CINXE.COM
BMWK - Tourismus
<!DOCTYPE html> <html lang="de"> <head> <base href="https://www.bmwk.de"> <meta name="server" content="rs3-prod"> <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=utf-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1"> <meta name="author" content="BMWK - Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz"> <meta name="google-site-verification" content="QtInhwseYXDP7PdB37RQ8uzZm5KICrvOYNe6yjYEiy4" > <title>BMWK - Tourismus </title> <link rel="canonical" href=" https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/tourismus.html"> <link rel="copyright" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Service/impressum.html" type="text/html" title="Impressum" > <link rel="start" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Home/home.html" type="text/html" title="Homepage" > <link rel="help" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Datenschutzerklaerung/datenschutzerklaerung.html" type="text/html" title="Hilfe" > <link rel="contents" href="https://www.bmwk.de/Navigation/WS/XMLSitemap/sitemap.xml" type="text/xml" title="Übersicht" > <link rel="search" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Suche/suche_node.html" type="text/html" title="Suche" > <link rel="shortcut icon" href="https://www.bmwk.de/SiteGlobals/StyleBundles/Bilder/favicon.ico?__blob=normal&v=1" type="image/ico" > <meta name="keywords" content=" Tourismuspolitik , Tourismuswirtschaft , Tourismusbeauftragter , Internationale Beziehungen , Europäische Wirtschaftspolitik , Deutsche Europapolitik , Wirtschaftliche Entwicklung , Wirtschaftspolitik , Nachhaltigkeit , Mittelstandspolitik , Regionale Wirtschafts- und Strukturpolitik , Fachkräftesicherung "> <meta name="publisher" content="BMWI"> <!-- BMWIGSB-5765 --> <meta name="description" content="Für mehr Arbeitsplätze, Wertschöpfung, Nachhaltigkeit und Barrierefreiheit im Reiseland Deutschland – die Tourismuspolitik des BMWK."> <meta name="og:description" content="Für mehr Arbeitsplätze, Wertschöpfung, Nachhaltigkeit und Barrierefreiheit im Reiseland Deutschland – die Tourismuspolitik des BMWK."> <meta property="og:title" content="Tourismus" > <meta property="og:url" content="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/tourismus.html" > <meta property="twitter:site" content="Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz" > <meta property="og:image" content="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Dossiers/tourismus.jpg?__blob=normal&v=1" > <meta property="twitter:image" content="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Dossiers/tourismus.jpg?__blob=normal&v=1" > <meta name="twitter:card" content="summary"> <link rel="stylesheet" href="/cae/frontend/BMWi/css/production.min.css"> <link rel="stylesheet" href="https://www.bmwk.de/SiteGlobals/BMWI/StyleBundles/CSS/screen/additional-css.css?v=31" type="text/css" /> <script src="/cae/frontend/static/jwplayer-7.6.1/jwplayer.js "></script> <script>jwplayer.key="FC6JBusV6KUTFhFWcnzkL09Yn4a2GUNtCZlrlOQyyKE";</script> <!-- eTracker --> <script> if(!document.cookie.includes('et_oi_v2=')) { var expires = new Date(); expires.setMilliseconds(expires.getMilliseconds() + 183 * 864e+5); document.cookie = 'et_oi_v2=no; path=/; expires='+expires.toString()+'; SameSite=None; Secure'; } </script> <!-- Copyright (c) 2000-2024 etracker GmbH. All rights reserved. --> <!-- This material may not be reproduced, displayed, modified or distributed --> <!-- without the express prior written permission of the copyright holder. --> <!-- etracker tracklet 5.0 --> <script> var et_pagename = "DE%2FDossier%2Ftourismus"; var et_areas = "%2FNavigation%2FDE%2FHome%2F"; </script> <script id="_etLoader" charset="UTF-8" data-block-cookies="true" data-respect-dnt="true" data-secure-code="13bXdV" src="//code.etracker.com/code/e.js" async></script> <!-- etracker tracklet 5.0 end --> <style> @media (min-width: 48em){body.welcome .hero-slider:not(.hero-slider-slim) .hero-picture img {position:absolute;}} .bmwi.welcome .header .navbar-header.grid-container.grid-eu2020 .main-navbar2 {-ms-grid-column: 3;grid-column: 3 !important;} .bmwi.welcome .header .navbar-header.grid-container .header-logo.header-logo-eu2020 {display: none !important;} @media only screen and (min-width: 480px) and (max-width: 767px) { [style*="karte-bild.jpg?"] .europe-map-cities {transform: scale(0.9) translate(-39px, -31px);} } @media only screen and (min-width: 480px) and (max-width: 767px) { .container-eu-map figure {transform: scale(0.9) translate(-39px, -31px);} } .container-eu-map figure { display: block; } .container-eu-map figure img { width: 100%; } @media (max-width: 479px) { [style*="karte-bild.jpg?"] .europe-map-cities ul li { display: block; font-size: 0.8rem; margin-bottom: 0.5rem; } [style*="karte-bild.jpg?"] .europe-map-cities ul li .location { display: block !important; } [style*="karte-bild.jpg?"] .europe-map-cities { padding: .5rem 0; background-color: #fff; overflow-y: scroll; max-height: 55vh; } [style*="karte-bild.jpg?"] .content-svg { position: relative; } [style*="karte-bild.jpg?"] .content-svg::after, [style*="karte-bild.jpg?"] .content-svg::before { content:"\e92c"; position: absolute; right: .5rem; bottom: .5rem; font-size: 1.2rem; color: #bababa; font-family: iconset; speak: none; font-style: normal; font-weight: 400; font-variant: normal; text-transform: none; line-height: 1; -webkit-font-smoothing: antialiased; z-index: 0; } [style*="karte-bild.jpg?"] .content-svg::after { transform: rotate(180deg); bottom: 2.5rem; } [style*="karte-bild.jpg?"] .container-eu-map .picture.size-normal { display: none;} } </style> </head> <body class="welcome bmwi internalpages refresh2024"> <div id="cookiebanner" style="display:none;" class="c-banner c-banner--cookie js-banner" data-label-obligatory="Technisch notwendig (nicht abwählbar)" data-label-optional="Statistik" data-label-confirm="Auswahl bestätigen" data-label-consent-all="Alle bestätigen" data-animation="true" data-cookie="cookiebanner" data-position="bottom" data-gsb-matomo-tracking="true" role="dialog" aria-modal="true" aria-labelledby="cookiebannerhead" > <div class="container"> <div class="content"> <div class="c-banner__wrapper c-banner__wrapper--no-wrap"> <div class="c-banner__content"> <h2 id="cookiebannerhead" class="container-title">Einwilligung in Tracking und / oder Videodienste</h2> <p>Wir bitten Sie an dieser Stelle um Ihre Einwilligung für verschiedene Zusatzdienste unserer Webseite: Wir möchten die Nutzeraktivität mit Hilfe datenschutzfreundlicher Statistiken verstehen, um unsere Öffentlichkeitsarbeit zu verbessern. Zusätzlich können Sie in die Nutzung zweier Videodienste einwilligen. Nähere Informationen zu allen Diensten finden Sie, wenn Sie die Pluszeichen rechts aufklappen. Sie können Ihre Einwilligungen jederzeit erteilen oder für die Zukunft widerrufen. Rufen Sie dazu bitte diese Einwilligungsverwaltung über den Link am Ende der Seite erneut auf.</p> </div> <div class="c-banner__controls"> <button class="c-banner__button js-close-banner btn btn-primary"></button> </div> <div class="checkboxes_accordions"> <div class="formFieldcheckbox"> <p class="checkbox"> <input type="checkbox" disabled="disabled" checked="checked" class="checkbox" id="cookiebanner-checkbox-obligatory" aria-label="Technisch notwendig (nicht abwählbar)"> <label for="cookiebanner-checkbox-obligatory"></label> </p> </div> <div id="accoIDcookieBannerAccordionFunctional" class="accordion js-ajax-accordion"> <div class="accordion-item panel" id="idcCookieBannerAccordionItemFunctional"> <div class="sticky-anchor"></div> <div role="heading" class="accordion-head collapsed" aria-expanded="false" aria-level="2" data-parent="#accoIDcookieBannerAccordionFunctional" data-target="#collapsecCookieBannerAccordionItemFunctional" data-toggle="accordion"> <a class="js-load-content link-load-content" href="#" title="Öffnen"> <h3 class="accordion-title"> <span class="accordion-title-icon icon"></span> <span class="accordion-title-label"> Technisch notwendig (nicht abwählbar) </span> </h3> </a> </div> <div id="collapsecCookieBannerAccordionItemFunctional" class="accordion-body collapse"> <div> <p>Diese Webseite setzt temporäre Session Cookies. Diese sind technisch notwendig und deshalb nicht abwählbar. Sie dienen ausschließlich dazu, Ihnen die Nutzung der Webseite zu ermöglichen.</p> </div> </div> </div> </div> <div class="formFieldcheckbox"> <p class="checkbox"> <input type="checkbox" class="checkbox" name="et_oi_v2" id="cookiebanner-checkbox-statistics" aria-label="Statistik"> <label for="cookiebanner-checkbox-statistics"></label> </p> </div> <div id="accoIDcookieBannerAccordionStatistics" class="accordion js-ajax-accordion"> <div class="accordion-item panel" id="idcCookieBannerAccordionItemStatistics"> <div class="sticky-anchor"></div> <div role="heading" class="accordion-head collapsed" aria-expanded="false" aria-level="2" data-parent="#accoIDcookieBannerAccordionStatistics" data-target="#collapsecCookieBannerAccordionItemStatistics" data-toggle="accordion"> <a class="js-load-content link-load-content" href="#" title="Öffnen"> <h3 class="accordion-title"> <span class="accordion-title-icon icon"></span> <span class="accordion-title-label"> Statistik </span> </h3> </a> </div> <div id="collapsecCookieBannerAccordionItemStatistics" class="accordion-body collapse"> <div> <p>Unsere Datenerhebung zu statistischen Zwecken funktioniert so: Ihre Zustimmung vorausgesetzt, leitet ein Skript auf unserer Webseite automatisch Ihre IP-Adresse und den sog. User Agent an die etracker GmbH weiter. Hier wird Ihre IP-Adresse unmittelbar und automatisch gekürzt. Anschließend pseudonymisiert die Software die übermittelten Daten ausschließlich zu dem Zweck, Mehrfachnutzungen in der Sitzung feststellen zu können. Nach Ablauf von 7 Tagen wird jede Zuordnung zur Sitzung gelöscht, und Ihre statistischen Daten liegen gänzlich anonymisiert vor. Etracker ist ein deutsches Unternehmen, und verarbeitet Ihre Daten ausschließlich in unserem Auftrag auf geschützten Servern. An weitere Dritte werden sie nicht übermittelt. Verantwortlich für diese Verarbeitung Ihrer Daten ist das Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz. Unsere Datenschutzbeauftragte erreichen Sie unter <a class=\"RichTextIntLink NavNode\" href="mailto:datenschutzbeauftragte@bmwk.bund.de">datenschutzbeauftragte@bmwk.bund.de</a>. Als Rechtsgrundlage dient uns Ihre Einwilligung nach § 25 Abs. 1 TTDSG i. V. m. Artikel 6 Abs. 1 lit. a) DSGVO und § 3 Abs. 1 EGovG. Wir haben sichergestellt, dass Sie Ihre Einwilligung jederzeit für die Zukunft widerrufen können. Rufen Sie dazu bitte diese Einwilligungsverwaltung über den Link am Ende der Seite erneut auf.</p> </div> </div> </div> </div> <div class="formFieldcheckbox"> <p class="checkbox"> <input type="checkbox" class="checkbox" name="consent_jwplayer" id="cookiebanner-checkbox-jwplayer" aria-label="Einwilligung zum Videodienst JW-Player"> <label for="cookiebanner-checkbox-jwplayer"></label> </p> </div> <div id="accoIDcookieBannerAccordionJWPlayer" class="accordion js-ajax-accordion"> <div class="accordion-item panel" id="idcCookieBannerAccordionItemJWPlayer"> <div class="sticky-anchor"></div> <div role="heading" class="accordion-head collapsed" aria-expanded="false" aria-level="2" data-parent="#accoIDcookieBannerAccordionJWPlayer" data-target="#collapsecCookieBannerAccordionItemJWPlayer" data-toggle="accordion"> <a class="js-load-content link-load-content" href="#" title="Öffnen"> <h3 class="accordion-title"> <span class="accordion-title-icon icon"></span> <span class="accordion-title-label"> Einwilligung zum Videodienst JW-Player </span> </h3> </a> </div> <div id="collapsecCookieBannerAccordionItemJWPlayer" class="accordion-body collapse"> <div> <p>Das Ministerium präsentiert seine Arbeit auf dieser Webseite auch in Form von Videos. Diese werden vom deutschen Anbieter TV1 mit Hilfe des JW-Players mit Sitz in den USA ausgeliefert. Bitte willigen Sie in die Übertragung Ihrer IP-Adresse und anderer technischer Daten an den JW-Player ein, und erlauben Sie JW-Player, Cookies auf Ihrem Endgerät zu setzen, wenn Sie unser Video-Angebot nutzen wollen. Verantwortlich für diese Verarbeitung Ihrer Daten ist das Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz. Unsere Datenschutzbeauftragte erreichen Sie unter <a class=\"RichTextIntLink NavNode\" href="mailto:datenschutzbeauftragte@bmwk.bund.de">datenschutzbeauftragte@bmwk.bund.de</a>. Als Rechtsgrundlage dient uns Ihre Einwilligung nach § 25 Abs. 1 TTDSG i. V. m. Artikel 6 Abs. 1 lit. a) DSGVO und § 3 Abs. 1 EGovG. Wir haben sichergestellt, dass Sie Ihre Einwilligung jederzeit für die Zukunft widerrufen können. Über die Einwilligungsverwaltung am Ende der Seite können Sie jederzeit steuern, ob Sie den Videodienst JW-Player zur Übertragung freigeben oder nicht.</p> </div> </div> </div> </div> <div class="formFieldcheckbox"> <p class="checkbox"> <input type="checkbox" class="checkbox" name="consent_vimeo" id="cookiebanner-checkbox-vimeo" aria-label="Einwilligung zum Videodienst Live-Pressekonferenzen über Vimeo"> <label for="cookiebanner-checkbox-vimeo"></label> </p> </div> <div id="accoIDcookieBannerAccordionVimeo" class="accordion js-ajax-accordion"> <div class="accordion-item panel" id="idcCookieBannerAccordionItemVimeo"> <div class="sticky-anchor"></div> <div role="heading" class="accordion-head collapsed" aria-expanded="false" aria-level="2" data-parent="#accoIDcookieBannerAccordionVimeo" data-target="#collapsecCookieBannerAccordionItemVimeo" data-toggle="accordion"> <a class="js-load-content link-load-content" href="#" title="Öffnen"> <h3 class="accordion-title"> <span class="accordion-title-icon icon"></span> <span class="accordion-title-label"> Einwilligung zum Videodienst Live-Pressekonferenzen über Vimeo </span> </h3> </a> </div> <div id="collapsecCookieBannerAccordionItemVimeo" class="accordion-body collapse"> <div> <p>Die Live-Übertragung von Pressekonferenzen des Ministeriums erfolgt über die Infrastruktur des amerikanischen Dienstleisters Vimeo.com. Bitte willigen Sie in die Übertragung Ihrer IP-Adresse und anderer technischer Daten an Vimeo ein, und erlauben Sie Vimeo, Cookies auf Ihrem Endgerät zu setzen, wenn Sie unseren Livestream-Videodienst nutzen wollen. Verantwortlich für diese Verarbeitung Ihrer Daten ist das Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz. Unsere Datenschutzbeauftragte erreichen Sie unter <a class=\"RichTextIntLink NavNode\" href="mailto:datenschutzbeauftragte@bmwk.bund.de">datenschutzbeauftragte@bmwk.bund.de</a>. Als Rechtsgrundlage dient uns Ihre Einwilligung nach § 25 Abs. 1 TTDSG i. V. m. Artikel 6 Abs. 1 lit. a) DSGVO und § 3 Abs. 1 EGovG. Wir haben sichergestellt, dass Sie Ihre Einwilligung jederzeit für die Zukunft widerrufen können. Über die Einwilligungsverwaltung am Ende der Seite können Sie steuern, ob Sie den Videodienst Vimeo zur Live-Übertragung freigeben wird oder nicht.</p> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="c-banner__content"> <p>Ausführliche Informationen über Ihre Betroffenenrechte und darüber, wie wir Ihre Privatsphäre schützen, entnehmen Sie bitte unserer <a class="RichTextIntLink NavNode" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Datenschutzerklaerung/datenschutzerklaerung.html" title="Datenschutzerklärung">Datenschutzerklärung</a>.</p> </div> </div> </div> </div> </div> <div id="cookieConsentBox" style="display:none;" class="jumbotron jumbotron-cookiebox"> <div class="container"> <label for="chbxCookieConsent" class="switch-label">Tracking-Einwilligung</label> <input id="chbxCookieConsent" type="checkbox" class="switch"> </div> </div> <div id="jwplayerConsentBox" style="display:none;" class="jw-player-consent"> <h2>Einwilligung zum Videodienst JW-Player</h2> <p>Das Ministerium präsentiert seine Arbeit auf dieser Webseite auch in Form von Videos. Diese werden vom deutschen Anbieter TV1 mit Hilfe des JW-Players mit Sitz in den USA ausgeliefert. Bitte willigen Sie in die Übertragung Ihrer IP-Adresse und anderer technischer Daten an den JW-Player ein, und erlauben Sie JW-Player, Cookies auf Ihrem Endgerät zu setzen, wenn Sie unser Video-Angebot nutzen wollen. Verantwortlich für diese Verarbeitung Ihrer Daten ist das Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz. Unsere Datenschutzbeauftragte erreichen Sie unter <a class=\"RichTextIntLink NavNode\" href="mailto:datenschutzbeauftragte@bmwk.bund.de">datenschutzbeauftragte@bmwk.bund.de</a>. Als Rechtsgrundlage dient uns Ihre Einwilligung nach § 25 Abs. 1 TTDSG i. V. m. Artikel 6 Abs. 1 lit. a) DSGVO und § 3 Abs. 1 EGovG. Wir haben sichergestellt, dass Sie Ihre Einwilligung jederzeit für die Zukunft widerrufen können. Über die Einwilligungsverwaltung am Ende der Seite können Sie jederzeit steuern, ob Sie den Videodienst JW-Player zur Übertragung freigeben oder nicht.</p> <button class="consent-button btn btn-primary" style="align-self: start;">Einwilligen</button> </div> <div class="skipLinks"> <a href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/tourismus.html#navigation">Link direkt zur Hauptnavigation und Suche</a> <a href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/tourismus.html#main">Link direkt zum Inhalt</a> <a href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/tourismus.html#servicenavigation">Link direkt zur Servicenavigation</a> </div> <!--<h1 class="sr-only">Navigation</h1>--> <header class="header header-animated"> <div class="navbar-header"> <a title="Zur Startseite" class="header-logo" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Home/home.html"> <svg class="header-logo-svg" style="position:static;" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 345 124" height="124" width="100%" preserveAspectRatio="xMinYMin meet"> <g id="svg-logo-adler"> <path d="M28.2,33.8c0-0.3,0.1-0.6,0.1-1c0-0.2,0-0.4,0-0.6c2.9,0,5.4-2.2,5.4-4.5c0-1.2-0.8-2.2-1.3-2.7c0.1,0,0.2,0,0.3-0.1 c0.4,0.3,1.6,1.7,1.6,3.4C34.4,31,31.6,33.7,28.2,33.8 M25.3,23.8c0-0.3-0.2-0.6-0.3-0.9c0-0.3,0.1-0.5,0.6-0.3 c-0.2,0.2-0.1,0.8-0.1,0.8s0.5-0.2,0.4-0.5C26.7,22.9,26.2,23.9,25.3,23.8 M24.6,25.2c-0.1-0.4-0.3-0.9-0.6-1.2 c-0.2-0.3-0.6-0.6-1.3-0.6c-0.2,0-0.6,0.1-1,0.2c0-0.1-0.2-0.6-0.2-0.9c0-0.2,0.3-0.4,1.1-0.4c1.5,0,2.4,0.6,2.4,1.8 C25,24.6,24.7,24.9,24.6,25.2 M28.5,44.7c0.2,0,0.2,0,0.3,0.1c0.4,1.2,2.1,3.4,2.2,3.5l0,0l0,0c0.4-0.1,1.4-0.2,2.4-0.2l0,0 c0.1,0,0.2,0,0.3,0.1c0.1,0.1,0.1,0.1,0.1,0.3c0,0.2-0.1,0.5-0.2,0.8c-0.3-0.3-0.8-0.4-1.6-0.4c-0.2,0-0.5,0.1-0.6,0.1h-0.1h-0.1 l0.4,0.4c0.8,0.8,1.3,1.3,1.3,1.7c0,0.2-0.2,0.5-0.4,0.8c0-0.8-0.8-1.7-1.5-2.3h-0.1v0.2c0,0.2,0,0.4,0,0.8c0,1.4-0.1,1.6-0.6,1.6 c-0.1,0-0.2,0-0.2,0c0.3-0.3,0.4-0.8,0.4-1.6v-0.3v-0.3c0-0.3,0-0.5,0.1-0.8V49h-0.1c-0.2,0-0.6-0.1-1-0.1c-0.6,0-1.2,0.1-1.5,0.4 c-0.2-0.2-0.4-0.5-0.4-0.6c0-0.3,0.2-0.3,0.4-0.3c0.1,0,0.2,0,0.4,0c0.3,0,0.8,0.1,1.7,0.1h0.1v-0.1c-0.2-0.6-0.9-1.6-1.9-2.9 C28.1,44.9,28.1,44.7,28.5,44.7 M19.4,48.1L19.4,48.1L19.4,48.1c1,0.1,1.4,0,1.7-0.1c0.1,0,0.3,0,0.4,0c0.2,0,0.4,0,0.4,0.3 c0,0.2-0.2,0.5-0.4,0.6c-0.3-0.3-0.9-0.4-1.5-0.4c-0.3,0-0.8,0.1-1,0.1l0,0l0,0v0.1c0,0.2,0.1,0.4,0.1,0.8v0.3v0.3 c0,0.8,0.1,1.3,0.4,1.6c-0.1,0-0.2,0-0.2,0c-0.5,0-0.6-0.2-0.6-1.6c0-0.3,0-0.5,0-0.8v-0.2h-0.1c-0.8,0.5-1.5,1.5-1.5,2.3 c-0.2-0.1-0.4-0.4-0.4-0.8c0-0.4,0.6-1,1.3-1.7l0.4-0.4l0,0h-0.1c-0.4,0.1-0.8,0.1-1,0.1c-0.8,0-1.3,0.1-1.6,0.4 c-0.1-0.1-0.2-0.5-0.2-0.8c0-0.1,0-0.2,0.1-0.3c0.1-0.1,0.2-0.1,0.3-0.1l0,0c0.9,0,1.9,0.1,2.4,0.2l0,0l0,0 c0.1-0.1,1.7-2.3,2.2-3.5c0.1,0,0.2-0.1,0.3-0.1c0.3,0,0.4,0.2,0.5,0.5C20.3,46.5,19.7,47.5,19.4,48.1 M15,28.2 c0-1.7,1.2-3,1.6-3.4c0.1,0,0.2,0,0.2,0c-0.4,0.6-1.2,1.5-1.2,2.7c0,2.4,2.6,4.5,5.5,4.5c0,0.2,0,0.4,0,0.6c0,0.3,0,0.6,0.1,1 C17.9,33.8,15,31.1,15,28.2 M37.3,33.3c1.5,2.4,2.7,2.4,4.4,2.4c-1.5-1.1-2.4-2.6-2.9-3.2l-2.7-4.3c-0.2-1.3-1-2.6-2.1-3.6 c0.3-0.1,0.6-0.3,0.9-0.4c-1.7,0-3.6-0.9-4.5-0.9c-0.6,0-1,0.3-1,0.9s0.6,1.1,1.6,1.1c0.2,0,0.5,0,0.9-0.1c0.5,0.8,1,1.5,1,2.5 c0,1.9-2.3,3.4-4.5,3.4c-0.1,0-0.2,0-0.4,0c-0.2-0.4-0.9-1.3-0.9-2.2c0-1.5,1-2.8,1-4.2c0-1-0.4-1.5-0.6-1.7 c0.3-0.2,0.5-0.5,0.6-0.8c-0.2,0.1-0.3,0.1-0.6,0.1c-1.1,0-2.1-0.3-2.9-0.3c-0.5,0-0.6,0.1-0.6,0.3v0.1c-0.2-0.1-0.3-0.1-0.5-0.1 s-0.5-0.1-0.9-0.1c-1.1,0-1.4,0.4-1.4,0.9c0,0.3,0.2,0.9,0.5,1.4c0.5-0.4,1-0.5,1.3-0.5c0.5,0,1.1,0.5,1.3,1.2 c-0.4,0-0.4,0.1-0.9,0.1c-1.1,0-1.7-0.3-1.9-0.3l0,0c0,0.1,0.3,0.5,0.9,0.8c0.8,0.3,1.9,0.4,2.1,0.4c0,0-0.2,0.4-0.4,0.4h-0.1 c-0.8-0.1-1-0.2-2.1-0.6l0,0c0,0.4,1.1,1.3,1.9,1.6c-0.8,1-1.7,2.1-2.2,3.6c-0.1,0-0.2,0-0.4,0c-2.3,0-4.5-1.5-4.5-3.4 c0-1,0.4-1.7,1-2.5c0.3,0.1,0.6,0.1,0.9,0.1c1.1,0,1.6-0.5,1.6-1.1s-0.4-0.9-1-0.9c-1,0-2.7,0.9-4.5,0.9c0.2,0.1,0.4,0.3,0.9,0.4 c-1.1,1-1.7,2.2-2.1,3.6l-2.7,4.3c-0.4,0.8-1.4,2.2-2.9,3.2c1.7,0,2.9,0,4.4-2.3l1.4-2.3c0.2,0.2,0.3,0.5,0.4,0.8L11,36.3 c-0.4,0.8-1.4,2.2-2.9,3.2c1.7,0,2.9,0,4.4-2.3l2.5-3.8c0.2,0.2,0.3,0.3,0.5,0.5l-3.4,5.4c-0.4,0.8-1.4,2.2-2.9,3.2 c1.7,0,2.9,0,4.4-2.3l3.2-5.3c0.2,0.1,0.4,0.2,0.6,0.4l-4,6.4c-0.4,0.8-1.4,2.2-2.9,3.2c1.7,0,2.9,0,4.4-2.3l4.1-6.6 c0.2,0.1,0.5,0.2,0.8,0.2L15.3,44c-0.4,0.8-1.4,2.2-2.9,3.2c1.7,0,2.9,0,4.4-2.3l5-8h0.1c0.1,0.4,0.2,0.9,0.2,1.2 c0,2.5-1.6,4.8-3.6,6.4c0.1,0.1,0.3,0.1,0.5,0.1c0.4,0,0.6,0,0.9,0c-0.4,1.1-1.4,2.4-1.9,3c-0.6-0.1-1.6-0.2-2.2-0.2 c-0.6,0-0.8,0.3-0.8,0.8c0,0.5,0.3,1.1,0.5,1.3c0.1-0.3,0.3-0.6,1.5-0.6h0.1c-0.1,0.5-1.2,1.4-1.2,2.1c0,0.4,0.5,1.2,1.2,1.2 c0-0.1,0-0.3,0-0.4c0-0.5,0.5-1.3,1-1.7c0,0.1,0,0.1,0,0.3c0,1.4,0.1,1.9,1,1.9c0.4,0,0.8-0.2,0.9-0.3c-0.5-0.5-0.5-1-0.5-1.7 c0-0.2,0-0.4,0-0.6s0-0.4,0-0.5c0.3,0,0.4,0,0.6,0c0,0,1.2-0.1,1.5,0.5c0.3-0.3,0.9-0.8,0.9-1.2c0-0.3-0.1-0.6-0.8-0.6 c-0.2,0-1,0.1-1.6,0.1c0.2-0.3,1-1.5,1.6-2.3c0.1,0.3,0.2,0.6,0.5,0.9c0-0.5,0.3-2.2,1.2-3.1c0.1,0.6,0.2,1.3,0.2,2.7 c0,3.4-0.8,5.8-2.5,6.4c0.2,0.4,0.6,0.8,1.2,0.8c0.6,0,1-0.8,1.3-1.4c0.2,0.5,0.6,1.7,1.2,1.7s1-1.2,1.2-1.7 c0.3,0.6,0.6,1.4,1.3,1.4c0.5,0,1-0.3,1.2-0.8c-1.9-0.4-2.8-2.9-2.8-6.3c0-1.4,0.1-2.1,0.2-2.7c0.8,1,1.1,2.6,1.2,3.1 c0.3-0.3,0.5-0.6,0.6-0.9c0.6,0.8,1.4,1.9,1.6,2.3c-0.6,0-1.4-0.1-1.6-0.1c-0.6,0-0.8,0.3-0.8,0.6c0,0.4,0.4,0.9,0.9,1.2 c0.3-0.6,1.5-0.5,1.5-0.5c0.2,0,0.3,0,0.6,0c0,0.2,0,0.4,0,0.5c0,0.2,0,0.4,0,0.6c0,0.8,0,1.2-0.5,1.7c0.1,0.1,0.4,0.3,0.9,0.3 c0.9,0,1-0.6,1-1.9c0-0.2,0-0.1,0-0.3c0.4,0.4,1,1.2,1,1.7c0,0.1,0,0.2,0,0.4c0.6,0,1.2-0.8,1.2-1.2c0-0.8-1.1-1.6-1.4-1.9 c0.1,0,0.1,0,0.1,0c1.2,0,1.4,0.4,1.5,0.6c0.3-0.2,0.5-0.8,0.5-1.3c0-0.3-0.1-0.8-0.8-0.8c-0.6,0-1.5,0.1-2.2,0.2 c-0.5-0.6-1.5-2.1-1.9-3c0.2,0,0.4,0,0.9,0c0.2,0,0.4,0,0.5-0.1c-1.9-1.7-3.6-3.9-3.6-6.4c0-0.4,0.1-0.8,0.2-1.2h0.1l5,8 c1.5,2.4,2.7,2.3,4.4,2.3c-1.4-1.1-2.4-2.6-2.9-3.2l-4.6-7.5c0.2-0.1,0.5-0.2,0.8-0.2l4.1,6.6c1.5,2.4,2.7,2.3,4.4,2.3 c-1.5-1.1-2.4-2.6-2.9-3.2l-4-6.4c0.2-0.1,0.4-0.2,0.6-0.4l3.2,5.3c1.5,2.4,2.7,2.3,4.4,2.3c-1.5-1.1-2.4-2.6-2.9-3.2l-3.4-5.4 c0.2-0.2,0.4-0.3,0.5-0.5l2.4,3.8c1.5,2.4,2.7,2.3,4.4,2.3c-1.5-1.1-2.4-2.6-2.9-3.2l-2.8-4.6c0.1-0.3,0.3-0.5,0.4-0.9L37.3,33.3z"/> </g> <g id="svg-logo-colors"> <path d="M55.7,52.3h-5.1V23.1h5.1V52.3z"/> <path fill="#FF0000" d="M55.7,81.4h-5.1V52.2h5.1V81.4z"/> <path fill="#FFCC00" d="M55.7,110.6h-5.1V81.4h5.1V110.6z"/> </g> <g id="svg-logo-name" transform="scale(1.08,1.08) translate(13,20)"> <rect x="73.5" y="22.7" fill="#FFFFFF" width="118.3" height="87.9"/> <path d="m60.01,3.92c0,.39-.05.72-.14,1.01s-.23.54-.39.75c-.17.21-.36.38-.58.51-.22.13-.45.22-.68.29v.03c.29.05.56.16.81.3.25.15.47.34.66.56.19.22.34.49.45.79.11.3.17.64.17,1,0,.44-.07.84-.22,1.2s-.38.68-.7.95c-.32.27-.71.48-1.2.63s-1.05.22-1.72.22h-2.26V1.1h2.13c.65,0,1.21.07,1.68.2.47.13.85.32,1.15.57s.52.54.65.89c.13.35.2.74.2,1.16Zm-1.41.05c0-.51-.18-.94-.55-1.27s-.94-.5-1.72-.5h-.74v3.82h.72c.75,0,1.32-.18,1.7-.55s.58-.87.58-1.51Zm.21,5.1c0-.6-.2-1.07-.59-1.42-.39-.35-.95-.52-1.68-.52h-.95v3.88h.87c.82,0,1.42-.16,1.79-.49.37-.33.55-.81.55-1.45Zm8.6,3.1h-1.19v-.87h-.03c-.03.06-.1.16-.21.28-.11.12-.24.24-.41.35-.17.11-.37.21-.6.3s-.5.13-.79.13c-.34,0-.65-.05-.92-.15-.27-.1-.51-.26-.7-.49s-.34-.52-.44-.87c-.1-.36-.15-.8-.15-1.32v-5.05h1.3v4.96c0,.64.1,1.1.31,1.37.21.27.53.41.97.41.37,0,.69-.09.95-.28.26-.19.46-.37.61-.55v-5.9h1.3v7.7Zm6.19,0v-4.96c0-.65-.11-1.12-.33-1.4-.22-.28-.55-.43-1-.43-.39,0-.71.1-.96.29s-.46.38-.61.56v5.94h-1.3v-7.7h1.19v.87h.03c.03-.06.1-.16.21-.28.11-.12.25-.24.42-.35s.37-.21.61-.3.5-.13.8-.13c.34,0,.65.05.93.15.28.1.51.26.71.49s.34.52.45.87c.11.36.16.8.16,1.32v5.05h-1.3Zm2.89-3.74c0-.78.1-1.43.3-1.96s.47-.95.79-1.27.68-.55,1.09-.68c.41-.13.81-.2,1.22-.2.25,0,.46.02.64.06.18.04.33.08.45.14V.83l1.3-.14v11.49h-1.19v-.82h-.03c-.03.06-.09.15-.18.26s-.2.22-.35.34-.34.21-.56.29c-.22.08-.49.12-.79.12-.36,0-.71-.07-1.03-.22-.33-.14-.61-.37-.86-.69-.25-.32-.44-.72-.59-1.22s-.22-1.1-.22-1.8Zm3.05,2.78c.2,0,.39-.03.55-.08s.3-.12.42-.2.22-.16.3-.25.14-.16.18-.22v-4.75c-.12-.07-.25-.14-.41-.19-.16-.05-.35-.08-.59-.08-.3,0-.58.05-.84.15-.26.1-.49.27-.68.51s-.34.54-.46.91-.17.83-.17,1.38.05.98.14,1.34c.09.36.22.65.38.87.16.22.34.38.55.47s.42.14.64.14Zm9.67-4.14c0,.33-.01.62-.03.86s-.04.45-.06.63h-3.93c.04.91.24,1.58.59,2.01.35.43.85.64,1.5.64.22,0,.43-.03.61-.08s.34-.12.47-.19c.13-.07.25-.15.34-.22.09-.07.16-.13.2-.18l.48.91c-.05.05-.13.13-.24.23-.11.1-.25.2-.43.3-.18.1-.41.19-.67.26s-.58.11-.95.11c-.48,0-.92-.08-1.31-.24-.39-.16-.72-.41-.99-.75s-.48-.76-.63-1.28c-.15-.52-.22-1.14-.22-1.87,0-.68.08-1.28.23-1.77.16-.5.37-.91.63-1.23s.58-.56.93-.71c.35-.16.73-.23,1.14-.23.74,0,1.32.23,1.73.7s.63,1.16.63,2.09Zm-2.44-1.73c-.46,0-.83.19-1.11.58s-.44.94-.48,1.67h2.81c.01-.05.02-.13.02-.23,0-.1,0-.21,0-.33,0-.53-.11-.95-.32-1.24-.21-.29-.52-.44-.93-.44Zm7.49.69c-.09-.1-.24-.23-.47-.39-.22-.17-.52-.25-.88-.25-.34,0-.6.08-.79.24s-.27.35-.27.58c0,.29.08.53.25.71.17.19.42.39.76.6l.48.29c.52.31.94.64,1.24,1,.3.36.45.82.45,1.39,0,.61-.21,1.12-.63,1.54-.42.42-1.03.63-1.82.63-.31,0-.58-.03-.82-.1s-.44-.14-.62-.22c-.18-.09-.32-.18-.44-.28-.12-.1-.21-.2-.29-.28l.63-1.03c.06.06.14.14.23.22.09.09.2.17.33.25s.27.15.43.2.35.08.56.08c.39,0,.68-.09.88-.26s.3-.38.3-.63c0-.18-.02-.34-.07-.47-.05-.13-.12-.25-.22-.36s-.21-.21-.35-.3-.3-.2-.48-.32l-.48-.3c-.48-.31-.86-.64-1.13-.98-.27-.34-.41-.78-.41-1.32,0-.29.06-.55.17-.79.11-.24.27-.45.47-.63.2-.18.44-.32.71-.42.27-.1.56-.15.87-.15s.56.03.77.09c.21.06.4.13.55.22.16.09.28.18.39.27.1.09.18.17.25.23l-.56.93Zm6.34,6.14v-4.96c0-.63-.09-1.09-.27-1.36s-.48-.42-.88-.42c-.21,0-.4.03-.57.08-.17.05-.31.12-.44.2s-.24.17-.34.26-.18.18-.24.26v5.94h-1.3v-7.7h1.19v.87h.03c.05-.09.13-.19.24-.31.11-.12.24-.24.4-.35s.35-.21.56-.28.45-.11.72-.11c.88,0,1.5.34,1.86,1.03.07-.11.18-.22.3-.34.13-.12.28-.24.45-.34.17-.1.36-.18.58-.25s.45-.1.71-.1c1.56,0,2.34.91,2.34,2.73v5.17h-1.3v-4.96c0-.63-.11-1.09-.34-1.36s-.56-.42-.99-.42c-.36,0-.67.09-.91.26-.24.18-.43.34-.57.51.02.12.04.24.05.38.01.13.02.28.02.43v5.17h-1.3Zm8.58,0h-1.3v-7.7h1.3v7.7Zm-.64-9.56c-.27,0-.48-.09-.64-.26s-.24-.4-.24-.67.08-.49.24-.66.37-.26.64-.26.47.09.63.26.24.39.24.66-.08.5-.24.67-.37.26-.63.26Zm6.83,9.56v-4.96c0-.65-.11-1.12-.33-1.4-.22-.28-.55-.43-1-.43-.39,0-.71.1-.96.29s-.46.38-.61.56v5.94h-1.3v-7.7h1.19v.87h.03c.03-.06.1-.16.21-.28.11-.12.25-.24.42-.35s.37-.21.61-.3.5-.13.8-.13c.34,0,.65.05.93.15.28.1.51.26.71.49s.34.52.45.87c.11.36.16.8.16,1.32v5.05h-1.3Zm4.54,0h-1.3v-7.7h1.3v7.7Zm-.64-9.56c-.27,0-.48-.09-.64-.26s-.24-.4-.24-.67.08-.49.24-.66.37-.26.64-.26.47.09.63.26.24.39.24.66-.08.5-.24.67-.37.26-.63.26Zm5.95,3.42c-.09-.1-.24-.23-.47-.39-.22-.17-.52-.25-.88-.25-.34,0-.6.08-.79.24s-.27.35-.27.58c0,.29.08.53.25.71.17.19.42.39.76.6l.48.29c.52.31.94.64,1.24,1,.3.36.45.82.45,1.39,0,.61-.21,1.12-.63,1.54-.42.42-1.03.63-1.82.63-.31,0-.58-.03-.82-.1-.24-.06-.44-.14-.62-.22-.18-.09-.32-.18-.44-.28-.12-.1-.21-.2-.29-.28l.63-1.03c.06.06.14.14.23.22.09.09.2.17.33.25.13.08.27.15.43.2s.35.08.56.08c.39,0,.68-.09.88-.26.2-.17.3-.38.3-.63,0-.18-.02-.34-.07-.47-.05-.13-.12-.25-.22-.36s-.21-.21-.35-.3-.3-.2-.48-.32l-.48-.3c-.48-.31-.86-.64-1.13-.98-.27-.34-.41-.78-.41-1.32,0-.29.06-.55.17-.79.11-.24.27-.45.47-.63.2-.18.44-.32.71-.42.27-.1.56-.15.87-.15s.56.03.77.09c.21.06.4.13.55.22.16.09.28.18.39.27.1.09.18.17.25.23l-.56.93Zm5.58-.5h-1.68v4.27c0,.55.07.92.21,1.11.14.2.37.3.71.3.19,0,.36-.03.5-.08s.24-.1.3-.14l.18,1.04c-.05.04-.18.11-.39.2-.2.09-.48.14-.82.14-.66,0-1.16-.18-1.49-.55-.33-.37-.5-.98-.5-1.84v-4.44h-.93v-.87l.93-.19.14-2.15h1.16v2.15h1.84l-.16,1.06Zm6.3,1.54c0,.33-.01.62-.03.86s-.04.45-.06.63h-3.93c.04.91.24,1.58.59,2.01.35.43.85.64,1.5.64.22,0,.43-.03.61-.08s.34-.12.47-.19c.13-.07.25-.15.34-.22.09-.07.16-.13.2-.18l.48.91c-.05.05-.13.13-.24.23-.11.1-.25.2-.43.3-.18.1-.41.19-.67.26-.27.07-.58.11-.95.11-.48,0-.92-.08-1.31-.24-.39-.16-.72-.41-.99-.75-.27-.34-.48-.76-.63-1.28-.15-.52-.22-1.14-.22-1.87,0-.68.08-1.28.23-1.77.16-.5.37-.91.63-1.23s.58-.56.93-.71c.35-.16.73-.23,1.14-.23.74,0,1.32.23,1.73.7s.63,1.16.63,2.09Zm-2.44-1.73c-.46,0-.83.19-1.11.58s-.44.94-.48,1.67h2.81c.01-.05.02-.13.02-.23,0-.1,0-.21,0-.33,0-.53-.11-.95-.32-1.24-.21-.29-.52-.44-.93-.44Zm7.56.27s-.1-.05-.21-.08c-.11-.03-.25-.05-.43-.05-.41,0-.72.11-.95.33-.23.22-.39.46-.49.71v5.65h-1.3v-7.7h1.19v1.04h.03c.05-.15.12-.3.21-.44s.19-.27.32-.39.28-.2.46-.26c.18-.06.39-.1.63-.1.18,0,.33.02.44.05s.2.06.26.08l-.16,1.16Zm2.58,6.56h-1.3v-7.7h1.3v7.7Zm-.64-9.56c-.27,0-.48-.09-.64-.26s-.24-.4-.24-.67.08-.49.24-.66.37-.26.64-.26.47.09.63.26.24.39.24.66-.08.5-.24.67-.37.26-.63.26Zm8.02,9.56h-1.19v-.87h-.03c-.03.06-.1.16-.21.28-.11.12-.24.24-.41.35-.17.11-.37.21-.6.3-.24.09-.5.13-.79.13-.34,0-.65-.05-.92-.15-.27-.1-.51-.26-.7-.49s-.34-.52-.44-.87c-.1-.36-.15-.8-.15-1.32v-5.05h1.3v4.96c0,.64.1,1.1.31,1.37.21.27.53.41.97.41.37,0,.69-.09.95-.28.26-.19.46-.37.61-.55v-5.9h1.3v7.7Zm6.03,0v-4.96c0-.63-.09-1.09-.27-1.36s-.48-.42-.88-.42c-.21,0-.4.03-.57.08-.17.05-.31.12-.44.2-.13.08-.24.17-.34.26s-.18.18-.24.26v5.94h-1.3v-7.7h1.19v.87h.03c.05-.09.13-.19.24-.31.11-.12.24-.24.4-.35s.35-.21.56-.28.45-.11.72-.11c.88,0,1.5.34,1.86,1.03.07-.11.18-.22.3-.34.13-.12.28-.24.45-.34.17-.1.36-.18.58-.25s.45-.1.71-.1c1.56,0,2.34.91,2.34,2.73v5.17h-1.3v-4.96c0-.63-.11-1.09-.34-1.36-.22-.28-.56-.42-.99-.42-.36,0-.67.09-.91.26-.24.18-.43.34-.57.51.02.12.04.24.05.38.01.13.02.28.02.43v5.17h-1.3Zm-101.06,9.54h-1.57v6.64h-1.3v-6.64h-.93v-.87l.93-.18v-1.54c0-.42.06-.78.18-1.07s.27-.55.47-.74.42-.33.67-.42.53-.13.82-.13.51.04.71.11.32.13.39.18l-.27,1.07c-.06-.04-.16-.09-.27-.14s-.26-.07-.43-.07c-.31,0-.55.1-.71.29s-.24.55-.24,1.06v1.38h1.73l-.16,1.06Zm6.67,6.64h-1.19v-.87h-.03c-.03.06-.1.16-.21.28-.11.12-.24.24-.41.35-.17.11-.37.21-.6.3s-.5.13-.79.13c-.34,0-.65-.05-.92-.15-.27-.1-.51-.26-.7-.49s-.34-.52-.44-.87c-.1-.36-.15-.8-.15-1.32v-5.05h1.3v4.96c0,.64.1,1.1.31,1.37.21.27.53.41.97.41.37,0,.69-.09.95-.28.26-.19.46-.37.61-.55v-5.9h1.3v7.7Zm-3.19-9.91c0,.25-.07.44-.22.59s-.33.22-.55.22-.4-.07-.55-.22-.22-.35-.22-.59.07-.44.22-.59.33-.22.55-.22.4.07.55.22.22.35.22.59Zm2.47,0c0,.25-.07.44-.22.59s-.33.22-.55.22-.4-.07-.55-.22-.22-.35-.22-.59.07-.44.22-.59.33-.22.55-.22.4.07.55.22.22.35.22.59Zm6.1,3.35s-.1-.05-.21-.08-.25-.05-.43-.05c-.41,0-.72.11-.95.33-.23.22-.39.46-.49.71v5.65h-1.3v-7.7h1.19v1.04h.03c.05-.15.12-.3.21-.44s.19-.27.32-.39.28-.2.46-.26c.18-.06.39-.1.63-.1.18,0,.33.02.44.05s.2.06.26.08l-.16,1.16Zm15.4-4.51l-2.7,11.07h-1.25l-1.68-6.96c-.12-.48-.22-.93-.3-1.35s-.13-.75-.14-.99h-.03c0,.25-.04.57-.13.98s-.19.85-.3,1.33l-1.72,6.99h-1.25l-2.63-11.07h1.49l1.38,6.74c.11.51.2,1,.28,1.45.08.45.13.8.14,1.05h.03c.01-.25.07-.6.17-1.07.1-.47.21-.96.33-1.46l1.64-6.71h1.33l1.6,6.74c.12.51.22,1,.32,1.45.1.45.15.8.16,1.05h.03c.01-.25.06-.61.14-1.08.09-.48.18-.97.29-1.48l1.4-6.67h1.41Zm2.5,11.07h-1.3v-7.7h1.3v7.7Zm-.64-9.56c-.27,0-.48-.09-.64-.26s-.24-.4-.24-.67.08-.49.24-.66.37-.26.64-.26.47.09.63.26.24.39.24.66-.08.5-.24.67-.37.26-.63.26Zm6.02,3s-.1-.05-.21-.08-.25-.05-.43-.05c-.41,0-.72.11-.95.33-.23.22-.39.46-.49.71v5.65h-1.3v-7.7h1.19v1.04h.03c.05-.15.12-.3.21-.44s.19-.27.32-.39.28-.2.46-.26c.18-.06.39-.1.63-.1.18,0,.33.02.44.05s.2.06.26.08l-.16,1.16Zm4.57-.08h-1.68v4.27c0,.55.07.92.21,1.11.14.2.37.3.71.3.19,0,.36-.03.5-.08s.24-.1.3-.14l.18,1.04c-.05.04-.18.11-.39.2-.2.09-.48.14-.82.14-.66,0-1.16-.18-1.49-.55-.33-.37-.5-.98-.5-1.84v-4.44h-.93v-.87l.93-.19.14-2.15h1.16v2.15h1.84l-.16,1.06Zm4.8.5c-.09-.1-.24-.23-.47-.39-.22-.17-.52-.25-.88-.25-.34,0-.6.08-.79.24s-.27.35-.27.58c0,.29.08.53.25.71.17.19.42.39.76.6l.48.29c.52.31.94.64,1.24,1,.3.36.45.82.45,1.39,0,.61-.21,1.12-.63,1.54-.42.42-1.03.63-1.82.63-.31,0-.58-.03-.82-.1s-.44-.14-.62-.22c-.18-.09-.32-.18-.44-.28-.12-.1-.21-.2-.29-.28l.63-1.03c.06.06.14.14.23.22.09.09.2.17.33.25s.27.15.43.2.35.08.56.08c.39,0,.68-.09.88-.26s.3-.38.3-.63c0-.18-.02-.34-.07-.47-.05-.13-.12-.25-.22-.36s-.21-.21-.35-.3-.3-.2-.48-.32l-.48-.3c-.48-.31-.86-.64-1.13-.98-.27-.34-.41-.78-.41-1.32,0-.29.06-.55.17-.79.11-.24.27-.45.47-.63.2-.18.44-.32.71-.42.27-.1.56-.15.87-.15s.56.03.77.09c.21.06.4.13.55.22.16.09.28.18.39.27.1.09.18.17.25.23l-.56.93Zm6.58-.06s-.08-.08-.15-.14c-.07-.06-.16-.13-.26-.19s-.24-.12-.39-.17c-.15-.05-.32-.07-.51-.07-.28,0-.54.05-.78.15-.24.1-.45.26-.63.49-.18.22-.32.52-.42.87-.1.36-.15.79-.15,1.31,0,.57.05,1.04.14,1.43.09.39.22.69.38.92.16.23.36.4.59.5.23.1.48.15.76.15.4,0,.7-.07.91-.21.21-.14.36-.25.44-.34l.53.9c-.05.06-.13.14-.23.23-.1.09-.23.18-.39.26s-.36.16-.59.22c-.23.06-.49.09-.79.09-.43,0-.83-.07-1.2-.21s-.7-.37-.98-.69c-.28-.32-.5-.74-.66-1.25s-.24-1.15-.24-1.91.1-1.36.29-1.88.44-.93.75-1.24c.31-.32.66-.55,1.03-.69.38-.14.76-.22,1.15-.22.29,0,.54.03.76.08.22.05.41.12.56.2.16.08.28.17.39.26.1.09.18.17.25.23l-.55.91Zm6.11,6.21v-4.96c0-.65-.11-1.12-.33-1.4-.22-.28-.55-.43-1-.43-.39,0-.71.1-.96.29s-.46.38-.61.56v5.94h-1.3v-11.34l1.3-.14v4.57h.03c.04-.06.11-.15.2-.26.09-.11.22-.21.38-.32s.36-.2.59-.28c.23-.08.5-.12.81-.12.67,0,1.21.22,1.6.66.4.44.59,1.17.59,2.18v5.05h-1.3Zm2.79-1.96c0-.45.09-.82.26-1.12.17-.3.4-.54.69-.73.29-.19.63-.32,1.02-.4.39-.08.8-.12,1.24-.12h.4v-.74c0-.65-.12-1.1-.34-1.35-.23-.25-.55-.37-.97-.37-.39,0-.71.08-.96.25-.26.17-.46.31-.61.44l-.55-.87c.09-.09.2-.18.33-.29.13-.11.3-.21.49-.3s.41-.18.66-.24.52-.1.83-.1c.79,0,1.39.22,1.8.66s.61,1.14.61,2.12v3.51c0,.33.01.66.03.97.02.32.04.53.06.63h-1.24l-.05-.85h-.03c-.04.1-.11.21-.19.33-.09.12-.19.24-.32.34-.13.1-.28.19-.47.26s-.4.11-.64.11c-.29,0-.56-.05-.81-.16-.25-.11-.47-.26-.66-.45-.19-.19-.33-.42-.43-.68-.1-.26-.15-.55-.15-.86Zm2.33,1.04c.18,0,.34-.03.48-.08.14-.05.26-.12.36-.19.1-.07.19-.16.26-.25.07-.09.13-.17.18-.23v-1.7l-.42.02c-.62.02-1.09.13-1.41.32s-.48.5-.48.93c0,.4.09.69.27.89.18.2.43.3.75.3Zm7.76-5.73h-1.57v6.64h-1.3v-6.64h-.93v-.87l.93-.18v-1.54c0-.42.06-.78.18-1.07s.27-.55.47-.74.42-.33.67-.42.53-.13.82-.13.51.04.71.11c.19.07.32.13.39.18l-.27,1.07c-.06-.04-.16-.09-.27-.14s-.26-.07-.43-.07c-.31,0-.55.1-.71.29s-.24.55-.24,1.06v1.38h1.73l-.16,1.06Zm4.57,0h-1.68v4.27c0,.55.07.92.21,1.11.14.2.37.3.71.3.19,0,.36-.03.5-.08s.24-.1.3-.14l.18,1.04c-.05.04-.18.11-.39.2-.2.09-.48.14-.82.14-.66,0-1.16-.18-1.49-.55-.33-.37-.5-.98-.5-1.84v-4.44h-.93v-.87l.93-.19.14-2.15h1.16v2.15h1.84l-.16,1.06Zm-72.69,22.82h-1.19v-.87h-.03c-.03.06-.1.16-.21.28-.11.12-.24.24-.41.35-.17.11-.37.21-.6.3s-.5.13-.79.13c-.34,0-.65-.05-.92-.15-.27-.1-.51-.26-.7-.49s-.34-.52-.44-.87c-.1-.36-.15-.8-.15-1.32v-5.05h1.3v4.96c0,.64.1,1.1.31,1.37.21.27.53.41.97.41.37,0,.69-.09.95-.28.26-.19.46-.37.61-.55v-5.9h1.3v7.7Zm6.19,0v-4.96c0-.65-.11-1.12-.33-1.4-.22-.28-.55-.43-1-.43-.39,0-.71.1-.96.29s-.46.38-.61.56v5.94h-1.3v-7.7h1.19v.87h.03c.03-.06.1-.16.21-.28.11-.12.25-.24.42-.35s.37-.21.61-.3.5-.13.8-.13c.34,0,.65.05.93.15.28.1.51.26.71.49s.34.52.45.87c.11.36.16.8.16,1.32v5.05h-1.3Zm2.89-3.74c0-.78.1-1.43.3-1.96s.47-.95.79-1.27.68-.55,1.09-.68c.41-.13.81-.2,1.22-.2.25,0,.46.02.64.06.18.04.33.08.45.14v-3.69l1.3-.14v11.49h-1.19v-.82h-.03c-.03.06-.09.15-.18.26s-.2.22-.35.34-.34.21-.56.29c-.22.08-.49.12-.79.12-.36,0-.71-.07-1.03-.22-.33-.14-.61-.37-.86-.69-.25-.32-.44-.72-.59-1.22s-.22-1.1-.22-1.8Zm3.05,2.78c.2,0,.39-.03.55-.08s.3-.12.42-.2.22-.16.3-.25.14-.16.18-.22v-4.75c-.12-.07-.25-.14-.41-.19-.16-.05-.35-.08-.59-.08-.3,0-.58.05-.84.15-.26.1-.49.27-.68.51s-.34.54-.46.91-.17.83-.17,1.38.05.98.14,1.34c.09.36.22.65.38.87.16.22.34.38.55.47s.42.14.64.14Zm11.81-4.7l3.75,5.66h-1.72l-3.21-5.04h-.83v5.04h-1.4v-11.07h1.4v4.93h.85l3.1-4.93h1.56l-3.5,5.41Zm6.05,3.87c0,.32.05.55.14.67.09.13.25.19.47.19.12,0,.22-.01.3-.03s.14-.04.18-.06l.11.96c-.06.03-.18.07-.35.13s-.4.08-.69.08c-.44,0-.79-.13-1.06-.4s-.4-.74-.4-1.43v-9.66l1.3-.14v9.69Zm3.67,1.8h-1.3v-7.7h1.3v7.7Zm-.64-9.56c-.27,0-.48-.09-.64-.26s-.24-.4-.24-.67.08-.49.24-.66.37-.26.64-.26.47.09.63.26.24.39.24.66-.08.5-.24.67-.37.26-.63.26Zm6.67,9.56v-4.96c0-.63-.09-1.09-.27-1.36s-.48-.42-.88-.42c-.21,0-.4.03-.57.08-.17.05-.31.12-.44.2s-.24.17-.34.26-.18.18-.24.26v5.94h-1.3v-7.7h1.19v.87h.03c.05-.09.13-.19.24-.31.11-.12.24-.24.4-.35s.35-.21.56-.28.45-.11.72-.11c.88,0,1.5.34,1.86,1.03.07-.11.18-.22.3-.34.13-.12.28-.24.45-.34.17-.1.36-.18.58-.25s.45-.1.71-.1c1.56,0,2.34.91,2.34,2.73v5.17h-1.3v-4.96c0-.63-.11-1.09-.34-1.36s-.56-.42-.99-.42c-.36,0-.67.09-.91.26-.24.18-.43.34-.57.51.02.12.04.24.05.38.01.13.02.28.02.43v5.17h-1.3Zm6.83-1.96c0-.45.09-.82.26-1.12s.4-.54.69-.73c.29-.19.63-.32,1.02-.4.39-.08.8-.12,1.24-.12h.4v-.74c0-.65-.11-1.1-.34-1.35-.23-.25-.55-.37-.97-.37-.39,0-.71.08-.96.25-.26.17-.46.31-.61.44l-.55-.87c.09-.09.2-.18.33-.29.13-.11.3-.21.49-.3.19-.1.41-.18.66-.24s.52-.1.83-.1c.79,0,1.39.22,1.8.66.41.44.61,1.14.61,2.12v3.51c0,.33.01.66.03.97.02.32.04.53.06.63h-1.24l-.05-.85h-.03c-.04.1-.11.21-.19.33-.09.12-.19.24-.32.34-.13.1-.28.19-.47.26s-.4.11-.64.11c-.29,0-.56-.05-.81-.16-.25-.11-.47-.26-.66-.45-.19-.19-.33-.42-.43-.68-.1-.26-.15-.55-.15-.86Zm2.33,1.04c.18,0,.34-.03.48-.08s.26-.12.36-.19c.1-.07.19-.16.26-.25.07-.09.13-.17.18-.23v-1.7l-.42.02c-.62.02-1.09.13-1.41.32s-.48.5-.48.93c0,.4.09.69.27.89.18.2.43.3.75.3Zm7.85-5.23c-.09-.1-.24-.23-.47-.39-.22-.17-.52-.25-.88-.25-.34,0-.6.08-.79.24-.18.16-.27.35-.27.58,0,.29.08.53.25.71.17.19.42.39.76.6l.48.29c.52.31.94.64,1.24,1,.3.36.45.82.45,1.39,0,.61-.21,1.12-.63,1.54-.42.42-1.03.63-1.82.63-.31,0-.58-.03-.82-.1s-.44-.14-.62-.22c-.18-.09-.32-.18-.44-.28-.12-.1-.21-.2-.29-.28l.63-1.03c.06.06.14.14.23.22.09.09.2.17.33.25s.27.15.43.2.35.08.56.08c.39,0,.68-.09.88-.26.2-.17.3-.38.3-.63,0-.18-.02-.34-.07-.47-.05-.13-.12-.25-.22-.36-.1-.11-.21-.21-.35-.3s-.3-.2-.48-.32l-.48-.3c-.48-.31-.86-.64-1.13-.98-.27-.34-.41-.78-.41-1.32,0-.29.06-.55.17-.79.11-.24.27-.45.47-.63.2-.18.44-.32.71-.42.27-.1.56-.15.87-.15s.56.03.77.09c.21.06.4.13.55.22.16.09.28.18.39.27.1.09.18.17.25.23l-.56.93Zm6.58-.06s-.08-.08-.15-.14c-.07-.06-.16-.13-.26-.19s-.24-.12-.39-.17-.32-.07-.51-.07c-.28,0-.54.05-.78.15-.24.1-.45.26-.63.49s-.32.52-.42.87c-.1.36-.15.79-.15,1.31,0,.57.05,1.04.14,1.43.09.39.22.69.38.92.16.23.36.4.59.5.23.1.48.15.76.15.4,0,.7-.07.91-.21s.36-.25.44-.34l.53.9c-.05.06-.13.14-.23.23-.1.09-.23.18-.39.26s-.36.16-.59.22c-.23.06-.49.09-.79.09-.43,0-.83-.07-1.2-.21-.37-.14-.7-.37-.98-.69s-.5-.74-.66-1.25-.24-1.15-.24-1.91.1-1.36.29-1.88.44-.93.75-1.24c.31-.32.66-.55,1.03-.69.38-.14.76-.22,1.15-.22.29,0,.54.03.76.08.22.05.41.12.56.2.16.08.28.17.39.26.1.09.18.17.25.23l-.55.91Zm6.11,6.21v-4.96c0-.65-.11-1.12-.33-1.4-.22-.28-.55-.43-1-.43-.39,0-.71.1-.96.29-.26.19-.46.38-.61.56v5.94h-1.3v-11.34l1.3-.14v4.57h.03c.04-.06.11-.15.2-.26.09-.11.22-.21.38-.32s.36-.2.59-.28c.23-.08.5-.12.81-.12.67,0,1.21.22,1.6.66s.59,1.17.59,2.18v5.05h-1.3Zm8.63,0h-1.19v-.87h-.03c-.03.06-.1.16-.21.28-.11.12-.24.24-.41.35-.17.11-.37.21-.6.3s-.5.13-.79.13c-.34,0-.65-.05-.92-.15-.27-.1-.51-.26-.7-.49s-.34-.52-.44-.87c-.1-.36-.15-.8-.15-1.32v-5.05h1.3v4.96c0,.64.1,1.1.31,1.37.21.27.53.41.97.41.37,0,.69-.09.95-.28.26-.19.46-.37.61-.55v-5.9h1.3v7.7Zm5.28-6.64h-1.68v4.27c0,.55.07.92.21,1.11.14.2.37.3.71.3.19,0,.36-.03.5-.08s.24-.1.3-.14l.18,1.04c-.05.04-.18.11-.39.2-.2.09-.48.14-.82.14-.66,0-1.16-.18-1.49-.55-.33-.37-.5-.98-.5-1.84v-4.44h-.93v-.87l.93-.19.14-2.15h1.16v2.15h1.84l-.16,1.06Zm5.78-.22l-3.11,5.73v.03h3.32l-.11,1.11h-4.89v-.83l3.21-5.78v-.03h-3.03v-1.06h4.62v.83Z"/> </g> </svg> </a> <!-- Toggle Buttons --> <!-- Toggle Button - Main Nav Menu--> <a class="main-navbar-link main-navbar-link-menu collapsed" data-toggle="collapse" href="#collapse-1" data-parent="#accordion" aria-label="Menü"> <span class="link-icon icon icon icon-menu"></span> <span class="link-label">Menü</span> </a> <!-- Toggle Content - Search Nav --> <form class=" form" name="ServicebereichSuche" action="https://www.bmwk.de/SiteGlobals/BMWI/Forms/Suche/DE/Servicesuche_Formular.html" method="get" enctype="application/x-www-form-urlencoded" data-autosuggest="https://www.bmwk.de/SiteGlobals/BMWI/Forms/Suche/DE/Autosuggest_Formular.json?userQuery="> <input type="hidden" name="resourceId" value="64096485-21b2-49f3-aa79-6839e3143753"/> <input type="hidden" name="input_" value="9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb"/> <input type="hidden" name="pageLocale" value="de"/> <div class="main-nav-search-item"> <input class="form-control" id="f64096485-21b2-49f3-aa79-6839e3143753dc8c0b126-2ef4-4ed5-89c3-b3461fe49c7b" name="selectSort" value="score desc" type="hidden" /> <input id="f64096485-21b2-49f3-aa79-6839e3143753db1e4cdf0-fed1-4b79-a732-5f5f4f676b40" name="templateQueryStringListen" value="" placeholder="Suchbegriff eingeben" type="text" class="main-navbar-search-input" title="Suchbegriff eingeben" /> <button type="submit" class="main-navbar-search-submit btn btn-link" title="Finden"> <span class="link-label sr-only">Suche starten</span> <span class="link-icon icon icon-search"></span> </button> </div> </form> <ul id="headNavi" class="navbar-lang language-switcher"> <li class="nav-item"> <a title="Open page in English" class="nav-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/EN/Dossier/tourism.html" xml:lang="en" hreflang="en" lang="en"> <span class="link-label">EN</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a title="Lien vers version française" class="nav-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/FR/Dossier/tourisme.html" xml:lang="fr" hreflang="fr" lang="fr"> <span class="link-label">FR</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Gebaerdensprache/gebaerdensprache.html" class="nav-link" title="Gebärdensprache"> <span class="link-icon icon icon-mimicy"></span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Leichte-Sprache/leichte-sprache.html" class="nav-link" title="Leichte Sprache"> <span class="link-icon icon icon-language"></span> </a> </li> </ul> <div class="div--autosuggest"></div> <div class="main-nav" id="accordion"> <div class="panel"> <div id="collapse-2" class="main-nav-overlay collapse fade"> <h2 class="sr-only">Suche</h2> <form class=" form" name="ServicebereichSuche" action="https://www.bmwk.de/SiteGlobals/BMWI/Forms/Suche/DE/Servicesuche_Formular_Responsive.html" method="get" enctype="application/x-www-form-urlencoded" data-autosuggest="https://www.bmwk.de/SiteGlobals/BMWI/Forms/Suche/DE/Autosuggest_Formular.json?userQuery="> <input type="hidden" name="resourceId" value="9945c699-9afa-4733-b422-5687275eca21"/> <input type="hidden" name="input_" value="9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb"/> <input type="hidden" name="pageLocale" value="de"/> <div class="main-nav-search-item"> <input class="form-control" id="f9945c699-9afa-4733-b422-5687275eca21dc8c0b126-2ef4-4ed5-89c3-b3461fe49c7b" name="selectSort" value="score desc" type="hidden" /> <input id="f9945c699-9afa-4733-b422-5687275eca21db1e4cdf0-fed1-4b79-a732-5f5f4f676b40" name="templateQueryStringListen" value="" placeholder="Suchbegriff eingeben" type="text" class="main-navbar-search-input" title="Suchbegriff eingeben" /> <button type="submit" class="main-navbar-search-submit btn btn-link" title="Finden"> <span class="link-label sr-only">Suche starten</span> <span class="link-icon icon icon-search"></span> </button> </div> </form> </div> </div> <div class="panel"> <div id="collapse-1" class="main-nav-overlay collapse fade"> <div class="main-nav-container"> <div class="main-nav-first-level"> <ul class="nav-first-level"> <li class="nav-item"> <a href="#second-level--topics" data-parent="#accordion2" class="first-level-link" title="Zu den Themen"> <span class="link-label">Themen</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="#second-level--service" data-parent="#accordion2" class="first-level-link" title="Zur Rubrik Service"> <span class="link-label">Service</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="#second-level--ministerium" data-parent="#accordion2" class="first-level-link" title="Zur Rubrik Ministerium"> <span class="link-label">Ministerium</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Medienraum/medienraum.html" class="first-level-link" title="Zum Medienraum" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Medienraum/medienraum.html', 'Navigation', 'medienraum (bd3ddd34-1240-4aac-a0bd-d01c287316e1)')"> <span class="link-label">Medienraum</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Kontakt/kontakt.html" class="first-level-link" title="Zum Kontaktformular" > <span class="link-label">Kontakt</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Pressekontakt/pressekontakt.html" class="first-level-link" title="Zum Pressekontakt" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Pressekontakt/pressekontakt.html', 'Navigation', 'pressekontakt (8f0a5c2e-64e8-4a7a-b85d-0d9ba4c5281a)')"> <span class="link-label">Pressekontakt</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Buergerdialog-Kontakt/buergerdalog-kontakt.html" class="first-level-link" title="Zum Bürgerdialog" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Buergerdialog-Kontakt/buergerdalog-kontakt.html', 'Navigation', 'kontakt (2cfdfdef-fc1a-48cb-976c-85e340f18643)')"> <span class="link-label">Bürgerdialog</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Themen/ThemenAbisZ/themenAbisZ.html" class="btn btn-primary btn-a-z" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Themen/ThemenAbisZ/themenAbisZ.html', 'Navigation', 'themenAbisZ (ca275d9e-66cb-4871-a2f9-6c84afc3701d)')"> <span class="btn-label">BMWK A bis Z</span> <span class="btn-icon icon icon-arrow-right icon-arrow-right-smart" aria-hidden="true"></span> </a> </li> </ul> </div><!-- /.main-nav-first-level --> <div class="main-nav-second-level" id="accordion2"> <!-- Topics --> <a href="#second-level--topics" data-parent="#accordion2" class="first-level-link" title="Zu den Themen"> <h2 class="link-label">Themen</h2> </a> <div id="second-level--topics" class="second-level-menu fade"> <div class="row"> <ul class="nav-second-level col-xl-4"> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">BMWK</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/soziale-marktwirtschaft.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/soziale-marktwirtschaft.html', 'Navigation', 'soziale-marktwirtschaft (958e3010-744c-49c7-9233-5447b3994a92)')"><span class="link-label">Leitbild</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/wirtschaftspolitische-leitlinien.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/wirtschaftspolitische-leitlinien.html', 'Navigation', 'wirtschaftspolitische-leitlinien (50a50934-fd19-4ecf-a5bc-afbdea26e6b9)')"><span class="link-label">Schwerpunkte</span></a> </li> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Wirtschaft</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/wettbewerbspolitik.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/wettbewerbspolitik.html', 'Navigation', 'wettbewerbspolitik (83b8ff9a-5e2c-44ea-a295-f91ea3154e39)')"><span class="link-label">Wettbewerbs- und Ordnungspolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/regionalpolitik.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/regionalpolitik.html', 'Navigation', 'regionalpolitik (d8057771-6f6b-4596-aae8-a459b28afe9f)')"><span class="link-label">Regionale Wirtschafts- und Strukturpolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/konjunktur-und-wachstum.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/konjunktur-und-wachstum.html', 'Navigation', 'konjunktur-und-wachstum (7d9bb3ce-7e90-4e71-8e40-7c92ae2dc293)')"><span class="link-label">Konjunktur und Wachstum</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Wirtschaft/nachhaltigkeitsberichterstattung.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Wirtschaft/nachhaltigkeitsberichterstattung.html', 'Navigation', 'nachhaltigkeitsberichterstattung (4c2a5540-1ca3-41eb-9bc1-03b35c01c335)')"><span class="link-label">Nachhaltigkeitsberichterstattung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/oeffentliche-auftraege-und-vergabe.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/oeffentliche-auftraege-und-vergabe.html', 'Navigation', 'oeffentliche-auftraege-und-vergabe (a8b84075-e7ad-4385-bfc1-9a80a2f3fd00)')"><span class="link-label">Öffentliche Aufträge und Vergabe</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/wirtschaftspolitische-forschung-und-analyse.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/wirtschaftspolitische-forschung-und-analyse.html', 'Navigation', 'wirtschaftspolitische-forschung-und-analyse (bfe9d315-db2d-4d4a-a29a-272a73d41fb7)')"><span class="link-label"> Wirtschaftspolitische Forschung und Analyse</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/frauen-in-der-wirtschaft.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/frauen-in-der-wirtschaft.html', 'Navigation', 'frauen-in-der-wirtschaft (769a2005-0f6a-456b-9847-f3decd9568e2)')"><span class="link-label">Frauen in der Wirtschaft</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/wirtschaft-zukunft.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/wirtschaft-zukunft.html', 'Navigation', 'wirtschaft-zukunft (130dc397-2e51-427e-b3ae-adc1b31ae2e7)')"><span class="link-label">Wirtschaft verstehen, Zukunft gestalten!</span></a> </li> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Klimaschutz</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/nationale-klimaschutzpolitik.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/nationale-klimaschutzpolitik.html', 'Navigation', 'nationale-klimaschutzpolitik (84cee190-7e2c-4ac7-a186-0f185c2e0609)')"><span class="link-label">Nationale Klimaschutzpolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/ses.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/ses.html', 'Navigation', 'ses (6634cbf0-993e-4f10-b528-e35ebb6a3e51)')"><span class="link-label">Systementwicklungsstrategie</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/emissionshandel.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/emissionshandel.html', 'Navigation', 'emissionshandel (41454d83-c573-4c9f-af90-3e42ca0a8f7d)')"><span class="link-label">Emissionshandel</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/europaeische-klimaschutzpolitik.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/europaeische-klimaschutzpolitik.html', 'Navigation', 'europaeische-klimaschutzpolitik (0717b68f-7058-4cf4-ad0e-b3b0eb6894b2)')"><span class="link-label">Europäische Klimaschutzpolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/internationale-klimaschutzpolitik.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/internationale-klimaschutzpolitik.html', 'Navigation', 'internationale-klimaschutzpolitik (f1ded00c-3826-4e38-84bb-f6b9c5656f2d)')"><span class="link-label">Internationale Klimaschutzpolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/kkb.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/kkb.html', 'Navigation', 'kkb (6f11cf85-1722-463d-bd60-3c6ac8849516)')"><span class="link-label">Klimaneutrale Bundesverwaltung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Klimaschutz/motive-und-ziele.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Klimaschutz/motive-und-ziele.html', 'Navigation', 'motive-und-ziele (bd0efac0-f3f1-4b8a-b01c-71dcaabe091b)')"><span class="link-label">Motive und Ziele</span></a> </li> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Europa</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/bmwk-als-europaministerium.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/bmwk-als-europaministerium.html', 'Navigation', 'bmwk-als-europaministerium (0d8c0602-9698-4d94-8ba7-77a3ead2f0a2)')"><span class="link-label">Das BMWK als Europaministerium</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/eu-binnenmarkt.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/eu-binnenmarkt.html', 'Navigation', 'eu-binnenmarkt (3494ffc7-ef51-4708-9812-3b339d6b2c54)')"><span class="link-label">EU-Binnenmarkt</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/europa-beihilfen.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/europa-beihilfen.html', 'Navigation', 'europa-beihilfen (640189b5-b701-439d-bd2a-2befd044fd13)')"><span class="link-label">Beihilfen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/eu-finanzen-und-europaeisches-semester.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/eu-finanzen-und-europaeisches-semester.html', 'Navigation', 'eu-finanzen-und-europaeisches-semester (a224091c-ee86-4a8f-8fd4-b512c627cf2e)')"><span class="link-label">EU-Finanzen und Europäisches Semester</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/kompetenzzentrum-europarecht.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/kompetenzzentrum-europarecht.html', 'Navigation', 'kompetenzzentrum-europarecht (1204c34b-6f7c-4f3c-901a-98ec6df18b5c)')"><span class="link-label">Kompetenzzentrum Europarecht</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/bilaterale-beziehungen.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/bilaterale-beziehungen.html', 'Navigation', 'bilaterale-beziehungen (a4f5e67a-c51b-442b-a89b-cd188abd2b5d)')"><span class="link-label">Bilaterale Beziehungen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/ausfuhr-und-ruestungsexportkontrolle.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/ausfuhr-und-ruestungsexportkontrolle.html', 'Navigation', 'ausfuhr-und-ruestungsexportkontrolle (2996f81e-3d16-46c9-8909-1e613817a2b7)')"><span class="link-label">Ausfuhr- und Rüstungsexportkontrolle</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/sanktionen.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/sanktionen.html', 'Navigation', 'sanktionen (8ba4f240-7a10-4cea-bbe4-4eaec0884c93)')"><span class="link-label">Sanktionen</span></a> </li> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Energie</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/energieeffizienz.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/energieeffizienz.html', 'Navigation', 'energieeffizienz (5b930b7a-8a7f-4e4e-ac60-14bff509346d)')"><span class="link-label">Energieeffizienz</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/energiewende.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/energiewende.html', 'Navigation', 'energiewende (d340aaa6-513a-4d5a-86b0-3e20e1bdd062)')"><span class="link-label">Energiewende</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/energieversorgungssicherheit.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/energieversorgungssicherheit.html', 'Navigation', 'energieversorgungssicherheit (3a6984a8-4947-406e-9b05-7c33311e5582)')"><span class="link-label">Energieversorgungssicherheit</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Energie/strom-gaspreis-bremse.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Energie/strom-gaspreis-bremse.html', 'Navigation', 'strom-gaspreis-bremse (90ce24fd-b4db-4ba6-bad7-da186ab89983)')"><span class="link-label">Energiepreisbremsen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/energiewende-im-gebaeudebereich.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/energiewende-im-gebaeudebereich.html', 'Navigation', 'energiewende-im-gebaeudebereich (1b5a9b6b-56db-4ff3-b5be-9f2fbbbe0cae)')"><span class="link-label">Energiewende im Gebäudebereich</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/wasserstoff.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/wasserstoff.html', 'Navigation', 'wasserstoff (aea68c09-7144-4211-851b-e5aec3fdaa46)')"><span class="link-label">Wasserstoffstrategie</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/erneuerbare-energien.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/erneuerbare-energien.html', 'Navigation', 'erneuerbare-energien (7d2ebbe7-5e64-459d-b31d-9283af02c37b)')"><span class="link-label">Erneuerbare Energien</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Energie/Energiespeicher/stromspeicher-strategie.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Energie/Energiespeicher/stromspeicher-strategie.html', 'Navigation', 'stromspeicher-strategie (b11eb9b1-2803-4299-8bee-6fce1dbb8535)')"><span class="link-label">Energiespeicher</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/netze-und-netzausbau.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/netze-und-netzausbau.html', 'Navigation', 'netze-und-netzausbau (c716b350-4528-43b1-a00e-0a6a82e14c0e)')"><span class="link-label">Netze und Netzausbau</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/strommarkt-der-zukunft.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/strommarkt-der-zukunft.html', 'Navigation', 'strommarkt-der-zukunft (8d2eb760-1736-40fa-a935-0146feea69d2)')"><span class="link-label">Strommarkt der Zukunft</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/roadmap-systemstabilitaet.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/roadmap-systemstabilitaet.html', 'Navigation', 'roadmap-systemstabilitaet (c623f563-574c-4b66-a40c-f29dec1f8a19)')"><span class="link-label">Roadmap Systemstabilität</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/energieforschung-und-innovation.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/energieforschung-und-innovation.html', 'Navigation', 'energieforschung-und-innovation (e24ae4c0-11d5-4823-8a18-fc9220774025)')"><span class="link-label">Energieforschung und Innovation</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Themen/europaeische-und-internationale-energiepolitik.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Themen/europaeische-und-internationale-energiepolitik.html', 'Navigation', 'europaeische-und-internationale-energiepolitik (f37c428f-be41-41c4-bb8d-d77c82875c4d)')"><span class="link-label">Europäische und internationale Energiepolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Energie/internationale-energiepolitik-2.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Energie/internationale-energiepolitik-2.html', 'Navigation', 'internationale-energiepolitik-2 (a8a6806d-da26-450b-9243-ac837999bd36)')"><span class="link-label">Bilaterale Klima- und Energiepartnerschaften und Energiedialoge</span></a> </li> </ul> <ul class="nav-second-level col-xl-4"> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Industrie</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/moderne-industriepolitik.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/moderne-industriepolitik.html', 'Navigation', 'moderne-industriepolitik (df922e3a-249b-4ac6-a948-6495374d45dd)')"><span class="link-label">Moderne Industriepolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/industrie-40.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/industrie-40.html', 'Navigation', 'industrie-40 (08eefbb1-5931-4380-b53e-eb8fdda85e41)')"><span class="link-label">Industrie 4.0</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/buendnis-zukunft-industrie.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/buendnis-zukunft-industrie.html', 'Navigation', 'buendnis-zukunft-industrie (0bed6ef7-c330-4ffd-8bb4-52c3dbd70d87)')"><span class="link-label">Bündnis "Zukunft der Industrie"</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/elektromobilitaet.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/elektromobilitaet.html', 'Navigation', 'elektromobilitaet (83185d5f-7cdc-4d5b-a375-af016d8d921f)')"><span class="link-label">Elektromobilität</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/luft-und-raumfahrt.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/luft-und-raumfahrt.html', 'Navigation', 'luft-und-raumfahrt (18d3bf44-9e24-4087-9c88-eedad233dbbe)')"><span class="link-label">Luft- und Raumfahrt</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/maritime-wirtschaft.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/maritime-wirtschaft.html', 'Navigation', 'maritime-wirtschaft (f15b7481-97a5-4a00-8fbe-032f979bfe21)')"><span class="link-label">Maritime Wirtschaft</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/rohstoffe-und-ressourcen.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/rohstoffe-und-ressourcen.html', 'Navigation', 'rohstoffe-und-ressourcen (b36e5663-0b2d-4ca2-a6fe-d1441a70fb56)')"><span class="link-label">Rohstoffe und Ressourcen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/industrielle-biooekonomie-wachstum-und-innovation.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/industrielle-biooekonomie-wachstum-und-innovation.html', 'Navigation', 'industrielle-biooekonomie-wachstum-und-innovation (4006f3c9-b418-480e-b33c-c7f1f291e6d9)')"><span class="link-label">Industrielle Bioökonomie</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Industrie/mikroelektronik.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Industrie/mikroelektronik.html', 'Navigation', 'mikroelektronik (6edd8e30-f5e2-417b-8931-8e3c9f8fdf22)')"><span class="link-label">Mikroelektronik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Textsammlungen/Branchenfokus/Wirtschaft/branchenfokus-gesundheitswirtschaft.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Textsammlungen/Branchenfokus/Wirtschaft/branchenfokus-gesundheitswirtschaft.html', 'Navigation', 'branchenfokus-gesundheitswirtschaft (456bc132-3836-4ff1-95f5-1d7a20089914)')"><span class="link-label">Gesundheitswirtschaft</span></a> </li> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Außenwirtschaft</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/FAQ/Sanktionen-Russland/faq-russland-sanktionen.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/FAQ/Sanktionen-Russland/faq-russland-sanktionen.html', 'Navigation', 'faq-russland-sanktionen (d7e971be-e80d-4cc8-aa43-6d9d9c22ce4b)')"><span class="link-label">Russland-Sanktionen: Fragen und Antworten</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/handelspolitik.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/handelspolitik.html', 'Navigation', 'handelspolitik (df88e48d-df4d-436f-8750-bd06e8af4b1b)')"><span class="link-label">Handelspolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Aussenwirtschaft/investitionsschutz.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Aussenwirtschaft/investitionsschutz.html', 'Navigation', 'investitionsschutz (37444f5e-0eeb-4387-b193-3f703c23bdad)')"><span class="link-label">Investitionsschutz</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/aussenwirtschaftsfoerderung.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/aussenwirtschaftsfoerderung.html', 'Navigation', 'aussenwirtschaftsfoerderung (7083ffc5-95ba-486d-b0a7-6d967b1e3bf9)')"><span class="link-label">Außenwirtschaftsförderung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/ruestungsexportkontrolle.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/ruestungsexportkontrolle.html', 'Navigation', 'ruestungsexportkontrolle (40fb0d75-face-4c86-8ecd-82b8ca0e297d)')"><span class="link-label">Rüstungsexportkontrolle</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Themen/nationale-kontaktstelle-oecd-leitsaetze.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Themen/nationale-kontaktstelle-oecd-leitsaetze.html', 'Navigation', 'nationale-kontaktstelle-oecd-leitsaetze (905c825b-c00e-4e5d-8904-e7f7faceb989)')"><span class="link-label">OECD-Leitsätze für multinationale Unternehmen</span></a> </li> </ul> <ul class="nav-second-level col-xl-4"> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Digitale Welt und Innovation</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/digitalisierung.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/digitalisierung.html', 'Navigation', 'digitalisierung (2d432813-b27c-4667-89d1-20e6ccd72b51)')"><span class="link-label">Digitalisierung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/digital-jetzt.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/digital-jetzt.html', 'Navigation', 'digital-jetzt (47e8ca4c-12b9-47be-bdf0-d718f26ec563)')"><span class="link-label">„Digital Jetzt“– Eine Förderung für die Digitalisierung des Mittelstands</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/mittelstanddigitalisieren.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/mittelstanddigitalisieren.html', 'Navigation', 'mittelstanddigitalisieren (0d8d8b7f-33a6-4dee-ae41-487ddd520b56)')"><span class="link-label">Mittelstand digitalisieren</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/innovationspolitik.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/innovationspolitik.html', 'Navigation', 'innovationspolitik (09417040-3d92-4213-95f7-b730b6b563e1)')"><span class="link-label">Innovationspolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/transferinitiative.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/transferinitiative.html', 'Navigation', 'transferinitiative (d5102b4c-243d-4088-96f8-10ee6122b617)')"><span class="link-label">Initiative Rückenwind für Innovation</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/kultur-und-kreativwirtschaft.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/kultur-und-kreativwirtschaft.html', 'Navigation', 'kultur-und-kreativwirtschaft (809623c4-90f7-4374-9a38-d29e5f6812b7)')"><span class="link-label">Kultur- und Kreativwirtschaft</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/games.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/games.html', 'Navigation', 'games (9886134c-5bf1-4b51-8df3-edb2f72ff08a)')"><span class="link-label">Games</span></a> </li> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Mittelstand</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/politik-fuer-den-mittelstand.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/politik-fuer-den-mittelstand.html', 'Navigation', 'politik-fuer-den-mittelstand (c9379e76-ab47-4a33-8346-ee2052ae56bc)')"><span class="link-label">Politik für den Mittelstand</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/buerokratieabbau.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/buerokratieabbau.html', 'Navigation', 'buerokratieabbau (d2af23cb-0b06-4923-8c77-44c753f7494d)')"><span class="link-label">Bürokratieabbau</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/cybersicherheit.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/cybersicherheit.html', 'Navigation', 'cybersicherheit (e456a97f-2728-4a4d-9760-0e7b40e2e312)')"><span class="link-label">Cybersicherheit im Mittelstand</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/mittelstandsfinanzierung.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/mittelstandsfinanzierung.html', 'Navigation', 'mittelstandsfinanzierung (aa2bfcb1-3595-4fda-8873-12739abee206)')"><span class="link-label">Mittelstandsfinanzierung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/existenzgruendung.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/existenzgruendung.html', 'Navigation', 'existenzgruendung (9a0a0deb-e9f1-4031-ae65-19424b5ac6d6)')"><span class="link-label">Existenzgründung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/fachkraeftesicherung.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/fachkraeftesicherung.html', 'Navigation', 'fachkraeftesicherung (5981f986-7de8-423d-9302-b285a5765676)')"><span class="link-label">Fachkräftesicherung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Textsammlungen/Mittelstand/handwerk.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Textsammlungen/Mittelstand/handwerk.html', 'Navigation', 'handwerk (de30b626-6735-4607-9e72-65817acb358b)')"><span class="link-label">Handwerkspolitik und -förderung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/tourismus.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/tourismus.html', 'Navigation', 'tourismus (9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb)')"><span class="link-label">Tourismuspolitik</span></a> </li> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Ausbildung & Beruf</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/ausbildung-und-beruf.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/ausbildung-und-beruf.html', 'Navigation', 'ausbildung-und-beruf (50347958-8da0-4fdc-93e8-a55a307bb24e)')"><span class="link-label">Ausbildung und Beruf</span></a> </li> </ul> </div> </div> <!-- Services --> <a href="#second-level--service" data-parent="#accordion2" class="first-level-link" title="Zur Rubrik Service"> <h2 class="link-label">Service</h2> </a> <div id="second-level--service" class="second-level-menu fade"> <div class="row"> <ul class="nav-second-level col-xl-4"> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="/SiteGlobals/BMWI/Forms/Listen/Medienraum/Medienraum_Formular.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', '/SiteGlobals/BMWI/Forms/Listen/Medienraum/Medienraum_Formular.html', 'Navigation', 'medienraum (11a577c4-096a-437c-8e46-9759263b66e9)')"><span class="link-label">Medienraum</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="/SiteGlobals/BMWI/Forms/Listen/Publikationen/Publikationen_Formular.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', '/SiteGlobals/BMWI/Forms/Listen/Publikationen/Publikationen_Formular.html', 'Navigation', 'publikationen (82ed21d5-1b00-4cf9-9073-5058d5f6297c)')"><span class="link-label">Publikationen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Evaluationen/evaluationen.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Evaluationen/evaluationen.html', 'Navigation', 'evaluationen (24282e45-e08b-4492-b079-5ed312082baa)')"><span class="link-label">Evaluationen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="/SiteGlobals/BMWI/Forms/Listen/Medienraum/Medienraum_Formular.html?documentType_=Event" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', '/SiteGlobals/BMWI/Forms/Listen/Medienraum/Medienraum_Formular.html?documentType_=Event', 'Navigation', 'medienraum-veranstaltungen (6b21039d-470b-4100-bcfc-1cdfda6effb6)')"><span class="link-label">Veranstaltungen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Wettbewerbe/wettbewerbe.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Wettbewerbe/wettbewerbe.html', 'Navigation', 'wettbewerbe (8b18e4cd-9a15-4308-af97-9ca54c7a53ec)')"><span class="link-label">Wettbewerbe</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Ausschreibungen/ausschreibungen.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Ausschreibungen/ausschreibungen.html', 'Navigation', 'ausschreibungen (6147a59d-987b-41d5-819c-0289bc45b1df)')"><span class="link-label">Ausschreibungen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="/SiteGlobals/BMWI/Forms/Listen/Parlamentarische-Anfragen/Parlamentarische-Anfragen_Formular.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', '/SiteGlobals/BMWI/Forms/Listen/Parlamentarische-Anfragen/Parlamentarische-Anfragen_Formular.html', 'Navigation', 'parlamentarische-anfragen (5f1b649c-b7f8-469c-bcda-39d7a9e0acc1)')"><span class="link-label">Parlamentarische Anfragen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Themenportale/themenportale.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Themenportale/themenportale.html', 'Navigation', 'themenportale (9a563e8b-a9f1-4d15-93a9-e161262d4933)')"><span class="link-label">Themenportale</span></a> </li> </ul> <ul class="nav-second-level col-xl-4"> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Presse</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Presseservice/presseservice.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Presseservice/presseservice.html', 'Navigation', 'presseservice (721758c2-136c-4186-8949-45fa3b202b8d)')"><span class="link-label">Presseservice</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="/SiteGlobals/BMWI/Forms/Listen/Medienraum/Medienraum_Formular.html?documentType_=PressRelease" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', '/SiteGlobals/BMWI/Forms/Listen/Medienraum/Medienraum_Formular.html?documentType_=PressRelease', 'Navigation', 'medienraum-pressemitteilungen (f8a08845-f519-472d-9f52-107c00b11990)')"><span class="link-label">Pressemitteilungen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Pressekontakt/pressekontakt.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Pressekontakt/pressekontakt.html', 'Navigation', 'pressekontakt (8f0a5c2e-64e8-4a7a-b85d-0d9ba4c5281a)')"><span class="link-label">Pressekontakt</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Presseservice/Pressefotos/pressefotos.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Presseservice/Pressefotos/pressefotos.html', 'Navigation', 'pressefotos (6b25df9b-2849-40f9-80d8-9763ed92c48b)')"><span class="link-label">Pressefotos</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Beratungsangebote/beratungsangebote.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Beratungsangebote/beratungsangebote.html', 'Navigation', 'beratungsangebote (dcb11d61-7c07-4fa4-84fa-99729c46de09)')"><span class="link-label">Beratungsangebote</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Informationsfreiheit/informationsfreiheit.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Informationsfreiheit/informationsfreiheit.html', 'Navigation', 'informationsfreiheit (fa0bcb16-103a-4ab3-82eb-6456a25a4c0b)')"><span class="link-label">Informationsfreiheit</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Soziale-Netzwerke/soziale-netzwerke.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Soziale-Netzwerke/soziale-netzwerke.html', 'Navigation', 'soziale-netzwerke (665344cd-149a-4396-bb48-c1994657bd66)')"><span class="link-label">Soziale Netzwerke</span></a> </li> </ul> <ul class="nav-second-level col-xl-4"> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Gesetzesvorhaben</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Stellungnahmen/Aktuelle-Gesetzgebungsverfahren/aktuelle-gesetzgebungsverfahren.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Stellungnahmen/Aktuelle-Gesetzgebungsverfahren/aktuelle-gesetzgebungsverfahren.html', 'Navigation', 'aktuelle-gesetzgebungsverfahren (ba166ce8-74fd-4c14-826a-275e8510a361)')"><span class="link-label">Laufende Gesetzgebungsverfahren</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Gesetze-und-Verordnungen/gesetze-und-verordnungen.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Gesetze-und-Verordnungen/gesetze-und-verordnungen.html', 'Navigation', 'gesetze-und-verordnungen (1b0e5c2d-b12b-498c-9183-3e04e1cba4c6)')"><span class="link-label">Gesetze und Verordnungen</span></a> </li> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Informationsdienste</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Abo-Service/abo-service_anmelden.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Abo-Service/abo-service_anmelden.html', 'Navigation', 'abo-service_anmelden (c3c0f6f3-59b2-4ef4-a09e-0edb7e3b3baa)')"><span class="link-label">Abo-Service: Newsletter hier abonnieren</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/RSS-Newsfeed/rss-newsfeed.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/RSS-Newsfeed/rss-newsfeed.html', 'Navigation', 'rss-newsfeed (954125ff-6994-42e6-a323-7d372704612f)')"><span class="link-label">RSS-Newsfeed</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/OpenData/OpenDataAngebote.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/OpenData/OpenDataAngebote.html', 'Navigation', 'OpenDataAngebote (f5efcfef-ec27-499f-925c-2b98264f6164)')"><span class="link-label">Open Data</span></a> </li> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Hilfe und Support</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Benutzerhinweise/benutzerhinweise.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Benutzerhinweise/benutzerhinweise.html', 'Navigation', 'benutzerhinweise (5efdc9e2-e546-4c08-b575-d069b04ba28f)')"><span class="link-label">Benutzerhinweise</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Datenschutzerklaerung/datenschutzerklaerung.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Datenschutzerklaerung/datenschutzerklaerung.html', 'Navigation', 'datenschutzerklaerung (84fdb886-f28e-4f3e-9b0b-9adbd43e5fa8)')"><span class="link-label">Datenschutzerklärung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Gebaerdensprache/gebaerdensprache.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Gebaerdensprache/gebaerdensprache.html', 'Navigation', 'gebaerdensprache (43bd99aa-35ea-4ea9-bb75-24e20153e2c8)')"><span class="link-label">Gebärdensprache</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Leichte-Sprache/leichte-sprache.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Leichte-Sprache/leichte-sprache.html', 'Navigation', 'leichte-sprache (c2bc5d9a-6118-4f6f-a7f5-f2ae0bfbdf45)')"><span class="link-label">Leichte Sprache</span></a> </li> </ul> </div> </div> <!-- Ministerium --> <a href="#second-level--ministerium" data-parent="#accordion2" class="first-level-link" title="Zur Rubrik Ministerium"> <h2 class="link-label">Ministerium</h2> </a> <div id="second-level--ministerium" class="second-level-menu fade"> <div class="row"> <ul class="nav-second-level col-xl-4"> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Minister/minister.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Minister/minister.html', 'Navigation', 'minister (10f8ae4a-de59-4f47-aa6f-6f0a45fa3b9e)')"><span class="link-label">Minister</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Staatssekretaere/staatssekretaere.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Staatssekretaere/staatssekretaere.html', 'Navigation', 'staatssekretaere (6b25f8eb-5bac-4b73-b465-f7b00294dcbd)')"><span class="link-label">Die Staatssekretärinnen und Staatssekretäre</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Koordinatoren-und-Beauftragte/koordinatoren-und-beauftragte.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Koordinatoren-und-Beauftragte/koordinatoren-und-beauftragte.html', 'Navigation', 'koordinatoren-und-beauftragte (620b9f82-7ace-467d-9ae7-38f1c0846af0)')"><span class="link-label">Koordinatoren und Beauftragte</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Aufgaben-und-Struktur/aufgaben-und-struktur.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Aufgaben-und-Struktur/aufgaben-und-struktur.html', 'Navigation', 'aufgaben-und-struktur (f3616c66-a7d2-46a8-a66a-a417d1c45e8f)')"><span class="link-label">Aufgaben und Struktur</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Geschaeftsbereich/geschaeftsbereich.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Geschaeftsbereich/geschaeftsbereich.html', 'Navigation', 'geschaeftsbereich (9ec5da3e-2ffc-4c9a-b368-0f064db80774)')"><span class="link-label">Geschäftsbereich</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Organigramm/organigramm.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Organigramm/organigramm.html', 'Navigation', 'organigramm (c04c9c4d-78ce-49b6-a1af-60de4268ce3f)')"><span class="link-label">Organigramm</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Haushalt/haushalt.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Haushalt/haushalt.html', 'Navigation', 'haushalt (8b456456-7cfa-4f82-9d49-4aaafb06d4bc)')"><span class="link-label">Haushalt</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Gremien/gremien.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Gremien/gremien.html', 'Navigation', 'gremien (31fe2d73-4948-4e30-9334-ebf59c086e6b)')"><span class="link-label">Gremien</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Beiraete/beiraete.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Beiraete/beiraete.html', 'Navigation', 'beiraete (a775d2d4-8408-4b08-9428-512f065b13c4)')"><span class="link-label">Beiräte</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Initiativen/initiativen.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Initiativen/initiativen.html', 'Navigation', 'initiativen (8aa2f528-0507-4543-b63f-007308535723)')"><span class="link-label">Initiativen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Zuwendungsempfaenger/zuwendungsempfaenger.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Zuwendungsempfaenger/zuwendungsempfaenger.html', 'Navigation', 'zuwendungsempfaenger (b4d80da0-5faf-45fe-bf1d-c44e86fed2f3)')"><span class="link-label">Zuwendungsempfänger</span></a> </li> </ul> <ul class="nav-second-level col-xl-4"> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Willkommen im BMWK</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Besuch-im-BMWi/besuch-im-bmwi.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Besuch-im-BMWi/besuch-im-bmwi.html', 'Navigation', 'besuch-im-bmwi (7523ce99-494a-4782-8134-c217058c010d)')"><span class="link-label">Besuch im BMWK</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Kontakt/kontakt.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Kontakt/kontakt.html', 'Navigation', 'kontakt (2cfdfdef-fc1a-48cb-976c-85e340f18643)')"><span class="link-label">Kontakt</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Anfahrtsplan/anfahrtsplan.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Anfahrtsplan/anfahrtsplan.html', 'Navigation', 'anfahrtsplan (58e3f789-6577-49c0-807a-9afe7d4b1268)')"><span class="link-label">Anfahrtsplan des BMWK</span></a> </li> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">BMWK als Arbeitgeber</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Gute-Gruende-fuer-Bewerbung/gute-gruende-fuer-bewerbung.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Gute-Gruende-fuer-Bewerbung/gute-gruende-fuer-bewerbung.html', 'Navigation', 'gute-gruende-fuer-bewerbung (f5a3afaa-f6d2-4e66-8bd6-4eaf324a11a5)')"><span class="link-label">Gute Gründe für eine Bewerbung im BMWK</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Bewerbung/bewerbung.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Bewerbung/bewerbung.html', 'Navigation', 'bewerbung (d924386f-0a83-455d-8162-65d6ecff4683)')"><span class="link-label">Bewerbung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Ausbildung/ausbildung.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Ausbildung/ausbildung.html', 'Navigation', 'ausbildung (188c1e7e-a37f-449c-9e23-a89aff5ffac6)')"><span class="link-label">Ausbildung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Referendariat-und-Praktikum/referendariat-und-praktikum.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Referendariat-und-Praktikum/referendariat-und-praktikum.html', 'Navigation', 'referendariat-und-praktikum (dfd0d201-c07a-45a7-a468-c5b3e8c8f2fe)')"><span class="link-label">Referendariat und Praktikum</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Stellenangebote/stellenangebote.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Stellenangebote/stellenangebote.html', 'Navigation', 'stellenangebote (157bea1e-f3a7-4a3a-a354-1f9278d62b3f)')"><span class="link-label">Stellenangebote und Ausbildungsplätze</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/FAQ/faq.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/FAQ/faq.html', 'Navigation', 'faq (4b1a4710-be17-480b-921a-31f24f14de1b)')"><span class="link-label">Fragen und Antworten</span></a> </li> </ul> <ul class="nav-second-level col-xl-4"> <li class="nav-item-title"> <h3 class="nav-second-level-title">Geschichte</h3> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Wirtschaftspolitik-1949-bis-heute/wirtschaftspolitik-1949-bis-heute.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Wirtschaftspolitik-1949-bis-heute/wirtschaftspolitik-1949-bis-heute.html', 'Navigation', 'wirtschaftspolitik-1949-bis-heute (9d40b264-55c0-4e51-88da-b72626f996b9)')"><span class="link-label">Wirtschaftspolitik 1949 bis heute</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Ministergalerie/ministergalerie.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Ministergalerie/ministergalerie.html', 'Navigation', 'ministergalerie (a0f85dec-9e25-4d60-836b-fb7629aef0c6)')"><span class="link-label">Ministergalerie</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Geschichtskommission/geschichtskommission.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Geschichtskommission/geschichtskommission.html', 'Navigation', 'geschichtskommission (60ac6493-83c8-42cb-80fd-ec047c011b5d)')"><span class="link-label">Geschichtskommission</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Architektur/architektur.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Architektur/architektur.html', 'Navigation', 'architektur (c035e8a1-f15b-42fb-b3d8-2b07d2227e1e)')"><span class="link-label">Architektur</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="second-level-link" href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Geschichte/geschichte.html" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Ministerium/Geschichte/geschichte.html', 'Navigation', 'geschichte (d70e85db-6bcb-44bb-b216-f6c69a129bdf)')"><span class="link-label">Geschichte des BMWK</span></a> </li> </ul> </div> </div> <!-- Link Medienraum --> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Medienraum/medienraum.html" class="first-level-link" title="Zum Medienraum" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Medienraum/medienraum.html', 'Navigation', 'tourismus (9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb)')"> <h2 class="link-label">Medienraum</h2> </a> <!-- Link Kontakt --> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Kontakt/kontakt.html" class="first-level-link" title="Zum Kontaktformular" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Kontakt/kontakt.html', 'Navigation', 'tourismus (9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb)')"> <h2 class="link-label">Kontakt</h2> </a> <!-- Link A-Z --> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Themen/ThemenAbisZ/themenAbisZ.html" class="btn btn-primary btn-a-z" title="Zu BMWK A bis Z" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Themen/ThemenAbisZ/themenAbisZ.html', 'Navigation', 'tourismus (9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb)')"> <span class="btn-label">BMWK A bis Z</span> <span class="btn-icon icon icon-arrow-right icon-arrow-right-smart" aria-hidden="true"></span> </a> </div><!-- /.second-level --> <button type="button" class="btn btn-overlay-close" data-target="#collapse-1" data-toggle="collapse" aria-expanded="true"> <span class="btn-label sr-only">Schliessen</span> <span class="btn-icon icon icon-close" aria-hidden="true"></span> </button> </div><!-- /.main-nav-container --> </div> <!-- /.main-nav-overlay fade collapse--> </div><!-- /.panel --> </div><!-- /.main-nav --> </div><!-- /.navbar-header --> </header> <main class="main" id="main"> <!-- --> <h1 class="sr-only">Sprungmarken-Navigation</h1> <nav class="scrollspy"> <ul class="nav nav-scrollspy"> <li class="nav-item"><a href="#" class="nav-link" onmousedown="ET_Event.eventStart('Link', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/tourismus.html#Tourismus fördern', 'Sprungmarke', 'tourismus (9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb)')">Tourismus fördern</a></li> <li class="nav-item"><a href="#idc13103dd-53a1-46f3-8511-5186f50d37cd" class="nav-link" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/tourismus.html#Ziele, Strategien, Akteure', 'Sprungmarke', 'tourismus (9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb)')">Ziele, Strategien, Akteure</a></li> <li class="nav-item"><a href="#idf8b9f422-1f19-41d0-840e-8ae8a70a5328" class="nav-link" onmousedown="ET_Event.eventStart('Links', 'https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/tourismus.html#Internationale Zusammenarbeit', 'Sprungmarke', 'tourismus (9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb)')">Internationale Zusammenarbeit</a></li> </ul> <button class="btn scrollspy-menu-btn" title="öffnet/schließt Seitennavigation"> <span class="icon"></span> </button> </nav> <div class="container main-head" id="id9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb"> <ul class="service-menu" role="menubar"> <li class="js-dropdown service-menu-item dropdown--sharing-menu" role="menuitem" aria-haspopup="true" aria-expanded="false" aria-label="Seite empfehlen"> <a data-toggle-id="#id565486665141" title="anzeigen/ausblenden" data-toggle-parent-active="true" data-toggle-icon="false" class="btn dropdown-btn service-menu-btn"> <span class="link-icon icon icon-share"></span> <span class="link-label">Seite empfehlen</span> </a> <ul id="id565486665141" class="js-dropdown-menu dropdown-menu sharing-menu-list" aria-hidden="true" role="menu"> <li role="none"> <a title="Teilen auf facebook" class="sharing-menu-list-link-facebook" href="https://www.facebook.com/BMWK" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.eventStart('SocialShare', '(9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb) Tourismus', 'facebook', '')" role="menuitem"> <span class="icon icon-facebook"></span> <span class="sr-only">facebook</span> </a> </li> <li role="none"> <a title="Teilen auf youtube" class="sharing-menu-list-link-youtube" href="http://www.youtube.com/user/wirtschaftspolitik" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.eventStart('SocialShare', '(9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb) Tourismus', 'youtube', '')" role="menuitem"> <span class="icon icon-youtube"></span> <span class="sr-only">youtube</span> </a> </li> <li role="none"> <a title="Teilen auf x" class="sharing-menu-list-link-x" href="https://x.com/BMWK" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.eventStart('SocialShare', '(9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb) Tourismus', 'x', '')" role="menuitem"> <span class="icon icon-x"></span> <span class="sr-only">x</span> </a> </li> <li role="none"> <a title="Teilen auf instagram" class="sharing-menu-list-link-instagram" href="https://www.instagram.com/bmwk_bund/" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.eventStart('SocialShare', '(9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb) Tourismus', 'instagram', '')" role="menuitem"> <span class="icon icon-instagram"></span> <span class="sr-only">instagram</span> </a> </li> <li role="none"> <a title="Teilen auf linkedin" class="sharing-menu-list-link-linkedin" href="https://de.linkedin.com/company/bmwk" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.eventStart('SocialShare', '(9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb) Tourismus', 'linkedin', '')" role="menuitem"> <span class="icon icon-linkedin"></span> <span class="sr-only">linkedin</span> </a> </li> <li role="none"> <a title="Teilen auf threads" class="sharing-menu-list-link-threads" href="https://www.threads.net/@bmwk_bund" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.eventStart('SocialShare', '(9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb) Tourismus', 'threads', '')" role="menuitem"> <span class="icon icon-threads"></span> <span class="sr-only">threads</span> </a> </li> <li role="none"> <a title="Teilen auf tiktok" class="sharing-menu-list-link-tiktok" href="https://www.tiktok.com/@bmwk_habeck" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.eventStart('SocialShare', '(9d6960e6-41a1-451c-93da-1e2efee1facb) Tourismus', 'tiktok', '')" role="menuitem"> <span class="icon icon-tiktok"></span> <span class="sr-only">tiktok</span> </a> </li> <li role="none"> <a title="Teilen per E-Mail" class="sharing-menu-list-link-email" href="mailto:?subject=Neuer+Beitrag+auf+BMWK.de&body=https://www.bmwk.de/https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/tourismus.html" role="menuitem"> <span class="link-icon icon icon-mail"></span> </a> </li> </ul> </li> </ul> <div class="headline headline-main"> <p class="topline"> <span class="topline-descriptor">Artikel</span> <span class="sr-only"> - </span> <a class="nav-link tag leading-tag" href="/Navigation/DE/Themen/tourismuspolitik.html"> <span class="link-label">Tourismuspolitik</span> </a> </p> <h1 class="title"> Tourismus </h1> <h2 class="sr-only">Einleitung</h2> </div> </div> <div class="container main-content"> <div class="content-block"> <div class="content"> <div class="rich-text"> <h3 class=""> Bedeutsam für Wachstum und Beschäftigung in Deutschland</h3> <p> Tourismus ist in Deutschland Motor für Wachstum und Beschäftigung; vor allem in ländlichen Regionen ist er häufig ein Dreh- und Angelpunkt von Wirtschaft und Gesellschaft. Nach Berechnungen des Statistischen Bundesamts hat der Tourismus im Vorkrisenjahr 2019 rund 124 Milliarden Euro und damit 4 Prozent der Wertschöpfung in Deutschland erwirtschaftet. Die Zahl der direkt im Tourismus Erwerbstätigen belief sich auf 2,8 Millionen; das sind über 6 Prozent aller Erwerbstätigen (für das erste Post-Pandemiejahr 2022 liegen diese ökonomischen Daten noch nicht vor). Dabei strahlt der Tourismus in viele andere Bereiche hinein, wie beispielsweise in die gesamte regionale Dienstleistungswirtschaft – von medizinischer Versorgung bis zum Einzelhandel. Und auch der Erhalt von öffentlichen Strukturen und örtlicher Infrastruktur ist mit dem Reisen eng verbunden. Der Erhalt kultureller Einrichtungen steht und fällt mit den Besucherzahlen, denn Betrieb und Pflege dieser Einrichtungen gibt es nicht zum Nulltarif.</p> <p> Die Tourismusbranche (Reisewirtschaft und Gastgewerbe) gehörte zu den von der Corona-Pandemie am schwersten und am längsten betroffenen Branchen. 2020 und 2021 waren für den Tourismus die umsatzschwächsten Jahre seit 1994, dem Beginn der Zeitreihe des Statistischen Bundesamts; 2021 lag der reale Umsatz im Gastgewerbe 40 Prozent niedriger als 2019. 2022 zog der Umsatz zwar wieder deutlich an, lag aber immer noch um über 12 Prozent unter dem Niveau des Vorkrisenjahrs. 2023 konnte sich die Tourismuswirtschaft insgesamt erholen. Durch die allgemein starken Preisanstiege und ein gestiegenes Preisniveau im Gastgewerbe haben sich jedoch deutliche Differenzen zwischen realen und nominalen Umsätzen gebildet. Im Vergleich zum Vor-Corona-Jahr 2019 war der reale Gastgewerbeumsatz im Jahr 2023 um 11,3 % niedriger, während der nominale Umsatz um 8,8 % höher ausfiel.</p> <h3 class=""> Tourismus ist mittelständisch geprägt</h3> <p> Die deutsche Tourismuswirtschaft ist vor allem mittelständisch geprägt: In Deutschland waren 2022 nach Branchenangaben ca. 2.600 Reiseveranstalter, gut 4.000 Busunternehmen und rund 7.300 Reisebüros tätig. Darüber hinaus gab es gemäß Statistischem Bundesamt im Jahr 2022 über 197.000 Unternehmen im Gastgewerbe, darunter knapp 40.000 Beherbergungsunternehmen und 158.000 gastronomische Unternehmen. Vielfach sind dies Kleinstbetriebe mit weniger als 10 Beschäftigten.</p> <h3 class=""> Deutschlandtourismus liegt im Trend</h3> <p> Der Deutschlandtourismus unterliegt wieder einem positiven Trend. Im Jahr 2023 ist die Zahl der Übernachtungen bereits auf 487,2 Millionen angestiegen und kann damit langsam zum Vor-Corona-Jahr 2019 mit 495,6 Millionen Übernachtungen aufschließen. Die Übernachtungen ausländischer Gäste betrugen 2023 mit 80,9 Millionen einen Anteil von gut 16 Prozent an allen Übernachtungen. Dies zeigt, dass unter den eigenen Bürgerinnen und Bürgern Urlaub in Deutschland mit rund 84 Prozent der Übernachtungen sehr beliebt ist.</p> <p> Im ersten Halbjahr 2024 wurde mit 223,2 Millionen Übernachtungen sogar der bisherige Rekordwert aus dem ersten Halbjahr 2019 um 0,4 Prozent übertroffen. Insbesondere im Juni 2024 war ein signifikanter Anstieg an Übernachtungen ausländischer Gäste zu verzeichnen.</p> </div> </div> </div> </div> <div id="id4748a1f4-c05b-478f-bdbf-7ba4f4b70998" class="jumbotron jumbotron-facts jumbotron-carl"> <div class="container"> <h2 class="jumbotron-title"> <span class="title-label">Vier Zahlen zum Tourismus</span> </h2> <div class="card-group-fly card-group-facts"> <div class="card card-fact"> <div class="percent"> <span class="percentage">183</span> <figure class="picture"> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Icons/tourismus-flugzeug.png?__blob=normal&v=1" title="Symbolicon für Flugzeug" alt="Symbolicon für Flugzeug" /> </figure> </div> <div class="card-short-text"> <p> <strong>Millionen Menschen</strong><br/> machten 2023 Urlaub in Deutschland</p> </div> </div> <div class="card card-fact"> <div class="percent"> <span class="percentage">2,1</span> <figure class="picture"> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Icons/allgemein-menschen.png?__blob=normal&v=10" title="Symbolicon für Menschen" alt="Symbolicon für Menschen" /> </figure> </div> <div class="card-short-text"> <p> <strong>Millionen Beschäftigte</strong><br/> in der Tourismuswirtschaft in Deutschland (2022)</p> </div> </div> <div class="card card-fact"> <div class="percent"> <span class="percentage">487,2</span> <figure class="picture"> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Icons/tourismus-hotel.png?__blob=normal&v=1" title="Symbolicon für Hotel" alt="Symbolicon für Hotel" /> </figure> </div> <div class="card-short-text"> <p> <strong>Millionen Übernachtungen</strong> <br/> in Hotels und Herbergen gab es in Deutschland 2023</p> </div> </div> <div class="card card-fact"> <div class="percent"> <span class="percentage">Platz 2</span> <figure class="picture"> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Icons/tourismus-bett.png?__blob=normal&v=1" title="Symbolicon für Bett" alt="Symbolicon für Bett" /> </figure> </div> <div class="card-short-text"> <p> <strong>der Reiseziele der Europäer</strong><br/> belegt Deutschland</p> </div> </div> </div> </div> </div> <div id="idc13103dd-53a1-46f3-8511-5186f50d37cd" tabindex="-1" class="container module-article"> <div class="article-head"> <div class="headline headline-article"> <p class="topline"> <span class="format">Ziele, Strategien, Akteure</span> </p> <h2 class="title"> Gute Rahmenbedingungen für Tourismus schaffen </h2> </div> <div class="abstract"> <p> Aufgabe und Ziel der Tourismuspolitik auf Bundesebene ist es, die Rahmenbedingungen für eine positive Entwicklung des Tourismus in Deutschland zu gestalten. Innerhalb der Bundesregierung ist das Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz (BMWK) für die Tourismuspolitik federführend zuständig.</p> </div> <div class="boxData"> </div> </div> <div class="article-body"> <div class="article"> <div class="rich-text"> <p> Bund und Länder arbeiten Hand in Hand, um gute Rahmenbedingungen für den Tourismus zu schaffen. Dabei gilt es, ein komplexes Zuständigkeitsgefüge innerhalb des Bundes und zwischen Bund und Ländern zu beachten, das den Tourismus als Querschnittsbranche prägt. Für die Tourismusentwicklung und das Marketing vor Ort sind allein die Länder verantwortlich. Aufgabe und Ziel der Tourismuspolitik auf Bundesebene ist es, die Rahmenbedingungen für eine positive Entwicklung des Tourismus in Deutschland zu gestalten und Prozesse wie insbesondere die Nationale Tourismusstrategie zu koordinieren. Innerhalb der Bundesregierung ist das Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz (<abbr class="" title="Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz">BMWK</abbr>) für die Tourismuspolitik federführend zuständig. Tourismus betrifft aufgrund seines Querschnittscharakters viele verschiedene Bereiche. Dazu gehören die Umsetzung der <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr>-Pauschalreiserichtlinie oder Visa-Fragen ebenso wie Mindestlohn sowie Arbeits- und Ausbildungsbedingungen, Verkehrs- und Mobilitätsthemen oder die Digitalisierung einschließlich der Sharing Economy. Zu allen Themen steht das Bundeswirtschaftsministerium im offenen und kontinuierlichen Dialog mit den für einzelne Themen zuständigen Bundesministerien, den Ländern, wie auch mit den jeweiligen Verbänden, die die verschiedenen Facetten der deutschen Tourismuswirtschaft repräsentieren.</p> <p> Angesichts der Bedeutung des Tourismus für die wirtschaftliche Entwicklung in Deutschland, insbesondere mit Blick auf Arbeits- und Ausbildungsplätze, Klima-, Umwelt- und Naturschutz und die Attraktivität von Regionen, ist es im gesamtwirtschaftlichen Interesse, dass die Tourismuswirtschaft ihre vielfältigen Herausforderungen meistert und sich zukunftsfähig aufstellt. Programme des Bundes, die bestimmten Zielen dienen, etwa dem Klimaschutz oder der Entwicklung ländlicher Räume, sind notwendigerweise branchenübergreifend angelegt und stehen damit offen, um diese Ziele auch zum Wohle der Tourismuswirtschaft voranzutreiben. Daneben initiiert die Bundesregierung auch tourismusspezifische Vorhaben und stellt dafür Mittel zur Verfügung, <abbr class="" title="zum Beispiel">z. B.</abbr> über die Fördermaßnahme <abbr class="" title="Leistungssteigerung und Innovationsförderung im Tourismus Wissen">LIFT</abbr> oder die Nationale Klimaschutzinitiative (<abbr class="" title="Nationale Klimaschutzinitiative">NKI</abbr>). Einen Überblick über Fördermaßnahmen, die der Tourismuswirtschaft zugutekommen, finden Sie <a onmousedown="ET_Event.link('https://foerderwegweiser-tourismus.de', 'Richtext-Link')" class="link ExternalLink" href="https://foerderwegweiser-tourismus.de" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span aria-hidden="true" class="link-icon icon icon-externallink"></span><span class="link-label">hier</span></a>.</p> <h3 class=""> Grüne Transformation</h3> <p> Grüne Transformation der Tourismuswirtschaft bedeutet einerseits, dass sich die Branche klimaneutral, nachhaltig und zukunftsfähig aufstellt. Andererseits bedeutet Transformation auch, die vielfältigen Strukturen, die durch die Corona-Krise hindurch gerettet wurden, zu erhalten und fortzuentwickeln sowie die Resilienz und auch die Wettbewerbsfähigkeit der Branche zu stärken. Eine nachhaltige Tourismuswirtschaft und mit ihr eine dauerhafte Wertschöpfung setzt zwingend voraus, dass Umwelt und Klima geschützt, lebenswerte natürliche und kulturelle Lebensräume bewahrt, Fach- und Arbeitskräfte gebunden und die Interessen der lokalen Bevölkerung geachtet werden. Um dies zu erreichen, muss sich die Tourismuswirtschaft auch verstärkt Innovationen zunutze machen und sich noch mehr als bisher für die Digitalisierung, auch unter Nachhaltigkeitsgesichtspunkten, öffnen. Auf diese Weise kann die Branche einen Beitrag zu den übergeordneten und branchenübergreifenden Herausforderungen unserer Volkswirtschaft sowie zur Verwirklichung der Deutschen Nachhaltigkeitsstrategie leisten.</p> <p> Aus internationaler Perspektive genießt das Reiseland Deutschland im internationalen Vergleich ein gutes Image beim Thema Nachhaltigkeit. Das Interesse an nachhaltigem Reisen steigt laut Marktforschung weiter. Nachhaltige Angebote und die Kommunikation dieser werden damit zur Voraussetzung für die Destinationswahl. Die drei am häufigsten genannten Reisemotive 2023 für Reisen nach Deutschland sind Kultururlaub, CityTrips sowie naturorientierter Urlaub. Die Tourismuswirtschaft entwickelt zunehmend Reise- und Freizeitangebote, die klimafreundlich, ökologisch und sozial nachhaltig sind.</p> <h3 class=""> Nationale Tourismusstrategie</h3> <p> In der 20. Legislaturperiode entwickelt die Bundesregierung die Nationale Tourismusstrategie (NTS) fort und verbessert die Koordinierung der Tourismuspolitik, um den Tourismusstandort Deutschland nachhaltig, klimafreundlich, sozial gerecht und innovativ zu gestalten. <a class="link Publication FTpdf" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Downloads/E/eckpunkte-zur-weiterentwicklung-der-nationalen-tourismusstrategie.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span class="link-label">Eckpunkte zur NTS</span></a> hat die Bundesregierung am 6. Juli 2022 beschlossen.</p> <p> Die NTS ist als ein Dialogprozess mit den wichtigen Akteuren des Tourismus konzipiert. Auf diese Weise trägt er dem komplexen Zuständigkeitsgefüge innerhalb des Bundes und zwischen Bund und Ländern Rechnung. Der Dialogprozess dient dazu, die Zukunftsthemen Klimaneutralität/Umwelt- und Naturschutz, Digitalisierung, Fachkräftesicherung sowie Wettbewerbsfähigkeit durch konkrete Initiativen zu befördern. Die Akteure aus Bund, Ländern, Branche und Wissenschaft sind aufgerufen, eigene vielversprechende Initiativen für die Tourismuswirtschaft, die sich an den Zukunftsthemen orientieren, in den Prozess einzubringen. Einen Überblick über Initiativen und Maßnahmen der Bundesregierung gibt das aktuelle Arbeitsprogramm „<a class="link Publication FTpdf" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Publikationen/Tourismus/nationale-tourismusstrategie-arbeitsprogramm.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span class="link-label">Nachhaltigen Tourismus wettbewerbsfähig gestalten</span></a>“. Darin sind laufende und geplante Maßnahmen mit Tourismusbezug auf Bundesebene zusammengefasst, <abbr class="" title="unter anderem">u. a.</abbr> die Fördermaßnahme <abbr class="" title="Leistungssteigerung und Innovationsförderung im Tourismus Wissen">LIFT</abbr>.</p> <p> Innerhalb des Prozesses wird der Bund seiner koordinierenden Rolle in der Tourismuspolitik gerecht – die häufig parallel laufenden Initiativen und Maßnahmen vieler Akteure werden zusammengeführt, vernetzt, fortentwickelt und in die Fläche getragen. Die Entscheidung, ob und welche Maßnahmen vor Ort umgesetzt werden, obliegt jedoch allein den Ländern.</p> <p> Als zentrales Instrument für den Dialogprozess ist die „Nationale Plattform Zukunft des Tourismus“ vorgesehen. Am 14. Dezember 2022 hat das Kabinett die <a class="link Publication FTpdf" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Downloads/S-T/zukunft-tourismus.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span class="link-label">Eckpunkte zur „Nationalen Plattform Zukunft des Tourismus“</span></a> gebilligt; der Startschuss zur Arbeit der Plattform fiel am 11. Mai 2023. Seither bindet die Plattform die wichtigsten touristischen Akteure in Arbeitsgruppen entlang der vier Zukunftsthemen optimal in den Prozess ein. Die Arbeitsgruppen werden in konkretere Arbeitspakete unterteilt, in denen praktische Lösungen für vielfältige Herausforderungen und Fragen entwickelt werden: Wie wollen wir in Zeiten des Klimawandels reisen? Wie finden wir motiviertes und gut ausgebildetes Personal für Restaurants, Gaststätten und Hotels? Wie nutzen wir klug die Chancen der Digitalisierung in einer Branche, die besonders von kleinen und Kleinstunternehmen geprägt ist? Wie verhindern wir Overtourism und lenken Besucherströme in den beliebten touristischen Regionen? Oder: Wie zeigen wir unseren Gästen aus aller Welt, dass sie in Deutschland willkommen sind?</p> <p> Die Ergebnisse der Arbeitsgruppen werden als Meilensteine dem Lenkungskreis der Plattform vorgelegt. Der Lenkungskreis ist das Gremium, das die Plattform politisch steuert, indem er die Ziele für ihre Arbeit setzt, über die Aufnahme neuer Initiativen entscheidet und als Multiplikator dafür sorgt, dass die Initiativen in der Öffentlichkeit wahrgenommen werden. Im Oktober 2024 hat der Lenkungskreis den Strategiebericht zur Fortentwicklung der NTS „<a class="link Publication FTpdf" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Publikationen/Tourismus/strategiebericht-destination-zukunft-zur-nationalen-tourismusstrategie.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span class="link-label">Destination Zukunft</span></a>“ beschlossen.</p> <p> Die Geschäftsstelle, die für die Arbeitsplanung, Arbeitsorganisation und Kommunikation der Plattform zuständig ist, wird von <abbr class="" title="Doktor">Dr.</abbr> Fried & Partner <abbr class="" title="Gesellschaft mit beschränkter Haftung">GmbH</abbr> und inspektour <abbr class="" title="Gesellschaft mit beschränkter Haftung">GmbH</abbr> geführt. Die <a onmousedown="ET_Event.link('https://plattform-zukunft-tourismus.de', 'Richtext-Link')" class="link ExternalLink" href="https://plattform-zukunft-tourismus.de" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span aria-hidden="true" class="link-icon icon icon-externallink"></span><span class="link-label">Nationale Plattform Zukunft des Tourismus</span></a> hat auch eine eigene Website, auf der sich weiterführende Informationen finden lassen.</p> <h3 class=""> Koordinator für Tourismus</h3> <p> Wegen zahlreicher Aspekte von bundesweiter Bedeutung wurde Ende 2005 das Amt der/des Beauftragten der Bundesregierung für Tourismus geschaffen. Dieses Amt ist in der laufenden LP auf den Koordinator der Bundesregierung für Maritime Wirtschaft und Tourismus übergegangen. Es wird seit dem 18. Januar 2023 durch <a class="link GCTopic" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Dossier/Visitenkarten/dieter-janecek.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span class="link-label">Dieter Janecek</span></a>, wahrgenommen.<br/> <br/> Er ist Mittler zwischen der Politik und den zahlreichen Akteuren im Tourismusbereich und Ansprechpartner für die Tourismuswirtschaft und ihre Verbände. Der Koordinator vertritt die Bundesregierung international und im parlamentarischen Raum, zum Beispiel im <a onmousedown="ET_Event.link('https://www.bundestag.de/tourismus', 'Richtext-Link')" class="link ExternalLink" href="https://www.bundestag.de/tourismus" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span aria-hidden="true" class="link-icon icon icon-externallink"></span><span class="link-label">Ausschuss für Tourismus des Deutschen Bundestages</span></a>.</p> <h3 class=""> Tourismusbeirat</h3> <p> Der <a class="link Basepage" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Ministerium/tourismusbeirat.html" title="Tourismusbeirat"><span class="link-label">Beirat für Fragen des Tourismus</span></a> berät den Bundeswirtschaftsminister und den Koordinator der Bundesregierung für Tourismus. Er setzt sich zusammen aus Vertreterinnen und Vertretern von Unternehmen und Verbänden der Tourismuswirtschaft, von Verkehrsträgern, von Destinationen sowie der Wissenschaft. Mit seiner geballten und vielfältigen Fachkompetenz unterstützt er die Meinungsbildung des Ministeriums. Ziel ist es, Tourismus in Deutschland zu stärken und die Rahmenbedingungen dafür zu verbessern.</p> <h3 class=""> Kompetenzzentrum Grüne Transformation des Tourismus</h3> <p> 2024 hat das neue <a onmousedown="ET_Event.link('https://www.kompetenzzentrum-tourismus.de', 'Richtext-Link')" class="link ExternalLink" href="https://www.kompetenzzentrum-tourismus.de" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span aria-hidden="true" class="link-icon icon icon-externallink"></span><span class="link-label">Kompetenzzentrum „Grüne Transformation des Tourismus“</span></a> des Bundesministeriums für Wirtschaft und Klimaschutz seine Arbeit aufgenommen. Das neue Projekt soll das Ministerium dabei unterstützen, die Tourismuswirtschaft auf dem Weg zu nachhaltigem, klimaschonendem Wirtschaften zu aktivieren und zu begleiten. Das Kompetenzzentrum soll als Informationsknotenpunkt rund um die grüne Transformation Wissen teilen, Best Practices hervorheben und Innovationen fördern. Dazu gehört auch, die <abbr class="" title="Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz">BMWK</abbr>-Fördermaßnahme <abbr class="" title="Leistungssteigerung und Innovationsförderung im Tourismus Wissen">LIFT</abbr> fachlich zu begleiten und die Ergebnisse in der Branche zu verbreiten. Die Arbeit richtet sich in erster Linie an die zahlreichen Branchenverbände im Tourismus, an Kammern und lokale und regionale Tourismusorganisationen als Multiplikatoren.<br/> <br/> Darüber hinaus wird das Kompetenzzentrum mit dem speziell für diesen Querschnittssektor entwickelten „Förderwegweiser Tourismus“ auch weiterhin über die vielfältigen Fördermöglichkeiten auf Ebene der <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr>, des Bundes und der Länder informieren.</p> <p> Mehr unter <a onmousedown="ET_Event.link('https://www.kompetenzzentrum-tourismus.de', 'Richtext-Link')" class="link ExternalLink" href="https://www.kompetenzzentrum-tourismus.de" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span aria-hidden="true" class="link-icon icon icon-externallink"></span><span class="link-label">www.kompetenzzentrum-tourismus.de</span></a>.</p> <h3 class=""> Fördermaßnahme <abbr class="" title=""/><abbr class="" title="Leistungssteigerung und Innovationsförderung im Tourismus Wissen">LIFT</abbr></h3> <p> Um kleine und mittlere Unternehmen der Tourismusbranche fit für die Zukunft zu machen, fördert das <abbr class="" title="Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz">BMWK</abbr> seit 2018 mit der Fördermaßnahme „Leistungssteigerung & Innovationsförderung im Tourismus“ (<abbr class="" title="Leistungssteigerung und Innovationsförderung im Tourismus Wissen">LIFT</abbr>) innovative Projekte mit Modellcharakter:</p> <ul> <li><abbr class="" title="Leistungssteigerung und Innovationsförderung im Tourismus Wissen">LIFT</abbr> I: „Innovative Modellprojekte zur Leistungssteigerung im Tourismus“</li><li><abbr class="" title="Leistungssteigerung und Innovationsförderung im Tourismus Wissen">LIFT</abbr> Wissen: „Studien und Konzepte zur Zukunft eines wiedererstarkten Tourismus“</li><li><abbr class="" title="Leistungssteigerung und Innovationsförderung im Tourismus Wissen">LIFT</abbr> Klima: „Klimaschutz im Tourismus“</li><li><abbr class="" title="Leistungssteigerung und Innovationsförderung im Tourismus Wissen">LIFT</abbr> Transformation “Leistungssteigerung und Innovationsförderung im Tourismus: <ul> <li>Innovative Ansätze für eine zukunftsfähige Transformation der Tourismuswirtschaft</li><li>im Lichte der <abbr class="" title="Vereinte Nationen">VN</abbr>-Ziele für nachhaltige Entwicklung“</li></ul> </li></ul> <p> Die <abbr class="" title="Leistungssteigerung und Innovationsförderung im Tourismus Wissen">LIFT</abbr>-Fördermaßnahmen unterstützen innovative und ideenreiche Projekte, die Anstöß<abbr class="" title="electronic">e</abbr> geben, Wissen generieren, als Multiplikatoren wirken und dadurch insgesamt zur Steigerung der Leistungs- und Wettbewerbsfähigkeit der Tourismuswirtschaft beitragen.</p> <p> Mehr unter <a onmousedown="ET_Event.link('https://kompetenzzentrum-tourismus.de/foerderung/', 'Richtext-Link')" class="link ExternalLink" href="https://kompetenzzentrum-tourismus.de/foerderung/" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span aria-hidden="true" class="link-icon icon icon-externallink"></span><span class="link-label">www.kompetenzzentrum-tourismus.de/foerderung/</span></a></p> <h3 class=""> Vermarktung des Reiselands Deutschland</h3> <p> Wichtig für die weitere erfolgreiche Entwicklung des Tourismus in Deutschland ist auch die Vermarktung Deutschlands als Reiseland im Ausland. Dies ist Kerngeschäft der <a onmousedown="ET_Event.link('http://www.germany.travel/de/index.html', 'Richtext-Link')" class="link ExternalLink" href="http://www.germany.travel/de/index.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span aria-hidden="true" class="link-icon icon icon-externallink"></span><span class="link-label">Deutschen Zentrale für Tourismus <abbr class="" title="eingetragener Verein">e. V.</abbr> (<abbr class="" title="Deutsche Zentrale für Tourismus e.V.">DZT</abbr>)</span></a> mit Hauptsitz in Frankfurt am Main. Das Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz fördert die <abbr class="" title="Deutsche Zentrale für Tourismus e.V.">DZT</abbr> im Jahr 2024 mit über 40 Millionen Euro im Jahr. Unterstützt wird die <abbr class="" title="Deutsche Zentrale für Tourismus e.V.">DZT</abbr> außerdem von Mitgliedern und Förderern, zu denen touristische Unternehmen und Marketingorganisationen sowie wichtige Verbände der Branche gehören.</p> <p> Ziel ist, dass noch mehr ausländische Gäste nach Deutschland reisen und der volkswirtschaftliche Beitrag des Tourismus in Deutschland weiterwächst. Gleichzeitig ist die <abbr class="" title="Deutsche Zentrale für Tourismus e.V.">DZT</abbr> der Nachhaltigkeit – auch in sozialer und ökologischer Hinsicht – verpflichtet. Die <abbr class="" title="Deutsche Zentrale für Tourismus e.V.">DZT</abbr> widmet sich bereits seit vielen Jahren dem Thema Nachhaltigkeit, sowohl im Marketing als auch in ihrer eigenen Organisation, und ist dafür vielfach ausgezeichnet worden. Mit einer deutlichen Schwerpunktsetzung kann es gelingen, Deutschland in der Welt als nachhaltiges und umweltbewusstes Reiseland zu vermarkten und gleichzeitig das wirtschaftliche Potenzial des Tourismus für <abbr class="" title="kleine und mittlere Unternehmen">KMU</abbr> und für (strukturschwache) Regionen in Deutschland zu heben. Ziel und Aufgabe ist es, Klimaschutz auch im Incoming-Tourismus stärker zu verankern und auch durch eine entsprechende Bewusstseinsschärfung bei Anbietern und bei Reisenden zu einem klimaschonenderen Tourismus nach Deutschland beizutragen. Die <abbr class="" title="Deutsche Zentrale für Tourismus e.V.">DZT</abbr> unterhält Ländervertretungen in den für Deutschland touristisch relevanten Quellmärkten, die vor allem mit lokalen Reiseunternehmen und Medien arbeiten, um Deutschland als Reiseland zu vermarkten. Durch fundierte Marktanalysen und Studien erkennt die <abbr class="" title="Deutsche Zentrale für Tourismus e.V.">DZT</abbr> frühzeitig aktuelle Trends und kann ihre Marketingstrategien zielgenau auf die Bedürfnisse der ausländischen Urlauberinnen und Urlauber ausrichten. Die <abbr class="" title="Deutsche Zentrale für Tourismus e.V.">DZT</abbr> kooperiert eng mit vielen Unternehmen der deutschen Tourismuswirtschaft, um das Reiseland Deutschland in der Welt optimal zu positionieren.</p> <p> Die <abbr class="" title="Deutsche Zentrale für Tourismus e.V.">DZT</abbr> präsentiert das Reiseland Deutschland in der internationalen Fachwelt durch vielfältige Veranstaltungen, Kampagnen und sonstige Angebote. Dazu gehören internationale Touristikmessen, Workshops und Medienveranstaltungen, die eine wichtige Werbeplattform sind. Interessierte Reisende und Organisationen können sich auf der Website der <abbr class="" title="Deutsche Zentrale für Tourismus e.V.">DZT</abbr>, durch spezielle Apps und in sozialen Netzwerken in mehreren Sprachen über Reiseziele, Programme und touristische Events in Deutschland informieren.</p> </div> </div> <aside class="sidebar"> <div class="card-group"> <div class="card card-is-linked"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">Nationale Plattform Zukunft des Tourismus</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://plattform-zukunft-tourismus.de" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://plattform-zukunft-tourismus.de', 'Nationale Plattform Zukunft des Tourismus}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </div> <div class="card card-is-linked"> <div class="card card-publication"> <figure class="picture card-picture card-picture-portrait"> <!-- Einzelsicht --> <picture> <source media="(max-width: 480px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Publikationscover/2022/nationale-tourismusstrategie.jpg?__blob=normal&v=4&size=270w"/> <source media="(max-width: 767px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Publikationscover/2022/nationale-tourismusstrategie.jpg?__blob=normal&v=4&size=420w"/> <source media="(max-width: 1039px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Publikationscover/2022/nationale-tourismusstrategie.jpg?__blob=normal&v=4&size=570w"/> <source media="(min-width: 1040px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Publikationscover/2022/nationale-tourismusstrategie.jpg?__blob=normal&v=4&size=760w"/> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Publikationscover/2022/nationale-tourismusstrategie.jpg?__blob=normal&v=4&size=760w" title="Cover der Publikation Destination Zukunft – Tourismus gemeinsam gestalten" alt="Cover der Publikation Destination Zukunft – Tourismus gemeinsam gestalten" /> </picture> </figure> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="date">14.10.2024</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="topline-descriptor">Publikation</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-publication"> <span class="card-title-icon-label">Publikation:</span> </span> <strong class="card-title-label">Destination Zukunft – Tourismus gemeinsam gestalten</strong> </p> <p class="card-subtitle"> (barrierefrei) </p> <a class="card-link-overlay" title="Publikation" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Publikationen/Tourismus/strategiebericht-destination-zukunft-zur-nationalen-tourismusstrategie.html" > <span class="sr-only"> Öffnet PDF "Destination Zukunft – Tourismus gemeinsam gestalten" in neuem Fenster. </span> </a> </div> </div> </div> <div class="card card-is-linked"> <div class="card card-publication"> <figure class="picture card-picture card-picture-portrait"> <!-- Einzelsicht --> <picture> <source media="(max-width: 480px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Publikationscover/2022/tourismusstrategie-arbeitsprogramm-24.jpg?__blob=normal&v=6&size=270w"/> <source media="(max-width: 767px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Publikationscover/2022/tourismusstrategie-arbeitsprogramm-24.jpg?__blob=normal&v=6&size=420w"/> <source media="(max-width: 1039px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Publikationscover/2022/tourismusstrategie-arbeitsprogramm-24.jpg?__blob=normal&v=6&size=570w"/> <source media="(min-width: 1040px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Publikationscover/2022/tourismusstrategie-arbeitsprogramm-24.jpg?__blob=normal&v=6&size=760w"/> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Publikationscover/2022/tourismusstrategie-arbeitsprogramm-24.jpg?__blob=normal&v=6&size=760w" title="Cover der Publikation Tourismus nachhaltig gestalten" alt="Cover der Publikation Tourismus nachhaltig gestalten" /> </picture> </figure> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="date">14.10.2024</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="topline-descriptor">Publikation</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-publication"> <span class="card-title-icon-label">Publikation:</span> </span> <strong class="card-title-label">Tourismus nachhaltig gestalten</strong> </p> <p class="card-subtitle"> Nationale Tourismusstrategie – Arbeitsprogramm der Bundesregierung (barrierefrei) </p> <a class="card-link-overlay" title="Publikation" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Publikationen/Tourismus/nationale-tourismusstrategie-arbeitsprogramm.html" > <span class="sr-only"> Öffnet PDF "Tourismus nachhaltig gestalten" in neuem Fenster. </span> </a> </div> </div> </div> </div> </aside> </div> </div> <div id="id6ba5a18c-d8ef-4a03-98f6-4bd5deea46df" class="container"> <h2 class="container-title"> Infografiken </h2> <div data-slider-items="4|2|1" class="js-slider slider-gallery infographic-slider"> <div class="slider-item"> <div class="card card-is-linked"> <figure class="picture card-picture"> <!-- Einzelsicht --> <picture> <source media="(max-width: 480px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/touristische-gesamtnachfrage-in-deutschland.png?__blob=normal&v=5&size=270w"/> <source media="(max-width: 767px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/touristische-gesamtnachfrage-in-deutschland.png?__blob=normal&v=5&size=420w"/> <source media="(max-width: 1039px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/touristische-gesamtnachfrage-in-deutschland.png?__blob=normal&v=5&size=570w"/> <source media="(min-width: 1040px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/touristische-gesamtnachfrage-in-deutschland.png?__blob=normal&v=5&size=760w"/> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/touristische-gesamtnachfrage-in-deutschland.png?__blob=normal&v=5&size=760w" title="Touristische Gesamtnachfrage im Deutschland-Tourismus" alt="Touristische Gesamtnachfrage im Deutschland-Tourismus" /> </picture> <a title="Öffnet vergrößerte Bildansicht in Lightbox" class="icon icon-zoom" data-toggle="lightbox" data-label-close="Schliessen" data-label-information="Informationen" data-fancybox-group="gallery51940152-610c-4b2d-8241-17f42f9585b5" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/touristische-gesamtnachfrage-in-deutschland.png?__blob=poster&v=5&size=1170w"> <span class="link-label sr-only">Bild vergrößern</span> </a> <figcaption class="caption"> <p class="source"> © Statistisches Bundesamt </p> </figcaption> </figure> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Infografik</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-infographic"> <span class="card-title-icon-label">Infografik:</span> </span> <strong class="card-title-label">Touristische Gesamtnachfrage im Deutschland-<br/> Tourismus</strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Infografik" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/touristische-gesamtnachfrage-in-deutschland.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </div> <div class="slider-item"> <div class="card card-is-linked"> <figure class="picture card-picture"> <!-- Einzelsicht --> <picture> <source media="(max-width: 480px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/gruende-fuer-destinationsentscheidungen.png?__blob=normal&v=5&size=270w"/> <source media="(max-width: 767px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/gruende-fuer-destinationsentscheidungen.png?__blob=normal&v=5&size=420w"/> <source media="(max-width: 1039px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/gruende-fuer-destinationsentscheidungen.png?__blob=normal&v=5&size=570w"/> <source media="(min-width: 1040px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/gruende-fuer-destinationsentscheidungen.png?__blob=normal&v=5&size=760w"/> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/gruende-fuer-destinationsentscheidungen.png?__blob=normal&v=5&size=760w" title="Gründe für die Destinationsentscheidung und Urlaubsarten der Deutschen" alt="Gründe für die Destinationsentscheidung und Urlaubsarten der Deutschen" /> </picture> <a title="Öffnet vergrößerte Bildansicht in Lightbox" class="icon icon-zoom" data-toggle="lightbox" data-label-close="Schliessen" data-label-information="Informationen" data-fancybox-group="gallery51940152-610c-4b2d-8241-17f42f9585b5" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/gruende-fuer-destinationsentscheidungen.png?__blob=poster&v=5&size=1170w"> <span class="link-label sr-only">Bild vergrößern</span> </a> <figcaption class="caption"> <p class="source"> © dwif, Qualitätsmonitor Deutschland-Tourismus 2015/2016 und 2023/2024 </p> </figcaption> </figure> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Infografik</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-infographic"> <span class="card-title-icon-label">Infografik:</span> </span> <strong class="card-title-label"><span>Gründe für die Destinationsentscheidung und Urlaubsarten der Deutschen</span></strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Infografik" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/gruende-fuer-destinationsentscheidungen.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </div> <div class="slider-item"> <div class="card card-is-linked"> <figure class="picture card-picture"> <!-- Einzelsicht --> <picture> <source media="(max-width: 480px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/entwicklung-der-uebernachtungen.png?__blob=normal&v=7&size=270w"/> <source media="(max-width: 767px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/entwicklung-der-uebernachtungen.png?__blob=normal&v=7&size=420w"/> <source media="(max-width: 1039px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/entwicklung-der-uebernachtungen.png?__blob=normal&v=7&size=570w"/> <source media="(min-width: 1040px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/entwicklung-der-uebernachtungen.png?__blob=normal&v=7&size=760w"/> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/entwicklung-der-uebernachtungen.png?__blob=normal&v=7&size=760w" title="Entwicklung der Übernachtungen von ausländischen Gästen in Beherbergungsbetrieben seit 2013" alt="Entwicklung der Übernachtungen von ausländischen Gästen in Beherbergungsbetrieben seit 2013" /> </picture> <a title="Öffnet vergrößerte Bildansicht in Lightbox" class="icon icon-zoom" data-toggle="lightbox" data-label-close="Schliessen" data-label-information="Informationen" data-fancybox-group="gallery51940152-610c-4b2d-8241-17f42f9585b5" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/entwicklung-der-uebernachtungen.png?__blob=poster&v=7&size=1170w"> <span class="link-label sr-only">Bild vergrößern</span> </a> <figcaption class="caption"> <p class="source"> © Statistisches Bundesamt </p> </figcaption> </figure> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Infografik</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-infographic"> <span class="card-title-icon-label">Infografik:</span> </span> <strong class="card-title-label"><span>Entwicklung der Übernachtungen von ausländischen Gästen in Beherbergungsbetrieben seit 2013</span></strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Infografik" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/entwicklung-der-uebernachtungen.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </div> <div class="slider-item"> <div class="card card-is-linked"> <figure class="picture card-picture"> <!-- Einzelsicht --> <picture> <source media="(max-width: 480px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/uebernachtungen-auslaendischer-touristen.png?__blob=normal&v=9&size=270w"/> <source media="(max-width: 767px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/uebernachtungen-auslaendischer-touristen.png?__blob=normal&v=9&size=420w"/> <source media="(max-width: 1039px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/uebernachtungen-auslaendischer-touristen.png?__blob=normal&v=9&size=570w"/> <source media="(min-width: 1040px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/uebernachtungen-auslaendischer-touristen.png?__blob=normal&v=9&size=760w"/> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/uebernachtungen-auslaendischer-touristen.png?__blob=normal&v=9&size=760w" title="Übernachtungen ausländischer Touristen in Deutschland 2022" alt="Übernachtungen ausländischer Touristen in Deutschland 2022" /> </picture> <a title="Öffnet vergrößerte Bildansicht in Lightbox" class="icon icon-zoom" data-toggle="lightbox" data-label-close="Schliessen" data-label-information="Informationen" data-fancybox-group="gallery51940152-610c-4b2d-8241-17f42f9585b5" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/uebernachtungen-auslaendischer-touristen.png?__blob=poster&v=9&size=1170w"> <span class="link-label sr-only">Bild vergrößern</span> </a> <figcaption class="caption"> <p class="source"> © Statistisches Bundesamt, Übernachtungen in Beherbergungsbetrieben mit 10 und mehr Schlafgelegenheiten bzw. auf Campingplätzen mit 10 und mehr Stellplätzen, Reihenfolge der Quellmärkte entsprechend Daten für 2022 </p> </figcaption> </figure> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Infografik</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-infographic"> <span class="card-title-icon-label">Infografik:</span> </span> <strong class="card-title-label">Übernachtungen ausländischer Touristen in Deutschland 2022</strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Infografik" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/uebernachtungen-auslaendischer-touristen.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </div> <div class="slider-item"> <div class="card card-is-linked"> <figure class="picture card-picture"> <!-- Einzelsicht --> <picture> <source media="(max-width: 480px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-herkunftslaender-auslaendischer-touristen.png?__blob=normal&v=11&size=270w"/> <source media="(max-width: 767px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-herkunftslaender-auslaendischer-touristen.png?__blob=normal&v=11&size=420w"/> <source media="(max-width: 1039px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-herkunftslaender-auslaendischer-touristen.png?__blob=normal&v=11&size=570w"/> <source media="(min-width: 1040px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-herkunftslaender-auslaendischer-touristen.png?__blob=normal&v=11&size=760w"/> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-herkunftslaender-auslaendischer-touristen.png?__blob=normal&v=11&size=760w" title="TOP 10 Herkunftsländer ausländischer Touristen in Deutschland 2019-2022" alt="TOP 10 Herkunftsländer ausländischer Touristen in Deutschland 2019-2022" /> </picture> <a title="Öffnet vergrößerte Bildansicht in Lightbox" class="icon icon-zoom" data-toggle="lightbox" data-label-close="Schliessen" data-label-information="Informationen" data-fancybox-group="gallery51940152-610c-4b2d-8241-17f42f9585b5" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-herkunftslaender-auslaendischer-touristen.png?__blob=poster&v=11&size=1170w"> <span class="link-label sr-only">Bild vergrößern</span> </a> <figcaption class="caption"> <p class="source"> © Deutsche Bundesbank 2024 </p> </figcaption> </figure> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Infografik</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-infographic"> <span class="card-title-icon-label">Infografik:</span> </span> <strong class="card-title-label">TOP 10 Herkunftsländer ausländischer Touristen in Deutschland <br/> 2019–2022</strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Infografik" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-herkunftslaender-auslaendischer-touristen.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </div> <div class="slider-item"> <div class="card card-is-linked"> <figure class="picture card-picture"> <!-- Einzelsicht --> <picture> <source media="(max-width: 480px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-destinationen.png?__blob=normal&v=7&size=270w"/> <source media="(max-width: 767px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-destinationen.png?__blob=normal&v=7&size=420w"/> <source media="(max-width: 1039px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-destinationen.png?__blob=normal&v=7&size=570w"/> <source media="(min-width: 1040px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-destinationen.png?__blob=normal&v=7&size=760w"/> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-destinationen.png?__blob=normal&v=7&size=760w" title="TOP 10 Destinationen nach internationalen Tourismusankünften 2023" alt="TOP 10 Destinationen nach internationalen Tourismusankünften 2023" /> </picture> <a title="Öffnet vergrößerte Bildansicht in Lightbox" class="icon icon-zoom" data-toggle="lightbox" data-label-close="Schliessen" data-label-information="Informationen" data-fancybox-group="gallery51940152-610c-4b2d-8241-17f42f9585b5" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-destinationen.png?__blob=poster&v=7&size=1170w"> <span class="link-label sr-only">Bild vergrößern</span> </a> <figcaption class="caption"> <p class="source"> © UN Tourism, World Tourism Barometer 2023 </p> </figcaption> </figure> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Infografik</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-infographic"> <span class="card-title-icon-label">Infografik:</span> </span> <strong class="card-title-label">TOP 10 Destinationen nach internationalen Tourismusankünften 2023 </strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Infografik" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Infografiken/Tourismus/top-10-destinationen.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </div> </div> </div> <div id="idf724cf85-618f-4135-8efe-4cfda1e18d4c" role="listbox" data-slider-speed="10000" data-slider-speed-auto="1000" class="hero-slider hero-slider-slim"> </div> <div id="idf8b9f422-1f19-41d0-840e-8ae8a70a5328" tabindex="-1" class="container module-article"> <div class="article-head"> <div class="headline headline-article"> <p class="topline"> <span class="format">Internationale Zusammenarbeit</span> </p> <h2 class="title"> Austausch über Grenzen hinweg </h2> </div> <div class="abstract"> <p> Das Bundeswirtschaftsministerium vertritt Deutschland in europäischen und internationalen Fragen des Tourismus, wie zum Beispiel in der Europäischen Union, der Welttourismusorganisation der Vereinten Nationen, der OECD, bei den G20 und in bilateralen Kontakten zu anderen Staaten.</p> </div> <div class="boxData"> </div> </div> <div class="article-body"> <div class="article"> <div class="rich-text"> <p> Dabei werden Maßnahmen zur Erhöhung der Wettbewerbsfähigkeit, Nachhaltigkeit und sozialen Verantwortung entwickelt und Best Practices zur Tourismuspolitik ausgetauscht.</p> <h3 class=""> Tourismus als globaler Entwicklungsmotor</h3> <p> Tourismus ist in vielen Ländern der Welt ein wichtiger Motor gesellschaftlicher Entwicklungen, wirtschaftlich, sozial und ökologisch. Nachhaltig gestalteter Tourismus kann nicht nur Einkommen und Beschäftigung, sondern auch Klima- und Umweltschutz sowie Standards bei der Einhaltung von Menschenrechten in den Zielgebieten fördern.</p> <p> Nach Angaben der Welttourismusorganisation der Vereinten Nationen UN Tourism hat sich der Tourismussektor zu einem der wichtigsten Akteure im internationalen Handel entwickelt, welcher Millionen Arbeitsplätze auf der ganzen Welt sichert. In vielen Zielmärkten, auch in Entwicklungs- und Schwellenländern, leistet der Tourismus einen wesentlichen Beitrag zum wirtschaftlichen Wohlstand. Auch die Beschäftigungsrate von Frauen ist nach Aussage der UN Tourism im Vergleich zu anderen Sektoren hoch; über 50 % der Beschäftigten im Tourismusbereich sind Frauen.</p> <p> Der Sektor hat damit großen Einfluss auf die sozioökonomische Entwicklung in den Zielmärkten weltweit und kann im besten Falle einen wesentlichen Beitrag zur Förderung von Geschlechtergerechtigkeit, fairen Arbeitsbedingungen und Achtung von Menschenrechten leisten.</p> <h3 class=""> Die Tourismuspolitik der Europäischen Union</h3> <p> <strong>Rechtsgrundlage und formale Strukturen für Austausch <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr>-Mitgliedstaaten und Europäische Union</strong></p> <p> Tourismus ist ein subsidiärer Bereich: Die Entwicklung und Gestaltung des Tourismus ist Sache der EU-Mitgliedstaaten (EU-MS) bzw. Regionen, in Deutschland nach der durch das Grundgesetz vorgegebenen Aufgabenteilung der Länder. Art. 195 des Vertrags über die Arbeitsweise der Europäischen Union von 2009 (AEUV) berechtigt die Europäische Union (EU), die Tourismuspolitik der EU-MS zu unterstützen und zu beraten. Darüber hinaus schreibt Art. 6 AEUV der EU im Tourismus auch eine koordinierende Rolle zu. In diesem Sektor besitzt die EU allerdings keine gestaltende Kompetenz.</p> <p> Im "Beratenden Ausschuss für Tourismus" tauschen sich die <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr>-MS auf Arbeitsebene mehrmals im Jahr zu aktuellen Themen und Entwicklungen mit der Europäischen Kommission (<abbr class="" title="Kommission">KOM</abbr>) aus. Das schafft <abbr class="" title="unter anderem">u.a.</abbr> auch Transparenz bei Rechtsetzungsvorhaben in anderen Politikbereichen, die sich auf den Tourismus <abbr class="" title="beziehungsweise">bzw.</abbr> die Tourismuswirtschaft auswirken (<abbr class="" title="zum Beispiel">z.B.</abbr> Verbraucher- und Sicherheitspolitik). Die <abbr class="" title="Kommission">KOM</abbr> beruft die Sitzungen nach Bedarf ein.</p> <p> Unter dem Dach des Wettbewerbsfähigkeitsrates kann die jeweilige <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr>-Ratspräsidentschaft nach Bedarf und eigenem Ermessen zu Sitzungen der nicht ständigen Ratsarbeitsgruppe Tourismus einladen. Erforderlich ist dies für die Einberufung informeller Konferenzen der Tourismusministerinnen und Minister, die Verabschiedung von Ratsschlussfolgerungen oder für die im Sektor Tourismus sehr seltenen Verhandlungen zu Rechtsetzungsvorhaben wie die Verordnung zur Kurzzeitvermietung.</p> <p> <strong>Bestehende Herausforderungen und aktuelle Entwicklungen</strong></p> <p> Aufgrund der Erfahrungen mit der <abbr class="" title="Coronavirus SARS-CoV-2">COVID-19</abbr>-Pandemie wurde in der Aktualisierung der am 10.03.2020 angenommen <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr>-Industriestrategie die Notwendigkeit hervorgehoben, den grünen und digitalen Wandel weiter zu beschleunigen und die Widerstandsfähigkeit der industriellen Ökosysteme der <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr> zu erhöhen. Auf Vorschlag der Europäischen Kommission (<abbr class="" title="Kommission">KOM</abbr>) wurden gemeinsam mit Interessenvertretern Transition Pathways (Übergangspfade) für verschiedene industrielle Ökosysteme entwickelt, um deren Transformation zu unterstützen. Da das Tourismus-Ökosystem am stärksten von der Pandemie betroffen war und beim doppelten Übergang vor besonders großen Herausforderungen steht, war es das erste industrielle Ökosystem, in dem ein Mitgestaltungsprozess zur Entwicklung eines Transition Pathway eingeleitet wurde.</p> <p> Der Transition Pathway für das Ökosystem Tourismus (TTP) wurde im Einklang mit der <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr>-Kompetenz <abbr class="" title="gemäß">gem.</abbr> <abbr class="" title="Artikel">Art.</abbr> 195 <abbr class="" title="Vertrag über die Arbeitsweise der Europäischen Union">AEUV</abbr> im Bereich Tourismus entwickelt. Dessen – weitgehend mit den Zielen der Nationalen Tourismusstrategie (NTS) deckungsgleichen - Ziele sind:</p> <ul> <li>Unterstützung des grünen Wandels,</li><li>Unterstützung des digitalen Wandels sowie</li><li>Stärkung der Resilienz und damit der Wettbewerbsfähigkeit des Tourismus.</li></ul> <p> Am 04.02.2022 hat die <abbr class="" title="Kommission">KOM</abbr> ihren Bericht zum TTP veröffentlicht, der nicht bindende Handlungsempfehlungen zu 27 Themenfeldern innerhalb der drei Schwerpunktbereiche enthält. Seitdem läuft der <abbr class="" title="sogenannt">sog.</abbr> „Co-Implementierungsprozess“: Stakeholder sind fortlaufend zu Zusagen oder Übernahme von Verpflichtungen eingeladen.</p> <p> Die Ratsschlussfolgerungen (RSF) zur „Europäischen Tourismusagenda 2030“ vom 01.12.2022 bauen auf dem TTP auf. Bestandteil der RSF ist ein mehrjähriger Arbeitsplan mit konkreten Vorschlägen für freiwillige Maßnahmen, der sich an die <abbr class="" title="Kommission">KOM</abbr>, die Mitgliedstaaten, regionale und lokale Behörden sowie andere Stakeholder des touristischen Ökosystems richten. Die Tourismusagenda 2030 gibt Orientierung für die grüne/nachhaltige und digitale Transformation sowie zur Stärkung der Wettbewerbsfähigkeit des Tourismus. Sie soll zudem den Austausch <abbr class="" title="beziehungsweise">bzw.</abbr> Wissenstransfer zwischen den Mitgliedstaaten fördern.</p> <p> Umsetzungsgremien für den TTP und die „Europäische Tourismusagenda 2030“ sind:</p> <ul> <li>die Expertengruppe T4T mit Untergruppen zu den drei Schwerpunktthemen und</li><li>eine geplante Stakeholder Plattform.</li></ul> <p> Politisch unterstützt diese beiden Prozesse insbesondere die Ministererklärung von Palma, die von den <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr> Tourismusministerinnen und -ministern bei ihrer informellen Konferenz zum Thema „Der Weg zur sozialen Nachhaltigkeit des Tourismus in der <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr>" im Oktober 2023 verabschiedet wurde. Die Erklärung ist auf politische Beachtung und Stärkung der Wettbewerbsfähigkeit des Wirtschafts- und Beschäftigungsfaktors Tourismus in Europa gerichtet. Im Mittelpunkt stehen soziale Nachhaltigkeit, <abbr class="" title="zum Beispiel">z.B.</abbr> Tourismusakzeptanz und Inklusion, <abbr class="" title="unter anderem">u.a.</abbr> Methoden zur Messbarkeit der Nachhaltigkeit und Bedeutung von Daten sowie die <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr>-Strategie für Rechte von Menschen mit Behinderungen. Aber auch Aus- und Weiterbildung sind adressiert, da Qualifikation/ Fachkräftesicherung in ganz Europa einen hohen Stellenwert besitzt.</p> <p> Regelmäßige Bestandsaufnahme und Berichterstattung schafft Transparenz zum Fortgang der Prozesse:</p> <ul> <li>Zweimal jährlich macht die <a onmousedown="ET_Event.link('https://commission.europa.eu/index_de', 'Richtext-Link')" class="link ExternalLink" href="https://commission.europa.eu/index_de" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span aria-hidden="true" class="link-icon icon icon-externallink"></span><span class="link-label"><abbr class="" title="Kommission">KOM</abbr></span></a> eine Bestandsaufnahme zum aktuellen Stand der Verpflichtungen und Zusagen im Rahmen des Transition Pathway for Tourism (TTP);</li><li>Jährlich (ab 2023) erstellt die <abbr class="" title="Kommission">KOM</abbr> einen informellen Bericht und eine Präsentation zum Stand des Übergangs/des TTP und <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr>-Agenda-Maßnahmen;</li><li>Alle 3 Jahre (ab 2025) erstellt die <abbr class="" title="Kommission">KOM</abbr> für den Rat einen Fortschrittsbericht mit Wirksamkeitsanalyse zum TTP und zur <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr>-Agenda, der auch Empfehlungen umfasst.</li></ul> <p> Am 30. Januar 2024 veröffentlichte <a onmousedown="ET_Event.link('https://commission.europa.eu/index_de', 'Richtext-Link')" class="link ExternalLink" href="https://commission.europa.eu/index_de" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span aria-hidden="true" class="link-icon icon icon-externallink"></span><span class="link-label"><abbr class="" title="Kommission">KOM</abbr></span></a> die erste umfassende Bestandsaufnahme zu Fortschritten und Ergebnissen des TTP, aus der folgendes hervorzuheben ist:</p> <ul> <li>Insgesamt sind 424 Zusagen oder Verpflichtungen zum Anpassungsprozess des Tourismus von 204 Organisationen aus 24 MS und 10 anderen Staaten zu verzeichnen, am häufigsten von <abbr class="" title="kleine und mittlere Unternehmen">KMU</abbr> (13 <abbr class="" title="Prozent">%</abbr>), Wirtschaftsverbänden (12 <abbr class="" title="Prozent">%</abbr>) und Nichtregierungsorganisationen (11 <abbr class="" title="Prozent">%</abbr>).</li><li>Eine wesentliche Schlussfolgerung ist, dass alle Arbeitsbereiche voranschreiten und weiterhin unterstützt werden sollten.</li><li>Als Handlungsschwerpunkte für 2024 sind <abbr class="" title="unter anderem">u.a.</abbr> genannt:<br/> <ul> <li>Verbesserung der verfügbaren Daten, die verglichen und geteilt werden sollen.</li><li>Beschleunigung des digitalen Wandels in all seinen Aspekten, <abbr class="" title="unter anderem">u.a.</abbr> grundlegende und fortschrittliche Technologieakzeptanz und Erleichterung des Datenaustauschs.</li><li>Stärkung der Widerstandsfähigkeit der Destinationen, insbesondere indem das Wohlergehen der Anwohner, die Qualität der Arbeitsplätze im und der Zugang für alle zum Tourismus in den Mittelpunkt der Entwicklungen und Überwachung gestellt werden.</li><li>Investitionen in die Umschulung und Weiterbildung der Beschäftigten im Tourismus und in den Aufbau neuer Kompetenzen für nachhaltige und verantwortungsvolle Innovationen im Tourismus.</li></ul> </li></ul> <p> Der <a onmousedown="ET_Event.link('https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/678c08ab-bc06-11ee-b164-01aa75ed71a1/language-en', 'Richtext-Link')" class="link ExternalLink" href="https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/678c08ab-bc06-11ee-b164-01aa75ed71a1/language-en" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span aria-hidden="true" class="link-icon icon icon-externallink"></span><span class="link-label">Bericht</span></a> steht auf der Website der <abbr class="" title="Europäische Union">EU</abbr> zum <span lang="en-GB">Download</span> bereit.</p> <p> Ergänzende Hintergrundinformationen zur europäischen Tourismuspolitik finden Sie <a class="link Basepage" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Tourismus/europaeische-tourismuspolitik.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" title="Öffnet ein neues Fenster."><span class="link-label">hier</span></a>.</p> <h3 class=""> <abbr title="Organisation for Economic Co-Operation and Development">OECD</abbr>: Internationaler Austausch</h3> <p> Das <abbr class="" title="Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz">BMWK</abbr> vertritt Deutschland im Tourismusausschuss der <abbr class="" title="Organisation for Economic Co-Operation and Development">OECD</abbr>. Hier werden Informationen und Positionen zu aktuellen Tourismusfragen sowie Best-Practice-Beispiele der Tourismuspolitik der <abbr class="" title="Organisation for Economic Co-Operation and Development">OECD</abbr>-Mitgliedstaaten ausgetauscht. Alle tourismusrelevanten Themen und Untersuchungen anderer Bereiche der <abbr class="" title="Organisation for Economic Co-Operation and Development">OECD</abbr> werden dabei in die Diskussion einbezogen, so zum Beispiel Klimawandel, Green Growth, Nachhaltigkeit, Kunst und Kultur, Liberalisierung, Digitalisierung/ Sharing Economy, Sicherheit im Reiseverkehr und Infrastruktur. Davon profitiert auch die Tourismuspolitik der Bundesregierung.</p> <h3 class=""> Die Welttourismusorganisation der Vereinten Nationen</h3> <p> Die Welttourismusorganisation UN Tourism ist eine Sonderorganisation der Vereinten Nationen. Ihre Aufgabe ist die „Förderung und Entwicklung des Tourismus als Beitrag zur wirtschaftlichen Entwicklung, zu internationalem Verständnis, Frieden, Wohlstand und Respekt für Freiheit und Menschenrechte für alle ohne Unterschiede nach Rasse, Geschlecht, Sprachen und Religion.“ Die UN Tourism unterstützt dabei im Besonderen die Interessen der Entwicklungsländer an einer nachhaltigen und ganzheitlichen Entwicklung des Tourismus. BMWK vertritt Deutschland in der Organisation. <a class="link Basepage" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Tourismus/unwto.html" title="UNWTO"><span class="link-label">Mehr erfahren</span></a>.</p> <h3 class=""> <abbr title="">G</abbr>20: Treffen der TourismusministerInnen</h3> <p> Im Jahr 2009 war die „T20-Initiative“ von verschiedenen zur UN Tourism gehörenden G20-Staaten ins Leben gerufen und zunächst außerhalb der förmlichen G20-Agenda organisiert worden. 2019 fand das Treffen der TourismusministerInnen in Japan zum ersten Mal im Rahmen des offiziellen G20-Formats statt. Die Durchführung erfolgt in Kooperation mit der UN Tourism, der OECD und/oder des Weltverbands der Tourismuswirtschaft WTTC. Unter der saudi-arabischen G20-Präsidentschaft 2020 wurde zur Vorbereitung der Tourismusministertreffen eine ständige Arbeitsgruppe (Tourism Working Group) ins Leben gerufen.</p> <p> Ziel des <abbr class="" title="Gruppe der 20">G20</abbr>-Formats ist es, das Potenzial des Tourismus für die wirtschaftliche Entwicklung in den <abbr class="" title="Gruppe der 20">G20</abbr>-Staaten durch Austausch von Best Practices und fundierte Handlungsempfehlungen zu stärken und sich für eine tourismusfreundliche Wirtschaftspolitik einzusetzen. Im Fokus der <abbr class="" title="Gruppe der 20">G20</abbr>-TourismusministerInnen steht dabei auch die Frage, wie eine nachhaltige Transformation des Tourismussektors global gelingen kann. Unter Italienischer Präsidentschaft findet 2024 erstmals auch ein Treffen der <abbr class="" title="Gruppe der Sieben">G7</abbr>-TourismusministerInnen statt.</p> </div> </div> </div> </div> <!-- render list with layout --> <div class="container jumbotron jumbotron-ralph"> <div class="container"> <h2 class="jumbotron-title"> Internationale Tourismuspolitik </h2> <div class="jumbotron-block"> <ul class="card-list"> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">Tourism Ministers' Communiqué. Florence, November 13-15, 2024</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://www.g7italy.it/wp-content/uploads/G7-TOURISM-MINISTERS-COMMUNIQUE.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://www.g7italy.it/wp-content/uploads/G7-TOURISM-MINISTERS-COMMUNIQUE.pdf', 'Tourism Ministersˊ Communiqué. Florence, November 13-15, 2024}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">Presidency Paper G7 Tourism Working Group Main Takeaways</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://www.g7italy.it/wp-content/uploads/Presidencys-Tourism-Working-Group-Take-Aways.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://www.g7italy.it/wp-content/uploads/Presidencys-Tourism-Working-Group-Take-Aways.pdf', 'Presidency Paper G7 Tourism Working Group Main Takeaways}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">Artificial Intelligence and Tourism G7/OECD Policy Paper</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://www.g7italy.it/wp-content/uploads/POLICY-PAPER-ON-AI-AND-TOURISM-OECD-G7-TWG.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://www.g7italy.it/wp-content/uploads/POLICY-PAPER-ON-AI-AND-TOURISM-OECD-G7-TWG.pdf', 'Artificial Intelligence and Tourism G7/OECD Policy Paper}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">Creating Economic Prosperity through Inclusive and Sustainable Tourism G7/OECD Policy Priorities Paper</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://www.g7italy.it/wp-content/uploads/POLICY-PRIORITIES-PAPER-OECD-G7-TWG.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://www.g7italy.it/wp-content/uploads/POLICY-PRIORITIES-PAPER-OECD-G7-TWG.pdf', 'Creating Economic Prosperity through Inclusive and Sustainable Tourism G7/OECD Policy Priorities Paper}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">Belém Declaration – G20 Tourism Ministers Meeting, 2024</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://www.g20.utoronto.ca/2024/240921-tourism.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://www.g20.utoronto.ca/2024/240921-tourism.html', 'Belém Declaration – G20 Tourism Ministers Meeting, 2024}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">Chair's Statement of the Brazilian G20 Presidency</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://www.g20.utoronto.ca/2024/Chair_s_Statement_of_the_Brazilian_G20_Presidency-TWG-v2.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://www.g20.utoronto.ca/2024/Chair_s_Statement_of_the_Brazilian_G20_Presidency-TWG-v2.pdf', 'Chairˊs Statement of the Brazilian G20 Presidency}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">G20 Tourism Ministerial Meeting Outcome Document and Chair’s Summary Goa, India 21 June 2023</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://sustainable.tourism.gov.in/images/pdf/G20%20Tourism%20Outcome%20Document%20and%20CS,%2021%20June%202023.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://sustainable.tourism.gov.in/images/pdf/G20%20Tourism%20Outcome%20Document%20and%20CS,%2021%20June%202023.pdf', 'G20 Tourism Ministerial Meeting Outcome Document and Chair’s Summary Goa, India 21 June 2023}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">Goa Roadmap for Tourism as a Vehicle for achieving the Sustainable Development Goals - Annex to the Outcome Document and Chair’s Summary of the - G20 Tourism Ministerial Meeting held at Goa, India, on 21 June 2023</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://sustainable.tourism.gov.in/images/pdf/G20%20Goa%20Roadmap%20for%20Tourism%20as%20a%20vehicle%20for%20achieving%20SDGs.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://sustainable.tourism.gov.in/images/pdf/G20%20Goa%20Roadmap%20for%20Tourism%20as%20a%20vehicle%20for%20achieving%20SDGs.pdf', 'Goa Roadmap for Tourism as a Vehicle for achieving the Sustainable Development Goals - Annex to the Outcome Document and Chair’s Summary of the - G20 Tourism Ministerial Meeting held at Goa, India, on 21 June 2023}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">2022 G20 Indonesia Tourism Ministerial Meeting - Chair’s Summary</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://www.g20.utoronto.ca/2022/Chairs-Summary-of-G20-Tourism-Ministerial-Meeting.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://www.g20.utoronto.ca/2022/Chairs-Summary-of-G20-Tourism-Ministerial-Meeting.pdf', '2022 G20 Indonesia Tourism Ministerial Meeting - Chair’s Summary}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">G20 Bali Guidelines for strengthening Communities and MSMEs as Tourism Transformation Agents - a people-centred Recovery - Case Studies</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://g20.utoronto.ca/2022/G20-Bali-Guidelines-Case-Studies-Annex-to-the-Chairs-Summary.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://g20.utoronto.ca/2022/G20-Bali-Guidelines-Case-Studies-Annex-to-the-Chairs-Summary.pdf', 'G20 Bali Guidelines for strengthening Communities and MSMEs as Tourism Transformation Agents - a people-centred Recovery - Case Studies}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">G20 Bali Guidelines for strengthening Communities and MSMEs as Tourism Transformation Agents - a people-centred Recovery - Annex to the Chair’s Summary</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://globalgovernanceprogram.org/g20/2022/G20-Bali-Guidelines-Annex-to-the-Chairs-Summary.pdf" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://globalgovernanceprogram.org/g20/2022/G20-Bali-Guidelines-Annex-to-the-Chairs-Summary.pdf', 'G20 Bali Guidelines for strengthening Communities and MSMEs as Tourism Transformation Agents - a people-centred Recovery - Annex to the Chair’s Summary}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> </ul> </div> </div> </div> <!-- get view from layout --> <!-- render list with layout --> <div class="container jumbotron jumbotron-ralph"> <div class="container"> <h2 class="jumbotron-title"> Pressemitteilungen </h2> <div class="jumbotron-block"> <ul class="card-list"> <li class="card-list-item"> <div class="card card-pressrelease"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="date">15.10.2024</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="topline-descriptor">Pressemitteilung</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismus </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-pressemitteilung"> <span class="card-title-icon-label">Pressemitteilung:</span> </span> <strong class="card-title-label">Gemeinsam für die Zukunft des Tourismus – die Nationale Tourismusstrategie</strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Pressemitteilung" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Pressemitteilungen/2024/10/20241015-nationale-tourismusstrategie.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-pressrelease"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="date">04.03.2024</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="topline-descriptor">Pressemitteilung</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuspolitik </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-pressemitteilung"> <span class="card-title-icon-label">Pressemitteilung:</span> </span> <strong class="card-title-label">Tourismuskoordinator Janecek eröffnet die ITB 2024</strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Pressemitteilung" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Pressemitteilungen/2024/03/20240304-tourismuskoordinator-janecek-eroeffnet-die-itb-2024.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-pressrelease"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="date">19.02.2024</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="topline-descriptor">Pressemitteilung</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-pressemitteilung"> <span class="card-title-icon-label">Pressemitteilung:</span> </span> <strong class="card-title-label">Bundeswirtschaftsministerium startet neues Kompetenzzentrum „Grüne Transformation des Tourismus“</strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Pressemitteilung" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Pressemitteilungen/2024/02/20240219-bmwk-startet-neues-kompetenzzentrum-gruene-transformation-des-tourismus.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-pressrelease"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="date">29.12.2023</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="topline-descriptor">Pressemitteilung</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuspolitik </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-pressemitteilung"> <span class="card-title-icon-label">Pressemitteilung:</span> </span> <strong class="card-title-label">Zertifizierungssystem „Reisen für Alle“ für barrierefreies Reisen wurde neu und dauerhaft aufgestellt</strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Pressemitteilung" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Pressemitteilungen/2023/12/20231229-zertifizierungssystem-reisen-fuer-alle-fuer-barrierefreies-reisen-neu-und-dauerhaft-aufgestellt.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-pressrelease"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="date">06.09.2023</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="topline-descriptor">Pressemitteilung</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuspolitik </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-pressemitteilung"> <span class="card-title-icon-label">Pressemitteilung:</span> </span> <strong class="card-title-label">Nationale Plattform zur Zukunft des Tourismus nimmt ihre Arbeit auf</strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Pressemitteilung" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Pressemitteilungen/2023/09/20230906-nationale-plattform-zur-zukunft-des-tourismus-nimmt-ihre-arbeit-auf.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-pressrelease"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="date">11.08.2023</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="topline-descriptor">Pressemitteilung</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismus </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-pressemitteilung"> <span class="card-title-icon-label">Pressemitteilung:</span> </span> <strong class="card-title-label">BMWK fördert nachhaltige Tourismusprojekte</strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Pressemitteilung" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Pressemitteilungen/2023/08/20230811-bmwk-foerdert-nachhaltige-tourismusprojekte.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> </ul> </div> </div> </div> <!-- get view from layout --> <!-- render list with layout --> <div class="container jumbotron jumbotron-ralph"> <div class="container"> <h2 class="jumbotron-title"> Publikationen </h2> <div class="jumbotron-block"> <ul class="card-list"> <li class="card-list-item"> <div class="card card-publication"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="date">14.10.2024</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="topline-descriptor">Publikation</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-publication"> <span class="card-title-icon-label">Publikation:</span> </span> <strong class="card-title-label">Destination Zukunft – Tourismus gemeinsam gestalten</strong> </p> <p class="card-subtitle"> (barrierefrei) </p> <a class="card-link-overlay" title="Publikation" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Publikationen/Tourismus/strategiebericht-destination-zukunft-zur-nationalen-tourismusstrategie.html" > <span class="sr-only"> Öffnet PDF "Destination Zukunft – Tourismus gemeinsam gestalten" in neuem Fenster. </span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-publication"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="date">14.10.2024</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="topline-descriptor">Publikation</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-publication"> <span class="card-title-icon-label">Publikation:</span> </span> <strong class="card-title-label">Tourismus nachhaltig gestalten</strong> </p> <p class="card-subtitle"> Nationale Tourismusstrategie – Arbeitsprogramm der Bundesregierung (barrierefrei) </p> <a class="card-link-overlay" title="Publikation" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Publikationen/Tourismus/nationale-tourismusstrategie-arbeitsprogramm.html" > <span class="sr-only"> Öffnet PDF "Tourismus nachhaltig gestalten" in neuem Fenster. </span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-publication"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="date">28.09.2022</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="topline-descriptor">Publikation</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-publication"> <span class="card-title-icon-label">Publikation:</span> </span> <strong class="card-title-label">Nachhaltigen Tourismus wettbewerbsfähig gestalten</strong> </p> <p class="card-subtitle"> (barrierefrei) </p> <a class="card-link-overlay" title="Publikation" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Publikationen/Tourismus/nachhaltigen-tourismus-wettbewerbsfaehig-gestalten.html" > <span class="sr-only"> Öffnet PDF "Nachhaltigen Tourismus wettbewerbsfähig gestalten" in neuem Fenster. </span> </a> </div> </div> </li> </ul> </div> </div> </div> <!-- get view from layout --> <!-- render list with layout --> <div class="container jumbotron jumbotron-ralph"> <div class="container"> <h2 class="jumbotron-title"> Weiterführende Informationen </h2> <div class="jumbotron-block"> <ul class="card-list"> <li class="card-list-item"> <div class="card card-basepage"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Artikel</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuswirtschaft </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-themenseite"> <span class="card-title-icon-label">Artikel:</span> </span> <strong class="card-title-label">Geschäftstätigkeit in der Reisebranche</strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Artikel" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Tourismus/geschaeftstaetigkeit-reisebranche.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-basepage"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Artikel</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> Tourismuspolitik </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-themenseite"> <span class="card-title-icon-label">Artikel:</span> </span> <strong class="card-title-label">Spezielle Regelungen beim <span lang="en-US">Incoming</span> Tourismus aus der Volksrepublik China</strong> </p> <a class="card-link-overlay" title="Artikel" href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Tourismus/spezielle-regelungen-incoming-tourismus-china.html"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format">Internetportal</span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">Kompetenzzentrum Tourismus des Bundes</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://www.kompetenzzentrum-tourismus.de" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://www.kompetenzzentrum-tourismus.de', 'Kompetenzzentrum Tourismus des Bundes}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> <span class="format"> <span class="format">Internetportal</span> </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">Deutsche Zentrale für Tourismus e. V. (DZT)</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="http://www.germany.travel/de/index.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('http://www.germany.travel/de/index.html', 'Deutsche Zentrale für Tourismus e. V. (DZT)}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> <li class="card-list-item"> <div class="card card-externallink"> <div class="card-block"> <p class="card-topline"> <span class="topline-descriptor">Externes Angebot</span> <span class="sr-only"> - </span> </p> <p class="card-title"> <span class="card-title-icon icon icon-external"> <span class="card-title-icon-label">Externes Angebot:</span> </span> <strong class="card-title-label">Aktuelle Statistiken zur Tourismuswirtschaft des Statistischen Bundesamts</strong> </p> <!-- keine Infos --> <a class="card-link-overlay" title="Externes Angebot" href="https://www.destatis.de/DE/Themen/Branchen-Unternehmen/Gastgewerbe-Tourismus/_inhalt.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" onmousedown="ET_Event.link('https://www.destatis.de/DE/Themen/Branchen-Unternehmen/Gastgewerbe-Tourismus/_inhalt.html', 'Aktuelle Statistiken zur Tourismuswirtschaft des Statistischen Bundesamts}')"> <span class="sr-only">Öffnet Einzelsicht</span> </a> </div> </div> </li> </ul> </div> </div> </div> <div class="jumbotron jumbotron-image"> <figure class="picture size-poster"> <picture> <source media="(max-width: 480px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Dossiers/tourismus.jpg?__blob=wide&v=1&size=530w"/> <source media="(max-width: 767px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Dossiers/tourismus.jpg?__blob=wide&v=1&size=768w"/> <source media="(max-width: 1039px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Dossiers/tourismus.jpg?__blob=wide&v=1&size=1024w"/> <source media="(max-width: 1311px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Dossiers/tourismus.jpg?__blob=wide&v=1&size=1260w"/> <source media="(min-width: 1312px)" srcset="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Dossiers/tourismus.jpg?__blob=wide&v=1&size=1900w"/> <img src="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Bilder/Dossiers/tourismus.jpg?__blob=wide&v=1&size=1900w" title="Urlauber und Strandkörbe am Strand zum Thema Tourismus" alt="Urlauber und Strandkörbe am Strand zum Thema Tourismus" /> </picture> </figure> </div> </main> <div class="container jumbotron jumbotron-ralph themen"> <div class="container"> <h2 class="jumbotron-title">Verwandte Themen</h2> <div class="jumbotron-block"> <nav class="tags"> <ul class="nav tag-list"> <li class="nav-item"> <a class="nav-link tag" href="/Navigation/DE/Themen/tourismuswirtschaft.html"><span class="link-label">Tourismuswirtschaft</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="nav-link tag" href="/Navigation/DE/Themen/tourismusbeauftragter.html"><span class="link-label">Tourismusbeauftragter</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="nav-link tag" href="/Navigation/DE/Themen/internationale-beziehungen.html"><span class="link-label">Internationale Beziehungen</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="nav-link tag" href="/Navigation/DE/Themen/europaeische-wirtschaftspolitik.html"><span class="link-label">Europäische Wirtschaftspolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="nav-link tag" href="/Navigation/DE/Themen/deutsche-europapolitik.html"><span class="link-label">Deutsche Europapolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="nav-link tag" href="/Navigation/DE/Themen/wirtschaftliche-entwicklung.html"><span class="link-label">Wirtschaftliche Entwicklung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="nav-link tag" href="/Navigation/DE/Themen/wirtschaftspolitik.html"><span class="link-label">Wirtschaftspolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="nav-link tag" href="/Navigation/DE/Themen/nachhaltigkeit.html"><span class="link-label">Nachhaltigkeit</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="nav-link tag" href="/Navigation/DE/Themen/mittelstandspolitik.html"><span class="link-label">Mittelstandspolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="nav-link tag" href="/Navigation/DE/Themen/regionalpolitik.html"><span class="link-label">Regionale Wirtschafts- und Strukturpolitik</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a class="nav-link tag" href="/Navigation/DE/Themen/fachkraeftesicherung.html"><span class="link-label">Fachkräftesicherung</span></a> </li> <li class="nav-item"> <a data-target=".tag-list" data-toggle="parent" class="nav-link tag-toggle-link" href="#"> <span class="link-icon icon"></span> <span class="link-label">weitere anzeigen</span> </a> </li> </ul> </nav> </div> </div> </div> <footer class="footer"> <h1 class="sr-only">Servicemenü</h1> <div class="container"> <ul class="sharing-menu-list"> <li> <a title="facebook" class="sharing-menu-list-link-facebook" href="https://www.facebook.com/BMWK" target="_blank" rel="noopener noreferrer"> <span class="icon icon-facebook"></span> <span class="sr-only">facebook</span> </a> </li> <li> <a title="youtube" class="sharing-menu-list-link-youtube" href="http://www.youtube.com/user/wirtschaftspolitik" target="_blank" rel="noopener noreferrer"> <span class="icon icon-youtube"></span> <span class="sr-only">youtube</span> </a> </li> <li> <a title="x" class="sharing-menu-list-link-x" href="https://x.com/BMWK" target="_blank" rel="noopener noreferrer"> <span class="icon icon-x"></span> <span class="sr-only">x</span> </a> </li> <li> <a title="instagram" class="sharing-menu-list-link-instagram" href="https://www.instagram.com/bmwk_bund/" target="_blank" rel="noopener noreferrer"> <span class="icon icon-instagram"></span> <span class="sr-only">instagram</span> </a> </li> <li> <a title="linkedin" class="sharing-menu-list-link-linkedin" href="https://de.linkedin.com/company/bmwk" target="_blank" rel="noopener noreferrer"> <span class="icon icon-linkedin"></span> <span class="sr-only">linkedin</span> </a> </li> <li> <a title="threads" class="sharing-menu-list-link-threads" href="https://www.threads.net/@bmwk_bund" target="_blank" rel="noopener noreferrer"> <span class="icon icon-threads"></span> <span class="sr-only">threads</span> </a> </li> <li> <a title="tiktok" class="sharing-menu-list-link-tiktok" href="https://www.tiktok.com/@bmwk_habeck" target="_blank" rel="noopener noreferrer"> <span class="icon icon-tiktok"></span> <span class="sr-only">tiktok</span> </a> </li> </ul> </div> <nav class="navbar navbar-footer"> <div class="container"> <ul class="nav nav-footer navbar-nav" id="servicenavigation"> <li class="nav-item"> <span class=""><strong>© 2025</strong> Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz</span> </li> </ul> <ul class="nav nav-footer navbar-nav"> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Medienraum/medienraum.html" class="nav-link"> <span class="link-label">Medienraum</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Kontakt/kontakt.html" class="nav-link"> <span class="link-label">Kontakt</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Artikel/Service/impressum.html" class="nav-link"> <span class="link-label">Impressum</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Barrierefreiheit/barrierefreiheit.html" class="nav-link"> <span class="link-label">Barrierefreiheit</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://www.bmwk.de/Navigation/DE/Service/Datenschutzerklaerung/datenschutzerklaerung.html" class="nav-link"> <span class="link-label">Datenschutz</span> </a> </li> <li class="nav-item"> <a href="javascript:BMWI.JsCookieBanner.show()" class="nav-link"> <span class="link-label">Einwilligungsverwaltung</span> </a> </li> </ul> </div> </nav> <div class="to-top"> <a class="link uplink" title="Zum Seitenanfang" href="#"> <span class="link-label sr-only">Zum Seitenanfang</span> <span class="link-icon icon icon-to-top"></span> </a> </div> </footer> <script src="/cae/frontend/BMWi/js/production.min.js"></script> <!-- eTracker - siehe Head --> </body> </html>