CINXE.COM
ادوارد شواردنادزه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ادوارد شواردنادزه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"40b6691b-1280-489e-a19e-572036f87260","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ادوارد_شواردنادزه","wgTitle":"ادوارد شواردنادزه","wgCurRevisionId":40275654,"wgRevisionId":40275654,"wgArticleId":10983,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات صاحب‌منصب با پارامتر نامعلوم استفاده می‌کنند", "مقاله‌هایی که از جعبه‌های اطلاعات افراد با پارامتر دین یا مذهب استفاده می‌کنند","پیوند رده انبار در ویکی‌داده است","مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLK","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های PLWABN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF","ویکی‌سازی رباتیک","اعضای پلیتبوروی کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی","اعضای دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی","اعضای شورای روابط خارجی","انقلاب گل رز","اهالی اتحاد شوروی","اهالی تفلیس","دبیران‌اول حزب کمونیست گرجستان","درگذشتگان ۲۰۱۴ (میلادی)","دریافت‌کنندگان نشان پرچم سرخ کار","دریافت‌کنندگان نشان جنگ میهنی درجه یک","دریافت‌کنندگان نشان لنین","دیپلمات‌های اهل اتحاد شوروی","رئیس‌جمهورهای گرجستان","رئیسان مجلس نمایندگان گرجستان","رهبران به قدرت رسیده از طریق کودتا", "رهبران حزب اتحاد شوروی","زادگان ۱۹۲۸ (میلادی)","سیاستمداران اهل گرجستان","سیاستمداران سده ۲۰ (میلادی) اهل گرجستان","سیاستمداران سده ۲۱ (میلادی) اهل گرجستان","صلیب بزرگ کلاس اختصاصی نشان مریت جمهوری فدرال آلمان","قهرمانان کار سوسیالیست","مسیحیان ارتدوکس شرقی اهل گرجستان","نجات‌یافتگان از ترور","نخست‌وزیران گرجستان","وزیران امور خارجه شوروی","اعضای مجمع یازدهم شورای عالی اتحاد شوروی","اعضای مجمع نهم شورای عالی اتحاد شوروی","اعضای مجمع دهم شورای عالی اتحاد شوروی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ادوارد_شواردنادزه","wgRelevantArticleId": 10983,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q151929","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist", "ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Eduard_shevardnadze.jpg/1200px-Eduard_shevardnadze.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1764"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Eduard_shevardnadze.jpg/800px-Eduard_shevardnadze.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1176"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Eduard_shevardnadze.jpg/640px-Eduard_shevardnadze.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="941"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ادوارد شواردنادزه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ادوارد_شواردنادزه rootpage-ادوارد_شواردنادزه skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF+%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF+%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF+%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF+%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-فعالیت‌های_سیاسی_در_شوروی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#فعالیت‌های_سیاسی_در_شوروی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>فعالیت‌های سیاسی در شوروی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-فعالیت‌های_سیاسی_در_شوروی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های فعالیت‌های سیاسی در شوروی</span> </button> <ul id="toc-فعالیت‌های_سیاسی_در_شوروی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-دیدار_با_روح‌الله_خمینی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دیدار_با_روح‌الله_خمینی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۱</span> <span>دیدار با روح‌الله خمینی</span> </div> </a> <ul id="toc-دیدار_با_روح‌الله_خمینی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-شواردنادزه_پس_از_فروپاشی_شوروی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#شواردنادزه_پس_از_فروپاشی_شوروی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>شواردنادزه پس از فروپاشی شوروی</span> </div> </a> <ul id="toc-شواردنادزه_پس_از_فروپاشی_شوروی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مرگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مرگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>مرگ</span> </div> </a> <ul id="toc-مرگ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ادوارد شواردنادزه</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۸۵ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-85" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۸۵ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%8A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="إدوارد شيفردنادزه–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="إدوارد شيفردنادزه" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%8A%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="ادوارد شيفردنادزه–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ادوارد شيفردنادزه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–آیمارایی" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="آیمارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%9Eevardnadze" title="Eduard Şevardnadze–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Eduard Şevardnadze" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5_%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%90%D0%BC%D0%B2%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%B8%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Шеварднадзе Эдуард Амвросиевич–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Шеварднадзе Эдуард Амвросиевич" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%A8%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8D" title="Эдуард Шэварднадзэ–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Эдуард Шэварднадзэ" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%A8%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8D" title="Эдуард Шэварнадзэ–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Эдуард Шэварнадзэ" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Едуард Шеварднадзе–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Едуард Шеварднадзе" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%8F%E0%A6%A1%E0%A7%81%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A1_%E0%A6%B6%E0%A7%87%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A6%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A6%9C%E0%A7%87" title="এডুয়ার্ড শেভার্দনাদজে–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="এডুয়ার্ড শেভার্দনাদজে" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%A0evardnadze" title="Eduard Ševardnadze–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Eduard Ševardnadze" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Eduard_Xevardnadze" title="Eduard Xevardnadze–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Eduard Xevardnadze" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%A0evardnadze" title="Eduard Ševardnadze–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Eduard Ševardnadze" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Eduard_Sjevardnadse" title="Eduard Sjevardnadse–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Eduard Sjevardnadse" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Eduard_Schewardnadse" title="Eduard Schewardnadse–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Eduard Schewardnadse" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%88%CE%BD%CF%84%CE%B2%CE%B1%CF%81%CE%BD%CF%84_%CE%A3%CE%B5%CE%B2%CE%B1%CF%81%CE%BD%CF%84%CE%BD%CE%AC%CF%84%CE%B6%CE%B5" title="Έντβαρντ Σεβαρντνάτζε–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Έντβαρντ Σεβαρντνάτζε" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%9Cevardnadze" title="Eduard Ŝevardnadze–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Eduard Ŝevardnadze" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%A0evardnadze" title="Eduard Ševardnadze–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Eduard Ševardnadze" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Eduard_Xevardnadze" title="Eduard Xevardnadze–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Eduard Xevardnadze" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%A0evardnadze" title="Eduard Ševardnadze–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Eduard Ševardnadze" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Edouard_Chevardnadze" title="Edouard Chevardnadze–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Edouard Chevardnadze" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%93%D7%95%D7%90%D7%A8%D7%93_%D7%A9%D7%95%D7%95%D7%A8%D7%93%D7%A0%D7%93%D7%96%D7%94" title="אדוארד שוורדנדזה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="אדוארד שוורדנדזה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%A0evardnadze" title="Eduard Ševardnadze–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Eduard Ševardnadze" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Eduard_Sevardnadze" title="Eduard Sevardnadze–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Eduard Sevardnadze" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B7%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A1%D6%80%D5%A4_%D5%87%D6%87%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%B6%D5%A1%D5%B1%D5%A5" title="Էդուարդ Շևարդնաձե–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Էդուարդ Շևարդնաձե" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B7%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A1%D6%80%D5%BF_%D5%87%D5%A5%D6%82%D5%A1%D6%80%D5%BF%D5%B6%D5%A1%D5%B1%D5%A7" title="Էտուարտ Շեւարտնաձէ–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Էտուարտ Շեւարտնաձէ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Eduard_Sjevardnadse" title="Eduard Sjevardnadse–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Eduard Sjevardnadse" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A8%E3%83%89%E3%82%A5%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%89%E3%83%BB%E3%82%B7%E3%82%A7%E3%83%AF%E3%83%AB%E3%83%8A%E3%82%BC" title="エドゥアルド・シェワルナゼ–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="エドゥアルド・シェワルナゼ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%94" title="ედუარდ შევარდნაძე–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ედუარდ შევარდნაძე" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%90%D0%BC%D0%B2%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%B8%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Эдуард Амвросиевич Шеварднадзе–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Эдуард Амвросиевич Шеварднадзе" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%97%90%EB%91%90%EC%95%84%EB%A5%B4%EB%93%9C_%EC%85%B0%EB%B0%94%EB%A5%B4%EB%93%9C%EB%82%98%EC%A0%9C" title="에두아르드 셰바르드나제–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="에두아르드 셰바르드나제" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5_%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D1%82_%D0%90%D0%BC%D0%B2%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%B8%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Шеварнадзе Эдуарт Амвросиевич–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Шеварнадзе Эдуарт Амвросиевич" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Eduardus_%C5%A0evardnadze" title="Eduardus Ševardnadze–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Eduardus Ševardnadze" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Eduard_Schewardnadse" title="Eduard Schewardnadse–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Eduard Schewardnadse" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5_%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%90%D0%BC%D0%B2%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%B8%D1%8F%D0%BD_%D1%85%D0%B2%D0%B0" title="Шеварднадзе Эдуард Амвросиян хва–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Шеварднадзе Эдуард Амвросиян хва" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Eduardas_%C5%A0evardnadz%C4%97" title="Eduardas Ševardnadzė–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Eduardas Ševardnadzė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Eduards_%C5%A0evardnadze" title="Eduards Ševardnadze–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Eduards Ševardnadze" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%A8%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8D" title="Эдуард Шэварднадзэ–مکشایی" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Эдуард Шэварднадзэ" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مکشایی" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Эдуард Шеварднадзе–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Эдуард Шеварднадзе" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%86%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A6_%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%9D%E0%A5%87" title="एदुआर्द शेवार्दनात्झे–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="एदुआर्द शेवार्दनात्झे" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Edoeard_Sjevardnadze" title="Edoeard Sjevardnadze–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Edoeard Sjevardnadze" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Eduard_Sjevardnadze" title="Eduard Sjevardnadze–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Eduard Sjevardnadze" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Eduard_Sjevardnadse" title="Eduard Sjevardnadse–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Eduard Sjevardnadse" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Edoard_Shevardnadze" title="Edoard Shevardnadze–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Edoard Shevardnadze" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5,_%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%90%D0%BC%D0%B2%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%B8%D0%B9%D1%8B_%D1%84%D1%8B%D1%80%D1%82" title="Шеварднадзе, Эдуард Амвросийы фырт–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Шеварднадзе, Эдуард Амвросийы фырт" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Eduard_Szewardnadze" title="Eduard Szewardnadze–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Eduard Szewardnadze" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%DA%88%D9%88%D8%B1%DA%88_%D8%B4%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%88%D9%86%D8%A7%DA%88%D8%B2%DB%92" title="ایڈورڈ شیورڈناڈزے–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ایڈورڈ شیورڈناڈزے" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C8%98evardnadze" title="Eduard Șevardnadze–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Eduard Șevardnadze" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5,_%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%90%D0%BC%D0%B2%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%B8%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Шеварднадзе, Эдуард Амвросиевич–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Шеварднадзе, Эдуард Амвросиевич" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%A0evarnadze" title="Eduard Ševarnadze–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Eduard Ševarnadze" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%A0evardnadze" title="Eduard Ševardnadze–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Eduard Ševardnadze" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%A0evardnadze" title="Eduard Ševardnadze–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Eduard Ševardnadze" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%A0evardnadze" title="Eduard Ševardnadze–ایناری سامی" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Eduard Ševardnadze" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ایناری سامی" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnaxe" title="Eduard Shevardnaxe–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Eduard Shevardnaxe" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Едуард Шеварднадзе–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Едуард Шеварднадзе" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Eduard_Sjevardnadze" title="Eduard Sjevardnadze–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Eduard Sjevardnadze" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Eduard_Szewardnadze" title="Eduard Szewardnadze–سیلزیایی" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Eduard Szewardnadze" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="سیلزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%8E%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81_%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%B5%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%A8%E0%AE%BE%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AF%87" title="எதுவார்து செவர்துநாத்சே–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="எதுவார்து செவர்துநாத்சே" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94_%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%8B" title="เอดูอาร์ด เชวาร์ดนัดเซ–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="เอดูอาร์ด เชวาร์ดนัดเซ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%A0evardnadze" title="Eduard Ševardnadze–Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Eduard Ševardnadze" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Eduard_%C5%9Eevardnadze" title="Eduard Şevardnadze–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Eduard Şevardnadze" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Эдуард Шеварднадзе–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Эдуард Шеварднадзе" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5_%D0%95%D0%B4%D1%83%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D0%90%D0%BC%D0%B2%D1%80%D0%BE%D1%81%D1%96%D0%B9%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Шеварднадзе Едуард Амвросійович–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Шеварднадзе Едуард Амвросійович" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%DA%88%D9%88%D8%B1%DA%88_%D8%B4%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%88%D9%86%D8%A7%DA%88%D8%B2%DB%92" title="ایڈورڈ شیورڈناڈزے–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ایڈورڈ شیورڈناڈزے" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Eduard_Shevardnadze" title="Eduard Shevardnadze–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Eduard Shevardnadze" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%88%B1%E5%BE%B7%E5%8D%8E%C2%B7%E8%B0%A2%E7%93%A6%E5%B0%94%E5%BE%B7%E7%BA%B3%E6%B3%BD" title="爱德华·谢瓦尔德纳泽–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="爱德华·谢瓦尔德纳泽" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%94" title="ედუარდ შევარდნაძე–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ედუარდ შევარდნაძე" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%88%B1%E5%BE%B7%E5%8D%8E%C2%B7%E8%B0%A2%E7%93%A6%E5%B0%94%E5%BE%B7%E7%BA%B3%E6%B3%BD" title="爱德华·谢瓦尔德纳泽–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="爱德华·谢瓦尔德纳泽" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%AC%9D%E7%93%A6%E7%88%BE%E5%BE%B7%E7%B4%8D%E6%BE%A4" title="謝瓦爾德納澤–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="謝瓦爾德納澤" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q151929#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&oldid=40275654" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&id=40275654&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D8%25AF%25D9%2588%25D8%25A7%25D8%25B1%25D8%25AF_%25D8%25B4%25D9%2588%25D8%25A7%25D8%25B1%25D8%25AF%25D9%2586%25D8%25A7%25D8%25AF%25D8%25B2%25D9%2587"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D8%25AF%25D9%2588%25D8%25A7%25D8%25B1%25D8%25AF_%25D8%25B4%25D9%2588%25D8%25A7%25D8%25B1%25D8%25AF%25D9%2586%25D8%25A7%25D8%25AF%25D8%25B2%25D9%2587"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Eduard_Shevardnadze" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q151929" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox vcard"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above" style="font-size: 100%;"><div style="display:inline-block; font-size:130%;" class="fn">اِدوارْدْ شِوارْدْنادْزه<br /><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r30716427">.mw-parser-output .nobold{font-weight:normal}</style><span class="nobold">ედუარდ შევარდნაძე</span></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Eduard_shevardnadze.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Eduard_shevardnadze.jpg/220px-Eduard_shevardnadze.jpg" decoding="async" width="220" height="323" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Eduard_shevardnadze.jpg/330px-Eduard_shevardnadze.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Eduard_shevardnadze.jpg/440px-Eduard_shevardnadze.jpg 2x" data-file-width="1980" data-file-height="2910" /></a></span></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:lavender;line-height:normal;padding:0.2em;">دومین <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1" title="رئیس‌جمهور">رئیس‌جمهور</a> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>دوره مسئولیت</b></span><br />۲۶ نوامبر ۱۹۹۵ – ۲۳ نوامبر ۲۰۰۳</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پس از</span></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="زویاد گامساخوردیا">زویاد گامساخوردیا</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پیش از</span></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" class="mw-redirect" title="نینو بورجادزه">نینو بورجادزه</a></td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:lavender;line-height:normal;padding:0.2em;">رئیس مجلس گرجستان</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>دوره مسئولیت</b></span><br />۶ نوامبر ۱۹۹۲ – ۲۶ نوامبر ۱۹۹۵</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پس از</span></th><td class="infobox-data">پست تأسیس شد.<br />خودش به عنوان رئیس شورای دولتی گرجستان</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پیش از</span></th><td class="infobox-data">پست منحل شد.<br />زوراب ژوانیا (به عنوان رئیس مجلس گرجستان)</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:lavender;line-height:normal;padding:0.2em;">رئیس شورای دولتی گرجستان</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>دوره مسئولیت</b></span><br />۱۰ مارس ۱۹۹۲ – ۴ نوامبر ۱۹۹۲</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پس از</span></th><td class="infobox-data">پست تأسیس شد</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پیش از</span></th><td class="infobox-data">پست منحل شد.<br />خودش</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:lavender;line-height:normal;padding:0.2em;">وزیر امورخارجه اتحاد جماهیر شوروی</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>دوره مسئولیت</b></span><br />۲ ژوئیه ۱۹۸۵ – ۲۰ دسامبر ۱۹۹۰</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">اصلی</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%DB%8C%D8%AE%D9%88%D9%86%D9%88%D9%81" title="نیکولای تیخونوف">نیکولای تیخونوف</a><br /><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%DA%98%DA%A9%D9%88%D9%81" title="نیکولای ریژکوف">نیکولای ریژکوف</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پس از</span></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88" title="آندری گرومیکو">آندری گرومیکو</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پیش از</span></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B3%D9%85%D8%B1%D8%AA%D9%86%DB%8C%D8%AE" title="الکساندر بسمرتنیخ">الکساندر بسمرتنیخ</a></td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>دوره مسئولیت</b></span><br />۱۹ نوامبر ۱۹۹۱ – ۲۶ دسامبر ۱۹۹۱</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">اصلی</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%81" title="ایوان سیلایف">ایوان سیلایف</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پس از</span></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D9%BE%D8%A7%D9%86%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="بوریس پانکین">بوریس پانکین</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پیش از</span></th><td class="infobox-data">پست منحل شد</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:lavender;line-height:normal;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="دبیر اول حزب کمونیست گرجستان">پانزدهمین دبیر اول</a> <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="حزب کمونیست گرجستان">کمیته مرکزی حزب کمونیست گرجستان اتحاد جماهیر شوروی</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>دوره مسئولیت</b></span><br />۲۹ سپتامبر ۱۹۷۲ – ۶ ژوئیه ۱۹۸۵</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پس از</span></th><td class="infobox-data">واسیل مژاوانادزه</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right"><span class="nowrap">پیش از</span></th><td class="infobox-data">جومبر پاتیاشویلی</td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:lavender;line-height:normal;padding:0.2em;">عضو کامل <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="پلیتبوروی کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی">پلیتبوروی کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="border-bottom:none"><span class="nowrap"><b>دوره مسئولیت</b></span><br />۱ ژوئیه ۱۹۸۵ – ۱۴ ژوئیه ۱۹۹۰</td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="color: #202122; background:lavender">اطلاعات شخصی</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">زاده</th><td class="infobox-data">۲۵ ژانویهٔ ۱۹۲۸<br /><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="ماماتی">ماماتی</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="گوریا">گوریا</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="جمهوری سوسیالیستی ماورای قفقاز شوروی">ماورای قفقاز شوروی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">درگذشته</th><td class="infobox-data">۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۴ (۸۶ سال)<br /><a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="تفلیس">تفلیس</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">ملیت</th><td class="infobox-data"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/23px-Flag_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/35px-Flag_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/45px-Flag_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">حزب سیاسی</th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحادیه شهروندان گرجستان (صفحه وجود ندارد)">اتحادیه شهروندان گرجستان</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">همسر(ان)</th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="نانولی شورادنادزه (صفحه وجود ندارد)">نانولی شورادنادزه</a> (متوفی)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">فرزندان</th><td class="infobox-data">دو فرزند</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">پیشه</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="سیاستمدار">سیاستمدار</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">تخصص</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-disambig" title="نظامی">نظامی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">امضا</th><td class="infobox-data"><span class="skin-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Eduard_Shevardnadze_signature.svg" class="mw-file-description" title="امضای اِدوارْدْ شِوارْدْنادْزه ედუარდ შევარდნაძე"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Eduard_Shevardnadze_signature.svg/128px-Eduard_Shevardnadze_signature.svg.png" decoding="async" width="128" height="48" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Eduard_Shevardnadze_signature.svg/192px-Eduard_Shevardnadze_signature.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Eduard_Shevardnadze_signature.svg/256px-Eduard_Shevardnadze_signature.svg.png 2x" data-file-width="372" data-file-height="140" /></a></span></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="color: #202122; background:lavender">خدمات نظامی</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">سال‌های خدمت</th><td class="infobox-data">۱۹۶۴–۱۹۷۲</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="text-align:right">درجه</th><td class="infobox-data"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:RAF_A_F6MajGen_since_2010par.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/RAF_A_F6MajGen_since_2010par.svg/40px-RAF_A_F6MajGen_since_2010par.svg.png" decoding="async" width="40" height="103" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/RAF_A_F6MajGen_since_2010par.svg/60px-RAF_A_F6MajGen_since_2010par.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/RAF_A_F6MajGen_since_2010par.svg/80px-RAF_A_F6MajGen_since_2010par.svg.png 2x" data-file-width="138" data-file-height="356" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1" title="سرلشکر">سرلشکر</a></td></tr></tbody></table> <p><b>اِدوارْدْ آمْبْرُسیسْ دْزِ شِوارْدْنادْزه</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="زبان گرجی">گرجی</a>: <span lang="en" dir="rtl" class="spanen"><i>ედუარდ ამბროსის ძე შევარდნაძე</i></span>) (زاده ۲۵ ژانویه ۱۹۲۸ – درگذشته ۷ ژوئیه ۲۰۱۴) سیاستمدار <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="مردم گرجی">گرجی</a>، آخرین <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87" class="mw-redirect" title="وزیر امور خارجه">وزیر امور خارجه</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="شوروی">شوروی</a> و چهار سال پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۵ دومین رئیس‌جمهور <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> شد.<sup id="cite_ref-teflis.com_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-teflis.com-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فعالیت‌های_سیاسی_در_شوروی"><span id=".D9.81.D8.B9.D8.A7.D9.84.DB.8C.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B3.DB.8C.D8.A7.D8.B3.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.D8.B4.D9.88.D8.B1.D9.88.DB.8C"></span>فعالیت‌های سیاسی در شوروی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: فعالیت‌های سیاسی در شوروی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ادوارد شواردنادزه در سال ۱۹۲۸ در روستای ماماتی حومه شهر <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%AE%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="لانچخوتی">لانچخوتی</a> در غرب گرجستان به دنیا آمد و در سن ۱۸ سالگی به شاخه جوانان حزب کمونیست پیوست. او در سال ۱۹۷۲ به عنوان دبیر اول حزب کمونیست انتخاب شد. شواردنادزه از سال ۱۹۸۵ تا زمان فروپاشی شوروی وزیر امور خارجه بود و نقشی مهم در پایان دادن به دوره جنگ سرد و فروریختن <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="دیوار برلین">دیوار برلین</a> ایفا کرد. این پست با کنار رفتن <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="آندره گرومیکو (صفحه وجود ندارد)">آندره گرومیکو</a> خالی شده بود. شواردنادزه در سال ۱۹۹۰ برای مدت کوتاهی از مقام وزارت خارجه کناره گرفت اما در سال ۱۹۹۱ و در آستانه فروپاشی شوروی دوباره به این پست بازگشت.<sup id="cite_ref-bbc.co.uk_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-bbc.co.uk-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برخی آمارها می‌گوید زمانی که وی وزیر امور داخلی گرجستان بود، وزارت تحت امر او ۲۵ هزار نفر را در جریان مبارزه با فساد دستگیر کرد که ۱۷ هزار نفرشان عضو حزب کمونیست بودند و هفتاد نفر هم عضو سرویس اطلاعاتی اتحاد شوروی، که به <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7_%DA%AF_%D8%A8" class="mw-redirect" title="کا گ ب">کا گ ب</a> معروف بود.<sup id="cite_ref-ReferenceA_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دیدار_با_روح‌الله_خمینی"><span id=".D8.AF.DB.8C.D8.AF.D8.A7.D8.B1_.D8.A8.D8.A7_.D8.B1.D9.88.D8.AD.E2.80.8C.D8.A7.D9.84.D9.84.D9.87_.D8.AE.D9.85.DB.8C.D9.86.DB.8C"></span>دیدار با روح‌الله خمینی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: دیدار با روح‌الله خمینی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در ۱۳ دی ۱۳۶۷ پیامی از طرف <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="آیت‌الله خمینی">روح‌الله خمینی</a> توسط هیئت منتخب رهبر وقت <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> در <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="مسکو">مسکو</a> به <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%81" title="میخائیل گورباچف">میخائیل گورباچف</a> تحویل داده شده بود. در آن <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%81" title="نامه سید روح‌الله خمینی به میخائیل گورباچف">نامه روح‌الله خمینی</a> نوشته بود «از این پس <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="کمونیسم">کمونیسم</a> را باید در موزه‌های تاریخ سیاسی جهان جستجو کرد» و رئیس‌جمهور وقت شوروی را به مطالعه متون اسلامی دعوت کرده بود.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ادوارد شواردنادزه، در اواخر زمستان سال ۱۳۶۷ خورشیدی، به عنوان وزیر خارجه شوروی و برای رساندن پاسخ نامه میخاییل گورباچف، رئیس‌جمهور وقت شوروی به روح‌الله خمینی به ایران سفر کرد. پاسخ نامه گورباچف در روز هفتم اسفند ۱۳۶۷ توسط ادوارد شواردنادزه و در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جماران">جماران</a> <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تهران">تهران</a> به اطلاع روح‌الله خمینی رسید.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-bbc.co.uk_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-bbc.co.uk-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-ReferenceA_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>سفر شواردنادزه به ایران در نوع خود بی‌حاشیه نبود چرا که روح‌الله خمینی در هنگام ملاقات با شواردنادزه رفتار دیپلماتیک معمول در آن زمان را رعایت نکرد.<sup id="cite_ref-bbc.co.uk_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-bbc.co.uk-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شواردنادزه_پس_از_فروپاشی_شوروی"><span id=".D8.B4.D9.88.D8.A7.D8.B1.D8.AF.D9.86.D8.A7.D8.AF.D8.B2.D9.87_.D9.BE.D8.B3_.D8.A7.D8.B2_.D9.81.D8.B1.D9.88.D9.BE.D8.A7.D8.B4.DB.8C_.D8.B4.D9.88.D8.B1.D9.88.DB.8C"></span>شواردنادزه پس از فروپاشی شوروی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: شواردنادزه پس از فروپاشی شوروی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در سال ۱۹۹۲، گرجستان اولین رئیس‌جمهور خود، <a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="زویاد گامساخوردیا">زویاد گامساخوردیا</a> را در انتخابات برگزید. اما چند ماه بعد و در پی کودتا علیه دولت گامساخوردیا، عملاً اداره امور به دوش شواردنادزه افتاد که پست ریاست مجلس و همچنین ریاست شورای ریاست گرجستان را به عهده داشت. او در سال ۱۹۹۵، رسماً از طریق صندوق رای به عنوان دومین رئیس‌جمهور کشور تازه‌استقلال‌یافته گرجستان انتخاب شد. در سال ۲۰۰۰ بار دیگر به این مقام رسید. گرجستان تحت اداره شواردنادزه به غرب و به‌ویژه به آمریکا بسیار نزدیک شد. او می‌خواست گرجستان عضو <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D8%A2%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی">پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی</a> (<a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a>) شود. دولت شواردنادزه از آمریکا کمک‌های اقتصادی و نظامی قابل توجهی دریافت کرد. وی گرجستان را در مسیر پایان دادن به بی‌ثباتی و جنگ داخلی رهبری کرد، اما در سال ۲۰۰۳ و جریان وقوع <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%AF%D9%84_%D8%B1%D8%B2" title="انقلاب گل رز">انقلاب گل رز</a> به رهبری <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%DB%8C%D9%84_%D8%B3%D8%A7%D8%A2%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="میخیل ساآکاشویلی">میخیل ساآکاشویلی</a>، از مقام ریاست جمهوری استعفا داد و آخرین سال‌های عمر را، به دور از سیاست، در منزل مسکونی خود، واقع در <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="تفلیس">تفلیس</a> گذراند. وی خاطراتش را نیز منتشر کرد.<sup id="cite_ref-teflis.com_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-teflis.com-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مرگ"><span id=".D9.85.D8.B1.DA.AF"></span>مرگ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: مرگ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>او بعد از یک دوره طولانی بیماری در روز دوشنبه ۷ ژوئیه ۲۰۱۴ در ۸۶ سالگی در تفلیس درگذشت. این خبر را «مارینا داویتاشویلی»، دستیار شواردنادزه، در یک کنفرانس خبری اعلام کرد.<sup id="cite_ref-teflis.com_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-teflis.com-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="انقلاب رنگی">انقلاب رنگی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Eduard_Shevardnadze" class="extiw" title="commons:Category:Eduard Shevardnadze">ادوارد شواردنادزه</a></span> موجود است.</div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Kolstø, Pål. Political Construction Sites: Nation-Building in Russia and the Post-Soviet States, p. 70. Westview Press, Boulder, Colorado, 2000.</span> </li> <li id="cite_note-teflis.com-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-teflis.com_2-0">۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-teflis.com_2-1">۲٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-teflis.com_2-2">۲٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text">تفلیس.کام: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.teflis.com/ادوارد-شواردنادزه-درگذشت-گرجستان">ادوارد شواردنادزه، دومین رئیس‌جمهور گرجستان، درگذشت</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140715021430/http://www.teflis.com/%d8%a7%d8%af%d9%88%d8%a7%d8%b1%d8%af-%d8%b4%d9%88%d8%a7%d8%b1%d8%af%d9%86%d8%a7%d8%af%d8%b2%d9%87-%d8%af%d8%b1%da%af%d8%b0%d8%b4%d8%aa-%da%af%d8%b1%d8%ac%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86/">بایگانی‌شده</a> در ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. دو شنبه ۱۷ تیر ۱۳۹۳–۸ ژوئیه ۲۰۱۴.</span> </li> <li id="cite_note-bbc.co.uk-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-bbc.co.uk_3-0">۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bbc.co.uk_3-1">۳٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-bbc.co.uk_3-2">۳٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/world/2014/07/140707_l26_eduard_shevardnadze_died.shtml">«ادوارد شواردنادزه درگذشت»</a>. بی‌بی‌سی فارسی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF+%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87+%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA&rft.pub=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fpersian%2Fworld%2F2014%2F07%2F140707_l26_eduard_shevardnadze_died.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF+%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_4-0">۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_4-1">۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/world/2014/07/140707_l10_ma_shevardnadze.shtml">شواردنادزه؛ از گلاسنوست تا دیدار با آیت‌الله خمینی</a> بی‌بی‌سی فارسی</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://emam.com/posts/view/4129">«پیام به میخائیل گورباچف (دعوت به اسلام و پیش‌بینی شکست کمونیسم)»</a>. <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سایت جامع امام خمینی (صفحه وجود ندارد)">سایت جامع امام خمینی</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85+%D8%A8%D9%87+%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84+%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%81+%28%D8%AF%D8%B9%D9%88%D8%AA+%D8%A8%D9%87+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85+%D9%88+%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C+%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85%29&rft.pub=%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA+%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85+%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Femam.com%2Fposts%2Fview%2F4129&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF+%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://emam.com/posts/view/4172">«بیانات خطاب به وزیر امور خارجه شوروی (در پاسخ به نامه گورباچف)»</a>. <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سایت جامع امام خمینی (صفحه وجود ندارد)">سایت جامع امام خمینی</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA+%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A8+%D8%A8%D9%87+%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1+%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1+%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87+%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C+%28%D8%AF%D8%B1+%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE+%D8%A8%D9%87+%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%81%29&rft.pub=%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA+%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85+%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Femam.com%2Fposts%2Fview%2F4172&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF+%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dw.de/ادوارد-شواردنادزه-آخرین-وزیر-خارجه-اتحاد-شوروی-درگذشت/a-17762704">ادوارد شواردنادزه، آخرین وزیر خارجه اتحاد شوروی درگذشت</a> دویچه‌وله فارسی</span> </li> </ol></div> <ul><li>مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «<bdi><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/w/index.php?oldid=615956133">Eduard Shevardnadze</a></span></bdi>». در <i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیای انگلیسی">دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی</a></i>، بازبینی‌شده در ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۴.</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q151929#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q151929#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q151929#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="آی‌اس‌ان‌آی (شناسه)">ISNI</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000108855650">1</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="برگه‌دان مستند مجازی بین‌المللی">ویاف</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/32274530">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/32274530">ورلدکت (از طریق ویاف)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانه‌های ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90560053">نروژ</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX846194">اسپانیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb122165700">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb122165700">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/118996959">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007398087005171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/n79142234">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00474999">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ola2004228846&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://librarian.nl.go.kr/LI/contents/L20101000000.do?id=KAC2018O1774">کره</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p074203002">هلند</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=1&NU=1&IM=4&WI=9810622169005606">لهستان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/auth/349008">سوئد</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deutsche-biographie.de/pnd118996959.html?language=en">آلمان</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پایگاه‌های دادهٔ علمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/author/DA05240464?l=en">ساینی (ژاپن)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/1732949/">کاربرد چندوجهی اصطلاحات موضوعی</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/artist/27c0cb91-ec34-45a4-ba77-ebcd6fcbebdd">هنرمند</a> <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="موزیک‌برینز">موزیک‌برینز</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10580622">بایگانی ملی (ایالات متحده)</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B1%D9%88_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="ریرو (شناسه)">ریرو (سوئیس)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.rero.ch/02-A000195820">1</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%A9_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="سوداک (شناسه)">سوداک (فرانسه)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/132536307">1</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="نخست‌وزیران_گرجستان_از_سال_۱۹۱۸" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="الگو:نخست‌وزیران گرجستان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:نخست‌وزیران گرجستان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:نخست‌وزیران گرجستان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="نخست‌وزیران_گرجستان_از_سال_۱۹۱۸" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="نخست‌وزیران گرجستان (صفحه وجود ندارد)">نخست‌وزیران گرجستان</a> از سال ۱۹۱۸</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جمهوری دموکراتیک گرجستان">جمهوری دموکراتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%87_%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نوئه رامیشویلی (صفحه وجود ندارد)">رامیشویلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%87_%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="نوئه ژوردانیا (صفحه وجود ندارد)">ژوردانیا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" class="mw-redirect" title="جمهوری سوسیالیستی گرجستان شوروی">گرجستان شوروی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%A6%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="سرگئی کافتارادزه">کافتارادزه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%BE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پلیکارپ مدیوانی (صفحه وجود ندارد)">مدیوانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="شالوا الیاوا (صفحه وجود ندارد)">الیاوا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE_%D9%85%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="فیلیپ ماخارادزه (صفحه وجود ندارد)">ماخارادزه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%AE%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="لوان سوخیشویلی (صفحه وجود ندارد)">سوخیشویلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="گرمان مگالوبیلیشویلی (صفحه وجود ندارد)">مگالوبیلیشویلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%AE%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="لوان سوخیشویلی (صفحه وجود ندارد)">سوخیشویلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="والریان باکرادزه (صفحه وجود ندارد)">باکرادزه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%86%D8%AE%D9%88%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زاخاری چخوبیانیشویلی (صفحه وجود ندارد)">چخوبیانیشویلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%B3%D8%AE%D9%88%D9%88%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زاخاری کتسخوولی (صفحه وجود ندارد)">کتسخوولی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="والریان باکرادزه (صفحه وجود ندارد)">باکرادزه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C_%D8%AF%DA%98%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="گیوی دژاواخیشویلی (صفحه وجود ندارد)">دژاواخیشویلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="زوراب پاتاریدزه (صفحه وجود ندارد)">پاتاریدزه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دمیتری کارتولیشویلی (صفحه وجود ندارد)">کارتولیشویلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%DA%86%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="اوتار چرکزیا (صفحه وجود ندارد)">چرکزیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%DA%86%D8%AE%D8%A6%DB%8C%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="زوراب چخئیدزه (صفحه وجود ندارد)">چخئیدزه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="نوداری چیتاناوا (صفحه وجود ندارد)">چیتاناوا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2_%D8%B3%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="تنگیز سیگوآ (صفحه وجود ندارد)">سیگوآ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2_%D8%B3%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="تنگیز سیگوآ (صفحه وجود ندارد)">سیگوآ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="مورمان اومانیدره (صفحه وجود ندارد)">اومانیدزه</a>*</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86_%DA%AF%D9%88%DA%AF%D9%88%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بساریون گوگوشویلی (صفحه وجود ندارد)">گوگوشویلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2_%D8%B3%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="تنگیز سیگوآ (صفحه وجود ندارد)">سیگوآ</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">شواردنادزه</a>*</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="اوتار پاتساتسیا">پاتساتسیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B2_%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نیکولوز لکیشویلی (صفحه وجود ندارد)">لکیشویلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%DA%98%D8%A2_%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="واژآ لورتکیپانیدزه (صفحه وجود ندارد)">لورتکیپانیدزه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%B3%D9%86%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="گیورگی آرسنیشویلی (صفحه وجود ندارد)">آرسنیشویلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%84_%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="آوتاندیل جوربنادزه (صفحه وجود ندارد)">جوربنادزه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%DA%98%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="زوراب ژوانیا">ژوانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="گیورگی بارامیدزه">بارامیدزه</a>*</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%D9%86%D9%88%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%84%DB%8C" title="زوراب نوقایدلی">نوقایدلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%88_%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%AF%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="لادو گورگنیدزه">گورگنیدزه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D9%84_%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="گریگول مگالوبلیشویلی">مگالوبلیشویلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="نیکا گیلاوری">گیلاوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%88_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="وانو مرابیشویلی">مرابیشویلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A7_%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="بیدزینا ایوانیشویلی">ایوانیشویلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%84%DB%8C_%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="ایراکلی گاریباشویلی">گاریباشویلی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="گئورگی کویرکاشویلی">کویرکاشویلی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>* منصب موقت</div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کودتا/انقلاب‌های_رنگی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="الگو:انقلاب‌های رنگی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:انقلاب‌های رنگی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:انقلاب‌های رنگی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کودتا/انقلاب‌های_رنگی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="انقلاب رنگی">کودتا/انقلاب‌های رنگی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="انقلاب رنگی">انقلاب‌های رنگی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85_%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%A8%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="انقلاب پنجم اکتبر (صفحه وجود ندارد)">انقلاب پنجم اکتبر (صربستان)</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="انقلاب نارنجی">انقلاب نارنجی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%AF%D9%84_%D8%B1%D8%B2" title="انقلاب گل رز">انقلاب گل رز</a> •<a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%AF%D9%84_%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%87" title="انقلاب گل لاله">انقلاب گل لاله</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B3%D8%B1%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="انقلاب سرو (صفحه وجود ندارد)">انقلاب سرو (لبنان)</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B0_%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="انقلاب ۲۰۱۰ قرقیزستان">انقلاب ۲۰۱۰ قرقیزستان</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بنیادهای فعال</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="بنیاد سوروس">بنیاد سوروس (جامعهٔ باز)</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیاد ملی دموکراسی (صفحه وجود ندارد)">بنیاد ملی دموکراسی</a> • <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85" title="بنیاد کارنگی برای علوم">بنیاد کارنگی برای علوم</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیاد ویلسون (صفحه وجود ندارد)">بنیاد ویلسون</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شخصیت‌های مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="جرج سوروس">جورج سوروس</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="اندرو کارنگی">اندرو کارنگی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B4%D9%88%DB%8C%DA%86" title="اسلوبودان میلوشویچ">اسلوبودان میلوشویچ</a> • <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%DB%8C%D9%88%D8%B4%DA%86%D9%86%DA%A9%D9%88" title="ویکتور یوشچنکو">ویکتور یوشچنکو</a> • <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%88%DB%8C%DA%86" title="ویکتور یانوکویچ">ویکتور یانوکوویچ</a> • <a class="mw-selflink selflink">ادوارد شواردنادزه</a> • <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%DB%8C%D9%84_%D8%B3%D8%A7%D8%A2%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="میخیل ساآکاشویلی">میخیل ساآکاشویلی</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B3%DA%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C%D9%81" class="mw-redirect" title="عسگر آقایف">عسگر آقایف</a> • <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%DA%AF_%D8%A8%D8%A7%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D9%81" class="mw-redirect" title="قربان بیگ باقی‌یف">قورمان بیک باقیف</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جستارهای وابسته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%AF" title="بهار پراگ">بهار پراگ</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%85%DB%8C%D8%AE%DA%A9" title="انقلاب میخک">انقلاب میخک</a> • <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B8)" class="mw-redirect" title="روزشمار اعتراضات به انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸)">جنبش سبز</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="رییس‌جمهور_گرجستان_از_۱۹۱۸" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="الگو:رئیس‌جمهورهای گرجستان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:رئیس‌جمهورهای گرجستان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:رئیس‌جمهورهای گرجستان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="رییس‌جمهور_گرجستان_از_۱۹۱۸" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="رییس‌جمهور گرجستان">رییس‌جمهور گرجستان</a> از ۱۹۱۸</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جمهوری دموکراتیک گرجستان">جمهوری دموکراتیک گرجستان</a><br /><small>Prime Minister</small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><figure class="mw-halign-right mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Georgia_(1918%E2%80%931921,_1-2).svg" class="mw-file-description" title="Democratic Republic of Georgia"><img alt="Democratic Republic of Georgia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg/50px-Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg/75px-Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg/100px-Flag_of_Georgia_%281918%E2%80%931921%2C_1-2%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a><figcaption>Democratic Republic of Georgia</figcaption></figure> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Noe_Ramishvili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noe Ramishvili (صفحه وجود ندارد)">Ramishvili</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Noe_Zhordania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noe Zhordania (صفحه وجود ندارد)">Zhordania</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جمهوری شوروی سوسیالیستی گرجستان">جمهوری شوروی سوسیالیستی گرجستان</a><br /><small>Chairmen of the Revolutionary Committee</small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><figure class="mw-halign-right mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_(1951%E2%80%931990).svg" class="mw-file-description" title="Georgian Soviet Socialist Republic"><img alt="Georgian Soviet Socialist Republic" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg/50px-Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg/75px-Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg/100px-Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a><figcaption>Georgian Soviet Socialist Republic</figcaption></figure> <li><a href="/w/index.php?title=Filipp_Makharadze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Filipp Makharadze (صفحه وجود ندارد)">Makharadze</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polikarp_Mdivani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polikarp Mdivani (صفحه وجود ندارد)">Mdivani</a></li></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جمهوری شوروی سوسیالیستی گرجستان">جمهوری شوروی سوسیالیستی گرجستان</a><br /><small>First Secretaries of Georgian Communist Party</small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><figure class="mw-halign-right mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_(1951%E2%80%931990).svg" class="mw-file-description" title="Georgian Soviet Socialist Republic"><img alt="Georgian Soviet Socialist Republic" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg/50px-Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg/75px-Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg/100px-Flag_of_the_Georgian_Soviet_Socialist_Republic_%281951%E2%80%931990%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a><figcaption>Georgian Soviet Socialist Republic</figcaption></figure> <li><a href="/w/index.php?title=Vissarion_Lominadze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vissarion Lominadze (صفحه وجود ندارد)">Lominadze</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lavrenty_Kartvelishvili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lavrenty Kartvelishvili (صفحه وجود ندارد)">Kartvelishvili</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Levan_Gogoberidze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Levan Gogoberidze (صفحه وجود ندارد)">Gogoberidze</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Samson_Mamulia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samson Mamulia (صفحه وجود ندارد)">Mamulia</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="لاورنتی بریا">لاورنتی بریا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kandid_Charkviani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kandid Charkviani (صفحه وجود ندارد)">Charkviani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Akaki_Mgeladze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akaki Mgeladze (صفحه وجود ندارد)">Mgeladze</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aleksandr_Mirtskhulava&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aleksandr Mirtskhulava (صفحه وجود ندارد)">Mirtskhulava</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vasil_Mzhavanadze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vasil Mzhavanadze (صفحه وجود ندارد)">Mzhavanadze</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">ادوارد شواردنادزه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jumber_Patiashvili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jumber Patiashvili (صفحه وجود ندارد)">Patiashvili</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Givi_Gumbaridze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Givi Gumbaridze (صفحه وجود ندارد)">Gumbaridze</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Avtandil_Margiani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avtandil Margiani (صفحه وجود ندارد)">Margiani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jimi_Mikeladze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jimi Mikeladze (صفحه وجود ندارد)">Mikeladze</a></li></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a><br /><small>Presidents</small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><figure class="mw-halign-right mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Georgia_(1990%E2%80%932004).svg" class="mw-file-description" title="Flag of Georgia (1990–2004)"><img alt="Flag of Georgia (1990–2004)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Flag_of_Georgia_%281990%E2%80%932004%29.svg/50px-Flag_of_Georgia_%281990%E2%80%932004%29.svg.png" decoding="async" width="50" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Flag_of_Georgia_%281990%E2%80%932004%29.svg/75px-Flag_of_Georgia_%281990%E2%80%932004%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Flag_of_Georgia_%281990%E2%80%932004%29.svg/100px-Flag_of_Georgia_%281990%E2%80%932004%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a><figcaption>Flag of Georgia (1990–2004)</figcaption></figure><figure class="mw-halign-right mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_President_of_Georgia.svg" class="mw-file-description" title="Standard of the President"><img alt="Standard of the President" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_the_President_of_Georgia.svg/50px-Flag_of_the_President_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_the_President_of_Georgia.svg/75px-Flag_of_the_President_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_the_President_of_Georgia.svg/100px-Flag_of_the_President_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="709" data-file-height="709" /></a><figcaption>Standard of the President</figcaption></figure> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="زویاد گامساخوردیا">زویاد گامساخوردیا</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">ادوارد شواردنادزه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="نینو بورجانادزه">نینو بورجانادزه</a>*</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%DB%8C%D9%84_%D8%B3%D8%A7%D8%A2%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="میخیل ساآکاشویلی">میخیل ساآکاشویلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87" title="نینو بورجانادزه">نینو بورجانادزه</a>*</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%DB%8C%D9%84_%D8%B3%D8%A7%D8%A2%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="میخیل ساآکاشویلی">میخیل ساآکاشویلی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="گیورگی مارگولاشویلی">گیورگی مارگولاشویلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%85%D9%87_%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سالومه زورابیشویلی">سالومه زورابیشویلی</a></li></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><small>* denotes acting head of state</small></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="سیاست_اتحاد_جماهیر_شوروی_(۱۹۸۵–۱۹۶۴)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الگو:عصر ایستایی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:عصر ایستایی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:عصر ایستایی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="سیاست_اتحاد_جماهیر_شوروی_(۱۹۸۵–۱۹۶۴)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%AF" title="دوره رکود">سیاست اتحاد جماهیر شوروی (۱۹۸۵–۱۹۶۴)</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=History_of_the_Soviet_Union_(1964%E2%80%931982)&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of the Soviet Union (1964–1982) (صفحه وجود ندارد)">رویدادها (۱۹۶۴–۱۹۸۲)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Collective_leadership_in_the_Soviet_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Collective leadership in the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">Collective leadership</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glassboro_Summit_Conference&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glassboro Summit Conference (صفحه وجود ندارد)">Glassboro Summit Conference</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B4%D8%B4%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87" title="جنگ شش‌روزه">جنگ شش‌روزه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%AF" title="بهار پراگ">بهار پراگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88_%D8%A8%D9%87_%DA%86%DA%A9%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="حمله پیمان ورشو به چکسلواکی">حمله پیمان ورشو به چکسلواکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1968_Red_Square_demonstration&action=edit&redlink=1" class="new" title="1968 Red Square demonstration (صفحه وجود ندارد)">1968 Red Square demonstration</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DA%98%D9%86%D9%81" title="دکترین برژنف">دکترین برژنف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Attempted_assassination_of_Leonid_Brezhnev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Attempted assassination of Leonid Brezhnev (صفحه وجود ندارد)">Brezhnev assassination attempt</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="درگیری مرزی چین و شوروی">درگیری مرزی چین و شوروی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA" title="دتانت">دتانت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%81%D8%AA%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%84_%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B3" title="بحران نفتی سال ۱۹۷۳">بحران نفتی سال ۱۹۷۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7_%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D9%88%D9%86" title="سقوط سایگون">سقوط سایگون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vladivostok_Summit_Meeting_on_Arms_Control&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vladivostok Summit Meeting on Arms Control (صفحه وجود ندارد)">Vladivostok Summit</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Helsinki_Accords&action=edit&redlink=1" class="new" title="Helsinki Accords (صفحه وجود ندارد)">Helsinki Accords</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1977_Moscow_bombings&action=edit&redlink=1" class="new" title="1977 Moscow bombings (صفحه وجود ندارد)">1977 Moscow bombings</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1977_Soviet_Constitution&action=edit&redlink=1" class="new" title="1977 Soviet Constitution (صفحه وجود ندارد)">1977 Soviet Constitution</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1978_Georgian_demonstrations&action=edit&redlink=1" class="new" title="1978 Georgian demonstrations (صفحه وجود ندارد)">1978 Georgian demonstrations</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cambodian%E2%80%93Vietnamese_War&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cambodian–Vietnamese War (صفحه وجود ندارد)">جنگ کامبوج و ویتنام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جنگ شوروی در افغانستان">جنگ شوروی در افغانستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%BE%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B0" title="بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۸۰">بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۸۰</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Soviet_reaction_to_the_Polish_crisis_of_1980%E2%80%9381&action=edit&redlink=1" class="new" title="Soviet reaction to the Polish crisis of 1980–81 (صفحه وجود ندارد)">Reaction to 1980–1981 Polish crisis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Exercise_Zapad-81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Exercise Zapad-81 (صفحه وجود ندارد)">Exercise Zapad</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Death_and_state_funeral_of_Leonid_Brezhnev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Death and state funeral of Leonid Brezhnev (صفحه وجود ندارد)">Death and state funeral of Leonid Brezhnev</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Legacy_of_Leonid_Brezhnev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Legacy of Leonid Brezhnev (صفحه وجود ندارد)">Legacy of Leonid Brezhnev</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=History_of_the_Soviet_Union_(1982%E2%80%931991)&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of the Soviet Union (1982–1991) (صفحه وجود ندارد)">رویدادها (۱۹۸۲–۱۹۸۵)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=RYAN&action=edit&redlink=1" class="new" title="RYAN (صفحه وجود ندارد)">RYAN</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DB%B0%DB%B0%DB%B7_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="پرواز شماره ۰۰۷ هواپیمایی کره">پرواز شماره ۰۰۷ هواپیمایی کره</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=1983_Soviet_nuclear_false_alarm_incident&action=edit&redlink=1" class="new" title="1983 Soviet nuclear false alarm incident (صفحه وجود ندارد)">1983 false nuclear alarm incident</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Able_Archer_83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Able Archer 83 (صفحه وجود ندارد)">Able Archer 83</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%BE%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B4" title="تحریم بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۸۴">تحریم بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۸۴</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Friendship_Games&action=edit&redlink=1" class="new" title="Friendship Games (صفحه وجود ندارد)">بازی‌های دوستی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اعضای پولیتبورو <ul><li><a href="/w/index.php?title=22nd_Presidium_of_the_Communist_Party_of_the_Soviet_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="22nd Presidium of the Communist Party of the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">22ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=23rd_Politburo_of_the_Communist_Party_of_the_Soviet_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="23rd Politburo of the Communist Party of the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">23ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=24th_Politburo_of_the_Communist_Party_of_the_Soviet_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="24th Politburo of the Communist Party of the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">24ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=25th_Politburo_of_the_Communist_Party_of_the_Soviet_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="25th Politburo of the Communist Party of the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">25ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=26th_Politburo_of_the_Communist_Party_of_the_Soviet_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="26th Politburo of the Communist Party of the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">26ام</a></li></ul></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="حیدر علی‌اف">حیدر علی‌اف</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%81" title="یوری آندروپوف">یوری آندروپوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DA%98%D9%86%D9%81" title="لئونید برژنف">لئونید برژنف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Viktor_Chebrikov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viktor Chebrikov (صفحه وجود ندارد)">Chebrikov</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86_%DA%86%D8%B1%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%A9%D9%88" title="کنستانتین چرنینکو">کنستانتین چرنینکو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pyotr_Demichev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyotr Demichev (صفحه وجود ندارد)">Demichev</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vladimir_Dolgikh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vladimir Dolgikh (صفحه وجود ندارد)">Dolgikh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Leonid_Efremov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leonid Efremov (صفحه وجود ندارد)">Efremov</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DA%86%D9%81" title="میخائیل گورباچف">میخائیل گورباچف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DA%86%DA%A9%D9%88" title="آندری گرچکو">آندری گرچکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="ویکتور گریشین">ویکتور گریشین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88" title="آندری گرومیکو">آندری گرومیکو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Andrei_Kirilenko_(politician)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andrei Kirilenko (politician) (صفحه وجود ندارد)">Kirilenko</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tikhon_Kiselyov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tikhon Kiselyov (صفحه وجود ندارد)">Kiselyov</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dinmukhamed_Kunaev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinmukhamed Kunaev (صفحه وجود ندارد)">Kunaev</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%DA%A9%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="آلکسی کاسیگین">آلکسی کاسیگین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fyodor_Kulakov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fyodor Kulakov (صفحه وجود ندارد)">Kulakov</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%DB%8C%DA%86_%DA%A9%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%AA%D8%B3%D9%81" class="mw-redirect" title="واسیلی واسیلیویچ کوزنتسف">واسیلی واسیلیویچ کوزنتسف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pyotr_Masherov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyotr Masherov (صفحه وجود ندارد)">Masherov</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kirill_Mazurov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kirill Mazurov (صفحه وجود ندارد)">Mazurov</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B3_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آناستاس میکویان">آناستاس میکویان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vasil_Mzhavanadze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vasil Mzhavanadze (صفحه وجود ندارد)">Mzhavanadze</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arv%C4%ABds_Pel%C5%A1e&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arvīds Pelše (صفحه وجود ندارد)">Pelše</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%AF%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="نیکولای پدگورنی">نیکولای پدگورنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dmitry_Polyansky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dmitry Polyansky (صفحه وجود ندارد)">Polyansky</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Boris_Ponomarev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boris Ponomarev (صفحه وجود ندارد)">Ponomarev</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81_%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D9%81" title="شرف رشیدف">شرف رشیدف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Grigory_Romanov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grigory Romanov (صفحه وجود ندارد)">Romanov</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Volodymyr_Shcherbytsky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Volodymyr Shcherbytsky (صفحه وجود ندارد)">Shcherbytsky</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alexander_Shelepin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alexander Shelepin (صفحه وجود ندارد)">Shelepin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Petro_Shelest&action=edit&redlink=1" class="new" title="Petro Shelest (صفحه وجود ندارد)">Shelest</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">ادوارد شواردنادزه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nikolay_Shvernik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nikolay Shvernik (صفحه وجود ندارد)">Shvernik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mikhail_Solomentsev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikhail Solomentsev (صفحه وجود ندارد)">Solomentsev</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B3%D9%84%D9%81" title="میخائیل سوسلف">میخائیل سوسلف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%DB%8C%D8%AE%D9%88%D9%86%D9%88%D9%81" title="نیکولای تیخونوف">نیکولای تیخونوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%81" title="دمیتری اوستینوف">دمیتری اوستینوف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gennady_Voronov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gennady Voronov (صفحه وجود ندارد)">Voronov</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vitaly_Vorotnikov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vitaly Vorotnikov (صفحه وجود ندارد)">Vorotnikov</a></li> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست رهبران اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی">رهبران</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>The <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%81%D8%B1%D9%87" title="حکومت سه‌نفره">حکومت سه‌نفره</a> (<a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DA%98%D9%86%D9%81" title="لئونید برژنف">لئونید برژنف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%DA%A9%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="آلکسی کاسیگین">آلکسی کاسیگین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%AF%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="نیکولای پدگورنی">نیکولای پدگورنی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%81" title="یوری آندروپوف">یوری آندروپوف</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86_%DA%86%D8%B1%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%A9%D9%88" title="کنستانتین چرنینکو">کنستانتین چرنینکو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=List_of_Governments_of_the_Soviet_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Governments of the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">دولت‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kosygin%27s_First_Government&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kosygin's First Government (صفحه وجود ندارد)">Kosygin's 1ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kosygin%27s_Second_Government&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kosygin's Second Government (صفحه وجود ندارد)">2ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kosygin%27s_Third_Government&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kosygin's Third Government (صفحه وجود ندارد)">3ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kosygin%27s_Fourth_Government&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kosygin's Fourth Government (صفحه وجود ندارد)">4ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kosygin%27s_Fifth_Government&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kosygin's Fifth Government (صفحه وجود ندارد)">5ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tikhonov%27s_First_Government&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tikhonov's First Government (صفحه وجود ندارد)">Tikhonov's 1ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tikhonov%27s_Second_Government&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tikhonov's Second Government (صفحه وجود ندارد)">2ام</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اقتصاد ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اصلاحات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=OGAS&action=edit&redlink=1" class="new" title="OGAS (صفحه وجود ندارد)">OGAS</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B6%DB%B5_Soviet_economic_reform&action=edit&redlink=1" class="new" title="۱۹۶۵ Soviet economic reform (صفحه وجود ندارد)">1965</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B3_Soviet_economic_reform&action=edit&redlink=1" class="new" title="۱۹۷۳ Soviet economic reform (صفحه وجود ندارد)">1973</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B9_Soviet_economic_reform&action=edit&redlink=1" class="new" title="۱۹۷۹ Soviet economic reform (صفحه وجود ندارد)">1979</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Food_Programme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Food Programme (صفحه وجود ندارد)">برنامه غذایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B4_Soviet_economic_reform&action=edit&redlink=1" class="new" title="۱۹۸۴ Soviet economic reform (صفحه وجود ندارد)">1984</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Five-year_plans_for_the_national_economy_of_the_Soviet_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Five-year plans for the national economy of the Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">طرح‌های پنج سال</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Eighth_five-year_plan_(Soviet_Union)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eighth five-year plan (Soviet Union) (صفحه وجود ندارد)">طرح 8ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ninth_five-year_plan_(Soviet_Union)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ninth five-year plan (Soviet Union) (صفحه وجود ندارد)">طرح 9ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tenth_five-year_plan_(Soviet_Union)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tenth five-year plan (Soviet Union) (صفحه وجود ندارد)">طح 10ام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eleventh_five-year_plan_(Soviet_Union)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eleventh five-year plan (Soviet Union) (صفحه وجود ندارد)">طرح 11ام</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">خانواده برژنف</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Yuri_Churbanov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yuri Churbanov (صفحه وجود ندارد)">چوربانوف (داماد)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Galina_Brezhneva&action=edit&redlink=1" class="new" title="Galina Brezhneva (صفحه وجود ندارد)">گالینا (دختر)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lyubov_Brezhneva&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lyubov Brezhneva (صفحه وجود ندارد)">لیوبوف (برادرزاده)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Viktoria_Brezhneva&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viktoria Brezhneva (صفحه وجود ندارد)">ویکتوریا (همسر)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yakov_Brezhnev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yakov Brezhnev (صفحه وجود ندارد)">یاکوف (برادر)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yuri_Brezhnev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yuri Brezhnev (صفحه وجود ندارد)">یوری (پسر)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/w/index.php?title=Portal:Soviet_Union&action=edit&redlink=1" class="new" title="Portal:Soviet Union (صفحه وجود ندارد)">درگاه اتحاد شوروی</a></b></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐85fc59d95f‐gqfr8 Cached time: 20241114003015 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.645 seconds Real time usage: 0.847 seconds Preprocessor visited node count: 12140/1000000 Post‐expand include size: 158460/2097152 bytes Template argument size: 10790/2097152 bytes Highest expansion depth: 18/100 Expensive parser function count: 22/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 63476/5000000 bytes Lua time usage: 0.303/10.000 seconds Lua memory usage: 5437522/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 706.490 1 -total 50.23% 354.876 14 الگو:Infobox 43.39% 306.536 1 الگو:Infobox_Officeholder 20.44% 144.394 17 الگو:Infobox_officeholder/office 16.44% 116.161 1 الگو:پانویس 15.18% 107.235 1 الگو:داده‌های_کتابخانه‌ای 12.48% 88.194 3 الگو:یادکرد_وب 11.26% 79.553 1 الگو:ویکی‌انبار-رده 10.70% 75.560 1 الگو:پروژه_خواهر 10.40% 73.478 1 الگو:Side_box --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:10983-0!canonical and timestamp 20241114003015 and revision id 40275654. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ادوارد_شواردنادزه&oldid=40275654">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ادوارد_شواردنادزه&oldid=40275654</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رده:اعضای پلیتبوروی کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی">اعضای پلیتبوروی کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رده:اعضای دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی">اعضای دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="رده:اعضای شورای روابط خارجی">اعضای شورای روابط خارجی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%AF%D9%84_%D8%B1%D8%B2" title="رده:انقلاب گل رز">انقلاب گل رز</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رده:اهالی اتحاد شوروی">اهالی اتحاد شوروی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="رده:اهالی تفلیس">اهالی تفلیس</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%88%D9%84_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:دبیران‌اول حزب کمونیست گرجستان">دبیران‌اول حزب کمونیست گرجستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B4_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگذشتگان ۲۰۱۴ (میلادی)">درگذشتگان ۲۰۱۴ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%B3%D8%B1%D8%AE_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="رده:دریافت‌کنندگان نشان پرچم سرخ کار">دریافت‌کنندگان نشان پرچم سرخ کار</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D9%87_%DB%8C%DA%A9" title="رده:دریافت‌کنندگان نشان جنگ میهنی درجه یک">دریافت‌کنندگان نشان جنگ میهنی درجه یک</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86" title="رده:دریافت‌کنندگان نشان لنین">دریافت‌کنندگان نشان لنین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%DB%8C%D9%BE%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رده:دیپلمات‌های اهل اتحاد شوروی">دیپلمات‌های اهل اتحاد شوروی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:رئیس‌جمهورهای گرجستان">رئیس‌جمهورهای گرجستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:رئیسان مجلس نمایندگان گرجستان">رئیسان مجلس نمایندگان گرجستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82_%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7" title="رده:رهبران به قدرت رسیده از طریق کودتا">رهبران به قدرت رسیده از طریق کودتا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رده:رهبران حزب اتحاد شوروی">رهبران حزب اتحاد شوروی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B9%DB%B2%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:زادگان ۱۹۲۸ (میلادی)">زادگان ۱۹۲۸ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:سیاستمداران اهل گرجستان">سیاستمداران اهل گرجستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B2%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)_%D8%A7%D9%87%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:سیاستمداران سده ۲۰ (میلادی) اهل گرجستان">سیاستمداران سده ۲۰ (میلادی) اهل گرجستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B2%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)_%D8%A7%D9%87%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:سیاستمداران سده ۲۱ (میلادی) اهل گرجستان">سیاستمداران سده ۲۱ (میلادی) اهل گرجستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%B5%DB%8C_%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="رده:صلیب بزرگ کلاس اختصاصی نشان مریت جمهوری فدرال آلمان">صلیب بزرگ کلاس اختصاصی نشان مریت جمهوری فدرال آلمان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%82%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="رده:قهرمانان کار سوسیالیست">قهرمانان کار سوسیالیست</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%D9%88%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%A7%D9%87%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:مسیحیان ارتدوکس شرقی اهل گرجستان">مسیحیان ارتدوکس شرقی اهل گرجستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B2_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1" title="رده:نجات‌یافتگان از ترور">نجات‌یافتگان از ترور</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:نخست‌وزیران گرجستان">نخست‌وزیران گرجستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رده:وزیران امور خارجه شوروی">وزیران امور خارجه شوروی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رده:اعضای مجمع یازدهم شورای عالی اتحاد شوروی">اعضای مجمع یازدهم شورای عالی اتحاد شوروی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D9%86%D9%87%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رده:اعضای مجمع نهم شورای عالی اتحاد شوروی">اعضای مجمع نهم شورای عالی اتحاد شوروی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D8%AF%D9%87%D9%85_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="رده:اعضای مجمع دهم شورای عالی اتحاد شوروی">اعضای مجمع دهم شورای عالی اتحاد شوروی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D9%86%D8%B5%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات صاحب‌منصب با پارامتر نامعلوم استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات صاحب‌منصب با پارامتر نامعلوم استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D8%A7_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:مقاله‌هایی که از جعبه‌های اطلاعات افراد با پارامتر دین یا مذهب استفاده می‌کنند">مقاله‌هایی که از جعبه‌های اطلاعات افراد با پارامتر دین یا مذهب استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار در ویکی‌داده است">پیوند رده انبار در ویکی‌داده است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی">مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_ISNI" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BIBSYS" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NLK" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLK">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLK</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NTA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_PLWABN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های PLWABN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های PLWABN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SELIBR" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_DTBIO" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_CINII" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_FAST" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_MusicBrainz" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NARA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_RERO" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SUDOC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_WorldCat-VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="رده:ویکی‌سازی رباتیک">ویکی‌سازی رباتیک</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۶ سپتامبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۵:۰۳ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-gbbp4","wgBackendResponseTime":317,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.645","walltime":"0.847","ppvisitednodes":{"value":12140,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":158460,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":10790,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":22,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":63476,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 706.490 1 -total"," 50.23% 354.876 14 الگو:Infobox"," 43.39% 306.536 1 الگو:Infobox_Officeholder"," 20.44% 144.394 17 الگو:Infobox_officeholder/office"," 16.44% 116.161 1 الگو:پانویس"," 15.18% 107.235 1 الگو:داده‌های_کتابخانه‌ای"," 12.48% 88.194 3 الگو:یادکرد_وب"," 11.26% 79.553 1 الگو:ویکی‌انبار-رده"," 10.70% 75.560 1 الگو:پروژه_خواهر"," 10.40% 73.478 1 الگو:Side_box"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.303","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5437522,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-85fc59d95f-gqfr8","timestamp":"20241114003015","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0627\u062f\u0648\u0627\u0631\u062f \u0634\u0648\u0627\u0631\u062f\u0646\u0627\u062f\u0632\u0647","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%87","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q151929","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q151929","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-08-10T15:48:47Z","dateModified":"2024-09-06T15:03:03Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/78\/Eduard_shevardnadze.jpg","headline":"\u0633\u06cc\u0627\u0633\u062a\u200c\u0645\u062f\u0627\u0631 \u0648 \u062f\u06cc\u067e\u0644\u0645\u0627\u062a \u0627\u0647\u0644 \u06af\u0631\u062c\u0633\u062a\u0627\u0646"}</script> </body> </html>