CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Մասաչուսեթս - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"97f2bda0-af01-4b0c-aecd-b2a333ebd565","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Մասաչուսեթս","wgTitle":"Մասաչուսեթս","wgCurRevisionId":9468969,"wgRevisionId":9468969,"wgArticleId":4536,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Չաշխատող արտաքին հղում պարունակող հոդվածներ","Վիքիպեդիա:Վիքիդատայի հայերեն չթարգմանված տարրեր պարունակող հոդվածներ","Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով","Քարտեզներով էջեր", "Մասաչուսեթս","1788 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ","ԱՄՆ-ի նահանգներ","Նախկին բրիտանական գաղութներ"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Մասաչուսեթս","wgRelevantArticleId":4536,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Մասսաչուսեթս","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgInternalRedirectTargetUrl": "/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD","wgCoordinates":{"lat":42.3,"lon":-71.8},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q771","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.kartographer.style":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready", "skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","ext.kartographer.link","mediawiki.page.gallery","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface", "ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.kartographer.style%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Massachusetts.svg/1200px-Flag_of_Massachusetts.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="720"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Massachusetts.svg/800px-Flag_of_Massachusetts.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Massachusetts.svg/640px-Flag_of_Massachusetts.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="384"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Մասաչուսեթս - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Մասաչուսեթս rootpage-Մասաչուսեթս skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Պատմություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Պատմություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Պատմություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Պատմություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Աշխարհագրություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Աշխարհագրություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Աշխարհագրություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Աշխարհագրություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Էկոնոմիկա" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Էկոնոմիկա"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Էկոնոմիկա</span> </div> </a> <ul id="toc-Էկոնոմիկա-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ժողովրդական_տեղեկություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ժողովրդական_տեղեկություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Ժողովրդական տեղեկություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ժողովրդական_տեղեկություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Վարչական_կառուցվածք" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Վարչական_կառուցվածք"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Վարչական կառուցվածք</span> </div> </a> <ul id="toc-Վարչական_կառուցվածք-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Օրենքներ_և_կառավարում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Օրենքներ_և_կառավարում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Օրենքներ և կառավարում</span> </div> </a> <ul id="toc-Օրենքներ_և_կառավարում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Կրթություն_և_գիտություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Կրթություն_և_գիտություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Կրթություն և գիտություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Կրթություն_և_գիտություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տրանսպորտ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տրանսպորտ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Տրանսպորտ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Տրանսպորտ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Տրանսպորտ subsection</span> </button> <ul id="toc-Տրանսպորտ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Տարածաշրջանային_հասարակական_փոխադրամիջոցներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Տարածաշրջանային_հասարակական_փոխադրամիջոցներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Տարածաշրջանային հասարակական փոխադրամիջոցներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Տարածաշրջանային_հասարակական_փոխադրամիջոցներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Լաստանավ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Լաստանավ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Լաստանավ</span> </div> </a> <ul id="toc-Լաստանավ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Երկաթուղային_բեռնափոխադրումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Երկաթուղային_բեռնափոխադրումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Երկաթուղային բեռնափոխադրումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Երկաթուղային_բեռնափոխադրումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Օդային_ծառայություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Օդային_ծառայություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.4</span> <span>Օդային ծառայություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Օդային_ծառայություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Տեսարժան_վայրեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տեսարժան_վայրեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Տեսարժան վայրեր</span> </div> </a> <ul id="toc-Տեսարժան_վայրեր-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Տես_նաև" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Տես_նաև"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Տես նաև</span> </div> </a> <ul id="toc-Տես_նաև-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Մասաչուսեթս</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 191 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-191" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">191 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9B%E1%88%A3%E1%89%B9%E1%88%B0%E1%89%B5%E1%88%B5" title="ማሣቹሰትስ – ամհարերեն" lang="am" hreflang="am" data-title="ማሣቹሰትስ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ամհարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – արագոներեն" lang="an" hreflang="an" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="արագոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/M%C3%A6s%C4%8B%C5%ABtsits" title="Mæsċūtsits – հին անգլերեն" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Mæsċūtsits" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="հին անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B4%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%B3" title="ماساتشوستس – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ماساتشوستس" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A1%DC%90%DC%A3%DC%90%DC%AC%DC%AB%DC%98%DC%A3%DC%AC%DC%A3" title="ܡܐܣܐܬܫܘܣܬܣ – արամեերեն" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܡܐܣܐܬܫܘܣܬܣ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="արամեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%AA%D8%B3" title="ماساشوسيتس – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="ماساشوسيتس" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B4%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%B3" title="ماساتشوستس – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ماساتشوستس" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Massachusetts_suyu" title="Massachusetts suyu – այմարա" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Massachusetts suyu" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="այմարա" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Massa%C3%A7usets" title="Massaçusets – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Massaçusets" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%86%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="ماساچوست – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ماساچوست" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – բալիերեն" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="բալիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Masa%C4%8Dusetsos" title="Masačusetsos – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Masačusetsos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Масачусетс – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Масачусетс" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D1%8D%D1%82%D1%81" title="Масачусэтс – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Масачусэтс" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D0%B7%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Масачузетс – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Масачузетс" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%88%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="मैसाचुसेट्स – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="मैसाचुसेट्स" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Masajuset" title="Masajuset – բիսլամա" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Masajuset" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="բիսլամա" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%9A%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%87%E0%A6%9F%E0%A6%B8" title="ম্যাসাচুসেটস – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ম্যাসাচুসেটস" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%9A%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%87%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E2%80%8C%E0%A6%B8" title="ম্যাসাচুসেট্‌স – Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="ম্যাসাচুসেট্‌স" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – չեչեներեն" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="չեչեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – սեբուերեն" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="սեբուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%BA%E1%8F%8C%E1%8F%A7%E1%8F%8E%E1%8F%97" title="ᎺᏌᏧᏎᏗ – չերոկի" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎺᏌᏧᏎᏗ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="չերոկի" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%86%D9%88%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D8%B3" title="ماساچووسیتس – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ماساچووسیتس" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – կորսիկերեն" lang="co" hreflang="co" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="կորսիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Massa%C3%A7usets" title="Massaçusets – ղրիմյան թուրքերեն" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Massaçusets" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ղրիմյան թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%B0%D1%87%D0%BE%D1%83%D1%81%D1%94%D1%82%D1%81%D1%8A" title="Масачоусєтсъ – սլավոներեն, եկեղեցական" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Масачоусєтсъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="սլավոներեն, եկեղեցական" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – չուվաշերեն" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="չուվաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CF%83%CE%B1%CF%87%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%AD%CF%84%CE%B7" title="Μασαχουσέτη – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Μασαχουσέτη" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Masa%C4%89useco" title="Masaĉuseco – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Masaĉuseco" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%86%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="ماساچوست – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="ماساچوست" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ֆիջիերեն" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="ֆիջիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ֆարյորերեն" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ֆարյորերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – հյուսիսային ֆրիզերեն" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="հյուսիսային ֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – արևմտաֆրիզերեն" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="արևմտաֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – գագաուզերեն" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="գագաուզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – շոտլանդական գաելերեն" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="շոտլանդական գաելերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%BC%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%84%F0%90%8D%83%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%BF%F0%90%8D%83%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%84%F0%90%8D%83" title="𐌼𐌰𐌹𐍃𐌰𐌹𐍄𐍃𐌹𐌿𐍃𐌰𐌹𐍄𐍃 – գոթերեն" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌼𐌰𐌹𐍃𐌰𐌹𐍄𐍃𐌹𐌿𐍃𐌰𐌹𐍄𐍃" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="գոթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – մեներեն" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="մեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – հաուսա" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="հաուսա" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Makakukeka" title="Makakukeka – հավայիերեն" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Makakukeka" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="հավայիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A1%D7%A6%27%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A1" title="מסצ'וסטס – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="מסצ'וסטס" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%88%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="मैसाचुसेट्स – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मैसाचुसेट्स" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Masachos%C3%A8t" title="Masachosèt – խառնակերտ հայիթերեն" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Masachosèt" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="խառնակերտ հայիթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D6%81" title="Մասաչուսեց – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Մասաչուսեց" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ինտերլինգուա" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ինտերլինգուա" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ինտերլինգուե" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ինտերլինգուե" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/M%C3%A1s%C3%A1chus%E1%BA%B9ts" title="Másáchusẹts – իգբո" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Másáchusẹts" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="իգբո" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Masitchusat" title="Masitchusat – Inupiaq" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Masitchusat" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="Inupiaq" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – իլոկերեն" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="իլոկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – իդո" lang="io" hreflang="io" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="իդո" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%92%AB%E1%93%B5%E1%93%B2%E1%93%B0%E1%91%A6%E1%94%85" title="ᒫᓵᓲᓰᑦᔅ – ինուկտիտուտ" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᒫᓵᓲᓰᑦᔅ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="ինուկտիտուտ" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%9E%E3%82%B5%E3%83%81%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BB%E3%83%83%E3%83%84%E5%B7%9E" title="マサチューセッツ州 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="マサチューセッツ州" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ճավայերեն" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ճավայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%98" title="მასაჩუსეტსი – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მასაჩუსეტსი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Masacus%C9%9Bt%C9%A9s%C9%A9" title="Masacusɛtɩsɩ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Masacusɛtɩsɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A7%A4%EC%82%AC%EC%B6%94%EC%84%B8%EC%B8%A0%EC%A3%BC" title="매사추세츠주 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="매사추세츠주" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – կոռներեն" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="կոռներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Massachusetta" title="Massachusetta – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Massachusetta" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – լադինո" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="լադինո" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – լիմբուրգերեն" lang="li" hreflang="li" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="լիմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%A5%E0%BA%B1%E0%BA%94%E0%BB%81%E0%BA%A1%E0%BA%AA%E0%BA%8A%E0%BA%B2%E0%BA%8A%E0%BA%B9%E0%BB%80%E0%BA%8A%E0%BA%95%E0%BA%AA%E0%BB%8C" title="ລັດແມສຊາຊູເຊຕສ໌ – լաոսերեն" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ລັດແມສຊາຊູເຊຕສ໌" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="լաոսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Masa%C4%8Dusetsas" title="Masačusetsas – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Masačusetsas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Masa%C4%8D%C5%ABsetsa" title="Masačūsetsa – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Masačūsetsa" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9A%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="म्यासेचुसेट्स – մայթիլի" lang="mai" hreflang="mai" data-title="म्यासेचुसेट्स" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="մայթիլի" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – մալգաշերեն" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="մալգաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Mahakureta" title="Mahakureta – մաորի" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Mahakureta" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="մաորի" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Масачусетс – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Масачусетс" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="മസാച്യുസെറ്റ്സ് – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മസാച്യുസെറ്റ്സ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%82%D1%81" title="Массачусеттс – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Массачусеттс" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%83%EA%AF%A5%EA%AF%81%EA%AF%81%EA%AF%A5%EA%AF%86%EA%AF%A8%EA%AF%81%EA%AF%A6%EA%AF%A0%EA%AF%A0%EA%AF%AD%EA%AF%81" title="ꯃꯥꯁꯁꯥꯆꯨꯁꯦꯠꯠ꯭ꯁ – մանիպուրի" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯃꯥꯁꯁꯥꯆꯨꯁꯦꯠꯠ꯭ꯁ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="մանիպուրի" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%85%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="मॅसेच्युसेट्स – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="मॅसेच्युसेट्स" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – արևմտամարիերեն" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="արևմտամարիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%86%E1%80%AC%E1%80%81%E1%80%BB%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%86%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%8A%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%BA" title="မက်ဆာချူးဆက်ပြည်နယ် – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="မက်ဆာချူးဆက်ပြည်နယ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%86%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="ماساچوست – մազանդարաներեն" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="ماساچوست" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="մազանդարաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ստորին գերմաներեն" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ստորին գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ստորին սաքսոներեն" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ստորին սաքսոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9A%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="म्यासेचुसेट्स – նեպալերեն" lang="ne" hreflang="ne" data-title="म्यासेचुसेट्स" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="նեպալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="म्यासेच्युसेत्स – նեվարերեն" lang="new" hreflang="new" data-title="म्यासेच्युसेत्स" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="նեվարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – օսերեն" lang="os" hreflang="os" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="օսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%88%E0%A8%B8%E0%A8%BE%E0%A8%9A%E0%A9%82%E0%A8%B8%E0%A8%9F%E0%A8%B8" title="ਮੈਸਾਚੂਸਟਸ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਮੈਸਾਚੂਸਟਸ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – պամպանգաերեն" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="պամպանգաերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – պապյամենտո" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="պապյամենտո" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – պիկարդերեն" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="պիկարդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="म्यासेच्युसेट्स – պալի" lang="pi" hreflang="pi" data-title="म्यासेच्युसेट्स" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="պալի" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – պիեմոնտերեն" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="պիեմոնտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DA%86%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%B9%D8%B3" title="میساچیوسٹس – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="میساچیوسٹس" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%86%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="ماساچوست – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ماساچوست" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Massachusetts_suyu" title="Massachusetts suyu – կեչուա" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Massachusetts suyu" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="կեչուա" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ռոմանշերեն" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="ռոմանշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D0%B7%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачузетс – ռուսիներեն" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Массачузетс" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ռուսիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A4%9A%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E2%80%8D%E0%A4%B8" title="मासचुसेट्‍स – սանսկրիտ" lang="sa" hreflang="sa" data-title="मासचुसेट्‍स" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="սանսկրիտ" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – սարդիներեն" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="սարդիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – սիցիլիերեն" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="սիցիլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – շոտլանդերեն" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="շոտլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A6%D8%B3%D8%A7%DA%86%D9%88%D8%B3%D9%BD%D8%B3" title="مئساچوسٽس – սինդհի" lang="sd" hreflang="sd" data-title="مئساچوسٽس" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="սինդհի" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – հյուսիսային սաամի" lang="se" hreflang="se" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="հյուսիսային սաամի" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ինարի սաամի" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ինարի սաամի" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Masa%C3%A7usec" title="Masaçusec – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Masaçusec" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Масачусетс – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Масачусетс" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%9A%E0%AE%9A%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AF%82%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%B8%E0%AF%8D" title="மாசச்சூசெட்ஸ் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மாசச்சூசெட்ஸ்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%9A%E0%B1%82%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="మాసెచూసెట్స్ – թելուգու" lang="te" hreflang="te" data-title="మాసెచూసెట్స్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="թելուգու" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – տաջիկերեն" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="տաջիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B9%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="รัฐแมสซาชูเซตส์ – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="รัฐแมสซาชูเซตส์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Massacusets" title="Massacusets – թալիշերեն" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Massacusets" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="թալիշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/Massachus%C3%A9ts_Shitati" title="Massachuséts Shitati – ույղուրերեն" lang="ug" hreflang="ug" data-title="Massachuséts Shitati" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ույղուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" title="Массачусетс – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Массачусетс" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DA%86%D9%88%D8%B3%D9%B9%D8%B3" title="میساچوسٹس – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="میساچوسٹس" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Massachusets" title="Massachusets – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Massachusets" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – վենետերեն" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="վենետերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – արևմտաֆլամանդերեն" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="արևմտաֆլամանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – վոլապյուկ" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="վոլապյուկ" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%A9%AC%E8%90%A8%E8%AF%B8%E5%A1%9E" title="马萨诸塞 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="马萨诸塞" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/IMasetshusethi" title="IMasetshusethi – քոսա" lang="xh" hreflang="xh" data-title="IMasetshusethi" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="քոսա" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%98" title="მასაჩუსეტსი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მასაჩუსეტსი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%90%D7%A1%D7%90%D7%98%D7%A9%D7%95%D7%A1%D7%A2%D7%98%D7%A1" title="מאסאטשוסעטס – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="מאסאטשוסעטס" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – յորուբա" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="յորուբա" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – ժուանգ" lang="za" hreflang="za" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="ժուանգ" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – զեյլանդերեն" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="զեյլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%BA%BB%E8%96%A9%E8%AB%B8%E5%A1%9E%E5%B7%9E" title="麻薩諸塞州 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="麻薩諸塞州" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%BA%BB%E8%96%A9%E8%AB%B8%E5%A1%9E%E5%B7%9E" title="麻薩諸塞州 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="麻薩諸塞州" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%BA%BB%E6%B2%99%E6%9C%B1%E8%89%B2%E5%A3%AB%E7%9C%81" title="麻沙朱色士省 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="麻沙朱色士省" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Massachusetts" title="Massachusetts – զուլուերեն" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Massachusetts" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="զուլուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q771#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&oldid=9468969" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&id=9468969&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%2584%25D5%25A1%25D5%25BD%25D5%25A1%25D5%25B9%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25BD%25D5%25A5%25D5%25A9%25D5%25BD"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%2584%25D5%25A1%25D5%25BD%25D5%25A1%25D5%25B9%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25BD%25D5%25A5%25D5%25A9%25D5%25BD"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Massachusetts" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q771" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-0-coord" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span class="coordinates plainlinks nourlexpansion" data-param="42.3_N_-71.8_E_globe:earth"><span title="Ցուցադրել քարտեզը"><a class="mw-kartographer-maplink" data-mw-kartographer="maplink" data-style="osm-intl" href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Map/14/42.3/-71.8/hy" data-zoom="14" data-lat="42.3" data-lon="-71.8" data-lang="hy" data-overlays="["_6652424852e1699f299bcba6129f63f7191cd414"]">42°18′ հս․. լ. 71°48′ ամ. ե.</a></span><sup class="geo-services noprint"><span class="geo-geohack" title="Карты и инструменты на GeoHack"><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ru&pagename=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&params=42.3_N_-71.8_E_globe:earth"><span>H</span></a></span><span class="geo-google" title="Այս վայրը «Google Քարտեզներում»"><a rel="nofollow" class="external text" href="//maps.google.com/maps?ll=42.3,-71.8&q=42.3,-71.8&spn=0.03,0.03&t=h&hl=hy"><span>G</span></a></span><span class="geo-yandex" title="Այս վայրը «Յանդեքս․Քարտեզում»"><a rel="nofollow" class="external text" href="//yandex.ru/maps/?ll=-71.8,42.3&pt=-71.8,42.3&spn=0.03,0.03&l=sat,skl"><span>Я</span></a></span><span class="geo-osm" title="Այս վայրը OpenStreetMap֊ում"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.openstreetmap.org/?mlat=42.3&mlon=-71.8&zoom=14"><span>O</span></a></span><span class="geo-loadmap" style="display: none;" title="Это место на картах ГШ и ГУГК"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://loadmap.net/ru?q=42.3%20-71.8&z=14&s=0"><span>L</span></a></span></sup></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Վերահղված է <a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&redirect=no" class="mw-redirect" title="Մասսաչուսեթս">Մասսաչուսեթս</a>ից)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><table class="infobox infobox vcard" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center;font-size:125%;font-weight:bold;text-align:center;"><div style="background: #eaecf0; position:relative; width:100%; height:50px; display:table;"><div style="position:absolute; top:0; right:0;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Picto_infobox_map.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/Picto_infobox_map.png" decoding="async" width="114" height="50" class="mw-file-element" data-file-width="102" data-file-height="45" /></a></span></div><span style="position:relative; width:100%; display:table-cell; vertical-align:middle; text-align:center; padding:4px;"><b>Մասաչուսեթս</b><br /><span data-wikidata-property-id="P1705" class="no-wikidata"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Անգլերեն">անգլ.</a>՝ <span lang="en">Massachusetts</span></span></span></div></th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"> <table style="background:inherit;width:100%"> <tbody><tr> <td style="font-weight:normal"><span data-wikidata-claim-id="q771$3C77C650-9662-40A7-9DCD-18CB654D2472" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P163"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q221881" class="extiw" title="d:Q221881">flag of Massachusetts</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span></span> </td> <td style=";font-weight:normal"><span data-wikidata-property-id="P237" class="no-wikidata">Զինանշան</span> </td></tr> <tr> <td><span data-wikidata-claim-id="q771$C302DDBA-104F-4E36-ADBE-0051CE760B73" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P41"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Massachusetts.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Massachusetts.svg/160px-Flag_of_Massachusetts.svg.png" decoding="async" width="160" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Massachusetts.svg/240px-Flag_of_Massachusetts.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Massachusetts.svg/320px-Flag_of_Massachusetts.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="900" /></a></span></span></span><br /><small></small> </td> <td><span data-wikidata-claim-id="Q771$ab677ac7-4fc9-5731-ebb2-ac2630088a40" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P94"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Coat_of_arms_of_Massachusetts.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Coat_of_arms_of_Massachusetts.svg/110px-Coat_of_arms_of_Massachusetts.svg.png" decoding="async" width="110" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Coat_of_arms_of_Massachusetts.svg/165px-Coat_of_arms_of_Massachusetts.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Coat_of_arms_of_Massachusetts.svg/220px-Coat_of_arms_of_Massachusetts.svg.png 2x" data-file-width="202" data-file-height="270" /></a></span></span></span><br /><small></small> </td> <td><span data-wikidata-claim-id="Q771$d9670160-456f-302c-049c-6562681ac5bc" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P158"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Seal_of_Massachusetts.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Seal_of_Massachusetts.svg/90px-Seal_of_Massachusetts.svg.png" decoding="async" width="90" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Seal_of_Massachusetts.svg/135px-Seal_of_Massachusetts.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Seal_of_Massachusetts.svg/180px-Seal_of_Massachusetts.svg.png 2x" data-file-width="448" data-file-height="448" /></a></span></span></span> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span data-wikidata-claim-id="Q771$4dbab1e6-411f-96ab-6c60-82eafe92c2b6" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:USA_Cape_Cod_3_MA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/USA_Cape_Cod_3_MA.jpg/300px-USA_Cape_Cod_3_MA.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/USA_Cape_Cod_3_MA.jpg/450px-USA_Cape_Cod_3_MA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/USA_Cape_Cod_3_MA.jpg/600px-USA_Cape_Cod_3_MA.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a></span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal"><a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AB%D6%80_(%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84)" title="Երկիր (տարածք)">Երկիր</a></th><td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_the_United_States.svg" class="mw-file-description" title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ"><img alt="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/33px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/44px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%86%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ">ԱՄՆ</a></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Մասն է</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$4437B788-24DB-4846-90BF-C3E2AC2D8576" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P361"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q578170" class="extiw" title="d:Q578170">Մայրցամաքային նահանգներ</a></span></span> և <span data-wikidata-claim-id="Q771$69B1E78E-882C-43BB-A242-3B0D5AADC304" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P361"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%86%D5%B8%D6%80_%D4%B1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%AB%D5%A1" title="Նոր Անգլիա">Նոր Անգլիա</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Հիմն</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$a9b42f38-4885-8809-83c6-45ab320368b2" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P85"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4728784" class="extiw" title="d:Q4728784">All Hail to Massachusetts</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Կարգավիճակ</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$16CBF465-6AED-4A91-9521-3B53AFFACC41" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P31"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%84%D5%86_%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3" title="ԱՄՆ նահանգ">ԱՄՆ-ի նահանգ</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Մտնում է</th><td><span data-wikidata-claim-id="q771$362DD430-6254-4220-ACAB-61FE210EDA39" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P131"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%86%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ">ԱՄՆ</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Վարչկենտրոն</th><td><span data-wikidata-claim-id="q771$28A01274-D06B-49F3-9BFD-79BB1DF235AF" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P36"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6" title="Բոստոն">Բոստոն</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Ամենաբարձր կետ</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$e5f47a38-4148-bd8c-5c75-985ec3908259" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P610"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1587225" class="extiw" title="d:Q1587225">Mount Greylock</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal"><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6_%D5%AE%D5%B8%D5%BE%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D6%81" title="Բարձրություն ծովի մակարդակից">ԲԾՄ</a></th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$9FD8DF27-38F7-4E0E-AC19-28CD35F5CD32" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2044"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">150 մետր</span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Օրենսդրական մարմին</th><td><span data-wikidata-claim-id="q771$79D86C9C-C89C-4D62-91D1-3563FDC15CF7" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P194"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1453540" class="extiw" title="d:Q1453540">Մասաչուսեթսի գլխավոր խորհուրդ</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Դատական մարմին</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$F49A79B1-2CAD-439D-80A0-7078B46B1F58" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P209"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2002625" class="extiw" title="d:Q2002625">Massachusetts Supreme Judicial Court</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Միության մուտք</th><td><a href="/wiki/%D5%93%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%AB_6" title="Փետրվարի 6">փետրվարի 6</a>, <a href="/wiki/1788" title="1788">1788</a> (6-րդ)</td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Պաշտոնական լեզուներ</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$d493eef6-4242-2fa9-7b72-376081ec3a58" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P37"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Անգլերեն">անգլերեն</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Բնակչություն<br /></th><td><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">7 029 917 մարդ</span> (<span data-wikidata-hash="0654d4593506462ff1eb3dac4221ca556b73381a" class="wikidata-snak"><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BA%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%AB_1" title="Ապրիլի 1">ապրիլի 1</a>, <a href="/wiki/2020" title="2020">2020</a></span></span>)<sup id="cite_ref-_93c184730be1b05a_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-_93c184730be1b05a-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (14 տեղ)</td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Տարածք</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$3397483A-4ED2-4581-A670-4A61D9C12B40" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P2046"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">27 336 կմ²</span></span>  (44 տեղ)</td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span data-wikidata-claim-id="q771$2DA064E2-5680-43BE-B8C8-5898AABDF4A5" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P242"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Massachusetts_in_United_States_(zoom).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Massachusetts_in_United_States_%28zoom%29.svg/400px-Massachusetts_in_United_States_%28zoom%29.svg.png" decoding="async" width="400" height="248" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Massachusetts_in_United_States_%28zoom%29.svg/600px-Massachusetts_in_United_States_%28zoom%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Massachusetts_in_United_States_%28zoom%29.svg/800px-Massachusetts_in_United_States_%28zoom%29.svg.png 2x" data-file-width="1181" data-file-height="731" /></a></span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Հիմնադրված է</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$3F3E0E1B-B3DE-4443-967B-4F5258F68FA6" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P571"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D5%93%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%AB_6" title="Փետրվարի 6">փետրվարի 6</a>, <a href="/wiki/1788" title="1788">1788</a></span></span></span> թ.</td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Սահմանակցում է</th><td><span data-wikidata-claim-id="q771$763B8EF5-E5F8-4960-A158-AC399C9DACA0" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P47"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%A4_%D4%B1%D5%B5%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%A4" title="Ռոդ Այլենդ">Ռոդ Այլենդ</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="q771$16615997-D387-4064-A122-93FE45046A81" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P47"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%BF" title="Կոնեկտիկուտ">Կոնեկտիկուտ</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="q771$513C5C86-9853-4D33-89CC-2D65541D2E92" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P47"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82_%D5%85%D5%B8%D6%80%D6%84_(%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3)" title="Նյու Յորք (նահանգ)">Նյու Յորք</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="q771$D4F3154D-55AF-457D-A9AE-4C80137FA0D6" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P47"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%B8%D5%B6%D5%BF" title="Վերմոնտ">Վերմոնտ</a></span></span> և <span data-wikidata-claim-id="q771$51BE9046-6933-4391-8EF8-7550DA58020A" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P47"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82_%D5%80%D5%A5%D5%B4%D6%83%D5%B7%D5%AB%D6%80" title="Նյու Հեմփշիր">Նյու Հեմփշիր</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Ժամային գոտի</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$89AF4B3A-BEA4-4874-A1A5-D92C5694F12B" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P421"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q941023" class="extiw" title="d:Q941023">EDT</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span></span> և <span data-wikidata-claim-id="Q771$28dd896c-43d4-545d-42b9-5d8da58f00b1" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P421"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q28146035" class="extiw" title="d:Q28146035">Ամերիկա/Նյու Յորք</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Հապավում</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$604263AF-ECA2-441E-A004-BC818D72E901" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1813"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="lang" lang="en">MA</span></span></span> և <span data-wikidata-claim-id="Q771$f1f44526-4152-b1f7-7801-243a9607d992" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1813"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="lang" lang="en">Mass.</span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Փոխարինեց</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$d1618cc0-4f91-c953-7877-4ffc965778c6" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1365"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AE%D5%B8%D6%81%D5%AB_%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC" title="Մասաչուսեթսյան ծոցի գավառ">Մասաչուսեթսյան ծոցի գավառ</a></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal"><a href="/wiki/ISO_3166-2" title="ISO 3166-2">ISO 3166-2</a> կոդ</th><td><span data-wikidata-claim-id="q771$9B840CCF-5F31-49AA-BD09-A9F9EB3424F5" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P300"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">US-MA</span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Անվանված է</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$bac22659-4a2c-0961-9ec2-902e5dd8b71d" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P138"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1544232" class="extiw" title="d:Q1544232">Great Blue Hill</a><span class="wikidata-missing-label" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap" title="Վիքիդատայում այս տարրը չունի հայերեն նկարագրություն: Դուք կարող եք օգնել՝ նշելով տարրի հայերեն թարգմանությունը:">?</span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Մականուն</th><td><span data-wikidata-claim-id="Q771$6f3f59da-40ae-eefb-4c94-c5c265602490" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1449"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="lang" lang="en">The Bay State</span></span></span></td></tr><tr><th scope="row" style="background: #eaecf0;width:30%;text-align:right;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;white-space:nowrap;font-weight: normal">Միության մուտք</th><td><a href="/wiki/%D5%93%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%AB_6" title="Փետրվարի 6">փետրվարի 6</a>, <a href="/wiki/1788" title="1788">1788</a> (6-րդ)</td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span data-wikidata-claim-id="q771$641FE2CC-37F9-4E00-BE17-759F15F591E6" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P625"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"></span></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span data-wikidata-claim-id="Q771$02711AB1-B4C4-4652-BE94-9E8309A151F3" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P856"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.mass.gov/">mass.gov</a><span title="անգլերեն" style="font-size:85%; cursor:help; margin-left:0.2em; color:var(--color-subtle, #54595d);">(անգլ.)</span></span></span></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><div style="border:solid #ddd;border-width:1px 0px 0px 0px;width:100%;background:#F0F0F0"><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Massachusetts" class="extiw" title="commons:Category:Massachusetts">Մասաչուսեթս</a></b> <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստում</a></div></td></tr></tbody></table> <p><b>Մասաչուսեթս</b> (<a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Անգլերեն">անգլերեն</a>՝ <span class="IPA nounderlines" style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/En-us-Massachusetts.ogg" title="Լսել"><img alt="Լսել" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Loudspeaker.svg/11px-Loudspeaker.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Loudspeaker.svg/17px-Loudspeaker.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Loudspeaker.svg/22px-Loudspeaker.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:En-us-Massachusetts.ogg" title="Պատկեր:En-us-Massachusetts.ogg">Massachusetts</a></span>), նահանգ <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%86%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ">ԱՄՆ</a>-ի հյուսիսարևելյան մասում։ Մասաչուսեթսը երկրորդ հայաշատ նահանգն է <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%86%D5%B8%D5%BC%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Կալիֆոռնիա">Կալիֆոռնիայից</a> հետո. այնտեղ բնակվում է 150.000-200.000 հայ։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Պատմություն"><span id=".D5.8A.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Պատմություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Պատմություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Պատմություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Գաղութը ստացել է իր անունը տեղական մասաչուսեթ ցեղից, որը նշանակում է «մեծ լեռնային տարածք» («masa»՝ «մեծ» և «wachusett»՝ «լեռ»)։ Առաջինն ափ է հասել անգլիացի ծովագնաց Բարտոլոմյու Գոսնոլդը <a href="/wiki/1602" title="1602">1602</a> թվականին։ <a href="/wiki/1620" title="1620">1620</a> թվականին Քեյփ-Քոդի ափերին հաստատվել են «Մեյֆլաուեր» նավի ուղևորները, որոնք լքել են Անգլիան կրոնական հանգամանքերի պատճառով։ Հենց նրանք են Մասսաչուսեթսի տարածքում հաստատել առաջին եվրոպական բնակավայրը՝ Պլիմուտյան գաղութը։ Վերջնականապես հաստատվելուց առաջ՝ Պլիմուտում կնքել են հայտնի Մեյֆլաուերյան պայմանագիրը, որը համարվում է առաջին ամերիկյան սահմանադրությունը։ Այդ փաստաթղթի հիմքում ընկած է քաղաքական համաձայնության գաղափարը՝ մեծամասնության կամքին ենթարկվելը։ Իսկ 150 տարի հետո հենց ազատատենչությունը և անհնազանդությունն օգնեցին Ամերիկային անկախանալ։ Նոր վայրում հարմարվելուն օգնեցին հնդկացի-վամպանոագները։ <a href="/wiki/1621" title="1621">1621</a> թվականի առաջին բերքահավաքի ժամանակ անգլիացիները հնդիկների համար կազմակերպեցին 3-օրյա կերուխում։ Այդպես էլ առաջացել է տոնը, որն այսօր կոչվում է <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%A1%D5%AD%D5%BF%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D6%85%D6%80" class="mw-redirect" title="Երախտագիտության օր">Երախտագիտության օր</a>։ Շուտով հայտնվեցին նոր գաղթականներ։ <a href="/wiki/1623" title="1623">1623</a> թվականին ստեղծվեց Գլոսթեր գաղութը, <a href="/wiki/1626" title="1626">1626</a> թվականին՝ Նոմկիգը, որը հետագայում վերափոխվեցէ Սեյլեմ քաղաքի։ <a href="/wiki/1630" title="1630">1630</a> թվականին ժամանեց առաջին մաքրակրոն խումբը՝ Ջոն Ուինթրոփի գլխավորությամբ, որն էլ դարձավ <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6" title="Բոստոն">Բոստոնի</a> հիմնադիրը։ <a href="/wiki/1636" title="1636">1636</a> թվականին բացվեց <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Հարվարդի համալսարան">Հարվարդի համալսարանը</a>՝ այդպիսի աստիճանի առաջին ուսումնական հաստատությունը երկրում։ Մաքրակրոնները տարբերվում էին կրոնական անհանդուրժողականությամբ։ <a href="/wiki/1692" title="1692">1692</a> թվականին սկսվեց «վհուկների դեմ որս» Սեյլեմ քաղաքում։ Սեյլեմյան դատավորությունում 156 մեղադրանք է ներկայացվել։ 30 մարդ ճանաչվել են մեղավոր, որոնցից 14 կին և 5 տղամարդ կախաղան են հանվել։ </p><p><a href="/wiki/18-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="18-րդ դար">18-րդ</a> դարի կեսին Մասսաչուսեթսը դարձավ բրիտանական գաղութների նավաշինության և առևտտի կենտրոնը։ Նահանգի բնակիչները բողոքեցին մետրոպոլիտի կողմից հարկային ճնշման դեմ։ <a href="/wiki/1770" title="1770">1770</a> թվականին դա վերածվեց «Բոստոնյան սպանդի»։ <a href="/wiki/1773" title="1773">1773</a> թվականին բռնկվեց «Բոստոնյան թեյախմություն» խռովությունը՝ դառնալով <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%A6%D5%B4_%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B4_(1775-1783)" class="mw-redirect" title="Անկախության պատերազմ Հյուսիսային Ամերիկայում (1775-1783)">Անկախության պատերազմի</a> սկիզբը։ Մասսաչուսեթս գաղութի բնակիչները, զգեստափոխվելով հնդիկների, բրիտանական նավի թեյի արկղերը վայր նետեցին՝ ի նշան գաղութի համար ոչ շահավետ հարկային քաղաքականության և մյուս երկրների հետ առևտրի սահմանափակման։ </p><p>Նահանգի տեսարժան վայրերից շատերը կենտրոնացված են <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6" title="Բոստոն">Բոստոնում</a>։ Պլիմուտում կարելի է տեսնել գրանիտե ժայռի մնացորդներ, որի մոտ, առասպելի համաձայն, հաստատվել են առաջին մաքրակրոնները։ Պլիմության ժայռի կողքին՝ «Մեյֆլաուեր» նավի կրկնօրինակն է, որը կառուցվել է Անգլիայում <a href="/wiki/1955" title="1955">1955</a> թվականին։ </p><p>Մասսաչուսեթսը եղել է 13 ամերիկյան գաղութներից մեկը, որն սկսել է Անհլիայի դեմ ապստամբություն։ <a href="/wiki/1788" title="1788">1788</a> թվականի փետրվարի 6-ին Մասսաչուսեթսը վավերացրեց ԱՄՆ-ի սահմանադրությունը և դարձավ նոր պետության 6-րդ նահանգը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Աշխարհագրություն"><span id=".D4.B1.D5.B7.D5.AD.D5.A1.D6.80.D5.B0.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Աշխարհագրություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Աշխարհագրություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Աշխարհագրություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Հյուսիսից Մասսաչուսեթսին սահմանակից են Նյու Հեմփշիր <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Winnipesaukee_Sunset_8-28-2002_(JJH).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Winnipesaukee_Sunset_8-28-2002_%28JJH%29.jpg/40px-Winnipesaukee_Sunset_8-28-2002_%28JJH%29.jpg" decoding="async" width="40" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Winnipesaukee_Sunset_8-28-2002_%28JJH%29.jpg/60px-Winnipesaukee_Sunset_8-28-2002_%28JJH%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Winnipesaukee_Sunset_8-28-2002_%28JJH%29.jpg/80px-Winnipesaukee_Sunset_8-28-2002_%28JJH%29.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span> և Վերմոնտ <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Burlington,_Vermont.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Burlington%2C_Vermont.jpg/40px-Burlington%2C_Vermont.jpg" decoding="async" width="40" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Burlington%2C_Vermont.jpg/60px-Burlington%2C_Vermont.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Burlington%2C_Vermont.jpg/80px-Burlington%2C_Vermont.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span> նահանգները, արևմուտքից՝ Նյու-Յորքը, հարավից՝ Կոնեկտիկուտը և Ռոդ Այլենդը, Արևելքից՝ Ատլանտյան օվկիանոսը։ Նահանգի խոշորագույն քաղաքը Բոստոնն է, բայց բնակչության մեծ մասը ապրում է արվարձաններում։ Մասսաչուսեթսի հարավում գտնվում են Տակոնիկ լեռնաշղթան և Բեկշիր-Խիլս լեռը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Էկոնոմիկա"><span id=".D4.B7.D5.AF.D5.B8.D5.B6.D5.B8.D5.B4.D5.AB.D5.AF.D5.A1"></span>Էկոնոմիկա</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Էկոնոմիկա" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Էկոնոմիկա"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>2013 թվականին համախառն արտադրանքը կազմել է 420․7 մլն դոլար, ԱՄՆ-ում 12-րդ է։ 2012 թվականին նահանգում մարդու անձնական եկամուտը կազմել է մոտ 53 հազ դոլար<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Գյուղատնտեսական հիմնական արտադրանքներն են՝ ծովամթերք, սածիլներ, կաթնամթերք, լոռամիրգ և բանջարեղեն։ Արդյունաբերական հիմնական ապրանքներ են՝ հաստոցներ, էլեկտրական սարքավորումներ, գիտական գործիքներ, տպագրություն և հրատարակչություն, ինչպես նաև զբոսաշրջությունը։ Տնտեսության մեջ կարևոր դեր են խաղում բարձրագույն կրթությունը, առողջապահությունը և ֆինանսական ծառայությունը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ժողովրդական_տեղեկություններ"><span id=".D4.BA.D5.B8.D5.B2.D5.B8.D5.BE.D6.80.D5.A4.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.BF.D5.A5.D5.B2.D5.A5.D5.AF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ժողովրդական տեղեկություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Ժողովրդական տեղեկություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Ժողովրդական տեղեկություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Նահանգի բնակչությունը, 2014 թվականի տվյալներով, կազմել է 6.745.408 մարդ։ Բնակչության կրոնական պատկանելիությունը՝ </p> <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կաթոլիկություն">Կաթոլիկներ</a> - 44 %</li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Բողոքականություն">Բողոքականներ</a> - 27 %</li> <li><a href="/wiki/%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Քրիստոնեություն">Քրիստոնյաներ</a> - 1 %</li> <li>Այլ կրոնի ներկայացուցիչներ (հիմնականում <a href="/wiki/%D5%80%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Հրեաներ">հրեաներ</a>) - 5 %</li> <li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%AF%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Անկրոնականություն">Անկրոնականներ</a> - 23 %</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Վարչական_կառուցվածք"><span id=".D5.8E.D5.A1.D6.80.D5.B9.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.AF.D5.A1.D5.BC.D5.B8.D6.82.D6.81.D5.BE.D5.A1.D5.AE.D6.84"></span>Վարչական կառուցվածք</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Վարչական կառուցվածք" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Վարչական կառուցվածք"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Նահանգում կա 14 շրջան, 50 խոշոր քաղաքներ և 301 բնակավայր։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Օրենքներ_և_կառավարում"><span id=".D5.95.D6.80.D5.A5.D5.B6.D6.84.D5.B6.D5.A5.D6.80_.D6.87_.D5.AF.D5.A1.D5.BC.D5.A1.D5.BE.D5.A1.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Օրենքներ և կառավարում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Օրենքներ և կառավարում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Օրենքներ և կառավարում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Նահանգի մայրաքաղաքը <a href="/w/index.php?title=%D4%B2%D5%B8%D5%BD%D5%A9%D5%B8%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Բոսթոն (Մասսաչուսեթս) (դեռ գրված չէ)">Բոսթոն</a> քաղաքն է։ Մասսաչուսեթսի նահանգապետը Չարլի Բեյկերն է՝ հանրապետական կուսակցության անդամ։ Նահանգի սենատորներն են Էլիզաբեթ Ուրրեն և Էդ Մարկինը։ Ներքին պալատում կոնգրեսը ունի 9 ներկայացուցիչ, նրանք բոլորը դեմոկրատներ են։ 2004 թվականի մայիսի 17-ի գերագույն դատարանի որոշման համաձայն՝ Մասսաչուսեթսի պատմության մեջ ԱՄՆ-ն առաջին անգամ սկսել է գրանցել միասեռ ամուսնություններ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Կրթություն_և_գիտություն"><span id=".D4.BF.D6.80.D5.A9.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6_.D6.87_.D5.A3.D5.AB.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Կրթություն և գիտություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=7" title="Խմբագրել բաժինը. Կրթություն և գիտություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Կրթություն և գիտություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Չնայած այն հանգամանքին, որ Մասսաչուսեթսը զբաղեցնում է միայն 45-րդ տեղը խոշորագույն բոլոր նահանգներում, նա հավակնում է այն բանին, որպեսզի համարվի ազգային և ինտելեկտուալ ազգի կենտրոն։ Դրա համար նա ունի բոլոր հիմքերը։ Առաջին տպագիր հրատարակությունները, թերթերը, գրադարանը և միջնակարգ դպրոցը հայտնվել են Մասսաչուսեթսում։ Ամերիկայի ամենահին՝ Քեմբրիջի Հարվարդի համալսարանը, որը գտնվում է այս նահանգում հիմնադրվել է 1636 թվականին։ Առաջին պետական դպրոցը հիմնադրվել է 1647 թվականին։ <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Հարվարդի համալսարան">Հարվարդի համալսարանը</a> և Մասսարուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտը գտնվում են <a href="/wiki/%D5%94%D5%A5%D5%B4%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%BB" title="Քեմբրիջ">Քեմբրիջում</a>։ Շատ տարիներ եղել են առաջատար համալսարաններ։ </p> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerybox" style="width: 162px"> <div class="thumb" style="width: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Reading_Room,_Langdell_Hall,_Harvard_University,_Cambridge_MA.jpg" class="mw-file-description" title="Ընթերցասրահ, Հարվարդի համալսարան"><img alt="Ընթերցասրահ, Հարվարդի համալսարան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Reading_Room%2C_Langdell_Hall%2C_Harvard_University%2C_Cambridge_MA.jpg/240px-Reading_Room%2C_Langdell_Hall%2C_Harvard_University%2C_Cambridge_MA.jpg" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Reading_Room%2C_Langdell_Hall%2C_Harvard_University%2C_Cambridge_MA.jpg/360px-Reading_Room%2C_Langdell_Hall%2C_Harvard_University%2C_Cambridge_MA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Reading_Room%2C_Langdell_Hall%2C_Harvard_University%2C_Cambridge_MA.jpg/480px-Reading_Room%2C_Langdell_Hall%2C_Harvard_University%2C_Cambridge_MA.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ընթերցասրահ, Հարվարդի համալսարան</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 162px"> <div class="thumb" style="width: 160px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:KingsCollegeChapelWest.jpg" class="mw-file-description" title="Քեմբրիջի համալսարան"><img alt="Քեմբրիջի համալսարան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/KingsCollegeChapelWest.jpg/240px-KingsCollegeChapelWest.jpg" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/KingsCollegeChapelWest.jpg/361px-KingsCollegeChapelWest.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/KingsCollegeChapelWest.jpg/481px-KingsCollegeChapelWest.jpg 2x" data-file-width="1025" data-file-height="768" /></a></span></div> <div class="gallerytext"> Քեմբրիջի համալսարան</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 168.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 166.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Cam_colls_from_johns.jpg" class="mw-file-description" title="Քեմբրիջի համալսարան"><img alt="Քեմբրիջի համալսարան" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Cam_colls_from_johns.jpg/250px-Cam_colls_from_johns.jpg" decoding="async" width="167" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Cam_colls_from_johns.jpg/374px-Cam_colls_from_johns.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Cam_colls_from_johns.jpg/499px-Cam_colls_from_johns.jpg 2x" data-file-width="647" data-file-height="467" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Քեմբրիջի համալսարան</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 92px"> <div class="thumb" style="width: 90px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:The_Old_Schools.JPG" class="mw-file-description" title="Մուտքը դեպի համալսարանի ղեկավարման կենտրոն"><img alt="Մուտքը դեպի համալսարանի ղեկավարման կենտրոն" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/The_Old_Schools.JPG/135px-The_Old_Schools.JPG" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/The_Old_Schools.JPG/202px-The_Old_Schools.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/The_Old_Schools.JPG/270px-The_Old_Schools.JPG 2x" data-file-width="2736" data-file-height="3648" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Մուտքը դեպի համալսարանի ղեկավարման կենտրոն</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 92px"> <div class="thumb" style="width: 90px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Cmglee_Cambridge_graduation_officers.jpg" class="mw-file-description" title="Քեմբրիջի կրթական աշխատակիցները"><img alt="Քեմբրիջի կրթական աշխատակիցները" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Cmglee_Cambridge_graduation_officers.jpg/135px-Cmglee_Cambridge_graduation_officers.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Cmglee_Cambridge_graduation_officers.jpg/202px-Cmglee_Cambridge_graduation_officers.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Cmglee_Cambridge_graduation_officers.jpg/270px-Cmglee_Cambridge_graduation_officers.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="4096" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Քեմբրիջի կրթական աշխատակիցները</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 92.666666666667px"> <div class="thumb" style="width: 90.666666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Cambridge_Peterhouse_Hall.JPG" class="mw-file-description" title="Փիթերհաուս, Քեմբրիջ"><img alt="Փիթերհաուս, Քեմբրիջ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Cambridge_Peterhouse_Hall.JPG/136px-Cambridge_Peterhouse_Hall.JPG" decoding="async" width="91" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Cambridge_Peterhouse_Hall.JPG/204px-Cambridge_Peterhouse_Hall.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Cambridge_Peterhouse_Hall.JPG/272px-Cambridge_Peterhouse_Hall.JPG 2x" data-file-width="1232" data-file-height="1632" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Փիթերհաուս, Քեմբրիջ</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 186.66666666667px"> <div class="thumb" style="width: 184.66666666667px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:TrinityCollegeCamGreatCourt.jpg" class="mw-file-description" title="Երրորդության քոլեջ"><img alt="Երրորդության քոլեջ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/TrinityCollegeCamGreatCourt.jpg/277px-TrinityCollegeCamGreatCourt.jpg" decoding="async" width="185" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/TrinityCollegeCamGreatCourt.jpg/415px-TrinityCollegeCamGreatCourt.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/TrinityCollegeCamGreatCourt.jpg/554px-TrinityCollegeCamGreatCourt.jpg 2x" data-file-width="1181" data-file-height="768" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Երրորդության քոլեջ</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 181.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 179.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:King%27s_College,_Cambridge.jpg" class="mw-file-description" title="Թագավորական քոլեջ"><img alt="Թագավորական քոլեջ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/King%27s_College%2C_Cambridge.jpg/269px-King%27s_College%2C_Cambridge.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/King%27s_College%2C_Cambridge.jpg/403px-King%27s_College%2C_Cambridge.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/King%27s_College%2C_Cambridge.jpg/538px-King%27s_College%2C_Cambridge.jpg 2x" data-file-width="1792" data-file-height="1200" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Թագավորական քոլեջ</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 644px"> <div class="thumb" style="width: 642px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Kings_College_Cambridge_Great_Court_Panorama.jpg" class="mw-file-description" title="Թագավորական քոլեջի համայնապատկերը։"><img alt="Թագավորական քոլեջի համայնապատկերը։" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Kings_College_Cambridge_Great_Court_Panorama.jpg/963px-Kings_College_Cambridge_Great_Court_Panorama.jpg" decoding="async" width="642" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Kings_College_Cambridge_Great_Court_Panorama.jpg/1444px-Kings_College_Cambridge_Great_Court_Panorama.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Kings_College_Cambridge_Great_Court_Panorama.jpg/1925px-Kings_College_Cambridge_Great_Court_Panorama.jpg 2x" data-file-width="8936" data-file-height="1672" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Թագավորական քոլեջի համայնապատկերը։</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տրանսպորտ"><span id=".D5.8F.D6.80.D5.A1.D5.B6.D5.BD.D5.BA.D5.B8.D6.80.D5.BF"></span>Տրանսպորտ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=8" title="Խմբագրել բաժինը. Տրանսպորտ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Տրանսպորտ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:MBTA_services_sampling_excluding_MBTA_Boat.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/MBTA_services_sampling_excluding_MBTA_Boat.jpg/250px-MBTA_services_sampling_excluding_MBTA_Boat.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/MBTA_services_sampling_excluding_MBTA_Boat.jpg/375px-MBTA_services_sampling_excluding_MBTA_Boat.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/MBTA_services_sampling_excluding_MBTA_Boat.jpg/500px-MBTA_services_sampling_excluding_MBTA_Boat.jpg 2x" data-file-width="3068" data-file-height="2304" /></a><figcaption>Մասաչուսեթսի «Bay Transportation Authority» տրանսպորտային ընկերություն</figcaption></figure> <p>Մասաչուսեթսում գործում են 10 տարածաշրջանային <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D5%B6" title="Մետրոպոլիտեն">մետրոպոլիտեն</a> սպասարկող կազմակերպություններ և երեք մետրոպոլիտենի պլանավորող կազմակերպություններ, որոնք ներառելու են պետության մնացած հատվածները<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>,Պետական պլանավորումն իրականացվում է Մասաչուսեթսի տրանսպորտի վարչության կողմից։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Տարածաշրջանային_հասարակական_փոխադրամիջոցներ"><span id=".D5.8F.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.AE.D5.A1.D5.B7.D6.80.D5.BB.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.A1.D5.BD.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D6.83.D5.B8.D5.AD.D5.A1.D5.A4.D6.80.D5.A1.D5.B4.D5.AB.D5.BB.D5.B8.D6.81.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Տարածաշրջանային հասարակական փոխադրամիջոցներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=9" title="Խմբագրել բաժինը. Տարածաշրջանային հասարակական փոխադրամիջոցներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Տարածաշրջանային հասարակական փոխադրամիջոցներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Մասաչուսեթսի բեռնափոխադրող ընկերությունը (MBTA), որը նաև հայտնի է որպես «T»<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, կազմակերպում է հասարակական տրանսպորտը տրամվայի տեսքով<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, ավտոբուսի<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> և լաստանավային<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> համակարգերը Metro Boston -ի համակարգում։ Տասներկու այլ տարածաշրջանային տրանզիտային կազմակերպությունները ապահովում են հանրային տրանսպորտը ավտոբուսային ծառայությունների տեսքով<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Երկրում գործում են նաև Cape Cod Central Railroad և Berkshire Scenic Railway Կենտրոնական երկաթուղային կազմակերպությունները<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Լաստանավ"><span id=".D4.BC.D5.A1.D5.BD.D5.BF.D5.A1.D5.B6.D5.A1.D5.BE"></span>Լաստանավ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=10" title="Խմբագրել բաժինը. Լաստանավ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Լաստանավ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Վուդս Հոլ (Woods Hole), Մարթա Ուենյերդ (Martha Vineyard) և Նենտաքեթ Սթեմշիփ (Nantucket Steamship) ընկերություներն իրականացնում են բեռնափոխադրումներ և ուղևորափոխադրումներ դեպի Մասաչուսեթսի կղզիներ, այդ թվում Մարթաս Վինյերդ (Martha's Vineyard) և Նենթաքեթ (Nantucket)<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Երկաթուղային_բեռնափոխադրումներ"><span id=".D4.B5.D6.80.D5.AF.D5.A1.D5.A9.D5.B8.D6.82.D5.B2.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.A2.D5.A5.D5.BC.D5.B6.D5.A1.D6.83.D5.B8.D5.AD.D5.A1.D5.A4.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Երկաթուղային բեռնափոխադրումներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=11" title="Խմբագրել բաժինը. Երկաթուղային բեռնափոխադրումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Երկաթուղային բեռնափոխադրումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>2015 թվականից Մասաչուսեթսում գործում է <a href="/w/index.php?title=CSX&action=edit&redlink=1" class="new" title="CSX (դեռ գրված չէ)">CSX</a> բեռնափոխադրումներ իրականացնող ընկերությունը<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մասաչուսեթսի երկաթուղային բեռնափոխադրումների ընդհանուր տարածությունը կազմում է892 մղոն (1,436 կմ)<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Օդային_ծառայություն"><span id=".D5.95.D5.A4.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.AE.D5.A1.D5.BC.D5.A1.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Օդային ծառայություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=12" title="Խմբագրել բաժինը. Օդային ծառայություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Օդային ծառայություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Downtown_Worcester,_Massachusetts.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Downtown_Worcester%2C_Massachusetts.jpg/250px-Downtown_Worcester%2C_Massachusetts.jpg" decoding="async" width="250" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Downtown_Worcester%2C_Massachusetts.jpg/375px-Downtown_Worcester%2C_Massachusetts.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Downtown_Worcester%2C_Massachusetts.jpg/500px-Downtown_Worcester%2C_Massachusetts.jpg 2x" data-file-width="3177" data-file-height="1581" /></a><figcaption>Օդանավակայանի շենքը</figcaption></figure> <p>Պետությունում գործող հիմնական օդանավակայանը Բոստոն-Լոան միջազգային օդանավակայանն է։ 2015 թվականին օդանավակայանը սպասարկվել է 33,5 միլիոն ուղևորի, 2014 թ.-ի 31,6 միլիոնի փոխարեն, որտեղ աշխատում են շուրջ 40 ավիաընկերություններ, ընդհանուր առմամբ 103 ուղղություններով<sup id="cite_ref-LoganTraffic_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-LoganTraffic-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Լոգան (Logan) միջազգային օդանավակայանը ծառայում է Միացյալ Նահանգներում գտնվող բազմաթիվ քաղաքների, ինչպես նաև Կանադայում, Մեքսիկայում, Կարիբյան երկրում միջազգային կազմակերպությունների, նաև Եվրոպայի և Ասիայի ավիաընկերություններին<sup id="cite_ref-massport_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-massport-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.<sup id="cite_ref-massport_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-massport-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տեսարժան_վայրեր"><span id=".D5.8F.D5.A5.D5.BD.D5.A1.D6.80.D5.AA.D5.A1.D5.B6_.D5.BE.D5.A1.D5.B5.D6.80.D5.A5.D6.80"></span>Տեսարժան վայրեր</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=13" title="Խմբագրել բաժինը. Տեսարժան վայրեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Տեսարժան վայրեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:USS_Constitution_Boston_2005.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/USS_Constitution_Boston_2005.jpg/150px-USS_Constitution_Boston_2005.jpg" decoding="async" width="150" height="86" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/USS_Constitution_Boston_2005.jpg/225px-USS_Constitution_Boston_2005.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/USS_Constitution_Boston_2005.jpg/300px-USS_Constitution_Boston_2005.jpg 2x" data-file-width="1858" data-file-height="1069" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:A_Pedra_de_Dighton_no_Rio_Taunton,_ate_ser_removida_para_o_Museu_en_1963,_pesa_40_toneladas!.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/A_Pedra_de_Dighton_no_Rio_Taunton%2C_ate_ser_removida_para_o_Museu_en_1963%2C_pesa_40_toneladas%21.jpg/150px-A_Pedra_de_Dighton_no_Rio_Taunton%2C_ate_ser_removida_para_o_Museu_en_1963%2C_pesa_40_toneladas%21.jpg" decoding="async" width="150" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/A_Pedra_de_Dighton_no_Rio_Taunton%2C_ate_ser_removida_para_o_Museu_en_1963%2C_pesa_40_toneladas%21.jpg/225px-A_Pedra_de_Dighton_no_Rio_Taunton%2C_ate_ser_removida_para_o_Museu_en_1963%2C_pesa_40_toneladas%21.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/A_Pedra_de_Dighton_no_Rio_Taunton%2C_ate_ser_removida_para_o_Museu_en_1963%2C_pesa_40_toneladas%21.jpg/300px-A_Pedra_de_Dighton_no_Rio_Taunton%2C_ate_ser_removida_para_o_Museu_en_1963%2C_pesa_40_toneladas%21.jpg 2x" data-file-width="501" data-file-height="329" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Dighton_Rock_Museum.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Dighton_Rock_Museum.JPG/150px-Dighton_Rock_Museum.JPG" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Dighton_Rock_Museum.JPG/225px-Dighton_Rock_Museum.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Dighton_Rock_Museum.JPG/300px-Dighton_Rock_Museum.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1071" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Dighton_Rock-Davis_photograph.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Dighton_Rock-Davis_photograph.jpg/150px-Dighton_Rock-Davis_photograph.jpg" decoding="async" width="150" height="103" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Dighton_Rock-Davis_photograph.jpg/225px-Dighton_Rock-Davis_photograph.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Dighton_Rock-Davis_photograph.jpg/300px-Dighton_Rock-Davis_photograph.jpg 2x" data-file-width="1858" data-file-height="1270" /></a></span> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D5%A1%D5%B5%D5%BF%D5%B8%D5%B6_%D5%90%D5%B8%D5%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դայտոն Րոգ (դեռ գրված չէ)">Դայտոն Րոգ</a>- քառասուն տոննայանոց քար է, որի մակերեսին առկա են <a href="/wiki/%D4%BA%D5%A1%D5%B5%D5%BC%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80" title="Ժայռապատկեր">ժայռապատկերներ</a>։ Այն ընդգրկվել է Ազգային պատմական վայրերի գրանցամատյանում։</li></ul> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Mass_statehouse_eb1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Mass_statehouse_eb1.jpg/150px-Mass_statehouse_eb1.jpg" decoding="async" width="150" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Mass_statehouse_eb1.jpg/225px-Mass_statehouse_eb1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Mass_statehouse_eb1.jpg/300px-Mass_statehouse_eb1.jpg 2x" data-file-width="6186" data-file-height="4765" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:1800_beacon_hill.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/1800_beacon_hill.jpg/150px-1800_beacon_hill.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/1800_beacon_hill.jpg/225px-1800_beacon_hill.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/1800_beacon_hill.jpg/300px-1800_beacon_hill.jpg 2x" data-file-width="2292" data-file-height="1725" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Joseph_Hooker_outside_MA_Statehouse.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Joseph_Hooker_outside_MA_Statehouse.jpg/150px-Joseph_Hooker_outside_MA_Statehouse.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Joseph_Hooker_outside_MA_Statehouse.jpg/225px-Joseph_Hooker_outside_MA_Statehouse.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Joseph_Hooker_outside_MA_Statehouse.jpg/300px-Joseph_Hooker_outside_MA_Statehouse.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="683" /></a></span> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%A5%D6%84%D5%BD%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%B8%D5%B6_%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Լեքստինգոն Գրին (դեռ գրված չէ)">Լեքստինգոն Գրին</a>-վայր, որտեղ բախումներ են տեղի ունեցել ամերիկյան և բրիտանական զորքերի միջև 1775 թվականի անկախության համար պատերազմի ժամանակ։</li></ul> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Monument_-_Lexington,_MA.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Monument_-_Lexington%2C_MA.JPG/100px-Monument_-_Lexington%2C_MA.JPG" decoding="async" width="100" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Monument_-_Lexington%2C_MA.JPG/150px-Monument_-_Lexington%2C_MA.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Monument_-_Lexington%2C_MA.JPG/200px-Monument_-_Lexington%2C_MA.JPG 2x" data-file-width="1920" data-file-height="2560" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Monument_inscription_-_Lexington,_MA.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Monument_inscription_-_Lexington%2C_MA.JPG/100px-Monument_inscription_-_Lexington%2C_MA.JPG" decoding="async" width="100" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Monument_inscription_-_Lexington%2C_MA.JPG/150px-Monument_inscription_-_Lexington%2C_MA.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Monument_inscription_-_Lexington%2C_MA.JPG/200px-Monument_inscription_-_Lexington%2C_MA.JPG 2x" data-file-width="1920" data-file-height="2560" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Lexington_Minute_Man_relief_(Basha_Paeff)_-_Lexington,_MA.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Lexington_Minute_Man_relief_%28Basha_Paeff%29_-_Lexington%2C_MA.JPG/150px-Lexington_Minute_Man_relief_%28Basha_Paeff%29_-_Lexington%2C_MA.JPG" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Lexington_Minute_Man_relief_%28Basha_Paeff%29_-_Lexington%2C_MA.JPG/225px-Lexington_Minute_Man_relief_%28Basha_Paeff%29_-_Lexington%2C_MA.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Lexington_Minute_Man_relief_%28Basha_Paeff%29_-_Lexington%2C_MA.JPG/300px-Lexington_Minute_Man_relief_%28Basha_Paeff%29_-_Lexington%2C_MA.JPG 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Minute_Man_Statue_Lexington_Massachusetts.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Minute_Man_Statue_Lexington_Massachusetts.jpg/150px-Minute_Man_Statue_Lexington_Massachusetts.jpg" decoding="async" width="150" height="106" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Minute_Man_Statue_Lexington_Massachusetts.jpg/225px-Minute_Man_Statue_Lexington_Massachusetts.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Minute_Man_Statue_Lexington_Massachusetts.jpg/300px-Minute_Man_Statue_Lexington_Massachusetts.jpg 2x" data-file-width="2290" data-file-height="1625" /></a></span> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D5%94%D5%A5%D5%B5%D6%83-%D5%94%D5%B8%D5%A4%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A1%D6%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Քեյփ-Քոդի ազգային ափ (դեռ գրված չէ)">Քեյփ-Քոդի ազգային ափ</a></li></ul> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Race_point_sunset.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Race_point_sunset.jpg/150px-Race_point_sunset.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Race_point_sunset.jpg/225px-Race_point_sunset.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Race_point_sunset.jpg/300px-Race_point_sunset.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="796" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:CCNational_Seashore.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/CCNational_Seashore.JPG/150px-CCNational_Seashore.JPG" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/CCNational_Seashore.JPG/225px-CCNational_Seashore.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/CCNational_Seashore.JPG/300px-CCNational_Seashore.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Vuurtoren_Cape_Cod.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Vuurtoren_Cape_Cod.JPG/150px-Vuurtoren_Cape_Cod.JPG" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Vuurtoren_Cape_Cod.JPG/225px-Vuurtoren_Cape_Cod.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Vuurtoren_Cape_Cod.JPG/300px-Vuurtoren_Cape_Cod.JPG 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Salt_Pond_Visitor_Center,_Cape_Cod_National_Seashore,_Eastham_MA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Salt_Pond_Visitor_Center%2C_Cape_Cod_National_Seashore%2C_Eastham_MA.jpg/150px-Salt_Pond_Visitor_Center%2C_Cape_Cod_National_Seashore%2C_Eastham_MA.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Salt_Pond_Visitor_Center%2C_Cape_Cod_National_Seashore%2C_Eastham_MA.jpg/225px-Salt_Pond_Visitor_Center%2C_Cape_Cod_National_Seashore%2C_Eastham_MA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Salt_Pond_Visitor_Center%2C_Cape_Cod_National_Seashore%2C_Eastham_MA.jpg/300px-Salt_Pond_Visitor_Center%2C_Cape_Cod_National_Seashore%2C_Eastham_MA.jpg 2x" data-file-width="2535" data-file-height="1689" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Doane_Rock.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Doane_Rock.jpeg/100px-Doane_Rock.jpeg" decoding="async" width="100" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Doane_Rock.jpeg/150px-Doane_Rock.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Doane_Rock.jpeg/200px-Doane_Rock.jpeg 2x" data-file-width="400" data-file-height="442" /></a></span> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D5%AC%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D6%80-%D5%B0%D5%AB%D5%B4%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%AB%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%B6_%D5%B6%D5%BE%D5%AB%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պլիմուտի հայր-հիմնադիրներին նվիրված հուշարձան (դեռ գրված չէ)">Պլիմուտի հայր-հիմնադիրներին նվիրված հուշարձան</a></li></ul> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Monument_to_the_Forefathers_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Monument_to_the_Forefathers_1.jpg/100px-Monument_to_the_Forefathers_1.jpg" decoding="async" width="100" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Monument_to_the_Forefathers_1.jpg/150px-Monument_to_the_Forefathers_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Monument_to_the_Forefathers_1.jpg/200px-Monument_to_the_Forefathers_1.jpg 2x" data-file-width="840" data-file-height="1200" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Forefathers_Monument2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Forefathers_Monument2.JPG/150px-Forefathers_Monument2.JPG" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Forefathers_Monument2.JPG/225px-Forefathers_Monument2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Forefathers_Monument2.JPG/300px-Forefathers_Monument2.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Forefathers_Monument.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Forefathers_Monument.JPG/150px-Forefathers_Monument.JPG" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Forefathers_Monument.JPG/225px-Forefathers_Monument.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Forefathers_Monument.JPG/300px-Forefathers_Monument.JPG 2x" data-file-width="3888" data-file-height="2592" /></a></span> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D5%81%D5%AF%D5%B6%D5%B8%D6%80%D5%BD%D5%AB_%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6%D5%A8_%D4%B3%D5%AC%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ձկնորսի հուշարձանը Գլոստերում (դեռ գրված չէ)">Ձկնորսի հուշարձանը Գլոստերում</a></li></ul> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:FishermanMemorialGloucester.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/FishermanMemorialGloucester.jpg/150px-FishermanMemorialGloucester.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/FishermanMemorialGloucester.jpg/225px-FishermanMemorialGloucester.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/FishermanMemorialGloucester.jpg/300px-FishermanMemorialGloucester.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Gloucester_MA_-_Fisherman%27s_Memorial.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Gloucester_MA_-_Fisherman%27s_Memorial.jpg/100px-Gloucester_MA_-_Fisherman%27s_Memorial.jpg" decoding="async" width="100" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Gloucester_MA_-_Fisherman%27s_Memorial.jpg/150px-Gloucester_MA_-_Fisherman%27s_Memorial.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Gloucester_MA_-_Fisherman%27s_Memorial.jpg/200px-Gloucester_MA_-_Fisherman%27s_Memorial.jpg 2x" data-file-width="2430" data-file-height="3037" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Plate_at_Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0276_AD.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Plate_at_Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0276_AD.jpg/150px-Plate_at_Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0276_AD.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Plate_at_Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0276_AD.jpg/225px-Plate_at_Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0276_AD.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Plate_at_Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0276_AD.jpg/300px-Plate_at_Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0276_AD.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0271_AD.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0271_AD.JPG/150px-Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0271_AD.JPG" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0271_AD.JPG/225px-Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0271_AD.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0271_AD.JPG/300px-Fisherman%27s_Memorial_in_Gloucester_MA_DSC_0271_AD.JPG 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D5%8A%D6%80%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%B6%D5%BD%D5%A9%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB_%D5%8A%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%A3%D6%80%D5%AB%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Պրովինսթաունի Պոլիգրինյան հուշարձան (դեռ գրված չէ)">Պրովինսթաունի Պոլիգրինյան հուշարձան</a></li></ul> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:PilgrimMonumentbasrelief.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/PilgrimMonumentbasrelief.jpg/80px-PilgrimMonumentbasrelief.jpg" decoding="async" width="80" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/PilgrimMonumentbasrelief.jpg/120px-PilgrimMonumentbasrelief.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/PilgrimMonumentbasrelief.jpg/160px-PilgrimMonumentbasrelief.jpg 2x" data-file-width="1370" data-file-height="2258" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:1910_Pilgrim_Monument.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/1910_Pilgrim_Monument.jpg/150px-1910_Pilgrim_Monument.jpg" decoding="async" width="150" height="97" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/1910_Pilgrim_Monument.jpg/225px-1910_Pilgrim_Monument.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/1910_Pilgrim_Monument.jpg/300px-1910_Pilgrim_Monument.jpg 2x" data-file-width="586" data-file-height="380" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0033_AD.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0033_AD.jpg/130px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0033_AD.jpg" decoding="async" width="130" height="87" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0033_AD.jpg/195px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0033_AD.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0033_AD.jpg/260px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0033_AD.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0031_AD.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0031_AD.jpg/150px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0031_AD.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0031_AD.jpg/225px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0031_AD.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0031_AD.jpg/300px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0031_AD.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0032_AD.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0032_AD.jpg/150px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0032_AD.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0032_AD.jpg/225px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0032_AD.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0032_AD.jpg/300px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0032_AD.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0047_AD.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0047_AD.jpg/80px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0047_AD.jpg" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0047_AD.jpg/120px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0047_AD.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0047_AD.jpg/160px-Pilgrim_Monument_Provincetown_MA_0047_AD.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="3872" /></a></span> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Տես_նաև"><span id=".D5.8F.D5.A5.D5.BD_.D5.B6.D5.A1.D6.87"></span>Տես նաև</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=14" title="Խմբագրել բաժինը. Տես նաև" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Տես նաև"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A8_%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հայերը Մասաչուսեթսում (դեռ գրված չէ)">Հայերը Մասաչուսեթսում</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A8_%D4%B2%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Հայերը Բոստոնում">Հայերը Բոստոնում</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A8_%D5%88%D6%82%D5%BD%D5%A9%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Հայերը Ուսթրում (դեռ գրված չէ)">Հայերը Ուսթրում</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=15" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-_93c184730be1b05a-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-_93c184730be1b05a_1-0">1,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-_93c184730be1b05a_1-1">1,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q1345528" data-entity-id="Q23766566"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020">2020 թվականի ԱՄՆ մարդահամար</a><span class="wef_low_priority_links"> / <a href="/wiki/%D4%B1%D5%84%D5%86_%D4%B2%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B8" title="ԱՄՆ Բնակչության մարդահամարի բյուրո">United States Census Bureau</a></span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181224224653/http://www.bea.gov/newsreleases/regional/gdp_state/2012/pdf/gsp0612.pdf%20">«Արխիվացված պատճենը»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bea.gov/newsreleases/regional/gdp_state/2012/pdf/gsp0612.pdf">օրիգինալից</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> 2018 թ․ դեկտեմբերի 24-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D4%B1%D6%80%D5%AD%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D6%81%D5%BE%D5%A1%D5%AE+%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B3%D5%A5%D5%B6%D5%A8&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bea.gov%2Fnewsreleases%2Fregional%2Fgdp_state%2F2012%2Fpdf%2Fgsp0612.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.apa-ma.org/resources/massachusetts-regional-planning-agencies">«Massachusetts Regional Planning Agencies»</a>. <a href="/w/index.php?title=American_Planning_Association&action=edit&redlink=1" class="new" title="American Planning Association (դեռ գրված չէ)">American Planning Association</a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 30-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Massachusetts+Regional+Planning+Agencies&rft.pub=American+Planning+Association&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.apa-ma.org%2Fresources%2Fmassachusetts-regional-planning-agencies&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150418012818/http://www.mbta.com/index.asp">«MBTA Website»</a>. <a href="/w/index.php?title=Massachusetts_Bay_Transportation_Authority&action=edit&redlink=1" class="new" title="Massachusetts Bay Transportation Authority (դեռ գրված չէ)">Massachusetts Bay Transportation Authority</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mbta.com/index.asp">օրիգինալից</a> 2015 թ․ ապրիլի 18-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=MBTA+Website&rft.pub=Massachusetts+Bay+Transportation+Authority&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mbta.com%2Findex.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mbta.com/schedules_and_maps/subway/">«Subway Map»</a>. <a href="/w/index.php?title=Massachusetts_Bay_Transit_Authority&action=edit&redlink=1" class="new" title="Massachusetts Bay Transit Authority (դեռ գրված չէ)">Massachusetts Bay Transit Authority</a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 22-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Subway+Map&rft.pub=Massachusetts+Bay+Transit+Authority&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mbta.com%2Fschedules_and_maps%2Fsubway%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mbta.com/schedules_and_maps/bus/">«Bus Schedules & Maps»</a>. <a href="/w/index.php?title=Massachusetts_Bay_Transit_Authority&action=edit&redlink=1" class="new" title="Massachusetts Bay Transit Authority (դեռ գրված չէ)">Massachusetts Bay Transit Authority</a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 22-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Bus+Schedules+%26+Maps&rft.pub=Massachusetts+Bay+Transit+Authority&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mbta.com%2Fschedules_and_maps%2Fbus%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mbta.com/schedules_and_maps/boats/">«Boat Map and Schedules»</a>. <a href="/w/index.php?title=Massachusetts_Bay_Transit_Authority&action=edit&redlink=1" class="new" title="Massachusetts Bay Transit Authority (դեռ գրված չէ)">Massachusetts Bay Transit Authority</a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 22-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Boat+Map+and+Schedules&rft.pub=Massachusetts+Bay+Transit+Authority&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mbta.com%2Fschedules_and_maps%2Fboats%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.matransit.com/">«Your Transit Authorities»</a>. Massachusetts Association of Regional Transit Authorities<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 23-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Your+Transit+Authorities&rft.pub=Massachusetts+Association+of+Regional+Transit+Authorities&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.matransit.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.capetrain.com/">«Cape Cod Central Railroad»</a>. <a href="/w/index.php?title=Cape_Cod_Central_Railroad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cape Cod Central Railroad (դեռ գրված չէ)">Cape Cod Central Railroad</a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 23-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Cape+Cod+Central+Railroad&rft.pub=Cape+Cod+Central+Railroad&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.capetrain.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090828170559/http://www.berkshirescenicrailroad.org/schedules.php">«2010 Scenic Train Schedule»</a>. Berkshire Scenic Railway Museum. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://berkshirescenicrailroad.org/schedules.php">օրիգինալից</a> 2009 թ․ օգոստոսի 28-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 23-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=2010+Scenic+Train+Schedule&rft.pub=Berkshire+Scenic+Railway+Museum&rft_id=http%3A%2F%2Fberkshirescenicrailroad.org%2Fschedules.php&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.steamshipauthority.com/ssa/about.cfm">«Background»</a>. <a href="/w/index.php?title=The_Woods_Hole,_Martha%27s_Vineyard_and_Nantucket_Steamship_Authority&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Woods Hole, Martha's Vineyard and Nantucket Steamship Authority (դեռ գրված չէ)">The Woods Hole, Martha's Vineyard and Nantucket Steamship Authority</a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 24-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Background&rft.pub=The+Woods+Hole%2C+Martha%27s+Vineyard+and+Nantucket+Steamship+Authority&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.steamshipauthority.com%2Fssa%2Fabout.cfm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150420041125/http://www.massdot.state.ma.us/planning/Main/MapsDataandReports/Maps/PassengerandFreightRail.aspx">«Massachusetts Passenger and Freight Rail»</a>. <a href="/w/index.php?title=Massachusetts_Department_of_Transportation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Massachusetts Department of Transportation (դեռ գրված չէ)">Massachusetts Department of Transportation</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.massdot.state.ma.us/planning/Main/MapsDataandReports/Maps/PassengerandFreightRail.aspx">օրիգինալից</a> 2015 թ․ ապրիլի 20-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Massachusetts+Passenger+and+Freight+Rail&rft.pub=Massachusetts+Department+of+Transportation&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.massdot.state.ma.us%2Fplanning%2FMain%2FMapsDataandReports%2FMaps%2FPassengerandFreightRail.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.aar.org/KeyIssues/Railroads-States/Massachusetts-2010.pdf">«Rail Fast Facts For 2011»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Association of American Railroads<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Rail+Fast+Facts+For+2011&rft.pub=Association+of+American+Railroads&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.aar.org%2FKeyIssues%2FRailroads-States%2FMassachusetts-2010.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span><span style="font-size:85%; margin-left:0.2em; color:var(--color-subtle, #54595d)">(չաշխատող հղում)</span></span> </li> <li id="cite_note-LoganTraffic-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-LoganTraffic_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160207054448/https://www.massport.com/media/378708/1215-avstats-airport-traffic-summary.pdf">«Monthly Airport Traffic Summary—December 2015»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.massport.com/media/378708/1215-avstats-airport-traffic-summary.pdf">օրիգինալից</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> 2016 թ․ փետրվարի 7-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 6-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Monthly+Airport+Traffic+Summary%E2%80%94December+2015&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.massport.com%2Fmedia%2F378708%2F1215-avstats-airport-traffic-summary.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span> Accessed May 8, 2016.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.massport.com/logan-airport/about-logan/">«About Logan»</a>. <a href="/w/index.php?title=Massachusetts_Port_Authority&action=edit&redlink=1" class="new" title="Massachusetts Port Authority (դեռ գրված չէ)">Massachusetts Port Authority</a><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=About+Logan&rft.pub=Massachusetts+Port+Authority&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.massport.com%2Flogan-airport%2Fabout-logan%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-massport-16"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-massport_16-0">16,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-massport_16-1">16,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170707205904/http://www.massport.com/about-massport/about-massport/">«About Massport»</a>. <a href="/w/index.php?title=Massachusetts_Port_Authority&action=edit&redlink=1" class="new" title="Massachusetts Port Authority (դեռ գրված չէ)">Massachusetts Port Authority</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.massport.com/about-massport/about-massport/">օրիգինալից</a> 2017 թ․ հուլիսի 7-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=About+Massport&rft.pub=Massachusetts+Port+Authority&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.massport.com%2Fabout-massport%2Fabout-massport%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080505120625/http://www.massaeronautics.org/default.asp?pgid=AeroAbout&sid=level2">«Mass Aeronautics»</a>. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.massaeronautics.org/default.asp?pgid=AeroAbout&sid=level2">օրիգինալից</a> 2008 թ․ մայիսի 5-ին.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Mass+Aeronautics&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.massaeronautics.org%2Fdefault.asp%3Fpgid%3DAeroAbout%26sid%3Dlevel2&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.faa.gov/about/">«About FAA»</a>. Federal Aviation Administration<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=About+FAA&rft.pub=Federal+Aviation+Administration&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.faa.gov%2Fabout%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&veaction=edit&section=16" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mass.gov/">Mass.gov</a> – Պաշտոնական կայք</li></ul> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background: #eaecf0"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" title="Կաղապար:Մասաչուսեթս"><span title="Դիտել կաղապարը" style="background: #eaecf0;;background:none transparent;color:inherit;border:none;">դ</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կաղապարի քննարկում:Մասաչուսեթս (դեռ գրված չէ)"><span title="Քննարկել կաղապարը" style="background: #eaecf0;;background:none transparent;color:inherit;border:none;">ք</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&action=edit"><span title="Խմբագրել կաղապարը" style="background: #eaecf0;;background:none transparent;color:inherit;border:none;">խ</span></a></li></ul></div><div style="font-size:114%"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_Massachusetts.svg" class="mw-file-description" title="Մասաչուսեթս"><img alt="Մասաչուսեթս" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Massachusetts.svg/22px-Flag_of_Massachusetts.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Massachusetts.svg/33px-Flag_of_Massachusetts.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Flag_of_Massachusetts.svg/44px-Flag_of_Massachusetts.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="900" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="mw-redirect" title="Մասսաչուսեթս">Մասսաչուսեթս</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background: #eaecf0;background: #eaecf0;"><div>Մայրաքաղաք՝ <b><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6" title="Բոստոն">Բոստոն</a></b></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;background: #eaecf0; text-align:left;">Շրջաններ</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left; background:#f0f0f0;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%B6%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B5%D5%A2%D5%AC_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" title="Բարնստեյբլ շրջան (Մասաչուսեթս)">Բարնստեյբլ շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%AF%D5%B7%D5%AB%D6%80_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" title="Բերկշիր շրջան (Մասաչուսեթս)">Բերկշիր շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B2%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%AC_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" title="Բրիստոլ շրջան (Մասաչուսեթս)">Բրիստոլ շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B4%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%BD_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" class="mw-redirect" title="Դյուկս շրջան (Մասաչուսեթս)">Դյուկս շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B7%D5%BD%D5%A5%D6%84%D5%BD_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" title="Էսեքս շրջան (Մասաչուսեթս)">Էսեքս շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%BA%D5%A4%D5%A5%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" class="mw-redirect" title="Համպդեն շրջան (Մասաչուսեթս)">Համպդեն շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%BA%D5%B7%D5%AB%D6%80_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" class="mw-redirect" title="Համպշիր շրջան (Մասաչուսեթս)">Համպշիր շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%A4%D5%AC%D5%BD%D5%A5%D6%84%D5%BD_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" title="Միդլսեքս շրջան (Մասաչուսեթս)">Միդլսեքս շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%84%D5%A5%D5%BF_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" title="Նանթաքետ շրջան (Մասաչուսեթս)">Նանթաքետ շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%86%D5%B8%D6%80%D6%86%D5%B8%D5%AC%D5%AF_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" title="Նորֆոլկ շրջան (Մասաչուսեթս)">Նորֆոլկ շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D6%86%D6%86%D5%B8%D5%AC%D5%AF_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" title="Սաֆֆոլկ շրջան (Մասաչուսեթս)">Սաֆֆոլկ շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8E%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" title="Վուստեր շրջան (Մասաչուսեթս)">Վուստեր շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%93%D5%AC%D5%AB%D5%B4%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%A9_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" class="mw-redirect" title="Փլիմաութ շրջան (Մասաչուսեթս)">Փլիմաութ շրջան</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%AC%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6_(%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD)" title="Ֆրանկլին շրջան (Մասաչուսեթս)">Ֆրանկլին շրջան</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background: #eaecf0;background: #eaecf0;"><div><b><a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%AC:%D4%B1%D5%84%D5%86" title="Պորտալ:ԱՄՆ">Պորտալ:ԱՄՆ</a></b></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background: #eaecf0"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D5%84%D5%86-%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A2%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կաղապար:ԱՄՆ-ի վարչական բաժանում"><span title="Դիտել կաղապարը" style="background: #eaecf0;;background:none transparent;color:inherit;border:none;">դ</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%B1%D5%84%D5%86-%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A2%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Կաղապարի քննարկում:ԱՄՆ-ի վարչական բաժանում"><span title="Քննարկել կաղապարը" style="background: #eaecf0;;background:none transparent;color:inherit;border:none;">ք</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D5%84%D5%86-%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A2%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4&action=edit"><span title="Խմբագրել կաղապարը" style="background: #eaecf0;;background:none transparent;color:inherit;border:none;">խ</span></a></li></ul></div><div style="font-size:114%"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_the_United_States.svg" class="mw-file-description" title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ"><img alt="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/33px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/44px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%84%D5%AB%D5%A1%D6%81%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%86%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ">ԱՄՆ</a>-ի <a href="/wiki/%D4%B1%D5%84%D5%86-%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%B9%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A2%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="ԱՄՆ-ի վարչական բաժանում">վարչական բաժանում</a> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Flag_of_the_United_States.svg" class="mw-file-description" title="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ"><img alt="Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/33px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/44px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span></span></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;background: #eaecf0"><a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3" title="Նահանգ">Նահանգներ</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B4%D5%A1_(%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3)" title="Ալաբամա (նահանգ)">Ալաբամա</a>  • <a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%AF%D5%A1_(%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3)" title="Ալյասկա (նահանգ)">Ալյասկա</a>  • <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B5%D5%A4%D5%A1%D5%B0%D5%B8" title="Այդահո">Այդահո</a>  • <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B5%D5%B8%D5%BE%D5%A1" title="Այովա">Այովա</a>  • <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AB%D5%A6%D5%B8%D5%B6%D5%A1" title="Արիզոնա">Արիզոնա</a>  • <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A6%D5%A1%D5%BD_(%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3)" title="Արկանզաս (նահանգ)">Արկանզաս</a>  • <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Արևմտյան Վիրջինիա">Արևմտյան Վիրջինիա</a>  • <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D6%80" title="Դելավեր">Դելավեր</a>  • <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D5%BD%D5%AB" title="Թենեսի">Թենեսի</a>  • <a href="/wiki/%D4%BB%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%B8%D5%B5%D5%BD" title="Իլինոյս">Իլինոյս</a>  • <a href="/wiki/%D4%BB%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A1" title="Ինդիանա">Ինդիանա</a>  • <a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%AB%D5%A6%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A1" title="Լուիզիանա">Լուիզիանա</a>  • <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%86%D5%B8%D5%BC%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Կալիֆոռնիա">Կալիֆոռնիա</a>  • <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A6%D5%A1%D5%BD" title="Կանզաս">Կանզաս</a>  • <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%AB" title="Կենտուկի">Կենտուկի</a>  • <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%B8" title="Կոլորադո">Կոլորադո</a>  • <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AF%D5%BF%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%BF" title="Կոնեկտիկուտ">Կոնեկտիկուտ</a>  • <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB" title="Հավայի">Հավայի</a>  • <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B4%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%BF%D5%A1" title="Հարավային Դակոտա">Հարավային Դակոտա</a>  • <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%A1" title="Հարավային Կարոլինա">Հարավային Կարոլինա</a>  • <a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%B4%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%BF%D5%A1" title="Հյուսիսային Դակոտա">Հյուսիսային Դակոտա</a>  • <a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%B6%D5%A1" title="Հյուսիսային Կարոլինա">Հյուսիսային Կարոլինա</a>  • <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" class="mw-redirect" title="Մասսաչուսեթս">Մասսաչուսեթս</a>  • <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%B6" title="Մեն">Մեն</a>  • <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%A4" title="Մերիլենդ">Մերիլենդ</a>  • <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D5%BD%D5%B8%D5%BF%D5%A1" title="Մինեսոտա">Մինեսոտա</a>  • <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%B9%D5%AB%D5%A3%D5%A1%D5%B6" title="Միչիգան">Միչիգան</a>  • <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BD%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%AB%D5%BA%D5%AB" title="Միսսիսիպի">Միսսիսիպի</a>  • <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%BD%D5%BD%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB" title="Միսսուրի">Միսսուրի</a>  • <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A1" title="Մոնտանա">Մոնտանա</a>  • <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%A1" title="Յուտա">Յուտա</a>  • <a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%A2%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%AF%D5%A1" title="Նեբրասկա">Նեբրասկա</a>  • <a href="/wiki/%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82_%D5%80%D5%A5%D5%B4%D6%83%D5%B7%D5%AB%D6%80" title="Նյու Հեմփշիր">Նյու Հեմփշիր</a>  • <a href="/wiki/%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82_%D5%84%D5%A5%D6%84%D5%BD%D5%AB%D5%AF%D5%B8" title="Նյու Մեքսիկո">Նյու Մեքսիկո</a>  • <a href="/wiki/%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82_%D5%85%D5%B8%D6%80%D6%84_(%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3)" title="Նյու Յորք (նահանգ)">Նյու Յորք</a>  • <a href="/wiki/%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82_%D5%8B%D5%A5%D6%80%D5%BD%D5%AB" title="Նյու Ջերսի">Նյու Ջերսի</a>  • <a href="/wiki/%D5%86%D6%87%D5%A1%D5%A4%D5%A1" title="Նևադա">Նևադա</a>  • <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%A1" title="Ջորջիա">Ջորջիա</a>  • <a href="/wiki/%D5%8C%D5%B8%D5%A4_%D4%B1%D5%B5%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%A4" title="Ռոդ Այլենդ">Ռոդ Այլենդ</a>  • <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%A3" title="Վայոմինգ">Վայոմինգ</a>  • <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%B7%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%BF%D5%B8%D5%B6_(%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3)" title="Վաշինգտոն (նահանգ)">Վաշինգտոն</a>  • <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%B8%D5%B6%D5%BF" title="Վերմոնտ">Վերմոնտ</a>  • <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%B6" title="Վիսկոնսին">Վիսկոնսին</a>  • <a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Վիրջինիա">Վիրջինիա</a>  • <a href="/wiki/%D5%8F%D5%A5%D5%AD%D5%A1%D5%BD" title="Տեխաս">Տեխաս</a>  • <a href="/wiki/%D5%93%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%AC%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1" title="Փենսիլվանիա">Փենսիլվանիա</a>  • <a href="/wiki/%D5%95%D5%AF%D5%AC%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D5%B4%D5%A1" title="Օկլահոմա">Օկլահոմա</a>  • <a href="/wiki/%D5%95%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%B8" title="Օհայո">Օհայո</a>  • <a href="/wiki/%D5%95%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D5%B6" title="Օրեգոն">Օրեգոն</a>  • <a href="/wiki/%D5%96%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A4%D5%A1" title="Ֆլորիդա">Ֆլորիդա</a></div></td><td class="navbox-image" rowspan="7" style="width:0%;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Great_Seal_of_the_United_States_(obverse).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg/80px-Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg.png" decoding="async" width="80" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg/120px-Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg/160px-Great_Seal_of_the_United_States_%28obverse%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;background: #eaecf0"><a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Դաշնային շրջան (դեռ գրված չէ)">Դաշնային շրջան</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%B7%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%BF%D5%B8%D5%B6_%D4%BF%D5%87" title="Վաշինգտոն ԿՇ">Վաշինգտոն ԿՇ</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;background: #eaecf0"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%B2%D5%A6%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Կղզիական տարածքներ (դեռ գրված չէ)">Կղզիական տարածքներ</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D5%A1" title="Ամերիկյան Սամոա">Ամերիկյան Սամոա</a>  • <a href="/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ամերիկյան Վիրջինյան կղզիներ">Ամերիկյան Վիրջինյան կղզիներ</a>  • <a href="/wiki/%D4%B3%D5%B8%D6%82%D5%A1%D5%B4" title="Գուամ">Գուամ</a>  • <a href="/wiki/%D5%80%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Հյուսիսային Մարիանյան կղզիներ">Հյուսիսային Մարիանյան կղզիներ</a>  • <a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%82%D5%A5%D6%80%D5%BF%D5%B8_%D5%8C%D5%AB%D5%AF%D5%B8" title="Պուերտո Ռիկո">Պուերտո Ռիկո</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background: #eaecf0;background: #eaecf0"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D6%83%D5%B8%D6%84%D6%80_%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80_(%D4%B1%D5%84%D5%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Արտաքին փոքր կղզիներ (ԱՄՆ) (դեռ գրված չէ)">Արտաքին փոքր կղզիներ</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D4%B2%D5%A5%D5%B5%D6%84%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB" title="Բեյքերի կղզի">Բեյքերի կղզի</a>  • <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%A5%D5%B6%D5%A4_(%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB)" title="Հաուլենդ (կղզի)">Հաուլենդ</a>  • <a href="/wiki/%D5%8B%D5%A1%D6%80%D5%BE%D5%AB%D5%BD_(%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB)" title="Ջարվիս (կղզի)">Ջարվիս</a>  • <a href="/wiki/%D5%8B%D5%B8%D5%B6%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%B6_(%D6%85%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB)" title="Ջոնստոն (օղակղզի)">Ջոնստոն</a>  • <a href="/wiki/%D5%94%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%B4%D5%A5%D5%B6_%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9" title="Քինգմեն խութ">Քինգմեն խութ</a>  • <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A5%D5%B5_(%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB)" title="Միդուեյ (կղզի)">Միդուեյ (կղզի)</a>  • <a href="/wiki/%D5%86%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BD%D5%A1_%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB" title="Նավասա կղզի">Նավասա</a>  • <a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%AC%D5%B4%D5%AB%D6%80%D5%A1_(%D6%85%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%B2%D5%A6%D5%AB)" title="Պալմիրա (օղակղզի)">Պալմիրա</a>  • <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%A5%D5%B5%D6%84_(%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D5%AC)" class="mw-redirect" title="Ուեյք (ատոլ)">Ուեյք</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background: #eaecf0;background: #eaecf0;"><div><b><a href="/wiki/%D5%8A%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%A1%D5%AC:%D4%B1%D5%84%D5%86" title="Պորտալ:ԱՄՆ">Պորտալ:ԱՄՆ</a></b></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table class="toccolours" style="width:100%"><tbody><tr><td style="width:auto"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/24px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/36px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Notification-icon-Commons-logo.svg/48px-Notification-icon-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="30" data-file-height="30" /></span></span></td><td style="width:100%"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF" title="Վիքիպահեստ">Վիքիպահեստն</a> ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Massachusetts" class="extiw" title="commons:Category:Massachusetts">«Մասաչուսեթս»</a> հոդվածին։</td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand nowrap" style="font-size:x-small;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Դիտել այս կաղապարը"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  <a href="/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%81%D5%AB%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D6%81%D5%A1%D5%B6%D6%81" title="Սոցիալական ցանց">Սոցիալական ցանցերում</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://x.com/massgov">X</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Ֆոտո, վիդեո և աուդիո</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://instagram.com/massgov">Ինստագրամ</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Թեմատիկ կայքեր</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.geonames.org/6254926">GeoNames</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://curlie.org/Regional/North_America/United_States/Massachusetts/">Open Directory Project</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Բառարաններ և հանրագիտարաններ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://armeniapedia.org/index.php?curid=4110">Արմենիապեդիա</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica,_Ninth_Edition/Massachusetts" class="extiw" title="wikisource:Encyclopædia Britannica, Ninth Edition/Massachusetts">Բրիտանիկա (9-րդ)</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Massachusetts" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Massachusetts">Բրիտանիկա (11-րդ)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Massachusetts">Բրիտանիկա</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/1922_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Massachusetts" class="extiw" title="wikisource:1922 Encyclopædia Britannica/Massachusetts">Բրիտանիկա (12-րդ)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/massachusetts">Բրոքհաուս</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D0%B7%D0%B5%D1%82%D1%81" class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Массачузетс">Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://esu.com.ua/search_articles.php?id=65987">Ժամանակակից Ուկրաինայի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.larousse.fr/encyclopedie/autre-region/wd/132159">Լարուսի</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%95%D0%AD%D0%91%D0%95/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D0%B7%D0%B5%D1%82%D1%81" class="extiw" title="s:ru:ЕЭБЕ/Массачузетс">Հրեական Բրոքհաուսի և Եփրոնի</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0041161.xml">Մեծ կատալոնական</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/Massachusetts">Մեծ նորվեգական</a> · <a href="https://hy.wikisource.org/wiki/ru:%D0%91%D0%A1%D0%AD1/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%81%D0%B5%D1%82%D1%81" class="extiw" title="s:ru:БСЭ1/Массачусетс">Մեծ սովետական (1 հրտ.)</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/The_American_Cyclop%C3%A6dia_(1879)/Massachusetts" class="extiw" title="wikisource:The American Cyclopædia (1879)/Massachusetts">American Cycl. (1879)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D008404">MESH ID</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6688061">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;width:6em"> </span><div class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B7%D5%B9%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Չափորոշչային վերահսկողություն">Չափորոշչային վերահսկողություն</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Իսպանիայի ազգային գրադարան">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX452359">XX452359</a> · <a href="/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Ֆրանսիայի ազգային գրադարան">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11941588j">11941588j</a> · <span title="CiNii" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">CiNii</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ci.nii.ac.jp/author/DA02915768">DA02915768</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4037858-5">4037858-5</a> · <span title="Միջազգային տիպօրինակ անունների նույնացուցիչ" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">ISNI</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://isni-url.oclc.nl/isni/0000000404348629">0000000404348629</a> · <span title="Կոնգրեսի գրադարանի ստուգիչ համար" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/n79007084">n79007084</a> · <span title="Ազգային խորհրդարանական գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NDL</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00629272">00629272</a> · <a href="/wiki/%D5%89%D5%A5%D5%AD%D5%AB%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Չեխիայի ազգային գրադարան">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge129979">ge129979</a> · <span title="Ավստրալիայի ազգային գրադարան" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NLA</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nla.gov.au/anbd.aut-an35333005">35333005</a> · <a href="/wiki/%D4%B6%D5%A1%D5%A3%D6%80%D5%A5%D5%A2%D5%AB_%D5%A1%D5%A6%D5%A3%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D6%87_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Զագրեբի ազգային և համալսարանական գրադարան">NSK</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/processed/NSK%7C000697680">000697680</a> · <span title="SUDOC" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">SUDOC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/176565507">176565507</a> · <a href="/wiki/VIAF" title="VIAF">VIAF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/130169058">130169058</a> · <span title="WorldCat" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">WorldCat VIAF</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/130169058">130169058</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասաչուսեթս&oldid=9468969">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասաչուսեթս&oldid=9468969</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD" title="Կատեգորիա:Մասաչուսեթս">Մասաչուսեթս</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:1788_%D5%B0%D5%AB%D5%B4%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D6%87_%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:1788 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ">1788 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%84%D5%86-%D5%AB_%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:ԱՄՆ-ի նահանգներ">ԱՄՆ-ի նահանգներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%86%D5%A1%D5%AD%D5%AF%D5%AB%D5%B6_%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A3%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Նախկին բրիտանական գաղութներ">Նախկին բրիտանական գաղութներ</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%89%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D5%B2_%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%B2_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Չաշխատող արտաքին հղում պարունակող հոդվածներ">Չաշխատող արտաքին հղում պարունակող հոդվածներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%A4%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%B9%D5%A9%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BF%D5%A1%D6%80%D6%80%D5%A5%D6%80_%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%B2_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Վիքիդատայի հայերեն չթարգմանված տարրեր պարունակող հոդվածներ">Վիքիպեդիա:Վիքիդատայի հայերեն չթարգմանված տարրեր պարունակող հոդվածներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%80%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BF%D5%BE%D5%B5%D5%A1%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE" title="Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով">Վիքիպեդիա:Հոդվածներ Վիքիտվյալներից աղբյուրներով</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%A5%D5%A6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE_%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Քարտեզներով էջեր">Քարտեզներով էջեր</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 6 Մարտի 2024-ի ժամը 04:19-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-7g25x","wgBackendResponseTime":218,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.316","walltime":"1.696","ppvisitednodes":{"value":4024,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":159553,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1636,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":27,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":59439,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":43,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1522.621 1 -total"," 76.34% 1162.392 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ_Վարչական_միավոր"," 75.85% 1154.945 1 Կաղապար:Տեղեկաքարտ"," 68.89% 1048.990 50 Կաղապար:Wikidata"," 9.96% 151.624 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 9.37% 142.634 1 Կաղապար:Արտաքին_հղումներ"," 7.75% 118.054 17 Կաղապար:Cite_web"," 1.47% 22.435 1 Կաղապար:Մասաչուսեթս"," 1.44% 21.990 1 Կաղապար:Քույրհղումներ"," 1.27% 19.333 1 Կաղապար:Նավարկման_աղյուսակ"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.045","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":17175214,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype monolingualtext of P1705 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype commonsMedia of P158 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype commonsMedia of P158 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype commonsMedia of P158 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P85 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1383 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P36 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P610 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P194 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P209 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype time of P585 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nGot person name of Q637413 from label: «United States Census Bureau»\nEntity Q637413 is not a person\nLoaded datatype time of P585 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nGot person name of Q637413 from label: «United States Census Bureau»\nEntity Q637413 is not a person\nLoaded datatype commonsMedia of P1621 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P47 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype monolingualtext of P1813 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P155 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1365 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype external-id of P300 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P78 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P138 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype monolingualtext of P1449 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n","limitreport-profile":[["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntityStatements","260","23.6"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntity","220","20.0"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","200","18.2"],["?","120","10.9"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","60","5.5"],["(for generator)","40","3.6"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getLabel","40","3.6"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::addStatementUsage","40","3.6"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getExpandedArgument","40","3.6"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::formatNum","20","1.8"],["[others]","60","5.5"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c479b968-t9q8c","timestamp":"20241117003126","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0544\u0561\u057d\u0561\u0579\u0578\u0582\u057d\u0565\u0569\u057d","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A5%D5%A9%D5%BD","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q771","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q771","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-08-07T11:56:31Z","dateModified":"2024-03-06T04:19:40Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/f2\/Flag_of_Massachusetts.svg"}</script> </body> </html>