CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Baltische mythologie - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"67292eed-d5e2-4977-854d-dc5c5e256216","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Baltische_mythologie","wgTitle":"Baltische mythologie","wgCurRevisionId":59363674,"wgRevisionId":59363674,"wgArticleId":4107334,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Baltische mythologie"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Baltische_mythologie","wgRelevantArticleId":4107334,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0, "wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q805779","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready", "skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns" ,"ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Balten_1200.svg/1200px-Balten_1200.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1311"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Balten_1200.svg/800px-Balten_1200.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="874"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Balten_1200.svg/640px-Balten_1200.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="699"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Baltische mythologie - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Baltische_mythologie"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Baltische_mythologie"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Baltische_mythologie rootpage-Baltische_mythologie skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/28_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Baltische+mythologie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Baltische+mythologie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Baltische+mythologie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Baltische+mythologie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Historisch_kader" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historisch_kader"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historisch kader</span> </div> </a> <ul id="toc-Historisch_kader-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uitgesproken_Indo-Europese_elementen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uitgesproken_Indo-Europese_elementen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Uitgesproken Indo-Europese elementen</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Uitgesproken_Indo-Europese_elementen-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Uitgesproken Indo-Europese elementen-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Uitgesproken_Indo-Europese_elementen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Hemelgod" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hemelgod"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Hemelgod</span> </div> </a> <ul id="toc-Hemelgod-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Perkunas_de_dondergod" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Perkunas_de_dondergod"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Perkunas de dondergod</span> </div> </a> <ul id="toc-Perkunas_de_dondergod-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zonnegodin" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zonnegodin"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Zonnegodin</span> </div> </a> <ul id="toc-Zonnegodin-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Goddelijke_tweeling_en_de_Dochter_van_de_Zon" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Goddelijke_tweeling_en_de_Dochter_van_de_Zon"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Goddelijke tweeling en de Dochter van de Zon</span> </div> </a> <ul id="toc-Goddelijke_tweeling_en_de_Dochter_van_de_Zon-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Godin_van_de_zonsopgang" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Godin_van_de_zonsopgang"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Godin van de zonsopgang</span> </div> </a> <ul id="toc-Godin_van_de_zonsopgang-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Moeder_aarde" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Moeder_aarde"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Moeder aarde</span> </div> </a> <ul id="toc-Moeder_aarde-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-God_van_de_onderwereld" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#God_van_de_onderwereld"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>God van de onderwereld</span> </div> </a> <ul id="toc-God_van_de_onderwereld-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Veegod" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Veegod"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>Veegod</span> </div> </a> <ul id="toc-Veegod-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Schikgodinnen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Schikgodinnen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.9</span> <span>Schikgodinnen</span> </div> </a> <ul id="toc-Schikgodinnen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Reuzen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Reuzen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.10</span> <span>Reuzen</span> </div> </a> <ul id="toc-Reuzen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Verdere_mythologie_en_godsdienst" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Verdere_mythologie_en_godsdienst"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Verdere mythologie en godsdienst</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Verdere_mythologie_en_godsdienst-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Verdere mythologie en godsdienst-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Verdere_mythologie_en_godsdienst-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Natuurgeesten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Natuurgeesten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Natuurgeesten</span> </div> </a> <ul id="toc-Natuurgeesten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kaukai_-_gnomen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaukai_-_gnomen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Kaukai - gnomen</span> </div> </a> <ul id="toc-Kaukai_-_gnomen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Beren" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Beren"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Beren</span> </div> </a> <ul id="toc-Beren-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Moeders" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Moeders"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Moeders</span> </div> </a> <ul id="toc-Moeders-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ragana" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ragana"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Ragana</span> </div> </a> <ul id="toc-Ragana-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zverūna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zverūna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Zverūna</span> </div> </a> <ul id="toc-Zverūna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rupūže_de_pad" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rupūže_de_pad"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7</span> <span>Rupūže de pad</span> </div> </a> <ul id="toc-Rupūže_de_pad-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Litouwse_goden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Litouwse_goden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.8</span> <span>Litouwse goden</span> </div> </a> <ul id="toc-Litouwse_goden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Letse_goden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Letse_goden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.9</span> <span>Letse goden</span> </div> </a> <ul id="toc-Letse_goden-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kosmologie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kosmologie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Kosmologie</span> </div> </a> <ul id="toc-Kosmologie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Noten" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Noten"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Noten</span> </div> </a> <ul id="toc-Noten-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bronnen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bronnen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Bronnen</span> </div> </a> <ul id="toc-Bronnen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Baltische mythologie</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 27 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-27" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">27 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%A8%D9%84%D8%B7%D9%8A%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="أساطير بلطيقية – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أساطير بلطيقية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%BC%D0%B8%D1%84%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Балтика мифологияһы – Basjkiers" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Балтика мифологияһы" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Basjkiers" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D1%96%D1%84%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Балтыйская міфалогія – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Балтыйская міфалогія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%91%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Балцкая міталёгія – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Балцкая міталёгія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%82%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%BC%D0%B8%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Балтийска митология – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Балтийска митология" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Mitologia_b%C3%A0ltica" title="Mitologia bàltica – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Mitologia bàltica" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Baltsk%C3%A1_mytologie" title="Baltská mytologie – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Baltská mytologie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Baltische_Mythologie" title="Baltische Mythologie – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Baltische Mythologie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Baltic_mythology" title="Baltic mythology – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Baltic mythology" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Balta_mitologio" title="Balta mitologio – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Balta mitologio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Mitolog%C3%ADa_b%C3%A1ltica" title="Mitología báltica – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Mitología báltica" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Mitologia_baltiko" title="Mitologia baltiko – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Mitologia baltiko" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="اسطوره‌شناسی بالتیک – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اسطوره‌شناسی بالتیک" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Balttilainen_muinaisusko" title="Balttilainen muinaisusko – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Balttilainen muinaisusko" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Mitologia_baltica" title="Mitologia baltica – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Mitologia baltica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B0%9C%ED%8A%B8_%EC%8B%A0%ED%99%94" title="발트 신화 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="발트 신화" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Baltische_mythologie" title="Baltische mythologie – Limburgs" lang="li" hreflang="li" data-title="Baltische mythologie" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Balt%C5%B3_mitologija" title="Baltų mitologija – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Baltų mitologija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Mitologia_ba%C5%82tyjska" title="Mitologia bałtyjska – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Mitologia bałtyjska" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Mitologia_baltic%C4%83" title="Mitologia baltică – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Mitologia baltică" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%82%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%B8%D1%84%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Балтийская мифология – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Балтийская мифология" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Baltic_paganism" title="Baltic paganism – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Baltic paganism" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Baltska_mitologija" title="Baltska mitologija – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Baltska mitologija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%BC%D0%B8%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Балтичка митологија – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Балтичка митологија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Baltisk_mytologi" title="Baltisk mytologi – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Baltisk mytologi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Balt%C4%B1k_mitolojisi" title="Baltık mitolojisi – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Baltık mitolojisi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%96%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%BC%D1%96%D1%84%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Балтійська міфологія – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Балтійська міфологія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q805779#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Baltische_mythologie" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Overleg:Baltische_mythologie&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Baltische_mythologie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Baltische_mythologie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Baltische_mythologie" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Baltische_mythologie" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&oldid=59363674" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Baltische_mythologie&id=59363674&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBaltische_mythologie"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBaltische_mythologie"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Baltische+mythologie"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Baltische_mythologie&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Baltic_mythology" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q805779" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Balten_1200.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Balten_1200.svg/350px-Balten_1200.svg.png" decoding="async" width="350" height="383" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Balten_1200.svg/526px-Balten_1200.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Balten_1200.svg/701px-Balten_1200.svg.png 2x" data-file-width="1003" data-file-height="1096" /></a><figcaption>Afb. 1: De Baltische stammen rond 1200.</figcaption></figure> <p>De <b>Baltische mythologie</b> betreft het geheel van <a href="/wiki/Mythologie" title="Mythologie">mythen</a> en geloofsovertuigingen van de <a href="/wiki/Pruisen_(volk)" title="Pruisen (volk)">Pruisen</a>, <a href="/wiki/Letten" title="Letten">Letten</a> en <a href="/wiki/Litouwers" title="Litouwers">Litouwers</a> in het Baltische gebied, zoals die hoofdzakelijk leefde voor de <a href="/wiki/Kerstening" title="Kerstening">kerstening</a> van het gebied in de <a href="/wiki/Late_middeleeuwen" title="Late middeleeuwen">late middeleeuwen</a>. De Pruisen, Letten en Litouwers zijn verwant in taalkundige en culturele zin, en vormen de Baltische tak van de <a href="/wiki/Balto-Slavische_talen" title="Balto-Slavische talen">Balto-Slavische hoofdgroep</a> in de <a href="/wiki/Indo-Europese_talen" title="Indo-Europese talen">Indo-Europese taalfamilie</a>. Deze definiëring laat de <a href="/wiki/Lijven" title="Lijven">Lijven</a>, <a href="/wiki/Esten" title="Esten">Esten</a> en <a href="/wiki/Finnen" title="Finnen">Finnen</a> buiten beschouwing, omdat deze deel uitmaken van de <a href="/wiki/Fins-Oegrische_talen" title="Fins-Oegrische talen">Finno-Ugrische</a> (taal)familie, welke niet Indo-Europees is. De afbakening is van belang, omdat de Baltische mythologie ten dele geïnterpreteerd en gecontextualiseerd wordt middels <a href="/wiki/Vergelijkende_mythologie" title="Vergelijkende mythologie">vergelijkende mythologie</a> en <a href="/wiki/Vergelijkende_taalkunde" title="Vergelijkende taalkunde">vergelijkende (historische) taalkunde</a>, zoals ingezet binnen de studie naar de Indo-Europese taal en <a href="/wiki/Indo-Europese_religie" title="Indo-Europese religie">mythologie</a>. </p><p>Hoewel de Balten uit meer stammen bestonden, kunnen de middeleeuwse Balten in twee hoofdgroepen ingedeeld worden, <a href="/wiki/West-Baltische_talen" title="West-Baltische talen">West-</a> en <a href="/wiki/Oost-Baltische_talen" title="Oost-Baltische talen">Oost-Balten</a>. De West-Balten werden geheel geassimileerd, door de Duitsers en in mindere mate door de Oost-Balten. Representatief voor hen waren de Pruisen, waarover het meest bewaard is gebleven. Uit de Oost-Balten zijn de huidige Letten en Litouwers ontstaan.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Naar deze drie groepen met hun talen zal in dit artikel ook verwezen worden. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Teutonic_Order_1410.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Teutonic_Order_1410.png/349px-Teutonic_Order_1410.png" decoding="async" width="349" height="303" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Teutonic_Order_1410.png/524px-Teutonic_Order_1410.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Teutonic_Order_1410.png/698px-Teutonic_Order_1410.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1043" /></a><figcaption>Afb. 2: Het gebied van de Duitse Orde in 1410, het jaar waarin de Duitse Orde de <a href="/wiki/Slag_bij_Tannenberg_(1410)" title="Slag bij Tannenberg (1410)">slag bij Tannenberg</a> verliest. Vanaf 1386 is Litouwen met het <a href="/wiki/Koninkrijk_Polen_(1025-1385)" title="Koninkrijk Polen (1025-1385)">koninkrijk Polen</a> verenigd.</figcaption></figure> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historisch_kader">Historisch kader</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Historisch kader" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Historisch kader"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Geschiedenis_van_Letland" title="Geschiedenis van Letland">Geschiedenis van Letland</a> en <a href="/wiki/Geschiedenis_van_Litouwen" title="Geschiedenis van Litouwen">Geschiedenis van Litouwen</a>.</i></div> <p>De geschiedenis van de Balten voor de middeleeuwen is onduidelijk, en daarmee ook hun cultuur, bij gebrek aan geschreven bronnen. Op taalkundige gronden menen onderzoekers wel dat de Proto-Balten als aparte groep bestaan moeten hebben vanaf het tweede millennium v.Chr.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De eerste vermelding is afkomstig van de Romeinse historicus <a href="/wiki/Publius_Cornelius_Tacitus" title="Publius Cornelius Tacitus">Tacitus</a> (ca. 56-117). Hij vermeldde in zijn <i><a href="/wiki/De_origine_et_situ_Germanorum" title="De origine et situ Germanorum">De origine et situ Germanorum</a></i> de zogeheten <a href="/wiki/Aesti" title="Aesti">Aesti</a>, waarmee mogelijk de voorouders van de Pruisen bedoeld werden. Reeds voor Tacitus noemde <a href="/wiki/Plinius_de_Oudere" title="Plinius de Oudere">Plinius</a> (23/24 - 79) in de <i><a href="/wiki/Naturalis_historia" title="Naturalis historia">Naturalis historia</a></i> (IV) echter al het land van de Aengina, wat wellicht een verbastering is van Aestingia, 'land van de Aesti'. Dat deze Aesti inderdaad Balten waren, wordt versterkt door het gegeven dat Tacitus hen naast de Finni lokaliseert, waarin men dan de <a href="/wiki/Finnen" title="Finnen">Finnen</a> kan zien. Verder wordt nog kort naar de Balten verwezen door <a href="/wiki/Cassiodorus" title="Cassiodorus">Cassiodorus</a> (vijfde eeuw) en <a href="/wiki/Jordanes" title="Jordanes">Jordanes</a> (zesde eeuw). </p><p>Nadat Scandinavië rond de tiende eeuw tot het christendom was overgegaan,<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> was het Baltische gebied nagenoeg het laatste bolwerk van het heidendom en polytheïsme in Europa. Daar kwam verandering in gedurende de twaalfde en dertiende eeuw toen de <a href="/wiki/Duitsers" title="Duitsers">Duitsers</a>, meer in het bijzonder de <a href="/wiki/Duitse_Orde" title="Duitse Orde">Duitse Orde</a> (Teutoonse ridders), de regio veroverden, kerstenden en/of koloniseerden. Deze <a href="/wiki/Oostkolonisatie" title="Oostkolonisatie">oostkolonisatie</a> leidde al sinds de <a href="/wiki/11e_eeuw" title="11e eeuw">elfde eeuw</a> tot (re-)<a href="/wiki/Germanisering" title="Germanisering">germanisering</a> van op dat moment (nog) <a href="/wiki/Slavische_volkeren" title="Slavische volkeren">Slavische</a> gebieden en tevens tot de kerstening ervan in wat nu <a href="/wiki/Polen" title="Polen">Polen</a> en <a href="/wiki/Tsjechi%C3%AB" title="Tsjechië">Tsjechië</a> zijn. Deze expansiebeweging was door <a href="/wiki/Hendrik_de_Leeuw" title="Hendrik de Leeuw">Hendrik de Leeuw</a> (1129/1130 - 1195) bevorderd in de <a href="/wiki/Twaalfde_eeuw" class="mw-redirect" title="Twaalfde eeuw">twaalfde eeuw</a>, onder meer door steden als <a href="/wiki/L%C3%BCbeck" title="Lübeck">Lübeck</a> uitgebreide voorrechten te geven. In dezelfde periode kreeg de grootmeester van de Duitse orde, <a href="/wiki/Herman_van_Salza" title="Herman van Salza">Hermann von Salza</a> (1179 - 1239), Pruisen als werkterrein aangewezen door <a href="/wiki/Keizer_Frederik_II" title="Keizer Frederik II">keizer Frederik II</a> (1194 - 1250), zodat na de <a href="/wiki/Kruistocht" title="Kruistocht">Kruistochten</a> richting <a href="/wiki/Palestina_(regio)" title="Palestina (regio)">Palestina</a> nu nieuwe campagnes op touw gezet werden tegen heidenen.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In de loop van de dertiende en veertiende eeuw werd de Baltische regio zodoende monotheïstisch, soms verduitst en in elk geval afhankelijk van buitenlandse mogendheden.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In de tussentijd was de oorspronkelijke Pruisische populatie gedecimeerd en geassimileerd. Hun taal zou in de zeventiende eeuw geheel uitsterven. De verdrijving van het heidendom vond eerst vooral langs de kust plaats, maar bijvoorbeeld de Letten die verder landinwaarts leefden, wisten hun cultureel erfgoed te behouden tot in de zeventiende eeuw.<sup id="cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._422_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._422-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Verwijzingen naar de Balten komen voor in Scandinavische bronnen en Russische kronieken gedurende de vroege middeleeuwen. Het is pas in de loop van de middeleeuwen dat meer en precieze bronnen voor handen zijn, en wel van christenen. Voorbeelden zijn <a href="/wiki/Adam_van_Bremen" title="Adam van Bremen">Adam van Bremen</a> (1050 - 1081/1085), de Russische kroniek van <a href="/wiki/Wolyni%C3%AB_(historische_regio)" title="Wolynië (historische regio)">Wolynië</a> uit 1245, Peter van Dusburg (kroniekschrijver van de Duitse Orde; overleden in 1326), de Poolse kroniekschrijver Meester Vincent (fl. vroege dertiende eeuw), een verslag van de bisschop van <a href="/wiki/Ermland" title="Ermland">Ermland</a> uit 1418, een <i>Catechisme</i> van 1547 en diverse werken van jezuïeten.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>De officiële bekering van de Balten wilde echter niet zeggen dat er onder het oppervlak geen heidendom meer was, integendeel. De taalkloof tussen de plaatselijke bevolking en bijvoorbeeld Poolse missionarissen hielp daarbij in Litouwen.<sup id="cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._420_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._420-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hoewel een inheemse, pre-christelijke literatuur niet bestaat, zijn diverse mythologische elementen bewaard gebleven in liederen (<i>zinge</i>, <i>dzisma</i>), <a href="/wiki/Ballade" title="Ballade">balladen</a>, raadsels en <a href="/wiki/Volksverhaal" title="Volksverhaal">volksverhalen</a>. Toen in de negentiende eeuw <a href="/wiki/Folklore" title="Folklore">folkloristen</a> in Europa op zoek gingen naar dergelijke overlevering, zoals de <a href="/wiki/Gebroeders_Grimm" title="Gebroeders Grimm">gebroeders Grimm</a> en <a href="/wiki/Elias_L%C3%B6nnrot" title="Elias Lönnrot">Elias Lönnrot</a> (die de Fins-Estische <i><a href="/wiki/Kalevala_(epos)" title="Kalevala (epos)">Kalevala</a></i> op schrift vastlegde), vond men ook in de Baltische regio nog tal van gegevens.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sommigen proberen het heidendom vandaag de dag in leven te houden in vooral Litouwen. Deze beweging heet Romuva. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uitgesproken_Indo-Europese_elementen">Uitgesproken Indo-Europese elementen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Uitgesproken Indo-Europese elementen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Uitgesproken Indo-Europese elementen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Er is een aantal mythische elementen aan te wijzen dat duidelijke tegenhangers heeft in andere Indo-Europese tradities, en die gezamenlijk een Indo-Europese achtergrond suggereren, waarbij moet worden opgemerkt dat het Proto-Indo-Europees geschat wordt op hoogstens 6000 v.Chr.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In grote lijnen heeft de Baltische godsdienst geen duidelijk pantheon, kent het diverse kleine godheden en vooral veel natuurwezens van regionale en lokale allure. Daarbij zijn elementen van <a href="/wiki/Natuurgodsdienst" title="Natuurgodsdienst">natuurgodsdienst</a> aan te wijzen. Hier op aansluitend is er het gegeven dat de Baltische goden niet geïsoleerd leefden, zoals op een <a href="/wiki/Olympus_(berg)" title="Olympus (berg)">Olympus</a> of in een <a href="/wiki/Asgaard" title="Asgaard">Asgard</a>.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hemelgod">Hemelgod</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Hemelgod" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Hemelgod"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Belangrijk in het <a href="/wiki/Indo-Europese_religie" title="Indo-Europese religie">Indo-Europese pantheon</a> is de hemelgod of hemelvader, *<i>deiwós</i>. In veel latere mythologieën komt deze nog voor, zo ook in de Baltische. Vergelijk het Pruisische <i><b>deiws</b>/deywis</i>, Litouwse <i><b>Diēvas</b></i> en Letse <i><b>Dievs</b></i>.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hij woonde in de hemel, werd geassocieerd met hemellichamen en werd voorgesteld als een stralend persoon. In de Pruisische en Litouwse tradities zou hij echter geheel passief worden. Enkel in de Letse overlevering was hij nog een actief figuur, waar hij 'vader van de hemel' genoemd werd. Uit zijn huis groeide een eik, zo groot en sterk, dat zelfs de bliksem van Perkunas hem niet deed beven.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het is evenwel niet zeker of hij een cultus had. Er zijn bijvoorbeeld geen heilige plaatsen naar hem vernoemd.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Perkunas_de_dondergod">Perkunas de dondergod</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Perkunas de dondergod" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Perkunas de dondergod"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Duidelijk vertegenwoordigd is de dondergod: Litouws <a href="/wiki/Perk%C5%ABnas" title="Perkūnas"><b>Perkúnas</b></a>, Lets <b>Pērkons</b>, Pruisisch <b>Percunis</b>, alle 'donder'. Als zoon van Diēvas was hij de belangrijkste god.<sup id="cite_ref-G._Beresnevičius,_in_Baranova_2000,_p._32_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-G._Beresnevičius,_in_Baranova_2000,_p._32-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vanaf de dertiende eeuw worden hij en zijn aanbidding diverse malen vermeld en heet hij Percunus, Percunos, Pirchunos, Perkuns, Parcuns, of Pargnus. Hij verschijnt in diverse verhalen en in bijvoorbeeld de verwensing: 'God geve dat Perkunas je neerbliksemt'. Aan hem werd gebeden voor regen in tijden van droogte, maar boeren baden ook tot hem om hen en hun gewassen niet te schaden. Simon Grunau vermeldt in zijn <i>Pruisische kroniek</i> van ca. 1520 dat Perkunas werd voorgesteld als middelbare man met een baard, rijdend in een wagen die voortgetrokken wordt door bokken, nu eens met een bijl, dan eens met een hamer (<b>milna</b>, vgl. Noorse <a href="/wiki/Mj%C3%B6lnir" title="Mjölnir">Mjölnir</a>) werpend (vgl. Noorse <a href="/wiki/Thor" title="Thor">Thor</a>). Daarmee levert hij goed werk, want hij doodt <a href="/wiki/Demon" title="Demon">demonen</a> en de draak <a href="/wiki/Aitvaras" title="Aitvaras"><b>Áitvaras</b></a>. De Balten kenden verder aan hem gewijde <a href="/wiki/Eik" title="Eik">eikenbomen</a>, <b>Perkūno ažuolas</b>/<b>Pērkōna ōzōls</b>, waar zijn bliksem in het bijzonder insloeg. De eik is dan ook etymologisch met de dondergod verbonden. In de godennaam zit de Indo-Europese wortel *<i>per(g)</i>- 'slaan/inslaan' (vgl. bliksem), vanwaar ook het Latijnse woord voor <i>eik</i>, <i>quercus </i>(p → k), stamt.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De dondergod komt ook voor in de Slavische mythologie, met etymologisch verwante namen als Perunu (Oudrussisch), en in diverse andere Indo-Europese mythologieën bestrijden de dondergoden net als Perkunas chaosmonsters.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het is al met al dan ook een uitgesproken Indo-Europese godheid.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zonnegodin">Zonnegodin</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Zonnegodin" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Zonnegodin"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De zon, <b>Saule </b>(vgl. Lat. <i>sol</i>), is vrouwelijk, iets wat typerend is voor Noord-Europese culturen, mogelijk ten gevolge van substraatwerking. Zij wordt voortgetrokken door paarden, iets waar Tacitus naar verwijst direct voordat hij de Aesti vermeldt (<i>Germ</i>. 45). Dit beeld leeft voort in folklore, zoals bij Letse liederen waarin de zon reist op de rug van een paard. Dit motief komt tevens voor in de <a href="/wiki/Germaanse_mythologie" title="Germaanse mythologie">Germaanse</a>, <a href="/wiki/Griekse_mythologie" title="Griekse mythologie">Griekse</a> en <a href="/wiki/Slavische_mythologie" title="Slavische mythologie">Slavische mythologie</a>, en lijkt Indo-Europees te zijn.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Letten kenden Saule, voorgesteld als iemand die alles ziet wat op aarde gebeurt.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ze reist te paard of in een wagen die voortgetrokken wordt door afwisselend een tot zes paarden.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In sommige liederen wordt ook vermeld dat ze nooit slaapt.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Saule draagt net als haar dochter kleding van zijde, zilver of goud met gouden schoeisel.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Diverse Letse liederen beschrijven het huwelijk van de Dochter van de Zon, <b>Saules meita</b>, waarbij de Zon of de Zonen van God bomen versieren met groene weefsels, gouden ringen en andere decoratie. Dit geeft een traditie weer die eens wijdverbreid was in noordelijk en oostelijk Europa, namelijk het versieren van de meidoorn aan het begin van de zomer, wanneer volgens de traditie de Dochter van de Zon zou trouwen.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Goddelijke_tweeling_en_de_Dochter_van_de_Zon">Goddelijke tweeling en de Dochter van de Zon</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Goddelijke tweeling en de Dochter van de Zon" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Goddelijke tweeling en de Dochter van de Zon"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Er is bewijs voor een goddelijke tweeling, parallel aan de Griekse <a href="/wiki/Castor_en_Pollux" title="Castor en Pollux">Dioskouroi</a>, Vedische Asvins en <a href="/wiki/Germaanse_mythologie" title="Germaanse mythologie">Germaanse Alci</a>. Ze staan bekend als de 'zonen van god', Litouws <b>Diēvo sunēliai</b>, Lets <b>Dieva dēli</b>. Ze zijn niet betrokken bij de menselijke geschiedenis, en hun precieze aantal kan weleens uitlopen tot vijf. In bepaalde verhalen hebben zij tot taak de Dochter van de Zon te redden, net als de Asvins (de Dioskouroi zijn de broers van <a href="/wiki/Helena_(mythologie)" title="Helena (mythologie)">Helena</a>, welke met de morgenstond geassocieerd is), of ze staan in een andere maar persoonlijke relatie tot haar.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De Dochter van de Zon wordt in sommige andere volksliederen echter voorgesteld als de bruid van de Maan, <b>Meness</b>.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Stelmu%C5%BE%C4%97_oak.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Stelmu%C5%BE%C4%97_oak.jpg/347px-Stelmu%C5%BE%C4%97_oak.jpg" decoding="async" width="347" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Stelmu%C5%BE%C4%97_oak.jpg/521px-Stelmu%C5%BE%C4%97_oak.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/59/Stelmu%C5%BE%C4%97_oak.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Volgens de overlevering werd Perkunas onder deze 1500 jaar oude eik in Stelmužė vereerd.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Godin_van_de_zonsopgang">Godin van de zonsopgang</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Godin van de zonsopgang" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Godin van de zonsopgang"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De Balten kenden een godin van de dageraad, in het Litouws <b>Ausrine</b> en in het Lets <b>Auseklis</b> geheten, verwante namen. Ausrine begon de dag door een vuur aan te leggen voor de zon. Ausrine/Auseklis wilde volgens de overlevering weleens moeite hebben om het 'bed uit te komen'. Daar werden in Letse volksliederen verklaringen voor gegeven. Zo zou ze gevangen zitten in een gouden kamer, of fluwelen schorten aan het maken zijn in Duitsland.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook elders komen dergelijke godinnen voor, zoals de Griekse <a href="/wiki/Eos_(mythologie)" title="Eos (mythologie)">Eos</a>, waarvan de naam ook verwant is, en de Romeinse <a href="/wiki/Aurora_(godin)" title="Aurora (godin)">Aurora</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Moeder_aarde">Moeder aarde</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Moeder aarde" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Moeder aarde"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>Žemyna</b> was bij de Litouwers Moeder Aarde. Haar Pruisische tegenhanger is <b>Zemynele</b>, die over de doden heerste, en haar Letse is <b>Zemes mate</b>.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Men heeft er wel een niet-Indo-Europees karakter in gezien, maar de notie is in elk geval óók Indo-Europees. Vergelijk de Griekse <a href="/wiki/Demeter_(mythologie)" title="Demeter (mythologie)">Demeter</a> en Germaanse <a href="/wiki/Nerthus" title="Nerthus">Nerthus</a>. Moeder Aarde werd nog ver in de zeventiende eeuw aanbeden. Dit blijkt uit het offeren van een zwart biggetje tijdens het oogstfeest in haar eer, vermeld door Praetorius in 1690. Brood, bier en zwarte dieren werden met enige regelmaat aan haar geofferd, en het verzuim hiervan kon ernstige gevolgen hebben.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="God_van_de_onderwereld">God van de onderwereld</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: God van de onderwereld" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: God van de onderwereld"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Er moet tegenover de hemelgoden ook een chtonische god bekend zijn geweest. Dit is de Litouwse <b>Vēlinas</b>/<b>Velnias</b>, 'demon/duivel', Letse <b>Vels</b> en Pruisische <b>Patolas</b>/<b>Pecullus</b>/<b>Patollos</b>. Het is een apart figuur. Hij had één oog, was god van vee, gehoornde dieren, rijkdom, de onderwereld en van magie, en was de profetische, woeste god van de <b>veles</b>, 'geesten'.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het verliezen van een oog in ruil voor inzicht komt meer voor, zoals bij de Noorse god <a href="/wiki/Odin_(god)" title="Odin (god)">Odin</a>, die een oog verloor in ruil voor magische kennis van de <a href="/wiki/Runen" title="Runen">runen</a>. Het schijnt een Indo-Europees motief te zijn. Vēlinas was ook gekend bij de Slaven (bijv. <a href="/wiki/Oudrussisch" title="Oudrussisch">Oudrussisch</a> Veles of Volos). Goden van de onderwereld komen herhaaldelijk voor in Indo-Europese mythen, en ze hoeven niet per se slecht te zijn, maar kunnen ook met rijkdom en vruchtbaarheid geassocieerd worden (vgl. <a href="/wiki/Hades" title="Hades">Hades</a> en <a href="/wiki/Pluto_(mythologie)" title="Pluto (mythologie)">Pluto</a>). Vēlinas heeft een gave, de gehoornde dieren verwijzen naar vee; ook de dondergod is geassocieerd met zowel vruchtbaarheid als de doden.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bij de Balten verloor de Indo-Europese god echter veel van zijn functies en betekenis, behalve bij de Pruisen.<sup id="cite_ref-G._Beresnevičius,_in_Baranova_2000,_p._32_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-G._Beresnevičius,_in_Baranova_2000,_p._32-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Veegod">Veegod</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Veegod" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Veegod"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Er zijn schaarse aanwijzingen voor het bestaan van een veegod, die gezien wordt in de Litouwse <b>Vēlinas</b> (zie hierboven) en Letse <b>Vēlins</b>, die dan verwant zouden kunnen zijn met de Vedische Varuna, Gallische Vellaunos, Noorse Ullr en Hittitische Walis, waarvan de namen mogelijk terug zouden gaan op de Proto-Indo-Europese wortel *<i>wel</i>- 'zie'. Beide Baltische goden zijn inderdaad verbonden met vee, maar de bewijzen zijn te karig om een onderliggende identiteit vast te stellen.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Schikgodinnen">Schikgodinnen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Schikgodinnen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Schikgodinnen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De twee aspecten van geluk en noodlot werden een in de Litouwse <b>Laime</b> en Letse <b>Laima</b>. De naam van laatstgenoemde was in Litouwen tevens de aanduiding voor een soort elfen. <a href="/wiki/Schikgodinnen" title="Schikgodinnen">Schikgodinnen</a> komen ook elders in de Indo-Europese tradities voor, zoals de Noorse <a href="/wiki/Norn_(mythisch_wezen)" title="Norn (mythisch wezen)">Nornen</a>, Griekse <a href="/wiki/Moira_(mythologie)" title="Moira (mythologie)">Moirai</a> en de Romeinse <a href="/wiki/Fortuna_(mythologie)" title="Fortuna (mythologie)">Fortuna</a>. Naast de luchtgod Dievas bepaalde Laima wie leefde en wie stierf, en tevens hielp ze vrouwen bij de bevalling, waarna ze de levenswandel van iemand uitstippelde. In de kraamfunctie viel zij samen met een van oorsprong pre-Indo-Europese godin, <b>Māra-Mārša</b>, die daarnaast verantwoordelijk was voor koeien en een goede melkproductie.<sup id="cite_ref-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._203_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._203-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Soms werd Laima als een vogel voorgesteld, en in die vorm was zij verbonden met het haardvuur onder de naam <b>Gabija</b>. Gabija zorgde voor bescherming van het huis, groei van gewassen, geluk en vruchtbaarheid.<sup id="cite_ref-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._203_33-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._203-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Laima's tegenpool was <b>Lauma</b>, verbonden met de aarde en de onderwereld. Zij kon van vorm veranderen als een heks.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Reuzen">Reuzen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Reuzen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Reuzen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Er zijn verwijzingen naar <a href="/wiki/Reuzen" title="Reuzen">reuzen</a>, uit een onbepaalde tijd in het verre verleden.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Verdere_mythologie_en_godsdienst">Verdere mythologie en godsdienst</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Verdere mythologie en godsdienst" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Verdere mythologie en godsdienst"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Naast uitgesproken Indo-Europese elementen kent de Baltische mythologie nog tal van andere aspecten (waarvan een Indo-Europese oorsprong niet altijd uitgesloten is), die niet zelden een sterke verbondenheid met de <a href="/wiki/Animisme_(religie)" title="Animisme (religie)">natuur</a> laten zien. Peter van Dusburg (ca. 1326) gaat hierin zelfs zo ver, dat hij stelt dat de Pruisen geen goden kennen, maar alleen de zon, maan, sterren, donder, vogels, vierpotigen en padden aanbidden.<sup id="cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._418_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._418-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Achter sommige van deze versimpelde voorstellingen zijn evenwel eerdergenoemde godheden te herkennen. De betrekkelijk sterke neiging tot 'zoölatrie' was wellicht een van de eerste dingen die verdwenen onder de Pruisen met de komst van het christendom, hoewel residuen van bepaalde <a href="/wiki/Cultus_(verering)" title="Cultus (verering)">cultussen</a>, zoals die van de slangen, tot in de negentiende eeuw bleven voortbestaan. Er lijkt een vuurcultus bestaan te hebben,<sup id="cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._418_36-1" class="reference"><a href="#cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._418-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> zeker in Litouwen,<sup id="cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._420_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._420-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> waarnaast zestiende- en zeventiende-eeuwse schrijvers nog verslag doen van de aanbidding van Wejopat(t)is, Wejpons of Wejdiews, dat wil zeggen de wind.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook zijn sporen te vinden van voorouderverering. <a href="/wiki/Tempel" title="Tempel">Tempels</a> zijn desondanks niet bekend bij de Balten, de cultussen ten spijt. Cultuscentra waren daar voor in de plaats natuurlijke locaties, zoals heilige bossen (<i>alkas</i>/<i>alkai</i>).<sup id="cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._421_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._421-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dit moeten de vroegste heilige locaties geweest zijn, en alleen al in Litouwen zijn bijvoorbeeld meer dan 250 heilige rotsen gevonden, waar al riten plaatsvonden in het neolithicum of de vroege bronstijd.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wel kenden zij <a href="/wiki/Priester" title="Priester">priesters</a>, die van adel konden zijn. Naast de hieronder vermelde gegevens zijn zestiende-eeuwse lijsten bekend met allerlei namen, waarvan de betrouwbaarheid echter niet vaststaat. Dat heeft te maken met de betrekkelijk late datering en het feit dat de oorspronkelijke godsdienst op dat moment erg in verval was, gereduceerd tot lokale culten en bijgeloof. Veel van de namen van Samogitiaanse (zie kaart) goden en demonen in Jonas Lasicki's lijst, midden zestiende eeuw zijn verder ook in het geheel niet bekend in folklore en andere geschreven bronnen.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Natuurgeesten">Natuurgeesten</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Natuurgeesten" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Natuurgeesten"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Verder kende men alom tegenwoordige natuurgeesten, waarvan de heilige plaatsen ongerepte locaties waren, zoals wouden, bronnen, bomen, bergen en heuvels. Op die locaties werd dan ook niets gekapt of gesnoeid.<sup id="cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._418_36-2" class="reference"><a href="#cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._418-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Omstreeks 1220 geeft Olivier van <a href="/wiki/Paderborn_(stad)" title="Paderborn (stad)">Paderborn</a> (1225–1227) zelfs een (misschien niet echt betrouwbaar) lijstje van dergelijke natuurwezens: Driades, Amadriades, Oreadas, Napeas, Humides, Satiros en Faunos.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> De water- en bosgeesten hadden in het Litouws één naam, <b>vele</b>. Ook kende men <b>kaukai </b>(zie hieronder), kleine <a href="/wiki/Dwerg_(mythisch_wezen)" title="Dwerg (mythisch wezen)">dwergen</a> of gnomen die de woonstede konden beschermen, en beschermgodinnen, <b>laume</b>. Laumygarbis in de provincie Natangia was aan laatstgenoemden gewijd. Al dergelijke entiteiten en hun culten, als 'bijgeloof' afgedaan, werden voor de Pruisen ook vermeld in een <i>Catechismus</i> uit 1547. Het is echter niet duidelijk hoe wijdverbreid cultussen waren, en welke entiteiten echt de status van god hadden. Sommige schijnen best aanzienlijk geweest te zijn bij de Pruisen, zoals <b>Kurke</b> (Curche), een agriculturele godheid, <b>Patoll</b> en <b>Natrimpe</b>, die verder onbekend zijn.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tot slot geloofde men, althans in Litouwen, ook in <a href="/wiki/Heks_(persoon)" class="mw-redirect" title="Heks (persoon)">heksen</a>, <a href="/wiki/Weerwolf" title="Weerwolf">weerwolven</a> en <a href="/wiki/Elf_(mythisch_wezen)" title="Elf (mythisch wezen)">elfjes</a> (<i>laima</i>). Een bij name genoemde, goedaardige en kleine demon is <b>Aitvaras</b> (niet eerdergenoemde draak), die ook bekend was bij de Pruisen. Hij verbleef bij de haard van het huis en bracht de bewoners geluk. Men gaf hem daarom voedsel. De Letse folklore noemt een dwerg bij name, <b>Rūkis</b>, die onder bergen of boomwortels woonde en er 's nachts op uittrok om de mens te helpen.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Onder de Litouwers was tot slot de demon <b>Pusait</b> gekend, die in het bos leefde en bijgestaan werd door dwergen. Onder druk van de <a href="/wiki/Jezu%C3%AFeten" title="Jezuïeten">Jezuïeten</a> werd dergelijk geloof in de zestiende eeuw geheel uitgebannen.<sup id="cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._421_38-1" class="reference"><a href="#cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._421-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Enkele Litouwse liederen verwijzen overigens naar 'dochters van de zee', <b>jūras meitas</b>, die op de golven zitten en lichte sjaals weven (vandaar het golfpatroon). Het doet denken aan waternimfen, maar het zou ook heel best om een lokale, dichterlijke uitvinding kunnen gaan.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Vodn%C3%ADk_(mythisch_wezen)" title="Vodník (mythisch wezen)">Vodník (mythisch wezen)</a> en <a href="/wiki/Nimf_(mythisch_wezen)" title="Nimf (mythisch wezen)">nimf (mythisch wezen)</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kaukai_-_gnomen">Kaukai - gnomen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Kaukai - gnomen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Kaukai - gnomen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>Kaukai</b> (ev. kaukas) leefden onder de grond, soms ook in kelders, en aten enkel vegetarisch. Ze hadden het magische vermogen om het bezit van een mens onuitputtelijk te maken. Hun leider was <b>Puškaitis</b>. Een eigenaardigheid is dat de Baltische woorden voor gnomen, kobolden of boze geesten en heuvels of bulten verwant zijn. Pruisisch <i>cawx</i> 'duivel', Litouws <i>kaukas</i> 'gnoom', <i>kaukaras</i> 'hoge grond/heuvel'; Lets <i>kauks</i> 'kobold', <i>kukurs</i> 'bult/klomp aarde'. Verklaringen hiervoor kunnen zijn dat kobolden met lelijkheid en dus bulten geassocieerd werden, dat heuvels en bovennatuurlijke wezens met elkaar geassocieerd werden<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> en dat gnomen met de aarde geassocieerd werden.<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hier sluit de naam van een plant op aan, Kaulas' kam (<i>mandragora officinarum</i>). Deze plant had, zo meende men, magische krachten, en als je er je haar mee kamde zonder dat een stukje afbrak, dan kreeg je alle kennis van de aarde.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Beren">Beren</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=16" title="Bewerk dit kopje: Beren" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Beren"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het is mogelijk dat de Balten, nog voor onze jaartelling, een berencultus hadden. Argumenten hiervoor worden gevonden in diverse volksverhalen en legenden over een oerheld die door een berin gebaard wordt en berenoren heeft. In Litouwen wordt een vrouw gedurende de eerste week na de bevalling ook <i>mesjka</i> genoemd, 'berin'. Daarnaast bestaat in Letland thans nog het gebruik een baby op een berenhuid te leggen voor kracht en gezondheid.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In elk geval had men voor de beer een zeker ontzag. In het Germaans, Baltisch en Slavisch is waarschijnlijk om die reden, taboe, het oorspronkelijke Indo-Europese woord voor 'beer' vervangen, en werd het in het Baltisch 'ijsvisser' genoemd.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Moeders">Moeders</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=17" title="Bewerk dit kopje: Moeders" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Moeders"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Daarnaast kenden de Balten een Moedertraditie, aangezien nog in diverse volksoverleveringen Moeders voorkomen met allen een eigen domein of functie, zoals een Moeder van het bos, van de mist, van de zee etc. Dit moet echter een regionale ontwikkeling geweest zijn, en geen Indo-Europese, omdat er nauwelijks tegenhangers in andere Indo-Europese mythologieën bestaan.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Wel sluit het aan bij de notie van Moeder Aarde<i>.</i> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ragana">Ragana</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=18" title="Bewerk dit kopje: Ragana" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Ragana"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Deze godin ging over dood en regeneratie, wat haar verbondenheid met de maan (maancyclus) en de slang (vervelling) ook suggereren. Daarom is ze weleens verward met Laima. Ze stopt de groei van scheuten en knoppen, maar beheerst ook de mannelijke seksualiteit. Daarnaast was ze kundig in de kruidenleer en magie. In de christelijke tijd werd de cultus van Ragana gereduceerd tot een heks, maar oorspronkelijk moet zij dus veel meer geweest zijn. <i>Ragana</i> is afgeleid van het werkwoord <i>regeti</i> 'zien/voorzien/voorspellen', en is verwant aan <i>ragas</i> 'hoorn', bijvoorbeeld in <i>ragas menulio</i> 'maansikkel'. Er moeten daarom betekenisaspecten geweest zijn die verloren zijn gegaan. Ragana beschikte verder over de kracht van de slangen, die aanbidding genoten onder de Balten. Tot slot kon ze elke gewenste vorm aannemen, van zowel levende als van levenloze objecten. In verhalen gaat het echter vaak om meerdere Ragana's, die als kraaien vergaderen op bergtoppen en een van hun soort gehoorzamen. Soms berokkenden zij de mens schade, op andere momenten brachten zij de natuur in evenwicht.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ragana is niet Indo-Europees. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zverūna"><span id="Zver.C5.ABna"></span>Zverūna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=19" title="Bewerk dit kopje: Zverūna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=19" title="De broncode bewerken van de sectie: Zverūna"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Van <b>Zverūna</b> is weinig anders bekend dan dat zij, getuige een vermelding uit de dertiende eeuw, voorgesteld werd als een hond. In latere bronnen wordt zij in elk geval vereenzelvigd met Ragana.<sup id="cite_ref-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._207_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._207-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ze is is niet Indo-Europees. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rupūže_de_pad"><span id="Rup.C5.AB.C5.BEe_de_pad"></span>Rupūže de pad</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=20" title="Bewerk dit kopje: Rupūže de pad" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=20" title="De broncode bewerken van de sectie: Rupūže de pad"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>Rupūže</b> was als pad net zozeer verbonden met de dood, heling en regeneratie als Ragana. Haar naam werd gebruikt als vloekwoord, want haar verschijning was een ongunstig voorteken: sprong een pad het huis in, dan zou er iemand sterven, en als een pad voor iemand op de weg sprong, dan zou hij ook zeker sterven. Er is in Litouwen nog altijd een drank bekend op basis van wodka en pad, rupūžine, wat bekendstond als <a href="/wiki/Panacea" title="Panacea">panacea</a>.<sup id="cite_ref-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._207_52-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._207-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Rupūže is niet Indo-Europees. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Litouwse_goden">Litouwse goden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=21" title="Bewerk dit kopje: Litouwse goden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=21" title="De broncode bewerken van de sectie: Litouwse goden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Nog enkele namen zijn gekend. Van de Litouwse <a href="/wiki/Hertog" title="Hertog">hertog</a> Mindaugas werd in de dertiende eeuw vermeld dat hij ondanks zijn doping in 1252 nog altijd offerde aan zijn goden, die bij name genoemd zijn: <b>Nonadey</b>/<b>Nunadievis</b>, <b>Telavel</b>/<b>Teliavelis</b>, <b>Diviriks</b>/<b>Diveriksas</b>,<b> Zuikio Dievas</b> en de hazengod <b>Meiden</b>/<b>Madaioa</b>. Elders wordt ook nog een <b>Zvoruna</b> genoemd.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Deze namen komen soms in andere bronnen voor en worden dan bijvoorbeeld aanbeden door Baltische krijgers, maar ze blijven vaak inhoudelijk goeddeels onbekend, behalve Diviriks en Telavel, een cultuurheld. Eerste betreft een eufemisme voor Perkunas. Reeds in de dertiende eeuw wordt een mythe bekend waarin laatste naar voren komt als hemelse smid die de zon maakte en in de hemel plaatste.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook <a href="/wiki/Hi%C3%ABronymus_van_Praag" title="Hiëronymus van Praag">Hiëronymus van Praag</a> (1379 - 1416) zou in de vijftiende eeuw naar een variant van de mythe verwijzen. Het wordt wel aangenomen dat de mythe van <a href="/wiki/Finse_mythologie" title="Finse mythologie">Finse</a> oorsprong is, omdat hij elders niet voorkomt. Voor de Germanen en de Slaven, bijvoorbeeld, was het de zon zelf die centraal stond. In de <i>Kalevala</i>, het Finse epos, wordt dan ook een smid vermeld, <a href="/wiki/Ilmarinen" title="Ilmarinen">Ilmarinen</a>, die de zon gesmeed had. De laatste god uit het rijtje, Meiden, wordt geïnterpreteerd als god van dieren en bossen, ook omdat de naam verwant is aan <i>medinis</i>, 'bebost'.<sup id="cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._420_8-2" class="reference"><a href="#cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._420-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bijzonder belangrijk was (wederom) echter Perkunas, de dondergod, die hier echter ook god van de krijgsexpeditie was. Zo zou hij krijgers in hun zaak steunen door het weer te beïnvloeden. Daarnaast kende men de cultuurheld <b>Sovijus</b>. Zijn rituele mythe schijnt het ontstaan te beschrijven van het verbranden van de doden, een gebruik wat ontstond rond de dertiende eeuw v.Chr.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Letse_goden">Letse goden</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=22" title="Bewerk dit kopje: Letse goden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=22" title="De broncode bewerken van de sectie: Letse goden"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het lijkt erop dat de Letten geen duidelijk <a href="/wiki/Pantheon_(religie)" title="Pantheon (religie)">pantheon</a> kenden of zelfs maar grote goden hadden. Wel zijn er meerdere, kleine godheden met specifieke functies. Zo verzorgde <b>Delka</b> pasgeboren kindjes in de wieg, terwijl diverse Moeders verbonden waren aan natuurfenomenen, zoals bloemen, wind, velden en bossen. <b>Mezavirs</b> of <b>Mezadevs</b> was god van de wouden. Concrete omschrijvingen ontbreken van dergelijke figuren echter. Aan alle entiteiten werd geofferd om te zorgen dat ze gunstig gezind bleven. Offers werden door mannen met name onder eiken gebracht, door vrouwen vooral onder <a href="/wiki/Linde_(geslacht)" title="Linde (geslacht)">lindes</a>. Men deed dit ook thuis in de tuin of bij de drempel, waar men op een platte steen etensresten achterliet voor de geest in de grond. Veel van dergelijke kleine natuurgoden/-geesten zijn taalkundig gezien echter niet Lets in oorsprong, maar Russisch of Fins.<sup id="cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._422_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._422-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kosmologie">Kosmologie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&veaction=edit&section=23" title="Bewerk dit kopje: Kosmologie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Baltische_mythologie&action=edit&section=23" title="De broncode bewerken van de sectie: Kosmologie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In Litouwse folklore, zoals opgeschreven in de negentiende en twintigste eeuw, zijn residuen te bespeuren van een oud kosmologisch gedachtegoed. In het begin waren er twee goden, Dievas (geassocieerd met de hemel) en Velinas (geassocieerd met de aarde), die samen de wereld maakten. Dievas liet Velinas zand halen van de bodem van de zee, om die vervolgens op het water te leggen, zodat land gevormd werd. Tijdens het scheppingsproces ontstond echter competitie: Dievas wilde de aarde glad maken, maar Velinas maakte moerassen, rotsen en meren; Dievas maakte nuttige diersoorten, maar Velinas maakte vijandige dieren en dieren met chtonische kenmerken. De mens ontstond per ongeluk uit het speeksel van Dievas, nadat deze een keer ergens gespuugd had, hoewel een andere legende stelt dat een waterdruppel van Dievas' voorhoofd de toedracht was tijdens een wasbeurt. De mens leefde aanvankelijk in vrede en goede gezondheid, maar dit veranderde door zijn luiheid en desinteresse.<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><div style="margin-top:-16px"></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Noten">Noten</h2></div> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;-moz-column-width:30em; -webkit-column-width:30em; column-width:30em; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">A. Gieysztor, in Grimal (ed.) 1965, p. 417.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Mallory & Adams 1997, p. 50.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Zie Kinder, Hilgemann, Bukor & Bukor 1965, p. 163.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Jansen 1978, pp. 226-227.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Kinder, Hilgemann, Bukor & Bukor 1965, p. 163; Le Goff 1984, pp. 86-87. Voor een uitvoerige bestudering van het onderwerp, zie Murray (ed.) 2009.</span> </li> <li id="cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._422-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._422_6-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._422_6-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">A. Gieysztor, in Grimal (ed.) 1965, p. 422.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">A. Gieysztor, in Grimal (ed.) 1965, pp. 417-419. Voor een overzicht van Oudpruisisch bronmateriaal, zie de compilatie van M. Klussis 2007.</span> </li> <li id="cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._420-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._420_8-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._420_8-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._420_8-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">A. Gieysztor, in Grimal (ed.) 1965, p. 420.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, pp. 18-19; A. Gieysztor, in Grimal (ed.) 1965, p. 418.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">McColl Millar 2007, pp. 224-225.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">G. Beresnevičius, in Baranova 2000, p. 38.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 120.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, pp. 169-170.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">G. Beresnevičius, in Baranova 2000, pp. 31-32.</span> </li> <li id="cite_note-G._Beresnevičius,_in_Baranova_2000,_p._32-15"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-G._Beresnevičius,_in_Baranova_2000,_p._32_15-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-G._Beresnevičius,_in_Baranova_2000,_p._32_15-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">G. Beresnevičius, in Baranova 2000, p. 32.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Mallory & Adams 1997, p. 407.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, pp. 236-242.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Zie Watkins 1995, p. 429 e.v.; <a href="/wiki/James_Patrick_Mallory" title="James Patrick Mallory">Mallory</a> & Adams 1997, pp. 582-583; G. Beresnevičius, in Baranova 2000, p. 32.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, pp. 206-207; Mallory & Adams 1997, p. 163.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 199.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 206.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 211.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 221.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 235.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 189, pp. 228-229.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Mallory & Adams 1997, p. 232, p. 556.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, pp. 148-149.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 178.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">Gimbutas & Dexter 2001, pp. 208-210.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">Mallory & Adams 1997, p. 453.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">Mallory & Adams 1997, p. 611.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 146-147.</span> </li> <li id="cite_note-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._203-33"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._203_33-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._203_33-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Gimbutas & Dexter 2001, p. 203.</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text">Mallory & Adams 1997, p. 212.</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 301.</span> </li> <li id="cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._418-36"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._418_36-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._418_36-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._418_36-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">A. Gieysztor, in Grimal (ed.) 1965, p. 418.</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 265.</span> </li> <li id="cite_note-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._421-38"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._421_38-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-A._Gieysztor,_in_Grimal_(ed.)_1965,_p._421_38-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">A. Gieysztor, in Grimal (ed.) 1965, p. 421.</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text">G. Beresnevičius, in Baranova, p. 37.</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text">G. Beresnevičius, in Baranova 2000, p. 34.</span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, pp. 291-292.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text">A. Gieysztor, in Grimal (ed.) 1965, p. 419.</span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 296.</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 292.</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text">Mallory & Adams 1997, p. 62.</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text">Gimbutas & Dexter 2001, 211.</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text">Idem.</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text">S. Ankrava, in Christensen, Hammer & Warburton 2013, hfdst. 26.</span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">Mallory & Adams 1997, p. 55.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text">West 2007, p. 141.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text">Gimbutas & Dexter 2001, pp. 205-207.</span> </li> <li id="cite_note-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._207-52"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._207_52-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Gimbutas_&_Dexter_2001,_p._207_52-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Gimbutas & Dexter 2001, p. 207.</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text">G. Beresnevičius, in Baranova 2000, p. 33.</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text">G. Beresnevičius, in Baranova 2000, pp. 33-34.</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text">G. Beresnevičius, in Baranova 2000, p. 35.</span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text">G. Beresnevičius, in Baranova 2000, pp. 35-36.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bronnen">Bronnen</h2></div> <ol><li>Ankrava, S. 'Baltic Religion.' In <i>The Handbook of Religions in Ancient Europe</i>. Geëditeerd door Christiansen, L.B., O. Hammer & D.A. Warburton. Abingdon: Routledge, 2013.</li> <li>Beresnevičius, G. 'Lithuanian Mythology.' In <i>Lithuanian Philosophy: Persons & Ideas</i>. Geëditeerd door J. Baranova. Washington: The Council for Research in Values and Philosophy, 2000, pp. 31-42.</li> <li>Gieysztor, A. 'Baltic Lands: Nature Worship.' In <i>Larousse World Mythology</i>. Geëditeerd door P. Grimal. London: Hamlyn, 1965, pp. 417-422.</li> <li>Gimbutas, M & M.R. Dexter. <i>The Living Goddesses</i>. Berkeley: University of California Press, 2001.</li> <li>Goff, J. le. <i>De cultuur van middeleeuws Europa</i>. Amsterdam: Wereldbibliotheek, 1984.</li> <li>Jansen, H.P.H. <i>Geschiedenis van de middeleeuwen</i>. Utrecht: Het Spectrum, 1978.</li> <li>Kinder, H., W. Hilgemann, R. Bukor & H. Bukor. <i>Sesam atlas bij de wereldgeschiedenis</i>. Baarn: Bosch & Keuning, 1965.</li> <li>Klussis, M. <i>Old Prussian Written Monuments. Texts and Comments</i>. Kaunas: 2007.</li> <li><a href="/wiki/James_Patrick_Mallory" title="James Patrick Mallory">Mallory, J.P.</a> & D.Q. Adams. <i>Encyclopedia of Indo-European Culture</i>. London: Fitzroy Deaborn, 1997.</li> <li>McColl Millar, R (ed.). <i>Trask's Historical Linguistics</i>. London: Hodder Education, 2007.</li> <li>Murray, A.V. (ed.). <i>The Clash of Cultures on the Baltic Frontier</i>. Farnham: Ashgate, 2009.</li> <li>Watkins, C. <i>How to Kill a Dragon. Aspects of Indo-European Poetics</i>. Oxford: Oxford University Press.</li> <li>West, R. <i>Indo-European Poetry and Myth</i>. Oxford: Oxford University Press, 2007.</li></ol> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Mythologie"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_mythologie" title="Sjabloon:Navigatie mythologie"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_mythologie&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Mythologie" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Mythologie" title="Mythologie">Mythologie</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Europa:</b></td><td class="rechts"><a class="mw-selflink selflink">Baltische</a> · <a href="/w/index.php?title=Baskische_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baskische mythologie (de pagina bestaat niet)">Baskische</a> · <a href="/w/index.php?title=Bretonse_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bretonse mythologie (de pagina bestaat niet)">Bretonse</a> · <a href="/wiki/Categorie:Christelijke_mythologie" title="Categorie:Christelijke mythologie">Christelijke</a> · <a href="/wiki/Etruskische_mythologie" title="Etruskische mythologie">Etruskische</a> · <a href="/wiki/Finse_mythologie" title="Finse mythologie">Finse</a> · <a href="/wiki/Friese_volksverhalen" title="Friese volksverhalen">Friese</a> · <a href="/wiki/Germaanse_mythologie" title="Germaanse mythologie">Germaanse</a> · <a href="/wiki/Griekse_mythologie" title="Griekse mythologie">Griekse</a> / <a href="/wiki/Griekse_mythologie_van_A_tot_Z" title="Griekse mythologie van A tot Z">A-Z</a> · <a href="/wiki/Keltische_mythologie" title="Keltische mythologie">Keltische</a> · <a href="/wiki/Ierse_mythologie" title="Ierse mythologie">Iers-Keltische</a> · <a href="/wiki/Volksverhalen_van_Nederland" title="Volksverhalen van Nederland">Lage Landen</a> · <a href="/w/index.php?title=Letse_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Letse mythologie (de pagina bestaat niet)">Letse</a> · <a href="/w/index.php?title=Litouwse_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Litouwse mythologie (de pagina bestaat niet)">Litouwse</a> · <a href="/w/index.php?title=Mino%C3%AFsche_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Minoïsche mythologie (de pagina bestaat niet)">Minoïsche</a> · <a href="/wiki/Noordse_mythologie" title="Noordse mythologie">Noordse</a> / <a href="/wiki/Noordse_mythologie_van_A_tot_Z" title="Noordse mythologie van A tot Z">A-Z</a> · <a href="/wiki/Volksverhalen_van_Nederland" title="Volksverhalen van Nederland">Nederlandse</a> · <a href="/w/index.php?title=Samische_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samische mythologie (de pagina bestaat niet)">Samische</a> · <a href="/wiki/Thracische_mythologie" title="Thracische mythologie">Thracische</a> · <a href="/w/index.php?title=Russische_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Russische mythologie (de pagina bestaat niet)">Russische</a> · <a href="/wiki/Romeinse_mythologie" title="Romeinse mythologie">Romeinse</a> / <a href="/wiki/Romeinse_mythologie_van_A_tot_Z" title="Romeinse mythologie van A tot Z">A-Z</a> · <a href="/wiki/Slavische_mythologie" title="Slavische mythologie">Slavische</a> · <a href="/wiki/Welshe_mythologie" title="Welshe mythologie">Welshe mythologie</a></td></tr><tr><td class="links"><span class="nowrap"><b>Midden-Oosten:</b></span></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Abrahamitische_religies" title="Abrahamitische religies">Abrahamitische</a> (waaronder <a href="/wiki/Joodse_mythologie" title="Joodse mythologie">joodse</a>, <a href="/wiki/Categorie:Christelijke_mythologie" title="Categorie:Christelijke mythologie">christelijke</a> en <a href="/wiki/Categorie:Islamitische_mythologie" title="Categorie:Islamitische mythologie">islamitische</a>) · <a href="/w/index.php?title=Anatolische_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anatolische mythologie (de pagina bestaat niet)">Anatolische</a> (waaronder Frygische, Hattische, <a href="/wiki/Hettitische_mythologie" title="Hettitische mythologie">Hettitische</a> en <a href="/wiki/Hurritische_mythologie" title="Hurritische mythologie">Hurritische</a>) · <a href="/w/index.php?title=Ammonitische_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ammonitische mythologie (de pagina bestaat niet)">Ammonitische</a> · <a href="/w/index.php?title=Arabische_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arabische mythologie (de pagina bestaat niet)">Arabische</a> (zie ook Abrahamitische) · <a href="/wiki/Kana%C3%A4nitische_mythologie" title="Kanaänitische mythologie">Kanaänitische</a> (waaronder <a href="/wiki/Fenicische_mythologie" title="Fenicische mythologie">Fenicische</a>, zie ook Abrahamitische) · <a href="/wiki/Mesopotamische_religie" title="Mesopotamische religie">Mesopotamische</a> (waaronder Sumerische, Akkadische, Babylonische, <a href="/wiki/Assyrische_mythologie" title="Assyrische mythologie">Assyrische</a> en <a href="/w/index.php?title=Elamitische_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elamitische mythologie (de pagina bestaat niet)">Elamitische</a>) · <a href="/wiki/Perzische_mythologie" title="Perzische mythologie">Perzische</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Azië:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Chinese_mythologie" title="Chinese mythologie">Chinese</a> · <a href="/wiki/Hindoe%C3%AFstische_mythologie" title="Hindoeïstische mythologie">Hindoeïstische</a>/<a href="/wiki/Hindoe%C3%AFstische_mythologie" title="Hindoeïstische mythologie">Indiase</a> · <a href="/wiki/Indonesische_mythologie" title="Indonesische mythologie">Indonesische</a> · <a href="/wiki/Japanse_mythologie" title="Japanse mythologie">Japanse</a> · <a href="/w/index.php?title=Khmer-mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khmer-mythologie (de pagina bestaat niet)">Khmer</a> · <a href="/w/index.php?title=Koreaanse_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koreaanse mythologie (de pagina bestaat niet)">Koreaanse</a> · <a href="/w/index.php?title=Tibetaanse_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tibetaanse mythologie (de pagina bestaat niet)">Tibetaanse</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Afrika:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Afrikaanse_mythologie" title="Afrikaanse mythologie">Afrikaanse</a> · <a href="/wiki/Berbers_geloof" title="Berbers geloof">Berberse</a> · <a href="/wiki/Egyptische_mythologie" title="Egyptische mythologie">Egyptische</a> / <a href="/wiki/Egyptische_mythologie_van_A_tot_Z" title="Egyptische mythologie van A tot Z">A-Z</a> · <a href="/w/index.php?title=West-Afrikaanse_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="West-Afrikaanse mythologie (de pagina bestaat niet)">West-Afrikaanse</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Amerika:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Azteekse_mythologie" title="Azteekse mythologie">Azteekse</a> · <a href="/wiki/Cherokee-mythologie" title="Cherokee-mythologie">Cherokee</a> · <a href="/wiki/Hopimythologie" title="Hopimythologie">Hopi</a> · <a href="/wiki/Incamythologie" title="Incamythologie">Inca</a> · <a href="/wiki/Inuitmythologie" title="Inuitmythologie">Inuit</a> · <a href="/wiki/Mythologie_van_de_Irokezen" title="Mythologie van de Irokezen">Irokese</a> · <a href="/wiki/Mayamythologie" title="Mayamythologie">Maya</a> · <a href="/w/index.php?title=Pur%C3%A9pechamythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Purépechamythologie (de pagina bestaat niet)">Purépecha</a> · <a href="/w/index.php?title=Zapoteekse_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zapoteekse mythologie (de pagina bestaat niet)">Zapoteekse</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Oceanië:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Aboriginal-mythologie" class="mw-redirect" title="Aboriginal-mythologie">Aboriginal</a> · <a href="/wiki/Maori-mythologie" title="Maori-mythologie">Maori</a> · <a href="/w/index.php?title=Melanesische_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Melanesische mythologie (de pagina bestaat niet)">Melanesische</a> · <a href="/w/index.php?title=Micronesische_mythologie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Micronesische mythologie (de pagina bestaat niet)">Micronesische</a> · <a href="/wiki/Polynesische_mythologie" title="Polynesische mythologie">Polynesische</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Indo-Europeanen" title="Indo-Europeanen">Indo-Europees</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Dyeus" title="Dyeus">Dyeus</a> · <a href="/wiki/Perkwunos" title="Perkwunos">Perkwunos</a></td></tr></tbody></table> <hr /> <p><a href="/wiki/Mythologie_van_A_tot_Z" title="Mythologie van A tot Z">Mythologie van A tot Z</a> · <a href="/wiki/Categorie:Mythologie" title="Categorie:Mythologie">Categorie</a> </p> </div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Baltische_mythologie&oldid=59363674">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Baltische_mythologie&oldid=59363674</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Baltische_mythologie" title="Categorie:Baltische mythologie">Baltische mythologie</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 20 jun 2021 om 10:27.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Baltische_mythologie&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-dshdz","wgBackendResponseTime":147,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.190","walltime":"0.242","ppvisitednodes":{"value":1676,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":52222,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":30420,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":17,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":24589,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 132.969 1 -total"," 37.09% 49.314 1 Sjabloon:Appendix"," 34.22% 45.500 2 Sjabloon:Bevat"," 32.74% 43.537 1 Sjabloon:Navigatie_mythologie"," 29.92% 39.786 1 Sjabloon:Navigatie"," 15.70% 20.870 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 13.33% 17.725 1 Sjabloon:References"," 4.19% 5.577 2 Sjabloon:Zie_ook"," 2.67% 3.552 1 Sjabloon:Bewerklinks"," 2.04% 2.706 2 Sjabloon:Zie_hoofdartikel"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.007","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":902167,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-7d9797f5d-d6xlb","timestamp":"20241120000904","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Baltische mythologie","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Baltische_mythologie","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q805779","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q805779","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2014-12-30T21:07:54Z","dateModified":"2021-06-20T09:27:20Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/1a\/Balten_1200.svg"}</script> </body> </html>