CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"/> <title>Spanje - Wikikids</title> <script>document.documentElement.className="client-js";RLCONF={"wgBreakFrames":!1,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"2d630ff28c34fd9ec2a75d93","wgCSPNonce":!1,"wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":!1,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Spanje","wgTitle":"Spanje","wgCurRevisionId":913217,"wgRevisionId":913217,"wgArticleId":2535,"wgIsArticle":!0,"wgIsRedirect":!1,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pagina's met onjuiste bestandskoppelingen","Lidstaat van de Europese Unie","Landen van Europa","Koninkrijk"],"wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Spanje","wgRelevantArticleId":2535,"wgIsProbablyEditable":!1,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":!1,"wgRestrictionEdit":[], "wgRestrictionMove":[],"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgEditSubmitButtonLabelPublish":!1};RLSTATE={"site.styles":"ready","noscript":"ready","user.styles":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.styles.legacy":"ready","mediawiki.toc.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.startup","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.gadget.EditCount2","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.implement("user.options@1hzgi",function($,jQuery,require,module){/*@nomin*/mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"});mw.user.options.set({"variant":"nl"}); });});</script> <link rel="stylesheet" href="/load.php?lang=nl&modules=ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cmediawiki.toc.styles%7Cskins.vector.styles.legacy&only=styles&skin=vector"/> <script async="" src="/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""/> <link rel="stylesheet" href="/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"/> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.35.13"/> <link rel="shortcut icon" href="/favicon.ico"/> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/opensearch_desc.php" title="Wikikids (nl)"/> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="https://wikikids.nl/api.php?action=rsd"/> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikikids Atom-feed" href="/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"/>  </head> <body class="mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Spanje rootpage-Spanje skin-vector action-view skin-vector-legacy"> <div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice" class="mw-body-content"><div id="localNotice" lang="nl" dir="ltr"><p><span class="plainlinks"><b><a href="/Speciaal:GebruikerAanmaken" title="Speciaal:GebruikerAanmaken">Verbeter WikiKids vandaag nog!</a></b></span> </p></div></div> <div class="mw-indicators mw-body-content"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading" lang="nl">Spanje</h1> <div id="bodyContent" class="mw-body-content"> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikikids</div> <div id="contentSub"></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naar navigatie springen</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Naar zoeken springen</a> <div id="mw-content-text" lang="nl" dir="ltr" class="mw-content-ltr"><div class="mw-parser-output"><table align="center" class="toccolours"> <tbody><tr align="center"> <td><a href="/Bestand:Flag_of_Spain.svg" class="image"><img alt="Flag of Spain.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/langnl-40px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="40" height="27" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/langnl-60px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/langnl-80px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" /></a> </td> <td>Over dit artikel en/of onderwerp bestaat er ook een portaal! <a href="/Portaal:Spanje" title="Portaal:Spanje"><b>Klik hier</b></a> om het portaal te bekijken! <br /> </td></tr></tbody></table> <table width="300" align="right" rules="all" cellpadding="2" style="border: 0px solid #999; background-color: #CEDAF2; margin-left: 15px;"> <tbody><tr> <th bgcolor="#6295DA" colspan="2"><big>Koninkrijk Spanje<br /><i>Reino de España</i></big> <p><a href="/Bestand:Flag_of_Spain.svg" class="image"><img alt="Flag of Spain.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/langnl-140px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="140" height="93" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/langnl-210px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/langnl-280px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" /></a><a href="/Bestand:Escudo_de_Espa%C3%B1a_(mazonado).svg" class="image"><img alt="Escudo de España (mazonado).svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg/langnl-110px-Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg.png" decoding="async" width="110" height="110" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg/langnl-165px-Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg/langnl-220px-Escudo_de_Espa%C3%B1a_%28mazonado%29.svg.png 2x" /></a> <a href="/Bestand:EU-Spain.svg" class="image"><img alt="EU-Spain.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/EU-Spain.svg/langnl-300px-EU-Spain.svg.png" decoding="async" width="300" height="252" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/EU-Spain.svg/langnl-450px-EU-Spain.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/EU-Spain.svg/langnl-600px-EU-Spain.svg.png 2x" /></a> </p> </th></tr> <tr> <td>Hoofdstad </td> <td><a href="/Madrid" title="Madrid">Madrid</a> </td></tr> <tr> <td>Aantal inwoners </td> <td>47.394.223 <small>(2021)</small> </td></tr> <tr> <td>Oppervlakte </td> <td>505.992 <a href="/Km%C2%B2" class="mw-redirect" title="Km²">km²</a> </td></tr> <tr> <td>Regeringsvorm </td> <td><a href="/Constitutionele_monarchie" class="mw-redirect" title="Constitutionele monarchie">Constitutionele monarchie</a> </td></tr> <tr> <td>Koning </td> <td><a href="/Filips_VI_van_Spanje" class="mw-redirect" title="Filips VI van Spanje">Felipe VI</a> <small>(sinds 2014)</small> </td></tr> <tr> <td>Premier </td> <td><a href="/Pedro_S%C3%A1nchez" title="Pedro Sánchez">Pedro Sánchez</a> <small>(sinds 2018)</small> </td></tr> <tr> <td>Godsdienst </td> <td><a href="/Christendom" title="Christendom">Christendom</a> (57,6%) <br /> Geen religie (37,7%) <br /> Overig (4,7%) </td></tr> <tr> <td>Officiële taal </td> <td><a href="/Spaans" title="Spaans">Spaans</a> (español) </td></tr> <tr> <td>Officiële regionale talen </td> <td><a href="/Catalaans" title="Catalaans">Catalaans</a><br /><a href="/Baskisch" title="Baskisch">Baskisch</a><br /><a href="/Galicisch" title="Galicisch">Galicisch</a> </td></tr> <tr> <td>Munteenheid </td> <td><a href="/Euro" title="Euro">Euro</a> </td></tr> <tr> <td>Volkslied </td> <td><a href="/index.php?title=Marcha_Real&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marcha Real (de pagina bestaat niet)">Marcha Real</a> </td></tr> <tr> <td>Motto </td> <td><i>Plus ultra</i> (Steeds verder) </td></tr> <tr> <td>Nationale feestdag </td> <td>12 oktober </td></tr> <tr> <td>Landcode </td> <td>ESP </td></tr> <tr> <th bgcolor="#6295DA" colspan="2">Portaal <a href="/Bestand:Portal.svg" class="image"><img alt="Portal.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/langnl-30px-Portal.svg.png" decoding="async" width="30" height="27" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/langnl-45px-Portal.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/langnl-60px-Portal.svg.png 2x" /></a> <a href="/Portaal:Spanje" title="Portaal:Spanje">Spanje</a> </th></tr></tbody></table> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Port-Vell-Night.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Port-Vell-Night.JPG/300px-Port-Vell-Night.JPG" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Port-Vell-Night.JPG/450px-Port-Vell-Night.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Port-Vell-Night.JPG/600px-Port-Vell-Night.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Port-Vell-Night.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div>De oude binnenstad van <a href="/Barcelona" class="mw-redirect" title="Barcelona">Barcelona</a> in de nacht</div></div></div> <p><b>Spanje</b> (officieel het <b>Koninkrijk Spanje</b>) is een land in het zuidwesten van <a href="/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europa</a>. Het ligt op het <a href="/Iberisch_Schiereiland" title="Iberisch Schiereiland">Iberisch Schiereiland</a> en heeft 50.000.000 inwoners. </p><p>Spanje grenst in het noorden aan <a href="/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a> en <a href="/Andorra" title="Andorra">Andorra</a> en in het westen aan <a href="/Portugal" title="Portugal">Portugal</a>. Daarnaast ligt in het zuiden het Britse overzeese gebied, <a href="/Gibraltar" title="Gibraltar">Gibraltar</a>. De <a href="/Balearen" title="Balearen">Balearen</a> en de <a href="/Canarische_Eilanden" title="Canarische Eilanden">Canarische Eilanden</a> zijn onderdeel van Spanje, net als <a href="/Ceuta" title="Ceuta">Ceuta</a> en <a href="/Melilla" title="Melilla">Melilla</a>, twee steden op het Marokkaanse vasteland. De hoofdstad van het land is <a href="/Madrid" title="Madrid">Madrid</a>, maar ook <a href="/Barcelona" class="mw-redirect" title="Barcelona">Barcelona</a>, <a href="/Valencia" title="Valencia">Valencia</a>, <a href="/Sevilla" title="Sevilla">Sevilla</a> en <a href="/Zaragoza" title="Zaragoza">Zaragoza</a> zijn belangrijke steden. </p><p>Het land heeft een lange geschiedenis. In de <a href="/Oudheid" title="Oudheid">oudheid</a> hebben onder meer de <a href="/Carthago" title="Carthago">Carthagers</a> en de <a href="/Romeinse_Rijk" title="Romeinse Rijk">Romeinen</a> het gebied wat nu Spanje is (deels) bezet. Een paar eeuwen later deden de islamitische <a href="/index.php?title=Moren&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moren (de pagina bestaat niet)">Moren</a> hetzelfde. Tussen de 8e en 15e eeuw werd het gebied door de christenen heroverd in de zogeheten <a href="/index.php?title=Reconquista&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reconquista (de pagina bestaat niet)">reconquista</a>. Onder <a href="/Huis_Habsburg" title="Huis Habsburg">Huis Habsburg</a> werd Spanje een wereldrijk met vele koloniën, waaronder <a href="/Argentini%C3%AB" title="Argentinië">Argentinië</a>, <a href="/Cuba" title="Cuba">Cuba</a> en <a href="/Mexico_(land)" class="mw-redirect" title="Mexico (land)">Mexico</a>. Dit leidde ertoe dat het Spaans een wereldtaal werd. Na de <a href="/index.php?title=Spaanse_Successieoorlog&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spaanse Successieoorlog (de pagina bestaat niet)">Spaanse Successieoorlog</a> verloor Spanje veel gebieden in Europa. Tijdens de oorlogen tegen <a href="/Napoleon" class="mw-redirect" title="Napoleon">Napoleon</a> werd Spanje bezet door Frankrijk. Het Spaanse koninkrijk raakte verzwakt en verloor veel Latijns-Amerikaanse koloniën. In 1931 werd de monarchie afgeschaft waarna de <a href="/Spaanse_Burgeroorlog" title="Spaanse Burgeroorlog">Spaanse Burgeroorlog</a> uitbrak. Deze werd gewonnen door de nationalisten, die van Spanje een dictatuur maakten onder <a href="/Francisco_Franco" title="Francisco Franco">Francisco Franco</a>. Na Franco's dood in 1975 werd de monarchie hersteld en werd Spanje een democratie. </p><p>Spanje is tegenwoordig onderdeel van de <a href="/Europese_Unie" title="Europese Unie">Europese Unie</a>, de <a href="/Verenigde_Naties" title="Verenigde Naties">Verenigde Naties</a> en de <a href="/NAVO" class="mw-redirect" title="NAVO">NAVO</a>. De Spaanse cultuur staat internationaal bekend om dingen als de <a href="/Flamenco" title="Flamenco">flamenco</a> (een soort dans), <a href="/Tapas" title="Tapas">tapas</a> en de traditie van het <a href="/Stierenvechten" title="Stierenvechten">stierenvechten</a>. Sommige beroemde kunstenaars komen ook uit Spanje, zoals de schrijver <a href="/Miguel_de_Cervantes" title="Miguel de Cervantes">Miguel de Cervantes</a>, de schilders <a href="/Salvador_Dal%C3%AD" title="Salvador Dalí">Salvador Dalí</a> en <a href="/Pablo_Picasso" title="Pablo Picasso">Pablo Picasso</a> en de architect <a href="/Antoni_Gaud%C3%AD" title="Antoni Gaudí">Antoni Gaudí</a>. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="nl" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Inhoud</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Naam"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Naam</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Geschiedenis"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Geschiedenis</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#Prehistorie_en_oudheid"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">Prehistorie en oudheid</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#De_Visigoten_en_Moren"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">De Visigoten en Moren</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="#Spaanse_Rijk"><span class="tocnumber">2.3</span> <span class="toctext">Spaanse Rijk</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Spanje_onder_Huis_Bourbon"><span class="tocnumber">2.4</span> <span class="toctext">Spanje onder Huis Bourbon</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-7"><a href="#Spaanse_Burgeroorlog_en_Franco"><span class="tocnumber">2.5</span> <span class="toctext">Spaanse Burgeroorlog en Franco</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-8"><a href="#Huidige_monarchie"><span class="tocnumber">2.6</span> <span class="toctext">Huidige monarchie</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-9"><a href="#Geografie"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Geografie</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-10"><a href="#Landschap"><span class="tocnumber">3.1</span> <span class="toctext">Landschap</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-11"><a href="#Klimaat"><span class="tocnumber">3.2</span> <span class="toctext">Klimaat</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-12"><a href="#Grote_steden"><span class="tocnumber">3.3</span> <span class="toctext">Grote steden</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-13"><a href="#Bevolking"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Bevolking</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-14"><a href="#Algemeen"><span class="tocnumber">4.1</span> <span class="toctext">Algemeen</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-15"><a href="#Religie"><span class="tocnumber">4.2</span> <span class="toctext">Religie</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-16"><a href="#Talen"><span class="tocnumber">4.3</span> <span class="toctext">Talen</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#Cultuur"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Cultuur</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-18"><a href="#Algemeen_2"><span class="tocnumber">5.1</span> <span class="toctext">Algemeen</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-19"><a href="#Architectuur_en_schilderkunst"><span class="tocnumber">5.2</span> <span class="toctext">Architectuur en schilderkunst</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-20"><a href="#Dans_en_muziek"><span class="tocnumber">5.3</span> <span class="toctext">Dans en muziek</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-21"><a href="#Literatuur.2C_film_en_televisie"><span class="tocnumber">5.4</span> <span class="toctext">Literatuur, film en televisie</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-22"><a href="#Sport"><span class="tocnumber">5.5</span> <span class="toctext">Sport</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-23"><a href="#Lijst_van_belangrijkste_feestdagen_in_Spanje"><span class="tocnumber">5.6</span> <span class="toctext">Lijst van belangrijkste feestdagen in Spanje</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-24"><a href="#Spaanse_keuken"><span class="tocnumber">5.7</span> <span class="toctext">Spaanse keuken</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-25"><a href="#Werelderfgoed"><span class="tocnumber">5.8</span> <span class="toctext">Werelderfgoed</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-26"><a href="#Politiek"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Politiek</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-27"><a href="#Monarchie"><span class="tocnumber">6.1</span> <span class="toctext">Monarchie</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-28"><a href="#Staatsinrichting"><span class="tocnumber">6.2</span> <span class="toctext">Staatsinrichting</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-29"><a href="#Bestuurlijke_indeling"><span class="tocnumber">6.3</span> <span class="toctext">Bestuurlijke indeling</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-30"><a href="#Internationale_politiek"><span class="tocnumber">6.4</span> <span class="toctext">Internationale politiek</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-31"><a href="#Economie"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Economie</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-32"><a href="#Vervoer_.26_Transport"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Vervoer & Transport</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-33"><a href="#Nationale_symbolen"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">Nationale symbolen</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-34"><a href="#Vlag_en_wapen"><span class="tocnumber">9.1</span> <span class="toctext">Vlag en wapen</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-35"><a href="#Volkslied"><span class="tocnumber">9.2</span> <span class="toctext">Volkslied</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-36"><a href="#Lees_ook"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">Lees ook</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-37"><a href="#Artikelen_over_Spaanse_steden"><span class="tocnumber">10.1</span> <span class="toctext">Artikelen over Spaanse steden</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-38"><a href="#Overige_onderwerpen_die_met_Spanje_te_maken_hebben"><span class="tocnumber">10.2</span> <span class="toctext">Overige onderwerpen die met Spanje te maken hebben</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-39"><a href="#Externe_links"><span class="tocnumber">11</span> <span class="toctext">Externe links</span></a></li> </ul> </div> <h2><span class="mw-headline" id="Naam">Naam</span></h2> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Kaart_Spanje.png" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Kaart_Spanje.png/250px-Kaart_Spanje.png" decoding="async" width="250" height="269" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Kaart_Spanje.png 1.5x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Kaart_Spanje.png" class="internal" title="Groter"></a></div>Een kaart van Spanje.</div></div></div> <p>De naam "Spanje" heeft dit land te danken aan de <a href="/Romeinse_Rijk" title="Romeinse Rijk">Romeinen</a> uit <a href="/Itali%C3%AB" title="Italië">Italië</a>. Die noemden Spanje toen Hispania, wat tevens aangewezen was voor heel het Iberische Schiereiland (dus Portugal en Andorra ook). Toen de <a href="/Oude_Grieken" class="mw-redirect" title="Oude Grieken">Oude Grieken</a> honderden jaren voor de geboorte van <a href="/Jezus_Christus" title="Jezus Christus">Jezus Christus</a> de landen rond de <a href="/Middellandse_Zee" title="Middellandse Zee">Middellandse Zee</a> verkenden, noemden ze Spanje zowel Hispania als Iberia, voordat de Romeinen het land ontdekten. Van oorsprong is de naam Hispania dus <a href="/index.php?title=Oud-Grieks&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oud-Grieks (de pagina bestaat niet)">Oud-Grieks</a> en niet <a href="/Latijn" title="Latijn">Latijn</a>, de taal van Romeinen. Sommige deskundigen denken echter dat de naam Hispania oorspronkelijk uit <a href="/Fenici%C3%AB" title="Fenicië">Fenicië</a> (het huidige <a href="/Syri%C3%AB" title="Syrië">Syrië</a> en <a href="/Libanon" title="Libanon">Libanon</a>) komt. Daar noemden ze Spanje echter Ispanya. In de tijd toen de Oude Grieken Spanje ook ontdekten, veroverden de Feniciërs een groot deel van het schiereiland. Ze stichtten een heel erg belangrijke nederzetting die Gadir heette (het huidige <a href="/index.php?title=C%C3%A1diz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cádiz (de pagina bestaat niet)">Cádiz</a>). Tegenwoordig is dit de oudst bewoonde stad van het Iberisch Schiereiland én van <a href="/West-Europa" title="West-Europa">West-Europa</a>. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Geschiedenis">Geschiedenis</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Prehistorie_en_oudheid">Prehistorie en oudheid</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Reproduction_cave_of_Altamira_01.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Reproduction_cave_of_Altamira_01.jpg/300px-Reproduction_cave_of_Altamira_01.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Reproduction_cave_of_Altamira_01.jpg/450px-Reproduction_cave_of_Altamira_01.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Reproduction_cave_of_Altamira_01.jpg/600px-Reproduction_cave_of_Altamira_01.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Reproduction_cave_of_Altamira_01.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De grot <a href="/index.php?title=Altamira&action=edit&redlink=1" class="new" title="Altamira (de pagina bestaat niet)">Altamira</a> staat bekend vanwege de rotsschilderingen.</div></div></div> <p>De geschiedenis van Spanje begint met de <a href="/index.php?title=Iberi%C3%ABrs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iberiërs (de pagina bestaat niet)">Iberiërs</a>. Dat was één van de eerste volkeren die zich hier vestigden. Ze zijn bekend geworden door vele archeologische vondsten. Vervolgens kwamen de <a href="/Fenici%C3%ABrs" class="mw-redirect" title="Feniciërs">Feniciërs</a> en de <a href="/Oude_Grieken" class="mw-redirect" title="Oude Grieken">Oude Grieken</a> naar Spanje. Zij stichtten hier koloniën. Zij stichtten de eerste steden. Volgens sommige oud-Griekse schrijvers is <a href="/Malaga" class="mw-redirect" title="Malaga">Malaga</a> door de Grieken gesticht, maar hiervoor is nog geen bewijs gevonden. Na de Grieken kwamen de <a href="/Carthago" title="Carthago">Carthagers</a> naar Spanje. De Carthagers voerde oorlog met de Romeinen, die zij vervolgens verloren. Onder <a href="/index.php?title=Scripio_Africus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scripio Africus (de pagina bestaat niet)">Scripio Africus</a> vielen de Romeinen in 206 v.Chr. het huidige Spanje binnen. Toch duurde het tot 19 v.Chr. voor dat de Romeinen alle uithoeken verkend hadden. Anders dan hun voorgangers verkennen de Romeinen ook de binnenlanden. De Oude Grieken bleven vooral aan de kusten. Sommige volkeren hadden ze hierdoor nog niet verkend en daarom hebben ze nooit geweten dat er <a href="/index.php?title=Basken&action=edit&redlink=1" class="new" title="Basken (de pagina bestaat niet)">Basken</a> waren in <a href="/Baskenland" title="Baskenland">Baskenland</a>. </p><p>De komst van de Romeinen zorgde voor de verspreiding van het <a href="/Latijn" title="Latijn">Latijn</a>, waar later het Spaans uit zou ontstaan. Ook stichtten ze vele steden, zoals Madrid en León, en legden wegen aan. Door de invallen van de <a href="/Barbaren" title="Barbaren">Barbaren</a> in de 3e eeuw ging de welvaart terug. In het begin van de vijfde eeuw vielen de <a href="/Visigoten" title="Visigoten">Visigoten</a> het gebied binnen, waardoor het westelijke gedeelte van het Romeinse Rijk viel. </p> <h3><span class="mw-headline" id="De_Visigoten_en_Moren">De Visigoten en Moren</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Interior_Mezquita_Cordoba_Spain.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Interior_Mezquita_Cordoba_Spain.jpg/300px-Interior_Mezquita_Cordoba_Spain.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Interior_Mezquita_Cordoba_Spain.jpg/450px-Interior_Mezquita_Cordoba_Spain.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Interior_Mezquita_Cordoba_Spain.jpg/600px-Interior_Mezquita_Cordoba_Spain.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Interior_Mezquita_Cordoba_Spain.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De binnenkant van de <a href="/index.php?title=Mezquita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mezquita (de pagina bestaat niet)">Mezquita</a> in <a href="/C%C3%B3rdoba" title="Córdoba">Córdoba</a> is gebouwd onder de Moren.</div></div></div> <p>De Visigoten verdrongen veel andere volkeren. De Visigoten regeerden Spanje als een koninkrijk vanuit Catalonië. In de 6e eeuw wisten ze het Baskenland toe te voegen aan hun koninkrijk. Ondertussen veroverden de Byzantijnen het zuiden van Spanje. De Visigoten namen overigens veel over van de Romeinen. Het Romeinse bestuurssysteem en cultuur bleef grotendeels intact. Ook bleven de Romeinse grootgrondbezitters een grote rol spelen in de maatschappij. De Visigoten bekeerden zich ook tot het christendom. </p><p>De Visigoten hadden onderling ook conflicten en riepen daarom de hulp in van de <a href="/index.php?title=Moren&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moren (de pagina bestaat niet)">Moren</a> uit Noord-Afrika. De Moren bleken echter geen hulptroepen te zijn, maar veroveraars. In 711 vielen ze het gebied bij <a href="/index.php?title=Tarifa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tarifa (de pagina bestaat niet)">Tarifa</a> en <a href="/Gibraltar" title="Gibraltar">Gibraltar</a> binnen en een jaar later hadden ze Catalonië bereikt. Ze stichtten een <a href="/Kalifaat" class="mw-redirect" title="Kalifaat">kalifaat</a>, aangezien de Moren islamitisch waren. De Moren waren erg tolerant en er was vrijheid van religie. Dit zorgde ervoor dat er een grote Joodse minderheid in het Moorse Rijk leefde. Christenen en joden mochten hun religie behouden, maar moesten een speciale belasting betalen. Later zouden veel christenen en joden zich tot de islam bekeren. De Moren regeerden over het gehele Iberische Schiereiland met uitzondering van het <a href="/index.php?title=Koninkrijk_Asturi%C3%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koninkrijk Asturië (de pagina bestaat niet)">koninkrijk Asturië</a>, dat christelijk was. De Moren veroverden dit grote gebied binnen tien jaar. De christenen zouden er vervolgens zo'n 770 jaar over doen om het weer terug te veroveren. </p> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Umayyad750ADloc.png" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Umayyad750ADloc.png/250px-Umayyad750ADloc.png" decoding="async" width="250" height="152" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Umayyad750ADloc.png/375px-Umayyad750ADloc.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Umayyad750ADloc.png/500px-Umayyad750ADloc.png 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Umayyad750ADloc.png" class="internal" title="Groter"></a></div>Het rijk van <a href="/index.php?title=Moren&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moren (de pagina bestaat niet)">Moren</a> maakte onderdeel uit van het Islamitische Rijk. Naast Spanje maakten ook Noord-Afrika, Turkije, Iran en het Midden-Oosten deel uit van dit gigantische rijk.</div></div></div> <p>In 795 deed <a href="/Karel_de_Grote" title="Karel de Grote">Karel de Grote</a> een poging om het gebied aan zijn rijk toe te voegen. In de <a href="/index.php?title=Slag_bij_Roncevaux&action=edit&redlink=1" class="new" title="Slag bij Roncevaux (de pagina bestaat niet)">Slag bij Roncevaux</a> wist hij het noorden van Spanje te veroveren. Het Moorse kalifaat viel in 1031 uitelkaar. De koning van León wist hierdoor zijn gebied uit te breiden en veroverde ook Galicië, Navarra en Castilië. In 1139 scheurde Portugal zich van het rijk af en later zou ook Aragon zich afscheuren. De zes koninkrijken werden later verenigd twee staten; Castilië en Aragon. Uiteindelijk zouden <a href="/index.php?title=Ferdinand_II_van_Aragon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferdinand II van Aragon (de pagina bestaat niet)">Ferdinand II van Aragon</a> en <a href="/Isabella_I_van_Castili%C3%AB" title="Isabella I van Castilië">Isabella I van Castilië</a> met elkaar trouwen. Dit zorgde ervoor dat de twee landen met elkaar verenigd werden en Spanje ontstond. </p><p>De terugverovering van Spanje wordt de <a href="/index.php?title=Reconquista&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reconquista (de pagina bestaat niet)">Reconquista</a> genoemd. De Moren waren ondertussen verdreven naar het zuiden en heersten over het <a href="/index.php?title=Koninkrijk_Granada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koninkrijk Granada (de pagina bestaat niet)">koninkrijk Granada</a>. Het laatste islamitische gebied in Spanje viel in 1492 bij de <a href="/Val_van_Granada" class="mw-redirect" title="Val van Granada">val van Granada</a>. De koning van Spanje regeerde nu over heel Spanje. De val van Granada zorgde er ook voor dat de islamitische en joodse minderheden het land moesten verlaten, aangezien iedereen in Spanje christelijk moest zijn. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Spaanse_Rijk">Spaanse Rijk</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Imperio_espa%C3%B1ol.png" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Imperio_espa%C3%B1ol.png/300px-Imperio_espa%C3%B1ol.png" decoding="async" width="300" height="139" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Imperio_espa%C3%B1ol.png/450px-Imperio_espa%C3%B1ol.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Imperio_espa%C3%B1ol.png/600px-Imperio_espa%C3%B1ol.png 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Imperio_espa%C3%B1ol.png" class="internal" title="Groter"></a></div>Het <a href="/Spaanse_Rijk" title="Spaanse Rijk">Spaanse Rijk</a> op haar hoogtepunt.</div></div></div> <p>Vanaf de <a href="/index.php?title=14e_eeuw&action=edit&redlink=1" class="new" title="14e eeuw (de pagina bestaat niet)">14e eeuw</a> begonnen de cultuur en economie van Spanje flink te bloeien. Hierdoor was er veel geld. Na Portugal begon Spanje zich nu ook op ontdekkingsreizen te focussen. Er ontstonden grote groepen ontdekkingsreizigers in deze tijd en die zijn nu wereldberoemd geworden, zoals <a href="/Christoffel_Columbus" title="Christoffel Columbus">Christoffel Columbus</a> en <a href="/Hern%C3%A1n_Cort%C3%A9s" title="Hernán Cortés">Hernán Cortés</a>. Door de ontdekkingsreizigers uit Spanje breidde het Spaanse koninkrijk zich flink uit. Langzamerhand werd het zelfs een wereldrijk, een heel groot rijk. Bijna heel <a href="/Noord-Amerika" title="Noord-Amerika">Noord-Amerika</a> en <a href="/Zuid-Amerika" title="Zuid-Amerika">Zuid-Amerika</a> werd Spaans grondgebied. Spanje had ook veel gebieden in Europa. Het huis dat over Spanje heerste was het <a href="/Huis_Habsburg" title="Huis Habsburg">Huis Habsburg</a>, dat ook heerste over <a href="/Oostenrijk" title="Oostenrijk">Oostenrijk</a>, het <a href="/Heilige_Roomse_Rijk" title="Heilige Roomse Rijk">Heilige Roomse Rijk</a> en de Nederlanden. <a href="/Keizer_Karel_V" class="mw-redirect" title="Keizer Karel V">Keizer Karel V</a> zei dan ook dat hij heerste over <i>een rijk waarin de zon nooit onder gaat</i>. In 1580 wisten Spanje en Portugal zich te verenigen onder koning; de <a href="/index.php?title=Iberische_Unie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iberische Unie (de pagina bestaat niet)">Iberische Unie</a>. Hierdoor steunden beide landen elkaar en waren toentertijd de machtigste landen ter wereld. </p><p>In 1588, onder koning <a href="/Filips_II_van_Spanje" title="Filips II van Spanje">Filips II</a>, verklaarden de Noordelijke Nederlanden zich echter onafhankelijk in de <a href="/Tachtigjarige_Oorlog" title="Tachtigjarige Oorlog">Tachtigjarige Oorlog</a>. Dit leidde ook tot een oorlog met <a href="/Engeland" title="Engeland">Engeland</a>. Door de vele oorlogen waarin het Spaanse Rijk zich bevond raakte het geld van het land op. Spanje ging maar liefst drie keer failliet en er was moeite om de belastingen op te brengen. Spanje voerden namelijk ook nog oorlog met de Fransen en de Ottomanen. Uiteindelijk verklaarde koning <a href="/Filips_III_van_Spanje" title="Filips III van Spanje">Filips III</a> vrede met Nederland en Engeland. Door de steun van Frankrijk wist Portugal zich in 1640 los te maken van de Iberische Unie en ging zijn eigen weg. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Spanje_onder_Huis_Bourbon">Spanje onder Huis Bourbon</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Bakhuizen,_Battle_of_Vigo_Bay.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Bakhuizen%2C_Battle_of_Vigo_Bay.jpg/300px-Bakhuizen%2C_Battle_of_Vigo_Bay.jpg" decoding="async" width="300" height="220" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Bakhuizen%2C_Battle_of_Vigo_Bay.jpg/450px-Bakhuizen%2C_Battle_of_Vigo_Bay.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Bakhuizen%2C_Battle_of_Vigo_Bay.jpg/600px-Bakhuizen%2C_Battle_of_Vigo_Bay.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Bakhuizen,_Battle_of_Vigo_Bay.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/index.php?title=Spaanse_Successieoorlog&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spaanse Successieoorlog (de pagina bestaat niet)">Spaanse Successieoorlog</a></div></div></div> <p>Toen koning <a href="/Karel_II_van_Spanje" title="Karel II van Spanje">Karel II</a> kinderloos stierf in 1700, was er geen Spaanse troonopvolger. Veel Europese koningshuizen waren in een strijd verwikkeld over wie nu de koning van Spanje zou worden. Zowel de koning van Frankrijk als de keizer van het <a href="/Heilige_Roomse_Rijk" title="Heilige Roomse Rijk">Heilige Roomse Rijk</a> maakten aanspraak op de troon. De strijd staat bekend als de <a href="/index.php?title=Spaans_Successieoorlog&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spaans Successieoorlog (de pagina bestaat niet)">Spaans Successieoorlog</a> en duurde van 1701 tot 1714. Spanje stond aan de kant van de Franse koning, terwijl onder andere Portugal, Engeland en Nederland aan de kant van de keizer stonden. In de oorlog bezetten de Engelsen <a href="/Gibraltar" title="Gibraltar">Gibraltar</a>. Uiteindelijk werd besloten dat de kleinzoon van de Franse koning de nieuwe koning van Spanje zou worden, koning <a href="/Filips_V_van_Spanje" title="Filips V van Spanje">Filips V</a>. Hij moderniseerde het Spaanse bestuur. </p><p>Na de oorlog verloor de Spaanse koning zijn bezittingen in Italië (waaronder <a href="/Sardini%C3%AB" title="Sardinië">Sardinië</a> en <a href="/Sicili%C3%AB" title="Sicilië">Sicilië</a>) en wilde terugwinnen. Later zou Spanje deze gebieden terugwinnen. Spanje bleef grotendeels neutraal hierna, maar door een bondgenootschap met Frankrijk werd Spanje meegesleurd in de <a href="/index.php?title=Zevenjarige_Oorlog_(18e_eeuw)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zevenjarige Oorlog (18e eeuw) (de pagina bestaat niet)">Zevenjarige Oorlog</a>. Dit was niet positief voor het land en onder meer de kolonie Florida ging verloren aan de Britten. De onthoofding van de Franse koning tijdens de <a href="/Franse_Revolutie" title="Franse Revolutie">Franse Revolutie</a> voerde Spanje samen met onder andere Groot-Brittannië, Pruisen en Oostenrijk strijd tegen het revolutionaire Frankrijk. Nadat <a href="/Napoleon_Bonaparte" class="mw-redirect" title="Napoleon Bonaparte">Napoleon Bonaparte</a> aan de macht kwam, steunde Spanje echter Frankrijk. Toen koning <a href="/Karel_IV_van_Spanje" title="Karel IV van Spanje">Karel IV</a> ruzie kreeg met kroonprins <a href="/Ferdinand_VII_van_Spanje" title="Ferdinand VII van Spanje">Ferdinand VII</a> in 1808, zette Napoleon de Bourbons af. Zijn broer <a href="/Jozef_Bonaparte" title="Jozef Bonaparte">Jozef Bonaparte</a> werd hierna koning van Spanje. Het Spaanse volk was hiervan niet gediend en kwam in opstand tegen de Franse bezetter. Deze strijd wordt de <a href="/index.php?title=Spaanse_Onafhankelijkheidsoorlog&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog (de pagina bestaat niet)">Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog</a> genoemd. </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Maine_explosion.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Maine_explosion.jpg/300px-Maine_explosion.jpg" decoding="async" width="300" height="230" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Maine_explosion.jpg/450px-Maine_explosion.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/90/Maine_explosion.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Maine_explosion.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/Spaans-Amerikaanse_Oorlog" title="Spaans-Amerikaanse Oorlog">Spaans-Amerikaanse Oorlog</a></div></div></div> <p>De chaos zorgde ervoor dat de Latijns-Amerikaanse koloniën zich onafhankelijk verklaarden. Zij werden geïnspireerd door de Verenigde Staten en geleid door vrijheidsstrijders als <a href="/index.php?title=Simon_Bol%C3%ADvar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simon Bolívar (de pagina bestaat niet)">Simon Bolívar</a>. Door de chaos kon Spanje niet ingrijpen en moest haast al haar koloniën laten gaan in 1833. Enkel <a href="/Puerto_Rico" title="Puerto Rico">Puerto Rico</a>, <a href="/Cuba" title="Cuba">Cuba</a>, de <a href="/Dominicaanse_Republiek" title="Dominicaanse Republiek">Dominicaanse Republiek</a> (tot 1844) en de koloniën in Afrika en Azië bleven behouden. Dit wordt gezien als het begin van het einde van het Spaanse koloniale rijk. Nadat Napoleon verslagen werd kwam koning Ferdinand VII op de troon. Hij beloofde de grondwet te herkennen, maar in 1823 werd deze grondwet weer afgeschaft. <a href="/index.php?title=Carlos_Mar%C3%ADa_Isidro_de_Borb%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carlos María Isidro de Borbón (de pagina bestaat niet)">Carlos María Isidro de Borbón</a> legde zich hier niet bij neer en erkende Ferdinands dochter <a href="/Isabella_II_van_Spanje" title="Isabella II van Spanje">Isabella II</a> als de koningin van Spanje. Hierna braken er oorlogen uit waardoor Isabella II op de troon kwam. De strijd ging door. In 1873 werd de <a href="/Eerste_Spaanse_Republiek" title="Eerste Spaanse Republiek">Eerste Spaanse Republiek</a> uitgeroepen, maar in 1874 werd de monarchie alweer hersteld. </p><p>De <a href="/Spaans-Amerikaanse_Oorlog" title="Spaans-Amerikaanse Oorlog">Spaans-Amerikaanse Oorlog</a> van 1898 zorgde ervoor dat Spanje onder meer Cuba, Puerto Rico, de Filipijnen en Guam verloor. De enige Spaanse koloniën waren nog <a href="/index.php?title=Equatoriaal-Guinee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Equatoriaal-Guinee (de pagina bestaat niet)">Equatoriaal-Guinee</a>, het noorden van Marokko en de <a href="/Westelijke_Sahara" title="Westelijke Sahara">Westelijke Sahara</a>. Deze gebieden zouden pas na de Tweede Wereldoorlog onafhankelijk worden. Tijdens de <a href="/Eerste_Wereldoorlog" title="Eerste Wereldoorlog">Eerste Wereldoorlog</a> bleef Spanje neutraal, maar in eigen land braken er conflicten uit. Onder socialistische en republikeinse bewegingen kwamen op en er braken gevechten op straat uit. Toen de socialisten de verkiezingen van 1923 wonnen, pleegde <a href="/index.php?title=Miguel_Primo_de_Rivera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Miguel Primo de Rivera (de pagina bestaat niet)">Miguel Primo de Rivera</a> een staatsgreep en regeerde als een dictator over Spanje. De koning herstelde de democratie op gemeentelijk niveau in 1931. Door een enorme meerderheid voor republikeinse partijen gestemd had, verliet hij het land. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Spaanse_Burgeroorlog_en_Franco">Spaanse Burgeroorlog en Franco</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:RETRATO_DEL_GRAL._FRANCISCO_FRANCO_BAHAMONDE.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/RETRATO_DEL_GRAL._FRANCISCO_FRANCO_BAHAMONDE.jpg/300px-RETRATO_DEL_GRAL._FRANCISCO_FRANCO_BAHAMONDE.jpg" decoding="async" width="300" height="415" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/RETRATO_DEL_GRAL._FRANCISCO_FRANCO_BAHAMONDE.jpg/450px-RETRATO_DEL_GRAL._FRANCISCO_FRANCO_BAHAMONDE.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/RETRATO_DEL_GRAL._FRANCISCO_FRANCO_BAHAMONDE.jpg/600px-RETRATO_DEL_GRAL._FRANCISCO_FRANCO_BAHAMONDE.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:RETRATO_DEL_GRAL._FRANCISCO_FRANCO_BAHAMONDE.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div><a href="/Francisco_Franco" title="Francisco Franco">Francisco Franco</a> werd ook wel <i>generalísimo</i> genoemd.</div></div></div> <p>De Spaanse koning, <a href="/Alfons_XII_van_Spanje" title="Alfons XII van Spanje">Alfons XII</a>, werd in 1931 afgezet. Spanje werd hierna een republiek, de <a href="/Tweede_Spaanse_Republiek" title="Tweede Spaanse Republiek">Tweede Spaanse Republiek</a>. De kerk en veel grootgrondbezitters waren tegen de republiek en Catalonië en Baskenland wilde zichzelf afscheidden. Dit leidde tot veel instabiliteit. Regeringen wisselden elkaar snel af en veel politici zijn zelfs vermoord. De instabiliteit leidde tot de <a href="/Spaanse_Burgeroorlog" title="Spaanse Burgeroorlog">Spaanse Burgeroorlog</a>, die van 1936 tot 1939 duurde. Deze oorlog was tussen de republikeinen (de voorstanders van de republiek) en de nationalisten (de tegenstanders van de republiek). De republikeinen werden gesteund door onder andere de Catalaanse en Baskische afscheidingsbewegingen en de nationalisten door nazi-Duitsland, Italië, Portugal en de paus. Waar de republikeinen van Spanje een democratie wilden maken, wilden de nationalisten van Spanje een fascistische staat maken (naar Italiaans voorbeeld). </p><p>Uiteindelijk wonnen de nationalisten de oorlog, waarna <a href="/Francisco_Franco" title="Francisco Franco">Francisco Franco</a> dictator werd van de <a href="/Spaanse_Staat" title="Spaanse Staat">Spaanse Staat</a>. Franco maakte van rooms-katholicisme de officiële staatsgodsdienst. Zo mochten getrouwde vrouwen niet werken en waren echtscheidingen verboden. In de Spaanse Staat was er sprake van <a href="/Censuur" title="Censuur">censuur</a> en onderdrukking. Mensen met een ander geloof, homoseksuelen en aanhangers van de Catalaanse en Baskische onafhankelijkheidsbewegingen werden vervolgt. Franco noemde dit het <a href="/index.php?title=Nationaalkatholicisme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nationaalkatholicisme (de pagina bestaat niet)">nationaalkatholicisme</a>. Het was idee van één volk, één taal, één land. Hij probeerde het conflict van de Spaanse Burgeroorlog te verzoenen door de bouw van een groot monument: de <a href="/index.php?title=Vallei_van_de_Gevallen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vallei van de Gevallen (de pagina bestaat niet)">Vallei van de Gevallen</a>. Hier liggen 46.000 overleden personen van de oorlog begraven, zowel nationalisten als (katholieke) republikeinen. Ondanks het feit dat Franco sympathieën had het nazi-Duitsland van Hitler en het Italië van Mussolini, hield hij zich buiten de <a href="/Tweede_Wereldoorlog" title="Tweede Wereldoorlog">Tweede Wereldoorlog</a>. Spanje was neutraal en bleef deze positie ook naar de oorlog houden. In 1953 begon Spanje meer naar de <a href="/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a> toe te bewegen. Dit was nodig, aangezien de Spaanse economie was vastgelopen. </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:202px;"><a href="/Bestand:Valle_de_los_Ca%C3%ADdos_(San_Lorenzo_de_El_Escorial)_02.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Valle_de_los_Ca%C3%ADdos_%28San_Lorenzo_de_El_Escorial%29_02.jpg/200px-Valle_de_los_Ca%C3%ADdos_%28San_Lorenzo_de_El_Escorial%29_02.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Valle_de_los_Ca%C3%ADdos_%28San_Lorenzo_de_El_Escorial%29_02.jpg/300px-Valle_de_los_Ca%C3%ADdos_%28San_Lorenzo_de_El_Escorial%29_02.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Valle_de_los_Ca%C3%ADdos_%28San_Lorenzo_de_El_Escorial%29_02.jpg/400px-Valle_de_los_Ca%C3%ADdos_%28San_Lorenzo_de_El_Escorial%29_02.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Valle_de_los_Ca%C3%ADdos_(San_Lorenzo_de_El_Escorial)_02.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/index.php?title=Vallei_van_de_gevallen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vallei van de gevallen (de pagina bestaat niet)">Vallei van de gevallen</a></div></div></div> <p>Franco wist gedurende zijn regeerperiode de economie te aan te wakkeren. Ook kwam er meer welvaart. Officieel had Franco de monarchie al hersteld in 1947, maar had geen koning aangewezen. Pas in 1969 liet hij vastleggen dat Juan Carlos I de nieuwe koning zou worden na zijn overlijden. De laatste paar jaar van zijn leven was Franco ziek en daardoor regeerde Juan Carlos het land voor hem. Er was veel kritiek op Franco's regering. De economie was opnieuw vastgelopen, veel rijke mensen vertrokken uit Spanje en veel inwoners wilden meer vrijheid en democratie. Franco werd na zijn dood zelf begraven in de Valei van de Gevallen, maar in 2019 werd zijn graf verplaatst naar een andere plaats. Wat er allemaal precies gebeurd is tijdens het Franco-regime is onduidelijk, aangezien dit nooit de Spaanse overheid is onderzocht. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Huidige_monarchie">Huidige monarchie</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:ToledoElecciones15Jun77.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/ToledoElecciones15Jun77.jpg/300px-ToledoElecciones15Jun77.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/ToledoElecciones15Jun77.jpg/450px-ToledoElecciones15Jun77.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/ToledoElecciones15Jun77.jpg/600px-ToledoElecciones15Jun77.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:ToledoElecciones15Jun77.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Mensen staan in de rij om te stemmen in 1977. Vrije verkiezingen waren een van de dingen die ingevoerd werden tijdens de Spaanse democratische overgang.</div></div></div> <p>Aan het einde van Franco's leven begon het massatoerisme in Spanje op gang te komen. Veel Spaanse bedrijven hadden behoefte aan een aansluiting bij de Europese Unie. Franco wees zijn goede vriend, koning <a href="/Juan_Carlos_I_van_Spanje" title="Juan Carlos I van Spanje">Juan Carlos I</a>, aan als zijn opvolger. Juan Carlos I begon met de democratische overgang van Spanje, de <a href="/index.php?title=Transici%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transición (de pagina bestaat niet)">Transición</a>. Deze begon na de dood van Franco in 1978. Er kwam een democratische grondwet en de regio's kregen meer rechten. Niet iedereen was het hiermee eens. Zo wilde generaal <a href="/index.php?title=Antonio_Tejero&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antonio Tejero (de pagina bestaat niet)">Antonio Tejero</a> in 1981 een staatsgreep plegen, maar deze mislukte. De hervormingen werden ingevoerd in 1982, waarmee Spanje een constitutionele monarchie en democratie werd. In 1986 trad het land samen met Portugal toe tot de Europese Unie. </p><p>Door de overgang naar een democratie en de toetreding tot de EU groeide de Spaanse economie enorm. Het land voerde in 2002 de <a href="/Euro" title="Euro">euro</a> in als vervanging voor de <a href="/index.php?title=Spaanse_peseta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spaanse peseta (de pagina bestaat niet)">Spaanse peseta</a>. Op 11 maart 2004 werd het land opgeschrikt door de <a href="/index.php?title=Aanslagen_in_Madrid_op_11_maart_2004&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aanslagen in Madrid op 11 maart 2004 (de pagina bestaat niet)">aanslagen in Madrid</a>, die vermoedelijk door <a href="/Al_Qaida" title="Al Qaida">Al Qaida</a> zijn gepleegd als vergelding voor de Spaanse deelname in de <a href="/Irakoorlog" title="Irakoorlog">Irakoorlog</a>. Tijdens de <a href="/Eurocrisis" title="Eurocrisis">Eurocrisis</a> leidde de Spaanse economie enorm. Op 1 oktober 2017 werd er een onafhankelijkheidsreferendum in Catalonië gehouden, waarbij Spanje de Catalaanse regering voor de rechter sleepte. Ondertussen kwamen in het land veel corruptieschandalen aan het licht. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Geografie">Geografie</span></h2> <p>Naar oppervlakte gekeken is Spanje het vierde grootste land op het continent na <a href="/Rusland" title="Rusland">Rusland</a> (zonder Siberië, Aziatisch Rusland, erbij gerekend), <a href="/Oekra%C3%AFne" title="Oekraïne">Oekraïne</a> en Frankrijk. Na Frankrijk is Spanje het grootste land in de <a href="/Europese_Unie" title="Europese Unie">Europese Unie</a>. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Landschap">Landschap</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Echium_Wildpretii_at_The_Teide.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Echium_Wildpretii_at_The_Teide.jpg/300px-Echium_Wildpretii_at_The_Teide.jpg" decoding="async" width="300" height="170" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Echium_Wildpretii_at_The_Teide.jpg/450px-Echium_Wildpretii_at_The_Teide.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Echium_Wildpretii_at_The_Teide.jpg/600px-Echium_Wildpretii_at_The_Teide.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Echium_Wildpretii_at_The_Teide.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/index.php?title=Pico_del_Teide&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pico del Teide (de pagina bestaat niet)">Pico del Teide</a> op <a href="/Tenerife" title="Tenerife">Tenerife</a> is het hoogste punt van Spanje</div></div></div> <p>Spanje staat bekend om haar bergachtige en heuvelachtige landschap. Het landschap bestaat voornamelijk uit gebergten, zoals de <a href="/Pyrenee%C3%ABn" title="Pyreneeën">Pyreneeën</a> in het noorden aan de Franse grens, en heuvels en plateaus, zoals de <a href="/Spaanse_Hoogvlakte" title="Spaanse Hoogvlakte">Spaanse Hoogvlakte</a> in het midden van het land. Over hoge bergen gesproken is Spanje het vijfde meest bergachtige land ter wereld, na Zwitserland, Oostenrijk, Andorra en Liechtenstein. Andere belangrijke gebergten zijn het <a href="/index.php?title=Cantabrisch_Gebergte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cantabrisch Gebergte (de pagina bestaat niet)">Cantabrisch Gebergte</a>, het <a href="/index.php?title=Castiliaans_Scheidingsgebergte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Castiliaans Scheidingsgebergte (de pagina bestaat niet)">Castiliaans Scheidingsgebergte</a>, de <a href="/Sierra_Nevada_(Spanje)" title="Sierra Nevada (Spanje)">Sierra Nevada</a> en het <a href="/index.php?title=Iberisch_Randgebergte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iberisch Randgebergte (de pagina bestaat niet)">Iberisch Randgebergte</a>. De hoogste berg van Spanje is de <a href="/index.php?title=Pico_del_Teide&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pico del Teide (de pagina bestaat niet)">Pico del Teide</a> met 3.718 meter op het eiland <a href="/Tenerife" title="Tenerife">Tenerife</a>. Andere belangrijke bergen zijn de <a href="/index.php?title=Mulhac%C3%A9n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mulhacén (de pagina bestaat niet)">Mulhacén</a> (3.482 meter) en de <a href="/index.php?title=Pico_de_Aneto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pico de Aneto (de pagina bestaat niet)">Pico de Aneto</a> (3.404 meter). </p> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Harbor_in_Puerto_Banus,_Costa_del_Sol,_Spain,_Dec_2004_3.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Harbor_in_Puerto_Banus%2C_Costa_del_Sol%2C_Spain%2C_Dec_2004_3.jpg/250px-Harbor_in_Puerto_Banus%2C_Costa_del_Sol%2C_Spain%2C_Dec_2004_3.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Harbor_in_Puerto_Banus%2C_Costa_del_Sol%2C_Spain%2C_Dec_2004_3.jpg/375px-Harbor_in_Puerto_Banus%2C_Costa_del_Sol%2C_Spain%2C_Dec_2004_3.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Harbor_in_Puerto_Banus%2C_Costa_del_Sol%2C_Spain%2C_Dec_2004_3.jpg/500px-Harbor_in_Puerto_Banus%2C_Costa_del_Sol%2C_Spain%2C_Dec_2004_3.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Harbor_in_Puerto_Banus,_Costa_del_Sol,_Spain,_Dec_2004_3.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/index.php?title=Costa_del_Sol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Costa del Sol (de pagina bestaat niet)">Costa del Sol</a></div></div></div> <p>De belangrijkste zeeën rond Spanje zijn de <a href="/Middellandse_Zee" title="Middellandse Zee">Middellandse Zee</a>, de <a href="/Atlantische_Oceaan" title="Atlantische Oceaan">Atlantische Oceaan</a>, de <a href="/Golf_van_Biskaje" title="Golf van Biskaje">Golf van Biskaje</a> en de <a href="/index.php?title=Cantabrische_Zee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cantabrische Zee (de pagina bestaat niet)">Cantabrische Zee</a>. Belangrijke rivieren zijn de <a href="/Ebro" title="Ebro">Ebro</a> en de <a href="/Taag" title="Taag">Taag</a>. De bekendste kusten van Spanje zijn de <a href="/Costa_Brava" title="Costa Brava">Costa Brava</a>, de <a href="/index.php?title=Costa_del_Sol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Costa del Sol (de pagina bestaat niet)">Costa del Sol</a>, de <a href="/index.php?title=Costa_Blanca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Costa Blanca (de pagina bestaat niet)">Costa Blanca</a>, de <a href="/index.php?title=Costa_Verde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Costa Verde (de pagina bestaat niet)">Costa Verde</a>, de <a href="/index.php?title=Costa_Dorada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Costa Dorada (de pagina bestaat niet)">Costa Dorada</a> en de <a href="/index.php?title=Costa_de_la_Luz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Costa de la Luz (de pagina bestaat niet)">Costa de la Luz</a>. Onder Spanje vallen ook enkele eilanden. Deze zijn grotendeels in twee groepen te verdelen. In het oosten liggen de <a href="/Balearen" title="Balearen">Balearen</a>, waarvan <a href="/Mallorca" title="Mallorca">Mallorca</a>, <a href="/Menorca" title="Menorca">Menorca</a> en <a href="/Ibiza" title="Ibiza">Ibiza</a> de belangrijkste eilanden zijn. Voor de Marokkaanse kust liggen daarnaast nog de <a href="/Canarische_Eilanden" title="Canarische Eilanden">Canarische Eilanden</a>, waartoe onder andere de eilanden <a href="/Gran_Canaria" title="Gran Canaria">Gran Canaria</a>, <a href="/Lanzarote" title="Lanzarote">Lanzarote</a>, <a href="/Fuerteventura" title="Fuerteventura">Fuerteventura</a> en <a href="/Tenerife" title="Tenerife">Tenerife</a> behoren. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Klimaat">Klimaat</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Rambla_de_Castro-Palmeral.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Rambla_de_Castro-Palmeral.JPG/250px-Rambla_de_Castro-Palmeral.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Rambla_de_Castro-Palmeral.JPG/375px-Rambla_de_Castro-Palmeral.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Rambla_de_Castro-Palmeral.JPG/500px-Rambla_de_Castro-Palmeral.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Rambla_de_Castro-Palmeral.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div>Een kustlijn in Spanje</div></div></div> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Glaciar_del_Aneto.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Glaciar_del_Aneto.jpg/250px-Glaciar_del_Aneto.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Glaciar_del_Aneto.jpg/375px-Glaciar_del_Aneto.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Glaciar_del_Aneto.jpg/500px-Glaciar_del_Aneto.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Glaciar_del_Aneto.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De <a href="/Pyrenee%C3%ABn" title="Pyreneeën">Pyreneeën</a> in Spanje</div></div></div> <p>Spanje heeft een diverse klimaat. Aan de oost- en zuidkust vindt men het <a href="/Middellandse_Zeeklimaat" title="Middellandse Zeeklimaat">Middellandse Zeeklimaat</a>. Dit klimaat staat bekend om zijn hete zomers en zachte winters. Er is veel invloed van de zee, waardoor de winters ook warm zijn. Het klimaat hier is ook erg droog. In de droogste maand van de zomer valt minder dan 30 millimeter neerslag. In het gebieden groeien verschillende bijzondere planten met dikke bladeren om het water gedurende de droge maanden vast te houden. Voorbeelden zijn <a href="/index.php?title=Pijnbomen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pijnbomen (de pagina bestaat niet)">pijnbomen</a>, <a href="/Palm" class="mw-redirect" title="Palm">palmbomen</a> en <a href="/Olijf" title="Olijf">olijfbomen</a>. Omdat het in de zomer erg weinig regent, komen er ook veel bosbranden in deze gebieden voor. Aan de noordkust is er daarentegen een <a href="/Gematigd_zeeklimaat" title="Gematigd zeeklimaat">gematigd zeeklimaat</a>. Het klimaat wordt beïnvloed door de Atlantische Oceaan. Hierdoor zijn zomers koel en de winters zacht. Ook valt er erg veel neerslag gedurende het hele jaar. Hierdoor vindt je er veel loofbossen en weides. In het binnenland is er het <a href="/Landklimaat" title="Landklimaat">landklimaat</a>. De zomers zijn hier heet en de winter koud. De zomers zijn erg droog, terwijl de winters erg nat zijn. In dit gebied vindt je zowel loof- als naaldbossen. </p><p>In Zuid-Spanje zijn er grote problemen die te maken hebben met verwoestijning; dit betekent dat de grond erg droog wordt waardoor er steeds minder planten kunnen groeien en het ook steeds lastiger wordt om gewassen te verbouwen. Dit komt doordat er in de afgelopen jaren veel minder neerslag is gevallen dan eerst, waardoor de grond veel droger is geworden. Door de landbouw en het toerisme is er de afgelopen jaren heel veel water gebruikt, waardoor er nu een tekort is aan water en dit zorgt weer voor verwoestijning. Doordat de aarde steeds verder opwarmt zal dit probleem steeds groter worden. Het enige wat gedaan kan worden, is dat er zuiniger met het water om wordt gegaan. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Grote_steden">Grote steden</span></h3> <table class="infobox" style="text-align:center; width:97%; margin-right:10px; font-size:90%"> <tbody><tr> <th colspan="11" align="center">Lijst met 10 grootste steden in Spanje </th></tr> <tr> <th rowspan="23"><br /> <p><a href="/Bestand:Skyscrapers_in_Madrid.JPG" class="image" title="Madrid"><img alt="Madrid" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Skyscrapers_in_Madrid.JPG/135px-Skyscrapers_in_Madrid.JPG" decoding="async" width="135" height="70" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Skyscrapers_in_Madrid.JPG/203px-Skyscrapers_in_Madrid.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Skyscrapers_in_Madrid.JPG/270px-Skyscrapers_in_Madrid.JPG 2x" /></a><br /><a href="/Madrid" title="Madrid">Madrid</a><br /> <a href="/Bestand:Sagrada_Familia_01.jpg" class="image" title="Barcelona"><img alt="Barcelona" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Sagrada_Familia_01.jpg/135px-Sagrada_Familia_01.jpg" decoding="async" width="135" height="91" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Sagrada_Familia_01.jpg/203px-Sagrada_Familia_01.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Sagrada_Familia_01.jpg/270px-Sagrada_Familia_01.jpg 2x" /></a><br /><a href="/Barcelona" class="mw-redirect" title="Barcelona">Barcelona</a><br /> <a href="/Bestand:Ciudad_de_las_ciencias_noche.JPG" class="image" title="Valencia"><img alt="Valencia" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Ciudad_de_las_ciencias_noche.JPG/135px-Ciudad_de_las_ciencias_noche.JPG" decoding="async" width="135" height="101" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Ciudad_de_las_ciencias_noche.JPG/203px-Ciudad_de_las_ciencias_noche.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Ciudad_de_las_ciencias_noche.JPG/270px-Ciudad_de_las_ciencias_noche.JPG 2x" /></a><br /><a href="/Valencia" title="Valencia">Valencia</a><br /> <a href="/Bestand:Sevilla2005July_042.jpg" class="image" title="Sevilla"><img alt="Sevilla" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Sevilla2005July_042.jpg/135px-Sevilla2005July_042.jpg" decoding="async" width="135" height="101" class="thumbborder" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Sevilla2005July_042.jpg/203px-Sevilla2005July_042.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Sevilla2005July_042.jpg/270px-Sevilla2005July_042.jpg 2x" /></a><br /><a href="/Sevilla" title="Sevilla">Sevilla</a><br /> <a href="/Bestand:Zaragoza_and_Ebro_view_from_the_highest_tower.jpg" class="image" title="Zaragoza"><img alt="Zaragoza" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Zaragoza_and_Ebro_view_from_the_highest_tower.jpg/135px-Zaragoza_and_Ebro_view_from_the_highest_tower.jpg" decoding="async" width="135" height="90" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Zaragoza_and_Ebro_view_from_the_highest_tower.jpg/203px-Zaragoza_and_Ebro_view_from_the_highest_tower.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Zaragoza_and_Ebro_view_from_the_highest_tower.jpg/270px-Zaragoza_and_Ebro_view_from_the_highest_tower.jpg 2x" /></a><br /><a href="/Zaragoza" title="Zaragoza">Zaragoza</a><br /> </p> </th> <th align="center" style="background:#f5f5f5;">Nummer </th> <th align="center" style="background:#f5f5f5;">Stad </th> <th align="center" style="background:#f5f5f5;">Gemeenschap </th> <th align="center" style="background:#f5f5f5;">Inwonersaantal </th> <th rowspan="23"> <p><a href="/Bestand:La_Malagueta2.jpg" class="image" title="Málaga"><img alt="Málaga" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/La_Malagueta2.jpg/135px-La_Malagueta2.jpg" decoding="async" width="135" height="101" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/La_Malagueta2.jpg/203px-La_Malagueta2.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/La_Malagueta2.jpg/270px-La_Malagueta2.jpg 2x" /></a><br /><a href="/M%C3%A1laga" title="Málaga">Málaga</a><br /> <a href="/Bestand:Murcia_Cathedral.jpg" class="image" title="Murcia"><img alt="Murcia" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Murcia_Cathedral.jpg/135px-Murcia_Cathedral.jpg" decoding="async" width="135" height="101" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Murcia_Cathedral.jpg/203px-Murcia_Cathedral.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Murcia_Cathedral.jpg/270px-Murcia_Cathedral.jpg 2x" /></a><br /><a href="/Murcia_(stad)" title="Murcia (stad)">Murcia</a><br /> <a href="/Bestand:Ayuntamiento_de_Palma_de_Mallorca.jpg" class="image" title="Palma de Mallorca"><img alt="Palma de Mallorca" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Ayuntamiento_de_Palma_de_Mallorca.jpg/135px-Ayuntamiento_de_Palma_de_Mallorca.jpg" decoding="async" width="135" height="92" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Ayuntamiento_de_Palma_de_Mallorca.jpg/203px-Ayuntamiento_de_Palma_de_Mallorca.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Ayuntamiento_de_Palma_de_Mallorca.jpg/270px-Ayuntamiento_de_Palma_de_Mallorca.jpg 2x" /></a><br /><a href="/Palma_de_Mallorca" title="Palma de Mallorca">Palma de Mallorca</a><br /> <a href="/Bestand:Las_Palmas_de_Gran_Canaria-Panoramic_view_over_the_city.jpg" class="image" title="Las Palmas de Gran Canaria"><img alt="Las Palmas de Gran Canaria" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Las_Palmas_de_Gran_Canaria-Panoramic_view_over_the_city.jpg/135px-Las_Palmas_de_Gran_Canaria-Panoramic_view_over_the_city.jpg" decoding="async" width="135" height="102" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Las_Palmas_de_Gran_Canaria-Panoramic_view_over_the_city.jpg/203px-Las_Palmas_de_Gran_Canaria-Panoramic_view_over_the_city.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Las_Palmas_de_Gran_Canaria-Panoramic_view_over_the_city.jpg/270px-Las_Palmas_de_Gran_Canaria-Panoramic_view_over_the_city.jpg 2x" /></a><br /><a href="/Las_Palmas_de_Gran_Canaria" title="Las Palmas de Gran Canaria">Las Palmas de Gran Canaria</a><br /> <a href="/Bestand:Bilbao_at_night.jpg" class="image" title="Bilbao"><img alt="Bilbao" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Bilbao_at_night.jpg/135px-Bilbao_at_night.jpg" decoding="async" width="135" height="91" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Bilbao_at_night.jpg/203px-Bilbao_at_night.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Bilbao_at_night.jpg/270px-Bilbao_at_night.jpg 2x" /></a><br /><a href="/Bilbao" title="Bilbao">Bilbao</a><br /> </p> </th></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f0f0f0;">1 .</td> <td><b><a href="/Madrid" title="Madrid">Madrid</a></b></td> <td><a href="/Madrid_(autonome_gemeenschap)" title="Madrid (autonome gemeenschap)">Madrid</a></td> <td>3.255.944 </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f0f0f0;">2 .</td> <td><b><a href="/Barcelona" class="mw-redirect" title="Barcelona">Barcelona</a></b></td> <td><a href="/Cataloni%C3%AB" title="Catalonië">Catalonië</a></td> <td>1.621.537 </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f0f0f0;">3 .</td> <td><b><a href="/Valencia" title="Valencia">Valencia</a></b></td> <td><a href="/Valencia_(autonome_gemeenschap)" title="Valencia (autonome gemeenschap)">Valencia</a></td> <td>810.064 </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f0f0f0;">4 .</td> <td><b><a href="/Sevilla" title="Sevilla">Sevilla</a></b></td> <td><a href="/Andalusi%C3%AB" title="Andalusië">Andalusië</a></td> <td>703.206 </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f0f0f0;">5 .</td> <td><b><a href="/Zaragoza" title="Zaragoza">Zaragoza</a></b></td> <td><a href="/Arag%C3%B3n_(regio)" title="Aragón (regio)">Aragón</a></td> <td>674.317 </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f0f0f0;">6 .</td> <td><b><a href="/M%C3%A1laga" title="Málaga">Málaga</a></b></td> <td><a href="/Andalusi%C3%AB" title="Andalusië">Andalusië</a></td> <td>568.305 </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f0f0f0;">7 .</td> <td><b><a href="/Murcia_(stad)" title="Murcia (stad)">Murcia</a></b></td> <td><a href="/Murcia_(autonome_gemeenschap)" title="Murcia (autonome gemeenschap)">Murcia</a></td> <td>436.870 </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f0f0f0;">8 .</td> <td><b><a href="/Palma_de_Mallorca" title="Palma de Mallorca">Palma de Mallorca</a></b></td> <td><a href="/Balearen" title="Balearen">Balearen</a></td> <td>401.270 </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f0f0f0;">9 .</td> <td><b><a href="/Las_Palmas_de_Gran_Canaria" title="Las Palmas de Gran Canaria">Las Palmas de Gran Canaria</a></b></td> <td><a href="/Canarische_Eilanden" title="Canarische Eilanden">Canarische Eilanden</a></td> <td>381.847 </td></tr> <tr> <td align="center" style="background:#f0f0f0;">10 .</td> <td><b><a href="/Bilbao" title="Bilbao">Bilbao</a></b></td> <td><a href="/Baskenland_(autonome_regio)" title="Baskenland (autonome regio)">Baskenland</a></td> <td>354.865 </td></tr></tbody></table> <h2><span class="mw-headline" id="Bevolking">Bevolking</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Algemeen">Algemeen</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:402px;"><a href="/Bestand:Densidades_de_poblaci%C3%B3n_en_Espa%C3%B1a_(2005).svg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Densidades_de_poblaci%C3%B3n_en_Espa%C3%B1a_%282005%29.svg/langnl-400px-Densidades_de_poblaci%C3%B3n_en_Espa%C3%B1a_%282005%29.svg.png" decoding="async" width="400" height="273" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Densidades_de_poblaci%C3%B3n_en_Espa%C3%B1a_%282005%29.svg/langnl-600px-Densidades_de_poblaci%C3%B3n_en_Espa%C3%B1a_%282005%29.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Densidades_de_poblaci%C3%B3n_en_Espa%C3%B1a_%282005%29.svg/langnl-800px-Densidades_de_poblaci%C3%B3n_en_Espa%C3%B1a_%282005%29.svg.png 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Densidades_de_poblaci%C3%B3n_en_Espa%C3%B1a_(2005).svg" class="internal" title="Groter"></a></div>De bevolkingsverspreiding van Spanje</div></div></div> <p>Spanje heeft ruim 47 miljoen inwoners. Hiermee is Spanje één van de landen met de meeste inwoners van Europa. Binnen de Europese Unie hebben enkel Frankrijk, Duitsland en Italië meer inwoners. Gedurende de 20e eeuw is de bevolking met meer dan 30 miljoen mensen gegroeid. Tegenwoordig heeft het land te maken met <a href="/Vergrijzing" title="Vergrijzing">vergrijzing</a> en de kleine bevolkingsgroei komt van immigratie vanuit Oost-Europa, Afrika en Zuid-Amerika. Spanje heeft de immigratie van alle landen in Europa. De bevolking van het land is onregelmatig verdeeld. De meeste inwoners wonen in de grote steden en aan de kusten. In het binnenland, met uitzondering van Madrid, wonen de minste mensen. Over het algemeen is het vrij dunbevolkt in vergelijking met andere West-Europese landen. Tegenwoordig vertrekken veel mensen (voornamelijk jongeren) naar de kusten en steden om werk te vinden. Het dichtstbevolkte eiland van Spanje is Tenerife, onderdeel van de Canarische Eilanden. </p><p>De inwoners van Spanje worden Spanjaarden genoemd. De meeste inwoners van het land beschouwen zich ook als Spanjaard. Volgens de grondwet bestaat Spanje uit meerdere volkeren, zoals de Catalanen, de Basken en de Galiciërs. Deze laatste drie volkeren beschouwen zich ook vaak niet als Spaans (in de eerste plaats). Naast deze volkeren zijn er nog andere bevolkingsgroepen. Spanje heeft ook veel Zuid-Amerikanen, <a href="/Roma" title="Roma">Roma</a>, Roemenen, Duitsers, Britten, Fransen en mensen uit Afrikaanse landen. </p><p>Spanje wordt over het algemeen gezien als één van de liberaalste landen van Europa. Sinds de democratische overgang van 1978 hebben vrouwen meer rechten gekregen, kwam er godsdienstvrijheid en voerde Spanje als het vierde land ter wereld in 2005 het <a href="/Homohuwelijk" title="Homohuwelijk">homohuwelijk</a> in. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Religie">Religie</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Palma_de_Mallorca-cathedral.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Palma_de_Mallorca-cathedral.jpg/300px-Palma_de_Mallorca-cathedral.jpg" decoding="async" width="300" height="197" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Palma_de_Mallorca-cathedral.jpg/450px-Palma_de_Mallorca-cathedral.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Palma_de_Mallorca-cathedral.jpg/600px-Palma_de_Mallorca-cathedral.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Palma_de_Mallorca-cathedral.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De kathedraal van <a href="/Palma_de_Mallorca" title="Palma de Mallorca">Palma de Mallorca</a></div></div></div> <p>De grootste religie van Spanje is het <a href="/Rooms-katholicisme" class="mw-redirect" title="Rooms-katholicisme">rooms-katholicisme</a>. Ruim 70% van de bevolking is katholiek. De Katholieke Kerk is historisch gezien altijd de belangrijkste religie geweest. Gedurende een groot deel van de Spaanse geschiedenis was het zelfs de enige religie en werden andere religies vervolgt. Sinds 1978 is sprake van <a href="/Scheiding_van_kerk_en_staat" title="Scheiding van kerk en staat">scheiding van kerk en staat</a> en <a href="/Godsdienstvrijheid" title="Godsdienstvrijheid">godsdienstvrijheid</a>. Toch speelt de Katholieke Kerk nog steeds een grote rol in de Spaanse maatschappij. Het land heeft miljoenen kerken en kathedralen, waarvan de <a href="/Sagrada_Familia" class="mw-redirect" title="Sagrada Familia">Sagrada Familia</a> in Barcelona de bekendste is. <a href="/index.php?title=Jakobus_de_Meerdere&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jakobus de Meerdere (de pagina bestaat niet)">Jakobus de Meerdere</a>, <a href="/index.php?title=Johannes_van_%C3%81vila&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johannes van Ávila (de pagina bestaat niet)">Johannes van Ávila</a> en <a href="/index.php?title=Theresia_van_%C3%81vila&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theresia van Ávila (de pagina bestaat niet)">Theresia van Ávila</a> worden gezien als de beschermheiligen van het land. Het land is verdeeld in 63 (aarts)bisdommen en 11 kerkprovincies. </p><p>Daarnaast is er nog een kleine protestantse minderheid van zo'n 50.000 mensen. De <a href="/Islam" title="Islam">islam</a> is de tweede religie van het land. In 8e eeuw brachten de Moren de islam naar Spanje, maar na de val van Granada in 1492 verdween de islam bijna volledig uit Spanje. Tegenwoordig wordt de islam vooral door immigranten uit Afrika aangehangen. Ook het jodendom was onder de Moren aanwezig, maar joden werden later door de <a href="/Inquisitie" title="Inquisitie">inquisitie</a> vervolgd. Veel joden vertrokken daardoor naar Portugal en later onder andere Nederland en het Ottomaanse Rijk. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Talen">Talen</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Linguistic_map_Southwestern_Europe-en.gif" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Linguistic_map_Southwestern_Europe-en.gif/300px-Linguistic_map_Southwestern_Europe-en.gif" decoding="async" width="300" height="223" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Linguistic_map_Southwestern_Europe-en.gif/450px-Linguistic_map_Southwestern_Europe-en.gif 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Linguistic_map_Southwestern_Europe-en.gif/600px-Linguistic_map_Southwestern_Europe-en.gif 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Linguistic_map_Southwestern_Europe-en.gif" class="internal" title="Groter"></a></div>De ontwikkeling van de talen in Spanje</div></div></div> <p>De enige officiële taal van Spanje is het <a href="/Spaans" title="Spaans">Spaans</a>. Het Spaans is één van de meest gesproken talen ter wereld, zoals het Engels, het Frans en het Chinees. 90% van de bevolking heeft het Spaans als moedertaal. Spaans is net als het Frans, het Italiaans en het Portugees een <a href="/Romaanse_talen" title="Romaanse talen">Romaanse taal</a>. Dit betekent dat de talen afstammen van het <a href="/Latijn" title="Latijn">Latijn</a>. Het Spaans lijkt erg op het Portugees. De schrijftaal en veel woorden zijn hetzelfde, maar het Portugees heeft een hele andere uitspraak dan het Spaans. Het Spaans heeft een speciale letter, namelijk /ñ/ (spreek uit als /nj/) zoals in <i>España</i> en <i>Español</i>. </p><p>De Spaanse overheid erkent nog drie regionale talen. Dit zijn officiële talen in bepaalde gemeenschappen. Dit zijn het <a href="/Catalaans" title="Catalaans">Catalaans</a>, het <a href="/Galicisch" title="Galicisch">Galicisch</a> en het <a href="/Baskisch" title="Baskisch">Baskisch</a>. Het Catalaans is officieel in Catalonië, op de Balearen en in Valencia. In Valencia wordt de taal echter <a href="/index.php?title=Valenciaans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Valenciaans (de pagina bestaat niet)">Valenciaans</a> genoemd, dat kan worden gezien als een dialect van het Catalaans of een zelfstandige taal. Het Galicisch wordt gesproken in Galicië. De taal is een mix tussen het Portugees en het Spaans. Het ligt in principe dichterbij het Portugees dan het Spaans. Zowel het Catalaans en het Galicisch zijn familie van het Spaans en zijn dan ook Romaanse talen. Dit is niet het geval bij het Baskisch. Het Baskisch wordt gesproken in Navarra en Baskenland. De taal heeft geen levende verwanten en wordt daarom een <a href="/index.php?title=Isolaat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Isolaat (de pagina bestaat niet)">isolaat</a> genoemd. We kunnen het Baskisch hierdoor niet in een familie indelen. </p><p>De overheid van de gebieden communiceren zowel in deze talen als het Spaans. Ook worden zowel het Spaans als de regionale taal op school geleerd. In het noorden van Catalonië is er nog het <a href="/index.php?title=Occitaans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Occitaans (de pagina bestaat niet)">Occitaans</a>, dat ook als officiële regionale taal gezien wordt. Het Occitaans wordt echter maar in een klein gebied door weinig mensen gesproken. Daarnaast zijn er nog aantal niet erkende minderheidstalen, zoals het <a href="/index.php?title=Leonees&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leonees (de pagina bestaat niet)">Leonees</a> en het <a href="/index.php?title=Aragonees&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aragonees (de pagina bestaat niet)">Aragonees</a>. Aan de Portugese grens spreken veel mensen Portugees en aan de Franse grens Frans. Door de vele minderheidstalen wordt het Spaans door sommige inwoners het <i>Castiliaans</i> genoemd. Dit komt doordat niet iedere Spanjaard Spaans spreekt. </p><p>De grootste migrantentalen zijn het <a href="/Roemeens" title="Roemeens">Roemeens</a>, het <a href="/Arabisch" title="Arabisch">Arabisch</a>, het <a href="/Berbers" title="Berbers">Berbers</a>, het <a href="/Italiaans" title="Italiaans">Italiaans</a>, het <a href="/Duits" title="Duits">Duits</a> en het <a href="/Engels" title="Engels">Engels</a>. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Cultuur">Cultuur</span></h2> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:354px;"><a href="/Bestand:Ekaterina_RIAZANOVA_Jonathan_GUERREIRO_WJC_CD.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/45/Ekaterina_RIAZANOVA_Jonathan_GUERREIRO_WJC_CD.jpg" decoding="async" width="352" height="504" class="thumbimage" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Ekaterina_RIAZANOVA_Jonathan_GUERREIRO_WJC_CD.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div><a href="/index.php?title=Paso_doble&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paso doble (de pagina bestaat niet)">Paso doble</a></div></div></div> <h3><span class="mw-headline" id="Algemeen_2">Algemeen</span></h3> <p>Spanje is een land met een indrukwekkende cultuur met invloeden van vele verschillende volken die het land passeerden door de eeuwen heen. Er is erg veel cultureel erfgoed in het land en daarom houden toeristen veel van de Spaanse cultuur. Elke regio heeft een eigen cultuur die verschilt van de andere. Dat noemt men vaak regionale cultuur. De cultuur van Spanje heeft naast invloeden van vele verschillende volken ook nog invloed ondergaan van haar geografie en het klimaat. </p><p>Zo kun je aan de kleding en de tradities al zien dat het land is beïnvloed door zijn geografie en het klimaat. In het midden van de vorige eeuw was de Spaanse cultuur nog steeds bescheiden ten opzichte van andere gebieden. Toen merkte men op dat er niet veel grote steden hier te vinden waren. Wel vond men de cultuur van Spanje toen al verbazingwekkend. Tijdens de <a href="/Gouden_Eeuw_(Nederland)" title="Gouden Eeuw (Nederland)">Gouden Eeuw</a> in Nederland was de Spaanse mode erg populair in Europa. Vaak droeg men donkere, zwarte pakken met een paar kleurdetails zoals sieraden en wijde bontkragen. Deze trend werd het meest populair in Spanje (natuurlijk!), Nederland, België en Frankrijk. In Castilië hadden mannen vroeger vaak kleding aan met sombere kleuren, terwijl Andalusische vrouwen prachtige kleurrijke flamenco-jurken droegen die een vakkundig patroon hadden. Die worden echter vaak gedragen op feesten, maar Andalusische mensen droegen bijna nooit kleding met sombere kleuren. </p><p>Sinds duizenden jaren gelegen is er hier in Spanje al de <a href="/Si%C3%ABsta" title="Siësta">siësta</a>-traditie. Een siësta is een soort middagdutje in Spanje, vanwege de hitte slaapt men een paar uur en gaat men weer werken of naar school. Daarom blijft men 's nachts ook lang op en is het behoorlijk druk dan. In de middag kan het best zijn dat je niemand ziet op straat vanwege de siësta. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Architectuur_en_schilderkunst">Architectuur en schilderkunst</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Salvador_Dal%C3%AD_1939.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Salvador_Dal%C3%AD_1939.jpg/250px-Salvador_Dal%C3%AD_1939.jpg" decoding="async" width="250" height="321" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Salvador_Dal%C3%AD_1939.jpg/375px-Salvador_Dal%C3%AD_1939.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Salvador_Dal%C3%AD_1939.jpg/500px-Salvador_Dal%C3%AD_1939.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Salvador_Dal%C3%AD_1939.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div><a href="/Salvador_Dal%C3%AD" title="Salvador Dalí">Salvador Dalí</a></div></div></div> <p>Architectuur in Spanje heeft veel invloeden gehad, net zoals de rest van de Spaanse cultuur. De gebouwen kunnen er zowel klassiek zijn als modern en zowel christelijk als islamitisch. Een van de belangrijkste Spaanse architecten is <a href="/Antoni_Gaud%C3%AD" title="Antoni Gaudí">Antoni Gaudí</a>. Hij maakte vele gebouwen in Barcelona in een stijl die bekend staat als het <i>Catalaans modernisme</i>. </p><p>Spanje heeft een aantal belangrijke schilders. <a href="/index.php?title=El_Greco&action=edit&redlink=1" class="new" title="El Greco (de pagina bestaat niet)">El Greco</a> wordt gezien als één van de bekendste kunstenaars van Spanje. Zijn werk bestond vooral uit het schilderen en beeldhouwen van religieuze ontwerpen, maar was ook een portretschilder. Je kunt zijn werken herkennen aan het gebruik van donkere kleuren en sterke roodcontrasten. Ook de manier waarop hij het menselijk lichaam afbeeldde is erg kenmerkend; personen worden lang en smal geschilderd en de verhoudingen van het lichaam zijn vaak uit balans. </p><p>Ook <a href="/Pablo_Picasso" title="Pablo Picasso">Pablo Picasso</a> is een erg bekende Spaanse schilder. Zijn werken hingen af van zijn stemming en persoonlijke omstandigheden op dat moment. Picasso heeft een nieuwe kunststijl ontwikkeld; het kubisme. Het idee hiervan was om lichaamsvormen uit elkaar te halen en weer opnieuw te creëren. Zo ontstonden er zeer abstracte werken. Picasso schilderde niet alleen, maar gebruikte ook alledaagse voorwerpen voor zijn werken. Een derde zeer bekende schilder afkomstig uit Spanje is <a href="/Salvador_Dal%C3%AD" title="Salvador Dalí">Salvador Dalí</a>. Hij haalde zijn inspiratie uit ‘de wereld van het onbewuste’. Dalí heeft naast het schilderen ook films gemaakt waarin zijn ‘droomwereld’ werd getoond. Zijn werken worden vaak gezien als ‘griezelig’. Dit klopt, Dalí liet zijn eigen angsten zien in zijn schilderijen. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Dans_en_muziek">Dans en muziek</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Julio_Iglesias09.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Julio_Iglesias09.jpg/250px-Julio_Iglesias09.jpg" decoding="async" width="250" height="341" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Julio_Iglesias09.jpg/375px-Julio_Iglesias09.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Julio_Iglesias09.jpg/500px-Julio_Iglesias09.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Julio_Iglesias09.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div><a href="/Julio_Iglesias" title="Julio Iglesias">Julio Iglesias</a></div></div></div> <p>Spaanse mensen zijn dol op dansen. Daarom zijn er vele soorten technieken van Spaanse dansen. De bekendste zijn de Andalusische dansen <a href="/Flamenco" title="Flamenco">flamenco</a> en <a href="/index.php?title=Paso_doble&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paso doble (de pagina bestaat niet)">paso doble</a>. De flamenco, oorspronkelijk uit Andalusië, is wereldwijd bekend. De dansers dansen zoals flamingo's. Bij dansen moet natuurlijk ook nog muziek zijn. Vooral gitaarmuziek, accordeonmuziek en doedelzakmuziek zijn populair. Veel bekende zangers komen uit Spanje. Jaarlijks worden er een groot aantal culturele evenementen gehouden in Spanje. </p><p>Ook is Spaanse muziek door hele wereld bekend. Veel Spaanstalige muziek komt uit Spanje. De bekendste Spaanse volkszanger is waarschijnlijk <a href="/Julio_Iglesias" title="Julio Iglesias">Julio Iglesias</a>. Hij nog altijd de best verkopende artiest uit de Spaanstalige wereld. Zijn zoon, <a href="/Enrique_Iglesias" title="Enrique Iglesias">Enrique Iglesias</a>, is ook een bekende Spaanse zanger met verschillende Spaanstalige en Engelstalige hits, zoals <i>Bailando</i> en <i>Duele de Corazón</i>. Net als de half-Spaanse zanger <a href="/%C3%81lvaro_Soler" title="Álvaro Soler">Álvaro Soler</a>, bekend als <i>El Mismo Sol</i> en <i>Sofía</i>, scoren Spaanse zangers landen wereldwijd zomerhits. De bekendste zomerhit is waarschijnlijk <i>The ketchup song (Aserejé)</i> van <a href="/Las_Ketchup" title="Las Ketchup">Las Ketchup</a>. Een bekende zangeres uit Spanje is <a href="/index.php?title=Montserrat_Caball%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Montserrat Caballé (de pagina bestaat niet)">Montserrat Caballé</a>, die het nummer <i>Barcelona</i> met <a href="/index.php?title=Freddy_Mercury&action=edit&redlink=1" class="new" title="Freddy Mercury (de pagina bestaat niet)">Freddy Mercury</a> zong. </p><p>Op het <a href="/Eurovisiesongfestival" title="Eurovisiesongfestival">Eurovisiesongfestival</a> heeft Spanje weinig succes gehad, ondanks het feit dat Spaanse muziek zo populair is. Het land won twee keer; de eerste keer in 1968 met <i>La, la, la</i> van <a href="/Massiel" title="Massiel">Massiel</a> en de tweede keer met <i>Vivo cantando</i> van <a href="/Salom%C3%A9_(zangeres)" title="Salomé (zangeres)">Salomé</a> in 1969 (een jaar later). Spanje zit standaard in de finale en haalt in recente jaren vaak een van de laatste plaatsen. Desondanks zijn veel nummers een hit geworden. De bekendste Spaanse inzending is <i><a href="/index.php?title=Eres_T%C3%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eres Tú (de pagina bestaat niet)">Eres Tú</a></i> van <a href="/Mocedades" title="Mocedades">Mocedades</a> </p> <h3><span id="Literatuur,_film_en_televisie"></span><span class="mw-headline" id="Literatuur.2C_film_en_televisie">Literatuur, film en televisie</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="/Bestand:Don_Quixote_6.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Don_Quixote_6.jpg/250px-Don_Quixote_6.jpg" decoding="async" width="250" height="314" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Don_Quixote_6.jpg/375px-Don_Quixote_6.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Don_Quixote_6.jpg/500px-Don_Quixote_6.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Don_Quixote_6.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De bekende scene waarin Don Quichot de windmolens aanvalt, aangezien hij ze aanziet voor reuzen.</div></div></div> <p>De bekendste schrijver in de Spaanse literatuur is <a href="/Miguel_de_Cervantes" title="Miguel de Cervantes">Miguel de Cervantes</a>. De Cervantes is bekend vanwege het boek <i><a href="/Don_Quichot_(boek)" title="Don Quichot (boek)">Don Quichot van La Mancha</a></i>. Don Quichot groeide uit tot een cultuuricoon. Het wordt gezien als de eerste roman in een moderne Europese taal. Ook is het een van de eerste romans die in het psychische van een hoofdfiguur behandeld. De verhalen over de dwaze held zijn inmiddels wereldberoemd geworden. Een ander bekend Spaanstalig werk is <i><a href="/index.php?title=El_Cid&action=edit&redlink=1" class="new" title="El Cid (de pagina bestaat niet)">El Cid</a></i>. </p><p>De bekendste Spaanse acteur is <a href="/Antonio_Banderas" title="Antonio Banderas">Antonio Banderas</a>, die verschillende Spaanstalige en Engelstalige films gespeeld heeft. Spaanse films zijn buiten Spanje niet heel erg bekend. <i><a href="/index.php?title=El_laberinto_del_fauno&action=edit&redlink=1" class="new" title="El laberinto del fauno (de pagina bestaat niet)">El laberinto del fauno</a></i> is internationaal gezien de bekendste Spaanse film. In recente jaren zijn Spaanstalige televisieseries erg populair geworden, waarvan een groot deel uit Spanje komt. Bekende televisieseries zijn bijvoorbeeld <i><a href="/index.php?title=La_casa_del_papel&action=edit&redlink=1" class="new" title="La casa del papel (de pagina bestaat niet)">La casa del papel</a></i>, <i><a href="/index.php?title=%C3%89lite&action=edit&redlink=1" class="new" title="Élite (de pagina bestaat niet)">Élite</a></i> en <i><a href="/index.php?title=Las_Chicas_del_Cable&action=edit&redlink=1" class="new" title="Las Chicas del Cable (de pagina bestaat niet)">Las Chicas del Cable</a></i>. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Sport">Sport</span></h3> <p>De Spaanse bevolking is heel erg sportief. Er worden veel sporten beoefend, waaronder voetbal het populairst. Ook basketbal, wedstrijdfietsen, tennis en handbal zijn ermee te vergelijken. Op de dag van vandaag is Spanje een wereldmacht van sport. Jaarlijks worden er peddel-en formule 1-wedstrijden gehouden in het land. De belangrijkste vechtsporten hier zijn <a href="/Judo" title="Judo">judo</a> en <a href="/Taekwondo" title="Taekwondo">taekwondo</a>. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Lijst_van_belangrijkste_feestdagen_in_Spanje">Lijst van belangrijkste feestdagen in Spanje</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:182px;"><a href="/index.php?title=Speciaal:Uploaden&wpDestFile=La_Tomatina_2014.jpg" class="new" title="Bestand:La Tomatina 2014.jpg">Bestand:La Tomatina 2014.jpg</a> <div class="thumbcaption"><a href="/index.php?title=La_Tomatina&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Tomatina (de pagina bestaat niet)">La Tomatina</a></div></div></div> <ul><li><a href="/index.php?title=Las_Fallas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Las Fallas (de pagina bestaat niet)">Las Fallas</a> - Feest ter ere de heilige Sint-Joseph in Valencia</li> <li><a href="/index.php?title=Feria_de_Abril&action=edit&redlink=1" class="new" title="Feria de Abril (de pagina bestaat niet)">Feria de Abril</a> - Lente-markt/kermis in Sevilla</li> <li><a href="/index.php?title=San_Ferm%C3%ADn-feesten&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Fermín-feesten (de pagina bestaat niet)">San Fermín-feesten</a> - Feesten ter ere de heilige San Fermín in <a href="/Pamplona" title="Pamplona">Pamplona</a></li> <li>Spaans <a href="/Carnaval" title="Carnaval">Carnaval</a> - Wordt gevierd in alle Spaanse steden, waaronder het belangrijkst Cádiz en <a href="/index.php?title=Sitges&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sitges (de pagina bestaat niet)">Sitges</a></li> <li><a href="/Tomatina" title="Tomatina">Tomatina</a> - Tomaten-gevecht in <a href="/index.php?title=Bu%C3%B1ol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buñol (de pagina bestaat niet)">Buñol</a></li> <li><a href="/Kerstmis" class="mw-redirect" title="Kerstmis">Kerstmis</a> - Overal in Spanje</li> <li><a href="/Pasen" title="Pasen">Pasen</a> - Overal in Spanje</li></ul> <h3><span class="mw-headline" id="Spaanse_keuken">Spaanse keuken</span></h3> <div style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 2.5em; font-size:95%;" role="note"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/Farm-Fresh_bullet_go.png" decoding="async" width="32" height="32" /> <i>Zie <a href="/Spaanse_keuken" title="Spaanse keuken">Spaanse keuken</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:402px;"><a href="/Bestand:Paella_de_marisco_01.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Paella_de_marisco_01.jpg/400px-Paella_de_marisco_01.jpg" decoding="async" width="400" height="291" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Paella_de_marisco_01.jpg/600px-Paella_de_marisco_01.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Paella_de_marisco_01.jpg/800px-Paella_de_marisco_01.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Paella_de_marisco_01.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div><a href="/Paella" title="Paella">Paella</a></div></div></div> <p>De Spaanse keuken is wereldberoemd en heeft veel invloed gehad op de Latijns-Amerikaanse keuken en de keukens van veel Zuid-Europese landen. In Spanje kent men doorgaans vier maaltijden. Dit zijn het ontbijt in de ochtend, de lunch in de middag, de <a href="/index.php?title=Merienda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Merienda (de pagina bestaat niet)">merienda</a> rond 4 uur en het avondeten laat in de avond (rond 8 á 9 uur). Net als veel Zuid-Europese landen worden in de Spaanse keuken regelmatig producten als <a href="/Knoflook" title="Knoflook">knoflook</a>, <a href="/Olijfolie" title="Olijfolie">olijfolie</a>, <a href="/Ui" title="Ui">ui</a>, <a href="/Oregano" class="mw-redirect" title="Oregano">oregano</a>, <a href="/Peterselie" title="Peterselie">peterselie</a> en <a href="/Rozemarijn" title="Rozemarijn">rozemarijn</a> gebruikt. </p><p>Veel Spaanse restaurants serveren <a href="/Tapas" title="Tapas">tapas</a>. Tapas zijn allerlei kleine gerechtjes die op de tafel geserveerd worden. Bekende tapas zijn <a href="/Aioli" title="Aioli">aioli</a>, <a href="/Chorizo" title="Chorizo">chorizo</a>, <a href="/Calamares" title="Calamares">calamares</a>, <a href="/index.php?title=Patatas_brava&action=edit&redlink=1" class="new" title="Patatas brava (de pagina bestaat niet)">patatas brava</a> en <a href="/index.php?title=Seranoham&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seranoham (de pagina bestaat niet)">seranoham</a>. <a href="/Gazpacho" title="Gazpacho">Gazpacho</a>, een koude soep, en de <a href="/Empanada" title="Empanada">empanada</a>, gefrituurd gevuld deegwaar, zijn ook bekende gerechten. <a href="/Churros" title="Churros">Churros</a> zijn internationaal erg bekend. Het smaakt naar donuts en wordt geserveerd met chocoladesaus. Regionaal zijn verschillende gerechten. In Catalonië zijn bijvoorbeeld de <a href="/index.php?title=Crema_catalana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crema catalana (de pagina bestaat niet)">crema catalana</a> en <a href="/Paella" title="Paella">paella</a> erg bekend. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Werelderfgoed">Werelderfgoed</span></h3> <p>Al deze trekpleisters zijn verklaard tot Werelderfgoed door UNESCO: </p> <div class="editmode" style="width:48%; float:left; padding:0 2% 0 0; border:none; overflow:hidden; clear:left;"> <ul><li>Historisch centrum van <a href="/C%C3%B3rdoba" title="Córdoba">Córdoba</a></li> <li><a href="/Alhambra" title="Alhambra">Alhambra</a>, <a href="/index.php?title=Generalife&action=edit&redlink=1" class="new" title="Generalife (de pagina bestaat niet)">Generalife</a> en <a href="/index.php?title=Albaic%C3%ADn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Albaicín (de pagina bestaat niet)">Albaicín</a>, <a href="/Granada" title="Granada">Granada</a></li> <li><a href="/index.php?title=Kathedraal_van_Burgos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kathedraal van Burgos (de pagina bestaat niet)">Kathedraal van Burgos</a></li> <li>Klooster en plaats van het <a href="/index.php?title=Escorial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Escorial (de pagina bestaat niet)">Escorial</a>, <a href="/Madrid" title="Madrid">Madrid</a></li> <li>Werken van <a href="/Antoni_Gaud%C3%AD" title="Antoni Gaudí">Antoni Gaudí</a></li> <li>Grot van <a href="/index.php?title=Altamira&action=edit&redlink=1" class="new" title="Altamira (de pagina bestaat niet)">Altamira</a> en de paleolithische grotkunst van Noord-Spanje</li> <li>Oude stad <a href="/index.php?title=Segovia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Segovia (de pagina bestaat niet)">Segovia</a> en aquaduct</li> <li>Monumenten van <a href="/index.php?title=Oviedo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oviedo (de pagina bestaat niet)">Oviedo</a> en het Koninkrijk <a href="/Asturi%C3%AB" title="Asturië">Asturië</a></li> <li><a href="/Santiago_de_Compostella" title="Santiago de Compostella">Santiago de Compostella</a></li> <li>Oude stad <a href="/index.php?title=%C3%81vila&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ávila (de pagina bestaat niet)">Ávila</a> met de Kerken buiten de Muren</li> <li><a href="/index.php?title=Mudejar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mudejar (de pagina bestaat niet)">Mudejar</a>-architectuur van <a href="/index.php?title=Arag%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aragón (de pagina bestaat niet)">Aragón</a></li> <li>Historische stad <a href="/index.php?title=Toledo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Toledo (de pagina bestaat niet)">Toledo</a></li> <li><a href="/index.php?title=Nationaal_park_Garajonay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nationaal park Garajonay (de pagina bestaat niet)">Nationaal park Garajonay</a></li> <li>Oude stad <a href="/index.php?title=C%C3%A1ceres&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cáceres (de pagina bestaat niet)">Cáceres</a></li> <li><a href="/index.php?title=Kathedraal_van_Sevilla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kathedraal van Sevilla (de pagina bestaat niet)">Kathedraal</a>, <a href="/Alc%C3%A1zar" title="Alcázar">Alcázar</a> en het <a href="/index.php?title=Archivo_General_de_Indias&action=edit&redlink=1" class="new" title="Archivo General de Indias (de pagina bestaat niet)">Archivo General de Indias</a> in <a href="/Sevilla" title="Sevilla">Sevilla</a></li> <li>Oude stad <a href="/index.php?title=Salamanca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salamanca (de pagina bestaat niet)">Salamanca</a></li> <li><a href="/index.php?title=Klooster_van_Poblet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klooster van Poblet (de pagina bestaat niet)">Klooster van Poblet</a></li> <li>Archeologisch ensemble van <a href="/index.php?title=M%C3%A9rida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mérida (de pagina bestaat niet)">Mérida</a></li> <li><a href="/index.php?title=Koninklijk_klooster_van_Santa_Maria_de_Guadalupe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koninklijk klooster van Santa Maria de Guadalupe (de pagina bestaat niet)">Koninklijk klooster van Santa Maria de Guadalupe</a></li> <li><a href="/index.php?title=Pelgrimsroute_naar_Santiago_de_Compostella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pelgrimsroute naar Santiago de Compostella (de pagina bestaat niet)">Pelgrimsroute naar Santiago de Compostella</a></li> <li><a href="/index.php?title=Nationaal_park_Do%C3%B1ana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nationaal park Doñana (de pagina bestaat niet)">Nationaal park Doñana</a></li> <li><a href="/index.php?title=Historische_ommuurde_stad_Cuenca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Historische ommuurde stad Cuenca (de pagina bestaat niet)">Historische ommuurde stad Cuenca</a></li> <li><a href="/index.php?title=La_Lonja_de_la_Seda&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Lonja de la Seda (de pagina bestaat niet)">La Lonja de la Seda</a> van <a href="/Valencia" title="Valencia">Valencia</a></li> <li><a href="/index.php?title=Las_M%C3%A9dulas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Las Médulas (de pagina bestaat niet)">Las Médulas</a></li> <li><a href="/index.php?title=Palau_de_la_M%C3%BAsica_Catalana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palau de la Música Catalana (de pagina bestaat niet)">Palau de la Música Catalana</a> en <a href="/index.php?title=Hospital_de_Sant_Pau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hospital de Sant Pau (de pagina bestaat niet)">Hospital de Sant Pau</a>, <a href="/Barcelona" class="mw-redirect" title="Barcelona">Barcelona</a></li> <li><a href="/index.php?title=Kloosters_van_San_Mill%C3%A1n_Yuso_en_Suso&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kloosters van San Millán Yuso en Suso (de pagina bestaat niet)">Kloosters van San Millán Yuso en Suso</a></li></ul> </div> <div class="editmode" style="width:48%; float:left; padding:0 2% 0 0; border:none; overflow:hidden;"> <ul><li>Pyrénées-<a href="/index.php?title=Mont_Perdu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mont Perdu (de pagina bestaat niet)">Mont Perdu</a> (deels in Frankrijk)</li> <li>Universiteit en Historische Parochie van <a href="/index.php?title=Alcal%C3%A1_de_Henares&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alcalá de Henares (de pagina bestaat niet)">Alcalá de Henares</a></li> <li>Vindplaatsen van prehistorische rotskunst in de <a href="/index.php?title=Coa_Vallei_en_de_Siega_Verde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Coa Vallei en de Siega Verde (de pagina bestaat niet)">Coa Vallei en de Siega Verde</a> (deels in Portugal)</li> <li><a href="/index.php?title=Rotskunst_van_het_Middellandse_Zeebekken_op_het_Iberisch_Schiereiland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rotskunst van het Middellandse Zeebekken op het Iberisch Schiereiland (de pagina bestaat niet)">Rotskunst van het Middellandse Zeebekken op het Iberisch Schiereiland</a></li> <li><a href="/Ibiza" title="Ibiza">Ibiza</a>, biodiversiteit en cultuur</li> <li><a href="/index.php?title=San_Crist%C3%B3bal_de_La_Laguna&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Cristóbal de La Laguna (de pagina bestaat niet)">San Cristóbal de La Laguna</a></li> <li>Archeologisch ensemble van <a href="/index.php?title=Tarraco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tarraco (de pagina bestaat niet)">Tarraco</a></li> <li>Palmeral van <a href="/index.php?title=Elche&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elche (de pagina bestaat niet)">Elche</a></li> <li><a href="/index.php?title=Romeinse_muur_van_Lugo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Romeinse muur van Lugo (de pagina bestaat niet)">Romeinse muur van Lugo</a></li> <li><a href="/index.php?title=Catalaanse_romaanse_kerken_van_de_Vall_de_Bo%C3%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Catalaanse romaanse kerken van de Vall de Boí (de pagina bestaat niet)">Catalaanse romaanse kerken van de Vall de Boí</a></li> <li>Archeologisch <a href="/index.php?title=Atapuerca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atapuerca (de pagina bestaat niet)">Atapuerca</a></li> <li>Cultuurlandschap van <a href="/index.php?title=Aranjuez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aranjuez (de pagina bestaat niet)">Aranjuez</a></li> <li>Monumentale renaissance-ensembles van <a href="/index.php?title=%C3%9Abeda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Úbeda (de pagina bestaat niet)">Úbeda</a> en <a href="/index.php?title=Baeza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baeza (de pagina bestaat niet)">Baeza</a></li> <li><a href="/index.php?title=Vizcayabrug&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vizcayabrug (de pagina bestaat niet)">Vizcayabrug</a></li> <li>Nationaal park <a href="/El_Teide" title="El Teide">El Teide</a></li> <li><a href="/Oude_en_voorhistorische_beukenbossen_van_de_Karpaten_en_andere_regio%27s_van_Europa" title="Oude en voorhistorische beukenbossen van de Karpaten en andere regio's van Europa">Oude en voorhistorische beukenbossen van de Karpaten en andere regio's van Europa</a> (deels in andere Europese landen)</li> <li><a href="/index.php?title=Herculestoren&action=edit&redlink=1" class="new" title="Herculestoren (de pagina bestaat niet)">Herculestoren</a></li> <li><a href="/index.php?title=Cultuurlandschap_van_de_Serra_de_Tramuntana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cultuurlandschap van de Serra de Tramuntana (de pagina bestaat niet)">Cultuurlandschap van de Serra de Tramuntana</a></li> <li>Erfgoed van kwik. <a href="/index.php?title=Almad%C3%A9n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Almadén (de pagina bestaat niet)">Almadén</a> en <a href="/index.php?title=Idrija&action=edit&redlink=1" class="new" title="Idrija (de pagina bestaat niet)">Idrija</a> (gedeeltelijk in Slovenië)</li> <li>Dolmens van <a href="/index.php?title=Antequera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antequera (de pagina bestaat niet)">Antequera</a></li> <li>Kalifaatstad <a href="/index.php?title=Medina_Azahara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medina Azahara (de pagina bestaat niet)">Medina Azahara</a></li> <li>Cultuurlandschap van de <a href="/index.php?title=Risco_Ca%C3%ADdo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Risco Caído (de pagina bestaat niet)">Risco Caído</a> en de heilige bergen van <a href="/Gran_Canaria" title="Gran Canaria">Gran Canaria</a></li></ul> </div><p><br clear="left" /> </p><div class="center"><div class="thumb tnone"><div class="thumbinner" style="width:802px;"><a href="/Bestand:Alhambra_evening_panorama_Mirador_San_Nicolas_sRGB-1.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Alhambra_evening_panorama_Mirador_San_Nicolas_sRGB-1.jpg/800px-Alhambra_evening_panorama_Mirador_San_Nicolas_sRGB-1.jpg" decoding="async" width="800" height="170" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Alhambra_evening_panorama_Mirador_San_Nicolas_sRGB-1.jpg/1200px-Alhambra_evening_panorama_Mirador_San_Nicolas_sRGB-1.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Alhambra_evening_panorama_Mirador_San_Nicolas_sRGB-1.jpg/1600px-Alhambra_evening_panorama_Mirador_San_Nicolas_sRGB-1.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Alhambra_evening_panorama_Mirador_San_Nicolas_sRGB-1.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het <a href="/Alhambra" title="Alhambra">Alhambra</a> nabij <a href="/Granada" title="Granada">Granada</a> is een middeleeuws fort gebouwd door de Moren en staat sinds 1984 op de Werelderfgoedlijst.</div></div></div></div> <h2><span class="mw-headline" id="Politiek">Politiek</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Monarchie">Monarchie</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Order_of_the_Civil_Merit_Ceremony._5th_Felipe_VI_Reign_Anniversary_02_(cropped).jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Order_of_the_Civil_Merit_Ceremony._5th_Felipe_VI_Reign_Anniversary_02_%28cropped%29.jpg/300px-Order_of_the_Civil_Merit_Ceremony._5th_Felipe_VI_Reign_Anniversary_02_%28cropped%29.jpg" decoding="async" width="300" height="265" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Order_of_the_Civil_Merit_Ceremony._5th_Felipe_VI_Reign_Anniversary_02_%28cropped%29.jpg/450px-Order_of_the_Civil_Merit_Ceremony._5th_Felipe_VI_Reign_Anniversary_02_%28cropped%29.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Order_of_the_Civil_Merit_Ceremony._5th_Felipe_VI_Reign_Anniversary_02_%28cropped%29.jpg/600px-Order_of_the_Civil_Merit_Ceremony._5th_Felipe_VI_Reign_Anniversary_02_%28cropped%29.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Order_of_the_Civil_Merit_Ceremony._5th_Felipe_VI_Reign_Anniversary_02_(cropped).jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De Spaanse koninklijke familie.</div></div></div> <p>De Spaanse monarchie is hersteld in 1978. Het land is een zogeheten <a href="/Constitutionele_monarchie" class="mw-redirect" title="Constitutionele monarchie">constitutionele monarchie</a>. Dit betekend dat de macht in het land in handen is van de regering en het parlement. Het staatshoofd van het land is een koning, maar deze heeft haast geen politieke macht (zoals in Nederland en België). De huidige koning van Spanje is <a href="/Felipe_VI_van_Spanje" title="Felipe VI van Spanje">Felipe VI</a>. Hij werd koning in 2014 nadat zijn vader, <a href="/Juan_Carlos_I_van_Spanje" title="Juan Carlos I van Spanje">Juan Carlos I</a>, aftrad. Koning Juan Carlos I staat bekend als degene die van Spanje een democratie maakte na de dood van Franco. Tegenwoordig denkt men minder positief over hem vanwege zijn olifantenjachten en vermoedelijke corruptie. Koning Felipe VI heeft hierna alle banden met zijn vader afgekapt. </p><p>De naam van het Spaanse koningshuis is het <a href="/Huis_Bourbon" title="Huis Bourbon">huis Bourbon</a>. Oorspronkelijk konden vrouwen niet regeren. Toch zijn is het twee keer in de geschiedenis gebeurd dat een vrouw regeerde, waarvan <a href="/Isabella_II_van_Spanje" title="Isabella II van Spanje">Isabella II</a> (regeerde tussen 1833 en 1865) de meeste recente is. Aangezien koning Felipe VI twee dochters heeft krijgt Spanje (waarschijnlijk) na Felipe's aftreden een koningin. Hiervoor is in het begin van de 21e eeuw de wet aangepast. Tegenwoordig is het Spaanse koningshuis gematigd populair. Er zijn ongeveer evenveel mensen die de monarchie willen behouden als willen afschaffen. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Staatsinrichting">Staatsinrichting</span></h3> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Pedro_S%C3%A1nchez_convoca_elecciones_2019_02.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Pedro_S%C3%A1nchez_convoca_elecciones_2019_02.jpg/300px-Pedro_S%C3%A1nchez_convoca_elecciones_2019_02.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Pedro_S%C3%A1nchez_convoca_elecciones_2019_02.jpg/450px-Pedro_S%C3%A1nchez_convoca_elecciones_2019_02.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Pedro_S%C3%A1nchez_convoca_elecciones_2019_02.jpg/600px-Pedro_S%C3%A1nchez_convoca_elecciones_2019_02.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Pedro_S%C3%A1nchez_convoca_elecciones_2019_02.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div><a href="/Pedro_S%C3%A1nchez" title="Pedro Sánchez">Pedro Sánchez</a>, de premier van Spanje.</div></div></div> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Congreso_de_los_Diputados_(1850)_heute_Palacio_de_las_Cortes_span_Parlament_Madrid_Espa%C3%B1a_-_Foto_Wolfgang_Pehlemann_P1250289.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Congreso_de_los_Diputados_%281850%29_heute_Palacio_de_las_Cortes_span_Parlament_Madrid_Espa%C3%B1a_-_Foto_Wolfgang_Pehlemann_P1250289.jpg/300px-Congreso_de_los_Diputados_%281850%29_heute_Palacio_de_las_Cortes_span_Parlament_Madrid_Espa%C3%B1a_-_Foto_Wolfgang_Pehlemann_P1250289.jpg" decoding="async" width="300" height="169" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Congreso_de_los_Diputados_%281850%29_heute_Palacio_de_las_Cortes_span_Parlament_Madrid_Espa%C3%B1a_-_Foto_Wolfgang_Pehlemann_P1250289.jpg/450px-Congreso_de_los_Diputados_%281850%29_heute_Palacio_de_las_Cortes_span_Parlament_Madrid_Espa%C3%B1a_-_Foto_Wolfgang_Pehlemann_P1250289.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Congreso_de_los_Diputados_%281850%29_heute_Palacio_de_las_Cortes_span_Parlament_Madrid_Espa%C3%B1a_-_Foto_Wolfgang_Pehlemann_P1250289.jpg/600px-Congreso_de_los_Diputados_%281850%29_heute_Palacio_de_las_Cortes_span_Parlament_Madrid_Espa%C3%B1a_-_Foto_Wolfgang_Pehlemann_P1250289.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Congreso_de_los_Diputados_(1850)_heute_Palacio_de_las_Cortes_span_Parlament_Madrid_Espa%C3%B1a_-_Foto_Wolfgang_Pehlemann_P1250289.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>Het congres zetelt in dit gebouw. De Senaat zetelt in een ander gebouw.</div></div></div> <p>De leider van de regering wordt de <i>premier</i> genoemd. De premier heeft ongeveer dezelfde status en macht in de politiek als in Nederland en België. Waar het staatshoofd (de koning) haast geen politieke macht heeft, heeft de premier dit wel. Sinds 2018 is de premier van Spanje <a href="/Pedro_S%C3%A1nchez" title="Pedro Sánchez">Pedro Sánchez</a> van de sociaaldemocratische <a href="/index.php?title=Partido_Socialista_Obrero_Espa%C3%B1ol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Partido Socialista Obrero Español (de pagina bestaat niet)">PSOE</a>. De premier is het hoofd van de regering. De regering bestaat naast de premier uit verschillende ministers en staatssecretarissen. </p><p>Het parlement van Spanje wordt de <a href="/index.php?title=Cortes_Generales&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cortes Generales (de pagina bestaat niet)">Cortes Generales</a> genoemd. Deze bestaat uit twee kamers: </p> <ul><li>Het <a href="/index.php?title=Congres_van_Afgevaardigden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Congres van Afgevaardigden (de pagina bestaat niet)">Congres van Afgevaardigden</a> bestaande uit 350 leden. Deze worden rechtstreeks door de Spaanse inwoners gekozen om de vier jaar. Het Congres is vergelijkbaar met de <a href="/Tweede_Kamer" title="Tweede Kamer">Tweede Kamer</a> of de <a href="/Kamer_van_Volksvertegenwoordigers" title="Kamer van Volksvertegenwoordigers">Kamer van Volksvertegenwoordigers</a>.</li> <li>De <a href="/index.php?title=Senado_de_Espa%C3%B1a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Senado de España (de pagina bestaat niet)">Senaat</a> bestaande uit 264. Het aantal leden van de Senaat staat niet vast en veranderd na elke verkiezing. Iedere Spaanse provincie heeft vier vertegenwoordigers. Uitzondering zijn Mallorca, Gran Canaria en Tenerife, die elk één vertegenwoordiger hebben. De rest van de Balearen en de Canarische Eilanden worden door één zetel vertegenwoordigt. De autonome steden Melilla en Ceuta hebben elk twee zetels. Daarnaast krijgt iedere autonome gemeenschap één zetel en voor elk miljoen inwoners komt er weer eentje bij. De Senaat is vergelijkbaar met de <a href="/Eerste_Kamer" title="Eerste Kamer">Eerste Kamer</a> of de <a href="/Senaat_(Belgi%C3%AB)" title="Senaat (België)">Senaat</a>.</li></ul> <p>Bij verkiezingen kan iedereen met de Spaanse nationaliteit en van 18 jaar en ouder stemmen. Op de kieslijsten moeten volgens de wet mannen en vrouwen afgewisseld worden. </p><p>Spanje heeft meerdere politieke partijen. Traditioneel zijn twee grootste politieke partijen de christendemocratische <a href="/index.php?title=Parti_Popular_(Spanje)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parti Popular (Spanje) (de pagina bestaat niet)">Parti Popular</a> en de sociaaldemocratische PSOE. Andere belangrijke politieke partijen zijn de socialistische <a href="/index.php?title=Podemos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Podemos (de pagina bestaat niet)">Podemos</a>, de liberale <a href="/index.php?title=Ciudadanos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ciudadanos (de pagina bestaat niet)">Ciudadanos</a> en de rechtspopulistische <a href="/index.php?title=Vox&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vox (de pagina bestaat niet)">Vox</a>. Baskenland, Galicië en Catalonië zijn nationaal vertegenwoordigt door hun eigen partijen. Deze partijen willen de regio's vaak afscheiden van Spanje en zelfstandig worden. Vooral in Catalonië en Baskenland is de roep om onafhankelijkheid sterk. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Bestuurlijke_indeling">Bestuurlijke indeling</span></h3> <p>Spanje is onderverdeeld in zeventien autonome gemeenschappen (of regio's) en twee autonome steden. Deze onderverdeling bestaat sinds 1978, toen Spanje overging naar een democratie. De autonome gemeenschappen hebben veel eigen rechten. Ze hebben elk een eigen regering en eigen parlement en kunnen zelf wetten maken. Sinds 1995 zijn er ook twee autonome steden, <a href="/Melilla" title="Melilla">Melilla</a> en <a href="/Ceuta" title="Ceuta">Ceuta</a>, die op het vasteland van Marokko liggen maar bij Spanje horen. </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:402px;"><a href="/Bestand:Autonomous_communities_of_Spain.svg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Autonomous_communities_of_Spain.svg/langnl-400px-Autonomous_communities_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="400" height="367" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Autonomous_communities_of_Spain.svg/langnl-600px-Autonomous_communities_of_Spain.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Autonomous_communities_of_Spain.svg/langnl-800px-Autonomous_communities_of_Spain.svg.png 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Autonomous_communities_of_Spain.svg" class="internal" title="Groter"></a></div>De autonome gemeenschappen van Spanje</div></div></div> <p>De zeventien autonome gemeenschappen zijn: </p> <ul><li><a href="/Andalusi%C3%AB" title="Andalusië">Andalusië</a>, met als hoofdstad <a href="/Sevilla" title="Sevilla">Sevilla</a>.</li> <li><a href="/Arag%C3%B3n_(regio)" title="Aragón (regio)">Aragón</a>, met als hoofdstad <a href="/Zaragoza" title="Zaragoza">Zaragoza</a>.</li> <li><a href="/Asturi%C3%AB" title="Asturië">Asturië</a>, met als hoofdstad <a href="/index.php?title=Oviedo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oviedo (de pagina bestaat niet)">Oviedo</a>.</li> <li><a href="/Balearen" title="Balearen">Balearen</a>, met als hoofdstad <a href="/index.php?title=Palma_(stad)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palma (stad) (de pagina bestaat niet)">Palma</a>.</li> <li><a href="/Baskenland_(autonome_regio)" title="Baskenland (autonome regio)">Baskenland</a>, met als hoofdstad <a href="/index.php?title=Vitoria-Gasteiz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vitoria-Gasteiz (de pagina bestaat niet)">Vitoria-Gasteiz</a></li> <li><a href="/Canarische_Eilanden" title="Canarische Eilanden">Canarische Eilanden</a>, met als hoofdsteden <a href="/Las_Palmas_de_Gran_Canaria" title="Las Palmas de Gran Canaria">Las Palmas</a> en <a href="/Santa_Cruz_de_Tenerife" title="Santa Cruz de Tenerife">Santa Cruz</a>.</li> <li><a href="/Cantabri%C3%AB" title="Cantabrië">Cantabrië</a>, met als hoofdstad <a href="/index.php?title=Santander&action=edit&redlink=1" class="new" title="Santander (de pagina bestaat niet)">Santander</a>.</li> <li><a href="/Castili%C3%AB-La_Mancha" title="Castilië-La Mancha">Castilië-La Mancha</a>, met als hoofdstad <a href="/index.php?title=Toledo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Toledo (de pagina bestaat niet)">Toledo</a>.</li> <li><a href="/Castili%C3%AB_en_Le%C3%B3n" title="Castilië en León">Castilië en León</a>, met als hoofdstad <a href="/index.php?title=Valladolid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Valladolid (de pagina bestaat niet)">Valladolid</a>.</li> <li><a href="/Cataloni%C3%AB" title="Catalonië">Catalonië</a>, met als hoofdstad <a href="/Barcelona" class="mw-redirect" title="Barcelona">Barcelona</a>.</li> <li><a href="/Extremadura" title="Extremadura">Extremadura</a>, met als hoofdstad <a href="/index.php?title=M%C3%A9rida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mérida (de pagina bestaat niet)">Mérida</a>.</li> <li><a href="/Galici%C3%AB_(Spanje)" title="Galicië (Spanje)">Galicië</a>, met als hoofdstad <a href="/Santiago_de_Compostella" title="Santiago de Compostella">Santiago de Compostella</a>.</li> <li><a href="/Madrid_(autonome_gemeenschap)" title="Madrid (autonome gemeenschap)">Madrid</a>, met als hoofdstad <a href="/Madrid" title="Madrid">Madrid</a>.</li> <li><a href="/Murcia_(autonome_gemeenschap)" title="Murcia (autonome gemeenschap)">Murcia</a>, met als hoofdstad <a href="/Murcia_(stad)" title="Murcia (stad)">Murcia</a>.</li> <li><a href="/Navarra_(regio)" title="Navarra (regio)">Navarra</a>, met als hoofdstad <a href="/Pamplona" title="Pamplona">Pamplona</a>.</li> <li><a href="/La_Rioja_(Spanje)" title="La Rioja (Spanje)">La Rioja</a>, met als hoofdstad <a href="/index.php?title=Logro%C3%B1o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Logroño (de pagina bestaat niet)">Logroño</a>.</li> <li><a href="/Valencia_(autonome_gemeenschap)" title="Valencia (autonome gemeenschap)">Valencia</a>, met als hoofdstad <a href="/Valencia" title="Valencia">Valencia</a>.</li></ul> <p>Sommige grotere gemeenschappen zijn onderverdeeld in provincies, maar bij Asturië, de Balearen, Cantabrië, La Rioja, Madrid, Murcia en Navarra is dit niet het geval. Deze zeven gemeenschappen vallen samen met de provincie. De provincies zijn weer onderverdeeld in comarca's. De functie van de comarca's verschilt per regio. In Catalonië hebben comarca's veel invloed in het bestuur, terwijl dit in Galicië niet het geval is. Tot slot zijn de comarca's weer onderverdeeld in gemeenten. Ceuta en Melilla hebben als autonome steden een andere bestuurlijke indeling. Zij zijn verdeeld in stadsdelen en wijken. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Internationale_politiek">Internationale politiek</span></h3> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:Argentina_-_Misiones_-_Ober%C3%A1_-_Fiesta_del_Inmigrante_2014_-_Desfile_Inaugural_26.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Argentina_-_Misiones_-_Ober%C3%A1_-_Fiesta_del_Inmigrante_2014_-_Desfile_Inaugural_26.JPG/300px-Argentina_-_Misiones_-_Ober%C3%A1_-_Fiesta_del_Inmigrante_2014_-_Desfile_Inaugural_26.JPG" decoding="async" width="300" height="200" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Argentina_-_Misiones_-_Ober%C3%A1_-_Fiesta_del_Inmigrante_2014_-_Desfile_Inaugural_26.JPG/450px-Argentina_-_Misiones_-_Ober%C3%A1_-_Fiesta_del_Inmigrante_2014_-_Desfile_Inaugural_26.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Argentina_-_Misiones_-_Ober%C3%A1_-_Fiesta_del_Inmigrante_2014_-_Desfile_Inaugural_26.JPG/600px-Argentina_-_Misiones_-_Ober%C3%A1_-_Fiesta_del_Inmigrante_2014_-_Desfile_Inaugural_26.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Argentina_-_Misiones_-_Ober%C3%A1_-_Fiesta_del_Inmigrante_2014_-_Desfile_Inaugural_26.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div>In veel Latijns-Amerikaanse en Europese landen en in de Verenigde Staten en Canada leven veel Spanjaarden.</div></div></div> <p>Spanje is onderdeel van verschillende internationale organisaties, waaronder de Verenigde Naties, de NAVO, de Europese Unie, de <a href="/Latijnse_Unie" title="Latijnse Unie">Latijnse Unie</a> en de <a href="/index.php?title=Ibero-Amerikaanse_Gemeenschap_van_Naties&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibero-Amerikaanse Gemeenschap van Naties (de pagina bestaat niet)">Ibero-Amerikaanse Gemeenschap van Naties</a>. Het land heeft in de Spaanstalige wereld veel invloed. Spanje heeft over het algemeen met alle oud-kolonies een goede band, waaronder Chili, Argentinië, Mexico en Colombia. Tussen Spanje en de voormalige kolonies is tegenwoordig veel immigratie en handel. Ook er veel communicatie via muziek, televisie en films. De beste vriend van Spanje is waarschijnlijk buurland Portugal. Beide landen kunnen het goed met elkaar vinden en op het gebied van voetbal is er vriendschappelijke concurrentie. Daarnaast kan Spanje het goed vinden met Griekenland, Italië, Frankrijk, de Verenigde Staten en Roemenië. </p><p>Toch heeft Spanje enkele conflicten. Het bekendste conflict is het conflict over Gibraltar met het <a href="/Verenigd_Koninkrijk" title="Verenigd Koninkrijk">Verenigd Koninkrijk</a>. De Spanjaarden willen meer zeggenschap over het gebied, terwijl het VK (en Gibraltar zelf) dit niet willen. Tijdens de <a href="/Brexit" title="Brexit">Brexit</a> was de status van Gibraltar een belangrijk punt, aangezien veel Spanjaarden in Gibraltar werken en winkelen en veel Gibraltezen dit doen in Spanje. Ondanks dit conflict kunnen beide landen het enigszins goed met elkaar vinden. Er is veel handel tussen Spanje en het VK en veel Britten wonen in Spanje of hebben er een tweede huis. Een ander bekend conflict is dat tussen Spanje en Marokko over de steden Ceuta en Melilla. De Marokkanen willen de twee steden terug, terwijl Spanje dit niet wil. Via Ceuta en Melilla komen veel illegale immigranten de EU binnen. Officieel is de <a href="/Westelijke_Sahara" title="Westelijke Sahara">Westelijke Sahara</a> nog altijd een Spaanse kolonie. Hoewel de Westelijke Sahara tegenwoordig grotendeels door Marokko bezet is, wordt dit internationaal niet erkend. Van tijd tot tijd probeert Spanje te bemiddelen tussen Marokko en de beweging voor een onafhankelijk Westelijke Sahara. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Economie">Economie</span></h2> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:402px;"><a href="/Bestand:Benidorm_desde_el_mar_02_JMM.JPG" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Benidorm_desde_el_mar_02_JMM.JPG/400px-Benidorm_desde_el_mar_02_JMM.JPG" decoding="async" width="400" height="267" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Benidorm_desde_el_mar_02_JMM.JPG/600px-Benidorm_desde_el_mar_02_JMM.JPG 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Benidorm_desde_el_mar_02_JMM.JPG/800px-Benidorm_desde_el_mar_02_JMM.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Benidorm_desde_el_mar_02_JMM.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div>Skyline van de badplaats <a href="/Benidorm" title="Benidorm">Benidorm</a></div></div></div> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:402px;"><a href="/Bestand:Calle_de_Alcal%C3%A1_(Madrid)_04.jpg" class="image"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Calle_de_Alcal%C3%A1_%28Madrid%29_04.jpg/400px-Calle_de_Alcal%C3%A1_%28Madrid%29_04.jpg" decoding="async" width="400" height="300" class="thumbimage" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Calle_de_Alcal%C3%A1_%28Madrid%29_04.jpg/600px-Calle_de_Alcal%C3%A1_%28Madrid%29_04.jpg 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Calle_de_Alcal%C3%A1_%28Madrid%29_04.jpg/800px-Calle_de_Alcal%C3%A1_%28Madrid%29_04.jpg 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:Calle_de_Alcal%C3%A1_(Madrid)_04.jpg" class="internal" title="Groter"></a></div>De oude binnenstad van <a href="/Madrid" title="Madrid">Madrid</a> in de nacht</div></div></div> <p>Spanje is een erg rijk land. Het BNP (Bruto Nationaal Product) staat als 9e hoogste ter wereld hier. Van oorsprong is Spanje een agrarisch land. Agrarisch betekent dat er allemaal boeren leven die niet met machines werken. De gewassen (zoals graan) wordt verbouwd met je handen. Tegenwoordig verbouwt men niet meer met de hand, maar met machines zoals tractoren. </p><p>De druiven worden echter nog geteeld met je handen. Daar maken ze vaak de wereldberoemde Spaanse wijn van. Sinds de jaren '50 van de vorige eeuw is er enorm veel industrie in het land. De industrie in Spanje begon met textiel-industrie, staalindustrie en mijnbouw. Vooral in de havensteden Barcelona en Málaga. </p><p>Madrid heeft weinig industrie, omdat het niet aan zee ligt. Daar zijn meerder financiële diensten, zoals banken en wolkenkrabbers. Hedendaags zijn de belangrijkste onderdelen van economie in Spanje: toerisme, financiële diensten, landbouw en industrie. Dat levert enorm veel geld op voor de regering die het weer kan gebruiken om bijvoorbeeld wegen in Spanje te verbeteren. Tarwe, gerst, bietsuiker, citrusvruchten, aardappelen, maïs, rogge, haver, rijst, tomaten en uien zijn de meest benodigde gewassen in het land. </p><p>Vee wordt erg veel gehouden en in het jaar <a href="/2005" title="2005">2005</a> werden er wel 131 miljoen pluimvee-diersoorten gehouden op boerderijen. Er zijn erg veel energiebronnen in Spanje zoals aardgas of zonne-energie. Aardolie en aardgas wordt uit de grond gepompt of uit zee gehaald. Heel Spanje heeft een overvloed van wind en daarom is windenergie heel belangrijk. Men kan het gebruiken voor elektriciteit en zo. </p><p>Windparken zijn in veel delen van het land te vinden. Die staan vol met windmolens die kernenergie genereren. Spanje is een wereldberoemde vakantiebestemming voor miljoenen mensen op de wereld. De belangrijkste trekpleister is Catalonië (inbegrepen de prachtige stranden van Costa Brava, miljoenenstad Barcelona, oude gebouwen in <a href="/index.php?title=Girona&action=edit&redlink=1" class="new" title="Girona (de pagina bestaat niet)">Girona</a>, deluxe hotels/restaurants). In het jaar <a href="/2006" title="2006">2006</a> ontving Catalonië zelfs 15 miljoen toeristen. </p><p>Op nummer twee staat de Balearen met 10,1 miljoen, op nummer drie de Canarische Eilanden met 9,6 miljoen, op nummer 4 Andalusië met 8,5 miljoen, op nummer 5 metropoolgebied Valencia met 5,5 miljoen en metropool-gebied Madrid met 3,9 miljoen toeristen op nummer 6. <a href="/Benidorm" title="Benidorm">Benidorm</a> is een badplaats die bekend is om haar stranden, hotels en wolkenkrabbers. De meeste banken zijn gevestigd in Madrid, Barcelona, Valencia en Bilbao. Met wetenschap en technologie gaat het hier heel goed. </p> <h2><span id="Vervoer_&_Transport"></span><span class="mw-headline" id="Vervoer_.26_Transport">Vervoer & Transport</span></h2> <p>Vervoer en transport is er in Spanje in overvloed. Heel Spanje heeft wel 105 luchthavens in totaal, waarvan 33 internationaal. Die zijn werkzaam bij meer dan 250 verschillende luchtvaartmaatschappijen. De belangrijkste luchthavens zijn in de grote steden, zoals die van Madrid, Barcelona enzovoort. Bijna elk jaar worden de luchthavens wel uitgebreid, omdat het steeds drukker wordt. De belangrijkste luchtvaartmaatschappij is <a href="/Iberia" title="Iberia">Iberia</a>. </p><p>Via treinen kun je makkelijk door het land reizen. Er zijn hele lange spoorlijnen die helemaal de route van Sevilla tot Barcelona (die gaat langs onder andere Málaga, Murcia, Alicante en Valencia). Het treinstation van Barcelona verbindt de Spaanse spoorlijnen met spoorlijnen naar de belangrijke Europese wereldsteden, zoals <a href="/Parijs" title="Parijs">Parijs</a>, <a href="/Z%C3%BCrich" title="Zürich">Zürich</a> en <a href="/Milaan" title="Milaan">Milaan</a>. Binnen de steden in Spanje kun je reizen met de auto, bus, fiets en nog veel meer. </p><p>Een paar steden hebben er zelfs een tram of/en een metro bij. De steden die een metro hebben zijn: Madrid, Barcelona, Valencia, Sevilla, Palma de Mallorca en Bilbao. Steden die een metro onder constructie hebben (dus steden waar ze een metro aan het bouwen zijn) zijn: Málaga, Alicante en <a href="/Granada" title="Granada">Granada</a>. Voor <a href="/index.php?title=Santander&action=edit&redlink=1" class="new" title="Santander (de pagina bestaat niet)">Santander</a> wordt er een gepland. Het Spaanse wegennetwerk bestaat uit ongeveer zo'n 370.000 km. </p><p>Er zijn verschillende soorten wegen, waaronder de snelweg. In totaal heeft Spanje 53 internationale havens. Daar kunnen schepen uit de hele wereld naartoe gaan, zoals buitenlandse cruiseschepen. Opmerkelijke en bekende wereldklasse Spaanse havens zijn die van <a href="/Barcelona" class="mw-redirect" title="Barcelona">Barcelona</a>, <a href="/Algeciras" title="Algeciras">Algeciras</a> en <a href="/index.php?title=Vigo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vigo (de pagina bestaat niet)">Vigo</a>. De haven van Barcelona wordt beschouwd als de leider van alle cruiseschepen van de Middellandse Zee en als tweede van de hele wereld. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Nationale_symbolen">Nationale symbolen</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Vlag_en_wapen">Vlag en wapen</span></h3> <div style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 2.5em; font-size:95%;" role="note"><img alt="" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/Farm-Fresh_bullet_go.png" decoding="async" width="32" height="32" /> <i>Zie voor meer informatie <a href="/Vlag_van_Spanje" title="Vlag van Spanje">vlag van Spanje</a> en <a href="/index.php?title=Wapen_van_Spanje&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wapen van Spanje (de pagina bestaat niet)">Wapen van Spanje</a></i></div> <div class="floatright"><a href="/Bestand:Flag_of_Spain.svg" class="image"><img alt="Flag of Spain.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/langnl-300px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="300" height="200" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/langnl-450px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/langnl-600px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" /></a></div> <p>De vlag van Spanje bestaat uit drie horizontale banen. Van boven naar onder zijn dit rood, geel, rood. Rood en geel zijn eeuwenlang de kleuren van Spanje. Waar de kleuren precies vandaan komen is onduidelijk. Veel historici denken dat kleuren uit de vlag van de regio Aragón komen. </p><p>Op de gele banen is het wapen van Spanje te zien. Dit wapen bestaat uit een wapenschild met daarop de wapens van Castilië, León, Aragon, Navarra en in het midden het huis Bourbon. De kroon boven het wapenschild verwijst naar het koninkrijk. Naast het wapen staan twee zuilen, die de zogeheten <a href="/index.php?title=Zuilen_van_Hercules&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zuilen van Hercules (de pagina bestaat niet)">zuilen van Hercules</a> zijn. Dit is de oude benaming van de Straat van Gibraltar. Op het lint staat de Latijnse spreek <i>Plus Ultra</i> (<i>Steeds verder</i>). </p> <h3><span class="mw-headline" id="Volkslied">Volkslied</span></h3> <p>De volkslied van het land is de <a href="/index.php?title=Marcha_Real&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marcha Real (de pagina bestaat niet)">Marcha Real</a> (<i>Koninklijke Mars</i>). Het lied is bijzonder doordat het geen tekst heeft. Het lied is officieel sinds 1997. Door de jaren heen zijn er verschillende voorstellen gedaan om het lied van een tekst te voorzien. In geen van de gevallen is deze aangenomen. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Lees_ook">Lees ook</span></h2> <h3><span class="mw-headline" id="Artikelen_over_Spaanse_steden">Artikelen over Spaanse steden</span></h3> <ul><li><a href="/M%C3%A1laga" title="Málaga">Málaga</a></li> <li><a href="/Barcelona" class="mw-redirect" title="Barcelona">Barcelona</a></li> <li><a href="/Valencia" title="Valencia">Valencia</a></li> <li><a href="/Madrid" title="Madrid">Madrid</a></li> <li><a href="/Bilbao" title="Bilbao">Bilbao</a></li> <li><a href="/Alicante" title="Alicante">Alicante</a></li> <li><a href="/Le%C3%B3n" title="León">León</a></li> <li><a href="/Palma_de_Mallorca" title="Palma de Mallorca">Palma de Mallorca</a></li> <li><a href="/Benidorm" title="Benidorm">Benidorm</a></li></ul> <h3><span class="mw-headline" id="Overige_onderwerpen_die_met_Spanje_te_maken_hebben">Overige onderwerpen die met Spanje te maken hebben</span></h3> <ul><li><a href="/Spaans" title="Spaans">Spaans</a></li> <li><a href="/Filips_VI_van_Spanje" class="mw-redirect" title="Filips VI van Spanje">Filips VI van Spanje</a></li> <li><a href="/Canarische_Eilanden" title="Canarische Eilanden">Canarische Eilanden</a></li> <li><a href="/Balearen" title="Balearen">Balearen</a></li></ul> <h2><span class="mw-headline" id="Externe_links">Externe links</span></h2> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sp.html">CIA worldfactbook (<i>Engels</i>)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spain.info/index.html?l=nl">Spaans toeristen-bureau (<i>Nederlands</i>)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spaansesteden.nl">Info over steden in Spanje (<i>Nederlands</i>)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.barcelonatips.nl/wat-te-doen-in-barcelona/">Info over Barcelona en wat te bezoeken in Barcelona</a></li></ul> <p><br /> </p> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th><a href="/Bestand:Flag_of_Europe.svg" class="image"><img alt="Flag of Europe.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/langnl-35px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="35" height="23" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/langnl-53px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/langnl-70px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" /></a> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;"><a href="/Europese_Unie" title="Europese Unie">Europese Unie</a> </th> <th> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><table class="vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background: transparent; margin: 0px auto 0px auto; text-align: left;"><tbody><tr><td style="text-align: right;"><b><a href="/Lijst_van_lidstaten_van_de_Europese_Unie" title="Lijst van lidstaten van de Europese Unie">Lidstaten</a>:</b></td><td style="padding-left: 4px;"><a href="/Belgi%C3%AB" title="België">België</a> · <a href="/Bulgarije" title="Bulgarije">Bulgarije</a> · <a href="/Cyprus" title="Cyprus">Cyprus</a> · <a href="/Denemarken" title="Denemarken">Denemarken</a> · <a href="/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a> · <a href="/Estland" title="Estland">Estland</a> · <a href="/Finland" title="Finland">Finland</a> · <a href="/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a> · <a href="/Griekenland" title="Griekenland">Griekenland</a> · <a href="/Hongarije" title="Hongarije">Hongarije</a> · <a href="/Ierland" title="Ierland">Ierland</a> · <a href="/Itali%C3%AB" title="Italië">Italië</a> · <a href="/Kroati%C3%AB" title="Kroatië">Kroatië</a> · <a href="/Letland" title="Letland">Letland</a> · <a href="/Litouwen" title="Litouwen">Litouwen</a> · <a href="/Luxemburg_(land)" title="Luxemburg (land)">Luxemburg</a> · <a href="/Malta" title="Malta">Malta</a> · <a href="/Nederland" title="Nederland">Nederland</a> · <a href="/Oostenrijk" title="Oostenrijk">Oostenrijk</a> · <a href="/Polen" title="Polen">Polen</a> · <a href="/Portugal" title="Portugal">Portugal</a> · <a href="/Roemeni%C3%AB" title="Roemenië">Roemenië</a> · <a href="/Sloveni%C3%AB" title="Slovenië">Slovenië</a> · <a href="/Slowakije" title="Slowakije">Slowakije</a> · <a class="mw-selflink selflink">Spanje</a> · <a href="/Tsjechi%C3%AB" title="Tsjechië">Tsjechië</a> · <a href="/Zweden" title="Zweden">Zweden</a></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b><span class="_nowrap" style="white-space:nowrap;"><a href="/index.php?title=Ultraperifeer_gebied&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ultraperifeer gebied (de pagina bestaat niet)">Ultraperifere gebieden</a>:</span></b></td><td style="padding-left: 4px;"><b>Frankrijk:</b> <a href="/Frans-Guyana" title="Frans-Guyana">Frans-Guyana</a> · <a href="/Guadeloupe" title="Guadeloupe">Guadeloupe</a> · <a href="/Martinique" title="Martinique">Martinique</a> · <a href="/Mayotte" title="Mayotte">Mayotte</a> · <a href="/R%C3%A9union" title="Réunion">Réunion</a> · <a href="/Sint-Maarten_(Franse_Antillen)" title="Sint-Maarten (Franse Antillen)">Saint-Martin</a><br /><b>Portugal:</b> <a href="/Azoren" title="Azoren">Azoren</a> · <a href="/Madeira" title="Madeira">Madeira</a><br /><b>Spanje:</b> <a href="/Canarische_Eilanden" title="Canarische Eilanden">Canarische Eilanden</a></td></tr><tr><td style="text-align: right;"><b><span class="_nowrap" style="white-space:nowrap;"><a href="/index.php?title=Uitbreiding_van_de_Europese_Unie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uitbreiding van de Europese Unie (de pagina bestaat niet)">Kandidaat-lidstaten</a>:</span></b></td><td style="padding-left: 4px;"><a href="/Albani%C3%AB" title="Albanië">Albanië</a> · <a href="/Bosni%C3%AB_en_Herzegovina" title="Bosnië en Herzegovina">Bosnië en Herzegovina</a> · <a href="/Moldavi%C3%AB" title="Moldavië">Moldavië</a> · <a href="/Montenegro" title="Montenegro">Montenegro</a> · <a href="/Noord-Macedoni%C3%AB" title="Noord-Macedonië">Noord-Macedonië</a> · <a href="/Oekra%C3%AFne" title="Oekraïne">Oekraïne</a> · <a href="/Servi%C3%AB" title="Servië">Servië</a> · <a href="/Turkije" title="Turkije">Turkije</a></td></tr></tbody></table> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;">Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in <a href="/Europa_(werelddeel)" title="Europa (werelddeel)">Europa</a> </th> <th><a href="/Bestand:LocationEurope.png" class="image"><img alt="LocationEurope.png" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/50px-LocationEurope.png" decoding="async" width="50" height="25" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/75px-LocationEurope.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/100px-LocationEurope.png 2x" /></a> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><a href="/Albani%C3%AB" title="Albanië">Albanië</a> · <a href="/Andorra" title="Andorra">Andorra</a> · <i><a href="/Armeni%C3%AB" title="Armenië">Armenië</a></i> · <i><a href="/Azerbeidzjan" title="Azerbeidzjan">Azerbeidzjan</a></i> · <a href="/Belgi%C3%AB" title="België">België</a> · <a href="/Bosni%C3%AB_en_Herzegovina" title="Bosnië en Herzegovina">Bosnië en Herzegovina</a> · <a href="/Bulgarije" title="Bulgarije">Bulgarije</a> · <i><a href="/Cyprus" title="Cyprus">Cyprus</a></i> · <a href="/Denemarken" title="Denemarken">Denemarken</a> · <a href="/Duitsland" title="Duitsland">Duitsland</a> · <a href="/Estland" title="Estland">Estland</a> · <a href="/Finland" title="Finland">Finland</a> · <a href="/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a> · <i><a href="/Georgi%C3%AB" title="Georgië">Georgië</a></i> · <a href="/Griekenland" title="Griekenland">Griekenland</a> · <a href="/Hongarije" title="Hongarije">Hongarije</a> · <a href="/IJsland" title="IJsland">IJsland</a> · <a href="/Ierland" title="Ierland">Ierland</a> · <a href="/Itali%C3%AB" title="Italië">Italië</a> · <i><a href="/Kazachstan" title="Kazachstan">Kazachstan</a></i> · <a href="/Kroati%C3%AB" title="Kroatië">Kroatië</a> · <a href="/Letland" title="Letland">Letland</a> · <a href="/Liechtenstein" title="Liechtenstein">Liechtenstein</a> · <a href="/Litouwen" title="Litouwen">Litouwen</a> · <a href="/Luxemburg_(land)" title="Luxemburg (land)">Luxemburg</a> · <a href="/Malta" title="Malta">Malta</a> · <a href="/Moldavi%C3%AB" title="Moldavië">Moldavië</a> · <a href="/Monaco" title="Monaco">Monaco</a> · <a href="/Montenegro" title="Montenegro">Montenegro</a> · <a href="/Nederland" title="Nederland">Nederland</a> · <a href="/Noord-Macedoni%C3%AB" title="Noord-Macedonië">Noord-Macedonië</a> · <a href="/Noorwegen" title="Noorwegen">Noorwegen</a> · <a href="/Oekra%C3%AFne" title="Oekraïne">Oekraïne</a> · <a href="/Oostenrijk" title="Oostenrijk">Oostenrijk</a> · <a href="/Polen" title="Polen">Polen</a> · <a href="/Portugal" title="Portugal">Portugal</a> · <a href="/Roemeni%C3%AB" title="Roemenië">Roemenië</a> · <i><a href="/Rusland" title="Rusland">Rusland</a></i> · <a href="/San_Marino" title="San Marino">San Marino</a> · <a href="/Servi%C3%AB" title="Servië">Servië</a> · <a href="/Sloveni%C3%AB" title="Slovenië">Slovenië</a> · <a href="/Slowakije" title="Slowakije">Slowakije</a> · <a class="mw-selflink selflink">Spanje</a> · <a href="/Tsjechi%C3%AB" title="Tsjechië">Tsjechië</a> · <i><a href="/Turkije" title="Turkije">Turkije</a></i> · <a href="/Vaticaanstad" title="Vaticaanstad">Vaticaanstad</a> · <a href="/Verenigd_Koninkrijk" title="Verenigd Koninkrijk">Verenigd Koninkrijk</a> · <a href="/Wit-Rusland" title="Wit-Rusland">Wit-Rusland</a> · <a href="/Zweden" title="Zweden">Zweden</a> · <a href="/Zwitserland" title="Zwitserland">Zwitserland</a><br /><i>Alle schuine landen liggen ook in een ander <a href="/Continent" title="Continent">werelddeel</a>.</i><br /> <p><b>Afhankelijke gebieden:</b> <a href="/%C3%85landseilanden" title="Ålandseilanden">Ålandseilanden</a> · <a href="/Faer%C3%B6er" title="Faeröer">Faeröer</a> · <a href="/Gibraltar" title="Gibraltar">Gibraltar</a> · <a href="/Guernsey" title="Guernsey">Guernsey</a> · <a href="/Jan_Mayen" title="Jan Mayen">Jan Mayen</a> · <a href="/Jersey_(eiland)" title="Jersey (eiland)">Jersey</a> · <a href="/Man_(eiland)" title="Man (eiland)">Man</a> · <a href="/Spitsbergen" title="Spitsbergen">Spitsbergen</a><br /> <b>Niet-erkende staten:</b> <a href="/Volksrepubliek_Donetsk" title="Volksrepubliek Donetsk">Donetsk</a> · <a href="/Kosovo" title="Kosovo">Kosovo</a> · <a href="/Volksrepubliek_Loegansk" title="Volksrepubliek Loegansk">Loegansk</a> · <a href="/Transnistri%C3%AB" title="Transnistrië">Transnistrië</a> · <a href="/Tsjetsjeni%C3%AB" title="Tsjetsjenië">Tsjetsjenië</a> </p> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table>    </div></div><div class="printfooter">Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "<a dir="ltr" href="https://wikikids.nl/index.php?title=Spanje&oldid=913217">https://wikikids.nl/index.php?title=Spanje&oldid=913217</a>"</div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/Speciaal:Categorie%C3%ABn" title="Speciaal:Categorieën">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/Categorie:Lidstaat_van_de_Europese_Unie" title="Categorie:Lidstaat van de Europese Unie">Lidstaat van de Europese Unie</a></li><li><a href="/Categorie:Landen_van_Europa" title="Categorie:Landen van Europa">Landen van Europa</a></li><li><a href="/Categorie:Koninkrijk" title="Categorie:Koninkrijk">Koninkrijk</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorie: <ul><li><a href="/Categorie:Pagina%27s_met_onjuiste_bestandskoppelingen" title="Categorie:Pagina's met onjuiste bestandskoppelingen">Pagina's met onjuiste bestandskoppelingen</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Navigatiemenu</h2> <div id="mw-head">  <nav id="p-personal" class="vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" role="navigation" > <h3 id="p-personal-label"> <span>Persoonlijke hulpmiddelen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="pt-createaccount"><a href="/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Spanje" title="Registreer je om een bijdrage toe te voegen aan WikiKids.">Account aanmaken</a></li><li id="pt-login"><a href="/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Spanje" title="Meld je aan om een bijdrage toe te voegen aan WikiKids. [o]" accesskey="o">Inloggen</a></li></ul> </div> </nav> <div id="left-navigation">  <nav id="p-namespaces" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-namespaces-label" role="navigation" > <h3 id="p-namespaces-label"> <span>Naamruimten</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-nstab-main" class="selected"><a href="/Spanje" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c">Artikel</a></li><li id="ca-talk" class="new"><a href="/index.php?title=Overleg:Spanje&action=edit&redlink=1" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t">Overleg</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-variants" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-variants-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-variants-label" /> <h3 id="p-variants-label"> <span>Varianten</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation">  <nav id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-views-label" role="navigation" > <h3 id="p-views-label"> <span>Weergaven</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-view" class="collapsible selected"><a href="/Spanje">Lezen</a></li><li id="ca-viewsource" class="collapsible"><a href="/index.php?title=Spanje&action=edit" title="Deze pagina is beveiligd.
U kunt wel de broncode bekijken. [e]" accesskey="e">Brontekst bekijken</a></li><li id="ca-history" class="collapsible"><a href="/index.php?title=Spanje&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h">Geschiedenis</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-cactions" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-cactions-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-cactions-label" /> <h3 id="p-cactions-label"> <span>Meer</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search"> <h3 > <label for="searchInput">Zoeken</label> </h3> <form action="/index.php" id="searchform"> <div id="simpleSearch"> <input type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikikids" title="Doorzoek Wikikids [f]" accesskey="f" id="searchInput"/> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> <input type="submit" name="fulltext" value="Zoeken" title="Alle pagina's op deze tekst doorzoeken" id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton"/> <input type="submit" name="go" value="OK" title="Naar een pagina met deze naam gaan als deze bestaat" id="searchButton" class="searchButton"/> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel"> <div id="p-logo" role="banner"> <a title="Naar de hoofdpagina gaan" class="mw-wiki-logo" href="/Hoofdpagina"></a> </div>  <nav id="p-Knoppen" class="vector-menu vector-menu-portal portal portal-first" aria-labelledby="p-Knoppen-label" role="navigation" > <h3 id="p-Knoppen-label"> <span>Knoppen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-De-Boomhut"><a href="/Wikikids:Boomhut">De Boomhut</a></li><li id="n-Help"><a href="/Wikikids:Alarm">Hulp</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Kids" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Kids-label" role="navigation" > <h3 id="p-Kids-label"> <span>Kids</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-KidsPortaal"><a href="/Portaal:Kids">KidsPortaal</a></li><li id="n-Nieuw-artikel-maken"><a href="/Wikikids:Meehelpen-NieuwePagina">Nieuw artikel maken</a></li><li id="n-Plaatje-uploaden"><a href="/Wikikids:Uploaden">Plaatje uploaden</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Volwassenen" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Volwassenen-label" role="navigation" > <h3 id="p-Volwassenen-label"> <span>Volwassenen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-HulpPortaal"><a href="/Portaal:Hulp">HulpPortaal</a></li><li id="n-Nieuwe-artikelen"><a href="/Speciaal:NieuwePaginas">Nieuwe artikelen</a></li><li id="n-Recente-Wijzigingen"><a href="/Speciaal:RecenteWijzigingen">Recente Wijzigingen</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Moderators" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Moderators-label" role="navigation" > <h3 id="p-Moderators-label"> <span>Moderators</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-Controleer-wijzigingen"><a href="https://wikikids.nl/index.php?hidebots=1&reviewStatus=unpatrolled&limit=50&days=90&tagfilter__Filter%3A+Experimenteren_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Leeghalen_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Onjuist+blokverzoek_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Schuttingtaal_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Weghalen+categorie%C3%ABn+_color=c5&title=Speciaal:RecenteWijzigingen&urlversion=2" rel="nofollow">Controleer wijzigingen</a></li><li id="n-Filterlogboek"><a href="https://wikikids.nl/Speciaal:Filterlogboek?wpSearchUser=&wpSearchTitle=&wpSearchFilter=1%7C2%7C3%7C4%7C5%7C6%7C7%7C8%7C9%7C11%7C12%7C13%7C15%7C16%7C18%7C20%7C21%7C22%7C23%7C24%7C25%7C26%7C28%7C34" rel="nofollow">Filterlogboek</a></li><li id="n-Richtlijnen"><a href="/Wikikids:Richtlijnen_voor_moderatoren">Richtlijnen</a></li><li id="n-Blokkaderichtlijnen"><a href="/Wikikids:Richtlijnen_voor_moderatoren/blokkades">Blokkaderichtlijnen</a></li><li id="n-CheckUser-verzoek"><a href="/Wikikids:CUVerzoek">CheckUser-verzoek</a></li><li id="n-Blokverzoek"><a href="/Wikikids:Blokverzoek">Blokverzoek</a></li><li id="n-Uploaden"><a href="/Speciaal:WizardUploaden">Uploaden</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-tb" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-tb-label" role="navigation" > <h3 id="p-tb-label"> <span>Hulpmiddelen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="t-whatlinkshere"><a href="/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Spanje" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j">Links naar deze pagina</a></li><li id="t-recentchangeslinked"><a href="/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Spanje" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k">Gerelateerde wijzigingen</a></li><li id="t-specialpages"><a href="/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q">Speciale pagina's</a></li><li id="t-print"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p">Afdrukversie</a></li><li id="t-permalink"><a href="/index.php?title=Spanje&oldid=913217" title="Permanente koppeling naar deze versie van de pagina">Permanente koppeling</a></li><li id="t-info"><a href="/index.php?title=Spanje&action=info" title="Meer informatie over deze pagina">Paginagegevens</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-lang" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-lang-label" role="navigation" > <h3 id="p-lang-label"> <span>In andere talen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li class="interlanguage-link interwiki-ca"><a href="http://ca.vikidia.org/wiki/Espanya" title="Espanya – català" lang="ca" hreflang="ca" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de"><a href="http://de.vikidia.org/wiki/Spanien" title="Spanien – Deutsch" lang="de" hreflang="de" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en"><a href="http://en.vikidia.org/wiki/Spain" title="Spain – English" lang="en" hreflang="en" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es"><a href="http://es.vikidia.org/wiki/Espa%C3%B1a" title="España – español" lang="es" hreflang="es" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu"><a href="https://eu.vikidia.org/wiki/Espainia" title="Espainia – euskara" lang="eu" hreflang="eu" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr"><a href="http://fr.vikidia.org/wiki/Espagne" title="Espagne – français" lang="fr" hreflang="fr" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it"><a href="http://it.vikidia.org/wiki/Spagna" title="Spagna – italiano" lang="it" hreflang="it" class="interlanguage-link-target">Italiano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt"><a href="https://pt.vikidia.org/wiki/Espanha" title="Espanha – português" lang="pt" hreflang="pt" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru"><a href="http://ru.vikidia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания – русский" lang="ru" hreflang="ru" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn"><a href="https://scn.vikidia.org/wiki/Spagna" title="Spagna – sicilianu" lang="scn" hreflang="scn" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li></ul> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" role="contentinfo" > <ul id="footer-info" > <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 24 jan 2025 om 19:18.</li> </ul> <ul id="footer-places" > <li id="footer-places-privacy"><a href="/Wikikids:Privacybeleid" title="Wikikids:Privacybeleid">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/Wikikids:Info" title="Wikikids:Info">Over Wikikids</a></li> <li id="footer-places-disclaimer"><a href="/Wikikids:Algemene_disclaimer" class="mw-redirect" title="Wikikids:Algemene disclaimer">Disclaimers</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/"><img src="/resources/assets/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" srcset="/resources/assets/poweredby_mediawiki_132x47.png 1.5x, /resources/assets/poweredby_mediawiki_176x62.png 2x" width="88" height="31" loading="lazy"/></a></li> </ul> <div style="clear: both;"></div> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.252","walltime":"20.268","ppvisitednodes":{"value":940,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":15898,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":7773,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":40},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":100},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"timingprofile":["100.00% 20.113 1 -total"," 36.07% 7.254 1 Sjabloon:Navigatie_Europese_Unie"," 29.67% 5.968 2 Sjabloon:Navigatie"," 23.35% 4.696 2 Sjabloon:Zie_hoofdartikel"," 22.52% 4.529 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 12.33% 2.479 1 Sjabloon:Navigatie_Landen_Europa"," 9.29% 1.868 1 Sjabloon:Multiparameters"," 6.69% 1.345 1 Sjabloon:Spanje"," 6.48% 1.303 1 Sjabloon:Portaal_beschikbaar"," 5.76% 1.158 1 Sjabloon:Kolommen2"]},"cachereport":{"timestamp":"20250216234206","ttl":3600,"transientcontent":false}}});});</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-383337-35', 'auto'); ga('set', 'anonymizeIp', true); ga('send', 'pageview'); </script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgBackendResponseTime":20315});});</script></body> </html>