CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="eo" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Gaso - Vikipedio</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )eowikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januaro","februaro","marto","aprilo","majo","junio","julio","aŭgusto","septembro","oktobro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"19410501-72ba-435d-bb60-51adf0ded511","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Gaso","wgTitle":"Gaso","wgCurRevisionId":9029330,"wgRevisionId":9029330,"wgArticleId":19254,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj","Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn","Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB","Gasoj","Fazaj ŝanĝoj","Fazoj de materio"],"wgPageViewLanguage":"eo","wgPageContentLanguage":"eo","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Gaso","wgRelevantArticleId":19254,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":9029330,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eo","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eo"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11432","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.niceInfoboxes":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.Rekta-ligilo-al-Komunejo","ext.gadget.DocTabs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eo&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.gadget.niceInfoboxes&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.23"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Kinetic_theory_of_gases.svg/1200px-Kinetic_theory_of_gases.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1189"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Kinetic_theory_of_gases.svg/800px-Kinetic_theory_of_gases.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="793"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Kinetic_theory_of_gases.svg/640px-Kinetic_theory_of_gases.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="634"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Gaso - Vikipedio"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eo.m.wikipedia.org/wiki/Gaso"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redakti" href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedio (eo)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eo.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Gaso"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedio Atom-fonto" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Gaso rootpage-Gaso skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltu al enhavo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Ĉefa menuo" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ĉefa menuo" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ĉefa menuo</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ĉefa menuo</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigado </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-desciption" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do"><span>Ĉefpaĝo</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portalo:Komunumo" title="Pri la projekto, kion vi povas fari, kie vi povas trovi ion"><span>Komunuma portalo</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Diskutejo"><span>Diskutejo</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Aktuala%C4%B5oj" title="Trovi fonajn informojn pri nunaj eventoj"><span>Aktualaĵoj</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj" title="Listo de la lastaj ŝanĝoj en la vikio. [r]" accesskey="r"><span>Lastaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Novaj_pa%C4%9Doj"><span>Novaj paĝoj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Hazarda_pa%C4%9Do" title="Iri al hazarda paĝo [x]" accesskey="x"><span>Hazarda paĝo</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Helpo:Enhavo" title="La loko por eltrovi"><span>Helpo</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Specialaj_pa%C4%9Doj"><span>Specialaj paĝoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedio" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-eo.svg" style="width: 6.875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eo.svg" width="109" height="13" style="width: 6.8125em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Ser%C4%89i" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio" aria-label="Serĉi tra Vikipedio" autocapitalize="sentences" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Personaj iloj"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspekto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspekto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=eo.wikipedia.org&uselang=eo" class=""><span>Donaci</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Gaso" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga" class=""><span>Krei konton</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Gaso" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o" class=""><span>Ensaluti</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Pliaj agordoj" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Personaj iloj" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Personaj iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menuo de uzanto" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=eo.wikipedia.org&uselang=eo"><span>Donaci</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Gaso" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krei konton</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Gaso" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Ensaluti</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Paĝoj por elsalutitaj redaktistoj <a href="/wiki/Helpo:Enkonduko" aria-label="Lernu pli pri redaktado"><span>Lernu pli</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Miaj_kontribuoj" title="Listo de redaktoj faritaj el ĉi tiu IPa adreso [y]" accesskey="y"><span>Kontribuoj</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Mia_diskutpa%C4%9Do" title="Diskuto pri redaktoj sub tiu ĉi IP adreso [n]" accesskey="n"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Enhavo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Enhavo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">kaŝi</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Komenco</div> </a> </li> <li id="toc-Historio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historio</span> </div> </a> <ul id="toc-Historio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Makroskopa_konduto_de_gasoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Makroskopa_konduto_de_gasoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Makroskopa konduto de gasoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Makroskopa_konduto_de_gasoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gasleĝoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gasleĝoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Gasleĝoj</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Gasleĝoj-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Gasleĝoj subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Gasleĝoj-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Leĝo_de_Boyle" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Leĝo_de_Boyle"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Leĝo de Boyle</span> </div> </a> <ul id="toc-Leĝo_de_Boyle-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leĝo_de_Charles" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Leĝo_de_Charles"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Leĝo de Charles</span> </div> </a> <ul id="toc-Leĝo_de_Charles-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Leĝo_de_Gay-Lussac" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Leĝo_de_Gay-Lussac"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Leĝo de Gay-Lussac</span> </div> </a> <ul id="toc-Leĝo_de_Gay-Lussac-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ĝenerala_leĝo_de_gasoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ĝenerala_leĝo_de_gasoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Ĝenerala leĝo de gasoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Ĝenerala_leĝo_de_gasoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ekvacio_de_ideala_gaso" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekvacio_de_ideala_gaso"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Ekvacio de ideala gaso</span> </div> </a> <ul id="toc-Ekvacio_de_ideala_gaso-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Realaj_gasoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Realaj_gasoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Realaj gasoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Realaj_gasoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gaskonduto_je_mikroskopa_skalo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gaskonduto_je_mikroskopa_skalo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Gaskonduto je mikroskopa skalo</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Gaskonduto_je_mikroskopa_skalo-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Gaskonduto je mikroskopa skalo subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Gaskonduto_je_mikroskopa_skalo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kinetika_teorio_de_gasoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kinetika_teorio_de_gasoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Kinetika teorio de gasoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Kinetika_teorio_de_gasoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Brown-a_movado" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Brown-a_movado"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Brown-a movado</span> </div> </a> <ul id="toc-Brown-a_movado-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Intermolekulaj_fortoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Intermolekulaj_fortoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Intermolekulaj fortoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Intermolekulaj_fortoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Konduto_de_gasoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Konduto_de_gasoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Konduto de gasoj</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Konduto_de_gasoj-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Konduto de gasoj subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Konduto_de_gasoj-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ŝanĝoj_de_denseco" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ŝanĝoj_de_denseco"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Ŝanĝoj de denseco</span> </div> </a> <ul id="toc-Ŝanĝoj_de_denseco-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gaspremo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gaspremo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Gaspremo</span> </div> </a> <ul id="toc-Gaspremo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Gastipoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gastipoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Gastipoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Gastipoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uzado" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uzado"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Uzado</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Uzado-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Uzado subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Uzado-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Gaslumigo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gaslumigo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Gaslumigo</span> </div> </a> <ul id="toc-Gaslumigo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vaporturbino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vaporturbino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Vaporturbino</span> </div> </a> <ul id="toc-Vaporturbino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Vidu_ankaŭ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vidu_ankaŭ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Vidu ankaŭ</span> </div> </a> <ul id="toc-Vidu_ankaŭ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bildaro" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bildaro"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Bildaro</span> </div> </a> <ul id="toc-Bildaro-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Notoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Notoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Bibliografio</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Enhavtabelo" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Gaso</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Iru al artikolo en alia lingvo. Havebla en 156 lingvo" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-156" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">156 lingvoj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — afrikansa" lang="af" hreflang="af" data-title="Gas" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikansa" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — svisgermana" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Gas" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="svisgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — aragona" lang="an" hreflang="an" data-title="Gas" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragona" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Lyft" title="Lyft — Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Lyft" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%88%E0%A4%B8" title="गैस — angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="गैस" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B2" title="غاز — araba" lang="ar" hreflang="ar" data-title="غاز" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="araba" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%DD%A3%D8%A7%D8%B2" title="ݣاز — Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="ݣاز" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B2" title="غاز — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="غاز" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A7%87%E0%A6%9B" title="গেছ — asama" lang="as" hreflang="as" data-title="গেছ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asama" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — astura" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Gas" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="astura" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%88%E0%A4%B8" title="गैस — avadhia" lang="awa" hreflang="awa" data-title="गैस" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="avadhia" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qaz" title="Qaz — azerbajĝana" lang="az" hreflang="az" data-title="Qaz" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajĝana" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قاز — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="قاز" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7" title="Газ — baŝkira" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Газ" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baŝkira" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Doj%C4%97s" title="Dojės — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Dojės" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Gas" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7" title="Газ — belorusa" lang="be" hreflang="be" data-title="Газ" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belorusa" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7" title="Газ — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Газ" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7" title="Газ — bulgara" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Газ" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgara" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%88%E0%A4%B8" title="गैस — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="गैस" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%AA%E0%A6%A6%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A5" title="গ্যাসীয় পদার্থ — bengala" lang="bn" hreflang="bn" data-title="গ্যাসীয় পদার্থ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengala" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Gaz" title="Gaz — bretona" lang="br" hreflang="br" data-title="Gaz" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretona" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Plin" title="Plin — bosna" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Plin" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosna" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Gas" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%B8" title="Хии — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Хии" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — kataluna" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Gas" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataluna" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/K%C3%A9-t%C4%81%CC%A4" title="Ké-tā̤ — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Ké-tā̤" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Gas_(kimika)" title="Gas (kimika) — cebua" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Gas (kimika)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebua" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2" title="گاز — sorana" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="گاز" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorana" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Plyn" title="Plyn — ĉeĥa" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Plyn" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ĉeĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7" title="Газ — ĉuvaŝa" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Газ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ĉuvaŝa" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Nwy" title="Nwy — kimra" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Nwy" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="kimra" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — dana" lang="da" hreflang="da" data-title="Gas" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dana" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — germana" lang="de" hreflang="de" data-title="Gas" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="germana" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Αέριο — greka" lang="el" hreflang="el" data-title="Αέριο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greka" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — angla" lang="en" hreflang="en" data-title="Gas" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angla" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — hispana" lang="es" hreflang="es" data-title="Gas" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hispana" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Gaas" title="Gaas — estona" lang="et" hreflang="et" data-title="Gaas" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estona" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — eŭska" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Gas" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="eŭska" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Gas" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2" title="گاز — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="گاز" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kaasu" title="Kaasu — finna" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kaasu" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finna" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Kasi" title="Kasi — fiĝia" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Kasi" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fiĝia" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Gaz" title="Gaz — franca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Gaz" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="franca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — nord-frisa" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Gas" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="nord-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/G%C3%A1s" title="Gás — irlanda" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Gás" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — skot-gaela" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Gas" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="skot-gaela" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — galega" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Gas" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galega" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Pytundyry" title="Pytundyry — gvarania" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Pytundyry" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="gvarania" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%AF%E0%AB%81" title="વાયુ — guĝarata" lang="gu" hreflang="gu" data-title="વાયુ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="guĝarata" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — manksa" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Gas" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manksa" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Hi-th%C3%AD" title="Hi-thí — Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Hi-thí" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%96" title="גז — hebrea" lang="he" hreflang="he" data-title="גז" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrea" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%88%E0%A4%B8" title="गैस — hinda" lang="hi" hreflang="hi" data-title="गैस" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hinda" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Gas" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Plin" title="Plin — kroata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Plin" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Gaz" title="Gaz — haitia kreola" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Gaz" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haitia kreola" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/G%C3%A1z" title="Gáz — hungara" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Gáz" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hungara" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%A6" title="Գազ — armena" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գազ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armena" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%A6" title="Կազ — Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Կազ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — Interlingvao" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Gas" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingvao" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — indonezia" lang="id" hreflang="id" data-title="Gas" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — Interlingveo" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Gas" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingveo" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Gaso" title="Gaso — Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Gaso" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — islanda" lang="is" hreflang="is" data-title="Gas" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islanda" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — itala" lang="it" hreflang="it" data-title="Gas" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="itala" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%97%E4%BD%93" title="気体 — japana" lang="ja" hreflang="ja" data-title="気体" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japana" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Gias" title="Gias — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Gias" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/gapci" title="gapci — Loĵbano" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="gapci" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="Loĵbano" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Gas" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="აირი — kartvela" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აირი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="kartvela" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7" title="Газ — kazaĥa" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Газ" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazaĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%B2" title="ಅನಿಲ — kanara" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅನಿಲ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kanara" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%B0%EC%B2%B4" title="기체 — korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="기체" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Gaz" title="Gaz — kurda" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Gaz" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurda" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7" title="Газ — kirgiza" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Газ" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiza" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — latino" lang="la" hreflang="la" data-title="Gas" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latino" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Gaas" title="Gaas — limburga" lang="li" hreflang="li" data-title="Gaas" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburga" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — lombarda" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Gas" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombarda" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Dujos" title="Dujos — litova" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Dujos" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litova" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/G%C4%81ze" title="Gāze — latva" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Gāze" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latva" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Etona" title="Etona — malagasa" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Etona" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malagasa" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — minankabaŭa" lang="min" hreflang="min" data-title="Gas" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minankabaŭa" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%81" title="Гас — makedona" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Гас" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedona" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%82" title="വാതകം — malajalama" lang="ml" hreflang="ml" data-title="വാതകം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalama" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%B9" title="Хий — mongola" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Хий" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongola" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%82" title="वायू — marata" lang="mr" hreflang="mr" data-title="वायू" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marata" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — malaja" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Gas" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaja" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%B7" title="အငွေ့ — birma" lang="my" hreflang="my" data-title="အငွေ့" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birma" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D0%BA%D1%81%D1%8F" title="Лекся — erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Лекся" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Ggas" title="Ggas — napola" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Ggas" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="napola" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — platgermana" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Gas" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="platgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B8" title="ग्यास — nepala" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ग्यास" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepala" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81" title="वायु — nevara" lang="new" hreflang="new" data-title="वायु" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="nevara" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Gas_(aggregatietoestand)" title="Gas (aggregatietoestand) — nederlanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Gas (aggregatietoestand)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Gass" title="Gass — novnorvega" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Gass" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="novnorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Gass" title="Gass — dannorvega" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Gass" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="dannorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Gase" title="Gase — Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Gase" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — okcitana" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Gas" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="okcitana" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Gaazii" title="Gaazii — oroma" lang="om" hreflang="om" data-title="Gaazii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oroma" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AB%E0%A9%82" title="ਫੂ — panĝaba" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਫੂ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panĝaba" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — Papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Gas" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Gaz" title="Gaz — pola" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Gaz" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="pola" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Gas" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%B3" title="گیس — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="گیس" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%DA%AB%D8%A7%D8%B2" title="ګاز — paŝtua" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ګاز" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paŝtua" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/G%C3%A1s" title="Gás — portugala" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Gás" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugala" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Wapsi" title="Wapsi — keĉua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Wapsi" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keĉua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Zaro" title="Zaro — Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Zaro" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Gaz" title="Gaz — rumana" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Gaz" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumana" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rsk mw-list-item"><a href="https://rsk.wikipedia.org/wiki/%D2%90%D0%B0%D0%B7" title="Ґаз — Pannonian Rusyn" lang="rsk" hreflang="rsk" data-title="Ґаз" data-language-autonym="Руски" data-language-local-name="Pannonian Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Руски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7" title="Газ — rusa" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Газ" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusa" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B0%D1%81" title="Гаас — jakuta" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Гаас" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakuta" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Gas" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%8A%D8%B3" title="گيس — sinda" lang="sd" hreflang="sd" data-title="گيس" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sinda" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — serbo-Kroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Gas" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-Kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Urrig" title="Urrig — ŝelha" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Urrig" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="ŝelha" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%BA%E0%B7%94" title="වායු — sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="වායු" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Gas" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Plyn" title="Plyn — slovaka" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Plyn" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaka" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%B3" title="گیس — Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="گیس" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Plin" title="Plin — slovena" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Plin" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovena" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Gasi" title="Gasi — ŝona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Gasi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="ŝona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Hawo" title="Hawo — somala" lang="so" hreflang="so" data-title="Hawo" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somala" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gazi" title="Gazi — albana" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gazi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albana" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%81" title="Гас — serba" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Гас" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serba" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — sunda" lang="su" hreflang="su" data-title="Gas" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sunda" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — sveda" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Gas" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sveda" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Gesi" title="Gesi — svahila" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Gesi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="svahila" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Goz" title="Goz — silezi-pola" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Goz" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="silezi-pola" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AE%B3%E0%AE%BF%E0%AE%AE%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="வளிமம் — tamila" lang="ta" hreflang="ta" data-title="வளிமம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamila" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%81_(%E0%B0%AD%E0%B1%8C%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%95_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82)" title="వాయువు (భౌతిక శాస్త్రం) — telugua" lang="te" hreflang="te" data-title="వాయువు (భౌతిక శాస్త్రం)" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugua" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7" title="Газ — taĝika" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Газ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taĝika" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%8A%E0%B8%AA" title="แก๊ส — taja" lang="th" hreflang="th" data-title="แก๊ส" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="taja" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — tagaloga" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Gas" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagaloga" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Gaz" title="Gaz — turka" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Gaz" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turka" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Gaz" title="Gaz — tatara" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Gaz" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatara" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%B9" title="Хей — tuva" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Хей" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuva" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B7" title="Газ — ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Газ" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%B3" title="گیس — urduo" lang="ur" hreflang="ur" data-title="گیس" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urduo" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Gazlar" title="Gazlar — uzbeka" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Gazlar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeka" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — venecia" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Gas" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="venecia" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Gaz" title="Gaz — Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Gaz" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BA%A5t_kh%C3%AD" title="Chất khí — vjetnama" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chất khí" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vjetnama" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Goaze" title="Goaze — West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Goaze" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/G%C3%A5z" title="Gåz — valona" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Gåz" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valona" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Gas" title="Gas — varaja" lang="war" hreflang="war" data-title="Gas" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varaja" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%94%E4%BD%93" title="气体 — vua" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="气体" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vua" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="აირი — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="აირი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%90%D7%96" title="גאז — jida" lang="yi" hreflang="yi" data-title="גאז" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jida" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%E1%BA%B8%CC%80f%C3%BA%C3%B9f%C3%B9" title="Ẹ̀fúùfù — joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ẹ̀fúùfù" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%94%E4%BD%93" title="气体 — ĉina" lang="zh" hreflang="zh" data-title="气体" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ĉina" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%A3%E8%B3%AA" title="氣質 — Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="氣質" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Kh%C3%AC-th%C3%A9" title="Khì-thé — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Khì-thé" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%A3%E9%AB%94" title="氣體 — kantona" lang="yue" hreflang="yue" data-title="氣體" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantona" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/UHowo" title="UHowo — zulua" lang="zu" hreflang="zu" data-title="UHowo" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulua" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11432#sitelinks-wikipedia" title="Redakti interlingvajn ligilojn" class="wbc-editpage">Redakti ligilojn</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Nomspacoj"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Gaso" title="Vidi la artikolon [c]" accesskey="c"><span>Artikolo</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Diskuto:Gaso&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Diskuto pri la artikolo (paĝo ne ekzistas) [t]" accesskey="t"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝanĝi lingvan varianton" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Esperanto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vidoj"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Gaso"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=history" title="Antaŭaj versioj de ĉi tiu paĝo. [h]" accesskey="h"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Iloj" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Iloj</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Pliaj opcioj" > <div class="vector-menu-heading"> Agoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Gaso"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=history"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ĝenerale </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kio_ligas_%C4%89i_tien%3F/Gaso" title="Listo de ĉiuj vikiaj paĝoj kiuj ligas ĉi tien [j]" accesskey="j"><span>Ligiloj ĉi tien</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Rilataj_%C5%9Dan%C4%9Doj/Gaso" rel="nofollow" title="Lastaj ŝanĝoj en paĝoj kiuj ligas al ĉi tiu paĝo [k]" accesskey="k"><span>Rilataj ŝanĝoj</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eo" title="Alŝuti dosierojn [u]" accesskey="u"><span>Alŝuti dosieron</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gaso&oldid=9029330" title="Porĉiama ligilo al ĉi versio de la paĝo"><span>Konstanta ligilo</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=info" title="Pli da informo pri ĉi tiu paĝo"><span>Informoj pri la paĝo</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Citi&page=Gaso&id=9029330&wpFormIdentifier=titleform" title="Informoj pri kiel citi ĉi tiun paĝon"><span>Citi ĉi tiun artikolon</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FGaso"><span>Akiri mallongigitan URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:QrCode&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FGaso"><span>Elŝutu QR-kodon</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Presi/elporti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Gaso"><span>Krei libron</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:DownloadAsPdf&page=Gaso&action=show-download-screen"><span>Elŝuti kiel PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gaso&printable=yes" title="Presebla versio de tiu ĉi paĝo [p]" accesskey="p"><span>Presebla versio</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> En aliaj projektoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Gases" hreflang="en"><span>Vikimedia Komunejo</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11432" title="Ligilo al konektita datuma ero [g]" accesskey="g"><span>Ero en Vikidatumoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspekto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">kaŝi</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">El Vikipedio, la libera enciklopedio</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eo" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8859925">.mw-parser-output .nekonfuzu{background-color:#f9f9f9;border-bottom:1px solid #aaa;padding:0.5em;font-style:italic}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .nekonfuzu{background-color:#202122;color:white;border-bottom:1px solid #333333}html.skin-theme-clientpref-light .mw-parser-output .nekonfuzu{background-color:#F9F9F9;color:black;border-bottom:1px solid #AAAAAA}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .nekonfuzu{background-color:#202122;color:white;border-bottom:1px solid #333333}}</style> <div class="nekonfuzu"> <table style="width: 100%; font-size: 95%; position:relative;"> <tbody><tr> <td style="width: 26px; vertical-align: middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Disambig.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/40px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/60px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span> </td> <td>Ne konfuzu ĉi tiun artikolon kun <a href="/wiki/%C5%9Ctofo" title="Ŝtofo">ŝtofo</a> aŭ <a href="/wiki/Gazo" title="Gazo">gazo</a>. </td></tr></tbody></table></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Kinetic_theory_of_gases.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Kinetic_theory_of_gases.svg/250px-Kinetic_theory_of_gases.svg.png" decoding="async" width="220" height="218" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Kinetic_theory_of_gases.svg/330px-Kinetic_theory_of_gases.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Kinetic_theory_of_gases.svg/440px-Kinetic_theory_of_gases.svg.png 2x" data-file-width="452" data-file-height="448" /></a><figcaption>Modelo de gaso laŭ la kinetika teorio.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Slochteren_Gasmolecule_02.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Slochteren_Gasmolecule_02.JPG/220px-Slochteren_Gasmolecule_02.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Slochteren_Gasmolecule_02.JPG/330px-Slochteren_Gasmolecule_02.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Slochteren_Gasmolecule_02.JPG/440px-Slochteren_Gasmolecule_02.JPG 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a><figcaption><a href="/wiki/Skulpta%C4%B5o_de_tergasmolekulo" title="Skulptaĵo de tergasmolekulo">Skulptaĵo de tergasmolekulo</a> en <a href="/wiki/Kolham" title="Kolham">Kolham</a> komunumo <a href="/wiki/Slochteren" title="Slochteren">Slochteren</a> (<a href="/wiki/Nederlando" title="Nederlando">Nederlando</a>).</figcaption></figure> <p><b>Gaso</b> estas fizika <a href="/wiki/Fazo_de_materio" title="Fazo de materio">stato de materio</a>, en kiu la komponantoj (<a href="/wiki/Atomo" title="Atomo">atomoj</a> aŭ <a href="/wiki/Molekulo" title="Molekulo">molekuloj</a>) povas moviĝi libere kaj ne estas interkonektitaj. Depende de la <a href="/wiki/Temperaturo" title="Temperaturo">temperaturo</a> kaj <a href="/wiki/Premo" title="Premo">premo</a> gasa substanco povas transformiĝi al <a href="/wiki/Likva%C4%B5o" class="mw-redirect" title="Likvaĵo">likva</a> aŭ <a href="/wiki/Solido" title="Solido">solida</a> stato. </p><p>La <a href="/wiki/Termino" class="mw-disambig" title="Termino">termino</a> "gaso" estis inventita de la flandra sciencisto <a href="/wiki/Jan_Baptista_van_Helmont" title="Jan Baptista van Helmont">Jan Baptista van Helmont</a> en la <a href="/wiki/17-a_jarcento" title="17-a jarcento">17-a jarcento</a>, derivita el la latina "chaos", <a href="/wiki/Kaoso" class="mw-redirect mw-disambig" title="Kaoso">kaoso</a>)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj ĝi aludas al la <a href="/wiki/Stato_de_materio" class="mw-redirect" title="Stato de materio">stato de materio</a> en kiu, laŭ specifaj kondiĉoj de <a href="/wiki/Temperaturo" title="Temperaturo">temperaturo</a> kaj <a href="/wiki/Premo" title="Premo">premo</a>, ties molekuloj milde interagas inter si, sen formi molekularojn, nome molekul-ligojn,<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> adoptante la formon kaj la volumon de la ujo kiu enhavas ĝin tendence al separiĝo, tio estas, al etendiĝo, ĉiom kiom eblas, pro ties alta koncentriĝo de <a href="/wiki/Kineta_energio" title="Kineta energio">kineta energio</a>. La gasoj estas <a href="/wiki/Flua%C4%B5o" title="Fluaĵo">fluaĵoj</a> tre kunpremeblaj, kiuj povas suferi grandajn ŝanĝojn de <a href="/wiki/Denseco" class="mw-redirect" title="Denseco">denseco</a> pro la premo kaj la temperaturo.<sup id="cite_ref-Alejandrina_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Alejandrina-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>La molekuloj kiuj konstituas gason preskaŭ ne estas altiritaj unuj fare de aliaj, pro kio ili moviĝas en la <a href="/wiki/Vakuo" title="Vakuo">vakuo</a> je granda rapideco kaj tre separataj unuj disde aliaj, kio klarigas siajn proprecojn jene:<sup id="cite_ref-Alejandrina_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Alejandrina-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>La gasmolekuloj estas praktike liberaj, tiel ke ili estas kapablaj distribuiĝi tra la tuta disponebla spaco en kiu ili estas enhavataj. La fortoj kaj <a href="/wiki/Gravito" title="Gravito">gravitaj</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj altiraj inter la molekuloj estas pro malgrando neatenteblaj, kompare kun la rapideco laŭ kiu moviĝas la molekuloj.</li> <li>La gasoj okupas komplete la volumon de la ujoj kiuj enhavas ilin.</li> <li>La gasoj ne havas difinitan formon, kaj adoptas tiujn de la ujoj kiuj enhavas ilin.</li> <li>La gasoj povas esti premitaj facile, ĉar estas enormaj disponeblaj spacoj vakuaj inter unuj molekuloj kaj aliaj.</li></ul> <p>Je <a href="/wiki/Normaj_kondi%C4%89oj_pri_temperaturo_kaj_premo" title="Normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo">normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo</a> la gasoj povas esti ĉu kemiaj elementoj kiel la <a href="/wiki/Hidrogeno" title="Hidrogeno">hidrogeno</a>, la <a href="/wiki/Oksigeno" title="Oksigeno">oksigeno</a>, la <a href="/wiki/Nitrogeno" title="Nitrogeno">nitrogeno</a>, la <a href="/wiki/Kloro" title="Kloro">kloro</a>, la <a href="/wiki/Fluoro" title="Fluoro">fluoro</a> kaj la <a href="/wiki/Nobla_gaso" title="Nobla gaso">noblaj gasoj</a>, ĉu komponaĵoj kiel la <a href="/wiki/Karbona_dioksido" title="Karbona dioksido">karbona dioksido</a> aŭ la <a href="/wiki/Propano" title="Propano">propano</a>, ĉu miksaĵoj kiel la <a href="/wiki/Aero" title="Aero">aero</a>. </p><p>La <a href="/wiki/Vaporo" title="Vaporo">vaporoj</a> kaj la <a href="/wiki/Plasmo" title="Plasmo">plasmo</a> kunhavas proprecojn kun la gasoj kaj povas formi homogenajn miksaĵojn, por ekzemplo <a href="/wiki/Akvovaporo" title="Akvovaporo">vaporo de akvo</a> kaj aero. Ĉiuj kune estas konataj kiel <b>gaskorpoj</b>, <b>gasa stato</b><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> aŭ <b>gasa fazo</b>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historio">Historio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=1" title="Redakti sekcion: Historio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=1" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Historio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Jan_Baptist_van_Helmont_portrait.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Jan_Baptist_van_Helmont_portrait.jpg/250px-Jan_Baptist_van_Helmont_portrait.jpg" decoding="async" width="230" height="289" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/19/Jan_Baptist_van_Helmont_portrait.jpg 1.5x" data-file-width="259" data-file-height="326" /></a><figcaption><a href="/wiki/Jan_Baptista_van_Helmont" title="Jan Baptista van Helmont">Jan Baptista van Helmont</a>, konsiderata la patro de la pneŭmatika kemio, kreis la terminon "gaso".</figcaption></figure> <p>En 1648, la kemiisto <a href="/wiki/Jan_Baptista_van_Helmont" title="Jan Baptista van Helmont">Jan Baptista van Helmont</a>, konsiderata la patro de la pneŭmatika kemio, kreis la terminon "gaso" (dum ioma tempo estis uzata ankaŭ la esprimon "aeroforma stato"), el la greka vorto <i>kaos</i> (kaos, malordo) por difini la trajtojn de la <a href="/wiki/Karbona_dioksido" title="Karbona dioksido">karbona dioksido</a>. Tiu nomo poste etendiĝis al ĉiuj <i>gaskorpoj</i>, nomitaj ankaŭ <i>elastaj fluaĵoj</i>, <i>premeblaj fluaĵoj</i> aŭ <i>aeroj</i>, kaj estas uzata por referenci unu de la statoj de la <a href="/wiki/Materio" title="Materio">materio</a>. La ĉefa trajto de la gasoj, kompare al solidoj kaj likvaĵoj, estas ke ili estas nek videblaj nek tuŝeblaj, kio malhelpis ties studadon historie, sed ili same estas komponitaj el atomoj kaj molekuloj. Kiam la moderna scienco povis kompreni la ekzistadon kaj funkciadon de kaj atomoj kaj molekuloj, oni povis kompreni la ekzistadon kaj funkciadon de la gasoj. </p><p>La kaŭzo de la naturo de la gasoj estas en iliaj molekuloj, tre separataj unuj disde aliaj kaj farantaj hazardajn movojn inter si. Same kiel okazas ĉe la aliaj du materistatoj, la gasoj povas ankaŭ transformiĝi (en likvaĵoj) se oni metas ilin je tre malaltaj temperaturoj. Tiu procezo estas nomata <a href="/wiki/Kondensado" title="Kondensado">kondensiĝo</a> ĉe la vaporoj kaj "likvigo" ĉe la <i>perfektaj gasoj</i>. La plej parto de gasoj postulas tre malaltajn temperaturojn por atingi kondensiĝon. Por ekzemplo, ĉe la <a href="/wiki/Oksigeno" title="Oksigeno">oksigeno</a>, la necesa temperaturo estas de <span style="white-space: nowrap;">−183 <a href="/wiki/Grado_de_Celsio" title="Grado de Celsio">°C</a></span>.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> La teknika malfacileco atingi tiom ekstremajn temperaturojn malhelpis la studadon de la konduto de gasoj en antaŭmodernaj epokoj. </p><p>La unuaj "leĝoj de gasoj" estis disvolvigitaj ekde fino de la 17-a jarcento, kiam la sciencistoj ekrimarkis, ke en la rilatoj kiuj establiĝas inter la <a href="/wiki/Premo" title="Premo">premo</a>, la <a href="/wiki/Volumeno" title="Volumeno">volumeno</a> kaj la <a href="/wiki/Temperaturo" title="Temperaturo">temperaturo</a> de specimeno de gaso, en fermita sistemo, oni povas akiri formulon kiu estus valida por ĉiuj gasoj. Tiuj kondutas simile en ampleksa vario de kondiĉoj, pro la facila alproksimigeblo kiun havas la molekuloj kiuj estas pli apartaj, kaj nuntempe la <a href="/wiki/Ekvacio" title="Ekvacio">ekvacio</a> de stato por ideala gaso estas derivata de la kineta teorio. Aktuale la iamaj leĝoj de la gasoj estas konsiderataj kiel specialaj kazoj de la ekvuacio de la ideala gaso, kiel unu aŭ pliaj el la variabloj kiuj povas esti retenitaj konstante. </p><p>Empirie, estas observeblaj serio da rilatoj <a href="/wiki/Proporcio" title="Proporcio">proporciaj</a> inter la <a href="/wiki/Temperaturo" title="Temperaturo">temperaturo</a>, la <a href="/wiki/Premo" title="Premo">premo</a> kaj la <a href="/wiki/Volumeno" title="Volumeno">volumeno</a>, kiuj rezultas en la leĝo de la idealaj gasoj, deduktita por la unua fojo fare de <a href="/wiki/%C3%89mile_Clapeyron" title="Émile Clapeyron">Émile Clapeyron</a> en 1834. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Makroskopa_konduto_de_gasoj">Makroskopa konduto de gasoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=2" title="Redakti sekcion: Makroskopa konduto de gasoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=2" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Makroskopa konduto de gasoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:CFD_Shuttle.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/CFD_Shuttle.jpg/250px-CFD_Shuttle.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/CFD_Shuttle.jpg/330px-CFD_Shuttle.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/CFD_Shuttle.jpg/500px-CFD_Shuttle.jpg 2x" data-file-width="516" data-file-height="387" /></a><figcaption>Modelo de la fluo de gasoj ĉirkaŭ la kosma transnavigilo en ties fazo de reveno en la <a href="/wiki/Tera_atmosfero" title="Tera atmosfero">teratmosferon</a>.</figcaption></figure> <p>Dum observado de gaso, estas tipe specifi referenckadron aŭ longoskalon. Pli longa longoskalo egalrilatas al makroskopa aŭ ĝeneraka vidpunkto de la gaso. Ĉi tiu regiono (nomita <a href="/wiki/Volumeno" title="Volumeno">volumeno</a>) devas esti sufiĉe granda por enhavi grandan montron de gaspartikloj. La rezulta <a href="/wiki/Statistiko" title="Statistiko">statistika analizo</a> de tiu montrograndeco produktas la "mezuman" konduton (t.e., rapideco, temperaturo, aŭ premo) de ĉiuj gaspartikloj ene de la regiono. Kontraste, pli malgranda longoskalo egalrilatas al mikroskopa aŭ partikla vidpunkto. </p><p>Makroskope, la trajtoj de la gaso mezuritaj estas laŭ la gaspartikloj mem (rapideco, premo aŭ temperaturo) aŭ laŭ ilia medio (volumeno). Ekzemple, <a href="/wiki/Robert_Boyle" title="Robert Boyle">Robert Boyle</a> studis pneŭmatikan kemion dum malgranda parto de sia kariero. Unu el liaj eksperimentoj rilatigis la makroskopajn ecojn de premo kaj volumeno de gaso. Lia eksperimento uzis J-tuban <a href="/wiki/Manometro" title="Manometro">manometron</a> kiu aspektas kiel provtubo formita kiel la litero J. Boyle kaptis inertan gason ĉe la fermita fino de la provtubo kun kolumno de <a href="/wiki/Hidrargo" title="Hidrargo">hidrargo</a>, igante la nombron da partikloj kaj la temperaturon konstantaj. Li observis, ke kiam la premo en la gaso estis pliigita, aldonante pli da hidrargo al la kolumno, la volumeno de la kaptita gaso malpliiĝis (tio estas konata kiel la inversa rilato). Krome, kiam Boyle multobligis la premon kaj volumenon de ĉiu observado, la produkto estis konstanta. Ĉi tiu rilato reteniĝis por ĉiu gaso kiun Boyle observis kondukante al la leĝo (PV = k), nomita en honoro de lia laboro en ĉi tiu kampo. </p><p>Ekzistas multaj matematikaj iloj haveblaj por analizi la ecojn de gasoj. Ĉar gasoj estas submetitaj al ekstremaj kondiĉoj, tiuj iloj iĝas pli kompleksaj, de la Euler-ekvacioj por neviskozeca fluo ĝis la Navier-Stokes-ekvacioj<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kiuj plene klarigas la viskozajn efikojn. Tiuj ekvacioj estas adaptitaj al la kondiĉoj de la koncerna gassistemo. La laboratoria ekipaĵo de Boyle permesis la uzadon de <a href="/wiki/Algebro" title="Algebro">algebro</a> por akiri liajn analizajn rezultojn. Liaj rezultoj estis eblaj, ĉar li studis gasojn en relative malaltpremaj situacioj, en kiuj ili kondutis en "ideala" maniero. Tiuj idealaj rilatoj estas aplikitaj al sekureckalkuloj por diversaj flugkondiĉoj sur la materialoj uzataj. La altteknologia ekipaĵo uzata hodiaŭ estis desegnita por helpi sekure esplori la plej ekzotikajn operaciajn mediojn, kie gasoj ne plu kondutas en "ideala" maniero. Ĉi tiu altnivela matematiko, kiu inkluzivas statistikon kaj multvariablan kalkulon, ebligas solvi dinamikajn situaciojn tiel kompleksajn kiel la reeniro de kosmaj veturiloj. Ekzemplo estas la analizo de la reeniro de la <a href="/wiki/Kosmopramo" title="Kosmopramo">kosmopramo</a>, montrita en la supra bildo por certigi, ke la materialaj trajtoj sub tiu ŝarĝa kondiĉo estas adekvataj. En ĉi tiu flugreĝimo, la gaso ne plu kondutas ideale. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gasleĝoj"><span id="Gasle.C4.9Doj"></span>Gasleĝoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=3" title="Redakti sekcion: Gasleĝoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=3" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Gasleĝoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:The_Shannon_Portrait_of_the_Hon_Robert_Boyle.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/The_Shannon_Portrait_of_the_Hon_Robert_Boyle.jpg/250px-The_Shannon_Portrait_of_the_Hon_Robert_Boyle.jpg" decoding="async" width="230" height="290" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/The_Shannon_Portrait_of_the_Hon_Robert_Boyle.jpg/500px-The_Shannon_Portrait_of_the_Hon_Robert_Boyle.jpg 1.5x" data-file-width="3327" data-file-height="4200" /></a><figcaption>La <a href="/wiki/Le%C4%9Do_de_Boyle" title="Leĝo de Boyle">leĝon de Boyle</a> ektrovis en <a href="/wiki/1662" title="1662">1662</a> la <a href="/wiki/Irlando" title="Irlando">irlanda</a> <a href="/wiki/Fiziko" title="Fiziko">fizikisto</a> kaj <a href="/wiki/Kemio" title="Kemio">ĥemiisto</a> <a href="/wiki/Robert_Boyle" title="Robert Boyle">Robert Boyle</a>.</figcaption></figure> <p>Estas diversaj leĝoj derivataj de simpligitaj modeloj de la realo kiuj rilatas la premon, la volumenon kaj la temperaturon de difinita gaso. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Leĝo_de_Boyle"><span id="Le.C4.9Do_de_Boyle"></span>Leĝo de Boyle</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=4" title="Redakti sekcion: Leĝo de Boyle" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=4" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Leĝo de Boyle"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <b>leĝo de Boyle-Mariotte</b> (aŭ <a href="/wiki/Le%C4%9Do_de_Boyle" title="Leĝo de Boyle">leĝo de Boyle</a>) diras, ke </p> <dl><dd>la volumeno de iu <a href="/wiki/Maso" title="Maso">maso</a> da gaso je konstanta temperaturo estas inverse proporcia al sia <a href="/wiki/Premo" title="Premo">premo</a>.</dd></dl> <p>Ekzemple, se la premo de unu gaso duobliĝas, la volumeno de la gaso reduktiĝos duone, kaj same inverse. La leĝon ektrovis en <a href="/wiki/1662" title="1662">1662</a> la <a href="/wiki/Irlando" title="Irlando">irlanda</a> <a href="/wiki/Fiziko" title="Fiziko">fizikisto</a> kaj <a href="/wiki/Kemio" title="Kemio">ĥemiisto</a> <a href="/wiki/Robert_Boyle" title="Robert Boyle">Robert Boyle</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Leĝo_de_Charles"><span id="Le.C4.9Do_de_Charles"></span>Leĝo de Charles</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=5" title="Redakti sekcion: Leĝo de Charles" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=5" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Leĝo de Charles"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Je donita premo, la volumeno okupita de certa kvanto de gaso estas rekte proporcia al ĝia temperaturo en <a href="/wiki/Kelvino" title="Kelvino">kelvino</a>.<sup id="cite_ref-MMM_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-MMM-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Matematike la esprimo estus: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\frac {V_{1}}{T_{1}}}={\frac {V_{2}}{T_{2}}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <msub> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi>T</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> </mfrac> </mrow> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <msub> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi>T</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\frac {V_{1}}{T_{1}}}={\frac {V_{2}}{T_{2}}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/dac6c4cc0111f3adcee36af38f87a7de1634f9a8" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.171ex; width:9.594ex; height:5.509ex;" alt="{\displaystyle {\frac {V_{1}}{T_{1}}}={\frac {V_{2}}{T_{2}}}}" /></span>   aŭ   <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\frac {V_{1}}{V_{2}}}={\frac {T_{1}}{T_{2}}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <msub> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mfrac> </mrow> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <msub> <mi>T</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi>T</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\frac {V_{1}}{V_{2}}}={\frac {T_{1}}{T_{2}}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/b88c13b1ed8393beb2b2d6d58c32b9802e390197" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.171ex; width:9.592ex; height:5.509ex;" alt="{\displaystyle {\frac {V_{1}}{V_{2}}}={\frac {T_{1}}{T_{2}}}}" /></span>.</dd></dl> <p>en ĝeneralaj terminoj: </p><p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle V_{1}\cdot T_{2}=V_{2}\cdot T_{1}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <msub> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> <mo>⋅</mo> <msub> <mi>T</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>=</mo> <msub> <mi>V</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>⋅</mo> <msub> <mi>T</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle V_{1}\cdot T_{2}=V_{2}\cdot T_{1}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/3c5f3f38f61f22113380f7c2e4779834f3bd3985" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; width:16.099ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle V_{1}\cdot T_{2}=V_{2}\cdot T_{1}}" /></span> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Leĝo_de_Gay-Lussac"><span id="Le.C4.9Do_de_Gay-Lussac"></span>Leĝo de Gay-Lussac</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=6" title="Redakti sekcion: Leĝo de Gay-Lussac" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=6" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Leĝo de Gay-Lussac"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Louis_Joseph_Gay-Lussac" title="Louis Joseph Gay-Lussac">Gay-Lussac</a> kaj <a href="/wiki/Alexander_von_Humboldt" title="Alexander von Humboldt">Humboldt</a> faris zorgemajn mezurojn de la volumenoj de hidrogeno kaj oksigeno kiuj reakcias por formi akvon. Ili trovis, ke du volumenoj da hidrogeno reakcias ĝuste kun unu volumeno da oksigeno. Gay-Lussac faris pliajn mezuradojn de la volumenoj de reakciaĵoj en aliaj gasaj reakcioj. En ĉiuj okazoj, li observis malgrandajn proporciojn de entjeraj nombroj inter la volumenoj de la reakciantaj gasoj. Gay-Lussac formulis tiujn rezultojn kaj tio nun estas konata kiel Leĝo de la Kombinaj Volumenoj de Gay-Lussac. Tiu leĝo devis iĝi decida en determinado de la kemia formulo por akvo kaj en korektado de la atompeza skalo de <a href="/wiki/John_Dalton" title="John Dalton">John Dalton</a>. </p><p>La premo de iu kvanto da gaso, kiu estas konservita je konstanta volumeno, estas rekte proporcia al la temperaturo en <a href="/wiki/Kelvino" title="Kelvino">kelvino</a>:<sup id="cite_ref-MMM_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-MMM-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle {\frac {P_{1}}{T_{1}}}={\frac {P_{2}}{T_{2}}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <msub> <mi>P</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi>T</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>1</mn> </mrow> </msub> </mfrac> </mrow> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <msub> <mi>P</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi>T</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle {\frac {P_{1}}{T_{1}}}={\frac {P_{2}}{T_{2}}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6f47b00a91dd94ee017658d246ba3a11a2ef9bc1" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.171ex; width:9.864ex; height:5.509ex;" alt="{\displaystyle {\frac {P_{1}}{T_{1}}}={\frac {P_{2}}{T_{2}}}}" /></span></dd></dl> <p>Tial por enboteligi gason, kiel likvigitan gason, oni devas unue malvarmigi la deziratan volumenon de gaso al temperaturo karakteriza por ĉiu gaso, por povi submeti ĝin al la premo necesa por likvigi ĝin sen trovarmiĝo kaj fine eksplodo. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ĝenerala_leĝo_de_gasoj"><span id=".C4.9Cenerala_le.C4.9Do_de_gasoj"></span>Ĝenerala leĝo de gasoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=7" title="Redakti sekcion: Ĝenerala leĝo de gasoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=7" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ĝenerala leĝo de gasoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La leĝo de Boyle asertas, ke la premo kaj la <a href="/wiki/Volumeno" title="Volumeno">volumeno</a> estas inverse proporciaj inter si je konstanta temperaturo. Finfine, la leĝo de Gay-Lussac enkondukas rektan proporcion inter la premo kaj la absoluta temperaturo, kondiĉe ke temas pri konstanta volumeno. La interdependeco de tiuj variabloj montriĝas en la kombinit leĝo de gasoj, kiu klare establas jenon: </p> <table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> La rilato inter la prem-volumena produkto kaj la temperaturo de sistemo restas konstanta. <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <p><a href="/wiki/Matematiko" title="Matematiko">Matematike</a> formuleblas jene: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \qquad {\frac {PV}{T}}=K}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mspace width="2em"></mspace> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi>P</mi> <mi>V</mi> </mrow> <mi>T</mi> </mfrac> </mrow> <mo>=</mo> <mi>K</mi> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \qquad {\frac {PV}{T}}=K}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/702cd2e7982937b3d8feaf448f52253b43c50507" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:14.178ex; height:5.176ex;" alt="{\displaystyle \qquad {\frac {PV}{T}}=K}" /></span></dd></dl> <p>Kie: </p> <ul><li><i>P</i> estas la <a href="/wiki/Premo" title="Premo">premo</a></li> <li><i>V </i> estas la <a href="/wiki/Volumeno" title="Volumeno">volumeno</a></li> <li><i>T </i> estas la absoluta <a href="/wiki/Temperaturo" title="Temperaturo">temperaturo</a> (en <a href="/wiki/Kelvino" title="Kelvino">kelvino</a>)</li> <li><i>K </i> estas konstanti (kun energiunuoj dividitaj per la temperaturo) kiu dependas de la konsiderita gaskvanto.</li></ul> <p>Kie premo, volumeno kaj temperaturo estis mezuritaj en du diferencaj momentoj 1a kaj 2a por unusola sistemo. </p><p>Aldonante la leĝon de <a href="/wiki/Amedeo_Avogadro" title="Amedeo Avogadro">Avogadro</a> al la rezulto de la leĝo de kombinitaj gasoj oni akiras la leĝon de idealaj gasoj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ekvacio_de_ideala_gaso">Ekvacio de ideala gaso</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=8" title="Redakti sekcion: Ekvacio de ideala gaso" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=8" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ekvacio de ideala gaso"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/wiki/Ekvacio_de_ideala_gaso" title="Ekvacio de ideala gaso">ekvacio de ideala gaso</a>, iame nomita <b>ekvacio de Clapeyron</b> laŭ la nomo de la fizikisto <a href="/wiki/%C3%89mile_Clapeyron" title="Émile Clapeyron">Clapeyron</a> kiu la unua formulis ĝin en <a href="/wiki/1834" title="1834">1834</a>, estas <a href="/wiki/Ekvacio_de_stato" title="Ekvacio de stato">ekvacio de stato</a> de <a href="/wiki/Ideala_gaso" title="Ideala gaso">ideala gaso</a>, kiu kombinas <a href="/wiki/Premo" title="Premo">premon</a>, <a href="/wiki/Temperaturo" title="Temperaturo">temperaturon</a> kaj <a href="/wiki/Volumeno" title="Volumeno">volumenon</a>: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle pV=nRT\,}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>p</mi> <mi>V</mi> <mo>=</mo> <mi>n</mi> <mi>R</mi> <mi>T</mi> <mspace width="thinmathspace"></mspace> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle pV=nRT\,}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/773cc9cc46ce127b2b18187051902a525bb16188" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-left: -0.089ex; width:11.327ex; height:2.509ex;" alt="{\displaystyle pV=nRT\,}" /></span></dd></dl> <p>kie: </p> <ul><li>p - <a href="/wiki/Premo" title="Premo">premo</a>,</li> <li>V - <a href="/wiki/Volumeno" title="Volumeno">volumeno</a>,</li> <li>n - nombro de <a href="/wiki/Molo" title="Molo">moloj</a> de gaso</li> <li>T - <a href="/wiki/Temperaturo" title="Temperaturo">temperaturo</a> T [K] = t [<span style="white-space: nowrap;"> <a href="/wiki/Grado_de_Celsio" title="Grado de Celsio">°C</a></span>] + 273,15</li> <li>R - <a href="/wiki/Universala_gaskonstanto" title="Universala gaskonstanto">Universala gaskonstanto</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Realaj_gasoj">Realaj gasoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=9" title="Redakti sekcion: Realaj gasoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=9" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Realaj gasoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Se oni volas rafini aŭ mezuri la konduton de iu gaso, kiu eskapas idealan konduton, oni devos turni sin al la ekvacioj de realaj gasoj, kiuj estas diversaj kaj des pli komplikaj ju pli precizaj. La realaj gasoj ne ekspansiiĝas senfine, ĉar venus tempo, kiam ili ne plu okupus ajnan volumenon. Ĉi tio okazas ĉar inter ĝiaj partikloj, ĉu <a href="/wiki/Atomo" title="Atomo">atomoj</a> kiel en noblaj gasoj ĉu <a href="/wiki/Molekulo" title="Molekulo">molekuloj</a> kiel en (O<sub>2</sub>) kaj en plej multaj gasoj, sufiĉe malgrandaj fortoj estas establitaj, pro la hazardaj ŝanĝoj de iliaj elektrostataj ŝargoj, kiuj estas nomitaj <a href="/wiki/Forto_de_Van-der-Waals" title="Forto de Van-der-Waals">Van der Waals-fortoj</a>. </p><p>La konduto de gaso kutime des pli kongruas kun ideala konduto, ju pli simpla estas ĝia kemia formulo kaj ju pli malalta ĝia reagemo (tendenco formi ligojn). Tiel, ekzemple, <a href="/wiki/Nobla_gaso" title="Nobla gaso">noblaj gasoj</a>, estante unuatomaj molekuloj kaj havante tre malaltan reagemon, precipe <a href="/wiki/Heliumo" title="Heliumo">heliumo</a>, havas konduton sufiĉe proksiman al la idealo. Ili estos sekvitaj de diatomaj gasoj, precipe la pli malpeza <a href="/wiki/Hidrogengaso" title="Hidrogengaso">hidrogeno</a>. Malpli idealaj estas triatomaj, kiel <a href="/wiki/Karbondioksido" class="mw-redirect" title="Karbondioksido">karbondioksido</a>; la kazo de <a href="/wiki/Akvovaporo" title="Akvovaporo">akvovaporo</a> estas eĉ pli malbona, ĉar la molekulo, estante polusa, tendencas establi <a href="/wiki/Hidrogena_ligo" title="Hidrogena ligo">hidrogenajn ligojn</a>, kio plu reduktas idealecon. Inter la organikaj gasoj, tiu kiu havas la plej idealan konduton estas <a href="/wiki/Metano" title="Metano">metano</a>, kiu perdas idealecon kiam la karbonĉeno dikiĝas. Tiel, oni atendas, ke <a href="/wiki/Butano" title="Butano">butano</a> kondutas sufiĉe malproksime de idealeco. Ĉi tio okazas, ĉar ju pli granda la konsistiga partiklo de la gaso, des pli granda la probableco de kolizio kaj interago inter ili, faktoro kiu malpliigas idealecon. Kelkaj el tiuj gasoj povas esti proksimumataj sufiĉe bone per idealaj ekvacioj, dum en aliaj kazoj estos necese turni sin al realaj ekvacioj ofte deduktitaj empirie de parametroĝustigo. </p><p>Idealeco perdiĝas ankaŭ sub ekstremaj kondiĉoj, kiel altaj premoj aŭ malaltaj temperaturoj. Aliflanke, kongruo kun idealeco povas pliiĝi se oni laboras ĉe malaltaj premoj aŭ altaj temperaturoj. Ankaŭ pro ĝia kemia stabileco. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gaskonduto_je_mikroskopa_skalo">Gaskonduto je mikroskopa skalo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=10" title="Redakti sekcion: Gaskonduto je mikroskopa skalo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=10" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Gaskonduto je mikroskopa skalo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Se eblus observi gason per <a href="/wiki/Mikroskopo" title="Mikroskopo">mikroskopo</a> sufiĉe potenca por vidi la partiklojn, kiuj ĝin formas (<a href="/wiki/Molekulo" title="Molekulo">molekuloj</a>, <a href="/wiki/Atomo" title="Atomo">atomoj</a>, <a href="/wiki/Jono" title="Jono">jonoj</a>), oni vidus ilin moviĝi en pli-malpli hazarda maniero. Ĉi tiuj partikloj, kiuj konsistigas la gason, ŝanĝas la direkton de sia movado nur kiam ili kolizias kun alia partiklo aŭ kontraŭ la muroj de la ujo. Se oni konsideras, ke ĉi tiuj kolizioj estas perfekte elastaj, oni povas konsideri la substancon kiel idealan gason. La konduto de partikloj je la mikroskopa nivelo estas priskribita per la kinetika teorio de gasoj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kinetika_teorio_de_gasoj">Kinetika teorio de gasoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=11" title="Redakti sekcion: Kinetika teorio de gasoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=11" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Kinetika teorio de gasoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La kinetika teorio disponigas informojn pri la makroskopaj trajtoj de gasoj pripensante iliajn molekulan kunmetaĵon kaj moviĝon. Komencante kun la difinoj de momento kaj kineta energio oni povas uzi la konservadon de impeto kaj la geometriaj rilatoj de kubo por rilatigi la makroskopajn trajtojn de la temperaturo kaj premosistemo al la mikroskopa propraĵo de la kineta energio por molekulo. La teorio provizas averaĝajn valorojn por ĉi tiuj du propraĵoj. </p><p>La kinetika teorio de gasoj povas helpi klarigi kiel la sistemo (konsiderante la kolekton de gaspartikloj) respondas al ŝanĝoj en temperaturo, kun ekvivalenta ŝanĝo en kineta energio. </p><p>Ekzemple: oni imagu, ke ini havas sigelitan ujon de fiksa grandeco (konstanta volumeno), enhavantan fiksan nombron da gaspartikloj; komencante de la absoluta nulo (la teoria temperaturo ĉe kiu atomoj aŭ molekuloj havas neniun termikan energion, tio estas, ili ne moviĝas aŭ vibras), energio komencas esti aldonita al la sistemo varmigante la ujon, tiel ke la energio estas transdonita al la partikloj ene. Post kiam ilia interna energio estas super la nul-punkta energio, tio estas, ilia kineta energio (ankaŭ konata kiel termika energio) estas ne-nula, la gaspartikloj komencos moviĝi ĉirkaŭ la ujo. Ĉar la ujo iĝas pli varma (dum pli da energio estas aldonita), la individuaj partikloj pliigas sian averaĝan rapidecon kiam la totala interna energio de la sistemo pliiĝas. La pli granda averaĝa rapideco de ĉiuj partikloj kondukas al pli granda rapideco ĉe kiu kolizioj okazas (t.e., pli granda nombro da kolizioj je unuotempo), inter la partikloj kaj la ujo, same kiel inter la partikloj mem. </p><p>Je la makroskopa nivelo la mezurebla kvanto de premo estas la rekta rezulto de tiuj mikrokolizioj de skopikaj partikloj kun la surfaco, sur kiuj individuaj molekuloj penas malgrandan forton, ĉiu kontribuante al la totala forto aplikita ene de specifa areo. Same, la makroskope mezurebla kvanto de temperaturo estas kvantigo de la totala kvanto de moviĝo aŭ kineta energio elmontrita per la partikloj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Brown-a_movado">Brown-a movado</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=12" title="Redakti sekcion: Brown-a movado" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=12" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Brown-a movado"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Diffusion_animation.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Diffusion_animation.gif/250px-Diffusion_animation.gif" decoding="async" width="220" height="189" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Diffusion_animation.gif/330px-Diffusion_animation.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fe/Diffusion_animation.gif 2x" data-file-width="400" data-file-height="344" /></a><figcaption>La hazarda movo de gaspartikloj kaŭzas la disvastigon de gaso.</figcaption></figure> <p>La <a href="/wiki/Brown-a_movado" title="Brown-a movado">Brown-a movado</a> estas la matematika modelo uzita por priskribi la hazardan moviĝon de partikloj suspenditaj en fluido. La gaspartikla animacio, uzante rozkolorajn kaj verdajn partiklojn, ilustras kiel tiu konduto rezultigas la disvastiĝon de gasoj (<a href="/wiki/Entropio" title="Entropio">entropio</a>). Tiuj okazaĵoj estas priskribitaj ankaŭ per partikloteorio. </p><p>Ĉar ĝi estas ĉe la limo (aŭ preter) de nuna teknologio por observado de individuaj gaspartikloj (atomoj aŭ molekuloj), nur teoriaj kalkuloj donas sugestojn pri kiel ili moviĝas, sed ilia moviĝo estas diferenca de Brown-a moviĝo ĉar Brown-a moviĝo implikas glatan tiriĝon pro la frikcioforto de multaj gasmolekuloj, punktita per perfortaj kolizioj de unu (aŭ pluraj) gasmolekuloj kun la partiklo. La partiklo (kutime konsistanta el milionoj aŭ miliardoj da atomoj) tiel moviĝas en neregula kurso, sed ne tiel neregula kiel oni atendus se individua gasmolekulo estus ekzamenita. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Intermolekulaj_fortoj">Intermolekulaj fortoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=13" title="Redakti sekcion: Intermolekulaj fortoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=13" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Intermolekulaj fortoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dum kunpremado de gaso, intermolekulaj fortoj, kiel la hidrogenaj ligoj inter la akvomolekuloj en la bildo, komencas ludi pli aktivan rolon. </p><p>Momentaj altiroj aŭ repuŝoj inter partikloj havas efikon al la gasdinamiko. En fizika kemio, la nomo donita al intermolekulaj fortoj estas Van der Waals-fortoj. Tiuj fortoj ludas rolon en determinado de la fizikaj trajtoj de gaso, kiel ekzemple ĝia viskozeco aŭ volumetra fluo. Se oni ignoras tiujn fortojn sub iuj kondiĉoj oni povas trakti realan gason kvazaŭ ĝi estus ideala gaso. Ĉi tiu supozo permesos uzi la leĝon de la idealaj gasoj. La ĝusta uzado de ĉi tiuj rilatoj al gasoj postulas reveni al kinetika teorio. Kiam la gaspartikloj havas magnetan ŝargon aŭ intermolekulan forton, ilia influo sur la aliaj molekuloj pliiĝas kiam la spaco inter ili estas reduktita. En foresto de ŝargoj, en preciza punkto, kie la spaco inter la partikloj estis sufiĉe reduktita, kolizioj inter la partikloj ne plu povas esti evititaj ĉe normala temperaturo. </p><p>Alia maniero pliigi la nombron da kolizioj inter la partikloj de gaso estus varmigi certan fiksan volumenon de gaso, plus la temperaturon, des pli alta la rapideco de la partikloj kaj des pli granda la probableco de kolizioj. Ĉio ĉi signifas, ke ĉi tiuj idealaj ekvacioj disponigas raciajn rezultojn krom kazoj kun alta premo aŭ temperaturo (<a href="/wiki/Jonigo" title="Jonigo">jonigo</a>). Tiuj esceptaj kondiĉoj permesas la transdonon de energio ene de la gaso, kaj ĝuste la foresto de internaj energitranslokigoj permesas paroli pri idealaj kondiĉoj, en kiuj la interŝanĝo de energio okazas nur ĉe la limoj de la sistemo. </p><p>Realaj gasoj spertas kelkajn el tiuj kolizioj kaj intermolekulaj fortoj, sed tiel longe kiel ili estas statistike nekonsiderindaj la rezultoj de la idealaj ekvacioj restos validaj. Aliflanke, kiam la partikloj de gaso estas kunpremitaj tiel ke ili estas tre proksimaj unu al la alia, la gaso kondutas pli kiel likvaĵo; estas la foresto de internaj energitransigoj kiu permesas paroli pri idealaj kondiĉoj, en kiuj la interŝanĝo de energio okazas nur ĉe la limoj de la sistemo; realaj gasoj spertas kelkajn el tiuj kolizioj kaj intermolekulajn fortojn, sed tiel longe kiel ili estas statistike nekonsiderindaj la rezultoj de la idealaj ekvacioj restos validaj. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Konduto_de_gasoj">Konduto de gasoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=14" title="Redakti sekcion: Konduto de gasoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=14" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Konduto de gasoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Por studi la temperaturan konduton de partikloj de materio ekzistas kvar mezureblajn kvantojn kiuj ludas gravan rolon en la fizika trajtaro: nome <a href="/wiki/Premo" title="Premo">premo</a>, <a href="/wiki/Volumeno" title="Volumeno">volumeno</a>, <a href="/wiki/Temperaturo" title="Temperaturo">temperaturo</a> kaj <a href="/wiki/Maso" title="Maso">maso</a> de la specimeno de la materio (aŭ eĉ pli bone ankoraŭ <a href="/wiki/Materikvanto" title="Materikvanto">materikvanto</a>, mezurita en <a href="/wiki/Molo" title="Molo">moloj</a>). Ajna gaso estas konsiderata <a href="/wiki/Flua%C4%B5o" title="Fluaĵo">fluaĵo</a> ĉar ĝi havas la proprecojn kiuj ebligas ties konduton kiel tio. </p><p>La gasaj molekuloj, en kontinua movado, kolizias elaste inter si kaj kontraŭ la muroj de la ujo kiu enhavas la gason, kontraŭ kiuj ili faras konstantan premadon. Se la gaso estas varmigita, tiu varma energio estas investita en kineta energio de la molekuloj, tio estas, la molekuloj moviĝas je pli granda rapideco, pro kio la nombro de frapoj kontraŭ la muroj de la ujo pliiĝas je nombro kaj je energio. Kiel konsekvenco la premo de la gaso pliiĝas, kaj se la muroj de la ujo ne estas rigidaj, ankaŭ la volumeno de la gaso pliiĝas. </p><p>Difinita gaso tendencas esti aktiva kemie ĉar ankaŭ ties molekula surfaco estas granda, tio estas, ĉar ties partikloj en kontinua movado estas interfrapante unuj kontraŭ aliaj, tio plifaciligas la kontakto inter unu substanco kaj alia, pliigante la rapidecon de reago kompare kun tiu inter likvaĵoj kaj solidoj. </p><p>Por pli bone kompreni la konduton de gaso, studoj ĉiam estas faritaj rilate al la ideala gaso, kvankam ĝi neniam fakte ekzistas kaj ĝiaj trajtoj estas jenaj: </p> <ul><li>Pura gasa substanco konsistas el molekuloj de egalaj grandeco kaj maso. Miksaĵo de gasaj substancoj konsistas el molekuloj malsamaj laŭ grandeco kaj maso.</li> <li>Pro la granda distanco inter iuj molekuloj kaj aliaj kaj la fakto ke ili moviĝas rapide, la altirfortoj inter la molekuloj estas konsiderataj nekonsiderindaj.</li> <li>La grandeco de la gasmolekuloj estas tre malgranda, do la volumeno okupita de la molekuloj estas nekonsiderinda kompare kun la totala volumeno de la ujo. La denseco de gaso estas tre malalta.</li> <li>La molekuloj de gaso estas en konstanta moviĝo je alta rapideco, do ili senĉese kolizias elaste unu kun alia kaj kontraŭ la muroj de la ujo kiu enhavas ilin.</li></ul> <p>Por klarigi la konduton de gasoj, la novaj teorioj uzas kaj statistikon kaj <a href="/wiki/Kvantuma_teorio" class="mw-redirect" title="Kvantuma teorio">kvantuman teorion</a>, krom eksperimenti kun gasoj de malsamaj propraĵoj aŭ limigaj propraĵoj, kiel urania heksafluorido (UF<sub>6</sub>), kiu estas la plej peza gaso konata. </p><p>Gaso ne havas fiksan formon aŭ volumenon; ĝi estas karakterizita per preskaŭ neniu kohereco kaj la granda kinetika energio de siaj molekuloj, kiuj moviĝas konstante. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ŝanĝoj_de_denseco"><span id=".C5.9Can.C4.9Doj_de_denseco"></span>Ŝanĝoj de denseco</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=15" title="Redakti sekcion: Ŝanĝoj de denseco" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=15" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ŝanĝoj de denseco"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La efiko de la temperaturo kaj de la premo sur solidoj kaj likvaĵoj estas tre malgranda, pro kio tipe la kunmpremeblo de likvaĵo aŭ solido estas de 10<sup>−6</sup> <a href="/wiki/Baro_(unuo)" title="Baro (unuo)">bar</a><sup>−1</sup> (1 bar=0,1 MPa) kaj la temperatura <a href="/wiki/Dilatkoeficiento" title="Dilatkoeficiento">dilatkoeficiento</a> estas de 10<sup>−5</sup> <a href="/wiki/Kelvin" class="mw-redirect" title="Kelvin">K</a><sup>−1</sup>. </p><p>Aliflanke, la <a href="/wiki/Denseco" class="mw-redirect" title="Denseco">denseco</a> de la gasoj estas ege tuŝita per la premo kaj la temperaturo. La <a href="/wiki/Ekvacio_de_ideala_gaso" title="Ekvacio de ideala gaso">leĝo de la idealaj gasoj</a> matematike priskribas la rilaton inter jenaj tri magnitudoj: </p> <dl><dd><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \rho ={\frac {p\,M}{R\,T}}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>ρ</mi> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi>p</mi> <mspace width="thinmathspace"></mspace> <mi>M</mi> </mrow> <mrow> <mi>R</mi> <mspace width="thinmathspace"></mspace> <mi>T</mi> </mrow> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \rho ={\frac {p\,M}{R\,T}}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/2a22cd65f428595c1db914ca898ab9340959418f" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.005ex; width:9.135ex; height:5.509ex;" alt="{\displaystyle \rho ={\frac {p\,M}{R\,T}}}" /></span></dd></dl> <p>kie <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle R\,}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>R</mi> <mspace width="thinmathspace"></mspace> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle R\,}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/293563891196765d2d51e0dd54e1ae1000ba9def" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:2.151ex; height:2.176ex;" alt="{\displaystyle R\,}" /></span> estas la <a href="/wiki/Universala_gaskonstanto" title="Universala gaskonstanto">universala gaskonstanto</a>, <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle p\,}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>p</mi> <mspace width="thinmathspace"></mspace> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle p\,}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/e4fa5f88a712eb9b03398066a0577fdcf33e02c6" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-left: -0.089ex; width:1.646ex; height:2.009ex;" alt="{\displaystyle p\,}" /></span> estas la gaspremo, <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle M\,}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>M</mi> <mspace width="thinmathspace"></mspace> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle M\,}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/aa66ea8156203e93f2dca12aca24538c2bdce761" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:2.829ex; height:2.176ex;" alt="{\displaystyle M\,}" /></span> estas ties <a href="/wiki/Molmaso" title="Molmaso">molmaso</a> kaj <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle T\,}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>T</mi> <mspace width="thinmathspace"></mspace> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle T\,}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/476a8389064c06ab89963a2467aef525838da0cf" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:2.023ex; height:2.176ex;" alt="{\displaystyle T\,}" /></span> estas la absolita <a href="/wiki/Temperaturo" title="Temperaturo">temperaturo</a>. </p><p>Tio signifas, ke ideala gaso je 300 <a href="/wiki/Kelvin" class="mw-redirect" title="Kelvin">K</a> (27 <a href="/wiki/Grado_Celsius" class="mw-redirect" title="Grado Celsius">°C</a>) kaj 1 <a href="/wiki/Atmosfero_(unuo)" title="Atmosfero (unuo)">atm</a> duobligos sian densecon se oni pliigas la premon ĝis 2 atm retenante la temperaturon konstanta aŭ, alternative, oni malpliigas sian temperaturon ĝis 150 <a href="/wiki/Kelvin" class="mw-redirect" title="Kelvin">K</a> retenante la premon konstanta. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gaspremo">Gaspremo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=16" title="Redakti sekcion: Gaspremo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=16" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Gaspremo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kadre de la kineta teorio, la <a href="/wiki/Premo" title="Premo">premo</a> de gaso estas klarigita kiel la makroskopa rezulto de la fortoj implikitaj en la kolizioj de la gasmolekuloj kontraŭ la muroj de la ujo. La premo povas tial esti difinita rilatante al la mikroskopaj trajtoj de la gaso. </p><p>Efektive, por ideala gaso kun <i>N</i> molekuloj, ĉiu de maso <i>m</i> kaj moviĝanta je averaĝe hazarda rapideco <b>v<sub>rms</sub></b> enhavita en kuba volumeno <i>V</i>, la gaspartikloj trafas kun la muroj de la ujo en maniero kalkulebla statistike interŝanĝante <a href="/wiki/Movokvanto" title="Movokvanto">linearan impeton</a> kun la muroj en ĉiu kolizio kaj farante netan <a href="/wiki/Forto" title="Forto">forton</a> je unuopa <a href="/wiki/Areo" title="Areo">areo</a>, kio estas la premo farita de la gaso sur la solida surfaco. </p><p>La premo estas kalkulebla jene: </p><p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle P={Nmv_{rms}^{2} \over 3V}}"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mi>P</mi> <mo>=</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mrow> <mi>N</mi> <mi>m</mi> <msubsup> <mi>v</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi>r</mi> <mi>m</mi> <mi>s</mi> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msubsup> </mrow> <mrow> <mn>3</mn> <mi>V</mi> </mrow> </mfrac> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle P={Nmv_{rms}^{2} \over 3V}}</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/191f3af482b4dc36cd18449d76405d4c20f5f064" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -2.005ex; width:14.099ex; height:5.676ex;" alt="{\displaystyle P={Nmv_{rms}^{2} \over 3V}}" /></span> (ideala gaso) </p><p>Ĉi tiu rezulto estas interesa kaj signifa ne nur ĉar ĝi havugas manieron kalkuli la premon de gaso, sed ankaŭ ĉar ĝi rilatigas observeblan makroskopan variablon, nome premon, kun la meza <a href="/wiki/Kineta_energio" title="Kineta energio">kineta energio</a> por molekulo, <i>1/2 mv<sub>rms</sub>²</i>, kio estas mikroskopa grando ne rekte observebla. Oni notu, ke la produkto de la premo kaj la volumeno de la ujo estas du trionoj de la totala kineta energio de la gasmolekuloj enhavataj. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gastipoj">Gastipoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=17" title="Redakti sekcion: Gastipoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=17" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Gastipoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:KarteErdgasWeltproduktion.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/KarteErdgasWeltproduktion.png/500px-KarteErdgasWeltproduktion.png" decoding="async" width="400" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/KarteErdgasWeltproduktion.png/960px-KarteErdgasWeltproduktion.png 1.5x" data-file-width="1357" data-file-height="628" /></a><figcaption>Monda produktado de tergaso.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Tergaso" title="Tergaso">Tergaso</a>, aŭ <b>natura gaso</b>, estas flamebla gaso, kiu troviĝas en subteraj naturaj deponejoj. Ĝi ofte aperas kun nafto, ĉar ili samforme estiĝas. Ĝi estiĝis antaŭ jarmilionoj kiel natura gaso el putriĝantaj bestoj, kiuj sedimentiĝis subakve en ŝlimo. Tie inter senaeraj cirkonstancoj estiĝis la tergaso kaj nafto. </p><p><a href="/wiki/Libera_gaso" title="Libera gaso">Libera gaso</a> estas la materistato de la gasaj komponantoj, en kiuj partikloj de gaso (molekuloj, atomoj) moviĝas libere, samkvante plenigante kaze de manko de la eksteraj fortoj la tutan haveblan volumenon en la porecaj kaj fendecaj rokaĵoj, en la atmosfero. Libera gaso povas troviĝi super nafto en naftotavolo aŭ en iu rezervujo super likvaĵo (akvo, nafto ktp) ekvilibre al la sama gaso en diluita stato. Ĝi povas eliĝi el karbontavoloj. Libera gaso povas transiri al la ligita (sorbita) stato kaj inverse. Ĝi povas eliĝi flue tra naturaj truoj al la tersurfaco, esti forĵetata sub alta premo el vulkanaj krateroj dum erupcioj ktp. </p><p><a href="/wiki/Nobla_gaso" title="Nobla gaso">Noblaj gasoj</a> - estas kemiaj elementoj el ĉefa subgrupo de VIII grupo, kies s- kaj p- ŝeloj estas kompletaj. La noblaj gasoj estas en la lasta kolumno de la <a href="/wiki/Perioda_tabelo" title="Perioda tabelo">perioda tabelo</a> (18 aŭ VIII). Al noblaj gasoj rilatas: </p> <ul><li><a href="/wiki/Heliumo" title="Heliumo">heliumo</a> - (atomnumero 2)</li> <li><a href="/wiki/Neono" title="Neono">neono</a> - (10)</li> <li><a href="/wiki/Argono" title="Argono">argono</a> - (18)</li> <li><a href="/wiki/Kriptono" title="Kriptono">kriptono</a> - (36)</li> <li><a href="/wiki/Ksenono" title="Ksenono">ksenono</a> - (54)</li> <li>kaj <a href="/wiki/Radono" title="Radono">radono</a> - (86).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uzado">Uzado</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=18" title="Redakti sekcion: Uzado" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=18" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Uzado"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gaslumigo">Gaslumigo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=19" title="Redakti sekcion: Gaslumigo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=19" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Gaslumigo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:A_Peep_at_the_Gas_Lights_in_Pall_Mall_Rowlandson_1809.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/A_Peep_at_the_Gas_Lights_in_Pall_Mall_Rowlandson_1809.jpg/220px-A_Peep_at_the_Gas_Lights_in_Pall_Mall_Rowlandson_1809.jpg" decoding="async" width="220" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/A_Peep_at_the_Gas_Lights_in_Pall_Mall_Rowlandson_1809.jpg/330px-A_Peep_at_the_Gas_Lights_in_Pall_Mall_Rowlandson_1809.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/A_Peep_at_the_Gas_Lights_in_Pall_Mall_Rowlandson_1809.jpg/440px-A_Peep_at_the_Gas_Lights_in_Pall_Mall_Rowlandson_1809.jpg 2x" data-file-width="1797" data-file-height="1270" /></a><figcaption>Preterpasantoj miras pri la nova gaslumigo (Londono, 1809).</figcaption></figure> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8860200">.mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.5em;font-style:italic}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}html.skin-theme-clientpref-light .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#F9F9F9;color:black;border:1px solid #AAAAAA}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}}</style> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Gaslumigo" title="Gaslumigo">Gaslumigo</a>.</div> <p><b>Gasa lumigo</b> estas la produktado de artefarita <a href="/wiki/Lumo" title="Lumo">lumo</a> el la <a href="/wiki/Brulo" title="Brulo">Brulo</a> de gasa <a href="/wiki/Brula%C4%B5o" title="Brulaĵo">brulaĵo</a> kiel <a href="/wiki/Hidrogeno" title="Hidrogeno">hidrogeno</a>, <a href="/wiki/Metano" title="Metano">metano</a>, <a href="/wiki/Etileno" title="Etileno">etileno</a>, <a href="/wiki/Etino" title="Etino">etino</a>, <a href="/wiki/Butano_(kemio)" title="Butano (kemio)">butano</a>, <a href="/wiki/Propano" title="Propano">propano</a>, <a href="/wiki/Karbona_monooksido" title="Karbona monooksido">karbona monooksido</a> aŭ <a href="/wiki/Tergaso" title="Tergaso">tergaso</a>. Antaŭ ol <a href="/wiki/Elektrizo" title="Elektrizo">elektrizo</a> estis disvastigita kaj sufiĉe ekonomiebla por ĉiutaga uzado, gaso estis la plej populara rimedo de <a href="/wiki/Lumigo" title="Lumigo">lumigo</a> en la <a href="/wiki/Strato" title="Strato">stratoj</a>. Dum tiu periodo, la stratoj de modernaj grandurboj estis lumigitaj per gasfunkciaj <a href="/w/index.php?title=Stratlampo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stratlampo (paĝo ne ekzistas)">stratlampoj</a>. La unuaj gaslampoj postulis lampfajriston, kiu promenis tra la stratoj de la grandurbo vespere kaj lumigis ĉiun lampon individue. En pli postaj lumsistemoj, <a href="/wiki/Flamigilo" title="Flamigilo">flamigiloj</a> estis lanĉitaj kiuj estis aŭtomate aktivigitaj kiam gasfluo komenciĝis en la lampo. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vaporturbino">Vaporturbino</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=20" title="Redakti sekcion: Vaporturbino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=20" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vaporturbino"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200" /> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Vaporturbino" title="Vaporturbino">Vaporturbino</a>.</div> <p><b>Vaporturbino</b> estas <a href="/wiki/Ma%C5%9Dino" title="Maŝino">maŝino</a> kiu elprenas <a href="/wiki/Varmoenergio" title="Varmoenergio">varmoenergion</a> el premita <a href="/wiki/Vaporo" title="Vaporo">vaporo</a> kaj uzas ĝin por produkti <a href="/wiki/Laboro_(fiziko)" title="Laboro (fiziko)">mekanikan laboron</a> sur rotacia aparato. Ĝian modernan version inventis <a href="/w/index.php?title=Charles_Algernon_Parsons&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Algernon Parsons (paĝo ne ekzistas)">Charles Parsons</a> en 1884.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEStodola1927_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEStodola1927-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Fabrikado de modernaj vaporturbinoj postulas antaŭenigitan <a href="/wiki/Metalfarado" title="Metalfarado">metallaboradon</a> por krei altgradajn <a href="/wiki/Alojo" title="Alojo">ŝtalalojojn</a> en tre precizajn partojn uzante teknologiojn kiuj estis disponeblaj por la unua fojo nur jam en la 20-a jarcento; kontinuaj antaŭeniroj en daŭreco kaj efikeco de la vaporturbinoj restis ŝlosilaj por la energia ekonomiko de la 21-a jarcento. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vidu_ankaŭ"><span id="Vidu_anka.C5.AD"></span>Vidu ankaŭ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=21" title="Redakti sekcion: Vidu ankaŭ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=21" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vidu ankaŭ"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Nobla_gaso" title="Nobla gaso">Nobla gaso</a></li> <li><a href="/wiki/Natura_gaso" class="mw-redirect" title="Natura gaso">Natura gaso</a> <ul><li><a href="/wiki/Tergaso" title="Tergaso">tergaso</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mar%C4%89a_gaso&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marĉa gaso (paĝo ne ekzistas)">marĉa gaso</a></li> <li><a href="/wiki/Biogaso" title="Biogaso">biogaso</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ideala_gaso" title="Ideala gaso">Ideala gaso</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Karbomineja_gaso&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karbomineja gaso (paĝo ne ekzistas)">Karbomineja gaso</a></li> <li><a href="/wiki/Entropio" title="Entropio">Entropio</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bildaro">Bildaro</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=22" title="Redakti sekcion: Bildaro" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=22" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Bildaro"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Nursery_of_New_Stars_-_GPN-2000-000972.jpg" class="mw-file-description" title="Nebulozo NGC 604 – lumanta gaso ĉirkaŭ aro da steloj en la spirala galaksio M33."><img alt="Nebulozo NGC 604 – lumanta gaso ĉirkaŭ aro da steloj en la spirala galaksio M33." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Nursery_of_New_Stars_-_GPN-2000-000972.jpg/113px-Nursery_of_New_Stars_-_GPN-2000-000972.jpg" decoding="async" width="113" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Nursery_of_New_Stars_-_GPN-2000-000972.jpg/169px-Nursery_of_New_Stars_-_GPN-2000-000972.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Nursery_of_New_Stars_-_GPN-2000-000972.jpg/225px-Nursery_of_New_Stars_-_GPN-2000-000972.jpg 2x" data-file-width="1127" data-file-height="1201" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Nebulozo" title="Nebulozo">Nebulozo</a> <a href="/wiki/NGC_604" title="NGC 604">NGC 604</a> – lumanta gaso ĉirkaŭ aro da <a href="/wiki/Stelo" title="Stelo">steloj</a> en la <a href="/wiki/Spirala_galaksio" title="Spirala galaksio">spirala galaksio</a> <a href="/wiki/M33" title="M33">M33</a>.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Ne,10.jpg" class="mw-file-description" title="Gaso neono en vitra ujo; ĝi estas praktike nevidebla."><img alt="Gaso neono en vitra ujo; ĝi estas praktike nevidebla." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Ne%2C10.jpg/120px-Ne%2C10.jpg" decoding="async" width="120" height="63" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Ne%2C10.jpg/180px-Ne%2C10.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Ne%2C10.jpg/240px-Ne%2C10.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="314" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Gaso <a href="/wiki/Neono" title="Neono">neono</a> en <a href="/wiki/Vitro" title="Vitro">vitra</a> ujo; ĝi estas praktike nevidebla.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Gaskessel_gr.jpg" class="mw-file-description" title="Ujo por natura gaso en Esslingen am Neckar, Germanujo."><img alt="Ujo por natura gaso en Esslingen am Neckar, Germanujo." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Gaskessel_gr.jpg/101px-Gaskessel_gr.jpg" decoding="async" width="101" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Gaskessel_gr.jpg/152px-Gaskessel_gr.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Gaskessel_gr.jpg/202px-Gaskessel_gr.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="593" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ujo por <a href="/wiki/Natura_gaso" class="mw-redirect" title="Natura gaso">natura gaso</a> en <a href="/wiki/Esslingen_am_Neckar" title="Esslingen am Neckar">Esslingen am Neckar</a>, <a href="/wiki/Germanujo" class="mw-redirect" title="Germanujo">Germanujo</a>.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notoj">Notoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=23" title="Redakti sekcion: Notoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=23" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Notoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-small" style="padding-right: 6px;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dle.rae.es/gas">«gas.»</a> <a href="/wiki/Diccionario_de_la_lengua_espa%C3%B1ola" class="mw-redirect" title="Diccionario de la lengua española">Diccionario de la lengua española</a>. Avanco de la 23a eldono. Konsultita la 6an de oktobro 2020. </span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text"> Villarreal Marín, Nicole. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://fisicamoderna.weebly.com/enlaces-moleculares.html">«Enlaces moleculares».</a> Konsultita la 6an de oktobro 2020. </span> </li> <li id="cite_note-Alejandrina-3">↑ <a href="#cite_ref-Alejandrina_3-0"><sup>3,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Alejandrina_3-1"><sup>3,1</sup></a> <span class="reference-text"> Alejandrina, GALLEGO PICÓ; María, GARCINUÑO MARTÍNEZ Rosa; José, MORCILLO ORTEGA Mª; Ángel, VÁZQUEZ SEGURA Miguel (4a de decembro 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=4I9GAgAAQBAJ&pg=PA263&dq=gas+estado+agregaci%C3%B3n&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjjleDzkZXSAhUF7xQKHSaVDlAQ6AEIWjAJ#v=onepage&q=gas%20estado%20agregaci%C3%B3n&f=false">QUÍMICA BÁSICA.</a> Editorial UNED. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9788436267846" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9788436267846</a>. Konsultita la 6an de oktobro 2020. </span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text"> Fisica Lab. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.fisicalab.com/apartado/fuerza-gravitatoria#contenidos">«Fuerza gravitatoria».</a> Konsultita la 6an de oktobro 2020. </span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text"> www.ecured.cu. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ecured.cu/Estado_Gaseoso">«Estado gaseoso».</a> Konsultita la 6an de oktobro 2020. </span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=1KuuQxORd4QC&pg=PA362&dq=temperatura++%E2%80%93183+%C2%B0C&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwir0tu1k5XSAhUFORQKHQllAkgQ6AEIIjAB#v=onepage&q=temperatura%20%20%E2%80%93183%20%C2%B0C&f=false">Física: principios con aplicaciones.</a> Pearson Educación. 1a de januaro 2006. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9789702606956" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9789702606956</a>. Konsultita la 6an de oktobro 2020. </span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text"> Anderson, p. 501 </span> </li> <li id="cite_note-MMM-8">↑ <a href="#cite_ref-MMM_8-0"><sup>8,0</sup></a> <a href="#cite_ref-MMM_8-1"><sup>8,1</sup></a> <span class="reference-text">John, James (1984). <i>Gas Dynamics</i>. Allyn and Bacon. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780205080144" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-205-08014-4</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEStodola1927-9"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEStodola1927_9-0">↑</a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFStodola1927">Stodola 1927</a>.</span> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/444719/Sir-Charles-Algernon-Parsons">Sir Charles Algernon Parsons</a> (n.d.). Alirita 19a de Septembro 2010 . </span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografio">Bibliografio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gaso&veaction=edit&section=24" title="Redakti sekcion: Bibliografio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gaso&action=edit&section=24" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Bibliografio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Anderson, John D. (1984). <i>Fundamentals of Aerodynamics</i>. McGraw-Hill Higher Education. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780070016569" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-07-001656-9</a>.</li> <li><a href="/wiki/Georgia_State_University" class="mw-redirect" title="Georgia State University">Georgia State University</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/hframe.html">HyperPhysics</a>. Alirita februaro 2008.</li> <li>Philip Hill kaj Carl Peterson. <i>Mechanics and Thermodynamics of Propulsion: Second Edition</i> Addison-Wesley, 1992. <small>(<a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0201146592" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-201-14659-2</a>)</small></li> <li>John, James (1984). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/gasdynamics0000john"><i>Gas Dynamics</i>.</a> Allyn kaj Bacon. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780205080144" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-205-08014-4</a>.</li> <li>Lewes, Vivian Byam; Lunge, Georg (1911). [1911 Encyclopædia Britannica/Gas "Gas".] <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a>. 11 (11a eld.). pp. 481–493.</li> <li>Antony Lewis <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wordwebonline.com/en/GASEOUSSTATE">WordWeb</a>. Alirita en Februaro 2008.</li> <li>McPherson, William; Henderson, William (1917). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/anelementarystu00hendgoog"><i>An Elementary study of chemistry</i>.</a></li> <li>National Aeronautics and Space Administration (NASA). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101122124752/http://www.grc.nasa.gov/WWW/K-12/airplane/Animation/frglab.html">Animated Gas Lab</a>. Alirita februaro 2008.</li> <li>Northwestern Michigan College <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081217160852/http://www.nmc.edu/~bberthelsen/c9n03.htm">The Gaseous State</a>. Alirita en februaro 2008.</li></ul> <div class="noprint" id="aliaj_projektoj" style="float: right; clear: right; width: 250px; border: 1px solid #aaa; padding: 4px; font-size: 90%; background: #f9f9f9;"> <ul class="noarchive"><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Gases?uselang=eo">Kategorio Gaso en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span> </li></ul> </div> <ul><li><span class="plainlinks"><i>En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el vikipedia artikolo <a class="external text" href="https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Gas&oldid=129828426">Gas</a> <a href="/wiki/Hispana_lingvo" title="Hispana lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">hispane</span></a>.</i></span></li></ul> <pre><i></i> </pre> <div style="position:absolute; z-index:100; right:20px; top:-40px; background-color:transparent" class="metadata" id="featured-star"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Listo_de_havendaj_artikoloj" title="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj"><img alt="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0a/1000HA.png" decoding="async" width="36" height="36" class="mw-file-element" data-file-width="36" data-file-height="36" /></a></span></div> <div class="noprint" style="clear:both; margin-top:0px; border: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); padding: 0px; font-size: 90%; background: var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa); color:inherit"> <table> <tbody><tr> <td class="navbox-group"><a href="/wiki/Norma_datumaro" title="Norma datumaro">Bibliotekoj</a> </td> <td class="plainlinks hlist" style="font-size: 80%;"> <ul><li><a href="/wiki/Helpo:Bibliotekoj" title="Helpo:Bibliotekoj">PeEnEo</a>: <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/?curid=19254">19254</a></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Komuna_Norma_Datumaro" title="Komuna Norma Datumaro">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4019320-2">4019320-2</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Kontrolnumero_de_la_Kongresa_Biblioteko_de_Usono" title="Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko de Usono">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/names/sh85053380">sh85053380</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Francio" title="Nacia Biblioteko de Francio">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11936389b">11936389b</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Dieto" title="Nacia Biblioteko de Dieto">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00566025">00566025</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_la_%C4%88e%C4%A5a_Respubliko" title="Nacia Biblioteko de la Ĉeĥa Respubliko">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph158541">ph158541</a></span></li></ul> </td></tr></tbody></table> </div></div><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Elŝutita el "<a dir="ltr" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Gaso&oldid=9029330">https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Gaso&oldid=9029330</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kategorioj" title="Specialaĵo:Kategorioj">Kategorioj</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Gasoj" title="Kategorio:Gasoj">Gasoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Fazaj_%C5%9Dan%C4%9Doj" title="Kategorio:Fazaj ŝanĝoj">Fazaj ŝanĝoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Fazoj_de_materio" title="Kategorio:Fazoj de materio">Fazoj de materio</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kaŝitaj kategorioj: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kun_eksmodaj_cit%C5%9Dablonoj" title="Kategorio:Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj">Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kiuj_uzas_ISBNajn_magiajn_ligilojn" title="Kategorio:Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn">Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Havendaj_artikoloj_pli_grandaj_ol_30_kB" title="Kategorio:Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB">Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ĉi tiu paĝo estis lastafoje redaktita je 13:15, 22 feb. 2025.</li> <li id="footer-info-copyright">La teksto disponeblas laŭ la permesilo <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo">Krea Komunaĵo Atribuite-Samkondiĉe 4.0 Neadaptita</a>; eble aldonaj kondiĉoj aplikeblas. Vidu la <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">uzkondiĉojn</a> por detaloj.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Regularo pri respekto de la privateco</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedio:Enkonduko">Pri Vikipedio</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedio:Malgarantio">Malgarantioj</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programistoj</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eo.wikipedia.org">Statistikoj</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklaro pri kuketoj</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eo.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Gaso&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Poŝtelefona vido</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Gaso</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>156 lingvoj</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Aldoni temon</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5b7477d5d8-vznc9","wgBackendResponseTime":172,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.157","walltime":"0.299","ppvisitednodes":{"value":1063,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":7789,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":912,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":10847,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 172.060 1 -total"," 33.21% 57.134 1 Ŝablono:Projektoj"," 10.43% 17.951 1 Ŝablono:Bibliotekoj"," 8.38% 14.419 1 Ŝablono:Sfn"," 7.91% 13.617 1 Ŝablono:Tradukita"," 7.16% 12.317 1 Ŝablono:Referencoj"," 6.16% 10.592 1 Ŝablono:Ne_konfuzu"," 5.85% 10.062 1 Ŝablono:Es"," 5.41% 9.315 2 Ŝablono:GdC"," 5.13% 8.827 2 Ŝablono:Ĉefartikolo"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.012","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1421726,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6489f6cbcb-lrbk7","timestamp":"20250403162309","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Gaso","url":"https:\/\/eo.wikipedia.org\/wiki\/Gaso","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11432","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11432","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-04-08T22:53:56Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/3f\/Kinetic_theory_of_gases.svg","headline":"fundamenta materistato"}</script> </body> </html>