CINXE.COM
Hakado kaj bruligado - Vikipedio
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="eo" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Hakado kaj bruligado - Vikipedio</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )eowikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januaro","februaro","marto","aprilo","majo","junio","julio","aŭgusto","septembro","oktobro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"a4fd3c13-426a-46c6-841f-c2a033915e7c","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Hakado_kaj_bruligado","wgTitle":"Hakado kaj bruligado","wgCurRevisionId":8767270,"wgRevisionId":8767270,"wgArticleId":374282,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo","Agrikulturo","Arbara mastrumado"],"wgPageViewLanguage":"eo","wgPageContentLanguage":"eo","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Hakado_kaj_bruligado","wgRelevantArticleId":374282,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{ "accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":8217804,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eo","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eo"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":9000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q622543","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.gadget.niceInfoboxes":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.Rekta-ligilo-al-Komunejo","ext.gadget.DocTabs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init", "ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eo&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.gadget.niceInfoboxes&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Slashing-and-burning.jpg/1200px-Slashing-and-burning.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1512"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Slashing-and-burning.jpg/800px-Slashing-and-burning.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1008"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Slashing-and-burning.jpg/640px-Slashing-and-burning.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="806"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Hakado kaj bruligado - Vikipedio"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eo.m.wikipedia.org/wiki/Hakado_kaj_bruligado"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redakti" href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedio (eo)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eo.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Hakado_kaj_bruligado"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedio Atom-fonto" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Hakado_kaj_bruligado rootpage-Hakado_kaj_bruligado skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltu al enhavo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ĉefa menuo" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ĉefa menuo</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ĉefa menuo</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigado </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-desciption" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do"><span>Ĉefpaĝo</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portalo:Komunumo" title="Pri la projekto, kion vi povas fari, kie vi povas trovi ion"><span>Komunuma portalo</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Diskutejo"><span>Diskutejo</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Aktuala%C4%B5oj" title="Trovi fonajn informojn pri nunaj eventoj"><span>Aktualaĵoj</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj" title="Listo de la lastaj ŝanĝoj en la vikio. [r]" accesskey="r"><span>Lastaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Novaj_pa%C4%9Doj"><span>Novaj paĝoj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Hazarda_pa%C4%9Do" title="Iri al hazarda paĝo [x]" accesskey="x"><span>Hazarda paĝo</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Helpo:Enhavo" title="La loko por eltrovi"><span>Helpo</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedio" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-eo.svg" style="width: 6.875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eo.svg" width="109" height="13" style="width: 6.8125em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Ser%C4%89i" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio" aria-label="Serĉi tra Vikipedio" autocapitalize="sentences" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Personaj iloj"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspekto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspekto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo" class=""><span>Donaci</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Hakado+kaj+bruligado&returntoquery=veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga" class=""><span>Krei konton</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Hakado+kaj+bruligado&returntoquery=veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o" class=""><span>Ensaluti</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Pliaj agordoj" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Personaj iloj" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Personaj iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menuo de uzanto" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo"><span>Donaci</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Hakado+kaj+bruligado&returntoquery=veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krei konton</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Hakado+kaj+bruligado&returntoquery=veaction%3Dedit%26redirect%3Dno" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Ensaluti</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Paĝoj por elsalutitaj redaktistoj <a href="/wiki/Helpo:Enkonduko" aria-label="Lernu pli pri redaktado"><span>Lernu pli</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Miaj_kontribuoj" title="Listo de redaktoj faritaj el ĉi tiu IPa adreso [y]" accesskey="y"><span>Kontribuoj</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Mia_diskutpa%C4%9Do" title="Diskuto pri redaktoj sub tiu ĉi IP adreso [n]" accesskey="n"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Enhavo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Enhavo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">kaŝi</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Komenco</div> </a> </li> <li id="toc-Priskribo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Priskribo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Priskribo</span> </div> </a> <ul id="toc-Priskribo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia_origino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia_origino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Historia origino</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia_origino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ekologiaj_konsekvencoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekologiaj_konsekvencoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Ekologiaj konsekvencoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Ekologiaj_konsekvencoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rilataj_artikoloj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Rilataj_artikoloj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Rilataj artikoloj</span> </div> </a> <ul id="toc-Rilataj_artikoloj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referencoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Referencoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Referencoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Referencoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Bibliografio</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eksteraj_ligiloj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Eksteraj_ligiloj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Eksteraj ligiloj</span> </div> </a> <ul id="toc-Eksteraj_ligiloj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Hakado kaj bruligado</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Iru al artikolo en alia lingvo. Havebla en 38 lingvo" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-38" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">38 lingvoj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Artica" title="Artica — aragona" lang="an" hreflang="an" data-title="Artica" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragona" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B7%D8%B9_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%82" title="القطع والحرق — araba" lang="ar" hreflang="ar" data-title="القطع والحرق" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="araba" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%8F%D0%B4%D0%BD%D0%B0-%D0%B0%D0%B3%D0%BD%D1%8F%D0%B2%D0%BE%D0%B5_%D0%B7%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D1%8F%D1%80%D0%BE%D0%B1%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Лядна-агнявое земляробства — belorusa" lang="be" hreflang="be" data-title="Лядна-агнявое земляробства" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belorusa" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Posijeci-i-spali" title="Posijeci-i-spali — bosna" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Posijeci-i-spali" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosna" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Artigatge" title="Artigatge — kataluna" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Artigatge" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataluna" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C5%BD%C4%8F%C3%A1%C5%99en%C3%AD" title="Žďáření — ĉeĥa" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Žďáření" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ĉeĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Svedjebrug" title="Svedjebrug — dana" lang="da" hreflang="da" data-title="Svedjebrug" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dana" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Brandrodung" title="Brandrodung — germana" lang="de" hreflang="de" data-title="Brandrodung" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="germana" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Slash-and-burn" title="Slash-and-burn — angla" lang="en" hreflang="en" data-title="Slash-and-burn" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angla" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Tala_y_quema" title="Tala y quema — hispana" lang="es" hreflang="es" data-title="Tala y quema" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hispana" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Ale" title="Ale — estona" lang="et" hreflang="et" data-title="Ale" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estona" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D9%88_%D8%B3%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86" title="بریدن و سوزاندن — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="بریدن و سوزاندن" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kaskiviljely" title="Kaskiviljely — finna" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kaskiviljely" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finna" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Agriculture_sur_br%C3%BBlis" title="Agriculture sur brûlis — franca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Agriculture sur brûlis" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="franca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9D%E0%A5%82%E0%A4%AE_%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A4%BF" title="झूम कृषि — hinda" lang="hi" hreflang="hi" data-title="झूम कृषि" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hinda" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Posijeci-i-spali" title="Posijeci-i-spali — kroata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Posijeci-i-spali" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Peladangan" title="Peladangan — indonezia" lang="id" hreflang="id" data-title="Peladangan" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Debbio" title="Debbio — itala" lang="it" hreflang="it" data-title="Debbio" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="itala" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%84%BC%E7%95%91%E8%BE%B2%E6%A5%AD" title="焼畑農業 — japana" lang="ja" hreflang="ja" data-title="焼畑農業" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japana" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%99%94%EC%A0%84%EB%86%8D%EC%97%85" title="화전농업 — korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="화전농업" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Lydimin%C4%97_%C5%BEemdirbyst%C4%97" title="Lydiminė žemdirbystė — litova" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Lydiminė žemdirbystė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litova" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%9A%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B5%81_%E0%B4%95%E0%B5%83%E0%B4%B7%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%BD" title="കരിച്ചു കൃഷിയിറക്കൽ — malajalama" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കരിച്ചു കൃഷിയിറക്കൽ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalama" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Tebas_dan_bakar" title="Tebas dan bakar — malaja" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Tebas dan bakar" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaja" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Hakken_en_branden" title="Hakken en branden — nederlanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Hakken en branden" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Br%C3%A5tebruk" title="Bråtebruk — novnorvega" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Bråtebruk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="novnorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Svedjebruk" title="Svedjebruk — dannorvega" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Svedjebruk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="dannorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/System_%C5%BCarowy" title="System żarowy — pola" lang="pl" hreflang="pl" data-title="System żarowy" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="pola" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Queimada" title="Queimada — portugala" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Queimada" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugala" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Chaquy" title="Chaquy — keĉua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Chaquy" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keĉua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D1%81%D0%B5%D1%87%D0%BD%D0%BE-%D0%BE%D0%B3%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%B5_%D0%B7%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%B5" title="Подсечно-огневое земледелие — rusa" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Подсечно-огневое земледелие" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusa" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Posijeci_i_spali" title="Posijeci i spali — serbo-Kroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Posijeci i spali" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-Kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Slash-and-burn" title="Slash-and-burn — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Slash-and-burn" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Po%C5%BEigalni%C5%A1tvo" title="Požigalništvo — slovena" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Požigalništvo" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovena" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Huma" title="Huma — sunda" lang="su" hreflang="su" data-title="Huma" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sunda" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Svedjebruk" title="Svedjebruk — sveda" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Svedjebruk" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sveda" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%96%D0%B4%D1%81%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%BE-%D0%B2%D0%BE%D0%B3%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D0%B0_%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BC%D0%B0_%D0%B7%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%BE%D0%B1%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Підсічно-вогнева система землеробства — ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Підсічно-вогнева система землеробства" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%91t_ph%C3%A1_r%E1%BB%ABng_l%C3%A0m_n%C6%B0%C6%A1ng_r%E1%BA%ABy" title="Đốt phá rừng làm nương rẫy — vjetnama" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Đốt phá rừng làm nương rẫy" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vjetnama" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%88%80%E8%80%95%E7%81%AB%E7%A8%AE" title="刀耕火種 — ĉina" lang="zh" hreflang="zh" data-title="刀耕火種" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ĉina" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q622543#sitelinks-wikipedia" title="Redakti interlingvajn ligilojn" class="wbc-editpage">Redakti ligilojn</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Nomspacoj"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Hakado_kaj_bruligado" title="Vidi la artikolon [c]" accesskey="c"><span>Artikolo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Diskuto:Hakado_kaj_bruligado" rel="discussion" title="Diskuto pri la artikolo [t]" accesskey="t"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝanĝi lingvan varianton" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Esperanto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vidoj"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&stable=1"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-current" class="collapsible selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&stable=0&redirect=no" title="Vidi ĉi tiu paĝo kun kontrolendaj ŝanĝoj [v]" accesskey="v"><span>Kontrolendaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=history" title="Antaŭaj versioj de ĉi tiu paĝo. [h]" accesskey="h"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Iloj" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Iloj</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Pliaj opcioj" > <div class="vector-menu-heading"> Agoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&stable=1"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-more-current" class="collapsible selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&stable=0&redirect=no"><span>Kontrolendaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=history"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ĝenerale </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kio_ligas_%C4%89i_tien%3F/Hakado_kaj_bruligado" title="Listo de ĉiuj vikiaj paĝoj kiuj ligas ĉi tien [j]" accesskey="j"><span>Ligiloj ĉi tien</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Rilataj_%C5%9Dan%C4%9Doj/Hakado_kaj_bruligado" rel="nofollow" title="Lastaj ŝanĝoj en paĝoj kiuj ligas al ĉi tiu paĝo [k]" accesskey="k"><span>Rilataj ŝanĝoj</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eo" title="Alŝuti dosierojn [u]" accesskey="u"><span>Alŝuti dosieron</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Specialaj_pa%C4%9Doj" title="Listo de ĉiuj specialaj paĝoj [q]" accesskey="q"><span>Specialaj paĝoj</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&oldid=8767270" title="Porĉiama ligilo al ĉi versio de la paĝo"><span>Konstanta ligilo</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=info" title="Pli da informo pri ĉi tiu paĝo"><span>Informoj pri la paĝo</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Citi&page=Hakado_kaj_bruligado&id=8767270&wpFormIdentifier=titleform" title="Informoj pri kiel citi ĉi tiun paĝon"><span>Citi ĉi tiun artikolon</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DHakado_kaj_bruligado%26veaction%3Dedit"><span>Akiri mallongigitan URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:QrCode&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DHakado_kaj_bruligado%26veaction%3Dedit"><span>Elŝutu QR-kodon</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Presi/elporti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Hakado+kaj+bruligado"><span>Krei libron</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:DownloadAsPdf&page=Hakado_kaj_bruligado&action=show-download-screen"><span>Elŝuti kiel PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&printable=yes" title="Presebla versio de tiu ĉi paĝo [p]" accesskey="p"><span>Presebla versio</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> En aliaj projektoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Slash-and-burn" hreflang="en"><span>Vikimedia Komunejo</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q622543" title="Ligilo al konektita datuma ero [g]" accesskey="g"><span>Ero en Vikidatumoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspekto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">kaŝi</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--pending"></span><b>Pending</b></indicator></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">El Vikipedio, la libera enciklopedio</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">Page version status</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">Malneta versio</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet 							cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="Close" onclick="document.getElementById("mw-fr-revision-details").style.display = "none";" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium 							cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body"><a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&oldid=8217804&diff=cur">3 ŝanĝoj</a> en ĉi tiu versio atendas <a href="/wiki/Helpo:Markitaj_versioj" title="Helpo:Markitaj versioj">kontrolon</a>. La <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&stable=1">stabila versio</a> estis <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Protokolo&type=review&page=Hakado_kaj_bruligado">patrolita</a> je <i>16 jul. 2023</i>.</div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eo" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Slashing-and-burning.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Slashing-and-burning.jpg/220px-Slashing-and-burning.jpg" decoding="async" width="220" height="277" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Slashing-and-burning.jpg/330px-Slashing-and-burning.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Slashing-and-burning.jpg/440px-Slashing-and-burning.jpg 2x" data-file-width="3459" data-file-height="4358" /></a><figcaption>Brulmastrumadaj praktikoj en <a href="/wiki/1893" title="1893">1893</a>, <a href="/wiki/Eno_(Suomujo)" class="mw-redirect" title="Eno (Suomujo)">Eno</a>, <a href="/wiki/Suomujo" class="mw-redirect" title="Suomujo">Suomujo</a>.</figcaption></figure> <p><b>Hakado kaj bruligado</b> aŭ <b>brulmastrumado</b> estas <a href="/wiki/Agrikulturo" title="Agrikulturo">agrikultura</a> <a href="/wiki/Tekniko" title="Tekniko">tekniko</a> kiu <a href="/wiki/Implico" title="Implico">implicas</a> hakadon kaj forbruligon de <a href="/wiki/Arbaro" title="Arbaro">arbaroj</a> aŭ <a href="/wiki/Duonarbaro" title="Duonarbaro">duonarbaroj</a> por krei <a href="/wiki/Kampo_(agrikulturo)" title="Kampo (agrikulturo)">kampojn</a>. Ĝi ĝenerale estas parto de <a href="/wiki/Migra_kampokultivado" title="Migra kampokultivado">migra-kampokultivada</a> agrikulturo, kaj de migra <a href="/wiki/Brutaro" class="mw-redirect" title="Brutaro">brutaro</a><a href="/wiki/Bredado" title="Bredado">bredado</a>. Brulmastrumado tipe uzas malmulte da <a href="/wiki/Teknologio" title="Teknologio">teknologio</a> aŭ da <a href="/wiki/Laborilo" title="Laborilo">laboriloj</a>, kaj estas preskaŭ ĉiam praktikita kiel <a href="/wiki/Vivteniga_agrikulturo" title="Vivteniga agrikulturo">vivteniga agrikulturo</a> : oni plantas kaj kultivas precipe por propra <a href="/wiki/Konsumo" title="Konsumo">konsumo</a>. Tre malmulte da produktoj, uzante labor-intensajn <a href="/wiki/Metodo_(uzo)" title="Metodo (uzo)">metodojn</a>, estas <a href="/wiki/Komerco" title="Komerco">komercigitaj</a>; kutime ĉio kio estas kreskigita, estas konsumita sur la bieno mem <sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Priskribo">Priskribo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&veaction=edit&section=1" title="Redakti sekcion: Priskribo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=edit&section=1" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Priskribo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En brulmastrumada agrikulturo, la arbaro estas faligita monatojn antaŭ la <a href="/wiki/Seka_sezono" title="Seka sezono">seka sezono</a>. La faligaĵo sekiĝas, kaj oni bruligas ĝin en la sekvanta seka sezono. La rezulta <a href="/wiki/Cindro" title="Cindro">cindro</a> sterkas la <a href="/wiki/Grundo" title="Grundo">grundon</a>, kaj la bruligita kampo tiam estas priplantita ĉe la komenco de la venonta pluvsezono kun <a href="/wiki/Kultiva%C4%B5o" class="mw-redirect" title="Kultivaĵo">kultivaĵoj</a> kiel ekzemple <a href="/wiki/Rizo" title="Rizo">rizo</a> por sekaj terenoj, <a href="/wiki/Maizo" title="Maizo">maizo</a>, <a href="/wiki/Manioko" title="Manioko">manioko</a>, aŭ alia amasokultivaĵo. La plej granda parto el tiu laboro estas farita <a href="/wiki/Mano" title="Mano">permane</a>, uzante <a href="/wiki/Ma%C4%89eto" title="Maĉeto">maĉetojn</a>, <a href="/wiki/Hakilo" title="Hakilo">hakilojn</a>, sarkilojn, kaj aliajn tiajn bazajn ilojn. Brulmastrumadaj kampoj estas uzitaj kaj estas la <a href="/wiki/Proprieto" title="Proprieto">proprietaĵo</a> de familio ĝis la grundo estas elĉerpita. Ĉe tiu punkto la posedorajtoj estas abandonitaj, la familio klarigas novan kampon, kaj la arbaro povas rekreski sur la malnova kampo. Post kelkaj <a href="/wiki/Jardeko" title="Jardeko">jardekoj</a>, alia familio aŭ <a href="/wiki/Klano" title="Klano">klano</a> tiam povas uzi la teron kaj postuli uzrajtojn. En tia sistemo ekzistas neniu <a href="/wiki/Merkato" title="Merkato">merkato</a> por <a href="/wiki/Tereno" title="Tereno">terenoj</a>, kaj tero ne estas aĉetita nek vendiita. Tiaj rajtoj estas <a href="/wiki/Tradicio" title="Tradicio">tradiciaj</a>. </p><p>Historie, brulmastrumada kultivado ĝenerale estis praktikata tra multo de la mondo, en <a href="/wiki/Herbejo" title="Herbejo">herbejoj</a> same kiel en maldensarbaroj. En regionoj kiuj <a href="/wiki/Industrio" title="Industrio">industriiĝis</a>, inkluzive de <a href="/wiki/E%C5%ADropo" title="Eŭropo">Eŭropo</a> kaj <a href="/wiki/Nordameriko" title="Nordameriko">Nordameriko</a>, la praktiko estis abandonita dum la malmultaj pasintaj <a href="/wiki/Jarcento" title="Jarcento">jarcentoj</a> kiam merkat-ekonomia agrikulturo estis lanĉita, kaj tero estiĝis <a href="/wiki/Persono" title="Persono">persona</a> posedaĵo. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:DirkvdM_santa_fe_scorched.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/DirkvdM_santa_fe_scorched.jpg/220px-DirkvdM_santa_fe_scorched.jpg" decoding="async" width="220" height="115" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/DirkvdM_santa_fe_scorched.jpg/330px-DirkvdM_santa_fe_scorched.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/DirkvdM_santa_fe_scorched.jpg/440px-DirkvdM_santa_fe_scorched.jpg 2x" data-file-width="2034" data-file-height="1065" /></a><figcaption>Santa Fe, <a href="/wiki/Erozio" title="Erozio">erodita</a> <a href="/wiki/Senarbarigo" title="Senarbarigo">senarbarigita</a> regiono en <a href="/wiki/Panamo" title="Panamo">Panamo</a>.</figcaption></figure> <p>Ekzemple, brulmastrumada agrikulturo origine estis praktikata fare de eŭropaj pioniroj en Nordameriko, kiel <a href="/wiki/Daniel_Boone" title="Daniel Boone">Daniel Boone</a> kaj lia familio, kiuj klarigis teron en <a href="/wiki/Apala%C4%89ujo" class="mw-redirect" title="Apalaĉujo">Apalaĉujo</a> en la malfrua 18-a kaj frua 19-an jarcentoj <sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tamen, la tero de tiaj brulmastrumadaj kultivistoj estis poste transprenita de modernaj <a href="/wiki/Terposedanto" title="Terposedanto">terposedantoj</a>, kiuj celas la longdaŭran plibonigon de kamparo, kaj malinstigas la pli malnovajn vivtenadopraktikojn kiuj estas asociitaj kun brulmastrumada agrikulturo. </p><p>Nuntempe brulmastrumado plejparte rilatas al <a href="/wiki/Tropikaj_kaj_subtropikaj_humidaj_foliarbaroj" title="Tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj">tropikaj pluvarbaroj</a> kaj estas uzata fare de inter 200 kaj 500 milionoj da homoj tutmonde <sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Brulmastrumado estas specifa funkcia <a href="/wiki/Elemento" class="mw-disambig" title="Elemento">elemento</a> de certaj terkultivadopraktikoj, ofte migra-kampokultivadaj <a href="/wiki/Sistemo" title="Sistemo">sistemoj</a>. En kelkaj okazoj, kiel ekzemple en partoj de <a href="/wiki/Madagaskaro" title="Madagaskaro">Madagaskaro</a>, same kiel en multaj aliaj lokoj, brulmastrumado povas havi neniujn <a href="/wiki/Ciklo" class="mw-disambig" title="Ciklo">ciklajn</a> aspektojn: brulmastrumadaj agadoj povas igi grundojn malkapablaj de plia produktado dum <a href="/wiki/Jardeko" title="Jardeko">jardekoj</a>, aŭ povas esti praktikitaj por nur unuopaĵa cikla terkultivadagado kun neniu sekvo de ciklo. </p><p>Migra kampokultivado normale implicas la ekziston de kultivaĵo-cikla komponanto, dum brulmastrumadaj agadoj eventuale ne estas sekvataj de iu ajn kultivado. Brulmastrumado estas tipo de vivteniga agrikulturo, kaj ne celas vendi produktojn en mondaj merkatoj. Kontraŭe la plantadaj decidoj estas farataj nur por la bezonoj de la familio aŭ klano por la sekva jaro <sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia_origino">Historia origino</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&veaction=edit&section=2" title="Redakti sekcion: Historia origino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=edit&section=2" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Historia origino"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dum la <a href="/wiki/Neolitika_revolucio" title="Neolitika revolucio">neolitika revolucio</a>, kiu ampleksis agrikulturajn <a href="/wiki/Progreso_(filozofio)" title="Progreso (filozofio)">progresojn</a>, grupoj de homoj kiuj estis <a href="/wiki/%C4%88asistoj-kolektistoj" title="Ĉasistoj-kolektistoj">ĉasistoj-kolektistoj</a> malsovaĝigis diversajn <a href="/wiki/Plantoj" title="Plantoj">plantojn</a> kaj <a href="/wiki/Bestoj" title="Bestoj">bestojn</a>, permesante sin <a href="/wiki/Setlejo" title="Setlejo">setliĝi</a> kaj praktiki agrikulturon kiu disponigas plimulte da <a href="/wiki/Nutra%C4%B5o" title="Nutraĵo">nutraĵo</a> po <a href="/wiki/Hektaro" title="Hektaro">hektaro</a> ol <a href="/wiki/%C4%88asado" title="Ĉasado">ĉasado</a> kaj kolektado. Tiu okazis en la <a href="/wiki/Rivero" title="Rivero">river</a><a href="/wiki/Valo" title="Valo">valoj</a> de <a href="/wiki/Egiptujo" class="mw-redirect" title="Egiptujo">Egiptujo</a> kaj <a href="/wiki/Mezopotamio" title="Mezopotamio">Mezopotamio</a>. Kaŭze de malkresko de nutraĵo pro manko de sufiĉe da ĉasaĵo, ĉar la homaj populacioj pliiĝis, agrikulturo iĝis pli grava. Kelkaj grupoj povis facile terkultivi en malfermaj kampoj laŭlonge de rivervaloj, sed aliaj havis arbarojn blokante siajn kampojn. </p><p>En tiu <a href="/wiki/Kunteksto" title="Kunteksto">kunteksto</a>, homoj uzis brulmastrumadan agrikulturon por klarigi multe da tero, kaj igi ĝin taŭgaj por siaj plantoj kaj bestoj. Tiel, ekde <a href="/wiki/Neolitiko" title="Neolitiko">neolitikaj</a> tempoj, brulmastrumadaj teknikoj estis vaste uzitaj por konvertado de arbaroj en kultivaĵokampojn kaj paŝtejojn <sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> . Fajro estis uzita antaŭ la Neolitiko ankaŭ, kaj per ĉasisto-kolektantoj ĝis nuntempo. <a href="/wiki/Senarbejo_(ekologio)" title="Senarbejo (ekologio)">Senarbejoj</a> kreitaj per fajro estis faritaj por multaj kialoj, kiel ekzemple altiri ĉasbestojn kaj profitigi certajn specojn de manĝeblaj plantoj kiel ekzemple <a href="/wiki/Bero" title="Bero">berujojn</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ekologiaj_konsekvencoj">Ekologiaj konsekvencoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&veaction=edit&section=3" title="Redakti sekcion: Ekologiaj konsekvencoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=edit&section=3" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ekologiaj konsekvencoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Jhum.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Jhum.jpg/220px-Jhum.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Jhum.jpg/330px-Jhum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Jhum.jpg/440px-Jhum.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Senarbejo en Namdafa Nacia Parko en Nordorienta <a href="/wiki/Barato" title="Barato">Barato</a>. La efikoj de brulmastrumado por <a href="/wiki/Praarbaro" title="Praarbaro">praarbaro</a> povas esti neniigaj.</figcaption></figure> <p>Kvankam dilemo por troloĝataj tropikaj landoj kie vivteniga agrikulturo povas esti la tradicia metodo de subtenado de multaj familioj, la sekvoj de brulmastrumadaj teknikoj por <a href="/wiki/Ekosistemo" title="Ekosistemo">ekosistemoj</a> preskaŭ ĉiam estas detruaj. Tiuj okazas precipe kiam loĝdensoj pliiĝas, kaj kiel rezulto terkultivado iĝas pli intense praktikita. La kialo estas ke ju pli la postulo por tero pliiĝas, des pli la <a href="/wiki/Novalo" title="Novalo">novala</a> periodo malpliiĝas. Ĝenerale la grundo de la tropikaj arbaroj estas nutraĵo-malriĉa. Tiu konstituas ilian ĉefan vundeblecon. Kiam <a href="/wiki/Biomaso" class="mw-redirect" title="Biomaso">biomaso</a> estas ekstraktita eĉ por unu rikolto de <a href="/wiki/Ligno" title="Ligno">ligno</a> aŭ <a href="/wiki/Lignokarbo" title="Lignokarbo">lignokarbo</a>, la restanta grundokvalito estas tre malpliigita por ebligi plian kreskon de iu ajn speco de <a href="/wiki/Vegeta%C4%B5aro" title="Vegetaĵaro">vegetaĵaro</a>. </p><p>Foje ekzistas pluraj cikloj de hakado kaj bruligado ene de interspaco de kelkaj jaroj; ekzemple en orienta <a href="/wiki/Madagaskaro" title="Madagaskaro">Madagaskaro</a> la sekvanta scenaro ofte okazas. La unua ondo eble estos faligado de ĉiuj arboj por lignuzo. Kelkajn jarojn poste, arbidoj estas rikoltitaj por produkti <a href="/wiki/Lignokarbo" title="Lignokarbo">lignokarbon</a>, kaj ene de la venonta jaro la faligejo estas bruligita por krei plialtiĝon de nutraĵoj por herbo por manĝigi la familian <a href="/wiki/Zebuo" title="Zebuo">zebuan</a> <a href="/wiki/Brutaro" class="mw-redirect" title="Brutaro">brutaron</a>. Se apudaj terenoj estas traktitaj en simila modo, grandskala erozio kutime rezultiĝos, ĉar ekzistas neniuj <a href="/wiki/Radiko" class="mw-disambig" title="Radiko">radikoj</a> aŭ provizora akvostokado en proksimaj <a href="/wiki/Kanopeo" title="Kanopeo">kanopeoj</a> por haltigi la surfacodrenaĵon. Tiel, ĉiuj malgrandaj ceteraj kvantoj de nutraĵoj estas forlavitaj. La areo estas ekzemplo de <a href="/wiki/Dezerti%C4%9Do" class="mw-redirect" title="Dezertiĝo">dezertiĝo</a>, kaj neniu plu kreskaĵo de ia ajn tipo povas ekesti dum <a href="/wiki/Generacio" title="Generacio">generacioj</a>. </p><p>La ekologiaj konsekvencoj de ĉi-supra scenaro estas plue pligrandigataj, ĉar tropikaj arbaroj estas vivejoj por ekstreme <a href="/wiki/Biodiverseco" title="Biodiverseco">biologie diversaj</a> ekosistemoj, ĝenerale entenas nombregojn da <a href="/wiki/Endemio" title="Endemio">endemiaj</a> kaj endanĝerigataj specioj. Tial, la rolo de hakado kaj bruligado estas signifa en la nuna <a href="/wiki/Holoceno" title="Holoceno">holoceno</a><a href="/wiki/Formorto" title="Formorto">formorto</a>. Hakado kaj braĝo estas alternativo kiu mildigas kelkajn el la negativaj ekologiaj konsekvencoj de tradicia brulmastrumado. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Rilataj_artikoloj">Rilataj artikoloj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&veaction=edit&section=4" title="Redakti sekcion: Rilataj artikoloj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=edit&section=4" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Rilataj artikoloj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Bruligejo" title="Bruligejo">Bruligejo</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referencoj">Referencoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&veaction=edit&section=5" title="Redakti sekcion: Referencoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=edit&section=5" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Referencoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-small" style="padding-right: 6px;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text"> Waters, Tony 2007 : The Persistence of Subsistence Agriculture, <i>Lexington Books</i>, p. 3 <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a></span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text">Waters, Tony 2010 : <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnography.com/2010/12/farmer-power-the-continuing-confrontation-between-subsistence-farmers-and-development-bureaucrats/">Farmer Power</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160527053917/http://www.ethnography.com/2010/12/farmer-power-the-continuing-confrontation-between-subsistence-farmers-and-development-bureaucrats/">Arkivigite je</a> 2016-05-27 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a></span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eoearth.org/article/Slash_and_burn">Brulmastrumado ( <i>Encyclopedia of Earth</i> )</a> <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a></span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text"> Waters, Tony 2007 : The Persistence of Subsistence Agriculture. <i>Lexington Books</i>, p. 48. <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a></span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text">Jaime Awe 2006 : Maya Cities and Sacred Caves', <i>Cu bola Books</i> <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> </span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografio">Bibliografio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&veaction=edit&section=6" title="Redakti sekcion: Bibliografio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=edit&section=6" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Bibliografio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> Karki, Sameer 2002 : <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/forestry/17649-086b69f51b9bdb4ae39e32be08d52c1f5.pdf">Community Involvement in and Management of Forest Fires in South East Asia, <i>Project FireFight South East Asia</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110915154409/http://www.fao.org/forestry/17649-086b69f51b9bdb4ae39e32be08d52c1f5.pdf">Arkivigite je</a> 2011-09-15 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Eksteraj_ligiloj">Eksteraj ligiloj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&veaction=edit&section=7" title="Redakti sekcion: Eksteraj ligiloj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&action=edit&section=7" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Eksteraj ligiloj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" id="aliaj_projektoj" style="float: right; clear: right; width: 250px; border: 1px solid #aaa; padding: 4px; font-size: 90%; background: #f9f9f9;"> <ul class="noarchive"><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Slash-and-burn?uselang=eo">Kategorio Hakado kaj bruligado en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span> </li></ul> </div> <ul><li><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://cnre.vt.edu/lsg/Intro/S&B.pdf">Hakado kaj bruligado.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120509010446/http://cnre.vt.edu/lsg/intro/S%26B.pdf">Arkivigite je</a> 2012-05-09 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shift-capoeira.uni-bonn.de/">Sekundaraj arbaroj kaj brulmastrumada vegetaĵaro en orient-amazona regiono.</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110305065710/http://www.shift-capoeira.uni-bonn.de/">Arkivigite je</a> 2011-03-05 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐5fb746f978‐gfqsg Cached time: 20241119092856 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.089 seconds Real time usage: 0.212 seconds Preprocessor visited node count: 349/1000000 Post‐expand include size: 3512/2097152 bytes Template argument size: 0/2097152 bytes Highest expansion depth: 5/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 2250/5000000 bytes Lua time usage: 0.020/10.000 seconds Lua memory usage: 1556956/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 80.140 1 -total 53.06% 42.519 1 Ŝablono:Projektoj 40.88% 32.765 1 Ŝablono:Referencoj 24.32% 19.490 8 Ŝablono:En 14.82% 11.877 4 Ŝablono:Webarchiv --> <!-- Saved in parser cache with key eowiki:pcache:idhash:374282-0!canonical and timestamp 20241119092856 and revision id 8767270. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Elŝutita el "<a dir="ltr" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&oldid=8767270">https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&oldid=8767270</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kategorioj" title="Specialaĵo:Kategorioj">Kategorioj</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Agrikulturo" title="Kategorio:Agrikulturo">Agrikulturo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Arbara_mastrumado" title="Kategorio:Arbara mastrumado">Arbara mastrumado</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kaŝita kategorio: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Listo_de_arkivitaj_pa%C4%9Doj_de_Retarkivo" title="Kategorio:Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo">Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ĉi tiu paĝo estis lastafoje redaktita je 17:19, 6 jun. 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">La teksto disponeblas laŭ la permesilo <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo">Krea Komunaĵo Atribuite-Samkondiĉe 4.0 Neadaptita</a>; eble aldonaj kondiĉoj aplikeblas. Vidu la <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">uzkondiĉojn</a> por detaloj.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Regularo pri respekto de la privateco</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedio:Enkonduko">Pri Vikipedio</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedio:Malgarantio">Malgarantioj</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programistoj</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eo.wikipedia.org">Statistikoj</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklaro pri kuketoj</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eo.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Hakado_kaj_bruligado&veaction=edit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Poŝtelefona vido</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-565f7699fc-7v9hd","wgBackendResponseTime":287,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.089","walltime":"0.212","ppvisitednodes":{"value":349,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":3512,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":5,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":2250,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 80.140 1 -total"," 53.06% 42.519 1 Ŝablono:Projektoj"," 40.88% 32.765 1 Ŝablono:Referencoj"," 24.32% 19.490 8 Ŝablono:En"," 14.82% 11.877 4 Ŝablono:Webarchiv"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.020","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1556956,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5fb746f978-gfqsg","timestamp":"20241119092856","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Hakado kaj bruligado","url":"https:\/\/eo.wikipedia.org\/wiki\/Hakado_kaj_bruligado","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q622543","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q622543","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2011-08-28T08:01:30Z","dateModified":"2024-06-06T17:19:54Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bb\/Slashing-and-burning.jpg"}</script> </body> </html>