresan, San, Taife-ye San</i> isimlerini kullanmayı tercih ettikleri belirtilmiştir.<sup id="cite_ref-:0_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> İranlı araştırmacı M. Reza Hamzeh’ee tarafından yazılan “Yaresan (Ehl-i Hak)” isimli kitapta cemaatin beş dönemde şekillendiği belirtilmektedir. Kitaba göre 8. yüzyılda yaşamış Behlül Dana ile ortaya çıkan bu inanç Şah Fezl, Baba Serheng, Şah Hoşin ve son olarak 15. yüzyılda yaşamış olan Sultan Sahak ile birlikte dinsel örgütlenmesini tamamlamıştır.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ehl-i Hak mezhebinin kurucusu, kimi kaynaklara göre 1025-1027 yıllarında Luristan'da doğan, “Baba Hoşin, Şah Hoşin” unvanıyla anılan Mübarek Şah, bazılarına göre ise 14. yüzyılda yaşamış olan Sultan Sahak'tır.<sup id="cite_ref-:0_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Yâresânî_Kürt_Alevîleri_ve_tarihi_etkilenişi"><span id="Y.C3.A2res.C3.A2n.C3.AE_K.C3.BCrt_Alev.C3.AEleri_ve_tarihi_etkileni.C5.9Fi"></span>Yâresânî Kürt Alevîleri ve tarihi etkilenişi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&veaction=edit&section=2" title="Değiştirilen bölüm: Yâresânî Kürt Alevîleri ve tarihi etkilenişi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=edit&section=2" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Yâresânî Kürt Alevîleri ve tarihi etkilenişi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%C4%B0sl%C3%A2m" class="mw-redirect" title="İslâm">İslâmî</a> kişiliklerden <a href="/wiki/Ali_bin_Eb%C3%AE_T%C3%A2lib" class="mw-redirect" title="Ali bin Ebî Tâlib">Ali bin Ebî Tâlib</a>'in gerçek halife, yani ilk İmam olduğunu gören İslamî bir toplumdur. <a href="/wiki/%C5%9Ei%C3%AE" class="mw-redirect" title="Şiî">Şiî</a> <a href="/wiki/%C4%B0sl%C3%A2m" class="mw-redirect" title="İslâm">İslâm</a> başta olmak üzere <a href="/wiki/Tasavvuf" title="Tasavvuf">tasavvuf</a> akımlarından etkilenmiştir. Bazı bilim insanları, özellikle Batı İran ve genel olarak <a href="/wiki/Antik_%C4%B0ran" title="Antik İran">İran</a>'da antik zamanlarda, yani <a href="/wiki/Safev%C3%AE_Hanedan%C4%B1" title="Safevî Hanedanı">Safevî Hanedan</a> döneminde yaygın olan din öğeleri sebebiyle Ehl-i Hakk'ın Safevî temel olarak sayılabileceği dinî düzen olarak dile getirirler.<sup id="cite_ref-kreyen_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-kreyen-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bunun bir kanıtı olarak da, <i>Ehl-i Hakk</i> ile ortadoğu'daki <a href="/wiki/%C5%9Eiilik" title="Şiilik">Şiîlik</a> ile ortak noktaları mevcuttur. Her ikisinin de Safevî Hanedan dönemine dayanan köken almış oldukları öne sürülmektedir. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Yâresânîlik_inancının_temel_ilkeleri"><span id="Y.C3.A2res.C3.A2n.C3.AElik_inanc.C4.B1n.C4.B1n_temel_ilkeleri"></span>Yâresânîlik inancının temel ilkeleri</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&veaction=edit&section=3" title="Değiştirilen bölüm: Yâresânîlik inancının temel ilkeleri" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=edit&section=3" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Yâresânîlik inancının temel ilkeleri"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th><b>Avatar</b></th> <th><b>Avatar</b></th> <th><b>Avatar</b></th> <th><b>Avatar</b></th> <th><b>Avatar</b></th> <th><b>Avatar</b></th> <th><b>Avatar</b> </th></tr> <tr> <td>Safha</td> <td><b>Birincil</b> (<i>Zati Bashar</i>)</td> <td><b>İkincil</b> (<i>Zati Mihman</i>)</td> <td><b>İkincil</b> (<i>Zati Mihman</i>)</td> <td><b>İkincil</b> (<i>Zati Mihman</i>)</td> <td><b>İkincil</b> (<i>Zati Mihman</i>)</td> <td><b>Dişi</b> </td></tr> <tr> <td>1</td> <td><a href="/wiki/Muhammed" title="Muhammed">Muhammed</a></td> <td><b><a href="/wiki/Cebrail" class="mw-redirect" title="Cebrail">Cebrail</a></b></td> <td><b><a href="/wiki/Mik%C3%A2il" title="Mikâil">Mikâil</a></b></td> <td><b><a href="/wiki/%C4%B0srafil" title="İsrafil">İsrafil</a></b></td> <td><b><a href="/wiki/Azrail" title="Azrail">Azrail</a></b></td> <td><i>Bilinmiyor</i> </td></tr> <tr> <td>2</td> <td><b><a href="/wiki/Ali" title="Ali">Ali</a></b></td> <td><b><a href="/wiki/Selm%C3%A2n-%C4%B1_Fari%C3%AE" class="mw-redirect" title="Selmân-ı Fariî">Selmân-ı Fariî</a></b></td> <td><b>Kanber</b></td> <td><b><a href="/wiki/Muhammed" title="Muhammed">Muhammed</a></b></td> <td><b><a href="/wiki/%C4%B0bn_Nusayr" class="mw-redirect" title="İbn Nusayr">İbn Nusayr</a></b></td> <td><b><a href="/wiki/Fat%C4%B1ma" title="Fatıma">Fatma</a></b> </td></tr> <tr> <td>3</td> <td>*<b>Şah Kuşin</b></td> <td><b>Baba Buzurg</b></td> <td>Pir Cafer</td> <td><i>Bilinmiyor</i></td> <td><b><a href="/wiki/Baba_Tahir" class="mw-redirect" title="Baba Tahir">Baba Tahir</a></b></td> <td>Cemile Hanım </td></tr> <tr> <td>4</td> <td><b><a href="/wiki/Sultan_Sahak" title="Sultan Sahak">Sultan Sahak</a></b></td> <td><b>Hıdır Bey</b> <p>(<i>Bünyamin</i>) </p> </td> <td><b>Davud</b> *(<i>Baba Yadigar</i>)</td> <td><b>Pir Musa</b></td> <td>**<b>İbrahim Tayyar</b></td> <td><b>Dayirak Razbar</b> </td></tr> <tr> <td>5</td> <td><b>Kızıl Şah</b> (<i>Şah Yolu</i>)</td> <td><b>Kamber</b> (<i>Destevar</i>)</td> <td><b>Yari Can</b></td> <td><b>Yâr Ali</b></td> <td><b>Şah Seyfeddin</b></td> <td><b>Zer Banû</b> </td></tr> <tr> <td>6</td> <td><b>Muhammed Bey</b> (<i>Nurbakhsh</i>)</td> <td><b>Mihrican</b></td> <td>Abdulmelik</td> <td><i>Bilinmiyor</i></td> <td>Pir Kara Ali</td> <td>Zehra Hanım </td></tr> <tr> <td>7</td> <td><b>Atiş Bey</b></td> <td><b>Cemşid Bey</b></td> <td><b>Almas Bey</b></td> <td><b>Alaaddin Han</b></td> <td><b>Abdal Bey</b></td> <td><b>Peri Hanım</b> </td></tr></tbody></table> <p><i>Açıklama 1</i>: (*) Bir baba olmaksızın, <i><a href="/wiki/Mitoz_b%C3%B6l%C3%BCnme" class="mw-redirect" title="Mitoz bölünme">Eşeysel Üreme</a></i> ile bir bakireden doğanlar.<br /><i>Açıklama 2</i>: (**) Bir anne olmaksızın doğanlar. <i>Not:</i> Birinci evrenin tüm avatarları <i><a href="/wiki/Sitokinez" title="Sitokinez">Eşeysel Üreme</a></i> yolu ile doğmuştur.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Daha fazla bilgi: <a href="/w/index.php?title=Alev%C3%AElikte_%22Cem%22_(Toplum)_%C4%B0badeti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alevîlikte "Cem" (Toplum) İbadeti (sayfa mevcut değil)">Alevîlikte "Cem" (Toplum) İbadeti</a></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id=""Yâresânî_Âyin-î_Cemi"_ve_"Cemhâne"_adı_verilen_ibâdethâneleri"><span id=".22Y.C3.A2res.C3.A2n.C3.AE_.C3.82yin-.C3.AE_Cemi.22_ve_.22Cemh.C3.A2ne.22_ad.C4.B1_verilen_ib.C3.A2deth.C3.A2neleri"></span>"Yâresânî Âyin-î Cemi" ve "Cemhâne" adı verilen ibâdethâneleri</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&veaction=edit&section=4" title="Değiştirilen bölüm: "Yâresânî Âyin-î Cemi" ve "Cemhâne" adı verilen ibâdethâneleri" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=edit&section=4" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: "Yâresânî Âyin-î Cemi" ve "Cemhâne" adı verilen ibâdethâneleri"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ehl-i Hakk'taki temel <a href="/wiki/%C4%B0b%C3%A2det" class="mw-redirect" title="İbâdet">ibâdetlerden</a> birisi, <i>"Cemhâne"</i> adı verilen <a href="/wiki/%C4%B0b%C3%A2deth%C3%A2ne" class="mw-redirect" title="İbâdethâne">ibâdethânelerde</a> yapılan <a href="/wiki/Ehl-i_Hakk_%C3%82yin-%C3%AE_Cemi" class="mw-redirect" title="Ehl-i Hakk Âyin-î Cemi">Âyin-î Cem</a>'dir. <a href="/wiki/Anadolu_Alev%C3%AEli%C4%9Fi" class="mw-redirect" title="Anadolu Alevîliği">Anadolu Alevîliği</a>'ndeki <i><a href="/wiki/Cem" title="Cem">Cem</a></i> ile aynı adı taşıyan ve liturjik benzerlikler de barındıran bu <a href="/wiki/%C4%B0b%C3%A2det" class="mw-redirect" title="İbâdet">ibâdet</a> şeklinde, inananlar bir araya gelerek belirli dualarları okurlar.<sup id="cite_ref-kreyen_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-kreyen-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bazı <i>"Ehl-i Hakk"</i> geleneklerine göre ise, yılda en azından 17 kere <i>"<a href="/wiki/Cem_(Ehl-i_Hakk)" title="Cem (Ehl-i Hakk)">Ehl-i Hakk Cemi</a>"</i> yapılması gerekmektedir.<sup id="cite_ref-kreyen_15-2" class="reference"><a href="#cite_note-kreyen-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ayrıca <a href="/wiki/Cem_(Ehl-i_Hakk)" title="Cem (Ehl-i Hakk)">Ehl-i Hakk Âyin-î Cemi</a>'ni müteakip, bir hayvan <a href="/wiki/Kurban" class="mw-redirect" title="Kurban">kurban</a> edilmesi ve bu kurban etinin yenilmesi de <a href="/wiki/%C4%B0b%C3%A2det" class="mw-redirect" title="İbâdet">ibâdetin</a> önemli bir <a href="/wiki/Rit%C3%BCel" class="mw-redirect" title="Ritüel">ritüel</a> kısmını oluşturmaktadır.<sup id="cite_ref-kreyen_15-3" class="reference"><a href="#cite_note-kreyen-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ayrıca bakınız: <a href="/wiki/Safevi_Hanedan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Safevi Hanedanı">Safevi Hanedanı</a>, <a href="/wiki/Alev%C3%AElik" class="mw-redirect" title="Alevîlik">Alevîlik</a>, <a href="/wiki/Caferilik" title="Caferilik">Caferilik</a>, <a href="/wiki/Bekta%C5%9F%C3%AElik" title="Bektaşîlik">Bektaşîlik</a>, <a href="/wiki/Anadolu_Alev%C3%AEli%C4%9Fi" class="mw-redirect" title="Anadolu Alevîliği">Anadolu Alevîliği</a>, <a href="/wiki/Cemevi" title="Cemevi">Cemevi</a> ve <a href="/w/index.php?title=Hac%C4%B1_Bekta%C5%9F_Vel%C3%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hacı Bektaş Velî (sayfa mevcut değil)">Hacı Bektaş Velî</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Coğrafî_nüfus_dağılımı"><span id="Co.C4.9Fraf.C3.AE_n.C3.BCfus_da.C4.9F.C4.B1l.C4.B1m.C4.B1"></span>Coğrafî nüfus dağılımı</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&veaction=edit&section=5" title="Değiştirilen bölüm: Coğrafî nüfus dağılımı" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=edit&section=5" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Coğrafî nüfus dağılımı"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>'da başta İran Kürtleri olmak üzere, <a href="/wiki/Fars" class="mw-redirect" title="Fars">Fars</a> ve <a href="/wiki/Irak_T%C3%BCrkmenleri" title="Irak Türkmenleri">Türkmen</a> inanç mensupları da bulunmaktadır. Coğrafik olarak en çok <a href="/wiki/Kerman%C5%9Fah" class="mw-redirect" title="Kermanşah">Kermanşah</a> (Kirmaşah), Güney <a href="/wiki/Taberistan" title="Taberistan">Taberistan</a> (<a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>), Batı <a href="/wiki/Hemedan" title="Hemedan">Hemedan</a>, Kuzeybatı <a href="/wiki/Horasan_(%C4%B0ran)" title="Horasan (İran)">Horasan</a> ve Kuzey <a href="/wiki/%C4%B0lam" title="İlam">İlam</a> bölgelerinde yaşamaktadırlar. Bunun dışında ise, <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>’ın başka yörelerinde dağınık olarak yaşayan <i>"Ehl-i Hakk"</i> toplulukları da mevcuttur. Kürdistan Bölgesi’nde de seyrek olarak var olan <i>"Ehl-i Hakk"</i> toplulukları, bu yörelerde <i>"Kakaî"</i> adıyla anılır. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Yâresânîlik_tarîkatının_tanınmış_mensupları"><span id="Y.C3.A2res.C3.A2n.C3.AElik_tar.C3.AEkat.C4.B1n.C4.B1n_tan.C4.B1nm.C4.B1.C5.9F_mensuplar.C4.B1"></span>Yâresânîlik tarîkatının tanınmış mensupları</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&veaction=edit&section=6" title="Değiştirilen bölüm: Yâresânîlik tarîkatının tanınmış mensupları" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=edit&section=6" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Yâresânîlik tarîkatının tanınmış mensupları"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Ali" title="Ali">Ali</a>'den beri var olan ve <a href="/wiki/%C4%B0ran_K%C3%BCrtleri" title="İran Kürtleri">Kürt</a> <a href="/wiki/Goranice" title="Goranice">Gorani</a> geleneğine göre kurulan Ehl-i Hakk <a href="/wiki/Tar%C3%AEkat" class="mw-redirect" title="Tarîkat">Tarîkatı</a>'nın On Dokuzuncu yüzyıl başlarında liderliğini üstlenen kişi <i>"Hacı Ni'metullâh"</i> idi. Daha sonra ise onun oğlu olan ve 1966 yılında kitapları <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_T%C3%BCrk%C3%A7esi" class="mw-redirect" title="Osmanlı Türkçesi">Osmanlı Türkçesi'ne</a> çevrilen ve Kürt dinî <a href="/wiki/Musiki" class="mw-redirect" title="Musiki">musikisine</a> kazandırdığı pek çok besteleriyle meşhur olan <i>"Nur Ali Şâh Elâhî" (Doğumu: 1895 - Ölümü: 1974)</i> başa geçti. İran'da <a href="/wiki/Humeyni" class="mw-redirect" title="Humeyni">Humeyni</a> devriminden sonra Ni'metullâh'ın torunlarından biri olan <i>"Muhammad Mokrî" (Doğumu: 1921 - Ölümü: 2007)</i> <a href="/wiki/Humeyni" class="mw-redirect" title="Humeyni">Humeyni</a> tarafından <a href="/wiki/Sovyetler_Birli%C4%9Fi" title="Sovyetler Birliği">Sovyetler Birliği</a> Büyükelçiliği görevine atandı. Seyyid Ahmed el-Berzencî "Ehl-i Hakk Tarîkatı" mensubu idi. Bugün <a href="/wiki/Musul" title="Musul">Musul</a>, <a href="/wiki/Erbil_(il)" title="Erbil (il)">Erbil</a> ve İran'da Ehl-i Hakk'ın çok güçlü temsilcileri vardır. Elitist bir tarîkat olan Ehl-i Hakk'ın üyeleri havassa dayanır, yani seçkin şahsiyetlerden oluşmaktadır. Kız çocuklarına dinî bilgilerin yanı sıra gündelik hayatta ayakta durabilmeleri için gerekli olan pozitif bilimleri de öğretme husununa özen göstermeleriyle tanınmaktadır. Örneğin, Ni'metullâh'ın kızı Melekcan Nemâti tanınmıştır. <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>'da ortadoğu bölgesinde etkinliği olan bu <a href="/wiki/Tar%C3%AEkat" class="mw-redirect" title="Tarîkat">tarîkatın</a> temelleri <a href="/wiki/%C4%B0sl%C3%A2m" class="mw-redirect" title="İslâm">İslâm</a>-<a href="/wiki/B%C3%A2t%C4%B1n%C3%AE" class="mw-redirect" title="Bâtınî">Bâtınîliği</a> üzerine inşa edilmiştir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kaynakça"><span id="Kaynak.C3.A7a"></span>Kaynakça</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&veaction=edit&section=7" title="Değiştirilen bölüm: Kaynakça" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=edit&section=7" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kaynakça"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32805677">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-count:2}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-count:3}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><strong><a href="#cite_ref-1">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Hamzeh'ee, M. Reza Fariborz (1995). Krisztina Kehl-Bodrogi (Ed.). <i>Syncretistic Religious Communities in the Near East</i>. Leiden: Brill. ss. 101-117. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/90-04-10861-0" title="Özel:KitapKaynakları/90-04-10861-0">90-04-10861-0</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Syncretistic+Religious+Communities+in+the+Near+East&rft.place=Leiden&rft.pages=101-117&rft.pub=Brill&rft.date=1995&rft.isbn=90-04-10861-0&rft.aulast=Hamzeh%27ee&rft.aufirst=M.+Reza+Fariborz&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AEhl-i+Hak" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><strong><a href="#cite_ref-2">^</a></strong> <span class="reference-text">P. G. Kreyenbroek (1992). Review of <i>The Yaresan: A Sociological, Historical and Religio-Historical Study of a Kurdish Community</i>, by M. Reza Hamzeh'ee, 1990, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/3-922968-83-X" title="Özel:KitapKaynakları/3-922968-83-X">3-922968-83-X</a>. <i>Bulletin of the School of Oriental and African Studies</i>, University of London, Vol.55, No.3, pp.565–566.</span> </li> <li id="cite_note-3"><strong><a href="#cite_ref-3">^</a></strong> <span class="reference-text">Elahi, Bahram (1987). <i>The path of perfection, the spiritual teachings of Master Nur Ali Elahi</i>. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0-7126-0200-3" title="Özel:KitapKaynakları/0-7126-0200-3">0-7126-0200-3</a>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><strong><a href="#cite_ref-4">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191113020258/https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-50378946">"In Pictures: Inside Iran's Secretive Yarsan Faith"</a>. <a href="/wiki/BBC" title="BBC">BBC</a>. 13 Kasım 2019. 13 Kasım 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-50378946">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 12 Kasım 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=In+Pictures%3A+Inside+Iran%27s+Secretive+Yarsan+Faith&rft.pub=BBC&rft.date=2019-11-13&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fnews%2Fworld-middle-east-50378946&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AEhl-i+Hak" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><strong><a href="#cite_ref-5">^</a></strong> <span class="reference-text">Edmonds, Cecil. Kurds, Turks, and Arabs: politics, travel, and research in north-eastern Iraq, 1919–1925. Oxford University Press, 1957.</span> </li> <li id="cite_note-6"><strong><a href="#cite_ref-6">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20000422220943/http://www.ahle-haqq.com/beliefs.html">"Ahl-e Haqq – Principle Beliefs and Convictions"</a>. 22 Nisan 2000 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ahle-haqq.com/beliefs.html">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ahl-e+Haqq+%E2%80%93+Principle+Beliefs+and+Convictions&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ahle-haqq.com%2Fbeliefs.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AEhl-i+Hak" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><strong><a href="#cite_ref-7">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200810224822/https://islamansiklopedisi.org.tr/ehl-i-hak--iran">"EHL-i HAK - TDV İslâm Ansiklopedisi"</a>. <i>islamansiklopedisi.org.tr</i> (İngilizce). 10 Ağustos 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/ehl-i-hak--iran">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: 23 Kasım 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=islamansiklopedisi.org.tr&rft.atitle=EHL-i+HAK+-+TDV+%C4%B0sl%C3%A2m+Ansiklopedisi&rft_id=https%3A%2F%2Fislamansiklopedisi.org.tr%2Fehl-i-hak--iran&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AEhl-i+Hak" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-bbc-8"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-bbc_8-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-bbc_8-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151129173503/http://bbc.com/persian/iran/2011/11/111127_l95_ahlehagh_jia_vid.shtml">"نگاهی به آئین یارسان یا اهل حق"</a>. 29 Kasım 2015 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bbc.com/persian/iran/2011/11/111127_l95_ahlehagh_jia_vid.shtml">kaynağından</a> arşivlendi.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C+%D8%A8%D9%87+%D8%A2%D8%A6%DB%8C%D9%86+%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86+%DB%8C%D8%A7+%D8%A7%D9%87%D9%84+%D8%AD%D9%82&rft_id=http%3A%2F%2Fbbc.com%2Fpersian%2Firan%2F2011%2F11%2F111127_l95_ahlehagh_jia_vid.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AEhl-i+Hak" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><strong><a href="#cite_ref-9">^</a></strong> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Cecil_J._Edmonds&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cecil J. Edmonds (sayfa mevcut değil)">Edmonds</a> (1957: 195)</span> </li> <li id="cite_note-10"><strong><a href="#cite_ref-10">^</a></strong> <span class="reference-text">Moosa (1988: 168)</span> </li> <li id="cite_note-11"><strong><a href="#cite_ref-11">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170309001535/http://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-39211631">"discrimination over yarsan"</a>. 9 Mart 2017 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-39211631">kaynağından</a> arşivlendi.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=discrimination+over+yarsan&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Fblog-viewpoints-39211631&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AEhl-i+Hak" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><strong><a href="#cite_ref-12">^</a></strong> <span class="reference-text">Elahi, Nur Ali. Burhan al-Haqq, (1963 first edition), Library of Congress call number BP195.A4 I42 1963 - card number:75-284686. Excerpt from pg 42 in original Persian: نسبش بحضرت امام موسی کاظم(ع) میرسد، محل تولدش قریۀ (برزنجه) ناحیۀ (شاره زور) بخش (حلبجه) شهرستان (سلیمانیه) استان (کرکوک) کشور فعلی عراق است.</span> </li> <li id="cite_note-:0-13"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-:0_13-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:0_13-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">Gzt (7 Kasım 2020). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210201111603/https://www.gzt.com/mecra/bir-yezdni-inanci-yaresan-tarikati-3487634">"Bir Yezdâni inancı: Yaresan Tarikatı"</a>. <i>Gzt</i>. 1 Şubat 2021 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gzt.com/mecra/bir-yezdni-inanci-yaresan-tarikati-3487634">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">27 Ocak</span> 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Gzt&rft.atitle=Bir+Yezd%C3%A2ni+inanc%C4%B1%3A+Yaresan+Tarikat%C4%B1&rft.date=2020-11-07&rft.au=Gzt&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.gzt.com%2Fmecra%2Fbir-yezdni-inanci-yaresan-tarikati-3487634&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AEhl-i+Hak" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><strong><a href="#cite_ref-14">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201126024659/http://www.postseyyah.com/hewraman-pir-saliyar-merasimi-2/">"Hewraman; Pir Şaliyar Merasimi – PostSeyyah"</a>. 26 Kasım 2020 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.postseyyah.com/hewraman-pir-saliyar-merasimi-2/">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">27 Ocak</span> 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Hewraman%3B+Pir+%C5%9Ealiyar+Merasimi+%E2%80%93+PostSeyyah&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.postseyyah.com%2Fhewraman-pir-saliyar-merasimi-2%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AEhl-i+Hak" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-kreyen-15"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-kreyen_15-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kreyen_15-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kreyen_15-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kreyen_15-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Bernheimer, Teresa (2013). "Religion in <a href="/w/index.php?title=Kurd&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kurd (sayfa mevcut değil)">Kurd</a>, <a href="/wiki/Iraq" class="mw-redirect" title="Iraq">Iraq</a> and <a href="/wiki/%C4%B0ran" title="İran">İran</a>". <i>Ali'nin Ailesi - Ehl-î Beyt ve İlk Alevîler</i>. <i>Giriş ve Tanımlar Bölümünde</i> (Türkçe, Arapça, Almanca, ve İngilizce). Tekin Yayınevi. ss. 11-15. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9789944611671" title="Özel:KitapKaynakları/9789944611671">9789944611671</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Religion+in+Kurd%2C+Iraq+and+%C4%B0ran&rft.btitle=Ali%27nin+Ailesi+-+Ehl-%C3%AE+Beyt+ve+%C4%B0lk+Alev%C3%AEler&rft.pages=11-15&rft.pub=Tekin+Yay%C4%B1nevi&rft.date=2013&rft.isbn=9789944611671&rft.aulast=Bernheimer&rft.aufirst=Teresa&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AEhl-i+Hak" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><strong><a href="#cite_ref-16">^</a></strong> <span class="reference-text">Hazana, <i>Şahname-i Hâkîkat ve Burhan.</i></span> </li> </ol></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33092931">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 1em;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid #aaa;padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:right;font-size:115%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:left;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile" style="border-spacing:0em ;"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle" style="background:Green; font-weight:normal; color:white; padding-top:10px;"><a href="/wiki/Kategori:%C5%9Eiilik" title="Kategori:Şiilik"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33633371">'"`UNIQ--templatestyles-00000019-QINU`"'</style><span class="tmp-color" style="color:white"> Makale serilerinden</span></a></td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle" style="background:Green; font-size:200%; font-weight:normal; color:white; padding-bottom:15px;padding-top:10px;"><div style="line-height:50%"><b><a href="/wiki/%C5%9Eiilik" title="Şiilik"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33633371"><span class="tmp-color" style="color:white">Şiilik</span></a></b></div></th></tr><tr><td class="sidebar-image" style="padding:0.4em 0 0.4em; background:transparent;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Allah3.svg" class="mw-file-description" title="Allah"><img alt="Allah" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Allah3.svg/80px-Allah3.svg.png" decoding="async" width="80" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Allah3.svg/120px-Allah3.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Allah3.svg/160px-Allah3.svg.png 2x" data-file-width="294" data-file-height="313" /></a></span></td></tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #dbdbdb;text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%B0m%C3%A2met" class="mw-redirect" title="İmâmet">İmâmet İnancı</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/Tevhit" title="Tevhit">Tevhid</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0slam%27da_d%C3%B6rt_kitap" class="mw-redirect" title="İslam'da dört kitap">İslam'da dört kitap</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0slam_peygamberleri" class="mw-redirect" title="İslam peygamberleri">İslam peygamberleri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muhammed_sonras%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muhammed sonrası (sayfa mevcut değil)">Muhammed sonrası</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0mamet" title="İmamet">İmamet</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0slam%27da_melek" title="İslam'da melek">Melekler</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0slam%27da_k%C4%B1yamet" title="İslam'da kıyamet">İslam'da kıyamet</a></li> <li><a href="/wiki/A%C5%9Fure_G%C3%BCn%C3%BC" title="Aşure Günü">Aşure Günü</a></li> <li><a href="/wiki/Tevess%C3%BCl" title="Tevessül">Tevessül</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0smet_(%C4%B0slam)" title="İsmet (İslam)">İsmet</a></li> <li><a href="/wiki/Gayba" title="Gayba">Gayba</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C5%9Eii_din_adamlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şii din adamları (sayfa mevcut değil)">Şii din adamları</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%B6rt_Sad%C4%B1k_Sahabe" title="Dört Sadık Sahabe">Dört Sadık Sahabe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Erba%27%C3%AEn_Hacc%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erba'în Haccı (sayfa mevcut değil)">Erba'în Haccı</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #dbdbdb;text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%9Ei%C3%AEli%C4%9Fin_bayram,_m%C3%A2tem_ve_an%C4%B1_g%C3%BCnleri" title="Şiîliğin bayram, mâtem ve anı günleri">Şiîliğin bayram, mâtem ve anı günleri</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/A%C5%9Fure_G%C3%BCn%C3%BC" title="Aşure Günü">Aşure Günü</a></li> <li><a href="/wiki/Erbain" title="Erbain">Erbain</a></li> <li><a href="/wiki/Mevlid_Kandili" title="Mevlid Kandili">Mevlid Kandili</a></li> <li><a href="/wiki/Ramazan_Bayram%C4%B1" title="Ramazan Bayramı">Ramazan Bayramı</a></li> <li><a href="/wiki/Kurban_Bayram%C4%B1" title="Kurban Bayramı">Kurban Bayramı</a></li> <li><a href="/wiki/Gadir-i_Hum" class="mw-redirect" title="Gadir-i Hum">Gadir-i Hum</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #dbdbdb;text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%9Eiili%C4%9Fin_tarihi" title="Şiiliğin tarihi">Şiiliğin tarihi</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/Tathir_ayeti" title="Tathir ayeti">Tathir</a></li> <li><a href="/wiki/Sekaleyn_Hadisi" title="Sekaleyn Hadisi">Sekaleyn</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%BCbahele_Ayeti" title="Mübahele Ayeti">Mübahele</a></li> <li><a href="/wiki/Gadir-i_Hum" class="mw-redirect" title="Gadir-i Hum">Gadir-i Hum</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%96mer_Fat%C4%B1ma%27n%C4%B1n_evinde" class="mw-redirect" title="Ömer Fatıma'nın evinde">Fatıma'nın evi</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0lk_Fitne" title="İlk Fitne">İlk Fitne</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0kinci_Fitne" title="İkinci Fitne">İkinci Fitne</a></li> <li><a href="/wiki/Kerbel%C3%A2_Olay%C4%B1" title="Kerbelâ Olayı">Kerbelâ Olayı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alev%C3%AE_tarihi_(anlam_ayr%C4%B1m%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alevî tarihi (anlam ayrımı) (sayfa mevcut değil)">Diğer tarihi olaylar</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #dbdbdb;text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%B0mamiye_(%C5%9Eiilik_%C3%B6%C4%9Fretisi)" title="İmamiye (Şiilik öğretisi)">İmâmî</a> <a href="/wiki/%C5%9Eiilik_mezhepleri" class="mw-redirect" title="Şiilik mezhepleri">Mezhepler</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><b><a href="/wiki/Zeydilik" title="Zeydilik">Zeydilik</a></b></li> <li><b><a href="/wiki/%C4%B0mamiye_(%C5%9Eiilik_%C3%B6%C4%9Fretisi)" title="İmamiye (Şiilik öğretisi)">İmâmîyye</a></b> <ul><li><a href="/wiki/%C4%B0sn%C3%A2a%C5%9Feriyye" class="mw-redirect" title="İsnâaşeriyye">İsnâaşeriyye</a> <ul><li><i><a href="/wiki/B%C3%A2t%C4%B1n%C3%AElik" title="Bâtınîlik">Bâtınîlik</a></i> <ul><li><small><i><a href="/wiki/Alevilik" title="Alevilik">Alevilik</a></i></small></li><small> </small><li><small><i><a href="/wiki/Bekta%C5%9Fi_inanc%C4%B1" class="mw-redirect" title="Bektaşi inancı">Bektaşi inancı</a></i></small></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/Caferilik" title="Caferilik">Caferilik</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Galiyye" title="Galiyye">Galiyye</a></i> <ul><li><small><i><a href="/wiki/Hur%C3%BBfilik" title="Hurûfilik">Hurûfilik</a></i></small></li><small> </small><li><small><i><a href="/wiki/Nusayrilik" class="mw-redirect" title="Nusayrilik">Nusayrilik</a></i></small></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/K%C4%B1z%C4%B1lba%C5%9F" title="Kızılbaş">Kızılbaş</a></i></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0smaililik" title="İsmaililik">İsmaililik</a> <ul><li><i><a href="/wiki/Nizar%C3%AElik" title="Nizarîlik">Nizarîlik</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Mustalilik" class="mw-redirect" title="Mustalilik">Mustalilik</a></i> <ul><li><small><a href="/wiki/Davud%C3%AE_%C4%B0smail%C3%AElik" title="Davudî İsmailîlik">Davûdî</a></small></li> <li><small><a href="/wiki/Davudi_%C4%B0smaililik_d%C3%A2%C3%AEleri_listesi" title="Davudi İsmaililik dâîleri listesi">Süleymanî</a></small></li> <li><small><a href="/wiki/Alav%C3%AE_Buhra" title="Alavî Buhra">Alavî</a> </small></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/D%C3%BCrz%C3%AElik" title="Dürzîlik">Dürzîlik</a></i></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pamir_Alevili%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pamir Aleviliği (sayfa mevcut değil)">Pamir Aleviliği</a></li></ul></li></ul> </div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #dbdbdb;text-align:center;"><a href="/wiki/Ehl-i_Ab%C3%A2_Hadisi" title="Ehl-i Abâ Hadisi">Ehl-i Abâ Hadisi</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/Muhammed" title="Muhammed">Muhammed</a></li> <li><a href="/wiki/Ali" title="Ali">Ali</a></li> <li><a href="/wiki/Fat%C4%B1ma" title="Fatıma">Fatıma</a></li> <li><a href="/wiki/Hasan_bin_Ali" title="Hasan bin Ali">Hasan</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%BCseyin_bin_Ali" class="mw-redirect" title="Hüseyin bin Ali">Hüseyin</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="background:transparent;border-top:1px solid #dbdbdb;text-align:center;">Kutsal kadınlar</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%C5%9Eiilikte_Fat%C4%B1ma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şiilikte Fatıma (sayfa mevcut değil)">Fatıma</a></li> <li><a href="/wiki/Hatice_bint_H%C3%BCveylid" title="Hatice bint Hüveylid">Hatice bint Hüveylid</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%9Cmm%C3%BC_Seleme" title="Ümmü Seleme">Ümmü Seleme</a></li> <li><a href="/wiki/Zeyneb_bint_Ali" title="Zeyneb bint Ali">Zeyneb bint Ali</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%9Cmm%C3%BC_G%C3%BCls%C3%BCm_bint_Ali" title="Ümmü Gülsüm bint Ali">Ümmü Gülsüm bint Ali</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%9Cmm%C3%BC%27l-Ben%C3%AEn" title="Ümmü'l-Benîn">Ümmü'l-Benîn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fat%C4%B1ma_bint_Hasan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fatıma bint Hasan (sayfa mevcut değil)">Fatıma bint Hasan</a></li> <li><a href="/wiki/Rukiyye_bint_H%C3%BCseyin" title="Rukiyye bint Hüseyin">Rukiyye bint Hüseyin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rubab_bint_%C4%B0mra_el-Kays&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rubab bint İmra el-Kays (sayfa mevcut değil)">Rubab</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C5%9Eehribanu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şehribanu (sayfa mevcut değil)">Şehribanu</a></li> <li><a href="/wiki/Fat%C4%B1ma_bint_Musa_el-K%C3%A2z%C4%B1m" title="Fatıma bint Musa el-Kâzım">Fatıma bint Musa el-Kâzım</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hekime_Hatun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hekime Hatun (sayfa mevcut değil)">Hekime Hatun</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nergis_(Hasan_el-Asker%C3%AE%27nin_e%C5%9Fi)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nergis (Hasan el-Askerî'nin eşi) (sayfa mevcut değil)">Nergis</a></li> <li><a href="/wiki/Fat%C4%B1ma_bint_Esed" title="Fatıma bint Esed">Fatıma bint Esed</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%9Cmm%C3%BC_Fervah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ümmü Fervah (sayfa mevcut değil)">Ümmü Fervah</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r25548259">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:%C5%9Eiilik" title="Şablon:Şiilik"><abbr title="Bu şablonu görüntüle">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:%C5%9Eiilik" title="Şablon tartışma:Şiilik"><abbr title="Bu şablonu tartış">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:%C5%9Eiilik&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir">d</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Başvuru_kitapları"><span id="Ba.C5.9Fvuru_kitaplar.C4.B1"></span>Başvuru kitapları</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&veaction=edit&section=8" title="Değiştirilen bölüm: Başvuru kitapları" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&action=edit&section=8" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Başvuru kitapları"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r24952096">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul li{list-style:none}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{padding-left:1.6em;text-indent:-1.6em}}.mw-parser-output .refbegin-100{font-size:100%}.mw-parser-output .refbegin-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .refbegin-columns dl,.mw-parser-output .refbegin-columns ol,.mw-parser-output .refbegin-columns ul{margin-top:0}.mw-parser-output .refbegin-columns li,.mw-parser-output .refbegin-columns dd{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="refbegin reflist columns references-column-count references-column-count-2" style="-moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; column-count: 2;"> <dl><dt>Genel tanıtım</dt></dl> <ul><li>Engin, Ismail & Franz, Erhard (2000). <i>Aleviler / Alewiten. Cilt 1 Band: Kimlik ve Tarih / Identität und Geschichte.</i> Hamburg: Deutsches Orient Institut (Mitteilungen Band 59/2000). <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/3891730594" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-89173-059-4</a></li> <li>Engin, Ismail & Franz, Erhard (2001). <i>Aleviler / Alewiten. Cilt 2 Band: İnanç ve Gelenekler / Glaube und Traditionen.</i> Hamburg: Deutsches Orient Institut (Mitteilungen Band 60/2001). <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/3891730616" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-89173-061-6</a></li> <li>Engin, Ismail & Franz, Erhard (2001). <i>Aleviler / Alewiten. Cilt 3 Band: Siyaset ve Örgütler / Politik und Organisationen.</i> Hamburg: Deutsches Orient Institut (Mitteilungen Band 61/2001). <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/3891730624" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-89173-062-4</a></li> <li>Kehl-Bodrogi, Krisztina (1992). <i>Die Kizilbas/Aleviten. Untersuchungen uber eine esoterische Glaubensgemeinschaft in Anatolien. Die Welt des Islams,</i> (New Series), Vol. 32, No. 1.</li> <li><a href="/wiki/Dimitri_Kitsikis" class="mw-redirect" title="Dimitri Kitsikis">Kitsikis, Dimitri</a> (1999). Multiculturalism in the Ottoman Empire: The Alevi Religious and Cultural Community, in P. Savard & B. Vigezzi eds. <i>Multiculturalism and the History of International Relations</i> Milano: Edizioni Unicopli.</li> <li>Kjeilen, Tore (undated). "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://lexicorient.com/e.o/alevi.htm">Alevism</a> 4 Haziran 2012 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120604000908/http://lexicorient.com/e.o/alevi.htm">arşivlendi</a>.," in the (online) <i>Encyclopedia of the Orient.</i></li> <li>Shankland, David (2003). <i>The Alevis in Turkey: The Emergence of a Secular Islamic Tradition.</i> Curzon Press.</li> <li>White, Paul J., & Joost Jongerden (eds.) (2003). <i>Turkey’s Alevi Enigma: A Comprehensive Overview.</i> Leiden: Brill.</li> <li>Zeidan, David (1999) "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071203091752/http://meria.idc.ac.il/journal/1999/issue4/zeidan.pdf">The Alevi of Anatolia.</a>" Middle East Review of International Affairs 3/4.</li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/K%C4%B1z%C4%B1lba%C5%9F" title="Kızılbaş">Kızılbaş</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkmenler" title="Türkmenler">Türkmenler</a></dt></dl> <ul><li>Bumke, Peter (1979). "<a href="/wiki/K%C4%B1z%C4%B1lba%C5%9F" title="Kızılbaş">Kizilbaş</a>-<a href="/w/index.php?title=Aleviten&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aleviten (sayfa mevcut değil)">Aleviten</a> in <a href="/wiki/Tunceli" title="Tunceli">Tunceli</a> (<a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkei</a>). Marginalität und Häresie." <i>Anthropos</i> 74, 530-548.</li> <li>Gezik, Erdal (2000), Etnik Politik Dinsel Sorunlar Bağlamında <a href="/wiki/Alev%C3%AE" class="mw-redirect" title="Alevî">Alevî</a> <a href="/wiki/T%C3%BCrkler" title="Türkler">Türkler</a>, Ankara.</li> <li>Izady, Mehrdad R. (1992), <i>The Turks : a concise handbook,</i> Washington & London: Taylor & Francis, ss. 170 passim, <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0844817279" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8448-1727-9</a>.</li> <li>Van Bruinessen, Martin, (1996). [Turkish Alevî revival in Turkey.] <i>Middle East Report,</i> No. 200, pp. 7–10. (NB: The on-line version is expanded from its original publication.)</li> <li>–, (1997). <a class="external text" href="https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Osmanlı_İmparatorluğu%27nun_kuruluş_devrinde_Aleviler">"Aslını inkâr eden haramzadedir! The Debate on the Turkish Ethnic Identity of the Turkish Alevis."</a> 5 Kasım 2020 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201105143544/https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu%27nun_kurulu%C5%9F_devrinde_Aleviler">arşivlendi</a>. In K. Kehl-Bodrogi, B. Kellner-Heinkele, & A. Otter-Beaujean (eds), <i>Syncretistic Religious Communities in the Near East</i> (Leiden: Brill).</li> <li>White, Paul J. (2003), “The Debate on the Identity of ‘Alevî Turks’.” In: Paul J. White/Joost Jongerden (eds.) <i>Turkey’s Alevî Enigma: A Comprehensive Overview.</i> Leiden: Brill, pp. 17–32.<a href="/wiki/Alevi" class="mw-redirect" title="Alevi">Alevi</a> <a href="/wiki/Tarikat" title="Tarikat">Tarikat</a> konularında</li> <li>Halm, H. (1982). <i>Die Islamische Lehre: Die Schia und die Alawiten.</i> Zurich.</li> <li>Krisztina Kehl-Bodrogi, Krisztina, & Barbara Kellner-Heinkele, Anke Otter-Beaujean, eds. (1997) <i>Syncretistic Religious Communities in the Near East.</i> Leiden: Brill, pp. 11-18.</li> <li>Moosa, Matti (1988). <i>Twelver Shiites: The islamic scoolars</i> Syracuse University Press.</li> <li>Van Bruinessen, Martin (2005). "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071127103907/http://www.let.uu.nl/~martin.vanbruinessen/personal/publications/religious_practices_in_the_turco.htm">Religious practices in the Turco-Iranian world: continuity and change</a>." French translation published as: "Les pratiques religieuses dans le monde turco-iranien: changements et continuités", <i>Cahiers d'Études sur la Méditerranée Orientale et le Monde Turco-Iranien,</i> no. 39-40, 101-121.</li></ul> </div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&oldid=34066945">https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&oldid=34066945</a>" sayfasından alınmıştır</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C3%96zel:Kategoriler" title="Özel:Kategoriler">Kategori</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Yezdanizm" title="Kategori:Yezdanizm">Yezdanizm</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Yarsanizm" title="Kategori:Yarsanizm">Yarsanizm</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:K%C3%BCrtlerde_dinler" title="Kategori:Kürtlerde dinler">Kürtlerde dinler</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kategoriler: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Webar%C5%9Fiv_%C5%9Fablonu_wayback_ba%C4%9Flant%C4%B1lar%C4%B1" title="Kategori:Webarşiv şablonu wayback bağlantıları">Webarşiv şablonu wayback bağlantıları</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:ISBN_sihirli_ba%C4%9Flant%C4%B1s%C4%B1n%C4%B1_kullanan_sayfalar" title="Kategori:ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar">ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Sayfa en son 20.20, 21 Ekim 2024 tarihinde değiştirildi.</li> <li id="footer-info-copyright">Metin <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr">Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı</a> altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/tr">Kullanım Şartlarını</a> ve <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/tr">Gizlilik Politikasını</a> kabul etmiş olursunuz.<br />Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> tescilli markasıdır.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik politikası</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda">Vikipedi hakkında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedi:Genel_sorumluluk_reddi">Sorumluluk reddi</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kuralları</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Geliştiriciler</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/tr.wikipedia.org">İstatistikler</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Çerez politikası</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//tr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ehl-i_Hak&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil görünüm</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-k2d95","wgBackendResponseTime":529,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.258","walltime":"0.338","ppvisitednodes":{"value":964,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":32158,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":445,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":19991,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 265.523 1 -total"," 47.86% 127.074 1 Şablon:Kaynakça"," 28.16% 74.781 1 Şablon:Şiilik"," 27.08% 71.904 1 Şablon:Sidebar_with_collapsible_lists"," 18.28% 48.532 2 Şablon:Kitap_kaynağı"," 13.56% 36.002 7 Şablon:Web_kaynağı"," 11.06% 29.358 1 Şablon:Daha_fazla"," 8.08% 21.467 2 Şablon:Renk"," 7.27% 19.304 2 Şablon:İfsubst"," 6.69% 17.763 1 Şablon:Kaynak_başı"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.106","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3037906,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-k2d95","timestamp":"20241127151531","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ehl-i Hak","url":"https:\/\/tr.wikipedia.org\/wiki\/Ehl-i_Hak","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7485854","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7485854","author":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia projelerine katk\u0131da bulunanlar"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-11-22T14:21:20Z","headline":"\u00e7o\u011funlukla \u0130ran\u2019da yayg\u0131n olan, heterodoks bir \u015ei\u00ee inan\u0131\u015f\u0131"}</script> </body> </html>