CINXE.COM

ზამბია - ვიკიპედია

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ka" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ზამბია - ვიკიპედია</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )kawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","იანვარი","თებერვალი","მარტი","აპრილი","მაისი","ივნისი","ივლისი","აგვისტო","სექტემბერი","ოქტომბერი","ნოემბერი","დეკემბერი"],"wgRequestId":"42d065f1-1e6d-424c-a4ab-9e3bd205d74c","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ზამბია","wgTitle":"ზამბია","wgCurRevisionId":4702310,"wgRevisionId":4702310,"wgArticleId":14142,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages with non-numeric formatnum arguments","CS1-ის შეცდომები: აკლია პერიოდული გამოცემა","გასაახლებელი ინფოდაფა", "ერთა თანამეგობრობის წევრი ქვეყნები","აფრიკის ქვეყნები","ინგლისურენოვანი ქვეყნები","გაეროს წევრი სახელმწიფოები","ზღვაზე გასასვლელის არმქონე სახელმწიფოები"],"wgPageViewLanguage":"ka","wgPageContentLanguage":"ka","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ზამბია","wgRelevantArticleId":14142,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":4702310,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ka","pageLanguageDir":"ltr", "pageVariantFallbacks":"ka"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q953","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready", "skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.switcher","ext.gadget.pgnviewer","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging", "ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ka&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/1200px-Flag_of_Zambia.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/800px-Flag_of_Zambia.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/640px-Flag_of_Zambia.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ზამბია - ვიკიპედია"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ka.m.wikipedia.org/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="რედაქტირება" href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ვიკიპედია (ka)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ka.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ka"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ვიკიპედია-ის არხი Atom" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ზამბია rootpage-ზამბია skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">შინაარსზე გადასვლა</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="მთავარი მენიუ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">მთავარი მენიუ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">მთავარი მენიუ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ნავიგაცია </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" title="გახსენით მთავარი გვერდი [z]" accesskey="z"><span>მთავარი გვერდი</span></a></li><li id="n-თემატური-ძიება" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98"><span>თემატური ძიება</span></a></li><li id="n-რჩეული-სტატიები" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>რჩეული სტატიები</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="შემთხვევითი გვერდის გახსნა. [x]" accesskey="x"><span>შემთხვევითი გვერდი</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>ახალი გვერდები</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> მონაწილეობა </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-ინფორმაცია" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>ინფორმაცია</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="სად გავიგოთ."><span>დახმარება</span></a></li><li id="n-ფორუმი" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98"><span>ფორუმი</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედიაში ბოლო ცვლილებების სია. [r]" accesskey="r"><span>ბოლო ცვლილებები</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ვიკიპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ka.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.5em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="თავისუფალი ენციკლოპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ka.svg" width="130" height="14" style="width: 8.125em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ძიება</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ძიება ვიკიპედია" aria-label="ძიება ვიკიპედია" autocapitalize="sentences" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="სპეციალური:ძიება"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ძიება</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="პირადი ხელსაწყოები"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="გვერდის შრიფტის ზომის, სიგანისა და ფერის შეცვლა" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="იერსახე" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">იერსახე</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&amp;uselang=ka" class=""><span>შემოწირულობები</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&amp;returnto=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი" class=""><span>ანგარიშის შექმნა</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&amp;returnto=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o" class=""><span>შესვლა</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="მეტი შესაძლებლობა" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="პირადი ხელსაწყოები" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">პირადი ხელსაწყოები</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="მომხმარებლის მენიუ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&amp;uselang=ka"><span>შემოწირულობები</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&amp;returnto=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ანგარიშის შექმნა</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&amp;returnto=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>შესვლა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> გვერდები სისტემიდან გამოსული რედაქტორებისათვის <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" aria-label="რედაქტირების შესახებ მეტის გაგება"><span>გაიგეთ მეტი</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="რედაქტირებების სია შესრულებული ამ IP მისამართიდან [y]" accesskey="y"><span>წვლილი</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90" title="დისკუსია ამ ip მისამართის წაშლის შესახებ [n]" accesskey="n"><span>განხილვა</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eდამალვა\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"ka\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv class=\"layout plainlinks\" align=\"right\"\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.facebook.com/georgianwikipedia\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/18px-Facebook_icon.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"18\" height=\"18\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/27px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/36px-Facebook_icon.svg.png 2x\" data-file-width=\"256\" data-file-height=\"256\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.instagram.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/17px-Instagram_icon.png\" decoding=\"async\" width=\"17\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/26px-Instagram_icon.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/34px-Instagram_icon.png 2x\" data-file-width=\"5001\" data-file-height=\"5001\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.twitter.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/12px-Twitter_logo_initial.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"12\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/18px-Twitter_logo_initial.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/24px-Twitter_logo_initial.svg.png 2x\" data-file-width=\"50\" data-file-height=\"69\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\n\u003Cp\u003E\u003Cbr /\u003E\n\u003C/p\u003E\n\u003Cdiv id=\"wle-banner\" class=\"plainlinks\" style=\"background:white; border:3px solid #21ABCD; margin: 0 auto 1em auto; font-size: 120%; overflow: hidden; text-align: center; padding: 0.5ex;\"\u003E\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/100px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"100\" height=\"108\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/150px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/200px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"512\" data-file-height=\"555\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cfigure class=\"mw-halign-right\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/\" title=\"wmge:\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/90px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"90\" height=\"90\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/135px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/180px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"2329\" data-file-height=\"2329\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cb\u003Eჩაერთეთ კონკურსში \u003Cbr /\u003E\u003Cbig\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" class=\"extiw\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cfont color=\"#0000FF\"\u003E„ვიკიპედიის აზიის თვე“,\u003C/font\u003E\u003C/a\u003E\u003C/big\u003E \u003Cbr /\u003Eშექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზები!\u003C/b\u003E\u003C/div\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="სარჩევი" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">სარჩევი</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">დამალვა</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">შესავალი</div> </a> </li> <li id="toc-გეოგრაფია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#გეოგრაფია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>გეოგრაფია</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-გეოგრაფია-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „გეოგრაფია“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-გეოგრაფია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ტერიტორია_და_საზღვრები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ტერიტორია_და_საზღვრები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>ტერიტორია და საზღვრები</span> </div> </a> <ul id="toc-ტერიტორია_და_საზღვრები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-რელიეფი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#რელიეფი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>რელიეფი</span> </div> </a> <ul id="toc-რელიეფი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-გეოლოგია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#გეოლოგია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>გეოლოგია</span> </div> </a> <ul id="toc-გეოლოგია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სასარგებლო_წიაღისეული" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სასარგებლო_წიაღისეული"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>სასარგებლო წიაღისეული</span> </div> </a> <ul id="toc-სასარგებლო_წიაღისეული-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-კლიმატი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#კლიმატი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>კლიმატი</span> </div> </a> <ul id="toc-კლიმატი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-შიდა_წყლები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#შიდა_წყლები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>შიდა წყლები</span> </div> </a> <ul id="toc-შიდა_წყლები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მიწები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მიწები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>მიწები</span> </div> </a> <ul id="toc-მიწები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ფლორა_და_ფაუნა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ფლორა_და_ფაუნა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.8</span> <span>ფლორა და ფაუნა</span> </div> </a> <ul id="toc-ფლორა_და_ფაუნა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ისტორია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ისტორია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>ისტორია</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ისტორია-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „ისტორია“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-ისტორია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ჩრდილოეთ_როდეზია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ჩრდილოეთ_როდეზია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>ჩრდილოეთ როდეზია</span> </div> </a> <ul id="toc-ჩრდილოეთ_როდეზია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-დამოუკიდებლობის_პერიოდი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#დამოუკიდებლობის_პერიოდი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>დამოუკიდებლობის პერიოდი</span> </div> </a> <ul id="toc-დამოუკიდებლობის_პერიოდი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-პოლიტიკური_წყობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#პოლიტიკური_წყობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>პოლიტიკური წყობა</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-პოლიტიკური_წყობა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „პოლიტიკური წყობა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-პოლიტიკური_წყობა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-სახელმწიფო_წყობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სახელმწიფო_წყობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>სახელმწიფო წყობა</span> </div> </a> <ul id="toc-სახელმწიფო_წყობა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-აღმასრულებელი_ხელისუფლება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#აღმასრულებელი_ხელისუფლება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.1</span> <span>აღმასრულებელი ხელისუფლება</span> </div> </a> <ul id="toc-აღმასრულებელი_ხელისუფლება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-საკანონმდებლო_ხელისუფლება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#საკანონმდებლო_ხელისუფლება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.2</span> <span>საკანონმდებლო ხელისუფლება</span> </div> </a> <ul id="toc-საკანონმდებლო_ხელისუფლება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-შეიარაღებული_ძალები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#შეიარაღებული_ძალები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>შეიარაღებული ძალები</span> </div> </a> <ul id="toc-შეიარაღებული_ძალები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ადმინისტრაციული_დაყოფა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ადმინისტრაციული_დაყოფა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>ადმინისტრაციული დაყოფა</span> </div> </a> <ul id="toc-ადმინისტრაციული_დაყოფა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-დემოგრაფია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#დემოგრაფია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>დემოგრაფია</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-დემოგრაფია-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „დემოგრაფია“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-დემოგრაფია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ეთნიკური_ჯგუფები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ეთნიკური_ჯგუფები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>ეთნიკური ჯგუფები</span> </div> </a> <ul id="toc-ეთნიკური_ჯგუფები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ენა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ენა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>ენა</span> </div> </a> <ul id="toc-ენა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-რელიგია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#რელიგია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>რელიგია</span> </div> </a> <ul id="toc-რელიგია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ეკონომიკა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ეკონომიკა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>ეკონომიკა</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ეკონომიკა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „ეკონომიკა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-ეკონომიკა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-სოფლის_მეურნეობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სოფლის_მეურნეობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>სოფლის მეურნეობა</span> </div> </a> <ul id="toc-სოფლის_მეურნეობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მრეწველობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მრეწველობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>მრეწველობა</span> </div> </a> <ul id="toc-მრეწველობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ტრანსპორტი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ტრანსპორტი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>ტრანსპორტი</span> </div> </a> <ul id="toc-ტრანსპორტი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ტურიზმი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ტურიზმი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>ტურიზმი</span> </div> </a> <ul id="toc-ტურიზმი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ვაჭრობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ვაჭრობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.5</span> <span>ვაჭრობა</span> </div> </a> <ul id="toc-ვაჭრობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-სოციალური_სფერო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#სოციალური_სფერო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>სოციალური სფერო</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-სოციალური_სფერო-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „სოციალური სფერო“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-სოციალური_სფერო-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ჯანდაცვა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ჯანდაცვა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>ჯანდაცვა</span> </div> </a> <ul id="toc-ჯანდაცვა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-განათლება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#განათლება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>განათლება</span> </div> </a> <ul id="toc-განათლება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-მასმედია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#მასმედია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>მასმედია</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-მასმედია-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „მასმედია“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-მასმედია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-რადიო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#რადიო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>რადიო</span> </div> </a> <ul id="toc-რადიო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ტელევიზია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ტელევიზია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>ტელევიზია</span> </div> </a> <ul id="toc-ტელევიზია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ბეჭვდითი_საშუალებები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ბეჭვდითი_საშუალებები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.3</span> <span>ბეჭვდითი საშუალებები</span> </div> </a> <ul id="toc-ბეჭვდითი_საშუალებები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ინტერნეტი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ინტერნეტი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.4</span> <span>ინტერნეტი</span> </div> </a> <ul id="toc-ინტერნეტი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-კულტურა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#კულტურა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>კულტურა</span> </div> </a> <ul id="toc-კულტურა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სპორტი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#სპორტი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>სპორტი</span> </div> </a> <ul id="toc-სპორტი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-დღესასწაულები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#დღესასწაულები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>დღესასწაულები</span> </div> </a> <ul id="toc-დღესასწაულები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ლიტერატურა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ლიტერატურა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>ლიტერატურა</span> </div> </a> <ul id="toc-ლიტერატურა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სქოლიო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#სქოლიო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>სქოლიო</span> </div> </a> <ul id="toc-სქოლიო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="სარჩევი" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="სარჩევის დამალვა/ჩვენება" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">სარჩევის დამალვა/ჩვენება</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ზამბია</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="სხვაენოვან სტატიაზე გადასვლა. ხელმისაწვდომია 246 ენაზე" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-246" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">246 ენა</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D0%B0" title="Замбиа — აფხაზური" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Замбиа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="აფხაზური" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — აჩეხური" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Zambia" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="აჩეხური" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="რჩეული სტატია"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Zambi%C3%AB" title="Zambië — აფრიკაანსი" lang="af" hreflang="af" data-title="Zambië" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="აფრიკაანსი" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — შვეიცარიული გერმანული" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Sambia" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="შვეიცარიული გერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9B%E1%88%9D%E1%89%A2%E1%8B%AB" title="ዛምቢያ — ამჰარული" lang="am" hreflang="am" data-title="ዛምቢያ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ამჰარული" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Zambia" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — არაგონული" lang="an" hreflang="an" data-title="Zambia" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="არაგონული" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — ძველი ინგლისური" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Sambia" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="ძველი ინგლისური" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ობოლო" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Zambia" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="ობოლო" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="जाम्बिया — ანგიკა" lang="anp" hreflang="anp" data-title="जाम्बिया" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ანგიკა" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%8A%D8%A7" title="زامبيا — არაბული" lang="ar" hreflang="ar" data-title="زامبيا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="არაბული" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%8A%D8%A7" title="زامبيا — Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="زامبيا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%8A%D8%A7" title="زامبيا — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="زامبيا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ასტურიული" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Zambia" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ასტურიული" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Zambia" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — აზერბაიჯანული" lang="az" hreflang="az" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="აზერბაიჯანული" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="زامبیا — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="زامبیا" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Замбия — ბაშკირული" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Замбия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="ბაშკირული" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ბალინური" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Zambia" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="ბალინური" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Sambia" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Zamb%C4%97j%C4%97" title="Zambėjė — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Zambėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Sambya" title="Sambya — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Sambya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%96%D1%8F" title="Замбія — ბელარუსული" lang="be" hreflang="be" data-title="Замбія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ბელარუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%96%D1%8F" title="Замбія — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Замбія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Sambia" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Замбия — ბულგარული" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Замбия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ბულგარული" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="जांबिया — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="जांबिया" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — ბისლამა" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Sambia" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="ბისლამა" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Zambia" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Zanbia" title="Zanbia — ბამბარა" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Zanbia" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="ბამბარა" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="জাম্বিয়া — ბენგალური" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জাম্বিয়া" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ბენგალური" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%9B%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BC%8D" title="ཛམ་བི་ཡ། — ტიბეტური" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཛམ་བི་ཡ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="ტიბეტური" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="জাম্বিয়া — Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="জাম্বিয়া" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ბრეტონული" lang="br" hreflang="br" data-title="Zambia" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ბრეტონული" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Zambija" title="Zambija — ბოსნიური" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Zambija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ბოსნიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8" title="Замби — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Замби" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A0mbia" title="Zàmbia — კატალანური" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Zàmbia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="კატალანური" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Zambia" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Zambia" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8" title="Замби — ჩეჩნური" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Замби" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ჩეჩნური" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — სებუანო" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="სებუანო" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ჩეიენი" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Zambia" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="ჩეიენი" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="زامبیا — ცენტრალური ქურთული" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زامبیا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="ცენტრალური ქურთული" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Zamibia" title="Zamibia — კორსიკული" lang="co" hreflang="co" data-title="Zamibia" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="კორსიკული" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — ყირიმულ-თურქული" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ყირიმულ-თურქული" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Zambie" title="Zambie — ჩეხური" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Zambie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ჩეხური" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Zambi%C3%B4" title="Zambiô — კაშუბური" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Zambiô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="კაშუბური" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8" title="Замби — ჩუვაშური" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Замби" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ჩუვაშური" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — უელსური" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Sambia" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="უელსური" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — დანიური" lang="da" hreflang="da" data-title="Zambia" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="დანიური" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Zambia" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — გერმანული" lang="de" hreflang="de" data-title="Sambia" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="გერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Dhambia" title="Dhambia — დინკა" lang="din" hreflang="din" data-title="Dhambia" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="დინკა" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Sambija" title="Sambija — ქვემოსორბული" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Sambija" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ქვემოსორბული" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="जाम्बिया — Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="जाम्बिया" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%92%DE%AC%DE%89%DE%B0%DE%84%DE%A8%DE%87%DE%A7" title="ޒެމްބިއާ — დივეჰი" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ޒެމްބިއާ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="დივეჰი" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ევე" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Zambia" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="ევე" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%96%CE%AC%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1" title="Ζάμπια — ბერძნული" lang="el" hreflang="el" data-title="Ζάμπια" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ბერძნული" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ინგლისური" lang="en" hreflang="en" data-title="Zambia" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ინგლისური" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Zambio" title="Zambio — ესპერანტო" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Zambio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ესპერანტო" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ესპანური" lang="es" hreflang="es" data-title="Zambia" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ესპანური" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — ესტონური" lang="et" hreflang="et" data-title="Sambia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ესტონური" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ბასკური" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Zambia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ბასკური" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A1mbia" title="Zámbia — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Zámbia" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="زامبیا — სპარსული" lang="fa" hreflang="fa" data-title="زامبیا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="სპარსული" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Sammbiya" title="Sammbiya — ფულა" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Sammbiya" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="ფულა" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="რეკომენდირებული სტატია"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — ფინური" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Sambia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ფინური" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Sambia" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — ფარერული" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Sambia" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ფარერული" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Zambie" title="Zambie — ფრანგული" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Zambie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ფრანგული" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Zambia" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — ჩრდილოფრიზიული" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Sambia" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="ჩრდილოფრიზიული" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — დასავლეთფრიზიული" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Sambia" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="დასავლეთფრიზიული" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_tSaimbia" title="An tSaimbia — ირლანდიური" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An tSaimbia" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ირლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — გაგაუზური" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="გაგაუზური" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Zanbi" title="Zanbi — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Zanbi" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Saimbia" title="Saimbia — შოტლანდიური გელური" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Saimbia" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="შოტლანდიური გელური" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — გალისიური" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Zambia" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="გალისიური" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/S%C3%A1mbia" title="Sámbia — გუარანი" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Sámbia" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="გუარანი" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gpe mw-list-item"><a href="https://gpe.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Ghanaian Pidgin" lang="gpe" hreflang="gpe" data-title="Zambia" data-language-autonym="Ghanaian Pidgin" data-language-local-name="Ghanaian Pidgin" class="interlanguage-link-target"><span>Ghanaian Pidgin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%9D%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AB%8D%E0%AA%AC%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE" title="ઝામ્બિયા — გუჯარათი" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ઝામ્બિયા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="გუჯარათი" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gur mw-list-item"><a href="https://gur.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Frafra" lang="gur" hreflang="gur" data-title="Zambia" data-language-autonym="Farefare" data-language-local-name="Frafra" class="interlanguage-link-target"><span>Farefare</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Tambia" title="Yn Tambia — მენური" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Tambia" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="მენური" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — ჰაუსა" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="ჰაუსა" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Zambia" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%96%D7%9E%D7%91%D7%99%D7%94" title="זמביה — ებრაული" lang="he" hreflang="he" data-title="זמביה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ებრაული" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BC%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="ज़ाम्बिया — ჰინდი" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ज़ाम्बिया" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ჰინდი" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Zambia" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Zambija" title="Zambija — ხორვატული" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Zambija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Sambija" title="Sambija — ზემოსორბული" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Sambija" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="ზემოსორბული" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Zanbi" title="Zanbi — ჰაიტიური კრეოლი" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Zanbi" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="ჰაიტიური კრეოლი" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — უნგრული" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Zambia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="უნგრული" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B6%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%AB%D5%A1" title="Զամբիա — სომხური" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Զամբիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="სომხური" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B6%D5%A1%D5%B4%D5%BA%D5%AB%D5%A1" title="Զամպիա — Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Զամպիա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ინტერლინგუალური" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Zambia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ინტერლინგუალური" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — იბანი" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Zambia" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="იბანი" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ინდონეზიური" lang="id" hreflang="id" data-title="Zambia" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ინდონეზიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ინტერლინგი" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Zambia" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ინტერლინგი" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — იგბო" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Zambia" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="იგბო" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ილოკო" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Zambia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ილოკო" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — იდო" lang="io" hreflang="io" data-title="Zambia" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="იდო" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Samb%C3%ADa" title="Sambía — ისლანდიური" lang="is" hreflang="is" data-title="Sambía" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ისლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — იტალიური" lang="it" hreflang="it" data-title="Zambia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="იტალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B6%E3%83%B3%E3%83%93%E3%82%A2" title="ザンビア — იაპონური" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ザンビア" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="იაპონური" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Zambia" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/zambias" title="zambias — ლოჟბანი" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="zambias" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="ლოჟბანი" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — იავური" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Zambia" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="იავური" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — ყარაყალფახური" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="ყარაყალფახური" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Zambya" title="Zambya — კაბილური" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Zambya" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="კაბილური" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Sambii" title="Sambii — Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Sambii" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — კონგო" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Zambia" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="კონგო" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — კიკუიუ" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Zambia" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="კიკუიუ" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Замбия — ყაზახური" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Замбия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ყაზახური" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%91%E1%9F%81%E1%9E%9F%E1%9E%A0%E1%9F%92%E1%9E%9F%E1%9F%86%E1%9E%94%E1%9F%8A%E1%9E%B8" title="ប្រទេសហ្សំប៊ី — ქმერული" lang="km" hreflang="km" data-title="ប្រទេសហ្សំប៊ី" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="ქმერული" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%AC%E0%B2%BF%E0%B2%AF" title="ಜಾಂಬಿಯ — კანადა" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜಾಂಬಿಯ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="კანადა" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9E%A0%EB%B9%84%EC%95%84" title="잠비아 — კორეული" lang="ko" hreflang="ko" data-title="잠비아" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="კორეული" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — ქურთული" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="ქურთული" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Zambi" title="Zambi — კორნული" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Zambi" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="კორნული" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Замбия — ყირგიზული" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Замбия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ყირგიზული" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ლათინური" lang="la" hreflang="la" data-title="Zambia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ლათინური" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — ლუქსემბურგული" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Sambia" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ლუქსემბურგული" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Замбия — ლეზგიური" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Замбия" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ლეზგიური" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Zambia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — განდა" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Zambia" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="განდა" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ლიმბურგული" lang="li" hreflang="li" data-title="Zambia" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ლიმბურგული" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Zambia" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Sambia" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Zambia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ლინგალა" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Zambia" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="ლინგალა" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Zambija" title="Zambija — ლიეტუვური" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Zambija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ლიეტუვური" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Zambeja" title="Zambeja — Latgalian" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Zambeja" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="Latgalian" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Zambija" title="Zambija — ლატვიური" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Zambija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ლატვიური" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Замбия — მოქშა" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Замбия" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="მოქშა" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — მალაგასიური" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Zambia" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="მალაგასიური" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/T%C4%81mipia" title="Tāmipia — მაორი" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Tāmipia" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="მაორი" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — მინანგკაბაუ" lang="min" hreflang="min" data-title="Zambia" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="მინანგკაბაუ" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Замбија — მაკედონური" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Замбија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="მაკედონური" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%82%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%AF" title="സാംബിയ — მალაიალამური" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സാംബിയ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="მალაიალამური" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8" title="Замби — მონღოლური" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Замби" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="მონღოლური" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%93%EA%AF%A5%EA%AF%9D%EA%AF%95%EA%AF%A4%EA%AF%8C%EA%AF%A5" title="ꯓꯥꯝꯕꯤꯌꯥ — მანიპური" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯓꯥꯝꯕꯤꯌꯥ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="მანიპური" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9D%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="झांबिया — მარათჰი" lang="mr" hreflang="mr" data-title="झांबिया" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="მარათჰი" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8" title="Замби — Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Замби" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — მალაიური" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Zambia" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="მალაიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/%C5%BBambja" title="Żambja — მალტური" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Żambja" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="მალტური" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%87%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%98%E1%80%AE%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ဇမ်ဘီယာနိုင်ငံ — ბირმული" lang="my" hreflang="my" data-title="ဇမ်ဘီယာနိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ბირმული" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="زامبیا — მაზანდერანული" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="زامبیا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="მაზანდერანული" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — ქვემოგერმანული" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Sambia" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ქვემოგერმანული" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ქვემოსაქსონური" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Zambia" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ქვემოსაქსონური" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="जाम्बिया — ნეპალური" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जाम्बिया" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="ნეპალური" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="जाम्बिया — ნევარი" lang="new" hreflang="new" data-title="जाम्बिया" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="ნევარი" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ნიდერლანდური" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Zambia" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ნიდერლანდური" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ნორვეგიული ნიუნორსკი" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Zambia" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ნორვეგიული ნიუნორსკი" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ნორვეგიული ბუკმოლი" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Zambia" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ნორვეგიული ბუკმოლი" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Zambia" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nr mw-list-item"><a href="https://nr.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — სამხრეთ ნდებელური" lang="nr" hreflang="nr" data-title="Zambia" data-language-autonym="IsiNdebele seSewula" data-language-local-name="სამხრეთ ნდებელური" class="interlanguage-link-target"><span>IsiNdebele seSewula</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ჩრდილოეთ სოთო" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Zambia" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="ჩრდილოეთ სოთო" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/T%C3%A9%C3%A9hoo%C5%82ts%C3%B3dii_Bik%C3%A9yah" title="Tééhoołtsódii Bikéyah — ნავახო" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Tééhoołtsódii Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ნავახო" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ნიანჯა" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Zambia" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="ნიანჯა" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ოქსიტანური" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Zambia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ოქსიტანური" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Zambii" title="Zambii — Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Zambii" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Zaambiyaa" title="Zaambiyaa — ორომო" lang="om" hreflang="om" data-title="Zaambiyaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="ორომო" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8" title="Замби — ოსური" lang="os" hreflang="os" data-title="Замби" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ოსური" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A8%BE%E0%A8%82%E0%A8%AC%E0%A9%80%E0%A8%86" title="ਜ਼ਾਂਬੀਆ — პენჯაბური" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜ਼ਾਂਬੀਆ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="პენჯაბური" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — პამპანგა" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Zambia" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="პამპანგა" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — პაპიამენტო" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Zambia" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="პაპიამენტო" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Sambia" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="जाम्बिया — პალი" lang="pi" hreflang="pi" data-title="जाम्बिया" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="პალი" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — პოლონური" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Zambia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="პოლონური" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Zambia" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="زیمبیا — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="زیمبیا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%8A%D8%A7" title="زامبيا — პუშტუ" lang="ps" hreflang="ps" data-title="زامبيا" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="პუშტუ" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A2mbia" title="Zâmbia — პორტუგალიური" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Zâmbia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="პორტუგალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Sampiya" title="Sampiya — კეჩუა" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Sampiya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="კეჩუა" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — რუმინული" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Zambia" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="რუმინული" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Замбия — რუსული" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Замбия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="რუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%96%D1%8F" title="Замбія — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Замбія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — კინიარუანდა" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="კინიარუანდა" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="जाम्बिया — სანსკრიტი" lang="sa" hreflang="sa" data-title="जाम्बिया" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="სანსკრიტი" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Замбия — იაკუტური" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Замбия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="იაკუტური" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A1%E1%B1%9F%E1%B1%A2%E1%B1%B5%E1%B1%A4%E1%B1%AD%E1%B1%9F" title="ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ — სანტალი" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱡᱟᱢᱵᱤᱭᱟ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="სანტალი" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A0mbia" title="Zàmbia — სარდინიული" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Zàmbia" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="სარდინიული" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — სიცილიური" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Zambia" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="სიცილიური" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Zambie" title="Zambie — შოტლანდიური" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Zambie" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="შოტლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%8A%D9%85%D8%A8%D9%8A%D8%A7" title="زيمبيا — სინდჰური" lang="sd" hreflang="sd" data-title="زيمبيا" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="სინდჰური" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ჩრდილოეთ საამური" lang="se" hreflang="se" data-title="Zambia" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="ჩრდილოეთ საამური" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Zamb%C3%AFi" title="Zambïi — სანგო" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Zambïi" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="სანგო" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Zambija" title="Zambija — სერბულ-ხორვატული" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Zambija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="სერბულ-ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%81%B8%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%82%83%E1%80%B8" title="မိူင်းၸမ်းပီးယႃး — შანი" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းၸမ်းပီးယႃး" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="შანი" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B7%90%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B6%B6%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="සැම්බියාව — სინჰალური" lang="si" hreflang="si" data-title="සැම්බියාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="სინჰალური" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Zambia" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — სლოვაკური" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Zambia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="სლოვაკური" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Zambija" title="Zambija — სლოვენური" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Zambija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="სლოვენური" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — სამოა" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Zambia" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="სამოა" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — ინარი-საამური" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Sambia" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ინარი-საამური" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — შონა" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Zambia" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="შონა" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Saambiya" title="Saambiya — სომალიური" lang="so" hreflang="so" data-title="Saambiya" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="სომალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ალბანური" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Zambia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ალბანური" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Замбија — სერბული" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Замбија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="სერბული" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/IZambiya" title="IZambiya — სუატი" lang="ss" hreflang="ss" data-title="IZambiya" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="სუატი" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — სამხრეთ სოთოს ენა" lang="st" hreflang="st" data-title="Zambia" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="სამხრეთ სოთოს ენა" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Sambia" title="Sambia — Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Sambia" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — სუნდური" lang="su" hreflang="su" data-title="Zambia" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="სუნდური" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — შვედური" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Zambia" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="შვედური" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — სუაჰილი" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Zambia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="სუაჰილი" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Zambijo" title="Zambijo — Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Zambijo" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Zambia" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AE%BE%E0%AE%AE%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BE" title="சாம்பியா — ტამილური" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சாம்பியா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ტამილური" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Zambia" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="జాంబియా — ტელუგუ" lang="te" hreflang="te" data-title="జాంబియా" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="ტელუგუ" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Замбия — ტაჯიკური" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Замбия" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="ტაჯიკური" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%81%E0%B8%8B%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ประเทศแซมเบีย — ტაილანდური" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศแซมเบีย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="ტაილანდური" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9B%E1%88%9D%E1%89%A2%E1%8B%AB" title="ዛምቢያ — ტიგრინია" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ዛምቢያ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="ტიგრინია" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Zambi%C3%BDa" title="Zambiýa — თურქმენული" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Zambiýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="თურქმენული" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Zambia" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Zambij%C9%99" title="Zambijə — Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Zambijə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tn mw-list-item"><a href="https://tn.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ტსვანა" lang="tn" hreflang="tn" data-title="Zambia" data-language-autonym="Setswana" data-language-local-name="ტსვანა" class="interlanguage-link-target"><span>Setswana</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — თურქული" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="თურქული" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ტაროკო" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Zambia" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="ტაროკო" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — ტსონგა" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="ტსონგა" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Замбия — თათრული" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Замбия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="თათრული" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="კარგი სტატია"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ტუმბუკა" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Zambia" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="ტუმბუკა" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Замбия — უდმურტული" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Замбия" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="უდმურტული" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%89%D9%8A%DB%95" title="زامبىيە — უიღურული" lang="ug" hreflang="ug" data-title="زامبىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="უიღურული" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D1%96%D1%8F" title="Замбія — უკრაინული" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Замбія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="უკრაინული" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="زیمبیا — ურდუ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="زیمبیا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ურდუ" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Zambiya" title="Zambiya — უზბეკური" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Zambiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="უზბეკური" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A0nbia" title="Zànbia — Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Zànbia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Zambii" title="Zambii — Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Zambii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ვიეტნამური" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Zambia" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ვიეტნამური" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Zambiy%C3%A4n" title="Zambiyän — ვოლაპუკი" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Zambiyän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ვოლაპუკი" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — ვარაი" lang="war" hreflang="war" data-title="Zambia" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ვარაი" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Saambi" title="Saambi — ვოლოფური" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Saambi" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ვოლოფური" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%B0%9A%E6%AF%94%E4%BA%9A" title="尚比亚 — ვუ" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="尚比亚" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ვუ" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/EZambia" title="EZambia — ქჰოსა" lang="xh" hreflang="xh" data-title="EZambia" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="ქჰოსა" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ზამბია — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ზამბია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%96%D7%90%D7%9E%D7%91%D7%99%D7%A2" title="זאמביע — იდიში" lang="yi" hreflang="yi" data-title="זאמביע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="იდიში" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — იორუბა" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Zambia" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="იორუბა" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Zambia" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Zambia" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%A5%E2%B4%B0%E2%B5%8E%E2%B4%B1%E2%B5%A2%E2%B4%B0" title="ⵥⴰⵎⴱⵢⴰ — სტანდარტული მაროკოული ტამაზიგხტი" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵥⴰⵎⴱⵢⴰ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="სტანდარტული მაროკოული ტამაზიგხტი" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%B5%9E%E6%AF%94%E4%BA%9A" title="赞比亚 — ჩინური" lang="zh" hreflang="zh" data-title="赞比亚" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ჩინური" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%B0%9A%E6%AF%94%E4%BA%9E" title="尚比亞 — Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="尚比亞" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Zambia" title="Zambia — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Zambia" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%B4%8A%E6%AF%94%E4%BA%9E" title="贊比亞 — კანტონური" lang="yue" hreflang="yue" data-title="贊比亞" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="კანტონური" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/IZambiya" title="IZambiya — ზულუ" lang="zu" hreflang="zu" data-title="IZambiya" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="ზულუ" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q953#sitelinks-wikipedia" title="ენათშორისი ბმულების რედაქტირება" class="wbc-editpage">ბმულების რედაქტირება</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="სახელთა სივრცე"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="იხილეთ შიგთავსის გვერდი [c]" accesskey="c"><span>სტატია</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="გვერდის შიგთავსის განხილვა (ჯერ არაა დაწერილი) [გ]" accesskey="გ"><span>განხილვა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ენის ვარიანტის შეცვლა" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ქართული</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="გადახედვა"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90"><span>შემოწმებული სტატია</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit" title="ამ გვერდის რედაქტირება [v]" accesskey="v"><span>რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit" title="ამ გვერდის წყაროს კოდის რედაქტირება [e]" accesskey="e"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=history" title="ამ გვერდის ბოლო ვერსიები [ი]" accesskey="ი"><span>ისტორია</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ხელსაწყოები" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ხელსაწყოები</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ხელსაწყოები</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> მოქმედებები </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90"><span>შემოწმებული სტატია</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit" title="ამ გვერდის რედაქტირება [v]" accesskey="v"><span>რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit" title="ამ გვერდის წყაროს კოდის რედაქტირება [e]" accesskey="e"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=history"><span>ისტორია</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ძირითადი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:WhatLinksHere/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ყველა ვიკი გვერდის სია, რომლებშიც ეს გვერდია მითითებული [j]" accesskey="j"><span>ბმულები გვერდზე</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:RecentChangesLinked/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" rel="nofollow" title="ბოლო ცვლილებები ამ გვერდთან დაკავშირებულ გვერდებზე [k]" accesskey="k"><span>დაკავშირებული ცვლილებები</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ყველა სპეციალური გვერდის სია [q]" accesskey="q"><span>სპეციალური გვერდები</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;oldid=4702310" title="მუდმივი ბმული გვერდის ამ ვერსიაზე"><span>მუდმივი ბმული</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=info" title="მეტი ინფორმაცია ამ გვერდის შესახებ"><span>გვერდის ინფორმაცია</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:CiteThisPage&amp;page=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;id=4702310&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="ინფორმაცია ამ გვერდის ციტირების შესახებ"><span>გვერდის ციტირება</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%2596%25E1%2583%2590%25E1%2583%259B%25E1%2583%2591%25E1%2583%2598%25E1%2583%2590"><span>შემოკლებული URL-ის მიღება</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%2596%25E1%2583%2590%25E1%2583%259B%25E1%2583%2591%25E1%2583%2598%25E1%2583%2590"><span>QR-კოდის ჩამოტვირთვა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ბეჭდვა/ექსპორტი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90"><span>წიგნის შექმნა</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:DownloadAsPdf&amp;page=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=show-download-screen"><span>გადაწერა PDF ფორმატში</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;printable=yes" title="ამ გვერდის დასაბეჭდი ვერსია [p]" accesskey="p"><span>დასაბეჭდი ვერსია</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> სხვა პროექტებში </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Zambia" hreflang="en"><span>ვიკისაწყობი</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q953" title="მონაცემთა საცავის დაკავშირებული ელემენტის ბმული [g]" accesskey="g"><span>ვიკიმონაცემების ელემენტი</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">იერსახე</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">დამალვა</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ka" dir="ltr"><table class="infobox geography vcard" style="width: 22em; font-size: 88%;border-top:3px solid #AAA;"><tbody><tr class="adr"> <th colspan="3" align="center" class="mergedtoprow" style="line-height:1.2em; padding:0.25em 0.33em 0.33em; font-size:1.25em; border:1px solid #AAA"><span class="fn org country-სახელი">ზამბიის რესპუბლიკა<br /><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> <span lang="">Republic of Zambia</span></span><div style="padding-top:0.25em;"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> <span lang="">Zambia</span><br /><span class="fn org country-სახელი">ზამბია</span></div></th> </tr><tr class="mergedtoprow"> <td class="maptable" colspan="3" align="center" style="padding:0.5em 0;"><table align="center" style="width:100%; background:none;"><tbody><tr> <td align="center" style="width:58%; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Zambia.svg" class="mw-file-description" title="ზამბიის დროშა"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/125px-Flag_of_Zambia.svg.png" decoding="async" width="125" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/188px-Flag_of_Zambia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/250px-Flag_of_Zambia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></td> <td align="center" style="width:auto; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Coat_of_arms_of_Zambia.svg" class="mw-file-description" title="ზამბიის გერბი"><img alt="ზამბიის" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Coat_of_arms_of_Zambia.svg/85px-Coat_of_arms_of_Zambia.svg.png" decoding="async" width="85" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Coat_of_arms_of_Zambia.svg/128px-Coat_of_arms_of_Zambia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Coat_of_arms_of_Zambia.svg/170px-Coat_of_arms_of_Zambia.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="870" /></a></span></td> </tr><tr> <td align="center"><small></small></td> <td align="center"><small></small></td> </tr></tbody></table> </td> </tr><tr> <td colspan="3" style="line-height:1.2em; text-align:center;"><b>დევიზი:&#160;</b>„ერთი ზამბია, ერთი ერი“<br />(<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> <span lang="">One Zambia, One Nation</span>)</td> </tr><tr> <td class="ჰიმნი" colspan="3" style="line-height:1.2em; text-align:center;"><b>ჰიმნი:&#160;</b>„შესდექ და იმღერე ამაყ და თავისუფალ ზამბიაზე“<br />(<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> <span lang="">Stand and Sing of Zambia, Proud and Free</span>)<br /></td> </tr><tr> <td colspan="3" style="text-align:center; padding:0.6em 0em;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Zambia_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description" title="ზამბიის მდებარეობა"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Zambia_%28orthographic_projection%29.svg/250px-Zambia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Zambia_%28orthographic_projection%29.svg/375px-Zambia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Zambia_%28orthographic_projection%29.svg/500px-Zambia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="553" data-file-height="553" /></a><figcaption>ზამბიის მდებარეობა</figcaption></figure> <div style="position:relative; top:0.3em;"><span style="font-size:90%"></span></div> </td> </tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2"><b>დედაქალაქი</b></td><td><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90" title="ლუსაკა">ლუსაკა</a><br /><small><span style="white-space:nowrap;"><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&amp;pagename=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;params=15_25_S_28_17_E_type:country"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="ამ ადგილის რუკები, აეროფოტოები და სხვადასხვა მონაცემები"><span class="latitude">15°25′&#160;ს.&#160;გ.</span> <span class="longitude">28°17′&#160;ა.&#160;გ.</span></span></span><span class="geo-multi-punct">&#xfeff; / &#xfeff;</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="ამ ადგილის რუკები, აეროფოტოები და სხვადასხვა მონაცემები">15.417°&#160;ს.&#160;გ. 28.283°&#160;ა.&#160;გ.</span><span style="display:none">&#xfeff; / <span class="geo">-15.417; 28.283</span></span></span></a></span></span></small> </td></tr> <tr class="mergedbottomrow"> <th colspan="2">უდიდესი ქალაქი</th> <td><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90" title="ლუსაკა">ლუსაკა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%95%E1%83%94" title="კიტვე">კიტვე</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="ნდოლა">ნდოლა</a></td></tr><tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle; white-space:nowrap;">ოფიციალური ენა</th> <td><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლისური</a></td> </tr> <tr> <th colspan="2">მთავრობა</th> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="რესპუბლიკა">რესპუბლიკა</a></td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;">&#160;-&#160;</td> <td style="padding-left:0em;"><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98" title="ზამბიის პრეზიდენტი">პრეზიდენტი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0_%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3" title="ედგარ ლუნგუ">ედგარ ლუნგუ</a></td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <th colspan="3">ფართობი</th> </tr> <tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;">&#160;-&#160;</td> <td style="padding-left:0em;">სულ</td> <td>752 618&#160;კმ<sup>2</sup>&#160;(<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="მსოფლიოს ქვეყნები ფართობის მიხედვით">39-ე</a>)</td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <th colspan="3">მოსახლეობა</th> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;">&#160;-&#160;</td> <td style="padding-left:0em;">2009&#160;შეფასებით</td> <td>12 935 000&#160;(<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" class="mw-redirect" title="მსოფლიოს ქვეყნები მოსახლეობის მიხედვით">71-ე</a>)</td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;">&#160;-&#160;</td> <td style="padding-left:0em;">2010&#160;აღწერა</td> <td>13 092 666&#160;</td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;">&#160;-&#160;</td> <td style="padding-left:0em;">სიმჭიდროვე</td> <td>17,40 კაცი/კმ<sup>2</sup>&#160;(<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="ქვეყნების სია მოსახლეობის სიმჭიდროვის მიხედვით">191-ე</a>)</td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <td colspan="2"><b><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98" title="მთლიანი შიდა პროდუქტი">მშპ</a></b>&#160;(<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="მსყიდველობითი უნარის პარიტეტი">მუპ</a>)</td> <td>2005&#160;შეფასებით</td> </tr> <tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;">&#160;-&#160;</td> <td style="padding-left:0em;">სულ</td> <td>$ 13,025 მილიარდი&#160;(<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%9E-%E1%83%98%E1%83%A1_(PPP)_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" class="mw-redirect" title="ქვეყანათა სია მშპ-ის (PPP) მიხედვით">133-ე</a>)</td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;">&#160;-&#160;</td> <td style="padding-left:0em;">ერთ მოსახლეზე</td> <td>$ 1000&#160;(<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%9E-%E1%83%98%E1%83%A1_(PPP)_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" class="mw-redirect" title="ქვეყანათა სია ერთ სულ მოსახლეზე მშპ-ის (PPP) მიხედვით">168-ე</a>)</td> </tr><tr> <td colspan="2"><b><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ადამიანური განვითარების ინდექსი">აგი</a></b>&#160;(2007)</td> <td>0.403&#160;(დაბალი)&#160;(<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="ქვეყნების სია ადამიანის განვითარების ინდექსის მიხედვით">165-ე</a>)</td> </tr><tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle;">ვალუტა</th> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ზამბიის კვაჩა (ჯერ არაა დაწერილი)">ზამბიის კვაჩა</a> (<code><a href="/wiki/ISO_4217" title="ISO 4217">ZMK</a></code>) </td> </tr><tr> <th colspan="2">დროის სარტყელი</th> <td><a href="/wiki/UTC%2B02:00" title="UTC+02:00">UTC+02:00</a> </td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/ISO_3166-1" title="ISO 3166-1">ქვეყნის კოდი</a></th> <td>ZMB</td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ზედა დონის ეროვნული დომენი">Internet TLD</a></th> <td><a href="/wiki/.zm" title=".zm">.zm</a></td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ქვეყნების სატელეფონო კოდების სია">სატელეფონო კოდი</a></th> <td>260</td> </tr> </tbody></table> <p><b>ზამბია</b> (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> <span lang="">Zambia</span>), ოფიციალურად <b>ზამბიის რესპუბლიკა</b> (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> <span lang="">Republic of Zambia</span>), ყოფილი <b>ჩრდილოეთ როდეზია</b> — <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ზღვაზე გასასვლელის არმქონე სახელმწიფოები">ზღვაზე გასასვლელის არმქონე სახელმწიფო</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთი აფრიკა">სამხრეთ აფრიკაში</a>. 2010 წლის აღწერის თანახმად ქვეყანაში მოსახლეობის რაოდენობა შეადგენს — 13 092 666 ადამიანს.<sup id="cite_ref-census-Zambia_2010_(წინასწარი)_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-census-Zambia_2010_(წინასწარი)-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Citypopulation_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Citypopulation-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Statoids_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Statoids-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-census-Zambia_2010_(საბოლოო)_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-census-Zambia_2010_(საბოლოო)-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ფართობი — 752 614 კმ². </p><p>1964 წლის 24 ოქტომბერს <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" class="mw-redirect" title="დიდი ბრიტანეთი">დიდი ბრიტანეთის</a> <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="პროტექტორატი">პროტექტორატმა</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ჩრდილოეთი როდეზია (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩრდილოეთ როდეზიამ</a> გამოაცხადა დამოუკიდებლობა <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ერთა თანამეგობრობა">ერთა თანამეგობრობის</a> ფარგლებში და ქვეყანას სახელად მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98" title="ზამბეზი">ზამბეზის</a> გამო ზამბია დაარქვა. ქვეყნის დედაქალაქი და ყველაზე უფრო დიდი ქალაქია <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90" title="ლუსაკა">ლუსაკა</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="გეოგრაფია"><span id=".E1.83.92.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A4.E1.83.98.E1.83.90"></span>გეოგრაფია</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="სექციის რედაქტირება:გეოგრაფია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edit section&#039;s source code: გეოგრაფია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Za-map.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Za-map.png/250px-Za-map.png" decoding="async" width="250" height="268" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/af/Za-map.png 1.5x" data-file-width="325" data-file-height="348" /></a><figcaption>ზამბიის რუკა.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Zambia_Topography.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Zambia_Topography.png/250px-Zambia_Topography.png" decoding="async" width="250" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Zambia_Topography.png/375px-Zambia_Topography.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Zambia_Topography.png/500px-Zambia_Topography.png 2x" data-file-width="1767" data-file-height="1571" /></a><figcaption>ზამბიის ფიზიკური რუკა.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Zambia_sat.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Zambia_sat.png/250px-Zambia_sat.png" decoding="async" width="250" height="210" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Zambia_sat.png/375px-Zambia_sat.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Zambia_sat.png/500px-Zambia_sat.png 2x" data-file-width="1406" data-file-height="1183" /></a><figcaption>ხედი თანამგზავრიდან</figcaption></figure> <p>ზამბია მდებარეობს სამხრეთ აფრიკაში. ქვეყანაში გავრცელებულია <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ტროპიკული კლიმატური სარტყელი (ჯერ არაა დაწერილი)">ტროპიკული კლიმატი</a>, მას არ გააჩნია <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="ზღვა">ზღვაზე</a> გასასვლელი და ძირითადად მდებარეობს <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D" title="პლატო">პლატოზე</a>. ფართობის მიხედვით (752 614 კმ²) უკავია 38-ე ადგილი მსოფლიოში. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ტერიტორია_და_საზღვრები"><span id=".E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.90_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.96.E1.83.A6.E1.83.95.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>ტერიტორია და საზღვრები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="სექციის რედაქტირება:ტერიტორია და საზღვრები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edit section&#039;s source code: ტერიტორია და საზღვრები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბია ესაზღვრება <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა">კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკას</a> ჩრდილოეთით, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ტანზანია">ტანზანიას</a> ჩრდილო-აღმოსავლეთით, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="მალავი">მალავის</a> აღმოსავლეთით, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მოზამბიკი">მოზამბიკს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%95%E1%83%94" title="ზიმბაბვე">ზიმბაბვეს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="ბოტსვანა">ბოტსვანასა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ნამიბია">ნამიბიას</a> სამხრეთით და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="ანგოლა">ანგოლას</a> დასავლეთით. <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="სახელმწიფო საზღვარი">სახელმწიფო საზღვრის</a> საერთო სიგრძე შეადგენს 5664&#160;კმ-ს, მათ შორის: ანგოლასთან&#160;— 1110&#160;კმ, კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკასთან&#160;— 1930&#160;კმ, მალავისთან&#160;— 837&#160;კმ, მოზამბიკთან&#160;— 419&#160;კმ, ნამიბიასთან&#160;— 233&#160;კმ, ტანზანიასთან&#160;— 338&#160;კმ და ზიმბაბვესთან&#160;— 797&#160;კმ. ნამიბიის ვიწრო <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98" title="კაპრივის ზოლი">კაპრივის ზოლი</a> ზამბიას გამოჰყოფს <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="ბოტსვანა">ბოტსვანის</a> ტერიტორიისგან. ზიმბაბვესთან საზღვარი მთლიანად გადის ზამბეზის მდინარეზე. კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკასთან საზღვრის ნაწილი გადის მდინარე ლუაპულაზე. ქვეყანას არ აქვს ზღვაზე გასასვლელი. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="რელიეფი"><span id=".E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.94.E1.83.A4.E1.83.98"></span>რელიეფი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="სექციის რედაქტირება:რელიეფი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edit section&#039;s source code: რელიეფი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბიის ტერიტორიის დიდი ნაწილი წარმოადგენს <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D" title="პლატო">პლატოს</a> სიმაღლით <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="ზღვის დონე">ზღვის დონიდან</a> 900 მეტრიდან 1500&#160;მეტრამდე. აქ რელიეფის ძირითადი ფორმებია <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%A2%E1%83%98" title="რიფტი">რიფტული</a> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="გრაბენი">გრაბენები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" title="მდინარე">მდინარეების</a> <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ხეობა">ხეობები</a>. ზამბიის ჩრდილო-აღმოსავლეთით არსებული <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ტანგანიიკა">ტანგანიიკის</a> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ტბა">ტბა</a> მდებარეობს პლატოს დონეზე დაახლოებით 600&#160;მეტრით დაბლა. ყველაზე უფრო დიდი რიფტი გადის მდინარე ლუანგვაზე. ყველაზე უფრო მაღალია ქვეყნის აღმოსავლეთი ნაწილი, სადაც მალავის საზღვარზე მდებარე ნიიკას პლატო, რომლის სიმაღლეც 1800&#160;მეტრზე უფრო მეტია, ამოწეულია და ქმნის მაფინგას მთებს, რომელიც ზღვის დონიდან 2100&#160;მეტრ სიმაღლეს აღწევს. ქვეყნის ყველაზე უფრო მაღალი წერტილი მდებარეობს <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="ზღვის დონე">ზღვის დონიდან</a> 2339 მეტრ სიმაღლეზე (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90" title="მაფინგა">მაფინგის</a> მთა). პლატოს საერთო ქანობი მიმართულია სამხრეთ-დასავლეთისკენ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="გეოლოგია"><span id=".E1.83.92.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.98.E1.83.90"></span>გეოლოგია</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="სექციის რედაქტირება:გეოლოგია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edit section&#039;s source code: გეოლოგია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბია მდებარეობს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" class="mw-redirect" title="აფრიკის ფილაქანი">აფრიკის ფილაქნის</a> სამხრეთ ნაწილში. მის ტერიტორიაზე გამოიყოფა როგორც სტაბილური ბლოკები (კასაის მასივი, ბანგვეულუს კრატონი), ასევე მოძრავი სარტყლები. ქვეყნის დასავლეთში მდებარე კასაის მასივს აქვს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" class="mw-redirect" title="არქეული ეონი">არქეული</a> საფუძველი გადაფარული ზედა <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="პროტეროზოური ეონი">პროტეროზოური</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" title="პერმული სისტემა">პერმულ</a>-<a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" title="ტრიასული სისტემა">ტრიასული</a> დანალექებით. ბანგვეულუს კრატონი წარმოშობილია არქეული ეონის <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="მეტამორფიზმი">მეტამორფული</a> წარმონაქმნებით, რომლებიც გადაფარულია ქვედა პროტეროზოური კომპლექსებით. უბენდიის მოძრავ სარტყელს უკავია მცირე ტერიტორია ზამბიის ჩრდილო-აღმოსავლეთში; ის აგებულია არქეული ეონის და ქვედა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="რიფეული კომპლექსი (ჯერ არაა დაწერილი)">რიფეული კომპლექსის</a> მეტამორფული ჯიშებით. კიბალი-დამარის სარტყელი გადაჭიმულია ტანზანიის საზღვრიდან ნამიბიამდე და აგებულია არქეული ეონის <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="გნაისი">გნაისებით</a> და პროტეროზოური ეონის მეტამორფული ჯიშებით. მოზამბიკის სარტყელი გადაჭიმულია ქვეყნის აღმოსავლეთით და აგებულია არქეული ეონის და პროტეროზოური ეონის მეტამორფული წარმონაქმნებით, ასევე სხვადასხვა ასაკის გრანიტოიდებით. ლუფილიის რკალი მდებარეობს ზამბიის ჩრდილოეთით; მის დანალექებში დაგროვილია სპილენძის და სხვა მადნების ცნობილი საბადოები. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სასარგებლო_წიაღისეული"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.92.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.9A.E1.83.9D_.E1.83.AC.E1.83.98.E1.83.90.E1.83.A6.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.94.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98"></span>სასარგებლო წიაღისეული</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="სექციის რედაქტირება:სასარგებლო წიაღისეული" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edit section&#039;s source code: სასარგებლო წიაღისეული"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ქვეყნის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სასარგებლო წიაღისეული">სასარგებლო წიაღისეული</a> შედგება <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%98" title="სპილენძი">სპილენძის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%98" title="კობალტი">კობალტის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%A2%E1%83%98" title="ზურმუხტი">ზურმუხტის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D" title="ოქრო">ოქროს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%98" title="ვერცხლი">ვერცხლის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98)" title="ურანი (ელემენტი)">ურანის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%90" title="ტყვია">ტყვიის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90" title="თუთია">თუთიის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90" title="კალა">კალის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ნიკელი">ნიკელის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98)" title="ნახშირი (წიაღისეული)">ნახშირის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="მანგანუმი">მანგანუმის</a> მარაგისაგან. </p><p>ქვანახშირის საბადოები მდებარეობს ქვეყნის სამხრეთში, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%90" title="კარიბა">კარიბის</a> ხელოვნური ტბის ჩრდილო-დასავლეთ სანაპიროს სიახლოვეს, ასევე ზამბიის ცენტრალურ რაიონებში. სპილენძის მარაგით ზამბიას უკავია ერთ-ერთი მოწინავე პოზიცია მსოფლიოს ყველა ქვეყნებს შორის (2008 წლის მონაცემებით&#160;— 9-ე ადგილი). სპილენძის საბადოები მდებარეობს ცენტრალური აფრიკის სპილენძისშემცველ სარტყელში, კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკის საზღვარზე. კალის საბადო&#160;— საკმაოდ მცირე, მდებარეობს ქვეყნის სამხრეთში. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="კლიმატი"><span id=".E1.83.99.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A2.E1.83.98"></span>კლიმატი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="სექციის რედაქტირება:კლიმატი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edit section&#039;s source code: კლიმატი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ქვეყანაში გავრცელებულია <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ტროპიკული კლიმატური სარტყელი (ჯერ არაა დაწერილი)">ტროპიკული კლიმატი</a>. წვიმიანი სეზონი გრძელდება ნოემბრიდან აპრილის ჩათვლით და ხასიათდება მაღალი ტემპერატურებით და ხშირი შტორმებით. ქვეყნის დედაქალაქში ჰაერის საშუალო ტემპერატურა და ნალექების საშუალო რაოდენობა შეადგენს: იანვარში -27&#160;°C და 126 მმ, ივლისში 22&#160;°C და 7 მმ.<sup id="cite_ref-WIEM_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-WIEM-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ყველაზე უფრო მეტი ნალექი ხდება პლატოს უფრო მაღალ მონაკვეთებში, განსაკუთრებით ქვეყნის ჩრდილოეთ რაიონებში. სპილენძისშემცველ სარტყელში წელიწადში ნალექების რაოდენობაა 1200 მმ-მდე. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="შიდა_წყლები"><span id=".E1.83.A8.E1.83.98.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.AC.E1.83.A7.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>შიდა წყლები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="სექციის რედაქტირება:შიდა წყლები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=7" title="Edit section&#039;s source code: შიდა წყლები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Victoriaf%C3%A4lle.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Victoriaf%C3%A4lle.jpg/250px-Victoriaf%C3%A4lle.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Victoriaf%C3%A4lle.jpg/375px-Victoriaf%C3%A4lle.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Victoriaf%C3%A4lle.jpg/500px-Victoriaf%C3%A4lle.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>ჩანჩქერი <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98)" title="ვიქტორია (ჩანჩქერი)">ვიქტორია</a></figcaption></figure> <p>ქვეყნის დასავლეთი და სამხრეთი საზღვრის გასწვრივ ჩამომდინარე <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" title="მდინარე">მდინარე</a> <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98" title="ზამბეზი">ზამბეზის</a> აუზს უკავია ზამბიის ტერიტორიის დაახლოებით სამი მეოთხედი, დანარჩენი ნაწილი მიეკუთვნება მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" class="mw-redirect" title="კონგო (მდინარე)">კონგოს</a> აუზს. ქვეყნის ჩრდილო-აღმოსავლეთის ტერიტორიის უმნიშვნელო ნაწილი მიეკუთვნება გაუდინარი <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90" title="რუკვა">რუკვის ტბის</a> აუზს, რომელიც ტანზანიაში მდებარეობს. წყალგამყოფი <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="ატლანტის ოკეანე">ატლანტის ოკეანეში</a> ჩამდინარე მდინარე კონგოსა და <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="ინდოეთის ოკეანე">ინდოეთის ოკეანეში</a> ჩამდინარე მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98" title="ზამბეზი">ზამბეზის</a> შორის თითქმის ემთხვევა ზამბიასა და კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკას შორის არსებულ სახელმწიფო საზღვარს. მდინარე ზამბეზი სათავეს იღებს ზამბიის უკიდურეს ჩრდილო-დასავლეთში, შემდეგ მიედინება ანგოლის ტერიტორიაზე და ისევ ბრუნდება ზამბიაში, რითაც ქმნის მისი სამხრეთი საზღვრის დიდ ნაწილს. ზამბიის ზიმბაბვესთან საზღვარზე, მდინარე ზამბეზიზე, მდებარეობენ <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჩანჩქერი">ჩანჩქერები</a>, მათ შორის განთქმული <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98)" title="ვიქტორია (ჩანჩქერი)">ვიქტორიის</a> ჩანჩქერი. ზამბიის ტერიტორიაზე ზამბეზის ყველაზე უფრო დიდი შენაკადებია მდინარეები — <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%94" title="კაფუე">კაფუე</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%90" title="ლუანგვა">ლუანგვა</a>. მდინარე კონგოს აუზს ეკუთვნის დიდი მდინარეები <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%98" title="ჩამბეში">ჩამბეში</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)" title="ლუაპულა (მდინარე)">ლუაპულა</a>. </p><p>ღრმულები პლატოებში ქვეყნის ცენტრში და აღმოსავლეთში ხშირად დაკავებული აქვთ ტბებს ან <a href="/wiki/%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ჭაობი">დაჭაობებულ</a> მიწის მონაკვეთებს, მათ შორისაა ტბა <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A3" title="ბანგვეულუ">ბანგვეულუ</a>. კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკასთან საზღვარზე მდებარეობს დიდი ტბა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3" title="მვერუ">მვერუ</a>; ჩრდილოეთით ზამბიის ტერიტორიას აქვს გასასვლელი <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ტანგანიიკა">ტანგანიიკის</a> ტბასთან. მდინარე ზამბეზიზე, ზამბიის და ზიმბაბვეს საზღვარზე, მდებარეობს დიდი <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="წყალსაცავი">წყალსაცავი</a> (ხელოვნური ტბა) <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%90" title="კარიბა">კარიბა</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მიწები"><span id=".E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.AC.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>მიწები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="სექციის რედაქტირება:მიწები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=8" title="Edit section&#039;s source code: მიწები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>სახნავი მიწები: 7&#160;%</li> <li>მუდმივი საძოვრები: 40&#160;%</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%94" title="ტყე">ტყეები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ნაკრძალი">ნაკრძალები</a>: 39&#160;%</li> <li>დანარჩენი: 14&#160;%</li></ul> <p>2005 წლის მონაცემებით ზამბიაში სარწყავი მიწების ფართობი შეადგენს დაახლოებით 1560 კმ²-ს. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ფლორა_და_ფაუნა"><span id=".E1.83.A4.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.90_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.A4.E1.83.90.E1.83.A3.E1.83.9C.E1.83.90"></span>ფლორა და ფაუნა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="სექციის რედაქტირება:ფლორა და ფაუნა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=9" title="Edit section&#039;s source code: ფლორა და ფაუნა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>XX საუკუნის დასაწყისში ზამბიის სოფლის რაიონების უმრავლესობაში ველური ბუნების მდგომარეობა იყო ისეთი, როგორიც დღეისათვის არსებობს ეროვნულ პარკებში. დღეისათვის <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%90" title="შავი მარტორქა">შავი მარტორქა</a> (Diceros bicornis) თითქმის გადაშენებულია, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D" title="აფრიკული სპილო">აფრიკული სპილო</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ლომი">ლომი</a> გვხვდება საკმაოდ იშვიათად და ისიც ეროვნულ პარკებში, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%98" title="აფრიკული კამეჩი">აფრიკული კამეჩი</a> ბინადრობს ეროვნულ პარკებში და მხოლოდ მის ახლომდებარე ტერიტორიებში. სხვა დიდი ცხოველებიდან, მხოლოდ <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ხალებიანი აფთარი">ხალებიანი აფთარი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ნილოსის ნიანგები (ჯერ არაა დაწერილი)">ნილოსის ნიანგი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%98" title="ბეჰემოთი">ბეჰემოთი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ანტილოპები">ანტილოპა</a> <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90)" title="ლიჩი (ანტილოპა)">ლიჩი</a> (Kobus leche) გვხვდება ეროვნული პარკებიდან დაშორებულ არეალში, განსაკუთრებით იმ ადგილებში, სადაც ადამიანის ზემოქმედების კვალი ნაკლებად შეიმჩნევა. </p><p>ცხოველთა პოპულაციის ასეთი მკვეთრი შემცირების მიზეზია ქვეყნის მოსახლეობის ოთხჯერ ზრდა უკანასკნელი 50 წლის განმავლობაში, რის შედეგადაც მკვეთრად შემცირდა <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%94" title="ტყე">ტყეების</a> და ტყის მასივების ფართობი და შესაბამისად ცხოველთა ბინადრობის არეალი. თუმცა კომერციული მიწადმოქმედება და მეცხოველეობა ერთ-ერთი მიზეზია ხე-ნარგავების გაჩეხვისა და კონკურენტი მტაცებელი ცხოველების ლიკვიდაციისა. კომერციულად გამოსაყენებელი მიწების რაოდენობა, არის მცირე, უფრო მეტად გავრცელებული და ნაკლებად ინტენსიური დამხმარე მეურნეობა, რომლის გაუაზრებელი ზრდა (რის გამოც წელიწადში ხდება დაახლოებით 9000 კმ² ტყის გაჩეხვა), ქვანახშირის წარმოებასთან ერთად (რის გამოც წელიწადში ხდება დაახლოებით 2000 კმ² ტყის გაჩეხვა) იწვევს მცენარეული საფარის მნიშვნელოვან შემცირებას.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>მეორე მხრივ, მოსახლეობის ზრდას თან სდევდა სიღარიბე. 1940-იანი და 1950-იანი წლების ეკონომიკური ბუმის შემდეგ დადგა რეგრესის პერიოდი. ადამიანები იძულებულები იყვნენ დაკავებულიყვნენ ნატურალური სოფლის მეურნეობით და თევზაობით, რომელმაც გარკვეული მნიშვნელოვანი დაღი დაასვა ველური ცხოველების საბინადრო არეალს. წვიმიანი სეზონების არასაიმედოობა, რომელიც სავარაუდოდ გლობალური დათბობის შედეგადაა გამოწვეული, კიდევ უფრო ამძაფრებს პრობლემას. </p><p>მესამე, ბუნებრივი რესურსების არარაციონალურმა გამოყენებამ, სახელმწიფო სექტორში კორუფციის გარკვეულმა დონემ ხელი შეუწყო ბრაკონიერობას და რესურსების უკონტროლო ექსპლოატაციას. ზოგიერთ ეროვნულ პარკს საერთოდ არ ჰქონდა არანაირი მმართველობა. ამ პრობლემების გადაჭრას ხელს უშლის პოლიტიკურ ლიდერებს შორის მეტოქეობა და პარტიებს შორის მკვეთრი დაპირისპირება. </p><p>ამ ფონზე იმ ცხოველებს, რომლებიც ზამბიაში ბინადრობენ ეროვნული პარკების ფარგლებს გარეთ, აქვთ საჭმლის ან საცხოვრებელი რესურსების მცირე რაოდენობა და ადამიანებისგან დაცვის მცირე შესაძლებლობა. მათ შორის არიან ფრინველების უმრავლესობა; უფრო მცირე ზომის <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ძუძუმწოვრები">ძუძუმწოვრები</a>, როგორებიცაა <a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ღამურა">ღამურა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბიგასებრნი">ბიგა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%A0%E1%83%A6%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მღრღნელები">მღრღნელები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="მანგუსტი">მანგუსტი</a>, ღამის მომცრო <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90" title="კატა">კატა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ანთრისებრნი">ანთარი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9D" title="გალაგო">გალაგო</a>; და <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ქვეწარმავლები">ქვეწარმავლები</a>, როგორებიცაა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ნილოსის ვარანი (ჯერ არაა დაწერილი)">ნილოსის ვარანი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="გველები">გველების</a> და <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ხვლიკისნაირნი">ხვლიკების</a> უმრავლესობა, ტყის ჯიშების გარდა. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ისტორია"><span id=".E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.90"></span>ისტორია</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="სექციის რედაქტირება:ისტორია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=10" title="Edit section&#039;s source code: ისტორია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>თანამედროვე ზამბიის ტერიტორიაზე ადამიანთა დასახლებები გაჩნდა უძველესი დროიდან. რამდენიმე ათასი წლის წინ აქ ცხოვრობდნენ <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბუშმენები">ბუშმენების</a> ტომები (<a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ნადირობა">მონადირეები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" class="mw-redirect mw-disambig" title="შემგროვებლობა">შემგროვებლები</a>). დაახლოებით ორი ათასი წლის წინ ზამბიის ტერიტორიაზე დასახლდნენ ჩრდილოეთიდან მოსული <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ჰოტენტოტები">ჰოტენტოტების</a> ტომები (<a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="მიწადმოქმედება (ჯერ არაა დაწერილი)">მიწადმომქმედნი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მეცხოველეობა">მეცხოველეები</a>). მათ ბუშმენები სამხრეთისკენ განდევნეს. </p><p>შემდგომში, დაახლოებით ათასი წლის წინ, ცენტრალური აფრიკიდან მოვიდნენ <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98" title="ბანტუს ხალხი">ბანტუს ხალხის</a> ტომები, რომლებმაც საკმაოდ შეავიწროვეს ჰოტენტოტები. ბანტუს ხალხი დაკავებული იყო მიწადმოქმედებით, მეცხოველეობით, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AD%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მჭედელი">მჭედლობით</a>. შემდგომში დაიწყეს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%98" title="სპილენძი">სპილენძის</a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" class="mw-redirect" title="მადნეულის საბადოები">მადნეულის საბადოების</a> დამუშავება, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="ინდოეთის ოკეანე">ინდოეთის ოკეანის</a> სანაპიროს ვაჭრებთან ვაჭრობა. </p><p>XVIII საუკუნეში ჩამოყალიბდა ადრესახელმწიფოებრივი წარმონაქმნი&#160;— ბაროტსე. უმაღლესი მმართველი (მულენა) და არისტოკრატია ცხოვრობდა ადგილობრივი თემის და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9B%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მონათმფლობელობა">მონების</a> შრომის გამოყენების ხარჯზე. მონები ძირითადად იყვნენ ტყვეები, რომლებიც ძირითადად შეპყრობილები იყვნენ მეზობელ ტომებზე თავდასხმების შედეგად. </p><p>პირველი ევროპელები (<a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="პორტუგალიელები">პორტუგალიელი</a> ვაჭრები) თანამედროვე ზამბიის ტერიტორიაზე გამოჩნდნენ XVIII საუკუნეში. ისინი (ასევე <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="არაბები">არაბი</a> ვაჭრები) ყიდულობდნენ სპილოს ძვალს და სპილენძს. XIX საუკუნეში ამ რეგიონით დაინტერესდა <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" class="mw-redirect" title="დიდი ბრიტანეთი">დიდი ბრიტანეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="გერმანია">გერმანია</a> და <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ბელგია">ბელგია</a>. ყველაზე უფრო მეტი წარმატებები მიაღწიეს ბრიტანელებმა. 1891 წლიდან ბაროტსელენდი (დღეისათვის ეს ზამბიის დასავლეთი პროვინციაა) გახდა დიდი ბრიტანეთის <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="პროტექტორატი">პროტექტორატი</a>. იმავე წელს დიდმა ბრიტანეთმა და <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="პორტუგალია">პორტუგალიამ</a> ხელი მოაწერეს შეთანხმებას მდინარე <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98" title="ზამბეზი">ზამბეზის</a> აუზის ერთმანეთში გაყოფის შესახებ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ჩრდილოეთ_როდეზია"><span id=".E1.83.A9.E1.83.A0.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.94.E1.83.97_.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.93.E1.83.94.E1.83.96.E1.83.98.E1.83.90"></span>ჩრდილოეთ როდეზია</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="სექციის რედაქტირება:ჩრდილოეთ როდეზია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=11" title="Edit section&#039;s source code: ჩრდილოეთ როდეზია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>XIX საუკუნის ბოლოს ამ რეგიონში სპილენძის და პოლიმეტალების მდიდარი საბადოების გახსნამ ზამბიაში სტიმული მისცა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9A_%E1%83%AF%E1%83%9D%E1%83%9C_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A1%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="სესილ ჯონ როდსი (ჯერ არაა დაწერილი)">სესილ ჯონ როდსის</a> მიერ შექმნილი «ბრიტანულ სამხრეთ-აფრიკული კომპანიის» (BSAC) შემოღწევას. კომპანიამ დაიწყო ადგილობრივი სამთომომპოვებელი და სპილენძის წარმოების განვითარება, ქალაქების და <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%96%E1%83%90" class="mw-redirect" title="რკინიგზა">რკინიგზების</a> მშენებლობა. </p><p>კომპანია ბრიტანეთის ხელისუფლებისგან იღებდა უზარმაზარი ტერიტორიის ათვისების მონოპოლურ უფლებას — მდინარე კონგოს სათავეებიდან მდინარე ზამბეზიმდე. 1895 წელს ტერიტორიებს, სადაც მუშაობდა BSAC, სახელად უწოდეს სამხრეთი, ჩრდილო-დასავლეთი და ჩრდილო-აღმოსავლეთი როდეზია (სახელწოდება, წარმოქმნილი როდსის გვარისაგან). ამ სამი ტერიტორიიდან ჩრდილო-დასავლეთი და ჩრდილო-აღმოსავლეთი როდეზია 1911 წელს გაერთიანდა და ეწოდა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ჩრდილოეთი როდეზია (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩრდილოეთი როდეზია</a>. მხოლოდ 1924 წელს ჩრდილოეთ როდეზიას მიენიჭა ბრიტანეთის სამეფოს კოლონიის ოფიციალური სტატუსი; კოლონიას დაუნიშნეს გუბერნატორი (ბაროტსელენდის პროტექტორატის შენარჩუნებით). </p><p>1920-1930-იან წლებში კოლონია წარმატებით ვითარდებოდა, სასარგებლო წიაღისეულის მოპოვების და ფერმების დამაარსებელი თეთრკანიანი ადამიანების იმიგრაციის ხარჯზე. </p><p>1953-1963 წლებში ჩრდილოეთ როდეზია <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="სამხრეთი როდეზია (ჯერ არაა დაწერილი)">სამხრეთ როდეზიასა</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ნიასალენდი (ჯერ არაა დაწერილი)">ნიასალენდთან</a> ერთად შედიოდა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="როდეზიისა და ნიასალენდის ფედერაცია (ჯერ არაა დაწერილი)">როდეზიისა და ნიასალენდის ფედერაციაში</a>. </p><p>1963 წელს ჩრდილოეთ როდეზიამ მიიღო <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="კონსტიტუცია">კონსტიტუცია</a> და თვითმმართველობა. 1964 წლის დასაწყისში ჩატარდა საკანონმდებლო საბჭოს არჩევნები, რომელშიც გაიმარჯვა მემარცხენე რადიკალურმა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ეროვნული დამოუკიდებლობის გაერთიანებული პარტია (ჯერ არაა დაწერილი)">ეროვნული დამოუკიდებლობის გაერთიანებულმა პარტიამ</a> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="კენეთ კაუნდა">კენეთ კაუნდას</a> ხელმძღვანელობით. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="დამოუკიდებლობის_პერიოდი"><span id=".E1.83.93.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.A3.E1.83.99.E1.83.98.E1.83.93.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.9E.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.9D.E1.83.93.E1.83.98"></span>დამოუკიდებლობის პერიოდი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="სექციის რედაქტირება:დამოუკიდებლობის პერიოდი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=12" title="Edit section&#039;s source code: დამოუკიდებლობის პერიოდი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1964 წლის 24 ოქტომბერს ქვეყანამ მიიღო დამოუკიდებლობა და ეწოდა&#160;— ზამბიის რესპუბლიკა. <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98" title="ზამბიის პრეზიდენტი">პრეზიდენტი</a> გახდა <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="კენეთ კაუნდა">კენეთ კაუნდა</a>. </p><p>1967 წლის აპრილში კენეთ კაუნდამ გამოაცხადა საკუთარი კონცეფცია «ზამბიური ჰუმანიზმის აშენების» შესახებ. ამ კონცეფციაში უარყოფილი იყო ეკონომიკის <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="კაპიტალიზმი">კაპიტალისტური</a> ფორმა, რომლის ნაცვლადაც მკვიდრდებოდა სახელმწიფოებრივი რეგულირება. </p><p>1968 წლის ნოემბერში კენეთ კაუნდამ დაითხოვა <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98" title="პარლამენტი">პარლამენტი</a>. 1969 წლიდან დაიწყო <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ნაციონალიზაცია">ნაციონალიზაციის</a> პროცესი, უპირველეს ყოვლისა, ქვეყნის მთავარი ეკონომიკური დარგის — სპილენძის წარმოების. 1972 წლის დეკემბერში ზამბიაში შემოღებული იქნა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ერთპარტიული სისტემა (ჯერ არაა დაწერილი)">ერთპარტიული</a> მმართველობა. გაგრძელდა ნაციონალიზაციის პროცესი მეურნეობის სხვადასხვა სფეროებში. </p><p>«ზამბიური ჰუმანიზმის აშენების» დაწყებისას დაიწყო სულ უფრო და უფრო მეტი სიძნელეები ქვეყნის ცხოვრებაში&#160;— სამომხმარებლო ფასების ზრდა, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="უმუშევრობა (ჯერ არაა დაწერილი)">უმუშევრობის</a> მატება, ძირითადი საკვები პროდუქტების <a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="დეფიციტი (ჯერ არაა დაწერილი)">დეფიციტი</a>. მიუხედავად 1970 წლიდან <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%90" title="გაფიცვა">გაფიცვების</a> აკრძალვისა, ასეთი საპროტესტო აქციების რაოდენობა იზრდებოდა. </p><p>ზამბია, რომელსაც ჰქონდა უდიდესი ბუნებრივი რესურსები, გადაიქცა ერთ-ერთ უღარიბეს ქვეყნად მსოფლიოში. 1991 წელს კენეთ კაუნდამ ნება დართო არჩევნები ჩატარებულიყო მრავალპარტიულ საფუძველზე. ამ არჩევნებში გაიმარჯვა «მოძრაობამ მრავალპარტიული დემოკრატიისათვის» და 1991 წლის 2 ნოემბერს კენეთ კაუნდა ჩამოშორდა ხელისუფლებას. დამთავრდა «ზამბიური ჰუმანიზმის აშენების» ეპოქა. </p><p>ზამბიის ახალი პრეზიდენტი გახდა «მოძრაობა მრავალპარტიული დემოკრატიისათვის» ლიდერი, პროფკავშირების მოღვაწე <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99_%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90" title="ფრედერიკ ჩილუბა">ფრედერიკ ჩილუბა</a>, რომელიც კენეთ კაუნდას პოლიტიკას მკაცრად აკრიტიკებდა. მან გააუქმა ეკონომიკის ცენტრალიზებული მმართველობა, სახელმწიფო სუბსიდიები და დაიწყო ნაციონალიზებული საწარმოების <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="პრივატიზება">პრივატიზაცია</a>. სახელმწიფოს ახალმა მეთაურმა შეძლო შეენარჩუნებინა პოპულარობა და გაიმარჯვა 1996 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში, მაგრამ უკვე მომავალ წელს საზოგადოების ნაწილის მიერ მისი პოლიტიკით უკმაყოფილება გადაიზარდა სამხედრო გადატრიალების მცდელობაში, რომლის ორგანიზებაში ბრალი დაედო კენეთ კაუნდას. რამდენიმეწლოვანი სამხედრო მდგომარეობის მოქმედების შემდეგ ფრედერიკ ჩილუბამ ჩაატარა ახალი საპრეზიდენტო არჩევნები. </p><p>2002 წლის 2 იანვარს ახალი პრეზიდენტი გახდა ასევე «მოძრაობა მრავალპარტიული დემოკრატიისათვის» წარმომადგენელი — <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90" title="ლევი მვანავასა">ლევი მვანავასა</a>. </p><p>2008 წლის 29 ივნისს ლევი მვანავასას სასიკვდილო ავადმყოფობის გამო პრეზიდენტის მოვალეობის შესრულებას შეუდგა ვიცე-პრეზიდენტი, «მოძრაობა მრავალპარტიული დემოკრატიისათვის» წარმომადგენელი — <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="რუპია ბანდა">რუპია ბანდა</a>. 2008 წლის 19 აგვისტოს ლევი მვანავასას სიკვდილის შემდეგ მან გაიმარჯვა 2008 წლის 1 ნოემბრის საპრეზიდენტო არჩევნებში და გახდა ზამბიის ახალი (მეოთხე) პრეზიდენტი. </p><p>2011 წლის 23 სექტემბერს საპრეზიდენტო არჩევნებში უკვე გაიმარჯვა «პატრიოტული ფრონტის» ლიდერმა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9A_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90" title="მაიკლ სატა">მაიკლ სატამ</a>. 2013 წლის გაზაფხულზე რუპია ბანდა დაპატიმრებული იქნა სამსახურეობრივი უფლებამოსილებების გადაჭარბების გამო. მთელი 2014 წელი მაიკლ სატამ ავადმყოფობაში გაატარა და იმავე წლის 28 ოქტომბერს <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ლონდონი">ლონდონში</a> გარდაიცვალა<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. პრეზიდენტის მოვალეობის შესრულებას შეუდგა ვიცე-პრეზიდენტი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="გაი სკოტი (ჯერ არაა დაწერილი)">გაი სკოტი</a> — მეორე თეთრკანიანი ქვეყნის ლიდერი <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთი აფრიკა">სამხრეთ აფრიკაში</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა">სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის</a> შემდეგ. </p><p>2015 წლის 20 იანვრის საპრეზიდენტო არჩევნებში გაიმარჯვა ისევ «პატრიოტული ფრონტის» წარმომადგენელმა <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0_%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3" title="ედგარ ლუნგუ">ედგარ ლუნგუმ</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="პოლიტიკური_წყობა"><span id=".E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.AC.E1.83.A7.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>პოლიტიკური წყობა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="სექციის რედაქტირება:პოლიტიკური წყობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=13" title="Edit section&#039;s source code: პოლიტიკური წყობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სახელმწიფო_წყობა"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9B.E1.83.AC.E1.83.98.E1.83.A4.E1.83.9D_.E1.83.AC.E1.83.A7.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>სახელმწიფო წყობა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="სექციის რედაქტირება:სახელმწიფო წყობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=14" title="Edit section&#039;s source code: სახელმწიფო წყობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბია დემოკრატიული <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="რესპუბლიკა">რესპუბლიკაა</a> მრავალპარტიული სისტემით. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="აღმასრულებელი_ხელისუფლება"><span id=".E1.83.90.E1.83.A6.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.A0.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A3.E1.83.A4.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>აღმასრულებელი ხელისუფლება</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="სექციის რედაქტირება:აღმასრულებელი ხელისუფლება" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=15" title="Edit section&#039;s source code: აღმასრულებელი ხელისუფლება"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>სახელმწიფოს მეთაური, მთავრობის მეთაური და უმაღლესი მთავარსარდალია <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98" title="ზამბიის პრეზიდენტი">პრეზიდენტი</a>, რომელიც ირჩევა ხუთწლიანი ვადით პირდაპირი არჩევნების გზით არაუმეტეს ორი ვადისა. მას აქვს უფლება დანიშნოს და თანამდებობიდან გაანთავისუფლოს მინისტრთა კაბინეტი, ასევე ვიცე-პრეზიდენტი, გადაწყვიტოს ომის და მშვიდობის საკითხები, მოიწვიოს ეროვნული ასამბლეა, დაადოს <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%9D" title="ვეტო">ვეტო</a> <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98" title="პარლამენტი">პარლამენტის</a> მიერ მიღებულ კანონპროექტებს. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="საკანონმდებლო_ხელისუფლება"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.99.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.9B.E1.83.93.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.9A.E1.83.9D_.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A3.E1.83.A4.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>საკანონმდებლო ხელისუფლება</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="სექციის რედაქტირება:საკანონმდებლო ხელისუფლება" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=16" title="Edit section&#039;s source code: საკანონმდებლო ხელისუფლება"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ეროვნული ასამბლეა შედგება 158 დეპუტატისაგან, რომელთაგან 150 ირჩევა პირდაპირი არჩევნების გზით და 8 ინიშნება პრეზიდენტის მიერ. გადაწყვეტილების მიუღებლობის შემთხვევაში პრეზიდენტს შეუძლია დაითხოვოს ეროვნული ასამბლეა. პარლამენტის ყველა წევრი ირჩევა ხუთწლიანი ვადით.<sup id="cite_ref-cia_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-cia-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="შეიარაღებული_ძალები"><span id=".E1.83.A8.E1.83.94.E1.83.98.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A6.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.AB.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>შეიარაღებული ძალები</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="სექციის რედაქტირება:შეიარაღებული ძალები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=17" title="Edit section&#039;s source code: შეიარაღებული ძალები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბიის შეიარაღებული ძალები შედგება ზამბიის არმიისგან, ზამბიის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სამხედრო-საჰაერო ძალები">სამხედრო-საჰაერო ძალებისგან</a> და ზამბიის ეროვნული სამსახურისგან. ზამბიის შეიარაღებული ძალები, უპირველეს ყოვლისა, პასუხისმგებელია ქვეყნის თავდაცვაზე. იმის გამო, რომ ქვეყანას არ გააჩნია ზღვაზე გასასვლელი, მას არ ჰყავს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9D_%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სამხედრო-საზღვაო ძალები">სამხედრო-საზღვაო ძალები</a>. </p><p>ქვეყნის მოქალაქეები ვალდებულები არიან დარეგისტრირდნენ 16 წლის ასაკში და შევიდნენ არმიის რიგებში მშობლების თანხმობით. ამას გარდა 18 წლის ასაკში მათ დამოუკიდებლადაც შეუძლიათ არმიის რიგებში მოხვედრა. ქვეყანაში არ არსებობს გაწვევა. <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჯარი">ჯარში</a> მოხვედრის კანდიდატები უნდა იყვნენ ზამბიის მოქალაქენი და უნდა ჰქონდეთ 12 კლასის დამთავრების სერტიფიკატი. მსურველებმა ჩარიცხვის წინ ასევე უნდა გაიარონ <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%95" class="mw-redirect" title="აივ">აივ</a>-ინფექციის ტესტი. ისინი ჯარში მსახურობენ 65 წლის ასაკამდე, რის შემდეგაც ხდება პენსიაზე სავალდებულო გასვლა. </p><p>1964 წელს ზამბიის რესპუბლიკის შექმნის შემდეგ, ყოფილი როდეზიის ჩრდილოეთის საჰაერო ფრთა გადაკეთდა ზამბიის საჰაერო ფრთად, რომელიც გაგრძელდა 1968 წლამდე და რის შემდეგაც შეიქმნა ზამბიის სამხედრო-საჰაერო ძალები.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>სამხედრო-საჰაერო ძალების უპირველესი მოვალეობაა დაიცვას ზამბიის საზღვრები და საკუთარი საჰაერო სივრცე. ამას გარდა, ის ახორციელებს სამთავრობო დაწესებულებების ჰაერიდან დაცვის სხვადასხვა ფორმებს. ის ასევე ახორციელებს დაზვერვას, ჯარების გადასხმას, პოლიციის სატრანსპორტო მისიებს და მედიკამენტებისა და მედპერსონალის საჰაერო გადაყვანებს ძნელადმისადგომ რაიონებში. იგი ასევე უზრუნველყოფს ტრანსპორტირებას აუცილებლობის შემთხვევაში. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ადმინისტრაციული_დაყოფა"><span id=".E1.83.90.E1.83.93.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.93.E1.83.90.E1.83.A7.E1.83.9D.E1.83.A4.E1.83.90"></span>ადმინისტრაციული დაყოფა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="სექციის რედაქტირება:ადმინისტრაციული დაყოფა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=18" title="Edit section&#039;s source code: ადმინისტრაციული დაყოფა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Zambia,_administrative_divisions_-_en_-_colored.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Zambia%2C_administrative_divisions_-_en_-_colored.svg/350px-Zambia%2C_administrative_divisions_-_en_-_colored.svg.png" decoding="async" width="350" height="290" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Zambia%2C_administrative_divisions_-_en_-_colored.svg/525px-Zambia%2C_administrative_divisions_-_en_-_colored.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Zambia%2C_administrative_divisions_-_en_-_colored.svg/700px-Zambia%2C_administrative_divisions_-_en_-_colored.svg.png 2x" data-file-width="1363" data-file-height="1130" /></a><figcaption>ზამბიის ადმინისტრაციული რუკა</figcaption></figure> <p>ზამბია დაყოფილია 10 პროვინციად, რომლებიც იყოფიან რაიონებად<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>№</th> <th>პროვინცია</th> <th>ადმინისტრაციული ცენტრი</th> <th>ფართობი,<br />კმ²</th> <th>მოსახლეობა,<br />ად. (2010 წელი)</th> <th>სიმჭიდროვე,<br />ად./კმ² </th></tr> <tr> <td>1</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90)" title="ცენტრალური პროვინცია (ზამბია)">ცენტრალური პროვინცია</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%95%E1%83%94" title="კაბვე">კაბვე</a></td> <td align="right">94 394</td> <td align="right">1 307 111</td> <td align="right">13,85 </td></tr> <tr> <td>2</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="კოპერბელტის პროვინცია">კოპერბელტის პროვინცია</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="ნდოლა">ნდოლა</a></td> <td align="right">31 328</td> <td align="right">1 972 317</td> <td align="right">62,96 </td></tr> <tr> <td>3</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90)" title="აღმოსავლეთის პროვინცია (ზამბია)">აღმოსავლეთის პროვინცია</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ჩიპატა (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩიპატა</a></td> <td align="right">51 476</td> <td align="right">1 592 661</td> <td align="right">30,94 </td></tr> <tr> <td>4</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ლუაპულის პროვინცია">ლუაპულის პროვინცია</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%90_(%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98,_%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="მანსა (ქალაქი, ზამბია) (ჯერ არაა დაწერილი)">მანსა</a></td> <td align="right">50 567</td> <td align="right">991 927</td> <td align="right">19,62 </td></tr> <tr> <td>5</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ლუსაკის პროვინცია">ლუსაკის პროვინცია</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90" title="ლუსაკა">ლუსაკა</a></td> <td align="right">21 896</td> <td align="right">2 191 225</td> <td align="right">100,07 </td></tr> <tr> <td>6</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="მუჩინგის პროვინცია">მუჩინგის პროვინცია</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ჩინსალი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩინსალი</a></td> <td align="right">87 806</td> <td align="right">711 657</td> <td align="right">8,10 </td></tr> <tr> <td>7</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90)" title="ჩრდილოეთის პროვინცია (ზამბია)">ჩრდილოეთის პროვინცია</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="კასამა (ზამბია) (ჯერ არაა დაწერილი)">კასამა</a></td> <td align="right">77 650</td> <td align="right">1 105 824</td> <td align="right">14,24 </td></tr> <tr> <td>8</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D-%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90)" title="ჩრდილო-დასავლეთის პროვინცია (ზამბია)">ჩრდილო-დასავლეთის პროვინცია</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="სოლვეზი (ჯერ არაა დაწერილი)">სოლვეზი</a></td> <td align="right">125 826</td> <td align="right">727 044</td> <td align="right">5,78 </td></tr> <tr> <td>9</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90)" title="სამხრეთის პროვინცია (ზამბია)">სამხრეთის პროვინცია</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ჩომა (ზამბია) (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩომა</a></td> <td align="right">85 283</td> <td align="right">1 589 926</td> <td align="right">18,64 </td></tr> <tr> <td>10</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90)" title="დასავლეთის პროვინცია (ზამბია)">დასავლეთის პროვინცია</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="მონგუ (ჯერ არაა დაწერილი)">მონგუ</a></td> <td align="right">126 386</td> <td align="right">902 974</td> <td align="right">7,14 </td></tr> <tr style="background: #CCC;"> <td></td> <td>სულ</td> <td></td> <td>752 612</td> <td>13 092 666</td> <td>17,40 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="დემოგრაფია"><span id=".E1.83.93.E1.83.94.E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A4.E1.83.98.E1.83.90"></span>დემოგრაფია</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="სექციის რედაქტირება:დემოგრაფია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=19" title="Edit section&#039;s source code: დემოგრაფია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>მოსახლეობის რაოდენობა&#160;— 13 092 666 (2010 წლის აღწერა).</li> <li>მოსახლეობის ზრდა&#160;— 2,12&#160;%. (2005 წლის შეფასება)</li> <li>ქალაქის მოსახლეობა — 39&#160;%. (2010 წლის აღწერა).</li> <li>შობადობა&#160;— 35,4 ბავშვი 1000 ადამიანზე (2010 წლის აღწერა).</li> <li>სიკვდილიანობა — 13,1 ადამიანი 1000 მოსახლეზე. (2010 წლის აღწერა).</li> <li>ბავშვთა სიკვდილიანობა — 88,29 ბავშვი 1000 დაბადებულიდან. (2005 წლის შეფასება)</li> <li>სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა&#160;— 52,03 წელი (მამაკაცების — 50,81 წელი, ქალების — 53,28 წელი) (2010).</li> <li>საშუალი ასაკი&#160;— 17,2 წელი <ul><li>0-14 წელი: 5 943 169 ადამიანი (45,39&#160;%)</li> <li>15-64 წელი: 6 803 054 ადამიანი (51,96&#160;%)</li> <li>65 წელზე უფროსები: 346 443 ადამიანი (2,65&#160;%) (2010 წლის აღწერა)</li></ul></li> <li>განათლება — საერთო 80,6&#160;% (86,8&#160;% მამაკაცები, 74,8&#160;% ქალები) (2003 წლის შეფასება).</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A1%E1%83%98" title="შიდსი">შიდსის</a> ვირუსით დაავადება&#160;— 16,5&#160;% (2003 წლის შეფასება).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ეთნიკური_ჯგუფები"><span id=".E1.83.94.E1.83.97.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.AF.E1.83.92.E1.83.A3.E1.83.A4.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>ეთნიკური ჯგუფები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="სექციის რედაქტირება:ეთნიკური ჯგუფები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=20" title="Edit section&#039;s source code: ეთნიკური ჯგუფები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Tribal_Linguistic_map_Zambia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Tribal_Linguistic_map_Zambia.jpg/300px-Tribal_Linguistic_map_Zambia.jpg" decoding="async" width="300" height="258" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Tribal_Linguistic_map_Zambia.jpg/450px-Tribal_Linguistic_map_Zambia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Tribal_Linguistic_map_Zambia.jpg/600px-Tribal_Linguistic_map_Zambia.jpg 2x" data-file-width="6490" data-file-height="5572" /></a><figcaption>ზამბიის ეთნიკური და ენობრივი რუკა.</figcaption></figure> <p>ზამბიის მოსახლეობა დაახლოებით 73 ეთნიკური ჯგუფისგან შედგება, რომელთა უმრავლესობა <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98" title="ბანტუს ხალხი">ბანტუს ხალხის</a> წარმომადგენლებს წარმოადგენს. ზამბიის მოსახლეობის თითქმის 90&#160;%-ს შეადგენს 9 ძირითადი ეთნოლინგვისტური ჯგუფი: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90_(%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ჩევა (ხალხი) (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩევა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90_(%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ბემბა (ხალხი) (ჯერ არაა დაწერილი)">ბემბა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ტონგა (ზამბიის და ზიმბაბვეს ხალხი) (ჯერ არაა დაწერილი)">ტონგა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%90_(%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ტუმბუკა (ხალხი) (ჯერ არაა დაწერილი)">ტუმბუკა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_(%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ლუნდა (ხალხი) (ჯერ არაა დაწერილი)">ლუნდა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94_(%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ლუვალე (ხალხი) (ჯერ არაა დაწერილი)">ლუვალე</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94_(%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="კაონდე (ხალხი) (ჯერ არაა დაწერილი)">კაონდე</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ნკოია (ხალხი) (ჯერ არაა დაწერილი)">ნკოია</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98_(%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ლოზი (ხალხი) (ჯერ არაა დაწერილი)">ლოზი</a>. სოფლებში, თითოეული ეთნიკური ჯგუფი თავმოყრილია ქვეყნის კონკრეტულ გეოგრაფიულ რაიონში, ბევრი მათგანი საკმაოდ მცირერიცხოვანია და ნაკლებად არიან ცნობილები. მიუხედავად ამისა, თითქმის ყველა ეთნიკური ჯგუფის წარმომადგენელი, მნიშვნელოვანი რაოდენობით, მოიძებნება ლუსაკაში და კოპერბელტში. </p><p>ექსპატრიანტები, ძირითადად ბრიტანელები და სამხრეთაფრიკელები, ასევე ზამბიის ზოგიერთი თეთრკანიანი მოქალაქეები, ძირითადად ცხოვრობენ ლუსაკაში და კოპერბელტში, სადაც ისინი მუშაობენ შახტებში, ფინანსურ და მასთან დაკავშირებულ ორგანიზაციებში ან იმყოფებიან პენსიაში. 1964 წელს ზამბიაში ცხოვრობდა 70 000 ევროპელი, მაგრამ მას შემდეგ ბევრმა მათგანმა დატოვა ქვეყანა.<sup id="cite_ref-Zambia_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Zambia-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ზამბიაში ცხოვრობს მცირერიცხოვანი, მაგრამ ეკონომიკურად აქტიური აზიელი მოსახლეობა, რომელთაგან უმრავლესობა <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="ინდოეთის დემოგრაფია">ინდოელები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ჩინელები">ჩინელებია</a>. ზამბიაში ცხოვრობს 13 000 ინდოელი და 80 000 ჩინელი ადამიანი.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> უკანასკნელ წლებში ზამბიის მთავრობის თხოვნით რამდენიმე ასეულმა ადგილობრივი ხელისუფლებისგან დევნილმა თეთრკანიანმა ფერმერმა დატოვა ზიმბაბვე და დასახლდა ზამბიის სამხრეთ რეგიონში ფერმერული მეურნეობის განვითარების მიზნით.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Spiegel_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Spiegel-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>დევნილების და იმიგრანტების შესახებ ამერიკულმა კომიტეტმა 2009 წელს გამოაქვეყნა დევნილების გამოკითხვა, რომლის მონაცემებითაც ზამბიაში ცხოვრობდა დაახლოებით 88 900 დევნილი. ქვეყანაში დევნილთა უმეტესობა იყო კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკიდან (47 300 დევნილი), ანგოლიდან (27 100 დევნილი), ზიმბაბვედან (5400 დევნილი) და რუანდიდან (4900 დევნილი).<sup id="cite_ref-World_Refugee_Survey_2009_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-World_Refugee_Survey_2009-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>2008 წლის მაისიდან დაწყებული ზიმბაბვეს მაცხოვრებელთა რაოდენობამ ზამბიაში ასევე დაიწყო მნიშვნელოვნად მატება; მატება ძირითადად შედგებოდა სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკაში გაქცეული ზიმბაბველებისაგან, რომლების გაურბოდნენ სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკაში არსებული ქსენოფობიიდან გამომდინარე ძალადობას.<sup id="cite_ref-IRIN_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-IRIN-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> დაახლოებით 60 000 დევნილი ცხოვრობს ზამბიის ბანაკებში, მაშინ როდესაც 50 000 დევნილი შეერია ადგილობრივ მოსახლეობას. დევნილებმა, რომელთაც სურთ იმუშავონ ზამბიაში უნდა გააფორმონ ოფიციალური ნებართვა, რომელიც შეიძლება ღირდეს $500-მდე წელიწადში.<sup id="cite_ref-World_Refugee_Survey_2009_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-World_Refugee_Survey_2009-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ენა"><span id=".E1.83.94.E1.83.9C.E1.83.90"></span>ენა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="სექციის რედაქტირება:ენა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=21" title="Edit section&#039;s source code: ენა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბიაში არსებობს რამდენიმე ძირითადი ადგილობრივი მკვიდრი ენა და ისინი ყველა მიეკუთვნება <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბანტუს ენები">ბანტუს ენების</a> ოჯახს. <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლისური ენა</a> ოფიციალური ენა და ძირითადი ენაა ბიზნესში და განათლებაში. </p><p>ზამბიაში ფართედაა გავრცელებული 72 ენაზე მეტი, თუმცა ბევრი მათგანი შეიძლება განხილული იყოს დიალექტების სახით. ამ ენათაგან ზოგიერთ მათგანს ზამბიაში აქვს დიდი ხნის ისტორია, მაშინ როდესაც სხვები, როგორიცაა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ლოზი (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ლოზი</a>, აღმოცენდნენ XVIII და XIX საუკუნეების მიგრაციის შედეგად. ზამბიის ყველა ადგილობრივი ენა ბანტუს ენების ოჯახს მიეკუთვნება და მჭიდროდ არიან დაკავშირებული ერთმანეთთან. </p><p>7 ადგილობრივ ენას აქვს ოფიციალური სტატუსი. ყველა ისინი წარმოადგენენ ძირითად ენებს თითოეულ პროვინციაში: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ბემბა (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ბემბა</a> (ჩრდილოეთის პროვინცია, ლუაპულა, მუჩინგა და კოპერბელტი), <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ჩევა (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩევა</a> (აღმოსავლეთის პროვინცია და ლუსაკის პროვინცია), <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ლოზი (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ლოზი</a> (დასავლეთის პროვინცია), <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ტონგა (ზამბიის და ზიმბაბვეს ხალხის ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ტონგა</a> (სამხრეთის პროვინცია), <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="კაონდე (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">კაონდე</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ლუვალე (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ლუვალე</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ლუნდა (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ლუნდა</a> (ჩრდილო-დასავლეთის პროვინცია). ეს 7 ენა, ინგლისურთან ერთად, გამოიყენება დაწყებით სკოლებში და ზოგიერთ სახელმწიფო გამოცემებში. საერთო ორთოგრაფია დაამტკიცა განათლების სამინისტრომ 1977 წელს.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <table class="wikitable sortable"> <tbody><tr> <th>ენები</th> <th>1990 წელი</th> <th>2000 წელი</th> <th>2010 წელი </th></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ბემბა (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ბემბა</a></td> <td>39,9</td> <td>38,5</td> <td>41,0 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ჩევა (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩევა</a></td> <td>20,1</td> <td>20,6</td> <td>23,3 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ტონგა (ზამბიის და ზიმბაბვეს ხალხის ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ტონგა</a></td> <td>14,8</td> <td>13,9</td> <td>14,5 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ლოზი (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ლოზი</a></td> <td>8,8</td> <td>7,7</td> <td>6,6 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%94_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ბაროტსე (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ბაროტსე</a></td> <td>7,5</td> <td>6,9</td> <td>6,3 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%90_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ტუმბუკა (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ტუმბუკა</a></td> <td>3,7</td> <td>3,2</td> <td>3,3 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%95%E1%83%94_(%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="მამბვე (ენა) (ჯერ არაა დაწერილი)">მამბვე</a></td> <td>3,4</td> <td>3,2</td> <td>3,2 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლისური</a></td> <td>1,1</td> <td>1,7</td> <td>1,7 </td></tr> <tr> <td>სხვა</td> <td>0,8</td> <td>4,3</td> <td>0,3 </td></tr> </tbody></table> <p>წყარო: 2010 წლის აღწერა<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="რელიგია"><span id=".E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.92.E1.83.98.E1.83.90"></span>რელიგია</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="სექციის რედაქტირება:რელიგია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=22" title="Edit section&#039;s source code: რელიგია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბია 1996 წლის კონსტიტუციის თანახმად ოფიციალურად გამოცხადებულია ქრისტიანულ ქვეყნად,<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> მაგრამ არსებობენ რელიგიური ტრადიციების ფართე ნაირსახეობები. ტრადიციული რელიგიური აზროვნება ადვილად ეთვისება ქრისტიანულ სარწმუნოებას ქვეყნის ბევრ <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="რელიგიური სინკრეტიზმი">სინკრეტულ</a> ეკლესიებში. 2010 წლის მონაცემებით მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქრისტიანობა">ქრისტიანია</a>, რომლებიც 95&#160;%-ს შეადგენენ. აქედან <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="პროტესტანტიზმი">პროტესტანტები</a> — 75&#160;% და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="კათოლიციზმი">კათოლიკები</a> — 20&#160;%<sup id="cite_ref-Religion_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Religion-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-global-christianity_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-global-christianity-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. პროტესტანტული კონფესიების წარმოადგენლები არიან: <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ანგლიკანიზმი">ანგლიკანები</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ორმოცდაათიანელები (ჯერ არაა დაწერილი)">ორმოცდაათიანელები</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ახალი აპოსტოლური ეკლესია (ჯერ არაა დაწერილი)">ახალი აპოსტოლური ეკლესიის</a> მიმდევრები, <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ლუთერანობა">ლუთერანები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%B0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="იეჰოვას მოწმეები">იეჰოვას მოწმეები</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="მეშვიდე დღის ადვენტისტები (ჯერ არაა დაწერილი)">მეშვიდე დღის ადვენტისტები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="უკანასკნელი დღეების წმინდანთა იესო ქრისტეს ეკლესია">უკანასკნელი დღეების წმინდანთა იესო ქრისტეს ეკლესიის</a> მიმდევრები და სხვადასხვა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ევანგელიკალიზმი (ჯერ არაა დაწერილი)">ევანგელისტური</a> დენომინაციები. </p><p>ზამბიის <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ბაჰაიზმი">ბაჰაისტური</a> მოსახლეობა შეადგენს დაახლოებით 160 000 ადამიანს,<sup id="cite_ref-adherents_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-adherents-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ანუ 1,5&#160;%-ს. მოსახლეობის დაახლოებით 1&#160;%-ს შეადგენენ <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი">მუსულმანები</a>, თანაც მათი უმრავლესობა ცხოვრობს ქალაქის რაიონებში და მთავარ როლს ასრულებენ ქვეყნის ეკონომიკურ ცხოვრებაში.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> დაახლოებით 500 ადამიანი მიეკუთვნება <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="აჰმადია">აჰმადიის</a> რელიგიურ მიმდინარეობას.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ქვეყანაში ასევე ცხოვრობენ <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ინდუიზმი">ინდუსების</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="სიქიზმი">სიქების</a> და ასევე ძირითადად <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="აშქენაზები">აშქენაზებისგან</a> შემდგარი <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="იუდაიზმი">იუდეველების</a> მცირერიცხოვანი ჯგუფები. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ეკონომიკა"><span id=".E1.83.94.E1.83.99.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.9D.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.90"></span>ეკონომიკა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="სექციის რედაქტირება:ეკონომიკა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=23" title="Edit section&#039;s source code: ეკონომიკა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბია «ჰუმანიზმის მშენებლობის» ეპოქაში გახდა უღარიბესი ქვეყანა მსოფლიოში, მოსახლეობის 82&#160;% ცხოვრობს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A6%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%94" title="სიღარიბე">სიღარიბის ზღვარს</a> მიღმა<sup id="cite_ref-c_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-c-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p><p><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="კენეთ კაუნდა">კენეთ კაუნდას</a> მმართველობის პერიოდში ქვეყანაში ჭარბობდა მეურნეობის მართვის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="სოციალიზმი">სოციალისტური</a> ტიპი. 1991 წელს მრავალპარტიულ სისტემაზე გადასვლის შემდეგ დაიწყო <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ეკონომიკა">ეკონომიკის</a> რეფორმირება. კერძო წარმოებაზე გადასვლამ გამოიწვია ეკონომიკის ზრდა. </p><p>2009 წელს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98" title="მთლიანი შიდა პროდუქტი">მთლიანი შიდა პროდუქტი</a> (მშპ) ერთ სულ მოსახლეზე — 1,5 ათასი აშშ დოლარი. (200-ე ადგილი მსოფლიოში). </p><p>დღემდე მომუშავეთა 85&#160;% დაკავებულია <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="სოფლის მეურნეობა">სოფლის მეურნეობაში</a> (მშპ-ს 19&#160;%). კულტივირებულია — <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="სიმინდი">სიმინდი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%9D" title="სორგო">სორგო</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AF%E1%83%98" title="ბრინჯი">ბრინჯი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="არაქისი">არაქისი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90" title="მზესუმზირა">მზესუმზირა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბოსტნეული კულტურები">ბოსტნეული კულტურები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%9D" title="თამბაქო">თამბაქო</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90_(%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98)" title="ბამბა (გვარი)">ბამბა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="შაქრის ლერწამი">შაქრის ლერწამი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ტაპიოკა (ჯერ არაა დაწერილი)">ტაპიოკა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90" title="ყავა">ყავა</a>. მომრავლებულია <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მსხვილი რქოსანი საქონელი">მსხვილი რქოსანი საქონელი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="თხა (ჯერ არაა დაწერილი)">თხა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="ღორი">ღორი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ფრინველები">ფრინველები</a>. </p><p><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მრეწველობა">მრეწველობა</a> (მომუშავეთა 6&#160;%, მშპ-ის 31&#160;%)&#160;— სპილენძის და სხვა ლითონების მადნების დამუშავება, სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის გადამუშავება. </p><p>ბუნებრივი რესურსები — <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%98" title="სპილენძი">სპილენძი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%98" title="კობალტი">კობალტი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90" title="თუთია">თუთია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%90" title="ტყვია">ტყვია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98)" title="ნახშირი (წიაღისეული)">ნახშირი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%A2%E1%83%98" title="ზურმუხტი">ზურმუხტი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D" title="ოქრო">ოქრო</a>, <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%98" title="ვერცხლი">ვერცხლი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98)" title="ურანი (ელემენტი)">ურანი</a>, ჰიდროენერგეტიკული რესურსები. </p><p>ზამბიის ფულადი ერთეულია&#160;— <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ზამბიის კვაჩა (ჯერ არაა დაწერილი)">კვაჩა</a>, შედგება 100 <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94_(%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ნგვე (ფულადი ერთეული) (ჯერ არაა დაწერილი)">ნგვესაგან</a>. </p><p>2013 წლის 1 იანვარს განხორციელდა კვაჩის დენომინაცია მისი კოდის ცვლილებით ISO 4217-ის სტანდარტში: ახალი ასოების კოდი&#160;— ZMW (ძველი&#160;— ZMK); ციფრული — 967 (ძველი 894). შეფარდება 1000 ZMK&#160;: 1 ZMW. ბანკროტიდან მოაშორეს სამი ნული და ბრუნვაში შემოიღეს ახალი ბანკნოტები ნომინალებით: 2, 5, 10, 20, 50 და 100 კვაჩა. ძველი ბანკნოტები მიმოქცევაშია ახალ ბანკნოტებთან ერთად თანაბარი უფლებებით 2013 წლის 15 ივლისამდე ჩატარებული დენომინაციის შესაბამისი შეფარდებით. ამის შემდეგ ისინი შეიძლება გადაიცვალოს ცენტრალურ ბანკში თანხის რაოდენობის შეუზღუდავად. ახალი ბანკნოტების გაფორმება და ფერი თითქმის მთლიანად შეესაბამება ძველ სერიას. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სოფლის_მეურნეობა"><span id=".E1.83.A1.E1.83.9D.E1.83.A4.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>სოფლის მეურნეობა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=24" title="სექციის რედაქტირება:სოფლის მეურნეობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=24" title="Edit section&#039;s source code: სოფლის მეურნეობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>სოფლის მეურნეობაში დაკავებულია შრომისუნარიანი მოსახლეობის 85&#160;%, რასაც მოაქვს მშპ-ის 18&#160;%. ის ძირითადად ორიენტირებულია შიდა მოხმარებაზე. მთავარი სასოფლო-სამეურნეო კულტურებია <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%95%E1%83%98" title="ფეტვი">ფეტვი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="სიმინდი">სიმინდი</a> (1,1&#160;მილიონი ტონა), <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%B0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%98" title="მანიჰოტი">მანიჰოტი</a> (950&#160;ათასი ტონა), <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%9D" title="სორგო">სორგო</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AF%E1%83%98" title="ბრინჯი">ბრინჯი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მაგარი ხორბალი">ხორბალი</a> (135&#160;ათასი ტონა), <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="არაქისი">არაქისი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="შაქრის ლერწამი">შაქრის ლერწამი</a> (1,8&#160;მილიონი ტონა). მეურნეობის პროდუქტიულობა მექანიზაციის დაბალი დონისა და მიწის დამუშავების პრიმიტიული საშუალებების გამოყენების გამო საკმაოდ დაბალია. მეცხოველეობა სუსტადაა განვითარებული <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%94" title="ცეცე">ცეცე</a> ბუზის გავრცელების გამო. ქვეყანაში <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%94" title="ტყე">ტყეების</a> ფართობი 1990 წლიდან 2000 წლის ჩათვლით შემცირდა 851&#160;ათას ჰა-მდე. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მრეწველობა"><span id=".E1.83.9B.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.AC.E1.83.95.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>მრეწველობა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=25" title="სექციის რედაქტირება:მრეწველობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=25" title="Edit section&#039;s source code: მრეწველობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბიის მრეწველობის მთავარი დარგია სპილენძის წარმოება. სამთომომპოვებელმა წარმოებამ ზამბიაში განვითარება დაიწყო ჯერ კიდევ კოლონიალურ პერიოდში. რაფინირებული სპილენძის ექსპორტი ძირითადად იზრდება <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩინეთი">ჩინეთის</a> მხრიდან მასზე მოთხოვნის გამო. <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%98" title="სპილენძი">სპილენძის</a> გარდა, ქვეყანაში მოიპოვება <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90" title="თუთია">თუთია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%98" title="კობალტი">კობალტი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D" title="ოქრო">ოქრო</a>, <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%98" title="ვერცხლი">ვერცხლი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D" title="მარმარილო">მარმარილო</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" class="mw-redirect" title="სელენიუმი">სელენიუმი</a>. გადამამუშავებელი მრეწველობა წარმოდგენილია სასოფლო-სამეურნეო ნედლეულის გადამუშავებით, ქაღალდის წარმოებით და ავტომობილების აწყობით ქალაქ <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="ნდოლა">ნდოლაში</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ტრანსპორტი"><span id=".E1.83.A2.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.A1.E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.A2.E1.83.98"></span>ტრანსპორტი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=26" title="სექციის რედაქტირება:ტრანსპორტი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=26" title="Edit section&#039;s source code: ტრანსპორტი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>აეროპორტები</b> </p> <ul><li>სულ: 107 <ul><li>მყარი საფარით&#160;— 9</li> <li>მყარი საფარის გარეშე&#160;— 98</li></ul></li></ul> <p><b>რკინიგზა</b> </p> <ul><li>სულ: 2157 კმ (ლიანდაგის სიგანე 1067 მმ).</li></ul> <p><b>ავტოტრანსპორტი</b> </p> <ul><li>სულ: 91 440 კმ <ul><li>მყარი საფარით — 20 117 კმ</li> <li>მყარი საფარის გარეშე&#160;— 71 323 კმ</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ტურიზმი"><span id=".E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.96.E1.83.9B.E1.83.98"></span>ტურიზმი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=27" title="სექციის რედაქტირება:ტურიზმი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=27" title="Edit section&#039;s source code: ტურიზმი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბიას აქვს ერთ-ერთი საუკეთესო ველური ბუნება და <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ნაკრძალი">ნაკრძალები</a>, რის გამოც ქვეყანას გააჩნია დიდი <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ტურიზმი">ტურისტული</a> პოტენციალი. <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ჩრდილოეთ ლუანგვის ეროვნული პარკი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩრდილოეთ ლუანგვის</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="სამხრეთ ლუანგვის ეროვნული პარკი (ჯერ არაა დაწერილი)">სამხრეთ ლუანგვის</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="კაფუეს ეროვნული პარკი (ჯერ არაა დაწერილი)">კაფუეს</a> ეროვნული პარკები აფრიკაში ცხოველთა რაოდენობით და ნაირფეროვნებით ერთ-ერთი ყველაზე უფრო მდიდარია. ჩანჩქერი <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A9%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98)" title="ვიქტორია (ჩანჩქერი)">ვიქტორია</a> მდებარეობს ქვეყნის სამხრეთ ნაწილში და იგი მთავარი ტურისტული ღირსშესანიშნაობაა. </p><p>ქვეყანაში ცხოვრობს 73 ეთნიკური ჯგუფი, რის გამოც არსებობს ბევრი ტრადიციული ცერემონიები, რომლებიც ტარდება ყოველ წელს და იგი ტურისტებში დიდ ინტერესს იწვევს. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ვაჭრობა"><span id=".E1.83.95.E1.83.90.E1.83.AD.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>ვაჭრობა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=28" title="სექციის რედაქტირება:ვაჭრობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=28" title="Edit section&#039;s source code: ვაჭრობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><b>ექსპორტი:</b> 3,804&#160;მილიარდი $</li> <li><b>ექსპორტის დარგები:</b> სპილენძი, კობალტი, ელექტროენერგია, თამბაქო</li> <li><b>პარტნიორები ექსპორტში:</b> <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="შვეიცარია">შვეიცარია</a> — 38,4&#160;%, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა">სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა</a> — 21,6&#160;%, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩინეთი">ჩინეთი</a> — 10,3&#160;%, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8" class="mw-redirect" title="აშშ">აშშ</a> — 7,6&#160;%, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ტანზანია">ტანზანია</a> — 6,4&#160;%</li> <li><b>იმპორტი:</b> 2,625&#160;მილიარდი $</li> <li><b>იმპორტის დარგები:</b> მანქანები, სატრანსპორტო მოწყობილობები, საწვავი, ელექტროენერგია, საკვები პროდუქტები</li> <li><b>პარტნიორები იმპორტში:</b> სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა — 47,3&#160;%, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="არაბთა გაერთიანებული საამიროები">არაბთა გაერთიანებული საამიროები</a> — 10,4&#160;%, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%95%E1%83%94" title="ზიმბაბვე">ზიმბაბვე</a> — 5,7&#160;%, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ნორვეგია">ნორვეგია</a> — 4&#160;%</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სოციალური_სფერო"><span id=".E1.83.A1.E1.83.9D.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.A1.E1.83.A4.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.9D"></span>სოციალური სფერო</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=29" title="სექციის რედაქტირება:სოციალური სფერო" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=29" title="Edit section&#039;s source code: სოციალური სფერო"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ჯანდაცვა"><span id=".E1.83.AF.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.93.E1.83.90.E1.83.AA.E1.83.95.E1.83.90"></span>ჯანდაცვა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=30" title="სექციის რედაქტირება:ჯანდაცვა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=30" title="Edit section&#039;s source code: ჯანდაცვა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ჯანდაცვის სამინისტრო ზრუნავს ზამბიელი ხალხის <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%90" title="ჯანდაცვა">ჯანდაცვაზე</a> და იძლევა ინფორმაციებს ქვეყანაში მოსახლეობის ჯანმრთელობის შესახებ. 2010 წელს სახელმწიფო ხარჯებმა ჯანდაცვაზე შეადგინა მთლიანი შიდა პროდუქტის (მშპ) 3,4&#160;%, რაც ყველაზე დაბალია სამხრეთ აფრიკაში.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> 2014 წელს, <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%9D" title="ცენტრალური სადაზვერვო სააგენტო">ცენტრალური სადაზვერვო სააგენტოს</a> შეფასებით, ზამბიაში სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა შეადგენდა 51,83 წელს.<sup id="cite_ref-iuonoa_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-iuonoa-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>29<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ზამბიაში გამწვავებულია <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%95" class="mw-redirect" title="აივ">აივ</a>-ინფექციის ეპიდემიის საკითხი, რომლის გავრცელების სავარაუდო მაჩვენებელი 2009 წელს შეადგენს 13,5&#160;%-ს მოზრდილთა შორის (15-49 წლის ასაკი).<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>30<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A1%E1%83%98" title="შიდსი">შიდსით</a> დაავადება ზამბიაში შემცირდა 25&#160;%-ზე უფრო მეტად 2001 წლიდან 2010 წლამდე პერიოდში, რაც ამტკიცებს იმას, რომ ეპიდემია მიდის შემცირებისკენ.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>31<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ზამბიაში საავადმყოფოები არსებობენ მთელ ქვეყანაში, რომლებშიც შედიან: ლევი მვანავასას ჰოსპიტალი,<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>32<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ჩიპატას ჰოსპიტალი, კიტვეს ცენტრალური საავადმყოფო, კონკოლას საბადოს საავადმყოფო, ლუბვეს მისიის ჰოსპიტალი, მააჩას საავადმყოფო, მტენდერეს მისიის ჰოსპიტალი, მუკინგეს მისიის ჰოსპიტალი, მვანდის მისიის საავადმყოფო, ჩრდილოეთ ნჩანგას რაიონის საავადმყოფო, ჩიკანკატას ხსნის არმიის საავადმყოფო, კალენეს მისიის საავადმყოფო, წმინდა ფრანსისკის საავადმყოფო და წმინდა ლუკას მისიის ჰოსპიტალი.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>33<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>უნივერსიტეტის საავადმყოფოს კლინიკა წარმოადგენს საავადმყოფოს და სავარჯიშო მოედანს მომავალი სამედიცინო მუშაკებისათვის. ზამბიის სოფლის რეგიონებში და დაშორებულ ადგილებში საავადმყოფოების რაოდენობა საკმაოდ მცირეა. ასეთ რეგიონებში მოსახლეობის უმრავლესობა სარგებლობს ჯანდაცვის მცირე სახელმწიფო სათემო ცენტრებით და სოფლის სამედიცინო პუნქტებით. </p><p>2010 წელს ზამბიაში დედათა სიკვდილიანობა 100 000 დაბადებულზე შეადგენს 470-ს. მაშინ როდესაც ეს მაჩვენებელი 2008 წელს იყო 602,9 და 1990 წელს 594,2. სიკვდილიანობის კოეფიციენტი 1000 დაბადებულზე შეადგენს 145-ს და 5 წლამდე ჩვილთა სიკვდილიანობა პროცენტებში შეადგენს 25-ს.<sup id="cite_ref-SOWMY_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-SOWMY-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>34<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>ზამბიაში ექთნების რაოდენობა 1000 ახალდაბადებულზე შეადგენს 5-ს და ორსული ქალების სიცოცხლეშივე გარდაცვალების რისკი შეადგენს 1: 38.<sup id="cite_ref-SOWMY_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-SOWMY-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>34<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90" title="ქალთა წინადაცვეთა">ქალთა წინადაცვეთამ</a> ჯერჯერობით ვერ მიიღო ფართე გავრცელება, ის გამოიყენება მხოლოდ ქვეყნის ზოგიერთ რაიონებში. ზამბიაში სექსუალური ქცევის გამოკვლევის 2009 წლის მონაცემებით ქალების 0,7&#160;%-ს ჩატარებული აქვს წინადაცვეთა.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>35<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="გაეროს ბავშვთა ფონდი">გაეროს ბავშვთა ფონდის</a> მონაცემებით, 5 წლამდე ასაკის ბავშვთა 45&#160;% დაბალი სიმაღლისაა.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>36<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="განათლება"><span id=".E1.83.92.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.97.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>განათლება</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=31" title="სექციის რედაქტირება:განათლება" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=31" title="Edit section&#039;s source code: განათლება"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბიაში არსებობს სამი ტიპის <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="განათლება">განათლება</a>: დაწყებითი, საშუალო და უმაღლესი. </p><p>ზამბიაში დაწყებითი განათლება სკოლის თითოეული მოსწავლის ფუნდამენტია. მოსწავლეები სწავლას იწყებენ I კლასში და ამთავრებენ VII კლასში, რის შემდეგაც აბარებენ გამოცდებს, რომელსაც ადგენს ზამბიის საგამოცდო საბჭო VII კლასის სასწავლო წლის დასრულებისას. დაწყებითი სკოლები გავრცელებულია ქვეყნის ყველა ნაწილში. დაწყებითი სკოლები იმყოფებიან ხელისუფლების საკუთრებაში, კერძო სექტორს და თემებსაც აქვთ თავიანთი სკოლები ქვეყანაში. </p><p>ზამბიელი მოსწავლეების უმრავლესობა დადიან სახელმწიფო სკოლებში, რომლებიც ნომინალურად I კლასიდან VII კლასამდე უფასოა, თუმცა მშობლებს უწევთ "სასკოლო ხარჯების" გადახდა ან სასკოლო ფორმის ყიდვა. </p><p>სკოლების საზოგადოება იმყოფება თემების დაქვემდებარებაში და მასწავლებლები იქ მუშაობენ საკუთარი ნებით ან მცირე ანაზღაურებით, ისიც მაშინ, თუ ეს სკოლები იმყოფებიან იმყოფებიან საქველმოქმედო ორგანიზაციების მეურვეობის ქვეშ. ზოგიერთი სკოლების საზოგადოება აგროვებს მნიშვნელოვან ანაკრებს და ჰგავს საბიუჯეტო კერძო სკოლებს, მაგრამ მათი უმრავლესობა საკმაოდ იაფია და ემსახურებიან მოსწავლეები, რომლებისათვისაც ადგილობრივი თვითმმართველობის სკოლები მდებარეობენ საკმაოდ შორს. </p><p>ზოგიერთი გამორჩეული კერძო სკოლისგან განსხვავებით, ზამბიის სკოლებს ქრონიკულად არ ჰყოფნის საკმაო რესურსები და საგანმანათლებლო სტანდარტები საკმაოდ დაბალია. </p><p>სასკოლო განათლება დაყოფილია შემდეგ დონეებად: </p> <ul><li>დაწყებითი, I-VII კლასები</li> <li>ძირითადი, VIII-IX კლასები</li> <li>საშუალო, X-XII კლასები</li></ul> <p>დაწყებითი სკოლის დამთავრების შემდეგ, მოსწავლეები ან გადადიან საერთო საგანმანათლებლო სკოლებში (საშუალო სკოლებში სწავლა მიმდინარეობს VIII-XII კლასებში), ან ამთავრებენ სკოლაში შემდგომ სწავლას. არსებობს ზონა inZambia, სადაც არ არსებობს საშუალო სკოლები, თუმცა მიღებული იქნა ზომები და მათ შექმნეს საბაზისო სკოლები. ტრადიციულად VIII-IX კლასები იყო საშუალო სკოლებში სწავლის ნაწილი, მაგრამ მოსწავლეები დღეს სწავლობენ თანამედროვე დაწყებით სკოლებში, რომლებიც ცნობილია როგორც "საბაზისო სკოლები". </p><p>ზამბიაში არსებობს სამი უმაღლესი სასწავლებელი და რამდენიმე ტექნიკუმი, რომლებიც იძლევიან უმაღლეს განათლებას. ზამბიის მეცნიერების, ტექნოლოგიის და პროფესიონალური სწავლების სამინისტრო დაარსდა 1992 წელს, რათა ხელი შეწყობოდა ტექნიკური დარგების სფეროში განათლების ზრდას. ზამბიაში საერთო საგანმანათლებლო სკოლების ფარგლებს გარეთ შეზღუდულია განათლების მიღების შესაძლებლობა. საშუალო სკოლის დამთავრების შემდეგ, მოსწავლეთა უმრავლესობა სწავლობს სხვადასხვა კოლეჯებში მთელ ქვეყანაში. როგორც წესი ყველა სტუდენტი იქ მოხვედრილია თავისი ნიჭის საფუძველზე. </p><p>1990-იანი წლების ბოლოს გადასახადების შემოღებამ ზოგიერთებისთვის საუნივერსიტეტო განათლების მიღება შეუძლებელი გახადა, თუმცა ხელისუფლება იძლევა სახელმწიფო пსტიპენდიებს. კოპერბელტის უნივერსიტეტი გაიხსნა 1980-იანი წლების ბოლოს და თავის თავზე აიღო ზამბიაში ყოფილი კიტვეს ტექნოლოგიური ინსტიტუტის ფუნქციების დიდი ნაწილი. ასევე არსებობს რამდენიმე პედაგოგიური კოლეჯი, რომლებიც იძლევიან ორწლიანი სწავლების პროგრამულ განათლებას, ხოლო მთელი ქვეყნის მისიონერულ საავადმყოფოებში ამზადებენ მედდებს საერთაშორისოდ მიღებული სწავლების მეთოდებით. რამდენიმე ქრისტიანული სკოლა ატარებს სემინარული დონის მოსამზადებელ კურსებს. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="მასმედია"><span id=".E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.90"></span>მასმედია</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=32" title="სექციის რედაქტირება:მასმედია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=32" title="Edit section&#039;s source code: მასმედია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>მასმედია ზამბიაში შედგება რამდენიმე სხვადასხვა ტიპის კომუნიკაციის საშუალებისაგან: <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ტელევიზია">ტელევიზია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9D" title="რადიო">რადიო</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D" class="mw-redirect" title="კინო">კინო</a>, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="გაზეთი">გაზეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9F%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ჟურნალი">ჟურნალი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="ინტერნეტი">ინტერნეტ</a>-ვებ-საიტები. ინფორმაციის, სამაუწყებლო სამსახურის და ტურიზმის სამინისტროს დაქვემდებარებაშია ზამბიის საინფორმაციო სააგენტო, რომელიც დაარსდა 1969 წელს. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="რადიო"><span id=".E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.9D"></span>რადიო</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=33" title="სექციის რედაქტირება:რადიო" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=33" title="Edit section&#039;s source code: რადიო"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბიაში რადიოსადგურები გადმოსცემენ მუსიკას და ახალ ამბებს, რომლებიც საზოგადოებამდე აღწევს FM დიაპაზონის საშუალებით. ეს რადიოსადგურებია Flava FM 87,7 არხზე, Breeze FM 89,3 არხზე და Chikuni Community Radio Station FM 91,9 არხზე. ასევე მოქმედებს დაახლოებით ორი ათეული კერძო რადიოსადგური. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ტელევიზია"><span id=".E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.95.E1.83.98.E1.83.96.E1.83.98.E1.83.90"></span>ტელევიზია</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=34" title="სექციის რედაქტირება:ტელევიზია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=34" title="Edit section&#039;s source code: ტელევიზია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბიაში სატელევიზიო გადაცემების მაუწყებლობას აწარმოებს ზამბიის ეროვნული რადიოსამაუწყებლო კორპორაცია.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>37<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ასევე მუშაობენ რამდენიმე კერძო სატელევიზიო სადგურები. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ბეჭვდითი_საშუალებები"><span id=".E1.83.91.E1.83.94.E1.83.AD.E1.83.95.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.97.E1.83.98_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A8.E1.83.A3.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>ბეჭვდითი საშუალებები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=35" title="სექციის რედაქტირება:ბეჭვდითი საშუალებები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=35" title="Edit section&#039;s source code: ბეჭვდითი საშუალებები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბიის ძირითადი გაზეთებია: Times of Zambia, Zambia Daily Mail და The Post. </p><p>Partners Guide წამყვანი ჟურნალია, რომელიც იხილავს საქმიან და ეკონომიკურ საკითხებს, რომლის ონლაინია <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.pgzambia.com">http://www.pgzambia.com</a>.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>38<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>39<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> The Bulletin &amp; Record აღიარებული ჟურნალია პოლიტიკური საკითხების განხილვაში. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ინტერნეტი"><span id=".E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.A2.E1.83.98"></span>ინტერნეტი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=36" title="სექციის რედაქტირება:ინტერნეტი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=36" title="Edit section&#039;s source code: ინტერნეტი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ინტერნეტთან დაშვება არ არის შეზღუდული, შესაბამისად პიროვნებები და ორგანიზაციები თავისუფლად გამოხატავენ საკუთარ აზრს ინტერნეტის საშუალებით, თუმცა ხელისუფლება ხშირად ემუქრება კრიტიკულად განწყობილ ინტერნეტ გამოცემებს და ბლოგებს რეგისტრაციის სიიდან ამოშლით. 2012 წლის ოქტომბერში ხელისუფლებამ სცადა გაეუქმებინა The Zambian Watchdog-ის ბლოგი, მაგრამ ეს ცდა წარუმატებელი აღმოჩნდა, რადგანაც ბლოგი უცხოეთში იყო განლაგებული და შესაბამისად ხელისუფლების კონტროლ ქვეშ არ შედიოდა.<sup id="cite_ref-USDOS-CRHRP-Zambia-2012_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-USDOS-CRHRP-Zambia-2012-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>40<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="კულტურა"><span id=".E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.90"></span>კულტურა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=37" title="სექციის რედაქტირება:კულტურა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=37" title="Edit section&#039;s source code: კულტურა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>თანამედროვე ზამბიის შექმნამდე, ადგილობრივ მოსახლეობას შეადგენდნენ დამოუკიდებელი ტომები, თითოეული საკუთარი ცხოვრების წესით. კოლონიალური ეპოქის ერთ-ერთი შედეგი იყო ურბანიზაციის ზრდა. ქალაქებში ერთად ცხოვრება დაიწყო სხვადასხვა ეთნიკურმა ჯგუფებმა, რომლებიც ერთმანეთზე გარკვეულ გავლენას ახდენდნენ, ასევე იღებდნენ დიდი ევროპული კულტურის საუკეთესო ნაწილებს. ორიგინალური კულტურა მნიშვნელოვანწილად შენარჩუნდა სოფლებში. ქალაქის პირობებში ხდება განუწყვეტელი ინტეგრაცია და ამ კულტურის განვითარება, რომ განვითარდეს ის, რასაც დღეისათვის ჰქვია "ზამბიის კულტურა". </p><p>ტრადიციული კულტურა საკმაოდ შესამჩნევია ყოველწლიური მრავალფეროვანი ზამბიური ტრადიციული ცერემონიებისას. ზოგიერთი ყველაზე უფრო ცნობილი ცერემონიებია: Kuomboka და Kathanga (დასავლეთის პროვინცია), Mutomboko (ლუაპულის პროვინცია), Kulamba და Ncwala (აღმოსავლეთის პროვინცია), Lwiindi და Shimunenga (სამხრეთის პროვინცია), Lunda Lubanza (ჩრდილო-დასავლეთის პროვინცია), Likumbi Lyamize (ჩრდილო-დასავლეთის პროვინცია), Mbunda Lukwakwa (ჩრდილო-დასავლეთის პროვინცია), Chibwela Kumushi (ცენტრალური პროვინცია), Vinkhakanimba (მუჩინგის პროვინცია), Ukusefya Pa Ng’wena (ჩრდილოეთის პროვინცია). </p><p>პოპულარული ტრადიციული ხელოვნების სახეობები, ძირითადად თიხით ძერწვა, დაწვნა (მაგალითად, კალათების), ქსოვილებით კერვა, მცენარეების ღეროების დაწვნა, ხის გამოთლა, ძვლის გამოთლა, სხვადასხვა ხელნაკეთობების შექმნა და სპილენძის ნაკეთობები. ზამბიური ტრადიციული მუსიკის უმრავლესობა დაფუძნებულია ბარაბანებზე (და სხვა დასარტყმელ ინსტრუმენტებზე), სადაც ბევრი <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90" title="სიმღერა">სიმღერა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90" title="ცეკვა">ცეკვებია</a>. ქალაქის ზონაში <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="მუსიკა">მუსიკის</a> უცხოური ჟანრები პოპულარობით სარგებლობს, კერძოდ კონგოური Soukous, აფრო-ამერიკული მუსიკა და იამაიკური <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98" title="რეგი">რეგი</a>. რამდენიმე როკ შემსრულებელი გამოჩნდა 1970-იან წლებში და შეიქმნა ჟანრი, ცნობილი როგორც <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ზამროკი (ჯერ არაა დაწერილი)">ზამროკი</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სპორტი"><span id=".E1.83.A1.E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.A2.E1.83.98"></span>სპორტი</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=38" title="სექციის რედაქტირება:სპორტი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=38" title="Edit section&#039;s source code: სპორტი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბიამ თავისი დამოუკიდებლობა გამოაცხადა <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9D" title="ტოკიო">ტოკიოს</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_1964&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1964 (ჯერ არაა დაწერილი)">1964 წლის ზაფხულის ოლიმპიური თამაშების</a> დახურვის ცერემონიის დღეს, რითაც გახდა პირველი ქვეყანა მსოფლიოში, ოლიმპიადის დაწყებისას იყო ჩრდილოეთ როდეზია, ხოლო დამთავრებისას გახდა ზამბია. ზამბია მონაწილეობას იღებდა <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ლონდონი">ლონდონის</a> <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_2012" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 2012">2012 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე</a>. </p><p><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="ფეხბურთი">ფეხბურთი</a> ყველაზე პოპულარული <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="სპორტი">სპორტის</a> სახეობაა ზამბიაში და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ზამბიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები (ჯერ არაა დაწერილი)">ზამბიის ეროვნულ საფეხბურთო ნაკრებს</a> აქვს თავისი გამარჯვების მომენტები ფეხბურთის ისტორიაში. <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სეული">სეულის</a> <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_1988" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1988">1988 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე</a> ზამბიის ეროვნულმა ნაკრებმა გაანადგურა <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="იტალიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები">იტალიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები</a> ანგარიშით 4-0, სადაც ზამბიის ყველაზე გამოჩენილმა და აფრიკის ისტორიაში ერთ-ერთმა სახელგანთქმულმა ფეხბურთელმა კალუშა ბვალიამ ჰეთ-თრიკი შეასრულა. მაგრამ დღემდე ბევრი სპეციალისტი თვლის, რომ ქვეყნის ყველაზე ძლიერი ეროვნული ნაკრები 1993 წლის 28 აპრილის ავიაკატასტროფაში დაიღუპა <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="გაბონი">გაბონის</a> დედაქალაქ <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ლიბრევილი">ლიბრევილთან</a>. მიუხედავად ამისა, 1996 წელს, ზამბიას ეკავა 15-ე ადგილი ოფიციალურ საფეხბურთო რეიტინგში, რომელიც ყველაზე უფრო მაღალი მიღწევაა სამხრეთაფრიკულ ნაკრებებს შორის. 2012 წელს, ზამბიამ პირველად მოიგო <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98" title="აფრიკის ერთა თასი">აფრიკის ერთა თასი</a>, ფინალში ორჯერ დამარცხების შემდეგ. მათ ფინალში დაამარცხეს <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A2-%E1%83%93%E2%80%99%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კოტ-დ’ივუარის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები">კოტ-დ’ივუარის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები</a> 8-7 პენალტების სერიაში. თამაში გაიმართა ლიბრევილში, სულ რამდენიმე კილომეტრში იმ ადგილიდან, სადაც 19 წლის წინ მოხდა საშინელი ავიაკატასტროფა.<sup id="cite_ref-Africa_Cup_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-Africa_Cup-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>41<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ოლიმპიური თამაშები">ოლიმპიურ თამაშებზე</a> ზამბიელმა სპორტსმენებმა მოიპოვეს 2 მედალი სპორტის 2 სახეობაში. მოკრივე კეიტ მვილამ ქვეყანას მოუტანა პირველი ოლიმპიური მედალი — ბრინჯაოსი, ქვემძიმე წონით კატეგორიაში <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1-%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AF%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98" title="ლოს-ანჯელესი">ლოს-ანჯელესის</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_1984&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1984 (ჯერ არაა დაწერილი)">1984 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე</a> და 12 წლის შემდეგ სამუელ მატეტემ მოიპოვა ვერცხლის მედალი 400 მეტრზე ბარიერებით გარბენში. </p><p><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%91%E1%83%98" title="რაგბი">რაგბი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98" title="კრივი">კრივი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="კრიკეტი">კრიკეტი</a> ასევე პოპულარული სპორტის სახეობებია ზამბიაში. კერძოდ, 2000-იანი წლების დასაწყისში, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ავსტრალიის მორაგბეთა ეროვნული ნაკრები">ავსტრალიის</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სამხრეთ აფრიკის მორაგბეთა ეროვნული ნაკრები">სამხრეთ აფრიკის</a> მორაგბეთა ეროვნული ნაკრების კაპიტნები იყვნენ ზამბიის დედაქალაქ ლუსაკაში დაბადებულები <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%AF_%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ჯორჯ გრეგანი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯორჯ გრეგანი</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%94_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="კორნე კრიგე (ჯერ არაა დაწერილი)">კორნე კრიგე</a>. ზამბიას შეუძლია იამაყოს მსოფლიოში ერთ-ერთი საუკეთესო სარაგბო ცენტრებით, რომლის მაგალითია ქალაქ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ლუანშია (ჯერ არაა დაწერილი)">ლუანშიაში</a> (luanshya) არსებული სპორტული კომპლექსი. </p><p><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ზამბიის რაგბის კავშირი (ჯერ არაა დაწერილი)">ზამბიის რაგბის კავშირი</a> — ჯერ კიდევ პატარა, მაგრამ განვითარებადი სპორტული ფედერაციაა ქვეყანაში. მას დღეისათვის უკავია 73-ე ადგილი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%91%E1%83%98" title="მსოფლიო რაგბი">მსოფლიო რაგბის</a> კლასიფიკაციაში, 3650 დარეგისტრირებული მოთამაშე და 3 ფორმალურად ორგანიზებული კლუბი.<sup id="cite_ref-IRB_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-IRB-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>42<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> კრიკეტი ზამბიის ტერიტორიაზე დამოუკიდებლობამდე — როდეზიის დროს უფრო იყო განვითარებული. შემდგომში მას სამოყვარულო დონეზე, მცირე წარმატებებით თამაშობენ. </p><p>2011 წელს ზამბიაში უნდა ჩატარებულიყო მეათე <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%93_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_2011&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="სრულიად აფრიკული თამაშები 2011 (ჯერ არაა დაწერილი)">2011 წლის სრულიად აფრიკული თამაშები</a>, რომლისთვისაც ლუსაკაში, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="ნდოლა">ნდოლაში</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ლივინგსტონი (ზამბია) (ჯერ არაა დაწერილი)">ლივინგსტონში</a> უნდა აშენებულიყო 3 სტადიონი.<sup id="cite_ref-games_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-games-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>43<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ლუსაკაში სტადიონის ტევადობა უნდა ყოფილიყო 70 000 მაყურებელზე გათვლილი, ხოლო დანარჩენი ორი სტადიონის ტევადობა თითოეული 50 000 მაყურებელზე იყო გათვლილი. ხელისუფლება სახელმწიფო თანხების უკმარისობის გამო ხელს უწყობდა კერძო სექტორს სპორტული ობიექტების მშენებლობაში მონაწილეობისათვის. ამის შემდეგ თანხების უქონლობის გამო გადაისინჯა თამაშების 2011 წელს ზამბიაში ჩატარების საკითხი და ეს მოვალეობა დაეკისრა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მოზამბიკი">მოზამბიკს</a>. </p><p>ზამბიას ჰყავს პირველი შავკანიანი აფრიკელი გოლფისტი მადალიტსო მუთია, რომელიც მონაწილეობდა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8-%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A4%E1%83%A8%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="აშშ-ის ღია ჩემპიონატი გოლფში (ჯერ არაა დაწერილი)">გოლფში აშშ-ის ღია ჩემპიონატში</a>,<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>44<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> გოლფში ოთხი მთავარი ტურნირიდან ერთ-ერთში. </p><p>1989 წელს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ზამბიის ეროვნული საკალათბურთო ნაკრები (ჯერ არაა დაწერილი)">ზამბიის ეროვნულ საკალათბურთო ნაკრებს</a> ჰქონდა საუკეთესო გამოსვლა, როდესაც ის მონაწილეობდა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A8%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="აფრიკის ჩემპიონატი კალათბურთში (ჯერ არაა დაწერილი)">აფრიკის საკალათბურთო ჩემპიონატში</a> და მოხვდა აფრიკის საუკეთესო გუნდების ათეულში.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">&#91;</span>45<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="დღესასწაულები"><span id=".E1.83.93.E1.83.A6.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.AC.E1.83.90.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>დღესასწაულები</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=39" title="სექციის რედაქტირება:დღესასწაულები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=39" title="Edit section&#039;s source code: დღესასწაულები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ზამბიის სახელმწიფო სადღესასწაულო დღეებია: </p> <table border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" style="border-collapse:collapse; border:1px solid #aaa"> <tbody><tr> <th style="background:#efefef;">თარიღი </th> <th style="background:#efefef;">დასახელება </th></tr> <tr> <td>1 იანვარი </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ახალი წელი">ახალი წელი</a> </td></tr> <tr> <td>9 მარტი </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94" title="ქალთა საერთაშორისო დღე">ქალთა საერთაშორისო დღე</a> </td></tr> <tr> <td>12 მარტი </td> <td>ახალგაზრდობის დღე </td></tr> <tr> <td>6 აპრილი </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98" title="დიდი პარასკევი">დიდი პარასკევი</a> </td></tr> <tr> <td>9 აპრილი </td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="დიდი ორშაბათი (ჯერ არაა დაწერილი)">დიდი ორშაბათი</a> </td></tr> <tr> <td>1 მაისი </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94" title="მშრომელთა საერთაშორისო დღე">მშრომელთა საერთაშორისო დღე</a> </td></tr> <tr> <td>25 მაისი </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94" class="mw-redirect" title="აფრიკის განთავისუფლების დღე">აფრიკის განთავისუფლების დღე</a> </td></tr> <tr> <td>პირველი ორშაბათი, ივლისი </td> <td>გმირების დღე </td></tr> <tr> <td>გმირების დღის შემდგომი სამშაბათი, ივლისი </td> <td>სახალხო ერთობის დღე </td></tr> <tr> <td>პირველი ორშაბათი, აგვისტო </td> <td>ფერმერთა დღე </td></tr> <tr> <td>18 ოქტომბერი </td> <td>ლოცვის ეროვნული დღე </td></tr> <tr> <td>24 ოქტომბერი </td> <td>დამოუკიდებლობის დღე </td></tr> <tr> <td>25 დეკემბერი </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქრისტეს შობა">ქრისტეს შობა</a> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ლიტერატურა"><span id=".E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.90"></span>ლიტერატურა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=40" title="სექციის რედაქტირება:ლიტერატურა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=40" title="Edit section&#039;s source code: ლიტერატურა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="book" style="font-style:normal" id="CITEREFქსე1979">&#32;<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია">ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია</a>,&#32;ტ. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://georgianencyclopedia.ge/pdf/4.pdf">4</a>, <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3722932">.mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}</style><span class="ts-comment-commentedText" title="საგამომცემლო-პოლიგრაფიული გაერთიანება „განათლების“ კომბინატი">თბ.</span>, 1979.&#160;—&#160;გვ.&#160;477-479.</cite></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სქოლიო"><span id=".E1.83.A1.E1.83.A5.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.9D"></span>სქოლიო</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;veaction=edit&amp;section=41" title="სექციის რედაქტირება:სქოლიო" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;action=edit&amp;section=41" title="Edit section&#039;s source code: სქოლიო"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="font-size: 90%; list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-census-Zambia_2010_(წინასწარი)-1"><a href="#cite_ref-census-Zambia_2010_(წინასწარი)_1-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131019222421/http://unstats.un.org/unsd/demographic/sources/census/2010_phc/Zambia/PreliminaryReport.pdf">2010 წლის მოსახლეობის აღწერა (წინასწარი მონაცემები)</a>.&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://unstats.un.org/unsd/demographic/sources/census/2010_phc/Zambia/PreliminaryReport.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2013-10-19.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2016-01-21.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-Citypopulation-2"><a href="#cite_ref-Citypopulation_2-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.citypopulation.de/php/zambia-admin.php">Citypopulation 2010 წელი</a></span> </li> <li id="cite_note-Statoids-3"><a href="#cite_ref-Statoids_3-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.statoids.com/uzm.html">Statoids 2010 წელი</a></span> </li> <li id="cite_note-census-Zambia_2010_(საბოლოო)-4"><a href="#cite_ref-census-Zambia_2010_(საბოლოო)_4-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.google.com/viewerng/viewer?url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/meetings/wshops/Uganda/2012/docs/Zambia.pdf">2010 წლის მოსახლეობის აღწერა (საბოლოო მონაცემები)</a></span> </li> <li id="cite_note-WIEM-5"><a href="#cite_ref-WIEM_5-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080111095713/http://portalwiedzy.onet.pl/15432,,,,zambia,haslo.html">Zambia – WIEM, darmowa encyklopedia</a>.&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://portalwiedzy.onet.pl/15432,,,,zambia,haslo.html">ორიგინალიდან</a> — 2008-01-11.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 10 ივნისი 2009.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eoearth.org/article/Itigi-Sumbu_thicket">World Wildlife Fund; Mark McGinley (2007). "Itigi-Sumbu thicket."</a> In: <i>Encyclopedia of Earth.</i> Eds. Cutler J. Cleveland (Washington, D. C.: Environmental Information Coalition, National Council for Science and the Environment). [Published in the Encyclopedia of Earth March 19, 2009; Retrieved November 8, 2007].</span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">Clement Malambo.&#32;&#32;(29 October 2014)&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141029023721/http://zambiareports.com/2014/10/29/president-michael-sata-died/">President Michael Sata Has Died</a>.&#32;Zambia Reports.&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://zambiareports.com/2014/10/29/president-michael-sata-died/">ორიგინალიდან</a> — 29 ოქტომბერი 2014.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 23 იანვარი 2016.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-29813612">"Zambian President Michael Sata dies in London"</a>, BBC News – Africa, 29 October 2014.</span> </li> <li id="cite_note-cia-9"><a href="#cite_ref-cia_9-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%9D" title="ცენტრალური სადაზვერვო სააგენტო">CIA</a>..&#32;&#32;(2014)<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200424094929/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/za.html">Zambia</a>.&#32;<a href="/w/index.php?title=The_World_Factbook&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The World Factbook (ჯერ არაა დაწერილი)">The World Factbook</a>.&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/za.html">ორიგინალიდან</a> — 2020-04-24.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2016-01-23.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111026105850/http://www.air-britain.com/zambia.pdf">დაარქივებული ასლი</a>.&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.air-britain.com/zambia.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2011-10-26.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2016-01-25.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.statoids.com/uzm.html">სტატისტიკა statoids.com-ის საიტზე</a></span> </li> <li id="cite_note-Zambia-12"><a href="#cite_ref-Zambia_12-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/25/newsid_2658000/2658325.stm">1964: President Kaunda takes power in Zambia</a>. BBC 'On This Day'.</span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irinnews.org/report.aspx?reportid=61640">Zambians wary of "exploitative" Chinese employers</a>. Irinnews.org. 23 November 2006.</span> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110215085211/http://www.highbeam.com/doc/1G1-123518400.html">„Zim's Loss, Zam's gain: White Zimbabweans making good in Zambia“</a>. <i>The Economist</i>. June 2004. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.highbeam.com/doc/1G1-123518400.html">ორიგინალიდან</a> — 15 თებერვალი 2011<span class="reference-accessdate"><small style="color:grey">. ციტირების თარიღი: <span class="nowrap">28 August</span> 2009</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Economist&amp;rft.atitle=Zim%27s+Loss%2C+Zam%27s+gain%3A+White+Zimbabweans+making+good+in+Zambia&amp;rft.date=2004-06&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.highbeam.com%2Fdoc%2F1G1-123518400.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fka.wikipedia.org%3A%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4042187">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"„""“""'""'"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style></span> </li> <li id="cite_note-Spiegel-15"><a href="#cite_ref-Spiegel_15-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFThielke2004" class="citation news cs1">Thielke, Thilo (27 December 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spiegel.de/international/spiegel/0,1518,334756,00.html">„Settling in Zambia: Zimbabwe's Displaced Farmers Find a New Home“</a>. <i><a href="/wiki/Der_Spiegel" class="mw-redirect" title="Der Spiegel">Der Spiegel</a></i><span class="reference-accessdate"><small style="color:grey">. ციტირების თარიღი: <span class="nowrap">28 August</span> 2009</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Der+Spiegel&amp;rft.atitle=Settling+in+Zambia%3A+Zimbabwe%27s+Displaced+Farmers+Find+a+New+Home&amp;rft.date=2004-12-27&amp;rft.aulast=Thielke&amp;rft.aufirst=Thilo&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.spiegel.de%2Finternational%2Fspiegel%2F0%2C1518%2C334756%2C00.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fka.wikipedia.org%3A%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4042187"></span> </li> <li id="cite_note-World_Refugee_Survey_2009-16">↑ <a href="#cite_ref-World_Refugee_Survey_2009_16-0"><sup>16.0</sup></a> <a href="#cite_ref-World_Refugee_Survey_2009_16-1"><sup>16.1</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131211175633/http://www.refugees.org/resources/refugee-warehousing/archived-world-refugee-surveys/2009-wrs-country-updates/zambia.html">„World Refugee Survey 2009“</a>. U.S. Committee for Refugees and Immigrants. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.refugees.org/resources/refugee-warehousing/archived-world-refugee-surveys/2009-wrs-country-updates/zambia.html">ორიგინალიდან</a> — 2013-12-11<span class="reference-accessdate"><small style="color:grey">. ციტირების თარიღი: <span class="nowrap">2016-01-24</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=World+Refugee+Survey+2009&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.refugees.org%2Fresources%2Frefugee-warehousing%2Farchived-world-refugee-surveys%2F2009-wrs-country-updates%2Fzambia.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fka.wikipedia.org%3A%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4042187"></span> </li> <li id="cite_note-IRIN-17"><a href="#cite_ref-IRIN_17-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irinnews.org/Report.aspx?ReportId=78648">„Zambia: Rising levels of resentment towards Zimbabweans“</a>. <i>IRIN News</i>. 9 June 2008<span class="reference-accessdate"><small style="color:grey">. ციტირების თარიღი: <span class="nowrap">28 August</span> 2009</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=IRIN+News&amp;rft.atitle=Zambia%3A+Rising+levels+of+resentment+towards+Zimbabweans&amp;rft.date=2008-06-09&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.irinnews.org%2FReport.aspx%3FReportId%3D78648&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fka.wikipedia.org%3A%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4042187"></span> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <span class="reference-text">Chimuka, S. S. 1977. <i>Zambian languages: orthography approved by the Ministry of Education</i>. Lusaka&#160;: National Educational Company of Zambia (NECZAM).</span> </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> <span class="reference-text">Kashoki, Mubanga E. 1981. <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://unesdoc.unesco.org/images/0003/000333/033385EB.pdf">Harmonization of African languages: standardization of orthography in Zambia</a></i> in <i>In African Languages: Proceedings of the Meeting of Experts on the Transcription and Harmonization of African Languages</i>, Niamey (Niger), 17–21 July 1978, (pp.&#160;164–75). Paris: UNESCO.</span> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131217101229/http://www.zamstats.gov.zm/report/Census/2010/2010%20Census%20of%20Population%20National%20Analytical%20Report%20-%202010%20Census.pdf">2010 Census</a>.&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zamstats.gov.zm/report/Census/2010/2010%20Census%20of%20Population%20National%20Analytical%20Report%20-%202010%20Census.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2013-12-17.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2016-01-24.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.scribd.com/doc/3713564/Constitution-of-Zambia-1991Amended-to-1996">Constitution of Zambia, 1991(Amended to 1996)</a>.&#32;Scribd.com&#32;(30 June 2008).&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 18 December 2012.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-Religion-22"><a href="#cite_ref-Religion_22-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160330061856/http://www.globalreligiousfutures.org/countries/zambia/religious_demography#/?affiliations_religion_id=0&amp;affiliations_year=2010">რელიგია ზამბიაში</a>.&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.globalreligiousfutures.org/countries/zambia/religious_demography#/?affiliations_religion_id=0&amp;affiliations_year=2010">ორიგინალიდან</a> — 2016-03-30.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2016-01-24.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-global-christianity-23"><a href="#cite_ref-global-christianity_23-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pewforum.org/interactives/global-christianity/#/Zambia,ALL">ქრისტიანობა ზამბიაში</a></span> </li> <li id="cite_note-adherents-24"><a href="#cite_ref-adherents_24-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20011020123109/http://www.adherents.com/largecom/com_bahai.html">The Largest Baha'i Communities</a>.&#32;<i>Adherents.com</i>.&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://adherents.com/largecom/com_bahai.html">ორიგინალიდან</a> — 20 ოქტომბერი 2001.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 29 October 2007.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2010/148728.htm">International Religious Freedom Report 2010 – Zambia</a>. State.gov. Retrieved on 20 November 2015</span> </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="book" style="font-style:normal">&#32;(2007) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=sbElAQAAIAAJ&amp;q&amp;dq">Some basics of religious education in Zambia</a></i>. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 30 March 2014</small>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Some+basics+of+religious+education+in+Zambia&amp;rft.date=2007&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DsbElAQAAIAAJ%26q%26dq">&#160;</span></span> </li> <li id="cite_note-c-27"><a href="#cite_ref-c_27-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071012160240/http://mdgs.un.org/unsd/mdg/SeriesDetail.aspx?srid=581&amp;crid=894">გაეროს სტატისტიკა</a>.&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mdgs.un.org/unsd/mdg/SeriesDetail.aspx?srid=581&amp;crid=894">ორიგინალიდან</a> — 2007-10-12.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2016-01-25.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_GraphicalDisplay.aspx?ListNames=%27Government%20Consumption%20by%20Type%20%25%20of%20GDP%27&amp;HistFor=False&amp;GrpOp=2&amp;Dim1=%22AFP%20Southern%20Africa%22&amp;Dim2=220&amp;File=0">Forecast provided</a> by <a href="/w/index.php?title=International_Futures&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="International Futures (ჯერ არაა დაწერილი)">International Futures</a>. Historic data points from the World Bank.</span> </li> <li id="cite_note-iuonoa-29"><a href="#cite_ref-iuonoa_29-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180102233121/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2102rank.html">CIA&#160;– The World Factbook Life Expectancy</a>.&#32;Cia.gov.&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2102rank.html">ორიგინალიდან</a> — 2 იანვარი 2018.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 24 June 2014.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2155rank.html?countryName=Lesotho&amp;countryCode=LT&amp;regionCode=af#LT">CIA world factbook: HIV/AIDS – adult prevalence rate</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120307101419/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2155rank.html?countryName=Lesotho&amp;countryCode=LT&amp;regionCode=af#LT">დაარქივებული</a> 2012-03-07 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. . Cia.gov. Retrieved on 20 November 2015.</span> </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unaids.org/en/media/unaids/contentassets/documents/unaidspublication/2011/JC2216_WorldAIDSday_report_2011_en.pdf">„UNAIDS World AIDS Day Report 2011“</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. UNAIDS.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=UNAIDS+World+AIDS+Day+Report+2011&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.unaids.org%2Fen%2Fmedia%2Funaids%2Fcontentassets%2Fdocuments%2Funaidspublication%2F2011%2FJC2216_WorldAIDSday_report_2011_en.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fka.wikipedia.org%3A%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment">დამოწმება journal საჭიროებს <code class="cs1-code">&#124;journal=</code>-ს (<a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90:CS1-%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="დახმარება:CS1-ის შეცდომები (ჯერ არაა დაწერილი)">დახმარება</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4042187"></span> </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">David Smith in Lusaka.&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/global-development/2013/apr/29/china-aid-build-hospital-zambia">Chinese hospital heals sore spot in Zambia &#124; Global development</a>.&#32;theguardian.com.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 11 April 2014.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ukzambians.co.uk/home/2007/09/11/tycoon-powers-hospital-in-a-remote-area-of-north-west-zambia/">Tycoon powers hospital in a remote area of north-west Zambia</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160131193914/http://ukzambians.co.uk/home/2007/09/11/tycoon-powers-hospital-in-a-remote-area-of-north-west-zambia/">დაარქივებული</a> 2016-01-31 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. . ukzambians.co.uk. 11 September 2007</span> </li> <li id="cite_note-SOWMY-34">↑ <a href="#cite_ref-SOWMY_34-0"><sup>34.0</sup></a> <a href="#cite_ref-SOWMY_34-1"><sup>34.1</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unfpa.org/sowmy/resources/docs/country_info/profile/en_Zambia_SoWMy_Profile.pdf">The State of the World's Midwifery</a>.&#32;United Nations Population Fund.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: August 2011.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zamstats.gov.zm/report/Demo/zambia_sexual_behaviour_2009.pdf">Zambia Sexual Behaviour Survey 2009</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131229043815/http://www.zamstats.gov.zm/report/Demo/zambia_sexual_behaviour_2009.pdf">დაარქივებული</a> 2013-12-29 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. . zamstats.gov.zm</span> </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unicef.org/zambia/5109_8461.html">Zambia. Nutrition</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160110234848/http://www.unicef.org/zambia/5109_8461.html">დაარქივებული</a> 2016-01-10 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. . UNICEF</span> </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.znbc.co.zm/">http://www.znbc.co.zm/</a></span> </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.pgzambia.com/">http://www.pgzambia.com/</a></span> </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304133525/http://emagazine.european-times.com/EPT-Zambia/business-and-investment-opportunities-partners-guide-means-business-in-zambia">დაარქივებული ასლი</a>.&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://emagazine.european-times.com/EPT-Zambia/business-and-investment-opportunities-partners-guide-means-business-in-zambia">ორიგინალიდან</a> — 2016-03-04.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 2016-01-26.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-USDOS-CRHRP-Zambia-2012-40"><a href="#cite_ref-USDOS-CRHRP-Zambia-2012_40-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/j/drl/rls/hrrpt/humanrightsreport/index.htm?year=2012&amp;dlid=204181">"Zambia"</a>, <i>Country Reports on Human Rights Practices for 2012</i>, Bureau of Democracy, Human Rights and Labor, U.S. Department of State, 22 March 2013. Retrieved 22 January 2014.</span> </li> <li id="cite_note-Africa_Cup-41"><a href="#cite_ref-Africa_Cup_41-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.smh.com.au/breaking-news-sport/zambia-score-emotional-african-cup-win-20120213-1t0fb.html">„Zambia score emotional African Cup win“</a>. <i>Sydney Morning Herald</i>. 13 February 2012<span class="reference-accessdate"><small style="color:grey">. ციტირების თარიღი: <span class="nowrap">11 February</span> 2012</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Sydney+Morning+Herald&amp;rft.atitle=Zambia+score+emotional+African+Cup+win&amp;rft.date=2012-02-13&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fnews.smh.com.au%2Fbreaking-news-sport%2Fzambia-score-emotional-african-cup-win-20120213-1t0fb.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fka.wikipedia.org%3A%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4042187"></span> </li> <li id="cite_note-IRB-42"><a href="#cite_ref-IRB_42-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110511104518/http://www.irb.com/unions/union=11000028/index.html">Zambia</a>. International Rugby Board</span> </li> <li id="cite_note-games-43"><a href="#cite_ref-games_43-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://english.peopledaily.com.cn/200602/22/eng20060222_244775.html">Zambia to build three stadia for 2011 All-Africa Games</a>.&#32;People's Daily Online.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 6 November 2007.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131004222257/http://articles.chicagotribune.com/2008-05-05/sports/0805040183_1_zambia-frederick-chiluba-nationwide-tour">Zambia's Madalitso Muthiya a pioneer</a>.&#32;Chicago Tribune&#32;(5 May 2008).&#32; დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://articles.chicagotribune.com/2008-05-05/sports/0805040183_1_zambia-frederick-chiluba-nationwide-tour">ორიგინალიდან</a> — 4 ოქტომბერი 2013.&#32;<small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 18 September 2013.</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.fiba.com/pages/eng/fa/event/p/cid//sid/2403/tid/0/_/1989_AfroBasket/index.html">1989 African Championship for Men</a>, ARCHIVE.FIBA.COM. Retrieved 16 Dec 2015.</span> </li> </ol></div></div> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";background:#ececec" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თარგი:აფრიკის ქვეყნები"><span title="იხილე თარგი">ხ</span></a>&#160;<span style="font-size:80%;">•</span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თარგის განხილვა:აფრიკის ქვეყნები"><span title="თარგის განხილვა">გ</span></a>&#160;<span style="font-size:80%;">•</span>&#160;<a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&amp;action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე.">რ</span></a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="აფრიკის ქვეყნების სია">ქვეყნები</a> და ტერიტორიები აფრიკაში</div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;"><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ჩრდილოეთი აფრიკა">ჩრდილოეთი აფრიკა</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="Map indicating Northern Africa"><img alt="Map indicating Northern Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/LocationNorthernAfrica.png/40px-LocationNorthernAfrica.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/LocationNorthernAfrica.png/60px-LocationNorthernAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/LocationNorthernAfrica.png/80px-LocationNorthernAfrica.png 2x" data-file-width="359" data-file-height="359" /></a></span></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ალჟირი">ალჟირი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94" title="ეგვიპტე">ეგვიპტე</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ლიბია">ლიბია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9D" title="მაროკო">მაროკო</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სუდანი">სუდანი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="ტუნისი">ტუნისი</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;background:#f7f7f7;"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="დასავლეთი აფრიკა">დასავლეთი აფრიკა</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="Map indicating Western Africa"><img alt="Map indicating Western Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/LocationWesternAfrica.png/40px-LocationWesternAfrica.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/LocationWesternAfrica.png/60px-LocationWesternAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/LocationWesternAfrica.png/80px-LocationWesternAfrica.png 2x" data-file-width="359" data-file-height="359" /></a></span></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბენინი">ბენინი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90-%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9D" title="ბურკინა-ფასო">ბურკინა-ფასო</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="გამბია">გამბია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="განა">განა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="გვინეა">გვინეა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90-%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3" title="გვინეა-ბისაუ">გვინეა-ბისაუ</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D-%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94" title="კაბო-ვერდე">კაბო-ვერდე</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A2-%E1%83%93%E2%80%99%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="კოტ-დ’ივუარი">კოტ-დ’ივუარი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ლიბერია">ლიბერია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="მავრიტანია">მავრიტანია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მალი">მალი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ნიგერი">ნიგერი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ნიგერია">ნიგერია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სენეგალი">სენეგალი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90-%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="სიერა-ლეონე">სიერა-ლეონე</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" title="ტოგო">ტოგო</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;"><a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ცენტრალური აფრიკა">ცენტრალური აფრიკა</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="Map indicating Central Africa"><img alt="Map indicating Central Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/LocationCentralMiddleAfrica.png/40px-LocationCentralMiddleAfrica.png" decoding="async" width="40" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/LocationCentralMiddleAfrica.png/60px-LocationCentralMiddleAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/LocationCentralMiddleAfrica.png/80px-LocationCentralMiddleAfrica.png 2x" data-file-width="360" data-file-height="392" /></a></span></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="ანგოლა">ანგოლა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="გაბონი">გაბონი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="ეკვატორული გვინეა">ეკვატორული გვინეა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98" title="კამერუნი">კამერუნი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა">კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="კონგოს რესპუბლიკა">კონგოს რესპუბლიკა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C-%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98" title="სან-ტომე და პრინსიპი">სან-ტომე და პრინსიპი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკა">ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="ჩადი">ჩადი</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;background:#f7f7f7;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="აღმოსავლეთი აფრიკა">აღმოსავლეთი აფრიკა</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="Map indicating Eastern Africa"><img alt="Map indicating Eastern Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/LocationEasternAfrica.png/40px-LocationEasternAfrica.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/LocationEasternAfrica.png/60px-LocationEasternAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/LocationEasternAfrica.png/80px-LocationEasternAfrica.png 2x" data-file-width="359" data-file-height="359" /></a></span></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ბურუნდი">ბურუნდი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90" title="ეთიოპია">ეთიოპია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%90" title="ერიტრეა">ერიტრეა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a class="mw-selflink selflink">ზამბია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%95%E1%83%94" title="ზიმბაბვე">ზიმბაბვე</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="კენია">კენია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="კომორის კუნძულების კავშირი">კომორი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მადაგასკარი">მადაგასკარი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მავრიკი">მავრიკი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="მალავი">მალავი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მოზამბიკი">მოზამბიკი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="რუანდა">რუანდა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სამხრეთი სუდანი">სამხრეთი სუდანი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სეიშელის კუნძულები">სეიშელის კუნძულები</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი">სომალი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ტანზანია">ტანზანია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="უგანდა">უგანდა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" title="ჯიბუტი">ჯიბუტი</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთი აფრიკა">სამხრეთი აფრიკა</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="Map indicating Southern Africa"><img alt="Map indicating Southern Africa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/LocationSouthernAfrica.png/40px-LocationSouthernAfrica.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/LocationSouthernAfrica.png/60px-LocationSouthernAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/LocationSouthernAfrica.png/80px-LocationSouthernAfrica.png 2x" data-file-width="359" data-file-height="359" /></a></span></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="ბოტსვანა">ბოტსვანა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ესვატინი">ესვატინი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%9D" title="ლესოთო">ლესოთო</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ნამიბია">ნამიბია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა">სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;background:#f7f7f7;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="არაღიარებული ქვეყნების სია">არაღიარებული<br />ქვეყნები</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="აზავადი">აზავადი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="საჰარის არაბთა დემოკრატიული რესპუბლიკა">საჰარის არაბთა დემოკრატიული რესპუბლიკა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="სომალილენდი">სომალილენდი</a> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;background:#f7f7f7;"><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%AA_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%96%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%96%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A1" class="mw-redirect" title="ქვეყნების სია რომლებიც ერთზე მეტი კონტინენტზე მდებარეობს">ნაწილობრივ აფრიკაში</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი">ესპანეთი</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კანარის კუნძულები">კანარის კუნძულები</a>)</small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="იემენი">იემენი</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90" title="სოკოტრა">სოკოტრა</a>)</small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="იტალია">იტალია</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="პანტელერია">პანტელერია</a>)</small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="პორტუგალია">პორტუგალია</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90_(%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98)" class="mw-redirect" title="მადეირა (კუნძულები)">მადეირა</a>)</small> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;background:#f7f7f7;"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="დამოკიდებული ტერიტორიების სია">დამოკიდებული</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ეპარსეს კუნძულები">ეპარსეს კუნძულები</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთი</a>)</small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ესპანეთის სუვერენული ტერიტორიები">ესპანეთის სუვერენული ტერიტორიები</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი">ესპანეთი</a>)</small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%90" title="მაიოტა">მაიოტა</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთი</a>)</small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="მელილია">მელილია</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი">ესპანეთი</a>) </small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="რეიუნიონი">რეიუნიონი</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთი</a>)</small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%90" title="სეუტა">სეუტა</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი">ესპანეთი</a>)</small>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94,_%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98-%E1%83%93%E1%83%90-%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="წმინდა ელენე, ამაღლება და ტრისტანი-და-კუნია">წმინდა ელენე, ამაღლება და ტრისტანი-და-კუნია</a> <small>(<a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D" title="გაერთიანებული სამეფო">გაერთიანებული სამეფო</a>)</small> </span> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";background:transparent;;"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9D_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="სადავო ტერიტორიების სია">სადავო ტერიტორიები</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90" title="დასავლეთი საჰარა">დასავლეთი საჰარა</a> </span> </p> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";" class="navbox-title" colspan="3"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="თარგი:აფრიკის კავშირი"><span title="იხილე თარგი">ხ</span></a>&#160;<span style="font-size:80%;">•</span>&#160;<a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="თარგის განხილვა:აფრიკის კავშირი (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="color: #002bb8;" title="თარგის განხილვა">გ</span></a>&#160;<span style="font-size:80%;">•</span>&#160;<a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98&amp;action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე.">რ</span></a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="აფრიკის კავშირი">აფრიკის კავშირი (AU)</a></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <div> <p><span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9F%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ალჟირი">ალჟირი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90" title="ანგოლა">ანგოლა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბენინი">ბენინი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="ბოტსვანა">ბოტსვანა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90-%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9D" title="ბურკინა-ფასო">ბურკინა-ფასო</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ბურუნდი">ბურუნდი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="გაბონი">გაბონი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="გამბია">გამბია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="განა">განა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="გვინეა">გვინეა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90-%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3" title="გვინეა-ბისაუ">გვინეა-ბისაუ</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94" title="ეგვიპტე">ეგვიპტე</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90" title="ეთიოპია">ეთიოპია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="ეკვატორული გვინეა">ეკვატორული გვინეა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%90" title="ერიტრეა">ერიტრეა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ესვატინი">ესვატინი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a class="mw-selflink selflink">ზამბია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%95%E1%83%94" title="ზიმბაბვე">ზიმბაბვე</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D-%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94" title="კაბო-ვერდე">კაბო-ვერდე</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98" title="კამერუნი">კამერუნი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="კენია">კენია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="კომორის კუნძულების კავშირი">კომორი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა">კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="კონგოს რესპუბლიკა">კონგოს რესპუბლიკა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A2-%E1%83%93%E2%80%99%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="კოტ-დ’ივუარი">კოტ-დ’ივუარი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%9D" title="ლესოთო">ლესოთო</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ლიბერია">ლიბერია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ლიბია">ლიბია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მადაგასკარი">მადაგასკარი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მავრიკი">მავრიკი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="მავრიტანია">მავრიტანია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="მალავი">მალავი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მალი">მალი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მოზამბიკი">მოზამბიკი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ნამიბია">ნამიბია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ნიგერი">ნიგერი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ნიგერია">ნიგერია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="რუანდა">რუანდა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სამხრეთი სუდანი">სამხრეთი სუდანი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა">სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C-%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98" title="სან-ტომე და პრინსიპი">სან-ტომე და პრინსიპი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <i><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="საჰარის არაბთა დემოკრატიული რესპუბლიკა">საჰარის არაბთა დემოკრატიული რესპუბლიკა</a></i>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სეიშელის კუნძულები">სეიშელი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სენეგალი">სენეგალი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90-%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="სიერა-ლეონე">სიერა-ლეონე</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="სომალი">სომალი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="სუდანი">სუდანი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ტანზანია">ტანზანია</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D" title="ტოგო">ტოგო</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="ტუნისი">ტუნისი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="უგანდა">უგანდა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98" title="ჩადი">ჩადი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკა">ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკა</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98" title="ჯიბუტი">ჯიბუტი</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> </span> </p> </div> </div></td><td class="navbox-image" style="width:0%;padding:0px 0px 0px 2px;" rowspan="1"><div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Emblem_of_the_African_Union.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ka/thumb/f/f5/Emblem_of_the_African_Union.svg/55px-Emblem_of_the_African_Union.svg.png" decoding="async" width="55" height="49" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ka/thumb/f/f5/Emblem_of_the_African_Union.svg/83px-Emblem_of_the_African_Union.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/ka/thumb/f/f5/Emblem_of_the_African_Union.svg/110px-Emblem_of_the_African_Union.svg.png 2x" data-file-width="145" data-file-height="130" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";background:#18e3e4; color:#F5F5F5;" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="თარგი:ერთა თანამეგობრობა"><span title="იხილე თარგი">ხ</span></a>&#160;<span style="font-size:80%;">•</span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="თარგის განხილვა:ერთა თანამეგობრობა"><span title="თარგის განხილვა">გ</span></a>&#160;<span style="font-size:80%;">•</span>&#160;<a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&amp;action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე.">რ</span></a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <div class="center"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ერთა თანამეგობრობა">ერთა თანამეგობრობის</a> წევრი ქვეყნები</div></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Australia.svg" class="mw-file-description" title="ავსტრალიის დროშა"><img alt="ავსტრალიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/22px-Flag_of_Australia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/33px-Flag_of_Australia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/44px-Flag_of_Australia.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="ავსტრალია">ავსტრალია</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg" class="mw-file-description" title="ანტიგუა და ბარბუდის დროშა"><img alt="ანტიგუა და ბარბუდის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg/22px-Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg/33px-Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg/44px-Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90" title="ანტიგუა და ბარბუდა">ანტიგუა და ბარბუდა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description" title="ახალი ზელანდიის დროშა"><img alt="ახალი ზელანდიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/22px-Flag_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/33px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/44px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="ახალი ზელანდია">ახალი ზელანდია</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Bangladesh.svg" class="mw-file-description" title="ბანგლადეშის დროშა"><img alt="ბანგლადეშის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/22px-Flag_of_Bangladesh.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/33px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/44px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%98" title="ბანგლადეში">ბანგლადეში</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Barbados.svg" class="mw-file-description" title="ბარბადოსის დროშა"><img alt="ბარბადოსის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Flag_of_Barbados.svg/22px-Flag_of_Barbados.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Flag_of_Barbados.svg/33px-Flag_of_Barbados.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Flag_of_Barbados.svg/44px-Flag_of_Barbados.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="ბარბადოსი">ბარბადოსი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Bahamas.svg" class="mw-file-description" title="ბაჰამის კუნძულების დროშა"><img alt="ბაჰამის კუნძულების დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Flag_of_the_Bahamas.svg/22px-Flag_of_the_Bahamas.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Flag_of_the_Bahamas.svg/33px-Flag_of_the_Bahamas.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Flag_of_the_Bahamas.svg/44px-Flag_of_the_Bahamas.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბაჰამის კუნძულები">ბაჰამის კუნძულები</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Belize.svg" class="mw-file-description" title="ბელიზის დროშა"><img alt="ბელიზის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Flag_of_Belize.svg/22px-Flag_of_Belize.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Flag_of_Belize.svg/33px-Flag_of_Belize.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Flag_of_Belize.svg/44px-Flag_of_Belize.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98" title="ბელიზი">ბელიზი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Botswana.svg" class="mw-file-description" title="ბოტსვანის დროშა"><img alt="ბოტსვანის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_Botswana.svg/22px-Flag_of_Botswana.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_Botswana.svg/33px-Flag_of_Botswana.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_Botswana.svg/44px-Flag_of_Botswana.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="ბოტსვანა">ბოტსვანა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Brunei.svg" class="mw-file-description" title="ბრუნეის დროშა"><img alt="ბრუნეის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/22px-Flag_of_Brunei.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/33px-Flag_of_Brunei.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/44px-Flag_of_Brunei.svg.png 2x" data-file-width="1440" data-file-height="720" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%98" title="ბრუნეი">ბრუნეი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Guyana.svg" class="mw-file-description" title="გაიანის დროშა"><img alt="გაიანის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Guyana.svg/22px-Flag_of_Guyana.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Guyana.svg/33px-Flag_of_Guyana.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Guyana.svg/44px-Flag_of_Guyana.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="გაიანა">გაიანა</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Ghana.svg" class="mw-file-description" title="განის დროშა"><img alt="განის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/22px-Flag_of_Ghana.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/33px-Flag_of_Ghana.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/44px-Flag_of_Ghana.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="განა">განა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Grenada.svg" class="mw-file-description" title="გრენადის დროშა"><img alt="გრენადის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Grenada.svg/22px-Flag_of_Grenada.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Grenada.svg/33px-Flag_of_Grenada.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Grenada.svg/44px-Flag_of_Grenada.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90" title="გრენადა">გრენადა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg" class="mw-file-description" title="დიდი ბრიტანეთის დროშა"><img alt="დიდი ბრიტანეთის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/22px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/33px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/44px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D" title="გაერთიანებული სამეფო">დიდი ბრიტანეთი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Dominica.svg" class="mw-file-description" title="დომინიკის დროშა"><img alt="დომინიკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Flag_of_Dominica.svg/22px-Flag_of_Dominica.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Flag_of_Dominica.svg/33px-Flag_of_Dominica.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Flag_of_Dominica.svg/44px-Flag_of_Dominica.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="დომინიკა">დომინიკა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Eswatini.svg" class="mw-file-description" title="ესვატინის დროშა"><img alt="ესვატინის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Flag_of_Eswatini.svg/22px-Flag_of_Eswatini.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Flag_of_Eswatini.svg/33px-Flag_of_Eswatini.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Flag_of_Eswatini.svg/44px-Flag_of_Eswatini.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ესვატინი">ესვატინი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Vanuatu.svg" class="mw-file-description" title="ვანუატუს დროშა"><img alt="ვანუატუს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Vanuatu.svg/22px-Flag_of_Vanuatu.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Vanuatu.svg/33px-Flag_of_Vanuatu.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Vanuatu.svg/44px-Flag_of_Vanuatu.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="360" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3" title="ვანუატუ">ვანუატუ</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Zambia.svg" class="mw-file-description" title="ზამბიის დროშა"><img alt="ზამბიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/22px-Flag_of_Zambia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/33px-Flag_of_Zambia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/44px-Flag_of_Zambia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a class="mw-selflink selflink">ზამბია</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Jamaica.svg" class="mw-file-description" title="იამაიკის დროშა"><img alt="იამაიკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Flag_of_Jamaica.svg/22px-Flag_of_Jamaica.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Flag_of_Jamaica.svg/33px-Flag_of_Jamaica.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Flag_of_Jamaica.svg/44px-Flag_of_Jamaica.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="იამაიკა">იამაიკა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_India.svg" class="mw-file-description" title="ინდოეთის დროშა"><img alt="ინდოეთის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/22px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/33px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/44px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ინდოეთი">ინდოეთი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Cameroon.svg" class="mw-file-description" title="კამერუნის დროშა"><img alt="კამერუნის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_Cameroon.svg/22px-Flag_of_Cameroon.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_Cameroon.svg/33px-Flag_of_Cameroon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_Cameroon.svg/44px-Flag_of_Cameroon.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98" title="კამერუნი">კამერუნი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Canada.svg" class="mw-file-description" title="კანადის დროშა"><img alt="კანადის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/22px-Flag_of_Canada.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/33px-Flag_of_Canada.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/44px-Flag_of_Canada.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90" title="კანადა">კანადა</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Kenya.svg" class="mw-file-description" title="კენიის დროშა"><img alt="კენიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Kenya.svg/22px-Flag_of_Kenya.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Kenya.svg/33px-Flag_of_Kenya.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Kenya.svg/44px-Flag_of_Kenya.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="კენია">კენია</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Cyprus.svg" class="mw-file-description" title="კვიპროსის დროშა"><img alt="კვიპროსის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/22px-Flag_of_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/33px-Flag_of_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/44px-Flag_of_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="კვიპროსი">კვიპროსი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Kiribati.svg" class="mw-file-description" title="კირიბატის დროშა"><img alt="კირიბატის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kiribati.svg/22px-Flag_of_Kiribati.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kiribati.svg/33px-Flag_of_Kiribati.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kiribati.svg/44px-Flag_of_Kiribati.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="კირიბატი">კირიბატი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Lesotho.svg" class="mw-file-description" title="ლესოთოს დროშა"><img alt="ლესოთოს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_Lesotho.svg/22px-Flag_of_Lesotho.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_Lesotho.svg/33px-Flag_of_Lesotho.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_Lesotho.svg/44px-Flag_of_Lesotho.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%9D" title="ლესოთო">ლესოთო</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Mauritius.svg" class="mw-file-description" title="მავრიკის დროშა"><img alt="მავრიკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Mauritius.svg/22px-Flag_of_Mauritius.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Mauritius.svg/33px-Flag_of_Mauritius.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Mauritius.svg/44px-Flag_of_Mauritius.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მავრიკი">მავრიკი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Malawi.svg" class="mw-file-description" title="მალავის დროშა"><img alt="მალავის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_Malawi.svg/22px-Flag_of_Malawi.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_Malawi.svg/33px-Flag_of_Malawi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_Malawi.svg/44px-Flag_of_Malawi.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="მალავი">მალავი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Malaysia.svg" class="mw-file-description" title="მალაიზიის დროშა"><img alt="მალაიზიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/22px-Flag_of_Malaysia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/33px-Flag_of_Malaysia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/44px-Flag_of_Malaysia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="მალაიზია">მალაიზია</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Malta.svg" class="mw-file-description" title="მალტის დროშა"><img alt="მალტის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/22px-Flag_of_Malta.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/33px-Flag_of_Malta.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/44px-Flag_of_Malta.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%90" title="მალტა">მალტა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Mozambique.svg" class="mw-file-description" title="მოზამბიკის დროშა"><img alt="მოზამბიკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Mozambique.svg/22px-Flag_of_Mozambique.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Mozambique.svg/33px-Flag_of_Mozambique.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Mozambique.svg/44px-Flag_of_Mozambique.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მოზამბიკი">მოზამბიკი</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Namibia.svg" class="mw-file-description" title="ნამიბიის დროშა"><img alt="ნამიბიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Namibia.svg/22px-Flag_of_Namibia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Namibia.svg/33px-Flag_of_Namibia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Namibia.svg/44px-Flag_of_Namibia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ნამიბია">ნამიბია</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Nauru.svg" class="mw-file-description" title="ნაურუს დროშა"><img alt="ნაურუს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Nauru.svg/22px-Flag_of_Nauru.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Nauru.svg/33px-Flag_of_Nauru.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Nauru.svg/44px-Flag_of_Nauru.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3" title="ნაურუ">ნაურუ</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Nigeria.svg" class="mw-file-description" title="ნიგერიის დროშა"><img alt="ნიგერიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/22px-Flag_of_Nigeria.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/33px-Flag_of_Nigeria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/44px-Flag_of_Nigeria.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ნიგერია">ნიგერია</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Pakistan.svg" class="mw-file-description" title="პაკისტანის დროშა"><img alt="პაკისტანის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/22px-Flag_of_Pakistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/33px-Flag_of_Pakistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/44px-Flag_of_Pakistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="პაკისტანი">პაკისტანი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Papua_New_Guinea.svg" class="mw-file-description" title="პაპუა-ახალი გვინეას დროშა"><img alt="პაპუა-ახალი გვინეას დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_Papua_New_Guinea.svg/22px-Flag_of_Papua_New_Guinea.svg.png" decoding="async" width="22" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_Papua_New_Guinea.svg/33px-Flag_of_Papua_New_Guinea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_Papua_New_Guinea.svg/44px-Flag_of_Papua_New_Guinea.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="450" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%90-%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="პაპუა-ახალი გვინეა">პაპუა-ახალი გვინეა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Samoa.svg" class="mw-file-description" title="სამოის დროშა"><img alt="სამოის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Samoa.svg/22px-Flag_of_Samoa.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Samoa.svg/33px-Flag_of_Samoa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Samoa.svg/44px-Flag_of_Samoa.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%90" title="სამოა">სამოა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Rwanda.svg" class="mw-file-description" title="რუანდის დროშა"><img alt="რუანდის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Rwanda.svg/22px-Flag_of_Rwanda.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Rwanda.svg/33px-Flag_of_Rwanda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Rwanda.svg/44px-Flag_of_Rwanda.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="რუანდა">რუანდა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_South_Africa.svg" class="mw-file-description" title="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის დროშა"><img alt="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/22px-Flag_of_South_Africa.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/33px-Flag_of_South_Africa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/44px-Flag_of_South_Africa.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა">სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Seychelles.svg" class="mw-file-description" title="სეიშელის დროშა"><img alt="სეიშელის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Seychelles.svg/22px-Flag_of_Seychelles.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Seychelles.svg/33px-Flag_of_Seychelles.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Seychelles.svg/44px-Flag_of_Seychelles.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სეიშელის კუნძულები">სეიშელის კუნძულები</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg" class="mw-file-description" title="სენტ-ვინსენტისა და გრენადინების დროშა"><img alt="სენტ-ვინსენტისა და გრენადინების დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg/22px-Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg/33px-Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg/44px-Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2-%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სენტ-ვინსენტი და გრენადინები">სენტ-ვინსენტი და გრენადინები</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg" class="mw-file-description" title="სენტ-კიტსისა და ნევისის დროშა"><img alt="სენტ-კიტსისა და ნევისის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg/22px-Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg/33px-Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg/44px-Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2-%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="სენტ-კიტსი და ნევისი">სენტ-კიტსი და ნევისი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Saint_Lucia.svg" class="mw-file-description" title="სენტ-ლუსიის დროშა"><img alt="სენტ-ლუსიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Saint_Lucia.svg/22px-Flag_of_Saint_Lucia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Saint_Lucia.svg/33px-Flag_of_Saint_Lucia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Saint_Lucia.svg/44px-Flag_of_Saint_Lucia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2-%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="სენტ-ლუსია">სენტ-ლუსია</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Sierra_Leone.svg" class="mw-file-description" title="სიერა-ლეონეს დროშა"><img alt="სიერა-ლეონეს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Sierra_Leone.svg/22px-Flag_of_Sierra_Leone.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Sierra_Leone.svg/33px-Flag_of_Sierra_Leone.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Sierra_Leone.svg/44px-Flag_of_Sierra_Leone.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90-%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="სიერა-ლეონე">სიერა-ლეონე</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Singapore.svg" class="mw-file-description" title="სინგაპურის დროშა"><img alt="სინგაპურის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/22px-Flag_of_Singapore.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/33px-Flag_of_Singapore.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/44px-Flag_of_Singapore.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="სინგაპური">სინგაპური</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Solomon_Islands.svg" class="mw-file-description" title="სოლომონის კუნძულების დროშა"><img alt="სოლომონის კუნძულების დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Solomon_Islands.svg/22px-Flag_of_the_Solomon_Islands.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Solomon_Islands.svg/33px-Flag_of_the_Solomon_Islands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Solomon_Islands.svg/44px-Flag_of_the_Solomon_Islands.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სოლომონის კუნძულები">სოლომონის კუნძულები</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Tanzania.svg" class="mw-file-description" title="ტანზანიის დროშა"><img alt="ტანზანიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tanzania.svg/22px-Flag_of_Tanzania.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tanzania.svg/33px-Flag_of_Tanzania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tanzania.svg/44px-Flag_of_Tanzania.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ტანზანია">ტანზანია</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Tonga.svg" class="mw-file-description" title="ტონგის დროშა"><img alt="ტონგის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Tonga.svg/22px-Flag_of_Tonga.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Tonga.svg/33px-Flag_of_Tonga.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Tonga.svg/44px-Flag_of_Tonga.svg.png 2x" data-file-width="960" data-file-height="480" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90" title="ტონგა">ტონგა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg" class="mw-file-description" title="ტრინიდადი და ტობაგოს დროშა"><img alt="ტრინიდადი და ტობაგოს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg/22px-Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg/33px-Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg/44px-Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9D" title="ტრინიდადი და ტობაგო">ტრინიდადი და ტობაგო</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Tuvalu.svg" class="mw-file-description" title="ტუვალუს დროშა"><img alt="ტუვალუს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tuvalu.svg/22px-Flag_of_Tuvalu.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tuvalu.svg/33px-Flag_of_Tuvalu.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tuvalu.svg/44px-Flag_of_Tuvalu.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3" title="ტუვალუ">ტუვალუ</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Uganda.svg" class="mw-file-description" title="უგანდის დროშა"><img alt="უგანდის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Flag_of_Uganda.svg/22px-Flag_of_Uganda.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Flag_of_Uganda.svg/33px-Flag_of_Uganda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Flag_of_Uganda.svg/44px-Flag_of_Uganda.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="უგანდა">უგანდა</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Fiji.svg" class="mw-file-description" title="ფიჯის დროშა"><img alt="ფიჯის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Fiji.svg/22px-Flag_of_Fiji.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Fiji.svg/33px-Flag_of_Fiji.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Fiji.svg/44px-Flag_of_Fiji.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%98" title="ფიჯი">ფიჯი</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Sri_Lanka.svg" class="mw-file-description" title="შრი-ლანკის დროშა"><img alt="შრი-ლანკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/22px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/33px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/44px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%90" title="შრი-ლანკა">შრი-ლანკა</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget \"ReferenceTooltips\" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See \u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgets\u003E.");});</script><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">მოძიებულია „<a dir="ltr" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ზამბია&amp;oldid=4702310">https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ზამბია&amp;oldid=4702310</a>“-დან</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სპეციალური:კატეგორიები">კატეგორია</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90" title="კატეგორია:გასაახლებელი ინფოდაფა">გასაახლებელი ინფოდაფა</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:ერთა თანამეგობრობის წევრი ქვეყნები">ერთა თანამეგობრობის წევრი ქვეყნები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:აფრიკის ქვეყნები">აფრიკის ქვეყნები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:ინგლისურენოვანი ქვეყნები">ინგლისურენოვანი ქვეყნები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:გაეროს წევრი სახელმწიფოები">გაეროს წევრი სახელმწიფოები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:ზღვაზე გასასვლელის არმქონე სახელმწიფოები">ზღვაზე გასასვლელის არმქონე სახელმწიფოები</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">დამალული კატეგორია: <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:Pages_with_non-numeric_formatnum_arguments" title="კატეგორია:Pages with non-numeric formatnum arguments">Pages with non-numeric formatnum arguments</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:CS1-%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98:_%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" title="კატეგორია:CS1-ის შეცდომები: აკლია პერიოდული გამოცემა">CS1-ის შეცდომები: აკლია პერიოდული გამოცემა</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ეს გვერდი ბოლოს დარედაქტირდა: 04:04, 15 სექტემბერი 2024.</li> <li id="footer-info-copyright"><div>ტექსტი ვრცელდება <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Creative_Commons_Attribution-ShareAlike_4.0_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიის ტექსტი">Creative Commons Attribution-ShareAlike ლიცენზიით</a> და შესაძლოა არსებობდეს დამატებითი პირობები. ამ საიტის გამოყენებით, თქვენ ეთანხმებით <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">გამოყენების პირობებსა</a> და <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკას</a>.</div> <div>ვიკიპედია&#174; არის არაკომერციული ორგანიზაცია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>-ის რეგისტრირებული სავაჭრო ნიშანი.</div> <div class="noprint"><br /><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ვიკიპედია:ფორუმი/დახმარება">დაგვიკავშირდით</a></div></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91">ვიკიპედიის შესახებ</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98:%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%90">პასუხისმგებლობის უარყოფა</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">ქცევის კოდექსი</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">შემქმნელები</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ka.wikipedia.org">სტატისტიკა</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">მზა ფაილების პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ka.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">მობილური ვერსია</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-fp8vw","wgBackendResponseTime":200,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.747","walltime":"1.037","ppvisitednodes":{"value":9216,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":216165,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":91923,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":8,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":47395,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 562.353 1 -total"," 38.62% 217.173 3 თარგი:ნავდაფა"," 35.59% 200.132 1 თარგი:სქოლიო"," 30.38% 170.839 1 თარგი:ერთა_თანამეგობრობა"," 28.48% 160.183 52 თარგი:Flag"," 20.30% 114.131 5 თარგი:Cite_news"," 12.66% 71.201 1 თარგი:ქვეყანა"," 7.47% 42.015 1 თარგი:აფრიკის_ქვეყნები"," 6.11% 34.360 1 თარგი:ქსე"," 5.52% 31.033 1 თარგი:წიგნი"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.095","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3578526,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-587f7d4878-mq2h6","timestamp":"20241120200035","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u10d6\u10d0\u10db\u10d1\u10d8\u10d0","url":"https:\/\/ka.wikipedia.org\/wiki\/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q953","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q953","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-05-15T11:31:17Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/06\/Flag_of_Zambia.svg"}</script> </body> </html>

Pages： 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10