CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="te" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>తిరుమల రామచంద్ర - వికీపీడియా</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )tewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","జనవరి","ఫిబ్రవరి","మార్చి","ఏప్రిల్","మే","జూన్","జూలై","ఆగస్టు","సెప్టెంబరు","అక్టోబరు","నవంబరు","డిసెంబరు"],"wgRequestId":"ef327434-f31a-42d2-9fea-6d3c08b54809","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"తిరుమల_రామచంద్ర","wgTitle": "తిరుమల రామచంద్ర","wgCurRevisionId":4356307,"wgRevisionId":4356307,"wgArticleId":65269,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using the JsonConfig extension","Articles with hCards","Articles with permanently dead external links","All articles with dead external links","తెలుగు రచయితలు","తెలుగు పాత్రికేయులు","తెలుగు కవులు","సంపాదకులు","1913 జననాలు","అనంతపురం జిల్లా రచయితలు","ఆత్మకథ రాసుకున్న ఆంధ్రప్రదేశ్ వ్యక్తులు","అనంతపురం జిల్లా భాషావేత్తలు","అనంతపురం జిల్లా పాత్రికేయులు", "పత్రికలలో శీర్షికలు నిర్వహించినవారు","కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం పొందిన తెలుగు రచయితలు","కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం పొందిన ఆంధ్రప్రదేశ్ రచయితలు","పులుపుల వెంకటశివయ్య అవార్డు గ్రహీత"],"wgPageViewLanguage":"te","wgPageContentLanguage":"te","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"తిరుమల_రామచంద్ర","wgRelevantArticleId":65269,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{ "pageLanguageCode":"te","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"te"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q15702980","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.6"};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready", "ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=te&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/te/d/d7/Tirumala_Ramachandra.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1227"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/te/d/d7/Tirumala_Ramachandra.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="818"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/d/d7/Tirumala_Ramachandra.png/640px-Tirumala_Ramachandra.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="654"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="తిరుమల రామచంద్ర - వికీపీడియా"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//te.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edit this page" href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="వికీపీడియా (te)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//te.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.te"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="వికీపీడియా ఆటమ్ ఫీడు" href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-తిరుమల_రామచంద్ర rootpage-తిరుమల_రామచంద్ర skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eఈ నోటీసును తొలగించు\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"te\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable class=\"wikitable\"\u003E\n\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr style=\"align:center; border: 1px solid #8888aa; background: #f1ff81; text-align: center;\"\u003E\n\u003Ctd\u003E\u003Cbig\u003Eవికీ పాఠకులే వికీ రచయితలు!\n\u003C/big\u003E\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\n\u003Ctr style=\"align:center; border: 1px solid #8888aa; background: #fff1ff; text-align: left;\"\u003E\n\u003Ctd\u003Eవికీలో వ్యాసాలు రాస్తున్నది ఎక్స్పర్టులూ, సబ్జెక్టు నిపుణులూ కాదు. ఇక్కడ సాధారణ పాఠకులే వ్యాసాలు రాస్తారు. అందరూ కలిసి పరస్పర సహకారంతో, సమన్వయంతో పనిచేస్తూ వ్యాసాలను రాస్తారు. వివిధ వనరుల్లోంచి సమాచారాన్ని సేకరించి, ఆ మూలాలను ఉదహరిస్తూ ఆ సమాచారాన్ని వికీలో చేరుస్తారు. మరింత సమాచారం కోసం \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%9A%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81\" title=\"వికీపీడియా:పరిచయము\"\u003Eవికీపీడియా:పరిచయము\u003C/a\u003E చూడండి. ఈ పనిలో మీరూ భాగం పంచుకోవచ్చు. వికీలో \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%85%E0%B0%95%E0%B1%8C%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%81_%E0%B0%8E%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%81_%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%3F\" title=\"వికీపీడియా:అకౌంటు ఎందుకు సృష్టించుకోవాలి?\"\u003Eఖాతా సృష్టించుకోండి\u003C/a\u003E. మీకు ఆసక్తి ఉన్న విషయం గురించిన సమాచారాన్ని రాసి, వికీ అభివృద్ధిలో మీరూ తోడ్పడండి. ఈ విషయంలో సందేహమేమైనా ఉంటే \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF_%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82\" title=\"వికీపీడియా:సహాయ కేంద్రం\"\u003Eవికీపీడియా సహాయకేంద్రంలో\u003C/a\u003E అడగండి.\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">తిరుమల రామచంద్ర</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">వికీపీడియా నుండి</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Jump to navigation</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Jump to search</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="te" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4294015">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox-full-data:not(.notheme)>div:not(.notheme)[style]{background:#1f1f23!important;color:#f8f9fa}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox-full-data:not(.notheme) div:not(.notheme){background:#1f1f23!important;color:#f8f9fa}}@media(min-width:640px){body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table{display:table!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table>caption{display:table-caption!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table>tbody{display:table-row-group}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table tr{display:table-row!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table th,body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table td{padding-left:inherit;padding-right:inherit}}</style><table class="infobox biography vcard"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color:gold;"><span class="fn">తిరుమల రామచంద్ర</span></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Tirumala_Ramachandra.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/d/d7/Tirumala_Ramachandra.png/200px-Tirumala_Ramachandra.png" decoding="async" width="200" height="205" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/d/d7/Tirumala_Ramachandra.png/300px-Tirumala_Ramachandra.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/te/thumb/d/d7/Tirumala_Ramachandra.png/400px-Tirumala_Ramachandra.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="678" /></a></span><div class="infobox-caption">తిరుమల రామచంద్ర</div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">జననం</th><td class="infobox-data"><span class="nickname">తిరుమల రామచంద్ర</span><br /><a href="/wiki/1913" title="1913">1913</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B1%82%E0%B0%A8%E0%B1%8D_17" title="జూన్ 17">జూన్ 17</a><br /><span class="birthplace">అనంతపురం జిల్లా ధర్మవరం తాలూకా <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%97%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%86" title="రేగటిపల్లె">రేగటిపల్లె</a></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">మరణం</th><td class="infobox-data">1997 అక్టోబరు 12<span style="display:none">(1997-10-12)</span> (వయసు 84)<br /><span class="deathplace">హైదరాబాద్</span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">వృత్తి</th><td class="infobox-data role">ద్వితీయ ప్రపంచ యుద్ధ కాలంలో సైన్యంలో హవల్దార్ గుమాస్తా<br /> "భారతి" మాసపత్రిక ఇన్ చార్జ్ ఎడిటర్</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">ప్రసిద్ధి</th><td class="infobox-data">ప్రసిద్ధిచెందిన తెలుగు కవి, సంపాదకులు</td></tr></tbody></table> <p><b>తిరుమల రామచంద్ర</b> సంపాదకుడు, రచయిత, స్వాతంత్ర్యసమరయోధుడు, భాషావేత్త. తిరుమల రామచంద్ర <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%83%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7" title="మాతృభాష">మాతృభాష</a> తెలుగుతో పాటు <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%A1" class="mw-redirect" title="కన్నడ">కన్నడ</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%B3" class="mw-redirect" title="తమిళ">తమిళ</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="సంస్కృతం">సంస్కృతం</a>, ప్రాకృతాది భాషల్లో ప్రావీణ్యం కలిగిన బహుభాషావేత్త. రకరకాల <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వృత్తులు">వృత్తులు</a> చేసి, వివిధ అనుభవాలు సంపాదించి విస్తృత లోకానుభవశాలి ఐన రామచంద్ర తనను తాను వినమ్రంగా భాషాసేవకుడు అని అభివర్ణించుకునేవారు. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="te" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">విషయాలు</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#బాల్యం,_విద్యాభ్యాసం"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">బాల్యం, విద్యాభ్యాసం</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#ఉద్యమరంగం"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">ఉద్యమరంగం</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="#విస్తృత_లోకానుభవం"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">విస్తృత లోకానుభవం</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-4"><a href="#పత్రికా_రంగం"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">పత్రికా రంగం</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="#రచన_రంగం"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">రచన రంగం</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-6"><a href="#వ్యక్తిత్వం"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">వ్యక్తిత్వం</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-7"><a href="#పుస్తకాలు"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">పుస్తకాలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-8"><a href="#కొన్ని_రచనలు"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">కొన్ని రచనలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-9"><a href="#బిరుదులు"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">బిరుదులు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="#పురస్కారాలు"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">పురస్కారాలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="#మూలాలు"><span class="tocnumber">11</span> <span class="toctext">మూలాలు</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-12"><a href="#ఇతర_లింకులు"><span class="tocnumber">12</span> <span class="toctext">ఇతర లింకులు</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="బాల్యం,_విద్యాభ్యాసం"><span id=".E0.B0.AC.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.82.2C_.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A6.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.AD.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.B8.E0.B0.82"></span>బాల్యం, విద్యాభ్యాసం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=1" title="విభాగాన్ని మార్చు: బాల్యం, విద్యాభ్యాసం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="అనంతపురం జిల్లా">అనంతపురం జిల్లా</a> <a href="/wiki/%E0%B0%A7%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="ధర్మవరం">ధర్మవరం</a> తాలూకా <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%97%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%86" title="రేగటిపల్లె">రేగటిపల్లెలో</a> జన్మించిన రామచంద్ర <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B1%80" class="mw-redirect" title="హంపీ">హంపీ</a> శిథిలాలలోని గ్రామమైన <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="కమలాపురం">కమలాపురంలో</a> తన బాల్యం గడిపారు.<sup id="cite_ref-vsimmanna_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-vsimmanna-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> వీరు సాక్షాత్తూ <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%B0_%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%82" title="విజయనగర సామ్రాజ్యం">విజయనగర సామ్రాజ్యంలో</a> కానవచ్చే తాతాచార్యుల వంశీయులు. <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%A4_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7" class="mw-redirect" title="సంస్కృత భాష">సంస్కృత భాష</a>, శాస్త్రాలను గురుశుశ్రూష చేసి నేర్చుకోవడం ప్రారంభించాకా కారణాంతరాల వల్ల <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AA%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="తిరుపతి">తిరుపతిలోని</a> కళాశాలలో చేరారు. తెలుగు, సంస్కృతాలలో విద్వాన్ గా <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%80_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7" class="mw-redirect" title="హిందీ భాష">హిందీలో</a> ప్రభాకరగా పట్టాలు పొందారు. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ఉద్యమరంగం"><span id=".E0.B0.89.E0.B0.A6.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.AE.E0.B0.B0.E0.B0.82.E0.B0.97.E0.B0.82"></span>ఉద్యమరంగం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=2" title="విభాగాన్ని మార్చు: ఉద్యమరంగం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>స్వాతంత్ర్య సమరయోధునిగా <a href="/wiki/1933_%E0%B0%AE%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%81_%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B1%81" title="1933 మద్రాసు కుట్ర కేసు">మద్రాసు కుట్ర కేసులో</a> ముద్దాయిగా స్వాతంత్ర్య సమరంలో పాలుపంచుకున్నారు. తిరుపతిలో చదువుతున్నపుడు వ్యష్టి సత్యాగ్రహంలో పాల్గొని ఏడాది జైలు శిక్ష అనుభవించారు. సహాయ నిరాకరణ సభల కోసం మార్చింగ్ సాంగ్స్ రాశారు. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="విస్తృత_లోకానుభవం"><span id=".E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.A4.E0.B1.83.E0.B0.A4_.E0.B0.B2.E0.B1.8B.E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.A8.E0.B1.81.E0.B0.AD.E0.B0.B5.E0.B0.82"></span>విస్తృత లోకానుభవం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=3" title="విభాగాన్ని మార్చు: విస్తృత లోకానుభవం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ద్వితీయ ప్రపంచ యుద్ధ కాలంలో సైన్యంలో హవల్దార్ గుమాస్తాగా <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%86%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%98%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ఆప్ఘనిస్థాన్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">ఆప్ఘనిస్థాన్</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AC%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="బెలూచిస్థాన్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">బెలూచిస్థాన్</a>, సరిహద్దుల్లో పనిచేశారు. ఆ ఉద్యోగాన్ని ఆత్మాగౌరవానికి భంగం కలిగిన కారణంగా విడిచిపెట్టిన రామచంద్ర ఆ సమయంలోనే ఉత్తర భారతదేశంలో విస్తృతమైన పర్యటన చేశారు. ఉమ్మడి <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="పంజాబు">పంజాబులో</a> భాగమైన <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B1%8B%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="లాహోర్">లాహోర్</a> పట్టణంలో కొందరు మహాపండితులను, పంజాబు పల్లెల్లో భారతీయ గ్రామీణ జీవితం, <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%B9%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%9C%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="మొహెంజదారో (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మొహెంజదారో</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%BE" title="హరప్పా">హరప్పా</a> ప్రాంతాల్లో ప్రాచీన నాగరికతా చిహ్నాలను దర్శించారు. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="పత్రికా_రంగం"><span id=".E0.B0.AA.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.95.E0.B0.BE_.E0.B0.B0.E0.B0.82.E0.B0.97.E0.B0.82"></span>పత్రికా రంగం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=4" title="విభాగాన్ని మార్చు: పత్రికా రంగం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%9F%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B0%B0_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="వేటూరి ప్రభాకర శాస్త్రి">వేటూరి ప్రభాకర శాస్త్రికి</a> ఏకలవ్య శిష్యునిగా చెప్పుకుంటున్న తిరుమల రామచంద్ర <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%82" title="విద్వాన్ విశ్వం">విద్వాన్ విశ్వం</a> వంటి సహాధ్యాయులతో పనిచేశాడు. అనంతరం <a href="/wiki/%E0%B0%A2%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%80" title="ఢిల్లీ">ఢిల్లీ</a> వచ్చి <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A1%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%80_%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AB%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="డెయిలీ టెలిగ్రాఫ్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">డెయిలీ టెలిగ్రాఫ్</a> <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B2" class="mw-redirect" title="ఆంగ్ల">ఆంగ్ల</a> పత్రికలో చేరి పాత్రికేయ వృత్తిలో స్థిరపడ్డాడు. 1944 లో పత్రికా రంగంలో పనిచేశాడు. తొలుత తెలంగాణా పత్రికలో పనిచేసి తర్వాత మీజాన్ లో చేరి ఆ పత్రిక సంపాదకుడు <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A1%E0%B0%B5%E0%B0%BF_%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="అడవి బాపిరాజు">అడవి బాపిరాజు</a> శిష్యరికంలో రాటుదేలాడు. </p><p><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF" title="సురవరం ప్రతాపరెడ్డి">సురవరం ప్రతాపరెడ్డి</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BF_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%A3_%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="రావి నారాయణ రెడ్డి">రావి నారాయణ రెడ్డి</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A6%E0%B0%82_%E0%B0%8E%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BF" title="బద్దం ఎల్లారెడ్డి">బద్దం ఎల్లారెడ్డి</a>, ఆరుట్ల దంపతులతో ఏర్పడిన సాన్నిహిత్యంతో సోషలిష్టు భావజాలానికి దగ్గరయ్యాడు. <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AD" title="ఆంధ్రప్రభ">ఆంధ్రప్రభ</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95" title="ఆంధ్రపత్రిక">ఆంధ్రపత్రిక</a>,<a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%AE%E0%B0%BF" title="ఆంధ్రభూమి">ఆంధ్రభూమి</a>,<a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%9A%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="హిందుస్తాన్ సమాచార్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">హిందుస్తాన్ సమాచార్</a> లలో వివిధ హోదాలలో పనిచేశాడు. <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%AA%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95" class="mw-redirect" title="భారతి మాసపత్రిక">భారతి మాసపత్రిక</a> ఇన్ చార్జ్ ఎడిటర్ గా పనిచేసిన కాలంలో దేవరకోండ బాలగంగాధర తిలక్ వ్యాసం ప్రచురించిన కారణంగా తలెత్తిన భేదాభిప్రాయాలతో రాజీనామా చేశాడు. <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2_%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="నార్ల వెంకటేశ్వరరావు">నార్ల వెంకటేశ్వరరావుతో</a> విభేదించి ఆంధ్రప్రభలో ఉద్యోగం వదులుకున్నాడు. </p><p><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B1%8B%E0%B0%A7%E0%B0%A8_(%E0%B0%AA%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95)" title="పరిశోధన (పత్రిక)">పరిశోధన</a> అనే ద్వైమాసపత్రికకు సంపాదకత్వం వహించి 1953-1956 మధ్యకాలంలో ప్రచురించాడు. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="రచన_రంగం"><span id=".E0.B0.B0.E0.B0.9A.E0.B0.A8_.E0.B0.B0.E0.B0.82.E0.B0.97.E0.B0.82"></span>రచన రంగం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=5" title="విభాగాన్ని మార్చు: రచన రంగం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>పదమూడవ యేట ఒక శృంగార రచన చేసినా మానపల్లి రామకృష్ణ కవి మందలింపుతో దేశ భక్తి గీతాలవైపు మళ్ళారు రామచంద్ర. కొన్ని వందల వ్యాసాలు సమీక్షలు రాశారు. "హైదరాబాద్ నోట్ బుక్" వంటి 15 శీర్షికలు నిర్వహించారు."సత్యాగ్రహ విజయం" నాటకం, రణన్నినాదం గీతాన్ని సంస్కృతంలో రాశారు.</li> <li>తిరుమల రామచంద్ర తన 84 ఏళ్ళ జీవితంలో అర్ధ శతాబ్ది పత్రికా రచనకే అంకితమైనారు. తెలుగు నాట, భారతావనిలో ప్రసిద్ధులైన కవిపండితులు, కళాకారులు, భాషావేత్తలు, తత్వ్త చింతకులు అయిన ప్రతిభాశాలురు అనేక మందిని ఆయన ఇంటర్వ్యూ చేశారు. సుమారు 50 పుస్తకాల దాకా ఆయనవి అచ్చైనాయి.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E2%80%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="రాహుల్ సాంకృత్యాయన్‌ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">రాహుల్ సాంకృత్యాయన్‌ను</a> స్వయంగా కలుసుకున్నారు. బహుభాషా కోవిదుడైన రఘువీర తన ప్రపంచ భాషా నిఘంటు నిర్మాణంలో తనతో కలిసి పనిచేయవలసిందిగా సహాయ సహకారాలు అర్థించగా, జీవనోపాధికి ఆ పని కలిసిరాదని ఉత్సుకత చూపలేకపోయానని, అటువంటి గొప్ప అవకాశం వదులుకోవలసినది కాదనీ పశ్చాత్తాపం చెందినట్లు స్వీయ చరిత్రలో చెప్పుకున్నారు.</li> <li>'మన లిపి - పుట్టు పూర్వోత్తరాలు' భాషా చరిత్రకే తలమానికం.ఇతర భాషలలో కూడా ఇలాంటి రచన లేదనిఆంధ్ర విశారద <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B1%80_%E0%B0%A7%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="తాపీ ధర్మారావు">తాపీ ధర్మారావు</a> అన్నారు<sup id="cite_ref-vsimmanna_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-vsimmanna-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="వ్యక్తిత్వం"><span id=".E0.B0.B5.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.95.E0.B1.8D.E0.B0.A4.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.B5.E0.B0.82"></span>వ్యక్తిత్వం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=6" title="విభాగాన్ని మార్చు: వ్యక్తిత్వం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>చిన్నతనంలోనే భారతదేశపు సాంస్కృతిక వైశాల్యాన్ని దర్శించిన రామచంద్ర ఆ కారణంగా తన దృక్పథంలో ఏర్పడ్డ సమ్యక్ దృష్టి, <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="సంస్కృతి">సంస్కృతి</a> పట్ల ప్రేమను జీవితాంతం నిలబెట్టుకున్నారు. నార్ల వెంకటేశ్వరరావుతో విభేదాలు, "భారతి" పత్రికలో ఒక వ్యాసం గురించిన వివాదాలు వంటి సందర్భాల్లో రాజీనామాలు చేసి తన ఆత్మగౌరవాన్ని ప్రదర్శించారు. గాంధీని దర్శించారు. వారితో హరిజనోద్యమంలో పాల్గొన్నారు. <a href="/wiki/%E0%B0%96%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A6%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="ఖద్దరు">ఖద్దరు</a> దుస్తులు కట్టేవారు. నాస్తికునిగా, హేతువాదిగా ప్రకటించుకున్న వీరే దేవాలయంలో పూజ చేయడం, <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%80%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%A3" title="ఉన్నవ లక్ష్మీనారాయణ">ఉన్నవ లక్ష్మీనారాయణ</a> గారి వద్ద సహాయకునిగా పౌరోహిత్యం చేయడం వంటివి చేశారు. ప్రతి ఉత్తరంలోనూ ఇట్లు భాషాసేవకుడు తిరుమల రామచంద్ర అంటూ సంతకం చేసే రామచంద్ర భాషాసేవలోనే జీవితాన్ని గడిపారు. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="పుస్తకాలు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B1.81.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.A4.E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>పుస్తకాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=7" title="విభాగాన్ని మార్చు: పుస్తకాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ఆయనకు ఎనలేని కీర్తి ఆర్జించి పెట్టిన పుస్తకాలు "మన లిపి-పుట్టుపూర్వోత్తరాలు", "నుడి నానుడి", "సాహితీ సుగతుని స్వగతం", "గాధా సప్తసతిలో తెలుగు పదాలు", "తెలుగు పత్రికల సాహిత్య చరిత్ర" ఇందులో సాహితీ సుగతుని స్వగతం" గ్రంధానికి 1970 లో రాష్ట్ర సాహిత్య అకాడమీ నుంచి ఉత్తమ సాహిత్య విమర్శ పురస్కారం , "గాధా సప్తసతిలో తెలుగు పదాలు"కు 1986 లో సాహిత్య అకాడమీ నుండి అవార్డు, లభించాయి.రెండువేల ఏళ్ళనాటి భారతీయుల సాంఘిక జీవనాన్ని కమనీయంగా వ్యాఖ్యానించడమే కాక, గాథా సప్తసతిలో ఏయే సందర్భాలలో ఏయే అర్థాల్లో తెలుగు పదాలు కనబడతాయో వివరించారు.కాళిదాసుపై గాథా సప్తసతి ప్రభావం ఉందని తేల్చి చెప్పారు. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="కొన్ని_రచనలు"><span id=".E0.B0.95.E0.B1.8A.E0.B0.A8.E0.B1.8D.E0.B0.A8.E0.B0.BF_.E0.B0.B0.E0.B0.9A.E0.B0.A8.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>కొన్ని రచనలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=8" title="విభాగాన్ని మార్చు: కొన్ని రచనలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li><b>సాహితీ సుగతుని స్వగతం</b> : రామచంద్ర గారు, చాలా చిన్న వయసులోనే <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95" class="mw-redirect" title="భారతి పత్రిక">భారతి పత్రికకు</a> వ్యాసాలు రాసే వారట. అప్పట్లో భారతి పత్రికలో వ్యాసం పడ్డం అంటే, అదో గొప్ప గౌరవమట. ఆ వ్యాసాల సంకలనం ఈ పుస్తకం. ఇందులో కొన్ని అద్భుతమైన వ్యాసాలు. <ol><li>ఆంధ్రచ్చందో విశేషములు : "ఎసగు , ఒసగు" అన్న పదాల చర్చకు సంబంధించి శ్రీ వజ్ఘల చిన సీతారామశాస్త్రి గారి వాదనను ఆక్షేపిస్తూ వ్రాసినది. ఈ వ్యాసం చదివిన పండితుడొకాయన ప్రభాకర శాస్త్రి గారి వద్ద ప్రస్తావిస్తూ, భారతిలో ఎవరో గొప్ప వ్యాసం రాసేరని అన్నాట్ట. శాస్త్రి గారు పక్కనున్న రామచంద్ర గారిని చూపించేరట. ఆ పండితుడు విస్తుపోయి, "ఎవరో శాలువా పండితుడనుకున్నాను. ఈ కుర్ర వాడా?" అని మెచ్చుకున్నారుట. ఈ ప్రస్తావన "హంపి నుండి..."లో ఉంది.</li> <li>నువ్వులు కొట్టిన ఇడి నూటిడి : నన్నెచోడుడి కుమారసంభవం పరిష్కరిస్తూ, వేదం వెంకటరాయ శాస్త్రి గారు ఓ చోట, "నూటిడి" అన్న భక్ష్య విశేషాన్ని, "నూబిడి (నువ్వు + పిడి -> పిడికిలి మేర నువ్వులు)"గా పేర్కొంటే, రామచంద్ర గారు, "నూటిడి" పదాన్ని అన్నమయ్య కీర్తనలోనూ, శ్రీనాథుని <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="హరవిలాసం">హరవిలాసం</a> లోనూ వాడినట్టు ఋజువు చేశారు. ఇదో అత్యద్భుతమైన వ్యాసం.</li> <li>బుద్ధుడికి ముందే ఉన్న <a href="/wiki/%E0%B0%A7%E0%B1%82%E0%B0%AE%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%82" title="ధూమపానం">ధూమపానం</a> : ధూమపానం పైని వివరణ. ఇంకా ఇందులో ఆఫ్రికా కాల్పనిక సాహిత్యం, అనువాద సమస్యలు వంటి అద్భుతమైన వ్యాసాలున్నాయి. సాహితీ ప్రేమికులు మరువకూడని అద్భుతమైన పుస్తకం ఇది. విశాలాంధ్ర ప్రచురణ.</li></ol></li> <li><b>మనలిపి - పుట్టుపూర్వోత్తరాలు</b> : <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="లిపి">లిపి</a> పైన తెలుగులో కానీ, మరే భాషలో కానీ ఇంత సాధికారికమైన, సమగ్రమైన గ్రంథం వెలువడలేదు అంటే అతిశయోక్తి కాదు. రామచంద్ర గారు ప్రాకృతం పరిష్కరింపబడి, సంస్కృతంగా మారిందని, సంస్కృత, ప్రాకృతాల మధ్య జన్య జనక సంబంధం లేదని ఎన్నో ఋజువులు (ఆచార్య హేమచంద్రుడు, <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%A5%E0%B0%BE_%E0%B0%B8%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B6%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="గాథా సప్తశతి">గాథా సప్తశతి</a> వగైరా) చూపించారు. ఈ రచనలో పాళీ నుండి సాగిన లిపి ప్రస్థానం ప్రస్తుత తెలుగు లిపి పరిణామం వరకు ఎంతో అద్భుతంగా వివరించబడింది. ఈ రచన వ్యవహార భాషలో సాగటం. ఇదీ విశాలాంధ్ర ప్రచురణే.</li> <li><b>మనవి మాటలు</b> : ఇదో చక్కని వ్యాస సంకలనం. ఇందులో కేరళ వారి "<a href="/wiki/%E0%B0%93%E0%B0%A3%E0%B0%82" title="ఓణం">ఓణం</a>" గురించీ, మాఘుని జ్యోటిశ్శాస్త్ర పాండిత్యం మీద, వినాయక చవితి మీద చక్కటి వ్యాసాలు.</li> <li><b>అహం భో అభివాదయే</b> : రామచంద్ర గారు ఆంధ్ర ప్రభలో పనిచేస్తున్నప్పుడు, ఎందరో ప్రముఖులను ముఖాముఖి జరిపారు, మరెందరి మీదో అద్భుతమైన వ్యాసాలు రాసారు. అప్పటి ప్రముఖుల మీద రాసిన వ్యాస సంకలనం ఇది. <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A7_%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="రవీంద్రనాధ టాగూరు">విశ్వకవి రవీంద్రుడు</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%82.%E0%B0%8E%E0%B0%B8%E0%B1%8D._%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%AC%E0%B0%B2%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="ఎం.ఎస్. సుబ్బలక్ష్మి">ఎం.ఎస్. సుబ్బలక్ష్మి</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B0%BF%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="దాలిపర్తి పిచ్చహరి">దాలిపర్తి పిచ్చహరి</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B0%BE_%E0%B0%85%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="విస్సా అప్పారావు">విస్సా అప్పారావు</a> గారు, <a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B0%BF_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%A3%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="చిలుకూరి నారాయణరావు">చిలుకూరి నారాయణరావు</a> గారు.. ఇలా ఎందరో గొప్ప వ్యక్తుల గురించి ఈ పుస్తకం మనకు పరిచయం చేస్తుంది.</li> <li><b>ప్రాకృత వాఙ్ఞ్మయంలో రామకథ</b> : పైన ఇందాక చెప్పినట్టుగా, ప్రాకృతం అన్నది జనపదాల్లో వాడుకలో ఉన్న భాష కాగా, <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="సంస్కృతం">సంస్కృతం</a> సంస్కరింపబడి, సమాజంలో ఉన్నత వర్గాల ఆదరణకు నోచుకున్న భాష. పల్లె సీమల్లో ఉన్న జీవన రామణీయత, వారి గాథలు మొట్టమొదట సంకలనం చేసిన సహృదయుడు <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%81" title="హాలుడు">హాలుడు</a>. ఆ గాథలు <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%A5%E0%B0%BE_%E0%B0%B8%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B6%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="గాథా సప్తశతి">గాథా సప్తశతిగా</a> పొందుపరుచబడ్డాయి. ఈ పుస్తకంలో కొన్నివ్యాసాలు : వజ్జాలగ్గంలో తెలుగు పదాలు, ప్రాకృత ప్రకృతి (ఇది చాలా అద్భుతమైన వ్యాసం), వివిధ ప్రాకృత కవులు, <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%8C%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A7_%E0%B0%AE%E0%B0%A4%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="బౌద్ధ మతము">బౌద్ధ</a> రచనలు మొదలైనవి. ఇది ఓ అందమైన పుస్తకం.</li> <li><b>నుడి-నానుడి</b> : <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%B9%E0%B1%80%E0%B0%A7%E0%B0%B0_%E0%B0%A8%E0%B0%B3%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%80%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%B9%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="మహీధర నళినీమోహన్">మహీధర నళినీమోహన్</a> గారి ఓ చిట్టి రచన, పిడుగుదేవర కథ. ఇందులో పిడుగు గురించి చాలా విషయాలు చెప్పారాయన. అందులో ఓ చోట తెలుగు పదాలు ఎలా మొదలయ్యాయి అని ఆసక్తి ఉన్న వారికి నుడి - నానుడి పుస్తకం సూచించారు. ఇదో శీర్షిక, ఆంధ్రజ్యోతి వారపత్రికలో. ఈ పాకెట్ సైజు పుస్తకంలో అనేక తెలుగు పదాలకు మూలాలు వెతికారాయన. ఇది కేవలం వ్యాసం రాస్తున్నట్టుగా, మధ్యమధ్యలో పిట్టకథలు చెబుతూ, కావ్యాల్లో ఉదాహరణలు పేర్కొంటూ, అందంగా సాగుతుంది. తెలుగు భాషా ప్రియులకు ఇదో ఆవకాయ. ఇందులో పేర్కొన్న కొన్ని పదాలు : గోంగూర, మిరపకాయ, నాచకమ్మ, చారు, సేపు వగైరా వగైరా...</li> <li><b>లలిత విస్తరం</b> : ఇది బుద్ధ మహానుభావుని జీవితం. బౌద్ధపురాణం. దీన్ని, ఈయన, <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%81_%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F_%E0%B0%B0%E0%B0%AE%E0%B0%A3%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF" title="బులుసు వెంకట రమణయ్య">బులుసు వెంకట రమణయ్య</a> గారు తెనిగించారు.</li> <li><b><a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B1%80_%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF_%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%BE_%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%95" title="హంపీ నుంచి హరప్పా దాక">హంపీ నుంచి హరప్పా దాక</a>:</b> కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ (2002) పురస్కారం పొందిన పుస్తకం . తిరుమల రామచంద్ర రచనా వ్యాసంగంలో ప్రముఖమైన స్వీయచరిత్ర . దీని తొలి ముద్రణ ఆయన పరమపదించిన రెండునెలలతరువాత ప్రచురించబడింది. దీనికి ముందు మాట రాసిన అక్కిరాజు రమాపతిరావు ఈ పుస్తకం నవలకన్నా వేగంగా, ఆకర్షకంగా, ఉత్తేజభరితంగా చదివిస్తుంది అని పేర్కొన్నాడు. దీనిలో బొమ్మలు జి.వి.అమరేశ్వరరావు ఆకర్షణీయంగా వున్నాయన్నాడు. కరుణం, శుచిరుజ్జ్వలమైన శృంగారం, సుకుమార హాస్యం, పరమ మనస్విత ఈ గ్రంథం నిండా పాఠకులు పూలతోటలో విహరించేంత సంతోషాన్ని కలిగిస్తాయని పేర్కొన్నాడు.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%9A%E0%B1%86%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%81_%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="చెప్పుడు మాటలు (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">చెప్పుడు మాటలు</a> నాటికల సంపుటిని <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%A1_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7" title="కన్నడ భాష">కన్నడంలో</a> శ్రీరంగ ఎన్.కస్తూరి రాశారు. ఆ పుస్తకాన్ని తిరుమల రామచంద్ర తెలుగులోకి అనువాదం చేశారు.</li></ol> <p>ఇంకా తెలుగు పత్రిక సాహిత్య సేవ, బృహదారణ్యకం, <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%80%E0%B0%B7%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="మరపురాని మనీషులు">మరపురాని మనీషులు</a>, గాథాసప్తశతిలో తెలుగు పదాలు, హిందువుల పండుగలు - పర్వాలు, హాల గాథలు, వీరగాథలు, దక్షిణాంధ్రవీరులు, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B0%AE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%81_%E0%B0%95%E0%B0%A5" title="కాటమరాజు కథ">కాటమరాజు కథ</a>, శశాంకవతి, ధర్మదీక్ష మొదలైన పుస్తకాలు వ్రాశాడు. సంస్కృతంలో సత్యాగ్రహవిజయం, సుమతీశతకం వ్రాశాడు. అనువాదకుడిగా కన్నడనవలలు శాంతల, మరల సేద్యానికి తమిళం నుండి రాజాజీ కథలు, ఆంగ్లం నుండి భక్తి వేదాంతస్వామి కమింగ్ బ్యాక్, హిందీనుండి సుశీలా నయ్యర్ వ్రాసిన గాంధీజీ కారాగారగాథ, <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="సంస్కృతము">సంస్కృతం</a> నుండి క్షేమేంద్రుని బృహత్కథామంజరి, <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="ప్రాకృతం">ప్రాకృతం</a> నుండి లీలావతి కావ్యం తెలుగులోనికి అనువదించాడు. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="బిరుదులు"><span id=".E0.B0.AC.E0.B0.BF.E0.B0.B0.E0.B1.81.E0.B0.A6.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>బిరుదులు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=9" title="విభాగాన్ని మార్చు: బిరుదులు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>పత్రకార శిరోమణి</li> <li>కళాసరస్వతి</li> <li>మహామహోపాధ్యాయ</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="పురస్కారాలు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B1.81.E0.B0.B0.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>పురస్కారాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=10" title="విభాగాన్ని మార్చు: పురస్కారాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li>1991లో ఆంధ్రప్రదేశ్ అభ్యుదయరచయితల సంఘం, గుంటూరు జిల్లాశాఖ వారిచే అమరజీవి పులుపుల వెంకటశివయ్య సాహితీ సత్కారం.<sup id="cite_ref-గుంటూరు_సీమ_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-గుంటూరు_సీమ-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>1993లో <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%AF%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం">తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం</a> నుండి సాంస్కృతిక రంగంలో <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F_%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_-_%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="విశిష్ట పురస్కారాలు - తెలుగు విశ్వవిద్యాలయము">విశిష్ట పురస్కారం</a></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="మూలాలు"><span id=".E0.B0.AE.E0.B1.82.E0.B0.B2.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>మూలాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=11" title="విభాగాన్ని మార్చు: మూలాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4300226">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-vsimmanna-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-vsimmanna_1-0">1.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-vsimmanna_1-1">1.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4342780">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#2C882D;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}}</style><cite id="CITEREFవెలమల2017" class="citation web cs1">వెలమల, సిమ్మన్న (2017-10-12). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200805131340/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/abnarchievestorys-475451">"మరపురాని మహాపండితుడు"</a>. ఆంధ్రజ్యోతి. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.andhrajyothy.com/telugunews/abnarchievestorys-475451">the original</a> on 2020-08-05<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-08-05</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B0%AE%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF+%E0%B0%AE%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%81&rft.pub=%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%A4%E0%B0%BF&rft.date=2017-10-12&rft.aulast=%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B0%AE%E0%B0%B2&rft.aufirst=%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.andhrajyothy.com%2Ftelugunews%2Fabnarchievestorys-475451&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2+%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFతిరుమల2010" class="citation book cs1">తిరుమల, రామచంద్ర (2010-08-01). <i>హంపి నుంచి హరప్పాదాక</i> (4 ed.). అభో విజోకందాళం ప్రచురణ. p. vii-xiv.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B0%B9%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B0%BF+%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF+%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%95&rft.pages=vii-xiv&rft.edition=4&rft.pub=%E0%B0%85%E0%B0%AD%E0%B1%8B+%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B3%E0%B0%82+%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%A3&rft.date=2010-08-01&rft.aulast=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2&rft.aufirst=%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2+%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-గుంటూరు_సీమ-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-గుంటూరు_సీమ_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFపెనుగొండ_లక్ష్మీనారాయణ2020" class="citation book cs1">పెనుగొండ లక్ష్మీనారాయణ (1 January 2020). <i>గుంటూరు సీమ సాహిత్య చరిత్ర</i> (1 ed.). గుంటూరు: ఆంధ్రప్రదేశ్ అభ్యుదయ రచయితల సంఘం. pp. 282–283.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81+%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%AE+%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF+%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0&rft.place=%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81&rft.pages=282-283&rft.edition=1&rft.pub=%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D+%E0%B0%85%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B0%AF+%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%B2+%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B0%82&rft.date=2020-01-01&rft.au=%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A1+%E0%B0%B2%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%80%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%A3&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2+%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ఇతర_లింకులు"><span id=".E0.B0.87.E0.B0.A4.E0.B0.B0_.E0.B0.B2.E0.B0.BF.E0.B0.82.E0.B0.95.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>ఇతర లింకులు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit&section=12" title="విభాగాన్ని మార్చు: ఇతర లింకులు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFఅక్కిరాజు2012" class="citation web cs1">అక్కిరాజు, రమాపతిరావు (2012-10-21). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.suryaa.com/main/showLiterature.asp?cat=6&subCat=1&ContentId=2895">"హంపీ నుంచి హరప్పా దాకా బహుముఖ ప్రజ్ఞాశాలి తిరుమల రామచంద్ర"</a>. సూర్య<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2014-02-02</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B0%B9%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B1%80+%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF+%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%BE+%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B0%BE+%E0%B0%AC%E0%B0%B9%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%96+%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%9E%E0%B0%BE%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF+%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2+%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&rft.pub=%E0%B0%B8%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AF&rft.date=2012-10-21&rft.aulast=%E0%B0%85%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%81&rft.aufirst=%E0%B0%B0%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.suryaa.com%2Fmain%2FshowLiterature.asp%3Fcat%3D6%26subCat%3D1%26ContentId%3D2895&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2+%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0" class="Z3988"></span><sup class="noprint Inline-Template"><span style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Link_rot" title="వికీపీడియా:Link rot"><span title=" Dead link since జనవరి 2020">permanent dead link</span></a></i>]</span></sup></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%AE_%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%B2_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0" title="రాయలసీమ రచయితల చరిత్ర">రాయలసీమ రచయితల చరిత్ర</a> నాలుగవ సంపుటి - <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%85%E0%B0%B9%E0%B1%8B%E0%B0%AC%E0%B0%B2%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="కల్లూరు అహోబలరావు">కల్లూరు అహోబలరావు</a> - శ్రీకృష్ణదేవరాయ గ్రంథమాల</li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=తిరుమల_రామచంద్ర&oldid=4356307">https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=తిరుమల_రామచంద్ర&oldid=4356307</a>" నుండి వెలికితీశారు</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక:వర్గాలు">వర్గాలు</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:All_articles_with_dead_external_links" title="వర్గం:All articles with dead external links">All articles with dead external links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81_%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:తెలుగు రచయితలు">తెలుగు రచయితలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:తెలుగు పాత్రికేయులు">తెలుగు పాత్రికేయులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81_%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:తెలుగు కవులు">తెలుగు కవులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:సంపాదకులు">సంపాదకులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:1913_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:1913 జననాలు">1913 జననాలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE_%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:అనంతపురం జిల్లా రచయితలు">అనంతపురం జిల్లా రచయితలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%86%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%95%E0%B0%A5_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:ఆత్మకథ రాసుకున్న ఆంధ్రప్రదేశ్ వ్యక్తులు">ఆత్మకథ రాసుకున్న ఆంధ్రప్రదేశ్ వ్యక్తులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:అనంతపురం జిల్లా భాషావేత్తలు">అనంతపురం జిల్లా భాషావేత్తలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:అనంతపురం జిల్లా పాత్రికేయులు">అనంతపురం జిల్లా పాత్రికేయులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AA%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B0%B2%E0%B1%8B_%E0%B0%B6%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%81" title="వర్గం:పత్రికలలో శీర్షికలు నిర్వహించినవారు">పత్రికలలో శీర్షికలు నిర్వహించినవారు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%85%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%AE%E0%B1%80_%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%AA%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%A8_%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%97%E0%B1%81_%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం పొందిన తెలుగు రచయితలు">కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం పొందిన తెలుగు రచయితలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%85%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%AE%E0%B1%80_%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%AA%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%A8_%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D_%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం పొందిన ఆంధ్రప్రదేశ్ రచయితలు">కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం పొందిన ఆంధ్రప్రదేశ్ రచయితలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2_%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F%E0%B0%B6%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%85%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B1%81_%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B9%E0%B1%80%E0%B0%A4" title="వర్గం:పులుపుల వెంకటశివయ్య అవార్డు గ్రహీత">పులుపుల వెంకటశివయ్య అవార్డు గ్రహీత</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">దాచిన వర్గాలు: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Pages_using_the_JsonConfig_extension" title="వర్గం:Pages using the JsonConfig extension">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Articles_with_hCards" title="వర్గం:Articles with hCards">Articles with hCards</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Articles_with_permanently_dead_external_links" title="వర్గం:Articles with permanently dead external links">Articles with permanently dead external links</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>మార్గదర్శకపు మెనూ</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">వ్యక్తిగత పరికరాలు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="మీ ఐపీ చిరునామాకి సంబంధించిన వాడుకరి పేజీ">లాగిన్ అయిలేరు</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A" title="ఈ ఐపీ చిరునామా నుండి చేసిన మార్పుల గురించి చర్చ [n]" accesskey="n"><span>ఈ IP కి సంబంధించిన చర్చ</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%A8%E0%B0%BE_%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81-%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ఈ IP అడ్రసు నుండి చేసిన దిద్దుబాట్ల జాబితా [y]" accesskey="y"><span>మార్పుచేర్పులు</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81&returnto=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2+%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0" title="మీరొక ఖాతాను సృష్టించుకొని, లాగినవడాన్ని ప్రోత్సహిస్తాం; అయితే, అది తప్పనిసరేమీ కాదు"><span>ఖాతా సృష్టించుకోండి</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82&returnto=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2+%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0" title="మిమ్మల్ని లాగినవమని ప్రోత్సహిస్తున్నాం; కానీ అది తప్పనిసరేమీ కాదు. [o]" accesskey="o"><span>లాగినవండి</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">పేరుబరులు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0" title="విషయపు పేజీని చూడండి [c]" accesskey="c"><span>వ్యాసం</span></a></li><li id="ca-talk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0" rel="discussion" title="విషయపు పేజీ గురించి చర్చ [t]" accesskey="t"><span>చర్చ</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">తెలుగు</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">చూపులు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0"><span>చదువు</span></a></li><li id="ca-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=edit" title="ఈ పేజీ సోర్సుకోడ్‌ను దిద్దండి [e]" accesskey="e"><span>మార్చు</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=history" title="ఈ పేజీ మునుపటి కూర్పులు [h]" accesskey="h"><span>చరిత్ర</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="మరిన్ని ఎంపికలు" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">మరిన్ని</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >వెతుకు</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="వికీపీడియా‌లో వెతకండి" aria-label="వికీపీడియా‌లో వెతకండి" autocapitalize="sentences" title="వికీపీడియా లో వెతకండి [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="ప్రత్యేక:అన్వేషణ"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="పేజీలలో ఈ పాఠ్యం కొరకు వెతుకు" value="వెతుకు"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="కచ్చితంగా ఇదే పేరుతో పేజీ ఉంటే అక్కడికి తీసుకెళ్ళు" value="వెళ్లు"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="మొదటి పేజీ చూడండి"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">మార్గదర్శకము</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="మొదటి పేజీ చూడండి [z]" accesskey="z"><span>మొదటి పేజీ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%83%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="ఓ యాదృచ్చిక పేజీని చూడండి [x]" accesskey="x"><span>యాదృచ్ఛిక పేజీ</span></a></li><li id="n-రచ్చబండ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1"><span>రచ్చబండ</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF"><span>వికీపీడియా గురించి</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Contact_us"><span>సంప్రదింపు పేజీ</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_te.wikipedia.org&uselang=te" title="మాకు తోడ్పడండి"><span>విరాళాలు</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-పరస్పరక్రియ" class="mw-portlet mw-portlet-పరస్పరక్రియ vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-పరస్పరక్రియ-label" > <h3 id="p-పరస్పరక్రియ-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">పరస్పరక్రియ</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-సహాయసూచిక" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82:%E0%B0%B8%E0%B1%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95"><span>సహాయసూచిక</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%AF_%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="ప్రాజెక్టు గురించి, మీరేం చేయవచ్చు, సమాచారం ఎక్కడ దొరుకుతుంది"><span>సముదాయ పందిరి</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వికీలో ఇటీవల జరిగిన మార్పుల జాబితా. [r]" accesskey="r"><span>ఇటీవలి మార్పులు</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81"><span>కొత్త పేజీలు</span></a></li><li id="n-దస్త్రం-ఎక్కింపు" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:File_Upload_Wizard"><span>దస్త్రం ఎక్కింపు</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">పరికరాల పెట్టె</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81/%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0" title="ఇక్కడికి లింకై ఉన్న అన్ని వికీ పేజీల జాబితా [j]" accesskey="j"><span>ఇక్కడికి లింకున్న పేజీలు</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81/%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0" rel="nofollow" title="ఈ పేజీకి లింకై ఉన్న పేజీల్లో జరిగిన ఇటీవలి మార్పులు [k]" accesskey="k"><span>సంబంధిత మార్పులు</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/వికీపీడియా:ఫైల్_ఎక్కింపు_విజర్డు" title="దస్త్రాలను ఎక్కించండి [u]" accesskey="u"><span>దస్త్రపు ఎక్కింపు</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక పేజీలన్నిటి జాబితా [q]" accesskey="q"><span>ప్రత్యేక పేజీలు</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&oldid=4356307" title="ఈ పేజీకి చెందిన ఈ కూర్పుకు శాశ్వత లింకు"><span>శాశ్వత లింకు</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=info" title="ఈ పేజీ గురించి మరింత సమాచారం"><span>పేజీ సమాచారం</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:CiteThisPage&page=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&id=4356307&wpFormIdentifier=titleform" title="ఈ పేజీని ఎలా ఉల్లేఖించాలనే దానిపై సమాచారం"><span>ఈ పేజీని ఉల్లేఖించండి</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fte.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B0%25A4%25E0%25B0%25BF%25E0%25B0%25B0%25E0%25B1%2581%25E0%25B0%25AE%25E0%25B0%25B2_%25E0%25B0%25B0%25E0%25B0%25BE%25E0%25B0%25AE%25E0%25B0%259A%25E0%25B0%2582%25E0%25B0%25A6%25E0%25B1%258D%25E0%25B0%25B0"><span>పొట్టి URL ని పొందండి</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:QrCode&url=https%3A%2F%2Fte.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B0%25A4%25E0%25B0%25BF%25E0%25B0%25B0%25E0%25B1%2581%25E0%25B0%25AE%25E0%25B0%25B2_%25E0%25B0%25B0%25E0%25B0%25BE%25E0%25B0%25AE%25E0%25B0%259A%25E0%25B0%2582%25E0%25B0%25A6%25E0%25B1%258D%25E0%25B0%25B0"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">ముద్రణ/ఎగుమతి</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%A3&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2+%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0"><span>ఓ పుస్తకాన్ని సృష్టించండి</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:DownloadAsPdf&page=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&action=show-download-screen"><span>PDF రూపంలో దించుకోండి</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&printable=yes" title="ఈ పేజీకి ముద్రించుకోదగ్గ కూర్పు [p]" accesskey="p"><span>అచ్చుతీయదగ్గ కూర్పు</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">ఇతర ప్రాజెక్టులలో</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q15702980" title="ఈ పేజీకి జత చేసి ఉన్న వికీడేటా పేజీకి లంకె [g]" accesskey="g"><span>వికీడేటా అంశం</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">ఇతర భాషలు</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span><span class="wb-langlinks-add wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q15702980#sitelinks-wikipedia" title="Add interlanguage links" class="wbc-editpage">లంకెలను చేర్చండి</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ఈ పేజీలో చివరి మార్పు 7 నవంబరు 2024న 15:57కు జరిగింది.</li> <li id="footer-info-copyright">పాఠ్యం <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్/షేర్-ఎలైక్ లైసెన్సు</a>; క్రింద లభ్యం అదనపు షరతులు వర్తించవచ్చు. మరిన్ని వివరాలకు <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">వాడుక నియమాలను</a> చూడండి.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">గోప్యతా విధానం</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF">వికీపీడియా గురించి</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%AE%E0%B1%81">అస్వీకారములు</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">వృద్ధికారులు</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/te.wikipedia.org">గణాంకాలు</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">కుకీ ప్రకటన</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//te.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">మొబైల్ వీక్షణ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-fhqv7","wgBackendResponseTime":129,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.284","walltime":"0.382","ppvisitednodes":{"value":1065,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":20388,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2038,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":18520,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 339.727 1 -total"," 37.55% 127.556 1 మూస:మూలాలజాబితా"," 29.14% 99.003 2 మూస:Cite_web"," 27.07% 91.959 1 మూస:సమాచారపెట్టె_వ్యక్తి"," 25.39% 86.248 1 మూస:Infobox"," 17.02% 57.817 1 మూస:Authority_control"," 15.56% 52.862 1 మూస:Dead_link"," 14.06% 47.752 1 మూస:Fix"," 9.01% 30.609 2 మూస:Category_handler"," 7.88% 26.757 4 మూస:Br_separated_entries"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.178","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4234948,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-ccb4d9f9f-j9rtf","timestamp":"20241107155801","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0c24\u0c3f\u0c30\u0c41\u0c2e\u0c32 \u0c30\u0c3e\u0c2e\u0c1a\u0c02\u0c26\u0c4d\u0c30","url":"https:\/\/te.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%B2_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q15702980","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q15702980","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-11-07T10:30:33Z","dateModified":"2024-11-07T15:57:58Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/te\/d\/d7\/Tirumala_Ramachandra.png","headline":"\u0c2d\u0c3e\u0c30\u0c24\u0c40\u0c2f \u0c2d\u0c3e\u0c37\u0c3e \u0c35\u0c47\u0c24\u0c4d\u0c24, \u0c30\u0c1a\u0c2f\u0c3f\u0c24, \u0c2a\u0c3e\u0c24\u0c4d\u0c30\u0c3f\u0c15\u0c47\u0c2f\u0c41\u0c21\u0c41, \u0c38\u0c02\u0c2a\u0c3e\u0c26\u0c15\u0c41\u0c21\u0c41"}</script> </body> </html>