CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="az" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>İran — Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avqust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"37f55d25-75ba-41bd-aa35-4bb945e44b39","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"İran","wgTitle":"İran","wgCurRevisionId":7826935,"wgRevisionId":7826935,"wgArticleId":1564,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[ "Vikipediya:Mənbə azlığı olan məqalələr","Vikipediya:Vikidatada mənbələri olan məqalələr","Əlifba sırasına görə dövlətlər","1979-cu ildə yaranmış dövlətlər və ərazilər","İran","Xəzər dənizi ölkələri","Fars körfəzi ölkələri","Azərbaycan dilində danışılan ölkə və bölgələr","İslam dövlətləri","Yaxın Şərq dövlətləri","Orta Şərq dövlətləri"],"wgPageViewLanguage":"az","wgPageContentLanguage":"az","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"İran","wgRelevantArticleId":1564,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"az","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"az"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby" :true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q794","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.common-site":"ready","ext.gadget.logo":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.referenceTooltips","ext.gadget.sidebarRelated","ext.gadget.metaBox","ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.EditToolbar-menu-page_elements","ext.gadget.EditToolbar_infobox_person","ext.gadget.EditToolbar_discussion","ext.gadget.EditToolbar_references","ext.gadget.markadmins","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents", "ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=az&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=ext.gadget.common-site%2Clogo&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/1200px-Flag_of_Iran.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="686"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/800px-Flag_of_Iran.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="457"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/640px-Flag_of_Iran.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="366"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="İran — Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//az.m.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ran"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktə" href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (az)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//az.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ran"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-lent" href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-İran rootpage-İran skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">İran</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, azad ensiklopediya</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naviqasiyaya keç</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Axtarışa keç</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="az" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7809508">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);border-left:10px solid #36c;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;margin:0 10%}html body.mediawiki.skin-minerva .mw-parser-output .ambox{border-width:0 0 0 4px}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid var(--border-color-error,#b32424);background-color:var(--background-color-error-subtle,#fee7e6)}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid var(--border-color-error,#b32424)}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid var(--color-warning,#edab00)}.mw-parser-output .ambox-good{border-left:10px solid #66cc44}.mw-parser-output .ambox-discussion{border-left:10px solid #339966}.mw-parser-output .ambox-merge{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}.mw-parser-output .ambox .mbox-textsmall-div{font-size:90%}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(max-width:1366px){.mw-parser-output .ambox{margin-left:6%;margin-right:6%}}@media(max-width:719px){.mw-parser-output .ambox{margin-left:0;margin-right:0}}</style><table class="mbox-Mənbə_azlığı plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-Unreferenced" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Question_book-new.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/75px-Question_book-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/100px-Question_book-new.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="399" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-div">Bu məqalədəki məlumatların <b><a href="/wiki/Vikipediya:Yoxlan%C4%B1la_bilm%C9%99" title="Vikipediya:Yoxlanıla bilmə">yoxlanıla bilməsi</a> üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var</b>.</div><div class="mbox-textsmall-div hide-when-compact"><span class="hide-when-compact"> Lütfən, məqaləyə <a href="/wiki/Vikipediya:Etibarl%C4%B1_m%C9%99nb%C9%99l%C9%99r" title="Vikipediya:Etibarlı mənbələr">etibarlı mənbələr</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:EditPage/%C4%B0ran" title="Xüsusi:EditPage/İran">əlavə edərək</a> onu təkmilləşdirməyə kömək edin. Mənbəsiz məzmun problemlər yarada və silinə bilər. Problemlər həll edilməmiş şablonu məqalədən çıxarmayın. Daha ətraflı məlumat və ya məqalədəki problemlərlə bağlı müzakirə aparmaq üçün <a href="/wiki/M%C3%BCzakir%C9%99:%C4%B0ran" title="Müzakirə:İran">məqalənin müzakirə səhifəsinə</a> diqqət yetirə bilərsiniz.</span></div></td></tr></tbody></table> <table class="infobox" style="" data-name="Dövlət"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above infobox-above-color skin-invert-image" style="color: var(--color-base, #202122);">İran</th></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;"><span data-wikidata-property-id="P1559" class="no-wikidata"><span data-wikidata-property-id="P1448" class="no-wikidata"><i>جمهوری اسلامی ایران<br />(Comhuri-ye Eslami-ye İran)</i></span></span></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style=""> <table style="background:inherit; color: var( --color-base ); border-collapse:collapse; width:100%; display:table; text-align:center;"> <tbody><tr> <td style="vertical-align: middle"><span data-wikidata-property-id="P41" class="no-wikidata"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description"><img alt="Bayraq" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/160px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="160" height="91" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/240px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/320px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span></span></td> <td style="vertical-align: middle"><span data-wikidata-property-id="P94" class="no-wikidata"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Fayl:Emblem_of_Iran.svg" class="mw-file-description"><img alt="Gerb" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Emblem_of_Iran.svg/90px-Emblem_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="90" height="89" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Emblem_of_Iran.svg/135px-Emblem_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Emblem_of_Iran.svg/180px-Emblem_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="492" /></a></span></span></td> </tr> <tr> <td><span data-wikidata-claim-id="Q794$40741d64-4010-e278-11e7-2690b240251a" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P163"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%C4%B0ran_bayra%C4%9F%C4%B1" title="İran bayrağı">Bayraq</a></span></span></td> <td><span data-wikidata-claim-id="q794$606F114C-F176-4C61-8899-19EA8FE9C0A9" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P237"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%C4%B0ran_gerbi" title="İran gerbi">Gerb</a></span></span></td> </tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="plainlist" style="text-align:center;"> <i><span data-wikidata-property-id="P1451" class="no-wikidata">Azadlıq, Müstəqillik, İslam Respublikası</span></i><br /><i><span data-wikidata-claim-id="Q794$26210fc7-4483-0ff4-cea3-130689662168" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1546"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/T%C9%99kbir" title="Təkbir">Təkbir</a></span></span></i></td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="plainlist" style="text-align:center;"> <div style="line-height:1.2em;"><b>Himn: </b><span data-wikidata-property-id="P85" class="no-wikidata"><a href="/wiki/%C4%B0ran_himni" title="İran himni">İran Milli Himni</a><br /><center><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="58" data-mwtitle="Sorud-e_Mellí-e_Yomhurí-e_Eslamí-e_Irán_(instrumental).oga" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f2/Sorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f2/Sorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga/Sorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga&lang=ar&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ar" label="العربية ‪(ar)‬" data-dir="rtl" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English ‪(en)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga&lang=fa&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="fa" label="فارسی ‪(fa)‬" data-dir="rtl" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga&lang=id&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="id" label="Bahasa Indonesia ‪(id)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga&lang=kge&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="kge" label="Kumoring ‪(kge)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga&lang=ko&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ko" label="한국어 ‪(ko)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga&lang=ro&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ro" label="română ‪(ro)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga&lang=tr&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="tr" label="Türkçe ‪(tr)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga&lang=vi&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="vi" label="Tiếng Việt ‪(vi)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3ASorud-e_Mell%C3%AD-e_Yomhur%C3%AD-e_Eslam%C3%AD-e_Ir%C3%A1n_%28instrumental%29.oga&lang=zh-hant&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="zh-Hant" label="中文（繁體） ‪(zh-hant)‬" data-dir="ltr" /></audio></span></span></center></span></div></td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="plainlist" style="text-align:center;"> <span data-wikidata-claim-id="q794$72467FBA-053B-4B52-8021-37BC3B603389" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P242"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Fayl:Iran_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Iran_%28orthographic_projection%29.svg/300px-Iran_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="300" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Iran_%28orthographic_projection%29.svg/450px-Iran_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Iran_%28orthographic_projection%29.svg/600px-Iran_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="553" data-file-height="553" /></a></span></span></span></td> </tr> <tr> <th colspan="2" scope="colgroup" class="infobox-header infobox-above-color" style="">Tarixi</th> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • <a href="/wiki/%C6%8Fh%C9%99m%C9%99nil%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Əhəmənilər dövləti">Əhəmənilər</a></th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> E.ə. 550</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • <a href="/wiki/Parfiya" title="Parfiya">Əşkanilər</a></th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> E.ə. 247</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • <a href="/wiki/Sasanil%C9%99r_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Sasanilər İmperiyası">Sasanilər</a></th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> 224</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • <a href="/wiki/%C4%B0ran_%C4%B0slam_%C4%B0nqilab%C4%B1" title="İran İslam İnqilabı">İran İslam İnqilabı</a></th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> 11 fevral 1979</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"><a href="/wiki/R%C9%99smi_dil" class="mw-redirect" title="Rəsmi dil">Rəsmi dilləri</a></th> <td class="plainlist"> <ul><li><span data-wikidata-claim-id="q794$777617D7-8B77-4A00-B0F1-3960E27AD65B" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P37"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/Fars_dili" title="Fars dili">fars dili</a></span><sup id="cite_ref-_ca85afe573988496_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-_ca85afe573988496-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_7292e0e27ae71f5f_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-_7292e0e27ae71f5f-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></li></ul></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"><a href="/wiki/Paytaxt" title="Paytaxt">Paytaxt</a></th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-property-id="P36" class="no-wikidata"><a href="/wiki/Tehran" title="Tehran">Tehran</a></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">İdarəetmə forması</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-property-id="P122" class="no-wikidata">Unitar prezident teokratik İslam Respublikası</span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"><a href="/wiki/%C4%B0ran%C4%B1n_Ali_R%C9%99hb%C9%99ri" title="İranın Ali Rəhbəri">Ali Rəhbər</a></th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/%C6%8Fli_Xamenei" title="Əli Xamenei">Əli Xamenei</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"><a href="/wiki/%C4%B0ran_prezidentl%C9%99rinin_siyah%C4%B1s%C4%B1" class="mw-redirect" title="İran prezidentlərinin siyahısı">Prezident</a></th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/M%C9%99sud_Peze%C5%9Fkian" title="Məsud Pezeşkian">Məsud Pezeşkian</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Vitse-prezident</th> <td class="plainlist"> <a href="/w/index.php?title=M%C9%99h%C9%99mm%C9%99d_Rza_Arif&action=edit&redlink=1" class="new" title="Məhəmməd Rza Arif (səhifə mövcud deyil)">Məhəmməd Rza Arif</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Sahəsi</th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0;"> <a href="/wiki/%C3%96lk%C9%99l%C9%99rin_v%C9%99_%C9%99razil%C9%99rin_sah%C9%99l%C9%99rin%C9%99_g%C3%B6r%C9%99_siyah%C4%B1s%C4%B1" class="mw-redirect" title="Ölkələrin və ərazilərin sahələrinə görə siyahısı">Dünyada 17-ci</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • Ümumi</th> <td class="plainlist"> 1,648,195 km²</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • Su sahəsi (%)</th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> <span data-wikidata-property-id="P2927" class="no-wikidata">1.63</span></td> </tr> <tr> <th colspan="2" scope="colgroup" class="infobox-header infobox-above-color" style="">Əhalisi</th> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • Əhali</th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> <span data-wikidata-property-id="P1082" class="no-wikidata">86,758,304<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> nəfər (<a href="/wiki/%C3%96lk%C9%99l%C9%99rin_%C9%99haliy%C9%99_g%C3%B6r%C9%99_s%C4%B1ralanmas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Ölkələrin əhaliyə görə sıralanması">17-ci</a>)</span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • Siyahıyaalma (2016)</th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> 79 926 270<sup id="cite_ref-Selected_findings_of_the_2016_National_Population_and_Housing_Census_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Selected_findings_of_the_2016_National_Population_and_Housing_Census-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> nəf.</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • <a href="/wiki/%C6%8Fhali_s%C4%B1xl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Əhali sıxlığı">Sıxlıq</a></th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> 48 nəf./km² (<a href="/wiki/%C6%8Fhali_s%C4%B1xl%C4%B1%C4%9F%C4%B1na_g%C3%B6r%C9%99_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99rin_siyah%C4%B1s%C4%B1" title="Əhali sıxlığına görə ölkələrin siyahısı">162-ci</a>)</td> </tr> <tr> <th colspan="2" scope="colgroup" class="infobox-header infobox-above-color" style=""><a href="/wiki/%C3%9Cmumi_Daxili_M%C9%99hsul" class="mw-redirect" title="Ümumi Daxili Məhsul">ÜDM</a> <span style="font-weight:normal;">(<a href="/wiki/Al%C4%B1c%C4%B1l%C4%B1q_qabiliyy%C9%99ti_pariteti" title="Alıcılıq qabiliyyəti pariteti">AQP</a>)</span></th> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • Ümumi</th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> <span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> $1.691 trilyon <a href="/wiki/AB%C5%9E_dollar%C4%B1" title="ABŞ dolları">dollar</a>  (<a href="/wiki/%C3%9CDM_h%C9%99cmin%C9%99_g%C3%B6r%C9%99_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99rin_siyah%C4%B1s%C4%B1_(AQP)" title="ÜDM həcminə görə ölkələrin siyahısı (AQP)">22-ci</a>)</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • Adambaşına</th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> <span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span> $19,500 <a href="/wiki/AB%C5%9E_dollar%C4%B1" title="ABŞ dolları">dollar</a>  (<a href="/w/index.php?title=Adamba%C5%9F%C4%B1na_d%C3%BC%C5%9F%C9%99n_%C3%9CDM-%C9%99_(AQP)_g%C3%B6r%C9%99_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99rin_siyah%C4%B1s%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adambaşına düşən ÜDM-ə (AQP) görə ölkələrin siyahısı (səhifə mövcud deyil)">80-ci</a>)</td> </tr> <tr> <th colspan="2" scope="colgroup" class="infobox-header infobox-above-color" style=""><a href="/wiki/%C3%9Cmumi_Daxili_M%C9%99hsul" class="mw-redirect" title="Ümumi Daxili Məhsul">ÜDM</a> <span style="font-weight:normal;">(nominal)</span></th> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • Ümumi (2023)</th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> <span style="color: red; font-size: larger;">▼</span> $367.970 milyard <a href="/wiki/AB%C5%9E_dollar%C4%B1" title="ABŞ dolları">dollar</a>  (<a href="/wiki/%C3%9Cmumi_Daxili_M%C9%99hsul_%C3%BCzr%C9%99_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99rin_reytinqi" class="mw-redirect" title="Ümumi Daxili Məhsul üzrə ölkələrin reytinqi">43-cü</a>)</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"> • Adambaşına</th> <td class="plainlist" style="padding-bottom:0; padding-top:0;"> <span style="color: red; font-size: larger;">▼</span> $4,241 <a href="/wiki/AB%C5%9E_dollar%C4%B1" title="ABŞ dolları">dollar</a>  (<a href="/wiki/%C3%9Cmumi_Daxili_M%C9%99hsul_%C3%BCzr%C9%99_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99rin_reytinqi" class="mw-redirect" title="Ümumi Daxili Məhsul üzrə ölkələrin reytinqi">120-ci</a>)</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"><a href="/wiki/%C4%B0nsan_%C4%B0nki%C5%9Faf%C4%B1_%C4%B0ndeksi" title="İnsan İnkişafı İndeksi">İİİ</a><b> <span style="font-weight:normal;">(2022)</span></b></th> <td class="plainlist"> 0.780 (azalma; <a href="/wiki/%C4%B0nsan_inki%C5%9Faf%C4%B1_indeksin%C9%99_g%C3%B6r%C9%99_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99rin_siyah%C4%B1s%C4%B1" title="İnsan inkişafı indeksinə görə ölkələrin siyahısı">78-ci</a>)</td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Demonim</th> <td class="plainlist"> <a href="/wiki/%C4%B0ranl%C4%B1lar" title="İranlılar">İranlı</a></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"><a href="/wiki/Valyuta" title="Valyuta">Valyuta</a></th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="q794$200079CC-4C85-4C7A-BCA8-198A98840C7B" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P38"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%C4%B0ran_rial%C4%B1" title="İran rialı">İran rialı</a></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"><a href="/wiki/Y%C3%BCks%C9%99k_s%C9%99viyy%C9%99li_domenl%C9%99r" title="Yüksək səviyyəli domenlər">İnternet domeni</a></th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="q794$C13C5E13-3C02-4A0F-9303-CF31727E5D67" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P78"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/.ir" title=".ir">.ir</a></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"><a href="/w/index.php?title=ISO_3166-1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISO 3166-1 (səhifə mövcud deyil)">ISO kodu</a></th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="q794$49EEB985-5721-43B0-99FB-9835B6D07C6E" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P297"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.iso.org/obp/ui/#iso:code:3166:IR">IR</a></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"><a href="/wiki/BOK_kodlar%C4%B1n%C4%B1n_siyah%C4%B1s%C4%B1" title="BOK kodlarının siyahısı">BOK kodu</a></th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q794$8A8A12F6-5809-4E17-BE98-4921A58D41FA" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P984"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">IRI</span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"><a href="/wiki/Beyn%C9%99lxalq_telefon_kodlar%C4%B1" title="Beynəlxalq telefon kodları">Telefon kodu</a></th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="q794$a39959c4-464e-a8a5-da96-82a5f4ce7258" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P474"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak">+98</span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels"><a href="/wiki/Saat_qur%C5%9Fa%C4%9F%C4%B1" title="Saat qurşağı">Saat qurşaqları</a></th> <td class="plainlist"> <ul><li><span data-wikidata-claim-id="q794$f03fd3f0-42b6-209d-51ff-abbb73df6900" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P421"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/UTC%2B03:30" title="UTC+03:30">UTC+03:30</a></span></span></li><li><span data-wikidata-claim-id="Q794$d92d82e3-4bad-7cb4-eac2-cb0d0c65be89" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P421"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks">İran standart vaxtı</span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2392297" class="extiw" title="d:Q2392297">[d]</a></sup></span></span></li></ul></td> </tr> <tr> <th class="plainlist infobox-labels">Nəqliyyatın yönü</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q794$9FC4C62F-6F2E-4B84-B1C7-C715CB27AEC7" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1622"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks">sağ</span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q14565199" class="extiw" title="d:Q14565199">[d]</a></sup></span><sup id="cite_ref-_09f2c6a8e8935a33_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-_09f2c6a8e8935a33-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></td> </tr><tr><td colspan="2" class="infobox-below infobox-below-color" style=";"><span data-wikidata-claim-id="q794$64D9566A-E5D3-4368-95C3-1EB1E2E30E3C" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P373"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Iran" title="commons:Category:Iran"><img alt="Vikianbarın loqosu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Iran" class="extiw" title="commons:Category:Iran">Vikianbarda əlaqəli mediafayllar</a></span></span></td></tr> </tbody></table> <p><b>İran</b> (<a href="/wiki/Fars_dili" title="Fars dili">fars</a>. <i>ایران</i>) və ya rəsmi adı ilə <b>İran İslam Respublikası</b> (<a href="/wiki/Fars_dili" title="Fars dili">fars</a>. <i>جمهوری اسلامی ایران</i>) — <a href="/wiki/%C3%96n_Asiya" title="Ön Asiya">Qərbi Asiyada</a> dövlət. İran şimal-qərbdən <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycan</a> və <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan" title="Ermənistan">Ermənistan</a>, şimaldan <a href="/wiki/X%C9%99z%C9%99r_d%C9%99nizi" title="Xəzər dənizi">Xəzər dənizi</a>, şimal-şərqdən <a href="/wiki/T%C3%BCrkm%C9%99nistan" title="Türkmənistan">Türkmənistan</a>, şərqdən <a href="/wiki/%C6%8Ffqan%C4%B1stan" title="Əfqanıstan">Əfqanıstan</a> və <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a>, cənubdan <a href="/wiki/%C4%B0ran_k%C3%B6rf%C9%99zi" title="İran körfəzi">Fars körfəzi</a> və <a href="/wiki/Oman_k%C3%B6rf%C9%99zi" title="Oman körfəzi">Oman körfəzi</a>, qərbdən <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> və <a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">İraqla</a> əhatə olunmuşdur. Paytaxtı və ən böyük şəhəri <a href="/wiki/Tehran" title="Tehran">Tehran</a> , ümumi sahəsi 1,648,195 kvadrat kilometr, əhalisinin sayı 83 milyon nəfərdən çoxdur. İran ərazi böyüklüyünə görə <a href="/wiki/Yax%C4%B1n_%C5%9E%C9%99rq" title="Yaxın Şərq">Yaxın Şərq</a> regionunda ikinci, dünya ölkələri arasında <a href="/wiki/Sah%C9%99l%C9%99rin%C9%99_g%C3%B6r%C9%99_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99rin_v%C9%99_%C9%99razil%C9%99rin_siyah%C4%B1s%C4%B1" title="Sahələrinə görə ölkələrin və ərazilərin siyahısı">on yeddinci</a>, əhalisinin sayına görə isə <a href="/wiki/%C3%96lk%C9%99l%C9%99rin_%C9%99haliy%C9%99_g%C3%B6r%C9%99_s%C4%B1ralanmas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Ölkələrin əhaliyə görə sıralanması">on səkkizinci</a> ölkəsidir.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ölkənin <a href="/wiki/Avrasiya" title="Avrasiya">Avrasiyanın</a> mərkəzində və <a href="/wiki/%C3%96n_Asiya" title="Ön Asiya">Qərbi Asiyada</a> yerləşməsi, həmçinin <a href="/wiki/H%C3%B6rm%C3%BCz_bo%C4%9Faz%C4%B1" title="Hörmüz boğazı">Hörmüz boğazına</a> yaxınlığı ona <a href="/wiki/Geostrategiya" title="Geostrategiya">geostrateji</a> əhəmiyyət qazandırmışdır<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>İran dünyanın ən qədim <a href="/wiki/Sivilizasiya" title="Sivilizasiya">sivilizasiyalarından</a> birinə ev sahibliyi edir.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hələ eramızdan əvvəl dördüncü minillikdə bu ərazidə Elam krallığı mövcud olmuşdur. Bu dövlət eramızdan əvvəl 7-ci əsrdə <a href="/wiki/Madaylar" class="mw-redirect" title="Madaylar">Madaylar</a> tərəfindən işğal olunmuşdur.<sup id="cite_ref-Encyclopædia_Britannica_Encyclopedia_Article:_Media_ancient_region,_Iran_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Encyclopædia_Britannica_Encyclopedia_Article:_Media_ancient_region,_Iran-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Eramızdan əvvəl 6-cı əsrdə isə <a href="/wiki/%C6%8Fh%C9%99m%C9%99nil%C9%99r_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Əhəmənilər İmperiyası">Əhəmənilər İmperiyasının</a> banisi olan <a href="/wiki/II_Kir" title="II Kir">II Kirin</a> hakimiyyəti illərində bu imperiyanın ərazisi <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rqi_Avropa" title="Şərqi Avropa">Şərqi Avropadan</a> (yəni indiki Türkiyə əraziləri daxil olmaqla Bolqarıstan, Albaniya, Ukrayna, Krım, şimali və cənubi Qafqazdan) <a href="/wiki/Hind_%C3%A7ay%C4%B1" title="Hind çayı">Hind çayına</a> qədər uzanırdı ki, bu da həmin imperiyanı tarixin ən böyük dövlətlərindən birinə çevirmişdi.<sup id="cite_ref-book_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-book-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Eramızdan əvvəl dördüncü əsrdə İran ərazisinin <a href="/wiki/Makedoniyal%C4%B1_%C4%B0sg%C9%99nd%C9%99r" title="Makedoniyalı İsgəndər">Makedoniyalı İsgəndər</a> tərəfindən işğal olunması nəticəsində burada <a href="/wiki/Ellinizm" title="Ellinizm">Ellinizm</a> mədəniyyəti kök saldı. <a href="/wiki/Parfiya" title="Parfiya">Parfiya</a> dövlətinin yaranması ilə İran üsyanı özünün kulminasiya nöqtəsinə çatdı. Həmin dövlətin ardıcılı hesab olunan <a href="/wiki/Sasanil%C9%99r_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Sasanilər İmperiyası">Sasanilər İmperiyası</a> isə eramızın üçüncü əsrindən etibarən dörd əsr boyunca dünyanın aparıcı gücü hesab edilirdi.<sup id="cite_ref-Norman_A._Stillman_p._22_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Norman_A._Stillman_p._22-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Byzantine_Studies_2006,_p._29_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Byzantine_Studies_2006,_p._29-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Yeddinci əsrdə imperiya ərazisinin ərəblər tərəfindən işğal olunmasından sonra İranda mövcud olan yerli <a href="/wiki/Z%C9%99rd%C3%BC%C5%9Ftilik" class="mw-redirect" title="Zərdüştilik">Zərdüştilik</a> və <a href="/wiki/Manixeizm" title="Manixeizm">Manixeizm</a> dinləri <a href="/wiki/%C4%B0slam" title="İslam">İslam</a> dini ilə əvəzləndi. İran <a href="/wiki/%C4%B0slam%C4%B1n_q%C4%B1z%C4%B1l_%C3%A7a%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="İslamın qızıl çağı">İslamın qızıl çağına</a> mühüm töhfələr vermişdir. Bu töhfələr xüsusilə incəsənət və elm sahələrində özünü büruzə verdi. İki əsrdən sonra İranın müxtəlif müsəlman xanədanlıqlarına bölünməsinin ardınca, ərazi <a href="/wiki/S%C9%99lcuq_imperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Səlcuq imperiyası">türklər</a> və <a href="/wiki/Elxanil%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Elxanilər dövləti">monqollar</a> tərəfindən işğala məruz qaldı. 15-ci əsrdə Səfəvilər dövlətinin yüksəlişə keçməsi ilə vahid dövlətin yaradılması prosesi yenidən başladı. Səfəvilərin <a href="/wiki/%C5%9Ei%C9%99lik" title="Şiəlik">şiəlik</a> təriqətini əsas götürməsi ilə İran və İslam tarixində dönüş nöqtəsi qeydə alındı.<sup id="cite_ref-Andrew_J._Newman_2006_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Andrew_J._Newman_2006-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-savoryeiref_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-savoryeiref-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Nadir_%C5%9Eah" class="mw-redirect" title="Nadir Şah">Nadir Şahın</a> hakimiyyəti illərində İran dövrün ən güclü dövlətlərindən biri hesab olunsa da<sup id="cite_ref-books.google.nl_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-books.google.nl-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, 19-cu əsrdən etibarən Qacarilərin <a href="/wiki/Rusiya_imperiyas%C4%B1" title="Rusiya imperiyası">Rusiya imperiyası</a> ilə aralarında baş verən ardıcıl münaqişələr ciddi ərazi itkiləri ilə nəticələndi. İran Qafqazı və İğdır, Qars və s əraziləri Gülüstan və daha sonra Türkmənçay müqavilələrində Rusiyaya verməli oldu.<sup id="cite_ref-Timothy_C._Dowling_pp._728-730_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Timothy_C._Dowling_pp._728-730-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1905–1911-ci illəri əhatə edən <a href="/wiki/M%C9%99%C5%9Frut%C9%99_inqilab%C4%B1_(1905-1911)" class="mw-redirect" title="Məşrutə inqilabı (1905-1911)">Məşrutə inqilabı</a> ölkənin <a href="/wiki/Konstitusiyal%C4%B1_monarxiya" title="Konstitusiyalı monarxiya">konstitusiyalı monarxiyaya</a> çevrilməsi ilə nəticələndi. 1953-cü ildə <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Böyük Britaniya</a> və <a href="/wiki/AB%C5%9E" title="ABŞ">ABŞ</a>-nin təhriki ilə baş tutmuş <a href="/wiki/%C4%B0ran_%C3%A7evrili%C5%9Fi_(1953)" class="mw-redirect" title="İran çevrilişi (1953)">İran çevrilişi</a> ölkədə Qərb əleyhinə narazılığın artması ilə nəticələndi.<sup id="cite_ref-Anthony_H._Cordesman_p_22_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Anthony_H._Cordesman_p_22-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Xarici təsir və siyasi repressiya əleyhinə narazılıqlar 1979-cu ildə <a href="/wiki/%C4%B0ran_%C4%B0slam_%C4%B0nqilab%C4%B1" title="İran İslam İnqilabı">İran İslam İnqilabının</a> başlanmasına səbəb oldu və nəticədə, ölkə İslam respublikasına çevrildi.<sup id="cite_ref-britannica1_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-britannica1-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Beləliklə, "<a href="/wiki/%C4%B0ran%C4%B1n_Ali_R%C9%99hb%C9%99ri" title="İranın Ali Rəhbəri">Ali lider</a>" tərəfindən rəhbərlik olunan <a href="/wiki/Teokratiya" title="Teokratiya">teokratik</a> hökumətin əsası qoyuldu.<sup id="cite_ref-politicalsystem_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-politicalsystem-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1980-ci illər ərzində təqribən 8 il müddətinə davam etmiş <a href="/wiki/%C4%B0ran-%C4%B0raq_m%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="İran-İraq müharibəsi">İraq-İran müharibəsi</a> hər iki tərəf üçün ciddi itkilərin baş verməsi ilə((2000-ci illərdən bəri İranın mübahisəli <a href="/wiki/%C4%B0ran%C4%B1n_n%C3%BCv%C9%99_proqram%C4%B1" title="İranın nüvə proqramı">nüvə proqramı</a> narahatlıqların artmasına səbəb olmuş və ölkə əleyhinə beynəlxalq sanksiyaların tətbiq olunması ilə nəticələnmişdir. 14 iyul 2015-ci ildə <a href="/wiki/Alt%C4%B1l%C4%B1q" title="Altılıq">Altılıq</a> ölkələri ilə İran arasında hərtərəfli fəaliyyət proqramı əsasında razılaşma əldə olunmuşdur. Bu razılaşmaya əsasən İrana qarşı tətbiq olunan sanksiyaların yumşaldılması qarşılığında İran hökuməti zənginləşdirilmiş uran istehsalını azaltmalı idi. </p><p><a href="/wiki/Suveren_d%C3%B6vl%C9%99t" title="Suveren dövlət">Suveren dövlət</a> olan İran <a href="/wiki/BMT" class="mw-redirect" title="BMT">BMT</a>, <a href="/wiki/%C4%B0qtisadi_%C6%8Fm%C9%99kda%C5%9Fl%C4%B1q_T%C9%99%C5%9Fkilat%C4%B1" title="İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı">İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı</a>, <a href="/wiki/Qo%C5%9Fulmama_H%C9%99r%C9%99kat%C4%B1" title="Qoşulmama Hərəkatı">Qoşulmama Hərəkatı</a>, <a href="/wiki/%C4%B0slam_%C6%8Fm%C9%99kda%C5%9Fl%C4%B1q_T%C9%99%C5%9Fkilat%C4%B1" title="İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı">İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı</a> və <a href="/wiki/OPEK" class="mw-redirect" title="OPEK">OPEK</a> kimi qurumların üzvüdür.<sup id="cite_ref-parliament_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-parliament-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-petro-hunt_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-petro-hunt-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Əsas regional güclərdən biri hesab olunan İran dünyanın ən böyük təbii qaz ehtiyatlarına və təsdiqlənmiş dördüncü ən böyük neft ehtiyatlarına sahib ölkədir.<sup id="cite_ref-Reuters.com_November_29_2015c_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Reuters.com_November_29_2015c-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-CIA_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bu səbəblərdən də İran hal-hazırda beynəlxalq enerji təhlükəsizliyi və dünya iqtisadiyyatına nəzərə çarpacaq təsir göstərir. </p><p>Zəngin mədəni irsə sahib olan İran <a href="/wiki/UNESCO" title="UNESCO">UNESCO</a>-nun <a href="/wiki/%C3%9Cmumd%C3%BCnya_irsi" class="mw-redirect" title="Ümumdünya irsi">Ümumdünya irsi</a> siyahısında 28 mədəni mirasa sahibdir. Bu, Asiyada üçüncü, dünya üzrə isə səkkizinci ən yaxşı göstəricidir.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> İran müxtəlif <a href="/wiki/%C4%B0ran_%C9%99halisi" title="İran əhalisi">etnik və linqvistik qrupların</a> yaşadığı ölkədir. Ölkə ərazisində yaşayan ən böyük etnik qruplar <a href="/wiki/Farslar" title="Farslar">farslar</a>, <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycanl%C4%B1lar" title="Azərbaycanlılar">azərbaycanlılar</a>, <a href="/wiki/K%C3%BCrdl%C9%99r" title="Kürdlər">kürdlər</a>, talışlar, giləklər, mazanilər və <a href="/wiki/Lurlar" title="Lurlar">lurlardır</a>. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="az" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Mündəricat</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Etimologiyası"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Etimologiyası</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Tarixi"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Tarixi</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#İslamdan_öncəki_dövr"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">İslamdan öncəki dövr</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#İslamdan_sonrakı_dövr"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">İslamdan sonrakı dövr</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="#İslam_inqilabı"><span class="tocnumber">2.3</span> <span class="toctext">İslam inqilabı</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Müasir_İran"><span class="tocnumber">2.4</span> <span class="toctext">Müasir İran</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-7"><a href="#Əhali"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Əhali</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-8"><a href="#Milli_tərkib"><span class="tocnumber">3.1</span> <span class="toctext">Milli tərkib</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-9"><a href="#Dini_mənsubiyyət,_dil"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Dini mənsubiyyət, dil</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="#İnzibati_ərazi_bölgüsü"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">İnzibati ərazi bölgüsü</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="#İranın_ən_böyük_şəhərləri"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">İranın ən böyük şəhərləri</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-12"><a href="#İqtisadiyyatı"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">İqtisadiyyatı</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-13"><a href="#Kənd_təsərrüfatı"><span class="tocnumber">7.1</span> <span class="toctext">Kənd təsərrüfatı</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-14"><a href="#Təbii_qaz"><span class="tocnumber">7.2</span> <span class="toctext">Təbii qaz</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-15"><a href="#Neft"><span class="tocnumber">7.3</span> <span class="toctext">Neft</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-16"><a href="#Coğrafiyası"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Coğrafiyası</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#Mənbə"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">Mənbə</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-18"><a href="#İstinadlar"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">İstinadlar</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-19"><a href="#Xarici_keçidlər"><span class="tocnumber">11</span> <span class="toctext">Xarici keçidlər</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-20"><a href="#Həmçinin_bax"><span class="tocnumber">12</span> <span class="toctext">Həmçinin bax</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimologiyası"><span id="Etimologiyas.C4.B1"></span>Etimologiyası</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=1" title="Etimologiyası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=1" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Etimologiyası"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>"Arya(n)" sözündən törəyib. Mənası Arilərin vətəni deməkdir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarixi">Tarixi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=2" title="Tarixi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=2" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Tarixi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><div class="noprint"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span> <i>Əsas məqalə: <a href="/wiki/%C4%B0ran_tarixi" title="İran tarixi">İran tarixi</a> </i></div></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İslamdan_öncəki_dövr"><span id=".C4.B0slamdan_.C3.B6nc.C9.99ki_d.C3.B6vr"></span>İslamdan öncəki dövr</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=3" title="İslamdan öncəki dövr bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=3" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İslamdan öncəki dövr"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İran ərazisinin məskunlaşması <a href="/wiki/Alt_paleolit" class="mw-redirect" title="Alt paleolit">Alt paleolit</a> dövrünə aid edilir. <a href="/wiki/E.%C9%99._III_minillik" title="E.ə. III minillik">E.ə. III minilliyin</a> əvvəllərində İranın cənubi-qərbində ilk sinifli cəmiyyətlər meydana gəlmiş, əvəlcə ayrı-ayrı şəhər-dövlətləri yaranmış, sonralar <a href="/wiki/Elat" title="Elat">Elam</a> və <a href="/wiki/E.%C9%99._III_minillik" title="E.ə. III minillik">e.ə. III minilliyin</a> II yarısında <a href="/wiki/Lulubil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Lulubilər">Lullubilərin</a> erkən quldarlıq dövlətləri mövcud olmuşdur. <a href="/wiki/E.%C9%99._2200" title="E.ə. 2200">E. ə. təqribən 2200-cü ildə</a> <a href="/wiki/Kutil%C9%99r" title="Kutilər">Kutilər</a> <a href="/w/index.php?title=Sumer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sumer (səhifə mövcud deyil)">Sumer</a> və <a href="/wiki/Akkad" title="Akkad">Akkadı</a> müvəqqəti zəbt etmiş <a href="/wiki/Kassil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Kassilər">Kassilər</a> isə <a href="/wiki/E.%C9%99._XVIII_%C9%99sr" title="E.ə. XVIII əsr">XVIII</a>-<a href="/wiki/E.%C9%99._XVI_%C9%99sr" title="E.ə. XVI əsr">XVI</a> əsrlərdə <a href="/wiki/Babilistan" title="Babilistan">Babilistanı</a> ələ keçirərək <a href="/wiki/E.%C9%99._XIII_%C9%99sr" title="E.ə. XIII əsr">e.ə. XIII əsrin</a> sonuna kimi burada hökmranlıq etmişlər. <a href="/wiki/E.%C9%99._II_minillik" title="E.ə. II minillik">E.ə. II minilliyin</a> sonudan İran ərazisinə hind-iran dillərində danışan Hind-Avropa tayfalarının İran qrupundan olan <a href="/wiki/Aril%C9%99r" title="Arilər">ari</a> (müasir İranın adı buradandır; qədim İran dilində Arianam-"arilər ölkəsi" və ya padşahlığı deməkdir) tayfaları gələrək qərbi və mərkəzi rayonlarda məskunlaşdılar. İndiki İranın <a href="/wiki/Xuzistan" class="mw-redirect" title="Xuzistan">Xuzistan</a> və <a href="/wiki/Luristan" class="mw-redirect" title="Luristan">Luristan</a> ərazisini əhatə edən vilayətlərlə yanaşı <a href="/wiki/E.%C9%99._VII_%C9%99sr" title="E.ə. VII əsr">e.ə. VII əsrə</a> qədər İranın əsas əkinçilik rayonlarında sinifli cəmiyyətlər meydana gəlmişdir. </p><p>E.ə. təqribən <a href="/wiki/E.%C9%99._673" title="E.ə. 673">673</a>-<a href="/wiki/E.%C9%99._672" title="E.ə. 672">672</a>–ci illərdə <a href="/wiki/Assuriya" title="Assuriya">Assuriya</a> (Aşşur) əleyhinə bağlanmış üsyan nəticəsində İran yaylasının şimal qərbində <a href="/wiki/Midiya" class="mw-disambig" title="Midiya">Midiya</a> dövləti yarandı. E.ə. 616-<a href="/wiki/E.%C9%99._605" title="E.ə. 605">605</a>-ci illərdə Midiya Babilistanla ittifaqda <a href="/wiki/Assuriya" title="Assuriya">Assuriya</a>, <a href="/wiki/Manna" title="Manna">Manna</a>, <a href="/wiki/Urartu" title="Urartu">Urartunu</a> və İran yaylasının çox hissəsini işğal etmişdir. </p><p>Midiyanın tabeliyində olan pars (parsa, pars, müasir fars sözü buradandır) padşahlığı ilə müharibə (e.ə. 553-<a href="/wiki/E.%C9%99._550" title="E.ə. 550">550</a>) nəticəsində hakimiyyət <a href="/wiki/%C6%8Fh%C9%99m%C9%99nil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Əhəmənilər">Əhəmənilər</a> (Haxamanişlər) sülaləsinin əlinə keçdi. VI əsrin sonunda <a href="/wiki/II_Kir" title="II Kir">II Kir</a> (Kuş) və onun varislərinin işğalları nəticəsində Əhəmənilər dövlətinin sərhədi <a href="/wiki/Hind_%C3%A7ay%C4%B1" title="Hind çayı">Hind çayından</a> <a href="/wiki/Egey_d%C9%99nizi" title="Egey dənizi">Egey dənizinə</a> və <a href="/wiki/Ki%C3%A7ik_Qafqaz_da%C4%9Flar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Kiçik Qafqaz dağları">Qafqaz dağlarından</a> <a href="/wiki/Nil_%C3%A7ay%C4%B1" class="mw-redirect" title="Nil çayı">Nil çayına</a> qədər genişləndi. Əhəmənilər dövləti <a href="/wiki/I_Dara" title="I Dara">I Daranın</a> hakimiyyəti dövründə (e.ə. 521-<a href="/wiki/E.%C9%99._485" title="E.ə. 485">485</a>) daha da qüvvətləndi. Ticarət yolları üzərində hökmranlıq qərb ilə şərq arasında gedən mübarizə Əhmənilər dövlətini Yunanıstanla uzun sürən müharibələrə sövq etmişdir. E.ə. 330-cu ildə <a href="/wiki/Makedoniyal%C4%B1_%C4%B0sg%C9%99nd%C9%99r" title="Makedoniyalı İsgəndər">Makedoniyalı İsgəndər</a> İranı işğal etdi. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Naghsh-e_rostam,_Ir%C3%A1n,_2016-09-24,_DD_12.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Naghsh-e_rostam%2C_Ir%C3%A1n%2C_2016-09-24%2C_DD_12.jpg/249px-Naghsh-e_rostam%2C_Ir%C3%A1n%2C_2016-09-24%2C_DD_12.jpg" decoding="async" width="249" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Naghsh-e_rostam%2C_Ir%C3%A1n%2C_2016-09-24%2C_DD_12.jpg/374px-Naghsh-e_rostam%2C_Ir%C3%A1n%2C_2016-09-24%2C_DD_12.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Naghsh-e_rostam%2C_Ir%C3%A1n%2C_2016-09-24%2C_DD_12.jpg/498px-Naghsh-e_rostam%2C_Ir%C3%A1n%2C_2016-09-24%2C_DD_12.jpg 2x" data-file-width="7727" data-file-height="4421" /></a><figcaption>Şapur Sasani</figcaption></figure> <p>E.ə. 312-ci ildə İran <a href="/w/index.php?title=Selevkil%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Selevkilər (səhifə mövcud deyil)">Selevkilər</a> dövlətinin tərkibinə qatıldı (İsgəndərin ölümündən sonra müstəqillik qazanan <a href="/wiki/Atropatena" title="Atropatena">Atropatena</a> dövləti yalnız <a href="/wiki/E.%C9%99._III_%C9%99sr" title="E.ə. III əsr">e.ə. III</a> 20-ci illərinin sonlarında Selevki hökmdarı <a href="/wiki/III_Antiox" title="III Antiox">III Antioxun</a> hakimiyyətini tanımışdır) E.ə. III əsrin ortalarında indiki İran və <a href="/wiki/T%C3%BCrkm%C9%99nistan" title="Türkmənistan">Türkmənistan</a> sərhəddində yaranmış <a href="/wiki/Parfiya" title="Parfiya">Əşkanilər</a> padşahlığı <a href="/wiki/E.%C9%99._II_%C9%99sr" title="E.ə. II əsr">e.ə. II əsrin</a> ortalarında bütün İranı hakimiyyət altına almışdır. Əşkanilərdən asılı olan <a href="/wiki/Fars" class="mw-redirect" title="Fars">fars</a> hökmdarı <a href="/wiki/I_%C6%8Frd%C9%99%C5%9Fir" title="I Ərdəşir">I Ərdəşir</a> 224-cü ildə Parfiyanın axırıncı padşahı <a href="/w/index.php?title=II_Artaban&action=edit&redlink=1" class="new" title="II Artaban (səhifə mövcud deyil)">II Artabanı</a> məğlub edərək <a href="/wiki/Sasanil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Sasanilər">Sasanilər</a> dövlətinin əsasını qoymuşdur. Sasanilər dövründə (<a href="/wiki/III_%C9%99sr" title="III əsr">III</a>-<a href="/wiki/VII_%C9%99sr" title="VII əsr">VII əsrlər</a>) İranda feodal münasibətlər yaranmağa başladı. Sasanilər İranda möhkəmləndikdən sonra <a href="/w/index.php?title=C%C9%99nubi_%C6%8Fr%C9%99bistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cənubi Ərəbistan (səhifə mövcud deyil)">Cənubi Ərəbistan</a>, <a href="/wiki/Suriya" title="Suriya">Suriya</a>, <a href="/wiki/F%C9%99l%C9%99stin" title="Fələstin">Fələstin</a>, <a href="/wiki/Misir" title="Misir">Misir</a>, <a href="/wiki/Atropatena" title="Atropatena">Atropatena</a>, <a href="/wiki/Albaniya" title="Albaniya">Albaniya</a> (Qafqaz), <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan" title="Ermənistan">Ermənistan</a> və <a href="/wiki/%C4%B0beriya" class="mw-redirect" title="İberiya">İberiyanı</a> ələ keçirdi. Sasani hökmdarları hələ Əhəmənilər dövründə yeridilən xətti dövlət aparatında və orduda farslara üstünlük verilməsi, onların vergilərdən azad edilməsi siyasətini daha da gücləndirmiş, <a href="/wiki/Z%C9%99rd%C3%BC%C5%9Ftl%C3%BCk" class="mw-redirect" title="Zərdüştlük">Zərdüştlüyü</a> dövlət dini elan etmişlər. </p><p>Cənubi-Qafqaz (Zaqafqaziya) xalqlarının Sasani əsarətinə qarşı 450–451, 457, 481–484 illərdə qüdrətli üsyanları baş verdi. Sasanilər dövlətində sinfi ziddiyyətlərin kəskinləşməsi və feodal separatizminin güclənməsi həmçinin Bizansla aparılmış uzun sürən müharibələr <a href="/wiki/VII_%C9%99sr" title="VII əsr">VII əsrdə</a> <a href="/wiki/%C6%8Fr%C9%99b" class="mw-redirect" title="Ərəb">Ərəblərin</a> İranı işğal etməsini asanlaşdırdı; <a href="/wiki/%C4%B0slam" title="İslam">İslam</a> dini və <a href="/wiki/%C6%8Fr%C9%99b_dili" title="Ərəb dili">Ərəb dili</a> yayılmağa başladı. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İslamdan_sonrakı_dövr"><span id=".C4.B0slamdan_sonrak.C4.B1_d.C3.B6vr"></span>İslamdan sonrakı dövr</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=4" title="İslamdan sonrakı dövr bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=4" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İslamdan sonrakı dövr"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İranda ərəb hökmranlığı <a href="/wiki/VII_%C9%99sr" title="VII əsr">VII əsrin</a> 80-ci illərinə kəndli üsyanlarına səbəb oldu. 747-ci ildə <a href="/wiki/M%C9%99rv" title="Mərv">Mərvdə</a> <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fbu-M%C3%BCslim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əbu-Müslim (səhifə mövcud deyil)">əbu-Müslimin</a> başçılığı ilə Əməvilər Xilafətinə qarşı xalq hərəkatı bütün İranı bürüdü. <a href="/wiki/Abbasil%C9%99r" title="Abbasilər">Abbasilər</a> hökmranlığı dövründə <a href="/w/index.php?title=Mak_Sumbat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mak Sumbat (səhifə mövcud deyil)">Mak Sumbatın</a> (755), <a href="/w/index.php?title=Ustad_Sis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ustad Sis (səhifə mövcud deyil)">Ustad Sisin</a> (767) və Azərbaycanda <a href="/wiki/Bab%C9%99k_X%C3%BCrr%C9%99mi" class="mw-redirect" title="Babək Xürrəmi">Babəkin</a> başçılığı ilə xalq üsyanları baş verdi. <a href="/w/index.php?title=%C5%9E%C3%BCubiyy%C9%99_h%C9%99r%C9%99kat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Şüubiyyə hərəkatı (səhifə mövcud deyil)">Şüubiyyə hərəkatı</a> geniş vüsət alırdı. Bütün bunlar xilafətin süqutunu sürətləndirirdi. <a href="/wiki/IX_%C9%99sr" title="IX əsr">IX</a>-<a href="/wiki/X_%C9%99sr" title="X əsr">X əsrlərdə</a> İranda yalnız formal sürətdə xilafətdən asılı olan əmirliklər var idi. 900-cü ildə <a href="/wiki/Xorasan" class="mw-redirect" title="Xorasan">Xorasan</a> və İranın şərq hissəsi <a href="/w/index.php?title=S%C9%99manil%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Səmanilər (səhifə mövcud deyil)">Samanilər</a> dövlətini tərkibinə daxil oldu (999-a qədər). İranın qərbində və <a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">İraqda</a> <a href="/w/index.php?title=B%C3%BCveyhil%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Büveyhilər (səhifə mövcud deyil)">Büveyhilər</a> dövləti (<a rel="nofollow" class="external text" href="tel:935–1055">935–1055</a>), <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycan</a> ərazisində isə <a href="/wiki/IX_%C9%99sr" title="IX əsr">IX əsrin</a> sonu – <a href="/wiki/XI_%C9%99sr" title="XI əsr">XI əsrdə</a> <a href="/wiki/Sacil%C9%99r" title="Sacilər">Sacilər</a>, <a href="/wiki/S%C9%99laril%C9%99r" class="mw-redirect" title="Səlarilər">Səlarilər</a>, <a href="/wiki/R%C9%99vvadil%C9%99r" title="Rəvvadilər">Rəvvadilər</a>, <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99ddadil%C9%99r" title="Şəddadilər">Şəddadilər</a> və <a href="/wiki/%C5%9Eirvan%C5%9Fahlar" title="Şirvanşahlar">Şirvanşahlar</a> dövlətləri yarandı.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/X_%C9%99sr" title="X əsr">X əsrdə</a> şəhərlərin və tranzit ticarətinin inkişafı Ərəb hökmranlığına son qoyulması <a href="/wiki/XI_%C9%99sr" title="XI əsr">XI əsrdə</a> İranda iqtisadi və mənəvi yüksəlişə şərait yaratdı. Samanilər dövlətinin süqutundan sonra İranın şərqi- Orta Asiyanın bir hissəsi və indiki Əfqanıstan ərazisi <a href="/wiki/Q%C9%99zn%C9%99vil%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Qəznəvilər dövləti">Qəznəvilər dövlətinin</a> tərkibinə daxil oldu. 1040-cı ildə <a href="/w/index.php?title=S%C9%99lcuq_t%C3%BCrkl%C9%99ri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Səlcuq türkləri (səhifə mövcud deyil)">səlcuq (oğuz) türkləri</a> İranı və onunla həmsərhəd ölkələri işğal edərək <a href="/wiki/S%C9%99lcuqil%C9%99r" title="Səlcuqilər">Səlcuqilər</a> dövlətinin yaratdılar. <a href="/wiki/XII_%C9%99sr" title="XII əsr">XII əsrin</a> əvvəllərində Səlcuqilər dövləti ayr-ayrı sultanlıqlara parçalandı; Sultanlıqlar içərisində Atabəylərin hakimiyyəti yarandı. </p><p>Mərkəzi Əlamut qalası olan <a href="/wiki/%C4%B0smailil%C9%99r" title="İsmaililər">İsmaililər</a> dövləti (1090–1256) habelə <a href="/wiki/Eld%C9%99g%C9%99zl%C9%99r" class="mw-redirect" title="Eldəgəzlər">Eldəgizlər</a> dövləti (1136–1225) İranın xeyli hissəsini ələ keçirmişdir. 1220–56-cı illərdə İranı <a href="/wiki/Monqollar" title="Monqollar">Monqollar</a> işğal etdi. <a href="/wiki/XIII_%C9%99sr" title="XIII əsr">XIII əsrin</a> ortaları <a href="/wiki/XIV_%C9%99sr" title="XIV əsr">XIV əsrlərdə</a> İran monqol <a href="/wiki/Elxanil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Elxanilər">Elxanilər</a> dövlətinin tərkibinə daxil idi, <a href="/wiki/Qazan_xan" title="Qazan xan">Qazan xanın</a> (1295–1304) keçirdiyi islahatlar İranın iqtisadi inkişafına şərait yaratdı. Elxanilər dövlətinin süqutundan sonra İran ərazisi <a href="/wiki/C%C9%99lairil%C9%99r" class="mw-redirect" title="Cəlairilər">Cəlairilər</a>, <a href="/wiki/M%C3%BCz%C9%99ff%C9%99ril%C9%99r" class="mw-disambig" title="Müzəffərilər">Müzəffərilər</a> (<a href="/wiki/XIV_%C9%99sr" title="XIV əsr">XIV əsrin</a> 40–50-ci illərində) və s. feodal dövlətlərinin tərkibinı daxil oldu. Feodal zülmü və monqol hökmranlığı <a href="/wiki/Xorasan" class="mw-redirect" title="Xorasan">Xorasanda</a> <a href="/wiki/S%C9%99rb%C9%99darlar_%C3%BCsyan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Sərbədarlar üsyanı">Sərbədarlar üsyanına</a> (XIV əsrin 30–80-ci illərində) <a href="/wiki/Mazandaran" class="mw-redirect" title="Mazandaran">Mazandaran</a> və <a href="/wiki/Gilan" title="Gilan">Gilanda</a> <a href="/w/index.php?title=Seyidl%C9%99r_h%C9%99r%C9%99kat%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seyidlər hərəkatı (səhifə mövcud deyil)">seyidlər hərəkatına</a> (1350) səbəb olmuşdur. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Portrait_of_Shah_Ismail_I._Inscribed_%22Ismael_Sophy_Rex_Pers%22._Painted_by_Cristofano_dell%27Altissimo,_dated_1552-1568.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Portrait_of_Shah_Ismail_I._Inscribed_%22Ismael_Sophy_Rex_Pers%22._Painted_by_Cristofano_dell%27Altissimo%2C_dated_1552-1568.jpg/180px-Portrait_of_Shah_Ismail_I._Inscribed_%22Ismael_Sophy_Rex_Pers%22._Painted_by_Cristofano_dell%27Altissimo%2C_dated_1552-1568.jpg" decoding="async" width="180" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Portrait_of_Shah_Ismail_I._Inscribed_%22Ismael_Sophy_Rex_Pers%22._Painted_by_Cristofano_dell%27Altissimo%2C_dated_1552-1568.jpg/270px-Portrait_of_Shah_Ismail_I._Inscribed_%22Ismael_Sophy_Rex_Pers%22._Painted_by_Cristofano_dell%27Altissimo%2C_dated_1552-1568.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Portrait_of_Shah_Ismail_I._Inscribed_%22Ismael_Sophy_Rex_Pers%22._Painted_by_Cristofano_dell%27Altissimo%2C_dated_1552-1568.jpg/360px-Portrait_of_Shah_Ismail_I._Inscribed_%22Ismael_Sophy_Rex_Pers%22._Painted_by_Cristofano_dell%27Altissimo%2C_dated_1552-1568.jpg 2x" data-file-width="776" data-file-height="993" /></a><figcaption><a href="/wiki/I_%C4%B0smay%C4%B1l" title="I İsmayıl">Şah İsmayıl Səfəvi (Xətayi)</a></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Mohammad_Khan_Qajar.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Mohammad_Khan_Qajar.jpg/170px-Mohammad_Khan_Qajar.jpg" decoding="async" width="170" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Mohammad_Khan_Qajar.jpg/255px-Mohammad_Khan_Qajar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Mohammad_Khan_Qajar.jpg/340px-Mohammad_Khan_Qajar.jpg 2x" data-file-width="2464" data-file-height="3224" /></a><figcaption><a href="/wiki/A%C4%9Fam%C9%99h%C9%99mm%C9%99d_%C5%9Fah_Qacar" class="mw-redirect" title="Ağaməhəmməd şah Qacar">Ağa Məhəmməd Şah Qacar</a></figcaption></figure> <p>1380–1393-cü illərdə <a href="/wiki/%C6%8Fmir_Teymur" title="Əmir Teymur">Teymur</a> İranı işğal etdi. Onun ölümündən sonra İran <a href="/wiki/Teymuril%C9%99r" title="Teymurilər">Teymurilər</a> və <a href="/wiki/Qaraqoyunlular" title="Qaraqoyunlular">Qaraqoyunlu</a> dövləti arasında bölüşdürüldü. 1468-ci ildə, <a href="/wiki/Mu%C5%9F_d%C3%B6y%C3%BC%C5%9F%C3%BC" title="Muş döyüşü">Muş döyüşündən</a> sonra Qaraqoyunlu dövlətini <a href="/wiki/A%C4%9Fqoyunlular" title="Ağqoyunlular">Ağqoyunlu</a> dövləti əvəz etdi. <a href="/wiki/Q%C4%B1z%C4%B1lba%C5%9Flar" class="mw-redirect" title="Qızılbaşlar">Qızılbaşlara</a> arxalanan <a href="/wiki/%C5%9Eah_%C4%B0smay%C4%B1l_X%C9%99tai" class="mw-redirect" title="Şah İsmayıl Xətai">İsmayıl</a> Səfəvi xalq kütlələrinin ümumi narazılığından və daxili çəkişmələrindən istifadə edərək Azərbaycanda hakimiyyətini möhkəmləndirdi və Ağqoyunlu dövlətinə son qoyuldu. 1501-də o <a href="/wiki/T%C9%99briz" title="Təbriz">Təbrizə</a> daxil olaraq özünü şah elan edib, Şah I İsmayıl adını qəbul edir. 1501-ci ildə Azərbaycanın şahı, 1502-ci ildə isə bütün Iranın şahı titulunu qəbul edir<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 1502-ci ildə <a href="/wiki/%C5%9Ei%C9%99lik" title="Şiəlik">şiəliyi</a> dövlət dini elan etir. 1510-cu ilə qədər İran səfəvilərin hakimiyyətinə keçdi. 1514-cü ildə Səfəvilər <a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">İraq</a>, <a href="/wiki/K%C3%BCrd%C3%BCstan" title="Kürdüstan">Kürdüstan</a> və <a href="/wiki/C%C9%99nubi_Qafqaz" title="Cənubi Qafqaz">Cənubi Qafqaz</a> uğrunda <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı İmperiyası">Osmanlı İmperiyası</a> ilə uzun sürən müharibələr aparmışlar. <a href="/wiki/XVI_%C9%99sr" title="XVI əsr">XVI əsrin</a> axırlarına qədər Səfəvilər dövləti xarakter etibarilə Azərbaycan dövləti idi, lakin sonralar dövlətin idarəsində üstünlük <a href="/wiki/Farslar" title="Farslar">farslara</a> keçdi. Qızılbaşların siyasi mövqeyi məhdudlaşdırıldı. (Bax-<a href="/wiki/S%C9%99f%C9%99vil%C9%99r" title="Səfəvilər">Səfəvilər</a>). </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:NaderShahPainting.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/NaderShahPainting.png/184px-NaderShahPainting.png" decoding="async" width="184" height="234" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/NaderShahPainting.png/276px-NaderShahPainting.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/NaderShahPainting.png/368px-NaderShahPainting.png 2x" data-file-width="378" data-file-height="480" /></a><figcaption><a href="/wiki/Nadir_%C5%9Fah_%C6%8Ff%C5%9Far" class="mw-redirect" title="Nadir şah Əfşar">Nadir Şah Əfşar</a></figcaption></figure> <p>1709–1722-ci illərdə üsyan etmiş <a href="/w/index.php?title=%C6%8Ffqan_tayfalar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əfqan tayfaları (səhifə mövcud deyil)">əfqan tayfaları</a> Səfəvilərin paytaxtı <a href="/wiki/%C4%B0sfahan" title="İsfahan">İsfahanı</a> ələ keçirdilər (1722). Əfqan xanlıqlarının qısa müddətli hökmranlığı əleyhinə xalq hərəkatları baş verdi. Əfqanlar əleyhinə mübarizəyə və Osmanlı türklərin ölkədən qovulmasına başçılıq edən <a href="/wiki/Nadir_xan_%C6%8Ff%C5%9Far" class="mw-redirect" title="Nadir xan Əfşar">Nadir xan Əfşar</a> böyük feodal imperiyası yaratdı (Bax-<a href="/wiki/%C6%8Ff%C5%9Farlar" class="mw-disambig" title="Əfşarlar">Əfşarlar</a>), lakin o öldürüldükdən sonra (1747) bu dövlət süqut etdi. <a href="/wiki/K%C9%99rim_xan_Z%C9%99nd" title="Kərim xan Zənd">Kərim xan Zəndin</a> hakimiyyət dövrü (1760–1779) istisna olmaqla İranın <a href="/wiki/XVIII_%C9%99sr" title="XVIII əsr">XVIII əsr</a> tarixi fasiləsiz feodal çəkişmələri ilə xarakterizə olunur. <a href="/w/index.php?title=Z%C9%99ndil%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zəndilər (səhifə mövcud deyil)">Zəndlər</a> və <a href="/wiki/Qacarlar" class="mw-redirect" title="Qacarlar">Qacarların</a> uzun sürən müharibəsi Qacarlar sülaləsinin (1796–1925) hakimiyyətə gəlməsi ilə başa çatdı. 1795–1797-ci illərdə <a href="/wiki/A%C4%9Fa_M%C9%99h%C9%99mm%C9%99d_%C5%9Eah_Qacar" class="mw-redirect" title="Ağa Məhəmməd Şah Qacar">Ağa Məhəmməd Şah Qacarın</a> başçılıq etdiyi İran ordusunun Cənubi Qafqaza (o cümlədən Qarabağa) basqınları böyük dağıntılara və qırğınlara səbəb oldu. XVIII əsrin axırları <a href="/wiki/XIX_%C9%99sr" title="XIX əsr">XIX əsrin</a> əvvəlləri <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Böyük Britaniya</a>, <a href="/wiki/Rusiya" title="Rusiya">Rusiya</a> və <a href="/wiki/Fransa" title="Fransa">Fransanın</a> İranı əsarət altına almaq cəhdləri ölkədə kaputilyasiya rejiminin yaradılması İranla bir sıra Avropa dövlətləri arasında qeyri-bərabər müqavilələr imzalanması ilə nəticələndi. </p><p>Azərbaycan torpaqları Rusiya-İran müharibələri nəticəsində iki imperiya arasında bölündü. (<a href="/wiki/G%C3%BCl%C3%BCstan_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Gülüstan müqaviləsi">Gülüstan</a> 1813-cü il, <a href="/wiki/T%C3%BCrkm%C9%99n%C3%A7ay_m%C3%BCqavil%C9%99si" title="Türkmənçay müqaviləsi">Türkmənçay müqaviləsi</a>) 1828-ci il. İranın Avropa ölkələrinin sənaye malları üçün satış bazarına çevrilməsi sosial ziddiyyətlərin daha da kəskinləşdirdi və anti-feodal <a href="/w/index.php?title=Babi_%C3%BCsyanlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Babi üsyanları (səhifə mövcud deyil)">Babi üsyanlarına</a> (1848–1852) səbəb oldu. Feodal mülkədar dairələri böhrandan çıxış rolunu mərkəzi hakimiyyəti və dövlətin müstəqilliyini möhkəmlətməkdə və bir-sıra islahatlar keçirilməsində görürdülər. <a href="/w/index.php?title=Mirz%C9%99_Ta%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mirzə Tağı (səhifə mövcud deyil)">Mirzə Tağı</a> xanın (Əmir Nizam) islahatları (XIX ortalarında) nəticəsində iqtisadiyyat və mədəniyyət sahəsində müəyyən irəliləyiş oldu. XIX sonu-XX əvvəllərində İran imperialist dövlətlərin (Böyük Britaniya, Rusiya) yarımmüstəmləkəsinə çevrilmişdir. XIX əsrin sonundan milli şüur inkişaf edir, burja-millətçilik ideyaları yayılır, (Mülküm xan, Ə. Talıbov, Zeynalabdin Marağayi, Ağaxan Kirmani və b.) burjua tələbləri irəli sürən gizli cəmiyyətlər yaranırdı. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Reza_shah_uniform.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Reza_shah_uniform.jpg/189px-Reza_shah_uniform.jpg" decoding="async" width="189" height="262" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Reza_shah_uniform.jpg/284px-Reza_shah_uniform.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Reza_shah_uniform.jpg/379px-Reza_shah_uniform.jpg 2x" data-file-width="1520" data-file-height="2101" /></a><figcaption><a href="/wiki/Rza_%C5%9Fah_P%C9%99hl%C9%99vi" title="Rza şah Pəhləvi">Rza Şah Pəhləvi</a></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/XIX_%C9%99sr" title="XIX əsr">XIX əsrin</a> sonlarından İranda başlayan <a href="/wiki/S%C9%99nayel%C9%99%C5%9Fm%C9%99" class="mw-redirect" title="Sənayeləşmə">sənayeləşmə</a> və 1905–1911 <a href="/wiki/%C4%B0ran_Konstitusiya_%C4%B0nqilab%C4%B1" class="mw-redirect" title="İran Konstitusiya İnqilabı">İran Konstitusiya İnqilabı</a> <a href="/wiki/Qacarlar" class="mw-redirect" title="Qacarlar">Qacarları</a> daha da zəiflətdi. 1919-cu ildə Böyük Britaniya İranda öz protektaratını qurmağa çalışsada alınmadı, nəticədə 1921-ci ildə elit hərbi süvari briqadanın rəhbəri <a href="/wiki/Rza_%C5%9Fah_P%C9%99hl%C9%99vi" title="Rza şah Pəhləvi">Rza Xan</a> (sonradan Rza Şah) İngiltərə və digər Avropa dövlətlərinin dəstəyi ilə Qacarları devirdi. 1925-ci ildə Məclis onu yeni sülalə-<a href="/wiki/P%C9%99hl%C9%99vil%C9%99r" title="Pəhləvilər">Pəhləvilərin</a> ilk hökmdarı kimi tanıdı. Rza şahın dövründə ifrat Fars milliyətçiliyinə baxmayaraq, genişmiqyaslı yenilənmələr aparıldı, sənaye inkişafı ölü nöqtədən tərpəndi, yeni dəmiryolları çəkildi, milli təhsil sistemi yalnız <a href="/wiki/Fars_dili" title="Fars dili">Fars dilində</a> təşəkkül tapdı. </p><p><a href="/wiki/%C4%B0kinci_d%C3%BCnya_m%C3%BCharib%C9%99si" class="mw-redirect" title="İkinci dünya müharibəsi">İkinci dünya müharibəsi</a> zamanı İran öz "neytrallığını" elan etsə də, ölkədə çox güclü faşist kəşfiyyatı vardı. Bunu bilən Sovetlər və İngiltərə öz qoşunlarını İranın ərazisinə yeritdilər. <a href="/wiki/SSR%C4%B0" title="SSRİ">SSRİ</a> qoşunları <a href="/wiki/%C4%B0ran_Az%C9%99rbaycan%C4%B1" class="mw-redirect" title="İran Azərbaycanı">İran Azərbaycanına</a> girdi. SSRİ İranın ərazisinə girməsini 1922-ci ildə İran və SSRİ arasında olan müqavilə ilə izah etdi (həmin müqaviləyə görə əgər bir dövlətin təhlükəsizliyinə qarşı şərait yaranarsa digər onun ərazisinə qoşun yeridə bilər). Ölkədə yaranmış olan vəziyyət şahı öz oğlu <a href="/wiki/M%C9%99h%C9%99mm%C9%99d_Rza_P%C9%99hl%C9%99vi" title="Məhəmməd Rza Pəhləvi">Məhəmməd Rza Pəhləvinin</a> xeyrinə taxtdan əl çəkdirdi. <a href="/wiki/SSR%C4%B0" title="SSRİ">SSRİ</a> və <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Böyük Britaniya</a> qoşunları İran ərazisində 1946-cı ilə kimi qaldılar. Bu qoşunların əsas məqsədi <a href="/wiki/Fars_k%C3%B6rf%C9%99zi" class="mw-redirect" title="Fars körfəzi">Fars körfəzi</a> və <a href="/wiki/X%C9%99z%C9%99r_d%C9%99nizi" title="Xəzər dənizi">Xəzər dənizini</a> birləşdirən nəqliyyat yollarını müdafiə etməli idi. Müharibə qurtardıqdan sonra Sovet qoşunlarının bir hissəsi, həmçinin qoşunla birgə getmiş olan azərbaycanlılar İran Azərbaycanında məskunlaşdılar. </p><p>1951-ci ildə demokratik millətçi <a href="/wiki/M%C9%99h%C9%99mm%C9%99d_Musadd%C4%B1q" class="mw-redirect" title="Məhəmməd Musaddıq">Məhəmməd Musaddıq</a> İranda yaranmış olan vəziyyətə qarşı qalxdı və Baş nazir seçildi. Baş nazir kimi o ölkənin neft sərvətlərinə nəzarəti ələ keçirməyə və Anqlo-İran Neft Kampaniyasını (indiki <a href="/wiki/BP" title="BP">BP</a>) milliləşdirməyə cəhdi Qərbi narahat etməyə başladı. Mussadıq bununla da İranın "neytrallığını" qorumağa çalışırdı. Bunun cavabında isə Britaniya İrana embarqo qoydu. Tezliklə <a href="/wiki/Amerika_Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_%C5%9Etatlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Amerika Birləşmiş Ştatları">Amerika Birləşmiş Ştatları</a>-nda Britaniyaya qoşuldu. Nəticədə ölkədə çevriliş oldu Nazirlər Kabineti qovuldu, Mussadıq həbs edildi. Şah Amerika Birləşmiş Ştatları və Böyük Britaniyanın dəstəyi ilə ölkəyə qayıtdı. </p><p>Neftdən gələn gəlirlər şaha qısa zamnda hərbi gücü artırmağa və çoxsaylı islahatlar aparmağa şərait yaratdı. Yeni yollar tikildi, limanların geişləndirildi, kəndilərin xeyrinə islahatlar, qadınlara seçki hüququ verildi və s. irəliləyişlər baş verdi. </p><p>Şah xarici siyasətdə isə qərbyönümlü siyasət aparırdı. 1960-cı illərin ortalarından başlayaraq şahın müstəqil siyasət aparmaq istəyi qərbin heç xoşuna gəlmədi. Tezliklə qərbdə onun avtoritar idarə etmədə, insan haqlarını pozmaqda ittiham etdilər. 1977-ci ildə <a href="/wiki/Amerika_Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_%C5%9Etatlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Amerika Birləşmiş Ştatları">Amerika Birləşmiş Ştatları</a>-nda hakimiyyətə gəlmiş olan prezident <a href="/wiki/Cimmi_Karter" title="Cimmi Karter">Karter</a> və onun əhatəsi İrana qarşı zidd mövqe tutmağa və İrana zidd qüvvələrlə yaxınlaşmağa başladı. Bu müddət ərzində isə İran daxilində <a href="/wiki/Ay%C9%99tullah_Xomeyni" class="mw-redirect" title="Ayətullah Xomeyni">Ruhullah Musəvi Xomeyni</a> artıq öz ətrafında antişah qüvvələr toplaya bilmişdi. Xomeyni dindar-şiələrin dəstəyinə arxalanırdı. Xomeyni şahın daxili və xarici siyasətini həmçinin aqrar islahatları, qadınlara verilmiş seçki hüququnu tənqid edirdi. Bu fəaliyyətinə görə o 1963 və 1964-cü illərdə həbs edilmiş və ölkə xaricinə çıxardılımışdır. Sonrakı fəaliyyətini <a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">İraqda</a> davam etdirən Xomeyni burada da İrandaxili qüvvələrlə əlaqə saxlayırdı. 1978-ci ilə kimi şah rejimi ölkədaxili vəziyyəti gizli polisin hesabına qoruyub saxlaya bilirdi. Bu vaxta qədər ölkə ərazisini antişah nümayişləri bürüdü. Bu aktivlik təkcə Xomeyni və onun tərəfdarlarından gəlmirdi. İran mucahidləri və İran fədailəri təşkilatları da bu işdə SSRİ, <a href="/wiki/F%C9%99l%C9%99stin_Azadl%C4%B1q_T%C9%99%C5%9Fkilat%C4%B1" title="Fələstin Azadlıq Təşkilatı">Fələstin Azadlıq Təşkilatı</a> və radikal ərəb rejimlərinin dəstəyi ilə fəal iştirak edirdilər. İqtisadiyyat sarsılmışdı. Tezliklə nümayişkarlara qarşı qoyulmuş ordu 1979-cu il fevralın 11-də öz neytrallığını elan etdi, bununla da <a href="/wiki/P%C9%99hl%C9%99vil%C9%99r" title="Pəhləvilər">Pəhləvilərin</a> taleyi həll edildi. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İslam_inqilabı"><span id=".C4.B0slam_inqilab.C4.B1"></span>İslam inqilabı</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=5" title="İslam inqilabı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=5" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İslam inqilabı"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><div class="noprint"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span> <i>Əsas məqalə: <a href="/wiki/%C4%B0ran_%C4%B0slam_%C4%B0nqilab%C4%B1" title="İran İslam İnqilabı">İran İslam İnqilabı</a> </i></div></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Müasir_İran"><span id="M.C3.BCasir_.C4.B0ran"></span>Müasir İran</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=6" title="Müasir İran bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=6" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Müasir İran"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İrana qayıtmış Xomeyni dini və siyasi rəhbər kimi qarşılandı. Müvəqqəti hökumətin lideri <a href="/w/index.php?title=Mehdi_Bazarqan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mehdi Bazarqan (səhifə mövcud deyil)">Mehdi Bazarqanın</a> iştirakı ilə 15 nəfərdən ibarət <a href="/wiki/%C4%B0slam_%C4%B0nqilab%C4%B1_%C5%9Euras%C4%B1" title="İslam İnqilabı Şurası">İslam İnqilabı Şurası</a> yaradıldı. 1979-cu ilin 1 aprelində ölkə İran İslam Respublikası, daha sonra isə Xomeyni ömürlük lider elan edildi. </p><p>1980-ci ildə Məclisə keçirilmiş seçkilər nəticəsində <a href="/wiki/%C4%B0slam_Respublikas%C4%B1_Partiyas%C4%B1" title="İslam Respublikası Partiyası">İslam Respublikası Partiyası</a> (Xomeyni və onun tərəfdarları) qalib gəldi. Tezliklə ölkə prezidenti <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fb%C3%BClh%C9%99s%C9%99n_B%C9%99nisdar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əbülhəsən Bənisdar (səhifə mövcud deyil)">Əbülhəsən Bənisdar</a> və İRP arasında açıq mübarizə başladı. Bəndisar və İran Mücahidləri təşkilatı ölkənin <a href="/w/index.php?title=Klerikal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klerikal (səhifə mövcud deyil)">klerikal</a> (din ölkə siyasətinə təsir) idarə metodunun əksinə çıxırdılar. 1981-ci ilin iyununda mücahidlər üsyana qalxdı, Xomeynin göstərişi ilə Məclis ölkə prezidentinə impiçment elan etdi, prezident vəzifəsindən getdi. Yeni prezident keçmiş baş nazir Rəcai oldu, Baş nazir postuna Məhəmməd Cəvar Bəhonar gəldi. İlyarımdan sonra mücahidlərin üsyanı yatırıldı. Avqustda Rəcai və Bəhonar bomba partlaması nəticəsində həlak oldu. Yeni prezident <a href="/w/index.php?title=Seyid_%C6%8Fli_Xameneyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seyid Əli Xameneyi (səhifə mövcud deyil)">Seyid Əli Xameneyi</a> oldu, Baş nazir postuna <a href="/wiki/Mir_H%C3%BCseyn_Musavi" class="mw-redirect" title="Mir Hüseyn Musavi">Mir Hüseyn Musavi</a> seçildi. 1984-cü ildə məclisə keçirilən seçkilərdə İRP yenidən qalib gəldi. 1985-ci ildə keçirilmiş seçkilərdə Xameneyi yenidən prezident seçildi. Ölkədə gedən proseslər yüzlərlə zadəgan ailəsini xaricə emiqrasiya etməyə məcbur etdi. </p><p>İranda baş verən şiə inqilabının ölkə şiələrinə təsirini azaltmaq, həmçinin Fars körfəzində yeganə hakim olmaq istəyi <a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">İraqı</a> 1980-ci il İrana qarşı müharibə başlamağa məcbur etdi. Hər iki tərəfin zəifləməsində mənafe güdən qərb müxtəlif vaxtlarda İranı və İraqı dəstəklədi. Ümumi ziyan 300 mlrd. dollara çatdı. İranın cənubdakı neft infrastrukturuna hədsiz ziyan dəydi. 1988-ci ildə İran <a href="/wiki/BMT" class="mw-redirect" title="BMT">BMT</a>-nin dəstəyi ilə <a href="/wiki/K%C3%BCveyt" title="Küveyt">Küveyt</a> və <a href="/wiki/S%C9%99udiyy%C9%99_%C6%8Fr%C9%99bistan%C4%B1" title="Səudiyyə Ərəbistanı">Səudiyyə Ərəbistanı</a> ilə diplomatik əlaqələrə başladı. 8 il davam edən müharibə nəticəsində heç bir tərəf qalib gəlmədi. </p><p>1980-ci illərin sonunda İranda mühafizəkarlar və islahatçılar arasında baş verən hakimiyyət daxili qarşıdurma İRP-nin buraxılması ilə nəticələndi, yeni seçkilərdə islahatçılar qalib gəldilər. Ölkədaxili və beynəlxalq siyasətdə radikal dini siyasət mülayimləşdi. </p><p><a href="/wiki/Ruhullah_Xomeyni" title="Ruhullah Xomeyni">Xomeyni</a> 1989-cu il iyunun 3-də vəfat etdi. Konstitusiyaya dəyişikliklər edildi, ömürlük lider Xameneyi seçildi, Baş nazir postu ləğv edildi. Prezident Məclisin spikeri <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fli_%C6%8Fkb%C9%99r_Ha%C5%9Femi-R%C9%99fs%C9%99ncani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əli Əkbər Haşemi-Rəfsəncani (səhifə mövcud deyil)">Əli Əkbər Haşemi-Rəfsəncani</a> seçildi. Yeni hökumətin tərkibinə islahatçılarla yanaşı mühafizəkarlar da daxil oldular. </p><p>1990-cı ildə İraq Küveytə hücumu ilə əlaqədar İranla sülh bağlayıb, diplomatik əlaqələrə başladı. Buna baxmayaraq İran Küveytə hücumu pislədi, <a href="/wiki/BMT" class="mw-redirect" title="BMT">BMT</a>-nin sanksiyalarına əməl etdi. Qərb qoşunlarının Küveytdə olmasını arzulamayan İran onların Fars körfəzindən çıxarılmasını tələb edirdi. 1991-ci ildə Küveytdən İraq qoşunlarının çıxarılması ilə İran-İraq münasibətləri yenidən gərginləşdi. Bununla yanaşı Rəfsəncani İran neftinin Qərbə eksportunu təmin etdi. </p><p>Buna baxmayaraq ölkədaxili gərginlik Rəfsəncaniyə islahatlar aparmağa həmçinin Amerika Birləşmiş Ştatları-nın siyasətini daha da mülayimləşdirməyə maneə oldu. Nəticədə ölkə iqtisadiyyatının bərpası üçün lazım olan xarici investisiya İrana gəlmədi. 1993-cü ildə Rəfsəncani yenidən prezident seçilsə də, bu problemləri həll edə bilmədi. Artıq dini dairələrdə onun siyasətinin tənqid etməyə başladı. Nəticədə 1997-ci ildə keçirilmiş seçkilərdə <a href="/w/index.php?title=Seyid_M%C9%99h%C9%99mm%C9%99d_Xat%C9%99mi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seyid Məhəmməd Xatəmi (səhifə mövcud deyil)">Seyid Məhəmməd Xatəmi</a> qalib gəldi, Qərblə münasibətlər yaxşılaşdı. </p><p>1997–1998-ci ildə dünya bazarlarında neftin qiymətinin aşağı düşməsi İran iqtisadiyyatına mənfi təsir göstərdi. </p><p>Xatəmi islahatların və qərblə yaxınlaşmanın tərəfdarı idi. Bu da islahatçılar və mühafizəkarlar arasındakı münasibəti kəskinləşdirdi. Bu münasibət Xameneyi və Xatəmi arasında ziddiyyətə səbəb oldu. 1999-cu ilin yayında tələbə nümayişləri oldu. 2000-ci ilin mayında Xatəminin qardaşı – M. R. Xatəminin rəhbərlik etdiyi islahatçılar seçkini qazandılar. Qərblə İran arasında istiləşmə müşahidə olundu. 2001-ci ildə keçirilən seçkilərdə Xatəmi yenidən qalib gəldi. </p><p>Amerika Birləşmiş Ştatlarındakı "<a href="/wiki/11_sentyabr_terror_aktlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="11 sentyabr terror aktları">11 sentyabr hadisələri</a>"ndən sonra İranın <a href="/w/index.php?title=N%C3%BCv%C9%99_texnologiyalar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nüvə texnologiyaları (səhifə mövcud deyil)">nüvə texnologiyalarını</a> inkişaf etdirmək niyyəti onu Amerika Birləşmiş Ştatlarının düşmənləri sırasına aid etdi. Amerika Birləşmiş Ştatlarının "nəzarəti altında" "Fridom Hous"(Freedom House), "Soros Fondu" (Soros Foundation) və digər təşkilatlar İrandakı seperatçı qrupları maliyələşdirir. </p><p>2003-cü ildə yerli idarəetmə orqanlarına və 2004-cü ilin fevral-may Məclis seçkilərdə mühafizəkarlar qalib gəldilər. İran İraqdakı antinato qüvvələrinə dəstək verməyə başladı. İranda davam edən mühafizəkar-islahatçılar mübarizəsində keçmiş prezident Rəfsəncaninin reytinqi qalxdı. Onu sağmərkəzçi qüvvələr dəstəkləyirdilər. 2005-ci il Məclisə keçirilən seçkilərdə mühafizəkarlar əksər yerləri tutdular. İranda keçirilən son 17 iyun 2005-ci il tarixli seçkilərin ilkin mərhələsində Rəfsəncani qələbə çalsada, ikinci turda gözlənilmədən <a href="/wiki/Tehran" title="Tehran">Tehranın</a> keçmiş meri, qatı-mühafizəkar <a href="/wiki/Mahmud_%C6%8Fhm%C9%99dinecad" class="mw-redirect" title="Mahmud Əhmədinecad">Mahmud Əhmədinecad</a> 62% səslə qalib gəldi. 6 avqust 2005-ci ildə inauqurasiya olundu. Əhmədinecad İslam inqilabı ideallarını bərpa etməyi, hakimiyyəti rüşvətxorlardan təmizləməyi, ölkədə islam prinsiplərinə uyğun sosializm qurmağı söz verib. <a href="/wiki/Amerika_Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_%C5%9Etatlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="Amerika Birləşmiş Ştatları">Amerika Birləşmiş Ştatları</a> və <a href="/wiki/%C4%B0srail" title="İsrail">İsrail</a> seçkilərin nəticələrini tanımadıqlarını bəyan etdilər. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Əhali"><span id=".C6.8Fhali"></span>Əhali</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=7" title="Əhali bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=7" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Əhali"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dd><div class="noprint"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Gnome-searchtool.svg" class="mw-file-description" title="border=none"><img alt="border=none" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/15px-Gnome-searchtool.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/23px-Gnome-searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Gnome-searchtool.svg/30px-Gnome-searchtool.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span> <i>Əsas məqalə: <a href="/wiki/%C4%B0ran_%C9%99halisi" title="İran əhalisi">İran əhalisi</a> </i></div></dd></dl> <p>Əhalinin əksər hissəsi şimali və qərbi rayonlarda yerləşmişdir. </p><p>2011-ci ildə aparılmış siyahıya almanın nəticələrinə əsasən əhalinin sayı 75.149.669 nəfərdir və əhalinin 71,4 % şəhər əhalisidir.<sup id="cite_ref-Selected_findings_of_the_2011_National_Population_and_Housing_Census_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Selected_findings_of_the_2011_National_Population_and_Housing_Census-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ən böyük şəhər <a href="/wiki/Tehran" title="Tehran">Tehrandır</a>. <a href="/wiki/Tehran" title="Tehran">Tehranın</a> əhalisi 1926–2006-cı illərdə 210 min nəfərdən 7,1 milyona çatmışdır. 1960-cı illərin əvvəllərindən başlayaraq <a href="/wiki/Urbanizasiya" title="Urbanizasiya">urbanizasiya</a> prosesi daha da sürətlənmişdir. </p><p>Əksər əhalinin etnik mənşəyi yerli <a href="/wiki/Midiya" class="mw-disambig" title="Midiya">midiyalılara</a> və e.ə. VIII – VI əsrdə Dağlıq <a href="/wiki/Tacikistan" title="Tacikistan">Tacikistandan</a> və <a href="/wiki/%C6%8Ffqan%C4%B1stan" title="Əfqanıstan">Əfqanıstandan</a> İrana miqrasiya etmiş <a href="/wiki/Aril%C9%99r" title="Arilər">ari</a> tayfalarına çatır (<a href="/wiki/%C6%8Fhm%C9%99d_K%C9%99sr%C9%99vi" title="Əhməd Kəsrəvi">Seyid Əhməd Kəsrəvi</a> Təbrizi, <a href="/wiki/%C4%B0qrar_%C6%8Fliyev" title="İqrar Əliyev">İqrar Əliyev</a> və digər alimlərin fikrinə əsasən). Buna baxmayaraq <a href="/wiki/%C6%8Fr%C9%99b_Xilaf%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Ərəb Xilafəti">Ərəb Xilafətinin</a> bu regionlardan çəkilməsindən sonra bu ərazilərə gəlmiş <a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">türk</a> tayfaları mərkəzi, qərbi və bir neçə şimali regionlarda əhalinin etnik mənşəyinə təsir etmişdir. Hal-hazırda buna baxmayaraq İranda yaşayan əhalinin nümayəndələrində: <a href="/wiki/Farslar" title="Farslar">farslarda</a>, <a href="/wiki/K%C3%BCrdl%C9%99r" title="Kürdlər">kürdlərdə</a>, <a href="/wiki/Lurlar" title="Lurlar">lurlarda</a>, <a href="/wiki/B%C9%99xtiyaril%C9%99r" title="Bəxtiyarilər">bəxtiyarilərdə</a>, <a href="/wiki/Mazandaranl%C4%B1lar" title="Mazandaranlılar">mazandaranlılarda</a> , <a href="/wiki/Gilanl%C4%B1lar" class="mw-redirect" title="Gilanlılar">gilanlılarda</a> və <a href="/wiki/Tal%C4%B1%C5%9Flar" title="Talışlar">talışlarda</a> ari-iran etnik mənşəyi dominionluq təşkil edir. Şimalda yaşayan xalqlarda (Xəzərsahili istisna olmaqla) türk cizgiləri özünü kəskin büruzə verir. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Milli_tərkib"><span id="Milli_t.C9.99rkib"></span>Milli tərkib</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=8" title="Milli tərkib bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=8" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Milli tərkib"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Night_lights_of_Iran.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Night_lights_of_Iran.jpg/250px-Night_lights_of_Iran.jpg" decoding="async" width="250" height="248" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Night_lights_of_Iran.jpg/375px-Night_lights_of_Iran.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Night_lights_of_Iran.jpg/500px-Night_lights_of_Iran.jpg 2x" data-file-width="5630" data-file-height="5580" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p><b>Ethnologue report for İran</b> – a görə ümumilikdə ölkə ərazisində 69-a yaxın dildə danışan etnik qrup var :<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Farslar" title="Farslar">farslar</a> , <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycanl%C4%B1lar" title="Azərbaycanlılar">azərbaycanlılar</a> , <a href="/wiki/K%C3%BCrdl%C9%99r" title="Kürdlər">kürdlər</a> , <a href="/wiki/L%C9%99kl%C9%99r" class="mw-disambig" title="Ləklər">ləklər</a> , <a href="/wiki/Gilanl%C4%B1lar" class="mw-redirect" title="Gilanlılar">gilanlılar</a> , <a href="/wiki/Mazandaranl%C4%B1lar" title="Mazandaranlılar">mazandaranlılar</a> , <a href="/wiki/T%C3%BCrkm%C9%99nl%C9%99r" title="Türkmənlər">türkmənlər</a> , <a href="/wiki/%C6%8Fr%C9%99bl%C9%99r" title="Ərəblər">ərəblər</a> , <a href="/wiki/B%C9%99luclar" title="Bəluclar">bəluclar</a> , <a href="/wiki/Qa%C5%9Fqaylar" title="Qaşqaylar">qaşqaylar</a> , <a href="/wiki/Qara%C3%A7%C4%B1lar" title="Qaraçılar">qaraçılar</a> , <a href="/wiki/Xorasan_t%C3%BCrkl%C9%99ri" title="Xorasan türkləri">Xorasan türkləri</a> , <a href="/wiki/Tal%C4%B1%C5%9Flar" title="Talışlar">talışlar</a>, <a href="/wiki/H%C9%99zaralar" title="Həzaralar">həzaralar</a> , <a href="/wiki/Aymaqlar" title="Aymaqlar">aymaqlar</a> , <a href="/wiki/Lurlar" title="Lurlar">lurlar</a> , <a href="/wiki/B%C9%99xtiyaril%C9%99r" title="Bəxtiyarilər">bəxtiyarilər</a> , <a href="/wiki/Tatlar" title="Tatlar">tatlar</a> , <a href="/wiki/G%C3%BCrc%C3%BCl%C9%99r" title="Gürcülər">gürcülər</a> , <a href="/wiki/Erm%C9%99nil%C9%99r" title="Ermənilər">ermənilər</a> , <a href="/wiki/Pu%C5%9Ftunlar" title="Puştunlar">puştunlar</a>, <a href="/wiki/Assuriyal%C4%B1lar" class="mw-redirect" title="Assuriyalılar">assuriyalılar</a> , <a href="/wiki/Tacikl%C9%99r" title="Taciklər">taciklər</a> , <a href="/wiki/Y%C9%99hudil%C9%99r" title="Yəhudilər">yəhudilər</a> , <a href="/wiki/Qazaxlar" title="Qazaxlar">qazaxlar</a> , <a href="/wiki/X%C9%99l%C9%99cl%C9%99r" title="Xələclər">xələclər</a> və sairə. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dini_mənsubiyyət,_dil"><span id="Dini_m.C9.99nsubiyy.C9.99t.2C_dil"></span>Dini mənsubiyyət, dil</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=9" title="Dini mənsubiyyət, dil bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=9" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Dini mənsubiyyət, dil"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Kelileh_va_Demneh.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Kelileh_va_Demneh.jpg/220px-Kelileh_va_Demneh.jpg" decoding="async" width="220" height="235" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Kelileh_va_Demneh.jpg/330px-Kelileh_va_Demneh.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Kelileh_va_Demneh.jpg/440px-Kelileh_va_Demneh.jpg 2x" data-file-width="734" data-file-height="783" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>Ölkə əhalisinin 98% müsəlmandır. Əhalinin 90%-i <a href="/wiki/%C5%9Ei%C9%99lik" title="Şiəlik">şiə təriqətinə</a> məxsusdur. Şiələrdən 85% <a href="/wiki/C%C9%99f%C9%99rilik" title="Cəfərilik">imamilərdir</a> (İsnə Əşəriyyə), qalanları başqa şiə təriqətlərinə mənsubdurlar- <a href="/wiki/%C4%B0smailil%C9%99r" title="İsmaililər">İsmaillilər</a> və <a href="/wiki/Zeydilik" title="Zeydilik">Zeydilik</a>. Ölkə əhalisinin 9%- <a href="/wiki/S%C3%BCnn%C3%BCl%C3%BCk" class="mw-redirect" title="Sünnülük">sünnüdür</a> (əksərən kürdlər). Xristianlardan <a href="/w/index.php?title=Qriqoryan_kils%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qriqoryan kilsəsi (səhifə mövcud deyil)">Qriqoryan</a> (ermənilər), <a href="/w/index.php?title=Nestorian_kils%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nestorian kilsəsi (səhifə mövcud deyil)">Nestorian</a> (assurlar), <a href="/wiki/Roma-Katolik_Kils%C9%99si" class="mw-redirect" title="Roma-Katolik Kilsəsi">Roma-katolik</a> həmçinin <a href="/wiki/Anqlikan" class="mw-redirect" title="Anqlikan">anqlikan</a> və başqa protestant kilsələrinin nümayəndələri mövcuddur. Ölkədə həmçinin <a href="/wiki/B%C9%99hailik" title="Bəhailik">bəhailiyə</a>, <a href="/wiki/%C4%B0udaizm" title="İudaizm">iudaizmə</a> və <a href="/wiki/Z%C9%99rd%C3%BC%C5%9Ftl%C3%BCk" class="mw-redirect" title="Zərdüştlük">zərdüştlüyə</a> mənsub insanlarda mövcuddur. <a href="/wiki/Fars_dili" title="Fars dili">Fars dili</a> — İran İslam Respublikasının rəsmi dilidir. Fars dili <a href="/wiki/Hind-Avropa_dill%C9%99ri" title="Hind-Avropa dilləri">Hind-Avropa dil</a> ailəsinə mənsubdur. <a href="/wiki/MK%C4%B0" class="mw-redirect" title="MKİ">MKİ</a>–nin məlumatlarına əsasən İran dilləri qrupuna aid dillərdə əhalinin 78%-i danışır. Əhalinin 16%-dən çoxu türk dilləri ailəsinə mənsub dillərdə danışır. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İnzibati_ərazi_bölgüsü"><span id=".C4.B0nzibati_.C9.99razi_b.C3.B6lg.C3.BCs.C3.BC"></span>İnzibati ərazi bölgüsü</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=10" title="İnzibati ərazi bölgüsü bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=10" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İnzibati ərazi bölgüsü"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İran İslam Respublikası inzibati cəhətdən 31 ostana bölünmüşdür.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Bu%C5%9Fehr_ostan%C4%B1" title="Buşehr ostanı">Buşəhr</a>, <a href="/wiki/C%C9%99nubi_Xorasan_ostan%C4%B1" title="Cənubi Xorasan ostanı">Cənubi Xorasan</a>, <a href="/wiki/%C3%87ahar-Mahal_v%C9%99_B%C9%99xtiyari_ostan%C4%B1" title="Çahar-Mahal və Bəxtiyari ostanı">Çahar-Mahal və Bəxtiyari</a>, <a href="/wiki/%C6%8Flburz_ostan%C4%B1" title="Əlburz ostanı">Əlburz</a>, <a href="/wiki/%C6%8Frd%C9%99bil_ostan%C4%B1" title="Ərdəbil ostanı">Ərdəbil</a>, <a href="/wiki/Fars_ostan%C4%B1" title="Fars ostanı">Fars</a>, <a href="/wiki/Gilan_ostan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Gilan ostanı">Gilan</a>, <a href="/wiki/G%C3%BCl%C3%BCstan_ostan%C4%B1" title="Gülüstan ostanı">Gülüstan</a>, <a href="/wiki/H%C9%99m%C9%99dan_ostan%C4%B1" title="Həmədan ostanı">Həmədan</a>, <a href="/wiki/H%C3%B6rm%C3%BCzgan_ostan%C4%B1" title="Hörmüzgan ostanı">Hörmüzqan</a>, <a href="/wiki/Xuzistan_ostan%C4%B1" title="Xuzistan ostanı">Xuzistan</a>, <a href="/wiki/%C4%B0lam_ostan%C4%B1" title="İlam ostanı">İlam</a>, <a href="/wiki/%C4%B0sfahan" title="İsfahan">İsfahan</a>, <a href="/wiki/Kirman_ostan%C4%B1" title="Kirman ostanı">Kirman</a>, <a href="/wiki/Kirman%C5%9Fah_ostan%C4%B1" title="Kirmanşah ostanı">Kirmanşah</a>, <a href="/wiki/Kohgiluy%C9%99_v%C9%99_Boyer-%C6%8Fhm%C9%99d_ostan%C4%B1" title="Kohgiluyə və Boyer-Əhməd ostanı">Kohgiluyə və Boyar-Əhməd</a>, <a href="/wiki/K%C3%BCrd%C3%BCstan_ostan%C4%B1" title="Kürdüstan ostanı">Kürdüstan</a>, <a href="/wiki/Q%C9%99rbi_Az%C9%99rbaycan_ostan%C4%B1" title="Qərbi Azərbaycan ostanı">Qərbi Azərbaycan</a>, <a href="/wiki/Q%C9%99zvin_ostan%C4%B1" title="Qəzvin ostanı">Qəzvin</a>, <a href="/wiki/Qum_ostan%C4%B1" title="Qum ostanı">Qum</a>, <a href="/wiki/Luristan_ostan%C4%B1" title="Luristan ostanı">Luristan</a>, <a href="/wiki/Mazandaran_ostan%C4%B1" title="Mazandaran ostanı">Mazandaran</a>, <a href="/wiki/M%C9%99rk%C9%99zi_ostan%C4%B1" title="Mərkəzi ostanı">Mərkəzi</a>, <a href="/wiki/R%C9%99z%C9%99vi_Xorasan_ostan%C4%B1" title="Rəzəvi Xorasan ostanı">Rəzəvi Xorasan</a>, <a href="/wiki/Simnan_ostan%C4%B1" title="Simnan ostanı">Simnan</a>, <a href="/wiki/Sistan_v%C9%99_B%C9%99lucistan_ostan%C4%B1" title="Sistan və Bəlucistan ostanı">Sistan və Bəlucistan</a>, <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rqi_Az%C9%99rbaycan_ostan%C4%B1" title="Şərqi Azərbaycan ostanı">Şərqi Azərbaycan</a>, <a href="/wiki/Tehran_ostan%C4%B1" title="Tehran ostanı">Tehran</a>, <a href="/wiki/Y%C9%99zd_ostan%C4%B1" title="Yəzd ostanı">Yəzd</a>, <a href="/wiki/Z%C9%99ncan_ostan%C4%B1" title="Zəncan ostanı">Zəncan</a>, <a href="/wiki/%C5%9Eimali_Xorasan_ostan%C4%B1" title="Şimali Xorasan ostanı">Şimali Xorasan</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İranın_ən_böyük_şəhərləri"><span id=".C4.B0ran.C4.B1n_.C9.99n_b.C3.B6y.C3.BCk_.C5.9F.C9.99h.C9.99rl.C9.99ri"></span>İranın ən böyük şəhərləri</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=11" title="İranın ən böyük şəhərləri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=11" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İranın ən böyük şəhərləri"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b><a href="/wiki/%C6%8Fhalisin%C9%99_g%C3%B6r%C9%99_%C4%B0ran_%C5%9F%C9%99h%C9%99rl%C9%99rinin_siyah%C4%B1s%C4%B1" title="Əhalisinə görə İran şəhərlərinin siyahısı">Əhalisinə görə İran şəhərlərinin siyahısı</a></b> </p><p>(2011-ci il siyahısına görə)<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table> <tbody><tr> <th>Şəhər</th> <th>Əhalisi </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Tehran" title="Tehran">Tehran</a></td> <td>8,154,051 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/M%C9%99%C5%9Fh%C9%99d" title="Məşhəd">Məşhəd</a></td> <td>2,749,374 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%C4%B0sfahan" title="İsfahan">İsfahan</a></td> <td>1,756,126 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/T%C9%99briz" title="Təbriz">Təbriz</a></td> <td>1,494,988 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%C5%9Eiraz" title="Şiraz">Şiraz</a></td> <td>1,460,665 </td></tr> <tr> <td>Əhvaz </td> <td>1,112,021 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İqtisadiyyatı"><span id=".C4.B0qtisadiyyat.C4.B1"></span>İqtisadiyyatı</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=12" title="İqtisadiyyatı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=12" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İqtisadiyyatı"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İran neft sənayesi yüksək inkişaf etmiş aqrar-sənaye ölkəsidir. Sənayenin inkişafı üçün ölkədə bir sıra imkanların olmasına baxmayaraq, onun artım sürəti sənaye məhsullarına olan tələbatı tam ödəyə bilmir. Neft-qaz sənayesi <a href="/wiki/%C4%B0ran_iqtisadiyyat%C4%B1" title="İran iqtisadiyyatı">İran iqtisadiyyatının</a> başlıca sahəsidir və dövlətin gəlirlərinin 90%-i verir. Bu sahə <a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran_Milli_Neft_%C5%9Eirk%C9%99ti&action=edit&redlink=1" class="new" title="İran Milli Neft Şirkəti (səhifə mövcud deyil)">İran Milli Neft Şirkətinə</a> məxsusdur. Ölkə ərazisində neft emalı və neft-kimya müəsisələri fəaliyyət göstərir. Təbii sərvətlərdən <a href="/wiki/Neft" title="Neft">neft</a>, <a href="/wiki/Qaz" title="Qaz">qaz</a>, <a href="/wiki/K%C3%B6m%C3%BCr" title="Kömür">kömür</a>, <a href="/wiki/Mis" title="Mis">mis</a>, <a href="/wiki/D%C9%99mir" title="Dəmir">dəmir</a>, <a href="/w/index.php?title=Filizl%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Filizlər (səhifə mövcud deyil)">manqanlı və sink-qurğuşun filizləri</a> istehlak edilir. Ölkənin cənubu, cənub-qərbi və şimal-qərbi neft və qazla zəngindir. Ən böyük neft emalı zavodları Abadan və Tehran sənaye rayonlarıdır. Ölkədə həmçinin <a href="/w/index.php?title=Ma%C5%9F%C4%B1nqay%C4%B1rma_s%C9%99nayesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maşınqayırma sənayesi (səhifə mövcud deyil)">maşınqayırma</a> və <a href="/w/index.php?title=Metali%C5%9Fl%C9%99m%C9%99_s%C9%99nayesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metalişləmə sənayesi (səhifə mövcud deyil)">metalişləmə</a>, <a href="/w/index.php?title=Qida_s%C9%99nayesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qida sənayesi (səhifə mövcud deyil)">qida</a> və <a href="/w/index.php?title=Tekstil_s%C9%99nayesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tekstil sənayesi (səhifə mövcud deyil)">tekstil sənayesi</a> inkişaf etmişdir. Metallurgiya yerli xammala əsaslanır. <a href="/wiki/%C4%B0sfahan" title="İsfahan">İsfahan</a> şəhərində tam dövriyyəli qara metallurgiya müəssisəsi fəaliyyət göstərir. Əlvan metallurgiya zavodlarında əsasən <a href="/wiki/Mis" title="Mis">mis</a> və <a href="/wiki/Al%C3%BCminium" title="Alüminium">alüminium</a> istehsal edilir. Maşınqayırma sənayesinin inkişafında <a href="/wiki/Almaniya" title="Almaniya">Almaniya</a> və <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Böyük Britaniyaya</a> məxsus şirkətlərin fəaliyyəti böyükdür. Xalçaların kustar üsulla istehsalı geniş yayılmışdır. <a href="/wiki/T%C9%99briz" title="Təbriz">Təbriz</a>, <a href="/wiki/%C4%B0sfahan" title="İsfahan">İsfahan</a>, <a href="/wiki/M%C9%99%C5%9Fh%C9%99d" title="Məşhəd">Məşhəd</a> şəhərlərində toxunan xalçalar, <a href="/wiki/%C5%9Eiraz" title="Şiraz">Şiraz</a>, <a href="/wiki/Tehran" title="Tehran">Tehran</a>, <a href="/wiki/%C4%B0sfahan" title="İsfahan">İsfahanda</a> hazırlanan bəzək əşyaları dünya bazarında yüksək qiymətləndirilir. Əsasən xam neft və neft məhsulları, metal filizləri, kənd-təsərrüfatı məhsullarının ixracı üstünlük təşkil edir. Ölkəyə xaricdən ağır maşınqayırma və <a href="/w/index.php?title=Kimya_s%C9%99nayesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kimya sənayesi (səhifə mövcud deyil)">kimya sənayesi</a>, maşın, dəmir, polad, tekstil malları, kağız idxal olunur. Əsas ticarət əməkdaşlarına <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a>, <a href="/wiki/B%C6%8F%C6%8F" class="mw-redirect" title="BƏƏ">BƏƏ</a>, <a href="/wiki/Almaniya" title="Almaniya">Almaniya</a>, <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Britaniya" class="mw-redirect" title="Böyük Britaniya">Böyük Britaniya</a>, <a href="/wiki/%C4%B0taliya" title="İtaliya">İtaliya</a>, <a href="/wiki/Yaponiya" title="Yaponiya">Yaponiya</a> daxildir. </p><p>İranda ABŞ-nin tətbiq etdiyi ölkəni neft gəlirlərinin yarısından məhrum edən sanksiyaların təsiri altında 2019-cu ildə <a href="/wiki/%C4%B0nflyasiya" title="İnflyasiya">inflyasiya</a> tempi kəskin artıb. 2019-cu ilin aprel ayında bu ölkədə istehlak qiymətləri ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 51.4 faiz artıb. Hələ neft ixracının tam qadağan olunmasına qədər İranın neft ixracı kəskin azalmışdı. Belə ki, 2019-cu ilin aprel ayında İran gündə 1 milyon barreldən də az neft sata bilib. Bir il əvvəl isə gündə 2.3 milyon barrel neft satırdı. Hesablamalara görə ABŞ-nin sanksiyalarının təsiri nəticəsində İran iqtisadiyyatı bir ildə azı 10 milyard dollar gəlirdən məhrum olub.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kənd_təsərrüfatı"><span id="K.C9.99nd_t.C9.99s.C9.99rr.C3.BCfat.C4.B1"></span>Kənd təsərrüfatı</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=13" title="Kənd təsərrüfatı bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=13" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Kənd təsərrüfatı"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Iran_land.jpg" class="mw-file-description" title="İran kənd təsərrüfatı"><img alt="İran kənd təsərrüfatı" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Iran_land.jpg/200px-Iran_land.jpg" decoding="async" width="200" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Iran_land.jpg/300px-Iran_land.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Iran_land.jpg/400px-Iran_land.jpg 2x" data-file-width="832" data-file-height="1372" /></a><figcaption>İran kənd təsərrüfatı</figcaption></figure> <p>Ölkədə şimal-qərbdən cənub-şərq istiqamətində illik yağıntıların miqdarının azalması müşahidə edilir. Kənd təsərrüfatının inkişafı üçün ən əlverişli şərait Xəzərsahili bölgələrdə, və Azərbaycan ostanlarındadır. İran ərazisinin təxminən 2/3 hissəsini tutan <a href="/wiki/D%C9%99%C5%9Fti-K%C9%99bir" class="mw-redirect" title="Dəşti-Kəbir">Dəşti-Kəbir</a> və <a href="/wiki/D%C9%99%C5%9Fti-L%C3%BCt" title="Dəşti-Lüt">Dəşti-Lüt</a> kənd təsərrüfatına tamamilə yararsızdır. Kənd təsərrüfatı məhsullarının böyük hissəsini bitkiçilik verir. Dənli bitkilərin əkinləri üstünlük təşkil edir. <a href="/wiki/Bu%C4%9Fda" title="Buğda">Buğda</a> və <a href="/wiki/Arpa" class="mw-disambig" title="Arpa">arpa</a> əkinlərinə ölkənin bütün əyalətlərində rast gəlindiyi halda, <a href="/wiki/D%C3%BCy%C3%BC" title="Düyü">çəltik</a> əsasən <a href="/wiki/Gilan" title="Gilan">Gilan</a> və <a href="/wiki/Mazandaran" class="mw-redirect" title="Mazandaran">Mazandaran</a> ostanlarında yetişdirilir. Texniki bitkilərdən şəkər çuğunduru ölkənin bütün bölgələrində, çay, tütün, pambıq Xəzərsahili bölgələrdə yetişdirilir. İran dünya bazarına müxtəlif boyaq bitkiləri, həna və zəfəran çıxarır. Bağçılıq və üzümçülük qədim zamanlardan inkişaf etdirilir. </p><p>Heyvandarlıq davar saxlanması üzrə ixtisaslaşmışdır. Qoyunçuluq Şərqi və Qərbi Azərbaycan, Xorasan, İsfahan, Fars, Mazandaran ostanlarında yayılmışdır. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Təbii_qaz"><span id="T.C9.99bii_qaz"></span>Təbii qaz</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=14" title="Təbii qaz bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=14" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Təbii qaz"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İran bütün dünyada təbii qaz ehtiyatının 16%-nə malikdir. Əsas qaz yataqları <a href="/wiki/Fars_k%C3%B6rf%C9%99zi" class="mw-redirect" title="Fars körfəzi">Fars körfəzi</a> şelfində həmçinin ölkənin şimali-şərqində yerləşir. </p><p>2010-cu ilədək qaz hasilatının ildə 290 milyard m<sup>3</sup>-a çatacağı gözlənilir. Bundan sonra qaz ixracı tam gücüylə fəaliyyətə başlayacaq. Hal-hazırda qaz ixracı əsasən Türkiyəyə-dir, Şimali-Fars adlı qaz yatağından çıxan qazın qaz-sıxıcı zavodlara çatması üçün ötürücü borular inşa edir. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Neft">Neft</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=15" title="Neft bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=15" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Neft"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İran konstitutsiyasına əsasən milli neft hasil edən müəssisə aksiyalarının xarici kompaniyalara satılması və ya onlara neft hasil etməyə icazə verilməsi qadağandır. Neft yataqlarının kəşfini <a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran_Milli_Neft_Kompaniyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="İran Milli Neft Kompaniyası (səhifə mövcud deyil)">İran Milli Neft Kompaniyası</a> aparır (İMNK). 1990-cı illərin sonlarından başlayaraq neft sektoruna xarici investorlar gəlmişdir (Fransa-<a href="/wiki/Total" title="Total">Total</a> və <a href="/w/index.php?title=Elf_Aquitaine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elf Aquitaine (səhifə mövcud deyil)">Elf Aquitaine</a>, Malayziya-<a href="/wiki/Petronas" title="Petronas">Petronas</a>, İtaliya- <a href="/w/index.php?title=Eni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eni (səhifə mövcud deyil)">Eni</a> həmçinin <a href="/w/index.php?title=%C3%87in_Milli_Neft_Kompaniyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çin Milli Neft Kompaniyası (səhifə mövcud deyil)">Çin Milli Neft Kompaniyası</a>). Onlar "kompensasiya edilmiş kontraktlar" əsasında hasil edilmiş neftin bir hissəsini əldə edirlər, müddət bitdikdən sonra isə yataqları İMNK-nın nəzarətinə verirlər. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Coğrafiyası"><span id="Co.C4.9Frafiyas.C4.B1"></span>Coğrafiyası</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=16" title="Coğrafiyası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=16" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Coğrafiyası"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Iran-geographic_map.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Iran-geographic_map.svg/300px-Iran-geographic_map.svg.png" decoding="async" width="300" height="259" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Iran-geographic_map.svg/450px-Iran-geographic_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Iran-geographic_map.svg/600px-Iran-geographic_map.svg.png 2x" data-file-width="3013" data-file-height="2600" /></a><figcaption>İran</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/D%C9%99%C5%9Fti-K%C9%99bir" class="mw-redirect" title="Dəşti-Kəbir">Dəşti-Kəvir</a></li> <li><a href="/wiki/D%C9%99%C5%9Fti-L%C3%BCt" title="Dəşti-Lüt">Dəşti-Lüt</a></li> <li><a href="/wiki/Zaqros" class="mw-redirect" title="Zaqros">Zaqros</a></li> <li><a href="/wiki/%C6%8Flburz" class="mw-redirect" title="Əlburz">Əlburz</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Mənbə"><span id="M.C9.99nb.C9.99"></span>Mənbə</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=17" title="Mənbə bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=17" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Mənbə"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan_Sovet_Ensiklopediyas%C4%B1" title="Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası">Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası</a> (4-cü cild, səh 502–506)</li> <li><a href="/wiki/BSE" class="mw-redirect" title="BSE">BSE</a> (Большая Энциклопедия-ТЕРРА), (19-cu cild)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İstinadlar"><span id=".C4.B0stinadlar"></span>İstinadlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=18" title="İstinadlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=18" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstinadlar"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982878">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200422215355/https://www.amar.org.ir/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C">"Population Clock of Iran"</a>. Statistical Center of Iran. <small>2020-04-22 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amar.org.ir/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: 12 novambr 2020–ci il, 02:30</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Population+Clock+of+Iran&rft.pub=Statistical+Center+of+Iran&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.amar.org.ir%2F%25D8%25AF%25D8%25A7%25D8%25AF%25D9%2587%25D9%2587%25D8%25A7-%25D9%2588-%25D8%25A7%25D8%25B7%25D9%2584%25D8%25A7%25D8%25B9%25D8%25A7%25D8%25AA-%25D8%25A2%25D9%2585%25D8%25A7%25D8%25B1%25DB%258C&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#apostrophe_markup">#apostrophe_markup</a>)</span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4913744">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-Selected_findings_of_the_2016_National_Population_and_Housing_Census-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Selected_findings_of_the_2016_National_Population_and_Housing_Census_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(Farsca:پورتال - مرکز آمار ایران) Portal - Statistical Center of Iran (Markaz-e Amar-e Iran): <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amar.org.ir/Portals/0/census/1395/results/ch_nsonvm_95.pdf">Selected findings of the 2016 National Population and Housing Census</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200523145510/https://www.amar.org.ir/Portals/0/census/1395/results/ch_nsonvm_95.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2020-05-23 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-_ca85afe573988496-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-_ca85afe573988496_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q55739723 citetype_Q13136" data-entity-id="Q3462918"><i class="wef_low_priority_links"><a href="/wiki/M%C9%99h%C9%99mm%C9%99d_Moin" title="Məhəmməd Moin">Moin M.</a></i> <a href="/wiki/M%C3%BCin_l%C3%BC%C4%9F%C9%99ti" title="Müin lüğəti">فرهنگ فارسی معین</a>.<span class="wef_low_priority_links"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4746777" class="extiw" title="d:Q4746777">Amir Kabir Publishers</a>, 1972.</span></span></span> </li> <li id="cite_note-_7292e0e27ae71f5f-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-_7292e0e27ae71f5f_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q7755" data-entity-id="Q2388932">15 // <a rel="nofollow" class="external text" href="https://rc.majlis.ir/fa/content/iran_constitution">İran İslam Respublikasının Konstitusiyası</a>.<span class="wef_low_priority_links"></span></span></span> </li> <li id="cite_note-_09f2c6a8e8935a33-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-_09f2c6a8e8935a33_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://chartsbin.com/view/edr">http://chartsbin.com/view/edr</a>.<span class="wef_low_priority_links"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://financialtribune.com/articles/domestic-economy/61421/national-census-preliminary-results-released-irans-urban-population">https://financialtribune.com/articles/domestic-economy/61421/national-census-preliminary-results-released-irans-urban-population</a><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#bare_url_missing_title">#bare_url_missing_title</a>)</span>. <small>2017-07-13 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170713122706/https://financialtribune.com/articles/domestic-economy/61421/national-census-preliminary-results-released-irans-urban-population">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2018-11-03</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft_id=https%3A%2F%2Ffinancialtribune.com%2Farticles%2Fdomestic-economy%2F61421%2Fnational-census-preliminary-results-released-irans-urban-population&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151208071232/http://thediplomat.com/2012/07/irans-strategy-in-the-strait-of-hormuz/">https://web.archive.org/web/20151208071232/http://thediplomat.com/2012/07/irans-strategy-in-the-strait-of-hormuz/</a><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#bare_url_missing_title">#bare_url_missing_title</a>)</span>. Archived from the original on 2015-12-08<span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2018-11-03</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fthediplomat.com%2F2012%2F07%2Firans-strategy-in-the-strait-of-hormuz%2F&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Christopher Whatley. </i>Bought and Sold for English Gold: The Union of 1707. Tuckwell Press. 2001.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Bought+and+Sold+for+English+Gold%3A+The+Union+of+1707&rft.pub=Tuckwell+Press&rft.date=2001&rft.au=Christopher+Whatley&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Lowell Barrington. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=yLLuWYL8gTsC&pg=PA121">Comparative Politics: Structures and Choices, 2nd ed.tr: Structures and Choices</a>. Cengage Learning. 2012. səh. 121. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-111-34193-0" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-111-34193-0"><bdi>978-1-111-34193-0</bdi></a>. <small>2019-09-06 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190906071713/https://books.google.com/books?id=yLLuWYL8gTsC&pg=PA121">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">3 noyabr</span> 2018</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Comparative+Politics%3A+Structures+and+Choices%2C+2nd+ed.tr%3A+Structures+and+Choices&rft.pages=121&rft.pub=Cengage+Learning&rft.date=2012&rft.isbn=978-1-111-34193-0&rft.au=Lowell+Barrington&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DyLLuWYL8gTsC%26pg%3DPA121&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Encyclopædia_Britannica_Encyclopedia_Article:_Media_ancient_region,_Iran-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Encyclopædia_Britannica_Encyclopedia_Article:_Media_ancient_region,_Iran_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><i>Encyclopædia Britannica. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/372125/Media">"Encyclopædia Britannica Encyclopedia Article: Media ancient region, Iran"</a>. Britannica.com. <small>2015-05-09 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150509044057/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/372125/Media">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">3 noyabr</span> 2018</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica+Encyclopedia+Article%3A+Media+ancient+region%2C+Iran&rft.pub=Britannica.com&rft.au=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F372125%2FMedia&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-book-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-book_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>David Sacks; Oswyn Murray; Lisa R. Brody; Oswyn Murray; Lisa R. Brody. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=gsGmuQAACAAJ">Encyclopedia of the ancient Greek world</a>. Infobase Publishing. 2005. 256 (at the right portion of the page). <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8160-5722-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8160-5722-1"><bdi>978-0-8160-5722-1</bdi></a><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">3 noyabr</span> 2018</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Encyclopedia+of+the+ancient+Greek+world&rft.pages=256+%28at+the+right+portion+of+the+page%29&rft.pub=Infobase+Publishing&rft.date=2005&rft.isbn=978-0-8160-5722-1&rft.au=David+Sacks&rft.au=Oswyn+Murray&rft.au=Lisa+R.+Brody&rft.au=Oswyn+Murray&rft.au=Lisa+R.+Brody&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DgsGmuQAACAAJ&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Norman_A._Stillman_p._22-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Norman_A._Stillman_p._22_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Stillman, Norman A. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/jewsofarablands00stil">The Jews of Arab Lands</a>. Jewish Publication Society. 1979. səh. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/jewsofarablands00stil/page/22">22</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/0827611552" title="Xüsusi:KitabMənbələri/0827611552"><bdi>0827611552</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Jews+of+Arab+Lands&rft.pages=22&rft.pub=Jewish+Publication+Society&rft.date=1979&rft.isbn=0827611552&rft.au=Stillman%2C+Norman+A.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fjewsofarablands00stil&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Byzantine_Studies_2006,_p._29-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Byzantine_Studies_2006,_p._29_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Jeffreys, Elizabeth; Haarer, Fiona K. </i>Proceedings of the 21st International Congress of Byzantine Studies: London, 21–26 August, 2006, Volume 1. Ashgate Publishing. 30 sentyabr 2006. səh. 29. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/075465740X" title="Xüsusi:KitabMənbələri/075465740X"><bdi>075465740X</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Proceedings+of+the+21st+International+Congress+of+Byzantine+Studies%3A+London%2C+21%E2%80%9326+August%2C+2006%2C+Volume+1&rft.pages=29&rft.pub=Ashgate+Publishing&rft.date=2006-09-30&rft.isbn=075465740X&rft.au=Jeffreys%2C+Elizabeth%3B+Haarer%2C+Fiona+K.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Andrew_J._Newman_2006-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Andrew_J._Newman_2006_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Andrew J. Newman. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=afsYCq1XOewC">Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire</a>. I.B. Tauris. 21 aprel 2006. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-86064-667-6" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-86064-667-6"><bdi>978-1-86064-667-6</bdi></a>. <small>12 October 2013 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131012230428/http://books.google.com/books?id=afsYCq1XOewC">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">21 June</span> 2013</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Safavid+Iran%3A+Rebirth+of+a+Persian+Empire&rft.pub=I.B.+Tauris&rft.date=2006-04-21&rft.isbn=978-1-86064-667-6&rft.au=Andrew+J.+Newman&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DafsYCq1XOewC&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-savoryeiref-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-savoryeiref_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation encyclopaedia"><i>Savory, R. M. </i>Safavids // Encyclopaedia of Islam (2nd).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Safavids&rft.btitle=Encyclopaedia+of+Islam&rft.edition=2nd&rft.au=Savory%2C+R.+M.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-books.google.nl-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-books.google.nl_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Axworthy, Door Michael. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=9o0AAwAAQBAJ">The Sword of Persia: Nader Shah, from Tribal Warrior to Conquering Tyrant</a>. 2006. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780857721938" title="Xüsusi:KitabMənbələri/9780857721938"><bdi>9780857721938</bdi></a>. <small>2019-06-20 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190620070657/https://books.google.com/books?id=9o0AAwAAQBAJ">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">3 noyabr</span> 2018</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Sword+of+Persia%3A+Nader+Shah%2C+from+Tribal+Warrior+to+Conquering+Tyrant&rft.date=2006&rft.isbn=9780857721938&rft.au=Axworthy%2C+Door+Michael&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D9o0AAwAAQBAJ&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Timothy_C._Dowling_pp._728-730-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Timothy_C._Dowling_pp._728-730_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Dowling, Timothy C. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=KTq2BQAAQBAJ">Russia at War: From the Mongol Conquest to Afghanistan, Chechnya, and Beyond</a>. ABC-CLIO. 2 dekabr 2014. 728–730. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/1598849484" title="Xüsusi:KitabMənbələri/1598849484"><bdi>1598849484</bdi></a>. <small>2017-10-12 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171012040129/https://books.google.com/books?id=KTq2BQAAQBAJ">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2018-11-03</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Russia+at+War%3A+From+the+Mongol+Conquest+to+Afghanistan%2C+Chechnya%2C+and+Beyond&rft.pages=728-730&rft.pub=ABC-CLIO&rft.date=2014-12-02&rft.isbn=1598849484&rft.au=Dowling%2C+Timothy+C.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DKTq2BQAAQBAJ&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Anthony_H._Cordesman_p_22-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Anthony_H._Cordesman_p_22_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i><a href="/w/index.php?title=Anthony_Cordesman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthony Cordesman (səhifə mövcud deyil)">Cordesman, Anthony H.</a> </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3j6sZyByv8EC">Iran's Military Forces in Transition: Conventional Threats and Weapons of Mass Destruction</a>. 1999. səh. 22. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/9780275965297" title="Xüsusi:KitabMənbələri/9780275965297"><bdi>9780275965297</bdi></a>. <small>2017-10-12 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171012041142/https://books.google.com/books?id=3j6sZyByv8EC">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2018-11-03</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Iran%27s+Military+Forces+in+Transition%3A+Conventional+Threats+and+Weapons+of+Mass+Destruction&rft.pages=22&rft.date=1999&rft.isbn=9780275965297&rft.au=Cordesman%2C+Anthony+H.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3j6sZyByv8EC&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-britannica1-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-britannica1_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Iran">"Iran"</a>. Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica. 2012. <small>2019-01-11 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190111112441/https://www.britannica.com/place/Iran">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">3 noyabr</span> 2018</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.atitle=Iran&rft.date=2012&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fplace%2FIran&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-politicalsystem-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-politicalsystem_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080410011625/http://fa.wikisource.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86"><bdi lang="fa">قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران</bdi></a> <span class="ref-info">(Persian)</span>. <small>10 April 2008 tarixində <a class="external text" href="https://fa.wikisource.org/wiki/قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی_ایران">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">3 noyabr</span> 2018</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86+%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft_id=http%3A%2F%2Ffa.wikisource.org%2Fwiki%2F%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-parliament-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-parliament_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><i>The Committee Office, House of Commons. </i>[<a rel="nofollow" class="external free" href="https://publications.parliament.uk/pa/cm">https://publications.parliament.uk/pa/cm</a><sup>2</sup> 00607/cmselect/cmfaff/363/36310.htm "Select Committee on Foreign Affairs, Eighth Report, Iran"]<span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#bad_url">#bad_url</a>)</span>. Publications.parliament.uk. <small>2021-08-09 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210809092919/https://publications.parliament.uk/pa/cm%3Csup%3E2%3C/sup%3E">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">3 noyabr</span> 2018</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Select+Committee+on+Foreign+Affairs%2C+Eighth+Report%2C+Iran&rft.pub=Publications.parliament.uk&rft.au=The+Committee+Office%2C+House+of+Commons&rft_id=https%3A%2F%2Fpublications.parliament.uk%2Fpa%2Fcm%3Csup%3E2%3C%2Fsup%3E+00607%2Fcmselect%2Fcmfaff%2F363%2F36310.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-petro-hunt-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-petro-hunt_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.petro-hunt.com/lectures/LectureOpen.htm">"Iran @ 2000 and Beyond lecture series, opening address, W. Herbert Hunt, 18 May 2000"</a>. <small>3 yanvar 2010 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100103021931/http://www.petro-hunt.com/lectures/LectureOpen.htm">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">3 noyabr</span> 2018</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Iran+%40+2000+and+Beyond+lecture+series%2C+opening+address%2C+W.+Herbert+Hunt%2C+18+May+2000&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.petro-hunt.com%2Flectures%2FLectureOpen.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Reuters.com_November_29_2015c-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Reuters.com_November_29_2015c_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150924182038/http://www.reuters.com/article/2013/06/12/bp-reserves-idUSL5N0EO1I720130612">"UPDATE 3-BP cuts global gas reserves estimate, mostly for Russia"</a>. Reuters.com. 2013. <small>2015-09-24 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.reuters.com/article/2013/06/12/bp-reserves-idUSL5N0EO1I720130612">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">3 noyabr</span> 2018</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Reuters.com&rft.atitle=UPDATE+3-BP+cuts+global+gas+reserves+estimate%2C+mostly+for+Russia&rft.date=2013&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Farticle%2F2013%2F06%2F12%2Fbp-reserves-idUSL5N0EO1I720130612&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-CIA-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CIA_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><i>CIA World Factbook. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html">"Iran"</a>. <small>2020-05-18 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200518204512/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">3 noyabr</span> 2018</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Iran&rft.au=CIA+World+Factbook&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Fir.html&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://whc.unesco.org/en/list/">"World Heritage List"</a>. <a href="/wiki/UNESCO" title="UNESCO">UNESCO</a>. <small>2020-05-20 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200520011001/http://whc.unesco.org/en/list">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2018-11-03</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=World+Heritage+List&rft.pub=UNESCO&rft_id=http%3A%2F%2Fwhc.unesco.org%2Fen%2Flist%2F&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://marketing.ucoz.org/load/2-1-0-13">"Arxivlənmiş surət"</a>. <small>2009-02-16 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090216144538/http://marketing.ucoz.org/load/2-1-0-13">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2009-02-21</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Arxivl%C9%99nmi%C5%9F+sur%C9%99t&rft_id=http%3A%2F%2Fmarketing.ucoz.org%2Fload%2F2-1-0-13&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><span class="cs1-hidden-error error citation-comment"> (<a href="#empty_citation">#empty_citation</a>)</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Selected_findings_of_the_2011_National_Population_and_Housing_Census-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Selected_findings_of_the_2011_National_Population_and_Housing_Census_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(Farsca:پورتال — مرکز آمار ایران) Portal — Statistical Center of Iran (Markaz-e Amar-e Iran): <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.amar.org.ir/Portals/1/Iran/census-2.pdf">Selected findings of the 2011 National Population and Housing Census</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160303210933/http://www.amar.org.ir/Portals/1/Iran/census-2.pdf">Arxivləşdirilib</a> 2016-03-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnologue.com/14/show_country.asp?name=Iran">"Ethnologue : Languages of the World – 14 edition (2000) : Languages of İran"</a>. <small>2009-06-24 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090624125503/http://www.ethnologue.com/14/show_country.asp?name=Iran">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2010-07-30</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ethnologue+%3A+Languages+of+the+World+%E2%80%93+14+edition+%282000%29+%3A+Languages+of+%C4%B0ran&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ethnologue.com%2F14%2Fshow_country.asp%3Fname%3DIran&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">"İran, Daxili İşlər Nazirliyi". 2008–12–06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008–12–05.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sci.org.ir/portal/faces/public/sci_en/sci_en.Glance/sci_en.land">"Statistical Center of Iran : 1385 (2006) census"</a>. <small>2009-11-14 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091114031455/http://www.sci.org.ir/portal/faces/public/sci_en/sci_en.Glance/sci_en.land">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2009-03-07</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Statistical+Center+of+Iran+%3A+1385+%282006%29+census&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sci.org.ir%2Fportal%2Ffaces%2Fpublic%2Fsci_en%2Fsci_en.Glance%2Fsci_en.land&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://virtualaz.org/aktual/139896">"Qiymətlər bir ildə 52 faizə yaxın artıb, özəl sektor can verir…"</a>. <small>2019-05-04 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190504064622/https://virtualaz.org/aktual/139896">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2019-05-04</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Qiym%C9%99tl%C9%99r+bir+ild%C9%99+52+faiz%C9%99+yax%C4%B1n+art%C4%B1b%2C+%C3%B6z%C9%99l+sektor+can+verir%E2%80%A6&rft_id=https%3A%2F%2Fvirtualaz.org%2Faktual%2F139896&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3A%C4%B0ran" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xarici_keçidlər"><span id="Xarici_ke.C3.A7idl.C9.99r"></span>Xarici keçidlər</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=19" title="Xarici keçidlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=19" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xarici keçidlər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7666803">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6900090">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><a href="/wiki/Vikianbar" title="Vikianbar">Vikianbarda</a> <span data-wikidata-property-id="P373" class="no-wikidata"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Iran" class="extiw" title="commons:Category:Iran"><i><b>İran</b></i></a></span> ilə əlaqəli mediafayllar var.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html">CIA facktbook-Iran (en)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120203093100/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html">Arxivləşdirilib</a> 2012-02-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.president.ir/en/">President.ir</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://tarikhema.org">Ancient Iran: History, Geography, Government, and Culture</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.infoplease.com/ipa/A0107640.html">Iran: History, Geography, Government, and Culture</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.panasia.ru/main/iran/sight/">İran tarixi (ru)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070225043332/http://www.panasia.ru/main/iran/sight/">Arxivləşdirilib</a> 2007-02-25 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sci.org.ir/portal/faces/public/sci_en/sci_en.Glance/sci_en.pop">Statistical Center of Iran : Population and Manpower</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sci.org.ir/portal/faces/public/sci_en/sci_en.Glance/sci_en.generalinf">Statistical Center of Iran : Land and Climate</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://gulf2000.columbia.edu/images/maps/Mid_East_Linguistic_lg.jpg">linguistic composition of Iran</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120118184312/http://gulf2000.columbia.edu/images/maps/Mid_East_Linguistic_lg.jpg">Arxivləşdirilib</a> 2012-01-18 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Həmçinin_bax"><span id="H.C9.99m.C3.A7inin_bax"></span>Həmçinin bax</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit&section=20" title="Həmçinin bax bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit&section=20" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Həmçinin bax"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%C4%B0ran-islam_milliy%C9%99t%C3%A7iliyi" title="İran-islam milliyətçiliyi">İran-islam milliyətçiliyi</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0ran_K%C3%BCrd%C3%BCstan%C4%B1_%C4%B0nqilabi_Xabat_T%C9%99%C5%9Fkilat%C4%B1" title="İran Kürdüstanı İnqilabi Xabat Təşkilatı">İran Kürdüstanı İnqilabi Xabat Təşkilatı</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0ran_Ticar%C9%99t_M%C9%99rk%C9%99zi" title="İran Ticarət Mərkəzi">İran Ticarət Mərkəzi</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0ran_al%C3%A7as%C4%B1" title="İran alçası">İran alçası</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0ran_ax%C4%B1n%C4%B1_salamandr%C4%B1" title="İran axını salamandrı">İran axını salamandrı</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0ran_yas%C9%99m%C9%99ni" title="İran yasəməni">İran yasəməni</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0raq_Premyer_Liqas%C4%B1" title="İraq Premyer Liqası">İraq Premyer Liqası</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0ran_ostanlar%C4%B1" title="İran ostanları">İran ostanları</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0ran_%C5%9F%C9%99hristanlar%C4%B1" title="İran şəhristanları">İran şəhristanları</a></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="İran_ostanları" style="text-align:center;;padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div id="İran_ostanları" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%C4%B0ran_ostanlar%C4%B1" title="İran ostanları">İran ostanları</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Ostanlar</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Bu%C5%9Fehr_ostan%C4%B1" title="Buşehr ostanı">Buşehr</a> • <a href="/wiki/C%C9%99nubi_Xorasan_ostan%C4%B1" title="Cənubi Xorasan ostanı">Cənubi Xorasan</a> • <a href="/wiki/%C3%87ahar-Mahal_v%C9%99_B%C9%99xtiyari_ostan%C4%B1" title="Çahar-Mahal və Bəxtiyari ostanı">Çahar-Mahal və Bəxtiyari</a> • <a href="/wiki/%C6%8Flburz_ostan%C4%B1" title="Əlburz ostanı">Əlburz</a> • <a href="/wiki/%C6%8Frd%C9%99bil_ostan%C4%B1" title="Ərdəbil ostanı">Ərdəbil</a> • <a href="/wiki/Fars_ostan%C4%B1" title="Fars ostanı">Fars</a> • <a href="/wiki/Gilan_ostan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Gilan ostanı">Gilan</a> • <a href="/wiki/G%C3%BCl%C3%BCstan_ostan%C4%B1" title="Gülüstan ostanı">Gülüstan</a> • <a href="/wiki/H%C9%99m%C9%99dan_ostan%C4%B1" title="Həmədan ostanı">Həmədan</a> • <a href="/wiki/H%C3%B6rm%C3%BCzgan_ostan%C4%B1" title="Hörmüzgan ostanı">Hörmüzgan</a> • <a href="/wiki/%C4%B0lam_ostan%C4%B1" title="İlam ostanı">İlam</a> • <a href="/wiki/%C4%B0sfahan_ostan%C4%B1" title="İsfahan ostanı">İsfahan</a> • <a href="/wiki/Kirman_ostan%C4%B1" title="Kirman ostanı">Kirman</a> • <a href="/wiki/Kirman%C5%9Fah_ostan%C4%B1" title="Kirmanşah ostanı">Kirmanşah</a> • <a href="/wiki/Kohgiluy%C9%99_v%C9%99_Boyer-%C6%8Fhm%C9%99d_ostan%C4%B1" title="Kohgiluyə və Boyer-Əhməd ostanı">Kohgiluyə və Boyer-Əhməd</a> • <a href="/wiki/K%C3%BCrd%C3%BCstan_ostan%C4%B1" title="Kürdüstan ostanı">Kürdüstan</a> • <a href="/wiki/Luristan_ostan%C4%B1" title="Luristan ostanı">Luristan</a> • <a href="/wiki/Mazandaran_ostan%C4%B1" title="Mazandaran ostanı">Mazandaran</a> • <a href="/wiki/M%C9%99rk%C9%99zi_ostan" class="mw-redirect" title="Mərkəzi ostan">Mərkəzi ostan</a> • <a href="/wiki/Q%C9%99zvin_ostan%C4%B1" title="Qəzvin ostanı">Qəzvin</a> • <a href="/wiki/Q%C9%99rbi_Az%C9%99rbaycan_ostan%C4%B1" title="Qərbi Azərbaycan ostanı">Qərbi Azərbaycan</a> • <a href="/wiki/Qum_ostan%C4%B1" title="Qum ostanı">Qum</a> • <a href="/wiki/R%C9%99zavi_Xorasan_ostan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Rəzavi Xorasan ostanı">Rəzavi Xorasan</a> • <a href="/wiki/Simnan_ostan%C4%B1" title="Simnan ostanı">Simnan</a> • <a href="/wiki/Sistan_v%C9%99_B%C9%99lucistan_ostan%C4%B1" title="Sistan və Bəlucistan ostanı">Sistan və Bəlucistan</a> • <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rqi_Az%C9%99rbaycan_ostan%C4%B1" title="Şərqi Azərbaycan ostanı">Şərqi Azərbaycan</a> • <a href="/wiki/%C5%9Eimali_Xorasan_ostan%C4%B1" title="Şimali Xorasan ostanı">Şimali Xorasan</a> • <a href="/wiki/Tehran_ostan%C4%B1" title="Tehran ostanı">Tehran</a> • <a href="/wiki/Xuzistan_ostan%C4%B1" title="Xuzistan ostanı">Xuzistan</a> • <a href="/wiki/Y%C9%99zd_ostan%C4%B1" title="Yəzd ostanı">Yəzd</a> • <a href="/wiki/Z%C9%99ncan_ostan%C4%B1" title="Zəncan ostanı">Zəncan</a></div></td><td class="navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 7px"><div><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_map_of_Iran.svg" class="mw-file-description" title="Flag of Iran"><img alt="Flag of Iran" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Flag_map_of_Iran.svg/40px-Flag_map_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Flag_map_of_Iran.svg/60px-Flag_map_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Flag_map_of_Iran.svg/80px-Flag_map_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="401" data-file-height="360" /></a><figcaption>Flag of Iran</figcaption></figure></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#ddf; text-align:center;"><div><a class="mw-selflink selflink">İran</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="İslam_Əməkdaşlıq_Təşkilatı_(OCI)" style="text-align:left;;padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#ddf;"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:%C4%B0slam_%C6%8Fm%C9%99kda%C5%9Fl%C4%B1q_T%C9%99%C5%9Fkilat%C4%B1" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="İslam_Əməkdaşlıq_Təşkilatı_(OCI)" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%C4%B0slam_%C6%8Fm%C9%99kda%C5%9Fl%C4%B1q_T%C9%99%C5%9Fkilat%C4%B1" title="İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı">İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı</a> (OCI)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Üzv ölkələr</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div> <p><a href="/wiki/Albaniya" title="Albaniya">Albaniya</a> • <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycan</a> • <a href="/wiki/Banqlade%C5%9F" title="Banqladeş">Banqladeş</a> • <a href="/wiki/Benin" title="Benin">Benin</a> • <a href="/wiki/B%C9%99hreyn" title="Bəhreyn">Bəhreyn</a> • <a href="/wiki/Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_%C6%8Fr%C9%99b_%C6%8Fmirlikl%C9%99ri" title="Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri">Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri</a> • <a href="/wiki/Bruney" title="Bruney">Bruney</a> • <a href="/wiki/Burkina-Faso" title="Burkina-Faso">Burkina-Faso</a> • <a href="/wiki/Cibuti" title="Cibuti">Cibuti</a> • <a href="/wiki/%C3%87ad" title="Çad">Çad</a> • <a href="/wiki/%C6%8Ffqan%C4%B1stan" title="Əfqanıstan">Əfqanıstan</a> • <a href="/wiki/%C6%8Flc%C9%99zair" title="Əlcəzair">Əlcəzair</a> • <a href="/wiki/F%C9%99l%C9%99stin_D%C3%B6vl%C9%99ti" title="Fələstin Dövləti">Fələstin Dövləti</a> • <br /> <a href="/wiki/%C4%B0ndoneziya" title="İndoneziya">İndoneziya</a> • <a href="/wiki/%C4%B0ordaniya" title="İordaniya">İordaniya</a> • <a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">İraq</a> • <a class="mw-selflink selflink">İran</a> • <a href="/wiki/Kamerun" title="Kamerun">Kamerun</a> • <a href="/wiki/Komor" class="mw-redirect" title="Komor">Komor</a> • <a href="/wiki/Kot-d%27%C4%B0vuar" title="Kot-d'İvuar">Kot-d'İvuar</a> • <a href="/wiki/K%C3%BCveyt" title="Küveyt">Küveyt</a> • <a href="/wiki/Livan" title="Livan">Livan</a> • <a href="/wiki/Liviya" title="Liviya">Liviya</a> • <a href="/wiki/Malayziya" title="Malayziya">Malayziya</a> • <a href="/wiki/Maldiv_adalar%C4%B1" title="Maldiv adaları">Maldiv adaları</a> • <a href="/wiki/Mali" title="Mali">Mali</a> • <a href="/wiki/Mavritaniya" title="Mavritaniya">Mavritaniya</a> • <a href="/wiki/M%C9%99rake%C5%9F" title="Mərakeş">Mərakeş</a> • <a href="/wiki/Misir" title="Misir">Misir</a> • <br /> <a href="/wiki/Mozambik" title="Mozambik">Mozambik</a> • <a href="/wiki/Niger" title="Niger">Niger</a> • <a href="/wiki/Nigeriya" title="Nigeriya">Nigeriya</a> • <a href="/wiki/Oman" title="Oman">Oman</a> • <a href="/wiki/Qabon" title="Qabon">Qabon</a> • <a href="/wiki/Qambiya" title="Qambiya">Qambiya</a> • <a href="/wiki/Qana" title="Qana">Qana</a> • <a href="/wiki/Qayana" title="Qayana">Qayana</a> • <a href="/wiki/Qazax%C4%B1stan" title="Qazaxıstan">Qazaxıstan</a> • <a href="/wiki/Q%C9%99t%C9%99r" title="Qətər">Qətər</a> • <a href="/wiki/Q%C4%B1r%C4%9F%C4%B1z%C4%B1stan" title="Qırğızıstan">Qırğızıstan</a> • <a href="/wiki/Qvineya_Bisau" class="mw-redirect" title="Qvineya Bisau">Qvineya Bisau</a> • <a href="/wiki/Qvineya" title="Qvineya">Qvineya</a> • <a href="/wiki/%C3%96zb%C9%99kistan" title="Özbəkistan">Özbəkistan</a> • <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a> • <a href="/wiki/Seneqal" title="Seneqal">Seneqal</a> • <br /> <a href="/wiki/S%C9%99udiyy%C9%99_%C6%8Fr%C9%99bistan%C4%B1" title="Səudiyyə Ərəbistanı">Səudiyyə Ərəbistanı</a> • <a href="/wiki/Somali" title="Somali">Somali</a> • <a href="/wiki/Sudan" title="Sudan">Sudan</a> • <a href="/wiki/Surinam" title="Surinam">Surinam</a> • <a href="/wiki/Suriya" title="Suriya">Suriya</a> • <a href="/wiki/Syerra_Leone" class="mw-redirect" title="Syerra Leone">Syerra Leone</a> • <a href="/wiki/Tacikistan" title="Tacikistan">Tacikistan</a> • <a href="/wiki/Toqo" title="Toqo">Toqo</a> • <a href="/wiki/Tunis" title="Tunis">Tunis</a> • <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> • <a href="/wiki/T%C3%BCrkm%C9%99nistan" title="Türkmənistan">Türkmənistan</a> • <a href="/wiki/Uqanda" title="Uqanda">Uqanda</a> • <a href="/wiki/Y%C9%99m%C9%99n" title="Yəmən">Yəmən</a> </p> </div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Müşahidəçi ölkələr</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Bosniya_v%C9%99_Herseqovina" title="Bosniya və Herseqovina">Bosniya və Herseqovina</a> • <a href="/wiki/M%C9%99rk%C9%99zi_Afrika_Respublikas%C4%B1" title="Mərkəzi Afrika Respublikası">Mərkəzi Afrika Respublikası</a> • <a href="/wiki/Rusiya_Federasiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Rusiya Federasiyası">Rusiya Federasiyası</a> • <a href="/wiki/%C5%9Eimali_Kipr_T%C3%BCrk_Respublikas%C4%B1" title="Şimali Kipr Türk Respublikası">Şimali Kipr Türk Respublikası</a> • <a href="/wiki/Tailand" title="Tailand">Tailand</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Müşahidəçi təşkilatlar</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Afrika_Birliyi" class="mw-redirect" title="Afrika Birliyi">Afrika Birliyi</a> • <a href="/wiki/Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_Mill%C9%99tl%C9%99r_T%C9%99%C5%9Fkilat%C4%B1" title="Birləşmiş Millətlər Təşkilatı">Birləşmiş Millətlər Təşkilatı</a> • <a href="/wiki/%C6%8Fr%C9%99b_Birliyi" class="mw-redirect" title="Ərəb Birliyi">Ərəb Birliyi</a> • <a href="/wiki/%C4%B0qtisadi_%C6%8Fm%C9%99kda%C5%9Fl%C4%B1q_T%C9%99%C5%9Fkilat%C4%B1" title="İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı">İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı</a> • <a href="/wiki/Bit%C9%99r%C9%99f_D%C3%B6vl%C9%99tl%C9%99r_H%C9%99r%C9%99kat%C4%B1" class="mw-redirect" title="Bitərəf Dövlətlər Hərəkatı">Bitərəf Dövlətlər Hərəkatı</a> • <a href="/wiki/Moro_Milli_Qurtulu%C5%9F_C%C9%99bh%C9%99si" title="Moro Milli Qurtuluş Cəbhəsi">Moro Milli Qurtuluş Cəbhəsi</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Asiya_ölkələri" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#ddf;"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Asiya_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99ri" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Asiya_ölkələri" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/Asiya_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99rinin_siyah%C4%B1s%C4%B1" title="Asiya ölkələrinin siyahısı">Asiya ölkələri</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycan</a>  • <a href="/wiki/Banqlade%C5%9F" title="Banqladeş">Banqladeş</a>  • <a href="/wiki/B%C9%99hreyn" title="Bəhreyn">Bəhreyn</a>  • <a href="/wiki/B%C6%8F%C6%8F" class="mw-redirect" title="BƏƏ">BƏƏ</a>  • <a href="/wiki/Bruney" title="Bruney">Bruney</a>  • <a href="/wiki/Butan" title="Butan">Butan</a>  • <a href="/wiki/C%C9%99nubi_Koreya" title="Cənubi Koreya">Cənubi Koreya</a>  • <a href="/wiki/%C3%87in" title="Çin">Çin</a>  • <a href="/wiki/%C3%87in_Respublikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Çin Respublikası">Çin Respublikası</a>  • <a href="/wiki/Erm%C9%99nistan" title="Ermənistan">Ermənistan</a>  • <a href="/wiki/%C6%8Ffqan%C4%B1stan" title="Əfqanıstan">Əfqanıstan</a>  • <a href="/wiki/Filippin" title="Filippin">Filippin</a>  • <a href="/wiki/G%C3%BCrc%C3%BCstan" title="Gürcüstan">Gürcüstan</a>  • <a href="/wiki/Hindistan" title="Hindistan">Hindistan</a>  • <a href="/wiki/%C4%B0srail" title="İsrail">İsrail</a>  • <a href="/wiki/%C4%B0ndoneziya" title="İndoneziya">İndoneziya</a>  • <a href="/wiki/%C4%B0ordaniya" title="İordaniya">İordaniya</a>  • <a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">İraq</a>  • <a class="mw-selflink selflink">İran</a>  • <a href="/wiki/Kamboca" title="Kamboca">Kamboca</a>  • <a href="/wiki/Kipr" title="Kipr">Kipr</a>  • <a href="/wiki/Qazax%C4%B1stan" title="Qazaxıstan">Qazaxıstan</a>  • <a href="/wiki/Q%C9%99t%C9%99r" title="Qətər">Qətər</a>  • <a href="/wiki/Q%C4%B1r%C4%9F%C4%B1z%C4%B1stan" title="Qırğızıstan">Qırğızıstan</a>  • <a href="/wiki/Koreya_Xalq_Demokratik_Respublikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Koreya Xalq Demokratik Respublikası">Koreya Xalq Demokratik Respublikası</a>  • <a href="/wiki/Kuveyt" class="mw-redirect" title="Kuveyt">Kuveyt</a>  • <a href="/wiki/Laos" title="Laos">Laos</a>  • <a href="/wiki/Livan" title="Livan">Livan</a>  • <a href="/wiki/Malayziya" title="Malayziya">Malayziya</a>  • <a href="/wiki/Maldiv" class="mw-redirect" title="Maldiv">Maldiv</a>  • <a href="/wiki/Misir" title="Misir">Misir</a>  • <a href="/wiki/Monqolustan" title="Monqolustan">Monqolustan</a>  • <a href="/wiki/Myanma" title="Myanma">Myanma</a>  • <a href="/wiki/Nepal" title="Nepal">Nepal</a>  • <a href="/wiki/Oman" title="Oman">Oman</a>  • <a href="/wiki/%C3%96zb%C9%99kistan" title="Özbəkistan">Özbəkistan</a>  • <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a>  • <a href="/wiki/Rusiya" title="Rusiya">Rusiya</a>  • <a href="/wiki/S%C9%99udiyy%C9%99_%C6%8Fr%C9%99bistan%C4%B1" title="Səudiyyə Ərəbistanı">Səudiyyə Ərəbistanı</a>  • <a href="/wiki/Sinqapur" title="Sinqapur">Sinqapur</a>  • <a href="/wiki/Suriya" title="Suriya">Suriya</a>  • <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rqi_Timor" title="Şərqi Timor">Şərqi Timor</a>  • <a href="/wiki/%C5%9Eimali_Kipr_T%C3%BCrk_Respublikas%C4%B1" title="Şimali Kipr Türk Respublikası">Şimali Kipr Türk Respublikası</a>  • <a href="/wiki/%C5%9Eri-Lanka" title="Şri-Lanka">Şri-Lanka</a>  • <a href="/wiki/Tacikistan" title="Tacikistan">Tacikistan</a>  • <a href="/wiki/Tailand" title="Tailand">Tailand</a>  • <a href="/wiki/T%C3%BCrkm%C9%99nistan" title="Türkmənistan">Türkmənistan</a>  • <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a>  • <a href="/wiki/Vyetnam" title="Vyetnam">Vyetnam</a>  • <a href="/wiki/Yaponiya" title="Yaponiya">Yaponiya</a>  • <a href="/wiki/Y%C9%99m%C9%99n" title="Yəmən">Yəmən</a></div></td><td class="navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 7px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:LocationAsia.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/LocationAsia.png/100px-LocationAsia.png" decoding="async" width="100" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/LocationAsia.png/150px-LocationAsia.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/LocationAsia.png/200px-LocationAsia.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="D8_Ölkələri" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:D8" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="D8_Ölkələri" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/D-8" title="D-8">D8 Ölkələri</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Bangladesh.svg" class="mw-file-description" title="Banqladeş"><img alt="Banqladeş" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/22px-Flag_of_Bangladesh.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/33px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/44px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/Banqlade%C5%9F" title="Banqladeş">Banqladeş</a> • <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Indonesia.svg" class="mw-file-description" title="İndoneziya"><img alt="İndoneziya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/22px-Flag_of_Indonesia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/33px-Flag_of_Indonesia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/44px-Flag_of_Indonesia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/%C4%B0ndoneziya" title="İndoneziya">İndoneziya</a> • <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description" title="İran"><img alt="İran" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/22px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/33px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/44px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span></span></span> <a class="mw-selflink selflink">İran</a> • <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Malaysia.svg" class="mw-file-description" title="Malayziya"><img alt="Malayziya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/22px-Flag_of_Malaysia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/33px-Flag_of_Malaysia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/44px-Flag_of_Malaysia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/Malayziya" title="Malayziya">Malayziya</a> • <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Egypt.svg" class="mw-file-description" title="Misir"><img alt="Misir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/22px-Flag_of_Egypt.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/33px-Flag_of_Egypt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/44px-Flag_of_Egypt.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/Misir" title="Misir">Misir</a> • <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Nigeria.svg" class="mw-file-description" title="Nigeriya"><img alt="Nigeriya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/22px-Flag_of_Nigeria.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/33px-Flag_of_Nigeria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/44px-Flag_of_Nigeria.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/Nigeriya" title="Nigeriya">Nigeriya</a> • <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Pakistan.svg" class="mw-file-description" title="Pakistan"><img alt="Pakistan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/22px-Flag_of_Pakistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/33px-Flag_of_Pakistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/44px-Flag_of_Pakistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a> • <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Turkey.svg" class="mw-file-description" title="Türkiyə"><img alt="Türkiyə" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/22px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/33px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/44px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="22x20px&#124;border&#124;Neft_İxrac_Edən_Ölkələr_Birliyi_(OPEC)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Neft_%C4%B0xrac_Ed%C9%99n_%C3%96lk%C9%99l%C9%99r_Birliyi" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="22x20px&#124;border&#124;Neft_İxrac_Edən_Ölkələr_Birliyi_(OPEC)" style="font-size:114%;margin:0 5em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_OPEC.svg" class="mw-file-description" title="Neft İxrac Edən Ölkələr Birliyi"><img alt="Neft İxrac Edən Ölkələr Birliyi" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_OPEC.svg/22px-Flag_of_OPEC.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_OPEC.svg/33px-Flag_of_OPEC.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_OPEC.svg/44px-Flag_of_OPEC.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="300" /></a></span></span> (OPEC)</div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%C6%8Flc%C9%99zair" title="Əlcəzair">Əlcəzair</a> • <a href="/wiki/Anqola" title="Anqola">Anqola </a> • <a href="/wiki/Ekvador" title="Ekvador">Ekvador </a> • <a class="mw-selflink selflink">İran</a> • <a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">İraq</a> • <a href="/wiki/K%C3%BCveyt" title="Küveyt">Küveyt</a> • <a href="/wiki/Liviya" title="Liviya">Liviya</a> • <a href="/wiki/Nigeriya" title="Nigeriya">Nigeriya </a> • <a href="/wiki/Q%C9%99t%C9%99r" title="Qətər">Qətər</a> • <a href="/wiki/S%C9%99udiyy%C9%99_%C6%8Fr%C9%99bistan%C4%B1" title="Səudiyyə Ərəbistanı">Səudiyyə Ərəbistanı </a> • <a href="/wiki/Birl%C9%99%C5%9Fmi%C5%9F_%C6%8Fr%C9%99b_%C6%8Fmirlikl%C9%99ri" title="Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri">Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri</a> • <a href="/wiki/Venesuela" title="Venesuela">Venesuela</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Xəzər_dənizi_ölkələri" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#ddf;"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:X%C9%99z%C9%99r_d%C9%99nizi_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99ri" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Xəzər_dənizi_ölkələri" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/X%C9%99z%C9%99r_d%C9%99nizi" title="Xəzər dənizi">Xəzər dənizi</a> ölkələri</div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div> <p><span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description" title="Azərbaycan"><img alt="Azərbaycan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/22px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/33px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/44px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycan</a></span> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>   <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description" title="İran"><img alt="İran" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/22px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/33px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/44px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span></span></span> <a class="mw-selflink selflink">İran</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>   <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Kazakhstan.svg" class="mw-file-description" title="Qazaxıstan"><img alt="Qazaxıstan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/22px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/33px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/44px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/Qazax%C4%B1stan" title="Qazaxıstan">Qazaxıstan</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>   <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="Rusiya"><img alt="Rusiya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/Rusiya" title="Rusiya">Rusiya</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>   <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Turkmenistan.svg" class="mw-file-description" title="Türkmənistan"><img alt="Türkmənistan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/22px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/33px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/44px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/T%C3%BCrkm%C9%99nistan" title="Türkmənistan">Türkmənistan</a> </p> </div></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Xəzər_dənizi_limanları" style="text-align:left;;padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:X%C9%99z%C9%99r_d%C9%99nizi_limanlar%C4%B1" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Xəzər_dənizi_limanları" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/X%C9%99z%C9%99r_d%C9%99nizi" title="Xəzər dənizi">Xəzər</a> dənizi limanları</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description" title="Azərbaycan"><img alt="Azərbaycan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/22px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/33px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/44px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycan</a></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Astara_(Az%C9%99rbaycan)" title="Astara (Azərbaycan)">Astara</a> • <a href="/wiki/Bak%C4%B1" title="Bakı">Bakı</a> • <a href="/wiki/L%C9%99nk%C9%99ran" title="Lənkəran">Lənkəran</a> • <a href="/wiki/Sumqay%C4%B1t" title="Sumqayıt">Sumqayıt</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="Rusiya"><img alt="Rusiya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/Rusiya" title="Rusiya">Rusiya</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/H%C9%99%C5%9Ft%C9%99rxan" title="Həştərxan">Həştərxan</a> • <a href="/wiki/D%C9%99rb%C9%99nd" title="Dərbənd">Dərbənd</a> • <a href="/wiki/Maha%C3%A7qala" title="Mahaçqala">Mahaçqala</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description" title="İran"><img alt="İran" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/22px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/33px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/44px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span></span></span> <a class="mw-selflink selflink">İran</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Astara_(%C4%B0ran)" title="Astara (İran)">Astara</a>  • <a href="/wiki/%C6%8Fnz%C9%99li" title="Ənzəli">Ənzəli</a>  • <a href="/wiki/Bab%C3%BCls%C9%99r" title="Babülsər">Babülsər</a>  • <a href="/wiki/%C3%87alus" title="Çalus">Çalus</a>  • <a href="/wiki/Nika_(%C5%9F%C9%99h%C9%99r)" title="Nika (şəhər)">Nika</a>  • <a href="/wiki/R%C9%99%C5%9Ft" title="Rəşt">Rəşt</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Kazakhstan.svg" class="mw-file-description" title="Qazaxıstan"><img alt="Qazaxıstan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/22px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/33px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/44px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/Qazax%C4%B1stan" title="Qazaxıstan">Qazaxıstan</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Aktau" title="Aktau">Aktau</a> • <a href="/wiki/At%C4%B1rau" title="Atırau">Atırau</a> • <a href="/w/index.php?title=Fort_%C5%9Eev%C3%A7enko&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fort Şevçenko (səhifə mövcud deyil)">Fort Şevçenko</a> • <a href="/w/index.php?title=Qur%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qurıq (səhifə mövcud deyil)">Qurıq</a>  • <a href="/w/index.php?title=So%C4%9Fand%C4%B1q&action=edit&redlink=1" class="new" title="Soğandıq (səhifə mövcud deyil)">Soğandıq</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Turkmenistan.svg" class="mw-file-description" title="Türkmənistan"><img alt="Türkmənistan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/22px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/33px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/44px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></span> <a href="/wiki/T%C3%BCrkm%C9%99nistan" title="Türkmənistan">Türkmənistan</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/T%C3%BCrkm%C9%99nba%C5%9F%C4%B1" title="Türkmənbaşı">Türkmənbaşı</a> • <a href="/wiki/Qarabo%C4%9Faz" title="Qaraboğaz">Qaraboğaz</a> • <a href="/w/index.php?title=%C6%8Fk%C9%99r%C9%99m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Əkərəm (səhifə mövcud deyil)">Əkərəm</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Türk_xalqlarının_əhəmiyyətli_dərəcədə_yaşadıqları_ölkələr_və_regionlar" style="background:#D0F0C0; color:black;;padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#D0F0C0; color:black;"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:T%C3%BCrk_d%C3%B6vl%C9%99tl%C9%99ri" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Türk_xalqlarının_əhəmiyyətli_dərəcədə_yaşadıqları_ölkələr_və_regionlar" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">Türk xalqlarının</a> əhəmiyyətli dərəcədə yaşadıqları ölkələr və regionlar</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div class="center">Müasir dövlətlər</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;width:8em; background:#D0F0C0; text-align:center; color:black;">BMT üzvü olan dövlətlər</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"><div style="padding-left:5px;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description" title="Azərbaycan"><img alt="Azərbaycan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/22px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/33px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/44px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycan</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Kazakhstan.svg" class="mw-file-description" title="Qazaxıstan"><img alt="Qazaxıstan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/22px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/33px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/44px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span></span> <a href="/wiki/Qazax%C4%B1stan" title="Qazaxıstan">Qazaxıstan</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Kyrgyzstan.svg" class="mw-file-description" title="Qırğızıstan"><img alt="Qırğızıstan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/22px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/33px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/44px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Q%C4%B1r%C4%9F%C4%B1z%C4%B1stan" title="Qırğızıstan">Qırğızıstan</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Turkmenistan.svg" class="mw-file-description" title="Türkmənistan"><img alt="Türkmənistan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/22px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/33px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/44px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/T%C3%BCrkm%C9%99nistan" title="Türkmənistan">Türkmənistan</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Turkey.svg" class="mw-file-description" title="Türkiyə"><img alt="Türkiyə" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/22px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/33px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/44px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Türkiyə</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Uzbekistan.svg" class="mw-file-description" title="Özbəkistan"><img alt="Özbəkistan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/22px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/33px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/44px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C3%96zb%C9%99kistan" title="Özbəkistan">Özbəkistan</a> (<a href="/wiki/Qaraqalpaq%C4%B1stan" title="Qaraqalpaqıstan">Qaraqalpaqıstan</a>)</div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;width:8em; background:#D0F0C0; text-align:center; color:black;">Qismən<br /> tanınanlar</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"><div style="padding-left:5px;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg" class="mw-file-description" title="Şimali Kipr Türk Respublikası"><img alt="Şimali Kipr Türk Respublikası" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/22px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/33px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/44px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C5%9Eimali_Kipr_T%C3%BCrk_Respublikas%C4%B1" title="Şimali Kipr Türk Respublikası">Şimali Kipr Türk Respublikası</a></div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div class="center"><a href="/wiki/T%C3%BCrk_xalqlar%C4%B1" title="Türk xalqları">Türk xalqlarının</a><br /> əhəmiyyətli dərəcədə yaşadıqları<br /> və ya <a href="/wiki/T%C3%BCrk_dill%C9%99ri" title="Türk dilləri">türk dillərindən</a> birini<br />rəsmi dil kimi tanıyan<br />ölkələr və ya regionlar</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;width:8em; background:#D0F0C0; text-align:center; color:black;">50 %-dən artıq</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"><div style="padding-left:5px;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Mongolia.svg" class="mw-file-description" title="Monqolustan"><img alt="Monqolustan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/22px-Flag_of_Mongolia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/33px-Flag_of_Mongolia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/44px-Flag_of_Mongolia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Bayan-%C3%96lqiy_vilay%C9%99ti" title="Bayan-Ölqiy vilayəti">Bayan-Ölqiy vilayəti</a> (<a href="/wiki/Monqolustan" title="Monqolustan">Monqolustan</a>) • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description" title="İran"><img alt="İran" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/22px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/33px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/44px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span></span> <a href="/wiki/C%C9%99nubi_Az%C9%99rbaycan" title="Cənubi Azərbaycan">Cənubi Azərbaycan</a> (<a class="mw-selflink selflink">İran</a>) • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Moldova.svg" class="mw-file-description" title="Moldova"><img alt="Moldova" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/22px-Flag_of_Moldova.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/33px-Flag_of_Moldova.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/44px-Flag_of_Moldova.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="900" /></a></span></span> <a href="/wiki/Qaqauziya" title="Qaqauziya">Qaqauziya</a> (<a href="/wiki/Moldova" title="Moldova">Moldova</a>) • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg" class="mw-file-description" title="Çin"><img alt="Çin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/22px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/33px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/44px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Sincan-Uy%C4%9Fur_Muxtar_Rayonu" title="Sincan-Uyğur Muxtar Rayonu">Sincan-Uyğur Muxtar Rayonu</a> (<a href="/wiki/%C3%87in_Xalq_Respublikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Çin Xalq Respublikası">Çin Xalq Respublikası</a>) • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="Rusiya"><img alt="Rusiya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <b><a href="/wiki/Rusiya" title="Rusiya">Rusiya</a> regionları:</b> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Bashkortostan.svg" class="mw-file-description" title="Başqırdıstan"><img alt="Başqırdıstan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Bashkortostan.svg/22px-Flag_of_Bashkortostan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Bashkortostan.svg/33px-Flag_of_Bashkortostan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flag_of_Bashkortostan.svg/44px-Flag_of_Bashkortostan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Ba%C5%9Fq%C4%B1rd%C4%B1stan" title="Başqırdıstan">Başqırdıstan</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Tatarstan.svg" class="mw-file-description" title="Tatarıstan"><img alt="Tatarıstan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Tatarstan.svg/22px-Flag_of_Tatarstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Tatarstan.svg/33px-Flag_of_Tatarstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Tatarstan.svg/44px-Flag_of_Tatarstan.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a></span></span> <a href="/wiki/Tatar%C4%B1stan" title="Tatarıstan">Tatarıstan</a> • <a href="/wiki/T%C4%B1va" title="Tıva">Tıva</a> • <a href="/wiki/%C3%87uva%C5%9F%C4%B1stan" title="Çuvaşıstan">Çuvaşıstan</a> • <a href="/wiki/Saxa" title="Saxa">Saxa (Yakutiya)</a></div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;width:8em; background:#D0F0C0; text-align:center; color:black;">10—50 %</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"><div style="padding-left:5px;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Ukraine.svg" class="mw-file-description" title="Ukrayna"><img alt="Ukrayna" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/22px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/44px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/Kr%C4%B1m_Muxtar_Respublikas%C4%B1" title="Krım Muxtar Respublikası">Krım Muxtar Respublikası</a> (<a href="/wiki/Ukrayna" title="Ukrayna">Ukrayna</a>) • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_the_Taliban.svg" class="mw-file-description" title="Əfqanıstan"><img alt="Əfqanıstan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/22px-Flag_of_the_Taliban.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/33px-Flag_of_the_Taliban.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/44px-Flag_of_the_Taliban.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C6%8Ffqan%C4%B1stan" title="Əfqanıstan">Əfqanıstan</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description" title="İran"><img alt="İran" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/22px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/33px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/44px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span></span> <a class="mw-selflink selflink">İran</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Cyprus.svg" class="mw-file-description" title="Kipr"><img alt="Kipr" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/22px-Flag_of_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/33px-Flag_of_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/44px-Flag_of_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/Kipr" title="Kipr">Kipr</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="Rusiya"><img alt="Rusiya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <b><a href="/wiki/Rusiya" title="Rusiya">Rusiya</a> regionları:</b> <a href="/wiki/Altay_Respublikas%C4%B1" title="Altay Respublikası">Altay Respublikası</a> • <a href="/wiki/H%C9%99%C5%9Ft%C9%99rxan_vilay%C9%99ti" title="Həştərxan vilayəti">Həştərxan vilayəti</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Dagestan.svg" class="mw-file-description" title="Dağıstan"><img alt="Dağıstan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_Dagestan.svg/22px-Flag_of_Dagestan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_Dagestan.svg/33px-Flag_of_Dagestan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_Dagestan.svg/44px-Flag_of_Dagestan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Da%C4%9F%C4%B1stan" title="Dağıstan">Dağıstan</a> • <a href="/wiki/Kabarda-Balkariya" title="Kabarda-Balkariya">Kabarda-Balkariya</a> • <a href="/wiki/Qara%C3%A7ay-%C3%87%C9%99rk%C9%99z_Respublikas%C4%B1" title="Qaraçay-Çərkəz Respublikası">Qaraçay-Çərkəz</a> • <a href="/wiki/Orenburq_vilay%C9%99ti" title="Orenburq vilayəti">Orenburq vilayəti</a> • <a href="/wiki/Samara_vilay%C9%99ti" title="Samara vilayəti">Samara vilayəti</a> • <a href="/wiki/T%C3%BCmen_vilay%C9%99ti" title="Tümen vilayəti">Tümen vilayəti</a> • <a href="/wiki/Ulyanovsk_vilay%C9%99ti" title="Ulyanovsk vilayəti">Ulyanovsk vilayəti</a> • <a href="/wiki/%C3%87elyabinsk_vilay%C9%99ti" title="Çelyabinsk vilayəti">Çelyabinsk vilayəti</a> • <a href="/wiki/Xakasiya" title="Xakasiya">Xakasiya</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Tajikistan.svg" class="mw-file-description" title="Tacikistan"><img alt="Tacikistan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/22px-Flag_of_Tajikistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/33px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/44px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Tacikistan" title="Tacikistan">Tacikistan</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Syria.svg" class="mw-file-description" title="Suriya"><img alt="Suriya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/22px-Flag_of_Syria.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/33px-Flag_of_Syria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/44px-Flag_of_Syria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Suriya" title="Suriya">Suriya</a></div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;width:8em; background:#D0F0C0; text-align:center; color:black;">5—10 %</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"><div style="padding-left:5px;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Bulgaria.svg" class="mw-file-description" title="Bolqarıstan"><img alt="Bolqarıstan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/22px-Flag_of_Bulgaria.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/33px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/44px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Bolqar%C4%B1stan" title="Bolqarıstan">Bolqarıstan</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Georgia.svg" class="mw-file-description" title="Gürcüstan"><img alt="Gürcüstan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/22px-Flag_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/33px-Flag_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/44px-Flag_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/G%C3%BCrc%C3%BCstan" title="Gürcüstan">Gürcüstan</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Iraq.svg" class="mw-file-description" title="İraq"><img alt="İraq" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/22px-Flag_of_Iraq.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/33px-Flag_of_Iraq.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/44px-Flag_of_Iraq.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%B0raq" title="İraq">İraq</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Mongolia.svg" class="mw-file-description" title="Monqolustan"><img alt="Monqolustan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/22px-Flag_of_Mongolia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/33px-Flag_of_Mongolia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/44px-Flag_of_Mongolia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Monqolustan" title="Monqolustan">Monqolustan</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="Rusiya"><img alt="Rusiya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Rusiya" title="Rusiya">Rusiya</a></div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;width:8em; background:#D0F0C0; text-align:center; color:black;">1—5 %</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"><div style="padding-left:5px;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Germany.svg" class="mw-file-description" title="Almaniya"><img alt="Almaniya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Almaniya" title="Almaniya">Almaniya</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_North_Macedonia.svg" class="mw-file-description" title="Şimali Makedoniya"><img alt="Şimali Makedoniya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/22px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/33px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/44px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C5%9Eimali_Makedoniya" title="Şimali Makedoniya">Şimali Makedoniya</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Moldova.svg" class="mw-file-description" title="Moldova"><img alt="Moldova" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/22px-Flag_of_Moldova.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/33px-Flag_of_Moldova.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/44px-Flag_of_Moldova.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="900" /></a></span></span> <a href="/wiki/Moldova" title="Moldova">Moldova</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Serbia.svg" class="mw-file-description" title="Serbiya"><img alt="Serbiya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/22px-Flag_of_Serbia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/33px-Flag_of_Serbia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/44px-Flag_of_Serbia.svg.png 2x" data-file-width="1350" data-file-height="900" /></a></span></span> <a href="/wiki/Kosovo" title="Kosovo">Kosovo və Metoxiya</a> (<a href="/wiki/Serbiya" title="Serbiya">Serbiya</a>)• <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Liechtenstein.svg" class="mw-file-description" title="Lixtenşteyn"><img alt="Lixtenşteyn" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Flag_of_Liechtenstein.svg/22px-Flag_of_Liechtenstein.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Flag_of_Liechtenstein.svg/33px-Flag_of_Liechtenstein.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Flag_of_Liechtenstein.svg/44px-Flag_of_Liechtenstein.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Lixten%C5%9Fteyn" title="Lixtenşteyn">Lixtenşteyn</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_Austria.svg" class="mw-file-description" title="Avstriya"><img alt="Avstriya" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/22px-Flag_of_Austria.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/33px-Flag_of_Austria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/44px-Flag_of_Austria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Avstriya" title="Avstriya">Avstriya</a> • <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description" title="Niderland"><img alt="Niderland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/22px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/33px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/44px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Niderland" title="Niderland">Niderland</a> </div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div class="center">Tarixi dövlətlər</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;width:8em; background:#D0F0C0; text-align:left; color:black;"><div class="center">Qədim dövr</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Hun_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Böyük Hun İmperiyası">Böyük Hun İmperiyası</a> • <a href="/wiki/Qao%C3%A7e_Ulu_B%C9%99yliyi" title="Qaoçe Ulu Bəyliyi">Qaoçe Ulu Bəyliyi</a> • <a href="/wiki/G%C3%B6yt%C3%BCrk_xaqanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Göytürk xaqanlığı">Göytürk xaqanlığı</a> • <a href="/wiki/Q%C4%B1r%C4%9F%C4%B1z_xaqanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Qırğız xaqanlığı">Qırğız xaqanlığı</a> • <a href="/wiki/Avar_xaqanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Avar xaqanlığı">Avar xaqanlığı</a> • <a href="/wiki/Q%C9%99rbi_G%C3%B6yt%C3%BCrk_xaqanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Qərbi Göytürk xaqanlığı">Qərbi Göytürk xaqanlığı</a> • <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rqi_G%C3%B6yt%C3%BCrk_xaqanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Şərqi Göytürk xaqanlığı">Şərqi Göytürk xaqanlığı</a> • <a href="/wiki/X%C9%99z%C9%99r_xaqanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Xəzər xaqanlığı">Xəzər xaqanlığı</a> • <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Bolqar_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Böyük Bolqar xanlığı">Böyük Bolqar xanlığı</a> • <a href="/wiki/Toxaristan" title="Toxaristan">Toxaristan Yabquluğu</a> • <a href="/wiki/Birinci_Bulqar_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Birinci Bulqar dövləti">Birinci Bulqar dövləti</a> • <a href="/wiki/%C4%B0dil_bulqarlar%C4%B1" class="mw-redirect" title="İdil bulqarları">İdil Bulqar dövləti</a> • <a href="/wiki/T%C3%BCrgi%C5%9F_xaqanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Türgiş xaqanlığı">Türgiş xaqanlığı</a> • <a href="/wiki/Kim%C9%99k_xaqanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kimək xaqanlığı">Kimək xaqanlığı</a> • <a href="/wiki/Uy%C4%9Fur_xaqanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Uyğur xaqanlığı">Uyğur xaqanlığı</a> • <a href="/wiki/O%C4%9Fuz_d%C3%B6vl%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Oğuz dövləti">Oğuz dövləti</a> • <a href="/wiki/Qarluq_xaqanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Qarluq xaqanlığı">Qarluq xaqanlığı</a> • <a href="/wiki/Qaraxanl%C4%B1lar_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Qaraxanlılar dövləti">Qaraxanlılar dövləti</a> • <a href="/wiki/Qansu_Uy%C4%9Fur_idikutlu%C4%9Fu" title="Qansu Uyğur idikutluğu">Qansu Uyğur idikutluğu</a> • <a href="/wiki/Qarahoca_uy%C4%9Fur_id%C4%B1kutlu%C4%9Fu" title="Qarahoca uyğur idıkutluğu">Qarahoca Uyğur idikutluğu</a> • <a href="/wiki/Pe%C3%A7eneql%C9%99r" title="Peçeneqlər">Peçeneqlər</a> • <a href="/wiki/Tulunil%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Tulunilər dövləti">Tulunilər dövləti</a> • <a href="/wiki/Kumanlar" title="Kumanlar">Kumanlar</a> • <a href="/wiki/A%C4%9F%C5%9Fidl%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Ağşidlər dövləti">Ağşidlər dövləti</a> • <a href="/wiki/Q%C9%99zn%C9%99vil%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Qəznəvilər dövləti">Qəznəvilər dövləti</a> • <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_S%C9%99lcuq_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Böyük Səlcuq İmperiyası">Böyük Səlcuq İmperiyası</a> • <a href="/wiki/Anadolu_b%C9%99ylikl%C9%99ri" title="Anadolu bəylikləri">Anadolu bəylikləri</a> • <a href="/wiki/Rum_sultanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Rum sultanlığı">Rum sultanlığı</a> • <a href="/wiki/Xar%C9%99zm%C5%9Fahlar_d%C3%B6vl%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Xarəzmşahlar dövləti">Xarəzmşahlar dövləti</a> • <a href="/wiki/B%C3%B6ril%C9%99r" title="Börilər">Börilər</a> • <a href="/wiki/A%C4%9Fsunquril%C9%99r" title="Ağsunqurilər">Ağsunqurilər</a> • <a href="/wiki/Z%C9%99ngil%C9%99r" title="Zəngilər">Zəngilər</a> • <a href="/wiki/Eld%C9%99nizl%C9%99r" title="Eldənizlər">Eldənizlər</a> • <a href="/wiki/%C6%8Frbil_b%C9%99yliyi" title="Ərbil bəyliyi">Ərbil bəyliyi</a> • <a href="/wiki/Salqurlular" title="Salqurlular">Salqurlular</a> • <a href="/wiki/M%C3%BC%C9%99zzil%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Müəzzilər dövləti">Müəzzilər dövləti (Dehli Məmlükləri)</a> • <a href="/wiki/Dehli_sultanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Dehli sultanlığı">Dehli sultanlığı</a> • <a href="/wiki/C%C4%B1%C4%9Fatay_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Cığatay xanlığı">Cığatay xanlığı</a> • <a href="/wiki/R%C9%99sulil%C9%99r_s%C3%BClal%C9%99si" title="Rəsulilər sülaləsi">Rəsulilər sülaləsi</a> • <a href="/wiki/Q%C4%B1z%C4%B1l_Orda" title="Qızıl Orda">Altun Orda/Qıpçaq xanlığı</a> • <a href="/wiki/A%C4%9F_Orda" title="Ağ Orda">Ağ Orda</a> • <a href="/wiki/M%C9%99ml%C3%BCk_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Məmlük dövləti">Məmlük dövləti (Qahirə Məmlükləri)</a> • <a href="/wiki/X%C9%99l%C9%99cl%C9%99r_s%C3%BClal%C9%99si" title="Xələclər sülaləsi">Xələclər sülaləsi</a> • <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Osmanlı İmperiyası">Osmanlı İmperiyası</a> • <a href="/wiki/Tu%C4%9Fluqo%C4%9Fullar%C4%B1_s%C3%BClal%C9%99si" title="Tuğluqoğulları sülaləsi">Tuğluqoğulları sülaləsi</a> • <a href="/wiki/%C4%B0lyas%C5%9Fahil%C9%99r_s%C3%BClal%C9%99si" title="İlyasşahilər sülaləsi">İlyasşahilər sülaləsi</a> • <a href="/wiki/B%C9%99hm%C9%99ni_sultanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Bəhməni sultanlığı">Bəhməni sultanlığı</a> • <a href="/wiki/Benqal_sultanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Benqal sultanlığı">Benqal sultanlığı</a> • <a href="/wiki/Teymuril%C9%99r_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Teymurilər dövləti">Teymurilər dövləti</a> • <a href="/wiki/Qaraqoyunlu" class="mw-redirect" title="Qaraqoyunlu">Qaraqoyunlu</a> • <a href="/wiki/A%C4%9Fqoyunlu" class="mw-redirect" title="Ağqoyunlu">Ağqoyunlu</a> • <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99ki_hakimliyi" title="Şəki hakimliyi">Şəki hakimliyi</a> • <a href="/w/index.php?title=Malva_sultanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Malva sultanlığı (səhifə mövcud deyil)">Malva sultanlığı</a> • <a href="/wiki/%C3%96zb%C9%99k_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Özbək xanlığı">Özbək xanlığı</a> • <a href="/wiki/%C5%9Eeybani_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Şeybani xanlığı">Şeybani xanlığı/Boz Orda</a> • <a href="/wiki/Qazan_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Qazan xanlığı">Qazan xanlığı</a> • <a href="/wiki/Kr%C4%B1m_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Krım xanlığı">Qırım xanlığı</a> • <a href="/wiki/Noqay_Ordas%C4%B1" title="Noqay Ordası">Noqay Ordası</a> • <a href="/wiki/Qas%C4%B1m_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Qasım xanlığı">Qasım xanlığı</a> • <a href="/wiki/Qazax_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Qazax xanlığı">Qazax xanlığı</a> • <a href="/wiki/Mo%C4%9Folustan" title="Moğolustan">Moğolustan</a> • <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_orda" class="mw-redirect" title="Böyük orda">Böyük Orda</a> • <a href="/wiki/H%C9%99%C5%9Ft%C9%99rxan_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Həştərxan xanlığı">Həştərxan xanlığı</a> • <a href="/wiki/Bid%C9%99r_sultanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Bidər sultanlığı">Bidər sultanlığı</a> • <a href="/wiki/Bicapur_sultanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Bicapur sultanlığı">Bicapur sultanlığı (Adilşahlar sülaləsi)</a> • <a href="/wiki/Sibir_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Sibir xanlığı">Sibir xanlığı</a> • <a href="/wiki/Buxara_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Buxara xanlığı">Buxara xanlığı</a> • <a href="/wiki/S%C9%99f%C9%99vi_imperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Səfəvi imperiyası">Səfəvi imperiyası</a> • <a href="/wiki/Xiv%C9%99_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Xivə xanlığı">Xivə xanlığı</a> • <a href="/wiki/Yark%C9%99nd_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Yarkənd xanlığı">Yarkənd xanlığı</a> • <a href="/wiki/Q%C3%BCtb%C5%9Fahlar" title="Qütbşahlar">Qütbşahlar</a> • <a href="/wiki/B%C3%B6y%C3%BCk_Mo%C4%9Fol_%C4%B0mperiyas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Böyük Moğol İmperiyası">Böyük Moğol İmperiyası</a> • <a href="/wiki/Mehdio%C4%9Flu_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Mehdioğlu xanlığı">Mehdioğlu xanlığı</a> • <a href="/wiki/Tarku_%C5%9Famxall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Tarku şamxallığı">Tarku şamxallığı</a> • <a href="/wiki/Kokand_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kokand xanlığı">Kokand xanlığı</a> • <a href="/wiki/%C6%8Ff%C5%9Farlar_(xan%C9%99danl%C4%B1q)" class="mw-redirect" title="Əfşarlar (xanədanlıq)">Əfşarlar dövləti</a> • <a href="/wiki/Da%C5%9Fk%C9%99nd_d%C3%B6vl%C9%99ti_(1784)" title="Daşkənd dövləti (1784)">Daşkənd dövləti (1784)</a> • <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan_xanl%C4%B1qlar%C4%B1" title="Azərbaycan xanlıqları">Azərbaycan xanlıqları</a> • <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan_sultanl%C4%B1qlar%C4%B1" title="Azərbaycan sultanlıqları">Azərbaycan sultanlıqları</a> • <a href="/wiki/K%C3%BCnduz_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Künduz xanlığı">Künduz xanlığı</a> • <a href="/wiki/Ni%C5%9Fapur_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Nişapur xanlığı">Nişapur xanlığı</a> • <a href="/wiki/Buxara_%C9%99mirliyi" title="Buxara əmirliyi">Buxara əmirliyi</a> • <a href="/wiki/Qacarlar" class="mw-redirect" title="Qacarlar">Qacarlar</a> • <a href="/wiki/Dunqan_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Dunqan xanlığı">Dunqan xanlığı</a> • <a href="/wiki/Yetti%C5%9Far_(Yeddi%C5%9F%C9%99h%C9%99r)_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="Yettişar (Yeddişəhər) xanlığı">Yettişar (Yeddişəhər) xanlığı</a> • <a href="/wiki/B%C9%99lx_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Bəlx xanlığı">Bəlx xanlığı</a> • <a href="/wiki/Kumul_xanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kumul xanlığı">Kumul xanlığı</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;width:8em; background:#D0F0C0; text-align:left; color:black;"><div class="center">Yeni dövr</div></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div style="padding-left:2px;"> <a href="/wiki/Q%C9%99rbi_Frakiya_M%C3%BCst%C9%99qil_H%C3%B6kum%C9%99ti" title="Qərbi Frakiya Müstəqil Hökuməti">Qərbi Frakiya Müstəqil Hökuməti</a> • <a href="/wiki/Kr%C4%B1m_Xalq_Respublikas%C4%B1" title="Krım Xalq Respublikası">Qırım Xalq Cümhuriyyəti</a> • <a href="/wiki/Ala%C5%9F_Orda" title="Alaş Orda">Alaş Orda</a> • <a href="/wiki/Araz_T%C3%BCrk_C%C3%BCmhuriyy%C9%99ti" title="Araz Türk Cümhuriyyəti">Araz Türk Cümhuriyyəti</a> • <a href="/wiki/C%C9%99nub-Q%C9%99rbi_Qafqaz_T%C3%BCrk_C%C3%BCmhuriyy%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Cənub-Qərbi Qafqaz Türk Cümhuriyyəti">Cənub-Qərbi Qafqaz Türk Cümhuriyyəti</a> • <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan_Xalq_C%C3%BCmhuriyy%C9%99ti" title="Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti">Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti</a> • <a href="/wiki/%C5%9E%C9%99rqi_T%C3%BCrkistan_%C4%B0slam_Respublikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Şərqi Türkistan İslam Respublikası">Şərqi Türkistan İslam Respublikası</a> • <a href="/wiki/%C4%B0kinci_%C5%9E%C9%99rqi_T%C3%BCrkistan_Respublikas%C4%B1" class="mw-redirect" title="İkinci Şərqi Türkistan Respublikası">İkinci Şərqi Türkistan Respublikası</a> • <a href="/wiki/Azad%C4%B1stan" title="Azadıstan">Azadıstan</a> • <a href="/wiki/T%C3%BCrkiy%C9%99" title="Türkiyə">Böyük Millət Məclisi Höküməti (Türkiyə Cümhuriyyəti)</a> • <a href="/wiki/Hatay_d%C3%B6vl%C9%99ti" title="Hatay dövləti">Hatay dövləti</a> • <a href="/wiki/Tuva_Xalq_Respublikas%C4%B1" title="Tuva Xalq Respublikası">Tıva Xalq Respublikası</a> • <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan_Milli_H%C3%B6k%C3%BCm%C9%99ti" class="mw-redirect" title="Azərbaycan Milli Höküməti">Azərbaycan Milli Höküməti</a> • <a href="/wiki/%C5%9Eimali_Kipr_T%C3%BCrk_Respublikas%C4%B1" title="Şimali Kipr Türk Respublikası">Şimali Kipr Türk Cümhuriyyəti</a> • <a href="/wiki/Tatar%C4%B1stan" title="Tatarıstan">Tatarıstan (müstəqillik cəhdi, səsvermə)</a> • <a href="/wiki/Qaqauziya_Respublikas%C4%B1" title="Qaqauziya Respublikası">Qaqauziya Respublikası</a> • <a href="/wiki/Q%C4%B1r%C4%9F%C4%B1z%C4%B1stan" title="Qırğızıstan">Qırğız Respublikası</a> • <a href="/wiki/%C3%96zb%C9%99kistan" title="Özbəkistan">Özbəkistan Respublikası</a> • <a href="/wiki/Az%C9%99rbaycan" title="Azərbaycan">Azərbaycan Respublikası</a> • <a href="/wiki/T%C3%BCrkm%C9%99nistan" title="Türkmənistan">Türkmənistan Respublikası</a> • <a href="/wiki/Qazax%C4%B1stan" title="Qazaxıstan">Qazaxıstan Respublikası</a></div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Mənbə — "<a dir="ltr" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=İran&oldid=7826935">https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=İran&oldid=7826935</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:Kateqoriyalar" title="Xüsusi:Kateqoriyalar">Kateqoriyalar</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:%C6%8Flifba_s%C4%B1ras%C4%B1na_g%C3%B6r%C9%99_d%C3%B6vl%C9%99tl%C9%99r" title="Kateqoriya:Əlifba sırasına görə dövlətlər">Əlifba sırasına görə dövlətlər</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:1979-cu_ild%C9%99_yaranm%C4%B1%C5%9F_d%C3%B6vl%C9%99tl%C9%99r_v%C9%99_%C9%99razil%C9%99r" title="Kateqoriya:1979-cu ildə yaranmış dövlətlər və ərazilər">1979-cu ildə yaranmış dövlətlər və ərazilər</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:%C4%B0ran" title="Kateqoriya:İran">İran</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:X%C9%99z%C9%99r_d%C9%99nizi_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99ri" title="Kateqoriya:Xəzər dənizi ölkələri">Xəzər dənizi ölkələri</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Fars_k%C3%B6rf%C9%99zi_%C3%B6lk%C9%99l%C9%99ri" title="Kateqoriya:Fars körfəzi ölkələri">Fars körfəzi ölkələri</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Az%C9%99rbaycan_dilind%C9%99_dan%C4%B1%C5%9F%C4%B1lan_%C3%B6lk%C9%99_v%C9%99_b%C3%B6lg%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Azərbaycan dilində danışılan ölkə və bölgələr">Azərbaycan dilində danışılan ölkə və bölgələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:%C4%B0slam_d%C3%B6vl%C9%99tl%C9%99ri" title="Kateqoriya:İslam dövlətləri">İslam dövlətləri</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Yax%C4%B1n_%C5%9E%C9%99rq_d%C3%B6vl%C9%99tl%C9%99ri" title="Kateqoriya:Yaxın Şərq dövlətləri">Yaxın Şərq dövlətləri</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Orta_%C5%9E%C9%99rq_d%C3%B6vl%C9%99tl%C9%99ri" title="Kateqoriya:Orta Şərq dövlətləri">Orta Şərq dövlətləri</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kateqoriyalar: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikipediya:M%C9%99nb%C9%99_azl%C4%B1%C4%9F%C4%B1_olan_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikipediya:Mənbə azlığı olan məqalələr">Vikipediya:Mənbə azlığı olan məqalələr</a></li><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Vikipediya:Vikidatada_m%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri_olan_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r" title="Kateqoriya:Vikipediya:Vikidatada mənbələri olan məqalələr">Vikipediya:Vikidatada mənbələri olan məqalələr</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Naviqasiya menyusu</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Şəxsi alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="Redaktə edərkən istifadə etdiyiniz IP ünvanı üçün istifadəçi səhifəsi">Daxil olmamısınız</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:M%C3%BCzakir%C9%99S%C9%99hif%C9%99m" title="Bu IP ünvanından edilmiş müzakirələr [n]" accesskey="n"><span>Müzakirə</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C3%B6hf%C9%99l%C9%99rim" title="Bu IP ünvanından edilən redaktələrin siyahısı [y]" accesskey="y"><span>Töhfələr</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:HesabYarat&returnto=%C4%B0ran" title="Hesab yaratmaq və daxil olmaq üçün təşviq olunursunuz; Ancaq məcburi deyil"><span>Hesab yarat</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DaxilOl&returnto=%C4%B0ran" title="Daxil olmanız tövsiyə olunur, amma bu məcburi tələb deyil. [o]" accesskey="o"><span>Daxil ol</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Ad fəzaları</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%B0ran" title="Məqalənin məzmununu göstər [c]" accesskey="c"><span>Məqalə</span></a></li><li id="ca-talk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/M%C3%BCzakir%C9%99:%C4%B0ran" rel="discussion" title="Məqalə haqqında müzakirə [t]" accesskey="t"><span>Müzakirə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">azərbaycanca</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Görünüş</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%B0ran"><span>Oxu</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&veaction=edit" title="Bu səhifəni redaktə et [v]" accesskey="v"><span>Redaktə</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=edit" title="Səhifənin cari kodunu redaktə et [e]" accesskey="e"><span>Mənbəni redaktə et</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=history" title="Bu səhifənin keçmiş nüsxələri. [h]" accesskey="h"><span>Tarixçəyə bax</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="Daha çox seçim" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Daha çox</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Axtar</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyada axtar" aria-label="Vikipediyada axtar" autocapitalize="sentences" title="Vikipediya saytında axtar [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Xüsusi:Axtar"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Bu mətnin olduğu səhifələri axtar" value="Axtar"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Əgər varsa, eyni adı daşıyan səhifəyə keç" value="Get"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifə"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Naviqasiya</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifəni ziyarət edin [z]" accesskey="z"><span>Ana səhifə</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:K%C9%99nd_meydan%C4%B1" title="Layihə haqqında, nələr edəbilərsiniz, axtardıqlarınızı harda tapmaq olar"><span>Kənd meydanı</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0cma_portal%C4%B1" title="Gündəlik xəbərlər ilə əlaqəli məlumatlar"><span>İcma portalı</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r" title="Vikidəki son dəyişikliklər siyahısı [r]" accesskey="r"><span>Son dəyişikliklər</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C9%99sad%C3%BCfi" title="Təsadüfi məqaləyə keç [x]" accesskey="x"><span>Təsadüfi məqalə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Layihələr" class="mw-portlet mw-portlet-Layihələr vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Layihələr-label" > <h3 id="p-Layihələr-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Layihələr</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Seçilmiş-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Seçilmiş məqalələr</span></a></li><li id="n-Seçilmiş-siyahılar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_siyah%C4%B1lar"><span>Seçilmiş siyahılar</span></a></li><li id="n-Yaxşı-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Yaxşı məqalələr</span></a></li><li id="n-Məqalə-namizədləri" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99qal%C9%99_namiz%C9%99dl%C9%99ri"><span>Məqalə namizədləri</span></a></li><li id="n-Mövzulu-ay" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay"><span>Mövzulu ay</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Xüsusi" class="mw-portlet mw-portlet-Xüsusi vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Xüsusi-label" > <h3 id="p-Xüsusi-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Xüsusi</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Biziml%C9%99_%C9%99laq%C9%99"><span>Bizimlə əlaqə</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=az" title="Bizə dəstək verin"><span>İanə et</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%B6m%C9%99k:M%C3%BCnd%C9%99ricat" title="Yardım almaq üçün."><span>Kömək</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:S%C9%99hif%C9%99y%C9%99Ke%C3%A7idl%C9%99r/%C4%B0ran" title="Vikidə bu məqaləyə bağlantılar [j]" accesskey="j"><span>Səhifəyə keçidlər</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:%C6%8Flaq%C9%99liD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r/%C4%B0ran" rel="nofollow" title="Bu məqaləyə aid başqa səhifələrdə yeni dəyişikliklər [k]" accesskey="k"><span>Əlaqəli redaktələr</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yükləmə_sehrbazı" title="Yeni şəkil və ya multimedia faylı yüklə [u]" accesskey="u"><span>Fayl yüklə</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:X%C3%BCsusiS%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Xüsusi səhifələrin siyahısı [q]" accesskey="q"><span>Xüsusi səhifələr</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&oldid=7826935" title="Bu səhifənin bu versiyasına daimi keçid"><span>Daimi keçid</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&action=info" title="Bu səhifə haqqında ətraflı məlumat"><span>Səhifə məlumatları</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:CiteThisPage&page=%C4%B0ran&id=7826935&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu səhifəyə necə istinad etmək barədə məlumat"><span>Bu səhifəyə istinad et</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25C4%25B0ran"><span>Qısaldılmış URL əldə et</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:QrCode&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25C4%25B0ran"><span>QR-kodu endir</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Çap et/ixrac</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:Book&bookcmd=book_creator&referer=%C4%B0ran"><span>Kitab yarat</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DownloadAsPdf&page=%C4%B0ran&action=show-download-screen"><span>PDF kimi yüklə</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%B0ran&printable=yes" title="Səhifənin çap versiyası [p]" accesskey="p"><span>Çap versiyası</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər layihələrdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" hreflang="en"><span>Vikianbar</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://az.wikiquote.org/wiki/%C4%B0ran" hreflang="az"><span>Vikisitat</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q794" title="Bağlanan məlumatların saxlanması elementinə keçid [g]" accesskey="g"><span>Vikidata elementi</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər dillərdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%8F%D1%8C%D0%B0%D0%BC%D1%82%D3%99%D1%8B%D0%BB%D0%B0" title="Џьамтәыла – abxaz" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Џьамтәыла" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="abxaz" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – akin" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Iran" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="akin" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – adıgey" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Иран" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="adıgey" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Iran" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – İsveçrə almancası" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Iran" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="İsveçrə almancası" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%8B%E1%88%AD%E1%88%B5" title="ፋርስ – amhar" lang="am" hreflang="am" data-title="ፋርስ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhar" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Iran" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%A1n" title="Irán – araqon" lang="an" hreflang="an" data-title="Irán" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="araqon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Persealand" title="Persealand – qədim ingilis" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Persealand" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="qədim ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="ईरान – angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="ईरान" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="إيران – ərəb" lang="ar" hreflang="ar" data-title="إيران" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ərəb" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%9D%DC%AA%DC%90%DC%A2" title="ܐܝܪܐܢ – aramik" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܝܪܐܢ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="aramik" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="إيران – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="إيران" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ايران – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ايران" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A7%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="ইৰান – assam" lang="as" hreflang="as" data-title="ইৰান" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assam" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%A1n" title="Irán – asturiya" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Irán" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiya" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – avar" lang="av" hreflang="av" data-title="Иран" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="avar" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Irana" title="Irana – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Irana" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="इरान – avadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="इरान" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="avadhi" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ایران" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – başqırd" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Иран" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="başqırd" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – bali" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Iran" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="bali" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Iran" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Irans" title="Irans – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Irans" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Iran" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Іран – belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Іран" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Іран – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Іран" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Iran" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – bolqar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Иран" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bolqar" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="ईरान – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="ईरान" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – bislama" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Iran" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="bislama" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="ইরান – benqal" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইরান" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="benqal" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%84%E0%BC%8B%E0%BC%8D" title="ཡི་ལང་། – tibet" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཡི་ལང་།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibet" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="ইরান – Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="ইরান" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Iran" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – bosniya" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Iran" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosniya" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Iran" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/%E1%A8%95%E1%A8%97%E1%A8%88" title="ᨕᨗᨈ – bugin" lang="bug" hreflang="bug" data-title="ᨕᨗᨈ" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="bugin" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Иран" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Iran" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%A1n" title="Irán – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Irán" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Iran" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – çeçen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Иран" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="çeçen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – sebuan" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Iran" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="sebuan" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A2%E1%8E%B4%E1%8F%82" title="ᎢᎴᏂ – çeroki" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎢᎴᏂ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="çeroki" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%8E%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ئێران – Mərkəzi kürdcə" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئێران" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Mərkəzi kürdcə" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Iranu" title="Iranu – korsika" lang="co" hreflang="co" data-title="Iranu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsika" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ran" title="İran – krım türkcəsi" lang="crh" hreflang="crh" data-title="İran" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krım türkcəsi" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dr%C3%A1n" title="Írán – çex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Írán" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çex" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – kaşubyan" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Iran" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kaşubyan" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – çuvaş" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Иран" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="çuvaş" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – uels" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Iran" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="uels" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – danimarka" lang="da" hreflang="da" data-title="Iran" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danimarka" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Iran" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – alman" lang="de" hreflang="de" data-title="Iran" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alman" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ran" title="İran – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="İran" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – aşağı sorb" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Iran" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="aşağı sorb" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Iran" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="इरान – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="इरान" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%87%DE%A9%DE%83%DE%A7%DE%82%DE%B0" title="އީރާން – maldiv" lang="dv" hreflang="dv" data-title="އީރާން" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="maldiv" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dz mw-list-item"><a href="https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B1%E0%BD%93%E0%BC%8B" title="ཨི་རཱན་ – dzonqxa" lang="dz" hreflang="dz" data-title="ཨི་རཱན་" data-language-autonym="ཇོང་ཁ" data-language-local-name="dzonqxa" class="interlanguage-link-target"><span>ཇོང་ཁ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%81%CE%AC%CE%BD" title="Ιράν – yunan" lang="el" hreflang="el" data-title="Ιράν" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="yunan" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%A0n" title="Iràn – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Iràn" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – ingilis" lang="en" hreflang="en" data-title="Iran" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Irano" title="Irano – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Irano" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%A1n" title="Irán – ispan" lang="es" hreflang="es" data-title="Irán" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispan" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Iraan" title="Iraan – eston" lang="et" hreflang="et" data-title="Iraan" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="eston" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Iran" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%A1n" title="Irán – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Irán" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران – fars" lang="fa" hreflang="fa" data-title="ایران" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fars" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – fula" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Iran" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="fula" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="yaxşı məqalə"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – fin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Iran" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fin" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Iraan" title="Iraan – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Iraan" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – fici" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Iran" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fici" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – farer" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Iran" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farer" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – fransız" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Iran" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransız" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Iran" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Iraan" title="Iraan – şimali fris" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Iraan" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="şimali fris" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – qərbi friz" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Iran" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="qərbi friz" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Iar%C3%A1in" title="An Iaráin – irland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Iaráin" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ran" title="İran – qaqauz" lang="gag" hreflang="gag" data-title="İran" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="qaqauz" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%9C%97" title="伊朗 – qan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="伊朗" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="qan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Iran" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Ior%C3%A0n" title="Ioràn – Şotlandiya keltcəsi" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Ioràn" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Şotlandiya keltcəsi" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%A1n" title="Irán – qalisiya" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Irán" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="qalisiya" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ايران – Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="ايران" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – quarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Iran" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="quarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A3" title="ईराण – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="ईराण" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%82%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BD" title="𐌹𐍂𐌰𐌽 – qotika" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌹𐍂𐌰𐌽" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="qotika" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%88%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%A8" title="ઈરાન – qucarat" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ઈરાન" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="qucarat" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Eeraan" title="Yn Eeraan – manks" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Eeraan" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manks" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Iran" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Iran" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/%CA%BBIlana" title="ʻIlana – havay" lang="haw" hreflang="haw" data-title="ʻIlana" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="havay" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%A8%D7%90%D7%9F" title="איראן – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="איראן" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="ईरान – hind" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ईरान" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hind" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Iran" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – xorvat" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Iran" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – yuxarı sorb" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Iran" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="yuxarı sorb" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – haiti kreol" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Iran" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haiti kreol" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%A1n" title="Irán – macar" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Irán" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="macar" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BB%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Իրան – erməni" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Իրան" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="erməni" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BB%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Իրան – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Իրան" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – interlinqua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Iran" data-language-autonym="İnterlingua" data-language-local-name="interlinqua" class="interlanguage-link-target"><span>İnterlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Iran" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – indoneziya" lang="id" hreflang="id" data-title="Iran" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indoneziya" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – interlinqve" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Iran" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlinqve" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Iran" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D3%80%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="ХӀиран – inquş" lang="inh" hreflang="inh" data-title="ХӀиран" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inquş" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Iran" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dran" title="Íran – island" lang="is" hreflang="is" data-title="Íran" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="island" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="Iran" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A4%E3%83%A9%E3%83%B3" title="イラン – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="イラン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Iran" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/iran" title="iran – loğban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="iran" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="loğban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – yava" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Iran" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="yava" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ირანი – gürcü" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ირანი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gürcü" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – qaraqalpaq" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Iran" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="qaraqalpaq" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/I%E1%B9%9Ban" title="Iṛan – kabile" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Iṛan" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabile" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8A%D0%B0%D0%B6%D1%8D%D1%80%D0%B5%D0%B9" title="Къажэрей – kabarda-çərkəz" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Къажэрей" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabarda-çərkəz" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Iran%C9%A9" title="Iranɩ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Iranɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – konqo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Iran" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="konqo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Iran" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – kikuyu" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Iran" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="kikuyu" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – qazax" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Иран" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="qazax" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9F%8A%E1%9E%B8%E1%9E%9A%E1%9F%89%E1%9E%84%E1%9F%8B" title="អ៊ីរ៉ង់ – kxmer" lang="km" hreflang="km" data-title="អ៊ីរ៉ង់" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="kxmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ಇರಾನ್ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಇರಾನ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%B4%EB%9E%80" title="이란 – koreya" lang="ko" hreflang="ko" data-title="이란" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreya" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – komi-permyak" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Иран" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="komi-permyak" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – qaraçay-balkar" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Иран" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="qaraçay-balkar" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%96%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایٖران – kəşmir" lang="ks" hreflang="ks" data-title="ایٖران" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kəşmir" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%8Eran" title="Îran – kürd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Îran" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kürd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Иран" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="komi" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – korn" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Iran" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="korn" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – qırğız" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Иран" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="qırğız" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Irania" title="Irania – latın" lang="la" hreflang="la" data-title="Irania" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latın" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – sefard" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Iran" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="sefard" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – lüksemburq" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Iran" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="lüksemburq" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Иран" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – ləzgi" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Иран" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ləzgi" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Iran" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – limburq" lang="li" hreflang="li" data-title="Iran" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburq" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Iran" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Iran" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Iran" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – linqala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Iran" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="linqala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%AD%E0%BA%B4%E0%BA%AB%E0%BA%A3%E0%BB%88%E0%BA%B2%E0%BA%99" title="ປະເທດອິຫຣ່ານ – laos" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດອິຫຣ່ານ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laos" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Iranas" title="Iranas – litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Iranas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ir%C4%81na" title="Irāna – latış" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Irāna" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latış" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – maduriz" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Iran" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="maduriz" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="इरान – maitili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="इरान" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="maitili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Iran" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – mokşa" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Иран" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="mokşa" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%A0na" title="Iràna – malaqas" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Iràna" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malaqas" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Иран" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/%C4%AAr%C4%81na" title="Īrāna – māori" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Īrāna" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="māori" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – minanqkaban" lang="min" hreflang="min" data-title="Iran" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minanqkaban" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – makedon" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Иран" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedon" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%B1%E0%B4%BE%E0%B5%BB" title="ഇറാൻ – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഇറാൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – monqol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Иран" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="monqol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%8F%EA%AF%94%EA%AF%A5%EA%AF%9F" title="ꯏꯔꯥꯟ – manipüri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯏꯔꯥꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipüri" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A3" title="इराण – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="इराण" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Иран" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – malay" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Iran" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malay" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – malta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Iran" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="malta" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Eiran" title="Eiran – mirand" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Eiran" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirand" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AE%E1%80%9B%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="အီရန်နိုင်ငံ – birman" lang="my" hreflang="my" data-title="အီရန်နိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birman" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Иран Мастор – erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Иран Мастор" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzya" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86" title="ایرون – mazandaran" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="ایرون" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandaran" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – neapolitan" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Iran" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="neapolitan" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – aşağı alman" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Iran" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="aşağı alman" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – aşağı sakson" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Iran" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="aşağı sakson" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="इरान – nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="इरान" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="इरान – nevari" lang="new" hreflang="new" data-title="इरान" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="nevari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – holland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Iran" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holland" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – nünorsk norveç" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Iran" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="nünorsk norveç" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – bokmal norveç" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Iran" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="bokmal norveç" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Iran" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%8C%DF%99%DF%8A%DF%B2%DF%AB" title="ߌߙߊ߲߫ – nko" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߌߙߊ߲߫" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="nko" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – şimal soto" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Iran" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="şimal soto" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Tsiik%CA%BCi_D%C3%A9%C3%ADbaal%C3%AD_Bik%C3%A9yah" title="Tsiikʼi Déíbaalí Bikéyah – navayo" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Tsiikʼi Déíbaalí Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="navayo" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – nyanca" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Iran" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="nyanca" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – oksitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Iran" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Iran" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Iraan" title="Iraan – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Iraan" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%87%E0%AC%B0%E0%AC%BE%E0%AC%A8" title="ଇରାନ – odiya" lang="or" hreflang="or" data-title="ଇରାନ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odiya" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – osetin" lang="os" hreflang="os" data-title="Иран" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetin" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%88%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%A8" title="ਈਰਾਨ – pəncab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਈਰਾਨ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pəncab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – panqasinan" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Iran" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="panqasinan" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – pampanqa" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Iran" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampanqa" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – papyamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Iran" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papyamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Iran" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Iraen" title="Iraen – Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Iraen" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="ईरान – pali" lang="pi" hreflang="pi" data-title="ईरान" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="pali" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Eraan" title="Eraan – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Eraan" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – polyak" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Iran" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyak" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Iran" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ایران" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ايران – puştu" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ايران" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="puştu" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="seçilmiş məqalə"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%A3" title="Irã – portuqal" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Irã" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portuqal" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – keçua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Iran" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keçua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – romanş" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Iran" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanş" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Irani" title="Irani – rundi" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Irani" data-language-autonym="İkirundi" data-language-local-name="rundi" class="interlanguage-link-target"><span>İkirundi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – rumın" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Iran" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumın" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – aroman" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Iran" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="aroman" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Iran" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Иран" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Іран – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Іран" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Irani" title="Irani – kinyarvanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Irani" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="kinyarvanda" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%88%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="ईरान – sanskrit" lang="sa" hreflang="sa" data-title="ईरान" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskrit" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%B0%D0%BD" title="Ираан – saxa" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Ираан" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="saxa" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A4%E1%B1%A8%E1%B1%9F%E1%B1%B1" title="ᱤᱨᱟᱱ – santal" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱤᱨᱟᱱ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santal" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – sardin" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Iran" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardin" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – siciliya" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Iran" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliya" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – skots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Iran" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ايران – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ايران" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – şimali sami" lang="se" hreflang="se" data-title="Iran" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="şimali sami" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – sanqo" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Iran" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="sanqo" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – serb-xorvat" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Iran" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serb-xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – taçelit" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Iran" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="taçelit" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A2%E1%80%AE%E1%82%87%E1%80%9B%E1%81%A2%E1%81%BC%E1%80%BA%E1%80%B8" title="မိူင်းဢီႇရၢၼ်း – şan" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းဢီႇရၢၼ်း" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="şan" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%89%E0%B6%BB%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B6%BA" title="ඉරානය – sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="ඉරානය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Iran" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Ir%C3%A1n" title="Irán – slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Irán" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="ایران" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – sloven" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Iran" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="sloven" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – samoa" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Iran" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="samoa" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – inari sami" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Iran" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="inari sami" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Irani" title="Irani – şona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Irani" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="şona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Iiraan" title="Iiraan – somali" lang="so" hreflang="so" data-title="Iiraan" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somali" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Irani" title="Irani – alban" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Irani" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="alban" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – serb" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Иран" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serb" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – sranan tonqo" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Iran" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="sranan tonqo" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/I-Irani" title="I-Irani – svati" lang="ss" hreflang="ss" data-title="I-Irani" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="svati" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – sesoto" lang="st" hreflang="st" data-title="Iran" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="sesoto" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Iroan" title="Iroan – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Iroan" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – sundan" lang="su" hreflang="su" data-title="Iran" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundan" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – isveç" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Iran" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="isveç" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Uajemi" title="Uajemi – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Uajemi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Iran" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Iran" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%88%E0%AE%B0%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="ஈரான் – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஈரான்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Iran" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ಇರಾನ್ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಇರಾನ್" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="ఇరాన్ – teluqu" lang="te" hreflang="te" data-title="ఇరాన్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="teluqu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Iraun" title="Iraun – tetum" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Iraun" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="tetum" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Эрон – tacik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Эрон" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tacik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="ประเทศอิหร่าน – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศอิหร่าน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A2%E1%88%AB%E1%8A%95" title="ኢራን – tiqrin" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ኢራን" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="tiqrin" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/E%C3%BDran" title="Eýran – türkmən" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Eýran" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="türkmən" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – taqaloq" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Iran" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="taqaloq" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Iron" title="Iron – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Iron" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/%CA%BBIlaani" title="ʻIlaani – tonqa" lang="to" hreflang="to" data-title="ʻIlaani" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="tonqa" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – tok pisin" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Iran" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="tok pisin" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ran" title="İran – türk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İran" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="türk" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – taroko" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Iran" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="taroko" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – sonqa" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Iran" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="sonqa" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Иран" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – tumbuka" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Iran" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="tumbuka" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – tvi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Iran" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="tvi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – tuvinyan" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Иран" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuvinyan" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран – udmurt" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Иран" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurt" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%89%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ئىران – uyğur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئىران" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="uyğur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Іран – ukrayna" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Іран" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrayna" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ایران" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Eron" title="Eron – özbək" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Eron" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="özbək" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Iran" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Iran" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Iran" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Iran" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Lir%C3%A4n" title="Lirän – volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Lirän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – valun" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Iran" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valun" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – varay" lang="war" hreflang="war" data-title="Iran" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varay" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Iraan" title="Iraan – volof" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Iraan" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="volof" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%9C%97" title="伊朗 – vu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="伊朗" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/IIran" title="IIran – xosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="IIran" data-language-autonym="İsiXhosa" data-language-local-name="xosa" class="interlanguage-link-target"><span>İsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ირანი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ირანი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%A8%D7%90%D7%9F" title="איראן – idiş" lang="yi" hreflang="yi" data-title="איראן" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="idiş" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cr%C3%A1n%C3%AC" title="Ìránì – yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ìránì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – çjuan" lang="za" hreflang="za" data-title="Iran" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="çjuan" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Iran" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%89%E2%B5%94%E2%B4%B0%E2%B5%8F" title="ⵉⵔⴰⵏ – tamazi" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵉⵔⴰⵏ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamazi" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%9C%97" title="伊朗 – çin" lang="zh" hreflang="zh" data-title="伊朗" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="çin" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%9C%97" title="伊朗 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="伊朗" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Iran" title="Iran – Min Nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Iran" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Min Nan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%9C%97" title="伊朗 – kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="伊朗" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kanton" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/I-Irani" title="I-Irani – zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="I-Irani" data-language-autonym="İsiZulu" data-language-local-name="zulu" class="interlanguage-link-target"><span>İsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q794#sitelinks-wikipedia" title="Dillərarası keçidləri redaktə et" class="wbc-editpage">Keçidləri redaktə et</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu səhifə sonuncu dəfə 15:29, 28 oktyabr 2024 tarixində redaktə edilib.</li> <li id="footer-info-copyright">Mətn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az">Creative Commons Attribution-ShareAlike lisenziyası</a> altındadır, bəzi hallarda əlavə şərtlər tətbiq oluna bilər. Ətraflı məlumat üçün <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">istifadə şərtlərinə</a> baxın.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik siyasəti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqq%C4%B1nda">Vikipediya haqqında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99suliyy%C9%99td%C9%99n_imtina">Məsuliyyətdən imtina</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kodeksi</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Tərtibatçılar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/az.wikipedia.org">Statistikalar</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kuki məlumatı</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//az.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%C4%B0ran&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-lnrz6","wgBackendResponseTime":207,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.144","walltime":"1.623","ppvisitednodes":{"value":7974,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":244394,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":15775,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":20,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":18,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":92203,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":26,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1350.998 1 -total"," 56.38% 761.726 1 Şablon:Dövlət"," 55.07% 743.969 1 Şablon:Məlumat_qutusu"," 35.20% 475.487 29 Şablon:Wikidata"," 19.07% 257.631 8 Şablon:Naviqasiya_cədvəli"," 13.82% 186.674 1 Şablon:İstinad_siyahısı"," 11.97% 161.759 1 Şablon:Məlumat_qutusu/bayraq_və_gerb"," 11.72% 158.390 8 Şablon:İf-wikidata"," 11.23% 151.762 53 Şablon:Bayraq"," 10.11% 136.643 1 Şablon:Türk_dövlətləri"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.688","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":15993408,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype monolingualtext of P1451 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype monolingualtext of P1451 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1546 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1546 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P85 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nGot person name of Q3318947 from label: \"Məhəmməd Moin\"\ntokenizeName: \"Məhəmməd Moin\": have \"Im (x1) Fa\" match\nGot title of Q4746777 from label: \"Amir Kabir Publishers\"\nLoaded datatype wikibase-item of P36 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P122 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype quantity of P2927 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P38 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P78 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype external-id of P297 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype external-id of P984 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P474 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype wikibase-item of P1622 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-59fd595cd4-psqsg","timestamp":"20241121221704","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0130ran","url":"https:\/\/az.wikipedia.org\/wiki\/%C4%B0ran","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q794","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q794","author":{"@type":"Organization","name":"Vikimedia layih\u0259l\u0259rin\u0259 t\u00f6hf\u0259 ver\u0259nl\u0259r"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-07-27T20:16:11Z","dateModified":"2024-10-28T15:29:37Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/ca\/Flag_of_Iran.svg","headline":"Q\u0259rbi Asiyada d\u00f6vl\u0259t"}</script> </body> </html>