CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Chemia organiczna/Alkany/Wzory strukturalne i izomeria alkanów - Wikibooks, biblioteka wolnych podręczników</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikibooksmwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"67b11588-b4d8-48f2-9c49-1ad14af6b739","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkanów","wgTitle":"Chemia organiczna/Alkany/Wzory strukturalne i izomeria alkanów","wgCurRevisionId":487843,"wgRevisionId":487843,"wgArticleId":14669,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkanów","wgRelevantArticleId":14669,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikibooks", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":false,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":8000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"]};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.pathway","ext.gadget.StronaSubst","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.featured-articles-links","ext.gadget.map-toggler","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.checkUser.clientHints"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.6"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Chemia organiczna/Alkany/Wzory strukturalne i izomeria alkanów - Wikibooks, biblioteka wolnych podręczników"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikibooks.org/wiki/Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&action=edit"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikibooks.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikibooks (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikibooks.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikibooks.org/wiki/Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikibooks" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Chemia_organiczna_Alkany_Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkanów rootpage-Chemia_organiczna skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-Wikijunior" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikijunior:Strona_g%C5%82%C3%B3wna"><span>Wikijunior</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losowa strona</span></a></li><li id="n-Nowe-strony" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Nowe_strony"><span>Nowe strony</span></a></li><li id="n-Podręczniki-miesiąca" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Kategoria:Nowe_podr%C4%99czniki_miesi%C4%85ca"><span>Podręczniki miesiąca</span></a></li><li id="n-Wyróżnione-pozycje" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Kategoria:Wyr%C3%B3%C5%BCnienia_ksi%C4%85%C5%BCek_miesi%C4%85ca"><span>Wyróżnione pozycje</span></a></li><li id="n-Częste-pytania-(FAQ)" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Szybka_pomoc"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-książki" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-książki" > <div class="vector-menu-heading"> Biblioteka </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Księgozbiór" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Ksi%C4%99gozbi%C3%B3r"><span>Księgozbiór</span></a></li><li id="n-Podręczniki-dla-dzieci" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Kategoria:Wikijunior"><span>Podręczniki dla dzieci</span></a></li><li id="n-Tematy-pozycji" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Kategoria:Podr%C4%99czniki_wed%C5%82ug_tematu"><span>Tematy pozycji</span></a></li><li id="n-Spis-alfabetyczny" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Kategoria:Spis_alfabetyczny"><span>Spis alfabetyczny</span></a></li><li id="n-Lista-książek" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Kategoria:Wszystkie_ksi%C4%85%C5%BCki"><span>Lista książek</span></a></li><li id="n-Polecane-książki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Kategoria:Polecane_ksi%C4%85%C5%BCki"><span>Polecane książki</span></a></li><li id="n-Mechanizm-MediaWiki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Mechanizm_MediaWiki"><span>Mechanizm MediaWiki</span></a></li><li id="n-Książka-kucharska" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BCka_kucharska"><span>Książka kucharska</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-projekt" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-projekt" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-O-Wikibooks" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Czym_jest_Wikibooks"><span>O Wikibooks</span></a></li><li id="n-Wikietykieta" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Wikietykieta"><span>Wikietykieta</span></a></li><li id="n-Informacje-prawne" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Informacje_prawne"><span>Informacje prawne</span></a></li><li id="n-Prawa-autorskie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Prawa_autorskie"><span>Prawa autorskie</span></a></li><li id="n-Kawiarenka" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Bar"><span>Kawiarenka</span></a></li><li id="n-Kontakt" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Kontakt"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-błędy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-błędy" > <div class="vector-menu-heading"> Zgłoszenia </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Poczekalnia" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Poczekalnia"><span>Poczekalnia</span></a></li><li id="n-Zgłoś-błąd" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Zg%C5%82o%C5%9B_b%C5%82%C4%85d_(ZB)"><span>Zgłoś błąd</span></a></li><li id="n-Lista-NPA" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Lista_Narusze%C5%84_Praw_Autorskich_(NPA)"><span>Lista NPA</span></a></li><li id="n-Usuwanie-stron" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Kategoria:Ekspresowe_kasowanie"><span>Usuwanie stron</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Portal-użytkowników" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Portal_u%C5%BCytkownik%C3%B3w"><span>Portal użytkowników</span></a></li><li id="n-Kanał-IRC" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Kana%C5%82_IRC"><span>Kanał IRC</span></a></li><li id="n-Przeglądanie-serwisu" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Jak_przegl%C4%85da%C4%87_Wikibooks"><span>Przeglądanie serwisu</span></a></li><li id="n-Ogłoszenia" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Zasady-i-wskazówki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikibooks:Zasady_i_wskaz%C3%B3wki"><span>Zasady i wskazówki</span></a></li><li id="n-Pomoc" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikibooks. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikibooks:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikibooks.svg" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikibooks" src="/static/images/mobile/copyright/wikibooks-wordmark-vi.svg" style="width: 7.5em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikibooks [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikibooks" aria-label="Przeszukaj Wikibooks" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikibooks [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikibooks.org&uselang=pl" class=""><span>Przekaż darowiznę</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Chemia+organiczna%2FAlkany%2FWzory+strukturalne+i+izomeria+alkan%C3%B3w" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Chemia+organiczna%2FAlkany%2FWzory+strukturalne+i+izomeria+alkan%C3%B3w" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikibooks.org&uselang=pl"><span>Przekaż darowiznę</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Chemia+organiczna%2FAlkany%2FWzory+strukturalne+i+izomeria+alkan%C3%B3w" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Chemia+organiczna%2FAlkany%2FWzory+strukturalne+i+izomeria+alkan%C3%B3w" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Wzory_strukturalne_w_chemii_organicznej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wzory_strukturalne_w_chemii_organicznej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Wzory strukturalne w chemii organicznej</span> </div> </a> <ul id="toc-Wzory_strukturalne_w_chemii_organicznej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zjawisko_izomerii_związków_organicznych._Izomeria_alkanów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zjawisko_izomerii_związków_organicznych._Izomeria_alkanów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Zjawisko izomerii związków organicznych. Izomeria alkanów</span> </div> </a> <ul id="toc-Zjawisko_izomerii_związków_organicznych._Izomeria_alkanów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Alkany_łańcuchowe_i_rozgałęzione" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Alkany_łańcuchowe_i_rozgałęzione"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Alkany łańcuchowe i rozgałęzione</span> </div> </a> <ul id="toc-Alkany_łańcuchowe_i_rozgałęzione-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Chemia organiczna/Alkany/Wzory strukturalne i izomeria alkanów</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ten artykuł istnieje tylko w tym języku. Dodaj artykuły w innych językach." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Dodaj języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span><span class="wb-langlinks-add wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:NewItem?site=plwikibooks&page=Chemia+organiczna%2FAlkany%2FWzory+strukturalne+i+izomeria+alkan%C3%B3w" title="Dodaj linki wersji językowych" class="wbc-editpage">Dodaj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dyskusja:Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Dyskusja o zawartości tej strony (strona nie istnieje) [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&action=edit" title="Edytuj tę stronę [e]" accesskey="e"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&action=edit" title="Edytuj tę stronę [e]" accesskey="e"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=pl" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&oldid=487843" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Chemia_organiczna%2FAlkany%2FWzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&id=487843&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikibooks.org%2Fwiki%2FChemia_organiczna%2FAlkany%2FWzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%25C3%25B3w"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikibooks.org%2Fwiki%2FChemia_organiczna%2FAlkany%2FWzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%25C3%25B3w"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Chemia+organiczna%2FAlkany%2FWzory+strukturalne+i+izomeria+alkan%C3%B3w"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Chemia_organiczna%2FAlkany%2FWzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects emptyPortlet" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div class="subpages">< <bdi dir="ltr"><a href="/wiki/Chemia_organiczna" title="Chemia organiczna">Chemia organiczna</a></bdi> | <bdi dir="ltr"><a href="/wiki/Chemia_organiczna/Alkany" title="Chemia organiczna/Alkany">Alkany</a></bdi></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wzory_strukturalne_w_chemii_organicznej">Wzory strukturalne w chemii organicznej</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&action=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Wzory strukturalne w chemii organicznej"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Przy tworzeniu wzorów strukturalnych alkanów, tak jak i w całej chemii organicznej, stosuje się kilka podstawowych sposobów. </p><p>Wzory strukturalne związków organicznych można narysować tak, jak w chemii nieorganicznej, tzn. uwidaczniając wszystkie wiązania, np.: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Butan_Lewis.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Butan_Lewis.svg/100px-Butan_Lewis.svg.png" decoding="async" width="100" height="48" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Butan_Lewis.svg/150px-Butan_Lewis.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Butan_Lewis.svg/200px-Butan_Lewis.svg.png 2x" data-file-width="222" data-file-height="107" /></a></span> (<a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Propan_i_butan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chemia organiczna/Propan i butan (strona nie istnieje)">butan</a>). </p><p>Zapisując wzór związku za pomocą <b>strukturalnego wzoru grupowego</b> (tzw. półstrukturalnego) nie uwidacznia się pojedynczych wiązań pomiędzy atomami, np.: CH<sub>3</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>3</sub> lub CH<sub>3</sub>(CH<sub>2</sub>)<sub>2</sub>CH<sub>3</sub> dla butanu. </p><p>Bardziej uproszczonym sposobem jest zastosowanie <b>strukturalnego wzoru szkieletowego</b>, w którym cząsteczki mają postać łamanych. Atomy węgla znajdują się na przecięciach dwóch linii (wiązań) lub na końcu linii. Atomy wodoru nie są uwidaczniane - ich liczbę przy danym atomie węgla można przypisać w pamięci, pamiętając o regule czterowartościowości atomu węgla. Atomy inne niż węgiel i wodór (tlen, azot, siarka, itd.) są uwidaczniane. Np.: butan - <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Butane_simple.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Butane_simple.svg/60px-Butane_simple.svg.png" decoding="async" width="60" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Butane_simple.svg/90px-Butane_simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Butane_simple.svg/120px-Butane_simple.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="145" /></a></span>. </p><p>Inne przykłady zostały przedstawione w poniższej tabeli. </p> <table class="wikitable" align="center"> <tbody><tr> <th>Nazwa związku </th> <th>Wzór strukturalny </th> <th>Wzór grupowy </th> <th>Wzór szkieletowy </th></tr> <tr> <td>Heksan </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Hexane_displayed.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Hexane_displayed.svg/120px-Hexane_displayed.svg.png" decoding="async" width="120" height="48" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Hexane_displayed.svg/180px-Hexane_displayed.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Hexane_displayed.svg/240px-Hexane_displayed.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="205" /></a></span> </td> <td>CH<sub>3</sub>(CH<sub>2</sub>)<sub>4</sub>CH<sub>3</sub> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Hexane-2D-Skeletal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Hexane-2D-Skeletal.svg/120px-Hexane-2D-Skeletal.svg.png" decoding="async" width="120" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Hexane-2D-Skeletal.svg/180px-Hexane-2D-Skeletal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Hexane-2D-Skeletal.svg/240px-Hexane-2D-Skeletal.svg.png 2x" data-file-width="728" data-file-height="181" /></a></span> </td></tr> <tr> <td>Izopentan </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Isopentane.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Isopentane.PNG/120px-Isopentane.PNG" decoding="async" width="120" height="72" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Isopentane.PNG/180px-Isopentane.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Isopentane.PNG/240px-Isopentane.PNG 2x" data-file-width="250" data-file-height="150" /></a></span> </td> <td>CH<sub>3</sub>CH(CH<sub>3</sub>)CH<sub>2</sub>CH<sub>3</sub> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Isopentane-2D-skeletal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Isopentane-2D-skeletal.svg/120px-Isopentane-2D-skeletal.svg.png" decoding="async" width="120" height="73" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Isopentane-2D-skeletal.svg/180px-Isopentane-2D-skeletal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Isopentane-2D-skeletal.svg/240px-Isopentane-2D-skeletal.svg.png 2x" data-file-width="141" data-file-height="86" /></a></span> </td></tr> <tr> <td>propyn </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Propyne-2D-flat.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Propyne-2D-flat.png/120px-Propyne-2D-flat.png" decoding="async" width="120" height="72" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Propyne-2D-flat.png/180px-Propyne-2D-flat.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Propyne-2D-flat.png/240px-Propyne-2D-flat.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="663" /></a></span> </td> <td>CH≡CCH<sub>3</sub> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:1-propyne.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/1-propyne.svg/120px-1-propyne.svg.png" decoding="async" width="120" height="52" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/1-propyne.svg/180px-1-propyne.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/1-propyne.svg/240px-1-propyne.svg.png 2x" data-file-width="72" data-file-height="31" /></a></span> </td></tr> <tr> <td>Propan-1-ol </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Propan-1-ol-2D-flat.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Propan-1-ol-2D-flat.png/120px-Propan-1-ol-2D-flat.png" decoding="async" width="120" height="66" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Propan-1-ol-2D-flat.png/180px-Propan-1-ol-2D-flat.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Propan-1-ol-2D-flat.png/240px-Propan-1-ol-2D-flat.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="604" /></a></span> </td> <td>CH<sub>3</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>2</sub>OH </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Propan-1-ol.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Propan-1-ol.svg/120px-Propan-1-ol.svg.png" decoding="async" width="120" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Propan-1-ol.svg/180px-Propan-1-ol.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Propan-1-ol.svg/240px-Propan-1-ol.svg.png 2x" data-file-width="244" data-file-height="64" /></a></span> </td></tr> </tbody></table> <p>Jeżeli alkan nie ma rozgałęzień, to można go również zapisać poprzedzając go literą n (skrót od normalny, patrz dalsza część tekstu), np.: butan - n-C<sub>4</sub>H<sub>10</sub>, co oznacza, że w tej cząsteczce wszystkie atomy węgla są ustawione w jednym szeregu. <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r478249">.mw-parser-output .infobox{border:1px solid #a2a9b1;background-color:#f8f8f8;border-collapse:collapse;color:black;font-size:90%;text-align:left;margin:0 0 0.4em 1.4em;border-spacing:0;float:right;clear:right;width:250px}.mw-parser-output .ambox+.infobox{margin-top:0.6em}.mw-parser-output .infobox td,.mw-parser-output .infobox th{vertical-align:top;padding:4px}.mw-parser-output .infobox td>.nopadding td{padding:0px}.mw-parser-output .infobox caption{font-size:larger;margin-left:inherit}.mw-parser-output .infobox.bordered{border-collapse:collapse}.mw-parser-output .infobox.bordered td,.mw-parser-output .infobox.bordered th{border:1px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .infobox.bordered .borderless td,.mw-parser-output .infobox.bordered .borderless th{border:0}.mw-parser-output .infobox.sisterproject{width:20em;font-size:90%}.mw-parser-output .infobox td>p{margin:0}.mw-parser-output .infobox.bordered .mergedtoprow td,.mw-parser-output .infobox.bordered .mergedtoprow th{border:0;border-top:1px solid #a2a9b1;border-right:1px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .infobox.bordered .mergedrow td,.mw-parser-output .infobox.bordered .mergedrow th{border:0;border-right:1px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .infobox ul,.mw-parser-output ol{margin-top:0px}.mw-parser-output .infobox>tbody>tr>td[colspan]:first-child>.collapsible{width:100%;margin:0;background-color:transparent;font-size:100%;border-spacing:0;border-collapse:collapse}.mw-parser-output .infobox>caption{border-width:1px;border-color:#a2a9b1;border-top-style:solid;border-left-style:solid;border-right-style:solid;border-bottom-style:none;border-collapse:collapse;color:black;border-spacing:0;text-align:center;margin:0;background:#ccc;padding:4px;caption-side:top;font-size:larger;font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox .wdq-items>th,.mw-parser-output .infobox>tbody>tr:not([style])>th:not([colspan]):not([style]){text-align:left;font-weight:normal;background-color:#eee;color:#111}.mw-parser-output .infobox>tbody>tr:not([style])>th[colspan]{border:1px solid #a2a9b1;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>tbody>tr:not([style])>th[colspan]:not([style]){background-color:#ddd;color:black}.mw-parser-output .infobox>tbody>tr.iboxsisterlink:not([style]){border:1px solid #a2a9b1;background-color:white;text-align:center}.mw-parser-output .infobox>tbody>tr.iboxsisterlink>td>img:first-child{float:left;margin-right:0.5em}.mw-parser-output .infobox>tbody>.iboxs{border-top:1px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .infobox .grafika{background-color:white;text-align:center;vertical-align:middle}.mw-parser-output .infobox>tbody>tr>td>table.ibox2{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .infobox>tbody>tr>td>table.ibox2>tbody>tr>td,.mw-parser-output .infobox>tbody>tr>td>table.ibox2>tbody>tr>th{width:50%;text-align:center;vertical-align:middle}</style> </p> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/28px-Wikipedia-logo-v2.svg.png" decoding="async" width="28" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/42px-Wikipedia-logo-v2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/56px-Wikipedia-logo-v2.svg.png 2x" data-file-width="103" data-file-height="94" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center;"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia" class="extiw" title="w:Wikipedia">Wikipedia</a>, nasz siostrzany projekt, zawiera artykuł na temat <b><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/izomeria" class="extiw" title="w:izomeria">izomerii</a></b>. </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zjawisko_izomerii_związków_organicznych._Izomeria_alkanów"><span id="Zjawisko_izomerii_zwi.C4.85zk.C3.B3w_organicznych._Izomeria_alkan.C3.B3w"></span>Zjawisko izomerii związków organicznych. Izomeria alkanów</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&action=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Zjawisko izomerii związków organicznych. Izomeria alkanów"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Atomy węgla i wodoru łączą się ze sobą wiązaniami pojedynczymi, tworząc alkany. W przypadku jednego atomu węgla i czterech atomów wodoru możliwa jest jedna struktura - <a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Metan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chemia organiczna/Metan (strona nie istnieje)">metan</a> (CH<sub>4</sub>). Podobnie jest w przypadku dwóch atomów węgla i sześciu atomów wodoru (<a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Etan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chemia organiczna/Etan (strona nie istnieje)">etan</a> - C<sub>2</sub>H<sub>6</sub>) oraz trzech atomów węgla i ośmiu atomów wodoru (<a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Propan_i_butan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chemia organiczna/Propan i butan (strona nie istnieje)">propan</a> - C<sub>3</sub>H<sub>8</sub>). Zostało to pokazane w tabeli. </p> <table class="wikitable" align="center"> <tbody><tr> <th>Metan </th> <th>Etan </th> <th>Propan </th></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Methane-3D-balls.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Methane-3D-balls.png/80px-Methane-3D-balls.png" decoding="async" width="80" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Methane-3D-balls.png/120px-Methane-3D-balls.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Methane-3D-balls.png/160px-Methane-3D-balls.png 2x" data-file-width="1091" data-file-height="1100" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Ethane-3D-balls.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Ethane-3D-balls.png/80px-Ethane-3D-balls.png" decoding="async" width="80" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Ethane-3D-balls.png/120px-Ethane-3D-balls.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Ethane-3D-balls.png/160px-Ethane-3D-balls.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="819" /></a></span> </td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Mol_geom_propan.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Mol_geom_propan.PNG/80px-Mol_geom_propan.PNG" decoding="async" width="80" height="64" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Mol_geom_propan.PNG/120px-Mol_geom_propan.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Mol_geom_propan.PNG/160px-Mol_geom_propan.PNG 2x" data-file-width="500" data-file-height="400" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Methane-2D-flat-small.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Methane-2D-flat-small.png/80px-Methane-2D-flat-small.png" decoding="async" width="80" height="82" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Methane-2D-flat-small.png/120px-Methane-2D-flat-small.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Methane-2D-flat-small.png/160px-Methane-2D-flat-small.png 2x" data-file-width="983" data-file-height="1008" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Ethan_Lewis.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Ethan_Lewis.svg/80px-Ethan_Lewis.svg.png" decoding="async" width="80" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Ethan_Lewis.svg/120px-Ethan_Lewis.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Ethan_Lewis.svg/160px-Ethan_Lewis.svg.png 2x" data-file-width="142" data-file-height="107" /></a></span> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Propan_Lewis.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Propan_Lewis.svg/100px-Propan_Lewis.svg.png" decoding="async" width="100" height="59" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Propan_Lewis.svg/150px-Propan_Lewis.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Propan_Lewis.svg/200px-Propan_Lewis.svg.png 2x" data-file-width="182" data-file-height="107" /></a></span> </td></tr> </tbody></table> <p>W przypadku większej liczby atomów węgla możliwych jest więcej kombinacji. Przy czterech atomach węgla i dziesięciu atomach wodoru istnieją dwie cząsteczki o wzorze C<sub>4</sub>H<sub>10</sub>. W jednej z nich atomy węgla tworzą szereg, a w drugiej rozgałęziają się. </p> <table class="wikitable" align="center"> <caption><b>Izomery butanu</b> </caption> <tbody><tr> <th><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Butane_simple.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Butane_simple.svg/120px-Butane_simple.svg.png" decoding="async" width="120" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Butane_simple.svg/180px-Butane_simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Butane_simple.svg/240px-Butane_simple.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="145" /></a></span> </th> <th><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Isobutane_simple.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Isobutane_simple.svg/80px-Isobutane_simple.svg.png" decoding="async" width="80" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Isobutane_simple.svg/120px-Isobutane_simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Isobutane_simple.svg/160px-Isobutane_simple.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="542" /></a></span> </th></tr> <tr> <td>Butan </td> <td>Izobutan (2-metylopropan) </td></tr> </tbody></table> <p>Butan i izobutan są względem siebie <b>izomerami</b>. </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r478217">.mw-parser-output table.ambox{margin:0 10%;border-collapse:collapse;background-color:#fbfbfb!important;border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c}.mw-parser-output table.ambox th.ambox-text,.mw-parser-output table.ambox td.ambox-text{padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output table.ambox td.ambox-image{padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output table.ambox td.ambox-imageright{padding:2px 4px 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output table.ambox-notice{border-left:10px solid #36c}.mw-parser-output table.ambox-delete,.mw-parser-output table.ambox-serious{border-left:10px solid #d33}.mw-parser-output table.ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output table.ambox-style{border-left:10px solid #f4c430}.mw-parser-output table.ambox-merge{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output table.ambox-protection{border-left:10px solid #bba}.mw-parser-output table.ambox.ambox-mini{float:right;clear:right;margin:0 0 0 1em;width:25%}.mw-parser-output table.ambox+table.ambox{border-top:0!important}</style> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-notice"> <tbody><tr> <td class="ambox-image"><div style="width:52px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Plume_ombre.png" class="mw-file-description" title="Uwaga!"><img alt="Uwaga!" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/40px-Plume_ombre.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/60px-Plume_ombre.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Plume_ombre.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div> </td> <td class="ambox-text"><b>Izomeria</b> - zjawisko istnienia różnic w sposobie ułożenia atomów w cząsteczkach o takim samym składzie atomowym. </td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r478217"> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-notice"> <tbody><tr> <td class="ambox-image"><div style="width:52px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Plume_ombre.png" class="mw-file-description" title="Uwaga!"><img alt="Uwaga!" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/40px-Plume_ombre.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/60px-Plume_ombre.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Plume_ombre.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div> </td> <td class="ambox-text"><b>Izomery</b> - związki zawierające taką samą liczbę takich samych atomów w cząsteczce, ale różniące się ich ułożeniem w przestrzeni. </td></tr></tbody></table> <p>Można więc powiedzieć, że izomery mają te same wzory sumaryczne, ale różne wzory strukturalne. </p><p>Oto kolejne przykłady izomerów - izomery pentanu. </p> <table class="wikitable" align="center"> <caption><b>Izomery pentanu</b> </caption> <tbody><tr> <th><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Pentane-2D-Skeletal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Pentane-2D-Skeletal.svg/120px-Pentane-2D-Skeletal.svg.png" decoding="async" width="120" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Pentane-2D-Skeletal.svg/180px-Pentane-2D-Skeletal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Pentane-2D-Skeletal.svg/240px-Pentane-2D-Skeletal.svg.png 2x" data-file-width="330" data-file-height="83" /></a></span> </th> <th><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Isopentane-2D-skeletal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Isopentane-2D-skeletal.svg/80px-Isopentane-2D-skeletal.svg.png" decoding="async" width="80" height="49" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Isopentane-2D-skeletal.svg/120px-Isopentane-2D-skeletal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Isopentane-2D-skeletal.svg/160px-Isopentane-2D-skeletal.svg.png 2x" data-file-width="141" data-file-height="86" /></a></span> </th> <th><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Dimethylpropane.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Dimethylpropane.png/80px-Dimethylpropane.png" decoding="async" width="80" height="55" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Dimethylpropane.png/120px-Dimethylpropane.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Dimethylpropane.png/160px-Dimethylpropane.png 2x" data-file-width="638" data-file-height="438" /></a></span> </th></tr> <tr> <td>Pentan </td> <td>Izopentan (2-metylobutan) </td> <td>Neopentan (2,2-dimetylopropan) </td></tr> </tbody></table> <table class="wikitable" align="center"> <caption><b>Liczba izomerów wybranych alkanów.</b> </caption> <tbody><tr> <th>Wzór alkanu </th> <th>Liczba izomerów alkanu </th></tr> <tr> <td>C<sub>6</sub>H<sub>14</sub> </td> <td>5 </td></tr> <tr> <td>C<sub>7</sub>H<sub>16</sub> </td> <td>9 </td></tr> <tr> <td>C<sub>8</sub>H<sub>18</sub> </td> <td>18 </td></tr> <tr> <td>C<sub>9</sub>H<sub>20</sub> </td> <td>35 </td></tr> <tr> <td>C<sub>10</sub>H<sub>22</sub> </td> <td>75 </td></tr> <tr> <td>C<sub>15</sub>H<sub>32</sub> </td> <td>4 347 </td></tr> <tr> <td>C<sub>20</sub>H<sub>42</sub> </td> <td>366 319 </td></tr> <tr> <td>C<sub>30</sub>H<sub>62</sub> </td> <td>4 111 846 763 </td></tr> </tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r478249"> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/28px-Wikipedia-logo-v2.svg.png" decoding="async" width="28" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/42px-Wikipedia-logo-v2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Wikipedia-logo-v2.svg/56px-Wikipedia-logo-v2.svg.png 2x" data-file-width="103" data-file-height="94" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center;"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia" class="extiw" title="w:Wikipedia">Wikipedia</a>, nasz siostrzany projekt, zawiera artykuł na temat <b><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/izomeria_konstytucyjna" class="extiw" title="w:izomeria konstytucyjna">izomerii konstytucyjnej</a></b>. </td></tr></tbody></table> <p>Wśród związków organicznych występują różne rodzaje izomerii. Przedstawione powyżej związki są przykładami występowania <b>izomerii konstytucyjnej</b>. </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r478217"> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-notice"> <tbody><tr> <td class="ambox-image"><div style="width:52px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Plume_ombre.png" class="mw-file-description" title="Uwaga!"><img alt="Uwaga!" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/40px-Plume_ombre.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/60px-Plume_ombre.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Plume_ombre.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div> </td> <td class="ambox-text"><b>Izomeria konstytucyjna</b> - rodzaj izomerii, w której cząsteczki związków posiadają te same atomy tych samych pierwiastków, ale atomy w tych cząsteczkach są różnie połączone. Cząstki takie nie mają tej samej <b>konstytucji</b>. </td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r478217"> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-notice"> <tbody><tr> <td class="ambox-image"><div style="width:52px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Plume_ombre.png" class="mw-file-description" title="Uwaga!"><img alt="Uwaga!" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/40px-Plume_ombre.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/60px-Plume_ombre.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Plume_ombre.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div> </td> <td class="ambox-text"><b>Konstytucja cząstek chemicznych</b> - liczba i rodzaj atomów, wchodzących w skład cząsteczki oraz liczba i rodzaj wiązań, które te atomy łączą. </td></tr></tbody></table> <p>Pomimo, iż cząsteczki butanu i izobutanu mają tą samą liczbę i rodzaj atomów, to nie mają tego samego rodzaju wiązań (ich liczba również jest stała). Dlatego oba te związki są izomerami konstytucyjnymi. </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r478217"> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-content"> <tbody><tr> <td class="ambox-image"><div style="width:52px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Spacer.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/52/Spacer.gif" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" data-file-width="1" data-file-height="1" /></a></span></div> </td> <td class="ambox-text"><b>Ćwiczenie</b> <dl><dd><i>Które z podanych niżej wzorów związków organicznych są wzorami izomerów?</i><br />1.<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:2,2,4-Trimethylpentane.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/2%2C2%2C4-Trimethylpentane.svg/90px-2%2C2%2C4-Trimethylpentane.svg.png" decoding="async" width="90" height="47" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/2%2C2%2C4-Trimethylpentane.svg/135px-2%2C2%2C4-Trimethylpentane.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/2%2C2%2C4-Trimethylpentane.svg/180px-2%2C2%2C4-Trimethylpentane.svg.png 2x" data-file-width="152" data-file-height="79" /></a></span> 2.<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Octane-2D-Skeletal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Octane-2D-Skeletal.svg/90px-Octane-2D-Skeletal.svg.png" decoding="async" width="90" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Octane-2D-Skeletal.svg/135px-Octane-2D-Skeletal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Octane-2D-Skeletal.svg/180px-Octane-2D-Skeletal.svg.png 2x" data-file-width="525" data-file-height="114" /></a></span> 3.<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Nonane-2D-Skeletal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Nonane-2D-Skeletal.svg/90px-Nonane-2D-Skeletal.svg.png" decoding="async" width="90" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Nonane-2D-Skeletal.svg/135px-Nonane-2D-Skeletal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Nonane-2D-Skeletal.svg/180px-Nonane-2D-Skeletal.svg.png 2x" data-file-width="585" data-file-height="114" /></a></span><br /><b>Rozwiązanie:</b> Cząsteczki 1. i 2. mają tą samą liczbę atomów węgla i wodoru (odpowiednio osiem i osiemnaście), różnią się natomiast ułożeniem atomów. Związek trzeci ma dziewięć atomów węgla oraz dwadzieścia atomów wodoru. Związki 1. i 2. są więc izomerami konstytucyjnymi.</dd></dl> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Alkany_łańcuchowe_i_rozgałęzione"><span id="Alkany_.C5.82a.C5.84cuchowe_i_rozga.C5.82.C4.99zione"></span>Alkany łańcuchowe i rozgałęzione</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&action=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Alkany łańcuchowe i rozgałęzione"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gdy porówna się wzory butanu i izobutanu, można zauważyć, że w pierwszym związku atomy węgla są ustawione w jednym szeregu, natomiast w drugim oprócz jednego łańcucha występuje również rozgałęzienie. Pierwszy ze związków należy do grupy alkanów normalnych (nierozgałęzionych, łańcuchowych), a drugi do grupy alkanów rozgałęzionych. </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r478217"> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-notice"> <tbody><tr> <td class="ambox-image"><div style="width:52px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Plume_ombre.png" class="mw-file-description" title="Uwaga!"><img alt="Uwaga!" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/40px-Plume_ombre.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/60px-Plume_ombre.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Plume_ombre.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div> </td> <td class="ambox-text"><b>Alkany normalne (łańcuchowe, nierozgałęzione</b> - alkany, w których atomy węgla tworzą jeden łańcuch. </td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r478217"> <table class="metadata plainlinks ambox ambox-notice"> <tbody><tr> <td class="ambox-image"><div style="width:52px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Plume_ombre.png" class="mw-file-description" title="Uwaga!"><img alt="Uwaga!" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/40px-Plume_ombre.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Plume_ombre.png/60px-Plume_ombre.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Plume_ombre.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div> </td> <td class="ambox-text"><b>Alkany rozgałęzione</b> - alkany, w których łańcuchy węglowe tworzą rozgałęzienia. </td></tr></tbody></table> <p>Poniżej przedstawiono przykłady takiego podziału. </p> <table class="wikitable" align="center"> <tbody><tr> <th>Alkany normalne </th> <th>Alkany rozgałęzione </th></tr> <tr> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Dodecane.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Dodecane.svg/200px-Dodecane.svg.png" decoding="async" width="200" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Dodecane.svg/300px-Dodecane.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Dodecane.svg/400px-Dodecane.svg.png 2x" data-file-width="263" data-file-height="46" /></a></span> </td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Isocetane.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Isocetane.png/100px-Isocetane.png" decoding="async" width="100" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Isocetane.png/150px-Isocetane.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Isocetane.png/200px-Isocetane.png 2x" data-file-width="1017" data-file-height="236" /></a></span> </td></tr> <tr> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Heptane.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Heptane.svg/130px-Heptane.svg.png" decoding="async" width="130" height="41" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Heptane.svg/195px-Heptane.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Heptane.svg/260px-Heptane.svg.png 2x" data-file-width="170" data-file-height="53" /></a></span> </td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:3-Methylheptane.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/3-Methylheptane.png/100px-3-Methylheptane.png" decoding="async" width="100" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/3-Methylheptane.png/150px-3-Methylheptane.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/3-Methylheptane.png/200px-3-Methylheptane.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="146" /></a></span> </td></tr> <tr> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Decane.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Decane.svg/160px-Decane.svg.png" decoding="async" width="160" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Decane.svg/240px-Decane.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Decane.svg/320px-Decane.svg.png 2x" data-file-width="229" data-file-height="54" /></a></span> </td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:3-metilpent%C4%81ns.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/3-metilpent%C4%81ns.svg/100px-3-metilpent%C4%81ns.svg.png" decoding="async" width="100" height="48" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/3-metilpent%C4%81ns.svg/150px-3-metilpent%C4%81ns.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/3-metilpent%C4%81ns.svg/200px-3-metilpent%C4%81ns.svg.png 2x" data-file-width="549" data-file-height="266" /></a></span> </td></tr> </tbody></table> <p>Podobnie można dzielić również inne grupy związków organicznych. </p> <div id="nawigacja-dół" class="noprint nawigacja nawigacja-dół" style="clear:both; margin-top: 2em;"> <hr /> <div style="width:100%;display:flex;flex-direction:row;"><div style="text-align:left;width:100%;">« <a href="/wiki/Chemia_organiczna/Alkany/Alkany_-_wst%C4%99p" title="Chemia organiczna/Alkany/Alkany - wstęp">Alkany - wstęp</a></div><div style="text-align:center;width:auto;margin: 0 5px;white-space:nowrap;"> <b><a href="/wiki/Chemia_organiczna" title="Chemia organiczna">Spis treści</a></b></div><div style="text-align:right;width:100%;"> <a href="/wiki/Chemia_organiczna/Alkany/Grupy_alkilowe._Rz%C4%99dowo%C5%9B%C4%87_atom%C3%B3w_w%C4%99gla" title="Chemia organiczna/Alkany/Grupy alkilowe. Rzędowość atomów węgla">Grupy alkilowe. Rzędowość atomów węgla</a> »</div></div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkanów&oldid=487843">https://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkanów&oldid=487843</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks catlinks-allhidden" data-mw="interface"></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 10 lut 2024, 13:57.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikibooks:O_Wikibooks">O Wikibooks</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikibooks:Informacje_prawne">Informacje prawne</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikibooks.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikibooks.org/w/index.php?title=Chemia_organiczna/Alkany/Wzory_strukturalne_i_izomeria_alkan%C3%B3w&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-746fb5b8df-8kfvb","wgBackendResponseTime":140,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.229","walltime":"0.346","ppvisitednodes":{"value":2347,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":25533,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":17021,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":20,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":13984,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 207.726 1 -total"," 58.59% 121.700 9 Szablon:Tabelka"," 54.02% 112.217 18 Szablon:Komórka"," 51.01% 105.954 7 Szablon:Ambox"," 42.40% 88.086 7 Szablon:Wiersz"," 40.28% 83.666 11 Szablon:Div"," 39.16% 81.345 11 Szablon:Znacznik"," 34.99% 72.683 2 Szablon:Wikipedia"," 33.39% 69.350 2 Szablon:Projekt_siostrzany"," 32.33% 67.148 1 Szablon:Ćwiczenie"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.039","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1633040,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-59b954b7fb-r4dv6","timestamp":"20241208213635","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>