CINXE.COM

Statistiche Smart da Big Data – Istat

<!DOCTYPE html> <html lang="it-IT"> <head> <meta charset="utf-8"> <meta http-equiv="X-UA-Compatible" content="IE=edge"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1"> <meta property="og:title" content="Statistiche Smart da Big Data" /> <meta property="og:description" content="L’Istat è chiamato a svolgere un ruolo chiave nella trasformazione in statistiche ufficiali di questa mole di dati, producendo le cosiddette statistiche smart affidabili (Trusted Smart Statistics)" /> <meta property="og:image" content="https://www.istat.it/wp-content/uploads/2025/01/Card-Big-data.png" /> <meta property="og:url" content="https://www.istat.it/dati/statistiche-smart-da-big-data/" /> <meta property="datePublished" content="2024-09-17" /> <meta property="dateModified" content="2025-01-27" /> <meta name="description" content="L’Istat è chiamato a svolgere un ruolo chiave nella trasformazione in statistiche ufficiali di questa mole di dati, producendo le cosiddette statistiche smar"> <script type="text/javascript" src="/ruxitagentjs_ICA7NVfgqrux_10305250107141607.js" data-dtconfig="rid=RID_1231389991|rpid=-1425678861|domain=istat.it|reportUrl=/rb_a34aa096-4709-4067-be2f-3b68462892d0|app=41642e4b9d9a7241|cuc=lwetihge|mel=100000|featureHash=ICA7NVfgqrux|dpvc=1|lastModification=1741012781849|tp=500,50,0|rdnt=1|uxrgce=1|agentUri=/ruxitagentjs_ICA7NVfgqrux_10305250107141607.js"></script><link rel="stylesheet" href="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/splide/splide.min.css"> <script src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/splide/splide.min.js"></script> <script src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/splide/splide-extension-auto-scroll.min.js"></script> <title>Statistiche Smart da Big Data &#8211; Istat</title> <meta name='robots' content='max-image-preview:large' /> <link rel="alternate" hreflang="it" href="https://www.istat.it/dati/statistiche-smart-da-big-data/" /> <link rel="alternate" hreflang="x-default" href="https://www.istat.it/dati/statistiche-smart-da-big-data/" /> <link rel='dns-prefetch' href='//www.istat.it' /> <link rel='dns-prefetch' href='//cdn.jsdelivr.net' /> <link rel='dns-prefetch' href='//code.jquery.com' /> <link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="Istat &raquo; Feed" href="https://www.istat.it/feed/" /> <script type="text/javascript"> /* <![CDATA[ */ window._wpemojiSettings = {"baseUrl":"https:\/\/s.w.org\/images\/core\/emoji\/15.0.3\/72x72\/","ext":".png","svgUrl":"https:\/\/s.w.org\/images\/core\/emoji\/15.0.3\/svg\/","svgExt":".svg","source":{"concatemoji":"https:\/\/www.istat.it\/wp-includes\/js\/wp-emoji-release.min.js?ver=6.6.2"}}; /*! This file is auto-generated */ !function(i,n){var o,s,e;function c(e){try{var t={supportTests:e,timestamp:(new Date).valueOf()};sessionStorage.setItem(o,JSON.stringify(t))}catch(e){}}function p(e,t,n){e.clearRect(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height),e.fillText(t,0,0);var t=new Uint32Array(e.getImageData(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height).data),r=(e.clearRect(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height),e.fillText(n,0,0),new Uint32Array(e.getImageData(0,0,e.canvas.width,e.canvas.height).data));return t.every(function(e,t){return e===r[t]})}function u(e,t,n){switch(t){case"flag":return n(e,"\ud83c\udff3\ufe0f\u200d\u26a7\ufe0f","\ud83c\udff3\ufe0f\u200b\u26a7\ufe0f")?!1:!n(e,"\ud83c\uddfa\ud83c\uddf3","\ud83c\uddfa\u200b\ud83c\uddf3")&&!n(e,"\ud83c\udff4\udb40\udc67\udb40\udc62\udb40\udc65\udb40\udc6e\udb40\udc67\udb40\udc7f","\ud83c\udff4\u200b\udb40\udc67\u200b\udb40\udc62\u200b\udb40\udc65\u200b\udb40\udc6e\u200b\udb40\udc67\u200b\udb40\udc7f");case"emoji":return!n(e,"\ud83d\udc26\u200d\u2b1b","\ud83d\udc26\u200b\u2b1b")}return!1}function f(e,t,n){var r="undefined"!=typeof WorkerGlobalScope&&self instanceof WorkerGlobalScope?new OffscreenCanvas(300,150):i.createElement("canvas"),a=r.getContext("2d",{willReadFrequently:!0}),o=(a.textBaseline="top",a.font="600 32px Arial",{});return e.forEach(function(e){o[e]=t(a,e,n)}),o}function t(e){var t=i.createElement("script");t.src=e,t.defer=!0,i.head.appendChild(t)}"undefined"!=typeof Promise&&(o="wpEmojiSettingsSupports",s=["flag","emoji"],n.supports={everything:!0,everythingExceptFlag:!0},e=new Promise(function(e){i.addEventListener("DOMContentLoaded",e,{once:!0})}),new Promise(function(t){var n=function(){try{var e=JSON.parse(sessionStorage.getItem(o));if("object"==typeof e&&"number"==typeof e.timestamp&&(new Date).valueOf()<e.timestamp+604800&&"object"==typeof e.supportTests)return e.supportTests}catch(e){}return null}();if(!n){if("undefined"!=typeof Worker&&"undefined"!=typeof OffscreenCanvas&&"undefined"!=typeof URL&&URL.createObjectURL&&"undefined"!=typeof Blob)try{var e="postMessage("+f.toString()+"("+[JSON.stringify(s),u.toString(),p.toString()].join(",")+"));",r=new Blob([e],{type:"text/javascript"}),a=new Worker(URL.createObjectURL(r),{name:"wpTestEmojiSupports"});return void(a.onmessage=function(e){c(n=e.data),a.terminate(),t(n)})}catch(e){}c(n=f(s,u,p))}t(n)}).then(function(e){for(var t in e)n.supports[t]=e[t],n.supports.everything=n.supports.everything&&n.supports[t],"flag"!==t&&(n.supports.everythingExceptFlag=n.supports.everythingExceptFlag&&n.supports[t]);n.supports.everythingExceptFlag=n.supports.everythingExceptFlag&&!n.supports.flag,n.DOMReady=!1,n.readyCallback=function(){n.DOMReady=!0}}).then(function(){return e}).then(function(){var e;n.supports.everything||(n.readyCallback(),(e=n.source||{}).concatemoji?t(e.concatemoji):e.wpemoji&&e.twemoji&&(t(e.twemoji),t(e.wpemoji)))}))}((window,document),window._wpemojiSettings); /* ]]> */ </script> <style id='wp-emoji-styles-inline-css' type='text/css'> img.wp-smiley, img.emoji { display: inline !important; border: none !important; box-shadow: none !important; height: 1em !important; width: 1em !important; margin: 0 0.07em !important; vertical-align: -0.1em !important; background: none !important; padding: 0 !important; } </style> <link rel='stylesheet' id='wp-block-library-css' href='https://www.istat.it/wp-includes/css/dist/block-library/style.min.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='acf-accordion-compatto-style-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/accordion_compatto/block.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='acf-accordion-livelli-style-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/accordion_livelli/block.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <style id='acf-box-alert-style-inline-css' type='text/css'> .box-alert-attenzione { background-color: #D22630; border-radius: 0 20px; color: var(--white); } .box-alert-spiegazione { background-color: #313E42; border-radius: 0 20px; color: var(--white); } .box-alert-importante { background-color: #5C7986; border-radius: 0 20px; color: var(--white); } .box-alert-nota { background-color: var(--grigio-light); color: #192038; } .box-alert-info { background-color: var(--grigio-light); border-radius: 0 20px; color: var(--blu); } .box-alert-custom { border-radius: 0 20px; border-style:solid; } .border-nessuno { border-color: transparent; } .border-rosso { border-color: var(--rosso) ; } .border-grigio { border-color: var(--grigio) ; } .border-petrolio { border-color: var(--petrolio) ; } .box-alert-content p { font-size: 1rem; } .box-alert-content a:link, .box-alert-content a:visited, .box-alert-content a:hover, .box-alert-content a:active { color: var(--white); text-decoration: underline; } .box-alert-nota a:link, .box-alert-nota a:visited, .box-alert-info a:link, .box-alert-info a:visited, .box-alert-nota a:hover, .box-alert-nota a:active, .box-alert-info a:hover, .box-alert-info a:active { color: var(--blu); text-decoration: underline; } .box-alert-titolo { font-size: 28px; font-weight: 800; } </style> <style id='acf-card-buttons-style-inline-css' type='text/css'> .card_buttons p { margin-bottom: 0; } </style> <link rel='stylesheet' id='acf-card-links-style-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/card_links/block.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <style id='acf-carosello-style-3-inline-css' type='text/css'> .carousel .carousel-inner .carousel-item, .slick_slider .slide_element { background-size: cover; background-position: center; background-repeat: no-repeat; min-height: 450px; } .cardslider.preview { opacity:0; border:2px dashed #666; transition:all 0.3s; } .slide_element:hover .cardslider.preview { opacity:0.6; } </style> <style id='acf-carosello-iframe-style-3-inline-css' type='text/css'> .carosello-iframe-container h3, .carosello-iframe-container h3 a { font-size: 1.0625rem; font-weight: 800; color: var(--blu); line-height: 1.5rem; text-decoration: none; } .carosello-iframe-container .slick-slide:not(:last-child) { border-right: 1px solid; border-color: var(--grigio-medium); } .carosello-iframe-container .slider_navigation.side { top: 40%; width: 100%; height: 0; left: 0; margin-left: 0; } .row .arrow-big { padding: 0; } .row.slider_navigation .prev.arrow-circle, .row.slider_navigation .next.arrow-circle { width: 40px; min-width: 40px; height: 40px; padding: 0; border-radius: 40px; border: 1px solid var(--rosso); color: black; vertical-align: middle; line-height: 42.5px; background-color: var(--white); font-size: 30px; } .slider_navigation .arrow-left { position: relative; left: -45px; } .slider_navigation .arrow-right { position: relative; left: auto; right:-45px; } .carosello-iframe-container .carousel-inner .carousel-item, .slick_slider .slide_element { background-size: cover; background-position: center; background-repeat: no-repeat; min-height: 450px; } .cardslider.preview { opacity:0; border:2px dashed #666; transition:all 0.3s; } .slide_element:hover .cardslider.preview { opacity:0.6; } </style> <style id='acf-cta-style-inline-css' type='text/css'> .cta { min-height: 50px; } .cta i { font-size: 1.75rem; margin-right: 5px; } .cta a.white-bg i { color: var(--blu); } .cta a.cta:link, .cta a.cta:visited { width: auto; min-width: 270px; border-radius: 5px; font-weight: 600; padding: 10px; text-decoration: none; } .cta a.white-bg:link, .cta a.white-bg:visited { border: 1px solid; border-color: var(--petrolio); color: var(--petrolio); } .cta a.petrolio-light:link, .cta a.petrolio-light:visited { border: 1px solid var(--petrolio-light); background-color: var(--petrolio-light); color: var(--white); } .cta a.grigio:link, .cta a.grigio:visited { border: 1px solid; border-color: var(--grigio-medium); background-color: var(--grigio-medium); color: var(--white); } .cta a.petrolio-light-bg:hover, .cta a.petrolio-light-bg:active, .cta a.grigio:hover, .cta a.grigio:active { background-color: var(--petrolio); } .cta a.petrolio-light i, .cta a.grigio i { color: var(--white); } a.cta:link span, a.cta:visited span, a.cta:hover span { color: var(--grigio-light); } a.cta.white-bg:link span, a.cta.white-bg:visited span, a.cta.white-bg:hover span { color: var(--petrolio-light); } a.cta:link span.info-duration, a.cta:visited span.info-duration, a.cta:hover span.info-duration { color: var(--white); } a.cta.petrolio-light-bg:hover { color:#fff; background-color: var(--petrolio); } a.cta.petrolio-light-bg:hover span.info-duration { background-color: var(--white); color: var(--petrolio); } </style> <link rel='stylesheet' id='acf-image-buttons-style-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/image_buttons/block.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <style id='acf-lista-media-detail-style-inline-css' type='text/css'> .lista_media_detail .container, .lista_media_detail .row { /*--bs-gutter-x: 0;*/ } .lmd-row { margin-bottom: 3rem; } .lmd-row:last-child { margin-bottom: 0; } .lmd-img-x1 { min-height: 20px; aspect-ratio: 1; padding: 0; border-radius: 24px; background-position: center center; background-repeat: no-repeat; background-size: auto 100%; } .info .lmd-img-x1 { border-radius:0; } .top-img .lmd-img-x1 { height: 240px; aspect-ratio: auto; border-radius: 22px 22px 0 0; } .top-img .py-4.px-2 { border-radius: 24px; border: 2px solid; border-color: var(--petrolio-light); padding-top: 0 !important; padding-left: 0 !important; padding-right: 0 !important; } .top-img .col-md-12 { padding-left: 0; padding-right: 0; } .top-img .lmd-box-text { padding-top: 24px; padding-left: calc(var(--bs-gutter-x) * 1) !important; padding-right: calc(var(--bs-gutter-x) * 1) !important; } .col-md-2 .lmd-img-x1.portrait-img, .col-md-4 .lmd-img-x1 { aspect-ratio: 0.7; } .col-md-5 .lmd-img-x1.landscape-img { aspect-ratio: 1.8; background-size: 100% auto; } .row .lmd-box-text { padding-left: 12px; padding-right: 0; } .lista_media_detail .grigio-img { border-radius: 0 24px 0 24px; background-color: var(--grigio-light); } .no-img .lmd-box-text { padding-left: 0; } .lista_media_detail .pretitle { font-family: Manrope, sans-serif; font-size: 0.8125; font-weight: 600; color: var(--azzurro); font-style: normal; line-height: 1.0625rem; } .lista_media_detail .subtitle { font-family: Manrope, sans-serif; font-size: 1rem; font-weight: 700; color: var(--blu); font-style: normal; line-height: 1.5rem; } .lista_media_detail h3 { margin: 0; font-family: Manrope, sans-serif; font-size: 1.375; font-style: normal; font-weight: 700; color: var(--blu); line-height: 2rem; } .lista_media_detail .no-img h3 { color: var(--grigio-dark); } .lista_media_detail .lmd-text { font-family: Manrope, sans-serif; font-size: 1rem; font-style: normal; font-weight: 400; color: var(--blu); line-height: 1.5rem; } .lista_media_detail .top-img .lmd-text { min-height: 105px; padding: 16px 0; } .lista_media_detail ul { margin-bottom: 0.5rem; padding-left: 0; } .lista_media_detail li { list-style-type: none; } .lista_media_detail li.mt-2 { margin-bottom: 0.5rem !important; } .lista_media_detail ul i.link_icons { font-size: 28px; vertical-align: middle; color: var(--rosso); } .lista_media_detail .cta a.cta:link, .lista_media_detail .cta a.cta:visited { min-width: 100px; } .lista_media_detail ul .cta i.link_icons { color: var(--blu); } .lista_media_detail .lmd-footer { font-family: Manrope, sans-serif; font-size: 1rem; font-style: normal; font-weight: 400; color: var(--blu); line-height: 1.5rem; } .lmd-row .lmd-text p:last-child, .lmd-row .lmd-footer p:last-child { margin-bottom: 0; } </style> <style id='acf-lista-media-link-style-inline-css' type='text/css'> .testata-lista-link { background-position: center; background-repeat: no-repeat; background-size: cover; height: 128px; } .lista_media_link .title-icon { margin-left: .5rem !important; } .lista_media_link .testo-intro { padding: 0 0.4rem; } .lista_media_link .testo-intro p { margin-bottom: 0; } .lista_media_link ul { padding-left: 0; } .lista_media_link li { list-style-type: none; padding: 0 0.5em 0 0.1rem; } .lista_media_link li.mt-2 { margin-top: 1.5rem !important } .lista_media_link i.link_icons { vertical-align: middle; color: var(--rosso); } .lista_media_link.petrolio-light-bg i, .lista_media_link.petrolio-bg i { color: var(--white); } .lista_media_link.petrolio-light-bg, .lista_media_link.petrolio-light-bg a { color: var(--white); } .lista_media_link.petrolio-light-bg a:hover, .lista_media_link.petrolio-bg a:hover { color: var(--bordeaux-light); } .info-duration { display: inline-block; margin-left: 10px; padding: 4px 8px; background-color: var(--grigio-dark); border-radius: 20px; font-size: 0.75rem; font-weight: 600; color: var(--white); line-height: 16px; } .petrolio-light-bg .info-duration, .petrolio-bg .info-duration { background-color: var(--white); color: var(--petrolio); color: var(--blu); } .info-size { display: inline-block; margin-left: 10px; font-size: 0.875rem; color: var(--blu); } .petrolio-light-bg .info-size, .petrolio-bg .info-size { color: var(--grigio-medium); } </style> <style id='acf-lista-pulsanti-style-inline-css' type='text/css'> .lista_pulsanti a:hover, .lista_pulsanti a > span:hover{ color: var(--white); } </style> <style id='acf-lista-relatori-style-inline-css' type='text/css'> .foto-relatore { background-position: center; background-repeat: no-repeat; background-size: cover; padding-top: 100%; border-radius: 10px; } .nominativo-relatore { font-size: 1.5rem; font-weight: 800; } .lista_relatori ul { margin: 0; padding: 0; } main.page-content .lista_relatori ul li { margin-bottom: inherit; list-style: none; } </style> <style id='acf-lista-video-style-inline-css' type='text/css'> .video_element { border-radius: 0 24px 0 24px; } .video_preview { padding-top: 56.6666%; background-position: center; background-repeat: no-repeat; background-size: cover; } </style> <style id='acf-paragrafo-due-colonne-style-inline-css' type='text/css'> .divider { border-top: 2px solid #529DCC; } .paragrafo-dx p { margin-bottom: 0; } </style> <style id='acf-post-grid-style-3-inline-css' type='text/css'> .slick-track { height:100%; display: flex !important; } .slick-track > * { height: inherit !important; } .slick-list { padding:0 !important; } .post_grid .mode_slider { z-index: 2; } .post_grid .slick-initialized .slick-slide { display: block; padding-right: calc(var(--bs-gutter-x) / 2); padding-left: calc(var(--bs-gutter-x) / 2); } .slider_navigation.side { position: absolute; top: 50%; width: calc(100% + 4.5rem); margin-left: -3rem; z-index: 1; height: 0; padding: 0 !important; } .slider_navigation .prev, .slider_navigation .next { opacity:0.3; padding: 0; border: 0; background-color: transparent; transition:all 0.3s; } .slider_navigation .prev.active, .slider_navigation .next.active { opacity:1; cursor:pointer; color:var(--azzurro); } .post_grid.petrolio-light-bg .transparent-bg, .post_grid.petrolio-bg .transparent-bg, .post_grid.petrolio-light-bg .transparent-bg h6, .post_grid.petrolio-bg .transparent-bg h6, .post_grid.petrolio-light-bg .transparent-bg h3.cardtitle, .post_grid.petrolio-bg .transparent-bg h3.cardtitle, .post_grid.petrolio-light-bg .transparent-bg a.read_more, .post_grid.petrolio-bg .transparent-bg a.read_more, .post_grid.petrolio-light-bg .transparent-bg .read_more_label, .post_grid.petrolio-bg .transparent-bg .read_more_label { color: var(--white); } .post_grid.petrolio-light-bg .transparent-bg a.read_more:hover, .post_grid.petrolio-bg .transparent-bg a.read_more:hover, .post_grid.petrolio-light-bg .transparent-bg a>.read_more_label:hover, .post_grid.petrolio-bg .transparent-bg a>.read_more_label:hover { color: var(--bordeaux-light) !important; } .post_grid .data { font-size: 0.8125rem; font-style: normal; font-weight: 600; line-height: 1.0625rem; } .read_more:hover { color: var(--blu); } .template_links a { padding-left: 1em; position: relative; } .template_links a::before { content: "\2022"; position: absolute; left: 0; } .news-container.white-bg { color:inherit; } .news-container.white-bg .cardtext { color:var(--petrolio-dark); } .news-container.white-bg a:hover { color: var(--rosso); text-decoration: underline; } </style> <link rel='stylesheet' id='acf-section-title-style-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/section_title/block.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <style id='acf-separatore-style-inline-css' type='text/css'> .divider-horizontal { width: 7px; height: 7px; transform: rotate(45deg); background-color: #D22630; border-radius: 1px; } </style> <style id='acf-social-style-inline-css' type='text/css'> main.page-content .social-block, div.page-content .social-block { margin: 0 0 1rem; } a.link-social { text-decoration: none; font-size: 35px; position: relative; top: 8px; } </style> <style id='acf-spacer-style-inline-css' type='text/css'> .spacer-bottom { margin-bottom: 56px; } </style> <style id='acf-sportello-giornalisti-style-inline-css' type='text/css'> .box-sportello-giornalisti { background-color: #325E99; color: var(--white); font-size: 1rem; } .box-sportello-giornalisti i { font-size: 28px; vertical-align: bottom; } .box-sportello-giornalisti h2.titolo { margin-bottom: 0; font-size: 2rem; font-weight: bold; color: var(--white); line-height: 1.55; } .box-sportello-giornalisti a:link, .box-sportello-giornalisti a:visited, .box-sportello-giornalisti a:hover, .box-sportello-giornalisti a:active { color: var(--white); } a.hide-icon[href^="mailto:"] { padding-left: 0; } a.hide-icon[href^="mailto:"]::before { display: none; } </style> <style id='acf-subpages-style-inline-css' type='text/css'> .immagine_card { padding-top:55%; background-size: cover; background-position: 50% 50%; } .subpage_card { height: 100%; border: 1px solid var(--petrolio-light); overflow: hidden; } .subpage_card h3 { font-size:1.5rem; } .subpage_card .titolo_link .link_icons { color:var(--petrolio); font-size:28px; } </style> <style id='filebird-block-filebird-gallery-style-inline-css' type='text/css'> ul.filebird-block-filebird-gallery{margin:auto!important;padding:0!important;width:100%}ul.filebird-block-filebird-gallery.layout-grid{display:grid;grid-gap:20px;align-items:stretch;grid-template-columns:repeat(var(--columns),1fr);justify-items:stretch}ul.filebird-block-filebird-gallery.layout-grid li img{border:1px solid #ccc;box-shadow:2px 2px 6px 0 rgba(0,0,0,.3);height:100%;max-width:100%;-o-object-fit:cover;object-fit:cover;width:100%}ul.filebird-block-filebird-gallery.layout-masonry{-moz-column-count:var(--columns);-moz-column-gap:var(--space);column-gap:var(--space);-moz-column-width:var(--min-width);columns:var(--min-width) var(--columns);display:block;overflow:auto}ul.filebird-block-filebird-gallery.layout-masonry li{margin-bottom:var(--space)}ul.filebird-block-filebird-gallery li{list-style:none}ul.filebird-block-filebird-gallery li figure{height:100%;margin:0;padding:0;position:relative;width:100%}ul.filebird-block-filebird-gallery li figure figcaption{background:linear-gradient(0deg,rgba(0,0,0,.7),rgba(0,0,0,.3) 70%,transparent);bottom:0;box-sizing:border-box;color:#fff;font-size:.8em;margin:0;max-height:100%;overflow:auto;padding:3em .77em .7em;position:absolute;text-align:center;width:100%;z-index:2}ul.filebird-block-filebird-gallery li figure figcaption a{color:inherit} </style> <link rel='stylesheet' id='bootstrap-css' href='https://cdn.jsdelivr.net/npm/bootstrap@5.3.2/dist/css/bootstrap.min.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='slick-style-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/lib/slick/slick.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='slick-theme-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/lib/slick/slick-theme.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='bb-tcs-editor-style-shared-css' href='https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/editor-style-shared.css' type='text/css' media='all' /> <style id='global-styles-inline-css' type='text/css'> :root{--wp--preset--aspect-ratio--square: 1;--wp--preset--aspect-ratio--4-3: 4/3;--wp--preset--aspect-ratio--3-4: 3/4;--wp--preset--aspect-ratio--3-2: 3/2;--wp--preset--aspect-ratio--2-3: 2/3;--wp--preset--aspect-ratio--16-9: 16/9;--wp--preset--aspect-ratio--9-16: 9/16;--wp--preset--color--black: #000000;--wp--preset--color--cyan-bluish-gray: #abb8c3;--wp--preset--color--white: #ffffff;--wp--preset--color--pale-pink: #f78da7;--wp--preset--color--vivid-red: #cf2e2e;--wp--preset--color--luminous-vivid-orange: #ff6900;--wp--preset--color--luminous-vivid-amber: #fcb900;--wp--preset--color--light-green-cyan: #7bdcb5;--wp--preset--color--vivid-green-cyan: #00d084;--wp--preset--color--pale-cyan-blue: #8ed1fc;--wp--preset--color--vivid-cyan-blue: #0693e3;--wp--preset--color--vivid-purple: #9b51e0;--wp--preset--color--nero: #000000;--wp--preset--color--bianco: #ffffff;--wp--preset--color--petrolio: var(--petrolio);--wp--preset--color--petrolio-dark: var(--petrolio-dark);--wp--preset--color--petrolio-light: var(--petrolio-light);--wp--preset--color--petrolio-chiarissimo: var(--petrolio-chiarissimo);--wp--preset--color--bordeaux: var(--bordeaux);--wp--preset--color--bordeaux-light: var(--bordeaux-light);--wp--preset--color--rosso: var(--rosso);--wp--preset--color--blu: var(--blu);--wp--preset--color--blu-medium: var(--blu-medium);--wp--preset--color--blu-light: var(--blu-light);--wp--preset--color--grigio: var(--grigio);--wp--preset--color--grigio-light: var(--grigio-light);--wp--preset--color--grigio-medium: var(--grigio-medium);--wp--preset--color--grigio-dark: var(--grigio-dark);--wp--preset--color--azzurro: var(--azzurro);--wp--preset--color--azzurro-medium: var(--azzurro-medium);--wp--preset--color--azzurro-light: var(--azzurro-light);--wp--preset--gradient--vivid-cyan-blue-to-vivid-purple: linear-gradient(135deg,rgba(6,147,227,1) 0%,rgb(155,81,224) 100%);--wp--preset--gradient--light-green-cyan-to-vivid-green-cyan: linear-gradient(135deg,rgb(122,220,180) 0%,rgb(0,208,130) 100%);--wp--preset--gradient--luminous-vivid-amber-to-luminous-vivid-orange: linear-gradient(135deg,rgba(252,185,0,1) 0%,rgba(255,105,0,1) 100%);--wp--preset--gradient--luminous-vivid-orange-to-vivid-red: linear-gradient(135deg,rgba(255,105,0,1) 0%,rgb(207,46,46) 100%);--wp--preset--gradient--very-light-gray-to-cyan-bluish-gray: linear-gradient(135deg,rgb(238,238,238) 0%,rgb(169,184,195) 100%);--wp--preset--gradient--cool-to-warm-spectrum: linear-gradient(135deg,rgb(74,234,220) 0%,rgb(151,120,209) 20%,rgb(207,42,186) 40%,rgb(238,44,130) 60%,rgb(251,105,98) 80%,rgb(254,248,76) 100%);--wp--preset--gradient--blush-light-purple: linear-gradient(135deg,rgb(255,206,236) 0%,rgb(152,150,240) 100%);--wp--preset--gradient--blush-bordeaux: linear-gradient(135deg,rgb(254,205,165) 0%,rgb(254,45,45) 50%,rgb(107,0,62) 100%);--wp--preset--gradient--luminous-dusk: linear-gradient(135deg,rgb(255,203,112) 0%,rgb(199,81,192) 50%,rgb(65,88,208) 100%);--wp--preset--gradient--pale-ocean: linear-gradient(135deg,rgb(255,245,203) 0%,rgb(182,227,212) 50%,rgb(51,167,181) 100%);--wp--preset--gradient--electric-grass: linear-gradient(135deg,rgb(202,248,128) 0%,rgb(113,206,126) 100%);--wp--preset--gradient--midnight: linear-gradient(135deg,rgb(2,3,129) 0%,rgb(40,116,252) 100%);--wp--preset--font-size--small: 13px;--wp--preset--font-size--medium: clamp(14px, 0.875rem + ((1vw - 3.2px) * 0.469), 20px);--wp--preset--font-size--large: clamp(22.041px, 1.378rem + ((1vw - 3.2px) * 1.091), 36px);--wp--preset--font-size--x-large: clamp(25.014px, 1.563rem + ((1vw - 3.2px) * 1.327), 42px);--wp--preset--font-family--body: "Manrope", sans-serif;--wp--preset--spacing--20: 0.44rem;--wp--preset--spacing--30: 0.67rem;--wp--preset--spacing--40: 1rem;--wp--preset--spacing--50: 1.5rem;--wp--preset--spacing--60: 2.25rem;--wp--preset--spacing--70: 3.38rem;--wp--preset--spacing--80: 5.06rem;--wp--preset--shadow--natural: 6px 6px 9px rgba(0, 0, 0, 0.2);--wp--preset--shadow--deep: 12px 12px 50px rgba(0, 0, 0, 0.4);--wp--preset--shadow--sharp: 6px 6px 0px rgba(0, 0, 0, 0.2);--wp--preset--shadow--outlined: 6px 6px 0px -3px rgba(255, 255, 255, 1), 6px 6px rgba(0, 0, 0, 1);--wp--preset--shadow--crisp: 6px 6px 0px rgba(0, 0, 0, 1);}:root { --wp--style--global--content-size: 1100px;--wp--style--global--wide-size: ; }:where(body) { margin: 0; }.wp-site-blocks { padding-top: var(--wp--style--root--padding-top); padding-bottom: var(--wp--style--root--padding-bottom); }.has-global-padding { padding-right: var(--wp--style--root--padding-right); padding-left: var(--wp--style--root--padding-left); }.has-global-padding > .alignfull { margin-right: calc(var(--wp--style--root--padding-right) * -1); margin-left: calc(var(--wp--style--root--padding-left) * -1); }.has-global-padding :where(:not(.alignfull.is-layout-flow) > .has-global-padding:not(.wp-block-block, .alignfull)) { padding-right: 0; padding-left: 0; }.has-global-padding :where(:not(.alignfull.is-layout-flow) > .has-global-padding:not(.wp-block-block, .alignfull)) > .alignfull { margin-left: 0; margin-right: 0; }.wp-site-blocks > .alignleft { float: left; margin-right: 2em; }.wp-site-blocks > .alignright { float: right; margin-left: 2em; }.wp-site-blocks > .aligncenter { justify-content: center; margin-left: auto; margin-right: auto; }:where(.is-layout-flex){gap: 0.5em;}:where(.is-layout-grid){gap: 0.5em;}.is-layout-flow > .alignleft{float: left;margin-inline-start: 0;margin-inline-end: 2em;}.is-layout-flow > .alignright{float: right;margin-inline-start: 2em;margin-inline-end: 0;}.is-layout-flow > .aligncenter{margin-left: auto !important;margin-right: auto !important;}.is-layout-constrained > .alignleft{float: left;margin-inline-start: 0;margin-inline-end: 2em;}.is-layout-constrained > .alignright{float: right;margin-inline-start: 2em;margin-inline-end: 0;}.is-layout-constrained > .aligncenter{margin-left: auto !important;margin-right: auto !important;}.is-layout-constrained > :where(:not(.alignleft):not(.alignright):not(.alignfull)){max-width: var(--wp--style--global--content-size);margin-left: auto !important;margin-right: auto !important;}.is-layout-constrained > .alignwide{max-width: var(--wp--style--global--wide-size);}body .is-layout-flex{display: flex;}.is-layout-flex{flex-wrap: wrap;align-items: center;}.is-layout-flex > :is(*, div){margin: 0;}body .is-layout-grid{display: grid;}.is-layout-grid > :is(*, div){margin: 0;}body{font-family: Manrope;font-size: clamp(14px, 0.875rem + ((1vw - 3.2px) * 0.156), 16px);font-style: normal;font-weight: 400;line-height: 1.55;--wp--style--root--padding-top: 0px;--wp--style--root--padding-right: 0px;--wp--style--root--padding-bottom: 0px;--wp--style--root--padding-left: 0px;}a:where(:not(.wp-element-button)){text-decoration: underline;}:root :where(.wp-element-button, .wp-block-button__link){background-color: #32373c;border-width: 0;color: #fff;font-family: inherit;font-size: inherit;line-height: inherit;padding: calc(0.667em + 2px) calc(1.333em + 2px);text-decoration: none;}.has-black-color{color: var(--wp--preset--color--black) !important;}.has-cyan-bluish-gray-color{color: var(--wp--preset--color--cyan-bluish-gray) !important;}.has-white-color{color: var(--wp--preset--color--white) !important;}.has-pale-pink-color{color: var(--wp--preset--color--pale-pink) !important;}.has-vivid-red-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-red) !important;}.has-luminous-vivid-orange-color{color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-amber-color{color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-amber) !important;}.has-light-green-cyan-color{color: var(--wp--preset--color--light-green-cyan) !important;}.has-vivid-green-cyan-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-green-cyan) !important;}.has-pale-cyan-blue-color{color: var(--wp--preset--color--pale-cyan-blue) !important;}.has-vivid-cyan-blue-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-cyan-blue) !important;}.has-vivid-purple-color{color: var(--wp--preset--color--vivid-purple) !important;}.has-nero-color{color: var(--wp--preset--color--nero) !important;}.has-bianco-color{color: var(--wp--preset--color--bianco) !important;}.has-petrolio-color{color: var(--wp--preset--color--petrolio) !important;}.has-petrolio-dark-color{color: var(--wp--preset--color--petrolio-dark) !important;}.has-petrolio-light-color{color: var(--wp--preset--color--petrolio-light) !important;}.has-petrolio-chiarissimo-color{color: var(--wp--preset--color--petrolio-chiarissimo) !important;}.has-bordeaux-color{color: var(--wp--preset--color--bordeaux) !important;}.has-bordeaux-light-color{color: var(--wp--preset--color--bordeaux-light) !important;}.has-rosso-color{color: var(--wp--preset--color--rosso) !important;}.has-blu-color{color: var(--wp--preset--color--blu) !important;}.has-blu-medium-color{color: var(--wp--preset--color--blu-medium) !important;}.has-blu-light-color{color: var(--wp--preset--color--blu-light) !important;}.has-grigio-color{color: var(--wp--preset--color--grigio) !important;}.has-grigio-light-color{color: var(--wp--preset--color--grigio-light) !important;}.has-grigio-medium-color{color: var(--wp--preset--color--grigio-medium) !important;}.has-grigio-dark-color{color: var(--wp--preset--color--grigio-dark) !important;}.has-azzurro-color{color: var(--wp--preset--color--azzurro) !important;}.has-azzurro-medium-color{color: var(--wp--preset--color--azzurro-medium) !important;}.has-azzurro-light-color{color: var(--wp--preset--color--azzurro-light) !important;}.has-black-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--black) !important;}.has-cyan-bluish-gray-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--cyan-bluish-gray) !important;}.has-white-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--white) !important;}.has-pale-pink-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--pale-pink) !important;}.has-vivid-red-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-red) !important;}.has-luminous-vivid-orange-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-amber-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-amber) !important;}.has-light-green-cyan-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--light-green-cyan) !important;}.has-vivid-green-cyan-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-green-cyan) !important;}.has-pale-cyan-blue-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--pale-cyan-blue) !important;}.has-vivid-cyan-blue-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-cyan-blue) !important;}.has-vivid-purple-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--vivid-purple) !important;}.has-nero-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--nero) !important;}.has-bianco-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--bianco) !important;}.has-petrolio-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--petrolio) !important;}.has-petrolio-dark-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--petrolio-dark) !important;}.has-petrolio-light-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--petrolio-light) !important;}.has-petrolio-chiarissimo-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--petrolio-chiarissimo) !important;}.has-bordeaux-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--bordeaux) !important;}.has-bordeaux-light-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--bordeaux-light) !important;}.has-rosso-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--rosso) !important;}.has-blu-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--blu) !important;}.has-blu-medium-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--blu-medium) !important;}.has-blu-light-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--blu-light) !important;}.has-grigio-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--grigio) !important;}.has-grigio-light-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--grigio-light) !important;}.has-grigio-medium-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--grigio-medium) !important;}.has-grigio-dark-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--grigio-dark) !important;}.has-azzurro-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--azzurro) !important;}.has-azzurro-medium-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--azzurro-medium) !important;}.has-azzurro-light-background-color{background-color: var(--wp--preset--color--azzurro-light) !important;}.has-black-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--black) !important;}.has-cyan-bluish-gray-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--cyan-bluish-gray) !important;}.has-white-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--white) !important;}.has-pale-pink-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--pale-pink) !important;}.has-vivid-red-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-red) !important;}.has-luminous-vivid-orange-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-amber-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--luminous-vivid-amber) !important;}.has-light-green-cyan-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--light-green-cyan) !important;}.has-vivid-green-cyan-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-green-cyan) !important;}.has-pale-cyan-blue-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--pale-cyan-blue) !important;}.has-vivid-cyan-blue-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-cyan-blue) !important;}.has-vivid-purple-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--vivid-purple) !important;}.has-nero-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--nero) !important;}.has-bianco-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--bianco) !important;}.has-petrolio-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--petrolio) !important;}.has-petrolio-dark-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--petrolio-dark) !important;}.has-petrolio-light-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--petrolio-light) !important;}.has-petrolio-chiarissimo-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--petrolio-chiarissimo) !important;}.has-bordeaux-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--bordeaux) !important;}.has-bordeaux-light-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--bordeaux-light) !important;}.has-rosso-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--rosso) !important;}.has-blu-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--blu) !important;}.has-blu-medium-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--blu-medium) !important;}.has-blu-light-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--blu-light) !important;}.has-grigio-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--grigio) !important;}.has-grigio-light-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--grigio-light) !important;}.has-grigio-medium-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--grigio-medium) !important;}.has-grigio-dark-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--grigio-dark) !important;}.has-azzurro-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--azzurro) !important;}.has-azzurro-medium-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--azzurro-medium) !important;}.has-azzurro-light-border-color{border-color: var(--wp--preset--color--azzurro-light) !important;}.has-vivid-cyan-blue-to-vivid-purple-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--vivid-cyan-blue-to-vivid-purple) !important;}.has-light-green-cyan-to-vivid-green-cyan-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--light-green-cyan-to-vivid-green-cyan) !important;}.has-luminous-vivid-amber-to-luminous-vivid-orange-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--luminous-vivid-amber-to-luminous-vivid-orange) !important;}.has-luminous-vivid-orange-to-vivid-red-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--luminous-vivid-orange-to-vivid-red) !important;}.has-very-light-gray-to-cyan-bluish-gray-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--very-light-gray-to-cyan-bluish-gray) !important;}.has-cool-to-warm-spectrum-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--cool-to-warm-spectrum) !important;}.has-blush-light-purple-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--blush-light-purple) !important;}.has-blush-bordeaux-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--blush-bordeaux) !important;}.has-luminous-dusk-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--luminous-dusk) !important;}.has-pale-ocean-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--pale-ocean) !important;}.has-electric-grass-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--electric-grass) !important;}.has-midnight-gradient-background{background: var(--wp--preset--gradient--midnight) !important;}.has-small-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--small) !important;}.has-medium-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--medium) !important;}.has-large-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--large) !important;}.has-x-large-font-size{font-size: var(--wp--preset--font-size--x-large) !important;}.has-body-font-family{font-family: var(--wp--preset--font-family--body) !important;} :where(.wp-block-post-template.is-layout-flex){gap: 1.25em;}:where(.wp-block-post-template.is-layout-grid){gap: 1.25em;} :where(.wp-block-columns.is-layout-flex){gap: 2em;}:where(.wp-block-columns.is-layout-grid){gap: 2em;} :root :where(.wp-block-pullquote){font-size: clamp(0.984em, 0.984rem + ((1vw - 0.2em) * 0.645), 1.5em);line-height: 1.6;} </style> <link rel='stylesheet' id='wpml-blocks-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/dist/css/blocks/styles.css?ver=4.6.15' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='contact-form-7-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/contact-form-7/includes/css/styles.css?ver=6.0.3' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='flexy-breadcrumb-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/flexy-breadcrumb/public/css/flexy-breadcrumb-public.css?ver=1.2.1' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='flexy-breadcrumb-font-awesome-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/flexy-breadcrumb/public/css/font-awesome.min.css?ver=4.7.0' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='mailup-css' href='https://www.istat.it/wp-content/plugins/mailup-email-and-newsletter-subscription-form/public/css/mailup-public.css?ver=1.2.7' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='splide-css' href='https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/splide/splide.min.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='custom-select-css' href='https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/assets/custom-select.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='mmenu-css' href='https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/assets/mobileMenu/hc-offcanvas-nav-istat.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='jquery-ui-css' href='https://code.jquery.com/ui/1.13.3/themes/smoothness/jquery-ui.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='select2-css' href='https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/assets/select2/css/select2.min.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='EGP-style-css' href='https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5/style.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='acffa_font-awesome-css' href='https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/assets/fontawesome/css/all.min.css?ver=6.5.2' type='text/css' media='all' /> <link rel='stylesheet' id='chld_thm_cfg_separate-css' href='https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/responsive.css?ver=6.6.2' type='text/css' media='all' /> <script type="text/javascript" id="wpml-cookie-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var wpml_cookies = {"wp-wpml_current_language":{"value":"it","expires":1,"path":"\/"}}; var wpml_cookies = {"wp-wpml_current_language":{"value":"it","expires":1,"path":"\/"}}; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/sitepress-multilingual-cms/res/js/cookies/language-cookie.js?ver=4.6.15" id="wpml-cookie-js" defer="defer" data-wp-strategy="defer"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/accordion_compatto/block.js?ver=6.6.2" id="acf-accordion-compatto-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/accordion_livelli/block.js?ver=6.6.2" id="acf-accordion-livelli-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/box_alert/block.js?ver=6.6.2" id="acf-box-alert-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/card_buttons/block.js?ver=6.6.2" id="acf-card-buttons-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/card_links/block.js?ver=6.6.2" id="acf-card-links-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-includes/js/jquery/jquery.min.js?ver=3.7.1" id="jquery-core-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-includes/js/jquery/jquery-migrate.min.js?ver=3.4.1" id="jquery-migrate-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/carousel/block.js?ver=6.6.2" id="acf-carosello-script-3-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/carousel_iframe/block.js?ver=6.6.2" id="acf-carosello-iframe-script-3-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/cta/block.js?ver=6.6.2" id="acf-cta-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/image_buttons/block.js?ver=6.6.2" id="acf-image-buttons-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/lista_media_detail/block.js?ver=6.6.2" id="acf-lista-media-detail-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/lista_media_link/block.js?ver=6.6.2" id="acf-lista-media-link-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/lista_pulsanti/block.js?ver=6.6.2" id="acf-lista-pulsanti-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/lista_relatori/block.js?ver=6.6.2" id="acf-lista-relatori-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/lista_video/block.js?ver=6.6.2" id="acf-lista-video-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/paragrafo_due_colonne/block.js?ver=6.6.2" id="acf-paragrafo-due-colonne-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/post_grid/block.js?ver=6.6.2" id="acf-post-grid-script-3-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/section_title/block.js?ver=6.6.2" id="acf-section-title-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/separatore/block.js?ver=6.6.2" id="acf-separatore-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/social/block.js?ver=6.6.2" id="acf-social-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/spacer/block.js?ver=6.6.2" id="acf-spacer-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/sportello_giornalisti/block.js?ver=6.6.2" id="acf-sportello-giornalisti-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/blocks/subpages/block.js?ver=6.6.2" id="acf-subpages-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://cdn.jsdelivr.net/npm/bootstrap@5.3.2/dist/js/bootstrap.bundle.min.js?ver=6.6.2" id="bootstrap-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-includes/js/dist/hooks.min.js?ver=2810c76e705dd1a53b18" id="wp-hooks-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-includes/js/dist/i18n.min.js?ver=5e580eb46a90c2b997e6" id="wp-i18n-js"></script> <script type="text/javascript" id="wp-i18n-js-after"> /* <![CDATA[ */ wp.i18n.setLocaleData( { 'text direction\u0004ltr': [ 'ltr' ] } ); /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/mailup-email-and-newsletter-subscription-form/admin/js/jquery.validate.min.js?ver=1.19.5" id="mailup_validate-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/mailup-email-and-newsletter-subscription-form/admin/js/localization/messages_it.js?ver=1.19.5" id="mailup_validate_loc_it-js"></script> <script type="text/javascript" id="mailup-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var mailup_params = {"ajax_url":"https:\/\/www.istat.it\/wp-admin\/admin-ajax.php","ajaxNonce":"5327837417"}; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/mailup-email-and-newsletter-subscription-form/public/js/mailup-public.js?ver=1.2.7" id="mailup-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/splide/splide.min.js?ver=6.6.2" id="splide-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/splide/splide-extension-auto-scroll.min.js?ver=6.6.2" id="splide-extension-auto-scroll-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/js/custom-select.js?ver=6.6.2" id="custom-select-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/assets/mobileMenu/hc-offcanvas-nav.js?ver=6.6.2" id="mmenu-js"></script> <script type="text/javascript" id="functions-js-extra"> /* <![CDATA[ */ var egpAjax = {"ajaxurl":"https:\/\/www.istat.it\/wp-admin\/admin-ajax.php","suggestString":"Suggerimenti di ricerca","enableAutocomplete":"","popupDelay":"100000","popupEnabled":"","popupLater":"900000","popupNo":"7776000000","currentLang":"it"}; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/js/functions.js?ver=6.6.2" id="functions-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-includes/js/jquery/ui/core.min.js?ver=1.13.3" id="jquery-ui-core-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-includes/js/jquery/ui/menu.min.js?ver=1.13.3" id="jquery-ui-menu-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-includes/js/dist/dom-ready.min.js?ver=f77871ff7694fffea381" id="wp-dom-ready-js"></script> <script type="text/javascript" id="wp-a11y-js-translations"> /* <![CDATA[ */ ( function( domain, translations ) { var localeData = translations.locale_data[ domain ] || translations.locale_data.messages; localeData[""].domain = domain; wp.i18n.setLocaleData( localeData, domain ); } )( "default", {"translation-revision-date":"2024-05-31 12:01:00+0000","generator":"GlotPress\/4.0.1","domain":"messages","locale_data":{"messages":{"":{"domain":"messages","plural-forms":"nplurals=2; plural=n != 1;","lang":"it"},"Notifications":["Notifiche"]}},"comment":{"reference":"wp-includes\/js\/dist\/a11y.js"}} ); /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-includes/js/dist/a11y.min.js?ver=d90eebea464f6c09bfd5" id="wp-a11y-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-includes/js/jquery/ui/autocomplete.min.js?ver=1.13.3" id="jquery-ui-autocomplete-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/js/elastic_search.js?ver=6.6.2" id="elastic-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/assets/select2/js/select2.full.min.js?ver=4.1.0-rc.0" id="select2-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/assets/select2/js/i18n/it.js?ver=6.6.2" id="select2-it-js"></script> <link rel="https://api.w.org/" href="https://www.istat.it/wp-json/" /><link rel="alternate" title="JSON" type="application/json" href="https://www.istat.it/wp-json/wp/v2/pages/74890" /><link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" title="RSD" href="https://www.istat.it/xmlrpc.php?rsd" /> <link rel="canonical" href="https://www.istat.it/dati/statistiche-smart-da-big-data/" /> <link rel='shortlink' href='https://www.istat.it/?p=74890' /> <link rel="alternate" title="oEmbed (JSON)" type="application/json+oembed" href="https://www.istat.it/wp-json/oembed/1.0/embed?url=https%3A%2F%2Fwww.istat.it%2Fdati%2Fstatistiche-smart-da-big-data%2F" /> <link rel="alternate" title="oEmbed (XML)" type="text/xml+oembed" href="https://www.istat.it/wp-json/oembed/1.0/embed?url=https%3A%2F%2Fwww.istat.it%2Fdati%2Fstatistiche-smart-da-big-data%2F&#038;format=xml" /> <meta name="generator" content="WPML ver:4.6.15 stt:1,27;" /> <style type="text/css"> /* Background color */ .fbc-page .fbc-wrap .fbc-items { background-color: rgba(255,255,255,0); } /* Items font size */ .fbc-page .fbc-wrap .fbc-items li { font-size: 13px; } /* Items' link color */ .fbc-page .fbc-wrap .fbc-items li a { color: #192038; } /* Seprator color */ .fbc-page .fbc-wrap .fbc-items li .fbc-separator { color: #192038; } /* Active item & end-text color */ .fbc-page .fbc-wrap .fbc-items li.active span, .fbc-page .fbc-wrap .fbc-items li .fbc-end-text { color: #192038; font-size: 13px; } </style> <style id='wp-fonts-local' type='text/css'> @font-face{font-family:Manrope;font-style:normal;font-weight:300 900;font-display:fallback;src:url('https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/fonts/Manrope-VariableFont_wght.ttf') format('truetype');font-stretch:normal;} </style> <link rel="icon" href="https://www.istat.it/wp-content/uploads/2024/06/faviconIstat.ico" sizes="32x32" /> <link rel="icon" href="https://www.istat.it/wp-content/uploads/2024/06/faviconIstat.ico" sizes="192x192" /> <link rel="apple-touch-icon" href="https://www.istat.it/wp-content/uploads/2024/06/faviconIstat.ico" /> <meta name="msapplication-TileImage" content="https://www.istat.it/wp-content/uploads/2024/06/faviconIstat.ico" /> <!-- options page scripts --> <!-- Matomo --> <script type="text/javascript"> var _paq = window._paq || []; /* tracker methods like "setCustomDimension" should be called before "trackPageView" */ _paq.push(["setDomains", ["*.www.istat.it","*.www.istat.it"]]); _paq.push(['trackPageView']); _paq.push(['enableLinkTracking']); (function() { var u="https://analytics.istat.it/"; _paq.push(['setTrackerUrl', u+'matomo.php']); _paq.push(['setSiteId', '40']); var d=document, g=d.createElement('script'), s=d.getElementsByTagName('script')[0]; g.type='text/javascript'; g.async=true; g.defer=true; g.src=u+'matomo.js'; s.parentNode.insertBefore(g,s); })(); </script> <noscript><p><img src="https://analytics.istat.it/matomo.php?idsite=40&amp;rec=1" style="border:0;" alt="" /></p></noscript> <!-- End Matomo Code --> </head> <body class="page-template-default page page-id-74890 page-child parent-pageid-397"> <!-- Inizio: Header --> <header id="masthead" class="white-bg"> <div role="navigation"> <ul class="skip-nav"> <li><a href="#top-menu">Vai al menù della testata</a></li> <li><a href="#main-menu">Vai al menù principale</a></li> <li><a href="#main-content">Vai al contenuto principale</a></li> <li><a href="#side-navigation">Vai al menù laterale</a></li> <li><a href="#page-content">Vai al contenuto di pagina</a></li> </ul> </div> <div class="topbar d-none d-lg-flex petrolio-dark-bg py-3 px-4 white d-flex align-items-center"> <div id="mobile-lang-switch" class="d-none"> <a href="/en"> English Homepage </a> </div> <div class="me-auto"><a href="https://www.istat.it/" class="white text-decoration-none p-3" tabindex="0">Home</a></div> <div class="d-inline-flex align-items-center"> <nav class="menu-top-bar-menu-container"><ul id="top-menu" class="list-unstyled white d-flex gap-3 m-0 top-head-menu"><li id="menu-item-6313" class="rounded border menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-6313"><a href="/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/rispondenti/informazioni-sulle-rilevazioni/">Informazioni sulle rilevazioni</a></li> <li id="menu-item-6311" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-6311"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/">Attività e servizi per tipo di utenti</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-6312" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-6312"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/tutti/">Per tutti</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-6397" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6397"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/tutti/sportelli-sul-territorio/">Sportelli sul territorio</a></li> <li id="menu-item-6398" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6398"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/tutti/european-data-support/">European data support</a></li> <li id="menu-item-6399" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6399"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/tutti/biblioteca/">Biblioteca</a></li> <li id="menu-item-6400" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6400"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/tutti/archivio-storico/">Archivio storico</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-6401" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-6401"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/giornalisti/">Giornalisti</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-6402" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6402"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/giornalisti/appuntamenti/">Appuntamenti</a></li> <li id="menu-item-6403" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6403"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/giornalisti/embargo/">Embargo</a></li> <li id="menu-item-6405" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6405"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/giornalisti/articoli-e-interviste/">Articoli e interviste</a></li> <li id="menu-item-6406" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6406"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/giornalisti/istat-in-breve/">Istat in breve</a></li> <li id="menu-item-6407" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6407"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/giornalisti/storia/">Storia</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-6408" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-6408"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/rispondenti/">Rispondenti</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-6409" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6409"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/rispondenti/informazioni-sulle-rilevazioni/">Informazioni sulle rilevazioni</a></li> <li id="menu-item-6410" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6410"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/rispondenti/elenco-soggetti-esterni-trattamento-dati/">Elenco soggetti esterni trattamento dati</a></li> <li id="menu-item-6411" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6411"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/rispondenti/sanzioni-amministrative/">Sanzioni amministrative</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-6412" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-6412"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/ricercatori/">Ricercatori</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-6413" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6413"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/ricercatori/eventi-segnalati-dalle-societa-scientifiche/">Eventi segnalati dalle società scientifiche</a></li> <li id="menu-item-6414" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6414"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/ricercatori/laboratorio-adele/">Laboratorio ADELE</a></li> <li id="menu-item-6415" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6415"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/ricercatori/promozione-della-ricerca/">Promozione della ricerca</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-6416" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-6416"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/studenti-e-docenti/">Studenti e docenti</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-6417" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6417"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/studenti-e-docenti/olimpiadi-della-statistica/">Olimpiadi della statistica</a></li> <li id="menu-item-6418" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6418"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/studenti-e-docenti/accordo-con-aeee/">Accordo con AEEE</a></li> <li id="menu-item-6419" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6419"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/studenti-e-docenti/accordo-con-a-scuola-di-open-coesione/">Accordo con A scuola di open coesione</a></li> <li id="menu-item-6420" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6420"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/studenti-e-docenti/censimenti-sui-banchi-di-scuola/">Censimenti sui banchi di scuola</a></li> <li id="menu-item-6421" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6421"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/studenti-e-docenti/pacchetti-didattici/">Pacchetti didattici</a></li> <li id="menu-item-6422" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6422"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/studenti-e-docenti/competizioni-e-premi/">Competizioni e premi</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-72354" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-72354"><a href="https://www.istat.it/attivita-e-servizi-per-tipo-di-utenti/enti-del-sistan/">Enti del Sistan</a></li> </ul> </li> </ul></nav> <div id="istat-language-selector" class="mx-3" data-otherhomeurl="/en" data-translatedurl="/en" data-currentlangcode="it"> <a href="/" class="white text-decoration-none" data-bs-toggle="dropdown" aria-expanded="false" id="lang-item" aria-haspopup="true"> English<i class="fa fa-chevron-down mx-3" aria-hidden="true"></i> </a> <ul class="dropdown-menu"> <li> <a class="dropdown-item text-decoration-none" href="/en"> HomePage </a> </li> </ul> </div> <div class="modal fade" id="modal-language" tabindex="-1" aria-hidden="true"> <div class="modal-dialog"> <div class="modal-content text-center p-4"> <div class="modal-header p-0"> <button type="button" class="btn-close" data-bs-dismiss="modal" aria-label="Close"></button> </div> <div class="modal-body p-0"> <div class="my-4"> <img src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/images/istat.svg" width="140px" height="40px" alt="logo Istat" /> </div> <div class="modal-title blu">Imposta Lingua</div> <div class="modal-title petrolio-light">Language Settings</div> <div class="my-4 text-start"> <p class="blu">Per favore conferma la tua preferenza.<br />Please confirm your preference.</p> </div> </div> <div class="modal-footer justify-content-center p-0"> <a href="/en" type="button" class="modal-button1 me-3 text-decoration-none"> SWITCH TO ENGLISH </a> <a href="#" type="button" class="modal-button2 text-decoration-none" data-bs-dismiss="modal"> RIMANI SU ITALIANO </a> </div> </div> </div> </div> <div class="modal fade" id="modal-language-home" tabindex="-1" aria-hidden="true"> <div class="modal-dialog"> <div class="modal-content text-center p-4"> <div class="modal-header p-0"> <button type="button" class="btn-close" data-bs-dismiss="modal" aria-label="Close"></button> </div> <div class="modal-body p-0"> <div class="my-4"> <img src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/images/istat.svg" width="140px" height="40px" alt="logo Istat" /> </div> <div class="modal-title blu">Imposta Lingua</div> <div class="modal-title petrolio-light">Language Settings</div> <div class="my-4 text-start"> <p class="blu">Per favore conferma la tua preferenza.<br />Please confirm your preference.</p> </div> </div> <div class="modal-footer justify-content-center p-0"> <a href="/en" type="button" class="modal-button1 me-3 text-decoration-none"> SWITCH TO ENGLISH </a> <a href="#" type="button" class="modal-button2 text-decoration-none" data-bs-dismiss="modal"> RIMANI SU ITALIANO </a> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="container-fluid head bottom-bar"> <div class="row py-3 align-items-center"> <div class="col-8 col-md-6 col-lg-9"> <div id="logotype" class="logotype px-3"> <a href="https://www.istat.it/" title="Home - Istat"> <img src="/wp-content/uploads/2023/09/istat-logo.svg" width="420px" alt="logo ISTAT" /> </a> </div> </div> <div class="col-4 col-md-3 d-lg-none "> <div class="row align-items-center"> <div id="mobile-search" class="col-6 align-self-center text-end hamburger-mobile d-block d-md-none"> <i class="icon-search open-mobile-form"></i> <div class="mobile-form"> <form action="/" method="get" role="search" aria-label="Search box"> <div class="mobile-input"> <input id="m-search" type="text" class="autocomplete" data-container="mobile_autocomplete" name="s" autocomplete="off" aria-label="input search" placeholder="Ricerca" /> <button type="submit" class="mobile-submit"><i class="icon-search"></i></button> <div class="mobile_autocomplete"></div> </div> </form> </div> </div> <nav id="mobile-nav" class="col-6 ms-md-auto align-self-center text-center text-md-end hamburger-mobile d-block d-lg-none"> <i class="icon-hamburger-menu"></i> </nav> </div> </div> <div class="col-12 col-md-3 d-none d-md-block"> <form action="/" method="get" role="search" aria-label="Search box"> <fieldset> <legend class="GoAway">Ricerca</legend> <div class="top-form"> <div class="input-field row"> <button class="mainsearch-btn col-2" type="submit" aria-label="Search"> <svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width="40" height="40" viewBox="0 0 25 25"> <path d="M15.5 14h-.79l-.28-.27C15.41 12.59 16 11.11 16 9.5 16 5.91 13.09 3 9.5 3S3 5.91 3 9.5 5.91 16 9.5 16c1.61 0 3.09-.59 4.23-1.57l.27.28v.79l5 4.99L20.49 19l-4.99-5zm-6 0C7.01 14 5 11.99 5 9.5S7.01 5 9.5 5 14 7.01 14 9.5 11.99 14 9.5 14z"></path> </svg> </button> <label for="topsearch" class="invisible position-absolute p-0 overflow-hidden visually-hidden">Ricerca</label> <div class="col"> <input autocomplete="off" data-container="top_search_autocomplete" class="topsearch-field autocomplete w-100 p-0" type="text" name="s" aria-label="input search" id="topsearch" value="" /> <div class="top_search_autocomplete"></div> </div> </div> </div> </fieldset> </form> </div> </div> </div> <nav id="navigation" class="navbar navbar-expand-md navbar-light py-4 d-none d-lg-block"> <div class="container-fluid"> <div class="collapse navbar-collapse" id="main-menu"> <ul id="toolbar-menu" class="navbar-nav"><li id="menu-item-458" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-458"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/">Statistiche per temi</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-802" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-802"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/popolazione/"><i class="icon-famiglia"></i> <span class="item-text">Popolazione</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-3764" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3764"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/popolazione/popolazione-e-famiglie/">Popolazione e Famiglie</a></li> <li id="menu-item-3848" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3848"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/popolazione/condizioni-economiche-delle-famiglie/">Condizioni economiche delle famiglie</a></li> <li id="menu-item-3855" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3855"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/popolazione/vita-quotidiana-e-opinioni-dei-cittadini/">Vita quotidiana e opinioni dei cittadini</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-3868" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-3868"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/societa-e-istituzioni/"><i class="icon-museum"></i> <span class="item-text">Società e Istituzioni</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-3920" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3920"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/societa-e-istituzioni/cultura-comunicazione-viaggi/">Cultura, comunicazione e viaggi</a></li> <li id="menu-item-3919" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3919"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/societa-e-istituzioni/salute-e-sanita/">Salute e Sanità</a></li> <li id="menu-item-3918" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3918"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/societa-e-istituzioni/assistenza-e-previdenza/">Assistenza e previdenza</a></li> <li id="menu-item-3917" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3917"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/societa-e-istituzioni/giustizia-e-sicurezza/">Giustizia e sicurezza</a></li> <li id="menu-item-3916" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3916"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/societa-e-istituzioni/pubbliche-amministrazioni-e-istituzioni-private/">Pubbliche amministrazioni e istituzioni private</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-3869" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-3869"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/istruzione-e-lavoro/"><i class="icon-lavoro"></i> <span class="item-text">Istruzione e Lavoro</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-3942" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3942"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/istruzione-e-lavoro/istruzione-e-formazione/">Istruzione e Formazione</a></li> <li id="menu-item-3941" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3941"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/istruzione-e-lavoro/lavoro-e-retribuzioni/">Lavoro e retribuzioni</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-3870" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-3870"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/economia/"><i class="icon-economia"></i> <span class="item-text">Economia</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-4041" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4041"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/economia/conti-nazionali/">Conti nazionali</a></li> <li id="menu-item-4040" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4040"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/economia/imprese/">Imprese</a></li> <li id="menu-item-4039" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4039"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/economia/industria-e-costruzioni/">Industria e costruzioni</a></li> <li id="menu-item-4038" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4038"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/economia/servizi/">Servizi</a></li> <li id="menu-item-4037" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4037"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/economia/agricoltura/">Agricoltura</a></li> <li id="menu-item-4036" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4036"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/economia/prezzi/">Prezzi</a></li> <li id="menu-item-4035" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4035"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/economia/commercio-estero/">Commercio estero</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-3871" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-3871"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/ambiente-e-territorio/"><i class="icon-ambiente"></i> <span class="item-text">Ambiente e Territorio</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-4034" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4034"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/ambiente-e-territorio/ambiente-ed-energia/">Ambiente ed energia</a></li> <li id="menu-item-4033" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4033"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/ambiente-e-territorio/territorio-e-cartografia/">Territorio e cartografia</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-7227" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-7227"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/censimenti/"><i class="icon-list"></i> <span class="item-text">Censimenti</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-7437" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-7437"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/censimenti/agricoltura/">Agricoltura</a></li> <li id="menu-item-7438" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-7438"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/censimenti/popolazione-e-abitazioni/">Popolazione e abitazioni</a></li> <li id="menu-item-7455" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-7455"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/censimenti/imprese/">Imprese</a></li> <li id="menu-item-7602" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-7602"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/censimenti/istituzioni-pubbliche/">Istituzioni pubbliche</a></li> <li id="menu-item-7723" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-7723"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/censimenti/istituzioni-non-profit/">Istituzioni non profit</a></li> <li id="menu-item-8003" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-8003"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/censimenti/censimenti-storici/">Censimenti storici</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-7420" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-7420"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/focus/"><i class="icon-focus-on"></i> <span class="item-text">Focus</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-9499" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-9499"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/focus/violenza-sulle-donne/">Violenza sulle donne</a></li> <li id="menu-item-9500" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-9500"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/focus/benessere-e-sostenibilita/">Benessere e sostenibilità</a></li> <li id="menu-item-9501" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-9501"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/focus/dati-alla-mano/">Dati alla mano</a></li> <li id="menu-item-9502" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-9502"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/focus/statistiche-territoriali-per-le-politiche-di-sviluppo/">Statistiche territoriali per le politiche di sviluppo</a></li> <li id="menu-item-9503" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-9503"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/focus/congiuntura/">Congiuntura</a></li> <li id="menu-item-9504" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-9504"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/focus/informazioni-territoriali-e-cartografiche/">Informazioni territoriali e cartografiche</a></li> <li id="menu-item-79306" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-79306"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/focus/la-poverta-educativa/">La povertà educativa</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-4660" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4660"><a href="https://www.istat.it/statistiche-per-temi/statistiche-a-z-parole-chiave/"><i class="icon-a-z"></i> <span class="item-text">Statistiche A-Z</span></a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-459" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page current-page-ancestor current-menu-ancestor current-menu-parent current-page-parent current_page_parent current_page_ancestor menu-item-has-children menu-item-459"><a href="https://www.istat.it/dati/">Dati</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-464" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-464"><a href="https://www.istat.it/dati/banche-dati/"><i class="icon-banche-dati"></i> <span class="item-text">Banche Dati</span></a></li> <li id="menu-item-465" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-465"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/"><i class="icon-microdati"></i> <span class="item-text">Microdati</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-3592" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3592"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/ad-uso-pubblico/">Ad uso pubblico</a></li> <li id="menu-item-3591" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3591"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/standard/">Standard</a></li> <li id="menu-item-3590" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3590"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/per-la-ricerca-mfr/">Per la ricerca (MFR)</a></li> <li id="menu-item-3589" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3589"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/per-il-sistan/">Per il Sistan</a></li> <li id="menu-item-3588" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3588"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/laboratorio-adele/">Laboratorio ADELE</a></li> <li id="menu-item-3587" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3587"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/file-integrati/">File integrati</a></li> <li id="menu-item-3586" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3586"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/normativa/">Normativa</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-466" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-466"><a href="https://www.istat.it/dati/tavole-di-dati/"><i class="icon-tavole-dati"></i> <span class="item-text">Tavole di dati</span></a></li> <li id="menu-item-467" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-467"><a href="https://www.istat.it/dati/infografiche-e-grafici/"><i class="icon-infografiche"></i> <span class="item-text">Infografiche e grafici</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-3680" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3680"><a href="https://www.istat.it/dati/infografiche-e-grafici/infografiche/">Infografiche</a></li> <li id="menu-item-3679" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3679"><a href="https://www.istat.it/dati/infografiche-e-grafici/grafici-interattivi/">Grafici interattivi</a></li> <li id="menu-item-3678" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3678"><a href="https://www.istat.it/dati/infografiche-e-grafici/dashboard/">Dashboard</a></li> <li id="menu-item-70881" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-70881"><a href="https://www.istat.it/dati/infografiche-e-grafici/rappresentazioni-cartografiche/">Rappresentazioni cartografiche</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-468" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-468"><a href="https://www.istat.it/dati/open-data/"><i class="icon-handle-with-care"></i> <span class="item-text">Open Data</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-69808" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-69808"><a href="https://www.istat.it/dati/open-data/high-value-datasets/">High value datasets</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-74925" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page current-menu-item page_item page-item-74890 current_page_item menu-item-74925"><a href="https://www.istat.it/dati/statistiche-smart-da-big-data/" aria-current="page">Statistiche Smart da Big Data</a></li> <li id="menu-item-463" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-463"><a href="https://www.istat.it/dati/calcolatori/"><i class="icon-calculator"></i> <span class="item-text">Calcolatori</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-3430" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3430"><a href="https://www.istat.it/dati/calcolatori/contanomi/">Contanomi</a></li> <li id="menu-item-3411" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3411"><a href="https://www.istat.it/dati/calcolatori/rivalutazioni/">Rivalutazioni</a></li> <li id="menu-item-3412" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-3412"><a href="https://www.istat.it/dati/calcolatori/soglia-di-poverta/">Soglia di povertà</a></li> <li id="menu-item-12769" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-12769"><a href="https://www.istat.it/dati/calcolatori/matrimoni-in-italia/">Matrimoni in Italia</a></li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="menu-item-460" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-460"><a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/">Comunicati e Analisi</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-3829" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-3829"><a href="/?s=&#038;filter_category%5B%5D=4078&#038;filter_category%5B%5D=4085&#038;filter_category%5B%5D=4094&#038;filter_category%5B%5D=4101&#038;from=&#038;to="><i class="icon-search"></i> <span class="item-text">Cerca comunicati e analisi</span></a></li> <li id="menu-item-704" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-704"><a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/comunicati-stampa/"><i class="icon-comunicato-stampa"></i> <span class="item-text">Comunicati stampa</span></a></li> <li id="menu-item-705" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-705"><a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/pubblicazioni/"><i class="icon-ereader"></i> <span class="item-text">Pubblicazioni</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-707" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-707"><a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/pubblicazioni/rivista-di-statistica-ufficiale/">Rivista di statistica ufficiale</a></li> <li id="menu-item-706" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-706"><a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/pubblicazioni/istat-working-papers/">Istat working papers</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-703" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-703"><a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/audizioni-e-contributi-al-parlamento/"><i class="icon-audizioni"></i> <span class="item-text">Audizioni e contributi al Parlamento</span></a></li> <li id="menu-item-708" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-708"><a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/statistiche-sperimentali/"><i class="icon-statistiche-sperimentali"></i> <span class="item-text">Statistiche sperimentali</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-710" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-710"><a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/statistiche-sperimentali/classificazioni-non-standard/">Classificazioni non standard</a></li> <li id="menu-item-711" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-711"><a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/statistiche-sperimentali/nuovi-indicatori/">Nuovi indicatori</a></li> <li id="menu-item-709" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-709"><a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/statistiche-sperimentali/analisi-e-quadri-interpretativi/">Analisi e quadri interpretativi</a></li> <li id="menu-item-712" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-712"><a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/statistiche-sperimentali/sperimentazioni-su-big-data/">Sperimentazioni su big data</a></li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="menu-item-461" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-461"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/">Classificazioni e Strumenti</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-1654" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1654"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/classificazioni/"><i class="icon-sorting"></i> <span class="item-text">Classificazioni</span></a></li> <li id="menu-item-1655" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1655"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/glossario/"><i class="icon-dictionary-glossario"></i> <span class="item-text">Glossario</span></a></li> <li id="menu-item-1657" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1657"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/ontologie/"><i class="icon-organizzazione"></i> <span class="item-text">Ontologie</span></a></li> <li id="menu-item-1659" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-1659"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/strumenti-per-la-qualita/"><i class="icon-qualita"></i> <span class="item-text">Strumenti per la qualità</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-1741" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1741"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/strumenti-per-la-qualita/linee-guida/">Linee guida</a></li> <li id="menu-item-1740" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1740"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/strumenti-per-la-qualita/sistema-informativo-per-la-qualita-siqual/">Sistema informativo per la qualità (SIQual)</a></li> <li id="menu-item-1738" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1738"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/strumenti-per-la-qualita/schede-standard-di-qualita/">Schede standard di qualità</a></li> <li id="menu-item-1737" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1737"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/strumenti-per-la-qualita/strumenti-per-la-qualita-nel-sistan/">Strumenti per la qualità nel Sistan</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-1656" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-1656"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/metodi-e-software-del-processo-statistico/"><i class="icon-strumenti"></i> <span class="item-text">Metodi e software del processo statistico</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-1745" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1745"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/metodi-e-software-del-processo-statistico/fase-di-progettazione/">Fase di progettazione</a></li> <li id="menu-item-1744" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1744"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/metodi-e-software-del-processo-statistico/fase-di-raccolta/">Fase di raccolta</a></li> <li id="menu-item-1743" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1743"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/metodi-e-software-del-processo-statistico/fase-di-elaborazione/">Fase di elaborazione</a></li> <li id="menu-item-1742" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1742"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/metodi-e-software-del-processo-statistico/fase-di-analisi/">Fase di analisi</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-1658" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1658"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/software-di-analisi-online/"><i class="icon-website-statistics"></i> <span class="item-text">Software di analisi online</span></a></li> <li id="menu-item-1660" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-1660"><a href="https://www.istat.it/classificazioni-e-strumenti/web-services-sdmx/"><i class="icon-online-maintenance-portal"></i> <span class="item-text">Web Services SDMX</span></a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-462" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-462"><a href="https://www.istat.it/listituto/">L’Istituto</a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-808" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-808"><a href="https://www.istat.it/listituto/organizzazione/"><i class="icon-organizzazione"></i> <span class="item-text">Organizzazione</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-4159" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4159"><a href="https://www.istat.it/listituto/organizzazione/organigramma/">Organigramma</a></li> <li id="menu-item-4163" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4163"><a href="https://www.istat.it/listituto/organizzazione/normativa/">Normativa</a></li> <li id="menu-item-4207" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4207"><a href="https://www.istat.it/listituto/organizzazione/comitato-unico-di-garanzia/">Comitato unico di garanzia</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-4260" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-4260"><a href="https://www.istat.it/listituto/presidente/"><i class="icon-account"></i> <span class="item-text">Presidente</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-4291" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4291"><a href="https://www.istat.it/listituto/presidente/articoli-e-interviste/">Articoli e interviste</a></li> <li id="menu-item-4290" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4290"><a href="https://www.istat.it/listituto/presidente/interventi-e-presentazioni/">Interventi e presentazioni</a></li> <li id="menu-item-4289" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4289"><a href="https://www.istat.it/listituto/presidente/presidenti-dal-1926/">Presidenti dal 1926</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-4299" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4299"><a href="https://www.istat.it/listituto/uffici-territoriali/"><i class="icon-uffici-territoriali"></i> <span class="item-text">Uffici Territoriali</span></a></li> <li id="menu-item-4320" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-4320"><a href="https://www.istat.it/listituto/attivita/"><i class="icon-organization"></i> <span class="item-text">Attività</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-4319" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4319"><a href="https://www.istat.it/listituto/attivita/rilevazioni-ed-elaborazioni/">Rilevazioni ed elaborazioni</a></li> <li id="menu-item-4427" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4427"><a href="https://www.istat.it/listituto/attivita/ricerca/">Ricerca</a></li> <li id="menu-item-4830" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4830"><a href="https://www.istat.it/listituto/attivita/qualita/">Qualità</a></li> <li id="menu-item-4829" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4829"><a href="https://www.istat.it/listituto/attivita/peer-review-2021-2023/">Peer review 2021-2023</a></li> <li id="menu-item-4986" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-4986"><a href="https://www.istat.it/listituto/attivita/eventi-e-incontri-scientifici/">Eventi e incontri scientifici</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-5032" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-has-children menu-item-5032"><a href="https://www.istat.it/listituto/relazioni-internazionali/"><i class="icon-around-the-globe"></i> <span class="item-text">Relazioni internazionali</span></a> <ul class="sub-menu"> <li id="menu-item-5043" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-5043"><a href="https://www.istat.it/listituto/relazioni-internazionali/listat-nella-ue-e-nel-mondo/">L’Istat nella UE e nel mondo</a></li> <li id="menu-item-5042" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-5042"><a href="https://www.istat.it/listituto/relazioni-internazionali/cooperazione-tecnica/">Cooperazione tecnica</a></li> </ul> </li> <li id="menu-item-84417" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-84417"><a href="https://www.istat.it/listituto/sistema-statistico-nazionale/">Sistema statistico nazionale </a></li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </header> <div id="main-content" class="white-bg "> <section class="hero d-none d-lg-block petrolio-light-bg position-relative m-0" style="background-image:url('https://www.istat.it/wp-content/uploads/2025/01/hero-Big-data.png'); background-size:cover; background-position:center; background-repeat:no-repeat;" aria-label="page-hero"> <div class="titolo-pagina standard white d-flex"> <span class="svg-bianco mt-1 me-2"><svg version="1.1" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" width="32"height="32"viewBox="0 0 1024 1024"preserveAspectRatio="xMidYMid meet"><title>banche-dati</title><path fill="" d="M288.048 85.357c-64.422 0-117.333 52.912-117.333 117.334v618.667c0 64.421 52.912 117.332 117.333 117.332h448c64.421 0 117.332-52.912 117.332-117.332v-618.667c0-64.422-52.912-117.334-117.332-117.334h-448zM288.048 149.357h448c29.828 0 53.332 23.505 53.332 53.334v618.667c0 29.828-23.504 53.332-53.332 53.332h-448c-29.829 0-53.333-23.504-53.333-53.332v-618.667c0-29.829 23.504-53.334 53.333-53.334zM330.714 213.357c-8.487 0.001-16.625 3.373-22.626 9.374s-9.373 14.14-9.374 22.626v298.669c0.001 8.485 3.373 16.625 9.374 22.623 6.001 6.001 14.14 9.373 22.626 9.377h362.665c8.488-0.004 16.625-3.376 22.627-9.377 6.001-5.998 9.373-14.139 9.373-22.623v-298.669c0-8.486-3.372-16.625-9.373-22.626s-14.139-9.373-22.627-9.374h-362.665zM362.714 277.357h298.665v85.334h-298.665v-85.334zM362.714 426.69h298.665v85.336h-298.665v-85.336zM512.048 661.358c-16.973 0-33.251 6.744-45.253 18.743-12.003 12.003-18.747 28.284-18.747 45.257s6.744 33.251 18.747 45.253c12.003 12.003 28.281 18.747 45.253 18.747s33.254-6.744 45.253-18.747c12.003-12.003 18.747-28.281 18.747-45.253s-6.744-33.254-18.747-45.257c-11.999-11.999-28.281-18.743-45.253-18.743z"></path></svg></span> <h2 class="mb-0 white">Dati</h2> </div> </section><div class="container-fluid"> <div class="row with-sidebar"> <div class="sidebar col-12 col-lg-3 px-0 order-2 order-lg-1 ps-lg-3 "> <div class="sidebar-inner px-3 pt-0 mt-0 pt-md-5 ps-md-0 ps-lg-4"> <!-- subpages menu --> <nav class="sidebar-navigation pt-0 pt-lg-5 mt-1 nav-popup white-bg" aria-labelledby="side-navigation"> <button class="btn btn-danger popup-button close-popup d-block mx-auto w-100 d-lg-none"><i class="icon-close" aria-hidden="true"></i> In questa sezione</button> <h2 class="titolo-menu my-3 mt-lg-0 mb-lg-4 pb-lg-2" id="side-navigation">Dati</h2> <ul class="subpage-menu navbar-nav"><li class="page_item page-item-395"><a href="https://www.istat.it/dati/banche-dati/">Banche Dati</a></li> <li class="page_item page-item-401 page_item_has_children"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/">Microdati</a> <ul class='children'> <li class="page_item page-item-3524"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/ad-uso-pubblico/">Ad uso pubblico</a></li> <li class="page_item page-item-3528"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/standard/">Standard</a></li> <li class="page_item page-item-3531"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/per-la-ricerca-mfr/">Per la ricerca (MFR)</a></li> <li class="page_item page-item-3534"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/per-il-sistan/">Per il Sistan</a></li> <li class="page_item page-item-3537"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/laboratorio-adele/">Laboratorio ADELE</a></li> <li class="page_item page-item-3540"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/file-integrati/">File integrati</a></li> <li class="page_item page-item-3545"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/normativa/">Normativa</a></li> <li class="page_item page-item-3610"><a href="https://www.istat.it/dati/microdati/riconoscimento/">Riconoscimento</a></li> </ul> </li> <li class="page_item page-item-404 page_item_has_children"><a href="https://www.istat.it/dati/tavole-di-dati/">Tavole di dati</a> <ul class='children'> <li class="page_item page-item-3474"><a href="https://www.istat.it/dati/tavole-di-dati/bollettino-mensile-di-statistica-on-line/">Bollettino mensile di statistica on line</a></li> </ul> </li> <li class="page_item page-item-407 page_item_has_children"><a href="https://www.istat.it/dati/infografiche-e-grafici/">Infografiche e grafici</a> <ul class='children'> <li class="page_item page-item-3663"><a href="https://www.istat.it/dati/infografiche-e-grafici/infografiche/">Infografiche</a></li> <li class="page_item page-item-3666"><a href="https://www.istat.it/dati/infografiche-e-grafici/grafici-interattivi/">Grafici interattivi</a></li> <li class="page_item page-item-3669"><a href="https://www.istat.it/dati/infografiche-e-grafici/dashboard/">Dashboard</a></li> <li class="page_item page-item-11655"><a href="https://www.istat.it/dati/infografiche-e-grafici/rappresentazioni-cartografiche/">Rappresentazioni cartografiche</a></li> </ul> </li> <li class="page_item page-item-410 page_item_has_children"><a href="https://www.istat.it/dati/open-data/">Open Data</a> <ul class='children'> <li class="page_item page-item-68502"><a href="https://www.istat.it/dati/open-data/high-value-datasets/">High value datasets</a></li> </ul> </li> <li class="page_item page-item-413 page_item_has_children"><a href="https://www.istat.it/dati/calcolatori/">Calcolatori</a> <ul class='children'> <li class="page_item page-item-3427"><a href="https://www.istat.it/dati/calcolatori/contanomi/">Contanomi</a></li> <li class="page_item page-item-3404"><a href="https://www.istat.it/dati/calcolatori/rivalutazioni/">Rivalutazioni</a></li> <li class="page_item page-item-12757"><a href="https://www.istat.it/dati/calcolatori/matrimoni-in-italia/">Matrimoni in Italia</a></li> <li class="page_item page-item-3407"><a href="https://www.istat.it/dati/calcolatori/soglia-di-poverta/">Soglia di povertà</a></li> </ul> </li> <li class="page_item page-item-74890 current_page_item"><a href="https://www.istat.it/dati/statistiche-smart-da-big-data/" aria-current="page">Statistiche Smart da Big Data</a></li> </ul> </nav> </div> </div> <main id="page-content" class="col-12 col-lg-9 page-content with-sidebar pe-lg-5 order-1 order-lg-2 container "> <section class="d-block w-100 mb-3" arial-label="breadcrumbs-and-social"> <div class="container pt-2 pb-3"> <div class="row pt-4"> <div class="col-12"> <!-- Flexy Breadcrumb --> <div class="fbc fbc-page"> <!-- Breadcrumb wrapper --> <div class="fbc-wrap"> <!-- Ordered list--> <ol class="fbc-items" itemscope itemtype="https://schema.org/BreadcrumbList"> <li itemprop="itemListElement" itemscope itemtype="https://schema.org/ListItem"> <span itemprop="name"> <!-- Home Link --> <a itemprop="item" href="https://www.istat.it"> Home </a> </span> <meta itemprop="position" content="1" /><!-- Meta Position--> </li><li><span class="fbc-separator">/</span></li><li itemprop="itemListElement" itemscope itemtype="https://schema.org/ListItem"><a itemprop="item" page-parent="397" href="https://www.istat.it/dati/" title="Dati"><span itemprop="name">Dati</span></a><meta itemprop="position" content="2" /></li><li><span class="fbc-separator">/</span></li><li class="active post-page" itemprop="itemListElement" itemscope itemtype="https://schema.org/ListItem"><span itemprop="name" title="Statistiche Smart da Big Data">Statistiche Smart da Big...</span><meta itemprop="position" content="3" /></li> </ol> <div class="clearfix"></div> </div> </div> </div> </div> <div class="row"> <div class="col-12 text-end social-box"> <span id="social-box" style="display: inline-block;margin-top:7px;font-weight:bold;">Condividi:</span> <ul aria-labelledby="social-box"> <li><a href="https://www.facebook.com/sharer/sharer.php?u=https://www.istat.it/dati/statistiche-smart-da-big-data" target="_blank" rel="noopener" title="Condividi su Facebook" aria-label="Condividi su Facebook"><img src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/icons/facebook.svg" alt="Condividi su Facebook" class="svg-blu ms-2"></a></li> <li><a href="https://twitter.com/intent/tweet?text=Home2&url=https://www.istat.it/dati/statistiche-smart-da-big-data" target="_blank" rel="noopener" title="Condividi su EX" aria-label="Condividi su EX"><img src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/icons/twitter.svg" alt="Condividi su EX" class="svg-blu ms-2"></a></li> <li><a href="https://www.instagram.com/" target="_blank" title="Condividi su Instagram" rel="noopener" aria-label="Condividi su Instagram"><img src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/icons/instagram.svg" alt="Condividi su Instagram" class="svg-blu ms-2"></a></li> <li><a href="https://www.linkedin.com/sharing/share-offsite/?url=https://www.istat.it/dati/statistiche-smart-da-big-data" target="_blank" rel="noopener" title="Condividi su Linkedin" aria-label="Condividi su Linkedin"><img src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/icons/linkedin.svg" alt="Condividi su Linkedin" class="svg-blu ms-2"></a></li> <li><a href="#" onclick="copyLink();"><img src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/icons/link.svg" alt="Copia indirizzo della pagina" class="svg-blu ms-2"></a></li> </ul> </div> </div> </div> </section> <script> function copyLink() { navigator.clipboard .writeText("https://www.istat.it/dati/statistiche-smart-da-big-data") .then(() => { alert("L'URL è stato copiato"); }) .catch(() => { alert("L'URL non è stato copiato"); }); } </script> <section class="intro mb-0 pb-lg-2 mb-lg-4"> <div class="container"> <div class="row"> <div class="col-12"> <h1 class="titolo-pagina-esteso">Statistiche Smart da Big Data</h1> </div> </div> </div> </section> <div class="container d-block d-lg-none"> <button class="btn btn-danger popup-button mx-auto w-100 mb-3 open-side-navigation" data-open=""> <i class="icon-hamburger-menu"></i>In questa sezione </button> </div> <p>L’intensa e continua generazione di Big Data su tutti gli aspetti della vita, attraverso l’uso costante di dispositivi intelligenti (Smart), strumenti digitali e reti elettroniche/social network, sta caratterizzando la realtà sociale, ambientale ed economica e l’interazione tra persone, organizzazioni e oggetti.</p> <p>Artefice e protagonista della quarta rivoluzione industriale, Internet delle Cose (Internet of Things – IoT) applicato alla vita quotidiana o ai processi delle imprese sta trasformando le operazioni di produzione di dati e sta facendo crescere l’integrazione tra i sistemi intelligenti.</p> <p>E’ quindi prevedibile che nel prossimo futuro, la maggior parte dei dati scaturirà direttamente dalle persone, con lo svolgimento quotidiano di attività, l’uso di sistemi e di oggetti personali, tra cui gli innumerevoli dispositivi intelligenti in grado di connettersi a Internet.</p> <p>In tale contesto, l’Istat è chiamato a svolgere un ruolo chiave nella trasformazione in statistiche ufficiali di questa mole di dati, producendo le cosiddette statistiche smart affidabili (Trusted Smart Statistics). Per questa ragione l’Istat è impegnato nell’innovazione attraverso gli sviluppi metodologici e l’uso di nuove fonti di dati per una più efficiente e tempestiva produzione di statistiche ufficiali, per rispondere meglio alle esigenze degli utenti e ridurre l’onere statistico su famiglie, individui e imprese. Tali statistiche sono prodotte in conformità agli standard adottati a livello nazionale e internazionale, con particolare riguardo agli aspetti relativi alla&nbsp;protezione della privacy delle persone a cui i dati si riferiscono e agli aspetti di qualità.</p> <section class="gblock accordion_compatto white-bg py-0" aria-labelledby="section-1"><div class="container p-lg-0 block_count_1" data-blockcount="1"><div class="row pb-2"> <div class="accordion bianco" id="accordion_comp_1liv_1"> <div class="accordion-item liv1"> <h2 class="accordion-header"> <button class="accordion-button collapsed" type="button" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#collapse_al_1_1liv_1" aria-expanded="false" aria-controls="collapse_al_1_1liv_1"> Cosa sono e a che servono </button> </h2> <div id="collapse_al_1_1liv_1" class="accordion-collapse collapse" data-bs-parent="#accordion_comp_1liv_1"> <div class="accordion-body"> <p>Sono prodotti statistici derivanti da sistemi intelligenti, elaborati con strumenti e metodologie per la Statistica ufficiale e, pertanto, verificabili e trasparenti. L’Istat ne garantisce la validità e l’accuratezza, nel pieno rispetto della privacy delle persone e degli altri soggetti interessati.<br /> Le statistiche smart da Big Data arricchiscono le statistiche ufficiali perché sono in grado di fornire risposte immediate e veloci sulle evoluzioni sociali, ambientali ed economiche, con un’ampia granularità, anche dal punto di vista territoriale.</p> <p>Tali statistiche contribuiscono a far comprendere ai cittadini e alle imprese il valore dei loro dati, avvicinandoli alla statistica ufficiale, sostenendone il ruolo attivo, consapevole e partecipativo, alleggerendo loro il carico statistico.</p> <p>Le statistiche smart rinsaldando, quindi, una reciproca e consolidata interazione tra l’Istat i cittadini e le imprese che generano dati.</p> </div> </div> </div> <div class="accordion-item liv1"> <h2 class="accordion-header"> <button class="accordion-button collapsed" type="button" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#collapse_al_2_1liv_1" aria-expanded="false" aria-controls="collapse_al_2_1liv_1"> Come cambiano il processo di produzione </button> </h2> <div id="collapse_al_2_1liv_1" class="accordion-collapse collapse" data-bs-parent="#accordion_comp_1liv_1"> <div class="accordion-body"> <p>I cittadini conferiscono dati relativi alle loro attività quotidiane a molti tipi di operatori e intermediari, i quali, a loro volta, possono condividerle con l’Istat per scopi di natura statistica, fornendone dovuta informativa agli interessati.</p> <p>Inoltre, tutti i dati detenuti dai privati se utilizzati per compilare Statistiche ufficiali sono soggetti a garanzia di riservatezza: l’Istat non può divulgare alcuna informazione che comporti la diffusione di dati personali o aziendali e tutte le informazioni sono pubblicate in forma aggregata.</p> <p>Molte sono le tipologie di fonti da cui è possibile ottenere dati riguardo, ad esempio, la mobilità della popolazione e i trasporti pubblici, i cambiamenti degli stili di vita e i consumi, la salute.<br /> Nel sistema di produzione delle statistiche smart, fonti e procedure di elaborazione possono essere gestite all’esterno dell’Istat, attraverso metodologie e algoritmi concordati e software affidabili.<br /> Inoltre, i processi tradizionali per produrre le statistiche, basati su questionari e interazioni tra intervistatori e rispondenti, stanno cedendo il passo a nuovi modelli integrati di acquisizione ed elaborazione dei dati.</p> <p>Nelle rilevazioni smart, ancora in fase sperimentale, gli intervistati utilizzano dispositivi intelligenti (smartphone, tablet, dispositivi di tracciamento delle attività) per fornire i dati. In questo modo, l’onere statistico a carico dei rispondenti può essere molto ridotto.</p> <p>L’Istat trasforma in informazione statistica i Big Data e li diffonde in modo integrato con le altre Statisticche ufficiali. Il sistema di produzione delle statistiche smart deve perciò integrarsi con l’infrastruttura di acquisizione e produzione di dati dell’Istat, ovvero Sistema Integrato dei Registri e indagini correnti.</p> <p>Per poter garantire la qualità e l’affidabilità delle statistiche smart, secondo i Principi di responsabilità e trasparenza propri delle Statistiche ufficiali, è però necessaria una revisione del processo statistico e dei paradigmi tradizionali di valutazione e documentazione della qualità dei dati.</p> </div> </div> </div> <div class="accordion-item liv1"> <h2 class="accordion-header"> <button class="accordion-button collapsed" type="button" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#collapse_al_3_1liv_1" aria-expanded="false" aria-controls="collapse_al_3_1liv_1"> Aspetti relativi alla privacy </button> </h2> <div id="collapse_al_3_1liv_1" class="accordion-collapse collapse" data-bs-parent="#accordion_comp_1liv_1"> <div class="accordion-body"> <p>La tutela della privacy dei cittadini e delle imprese e la riservatezza delle informazioni sono principi fondamentali di ciascun Istituto nazionale di statistica, del Sistema statistico europero (SSE) e di Eurostat. La garanzia di riservatezza è contenuta nella legislazione statistica nazionale e dell’UE e viene messa in pratica pubblicando tutte le informazioni in forma aggregata. Gli istituti nazionali di statistica non possono divulgare informazioni che porterebbero alla divulgazione di informazioni su una persona o un’impresa.</p> <p><strong>Normativa di riferimento</strong></p> <ul class="lista"> <li><a href="https://ec.europa.eu/eurostat/documents/4031688/9394142/KS-02-18-142-IT-N.pdf/2d3874da-4253-4f20-9cfd-304f48a5ed1a?t=1542710882000">Codice delle Statistiche Europee</a>. Per le Autorità Statistiche Nazionali (European Statistics Code of Practice), uno strumento di autoregolamentazione basato su sedici principi riguardanti il contesto istituzionale, i processi statistici e i prodotti statistici che rappresenta il quadro comune di riferimento per la qualità del <a href="https://www.sistan.it/index.php?id=173">SSE</a>.<br /> Gli Istituti nazionali di statistica che producono Statistiche ufficiali sotto la solida lente del Codice delle statistiche europee ricoprono una posizione unica per fornire ai cittadini dell’UE e ai responsabili delle politiche pubbliche approfondimenti di alta qualità, indipendenti, oggettivi, trasparenti e imparziali, non politicamente influenzati.</li> <li><a href="https://eur-lex.europa.eu/legal-content/IT/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R0679">Regolamento Generale sulla Protezione dei Dati – RGPD</a> (Regolamento (UE) 2016/679 del Parlamento europeo e del Consiglio del 27 aprile 2016) che introduce i concetti di Privacy integrata nella progettazione tecnologica (Privacy by design) e di Privacy by default, riferita alle misure tecniche e organizzative da mettere in atto per fornire tutte le garanzie.</li> <li><a href="https://eur-lex.europa.eu/legal-content/IT/TXT/HTML/?uri=CELEX:52022PC0068&#038;from=EN">La Proposta di Regolamento del Parlamento Europeo e del Consiglio</a> riguardante norme armonizzate sull’accesso equo ai dati e sul loro utilizzo (normativa sui dati) del 23 febbraio 2022, che affronta il tema dell’uso dei dati detenuti dai privati nelle statistiche ufficiali. Da questo regolamento si sono originate tutta una serie di tecniche volte a garantire la privacy già in fase di raccolta/pre-trattamento (Input) dei dati da utilizzare.</li> </ul> </div> </div> </div> <div class="accordion-item liv1"> <h2 class="accordion-header"> <button class="accordion-button collapsed" type="button" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#collapse_al_4_1liv_1" aria-expanded="false" aria-controls="collapse_al_4_1liv_1"> Un investimento condiviso a livello internazionale </button> </h2> <div id="collapse_al_4_1liv_1" class="accordion-collapse collapse" data-bs-parent="#accordion_comp_1liv_1"> <div class="accordion-body"> <p>Le statistiche smart rappresentano un’estensione delle statistiche ufficiali messe a disposizione dei cittadini e dei policy makers prodotte mediante l’uso di fonti non tradizionali e di metodologie innovative, in grado di dare risposte più tempestive a esigenze informative emergenti e differenziate, cogliendone in tempo reale gli aspetti evolutivi.<br /> Queste statistiche consolidano i risultati della ricerca scientifica e ne permettono il loro immediato uso nei processi di produzione. Perciò, da diversi anni, l’Istat, in collaborazione con gli Istituti Nazionali di Statistica degli altri Paesi europei e con le Organizzazioni internazionali (Eurostat, ONU, UNECE), è impegnato attivamente nello studio, nelle sperimentazioni e nella produzione di statistiche smart da Big Data, nel rispetto di linee guida e principi comuni.<br /> Il <a href="https://wayback.archive-it.org/12090/*/https:/cros-legacy.ec.europa.eu/system/files/SCHEVENINGEN_MEMORANDUM%20Final%20version.pdf">Memorandum di Scheveningen</a>, nel 2013, ha dato avvio alle sperimentazioni sulle nuove fonti Big Data in ambito del Sistema statistico europeo, incentivando lo studio dei metodi per produrre statistiche ufficiali tempestive e affidabili.<br /> Successivamente, il <a href="https://ec.europa.eu/eurostat/documents/13019146/13239158/The+Bucharest+Memorandum+on+Trusted+Smart+Statistics+FINAL.pdf/59a1a348-a97c-4803-be45-6140af08e4d7?t=1539760880000">Memorandum di Bucarest</a>, adottato dal Comitato del Sistema statistico europeo nel 2018, ha introdotto il concetto di statistiche smart realizzate con Big Data (Trusted Smart Statistics) e delle cosiddette rilevazioni intelligenti e affidabili (Trusted Smart Surveys).</p> <p>Attualmente, la condivisione dei dati tra i detentori di dati privati e gli istituti nazionali di statistica è consentita attraverso accordi privati su base individuale. Riconoscendo la ricchezza dei dati e il loro potenziale valore per le statistiche ufficiali, il SSE sta concentrando i propri sforzi sullo sviluppo di un quadro giuridico che consenta agli istituti nazionali di statistica di accedere a questi dati e di utilizzarli in modo affidabile.</p> <p>La strategia europea per i dati mira a costruire un vero e proprio mercato unico dei dati e a fare dell’Europa un leader mondiale nel settore dei dati. A questo proposito, la prossima legge sui dati dovrebbe costituire un pilastro fondamentale e la seconda grande iniziativa annunciata nella strategia sui dati. L’obiettivo è contribuire alla creazione di un quadro di governance intersettoriale per l’accesso e l’utilizzo dei dati legiferando su questioni che riguardano le relazioni tra gli attori dell’economia dei dati, per incentivare la condivisione orizzontale dei dati tra i vari settori.</p> </div> </div> </div> <div class="accordion-item liv1"> <h2 class="accordion-header"> <button class="accordion-button collapsed" type="button" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#collapse_al_5_1liv_1" aria-expanded="false" aria-controls="collapse_al_5_1liv_1"> Governance </button> </h2> <div id="collapse_al_5_1liv_1" class="accordion-collapse collapse" data-bs-parent="#accordion_comp_1liv_1"> <div class="accordion-body"> <p>Il sistema di produzione per le statistiche smart da Big Data prevede nuove forme di collaborazione tra attori interni ed esterni all’Istat (e.g. Università, altre istituzioni, partner privati) e di condivisione di conoscenze metodologiche e soluzioni informatiche.</p> <p>In Istat a governare questo modello di produzione è uno Steering Committee, composto da Direttori interni, che è responsabile del processo di Analisi Strategica e dell’individuazione della domanda di statistiche smart. Per sfruttare al meglio l’interdisciplinarietà delle competenze, l’Istat si è dotato del Centro interdipartimentale per le TSS, che effettua il coordinamento delle attività tecniche, metodologiche e di messa in produzione delle statistiche smart realizzate nelle strutture organizzative dell’Istat.</p> </div> </div> </div> <div class="accordion-item liv1"> <h2 class="accordion-header"> <button class="accordion-button collapsed" type="button" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#collapse_al_6_1liv_1" aria-expanded="false" aria-controls="collapse_al_6_1liv_1"> Prodotti disponibili </button> </h2> <div id="collapse_al_6_1liv_1" class="accordion-collapse collapse" data-bs-parent="#accordion_comp_1liv_1"> <div class="accordion-body"> <p>Le statistiche smart da big data trovano applicazione in Istat nella produzione sia di statistiche ufficiali sia di statistiche sperimentali.</p> <p><strong>Indici mensili dei prezzi al consumo </strong></p> <p>L’introduzione degli scanner data (ovvero i dati che si ricavano dai lettori dei codici a barre sui prodotti dei supermercati) nella <a href="https://www.istat.it/wp-content/uploads/2023/02/NOTA-INFORMATIVA-PANIERE-2023.pdf">rilevazione dei prezzi al consumo</a> ha aperto dal 2018 la strada all’uso di nuove fonti in Istat e ha comportato una revisione della strategia campionaria dell’indagine.</p> <p><strong>Statistiche sperimentali con Big Data</strong></p> <ul class="lista"> <li><a href="https://www.istat.it/statistica-sperimentale/social-mood-on-economy-index/">Social mood on economy Index</a> è una misura di sentiment sulla situazione economica complessiva, basata sui dati di Twitter. La serie storica giornaliera del mood è calcolata da febbraio 2016 e viene aggiornata trimestralmente. Più recentemente, è stata diffusa una un focus specifico dedicato all’<a href="https://www.istat.it/wp-content/uploads/2018/07/social-mood-ucraina.pdf">analisi dell’effetto della guerra in Ucraina</a> su questo indice.</li> <li>Uso di <a href="https://www.istat.it/statistica-sperimentale/utilizzo-di-open-street-map-per-il-calcolo-di-indicatori-per-lincidentalita-stradale-sulla-rete-viaria-italiana-anno-2017/">Open Street Map per il calcolo di indicatori per l’incidentalità stradale sulla rete viaria italiana</a> ha permesso di affinare gli indicatori di incidentalità con l’utilizzo di informazioni sia sulla lunghezza in metri di carreggiata per senso di marcia di ciascun arco stradale, sia sui punti di traffico, fornendone una nuova lettura a livello territoriale.</li> <li><a href="https://www.istat.it/statistica-sperimentale/stime-delle-modalita-di-utilizzo-dei-siti-web-da-parte-delle-imprese-anno-2018/">Stime delle modalità di utilizzo dei siti web da parte delle imprese</a>, realizzate attraverso l’utilizzo di tecniche informatiche (webscraping) di scaricamento di testi dalle pagine web delle imprese con almeno 10 addetti, forniscono informazioni sulle funzionalità e i servizi offerti sui siti web.</li> </ul> <p><strong>Sperimentazioni in corso</strong></p> <p>Molteplici sono le fonti, le metodologie e le procedure di trattamento dati su cui sono in corso sperimentazioni. Dall’uso dei dati di telefonia mobile per studiare gli spostamenti delle persone nel territorio, volti a classificare i movimenti della popolazione in pendolari, occasionali o turistici, allo studio delle informazioni ottenute dai siti o portali che diffondono in rete le ricerche di lavoro, utilizzati per migliorare gli indicatori del mercato del lavoro.<br /> Dall’utilizzo delle immagini satellitari per comprendere l’uso dei suoli in agricoltura, all’uso delle informazioni sulla localizzazione delle navi dai sensori di rilevazione per l’arricchimento delle statistiche sui trasporti marittimi. Dallo studio delle transazioni elettroniche di pagamento per il miglioramento delle previsioni e stime rapide di grandezze macroeconomiche, all’uso delle informazioni dei social network per l’analisi della violenza di genere e del linguaggio d’odio.</p> </div> </div> </div> <div class="accordion-item liv1"> <h2 class="accordion-header"> <button class="accordion-button collapsed" type="button" data-bs-toggle="collapse" data-bs-target="#collapse_al_7_1liv_1" aria-expanded="false" aria-controls="collapse_al_7_1liv_1"> FAQ </button> </h2> <div id="collapse_al_7_1liv_1" class="accordion-collapse collapse" data-bs-parent="#accordion_comp_1liv_1"> <div class="accordion-body"> <p><strong>Cos’è la datificazione?</strong><br /> Con la crescente digitalizzazione, si assiste al processo della cosiddetta datificazione: ogni evento o stato, nel mondo fisico o virtuale, in tempo reale è trasformato in dato.<br /> I dati, a loro volta, sono raccolti, scambiati, registrati, analizzati, trasformati, venduti.<br /> La disponibilità delle fonti di tipo Big Data da cui derivano tali dati fa parte di quei cambiamenti globali che hanno impatti significativi anche sulla produzione di statistiche ufficiali.</p> <p><strong>Cosa sono gli oggetti intelligenti nell’ambito dell’Internet delle Cose (IoT)?</strong><br /> Intenet delle Cose rappresenta l’evoluzione dell’uso della rete Internet: gli oggetti (le cose) si rendono riconoscibili e acquisiscono intelligenza grazie al fatto di poter comunicare dati su se stessi, e accedere a informazioni aggregate da parte di altri. Per “cose” o “oggetti” si intendono categorie quali: dispositivi, apparecchiature, impianti e sistemi, materiali e prodotti tangibili, opere e beni, macchine e attrezzature.</p> <p><strong>Quali sono le criticità per la Statistica ufficiale nell’uso di dati detenuti da privati?</strong><br /> Le aziende private non sono obbligate a fornire all’Istat i dati in loro possesso e possono, quindi, decidere di venderli ad altre organizzazioni che forniscono approfondimenti a pagamento. Quindi, la fornitura di dati non può essere garantita a lungo termine e ciò influisce sulla capacità di produrre dati confrontabili nel tempo. La confrontabilità, infatti, è un aspetto importante delle statistiche ufficiali, in quanto consente ai decisori di trarre conclusioni significative.<br /> Inoltre, va menzionato che spesso i costi di accesso alle informazioni e alla preparazione dei dati possono essere elevati.</p> </div> </div> </div> </div> </div></div></section> <p></p> <p><!-- </p> </p> <p><strong>Contenuti correlati</strong></p> <p><strong>Le statistiche smart alle Conferenze Nazionali di Statistica</strong></p> <ul class="wp-block-list"> <li><strong><a href="https://www.youtube.com/watch?v=CQImmzpxM5E">Dai Big Data alle Smart Statistics</a></strong>&nbsp;13 CNS 2018</li> <li><strong><a href="https://www.youtube.com/watch?v=BwA0QYLrSsY">Come cambia la produzione statistica con Big Data: verso forum stakeholder Trusted Smart Statistics</a></strong>&nbsp;14 CNS 2020</li> <li><strong><a href="https://www.youtube.com/watch?v=FrgJhn-nKHQ">Trusted Smart Statistics sfide e opportunità</a></strong>&nbsp;14 CNS 2020</li> </ul> <p></p> <p><strong>Le sperimentazioni in Istat</strong></p> <ul class="wp-block-list"> <li><strong><a href="https://www.istat.it/it/statistiche-sperimentali">Le statistiche sperimentali</a></strong></li> <li><strong><a href="https://www.istat.it/it/archivio/284354">Le statistiche del turismo con i dati della rete mobile: Istat e Vodafone business</a></strong></li> </ul> <p></p> <p><strong>La Ricerca in Istat</strong></p> <ul class="wp-block-list"> <li><strong><a href="https://www.istat.it/it/ricerca-in-istat/organizzazione/laboratorio-innovazione">Le infrastrutture per la ricerca</a></strong></li> </ul> <p></p> <p><strong>Eurostat e le statistiche con i big data</strong></p> <ul class="wp-block-list"> <li><strong><a href="https://www.youtube.com/watch?v=2TnraiykKHI">Workshop Eurostat sulle Statistche Smart</a></strong></li> <li><strong><a href="https://ec.europa.eu/eurostat/web/experimental-statistics">Statistiche sperimentali negli Istituti di statistica Europei</a></strong></li> </ul> <p>--&gt;</p> <aside class="grigio-light-bg mb-0 py-4 correlati mt-auto fake-extended-bg" aria-labelledby="related-content"> <div class="container"> <div class="row"> <div class="col-12"> <h2 id="related-content">Contenuti Correlati</h2> </div> <div class="col-12"> <div class="border-separator mb-4"></div> <ul> <li class="link-correlato"> <i class="link_icons icon-link-esterno" aria-hidden="true"></i> <a href="https://www.youtube.com/watch?v=CQImmzpxM5E" target="_self" > Dai Big Data alle Smart Statistics 13 CNS 2018 </a> </li> <li class="link-correlato"> <i class="link_icons icon-link-esterno" aria-hidden="true"></i> <a href="https://www.youtube.com/watch?v=BwA0QYLrSsY" target="_self" > Come cambia la produzione statistica con Big Data: verso forum stakeholder Trusted Smart Statistics 14 CNS 2020 </a> </li> <li class="link-correlato"> <i class="link_icons icon-link-esterno" aria-hidden="true"></i> <a href="https://www.youtube.com/watch?v=FrgJhn-nKHQ" target="_self" > Trusted Smart Statistics sfide e opportunità 14 CNS 2020 </a> </li> <li class="link-correlato"> <i class="link_icons icon-link-interno" aria-hidden="true"></i> <a href="https://www.istat.it/comunicati-e-analisi/statistiche-sperimentali/" target="_self" > Le statistiche sperimentali </a> </li> <li class="link-correlato"> <i class="link_icons icon-link-interno" aria-hidden="true"></i> <a href="https://www.istat.it/comunicato-stampa/istat-e-vodafone-business-le-statistiche-del-turismo-con-i-dati-della-rete-mobile/" target="_self" > Le statistiche del turismo con i dati della rete mobile: Istat e Vodafone business </a> </li> <li class="link-correlato"> <i class="link_icons icon-link-interno" aria-hidden="true"></i> <a href="https://www.istat.it/listituto/attivita/ricerca/organizzazione/laboratorio-innovazione/" target="_self" > Le infrastrutture per la ricerca </a> </li> <li class="link-correlato"> <i class="link_icons icon-link-esterno" aria-hidden="true"></i> <a href="https://www.youtube.com/watch?v=2TnraiykKHI" target="_self" > Workshop Eurostat sulle Statistche Smart </a> </li> <li class="link-correlato"> <i class="link_icons icon-link-esterno" aria-hidden="true"></i> <a href="https://ec.europa.eu/eurostat/web/experimental-statistics" target="_self" > Statistiche sperimentali negli Istituti di statistica Europei </a> </li> </ul> </div> </div> </div> </aside> </main> </div> </div> </div><!-- end main content --> <section class="feedback petrolio-chiarissimo-bg m-0 p-4" aria-label="feedback"> <div class="container"> <div class="row align-items-center"> <div class="col-md-6 col-12 fast-feedback-container"> <div class="row align-items-center"> <div class="col-auto fw-bold petrolio">Ti è stata utile questa pagina?</div> <div class="wpcf7 no-js" id="wpcf7-f5-o1" lang="it-IT" dir="ltr" data-wpcf7-id="5"> <div class="screen-reader-response"><p role="status" aria-live="polite" aria-atomic="true"></p> <ul></ul></div> <form action="/dati/statistiche-smart-da-big-data/#wpcf7-f5-o1" method="post" class="wpcf7-form init" aria-label="Contact form" novalidate="novalidate" data-status="init"> <div style="display: none;"> <input type="hidden" name="_wpcf7" value="5" /> <input type="hidden" name="_wpcf7_version" value="6.0.3" /> <input type="hidden" name="_wpcf7_locale" value="it_IT" /> <input type="hidden" name="_wpcf7_unit_tag" value="wpcf7-f5-o1" /> <input type="hidden" name="_wpcf7_container_post" value="0" /> <input type="hidden" name="_wpcf7_posted_data_hash" value="" /> <input type="hidden" name="_wpcf7dtx_version" value="5.0.2" /> </div> <span class="wpcf7-form-control-wrap pagina_votata" data-name="pagina_votata"><input type="hidden" name="pagina_votata" class="wpcf7-form-control wpcf7-hidden wpcf7dtx wpcf7dtx-hidden" aria-invalid="false" value="/dati/statistiche-smart-da-big-data/"></span> <p><span class="wpcf7-form-control-wrap" data-name="data-feedback"><input class="wpcf7-form-control wpcf7-date wpcf7-validates-as-date hidden" aria-invalid="false" value="2025-03-03" type="date" name="data-feedback" /></span> </p> <div class="col-auto feedback-veloce"> <div class="row align-items-center"> <div class="col-auto"> <p><span class="wpcf7-form-control-wrap feedback_value" data-name="feedback_value"><span class="wpcf7-list-item wpcf7-list-item-1 first wpcf7-exclusive-checkbox"><label><input value="O" type="checkbox" id="feedback_value_67c5c8385a3d7_1" name="feedback_value" class="wpcf7-form-control wpcf7-checkbox wpcf7dtx wpcf7dtx-checkbox" aria-invalid="false" required="required"><span class="wpcf7-list-item-label">Sì</span></label></span><span class="wpcf7-list-item wpcf7-list-item-2 last wpcf7-exclusive-checkbox"><label><input value="N" type="checkbox" id="feedback_value_67c5c8385a3d7_2" name="feedback_value" class="wpcf7-form-control wpcf7-checkbox wpcf7dtx wpcf7dtx-checkbox" aria-invalid="false" required="required"><span class="wpcf7-list-item-label">No</span></label></span></span> </p> </div> <div class="col-auto submit_container hidden"> <p><input class="wpcf7-form-control wpcf7-submit has-spinner" type="submit" value="Invia" /> </p> </div> </div> </div><div class="wpcf7-response-output" aria-hidden="true"></div> </form> </div> </div> </div> <div class="col-md-6 col-12 text-end pt-3 pt-md-0"> <a class="open-feedback grigio-light-bg btn btn-outline-primary petrolio fw-bold py-2" href="#"> Vuoi segnalare qualcosa su questa pagina? <i class="icon-chevron-down" aria-hidden="true"></i> </a> </div> </div> <div class="full-feedback-container"> <div class="full-feedback-content pt-5 px-2 px-md-0"> <div class="wpcf7 no-js" id="wpcf7-f7032-o2" lang="it-IT" dir="ltr" data-wpcf7-id="7032"> <div class="screen-reader-response"><p role="status" aria-live="polite" aria-atomic="true"></p> <ul></ul></div> <form action="/dati/statistiche-smart-da-big-data/#wpcf7-f7032-o2" method="post" class="wpcf7-form init" aria-label="Contact form" novalidate="novalidate" data-status="init"> <div style="display: none;"> <input type="hidden" name="_wpcf7" value="7032" /> <input type="hidden" name="_wpcf7_version" value="6.0.3" /> <input type="hidden" name="_wpcf7_locale" value="it_IT" /> <input type="hidden" name="_wpcf7_unit_tag" value="wpcf7-f7032-o2" /> <input type="hidden" name="_wpcf7_container_post" value="0" /> <input type="hidden" name="_wpcf7_posted_data_hash" value="" /> <input type="hidden" name="_wpcf7dtx_version" value="5.0.2" /> </div> <div class="full-feedback"> <span class="wpcf7-form-control-wrap pagina_votata" data-name="pagina_votata"><input type="hidden" name="pagina_votata" class="wpcf7-form-control wpcf7-hidden wpcf7dtx wpcf7dtx-hidden" aria-invalid="false" value="/dati/statistiche-smart-da-big-data/"></span> <div class="row"> <div class="col-12 col-md-4"> <p>Che tipo di commento vuoi lasciare? <span class="req rosso">*</span> </p> </div> <div class="col-12 col-md-8 styled-select"> <p><span class="wpcf7-form-control-wrap tipo_di_commento" data-name="tipo_di_commento"><select name="tipo_di_commento" class="wpcf7-form-control wpcf7-select wpcf7dtx wpcf7dtx-select styled-select" aria-invalid="false" required="required" size="1"><option value="" selected hidden>Seleziona la tipologia della segnalazione</option><option value="O">Osservazioni e/o suggerimenti (O)</option><option value="A">Segnalazioni di anomalie (A)</option></select></span> </p> </div> </div> <div class="row"> <div class="col-12 col-md-4"> <p>Inserisci il tuo commento <span class="req rosso">*</span> </p> </div> <div class="col-12 col-md-8"> <p><span class="wpcf7-form-control-wrap" data-name="feedback_completo"><textarea cols="40" rows="10" maxlength="2000" class="wpcf7-form-control wpcf7-textarea wpcf7-validates-as-required col-md-6" aria-required="true" aria-invalid="false" placeholder="Per favore non inserire informazioni personali" name="feedback_completo"></textarea></span><br /> <span class="req rosso">*</span> Tutti i campi sono obbligatori </p> <div> <p><small><br /> Si prega di non fornire dati di natura personale (ad esempio dati di contatto).<br /> Per ogni altra comunicazione e per richiedere dati, pubblicazioni, file di microdati, ricerche storiche e richieste personalizzate basta accedere a <a href="https://contact.istat.it/s/?language=it" target="_blank" rel="noopener">Contact centre</a><br /> </small> </p> </div> <p><input class="wpcf7-form-control wpcf7-submit has-spinner btn btn-primary mt-3" type="submit" value="Invia la tua opinione" /> </p> </div> </div> </div><div class="wpcf7-response-output" aria-hidden="true"></div> </form> </div> </div> </div> </div> </section> <footer class="pt-5 pb-4 px-3"> <div class="container"> <div class="row"> <div class="col-12 col-md-2 pb-4 av-center"> <img src="/wp-content/uploads/2023/08/logo-istat-neg-1.svg" width="140px" alt="logo ISTAT" /> </div> <div class="col-12 col-md-10"> <div class="row"> <div class="col-md"> <div class="footerlistlink p-0 p-sm-2"> <div class="menu-footer1-container"><ul id="menu-footer1" class="list-unstyled"><li id="menu-item-6054" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6054"><a href="https://www.istat.it/contatti/">Contatti</a></li> <li id="menu-item-5074" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-5074"><a href="https://www.istat.it/iscriviti-a-istatnewsletter/">Iscriviti a IstatNewsletter</a></li> <li id="menu-item-6050" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6050"><a href="https://www.istat.it/privacy/">Privacy</a></li> <li id="menu-item-484" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-484"><a href="https://form.agid.gov.it/view/ff8623c0-771e-11ef-a1e5-b547b2606dbf">Dichiarazione di accessibilità</a></li> </ul></div> </div> </div> <div class="col-md"> <div class="footerlistlink p-0 p-sm-2"> <div class="menu-footer2-container"><ul id="menu-footer2" class="list-unstyled"><li id="menu-item-6051" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6051"><a href="https://www.istat.it/amministrazione-trasparente/">Amministrazione Trasparente</a></li> <li id="menu-item-70887" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-70887"><a href="https://www.istat.it/amministrazione-trasparente/altri-contenuti/prevenzione-della-corruzione/whistleblowing/">Whistleblowing</a></li> <li id="menu-item-10512" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-10512"><a href="https://www.istat.it/pubblicita-legale/">Pubblicità legale</a></li> <li id="menu-item-6057" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6057"><a href="https://www.istat.it/atti-di-notifica/">Atti di notifica</a></li> <li id="menu-item-6058" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6058"><a href="https://www.istat.it/note-legali/">Note legali</a></li> </ul></div> </div> </div> <div class="col-md-3"> <div class="footerlistlink p-0 p-sm-2"> <div class="menu-footer3-container"><ul id="menu-footer3" class="list-unstyled"><li id="menu-item-72328" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-72328"><a href="https://www.sistan.it/">Sistan</a></li> <li id="menu-item-72330" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-72330"><a href="https://ec.europa.eu/eurostat">Eurostat</a></li> <li id="menu-item-6062" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-6062"><a href="https://www.istat.it/altri-servizi/">Altri servizi</a></li> </ul></div> </div> </div> <div class="col-12 col-lg-2 ms-auto col-md av-center"> <ul class="list-unstyled px-3 p-sm-0 row gap-3 justify-content-end"> <li class="icona-social col-auto mb-1 p-0 text-center"> <a title="Twitter - X" href="https://x.com/istat_it" target="_blank" rel="noopener"><i class="fa-classic fa-brands fa-x-twitter" aria-hidden="true"></i></a> </li> <li class="icona-social col-auto mb-1 p-0 text-center"> <a title="Instagram" href="https://www.instagram.com/istat_it/" target="_blank" rel="noopener"><i class="fa-classic fa-brands fa-instagram" aria-hidden="true"></i></a> </li> <li class="icona-social col-auto mb-1 p-0 text-center"> <a title="Linkedin" href="https://www.linkedin.com/company/istat/" target="_blank" rel="noopener"><i class="fa-classic fa-brands fa-linkedin-in" aria-hidden="true"></i></a> </li> <li class="icona-social col-auto mb-1 p-0 text-center"> <a title="Facebook" href="https://www.facebook.com/IstatIstitutoNazionalediStatistica" target="_blank" rel="noopener"><i class="fa-classic fa-brands fa-facebook-f" aria-hidden="true"></i></a> </li> <li class="icona-social col-auto mb-1 p-0 text-center"> <a title="Youtube" href="https://www.youtube.com/videoistat" target="_blank" rel="noopener"><i class="fa-classic fa-brands fa-youtube" aria-hidden="true"></i></a> </li> <li class="icona-social col-auto mb-1 p-0 text-center"> <a title="Whatsapp" href="https://www.whatsapp.com/channel/0029Va9k8Ue8KMqgMIFc0q1M" target="_blank" rel="noopener"><i class="fa-classic fa-brands fa-whatsapp" aria-hidden="true"></i></a> </li> <li class="icona-social col-auto mb-1 p-0 text-center"> <a title="Flickr" href="https://www.flickr.com/photos/galleria_istat/" target="_blank" rel="noopener"><i class="fa-classic fa-brands fa-flickr" aria-hidden="true"></i></a> </li> <li class="icona-social col-auto mb-1 p-0 text-center"> <a title="Threads" href="https://www.threads.net/@istat_it?hl=it" target="_blank" rel="noopener"><i class="fa-classic fa-brands fa-threads" aria-hidden="true"></i></a> </li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> <!-- options page scripts --> <script type='text/javascript' src='https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5-child/js/footer.js'></script> </footer> <div id="menu_mobile_holder" class="hidden invisibile d-none"></div> <section class="fixed-bottom py-4 px-2 px-md-5 rosso-bg newsletter_container" aria-labelledby="newsletter-banner-description"> <span role="button" data-nonce="2a6c9e95b3" class="close white icon-close position-absolute top-0 end-0 me-2 p-2 fs-2" aria-label="Chiudi banner newsletter"></span> <!-- newsletter banner --> <div class="container"> <div class="row align-items-center"> <div class="col-12 col-md-5 offset-md-1 white pb-4 pb-md-0" id="newsletter-banner-description"> <h2 class="white newsletter_banner_claim">Iscriviti alla nostra Newsletter</h2> <span>Gli aggiornamenti di Istat ogni settimana</span> </div> <div class="col-12 col-md-6 white"> <div class="newsletter_input white border border-1 rounded-1 d-inline-block py-2 px-3"> <form action="/iscriviti-a-istatnewsletter/" method="get" class="d-inline-flex"> <input type="hidden" data-nonce="2a6c9e95b3" /> <label for="newsletter-mail" class="position-absolute invisible">Inserisci la tua email</label> <input type="email" name="nmail" id="newsletter-mail" placeholder="Inserisci la tua email" class="white" /> <button type="submit" class="border-0 p-0 transparent-bg white" aria-label="Iscriviti alla nostra Newsletter"> <i class="icon-arrow-right fs-1" aria-hidden="true"></i> </button> </form> </div> </div> </div> </div> </section><!-- POPUP --> <section id="popup-container" class=" closed" aria-labelledby="popup-description"> <!-- popup sondaggi --> <div class="container-fluid h-100 popup-content popup_overlay"> <div class="row h-100 align-items-center justify-content-center popup_container popup_overlay"> <div class="col-11 col-sm-8 col-md-6 col-lg-5 col-xl-3 white-bg petrolio p-4" id="popup-description"> <span role="button" data-nonce="2a6c9e95b3" class="close white icon-close position-absolute top-0 end-0 me-2 p-2 fs-2" aria-label="Chiudi popup"></span> </div> </div> </div> </section><script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/acf-gblocks/lib/slick/slick.min.js" id="slick-script-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/contact-form-7/includes/swv/js/index.js?ver=6.0.3" id="swv-js"></script> <script type="text/javascript" id="contact-form-7-js-before"> /* <![CDATA[ */ var wpcf7 = { "api": { "root": "https:\/\/www.istat.it\/wp-json\/", "namespace": "contact-form-7\/v1" }, "cached": 1 }; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/contact-form-7/includes/js/index.js?ver=6.0.3" id="contact-form-7-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/plugins/flexy-breadcrumb/public/js/flexy-breadcrumb-public.js?ver=1.2.1" id="flexy-breadcrumb-js"></script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-includes/js/jquery/ui/datepicker.min.js?ver=1.13.3" id="jquery-ui-datepicker-js"></script> <script type="text/javascript" id="jquery-ui-datepicker-js-after"> /* <![CDATA[ */ jQuery(function(jQuery){jQuery.datepicker.setDefaults({"closeText":"Chiudi","currentText":"Oggi","monthNames":["Gennaio","Febbraio","Marzo","Aprile","Maggio","Giugno","Luglio","Agosto","Settembre","Ottobre","Novembre","Dicembre"],"monthNamesShort":["Gen","Feb","Mar","Apr","Mag","Giu","Lug","Ago","Set","Ott","Nov","Dic"],"nextText":"Prossimo","prevText":"Precedente","dayNames":["domenica","luned\u00ec","marted\u00ec","mercoled\u00ec","gioved\u00ec","venerd\u00ec","sabato"],"dayNamesShort":["Dom","Lun","Mar","Mer","Gio","Ven","Sab"],"dayNamesMin":["D","L","M","M","G","V","S"],"dateFormat":"d MM yy","firstDay":1,"isRTL":false});}); /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" src="https://www.istat.it/wp-content/themes/EGPbs5/js/scripts.js?ver=6.6.2" id="EGP-scripts-js"></script> <script type="text/javascript"> window.addEventListener("load", function(event) { jQuery(".cfx_form_main,.wpcf7-form,.wpforms-form,.gform_wrapper form").each(function(){ var form=jQuery(this); var screen_width=""; var screen_height=""; if(screen_width == ""){ if(screen){ screen_width=screen.width; }else{ screen_width=jQuery(window).width(); } } if(screen_height == ""){ if(screen){ screen_height=screen.height; }else{ screen_height=jQuery(window).height(); } } form.append('<input type="hidden" name="vx_width" value="'+screen_width+'">'); form.append('<input type="hidden" name="vx_height" value="'+screen_height+'">'); form.append('<input type="hidden" name="vx_url" value="'+window.location.href+'">'); }); }); </script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10