Lof van de Snelheid, Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 11

<!DOCTYPE html> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="nl" xml:lang="nl"> <head> <title>Lof van de Snelheid, Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 11 - DBNL</title> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1"/> <meta name="description" content="Op deze pagina lees je de tekst 'Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 11'"/> <meta name="keywords" lang="nl" content="Lof van de Snelheid, Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 11"/> <meta name="dc.creator" content="DBNL"/> <meta name="dc.publisher" content="DBNL"/> <meta name="dc.subject" content="Letterkunde, 20e eeuw"/> <meta name="dc.language" content="nl"/> <meta name="title" content="Lof van de Snelheid, Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 11 - DBNL"/> <meta property="og:site_name" content="DBNL" /> <meta property="og:title" content="Lof van de Snelheid, Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 11 - DBNL" /> <meta name="twitter:card" content="summary" /> <meta name="twitter:site" content="@dbnl" /> <meta name="twitter:title" content="Lof van de Snelheid, Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 11 - DBNL" /> <link rel="apple-touch-icon" sizes="57x57" href="/apple-touch-icon-57x57.png" /> <link rel="apple-touch-icon-precomposed" sizes="57x57" href="/apple-touch-icon-precomposed.png" /> <link rel="apple-touch-icon" sizes="60x60" href="/apple-touch-icon-60x60.png" /> <link rel="apple-touch-icon" sizes="72x72" href="/apple-touch-icon-72x72.png" /> <link rel="apple-touch-icon" sizes="76x76" href="/apple-touch-icon-76x76.png" /> <link href="/css/print.css?20220928-1335" media="print" rel="stylesheet" /> <link href="/css/_settings.css?20230110-1233" media="screen" rel="stylesheet" /> <link href="/css/dbnl.css?20240730-1356" media="screen" rel="stylesheet" /> <link href="/css/header.css?20231026-1425" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/footer.css?20230530-1222" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/grid.css?20200730-1624" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/font.css?20240108-1242" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/subnav.css?20240108-1242" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/fixbox.css?20230327-1103" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/tabel.css?20240530-1439" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/form.css?20240902-900" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/titelpaginas.css?20220531-749" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/autocomplete.css?20220112-1144" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/magnific.css?20231026-1425" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/fixedsticky.css?20200826-1700" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/tekst.css?20240108-1242" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/chosen.css?20220928-1335" media="all" rel="stylesheet" /> <link href="/css/zoek.css?20231026-1425" media="all" rel="stylesheet" /> <script src="/js/jquery-3.5.0.min.js"></script> <script src="/js/jquery-ui.min.js"></script> <script src="/js/jquery.scrollto.js"></script> <script src="/js/fixedsticky.js"></script> <script src="/js/jquery.cycle.min.js"></script> <script src="/js/jwplayer/jwplayer.js"></script> <script src="/js/jquery.media.js"></script> <script src="/js/chosen.jquery.min.js"></script> <script src="/js/magnific.js"></script> <script src="/js/ajax-chosen.jquery.min.js"></script> <link rel="stylesheet" href="/css/jvectormap/jquery-jvectormap-2.0.3.css" /> <script src="/js/jvectormap/jquery-jvectormap-2.0.3.min.js"></script> <script src="/js/functions.js?20240304-1017"></script>  <script> var _paq = window._paq = window._paq || []; /* tracker methods like "setCustomDimension" should be called before "trackPageView" */ _paq.push(['trackPageView']); _paq.push(['enableLinkTracking']); (function() { var u="https://webstatistieken.kb.nl/"; _paq.push(['setTrackerUrl', u+'matomo.php']); _paq.push(['setSiteId', '13']); var d=document, g=d.createElement('script'), s=d.getElementsByTagName('script')[0]; g.async=true; g.src=u+'matomo.js'; s.parentNode.insertBefore(g,s); } )(); </script>  <script type="application/ld+json"> { "@context": "https://schema.org", "@type": "PublicationVolume", "@id": "https://www.dbnl.org/tekst/_nie012199301_01/_nie012199301_01_0031.php", "name": "Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 11", "genre": ["sec - letterkunde"], "url": "https://www.dbnl.org/tekst/_nie012199301_01/_nie012199301_01_0031.php", "author": [ { "@type": "Organisation", "name": "tijdschrift Nieuw Letterkundig Magazijn [tijdschrift]", "url": "https://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=_nie012" } ], "isPartOf": { "@type": "CreativeWork", "name": "Nieuw Letterkundig Magazijn", "url": "https://www.dbnl.org/titels/titel.php?id=_nie012nieu01" }, "image": "https://www.dbnl.org/tekst/_nie012199301_01/_nie012199301_01_tpg.gif", "inLanguage": "nl", "datePublished": "1993", "identifier": "_nie012199301" } </script> </head> <body> <nav class="skiplinks" aria-labelledby="SkipNavigationHeading" > <h2 id="SkipNavigationHeading" >Skiplinks</h2> <ul> <li><a tabindex="1" href="#content" >Tekst</a></li> <li><a tabindex="1" href="#subnav" id="opensubnav" >Verantwoording en downloads</a></li> <li><a tabindex="1" href="#tekst_en_noten" >Doorverwijzing en noten</a></li> </ul> </nav> <div id="container" class="grid-container"> <header id="top" class="row"> <div class="header_logo"> <div> <a href="/" class="logo-dbnl" aria-labelledby="logodbnl labelhomepage" > <img id="logodbnl" src="/images/logo.svg" alt="Logo DBNL" width="360" height="52" aria-labelledby="logodbnl labelhomepage" > <span id="labelhomepage" class="hidden" >Ga naar de homepage</span> </a> </div> </div> <div class="header_logo_s"> <div> <a href="/" class="logo-dbnl" aria-labelledby="logodbnl labelhomepage" > <img src="/images/logoklein.svg" alt="Logo DBNL" width="130" height="52" aria-labelledby="logodbnl labelhomepage" > </a> </div> </div> <nav id="mainnav" aria-labelledby="mainmenu-heading"><h2 id="mainmenu-heading">Hoofdmenu</h2><button class="nav-trigger" aria-haspopup="true" aria-expanded="false" aria-label="menu openen">Menu <img alt="menu openen" class="icon-menu" src="/images/icons/dbnl-menu-icon-24x24-nomargins.svg" aria-hidden="true"/></button><div class="nav"><ul> <li id="Literatuur_&_taal"><a aria-haspopup="true" aria-expanded="false" href="#Literatuur_&_taal">Literatuur & taal</a><ul class="nav-dropdown" aria-label="Literatuur & taal"> <li><a href="/auteurs/index.php">Auteurs</a></li> <li><a href="/titels/index.php">Beschikbare titels</a></li> <li><a href="/letterkunde/index.php">Literatuur</a></li> <li><a href="/taalkunde/index.php">Taalkunde</a></li> <li><a href="/letterkunde/limburg/index.php">Collectie Limburg</a></li> <li><a href="/letterkunde/fries/index.php">Collectie Friesland</a></li> <li><a href="/letterkunde/suriname/index.php">Collectie Suriname</a></li> <li><a href="/letterkunde/zuidafrika/index.php">Collectie Zuid-Afrika</a></li> </ul></li> <li id="Selecties"><a aria-haspopup="true" aria-expanded="false" href="#Selecties">Selecties</a><ul class="nav-dropdown" aria-label="Selecties"> <li><a href="/onzekinderboeken/index.php">Collectie jeugdliteratuur</a></li> <li><a href="/basisbibliotheek/index.php">Basisbibliotheek</a></li> <li><a href="/titels/tijdschriften/titels_tijdschriften.php">Tijdschriften/jaarboeken</a></li> <li><a href="/titels/titels_naslagwerken.php">Naslagwerken</a></li> <li><a href="/letterkunde/ebooks/index.php">Collectie e-books</a></li> <li><a href="/letterkunde/pd/index.php">Collectie publiek domein</a></li> <li><a href="/calendarium/index.php">Calendarium</a></li> <li><a href="/atlas/index.php">Atlas</a></li> </ul></li> <li id="Periode"><a aria-haspopup="true" aria-expanded="false" href="#Periode">Periode</a><ul class="nav-dropdown" aria-label="Periode"> <li><a href="/titels/index.php?c=15">Middeleeuwen</a></li> <li><a href="/titels/index.php?c=17">Periode 1550-1700</a></li> <li><a href="/titels/index.php?c=18">Achttiende eeuw</a></li> <li><a href="/titels/index.php?c=19">Negentiende eeuw</a></li> <li><a href="/titels/index.php?c=20">Twintigste eeuw</a></li> <li><a href="/titels/index.php?c=21">Eenentwintigste eeuw</a></li> </ul></li> </ul> </div> </nav> </header> <main class="row"> <div class="subnav-trigger-label"><span class="subnav-label-head">Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 11 <span>(1993)</span></span><div><button><span class="hide" id="subnav-label-sluit" aria-hidden="true">sluit </span>verantwoording en downloads</button></div></div>  <input type="checkbox" id="subnav-trigger"/> <aside id="site-nav" class="col-2 leeg"> <h2 class="hidden" >Informatie terzijde</h2> <nav id="subnav"> <div id="leftnavstickydiv"> <ul class="nav"><li><a href="colofon.php">Verantwoording</a></li><li><a href="index.php">Inhoudsopgave</a> </li></ul><br/><div class="asiderow" ><h3 class="label">Downloads</h3><p><span class="icon-text goud"> </span><a href='/tekst/_nie012199301_01/_nie012199301_01.pdf' download>PDF van tekst (1,75 MB)</a> </p> <p> <a href="/nieuws/xml.php?id=_nie012199301" download><span class="icon-xml goud" style="padding:4px 4px 4px 2px;"><svg viewBox="0 0 16 16" width="12" height="14" preserveAspectRatio="none" ><image xlink:href="/images/icons/icoon-xml_goud.svg#xml" alt="Download XML" width="16" height="16"/></svg></span>XML (0,22 MB)</a> </p><p> <a href="/nieuws/text.php?id=_nie012199301" download><span class="icon-xml goud" style="padding:4px 4px 4px 2px;"><svg viewBox="0 0 16 16" width="12" height="14" preserveAspectRatio="none" ><image xlink:href="/images/icons/icoon-textdoc_goud.svg#xml" alt="Download tekst" width="16" height="16"/></span></svg>tekstbestand</a> </p></div><br/><hr/><br/><form action="zoek.php" name="titel_keuze" id="titel_keuze" method="get" class="mainsearchform"><input type="hidden" value="1" name="page"/><input type="hidden" name="pageSize" value="50"/><input type="hidden" name="categorie" value="titel"/><input type="hidden" value="ti_id:_nie012199301" name="fq" id="fq"/><label class="hidden" for="searchquery">Vul zoekterm(en) in</label><span><input id="searchquery" type="search" name="zoek" class="titel_links" placeholder="Doorzoek de hele tekst" value=""></span><button class="icon-search"><img class="icon-search" alt="doorzoek de tekst" src="/images/icons/dbnl-search-icon-16x16-nomargins-white.svg" aria-hidden="true"><span class="hidden" >Doorzoek de hele tekst</span></button></form><br/><hr /><div class="asiderow" ><h3 class="label">Genre</h3>sec - letterkunde<br /></div><div class="asiderow" ><h3 class="label">Subgenre</h3>tijdschrift / jaarboek<br /></div><br/><hr/><p>In samenwerking met:</p><p><a rel="external" href="https://www.mdnl.nl/" target="_blank"><img src="/images/logo/logo_mnl__01.png"/> <span>(opent in nieuw venster)<img src="/images/icons/dbnl-externallink-icon-16x16-nomargins.svg" aria-hidden="true" ></span></a></p><p class="copyright small">© zie <a href="/titels/gebruiksvoorwaarden.php?id=_nie012199301">Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden</a>.</p> </div> </nav> </aside> <div class="col-1 leeg"> </div> <div id="right" class="col-9 "> <div class="mainsearch-wrapper"> <label id="prefilter_select_label" for="prefilter_select" class="hidden">Selecteer waarin je wilt zoeken</label> <select name="prefilter_select" id="prefilter_select" class="mainsearchselect"> <option data-value='' value="">Zoek alles</option> <option data-value='auteurs' value="auteurs">Zoeken naar auteurs</option> <option data-value='titels' value="titels">Zoeken naar titels</option> <option data-value='teksten' value="teksten">Zoeken in teksten</option> </select> <form method="get" onsubmit="submitZoek()" action="/zoeken/zoekeninteksten/index.php" class="mainsearch "> <div class="mainsearchform "> <span><label for="zoek">Zoek naar auteurs, titels en in teksten</label><input name="zoek" id="zoek" placeholder="Zoek naar auteurs, titels en in teksten" class="ui-autocomplete-input" autocomplete="off" type="search" value="" /></span> <button id="button-mainsearch"><img class="icon-search" alt="zoek" src="/images/icons/dbnl-search-icon-16x16-nomargins-white.svg" aria-hidden="true" /><span class="icon-search-label">Zoeken</span></button> </div> <input type="hidden" name="prefilter" value=""/><input type="hidden" id="subform_values" name="subform_values" value=""/><input type="hidden" name="f_id" id="f_id"/><input type="hidden" name="size" id="list_size" value="10" /><input type="hidden" name="sort" id="sort" value="relevantie" /><input type="hidden" name="weergave" id="weergave" value="lijst" /> </form> </div> <div class="row tekst"> <nav id="breadcrumbs" aria-label="Breadcrumb"> </nav> </div> <article id="content"> <div class="row tekst"> <header id="contentheader"> <h1 class="head1"><a id="contentanchor" href="index.php">Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 11</a></h1>(1993)<span class="titelkaart_min">–</span><a href="/auteurs/auteur.php?id=_nie012"> [tijdschrift] Nieuw Letterkundig Magazijn</a><span class="titelkaart_min">–</span><a href="/titels/gebruiksvoorwaarden.php?id=_nie012199301"><img class="rechtenstatus" alt="rechtenstatus" src="/images/icons/icon_copyright.svg" /> Auteursrechtelijk beschermd</a><br/><br/> </header> <div class="prevnext justify fixedsticky"><a class="label" href="_nie012199301_01_0030.php">Vorige</a> <a class="label" href="_nie012199301_01_0032.php">Volgende</a></div> <table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" id="tekst_en_noten"> <tr> <td id="text"> <div class="contentholder"></td><td name="right" id="right"></td></tr><tr><td id="text"><div class="contentholder"> <interp type="primair" value="herb001"></interp> <a name="30"></a> <h3>Lof van de Snelheid</h3> <p>Niets is zo snel als het gedicht. Terwijl het proza zijn vuist uitsteekt voor een vuistslag heeft het gedicht die vuistslag reeds toegediend.</p> <p class="indent">De snelheid van het gedicht gaat die van de hemellichamen te boven. Sneller dan het oog is het gedicht. Het boort zich als een blikseminslag vlak naast ons in de grond en we worden erdoor getroffen voor we de flits zelfs maar gezien hebben.</p> <p class="indent">Het gedicht snelt weg uit zijn wieg zogauw het geboren is en is door niemand meer in te halen. Het stijgt even snel omhoog als het daalt, bereikt de bergtoppen bij het ochtendgloren en zit een ogenblik later weer in het dal. Het ene moment loopt het over een landweg om het volgende ogenblik tussen de sterren van de melkweg rond te wentelen.</p> <p class="indent">Al het andere in de wereld is traag en langzaam in vergelijking met het gedicht. Iemand die denkt dat hij </p></div></td><td name="right" id="right"></td></tr><tr><td id="text"><div class="contentholder"><span class="hidden"> [pagina 32] </span> <div aria-hidden="true" class="pb" id="p32">[p. 32]</div></div></td><td name="right" id="right"></td></tr><tr><td id="text"><div class="contentholder"><p>het heeft zien staan bij de kruising van een weg moet zich snel omdraaien om het te zien wegvaren over zee, onbereikbaar en reeds in een andere wereld.</p> <p class="indent">Het proza zoekt omstandig zijn weg. Het opent een deur en gaat aan tafel. Het wandelt van vertrek naar vertrek, gaat het huis uit en loopt over straat. Het gedicht is ineens in alle vertrekken en in alle straten tegelijk. Niet alleen opent het geen deuren: het gaat door alle deuren heen. Het bewandelt de aarde en het luchtruim tegelijkertijd. Als het in de ene stad is, is het tegelijk in een andere. Als iemand het tegenkomt in Parijs ziet de ander het op hetzelfde moment in Londen.</p> <p class="indent">Snel wisselt het van gedaante. Het ene moment is het een boom, het andere moment een leeuw of een melkweg. Het is een pijl die gestaag op weg is en alle doelen tegelijk raakt. Het raakt de hielen aan van de snelste ster en reist mee in de schoot van de stormwind.</p> <p class="indent">Wonderbaarlijk zijn de getuigenissen over de snelheid van het gedicht. De ene eeuw hoort het en de andere eeuw hoort het. Het vliegt vooruit en het vliegt achteruit. Iemand ziet het aanspoelen op het strand en de ander vindt het ingekerfd in steen. Het heeft een Griekse tongval, zegt de een. Nee, zegt de ander, het is Sanskriet dat ik hoor.</p> <p class="indent">Het gedicht is een rivier die voorbij stroomt maar zij die van het water willen drinken vinden het stilstaand in een meer. Het is een dravend paard maar de ruiter zoekt het en vindt het slapend in de stal.</p> <p class="indent">Het waait het kaf op de dorsvloer omhoog maar tegelijk breekt het paleizen tot de grond toe af. Onverwachts komt het en onverwachts gaat het en werpt degene die het ontmoet na een korte worsteling op de grond.</p> <p class="indent">Voor ieders verbaasde ogen verlicht het gedicht de paleizen van de koningen en de hutten van de armen. Nergens is het geheel afwezig. Het vliegt door de hel van Dante en door de onderwereld van Vergilius. Het verbrijzelt met zijn adem de rots waaraan Prometheus hangt en rukt haastig de hellehond uit de omklemming van de Styx. Het lijkt zich op oneindige afstand van ons te bevinden, maar als we onze hand uitstrekken raken we het aan. We herkennen het steeds opnieuw in welke vermomming het zich ook aan ons vertoont. Het gedicht zit aan de rand van onze handen en tegelijkertijd bevindt het zich middenin het brein van de kosmos.</p> <p class="indent">Leo Herberghs</p> <br> <br> <img src="_nie012199301ill16.gif" alt="illustratie"><br> <br> </div></td><td id="right" name="right"> <div ID="noten-kolom" class="noten-kolom"> <div class="noten-blok"> <h3 class="align-top-noten"></h3></div><div class="noten-blok"></div><div class="noten-blok"></div> </div> </td></tr></div> </td> </tr> </table> <br/> <div class="prevnext justify "><a class="label" href="_nie012199301_01_0030.php">Vorige</a> <a class="label" href="_nie012199301_01_0032.php">Volgende</a></div></div> </article> </div> </main> <footer class="row donkerblauw-bg"> <section> <h2 class="hidden" id="headerfooternavigation">Footer navigatie</h2> <div class="col-10"> <div class="footersection leftcolumn"> <span class="dbnllogospan"> <img class="dbnllogo compactlogo" alt="Logo DBNL" src="/images/DBNL-logo-compact-diapositief-RGB.svg"/> <img class="dbnllogo biglogo" src="/images/DBNL-logo-uitgebreid-compact-diapositief-RGB.svg" alt="Logo DBNL"/> </span> </div> <nav aria-labelledby="headerfooternavigation"> <div class="footersection"> <h3>Over DBNL</h3> <ul> <li> <a href="/overdbnl/index.php">Wat is DBNL?</a> </li> <li> <a href="/overdbnl/organisatie.php">Over ons</a> </li> <li> <a href="/overdbnl/selectie.php">Selectie- en editieverantwoording</a> </li> </ul> </div> <div class="footersection"> <h3>Voor gebruikers</h3> <ul> <li> <a href="/overdbnl/copyright.php">Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use</a> </li> <li> <a href="/overdbnl/rechthebbenden.php">Informatie voor rechthebbenden</a> </li> <li> <a href="/overdbnl/disclaimer.php">Disclaimer</a> </li> <li> <a href="/overdbnl/privacyverklaring.php">Privacy</a> </li> <li> <a href="/toegankelijkheid/index.php">Toegankelijkheid</a> </li> </ul> </div> <div class="footersection"> <h3>Contact</h3> <ul> <li> <a href="/overdbnl/vragen.php">Contactformulier</a> </li> <li> <a href="/overdbnl/faq.php">Veelgestelde vragen</a> </li> <li> <a href="/overdbnl/stages.php">Vacatures</a> </li> </ul> <img class="dbnllogo compactlogo tablet" alt="Logo DBNL" src="/images/DBNL-logo-compact-diapositief-RGB.svg"/> </div> </nav> </div> <div class="col-10 partnerlogos"> <div class="footersection partners"> <h3>Partners</h3> </div> <div class="footersection"> <span class="partnerspan"> <a href="https://www.kb.nl"> <span class="hidden">Ga naar kb.nl</span> <img class="partnerlogo kblogo" alt="logo KB" aria-hidden="true" src="/images/logos_partners/KB_logo.svg"/> </a> </span> </div> <div class="footersection"> <span class="partnerspan"> <a href="https://www.taalunie.org"> <span class="hidden">Ga naar taalunie.org</span> <img class="partnerlogo tulogo" alt="logo TaalUnie" aria-hidden="true" src="/images/logos_partners/TaalUnie_logo.svg" width="100"/> </a> </span> </div> <div class="footersection"> <span class="partnerspan"> <a href="https://vlaamse-erfgoedbibliotheken.be"> <span class="hidden">Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be</span> <img class="partnerlogo veblogo" alt="logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken" aria-hidden="true" src="/images/logos_partners/Vlaamse_erfgoed_bieb_logo.svg" width="100"/> </a> </span> </div> </div> </section> </footer><div id="footerarrow"/> </div> <div id="interp"><div class="interp"><h3>Over het gehele werk</h3><h4>titels</h4><ul><li><p> <a href="/titels/titel.php?id=_nie012nieu01" target="_blank">Nieuw Letterkundig Magazijn</a></p></li></ul><br/><h3>Over dit hoofdstuk/artikel</h3><h4>auteurs</h4><ul><li><p> <a href="/auteurs/auteur.php?id=herb001" target="_blank">Leo Herberghs</a></p></li></ul><br/></div></div> </div> </body> </html>

CINXE.COM

Lof van de Snelheid, Nieuw Letterkundig Magazijn. Jaargang 11 - DBNL