CINXE.COM

<!doctype html> <html class="client-nojs skin-theme-clientpref-day mf-expand-sections-clientpref-0 mf-font-size-clientpref-small mw-mf-amc-clientpref-0" lang="vi" dir="ltr"> <head> <base href="https://vi.m.wikipedia.org/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng"> <meta charset="UTF-8"> <title>Lý Chiêu Hoàng – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js skin-theme-clientpref-day mf-expand-sections-clientpref-0 mf-font-size-clientpref-small mw-mf-amc-clientpref-0";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"256fd8de-67d8-4f54-af45-240f4803da06","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Lý_Chiêu_Hoàng","wgTitle":"Lý Chiêu Hoàng","wgCurRevisionId":72132344, "wgRevisionId":72132344,"wgArticleId":25730,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Lý_Chiêu_Hoàng","wgRelevantArticleId":25730,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFMode":"stable","wgMFAmc":false,"wgMFAmcOutreachActive":false,"wgMFAmcOutreachUserEligible":false,"wgMFLazyLoadImages":true,"wgMFEditNoticesFeatureConflict":false,"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgMFIsSupportedEditRequest":true,"wgMFScriptPath":"", "wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgSectionTranslationMissingLanguages":[{"lang":"ace","autonym":"Acèh","dir":"ltr"},{"lang":"ady","autonym":"адыгабзэ","dir":"ltr"},{"lang":"alt","autonym":"алтай тил","dir":"ltr"},{"lang":"am","autonym":"አማርኛ","dir":"ltr"},{"lang":"ami","autonym":"Pangcah","dir":"ltr"},{"lang":"an","autonym":"aragonés","dir":"ltr"},{"lang":"ang","autonym":"Ænglisc","dir":"ltr"},{"lang":"ann","autonym":"Obolo","dir":"ltr"},{"lang":"anp","autonym":"अंगिका","dir":"ltr"},{"lang":"ar","autonym":"العربية","dir":"rtl"},{"lang":"ary","autonym":"الدارجة","dir":"rtl"},{"lang":"arz","autonym":"مصرى","dir":"rtl"},{"lang":"as","autonym":"অসমীয়া","dir":"ltr"},{"lang":"ast","autonym":"asturianu","dir":"ltr"},{"lang":"av","autonym":"авар","dir":"ltr"},{"lang":"avk","autonym":"Kotava","dir":"ltr"},{"lang":"awa","autonym":"अवधी", "dir":"ltr"},{"lang":"ay","autonym":"Aymar aru","dir":"ltr"},{"lang":"az","autonym":"azərbaycanca","dir":"ltr"},{"lang":"azb","autonym":"تۆرکجه","dir":"rtl"},{"lang":"ba","autonym":"башҡортса","dir":"ltr"},{"lang":"ban","autonym":"Basa Bali","dir":"ltr"},{"lang":"bar","autonym":"Boarisch","dir":"ltr"},{"lang":"bbc","autonym":"Batak Toba","dir":"ltr"},{"lang":"bcl","autonym":"Bikol Central","dir":"ltr"},{"lang":"bdr","autonym":"Bajau Sama","dir":"ltr"},{"lang":"be","autonym":"беларуская","dir":"ltr"},{"lang":"bew","autonym":"Betawi","dir":"ltr"},{"lang":"bg","autonym":"български","dir":"ltr"},{"lang":"bho","autonym":"भोजपुरी","dir":"ltr"},{"lang":"bi","autonym":"Bislama","dir":"ltr"},{"lang":"bjn","autonym":"Banjar","dir":"ltr"},{"lang":"blk","autonym":"ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ","dir":"ltr"},{"lang":"bm","autonym":"bamanankan","dir":"ltr"},{"lang":"bn","autonym":"বাংলা","dir":"ltr"},{"lang":"bo","autonym": "བོད་ཡིག","dir":"ltr"},{"lang":"bpy","autonym":"বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী","dir":"ltr"},{"lang":"br","autonym":"brezhoneg","dir":"ltr"},{"lang":"bs","autonym":"bosanski","dir":"ltr"},{"lang":"btm","autonym":"Batak Mandailing","dir":"ltr"},{"lang":"bug","autonym":"Basa Ugi","dir":"ltr"},{"lang":"ca","autonym":"català","dir":"ltr"},{"lang":"cdo","autonym":"閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄","dir":"ltr"},{"lang":"ce","autonym":"нохчийн","dir":"ltr"},{"lang":"ceb","autonym":"Cebuano","dir":"ltr"},{"lang":"ch","autonym":"Chamoru","dir":"ltr"},{"lang":"chr","autonym":"ᏣᎳᎩ","dir":"ltr"},{"lang":"ckb","autonym":"کوردی","dir":"rtl"},{"lang":"co","autonym":"corsu","dir":"ltr"},{"lang":"cr","autonym":"Nēhiyawēwin / ᓀᐦᐃᔭᐍᐏᐣ","dir":"ltr"},{"lang":"crh","autonym":"qırımtatarca","dir":"ltr"},{"lang":"cu","autonym":"словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ","dir":"ltr"},{"lang":"cy","autonym":"Cymraeg", "dir":"ltr"},{"lang":"da","autonym":"dansk","dir":"ltr"},{"lang":"dag","autonym":"dagbanli","dir":"ltr"},{"lang":"de","autonym":"Deutsch","dir":"ltr"},{"lang":"dga","autonym":"Dagaare","dir":"ltr"},{"lang":"din","autonym":"Thuɔŋjäŋ","dir":"ltr"},{"lang":"diq","autonym":"Zazaki","dir":"ltr"},{"lang":"dsb","autonym":"dolnoserbski","dir":"ltr"},{"lang":"dtp","autonym":"Kadazandusun","dir":"ltr"},{"lang":"dv","autonym":"ދިވެހިބަސް","dir":"rtl"},{"lang":"dz","autonym":"ཇོང་ཁ","dir":"ltr"},{"lang":"ee","autonym":"eʋegbe","dir":"ltr"},{"lang":"el","autonym":"Ελληνικά","dir":"ltr"},{"lang":"eml","autonym":"emiliàn e rumagnòl","dir":"ltr"},{"lang":"eo","autonym":"Esperanto","dir":"ltr"},{"lang":"et","autonym":"eesti","dir":"ltr"},{"lang":"eu","autonym":"euskara","dir":"ltr"},{"lang":"fa","autonym":"فارسی","dir":"rtl"},{"lang":"fat","autonym":"mfantse","dir":"ltr"},{"lang":"ff","autonym":"Fulfulde","dir":"ltr"},{"lang":"fi","autonym":"suomi","dir":"ltr"},{ "lang":"fj","autonym":"Na Vosa Vakaviti","dir":"ltr"},{"lang":"fo","autonym":"føroyskt","dir":"ltr"},{"lang":"fon","autonym":"fɔ̀ngbè","dir":"ltr"},{"lang":"frp","autonym":"arpetan","dir":"ltr"},{"lang":"frr","autonym":"Nordfriisk","dir":"ltr"},{"lang":"fur","autonym":"furlan","dir":"ltr"},{"lang":"fy","autonym":"Frysk","dir":"ltr"},{"lang":"gag","autonym":"Gagauz","dir":"ltr"},{"lang":"gan","autonym":"贛語","dir":"ltr"},{"lang":"gcr","autonym":"kriyòl gwiyannen","dir":"ltr"},{"lang":"gl","autonym":"galego","dir":"ltr"},{"lang":"glk","autonym":"گیلکی","dir":"rtl"},{"lang":"gn","autonym":"Avañe'ẽ","dir":"ltr"},{"lang":"gom","autonym":"गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni","dir":"ltr"},{"lang":"gor","autonym":"Bahasa Hulontalo","dir":"ltr"},{"lang":"gpe","autonym":"Ghanaian Pidgin","dir":"ltr"},{"lang":"gu","autonym":"ગુજરાતી","dir":"ltr"},{"lang":"guc","autonym":"wayuunaiki","dir":"ltr"},{"lang":"gur","autonym":"farefare","dir":"ltr"},{ "lang":"guw","autonym":"gungbe","dir":"ltr"},{"lang":"gv","autonym":"Gaelg","dir":"ltr"},{"lang":"ha","autonym":"Hausa","dir":"ltr"},{"lang":"hak","autonym":"客家語 / Hak-kâ-ngî","dir":"ltr"},{"lang":"haw","autonym":"Hawaiʻi","dir":"ltr"},{"lang":"he","autonym":"עברית","dir":"rtl"},{"lang":"hi","autonym":"हिन्दी","dir":"ltr"},{"lang":"hif","autonym":"Fiji Hindi","dir":"ltr"},{"lang":"hr","autonym":"hrvatski","dir":"ltr"},{"lang":"hsb","autonym":"hornjoserbsce","dir":"ltr"},{"lang":"ht","autonym":"Kreyòl ayisyen","dir":"ltr"},{"lang":"hu","autonym":"magyar","dir":"ltr"},{"lang":"hy","autonym":"հայերեն","dir":"ltr"},{"lang":"hyw","autonym":"Արեւմտահայերէն","dir":"ltr"},{"lang":"ia","autonym":"interlingua","dir":"ltr"},{"lang":"iba","autonym":"Jaku Iban","dir":"ltr"},{"lang":"ie","autonym":"Interlingue","dir":"ltr"},{"lang":"ig","autonym":"Igbo","dir":"ltr"},{"lang":"igl","autonym":"Igala","dir":"ltr"},{"lang":"ilo","autonym":"Ilokano","dir": "ltr"},{"lang":"io","autonym":"Ido","dir":"ltr"},{"lang":"is","autonym":"íslenska","dir":"ltr"},{"lang":"it","autonym":"italiano","dir":"ltr"},{"lang":"iu","autonym":"ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut","dir":"ltr"},{"lang":"jam","autonym":"Patois","dir":"ltr"},{"lang":"jv","autonym":"Jawa","dir":"ltr"},{"lang":"ka","autonym":"ქართული","dir":"ltr"},{"lang":"kaa","autonym":"Qaraqalpaqsha","dir":"ltr"},{"lang":"kab","autonym":"Taqbaylit","dir":"ltr"},{"lang":"kbd","autonym":"адыгэбзэ","dir":"ltr"},{"lang":"kbp","autonym":"Kabɩyɛ","dir":"ltr"},{"lang":"kcg","autonym":"Tyap","dir":"ltr"},{"lang":"kg","autonym":"Kongo","dir":"ltr"},{"lang":"kge","autonym":"Kumoring","dir":"ltr"},{"lang":"ki","autonym":"Gĩkũyũ","dir":"ltr"},{"lang":"kk","autonym":"қазақша","dir":"ltr"},{"lang":"kl","autonym":"kalaallisut","dir":"ltr"},{"lang":"km","autonym":"ភាសាខ្មែរ","dir":"ltr"},{"lang":"kn","autonym":"ಕನ್ನಡ","dir":"ltr"},{"lang":"knc","autonym": "Yerwa Kanuri","dir":"ltr"},{"lang":"koi","autonym":"перем коми","dir":"ltr"},{"lang":"krc","autonym":"къарачай-малкъар","dir":"ltr"},{"lang":"ks","autonym":"कॉशुर / کٲشُر","dir":"rtl"},{"lang":"ku","autonym":"kurdî","dir":"ltr"},{"lang":"kus","autonym":"Kʋsaal","dir":"ltr"},{"lang":"kv","autonym":"коми","dir":"ltr"},{"lang":"kw","autonym":"kernowek","dir":"ltr"},{"lang":"ky","autonym":"кыргызча","dir":"ltr"},{"lang":"lad","autonym":"Ladino","dir":"ltr"},{"lang":"lb","autonym":"Lëtzebuergesch","dir":"ltr"},{"lang":"lez","autonym":"лезги","dir":"ltr"},{"lang":"lg","autonym":"Luganda","dir":"ltr"},{"lang":"li","autonym":"Limburgs","dir":"ltr"},{"lang":"lij","autonym":"Ligure","dir":"ltr"},{"lang":"lld","autonym":"Ladin","dir":"ltr"},{"lang":"lmo","autonym":"lombard","dir":"ltr"},{"lang":"ln","autonym":"lingála","dir":"ltr"},{"lang":"lo","autonym":"ລາວ","dir":"ltr"},{"lang":"lt","autonym":"lietuvių","dir":"ltr"},{"lang": "ltg","autonym":"latgaļu","dir":"ltr"},{"lang":"lv","autonym":"latviešu","dir":"ltr"},{"lang":"mad","autonym":"Madhurâ","dir":"ltr"},{"lang":"mai","autonym":"मैथिली","dir":"ltr"},{"lang":"map-bms","autonym":"Basa Banyumasan","dir":"ltr"},{"lang":"mdf","autonym":"мокшень","dir":"ltr"},{"lang":"mg","autonym":"Malagasy","dir":"ltr"},{"lang":"mhr","autonym":"олык марий","dir":"ltr"},{"lang":"mi","autonym":"Māori","dir":"ltr"},{"lang":"min","autonym":"Minangkabau","dir":"ltr"},{"lang":"mk","autonym":"македонски","dir":"ltr"},{"lang":"ml","autonym":"മലയാളം","dir":"ltr"},{"lang":"mn","autonym":"монгол","dir":"ltr"},{"lang":"mni","autonym":"ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ","dir":"ltr"},{"lang":"mnw","autonym":"ဘာသာမန်","dir":"ltr"},{"lang":"mos","autonym":"moore","dir":"ltr"},{"lang":"mr","autonym":"मराठी","dir":"ltr"},{"lang":"mrj","autonym":"кырык мары","dir":"ltr"},{"lang":"ms","autonym":"Bahasa Melayu", "dir":"ltr"},{"lang":"mt","autonym":"Malti","dir":"ltr"},{"lang":"mwl","autonym":"Mirandés","dir":"ltr"},{"lang":"my","autonym":"မြန်မာဘာသာ","dir":"ltr"},{"lang":"myv","autonym":"эрзянь","dir":"ltr"},{"lang":"mzn","autonym":"مازِرونی","dir":"rtl"},{"lang":"nah","autonym":"Nāhuatl","dir":"ltr"},{"lang":"nan","autonym":"閩南語 / Bân-lâm-gú","dir":"ltr"},{"lang":"nap","autonym":"Napulitano","dir":"ltr"},{"lang":"nb","autonym":"norsk bokmål","dir":"ltr"},{"lang":"nds","autonym":"Plattdüütsch","dir":"ltr"},{"lang":"nds-nl","autonym":"Nedersaksies","dir":"ltr"},{"lang":"ne","autonym":"नेपाली","dir":"ltr"},{"lang":"new","autonym":"नेपाल भाषा","dir":"ltr"},{"lang":"nia","autonym":"Li Niha","dir":"ltr"},{"lang":"nl","autonym":"Nederlands","dir":"ltr"},{"lang":"nn","autonym":"norsk nynorsk","dir":"ltr"},{"lang":"nqo","autonym":"ߒߞߏ","dir":"rtl"},{"lang":"nr","autonym":"isiNdebele seSewula","dir":"ltr"},{"lang":"nso", "autonym":"Sesotho sa Leboa","dir":"ltr"},{"lang":"ny","autonym":"Chi-Chewa","dir":"ltr"},{"lang":"oc","autonym":"occitan","dir":"ltr"},{"lang":"om","autonym":"Oromoo","dir":"ltr"},{"lang":"or","autonym":"ଓଡ଼ିଆ","dir":"ltr"},{"lang":"os","autonym":"ирон","dir":"ltr"},{"lang":"pa","autonym":"ਪੰਜਾਬੀ","dir":"ltr"},{"lang":"pag","autonym":"Pangasinan","dir":"ltr"},{"lang":"pam","autonym":"Kapampangan","dir":"ltr"},{"lang":"pap","autonym":"Papiamentu","dir":"ltr"},{"lang":"pcd","autonym":"Picard","dir":"ltr"},{"lang":"pcm","autonym":"Naijá","dir":"ltr"},{"lang":"pdc","autonym":"Deitsch","dir":"ltr"},{"lang":"pl","autonym":"polski","dir":"ltr"},{"lang":"pms","autonym":"Piemontèis","dir":"ltr"},{"lang":"pnb","autonym":"پنجابی","dir":"rtl"},{"lang":"ps","autonym":"پښتو","dir":"rtl"},{"lang":"pt","autonym":"português","dir":"ltr"},{"lang":"pwn","autonym":"pinayuanan","dir":"ltr"},{"lang":"qu","autonym":"Runa Simi","dir":"ltr"},{"lang":"rm","autonym": "rumantsch","dir":"ltr"},{"lang":"rn","autonym":"ikirundi","dir":"ltr"},{"lang":"ro","autonym":"română","dir":"ltr"},{"lang":"rsk","autonym":"руски","dir":"ltr"},{"lang":"rue","autonym":"русиньскый","dir":"ltr"},{"lang":"rup","autonym":"armãneashti","dir":"ltr"},{"lang":"rw","autonym":"Ikinyarwanda","dir":"ltr"},{"lang":"sa","autonym":"संस्कृतम्","dir":"ltr"},{"lang":"sah","autonym":"саха тыла","dir":"ltr"},{"lang":"sat","autonym":"ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ","dir":"ltr"},{"lang":"sc","autonym":"sardu","dir":"ltr"},{"lang":"scn","autonym":"sicilianu","dir":"ltr"},{"lang":"sco","autonym":"Scots","dir":"ltr"},{"lang":"sd","autonym":"سنڌي","dir":"rtl"},{"lang":"se","autonym":"davvisámegiella","dir":"ltr"},{"lang":"sg","autonym":"Sängö","dir":"ltr"},{"lang":"sgs","autonym":"žemaitėška","dir":"ltr"},{"lang":"sh","autonym":"srpskohrvatski / српскохрватски","dir":"ltr"},{"lang":"shi","autonym":"Taclḥit","dir":"ltr"},{"lang": "shn","autonym":"ၽႃႇသႃႇတႆး ","dir":"ltr"},{"lang":"si","autonym":"සිංහල","dir":"ltr"},{"lang":"sk","autonym":"slovenčina","dir":"ltr"},{"lang":"skr","autonym":"سرائیکی","dir":"rtl"},{"lang":"sl","autonym":"slovenščina","dir":"ltr"},{"lang":"sm","autonym":"Gagana Samoa","dir":"ltr"},{"lang":"smn","autonym":"anarâškielâ","dir":"ltr"},{"lang":"sn","autonym":"chiShona","dir":"ltr"},{"lang":"so","autonym":"Soomaaliga","dir":"ltr"},{"lang":"sq","autonym":"shqip","dir":"ltr"},{"lang":"sr","autonym":"српски / srpski","dir":"ltr"},{"lang":"srn","autonym":"Sranantongo","dir":"ltr"},{"lang":"ss","autonym":"SiSwati","dir":"ltr"},{"lang":"st","autonym":"Sesotho","dir":"ltr"},{"lang":"stq","autonym":"Seeltersk","dir":"ltr"},{"lang":"su","autonym":"Sunda","dir":"ltr"},{"lang":"sw","autonym":"Kiswahili","dir":"ltr"},{"lang":"szl","autonym":"ślůnski","dir":"ltr"},{"lang":"ta","autonym":"தமிழ்","dir":"ltr"},{"lang":"tay","autonym":"Tayal","dir": "ltr"},{"lang":"tcy","autonym":"ತುಳು","dir":"ltr"},{"lang":"tdd","autonym":"ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ","dir":"ltr"},{"lang":"te","autonym":"తెలుగు","dir":"ltr"},{"lang":"tet","autonym":"tetun","dir":"ltr"},{"lang":"tg","autonym":"тоҷикӣ","dir":"ltr"},{"lang":"th","autonym":"ไทย","dir":"ltr"},{"lang":"ti","autonym":"ትግርኛ","dir":"ltr"},{"lang":"tig","autonym":"ትግሬ","dir":"ltr"},{"lang":"tk","autonym":"Türkmençe","dir":"ltr"},{"lang":"tl","autonym":"Tagalog","dir":"ltr"},{"lang":"tly","autonym":"tolışi","dir":"ltr"},{"lang":"tn","autonym":"Setswana","dir":"ltr"},{"lang":"to","autonym":"lea faka-Tonga","dir":"ltr"},{"lang":"tpi","autonym":"Tok Pisin","dir":"ltr"},{"lang":"tr","autonym":"Türkçe","dir":"ltr"},{"lang":"trv","autonym":"Seediq","dir":"ltr"},{"lang":"ts","autonym":"Xitsonga","dir":"ltr"},{"lang":"tt","autonym":"татарча / tatarça","dir":"ltr"},{"lang":"tum","autonym":"chiTumbuka","dir":"ltr"},{"lang":"tw", "autonym":"Twi","dir":"ltr"},{"lang":"ty","autonym":"reo tahiti","dir":"ltr"},{"lang":"tyv","autonym":"тыва дыл","dir":"ltr"},{"lang":"udm","autonym":"удмурт","dir":"ltr"},{"lang":"ur","autonym":"اردو","dir":"rtl"},{"lang":"uz","autonym":"oʻzbekcha / ўзбекча","dir":"ltr"},{"lang":"ve","autonym":"Tshivenda","dir":"ltr"},{"lang":"vec","autonym":"vèneto","dir":"ltr"},{"lang":"vep","autonym":"vepsän kel’","dir":"ltr"},{"lang":"vls","autonym":"West-Vlams","dir":"ltr"},{"lang":"vo","autonym":"Volapük","dir":"ltr"},{"lang":"vro","autonym":"võro","dir":"ltr"},{"lang":"wa","autonym":"walon","dir":"ltr"},{"lang":"war","autonym":"Winaray","dir":"ltr"},{"lang":"wo","autonym":"Wolof","dir":"ltr"},{"lang":"wuu","autonym":"吴语","dir":"ltr"},{"lang":"xal","autonym":"хальмг","dir":"ltr"},{"lang":"xh","autonym":"isiXhosa","dir":"ltr"},{"lang":"xmf","autonym":"მარგალური","dir":"ltr"},{"lang":"yi","autonym":"ייִדיש","dir":"rtl"},{"lang":"yo", "autonym":"Yorùbá","dir":"ltr"},{"lang":"yue","autonym":"粵語","dir":"ltr"},{"lang":"za","autonym":"Vahcuengh","dir":"ltr"},{"lang":"zgh","autonym":"ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ","dir":"ltr"},{"lang":"zu","autonym":"isiZulu","dir":"ltr"}],"wgSectionTranslationTargetLanguages":["ace","ady","alt","am","ami","an","ang","ann","anp","ar","ary","arz","as","ast","av","avk","awa","ay","az","azb","ba","ban","bar","bbc","bcl","bdr","be","bew","bg","bho","bi","bjn","blk","bm","bn","bo","bpy","br","bs","btm","bug","ca","cdo","ce","ceb","ch","chr","ckb","co","cr","crh","cs","cu","cy","da","dag","de","dga","din","diq","dsb","dtp","dv","dz","ee","el","eml","eo","es","et","eu","fa","fat","ff","fi","fj","fo","fon","fr","frp","frr","fur","fy","gag","gan","gcr","gl","glk","gn","gom","gor","gpe","gu","guc","gur","guw","gv","ha","hak","haw","he","hi","hif","hr","hsb","ht","hu","hy","hyw","ia","iba","ie","ig","igl","ilo","io","is","it","iu","ja","jam","jv","ka","kaa","kab","kbd", "kbp","kcg","kg","kge","ki","kk","kl","km","kn","knc","ko","koi","krc","ks","ku","kus","kv","kw","ky","lad","lb","lez","lg","li","lij","lld","lmo","ln","lo","lt","ltg","lv","mad","mai","map-bms","mdf","mg","mhr","mi","min","mk","ml","mn","mni","mnw","mos","mr","mrj","ms","mt","mwl","my","myv","mzn","nah","nan","nap","nb","nds","nds-nl","ne","new","nia","nl","nn","nqo","nr","nso","ny","oc","om","or","os","pa","pag","pam","pap","pcd","pcm","pdc","pl","pms","pnb","ps","pt","pwn","qu","rm","rn","ro","rsk","rue","rup","rw","sa","sah","sat","sc","scn","sco","sd","se","sg","sgs","sh","shi","shn","si","sk","skr","sl","sm","smn","sn","so","sq","sr","srn","ss","st","stq","su","sv","sw","szl","ta","tay","tcy","tdd","te","tet","tg","th","ti","tig","tk","tl","tly","tn","to","tpi","tr","trv","ts","tt","tum","tw","ty","tyv","udm","ur","uz","ve","vec","vep","vi","vls","vo","vro","wa","war","wo","wuu","xal","xh","xmf","yi","yo","yue","za","zgh","zh","zu"],"isLanguageSearcherCXEntrypointEnabled":true, "mintEntrypointLanguages":["ace","ast","azb","bcl","bjn","bh","crh","ff","fon","ig","is","ki","ks","lmo","min","sat","ss","tn","vec"],"wgWikibaseItemId":"Q713251","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgMinervaPermissions":{"watchable":true,"watch":false},"wgMinervaFeatures":{"beta":false,"donate":true,"mobileOptionsLink":true,"categories":false,"pageIssues":true,"talkAtTop":false,"historyInPageActions":false,"overflowSubmenu":false,"tabsOnSpecials":true,"personalMenu":false,"mainMenuExpanded":false,"echo":true,"nightMode":true},"wgMinervaDownloadNamespaces":[0]};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user": "ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.timeline.styles":"ready","ext.cite.styles":"ready","skins.minerva.styles":"ready","skins.minerva.content.styles.images":"ready","mediawiki.hlist":"ready","skins.minerva.codex.styles":"ready","skins.minerva.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","mobile.init.styles":"ready","ext.relatedArticles.styles":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","skins.minerva.scripts","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","mobile.init","ext.echo.centralauth", "ext.relatedArticles.readMore.bootstrap","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.entrypoints.mffrequentlanguages","ext.cx.entrypoints.languagesearcher.init","mw.externalguidance.init","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.relatedArticles.styles%7Cext.timeline.styles%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.hlist%7Cmobile.init.styles%7Cskins.minerva.codex.styles%7Cskins.minerva.content.styles.images%7Cskins.minerva.icons%2Cstyles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=minerva"> <script async src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=minerva"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=minerva"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=minerva"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="theme-color" content="#eaecf0"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0, user-scalable=yes, minimum-scale=0.25, maximum-scale=5.0"> <meta property="og:title" content="Lý Chiêu Hoàng – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="manifest" href="/w/api.php?action=webapp-manifest"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org"> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> <meta http-equiv="X-Translated-By" content="Google"> <meta http-equiv="X-Translated-To" content="en"> <script type="text/javascript" src="https://www.gstatic.com/_/translate_http/_/js/k=translate_http.tr.en_GB.tKc6KWkFf-8.O/am=gAE/d=1/rs=AN8SPfrf36LIV3DkhtRBGWFnLWWzaykPyw/m=corsproxy" data-sourceurl="https://vi.m.wikipedia.org/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng"></script> <link href="https://fonts.googleapis.com/css2?family=Material+Symbols+Outlined:opsz,wght,FILL,GRAD@20..48,100..700,0..1,-50..200" rel="stylesheet"> <script type="text/javascript" src="https://www.gstatic.com/_/translate_http/_/js/k=translate_http.tr.en_GB.tKc6KWkFf-8.O/am=gAE/d=1/exm=corsproxy/ed=1/rs=AN8SPfrf36LIV3DkhtRBGWFnLWWzaykPyw/m=phishing_protection" data-phishing-protection-enabled="false" data-forms-warning-enabled="true" data-source-url="https://vi.m.wikipedia.org/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng"></script> <meta name="robots" content="none"> </head> <body class="mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Lý_Chiêu_Hoàng rootpage-Lý_Chiêu_Hoàng stable issues-group-B skin-minerva action-view skin--responsive mw-mf-amc-disabled mw-mf"> <script type="text/javascript" src="https://www.gstatic.com/_/translate_http/_/js/k=translate_http.tr.en_GB.tKc6KWkFf-8.O/am=gAE/d=1/exm=corsproxy,phishing_protection/ed=1/rs=AN8SPfrf36LIV3DkhtRBGWFnLWWzaykPyw/m=navigationui" data-environment="prod" data-proxy-url="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog" data-proxy-full-url="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-source-url="https://vi.m.wikipedia.org/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng" data-source-language="auto" data-target-language="en" data-display-language="en-GB" data-detected-source-language="vi" data-is-source-untranslated="false" data-source-untranslated-url="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://vi.m.wikipedia.org/wiki/L%25C3%25BD_Chi%25C3%25AAu_Ho%25C3%25A0ng&anno=2" data-client="tr"></script> <div id="mw-mf-viewport"> <div id="mw-mf-page-center"><a class="mw-mf-page-center__mask" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#"></a> <header class="header-container header-chrome"> <div class="minerva-header"> <nav class="navigation-drawer toggle-list view-border-box"><input type="checkbox" id="main-menu-input" class="toggle-list__checkbox" role="button" aria-haspopup="true" aria-expanded="false" aria-labelledby="mw-mf-main-menu-button"> <label role="button" for="main-menu-input" id="mw-mf-main-menu-button" aria-hidden="true" data-event-name="ui.mainmenu" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet toggle-list__toggle"> <span class="minerva-icon minerva-icon--menu"></span> <span></span> </label> <div id="mw-mf-page-left" class="menu view-border-box"> <ul id="p-navigation" class="toggle-list__list"> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--home" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-mw="interface"> <span class="minerva-icon minerva-icon--home"></span> <span class="toggle-list-item__label">Trang chính</span> </a></li> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--random" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-mw="interface"> <span class="minerva-icon minerva-icon--die"></span> <span class="toggle-list-item__label">Ngẫu nhiên</span> </a></li> <li class="toggle-list-item skin-minerva-list-item-jsonly"><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--nearby" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:L%C3%A2n_c%E1%BA%ADn?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-event-name="menu.nearby" data-mw="interface"> <span class="minerva-icon minerva-icon--mapPin"></span> <span class="toggle-list-item__label">Lân cận</span> </a></li> </ul> <ul id="p-personal" class="toggle-list__list"> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor mw-list-item menu__item--login" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=L%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-event-name="menu.login" data-mw="interface"> <span class="minerva-icon minerva-icon--logIn"></span> <span class="toggle-list-item__label">Đăng nhập</span> </a></li> </ul> <ul id="pt-preferences" class="toggle-list__list"> <li class="toggle-list-item skin-minerva-list-item-jsonly"><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--settings" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%B9y_ch%E1%BB%8Dn_di_%C4%91%E1%BB%99ng&returnto=L%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-event-name="menu.settings" data-mw="interface"> <span class="minerva-icon minerva-icon--settings"></span> <span class="toggle-list-item__label">Tùy chọn</span> </a></li> </ul> <ul id="p-donation" class="toggle-list__list"> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--donate" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://donate.wikimedia.org/?wmf_source%3Ddonate%26wmf_medium%3Dsidebar%26wmf_campaign%3Dvi.wikipedia.org%26uselang%3Dvi%26wmf_key%3Dminerva" data-event-name="menu.donate" data-mw="interface"> <span class="minerva-icon minerva-icon--heart"></span> <span class="toggle-list-item__label">Quyên góp</span> </a></li> </ul> <ul class="hlist"> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--about" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-mw="interface"> <span class="toggle-list-item__label">Giới thiệu Wikipedia</span> </a></li> <li class="toggle-list-item "><a class="toggle-list-item__anchor menu__item--disclaimers" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-mw="interface"> <span class="toggle-list-item__label">Lời phủ nhận</span> </a></li> </ul> </div><label class="main-menu-mask" for="main-menu-input"></label> </nav> <div class="branding-box"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB"> <span><img src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" alt="Wikipedia" width="120" height="18" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <form action="/w/index.php" method="get" class="minerva-search-form"> <div class="search-box"><input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> <input class="search skin-minerva-search-trigger" id="searchInput" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"> <span class="search-box-icon-overlay"><span class="minerva-icon minerva-icon--search"></span> </span> </div><button id="searchIcon" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet skin-minerva-search-trigger"> <span class="minerva-icon minerva-icon--search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </button> </form> <nav class="minerva-user-navigation" aria-label="Điều hướng thành viên"> </nav> </div> </header> <main id="content" class="mw-body"> <div class="banner-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="pre-content heading-holder"> <div class="page-heading"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Lý Chiêu Hoàng</span></h1> <div class="tagline"> Nữ hoàng duy nhất trong lịch sử Việt Nam </div> </div> <nav class="page-actions-menu"> <ul id="p-views" class="page-actions-menu__list"> <li id="language-selector" class="page-actions-menu__list-item"><a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#p-lang" data-mw="interface" data-event-name="menu.languages" title="Ngôn ngữ" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet language-selector"> <span class="minerva-icon minerva-icon--language"></span> <span>Ngôn ngữ</span> </a></li> <li id="page-actions-watch" class="page-actions-menu__list-item"><a role="button" id="ca-watch" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=L%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-event-name="menu.watch" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet menu__item--page-actions-watch"> <span class="minerva-icon minerva-icon--star"></span> <span>Theo dõi</span> </a></li> <li id="page-actions-edit" class="page-actions-menu__list-item"><a role="button" id="ca-edit" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" data-event-name="menu.edit" data-mw="interface" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet edit-page menu__item--page-actions-edit"> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>Sửa đổi</span> </a></li> </ul> </nav> <div id="mw-content-subtitle"></div> </div> <div id="bodyContent" class="content"> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"> <script>function mfTempOpenSection(id){var block=document.getElementById("mf-section-"+id);block.className+=" open-block";block.previousSibling.className+=" open-block";}</script> <div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"> <section class="mf-section-0" id="mf-section-0"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72019947">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .ambox{display:none!important}}</style> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72019969">.mw-parser-output .multiple-issues-text{width:95%;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .multiple-issues-text>.mw-collapsible-content{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .compact-ambox .ambox{border:none;border-collapse:collapse;background-color:transparent;margin:0 0 0 1.6em!important;padding:0!important;width:auto;display:block}body.mediawiki .mw-parser-output .compact-ambox .ambox.mbox-small-left{font-size:100%;width:auto;margin:0}.mw-parser-output .compact-ambox .ambox .mbox-text{padding:0!important;margin:0!important}.mw-parser-output .compact-ambox .ambox .mbox-text-span{display:list-item;line-height:1.5em;list-style-type:disc}body.skin-minerva .mw-parser-output .multiple-issues-text>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .compact-ambox .ambox .mbox-image,.mw-parser-output .compact-ambox .ambox .mbox-imageright,.mw-parser-output .compact-ambox .ambox .mbox-empty-cell,.mw-parser-output .compact-ambox .hide-when-compact{display:none}</style> <table class="box-Nhiều_vấn_đề plainlinks metadata ambox ambox-content ambox-multiple_issues compact-ambox" role="presentation"> <tbody> <tr> <td class="mbox-text"> <div class="mbox-text-span"> <div class="multiple-issues-text mw-collapsible"> <b>Bài viết này có nhiều vấn đề.</b> Xin vui lòng giúp <b><a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title%3DL%25C3%25BD_Chi%25C3%25AAu_Ho%25C3%25A0ng%26action%3Dedit">cải thiện</a></b> hoặc thảo luận về những vấn đề này bên <b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Thảo luận:Lý Chiêu Hoàng">trang thảo luận</a></b>. <small><i>(<a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://en.wikipedia.org/wiki/Help:Maintenance_template_removal" class="extiw" title="w:Help:Maintenance template removal">Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa những thông báo này</a>)</i></small> <div class="mw-collapsible-content"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019947"> <table class="box-Trích_dẫn_quá_dài plainlinks metadata ambox ambox-style" role="presentation"> <tbody> <tr> <td class="mbox-text"> <div class="mbox-text-span"> Bài này <b>chứa trích dẫn <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:C%E1%BA%A9m_nang_bi%C3%AAn_so%E1%BA%A1n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn" title="Wikipedia:Cẩm nang biên soạn">quá nhiều hoặc quá dài</a> cho một bài viết bách khoa</b>.<span class="hide-when-compact"> Vui lòng <a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Writing_better_articles" class="extiw" title="en:Wikipedia:Writing better articles">cải thiện bài viết</a> bằng cách lược bớt các trích dẫn hoặc tóm tắt lại ý của người nói một cách trung thực và <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Th%C3%A1i_%C4%91%E1%BB%99_trung_l%E1%BA%ADp?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wikipedia:Thái độ trung lập">trung lập</a>, nhớ <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc">dẫn nguồn</a> đầy đủ. Hãy cân nhắc dời trích dẫn sang <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikiquote?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wikiquote">Wikiquote</a> và các đoạn trích tác phẩm sang <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikisource?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wikisource">Wikisource</a>.</span> <span class="date-container"><i>(<span class="date">tháng 7/2024</span>)</i></span> </div></td> </tr> </tbody> </table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72019947"> <table class="box-Cần_nhiều_trích_dẫn_trong_bài_hơn plainlinks metadata ambox ambox-style ambox-More_footnotes" role="presentation"> <tbody> <tr> <td class="mbox-text"> <div class="mbox-text-span"> Bài viết này có một danh sách các nguồn tham khảo, nhưng <b>vẫn chưa đáp ứng khả năng kiểm chứng được bởi thân bài vẫn còn thiếu các <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc">chú thích trong hàng</a></b>.<span class="hide-when-compact"> Hãy giúp cải thiện bài viết này bằng cách bổ sung các chú thích nguồn cho các nội dung tương ứng.</span> <span class="date-container"><i>(<span class="date">tháng 7/2024</span>)</i></span><span class="hide-when-compact"><i> (<small><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://en.wikipedia.org/wiki/Help:Maintenance_template_removal" class="extiw" title="en:Help:Maintenance template removal">Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này</a></small>)</i></span> </div></td> </tr> </tbody> </table> </div> </div><span class="hide-when-compact"><i> (<small><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://en.wikipedia.org/wiki/Help:Maintenance_template_removal" class="extiw" title="en:Help:Maintenance template removal">Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này</a></small>)</i></span> </div></td> </tr> </tbody> </table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72032465">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox-full-data:not(.notheme)>div:not(.notheme)[style]{background:#1f1f23!important;color:#f8f9fa}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox-full-data:not(.notheme) div:not(.notheme){background:#1f1f23!important;color:#f8f9fa}}@media(min-width:640px){body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table{display:table!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table>caption{display:table-caption!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table>tbody{display:table-row-group}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table tr{display:table-row!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table th,body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table td{padding-left:inherit;padding-right:inherit}}.mw-parser-output .infobox--nowrap-label :not(.infobox-row--wrap-label)>.infobox-label{white-space:nowrap}</style> <p><b>Lý Chiêu Hoàng</b> (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Chữ Hán">chữ Hán</a>: 李昭皇; 1218 - 1278), <b>Chiêu Hoàng Đế</b> (昭皇帝) hay <b>Chiêu Thánh Hoàng hậu</b> (昭聖皇后) là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/N%E1%BB%AF_ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nữ hoàng">Nữ Hoàng</a> của <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Vi%E1%BB%87t?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Đại Việt">Đại Việt</a>, cũng là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Hoàng đế">Hoàng Đế</a> cuối cùng của triều đại <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nh%C3%A0_L%C3%BD?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nhà Lý">nhà Lý</a>, trị vì từ năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1224?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1224">1224</a> đến năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1226?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1226">1226</a>. Bà là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/N%E1%BB%AF_ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nữ hoàng">Nữ Hoàng</a> duy nhất trong <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Vi%E1%BB%87t_Nam?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Lịch sử Việt Nam">lịch sử Việt Nam</a>, nhưng không phải là vị <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Vua?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Vua">vua</a> <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ph%E1%BB%A5_n%E1%BB%AF?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Phụ nữ">nữ giới</a> đầu tiên, vị nữ quân chủ đầu tiên là Nữ Vương <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%C6%B0ng_Tr%E1%BA%AFc?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trưng Trắc">Trưng Trắc</a>.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bà được chính vua cha <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Hu%E1%BB%87_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Lý Huệ Tông">Lý Huệ Tông</a> ra chỉ truyền ngôi, dù bên trong có khả năng do sự sắp đặt của Điện Tiền Chỉ Huy Sứ -<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%A7_%C4%90%E1%BB%99?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thủ Độ">Trần Thủ Độ</a>, người đang nắm quyền lực trong triều, đồng thời cũng là cậu của bà.</p> <table class="infobox vcard"> <tbody> <tr> <th colspan="2" class="infobox-above fn" style="background-color: #cbe; color:inherit; font-size: 125%">Lý Chiêu Hoàng<br><span style="font-size:small;">李昭皇</span></th> </tr> <tr> <td colspan="2" class="infobox-subheader"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_Vi%E1%BB%87t_Nam?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Hoàng đế Việt Nam">Nữ hoàng Việt Nam</a> <div style="font-size:small;"> <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Vua_Vi%E1%BB%87t_Nam?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Vua Việt Nam">(chi tiết...)</a> </div></td> </tr> <tr> <th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;color:inherit;line-height:normal;padding:0.2em;"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nh%C3%A0_L%C3%BD?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nhà Lý">Hoàng đế Đại Việt</a></th> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Tại vị</th> <td class="infobox-data">tháng 10 năm 1224 - 10 tháng 1 năm 1226 <div class="timeline-wrapper"> <map name="timeline_biwe7tqu004gup0zzqqfumxi4a8qijf"></map><img usemap="#timeline_biwe7tqu004gup0zzqqfumxi4a8qijf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/timeline/biwe7tqu004gup0zzqqfumxi4a8qijf.png"> </div></td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Đăng quang</th> <td class="infobox-data"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1224?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1224">1224</a></td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Phụ chính</th> <td class="infobox-data">Thái úy <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%ABa?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thừa">Trần Thừa</a></td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Tiền nhiệm</th> <td class="infobox-data"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Hu%E1%BB%87_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Lý Huệ Tông"><font color="grey">Lý Huệ Tông</font></a></td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Kế nhiệm</th> <td class="infobox-data"><font color="red"><b>Triều đại nhà Lý sụp đổ</b><br></font> <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%C3%A1i_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thái Tông">Trần Thái Tông</a> (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nh%C3%A0_Tr%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nhà Trần">Nhà Trần</a>)</td> </tr> <tr> <th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;color:inherit;line-height:normal;padding:0.2em;"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/H%E1%BA%ADu_phi_Vi%E1%BB%87t_Nam?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Hậu phi Việt Nam">Hoàng hậu Đại Việt</a></th> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Tại vị</th> <td class="infobox-data"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1226?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1226">1226</a> - <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1237?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1237">1237</a></td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Tiền nhiệm</th> <td class="infobox-data"><font color="red"><b>Hoàng hậu đầu tiên của nhà Trần</b></font><br> Nhà Lý: <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Linh_T%E1%BB%AB_Qu%E1%BB%91c_m%E1%BA%ABu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Linh Từ Quốc mẫu"><font color="grey">Thuận Trinh Hoàng hậu</font></a></td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Kế nhiệm</th> <td class="infobox-data"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Hi%E1%BB%83n_T%E1%BB%AB_Thu%E1%BA%ADn_Thi%C3%AAn_Ho%C3%A0ng_h%E1%BA%ADu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Hiển Từ Thuận Thiên Hoàng hậu"><font color="blue">Hiển Từ Thuận Thiên Hoàng hậu</font></a></td> </tr> <tr> <th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #e4dcf6;color:inherit;line-height:normal;padding:0.2em;">Thông tin chung</th> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Sinh</th> <td class="infobox-data"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Th%C3%A1ng_9?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Tháng 9">Tháng 9</a> năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/M%E1%BA%ADu_D%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Mậu Dần">Mậu Dần</a> (1218)<br><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Th%C4%83ng_Long?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Thăng Long">Thăng Long</a> (?)</td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Mất</th> <td class="infobox-data"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Th%C3%A1ng_3?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Tháng 3">Tháng 3</a> năm Mậu Dần (1278)<br> (61 tuổi)<br><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/C%E1%BB%95_Ph%C3%A1p?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-disambig" title="Cổ Pháp">Cổ Pháp</a> (?)</td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">An táng</th> <td class="infobox-data"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=R%E1%BB%ABng_B%C3%A1ng&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Rừng Báng (trang không tồn tại)">rừng Báng</a></td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Phối ngẫu</th> <td class="infobox-data"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%C3%A1i_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thái Tông">Trần Thái Tông</a> Trần Cảnh<br><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%AA_Ph%E1%BB%A5_Tr%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Lê Phụ Trần">Lê Phụ Trần</a></td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Hậu duệ</th> <td class="infobox-data">Hoàng thái tử Trần Trịnh (?)<br><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Thi%C3%AAn_Th%C3%A0nh_C%C3%B4ng_ch%C3%BAa?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Thiên Thành Công chúa">Thiên Thành Công chúa</a> (?)<br><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_V%E1%BB%8B_h%E1%BA%A7u&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Thượng Vị hầu (trang không tồn tại)">Thượng Vị hầu</a> Lê Tông<br><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=%E1%BB%A8ng_Th%E1%BB%A5y_C%C3%B4ng_ch%C3%BAa&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Ứng Thụy Công chúa (trang không tồn tại)">Ứng Thụy Công chúa</a> Lê Ngọc Khuê<br><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_B%C3%ACnh_Tr%E1%BB%8Dng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Bình Trọng">Trần Bình Trọng</a>(?)</td> </tr> <tr> <td colspan="2" class="infobox-full-data"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72032465"> <table class="infobox" style="border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none"> <tbody> <tr> <th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left">Tên húy</th> </tr> <tr> <td colspan="2" class="infobox-full-data nickname" style="text-align:left; padding-left:0.7em;"><b>Lý Phật Kim</b> (李佛金)<br><b>Lý Thiên Hinh</b> (李天馨)</td> </tr> <tr> <th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ni%C3%AAn_hi%E1%BB%87u?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Niên hiệu">Niên hiệu</a></th> </tr> <tr> <td colspan="2" class="infobox-full-data" style="text-align:left; padding-left:0.7em;">Thiên Chương Hữu Đạo (天彰有道): 1224 - 1225</td> </tr> <tr> <th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/T%C3%B4n_hi%E1%BB%87u?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Tôn hiệu">Tôn hiệu</a></th> </tr> <tr> <td colspan="2" class="infobox-full-data" style="text-align:left; padding-left:0.7em;"><b>Chiêu Thánh Hoàng Đế</b> (昭聖皇帝)</td> </tr> </tbody> </table></td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Tước hiệu</th> <td class="infobox-data">Chiêu Thánh Công chúa (昭聖公主)<br> Hoàng thái tử (皇太子)<br> Chiêu Hoàng (昭皇)<br> Chiêu Thánh Hoàng hậu (昭聖皇后)<br> Chiêu Thánh Công chúa (昭聖公主) (giáng vị)</td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Triều đại</th> <td class="infobox-data"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nh%C3%A0_L%C3%BD?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nhà Lý">Nhà Lý</a> (khi sinh)<br><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nh%C3%A0_Tr%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nhà Trần">Nhà Trần</a> (hôn nhân)</td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Thân phụ</th> <td class="infobox-data"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Hu%E1%BB%87_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Lý Huệ Tông">Lý Huệ Tông</a></td> </tr> <tr> <th scope="row" class="infobox-label">Thân mẫu</th> <td class="infobox-data"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Linh_T%E1%BB%AB_Qu%E1%BB%91c_m%E1%BA%ABu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Linh Từ Quốc mẫu">Linh Từ Quốc mẫu</a></td> </tr> </tbody> </table> <p>Năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1225?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1225">1225</a>, Chiêu Hoàng được Trần Thủ Độ sắp xếp nhường ngôi cho Trần Cảnh (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%C3%A1i_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thái Tông">Trần Thái Tông</a>), triều đại nhà Lý cai trị Đại Việt hơn 200 năm đã chính thức kết thúc. Sau khi nhượng vị, Chiêu Hoàng trở thành <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ho%C3%A0ng_h%E1%BA%ADu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Hoàng hậu">hoàng hậu</a> của Thái Tông cho đến khi bị phế truất vào năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1237?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1237">1237</a> vì không sinh được con nối dõi. <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Thu%E1%BA%ADn_Thi%C3%AAn_(c%C3%B4ng_ch%C3%BAa)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Thuận Thiên (công chúa)">Thuận Thiên Công Chúa</a>, người kế vị ngôi hoàng hậu sau đó, chính là chị ruột của bà. Sau năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1258?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1258">1258</a>, ở tuổi 40, bà tái giá lấy <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%AA_Ph%E1%BB%A5_Tr%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Lê Phụ Trần">Lê Phụ Trần</a>, một viên tướng có công cứu giúp Trần Thái Tông khỏi bị truy kích trong <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kh%C3%A1ng_chi%E1%BA%BFn_ch%E1%BB%91ng_Nguy%C3%AAn_M%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Kháng chiến chống Nguyên Mông">lần quân Nguyên vào cướp</a>. Hai người sống với nhau hơn 20 năm và sinh được 1 trai là Thượng Vị Hầu-<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%AA_T%C3%B4ng&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Lê Tông (trang không tồn tại)">Lê Tông</a> và 1 gái là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=%E1%BB%A8ng_Th%E1%BB%A5y_C%C3%B4ng_ch%C3%BAa_L%C3%AA_Ng%E1%BB%8Dc_Khu%C3%AA&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Ứng Thụy Công chúa Lê Ngọc Khuê (trang không tồn tại)">Ứng Thụy Công Chúa-Lê Ngọc Khuê</a>. Bà qua đời ngay sau Thái Tông khoảng 1 năm.</p> <p>Cuộc đời của bà đầy phức tạp và bi kịch, khi trở thành một nhân vật chủ chốt trong cuộc biến chuyển triều đại đầy kịch tính giữa nhà Trần và nhà Lý. Vốn dĩ là công chúa, sau trở thành nữ hoàng đế, rồi lại trở thành hoàng hậu và bị giáng làm công chúa, cuộc đời của Lý Chiêu Hoàng khiến hậu thế đánh giá là một quá trình đầy phức tạp, cũng trở thành nguồn cảm hứng của rất nhiều tác phẩm thi, ca, nhạc, họa và <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C4%90i%E1%BB%87n_%E1%BA%A3nh?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Điện ảnh">điện ảnh</a>.</p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"> <input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none"> <div class="toctitle" lang="vi" dir="ltr"> <h2 id="mw-toc-heading">Mục lục</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span> </div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Th%C3%A2n_th%E1%BA%BF"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Thân thế</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF_cu%E1%BB%91i_c%C3%B9ng"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Hoàng đế cuối cùng</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#%C4%90%C6%B0%E1%BB%A3c_nh%C6%B0%E1%BB%9Dng_ng%C3%B4i"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">Được nhường ngôi</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Qu%C3%A1_tr%C3%ACnh_truy%E1%BB%81n_ng%C3%B4i"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">Quá trình truyền ngôi</span></a></li> </ul></li> <li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#N%E1%BB%ADa_%C4%91%E1%BB%9Di_sau"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Nửa đời sau</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-6"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Nh%C3%ACn_nh%E1%BA%ADn"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Nhìn nhận</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-7"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#H%E1%BA%ADu_du%E1%BB%87"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Hậu duệ</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-8"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Quan_h%E1%BB%87_v%E1%BB%9Bi_Tr%E1%BA%A7n_B%C3%ACnh_Tr%E1%BB%8Dng"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Quan hệ với Trần Bình Trọng</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-9"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Trong_v%C4%83n_ho%C3%A1_%C4%91%E1%BA%A1i_ch%C3%BAng"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Trong văn hoá đại chúng</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Ch%C3%BA_th%C3%ADch"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Chú thích</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Tham_kh%E1%BA%A3o"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">Tham khảo</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-12"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Ngu%E1%BB%93n_tham_kh%E1%BA%A3o"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">Nguồn tham khảo</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-13"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Ghi_ch%C3%BA"><span class="tocnumber">11</span> <span class="toctext">Ghi chú</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-14"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Xem_th%C3%AAm"><span class="tocnumber">12</span> <span class="toctext">Xem thêm</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-15"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_ngo%C3%A0i"><span class="tocnumber">13</span> <span class="toctext">Liên kết ngoài</span></a></li> </ul> </div> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(1)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Thân_thế"><span id="Th.C3.A2n_th.E1.BA.BF"></span>Thân thế</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Thân thế”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-1 collapsible-block" id="mf-section-1"> <p>Lý Chiêu Hoàng ban đầu có tên là <b>Lý Phật Kim</b> (李佛金), sau đổi theo tên húy là <b>Lý Thiên Hinh</b> (李天馨), là con gái thứ hai của <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Hu%E1%BB%87_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Lý Huệ Tông">Lý Huệ Tông</a>-Lý Hạo Sảm - vị vua thứ 8 của triều đại nhà Lý. Mẹ của bà là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Linh_T%E1%BB%AB_Qu%E1%BB%91c_m%E1%BA%ABu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Linh Từ Quốc mẫu">Linh Từ Quốc Mẫu</a>-Trần Thị, thường bị dã sử và người hiện đại gọi là "Trần Thị Dung", con gái của <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_L%C3%BD?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Lý">Trần Lý</a>, sau trở thành hoàng hậu của Huệ Tông. Không rõ Lý Thiên Hinh sinh ngày bao nhiêu, chỉ biết bà được sinh vào khoảng <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Th%C3%A1ng_9?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Tháng 9">tháng 9</a> (ÂL), năm Mậu Dần (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1218?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1218">1218</a>), tức năm thứ 8 niên hiệu Kiến Gia, nơi bà được sinh ra có lẽ là tại kinh đô Thăng Long. Tước hiệu ban đầu là <b>Chiêu Thánh Công chúa</b> (昭聖公主).</p> <p>Trên bà có một chị gái là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Hi%E1%BB%83n_T%E1%BB%AB_Thu%E1%BA%ADn_Thi%C3%AAn_ho%C3%A0ng_h%E1%BA%ADu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Hiển Từ Thuận Thiên hoàng hậu">Thuận Thiên Công chúa</a>, sau được gả cho Khâm Minh Đại Vương-<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Li%E1%BB%85u?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Liễu">Trần Liễu</a> - con trai trưởng của <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%ABa?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thừa">Trần Thừa</a> và là anh trưởng của <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%C3%A1i_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thái Tông">Trần Thái Tông</a>-Trần Cảnh. Vào thời điểm bà được sinh ra, Lý Huệ Tông đã sớm phát bệnh điên, triều đình hoàn toàn rơi vào tay họ Trần mà đại biểu là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_T%E1%BB%B1_Kh%C3%A1nh?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Tự Khánh">Trần Tự Khánh</a> - khi ấy đang giữ chức vụ <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Th%C3%A1i_%C3%BAy?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Thái úy">Thái Úy</a>, quyền phụ chính. Trần Tự Khánh là anh thứ của Trần Thị Dung, tức là bác ruột của Chiêu Thánh<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Một người bác khác của Chiêu Thánh là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%ABa?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thừa">Trần Thừa</a>, giữ chức "Nội Thị Phán Thủ" (内侍判首) - cai quản các quan nội thị phục vụ gần cho Lý Huệ Tông<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</p> <p>Năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nh%C3%A2m_Ng%E1%BB%8D?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nhâm Ngọ">Nhâm Ngọ</a>, tức năm Kiến Gia thứ 12 (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1222?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1222">1222</a>), Huệ Tông đem các lộ trong nước đều chia cho hai cô công chúa con gái của mình (triều Lý có tổng 24 lộ), lấy các hoành nô thuộc lệ và quân nhân bản lộ, chia nhau làm giáp<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Sau khi Trần Tự Khánh qua đời, Trần Thừa được dùng tiếp làm Thái Úy Phụ Chính, vào triều không xưng tên, một người cậu khác của Chiêu Thánh là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%A7_%C4%90%E1%BB%99?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thủ Độ">Trần Thủ Độ</a> lại được Huệ Tông giao cho nắm giữ chức Điện Tiền Chỉ Huy Sứ (殿前指揮使), quản lý các cơ cấu quân sự chủ chốt của hoàng cung.</p> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(2)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Hoàng_đế_cuối_cùng"><span id="Ho.C3.A0ng_.C4.91.E1.BA.BF_cu.E1.BB.91i_c.C3.B9ng"></span>Hoàng đế cuối cùng</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=2&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Hoàng đế cuối cùng”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-2 collapsible-block" id="mf-section-2"> <div class="mw-heading mw-heading3"> <h3 id="Được_nhường_ngôi"><span id=".C4.90.C6.B0.E1.BB.A3c_nh.C6.B0.E1.BB.9Dng_ng.C3.B4i"></span>Được nhường ngôi</h3><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=3&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Được nhường ngôi”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <p>Năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Gi%C3%A1p_Th%C3%A2n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Giáp Thân">Giáp Thân</a>, Kiến Gia năm thứ 14 (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1224?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1224">1224</a>), <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Th%C3%A1ng_10?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Tháng 10">tháng 10</a>, Lý Huệ Tông ra chỉ lập Chiêu Thánh làm <b>Hoàng Thái Tử</b> (皇太子) rồi truyền ngôi<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, đổi niên hiệu là <b>Thiên Chương Hữu Đạo</b> (天彰有道), tôn hiệu là <b>Chiêu Hoàng</b> (昭皇). Lý Huệ Tông xuất gia ở chùa Chân Giáo trong đại nội<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</p> <figure typeof="mw:File/Thumb"> <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Toda_No._16_%E5%85%83%E8%B1%90%E9%80%9A%E5%AF%B6.png?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-file-description"> <noscript> <img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Toda_No._16_%E5%85%83%E8%B1%90%E9%80%9A%E5%AF%B6.png/200px-Toda_No._16_%E5%85%83%E8%B1%90%E9%80%9A%E5%AF%B6.png" decoding="async" width="200" height="100" class="mw-file-element" data-file-width="320" data-file-height="160"> </noscript><span class="lazy-image-placeholder" style="width: 200px;height: 100px;" data-mw-src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Toda_No._16_%E5%85%83%E8%B1%90%E9%80%9A%E5%AF%B6.png/200px-Toda_No._16_%E5%85%83%E8%B1%90%E9%80%9A%E5%AF%B6.png" data-width="200" data-height="100" data-srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Toda_No._16_%E5%85%83%E8%B1%90%E9%80%9A%E5%AF%B6.png/300px-Toda_No._16_%E5%85%83%E8%B1%90%E9%80%9A%E5%AF%B6.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/58/Toda_No._16_%E5%85%83%E8%B1%90%E9%80%9A%E5%AF%B6.png 2x" data-class="mw-file-element"> </span></a> <figcaption> Một đồng tiền được cho là có niên đại vào cuối thời Lý, đầu thời Trần. </figcaption> </figure> <p>Năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%E1%BA%A4t_D%E1%BA%ADu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ất Dậu">Ất Dậu</a>, Thiên Chương Hữu Đạo năm thứ 2 (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1225?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1225">1225</a>), họ Trần do nắm quyền hành, lần lượt được ban chức tước quan trọng cho con em trong họ, đáng kể nhất là rất nhiều con cháu họ Trần được tuyển vào cung để sung vào các chức vụ hầu trong đại nội, gần gũi với Chiêu Hoàng, bao gồm: "Lục Hỏa Thị Cung Ngoại" (六火侍宫外), "Chi Hầu" (祗侯) và "Nội Nhân Thị Nội" (内人侍内), thường thay nhau trực chầu hầu<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Lúc này, chức vụ của Trần Thủ Độ đã bao quát đến nỗi "<i>coi giữ mọi việc quân sự trong ngoài thành thị</i>", trong các con em vào cung hầu Chiêu Hoàng thì có <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Tr%E1%BA%A7n_B%E1%BA%A5t_C%E1%BA%ADp&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Trần Bất Cập (trang không tồn tại)">Trần Bất Cập</a> là cháu gọi Trần Thủ Độ bằng chú - được phong "Cận Thị Thự Lục Cục Chi hậu" (近侍署六局祗候), ngoài ra còn có <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Tr%E1%BA%A7n_Thi%C3%AAm&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Trần Thiêm (trang không tồn tại)">Trần Thiêm</a> làm "Chi Ứng Cục" (祗應局) và <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%C3%A1i_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thái Tông">Trần Cảnh</a> làm "Chánh Thủ" (政首)<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Chánh Thủ-Trần Cảnh, là con trai thứ 2 của quan Thái Úy-Trần Thừa, mới 8 tuổi được đưa vào hầu gần Chiêu Hoàng, ban đầu chỉ là ở bên ngoài điện, sau đó phụ trách đưa nước rửa mặt cho Chiêu Hoàng nên vào hầu bên trong. Trần Cảnh cùng gần tuổi với Chiêu Hoàng, được Chiêu Hoàng gần gũi, yêu mến, hay trêu đùa. Trần Thủ Độ lấy dịp đó dựng nên cuộc hôn nhân giữa Chiêu Hoàng và Trần Cảnh rồi chuyển giao triều chánh bằng cách để Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng. Từ đó, nhà Trần được thành lập.</p> <p>Năm Ất Dậu (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1225?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1225">1225</a>), ngày <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/21_th%C3%A1ng_10?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="21 tháng 10">21 tháng 10</a> (tức ngày <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/22_th%C3%A1ng_11?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="22 tháng 11">22 tháng 11</a> dương lịch), Chiêu Hoàng xuống chiếu nhường ngôi cho Trần Cảnh. Ngày <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/11_th%C3%A1ng_12?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="11 tháng 12">11 tháng 12</a> năm ấy (tức ngày <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/10_th%C3%A1ng_1?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="10 tháng 1">10 tháng 1</a> năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1226?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1226">1226</a>), Chiêu Hoàng bỏ hoàng bào mời Trần Cảnh lên ngôi Hoàng đế ở <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=%C4%90i%E1%BB%87n_Thi%C3%AAn_An&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Điện Thiên An (trang không tồn tại)">điện Thiên An</a>, dựng lên <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nh%C3%A0_Tr%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nhà Trần">nhà Trần</a>, sử gọi là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%C3%A1i_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thái Tông">Trần Thái Tông</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Chiêu Hoàng được Thái Tông lập làm hoàng hậu, đổi gọi là Chiêu Thánh. Từ đây nhà Lý hoàn toàn chấm dứt sau 216 năm cai trị.</p> <div class="mw-heading mw-heading3"> <h3 id="Quá_trình_truyền_ngôi"><span id="Qu.C3.A1_tr.C3.ACnh_truy.E1.BB.81n_ng.C3.B4i"></span>Quá trình truyền ngôi</h3><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=4&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Quá trình truyền ngôi”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <p>Cuốn sách được xem là bộ biên niên sử sớm nhất của Việt Nam - <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Vi%E1%BB%87t_s%E1%BB%AD_l%C6%B0%E1%BB%A3c?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Đại Việt sử lược">Đại Việt Sử Lược</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> - đã chép lại quá trình truyền ngôi cho dòng họ nhà Trần rất phức tạp. Theo như sách này ghi lại, Huệ Tông truyền ngôi xong vẫn giữ vai trò chính trị quan trọng, và ông đã chủ trương dàn xếp nhường ngôi, dưới sự góp phần không nhỏ của Thái Úy-Trần Thừa cùng Trần Thủ Độ (sách này chép Thủ Độ đang giữ tước "Thượng Phẩm Phụng Ngự" 上品奉御), sau khi truyền ngôi cho họ Trần thì Huệ Tông mới xuất gia.</p> <table class="cquote" role="presentation" style="margin:auto; border-collapse: collapse; border: none; color: var(--color-base); background-color: transparent; width: auto;"> <tbody> <tr> <td style="width: 20px; vertical-align: top; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: left; padding: 10px 10px;">“</td> <td style="vertical-align: top; border: none; padding: 4px 10px;">Năm Ất Dậu [năm 1225-ND], là năm Kiến Gia thứ 15. Tháng 6, nhà vua nhường ngôi cho con thứ hai là Chiêu Thánh Công chúa. Chiêu Thánh lên ngôi lấy hiệu là Chiêu Hoàng, tôn vua Huệ Tông làm Thái thượng hoàng, đổi niên hiệu là Thiên Chương Hữu Đạo. <p>Mùa đông, tháng 11, Thái thượng hoàng thấy nữ chúa còn nhỏ, lấy làm lo âu mới cho mời Phùng Tá Chu đến mà định mưu nói rằng: "<i>Trẫm vì không có đức, trẫm mắc tội với trời, cho nên bị tuyệt hậu, không có con để nối dõi. Nay trẫm truyền ngôi cho con gái, nhưng thấy một người đàn bà mà khiến bảo đám đàn ông, như có điều là bọn chúng không giúp cho, tất đến lúc hối hận lại thì cơ nghiệp đã mất rồi. Chi bằng trẫm theo cái phép thuở xa xưa của Đường Nghiêu, cái thể thức gần đây là Nhân Tổ (tức Lý Nhân Tông), để kén chọn người hiền mà trao ngôi cho. Nay có điều trẫm thấy là mỗ người con thứ hai của Thái úy (Trần Thừa)<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, tuổi hãy còn nhỏ mà tướng mạo khác thường, tất có thể giúp đời, yên dân. Cho nên, trẫm muốn dùng làm con mà làm chủ cơ nghiệp nước nhà. Vả lại, trẫm thấy Chiêu Hoàng cũng xứng đôi với mỗ. Các khanh hãy vì trẫm mà nói với quan Thái úy rõ</i>".</p><p>Thái Tổ (tức Trần Thừa) cũng chưa tin điều ấy. Quan Tả phụ là Nguyễn Chánh Lại bảo rằng: "<i>Họ Nguyễn (tức họ Lý, do sách này viết vào thời Trần) có nước đấy. Vua hiền thì có đến sáu, bảy người gầy dựng nên cơ nghiệp, mà cái đức của họ lại có thừa, để lại cái ơn trạch thấm nhuần vào lòng người đã lâu dài rồi. Một sớm, nhà vua sợ có người khác họ làm việc kế tự nên mới có ý thăm dò thử, để xem cái ý của ta như thế nào đấy. Nếu ta nhân đó mà nhận lời, thiên hạ tất sẽ bảo Thái úy thực đã có ý soán nghịch</i>".</p><p>Thái úy muốn nghe theo lời của Nguyễn Chánh Lại thì quan Thượng phẩm Phụng ngự là Trần Thủ Độ nói rằng: "<i>Lời Tả phụ sai rồi! Nếu mà Hoàng thượng có con trai mà lại nhường ngôi cho Nhị lang (tức Trần Cảnh) thì việc trái ấy ta không thể vâng chiếu được. Nay, Hoàng thượng không người kế tự, ý muốn chọn người hiền để phó thác ngôi cao. Đó là ngài bắt chước việc nhường ngôi của Nghiêu Thuấn thuở xa xưa. Vậy mà lo ngại nữa sao? Huống chi, ngôi chí tôn không thể để khuyết lâu, mà ý thoái lui của Hoàng thượng thì đã quyết, Hoàng thượng đã dứt khoát chọn người khác họ để cho nối ngôi, liệu ta không muốn nghe theo mà được chăng? Nhị lang được Hoàng thượng chọn cũng là ý trời, trời đã ban cho mà không nhận là có tội ấy. Xin quan Thái úy hãy xét kỹ</i>".</p><p>Mùa thu, tháng Chạp, nhà vua sai quan Nội thị Phán thủ là Phùng Tá Chu, quan Nội hành khiển Tả ty Lang trung là Trần Chí Hoành, các tướng văn võ trong ngoài và các viên quan lại hãy quản lãnh thuyền rồng, chuẩn bị pháp giá đến phủ Cương Tinh mà đón Thái Tổ.</p><p>Đến ngày mùng một tháng Chạp năm đó [năm Ất Dậu-cuối năm 1225, đầu năm 1226], con của Trần Thừa là Trần Cảnh nhân việc nhường ngôi mà lên làm vua ở tại điện Thiên An. Rồi tôn Thuận Trinh hậu làm Thái hậu, giáng Chiêu Hoàng xuống làm Chiêu Thánh Hoàng hậu. Đổi niên hiệu là Kiến Trung. Thái thượng hoàng cùng với mẹ của ngài là bà Thái hậu Đàm thị đi ra ở nơi chùa Phù Liệt, lấy hiệu là Huệ Quang Thiền sư.</p></td> <td style="width: 20px; vertical-align: bottom; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: right; padding: 10px 10px;">”</td> </tr> <tr> <td colspan="3" class="cquotecite" style="border: none; padding-right: 4%; font-size: smaller; text-align: right;"><cite>— Đại Việt sử lược - "kỷ Huệ Tông"<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></cite></td> </tr> </tbody> </table> <p>Quá trình mà Lý Chiêu Hoàng truyền ngôi cho họ Trần, thông tin từ sách <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Vi%E1%BB%87t_s%E1%BB%AD_k%C3%BD_to%C3%A0n_th%C6%B0?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Đại Việt sử ký toàn thư">Đại Việt sử ký toàn thư</a> chép có ý khẳng định là do Trần Thủ Độ đứng sau và thao túng, vai trò của Trần Thừa và Lý Huệ Tông hoàn toàn bị lược bỏ đi:</p> <table class="cquote" role="presentation" style="margin:auto; border-collapse: collapse; border: none; color: var(--color-base); background-color: transparent; width: auto;"> <tbody> <tr> <td style="width: 20px; vertical-align: top; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: left; padding: 10px 10px;">“</td> <td style="vertical-align: top; border: none; padding: 4px 10px;">Một hôm, Cảnh lúc ấy mới lên 8 tuổi, phải giữ việc bưng nước rửa, nhân thế vào hầu bên trong. Chiêu Hoàng trông thấy làm ưa, mỗi khi chơi đêm cho gọi Cảnh đến cùng chơi, thấy Cảnh ở chỗ tối thì thân đến trêu chọc, hoặc nắm lấy tóc, hoặc đứng lên bóng. Có một hôm, Cảnh bưng chậu nước hầu, Chiêu Hoàng rửa mặt lấy tay vốc nước té ướt cả mặt Cảnh rồi cười trêu, đến khi Cảnh bưng khăn chầu thì lấy khăn ném cho Cảnh. Cảnh không dám nói gì, về nói ngầm với Thủ Độ. Thủ Độ nói: "<i>Nếu thực như thế thì họ ta thành hoàng tộc hay bị diệt tộc đây?</i>". <p>Lại một hôm, Chiêu Hoàng lại lấy khăn chầu ném cho Cảnh, Cảnh lạy rồi nói: "<i>Bệ hạ có tha tội cho thần không? Thần xin vâng mệnh</i>". Chiêu Hoàng cười và nói: "<i>Tha tội cho ngươi. Nay ngươi đã biết nói khôn đó</i>". Cảnh lại về nói với Thủ Độ. Thủ Độ sợ việc tiết lộ thì bị giết cả, bấy giờ mới tự đem gia thuộc thân thích vào trong cung cấm. Thủ Độ đóng cửa thành và các cửa cung, sai người coi giữ, các quan vào chầu không được vào. Thủ Độ loan báo rằng: "<i>Bệ hạ đã có chồng rồi</i>". Các quan đều vâng lời, xin chọn ngày vào chầu. Tháng ấy, ngày 21, các quan vào chầu lạy mừng.</p><p>Xuống chiếu rằng: "<i>Từ xưa nước Nam Việt ta đã có Đế vương trị thiên hạ. Duy triều Lý ta vâng chịu mệnh trời, có cả bốn biển, các tiên thánh truyền nối hơn hai trăm năm, chỉ vì thượng hoàng có bệnh, không người nối dõi, thế nước nghiêng nguy, sai trẫm nhận minh chiếu, cố gượng lên ngôi, từ xưa đến giờ chưa từng có việc ấy. Khốn nỗi trẫm là nữ chúa, tài đức đều thiếu, không người giúp đỡ, giặc cướp nổi lên như ong, làm sao mà giữ nổi ngôi báu nặng nề? Trẫm dậy sớm thức khuya, chỉ sợ không cáng đáng nổi, vẫn nghĩ tìm người hiền lương quân tử để cùng giúp chính trị, đêm ngày khẩn khoản đến thế là cùng cực rồi, Kinh thi có nói "Quân tử tìm bạn, tìm mãi không được, thức ngủ không nguôi, lâu thay lâu thay". Nay trẫm suy đi tính lại một mình, duy có Trần Cảnh là người văn chất đủ vẻ, thực thể cách quân tử hiền nhân, uy nghi đường hoàng, có tư chất thánh thần văn võ, dù đến Hán Cao Tổ, Đường Thái Tông cũng không hơn được. Sớm hôm nghĩ chín từ lâu nghiệm xem nên nhường ngôi báu, để thỏa lòng trời, cho xứng lòng trẫm, mong đồng lòng hết sức, cùng giúp vận nước, hưởng phúc thái bình. Vậy bố cáo thiên hạ để mọi người điều biết</i>".</p></td> <td style="width: 20px; vertical-align: bottom; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: right; padding: 10px 10px;">”</td> </tr> <tr> <td colspan="3" class="cquotecite" style="border: none; padding-right: 4%; font-size: smaller; text-align: right;"><cite>— Đại Việt Sử ký Toàn thư - "Chiêu Hoàng bản kỷ"</cite></td> </tr> </tbody> </table> <p>Theo đó, Lý Chiêu Hoàng lên ngôi vào <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Th%C3%A1ng_6?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Tháng 6">tháng 6</a> năm Ất Dậu (năm 1225) và nhường ngôi vào <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Th%C3%A1ng_11?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Tháng 11">tháng 11</a>, chỉ vỏn vẹn gần nửa năm trên ngai vàng.</p> <p>Sự việc <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ph%C3%B9ng_T%C3%A1_Chu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Phùng Tá Chu">Phùng Tá Chu</a> khuyên can không được ghi chi tiết ở Toàn thư mà chỉ ghi ở Sử lược, tuy nhiên khi ghi chép về sự việc nhường ngôi thì <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ng%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ngô Sĩ Liên">Ngô Sĩ Liên</a> đã gián tiếp chứng thực câu chuyện Phùng Tá Chu khuyên Huệ Tông nhường ngôi họ Trần: "<i>Các quan bấy giờ không ai nghĩ gì đến xã tắc, để cho Phùng Tá Chu viện dẫn việc Lữ hậu và Võ hậu làm cớ mà thành ra việc Chiêu Hoàng nhường ngôi cho họ Trần, ấy là người có tội với họ Lý</i>". Điều này chứng tỏ thông tin Phùng Tá Chu ảnh hưởng chuyện Huệ Tông quyết định chọn Trần Cảnh làm rể từ Sử lược là chính xác. Sách <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kh%C3%A2m_%C4%91%E1%BB%8Bnh_Vi%E1%BB%87t_s%E1%BB%AD_th%C3%B4ng_gi%C3%A1m_c%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BB%A5c?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Khâm định Việt sử thông giám cương mục">Khâm định Việt sử thông giám cương mục</a> có lời nhận định rằng:</p> <table class="cquote" role="presentation" style="margin:auto; border-collapse: collapse; border: none; color: var(--color-base); background-color: transparent; width: auto;"> <tbody> <tr> <td style="width: 20px; vertical-align: top; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: left; padding: 10px 10px;">“</td> <td style="vertical-align: top; border: none; padding: 4px 10px;">Thực là việc lạ, suốt nghìn xưa chưa hề có. Các triều đại Bắc phương chưa từng có chuyện được nước như vậy bao giờ. Kìa như họ Sài nối nhà Chu đã là chuyện lạ<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, nhưng cũng chưa lạ đến như thế. Xem ra cũng chẳng qua như bọn Vương Mãng và Dương Kiên đó thôi. Dầu chẳng mượn danh nghĩa là "<i>Bệ hạ có chồng</i>", thiên hạ thế nào chắc cũng về tay họ Trần. Họ Trần lấy được nước, đều là nhờ công sức Thủ Độ, cũng như vua Thuận Trị nhà Thanh với Đa Nhĩ Cổn, chứ Trần Thái Tông có gì đáng khen đâu? Cho nên nhà Trần không có miếu hiệu là Thái Tổ. <p>Cái cớ làm cho nhà Trần được hưởng nước lâu dài là nhờ công đức Thánh Tông và Nhân Tông đấy chăng.</p></td> <td style="width: 20px; vertical-align: bottom; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: right; padding: 10px 10px;">”</td> </tr> <tr> <td colspan="3" class="cquotecite" style="border: none; padding-right: 4%; font-size: smaller; text-align: right;"><cite>— Khâm định Việt sử thông giám cương mục - "Chính biên, quyển thứ V"</cite></td> </tr> </tbody> </table> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(3)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Nửa_đời_sau"><span id="N.E1.BB.ADa_.C4.91.E1.BB.9Di_sau"></span>Nửa đời sau</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=5&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Nửa đời sau”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-3 collapsible-block" id="mf-section-3"> <p>Sau khi nhường ngôi, Lý Chiêu Hoàng được lập làm hoàng hậu, trở thành vị hoàng hậu trẻ tuổi nhất trong lịch sử, vì khi đó bà mới 8 tuổi. Bà chung sống với Trần Thái Tông hơn 10 năm, không có ghi chép gì cụ thể về bà trong suốt thời gian này.</p> <p>Năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C4%90inh_D%E1%BA%ADu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Đinh Dậu">Đinh Dậu</a>, Thiên Ứng Chính Bình thứ 6 (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1237?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1237">1237</a>), hơn 10 năm mà Thái Tông cùng Chiêu Thánh không có con, Thái Sư-<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%A7_%C4%90%E1%BB%99?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thủ Độ">Trần Thủ Độ</a> cùng <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Linh_T%E1%BB%AB_qu%E1%BB%91c_m%E1%BA%ABu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Linh Từ quốc mẫu">Thiên Cực công chúa</a> lo sợ huyết thống hoàng gia bị đứt đoạn, nên ép Thái Tông phải bỏ Chiêu Thánh để lấy chị dâu là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Thu%E1%BA%ADn_Thi%C3%AAn_(ho%C3%A0ng_h%E1%BA%ADu)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Thuận Thiên (hoàng hậu)">Thuận Thiên Công Chúa</a> đang có thai 3 tháng. Trần Thái Tông cảm thấy chuyện này hổ thẹn, đang đêm trốn khỏi kinh thành để lên gặp sư Phù Vân ở <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Y%C3%AAn_T%E1%BB%AD?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Yên Tử">Yên Tử</a> nương nhờ. Trần Thủ Độ vừa dỗ vừa gây sức ép, cuối cùng Thái Tông cũng phải chịu nghe theo. Thuận Thiên Công Chúa được lập làm hoàng hậu thay thế, Chiêu Thánh bị giáng làm "công chúa" - tức hàng <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/M%E1%BB%87nh_ph%E1%BB%A5?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Mệnh phụ">ngoại mệnh phụ</a><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Vì chuyện này, Hoài Vương-<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Li%E1%BB%85u?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Liễu">Trần Liễu</a> nổi loạn ở <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/S%C3%B4ng_C%C3%A1i?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect mw-disambig" title="Sông Cái">sông Cái</a>, nhiều năm nhiều tháng không ngừng. Cuối cùng, Trần Liễu đến xin Thái Tông tha tội, hai anh em ôm nhau khóc thảm thiết. Sau đó, Liễu được đổi phong hiệu làm "<i>An Sinh Vương</i>" (安生王), được ban các vùng <i>An</i> Sinh, <i>An</i> Phụ, <i>An</i> Dưỡng, <i>An</i> Hưng, <i>An</i> Bang làm ấp thang mộc (nay thuộc thành phố <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Tri%E1%BB%81u?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Đông Triều">Đông Triều</a> và thị xã <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Qu%E1%BA%A3ng_Y%C3%AAn?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Quảng Yên">Quảng Yên</a>, tỉnh <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Qu%E1%BA%A3ng_Ninh?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Quảng Ninh">Quảng Ninh</a>). Những tướng sĩ và quân lính đi theo Trần Liễu làm loạn đều bị xử tử<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</p> <p>Từ ấy đến hơn 20 năm sau, chính sử không hề đề cập hành trạng của bà. Sách "<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng_-_M%E1%BB%99t_%C4%91%E1%BB%9Di_s%C3%B3ng_gi%C3%B3&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió (trang không tồn tại)">Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió</a>" của Lê Thái Dũng có đề cập về một truyền thuyết rằng Chiêu Thánh sau khi bị giáng đã <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Xu%E1%BA%A5t_gia?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Xuất gia">xuất gia</a> tại chùa Linh Tiên của làng Giao Tự (nay thuộc xã <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Kim_S%C6%A1n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Kim Sơn">Kim Sơn</a>, huyện <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Gia_L%C3%A2m?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Gia Lâm">Gia Lâm</a>, <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/H%C3%A0_N%E1%BB%99i?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Hà Nội">Hà Nội</a>), thế nhưng văn bản chứng minh rất mơ hồ<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/M%E1%BA%ADu_Ng%E1%BB%8D?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Mậu Ngọ">Mậu Ngọ</a>, Nguyên Phong năm thứ 8 (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1258?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1258">1258</a>), sau cuộc chiến với quân đội <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/M%C3%B4ng_C%E1%BB%95?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Mông Cổ">Mông Cổ</a> trong dịp <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Nguy%C3%AAn_M%C3%B4ng-%C4%90%E1%BA%A1i_Vi%E1%BB%87t_l%E1%BA%A7n_1?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Nguyên Mông-Đại Việt lần 1">người Nguyên vào cướp</a>, Trần Thái Tông gả Chiêu Thánh cho quan Ngự Sử Trung Tướng- <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%AA_Ph%E1%BB%A5_Tr%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Lê Phụ Trần">Lê Phụ Trần</a>, vốn tên <b>Lê Tần</b> (黎秦), người <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C3%81i_Ch%C3%A2u?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ái Châu">Ái Châu</a><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, vì có công phò giúp nhà Vua nên được Thái Tông ban tên "Phụ Trần" (có nghĩa giúp họ Trần) và ban cho chức <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Ng%E1%BB%B1_s%E1%BB%AD_%C4%91%E1%BA%A1i_phu&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Ngự sử đại phu (trang không tồn tại)">Ngự Sử Đại Phu</a>, sách <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/An_Nam_ch%C3%AD_l%C6%B0%E1%BB%A3c?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="An Nam chí lược">An Nam Chí Lược</a> ghi Lê Phụ Trần được phong "Nhập Nội Phán Thủ" (入內判首) và còn được ban tước "<i>Bảo Văn Hầu</i>" (保文侯)<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Khi quyết định ban hôn, Thái Tông còn nói: "<i>Trẫm không có khanh, thì đâu có ngày nay. Khanh hãy cố gắng để cùng được trọn vẹn về sau</i>"<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</p> <p>Đầu năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/M%E1%BA%ADu_D%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Mậu Dần">Mậu Dần</a>, niên hiệu Bảo Phù thứ 6 (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1278?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1278">1278</a>), <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Th%C3%A1ng_3?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Tháng 3">tháng 3</a>, Chiêu Thánh Công chúa Lý Thiên Hinh qua đời, thọ 61 tuổi. Bà qua đời sau gần 1 năm tròn so với Trần Thái Tông (qua đời năm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/1277?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="1277">1277</a>). Khi bà Chiêu Thánh được gả cho Lê Phụ Trần thì bà đã ở vào khoảng năm 40 tuổi, hai người sống với nhau 20 năm, sinh ra con trai là Thượng Vị Hầu <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%AA_T%C3%B4ng&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Lê Tông (trang không tồn tại)">Lê Tông</a>, con gái là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=%E1%BB%A8ng_Th%E1%BB%A5y_C%C3%B4ng_ch%C3%BAa&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Ứng Thụy Công chúa (trang không tồn tại)">Ứng Thụy Công Chúa</a> tên là Ngọc Khuê. Chính sử không chép nơi an táng và lễ nghi của bà Chiêu Thánh, và dù khi qua đời bà vẫn chỉ là "<i>Chiêu Thánh Công chúa</i>", nhưng hậu thế vẫn thường gọi bà theo tôn hiệu "<b>Lý Chiêu Hoàng</b>".</p> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(4)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Nhìn_nhận"><span id="Nh.C3.ACn_nh.E1.BA.ADn"></span>Nhìn nhận</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=6&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Nhìn nhận”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-4 collapsible-block" id="mf-section-4"> <p>Cuộc đời của Lý Chiêu Hoàng thường được nhìn nhận là bi kịch khi trở thành con rối chính trị lúc còn quá nhỏ. Có một số ý kiến việc <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C4%90%E1%BB%81n_L%C3%BD_B%C3%A1t_%C4%90%E1%BA%BF?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Đền Lý Bát Đế">đền Lý Bát Đế</a> (tức Đền Đô) chỉ thờ 8 vị Hoàng đế nhà Lý là vì đổ tội Lý Chiêu Hoàng làm mất nhà Lý, đồng thời còn cho rằng người đương thời lên án và xem trách nhiệm hoàn toàn do Lý Chiêu Hoàng. Trước mắt, căn cứ vào cuốn sách chính sử hàng đầu của Việt Nam là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Vi%E1%BB%87t_s%E1%BB%AD_k%C3%BD_to%C3%A0n_th%C6%B0?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Đại Việt sử ký toàn thư">Đại Việt sử ký toàn thư</a> được soạn vào thời <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%AA_s%C6%A1?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Lê sơ">Lê sơ</a>, người đời Lê nhận xét việc triều Lý mất hoàn toàn do số trời mà không phải là lỗi một cá nhân từ Lý Chiêu Hoàng. Sử gia <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ng%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ngô Sĩ Liên">Ngô Sĩ Liên</a> khi bàn về việc này có nói:</p> <table class="cquote" role="presentation" style="margin:auto; border-collapse: collapse; border: none; color: var(--color-base); background-color: transparent; width: auto;"> <tbody> <tr> <td style="width: 20px; vertical-align: top; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: left; padding: 10px 10px;">“</td> <td style="vertical-align: top; border: none; padding: 4px 10px;"><p>Đến thời Huệ Tông, cái độc hại cho thiên hạ đã ăn sâu lắm, mà nhà Vua không phải người giỏi giang cứng cáp, bề tôi giúp nước thì nhu nhược hèn kém, muốn chữa cái độc đã sâu thì làm thế nào được. Huống chi nhà Vua lại bị chứng hiểm, chữa không khỏi, lại không có con trai để nối nghiệp lớn, thế là điểm nguy vong đã hiện ra rồi. Tục truyền rằng Lý Thái Tổ khi mới được thiên hạ, xa giá về Cổ Pháp ngự chơi chùa ở hương Phù Đổng, có thần nhân đề thơ ở cột chùa rằng:</p><p>"<i>一缽功德水，Nhất bát công đức thủy</i> 隨緣化世間。 Tuỳ duyên hóa thế gian. 光光重照耀， Quang quang trùng chiếu diệu. 日影沒登山。 Nhật ảnh một đăng san<i>" </i></p><p>Có nghĩa:</p><p>“(Mặt trời như) Một bát nước công đức,</p><p>Tùy duyên độ hóa khắp thế gian.</p><p>Ánh sáng soi rực rỡ,</p><p>Bóng trời mất dạng lúc lên ngàn.</p><p>Sư chùa là Vạn Hạnh đem bài thơ ấy dâng lên. Lý Thái Tổ xem xong rồi nói: "<i>Việc của thần nhân thì không thể hiểu được</i>". Người đời truyền tụng, không ai biết thơ ấy nói thế nào. Đến khi nhà Lý mất, mới cho bài thơ ấy là nghiệm. Vì từ đời Huệ Tông trở lên đến Thái Tổ là tám đời, mà Huệ Tông tên là "Sảm", tức là mặt trời gác núi, hết bóng. Thế thì nhà Lý được nước là tự trời, mất nước cũng là tự trời vậy.</p></td> <td style="width: 20px; vertical-align: bottom; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: right; padding: 10px 10px;">”</td> </tr> <tr> <td colspan="3" class="cquotecite" style="border: none; padding-right: 4%; font-size: smaller; text-align: right;"><cite>— Đại Việt sử ký toàn thư - "Chiêu Hoàng bản kỷ"</cite></td> </tr> </tbody> </table> <p>Bên cạnh đó, về việc tái hôn của Chiêu Hoàng mà tác giả là Trần Thái Tông, sách Toàn Thư chê trách nặng lời việc nhà Vua mang bà là vợ cũ, hơn nữa còn là Cựu Hoàng Đế, gả cho Lê Phụ Trần là bầy tôi. Ngô Sĩ Liên viết gay gắt: "<i>Vua tôi nhà Trần coi thường đạo vợ chồng lại thấy ở đây lần nữa"</i>.</p> <p>Sự việc sau cái chết của Lý Chiêu Hoàng tiếp tục được đồn thổi với rất nhiều truyền thuyết. Sách <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Vi%E1%BB%87t_s%E1%BB%AD_ti%C3%AAu_%C3%A1n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Việt sử tiêu án">Việt Sử Tiêu Án</a>, một cuốn sử đời <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%AA_trung_h%C6%B0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Lê trung hưng">Lê Trung Hưng</a> do <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ng%C3%B4_Th%C3%AC_S%C4%A9?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ngô Thì Sĩ">Ngô Thì Sĩ</a> soạn đã có chép lại thuyết dân gian rằng bà đã nhảy hồ <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/T%E1%BB%B1_s%C3%A1t?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Tự sát">tự sát</a>. Nguyên văn: "<i>Bà Chiêu Thánh mất. Bà đã bị giáng là Công Chúa, rồi gả cho Phụ Trần, khi ấy mất đã 61 tuổi. Hiện nay ở tỉnh Bắc Giang, có đầm Minh Châu, giữa đầm có phiến đá to, người ta truyền lại rằng bà Chiêu Thánh cắp hòn đá nhảy xuống đầm mà chết, trên bờ đầm có miếu Chiêu Hoàng. Đó là thổ dân nơi đó bênh vực hồi mộ cho bà Chiêu Hoàng mà đặt ra thuyết ấy! Bà Chiêu Hoàng nhất sinh ra là người dâm cuồng, lấy chồng không vừa lứa đôi, đâu còn trinh tiết như lời người ta truyền lại</i>". Do thời đại đã trôi qua, thời kỳ Lê trung hưng đã có cái nhìn khắt khe hơn với chuyện về Lý Chiêu Hoàng, bên cạnh chê bai họ Trần như cũ thì cuốn sách này cũng phê phán Lý Chiêu Hoàng rất lớn trong việc tái giá này. Ngoài nhận định Chiêu Hoàng "<i>nhất sinh là người dâm cuồng</i>" như trên, thì còn có nhận xét khác:</p> <table class="cquote" role="presentation" style="margin:auto; border-collapse: collapse; border: none; color: var(--color-base); background-color: transparent; width: auto;"> <tbody> <tr> <td style="width: 20px; vertical-align: top; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: left; padding: 10px 10px;">“</td> <td style="vertical-align: top; border: none; padding: 4px 10px;"><p>Xưa Hầu Cảnh đem vợ Thái tử gả cho tướng Quách Nguyên Kiến, Kiến từ chối rằng: "<i>Đâu có Quý phi lại giáng làm vợ người thường</i>", rồi không chịu trông mặt bà phi ấy. Phụ Trần nhận sự gả ấy, lại không bằng tên nghịch tặc còn có lương tâm. Ở nước Ngô có người đưa cỏ bồ nát hỏi vợ, người vợ giận mà chết, không chịu nhục; nay bà Chiêu Thánh vui thích sự gả đó, lại không được bằng người đàn bà thường dân còn có liêm sĩ.</p><p>Ôi! Dâm phong của nhà Trần tập nhiễm đã quen; bà Thiên Cực là Thái hậu mà lấy người bầy tôi, bà Thuận Thiên là chị dâu mà lấy em chồng, cho nên bây giờ bà Chiêu Thánh cũng là Hoàng hậu mà lấy người bầy tôi làm chồng, Phụ Trần là bầy tôi mà lấy bà Hậu làm vợ, mẹ ấy con ấy, chị ấy em ấy, vợ ấy chồng ấy, vua ấy tôi ấy, thật không bằng cầm thú.</p></td> <td style="width: 20px; vertical-align: bottom; border: none; color: #B2B7F2; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: right; padding: 10px 10px;">”</td> </tr> <tr> <td colspan="3" class="cquotecite" style="border: none; padding-right: 4%; font-size: smaller; text-align: right;"><cite>— Việt sử tiêu án - "Nhà Trần, Thái Tông Hoàng đế"</cite></td> </tr> </tbody> </table> <p>Học giả <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%AA_Th%C3%A1i_D%C5%A9ng&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Lê Thái Dũng (trang không tồn tại)">Lê Thái Dũng</a> trong cuốn "Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió" có ghi lại một tương truyền rằng trước khi qua đời, bà Lý Chiêu Hoàng đã về thăm quê Cổ Pháp (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/B%E1%BA%AFc_Ninh?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bắc Ninh">Bắc Ninh</a>) và qua đời tại đó. Khi mất, tóc bà vẫn đen nhánh, <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/M%C3%B4i?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Môi">môi</a> vẫn đỏ như son, má vẫn tươi như <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Hoa_%C4%91%C3%A0o?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Hoa đào">hoa đào</a><sup id="cite_ref-LTD_25-0" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-LTD-25"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, cũng vì những thông tin này mà trong sách còn đề cập một giả thiết rằng Lý Chiêu Hoàng được gả cho Lê Phụ Trần là một "thế thân", mà Lý Chiêu Hoàng thực tế vẫn còn ở trong cung, hoặc đã qua đời, hoặc đã xuất gia, tuy nhiên những điều trên mà Lê Thái Dũng ghi chép đều chỉ mang tính truyền miệng của dân gian, hoàn toàn không được xem là chứng cứ. Sau khi mất, chính sử không chép về nơi Lý Chiêu Hoàng được an táng, tuy nhiên không biết từ bao giờ mà có thông tin rằng Lý Chiêu Hoàng được an táng ở bìa rừng Báng, phía tây Thọ Lăng Thiên Đức (nơi an táng của các vị Vua nhà Lý), do vậy người đời sau lập đền thờ gọi là Long Miếu (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%81n_R%E1%BB%93ng&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Đền Rồng (trang không tồn tại)">đền Rồng</a>) - hiện nay tại phường <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/%C4%90%C3%ACnh_B%E1%BA%A3ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Đình Bảng">Đình Bảng</a>, thành phố Từ Sơn, tỉnh <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/B%E1%BA%AFc_Ninh?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bắc Ninh">Bắc Ninh</a><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Cũng theo Lê Thái Dũng, sở dĩ Lý Chiêu Hoàng không được thờ chung tại đền Đô mà phải thờ riêng vì bà là người bị xem là có tội với dòng họ Lý khi để mất nhà Lý<sup id="cite_ref-LTD_25-1" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-LTD-25"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</p> <p>Nhà thơ <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/T%E1%BA%A3n_%C4%90%C3%A0?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Tản Đà">Tản Đà</a> có bài thơ <b>Vịnh Lý Chiêu Hoàng</b> như sau:</p> <dl> <dd> <i>Quả núi Tiên Sơn có nhớ công</i> </dd> <dd> <i>Mà em đem nước để theo chồng</i> </dd> <dd> <i>Ấy ai khôn khéo tài dan díu</i> </dd> <dd> <i>Những chuyện hoa tình có biết không?</i> </dd> <dd> <i>Một gốc mận già<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>chú thích 12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> thôi cũng phải</i> </dd> <dd> <i>Hai trăm năm lẻ thế là xong</i> </dd> <dd> <i>Hỏi thăm sư cụ chùa Chân Giáo</i> </dd> <dd> <i>Khách khứa nhà ai áo mũ đông.</i> </dd> </dl> <p>Ở Từ Sơn (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/B%E1%BA%AFc_Ninh?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bắc Ninh">Bắc Ninh</a>) vẫn còn câu ca dao thác lời Chiêu Hoàng trách Trần Cảnh về việc này:</p> <dl> <dd> <i>Trách người quân tử bạc tình</i> </dd> <dd> <i>Chơi hoa rồi lại bẻ cành bán rao!</i><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </dd> </dl> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(5)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Hậu_duệ"><span id="H.E1.BA.ADu_du.E1.BB.87"></span>Hậu duệ</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=7&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Hậu duệ”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-5 collapsible-block" id="mf-section-5"> <ul> <li>Với <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%C3%A1i_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thái Tông">Trần Thái Tông</a> Trần Cảnh (<b>có nghi vấn</b>):</li> </ul> <ol> <li>Hoàng thái tử <b>Trần Trịnh</b> (陳鄭), không ghi rõ là Chiêu Hoàng sinh ra ở bất kỳ sách sử nào. Trong sách Toàn thư, Thái tử Trịnh không được ghi năm sinh mà chỉ ghi hôm ấy mất, <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ng%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ngô Sĩ Liên">Ngô Sĩ Liên</a> bèn nghĩ rằng "<i>vừa sinh ra đã mất</i>", chứ hoàn toàn không chắc chắn Thái tử là vừa sinh đã mất, càng không nói đến Thái tử do Chiêu Hoàng sinh ra<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Thi%C3%AAn_Th%C3%A0nh_C%C3%B4ng_ch%C3%BAa?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Thiên Thành Công chúa">Thiên Thành công chúa</a> <b>Trần Anh (陳英)</b> (?),sinh năm 1235, là trưởng công chúa,vị này không rõ là con của Thái Tổ hay Thái Tông. Lấy <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_H%C6%B0ng_%C4%90%E1%BA%A1o?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Hưng Đạo">Trần Hưng Đạo</a>. Mẹ sinh <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/B%E1%BA%A3o_Th%C3%A1nh_Ho%C3%A0ng_h%E1%BA%ADu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bảo Thánh Hoàng hậu">Khâm Từ Hoàng hậu</a> và <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tuy%C3%AAn_T%E1%BB%AB_Ho%C3%A0ng_h%E1%BA%ADu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Tuyên Từ Hoàng hậu">Tuyên Từ Hoàng hậu</a>.</li> </ol> <ul> <li>Với Bảo Văn Hầu-Thiếu Sư-<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%AA_Ph%E1%BB%A5_Tr%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Lê Phụ Trần">Lê Phụ Trần</a>:</li> </ul> <ol> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%AA_T%C3%B4ng&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Lê Tông (trang không tồn tại)">Lê Tông</a> (黎琮)<sup id="cite_ref-chuHan_30-0" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-chuHan-30"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, con trai duy nhất, được ban tước <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Quan_ch%E1%BA%BF_nh%C3%A0_Tr%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Quan chế nhà Trần">Thượng Vị Hầu</a>. Có suy đoán đây là Bảo Nghĩa Vương-<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_B%C3%ACnh_Tr%E1%BB%8Dng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Bình Trọng">Trần Bình Trọng</a>.</li> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=%E1%BB%A8ng_Th%E1%BB%A5y_c%C3%B4ng_ch%C3%BAa&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Ứng Thụy công chúa (trang không tồn tại)">Ứng Thụy Công Chúa</a>, tên <b>Ngọc Khuê</b> <sup id="cite_ref-chuHan_30-1" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-chuHan-30"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, con gái duy nhất. Không rõ hành trạng. <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ti%E1%BB%83u_thuy%E1%BA%BFt?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Tiểu thuyết">Tiểu thuyết</a> của Lê Thái Dũng gọi là "<i>Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió</i>" có thông tin ghi trong "Niên biểu Lý Chiêu Hoàng" rằng công chúa lấy <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A1ng_nguy%C3%AAn?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trạng nguyên">Trạng Nguyên</a>-<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_C%E1%BB%91?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Cố">Trần Cố</a>, quê ở xã <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A1m_Tri%E1%BB%81n&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Phạm Triền (trang không tồn tại)">Phạm Triền</a>, huyện <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Thanh_Mi%E1%BB%87n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Thanh Miện">Thanh Miện</a>, phủ <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=H%E1%BA%A1_H%E1%BB%93ng&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Hạ Hồng (trang không tồn tại)">Hạ Hồng</a>, lộ <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/H%E1%BA%A3i_%C4%90%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect mw-disambig" title="Hải Đông">Hải Đông</a> (nay là thôn <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Ph%E1%BA%A1m_L%C3%BD&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Phạm Lý (trang không tồn tại)">Phạm Lý</a>, xã <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ng%C3%B4_Quy%E1%BB%81n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ngô Quyền">Ngô Quyền</a>, huyện <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Thanh_Mi%E1%BB%87n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Thanh Miện">Thanh Miện</a>, <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/H%E1%BA%A3i_D%C6%B0%C6%A1ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Hải Dương">Hải Dương</a>), đỗ Kinh trạng nguyên khoa <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/B%C3%ADnh_D%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Bính Dần">Bính Dần</a>. Hiện không rõ Lê Thái Dũng lấy thông tin này ở đâu.</li> </ol> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(6)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Quan_hệ_với_Trần_Bình_Trọng"><span id="Quan_h.E1.BB.87_v.E1.BB.9Bi_Tr.E1.BA.A7n_B.C3.ACnh_Tr.E1.BB.8Dng"></span>Quan hệ với Trần Bình Trọng</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=8&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Quan hệ với Trần Bình Trọng”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-6 collapsible-block" id="mf-section-6"> <p>Không có bất kì ghi chép lịch sử nào giữa Lý Chiêu Hoàng với <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_B%C3%ACnh_Tr%E1%BB%8Dng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Bình Trọng">Trần Bình Trọng</a> có quan hệ ruột thịt gì hay không.</p> <p>Sách Toàn thư chỉ nói: "<i>Vương (tức Bảo Nghĩa Vương Trần Bình Trọng) là dòng dõi Lê Đại Hành</i>", và PGS. Tiến sĩ <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Tr%E1%BA%A7n_B%C3%A1_Ch%C3%AD&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Trần Bá Chí (trang không tồn tại)">Trần Bá Chí</a> trong cuốn "<i><b>Bối cảnh định đô Thăng Long và sự nghiệp của Lê Hoàn</b></i>" đã dựa vào "<i><b>Lê triều miêu duệ</b></i>" và "<i><b>Cổ Mai bi ký</b></i>" để giả định Trần Bình Trọng là con của Lê Phụ Trần, và Trần Bá Chí nhấn mạnh "<b>nếu Phụ Trần chỉ lấy một mình Chiêu Thánh Công chúa</b>" thì Trần Bình Trọng có thể là con của Lê Phụ Trần với Lý Chiêu Hoàng<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Nếu đúng là như vậy, thì Lý Chiêu Hoàng là ngoại tổ mẫu nhiều đời của <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Minh_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Minh Tông">Trần Minh Tông</a>-Trần Mạnh - cháu 4 đời của Trần Thái Tông, vì mẹ của Minh Tông là <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Chi%C3%AAu_T%E1%BB%AB_Ho%C3%A0ng_h%E1%BA%ADu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Chiêu Từ Hoàng hậu">Chiêu Từ Hoàng Thái Hậu</a> - con gái của Trần Bình Trọng.</p> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(7)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Trong_văn_hoá_đại_chúng"><span id="Trong_v.C4.83n_ho.C3.A1_.C4.91.E1.BA.A1i_ch.C3.BAng"></span>Trong văn hoá đại chúng</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=9&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Trong văn hoá đại chúng”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-7 collapsible-block" id="mf-section-7"> <table class="wikitable" style="width:60%;"> <tbody> <tr style="background:gold; color:black; text-align:center;"> <td><b>Năm</b></td> <td><b>Tác Phẩm</b></td> <td><b>Diễn Viên</b></td> </tr> <tr> <td rowspan="3" style="text-align:center;"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/2013?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="2013">2013</a></td> <td style="text-align:center;"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Th%C3%A1i_s%C6%B0_Tr%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%A7_%C4%90%E1%BB%99_(phim_truy%E1%BB%81n_h%C3%ACnh)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Thái sư Trần Thủ Độ (phim truyền hình)">Thái sư Trần Thủ Độ</a></td> <td style="text-align:center;"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=%C4%90%C3%A0o_H%E1%BA%A1nh_%C4%90an&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Đào Hạnh Đan (trang không tồn tại)">Đào Hạnh Đan</a></td> </tr> </tbody> </table> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(8)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Chú_thích"><span id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Chú thích</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=10&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-8 collapsible-block" id="mf-section-8"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style> <div class="reflist columns references-column-count references-column-count-2" style="-moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; column-count: 2; list-style-type: decimal;"> </div> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(9)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=11&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-9 collapsible-block" id="mf-section-9"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71728118"> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72042645">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFTrung_Sơn2016" class="citation web cs1">Trung Sơn (ngày 17 tháng 1 năm 2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://vnexpress.net/thoi-su/chuyen-it-biet-ve-nu-hoang-duy-nhat-o-viet-nam-3343070.html">“Chuyện ít biết về nữ hoàng duy nhất ở Việt Nam”</a>. <i>VnExpress</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=VnExpress&rft.atitle=Chuy%E1%BB%87n+%C3%ADt+bi%E1%BA%BFt+v%E1%BB%81+n%E1%BB%AF+ho%C3%A0ng+duy+nh%E1%BA%A5t+%E1%BB%9F+Vi%E1%BB%87t+Nam&rft.date=2016-01-17&rft.au=Trung+S%C6%A1n&rft_id=https%3A%2F%2Fvnexpress.net%2Fthoi-su%2Fchuyen-it-biet-ve-nu-hoang-duy-nhat-o-viet-nam-3343070.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng" class="Z3988"></span></span></li> <li id="cite_note-3"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFNg%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn1697">Ngô Sĩ Liên (1697)</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt09.html">"Bản kỷ・Quyển 4, Huệ Tông Hoàng đế"</a>: Đinh Sửu, [Kiến Gia] năm thứ 7 [1217], (Tống Gia Định năm thứ 10). Mùa xuân, tháng 3, vua dần dần phát điên, có khi tự xưng là Thiên tướng giáng, tay cầm giáo và mộc, cắm cờ nhỏ vào búi tóc, đùa múa từ sớm đến chiều không nghỉ, khi thôi đùa nghịch thì đổ mồ hôi, nóng bức khát nước, uống rượu ngủ li bì đến hôm sau mới tỉnh. Chính sự không quyết đoán, giao phó cả cho Trần Tự Khánh. Quyền lớn trong nước dần dần về tay kẻ khác.</span></li> <li id="cite_note-4"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFNg%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn1697">Ngô Sĩ Liên (1697)</a>, "Bản kỷ Quyển 4, Huệ Tông Hoàng đế": Mùa đông, tháng 12, sách phong [Thuận Trinh] phu nhân làm Hoàng hậu, phong Tự Khánh làm Thái uý phụ chính, cho anh trai Tự Khánh là Trần Thừa (tức Thượng hoàng nhà Trần) làm Nội thị Phán thủ...</span></li> <li id="cite_note-6"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFNg%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn1697">Ngô Sĩ Liên (1697)</a>, "Bản kỷ・Quyển 4, Huệ Tông Hoàng đế": Nhâm Ngọ, [Kiến Gia] năm thứ 12 [1222], (Tống Gia Định năm thứ 15). Mùa xuân, tháng 2, chia trong nước làm 24 lộ, lộ chia cho công chúa ở, lấy các hoành nô thuộc lệ và quân nhân bản lộ, chia nhau làm giáp.</span></li> <li id="cite_note-8"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFNg%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn1697">Ngô Sĩ Liên (1697)</a>, "Bản kỷ・Quyển 4, Huệ Tông Hoàng đế": Mùa đông, tháng 10, xuống chiếu lập công chúa Chiêu Thánh làm Hoàng thái tử để truyền ngôi cho. Vua xuất gia ở chùa Chân Giáo trong đại nội. Chiêu Thánh lên ngôi, đổi niên hiệu là Thiên Chương Hữu Đạo năm thứ 1, tôn hiệu là Chiêu Hoàng.</span></li> <li id="cite_note-10"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFNg%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn1697">Ngô Sĩ Liên (1697)</a>, "Bản kỷ・Quyển 4, Chiêu Hoàng": Ất Dậu, Thiên Chương Hữu Đạo năm thứ 2 [1125], (Từ tháng 12 về sau là niên hiệu Trần Thái Tông Kiến Trung năm thứ 1; Tống Lý Tông Hú, Bảo Khánh thứ 1). mùa ông, tháng 10, xuống chiếu tuyển con em của quan viên trong ngoài sung vào các sắc dịch trong nội, như lục hỏa Thị cung ngoại, Chi hậu, Nội nhân Thị nội, ngày đêm thay phiên nhau chầu hầu.</span></li> <li id="cite_note-11"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFNg%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn1697">Ngô Sĩ Liên (1697)</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt08.html">"Bản kỷ・Quyển 3, Nhân Tông Hoàng đế"</a>: Mùa hạ, tháng 6, Thái úy Lý Thường Kiệt chết... Thường Kiệt người phường Thái Hòa, thành Thăng Long, nối đời làm quan, nhiều mưu lược, có tài làm tướng. Khi còn ít tuổi, vì vẻ mặt tươi đẹp được sung làm Hoàng môn chi hậu theo hầu Thái Tông, thăng dần đến chức Nội thị sảnh đô tri.</span></li> <li id="cite_note-14"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://nghiencuulichsu.com/2016/10/17/nha-ly-21111009-102011226-xay-dung-va-bao-ve-dat-nuoc/">“Nhà Lý (21/11/1009-10[20]/1/1226)- Xây dựng và bảo vệ đất nước”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Nh%C3%A0+L%C3%BD+%2821%2F11%2F1009-10%5B20%5D%2F1%2F1226%29-+X%C3%A2y+d%E1%BB%B1ng+v%C3%A0+b%E1%BA%A3o+v%E1%BB%87+%C4%91%E1%BA%A5t+n%C6%B0%E1%BB%9Bc&rft_id=https%3A%2F%2Fnghiencuulichsu.com%2F2016%2F10%2F17%2Fnha-ly-21111009-102011226-xay-dung-va-bao-ve-dat-nuoc%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng" class="Z3988"></span></span></li> <li id="cite_note-19"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFNg%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn1697">Ngô Sĩ Liên (1697)</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt10a.html">"Bản kỷ・Quyển 5, Thái Tông Hoàng đế"</a>: Đinh Dậu, [Thiên Ứng Chính Bình] năm thứ 6 [1237], (Tống Gia Hy năm thứ 1)... Lập công chúa Thuận Thiên họ Lý, là vợ của Hoài vương Liễu, anh vua, làm Thuận Thiên hoàng hậu, giáng Chiêu Thánh làm công chúa. Bấy giờ Chiêu Thánh không có con mà Thuận Thiên đã có mang Quốc Khang được 3 tháng. Trần Thủ Độ và Thiên Cực công chúa bàn kính với vua là nên mạo nhận lấy để làm chổ dựa về sau, cho nên có lệnh ấy.</span></li> <li id="cite_note-20"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFNg%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn1697">Ngô Sĩ Liên (1697)</a>, "Bản kỷ・Quyển 5, Thái Tông Hoàng đế": Lấy đất Yên Phụ, Yên Dưỡng, Yên Sinh, Yên Hưng, Yên Bang cho Liễu làm ấp thang mộc. Nhân đất được phong, mà Liễu có tên hiệu là Yên Sinh vương (hay An Sinh vương). Binh lính [theo Liễu] làm loạn ở sông Cái đều bị giết.</span></li> <li id="cite_note-21"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text">Lê Thái Dũng (2011), <i>Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió</i>, tr. 34-35.</span></li> <li id="cite_note-23"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFL%C3%AA_T%E1%BA%AFc">Lê Tắc</a>, <a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh.wikisource.org/wiki/%25E5%25AE%2589%25E5%258D%2597%25E5%25BF%2597%25E7%2595%25A7/%25E5%258D%25B7%25E5%258D%2581%25E4%25BA%2594">quyển 15</a>: Lê Tần, người Ái Châu, tính hoà kính, học rộng, Thái vương (tức Trần Thái Tông) dùng làm Hàn trưởng (翰長). Mùa đông năm Đinh Tỵ, theo Vương chống Ngột Lương Hợp Thai, binh bại, cùng Vương giong ngựa chạy đến Phạm Gia Bảo, gặp có Phạm Cụ Chích đem binh đến cứu, quan binh (quân Nguyên) giết Cụ Chích, Thái vương chạy khỏi đến bến Lãnh Mỹ mới lên thuyền, kỵ binh đuổi theo kịp, nhắm Thái vương loạn xạ, Tần lấy ván thuyền che cho Vương chạy khỏi. Thái vương nhớ công, phong Tần làm Bảo Văn hầu, Nhập nội Phán thủ.</span></li> <li id="cite_note-24"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFNg%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn1697">Ngô Sĩ Liên (1697)</a>, "Bản kỷ・Quyển 5, Thái Tông Hoàng đế"</span></li> <li id="cite_note-LTD-25">^ <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-LTD_25-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-LTD_25-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Lê Thái Dũng, sách đã dẫn, tr. 69.</span></li> <li id="cite_note-26"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://www.thanhnien.com.vn/News/Pages/200916/20090413000413.aspx">“Vụ đập nát để xây mới đền thờ Lý Chiêu Hoàng”</a>. <i><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Thanh_Ni%C3%AAn_(b%C3%A1o)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Thanh Niên (báo)">báo Thanh Niên</a></i>. ngày 12 tháng 4 năm 2009.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=b%C3%A1o+Thanh+Ni%C3%AAn&rft.atitle=V%E1%BB%A5+%C4%91%E1%BA%ADp+n%C3%A1t+%C4%91%E1%BB%83+x%C3%A2y+m%E1%BB%9Bi+%C4%91%E1%BB%81n+th%E1%BB%9D+L%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng&rft.date=2009-04-12&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thanhnien.com.vn%2FNews%2FPages%2F200916%2F20090413000413.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng" class="Z3988"></span></span></li> <li id="cite_note-28"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text">Tuyển tập Nguyễn Tường Phượng, tr. 585.</span></li> <li id="cite_note-29"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFNg%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn1697">Ngô Sĩ Liên (1697)</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt10a.html">"Bản kỷ・Quyển 5, Thái Tông Hoàng đế"</a>: Quý Tỵ, Thiên Ứng Chính Bình năm thứ 2 [1233]; Hoàng thái tử Trịnh mất. (Xét phép chép sử: Hoàng thái tử sinh, tất phải chép rõ ngày, tháng, năm sinh; khi mất cũng thế. Đây chỉ chép khi mất, có lẽ là vừa mới sinh đã chết ngay, nên không chép ngày tháng sinh).</span></li> <li id="cite_note-chuHan-30">^ <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-chuHan_30-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-chuHan_30-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#CITEREFNg%C3%B4_S%C4%A9_Li%C3%AAn1697">Ngô Sĩ Liên (1697)</a>, "Bản kỷ・Quyển 5, Thánh Tông Hoàng đế", <a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh.wikisource.org/wiki/%25E5%25A4%25A7%25E8%25B6%258A%25E5%258F%25B2%25E8%25A8%2598%25E5%2585%25A8%25E6%259B%25B8/%25E6%259C%25AC%25E7%25B4%2580%25E5%258D%25B7%25E4%25B9%258B%25E4%25BA%2594">chữ Hán</a>: 昭聖下嫁輔陳二十餘年，生男上位侯琮、女應瑞公主珪。</span></li> <li id="cite_note-31"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text">Trần Bá Chí (2005), phần "Bàn thêm về sự nghiệp cứu nước và hậu duệ của Lê Hoàn" trong cuốn <i>Bối cảnh định đô Thăng Long và sự nghiệp của Lê Hoàn</i>, Nhà Xuất bản Hà Nội.</span></li> </ol> </div> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(10)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Nguồn_tham_khảo"><span id="Ngu.E1.BB.93n_tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Nguồn tham khảo</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=12&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Nguồn tham khảo”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-10 collapsible-block" id="mf-section-10"> <ul> <li> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFNgô_Sĩ_Liên1697" class="citation book cs1">Ngô Sĩ Liên (1697). <a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://vi.wikipedia.org/wiki/%25C4%2590%25E1%25BA%25A1i_Vi%25E1%25BB%2587t_s%25E1%25BB%25AD_k%25C3%25BD_to%25C3%25A0n_th%25C6%25B0"><i>Đại Việt sử ký toàn thư</i></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%C4%90%E1%BA%A1i+Vi%E1%BB%87t+s%E1%BB%AD+k%C3%BD+to%C3%A0n+th%C6%B0&rft.date=1697&rft.au=Ng%C3%B4+S%C4%A9+Li%C3%AAn&rft_id=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25C4%2590%25E1%25BA%25A1i_Vi%25E1%25BB%2587t_s%25E1%25BB%25AD_k%25C3%25BD_to%25C3%25A0n_th%25C6%25B0&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng" class="Z3988"></span></li> <li> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFKhuyết_danh1377" class="citation book cs1">Khuyết danh (1377). <a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://vi.wikipedia.org/wiki/%25C4%2590%25E1%25BA%25A1i_Vi%25E1%25BB%2587t_s%25E1%25BB%25AD_l%25C6%25B0%25E1%25BB%25A3c"><i>Đại Việt sử lược</i></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%C4%90%E1%BA%A1i+Vi%E1%BB%87t+s%E1%BB%AD+l%C6%B0%E1%BB%A3c&rft.date=1377&rft.au=Khuy%E1%BA%BFt+danh&rft_id=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25C4%2590%25E1%25BA%25A1i_Vi%25E1%25BB%2587t_s%25E1%25BB%25AD_l%25C6%25B0%25E1%25BB%25A3c&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng" class="Z3988"></span></li> <li> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFLê_Tắc" class="citation book cs1">Lê Tắc. <a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://vi.wikipedia.org/wiki/An_Nam_ch%25C3%25AD_l%25C6%25B0%25E1%25BB%25A3c"><i>An Nam chí lược</i></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+Nam+ch%C3%AD+l%C6%B0%E1%BB%A3c&rft.au=L%C3%AA+T%E1%BA%AFc&rft_id=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FAn_Nam_ch%25C3%25AD_l%25C6%25B0%25E1%25BB%25A3c&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng" class="Z3988"></span></li> <li> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFLê_Thái_Dũng2008" class="citation book cs1">Lê Thái Dũng (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://xemsachhay.com/gio-trang-su-viet/"><i>Giở trang sử Việt</i></a>. NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Gi%E1%BB%9F+trang+s%E1%BB%AD+Vi%E1%BB%87t&rft.pub=NXB+%C4%90%E1%BA%A1i+h%E1%BB%8Dc+Qu%E1%BB%91c+gia+H%C3%A0+N%E1%BB%99i&rft.date=2008&rft.au=L%C3%AA+Th%C3%A1i+D%C5%A9ng&rft_id=https%3A%2F%2Fxemsachhay.com%2Fgio-trang-su-viet%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng" class="Z3988"></span></li> <li> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72042645"><cite id="CITEREFLê_Thái_Dũng2011" class="citation book cs1">Lê Thái Dũng (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://web.archive.org/web/20210427185333/http://tn.ttn.edu.vn/thuvien/index.php/2013-08-29-07-31-38/358-lyhmdsg"><i>Lý Chiêu Hoàng - Một đời sóng gió</i></a>. NXB Văn học. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=http://tn.ttn.edu.vn/thuvien/index.php/2013-08-29-07-31-38/358-lyhmdsg">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 27 tháng 4 năm 2021<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=L%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng+-+M%E1%BB%99t+%C4%91%E1%BB%9Di+s%C3%B3ng+gi%C3%B3&rft.pub=NXB+V%C4%83n+h%E1%BB%8Dc&rft.date=2011&rft.au=L%C3%AA+Th%C3%A1i+D%C5%A9ng&rft_id=http%3A%2F%2Ftn.ttn.edu.vn%2Fthuvien%2Findex.php%2F2013-08-29-07-31-38%2F358-lyhmdsg&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AL%C3%BD+Chi%C3%AAu+Ho%C3%A0ng" class="Z3988"></span></li> <li>Trần Bá Chi (2005), <i>Bối cảnh định đô Thăng Long và sự nghiệp của Lê Hoàn</i>, NXB Hà Nội.</li> <li>Nguyễn Tường Phượng (1996), <i>Tuyển tập Nguyễn Tường Phượng</i>, NXB Văn học.</li> </ul> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(11)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Ghi_chú"><span id="Ghi_ch.C3.BA"></span>Ghi chú</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=13&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Ghi chú”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-11 collapsible-block" id="mf-section-11"> <ol class="references"> <li id="cite_note-2"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text">Lý Chiêu Hoàng là vị "Nữ hoàng" duy nhất nhưng không phải là "vị vua nữ giới" duy nhất, bởi trước đó <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Hai_B%C3%A0_Tr%C6%B0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Hai Bà Trưng">Trưng Trắc</a> đã lên làm <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/N%E1%BB%AF_v%C6%B0%C6%A1ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nữ vương">Nữ vương</a>.<br> Việc này có thể giải thích như sau: "<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/N%E1%BB%AF_v%C6%B0%C6%A1ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nữ vương">Nữ vương</a>" và "<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/N%E1%BB%AF_ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nữ hoàng">Nữ hoàng</a>" đều có nghĩa là vị quân chủ mang giới tính nữ, nhưng <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ho%C3%A0ng_%C4%91%E1%BA%BF?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Hoàng đế">Hoàng đế</a> là tước hiệu độc lập và thường được xem là lớn hơn tước <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_(t%C6%B0%E1%BB%9Bc_hi%E1%BB%87u)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Vương (tước hiệu)">Vương</a>. Trưng vương là "Nữ vương", còn Chiêu Hoàng là "Nữ hoàng", cả hai bà đều là người duy nhất mang tước hiệu của mình, nhưng cả hai bà đều là Nữ quân chủ của lịch sử Việt Nam.</span></li> <li id="cite_note-5"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">Các quan Nội thị giống Thị vệ của triều Nguyễn, đều không phải là người bị thiến (<a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ho%E1%BA%A1n_quan?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Hoạn quan">hoạn quan</a>). Lúc này chế độ cung đình vẫn chưa quá gay gắt về tính "bất khả xâm phạm" của nam giới phục vụ trong cung.</span></li> <li id="cite_note-7"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text">Có ý kiến vì Chiêu Thánh là nữ nên lúc này đáng lẽ phải gọi là "<b>Hoàng thái nữ</b>", nhưng trong sách Toàn thư chính xác ghi danh hiệu là "Hoàng thái tử". Nguyên do có lẽ chữ "Tử" (子) vốn dĩ vào thời xưa cũng chỉ cả con trai lẫn con gái. Ví dụ ấy có <a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh.wikipedia.org/wiki/%25E5%2585%25AC%25E5%25AD%2590%25E5%2580%25BE" class="extiw" title="zh:公子倾">Công tử Khuynh</a>, rồi trong <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Lu%E1%BA%ADn_ng%E1%BB%AF?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Luận ngữ">Luận ngữ</a> có đoạn: "<i>Khổng Tử dĩ kì <b>huynh chi tử</b> thê chi</i>" (孔子以其兄之子妻之), nghĩa "Khổng Tử lấy <b>con gái của anh mình</b> gả cho [ông Nam Dung]).</span></li> <li id="cite_note-9"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text">Nguyên văn <a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh.wikisource.org/wiki/%25E5%25A4%25A7%25E8%25B6%258A%25E5%258F%25B2%25E8%25A8%2598%25E5%2585%25A8%25E6%259B%25B8/%25E6%259C%25AC%25E7%25B4%2580%25E5%258D%25B7%25E4%25B9%258B%25E5%259B%259B">bản chữ Hán</a>: 冬十月，詔昭聖公主爲皇太子以傳位，帝出家，居大内真教禪寺。昭聖即位，改元天彰有道元年，尊號曰昭皇。</span></li> <li id="cite_note-12"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text">Nguyên văn <a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh.wikisource.org/wiki/%25E5%25A4%25A7%25E8%25B6%258A%25E5%258F%25B2%25E8%25A8%2598%25E5%2585%25A8%25E6%259B%25B8/%25E6%259C%25AC%25E7%25B4%2580%25E5%258D%25B7%25E4%25B9%258B%25E5%259B%259B">bản chữ Hán</a>: 冬十月，詔選内外官員子弟充内色役，六火侍宫外，祗侯、内人侍内，日夜番上侍從。<br> Chức "Lục hỏa Thị cung ngoại" có lẽ là 6 đội (hỏa) trực bên ngoài cung, còn "Chỉ hầu" hay "Chi hậu", cùng "Nội nhân Thị nội", đều là các chức hầu gần gũi Thiên tử, nằm trong hệ thống <b>Nội thị sảnh</b> (内侍廳). Hệ thống này mô phỏng theo kiểu Hán-Đường, dùng cả <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ho%E1%BA%A1n_quan?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Hoạn quan">hoạn quan</a> (người bị thiến) lẫn sĩ nhân bình thường, xuất hiện khoảng đầu triều Lý<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Do các chức này phục vụ có ca riêng trong tẩm điện cá nhân của nhà Vua, mà hậu phi lại ở khu vực khác, nên nên đời xưa không bắt buộc người đảm nhiệm là hoạn quan.</span></li> <li id="cite_note-13"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">Đều là các chức quan đảm nhiệm việc hầu cận Hoàng đế, trực thuộc Nội thị sảnh.</span></li> <li id="cite_note-15"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text">Lưu ý cho người tra cứu, sách "<i>Đại Việt sử lược</i>" bản gốc đã bị đem sang Trung Quốc cùng nhiều bộ sử liệu khác sau giai đoạn Minh thuộc vào cuối đời Trần. Tư liệu được tham khảo hiện tại thực chất xuất phát từ sách "<i>Việt sử lược</i>" được các học giả Trung Quốc sưu tập lại rồi biên soạn vào pho đại bách khoa <i><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/T%E1%BB%A9_kh%E1%BB%91_to%C3%A0n_th%C6%B0?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Tứ khố toàn thư">Khâm định tứ khố toàn thư</a></i> dưới triều đại <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nh%C3%A0_Thanh?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nhà Thanh">nhà Thanh</a>. Vì vậy mà sách này đã giáng tước vị hoàng gia của tất cả triều đại Việt Nam được biên lại xuống tước Vương.</span></li> <li id="cite_note-16"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text">Cuốn sách Sử lược này được ghi vào đời Trần, do vậy, không thể ghi húy của Trần Thái Tông, chỉ có thể ghi tránh thành ["Mỗ"].</span></li> <li id="cite_note-17"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text"><a class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh.wikisource.org/wiki/%25E8%25B6%258A%25E5%258F%25B2%25E7%2595%25A5/%25E5%258D%25B7%25E4%25B8%258B">Bản chữ Hán</a>: 王以女主而幼為憂，召馮佐周謀曰："朕以不德，獲戻於天，絶無繼嗣，傳位於女。以一隂而御羣陽，衆所不與，必致悔亡。以吾觀之，莫若逺法唐堯，近體仁祖，擇其賢者而授之。今所見太尉仲子某，年雖冲幼，相貌非常，必能濟世安民。欲以為子，而主神器。仍以昭王配之。卿等為朕言於太尉。"太祖亦未之信。左輔阮正吏謂太祖曰："阮氏之有國也，賢君六七作，其餘德遺澤，入人也深。一旦遽以異姓為嗣，意其試之以觀我何如耳。茍因而受之，天下必謂太尉實有篡逆之志。"太祖欲從之，上品奉御陳守度曰："左輔之言非也。假如上王有子，反欲遜於二郎，揆之於義，則不可奉詔。今以無嗣，欲擇賢而付之，此乃上王逺法堯舜之真讓，又何疑哉？况天位不可久曠，而上王遜避之意已决，别選他姓為嗣，雖欲不臣事之，其可得乎？且上王以二郎為嗣，乃天意也。天與不取，反受其咎。願太尉熟思之。"冬十二月，命内侍判首馮佐周、内行遣左司郎中陳智宏，將内外文武臣僚，領龍舟，備法駕，赴星罡府，迎我太宗。以是年十二月初一日受禪，即位於天安殿，尊順貞皇后為太后，降昭王為昭聖王后，改元建中。太上王與其母譚太后出居扶列寺，號惠光禪師。以建中二年八月丙戌，薨於善教寺，廟號惠宗，在位十五年有竒。改元者一，曰建嘉，凡十五年。壽三十三，殯於安華府寳光寺。</span></li> <li id="cite_note-18"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text">Ý nói Chu Thế Tông <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/S%C3%A0i_Vinh?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Sài Vinh">Sài Vinh</a>, ông vốn là con người anh của Sài thị - vợ <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Chu_Th%C3%A1i_T%E1%BB%95?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-disambig" title="Chu Thái Tổ">Chu Thái Tổ</a> đời <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Ng%C5%A9_%C4%91%E1%BA%A1i_Th%E1%BA%ADp_qu%E1%BB%91c?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Ngũ đại Thập quốc">Ngũ đại Thập quốc</a>. Về sau Sài Vinh được làm con nuôi của Chu Thái Tổ, nối ngôi nhà Chu.</span></li> <li id="cite_note-22"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-22">^</a></b> <span class="reference-text">Học giả <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=Tr%E1%BA%A7n_B%C3%A1_Chi&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Trần Bá Chi (trang không tồn tại)">Trần Bá Chi</a> căn cứ vào "<i>Cổ Mai bi ký</i>" và "<i>Lê triều miêu duệ</i>" cho rằng Lê Tần là con của danh tướng <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%AA_Kh%C3%A2m&action=edit&redlink=1&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="new" title="Lê Khâm (trang không tồn tại)">Lê Khâm</a> - người có công giúp <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%C3%A1i_T%E1%BB%95?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-disambig" title="Trần Thái Tổ">Trần Thái Tổ</a> Trần Thừa đánh dẹp Hoài Đạo vương <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nguy%E1%BB%85n_N%E1%BB%99n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nguyễn Nộn">Nguyễn Nộn</a>. Thông tin này vẫn chỉ là dựa vào bia ký cùng phả hệ được soạn vào đời sau, trong khi các sách đương thời ngoài đề cập Lê Tần là người Ái Châu ra thì cũng không nói gì thêm.</span></li> <li id="cite_note-27"><b><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text">Mận là chữ "Lý" (李), ám chỉ nhà Lý đã suy.</span></li> </ol> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(12)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=14&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-12 collapsible-block" id="mf-section-12"> <ul> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nh%C3%A0_L%C3%BD?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nhà Lý">Nhà Lý</a></li> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Nh%C3%A0_Tr%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Nhà Trần">Nhà Trần</a></li> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%C3%A1i_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thái Tông">Trần Thái Tông</a></li> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Th%E1%BB%A7_%C4%90%E1%BB%99?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Thủ Độ">Trần Thủ Độ</a></li> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%BD_Hu%E1%BB%87_T%C3%B4ng?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Lý Huệ Tông">Lý Huệ Tông</a></li> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Thu%E1%BA%ADn_Thi%C3%AAn_(ho%C3%A0ng_h%E1%BA%ADu)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" class="mw-redirect" title="Thuận Thiên (hoàng hậu)">Hoàng hậu Thuận Thiên</a></li> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/L%C3%AA_Ph%E1%BB%A5_Tr%E1%BA%A7n?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Lê Phụ Trần">Lê Phụ Trần</a></li> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Linh_T%E1%BB%AB_qu%E1%BB%91c_m%E1%BA%ABu?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Linh Từ quốc mẫu">Linh Từ Quốc Mẫu</a></li> <li><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Tr%E1%BA%A7n_Li%E1%BB%85u?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Trần Liễu">Trần Liễu</a></li> </ul> </section> <div class="mw-heading mw-heading2 section-heading" onclick="mfTempOpenSection(13)"> <span class="indicator mf-icon mf-icon-expand mf-icon--small"></span> <h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=edit&section=15&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>sửa</span> </a> </span> </div> <section class="mf-section-13 collapsible-block" id="mf-section-13"> <ul> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://thanhnien.vn/vu-dap-nat-de-xay-moi-den-tho-ly-chieu-hoang-nguoi-dan-dau-lam-185308356.htm">Vụ đập nát để xây mới đền thờ Lý Chiêu Hoàng</a> trên <a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Thanh_Ni%C3%AAn_(b%C3%A1o)?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB" title="Thanh Niên (báo)">báo Thanh Niên</a>, ra ngày 13 tháng 4 năm 2009.</li> </ul> <div class="navbox-styles"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72022842">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style> </div> <div class="navbox-styles"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"> </div>   </section> </div> <noscript> <img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=mobile&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"> </noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet=""> Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title%3DL%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng%26oldid%3D72132344">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Lý_Chiêu_Hoàng&oldid=72132344</a>” </div> </div> </div> <div class="post-content" id="page-secondary-actions"> </div> </main> <footer class="mw-footer minerva-footer" role="contentinfo"><a class="last-modified-bar" href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/w/index.php?title=L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng&action=history&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB"> <div class="post-content last-modified-bar__content"><span class="minerva-icon minerva-icon-size-medium minerva-icon--modified-history"></span> <span class="last-modified-bar__text modified-enhancement" data-user-name="Olim852" data-user-gender="unknown" data-timestamp="1738474960"> <span>Sửa đổi lần cuối lúc 05:42 vào ngày 2 tháng 2 năm 2025</span> </span> <span class="minerva-icon minerva-icon-size-small minerva-icon--expand"></span> </div></a> <div class="post-content footer-content"> <div id="mw-data-after-content"> <div class="read-more-container"></div> </div> <div id="p-lang"> <h4>Ngôn ngữ</h4> <section> <ul id="p-variants" class="minerva-languages"></ul> <ul class="minerva-languages"> <li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/L%25C3%25BD_Chi%25C3%25AAu_Ho%25C3%25A0ng" title="Lý Chiêu Hoàng – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Lý Chiêu Hoàng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://cs.wikipedia.org/wiki/L%25C3%25BD_Chi%25C3%25AAu_Ho%25C3%25A0ng" title="Lý Chiêu Hoàng – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Lý Chiêu Hoàng" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://en.wikipedia.org/wiki/L%25C3%25BD_Chi%25C3%25AAu_Ho%25C3%25A0ng" title="Lý Chiêu Hoàng – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Lý Chiêu Hoàng" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://es.wikipedia.org/wiki/L%25C3%25BD_Chi%25C3%25AAu_Ho%25C3%25A0ng" title="Lý Chiêu Hoàng – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Lý Chiêu Hoàng" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://fr.wikipedia.org/wiki/L%25C3%25BD_Chi%25C3%25AAu_Ho%25C3%25A0ng" title="Lý Chiêu Hoàng – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Lý Chiêu Hoàng" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ko.wikipedia.org/wiki/%25EB%25A6%25AC_%25EC%2586%258C%25ED%2599%25A9" title="리 소황 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="리 소황" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ja.wikipedia.org/wiki/%25E6%259D%258E%25E6%2598%25AD%25E7%259A%2587" title="李昭皇 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="李昭皇" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://ru.wikipedia.org/wiki/%25D0%259B%25D0%25B8_%25D0%25A2%25D1%258C%25D0%25B5%25D1%2583-%25D1%2585%25D0%25BE%25D0%25B0%25D0%25BD%25D0%25B3" title="Ли Тьеу-хоанг – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ли Тьеу-хоанг" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://sv.wikipedia.org/wiki/Ly_Chieu_Hoang" title="Ly Chieu Hoang – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Ly Chieu Hoang" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li> <li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://zh.wikipedia.org/wiki/%25E6%259D%258E%25E6%2598%25AD%25E7%259A%2587" title="李昭皇 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="李昭皇" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> </section> </div> <div class="minerva-footer-logo"> <img src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" alt="Wikipedia" width="120" height="18" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> </div> <ul id="footer-info" class="footer-info hlist hlist-separated"> <li id="footer-info-lastmod">Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 2 tháng 2 năm 2025, 05:42.</li> <li id="footer-info-copyright">Nội dung được phát hành theo <a class="external" rel="nofollow" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi">CC BY-SA 4.0</a>, ngoại trừ khi có ghi chú khác.</li> </ul> <ul id="footer-places" class="footer-places hlist hlist-separated"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="https://vi-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung?_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en-GB">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://stats.wikimedia.org/%23/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-terms-use"><a href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://foundation.m.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi?uselang%3Dvi">Điều khoản sử dụng</a></li> <li id="footer-places-desktop-toggle"><a id="mw-mf-display-toggle" href="https://translate.google.com/website?sl=auto&tl=en&hl=en-GB&u=https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title%3DL%25C3%25BD_Chi%25C3%25AAu_Ho%25C3%25A0ng%26mobileaction%3Dtoggle_view_desktop" data-event-name="switch_to_desktop">Phiên bản máy tính</a></li> </ul> </div> </footer> </div> </div> <div class="mw-notification-area" data-mw="interface"></div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7c5dd74596-fcjcx","wgBackendResponseTime":181,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.513","walltime":"0.727","ppvisitednodes":{"value":3331,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":145054,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":31204,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":69922,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 630.432 1 -total"," 25.60% 161.388 2 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 23.78% 149.905 2 Bản_mẫu:Infobox"," 20.13% 126.890 1 Bản_mẫu:Thông_tin_nhân_vật_hoàng_gia"," 17.49% 110.284 1 Bản_mẫu:Nhiều_vấn_đề"," 15.36% 96.805 1 Bản_mẫu:Navboxes"," 14.42% 90.916 3 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 11.35% 71.545 2 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng"," 9.86% 62.152 1 Bản_mẫu:Vua_nhà_Lý"," 8.66% 54.570 1 Bản_mẫu:Kiểm_soát_tính_nhất_quán"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.283","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5936801,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFKhuyết_danh1377\"] = 1,\n [\"CITEREFLê_Thái_Dũng2008\"] = 1,\n [\"CITEREFLê_Thái_Dũng2011\"] = 1,\n [\"CITEREFLê_Tắc\"] = 1,\n [\"CITEREFNgô_Sĩ_Liên1697\"] = 1,\n [\"CITEREFTrung_Sơn2016\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"Chú thích sách\"] = 5,\n [\"Chú thích web\"] = 3,\n [\"Cquote\"] = 5,\n [\"Cuối hộp\"] = 1,\n [\"Cần nhiều trích dẫn trong bài hơn\"] = 1,\n [\"Harvp\"] = 12,\n [\"Hậu phi nhà Trần\"] = 1,\n [\"Kiểm soát tính nhất quán\"] = 1,\n [\"Navboxes\"] = 1,\n [\"Nhiều vấn đề\"] = 1,\n [\"NoteTag\"] = 12,\n [\"Tham khảo\"] = 2,\n [\"Thông tin nhân vật hoàng gia\"] = 1,\n [\"Thời gian sống\"] = 1,\n [\"Thứ tự kế vị\"] = 1,\n [\"Trích dẫn quá dài\"] = 1,\n [\"Vua nhà Lý\"] = 1,\n [\"Đầu hộp\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-85fdcf9895-c9m49","timestamp":"20250202055113","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"L\u00fd Chi\u00eau Ho\u00e0ng","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/L%C3%BD_Chi%C3%AAu_Ho%C3%A0ng","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q713251","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q713251","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-01-08T14:00:24Z","dateModified":"2025-02-02T05:42:40Z"}</script> <script>(window.NORLQ=window.NORLQ||[]).push(function(){var ns,i,p,img;ns=document.getElementsByTagName('noscript');for(i=0;i<ns.length;i++){p=ns[i].nextSibling;if(p&&p.className&&p.className.indexOf('lazy-image-placeholder')>-1){img=document.createElement('img');img.setAttribute('src',p.getAttribute('data-src'));img.setAttribute('width',p.getAttribute('data-width'));img.setAttribute('height',p.getAttribute('data-height'));img.setAttribute('alt',p.getAttribute('data-alt'));p.parentNode.replaceChild(img,p);}}});</script> <script>function gtElInit() {var lib = new google.translate.TranslateService();lib.translatePage('vi', 'en', function () {});}</script> <script src="https://translate.google.com/translate_a/element.js?cb=gtElInit&hl=en-GB&client=wt" type="text/javascript"></script> </body> </html>