CINXE.COM
Nederlands-Brazilië - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Nederlands-Brazilië - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"45113872-2a51-4ed0-89ed-c457e78b2813","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Nederlands-Brazilië","wgTitle":"Nederlands-Brazilië","wgCurRevisionId":68301323,"wgRevisionId":68301323,"wgArticleId":176574,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Nederlands-Brazilië","Pernambuco","Ceará","Rio Grande do Norte","Paraíba"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Nederlands-Brazilië","wgRelevantArticleId":176574,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true, "wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q221357","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready", "user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth" ,"ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_New_Holland.svg/1200px-Flag_of_New_Holland.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_New_Holland.svg/800px-Flag_of_New_Holland.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_New_Holland.svg/640px-Flag_of_New_Holland.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Nederlands-Brazilië - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Nederlands-Brazili%C3%AB"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlands-Brazili%C3%AB"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Nederlands-Brazilië rootpage-Nederlands-Brazilië skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/28_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Nederlands-Brazili%C3%AB" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Nederlands-Brazili%C3%AB" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Nederlands-Brazili%C3%AB" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Nederlands-Brazili%C3%AB" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geschiedenis-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geschiedenis-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-De_verovering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#De_verovering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>De verovering</span> </div> </a> <ul id="toc-De_verovering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Het_tijdperk_Maurits" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Het_tijdperk_Maurits"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Het tijdperk Maurits</span> </div> </a> <ul id="toc-Het_tijdperk_Maurits-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-De_Nederlanders_in_Brazilië" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#De_Nederlanders_in_Brazilië"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>De Nederlanders in Brazilië</span> </div> </a> <ul id="toc-De_Nederlanders_in_Brazilië-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-De_oorlog" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#De_oorlog"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>De oorlog</span> </div> </a> <ul id="toc-De_oorlog-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-De_aftocht" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#De_aftocht"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>De aftocht</span> </div> </a> <ul id="toc-De_aftocht-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bekende_plaatsen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bekende_plaatsen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Bekende plaatsen</span> </div> </a> <ul id="toc-Bekende_plaatsen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tegenwoordig" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tegenwoordig"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tegenwoordig</span> </div> </a> <ul id="toc-Tegenwoordig-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Bibliografie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_links" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_links"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Externe links</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_links-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Nederlands-Brazilië</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 28 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-28" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">28 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Nederlands-Brasili%C3%AB" title="Nederlands-Brasilië – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Nederlands-Brasilië" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="البرازيل الهولندية – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="البرازيل الهولندية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%96%D1%8F" title="Галандская Бразілія – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Галандская Бразілія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Brazil_izelvroat" title="Brazil izelvroat – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Brazil izelvroat" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Brasil_neerland%C3%A8s" title="Brasil neerlandès – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Brasil neerlandès" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Nizozemsk%C3%A1_Braz%C3%ADlie" title="Nizozemská Brazílie – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Nizozemská Brazílie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Niederl%C3%A4ndisch-Brasilien" title="Niederländisch-Brasilien – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Niederländisch-Brasilien" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dutch_Brazil" title="Dutch Brazil – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Dutch Brazil" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Brasil_neerland%C3%A9s" title="Brasil neerlandés – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Brasil neerlandés" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Nouvelle-Hollande_(Br%C3%A9sil)" title="Nouvelle-Hollande (Brésil) – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Nouvelle-Hollande (Brésil)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Brasil_holand%C3%A9s" title="Brasil holandés – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Brasil holandés" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%A8%D7%96%D7%99%D7%9C_%D7%94%D7%94%D7%95%D7%9C%D7%A0%D7%93%D7%99%D7%AA" title="ברזיל ההולנדית – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="ברזיל ההולנדית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Nizozemski_Brazil" title="Nizozemski Brazil – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Nizozemski Brazil" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Brasil_Belanda" title="Brasil Belanda – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Brasil Belanda" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Brasile_olandese" title="Brasile olandese – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Brasile olandese" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%84%A4%EB%8D%9C%EB%9E%80%EB%93%9C%EB%A0%B9_%EB%B8%8C%EB%9D%BC%EC%A7%88" title="네덜란드령 브라질 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="네덜란드령 브라질" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Nyderland%C5%B3_Brazilija" title="Nyderlandų Brazilija – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Nyderlandų Brazilija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="هلند برزیل – Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="هلند برزیل" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Nederlandsk_Brasil" title="Nederlandsk Brasil – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Nederlandsk Brasil" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Nowa_Holandia_(Brazylia)" title="Nowa Holandia (Brazylia) – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Nowa Holandia (Brazylia)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Nova_Holanda" title="Nova Holanda – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Nova Holanda" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Голландская Бразилия – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Голландская Бразилия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Nizozemski_Brazil" title="Nizozemski Brazil – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Nizozemski Brazil" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Nederl%C3%A4ndska_Brasilien" title="Nederländska Brasilien – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Nederländska Brasilien" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C" title="บราซิลของเนเธอร์แลนด์ – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="บราซิลของเนเธอร์แลนด์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Hollandi%C3%A4_Brazili%C3%A4se" title="Hollandiä Braziliäse – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Hollandiä Braziliäse" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D1%96%D1%8F" title="Голландська Бразилія – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Голландська Бразилія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Brasil_thu%E1%BB%99c_H%C3%A0_Lan" title="Brasil thuộc Hà Lan – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Brasil thuộc Hà Lan" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q221357#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Nederlands-Brazili%C3%AB" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Nederlands-Brazili%C3%AB" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Nederlands-Brazili%C3%AB"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Nederlands-Brazili%C3%AB"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Nederlands-Brazili%C3%AB" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Nederlands-Brazili%C3%AB" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&oldid=68301323" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Nederlands-Brazili%C3%AB&id=68301323&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FNederlands-Brazili%25C3%25AB"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FNederlands-Brazili%25C3%25AB"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Nederlands-Brazili%C3%AB"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Dutch_Brazil" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q221357" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Nederlands-Brazilië<br /> Nieuw Holland </th></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3">Kolonie </td></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"><span></span> <table style="width: 100%;" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="text-align: left; vertical-align: middle; min-width: 45px;"><a href="/wiki/Koloniaal_Brazili%C3%AB" title="Koloniaal Brazilië">←</a> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Portugal_(1578).svg" class="mw-file-description" title="Koloniaal Brazilië"><img alt="Koloniaal Brazilië" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Flag_of_Portugal_%281578%29.svg/25px-Flag_of_Portugal_%281578%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Flag_of_Portugal_%281578%29.svg/38px-Flag_of_Portugal_%281578%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Flag_of_Portugal_%281578%29.svg/50px-Flag_of_Portugal_%281578%29.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> </td> <td style="text-align: center; vertical-align: middle;"><big><b>1630 – 1654</b></big> </td> <td style="text-align: right; vertical-align: middle; min-width: 45px;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Portugal_(1578).svg" class="mw-file-description" title="Koloniaal Brazilië"><img alt="Koloniaal Brazilië" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Flag_of_Portugal_%281578%29.svg/25px-Flag_of_Portugal_%281578%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Flag_of_Portugal_%281578%29.svg/38px-Flag_of_Portugal_%281578%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Flag_of_Portugal_%281578%29.svg/50px-Flag_of_Portugal_%281578%29.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> <a href="/wiki/Koloniaal_Brazili%C3%AB" title="Koloniaal Brazilië">→</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit; text-align:center;" colspan="3"> </th></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3"><span></span> <table style="width: 100%; text-align: center;" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="vertical-align: middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_New_Holland.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_New_Holland.svg/120px-Flag_of_New_Holland.svg.png" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_New_Holland.svg/180px-Flag_of_New_Holland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_New_Holland.svg/240px-Flag_of_New_Holland.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td style="vertical-align: middle;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Coat_of_arms_of_Dutch_Brazil.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Coat_of_arms_of_Dutch_Brazil.svg/70px-Coat_of_arms_of_Dutch_Brazil.svg.png" decoding="async" width="70" height="115" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Coat_of_arms_of_Dutch_Brazil.svg/105px-Coat_of_arms_of_Dutch_Brazil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Coat_of_arms_of_Dutch_Brazil.svg/140px-Coat_of_arms_of_Dutch_Brazil.svg.png 2x" data-file-width="185" data-file-height="305" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><small>(<a href="/wiki/Vlag_van_Nederlands-Brazili%C3%AB" title="Vlag van Nederlands-Brazilië">Details</a>)</small> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Kaart </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Dutch_Brazil_1630-1654_map.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Dutch_Brazil_1630-1654_map.svg/266px-Dutch_Brazil_1630-1654_map.svg.png" decoding="async" width="266" height="238" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Dutch_Brazil_1630-1654_map.svg/399px-Dutch_Brazil_1630-1654_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Dutch_Brazil_1630-1654_map.svg/532px-Dutch_Brazil_1630-1654_map.svg.png 2x" data-file-width="935" data-file-height="837" /></a></span> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Algemene gegevens </th></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Hoofdstad" title="Hoofdstad">Hoofdstad</a> </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Mauritsstad" title="Mauritsstad">Mauritsstad</a> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Valuta" title="Valuta">Munteenheid</a> </th> <td colspan="2">Braziliaanse Guldens (geslagen door de WIC) </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="color:inherit;" colspan="3">Regering </th></tr> <tr> <th>Legislatuur </th> <td colspan="2">Raad van Brazillië </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:S%C3%BCdamerika1650.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/S%C3%BCdamerika1650.png/260px-S%C3%BCdamerika1650.png" decoding="async" width="260" height="308" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/S%C3%BCdamerika1650.png/390px-S%C3%BCdamerika1650.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/48/S%C3%BCdamerika1650.png 2x" data-file-width="498" data-file-height="589" /></a><figcaption>De verdeling van Zuid-Amerika tussen Spanje, Portugal en Nederland rond 1650.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Victor_Meirelles_-_%27Battle_of_Guararapes%27,_1879,_oil_on_canvas,_Museu_Nacional_de_Belas_Artes,_Rio_de_Janeiro.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Victor_Meirelles_-_%27Battle_of_Guararapes%27%2C_1879%2C_oil_on_canvas%2C_Museu_Nacional_de_Belas_Artes%2C_Rio_de_Janeiro.JPG/260px-Victor_Meirelles_-_%27Battle_of_Guararapes%27%2C_1879%2C_oil_on_canvas%2C_Museu_Nacional_de_Belas_Artes%2C_Rio_de_Janeiro.JPG" decoding="async" width="260" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Victor_Meirelles_-_%27Battle_of_Guararapes%27%2C_1879%2C_oil_on_canvas%2C_Museu_Nacional_de_Belas_Artes%2C_Rio_de_Janeiro.JPG/390px-Victor_Meirelles_-_%27Battle_of_Guararapes%27%2C_1879%2C_oil_on_canvas%2C_Museu_Nacional_de_Belas_Artes%2C_Rio_de_Janeiro.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Victor_Meirelles_-_%27Battle_of_Guararapes%27%2C_1879%2C_oil_on_canvas%2C_Museu_Nacional_de_Belas_Artes%2C_Rio_de_Janeiro.JPG/520px-Victor_Meirelles_-_%27Battle_of_Guararapes%27%2C_1879%2C_oil_on_canvas%2C_Museu_Nacional_de_Belas_Artes%2C_Rio_de_Janeiro.JPG 2x" data-file-width="2864" data-file-height="1668" /></a><figcaption><i>Slag bij <a href="/wiki/Jaboat%C3%A3o_dos_Guararapes" title="Jaboatão dos Guararapes">Guararappes</a></i></figcaption></figure> <p><b>Nederlands-Brazilië</b> (officieel: <b>Nieuw Holland</b>; Portugees: <i>Nova Holanda</i>) was van 1630 tot 1654 een <a href="/wiki/Nederlandse_koloni%C3%ABn" title="Nederlandse koloniën">Nederlandse kolonie</a> in <a href="/wiki/Zuid-Amerika" title="Zuid-Amerika">Zuid-Amerika</a>.<br /> Brazilië was oorspronkelijk al gekoloniseerd door <a href="/wiki/Portugal" title="Portugal">Portugal</a>, en deze kolonies werden voor een deel overgenomen door de <a href="/wiki/Republiek_der_Zeven_Verenigde_Nederlanden" title="Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden">Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden</a>. De verschillende gouverneurs van de kolonie trachtten zo veel mogelijk immigranten naar het gebied te lokken, met matig succes. Uiteindelijk werden de Nederlanders in 1654 uit het gebied verjaagd door de Portugezen. Nu behoort die regio tot <a href="/wiki/Brazili%C3%AB" title="Brazilië">Brazilië</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na de successen van de kaperschepen van de <a href="/wiki/West-Indische_Compagnie" title="West-Indische Compagnie">West-Indische Compagnie</a> in 1627 en 1628, waaronder de overmeestering van de Spaanse <a href="/wiki/Zilvervloot" title="Zilvervloot">zilvervloot</a> door <a href="/wiki/Piet_Hein_(zeevaarder)" title="Piet Hein (zeevaarder)">Piet Hein</a> in het jaar 1628, had de <a href="/wiki/West-Indische_Compagnie" title="West-Indische Compagnie">West-Indische Compagnie</a> genoeg geld om de koloniale macht van de dominante koninkrijken van het Iberische schiereiland verder aan te tasten. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="De_verovering">De verovering</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: De verovering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: De verovering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Nicolaes_Visscher_-_Pharnambuci_(Pernambuco,_Brazil).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Nicolaes_Visscher_-_Pharnambuci_%28Pernambuco%2C_Brazil%29.jpg/260px-Nicolaes_Visscher_-_Pharnambuci_%28Pernambuco%2C_Brazil%29.jpg" decoding="async" width="260" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Nicolaes_Visscher_-_Pharnambuci_%28Pernambuco%2C_Brazil%29.jpg/390px-Nicolaes_Visscher_-_Pharnambuci_%28Pernambuco%2C_Brazil%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Nicolaes_Visscher_-_Pharnambuci_%28Pernambuco%2C_Brazil%29.jpg/520px-Nicolaes_Visscher_-_Pharnambuci_%28Pernambuco%2C_Brazil%29.jpg 2x" data-file-width="16994" data-file-height="9239" /></a><figcaption>Het beleg van Recife in 1630.</figcaption></figure><p>Begin 1629 werd door de Heren Negentien van de WIC besloten om zich eerst de Portugese bezittingen in Noord-Oost Brazilië eigen te maken, nadat de bezetting van <a href="/wiki/Salvador_da_Bahia" class="mw-redirect" title="Salvador da Bahia">Salvador da Bahia</a> in 1624-1625 op een mislukking was uitgelopen. De Portugezen hadden de stad met de hulp van een omvangrijke Spaans/Portugese armada weten terug te veroveren en de eerste Nederlandse gouverneur van Bahia/Brazilië <a href="/w/index.php?title=Johan_van_Dorth&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johan van Dorth (de pagina bestaat niet)">Johan van Dorth</a> in een hinderlaag te vermoorden. De noordkust van Brazilië bood een goede uitvalsbasis voor aanvallen op de Spaanse zilvervloten en daar bevond zich het merendeel van de suikerproductie. In 1630 wist een expeditieleger bestaande uit 67 schepen en 7000 manschappen onder admiraal <a href="/wiki/Hendrick_Lonck" title="Hendrick Lonck">Hendrick Lonck</a> en kolonel <a href="/w/index.php?title=Diederick_van_Waerdenburgh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diederick van Waerdenburgh (de pagina bestaat niet)">Diederick van Waerdenburgh</a> enkele versterkingen rond <a href="/wiki/Recife" title="Recife">Recife</a> en <a href="/wiki/Olinda" title="Olinda">Olinda</a> in het Noorden van Brazilië te veroveren op de Portugezen (<a href="/wiki/Beleg_van_Recife_(1630)" title="Beleg van Recife (1630)">Beleg van Recife</a>). Ondanks de snelle en gemakkelijke overwinningen op de noordkust slaagde men er toch niet in om de hele Portugese kolonie te veroveren, waardoor de Portugezen een bedreiging bleven. In 1631 werd bij een <a href="/wiki/Slag_om_Recife" title="Slag om Recife">Slag om Recife</a> een aanval van een Spaans/Portugese Armada afgeslagen, maar in het binnenland wisten de Portugezen in hun versterkte kamp Arraial do Bom Jesus nog jaren stand te houden. Gesteund door nieuwe versterkingen vanuit de Republiek en enkele overlopers uit het Portugese kamp, waaronder de bekende <a href="/wiki/Domingos_Fernandes_Calabar" title="Domingos Fernandes Calabar">Domingos Fernandes Calabar</a>, was de, inmiddels tot gouverneur aangestelde, van Waerdenburgh in staat meerdere capitaniën in het Noord-Oosten te veroveren zodat hij uiteindelijk in 1634 de kust van <a href="/wiki/Rio_Grande_do_Norte" title="Rio Grande do Norte">Rio Grande do Norte</a> en <a href="/wiki/Para%C3%ADba" title="Paraíba">Paraíba</a> tot aan <a href="/w/index.php?title=Cabo_do_Santo_Agostinho&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cabo do Santo Agostinho (de pagina bestaat niet)">Cabo do Santo Agostinho</a> beheerste. Midden 1635 werd hier het binnenland van <a href="/wiki/Pernambuco" title="Pernambuco">Pernambuco</a> aan toegevoegd na de verovering van Arraial do Bom Jesus onder aanvoering van kolonel Arciszewski op 8 juni. Door het bezit van vele plantages werden de Nederlanders verleid het systeem van <a href="/wiki/Slavernij_in_Brazili%C3%AB" title="Slavernij in Brazilië">slavernij</a> en <a href="/wiki/Slavenhandel" title="Slavenhandel">slavenhandel</a>, dat men in 1623 nog als onethisch had afgewezen, in 1635 volledig over te nemen. </p><div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Het_tijdperk_Maurits">Het tijdperk Maurits</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Het tijdperk Maurits" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Het tijdperk Maurits"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In 1637 werd <a href="/wiki/Johan_Maurits_van_Nassau-Siegen" title="Johan Maurits van Nassau-Siegen">Johan Maurits van Nassau-Siegen</a> naar de kolonie gestuurd om zowel bestuurlijk als financieel orde op zaken te stellen. Hij kwam in Recife aan met een kleine oorlogsvloot, op het oorlogsschip ‘Zutphen’, dat twee jaar later zou deelnemen aan de <a href="/wiki/Zeeslag_bij_Duins" title="Zeeslag bij Duins">Slag bij Duins</a>. Weliswaar hadden de 806 schepen van de WIC 547 Iberische bodems buitgemaakt tussen 1623 en 1636, maar de kosten van vloten, legers en voorraden waren vele malen hoger. Hij stichtte <a href="/wiki/Mauritsstad" title="Mauritsstad">Mauritsstad</a> op het eiland Antonio Vaz tegenover de bestaande Portugese nederzetting <a href="/wiki/Recife_(gemeente)" class="mw-redirect" title="Recife (gemeente)">Recife</a>, voerde godsdienstvrijheid in om de Portugezen het belijden van hun geloof mogelijk te maken, hervormde de rechtspraak en stelde in alle gebieden een schout en schepenen aan. Hij stimuleerde de <a href="/wiki/Suikerriet" title="Suikerriet">suikerrietproductie</a> door de suikerfabrieken die de WIC in beslag genomen had per opbod te verkopen en de kopers leningen te verstrekken. Ten slotte beveiligde hij het land tegen invallen door onder meer aan de buitengrenzen, zoals bij <a href="/wiki/Penedo_(gemeente)" title="Penedo (gemeente)">Penedo</a> aan de rivier <a href="/wiki/S%C3%A3o_Francisco_(rivier)" title="São Francisco (rivier)">São Francisco</a>, versterkingen te bouwen. In april 1638 deed hij nog een poging zijn heerschappij uit te breiden naar de gehele Portugese kolonie, maar in de <a href="/wiki/Eerste_Slag_bij_Bahia" class="mw-redirect" title="Eerste Slag bij Bahia">Eerste Slag bij Bahia</a> liep dit op een mislukking uit. In 1641 werd Portugal weer een onafhankelijk koninkrijk onder <a href="/wiki/Johan_IV_van_Portugal" title="Johan IV van Portugal">João IV</a> en werd in Den Haag een tienjarig bestand gesloten met de Republiek, maar nog voordat dit in de overzeese gebieden van kracht werd, breidde Johan Maurits zijn gebied uit met <a href="/wiki/Sergipe" title="Sergipe">Sergipe</a> en <a href="/wiki/Maranh%C3%A3o_(staat)" title="Maranhão (staat)">Maranhão</a>. Ook veroverde hij een deel van <a href="/wiki/Angola" title="Angola">Angola</a> om meer greep te krijgen op de slavenhandel. Daarnaast had hij een brede culturele belangstelling en liet hij het landschap, de inwoners, de flora en fauna van Brazilië vastleggen door de schilders <a href="/wiki/Frans_Post" title="Frans Post">Frans Post</a> en <a href="/wiki/Albert_Eckhout" title="Albert Eckhout">Albert Eckhout</a>. Wetenschappelijk onderzoek naar flora, fauna, tropische ziektes, meteorologie en geografie door de astronoom <a href="/wiki/Georg_Markgraf" class="mw-redirect" title="Georg Markgraf">Georg Markgraf</a> en de arts <a href="/wiki/Willem_Piso" title="Willem Piso">Willem Piso</a> resulteerde in de <i><a href="/wiki/Historia_Naturalis_Brasiliae" class="mw-redirect" title="Historia Naturalis Brasiliae">Historia Naturalis Brasiliae</a></i>. Dit werk gold lange tijd als de gezaghebbendste wetenschappelijke publicatie over Brazilië. In 1641 zond hij een expeditie onder de gouverneur van Paraíba, <a href="/wiki/Elias_Herckmans" title="Elias Herckmans">Elias Herckmans</a>, naar het binnenland, ter exploratie en in de hoop goud of zilver te vinden. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="De_Nederlanders_in_Brazilië"><span id="De_Nederlanders_in_Brazili.C3.AB"></span>De Nederlanders in Brazilië</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: De Nederlanders in Brazilië" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: De Nederlanders in Brazilië"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mede door de godsdienstvrijheid kozen grote aantallen Amsterdamse <a href="/wiki/Jodendom" title="Jodendom">Joden</a> ervoor om naar de kolonie te emigreren. Er ontstonden twee voorname groepen, te weten <i><a href="/wiki/Synagoge_Kahal_Zur_Israel" title="Synagoge Kahal Zur Israel">Zur Israel</a></i> (Rots van Israel) in Recife en <i>Maguen Abraham</i> (Schild van Abraham) in Mauritsstad. De <a href="/wiki/Synagoge" title="Synagoge">synagoge</a> die in Recife werd gebouwd was de eerste op het continent Amerika. Nadat Maurits in 1644 werd teruggeroepen nam het aantal zich vestigende Joden af. Dit was mede te wijten aan de beginnende weerstand tegen de Nederlandse bezetting én de afnemende tolerantie voor niet-katholieken. De meeste Joden keerden terug naar Amsterdam. Sommige trokken echter naar andere Nederlandse koloniën in Amerika, zoals Suriname, de Antillen en vooral <a href="/wiki/Nieuw-Nederland" title="Nieuw-Nederland">Nieuw-Nederland</a>, het latere <a href="/wiki/New_York_(staat)" title="New York (staat)">New York</a>, en het op <a href="/wiki/Nieuw-Zweden" title="Nieuw-Zweden">Nieuw-Zweden</a> veroverde <a href="/wiki/New_Jersey" title="New Jersey">New Jersey</a>. Maar ook daar verkregen ze niet de vrijheid die ze hadden gekend. Daarom keerden de meesten weer terug naar Amsterdam. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Atlas_Van_der_Hagen-KW1049B13_095-PRAEFECTURAE_PARANAMBUCAE_PARS_BOREALIS,_una_cum_PRAEFECTURA_de_ITAMARACA.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Atlas_Van_der_Hagen-KW1049B13_095-PRAEFECTURAE_PARANAMBUCAE_PARS_BOREALIS%2C_una_cum_PRAEFECTURA_de_ITAMARACA.jpeg/260px-Atlas_Van_der_Hagen-KW1049B13_095-PRAEFECTURAE_PARANAMBUCAE_PARS_BOREALIS%2C_una_cum_PRAEFECTURA_de_ITAMARACA.jpeg" decoding="async" width="260" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Atlas_Van_der_Hagen-KW1049B13_095-PRAEFECTURAE_PARANAMBUCAE_PARS_BOREALIS%2C_una_cum_PRAEFECTURA_de_ITAMARACA.jpeg/390px-Atlas_Van_der_Hagen-KW1049B13_095-PRAEFECTURAE_PARANAMBUCAE_PARS_BOREALIS%2C_una_cum_PRAEFECTURA_de_ITAMARACA.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Atlas_Van_der_Hagen-KW1049B13_095-PRAEFECTURAE_PARANAMBUCAE_PARS_BOREALIS%2C_una_cum_PRAEFECTURA_de_ITAMARACA.jpeg/520px-Atlas_Van_der_Hagen-KW1049B13_095-PRAEFECTURAE_PARANAMBUCAE_PARS_BOREALIS%2C_una_cum_PRAEFECTURA_de_ITAMARACA.jpeg 2x" data-file-width="5500" data-file-height="4309" /></a><figcaption>Kaart van Pernambuco en Itamaraca met daarop slaven die werkten op een suikerboerderij in de Nederlandse kolonie Nieuw-Nederland, 1643.</figcaption></figure> <p>De Nederlanders bleven tijdens hun krappe 24 jaar van heerschappij over de Braziliaanse noordkust een minderheid. Hierdoor ontstond een wankel evenwicht tussen de Nederlandse protestantse bestuurselite en de Portugese katholieke landadel. Gedurende het tijdperk-Maurits bleef het evenwicht mede in stand omdat de vrijhandel die in 1634 was ingevoerd, maar in 1636 door de Staten-Generaal herroepen, onder Johan Maurits weer hersteld werd. Dit betekende dat de inwoners van Nieuw Holland vrij konden handelen (onder inhouding van im- en exportbelasting) in alle goederen, behalve Afrikaanse slaven, <a href="/wiki/Verfhout" title="Verfhout">verfhout</a> en munitie, waarop de WIC het alleenrecht behield. De Nederlandse <a href="/wiki/Calvinisten" class="mw-redirect" title="Calvinisten">calvinisten</a> waren echter niet populair bij de Portugese katholieken. Dit leidde uiteindelijk tot verschillende bloedige opstanden, die vanuit <a href="/wiki/Bahia_(staat)" title="Bahia (staat)">Bahia</a> ondersteund werden. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="De_oorlog">De oorlog</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: De oorlog" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: De oorlog"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tot 1640 was Portugal in een <a href="/wiki/Personele_unie" title="Personele unie">personele unie</a> verenigd met <a href="/wiki/Spanje" title="Spanje">Spanje</a>. Dat jaar ondersteunde de Republiek de Portugese onafhankelijkheidsstrijd tegen <a href="/wiki/Filips_IV_van_Spanje" title="Filips IV van Spanje">Filips IV van Spanje</a>, die geleid werd door <a href="/wiki/Johan_IV_van_Portugal" title="Johan IV van Portugal">Johan IV van Bragança</a>, en men poogde met de nieuwe bondgenoten in Brazilië tot een <i><a href="/wiki/Modus_vivendi" title="Modus vivendi">modus vivendi</a></i> te komen. Toen Johan Maurits echter verdwenen was, liepen de spanningen hoog op. In april 1642 werd hij door de bewindvoerders van de WIC aangezegd om in het voorjaar van 1643 terug te keren. Maar de gouverneur-generaal vroeg aan de Staten-Generaal of die ook instemde met het besluit van de Heren Negentien het garnizoen in Brazilië te verkleinen en zijn opdracht te beëindigen. Hij wist hiermee zijn vertrek tot mei 1644 uit te stellen. </p><p>Na zijn vertrek kwam het in 1645 tot een algemene opstand die het begin vormde van een moorddadige jungleoorlog; ondertussen moesten de Nederlandse troepen ook nog vechten met legertjes van weggelopen slaven, zoals dat van <a href="/wiki/Quilombo_dos_Palmares" title="Quilombo dos Palmares">Palmares</a>. Binnen enkele maanden wisten de Portugezen vrijwel het gehele achterland onder controle te krijgen en de Hollanders werden teruggedreven in enkele kustplaatsen, waaronder Recife. Alleen op zee bleef de Republiek de Portugezen de baas. Reeds eind 1645 riep de WIC de hulp in van de Staten-Generaal. In 1646 stuurden de Staten van Zeeland een drietal oorlogsschepen uit de admiraliteit naar Recife met toestemming van de Staten-Generaal en <a href="/wiki/Joost_van_Trappen_Banckert" title="Joost van Trappen Banckert">Joost van Trappen Banckert</a> kreeg van de Hoge Raad als admiraal de leiding over de vloot. Al snel bleek dat veel meer versterkingen nodig waren om Recife te ontzetten, maar de Staten van Zeeland en die van Holland, onder aanvoering van Amsterdam, konden geen overeenstemming bereiken. Holland gaf er de voorkeur aan vrede te sluiten met de Spanjaarden en de vrede te bewaren met de Portugezen ter bevordering van de internationale handel, terwijl de Zeeuwen meer zagen in het bestendigen van de staat van oorlog. In deze periode slaagden de Zeeuwse kapers erin meer dan honderd schepen te kapen die met hun lading van Brazilië op weg waren naar Portugal. </p><p>Toen uiteindelijk de Zeeuwen toegaven aan het sluiten van de <a href="/wiki/Vrede_van_M%C3%BCnster" title="Vrede van Münster">Vrede van Münster</a> werd, na de dood van <a href="/wiki/Joost_van_Trappen_Banckert" title="Joost van Trappen Banckert">Banckert</a> in 1647, <a href="/wiki/Witte_de_With" title="Witte de With">Witte de With</a> als admiraal met een vloot en een leger van 6000 man naar de kolonie gezonden, waar hij uiteindelijk in maart 1648 aankwam. In de jaren daarop raakte hij regelmatig in conflict met de Hoge Raad over de te volgen strategie en zocht hij naar mogelijkheden een beslissende zeeslag te leveren met de Portugezen. Zij hielden zich echter voortdurend schuil in de <a href="/wiki/Allerheiligenbaai" title="Allerheiligenbaai">Allerheiligen Baai</a> bij Salvador. In 1648 en 1649 leden de Nederlanders twee zware nederlagen in de <i><a href="/wiki/Eerste_Slag_bij_Guararapes" title="Eerste Slag bij Guararapes">Eerste</a> en <a href="/wiki/Tweede_Slag_bij_Guararapes" title="Tweede Slag bij Guararapes">Tweede Slag bij Guararapes</a></i> en met moeite werd voorkomen dat de hele kolonie verloren ging. Ondanks deze overwinningen bleef de Portugese Kroon zich voortdurend zorgen maken over de toestand in Brazilië, omdat ook voor hem het behoud van de kolonie hoge kosten met zich meebracht en de staat van oorlog met Spanje voortduurde, omdat Portugal niet betrokken was bij de onderhandelingen rond de <a href="/wiki/Vrede_van_M%C3%BCnster" title="Vrede van Münster">Vrede van Münster</a>. De Portugese ambassadeur deed in Den Haag nog het voorstel van het noordoosten een onafhankelijke staat te maken met Portugese wetten en Portugees-Braziliaanse ambtenaren onder heerschappij van de WIC, maar dit werd afgewezen door de Republiek. Ook meerdere voorstellen de kolonie terug te kopen van de WIC leidden nooit tot een akkoord. De provinciën Holland en Friesland hadden na de nederlagen bij <a href="/wiki/Guararapes" title="Guararapes">Guararapes</a> de hoop op een goede afloop in Brazilië opgegeven, maar Zeeland en Groningen bleven de WIC steunen. Hierdoor kon binnen de Republiek moeilijk tot een besluit gekomen worden. Toen de Staten-Generaal in 1649 besloten op voorstel van Zeeland opnieuw een vloot van twaalf schepen naar Recife te sturen ter aflossing van een deel van de schepen van De With, werd dit door Amsterdam geblokkeerd. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="De_aftocht">De aftocht</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: De aftocht" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: De aftocht"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In 1654 werden de Nederlanders, die vanwege de <a href="/wiki/Eerste_Engels-Nederlandse_Oorlog" title="Eerste Engels-Nederlandse Oorlog">Eerste Engels-Nederlandse Oorlog</a> niet meer door het moederland bijgestaan konden worden, alsnog verdreven door de Portugezen, die het gebied weer bij hun kolonie voegden.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Op 26 januari gaf de kolonie zich over bij de <a href="/w/index.php?title=Capitulatie_van_Taborda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Capitulatie van Taborda (de pagina bestaat niet)">Capitulatie van Taborda</a>. De Portugese heerschappij werd echter niet als zodanig erkend. Nadat in mei 1654 met Engeland de <a href="/wiki/Vrede_van_Westminster_(1654)" title="Vrede van Westminster (1654)">Vrede van Westminster</a> was getekend begon de Republiek te eisen dat Brazilië zou worden teruggegeven. In 1657 kwam het tot een volle oorlog met Portugal die leidde tot een blokkade van de Portugese westkust, waarbij in december 1657 21 schepen van de Suikervloot uit Brazilië door <a href="/wiki/Michiel_de_Ruyter" title="Michiel de Ruyter">Michiel de Ruyter</a> veroverd werden. Onder druk van de Fransen en de Engelsen kwam het uiteindelijk tot onderhandelingen, die in juli 1658 begonnen. Na de restauratie van <a href="/wiki/Karel_II_van_Engeland" title="Karel II van Engeland">Karel II</a> op de Engelse troon werden de onderhandelingen versneld en besloot de Staten-Generaal op aangeven van Raadspensionaris <a href="/wiki/Johan_de_Witt" title="Johan de Witt">Johan de Witt</a> in 1661, zonder de steun van Zeeland, Gelderland en Groningen en dus in strijd met de <a href="/wiki/Unie_van_Utrecht_(1579)" title="Unie van Utrecht (1579)">Unie van Utrecht</a>, de vrede goed te keuren. Op 6 augustus 1661 werd de <a href="/wiki/Vrede_van_Den_Haag" title="Vrede van Den Haag">Vrede van Den Haag</a> getekend: Portugal erkende de verliezen in Azië en diende de tegenwaarde van 63 ton goud (4 miljoen Cruzados of 8 miljoen <a href="/wiki/Carolusgulden" title="Carolusgulden">Carolusguldens</a>) te betalen als compensatie voor hun gebieden in Brazilië, die de Nederlandse Republiek nu voorgoed afstond. De laatste Joden die er nog woonden kregen drie maanden de tijd om te vertrekken.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Onderhandelingen over de Portugese betalingen duurden tot in de achttiende eeuw en de som zou uiteindelijk nooit geheel worden voldaan.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bekende_plaatsen">Bekende plaatsen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Bekende plaatsen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Bekende plaatsen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Recife-Map1665.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Recife-Map1665.jpg/250px-Recife-Map1665.jpg" decoding="async" width="250" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Recife-Map1665.jpg/375px-Recife-Map1665.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Recife-Map1665.jpg/500px-Recife-Map1665.jpg 2x" data-file-width="7648" data-file-height="5459" /></a><figcaption>Mauritsstad en Recife</figcaption></figure> <p>Bekende plaatsen waren, van noord naar zuid: </p> <ul><li><a href="/wiki/Fort_Schoonenborch" title="Fort Schoonenborch">Fort Schoonenborch</a></li> <li><a href="/wiki/Natal_(Brazili%C3%AB)" title="Natal (Brazilië)">Nieuw-Amsterdam</a></li> <li><a href="/wiki/Jo%C3%A3o_Pessoa_(gemeente)" class="mw-redirect" title="João Pessoa (gemeente)">Frederikstadt</a></li> <li><a href="/wiki/Itamarac%C3%A1_(eiland)" title="Itamaracá (eiland)">Itamaracá</a></li> <li><a href="/wiki/Olinda" title="Olinda">Olinda</a></li> <li><a href="/wiki/Recife_(gemeente)" class="mw-redirect" title="Recife (gemeente)">Recife</a> en <a href="/wiki/Mauritsstad" title="Mauritsstad">Mauritsstad</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tegenwoordig">Tegenwoordig</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Tegenwoordig" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Tegenwoordig"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vandaag de dag horen alle gebieden die ooit van de Nederlanders zijn geweest in die regio tot Brazilië. Er zijn nog enkele forten en gebouwen over die herinneren aan de voormalige overheersing door de WIC. Ook wordt de Nederlandse bevelhebber Johan Maurits nog steeds herdacht. Schilderijen die tijdens het Nederlandse bewind door Nederlandse schilders zijn gemaakt zijn te zien in verschillende musea. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografie">Bibliografie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Bibliografie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Bibliografie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span style="font-variant:small-caps;">Gonsalves de Mello, J.A.</span>, <i>Nederlanders in Brazilië (1624-1654)</i> [vertaald uit het Portugees door: G.N. Visser]. Zutphen: <a href="/wiki/Walburg_Pers" title="Walburg Pers">Walburg Pers</a>, 2001. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/90-5730-174-1" title="Speciaal:Boekbronnen/90-5730-174-1">ISBN 90-5730-174-1</a></span></li> <li><span style="font-variant:small-caps;">Van Groesen, Michiel</span>, ed., <i>The Legacy of Dutch Brazil</i>, Cambridge University Press, New York, 2014. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/978-1-1070-6117-0" title="Speciaal:Boekbronnen/978-1-1070-6117-0">ISBN 978-1-1070-6117-0</a></span></li> <li><span style="font-variant:small-caps;">Van Groesen, Michiel</span>, <i>Amsterdam's Atlantic: Print Culture and the Making of Dutch Brazil</i>, University of Pennsylvania Press, Philadelphia, 2016. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/978-0-8122-4866-1" title="Speciaal:Boekbronnen/978-0-8122-4866-1">ISBN 978-0-8122-4866-1</a></span></li> <li><span style="font-variant:small-caps;">Wiesebron, M.L.</span>, <i>Brazilië in de Nederlandse archieven (1624 - 1654). Documenten in het Koninklijk Huisarchief en in het Archief van de Staten-Generaal</i>. Leiden: <a href="/wiki/Universiteit_Leiden" title="Universiteit Leiden">Universiteit Leiden</a>, 2008. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/978-90-5789-157-1" title="Speciaal:Boekbronnen/978-90-5789-157-1">ISBN 978-90-5789-157-1</a></span></li> <li><span style="font-variant:small-caps;"><a href="/wiki/Charles_Ralph_Boxer" title="Charles Ralph Boxer">Boxer, Charles R.</a></span>, <i>De Nederlanders in Brazilië 1624-1654</i>, <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/90_218_2352_7" title="Speciaal:Boekbronnen/90 218 2352 7">ISBN 90 218 2352 7</a></span></li> <li><span style="font-variant:small-caps;">Cabral de Mello, Evaldo</span>, <i>De Braziliaanse Affaire</i> [vertaald uit het Portugees door: Catherine Barel], Zutphen: <a href="/wiki/Walburg_Pers" title="Walburg Pers">Walburg Pers</a></li> <li><span style="font-variant:small-caps;">Van Hoboken, W.J.</span>, <i>Witte de With in Brazilië</i>, [Werken uitgegeven door De Commissie voor Zeegeschiedenis XIII], Amsterdam, 1955, NV Noord-Hollandsche Uitgevers Maatschappij</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Fort_Oranje_(Nieuw-Holland)" title="Fort Oranje (Nieuw-Holland)">Fort Oranje (Nieuw-Holland)</a></li> <li><a href="/wiki/Frederik_Hendrik_(Brazili%C3%AB)" title="Frederik Hendrik (Brazilië)">Fort Frederik Hendrik</a></li> <li><a href="/wiki/Fort_Schoonenborch" title="Fort Schoonenborch">Fort Schoonenborch</a></li> <li><a href="/wiki/Johan_Maurits_van_Nassau-Siegen" title="Johan Maurits van Nassau-Siegen">Johan Maurits van Nassau-Siegen</a></li> <li><a href="/wiki/Vrede_van_Den_Haag" title="Vrede van Den Haag">Vrede van Den Haag</a></li> <li><a href="/wiki/Holambra" title="Holambra">Holambra</a> en <a href="/wiki/Holambra_II" title="Holambra II">Holambra II</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_links">Externe links</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Externe links" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe links"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120324154114/http://dutchrevolt.leiden.edu/dutch/Geografie/B/Pages/brazili%C3%AB.aspx">Nederlanders in Brazilië 1624-1654</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newhollandfoundation.nl/">New Holland Foundation</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.worldstatesmen.org/Brazil.html#Dutch">World Statesmen - Brazil</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.s4ulanguages.com/21.html"><i>Cort, Bondigh ende Waerachtigh Verhael Van't schandelyck over-geven ende verlaten vande voorname Conquesten van Brasil...</i></a> (Middelburg, Thomas Dircksz. van Brouwers-haven, 1655).</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.s4ulanguages.com/21.html"><i>Articulen van Vrede ende Confoederatie, Gheslooten tusschen den Doorluchtighsten Coningh van Portugael, ter eenre, ende de Hoogh Mogende Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, ter andere zyde</i></a> ('s-Gravenhage: Hillebrandt van Wouw, 1663).</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Evaldo_Cabral_de_Mello" title="Evaldo Cabral de Mello">Cabral de Mello, E.</a>, <i>De Braziliaanse affaire. Portugal, de Republiek der Verenigde Nederlanden en Noord-Oost Brazilië, 1641-1669</i> (Zutphen, 2005), p. 139-179.</span> </li> </ol></div></div> </div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Dutch_Brazil#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Dutch Brazil">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Zie de categorie <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Dutch_Brazil#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Dutch Brazil">Dutch Brazil</a></b></i> van <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> voor mediabestanden over dit onderwerp.</div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Koloniën_van_de_Republiek_der_Zeven_Verenigde_Nederlanden" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_koloni%C3%ABn_Republiek_der_Verenigde_Nederlanden" title="Sjabloon:Navigatie koloniën Republiek der Verenigde Nederlanden"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_koloni%C3%ABn_Republiek_der_Verenigde_Nederlanden" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_koloni%C3%ABn_Republiek_der_Verenigde_Nederlanden&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Koloniën_van_de_Republiek_der_Zeven_Verenigde_Nederlanden" class="navigatie-titel">Koloniën van de <a href="/wiki/Republiek_der_Zeven_Verenigde_Nederlanden" title="Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden">Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden</a></div> <div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content"> <div style="background: var(--navigatie-titelbalkkleur,#ddeef8); line-height: 150%;"><b>Gebieden in handen van de <a href="/wiki/West-Indische_Compagnie" title="West-Indische Compagnie">WIC</a></b></div> <p><b>Gouvernementen:</b> <a href="/wiki/Nederlandse_Goudkust" title="Nederlandse Goudkust">Goudkust</a>* · <a class="mw-selflink selflink">Nederlands Brazilië</a> · <a href="/wiki/Nederlandse_Antillen" title="Nederlandse Antillen">Nederlandse Antillen</a> · <a href="/wiki/Nederlands-Guiana" title="Nederlands-Guiana">Nederlands-Guiana</a> (<a href="/wiki/Berbice" title="Berbice">Berbice</a>* · <a href="/wiki/Cayenne_(Nederlands_gebied)" title="Cayenne (Nederlands gebied)">Cayenne</a> · <a href="/wiki/Demerary" title="Demerary">Demerary</a>* · <a href="/wiki/Essequebo_(kolonie)" title="Essequebo (kolonie)">Essequebo</a>* · <a href="/wiki/Pomeroon_(kolonie)" title="Pomeroon (kolonie)">Pomeroon</a> · <a href="/wiki/Suriname_(kolonie)" title="Suriname (kolonie)">Suriname</a>*) · <a href="/wiki/Nieuw-Nederland" title="Nieuw-Nederland">Nieuw-Nederland</a> </p><p><b>Gebieden met een directeur:</b> <a href="/wiki/Nederlandse_Maagdeneilanden" title="Nederlandse Maagdeneilanden">Maagdeneilanden</a> </p><p><b>Gebieden met een baron:</b> <a href="/wiki/Nieuw_Walcheren" class="mw-redirect" title="Nieuw Walcheren">Tobago</a> <i>(geleend aan <a href="/wiki/Cornelis_Lampsins" title="Cornelis Lampsins">Cornelis Lampsins</a>)</i> </p><p><b><a href="/wiki/Factorij" title="Factorij">Factorijen</a> / handelsposten:</b> <a href="/wiki/Arguin" title="Arguin">Arguin</a> · <a href="/wiki/Loango-Angolakust" title="Loango-Angolakust">Loango-Angolakust</a> · <a href="/wiki/Senegambia_(17e_eeuw)" class="mw-redirect" title="Senegambia (17e eeuw)">Senegambia</a> · <a href="/wiki/Slavenkust" title="Slavenkust">Slavenkust</a> </p> <div style="background: var(--navigatie-titelbalkkleur,#ddeef8); line-height: 150%;"><b>Gebieden in handen van de <a href="/wiki/Vereenigde_Oostindische_Compagnie" title="Vereenigde Oostindische Compagnie">VOC</a></b></div> <p><b>Gouvernementen:</b> <a href="/wiki/Amboina_(VOC-gebied)" title="Amboina (VOC-gebied)">Amboina</a>* · <a href="/wiki/VOC_op_de_Banda-eilanden" class="mw-redirect" title="VOC op de Banda-eilanden">Banda</a>* · <a href="/wiki/Batavia_(Nederlands-Indi%C3%AB)" title="Batavia (Nederlands-Indië)">Batavia</a>* · <a href="/wiki/Ceylon_(VOC-gebied)" title="Ceylon (VOC-gebied)">Ceylon</a> · <a href="/wiki/Kust_van_Coromandel" title="Kust van Coromandel">Coromandelkust</a>* · <a href="/wiki/Nederlands-Formosa" title="Nederlands-Formosa">Formosa</a> · <a href="/wiki/Java%27s_Noordoostkust" title="Java's Noordoostkust">Java's Noordoostkust</a>* · <a href="/wiki/Nederlandse_Kaapkolonie" title="Nederlandse Kaapkolonie">Kaapkolonie</a>* · <a href="/wiki/Makassar" title="Makassar">Makassar</a>* · <a href="/wiki/Nederlands-Malakka" title="Nederlands-Malakka">Malakka</a>* · <a href="/wiki/Nederlands-Mauritius" title="Nederlands-Mauritius">Mauritius</a> · <a href="/wiki/Molukken" title="Molukken">Molukken</a>* </p><p><b>Directoraten:</b> <a href="/wiki/VOC_in_Bengalen" title="VOC in Bengalen">Vestingen in Bengalen</a> · <a href="/wiki/VOC-handelsposten_Midden-Oosten" title="VOC-handelsposten Midden-Oosten">Vestingen in Perzië</a> · <a href="/wiki/Suratte" title="Suratte">Suratte</a> </p><p><b><a href="/wiki/Commandeur_(koloniaal_bestuurder)" title="Commandeur (koloniaal bestuurder)">Commandementen</a>:</b> <a href="/wiki/Bantam_(provincie)" class="mw-redirect" title="Bantam (provincie)">Bantam</a>* · <a href="/wiki/Malabar_(India)" title="Malabar (India)">Malabar</a> · <a href="/wiki/Sumatra%27s_Westkust" title="Sumatra's Westkust">Sumatra's Westkust</a>* </p><p><b>Residenten:</b> <a href="/wiki/Banjarmasin" title="Banjarmasin">Bandjarmasin</a>* · <a href="/wiki/Cheribon_(residentie)" title="Cheribon (residentie)">Cheribon</a>* · <a href="/wiki/Palembang" title="Palembang">Palembang</a>* · <a href="/wiki/Pontianak_(stad)" title="Pontianak (stad)">Pontianak</a>* </p><p><b>Gebieden met een <a href="/wiki/Opperhoofd_(titel)" title="Opperhoofd (titel)">opperhoofd</a>:</b> <a href="/wiki/VOC_in_Birma" title="VOC in Birma">Birma</a> · <a href="/wiki/Dejima" title="Dejima">Dejima</a>* · <a href="/wiki/VOC-handelspost_Ayutthaya" title="VOC-handelspost Ayutthaya">Vestingen in Siam</a> · <a href="/wiki/Nederlands-Timor" title="Nederlands-Timor">Timor</a> · <a href="/wiki/Tonquin" title="Tonquin">Tonquin</a> </p><p><b>Factorijen:</b> <a href="/wiki/Nederlands-China" title="Nederlands-China">Vestingen in China</a> </p> <div style="background: var(--navigatie-titelbalkkleur,#ddeef8); line-height: 150%;"><b>Gebieden in handen van de <a href="/wiki/Noordse_Compagnie" title="Noordse Compagnie">Noordse Compagnie</a></b></div> <p><b>Nederzettingen:</b> <a href="/wiki/Amsterdam_(Spitsbergen)" title="Amsterdam (Spitsbergen)">Amsterdam eiland</a> <i>(incl. <a href="/wiki/Smeerenburg" title="Smeerenburg">Smeerenburg</a>)</i> · <a href="/wiki/Jan_Mayen" title="Jan Mayen">Jan Mayen</a> </p> <div style="background: var(--navigatie-titelbalkkleur,#ddeef8); line-height: 150%;"><b>Overige gebieden in handen van de <a href="/wiki/Republiek_der_Zeven_Verenigde_Nederlanden" title="Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden">Staat</a></b></div> <p><b>Vestingen:</b> <a href="/wiki/Nederlands_Acadi%C3%AB" title="Nederlands Acadië">Acadia</a> · <a href="/wiki/Fort_Nassau_(Noortrivier)" title="Fort Nassau (Noortrivier)">Fort Nassau</a> · <a href="/wiki/Nederlandse_zoutpannen_in_Venezuela" title="Nederlandse zoutpannen in Venezuela">Zoutpannen in Venezuela</a> </p><p><b>*:</b> Gebieden ook in handen van de <a href="/wiki/Bataafse_Republiek" title="Bataafse Republiek">Bataafse Republiek</a> geweest. </p> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐7858d788f6‐jznl5 Cached time: 20241102122807 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.149 seconds Real time usage: 0.287 seconds Preprocessor visited node count: 1652/1000000 Post‐expand include size: 21296/2097152 bytes Template argument size: 7727/2097152 bytes Highest expansion depth: 11/100 Expensive parser function count: 1/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 3072/5000000 bytes Lua time usage: 0.006/10.000 seconds Lua memory usage: 637774/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 115.586 1 -total 38.17% 44.124 1 Sjabloon:Infobox_historisch_land 34.52% 39.904 1 Sjabloon:Infobox_generiek 20.24% 23.396 1 Sjabloon:Navigatie_koloniën_Republiek_der_Verenigde_Nederlanden 18.69% 21.601 1 Sjabloon:Appendix 18.10% 20.921 1 Sjabloon:Navigatie_uitklapbaar 16.44% 19.002 1 Sjabloon:References 16.24% 18.766 1 Sjabloon:Commonscat 13.50% 15.600 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding 12.86% 14.863 1 Sjabloon:Zusterproject_box --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:idhash:176574-0!canonical and timestamp 20241102122807 and revision id 68301323. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nederlands-Brazilië&oldid=68301323">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nederlands-Brazilië&oldid=68301323</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Nederlands-Brazili%C3%AB" title="Categorie:Nederlands-Brazilië">Nederlands-Brazilië</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Pernambuco" title="Categorie:Pernambuco">Pernambuco</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Cear%C3%A1" title="Categorie:Ceará">Ceará</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Rio_Grande_do_Norte" title="Categorie:Rio Grande do Norte">Rio Grande do Norte</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Para%C3%ADba" title="Categorie:Paraíba">Paraíba</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 27 okt 2024 om 08:12.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Nederlands-Brazili%C3%AB&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-78f4c97c5d-7v4jq","wgBackendResponseTime":144,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.149","walltime":"0.287","ppvisitednodes":{"value":1652,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":21296,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":7727,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":3072,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 115.586 1 -total"," 38.17% 44.124 1 Sjabloon:Infobox_historisch_land"," 34.52% 39.904 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 20.24% 23.396 1 Sjabloon:Navigatie_koloniën_Republiek_der_Verenigde_Nederlanden"," 18.69% 21.601 1 Sjabloon:Appendix"," 18.10% 20.921 1 Sjabloon:Navigatie_uitklapbaar"," 16.44% 19.002 1 Sjabloon:References"," 16.24% 18.766 1 Sjabloon:Commonscat"," 13.50% 15.600 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding"," 12.86% 14.863 1 Sjabloon:Zusterproject_box"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.006","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":637774,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-7858d788f6-jznl5","timestamp":"20241102122807","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Nederlands-Brazili\u00eb","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Nederlands-Brazili%C3%AB","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q221357","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q221357","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-04-25T15:41:50Z","dateModified":"2024-10-27T07:12:17Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/4f\/Flag_of_New_Holland.svg"}</script> </body> </html>