CINXE.COM
Szkarłupnie – Wikipedia, wolna encyklopedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Szkarłupnie – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"358bcbf7-a259-4c02-9d43-cb811e3f0543","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Szkarłupnie","wgTitle":"Szkarłupnie","wgCurRevisionId":70441314,"wgRevisionId":70441314,"wgArticleId":17826,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Szablon odn bez numeru strony","Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Artykuły wymagające uzupełnienia informacji","Szkarłupnie"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Szkarłupnie","wgRelevantArticleId":17826,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[ ],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":70441314,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":9000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q44631","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements", "mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Nerr0878.jpg/1200px-Nerr0878.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="824"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Nerr0878.jpg/800px-Nerr0878.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="549"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Nerr0878.jpg/640px-Nerr0878.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="439"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Szkarłupnie – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Szkar%C5%82upnie"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Szkar%C5%82upnie"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Szkarłupnie rootpage-Szkarłupnie skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Szkar%C5%82upnie" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Szkar%C5%82upnie" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Szkar%C5%82upnie" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Szkar%C5%82upnie" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Występowanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Występowanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Występowanie</span> </div> </a> <ul id="toc-Występowanie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pochodzenie_i_ewolucja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pochodzenie_i_ewolucja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Pochodzenie i ewolucja</span> </div> </a> <ul id="toc-Pochodzenie_i_ewolucja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cechy_charakterystyczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Cechy_charakterystyczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Cechy charakterystyczne</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Cechy_charakterystyczne-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Cechy charakterystyczne</span> </button> <ul id="toc-Cechy_charakterystyczne-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Pokrycie_ciała" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pokrycie_ciała"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Pokrycie ciała</span> </div> </a> <ul id="toc-Pokrycie_ciała-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Układ_nerwowy_i_narządy_zmysłów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Układ_nerwowy_i_narządy_zmysłów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Układ nerwowy i narządy zmysłów</span> </div> </a> <ul id="toc-Układ_nerwowy_i_narządy_zmysłów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Jama_ciała" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Jama_ciała"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Jama ciała</span> </div> </a> <ul id="toc-Jama_ciała-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rozmnażanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rozmnażanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Rozmnażanie</span> </div> </a> <ul id="toc-Rozmnażanie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Systematyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Systematyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Systematyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Systematyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Znaczenie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Znaczenie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Znaczenie</span> </div> </a> <ul id="toc-Znaczenie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Szkarłupnie</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 97 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-97" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">97 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Stekelhuidiges" title="Stekelhuidiges – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Stekelhuidiges" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%88%D9%83%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%84%D8%AF" title="شوكيات الجلد – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="شوكيات الجلد" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%95%E0%A6%9A%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A7%80_%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A7%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A3%E0%A7%80" title="কণ্টকচৰ্মী প্ৰাণী – asamski" lang="as" hreflang="as" data-title="কণ্টকচৰ্মী প্ৰাণী" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asamski" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/D%C9%99risitikanl%C4%B1lar" title="Dərisitikanlılar – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Dərisitikanlılar" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="دریسیتیکانلیلار – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="دریسیتیکانلیلار" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%8F%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%A8%E0%A7%8B%E0%A6%A1%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%9F%E0%A6%BE" title="একাইনোডার্মাটা – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="একাইনোডার্মাটা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D3%99%D1%82%D0%B8%D1%80%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Энәтирелеләр – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Энәтирелеләр" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Ігласкурыя – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Ігласкурыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Іголкаваскурыя – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Іголкаваскурыя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B4%D0%BB%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B6%D0%B8" title="Бодлокожи – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Бодлокожи" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Bodljoko%C5%A1ci" title="Bodljokošci – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Bodljokošci" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Equinoderms" title="Equinoderms – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Equinoderms" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Tunokogpanit" title="Tunokogpanit – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Tunokogpanit" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Ostnoko%C5%BEci" title="Ostnokožci – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Ostnokožci" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Echinoderm" title="Echinoderm – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Echinoderm" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Pighuder" title="Pighuder – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Pighuder" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Stachelh%C3%A4uter" title="Stachelhäuter – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Stachelhäuter" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Bik%C3%A1g%C3%AD_Da%CA%BCawosh%C3%ADg%C3%AD%C3%AD" title="Bikágí Daʼawoshígíí – nawaho" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Bikágí Daʼawoshígíí" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="nawaho" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Okasnahksed" title="Okasnahksed – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Okasnahksed" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%87%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CE%B4%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1" title="Εχινόδερμα – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Εχινόδερμα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Echinoderm" title="Echinoderm – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Echinoderm" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Ekinodermo" title="Ekinodermo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ekinodermo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Ekinodermatu" title="Ekinodermatu – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Ekinodermatu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="خارپوستان – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="خارپوستان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Tindad%C3%BDr" title="Tindadýr – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Tindadýr" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Equinodermos" title="Equinodermos – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Equinodermos" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B7%B9%ED%94%BC%EB%8F%99%EB%AC%BC" title="극피동물 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="극피동물" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%93%D5%B7%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%80%D5%A9%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Փշամորթներ – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Փշամորթներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%82%E0%A4%B2%E0%A4%9A%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A5%80" title="शूलचर्मी – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="शूलचर्मी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Bodljika%C5%A1i" title="Bodljikaši – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Bodljikaši" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Ekinodermo" title="Ekinodermo – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Ekinodermo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B7%D0%B4%D0%B7%D0%B0%D1%80%D0%BC%D1%82%C3%A6" title="Сындздзармтæ – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Сындздзармтæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Skr%C3%A1pd%C3%BDr" title="Skrápdýr – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Skrápdýr" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%95%D7%A6%D7%99_%D7%A2%D7%95%D7%A8" title="קווצי עור – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="קווצי עור" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Kulit_eri" title="Kulit eri – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Kulit eri" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%82%E0%B2%9F%E0%B2%95_%E0%B2%9A%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ಕಂಟಕ ಚರ್ಮಿಗಳು – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಕಂಟಕ ಚರ್ಮಿಗಳು" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კანეკლიანები – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კანეკლიანები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%96%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BB%D0%B5%D1%80" title="Тікентерілілер – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Тікентерілілер" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mnyama_Ngozi-miiba" title="Mnyama Ngozi-miiba – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mnyama Ngozi-miiba" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B9%D0%BD%D0%B5_%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BB%D2%AF%D2%AF" title="Ийне терилүү – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Ийне терилүү" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D3%93%D0%BD_%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%88%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B2%D0%BB%D3%93" title="Имӓн каваштанвлӓ – zachodniomaryjski" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Имӓн каваштанвлӓ" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="zachodniomaryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Adat%C4%81dai%C5%86i" title="Adatādaiņi – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Adatādaiņi" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Stachelhaiter" title="Stachelhaiter – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Stachelhaiter" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Dygiaod%C5%BEiai" title="Dygiaodžiai – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Dygiaodžiai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – liguryjski" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="liguryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Stekelhujige" title="Stekelhujige – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Stekelhujige" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Ecinodermato" title="Ecinodermato – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Ecinodermato" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCsk%C3%A9sb%C5%91r%C5%B1ek" title="Tüskésbőrűek – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Tüskésbőrűek" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B3%D0%BB%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B6%D0%B8" title="Иглокожи – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Иглокожи" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%8E%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%88%E0%B4%A8%E0%B5%8A%E0%B4%A1%E0%B5%86%E0%B5%BC%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1" title="എക്കൈനൊഡെർമാറ്റ – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="എക്കൈനൊഡെർമാറ്റ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A5%8B%E0%A4%A1%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="एकिनोडर्म – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="एकिनोडर्म" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%88%D9%83%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%84%D8%AF" title="شوكيات الجلد – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="شوكيات الجلد" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Ekinoderma" title="Ekinoderma – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Ekinoderma" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Stekelhuidigen" title="Stekelhuidigen – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Stekelhuidigen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%98%E7%9A%AE%E5%8B%95%E7%89%A9" title="棘皮動物 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="棘皮動物" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Puurthidjeten" title="Puurthidjeten – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Puurthidjeten" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Pigghuder" title="Pigghuder – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Pigghuder" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Pigghudingar" title="Pigghudingar – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Pigghudingar" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ignaterililar" title="Ignaterililar – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ignaterililar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%88%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%92" title="کنڈیارے – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کنڈیارے" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Echinoderme" title="Echinoderme – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Echinoderme" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Kichka_qarayuq" title="Kichka qarayuq – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Kichka qarayuq" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B3%D0%BB%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%B6%D0%B8%D0%B5" title="Иглокожие – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Иглокожие" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Zinzinu" title="Zinzinu – sardyński" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Zinzinu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardyński" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Echinoderm" title="Echinoderm – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Echinoderm" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Echinoderm" title="Echinoderm – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Echinoderm" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%AA%D8%A6%D9%86%D9%88%DA%8A%D8%B1%D9%85%D8%B2" title="ڪئنوڊرمز – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ڪئنوڊرمز" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Ostnatoko%C5%BEce" title="Ostnatokožce – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Ostnatokožce" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Igloko%C5%BEci" title="Iglokožci – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Iglokožci" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B4%D1%99%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D1%88%D1%86%D0%B8" title="Бодљокошци – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Бодљокошци" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Bodljika%C5%A1i" title="Bodljikaši – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Bodljikaši" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Piikkinahkaiset" title="Piikkinahkaiset – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Piikkinahkaiset" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Tagghudingar" title="Tagghudingar – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Tagghudingar" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AF%81%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%8B%E0%AE%B2%E0%AE%BF" title="முட்தோலி – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="முட்தோலி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Timsennenin" title="Timsennenin – kabylski" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Timsennenin" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabylski" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%95%E0%B1%88%E0%B0%A8%E0%B1%8B%E0%B0%A1%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%87%E0%B0%9F%E0%B0%BE" title="ఇకైనోడెర్మేటా – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="ఇకైనోడెర్మేటా" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%84%E0%B8%84%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B2" title="เอไคโนเดอร์มาตา – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="เอไคโนเดอร์มาตา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/Monumanu_kili_talatala" title="Monumanu kili talatala – tonga" lang="to" hreflang="to" data-title="Monumanu kili talatala" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="tonga" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D1%88%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%96" title="Голкошкірі – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Голкошкірі" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%A0nh_Da_gai" title="Ngành Da gai – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Ngành Da gai" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Stekkervelb%C3%AAestn" title="Stekkervelbêestn – zachodnioflamandzki" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Stekkervelbêestn" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="zachodnioflamandzki" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Echinodermata" title="Echinodermata – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Echinodermata" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%98%E7%9A%AE%E5%8A%A8%E7%89%A9" title="棘皮动物 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="棘皮动物" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%98%E7%9A%AE%E5%8B%95%E7%89%A9" title="棘皮動物 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="棘皮動物" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Stekel%27udegen" title="Stekel'udegen – zelandzki" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Stekel'udegen" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="zelandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%A3%98%E7%9A%AE%E5%8A%A8%E7%89%A9" title="棘皮动物 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="棘皮动物" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q44631#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Szkar%C5%82upnie" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dyskusja:Szkar%C5%82upnie&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Dyskusja o zawartości tej strony (strona nie istnieje) [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Szkar%C5%82upnie"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Szkar%C5%82upnie"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Szkar%C5%82upnie" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Szkar%C5%82upnie" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&oldid=70441314" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Szkar%C5%82upnie&id=70441314&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSzkar%25C5%2582upnie"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSzkar%25C5%2582upnie"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Szkar%C5%82upnie"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Szkar%C5%82upnie&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Echinodermata" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-species mw-list-item"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Echinodermata" hreflang="en"><span>Wikispecies</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q44631" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67504987">.mw-parser-output .infobox-zwierzeta .naglowek{color:black;background:#d3d3a4}</style> <table class="infobox infobox-zwierzeta"> <caption class="naglowek" style="background-color:#D3D3A4; color:#000000;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Szkarłupnie</div> </caption> <tbody><tr> <td colspan="2" style="text-align:center; border-bottom:1px solid #aaa; color:black; background-color:white;">Echinodermata<sup id="cite_ref-itis_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-itis-1">[1]</a></sup> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center; font-size:x-small; border-bottom:1px solid #aaa; padding-top:0px;"><a href="/wiki/Jacob_Theodor_Klein" title="Jacob Theodor Klein">Klein</a>, 1734 </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#D3D3A4; color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid #aaa;"> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Nerr0878.jpg" class="mw-file-description" title="Przedstawiciele szkarłupni: rozgwiazdy i jeżowce"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Nerr0878.jpg/240px-Nerr0878.jpg" decoding="async" width="240" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Nerr0878.jpg/360px-Nerr0878.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Nerr0878.jpg/480px-Nerr0878.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1236" /></a></span><br />Przedstawiciele szkarłupni: <a href="/wiki/Rozgwiazdy" title="Rozgwiazdy">rozgwiazdy</a> i <a href="/wiki/Je%C5%BCowce" title="Jeżowce">jeżowce</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#D3D3A4; color:black; text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Systematyka_organizm%C3%B3w" title="Systematyka organizmów">Systematyka</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Domena_(biologia)" title="Domena (biologia)">Domena</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Eukarionty" title="Eukarionty">eukarionty</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_(biologia)" title="Królestwo (biologia)">Królestwo</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Zwierz%C4%99ta" title="Zwierzęta">zwierzęta</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Nadtyp </th> <td> <p><a href="/wiki/Wt%C3%B3rouste" title="Wtórouste">wtórouste</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Typ_(biologia)" title="Typ (biologia)">Typ</a> </th> <td> <p>szkarłupnie </p> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Echinodermata" title="Systematyka"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/24px-Wikispecies-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/36px-Wikispecies-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/48px-Wikispecies-logo.svg.png 2x" data-file-width="941" data-file-height="1103" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Echinodermata" class="extiw" title="wikispecies:Echinodermata">Systematyka w Wikispecies</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Echinodermata" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Echinodermata" class="extiw" title="commons:Category:Echinodermata">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Woda-3_ubt.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Woda-3_ubt.jpeg/240px-Woda-3_ubt.jpeg" decoding="async" width="240" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Woda-3_ubt.jpeg/360px-Woda-3_ubt.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Woda-3_ubt.jpeg/480px-Woda-3_ubt.jpeg 2x" data-file-width="750" data-file-height="563" /></a><figcaption><a href="/wiki/Je%C5%BCowce" title="Jeżowce">Jeżowiec</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:730px-Woda-4_ubt_modyf.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/730px-Woda-4_ubt_modyf.jpg/240px-730px-Woda-4_ubt_modyf.jpg" decoding="async" width="240" height="197" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/730px-Woda-4_ubt_modyf.jpg/360px-730px-Woda-4_ubt_modyf.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/730px-Woda-4_ubt_modyf.jpg/480px-730px-Woda-4_ubt_modyf.jpg 2x" data-file-width="730" data-file-height="600" /></a><figcaption><a href="/wiki/Rozgwiazdy" title="Rozgwiazdy">Rozgwiazda</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Comanthina_schlegeli_Variable_Bushy_Feather_Star.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Comanthina_schlegeli_Variable_Bushy_Feather_Star.jpg/240px-Comanthina_schlegeli_Variable_Bushy_Feather_Star.jpg" decoding="async" width="240" height="306" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Comanthina_schlegeli_Variable_Bushy_Feather_Star.jpg/360px-Comanthina_schlegeli_Variable_Bushy_Feather_Star.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Comanthina_schlegeli_Variable_Bushy_Feather_Star.jpg 2x" data-file-width="432" data-file-height="550" /></a><figcaption><a href="/wiki/Liliowce_(zwierz%C4%99ta)" title="Liliowce (zwierzęta)">Liliowiec</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Reef0298.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Reef0298.jpg/240px-Reef0298.jpg" decoding="async" width="240" height="189" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Reef0298.jpg/360px-Reef0298.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Reef0298.jpg/480px-Reef0298.jpg 2x" data-file-width="1488" data-file-height="1172" /></a><figcaption><a href="/wiki/W%C4%99%C5%BCowid%C5%82a" title="Wężowidła">Wężowidło</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Wurmseegurke.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Wurmseegurke.jpg/240px-Wurmseegurke.jpg" decoding="async" width="240" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Wurmseegurke.jpg/360px-Wurmseegurke.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Wurmseegurke.jpg/480px-Wurmseegurke.jpg 2x" data-file-width="1756" data-file-height="1164" /></a><figcaption><a href="/wiki/Strzykwy" title="Strzykwy">Strzykwa</a></figcaption></figure> <p><b>Szkarłupnie</b> (Echinodermata, z <a href="/wiki/J%C4%99zyk_grecki" title="Język grecki">gr.</a> <span style="font-style: normal;" lang="el"><i>echinos</i></span> – ‘jeż’ + <i>derma</i> – ‘skóra’) – typ <a href="/w/index.php?title=Halobionty&action=edit&redlink=1" class="new" title="Halobionty (strona nie istnieje)">halobiontycznych</a>, bezkręgowych zwierząt <a href="/wiki/Wt%C3%B3rouste" title="Wtórouste">wtóroustych</a> (Deuterostomia) o wtórnej symetrii promienistej. Charakteryzują się wapiennym szkieletem wewnętrznym oraz obecnością unikatowego <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_ambulakralny" title="Układ ambulakralny">układu ambulakralnego</a>, pełniącego funkcje; lokomocyjną, dotykową, a częściowo wydalniczą i oddechową. Najstarsze <a href="/wiki/Skamienia%C5%82o%C5%9Bci" title="Skamieniałości">skamieniałości</a> szkarłupni znane są z osadów dolnego <a href="/wiki/Kambr" title="Kambr">kambru</a>. Większość prowadzi osiadły tryb życia, choć niektóre są biernie przenoszone przez wodę. Nie występują wśród nich formy pasożytnicze. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Występowanie"><span id="Wyst.C4.99powanie"></span>Występowanie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Występowanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Występowanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Z reguły ciepłe wody morskie o pełnym zasoleniu, głównie <a href="/wiki/Bental" title="Bental">strefa denna</a>. Tylko nieliczne <a href="/wiki/W%C4%99%C5%BCowid%C5%82a" title="Wężowidła">wężowidła</a> i niektóre <a href="/wiki/Strzykwy" title="Strzykwy">strzykwy</a> przystosowały się do życia w wysłodzonych wodach morskich oraz w wodach słonawych. W zachodniej części <a href="/wiki/Morze_Ba%C5%82tyckie" title="Morze Bałtyckie">Bałtyku</a> sporadycznie spotykane są <a href="/wiki/Rozgwiazda_czerwona" title="Rozgwiazda czerwona">rozgwiazda czerwona</a> i <a href="/wiki/W%C4%99%C5%BCowid%C5%82o_bia%C5%82awe" title="Wężowidło białawe">wężowidło białawe</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup>. Szkarłupnie zasiedlają strefy przybrzeżne oraz wody głębokie do 7000 m<sup id="cite_ref-CITEREFJura2007_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJura2007-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pochodzenie_i_ewolucja">Pochodzenie i ewolucja</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Pochodzenie i ewolucja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pochodzenie i ewolucja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>najstarsze szczątki datowane są na dolny <a href="/wiki/Kambr" title="Kambr">kambr</a>;</li> <li>przodkowie byli prawdopodobnie robakokształtni, mający wtórną jamę ciała (celomę) podzieloną na segmenty;</li> <li>po przejściu do osiadłego trybu życia utraciły symetrię dwuboczną;</li> <li>większość szkarłupni wymarła pod koniec <a href="/wiki/Paleozoik" title="Paleozoik">paleozoiku</a>;</li> <li>najstarszą gromadą, która przetrwała z tamtego okresu, są <a href="/wiki/Liliowce_(zwierz%C4%99ta)" title="Liliowce (zwierzęta)">liliowce</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cechy_charakterystyczne">Cechy charakterystyczne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Cechy charakterystyczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Cechy charakterystyczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>wtórna pięciopromienna symetria (<a href="/wiki/Ewolucja_regresywna" title="Ewolucja regresywna">ewolucja regresywna</a>);</li> <li>brak głowy u osobników dorosłych;</li> <li>larwy typu dipleuruli (zmodyfikowana <a href="/wiki/Trochofora" title="Trochofora">trochofora</a>), mają różny wygląd i nazwy, np. u rozgwiazd – <i><a href="/w/index.php?title=Bipinnaria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bipinnaria (strona nie istnieje)">bipinaria</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q684714#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q684714">(inne języki)</a></span></i>, u strzykw – <i><a href="/wiki/Aurikularia" title="Aurikularia">auricularia</a></i>, u jeżowców – <i><a href="/wiki/Echinopluteus" title="Echinopluteus">pluteus</a></i> (zawsze symetria dwuboczna);</li> <li><a href="/wiki/Szkielet_wewn%C4%99trzny" title="Szkielet wewnętrzny">wewnętrzny szkielet</a> wapienny pochodzenia <a href="/wiki/Mezoderma" title="Mezoderma">mezodermalnego</a>, tworzący na powierzchni ciała kolce i igły;</li> <li><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_ambulakralny" title="Układ ambulakralny">układ wodny</a> (ambulakralny), szkielet hydrostatyczny; mają <a href="/wiki/N%C3%B3%C5%BCki_ambulakralne" title="Nóżki ambulakralne">nóżki ambulakralne</a>;</li> <li>układ krwionośny otwarty (zwany hemalnym), brak serca;</li> <li>prymitywny układ nerwowy;</li> <li><a href="/wiki/Rozdzielnop%C5%82ciowo%C5%9B%C4%87" title="Rozdzielnopłciowość">rozdzielnopłciowość</a>;</li> <li>brak układu wydalniczego;</li> <li>duża zdolność regeneracji.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pokrycie_ciała"><span id="Pokrycie_cia.C5.82a"></span>Pokrycie ciała</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Pokrycie ciała" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pokrycie ciała"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ciało szkarłupni od zewnątrz pokrywa orzęsiony nabłonek komórkowy (<a href="/wiki/Syncytium" title="Syncytium">syncytialny</a>). Pod nim znajduje się tkanka łączna (dermis). Pod nią często jest warstwa mięśni. Od wewnątrz ścianę ciała wyściela orzęsiony nabłonek perytonealny. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Układ_nerwowy_i_narządy_zmysłów"><span id="Uk.C5.82ad_nerwowy_i_narz.C4.85dy_zmys.C5.82.C3.B3w"></span>Układ nerwowy i narządy zmysłów</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Układ nerwowy i narządy zmysłów" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Układ nerwowy i narządy zmysłów"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W układzie nerwowym szkarłupni nie występują ośrodki nadrzędne – zwoje. Układ ten składa się z trzech części, połączonych siecią komórek: </p> <ul><li>ektoneuralnej – na stronie oralnej (gębowej), ma znaczenie czuciowe;</li> <li>hiponeuralnej – na stronie oralnej pod tkanką łączną, unerwia ścianę ciała, nóżki ambulakralne i układ krwionośny; nie występuje u strzykw;</li> <li>endoneuralnej – na stronie aboralnej w nabłonku perytonealnym, unerwia mięśnie, łączące elementy szkieletowe w promieniach ambulakralnych.</li></ul> <p>Narządy zmysłów szkarłupni są słabo wykształcone. Jeżowce posiadają prymitywne oczka i <a href="/wiki/Statocysta" title="Statocysta">statocysty</a>; rozgwiazdy – tylko oczka; strzykwy – tylko statocysty. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Jama_ciała"><span id="Jama_cia.C5.82a"></span>Jama ciała</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Jama ciała" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Jama ciała"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Jama ciała szkarłupni składa się z trzech woreczków celomatycznych: </p> <ul><li>procelu (aksocelu);</li> <li>mezocelu (hydrocelu);</li> <li>metacelu (somatocelu).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rozmnażanie"><span id="Rozmna.C5.BCanie"></span>Rozmnażanie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Rozmnażanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rozmnażanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Rozgwiazdy i wężowidła rozmnażają się wegetatywnie lub płciowo. U liliowców, jeżowców, kołonic i strzykw występuje tylko rozmnażanie płciowe. Niektóre strzykwy i kołonice są żyworodne, reszta jest jajorodna. </p><p>Są zwierzętami rozdzielnopłciowymi, bez zaznaczonego <a href="/wiki/Dymorfizm_p%C5%82ciowy" title="Dymorfizm płciowy">dymorfizmu płciowego</a>. Zapłodnienie jest zawsze zewnętrzne, a rozwój złożony. Mają planktoniczną larwę o dwubocznej symetrii ciała. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Systematyka">Systematyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Systematyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Systematyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Klasyfikacja_biologiczna" title="Klasyfikacja biologiczna">Klasyfikacja</a> szkarłupni ma długą historię. <a href="/wiki/Karol_Linneusz" title="Karol Linneusz">Karol Linneusz</a> zaliczał je do <a href="/wiki/Mi%C4%99czaki" title="Mięczaki">mięczaków</a>, które z kolei sklasyfikował jako poddział <a href="/wiki/Robaki" title="Robaki">robaków</a> (Vermes). W 1734 <a href="/wiki/Jacob_Theodor_Klein" title="Jacob Theodor Klein">Jakob Theodor Klein</a> wyłonił je jako odrębną grupę (<a href="/wiki/Takson" title="Takson">takson</a>), którą nazwał Echinodermata. <a href="/wiki/Jean-Baptiste_de_Lamarck" title="Jean-Baptiste de Lamarck">Jean-Baptiste de Lamarck</a> włączył Echinodermata do zwierząt o budowie promienistej (<a href="/wiki/Promieniste" title="Promieniste">Radiata</a>), gdzie pozostały do 1854 roku, kiedy <a href="/w/index.php?title=Rudolph_Leuckart&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rudolph Leuckart (strona nie istnieje)">Rudolph Leuckart</a> podniósł je do <a href="/wiki/Kategoria_systematyczna" title="Kategoria systematyczna">rangi</a> <a href="/wiki/Typ_(biologia)" title="Typ (biologia)">typu</a> (<i>phylum</i>)<sup id="cite_ref-Pawson_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pawson-4">[4]</a></sup>. </p><p>Do szkarłupni zaliczono około 7000 gatunków żyjących współcześnie oraz 13 000 wymarłych. Na podstawie morfologii zewnętrznej i wykształcenia układu ambulakralnego<sup id="cite_ref-CITEREFJura2007_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJura2007-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span> gatunki żyjące współcześnie grupowane są w 5 gromadach, czasami grupowanych w 2 podtypach: </p> <ul><li>Pelmatozoa – nóżkowce: <ul><li><a href="/wiki/Liliowce_(zwierz%C4%99ta)" title="Liliowce (zwierzęta)">Crinoidea</a> – <a href="/wiki/Liliowce_(zwierz%C4%99ta)" title="Liliowce (zwierzęta)">liliowce</a></li> <li>†<a href="/wiki/P%C4%85czkowce" title="Pączkowce">Blastoidea</a> – <a href="/wiki/P%C4%85czkowce" title="Pączkowce">pączkowce</a></li> <li>†<a href="/wiki/P%C4%99cherzowce" title="Pęcherzowce">Cystoidea</a> – <a href="/wiki/P%C4%99cherzowce" title="Pęcherzowce">pęcherzowce</a></li> <li>†<a href="/w/index.php?title=Edrioasteroidea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Edrioasteroidea (strona nie istnieje)">Edrioasteroidea</a></li></ul></li> <li>Eleutherozoa – beznóżkowce: <ul><li><a href="/wiki/Je%C5%BCowce" title="Jeżowce">Echinoidea</a> – <a href="/wiki/Je%C5%BCowce" title="Jeżowce">jeżowce</a></li> <li><a href="/wiki/W%C4%99%C5%BCowid%C5%82a" title="Wężowidła">Ophiuroidea</a> – <a href="/wiki/W%C4%99%C5%BCowid%C5%82a" title="Wężowidła">wężowidła</a></li> <li><a href="/wiki/Strzykwy" title="Strzykwy">Holothuroidea</a> – <a href="/wiki/Strzykwy" title="Strzykwy">strzykwy</a></li> <li><a href="/wiki/Rozgwiazdy" title="Rozgwiazdy">Asteroidea</a> – <a href="/wiki/Rozgwiazdy" title="Rozgwiazdy">rozgwiazdy</a></li> <li>†<a href="/w/index.php?title=Somasteroidea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Somasteroidea (strona nie istnieje)">Somasteroidea</a></li></ul></li></ul> <p>Przy uwzględnieniu taksonów wymarłych wyróżniany jest jeszcze podtyp: </p> <ul><li>†<a href="/w/index.php?title=Homalozoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Homalozoa (strona nie istnieje)">Homalozoa</a> – <a href="/w/index.php?title=G%C5%82adce&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gładce (strona nie istnieje)">gładce</a></li></ul> <p>obejmujący wymarłe gatunki asymetryczne, bez śladów symetrii promienistej<sup id="cite_ref-CITEREFJura2007_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFJura2007-3">[3]</a></sup><span class="problemy problemy-w-odn" aria-hidden="true" data-nosnippet="" data-problemy="ODN: brak numeru strony"> </span>. </p> <div class="metadata plainlinks mbox mbox-content" tabindex="0"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75298054">.mw-parser-output .mbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);border-left:10px solid var(--color-progressive,#36c);background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;margin:0 10%0.5em 10%;display:grid;padding:.3em;gap:.3em;grid-template-columns:60px 1fr;align-items:center;word-break:break-word}.mw-parser-output .mbox.with-iconright{grid-template-columns:60px 1fr min-content}.mw-parser-output .mbox.without-icon{grid-template-columns:1fr}.mw-parser-output .mbox-iconright,.mw-parser-output .mbox-icon{justify-self:center}.mw-parser-output .mbox-icon img{max-width:100%;object-fit:contain}.mw-parser-output .mbox p{font-size:inherit}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .mbox{margin-left:0;margin-right:0}}@media(max-width:600px){.mw-parser-output .mbox{width:100%}}@media(max-width:450px){.mw-parser-output .mbox-iconright{grid-row:2;grid-column:1/span 2;justify-self:end}.mw-parser-output .mbox.with-iconright{grid-template-columns:40px 1fr}.mw-parser-output .mbox{grid-template-columns:40px 1fr;font-size:0.85rem}}.mw-parser-output .mbox+.mbox{margin-top:calc(-0.5em - 1px)}.mw-parser-output .mbox.mbox-serious{border-left-color:#d33}.mw-parser-output .mbox.mbox-content{border-left-color:#f28500}.mw-parser-output .mbox.mbox-notice{border-left-color:var(--color-progressive,#36c)}.mw-parser-output .mbox.mbox-merge{border-left-color:#9932cc}body.ns-6 .mw-parser-output .mbox{width:unset;max-width:unset}</style> <div class="mbox-icon"> <div><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Add_more_text_icon.svg/35px-Add_more_text_icon.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Add_more_text_icon.svg/53px-Add_more_text_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Add_more_text_icon.svg/70px-Add_more_text_icon.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span></div></div> <div class="mbox-text"><b>Ten artykuł wymaga uzupełnienia informacji.</b><div class="hide-when-compact">Artykuł należy uzupełnić o <a href="/wiki/Wikipedia:WAGA" class="mw-redirect" title="Wikipedia:WAGA">istotne informacje</a>: Klasyfikacja wymarłych wymaga uzupełnienia.<br /><span style="color: var(--color-subtle, #54595d); font-size:80%"> Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon <a href="/wiki/Szablon:Dopracowa%C4%87" title="Szablon:Dopracować">{{Dopracować}}</a> z tego artykułu.</span></div></div> </div> <p>Odkryte w 1986 <a href="/wiki/Ko%C5%82onice" title="Kołonice">kołonice</a> (Peripoda) były początkowo wyróżniane pod nazwą Concentricycloidea jako kolejna gromada szkarłupni. W 2006 Christopher Mah zaliczył je do rozgwiazd na podstawie szczegółowych badań morfologicznych, kladystycznych i molekularnych<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Znaczenie">Znaczenie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Znaczenie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Znaczenie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>jako <a href="/wiki/Gatunek_wska%C5%BAnikowy" title="Gatunek wskaźnikowy">bioindykatory</a> – ich obecność wskazuje czyste wody;</li> <li>mogą niszczyć rafy koralowe – <a href="/wiki/Korona_cierniowa_(zwierz%C4%99)" title="Korona cierniowa (zwierzę)">korona cierniowa</a> (<i>Acanthaster plancki</i>) zagraża <a href="/wiki/Wielka_Rafa_Koralowa" title="Wielka Rafa Koralowa">Wielkiej Rafie Barierowej</a>;</li> <li>w gospodarce człowieka – poławiane w celach kulinarnych (<a href="/wiki/Trepang" title="Trepang">trepang</a>), stosowane w medycynie chińskiej jako afrodyzjaki, suplementy żywnościowe; w przemyśle farmaceutycznym stanowią źródło substancji bioaktywnych.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-itis-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-itis_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=156857"><i>Echinodermata</i></a>, [w:] Integrated Taxonomic Information System<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.atitle=Echinodermata&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Integrated+Taxonomic+Information+System&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.itis.gov%2Fservlet%2FSingleRpt%2FSingleRpt%3Fsearch_topic%3DTSN%26search_value%3D156857" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Ludwik Żmudziński: <i>Świat zwierzęcy Bałtyku : atlas makrofauny</i>. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8302023744" title="Specjalna:Książki/8302023744">ISBN <span class="isbn">83-02-02374-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%C5%9Awiat+zwierz%C4%99cy+Ba%C5%82tyku+%3A+atlas+makrofauny&rft.aulast=%C5%BBmudzi%C5%84ski&rft.aufirst=Ludwik&rft.date=1990&rft.pub=Wydawnictwa+Szkolne+i+Pedagogiczne&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-02-02374-4"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFJura2007-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFJura2007_3-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFJura2007_3-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFJura2007_3-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFJura2007">Jura 2007 ↓</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-Pawson-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Pawson_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">David L. Pawson. <em>Phylum Echinodermata '</em>W<em>': Zhang, Z.-Q. & Shear, W.A. (Eds) (2007) Linnaeus Tercentenary: Progress in Invertebrate Taxonomy. Zootaxa, 1668, 1–766</em>. „Zootaxa”. 1668, s. 749–764, 2007. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Phylum+Echinodermata+%27%27%27W%27%27%27%3A+Zhang%2C+Z.-Q.+%26+Shear%2C+W.A.+%28Eds%29+%282007%29+Linnaeus+Tercentenary%3A+Progress+in+Invertebrate+Taxonomy.+Zootaxa%2C+1668%2C+1%E2%80%93766&rft.jtitle=Zootaxa&rft.date=2007&rft.volume=1668&rft.aulast=Pawson&rft.aufirst=David+L.&rft.pages=749%E2%80%93764"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">L. Mah. <em>A new species of Xyloplax (Echinodermata: Asteroidea: Concentricycloidea) from the northeast Pacific: comparative morphology and a reassessment of phylogeny</em>. „Invertebrate Biology”. 2 (125), s. 136–153, 2006. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111/J.1744-7410.2006.00048.X">10.1111/J.1744-7410.2006.00048.X</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+new+species+of+Xyloplax+%28Echinodermata%3A+Asteroidea%3A+Concentricycloidea%29+from+the+northeast+Pacific%3A+comparative+morphology+and+a+reassessment+of+phylogeny&rft.jtitle=Invertebrate+Biology&rft.date=2006&rft.volume=2&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Mah&rft.aufirst=L.&rft.pages=136%E2%80%93153&rft_id=info:doi/10.1111%2FJ.1744-7410.2006.00048.X"><span style="display: none;"> </span></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20170811130548/https://repository.si.edu/handle/10088/6581">(pdf)</a></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book"><i>Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0</i>. <a href="/wiki/Eduintegrator" title="Eduintegrator">pwn.pl</a>, 2008. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788361492245" title="Specjalna:Książki/9788361492245">ISBN <span class="isbn">978-83-61492-24-5</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biologia.+Multimedialna+encyklopedia+PWN+Edycja+2.0&rft.date=2008&rft.pub=%5B%5BEduintegrator%7Cpwn.pl%5D%5D&rft.isbn=978-83-61492-24-5"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book" id="CITEREFJura2007">Czesław Jura: <i>Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy</i>. Warszawa: PWN, 2007. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788301145958" title="Specjalna:Książki/9788301145958">ISBN <span class="isbn">978-83-01-14595-8</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Bezkr%C4%99gowce+%3A+podstawy+morfologii+funkcjonalnej%2C+systematyki+i+filogenezy&rft.aulast=Jura&rft.aufirst=Czes%C5%82aw&rft.date=2007&rft.pub=PWN&rft.place=Warszawa&rft.isbn=978-83-01-14595-8"></span></cite></li> <li><cite class="citation book"><i>Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce</i>. Warszawa: <a href="/wiki/Wydawnictwo_%E2%80%9EWiedza_Powszechna%E2%80%9D" title="Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”">Wiedza Powszechna</a>, 1984. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8321404286" title="Specjalna:Książki/8321404286">ISBN <span class="isbn">83-214-0428-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ma%C5%82y+s%C5%82ownik+zoologiczny.+Bezkr%C4%99gowce&rft.date=1984&rft.pub=%5B%5BWydawnictwo+%E2%80%9EWiedza+Powszechna%E2%80%9D%7CWiedza+Powszechna%5D%5D&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-214-0428-6"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Animalia_(L-E-D)" title="Szablon:Animalia (L-E-D)"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Animalia_(L-E-D)" title="Dyskusja szablonu:Animalia (L-E-D)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Animalia_(L-E-D)&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Klasyfikacja <a href="/wiki/Typ_(biologia)" title="Typ (biologia)">typów</a> zwierząt na podstawie hipotezy <a href="/wiki/Ekdyzon" title="Ekdyzon">ekdyzonu</a> (Lophotrochozoa-Ecdysozoa-Deuterostomia)</div><div class="mw-collapsible-content"><div class="hlist navbox-above above"> <p><a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_(biologia)" title="Królestwo (biologia)">Królestwo</a>: <a href="/wiki/Zwierz%C4%99ta" title="Zwierzęta">zwierzęta</a> (Animalia <i>sensu</i> Metazoa) </p> </div><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Nibytkankowce" title="Nibytkankowce">Parazoa</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/G%C4%85bki" title="Gąbki">gąbki</a> <small>(Porifera)</small></li> <li><a href="/wiki/P%C5%82askowce" title="Płaskowce">płaskowce</a> <small>(Placozoa)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Tkankowce_w%C5%82a%C5%9Bciwe" title="Tkankowce właściwe">Eumetazoa</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Dwuwarstwowce" title="Dwuwarstwowce">Dwuwarstwowce</a><br />(Diploblastica)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Parzyde%C5%82kowce" title="Parzydełkowce">parzydełkowce</a> <small>(Cnidaria)</small></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBebrop%C5%82awy" title="Żebropławy">żebropławy</a> <small>(Ctenophora)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Zwierz%C4%99ta_dwubocznie_symetryczne" title="Zwierzęta dwubocznie symetryczne">Bilateria</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Xenacoelomorpha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xenacoelomorpha (strona nie istnieje)">Xenacoelomorpha</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Wirki_bezjelitowe" title="Wirki bezjelitowe">wirki bezjelitowe</a> <small>(Acoelomorpha)</small></li> <li><a href="/wiki/Xenoturbellida" title="Xenoturbellida">Xenoturbellida</a></li> <li><a href="/wiki/Nemertodermatida" title="Nemertodermatida">Nemertodermatida</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Nephrozoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nephrozoa (strona nie istnieje)">Nephrozoa</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_2_2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wt%C3%B3rouste" title="Wtórouste">wtórouste</a><br />(Deuterostomia)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_2_2_1_1"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Strunowce" title="Strunowce">strunowce</a> <small>(Chordata)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2_2_1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Ambulacraria" title="Ambulacraria">Ambulacraria</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">szkarłupnie</a> <small>(Echinodermata)</small></li> <li><a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82strunowce" title="Półstrunowce">półstrunowce</a> <small>(Hemichordata)</small></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2_2_2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Pierwouste" title="Pierwouste">pierwouste</a><br />(Protostomia)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_2_2_2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><i>incertae sedis</i></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Szczecioszcz%C4%99kie" title="Szczecioszczękie">szczecioszczękie</a> <small>(Chaetognatha)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2_2_2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Spiralia" title="Spiralia">Spiralia</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_2_2_2_2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gnathifera" title="Gnathifera">Gnathifera</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Wrotki_(biologia)" title="Wrotki (biologia)">wrotki</a> <small>(Rotifera)</small></li> <li><a href="/wiki/Szcz%C4%99kog%C4%99be" title="Szczękogębe">szczękogębe</a> <small>(Gnathostomulida)</small></li> <li><a href="/wiki/Drobnoszcz%C4%99kie" title="Drobnoszczękie">drobnoszczękie</a> <small>(Micrognathozoa)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2_2_2_2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Platytrochozoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Platytrochozoa (strona nie istnieje)">Platytrochozoa</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_2_2_2_2_2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rouphozoa" title="Rouphozoa">Rouphozoa</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/P%C5%82azi%C5%84ce" title="Płazińce">płazińce</a> <small>(Platyhelminthes)</small></li> <li><a href="/wiki/Brzuchorz%C4%99ski" title="Brzuchorzęski">brzuchorzęski</a> <small>(Gastrotricha)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2_2_2_2_2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Lofotrochorowce" title="Lofotrochorowce">lofotrochorowce</a><br />(Lophotrochozoa)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_2_2_2_2_2_2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Czu%C5%82kowce" title="Czułkowce">czułkowce</a><br />(Lophophorata)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Mszywio%C5%82y" title="Mszywioły">mszywioły</a> <small>(Bryozoa)</small></li> <li><a href="/wiki/Ramienionogi" title="Ramienionogi">ramienionogi</a> <small>(Brachiopoda)</small></li> <li><a href="/wiki/Kryzelnice" title="Kryzelnice">kryzelnice</a> <small>(Phoronida)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2_2_2_2_2_2_2"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Mi%C4%99czaki" title="Mięczaki">mięczaki</a> <small>(Mollusca)</small></li> <li><a href="/wiki/Pier%C5%9Bcienice" title="Pierścienice">pierścienice</a> <small>(Annelida)</small></li> <li><a href="/wiki/Wst%C4%99%C5%BCnice" title="Wstężnice">wstężnice</a> <small>(Nemertea)</small></li> <li><a href="/wiki/Kielichowate" title="Kielichowate">kielichowate</a> <small>(Kamptozoa)</small></li> <li><a href="/wiki/Rombowce" title="Rombowce">rombowce</a> <small>(Dicyemida)</small></li> <li><a href="/wiki/Prostop%C5%82ywce" title="Prostopływce">prostopływce</a> <small>(Orthonectida)</small></li> <li><a href="/wiki/Lejkog%C4%99bce" title="Lejkogębce">lejkogębce</a> <small>(Cycliophora)</small></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2_2_2_2_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wylinkowce" title="Wylinkowce">wylinkowce</a><br />(Ecdysoza)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_2_2_2_3_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Scalidophora" title="Scalidophora">Scalidophora</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Ryjkog%C5%82owy" title="Ryjkogłowy">ryjkogłowy</a> <small>(Kinorhyncha)</small></li> <li><a href="/wiki/Kolczugowce" title="Kolczugowce">kolczugowce</a> <small>(Loricifera)</small></li> <li><a href="/wiki/Niezmogowce" title="Niezmogowce">niezmogowce</a> <small>(Priapulida)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2_2_2_3_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/w/index.php?title=Nematoida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nematoida (strona nie istnieje)">Nematoida</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Nicienie" title="Nicienie">nicienie</a> <small>(Nematoda)</small></li> <li><a href="/wiki/Nitnikowce" title="Nitnikowce">nitnikowce</a> <small>(Nematomorpha)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2_2_2_3_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Panarthropoda" title="Panarthropoda">Panarthropoda</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Stawonogi" title="Stawonogi">stawonogi</a> <small>(Arthropoda)</small></li> <li><a href="/wiki/Niesporczaki" title="Niesporczaki">niesporczaki</a> <small>(Tardigrada)</small></li> <li><a href="/wiki/Pazurnice" title="Pazurnice">pazurnice</a> <small>(Onychophora)</small></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">nieaktualne</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a3_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">przeniesione do parzydełkowców</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Myksosporidiowce" title="Myksosporidiowce">myksosporidiowce</a> <small>(Myxozoa)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a3_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">przeniesione do wrotków</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Kolcog%C5%82owy" title="Kolcogłowy">kolcogłowy</a> <small>(Acanthocephala)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a3_3"><th class="navbox-group opis" scope="row">przeniesione do pierścienic</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Kr%C4%85%C5%BCkokszta%C5%82tne" title="Krążkokształtne">krążkokształtne</a> <small>(Myzostomida)</small></li> <li><a href="/wiki/Rurkoczu%C5%82kowce" title="Rurkoczułkowce">rurkoczułkowce</a> <small>(Pogonophora)</small></li> <li><a href="/wiki/Sikwiaki" title="Sikwiaki">sikwiaki</a> <small>(Sipuncula)</small></li> <li><a href="/wiki/Szczetnice" title="Szczetnice">szczetnice</a> <small>(Echiura)</small></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><i><a href="/wiki/Nomen_dubium" title="Nomen dubium">nomen dubium</a></i></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Jednowarstwowce" title="Jednowarstwowce">jednowarstwowce</a> <small>(Monoblastozoa)</small></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="hlist navbox-below below"> <p>Na podstawie:<br /><cite class="citation journal">Halanych et al. <em>Evidence from 18S ribosomal DNA that the lophophorates are protostome animals</em>. „Science”. 267 (5204), s. 1641–1643, 1995. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1126/science.7886451">10.1126/science.7886451</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Evidence+from+18S+ribosomal+DNA+that+the+lophophorates+are+protostome+animals&rft.jtitle=Science&rft.date=1995&rft.volume=267&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.au=Halanych+et+al&rft.pages=1641%E2%80%931643&rft_id=info:doi/10.1126%2Fscience.7886451"><span style="display: none;"> </span></span><br /><cite class="citation journal">Edgecombe et al. <em>Higher-level metazoan relationships: recent progress and remaining questions</em>. „Organisms Diversity and Evolution”. 11, s. 151–172, 2011. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007/s13127-011-0044-4">10.1007/s13127-011-0044-4</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Higher-level+metazoan+relationships%3A+recent+progress+and+remaining+questions&rft.jtitle=Organisms+Diversity+and+Evolution&rft.date=2011&rft.volume=11&rft.au=Edgecombe+et+al&rft.pages=151%E2%80%93172&rft_id=info:doi/10.1007%2Fs13127-011-0044-4"><span style="display: none;"> </span></span><br /> <cite class="citation journal">Laumer et al. <em>Spiralian Phylogeny Informs the Evolution of Microscopic Lineages</em>. „Current Biology”. 25, s. 1-7, 2015. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016/j.cub.2015.06.068">10.1016/j.cub.2015.06.068</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Spiralian+Phylogeny+Informs+the+Evolution+of+Microscopic+Lineages&rft.jtitle=Current+Biology&rft.date=2015&rft.volume=25&rft.au=Laumer+et+al&rft.pages=1-7&rft_id=info:doi/10.1016%2Fj.cub.2015.06.068"><span style="display: none;"> </span></span> </p> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Takson" title="Takson">takson</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85040701">sh85040701</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4182718-1">4182718-1</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00567232">00567232</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12002292z">12002292z</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=19717">19717</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph262572">ph262572</a></span></li><li><a href="/wiki/Hiszpa%C5%84ska_Biblioteka_Narodowa" title="Hiszpańska Biblioteka Narodowa">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX527270">XX527270</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007531369705171">987007531369705171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3983038.html">3983038</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/animal/echinoderm">animal/echinoderm</a></span></li> <li><a href="/wiki/The_Canadian_Encyclopedia" title="The Canadian Encyclopedia">The Canadian Encyclopedia</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/echinodermata/">echinodermata</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/echinodermes/">echinodermes</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=Echinodermata">Echinodermata</a></span>, <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=pigghuder">pigghuder</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0103778.xml">0103778</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=pighuder">pighuder</a></span></li></ul> </div><div class="normdaten-andere"><div>Identyfikatory zewnętrzne:</div> <ul><li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P838" class="extiw" title="d:Property:P838">BioLib</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biolib.cz/en/taxon/id14962">14962</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyclopedia_of_Life" title="Encyclopedia of Life">EoL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://eol.org/pages/1926">1926</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P846" class="extiw" title="d:Property:P846">GBIF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gbif.org/species/50">50</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3151" class="extiw" title="d:Property:P3151">identyfikator iNaturalist</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://inaturalist.org/taxa/47549">47549</a></span></li> <li><a href="/wiki/Integrated_Taxonomic_Information_System" title="Integrated Taxonomic Information System">ITIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=156857">156857</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P685" class="extiw" title="d:Property:P685">NCBI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?mode=Info&id=7586">7586</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P842" class="extiw" title="d:Property:P842">identyfikator taksonu Fossilworks</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/0/http://www.fossilworks.org/cgi-bin/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=30739">30739</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szkarłupnie&oldid=70441314">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szkarłupnie&oldid=70441314</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategoria</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szkar%C5%82upnie" title="Kategoria:Szkarłupnie">Szkarłupnie</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_odn_bez_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon odn bez numeru strony">Szablon odn bez numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_wymagaj%C4%85ce_uzupe%C5%82nienia_informacji" title="Kategoria:Artykuły wymagające uzupełnienia informacji">Artykuły wymagające uzupełnienia informacji</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 23 maj 2023, 17:39.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Szkar%C5%82upnie&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-k5cx6","wgBackendResponseTime":182,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.624","walltime":"0.910","ppvisitednodes":{"value":6203,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":97642,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":9462,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":21,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":7,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":17786,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":15,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 811.822 1 -total"," 35.10% 284.924 11 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 25.98% 210.918 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 23.72% 192.528 1 Szablon:Animalia_(L-E-D)"," 20.18% 163.845 1 Szablon:Zwierzę_infobox"," 9.77% 79.303 1 Szablon:Link-interwiki"," 7.40% 60.115 9 Szablon:Infobox_nagłówek_dodaj"," 7.12% 57.815 1 Szablon:Przypisy"," 7.00% 56.819 4 Szablon:Infobox_nagłówek"," 6.90% 56.037 4 Szablon:Cytuj_książkę"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.358","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4408945,"limit":52428800},"limitreport-logs":"parent:title = \"Szablon:Zwierzę infobox\"\nframe.args.pagename = nil\nframe.args.namespace = nil\npagename = nil\nnamespace = 0\ntitle = Szkarłupnie\nno match %\u003Cref%s+name%s*=%s*%\"?itis%\"?%s*%\u003E\nno pattern 2\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nKA P3151: Brak elementu 'dedykowany typ dla' (P1629) w opisie cechy\nKA P842: Brak elementu 'dedykowany typ dla' (P1629) w opisie cechy\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-745f94f9f8-tbcs9","timestamp":"20241119223109","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Szkar\u0142upnie","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Szkar%C5%82upnie","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q44631","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q44631","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-05-18T11:36:19Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/e9\/Nerr0878.jpg","headline":"typ zwierz\u0105t"}</script> </body> </html>