CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="mn" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Шинэ Зеланд — Википедиа нэвтэрхий толь</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )mnwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy" ,"wgMonthNames":["","Нэгдүгээр сар","Хоёрдугаар сар","Гуравдугаар сар","Дөрөвдүгээр сар","Тавдугаар сар","Зургаадугаар сар","Долоодугаар сар","Наймдугаар сар","Есдүгээр сар","Аравдугаар сар","Арваннэгдүгээр сар","Арванхоёрдугаар сар"],"wgRequestId":"57f56cb7-8b84-41ed-bde7-023030950c61","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Шинэ_Зеланд","wgTitle":"Шинэ Зеланд","wgCurRevisionId":795295,"wgRevisionId":795295,"wgArticleId":8131,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Articles containing Латин-language text","CS1 errors: dates","CS1 англи-language sources (en)","Pages using ISBN magic links","Articles containing Маори-language text", "Lang-xx загваруудыг ашигласан хуудсууд","Pages using infobox country or infobox former country with the flag caption or type parameters","Pages using infobox country or infobox former country with the symbol caption or type parameters","Википедиа:Онцлох өгүүлэл","Шинэ Зеланд","Австрали ба Далайн орон","Арлын орон","Хамтын Нөхөрлөлийн орон","Австрали ба Далайн орнуудын арлын бүлэг","Номхон далайн арлын бүлэг","Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын гишүүн орон","ЭЗХАХБ-ын гишүүн орон"],"wgPageViewLanguage":"mn","wgPageContentLanguage":"mn","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Шинэ_Зеланд","wgRelevantArticleId":8131,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject": "wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"mn","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"mn"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q664","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init", "ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=mn&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=mn&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=mn&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/1200px-Flag_of_New_Zealand.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/800px-Flag_of_New_Zealand.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="400"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/640px-Flag_of_New_Zealand.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="320"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Шинэ Зеланд — Википедиа нэвтэрхий толь"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//mn.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Засварлах" href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Википедиа (mn)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//mn.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.mn"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Википедиа-н Atom фийд" href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:RecentChanges&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Шинэ_Зеланд rootpage-Шинэ_Зеланд skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Үндсэн цэс" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Үндсэн цэс</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Үндсэн цэс</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">хажуугийн цэсэнд шилжүүлэх</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">хумих</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Залуурдагч </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9D%D2%AF%D2%AF%D1%80_%D1%85%D1%83%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%81" title="Нүүр хуудаст зочлох [z]" accesskey="z"><span>Нүүр хуудас</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B0:%D0%9E%D0%B4%D0%BE%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D2%AF%D0%B9%D0%BB_%D1%8F%D0%B2%D0%B4%D0%B0%D0%BB" title="Сүүлийн үед болсон үйл явдлуудын тухай"><span>Одоогийн үйл явдал</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:RecentChanges" title="Википедиа дэх хамгийн сүүлийн өөрчлөлтүүдийн жагсаалт. [r]" accesskey="r"><span>Сүүлийн өөрчлөлтүүд</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:Random" title="Дурын хуудсыг дуудах [x]" accesskey="x"><span>Санамсаргүй хуудас</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B6:%D0%90%D0%B3%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B3%D0%B0" title="Туслалцааг олох газар."><span>Тусламж</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B0:%D0%A5%D1%83%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BD_%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D1%81"><span>А — Я хэлхээс</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%9D%D2%AF%D2%AF%D1%80_%D1%85%D1%83%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%81" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Википедиа" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-mn.svg" style="width: 7.5em; height: 1.1875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-mn.svg" width="120" height="11" style="width: 7.5em; height: 0.6875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Википедиагаас хайх [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Хайх</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Википедиагаас хайх" aria-label="Википедиагаас хайх" autocapitalize="sentences" title="Википедиагаас хайх [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Тусгай:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Хайх</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Хувийн хэрэгсэлүүд"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Appearance" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Appearance</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_mn.wikipedia.org&uselang=mn" class=""><span>Хандив</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:CreateAccount&returnto=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Заавал шаарлагатай биш боловч та бүртгүүлж, нэвтэрч орно уу." class=""><span>Бүртгэл үүсгэх</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:UserLogin&returnto=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Таныг нэвтрэхийг зөвлөж байна, гэхдээ энэ бол заавал хийх ёстой зүйл биш. [o]" accesskey="o" class=""><span>Нэвтрэх</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Хувийн хэрэгсэлүүд" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Хувийн хэрэгсэлүүд</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_mn.wikipedia.org&uselang=mn"><span>Хандив</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>Contribute</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:CreateAccount&returnto=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Заавал шаарлагатай биш боловч та бүртгүүлж, нэвтэрч орно уу."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Бүртгэл үүсгэх</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:UserLogin&returnto=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Таныг нэвтрэхийг зөвлөж байна, гэхдээ энэ бол заавал хийх ёстой зүйл биш. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Нэвтрэх</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B6:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>learn more</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:MyTalk" title="Энэ IP хаягаас үйлдсэн засваруудын тухай хэлэлцүүлэг [n]" accesskey="n"><span>Хэлэлцүүлэг</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Гарчиг" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Гарчиг</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">хажуугийн цэсэнд шилжүүлэх</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">хумих</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Эхлэл</div> </a> </li> <li id="toc-Нэрийн_гарал" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Нэрийн_гарал"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Нэрийн гарал</span> </div> </a> <ul id="toc-Нэрийн_гарал-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Түүх" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Түүх"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Түүх</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Түүх-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Түүх хэсгийг нээж хаах</span> </button> <ul id="toc-Түүх-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Колончлолын_өмнөх_xугацаа" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Колончлолын_өмнөх_xугацаа"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Колончлолын өмнөх xугацаа</span> </div> </a> <ul id="toc-Колончлолын_өмнөх_xугацаа-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Европын_колоничлол" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Европын_колоничлол"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Европын колоничлол</span> </div> </a> <ul id="toc-Европын_колоничлол-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дэлхийн_1-р_дайн" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Дэлхийн_1-р_дайн"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Дэлхийн 1-р дайн</span> </div> </a> <ul id="toc-Дэлхийн_1-р_дайн-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дэлхийн_2-р_дайн" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Дэлхийн_2-р_дайн"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Дэлхийн 2-р дайн</span> </div> </a> <ul id="toc-Дэлхийн_2-р_дайн-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-21р_зуун" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#21р_зуун"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>21р зуун</span> </div> </a> <ul id="toc-21р_зуун-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Газарзүй" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Газарзүй"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Газарзүй</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Газарзүй-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Газарзүй хэсгийг нээж хаах</span> </button> <ul id="toc-Газарзүй-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Галерей" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Галерей"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Галерей</span> </div> </a> <ul id="toc-Галерей-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Биологийн_олон_янз_байдал" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Биологийн_олон_янз_байдал"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Биологийн олон янз байдал</span> </div> </a> <ul id="toc-Биологийн_олон_янз_байдал-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Уулс,_галт_уул,_мөсөн_голууд" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Уулс,_галт_уул,_мөсөн_голууд"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Уулс, галт уул, мөсөн голууд</span> </div> </a> <ul id="toc-Уулс,_галт_уул,_мөсөн_голууд-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Улс_төр" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Улс_төр"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Улс төр</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Улс_төр-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Улс төр хэсгийг нээж хаах</span> </button> <ul id="toc-Улс_төр-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Засгийн_газар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Засгийн_газар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Засгийн газар</span> </div> </a> <ul id="toc-Засгийн_газар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Гадаад_харилцаа_ба_цэрэг_арми" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Гадаад_харилцаа_ба_цэрэг_арми"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Гадаад харилцаа ба цэрэг арми</span> </div> </a> <ul id="toc-Гадаад_харилцаа_ба_цэрэг_арми-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Хүн_ам_зүй" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Хүн_ам_зүй"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Хүн ам зүй</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Хүн_ам_зүй-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Хүн ам зүй хэсгийг нээж хаах</span> </button> <ul id="toc-Хүн_ам_зүй-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Үндэстний_бүлгүүд_ба_цагаачлал" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Үндэстний_бүлгүүд_ба_цагаачлал"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Үндэстний бүлгүүд ба цагаачлал</span> </div> </a> <ul id="toc-Үндэстний_бүлгүүд_ба_цагаачлал-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Шашин" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Шашин"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Шашин</span> </div> </a> <ul id="toc-Шашин-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Боловсрол" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Боловсрол"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Боловсрол</span> </div> </a> <ul id="toc-Боловсрол-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Соёл" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Соёл"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Соёл</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Соёл-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Соёл хэсгийг нээж хаах</span> </button> <ul id="toc-Соёл-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Уран_зохиол" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Уран_зохиол"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Уран зохиол</span> </div> </a> <ul id="toc-Уран_зохиол-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Урлаг" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Урлаг"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Урлаг</span> </div> </a> <ul id="toc-Урлаг-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Хэвлэл_мэдээлэл,_зугаа_цэнгэл" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Хэвлэл_мэдээлэл,_зугаа_цэнгэл"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Хэвлэл мэдээлэл, зугаа цэнгэл</span> </div> </a> <ul id="toc-Хэвлэл_мэдээлэл,_зугаа_цэнгэл-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Хоол" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Хоол"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>Хоол</span> </div> </a> <ul id="toc-Хоол-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Тэмдэглэл" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Тэмдэглэл"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Тэмдэглэл</span> </div> </a> <ul id="toc-Тэмдэглэл-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Эшлэл" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Эшлэл"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Эшлэл</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Эшлэл-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Эшлэл хэсгийг нээж хаах</span> </button> <ul id="toc-Эшлэл-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Нэмж_унших_материал" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Нэмж_унших_материал"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Нэмж унших материал</span> </div> </a> <ul id="toc-Нэмж_унших_материал-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Гадаад_холбоос" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Гадаад_холбоос"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Гадаад холбоос</span> </div> </a> <ul id="toc-Гадаад_холбоос-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Гарчиг" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Гарчигийг нээж хаах" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Гарчигийг нээж хаах</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Шинэ Зеланд</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 269 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-269" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">269 хэлээр</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B0_%D2%BF%D1%8B%D1%86" title="Зеландиа ҿыц – абхаз" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Зеландиа ҿыц" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="абхаз" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Seulandia_Bar%C3%B4" title="Seulandia Barô – ачин" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Seulandia Barô" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="ачин" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="онцлох өгүүлэл"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Nieu-Seeland" title="Nieu-Seeland – африкаанс" lang="af" hreflang="af" data-title="Nieu-Seeland" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африкаанс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Neuseeland" title="Neuseeland – швейцари-герман" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Neuseeland" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="швейцари-герман" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%92%E1%8B%8D_%E1%8B%9A%E1%88%8B%E1%8A%95%E1%8B%B5" title="ኒው ዚላንድ – амхар" lang="am" hreflang="am" data-title="ኒው ዚላንድ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="амхар" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda – арагон" lang="an" hreflang="an" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагон" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Niws%C3%A6land" title="Niwsæland – Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Niwsæland" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="न्यूजीलैंड – ангик" lang="anp" hreflang="anp" data-title="न्यूजीलैंड" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ангик" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%B2%D9%8A%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="نيوزيلندا – араб" lang="ar" hreflang="ar" data-title="نيوزيلندا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="араб" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A2%DC%9D%DC%98_%DC%99%DC%9D%DC%A0%DC%A2%DC%95" title="ܢܝܘ ܙܝܠܢܕ – Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܢܝܘ ܙܝܠܢܕ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%B2%D9%8A%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="نيوزيلاندا – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="نيوزيلاندا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%B2%D9%8A%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="نيوزيلاندا – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="نيوزيلاندا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%A1" title="নিউজিলেণ্ড – ассам" lang="as" hreflang="as" data-title="নিউজিলেণ্ড" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ассам" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda – астури" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астури" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Newzelanda" title="Newzelanda – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Newzelanda" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Nu_Zelandia" title="Nu Zelandia – аймара" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Nu Zelandia" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="аймара" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Yeni_Zelandiya" title="Yeni Zelandiya – азербайжан" lang="az" hreflang="az" data-title="Yeni Zelandiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азербайжан" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلند – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="نیوزیلند" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D2%A3%D1%8B_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Яңы Зеландия – башкир" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Яңы Зеландия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="башкир" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Selandia_Anyar" title="Selandia Anyar – бали" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Selandia Anyar" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="бали" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Neiseeland" title="Neiseeland – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Neiseeland" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Naujuoj%C4%97_Zeland%C4%97j%C4%97" title="Naujuojė Zelandėjė – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Naujuojė Zelandėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Selandia_Baru" title="Selandia Baru – Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Selandia Baru" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Новая Зеландыя – беларусь" lang="be" hreflang="be" data-title="Новая Зеландыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="беларусь" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%97%D1%8D%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Новая Зэляндыя – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Новая Зэляндыя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Niu-S%C3%A9lan" title="Niu-Sélan – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Niu-Sélan" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Нова Зеландия – болгар" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Нова Зеландия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="болгар" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="न्यूजीलैंड – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="न्यूजीलैंड" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Niusilan" title="Niusilan – бислам" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Niusilan" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="бислам" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – бамбара" lang="bm" hreflang="bm" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="бамбара" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1" title="নিউজিল্যান্ড – бенгал" lang="bn" hreflang="bn" data-title="নিউজিল্যান্ড" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бенгал" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%93%E0%BD%B2%E0%BD%A0%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%9B%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%8C%E0%BD%B2%E0%BC%8D" title="ནིའུ་ཛི་ལེན་ཌི། – төвд" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ནིའུ་ཛི་ལེན་ཌི།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="төвд" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1" title="নিউজিল্যান্ড – Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="নিউজিল্যান্ড" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Zeland-Nevez" title="Zeland-Nevez – бретон" lang="br" hreflang="br" data-title="Zeland-Nevez" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="бретон" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Novi_Zeland" title="Novi Zeland – босни" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Novi Zeland" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="босни" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Selandia_Baru" title="Selandia Baru – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Selandia Baru" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8D%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Шэнэ Зеланд – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Шэнэ Зеланд" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Nova_Zelanda" title="Nova Zelanda – каталан" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Nova Zelanda" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталан" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Ni%C5%AB-s%C4%83%CC%A4-l%C3%A0ng" title="Niū-să̤-làng – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Niū-să̤-làng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="Керла Зеланди – чечень" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Керла Зеланди" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="чечень" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Nuzeland" title="Nuzeland – себуано" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Nuzeland" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="себуано" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Nuebu_Silan" title="Nuebu Silan – чаморро" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Nuebu Silan" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="чаморро" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A2%E1%8F%A4%E1%8F%8F%E1%8E%A2%E1%8E%B4%E1%8F%82%E1%8F%97" title="ᎢᏤᏏᎢᎴᏂᏗ – чероки" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎢᏤᏏᎢᎴᏂᏗ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="чероки" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – чэенн" lang="chy" hreflang="chy" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="чэенн" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلاند – төв курд" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="نیوزیلاند" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="төв курд" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Nova_Zilanda" title="Nova Zilanda – корсик" lang="co" hreflang="co" data-title="Nova Zilanda" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="корсик" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Ya%C3%B1%C4%B1_Zelandiya" title="Yañı Zelandiya – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Yañı Zelandiya" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Nov%C3%BD_Z%C3%A9land" title="Nový Zéland – чех" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Nový Zéland" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чех" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Now%C3%B4_Zelandzk%C3%B4" title="Nowô Zelandzkô – Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Nowô Zelandzkô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%8A_%EA%99%80%D1%94%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8A" title="Новъ Ꙁєландъ – сүмийн славян" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Новъ Ꙁєландъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="сүмийн славян" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%C3%87%C4%95%D0%BD%C4%95_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="Çĕнĕ Зеланди – чуваш" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Çĕнĕ Зеланди" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чуваш" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Seland_Newydd" title="Seland Newydd – уэльс" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Seland Newydd" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="уэльс" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – дани" lang="da" hreflang="da" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дани" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Neuseeland" title="Neuseeland – герман" lang="de" hreflang="de" data-title="Neuseeland" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="герман" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Zelanda_Newiye" title="Zelanda Newiye – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Zelanda Newiye" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Nowoseelandska" title="Nowoseelandska – доод сорби" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Nowoseelandska" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="доод сорби" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1" title="न्युजिल्याण्ड – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="न्युजिल्याण्ड" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%82%DE%A8%DE%87%DE%AA%DE%92%DE%A8%DE%8D%DE%AD%DE%82%DE%B0%DE%91%DE%AA" title="ނިއުޒިލޭންޑު – дивехи" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ނިއުޒިލޭންޑު" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="дивехи" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – эвэ" lang="ee" hreflang="ee" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="эвэ" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%AD%CE%B1_%CE%96%CE%B7%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1" title="Νέα Ζηλανδία – грек" lang="el" hreflang="el" data-title="Νέα Ζηλανδία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грек" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – англи" lang="en" hreflang="en" data-title="New Zealand" data-language-autonym="English" data-language-local-name="англи" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Nov-Zelando" title="Nov-Zelando – эсперанто" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Nov-Zelando" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанто" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda – испани" lang="es" hreflang="es" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="испани" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Uus-Meremaa" title="Uus-Meremaa – эстони" lang="et" hreflang="et" data-title="Uus-Meremaa" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстони" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Zeelanda_Berria" title="Zeelanda Berria – баск" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Zeelanda Berria" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баск" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلند – перс" lang="fa" hreflang="fa" data-title="نیوزیلند" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="перс" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Niw-Zilannda" title="Niw-Zilannda – фула" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Niw-Zilannda" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="фула" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Uusi-Seelanti" title="Uusi-Seelanti – фин" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Uusi-Seelanti" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фин" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Vahts%C3%B5n%C3%B5_Meremaa" title="Vahtsõnõ Meremaa – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Vahtsõnõ Meremaa" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Niusiladi" title="Niusiladi – фижи" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Niusiladi" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="фижи" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/N%C3%BDs%C3%A6land" title="Nýsæland – фарер" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Nýsæland" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="фарер" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="good article badge"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Nouvelle-Z%C3%A9lande" title="Nouvelle-Zélande – франц" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Nouvelle-Zélande" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="франц" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Nov%C3%A8la-Z%C3%A8landa" title="Novèla-Zèlanda – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Novèla-Zèlanda" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Nei-Sialun" title="Nei-Sialun – хойд фриз" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Nei-Sialun" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="хойд фриз" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Gnove_Zelande" title="Gnove Zelande – фриулан" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Gnove Zelande" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="фриулан" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Nij-Seel%C3%A2n" title="Nij-Seelân – баруун фриз" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Nij-Seelân" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="баруун фриз" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Nua-Sh%C3%A9alainn" title="An Nua-Shéalainn – ирланд" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Nua-Shéalainn" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ирланд" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Eni_Zelandiya" title="Eni Zelandiya – гагуз" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Eni Zelandiya" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="гагуз" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Nouv%C3%A8l-Z%C3%A9lann" title="Nouvèl-Zélann – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Nouvèl-Zélann" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Sealainn_Nuadh" title="Sealainn Nuadh – шотландын гел" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Sealainn Nuadh" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="шотландын гел" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="онцлох өгүүлэл"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Nova_Zelandia" title="Nova Zelandia – галего" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Nova Zelandia" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галего" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Sel%C3%A1nda_Pyahu" title="Selánda Pyahu – гуарани" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Selánda Pyahu" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="гуарани" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9D%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="न्यूझीलंड – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="न्यूझीलंड" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%BF%F0%90%8C%BE%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83_%F0%90%8D%83%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%85%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B3" title="𐌽𐌹𐌿𐌾𐌹𐍃 𐍃𐌰𐌹𐍅𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳 – Gothic" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌽𐌹𐌿𐌾𐌹𐍃 𐍃𐌰𐌹𐍅𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="Gothic" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%9D%E0%AA%BF%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A1" title="ન્યુઝિલેન્ડ – гужарати" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ન્યુઝિલેન્ડ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="гужарати" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Teelynn_Noa" title="Yn Teelynn Noa – манкс" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Teelynn Noa" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="манкс" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – хауса" lang="ha" hreflang="ha" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="хауса" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="New Zealand" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/N%C5%ABkilani" title="Nūkilani – хавай" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Nūkilani" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="хавай" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%99%D7%95_%D7%96%D7%99%D7%9C%D7%A0%D7%93" title="ניו זילנד – еврей" lang="he" hreflang="he" data-title="ניו זילנד" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="еврей" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9C%E0%A4%BC%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1" title="न्यूज़ीलैण्ड – хинди" lang="hi" hreflang="hi" data-title="न्यूज़ीलैण्ड" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хинди" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Novi_Zeland" title="Novi Zeland – хорват" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Novi Zeland" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="хорват" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Nowoseelandska" title="Nowoseelandska – дээд сорби" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Nowoseelandska" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="дээд сорби" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Nouv%C3%A8l_Zelann" title="Nouvèl Zelann – Гаитийн креол" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Nouvèl Zelann" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Гаитийн креол" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%9Aj-Z%C3%A9land" title="Új-Zéland – мажар" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Új-Zéland" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="мажар" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%86%D5%B8%D6%80_%D4%B6%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Նոր Զելանդիա – армен" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Նոր Զելանդիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армен" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%86%D5%B8%D6%80_%D4%B6%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A1" title="Նոր Զելանտա – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Նոր Զելանտա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Nove_Zelanda" title="Nove Zelanda – интерлингво" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Nove Zelanda" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="интерлингво" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – ибан" lang="iba" hreflang="iba" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ибан" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Selandia_Baru" title="Selandia Baru – индонези" lang="id" hreflang="id" data-title="Selandia Baru" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонези" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Nov-Zeland" title="Nov-Zeland – нэгдмэл хэл" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Nov-Zeland" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="нэгдмэл хэл" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – игбо" lang="ig" hreflang="ig" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="игбо" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Baro_a_Selanda" title="Baro a Selanda – илоко" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Baro a Selanda" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="илоко" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="Керда Зеланди – ингуш" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Керда Зеланди" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ингуш" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Nova-Zelando" title="Nova-Zelando – идо" lang="io" hreflang="io" data-title="Nova-Zelando" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="идо" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/N%C3%BDja-Sj%C3%A1land" title="Nýja-Sjáland – исланд" lang="is" hreflang="is" data-title="Nýja-Sjáland" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="исланд" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Nuova_Zelanda" title="Nuova Zelanda – итали" lang="it" hreflang="it" data-title="Nuova Zelanda" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="итали" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%93%82%E1%90%85_%E1%93%B0%E1%93%9A%E1%93%90" title="ᓂᐅ ᓰᓚᓐ – инуктитут" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᓂᐅ ᓰᓚᓐ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="инуктитут" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%8B%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89" title="ニュージーランド – япон" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ニュージーランド" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="япон" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Nyuu_Ziilant" title="Nyuu Ziilant – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Nyuu Ziilant" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/zis._poi_cnino" title="zis. poi cnino – ложбан" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="zis. poi cnino" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="ложбан" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Niu_S%C3%A9lan" title="Niu Sélan – ява" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Niu Sélan" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ява" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="ახალი ზელანდია – гүрж" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ახალი ზელანდია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="гүрж" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Ja%C5%84a_Zelandiya" title="Jańa Zelandiya – Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Jańa Zelandiya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Ziland_Tamaynut" title="Ziland Tamaynut – кабиле" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Ziland Tamaynut" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="кабиле" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%89%D3%80%D1%8D" title="ЗиландыщӀэ – кабардин" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="ЗиландыщӀэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="кабардин" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Seeland%C9%A9_K%C9%A9fal%CA%8A%CA%8A" title="Seelandɩ Kɩfalʊʊ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Seelandɩ Kɩfalʊʊ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Zi%CC%B1lan_A%CC%B1fai" title="Zi̱lan A̱fai – тяп" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Zi̱lan A̱fai" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="тяп" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Selandia_Anyar" title="Selandia Anyar – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Selandia Anyar" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Жаңа Зеландия – казах" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Жаңа Зеландия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казах" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%93%E1%9E%BC%E1%9E%9C%E1%9F%82%E1%9E%9B%E1%9E%A0%E1%9F%92%E1%9E%9F%E1%9F%81%E1%9E%A1%E1%9E%84%E1%9F%8B" title="នូវែលហ្សេឡង់ – кхмер" lang="km" hreflang="km" data-title="នូវែលហ្សេឡង់" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="кхмер" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%82_%E0%B2%9C%E0%B3%80%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8D" title="ನ್ಯೂ ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್ – каннада" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ನ್ಯೂ ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="каннада" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%89%B4%EC%A7%88%EB%9E%9C%EB%93%9C" title="뉴질랜드 – солонгос" lang="ko" hreflang="ko" data-title="뉴질랜드" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="солонгос" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D1%8B_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Джангы Зеландия – карачай-балкар" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Джангы Зеландия" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="карачай-балкар" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%9B%DA%88" title="نیوزی لینٛڈ – кашмир" lang="ks" hreflang="ks" data-title="نیوزی لینٛڈ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="кашмир" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Zelendaya_N%C3%BB" title="Zelendaya Nû – курд" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zelendaya Nû" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="курд" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8B%D0%BB%D1%8C_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Выль Зеландия – коми" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Выль Зеландия" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="коми" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Aotearoa" title="Aotearoa – корн" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Aotearoa" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="корн" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%A3%D1%8B_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Жаңы Зеландия – киргиз" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Жаңы Зеландия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="киргиз" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Nova_Zelandia" title="Nova Zelandia – латин" lang="la" hreflang="la" data-title="Nova Zelandia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="латин" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Mueva_Zelanda" title="Mueva Zelanda – ладин" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Mueva Zelanda" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ладин" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Neis%C3%A9iland" title="Neiséiland – люксембург" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Neiséiland" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="люксембург" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D3%80%D0%B8%D0%B9%D0%B8_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="ЦӀийи Зеландия – лезги" lang="lez" hreflang="lez" data-title="ЦӀийи Зеландия" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="лезги" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Zeland_Nova" title="Zeland Nova – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Zeland Nova" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Nui-Zieland" title="Nui-Zieland – лимбург" lang="li" hreflang="li" data-title="Nui-Zieland" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="лимбург" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Neuva_Zelanda" title="Neuva Zelanda – Лигури" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Neuva Zelanda" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Лигури" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Noeuva_Zelanda" title="Noeuva Zelanda – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Noeuva Zelanda" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%99%E0%BA%B4%E0%BA%A7%E0%BA%8A%E0%BA%B5%E0%BB%81%E0%BA%A5%E0%BA%99%E0%BA%94%E0%BB%8C" title="ປະເທດນິວຊີແລນດ໌ – лаос" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດນິວຊີແລນດ໌" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="лаос" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Naujoji_Zelandija" title="Naujoji Zelandija – литва" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Naujoji Zelandija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литва" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Jaunz%C4%93lande" title="Jaunzēlande – латви" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Jaunzēlande" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латви" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A1" title="न्युजिल्यान्ड – май" lang="mai" hreflang="mai" data-title="न्युजिल्यान्ड" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="май" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Zelandy_Vaovao" title="Zelandy Vaovao – малагаси" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Zelandy Vaovao" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малагаси" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Aotearoa" title="Aotearoa – маори" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Aotearoa" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="маори" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Selandia_Baru" title="Selandia Baru – минангкабау" lang="min" hreflang="min" data-title="Selandia Baru" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="минангкабау" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нов Зеланд – македон" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Нов Зеланд" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македон" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%80%E0%B4%B2%E0%B5%BB%E0%B4%A1%E0%B5%8D" title="ന്യൂസീലൻഡ് – малаялам" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ന്യൂസീലൻഡ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малаялам" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%85%EA%AF%AD%EA%AF%8C%EA%AF%A8_%EA%AF%93%EA%AF%A4%EA%AF%91%EA%AF%A6%EA%AF%82%EA%AF%A6%EA%AF%9F" title="ꯅ꯭ꯌꯨ ꯓꯤꯑꯦꯂꯦꯟ – манипури" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯅ꯭ꯌꯨ ꯓꯤꯑꯦꯂꯦꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="манипури" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82_%E0%A4%9D%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="न्यू झीलंड – марати" lang="mr" hreflang="mr" data-title="न्यू झीलंड" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="марати" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A3_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="У Зеланди – Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="У Зеланди" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – малай" lang="ms" hreflang="ms" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малай" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – малта" lang="mt" hreflang="mt" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="малта" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Nuoba_Zel%C3%A1ndia" title="Nuoba Zelándia – меранди" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Nuoba Zelándia" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="меранди" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%87%E1%80%AE%E1%80%9C%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="နယူးဇီလန်နိုင်ငံ – бирм" lang="my" hreflang="my" data-title="နယူးဇီလန်နိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="бирм" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%B4_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Од Зеландия – эрзя" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Од Зеландия" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="эрзя" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88_%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نو زیلند – мазандерани" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="نو زیلند" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="мазандерани" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/N%C3%B2va_Zelanna" title="Nòva Zelanna – неаполитан" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Nòva Zelanna" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="неаполитан" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Niegseeland" title="Niegseeland – доод герман" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Niegseeland" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="доод герман" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Ni%27j-Zeelaand" title="Ni'j-Zeelaand – Low Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Ni'j-Zeelaand" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Low Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A1" title="न्युजिल्यान्ड – балба" lang="ne" hreflang="ne" data-title="न्युजिल्यान्ड" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="балба" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A6" title="न्यु जिल्यान्द – невари" lang="new" hreflang="new" data-title="न्यु जिल्यान्द" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="невари" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Nieuw-Zeeland" title="Nieuw-Zeeland – нидерланд" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Nieuw-Zeeland" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нидерланд" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – норвегийн нинорск" lang="nn" hreflang="nn" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="норвегийн нинорск" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – норвегийн букмол" lang="nb" hreflang="nb" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвегийн букмол" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Novi_Selande" title="Novi Selande – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Novi Selande" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Nouvelle_Z%C3%A9lande" title="Nouvelle Zélande – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Nouvelle Zélande" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – хойд сото" lang="nso" hreflang="nso" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="хойд сото" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/%C5%81eesd%C3%ADs%C3%AD_Bik%C3%A9yah" title="Łeesdísí Bikéyah – навахо" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Łeesdísí Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="навахо" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Aotearoa" title="Aotearoa – окситан" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Aotearoa" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="окситан" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Uuzi_Zelandii" title="Uuzi Zelandii – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Uuzi Zelandii" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Niwuu_Ziilaandi" title="Niwuu Ziilaandi – оромо" lang="om" hreflang="om" data-title="Niwuu Ziilaandi" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="оромо" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B3_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="Ног Зеланди – оссетин" lang="os" hreflang="os" data-title="Ног Зеланди" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="оссетин" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A8%E0%A8%BF%E0%A8%8A%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A9%80%E0%A8%B2%E0%A9%88%E0%A8%82%E0%A8%A1" title="ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ – панжаби" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="панжаби" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – пампанга" lang="pam" hreflang="pam" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="пампанга" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelandia" title="Nueva Zelandia – папьяменто" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Nueva Zelandia" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="папьяменто" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Nov%C3%A8le-Zilinde" title="Novèle-Zilinde – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Novèle-Zilinde" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – нигерийн пиджин" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="нигерийн пиджин" class="interlanguage-link-target"><span>Naijá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82-%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="न्यू-जीलैंड – Pali" lang="pi" hreflang="pi" data-title="न्यू-जीलैंड" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="Pali" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Nyuu_Ziilan" title="Nyuu Ziilan – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Nyuu Ziilan" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Nowa_Zelandia" title="Nowa Zelandia – польш" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Nowa Zelandia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польш" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Neuva_Zelanda" title="Neuva Zelanda – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Neuva Zelanda" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%88" title="نیوزیلینڈ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="نیوزیلینڈ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%AD%CE%B1_%CE%96%CE%B7%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1" title="Νέα Ζηλανδία – Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Νέα Ζηλανδία" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%B2%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%86%DA%89" title="نيوزيلينډ – пушту" lang="ps" hreflang="ps" data-title="نيوزيلينډ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="пушту" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Nova_Zel%C3%A2ndia" title="Nova Zelândia – португал" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Nova Zelândia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португал" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Musuq_Silantha" title="Musuq Silantha – кечуа" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Musuq Silantha" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуа" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Nova_Zelanda" title="Nova Zelanda – романш" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Nova Zelanda" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="романш" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Nouvelle-Z%C3%A9lande" title="Nouvelle-Zélande – рунди" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Nouvelle-Zélande" data-language-autonym="Ikirundi" data-language-local-name="рунди" class="interlanguage-link-target"><span>Ikirundi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Noua_Zeeland%C4%83" title="Noua Zeelandă – румын" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Noua Zeelandă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румын" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Nu%C3%A8ve_Zelanne" title="Nuève Zelanne – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Nuève Zelanne" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Новая Зеландия – орос" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Новая Зеландия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="орос" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Новый Зеланд – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Новый Зеланд" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Nuveli_Zelande" title="Nuveli Zelande – киньяруанда" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Nuveli Zelande" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="киньяруанда" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%8D" title="न्यूजिलैण्ड् – санскрит" lang="sa" hreflang="sa" data-title="न्यूजिलैण्ड्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="санскрит" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D2%A5%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Саҥа Зеландия – саха" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Саҥа Зеландия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="саха" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%B1%E1%B1%A4%E1%B1%AD%E1%B1%A9%E1%B1%A1%E1%B1%A4%E1%B1%9E%E1%B1%AE%E1%B1%B1%E1%B1%B0" title="ᱱᱤᱭᱩᱡᱤᱞᱮᱱᱰ – сантали" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱱᱤᱭᱩᱡᱤᱞᱮᱱᱰ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="сантали" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Noa_Zelanda" title="Noa Zelanda – сардин" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Noa Zelanda" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="сардин" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Nova_Zilanna" title="Nova Zilanna – сицил" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Nova Zilanna" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="сицил" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – шотланд" lang="sco" hreflang="sco" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шотланд" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%B2%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%86%DA%8A" title="نيوزيلينڊ – синдхи" lang="sd" hreflang="sd" data-title="نيوزيلينڊ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="синдхи" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Aotearoa" title="Aotearoa – хойд сами" lang="se" hreflang="se" data-title="Aotearoa" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="хойд сами" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Fin%C3%AE_Zel%C3%A2nde" title="Finî Zelânde – санго" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Finî Zelânde" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="санго" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Novi_Zeland" title="Novi Zeland – хорватын серб" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Novi Zeland" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="хорватын серб" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%81%BC%E1%80%AD%E1%80%9D%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%81%B8%E1%80%AE%E1%82%87%E1%80%9C%E1%82%85%E1%81%BC%E1%80%BA%E1%82%87" title="မိူင်းၼိဝ်းၸီႇလႅၼ်ႇ – шань" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းၼိဝ်းၸီႇလႅၼ်ႇ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="шань" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%80_%E0%B7%83%E0%B7%93%E0%B6%BD%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%BA" title="නව සීලන්තය – синхала" lang="si" hreflang="si" data-title="නව සීලන්තය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="синхала" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Nov%C3%BD_Z%C3%A9land" title="Nový Zéland – словак" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Nový Zéland" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="словак" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Nova_Zelandija" title="Nova Zelandija – словени" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Nova Zelandija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="словени" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Niu_Sila" title="Niu Sila – самоа" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Niu Sila" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="самоа" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/U%C4%91%C4%91%C3%A2-Seeland" title="Uđđâ-Seeland – инари сами" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Uđđâ-Seeland" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="инари сами" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – шона" lang="sn" hreflang="sn" data-title="New Zealand" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="шона" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – сомали" lang="so" hreflang="so" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="сомали" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Zelanda_e_Re" title="Zelanda e Re – албани" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Zelanda e Re" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албани" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="онцлох өгүүлэл"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B8_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нови Зеланд – серб" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Нови Зеланд" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="серб" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/N%C3%A4i-Seelound" title="Näi-Seelound – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Näi-Seelound" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Selandia_Anyar" title="Selandia Anyar – сундан" lang="su" hreflang="su" data-title="Selandia Anyar" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="сундан" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Nya_Zeeland" title="Nya Zeeland – швед" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Nya Zeeland" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="швед" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Nyuzilandi" title="Nyuzilandi – свахили" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Nyuzilandi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="свахили" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Now%C5%8F_Zelandyj%C5%8F" title="Nowŏ Zelandyjŏ – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Nowŏ Zelandyjŏ" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AF%82%E0%AE%9A%E0%AE%BF%E0%AE%B2%E0%AE%BE%E0%AE%A8%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81" title="நியூசிலாந்து – тамил" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நியூசிலாந்து" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамил" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/New_zealand" title="New zealand – Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="New zealand" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%82_%E0%B2%9D%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B3%86%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8D" title="ನ್ಯೂ ಝಿಲೆಂಡ್ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ನ್ಯೂ ಝಿಲೆಂಡ್" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D" title="న్యూజీలాండ్ – тэлүгү" lang="te" hreflang="te" data-title="న్యూజీలాండ్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="тэлүгү" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Nova_Zel%C3%A1ndia" title="Nova Zelándia – тетум" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Nova Zelándia" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="тетум" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F%D0%B8_%D0%9D%D0%B0%D0%B2" title="Зеландияи Нав – тажик" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Зеландияи Нав" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="тажик" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C" title="ประเทศนิวซีแลนด์ – тай" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศนิวซีแลนด์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тай" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%92%E1%8B%8D_%E1%8B%98%E1%8B%AD%E1%88%8B%E1%8A%95%E1%8B%B5" title="ኒው ዘይላንድ – тигринья" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ኒው ዘይላንድ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="тигринья" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4ze_Zelandi%C3%BDa" title="Täze Zelandiýa – туркмен" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Täze Zelandiýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="туркмен" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Nuj%C9%99_Zellandij%C9%99" title="Nujə Zellandijə – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Nujə Zellandijə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/Nu%CA%BBu_Sila" title="Nuʻu Sila – тонга" lang="to" hreflang="to" data-title="Nuʻu Sila" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="тонга" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Niu_Silan" title="Niu Silan – ток писин" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Niu Silan" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="ток писин" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Yeni_Zelanda" title="Yeni Zelanda – турк" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Yeni Zelanda" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турк" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – тароко" lang="trv" hreflang="trv" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="тароко" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D2%A3%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Яңа Зеландия – татар" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Яңа Зеландия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татар" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – тумбула" lang="tum" hreflang="tum" data-title="New Zealand" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="тумбула" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/Aotearoa" title="Aotearoa – таити" lang="ty" hreflang="ty" data-title="Aotearoa" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="таити" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8B%D0%BB%D1%8C_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Выль Зеландия – удмурт" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Выль Зеландия" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="удмурт" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%DB%90%DA%AD%D9%89_%D8%B2%DB%90%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%89%D9%8A%DB%95" title="يېڭى زېلاندىيە – уйгур" lang="ug" hreflang="ug" data-title="يېڭى زېلاندىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="уйгур" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%8F" title="Нова Зеландія – украин" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Нова Зеландія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украин" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="онцлох өгүүлэл"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%88" title="نیوزی لینڈ – урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="نیوزی لینڈ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Yangi_Zelandiya" title="Yangi Zelandiya – узбек" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Yangi Zelandiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбек" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Nova_Ze%C5%82anda" title="Nova Zełanda – венец" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Nova Zełanda" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="венец" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Uz%27_Zelandii" title="Uz' Zelandii – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Uz' Zelandii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – вьетнам" lang="vi" hreflang="vi" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="вьетнам" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Nieuw-Z%C3%AAeland" title="Nieuw-Zêeland – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Nieuw-Zêeland" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Nula-Sele%C3%A4ns" title="Nula-Seleäns – волапюк" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Nula-Seleäns" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="волапюк" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Novele-Zelande" title="Novele-Zelande – уоллун" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Novele-Zelande" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="уоллун" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Bag-o_nga_Zelanda" title="Bag-o nga Zelanda – варай" lang="war" hreflang="war" data-title="Bag-o nga Zelanda" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варай" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Seland-Gu-Bees" title="Seland-Gu-Bees – волоф" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Seland-Gu-Bees" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="волоф" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%96%B0%E8%A5%BF%E5%85%B0" title="新西兰 – хятад, ву хэл" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="新西兰" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="хятад, ву хэл" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Nyu_Zilend" title="Nyu Zilend – хоса" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Nyu Zilend" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="хоса" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="ახალი ზელანდია – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ახალი ზელანდია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%99%D7%95_%D7%96%D7%99%D7%9C%D7%90%D7%A0%D7%93" title="ניו זילאנד – иддиш" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ניו זילאנד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="иддиш" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – ёруба" lang="yo" hreflang="yo" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="ёруба" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Saen_Saelanz" title="Saen Saelanz – Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Saen Saelanz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="онцлох өгүүлэл"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Nieuw-Ze%C3%AAland" title="Nieuw-Zeêland – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Nieuw-Zeêland" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%96%B0%E8%A5%BF%E5%85%B0" title="新西兰 – хятад" lang="zh" hreflang="zh" data-title="新西兰" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="хятад" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%96%B0%E8%A5%BF%E8%98%AD" title="新西蘭 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="新西蘭" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="New Zealand" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%90%E8%A5%BF%E8%98%AD" title="紐西蘭 – кантон" lang="yue" hreflang="yue" data-title="紐西蘭" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантон" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/INyuzilandi" title="INyuzilandi – зулу" lang="zu" hreflang="zu" data-title="INyuzilandi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="зулу" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q664#sitelinks-wikipedia" title="Өөр хэлтэй холбосныг засах" class="wbc-editpage">Холбоос засах</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Нэрний зайнууд"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Өгүүлсэн хуудас [c]" accesskey="c"><span>Өгүүлэл</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BB%D1%86%D2%AF%D2%AF%D0%BB%D1%8D%D0%B3:%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Хуудсыг зөвшин хэлэлцэх (ийм хуудас байхгүй) [t]" accesskey="t"><span>Хэлэлцүүлэг</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">монгол</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Харсан тоо"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4"><span>Унших</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit" title="Энэ хуудсыг VisualEditor-р засварлах [v]" accesskey="v"><span>Засварлах</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit" title="Edit the source code of this page [e]" accesskey="e"><span>Кодоор засварлах</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=history" title="Энэ хуудсыг зассан түүхийг сөхөн нягтлах [h]" accesskey="h"><span>Түүх</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Хэрэглүүр" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Хэрэглүүр</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Хэрэглүүр</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">хажуугийн цэсэнд шилжүүлэх</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">хумих</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Үйлдэл </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4"><span>Унших</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit" title="Энэ хуудсыг VisualEditor-р засварлах [v]" accesskey="v"><span>Засварлах</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit" title="Edit the source code of this page [e]" accesskey="e"><span>Кодоор засварлах</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=history"><span>Түүх</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ерөнхий </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:WhatLinksHere/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Энд холбогдсон вики хуудсууд [j]" accesskey="j"><span>Энд холбогдсон хуудас</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:RecentChangesLinked/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" rel="nofollow" title="Энэ хуудаснаас линк хийгдсэн хуудсуудын шинэ өөрчлөлтүүд [k]" accesskey="k"><span>Холбогдох өөрчлөлт</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=mn" title="Зураг буюу медиа файлыг аплоуд хийх [u]" accesskey="u"><span>Файл оруулах</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:SpecialPages" title="Тусгай хуудаснуудын жагсаалт [q]" accesskey="q"><span>Тусгай хуудаснууд</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&oldid=795295" title="Хуудасны одоогийн хувилбар луу очих тогтмол линк"><span>Байнгын холбоос</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=info" title="More information about this page"><span>Хуудасны мэдээлэл</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:CiteThisPage&page=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&id=795295&wpFormIdentifier=titleform" title="Энэ хуудсыг хэрхэн эшлэх тухай мэдээлэл"><span>Эндээс эш татах</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fmn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%25A8%25D0%25B8%25D0%25BD%25D1%258D_%25D0%2597%25D0%25B5%25D0%25BB%25D0%25B0%25D0%25BD%25D0%25B4"><span>Богино URL үүсгэх</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:QrCode&url=https%3A%2F%2Fmn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%25A8%25D0%25B8%25D0%25BD%25D1%258D_%25D0%2597%25D0%25B5%25D0%25BB%25D0%25B0%25D0%25BD%25D0%25B4"><span>QR код татаж авах</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Хэвлэх/Экспортлох </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4"><span>Ном руу хувиргах</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:DownloadAsPdf&page=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=show-download-screen"><span>PDF хэлбэрээр татаж авах</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&printable=yes" title="Энэ хуудасны хувилж болох хувилбар [p]" accesskey="p"><span>Хэвлэх хувилбар</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Бусад төсөл </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/New_Zealand_/_Aotearoa" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q664" title="Link to connected data repository item [g]" accesskey="g"><span>Викидата руух холбоос</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Appearance</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">хажуугийн цэсэнд шилжүүлэх</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">хумих</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="mn" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r729482">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r714704">.mw-parser-output .ib-country{border-collapse:collapse;line-height:1.2em}.mw-parser-output .ib-country td,.mw-parser-output .ib-country th{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-header,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-below{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-full-data{border:0;padding:0 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-full-data{border-top:0;border-bottom:1px solid #a2a9b1;padding:0 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .infobox-header{text-align:left}.mw-parser-output .ib-country .infobox-above{font-size:125%;line-height:1.2}.mw-parser-output .ib-country-names{padding-top:0.25em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-name-style{display:inline}.mw-parser-output .ib-country .infobox-image{padding:0.5em 0}.mw-parser-output .ib-country-anthem{border-top:1px solid #a2a9b1;padding-top:0.5em;margin-top:0.5em}.mw-parser-output .ib-country-map-caption{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-largest,.mw-parser-output .ib-country-lang{font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-ethnic,.mw-parser-output .ib-country-religion,.mw-parser-output .ib-country-sovereignty{font-weight:normal;display:inline}.mw-parser-output .ib-country-fake-li{text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-fake-li2{text-indent:0.5em;margin-left:1em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-website{line-height:11pt}.mw-parser-output .ib-country-map-caption3{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-fn{text-align:left;margin:0 auto}.mw-parser-output .ib-country-fn-alpha{list-style-type:lower-alpha;margin-left:1em}.mw-parser-output .ib-country-fn-num{margin-left:1em}</style><table class="infobox ib-country vcard"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above adr"><div class="fn org country-name">Шинэ Зеланд</div><div class="ib-country-names"><span title="Маори-language text"><i lang="mi">Aotearoa</i></span> <span class="languageicon" style="font-size:100%; font-weight:normal">(<a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Маори хэл">Маори</a>)</span> </div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><div class="center"><div class="noresize" style="display:table; width:100%;"> <div style="display:table-cell; vertical-align:middle; padding-left:5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description" title="Шинэ Зеланд улсын далбаа"><img alt="Шинэ Зеланд улсын далбаа" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/125px-Flag_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="125" height="63" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/188px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/250px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></div> <div><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D3%A9%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын төрийн далбаа (ийм хуудас байхгүй)">Далбаа</a></div> </div> <div style="display:table-cell; vertical-align:middle; padding: 0px 5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description" title="Шинэ Зеланд улсын Сүлд"><img alt="Шинэ Зеланд улсын Сүлд" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/85px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="85" height="82" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/128px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/170px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="725" data-file-height="699" /></a></span></div> <div><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D3%A9%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%81%D2%AF%D0%BB%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын төрийн сүлд (ийм хуудас байхгүй)">Сүлд</a></div> </div> </div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div class="center">"<a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D3%A9%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B4%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын төрийн дуулал (ийм хуудас байхгүй)">God Defend New Zealand</a>"<br />"Шинэ Зеландыг Бурхан авраарай"<br />(Маори: <i lang="mi"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r735715">.mw-parser-output .noitalic{font-style:normal}</style><span class="noitalic">"</span>Aotearoa<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r735715"><span class="noitalic">"</span></i>)<br /><div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="63" data-mwtitle="New_Zealand_national_anthem,_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/23/New_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav/New_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-transcodekey="ogg" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/23/New_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav/New_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/New_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav" type="audio/wav" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ANew_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English ‪(en)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ANew_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav&lang=id&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="id" label="Bahasa Indonesia ‪(id)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ANew_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav&lang=it&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="it" label="italiano ‪(it)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ANew_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav&lang=ko&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ko" label="한국어 ‪(ko)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ANew_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav&lang=mi&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="mi" label="Māori ‪(mi)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ANew_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav&lang=ms&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ms" label="Bahasa Melayu ‪(ms)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ANew_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav&lang=pt-br&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pt-BR" label="português do Brasil ‪(pt-br)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ANew_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav&lang=pt&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pt" label="português ‪(pt)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ANew_Zealand_national_anthem%2C_performed_by_the_United_States_Navy_Band.wav&lang=vi&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="vi" label="Tiếng Việt ‪(vi)‬" data-dir="ltr" /></audio></span></span></div><br />"<a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%83%D1%80%D1%85%D0%B0%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D0%B3_%D0%90%D0%B2%D1%80%D0%B0%D0%B3%D1%82%D1%83%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бурхан Хааныг Аврагтун (ийм хуудас байхгүй)">God Save the King</a>"<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>n 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div class="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:NZL_orthographic_NaturalEarth.svg" class="mw-file-description" title="Антарктидын нэхэмжилсэн газар нутаг, болон Токелауг оруулсан Шинэ Зеландын байршил"><img alt="Антарктидын нэхэмжилсэн газар нутаг, болон Токелауг оруулсан Шинэ Зеландын байршил" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/NZL_orthographic_NaturalEarth.svg/250px-NZL_orthographic_NaturalEarth.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/NZL_orthographic_NaturalEarth.svg/375px-NZL_orthographic_NaturalEarth.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/NZL_orthographic_NaturalEarth.svg/500px-NZL_orthographic_NaturalEarth.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span><div class="ib-country-map-caption"><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81_%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0%D1%82_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Росс хараат нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Антарктидын нэхэмжилсэн газар нутаг</a>, болон <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Токелау (ийм хуудас байхгүй)">Токелауг</a> оруулсан Шинэ Зеландын байршил</div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Нийслэл</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Веллингтон">Веллингтон</a><br /><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r707304">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?pagename=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&params=41_18_S_174_47_E_type:city_region:NZ"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Maps, aerial photos, and other data for this location"><span class="latitude">41°18′S</span> <span class="longitude">174°47′E</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="Maps, aerial photos, and other data for this location">41.300°S 174.783°E</span><span style="display:none"> / <span class="geo">-41.300; 174.783</span></span></span></a></span></td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label">Томоохон хот</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B4" title="Окленд">Окленд</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">Албан ёсны хэл</th><td class="infobox-data"><ul style="list-style:none; padding:0px; margin:0px"><li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8_%D1%85%D1%8D%D0%BB%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B0%D1%8F%D0%BB%D0%B3%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Англи хэлний Шинэ Зеланд аялга (ийм хуудас байхгүй)">Англи хэл</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>n 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </li><li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Маори хэл">Маори хэл</a> </li><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%BE%D1%85%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D1%85%D1%8D%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын дохионы хэл (ийм хуудас байхгүй)">ШЗ-ын дохионы хэл</a> </li></ul></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D0%AF%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Ястан">Угсаатны бүлгүүд</a> <div class="ib-country-ethnic"> (<a href="/w/index.php?title=2018_%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D2%AF%D0%BD_%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D0%BE%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="2018 оны Шинэ Зеландын хүн амын тооллого (ийм хуудас байхгүй)">2018</a>)<sup id="cite_ref-Census2018_pdc_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Census2018_pdc-6"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div></th><td class="infobox-data"><ul style="list-style:none; padding:0px; margin:0px"><li>71.8% <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF_%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%87%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Европ Шинэ Зеландчууд (ийм хуудас байхгүй)">Европ</a> </li><li>16.5% <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BE%D1%80%D0%B8" title="Маори">Маори</a> </li><li>15.3% <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B7%D0%B8_%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%87%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ази Шинэ Зеландчууд (ийм хуудас байхгүй)">Ази</a> </li><li>9.0% <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%87%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Номхон далайн Шинэ Зеландчууд (ийм хуудас байхгүй)">Номхон далайн хүмүүс</a> </li><li>1.5% <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%B9%D1%80%D1%85_%D0%94%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D1%83%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%8B_%D0%B1%D2%AF%D0%BB%D0%BD%D2%AF%D2%AF%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ойрх Дорнод дахь угсаатны бүлнүүд (ийм хуудас байхгүй)">ОД</a>/<a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D1%87%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Латин Америкчууд (ийм хуудас байхгүй)">ЛА</a>/<a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%87%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Африк Шинэ Зеландчууд (ийм хуудас байхгүй)">Африк</a> </li><li>1.2% бусад<sup id="cite_ref-ethnicity_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-ethnicity-5"><span class="cite-bracket">[</span>n 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </li></ul></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Шашин <div class="ib-country-religion"> (2018)<sup id="cite_ref-QUICKSTATS_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-QUICKSTATS-7"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div></th><td class="infobox-data"><ul style="list-style:none; padding:0px; margin:0px"><li>48.6% <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D1%88%D0%B0%D1%88%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D2%AF%D0%B9_%D1%85%D2%AF%D0%BC%D2%AF%D2%AF%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеланд дахь шашингүй хүмүүс (ийм хуудас байхгүй)">Шашингүй</a> </li><li>37.3% <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D1%85%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%88%D0%B0%D1%88%D0%B8%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеланд дахь христийн шашин (ийм хуудас байхгүй)">Христийн шашин</a> </li><li>2.7% <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D1%85%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D2%AF_%D1%88%D0%B0%D1%88%D0%B8%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеланд дахь хиндү шашин (ийм хуудас байхгүй)">Хиндүизм</a> </li><li>1.3% <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеланд дахь ислам (ийм хуудас байхгүй)">Ислам</a> </li><li>1.1% <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D0%B1%D1%83%D0%B4%D0%B4%D0%B8%D0%B7%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеланд дахь буддизм (ийм хуудас байхгүй)">Буддизм</a> </li><li>2.3% <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D1%88%D0%B0%D1%88%D0%B8%D0%BD_%D1%88%D2%AF%D1%82%D0%BB%D1%8D%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеланд дахь шашин шүтлэг (ийм хуудас байхгүй)">бусад</a> </li><li>6.7% хариулаагүй </li></ul></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B4_%D1%82%D2%AF%D0%BC%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%BD%D1%8D%D1%80" title="Ард түмний нэр">Ард түмний нэршил</a></th><td class="infobox-data"><ul style="list-style:none; padding:0px; margin:0px"><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%87%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландчууд (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландчууд‎</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D1%87%D2%AF%D2%AF%D0%B4_(%D0%BD%D1%8D%D1%80%D1%88%D0%B8%D0%BB)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кивичүүд (нэршил) (ийм хуудас байхгүй)">Кивичүүд</a> (ярианы)</li></ul></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Төр засаг</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D0%BC%D1%8D%D0%BB_%D1%83%D0%BB%D1%81" title="Нэгдмэл улс">Нэгдмэл</a> <a href="/wiki/%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D1%85%D1%83%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82_%D1%85%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%82_%D0%B7%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B3" title="Үндсэн хуульт хаант засаг">парламентын үндсэн хуульт хаант засаг</a></td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729482"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%82_%D0%B7%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын хаант засаг (ийм хуудас байхгүй)">Хаан</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/III_%D0%A7%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%8C%D0%B7" title="III Чарльз">III Чарльз</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%BD_%D0%B7%D0%B0%D1%85%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%B3%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын амбан захирагч (ийм хуудас байхгүй)">Амбан захирагч</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B8_%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Синди Киро (ийм хуудас байхгүй)">Синди Киро</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B5%D1%80%D3%A9%D0%BD%D1%85%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%B0%D0%B9%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын ерөнхий сайд (ийм хуудас байхгүй)">Ерөнхий Сайд</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%80%D0%B8%D1%81_%D0%A5%D0%B8%D0%BF%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Крис Хипкинс (ийм хуудас байхгүй)">Крис Хипкинс</a></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Хууль тогтоох байгууллага</th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Парламент (ийм хуудас байхгүй)">Парламент</a><br />(<a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%A2%D3%A9%D0%BB%D3%A9%D3%A9%D0%BB%D3%A9%D0%B3%D1%87%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D1%85%D0%B8%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Төлөөлөгчдийн Танхим (ийм хуудас байхгүй)">Төлөөлөгчдийн Танхим</a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D2%AF%D2%AF%D1%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын түүх (ийм хуудас байхгүй)">Түүх</a></th></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729482"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D0%B9%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B3%D1%8D%D1%80%D1%8D%D1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вайтангийн гэрээ (ийм хуудас байхгүй)">Вайтангийн гэрээ</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </div></th><td class="infobox-data">2 сарын 6, 1840 он</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%83%D1%86%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хариуцлагатай Засгийн газар (ийм хуудас байхгүй)">Хариуцлагатай Засгийн газар</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=1856_%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%A1%D1%8C%D1%8E%D1%8D%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B7%D0%B0%D1%81%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="1856 оны Сьюэллийн засгийн газар (ийм хуудас байхгүй)">5 сарын 7, 1856 он</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын доминион (ийм хуудас байхгүй)">Доминион</a> </div></th><td class="infobox-data">9 сарын 26, 1907 он</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=1931_%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%92%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D1%83%D1%83%D0%BB%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="1931 оны Вестминстерийн хууль (ийм хуудас байхгүй)">Вестминстерийн хууль</a> батлагдав </div></th><td class="infobox-data">11 сарын 25, 1947 он</td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">Газар нутаг</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Нийт</div></th><td class="infobox-data">268,021 км<sup>2</sup> (<a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%81_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D1%8D%D0%BC%D0%B6%D1%8D%D1%8D" title="Улс орнуудын газар нутгийн хэмжээ">75</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Усны эзлэх талбай (%)</div></th><td class="infobox-data">1.6</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header">Хүн ам</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• 2023 тооцоо</div></th><td class="infobox-data"><span typeof="mw:File"><span title="Neutral increase"><img alt="Neutral increase" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Increase_Neutral.svg/11px-Increase_Neutral.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Increase_Neutral.svg/17px-Increase_Neutral.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Increase_Neutral.svg/22px-Increase_Neutral.svg.png 2x" data-file-width="347" data-file-height="346" /></span></span> 5,223,680<sup id="cite_ref-populationestimate_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-populationestimate-9"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%81_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D2%AF%D0%BD_%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D0%BE%D0%BE" title="Улс орнуудын хүн амын тоо">121</a>)</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• <a href="/w/index.php?title=2018_%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D2%AF%D0%BD_%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D0%BE%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="2018 оны Шинэ Зеландын хүн амын тооллого (ийм хуудас байхгүй)">2018</a> тооллого</div></th><td class="infobox-data">4,699,755<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Нягтаршил</div></th><td class="infobox-data">19.1/км<sup>2</sup> (<a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%81_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D2%AF%D0%BD_%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D1%8F%D0%B3%D1%82_%D1%81%D0%B8%D0%B9%D1%80%D1%8D%D0%B3" title="Улс орнуудын хүн амын нягт сийрэг">167th</a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%BE%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D1%82_%D0%B1%D2%AF%D1%82%D1%8D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%8D%D1%85%D2%AF%D2%AF%D0%BD" title="Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн">ДНБ</a> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r738005">.mw-parser-output .nobold{font-weight:normal}</style><span class="nobold">(<a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D0%BD_%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%85_%D1%87%D0%B0%D0%B4%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Худалдан авах чадварын паритет (ийм хуудас байхгүй)">ХАЧП</a>)</span></th><td class="infobox-data">2022 тооцоо</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Нийт</div></th><td class="infobox-data"><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> $261 тэрбум<sup id="cite_ref-IMF_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-IMF-11"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BB%D1%81_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D0%B0%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D1%82_(%D0%A5%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D0%BD_%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%85_%D1%87%D0%B0%D0%B4%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0%D1%80_%D1%82%D1%8D%D0%B3%D1%88%D0%B8%D1%82%D0%B3%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%94%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%BE%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D1%82_%D0%B1%D2%AF%D1%82%D1%8D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%8D%D1%85%D2%AF%D2%AF%D0%BD%D1%8D%D1%8D%D1%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Улс орнуудын жагсаалт (Худалдан авах чадвараар тэгшитгэгдсэн Дотоодын нийт бүтээгдэхүүнээр) (ийм хуудас байхгүй)">63</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Нэг хүнд ноогдох</div></th><td class="infobox-data"><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> $50,851<sup id="cite_ref-IMF_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-IMF-11"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BB%D1%81_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D0%B0%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D1%82_(%D0%9D%D1%8D%D0%B3_%D1%85%D2%AF%D0%BD%D0%B4_%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%B4%D0%BE%D1%85_%D0%A5%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D0%BD_%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%85_%D1%87%D0%B0%D0%B4%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0%D1%80_%D1%82%D1%8D%D0%B3%D1%88%D0%B8%D1%82%D0%B3%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%94%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%BE%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D1%82_%D0%B1%D2%AF%D1%82%D1%8D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%8D%D1%85%D2%AF%D2%AF%D0%BD%D1%8D%D1%8D%D1%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Улс орнуудын жагсаалт (Нэг хүнд оногдох Худалдан авах чадвараар тэгшитгэгдсэн Дотоодын нийт бүтээгдэхүүнээр) (ийм хуудас байхгүй)">32</a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%BE%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D1%82_%D0%B1%D2%AF%D1%82%D1%8D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%8D%D1%85%D2%AF%D2%AF%D0%BD" title="Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн">ДНБ</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r738005"><span class="nobold">(нэрлэсэн)</span></th><td class="infobox-data">2022 тооцоо</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Нийт</div></th><td class="infobox-data"><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> $242 тэрбум<sup id="cite_ref-IMF_11-2" class="reference"><a href="#cite_note-IMF-11"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BB%D1%81_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D0%B0%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D1%82_(%D0%9D%D1%8D%D1%80%D0%BB%D1%8D%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%94%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%BE%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D1%82_%D0%B1%D2%AF%D1%82%D1%8D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%8D%D1%85%D2%AF%D2%AF%D0%BD%D1%8D%D1%8D%D1%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Улс орнуудын жагсаалт (Нэрлэсэн Дотоодын нийт бүтээгдэхүүнээр) (ийм хуудас байхгүй)">51</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Нэг хүнд ноогдох</div></th><td class="infobox-data"><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> $47,278<sup id="cite_ref-IMF_11-3" class="reference"><a href="#cite_note-IMF-11"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BB%D1%81_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D0%B0%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D1%82_(%D0%9D%D1%8D%D0%B3_%D1%85%D2%AF%D0%BD%D0%B4_%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%B4%D0%BE%D1%85_%D0%9D%D1%8D%D1%80%D0%BB%D1%8D%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%94%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%BE%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D1%82_%D0%B1%D2%AF%D1%82%D1%8D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%8D%D1%85%D2%AF%D2%AF%D0%BD%D1%8D%D1%8D%D1%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Улс орнуудын жагсаалт (Нэг хүнд оногдох Нэрлэсэн Дотоодын нийт бүтээгдэхүүнээр) (ийм хуудас байхгүй)">23</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D1%8D%D0%B3%D1%88_%D0%B1%D1%83%D1%81_%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%B8%D0%BB%D1%82%D0%B3%D1%8D%D0%BB%D1%86%D2%AF%D2%AF%D1%80" title="Орлогын тэгш бус байдлын илтгэлцүүр">ОТББИ</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r738005"><span class="nobold">(2019)</span></th><td class="infobox-data"><span title="өссөн / сөрөг"> <span style="color:#FF0000;position:relative;left:-0.2em;" aria-hidden="true" role="presentation">▲</span></span> 33.9<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><span class="nowrap"><span style="color:orange">дундаж</span></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D0%A5%D2%AF%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D1%85%D3%A9%D0%B3%D0%B6%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B8%D0%BB%D1%82%D0%B3%D1%8D%D1%86%D2%AF%D2%AF%D1%80" title="Хүний хөгжлийн илтгэцүүр">ХХИ</a> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r738005"><span class="nobold">(2021)</span></th><td class="infobox-data"><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> 0.937<sup id="cite_ref-HDI_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-HDI-13"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><span class="nowrap"><span style="color:darkgreen">маш өндөр</span></span> · <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BB%D1%81_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D0%B6%D0%B0%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D1%82_(%D0%A5%D2%AF%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D1%85%D3%A9%D0%B3%D0%B6%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B8%D0%BB%D1%82%D0%B3%D1%8D%D0%BB%D1%86%D2%AF%D2%AF%D1%80%D1%8D%D1%8D%D1%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Улс орны жагсаалт (Хүний хөгжлийн илтгэлцүүрээр) (ийм хуудас байхгүй)">13</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Мөнгөний нэгж</th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеланд доллар (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеланд доллар</a> ($) (NZD)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">Цагийн бүс</th><td class="infobox-data"><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B6%D1%83%D1%83%D0%BB%D1%81%D0%B0%D0%BD_%D0%B4%D1%8D%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%86%D0%B0%D0%B3" title="Координатжуулсан дэлхийн цаг">UTC</a>+12</span> (<a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D1%86%D0%B0%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеланд дахь цаг (ийм хуудас байхгүй)">NZST</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>n 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div class="ib-country-fake-li">• Зуны цаг (<a href="/w/index.php?title=%D0%97%D1%83%D0%BD%D1%8B_%D1%86%D0%B0%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Зуны цаг (ийм хуудас байхгүй)">ЗЦ</a>)</div></th><td class="infobox-data"><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B6%D1%83%D1%83%D0%BB%D1%81%D0%B0%D0%BD_%D0%B4%D1%8D%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%86%D0%B0%D0%B3" title="Координатжуулсан дэлхийн цаг">UTC</a>+13</span> (<a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D1%86%D0%B0%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеланд дахь цаг (ийм хуудас байхгүй)">NZDT</a><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>n 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">Огнооны формат</th><td class="infobox-data"><abbr title="өдөр">өө</abbr>/<abbr title="сар">сс</abbr>/<abbr title="жил">жжжж</abbr><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/w/index.php?title=%D0%97%D2%AF%D2%AF%D0%BD_%D0%B1%D0%B0_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%83%D0%BD_%D0%B3%D0%B0%D1%80_%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D3%A9%D0%B4%D3%A9%D0%BB%D0%B3%D3%A9%D3%A9%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Зүүн ба баруун гар талын хөдөлгөөн (ийм хуудас байхгүй)">Жолооны тал</a></th><td class="infobox-data">зүүн</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8B_%D0%BA%D0%BE%D0%B4%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D0%B0%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D1%82" title="Улсын утасны кодуудын жагсаалт">Утасны томьёо</a></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D1%83%D1%82%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8B_%D0%B4%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеланд дахь утасны дугаар (ийм хуудас байхгүй)">+64</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/w/index.php?title=ISO_3166&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISO 3166 (ийм хуудас байхгүй)">ISO 3166 код</a></th><td class="infobox-data">NZ</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%83%D0%BB%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D1%8D%D0%B9%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D0%B0%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D1%82" title="Интернетийн улсын домэйнуудын жагсаалт">Домэйн нэр</a></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=.nz&action=edit&redlink=1" class="new" title=".nz (ийм хуудас байхгүй)">.nz</a></td></tr></tbody></table> <p><b>Шинэ Зеланд</b> (<a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8_%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Англи хэл">англи</a>. <i>New Zealand</i> [ˌnjuː ˈziːlənd], <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Маори хэл">маори</a>. <i>Aotearoa</i> [aɔˈtɛaɾɔa]) баруун өмнөд <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9" class="mw-redirect" title="Номхон Далай">Номхон Далайд</a> орших хоёр том арал болон олон тооны <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын арлууд (ийм хуудас байхгүй)">жижиг арлаас</a> (томоохноос <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%82%D1%8E%D0%B0%D1%80%D1%82_%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB/%D0%A0%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%83%D1%80%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Стюарт арал/Ракиура (ийм хуудас байхгүй)">Стюарт арал/Ракиура</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D0%B5%D1%82%D1%85%D1%8D%D0%BC_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Четхэм арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Четхэм арлууд</a>) бүрдсэн улс. </p><p>2023 оны байдлаар 5,1 сая орчим хүн амтай, 268 021 км² газар нутагтай улс юм. </p><p>Нийслэл хот нь -<a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Веллингтон">Веллингтон</a> (<a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8_%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Англи хэл">англи</a>. <i>Wellington</i>). </p><p>Уугуул иргэд болох <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BE%D1%80%D0%B8" title="Маори">маори</a> үндэстэн Шинэ Зеландыг <b>Aotearoa</b> буюу орчуулбал <i>Урт цагаан үүлний орон</i> гэдэг байжээ. Өөрийн засаг захиргаатай боловч <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D3%A9%D0%BB%D3%A9%D3%A9%D1%82_%D1%85%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чөлөөт холбоо (ийм хуудас байхгүй)">чөлөөт холбооны</a> бүрэлдхүүнд ордог <a href="/wiki/%D0%9A%D2%AF%D2%AF%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Күүкийн арлууд">Күүкийн арлууд</a> болон <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D1%83%D1%8D" title="Ниуэ">Ниуэ</a>; <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Токелау (ийм хуудас байхгүй)">Токелау</a>; <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81_%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0%D1%82_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Росс хараат нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Росс хараат нутаг дэвсгэр</a> (Шинэ Зеландын <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Антарктид дахь нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Антарктид дахь нутаг дэвсгэр</a>) мөн <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D2%AF%D1%80%D1%8D%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын хүрээлэл (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын хүрээлэлд</a> багтдаг. </p><p>Шинэ Зеланд газарзүйн хувьд <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Австрали">Австралиас</a> <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%81%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D1%82%D1%8D%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D1%81" title="Тасманы тэнгис">Тасманы тэнгисээр</a> 2000 орчим километр зайтай тусгаарлагдаж оршдог. Түүний хамгийн ойрын хөршүүд гэвэл хойд зүгт нь орших <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Каледони (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Каледони</a>, <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%B6%D0%B8" title="Фижи">Фижи</a>, <a href="/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%B0" title="Тонга">Тонга</a> юм. Урт удаан хугацаанд тусгаарлагдмал байсан учраас Шинэ Зеланд нь шувууд зонхилсон өвөрмөц амьтны аймагтай болжээ. Эдгээр шувууны олонхи зүйл нь хүмүүс болон тэдний авчирсан хөхтөн амьтдын улмаас устаж үгүй болжээ. </p><p>Хүн ам нь голдуу <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF" title="Европ">Европ</a> гаралтай бөгөөд уугуул Маори үндэстэн нь хамгийн том үндэсний цөөнх юм. <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%87%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Азичууд (ийм хуудас байхгүй)">Азичууд</a> болон Маори бус полинезчууд ялангуяа <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D0%BE%D1%82%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын хотууд (ийм хуудас байхгүй)">хотуудад</a> олноороо оршин суудаг. </p><p><a href="/wiki/II_%D0%AD%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%82" title="II Элизабет">Хатан хаан II Элизабет</a> Шинэ Зеландын хатан хааны хувьд <a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%82%D1%8D%D1%80%D0%B3%D2%AF%D2%AF%D0%BD" title="Төрийн тэргүүн">Төрийн тэргүүний</a> үүргийг гүйцэтгэдэг бөгөөд түүний эзгүйд намын гишүүн бус <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%BD_%D0%B7%D0%B0%D1%85%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%B3%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Амбан захирагч (ийм хуудас байхгүй)">Амбан захирагч</a> Хатан хааныг төлөөлдөг. Хатан хаан 'хаанчилдаг боловч төрийн эрх барьдаггүй.' Хатан хаан улс төрийн бодит нөлөөгүй бөгөөд үндсэндээ бэлэг тэмдгийн шинжтэй юм. <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BB%D1%81_%D1%82%D3%A9%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%8D%D1%80%D1%85_%D0%BC%D1%8D%D0%B4%D1%8D%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Улс төрийн эрх мэдэл (ийм хуудас байхгүй)">Улс төрийн эрх мэдлийг</a> <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B4%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB" title="Ардчилал">ардчилсан замаар сонгогдсон</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Парламент (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын Парламент</a> Засгийн газрын тэргүүн болох <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%95%D1%80%D3%A9%D0%BD%D1%85%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%B0%D0%B9%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Ерөнхий сайд (ийм хуудас байхгүй)">Ерөнхий сайдын</a> удирдлага дор барьдаг. Шинэ Зеландын нээлттэй эдийн засаг дэлхийн хамгийн чөлөөт зах зээлийн капиталист эдийн засгийн нэг гэдгээрээ нэртэй юм.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Нэрийн_гарал"><span id=".D0.9D.D1.8D.D1.80.D0.B8.D0.B9.D0.BD_.D0.B3.D0.B0.D1.80.D0.B0.D0.BB"></span>Нэрийн гарал</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=1" title="Хэсгийг засварлах: Нэрийн гарал" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Нэрийн гарал"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Европчуудыг ирэхээс өмнө Маоричууд Шинэ Зеландад бүхэлд нь нэр өгсөн байсан эсэх нь одоогоор тодорхойгүй. Гэхдээ тэд <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%BE%D0%B9%D0%B4_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хойд Арал (ийм хуудас байхгүй)">Хойд Арлыг</a> <i>Te Ika a Māui</i> (<a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%83%D0%B8_(%D0%9C%D0%B0%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B4%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%B3_%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%BB%D0%B0%D0%BB)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мауи (Маорийн домог судлал) (ийм хуудас байхгүй)">Мауигийн</a> загас), <a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D0%BC%D0%BD%D3%A9%D0%B4_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Өмнөд Арал (ийм хуудас байхгүй)">Өмнөд Арлыг</a> <i>Te Wai Pounamu</i> (ногоон чулууны ус) буюу <i>Te Waka o Aoraki</i> (Аоракигийн усны каноэ завь) гэж нэрлэдэг байжээ<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. XX зууны эхэн хүртэл Хойд Аралыг мөн <i>Aotearoa</i> (үгчлэн орчуулбал "урт цагаан үүлний орон")<sup id="cite_ref-King41_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-King41-20"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> гэдэг байсан бөгөөд өдгөө <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Маори хэл">Маори хэлээр</a> тус улсыг бүхэлд нь ийнхүү нэрлэдэг болсон. <i>Aotearoa</i>-г энэ утгаар нь <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8_%D1%85%D1%8D%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын англи хэл (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын англи хэлэнд</a> өргөн хэрэглэдэг. </p><p>Шинэ Зеландад Европчуудын өгсөн анхны нэр нь 1642 онд эдгээр арлыг нээсэн анхны Европ хүн болох Голландын далайчин <a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B5%D0%BB_%D0%A2%D0%B0%D1%81%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Абел Тасман">Абел Тасманы</a> өгсөн "<i>Staten Landt"</i> хэмээх нэр байлаа. Тасман эдгээр арлыг 1615 онд <a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B1_%D0%9B%D3%A9_%D0%9C%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Жакоб Лө Мэр (ийм хуудас байхгүй)">Жакоб Лө Мэрийн</a> <a href="/wiki/%D3%A8%D0%BC%D0%BD%D3%A9%D0%B4_%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA" title="Өмнөд Америк">Өмнөд Америкийн</a> өмнөд хошуунаас өмнө зүгт нээсэн газартай холбоотой өмнөд тивийн нэг хэсэг гэж бодсон. Голландын Зееланд хэмээх мужийн нэрээр <i>Nova Zeelandia</i> хэмээн нэрлэсэн <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Голландын</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D1%83%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%B7%D2%AF%D0%B9%D1%87%D0%B8%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Зурагзүйчид (ийм хуудас байхгүй)">зурагзүйчидийн</a> өгсөн нэрнээс <i>Шинэ Зеланд</i> хэмээх нэр үүсчээ<sup id="cite_ref-StatenLandt_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-StatenLandt-21"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Яг хэн анх энэ нэрийг зохиосон нь тодорхойгүй байдаг боловч энэ нэр 1645 онд анх хэрэглэгдсэн бөгөөд зурагзүйч <a href="/w/index.php?title=%D0%99%D0%BE%D1%85%D0%B0%D0%BD_%D0%91%D0%BB%D1%8D%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Йохан Блэу (ийм хуудас байхгүй)">Йохан Блэугийн</a> сонгосон нэр байж болох талтай<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Британийн далайчин <a href="/wiki/%D0%96%D1%8D%D0%B9%D0%BC%D1%81_%D0%9A%D2%AF%D2%AF%D0%BA" title="Жэймс Күүк">Жэймс Күүк</a> энэхүү голланд нэрийг тэр дор нь англичилж <i>New Zealand</i> болгожээ. Энэ нэр <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Дани">Данийн</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Зеланд (ийм хуудас байхгүй)">Зеландтай</a> ямар ч холбоогүй. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Түүх"><span id=".D0.A2.D2.AF.D2.AF.D1.85"></span>Түүх</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=2" title="Хэсгийг засварлах: Түүх" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Түүх"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Колончлолын_өмнөх_xугацаа"><span id=".D0.9A.D0.BE.D0.BB.D0.BE.D0.BD.D1.87.D0.BB.D0.BE.D0.BB.D1.8B.D0.BD_.D3.A9.D0.BC.D0.BD.D3.A9.D1.85_x.D1.83.D0.B3.D0.B0.D1.86.D0.B0.D0.B0"></span>Колончлолын өмнөх xугацаа</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=3" title="Хэсгийг засварлах: Колончлолын өмнөх xугацаа" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Колончлолын өмнөх xугацаа"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r708265/mw-parser-output/.tmulti">.mw-parser-output .tmulti .multiimageinner{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .tmulti .trow{display:flex;flex-direction:row;clear:left;flex-wrap:wrap;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{margin:1px;float:left}.mw-parser-output .tmulti .theader{clear:both;font-weight:bold;text-align:center;align-self:center;background-color:transparent;width:100%}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{background-color:transparent}.mw-parser-output .tmulti .text-align-left{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .text-align-right{text-align:right}.mw-parser-output .tmulti .text-align-center{text-align:center}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{width:100%!important;box-sizing:border-box;max-width:none!important;align-items:center}.mw-parser-output .tmulti .trow{justify-content:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{float:none!important;max-width:100%!important;box-sizing:border-box;text-align:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle .thumbcaption{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .trow>.thumbcaption{text-align:center}}</style><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:324px;max-width:324px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:322px;max-width:322px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Polynesian_Migration.svg/320px-Polynesian_Migration.svg.png" decoding="async" width="320" height="320" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Polynesian_Migration.svg/480px-Polynesian_Migration.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Polynesian_Migration.svg/640px-Polynesian_Migration.svg.png 2x" data-file-width="551" data-file-height="551" /></span></span></div><div class="thumbcaption">Маори хүмүүс Тайванаас Меланези руу цагаачилж, дараа нь зүүн тийш Нийгэмлэгийн арлууд руу аялсан гэж үздэг.</div></div></div></div></div> <p>Номхон далайн өмнөд хэсэгт орших алслагдсан арлын улс болох Шинэ Зеландад анх полинезчууд МЭ 1280 онд суурьшсан нь эртний археологийн дурсгалуудаас харагдаж байна. Архайк Моа-Анчдын соёл нь Шинэ Зеландад эртний сууринг хадгалсан байх магадлалтай. Ойролцоогоор 1400-1500 онд Маоригийн сонгодог материаллаг соёл хөгжиж, үүнд цэцэрлэгжүүлэлт нэмэгдэж, па (толгод) хөгжсөн. Шинэ Зеландын уугуул моа 1400-1450 онд устаж үгүй болсон. Испанийн судлаач Хуан Фернандесийг 1576 онд Шинэ Зеландад очсон гэж зарим хүмүүс үздэг ч ихэнх нэр хүндтэй эрх баригчид үүнийг хүлээн зөвшөөрдөггүй. Маори хүн ам нь Иви (овог) ба Хапу гэж хуваагддаг </p><p>Голландын судлаач Абел Тасман 1642 онд Өмнөд арлыг харж, түүнийг Staten Landt гэж нэрлэсэн бөгөөд дараа нь Голландын зураг зүйч Жоан Блэу түүнийг Ниев Зеланд болгон өөрчилсөн байна. Тасманы экспедиц орон нутгийн маоритай холбоо тогтоож, түүний дөрвөн багийнхан Варевхаранги (Алуурчид) буланд болсон мөргөлдөөний үеэр амь үрэгджээ. Дараа нь Тасманы хөлөг онгоцууд газардахгүйгээр хөдлөв. 1701-1730 оны хооронд Нгай Таху хүмүүс Веллингтоноос Өмнөд арал руу, Банкс хойг хүртэл нүүжээ. Бусад худалдааны хөлөг онгоцууд ирэв. </p><p>Күүк 1769 онд Шинэ Зеландад хүрч, бараг бүх эргийн шугамыг зуржээ. Күүкийг ирснээс хойш Шинэ Зеландад Европ, Хойд Америкийн халим, далайн хав агнах нь эрс нэмэгдэж, худалдааны олон хөлөг онгоц иржээ. Тэд Европын хүнсний бүтээгдэхүүн, бараа бүтээгдэхүүн, ялангуяа төмөр багаж зэвсэг, зэр зэвсэг авчирч, Маори мод, хүнсний бүтээгдэхүүн, эд өлгийн зүйл, усыг худалдаалж байв. Заримдаа европчууд бэлгийн харьцаанд зориулж барааг худалдаалж байсан бөгөөд энэ нь Маоричуудын дунд бэлгийн замын халдварт өвчин нэмэгдэхэд хүргэсэн.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Маоричууд Европт суурьшсан хүмүүсийн колоничлох оролдлогыг эрс эсэргүүцэж, улмаар Шинэ Зеландын дайн гэгдэх болсон хэд хэдэн мөргөлдөөнд хүргэв. 1845-1872 он хүртэл үргэлжилсэн эдгээр дайнууд нь аль аль талдаа хүчирхийлэл, цус урсгах, харгислал зэргээрээ онцлог байв. Маоригийн олон тосгон сүйрч, олон мянган маори хүмүүс амь үрэгдэж, орон гэрээ орхин дүрвэсэн. Мөргөлдөөн нь Маоригийн соёл, нийгэмд чухал нөлөө үзүүлж, хүн амын тоо буурч, уламжлалт мэдлэг, дадал зуршлаа алдахад хүргэсэн. </p><p>19-р зууны эхээр Христийн шашны номлогчид Шинэ Зеландад суурьшиж эхэлсэн бөгөөд Сүмийн Номлогчдын Нийгэмлэг (CMS) 1814 онд Арлуудын булан дахь номлолын станцыг анх байгуулжээ. Номлогчид Маоричуудыг Христийн шашинд оруулах зорилготой байв. мөн түүнчлэн Европын газар тариалангийн арга барил, худалдаа, бичиг үсгийн талаар тэдэнд заах. </p><p>Маоричууд христийн шашинд орсон нь тэр дороо биш, нэгдмэл байсангүй бөгөөд шинэ шашин нь тэдний хүч чадал, амьдралын хэв маягт заналхийлж байна гэж үздэг уламжлалт Маори шашны удирдагчдын эсэргүүцэлтэй тулгардаг байв. Гэсэн хэдий ч цаг хугацаа өнгөрөхөд олон Маоричууд Христийн шашинд орсон бөгөөд энэ нь тэдний соёл, өвөрмөц байдлын чухал хэсэг болсон. </p><p>Христийн шашны Маори ард түмэнд үзүүлэх нөлөө нь тэдний уламжлалт итгэл үнэмшил, зан үйл, түүнчлэн Европын суурьшсан хүмүүстэй харилцах харилцааг өөрчлөхөд хүргэсэн. Номлогчид Христийн шашин болон Европын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэхийн төлөө зүтгэж байхдаа Маоричуудыг колоничлох, гадуурхахад чухал үүрэг гүйцэтгэсэн. </p><p>19-р зууны эхээр Шинэ Зеландад суурьшсан Европчууд Маоричуудын ёс заншил, өмчлөх эрхийг төдийлөн үл тоомсорлож, хууль дүрэмгүй гэж үздэг байв. Тэдний олонх нь далайн амьтдад ихээхэн хохирол учруулсан далайн хав, халим агнуурын ашигтай үйлдвэрлэл эрхлэхээр ирсэн. Нэмж дурдахад францчууд тус газар нутгийг улам их сонирхож эхэлсэн нь Британийн засгийн газрыг Шинэ Зеландад бүрэн эрхээ бэхжүүлэх арга хэмжээ авахад хүргэв. </p><p>Үүний хариуд Их Британийн засгийн газар 1839 онд Уильям Хобсоныг Шинэ Зеланд руу илгээж, Маори үндэстний удирдагчидтай Их Британийн тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрсөн гэрээ хэлэлцээр хийхээр болжээ. Маори болон Британийн хооронд хамтын ажиллагаа, харилцан ойлголцлын хүрээг бий болгох зорилготой Вайтангийн гэрээг анх 1840 оны 2-р сарын 6-нд Арлуудын буланд байгуулжээ. </p><p>Гэрээний төслийг яаравчлан бэлтгэсэн бөгөөд орчуулгатай холбоотой санал зөрөлдөөн, үл ойлголцол их гарч, утга агуулга, хэрэглээний талаар маргаан үргэлжилсээр байна. Гэсэн хэдий ч энэхүү гэрээг Шинэ Зеландын үндэстний үндэс суурь гэж үздэг бөгөөд Маоричууд тэдний эрхийн баталгаа гэж хүндэтгэдэг. </p><p>Хобсон эхэндээ Окиатог (одоо Рассел гэгддэг) Шинэ Зеландын нийслэлээр сонгосон боловч 1841 онд засгийн газрын суудлыг 1840 онд Британийн суурин болгон байгуулагдсан Окланд руу шилжүүлсэн. Энэ алхам нь Их Британийн хяналтыг тогтоох зорилготой байв. Маори ард түмэн Британийн хууль тогтоомж, засаглалд захирагдахыг баталгаажуулах. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Европын_колоничлол"><span id=".D0.95.D0.B2.D1.80.D0.BE.D0.BF.D1.8B.D0.BD_.D0.BA.D0.BE.D0.BB.D0.BE.D0.BD.D0.B8.D1.87.D0.BB.D0.BE.D0.BB"></span>Европын колоничлол</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=4" title="Хэсгийг засварлах: Европын колоничлол" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Европын колоничлол"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1840 онд Шинэ Зеланд нь Их Британийн захиргаанд байсан <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D3%A8%D0%BC%D0%BD%D3%A9%D0%B4_%D0%92%D1%8D%D0%BB%D1%8C%D1%81" title="Шинэ Өмнөд Вэльс">Шинэ Өмнөд Уэльсийн</a> колонийн нэг хэсэг байх статусаасаа салж, ноёрхсон газар болжээ. Энэ нь Европоос, ялангуяа Британийн арлуудаас цагаачдын тоо нэмэгдэхэд хүргэсэн тул суурьшсан хүмүүс газар нутаг, эдийн засгийн хөгжил цэцэглэлтийн боломжуудыг олж харав. Маоричууд эхэндээ шинээр ирсэн хүмүүсийг хүлээн авч, тэдний нэрлэж заншсанаар "Пакеха"-тай худалдаа хийх хүсэлтэй байсан нь олон иви баяжихад хүргэсэн. </p><p>Гэсэн хэдий ч Европын цагаачдын тоо өсөхийн хэрээр Маори болон шинээр суурьшсан хүмүүсийн хооронд газар өмчлөх маргаан үүссэн. Эдгээр газрын маргаан даамжирч, 1860-1870-аад оны Шинэ Зеландын <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%93%D0%B0%D0%B7%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Шинэ Зеландын Газрын дайн">газрын дайнд</a> хүргэсэн бөгөөд үүний үр дүнд Маори улсын ихэнх газар нутгийг алдсан. Европчууд суурьшсан бөгөөд Маоричуудаас газар нутгийг нь булаан авч, тэднийг гэр орноос нь хөөж гаргахын тулд ихэвчлэн хүч, хүчирхийлэл ашигладаг. </p><p>Европчууд Маоричуудаас хэрхэн суурьшиж, газар нутгийг нь авсан тухай нарийн ширийн зүйл нь маргаантай сэдэв хэвээр байгаа бөгөөд энэ талаар олон янзын үзэл бодол, хэтийн төлөв байсаар байна. Гэсэн хэдий ч Шинэ Зеландыг Европын колоничлолын үр дүнд Маоричууд ихээхэн хохирол амссан нь тодорхой байна. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:VonTempsky%27s_death_cropped.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/VonTempsky%27s_death_cropped.jpg/220px-VonTempsky%27s_death_cropped.jpg" decoding="async" width="220" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/VonTempsky%27s_death_cropped.jpg/330px-VonTempsky%27s_death_cropped.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/VonTempsky%27s_death_cropped.jpg/440px-VonTempsky%27s_death_cropped.jpg 2x" data-file-width="1118" data-file-height="814" /></a><figcaption>Густавус фон Темпски <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%93%D0%B0%D0%B7%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Шинэ Зеландын Газрын дайн">Шинэ Зеландын Газрын дайны</a> үеэр буудуулжээ</figcaption></figure> <p>1852 онд Нэгдсэн Вант Улс Шинэ Зеландын Үндсэн хуулийн хуулийг баталж, колони дахь төлөөллийн засгийн газрыг байгуулсан. Шинэ Зеландын анхны парламент нь 1854 онд байгуулагдсан бөгөөд хоёр жилийн дараа колонийн засгийн газар нутгийн уугуул хүн амд чиглэсэн бодлогоос бусад бүх дотоодын асуудлыг хариуцдаг өөрөө өөрийгөө удирдах улс болжээ. 1860-аад онд Английн суурьшсан иргэдийн тоо өссөөр өөрийгөө удирдах хүсэлт гаргасны дараа Маоритай харьцах эрх мэдэл колонийн засаг захиргаанд шилжсэн. Оршин суугчид удалгүй сонгогдсон чуулганы олонхын дэмжлэгтэйгээр гүйцэтгэх засаглалыг хариуцан ажиллах эрхийг олж авав. Гэсэн хэдий ч амбан захирагч болон түүгээр дамжуулан Лондон дахь Колонийн алба 1860-аад оны дунд үе хүртэл уугуул бодлогын хяналтыг хэвээр хадгалав. </p><p>1863 онд Ерөнхий сайд <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%84%D1%80%D0%B5%D0%B4_%D0%94%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Алфред Дометт (ийм хуудас байхгүй)">Алфред Дометт</a> Өмнөд Аралыг тусгай колони байгуулахвий гэж санаа нь зовсны учир нийслэлээ <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D2%AF%D2%AF%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D0%BE%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Күүкийн хоолой (ийм хуудас байхгүй)">Күүкийн хоолойн</a> хавьд шилжүүлэх тогтоол гаргажээ. Австралиас ирсэн комиссын гишүүд (дундыг сахисан тул сонгогдсон) <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Веллингтон">Веллингтоныг</a> усан онгоцны буудал, төв байрлалтай тул нийслэл байгуулахад тохиромжтой гэж зөвлөсөн бөгөөд 1865 онд парламент энд албан ёсоор байрлах болжээ. 1893 онд тус улс эмэгтэйчүүдэд сонгох эрх олгосон дэлхийн анхны улс болсон. 1907 онд Шинэ Зеланд тусгаар тогтносон <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Доминион (ийм хуудас байхгүй)">доминион</a>, 1947 онд <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D1%83%D1%83%D0%BB%D1%8C_(1931)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вестминстерийн хууль (1931) (ийм хуудас байхгүй)">Вестминстерийн хуулийг</a> соёрхон батлахад бүрэн тусгаар тогтножээ. Гэсэн хэдий ч Британи үүнээс хавьгүй эрт Шинэ Зеландын төр засгийн хэрэгт ямар ч үүрэг гүйцэтгэхгүй болсон байлаа. Шинэ Зеланд улс төрийн хувьд улам бүр тусгаар тогтнохын хэрээр эдийн засгийн хувьд хараат болж байлаа. 1890-ээд онд <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D0%B8%D0%BD_(%D1%85%D3%A9%D0%BB%D3%A9%D0%B3_%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D1%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Данидин (хөлөг онгоц) (ийм хуудас байхгүй)">хөргүүртэй усан онгоц</a> гарч ирснээр Шинэ Зеландын эдийн засаг бүхэлдээ Британи руу гаргах мах, <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D2%AF%D2%AF%D0%BD_%D0%B1%D2%AF%D1%82%D1%8D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%85%D2%AF%D2%AF%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сүүн бүтээгдхүүн (ийм хуудас байхгүй)">сүүн бүтээгдхүүний</a> экспорт дээр суурилах болсон. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Дэлхийн_1-р_дайн"><span id=".D0.94.D1.8D.D0.BB.D1.85.D0.B8.D0.B9.D0.BD_1-.D1.80_.D0.B4.D0.B0.D0.B9.D0.BD"></span>Дэлхийн 1-р дайн</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=5" title="Хэсгийг засварлах: Дэлхийн 1-р дайн" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Дэлхийн 1-р дайн"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:World_War_I_New_Zealand_soldiers_with_a_copy_of_%27New_Zealand_at_the_Front%27_(21673088701).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/World_War_I_New_Zealand_soldiers_with_a_copy_of_%27New_Zealand_at_the_Front%27_%2821673088701%29.jpg/330px-World_War_I_New_Zealand_soldiers_with_a_copy_of_%27New_Zealand_at_the_Front%27_%2821673088701%29.jpg" decoding="async" width="330" height="242" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/World_War_I_New_Zealand_soldiers_with_a_copy_of_%27New_Zealand_at_the_Front%27_%2821673088701%29.jpg/495px-World_War_I_New_Zealand_soldiers_with_a_copy_of_%27New_Zealand_at_the_Front%27_%2821673088701%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/World_War_I_New_Zealand_soldiers_with_a_copy_of_%27New_Zealand_at_the_Front%27_%2821673088701%29.jpg/660px-World_War_I_New_Zealand_soldiers_with_a_copy_of_%27New_Zealand_at_the_Front%27_%2821673088701%29.jpg 2x" data-file-width="5134" data-file-height="3760" /></a><figcaption>Дэлхийн 1-р дайны үеийн шинэ Зеландын цэргүүд</figcaption></figure> <p>Дэлхийн 1-р дайны үед Шинэ Зеланд нь Британийн колони, Британийн эзэнт гүрний гишүүн хэвээр байв. Үүний үр дүнд 1914 оны 8-р сард дайн эхлэхэд Их Британийг урам зоригтойгоор дэмжиж байсан. Шинэ Зеландын дайнд оролцох эхлэл нь Ойрхи Дорнод болон Европт тулалдахаар илгээсэн сайн дурын ажилтнуудаас бүрдсэн Шинэ Зеландын Экспедицийн хүч (NZEF) байв. </p><p>Шинэ Зеландын цэргүүд оролцсон анхны томоохон үйл ажиллагааны нэг бол Номхон далай дахь Германы колони болох Германы Самоаг эзэлсэн явдал юм. Энэ нь 1914 оны 8-р сард цус урсгалгүйгээр бүтсэн бөгөөд 1962 онд Самоа тусгаар тогтнолоо олж авах хүртэл Шинэ Зеланд газар нутгийг захирч байв.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Шинэ Зеландын дайны хүчин чармайлтад оруулсан гол хувь нэмэр бол Баруун фронт дахь янз бүрийн кампанит ажил, түүнчлэн Османы эзэнт гүрэн дэх Галлиполи кампанит ажилд тулалдаж байсан NZEF юм. ANZAC (Австрали, Шинэ Зеландын армийн корпус) хүчин ихээр оролцсон Галлиполи кампанит ажил нь холбоотнуудын хувьд ихээхэн хохирол учруулж, Шинэ Зеландын 2700 гаруй цэрэг амиа алдсан юм.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Шинэ Зеландын Дэлхийн 1-р дайнд оролцсон байдал 1914 оноос 1918 оны дайн дуустал үргэлжилсэн бөгөөд энэ хугацаанд 100 000 гаруй Шинэ Зеландчууд хилийн чанадад алба хааж, 18 000 нь амиа алдаж, 41 000 нь шархадсан байна. </p><p>Дайны дараа Шинэ Зеланд дэлхийн ихэнх орны нэгэн адил Их хямралд нэрвэгдэв. Энэхүү эдийн засгийн уналт 1929 онд эхэлж 1930-аад оны сүүл хүртэл үргэлжилсэн. Шинэ Зеландын эдийн засаг экспорт, ялангуяа ноос, сүүн бүтээгдэхүүнээс ихээхэн хамааралтай байсан бөгөөд эдгээр бүтээгдэхүүний эрэлт буурсан нь өргөн хүрээний хүндрэлийг үүсгэсэн. Засгийн газар хариу арга хэмжээ авч, үндэсний халамжийн улс байгуулах зэрэг олон арга хэмжээ авчээ. Төрөөс санхүүжүүлдэг эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ, ажилгүйдлийн тэтгэмж, тэтгэвэр, нийгмийн орон сууц зэрэг нийгмийн олон төрлийн үйлчилгээг Засгийн газар нэвтрүүлсэн. Тэд мөн төрөөс санхүүждэг эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ, ажилгүйдлийн тэтгэмж, тэтгэвэр, нийгмийн орон сууц зэрэг олон төрлийн нийгмийн үйлчилгээг нэвтрүүлсэн. </p><p>Дэлхийн 1-р дайны өмнө Шинэ Зеланд ч Боерын дайнд оролцож, 1899-1902 оны хооронд Өмнөд Африкт тулалдахаар цэргээ илгээж байсан. Энэ мөргөлдөөний үеэр Шинэ Зеландын цэргүүд Британи болон бусад колонийн цэргүүдтэй мөр зэрэгцэн Боерын бүгд найрамдах улсуудын эсрэг тулалдаж байв. </p><p>1956 оны Суэцийн хямрал Их Британи, Франц, Израилийн арми Египетэд хөндлөнгөөс оролцсон нь Шинэ Зеландад мөн нөлөөлсөн. Их Британийн эзэнт гүрний гишүүн орны хувьд Шинэ Зеланд Британид дэмжлэг үзүүлэхээр хүлээгдэж байсан бөгөөд Британийн иргэдийг нүүлгэн шилжүүлэхэд туслах зорилгоор фрегатыг тус бүс рүү илгээв. Гэсэн хэдий ч энэ үйлдэл нь маргаантай байсан бөгөөд Шинэ Зеландад дайны эсрэг томоохон эсэргүүцлийг бий болгосон. </p><p>Эдгээр үйл явдлууд Шинэ Зеландын үндэсний онцлог, Британийн эзэнт гүрэнтэй харилцах харилцааг төлөвшүүлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн гэж үздэг. Шинэ Зеландын цэргүүд дэлхийн нэгдүгээр дайн, түүнчлэн дараагийн мөргөлдөөнүүдэд хийсэн золиослолыг тус улсад жил бүрийн АНЗАК-ын өдрөөр тэмдэглэсээр байна. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Дэлхийн_2-р_дайн"><span id=".D0.94.D1.8D.D0.BB.D1.85.D0.B8.D0.B9.D0.BD_2-.D1.80_.D0.B4.D0.B0.D0.B9.D0.BD"></span>Дэлхийн 2-р дайн</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=6" title="Хэсгийг засварлах: Дэлхийн 2-р дайн" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: Дэлхийн 2-р дайн"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r708265/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:301px;max-width:301px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:145px;max-width:145px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/New_Zealand_-_Her_Natural_and_Industrial_Resources_Art.IWMPST16816.jpg/143px-New_Zealand_-_Her_Natural_and_Industrial_Resources_Art.IWMPST16816.jpg" decoding="async" width="143" height="214" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/New_Zealand_-_Her_Natural_and_Industrial_Resources_Art.IWMPST16816.jpg/215px-New_Zealand_-_Her_Natural_and_Industrial_Resources_Art.IWMPST16816.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/New_Zealand_-_Her_Natural_and_Industrial_Resources_Art.IWMPST16816.jpg/286px-New_Zealand_-_Her_Natural_and_Industrial_Resources_Art.IWMPST16816.jpg 2x" data-file-width="483" data-file-height="723" /></span></span></div><div class="thumbcaption">Дэлхийн 2-р дайны үед бүтээгдсэн Шинэ Зеландын суртал ухуулгын зурагт хуудас</div></div><div class="tsingle" style="width:152px;max-width:152px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Tino_Rangatiratanga_Maori_sovereignty_movement_flag.svg/150px-Tino_Rangatiratanga_Maori_sovereignty_movement_flag.svg.png" decoding="async" width="150" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Tino_Rangatiratanga_Maori_sovereignty_movement_flag.svg/225px-Tino_Rangatiratanga_Maori_sovereignty_movement_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Tino_Rangatiratanga_Maori_sovereignty_movement_flag.svg/300px-Tino_Rangatiratanga_Maori_sovereignty_movement_flag.svg.png 2x" data-file-width="1080" data-file-height="600" /></span></span></div><div class="thumbcaption"><a href="/w/index.php?title=Tino_rangatiratanga&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tino rangatiratanga (ийм хуудас байхгүй)">Tino rangatiratanga</a><i> (Маори) далбаа</i></div></div></div></div></div> <p>Дэлхийн 2-р дайны үед Шинэ Зеланд 120,000 гаруй цэргээ дайны хүчин чармайлтад оруулж, Британийн эзэнт гүрнийг дэмжихэд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн. Тус улс 1,7 сая хүн ам, түүний дотор 99,000 маори хүн амтай, Хөдөлмөрийн нам засгийн эрхэнд өндөр дайчилгаатай байсан. Тус нам эвлэлдэн нэгдэл, халамжийн төрийг дэмжсэн нь хөдөө аж ахуйг өргөжүүлэхэд тус дөхөм болж, Их Британи руу мах, цөцгийн тос, ноосны дээд амжилтыг илгээжээ. Америкийн цэргүүд ирэхэд тэднийг бас хооллож байсан. </p><p>Шинэ Зеланд дайнд 574 сая фунт стерлинг зарцуулсан бөгөөд үүний 43% нь татвар, 41% нь зээл, 16% нь Америкийн зээлийн түрээсээс бүрддэг. Зардлаа үл харгалзан үндэсний орлого 1937 онд 158 сая фунт стерлинг байсан бол 1944 онд 292 сая фунт стерлинг болж өсөхөд энэ нь хөгжил цэцэглэлтийн эрин үе байсан. 1939-45 онд инфляцийг зөвхөн 14% хүртэл хэмжигдэхүүн, үнийн хяналттай байлгаж чадсан. Тус улс 292 миль (470 км) зам зэрэг батлан хамгаалахын ажил, цэргийн байр, эмнэлгүүдэд 50 сая фунт стерлинг зарцуулсан. </p><p>Дайн зарласны дараа Шинэ Зеландын зэвсэгт хүчин шуурхай дайчлагдлаа. Хааны Тэнгисийн цэргийн Шинэ Зеландын дивизийг Британийн Адмиралтатын мэдэлд өгсөн бол Шинэ Зеландын Хатан хааны Агаарын цэргийн хүчин (RNZAF) RAF-д үйлчлэх нисгэгчдээ Европ руу илгээв. </p><p>Шинэ Зеландын арми мөн дайны хүчин чармайлтад ихээхэн хувь нэмэр оруулсан. Шинэ Зеландын 2-р экспедицийн хүчин (2NZEF) байгуулагдаж, Ойрхи Дорнод руу илгээгдсэн бөгөөд Хойд Африк, Газар дундын тэнгисийн кампанит ажилд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн. 2NZEF нь Шинэ Зеландын өнцөг булан бүрээс ирсэн сайн дурын ажилтнуудаас бүрдсэн бөгөөд явган цэрэг, их буу болон бусад туслах хэсгүүдийг багтаасан. Үүнийг анх Дэлхийн нэгдүгээр дайны ахмад дайчин, өмнө нь Британийн армид алба хааж байсан хошууч генерал Бернард Фрейберг удирдаж байжээ. </p><p>2NZEF-ийн анхны томоохон ажиллагаа нь Хойд Африкийн кампанит ажилд ирсэн бөгөөд тэрээр Британийн наймдугаар армийн хамт Герман, Италийн хүчний эсрэг тулалдаж байв. Шинэ Зеландчууд хурдан хатуужил, шийдэмгий байдлаараа нэр хүндтэй болсон бөгөөд Сиди Резег, Эль Аламейн, Монте Кассиногийн тулалдаанд тэдний оруулсан хувь нэмэр онцгой ач холбогдолтой байв. Шинэ Зеландчууд Сицилийг довтолж, улмаар Италийн кампанит ажилд гол үүрэг гүйцэтгэсэн. </p><p>Шинэ Зеланд хилийн чанад дахь дайны хүчин чармайлтад оруулсан хувь нэмрээ оруулснаас гадна эх орны фронтод томоохон сорилтуудтай тулгарсан. Тус улсын эдийн засаг Их Британи руу экспортлох бүтээгдэхүүнээс ихээхэн хамааралтай байсан бөгөөд энэ нь дайны улмаас ихээхэн тасалдсан юм. Хоолны дэглэм болон хэмнэлтийн бусад хэлбэрүүдийг нэвтрүүлж, засгийн газар дайны хүчин чармайлтыг дэмжихийн тулд томоохон суртал ухуулгын кампанит ажил эхлүүлэв. Шинэ Зеландчууд мөн сайн дурын ажил болон бусад дэмжлэгээр дамжуулан дайны хүчин чармайлтад чухал үүрэг гүйцэтгэсэн. </p><p>Дайны үеэр эмэгтэйчүүдийн, ялангуяа гэрлэсэн эмэгтэйчүүдийн ажиллах хүчинд гүйцэтгэх үүрэг эрс нэмэгдсэн. Тэдний дийлэнх нь уламжлалт эмэгтэй ажил хийж, зарим нь эрэгтэйчүүдийг сольсон боловч 1945 онд энэ өөрчлөлт түр зуурынх болж, эсрэгээрээ болсон. Дайны дараа эмэгтэйчүүд уламжлалт эрэгтэй мэргэжлээ орхиж, олон эмэгтэйчүүд цалинтай ажлаа орхиж, гэртээ харих болжээ. Хүйсийн үүрэгт эрс өөрчлөлт гараагүй ч дайн 1920-иод оноос хойш ажил мэргэжлийн чиг хандлагыг эрчимжүүлсэн. </p><p>Дэлхийн 2-р дайны дараа Шинэ Зеланд цэцэглэн хөгжсөн боловч нийгмийн зарим асуудал үүсч эхлэв. Маоричууд хөдөөгийн уламжлалт амьдралаас хотын амьдрал руу шилжиж, ажил хайж хот руу нүүж эхэлсэн. Үүний үр дүнд евроцентризмыг шүүмжилж, Маоригийн соёл, Вайтангийн гэрээг хүндэтгэхийг шаардсан Маоричуудын эсэргүүцлийн хөдөлгөөн үүсчээ. 1975 онд Гэрээг зөрчсөн гэх гомдлыг шалгах зорилгоор Вайтанги шүүх байгуулагдаж, 1985 онд түүхэн гомдлыг шүүх эрх мэдэлтэй болгосон. </p><p>Бусад өндөр хөгжилтэй орнуудын нэгэн адил 1970-аад онд нийгмийн хөгжил хурдацтай явагдаж, нийгэм улс төрийн нөхцөл байдал өөрчлөгдсөн. Их Британи Шинэ Зеландтай уламжлалт эдийн засгийн харилцаа нь 1970-аад онд Европын эдийн засгийн нийгэмлэгт элссэний дараа хүндрэлтэй байсан. "Рожерномикс" бол 1980-аад онд Сангийн сайд Рожер Дугласын удирдлаган дор Хөдөлмөрийн засгийн газраас хийсэн эдийн засаг, нийгмийн томоохон өөрчлөлтүүдийн тухай алдартай хэлэлцүүлэг юм. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="21р_зуун"><span id="21.D1.80_.D0.B7.D1.83.D1.83.D0.BD"></span>21р зуун</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=7" title="Хэсгийг засварлах: 21р зуун" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: 21р зуун"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>21-р зуунд Шинэ Зеландад нийгэм, эдийн засгийн хувьд томоохон өөрчлөлт гарсан. Тус улс эдийн засгийн өсөлтийн үеийг туулж, үйлчилгээний салбар нь хөдөө аж ахуйн уламжлалт экспортын зэрэгцээ эдийн засагт томоохон хувь нэмэр оруулдаг салбар болсон. Гэсэн хэдий ч COVID-19 тахал нь эдийн засагт, ялангуяа аялал жуулчлалын салбарт нөлөөлж, тус улсын ДНБ-д ихээхэн хувь нэмэр оруулсан. </p><p>21-р зуунд Шинэ Зеландын улс төрийн байдал ч өөрчлөгдсөн. Хелен Кларк тэргүүтэй Хөдөлмөрийн нам 1999 онд Хөдөлмөрийн тав дахь засгийн газрыг байгуулж, өмнөх засгийн газрын эхлүүлсэн эдийн засгийн шинэчлэлийг үргэлжлүүлэхийн зэрэгцээ нийгмийн бодлогод илүү анхаарал хандуулсан. 2008 онд Жон Кей Үндэсний намыг ялалтад хүргэж, Үндэсний Тав дахь Засгийн газрыг байгуулжээ. Кейсийн засгийн газар 2000-аад оны сүүлээр хямралын үеэр албан тушаалдаа орсон бөгөөд тус улс 2011 оны Кристчерчийн газар хөдлөлтөд ихээхэн нөлөөлсөн. </p><p>Ерөнхий сайд Кларкийн үед гадаад бодлого нь либерал интернационализмыг тусгаж, ардчилал, хүний эрх, зэвсэг хураалтыг чухалчилдаг байв. Шинэ Зеландын гадаад бодлого нь бие даасан хэвээр байсан бөгөөд Афганистан руу цэргээ илгээсэн боловч Иракийн дайнд байлдааны цэргүүдийг оролцуулаагүй. Кейсийн засгийн газар Шинэ Зеландын Батлан хамгаалах хүчний бие бүрэлдэхүүнийг Афганистанд байршуулахаас татан буулгаж, АНУ-тай Веллингтоны тунхаглалд гарын үсэг зурлаа. </p><p>2017 оны аравдугаар сард Жасинда Ардерн Хөдөлмөрийн намын тэргүүлсэн эвслийн засгийн газрыг тэргүүлж, орон сууцны хомсдолын хямралыг шийдвэрлэхэд анхаарлаа хандуулав. 2019 оны 3-р сард Баасан гарагийн мөргөлийн үеэр Крайстчерч хотын хоёр лалын сүм рүү террорист халдлага үйлдэж, 51 хүн амиа алдаж, 40 гаруй хүн шархадсан үед Жасинда Арден "хамгийн хар бараан өдрүүд" гэж Шинэ Зеландад тохиолдсон. Ардерн лалын шашинтныг дэмжих хүчин чармайлтыг удирдаж, хагас автомат винтовыг хориглов. </p><p>Коронавируст халдвар (COVID-19) тахал нь 2020 онд Шинэ Зеландад ихээхэн нөлөөлсөн. Засгийн газар 3-р сард үндэсний хэмжээнд хөл хорио тогтоож, зургадугаар сард бүх хязгаарлалтыг (хилийн хяналтаас бусад) цуцалсан. Засгийн газрын арилгах арга барилыг олон улсад сайшааж байна. 2020 оны бүх нийтийн сонгуулийн үр дүнд Хөдөлмөрийн нам ялалт байгуулсан нь MMP-ийг нэвтрүүлснээс хойшхи нэг намын анхны шууд олонхи болсон юм. 2020 оны сонгуулийн үеэр саналын хуудсанд хоёр санал асуулга явагдсаны нэг нь амралт зугаалгын зориулалттай каннабисыг хууль ёсны болгох тухай, нөгөө нь сайн дурын эвтаназийг хууль ёсны болгох тухай юм. Эхнийх нь арай ядан бүтэлгүйтсэн бол хоёр дахь нь өнгөрөв. </p><p>2023 оны 1-р сард Ерөнхий сайд Жасинда Ардерн огцорч, түүний оронд 2023 оны бүх нийтийн сонгуульд Хөдөлмөрийн намыг удирдана гэж таамаглаж буй Крис Хипкинс томилогдов. 2023 оны 1-р сарын 25-нд Ерөнхий сайд Крис Хипкинс болон түүний Шадар сайд Кармел Сепулони нар тангараг өргөсөн бөгөөд энэ нь Номхон далайн арлын гаралтай анхны хүн юм. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Газарзүй"><span id=".D0.93.D0.B0.D0.B7.D0.B0.D1.80.D0.B7.D2.AF.D0.B9"></span>Газарзүй</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=8" title="Хэсгийг засварлах: Газарзүй" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Газарзүй"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r708265/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:301px;max-width:301px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:145px;max-width:145px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/New_Zealand_23_October_2002.jpg/143px-New_Zealand_23_October_2002.jpg" decoding="async" width="143" height="191" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/New_Zealand_23_October_2002.jpg/215px-New_Zealand_23_October_2002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/New_Zealand_23_October_2002.jpg/286px-New_Zealand_23_October_2002.jpg 2x" data-file-width="4200" data-file-height="5600" /></span></span></div><div class="thumbcaption">Сансраас харахад Шинэ Зеланд</div></div><div class="tsingle" style="width:152px;max-width:152px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="A donkey" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Mt_Cook%2C_NZ.jpg/150px-Mt_Cook%2C_NZ.jpg" decoding="async" width="150" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Mt_Cook%2C_NZ.jpg/225px-Mt_Cook%2C_NZ.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Mt_Cook%2C_NZ.jpg/300px-Mt_Cook%2C_NZ.jpg 2x" data-file-width="4608" data-file-height="3072" /></span></span></div><div class="thumbcaption">Шинэ Зеландын хамгийн өндөр цэг болох Күүк уул</div></div></div></div></div> <p>Шинэ Зеландын газарзүй нь Номхон далайн өмнөд хэсэгт, дэлхийн бөмбөрцгийн усны төвийн ойролцоо оршдогоороо тодорхойлогддог. Тус улс нь Кукийн хоолойгоор тусгаарлагдсан Хойд арал (Те Ика-а-Мауи) ба Өмнөд арал (Те Вайпоунаму) гэсэн хоёр үндсэн арлаас бүрддэг. Хоёр гол арлууд нь нийт 268 мянган хавтгай дөрвөлжин километр газар нутагтай, хамгийн ихдээ 400 километр өргөн, хойд-зүүн хойд тэнхлэгийн дагуу 1600 гаруй километр урттай. </p><p>Шинэ Зеландад 700 гаруй жижиг арлууд байдаг бөгөөд хамгийн том хүн амтай таван арал нь Стюарт арал, Чатам арал, Их барьер арал, Д'Урвилл арал, Вайхеке арал юм. Тус улс нь 15,000 орчим километр эргийн шугамтай бөгөөд эдийн засгийн онцгой бүс нь газар нутгаасаа 15 дахин их газрыг хамардаг дэлхийн хамгийн том бүсүүдийн нэг юм.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Өмнөд арал нь Шинэ Зеландын хамгийн том хуурай газар бөгөөд уртын дагуу Өмнөд Альпийн нуруугаар хуваагддаг. 3000 метрээс дээш өндөртэй 18 оргил байдаг бөгөөд хамгийн өндөр нь 3724 метр өндөртэй Аораки/Күк уул юм. Фиордландын эгц уулс, гүн фиордууд нь Өмнөд арлын баруун өмнөд булангийн өргөн мөстлөгийн мөстлөгийг тэмдэглэдэг. Хойд арал нь бага уулархаг боловч галт уулын шинж чанартай байдаг. Өндөр идэвхтэй Таупо галт уулын бүс нь Хойд арлын хамгийн өндөр уул болох Руапеху уулаар таслагдсан томоохон галт уулын тэгш өндөрлөгийг үүсгэсэн. </p><p>Тус улс нь янз бүрийн газарзүйн байршил, тэр ч байтугай долгионоос дээш гарч ирсэн нь Номхон далай ба Энэтхэг-Австралийн ялтсуудын хоорондох динамик хил хязгаартай холбоотой юм. Шинэ Зеланд бол Австралийн бараг тал хувьтай тэнцэх хэмжээний бичил тив болох Зеландын нэг хэсэг бөгөөд Гондваны супер тивээс салсны дараа аажмаар живсэн. Ойролцоогоор 25 сая жилийн өмнө хавтангийн тектоник хөдөлгөөний шилжилт нь бүс нутгийг хазайлгаж, сүйрүүлж эхэлсэн. Энэ нь одоо Альпийн хагарлын хажуугийн царцдасын шахалтаас үүссэн Өмнөд Альпийн нуруунд хамгийн тод харагдаж байна. Бусад газарт хавтангийн хил нь нэг хавтанг нөгөөгөөр нь доошлуулж, өмнө зүгт Пуйсэгур суваг, Хойд арлаас зүүн тийш Хикуранги суваг, хойд талаараа Кермадец, Тонга суваг шуудууг үүсгэдэг. </p><p>Шинэ Зеланд нь Австралитай хамт Австрали гэж нэрлэгддэг бүс нутгийн нэг хэсэг бөгөөд Полинез хэмээх газар зүй, угсаатны зүйн бүс нутгийн баруун өмнөд хязгаарыг бүрдүүлдэг. Далайн тив нь Австрали тив, Шинэ Зеланд болон долоон тивийн загварт ороогүй Номхон далай дахь янз бүрийн арлын орнуудыг хамарсан илүү өргөн бүс юм. </p><p>Шинэ Зеландын олон янзын ландшафтууд нь Куинстаун хотын ойролцоох хөдөө тосгон, баруун эргийн Хокитика хавцал, Тонгариро уулын маргад эрдэнийн нуурууд, Ганн нуур зэрэг дэлхийн өнцөг булан бүрээс жуулчдыг татдаг. Ерөнхийдөө Шинэ Зеландын газар зүй нь тус улсын уур амьсгал, ан амьтан, соёлыг бүрдүүлдэг чухал хэсэг юм. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Галерей"><span id=".D0.93.D0.B0.D0.BB.D0.B5.D1.80.D0.B5.D0.B9"></span>Галерей</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=9" title="Хэсгийг засварлах: Галерей" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Галерей"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-packed"> <li class="gallerycaption">Шинэ Зеландын ландшафтууд</li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:NZ_Landscape.jpg" class="mw-file-description" title="Шинэ Зеландын Квинстаун хотын ойролцоох хөдөөгийн дүр зураг"><img alt="Шинэ Зеландын Квинстаун хотын ойролцоох хөдөөгийн дүр зураг" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/NZ_Landscape.jpg/270px-NZ_Landscape.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/NZ_Landscape.jpg/405px-NZ_Landscape.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/NZ_Landscape.jpg/540px-NZ_Landscape.jpg 2x" data-file-width="5963" data-file-height="3975" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Шинэ Зеландын Квинстаун хотын ойролцоох хөдөөгийн дүр зураг</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:TWC_Hokitika_Gorge_%E2%80%A2_Stewart_Nimmo_%E2%80%A2_MRD_16.jpg" class="mw-file-description" title="Хокитика хавцлын баруун эрэг, Шинэ Зеланд"><img alt="Хокитика хавцлын баруун эрэг, Шинэ Зеланд" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/TWC_Hokitika_Gorge_%E2%80%A2_Stewart_Nimmo_%E2%80%A2_MRD_16.jpg/270px-TWC_Hokitika_Gorge_%E2%80%A2_Stewart_Nimmo_%E2%80%A2_MRD_16.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/TWC_Hokitika_Gorge_%E2%80%A2_Stewart_Nimmo_%E2%80%A2_MRD_16.jpg/405px-TWC_Hokitika_Gorge_%E2%80%A2_Stewart_Nimmo_%E2%80%A2_MRD_16.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/TWC_Hokitika_Gorge_%E2%80%A2_Stewart_Nimmo_%E2%80%A2_MRD_16.jpg/540px-TWC_Hokitika_Gorge_%E2%80%A2_Stewart_Nimmo_%E2%80%A2_MRD_16.jpg 2x" data-file-width="7581" data-file-height="5057" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Хокитика хавцлын баруун эрэг, Шинэ Зеланд</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 182px"> <div class="thumb" style="width: 180px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Emerald_Lakes,_New_Zealand.jpg" class="mw-file-description" title="Маргад нуурууд, Тонгариро уул"><img alt="Маргад нуурууд, Тонгариро уул" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Emerald_Lakes%2C_New_Zealand.jpg/270px-Emerald_Lakes%2C_New_Zealand.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Emerald_Lakes%2C_New_Zealand.jpg/405px-Emerald_Lakes%2C_New_Zealand.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Emerald_Lakes%2C_New_Zealand.jpg/540px-Emerald_Lakes%2C_New_Zealand.jpg 2x" data-file-width="4272" data-file-height="2848" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Маргад нуурууд, Тонгариро уул</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 181.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 179.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Lake_Gunn.jpg" class="mw-file-description" title="Ганн нуур"><img alt="Ганн нуур" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Lake_Gunn.jpg/269px-Lake_Gunn.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Lake_Gunn.jpg/404px-Lake_Gunn.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Lake_Gunn.jpg/538px-Lake_Gunn.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="669" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ганн нуур</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 181.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 179.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Pencarrow_Head,_Wellington,_New_Zealand_from_Santa_Regina,_24_Feb._2007.jpg" class="mw-file-description" title="Пенкарроу толгой, Веллингтон"><img alt="Пенкарроу толгой, Веллингтон" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Pencarrow_Head%2C_Wellington%2C_New_Zealand_from_Santa_Regina%2C_24_Feb._2007.jpg/269px-Pencarrow_Head%2C_Wellington%2C_New_Zealand_from_Santa_Regina%2C_24_Feb._2007.jpg" decoding="async" width="180" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Pencarrow_Head%2C_Wellington%2C_New_Zealand_from_Santa_Regina%2C_24_Feb._2007.jpg/404px-Pencarrow_Head%2C_Wellington%2C_New_Zealand_from_Santa_Regina%2C_24_Feb._2007.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Pencarrow_Head%2C_Wellington%2C_New_Zealand_from_Santa_Regina%2C_24_Feb._2007.jpg/538px-Pencarrow_Head%2C_Wellington%2C_New_Zealand_from_Santa_Regina%2C_24_Feb._2007.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Пенкарроу толгой, Веллингтон</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Биологийн_олон_янз_байдал"><span id=".D0.91.D0.B8.D0.BE.D0.BB.D0.BE.D0.B3.D0.B8.D0.B9.D0.BD_.D0.BE.D0.BB.D0.BE.D0.BD_.D1.8F.D0.BD.D0.B7_.D0.B1.D0.B0.D0.B9.D0.B4.D0.B0.D0.BB"></span>Биологийн олон янз байдал</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=10" title="Хэсгийг засварлах: Биологийн олон янз байдал" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: Биологийн олон янз байдал"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r708265/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:562px;max-width:562px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:202px;max-width:202px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Keulemans%2C_John_Gerrard%2C_1842-1912_-Apteryx_Mantelli_%28North_Island_kiwi%29_London%2C_1873_%2821094309249%29.jpg/200px-Keulemans%2C_John_Gerrard%2C_1842-1912_-Apteryx_Mantelli_%28North_Island_kiwi%29_London%2C_1873_%2821094309249%29.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Keulemans%2C_John_Gerrard%2C_1842-1912_-Apteryx_Mantelli_%28North_Island_kiwi%29_London%2C_1873_%2821094309249%29.jpg/300px-Keulemans%2C_John_Gerrard%2C_1842-1912_-Apteryx_Mantelli_%28North_Island_kiwi%29_London%2C_1873_%2821094309249%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Keulemans%2C_John_Gerrard%2C_1842-1912_-Apteryx_Mantelli_%28North_Island_kiwi%29_London%2C_1873_%2821094309249%29.jpg/400px-Keulemans%2C_John_Gerrard%2C_1842-1912_-Apteryx_Mantelli_%28North_Island_kiwi%29_London%2C_1873_%2821094309249%29.jpg 2x" data-file-width="3301" data-file-height="2470" /></span></span></div><div class="thumbcaption">Эндемик нисдэггүй киви бол Шинэ Зеландын үндэсний бэлгэ тэмдэг юм.</div></div><div class="tsingle" style="width:152px;max-width:152px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Huia_Buller.jpg/150px-Huia_Buller.jpg" decoding="async" width="150" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Huia_Buller.jpg/225px-Huia_Buller.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Huia_Buller.jpg/300px-Huia_Buller.jpg 2x" data-file-width="735" data-file-height="920" /></span></span></div><div class="thumbcaption">Шинэ з-ийн уугуул устаж үгүй болсон "Хула" шувуу.</div></div><div class="tsingle" style="width:202px;max-width:202px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Giant_Haasts_eagle_attacking_New_Zealand_moa.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Giant_Haasts_eagle_attacking_New_Zealand_moa.jpg/200px-Giant_Haasts_eagle_attacking_New_Zealand_moa.jpg" decoding="async" width="200" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Giant_Haasts_eagle_attacking_New_Zealand_moa.jpg/300px-Giant_Haasts_eagle_attacking_New_Zealand_moa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Giant_Haasts_eagle_attacking_New_Zealand_moa.jpg/400px-Giant_Haasts_eagle_attacking_New_Zealand_moa.jpg 2x" data-file-width="1375" data-file-height="1101" /></a></span></div><div class="thumbcaption">Аварга Хаастын бүргэд Шинэ Зеландын моа руу дайрч байна</div></div></div></div></div> <p>Шинэ Зеландын биологийн олон янз байдал нь 80 сая гаруй жилийн турш үргэлжилсэн газарзүйн тусгаарлагдмал байдлаас шалтгаалан маш гайхалтай бөгөөд өвөрмөц бөгөөд өвөрмөц бөгөөд эндемик амьтад, мөөгөнцөр, ургамлын төрөл зүйлд хувь нэмэр оруулдаг. Шинэ Зеландад ургамал, амьтны эндемик зүйлүүд их байдаг ба уугуул ургамлын 82%, хаг үүсгэгч мөөгөнцөрийн 40% нь эндемик байдаг. Шинэ Зеландын ойд шинээр гарч ирж буй подокарп бүхий өргөн навчит мод, эсвэл сэрүүн уур амьсгалтай бүс нутагт өмнөд шаргал мод зонхилдог. Хүн ирэхээс өмнө нийт газар нутгийн 80 орчим хувь нь ойгоор бүрхэгдсэн байсан ч хүмүүс ирсний дараа ой мод огтолж, Полинезийн суурьшлын дараа ойн нөмрөгийн тал орчим хувь нь түймэрт автсан. Хүн ирснээс хойш тус улсын сээр нуруутан амьтдын бараг тал хувь нь устаж үгүй болсон ч Шинэ Зеландын байгаль хамгаалагчид ховордсон зэрлэг ан амьтдыг сэргээхэд туслах хэд хэдэн аргыг анхлан санаачилсан бөгөөд арлын дархан цаазат газар, хортон шавьжтай тэмцэх, зэрлэг ан амьтдыг нүүлгэн шилжүүлэх, арлууд болон бусад тусгай хамгаалалттай газар нутгийг өсгөн үржүүлэх, экологийн нөхөн сэргээлт хийх гэх мэт.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Шинэ Зеланд нь олон төрлийн ургамлуудтай бөгөөд эртний мөнх ногоон гимносперм модны гэр бүл болох подокарпууд нь хатуу мод, бут сөөг бүхий битүү халхавч үүсгэдэг. Өмнөд шаргал модны ой нь төрөл бүрийн амьдрах орчныг бүрдүүлдэг бөгөөд дөрвөн зүйл нь халхавч дээр давамгайлж, нэг дор байрлах боломжийг олгодог. Шинэ Зеландын үлдсэн ургамлуудын төрлүүд нь өвс, соёолонгийн бэлчээр, өвс, ойн дундах намхан бутлаг газар бөгөөд модлог, 3 м өндөртэй мандарваа цэцэг зонхилдог. </p><p>Шинэ Зеландын уугуул амьтдын төрөл зүйл нь туатара, арьс шир, геккон, мэлхий, аалз, шавж, дун, дун зэрэг хэвлээр явагчидтай олон янз байдаг. Шинэ Зеландын ойд нэгэн цагт шувууд зонхилдог байсан бөгөөд хөхтөн махчин амьтдын хомсдол нь киви, какапо (kākāpō), века, такахэ (takahē) зэрэг шувууд нисдэггүй болоход хүргэсэн. Гэсэн хэдий ч хүмүүс ирж, амьдрах орчны өөрчлөлт, харх, гарам болон бусад хөхтөн амьтдын нутагшуулалт нь моа, Хаастын бүргэд зэрэг том шувууд зэрэг олон төрлийн шувууд устахад хүргэсэн. Далайн хөхтөн амьтад Шинэ Зеландад элбэг байдаг бөгөөд дэлхийн бараг тал хувь нь загас, олон тооны үслэг далайн хав Шинэ Зеландын усанд байдаг. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Уулс,_галт_уул,_мөсөн_голууд"><span id=".D0.A3.D1.83.D0.BB.D1.81.2C_.D0.B3.D0.B0.D0.BB.D1.82_.D1.83.D1.83.D0.BB.2C_.D0.BC.D3.A9.D1.81.D3.A9.D0.BD_.D0.B3.D0.BE.D0.BB.D1.83.D1.83.D0.B4"></span>Уулс, галт уул, мөсөн голууд</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=11" title="Хэсгийг засварлах: Уулс, галт уул, мөсөн голууд" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: Уулс, галт уул, мөсөн голууд"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Шинэ Зеланд нь байгалийн газрууд, ялангуяа уулс, галт уул, мөсөн голуудаараа алдартай. Тус улс нь хоёр үндсэн аралд хуваагддаг бөгөөд өмнөд арал нь хойд хэсгээс хамаагүй илүү уулархаг юм. Өмнөд арлаас доош 500 км (310 миль) үргэлжилдэг Өмнөд Альпийн нуруунд 3000 метр (9,800 фут) өндөр 18 оргил, Франц Жозеф, Фокс зэрэг дэлхийн хамгийн том мөсөн голууд байдаг. </p><p>Өмнөд Альпийг Шинэ Зеландын ландшафтын хамгийн анхаарал татахуйц шинж чанаруудын нэг гэж үздэг. Эдгээр сүрлэг уулс эргэн тойрныхоо тал нутгаас огцом өргөгдөж, Өмнөд арлын үзэмжийг давамгайлдаг. Шинэ Зеландын хамгийн өндөр оргил болох Аораки/Күк уул нь өмнөд Альпийн нуруунд байрладаг бөгөөд 3724 метр (12218 фут) өндөрт оршдог. Нэгэн цагт энэ оргилыг 3764 метр (12349 фут) хэмжиж байсан боловч 1991 оны 12-р сард чулуулаг нурж, дараа нь эвдэрсэний улмаас өндөр буурчээ. Гэсэн хэдий ч энэ нь дэлхийн өнцөг булан бүрээс уулчид, явган аялагчдын анхаарлыг татдаг оргил хэвээр байна. </p><p>Оргилуудаас гадна Өмнөд Альпийн нуруунд туйлын бүс нутгаас гадна хамгийн том мөсөн голууд байдаг. Франц Жозефын мөсөн гол болон Фокс мөсөн гол нь Шинэ Зеландын хамгийн алдартай мөсөн голуудын хоёр юм. Эдгээр асар том мөсөн голууд уулсыг уруудан урсаж, хөдөлж байхдаа гүн хөндийгүүдийг сийлдэг. Жуулчид мөсөн голууд дээр хөтөчтэй явган аялал хийх эсвэл нисдэг тэргээр аялж холоос харах боломжтой. </p><p>Хойд арал руу хойд зүг рүү шилжихэд ландшафт ихээхэн өөрчлөгддөг. Хойд арлын галт уулын өндөрлөг нь арлын төв хэсгийн ихэнх хэсгийг эзэлдэг бөгөөд олон тооны идэвхтэй, унтаа галт уул, лаавын тэгш өндөрлөг, тогоо нууруудын эх орон юм. Шинэ Зеландын хамгийн өндөр гурван галт уул нь энэ өндөрлөг дээр байрладаг: Руапеху уул, Таранаки уул, Нгаурухоэ уул. </p><p>Руапеху галт уул нь Шинэ Зеландын хамгийн том идэвхтэй галт уул бөгөөд 50 орчим жил тутамд хүчтэй дэлбэрдэг түүхтэй. Хамгийн сүүлд 1995-1996 онд дэлбэрэлт болжээ. Таранаки галт уул нь хамгийн сүүлд 1755 онд дэлбэрч байсан унтаа галт уул юм. Энэ нь өвөрмөц тэгш хэмтэй конус хэлбэртэй бөгөөд бүс нутгийн бэлгэдэл болгон ашигладаг. Нгаурухоэ уул нь идэвхтэй галт уул бөгөөд Тонгариро үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнгийн нэг хэсэг юм. Бөгжний эзэн гурамсан киноны "Мөхөл уулан" дүрээрээ алдартай. </p><p>Галт уулын өндөрлөгөөс гадна хойд арлаар дамжин Веллингтоноос Зүүн Кейп хүртэл өөр нэг урт уулс урсдаг. Эдгээр нуруунд явган аялал, гадаа амрах боломжийг олгодог Тараруа, Кайманава нуруунууд багтдаг. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Улс_төр"><span id=".D0.A3.D0.BB.D1.81_.D1.82.D3.A9.D1.80"></span>Улс төр</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=12" title="Хэсгийг засварлах: Улс төр" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: Улс төр"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Засгийн_газар"><span id=".D0.97.D0.B0.D1.81.D0.B3.D0.B8.D0.B9.D0.BD_.D0.B3.D0.B0.D0.B7.D0.B0.D1.80"></span>Засгийн газар</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=13" title="Хэсгийг засварлах: Засгийн газар" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: Засгийн газар"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table align="right"> <tbody><tr> <td><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Elizabeth_II_greets_NASA_GSFC_employees,_May_8,_2007_edit.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Elizabeth_II_greets_NASA_GSFC_employees%2C_May_8%2C_2007_edit.jpg/150px-Elizabeth_II_greets_NASA_GSFC_employees%2C_May_8%2C_2007_edit.jpg" decoding="async" width="150" height="208" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Elizabeth_II_greets_NASA_GSFC_employees%2C_May_8%2C_2007_edit.jpg/225px-Elizabeth_II_greets_NASA_GSFC_employees%2C_May_8%2C_2007_edit.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Elizabeth_II_greets_NASA_GSFC_employees%2C_May_8%2C_2007_edit.jpg/300px-Elizabeth_II_greets_NASA_GSFC_employees%2C_May_8%2C_2007_edit.jpg 2x" data-file-width="1488" data-file-height="2060" /></a><figcaption>Эрхэмсэг дээдэс Шинэ Зеландын Хатан хаан <a href="/wiki/II_%D0%AD%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%82" title="II Элизабет">II Элизабет</a> </figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Anand_Satyanand.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Anand_Satyanand.JPG/150px-Anand_Satyanand.JPG" decoding="async" width="150" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Anand_Satyanand.JPG/225px-Anand_Satyanand.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9d/Anand_Satyanand.JPG 2x" data-file-width="262" data-file-height="440" /></a><figcaption>Шинэ Зеландын Амбан захирагч <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%A1%D0%B0%D1%82%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ананд Сатянанд (ийм хуудас байхгүй)">Ананд Сатянанд</a> </figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Jacinda_Ardern.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Jacinda_Ardern.jpg/150px-Jacinda_Ardern.jpg" decoding="async" width="150" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Jacinda_Ardern.jpg/225px-Jacinda_Ardern.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Jacinda_Ardern.jpg/300px-Jacinda_Ardern.jpg 2x" data-file-width="576" data-file-height="767" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D0%90%D1%80%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Жасинда Ардерн (ийм хуудас байхгүй)">Жасинда Ардерн</a>,<br /><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%95%D1%80%D3%A9%D0%BD%D1%85%D0%B8%D0%B9_%D0%A1%D0%B0%D0%B9%D0%B4_%D0%90%D1%81%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Ерөнхий Сайд Асан (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын Ерөнхий Сайд Асан</a></figcaption></figure> </td></tr></tbody></table> <p>Шинэ Зеланд нь <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%B4%D1%87%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Парламентийн ардчилал (ийм хуудас байхгүй)">парламентийн ардчилалтай</a> <a href="/wiki/%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D1%85%D1%83%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82_%D1%85%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%82_%D0%B7%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%BB" class="mw-redirect" title="Үндсэн хуульт хаант засаглал">үндсэн хуульт хаант засаглалтай</a> улс юм.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Тус улс кодчилсон <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D1%85%D1%83%D1%83%D0%BB%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Үндсэн хууль (ийм хуудас байхгүй)">үндсэн хуульгүй</a> боловч <a href="/w/index.php?title=1986_%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D1%85%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D0%BA%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="1986 оны Шинэ Зеландын Үндсэн хуулийн акт (ийм хуудас байхгүй)">1986 оны Шинэ Зеландын Үндсэн хуулийн акт</a> Шинэ Зеландын үндсэн хуулийн бүтцийн албан ёсны гол мэдэгдэл болдог. <a href="/wiki/II_%D0%AD%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%82" title="II Элизабет">Хатан хаан II Элизабет</a> <a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%82%D1%8D%D1%80%D0%B3%D2%AF%D2%AF%D0%BD" title="Төрийн тэргүүн">төрийн тэргүүн</a> бөгөөд <a href="/w/index.php?title=1974_%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%A5%D0%B0%D0%B0%D0%BD_%D1%86%D0%BE%D0%BB%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D0%BA%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="1974 оны Хаан цолны акт (ийм хуудас байхгүй)">1974 оны Хаан цолны актын</a> дагуу <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D1%85%D0%B0%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Хатан хаан (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын Хатан хаан</a> юм. Хатан хааныг <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%BD_%D0%B7%D0%B0%D1%85%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%B3%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Амбан захирагч (ийм хуудас байхгүй)">Амбан захирагч</a> төлөөлөх ба Хатан хаан Ерөнхий сайдын онцгой эрхтэй зөвлөмжийн үндсэн дээр Амбан захирагчийг томилдог. Одоогийн Амбан захирагч нь <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D0%A1%D0%B0%D1%82%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ананд Сатянанд (ийм хуудас байхгүй)">Ананд Сатянанд</a> юм. </p><p>Амбан захирагч Титмийн онцгой эрхийг эдэлдэг. Тухайлбал сайдуудыг томилох, огцруулах, парламентыг тараах, ховор тохиолдолд нөөц эрх эдэлдэг. Амбан захирагч мөн Шинэ Зеландын Гүйцэтгэх зөвлөлийг даргалдаг. Энэ нь Титмийн бүх сайд нараас бүрдэх албан ёсны хороо юм. Гүйцэтгэх зөвлөлийн гишүүд нь Парламентын гишүүн байх шаардлагатай бөгөөд ихэнх нь мөн Шинэ Зеландын Засгийн газрын бүрэлдхүүнд байдаг. Засгийн газрын танхим нь бодлого гаргагч хамгийн дээд байгууллага бөгөөд Шинэ Зеландын Ерөнхий сайдаар удирдуулдаг. Ерөнхий сайд нь эрх баригч нам буюу эвслийн парламент дахь удирдагч байна. Одоогийн Ерөнхий сайд нь <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%9D%D0%B0%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Үндэсний Нам (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын Үндэсний Намын</a> дарга <a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%BE%D0%BD_%D0%9A%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Жон Ки (ийм хуудас байхгүй)">Жон Ки</a> юм. </p><p>Шинэ Зеландын Парламент нь нэг танхимт парламент бөгөөд Шинэ Зеландын Төлөөлөгчдийн Танхим гэдэг. Парламент нь 120 гишүүнтэй. Парламентийн сонгууль гурван жилд нэг удаа, холимог пропорциональ хэлбэрээр явагддаг. Шинэ Зеландын парламентын 2005 оны сонгуулиар <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D0%BE%D1%80%D0%B8_%D0%9D%D0%B0%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Маори Нам (ийм хуудас байхгүй)">Маори Нам</a> пропорциор авах суудлаасаа олон суудлыг тойргийн санал хураалтаар авсан тул нэг илүү суудлыг тэр намд гаргаж өгсөн. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Beehive_Building_%26_Parliament_House.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Beehive_Building_%26_Parliament_House.JPG/250px-Beehive_Building_%26_Parliament_House.JPG" decoding="async" width="250" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Beehive_Building_%26_Parliament_House.JPG/375px-Beehive_Building_%26_Parliament_House.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Beehive_Building_%26_Parliament_House.JPG/500px-Beehive_Building_%26_Parliament_House.JPG 2x" data-file-width="2288" data-file-height="1712" /></a><figcaption>Шинэ Зеландын засгийн газрын ордон "Бийхайв" ("зөгийний үүр" гэсэн утгатай үг) ба Шинэ Зеландын парламентын байшин, <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Веллингтон">Веллингтон</a> хот.</figcaption></figure> <p>Шинэ Зеландын хамгийн дээд шатны шүүх нь <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%94%D1%8D%D1%8D%D0%B4_%D0%A8%D2%AF%D2%AF%D1%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Дээд Шүүх (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын Дээд Шүүх</a> бөгөөд 2003 оны Дээд Шүүхийн тухай актаар 2004 онд байгуулагджээ. Энэхүү актаар <a href="/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BD" title="Лондон">Лондон</a> дахь Нууц Зөвлөлд давж заалдах боломжийг үгүй болгосон юм. Одоогийн Ерөнхий шүүгч нь Сиан Элиас. Шинэ Зеландын шүүх эрх мэдэлд мөн Шинэ Зеландын Давж заалдах шүүх, Шинэ Зеландын дээд шүүх ордог. Шинэ Зеландын дээд шүүх нь хүнд гэмт хэрэг, иргэний хэргийг анхан шатны түвшинд шийддэг бөгөөд доод шатны шүүхүүдээс ирэх давж заалдсан хэргийг мөн хянан хэлэлцдэг. </p><p>Шинэ Зеланд нь бүх дээд албан тушаалуудыг нь эмэгтэй хүн хашиж байсан дэлхийн цорын ганц улс юм. Тухайлбал: 2005 оны гуравдугаар сараас 2006 оны наймдугаар сар хүртэл <a href="/wiki/II_%D0%AD%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%82" title="II Элизабет">Хатан хаан II Элизабет</a>, Амбан захирагч Хатагтай <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D0%BB%D0%B2%D0%B8%D0%B0_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B9%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Силвиа Картрайт (ийм хуудас байхгүй)">Силвиа Картрайт</a>, Ерөнхий сайд <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D0%9A%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хелен Кларк (ийм хуудас байхгүй)">Хелен Кларк</a>, Шинэ Зеландын Төлөөлөгчдийн Танхимын дарга <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B5%D1%82_%D0%92%D0%B8%D0%BB%D1%81%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Маргарет Вилсон (ийм хуудас байхгүй)">Маргарет Вилсон</a>, Ерөнхий шүүгч Хатагтай <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D0%B0%D0%BD_%D0%AD%D0%BB%D0%B8%D0%B0%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сиан Элиас (ийм хуудас байхгүй)">Сиан Элиас</a> нар Шинэ Зеландын дээд албан тушаалуудыг хашиж байлаа. Энэ үед Шинэ Зеландын хамгийн том хувьцаат компани <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%BE%D0%BC_%D0%9D%D1%8C%D1%8E_%D0%97%D0%B8%D0%B9%D0%BB%D1%8D%D0%BD%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Телеком Нью Зийлэнд (ийм хуудас байхгүй)">Телеком Нью Зийлэндийн</a> Ерөнхий захирал нь мөн л эмэгтэй хүн (Тереза Гэттунг) байлаа. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Гадаад_харилцаа_ба_цэрэг_арми"><span id=".D0.93.D0.B0.D0.B4.D0.B0.D0.B0.D0.B4_.D1.85.D0.B0.D1.80.D0.B8.D0.BB.D1.86.D0.B0.D0.B0_.D0.B1.D0.B0_.D1.86.D1.8D.D1.80.D1.8D.D0.B3_.D0.B0.D1.80.D0.BC.D0.B8"></span>Гадаад харилцаа ба цэрэг арми</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=14" title="Хэсгийг засварлах: Гадаад харилцаа ба цэрэг арми" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Гадаад харилцаа ба цэрэг арми"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><div class="noprint relarticle mainarticle"><i>Гол өгүүлэл: <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%B0%D0%B4_%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BB%D1%86%D0%B0%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын гадаад харилцаа (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын гадаад харилцаа</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%BD_%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%85_%D1%85%D2%AF%D1%87%D0%B8%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Батлан хамгаалах хүчин (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын Батлан хамгаалах хүчин</a>, ба <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%86%D1%8D%D1%80%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%82%D2%AF%D2%AF%D1%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын цэргийн түүх (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын цэргийн түүх</a></i></div></dd></dl> <p>Шинэ Зеланд байгаль орчны хамгаалал, хүний эрх, чөлөөт худалдаа, ялангуяа хөдөө аж ахуйн чөлөөт худалдааны талаар олон улсын тавцанд хүчтэй байр суурьтай билээ. </p><p>Шинэ Зеланд нь <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B7%D0%B8-%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%AD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D0%B6%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ази-Номхон Далайн Эдийн Засгийн Хамтын Ажиллагаа (ийм хуудас байхгүй)">АПЕК</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%97%D2%AF%D2%AF%D0%BD_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%94%D1%8D%D1%8D%D0%B4_%D0%A5%D1%8D%D0%BC%D0%B6%D1%8D%D1%8D%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%A3%D1%83%D0%BB%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Зүүн Азийн Дээд Хэмжээний Уулзалт (ийм хуудас байхгүй)">Зүүн Азийн Дээд Хэмжээний Уулзалт</a>, <a href="/wiki/%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D1%82%D0%BD%D2%AF%D2%AF%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D3%A9%D1%85%D3%A9%D1%80%D0%BB%D3%A9%D0%BB" title="Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл">Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D0%B6%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B0,_%D0%A5%D3%A9%D0%B3%D0%B6%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эдийн Засгийн Хамтын Ажиллагаа, Хөгжлийн Байгууллага (ийм хуудас байхгүй)">Эдийн Засгийн Хамтын Ажиллагаа, Хөгжлийн Байгууллага</a>, <a href="/wiki/%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага">Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын</a> гишүүн орон юм. Шинэ Зеланд чөлөөт худалдааны олон хэлэлцээрт нэгдсэнээс хамгийн чухал нь <a href="/wiki/%D0%91%D2%AF%D0%B3%D0%B4_%D0%9D%D0%B0%D0%B9%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D1%85_%D0%A5%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%B4_%D0%90%D1%80%D0%B4_%D0%A3%D0%BB%D1%81" class="mw-redirect" title="Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улс">Хятад</a>-Шинэ Зеландын Чөлөөт Худалдааны Хэлэлцээр, <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Австрали">Австралитай</a> байгуулсан <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%9E%D0%B9%D1%80_%D0%A5%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BB%D1%86%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D0%A5%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BB%D1%86%D1%8D%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эдийн Засгийн Ойр Харилцааны Хэлэлцээр (ийм хуудас байхгүй)">Эдийн Засгийн Ойр Харилцааны Хэлэлцээр</a> юм. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:HMNZS_Canterbury_20070701.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/HMNZS_Canterbury_20070701.jpg/220px-HMNZS_Canterbury_20070701.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/HMNZS_Canterbury_20070701.jpg/330px-HMNZS_Canterbury_20070701.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/HMNZS_Canterbury_20070701.jpg/440px-HMNZS_Canterbury_20070701.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="853" /></a><figcaption><i>HMNZS Canterbury (L421)</i> нь Шинэ Зеландын Эзэн хааны тэнгисийн цэргийн хүчний олон зориулалттай хөлөг онгоц юм.</figcaption></figure> <p>Шинэ Зеланд байгуулагдсанаасаа хойш эхний зуун жилийн турш гадаад бодлого дээр <a href="/wiki/%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%92%D0%B0%D0%BD%D1%82_%D0%A3%D0%BB%D1%81" class="mw-redirect" title="Нэгдсэн Вант Улс">Нэгдсэн Вант Улсыг</a> дагаж байсан. 1939 оны есдүгээр сарын 3-нд Германд дайн зарлахдаа Ерөнхий сайд Майкл Жозеф Савиж "Түүний явсан зүгт бид явна. Түүний зогссон газарт бид зогсоно" гэж мэдэгдэж байлаа. Дайны дараа <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%A3%D0%BB%D1%81" title="Америкийн Нэгдсэн Улс">Америкийн Нэгдсэн Улс</a> тус улсын соёлд ихэд нөлөө үзүүлж эхэлсэн бөгөөд Шинэ Зеландчуудын үндэсний өвөрмөц царайны мэдрэмж улам тодорсон юм. 1951 онд Шинэ Зеланд Австрали, Америкийн Нэгдсэн Улстай <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%9D%D0%97%D0%AE%D0%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="АНЗЮС (ийм хуудас байхгүй)">АНЗЮС</a>-ын аюулгүй байдлын гэрээ байгуулсан бөгөөд сүүлд <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Солонгосын дайн">Солонгосын</a> болон <a href="/wiki/%D0%92%D1%8C%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Вьетнамын дайн">Вьетнамын</a> дайнуудад Америкийн Нэгдсэн Улсын талд тулалджээ. Харин Нэгдсэн Вант Улс <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%83%D1%8D%D1%86%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%81%D1%83%D0%B2%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D1%8F%D0%BC%D1%80%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Суэцийн сувгийн хямрал (ийм хуудас байхгүй)">Суэцийн сувгийн хямралын</a> дараа Европ дахь эрх ашигтаа илүү анхаарах болж, 1973 онд <a href="/w/index.php?title=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%8B%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D0%B8%D0%B9%D0%B3%D1%8D%D0%BC%D0%BB%D1%8D%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Европын Хамтын Нийгэмлэг (ийм хуудас байхгүй)">Европын Хамтын Нийгэмлэгт</a> элссэний дараа Шинэ Зеланд шинэ зах зээл хөгжүүлэхээс өөр аргагүй байдалд орсон.<sup id="cite_ref-Patman_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-Patman-30"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Шинэ Зеланд өөртэй нь ижил төстэй түүхийн хандлагатай явж ирсэн Австралитай ойр дотно харилцаж ирсэн уламжлалтай. <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9" class="mw-redirect" title="Номхон Далай">Номхон Далайн</a> олон арал, тухайлбал <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%83%D0%BD_%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Баруун Самоа (ийм хуудас байхгүй)">Баруун Самоа</a> Шинэ Зеландын байр суурийг дагадаг. Вьетнамын дайд дургүйцсэн дургүйцэл, Францчууд Солонгын дайчныг живүүлсэн явдал, байгаль орчин, хөдөө аж ахуйн худалдааны асуудлаархи санал зөрөлдөөн, Шинэ Зеландын цөмийн зэвсэггүй бодлого зэргээс болж Шинэ Зеланд дахь Америкийн нөлөө суларсан. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:New_Zealand_House,_Haymarket.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/New_Zealand_House%2C_Haymarket.JPG/170px-New_Zealand_House%2C_Haymarket.JPG" decoding="async" width="170" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/New_Zealand_House%2C_Haymarket.JPG/255px-New_Zealand_House%2C_Haymarket.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/New_Zealand_House%2C_Haymarket.JPG/340px-New_Zealand_House%2C_Haymarket.JPG 2x" data-file-width="1006" data-file-height="1480" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%9B%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BD" title="Лондон">Лондон</a> дахь Шинэ Зеландын Дээд комиссын байр</figcaption></figure> <p>АНЗЮС-ын гэрээ Австрали, Шинэ Зеланд, АНУ-ын хоорондох бүрэн харилцан үйлчлэлтэй гэрээ байсан боловч ийм байхаа больжээ. 1985 оны хоёрдугаар сард Шинэ Зеланд боомтууддаа цөмийн зэвсэгтэй хөлөг онгоцууд нэвтрүүлэхээс татгалзсан. Шинэ Зеланд 1987 онд цөмийн зэвсэггүй бүс болсноор цөмийн зэвсэггүй анхны Өрнөдийн эвслийн улс боллоо.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1986 онд АНУ боомтод нэвтрэх эрхийг сэргээх хүртэл Шинэ Зеландын өмнө гэрээгээр хүлээсэн аюулгүй байдлын үүргээсээ түдгэлзсэнээ мэдэгджээ. 1987 оныд Шинэ Зеландын цөмийн зэвсэггүй бүс, зэвсэг хураах, зэвсгийн хяналтын тухай актаар Шинэ Зеландын нутаг дэвсгэрт цөмийн зэвсэг байрлуулах, Шинэ Зеландын усанд цөмийн зэвсэгтэй буюу цөмийн хөдөлгүүртэй хөлөг онгоц нэвтрүүлэхийг хориглосон. Энэхүү хууль нь Шинэ Зеланд-АНУ-ын хоорондох хэрүүлийн алим болсон бөгөөд АНУ Шинэ Зеландын өмнө хүлээсэн үүргээсээ түдгэлзсээр байгаагийн шалтгаан юм. </p><p>Шинэ Зеландын дотоодод ивинүүдийн хооронд, тэрчлэн Британийн суурьшигчид, ивинүүдийн хооронд янз бүрийн дайн гарч байсан. Шинэ Зеланд <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%83%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D0%BE%D1%91%D1%80%D0%B4%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%80_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бурын хоёрдугаар дайн (ийм хуудас байхгүй)">Бурын дайн</a>, <a href="/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%BD%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D2%AF%D0%B3%D1%8D%D1%8D%D1%80_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Дэлхийн нэгдүгээр дайн">Дэлхийн нэгдүгээр дайн</a>, <a href="/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D0%BE%D1%91%D1%80%D0%B4%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%80_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Дэлхийн хоёрдугаар дайн">Дэлхийн хоёрдугаар дайн</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Солонгосын дайн">Солонгосын дайн</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D0%BD%D1%86%D0%B3%D0%BE%D0%B9_%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Малайн онцгой байдал (ийм хуудас байхгүй)">Малайн онцгой байдалд</a> (Индонезтэй тулалдахад нь цэрэг, сөнөөгч болон бөмбөгдөгч онгоцоор тусалсан), <a href="/wiki/%D0%92%D1%8C%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Вьетнамын дайн">Вьетнамын дайн</a>, <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B1%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Персийн булангийн дайн">Персийн булангийн дайн</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%84%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D0%94%D0%B0%D0%B9%D0%BD_(2001)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Афганистаны Дайн (2001) (ийм хуудас байхгүй)">Афганистаны Дайнд</a> оролцсон. Түүнчлэн <a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%B9%D0%BD" title="Иракийн дайн">Иракийн дайны</a> явцад нэг жилийн турш Иракийн дэд бүтцийг сэргээхэд туслуулахаар армийн инженерийн анги илгээсэн. 2008 онд Шинэ Зеландын хүчин <a href="/wiki/%D0%90%D1%84%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Афганистан">Афганистанд</a> идэвхитэй ажиллагаа явуулсаар байгаа билээ. </p><p><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%BD_%D1%85%D0%B0%D0%BC%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%85_%D1%85%D2%AF%D1%87%D0%B8%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Батлан хамгаалах хүчин (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын Батлан хамгаалах хүчин</a> гурван салбартай. Тухайлбал: <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%BC%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Арми (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын Арми</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%AD%D0%B7%D1%8D%D0%BD_%D1%85%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D1%82%D1%8D%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D1%81%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%86%D1%8D%D1%80%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D2%AF%D1%87%D0%B8%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Эзэн хааны тэнгисийн цэргийн хүчин (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын Эзэн хааны тэнгисийн цэргийн хүчин</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%AD%D0%B7%D1%8D%D0%BD_%D1%85%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D1%86%D1%8D%D1%80%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D2%AF%D1%87%D0%B8%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын Эзэн хааны агаарын цэргийн хүчин (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын Эзэн хааны агаарын цэргийн хүчнээс</a> бүрдэнэ. Шинэ Зеланд өөрийн үндэсний батлан хамгаалах хүчнээ цомхон байлгах бодлоготой бөгөөд 2001 онд агаарын байлдааны хүчин чадлаа татан буулгасан юм. Шинэ Зеланд сүүлийн жилүүдэд бүс нутгийн болон дэлхий дахины шинжтэй энхийг сахиулах үйл ажиллагаанд оролцсоор ирсэн. Тухайлбал: <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BF%D1%80" title="Кипр">Кипр</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Сомали">Сомали</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%B8_%D0%B1%D0%B0_%D0%A5%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD" title="Босни ба Херцеговин">Босни ба Херцеговин</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D0%BE%D0%B9%D0%B3" title="Синайн хойг">Синай</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB" title="Ангол">Ангол</a>, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%BE%D0%B6" title="Камбож">Камбож</a>, <a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран">Иран</a>/<a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BA" title="Ирак">Иракийн</a> хил, <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%83%D0%B3%D1%8D%D0%BD%D0%B2%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D1%8C_%D0%BC%D1%83%D0%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бугэнвилль муж (ийм хуудас байхгүй)">Бугэнвилль</a>, <a href="/wiki/%D0%97%D2%AF%D2%AF%D0%BD_%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D1%80" title="Зүүн Тимор">Зүүн Тимор</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Соломон Арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Соломон Арлуудад</a> энхийг сахиулах үйл ажиллагаанд оролцсон.<sup id="cite_ref-Deployments_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-Deployments-34"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Хүн_ам_зүй"><span id=".D0.A5.D2.AF.D0.BD_.D0.B0.D0.BC_.D0.B7.D2.AF.D0.B9"></span>Хүн ам зүй</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=15" title="Хэсгийг засварлах: Хүн ам зүй" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Хүн ам зүй"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:New_Zealand_Population_Density,_2000_(6172445050).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/New_Zealand_Population_Density%2C_2000_%286172445050%29.jpg/210px-New_Zealand_Population_Density%2C_2000_%286172445050%29.jpg" decoding="async" width="210" height="286" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/New_Zealand_Population_Density%2C_2000_%286172445050%29.jpg/315px-New_Zealand_Population_Density%2C_2000_%286172445050%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/New_Zealand_Population_Density%2C_2000_%286172445050%29.jpg/420px-New_Zealand_Population_Density%2C_2000_%286172445050%29.jpg 2x" data-file-width="2324" data-file-height="3161" /></a><figcaption>Шинэ Зеландын хүн амын нягтрал </figcaption></figure> <p>2018 оны Шинэ Зеландын хүн амын тооллогоор тус улсын оршин суугчдын тоо 4,699,755 байсан нь 2013 оны тооллогын тооноос 10.8%-иар өссөн байна. 2023 оны 2-р сарын байдлаар Шинэ Зеландын тооцоолсон хүн ам 5,141,320 бөгөөд 2020 оны 6-р сарыг дуустал сүүлийн долоон жилийн хугацаанд жил бүр 1.9%-иар өсч байна. 2019 оны 9-р сар гэхэд хүн ам 5 сая давсан байна. 2018 оны хүн амын тооллогын мэдээлэлд үндэслэн Шинэ Зеландын статистик.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Шинэ Зеландын хүн амын дийлэнх нь Хойд аралд төвлөрч, оршин суугчдын 76.5% орчим, үлдсэн 23.4% нь Өмнөд аралд 2022 оны 6-р сарын байдлаар оршин суудаг. 20-р зууны туршид хүн ам нь Хойд арал руу шилжсэн. хойд зүгт, хүн амын дундаж төв нь Манаватү-Вангануй дахь Левин орчмоос Вайкатогийн Кавиагийн ойролцоо нүүж, 280 км зайтай.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Шинэ Зеланд нь гол төлөв хот суурин газар бөгөөд хүн амын 83.6% нь хотод, 50.4% нь 100,000 гаруй хүн амтай хотод амьдардаг. Окленд бол 1.4 сая гаруй хүн амтай хамгийн том хот юм. Шинэ Зеландын хотууд олон улсын амьдрах чадварын зэрэглэлд ерөнхийдөө өндөр байр суурь эзэлдэг бөгөөд 2016 онд Мерсерийн Амьдрах чанарын судалгаагаар Окленд дэлхийн гурав дахь, амьдрахад таатай хотоор Веллингтон арван хоёрдугаарт орсон байна. </p><p>2018 оны хүн амын тооллогоор Шинэ Зеландын хүн амын дундаж наслалт 37.4 жил байсан бөгөөд 2017-2019 онд эрэгтэйчүүдийн дундаж наслалт 80.0, эмэгтэйчүүдийнх 83.5 нас байжээ. Тус улсад 2020 онд нийт төрөлтийн түвшин 1.6 болж, нөхөн үржихүйн төрөлт ажиглагдаж байгаа ч энэ үзүүлэлт Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллагын дунджаас дээгүүр хэвээр байна. 2050 он гэхэд дундаж нас 43 болж, 60-аас дээш насны хүмүүсийн эзлэх хувь 18 хувиас 29 хувь болж өсөх төлөвтэй байна. 2016 онд Шинэ Зеландад хорт хавдар 30.3%-иар нас баралтын тэргүүлэх шалтгаан болсон бол зүрхний ишемийн өвчин (14.9%), тархины судасны өвчин (7.4%) удаалсан байна. 2016 оны байдлаар хувийн хэвшлийн зардлыг оруулаад эрүүл мэндийн салбарын нийт зардал улсын дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 9.2 хувийг эзэлж байна.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Үндэстний_бүлгүүд_ба_цагаачлал"><span id=".D2.AE.D0.BD.D0.B4.D1.8D.D1.81.D1.82.D0.BD.D0.B8.D0.B9_.D0.B1.D2.AF.D0.BB.D0.B3.D2.AF.D2.AF.D0.B4_.D0.B1.D0.B0_.D1.86.D0.B0.D0.B3.D0.B0.D0.B0.D1.87.D0.BB.D0.B0.D0.BB"></span>Үндэстний бүлгүүд ба цагаачлал</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=16" title="Хэсгийг засварлах: Үндэстний бүлгүүд ба цагаачлал" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: Үндэстний бүлгүүд ба цагаачлал"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Europeans_in_New_Zealand_in_2018_mapped.png" class="mw-file-description"><img alt="Europeans_in_New_Zealand_in_2018_mapped" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Europeans_in_New_Zealand_in_2018_mapped.png/250px-Europeans_in_New_Zealand_in_2018_mapped.png" decoding="async" width="250" height="315" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Europeans_in_New_Zealand_in_2018_mapped.png/375px-Europeans_in_New_Zealand_in_2018_mapped.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Europeans_in_New_Zealand_in_2018_mapped.png/500px-Europeans_in_New_Zealand_in_2018_mapped.png 2x" data-file-width="713" data-file-height="899" /></a><figcaption>Шинэ Зеландын Европын хүн амын зураглал</figcaption></figure> <p>2018 оны тооллогоор Шинэ Зеландын оршин суугчдын дийлэнх нь Европчууд гэж тодорхойлсон бөгөөд нийт хүн амын 71.8% нь энэ ангилалд багтдаг. Үүний зэрэгцээ 16.5% нь Маори, 15.3% нь Ази, 9.0% нь Номхон далайн ард түмэн гэж тодорхойлсон байна. Номхон далайн ард түмний дийлэнх нь буюу ойролцоогоор гуравны хоёр нь Окленд мужид амьдардаг. Шинэ Зеланд сүүлийн хэдэн арван жилд улам олон янз, олон үндэстний соёлтой болж, 1961 оны хүн амын 92% нь Европ, 7% нь Маоричууд байсан гэж мэдээлсэн 1961 оны хүн амын тооноос мэдэгдэхүйц өөрчлөлт гарсан байна. </p><p>Шинэ Зеландын иргэний чөтгөрийн нэр нь "Шинэ Зеланд хүн" боловч "Киви" гэсэн албан бус нэр томъёог орон нутагт болон олон улсад өргөн хэрэглэдэг. Маори хэлээр "Пакеха" гэдэг үг нь Европ гаралтай хүмүүст зориулагдсан боловч энэ нэр томъёо нь Полинезийн бус Шинэ Зеландчуудад улам бүр хэрэглэгддэг болсон. </p><p>Шинэ Зеландад хамгийн түрүүнд маоричууд, дараа нь Европын эхэн үеийн оршин суугчид иржээ. Колоничлолын дараа "Цагаан Австрали"-ын бодлоготой төстэй хязгаарлагдмал бодлогын улмаас цагаачид голчлон Их Британи, Ирланд, Австралиас ирсэн. Түүнчлэн Нидерланд, Герман, Итали болон Европын бусад орноос их хэмжээний цагаачид, Австрали, Хойд Америк, Өмнөд Америк, Өмнөд Африкаар дамжсан шууд бус цагаачид байсан. 1970-1980-аад онд цагаачлалын бодлогыг зөөлрүүлсэн нь Азиас цагаачдын урсгал нэмэгдэхэд хүргэсэн. 2009-2010 онд Шинэ Зеландын Цагаачлалын алба жил бүр 45,000-50,000 байнгын оршин суух зөвшөөрөл авах зорилт тавьсан. 2018 оны тооллогоор хүн амын 27.4% нь Шинэ Зеландад төрөөгүй байсан нь 2013 оны тооллогоор 25.2% -иас өссөн байна. Хилийн чанадад төрсөн Шинэ Зеландчуудын дийлэнх нь буюу ойролцоогоор 52.4% нь Окленд мужид амьдардаг. Их Британи Шинэ Зеланд руу цагаачдын хамгийн том эх үүсвэр хэвээр байгаа бол Хятад, Энэтхэг, Австрали, Өмнөд Африк, Фижи, Самоа удааллаа. 1990-ээд оны сүүлээр төлбөртэй гадаад оюутнуудын тоо мэдэгдэхүйц нэмэгдэж, 2002 онд 20,000 гаруй хүн улсын дээд сургуульд элсэн орсон байна. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Шашин"><span id=".D0.A8.D0.B0.D1.88.D0.B8.D0.BD"></span>Шашин</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=17" title="Хэсгийг засварлах: Шашин" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: Шашин"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Christchurch_Mosque,_New_Zealand.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Christchurch_Mosque%2C_New_Zealand.jpg/310px-Christchurch_Mosque%2C_New_Zealand.jpg" decoding="async" width="310" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Christchurch_Mosque%2C_New_Zealand.jpg/465px-Christchurch_Mosque%2C_New_Zealand.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Christchurch_Mosque%2C_New_Zealand.jpg/620px-Christchurch_Mosque%2C_New_Zealand.jpg 2x" data-file-width="4013" data-file-height="3247" /></a><figcaption>Шинэ Зеландын Кристчерч дахь Аль Нур сүм</figcaption></figure> <p>Шашин нь Шинэ Зеландчуудын соёлын онцлогт жижиг үүрэг гүйцэтгэдэг тус улс дэлхийн хамгийн шашингүй нийгмүүдийн нэг гэдгээрээ алдартай. Христийн шашин бол Шинэ Зеландад зонхилох шашин бөгөөд 2018 оны хүн амын тооллогоор судалгаанд оролцогчдын 44.7% нь нэг буюу хэд хэдэн шашинтай гэж тодорхойлсон байна. Эдгээрийн 37.0% нь Христэд итгэгчид гэж тодорхойлсон бөгөөд гол урсгал нь Англиканизм, Ромын Католик шашин, Пресвитерианизм юм. </p><p>Гэсэн хэдий ч хүн амын нэлээд хэсэг нь шашин шүтдэггүй гэж үздэг бөгөөд 48.5% нь шашин шүтлэггүй гэж үздэг. Шашнаас ангид үзэл рүү чиглэсэн энэхүү чиг хандлага нь сүүлийн хэдэн арван жилд цагаачлал, хүн ам зүйн өөрчлөлтийн улмаас Шинэ Зеландад төлөөлөл ихэссэн Хиндуизм, Ислам, Буддизм, Сикхизм зэрэг цөөнхийн шашны өсөлтөөр илэрч байна. Окленд муж нь тус улсын хамгийн олон шашны олон янз байдалтай гэдгээрээ алдартай.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Шашин </th> <th>Хүн амын эзлэх хувь </th></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Ukrainian_Language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ukrainian Language (ийм хуудас байхгүй)">атеизм</a> </td> <td>48.6% </td></tr> <tr> <td>Христийн шашин </td> <td>37.3% </td></tr> <tr> <td>Хинду шашин </td> <td>2.7% </td></tr> <tr> <td>Ислам </td> <td>1.3% </td></tr> <tr> <td>Буддизм </td> <td>1.1% </td></tr> <tr> <td>Сикхизм </td> <td>0.9% </td></tr> <tr> <td>Иудаизм </td> <td>0.1% </td></tr> <tr> <td>Бусад </td> <td>1.3% </td></tr> <tr> <td>Зарлагдаагүй </td> <td>6.7% </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Боловсрол"><span id=".D0.91.D0.BE.D0.BB.D0.BE.D0.B2.D1.81.D1.80.D0.BE.D0.BB"></span>Боловсрол</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=18" title="Хэсгийг засварлах: Боловсрол" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: Боловсрол"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Шинэ Зеланд нь боловсролд ихээхэн ач холбогдол өгдөг бөгөөд 6-16 насны хүүхдүүдэд бага, дунд сургуульд заавал хамрагдах ёстой. Хүүхдүүдийн дийлэнх нь 5 настайгаасаа сургуульд сурч эхэлдэг бөгөөд Шинэ Зеландын иргэд болон байнгын ажиллагаатай улсын (улсын) сургуулиуд үнэ төлбөргүй байдаг. оршин суугчид 5 наснаас хойш 19 насны төрсөн өдрөөс хойш хуанлийн жил дуустал. Насанд хүрэгчдийн бичиг үсэгт тайлагдсан байдал 99% байдаг бөгөөд 15-29 насны хүн амын талаас илүү хувь нь дээд боловсрол эзэмшдэг. </p><p>Тус улс нь их дээд сургууль, боловсролын коллеж, политехник, тусгай коллеж, вананга зэрэг төрийн өмчийн олон төрлийн дээд боловсролын байгууллагуудыг санал болгодог бөгөөд хувийн сургалтын байгууллагуудыг санал болгодог. Албан ёсны мэргэшлийн хувьд насанд хүрсэн хүн амын 14.2% нь бакалавр ба түүнээс дээш зэрэгтэй, 30.4% нь ямар нэг хэлбэрийн дунд, 22.4% нь албан ёсны мэргэжилгүй байна. </p><p>Шинэ Зеландын боловсролын тогтолцоог дэлхийн хэмжээнд өндрөөр үнэлдэг бөгөөд ЭЗХАХБ-ын Олон улсын оюутны үнэлгээний хөтөлбөр нь дэлхийн долоо дахь шилдэгт тооцогддог. Шинэ Зеландын оюутнууд унших, математик, шинжлэх ухааны чиглэлээр маш сайн сурдаг. </p><p>Шинэ Зеландад боловсрол нь тус улсын нийгэм, эдийн засгийн хөгжлийн чухал хэсэг гэж үздэг. Шинэ Зеландын боловсролын тогтолцоо нь бага насны боловсрол, бага, дунд боловсрол, дээд боловсрол гэсэн гурван үндсэн үе шатанд хуваагддаг. </p><p>Шинэ Зеландад 3-5 насны хүүхдүүдэд бага насны боловсрол олгох боломжтой. Энэхүү боловсролыг ихэвчлэн тусгай зөвшөөрөлтэй бага насны хүүхдийн төвүүд олгодог бөгөөд хүүхдийн нийгэм, сэтгэл хөдлөл, бие бялдар, оюуны хөгжлийг дэмжих зорилготой юм. Олон төвүүд төрийн санхүүжилттэй байдаг ч зарим нь хувийн өмчид байдаг. </p><p>Шинэ Зеландад зургаагаас арван зургаа хүртэлх насны хүүхдүүдэд бага, дунд боловсрол заавал байх ёстой. Бага, дунд боловсролын тогтолцоо нь бага сургууль, дунд сургууль гэж хуваагддаг бөгөөд сурагчид эхний найман жилдээ бага сургуульд, сүүлийн 4-6 жил дунд сургуульд суралцдаг. Шинэ Зеландын бага, дунд сургуулиудын сургалтын хөтөлбөр нь англи хэл, математик, шинжлэх ухаан, нийгмийн ухаан, урлаг, биеийн тамир зэрэг хичээлүүдийг хамарсан өргөн хүрээний боловсрол олгох зорилготой юм. </p><p>Шинэ Зеландын дээд боловсролд мэргэжлийн боловсрол, сургалт (МБС), их дээд сургууль, коллеж орно. МСҮТ нь оюутнуудад ажиллах хүчинд ороход нь туслах практик ур чадвар, мэдлэг олгох зорилготой бөгөөд их, дээд сургууль, коллежууд олон төрлийн эрдэм шинжилгээний болон мэргэжлийн хөтөлбөрүүдийг санал болгодог. Шинэ Зеландад Окландын их сургууль, Отагогийн их сургууль, Веллингтоны Виктория их сургууль зэрэг найман их сургууль байдаг. Шинэ Зеландын их, дээд сургуулиуд өндөр үнэлгээтэй бөгөөд олон улсын харьцуулалтад тогтмол сайн байр суурь эзэлдэг. Жишээлбэл, Окландын их сургууль нь дэлхийн шилдэг 100 их сургуулийн жагсаалтад тогтмол ордог бөгөөд Веллингтоны Виктория их сургууль, Отагогийн их сургууль зэрэг бусад сургуулиуд ч нэр хүндтэй байдаг. Их дээд сургуулиудаас гадна мэргэжлийн боловсрол, сургалтын хөтөлбөрүүдийг санал болгодог олон тооны политехник, технологийн институтууд байдаг.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Шинэ Зеландын боловсролын систем нь оюутан төвтэй суралцахад ихээхэн анхаарал хандуулдгаараа алдартай бөгөөд оюутнууд өөрсдийн боловсролд идэвхтэй оролцохыг дэмждэг. Боловсролын систем нь инноваци, бүтээлч байдал, шүүмжлэлтэй сэтгэлгээ, асуудлыг шийдвэрлэх чадварыг хөгжүүлэхэд ихээхэн ач холбогдол өгдөг. </p><p>Санхүүжилтийн хувьд Засгийн газраас Шинэ Зеландын боловсролд ихээхэн хэмжээний санхүүгийн дэмжлэг үзүүлдэг. Энэхүү дэмжлэгт сургууль, их дээд сургуулиудын санхүүжилт, оюутнуудад зориулсан тэтгэлэг, зээл зэрэг багтана. Мөн бүх оюутнуудыг гарал үүслээс үл хамааран чанартай боловсрол эзэмшүүлэхэд туслах хэд хэдэн хөтөлбөр, санаачилга бий. </p><p>Засгийн газраас боловсролын салбарт ихээхэн хэмжээний санхүүгийн дэмжлэг үзүүлдэг бөгөөд бүх оюутнуудыг чанартай боловсрол эзэмшүүлэхэд туслах хэд хэдэн хөтөлбөр, санаачилгууд хэрэгжиж байна. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Соёл"><span id=".D0.A1.D0.BE.D1.91.D0.BB"></span>Соёл</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=19" title="Хэсгийг засварлах: Соёл" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: Соёл"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Шинэ Зеландын соёл нь Америк, Ази болон Европын бусад соёлын сүүлийн үеийн нөлөөг агуулсан Маори болон Европын уламжлалуудын өвөрмөц холимог юм. Маори соёл нь Шинэ Зеландын түүхэнд гүн гүнзгий шингэсэн бөгөөд Маоричууд өөрсдийн соёлыг илүү өргөн хүрээтэй, илүү олон янзын хүрээлэн буй орчны шинэ сорилтод тохируулан өөрчилжээ. Нийгмийн зохион байгуулалт нь голчлон хамтын нийгэмлэг бөгөөд гэр бүл, дэд овог, овог аймгуудыг удирдагч удирддаг. Их Британи, Ирландын цагаачид Шинэ Зеландад өөрсдийн соёл, шашны талыг авчирч, Маоригийн соёлд нөлөөлсөн. Гэсэн хэдий ч Маоричууд овгийн бүлгүүдэд үнэнч байх нь тэдний хувийн шинж чанарын чухал хэсэг гэж үздэг хэвээр байна. Шинэ Зеландын урлаг, уран зохиол, хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлд хөдөөгийн зураглал, сэдэв онцлох байсаар байгаа хэдий ч сүүлийн үед хотжилт нь хотын соёлыг давамгайлахад хүргэсэн. Энэ соёл нь хатуу ширүүн, ажилсаг асуудлыг шийддэг, даруу төлөв байдлыг шаарддаг, өндөр амжилт гаргасан хүмүүсийг шүүмжилдэг "өндөр намууны синдром" гэдгээрээ алдартай. Жил бүр болдог Пасифика наадам нь Шинэ Зеландад байдаг олон янзын соёлыг тусгасан дэлхийн хамгийн том Полинезийн наадам юм. Шинэ Зеландчууд өөрсдийгөө 'киви'. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Уран_зохиол"><span id=".D0.A3.D1.80.D0.B0.D0.BD_.D0.B7.D0.BE.D1.85.D0.B8.D0.BE.D0.BB"></span>Уран зохиол</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=20" title="Хэсгийг засварлах: Уран зохиол" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=20" title="Edit section's source code: Уран зохиол"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r708265/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:301px;max-width:301px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:145px;max-width:145px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Katherine_Mansfield_%28no_signature%29.jpg/143px-Katherine_Mansfield_%28no_signature%29.jpg" decoding="async" width="143" height="229" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Katherine_Mansfield_%28no_signature%29.jpg/215px-Katherine_Mansfield_%28no_signature%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Katherine_Mansfield_%28no_signature%29.jpg/286px-Katherine_Mansfield_%28no_signature%29.jpg 2x" data-file-width="550" data-file-height="880" /></span></span></div><div class="thumbcaption">Кэтрин Мэнсфилд, Шинэ Зеландын алдартай зохиолч.</div></div><div class="tsingle" style="width:152px;max-width:152px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Bul01BirdP020.jpg/150px-Bul01BirdP020.jpg" decoding="async" width="150" height="197" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Bul01BirdP020.jpg/225px-Bul01BirdP020.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Bul01BirdP020.jpg/300px-Bul01BirdP020.jpg 2x" data-file-width="1045" data-file-height="1370" /></span></span></div><div class="thumbcaption">Уолтер Буллерын "Шинэ Зеландын шувуудын түүх" номон дахь Жон Жеррард Кеулемансын бичсэн гахайн мах (зүүн талд) болон устаж үгүй болсон инээж буй шар шувууны (баруун талд) зургууд. 2 дахь хэвлэл. 1888 онд хэвлэгдсэн.</div></div></div></div></div> <p>Шинэ Зеландын уран зохиол бол аман болон бичгийн уламжлалыг багтаасан олон төрлийн бүтээл юм. Үүнийг Шинэ Зеландын ард түмэн бүтээдэг бөгөөд ихэвчлэн Шинэ Зеландын сэдэв, хүмүүс, газар нутаг, түүнчлэн Маоригийн соёл, хэлийг харуулдаг. Шинэ Зеландын өвөрмөц уран зохиолын хөгжил нь зохиолчид ландшафт, тусгаарлалт, шинээр гарч ирж буй Шинэ Зеландын үндэсний өвөрмөц байдлын сэдвүүдийг судалж эхэлсэн 20-р зуун хүртэл эхлээгүй. </p><p>Маоригийн аман уламжлал Шинэ Зеландын уран зохиолд хүчтэй байр суурь эзэлдэг бөгөөд тэдний олон түүх, шүлэг нь бичгийн хэлбэрт шилжсэн байдаг. Европын эртний оршин суугчид Шинэ Зеландад аялж, судалж байсан туршлагаасаа мөн бичжээ. Гэсэн хэдий ч 1950-иад он хүртэл орон нутгийн хэвлэлийн газрууд нэмэгдэж, Шинэ Зеландын уран зохиол илүү өргөн тархсан. </p><p>1930-аад оны үед уран зохиол сэтгүүл зүйн үйл ажиллагаанаас илүү эрдэм шинжилгээний ажилд шилжиж, зохиолчид Шинэ Зеланд дахь туршлагадаа илүү их анхаарал хандуулж байв. Шинэ Зеландын зохиолчид дэлхийн дайнд оролцсон нь тэдэнд Шинэ Зеландын соёлыг шинэ өнцгөөс харах боломжийг олгож, дайны дараах их дээд сургуулиудыг өргөжүүлснээр орон нутгийн уран зохиол цэцэглэн хөгжсөн. </p><p>Тэр цагаас хойш Шинэ Зеландын уран зохиол нь шинэ Зеландын орчин үеийн соёлын томоохон хэсэг болон хөгжиж, уншигчдын тоо нэмэгдэж, уран зохиолын шагнал, нөхөрлөлөөр дамжуулан зохиолчдод санхүүгийн дэмжлэг үзүүлж, сурталчлах, уран зохиолын сэтгүүл, сэтгүүлийг хөгжүүлэх замаар хөгжсөн. Шинэ Зеландын олон зохиолчид олон жилийн туршид Катерин Мэнсфилд, Фрэнк Саргесон, Жанет Фрейм, Патрисия Грейс, Вити Ихимаера, Морис Ги, Кери Хулме, Элеанор Кэттон, Жеймс К.Бакстер, Флер Адкок, Селина Туситала Марш зэрэг орон нутгийн болон олон улсын нэр хүндтэй болсон. , Hone Tuwhare, Margaret Mahy, Joy Cowley, Майкл Кинг, Жудит Бинни, Рожер Холл нар. </p><p>20-р зууны сүүлийн хагаст Маори зохиолчид илүү алдартай болж, маори хэл, соёл нь Шинэ Зеландын уран зохиолын чухал хэсэг болжээ. Маори хэлийг ашиглаж, Маори соёлыг уран зохиолд шингээж авсан нь Шинэ Зеландын уран зохиолын өвөрмөц дуу хоолойг хөгжүүлэхэд хувь нэмэр оруулсан. </p><p>Сүүлийн жилүүдэд Шинэ Зеландын уран зохиолыг дотоод болон гадаадад сонирхох сонирхол нэмэгдэж байна. Үүнд Шинэ Зеландын уран зохиолыг дотоод болон олон улсад сурталчлах Шинэ Зеландын Номын Зөвлөл, дэлхийн өнцөг булан бүрээс зохиолч, уншигчдыг татдаг Окландын зохиолчдын наадам зэрэг санаачилгууд тус дөхөм болсон. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Урлаг"><span id=".D0.A3.D1.80.D0.BB.D0.B0.D0.B3"></span>Урлаг</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=21" title="Хэсгийг засварлах: Урлаг" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=21" title="Edit section's source code: Урлаг"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r708265/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:358px;max-width:358px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:177px;max-width:177px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/New_Zealand_apples%2C_the_Empire%27s_star_turn.jpg/175px-New_Zealand_apples%2C_the_Empire%27s_star_turn.jpg" decoding="async" width="175" height="256" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/New_Zealand_apples%2C_the_Empire%27s_star_turn.jpg/263px-New_Zealand_apples%2C_the_Empire%27s_star_turn.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/New_Zealand_apples%2C_the_Empire%27s_star_turn.jpg/350px-New_Zealand_apples%2C_the_Empire%27s_star_turn.jpg 2x" data-file-width="664" data-file-height="972" /></span></span></div><div class="thumbcaption">1930-аад оны Шинэ Зеландын сурталчилгаа</div></div><div class="tsingle" style="width:177px;max-width:177px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Hinepare.jpg/175px-Hinepare.jpg" decoding="async" width="175" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Hinepare.jpg/263px-Hinepare.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Hinepare.jpg/350px-Hinepare.jpg 2x" data-file-width="545" data-file-height="700" /></span></span></div><div class="thumbcaption">Маори эмэгтэйн хөрөг</div></div></div></div></div> <p>Шинэ Зеландын урлаг нь Маори болон Европын нөлөөгөөр тус улсын соёлын түүх, хүрээлэн буй орчныг илэрхийлдэг. Маоригийн соёл дахин сэргэсний үр дүнд сийлбэр, нэхэх зэрэг Маоригийн уламжлалт гар урлал улам өргөн дэлгэрч, Маори зураачдын тоо, нөлөө улам бүр нэмэгдсээр байна. Байгалийн үзэмжтэй, нарийвчилсан толгойтой эсвэл бүдүүлэг толгойтой хүний дүрс бүхий маори сийлбэрүүд нь спираль, нуруу, ховил, загасны хайрсаас бүрдсэн гадаргуугийн хээ нь Маоригийн урлагийн хамгийн алдартай хэлбэрүүдийн нэг юм. </p><p>Маори архитектур нь Маори урлагийн чухал хэсэг бөгөөд бэлгэдлийн сийлбэр, чимэглэлээр чимэглэсэн сийлсэн хурлын байшин (wharenui) нь Маоригийн хамгийн алдартай архитектур юм. Эдгээр барилгууд нь анхандаа байнга шинэчлэгдэж, өөрчлөгдөж, янз бүрийн хүсэл сонирхол, хэрэгцээнд дасан зохицох зориулалттай байв. </p><p>Өнгөт тортогыг бохьтой хольж, ясны цүүцээр зүссэн маори уран зураг, шивээс нь бас чухал юм. Барилга, сэлүүрт завь, сэнотафын цагаан модыг улаан, хар будгаар чимэглэж, агуйн хананд шувууд, хэвлээр явагчид болон бусад загваруудыг зурсан байв. </p><p>Европт ирснээс хойш Шинэ Зеландын урлаг, гар урлалд Маоригийн ландшафт, хөрөг зураг давамгайлж байна. Европын зураачид ихэвчлэн Маориг соёл иргэншлийн бохирдолгүй хамгийн тохиромжтой уралдаан гэж дүрсэлсэн байдаг. Шинэ Зеландыг тусгаарласан нь Европын урлагийн чиг хандлагын нөлөөллийг хойшлуулж, нутгийн уран бүтээлчдэд бүс нутгийн үзлийн өвөрмөц хэв маягийг хөгжүүлэх боломжийг олгосон. 1960-1970-аад оны үед олон уран бүтээлчид Маори болон Өрнөдийн уламжлалт арга барилыг хослуулан урлагийн өвөрмөц хэлбэрийг бий болгожээ. </p><p>Тус улсын загварын түүх ч мөн адил онцлогтой. Европчууд Английн загварын ёс зүйг Шинэ Зеландад авчирсан бөгөөд 1950-иад он хүртэл ихэнх хүмүүс олон нийтийн арга хэмжээнд зориулж хувцасладаг байв. Гэсэн хэдий ч стандартууд суларч, Шинэ Зеландын загвар нь энгийн, практик, өнгө үзэмжгүй гэдгээрээ алдартай. Гэсэн хэдий ч орон нутгийн загварын салбар 2000 оноос хойш мэдэгдэхүйц хөгжиж, экспортыг хоёр дахин нэмэгдүүлж, цөөн тооны шошготой байснаас 50 орчим нэр хүндтэй болж, зарим шошго олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн.<sup id="cite_ref-:3_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-:3-40"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Хэвлэл_мэдээлэл,_зугаа_цэнгэл"><span id=".D0.A5.D1.8D.D0.B2.D0.BB.D1.8D.D0.BB_.D0.BC.D1.8D.D0.B4.D1.8D.D1.8D.D0.BB.D1.8D.D0.BB.2C_.D0.B7.D1.83.D0.B3.D0.B0.D0.B0_.D1.86.D1.8D.D0.BD.D0.B3.D1.8D.D0.BB"></span>Хэвлэл мэдээлэл, зугаа цэнгэл</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=22" title="Хэсгийг засварлах: Хэвлэл мэдээлэл, зугаа цэнгэл" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=22" title="Edit section's source code: Хэвлэл мэдээлэл, зугаа цэнгэл"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Hobbit_holes_reflected_in_water.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Hobbit_holes_reflected_in_water.jpg/220px-Hobbit_holes_reflected_in_water.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Hobbit_holes_reflected_in_water.jpg/330px-Hobbit_holes_reflected_in_water.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Hobbit_holes_reflected_in_water.jpg/440px-Hobbit_holes_reflected_in_water.jpg 2x" data-file-width="5184" data-file-height="3456" /></a><figcaption>"Бөгжний эзэн" киноны гурамсан кинонд алдартай Матаматагийн ойролцоо байрлах "Хоббитон" киноны багц.</figcaption></figure> <p>Шинэ Зеландад блюз, жазз, кантри, рок-н ролл, хип хоп зэрэг төрөл бүрийн урсгалууд нөлөөлсөн хөгжмийн ертөнц бий. Эртний Зүүн өмнөд Азийн гаралтай Маори хөгжим нь Шинэ Зеландын хөгжмийн соёлыг төлөвшүүлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн. Эрт суурьшсан хүмүүс үлээвэр найрал хөгжим, найрал дууны хөгжимтэй өөрсдийн үндэсний хөгжмийг авчирсан. Хөгжимчид 1860-аад оноос Шинэ Зеландад аялан тоглолт хийж эхэлсэн бөгөөд 20-р зууны эхэн үед хоолойт хамтлагууд өргөн тархсан. Шинэ Зеландын дуу бичлэгийн салбар 1940 оноос хойш хөгжиж эхэлсэн бөгөөд Шинэ Зеландын олон хөгжимчид Их Британи, АНУ-д амжилтанд хүрсэн. </p><p>Маоригийн уламжлалд суурилсан дуу, бүжиг бүхий капа хака урлаг сүүлийн жилүүдэд дахин сэргэж байна. Шинэ Зеландын хөгжмийн шагнал гардуулах ёслол жил бүр зохион байгуулагддаг бөгөөд тус улсын долоо хоног тутмын албан ёсны бичлэгийн жагсаалтыг Recorded Music NZ хэвлэн гаргадаг. </p><p>Шинэ Зеландад кино үйлдвэрлэл цэцэглэн хөгжиж байгаа бөгөөд Матаматагийн ойролцоох Хоббитон киноны багцыг "Бөгжний эзэн" киноны гурамсан кинонд ашигласан. Тус улсын олон янз байдал, авсаархан хэмжээ, засгийн газрын урамшуулал зэрэг нь зарим продюсеруудыг Шинэ Зеландад "Нарниагийн шастир", "Кинг Конг", "Волверин", "Сүүлчийн самурай" зэрэг томоохон төсөвтэй, алдартай бүтээлийн зураг авалтад түлхэц өгчээ. Шинэ Зеландын хамгийн их орлого олсон кинонуудын тоонд "Ангуучлах зэрлэг хүмүүс", "Хүү", "Дэлхийн хамгийн хурдан индиан", "Халимчин", "Нэгэн цагт дайчид байсан", "Төгөлдөр хуур" зэрэг кино багтжээ. </p><p>Олон нийтийн радиог 1922 онд Шинэ Зеландад нэвтрүүлж, 1960 онд төрийн өмчит телевизийн үйлчилгээ явуулж эхэлсэн. 1980-аад оны зохицуулалтыг бууруулснаар радио, телевизүүдийн тоо гэнэт нэмэгджээ. Шинэ Зеландын телевиз Австрали, орон нутгийн олон нэвтрүүлгүүдийн хамт Америк, Британийн нэвтрүүлгийг голчлон нэвтрүүлдэг. Шинэ Зеландын хэвлэл мэдээллийн салбарт цөөн тооны компаниуд ноёрхож, ихэнх нь гадаадын өмчит компаниуд байдаг ч зарим телевиз, радио станцуудын өмчийг төр хадгалдаг. 1994 оноос хойш Freedom House байгууллага Шинэ Зеландын хэвлэлийн эрх чөлөөг эхний хорин жагсаалтад тогтмол оруулсаар ирсэн бөгөөд 2015 оны байдлаар тус улсын хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд хамгийн эрх чөлөөтэй 19-т жагссан байна. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Хоол"><span id=".D0.A5.D0.BE.D0.BE.D0.BB"></span>Хоол</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=23" title="Хэсгийг засварлах: Хоол" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=23" title="Edit section's source code: Хоол"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r708265/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:612px;max-width:612px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:202px;max-width:202px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Mixed_Berry_Pavlova.jpg/200px-Mixed_Berry_Pavlova.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Mixed_Berry_Pavlova.jpg/300px-Mixed_Berry_Pavlova.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Mixed_Berry_Pavlova.jpg/400px-Mixed_Berry_Pavlova.jpg 2x" data-file-width="4288" data-file-height="2848" /></span></span></div><div class="thumbcaption">Павлова (Pavola) нь Австрали, Шинэ Зеландын хоолонд алдартай</div></div><div class="tsingle" style="width:202px;max-width:202px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/H%C4%81ngi_dinner.jpg/200px-H%C4%81ngi_dinner.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/H%C4%81ngi_dinner.jpg/300px-H%C4%81ngi_dinner.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/H%C4%81ngi_dinner.jpg/400px-H%C4%81ngi_dinner.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></span></span></div><div class="thumbcaption">Жуулчдад үйлчилдэг (Hāngi) ханги оройн зоог</div></div><div class="tsingle" style="width:202px;max-width:202px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:New_Zealand_wines_-_a_selection.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/New_Zealand_wines_-_a_selection.jpg/200px-New_Zealand_wines_-_a_selection.jpg" decoding="async" width="200" height="127" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/New_Zealand_wines_-_a_selection.jpg/300px-New_Zealand_wines_-_a_selection.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/New_Zealand_wines_-_a_selection.jpg/400px-New_Zealand_wines_-_a_selection.jpg 2x" data-file-width="4615" data-file-height="2921" /></a></span></div><div class="thumbcaption">Шинэ Зеландаас ирсэн дарсны цуглуулга</div></div></div></div></div> <p>Шинэ Зеландын хоол нь Маори хоол, Европ, Полинез, Азийн нөлөөг багтаасан янз бүрийн хоолны уламжлалуудын өвөрмөц холимог юм. Тус улсын газарзүйн тусгаарлалт, байгалийн арвин баялаг нь түүний хоолыг бүрдүүлсэн бөгөөд үүний үр дүнд баялаг, олон янзын хоолны дүр төрх бий болсон. </p><p>Шинэ Зеландын хоолны хамгийн алдартай орцуудын нэг бол хурганы мах юм. Тус улсын өтгөн ногоон бэлчээр, зөөлөн уур амьсгал нь хонины аж ахуй эрхлэхэд тохиромжтой газар бөгөөд хурганы махыг гол хоол болгон өгдөг. Далайн хоолны өөр нэг алдартай найрлага бол Шинэ Зеландын эргэн тойронд байдаг усан хавчны нэг төрөл болох коура буюу хавч юм. Фовеагийн хоолойноос түүж авсан далайн хясаа нь амттан гэж тооцогддог бөгөөд улс даяар хооллодог. </p><p>Шинэ Зеландад ихэвчлэн хэрэглэдэг бусад далайн хоолонд цагаан өгөөш, пауа (абалон), дун, хясаа, пипи, туатуа (Шинэ Зеландын нялцгай биетний төрөл) орно. Кумара буюу амтат төмс нь Маори хоолны гол хүнсний ногоо бөгөөд ихэвчлэн амтат хоолонд ашиглагддаг. Киви, тамарилло, фэйжоа зэрэг нь тус улсын өвөрмөц жимс бөгөөд амттан, гурилан бүтээгдэхүүнд өргөн хэрэглэгддэг. </p><p>Цөцгий, шинэхэн жимсээр бүрсэн, шар тосоор хийсэн Павлова хэмээх амттан нь Шинэ Зеландын үндэсний амттан гэж тооцогддог. Энэ нь ихэвчлэн баяр ёслол, онцгой тохиолдлуудад үйлчилдэг. Маоригийн өөр нэг уламжлалт хоол хийх арга бол ханги бөгөөд халаасан чулууг ашиглан нүхний зууханд хоол хийх явдал юм. Энэ аргыг өнөөдөр ч томоохон цугларалт, онцгой тохиолдлуудад ашигладаг. </p><p>Шинэ Зеландын хоол нь Европ, Азийн хоолны нөлөөг мөн илэрхийлдэг. Жишээлбэл, Их Британид түгээмэл хэрэглэгддэг загас, чипс нь Шинэ Зеландад алдартай хоол юм. Суши, шарсан мах, гоймон зэрэг Азийн хоолыг тус улсад өргөнөөр хэрэглэдэг. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Тэмдэглэл"><span id=".D0.A2.D1.8D.D0.BC.D0.B4.D1.8D.D0.B3.D0.BB.D1.8D.D0.BB"></span>Тэмдэглэл</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=24" title="Хэсгийг засварлах: Тэмдэглэл" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=24" title="Edit section's source code: Тэмдэглэл"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r791159">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width" style="column-width: 30em;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">"Бурхан Хааныг Аврагтун" нь албан ёсоор төрийн дуулал боловч, зөвхөн хаант засаглалын албан ёсны арга хэмжээнд хэрэглэгдэнэ.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Англи хэл нь өргөн хэрэглэгддэг тул <span title="Латин-language text"><span lang="la">де-факто</span></span> албан ёсны хэл юм.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span> </li> <li id="cite_note-ethnicity-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ethnicity_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Хүмүүс нэгээс илүү угсаатны бүлгийг сонгох боломжтой тул угсаатны тоо 100 хувиас илүү гарна.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Чэтхем Арлууд цагийн тусгай бүстэй бөгөөд Шинэ Зеландын бусад хэсгээс 45 минут түрүүлж явдаг.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Есдүгээр сарын сүүлчийн ням гарагаас 4-р сарын эхний ням гараг хүртэл цагийг нэг цагаар урагшлуулдаг.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Чэтхем Арлууд мөн зуны цагийг мөрддөг ба бусад хэсгээс 45 минут түрүүлнэ</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Эшлэл"><span id=".D0.AD.D1.88.D0.BB.D1.8D.D0.BB"></span>Эшлэл</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=25" title="Хэсгийг засварлах: Эшлэл" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=25" title="Edit section's source code: Эшлэл"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r791159"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r793951">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110511022303/http://www.mch.govt.nz/nz-identity-heritage/national-anthems/protocols">"Protocol for using New Zealand's National Anthems"</a>. <a href="/w/index.php?title=Ministry_for_Culture_and_Heritage&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ministry for Culture and Heritage (ийм хуудас байхгүй)">Ministry for Culture and Heritage</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mch.govt.nz/nz-identity-heritage/national-anthems/protocols">the original</a> on 11 Тавдугаар сар 2011<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">17 February</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Protocol+for+using+New+Zealand%27s+National+Anthems&rft.pub=Ministry+for+Culture+and+Heritage&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mch.govt.nz%2Fnz-identity-heritage%2Fnational-anthems%2Fprotocols&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation report cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150124193521/http://mfat.govt.nz/downloads/humanrights/5th-ICCPR-report.pdf">International Covenant on Civil and Political Rights Fifth Periodic Report of the Government of New Zealand</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> (Report). New Zealand Government. 21 December 2007. p. 89. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mfat.govt.nz/downloads/humanrights/5th-ICCPR-report.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 24 January 2015<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">18 November</span> 2015</span>. <q>Маори хэлээс гадна Шинэ Зеландын дохионы хэл нь Шинэ Зеландын албан ёсны хэл юм. 2006 оны Шинэ Зеландын дохионы хэлний тухай хууль нь Шинэ Зеландын дохионы хэлийг хууль ёсны хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд ашиглахыг зөвшөөрч, түүнийг тайлбарлах чадамжийн стандартыг хөнгөвчлөх, түүнийг сурталчлах, ашиглахад төрийн байгууллагуудад чиглүүлсэн. Ихэнх сургуулиудын заах, сурах арга хэрэгсэл болох англи хэл нь өргөн тархсан тул албан ёсны <i><a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B5_%D1%84%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Де факто (ийм хуудас байхгүй)">де факто</a></i> хэл юм. Эдгээр шалтгааны улмаас эдгээр гурван хэлийг Шинэ Зеландын сургалтын хөтөлбөрт онцгойлон дурдсан байдаг.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=report&rft.btitle=International+Covenant+on+Civil+and+Political+Rights+Fifth+Periodic+Report+of+the+Government+of+New+Zealand&rft.pages=89&rft.pub=New+Zealand+Government&rft.date=2007-12-21&rft_id=http%3A%2F%2Fmfat.govt.nz%2Fdownloads%2Fhumanrights%2F5th-ICCPR-report.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Census2018_pdc-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Census2018_pdc_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.stats.govt.nz/assets/Uploads/2018-Census-totals-by-topic/Download-data/2018-census-totals-by-topic-national-highlights.xlsx">"2018 Census totals by topic – national highlights"</a> <span class="cs1-format">(Spreadsheet)</span>. <a href="/w/index.php?title=Statistics_New_Zealand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statistics New Zealand (ийм хуудас байхгүй)">Statistics New Zealand</a>. 23 September 2019<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">26 February</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=2018+Census+totals+by+topic+%E2%80%93+national+highlights&rft.pub=Statistics+New+Zealand&rft.date=2019-09-23&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.stats.govt.nz%2Fassets%2FUploads%2F2018-Census-totals-by-topic%2FDownload-data%2F2018-census-totals-by-topic-national-highlights.xlsx&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-QUICKSTATS-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-QUICKSTATS_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.stats.govt.nz/assets/Uploads/2018-Census-totals-by-topic/Download-data/2018-census-totals-by-topic-national-highlights.xlsx">"2018 Census totals by topic national highlights"</a> <span class="cs1-format">(<a href="/w/index.php?title=XLSX&action=edit&redlink=1" class="new" title="XLSX (ийм хуудас байхгүй)">XLSX</a>)</span>. <a href="/w/index.php?title=Statistics_New_Zealand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statistics New Zealand (ийм хуудас байхгүй)">Statistics New Zealand</a>. table 26. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200413185957/https://www.stats.govt.nz/assets/Uploads/2018-Census-totals-by-topic/Download-data/2018-census-totals-by-topic-national-highlights.xlsx">Архивласан</a> огноо 13 April 2020<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">30 March</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=2018+Census+totals+by+topic+national+highlights&rft.pages=table+26&rft.pub=Statistics+New+Zealand&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.stats.govt.nz%2Fassets%2FUploads%2F2018-Census-totals-by-topic%2FDownload-data%2F2018-census-totals-by-topic-national-highlights.xlsx&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230622103149/https://mch.govt.nz/treatyofwaitangi">"Treaty of Waitangi"</a>. <i>mch.govt.nz</i>. Manatū Taonga Ministry for Culture and Heritage. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://mch.govt.nz/treatyofwaitangi">the original</a> on 22 Зургадугаар сар 2023<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">22 June</span> 2023</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=mch.govt.nz&rft.atitle=Treaty+of+Waitangi&rft_id=https%3A%2F%2Fmch.govt.nz%2Ftreatyofwaitangi&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:Cite_web" title="Загвар:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|archive-date=</code> (<a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B6:CS1_errors#bad_date" title="Тусламж:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-populationestimate-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-populationestimate_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.stats.govt.nz/tools/population-clock">"Population clock"</a>. <a href="/w/index.php?title=Statistics_New_Zealand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statistics New Zealand (ийм хуудас байхгүй)">Statistics New Zealand</a><span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">15 May</span> 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Population+clock&rft.pub=Statistics+New+Zealand&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.stats.govt.nz%2Ftools%2Fpopulation-clock&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span> The population estimate shown is automatically calculated daily at 00:00 UTC and is based on data obtained from the population clock on the date shown in the citation.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.stats.govt.nz/information-releases/2018-census-population-and-dwelling-counts">"2018 Census population and dwelling counts"</a>. <a href="/w/index.php?title=Statistics_New_Zealand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statistics New Zealand (ийм хуудас байхгүй)">Statistics New Zealand</a>. 23 September 2019<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">25 September</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=2018+Census+population+and+dwelling+counts&rft.pub=Statistics+New+Zealand&rft.date=2019-09-23&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.stats.govt.nz%2Finformation-releases%2F2018-census-population-and-dwelling-counts&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-IMF-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-IMF_11-0">8.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-IMF_11-1">8.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-IMF_11-2">8.2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-IMF_11-3">8.3</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/October">"World Economic Outlook Database, October 2022"</a>. <i>IMF.org</i>. <a href="/w/index.php?title=International_Monetary_Fund&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Monetary Fund (ийм хуудас байхгүй)">International Monetary Fund</a>. October 2022<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">11 October</span> 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=IMF.org&rft.atitle=World+Economic+Outlook+Database%2C+October+2022&rft.date=2022-10&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.imf.org%2Fen%2FPublications%2FWEO%2Fweo-database%2F2022%2FOctober&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200224040109/https://www.stats.govt.nz/assets/Uploads/Household-income-and-housing-cost-statistics/Download-data-corrected/household-income-and-housing-cost-statistics-year-ended-june-2019-corrected-21-feb-2020.xlsx">"Household income and housing-cost statistics: Year ended June 2019"</a>. <a href="/w/index.php?title=Statistics_New_Zealand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statistics New Zealand (ийм хуудас байхгүй)">Statistics New Zealand</a>. Table 9. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.stats.govt.nz/assets/Uploads/Household-income-and-housing-cost-statistics/Download-data-corrected/household-income-and-housing-cost-statistics-year-ended-june-2019-corrected-21-feb-2020.xlsx">the original</a> <span class="cs1-format">(<a href="/w/index.php?title=XLSX&action=edit&redlink=1" class="new" title="XLSX (ийм хуудас байхгүй)">XLSX</a>)</span> on 24 February 2020<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">24 February</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Household+income+and+housing-cost+statistics%3A+Year+ended+June+2019&rft.pages=Table+9&rft.pub=Statistics+New+Zealand&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.stats.govt.nz%2Fassets%2FUploads%2FHousehold-income-and-housing-cost-statistics%2FDownload-data-corrected%2Fhousehold-income-and-housing-cost-statistics-year-ended-june-2019-corrected-21-feb-2020.xlsx&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-HDI-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-HDI_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2021-22pdf_1.pdf"><i>Human Development Report 2021/2022</i></a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> (англи хэлээр). <a href="/w/index.php?title=United_Nations_Development_Programme&action=edit&redlink=1" class="new" title="United Nations Development Programme (ийм хуудас байхгүй)">United Nations Development Programme</a>. 8 September 2022. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ийм хуудас байхгүй)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:BookSources/978-9211264517" title="Тусгай:BookSources/978-9211264517"><bdi>978-9211264517</bdi></a><span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">8 September</span> 2022</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Human+Development+Report+2021%2F2022&rft.pub=United+Nations+Development+Programme&rft.date=2022-09-08&rft.isbn=978-9211264517&rft_id=https%3A%2F%2Fhdr.undp.org%2Fsystem%2Ffiles%2Fdocuments%2Fglobal-report-document%2Fhdr2021-22pdf_1.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.legislation.govt.nz/regulation/public/2007/0185/latest/whole.html">"New Zealand Daylight Time Order 2007 (SR 2007/185)"</a>. <a href="/w/index.php?title=Parliamentary_Counsel_Office_(New_Zealand)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parliamentary Counsel Office (New Zealand) (ийм хуудас байхгүй)">New Zealand Parliamentary Counsel Office</a>. 6 July 2007<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">6 March</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=New+Zealand+Daylight+Time+Order+2007+%28SR+2007%2F185%29&rft.pub=New+Zealand+Parliamentary+Counsel+Office&rft.date=2007-07-06&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.legislation.govt.nz%2Fregulation%2Fpublic%2F2007%2F0185%2Flatest%2Fwhole.html&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">There is no official all-numeric date format for New Zealand, but government recommendations generally follow <a href="/w/index.php?title=Date_and_time_notation_in_Australia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Date and time notation in Australia (ийм хуудас байхгүй)">Australian date and time notation</a>. See <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.digital.govt.nz/standards-and-guidance/design-and-ux/content-design-guidance/numbers/"><i>The Govt.nz style guide</i></a>, New Zealand Government<span class="reference-accessdate">, Татаж авсан: <span class="nowrap">9 July</span> 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Govt.nz+style+guide&rft.pub=New+Zealand+Government&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.digital.govt.nz%2Fstandards-and-guidance%2Fdesign-and-ux%2Fcontent-design-guidance%2Fnumbers%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081104104958/http://www.heritage.org/Index/country.cfm?id=NewZealand">New Zealand</a> (<a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D0%B0%D1%85%D0%B8%D0%BC_%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%B2%D1%87%D0%BB%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Цахим архивчлал (ийм хуудас байхгүй)">Memento</a> 4. Арваннэгдүгээр сар 2008 <i><a href="/wiki/%D0%A6%D0%B0%D1%85%D0%B8%D0%BC_%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%B2" title="Цахим архив">цахим архивт</a></i>)<span style="display:none;"></span>, <a href="/w/index.php?title=Index_of_Economic_Freedom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Index of Economic Freedom (ийм хуудас байхгүй)">Index of Economic Freedom</a></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">Michael King (2003). The Penguin History of New Zealand. New Zealand: Penguin Books. <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:BookSources/9780143018674" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-14-301867-4</a>.</span> </li> <li id="cite_note-King41-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-King41_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text">King (2003) pg 41.</span> </li> <li id="cite_note-StatenLandt-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-StatenLandt_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite id="CITEREFWilson" class="citation web cs1">Wilson, John (<a href="/w/index.php?title=2007-09-21&action=edit&redlink=1" class="new" title="2007-09-21 (ийм хуудас байхгүй)">2007-09-21</a>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.teara.govt.nz/NewZealanders/NewZealandPeoples/EuropeanDiscoveryOfNewZealand/3/en">"Tasman's achievement"</a>. Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">2008-02-16</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Tasman%E2%80%99s+achievement&rft.pub=Te+Ara+-+the+Encyclopedia+of+New+Zealand&rft.aulast=Wilson&rft.aufirst=John&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.teara.govt.nz%2FNewZealanders%2FNewZealandPeoples%2FEuropeanDiscoveryOfNewZealand%2F3%2Fen&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:Cite_web" title="Загвар:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B6:CS1_errors#bad_date" title="Тусламж:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Mackay (1986) pg 52–54.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">Jordan, Jan, 'Of whalers, diggers and ‘soiled doves’: a history of the sex industry in New Zealand', in Gillian Abel, Lisa Fitzgerald, and Catherine Healy (eds), Taking the crime out of sex work: New Zealand sex workers' fight for decriminalisation (Bristol, 2010; online edn, Policy Press Scholarship Online, 22 Mar. 2012), <a rel="nofollow" class="external free" href="https://doi.org/10.1332/policypress/9781847423344.003.0002">https://doi.org/10.1332/policypress/9781847423344.003.0002</a>, accessed 16 Feb. 2023.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">Seizing German Samoa', Холбоос: <a rel="nofollow" class="external free" href="https://nzhistory.govt.nz/war/capture-of-samoa/seizing-german-samoa">https://nzhistory.govt.nz/war/capture-of-samoa/seizing-german-samoa</a>, (Соёл, өвийн яам), шинэчлэгдсэн 26-Jul-2018</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite id="CITEREFSharpe1981" class="citation journal cs1">Sharpe, Maureen (1981). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191211034852/http://www.nzjh.auckland.ac.nz/document.php?wid=1238&action=null">"Anzac Day in New Zealand, 1916–1939"</a>. <i>The New Zealand Journal of History</i>. <b>15</b> (2): 97–114. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nzjh.auckland.ac.nz/document.php?wid=1238&action=null">the original</a> on 11 Арван хоёрдугаар сар 2019<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">25 March</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+New+Zealand+Journal+of+History&rft.atitle=Anzac+Day+in+New+Zealand%2C+1916%E2%80%931939&rft.volume=15&rft.issue=2&rft.pages=97-114&rft.date=1981&rft.aulast=Sharpe&rft.aufirst=Maureen&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nzjh.auckland.ac.nz%2Fdocument.php%3Fwid%3D1238%26action%3Dnull&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:Cite_journal" title="Загвар:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|archive-date=</code> (<a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B6:CS1_errors#bad_date" title="Тусламж:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite id="CITEREFHarvey2008" class="citation news cs1">Harvey, Eveline (23 April 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzherald.co.nz/nz/news/article.cfm?c_id=1&objectid=10505785">"How the Herald reported the Gallipoli landings"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=The_New_Zealand_Herald&action=edit&redlink=1" class="new" title="The New Zealand Herald (ийм хуудас байхгүй)">The New Zealand Herald</a></i><span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">25 March</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+New+Zealand+Herald&rft.atitle=How+the+Herald+reported+the+Gallipoli+landings&rft.date=2008-04-23&rft.aulast=Harvey&rft.aufirst=Eveline&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nzherald.co.nz%2Fnz%2Fnews%2Farticle.cfm%3Fc_id%3D1%26objectid%3D10505785&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite id="CITEREFWassilieff2009" class="citation book cs1">Wassilieff, Maggy (March 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.TeAra.govt.nz/en/lichens/2">"Lichens – Lichens in New Zealand"</a>. <i>Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand</i><span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">16 January</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Lichens+%E2%80%93+Lichens+in+New+Zealand&rft.btitle=Te+Ara%3A+The+Encyclopedia+of+New+Zealand&rft.date=2009-03&rft.aulast=Wassilieff&rft.aufirst=Maggy&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.TeAra.govt.nz%2Fen%2Flichens%2F2&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite id="CITEREFCooperMillener1993" class="citation journal cs1">Cooper, R.; Millener, P. (1993). "The New Zealand biota: Historical background and new research". <i>Trends in Ecology & Evolution</i>. <b>8</b> (12): 429–33. <a href="/w/index.php?title=Doi_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Doi (identifier) (ийм хуудас байхгүй)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2F0169-5347%2893%2990004-9">10.1016/0169-5347(93)90004-9</a>. <a href="/w/index.php?title=PMID_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="PMID (identifier) (ийм хуудас байхгүй)">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21236222">21236222</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Trends+in+Ecology+%26+Evolution&rft.atitle=The+New+Zealand+biota%3A+Historical+background+and+new+research&rft.volume=8&rft.issue=12&rft.pages=429-33&rft.date=1993&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2F0169-5347%2893%2990004-9&rft_id=info%3Apmid%2F21236222&rft.aulast=Cooper&rft.aufirst=R.&rft.au=Millener%2C+P.&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.royal.gov.uk//output/Page4913.asp">"Over the course of her reign The Queen has been a regular visitor to New Zealand, paying 10 visits"</a>. The Monarchy Today<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">2007-09-28</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Over+the+course+of+her+reign+The+Queen+has+been+a+regular+visitor+to+New+Zealand%2C+paying+10+visits&rft.pub=The+Monarchy+Today&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.royal.gov.uk%2F%2Foutput%2FPage4913.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Patman-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Patman_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> Patman (2005) pg 8.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">Lange (1990).</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite id="CITEREFDewes" class="citation web cs1">Dewes, Kate. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060614183526/http://www.disarmsecure.org/publications/papers/legal_challenges.html">"Legal challenges to nuclear weapons from AOTEAROA/NewZealand"</a>. disarmsecure.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.disarmsecure.org/publications/papers/legal_challenges.html">the original</a> on 2006-06-14<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">2007-09-28</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Legal+challenges+to+nuclear+weapons+from+AOTEAROA%2FNewZealand&rft.pub=disarmsecure.org&rft.aulast=Dewes&rft.aufirst=Kate&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.disarmsecure.org%2Fpublications%2Fpapers%2Flegal_challenges.html&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite id="CITEREFGreen" class="citation web cs1">Green, Robert. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071211072905/http://www.disarmsecure.org/publications/books/">"The Naked Nuclear Emperor — Debunking Nuclear Deterrence"</a>. disarmsecure.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.disarmsecure.org/publications/books/">the original</a> on 2007-12-11<span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">2007-09-28</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Naked+Nuclear+Emperor+%E2%80%94+Debunking+Nuclear+Deterrence&rft.pub=disarmsecure.org&rft.aulast=Green&rft.aufirst=Robert&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.disarmsecure.org%2Fpublications%2Fbooks%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Deployments-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Deployments_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzdf.mil.nz/operations/default.htm">"New Zealand Defence Force Overseas Operations"</a>. nzdf.mil.nz. <a href="/w/index.php?title=2008-01-22&action=edit&redlink=1" class="new" title="2008-01-22 (ийм хуудас байхгүй)">2008-01-22</a><span class="reference-accessdate">. Татаж авсан: <span class="nowrap">2008-02-17</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=New+Zealand+Defence+Force+Overseas+Operations&rft.pub=nzdf.mil.nz&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nzdf.mil.nz%2Foperations%2Fdefault.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:Cite_web" title="Загвар:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">|date=</code> (<a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B6:CS1_errors#bad_date" title="Тусламж:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://www.stats.govt.nz/information-releases/2018-census-population-and-dwelling-counts">[1]</a></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.theguardian.com/news/datablog/2009/aug/18/percentage-population-living-cities">https://www.theguardian.com/news/datablog/2009/aug/18/percentage-population-living-cities</a></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.stats.govt.nz/topics/life-expectancy">https://www.stats.govt.nz/topics/life-expectancy</a></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.stats.govt.nz/assets/Uploads/2018-Census-totals-by-topic/Download-data/2018-census-totals-by-topic-national-highlights.xlsx">"2018 Census totals by topic national highlights"</a></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.topuniversities.com/universities/victoria-university-wellington">https://www.topuniversities.com/universities/victoria-university-wellington</a></span> </li> <li id="cite_note-:3-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:3_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r793951"><cite id="CITEREFChithamMāhina-TuaiSkinner2019" class="citation book cs1">Chitham, Karl; Māhina-Tuai, Kolokesa Uafā; Skinner, Damian (2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/oclc/1118996645"><i>Crafting Aotearoa : a cultural history of making in New Zealand and the wider Moana Oceania</i></a>. Rigel Sorzano. Wellington, New Zealand. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (ийм хуудас байхгүй)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:BookSources/978-0-9941362-7-5" title="Тусгай:BookSources/978-0-9941362-7-5"><bdi>978-0-9941362-7-5</bdi></a>. <a href="/w/index.php?title=OCLC_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="OCLC (identifier) (ийм хуудас байхгүй)">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/oclc/1118996645">1118996645</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Crafting+Aotearoa+%3A+a+cultural+history+of+making+in+New+Zealand+and+the+wider+Moana+Oceania&rft.place=Wellington%2C+New+Zealand&rft.date=2019&rft_id=info%3Aoclcnum%2F1118996645&rft.isbn=978-0-9941362-7-5&rft.aulast=Chitham&rft.aufirst=Karl&rft.au=M%C4%81hina-Tuai%2C+Kolokesa+Uaf%C4%81&rft.au=Skinner%2C+Damian&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.worldcat.org%2Foclc%2F1118996645&rfr_id=info%3Asid%2Fmn.wikipedia.org%3A%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D+%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Нэмж_унших_материал"><span id=".D0.9D.D1.8D.D0.BC.D0.B6_.D1.83.D0.BD.D1.88.D0.B8.D1.85_.D0.BC.D0.B0.D1.82.D0.B5.D1.80.D0.B8.D0.B0.D0.BB"></span>Нэмж унших материал</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=26" title="Хэсгийг засварлах: Нэмж унших материал" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=26" title="Edit section's source code: Нэмж унших материал"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small" style="-moz-column-count:1; column-count:1;"> <ul><li>David Bateman, ed. <i>Bateman New Zealand Encyclopedia</i> (2005)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Keith_Sinclair&action=edit&redlink=1" class="new" title="Keith Sinclair (ийм хуудас байхгүй)">Keith Sinclair</a> and Raewyn Dalziel. <i>A History of New Zealand</i> (2000)</li> <li>A. H. McLintock, ed. <i>Encyclopedia of New Zealand</i> 3 vols (1966)</li> <li><i>New Zealand Official Yearbook</i> (annual)</li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Гадаад_холбоос"><span id=".D0.93.D0.B0.D0.B4.D0.B0.D0.B0.D0.B4_.D1.85.D0.BE.D0.BB.D0.B1.D0.BE.D0.BE.D1.81"></span>Гадаад холбоос</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&veaction=edit&section=27" title="Хэсгийг засварлах: Гадаад холбоос" class="mw-editsection-visualeditor"><span>засварлах</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&action=edit&section=27" title="Edit section's source code: Гадаад холбоос"><span>кодоор засварлах</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><div class="sisterproject" style="margin:0.1em 0 0 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <b><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/New_Zealand?uselang=⧼Lang⧽">Commons: New Zealand</a></span></b> – Викимедиа дуу дүрсний сан</div></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.teara.govt.nz/">Te Ara, The Encyclopedia of New Zealand</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzpcn.org.nz">New Zealand Plant Conservation Network website</a> for information about the indigenous flora and species of introduced weed and animal pest</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mch.govt.nz/">Ministry for Culture and Heritage</a> - includes information on flag, anthems and coat of arms</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070813175450/http://newzealand.govt.nz/">New Zealand Government portal</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080620030841/http://digital.library.unt.edu/govdocs/crs/search.tkl?q=new+zealand&search_crit=title&search=Search&date1=Anytime&date2=Anytime&type=form">Congressional Research Service (CRS) Reports regarding New Zealand</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.metservice.co.nz/">New Zealand weather</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzhistory.net.nz/">NZHistory.net.nz New Zealand history website</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081118142603/http://www.stats.govt.nz/products-and-services/new-zealand-in-profile-2007/default.htm">New Zealand in Profile 2007</a>, by <a href="/w/index.php?title=Statistics_New_Zealand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statistics New Zealand (ийм хуудас байхгүй)">Statistics New Zealand</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newzealand.com/">Tourism New Zealand</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r729770">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r729546">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Австрали_ба_Номхон_далайн_улс_ба_газар_нутгууд" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729770"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r729540">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-үзэх"><a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:%D0%A5%D3%A9%D1%82%D0%BB%D3%A9%D0%B3%D1%87_%D0%BC%D3%A9%D1%80_%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8_%D0%B1%D0%B0_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Загвар:Хөтлөгч мөр Австрали ба далайн орнууд"><abbr title="Энэ загварыг үзэх">ү</abbr></a></li><li class="nv-хэлэлцэх"><a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BB%D1%86%D2%AF%D2%AF%D0%BB%D1%8D%D0%B3:%D0%A5%D3%A9%D1%82%D0%BB%D3%A9%D0%B3%D1%87_%D0%BC%D3%A9%D1%80_%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8_%D0%B1%D0%B0_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Загварын хэлэлцүүлэг:Хөтлөгч мөр Австрали ба далайн орнууд (ийм хуудас байхгүй)"><abbr title="Энэ загварыг хэлэлцэх">х</abbr></a></li><li class="nv-засварлах"><a class="external text" href="https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:%D0%A5%D3%A9%D1%82%D0%BB%D3%A9%D0%B3%D1%87_%D0%BC%D3%A9%D1%80_%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8_%D0%B1%D0%B0_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit"><abbr title="Энэ загварыг засварлах">з</abbr></a></li></ul></div><div id="Австрали_ба_Номхон_далайн_улс_ба_газар_нутгууд" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8_%D0%B1%D0%B0_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Австрали ба далайн орнууд">Австрали ба Номхон далайн</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B1%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%BD_%D1%8D%D1%80%D1%85%D1%82_%D1%83%D0%BB%D1%81_%D0%B1%D0%B0_%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0%D1%82_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B6%D0%B0%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Далайн орнуудын бүрэн эрхт улс ба хараат нутаг дэвсгэрийн жагсаалт (ийм хуудас байхгүй)">улс ба газар нутгууд</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D0%B0%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D1%82_(%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Далайн орнуудын жагсаалт (газар нутгаар) (ийм хуудас байхгүй)">Далайн орнуудын жагсаалт (газар нутгаар)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D0%B0%D0%B3%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BB%D1%82_(%D1%85%D2%AF%D0%BD_%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D0%BE%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D0%BE%D1%80)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Далайн орнуудын жагсаалт (хүн амын тоогоор) (ийм хуудас байхгүй)">Далайн орнуудын жагсаалт (хүн амын тоогоор)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D0%91%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%BD_%D1%8D%D1%80%D1%85%D1%82_%D1%83%D0%BB%D1%81" title="Бүрэн эрхт улс">Бүрэн эрхт улсууд</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">Бүхэлдээ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Австрали">Австрали</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BD%D1%83%D0%B0%D1%82%D1%83" title="Вануату">Вануату</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%B1%D0%B0%D1%82%D0%B8" title="Кирибати">Кирибати</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Маршаллын арлууд">Маршаллын арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%BA%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%A3%D0%BB%D1%81" title="Микронезийн Холбооны Улс">Микронези</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D1%80%D1%83" title="Науру">Науру</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%83" title="Палау">Палау</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%B0_%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%93%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%B9" title="Папуа Шинэ Гвиней">Папуа Шинэ Гвиней</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B0" title="Самоа">Самоа</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Соломоны арлууд">Соломоны арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%B0" title="Тонга">Тонга</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%83" title="Тувалу">Тувалу</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%B6%D0%B8" title="Фижи">Фижи</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Шинэ Зеланд</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">Хэсэг</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B8%D0%BB%D0%B8" title="Чили">Чили</a> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%81%D1%85%D0%B0_%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB" title="Пасха арал">Пасха арал</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A5%D1%83%D0%B0%D0%BD_%D0%A4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Хуан Фернандесын арлууд">Хуан Фернандесын арлууд</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D0%BA%D0%B2%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%80" title="Эквадор">Эквадор</a> <ul><li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Галапагосын арлууд">Галапагосын арлууд</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D0%B7" title="Индонез">Индонез</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D3%A9%D0%B2_%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Төв Папуа (ийм хуудас байхгүй)">Төв Папуа</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D1%83%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Уулын Папуа (ийм хуудас байхгүй)">Уулын Папуа</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Папуа (ийм хуудас байхгүй)">Папуа</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D0%BC%D0%BD%D3%A9%D0%B4_%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Өмнөд Папуа (ийм хуудас байхгүй)">Өмнөд Папуа</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%83%D0%BD_%D3%A9%D0%BC%D0%BD%D3%A9%D0%B4_%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Баруун өмнөд Папуа (ийм хуудас байхгүй)">Баруун өмнөд Папуа</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%83%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%B0_(%D0%BC%D1%83%D0%B6)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Баруун Папуа (муж) (ийм хуудас байхгүй)">Баруун Папуа</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD" title="Япон">Япон</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B0%D0%B9%D1%82%D0%BE_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дайто арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Дайто арлууд</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%B0%D0%BD%D0%BF%D0%BE_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Нанпо арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Нанпо арлууд</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%A3%D0%BB%D1%81" title="Америкийн Нэгдсэн Улс">Америкийн Нэгдсэн Улс</a> <ul><li><a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%B9" title="Хавай">Хавай</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0_%D0%90%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Палмира Атолл (ийм хуудас байхгүй)">Палмира Атолл</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Oceania" title="Oceania"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Oceania_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Oceania_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="150" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Oceania_%28orthographic_projection%29.svg/225px-Oceania_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Oceania_%28orthographic_projection%29.svg/300px-Oceania_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div style="display: inline-block; line-height: 1.2em; padding: .1em 0;"><a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D3%A9%D0%BB%D3%A9%D3%A9%D1%82_%D1%85%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B9_%D1%83%D0%BB%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чөлөөт холбоотой улс (ийм хуудас байхгүй)">Чөлөөт холбоо</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D2%AF%D2%AF%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Күүкийн арлууд">Күүкийн арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D1%83%D1%8D" title="Ниуэ">Ниуэ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div style="display: inline-block; line-height: 1.2em; padding: .1em 0;"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D1%80%D1%8C%D1%8F%D0%B0_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Харьяа нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Хараат</a> ба бусад <br /><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Газар нутаг (ийм хуудас байхгүй)">нутаг дэвсгэр</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Австрали">Австрали</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%97%D1%83%D0%BB_%D0%A1%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB" title="Зул Сарын Арал">Зул Сарын Арал</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D1%81_(%D0%9A%D0%B8%D0%B9%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3)_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Кокос (Кийлинг) Арлууд">Кокос (Кийлинг) Арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D1%84%D0%BE%D0%BB%D0%BA_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB" title="Норфолк Арал">Норфолк Арал</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%BD_%D0%A2%D1%8D%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D1%81%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Шүрэн Тэнгисийн Арлууд">Шүрэн Тэнгисийн Арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D1%88%D0%BC%D0%BE%D1%80_%D0%B1%D0%B0_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8C%D0%B5%D1%80_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Эшмор ба Картьер Арлууд">Эшмор ба Картьер Арлууд</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86" title="Франц">Франц</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%BE%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Клиппертон арал (ийм хуудас байхгүй)">Клиппертон арал</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BD_%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%B7" title="Францын Полинез">Францын Полинез</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Каледони (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Каледони</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%81_%D0%B1%D0%B0_%D0%A4%D1%83%D1%82%D1%83%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Уоллис ба Футуна (ийм хуудас байхгүй)">Уоллис ба Футуна</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a class="mw-selflink selflink">Шинэ Зеланд</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Токелау (ийм хуудас байхгүй)">Токелау</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D0%98%D1%85_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Их Британи">Их Британи</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B8%D1%82%D0%BA%D1%8D%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Питкэрний арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Питкэрний арлууд</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%A3%D0%BB%D1%81" title="Америкийн Нэгдсэн Улс">Америкийн Нэгдсэн Улс</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Америкийн Самоа (ийм хуудас байхгүй)">Америкийн Самоа</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%8D%D0%B9%D0%BA%D1%8D%D1%80_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бэйкэр Арал (ийм хуудас байхгүй)">Бэйкэр Арал</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%8D%D0%B9%D0%BA_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вэйк Арал (ийм хуудас байхгүй)">Вэйк Арал</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D1%83%D0%B0%D0%BC" title="Гуам">Гуам</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B0%D1%80%D0%B2%D0%B8%D1%81_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Жарвис Арал (ийм хуудас байхгүй)">Жарвис Арал</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD_%D0%90%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Жонстон Атолл (ийм хуудас байхгүй)">Жонстон Атолл</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%BC%D1%8D%D0%BD_%D0%A8%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кингмэн Шүрэн Арал (ийм хуудас байхгүй)">Кингмэн Шүрэн Арал</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B8%D0%B4%D0%B2%D1%8D%D0%B9_%D0%90%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мидвэй Атолл (ийм хуудас байхгүй)">Мидвэй Атолл</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D1%83%D0%BB%D1%8D%D0%BD%D0%B4_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хаулэнд Арал (ийм хуудас байхгүй)">Хаулэнд Арал</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%BE%D0%B9%D0%B4_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хойд Марианы Арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Хойд Марианы Арлууд</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Британийн далайн чанад дахь нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Британийн далайн чанад дахь нутаг дэвсгэр</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D0%B1%D2%AF%D1%81_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францын далайн чанад дахь бүс нутаг (ийм хуудас байхгүй)">Далайн чанад дахь Франц</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D1%85%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D0%B3%D1%8D%D0%BC%D0%BB%D1%8D%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Далайн чанад дахь хамтын нийгэмлэг (ийм хуудас байхгүй)">Хамтын нийгэмлэг</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4_%D0%B4%D0%B0%D1%85%D1%8C_%D1%83%D0%BB%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францын далайн чанад дахь улс (ийм хуудас байхгүй)">Францын далайн чанад дахь улс</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%82_%D1%83%D0%BB%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын хаант улс (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеландын хаант улс</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D2%AF%D2%AF%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4_%D0%B1%D0%B0_%D0%9D%D0%B8%D1%83%D1%8D%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%83%D0%BB%D1%81_%D1%82%D3%A9%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Күүкийн арлууд ба Ниуэгийн улс төрийн статус (ийм хуудас байхгүй)">Күүкийн арлууд ба Ниуэгийн улс төрийн статус</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%BC%D1%83%D0%B6_%D0%B1%D0%B0_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Австралийн муж ба нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Австралийн муж ба нутаг дэвсгэр</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%AD%D0%BD%D1%8D%D1%82%D1%85%D1%8D%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Австралийн Энэтхэгийн далайн нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Австралийн Энэтхэгийн далайн нутаг дэвсгэр</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%A3%D0%BB%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Америкийн Нэгдсэн Улсын нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Америкийн Нэгдсэн Улсын нутаг дэвсгэр</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D3%A9%D1%85%D3%A9%D1%80%D0%BB%D3%A9%D0%BB_(%D0%90%D0%9D%D0%A3-%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%B1%D2%AF%D1%81)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хамтын нөхөрлөл (АНУ-ын арлын бүс) (ийм хуудас байхгүй)">Хамтын нөхөрлөл (АНУ-ын арлын бүс)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Арлын нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Арлын нутаг дэвсгэр</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%9D%D0%A3-%D1%8B%D0%BD_%D0%B6%D0%B8%D0%B6%D0%B8%D0%B3_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="АНУ-ын жижиг арлууд (ийм хуудас байхгүй)">АНУ-ын жижиг арлууд</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729770"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729546"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Номхон_Далайн_Арлын_Форум_(НДАФ)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729770"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729540"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-үзэх"><a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC_(%D0%9D%D0%94%D0%90%D0%A4)" title="Загвар:Номхон Далайн Арлын Форум (НДАФ)"><abbr title="Энэ загварыг үзэх">ү</abbr></a></li><li class="nv-хэлэлцэх"><a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BB%D1%86%D2%AF%D2%AF%D0%BB%D1%8D%D0%B3:%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC_(%D0%9D%D0%94%D0%90%D0%A4)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Загварын хэлэлцүүлэг:Номхон Далайн Арлын Форум (НДАФ) (ийм хуудас байхгүй)"><abbr title="Энэ загварыг хэлэлцэх">х</abbr></a></li><li class="nv-засварлах"><a class="external text" href="https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC_(%D0%9D%D0%94%D0%90%D0%A4)&action=edit"><abbr title="Энэ загварыг засварлах">з</abbr></a></li></ul></div><div id="Номхон_Далайн_Арлын_Форум_(НДАФ)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Номхон Далайн Арлын Форум (ийм хуудас байхгүй)">Номхон Далайн Арлын Форум (НДАФ)</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Гишүүд</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Австрали">Австрали</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BD%D1%83%D0%B0%D1%82%D1%83" title="Вануату">Вануату</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D2%AF%D2%AF%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Күүкийн арлууд">Күүкийн арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Маршаллын арлууд">Маршаллын арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%BA%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%A3%D0%BB%D1%81" title="Микронезийн Холбооны Улс">Микронези</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D1%80%D1%83" title="Науру">Науру</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D1%83%D1%8D" title="Ниуэ">Ниуэ</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%83" title="Палау">Палау</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%B0_%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%93%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%B9" title="Папуа Шинэ Гвиней">Папуа Шинэ Гвиней</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B0" title="Самоа">Самоа</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Соломоны арлууд">Соломоны арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%B0" title="Тонга">Тонга</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%83" title="Тувалу">Тувалу</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%B6%D0%B8" title="Фижи">Фижи</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BD_%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францын Полинези (ийм хуудас байхгүй)">Францын Полинези</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Шинэ Зеланд</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%9A%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Каледони (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Каледони</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Pif_secretariat.jpg" class="mw-file-description" title="Номхон Далайн Арлын Форумын Архив"><img alt="Номхон Далайн Арлын Форумын архивын барилга" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Pif_secretariat.jpg/70px-Pif_secretariat.jpg" decoding="async" width="70" height="53" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Pif_secretariat.jpg/105px-Pif_secretariat.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Pif_secretariat.jpg/140px-Pif_secretariat.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Түнш гишүүн</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Токелау (ийм хуудас байхгүй)">Токелау</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Ажиглагч</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Америкийн Самоа (ийм хуудас байхгүй)">Америкийн Самоа</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D1%83%D0%B0%D0%BC" title="Гуам">Гуам</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%97%D2%AF%D2%AF%D0%BD_%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D1%80" title="Зүүн Тимор">Зүүн Тимор</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%BE%D0%B9%D0%B4_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хойд Марианы арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Хойд Марианы арлууд</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%81_%D0%B1%D0%B0_%D0%A4%D1%83%D1%82%D1%83%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Уоллис ба Футуна (ийм хуудас байхгүй)">Уоллис ба Футуна</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Ажиглагч байгууллага</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B7%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D3%A9%D0%B3%D0%B6%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%91%D0%B0%D0%BD%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Азийн Хөгжлийн Банк (ийм хуудас байхгүй)">Азийн Хөгжлийн Банк</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D1%8B%D0%BD,_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B1%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D1%8D%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D1%81%D0%B8%D0%B9%D0%BD,_%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D1%83%D0%BB%D1%81%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Африкын, Карибын тэнгисийн, Номхон далайн улсуудын байгууллага (ийм хуудас байхгүй)">АКНД-Бүлгэм</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%83%D0%BD_%D0%B1%D0%B0_%D0%A2%D3%A9%D0%B2_%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%81_%D0%90%D0%B3%D0%BD%D1%83%D1%83%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%81%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Баруун ба Төв Номхон Далайн Загас Агнуурын Комисс (ийм хуудас байхгүй)">Баруун ба Төв Номхон Далайн Загас Агнуурын Комисс (БТНДЗАК)</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%91%D0%B0%D0%BD%D0%BA" title="Дэлхийн Банк">Дэлхийн Банк</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага">Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D0%BB%D0%BE%D0%BD_%D0%A3%D0%BB%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D0%A6%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%87%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Олон Улсын Цагаачлалын Байгууллага (ийм хуудас байхгүй)">Олон Улсын Цагаачлалын Байгууллага</a></li> <li><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D1%82%D0%BD%D2%AF%D2%AF%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D3%A9%D1%85%D3%A9%D1%80%D0%BB%D3%A9%D0%BB" title="Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл">Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Харилцагч түнш</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%A3%D0%BB%D1%81" title="Америкийн Нэгдсэн Улс">Америкийн Нэгдсэн Улс</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Герман">Герман</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%8B%D0%BD_%D0%A5%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D0%BE" title="Европын Холбоо">Европын Холбоо</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D0%B7" title="Индонез">Индонез</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Испани">Испани</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Итали">Итали</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%85_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Их Британи">Их Британи</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4" title="Канад">Канад</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%B1%D0%B0" title="Куба">Куба</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%B7" title="Малайз">Малайз</a></li> <li><a href="/wiki/%D3%A8%D0%BC%D0%BD%D3%A9%D0%B4_%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D1%81" title="Өмнөд Солонгос">Солонгос</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Тайланд">Тайланд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA" title="Турк">Турк</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D0%BF%D0%B8%D0%BD" title="Филиппин">Филиппин</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86" title="Франц">Франц</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A5%D1%8F%D1%82%D0%B0%D0%B4" title="Хятад">Хятад</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D0%BD%D1%8D%D1%82%D1%85%D1%8D%D0%B3" title="Энэтхэг">Энэтхэг</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD" title="Япон">Япон</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Уулзалтууд</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=45-%D1%80_%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="45-р Номхон Далайн Арлын Форум (ийм хуудас байхгүй)">45-р</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=51-%D1%80_%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="51-р Номхон Далайн Арлын Форум (ийм хуудас байхгүй)">51-р</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Хуучин гишүүн</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%B1%D0%B0%D1%82%D0%B8" title="Кирибати">Кирибати</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729770"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729546"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Үндэстнүүдийн_Хамтын_Нөхөрлөлийн_гишүүн_улсууд" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729770"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729540"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-үзэх"><a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D1%82%D0%BD%D2%AF%D2%AF%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D3%A9%D1%85%D3%A9%D1%80%D0%BB%D3%A9%D0%BB" title="Загвар:Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл"><abbr title="Энэ загварыг үзэх">ү</abbr></a></li><li class="nv-хэлэлцэх"><a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BB%D1%86%D2%AF%D2%AF%D0%BB%D1%8D%D0%B3:%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D1%82%D0%BD%D2%AF%D2%AF%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D3%A9%D1%85%D3%A9%D1%80%D0%BB%D3%A9%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Загварын хэлэлцүүлэг:Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл (ийм хуудас байхгүй)"><abbr title="Энэ загварыг хэлэлцэх">х</abbr></a></li><li class="nv-засварлах"><a class="external text" href="https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D1%82%D0%BD%D2%AF%D2%AF%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D3%A9%D1%85%D3%A9%D1%80%D0%BB%D3%A9%D0%BB&action=edit"><abbr title="Энэ загварыг засварлах">з</abbr></a></li></ul></div><div id="Үндэстнүүдийн_Хамтын_Нөхөрлөлийн_гишүүн_улсууд" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D1%82%D0%BD%D2%AF%D2%AF%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D3%A9%D1%85%D3%A9%D1%80%D0%BB%D3%A9%D0%BB" title="Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл">Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөлийн</a> <a href="/w/index.php?title=%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D1%82%D0%BD%D2%AF%D2%AF%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D3%A9%D1%85%D3%A9%D1%80%D0%BB%D3%A9%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B3%D0%B8%D1%88%D2%AF%D2%AF%D0%BD_%D1%83%D0%BB%D1%81%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөлийн гишүүн улсууд (ийм хуудас байхгүй)">гишүүн улсууд</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D0%94%D1%8D%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%83%D0%BB%D1%81_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D0%BD%D1%8D%D1%80%D1%81" class="mw-redirect" title="Дэлхийн улс орны нэрс">Бүрэн эрхт улс</a><br />(гишүүд)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Австрали">Австрали</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%B3%D1%83%D0%B0_%D0%B1%D0%B0_%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B1%D1%83%D0%B4%D0%B0" title="Антигуа ба Барбуда">Антигуа ба Барбуда</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D1%88" title="Бангладеш">Бангладеш</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%BC" title="Бахам">Бахам</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%81" title="Барбадос">Барбадос</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%B7" title="Белиз">Белиз</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%82%D1%81%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Ботсвана">Ботсвана</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B5%D0%B9" title="Бруней">Бруней</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BD%D1%83%D0%B0%D1%82%D1%83" title="Вануату">Вануату</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%BD" title="Габон">Габон</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B9%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Гайана">Гайана</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8" title="Гамби">Гамби</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Гана">Гана</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Гренада">Гренада</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Доминика">Доминика</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8" title="Замби">Замби</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%85_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Их Британи">Их Британи</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%83%D0%BD" title="Камерун">Камерун</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4" title="Канад">Канад</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B5%D0%BD%D0%B8" title="Кени">Кени</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BF%D1%80" title="Кипр">Кипр</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%B1%D0%B0%D1%82%D0%B8" title="Кирибати">Кирибати</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%BE%D1%82%D0%BE" title="Лесото">Лесото</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B2%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B8" title="Маврики">Маврики</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8" title="Малави">Малави</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%B7" title="Малайз">Малайз</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0" title="Мальта">Мальта</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%B8%D0%B2" title="Мальдив">Мальдив</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D0%BA" title="Мозамбик">Мозамбик</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%B1%D0%B8" title="Намиби">Намиби</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%83%D1%80%D1%83" title="Науру">Науру</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B8" title="Нигери">Нигери</a></li> <li><a href="/wiki/%D3%A8%D0%BC%D0%BD%D3%A9%D0%B4_%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA" title="Өмнөд Африк">Өмнөд Африк</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Пакистан">Пакистан</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%B0_%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%93%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%B9" title="Папуа Шинэ Гвиней">Папуа Шинэ Гвиней‎</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0" title="Руанда">Руанда</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B0" title="Самоа">Самоа</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%B9%D1%88%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Сейшелийн арлууд">Сейшелийн арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D1%82-%D0%92%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%B5%D0%BD%D1%82_%D0%B1%D0%B0_%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BD" title="Сент-Винсент ба Гренадин">Сент-Винсент ба Гренадин‎</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D1%82-%D0%9A%D0%B8%D1%82%D1%81_%D0%B1%D0%B0_%D0%9D%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%81" title="Сент-Китс ба Невис">Сент-Китс ба Невис‎</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D1%82-%D0%9B%D1%8E%D1%81%D0%B8" title="Сент-Люси">Сент-Люси</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%BF%D1%83%D1%80" title="Сингапур">Сингапур‎</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Соломоны арлууд">Соломоны арлууд‎</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D1%8C%D0%B5%D1%80%D1%80%D0%B0_%D0%9B%D0%B5%D0%BE%D0%BD" title="Сьерра Леон">Сьерра Леон‎</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Танзани">Танзани</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%B0" title="Тонга">Тонга</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D0%B0%D0%B4_%D0%B1%D0%B0_%D0%A2%D0%BE%D0%B1%D0%B0%D0%B3%D0%BE" title="Тринидад ба Тобаго">Тринидад ба Тобаго</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%B3%D0%BE" title="Того">Того</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%83" title="Тувалу">Тувалу</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A3%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0" title="Уганда">Уганда</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%B6%D0%B8" title="Фижи">Фижи</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Шинэ Зеланд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D1%80%D0%B8_%D0%9B%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Шри Ланка">Шри Ланка</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8" title="Эсватини">Эсватини (Свазиланд)</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D0%BD%D1%8D%D1%82%D1%85%D1%8D%D0%B3" title="Энэтхэг">Энэтхэг</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BC%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%B0" title="Ямайка">Ямайка</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D3%A9%D0%BB%D3%A9%D3%A9%D1%82_%D1%85%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%B9_%D1%83%D0%BB%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чөлөөт холбоотой улс (ийм хуудас байхгүй)">Чөлөөт холбоотой улс</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D2%AF%D2%AF%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Күүкийн арлууд">Күүкийн арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D1%83%D1%8D" title="Ниуэ">Ниуэ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%B0%D1%80%D1%8C%D1%8F%D0%B0_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Харьяа нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Харьяа нутаг дэвсгэр</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Австрали">Австрали</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%94%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80" title="Австралийн Антарктидын Нутаг Дэвсгэр">Австралийн Антарктидын Нутаг Дэвсгэр</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D0%97%D1%83%D0%BB_%D0%A1%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB" title="Зул Сарын Арал">Зул Сарын Арал</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D1%81_(%D0%9A%D0%B8%D0%B9%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D0%B3)_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Кокос (Кийлинг) Арлууд">Кокос (Кийлинг) Арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D1%84%D0%BE%D0%BB%D0%BA_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB" title="Норфолк Арал">Норфолк Арал</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A5%D1%8D%D1%80%D0%B4_%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BB_%D0%B1%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%B4_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Хэрд Арал ба Макдоналд Арлууд">Хэрд Арал ба Макдоналд Арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%BD_%D0%A2%D1%8D%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D1%81%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Шүрэн Тэнгисийн Арлууд">Шүрэн Тэнгисийн Арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D1%88%D0%BC%D0%BE%D1%80_%D0%B1%D0%B0_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8C%D0%B5%D1%80_%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Эшмор ба Картьер Арлууд">Эшмор ба Картьер Арлууд</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%82_%D1%83%D0%BB%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шинэ Зеландын хаант улс (ийм хуудас байхгүй)">Шинэ Зеланд</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0%D1%82_%D0%9D%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%94%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Россын Хараат Нутаг Дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Россын Хараат Нутаг Дэвсгэр</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Токелау (ийм хуудас байхгүй)">Токелау</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B8%D1%82%D0%BC%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0%D1%82_%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Титмийн хараат газар (ийм хуудас байхгүй)">Их Британи</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BA%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B8%D1%80%D0%B8_%D0%B1%D0%B0_%D0%94%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Акротири ба Декели (ийм хуудас байхгүй)">Акротири ба Декели</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ангиль (ийм хуудас байхгүй)">Ангиль</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BC%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бермуд (ийм хуудас байхгүй)">Бермуд</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Британийн Антарктидын нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Британийн Антарктидын нутаг дэвсгэр</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%AD%D0%BD%D1%8D%D1%82%D1%85%D1%8D%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BD%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B3_%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%81%D0%B3%D1%8D%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Британийн Энэтхэгийн далайн нутаг дэвсгэр (ийм хуудас байхгүй)">Британийн Энэтхэгийн далайн нутаг дэвсгэр</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%92%D0%B8%D1%80%D0%B6%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Британийн Виржинийн арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Британийн Виржинийн арлууд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B8%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Гибралтар">Гибралтар</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%81%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гернси (ийм хуудас байхгүй)">Гернси</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%8D%D0%B3%D1%8D%D1%8D%D0%BD_%D0%95%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%B0_%D0%A2%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%B4%D0%B0_%D0%9A%D1%83%D0%BD%D1%8C%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гэгээн Елена ба Тристан да Кунья (ийм хуудас байхгүй)">Гэгээн Елена ба Тристан да Кунья</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Жерси (ийм хуудас байхгүй)">Жерси</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%B9%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кайманы арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Кайманы арлууд</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%8D%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мэн арал (ийм хуудас байхгүй)">Мэн арал</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%81%D0%B5%D1%80%D1%80%D0%B0%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Монтсеррат (ийм хуудас байхгүй)">Монтсеррат</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B8%D1%82%D0%BA%D1%8D%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Питкэрний арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Питкэрний арлууд</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D3%A8%D0%BC%D0%BD%D3%A9%D0%B4_%D0%96%D0%BE%D1%80%D0%B6_%D0%B1%D0%B0_%D3%A8%D0%BC%D0%BD%D3%A9%D0%B4_%D0%A1%D1%8D%D0%BD%D0%B4%D0%B2%D0%B8%D1%87%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Өмнөд Жорж ба Өмнөд Сэндвичийн арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Өмнөд Жорж ба Өмнөд Сэндвичийн арлууд</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%BA%D1%81_%D0%B1%D0%B0_%D0%9A%D0%B0%D0%B9%D0%BA%D0%BE%D1%81%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Төркс ба Кайкосын арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Төркс ба Кайкосын арлууд</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%BE%D0%BB%D0%BA%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%83%D1%83%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фолклендийн арлууд (ийм хуудас байхгүй)">Фолклендийн арлууд</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>Source: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://thecommonwealth.org/our-member-countries">Commonwealth Secretariat – Member Countries</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729770"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729546"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Эдийн_Засгийн_Хамтын_Ажиллагаа_ба_Хөгжлийн_Байгууллагын_гишүүн_улсууд" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729770"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r729540"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-үзэх"><a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:%D0%AD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D0%B6%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B0_%D0%B1%D0%B0_%D0%A5%D3%A9%D0%B3%D0%B6%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Загвар:Эдийн Засгийн Хамтын Ажиллагаа ба Хөгжлийн Байгууллага"><abbr title="Энэ загварыг үзэх">ү</abbr></a></li><li class="nv-хэлэлцэх"><a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BB%D1%86%D2%AF%D2%AF%D0%BB%D1%8D%D0%B3:%D0%AD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D0%B6%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B0_%D0%B1%D0%B0_%D0%A5%D3%A9%D0%B3%D0%B6%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Загварын хэлэлцүүлэг:Эдийн Засгийн Хамтын Ажиллагаа ба Хөгжлийн Байгууллага (ийм хуудас байхгүй)"><abbr title="Энэ загварыг хэлэлцэх">х</abbr></a></li><li class="nv-засварлах"><a class="external text" href="https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80:%D0%AD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D0%B6%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B0_%D0%B1%D0%B0_%D0%A5%D3%A9%D0%B3%D0%B6%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0&action=edit"><abbr title="Энэ загварыг засварлах">з</abbr></a></li></ul></div><div id="Эдийн_Засгийн_Хамтын_Ажиллагаа_ба_Хөгжлийн_Байгууллагын_гишүүн_улсууд" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D0%AD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%90%D0%B6%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B0_%D0%B1%D0%B0_%D0%A5%D3%A9%D0%B3%D0%B6%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Эдийн Засгийн Хамтын Ажиллагаа ба Хөгжлийн Байгууллага">Эдийн Засгийн Хамтын Ажиллагаа ба Хөгжлийн Байгууллагын гишүүн улсууд</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Австрали">Австрали</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8" title="Австри">Австри</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D0%A3%D0%BB%D1%81" title="Америкийн Нэгдсэн Улс">Америкийн Нэгдсэн Улс</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8" title="Бельги">Бельги</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD" title="Герман">Герман</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA" title="Грек">Грек</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Дани">Дани</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB" title="Израил">Израил</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Ирланд">Ирланд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Исланд">Исланд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Испани">Испани</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Итали">Итали</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%85_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8" title="Их Британи">Их Британи</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4" title="Канад">Канад</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BB%D1%83%D0%BC%D0%B1%D0%B8" title="Колумби">Колумби</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8" title="Латви">Латви</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва">Литва</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BA" title="Мексик">Мексик</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%A5%D0%B0%D0%BD%D1%82_%D0%A3%D0%BB%D1%81" class="mw-redirect" title="Нидерландын Хант Улс">Нидерланд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%B3%D0%B8" title="Норвеги">Норвеги</a></li> <li><a href="/wiki/%D3%A8%D0%BC%D0%BD%D3%A9%D0%B4_%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D1%81" title="Өмнөд Солонгос">Өмнөд Солонгос</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88" title="Польш">Польш</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BB" title="Португал">Португал</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA" title="Словак">Словак</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8" title="Словени">Словени</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA" title="Турк">Турк</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D1%80" title="Унгар">Унгар</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Финланд">Финланд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86" title="Франц">Франц</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85" title="Чех">Чех</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B8%D0%BB%D0%B8" title="Чили">Чили</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B4" title="Швед">Швед</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80" title="Швейцар">Швейцар</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Шинэ Зеланд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8" title="Эстони">Эстони</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD" title="Япон">Япон</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:OECD_logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="ЭЗХАХБ-ын лого" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/OECD_logo.svg/70px-OECD_logo.svg.png" decoding="async" width="70" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/OECD_logo.svg/105px-OECD_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/OECD_logo.svg/140px-OECD_logo.svg.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="51" /></a></span></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Шинэ_Зеланд&oldid=795295">https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Шинэ_Зеланд&oldid=795295</a>"-с авсан</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%B9:Categories" title="Тусгай:Categories">Ангилал</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B0:%D0%9E%D0%BD%D1%86%D0%BB%D0%BE%D1%85_%D3%A9%D0%B3%D2%AF%D2%AF%D0%BB%D1%8D%D0%BB" title="Ангилал:Википедиа:Онцлох өгүүлэл">Википедиа:Онцлох өгүүлэл</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Ангилал:Шинэ Зеланд">Шинэ Зеланд</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8_%D0%B1%D0%B0_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Ангилал:Австрали ба Далайн орон">Австрали ба Далайн орон</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:%D0%90%D1%80%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Ангилал:Арлын орон">Арлын орон</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:%D0%A5%D0%B0%D0%BC%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D3%A9%D1%85%D3%A9%D1%80%D0%BB%D3%A9%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Ангилал:Хамтын Нөхөрлөлийн орон">Хамтын Нөхөрлөлийн орон</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8_%D0%B1%D0%B0_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BD%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%B1%D2%AF%D0%BB%D1%8D%D0%B3" title="Ангилал:Австрали ба Далайн орнуудын арлын бүлэг">Австрали ба Далайн орнуудын арлын бүлэг</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:%D0%9D%D0%BE%D0%BC%D1%85%D0%BE%D0%BD_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%B1%D2%AF%D0%BB%D1%8D%D0%B3" title="Ангилал:Номхон далайн арлын бүлэг">Номхон далайн арлын бүлэг</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:%D0%9D%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%81%D1%8D%D0%BD_%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%81%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%91%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%83%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D1%8B%D0%BD_%D0%B3%D0%B8%D1%88%D2%AF%D2%AF%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Ангилал:Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын гишүүн орон">Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын гишүүн орон</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:%D0%AD%D0%97%D0%A5%D0%90%D0%A5%D0%91-%D1%8B%D0%BD_%D0%B3%D0%B8%D1%88%D2%AF%D2%AF%D0%BD_%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Ангилал:ЭЗХАХБ-ын гишүүн орон">ЭЗХАХБ-ын гишүүн орон</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Нуугдсан ангиллууд: <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:Articles_containing_%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD-language_text" title="Ангилал:Articles containing Латин-language text">Articles containing Латин-language text</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:CS1_errors:_dates" title="Ангилал:CS1 errors: dates">CS1 errors: dates</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:CS1_%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8-language_sources_(en)" title="Ангилал:CS1 англи-language sources (en)">CS1 англи-language sources (en)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:Pages_using_ISBN_magic_links" title="Ангилал:Pages using ISBN magic links">Pages using ISBN magic links</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:Articles_containing_%D0%9C%D0%B0%D0%BE%D1%80%D0%B8-language_text" title="Ангилал:Articles containing Маори-language text">Articles containing Маори-language text</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:Lang-xx_%D0%B7%D0%B0%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%8B%D0%B3_%D0%B0%D1%88%D0%B8%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%BD_%D1%85%D1%83%D1%83%D0%B4%D1%81%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Ангилал:Lang-xx загваруудыг ашигласан хуудсууд">Lang-xx загваруудыг ашигласан хуудсууд</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:Pages_using_infobox_country_or_infobox_former_country_with_the_flag_caption_or_type_parameters" title="Ангилал:Pages using infobox country or infobox former country with the flag caption or type parameters">Pages using infobox country or infobox former country with the flag caption or type parameters</a></li><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BB:Pages_using_infobox_country_or_infobox_former_country_with_the_symbol_caption_or_type_parameters" title="Ангилал:Pages using infobox country or infobox former country with the symbol caption or type parameters">Pages using infobox country or infobox former country with the symbol caption or type parameters</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Энэ хуудсыг хамгийн сүүлд өөрчилсөн нь 02:02, 19 Аравдугаар сар 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">Тус хуудасны текстийг <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike лицензийн</a> дагуу ашиглах боломжтой; нэмэлт мэдээллийг <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Хэрэглэх нөхцөл</a> хуудаснаас авна уу</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Хувь хүний нууцыг хамгаалах бодлого</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B0:%D0%A2%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%B9">Википедиагийн тухай</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%B0:%D0%95%D1%80%D3%A9%D0%BD%D1%85%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D1%8D%D0%B4%D1%8D%D0%B3%D0%B4%D1%8D%D0%BB">Анхааруулга</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Хөгжүүлэгчид</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/mn.wikipedia.org">Статистик</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Күүки мэдэгдэл</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//mn.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Гар утасны хувилбар</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-rgbsb","wgBackendResponseTime":269,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.795","walltime":"1.036","ppvisitednodes":{"value":6031,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":225462,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":24794,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":131172,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 813.426 1 -total"," 46.82% 380.851 1 Загвар:Инфобокс_улс"," 46.49% 378.187 3 Загвар:Infobox"," 29.30% 238.335 2 Загвар:Reflist"," 16.67% 135.611 14 Загвар:Cite_web"," 15.82% 128.697 1 Загвар:Native_name"," 14.02% 114.067 7 Загвар:Navbox"," 12.04% 97.921 1 Загвар:Хөтлөгч_мөр_Австрали_ба_далайн_орнууд"," 3.91% 31.817 1 Загвар:Инфобокс_улс/imagetable"," 3.07% 24.960 2 Загвар:Cite_journal"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.411","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":24426309,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-g7zhs","timestamp":"20241122202809","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0428\u0438\u043d\u044d \u0417\u0435\u043b\u0430\u043d\u0434","url":"https:\/\/mn.wikipedia.org\/wiki\/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q664","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q664","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-05-30T17:08:18Z","dateModified":"2024-10-19T02:02:24Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/3e\/Flag_of_New_Zealand.svg"}</script> </body> </html>