CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ապարտհեյդ - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy" ,"wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"b775d4dc-19b0-4389-bb60-a0dbaefb25b9","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ապարտհեյդ","wgTitle":"Ապարտհեյդ","wgCurRevisionId":10109671,"wgRevisionId":10109671,"wgArticleId":478200,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["CS1 անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en)","CS1 ամերիկյան անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en-us)","Webarchive template wayback links","Չաշխատող արտաքին հղում պարունակող հոդվածներ","Webarchive template warnings","Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից", "Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից","Իրավաբանություն","Ապարտհեյդ","Քաղաքականություն և ռասա"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Ապարտհեյդ","wgRelevantArticleId":478200,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true, "wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11409","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready", "mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=ext.gadget.relatedIcons&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0e/Ciskei2.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="874"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Ciskei2.jpg/800px-Ciskei2.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="583"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Ciskei2.jpg/640px-Ciskei2.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="466"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ապարտհեյդ - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ապարտհեյդ rootpage-Ապարտհեյդ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Հիմնական ընտրացանկ" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=hy.wikipedia.org&uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=hy.wikipedia.org&uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&returnto=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&returnto=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Բնութագիր_և_պատմություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Բնութագիր_և_պատմություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Բնութագիր և պատմություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Բնութագիր_և_պատմություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ծանոթագրություններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ծանոթագրություններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ծանոթագրություններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ծանոթագրություններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Աղբյուրներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Աղբյուրներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Աղբյուրներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Աղբյուրներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Գրականություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Գրականություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Գրականություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Գրականություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտաքին_հղումներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտաքին_հղումներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Արտաքին հղումներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտաքին_հղումներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Բովանդակություն" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Ապարտհեյդ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 138 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-138" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">138 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – շվեյցարական գերմաներեն" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="շվեյցարական գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – արագոներեն" lang="an" hreflang="an" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="արագոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%AD%E0%A5%87%E0%A4%A6" title="रंगभेद – անգիկա" lang="anp" hreflang="anp" data-title="रंगभेद" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="անգիկա" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B5%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1%D9%8A_%D9%81%D9%8A_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A5%D9%81%D8%B1%D9%8A%D9%82%D9%8A%D8%A7" title="الفصل العنصري في جنوب إفريقيا – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الفصل العنصري في جنوب إفريقيا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%8A%D8%AF" title="لأپارتايد – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="لأپارتايد" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%87%D9%8A%D8%AF" title="ابارتهيد – եգիպտական արաբերեն" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ابارتهيد" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="եգիպտական արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3%E0%A6%AC%E0%A7%88%E0%A6%B7%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AF_%E0%A6%A8%E0%A7%80%E0%A6%A4%E0%A6%BF" title="বৰ্ণবৈষম্য নীতি – ասամերեն" lang="as" hreflang="as" data-title="বৰ্ণবৈষম্য নীতি" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ասամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – աստուրերեն" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="աստուրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – ադրբեջաներեն" lang="az" hreflang="az" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ադրբեջաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="آپارتاید – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آپارتاید" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – բաշկիրերեն" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="բաշկիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Apartheids" title="Apartheids – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Apartheids" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8D%D1%96%D0%B4" title="Апартэід – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Апартэід" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8D%D1%96%D0%B4" title="Апартэід – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Апартэід" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Апартейд – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Апартейд" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%9F" title="আপার্টহাইট – բենգալերեն" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আপার্টহাইট" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="բենգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – բրետոներեն" lang="br" hreflang="br" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="բրետոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – չեչեներեն" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="չեչեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – սեբուերեն" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="սեբուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="ئەپارتاید – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەپارتاید" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – կորսիկերեն" lang="co" hreflang="co" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="կորսիկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – ղրիմյան թուրքերեն" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ղրիմյան թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – չուվաշերեն" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="չուվաշերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – դանիերեն" lang="da" hreflang="da" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="դանիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%80%CE%B1%CF%81%CF%84%CF%87%CE%AC%CE%B9%CE%BD%CF%84" title="Απαρτχάιντ – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Απαρτχάιντ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Apartheid" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Apartismo" title="Apartismo – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Apartismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – էստոներեն" lang="et" hreflang="et" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="էստոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="آپارتاید – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آپارتاید" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – վորո" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="վորո" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – ֆարյորերեն" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ֆարյորերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – արևմտաֆրիզերեն" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="արևմտաֆրիզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Cinedheighilt" title="Cinedheighilt – իռլանդերեն" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Cinedheighilt" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="իռլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – շոտլանդական գաելերեն" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="շոտլանդական գաելերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A4%D7%A8%D7%98%D7%94%D7%99%D7%99%D7%93" title="אפרטהייד – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="אפרטהייד" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A4%AD%E0%A5%87%E0%A4%A6_%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="रंगभेद नीति – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="रंगभेद नीति" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – խորվաթերեն" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – խառնակերտ հայիթերեն" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="խառնակերտ հայիթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – իլոկերեն" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="իլոկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – իդո" lang="io" hreflang="io" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="իդո" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/A%C3%B0skilna%C3%B0arstefnan_%C3%AD_Su%C3%B0ur-Afr%C3%ADku" title="Aðskilnaðarstefnan í Suður-Afríku – իսլանդերեն" lang="is" hreflang="is" data-title="Aðskilnaðarstefnan í Suður-Afríku" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="իսլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%88%E3%83%98%E3%82%A4%E3%83%88" title="アパルトヘイト – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アパルトヘイト" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98" title="აპართეიდი – վրացերեն" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აპართეიდი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="վրացերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%85%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Апартхейд – կաբարդերեն" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Апартхейд" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="կաբարդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – ղազախերեն" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ղազախերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%ED%8C%8C%EB%A5%B4%ED%8A%B8%ED%97%A4%EC%9D%B4%ED%8A%B8" title="아파르트헤이트 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아파르트헤이트" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="լավ հոդված"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – կարաչայ-բալկարերեն" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="կարաչայ-բալկարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%90%D9%85%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B2" title="نسلی اِمتیاز – քաշմիրերեն" lang="ks" hreflang="ks" data-title="نسلی اِمتیاز" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="քաշմիրերեն" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Apartheed" title="Apartheed – քյոլներեն" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Apartheed" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="քյոլներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – քրդերեն" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – կոռներեն" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="կոռներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – ղրղզերեն" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ղրղզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – լադինո" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="լադինո" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B3%D1%8C%D0%B5%D0%B9%D0%B4" title="Апартгьейд – լեզգիերեն" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Апартгьейд" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="լեզգիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – լոմբարդերեն" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="լոմբարդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Apartheidas" title="Apartheidas – լիտվերեն" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Apartheidas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="լիտվերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Aparte%C4%ABds" title="Aparteīds – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Aparteīds" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%85%D0%B5%D1%98%D0%B4" title="Апартхејд – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Апартхејд" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A6%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%A3%E0%B4%BE%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%B5%E0%B5%BC%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%A3%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B5%E0%B5%87%E0%B4%9A%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം – մալայալամ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചനം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="մալայալամ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – մոնղոլերեն" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="մոնղոլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%BF%E0%A4%A3_%E0%A4%86%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%AE%E0%A4%A7%E0%A5%80%E0%A4%B2_%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A3%E0%A4%AD%E0%A5%87%E0%A4%A6" title="दक्षिण आफ्रिकेमधील वर्णभेद – մարաթի" lang="mr" hreflang="mr" data-title="दक्षिण आफ्रिकेमधील वर्णभेद" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="մարաթի" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – միրանդերեն" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="միրանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AF" title="အသားအရောင်ခွဲခြားမှု – բիրմայերեն" lang="my" hreflang="my" data-title="အသားအရောင်ခွဲခြားမှု" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="բիրմայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="آپارتاید – մազանդարաներեն" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="آپارتاید" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="մազանդարաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – ստորին գերմաներեն" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ստորին գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – ստորին սաքսոներեն" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ստորին սաքսոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A5%87%E0%A4%88%E0%A4%A1" title="अपार्थेईड – նեվարերեն" lang="new" hreflang="new" data-title="अपार्थेईड" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="նեվարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Apartheid_in_Zuid-Afrika" title="Apartheid in Zuid-Afrika – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Apartheid in Zuid-Afrika" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – հյուսիսային սոթո" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="հյուսիսային սոթո" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – օքսիտաներեն" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="օքսիտաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Appaartaayidii" title="Appaartaayidii – օրոմո" lang="om" hreflang="om" data-title="Appaartaayidii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="օրոմո" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B0%E0%A9%B0%E0%A8%97_%E0%A8%AD%E0%A9%87%E0%A8%A6" title="ਰੰਗ ਭੇਦ – փենջաբերեն" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਰੰਗ ਭੇਦ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="փենջաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – պիեմոնտերեն" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="պիեմոնտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DA%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%88" title="اپارتھائیڈ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="اپارتھائیڈ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%8A%D8%AF" title="اپارتايد – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اپارتايد" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – կեչուա" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="կեչուա" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D1%96%D0%B4" title="Апартеід – ռուսիներեն" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Апартеід" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="ռուսիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B4" title="Апартеид – յակուտերեն" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Апартеид" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="յակուտերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – սարդիներեն" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="սարդիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – սիցիլիերեն" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="սիցիլիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%84%D9%8A_%D9%85%D8%AA%DA%80%D9%8A%D8%AF_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%8A_%D9%86%D9%8A%D8%AA%D9%8A" title="نسلي متڀيد واري نيتي – սինդհի" lang="sd" hreflang="sd" data-title="نسلي متڀيد واري نيتي" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="սինդհի" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Aparteidi" title="Aparteidi – ալբաներեն" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Aparteidi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ալբաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%85%D0%B5%D1%98%D0%B4" title="Апартхејд – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Апартхејд" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – սունդաներեն" lang="su" hreflang="su" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="սունդաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – սուահիլի" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="սուահիլի" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AF%86%E0%AE%A9%E0%AF%8D%E0%AE%A9%E0%AE%BE%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%A9%E0%AF%8D_%E0%AE%87%E0%AE%A9%E0%AE%B5%E0%AF%8A%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="தென்னாபிரிக்காவின் இனவொதுக்கல் – թամիլերեն" lang="ta" hreflang="ta" data-title="தென்னாபிரிக்காவின் இனவொதுக்கல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="թամիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%9C%E0%B8%B4%E0%B8%A7" title="การถือผิว – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="การถือผิว" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – թուրքմեներեն" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="թուրքմեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – տագալերեն" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="տագալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B5%D1%97%D0%B4" title="Апартеїд – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Апартеїд" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DA%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%88" title="اپارتھائیڈ – ուրդու" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اپارتھائیڈ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ուրդու" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – ուզբեկերեն" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ուզբեկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – վենետերեն" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="վենետերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Aparteid" title="Aparteid – վեպսերեն" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Aparteid" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="վեպսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Apartheid" title="Apartheid – վարայերեն" lang="war" hreflang="war" data-title="Apartheid" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="վարայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%97%E9%9D%9E%E7%A7%8D%E6%97%8F%E9%9A%94%E7%A6%BB" title="南非种族隔离 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="南非种族隔离" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98" title="აპართეიდი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="აპართეიდი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A4%D7%90%D7%A8%D7%98%D7%94%D7%99%D7%99%D7%93" title="אפארטהייד – իդիշ" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אפארטהייד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="իդիշ" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%81p%C3%A1rt%C3%A1%C3%ACd%C3%AC" title="Ápártáìdì – յորուբա" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ápártáìdì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="յորուբա" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%97%E9%9D%9E%E7%A8%AE%E6%97%8F%E9%9A%94%E9%9B%A2" title="南非種族隔離 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="南非種族隔離" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%97%E9%9D%9E%E7%A8%AE%E6%97%8F%E9%9A%94%E9%9B%A2" title="南非種族隔離 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="南非種族隔離" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/L%C3%A2m-hui_Chi%C3%B3ng-cho%CC%8Dk_Keh-l%C4%AB" title="Lâm-hui Chióng-cho̍k Keh-lī – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Lâm-hui Chióng-cho̍k Keh-lī" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%97%E9%9D%9E%E7%A8%AE%E6%97%8F%E9%9A%94%E9%9B%A2" title="南非種族隔離 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="南非種族隔離" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Uhlelo_lobandlululo" title="Uhlelo lobandlululo – զուլուերեն" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Uhlelo lobandlululo" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="զուլուերեն" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11409#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&oldid=10109671" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&page=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&id=10109671&wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D5%25BA%25D5%25A1%25D6%2580%25D5%25BF%25D5%25B0%25D5%25A5%25D5%25B5%25D5%25A4"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D4%25B1%25D5%25BA%25D5%25A1%25D6%2580%25D5%25BF%25D5%25B0%25D5%25A5%25D5%25B5%25D5%25A4"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&page=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Apartheid" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11409" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Ciskei2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Ciskei2.jpg/300px-Ciskei2.jpg" decoding="async" width="300" height="219" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Ciskei2.jpg/450px-Ciskei2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Ciskei2.jpg/600px-Ciskei2.jpg 2x" data-file-width="1123" data-file-height="818" /></a><figcaption>Տեղահանված գունամորթների բնակավայրերից մեկը</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:DurbanSign1989.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/DurbanSign1989.jpg/300px-DurbanSign1989.jpg" decoding="async" width="300" height="511" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/DurbanSign1989.jpg/450px-DurbanSign1989.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/DurbanSign1989.jpg 2x" data-file-width="587" data-file-height="1000" /></a><figcaption>Զգուշացում Նաթալ լողափին՝ այն մասին, որ տվյալ լողափը նախատեսված է միայն սպիտակամորթների համար</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:Murder_at_Sharpeville_21_March_1960.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Murder_at_Sharpeville_21_March_1960.jpg/300px-Murder_at_Sharpeville_21_March_1960.jpg" decoding="async" width="300" height="238" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Murder_at_Sharpeville_21_March_1960.jpg/450px-Murder_at_Sharpeville_21_March_1960.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Murder_at_Sharpeville_21_March_1960.jpg/600px-Murder_at_Sharpeville_21_March_1960.jpg 2x" data-file-width="2018" data-file-height="1600" /></a><figcaption>1960 թ. մարտին Շարփվիլում ապարտհեյդի զոհ գնացածներին պատկերող գունանկար</figcaption></figure> <p><b>Ապարտհեյդ</b> (<a href="/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Անգլերեն">անգլ.</a>՝ <span lang="en">Apartheid</span>), մարդկության դեմ ուղղված հանցագործություն, ռասայական <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D5%A3%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%A1" title="Սեգրեգացիա">սեգրեգացիայի</a>, խտրականության և ճնշման քաղաքականություն, որ ընդհուպ մինչև <a href="/wiki/20-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80" title="20-րդ դար">20-րդ դարի</a> 90-ականները <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE_%D4%B1%D6%86%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" class="mw-redirect" title="Հարավ Աֆրիկյան Հանրապետություն">Հարավաֆրիկյան Հանրապետության</a> կառավարությունն իրականացնում էր բնիկ աֆրիկացիների և ոչ-եվրոպացի այլ բնակչության նկատմամբ<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Abolished_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Abolished-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունում 1994 թվականին անցկացվեցին հանընդհանուր ընտրություններ, որոնց արդյունքներով այդ երկրում ձևավորվեց ռասսայականության վրա չհիմնված առաջին կառավարությունը<sup id="cite_ref-Jeffrey_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Jeffrey-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Բնութագիր_և_պատմություն"><span id=".D4.B2.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D5.AB.D6.80_.D6.87_.D5.BA.D5.A1.D5.BF.D5.B4.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Բնութագիր և պատմություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&veaction=edit&section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Բնութագիր և պատմություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Բնութագիր և պատմություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ապարտհեյդը բնորոշվում է որպես սպիտակամորթների՝ ավտորիտար քաղաքական մշակույթի վրա հիմնված գերիշխանություն, որը պետական մակարդակով խրախուսում էր հարավաֆրիկյան բանտու ժողովրդի և ոչ սպիտակամորթ այլ բնակչության նկատմամբ սանձազերծված հալածանքները՝ ի շահ ազգային փոքրամասնություն կազմող սպիտակամորթ հարավաֆրիկացիների<sup id="cite_ref-Mayne_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mayne-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Թեև ապարրհեյդի վերացման վերաբերյալ քաղաքական որոշումը կայացվել է, այդուհանդերձ՝ տնտեսության և հասարակական հարաբերությունների բնագավառներում դրա դրսևորումները մինչև օրս էլ շարունակում են զգացնել տալ իրենց<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Իր դրսևորումներով ապարտհեյդը եղել է մանր (որը սահմանափակվել է հասարակական օբյեկտներում ու հասարակական հարաբերություններում դրսևորվող խտրականությամբ), և մեծածավալ, որը ապրելակերպի և աշխատանքի տեղավորման պայմաններ է թելադրել ռասսայական ծագման հիման վրա<sup id="cite_ref-Crompton_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Crompton-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Մինչև 1940-ական թվականները ապարտհեյդի որոշ ձևեր արդեն իսկ դրսևորվել էին հարավաֆրիկյան սպիտակամորթ փոքրամասնության իշխանության կողմից մյուս ռասսաներից հարկադրաբար զատված սևամորթների նկատմամբ, և այդ խտրականությունը հետագայում ծավալվեց՝ տարածվելով նաև օրենքների ընդունման և հողաբաժանման վրա<sup id="cite_ref-War_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-War-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Breckenridge_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Breckenridge-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 1948 թվականին անցկացված համընդհանուր ընտրություններում Ազգային կուսակցության հաղթանակ տանելուց և իշխանության գլուխ անցնելուց հետո ապարտհեյդը հարավաֆրիկյան կառավարության կողմից ընդունվեց որպես պետական քաղաքականության հիմք<sup id="cite_ref-Ottoway_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ottoway-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Հարավային Աֆրիկայում ռասսայական խտրականության համակարգը սկսել էր ձևավորվել դեռևս տասնութերորդ դարի վերջերից՝ հոլանդական կայսրության օրոք, թեև այն էլ պետք է ասել, որ ոչ ֆորմալ սեգրեգացիան գոյություն է ունեցել շատ ավելի վաղ ժամանակներից՝ հոլանդացի գաղութարարների ու ստրկացված բնակչության միջև եղած հասարակական խոր տարաձայնությունների պատճառով<sup id="cite_ref-Glaser_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Glaser-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Տասնիններորդ դարում Բարեհուսո հրվանդանի շրջանում բրիտանական գաղութի արագ աճին ու ինդուստրիացմանը զուգընթաց՝ ռասսայական քաղաքականությունն ու օրենքները ավելի են խստացվել և արդեն իսկ քսաներորդ դարի նախաշեմին օրենսդրական ձևակերպումներ էին ստացել<sup id="cite_ref-Bickford-Smith_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bickford-Smith-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բուրական հանրապետություններում նույնպես պահպանվել է քաղաքական այդ նույն գիծը. օրինակ՝ Տրանսվաալի սահմանադրությունը սևամորթներին ու դեղնամորթներին արգելում էր մասնակցել եկեղեցական արարողությունների և պետական գործերի<sup id="cite_ref-Dyzenhaus_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dyzenhaus-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ապարտհեյդի ակնհայտ արտահայտությամբ առաջին օրենքը խառն ամուսնություններն արգելող օրենքն էր, որ ընդունվել է 1949 թվականին։ Դրան հաջորդել է 1950 թվականին ընդունված «Անբարոյականության մասին օրենքում փոփոխություններ մտցնելու մասին» օրենքը, որը Հարավային Աֆրիկայի բնակչության բացարձակ մեծամասնությանն արգելում էր ամուսնանալ կամ սեռական հարաբերություններ ունենալ սպիտակամորթների հետ<sup id="cite_ref-Routledge_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Routledge-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 1950 թվականին ընդունված «Բնակչության գրանցման մասին» օրենքը բոլոր հարավաֆրիկացիներին դասակարգում էր ռասսայական չորս խմբերից (1. սպիտակամորթ, 2. սևամորթ, 3. գունամորթ, 4. հնդկացի. ընդ որում՝ վերջին երկուսը իրենց մեջ ամփոփում էին մի շարք ենթախմբեր) որևէ մեկում, որոնք ձևավորվում էին ըստ արտաքին տեսքի, ծագման, հասարակական-տնտեսական կարգավիճակի և մշակութային ապրելակերպի<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Ըստ ռասսայական դասակարգման էլ որոշվում էին բնակության վայրերը<sup id="cite_ref-Routledge_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-Routledge-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 1960–1983 թվականների ընթացքում 3.5 միլիոն ոչ սպիտակամորթ հարավաֆրիկացիներ հեռացվել են իրենց տներից և հարկադրաբար բնակեցվել առանձնացված վայրերում։ Դա ժամանակակից պատմության մեջ ամենախոշոր տեղահանություններից մեկն է<sup id="cite_ref-Forced_Removals_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Forced_Removals-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>Ապարտհեյդի դեմ հետևողական պայքար է մղել տեղական և միջազգային ընդդիմությունը՝ առաջ բերելով քսաներորդ դարի ամենաազդեցիկ համաշխարհային շարժումներից մեկը<sup id="cite_ref-Lodge_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lodge-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Այդ արատավոր երևույթը բազմիցս դատապարտվել է Միավորված ազգերի կազմակերպության կողմից, պատճառ դարձել Հարավային Աֆրիկայում զենքի վաճառքի ու տարածման էմբարգոյի (արգելքի)<sup id="cite_ref-Lodge_1983_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lodge_1983-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 1970-ական և 1980-ական թվականների ընթացքում ապարտհեյդի դեմ ներքին դիմադրությունն առավել ռազմաշունչ էր դարձել՝ Ազգային կուսակցության ձևավորած կառավարությանն առիթ տալով դիմելու դաժան բռնաճնշումների, որոնց հետևանքով հազարավոր մարդիկ զոհվեցին կամ նետվեցին բանտերը<sup id="cite_ref-Pandey_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pandey-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ Բռնություններին զուգահեռ՝ իշխանությունները որոշ բարեփոխումներ ձեռնարկեցին, այդ թվում՝ խոստացան ապահովել հնդկացիների և այլ գունամորթների ներկայացվածությունը երկրի խորհրդարանում, բայց այդ միջոցառումները հաջողության չհասցրին, քանի որ չէին բավարարում ակտիվիստների բացարձակ մեծամասնությանը<sup id="cite_ref-Diplomacy_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Diplomacy-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p>1987–1993 թվականների ընթացքում իշխող Ազգային կուսակցությունը բանակցություններ էր վարում հակաապարտհեյդյան քաղաքական պայքարն առաջնորդող Աֆրիկյան ազգային կոնգրես կուսակցության հետ՝ սեգրեգացիային վերջ տալու և երկրում մեծամասնության իշխանություն ապահովելու հարցերի շուրջ<sup id="cite_ref-Diplomacy_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-Diplomacy-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 1990 թվականին ընդդիմադիր կուսակցության ականավոր դեմքերը, այդ թվում՝ Նելսոն Մանդելան, բանտից ազատ արձակվեցին<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ 1991 թվականի հունիսի 17-ին Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունում օրենսդրորեն վերջ դրվեց ապարտհեյդի քաղաքականությանը<sup id="cite_ref-Abolished_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-Abolished-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, պայմաններ ստեղծվեցին 1994 թվականի ապրիլին ամբողջովին ժողովրդավարական համընդհանուր ընտրություններ անցկացնելու համար<sup id="cite_ref-Mitchell_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mitchell-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>։ </p><p><a href="/wiki/%D5%84%D4%B1%D4%BF" class="mw-redirect" title="ՄԱԿ">ՄԱԿ</a>-ի Գլխավոր վեհաժողովը, <a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%86%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%A6%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%BA%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Աֆրիկյան միասնության կազմակերպություն (դեռ գրված չէ)">Աֆրիկյան միասնության կազմակերպությունը</a> բազմաթիվ որոշումներով դատապարտել են ապարտհեյդը։ Նման հանցագործության խափանման և պատժի կոնվենցիան (<a href="/wiki/1973" title="1973">1973</a>) ապարտհեյդը որակում է իբրև հանցագործություն մարդկության դեմ։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ծանոթագրություններ"><span id=".D4.BE.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D5.A9.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ծանոթագրություններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&veaction=edit&section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Ծանոթագրություններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: Ծանոթագրություններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9141943">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10127783">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.c-span.org/video/?19041-1/repeal-population-registration-act">«Repeal of Population Registration Act»</a>. C-Span. 1991 թ․ հունիսի 17<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 7-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Repeal+of+Population+Registration+Act&rft.pub=C-Span&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.c-span.org%2Fvideo%2F%3F19041-1%2Frepeal-population-registration-act&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Abolished-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Abolished_2-0">2,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Abolished_2-1">2,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMyre,_Greg" class="citation news cs1">Myre, Greg (1991 թ․ հունիսի 18). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://news.google.com/newspapers?nid=1893&dat=19910618&id=3sQfAAAAIBAJ&sjid=ltgEAAAAIBAJ&pg=5582,6356040">«South Africa ends racial classifications»</a>. <i>Associated Press</i>. Cape Girardeau: Southeast Missourian<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 1-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Associated+Press&rft.atitle=South+Africa+ends+racial+classifications&rft.au=Myre%2C+Greg&rft_id=https%3A%2F%2Fnews.google.com%2Fnewspapers%3Fnid%3D1893%26dat%3D19910618%26id%3D3sQfAAAAIBAJ%26sjid%3DltgEAAAAIBAJ%26pg%3D5582%2C6356040&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Jeffrey-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Jeffrey_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBartusis2012" class="citation book cs1">Bartusis, Mark (2012). Gomez, Edmund; Premdas, Ralph (eds.). <i>Affirmative Action, Ethnicity and Conflict</i>. New York: Routledge Books. էջեր 126–132. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0415627689" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0415627689"><bdi>978-0415627689</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Affirmative+Action%2C+Ethnicity+and+Conflict&rft.place=New+York&rft.pages=126-132&rft.pub=Routledge+Books&rft.date=2012&rft.isbn=978-0415627689&rft.aulast=Bartusis&rft.aufirst=Mark&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Mayne-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mayne_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMayne1999" class="citation book cs1">Mayne, Alan (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/frompoliticspast0000mayn"><i>From Politics Past to Politics Future: An Integrated Analysis of Current and Emergent Paradigms</i></a>. Westport, Connecticut: Praeger. էջ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/frompoliticspast0000mayn/page/52">52</a>. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-275-96151-0" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-275-96151-0"><bdi>978-0-275-96151-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=From+Politics+Past+to+Politics+Future%3A+An+Integrated+Analysis+of+Current+and+Emergent+Paradigms&rft.place=Westport%2C+Connecticut&rft.pages=52&rft.pub=Praeger&rft.date=1999&rft.isbn=978-0-275-96151-0&rft.aulast=Mayne&rft.aufirst=Alan&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ffrompoliticspast0000mayn&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLeander" class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Leander (2015 թ․ հունիսի 15). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180502210959/http://www.sahistory.org.za/article/despite-1994-political-victory-against-apartheid-its-economic-legacy-persists-haydn-cornish-">«Despite the 1994 political victory against apartheid, its economic legacy persists by Haydn Cornish-Jenkins»</a>. <i>South African History Online</i> (անգլերեն). Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sahistory.org.za/article/despite-1994-political-victory-against-apartheid-its-economic-legacy-persists-haydn-cornish-">օրիգինալից</a> 2018 թ․ մայիսի 2-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=South+African+History+Online&rft.atitle=Despite+the+1994+political+victory+against+apartheid%2C+its+economic+legacy+persists+by+Haydn+Cornish-Jenkins&rft.au=Leander&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sahistory.org.za%2Farticle%2Fdespite-1994-political-victory-against-apartheid-its-economic-legacy-persists-haydn-cornish-&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sabcnews.com/sabcnews/apartheid-legacy-haunts-sa-economy/">«<span class="cs1-kern-left"></span>'Apartheid legacy haunts SA economy' - SABC News - Breaking news, special reports, world, business, sport coverage of all South African current events. Africa's news leader»</a>. <i>www.sabcnews.com</i> (ամերիկյան անգլերեն)<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 2-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.sabcnews.com&rft.atitle=%27Apartheid+legacy+haunts+SA+economy%27+-+SABC+News+-+Breaking+news%2C+special+reports%2C+world%2C+business%2C+sport+coverage+of+all+South+African+current+events.+Africa%27s+news+leader.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sabcnews.com%2Fsabcnews%2Fapartheid-legacy-haunts-sa-economy%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://allafrica.com/stories/201804060509.html">«Ramaphosas tough job on fixing Apartheid legacy»</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ramaphosas+tough+job+on+fixing+Apartheid+legacy&rft_id=http%3A%2F%2Fallafrica.com%2Fstories%2F201804060509.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Crompton-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Crompton_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFCrompton2007" class="citation book cs1">Crompton, Samuel Willard (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/desmondtutufight0000crom"><i>Desmond Tutu: Fighting Apartheid</i></a>. New York: Chelsea House, Publishers. էջեր <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/desmondtutufight0000crom/page/34">34</a>–35. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0791092217" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0791092217"><bdi>978-0791092217</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Desmond+Tutu%3A+Fighting+Apartheid&rft.place=New+York&rft.pages=34-35&rft.pub=Chelsea+House%2C+Publishers&rft.date=2007&rft.isbn=978-0791092217&rft.aulast=Crompton&rft.aufirst=Samuel+Willard&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdesmondtutufight0000crom&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-War-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-War_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFJacklyn_Cock,_Laurie_Nathan1989" class="citation book cs1">Jacklyn Cock, Laurie Nathan (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.am/?id=zEQ-Km_KShAC&pg=PA238&dq=Coventry+Four#PPA238,M1"><i>War and Society: The Militarisation of South Africa</i></a>. New Africa Books. էջեր 36–37, 283–289. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0-86486-115-3" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0-86486-115-3"><bdi>978-0-86486-115-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=War+and+Society%3A+The+Militarisation+of+South+Africa&rft.pages=36-37%2C+283-289&rft.pub=New+Africa+Books&rft.date=1989&rft.isbn=978-0-86486-115-3&rft.au=Jacklyn+Cock%2C+Laurie+Nathan&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.am%2F%3Fid%3DzEQ-Km_KShAC%26pg%3DPA238%26dq%3DCoventry%2BFour%23PPA238%2CM1&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Breckenridge-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Breckenridge_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBreckenridge2014" class="citation book cs1">Breckenridge, Keith (2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biometricstategl0000brec"><i>Biometric State: The Global Politics of Identification and Surveillance in South Africa, 1850 to the Present</i></a>. Cambridge: Cambridge University Press. էջեր <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biometricstategl0000brec/page/70">70</a>–74. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-1107077843" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-1107077843"><bdi>978-1107077843</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biometric+State%3A+The+Global+Politics+of+Identification+and+Surveillance+in+South+Africa%2C+1850+to+the+Present&rft.place=Cambridge&rft.pages=70-74&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2014&rft.isbn=978-1107077843&rft.aulast=Breckenridge&rft.aufirst=Keith&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbiometricstategl0000brec&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Ottoway-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ottoway_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFOttoway1993" class="citation book cs1">Ottoway, Marina (1993). <i>South Africa: The Struggle for a New Order</i>. Washington: Brookings Institution Press. էջեր 23–26. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0815767152" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0815767152"><bdi>978-0815767152</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=South+Africa%3A+The+Struggle+for+a+New+Order&rft.place=Washington&rft.pages=23-26&rft.pub=Brookings+Institution+Press&rft.date=1993&rft.isbn=978-0815767152&rft.aulast=Ottoway&rft.aufirst=Marina&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Glaser-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Glaser_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFGlaser2001" class="citation book cs1">Glaser, Daryl (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/politicssocietyi0000glas"><i>Politics and Society in South Africa</i></a>. London: Sage Publications. էջեր <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/politicssocietyi0000glas/page/9">9</a>–12. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0761950172" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0761950172"><bdi>978-0761950172</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Politics+and+Society+in+South+Africa&rft.place=London&rft.pages=9-12&rft.pub=Sage+Publications&rft.date=2001&rft.isbn=978-0761950172&rft.aulast=Glaser&rft.aufirst=Daryl&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpoliticssocietyi0000glas&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Bickford-Smith-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Bickford-Smith_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBickford-Smith1995" class="citation book cs1">Bickford-Smith, Vivian (1995). <i>Ethnic Pride and Racial Prejudice in Victorian Cape Town: Group identity and social practice, 1875—1902</i>. Cambridge: Cambridge University Press. էջեր 190–192. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0521526395" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0521526395"><bdi>978-0521526395</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Ethnic+Pride+and+Racial+Prejudice+in+Victorian+Cape+Town%3A+Group+identity+and+social+practice%2C+1875%E2%80%941902&rft.place=Cambridge&rft.pages=190-192&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=1995&rft.isbn=978-0521526395&rft.aulast=Bickford-Smith&rft.aufirst=Vivian&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Dyzenhaus-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Dyzenhaus_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFDyzenhaus1991" class="citation book cs1">Dyzenhaus, David (1991). <i>Hard Cases in Wicked Legal Systems: South African Law in the Perspective of Legal Philosophy</i>. Oxford: Oxford University Press. էջեր 35–36. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0198252924" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0198252924"><bdi>978-0198252924</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Hard+Cases+in+Wicked+Legal+Systems%3A+South+African+Law+in+the+Perspective+of+Legal+Philosophy&rft.place=Oxford&rft.pages=35-36&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=1991&rft.isbn=978-0198252924&rft.aulast=Dyzenhaus&rft.aufirst=David&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Routledge-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Routledge_15-0">15,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Routledge_15-1">15,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFWaltonUdayakumarMuckMcIlwain2011" class="citation book cs1">Walton, F. Carl; Udayakumar, S.P.; Muck, William; McIlwain, Charlton; Kramer, Eric; Jensen, Robert; Ibrahim, Vivian; Caliendo, Stephen Maynard; Asher, Nhia (2011). <i>The Routledge Companion to Race and Ethnicity</i>. New York: Routledge Books. էջեր 103–105. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0415777070" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0415777070"><bdi>978-0415777070</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Routledge+Companion+to+Race+and+Ethnicity&rft.place=New+York&rft.pages=103-105&rft.pub=Routledge+Books&rft.date=2011&rft.isbn=978-0415777070&rft.aulast=Walton&rft.aufirst=F.+Carl&rft.au=Udayakumar%2C+S.P.&rft.au=Muck%2C+William&rft.au=McIlwain%2C+Charlton&rft.au=Kramer%2C+Eric&rft.au=Jensen%2C+Robert&rft.au=Ibrahim%2C+Vivian&rft.au=Caliendo%2C+Stephen+Maynard&rft.au=Asher%2C+Nhia&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Baldwin-Ragaven, Laurel; London, Lesley; du Gruchy, Jeanelle (1999). <i>An ambulance of the wrong colour: health professionals, human rights and ethics in South Africa.</i> Juta and Company Limited. p. 18</span> </li> <li id="cite_note-Forced_Removals-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Forced_Removals_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131214133901/http://overcomingapartheid.msu.edu/multimedia.php?id=65-259-6">«South Africa – Overcoming Apartheid»</a>. African Studies Center of Michigan State University. Արխիվացված է <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.overcomingapartheid.msu.edu/multimedia.php?id=65-259-6">օրիգինալից</a> 2013 թ․ դեկտեմբերի 14-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 26-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=South+Africa+%E2%80%93+Overcoming+Apartheid&rft.pub=African+Studies+Center+of+Michigan+State+University&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.overcomingapartheid.msu.edu%2Fmultimedia.php%3Fid%3D65-259-6&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Lodge-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Lodge_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLodge2011" class="citation book cs1">Lodge, Tim (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sharpevilleapart0000lodg"><i>Sharpeville: An Apartheid Massacre and Its Consequences</i></a>. Oxford: Oxford University Press. էջեր <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sharpevilleapart0000lodg/page/234">234</a>–235. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0192801852" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0192801852"><bdi>978-0192801852</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sharpeville%3A+An+Apartheid+Massacre+and+Its+Consequences&rft.place=Oxford&rft.pages=234-235&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2011&rft.isbn=978-0192801852&rft.aulast=Lodge&rft.aufirst=Tim&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsharpevilleapart0000lodg&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Lodge_1983-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Lodge_1983_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFLodge1983" class="citation book cs1">Lodge, Tom (1983). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/blackpoliticsins0000lodg"><i>Black Politics in South Africa Since 1945</i></a>. New York: Longman.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Black+Politics+in+South+Africa+Since+1945&rft.place=New+York&rft.pub=Longman&rft.date=1983&rft.aulast=Lodge&rft.aufirst=Tom&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fblackpoliticsins0000lodg&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Pandey-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Pandey_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFPandey2006" class="citation book cs1">Pandey, Satish Chandra (2006). <i>International Terrorism and the Contemporary World</i>. New Delhi: Sarup & Sons, Publishers. էջեր 197–199. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-8176256384" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-8176256384"><bdi>978-8176256384</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=International+Terrorism+and+the+Contemporary+World&rft.place=New+Delhi&rft.pages=197-199&rft.pub=Sarup+%26+Sons%2C+Publishers&rft.date=2006&rft.isbn=978-8176256384&rft.aulast=Pandey&rft.aufirst=Satish+Chandra&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Diplomacy-21"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Diplomacy_21-0">21,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Diplomacy_21-1">21,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFThomas1995" class="citation book cs1">Thomas, Scott (1995). <i>The Diplomacy of Liberation: The Foreign Relations of the ANC Since 1960</i>. London: Tauris Academic Studies. էջեր 202–210. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-1850439936" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-1850439936"><bdi>978-1850439936</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Diplomacy+of+Liberation%3A+The+Foreign+Relations+of+the+ANC+Since+1960&rft.place=London&rft.pages=202-210&rft.pub=Tauris+Academic+Studies&rft.date=1995&rft.isbn=978-1850439936&rft.aulast=Thomas&rft.aufirst=Scott&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/2/newsid_2524000/2524997.stm">«De Klerk dismantles apartheid in South Africa»</a>. BBC News. 1990 թ․ փետրվարի 2. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090215004142/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/february/2/newsid_2524000/2524997.stm">Արխիվացված</a> օրիգինալից 2009 թ․ փետրվարի 15-ին<span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 21-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=De+Klerk+dismantles+apartheid+in+South+Africa&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2Fonthisday%2Fhi%2Fdates%2Fstories%2Ffebruary%2F2%2Fnewsid_2524000%2F2524997.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFAlex_Duval_Smith" class="citation web cs1">Alex Duval Smith. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/world/2010/jan/31/nelson-mandela-de-klerk-apartheid">«Why FW de Klerk let Nelson Mandela out of prison»</a>. <i>the Guardian</i><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 25-ին</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=the+Guardian&rft.atitle=Why+FW+de+Klerk+let+Nelson+Mandela+out+of+prison&rft.au=Alex+Duval+Smith&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2F2010%2Fjan%2F31%2Fnelson-mandela-de-klerk-apartheid&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Mitchell-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mitchell_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMitchell2008" class="citation book cs1">Mitchell, Thomas (2008). <i>Native vs Settler: Ethnic Conflict in Israel/Palestine, Northern Ireland and South Africa</i>. Westport: Greenwood Publishing Group. էջ 8. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0313313578" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0313313578"><bdi>978-0313313578</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Native+vs+Settler%3A+Ethnic+Conflict+in+Israel%2FPalestine%2C+Northern+Ireland+and+South+Africa&rft.place=Westport&rft.pages=8&rft.pub=Greenwood+Publishing+Group&rft.date=2008&rft.isbn=978-0313313578&rft.aulast=Mitchell&rft.aufirst=Thomas&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Աղբյուրներ"><span id=".D4.B1.D5.B2.D5.A2.D5.B5.D5.B8.D6.82.D6.80.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Աղբյուրներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&veaction=edit&section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Աղբյուրներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Աղբյուրներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Հայկական Սովետական Հանրագիտարան, հատոր 1-12, 1974-1986 թթ, Երևան</li> <li>Է․ Աղայան «Արդի հայերենի բացատրական բառարան», հատոր 1-2, 1976 թ, Երևան</li> <li>А․ Б. Барихин "Большой юридический словарь", 2002 թ, Москва</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Գրականություն"><span id=".D4.B3.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Գրականություն</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&veaction=edit&section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Գրականություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Գրականություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Bernstein, Hilda. <i>For their Triumphs and for their Tears: Women in Apartheid South Africa. International Defence and Aid Fund for Southern Africa</i>. London, 1985.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFBoswell2017" class="citation journal cs1">Boswell, Barbara (2017). «Overcoming the 'daily bludgeoning by apartheid': Black South African women writers, agency, and space». <i>African Identities</i>. <b>15</b> (4): 414–427. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F14725843.2017.1319754">10.1080/14725843.2017.1319754</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=African+Identities&rft.atitle=Overcoming+the+%27daily+bludgeoning+by+apartheid%27%3A+Black+South+African+women+writers%2C+agency%2C+and+space&rft.volume=15&rft.issue=4&rft.pages=414-427&rft.date=2017&rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F14725843.2017.1319754&rft.aulast=Boswell&rft.aufirst=Barbara&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></li> <li>Davenport, T. R. H. <i>South Africa. A Modern History</i>. <a href="/w/index.php?title=Macmillan_Publishers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macmillan Publishers (դեռ գրված չէ)">MacMillan</a>, 1977.</li> <li>Davies, Rob, Dan O'Meara and Sipho Dlamini. <i>The Struggle For South Africa: A reference guide to movements, organisations and institution</i>. Volume Two. London: <a href="/w/index.php?title=Zed_Books&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zed Books (դեռ գրված չէ)">Zed Books</a>, 1984</li> <li>De Klerk, F. W. <i>The last Trek. A New Beginning</i>. MacMillan, 1998.</li> <li>Du Pre, R. H. <i>Separate but Unequal – The 'Coloured' People of South Africa – A Political History.</i>. Jonathan Ball, 1994.</li> <li>Eiselen, W. W. N. The Meaning of Apartheid, <i>Race Relations</i>, 15 (3), 1948.</li> <li>Federal Research Division. <i>South Africa – a country study</i>. <a href="/w/index.php?title=Library_of_Congress&action=edit&redlink=1" class="new" title="Library of Congress (դեռ գրված չէ)">Library of Congress</a>, 1996.</li> <li>Giliomee, Herman <i>The Afrikaners</i>. Hurst & Co., 2003.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFGoodman" class="citation news cs1">Goodman, Peter S. (2017 թ․ հոկտեմբերի 24). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2017/10/24/business/south-africa-economy-apartheid.html">«End of Apartheid in South Africa? Not in Economic Terms»</a>. <i>The New York Times</i><span class="reference-accessdate">. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 20-ին</span>. «Political liberation has yet to translate into material gains for blacks. As one woman said, 'I've gone from a shack to a shack.'<span class="cs1-kern-right"></span>»</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+New+York+Times&rft.atitle=End+of+Apartheid+in+South+Africa%3F+Not+in+Economic+Terms&rft.aulast=Goodman&rft.aufirst=Peter+S.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2017%2F10%2F24%2Fbusiness%2Fsouth-africa-economy-apartheid.html&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></li> <li>Hexham, Irving, <i>The Irony of Apartheid: The Struggle for National Independence of Afrikaner Calvinism against British Imperialism</i>. Edwin Mellen, 1981.</li> <li>Keable, Ken <i><a href="/w/index.php?title=London_Recruits:_The_Secret_War_Against_Apartheid&action=edit&redlink=1" class="new" title="London Recruits: The Secret War Against Apartheid (դեռ գրված չէ)">London Recruits: The Secret War Against Apartheid</a></i>. <a href="/w/index.php?title=Pontypool&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pontypool (դեռ գրված չէ)">Pontypool</a>, <a href="/w/index.php?title=UK&action=edit&redlink=1" class="new" title="UK (դեռ գրված չէ)">UK</a>: Merlin Press. 2012.</li> <li>Lapchick, Richard and Urdang, Stephanie. Oppression and Resistance. The Struggle of Women in Southern Africa. Westport, Connecticut: <a href="/w/index.php?title=Greenwood_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Greenwood Press (դեռ գրված չէ)">Greenwood Press</a>. 1982.</li> <li>Louw, P. Eric. <i>The Rise, Fall and Legacy of Apartheid</i>. Praeger, 2004.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFMakdisi2018" class="citation journal cs1">Makdisi, Saree (2018). «Apartheid / Apartheid / [ ]». <i>Critical Inquiry</i>. <b>44</b> (2): 304–330. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1086%2F695377">10.1086/695377</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Critical+Inquiry&rft.atitle=Apartheid+%2F+Apartheid+%2F+%26%2391%3B+%26%2393%3B&rft.volume=44&rft.issue=2&rft.pages=304-330&rft.date=2018&rft_id=info%3Adoi%2F10.1086%2F695377&rft.aulast=Makdisi&rft.aufirst=Saree&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></li> <li>Meredith, Martin. <i>In the name of apartheid: South Africa in the postwar period</i>. 1st US ed. New York: <a href="/w/index.php?title=Harper_%26_Row&action=edit&redlink=1" class="new" title="Harper & Row (դեռ գրված չէ)">Harper & Row</a>, 1988.</li> <li>Meredith, Martin. <i><a href="/w/index.php?title=The_State_of_Africa&action=edit&redlink=1" class="new" title="The State of Africa (դեռ գրված չէ)">The State of Africa</a></i>. <a href="/w/index.php?title=Free_Press_(publisher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Free Press (publisher) (դեռ գրված չէ)">The Free Press</a>, 2005.</li> <li>Merrett, Christopher. “Sport and Apartheid.” History Compass 3, no. 1 (2005). doi:10.1111/j.1478-0542.2005.00165.x.</li> <li>Morris, Michael. <i>Apartheid: An illustrated history</i>. Jonathan Ball Publishers. Johannesburg and Cape Town, 2012.</li> <li>Newbury, Darren. <i>Defiant Images: Photography and Apartheid South Africa</i>, University of South Africa (UNISA) Press, 2009.</li> <li>Noah, Trevor. <i>Born a Crime: Stories from a South African Childhood</i>, Random House 2016, <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B3%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/978-0399588174" title="Սպասարկող:Գրքայինաղբյուրները/978-0399588174">978-0399588174</a>.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite id="CITEREFSuze2010" class="citation journal cs1">Suze, Anthony (2010). «The untold story of Robben Island: Sports and the anti-Apartheid movement». <i>Sport in Society</i>. <b>13</b>: 36–42. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F17430430903377706">10.1080/17430430903377706</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Sport+in+Society&rft.atitle=The+untold+story+of+Robben+Island%3A+Sports+and+the+anti-Apartheid+movement&rft.volume=13&rft.pages=36-42&rft.date=2010&rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F17430430903377706&rft.aulast=Suze&rft.aufirst=Anthony&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></li> <li>Terreblanche, S. <i>A History of Inequality in South Africa, 1652–2002</i>. University of Natal Press, 2003.</li> <li>Visser, Pippa. <i>In search of history</i>. <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a> Southern Africa, 2003.</li> <li>Williams, Michael. Book: Crocodile Burning. 1994</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Արտաքին_հղումներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D6.84.D5.AB.D5.B6_.D5.B0.D5.B2.D5.B8.D6.82.D5.B4.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտաքին հղումներ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&veaction=edit&section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Արտաքին հղումներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Արտաքին հղումներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.apartheidmuseum.org/node/48">Understanding Apartheid Learner's Book</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150408002939/http://www.apartheidmuseum.org/node/48">Արխիվացված</a> 2015-04-08 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160112005600/https://www.issafrica.org/Pubs/Monographs/No81/Chap2.html">The evolution of the white right</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sahistory.org.za/20th-century-south-africa/freedom-charter-1955">History of the freedom charter SAHO</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.apartheidmuseum.org/">Apartheid Museum in Johannesburg</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.districtsix.co.za/index.php">Cape Town's District Six Museum which examines forced removals</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170903090730/http://www.districtsix.co.za/index.php">Արխիվացված</a> 2017-09-03 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li>The <a rel="nofollow" class="external text" href="http://africanactivist.msu.edu/">African Activist Archive Project</a> website has material on the struggle against apartheid</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://allafrica.com/stories/printable/201001210949.html">South Africa: Cuba and the South African Anti-Apartheid Struggle</a> by Nicole Sarmiento</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radiolive.co.nz/HILL--Ranginui-Walker-on-the-No-Maoris-tours-to-South-Africa/tabid/506/articleID/13005/Default.aspx">Interview with Dr. Ranginui Walker about the 'No Maoris' tours to South Africa under apartheid</a> RadioLIVE interview on the exclusion of Maori from the All Blacks during the tours of South Africa under apartheid.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ictj.org/our-work/regions-and-countries/south-africa">The International Centre for Transitional Justice (ICTJ)</a> provides resources on the legacy of apartheid and transitional justice in South Africa.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10127783"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://about.jstor.org/content/struggles-freedom-southern-africa">«JSTOR's Struggles for Freedom digital archive on www.aluka.org»</a>. <i>about.jstor.org</i>. «Collection of primary source historical materials about apartheid South Africa»</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=about.jstor.org&rft.atitle=JSTOR%27s+Struggles+for+Freedom+digital+archive+on+www.aluka.org&rft_id=http%3A%2F%2Fabout.jstor.org%2Fcontent%2Fstruggles-freedom-southern-africa&rfr_id=info%3Asid%2Fhy.wikipedia.org%3A%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" class="Z3988"></span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.senatehouselibrary.ac.uk/our-collections/special-collections/archives-manuscripts/subject-guides-to-archives/apartheid/">Apartheid archives held at London University</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vokrugsveta.ru/tv/vs/cast/383/">ЮАР. Апартеид</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110606235705/http://www.vokrugsveta.ru/tv/vs/cast/383/">Արխիվացված</a> 2011-06-06 <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yspu.yar.ru/images/2/22/24.pdf">Становление и крушение системы апартеида в Южной Африке. Развитие ЮАР в 1990-е — начале XXI века</a><span style="font-size:85%; margin-left:0.2em; color:var(--color-subtle, #54595d)">(չաշխատող հղում)</span></li> <li><i>Жуков Д.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wg-lj.livejournal.com/533546.html">Апартеид. История режима</a></li> <li><i>Гармсон Б.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090620024812/http://www.memorial.spb.ru/catalog/?p=413">Стив Бико и значение его личности в южноафриканском сопротивлении</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.un.org/russian/documen/gadocs/convres/r28-3068.pdf">Международная конвенция о пресечении преступления апартеида и наказании за него</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081230/http://www.un.org/russian/documen/gadocs/convres/r28-3068.pdf">Արխիվացված</a> 2008-12-30<span style="font-size:100%" class="error citation-comment"><sup>(Timestamp length)</sup></span> <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><i>А. Ривз.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://scepsis.ru/library/id_2803.html">Шарпевильский расстрел — водораздел в истории Южной Африки</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sovmusic.ru/download.php?fname=shoshol">Shosholoza Песня борцов с апартеидом</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100206171227/http://proyuar.ru/apartheid">Апартеид</a> на сайте «Про ЮАР»</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111203222314/http://commons.com.ua/archives/10921">Андрей МАНЧУК Страх и ненависть апартхейда</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.echo.msk.ru/programs/sorokina/1214745-echo/">Смерть Манделы: какой станет ЮАР//Передача радиостанции «Эхо Москвы»</a></li></ul> <table class="toccolours" style="font-size:85%; margin-top:0.1em; margin-bottom:0.1em; border: 1px solid #aaa; padding: 5px; clear: both;" width="100%"> <tbody><tr> <td><i>Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6" title="Հայկական սովետական հանրագիտարան">Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a>  (<a href="https://hy.wikisource.org/wiki/%D4%B7%D5%BB:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_1.djvu/507" class="extiw" title="s:Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 1.djvu/507">հ․ 1, էջ 507</a>)։</i> <span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:CC_BY-SA_icon_80x15.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bf/CC_BY-SA_icon_80x15.png" decoding="async" width="80" height="15" class="mw-file-element" data-file-width="80" data-file-height="15" /></a></span> </td></tr></tbody></table>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ապարտհեյդ&oldid=10109671">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ապարտհեյդ&oldid=10109671</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%BB%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կատեգորիա:Իրավաբանություն">Իրավաբանություն</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4" title="Կատեգորիա:Ապարտհեյդ">Ապարտհեյդ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%94%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6_%D6%87_%D5%BC%D5%A1%D5%BD%D5%A1" title="Կատեգորիա:Քաղաքականություն և ռասա">Քաղաքականություն և ռասա</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Թաքցված կատեգորիաներ: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE_%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80_(en)" title="Կատեգորիա:CS1 անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en)">CS1 անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en)</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:CS1_%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%AC%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE_%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80_(en-us)" title="Կատեգորիա:CS1 ամերիկյան անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en-us)">CS1 ամերիկյան անգլերեն աղբյուրներով էջեր (en-us)</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_wayback_links" title="Կատեգորիա:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%89%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D5%B2_%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%A1%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%B2_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Չաշխատող արտաքին հղում պարունակող հոդվածներ">Չաշխատող արտաքին հղում պարունակող հոդվածներ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:Webarchive_template_warnings" title="Կատեգորիա:Webarchive template warnings">Webarchive template warnings</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%86%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D6%80_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%BD%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից">Նյութեր Հայկական սովետական հանրագիտարանից</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%89%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%B0%D5%B8%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%A5%D6%80_%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BF_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%81" title="Կատեգորիա:Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից">Չստուգված հոդվածներ ազատ աղբյուրներից</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 16 սեպտեմբերի 2024-ի ժամը 01:13-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Ապարտհեյդ</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>138 լեզու</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ավելացնել քննարկում</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-54bc5bdf84-jc89n","wgBackendResponseTime":182,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.288","walltime":"0.365","ppvisitednodes":{"value":1404,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":54891,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":244,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":82048,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 289.213 1 -total"," 72.59% 209.954 1 Կաղապար:Ծանցանկ"," 35.83% 103.616 6 Կաղապար:Cite_web"," 21.93% 63.428 15 Կաղապար:Cite_book"," 7.26% 20.993 3 Կաղապար:Cite_journal"," 6.79% 19.629 4 Կաղապար:Cite_news"," 5.16% 14.929 4 Կաղապար:Webarchive"," 3.39% 9.810 1 Կաղապար:Недоступная_ссылка"," 1.66% 4.800 1 Կաղապար:Lang-en"," 1.45% 4.197 1 Կաղապար:Կատեգորիան_միայն_հոդվածներում"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.163","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3976936,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-976d8f46b-zzd9v","timestamp":"20250125001047","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0531\u057a\u0561\u0580\u057f\u0570\u0565\u0575\u0564","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B0%D5%A5%D5%B5%D5%A4","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11409","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11409","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2014-08-19T08:22:09Z","dateModified":"2024-09-16T01:13:59Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/0e\/Ciskei2.jpg"}</script> </body> </html>