CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Shell (bedrijf) - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"051357db-2c53-4334-ac3d-9c470010ab32","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Shell_(bedrijf)","wgTitle":"Shell (bedrijf)","wgCurRevisionId":68234659,"wgRevisionId":68234659,"wgArticleId":38756,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Nederlands hofleverancier","Oliemaatschappij","Royal Dutch Shell","Bedrijf genoteerd aan Euronext Amsterdam","Bedrijf genoteerd aan de London Stock Exchange","Economie in Rijswijk"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Shell_(bedrijf)","wgRelevantArticleId":38756,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[], "wgRedirectedFrom":"Royal_Dutch_Shell","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Shell_(bedrijf)","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q154950","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging", "ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg/1200px-The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg/800px-The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1067"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg/640px-The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="853"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Shell (bedrijf) - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Shell_(bedrijf)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Shell_(bedrijf)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Shell_bedrijf rootpage-Shell_bedrijf skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/24_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Shell+%28bedrijf%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Shell+%28bedrijf%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Shell+%28bedrijf%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Shell+%28bedrijf%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geschiedenis-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geschiedenis-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Logo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Logo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Logo</span> </div> </a> <ul id="toc-Logo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Samenwerking" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Samenwerking"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Samenwerking</span> </div> </a> <ul id="toc-Samenwerking-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Predicaat_Koninklijk" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Predicaat_Koninklijk"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Predicaat Koninklijk</span> </div> </a> <ul id="toc-Predicaat_Koninklijk-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Expansie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Expansie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Expansie</span> </div> </a> <ul id="toc-Expansie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Einde_duale_structuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Einde_duale_structuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Einde duale structuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Einde_duale_structuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Grote_acquisities_en_verkopen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Grote_acquisities_en_verkopen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Grote acquisities en verkopen</span> </div> </a> <ul id="toc-Grote_acquisities_en_verkopen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klimaatzaak" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Klimaatzaak"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>Klimaatzaak</span> </div> </a> <ul id="toc-Klimaatzaak-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Activiteiten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Activiteiten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Activiteiten</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Activiteiten-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Activiteiten-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Activiteiten-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Resultaten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Resultaten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Resultaten</span> </div> </a> <ul id="toc-Resultaten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Beursnotering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Beursnotering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Beursnotering</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Beursnotering-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Beursnotering-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Beursnotering-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Beursfonds_Koninklijke_Olie/Shell" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Beursfonds_Koninklijke_Olie/Shell"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Beursfonds Koninklijke Olie/Shell</span> </div> </a> <ul id="toc-Beursfonds_Koninklijke_Olie/Shell-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Houdstermaatschappijen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Houdstermaatschappijen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Houdstermaatschappijen</span> </div> </a> <ul id="toc-Houdstermaatschappijen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Schandalen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Schandalen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Schandalen</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Schandalen-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Schandalen-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Schandalen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Schandaal_omtrent_oliereserves" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Schandaal_omtrent_oliereserves"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Schandaal omtrent oliereserves</span> </div> </a> <ul id="toc-Schandaal_omtrent_oliereserves-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Beschuldiging_van_mensenrechtenschendingen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Beschuldiging_van_mensenrechtenschendingen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Beschuldiging van mensenrechtenschendingen</span> </div> </a> <ul id="toc-Beschuldiging_van_mensenrechtenschendingen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bestuursvoorzitters" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bestuursvoorzitters"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Bestuursvoorzitters</span> </div> </a> <ul id="toc-Bestuursvoorzitters-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bekende_oud-werknemers" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bekende_oud-werknemers"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Bekende oud-werknemers</span> </div> </a> <ul id="toc-Bekende_oud-werknemers-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Literatuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_links" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_links"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Externe links</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_links-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Shell (bedrijf)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 67 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-67" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">67 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Zwitserduits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Zwitserduits" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%8A%D8%A7%D9%84_%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D8%B4_%D8%B4%D9%84" title="رويال داتش شل – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="رويال داتش شل" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%84_%D8%AF%D8%A7%DA%86_%D8%B4%D9%84" title="رویال داچ شل – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="رویال داچ شل" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D1%8F%D0%BB_%D0%94%D1%8A%D1%87_%D0%A8%D0%B5%D0%BB" title="Роял Дъч Шел – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Роял Дъч Шел" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B0%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B2_%E0%A6%A1%E0%A6%BE%E0%A6%9A_%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%B2" title="রয়্যাল ডাচ শেল – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="রয়্যাল ডাচ শেল" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Shell_(firma)" title="Shell (firma) – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Shell (firma)" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Shell plc" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Shell" title="Shell – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Shell" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%84_%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="شل پی‌ال‌سی – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="شل پی‌ال‌سی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Shell" title="Shell – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Shell" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Shell_(entreprise)" title="Shell (entreprise) – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Shell (entreprise)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Shell" title="Shell – Iers" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Shell" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Iers" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Shell" title="Shell – Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Shell" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/H%C3%B2-l%C3%A0n_F%C3%B2ng-k%C3%A2_Sa%CC%8Dk-y%C3%B9_K%C3%BBng-s%E1%B9%B3%CC%82" title="Hò-làn Fòng-kâ Sa̍k-yù Kûng-sṳ̂ – Hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Hò-làn Fòng-kâ Sa̍k-yù Kûng-sṳ̂" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%9C_(%D7%97%D7%91%D7%A8%D7%94)" title="של (חברה) – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="של (חברה)" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="Iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Shell_(perusahaan)" title="Shell (perusahaan) – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Shell (perusahaan)" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Shell" title="Shell – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Shell" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Shell_(azienda)" title="Shell (azienda) – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Shell (azienda)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B7%E3%82%A7%E3%83%AB_(%E4%BC%81%E6%A5%AD)" title="シェル (企業) – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="シェル (企業)" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Kazachs" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazachs" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A1%9C%EC%97%B4_%EB%8D%94%EC%B9%98_%EC%89%98" title="로열 더치 쉘 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="로열 더치 쉘" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Shell" title="Shell – Luxemburgs" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Shell" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Luxemburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Shell_(uz%C5%86%C4%93mums)" title="Shell (uzņēmums) – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Shell (uzņēmums)" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8D%D0%BB%D0%BB_(Royal_Dutch_Shell)" title="Шэлл (Royal Dutch Shell) – Mongools" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Шэлл (Royal Dutch Shell)" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Mongools" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A5%89%E0%A4%AF%E0%A4%B2_%E0%A4%A1%E0%A4%9A_%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B2" title="रॉयल डच शेल – Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="रॉयल डच शेल" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Noors - Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Noors - Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%AF%E0%A8%B2_%E0%A8%A1%E0%A8%9A_%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%88%E0%A8%B2" title="ਰਾਯਲ ਡਚ ਸ਼ੈਲ – Punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਰਾਯਲ ਡਚ ਸ਼ੈਲ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Papiaments" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Papiaments" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Shell_(przedsi%C4%99biorstwo)" title="Shell (przedsiębiorstwo) – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Shell (przedsiębiorstwo)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/Shell" title="Shell – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Shell" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Jakoets" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Jakoets" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Shell" title="Shell – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Shell" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B0%E0%AE%BE%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D_%E0%AE%9F%E0%AE%9A%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AF%81_%E0%AE%B7%E0%AF%86%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="ராயல் டச்சு ஷெல் – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ராயல் டச்சு ஷெல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Tadzjieks" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tadzjieks" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%8A%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C" title="รอยัลดัตช์เชลล์ – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="รอยัลดัตช์เชลล์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/Shell_plc" title="Shell plc – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Shell plc" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%84_%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%84_%DA%88%DA%86_(%D9%BE%DB%8C%D9%B9%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%85)" title="شیل رائل ڈچ (پیٹرولیم) – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="شیل رائل ڈچ (پیٹرولیم)" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Shell" title="Shell – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Shell" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A3%B3%E7%89%8C" title="壳牌 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="壳牌" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%AE%BC%E7%89%8C" title="殼牌 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="殼牌" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Royal_Dutch_Shell" title="Royal Dutch Shell – Minnanyu" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Royal Dutch Shell" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnanyu" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%9C%86%E6%AE%BC%E5%85%AC%E5%8F%B8" title="蜆殼公司 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="蜆殼公司" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q154950#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Shell_(bedrijf)" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Shell_(bedrijf)" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Shell_(bedrijf)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Shell_(bedrijf)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Shell_(bedrijf)" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Shell_(bedrijf)" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&oldid=68234659" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Shell_%28bedrijf%29&id=68234659&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FShell_%28bedrijf%29"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FShell_%28bedrijf%29"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Shell+%28bedrijf%29"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Shell_%28bedrijf%29&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Shell_(corporation)" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://nl.wikinews.org/wiki/Categorie:Shell" hreflang="nl"><span>Wikinieuws</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q154950" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Doorverwezen vanaf <a href="/w/index.php?title=Royal_Dutch_Shell&redirect=no" class="mw-redirect" title="Royal Dutch Shell">Royal Dutch Shell</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Shell plc </th></tr> <tr> <td style="text-align:center; padding:0;" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Shell_wordmark_2019.svg" class="mw-file-description" title="Logo"><img alt="Logo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Shell_wordmark_2019.svg/220px-Shell_wordmark_2019.svg.png" decoding="async" width="220" height="87" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Shell_wordmark_2019.svg/330px-Shell_wordmark_2019.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Shell_wordmark_2019.svg/440px-Shell_wordmark_2019.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="203" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align:center; padding:0;" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:The_Shell_Centre_(8709496019).jpg" class="mw-file-description"><img alt="Shell Centre, het wereldwijde hoofdkantoor van Shell plc in Londen" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg/266px-The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg" decoding="async" width="266" height="355" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg/399px-The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg/532px-The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg 2x" data-file-width="2736" data-file-height="3648" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3"><div style="font-size:90%"><a href="/wiki/Shell_Centre" title="Shell Centre">Shell Centre</a>, het wereldwijde hoofdkantoor van Shell plc in Londen</div> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Effectenbeurs" title="Effectenbeurs">Beurs</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Euronext" title="Euronext">Euronext</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://live.euronext.com/nl/search_instruments/SHELL?type=Stock"><b>SHELL</b></a>, <a href="/wiki/London_Stock_Exchange" title="London Stock Exchange">LSE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.londonstockexchange.com/stock/SHEL//"><b>SHEL</b></a> </td></tr> <tr> <th>Oprichting </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/1907" title="1907">1907</a> </td></tr> <tr> <th>Oprichter(s) </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Marcus_Samuel" title="Marcus Samuel">Marcus Samuel</a><br /><a href="/wiki/Samuel_Samuel" title="Samuel Samuel">Samuel Samuel</a><br /><a href="/wiki/Jean_Baptiste_August_Kessler" class="mw-redirect" title="Jean Baptiste August Kessler">Jean B.A. Kessler</a><br /><a href="/wiki/Henri_Deterding" title="Henri Deterding">Henri Deterding</a><br /><a href="/wiki/Hugo_Loudon" title="Hugo Loudon">Hugo Loudon</a> </td></tr> <tr> <th>Eigenaar </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/BlackRock" title="BlackRock">BlackRock</a>, <a href="/wiki/Vanguard_Group" title="Vanguard Group">The Vanguard Group</a> </td></tr> <tr> <th>Sleutelfiguren </th> <td colspan="2"><a href="/w/index.php?title=Sir_Andrew_Mackenzie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sir Andrew Mackenzie (de pagina bestaat niet)">Sir Andrew Mackenzie</a> (voorzitter)<br /><a href="/w/index.php?title=Wael_Sawan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wael Sawan (de pagina bestaat niet)">Wael Sawan</a> (<a href="/wiki/Bestuursvoorzitter" title="Bestuursvoorzitter">CEO</a>)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><a href="/w/index.php?title=Frans_Everts&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frans Everts (de pagina bestaat niet)">Frans Everts</a> (President-Directeur Shell Nederland) </td></tr> <tr> <th>Land </th> <td colspan="2"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg" class="mw-file-description" title="Vlag van het Verenigd Koninkrijk"><img alt="Vlag van Verenigd Koninkrijk" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/20px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/30px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/40px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigd Koninkrijk (hoofdbetekenis)">Verenigd Koninkrijk</a> </td></tr> <tr> <th>Hoofdkantoor </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Londen" title="Londen">Londen</a> </td></tr> <tr> <th>Werknemers </th> <td colspan="2">103.000 (2023) </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Dochteronderneming" title="Dochteronderneming">Dochteronderneming</a> </th> <td colspan="2"><div><a href="/wiki/Shell_Oil" title="Shell Oil">Shell Oil</a></div> <div>Shell Canada</div> <div>Anglo Saxon Petroleum</div> </td></tr> <tr> <th>Producten </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Aardolie" title="Aardolie">aardolie</a>, <a href="/wiki/Aardgas" title="Aardgas">aardgas</a>, <a href="/wiki/Chemische_industrie" title="Chemische industrie">chemie</a>, <a href="/wiki/Duurzame_energie" title="Duurzame energie">duurzame energie</a> </td></tr> <tr> <th>Industrie </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Olie-industrie" title="Olie-industrie">olie-industrie</a>, winning van aardolie en aardgas </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Omzet" title="Omzet">Omzet</a>/jaar </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Amerikaanse_dollar" title="Amerikaanse dollar">US$</a> 262 miljard (2023)<sup id="cite_ref-results2023_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-results2023-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Winst_(onderneming)" title="Winst (onderneming)">Winst</a>/jaar </th> <td colspan="2">US$ 20,1 miljard (2023)<sup id="cite_ref-results2023_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-results2023-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Beurswaarde" title="Beurswaarde">Marktkapitalisatie</a> </th> <td colspan="2">£ 188 miljard (15 april 2024) </td></tr> <tr> <th>Website </th> <td colspan="2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.shell.com/">www.shell.com</a> </td></tr> <tr> <td class="infobox-kop notheme center" style="color:inherit;" colspan="3"> <table cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle;"><b>Portaal</b>  <span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Portal.svg" class="mw-file-description" title="Portaalicoon"><img alt="Portaalicoon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/22px-Portal.svg.png" decoding="async" width="22" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/33px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/44px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span>   </td> <td class="ta-left"><b><a href="/wiki/Portaal:Economie" title="Portaal:Economie">Economie</a> </b> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Shell_kantoor_Den_Haag.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Shell_kantoor_Den_Haag.JPG/260px-Shell_kantoor_Den_Haag.JPG" decoding="async" width="260" height="210" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Shell_kantoor_Den_Haag.JPG/390px-Shell_kantoor_Den_Haag.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Shell_kantoor_Den_Haag.JPG/520px-Shell_kantoor_Den_Haag.JPG 2x" data-file-width="2571" data-file-height="2073" /></a><figcaption>Het oude deel (C30) van het hoofdkantoor van Shell Nederland in Den Haag</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Uitbreiding_Shell-kantoor_Den_Haag.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Uitbreiding_Shell-kantoor_Den_Haag.jpg/260px-Uitbreiding_Shell-kantoor_Den_Haag.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Uitbreiding_Shell-kantoor_Den_Haag.jpg/390px-Uitbreiding_Shell-kantoor_Den_Haag.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Uitbreiding_Shell-kantoor_Den_Haag.jpg/520px-Uitbreiding_Shell-kantoor_Den_Haag.jpg 2x" data-file-width="5174" data-file-height="3449" /></a><figcaption>Het 'nieuwe' deel (C16) van het hoofdkantoor in Den Haag</figcaption></figure> <p><b>Shell plc</b> is een <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Verenigd Koninkrijk (hoofdbetekenis)">Britse</a> <a href="/wiki/Multinationale_onderneming" title="Multinationale onderneming">multinational</a> van Nederlands-Britse oorsprong, behorend tot de zes grootste staats-onafhankelijke <a href="/wiki/Aardolie" title="Aardolie">oliemaatschappijen</a> ter wereld. Het is een onderneming naar Brits recht, een <a href="/wiki/Public_limited_company" title="Public limited company">public limited company</a> (plc), met het hoofdkantoor in Londen. </p><p>Gemeten naar de <a href="/wiki/Omzet" title="Omzet">omzet</a> in meer dan 140 landen stond Shell gerangschikt als de 11de in grootte van de private ondernemingen van de wereld in 2023, aldus de <a href="/wiki/Forbes_Global_2000" title="Forbes Global 2000">Forbes Global 2000</a>.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vanaf 2012 produceerde het bedrijf meer gas dan olie,<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> maar het het sluiten van het <a href="/wiki/Groningenveld" title="Groningenveld">Groningenveld</a> is dit omstreeks 2020 weer omgeslagen. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Afscheepsteiger_Tarakan_14_TMnr_10010382.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Afscheepsteiger_Tarakan_14_TMnr_10010382.jpg/260px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Afscheepsteiger_Tarakan_14_TMnr_10010382.jpg" decoding="async" width="260" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Afscheepsteiger_Tarakan_14_TMnr_10010382.jpg/390px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Afscheepsteiger_Tarakan_14_TMnr_10010382.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Afscheepsteiger_Tarakan_14_TMnr_10010382.jpg/520px-COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Afscheepsteiger_Tarakan_14_TMnr_10010382.jpg 2x" data-file-width="700" data-file-height="444" /></a><figcaption>Haven van de <a href="/wiki/Bataafsche_Petroleum_Maatschappij" class="mw-redirect" title="Bataafsche Petroleum Maatschappij">Bataafsche Petroleum Maatschappij</a> in <a href="/wiki/Nederlands-Indi%C3%AB" title="Nederlands-Indië">Nederlands-Indië</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Tankstationmijnsheerenland.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Tankstationmijnsheerenland.png/260px-Tankstationmijnsheerenland.png" decoding="async" width="260" height="196" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Tankstationmijnsheerenland.png/390px-Tankstationmijnsheerenland.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Tankstationmijnsheerenland.png/520px-Tankstationmijnsheerenland.png 2x" data-file-width="684" data-file-height="515" /></a><figcaption>Shell tankstation in de <a href="/wiki/1970-1979" title="1970-1979">jaren 70</a></figcaption></figure> <p>In 1880 ontdekte tabaksplanter <a href="/wiki/Aeilko_Zijlker" title="Aeilko Zijlker">Aeilko Zijlker</a> in <a href="/wiki/Telaga_Said" title="Telaga Said">Telaga Said</a> op <a href="/wiki/Sumatra_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Sumatra (hoofdbetekenis)">Sumatra</a> olie, die door de lokale bevolking op bescheiden schaal met wat natuurlijk opwelde, werd gebruikt als protectie voor bijvoorbeeld hout en als brandstof voor fakkels. In 1883 kreeg Aeilko van de sultan van <a href="/wiki/Sultanaat_Langkat" title="Sultanaat Langkat">Langkat</a>, voor het boren naar olie, een <a href="/wiki/Concessie_(vergunning)" title="Concessie (vergunning)">concessie</a>.<sup id="cite_ref-shie.nl_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-shie.nl-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De N.V. <i>Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Exploitatie van Petroleumbronnen in Nederlandsch-Indië</i> (K.N.M.E.P.), verder genoemd: <i>Koninklijke Olie</i>, werd opgericht op 16 juni 1890<sup id="cite_ref-shellvenster_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-shellvenster-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> door <a href="/wiki/August_Kessler" title="August Kessler">August Kessler</a>, <a href="/wiki/Henri_Deterding" title="Henri Deterding">Henri Deterding</a> en <a href="/wiki/Hugo_Loudon" title="Hugo Loudon">Hugo Loudon</a> die de concessie overnamen van Zijlker.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Eerste directeur werd J.A. van Gelder, directeur van de Bataafsche Havenwerken, waarbij zijn woonhuis in Den Haag als kantoor functioneerde.<sup id="cite_ref-shie.nl_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-shie.nl-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Met de steun van de Nederlandse overheid werd er in <a href="/wiki/Nederlands-Indi%C3%AB" title="Nederlands-Indië">Nederlands-Indië</a> geboord naar olie. Op <a href="/wiki/Sumatra_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Sumatra (hoofdbetekenis)">Sumatra</a> werd olie gevonden en vooral na de vondst van een grote oliebron bij <a href="/wiki/Pangkalan_Brandan" title="Pangkalan Brandan">Pangkalan Brandan</a> in 1899 groeide de onderneming. In het jaar 1900 werd <a href="/wiki/Henri_Deterding" title="Henri Deterding">Henri Deterding</a>, als opvolger van de overleden <a href="/wiki/August_Kessler" title="August Kessler">August Kessler</a>, bestuursvoorzitter en hij zou de koers van de onderneming de volgende 36 jaar bepalen. </p><p>Midden 19e eeuw werd in Londen door de gebroeders <a href="/wiki/Marcus_Samuel" title="Marcus Samuel">Marcus</a> en Samuel Samuel een zeeschelpenhandel opgezet. Aan het eind van de negentiende eeuw breidde het bedrijf zijn zaken uit naar de oliehandel. Het bloeiende handelshuis zocht toen ook naar een nieuwe naam voor het bedrijf. Omdat het nog voornamelijk <a href="/wiki/Lampolie" title="Lampolie">lampolie</a> en <a href="/wiki/Schelp" title="Schelp">schelpen</a> vervoerde werd het <i><a href="/wiki/Shell_Transport_and_Trading_Company_Ltd" title="Shell Transport and Trading Company Ltd">Shell Transport and Trading Company Ltd</a></i> genoemd. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Logo">Logo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Logo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Logo"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het lag voor de hand om een schelp als <a href="/wiki/Beeldmerk" title="Beeldmerk">beeldmerk</a> te nemen. In 1900 was dat een <a href="/wiki/Mossel_(weekdier)" title="Mossel (weekdier)">mosselschelp</a>, maar vier jaar later zou dat veranderen in de schelp die we nu kennen: een <a href="/wiki/Grote_mantel" title="Grote mantel">sint-jakobsschelp</a> met een geschulpte rand.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De kleuren geel met rood voeren terug op de geschiedenis van <a href="/wiki/Californi%C3%AB" title="Californië">Californië</a>, dat indertijd een <a href="/wiki/Spaanse_Rijk" title="Spaanse Rijk">Spaanse kolonie</a> was. In 1915 woedde er daar een grote concurrentiestrijd tussen diverse oliemaatschappijen, waarbij Shell voor de felle combinatie van kleuren koos van de <a href="/wiki/Vlag_van_Spanje" title="Vlag van Spanje">Spaanse vlag</a>, om zich zo het beste te kunnen onderscheiden. Pas in 1948 werden deze kleuren internationaal doorgevoerd.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Samenwerking">Samenwerking</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Samenwerking" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Samenwerking"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In 1907 gingen Koninklijke Olie en Shell Co. een zeer nauwe samenwerking aan, zonder echter volledig te fuseren. Koninklijke Olie kreeg een belang van 60% in de <i>Koninklijke/Shell Groep</i>. Het Britse Shell kreeg een belang van 40%. De aandelen van de beide moedermaatschappijen werden nog altijd gescheiden verhandeld en het bedrijf had een bedrijfsstructuur met twee hoofdkantoren: een in <a href="/wiki/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a> en een in <a href="/wiki/Londen_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Londen (hoofdbetekenis)">Londen</a>, maar het kantoor in Den Haag werd gezien als belangrijker. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Predicaat_Koninklijk">Predicaat Koninklijk</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Predicaat Koninklijk" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Predicaat Koninklijk"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het is bijzonder dat de maatschappij het <a href="/wiki/Predicaat_Koninklijk" title="Predicaat Koninklijk">predicaat <i>Koninklijk</i></a> kreeg door een brief van <a href="/wiki/Willem_III_der_Nederlanden" title="Willem III der Nederlanden">koning Willem III</a>, al voor de oprichting bij de notaris. De brief is van 18 april 1890 en de oprichting op 16 juni. De koning verleende de ondersteuning vanwege de 'zedelijke' aard van de onderneming. Gebruikelijk is dat er een <a href="/wiki/Oorkonde" title="Oorkonde">oorkonde</a> bij wordt verstrekt, maar die bleef achterwege. De oorkonde werd pas verstrekt bij de 'unificatie' van de <i>N.V. Koninklijke Nederlandse Petroleum Maatschappij</i> en de <i>Shell Transport and Trading Company Ltd</i> tot <i>Royal Dutch Shell plc</i>.<sup id="cite_ref-shellvenster_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-shellvenster-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In januari 2022 verloor Shell het predicaat <i>Koninklijk</i>, doordat het bedrijf ophield een (deels) Nederlands bedrijf te zijn. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Expansie">Expansie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Expansie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Expansie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De <a href="/wiki/Shell_Transport_and_Trading_Company_Ltd" title="Shell Transport and Trading Company Ltd">Shell Transport and Trading Company Ltd</a> van de Samuel broers en <a href="/wiki/Koninklijke_Olie" class="mw-redirect" title="Koninklijke Olie">Koninklijke Olie</a> gingen steeds intensiever samenwerken en in 1902 kreeg de Rothschild een derde van de aandelen in handen van de <i>Asiatic Petrolum Company</i> met Shell en Koninklijke Olie als partners. </p><p><a href="/wiki/Henri_Deterding" title="Henri Deterding">Henri Deterding</a>, die na het overlijden van Kessler in 1900 directeur van de Koninklijke Olie was geworden, verkreeg door de samenwerking met Shell de toegang tot het kapitaal van de bankiersfamilie <a href="/wiki/Rothschild_(geslacht)" title="Rothschild (geslacht)">Rothshild</a>. Hierdoor bouwde hij in hoog tempo vestigingen in olierijke landen, zoals <a href="/wiki/Roemeni%C3%AB" title="Roemenië">Roemenië</a>, <a href="/wiki/Venezuela" title="Venezuela">Venezuela</a> en <a href="/wiki/Mexico_(land)" title="Mexico (land)">Mexico</a>. In 1911 verkocht de Rothschild familie alle Russische oliebelangen aan de Shell-groep. Ze werd betaald in aandelen en werd hierdoor een belangrijke <a href="/wiki/Aandeelhouder" class="mw-redirect" title="Aandeelhouder">aandeelhouder</a> in de Koninklijk Olie/Shell Groep. </p><p>Doordat het machtige bedrijf <a href="/wiki/Standard_Oil" title="Standard Oil">Standard Oil</a> (Esso) van <a href="/wiki/John_D._Rockefeller" title="John D. Rockefeller">John D. Rockefeller</a> op last van een gerechtelijke uitspraak in 1911 ontbonden moest worden in 34 kleine maatschappijen, en de monopoliepositie van Standard Oil gebroken was, kon Deterding doordringen tot de <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Verenigde Staten</a> (VS). Hij nam wereldwijd bedrijven over, ook deels de <a href="/wiki/Nederlandse_Aardolie_Maatschappij" title="Nederlandse Aardolie Maatschappij">Nederlandse Aardolie Maatschappij</a> (N.A.M.), dat nog steeds een aparte tak binnen het bedrijf vormt. Door de bouw van een <a href="/wiki/Isla_(raffinaderij)" title="Isla (raffinaderij)">raffinaderij</a> op <a href="/wiki/Cura%C3%A7ao" title="Curaçao">Curaçao</a> kon hij een stabiele productie opzetten van de enorme aardoliebron in het politiek instabiele <a href="/wiki/Venezuela" title="Venezuela">Venezuela</a>. </p><p>Doordat Deterding het oliewinningsproces in samenwerking met andere olieproducenten beheerste, liep de productie nooit te ver op, en bleven de prijzen voor ruwe olie beheersbaar. Hij had de bijnaam <i>The Petrol Napoleon</i>. Zijn relatieve onbekendheid is te wijten aan zijn sympathieën voor het naziregime van <a href="/wiki/Adolf_Hitler" title="Adolf Hitler">Adolf Hitler</a>, waardoor hij in de vergetelheid belandde. </p><p>De aardolie werd eerst alleen voor verlichting gebruikt, maar door de uitvinding van de auto, werd de voor dit voertuig benodigde brandstof <a href="/wiki/Benzine" title="Benzine">benzine</a> ontwikkeld. Eerst vond de verkoop plaats in <a href="/wiki/Drogist" title="Drogist">drogisterijen</a>, maar al snel werden <a href="/wiki/Tankstation" title="Tankstation">tankstations</a> opgericht, waar automobilisten de benzine konden tanken. Het eerste tankstation van Shell in Nederland stond in 1920 in <a href="/wiki/Doorn_(Utrecht)" title="Doorn (Utrecht)">Doorn (Utrecht)</a>, waarna dat tot een aantal van ruim 4000 uitgroeide, dat rond 20% van de Nederlandse markt bestrijkt. </p><p>Omdat aardolie de grondstof is voor veel <a href="/wiki/Scheikunde" title="Scheikunde">chemische producten</a>, richtte Shell een eigen, zich in de loop van 20e eeuw ontwikkelend chemisch bedrijf op: <a href="/wiki/Shell_Moerdijk" title="Shell Moerdijk">Shell-Chemie</a> in <a href="/wiki/Haven-_en_industriegebied_Moerdijk" title="Haven- en industriegebied Moerdijk">Moerdijk</a>. </p><p>Shell was een van de <a href="/wiki/Seven_Sisters_(oliemaatschappijen)" title="Seven Sisters (oliemaatschappijen)">Seven Sisters</a>, de oliemaatschappijen die in het midden van de 20e eeuw, voor de oprichting van <a href="/wiki/Organisatie_van_olie-exporterende_landen" title="Organisatie van olie-exporterende landen">OPEC</a>, de wereldoliemarkt beheersten. <i>De mechanisering van de industrie en de steeds hogere penetratiegraad van het gebruik van auto's, vrachtwagens en vliegtuigen door de uitvinding van de verbrandingsmotor, hebben bijgedragen aan de groei van deze industrie alsook aan de toename van de welvaart.</i> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Einde_duale_structuur">Einde duale structuur</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Einde duale structuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Einde duale structuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Eind 2004 kwam de aankondiging de duale structuur over boord te zetten om sneller te kunnen handelen op de financiële markten. De <i>Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij</i> en <i>The Shell Transport and Trading Company</i> werden verenigd onder één Engelse moedermaatschappij, Shell, met een Nederlandse fiscale vestigingsplaats en twee soorten aandelen, A en B. Op 20 juli 2005 werd op de effectenbeurzen voor het eerst gehandeld in het aandeel <i>Royal Dutch Shell</i>. <i>De Koninklijke/Shell Groep</i> groeide daarmee uit tot een onderneming naar Brits recht: <i>Royal Dutch Shell plc</i> (plc staat voor <a href="/wiki/Public_limited_company" title="Public limited company">public limited company</a>, het <a href="/wiki/Verenigd_Koninkrijk" title="Verenigd Koninkrijk">Britse</a> equivalent van de Nederlandse <a href="/wiki/Naamloze_vennootschap" title="Naamloze vennootschap">N.V.</a>). Het hoofdkantoor van het bedrijf was gevestigd in <a href="/wiki/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a>. </p><p>Op 15 november 2021 maakte het bedrijf een voorstel voor de aandeelhouders bekend, dat inhield dat Shell als Engelse vennootschap haar fiscale vestigingsplaats zou verplaatsen naar het Verenigd Koninkrijk. 10 december 2021 stemden 99,7% van de aandeelhouders voor het voorstel. De CEO en CFO houden kantoor in het Verenigd Koninkrijk. Hier worden per 31 december 2021 de vergaderingen gehouden van het bestuur en de directie.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Volgens Shell was een vereenvoudiging van de aandelenstructuur nodig om sneller te kunnen inspelen op de ontwikkelingen in de energiemarkt. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Grote_acquisities_en_verkopen">Grote acquisities en verkopen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Grote acquisities en verkopen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Grote acquisities en verkopen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Begin 2013 kocht Shell een deel van de LNG activiteiten van <a href="/wiki/Repsol" title="Repsol">Repsol</a>.<sup id="cite_ref-PETLNG_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-PETLNG-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Shell nam alleen activiteiten over van Repsol buiten Noord-Amerika, zoals Atlantic LNG in <a href="/wiki/Trinidad_en_Tobago" title="Trinidad en Tobago">Trinidad en Tobago</a> en <a href="/wiki/Peru_LNG" title="Peru LNG">Peru LNG</a> met een jaarproductie van zo’n 7 miljoen ton vloeibaar aardgas. Het bedrijf betaalde US$ 4,4 miljard en nam ook verplichtingen over ter waarde van US$ 1,8 miljard.<sup id="cite_ref-PETLNG_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-PETLNG-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In april 2015 deed Shell een overnamebod van € 64 miljard op <a href="/wiki/BG_Group" title="BG Group">BG Group</a>.<sup id="cite_ref-TRBG_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-TRBG-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De transactie is de grootste in de olie- en gassector in meer dan tien jaar.<sup id="cite_ref-TRBG_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-TRBG-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De deal werd in 2016 afgerond na goedkeuring van aandeelhouders en toezichthouders. Met de koop versterkt Shell de positie in de markt voor <a href="/wiki/Lng" class="mw-redirect" title="Lng">lng</a>. Ten opzichte van 2014 voegt de overname circa 25% toe aan de reserves van het concern en 20% aan de productie.<sup id="cite_ref-TRBG_12-2" class="reference"><a href="#cite_note-TRBG-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De transactie wordt deels betaald in aandelen en de oud-aandeelhouders van BG krijgen in totaal 19% van het gecombineerde bedrijf in handen.<sup id="cite_ref-TRBG_12-3" class="reference"><a href="#cite_note-TRBG-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Na de aankoop wil Shell voor US$ 30 miljard aan bezittingen afstoten om de schuld te reduceren. </p><p>In maart 2017 bereikte Shell twee akkoorden over de verkoop van vrijwel alle belangen in <a href="/wiki/Teerzand" title="Teerzand">teerzanden</a> in <a href="/wiki/Canada_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Canada (hoofdbetekenis)">Canada</a>.<sup id="cite_ref-DATZ_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-DATZ-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het bedrijf verkoopt zijn 60%-belang in het teerzandproject Athabasca, alle activiteiten in het Peace River Complex en een aantal nog niet ontwikkelde teerzanden in <a href="/wiki/Alberta_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Alberta (hoofdbetekenis)">Alberta</a> aan Canadian Natural Resources (CNR).<sup id="cite_ref-DATZ_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-DATZ-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De verkooprijs is US$ 8,5 miljard, waarvan US$ 5,4 miljard in contanten en de rest in aandelen CNR. CNR is marktleider in de teerzanden in Canada met een <a href="/wiki/Marktkapitalisatie" class="mw-redirect" title="Marktkapitalisatie">marktkapitalisatie</a> van circa US$ 35 miljard. De tweede transactie betreft de aankoop van Marathon Oil Canada, dat een belang van 20% houdt in het Athabasca project, en waarin Shell en CNR samen een gelijk belang zullen nemen, voor US$ 1,25 miljard elk.<sup id="cite_ref-DATZ_13-2" class="reference"><a href="#cite_note-DATZ-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Per saldo ontvangt Shell dus US$ 7,25 miljard. De transacties zijn medio 2017 afgerond. In mei 2018 verkocht Shell zijn gehele aandelenbelang in CNR voor US$ 3,3 miljard voor belastingen.<sup id="cite_ref-BBCNT_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBCNT-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Shell heeft na de aankoop van BG zo’n US$ 26 miljard aan bezittingen afgestoten en heeft daarmee de doelstelling van US$ 30 miljard bijna bereikt.<sup id="cite_ref-BBCNT_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-BBCNT-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In september 2021 maakte Shell de verkoop bekend van de <a href="/wiki/Schalie-olie" class="mw-redirect" title="Schalie-olie">schalie-oliebelangen</a> in het Texaanse Permain Basin bekend.<sup id="cite_ref-RDSPB_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-RDSPB-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/ConocoPhillips" title="ConocoPhillips">ConocoPhillips</a> is bereid US$ 9,5 miljard te betalen voor alle activiteiten in deze regio met een productie van zo'n 175.000 vaten olie per dag. De overname werd op 1 december 2021 afgerond, maar de overdracht gebeurde met terugwerkende kracht op 1 juli 2021.<sup id="cite_ref-RDSPB_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-RDSPB-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Shell gaat het grootste deel van de verkoopopbrengst uitkeren aan de aandeelhouders en de rest wordt gebruikt om de schulden af te lossen.<sup id="cite_ref-RDSPB_15-2" class="reference"><a href="#cite_note-RDSPB-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Klimaatzaak">Klimaatzaak</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Klimaatzaak" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Klimaatzaak"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Uit onderzoek uit 2019 blijkt dat Shell, met een uitstoot van 31,95 miljard ton <a href="/wiki/Koolstofdioxide" title="Koolstofdioxide">CO<sub>2</sub></a>-equivalent sinds 1965, in die periode het bedrijf was met de op zes na hoogste uitstoot ter wereld.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Met zes andere organisaties en 17.379 mede-eisers heeft <a href="/wiki/Milieudefensie" title="Milieudefensie">Milieudefensie</a> in 2019 een rechtszaak aangespannen tegen Shell. De eisers willen dat Shell haar uitstoot van CO<sub>2</sub> fors terugdringt (reductie met 45% in 2030) in lijn met het <a href="/wiki/Klimaatakkoord_van_Parijs" class="mw-redirect" title="Klimaatakkoord van Parijs">Klimaatakkoord van Parijs</a>.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (zie ook bij: <a href="/wiki/Klimaatrechtspraak" title="Klimaatrechtspraak">Klimaatrechtspraak</a>). Shell streefde naar 20% vermindering in 2030 en 45% in 2045.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op 26 mei 2021 deed de rechter uitspraak. Het vonnis luidde dat gezien de urgentie van de zaak, cq de klimaatverandering en de ernstige gevolgen daarvan, Shell en al haar toeleveringsbedrijven haar CO<sub>2</sub>-uitstoot met het geëiste percentage moet reduceren. Shell heeft ook in deze een verantwoordelijkheid met betrekking tot (de afname van fossiele brandstoffen door) haar klanten. Het concern moet meteen beginnen met het verwerkelijken van het vonnis, ook al zou zij in hoger beroep gaan. </p><p>Bij monde van bestuurslid Brekelmans toonde Shell zich teleurgesteld in het vonnis. Hij verwachtte dat hoger beroep zou worden aangetekend. Zijn verweer: wij willen in 2050 onze CO<sub>2</sub>-uitstoot op nul hebben. Wij zijn hier al mee bezig, maar dit is voor ons te snel. Ook gezien onze concurrenten (tegen een aantal waarvan overigens ook rechtszaken lopen. Deze gaan echter om schadevergoeding). Deze rechtszaak en de uitspraak vormen, een nieuwe wending en zal volgens sommigen wereldwijde gevolgen hebben. Shell wordt juridisch aangesproken op haar bedrijfsvoering en verantwoordelijk gesteld voor de milieugevolgen van haar energieproductie. Milieudefensie en de andere eisende partijen zijn blij met de uitspraak.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Activiteiten">Activiteiten</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Activiteiten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Activiteiten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Shell is als energiemaatschappij actief in de hele keten van de exploratie van energiebronnen, de raffinage en ten slotte de verkoop van de eindproducten als benzine en diesel via een netwerk van pompstations. Het concern heeft een zestal divisies. </p> <ul><li>exploratie en productie van aardolie en aardgas</li> <li>gas en <a href="/wiki/LNG" class="mw-redirect" title="LNG">vloeibaar aardgas</a></li> <li>raffinage en inkoop</li> <li>chemie</li> <li>elektriciteit</li> <li>corporate en overige</li></ul> <p>Shell is ook voor 50% eigenaar van de <a href="/wiki/Nederlandse_Aardolie_Maatschappij" title="Nederlandse Aardolie Maatschappij">Nederlandse Aardolie Maatschappij</a> (samen met <a href="/wiki/ExxonMobil" title="ExxonMobil">ExxonMobil</a>) en heeft ze een 25% belang in <a href="/wiki/GasTerra" title="GasTerra">GasTerra</a>. De twee belangrijkste bedrijfsonderdelen zijn <a href="/w/index.php?title=Upstream_(olie-industrie)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Upstream (olie-industrie) (de pagina bestaat niet)">upstream</a> en gas en deze twee tezamen waren bijna verantwoordelijk voor de gehele nettowinst in de jaren tussen 2021 en 2023. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Resultaten">Resultaten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Resultaten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Resultaten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De ontwikkeling van de <a href="/wiki/Omzet" title="Omzet">omzet</a> en winst is sterk afhankelijk van de ontwikkeling van de <a href="/wiki/Olieprijs" title="Olieprijs">olieprijs</a> op de wereldmarkt. In 2016 werd de BG Group overgenomen en dit leidde tot een stijging van de gasproductie. </p><p>De directe uitstoot van <a href="/wiki/Broeikasgas" title="Broeikasgas">broeikasgassen</a> lag tot 2017 rond de 70-75 miljoen ton op jaarbasis.<sup id="cite_ref-RDSSR17_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-RDSSR17-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hiervan was ongeveer de helft afkomstig van de eigen raffinaderijen en chemische complexen en de rest komt grotendeels vrij bij de olie- en gaswinning.<sup id="cite_ref-RDSSR17_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-RDSSR17-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Als ook rekening wordt gehouden met de inkoop van energie, zoals elektriciteit, warmte en stoom, dan komt er nog eens ruim 10 miljoen ton <a href="/wiki/Koolstofdioxide" title="Koolstofdioxide">CO<sub>2</sub></a>-equivalent per jaar bij.<sup id="cite_ref-RDSSR17_21-2" class="reference"><a href="#cite_note-RDSSR17-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wanneer de uitstoot van de klanten van Shell producten wordt meegenomen, dan kwam er jaarlijks nog eens 1500 à 1600 miljoen ton bij. </p> <table class="wikitable" style="text-align: center"> <caption>alle bedragen in miljoenen </caption> <tbody><tr> <th>Jaar<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th> <th>Omzet<br />(in US$) </th> <th>Netto-<br />resultaat<br />(in US$)<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th> <th>Aantal<br />werknemers </th> <th>Olieproductie<br />(×1000 <abbr title="vaten per dag">vpd</abbr>) </th> <th>Gasproductie<br />(×miljoen <abbr title="cubic feet, kubieke voet">cf</abbr>/dag) </th> <th>Productie in <a href="/wiki/BOE_(eenheid)" title="BOE (eenheid)">BOE</a><br />(×1000 <abbr title="vaten per dag">vpd</abbr>) </th> <th>Uitstoot broeikasgassen<br />(× miljoen ton CO<sub>2</sub>-eq.,<br />alleen Scope 1 (A) </th></tr> <tr> <td>2010 </td> <td>368.056 </td> <td>20.127 </td> <td>97.000 </td> <td>1709 </td> <td>9305 </td> <td>3314 </td> <td>76 </td></tr> <tr> <td>2011 </td> <td>470.171 </td> <td>30.826 </td> <td>90.000 </td> <td>1666 </td> <td>8986 </td> <td>3215 </td> <td>74 </td></tr> <tr> <td>2012 </td> <td>467.153 </td> <td>26.712 </td> <td>87.000 </td> <td>1633 </td> <td>9449 </td> <td>3262 </td> <td>72 </td></tr> <tr> <td>2013 </td> <td>451.235 </td> <td>16.371 </td> <td>92.000 </td> <td>1541 </td> <td>9616 </td> <td>3199 </td> <td>73 </td></tr> <tr> <td>2014<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>421.105 </td> <td>14.874 </td> <td>94.000 </td> <td>1484 </td> <td>9259 </td> <td>3080 </td> <td>76 </td></tr> <tr> <td>2015 </td> <td>264.960 </td> <td>1.939 </td> <td>93.000 </td> <td>1509 </td> <td>8380 </td> <td>2954 </td> <td>72 </td></tr> <tr> <td>2016 </td> <td>233.591 </td> <td>4.575 </td> <td>92.000 </td> <td>1838 </td> <td>10.613 </td> <td>3668 </td> <td>70 </td></tr> <tr> <td>2017 </td> <td>305.179 </td> <td>12.977 </td> <td>86.000 </td> <td>1828 </td> <td>10.668 </td> <td>3664 </td> <td>73 </td></tr> <tr> <td>2018 </td> <td>388.379 </td> <td>23.352 </td> <td>82.000 </td> <td>1803 </td> <td>10.806 </td> <td>3666 </td> <td>71 </td></tr> <tr> <td>2019 </td> <td>344.877 </td> <td>15.843 </td> <td>87.000 </td> <td>1876 </td> <td>10.377 </td> <td>3665 </td> <td>70 </td></tr> <tr> <td>2020 </td> <td>180.453 </td> <td>–21.680 </td> <td>87.000 </td> <td>1803 </td> <td> </td> <td>3386 </td> <td>63 </td></tr> <tr> <td>2021 </td> <td>261.504 </td> <td>20.101 </td> <td>82.000 </td> <td>1739 </td> <td>8688 </td> <td>3237 </td> <td>60 </td></tr> <tr> <td>2022 </td> <td>381.314 </td> <td>42.309 </td> <td>93.000 </td> <td>1506 </td> <td>7871 </td> <td>2864 </td> <td>51 </td></tr> <tr> <td>2023 </td> <td>261.504 </td> <td>20.101 </td> <td>103.000 </td> <td>1506 </td> <td>7453 </td> <td>2791 </td> <td>50 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Beursnotering">Beursnotering</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Beursnotering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Beursnotering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Beursfonds_Koninklijke_Olie/Shell"><span id="Beursfonds_Koninklijke_Olie.2FShell"></span>Beursfonds Koninklijke Olie/Shell</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Beursfonds Koninklijke Olie/Shell" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Beursfonds Koninklijke Olie/Shell"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:ShellgebouwAmsterdam.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/ShellgebouwAmsterdam.JPG/260px-ShellgebouwAmsterdam.JPG" decoding="async" width="260" height="347" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/ShellgebouwAmsterdam.JPG/390px-ShellgebouwAmsterdam.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/ShellgebouwAmsterdam.JPG/520px-ShellgebouwAmsterdam.JPG 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1600" /></a><figcaption><a href="/wiki/Toren_Overhoeks" class="mw-redirect" title="Toren Overhoeks">Toren Overhoeks</a>, voormalig kantoor van het Koninklijke/Shell Laboratorium Amsterdam</figcaption></figure> <p>De onderneming is gemeten naar beurswaarde een van de grootste ter wereld, en de grootste op de Amsterdamse effectenbeurs. Inmiddels heeft het die positie moeten afstaan aan <a href="/wiki/ASML" title="ASML">ASML</a>, dat machines maakt voor de <a href="/wiki/Halfgeleider_(elektronica)" title="Halfgeleider (elektronica)">halfgeleiderindustrie</a>. Beurshandelaren noemen de aandelen simpelweg: de <i>Olies</i>. Ook was de onderneming lange tijd bekend als een <i>weduwen- en wezenfonds</i>, een veilige belegging waar je geen spectaculaire prestaties van verwacht, maar wel een veilig jaarlijks <a href="/wiki/Dividend" title="Dividend">dividend</a>. De dividenduitkeringen zijn sinds 1943 slechts één keer verlaagd. Het dividend is echter nog nooit overgeslagen en altijd meegegroeid met de inflatie. Hoewel Shell handelt in olie en afgeleide producten, loopt de beurskoers van Shell, in tegenstelling tot wat veel beleggers denken, niet altijd mee met de <a href="/wiki/Olieprijs" title="Olieprijs">olieprijs</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Houdstermaatschappijen">Houdstermaatschappijen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Houdstermaatschappijen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Houdstermaatschappijen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tot 2000 waren er drie "grote" houdstermaatschappijen van het aandeel Koninklijke Olie, nl. <a href="/wiki/Dordtsche_Petroleum" class="mw-redirect" title="Dordtsche Petroleum">Dordtsche Petroleum</a>, <a href="/w/index.php?title=Maxwell_Petroleum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maxwell Petroleum (de pagina bestaat niet)">Maxwell Petroleum</a> en <a href="/wiki/Moeara_Enim" class="mw-redirect" title="Moeara Enim">Moeara Enim</a>, die destijds zijn ontstaan doordat deze oliemaatschappijen door Koninklijke Olie zijn overgenomen middels een aandelenruil. Dordtsche Petroleum had in 1992 een belang van 6,24% in Koninklijke Olie, Maxwell ruim 2%. Deze vennootschappen hadden een notering op de <a href="/wiki/Amsterdamse_effectenbeurs" title="Amsterdamse effectenbeurs">Amsterdamse effectenbeurs</a>, met een <a href="/wiki/Disagio" class="mw-redirect" title="Disagio">disagio</a> in vergelijking met de <a href="/wiki/Intrinsieke_waarde" class="mw-redirect" title="Intrinsieke waarde">intrinsieke waarde</a>, en daardoor een hoger dividendrendement. Door fiscale perikelen (een latente belastingclaim) hebben deze beursfondsen het zo lang uitgehouden. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Schandalen">Schandalen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Schandalen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Schandalen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Schandaal_omtrent_oliereserves">Schandaal omtrent oliereserves</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Schandaal omtrent oliereserves" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Schandaal omtrent oliereserves"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In 1996 reorganiseerde <a href="/wiki/Cor_Herkstr%C3%B6ter" title="Cor Herkströter">Cor Herkströter</a> en introduceerde het nieuwe Shell. Een belangrijk element in dat nieuwe Shell was, dat iedere werknemer de beste in zijn groep moest willen zijn en toch goed diende samen te werken. Het bijbehorende systeem van bonussen in de nieuwe werkwijze veroorzaakte dat veel werknemers hun aandacht richtten op persoonlijk voordeel. </p><p>Begin 2004 kwam aan het licht dat managers voor hun bonus de bewezen oliereserves van Shell veel te hoog hadden ingeschat. Shell maakte bekend dat de bewezen reserves van olie en gas twintig procent lager waren dan aangenomen. De olie- en gasreserves die in de boeken stonden waren niet allemaal daadwerkelijk bewezen winbaar. Volgens de regels van de Amerikaanse beurstoezichthouder de <a href="/wiki/Securities_and_Exchange_Commission" title="Securities and Exchange Commission">Securities and Exchange Commission</a> (SEC) mogen alleen de olievondsten worden opgenomen die met een investeringsplan in de praktijk rendabel te exploiteren zijn. Proefboringen alleen mogen niet de basis vormen van de hoeveelheid oliereserves. Deze regels moeten beleggers beschermen tegen olieconcerns die de zaken te rooskleurig voorstellen. Bij Shell ontbraken adequate interne controles om op een juiste manier met de schattingen van de olie- en gasvoorraden om te gaan. Na onderzoek van de <i>onbewezen</i> voorraden is een derde als voorraad geschrapt en twee derde teruggekeerd in de boeken als <i>bewezen voorraden</i>. Van bewuste fraude en misleiding is overigens geen sprake geweest. Bij de bekendmaking van de lagere olie- en gasvoorraden daalde de beurskoers acht procent waardoor het € 12 miljard minder waard werd. Dit was in absolute zin het grootste verlies ooit op de Amsterdamse beurs. </p><p>De affaire leidde uiteindelijk tot het vertrek van de toenmalige bestuursvoorzitter <a href="/w/index.php?title=Philip_Watts&action=edit&redlink=1" class="new" title="Philip Watts (de pagina bestaat niet)">Philip Watts</a> en het hoofd van "exploratie en productie", <a href="/w/index.php?title=Walter_van_de_Vijver&action=edit&redlink=1" class="new" title="Walter van de Vijver (de pagina bestaat niet)">Walter van de Vijver</a>. Daarna werd er in 2005 aangekondigd dat de organisatiestructuur werd vereenvoudigd. <i>Koninklijke Olie</i> en <i>Shell Transport and Trading</i> gingen op in <b>Royal Dutch Shell plc</b>, waarvan 60% van de aandelen voor aandeelhouders van Koninklijke Olie zijn en 40% voor de aandeelhouders van Shell Transport. Den Haag werd definitief het wereldwijde hoofdkantoor van Shell na de transformatie. <a href="/wiki/Jeroen_van_der_Veer" title="Jeroen van der Veer">Jeroen van der Veer</a> bleef bestuursvoorzitter na het samengaan van de raden van bestuur van beide bedrijven. Op 20 juli 2005 fuseerden de bedrijven en bestond Shell onder de namen Royal Dutch Shell en Koninklijke Nederlandse Shell. </p><p>In april 2007 werd bekend dat Shell een schadevergoeding zal betalen van in totaal US$ 352,6 miljoen aan de Europese beleggers die tussen 8 april 1999 en 18 maart 2004 aandelen hebben gekocht. De begindatum van deze termijn is gekozen omdat destijds de onzorgvuldigheden met de reserves zijn begonnen. Per aandeel komt de schadevergoeding uit op ongeveer 10 dollarcent. De Amerikaanse beleggers ontvingen hetzelfde voorstel en kregen tot begin 2014 net als de Amerikaanse werknemers van Shell US$ 90 miljoen. Met de <a href="/wiki/Vereniging_van_Effectenbezitters" title="Vereniging van Effectenbezitters">Vereniging van Effectenbezitters</a> is overeengekomen dat particuliere gedupeerden ongeveer 100 euro basisschadevergoeding ontvangen, ongeacht het aantal aandelen dat men destijds in bezit had.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Amerikaanse beurstoezichthouder <a href="/wiki/Securities_and_Exchange_Commission" title="Securities and Exchange Commission">Securities and Exchange Commission</a> (SEC) kreeg US$ 120 miljoen en de Britse FSA £ 17 miljoen. In totaal heeft Shell bijna US$ 750 miljoen betaald aan boetes en schadevergoedingen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Beschuldiging_van_mensenrechtenschendingen">Beschuldiging van mensenrechtenschendingen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=16" title="Bewerk dit kopje: Beschuldiging van mensenrechtenschendingen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Beschuldiging van mensenrechtenschendingen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In het begin van 1996 lanceerden enkele mensenrechtengroeperingen een aantal rechtszaken om Shell verantwoordelijk te stellen voor medeplichtigheid aan vermeende mensenrechtenschendingen in <a href="/wiki/Nigeria_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Nigeria (hoofdbetekenis)">Nigeria</a>, waaronder standrechtelijke executies, misdaden tegen de menselijkheid, marteling, onmenselijke behandeling en willekeurige arrestaties en detentie.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In het bijzonder werd Shell beschuldigd van medeplichtigheid aan de executie van <a href="/wiki/Ken_Saro-Wiwa" title="Ken Saro-Wiwa">Ken Saro-Wiwa</a> en acht andere leiders van de <a href="/wiki/Ogoni_(volk)" title="Ogoni (volk)">Ogoni</a> in Zuid-Nigeria, die in 1995 door het toenmalige militaire regime werden opgehangen.<sup id="cite_ref-guardian.co.uk_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-guardian.co.uk-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De aanklachten waren gericht tegen Shell en Brian Anderson, toenmalig hoofd van Shells activiteiten in Nigeria.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In 2009 trof Shell een schikking door US$ 15,5 miljoen te betalen.<sup id="cite_ref-guardian.co.uk_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-guardian.co.uk-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Shell heeft echter altijd verklaard niet aansprakelijk te zijn voor de misdrijven waarvoor het aangeklaagd is.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In 2009 publiceerde <a href="/wiki/Amnesty_International" title="Amnesty International">Amnesty International</a> een rapport over de verslechtering van de mensenrechtensituatie in Nigeria als gevolg van de activiteiten van Shell in de <a href="/wiki/Nigerdelta" title="Nigerdelta">Nigerdelta</a>. In het bijzonder bekritiseerde Amnesty het voortdurend <a href="/wiki/Affakkelen" title="Affakkelen">affakkelen</a> van aardgas en de langzame reactie van Shell op olielekken.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In 2010 werd in een door <a href="/wiki/WikiLeaks" title="WikiLeaks">WikiLeaks</a> gelekte memo onthuld dat Shell beweert medewerkers te hebben in de voornaamste ministeries van de Nigeriaanse overheid, en daardoor nu "alles wat er gebeurt in deze ministeries onder controle heeft", zo stelde Shells hoogste medewerker in Nigeria. Dezelfde medewerker verklaarde ook dat de Nigeriaanse overheid niet doorheeft in hoeverre Shell in de overheid geïnfiltreerd is.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Documenten die vrijkwamen in de loop van 2009 (maar die niet gebruikt zijn tijdens de rechtszaak) onthulden dat Shell regelmatig het Nigeriaanse leger betaalde om demonstraties te voorkomen.<sup id="cite_ref-guardian_paid_nigerian_military_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-guardian_paid_nigerian_military-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>In 2012 intensiveerden Amnesty International en Milieudefensie hun campagne tegen Shell. Naast kritiek op de impact op het milieu benadrukken zij ook de mensenrechtenschending als gevolg van de activiteiten van Shell. Dit heeft geleid tot een toename van publieke druk op Shell om verantwoording af te leggen en verantwoordelijkheid te nemen voor het opruimen van de milieuvervuiling.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vanaf 1 oktober 2012 behandelt het <a href="/wiki/Hooggerechtshof_van_de_Verenigde_Staten" title="Hooggerechtshof van de Verenigde Staten">Hooggerechtshof van de Verenigde Staten</a> de vraag of Shell als bedrijf verantwoordelijk gehouden kan worden voor mensenrechtenschendingen nadat eerder twee lagere rechters de claim afwezen.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Eind 2020 toonde het televisieprogramma <a href="/wiki/Zembla" title="Zembla">Zembla</a> aan dat Shell-medewerkers, die op lokaal niveau verantwoordelijk zijn voor het opruimen van de olie, betrokken zijn bij de sabotage van oliepijpleidingen door de lokale bevolking in Nigeria.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dit voor financieel gewin bij het opruimen van de olie. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bestuursvoorzitters">Bestuursvoorzitters</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=17" title="Bewerk dit kopje: Bestuursvoorzitters" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Bestuursvoorzitters"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:De_Bruyne_en_Wagner_(1980).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/De_Bruyne_en_Wagner_%281980%29.jpg/260px-De_Bruyne_en_Wagner_%281980%29.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/De_Bruyne_en_Wagner_%281980%29.jpg/390px-De_Bruyne_en_Wagner_%281980%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/De_Bruyne_en_Wagner_%281980%29.jpg/520px-De_Bruyne_en_Wagner_%281980%29.jpg 2x" data-file-width="2544" data-file-height="1908" /></a><figcaption>De Bruyne en Wagner (1980)</figcaption></figure> <ul><li><a href="/w/index.php?title=J.A._de_Gelder&action=edit&redlink=1" class="new" title="J.A. de Gelder (de pagina bestaat niet)">J.A. de Gelder</a> (1890-1892)</li> <li><a href="/wiki/Jean_Baptiste_August_Kessler" class="mw-redirect" title="Jean Baptiste August Kessler">Jean Baptiste August Kessler</a> (1892-1901)</li> <li><a href="/wiki/Henri_Deterding" title="Henri Deterding">Henri Deterding</a> (1901-1936)</li> <li><a href="/w/index.php?title=J.E.F._de_Kok&action=edit&redlink=1" class="new" title="J.E.F. de Kok (de pagina bestaat niet)">J.E.F. de Kok</a> (1936-1947)</li> <li><a href="/wiki/Guus_Kessler" title="Guus Kessler">Jean Baptiste August Kessler jr.</a> (1947-1949)</li> <li><a href="/w/index.php?title=B.T.W._van_Hasselt&action=edit&redlink=1" class="new" title="B.T.W. van Hasselt (de pagina bestaat niet)">B.T.W. van Hasselt</a> (1949-1951)</li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Hugo_Loudon&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Hugo Loudon (de pagina bestaat niet)">John Hugo Loudon</a> (1951-1965)</li> <li><a href="/w/index.php?title=L.E.J._(Jan)_Brouwer&action=edit&redlink=1" class="new" title="L.E.J. (Jan) Brouwer (de pagina bestaat niet)">L.E.J. (Jan) Brouwer</a> (1965-1971)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Gerrit_Wagner_(Shell)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gerrit Wagner (Shell) (de pagina bestaat niet)">Gerrit Wagner</a> (1971-1977)</li> <li><a href="/w/index.php?title=D._de_Bruyne&action=edit&redlink=1" class="new" title="D. de Bruyne (de pagina bestaat niet)">D. de Bruyne</a> (1977-1982)</li> <li><a href="/wiki/Lo_van_Wachem" title="Lo van Wachem">Lo van Wachem</a> (1982-1992)</li> <li><a href="/wiki/Cor_Herkstr%C3%B6ter" title="Cor Herkströter">Cor Herkströter</a> (1992-1997)</li> <li><a href="/wiki/Maarten_van_den_Bergh" title="Maarten van den Bergh">Maarten van den Bergh</a> (1998-2000)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Mark_Moody-Stuart&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mark Moody-Stuart (de pagina bestaat niet)">Mark Moody-Stuart</a> (1997-2001)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Phil_Watts&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phil Watts (de pagina bestaat niet)">Phil Watts</a> (2001-2004)</li> <li><a href="/wiki/Jeroen_van_der_Veer" title="Jeroen van der Veer">Jeroen van der Veer</a> (2004-2009)</li> <li><a href="/wiki/Peter_Voser" title="Peter Voser">Peter Voser</a> (2009-2013)</li> <li><a href="/wiki/Ben_van_Beurden" title="Ben van Beurden">Ben van Beurden</a> (2014 - 2022)</li> <li>Wael Sawan (2023 - heden)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bekende_oud-werknemers">Bekende oud-werknemers</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=18" title="Bewerk dit kopje: Bekende oud-werknemers" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Bekende oud-werknemers"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Wopke_Hoekstra" title="Wopke Hoekstra">Wopke Hoekstra</a>, minister van Financiën in <a href="/wiki/Kabinet-Rutte_III" title="Kabinet-Rutte III">kabinet-Rutte III</a></li> <li><a href="/wiki/Hendrikus_Colijn" title="Hendrikus Colijn">Hendrikus Colijn</a>, politicus en leider van de <a href="/wiki/Anti-Revolutionaire_Partij" title="Anti-Revolutionaire Partij">ARP</a></li> <li><a href="/wiki/Wouter_Bos" title="Wouter Bos">Wouter Bos</a>, oud-minister van Financiën en <a href="/wiki/Partij_van_de_Arbeid_(Nederland)" title="Partij van de Arbeid (Nederland)">PvdA</a>-leider</li> <li><a href="/wiki/Frits_Bolkestein" title="Frits Bolkestein">Frits Bolkestein</a>, oud <a href="/wiki/Volkspartij_voor_Vrijheid_en_Democratie" title="Volkspartij voor Vrijheid en Democratie">VVD</a>-leider</li> <li><a href="/wiki/Rein_Willems" title="Rein Willems">Rein Willems</a>, <a href="/wiki/Eerste_Kamer_der_Staten-Generaal" title="Eerste Kamer der Staten-Generaal">Eerste Kamerlid</a> <a href="/wiki/Christen-Democratisch_App%C3%A8l" title="Christen-Democratisch Appèl">CDA</a></li> <li><a href="/wiki/Roald_Dahl" title="Roald Dahl">Roald Dahl</a>, Britse schrijver</li> <li><a href="/wiki/Jimmy_Carr_(komiek)" title="Jimmy Carr (komiek)">Jimmy Carr</a>, Britse komiek</li> <li><a href="/wiki/A._den_Doolaard" title="A. den Doolaard">A. den Doolaard</a>, Nederlandse schrijver</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatuur">Literatuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=19" title="Bewerk dit kopje: Literatuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=19" title="De broncode bewerken van de sectie: Literatuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>Hoog spel. De politieke biografie van Shell.</i>, Marcel Metze; uitgever Balans, Amsterdam, 2023; 632 blz.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_links">Externe links</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&veaction=edit&section=20" title="Bewerk dit kopje: Externe links" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&action=edit&section=20" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe links"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Nederlands">(<span>nl</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shell.nl/">Shell Nederland</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shell.com/">Shell International</a></li></ul> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Shell_(bedrijf)#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Shell (bedrijf)">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Zie de categorie <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Shell_plc#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Shell plc">Shell plc</a></b></i> van <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> voor mediabestanden over dit onderwerp.</div> </div> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.veb.net/content/HoofdMenu/Acties/Shell/ArtikelenShell/Shellvoorgeschiedens.aspx">Voorgeschiedenis van Shell</a>, op de website van de VEB</li></ul> <hr /> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Tankpro <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.tankpro.nl/elektrificatie/2022/09/15/ben-van-beurden-stopt-als-ceo-van-shell/">Wael Sawan nieuwe topman Shell PLC, 1 januari 2023</a>, geraadpleegd op 29 januari 2023</span> </li> <li id="cite_note-results2023-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-results2023_2-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-results2023_2-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://reports.shell.com/annual-report/2023/services/downloads.html">Annual report 2023</a>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2024-04-15">15 april 2024</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.forbes.com/lists/global2000/#7c8fa1df5ac0">Forbes Global 2000-2023</a>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2024-04-15">15 april 2024</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">VEB <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.veb.net/content/HoofdMenu/Beurs/Kieseenbeursfonds/Artikelen/shell/shellverkoopvelden.aspx">Shell wordt van oliereus gasgigant, 16 augustus 2013</a></span> </li> <li id="cite_note-shie.nl-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-shie.nl_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-shie.nl_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://shie.nl/bedrijven/shell-1890-heden/">https://shie.nl/bedrijven/shell-1890-heden/</a></span> </li> <li id="cite_note-shellvenster-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-shellvenster_6-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-shellvenster_6-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><i>Shell Venster</i>, mei-juni 2013, p.15</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.shell.nl/over-ons/netherlands/onze-geschiedenis/anno.html">https://www.shell.nl/over-ons/netherlands/onze-geschiedenis/anno.html</a></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shell.nl/over-ons/netherlands/history.html">De geschiedenis van Shell</a>, shell.nl</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://npokennis.nl/longread/7620/hoe-is-shell-zo-groot-geworden">[1]</a> <i>De evolutie van het Shell-logo</i>, NPO kennis</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Shell <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.shell.nl/media/persberichten/media-releases-2021/shell-stelt-vereenvoudigde-structuur-voor-.html">Shell stelt vereenvoudigde structuur voor, 15 november 2021</a>, geraadpleegd op 3 februari 2022</span> </li> <li id="cite_note-PETLNG-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-PETLNG_11-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-PETLNG_11-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Petrochem <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150416153835/http://www.petrochem.nl/repsol-verkoopt-lng-activiteiten-aan-shell.114956.lynkx">Repsol verkoopt LNG-activiteiten aan Shell, 27 februari 2013</a>, geraadpleegd op 16 april 2015</span> </li> <li id="cite_note-TRBG-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-TRBG_12-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-TRBG_12-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-TRBG_12-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-TRBG_12-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Trouw <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/3946617/2015/04/08/Shell-koopt-BG-Group-voor-64-miljard-euro.dhtml">Shell betaalt 64 miljard euro voor gasproducent BG, 8 april 2015</a>, geraadpleegd op 9 april 2015</span> </li> <li id="cite_note-DATZ-13"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-DATZ_13-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-DATZ_13-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-DATZ_13-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">MENA <a rel="nofollow" class="external text" href="https://mena.nl/artikel/royal-dutch-shell-verkoopt-canadese-teerzanden">Royal Dutch Shell verkoopt Canadese teerzanden, 9 maart 2017</a>, geraadpleegd op 29 mei 2021</span> </li> <li id="cite_note-BBCNT-14"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-BBCNT_14-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-BBCNT_14-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> Bloomberg <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-05-08/shell-to-sell-canadian-natural-resources-stake-for-3-3-billion">Shell to Exit Canadian Natural Resources for $3.3 Billion, 8 mei 2018</a>, geraadpleegd op 9 mei 2018</span> </li> <li id="cite_note-RDSPB-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-RDSPB_15-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-RDSPB_15-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-RDSPB_15-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> Reuters <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.reuters.com/business/shell-nears-deal-sell-texas-shale-assets-conocophillips-95-bln-wsj-2021-09-20/">Shell exits Permian with $9.5 bln Texas shale sale to ConocoPhillips, 21 september 2021</a>, geraadpleegd op 4 oktober 2021</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> The Guardian <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/environment/2019/oct/09/revealed-20-firms-third-carbon-emissions">Revealed: the 20 firms behind a third of all carbon emissions, 9 oktober 2019</a>, geraadpleegd op 4 oktober 2021</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Milieudefensie <a rel="nofollow" class="external text" href="https://milieudefensie.nl/actie/klimaatzaakshell">Klimaatzaak Shell</a></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Welk recht geldt voor Shell?, Gerard Reijn en Pieter Hotse Smit, Volkskrant/Nederlands Dagblad, 4 december 2020</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFFout:_ongeldige_tijd."><span style="font-variant:small-caps;">NOS</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nos.nl/artikel/2382398-milieudefensie-wint-rechtszaak-tegen-shell-co2-uitstoot-moet-sneller-dalen">Milieudefensie wint rechtszaak tegen Shell: CO2-uitstoot moet sneller dalen</a>. NOS (<span class="mw-formatted-date" title="2021-05-26">26 mei 2021</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2021-05-27">27 mei 2021</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFFout:_ongeldige_tijd."><span style="font-variant:small-caps;">Milieudefensie</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://milieudefensie.nl/actueel/livestream-klimaatzaak-milieudefensie-tegen-shell">Livestream klimaatzaak</a>. Website Milieudefensie (<span class="mw-formatted-date" title="2021-05-26">26 mei 2021</span>). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2021-05-27">27 mei 2021</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-RDSSR17-21"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-RDSSR17_21-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-RDSSR17_21-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-RDSSR17_21-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> Shell <a rel="nofollow" class="external text" href="http://reports.shell.com/sustainability-report/2017/our-performance-and-data/emissions-and-flaring/greenhouse-gas-emissions.html">Sustainability report 2017</a>, geraadpleegd op 28 april 2018</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Diverse jaarverslagen van Royal Dutch Shell</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">Winst voor Shell-aandeelhouders</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> Royal Dutch Shell <a rel="nofollow" class="external text" href="http://reports.shell.com/investors-handbook/2014/servicepages/downloads/files/entire_shell_ih14.pdf">Investors Handbook 2014, betreft de jaren 2010-2014</a>, geraadpleegd op 3 augustus 2015</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shellvergoeding.nl/shell/">www.shellvergoeding.nl</a> - informatie over de schikking mbt de oliereservers van de <a href="/wiki/Vereniging_van_Effectenbezitters" title="Vereniging van Effectenbezitters">VEB</a></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> CRR Justice <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ccrjustice.org/learn-more/faqs/factsheet%3A-case-against-shell-0">Factsheet: The Case Against Shell</a>, 24 maart 2009</span> </li> <li id="cite_note-guardian.co.uk-27"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-guardian.co.uk_27-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-guardian.co.uk_27-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span style="font-variant:small-caps;">Ed Pilkington in New York</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardian.co.uk/world/2009/jun/08/nigeria-usa">Shell pays out $15.5m over Saro-Wiwa killing</a>. <i>The Guardian</i>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2012-10-01">1 oktober 2012</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://wiwavshell.org/">The case against Shell</a></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/8090493.stm">Shell settles Nigeria deaths case</a>", <i>BBC News</i>, 9 June 2009.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.amnesty.org/en/library/asset/AFR44/017/2009/en/e2415061-da5c-44f8-a73c-a7a4766ee21d/afr440172009en.pdf">Amnesty.org</a> (PDF). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2012-10-01">1 oktober 2012</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Smith, David</span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardian.co.uk/business/2010/dec/08/wikileaks-cables-shell-nigeria-spying">WikiLeaks cables: Shell's grip on Nigerian state revealed</a>", <i>The Guardian</i>, <span class="mw-formatted-date" title="2010-12-08">8 december 2010</span>.</span> </li> <li id="cite_note-guardian_paid_nigerian_military-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-guardian_paid_nigerian_military_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Vidal, John</span>, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardian.co.uk/world/2011/oct/03/shell-oil-paid-nigerian-military">Shell oil paid Nigerian military to put down protests, court documents show</a>", <i>The Guardian</i>, 3 October 2011. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2012-10-01">1 oktober 2012</span>. “Confidential memos, faxes, witness statements and other documents, released in 2009, show the company regularly paid the military to stop the peaceful protest movement against the pollution [...] In 2009, in a New York federal court, that evidence never saw light during the trial.”</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.worsethanbad.org">Worse Than Bad</a>. Milieudefensie.nl. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2012-10-01">1 oktober 2012</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.parool.nl/binnenland/opperrechters-vs-bezien-klacht-tegen-shell~a3324910/">Opperrechters VS bezien klacht tegen Shell</a>, <i>Het Parool</i>, 1 oktober 2012</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text">BNNVARA <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bnnvara.nl/zembla/artikelen/de-hel-van-shell">De hel van Shell, 7 december 2020</a>, geraadpleegd op 29 mei 2021</span> </li> </ol></div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Ondernemingen_in_de_FTSE100"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_ondernemingen_FTSE_100" title="Sjabloon:Navigatie ondernemingen FTSE 100"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_ondernemingen_FTSE_100&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Ondernemingen_in_de_FTSE100" class="navigatie-titel">Ondernemingen in de <a href="/wiki/FTSE_100" title="FTSE 100">FTSE100</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/w/index.php?title=Aberdeen_Asset_Management&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aberdeen Asset Management (de pagina bestaat niet)">Aberdeen Asset Management</a> · <a href="/w/index.php?title=Admiral_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Admiral Group (de pagina bestaat niet)">Admiral Group</a> · <a href="/w/index.php?title=Aggreko&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aggreko (de pagina bestaat niet)">Aggreko</a> · <a href="/w/index.php?title=AMEC&action=edit&redlink=1" class="new" title="AMEC (de pagina bestaat niet)">AMEC</a> · <a href="/wiki/Anglo_American" title="Anglo American">Anglo American</a> · <a href="/w/index.php?title=Antofagasta_plc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antofagasta plc (de pagina bestaat niet)">Antofagasta</a> · <a href="/wiki/ARM_Holdings" title="ARM Holdings">ARM Holdings</a> · <a href="/wiki/Associated_British_Foods" title="Associated British Foods">Associated British Foods</a> · <a href="/wiki/AstraZeneca" title="AstraZeneca">AstraZeneca</a> · <a href="/wiki/Aviva" title="Aviva">Aviva</a> · <a href="/w/index.php?title=Babcock_International_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Babcock International Group (de pagina bestaat niet)">Babcock International</a> · <a href="/wiki/BAE_Systems" title="BAE Systems">BAE Systems</a> · <a href="/wiki/Barclays" title="Barclays">Barclays</a> · <a href="/wiki/BG_Group" title="BG Group">BG Group</a> · <a href="/wiki/BHP_Billiton" class="mw-redirect" title="BHP Billiton">BHP Billiton</a> · <a href="/wiki/BP_(oliemaatschappij)" title="BP (oliemaatschappij)">BP</a> · <a href="/wiki/British_American_Tobacco" title="British American Tobacco">British American Tobacco</a> · <a href="/w/index.php?title=British_Land&action=edit&redlink=1" class="new" title="British Land (de pagina bestaat niet)">British Land Company</a> · <a href="/wiki/Sky_plc" class="mw-redirect" title="Sky plc">Sky</a> · <a href="/wiki/BT_Group" title="BT Group">BT Group</a> · <a href="/w/index.php?title=Bunzl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bunzl (de pagina bestaat niet)">Bunzl</a> · <a href="/wiki/Burberry" title="Burberry">Burberry</a> · <a href="/w/index.php?title=Capita_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Capita Group (de pagina bestaat niet)">Capita Group</a> · <a href="/wiki/Carnival_Corporation_%26_plc" title="Carnival Corporation & plc">Carnival</a> · <a href="/wiki/Centrica" title="Centrica">Centrica</a> · <a href="/w/index.php?title=Compass_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Compass Group (de pagina bestaat niet)">Compass Group</a> · <a href="/w/index.php?title=CRH_plc&action=edit&redlink=1" class="new" title="CRH plc (de pagina bestaat niet)">CRH</a> · <a href="/wiki/Croda_International" title="Croda International">Croda International</a> · <a href="/wiki/Diageo" title="Diageo">Diageo</a> · <a href="/wiki/EasyJet" title="EasyJet">easyJet</a> · <a href="/w/index.php?title=Eurasian_Natural_Resources_Corporation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurasian Natural Resources Corporation (de pagina bestaat niet)">Eurasian Natural Resources Corporation</a> · <a href="/w/index.php?title=Experian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Experian (de pagina bestaat niet)">Experian</a> · <a href="/w/index.php?title=Fresnillo_plc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fresnillo plc (de pagina bestaat niet)">Fresnillo</a> · <a href="/wiki/G4S" title="G4S">G4S</a> · <a href="/w/index.php?title=GKN_(bedrijf)&action=edit&redlink=1" class="new" title="GKN (bedrijf) (de pagina bestaat niet)">GKN</a> · <a href="/wiki/GlaxoSmithKline" title="GlaxoSmithKline">GlaxoSmithKline</a> · <a href="/wiki/Glencore" title="Glencore">Glencore</a> · <a href="/w/index.php?title=Hammerson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hammerson (de pagina bestaat niet)">Hammerson</a> · <a href="/w/index.php?title=Hargreaves_Lansdown&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hargreaves Lansdown (de pagina bestaat niet)">Hargreaves Lansdown</a> · <a href="/wiki/HSBC" title="HSBC">HSBC</a> · <a href="/w/index.php?title=IMI_plc&action=edit&redlink=1" class="new" title="IMI plc (de pagina bestaat niet)">IMI</a> · <a href="/wiki/Imperial_Brands" title="Imperial Brands">Imperial Brands</a> · <a href="/wiki/International_Airlines_Group" title="International Airlines Group">International Airlines Group</a> · <a href="/wiki/InterContinental_Hotels_Group" title="InterContinental Hotels Group">InterContinental Hotels Group</a> · <a href="/w/index.php?title=Intertek_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Intertek Group (de pagina bestaat niet)">Intertek Group</a> · <a href="/wiki/ITV" class="mw-redirect" title="ITV">ITV</a> · <a href="/w/index.php?title=Johnson_Matthey&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johnson Matthey (de pagina bestaat niet)">Johnson Matthey</a> · <a href="/w/index.php?title=Kingfisher_plc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kingfisher plc (de pagina bestaat niet)">Kingfisher</a> · <a href="/w/index.php?title=Land_Securities&action=edit&redlink=1" class="new" title="Land Securities (de pagina bestaat niet)">Land Securities Group</a> · <a href="/wiki/Legal_%26_General" title="Legal & General">Legal & General</a> · <a href="/wiki/Lloyds_Banking_Group" title="Lloyds Banking Group">Lloyds Banking Group</a> · <a href="/wiki/London_Stock_Exchange_Group" title="London Stock Exchange Group">London Stock Exchange Group</a> · <a href="/wiki/Marks_%26_Spencer" title="Marks & Spencer">Marks & Spencer</a> · <a href="/w/index.php?title=Meggitt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meggitt (de pagina bestaat niet)">Meggitt</a> · <a href="/w/index.php?title=Melrose_plc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Melrose plc (de pagina bestaat niet)">Melrose</a> · <a href="/wiki/Morrisons" title="Morrisons">Wm Morrison Supermarkets</a> · <a href="/w/index.php?title=National_Grid_plc&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Grid plc (de pagina bestaat niet)">National Grid</a> · <a href="/wiki/Next_plc" title="Next plc">Next</a> · <a href="/w/index.php?title=Old_Mutual&action=edit&redlink=1" class="new" title="Old Mutual (de pagina bestaat niet)">Old Mutual</a> · <a href="/w/index.php?title=Pearson_PLC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pearson PLC (de pagina bestaat niet)">Pearson</a> · <a href="/w/index.php?title=Persimmon_plc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Persimmon plc (de pagina bestaat niet)">Persimmon</a> · <a href="/w/index.php?title=Petrofac&action=edit&redlink=1" class="new" title="Petrofac (de pagina bestaat niet)">Petrofac</a> · <a href="/w/index.php?title=Prudential_plc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prudential plc (de pagina bestaat niet)">Prudential</a> · <a href="/w/index.php?title=Randgold_Resources&action=edit&redlink=1" class="new" title="Randgold Resources (de pagina bestaat niet)">Randgold Resources</a> · <a href="/wiki/Reckitt_Benckiser" title="Reckitt Benckiser">Reckitt Benckiser</a> · <a href="/wiki/RELX" title="RELX">RELX</a> · <a href="/w/index.php?title=Resolution_Limited&action=edit&redlink=1" class="new" title="Resolution Limited (de pagina bestaat niet)">Resolution</a> · <a href="/w/index.php?title=Rexam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rexam (de pagina bestaat niet)">Rexam</a> · <a href="/wiki/Rio_Tinto_Group" title="Rio Tinto Group">Rio Tinto Group</a> · <a href="/wiki/Rolls-Royce_plc" title="Rolls-Royce plc">Rolls-Royce Group</a> · <a href="/wiki/Royal_Bank_of_Scotland" class="mw-redirect" title="Royal Bank of Scotland">Royal Bank of Scotland Group</a> · <a href="/w/index.php?title=RSA_Insurance_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="RSA Insurance Group (de pagina bestaat niet)">RSA Insurance Group</a> · <a href="/wiki/SABMiller" title="SABMiller">SABMiller</a> · <a href="/w/index.php?title=Sage_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sage Group (de pagina bestaat niet)">Sage Group</a> · <a href="/wiki/Sainsbury%27s" title="Sainsbury's">J Sainsbury</a> · <a href="/w/index.php?title=Schroders&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schroders (de pagina bestaat niet)">Schroders</a> · <a href="/w/index.php?title=Scottish_and_Southern_Energy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scottish and Southern Energy (de pagina bestaat niet)">Scottish and Southern Energy</a> · <a href="/w/index.php?title=Serco_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Serco Group (de pagina bestaat niet)">Serco Group</a> · <a href="/w/index.php?title=Severn_Trent&action=edit&redlink=1" class="new" title="Severn Trent (de pagina bestaat niet)">Severn Trent</a> · <a class="mw-selflink selflink">Shell</a> · <a href="/w/index.php?title=Shire_plc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shire plc (de pagina bestaat niet)">Shire</a> · <a href="/w/index.php?title=Smith_%26_Nephew&action=edit&redlink=1" class="new" title="Smith & Nephew (de pagina bestaat niet)">Smith & Nephew</a> · <a href="/w/index.php?title=Smiths_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Smiths Group (de pagina bestaat niet)">Smiths Group</a> · <a href="/wiki/Standard_Chartered" title="Standard Chartered">Standard Chartered</a> · <a href="/w/index.php?title=Standard_Life&action=edit&redlink=1" class="new" title="Standard Life (de pagina bestaat niet)">Standard Life</a> · <a href="/w/index.php?title=Tate_%26_Lyle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tate & Lyle (de pagina bestaat niet)">Tate & Lyle</a> · <a href="/wiki/Tesco" title="Tesco">Tesco</a> · <a href="/w/index.php?title=Travis_Perkins&action=edit&redlink=1" class="new" title="Travis Perkins (de pagina bestaat niet)">Travis Perkins</a> · <a href="/w/index.php?title=TUI_Travel&action=edit&redlink=1" class="new" title="TUI Travel (de pagina bestaat niet)">TUI Travel</a> · <a href="/wiki/Tullow_Oil" title="Tullow Oil">Tullow Oil</a> · <a href="/wiki/Unilever" title="Unilever">Unilever</a> · <a href="/w/index.php?title=United_Utilities&action=edit&redlink=1" class="new" title="United Utilities (de pagina bestaat niet)">United Utilities</a> · <a href="/w/index.php?title=Vedanta_Resources&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vedanta Resources (de pagina bestaat niet)">Vedanta Resources</a> · <a href="/wiki/Vodafone" title="Vodafone">Vodafone</a> · <a href="/w/index.php?title=Weir_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Weir Group (de pagina bestaat niet)">Weir Group</a> · <a href="/w/index.php?title=Whitbread_(bedrijf)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Whitbread (bedrijf) (de pagina bestaat niet)">Whitbread</a> · <a href="/w/index.php?title=William_Hill_(bookmaker)&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Hill (bookmaker) (de pagina bestaat niet)">William Hill</a> · <a href="/w/index.php?title=Wolseley_plc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wolseley plc (de pagina bestaat niet)">Wolseley</a> · <a href="/w/index.php?title=Wood_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wood Group (de pagina bestaat niet)">Wood Group</a> · <a href="/wiki/WPP_Group" title="WPP Group">WPP Group</a> </p> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Ondernemingen_opgenomen_in_de_Euronext_100"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_ondernemingen_Euronext_100" title="Sjabloon:Navigatie ondernemingen Euronext 100"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_ondernemingen_Euronext_100" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_ondernemingen_Euronext_100&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Ondernemingen_opgenomen_in_de_Euronext_100" class="navigatie-titel">Ondernemingen opgenomen in de <a href="/wiki/Euronext_100" title="Euronext 100">Euronext 100</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/Anheuser-Busch_InBev" title="Anheuser-Busch InBev">AB Inbev</a> · <a href="/wiki/A%C3%A9roports_de_Paris" title="Aéroports de Paris">ADP</a> · <a href="/wiki/Adyen" title="Adyen">Adyen</a> · <a href="/wiki/Ahold_Delhaize" title="Ahold Delhaize">Ahold Delhaize</a> · <a href="/wiki/Allied_Irish_Banks" title="Allied Irish Banks">AIB</a> · <a href="/wiki/Air_Liquide" title="Air Liquide">Air Liquide</a> · <a href="/wiki/Airbus_Group" title="Airbus Group">Airbus</a> · <a href="/w/index.php?title=Aker_BP&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aker BP (de pagina bestaat niet)">Aker BP</a> · <a href="/wiki/AkzoNobel" title="AkzoNobel">AkzoNobel</a> · <a href="/wiki/Alstom" title="Alstom">Alstom</a> · <a href="/wiki/ArcelorMittal" title="ArcelorMittal">ArcelorMittal</a> · <a href="/wiki/Argenx" title="Argenx">Argenx</a> · <a href="/wiki/ASM_International" title="ASM International">ASMI</a> · <a href="/wiki/ASML" title="ASML">ASML</a> · <a href="/wiki/AXA" title="AXA">AXA</a> · <a href="/wiki/Bank_of_Ireland" title="Bank of Ireland">Bank of Ireland</a> · <a href="/w/index.php?title=BioM%C3%A9rieux&action=edit&redlink=1" class="new" title="BioMérieux (de pagina bestaat niet)">BioMérieux</a> · <a href="/wiki/BNP_Paribas" title="BNP Paribas">BNP Paribas</a> · <a href="/wiki/Bouygues" title="Bouygues">Bouygues</a> · <a href="/wiki/Bureau_Veritas" title="Bureau Veritas">Bureau Veritas</a> · <a href="/wiki/Davide_Campari-Milano" title="Davide Campari-Milano">Campari</a> · <a href="/wiki/Capgemini" title="Capgemini">Capgemini</a> · <a href="/wiki/Carrefour_(hypermarkt)" title="Carrefour (hypermarkt)">Carrefour</a> · <a href="/wiki/Cr%C3%A9dit_Agricole" title="Crédit Agricole">Crédit Agricole</a> · <a href="/wiki/D%27Ieteren_(bedrijf)" title="D'Ieteren (bedrijf)">D'Ieteren</a> · <a href="/wiki/Danone" title="Danone">Danone</a> · <a href="/wiki/Dassault_Syst%C3%A8mes" title="Dassault Systèmes">Dassault Systèmes</a> · <a href="/wiki/DNB_Bank" title="DNB Bank">DNB</a> · <a href="/w/index.php?title=DSM-Firmenich&action=edit&redlink=1" class="new" title="DSM-Firmenich (de pagina bestaat niet)">DSM-Firmenich</a> · <a href="/wiki/Edenred" title="Edenred">Edenred</a> · <a href="/w/index.php?title=Energias_de_Portugal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energias de Portugal (de pagina bestaat niet)">EDP</a> · <a href="/wiki/Eiffage" title="Eiffage">Eiffage</a> · <a href="/wiki/Enel" title="Enel">Enel</a> · <a href="/wiki/ENGIE" title="ENGIE">ENGIE</a> · <a href="/wiki/Eni" title="Eni">Eni</a> · <a href="/wiki/Equinor" title="Equinor">Equinor</a> · <a href="/wiki/EssilorLuxottica" title="EssilorLuxottica">EssilorLuxottica</a> · <a href="/w/index.php?title=Eurofins_Scientific&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurofins Scientific (de pagina bestaat niet)">Eurofins Scientific</a> · <a href="/wiki/Ferrari_(automerk)" title="Ferrari (automerk)">Ferrari</a> · <a href="/wiki/Galp_Energia" title="Galp Energia">Galp Energia</a> · <a href="/wiki/Groupe_Bruxelles_Lambert" title="Groupe Bruxelles Lambert">GBL</a> · <a href="/wiki/Assicurazioni_Generali" title="Assicurazioni Generali">Generali</a> · <a href="/wiki/Heineken_(brouwerij)" title="Heineken (brouwerij)">Heineken</a> · <a href="/wiki/ING_Groep" title="ING Groep">ING</a> · <a href="/wiki/Intesa_Sanpaolo" title="Intesa Sanpaolo">Intesa Sanpaolo</a> · <a href="/w/index.php?title=INWIT&action=edit&redlink=1" class="new" title="INWIT (de pagina bestaat niet)">INWIT</a> · <a href="/w/index.php?title=Ipsen_(bedrijf)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ipsen (bedrijf) (de pagina bestaat niet)">Ipsen</a> · <a href="/w/index.php?title=Jer%C3%B3nimo_Martins&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jerónimo Martins (de pagina bestaat niet)">J. Martins</a> · <a href="/wiki/KBC_Groep" title="KBC Groep">KBC</a> · <a href="/wiki/Kering_(holding)" title="Kering (holding)">Kering</a> · <a href="/w/index.php?title=Kerry_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kerry Group (de pagina bestaat niet)">Kerry</a> · <a href="/w/index.php?title=Kingspan_Group&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kingspan Group (de pagina bestaat niet)">Kingspan</a> · <a href="/wiki/Koninklijke_KPN" title="Koninklijke KPN">KPN</a> · <a href="/wiki/Legrand_(bedrijf)" title="Legrand (bedrijf)">Legrand</a> · <a href="/wiki/Mediobanca" title="Mediobanca">Mediobanca</a> · <a href="/wiki/Michelin" title="Michelin">Michelin</a> · <a href="/wiki/Moncler" title="Moncler">Moncler</a> · <a href="/wiki/Mowi" title="Mowi">Mowi</a> · <a href="/wiki/NN_Group" title="NN Group">NN Group</a> · <a href="/wiki/Norsk_Hydro" title="Norsk Hydro">Norsk Hydro</a> · <a href="/wiki/Orange_(bedrijf)" title="Orange (bedrijf)">Orange</a> · <a href="/wiki/Pernod_Ricard" title="Pernod Ricard">Pernod Ricard</a> · <a href="/wiki/Koninklijke_Philips" title="Koninklijke Philips">Philips</a> · <a href="/w/index.php?title=Pluxee&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pluxee (de pagina bestaat niet)">Pluxee</a> · <a href="/wiki/Poste_Italiane" title="Poste Italiane">Poste Italiane</a> · <a href="/wiki/Prosus" title="Prosus">Prosus</a> · <a href="/wiki/Prysmian_Group" title="Prysmian Group">Prysmian</a> · <a href="/wiki/Publicis_Groupe" title="Publicis Groupe">Publicis</a> · <a href="/wiki/Randstad_N.V." title="Randstad N.V.">Randstad</a> · <a href="/w/index.php?title=Recordati&action=edit&redlink=1" class="new" title="Recordati (de pagina bestaat niet)">Recordati</a> · <a href="/wiki/Renault" title="Renault">Renault</a> · <a href="/wiki/Ryanair" title="Ryanair">Ryanair</a> · <a href="/wiki/Safran" title="Safran">Safran</a> · <a href="/wiki/Saint-Gobain_(bedrijf)" title="Saint-Gobain (bedrijf)">Saint-Gobain</a> · <a href="/wiki/Sanofi" title="Sanofi">Sanofi</a> · <a href="/wiki/Schneider_Electric" title="Schneider Electric">Schneider Electric</a> · <a class="mw-selflink selflink">Shell</a> · <a href="/wiki/Smurfit_Kappa" title="Smurfit Kappa">Smurfit Kappa</a> · <a href="/wiki/Snam" title="Snam">Snam</a> · <a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_G%C3%A9n%C3%A9rale" title="Société Générale">Société Générale</a> · <a href="/wiki/Sodexo" title="Sodexo">Sodexo</a> · <a href="/wiki/Solvay" title="Solvay">Solvay</a> · <a href="/wiki/Stellantis" title="Stellantis">Stellantis</a> · <a href="/wiki/STMicroelectronics" title="STMicroelectronics">STMicroelectronics</a> · <a href="/w/index.php?title=Syensqo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Syensqo (de pagina bestaat niet)">Syensqo</a> · <a href="/w/index.php?title=Telenor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Telenor (de pagina bestaat niet)">Telenor</a> · <a href="/wiki/Teleperformance" title="Teleperformance">Teleperformance</a> · <a href="/w/index.php?title=Tenaris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tenaris (de pagina bestaat niet)">Tenaris</a> · <a href="/wiki/Terna_(bedrijf)" title="Terna (bedrijf)">Terna</a> · <a href="/wiki/Thales_Groep" title="Thales Groep">Thales</a> · <a href="/wiki/TotalEnergies_SE" title="TotalEnergies SE">TotalEnergies</a> · <a href="/wiki/Union_Chimique_Belge" title="Union Chimique Belge">UCB</a> · <a href="/wiki/Universal_Music_Group" title="Universal Music Group">UMG</a> · <a href="/wiki/UniCredit" title="UniCredit">UniCredit</a> · <a href="/wiki/Veolia_Environnement" title="Veolia Environnement">Veolia Environnement</a> · <a href="/wiki/VINCI" title="VINCI">VINCI</a> · <a href="/wiki/Vivendi_(bedrijf)" title="Vivendi (bedrijf)">Vivendi</a> · <a href="/wiki/Wolters_Kluwer" title="Wolters Kluwer">Wolters Kluwer</a> · <a href="/wiki/Worldline" class="mw-redirect" title="Worldline">Worldline</a> · <a href="/wiki/Yara_(bedrijf)" title="Yara (bedrijf)">Yara</a> </p> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Ondernemingen_in_de_AEX-index"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_ondernemingen_AEX" title="Sjabloon:Navigatie ondernemingen AEX"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_ondernemingen_AEX&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Ondernemingen_in_de_AEX-index" class="navigatie-titel">Ondernemingen in de <a href="/wiki/AEX" title="AEX">AEX</a>-index</div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/ABN_AMRO_Bank_N.V." title="ABN AMRO Bank N.V.">ABN AMRO</a> · <a href="/wiki/Adyen" title="Adyen">Adyen</a> · <a href="/wiki/AEGON" title="AEGON">AEGON</a> · <a href="/wiki/Ahold_Delhaize" title="Ahold Delhaize">Ahold Delhaize</a> · <a href="/wiki/AkzoNobel" title="AkzoNobel">AkzoNobel</a> · <a href="/wiki/ArcelorMittal" title="ArcelorMittal">ArcelorMittal</a> · <a href="/wiki/ASM_International" title="ASM International">ASMI</a> · <a href="/wiki/ASML" title="ASML">ASML</a> · <a href="/wiki/ASR_Nederland" title="ASR Nederland">ASR Nederland</a> · <a href="/wiki/BE_Semiconductor_Industries" title="BE Semiconductor Industries">Besi</a> · <a href="/wiki/Koninklijke_DSM" title="Koninklijke DSM">DSM</a> · <a href="/wiki/Exor" title="Exor">Exor</a> · <a href="/wiki/Heineken_(brouwerij)" title="Heineken (brouwerij)">Heineken</a> · <a href="/wiki/IMCD" title="IMCD">IMCD</a> · <a href="/wiki/ING_Groep" title="ING Groep">ING</a> · <a href="/wiki/Koninklijke_KPN" title="Koninklijke KPN">KPN</a> · <a href="/wiki/NN_Group" title="NN Group">NN Group</a> · <a href="/wiki/Koninklijke_Philips" title="Koninklijke Philips">Philips</a> · <a href="/wiki/Prosus" title="Prosus">Prosus</a> · <a href="/wiki/Randstad_N.V." title="Randstad N.V.">Randstad</a> · <a href="/wiki/RELX" title="RELX">RELX</a> · <a class="mw-selflink selflink">Shell</a> · <a href="/wiki/Unilever" title="Unilever">Unilever</a> · <a href="/wiki/Universal_Music_Group" title="Universal Music Group">Universal Music Group</a> · <a href="/wiki/Wolters_Kluwer" title="Wolters Kluwer">Wolters Kluwer</a> </p> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Tankstationketens_in_Europa"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_tankstationketens_Europa" title="Sjabloon:Navigatie tankstationketens Europa"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_tankstationketens_Europa&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Tankstationketens_in_Europa" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Tankstation" title="Tankstation">Tankstationketens</a> in Europa</div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/Agip" title="Agip">Agip</a> (<a href="/wiki/Eni" title="Eni">Eni</a>) · <a href="/wiki/Aral_(bedrijf)" title="Aral (bedrijf)">Aral</a> · <a href="/wiki/Argos_Oil" title="Argos Oil">Argos Oil</a> · <a href="/wiki/AVIA" title="AVIA">AVIA</a> · <a href="/wiki/BP_(oliemaatschappij)" title="BP (oliemaatschappij)">BP</a> · <a href="/wiki/Esso" title="Esso">Esso</a> · <a href="/wiki/Gulf_Oil" title="Gulf Oil">Gulf Oil</a> · <a href="/wiki/IQ-Diskont" title="IQ-Diskont">IQ-Diskont</a> · <a href="/wiki/JET_(tankstationketen)" title="JET (tankstationketen)">JET</a> · <a href="/wiki/LUKoil" title="LUKoil">LUKoil</a> · <a href="/wiki/MOL_(energiebedrijf)" title="MOL (energiebedrijf)">MOL</a> · <a href="/wiki/OCTA%2B" title="OCTA+">OCTA+</a> · <a href="/w/index.php?title=OK_Nederland&action=edit&redlink=1" class="new" title="OK Nederland (de pagina bestaat niet)">OK Nederland</a> · <a href="/wiki/OMV_(chemiebedrijf)" title="OMV (chemiebedrijf)">OMV</a> · <a href="/wiki/PKN_Orlen" title="PKN Orlen">Orlen</a> · <a href="/wiki/Q8" class="mw-redirect" title="Q8">Q8</a> · <a href="/wiki/Repsol" title="Repsol">Repsol</a> · <a class="mw-selflink selflink">Shell</a> · <a href="/wiki/Statoil" class="mw-redirect" title="Statoil">Statoil</a> · <a href="/wiki/Tamoil" title="Tamoil">Tamoil</a> · <a href="/wiki/Texaco" title="Texaco">Texaco</a> · <a href="/wiki/Total_S.A." class="mw-redirect" title="Total S.A.">Total</a> <br /> <b>Onbemande tankstations in België en Nederland:</b> <a href="/wiki/AVIA" title="AVIA">AVIA Xpress</a> · <a href="/wiki/Brand_Oil" title="Brand Oil">amiGo</a> · <a href="/wiki/DATS_24" title="DATS 24">DATS 24</a> · <a href="/wiki/Esso_Express" title="Esso Express">Esso Express</a> · <a href="/wiki/Firezone" title="Firezone">Firezone</a> · <a href="/w/index.php?title=OK_Nederland&action=edit&redlink=1" class="new" title="OK Nederland (de pagina bestaat niet)">OK Express</a> · <a href="/wiki/Q8_Easy" class="mw-redirect" title="Q8 Easy">Q8 Easy</a> · <a href="/wiki/Shell_Express" title="Shell Express">Shell Express</a> · <a href="/wiki/Tamoil" title="Tamoil">Tamoil Express</a> · <a href="/wiki/Tango_(bedrijf)" title="Tango (bedrijf)">Tango</a> · <a href="/wiki/Tinq" title="Tinq">Tinq</a> · <a href="/wiki/Total_S.A." class="mw-redirect" title="Total S.A.">Total Express</a> </p> </div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67837862"><div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Bibliografische informatie" data-collapsetext="Inklappen" data-expandtext="Uitklappen"><div id="Bibliografische_informatie" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Wikipedia:Bibliografische_informatie" title="Wikipedia:Bibliografische informatie">Bibliografische informatie</a></div><div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content plainlist ta-left"><ul style="column-width:36em"><li><b><a href="/wiki/Bibsys" class="mw-redirect" title="Bibsys">Bibsys</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90253334">90253334</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" title="Bibliothèque nationale de France">Bibliothèque nationale de France</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb15535644t">cb15535644t</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb15535644t">(data)</a></span></li><li><b><a href="/wiki/CiNii" title="CiNii">CiNii</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/author/DA02751536?l=en">DA02751536</a></span></li><li><b><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">International Standard Name Identifier</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://isni.org/isni/0000000404726394">0000 0004 0472 6394</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">Library of Congress Control Number</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/no2006073283">no2006073283</a></span></li><li><b><a href="/wiki/MusicBrainz" title="MusicBrainz">MusicBrainz</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/artist/47d7a76d-1743-4194-80e1-6a92f47c57ac">47d7a76d-1743-4194-80e1-6a92f47c57ac</a></span></li><li><b><a href="/wiki/MusicBrainz" title="MusicBrainz">MusicBrainz</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/label/2c671b1a-eafd-4761-ba69-a2cf19e24573">2c671b1a-eafd-4761-ba69-a2cf19e24573</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Bibliotheek_van_het_Japanse_parlement" title="Bibliotheek van het Japanse parlement">Bibliotheek van het Japanse parlement</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00629454">00629454</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Nationale_Bibliotheek_van_Tsjechi%C3%AB" title="Nationale Bibliotheek van Tsjechië">Nationale Bibliotheek van Tsjechië</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=osa2010600433&CON_LNG=ENG">osa2010600433</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Nationale_Bibliotheek_van_Isra%C3%ABl" title="Nationale Bibliotheek van Israël">Nationale Bibliotheek van Israël</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007371508505171">987007371508505171</a></span></li><li><b><a href="/wiki/R%C3%89RO" title="RÉRO">Réseau des bibliothèques de Suisse occidentale</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.rero.ch/02-A000099456">02-A000099456</a></span></li><li><b><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">Virtual International Authority File</a>:</b> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/127202154">127202154</a></span></li><li><b></b> <b><a href="/wiki/WorldCat" title="WorldCat">WorldCat</a></b> (via VIAF): <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/127202154">127202154</a></li></ul></div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&oldid=68234659">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&oldid=68234659</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Nederlands_hofleverancier" title="Categorie:Nederlands hofleverancier">Nederlands hofleverancier</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Oliemaatschappij" title="Categorie:Oliemaatschappij">Oliemaatschappij</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Royal_Dutch_Shell" title="Categorie:Royal Dutch Shell">Royal Dutch Shell</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Bedrijf_genoteerd_aan_Euronext_Amsterdam" title="Categorie:Bedrijf genoteerd aan Euronext Amsterdam">Bedrijf genoteerd aan Euronext Amsterdam</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Bedrijf_genoteerd_aan_de_London_Stock_Exchange" title="Categorie:Bedrijf genoteerd aan de London Stock Exchange">Bedrijf genoteerd aan de London Stock Exchange</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Economie_in_Rijswijk" title="Categorie:Economie in Rijswijk">Economie in Rijswijk</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 11 okt 2024 om 13:12.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Shell_(bedrijf)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-fkn9p","wgBackendResponseTime":151,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.564","walltime":"0.904","ppvisitednodes":{"value":4955,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":57707,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":18177,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":8,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":32794,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 701.289 1 -total"," 64.63% 453.243 1 Sjabloon:Infobox_bedrijf"," 63.99% 448.773 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 53.51% 375.225 7 Sjabloon:Wikidata"," 11.04% 77.437 1 Sjabloon:Appendix"," 10.58% 74.222 1 Sjabloon:References"," 5.55% 38.904 7 Sjabloon:Citeer_web"," 5.16% 36.216 1 Sjabloon:Commonscat"," 4.60% 32.232 4 Sjabloon:Navigatie"," 4.25% 29.782 1 Sjabloon:Zusterproject_box"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.196","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4347465,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-77bc9d5b54-bdcjk","timestamp":"20241118125156","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Shell (bedrijf)","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Shell_(bedrijf)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q154950","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q154950","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-01-30T00:15:24Z","dateModified":"2024-10-11T12:12:32Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/1b\/The_Shell_Centre_%288709496019%29.jpg","headline":"Britse multinational, olie en gasbedrijf"}</script> </body> </html>