CINXE.COM
Mchy – Wikipedia, wolna encyklopedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Mchy – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"72ff58ca-c4b4-4330-a8b2-5d3e15a1b47f","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Mchy","wgTitle":"Mchy","wgCurRevisionId":75191087,"wgRevisionId":75191087,"wgArticleId":42991,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Mchy"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Mchy","wgRelevantArticleId":42991,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId": 75191087,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q25347","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready" ,"ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced", "ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Haeckel_Muscinae.jpg/1200px-Haeckel_Muscinae.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1678"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Haeckel_Muscinae.jpg/800px-Haeckel_Muscinae.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1119"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Haeckel_Muscinae.jpg/640px-Haeckel_Muscinae.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="895"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Mchy – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Mchy"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Mchy"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Mchy rootpage-Mchy skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Mchy" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Mchy" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Mchy" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Mchy" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Charakterystyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Charakterystyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Charakterystyka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Charakterystyka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Charakterystyka</span> </button> <ul id="toc-Charakterystyka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Budowa_gametofitu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Budowa_gametofitu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Budowa gametofitu</span> </div> </a> <ul id="toc-Budowa_gametofitu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Budowa_sporofitu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Budowa_sporofitu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Budowa sporofitu</span> </div> </a> <ul id="toc-Budowa_sporofitu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Środowisko" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Środowisko"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Środowisko</span> </div> </a> <ul id="toc-Środowisko-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Systematyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Systematyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Systematyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Systematyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia_geologiczna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia_geologiczna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Historia geologiczna</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia_geologiczna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rozmnażanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Rozmnażanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Rozmnażanie</span> </div> </a> <ul id="toc-Rozmnażanie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ekologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Ekologia</span> </div> </a> <ul id="toc-Ekologia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uprawa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uprawa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Uprawa</span> </div> </a> <ul id="toc-Uprawa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zastosowanie_mchów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zastosowanie_mchów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Zastosowanie mchów</span> </div> </a> <ul id="toc-Zastosowanie_mchów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Mchy</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 101 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-101" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">101 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Mos" title="Mos – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Mos" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%AA_%D8%AD%D8%B2%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D8%A9" title="نباتات حزازية – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="نباتات حزازية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Bryophyta_sensu_stricto" title="Bryophyta sensu stricto – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Bryophyta sensu stricto" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Mam%C4%B1rlar" title="Mamırlar – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Mamırlar" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%B8%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%97%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%89%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AD%E0%A6%BF%E0%A6%A6" title="মসবর্গীয় উদ্ভিদ – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মসবর্গীয় উদ্ভিদ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Lumut_daun" title="Lumut daun – banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Lumut daun" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D2%AF%D0%BA%D1%82%D3%99%D1%80" title="Мүктәр – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Мүктәр" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BC%D1%85%D1%96" title="Імхі – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Імхі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B8_%D0%BC%D1%8A%D1%85%D0%BE%D0%B2%D0%B5" title="Листнати мъхове – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Листнати мъхове" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Laabmoos" title="Laabmoos – bawarski" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Laabmoos" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bawarski" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Bryophyta" title="Bryophyta – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Bryophyta" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Molses" title="Molses – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Molses" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%C4%83%D0%BA" title="Мăк – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Мăк" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Bryophyta" title="Bryophyta – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Bryophyta" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Mechy" title="Mechy – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Mechy" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Mwsogl" title="Mwsogl – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Mwsogl" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Kalima" title="Kalima – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Kalima" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Mosser" title="Mosser – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Mosser" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Laubmoose" title="Laubmoose – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Laubmoose" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Lehtsammaltaimed" title="Lehtsammaltaimed – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Lehtsammaltaimed" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CF%81%CF%8D%CE%BF" title="Βρύο – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Βρύο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Mus%C4%87" title="Musć – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Musć" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Moss" title="Moss – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Moss" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Bryophyta_sensu_stricto" title="Bryophyta sensu stricto – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Bryophyta sensu stricto" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Muskoj" title="Muskoj – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Muskoj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Goroldio" title="Goroldio – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Goroldio" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B2%D9%87" title="خزه – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="خزه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Bryophyta" title="Bryophyta – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Bryophyta" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Moassen" title="Moassen – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Moassen" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Caonach" title="Caonach – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Caonach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/C%C3%B2inneach" title="Còinneach – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Còinneach" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Musgo" title="Musgo – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Musgo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B6%E0%AB%87%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%B3_(%E0%AA%B2%E0%AB%80%E0%AA%B2)" title="શેવાળ (લીલ) – gudżarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="શેવાળ (લીલ)" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="gudżarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%B4%EB%81%BC" title="이끼 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="이끼" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Մամուռներ – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մամուռներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="हरिता – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="हरिता" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Mahovine" title="Mahovine – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Mahovine" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Musko" title="Musko – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Musko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Lumut_daun" title="Lumut daun – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Lumut daun" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Bryophyta" title="Bryophyta – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Bryophyta" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Ivruiyaq" title="Ivruiyaq – inupiak" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Ivruiyaq" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="inupiak" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%8A%D1%83%D1%8B%D0%BD%D0%B0" title="Хъуына – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Хъуына" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/ULele" title="ULele – zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="ULele" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Baukmosar" title="Baukmosar – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Baukmosar" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Bryophyta" title="Bryophyta – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Bryophyta" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%98%D7%97%D7%91%D7%99_%D7%A2%D7%9C%D7%99%D7%9D" title="טחבי עלים – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="טחבי עלים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Lumut_godhong" title="Lumut godhong – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Lumut godhong" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B2%BE%E0%B2%9A%E0%B2%BF" title="ಪಾಚಿ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪಾಚಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ხავსები – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ხავსები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Kewni" title="Kewni – kornijski" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Kewni" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornijski" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Kevz" title="Kevz – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Kevz" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%85" title="Мох – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Мох" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D1%85%D0%B5%D0%BD%D1%8C" title="Рехень – zachodniomaryjski" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Рехень" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="zachodniomaryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Bryophyta" title="Bryophyta – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Bryophyta" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Lapu_s%C5%ABnas" title="Lapu sūnas – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Lapu sūnas" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Saman%C5%ABnai" title="Samanūnai – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Samanūnai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Mos" title="Mos – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Mos" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Lombosmoh%C3%A1k" title="Lombosmohák – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Lombosmohák" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B2" title="Мов – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Мов" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B6%E0%B5%87%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%82" title="ശേവാലം – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ശേവാലം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ფუთქურეფი – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ფუთქურეფი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%AA_%D8%AD%D8%B2%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D9%87" title="نباتات حزازيه – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="نباتات حزازيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Lumut" title="Lumut – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Lumut" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Lumuik" title="Lumuik – minangkabu" lang="min" hreflang="min" data-title="Lumuik" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabu" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D3%A9%D0%B2%D0%B4" title="Хөвд – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Хөвд" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Mossen" title="Mossen – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Mossen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%98%9A%E9%A1%9E" title="蘚類 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="蘚類" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Bleedenm%C3%B6%C3%B6sk" title="Bleedenmöösk – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Bleedenmöösk" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Bladmoser" title="Bladmoser – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Bladmoser" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Bladmosar" title="Bladmosar – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Bladmosar" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Mofa" title="Mofa – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Mofa" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Moosii" title="Moosii – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Moosii" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D1%82%D1%88" title="Нитш – komi-permiacki" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Нитш" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="komi-permiacki" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Musgo" title="Musgo – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Musgo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Mu%C8%99chi_(plant%C4%83)" title="Mușchi (plantă) – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Mușchi (plantă)" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Rumi_millma" title="Rumi millma – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Rumi millma" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%85%D0%B8" title="Мхи – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Мхи" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Fog" title="Fog – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Fog" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Moss" title="Moss – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Moss" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D9%86%D9%88%D8%B1" title="سينور – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="سينور" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Machy" title="Machy – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Machy" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Mahovi" title="Mahovi – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Mahovi" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B5" title="Маховине – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Маховине" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Mahovina" title="Mahovina – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Mahovina" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Lukut" title="Lukut – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Lukut" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Lehtisammalet" title="Lehtisammalet – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Lehtisammalet" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Bladmossor" title="Bladmossor – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Bladmossor" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Lumot" title="Lumot – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Lumot" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AE%BE%E0%AE%9A%E0%AE%9F%E0%AF%88" title="பாசடை – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பாசடை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%AA%E0%B9%8C" title="มอสส์ – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="มอสส์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Yaprakl%C4%B1_kara_yosunlar%C4%B1" title="Yapraklı kara yosunları – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Yapraklı kara yosunları" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B8%D2%A3%D0%B3%D0%B8%D1%81" title="Чиңгис – tuwiński" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Чиңгис" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuwiński" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%85%D0%B8" title="Мохи – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Мохи" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Mus-ci" title="Mus-ci – wenecki" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Mus-ci" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="wenecki" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%A0nh_R%C3%AAu" title="Ngành Rêu – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Ngành Rêu" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Mossea" title="Mossea – waloński" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Mossea" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="waloński" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Bryophyta" title="Bryophyta – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Bryophyta" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%97%93%E7%B1%BB%E6%A4%8D%E7%89%A9%E9%97%A8" title="藓类植物门 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="藓类植物门" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%8B%94%E8%98%9A%E6%A4%8D%E7%89%A9" title="苔蘚植物 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="苔蘚植物" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Samanas" title="Samanas – żmudzki" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Samanas" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="żmudzki" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%97%93%E9%A1%9E%E6%A4%8D%E7%89%A9%E9%96%80" title="藓類植物門 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="藓類植物門" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q25347#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Mchy" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Mchy" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Mchy"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Mchy"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Mchy" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Mchy" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mchy&oldid=75191087" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Mchy&id=75191087&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FMchy"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FMchy"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Mchy"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Mchy&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Mchy&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Bryophyta" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-species mw-list-item"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Bryophyta" hreflang="en"><span>Wikispecies</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q25347" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy rośliny. Zobacz też: <a href="/wiki/Mchy_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Mchy (ujednoznacznienie)">inne znaczenia tej nazwy</a>.</span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65453824">.mw-parser-output .takson-zwierzeta .naglowek{color:black;background:#d3d3a4}.mw-parser-output .takson-rosliny .naglowek{color:black;background:#90ee90}.mw-parser-output .takson-grzyby .naglowek{color:black;background:#add8e6}.mw-parser-output .takson-protozoa .naglowek{color:black;background:#f0e68c}.mw-parser-output .takson-chromalveolata .naglowek{color:black;background:#adff2f}.mw-parser-output .takson-excavata .naglowek{color:black;background:#f0e68c}.mw-parser-output .takson-amoebozoa .naglowek{color:black;background:#ffc8a0}.mw-parser-output .takson-opisthokonta .naglowek{color:black;background:#e0d0b0}.mw-parser-output .takson-sar .naglowek{color:black;background:Moccasin}.mw-parser-output .takson-bakterie .naglowek{color:black;background:#d3d3d3}.mw-parser-output .takson-archeony .naglowek{color:black;background:#f3e0e0}.mw-parser-output .takson-eukarionty .naglowek{color:black;background:#faf0e6}.mw-parser-output .takson-inne .naglowek{color:white;background:red}</style> <table class="infobox takson-rosliny"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Mchy</div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Haeckel_Muscinae.jpg" class="mw-file-description" title="Ilustracja "Muscinae" z dzieła "Kunstformen der Natur" Ernsta Haeckela z 1904 roku."><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Haeckel_Muscinae.jpg/171px-Haeckel_Muscinae.jpg" decoding="async" width="171" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Haeckel_Muscinae.jpg/257px-Haeckel_Muscinae.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Haeckel_Muscinae.jpg/343px-Haeckel_Muscinae.jpg 2x" data-file-width="2346" data-file-height="3281" /></a></span><br />Ilustracja "Muscinae" z dzieła "Kunstformen der Natur" <a href="/wiki/Ernst_Haeckel" title="Ernst Haeckel">Ernsta Haeckela</a> z 1904 roku. </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; font-size:100%; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Systematyka_organizm%C3%B3w" title="Systematyka organizmów">Systematyka</a><sup id="cite_ref-ruggiero_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-ruggiero-1">[1]</a></sup><sup id="cite_ref-goffinet_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-goffinet-2">[2]</a></sup> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Domena_(biologia)" title="Domena (biologia)">Domena</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Eukarionty" title="Eukarionty">eukarionty</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_(biologia)" title="Królestwo (biologia)">Królestwo</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Ro%C5%9Bliny" title="Rośliny">rośliny</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Nadgromada </th> <td> <p><a href="/wiki/Ro%C5%9Bliny_telomowe" title="Rośliny telomowe">rośliny telomowe</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Gromada_(biologia)" title="Gromada (biologia)">Gromada</a> </th> <td> <p>mchy </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; font-size:100%; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Klasyfikacja_biologiczna" title="Klasyfikacja biologiczna">Nazwa systematyczna</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center;"><span style="font-style:italic;">Bryophyta</span> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Bryophyta" title="Systematyka"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/24px-Wikispecies-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/36px-Wikispecies-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/48px-Wikispecies-logo.svg.png 2x" data-file-width="941" data-file-height="1103" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Bryophyta" class="extiw" title="wikispecies:Bryophyta">Systematyka w Wikispecies</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Bryophyta" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Bryophyta" class="extiw" title="commons:Category:Bryophyta">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/mchy" title="Wikisłownik"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/mchy" class="extiw" title="wikt:mchy">Hasło w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Mchy</b> (<i>Bryophyta</i>) – <a href="/wiki/Gromada_(biologia)" title="Gromada (biologia)">gromada</a> <a href="/wiki/Ro%C5%9Bliny_telomowe" title="Rośliny telomowe">roślin telomowych</a> obejmująca małe, osiągające od 1 do 10 cm wysokości <a href="/wiki/Organizm" title="Organizm">organizmy</a>, przeważnie żyjące skupiskowo w ocienionych i wilgotnych miejscach. Nie wykształcają one prawdziwych <a href="/wiki/Li%C5%9B%C4%87" title="Liść">liści</a>, <a href="/wiki/%C5%81odyga" title="Łodyga">łodyg</a> czy <a href="/wiki/Korze%C5%84" title="Korzeń">korzeni</a>, zamiast nich posiadają listki (<a href="/wiki/Mikrofil" title="Mikrofil">mikrofile</a>), <a href="/wiki/%C5%81ody%C5%BCka" title="Łodyżka">łodyżki</a> oraz <a href="/wiki/Chwytniki" title="Chwytniki">chwytniki</a>, spełniające podobne funkcje, lecz mające odmienną budowę<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>. W rozwoju mchów wyróżnia się dwa następujące po sobie pokolenia: <a href="/wiki/Gametofit" title="Gametofit">gametofit</a> wytwarzający <a href="/wiki/Gametangium" title="Gametangium">gametangia</a> (<a href="/wiki/Plemnia" title="Plemnia">plemnie</a> i <a href="/wiki/Rodnia" title="Rodnia">rodnie</a>) oraz <a href="/wiki/Sporofit" title="Sporofit">sporofit</a> wytwarzający <a href="/wiki/Zarodnik" title="Zarodnik">zarodniki</a>. </p><p>Współcześnie znanych jest około 12,8<sup id="cite_ref-mobot_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-mobot-4">[4]</a></sup>–13<sup id="cite_ref-liu_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-liu-5">[5]</a></sup> tysięcy <a href="/wiki/Gatunek_(biologia)" title="Gatunek (biologia)">gatunków</a> mchów grupowanych w 901<sup id="cite_ref-mobot_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-mobot-4">[4]</a></sup>–969<sup id="cite_ref-goffinet_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-goffinet-2">[2]</a></sup> <a href="/wiki/Rodzaj_(biologia)" title="Rodzaj (biologia)">rodzajów</a>. W <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polsce</a> w 2004 roku znanych było 697 gatunków mchów<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>. Mchy występują we wszystkich lądowych <a href="/wiki/Biom" title="Biom">biomach</a> i pełnią w nich ogromną rolę ekologiczną, mają też istotny wpływ na globalne <a href="/wiki/Cykl_biogeochemiczny" title="Cykl biogeochemiczny">cykle biogeochemiczne</a><sup id="cite_ref-liu_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-liu-5">[5]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Charakterystyka">Charakterystyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Charakterystyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Charakterystyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mchy należą do <a href="/wiki/Ro%C5%9Bliny_nienaczyniowe" title="Rośliny nienaczyniowe">roślin nienaczyniowych</a>, charakteryzujących się brakiem wykształconej <a href="/wiki/Tkanka_przewodz%C4%85ca" title="Tkanka przewodząca">tkanki przewodzącej</a>. Odróżniają się od podobnych im <a href="/wiki/W%C4%85trobowce" title="Wątrobowce">wątrobowców</a> m.in. obecnością wielokomórkowych <a href="/wiki/Chwytniki" title="Chwytniki">chwytników</a>. Inne różnice nie są uniwersalne dla wszystkich mchów i wątrobowców, jednak obecność łatwo wyróżnianych <a href="/wiki/%C5%81ody%C5%BCka" title="Łodyżka">łodyżek</a> i <a href="/wiki/Mikrofil" title="Mikrofil">listków</a>, brak silnie płatowych lub segmentowych części organizmów oraz brak listków ułożonych w trzy szeregi pozwalają wyróżnić mchy. </p><p>Oprócz braku układu naczyniowego, mchy cechują się przewagą <a href="/wiki/Gametofit" title="Gametofit">gametofitu</a> w ich cyklu życiowym, a komórki ich tkanek są przez większość czasu <a href="/wiki/Haploid" title="Haploid">haploidalne</a>. <a href="/wiki/Diploid" title="Diploid">Diploidalne</a> <a href="/wiki/Sporofit" title="Sporofit">sporofity</a> są krótko żyjące i zależne od gametofitu na którym wyrosły. Jest to cecha znacząco różna od tego co występuje u <a href="/wiki/Ro%C5%9Bliny_naczyniowe" title="Rośliny naczyniowe">roślin naczyniowych</a> oraz u większości <a href="/wiki/Zwierz%C4%99ta" title="Zwierzęta">zwierząt</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Budowa_gametofitu">Budowa gametofitu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Budowa gametofitu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Budowa gametofitu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W rozwoju <a href="/wiki/Haplont" title="Haplont">haploidalnego</a> <a href="/wiki/Gametofit" title="Gametofit">gametofitu</a> wyróżnia się fazę <a href="/wiki/Spl%C4%85tek" title="Splątek">splątka</a>, później stadium łodyżki i <a href="/wiki/Listek_(ro%C5%9Bliny_nienaczyniowe)" title="Listek (rośliny nienaczyniowe)">listków</a>. Mchy przytwierdzone są do podłoża za pomocą <a href="/wiki/Chwytniki" title="Chwytniki">chwytników</a>. Gametangia wykształcają się w skupieniach na łodyżce, otoczone okrywą z listków. </p> <dl><dt>Splątek</dt> <dd>Wykształca się różnie w różnych taksonach. U <a href="/wiki/Pr%C4%85tniki" title="Prątniki">prątników</a> jest nitkowaty, z zieloną i asymilującą częścią nadziemną oraz brunatnymi chwytnikami. U <a href="/wiki/Torfowce_(klasa)" title="Torfowce (klasa)">torfowców</a> jest początkowo nitkowaty, później blaszkowaty. <a href="/wiki/Nale%C5%BAliny" title="Naleźliny">Naleźliny</a> wykształcają splątek początkowo bulwkowaty, później wyrastają z niego nitki i w końcu tworzy się twór splątany, wstęgowaty.</dd> <dt>Łodyżka</dt> <dd>Łodyżki wyrastają z pączków powstających na splątku. Ze względu na kierunek wzrostu i sposób rozgałęziania wyróżnia się łodyżki: <ul><li><b>ortotropowe</b> – o symetrii promienistej, rosnące prosto w górę i rozgałęziające się widlasto,</li> <li><b>plagiotropowe</b> – o symetrii dwubocznej, płożące się po ziemi i rozgałęziające się pierzasto.</li></ul></dd> <dd>W budowie anatomicznej łodyżki wyróżnia się: skórkę (<a href="/wiki/Epiderma" title="Epiderma">epidermę</a>), korę (<a href="/w/index.php?title=Skleroderma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Skleroderma (strona nie istnieje)">sklerodermę</a>), tkankę zasadniczą (<a href="/w/index.php?title=Tkanka_parenchymatyczna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tkanka parenchymatyczna (strona nie istnieje)">parenchymatyczną</a>) i <a href="/w/index.php?title=Wi%C4%85zka_%C5%9Brodkowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wiązka środkowa (strona nie istnieje)">wiązkę środkową</a>.</dd> <dt><a href="/wiki/Listek_(ro%C5%9Bliny_nienaczyniowe)" title="Listek (rośliny nienaczyniowe)">Listki</a></dt> <dd>Z reguły całobrzegie, siedzące i najczęściej zbudowane z jednej warstwy komórek. Mają kształt zróżnicowany, typowy dla poszczególnych gatunków. Zwykle są większe na łodyżce głównej i mniejsze na gałązkach bocznych. Mają podłużne zgrubienie, tzw. żeberko w części środkowej, pełniące funkcję wzmacniającą, a nie przewodzącą jak <a href="/wiki/Wi%C4%85zki_przewodz%C4%85ce" title="Wiązki przewodzące">wiązki przewodzące</a> u <a href="/wiki/Ro%C5%9Bliny_naczyniowe" title="Rośliny naczyniowe">roślin naczyniowych</a>. U nasady listków często występują tzw. uszka powstające z większych od reszty i wypukłych komórek, u niektórych gatunków schodzą one na łodyżkę i zrastają się z nią (listki zbiegające). Listki ułożone są skrętolegle. U niektórych mchów występują tzw. <a href="/wiki/Nibyli%C5%9B%C4%87" title="Nibyliść">nibylistki</a> – nitkowate, liściokształtne wyrostki służące do zatrzymywania wody. U <a href="/wiki/P%C5%82onniki" title="Płonniki">płonników</a> listki pokryte są charakterystycznymi, podłużnymi listewkami, na przekroju poprzecznym wyglądającymi jak kolumny z kilku-kilkunastu komórek. Listewki te znacznie zwiększają powierzchnię asymilacyjną liścia i ułatwiają gromadzenie wody.</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Budowa_sporofitu">Budowa sporofitu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Budowa sporofitu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Budowa sporofitu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:RedMoss.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/RedMoss.jpg/220px-RedMoss.jpg" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/RedMoss.jpg/330px-RedMoss.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/RedMoss.jpg/440px-RedMoss.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="694" /></a><figcaption><a href="/wiki/P%C5%82onnik_w%C5%82osisty" title="Płonnik włosisty">Płonnik włosisty</a> z dobrze widocznymi puszkami sporofitu.</figcaption></figure> <p><b><a href="/wiki/Diplont" title="Diplont">Diploidalny</a> <a href="/wiki/Sporofit" title="Sporofit">sporofit</a></b> jest pokoleniem krótko żyjącym. Składa się ze stopy, sety, szyjki i puszki. Ma on postać pojedynczej, nierozgałęzionej łodyżki zwanej setą, zakończonej na szczycie zarodnią. Zarodnia ta ma w swej górnej części mechanizm otwierający – wieczko, umożliwiające wysyp dojrzałych zarodników. Sporofit nie jest rośliną samodzielną, rośnie na gametoficie umocowany doń za pomocą tak zwanej stopy, przez którą pobiera wodę i związki organiczne. Jest pokoleniem krótkotrwałym, po wytworzeniu zarodników zamiera i odpada. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Środowisko"><span id=".C5.9Arodowisko"></span>Środowisko</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Środowisko" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Środowisko"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Haltern_am_See,_Hohe_Mark,_Naturschutzgebiet_%22Hohemarkenbusch%22_--_2021_--_6506.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Haltern_am_See%2C_Hohe_Mark%2C_Naturschutzgebiet_%22Hohemarkenbusch%22_--_2021_--_6506.jpg/220px-Haltern_am_See%2C_Hohe_Mark%2C_Naturschutzgebiet_%22Hohemarkenbusch%22_--_2021_--_6506.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Haltern_am_See%2C_Hohe_Mark%2C_Naturschutzgebiet_%22Hohemarkenbusch%22_--_2021_--_6506.jpg/330px-Haltern_am_See%2C_Hohe_Mark%2C_Naturschutzgebiet_%22Hohemarkenbusch%22_--_2021_--_6506.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Haltern_am_See%2C_Hohe_Mark%2C_Naturschutzgebiet_%22Hohemarkenbusch%22_--_2021_--_6506.jpg/440px-Haltern_am_See%2C_Hohe_Mark%2C_Naturschutzgebiet_%22Hohemarkenbusch%22_--_2021_--_6506.jpg 2x" data-file-width="6720" data-file-height="4480" /></a><figcaption>Mchy porastające <a href="/wiki/Kora" title="Kora">korę</a> <a href="/wiki/Drzewo" title="Drzewo">drzew</a></figcaption></figure> <p>Mchy rosną zwykle w wilgotnych, zacienionych miejscach. Są pospolite na terenach <a href="/wiki/Las" title="Las">zalesionych</a> oraz nad brzegami strumieni. Mogą być także znajdywane w szczelinach skalnych lub między kamieniami. Niektóre gatunki zaadaptowały się do życia w środowisku miejskim i mogą być znajdywane wyłącznie w miastach. Kilka gatunków to rośliny wodne, jak na przykład zdrojek (<i>Fontinalis antipyretica</i>). Inne, na przykład <a href="/wiki/Torfowce_(klasa)" title="Torfowce (klasa)">torfowce</a>, zamieszkują torfowiska, bagna i wolnopłynące cieki wodne. Takie wodne lub półwodne mchy mogą rozwinąć o wiele większe rozmiary od mchów lądowych. Długość 20–30 cm jest pospolita u torfowców. </p><p>Mchy porastają głównie zacienione części drzew i skał. </p><p>Z powodu małych rozmiarów i cienkości tkanek, braku <a href="/wiki/Kutykula" title="Kutykula">kutykuli</a>, która chroniłaby przed nadmierną utratą wody oraz ze względu na niezbędność wody w ich procesie rozmnażania, mchy do przeżycia potrzebują wilgoci. Chociaż jest ona tak niezbędna, wiele mchów wykształciło zdolność przeżycia nawet całkowitego wysuszenia, wracając do życia po kilku godzinach od ponownego namoczenia. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Systematyka">Systematyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Systematyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Systematyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Mossopolis.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Mossopolis.jpg/220px-Mossopolis.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Mossopolis.jpg/330px-Mossopolis.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Mossopolis.jpg/440px-Mossopolis.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption>Obficie rosnące mchy epifityczne na gałęziach drzew w <a href="/wiki/Wilgotne_lasy_strefy_umiarkowanej" title="Wilgotne lasy strefy umiarkowanej">lesie deszczowym</a>.</figcaption></figure> <p>Według wcześniejszych systemów, mchy zaliczane były wraz z <a href="/wiki/W%C4%85trobowce" title="Wątrobowce">wątrobowcami</a> i <a href="/wiki/Glewiki" title="Glewiki">glewikami</a> do <a href="/wiki/Gromada_(biologia)" title="Gromada (biologia)">gromady</a> mszaków (<i>Bryophyta</i>), w której tworzyły klasę mchów (<i>Musci</i>). Czyniło to jednakże takson ten <a href="/wiki/Takson_parafiletyczny" title="Takson parafiletyczny">taksonem parafiletycznym</a>, dlatego dzisiaj rozdziela się go najczęściej na trzy różne gromady. Zgodnie z takim podziałem, <a href="/wiki/Gromada_(biologia)" title="Gromada (biologia)">gromada</a> <i>Bryophyta</i> zawiera wyłącznie mchy. </p> <dl><dt>Podział mchów na klasy i relacje między nimi<sup id="cite_ref-liu_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-liu-5">[5]</a></sup></dt> <dd></dd></dl> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style="font-size:100%;line-height:90%"> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center">mchy</td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"><i>Takakiopsida</i> <a href="/wiki/Takakiowe" title="Takakiowe">takakiowe</a></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"><i>Sphagnopsida</i> <a href="/wiki/Torfowce_(klasa)" title="Torfowce (klasa)">torfowce</a></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"><i><a href="/wiki/Andreaeobryum_macrosporum" title="Andreaeobryum macrosporum">Andreaeobryopsida</a></i></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"><i>Andreaeopsida</i> <a href="/wiki/Nale%C5%BAliny" title="Naleźliny">naleźliny</a></span> </p> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"><i><a href="/wiki/Oedipodium_griffithianum" title="Oedipodium griffithianum">Oedipodiopsida</a></i></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <table cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" style=""> <tbody><tr> <td style="width:1.5em;border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"><i><a href="/wiki/Czteroz%C4%99bowate" title="Czterozębowate">Tetraphidopsida</a></i></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"><i>Polytrichopsida</i> <a href="/wiki/P%C5%82onniki" title="Płonniki">płonniki</a></span> </p> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid;" valign="top"><br /> </td></tr> <tr> <td style="border-left:1px solid; border-bottom:1px solid; padding:0px 5px 0px 5px;" valign="bottom" align="center"><br /></td> <td rowspan="2"> <p><span style="margin-left:5px;"><i>Bryopsida</i> <a href="/wiki/Pr%C4%85tniki" title="Prątniki">prątniki</a></span> </p> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td valign="top"><br /> </td></tr></tbody></table> <p>Sześć z ośmiu <a href="/wiki/Klasa_(biologia)" title="Klasa (biologia)">klas</a> zawiera jedynie po jednym lub po dwa <a href="/wiki/Rodzaj_(biologia)" title="Rodzaj (biologia)">rodzaje</a>. Klasa <a href="/wiki/P%C5%82onniki" title="Płonniki">płonników</a> zawiera 23 rodzaje, zaś klasa <a href="/wiki/Pr%C4%85tniki" title="Prątniki">prątników</a> jest najbardziej zróżnicowana, obejmując 95% znanych gatunków mchów. </p><p><a href="/wiki/Torfowce_(klasa)" title="Torfowce (klasa)">Torfowce</a> są klasą mchów zawierającą dwa żyjące obecnie rodzaje – <i><a href="/w/index.php?title=Ambuchanania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ambuchanania (strona nie istnieje)">Ambuchanania</a></i> i <a href="/wiki/Torfowiec" title="Torfowiec">torfowiec</a> (<i>Sphagnum</i>). Mchy te tworzą <a href="/wiki/Torf" title="Torf">torf</a> oraz silnie kwasowe <a href="/wiki/Torfowisko" title="Torfowisko">torfowiska</a>. Ich listki złożone są z żywych oraz dużych i martwych komórek ułożonych naprzemiennie. Martwe służą do magazynowania wody, w żywych zaś toczą się wszystkie procesy metaboliczne, z <a href="/wiki/Fotosynteza" title="Fotosynteza">fotosyntezą</a> na czele. Pomijając te właściwości, unikalne rozgałęzianie się, płaskie i szerokie splątki oraz gwałtownie otwierająca się puszka podkreślają odrębność tej klasy. </p><p><a href="/wiki/Nale%C5%BAliny" title="Naleźliny">Naleźliny</a> i <i><a href="/wiki/Andreaeobryum_macrosporum" title="Andreaeobryum macrosporum">Andreaeobryopsida</a></i> mogą być rozpoznane dzięki dwuwarstwowym <a href="/wiki/Chwytniki" title="Chwytniki">chwytnikom</a>, wielowarstwowym splątkom oraz <a href="/wiki/Zarodnia" title="Zarodnia">puszkom</a> rozdzielającym się wzdłuż, w przeciwieństwie do większości mchów, których puszki otwierają się u góry. </p><p><a href="/wiki/P%C5%82onniki" title="Płonniki">Płonniki</a> mają liście z seriami równoległych <a href="/wiki/Lamela" class="mw-disambig" title="Lamela">lamel</a>; blaszek zawierających <a href="/wiki/Kom%C3%B3rka" title="Komórka">komórki</a> wyposażone w <a href="/wiki/Chloroplast" title="Chloroplast">chloroplasty</a>. Zajmują się one przeprowadzaniem fotosyntezy oraz pomagają w magazynowaniu wody. Płonniki różnią się od pozostałych mchów także w innych właściwościach, dzięki czemu mogą osiągać większe od nich rozmiary. <a href="/wiki/P%C5%82onnik_pospolity" title="Płonnik pospolity">Płonnik pospolity</a> na przykład, może tworzyć poduszki osiągające do 40 cm wysokości, a <i>Dawsonia superba</i> pochodząca z <a href="/wiki/Nowa_Zelandia" title="Nowa Zelandia">Nowej Zelandii</a> jest najwyższym mchem na świecie. </p><p>Mchy są najbliższymi żyjącymi krewnymi <a href="/wiki/Ro%C5%9Bliny_naczyniowe" title="Rośliny naczyniowe">roślin naczyniowych</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia_geologiczna">Historia geologiczna</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Historia geologiczna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia geologiczna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ze względu na ich delikatną strukturę, odnaleziony zapis kopalny mchów jest skąpy. Skamieniałości jednoznacznie identyfikowane jako mchy zostały znalezione na terenie Antarktyki i Rosji, w skałach należących do <a href="/wiki/Perm" title="Perm">permu</a>. Istnieją też przesłanki za istnieniem mchów w <a href="/wiki/Karbon" title="Karbon">karbonie</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup>. Można się także spotkać z twierdzeniem, iż rurkopodobne skamieniałości pochodzące z <a href="/wiki/Sylur" title="Sylur">syluru</a> są szczątkami <a href="/wiki/Czepek_(botanika)" title="Czepek (botanika)">czepka</a> mchu<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Rozmnażanie"><span id="Rozmna.C5.BCanie"></span>Rozmnażanie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Rozmnażanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rozmnażanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Lifecycle_moss_svg_diagram_PL.svg" class="mw-file-description" title="Cykl życiowy typowego mchu"><img alt="Cykl życiowy typowego mchu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Lifecycle_moss_svg_diagram_PL.svg/350px-Lifecycle_moss_svg_diagram_PL.svg.png" decoding="async" width="350" height="528" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Lifecycle_moss_svg_diagram_PL.svg/525px-Lifecycle_moss_svg_diagram_PL.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Lifecycle_moss_svg_diagram_PL.svg/700px-Lifecycle_moss_svg_diagram_PL.svg.png 2x" data-file-width="488" data-file-height="736" /></a><figcaption>Cykl życiowy typowego mchu</figcaption></figure> <p>Plemniki wnikają do wnętrza rodni, a jeden z nich łączy się z komórką jajową i powstaje <a href="/wiki/Zygota" title="Zygota">zygota</a>. Z zygoty powstaje roślina rozmnażająca się bezpłciowo (sporofit). Sporofit rozwija się początkowo wewnątrz rodni, a potem wyrasta ponad nią dźwigając na szczycie puszkę z zarodnikami. Sporofit związany jest stale z gametofitem i odżywia się jego kosztem. Zarodniki padają na podłoże i kiełkują w tzw. splątki. Wyrasta z nich ulistniony i żyjący samodzielnie gametofit. Do rozmnażania mchów konieczna jest obecność <a href="/wiki/Woda" title="Woda">wody</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ekologia">Ekologia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Ekologia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ekologia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Mchy są <a href="/wiki/Gatunek_pionierski" title="Gatunek pionierski">organizmami pionierskimi</a>. Potrafią kolonizować niegościnne, ubogie siedliska (skały, piaski). Dzięki zatrzymywaniu pyłów i rozkładowi mchów powstaje <a href="/wiki/Pr%C3%B3chnica_(humus)" title="Próchnica (humus)">próchnica</a>, a w konsekwencji możliwy staje się rozwój roślin bardziej wymagających. Mchy przystosowane są do gromadzenia dużych ilości wody (za sprawą skupienia łodyg w <a href="/wiki/Dar%C5%84" title="Darń">darń</a>, gęstego okrycia łodyg liśćmi, chwytnikami i parafiliami, porowatości skórki) chroniąc w ten sposób glebę przed <a href="/wiki/Erozja" title="Erozja">erozją</a>, zmniejszając szybkość i wielkość spływów powierzchniowych. Darnie mchów chronią też glebę przed szybkim wysychaniem i tym samym utrzymują w niej większą wilgotność. Głównie dzięki mchom (zwłaszcza <a href="/wiki/Torfowce_(klasa)" title="Torfowce (klasa)">torfowcom</a>) możliwy jest rozwój <a href="/wiki/Torfowisko" title="Torfowisko">torfowisk</a>, a tym samym odkładanie <a href="/wiki/Torf" title="Torf">torfu</a>. Na jałowych wydmach mchy utrwalają ruchome podłoże i biorą istotny udział w procesie glebotwórczym. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uprawa">Uprawa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Uprawa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uprawa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Kyotogarden.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Kyotogarden.jpg/220px-Kyotogarden.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Kyotogarden.jpg/330px-Kyotogarden.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Kyotogarden.jpg/440px-Kyotogarden.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a><figcaption>Japoński ogród w świątyni Gioji, w okolicy Arashiyama, na północny zachód od Kioto.</figcaption></figure> <p>Rosnące na trawnikach mchy uważa się za <a href="/wiki/Chwast" title="Chwast">chwasty</a>, jednak w ogrodach japońskich są one sadzone celowo. W starych świątynnych ogrodach mech porasta niekiedy ściółkę wśród drzew. Ma to dodawać powagi oraz spokoju. Nie istnieją ustalone zasady uprawy mchów. Kolekcje mchów są często rozpoczynane od kilku próbek dziko żyjących mchów trzymanych w pojemnikach zatrzymujących wilgoć. Niektóre mchy jednak mogą potrzebować specyficznych warunków, takich jak odpowiednie warunki świetlne, wilgoć, czy pH gleby, przez co ich hodowla jest trudna. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zastosowanie_mchów"><span id="Zastosowanie_mch.C3.B3w"></span>Zastosowanie mchów</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Zastosowanie mchów" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zastosowanie mchów"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Największe znaczenie użytkowe mchów przypisywane jest tworzonemu przez nie <a href="/wiki/Torf" title="Torf">torfowi</a>, który ma wielorakie zastosowanie jako <a href="/wiki/Paliwo" title="Paliwo">materiał opałowy</a>, <a href="/wiki/Nawozy" title="Nawozy">nawóz</a>, <a href="/wiki/%C5%9Aci%C3%B3%C5%82ka_(zootechnika)" title="Ściółka (zootechnika)">ściółka</a> dla <a href="/wiki/Zwierz%C4%99ta_gospodarskie" title="Zwierzęta gospodarskie">zwierząt gospodarskich</a>, materiał budowlany lub dodatek do różnych produktów budowlanych takich jak cegły i płyty izolacyjne, surowiec do wyrobu <a href="/wiki/Papier" title="Papier">papieru</a>, <a href="/wiki/Tektura" title="Tektura">tektury</a>, filtrów<sup id="cite_ref-turowska_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-turowska-9">[9]</a></sup> oraz preparatów leczniczych<sup id="cite_ref-ilnicki_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-ilnicki-10">[10]</a></sup>. </p><p>Mchy wykorzystywane są także jako podściółka w uprawie truskawek i poziomek, do utykania szpar w budynkach drewnianych i otulania budynków gospodarczych<sup id="cite_ref-turowska_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-turowska-9">[9]</a></sup>. </p><p>Określone gatunki mchów wykorzystywane są jako <a href="/wiki/Gatunek_wska%C5%BAnikowy" title="Gatunek wskaźnikowy">gatunki wskaźnikowe</a> w odniesieniu do warunków wodnych (ekspertyzy melioracyjne) oraz złóż określonych minerałów. Wskaźnikami skał zawierających związki <a href="/wiki/%C5%BBelazo" title="Żelazo">żelaza</a>, <a href="/wiki/Glin" title="Glin">glinu</a> i <a href="/wiki/Mied%C5%BA" title="Miedź">miedzi</a> są np. <i>Mielichhoferia elongata</i> i <i>Gymnocolea acutiloba</i><sup id="cite_ref-turowska_9-2" class="reference"><a href="#cite_note-turowska-9">[9]</a></sup>. </p><p>Ze względu na rolę w środowisku wpływają także na właściwości użytkowe lasów, w których warstwa mszysta odgrywa istotną rolę w regulacji bilansu wodnego poprawiając warunki produkcji <a href="/wiki/Drewno_(technika)" title="Drewno (technika)">drewna</a>. Z kolei na użytkach zielonych uznawane są za problematyczne ze względu na zakwaszanie gleby, utrudnianie aeracji i sprzyjanie tworzeniu zabagnień<sup id="cite_ref-turowska_9-3" class="reference"><a href="#cite_note-turowska-9">[9]</a></sup>. Jako gatunki pionierskie odgrywają istotną rolę w ochronie przed erozją i stabilizacji hałd, wydm i wszelkich skarp budowli ziemnych<sup id="cite_ref-turowska_9-4" class="reference"><a href="#cite_note-turowska-9">[9]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-ruggiero-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ruggiero_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation open-access doi pmid pmc nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Michael A.</span><span class="cite-name-initials" title="Michael A." style="display:none">M.A.</span> </span><span class="cite-lastname">Ruggiero</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Michael A.</span><span class="cite-name-initials" title="Michael A.">M.A.</span></span><span class="cite-at-al" title="Michael A. Ruggiero, Dennis P. Gordon, Thomas M. Orrell, Nicolas Bailly, Thierry Bourgoin, Richard C. Brusca, Thomas Cavalier-Smith, Michael D. Guiry, Paul M. Kirk"> i inni</span>, <i>A Higher Level Classification of All Living Organisms</i>, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1371%2Fjournal.pone.0119248">10.1371/journal.pone.0119248</a>, <a href="/wiki/PMID" title="PMID">PMID</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25923521">25923521</a>, <a href="/wiki/PMCID" title="PMCID">PMCID</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4418965/">PMC4418965</a><span class="accessdate"> [dostęp 2021-03-16]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Michael+A.&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=A+Higher+Level+Classification+of+All+Living+Organisms&rft.date=2015&rft.aulast=Ruggiero&rft_id=info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0119248&rft_id=info%3Apmid%2F25923521" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-goffinet-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-goffinet_2-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-goffinet_2-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">B.</span><span class="cite-name-initials" style="display:none">B.</span> </span><span class="cite-lastname">Goffinet</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">B.</span><span class="cite-name-initials">B.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">W.R.</span><span class="cite-name-initials" style="display:none">W.R.</span> </span><span class="cite-lastname">Buck</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">W.R.</span><span class="cite-name-initials">W.R.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bryology.uconn.edu/classification/"><i>Classification of the Bryophyta</i></a>, University of Connecticut, <span title="wielotomowe dzieło w trakcie wydawania">2008–</span><span class="accessdate"> [dostęp 2021-03-16]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=B.&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Classification+of+the+Bryophyta&rft.pub=University+of+Connecticut&rft.aulast=Goffinet&rft_id=https%3A%2F%2Fbryology.uconn.edu%2Fclassification%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Królestwo roślin: rośliny zarodnikowe. W: Eldra Pearl Solomon, Linda R. Berg, Diana W. Martin, Claude A. Villee: <i>Biologia</i>. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 1996, s. 569. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8370730906" title="Specjalna:Książki/8370730906">ISBN <span class="isbn">83-7073-090-6</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/37964610">37964610</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biologia&rft.atitle=Kr%C3%B3lestwo+ro%C5%9Blin%3A+ro%C5%9Bliny+zarodnikowe&rft.aulast=Solomon&rft.aufirst=Eldra+Pearl&rft.date=1996&rft.pub=MULTICO+Oficyna+Wydawnicza&rft.place=Warszawa&rft.pages=569&rft.isbn=83-7073-090-6&rft_id=info:oclcnum/37964610"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-mobot-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-mobot_4-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-mobot_4-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mobot.org/mobot/tropicos/most/checklist.shtml">MBG: Research: A Checklist of the Mosses</a>. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2010-03-26]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-liu-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-liu_5-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-liu_5-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-liu_5-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal open-access doi pmid pmc nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Yang</span><span class="cite-name-initials" title="Yang" style="display:none">Y.</span> </span><span class="cite-lastname">Liu</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Yang</span><span class="cite-name-initials" title="Yang">Y.</span></span><span class="cite-at-al" title="Yang Liu, Matthew G. Johnson, Cymon J. Cox, Rafael Medina, Nicolas Devos, Alain Vanderpoorten, Lars Hedenäs, Neil E. Bell, James R. Shevock, Blanka Aguero, Dietmar Quandt, Norman J. Wickett, A. Jonathan Shaw, Bernard Goffinet"> i inni</span>, <i>Resolution of the ordinal phylogeny of mosses using targeted exons from organellar and nuclear genomes</i>, „Nature Communications”, 10 (1), <span title="grudzień 2019">2019</span>, s. 1485, <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2Fs41467-019-09454-w">10.1038/s41467-019-09454-w</a>, <a href="/wiki/PMID" title="PMID">PMID</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30940807">30940807</a>, <a href="/wiki/PMCID" title="PMCID">PMCID</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6445109/">PMC6445109</a><span class="accessdate"> [dostęp 2021-04-01]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2019-12&rft.atitle=Resolution+of+the+ordinal+phylogeny+of+mosses+using+targeted+exons+from+organellar+and+nuclear+genomes&rft.jtitle=Nature+Communications&rft.volume=10&rft.edition=1&rft_id=info%3Apmid%2F30940807&rft_id=info%3Apmc%2F6445109&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fs41467-019-09454-w" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20070831094057/http://biodiv.mos.gov.pl:80/biodiv/app/category.do?categoryId=1157">Biodiversity Polska: Różnorodność Polski: Stan różnorodności biologicznej: Różnorodność gatunkowa: Mchy</a>. 2004-08-10. [dostęp 2010-03-26]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">B.A. Thomas. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/aob/article-abstract/36/1/155/196553"><em>A probable moss from the Lower Carboniferous of the Forest of Dean, Gloucestershire</em></a>. „<a href="/wiki/Annals_of_Botany" title="Annals of Botany">Annals of Botany</a>”. 36 (1), s. 155–161, 1972. Academic Press. <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1095-8290">1095-8290</a></span>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/36882988">36882988</a>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=A+probable+moss+from+the+Lower+Carboniferous+of+the+Forest+of+Dean%2C+Gloucestershire&rft.jtitle=%5B%5BAnnals+of+Botany%5D%5D&rft.date=1972&rft.volume=36&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Thomas&rft.aufirst=B.A.&rft.pages=155%E2%80%93161&rft.issn=1095-8290&rft_id=https%3A%2F%2Facademic.oup.com%2Faob%2Farticle-abstract%2F36%2F1%2F155%2F196553"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Robin B. Kodner, Linda E. Graham. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bsapubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.2307/2657111"><em>High-temperature, acid-hydrolyzed remains of </em>Polytrichum<em> (Musci, Polytrichaceae) resemble enigmatic Silurian-Devonian tubular microfossils</em></a>. „American Journal of Botany”. 88 (3), s. 462–466, 2001. <a href="/wiki/Botanical_Society_of_America" title="Botanical Society of America">Botanical Society of America</a>. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307/2657111">10.2307/2657111</a>. <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1537-2197">1537-2197</a></span>. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=High-temperature%2C+acid-hydrolyzed+remains+of+%27%27Polytrichum%27%27+%28Musci%2C+Polytrichaceae%29+resemble+enigmatic+Silurian-Devonian+tubular+microfossils&rft.jtitle=American+Journal+of+Botany&rft.date=2001&rft.volume=88&rft.issue=%7B%7B%7Bnumer%7D%7D%7D&rft.aulast=Kodner&rft.aufirst=Robin+B.&rft.pages=462%E2%80%93466&rft.issn=1537-2197&rft_id=info:doi/10.2307%2F2657111&rft_id=https%3A%2F%2Fbsapubs.onlinelibrary.wiley.com%2Fdoi%2Fpdf%2F10.2307%2F2657111"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-turowska-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-turowska_9-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-turowska_9-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-turowska_9-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-turowska_9-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-turowska_9-4">e</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Irena</span><span class="cite-name-initials" title="Irena" style="display:none">I.</span> </span><span class="cite-lastname">Turowska</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Irena</span><span class="cite-name-initials" title="Irena">I.</span></span> (red.), <i>Rośliny zarodnikowe</i>, Kraków: Akademia Medyczna im. M. Kopernika w Krakowie, 1986, s. 151<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Ro%C5%9Bliny+zarodnikowe&rft.place=Krak%C3%B3w&rft.pub=Akademia+Medyczna+im.+M.+Kopernika+w+Krakowie&rft.date=1986" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-ilnicki-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ilnicki_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Piotr Ilnicki: <i>Torfowiska i torf</i>. Wyd. <a href="/wiki/Uniwersytet_Przyrodniczy_w_Poznaniu" title="Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu">AR w Poznaniu</a>, 2002.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Mchy&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Mchy&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book">Bronisław Szafran: Karol Starmach: <i>Flora słodkowodna Polski</i>. T. 16: Bryophyta. I. Musci-Mchy. Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 1963.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Flora+s%C5%82odkowodna+Polski&rft.aulast=Szafran&rft.aufirst=Bronis%C5%82aw&rft.date=1963&rft.pub=Instytut+Botaniki+PAN&rft.place=Warszawa"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><cite class="citation book">Królestwo roślin: rośliny zarodnikowe. W: Eldra Pearl Solomon, Linda R. Berg, Diana W. Martin, Claude A. Villee: <i>Biologia</i>. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 1996, s. 568–572. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8370730906" title="Specjalna:Książki/8370730906">ISBN <span class="isbn">83-7073-090-6</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/37964610">37964610</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biologia&rft.atitle=Kr%C3%B3lestwo+ro%C5%9Blin%3A+ro%C5%9Bliny+zarodnikowe&rft.aulast=Solomon&rft.aufirst=Eldra+Pearl&rft.date=1996&rft.pub=MULTICO+Oficyna+Wydawnicza&rft.place=Warszawa&rft.pages=568%E2%80%93572&rft.isbn=83-7073-090-6&rft_id=info:oclcnum/37964610"></span></cite></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Takson" title="Takson">takson</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85087489">sh85087489</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4166892-3">4166892-3</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00570784">00570784</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11983173q">11983173q</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=4229">4229</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph115251">ph115251</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph115252">ph115252</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007546048705171">987007546048705171</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_%C5%81otwy" title="Biblioteka Narodowa Łotwy">LNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000305692&P_CON_LNG=ENG">000305692</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/plant/moss-plant">plant/moss-plant</a></span></li> <li><a href="/wiki/The_Canadian_Encyclopedia" title="The Canadian Encyclopedia">The Canadian Encyclopedia</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/moss/">moss</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/mousses/">mousses</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=bladmoser">bladmoser</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0124401.xml">0124401</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0234174.xml">0234174</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=mosser">mosser</a></span></li></ul> </div><div class="normdaten-andere"><div>Identyfikatory zewnętrzne:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyclopedia_of_Life" title="Encyclopedia of Life">EoL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://eol.org/pages/3768">3768</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P846" class="extiw" title="d:Property:P846">GBIF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gbif.org/species/35">35</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3151" class="extiw" title="d:Property:P3151">identyfikator iNaturalist</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://inaturalist.org/taxa/311249">311249</a></span></li> <li><a href="/wiki/Integrated_Taxonomic_Information_System" title="Integrated Taxonomic Information System">ITIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=14189">14189</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P685" class="extiw" title="d:Property:P685">NCBI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?mode=Info&id=3208">3208</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P960" class="extiw" title="d:Property:P960">identyfikator Tropicos</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://legacy.tropicos.org/Name/43000002">43000002</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P842" class="extiw" title="d:Property:P842">identyfikator taksonu Fossilworks</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/0/http://www.fossilworks.org/cgi-bin/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=55135">55135</a></span></li> <li><a href="/wiki/Catalogue_of_Life" title="Catalogue of Life">CoL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catalogueoflife.org/data/taxon/BRY">BRY</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mchy&oldid=75191087">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mchy&oldid=75191087</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategoria</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Mchy" title="Kategoria:Mchy">Mchy</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryta kategoria: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 9 lis 2024, 15:31.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Mchy&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-tb9mm","wgBackendResponseTime":146,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.414","walltime":"0.567","ppvisitednodes":{"value":5243,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":58428,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":8626,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":17498,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":15,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 487.820 1 -total"," 35.98% 175.531 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 18.79% 91.672 1 Szablon:Takson_infobox"," 7.39% 36.036 1 Szablon:Inne_znaczenia"," 7.25% 35.349 3 Szablon:Cytuj_książkę"," 6.96% 33.931 1 Szablon:Ruggiero"," 5.91% 28.842 2 Szablon:Cytuj_pismo"," 5.86% 28.595 2 Szablon:Cytuj_stronę"," 5.10% 24.893 2 Szablon:Cytuj"," 4.44% 21.663 1 Szablon:Infobox_tytuł"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.194","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4831281,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"PLOS One\"\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Nature Communications\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nKA P3151: Brak elementu 'dedykowany typ dla' (P1629) w opisie cechy\nKA P960: Brak elementu 'dedykowany typ dla' (P1629) w opisie cechy\nKA P842: Brak elementu 'dedykowany typ dla' (P1629) w opisie cechy\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-fdmgg","timestamp":"20241122133743","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Mchy","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Mchy","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q25347","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q25347","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-02-24T20:35:04Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/ee\/Haeckel_Muscinae.jpg","headline":"gromada ro\u015blin telomowych"}</script> </body> </html>