CINXE.COM
Serge Lifar — Wikipédia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Serge Lifar — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"d933bdd3-8f4e-474e-83c5-bf35a648e9e8","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Serge_Lifar","wgTitle":"Serge Lifar","wgCurRevisionId":222974400,"wgRevisionId":222974400,"wgArticleId":462218,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Page utilisant P569","Page utilisant des données de Wikidata à traduire de l'anglais","Page utilisant P19","Page utilisant P570","Page utilisant P20","Page utilisant P119","Page utilisant P1477","Page utilisant P27","Page utilisant P106","Page utilisant P1066","Page utilisant P856","Page utilisant P166","Page utilisant P485","Article utilisant l'infobox Biographie2 avec la charte danse","Page utilisant P1801","Page utilisant P1442","Article utilisant l'infobox Biographie2", "Article utilisant une Infobox","Catégorie Commons avec lien local différent sur Wikidata","Page utilisant P2843","Page utilisant P1816","Page utilisant P650","Page utilisant P245","Page pointant vers des bases externes","Page pointant vers des bases relatives aux beaux-arts","Page utilisant P8974","Page utilisant P1977","Page pointant vers des bases relatives au spectacle","Page utilisant P5504","Page pointant vers des bases relatives à la musique","Page utilisant P1417","Page utilisant P5019","Page utilisant P8313","Page utilisant P7902","Page utilisant P4613","Page utilisant P1296","Page utilisant P7982","Page utilisant P7305","Page utilisant P3222","Page utilisant P1284","Page utilisant P4342","Page utilisant P3219","Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes","Article de Wikipédia avec notice d'autorité","Portail:Culture russe/Articles liés","Portail:Russie/Articles liés","Portail:Europe/Articles liés","Portail:Asie/Articles liés", "Portail:Ukraine/Articles liés","Portail:France/Articles liés","Portail:Musique classique/Articles liés","Portail:Musique/Articles liés","Portail:Danse/Articles liés","Portail:Arts/Articles liés","Portail:Opéra/Articles liés","Portail:Seconde Guerre mondiale/Articles liés","Portail:XXe siècle/Articles liés","Portail:Époque contemporaine/Articles liés","Portail:Histoire/Articles liés","Portail:Histoire militaire/Articles liés","Portail:LGBT/Articles liés","Wikipédia:Article biographique","Portail:Biographie/Articles liés/Culture et arts","Portail:Biographie/Articles liés/Entreprises","Danseur ukrainien du XXe siècle","Danseur français du XXe siècle","Chorégraphe français","Chorégraphe ukrainien","Maître de ballet","Danse classique","Danseur de danse classique","Ballets russes","Ballet de l'Opéra national de Paris","Directeur du Ballet de l'Opéra de Paris","Naissance en avril 1905","Naissance à Kiev","Naissance dans le gouvernement de Kiev", "Décès en décembre 1986","Décès à 81 ans","Décès à Lausanne","Personnalité inhumée au cimetière russe de Sainte-Geneviève-des-Bois","Duelliste","Antisémitisme en France"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Serge_Lifar","wgRelevantArticleId":462218,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true ,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q360420","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP", "ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.gadget.Wdsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e3/Serge_Lifar_1961.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1579"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Serge_Lifar_1961.jpg/800px-Serge_Lifar_1961.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1053"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Serge_Lifar_1961.jpg/640px-Serge_Lifar_1961.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="842"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Serge Lifar — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Serge_Lifar rootpage-Serge_Lifar skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact"><span>Contact</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales"><span>Pages spéciales</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l'encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l'apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Serge+Lifar" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Serge+Lifar" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Serge+Lifar" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Serge+Lifar" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Biographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Biographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Biographie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Biographie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Biographie</span> </button> <ul id="toc-Biographie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Pendant_la_guerre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pendant_la_guerre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Pendant la guerre</span> </div> </a> <ul id="toc-Pendant_la_guerre-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Après-guerre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Après-guerre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Après-guerre</span> </div> </a> <ul id="toc-Après-guerre-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Le_duel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Le_duel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Le duel</span> </div> </a> <ul id="toc-Le_duel-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lillian_Ahlefeldt-Laurvig" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lillian_Ahlefeldt-Laurvig"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Lillian Ahlefeldt-Laurvig</span> </div> </a> <ul id="toc-Lillian_Ahlefeldt-Laurvig-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dernières_années" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dernières_années"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Dernières années</span> </div> </a> <ul id="toc-Dernières_années-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Le_collectionneur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Le_collectionneur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Le collectionneur</span> </div> </a> <ul id="toc-Le_collectionneur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Honneurs" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Honneurs"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Honneurs</span> </div> </a> <ul id="toc-Honneurs-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Œuvre_écrite" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Œuvre_écrite"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Œuvre écrite</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Œuvre_écrite-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Œuvre écrite</span> </button> <ul id="toc-Œuvre_écrite-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mémoires" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mémoires"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Mémoires</span> </div> </a> <ul id="toc-Mémoires-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Livres_consacrés_à_la_danse" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Livres_consacrés_à_la_danse"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Livres consacrés à la danse</span> </div> </a> <ul id="toc-Livres_consacrés_à_la_danse-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Références</span> </div> </a> <ul id="toc-Références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Annexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Annexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Annexes</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Annexes-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Annexes</span> </button> <ul id="toc-Annexes-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Iconographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Iconographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Iconographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Iconographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliographie_et_sources" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie_et_sources"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Bibliographie et sources</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie_et_sources-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liens_externes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liens_externes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Liens externes</span> </div> </a> <ul id="toc-Liens_externes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Serge Lifar</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 29 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-29" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">29 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%87%D9%8A_%D9%84%D9%8A%D9%81%D8%A7%D8%B1" title="سيرهي ليفار – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="سيرهي ليفار" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Serj_Lifar" title="Serj Lifar – azerbaïdjanais" lang="az" hreflang="az" data-title="Serj Lifar" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaïdjanais" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%80%D1%8C_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B6" title="Лифарь Серж – bachkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Лифарь Серж" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="bachkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B6_%D0%9B%D1%96%D1%84%D0%B0%D1%80" title="Серж Ліфар – biélorusse" lang="be" hreflang="be" data-title="Серж Ліфар" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="biélorusse" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Sergei_Michailowitsch_Lifar" title="Sergei Michailowitsch Lifar – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Sergei Michailowitsch Lifar" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – estonien" lang="et" hreflang="et" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonien" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B1%DA%98_%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A7%D8%B1" title="سرژ لیفار – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="سرژ لیفار" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%A8%D7%96%27_%D7%9C%D7%99%D7%A4%D7%A8" title="סרז' ליפר – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="סרז' ליפר" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%BB%E3%83%AB%E3%82%B8%E3%83%A5%E3%83%BB%E3%83%AA%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%BC%E3%83%AB" title="セルジュ・リファール – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="セルジュ・リファール" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9F_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="სერჟ ლიფარი – géorgien" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სერჟ ლიფარი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="géorgien" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%80%D1%8C,_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B6" title="Лифарь, Серж – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Лифарь, Серж" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Serge_Lifar" title="Serge Lifar – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Serge Lifar" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B6_%D0%9B%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%80" title="Серж Лифар – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Серж Лифар" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%AC%9D%E7%88%BE%E8%93%8B%C2%B7%E9%87%8C%E6%B3%95" title="謝爾蓋·里法 – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="謝爾蓋·里法" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%AC%9D%E6%B2%BB%C2%B7%E9%87%8C%E6%B3%95" title="謝治·里法 – cantonais" lang="yue" hreflang="yue" data-title="謝治·里法" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonais" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q360420#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Serge_Lifar" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Serge_Lifar" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Serge_Lifar"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Serge_Lifar"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Serge_Lifar" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Serge_Lifar" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&oldid=222974400" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&page=Serge_Lifar&id=222974400&wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FSerge_Lifar"><span>Obtenir l'URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FSerge_Lifar"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&bookcmd=book_creator&referer=Serge+Lifar"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&page=Serge_Lifar&action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Serge_Lifar" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q360420" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r222901683">.mw-parser-output .infobox hr{height:2px;background-color:#E1E1E1}.mw-parser-output .infobox_v3 .row1col{padding:4px;text-align:center;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);color:var(--color-emphasized,#000000)}</style><div class="infobox_v3 infobox infobox--frwiki noarchive large"><div class="entete icon danse" style="background-color:#FFDD80;color:#000000"><div>Serge Lifar<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r201193675">.mw-parser-output .entete.danse{background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_infobox_balerina.png")}</style></div></div><div><div class="images" style="padding:2px 0"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Fichier:Serge_Lifar_1961.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Serge_Lifar_1961.jpg/260px-Serge_Lifar_1961.jpg" decoding="async" width="260" height="342" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Serge_Lifar_1961.jpg/390px-Serge_Lifar_1961.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Serge_Lifar_1961.jpg/520px-Serge_Lifar_1961.jpg 2x" data-file-width="1140" data-file-height="1500" /></a></span></div><div class="legend">Serge Lifar en 1961</div></div><table><caption style="color:#000000;text-align:center;background-color:#FFDD80">Biographie</caption><tbody><tr class=""><th scope="row">Naissance</th><td class=""><div> <span class="wd_p569"><time class="nowrap date-lien" datetime="1905-03-20" data-sort-value="1905-03-20"><a href="/wiki/20_mars" title="20 mars">20</a> <a href="/wiki/Mars_1905" title="Mars 1905">mars</a> <a href="/wiki/1905" title="1905">1905</a></time><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P569" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span><br /><span class="wd_p19">Pyrohiv <small>(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Pyrohiv" class="extiw" title="en:Pyrohiv"><span class="indicateur-langue" title="Article sur Wikipédia en anglais">en</span></a>)</small> (<a href="/wiki/Gouvernement_de_Kiev" title="Gouvernement de Kiev">gouvernement de Kiev</a>, <a href="/wiki/Empire_russe" title="Empire russe">Empire russe</a>)<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P19" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Décès</th><td class=""><div> <span class="wd_p570"><time class="nowrap date-lien" datetime="1986-12-15" data-sort-value="1986-12-15"><a href="/wiki/15_d%C3%A9cembre" title="15 décembre">15</a> <a href="/wiki/D%C3%A9cembre_1986" title="Décembre 1986">décembre</a> <a href="/wiki/1986" title="1986">1986</a></time><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P570" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> (à 81 ans)<br /><span class="wd_p20"><a href="/wiki/Lausanne" title="Lausanne">Lausanne</a> (<a href="/wiki/Canton_de_Vaud" title="Canton de Vaud">canton de Vaud</a>, <a href="/wiki/Suisse" title="Suisse">Suisse</a>)<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P20" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Sépulture</th><td class=""><div> <span class="wd_p119"><a href="/wiki/Cimeti%C3%A8re_russe_de_Sainte-Genevi%C3%A8ve-des-Bois" title="Cimetière russe de Sainte-Geneviève-des-Bois">Cimetière russe de Sainte-Geneviève-des-Bois</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P119" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Noms de naissance</th><td class=""><div> <span class="wd_p1477"><span class="lang-uk" lang="uk">Сергій Михайлович Лифар</span>, <span class="lang-ru" lang="ru">Сергей Михайлович Лифарь</span><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P1477" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Nationalités</th><td class=""><div> <span class="wd_p27"><a href="/wiki/Union_des_r%C3%A9publiques_socialistes_sovi%C3%A9tiques" title="Union des républiques socialistes soviétiques">soviétique</a><br /><a href="/wiki/France" title="France">française</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P27" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Activités</th><td class=""><div> <span class="wd_p106"><a href="/wiki/Danseur_de_ballet" title="Danseur de ballet">Danseur de ballet</a>, <a href="/wiki/%C3%89crivain" title="Écrivain">écrivain</a>, <a href="/wiki/Ma%C3%AEtre_de_ballet" title="Maître de ballet">maître de ballet</a>, <a href="/wiki/Chor%C3%A9graphie" title="Chorégraphie">chorégraphe</a>, <a href="/wiki/Danseur" title="Danseur">danseur</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P106" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr></tbody></table><table><caption style="color:#000000;text-align:center;background-color:#FFDD80">Autres informations</caption><tbody><tr class=""><th scope="row">Maître</th><td class=""><div> <span class="wd_p1066"><a href="/wiki/Enrico_Cecchetti" title="Enrico Cecchetti">Enrico Cecchetti</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P1066" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Site web</th><td class=""><div> <span class="wd_p856"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sergelifar.org">www.sergelifar.org</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P856" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Distinctions</th><td class=""><div> <span class="wd_p166"><a href="/wiki/Ordre_national_de_la_L%C3%A9gion_d%27honneur#Organisation" title="Ordre national de la Légion d'honneur">Chevalier de la Légion d'honneur</a><br /><a href="/wiki/Ordre_des_Arts_et_des_Lettres" title="Ordre des Arts et des Lettres">Commandeur des Arts et des Lettres</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P166" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">Archives conservées par</th><td class=""><div> <span class="wd_p485"><a href="/wiki/Archives_suisses_des_arts_de_la_sc%C3%A8ne" title="Archives suisses des arts de la scène">Fondation SAPA, Archives suisses des arts de la scène</a><br />Division musique de la Bibliothèque du Congrès <small>(<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q98608837" class="extiw" title="d:Q98608837"><span class="indicateur-langue" title="Voir l'élément Wikidata correspondant">d</span></a>)</small><sup id="cite_ref-wikidata-eca8e550c462febd08d3823e28ad70abc925b5f1_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-eca8e550c462febd08d3823e28ad70abc925b5f1-1"><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><br /><a href="/wiki/Archives_d%C3%A9partementales_des_Yvelines" title="Archives départementales des Yvelines">Archives départementales des Yvelines</a> (166J, Ms 3166, 1, <time datetime="1929" data-sort-value="1929" class="date-lien"><a href="/wiki/1929" title="1929">1929</a></time>-<time datetime="1929" data-sort-value="1929" class="date-lien"><a href="/wiki/1929" title="1929">1929</a></time>)<sup id="cite_ref-wikidata-a4d6c6d42d2c774c6437582f67a0d0633fbcfcc1_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-a4d6c6d42d2c774c6437582f67a0d0633fbcfcc1-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P485" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></div></td></tr></tbody></table><div><div class="images" style="padding:2px 0"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Fichier:Plaque_Serge_Lifar,_7_rue_de_Castiglione,_Paris_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Plaque_Serge_Lifar%2C_7_rue_de_Castiglione%2C_Paris_1.jpg/220px-Plaque_Serge_Lifar%2C_7_rue_de_Castiglione%2C_Paris_1.jpg" decoding="async" width="220" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Plaque_Serge_Lifar%2C_7_rue_de_Castiglione%2C_Paris_1.jpg/330px-Plaque_Serge_Lifar%2C_7_rue_de_Castiglione%2C_Paris_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Plaque_Serge_Lifar%2C_7_rue_de_Castiglione%2C_Paris_1.jpg/440px-Plaque_Serge_Lifar%2C_7_rue_de_Castiglione%2C_Paris_1.jpg 2x" data-file-width="2300" data-file-height="1665" /></a></span></div><div class="legend">Plaque commémorative</div></div><div><div class="images" style="padding:2px 0"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Fichier:Tombe_de_Serge_Lifar_(Sainte-Genevi%C3%A8ve-des-Bois).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Tombe_de_Serge_Lifar_%28Sainte-Genevi%C3%A8ve-des-Bois%29.jpg/220px-Tombe_de_Serge_Lifar_%28Sainte-Genevi%C3%A8ve-des-Bois%29.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Tombe_de_Serge_Lifar_%28Sainte-Genevi%C3%A8ve-des-Bois%29.jpg/330px-Tombe_de_Serge_Lifar_%28Sainte-Genevi%C3%A8ve-des-Bois%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Tombe_de_Serge_Lifar_%28Sainte-Genevi%C3%A8ve-des-Bois%29.jpg/440px-Tombe_de_Serge_Lifar_%28Sainte-Genevi%C3%A8ve-des-Bois%29.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="1200" /></a></span></div><div class="legend">Sépulture de Serge Lifar au <a href="/wiki/Cimeti%C3%A8re_russe_de_Sainte-Genevi%C3%A8ve-des-Bois" title="Cimetière russe de Sainte-Geneviève-des-Bois">cimetière russe de Sainte-Geneviève-des-Bois</a>.</div></div><p class="navbar noprint bordered navigation-not-searchable" style="border-top:1px solid#FFDD80"><span class="plainlinks" style="text-align:left"><a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=0">modifier</a> - <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=0">modifier le code</a> - <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420" class="extiw" title="d:Q360420">modifier Wikidata</a></span><span style="text-align:right"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Infobox_Biographie2" title="Documentation du modèle"><img alt="Documentation du modèle" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></p></div> <p><b>Serge Lifar</b> (en <a href="/wiki/Ukrainien" title="Ukrainien">ukrainien</a> : <span class="lang-uk" lang="uk">Сергій Михайлович Лифар</span>, <i>Serhiï Mikhaïlovitch Lifar</i>) est un <a href="/wiki/Danseur" title="Danseur">danseur</a>, <a href="/wiki/Chor%C3%A9graphe" class="mw-redirect" title="Chorégraphe">chorégraphe</a> et pédagogue <a href="/wiki/Ukrainiens" title="Ukrainiens">ukrainien</a> naturalisé <a href="/wiki/France" title="France">français</a>, né à <a href="/wiki/Kiev" title="Kiev">Kiev</a> le <time class="nowrap" datetime="1905-04-02" data-sort-value="1905-04-02">2 avril 1905</time> et mort à <a href="/wiki/Lausanne" title="Lausanne">Lausanne</a> le <time class="nowrap" datetime="1986-12-15" data-sort-value="1986-12-15">15 décembre 1986</time>. </p><p>Il a souvent été décrit comme un danseur d'une grande beauté physique et doté d'une présence rayonnante, l'un des plus importants de sa génération. </p><p>Réformateur du mouvement et de la technique de la danse, à laquelle il ajouta deux <a href="/wiki/Position_classique" title="Position classique">positions de pied</a>, Serge Lifar a été l'un des créateurs qui imposèrent le style <a href="/wiki/N%C3%A9oclassique_(danse)" class="mw-redirect" title="Néoclassique (danse)">néo-classique</a>, terme qu'il employa pour qualifier notamment son ballet <i>Suite en blanc</i> de 1943<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Nommé <a href="/wiki/Ma%C3%AEtre_de_ballet" title="Maître de ballet">maître de ballet</a> de l'<a href="/wiki/Op%C3%A9ra_de_Paris" title="Opéra de Paris">Opéra de Paris</a>, de 1930 à 1944 et de 1947 à 1958, il s'employa à restaurer le niveau technique du <a href="/wiki/Ballet_de_l%27Op%C3%A9ra_de_Paris" class="mw-redirect" title="Ballet de l'Opéra de Paris">Ballet de l'Opéra de Paris</a> pour en faire, dans les années 1930 et jusqu'à aujourd'hui, l'un des meilleurs du monde. <a href="/wiki/Yvette_Chauvir%C3%A9" title="Yvette Chauviré">Yvette Chauviré</a>, <a href="/wiki/Janine_Charrat" title="Janine Charrat">Janine Charrat</a>, <a href="/wiki/Roland_Petit" title="Roland Petit">Roland Petit</a>, entre autres, ont incontestablement subi son influence. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Biographie">Biographie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=1" title="Modifier la section : Biographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=1" title="Modifier le code source de la section : Biographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%BA%D0%B8_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0_%D0%9B%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%80%D1%8F.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%BA%D0%B8_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0_%D0%9B%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%80%D1%8F.jpg/170px-%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%BA%D0%B8_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0_%D0%9B%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%80%D1%8F.jpg" decoding="async" width="170" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%BA%D0%B8_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0_%D0%9B%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%80%D1%8F.jpg/255px-%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%BA%D0%B8_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0_%D0%9B%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%80%D1%8F.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%BA%D0%B8_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0_%D0%9B%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%80%D1%8F.jpg/340px-%D0%91%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%BA%D0%B8_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0_%D0%9B%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%80%D1%8F.jpg 2x" data-file-width="710" data-file-height="962" /></a><figcaption>Les parents de Serge Lifar.</figcaption></figure> <p>Fils d'un fonctionnaire ukrainien, Serge Lifar partagea son enfance avec sa sœur Evguenia (1903-1968) et ses frères Basile (1904-1982) et Leonid (1906-1982). Il suivit des études classiques jusqu'à l'âge de <span class="nowrap">15 ans</span> et connut la <a href="/wiki/R%C3%A9volution_d%27Octobre" title="Révolution d'Octobre">révolution bolchévique</a>. </p><p>Après avoir été l'élève à <a href="/wiki/Kiev" title="Kiev">Kiev</a> de <a href="/wiki/Bronislava_Nijinska" title="Bronislava Nijinska">Bronislava Nijinska</a>, la sœur du grand <a href="/wiki/Vaslav_Nijinski" title="Vaslav Nijinski">Vaslav Nijinski</a>, il quitta, tout comme elle, la Russie soviétique en 1921. Dans la nouvelle <i>Borée</i> de <a href="/wiki/Joseph_Kessel" title="Joseph Kessel">Joseph Kessel</a> (<i>La Nouvelle Revue Française</i> <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr> 134, Gallimard, <time class="nowrap" datetime="1924-11-01" data-sort-value="1924-11-01"><abbr class="abbr" title="premier">1<sup>er</sup></abbr> novembre 1924</time>), Serge Lifar, assis à la terrasse d'un café parisien, relate à l'écrivain d'origine russe l'épopée de sa fuite du pays. </p><p>Par la suite, il se présenta chez <a href="/wiki/Serge_de_Diaghilev" title="Serge de Diaghilev">Serge de Diaghilev</a> qui l'embaucha immédiatement pour ses <a href="/wiki/Ballets_russes" title="Ballets russes">Ballets russes</a>, et qui, subjugué par sa beauté physique et par son ardeur, eut une brève liaison avec lui. Sur son indication, Lifar se rendit à <a href="/wiki/Turin" title="Turin">Turin</a>, où il travailla à l'amélioration de ses connaissances techniques, sous la direction d'<a href="/wiki/Enrico_Cecchetti" title="Enrico Cecchetti">Enrico Cecchetti</a> (1850-1928). Il débuta en 1923 au sein des Ballets russes et devint rapidement <a href="/wiki/Premier_danseur" title="Premier danseur">premier danseur</a>. </p><p>Il créa ensuite les principaux rôles dans des ballets de <a href="/wiki/George_Balanchine" title="George Balanchine">George Balanchine</a>, et composa sa première chorégraphie, une reprise de <i><a href="/wiki/Renard_(ballet)" class="mw-redirect" title="Renard (ballet)">Renard</a></i>, en 1929. </p><p>La mort de Diaghilev entraîna la disparition des Ballets russes. Pendant que d'autres, comme <a href="/wiki/Boris_Kochno" title="Boris Kochno">Boris Kochno</a> ou Balanchine, s'efforcèrent de recréer de nouveaux <i>Ballets russes</i>, Lifar se fit engager par l'<a href="/wiki/Op%C3%A9ra_de_Paris" title="Opéra de Paris">Opéra de Paris</a>. Au cours de sa double carrière d'interprète et de chorégraphe, il passa seize ans à l'Opéra, comme <a href="/wiki/Premier_danseur" title="Premier danseur">premier danseur</a> d'abord en 1929, puis comme <a href="/wiki/%C3%89toile_(ballet)" title="Étoile (ballet)">danseur étoile</a>, enfin comme <a href="/wiki/Ma%C3%AEtre_de_ballet" title="Maître de ballet">maître de ballet</a> de 1930 à 1944 et de 1947 à 1958. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Paul_Colin.Serge_Lyfar.1935.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Paul_Colin.Serge_Lyfar.1935.jpg/170px-Paul_Colin.Serge_Lyfar.1935.jpg" decoding="async" width="170" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Paul_Colin.Serge_Lyfar.1935.jpg/255px-Paul_Colin.Serge_Lyfar.1935.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Paul_Colin.Serge_Lyfar.1935.jpg/340px-Paul_Colin.Serge_Lyfar.1935.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="2000" /></a><figcaption><a href="/wiki/Paul_Colin_(affichiste)" title="Paul Colin (affichiste)">Paul Colin</a>, <i>Serge Lifar</i>, affiche, 1935</figcaption></figure> <p>À partir de 1930, Serge Lifar connut un immense succès, essentiellement dans ses propres créations de ballets, avec notamment <i>Les Créatures de Prométhée</i> (1929), une vision personnelle du <i><a href="/wiki/Le_Spectre_de_la_rose" title="Le Spectre de la rose">Spectre de la rose</a></i> (1931) et de <i><a href="/wiki/L%27Apr%C3%A8s-midi_d%27un_faune_(ballet)" title="L'Après-midi d'un faune (ballet)">L'Après-midi d'un faune</a></i> (1935), <i><a href="/wiki/Icare" title="Icare">Icare</a></i> (1935) avec des décors et costumes de <a href="/wiki/Pablo_Picasso" title="Pablo Picasso">Pablo Picasso</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, <i>Istar</i> (1941) ou <i>Suite en Blanc</i> (1943) créés pour l'<a href="/wiki/Op%C3%A9ra_de_Paris" title="Opéra de Paris">Opéra de Paris</a>. </p><p>Il fut aussi très rapidement reconnu par le <span class="citation">« Tout-Paris »</span> artistique comme une des stars de la capitale, qui le choya et l'adula. Les journaux et hebdomadaires illustrés rendaient compte de ses moindres activités ou déclarations. Peu avant le début de la <a href="/wiki/Seconde_Guerre_mondiale" title="Seconde Guerre mondiale">Seconde Guerre mondiale</a>, il aurait eu une liaison avec <a href="/wiki/Mary_Marquet" title="Mary Marquet">Mary Marquet</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pendant_la_guerre">Pendant la guerre</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=2" title="Modifier la section : Pendant la guerre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=2" title="Modifier le code source de la section : Pendant la guerre"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Lifar_Harcourt_1941.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Lifar_Harcourt_1941.jpg/180px-Lifar_Harcourt_1941.jpg" decoding="async" width="180" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Lifar_Harcourt_1941.jpg/270px-Lifar_Harcourt_1941.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Lifar_Harcourt_1941.jpg/360px-Lifar_Harcourt_1941.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="650" /></a><figcaption>Serge Lifar en 1941 (photo <a href="/wiki/Studio_Harcourt" title="Studio Harcourt">studio Harcourt</a>).</figcaption></figure> <p>Lorsque la France signa l'armistice en 1940, Lifar reçoit « un ordre de mission ». Un comité formé d'édiles municipaux parmi lesquels le préfet de la Seine, lui fait savoir, le 17 juin, que l'Opéra ne doit pas être considéré par l'occupant comme "abandonné", faute de quoi il pourrait se voir attribuer une direction allemande<sup id="cite_ref-:1_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-5"><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Que Lifar reprenne la tête de l'Opéra apparaît néanmoins comme le choix de la collaboration avec les forces de l'occupation et le parti nazi<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite_crochet">[</span>7<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. On prétendit qu'il fit visiter l’Opéra à Hitler dès le matin du 23 juin 1940. Pourtant le sculpteur <a href="/wiki/Arno_Breker" title="Arno Breker">Arno Breker</a> qui accompagne Hitler à Paris, ne mentionne pas Lifar dans le récit qu'il fait de cette visite. Et d'ailleurs nulle trace de lui sur les images - photo et film - tournées à l'Opéra, à cette occasion<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite_crochet">[</span>8<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Dans les faits, Serge Lifar fut un collaborateur "passif". On lui reproche notamment ses échanges avec <a href="/wiki/Otto_Abetz" title="Otto Abetz">Otto Abetz</a> , <a href="/wiki/Arno_Breker" title="Arno Breker">Arno Breker</a> et <a href="/wiki/Joseph_Goebbels" title="Joseph Goebbels">Joseph Goebbels</a>, qu'il rencontre pour la première fois 1er juillet 1940, à l'Opéra<sup id="cite_ref-:0_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Il devint l'une des « vedettes » de la vie culturelle et mondaine parisienne, ou officiers allemands et collaborateurs se côtoyaient. Il félicita l'Allemagne en 1941 après la prise de <a href="/wiki/Kiev" title="Kiev">Kiev</a>. Il tentera également de jouer un rôle dans l'administration de l'Opéra de Paris, mais aussi dans la Danse de la "nouvelle Europe"<sup id="cite_ref-:0_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.On retrouve Serge Lifar parmi les vedettes régulièrement invitées à l'antenne de la chaîne allemande <a href="/wiki/Fernsehsender_Paris" title="Fernsehsender Paris">Fernsehsender Paris</a>, jusqu'à la libération de la capitale<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite_crochet">[</span>10<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p> La seule preuve de "l'antisémitisme" de Lifar est un lettre qu'il a adressée au directeur de l’Opéra Jacques Rouché. </p><blockquote><p>" Mes origines excluent toute possibilité d’appartenance à la race juive et prouvent de façon absolue que je suis de sang <i>aryen pur</i>. Quant à mes idées à l’égard des juifs, on les connaît… Dans mon livre sur <i>La Danse</i> en 1937, j’ai démontré que la culture juive était incompatible avec la culture omni-aryenne, qu’elle a suivi des voies distinctes et destructives, alors que l’esprit omni-aryen symbolise la création "<sup id="cite_ref-:0_9-2" class="reference"><a href="#cite_note-:0-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup></p></blockquote><p>Pourtant cette lettre a été rédigé alors que la Gestapo soupçonnait Lifar d'être juif. À la suite de nombreuses accusations venant du journal <i>Au Pilori</i> qui, le 18 juillet 1940, publie :</p><blockquote><p>" Le petit Youpin Serge Lifar, danseuse étoile de l'Opéra, ne s'appelle pas du tout Lifar. Il s'appelle Rafil, ou si vous préférez Raphail, et il passe pour Russe, tout comme Léon Blum passe pour être Français. (...) Il n'y en a que pour les sauteurs de métèques; qui semblent avoir oublié le ghetto ancestral, où le destin les ramènera bientôt."</p></blockquote><p>Sur la question des artistes israélites, en tout état de cause, aucune chasse aux sorcières n'a été lancé parmi les danseurs de l'Opéra. Une Rita Thalia, par exemple, conserve sa place et, en 1942, Jean Gutmann, dit <a href="/wiki/Jean_Babil%C3%A9e" title="Jean Babilée">Jean Babilée</a>, est engagé par Lifar. D'ailleurs en septembre 1944, du fond de son maquis, Babilée lui adresse un message de reconnaissance pour le soutien accordé lors de sa convocation par le STO<sup id="cite_ref-:1_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-5"><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Lifar n'a jamais pris la moindre mesure contre les juifs et semble en avoir protégé plus d'un. Après la guerre une lettre collective<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite_crochet">[</span>11<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> atteste qu'il "cacha chez lui et chez des amis des gens recherchés pour motifs racistes." </p><p>Il fit des tournées en Allemagne et de surcroît vécut avec l'une des <a href="/wiki/Comtesses_de_la_Gestapo" title="Comtesses de la Gestapo">« comtesses » de la Gestapo</a>, Marie Olinska (de son vrai nom Sonia Irène Blache), espionne de la <a href="/wiki/Gestapo" title="Gestapo">Gestapo</a><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite_crochet">[</span>12<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Grâce à son réseau, il protégea aussi son amie d'origine juive <a href="/wiki/Marie-Laure_de_Noailles" title="Marie-Laure de Noailles">Marie-Laure de Noailles</a><sup id="cite_ref-VF_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-VF-14"><span class="cite_crochet">[</span>14<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>En 1942, Lifar fit la chorégraphie du ballet <i>Les Animaux modèles</i> de <a href="/wiki/Francis_Poulenc" title="Francis Poulenc">Francis Poulenc</a>, qui dédicaça la partition manuscrite à son ami Maurice Brianchon le <time class="nowrap" datetime="1942-08-08" data-sort-value="1942-08-08">8 août 1942</time>, laquelle fut vendue 36 000 euros lors de la vente Brianchon du 7 au <time class="nowrap" datetime="2013-04-09" data-sort-value="2013-04-09">9 avril 2013</time><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite_crochet">[</span>15<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Lifar, lui, réalisa deux documentaires sur la danse <i>Symphonie en blanc (qu'il présenta à Goebbels et Hitler)</i><sup id="cite_ref-:0_9-3" class="reference"><a href="#cite_note-:0-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> et <i>La Danse éternelle</i> qui ne connurent pas le succès. </p><p>Il coproduit à l’Opéra de Paris <i>Joan de Zarissa</i> sur une musique du compositeur allemand Werner Egk avec des chorégraphes allemands. La première du ballet dans lequel il danse a lieu à Berlin en 1941<sup id="cite_ref-:0_9-4" class="reference"><a href="#cite_note-:0-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p> En 1943, il est qualifié de traître sur Radio Londres. En 1945, il est convoqué devant le Comité d'Epuration, et est suspendu d’activité professionnelle sur les scènes françaises pendant un an, avec effet rétroactif à partir du 1er octobre 1945<sup id="cite_ref-:0_9-5" class="reference"><a href="#cite_note-:0-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Dans un document daté du 19 juin 1946, le Comité National d'Epuration atteste: </p><blockquote> <ol><li>Que Serge Lifar n'a jamais été arrêté.</li> <li>Qu'il n'a jamais été traduit devant une cour de justice.</li> <li>Que le fait d'avoir reçu Hitler à l'Opéra a été avéré faux au cours de l'enquête.</li> <li>Qu'il n'a été frappé par le Comité National d'épuration que d'une sanction professionnelle de suspension d'un an de toute activité artistique, pénalité qui a pris fin le 1er novembre 1945.</li> <li>Que depuis cette date il a repris tous les droits d'exercer son activité<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite_crochet">[</span>16<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</li></ol> </blockquote> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Après-guerre"><span id="Apr.C3.A8s-guerre"></span>Après-guerre</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=3" title="Modifier la section : Après-guerre" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=3" title="Modifier le code source de la section : Après-guerre"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Afin de se faire oublier, Lifar se fit engager en 1946 comme directeur des <a href="/wiki/Nouveau_Ballet_de_Monte-Carlo" class="mw-redirect" title="Nouveau Ballet de Monte-Carlo">Ballets de Monte-Carlo</a>, et fut hué lors d'une représentation à Londres<sup id="cite_ref-:0_9-6" class="reference"><a href="#cite_note-:0-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>En 1947, il fut réintégré à l'Opéra de Paris jusqu'à sa retraite en 1958. Le syndicat des machinistes électriciens, dont un des membres, Jean Hugues, résistant, avait été déporté et était mort à <a href="/wiki/Auschwitz" title="Auschwitz">Auschwitz</a>, s'opposa à son retour sur scène et refusa d'éclairer ses spectacles. Pourtant Lifar n'a rien à voir avec la tragédie de Jean Hugues, arrêté à son domicile le 28 avril 1942 par la police allemande et la police française, lors d’une rafle concernant tout le département de la Seine et visant des militants du Parti communiste clandestin ou considérés comme tels<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite_crochet">[</span>17<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Lifar fut tout de même "interdit de scène" jusqu'en 1949<sup id="cite_ref-:0_9-7" class="reference"><a href="#cite_note-:0-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.<span id="Sorbonne"></span> </p><p>Il obtint de la direction de l'Opéra de Paris quelques réformes importantes, dont la création d'une classe d'<a href="/wiki/Adage_(ballet)" title="Adage (ballet)">adage</a> et l'instauration d'une soirée hebdomadaire réservée exclusivement à la danse. En 1955, une chaire lui sera confiée à la <a href="/wiki/Sorbonne" title="Sorbonne">Sorbonne</a>, pour l'étude de la chorégraphie-chorélogie, science de la danse. Il fit ses adieux à la scène en 1956, dans le rôle d'Albrecht de <i><a href="/wiki/Giselle_(ballet)" title="Giselle (ballet)">Giselle</a></i>. </p><p>Il poursuivit son activité chorégraphique à travers le monde jusqu'en 1969, puis fonda et anima avec passion l'institut chorégraphique de l'Opéra et l'université de la danse. </p><p>En 1967, il dirigea les ballets lors du couronnement impérial à Téhéran du <a href="/wiki/Mohammad_Reza_Pahlavi" title="Mohammad Reza Pahlavi">shah d'Iran</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Le_duel">Le duel</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=4" title="Modifier la section : Le duel" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=4" title="Modifier le code source de la section : Le duel"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Rapporté abondamment dans les journaux de l'époque, un duel à l'épée entre le <a href="/wiki/Jorge_Cuevas_Bartholin" title="Jorge Cuevas Bartholin">marquis de Cuevas</a> et Serge Lifar eut lieu le <time class="nowrap" datetime="1958-03-30" data-sort-value="1958-03-30">30 mars 1958</time><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite_crochet">[</span>18<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les deux hommes réglaient ainsi un différend artistique, en présence de nombreux photographes de presse et d'une caméra. La querelle avait pour origine un désaccord au sujet de la reprise du ballet de Lifar <i>Noir et Blanc</i> (ou <i>Suite en blanc</i>) par le <a href="/wiki/Grand_Ballet_du_marquis_de_Cuevas" title="Grand Ballet du marquis de Cuevas">Grand Ballet du marquis de Cuevas</a><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite_crochet">[</span>19<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Au cours d'une discussion assez vive, le marquis avait asséné une gifle à Lifar, qui exigea réparation sur le pré. Cuevas avait alors 73 ans, Lifar 54. </p><p>La date fut fixée au <time class="nowrap" datetime="1958-03-30" data-sort-value="1958-03-30">30 mars</time> et la rencontre eut lieu à <a href="/wiki/Blaru" title="Blaru">Blaru</a>, près de <a href="/wiki/Vernon_(Eure)" title="Vernon (Eure)">Vernon</a> en Normandie. Au bout de trois reprises, Lifar se laissa toucher à l'avant bras. <span class="citation">« J'ai cru percer mon fils »</span> déclara le marquis, et ils tombèrent dans les bras l'un de l'autre. </p><p>L'un des témoins du marquis était le futur fondateur du <a href="/wiki/Rassemblement_national" title="Rassemblement national">Front national</a>, <a href="/wiki/Jean-Marie_Le_Pen" title="Jean-Marie Le Pen">Jean-Marie Le Pen</a>. Les témoins de Lifar étaient un danseur-étoile, <a href="/wiki/Max_Bozzoni" title="Max Bozzoni">Max Bozzoni</a> (1917-2003) et un premier danseur, Lucien Duthoit (1920-2008). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lillian_Ahlefeldt-Laurvig">Lillian Ahlefeldt-Laurvig</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=5" title="Modifier la section : Lillian Ahlefeldt-Laurvig" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=5" title="Modifier le code source de la section : Lillian Ahlefeldt-Laurvig"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En 1958, Lifar, qui eut, ainsi qu'on l'apprend dans le Journal de <a href="/wiki/Julien_Green" title="Julien Green">Julien Green</a>, de nombreuses liaisons homosexuelles, fit la connaissance d'Inge Lisa Nymberg (<time class="nowrap" datetime="1914-08-09" data-sort-value="1914-08-09">9 août 1914</time> - <time class="nowrap" datetime="2008-08-27" data-sort-value="2008-08-27">27 août 2008</time>) qui devint son amie et son « ange gardien », se présentant sous le nom de comtesse d'Ahlefeldt-Laurvig, à la suite d'un mariage de courte durée avec le comte danois de ce nom. Elle avait eu ensuite des liaisons avec le prince héritier du Népal, le prince <a href="/w/index.php?title=Vladimir_Andreevich_Romanovski%E2%80%90Krasinski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vladimir Andreevich Romanovski‐Krasinski (page inexistante)">Vladimir Romanov</a> et un milliardaire américain. </p><p>Sa liaison avec Lifar perdura et, après sa mort, elle s'attacha à perpétuer son souvenir. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dernières_années"><span id="Derni.C3.A8res_ann.C3.A9es"></span>Dernières années</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=6" title="Modifier la section : Dernières années" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=6" title="Modifier le code source de la section : Dernières années"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Tamara_Toumanova_%26_Serge_Lifar.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Tamara_Toumanova_%26_Serge_Lifar.jpg/170px-Tamara_Toumanova_%26_Serge_Lifar.jpg" decoding="async" width="170" height="238" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Tamara_Toumanova_%26_Serge_Lifar.jpg/255px-Tamara_Toumanova_%26_Serge_Lifar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Tamara_Toumanova_%26_Serge_Lifar.jpg/340px-Tamara_Toumanova_%26_Serge_Lifar.jpg 2x" data-file-width="750" data-file-height="1050" /></a><figcaption><a href="/wiki/Tamara_Toumanova" title="Tamara Toumanova">Tamara Toumanova</a> et Serge Lifar à la fin des années 1930.</figcaption></figure> <p>S'estimant trop peu apprécié à Paris, Lifar habita une dizaine d'années à <a href="/wiki/Monte-Carlo" title="Monte-Carlo">Monte-Carlo</a>, puis, après un bref retour à Paris, le couple alla s'installer à <a href="/wiki/Lausanne" title="Lausanne">Lausanne</a>, où il se préoccupa principalement de la rédaction de ses mémoires. </p><p>C'est dans cette ville qu'il mourut ; il fut inhumé au <a href="/wiki/Cimeti%C3%A8re_russe_et_%C3%A9glise_orthodoxe_Notre-Dame-de-l%27Assomption_de_Sainte-Genevi%C3%A8ve-des-Bois" class="mw-redirect" title="Cimetière russe et église orthodoxe Notre-Dame-de-l'Assomption de Sainte-Geneviève-des-Bois">cimetière russe de Sainte-Geneviève-des-Bois</a><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite_crochet">[</span>20<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Sa compagne créa une fondation internationale Serge-Lifar afin de perpétuer sa mémoire, contribuant entre autres à l'organisation du concours international de danse Serge Lifar, fondé à Kiev en 1994. </p><p>Ayant dépassé les <span class="nowrap">80 ans</span>, elle se remaria avec un Moldave plus jeune d'un demi-siècle, mariage qui fut de courte durée. Elle fut inhumée aux côtés de Lifar à Sainte-Geneviève-des-Bois. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Le_collectionneur">Le collectionneur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=7" title="Modifier la section : Le collectionneur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=7" title="Modifier le code source de la section : Le collectionneur"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Très jeune, Lifar débuta une collection de tout ce qui avait trait à la danse, activité qu'il poursuivrait toute sa vie, et qui prit de l'importance après la mort de Diaghilev car après ses obsèques Lifar, de concert avec <a href="/wiki/Boris_Kochno" title="Boris Kochno">Boris Kochno</a>, vida l'appartement parisien de son maître, acquit ensuite des choses qu'il n'avait pu récupérer, et certaines lui furent offertes par leurs propriétaires. Cette collection augmenta en permanence, car rien, jusqu'au plus modeste bout de papier, ne semblait échapper à sa rage de collectionneur. </p><p>De temps en temps, poussé par des besoins d'argent, il vendait, comme, en 1933, près de 300 pièces de sa collection au Hartford's Wedsworth Atheneum Museum of Art ; en 1975 il vendit par l'intermédiaire de <a href="/wiki/Sotheby%27s" title="Sotheby's">Sotheby's</a>-Monaco la bibliothèque de Diaghilev, composée de plus de 800 livres parmi lesquels des imprimés du <abbr class="abbr" title="16ᵉ siècle"><span class="romain">XVI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle et beaucoup de premières impressions ; environ un huitième fut acquis par la bibliothèque de l'<a href="/wiki/Universit%C3%A9_Harvard" title="Université Harvard">université Harvard</a>. </p><p>En 1985, il légua aux Archives communales de Lausanne une partie de ses archives (bibliothèque, collection d'affiches, programmes, l'argus de presse qui lui était consacré, des correspondances et ses œuvres peintes)<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite_crochet">[</span>21<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. L'année précédente, il avait vendu chez Sotheby's Londres 227 pièces qui atteignirent des prix record. En 1991, Sotheby's vendit 51 lettres de Lifar à Diaghilev datées de 1924 à 1928, qui furent acquises par la New York Public Library. </p><p>Le <time class="nowrap" datetime="2002-12-06" data-sort-value="2002-12-06">6 décembre 2002</time>, Sotheby's-Londres vendit le « lot 92 » consistant en trois coffres contenant des milliers de documents concernant Diaghilev, les Ballets Russes et Lifar. Le tout fut vendu en un seul lot pour 140 000 livres sterling. Le vendeur était quelqu'un « dans l'entourage immédiat du danseur », donc sans doute sa compagne. </p><p>Le <time class="nowrap" datetime="2012-03-13" data-sort-value="2012-03-13">13 mars 2012</time>, l'Hôtel des Ventes de Genève dispersa une importante collection de lettres, de photos et de peintures ayant appartenu à Lifar, plusieurs manuscrits autographes de <a href="/wiki/Jean_Cocteau" title="Jean Cocteau">Jean Cocteau</a>, ainsi qu'une lettre de <a href="/wiki/Coco_Chanel" title="Coco Chanel">Coco Chanel</a>, adjugée elle seule à 430 000 <abbr class="abbr" title="franc suisse">CHF</abbr>. Tous les lots, issus de la succession de la comtesse Lilian Ahlefeldt-Laurvig, unique héritière testamentaire de Lifar (morte en 2008), ont atteint un montant total de 7,25 millions de francs suisses (six millions d'euros)<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite_crochet">[</span>22<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Le <time class="nowrap" datetime="2013-04-22" data-sort-value="2013-04-22">22 avril 2013</time>, la maison de ventes aux enchères <i>Arts Talents Encheres</i> mit en vente à Paris <span class="citation">« les derniers souvenirs de Serge Lifar, photographies, manuscrits, dessins, gouaches, tableaux, objets de curiosité costumes…<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite_crochet">[</span>23<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> »</span> ; l'auteur indique que Lifar, « héritier (sic) de Diaghilev, n'a cessé de compléter cet ensemble et a formé une collection d'œuvres de ses amis artistes ou ayant trait à la danse ». </p><p>Enfin, le <time class="nowrap" datetime="2016-06-28" data-sort-value="2016-06-28">28 juin 2016</time>, fut vendu à Paris, par la maison de ventes Pierre Bergé et associés, l'ensemble de photographies qu'il avait conservé jusqu'à la fin de sa vie, dont son portrait dans le ballet <i>Jurupary</i> en 1936 par George Hoyningen-Huene (1900-1968)<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite_crochet">[</span>24<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Honneurs">Honneurs</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=8" title="Modifier la section : Honneurs" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=8" title="Modifier le code source de la section : Honneurs"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Serge_Lyfar_Stamp.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Serge_Lyfar_Stamp.jpg/200px-Serge_Lyfar_Stamp.jpg" decoding="async" width="200" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Serge_Lyfar_Stamp.jpg/300px-Serge_Lyfar_Stamp.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Serge_Lyfar_Stamp.jpg 2x" data-file-width="360" data-file-height="256" /></a><figcaption><center>Timbre ukrainien à l'effigie de Serge Lifar.</center></figcaption></figure> <p>La ville de <a href="/wiki/Kiev" title="Kiev">Kiev</a> s'est, depuis l'indépendance nouvellement acquise de l'Ukraine, souvenue de Lifar, lui donnant un nom de rue et celui d'une école. La marque la plus importante d'hommage est constituée par le Concours international de danse, tenu à Kiev pour la première fois en 1994. La septième édition a eu lieu à <a href="/wiki/Donetsk" title="Donetsk">Donetsk</a> en mars-<time class="nowrap" datetime="2011-04" data-sort-value="2011-04">avril 2011</time>. </p><p>En 2004, l'<a href="/wiki/UNESCO" class="mw-redirect" title="UNESCO">UNESCO</a> organisa à Paris une séance d'hommage à Lifar, à l'occasion du centenaire de sa naissance. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Œuvre_écrite"><span id=".C5.92uvre_.C3.A9crite"></span>Œuvre écrite</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=9" title="Modifier la section : Œuvre écrite" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=9" title="Modifier le code source de la section : Œuvre écrite"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mémoires"><span id="M.C3.A9moires"></span>Mémoires</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=10" title="Modifier la section : Mémoires" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=10" title="Modifier le code source de la section : Mémoires"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lifar s'est penché sur son passé dans plusieurs livres : </p> <ul><li><i>Du temps que j'avais faim</i> (Stock, 1935) ;</li> <li><i>A l'aube de mon destin chez Diaghilew. Sept ans aux Ballets russes</i> (Albin Michel, 1949 ;</li> <li><i>Ma vie</i> (Julliard, 1965) ;</li> <li><i>Les Mémoires d'Icare</i>, Paris, Filipacchi, 1989 (rédigés peu de temps avant sa mort), préface de <a href="/wiki/Serge_Tolsto%C3%AF" title="Serge Tolstoï">Serge Tolstoï</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Livres_consacrés_à_la_danse"><span id="Livres_consacr.C3.A9s_.C3.A0_la_danse"></span>Livres consacrés à la danse</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=11" title="Modifier la section : Livres consacrés à la danse" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=11" title="Modifier le code source de la section : Livres consacrés à la danse"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lifar est l'auteur de nombreux livres sur le <a href="/wiki/Ballet" title="Ballet">ballet</a> et sur l'<a href="/wiki/Histoire_de_la_danse" title="Histoire de la danse">histoire de la danse</a>. La plupart d'entre eux ont été écrits par d'autres, soit sur ses indications, soit qu'ils lui aient été proposés pour les publier sous son nom. </p> <div style="column-width:25em;column-gap:1em;" class="colonnes"> <ul><li><i>Le Manifeste du chorégraphe</i>, Paris, Étoile, 1935.</li> <li><i>La Danse. Les grands courants de la danse académique</i>, Paris, Denoël, 1938.</li> <li><i>Serge Diaghilev, His Life, His Work, His Legend: An Intimate Biography</i>, New York, 1940.</li> <li><i><a href="/wiki/Carlotta_Grisi" title="Carlotta Grisi">Carlotta Grisi</a></i>, Paris, Albin Michel, 1941.</li> <li><i><a href="/wiki/Giselle_(ballet)" title="Giselle (ballet)">Giselle</a>, apothéose du ballet romantique</i>, Paris, Albin Michel, 1942.</li> <li><i><a href="/wiki/Terpsichore" title="Terpsichore">Terpsichore</a> dans le cortège des muses</i>, Paris, Lagrange, 1943.</li> <li><i>Pensées sur la danse</i>, Paris, Bordas, 1946.</li> <li>Préface, dans : F. Divoire, <i>La Danse – The Dance</i>, Paris, 1948.</li> <li><i>Traité de danse académique</i>, Paris, Bordas, 1949.</li> <li><i><a href="/wiki/Auguste_Vestris" title="Auguste Vestris">Auguste Vestris</a>, le dieu de la danse</i>, Paris, Nagel, 1950.</li> <li><i>Histoire du ballet russe</i>, Paris, Nagel, 1950.</li> <li><i>Traité de chorégraphie</i>, Paris, Bordas, 1952.</li> <li><i>A History of Russian Ballet</i>, Londres, 1954.</li> <li><i>Les Trois Grâces du <abbr class="abbr" title="20ᵉ siècle"><span class="romain">XX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle. Légendes et vérité</i>, Buchet-Chastel 1957.</li> <li><i>Au service de la danse</i>, Paris, université de la Danse, 1958.</li> <li><i>Hommage à <a href="/wiki/Arno_Breker" title="Arno Breker">Arno Breker</a></i>, Marco édition, Bonn-Paris, 1975.</li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Références"><span id="R.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=12" title="Modifier la section : Références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=12" title="Modifier le code source de la section : Références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style="column-width:30em;"><ol class="references"> <li id="cite_note-wikidata-eca8e550c462febd08d3823e28ad70abc925b5f1-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-wikidata-eca8e550c462febd08d3823e28ad70abc925b5f1_1-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="https://hdl.loc.gov/loc.music/eadmus.mu003011"><cite style="font-style:normal;">https://hdl.loc.gov/loc.music/eadmus.mu003011</cite></a> »</span></span> </li> <li id="cite_note-wikidata-a4d6c6d42d2c774c6437582f67a0d0633fbcfcc1-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-wikidata-a4d6c6d42d2c774c6437582f67a0d0633fbcfcc1_2-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="https://n2t.net/ark:/36937/s005b098ae26ad4e"><cite style="font-style:normal;">ark:/36937/s005b098ae26ad4e</cite></a> », sous le nom LIFAR Serge <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2022-02-12" data-sort-value="2022-02-12">12 février 2022</time>)</small></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.arop-opera.com/Upload/Spectacles/File_243_1.pdf">Voir sur <i>arop-opera.com</i>.</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dansez.com/strasbourg2/pdf/icare.pdf">Dossier <i>Icare</i></a> sur <i>dansez.com</i>.</span> </li> <li id="cite_note-:1-5"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-:1_5-0">a</a> et <a href="#cite_ref-:1_5-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Pastori2009"><span class="ouvrage" id="Jean-Pierre_Pastori2009">Jean-Pierre Pastori, <cite class="italique">Serge Lifar: La beauté du diable</cite>, Lausanne, Favre, <time>2009</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Serge+Lifar%3A+La+beaut%C3%A9+du+diable&rft.place=Lausanne&rft.pub=Favre&rft.aulast=Pastori&rft.aufirst=Jean-Pierre&rft.date=2009&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASerge+Lifar"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bibliobs.nouvelobs.com/essais/20110527.OBS4064/sartre-cocteau-co-sous-l-occupation-avec-books.html"><cite style="font-style:normal;">Sartre, Cocteau & Co sous l'Occupation</cite></a> », sur <span class="italique">Bibliobs</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2016-02-22" data-sort-value="2016-02-22">22 février 2016</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="ChimèresAliviset2001"><span class="ouvrage" id="Myriam_ChimèresJosette_Aliviset2001">Myriam Chimères et Josette Aliviset, <cite class="italique">La vie musicale sous Vichy</cite>, Bruxelles/Paris, <a href="/wiki/%C3%89ditions_Complexe" title="Éditions Complexe">Editions Complexe</a>, <time>2001</time>, 420 <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2-87027-864-0" title="Spécial:Ouvrages de référence/2-87027-864-0"><span class="nowrap">2-87027-864-0</span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=qcBpfEu74c8C&pg=PA26&dq=serge+lifar+collaborateur">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=La+vie+musicale+sous+Vichy&rft.place=Bruxelles%2FParis&rft.pub=Editions+Complexe&rft.aulast=Chim%C3%A8res&rft.aufirst=Myriam&rft.au=Josette+Aliviset&rft.date=2001&rft.tpages=420&rft.isbn=2-87027-864-0&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASerge+Lifar"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Pierre_Pastori"><span class="ouvrage" id="Jean_Pierre_Pastori">Jean Pierre Pastori, <cite class="italique">Serge Lifar: La beauté du diable</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Serge+Lifar%3A+La+beaut%C3%A9+du+diable&rft.au=Jean+Pierre+Pastori&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASerge+Lifar"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-:0-9"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_9-0">a</a> <a href="#cite_ref-:0_9-1">b</a> <a href="#cite_ref-:0_9-2">c</a> <a href="#cite_ref-:0_9-3">d</a> <a href="#cite_ref-:0_9-4">e</a> <a href="#cite_ref-:0_9-5">f</a> <a href="#cite_ref-:0_9-6">g</a> et <a href="#cite_ref-:0_9-7">h</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Franko2016"><span class="ouvrage" id="Mark_Franko2016">Mark Franko, « <cite style="font-style:normal">Serge Lifar et la question de la collaboration avec les autorités allemandes sous l’Occupation (1940-1949)</cite> », <i>Vingtième Siècle. Revue d'histoire 2016/4 (N° 132), pages 27 à 41</i>,‎ <time>2016</time> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cairn.info/revue-vingtieme-siecle-revue-d-histoire-2016-4-page-27.htm?contenu=article#re66no66">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Serge+Lifar+et+la+question+de+la+collaboration+avec+les+autorit%C3%A9s+allemandes+sous+l%E2%80%99Occupation+%281940-1949%29&rft.jtitle=Vingti%C3%A8me+Si%C3%A8cle.+Revue+d%27histoire+2016%2F4+%28N%C2%B0+132%29%2C+pages+27+%C3%A0+41&rft.aulast=Franko&rft.aufirst=Mark&rft.date=2016&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASerge+Lifar"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a> </span><span class="reference-text">Emmanuel Lemieux, On l'appelait Télé-Paris, Paris, éditions L'Archipel, « L'Histoire secrète des débuts de la télévision française (1936-1946) », page 152, 2013, 259 p. <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/2809811296" title="Spécial:Ouvrages de référence/2809811296"><span class="nowrap">2809811296</span></a>)</small></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a> </span><span class="reference-text">Fonds Lifar, Archives Ville de Lausanne </span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.notrecinema.com/communaute/stars/stars.php3?staridx=192437"><cite style="font-style:normal;">Marie OLINSKA</cite></a> », sur <span class="italique">notreCinema.com</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2017-10-27" data-sort-value="2017-10-27">27 octobre 2017</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Ghémard"><span class="ouvrage" id="Jacques_Ghémard">Jacques <span class="nom_auteur">Ghémard</span>, « <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livresdeguerre.net/forum/contribution.php?index=50593"><cite style="font-style:normal;">Marie Olinska... - Les comtesses de la Gestapo</cite></a> », sur <span class="italique">livresdeguerre.net</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2017-10-27" data-sort-value="2017-10-27">27 octobre 2017</time>)</small></span></span>. Marie Olinska tourna en 1943 dans le film de <a href="/wiki/Guillaume_Radot" title="Guillaume Radot">Guillaume Radot</a> <i><a href="/wiki/Le_Loup_des_Malveneur" title="Le Loup des Malveneur">Le Loup des Malveneur</a></i> avec <a href="/wiki/Pierre_Renoir" title="Pierre Renoir">Pierre Renoir</a>, <a href="/wiki/Madeleine_Sologne" title="Madeleine Sologne">Madeleine Sologne</a> et sa fille « Bijou » (cf. <span class="ouvrage" id="Sellami"><span class="ouvrage" id="Hédy_Sellami">Hédy <span class="nom_auteur">Sellami</span>, « <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eclairages.eu/Bijou-nee-en-1938_a1711.html?preview=1"><cite style="font-style:normal;">Bijou (née en 1938)</cite></a> », sur <span class="italique">eclairages.eu</span></span></span>).</span> </li> <li id="cite_note-VF-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-VF_14-0">↑</a> </span><span class="reference-text">Julien Nenault, « Les folles nuits des Noailles », <i><a href="/wiki/Vanity_Fair_(magazine)" title="Vanity Fair (magazine)">Vanity Fair</a></i> n°9, mars 2014, p. 200-209.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a> </span><span class="reference-text">Chantal Humbert, « Dans l'intimité de Maurice Brianchon », dans <i><a href="/wiki/La_Gazette_de_l%27H%C3%B4tel_Drouot" class="mw-redirect" title="La Gazette de l'Hôtel Drouot">La Gazette de l'Hôtel Drouot</a></i>, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr> 15, 19 avril 2013, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 159.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Lifar"><span class="ouvrage" id="Serge_Lifar">Serge Lifar, <cite class="italique">Les mémoire d'Icare</cite>, p.92<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Les+m%C3%A9moire+d%27Icare&rft.aulast=Lifar&rft.aufirst=Serge&rft.pages=p.92&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASerge+Lifar"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="https://deportes-politiques-auschwitz.fr/2012/07/jean-charles-hugues/"><cite style="font-style:normal;">HUGUES, Jean, Charles</cite></a> », sur <span class="italique">deportes-politiques-auschwitz.fr</span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://abonnes.lemonde.fr/m-moyen-format/article/2017/04/21/il-y-a-cinquante-ans-le-dernier-duel-de-france_5114729_4497271.html">« Il y a cinquante ans, le dernier duel de France »</a>, <i>lemonde.fr</i>, 21 avril 2017 (cf. dernier paragraphe de l'article).</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="1958">« <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.lemonde.fr/archives/article/1958/03/24/l-incident-lifar-cuevas_2292074_1819218.html?xtmc=lifar_de_cuevas&xtcr=38"><cite style="font-style:normal;">L'incident Lifar-Cuevas</cite></a> », sur <span class="italique">Le Monde</span>, <time class="nowrap" datetime="1958-03-24" data-sort-value="1958-03-24">24 mars 1958</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2014-09-17" data-sort-value="2014-09-17">17 septembre 2014</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">« <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sergelifar.org/biographie/la-periode-suisse/"><cite style="font-style:normal;">La période Suisse (1981-1986)</cite></a> », sur <span class="italique">Serge Lifar</span> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2023-08-01" data-sort-value="2023-08-01"><abbr class="abbr" title="premier">1<sup>er</sup></abbr> août 2023</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a> </span><span class="reference-text">Représentant 36 mètres linéaires, ces archives sont avec les archives privées de <a href="/wiki/Jean-Pierre_Pastori" title="Jean-Pierre Pastori">Jean-Pierre Pastori</a> à l’origine de la « Collection suisse de la danse » fondée en 1983, devenue <a href="/wiki/Archives_suisses_des_arts_de_la_sc%C3%A8ne" title="Archives suisses des arts de la scène">Archives suisses des arts de la scène</a> en 2017 par fusion avec la « Collection suisse du théâtre ».</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5gpPa56ZRWH1j3Nu5pUb-WNLH9nyQ?docId=CNG.39c95a3c0eda0c430e7a5d290f4bb66d.a81">Dépêche AFP du 15 mars 2012.</a></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a> </span><span class="reference-text">Article signé A.F. dans <i>La Gazette de l'Hôtel Drouot</i> <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr> 15 (19/04/2013, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 49).</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a> </span><span class="reference-text">Cf. <i>La Gazette de l'Hôtel Drouot</i> du 24 juin 2016, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 56 et 57.</span> </li> </ol> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Annexes">Annexes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=13" title="Modifier la section : Annexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=13" title="Modifier le code source de la section : Annexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r194021218">.mw-parser-output .autres-projets>.titre{text-align:center;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .autres-projets>ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li{list-style:none;margin:0.2em 0;text-indent:0;padding-left:24px;min-height:20px;text-align:left;display:block}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li>a{font-style:italic}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .autres-projets{float:none}}</style><div class="autres-projets boite-grise boite-a-droite noprint js-interprojets"> <p class="titre">Sur les autres projets Wikimedia :</p> <ul class="noarchive plainlinks"> <li class="commons"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Serge_Lifar?uselang=fr">Serge Lifar</a>, sur <span class="project">Wikimedia Commons</span></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Iconographie">Iconographie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=14" title="Modifier la section : Iconographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=14" title="Modifier le code source de la section : Iconographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><i>Serge Lifar</i>, affiche lithographique de <a href="/wiki/Paul_Colin_(affichiste)" title="Paul Colin (affichiste)">Paul Colin</a>, 1935.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliographie_et_sources">Bibliographie et sources</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=15" title="Modifier la section : Bibliographie et sources" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=15" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie et sources"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Jean Laurent et Julie Sazanova, <i>Serge Lifar, rénovateur du ballet français</i>, Paris, Buchet-Chastel, 1960.</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <i>The Diaghilev-Lifar Library</i>, catalogus, Sotheby's, Monte-Carlo, 1975.</li> <li><a href="/wiki/Roger_Peyrefitte" title="Roger Peyrefitte">Roger Peyrefitte</a>, <i>L'innominato : Nouveaux propos secrets</i>, Paris, Albin Michel, 1989, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <span class="nowrap">88-89</span>.</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <i>Ballet material and manuscripts from the Serge Lifar Collection</i>, catalogus, Sotheby's, Londen, 1984</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Alexander Schouvaloff, <i>The Art of Ballets Russes: The Serge Lifar Collection of Theater Designs, Costumes, and Paintings at the Wadsworth Atheneum</i>, Yale University, 1998.</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Roger Leong (ed.), <i>From Russia With Love: Costumes for the Ballets Russes 1909-1933</i>, Australian Publishers, 2000, <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/0-642-54116-7" title="Spécial:Ouvrages de référence/0-642-54116-7"><span class="nowrap">0-642-54116-7</span></a>)</small>, <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-0-642-54116-1" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-0-642-54116-1"><span class="nowrap">978-0-642-54116-1</span></a>)</small>.</li> <li><a href="/wiki/Laurence_Bena%C3%AFm" title="Laurence Benaïm">Laurence Benaïm</a>, <i>Marie-Laure de Noailles, la vicomtesse du bizarre</i>, Paris, Grasset, 2001.</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> <a href="/wiki/Robert_Aldrich" title="Robert Aldrich">Robert Aldrich</a> et Garry Wotherspoon, <i>Who’s Who in Gay and Lesbian History from Antiquity to World War II</i>, Routledge, Londres, 2002 <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/0-415-15983-0" title="Spécial:Ouvrages de référence/0-415-15983-0"><span class="nowrap">0-415-15983-0</span></a>)</small>.</li> <li>Gilbert Serres, <i>Coulisses de la danse</i>, France-Europe éditions, 2005</li> <li>Stéphanie Corcy, <i>La Vie culturelle sous l'Occupation</i>, Paris, Perrin, 2005.</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Lynn Garafola, <i>Legacies of Twentieth-century Dance</i>, Weslyan University Press, Middletown, 2005</li> <li>Cyril Eder, <i>Les Comtesse de la Gestapo</i>, Paris, Grasset, 2006</li> <li>Florence Poudru, <i>Serge Lifar : la danse pour patrie</i>, Hermann, 2007 <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/9782705666378" title="Spécial:Ouvrages de référence/9782705666378"><span class="nowrap">9782705666378</span></a>)</small> <small>[<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.editions-hermann.fr/ficheproduit.php?prodid=478">présentation en ligne</a>]</small></li> <li><i>Serge Lifar, musagète</i>, DVD, 2008.</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Frederic Spotts, <i>The Shameful Peace: How French Artists and Intellectuals Survived the Nazi Occupation</i>, Yale University Press, New York, 2008.</li> <li>Jean-Pierre Pastori, <i>Serge Lifar, la beauté du diable</i>, Lausanne, Favre, 2009.</li> <li>Sjeng Scheijen, <i>Sergej Diaghilev, een leven voor de kunst</i>, Amsterdam, Bert Bakker, 2009, <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/90-351-3624-1" title="Spécial:Ouvrages de référence/90-351-3624-1"><span class="nowrap">90-351-3624-1</span></a>)</small>.</li> <li><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Alan Riding, <i>And the Show Went On: Cultural Life in Nazi-occupied Paris</i>, 2010.</li> <li>Mark Franko, Serge Lifar et la question de la collaboration avec les autorités allemandes sous l’Occupation (1940-1949)», <i>Vingtième Siècle. Revue d'histoire 2016/4 (N° 132), pages 27 à 41</i>,‎ 2016 <small>(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cairn.info/revue-vingtieme-siecle-revue-d-histoire-2016-4-page-27.htm?contenu=article#re54no54">lire en ligne</a>)</small></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liens_externes">Liens externes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&veaction=edit&section=16" title="Modifier la section : Liens externes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Serge_Lifar&action=edit&section=16" title="Modifier le code source de la section : Liens externes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p class="mw-empty-elt"> </p> <ul><li><cite class="ouvrage" id="site_officiel" style="font-style: normal;"><span class="wd_p856"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sergelifar.org">Site officiel</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#P856" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span></cite></li> <li><span class="liste-horizontale noarchive"><span class="wd_identifiers">Ressources relatives aux beaux-arts<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093/benz/9780199773787.article.B00109634"><i>Bénézit</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp72876"><span class="lang-en" lang="en">National Portrait Gallery</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://rkd.nl/artists/305336"><span class="lang-en" lang="en">RKDartists</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=&role=&nation=&subjectid=500490748"><span class="lang-en" lang="en">Union List of Artist Names</span></a></li> </ul></span></li> <li><span class="liste-horizontale noarchive"><span class="wd_identifiers">Ressources relatives au spectacle<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.performing-arts.ch/a/a65ab806-2ff6-4d54-af7d-3e9b44e4def9"><i>Archives suisses des arts de la scène</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://lesarchivesduspectacle.net/p/50998"><i>Les Archives du spectacle</i></a></li> </ul></span></li> <li><span class="liste-horizontale noarchive"><span class="wd_identifiers">Ressource relative à la musique<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://rism.online/people/41021597">Répertoire international des sources musicales</a></li> </ul></span> </li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers">Notices dans des dictionnaires ou encyclopédies généralistes<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Serge-Lifar"><i>Britannica</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/lifar-serge"><i>Brockhaus</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://denstoredanske.lex.dk//Serge_Lifar/"><i>Den Store Danske Encyklopædi</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.deutsche-biographie.de/119451328.html"><i>Deutsche Biographie</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=55275"><i>Encyclopédie de l'Ukraine moderne</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0037244.xml"><i>Gran Enciclopèdia Catalana</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=36446"><i>Hrvatska Enciklopedija</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3932471"><i>Internetowa encyklopedia PWN</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/serge-lifar"><i>Nationalencyklopedin</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000007425">Munzinger</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/Serge_Lifar"><i>Store norske leksikon</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/serge-lifar/"><i>Universalis</i></a></li> </ul></div></li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers"><a href="/wiki/Autorit%C3%A9_(sciences_de_l%27information)" title="Autorité (sciences de l'information)">Notices d'autorité</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q360420?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/10px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/15px-Blue_pencil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span> : <ul><li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/111314053">VIAF</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000110327961">ISNI</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11913014g">BnF</a></span> (<span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11913014g">données</a></span>)</li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/026990199">IdRef</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/n50050148">LCCN</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/119451328">GND</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ci.nii.ac.jp/author/DA04776709?l=en">CiNii</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX882270">Espagne</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.kbr.be/LIBRARY/doc/AUTHORITY/14643285">Belgique</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p069892008">Pays-Bas</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/9810682100505606">Pologne</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007302122305171">Israël</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nukat.edu.pl/aut/n%20%2000091692">NUKAT</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cantic.bnc.cat/registre/981058527203106706">Catalogne</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nla.gov.au/anbd.aut-an35305302">Australie</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90269772">Norvège</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://katalog.nsk.hr/F/?func=direct&doc_number=000001336&local_base=nsk10">Croatie</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=xx0048064">Tchéquie</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.worldcat.org/identities/lccn-n50-050148">WorldCat</a></span></li> </ul></div></li></ul> <div style="margin-top: 10px;"></div> <table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style="margin:auto; background-color:#F6F6F6;"> <tbody><tr> <th class="navbox-title" colspan="3" style="text-align:center; background-color:#f7f8ff;"><div style="float:left; width:6em; text-align:left"><div class="noprint plainlinks nowrap tnavbar" style="padding:0; font-size:xx-small; color:var(--color-emphasized, #000000);"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Succession" title="Voir ce modèle."><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div></div><div style="font-size:110%; overflow:hidden;">Serge Lifar</div> </th></tr> <tr> <th class="navbox-abovebelow" colspan="1" style="text-align:center; width:30%;">Précédé par </th> <th class="navbox-abovebelow" colspan="1" style="text-align:center; width:40%;"> </th> <th class="navbox-abovebelow" colspan="1" style="text-align:center; width:30%;">Suivi par </th></tr> <tr> <td style="text-align:center; background-color:var(--couleur-fond-gris-alternance, #eeeeee); color:var(--color-base, #202122);"> <table style="width:100%; text-align:center; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; padding-top:3px"> <tbody><tr> <td><b><a href="/wiki/Nicola_Guerra" title="Nicola Guerra">Nicola Guerra</a></b> </td></tr> </tbody></table> </td> <td style="text-align:center; padding:1px; text-align:center; background-color:var(--background-color-base, #fff); color:var(--color-base, #202122);"> <table style="width:100%; text-align:center; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; padding-top:3px"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:bottom"><b>Directeur du <a href="/wiki/Ballet_de_l%27Op%C3%A9ra_national_de_Paris" title="Ballet de l'Opéra national de Paris">Ballet l'Opéra de Paris</a></b> </td></tr> <tr> <td style="vertical-align:top">1930-1958 </td></tr></tbody></table> </td> <td style="text-align:center; background-color:var(--couleur-fond-gris-alternance, #eeeeee); color:var(--color-base, #202122);"> <table style="width:100%; text-align:center; border-collapse:collapse; background-color:transparent; color:inherit; padding-top:3px"> <tbody><tr> <td><b><a href="/wiki/George_Skibine" title="George Skibine">George Skibine</a></b> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Culture_russe" title="Portail de la culture russe"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Matryoshka_transparent.png/38px-Matryoshka_transparent.png" decoding="async" width="38" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Matryoshka_transparent.png/56px-Matryoshka_transparent.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Matryoshka_transparent.png/75px-Matryoshka_transparent.png 2x" data-file-width="1822" data-file-height="1172" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Culture_russe" title="Portail:Culture russe">Portail de la culture russe</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Ukraine" title="Portail de l’Ukraine"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="33" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/50px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/66px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Ukraine" title="Portail:Ukraine">Portail de l’Ukraine</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:France" title="Portail de la France"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/33px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="33" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/50px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/66px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:France" title="Portail:France">Portail de la France</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Musique_classique" title="Portail de la musique classique"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Viola_d%27amore2.png/30px-Viola_d%27amore2.png" decoding="async" width="30" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bd/Viola_d%27amore2.png 1.5x" data-file-width="37" data-file-height="30" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Musique_classique" title="Portail:Musique classique">Portail de la musique classique</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Danse" title="Portail de la danse"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/1991-Silje_Studio_11%C3%A5r_cropped.jpg/23px-1991-Silje_Studio_11%C3%A5r_cropped.jpg" decoding="async" width="23" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/1991-Silje_Studio_11%C3%A5r_cropped.jpg/34px-1991-Silje_Studio_11%C3%A5r_cropped.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/1991-Silje_Studio_11%C3%A5r_cropped.jpg/45px-1991-Silje_Studio_11%C3%A5r_cropped.jpg 2x" data-file-width="801" data-file-height="853" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Danse" title="Portail:Danse">Portail de la danse</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Op%C3%A9ra" title="Portail de l’opéra"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Gran_teatro_la_fenice.jpg/24px-Gran_teatro_la_fenice.jpg" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Gran_teatro_la_fenice.jpg/36px-Gran_teatro_la_fenice.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Gran_teatro_la_fenice.jpg/48px-Gran_teatro_la_fenice.jpg 2x" data-file-width="2463" data-file-height="2463" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Op%C3%A9ra" title="Portail:Opéra">Portail de l’opéra</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Seconde_Guerre_mondiale" title="Portail de la Seconde Guerre mondiale"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg/29px-Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg" decoding="async" width="29" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg/43px-Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg/57px-Heinkel_He_111_during_the_Battle_of_Britain.jpg 2x" data-file-width="2098" data-file-height="1772" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Seconde_Guerre_mondiale" title="Portail:Seconde Guerre mondiale">Portail de la Seconde Guerre mondiale</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="mw-image-border noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:LGBT" title="Portail LGBT+"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Gay_Pride_Flag.svg/36px-Gay_Pride_Flag.svg.png" decoding="async" width="36" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Gay_Pride_Flag.svg/54px-Gay_Pride_Flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Gay_Pride_Flag.svg/72px-Gay_Pride_Flag.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="316" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:LGBT" title="Portail:LGBT">Portail LGBT+</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐db78ccbbf‐hxs6m Cached time: 20250228060218 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.781 seconds Real time usage: 1.184 seconds Preprocessor visited node count: 3374/1000000 Post‐expand include size: 91351/2097152 bytes Template argument size: 5108/2097152 bytes Highest expansion depth: 12/100 Expensive parser function count: 19/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 21673/5000000 bytes Lua time usage: 0.558/10.000 seconds Lua memory usage: 8637915/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 70/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1076.020 1 -total 67.42% 725.503 1 Modèle:Infobox_Biographie2 9.30% 100.088 1 Modèle:Portail 8.23% 88.503 1 Modèle:Liens 7.07% 76.084 1 Modèle:Suivi_des_biographies 4.68% 50.401 1 Modèle:Références 1.25% 13.473 4 Modèle:Ouvrage 1.20% 12.872 1 Modèle:Autres_projets 1.10% 11.849 1 Modèle:Dictionnaires 1.08% 11.647 11 Modèle:Date- --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:462218:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250228060218 and revision id 222974400. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de « <a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Serge_Lifar&oldid=222974400">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Serge_Lifar&oldid=222974400</a> ».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Danseur_ukrainien_du_XXe_si%C3%A8cle" title="Catégorie:Danseur ukrainien du XXe siècle">Danseur ukrainien du XXe siècle</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Danseur_fran%C3%A7ais_du_XXe_si%C3%A8cle" title="Catégorie:Danseur français du XXe siècle">Danseur français du XXe siècle</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Chor%C3%A9graphe_fran%C3%A7ais" title="Catégorie:Chorégraphe français">Chorégraphe français</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Chor%C3%A9graphe_ukrainien" title="Catégorie:Chorégraphe ukrainien">Chorégraphe ukrainien</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Ma%C3%AEtre_de_ballet" title="Catégorie:Maître de ballet">Maître de ballet</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Danse_classique" title="Catégorie:Danse classique">Danse classique</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Danseur_de_danse_classique" title="Catégorie:Danseur de danse classique">Danseur de danse classique</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Ballets_russes" title="Catégorie:Ballets russes">Ballets russes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Ballet_de_l%27Op%C3%A9ra_national_de_Paris" title="Catégorie:Ballet de l'Opéra national de Paris">Ballet de l'Opéra national de Paris</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Directeur_du_Ballet_de_l%27Op%C3%A9ra_de_Paris" title="Catégorie:Directeur du Ballet de l'Opéra de Paris">Directeur du Ballet de l'Opéra de Paris</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Naissance_en_avril_1905" title="Catégorie:Naissance en avril 1905">Naissance en avril 1905</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Naissance_%C3%A0_Kiev" title="Catégorie:Naissance à Kiev">Naissance à Kiev</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Naissance_dans_le_gouvernement_de_Kiev" title="Catégorie:Naissance dans le gouvernement de Kiev">Naissance dans le gouvernement de Kiev</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:D%C3%A9c%C3%A8s_en_d%C3%A9cembre_1986" title="Catégorie:Décès en décembre 1986">Décès en décembre 1986</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:D%C3%A9c%C3%A8s_%C3%A0_81_ans" title="Catégorie:Décès à 81 ans">Décès à 81 ans</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:D%C3%A9c%C3%A8s_%C3%A0_Lausanne" title="Catégorie:Décès à Lausanne">Décès à Lausanne</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Personnalit%C3%A9_inhum%C3%A9e_au_cimeti%C3%A8re_russe_de_Sainte-Genevi%C3%A8ve-des-Bois" title="Catégorie:Personnalité inhumée au cimetière russe de Sainte-Geneviève-des-Bois">Personnalité inhumée au cimetière russe de Sainte-Geneviève-des-Bois</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Duelliste" title="Catégorie:Duelliste">Duelliste</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Antis%C3%A9mitisme_en_France" title="Catégorie:Antisémitisme en France">Antisémitisme en France</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P569" title="Catégorie:Page utilisant P569">Page utilisant P569</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_des_donn%C3%A9es_de_Wikidata_%C3%A0_traduire_de_l%27anglais" title="Catégorie:Page utilisant des données de Wikidata à traduire de l'anglais">Page utilisant des données de Wikidata à traduire de l'anglais</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P19" title="Catégorie:Page utilisant P19">Page utilisant P19</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P570" title="Catégorie:Page utilisant P570">Page utilisant P570</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P20" title="Catégorie:Page utilisant P20">Page utilisant P20</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P119" title="Catégorie:Page utilisant P119">Page utilisant P119</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1477" title="Catégorie:Page utilisant P1477">Page utilisant P1477</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P27" title="Catégorie:Page utilisant P27">Page utilisant P27</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P106" title="Catégorie:Page utilisant P106">Page utilisant P106</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1066" title="Catégorie:Page utilisant P1066">Page utilisant P1066</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P856" title="Catégorie:Page utilisant P856">Page utilisant P856</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P166" title="Catégorie:Page utilisant P166">Page utilisant P166</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P485" title="Catégorie:Page utilisant P485">Page utilisant P485</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_utilisant_l%27infobox_Biographie2_avec_la_charte_danse" title="Catégorie:Article utilisant l'infobox Biographie2 avec la charte danse">Article utilisant l'infobox Biographie2 avec la charte danse</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1801" title="Catégorie:Page utilisant P1801">Page utilisant P1801</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1442" title="Catégorie:Page utilisant P1442">Page utilisant P1442</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_utilisant_l%27infobox_Biographie2" title="Catégorie:Article utilisant l'infobox Biographie2">Article utilisant l'infobox Biographie2</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_utilisant_une_Infobox" title="Catégorie:Article utilisant une Infobox">Article utilisant une Infobox</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Cat%C3%A9gorie_Commons_avec_lien_local_diff%C3%A9rent_sur_Wikidata" title="Catégorie:Catégorie Commons avec lien local différent sur Wikidata">Catégorie Commons avec lien local différent sur Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P2843" title="Catégorie:Page utilisant P2843">Page utilisant P2843</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1816" title="Catégorie:Page utilisant P1816">Page utilisant P1816</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P650" title="Catégorie:Page utilisant P650">Page utilisant P650</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P245" title="Catégorie:Page utilisant P245">Page utilisant P245</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_externes" title="Catégorie:Page pointant vers des bases externes">Page pointant vers des bases externes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_relatives_aux_beaux-arts" title="Catégorie:Page pointant vers des bases relatives aux beaux-arts">Page pointant vers des bases relatives aux beaux-arts</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P8974" title="Catégorie:Page utilisant P8974">Page utilisant P8974</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1977" title="Catégorie:Page utilisant P1977">Page utilisant P1977</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_relatives_au_spectacle" title="Catégorie:Page pointant vers des bases relatives au spectacle">Page pointant vers des bases relatives au spectacle</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P5504" title="Catégorie:Page utilisant P5504">Page utilisant P5504</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_relatives_%C3%A0_la_musique" title="Catégorie:Page pointant vers des bases relatives à la musique">Page pointant vers des bases relatives à la musique</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1417" title="Catégorie:Page utilisant P1417">Page utilisant P1417</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P5019" title="Catégorie:Page utilisant P5019">Page utilisant P5019</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P8313" title="Catégorie:Page utilisant P8313">Page utilisant P8313</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P7902" title="Catégorie:Page utilisant P7902">Page utilisant P7902</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P4613" title="Catégorie:Page utilisant P4613">Page utilisant P4613</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1296" title="Catégorie:Page utilisant P1296">Page utilisant P1296</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P7982" title="Catégorie:Page utilisant P7982">Page utilisant P7982</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P7305" title="Catégorie:Page utilisant P7305">Page utilisant P7305</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P3222" title="Catégorie:Page utilisant P3222">Page utilisant P3222</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1284" title="Catégorie:Page utilisant P1284">Page utilisant P1284</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P4342" title="Catégorie:Page utilisant P4342">Page utilisant P4342</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P3219" title="Catégorie:Page utilisant P3219">Page utilisant P3219</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_dictionnaires_ou_encyclop%C3%A9dies_g%C3%A9n%C3%A9ralistes" title="Catégorie:Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes">Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_de_Wikip%C3%A9dia_avec_notice_d%27autorit%C3%A9" title="Catégorie:Article de Wikipédia avec notice d'autorité">Article de Wikipédia avec notice d'autorité</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Culture_russe/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Culture russe/Articles liés">Portail:Culture russe/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Russie/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Russie/Articles liés">Portail:Russie/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Europe/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Europe/Articles liés">Portail:Europe/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Asie/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Asie/Articles liés">Portail:Asie/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Ukraine/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Ukraine/Articles liés">Portail:Ukraine/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:France/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:France/Articles liés">Portail:France/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Musique_classique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Musique classique/Articles liés">Portail:Musique classique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Musique/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Musique/Articles liés">Portail:Musique/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Danse/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Danse/Articles liés">Portail:Danse/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Arts/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Arts/Articles liés">Portail:Arts/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Op%C3%A9ra/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Opéra/Articles liés">Portail:Opéra/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Seconde_Guerre_mondiale/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Seconde Guerre mondiale/Articles liés">Portail:Seconde Guerre mondiale/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:XXe_si%C3%A8cle/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:XXe siècle/Articles liés">Portail:XXe siècle/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:%C3%89poque_contemporaine/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Époque contemporaine/Articles liés">Portail:Époque contemporaine/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Histoire/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Histoire/Articles liés">Portail:Histoire/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Histoire_militaire/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Histoire militaire/Articles liés">Portail:Histoire militaire/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:LGBT/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:LGBT/Articles liés">Portail:LGBT/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Wikip%C3%A9dia:Article_biographique" title="Catégorie:Wikipédia:Article biographique">Wikipédia:Article biographique</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Biographie/Articles_li%C3%A9s/Culture_et_arts" title="Catégorie:Portail:Biographie/Articles liés/Culture et arts">Portail:Biographie/Articles liés/Culture et arts</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Biographie/Articles_li%C3%A9s/Entreprises" title="Catégorie:Portail:Biographie/Articles liés/Entreprises">Portail:Biographie/Articles liés/Entreprises</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 13 février 2025 à 12:48.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a> : les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a> ; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Serge_Lifar" title="Spécial:Citer/Serge Lifar">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Serge_Lifar&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Serge Lifar</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>29 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6455b7c8bf-plxqn","wgBackendResponseTime":177,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.781","walltime":"1.184","ppvisitednodes":{"value":3374,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":91351,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5108,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":19,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":21673,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":70,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1076.020 1 -total"," 67.42% 725.503 1 Modèle:Infobox_Biographie2"," 9.30% 100.088 1 Modèle:Portail"," 8.23% 88.503 1 Modèle:Liens"," 7.07% 76.084 1 Modèle:Suivi_des_biographies"," 4.68% 50.401 1 Modèle:Références"," 1.25% 13.473 4 Modèle:Ouvrage"," 1.20% 12.872 1 Modèle:Autres_projets"," 1.10% 11.849 1 Modèle:Dictionnaires"," 1.08% 11.647 11 Modèle:Date-"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.558","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8637915,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-db78ccbbf-hxs6m","timestamp":"20250228060218","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Serge Lifar","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Serge_Lifar","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q360420","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q360420","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-11-04T17:03:58Z","dateModified":"2025-02-13T11:48:48Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/e3\/Serge_Lifar_1961.jpg","headline":"danseur et chor\u00e9graphe fran\u00e7ais, d'origine russe"}</script> </body> </html>