CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available" lang="eu" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Baratxuri-en iturria ikusi - Wikipedia, entziklopedia askea.</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )euwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":true,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","urtarrila","otsaila","martxoa","apirila","maiatza","ekaina","uztaila","abuztua","iraila","urria","azaroa","abendua"],"wgRequestId":"5b8e2790-418d-4f49-a786-fdacf3fb63b4","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Baratxuri","wgTitle":"Baratxuri","wgCurRevisionId":9937589,"wgRevisionId":0,"wgArticleId":55888,"wgIsArticle":false,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"edit","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[],"wgPageViewLanguage":"eu","wgPageContentLanguage":"eu","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Baratxuri","wgRelevantArticleId":55888,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eu","pageLanguageDir": "ltr","pageVariantFallbacks":"eu"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready", "skins.vector.icons":"ready","ext.charinsert.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.edit.collapsibleFooter","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.charinsert","ext.gadget.ErrefAurrebista","ext.gadget.UkensKonkurranse","ext.gadget.TxikipediaTab","ext.gadget.ArtikuluenKalitatea","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eu&modules=ext.charinsert.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eu&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eu&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Garlic_bulbs_and_cloves.jpg/1200px-Garlic_bulbs_and_cloves.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Garlic_bulbs_and_cloves.jpg/800px-Garlic_bulbs_and_cloves.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Garlic_bulbs_and_cloves.jpg/640px-Garlic_bulbs_and_cloves.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Baratxuri-en iturria ikusi - Wikipedia, entziklopedia askea."> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eu.m.wikipedia.org/wiki/Baratxuri"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Aldatu" href="/w/index.php?title=Baratxuri&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (eu)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eu.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Baratxuri"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eu"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom Jarioa" href="/w/index.php?title=Berezi:AzkenAldaketak&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Baratxuri rootpage-Baratxuri skin-vector-2022 action-edit"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Edukira joan</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Gunea"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu nagusia" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu nagusia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu nagusia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mugitu alboko barrara</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ezkutatu</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nabigazioa </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Azala" title="Azala bisitatu [z]" accesskey="z"><span>Azala</span></a></li><li id="n-Txikipedia" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Txikipedia:Azala"><span>Txikipedia</span></a></li><li id="n-Ikusgela" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Atari:Hezkuntza/Ikusgela"><span>Ikusgela</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Txokoa" title="Proiektuaren inguruan, zer egin dezakezu, non aurkitu nahi duzuna"><span>Txokoa</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:AzkenAldaketak" title="Wikiko azken aldaketen zerrenda. [r]" accesskey="r"><span>Aldaketa berriak</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:Ausazkoa" title="Ausazko orrialde bat kargatu [x]" accesskey="x"><span>Ausazko orria</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Laguntza:Sarrera" title="Aurkitzeko lekua."><span>Laguntza</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Azala" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Entziklopedia askea" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eu.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Berezi:Bilatu" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Wikipedia(e)n bilatu [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Bilatu</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia wikian bilatu" aria-label="Wikipedia wikian bilatu" autocapitalize="sentences" title="Wikipedia(e)n bilatu [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Berezi:Bilatu"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Bilatu</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Tresna pertsonalak"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Itxura"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Itxura" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Itxura</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eu.wikipedia.org&uselang=eu" class=""><span>Dohaintza egin</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Berezi:KontuaSortu&returnto=Baratxuri&returntoquery=action%3Dedit" title="Kontu bat sortu eta horrekin saioa hastea eskatu nahi genizuke; ez da ezinbestekoa, ordea." class=""><span>Sortu kontua</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Berezi:SaioaHasi&returnto=Baratxuri&returntoquery=action%3Dedit" title="Izen ematera gonbidatzen zaitugu. [o]" accesskey="o" class=""><span>Hasi saioa</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Aukera gehiago" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Tresna pertsonalak" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Tresna pertsonalak</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eu.wikipedia.org&uselang=eu"><span>Dohaintza egin</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:KontuaSortu&returnto=Baratxuri&returntoquery=action%3Dedit" title="Kontu bat sortu eta horrekin saioa hastea eskatu nahi genizuke; ez da ezinbestekoa, ordea."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Sortu kontua</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:SaioaHasi&returnto=Baratxuri&returntoquery=action%3Dedit" title="Izen ematera gonbidatzen zaitugu. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Hasi saioa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Izena eman gabeko erabiltzaileentzako orrialdeak <a href="/wiki/Laguntza:Sarrera" aria-label="Artikuluak aldatzeari buruz gehiago ikasi"><span>gehiago ikasi</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:NireEkarpenak" title="IP helbide honetatik egindako aldaketen zerrenda [y]" accesskey="y"><span>Ekarpenak</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:NireEztabaida" title="Zure IParen eztabaida [n]" accesskey="n"><span>Eztabaida</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Gunea"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Baratxuri-en iturria ikusi</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Artikulua soilik hizkuntza honetan existitzen da. Gehitu artikulua beste hizkuntza batean" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hizkuntzak gehitu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Izen-tarteak"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Baratxuri" title="Eduki orrialdea ikusi [c]" accesskey="c"><span>Artikulua</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Eztabaida:Baratxuri" rel="discussion" title="Artikuluari buruzko eztabaida [t]" accesskey="t"><span>Eztabaida</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aldatu hizkuntza aldaera" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">euskara</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Ikusketak"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Baratxuri"><span>Irakurri</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baratxuri&veaction=edit" title="Orri hau aldatu [v]" accesskey="v"><span>Aldatu</span></a></li><li id="ca-edit" class="selected collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baratxuri&action=edit" title="Idatzi orri honen iturburu kodea"><span>Aldatu iturburu kodea</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baratxuri&action=history" title="Artikulu honen aurreko bertsioak. [h]" accesskey="h"><span>Ikusi historia</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Tresnak" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tresnak</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Tresnak</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mugitu alboko barrara</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ezkutatu</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Ekintzak </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Baratxuri"><span>Irakurri</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baratxuri&veaction=edit" title="Orri hau aldatu [v]" accesskey="v"><span>Aldatu</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="selected collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baratxuri&action=edit" title="Idatzi orri honen iturburu kodea [e]" accesskey="e"><span>Aldatu iturburu kodea</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baratxuri&action=history"><span>Ikusi historia</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Orokorra </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:ZerkLotzenDuHona/Baratxuri" title="Orri honetaranzko esteka duten wiki orri guztien zerrenda [j]" accesskey="j"><span>Honanzko esteka duten orriak</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:RecentChangesLinked/Baratxuri" rel="nofollow" title="Orri honetatik esteka duten orrietako azken aldaketak [k]" accesskey="k"><span>Lotutako orrietako aldaketak</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eu" title="Irudiak edo media fitxategiak igo [u]" accesskey="u"><span>Fitxategia igo</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Berezi:OrrialdeBereziak" title="Orri berezi guztien zerrenda [q]" accesskey="q"><span>Orri bereziak</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baratxuri&action=info" title="Orrialde honi buruzko informazio gehiago"><span>Orri honen datuak</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feu.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DBaratxuri%26action%3Dedit"><span>URL laburra lortu</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Berezi:QrCode&url=https%3A%2F%2Feu.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DBaratxuri%26action%3Dedit"><span>QR kodea jaitsi</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Beste proiektuetan </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q23400" title="Datuen biltegi elementu batera lotuta [g]" accesskey="g"><span>Wikidata itema</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Itxura"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Itxura</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mugitu alboko barrara</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ezkutatu</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle">← <a href="/wiki/Baratxuri" title="Baratxuri">Baratxuri</a></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><p>Ezin duzu orri hau aldatu, ondorengo arrazoi hau dela eta: </p> <div class="permissions-errors"><div class="mw-permissionerror-globalblocking-blockedtext-range"><b>Your IP address is in a range that has been <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Global_blocks" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Global blocks">blocked on all Wikimedia Foundation wikis</a>.</b> <p>The block was made by <a href="/wiki/Lankide:Jon_Kolbert" title="Lankide:Jon Kolbert">‪Jon Kolbert‬</a>. The reason given is <i><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/NOP" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/NOP">Open proxy/Webhost</a>: See the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/WM:OP/H" class="extiw" title="m:WM:OP/H">help page</a> if you are affected </i>. </p> <ul><li>Start of block: 16:12, 27 abuztua 2023</li> <li>Expiry of block: 16:12, 27 abuztua 2028</li></ul> <p>Your current IP address is 8.222.208.146. The blocked range is 8.222.128.0/17. </p><p>Mesedez, sartu goiko xehetasun guztiak egiten dituzun kontsultetan. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/No_open_proxies" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/No open proxies">No open proxies</a> global policy. </p> Otherwise, to discuss the block please <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Global" class="extiw" title="m:Steward requests/Global">post a request for review on Meta-Wiki</a>. You could also send an email to the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Stewards" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Stewards">stewards</a> <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/VRT" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/VRT">VRT</a> queue at <kbd>stewards@wikimedia.org</kbd> including all above details.</div></div><hr /> <p>Orrialde honen testua ikusi eta kopiatu dezakezu: </p><textarea readonly="" accesskey="," id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" style="" class="mw-editfont-monospace" lang="eu" dir="ltr" name="wpTextbox1">{{taxotaula automatikoa}}'''Baratxuria''' edo '''berakatza''' (''Allium sativum'') ''[[Allium]]'' generoko landare belarkara da, [[tipula|tipularen]], [[tipulatx|tipulatxaren]], [[porru|porruaren]] eta [[tipulina]]ren familiakoa. [[Barazki]] biribil, txiki eta zuria da eta aletan antolatuta dago. Horrez gain, [[Erraboil]] motako barazkia da eta 50 zentimetrora arte haz daiteke. [[Asia]] erdialdean du jatorria duela gutxienez 6.000 urte, eta garai hartatik hona asko erabili da eskualde mediterraneoan, Asian, Afrikan, baita Amerikan ere. [[Sukaldaritza|Sukaldaritzan]] askotan erabiltzen da. Halaber, herri-[[medikuntza]]n ere baliotsua da.<ref>{{erreferentzia|izena=Ana|abizena=Haro Gracia|izenburua=El ajo, un aliado de nuestra salud|url=http://www.pulevasalud.com/ps/revista/2010/02/alimentosaz.pdf}}</ref> == Historia == Baratxuriaren jatorrira joan nahi badugu dezente atzeratu beharko gara. Jatorriz, Asia erdialdeko landaretzat jotzen da, K.a 4000. urtean landatzen zen jada [[Txinako Herri Errepublika|Txinan]] eta K.a 3000. urtean [[Mesopotamia|Mesopotamian]]. Ondoren, [[Egipto|Egiptora]] zabaldu zen eta bere erabilera eremu mediterraneora hedatu zen. [[Herodoto|Herodotoren]] arabera (Kristoren aurreko V. mendea), Gizeh-ko piramidea eraikitzeaz arduratzen ziren esklaboak baratxuriekin elikatzen zituzten, eta, gainera, egiptoar [[Hieroglifo|hieroglifikoetan]] ere jaki oso ikusia zen. Haien arabera, indarra eta kemena ematen baitzien. Ondoren, [[Fenizia|feniziarren]], [[Greko|grekoen]] edo [[Erromatar Inperioa|erromatarren]] jakia izan zen. Grezian, propietate magikoak ezartzen zitzaizkion baratxuriari eta jaki hau [[Ares]] gerraren jainkoari eskaini zitzaion. Gainera, espiritu txarrak uxatzeko ere erabiltzen zuten. [[Fitxategi:Chisinau garlic seller.jpg|thumb|Baratxuri saltzailea, Chisinau, 1900.]] Erroman, aldiz, grekoen Ares jainkoa, [[Marte (mitologia)|Marte]] jainkoarengatik ordezkatu zuten. Hau, gerraren eta laborantzaren jainko gisa identifikatzen zen, eta beraz, soldaduek baratxuria kontsumitzen zuten balioa eta kemena emateko, baita gladiatoreek ere. Europan, Erdi Aroan, berakatza ugari jaten zen jakia zen eta baserritar eta nekazari jendeak jaten zuen bereziki. XV. mendearen amaieran, Espainiarrek landare hau Ameriketara eraman zuten, Kolonen konkistaren ondorioz, eta oso ondo egokitu zen lurralde hartan. Garai hartatik aurrera, baratxuria elementu oso garrantzitsua izan da sukaldaritzan eta medikuntzan eta hau argi ikusi dezakegu hainbat artelanetan islaturik. Adibidez, [[Diego Velázquez|Diego Velazquez]]-ek behin baino gehiagotan erabili zuen landare hau bere obretan ("La mulata" obran esaterako). Oso presente egon zen jakia izan zen XVII eta XVIII. mendean ere.<ref>{{erreferentzia|izena=María del Carmen|abizena=Francés Causapé|urtea=2012|izenburua=Aspectos culinarios y farmacéuticos del ajo|url=file:///C:/Users/baigo/Downloads/39451-Texto%20del%20art%C3%ADculo-48988-2-10-20121002.pdf}}</ref> Gaur egun, baratxuri barietate berri ugari daude, eta munduko toki gehienetan landatzen den jakia da. Sukaldaritzan ezinbesteko jaki gisa har daiteke eta ekoizpen teknikak eta hazte-prozesuak oso zabalduta daude mundu guztian zehar. == Etimologia == Barazki honen izenaren historiaz jabetzeko, lehenik eta behin bere familiaz jabetu behar gara. Hau [[Liliaceae]] familiakoa da, eta familiaren barruan ''Allium Sativum'' izena hartzen du. Izen honetan, ''All''-ek, beroa edo sutsua den zerbait adierazten du, eta ''Sativum'' izenak latinezko jatorria du eta "landatua" esan nahi du.<ref>{{erreferentzia|izena=Heidi Rubí Ramírez-Concepcióna Liliana Narcedalia Castro-Velascoa Erika Martínez-Santiagoa|urtea=2016|izenburua=Efectos Terapéuticos del Ajo|url=http://www.unsis.edu.mx/revista/doc/vol3num8/A4_Efectos_Terapeuticos_Ajo.pdf}}</ref> Izen zientifikoa alde batera utziz, landare honek hainbat hizkuntzetan izen oso bitxiak ditu, eta askotan izenek ez dute zerikusirik hizkuntza batetik bestera. [[Euskal Herria|Euskal Herrian]] esaterako, hasieran '''berakatz''' izenarekin ezagutzen zen. Berakatz, [[belar]] + latz izena hartzen du, hau da, gogorra, zimurra eta latza den belarra.<ref>{{erreferentzia|izena=MANUEL AGUD eta ANTONIO TOVAR|urtea=1989|izenburua=Materiales para un Diccionario Etimologico de la Lengua Vasca}}</ref> Ondoren, '''baratxuri''' izena sartu zen, hau baratu/[[baratze]] + txuri hitz-jokotik dator, baratzetik ateratzen den landare zuria.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Hiztegia - EHHE|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_ehhe&task=hiztegia&Itemid=1193&lang=eu&mark=032-01|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2022-05-11}}</ref> Espainian "'''ajo'''" hitza erabiltzen da. Hau, argi dago [[Latin|latinetik]] gertuagoko hitza dela (''Allium),'' nahiz eta agian zenbait lotura izan ere grekerarekin (''ἀλλᾶς)''<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Diccionario|url=http://thesaurus.altervista.org/dict/es/ajo|aldizkaria=thesaurus.altervista.org|sartze-data=2022-05-11}}</ref>. Hizkuntzaren aldaketen eta deribaketen ondorioz, "''ajo"'' izaten amaitu zuen. [[Frantses|Frantsesez]] ere antzeko zerbait gertatu zen, eta "'''ail'''" esaten zaio. Honekin bukatzeko, ingelesean landare hau "'''garlic"''' izenarekin ezagutzen da eta [[ingeles]] zaharretik dator: "garlēac", (gar + leek), hau da, lantza formako [[Porru|porrua]]. == Landarea == [[Fitxategi:Allium sativum Woodwill 1793.jpg|thumb|415x415px|Baratxuriaren landarea]]Baratxuria [[loreontzi]] batean edo beste landare batzuen artean landatu daiteke. Ez du bereziki espazio handia hartzen, hazte-prozesu gehiena [[Lur azpi|lur-azpian]] gertatzen delako. Baratxuria ez da [[hazi]] batetik sortzen, banako zuztarretatik baizik. Baratxuri-buru batek, normalean, zortzi [[ale]] ematen ditu, eta hauek berriro landatu daitezke beste baratxuri landare bat hazteko. Beraz, landare oso produktiboa da. Landare hau udazken amaieran landatu behar izaten da hurrengo urte hasieran ekoizpen goiztiarra izan dezan. Hala ere, udaberrian ere landatu daiteke ekoizpen berantiar bat lortuz. Baratxuriak lur-azpian landatzen dira, 5 cm-ko sakonera batean eta landare batetik besterako tartea 25-30 zentimetrotakoa izan behar du. Lurraren azpian [[adar]] leun borobilak sortzen dira, metro batera irits daitezkeenak. [[Hosto]] lisoak eratzen zaizkio hamabost bat zentimetro luzerakoak, landarearen behealdean sortzen direnak. Gainera, zurtoinaren goialdean, [[Lore|loretxo]] txuri eta moreak hazten dira.<ref>{{Erreferentzia|izena=Stephen|abizena=Fulder|izenburua=El ajo: Un remedio natural|argitaletxea=Inner Traditions / Bear & Co|hizkuntza=es|abizena2=Blackwood|izena2=John|data=1997-06|url=https://books.google.es/books?hl=es&lr=&id=2_EE-5vWkoUC&oi=fnd&pg=PA6&dq=palabra+ajo&ots=h0lu8jKKRh&sig=eRKDg3-miGKcxRln94YkIUyIKpo&redir_esc=y#v=onepage&q=palabra%20ajo&f=false|isbn=978-0-89281-580-7|sartze-data=2022-05-10}}</ref> Beraz, hauek dira fruitua jasotzeko orduan baratxuriaren landarearen zatiak: [[Sustrai|sustraiak]] (lurretik mantenugaiak hartzeko beharrezkoak), bulba (non burua eta aleak bertan dauden), zurtoina, hostoak (zurtoinetik irteten direnak) eta puntako loretxoak. [[Geminazio|Geminazioari]] dagokionez, baratxuriaren haziaren geminazio-tasa nahiko baxua da, %40 inguru. Baratxuriaren erabilera horren hedatua izanik, portzentaia oso eskasa da, eta iraganean espero da [[Genetika|genetikoki]] hazi hauek hobetzea eta geminazio-tasak altuagoak izatea.<ref>{{erreferentzia|izena=Vergara Contreras, Teresa Andrea Escaff Gacitua, Moisés (Prof. Guía) Carrasco Silva, Gilda (Prof. Informante)|urtea=2000|izenburua=Germinacion de Semilla Botanica de Ajo (Allium sativum L.) y obtencion de plantulas.|url=http://dspace.utalca.cl/handle/1950/729}}</ref> == Motak == Baratxuriaren aldaera asko ikusi dira historian zehar, eta espezie ezberdin ugari ikus ditzazkegu gaur egun ere. Baratxuria munduko kontinente guztietan ekoizten da, eta bakoitzean desberdina da baratxuriaren fruitua. Bertako [[Klima|klimak]], kokapen geografikoak edo erabilerak esaterako baldintzatu dezake itxuran eta [[Zapore|zaporean.]] Hala eta guztiz ere, baratxuria lau mota nagusitan sailkatzen da:<ref>{{erreferentzia|izena=J.A. Saluzzo; N. Villafañe y P. Figuerola|urtea=2002|izenburua=Bulbificación de cuatro tipos comerciales de ajo (Allium sativum L.)}}</ref> === '''Baratxuri zuria''' === [[Fitxategi:Garlic for sale.jpg|thumb|344x344px|Baratxuri mota ezberdinak Bangkok-eko merkatuan salgai]] Beste aldaerek baino usain eta zapore leunagoa du, eta baita ere estetikoki itxura dotoreagoa. Horregatik, mundu osoan zehar komertzializatua da. [[Hego Amerika|Hego ameriketan]], Europan zein Asian hazten dira. === '''Baratxuri morea''' === Barietate hau kalitate eta zapore handikoa da, eta beraz, merkatu nazionalean eta nazioartekoan estimatuenetakoa da. Aberastasun nutritibo handiko jakia da eta hori gutxi balitz propietate [[Antibiotiko|antibiotikoak]] eta [[Farmakologia|farmakologikoak]] ere baditu. Espainian, La Mantxako eskualdean landatzen da gehien eta [[Europar Batasuna|Europar Batasunak]] eremu honetako baratxuri morearen kalitatea aitortua eta babestua du. === '''Baratxuri bioleta''' === Aldaera honek [[pikante]] ukitu bat du, eta usain leuna. Hori dela eta honen erabilera handia da sukaldaritzan, bereziki [[arrain]] eta [[itsaski]] plateretan. Bulba nahiko handia du eta marra moreak dituen azal txuri batez estalita dago. Oso zabalduta dago honen erabilera mundu guztian zehar: Hego zein Erdi Amerikan, Europan eta Asian. === '''Gaztaina-koloreko baratxuria''' === Tamaina ertain-handiko aldaera da, nahiko handia baina ale gutxikoa, eta gaztaina kolorekoa. Hau, azal txuri batez estalita dago eta gainerakoak baino zapore pikanteagoa du. Bereziki [[Espainia|Espainian]] eta [[Argentina|Argentinan]] ekoizten da gehien.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Variedades que trabajamos|hizkuntza=es|url=http://www.fausti.es/es/tiendas/faustielsabor/ajos/variedades-que-trabajamos/76526.html|aldizkaria=www.fausti.es|sartze-data=2022-05-10}}</ref> == Ekoizpena == Berakatzak hazteko duen prozesuak hainbat urrats zehatz bete behar ditu: lur mota hautatzea, baratxuri aldaera egokia landatzea, haziaren kalitatea bermatzea, landatze-garaia ondo aukeratzea, landatze-sakonera eta sistema egokia izatea eta ongi [[Ureztatze|ureztatzea]]. Ondoren prozesu honetan gehiago sakonduko dugu:<ref>{{erreferentzia|izena=Burba, J.L|urtea=2003|izenburua=Producción de ajo|url=https://inta.gob.ar/sites/default/files/script-tmp-inta_produccin_de_ajo__doc_069.pdf}}</ref> # '''Lur mota hautatzea:''' Garrantzitsua da hasi baino lehen lurraren analisi bat egitea. Gutxienez PH maila, testuraren egokitasuna eta [[Nitrogeno]], [[Fosforo]] eta [[Potasio]] maila egokiak direla konprobatu behar da. Gainera, garrantzitsua da lurrak ura erraz xurgatzea, ondoren ureztatzerakoan arazorik ez izateko.[[Fitxategi:Garlic in container.jpg|thumb|263x263px|Baratxuria landareak loreontzi batean]] # '''Baratxuri aldaera egokia landatzea:''' Baratxuria egokia aukeratzea ezinbestekoa da, mota guztiek ez dutelako gaitasuna lurralde guztietan hazteko. Honen arrazoia klimen ezberdintasuna da. Adibidez, ezin duzu soilik aldaera Asiarra den landarea Europan landatu, ez baita ondo haziko. # '''Haziaren kalitatea bermatzea:''' Honetarako kalitate handiko haziak aukeratu behar dira: genetikoki, fisikoki, fisiologikoki eta [[Osasun|osasunari]] dagokionez onak direnak. Baratxuriaren kasuan, hazia beste landare batetik hartutako alea da eta hortik egiten da aukeraketa. # '''Landatze-garaia:''' Ahalik eta goiztiarrena izan behar du, baina alea modu egokienean izanda. Urritik azarora eta otsailetik martxora bitartekoak izaten dira landatzeko bi garai aproposenak. # '''Landatze sakonera eta sistema:''' Baratxuri aleak 4-6 zentimetroko sakonerara landatzea gomendatzen da. Sistemari dagokionez, hainbat ezberdin daude: ilara sinpleak eta ilara askotarikoak, hau da, denak jarraian landatzea edo 2,3 edo 4ko blokeetan. # '''Ureztatzea:''' Hasiera batean sarritan ureztatzea gomendatzen da, 2 egunero. Ondoren, landatu eta 30 egunetara, nahikoa izango da bost egunero ureztatzearekin. 90 egunetara, nahikoa izango da zazpi egunero ureztatzearekin eta 120 egunetara ureztatzeari utzi beharko zaio bulbak ondo lehortu daitezen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Indicaciones para un correcto riego del ajo: recomendaciones|data=2015-07-07|url=https://www.traxco.es/blog/tecnologia-del-riego/riego-del-ajo|sartze-data=2022-05-12}}</ref> == Erabilerak == Baratxuriak erabilera ugari izan ditu historian zehar eta gaur egun ere erabilera ugari izan ditzake; baina, bi hauek dira erabilera nagusiak: === Sukaldean === [[Fitxategi:Garlic Press and Garlic.jpg|thumb|235x235px|Baratxuria sukaldean]] Erraboil usaintsu hau [[Sukalde|sukaldean]] gehien erabiltzen den ongarrietako bat da. [[Saltsa|Saltsetan]], [[Zopa|zopetan]], arrainetan, itsaskietan, [[Haragi|haragietan]] eta [[Ozpin|ozpinetan]] erabiltzen da eta ospe handia du nazioarteko sukaldaritzan. Gainera, [[Giza gorputz|giza gorputzerako]] oso onak diren propietateak ditu; baina, hala ere, jende askok ez du jaten usain handia eta iraunkorra duelako eta digestio zaileko elikagaia delako.<ref>{{Erreferentzia|izena=Juan Carlos Martínez|abizena=Frías|izenburua=Propagación y técnicas de cultivo del Ajo (Allium sativum)|hizkuntza=Spanish|data=2012-11-26|url=https://vinculando.org/mercado/agroindustria/propagacion-y-tecnicas-de-cultivo-del-ajo-allium-sativum.html|aldizkaria=Revista Vinculando|sartze-data=2022-05-12}}</ref> Baratxuria era guztira kontsumitu daiteke, [[Egosi|egosita]], gordinik edota [[Frijitu|frijituta]]. Baratxuri gordin osoa eta zuritua zuzenean ogiaren gainen igurtzi ohi da zaporea emateko, horrez gain, saltsetarako ere erabiltzen da. Zatituz gero, oso erabilgarriak dira barazki gordinekin batera jateko adibidez. Ale zatitu egosia gehiago erabiltzen da arrainetan, haragietan, patatekin batera edota [[Onddo|onddoetan]]. Azkenik, Ale oso eta egosia egokia da [[Erregosi|erregosietan]], gisatuetan edota zopetan.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Ajo ⋆ Larousse Cocina|hizkuntza=es-ES|url=https://laroussecocina.mx/palabra/ajo/|aldizkaria=Larousse Cocina|sartze-data=2022-05-12}}</ref> [[Fitxategi:Tacuinum sanitatis-garlic.jpg|thumb|271x271px|Baratxuriaren presentzia garai zaharretan.]] === Medikuntzan === Baratxuria herri-medikuntzan garai zaharretik erabilia izan den landarea da, eta farmakoen erabileraren aldizkatze naturala izaten jarraitzen du gaur egun ere. Sufrean aberatsak diren [[Antioxidatzaile|antioxidatzaileak]] ditu, adibidez alizina. Honez gain beste propietate [[terapeutiko]] asko ditu, eta hauek dira nabarmenenak: * Dagoen [[antiseptiko]] eta antibiotiko naturalik onena da, [[Infekzio|infekzioen]] aurkako aliatu bikaina. * [[Toxina|Toxinak]] organismotik kentzen laguntzen du eta [[Heste|hesteetako]] flora sortzen eta birsortzen laguntzen du. * [[Odol|Odolaren]] [[Zirkulazio-aparatu|zirkulazioa]] hobetzen du, antikoagulatzailea delako. * [[Sukar|Sukarra]] jaisten laguntzen du.<ref>{{erreferentzia|izena=Dra. Dª. Ana Haro García|izenburua=Valor nutritivo del ajo|url=https://www.lechepuleva.es/aprende-a-cuidarte/tu-alimentacion-de-la-a-z/a/ajo}}</ref> Horrez gain, ona da ere [[Gibel|gibelarentzat]], [[Birika|birikentzat]] eta [[kolesterol]] mailaren erregulazioarentzat.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Ajo: propiedades, beneficios y valor nutricional|hizkuntza=es|data=2018-07-05|url=https://www.lavanguardia.com/comer/materia-prima/20180705/45652499122/ajo-propiedades-beneficios.html|aldizkaria=La Vanguardia|sartze-data=2022-05-12}}</ref> == Herrialde exportatzaileenak == Baratxuria munduan gehien erabiltzen den fruitutako bat da. Gainera, bere egokitzapen errazari eta ezaugarri agronomikoei esker, ekoizpena eskualde desberdinetara zabaldu da eta lurralde askotan ikus dezakegu. Gaur egun, [[Txinako Herri Errepublika|Txina]], [[India]], [[Bangladesh]], [[Hego Korea|Koreako Errepublika]] eta [[Egipto]] dira ekoizpenean gehien nabarmentzen diren herrialdeak, munduko produkzioaren % 93 baitute. [[Fitxategi:Countries by garlic production in 2016.png|thumb|266x266px|2016. urtean baratxuriaren produkzioa munduan zehar]] Ondoren, Espainia da baratxuri gehien ekoizten duen hurrengo herrialdea, eta Hego Amerikan ere produkzioa handia da, bereziki [[Argentina]], [[Brasil]] eta [[Peru|Perun]]. <ref>{{erreferentzia|izena=Dena Maria Camarena, Lizbeth Salgado-Beltran eta Alma Velarde-Mendívil|urtea=2021|izenburua=Preferences towards the brand and origin of garlic (Allium sativum L.)}}</ref> Exportazioari dagokionez, aldaketa ugari egon dira jaki honen merkatuan azken sei hamarkadetan. Hau, bereziki, Txinaren ekoizpenaren hazkundearengatik eta merkataratzearengatik izan da. Txinak 1960. urtean munduko baratxuriaren %70a ekoizten zuen jada, baina produktu hau ez zegoen merkatuan herrialdeko erregimen [[Autarkiko|autarkikoarengatik]]. 80. hamarkadan, aldiz, produktu asiar hau merkatura sartzeak eragin handia izan zuen eta izaten jarraitzen du gainontzeko herrialdeengan. [[Frantzia]], [[Italia]], Argentina eta beste zenbait herrialdeetan exportazioak nabarmen gutxitu ziren eta Txina munduko exportazioaren %57a osatzera iritsi zen. Espainian, ez zen gauza bera gertatu, beti izan baitute produktu honen merkataretze-kuota altua.<ref>{{erreferentzia|izena=Francisco M. Parejo Moruno, Esteban Cruz Hidalgo y José F. Rangel Preciado|urtea=2019|izenburua=LA INSERCIÓN DEL AJO CHINO EN EL MERCADO MUNDIAL. UNA PRIMERA APROXIMACIÓN, 1960-2014|url=http://repositori.uji.es/xmlui/bitstream/handle/10234/184818/DT-SEHA%201905.pdf?sequence=1&isAllowed=y}}</ref> {| class="wikitable" |+ | colspan="2" |'''Munduko baratxuri ekoizle handienak - FAOSTAT 2019''' <ref>{{Erreferentzia|izenburua=FAOSTAT|url=https://www.fao.org/faostat/es/#data/QCL|aldizkaria=www.fao.org|sartze-data=2022-05-13}}</ref> |- |'''Herrialdea''' |'''Produkzioa''' |- |{{bandera|Txina}} |23.300.000 |- |{{bandera|India}} |2.910.000 |- |{{bandera|Bangladesh}} |470.000 |- |{{bandera|Hego Korea}} |380.000 |- |{{bandera|Egipto}} |320.000 |- |{{bandera|Espainia}} |273.476 |- |{{bandera|Ameriketako Estatu Batuak}} |260.340 |} == Osagarri nutritiboak == Mediterraneoko kultura askotako sukaldaritzan baratxuria oso maiz erabiltzen den arren, eguneroko dietan duen garrantzia ez da oso handia. Hau, kopuru txikietan eta laguntzaile gisa erabiltzen delako gertatzen da, ez da [[elikagai]] nagusi gisa erabiltzen. Jaki honen propietate nutritiboei dagokionez baratxuriaren zati jangarriaren % 30 inguru karbohidratoz osatuta dago eta % 6 inguru [[Proteina|proteinaz.]] [[Mineral]] eta [[bitamina]] batzuen edukia ere interesgarria da, %7,8. [[Fitxategi:Alliin.svg|thumb|347x347px|Aliina]] Baratxuriak ere osagai [[bioaktibo]] garrantzitsu asko ditu. Ikertzaile gehienek uste dute baratxuriak osasunari dakarzkion onuren gakoa konposatu azukreztatu ugari izatea dela. Elikagai honek, konposatu hauei dagokionez, beste edozein [[Barazki|barazkik]] baino askoz gehiago ditu. Hauek dira konposatu azukreztatu hauen adibide batzuk: aliina, ajoenoa, [[alizina]], alil mercaptanoa, dialilo sulfuroa eta S-alil-zisteina besteak beste.<ref>{{Erreferentzia|izena=L. Jacinto|abizena=García Gómez|izenburua=Revisión: Efectos cardiovasculares del ajo (Allium sativum)|orrialdeak=219–229|hizkuntza=es|abizena2=Sánchez-Muniz|izena2=Francisco J.|data=2000-09|url=http://ve.scielo.org/scielo.php?script=sci_abstract&pid=S0004-06222000000300002&lng=es&nrm=iso&tlng=es|aldizkaria=Archivos Latinoamericanos de Nutrición|alea=3|zenbakia=50|issn=0004-0622|sartze-data=2022-05-12}}</ref> == Errezetak == [[Fitxategi:Baratxuri zopa.jpg|thumb|Baratxuri-zopa|242x242px]] === Baratxuri-zopa === # [[Oliba olio|Olioa]] [[lapiko]] batean jarri, su eztian. # [[Pipermin]] lehorra eta baratxuri aleak ezarri. # Zopako [[Ogi|ogia]] gaineratu, labanaz xerra mehe finetan zatitu eta gero. # 10 bat minutu ondoren, piperrhautsa erantsi. # Une batez gorritzen utzi eta [[tomate]] saltsa, piper-mamia eta [[ur]] beroa gaineratu. # [[Gatz arrunt|Gatz]] pixka bat bota eta su eztian egosi guztia beste 15-20 minutuan. # Azkenik, pausatzen utzi behar bezala loditu arte.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=BARATXURI ZOPA|hizkuntza=eu|url=http://www.sukaldean.com/209/baratxuri-zopa|aldizkaria=www.sukaldean.com|sartze-data=2022-05-12}}</ref> [[Fitxategi:Patatas ali-oli-2011.JPG|thumb|239x239px|Patatak ali-oli saltsarekin]] === Ali-oli saltsa === # Sartu [[Irabiagailu|irabiagailuaren]] ontzian baratxuri aleak, [[Arrautza|arrautzak]], gatza, olioa eta [[Limoi zuku|limoi zukua]]. # Ondoren, irabiagailua hondoraino sartu eta martxan jarri mugimendurik egin gabe. # Saltsa beheko aldetik emultsionatzen hasten denean irabiagailua gorantz eta beherantz mugitu. # Horrela, saltsa lodi eta [[homogeneoa]] geratzen denean [[plater]] batera atera eta amaitutzat emango dugu.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Salsa alioli casera|hizkuntza=es|data=2014-08-20|url=https://www.recetasdeescandalo.com/salsa-alioli-casera/|aldizkaria=Recetas de Escándalo|sartze-data=2022-05-12}}</ref> == Ikus, gainera == * [[Baratxuri-zopa]] * [[Alizina]] * [[Baratxuri eguna]], [[Faltzes]]en ospatzen diren egunak. == Erreferentziak == {{erreferentzia_zerrenda|30em}} == Kanpo estekak == * [http://www.allium.kpr-eshop.eu/eu/ Baratxuri barietatearen atlasa] {{autoritate kontrola}} {{Usain-belar eta espeziak}} [[Kategoria:Allium]] [[Kategoria:Sustrai jangarriak]] [[Kategoria:Sendabelarrak]] [[Kategoria:Euskal Herriko gastronomia]] [[Kategoria:Barazkiak]] [[Kategoria:Usain-belarrak]] [[Kategoria:Lineok deskribatutako taxonak]] [[Kategoria:1753. urtean deskribatutako landareak]] </textarea><div class="templatesUsed"><div class="mw-templatesUsedExplanation"><p>Orri honetan erabilitako txantiloiak: </p></div><ul> <li><a href="/wiki/Txantiloi:((" title="Txantiloi:((">Txantiloi:((</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:((&action=edit" title="Txantiloi:((">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:))" title="Txantiloi:))">Txantiloi:))</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:))&action=edit" title="Txantiloi:))">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Autoritate_kontrola" title="Txantiloi:Autoritate kontrola">Txantiloi:Autoritate kontrola</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Autoritate_kontrola&action=edit" title="Txantiloi:Autoritate kontrola">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Autoritate_kontrola/styles.css" title="Txantiloi:Autoritate kontrola/styles.css">Txantiloi:Autoritate kontrola/styles.css</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Autoritate_kontrola/styles.css&action=edit" title="Txantiloi:Autoritate kontrola/styles.css">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Bandera" title="Txantiloi:Bandera">Txantiloi:Bandera</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Bandera&action=edit" title="Txantiloi:Bandera">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Clear" title="Txantiloi:Clear">Txantiloi:Clear</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Clear&action=edit" title="Txantiloi:Clear">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Erreferentzia" title="Txantiloi:Erreferentzia">Txantiloi:Erreferentzia</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Erreferentzia&action=edit" title="Txantiloi:Erreferentzia">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Erreferentzia/loturak" title="Txantiloi:Erreferentzia/loturak">Txantiloi:Erreferentzia/loturak</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Erreferentzia/loturak&action=edit" title="Txantiloi:Erreferentzia/loturak">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Erreferentzia/oinarria" title="Txantiloi:Erreferentzia/oinarria">Txantiloi:Erreferentzia/oinarria</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Erreferentzia/oinarria&action=edit" title="Txantiloi:Erreferentzia/oinarria">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Erreferentzia_zerrenda" title="Txantiloi:Erreferentzia zerrenda">Txantiloi:Erreferentzia zerrenda</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Erreferentzia_zerrenda&action=edit" title="Txantiloi:Erreferentzia zerrenda">jatorria ikusi</a>) (babestua)</li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Es" title="Txantiloi:Es">Txantiloi:Es</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Es&action=edit" title="Txantiloi:Es">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Es-ES" class="mw-redirect" title="Txantiloi:Es-ES">Txantiloi:Es-ES</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Es-ES&action=edit" class="mw-redirect" title="Txantiloi:Es-ES">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Eu" title="Txantiloi:Eu">Txantiloi:Eu</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Eu&action=edit" title="Txantiloi:Eu">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Herrialde_bandera2" title="Txantiloi:Herrialde bandera2">Txantiloi:Herrialde bandera2</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Herrialde_bandera2&action=edit" title="Txantiloi:Herrialde bandera2">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Herrialde_info_Ameriketako_Estatu_Batuak" title="Txantiloi:Herrialde info Ameriketako Estatu Batuak">Txantiloi:Herrialde info Ameriketako Estatu Batuak</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Herrialde_info_Ameriketako_Estatu_Batuak&action=edit" title="Txantiloi:Herrialde info Ameriketako Estatu Batuak">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Herrialde_info_Bangladesh" title="Txantiloi:Herrialde info Bangladesh">Txantiloi:Herrialde info Bangladesh</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Herrialde_info_Bangladesh&action=edit" title="Txantiloi:Herrialde info Bangladesh">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Herrialde_info_Egipto" title="Txantiloi:Herrialde info Egipto">Txantiloi:Herrialde info Egipto</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Herrialde_info_Egipto&action=edit" title="Txantiloi:Herrialde info Egipto">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Herrialde_info_Espainia" title="Txantiloi:Herrialde info Espainia">Txantiloi:Herrialde info Espainia</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Herrialde_info_Espainia&action=edit" title="Txantiloi:Herrialde info Espainia">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Herrialde_info_Hego_Korea" title="Txantiloi:Herrialde info Hego Korea">Txantiloi:Herrialde info Hego Korea</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Herrialde_info_Hego_Korea&action=edit" title="Txantiloi:Herrialde info Hego Korea">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Herrialde_info_India" title="Txantiloi:Herrialde info India">Txantiloi:Herrialde info India</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Herrialde_info_India&action=edit" title="Txantiloi:Herrialde info India">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Herrialde_info_Txina" title="Txantiloi:Herrialde info Txina">Txantiloi:Herrialde info Txina</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Herrialde_info_Txina&action=edit" title="Txantiloi:Herrialde info Txina">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Hizkuntza_azalpena" title="Txantiloi:Hizkuntza azalpena">Txantiloi:Hizkuntza azalpena</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Hizkuntza_azalpena&action=edit" title="Txantiloi:Hizkuntza azalpena">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Hlist/styles.css" title="Txantiloi:Hlist/styles.css">Txantiloi:Hlist/styles.css</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Hlist/styles.css&action=edit" title="Txantiloi:Hlist/styles.css">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Infotaula" title="Txantiloi:Infotaula">Txantiloi:Infotaula</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Infotaula&action=edit" title="Txantiloi:Infotaula">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Navbox" title="Txantiloi:Navbox">Txantiloi:Navbox</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Navbox&action=edit" title="Txantiloi:Navbox">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Spanish" class="mw-redirect" title="Txantiloi:Spanish">Txantiloi:Spanish</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Spanish&action=edit" class="mw-redirect" title="Txantiloi:Spanish">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Taxotaula/autoritatea" title="Txantiloi:Taxotaula/autoritatea">Txantiloi:Taxotaula/autoritatea</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Taxotaula/autoritatea&action=edit" title="Txantiloi:Taxotaula/autoritatea">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Taxotaula/autoritatea/animalia" title="Txantiloi:Taxotaula/autoritatea/animalia">Txantiloi:Taxotaula/autoritatea/animalia</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Taxotaula/autoritatea/animalia&action=edit" title="Txantiloi:Taxotaula/autoritatea/animalia">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Taxotaula_automatikoa" title="Txantiloi:Taxotaula automatikoa">Txantiloi:Taxotaula automatikoa</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Taxotaula_automatikoa&action=edit" title="Txantiloi:Taxotaula automatikoa">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Taxotaula_automatikoa/Taxoi_formatoa" title="Txantiloi:Taxotaula automatikoa/Taxoi formatoa">Txantiloi:Taxotaula automatikoa/Taxoi formatoa</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Taxotaula_automatikoa/Taxoi_formatoa&action=edit" title="Txantiloi:Taxotaula automatikoa/Taxoi formatoa">aldatu</a>) </li><li><a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Track/wikidata/labelshow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Txantiloi:Track/wikidata/labelshow (sortu gabe)">Txantiloi:Track/wikidata/labelshow</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Track/wikidata/labelshow&action=edit" class="new" title="Txantiloi:Track/wikidata/labelshow (sortu gabe)">aldatu</a>) </li><li><a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Track/wikidata/upto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Txantiloi:Track/wikidata/upto (sortu gabe)">Txantiloi:Track/wikidata/upto</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Track/wikidata/upto&action=edit" class="new" title="Txantiloi:Track/wikidata/upto (sortu gabe)">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Usain-belar_eta_espeziak" title="Txantiloi:Usain-belar eta espeziak">Txantiloi:Usain-belar eta espeziak</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Usain-belar_eta_espeziak&action=edit" title="Txantiloi:Usain-belar eta espeziak">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:Zutabe-zabalera" title="Txantiloi:Zutabe-zabalera">Txantiloi:Zutabe-zabalera</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:Zutabe-zabalera&action=edit" title="Txantiloi:Zutabe-zabalera">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Txantiloi:%C2%B7" title="Txantiloi:·">Txantiloi:·</a> (<a href="/w/index.php?title=Txantiloi:%C2%B7&action=edit" title="Txantiloi:·">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Modulu:Arguments" title="Modulu:Arguments">Modulu:Arguments</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Arguments&action=edit" title="Modulu:Arguments">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Modulu:Autoritate_kontrola" title="Modulu:Autoritate kontrola">Modulu:Autoritate kontrola</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Autoritate_kontrola&action=edit" title="Modulu:Autoritate kontrola">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Modulu:Declension" title="Modulu:Declension">Modulu:Declension</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Declension&action=edit" title="Modulu:Declension">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Modulu:Delink" title="Modulu:Delink">Modulu:Delink</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Delink&action=edit" title="Modulu:Delink">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Modulu:Infobox" title="Modulu:Infobox">Modulu:Infobox</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Infobox&action=edit" title="Modulu:Infobox">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Modulu:Navbar" title="Modulu:Navbar">Modulu:Navbar</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Navbar&action=edit" title="Modulu:Navbar">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Modulu:Navbar/configuration" title="Modulu:Navbar/configuration">Modulu:Navbar/configuration</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Navbar/configuration&action=edit" title="Modulu:Navbar/configuration">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Modulu:Navbar/styles.css" title="Modulu:Navbar/styles.css">Modulu:Navbar/styles.css</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Navbar/styles.css&action=edit" title="Modulu:Navbar/styles.css">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Modulu:Navbox" title="Modulu:Navbox">Modulu:Navbox</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Navbox&action=edit" title="Modulu:Navbox">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Modulu:Navbox/configuration" title="Modulu:Navbox/configuration">Modulu:Navbox/configuration</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Navbox/configuration&action=edit" title="Modulu:Navbox/configuration">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Modulu:Navbox/styles.css" title="Modulu:Navbox/styles.css">Modulu:Navbox/styles.css</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Navbox/styles.css&action=edit" title="Modulu:Navbox/styles.css">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Modulu:No_globals" title="Modulu:No globals">Modulu:No globals</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:No_globals&action=edit" title="Modulu:No globals">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Modulu:Wikidata" title="Modulu:Wikidata">Modulu:Wikidata</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Wikidata&action=edit" title="Modulu:Wikidata">jatorria ikusi</a>) (erdi-babestua)</li><li><a href="/wiki/Modulu:Wikidata/debug" title="Modulu:Wikidata/debug">Modulu:Wikidata/debug</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Wikidata/debug&action=edit" title="Modulu:Wikidata/debug">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Modulu:Wikidata/i18n" title="Modulu:Wikidata/i18n">Modulu:Wikidata/i18n</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Wikidata/i18n&action=edit" title="Modulu:Wikidata/i18n">aldatu</a>) </li><li><a href="/wiki/Modulu:Wikidata/labels" title="Modulu:Wikidata/labels">Modulu:Wikidata/labels</a> (<a href="/w/index.php?title=Modulu:Wikidata/labels&action=edit" title="Modulu:Wikidata/labels">aldatu</a>) </li></ul></div><p id="mw-returnto"><a href="/wiki/Baratxuri" title="Baratxuri">Baratxuri</a>(e)ra itzuli.</p> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget \"ErrefAurrebista\" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See \u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetak\u003E.");});</script><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Baratxuri">https://eu.wikipedia.org/wiki/Baratxuri</a>"(e)tik eskuratuta</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks catlinks-allhidden" data-mw="interface"></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Pribazitate politika</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Laguntza:Wikipediari_buruz">Wikipediari buruz</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Erantzukizunen_mugaketa_orokorra">Lege oharra</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Garatzaileak</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eu.wikipedia.org">Estatistikak</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie adierazpena</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eu.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Baratxuri&action=edit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mugikorreko bista</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-qfk9f","wgBackendResponseTime":214,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.004","walltime":"0.005","ppvisitednodes":{"value":17,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":716,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":2,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 0.000 1 -total"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-qfk9f","timestamp":"20241124032752","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>