CINXE.COM
जलवायु बदलाव - विकिपीडिया
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="bho" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>जलवायु बदलाव - विकिपीडिया</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )bhwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "०\t१\t२\t३\t४\t५\t६\t७\t८\t९"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","जनवरी","फरवरी","मार्च","अप्रैल","मई","जून","जुलाई","अगस्त","सितंबर","अक्टूबर","नवंबर","दिसंबर"],"wgRequestId":"898e050f-547b-435d-b226-0679dda8ac16","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"जलवायु_बदलाव","wgTitle":"जलवायु बदलाव","wgCurRevisionId":769043,"wgRevisionId":769043,"wgArticleId":32978,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["CS1 maint: multiple names: authors list","लेख जिनहन में अंग्रेजी-भाषा के पाठ बाटे","सगरी आधार लेख","भूगोल शब्दावली आधार", "वायुमंडल बिज्ञान आधार","पर्यावरण आधार","जलवायु बदलाव","जलवायु बिज्ञान","जलवायु","पर्यावरण पर मनुष्य के परभाव","बैस्विक पर्यावरणी मुद्दा आ समस्या"],"wgPageViewLanguage":"bho","wgPageContentLanguage":"bho","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"जलवायु_बदलाव","wgRelevantArticleId":32978,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"bho","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"bho"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby": true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q125928","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready", "ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ShortUrlPlus","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikificator","ext.gadget.summaryButtons","ext.gadget.OpenStreetMap","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.shortUrl","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=bho&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=bho&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=bho&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.18"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="जलवायु बदलाव - विकिपीडिया"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//bh.m.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="संपादन करीं" href="/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="विकिपीडिया (bho)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//bh.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.bh"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="विकिपीडिया एटम फीड" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:RecentChanges&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-जलवायु_बदलाव rootpage-जलवायु_बदलाव skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Main menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Main menu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Main menu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Main menu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">लुकवाईं</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> नेविगेशन </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BE" title="मुख्य पन्ना पर जाईं [z]" accesskey="z"><span>मुख्य पन्ना</span></a></li><li id="n-contents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A4%AF%E0%A4%B8%E0%A5%82%E0%A4%9A%E0%A5%80"><span>बिसयसूची</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:RecentChanges" title="एह विकि पर हाल में भइल बदलाव सभ के लिस्ट [r]" accesskey="r"><span>हाल के बदलाव</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:Random" title="कौनों एगो पन्ना अट्रेंडम लोड करीं [x]" accesskey="x"><span>अट्रेंडम पन्ना</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%96%E0%A4%BC%E0%A4%BE%E0%A4%B6_%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BE"><span>खास पन्ना</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-contribute" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-contribute" > <div class="vector-menu-heading"> योगदान </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A6%E0%A4%A6:%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A4%AF%E0%A4%B8%E0%A5%82%E0%A4%9A%E0%A5%80" title="जानकारी हासिल करे खातिर जगह"><span>मदद</span></a></li><li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="//bh.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%85%E0%A4%AD%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B8_%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BE&action=edit&preload=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE%3A%E0%A4%85%E0%A4%AD%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B8+%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BE%2FPreload&editintro=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE%3A%E0%A4%85%E0%A4%AD%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B8+%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BE%2FEditintro"><span>अभ्यासपन्ना</span></a></li><li id="n-contribution" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%A6%E0%A4%BE%E0%A4%A8"><span>योगदान करीं</span></a></li><li id="n-requests" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%85%E0%A4%A8%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%A7"><span>अनुरोध</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-discussion" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-discussion" > <div class="vector-menu-heading"> वार्ता </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%9A%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2"><span>चौपाल</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%9C_%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BE" title="प्रोजेक्ट की बारे में, रउआँ का कर सकत बानी, कौनों चीज कहाँ खोजब"><span>समाज पन्ना</span></a></li><li id="n-adminboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A4%82%E0%A4%A7%E0%A4%95_%E0%A4%B8%E0%A5%82%E0%A4%9A%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%9F"><span>प्रबंधक सूचनापट</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BE" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="विकिपीडिया" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hi.svg" style="width: 7.5em; height: 1.75em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-bh.svg" width="96" height="18" style="width: 6em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="विकिपीडिया में खोजीं [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>खोज</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="विकिपीडिया में खोजीं" aria-label="विकिपीडिया में खोजीं" autocapitalize="sentences" title="विकिपीडिया में खोजीं [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="विशेष:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">खोजीं</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="निजी औजार"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Appearance" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Appearance</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=bh.wikipedia.org&uselang=bho" class=""><span>दान करीं</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:CreateAccount&returnto=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" title="हमनी के सलाह बा की आप खाता बनाईं आ खाता में प्रवेश करीं; हालाँकि, ई जरूरी नइखे" class=""><span>खाता बनाईं</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:UserLogin&returnto=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" title="रउआँ से खाता मे प्रवेश करे के आगरह बा; हालाँकि, ई जरूरी नइखे [o]" accesskey="o" class=""><span>खाता में प्रवेश</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="निजी औजार" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">निजी औजार</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=bh.wikipedia.org&uselang=bho"><span>दान करीं</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>योगदान</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:CreateAccount&returnto=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" title="हमनी के सलाह बा की आप खाता बनाईं आ खाता में प्रवेश करीं; हालाँकि, ई जरूरी नइखे"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>खाता बनाईं</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:UserLogin&returnto=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" title="रउआँ से खाता मे प्रवेश करे के आगरह बा; हालाँकि, ई जरूरी नइखे [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>खाता में प्रवेश</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%A6%E0%A4%A6:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>learn more</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B9%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0_%E0%A4%AC%E0%A4%BE%E0%A4%A4" title="Discussion about edits from this IP address [n]" accesskey="n"><span>बातचीत</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contents" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contents</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">लुकवाईं</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Beginning</div> </a> </li> <li id="toc-संदर्भ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#संदर्भ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>संदर्भ</span> </div> </a> <ul id="toc-संदर्भ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-इहो_देखल_जाय" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#इहो_देखल_जाय"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>इहो देखल जाय</span> </div> </a> <ul id="toc-इहो_देखल_जाय-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contents" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table of Contents" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">जलवायु बदलाव</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 112 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-112" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">112 भाषा सभ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Klimaatsverandering" title="Klimaatsverandering – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Klimaatsverandering" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Klimawandel" title="Klimawandel – Alemannic" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Klimawandel" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Alemannic" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%AE" title="تغير المناخ – Arabic" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تغير المناخ" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84_%D8%AF_%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%AE" title="تبدال د لمناخ – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="تبدال د لمناخ" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%AE" title="تغير المناخ – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="تغير المناخ" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Camb%C3%A9u_clim%C3%A1ticu" title="Cambéu climáticu – Asturian" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Cambéu climáticu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturian" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0qlim_d%C9%99yi%C5%9Fikliyi" title="İqlim dəyişikliyi – Azerbaijani" lang="az" hreflang="az" data-title="İqlim dəyişikliyi" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%AF%DB%8C%DB%8C%D8%B4%DB%8C%DA%A9%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="ایقلیم دییشیکلیگی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ایقلیم دییشیکلیگی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Pagbago_kan_klima" title="Pagbago kan klima – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Pagbago kan klima" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BB%D1%96%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%83" title="Змена клімату – Belarusian" lang="be" hreflang="be" data-title="Змена клімату" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarusian" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B0" title="Изменение на климата – Bulgarian" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Изменение на климата" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgarian" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%B2%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%81_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A8%E0%A6%B6%E0%A7%80%E0%A6%B2%E0%A6%A4%E0%A6%BE_%E0%A6%8F%E0%A6%AC%E0%A6%82_%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A8" title="জলবায়ু পরিবর্তনশীলতা এবং পরিবর্তন – Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জলবায়ু পরিবর্তনশীলতা এবং পরিবর্তন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%82%E0%BD%93%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%A4%E0%BD%B2%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A0%E0%BD%82%E0%BE%B1%E0%BD%B4%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BE%A1%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BC%8B" title="གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ – Tibetan" lang="bo" hreflang="bo" data-title="གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="Tibetan" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Klimatske_promjene" title="Klimatske promjene – Bosnian" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Klimatske promjene" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnian" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Canvi_clim%C3%A0tic" title="Canvi climàtic – Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Canvi climàtic" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%DB%86%DA%95%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A6%D8%A7%D9%88%D9%88%DA%BE%DB%95%D9%88%D8%A7" title="گۆڕانی ئاووھەوا – Central Kurdish" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="گۆڕانی ئاووھەوا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Central Kurdish" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Klimatick%C3%A9_zm%C4%9Bny" title="Klimatické změny – Czech" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Klimatické změny" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Czech" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Newid_hinsawdd" title="Newid hinsawdd – Welsh" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Newid hinsawdd" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Welsh" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Klima%C3%A6ndring" title="Klimaændring – Danish" lang="da" hreflang="da" data-title="Klimaændring" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Danish" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Climate_Change" title="Climate Change – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Climate Change" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="नीक लेख"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Klimawandel" title="Klimawandel – German" lang="de" hreflang="de" data-title="Klimawandel" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="German" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BF" title="जलवायु बदलि – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="जलवायु बदलि" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BB%CE%B9%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AE" title="Κλιματική αλλαγή – Greek" lang="el" hreflang="el" data-title="Κλιματική αλλαγή" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Greek" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="बीछल लेख"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Climate_change" title="Climate change – अंगरेजी" lang="en" hreflang="en" data-title="Climate change" data-language-autonym="English" data-language-local-name="अंगरेजी" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Klimata_%C5%9Dan%C4%9Do" title="Klimata ŝanĝo – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Klimata ŝanĝo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Cambio_clim%C3%A1tico" title="Cambio climático – Spanish" lang="es" hreflang="es" data-title="Cambio climático" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spanish" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kliimamuutus" title="Kliimamuutus – Estonian" lang="et" hreflang="et" data-title="Kliimamuutus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estonian" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Klima_aldaketa" title="Klima aldaketa – Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Klima aldaketa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="تغییر اقلیم – Persian" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تغییر اقلیم" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Persian" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Ilmastonmuutos" title="Ilmastonmuutos – Finnish" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ilmastonmuutos" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Finnish" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Ve%C3%B0urlagsbroytingar" title="Veðurlagsbroytingar – Faroese" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Veðurlagsbroytingar" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Faroese" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Changement_climatique" title="Changement climatique – French" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Changement climatique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="French" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Athr%C3%BA_aer%C3%A1ide" title="Athrú aeráide – Irish" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Athrú aeráide" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Irish" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Atharrachadh_na_Gn%C3%A0th-sh%C3%ACde" title="Atharrachadh na Gnàth-shìde – Scottish Gaelic" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Atharrachadh na Gnàth-shìde" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Scottish Gaelic" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Cambio_clim%C3%A1tico" title="Cambio climático – Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Cambio climático" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gpe mw-list-item"><a href="https://gpe.wikipedia.org/wiki/Climate_change" title="Climate change – Ghanaian Pidgin" lang="gpe" hreflang="gpe" data-title="Climate change" data-language-autonym="Ghanaian Pidgin" data-language-local-name="Ghanaian Pidgin" class="interlanguage-link-target"><span>Ghanaian Pidgin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B5%E0%AB%88%E0%AA%B6%E0%AB%8D%E0%AA%B5%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%86%E0%AA%AC%E0%AB%8B%E0%AA%B9%E0%AA%B5%E0%AA%BE_%E0%AA%AA%E0%AA%B0%E0%AA%BF%E0%AA%B5%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%A8" title="વૈશ્વિક આબોહવા પરિવર્તન – Gujarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="વૈશ્વિક આબોહવા પરિવર્તન" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="Gujarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/Cambio_clim%C3%A1tico" title="Cambio climático – Wayuu" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Cambio climático" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="Wayuu" class="interlanguage-link-target"><span>Wayuunaiki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Caghlaa_emshyraght" title="Caghlaa emshyraght – Manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Caghlaa emshyraght" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Canjin_yanayi" title="Canjin yanayi – Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Canjin yanayi" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%99%D7%A0%D7%95%D7%99_%D7%90%D7%A7%D7%9C%D7%99%D7%9D" title="שינוי אקלים – Hebrew" lang="he" hreflang="he" data-title="שינוי אקלים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebrew" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%A8" title="जलवायु परिवर्तन – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="जलवायु परिवर्तन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Klimatske_promjene" title="Klimatske promjene – Croatian" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Klimatske promjene" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Croatian" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Chanjman_klimatik" title="Chanjman klimatik – Haitian Creole" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Chanjman klimatik" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Haitian Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%89ghajlatv%C3%A1ltoz%C3%A1s" title="Éghajlatváltozás – Hungarian" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Éghajlatváltozás" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hungarian" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%AB%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Կլիմայի փոփոխություն – Armenian" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կլիմայի փոփոխություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%AC%D5%AB%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%93%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կլիմայական Փոփոխութիւններ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Կլիմայական Փոփոխութիւններ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Perubahan_iklim" title="Perubahan iklim – Indonesian" lang="id" hreflang="id" data-title="Perubahan iklim" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesian" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Klimato-chanjo" title="Klimato-chanjo – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Klimato-chanjo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Loftslagsbreytingar" title="Loftslagsbreytingar – Icelandic" lang="is" hreflang="is" data-title="Loftslagsbreytingar" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Icelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Cambiamento_climatico" title="Cambiamento climatico – Italian" lang="it" hreflang="it" data-title="Cambiamento climatico" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italian" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%97%E5%80%99%E5%A4%89%E5%8B%95" title="気候変動 – Japanese" lang="ja" hreflang="ja" data-title="気候変動" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japanese" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Owahan_iklim" title="Owahan iklim – Javanese" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Owahan iklim" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Javanese" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="კლიმატის ცვლილება – Georgian" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კლიმატის ცვლილება" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgian" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Asmeskel_anezway" title="Asmeskel anezway – Kabyle" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Asmeskel anezway" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="Kabyle" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%82%D1%8B%D2%A3_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%83%D1%96" title="Климаттың өзгеруі – Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Климаттың өзгеруі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%AF%E0%B3%81%E0%B2%97%E0%B3%81%E0%B2%A3_%E0%B2%AC%E0%B2%A6%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%B5%E0%B2%A3%E0%B3%86" title="ವಾಯುಗುಣ ಬದಲಾವಣೆ – Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ವಾಯುಗುಣ ಬದಲಾವಣೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%B0%ED%9B%84%EB%B3%80%ED%99%94" title="기후변화 – Korean" lang="ko" hreflang="ko" data-title="기후변화" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Korean" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Guher%C3%AEna_avheway%C3%AA" title="Guherîna avhewayê – Kurdish" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Guherîna avhewayê" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Kurdish" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Chanj_an_Hin" title="Chanj an Hin – Cornish" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Chanj an Hin" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Cornish" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D2%AF%D0%B9%D0%BD%D3%A9_%D0%B6%D2%AF%D0%B7%D2%AF%D0%BD%D0%B4%D3%A9%D0%B3%D2%AF_%D0%BA%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D3%A9%D0%B7%D0%B3%D3%A9%D1%80%D2%AF%D2%AF%D1%81%D2%AF" title="Дүйнө жүзүндөгү климаттын өзгөрүүсү – Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Дүйнө жүзүндөгү климаттын өзгөрүүсү" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Klimawandel" title="Klimawandel – Luxembourgish" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Klimawandel" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Luxembourgish" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Cangiamento_climatico" title="Cangiamento climatico – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Cangiamento climatico" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%81%E0%BA%B2%E0%BA%99%E0%BA%9B%E0%BB%88%E0%BA%BD%E0%BA%99%E0%BB%81%E0%BA%9B%E0%BA%87%E0%BA%94%E0%BA%B4%E0%BA%99%E0%BA%9F%E0%BB%89%E0%BA%B2%E0%BA%AD%E0%BA%B2%E0%BA%81%E0%BA%B2%E0%BA%94" title="ການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ – Lao" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="Lao" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Klimato_kaita" title="Klimato kaita – Lithuanian" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Klimato kaita" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Lithuanian" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Klimata_p%C4%81rmai%C5%86as" title="Klimata pārmaiņas – Latvian" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Klimata pārmaiņas" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Latvian" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fiovan%27_ny_toetany" title="Fiovan' ny toetany – Malagasy" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fiovan' ny toetany" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Malagasy" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8" title="Климатски промени – Macedonian" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Климатски промени" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonian" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A5%E0%B4%BE%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%A4%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%82" title="കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനം – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%83%D1%80_%D0%B0%D0%BC%D1%8C%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D3%A9%D3%A9%D1%80%D1%87%D0%BB%D3%A9%D0%BB%D1%82" title="Уур амьсгалын өөрчлөлт – Mongolian" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Уур амьсгалын өөрчлөлт" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Mongolian" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A8_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2" title="हवामान बदल – Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="हवामान बदल" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Perubahan_iklim" title="Perubahan iklim – Malay" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Perubahan iklim" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Malay" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Tibdil_fil-klima" title="Tibdil fil-klima – Maltese" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Tibdil fil-klima" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="Maltese" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AE%E1%80%A5%E1%80%90%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%9C%E1%80%B2%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AF" title="ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု – Burmese" lang="my" hreflang="my" data-title="ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Burmese" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%A8" title="जलवायु परिवर्तन – Nepali" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जलवायु परिवर्तन" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Nepali" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Klimaatverandering" title="Klimaatverandering – Dutch" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Klimaatverandering" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Dutch" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Klimaendring" title="Klimaendring – Norwegian Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Klimaendring" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Norwegian Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Klimaendring" title="Klimaendring – Norwegian Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Klimaendring" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Norwegian Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Cambiament_climatic" title="Cambiament climatic – Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Cambiament climatic" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A8%B2%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%AF%E0%A9%82_%E0%A8%A4%E0%A8%AC%E0%A8%A6%E0%A9%80%E0%A8%B2%E0%A9%80" title="ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ – Punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Zmiana_klimatu" title="Zmiana klimatu – Polish" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Zmiana klimatu" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Polish" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D9%88_%DB%81%D9%88%D8%A7_%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="آب و ہوا تبدیلی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="آب و ہوا تبدیلی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85%D9%8A_%D8%A8%D8%AF%D9%84%D9%88%D9%86" title="اقلیمي بدلون – Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اقلیمي بدلون" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Mudan%C3%A7a_do_clima" title="Mudança do clima – Portuguese" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Mudança do clima" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portuguese" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Ihindagurika_ry%27ibihe" title="Ihindagurika ry'ibihe – Rundi" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Ihindagurika ry'ibihe" data-language-autonym="Ikirundi" data-language-local-name="Rundi" class="interlanguage-link-target"><span>Ikirundi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Schimbare_climatic%C4%83" title="Schimbare climatică – Romanian" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Schimbare climatică" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Romanian" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B7%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%BA%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B0" title="Изменение климата – Russian" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Изменение климата" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russian" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Imihindagurikire_y%E2%80%99ibihe" title="Imihindagurikire y’ibihe – Kinyarwanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Imihindagurikire y’ibihe" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="Kinyarwanda" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Scaudamentu_clim%C3%A0ticu" title="Scaudamentu climàticu – Sicilian" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Scaudamentu climàticu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Sicilian" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Climate_chynge" title="Climate chynge – Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Climate chynge" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Klimatska_promjena" title="Klimatska promjena – Serbo-Croatian" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Klimatska promjena" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Serbo-Croatian" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E2%80%8D%E0%B6%AF%E0%B7%9A%E0%B7%81%E0%B6%9C%E0%B7%94%E0%B6%AB%E0%B7%92%E0%B6%9A_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%83" title="දේශගුණික විපර්යාස – Sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="දේශගුණික විපර්යාස" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Climate_change" title="Climate change – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Climate change" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Klimatick%C3%A9_zmeny" title="Klimatické zmeny – Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Klimatické zmeny" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Podnebne_spremembe" title="Podnebne spremembe – Slovenian" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Podnebne spremembe" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Slovenian" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Ndryshimet_klimatike" title="Ndryshimet klimatike – Albanian" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Ndryshimet klimatike" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Albanian" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B0" title="Климатска промена – Serbian" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Климатска промена" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Serbian" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Klimatf%C3%B6r%C3%A4ndring" title="Klimatförändring – Swedish" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Klimatförändring" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Swedish" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mabadiliko_ya_tabianchi" title="Mabadiliko ya tabianchi – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mabadiliko ya tabianchi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%B2%E0%AE%A8%E0%AE%BF%E0%AE%B2%E0%AF%88_%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%B1%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="காலநிலை மாற்றம் – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="காலநிலை மாற்றம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8" title="การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Pagbabago_ng_klima" title="Pagbabago ng klima – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Pagbabago ng klima" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0klim_de%C4%9Fi%C5%9Fikli%C4%9Fi" title="İklim değişikliği – Turkish" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İklim değişikliği" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turkish" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BC%D1%96%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D0%BB%D1%96%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%83" title="Зміна клімату – Ukrainian" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Зміна клімату" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ukrainian" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Iqlim_o%CA%BBzgarishi" title="Iqlim oʻzgarishi – Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Iqlim oʻzgarishi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Canbiamento_clim%C3%A0tego" title="Canbiamento climàtego – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Canbiamento climàtego" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Klimatan_toi%C5%BEetamine" title="Klimatan toižetamine – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Klimatan toižetamine" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="बीछल लेख"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Bi%E1%BA%BFn_%C4%91%E1%BB%95i_kh%C3%AD_h%E1%BA%ADu" title="Biến đổi khí hậu – Vietnamese" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Biến đổi khí hậu" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamese" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Pagbabag-o_han_klima" title="Pagbabag-o han klima – Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Pagbabag-o han klima" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%94%E5%80%99%E5%8F%98%E5%8C%96" title="气候变化 – Wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="气候变化" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%A3%E5%80%99%E8%AE%8A%E9%81%B7" title="氣候變遷 – Chinese" lang="zh" hreflang="zh" data-title="氣候變遷" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%A3%E5%80%99%E8%AE%8A%E5%8C%96" title="氣候變化 – Cantonese" lang="yue" hreflang="yue" data-title="氣候變化" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Cantonese" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q125928#sitelinks-wikipedia" title="अंतरविकि कड़ी संपादित करीं" class="wbc-editpage">कड़ी संपादित करीं</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="नाँवस्थान"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" title="सामग्री पन्ना देखीं [c]" accesskey="c"><span>पन्ना</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AA:%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" rel="discussion" title="सामग्री पन्ना की बारे में बातचीत [t]" accesskey="t"><span>बातचीत</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">भोजपुरी</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="बिबिध रूप"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5"><span>पढ़ीं</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=edit" title="Edit the source code of this page [e]" accesskey="e"><span>संपादन करीं</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=history" title="ए पन्ना के पछिला संशोधन [h]" accesskey="h"><span>इतिहास देखीं</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="औजार" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">औजार</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">औजार</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">लुकवाईं</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5"><span>पढ़ीं</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=edit" title="Edit the source code of this page [e]" accesskey="e"><span>संपादन करीं</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=history"><span>इतिहास देखीं</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> जनरल </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:WhatLinksHere/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" title="इहाँ जुड़े वाला सब विकि पन्नवन के लिस्ट [j]" accesskey="j"><span>इहाँ का जुड़ल बा</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A4%82%E0%A4%A4_%E0%A4%AD%E0%A4%87%E0%A4%B2_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%A8/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" rel="nofollow" title="ए पन्ना से जुड़ल पन्नवन पर तुरंत भइल बदलाव [k]" accesskey="k"><span>संबंधित बदलाव</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=bho" title="फाइल अपलोड करीं [u]" accesskey="u"><span>फाइल अपलोड करीं</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&oldid=769043" title="ए पन्ना के संशोधन खातिर स्थायी कड़ी।"><span>स्थाई कड़ी</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=info" title="More information about this page"><span>पन्ना से जुड़ल जानकारी</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:CiteThisPage&page=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&id=769043&wpFormIdentifier=titleform" title="ए पन्ना के हवाला देवे के तरीका के जानकारी"><span>ए पन्ना के हवाला देईं</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fbh.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A4%259C%25E0%25A4%25B2%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25AF%25E0%25A5%2581_%25E0%25A4%25AC%25E0%25A4%25A6%25E0%25A4%25B2%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25B5"><span>Get shortened URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:QrCode&url=https%3A%2F%2Fbh.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A4%259C%25E0%25A4%25B2%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25AF%25E0%25A5%2581_%25E0%25A4%25AC%25E0%25A4%25A6%25E0%25A4%25B2%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25B5"><span>Download QR code</span></a></li><li id="t-shorturl" class="mw-list-item"><a href="//bh.wikipedia.org/s/lfb" title="Copy this short link for sharing"><span>Short URL</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> छापीं/निर्यात करीं </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:Book&bookcmd=book_creator&referer=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5"><span>किताब बनाईं</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:DownloadAsPdf&page=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=show-download-screen"><span>PDF की रूप में डाउनलोड करीं</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&printable=yes" title="ए पन्ना के छापे लायक वर्शन [p]" accesskey="p"><span>छापे लायक वर्शन</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> अन्य प्रोजेक्ट में </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Climate_change" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q125928" title="जुड़ल डेटा भंडार के चीज खातिर लिंक [g]" accesskey="g"><span>विकिडेटा आइटम</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Appearance</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">लुकवाईं</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">विकिपीडिया से</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="bho" dir="ltr"><p><b>जलवायु बदलाव</b> भा <b>जलवायु परिवर्तन</b> (<a href="/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%9C%E0%A5%80" title="अंग्रेजी">अंग्रेजी</a>: <span lang="en">Climate change</span>), <a href="/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81" title="जलवायु">जलवायु</a> में लंबा समय के दौरान होखे वाला बदलाव हवे। आम <a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8C%E0%A4%B8%E0%A4%AE" title="मौसम">मौसम</a> के दसा के सांख्यिकी के पैटर्न में अगर अइसन बदलाव होखे<sup id="cite_ref-Burroughs2001_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Burroughs2001-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> जे कई साल ले (या कई दशक से ले के करोड़न सालन ले) चले, जलवायु बदलाव हऽ। जलवायु बदलाव के मतलब औसत मौसमी दसा में होखे वाला बदलाव हो सके ला, या फिर एकर मतलब हो सके ला कि बहुत लंबा समय के औसत मौसमी दसा के पैटर्न तुलना में वर्त्तमान या ओह लंबा समय के कौनों छोट हिस्सा के समय अवधि के मौसमी दसा सभ के पैटर्न के बीच केतना बिचलन बा। जलवायु बदलाव कई कारण से होला, जीवीय प्रक्रिया के चलते, या सुरुज के रेडिएशन में बदलाव के चलते, <a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%9F_%E0%A4%9F%E0%A5%87%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%89%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="प्लेट टेक्टॉनिक्स">प्लेट टेक्टॉनिक्स</a> के चलते, आ <a href="/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%80" title="ज्वालामुखी">ज्वालामुखी</a> घटना के चलते धरती के जलवायु में अइसन बदलाव हो सके ला जे सालन ले चले। कुछ <a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%A3_%E0%A4%AA%E0%A4%B0_%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%81%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%95%E0%A5%87_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B5" title="पर्यावरण पर मनुष्य के परभाव">मानवीय कारण</a>, यानी मनुष्य के काम काज के रूप में कारण सभ के चिन्हित कइल गइल बा जेकरे कारण वर्तमान में जलवायु बदलाव या <a href="/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B5" class="mw-redirect" title="बैस्विक गरमाव">बैस्विक गरमाव</a> हो रहल बा।<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><br /> बैज्ञानिक लोग भूतकाल के आ आगे आवे वाला समय के जलवायु के बिबिध प्रकार के ऑब्जरवेशन आ सैधांतिक मॉडल के मदद से समझे-बूझे के कोसिस क रहल बा। धरती के इतिहास में जलवायु कइसन रहल बा, एकर भारी आँकड़ा आ रिकार्ड जुटावल जा चुकल बा आ जुटावल जा रहल बा। एह सबूत सभ में भूबिग्यानी आँकड़ा, बरफ के चादर सभ में छेद क के लिहल नमूना, बनस्पति आ जिया-जंतु सभ से संबंधित आँकड़ा, <a href="/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%B0" title="ग्लेशियर">ग्लेशियर</a> आ पेरी-ग्लेशियर इलाका से लिहल आँकड़ा महत्व के चीज बाने। हाल के जमाना के आँकड़ा सीधे यंत्र के सहायता से नापल मौसमी दसा सभ के आँकड़ा के रूप में बा। जनरल सर्कुलेशन मॉडल सभ, जे भौतिक बिज्ञान के ऊपर आधारित बाने, पुराना समय के जलवायु के अनुमान लगावे आ भाबिस्य के जलवायु के पूर्वानुमान लगावे खातिर इस्तेमाल हो रहल बाने आ जलवायु बदलाव के कारण आ परभाव के बिचा में कड़ी जोड़े खाती इस्तेमाल हो रहल बाड़ें। </p><p>वर्तमान समय में <a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%A3_%E0%A4%AA%E0%A4%B0_%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%81%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%95%E0%A5%87_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B5" title="पर्यावरण पर मनुष्य के परभाव">मनुष्य के क्रियाकलाप</a> से <a href="/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A4%B2%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%A8" class="mw-redirect" title="भूमंडलीय तापन">भूमंडलीय तापन</a> के कारन जलवायु में होखे वाला परिवर्तन एगो प्रमुख चर्चा के बिसय बाटे आ कुछ लोग के हिसाब से निकट भबिस्य में पृथ्वी आ मानवता खातिर एगो खतरा बाटे। भारत में, जलवायु बदलाव के चलते बिस्थापन में बढ़ती होखे के बात कहल जा रहल बा।<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>जलवायु परिवर्तन खातिर मिट्टी आधारित समाधान के ओर, एगो नया अध्ययन में माटी में बायोमोलेकुलस आ माटी के खनिज सभ के बीच के परस्पर क्रिया के जांच कइल गइल आ अइसन कारक सभ पर प्रकाश डालल गइल जे पौधा आधारित कार्बन के माटी में फँसे के प्रभावित करे लें। ई पावल गइल कि जैव अणु आ माटी के खनिज सभ पर आवेश, जैव अणु सभ के संरचना, माटी में प्राकृतिक धातु के घटक आ जैव अणु सभ के बीच जोड़ी बनावे के काम माटी में कार्बन के बरामदगी में प्रमुख भूमिका निभावे ला। जबकि मिट्टी सभ में सकारात्मक चार्ज वाला धातु आयन सभ के मौजूदगी कार्बन फँसावे के पक्ष में रहल, बायोमोलेकुलस सभ के बीच इलेक्ट्रोस्टैटिक जोड़ी बनावे से बायोमोलेकुलस सभ के माटी के खनिज सभ में सोखल रोकल गइल। ई खोज मिट्टी में कार्बन के फँसावे में सभसे कारगर मिट्टी के रसायन सभ के अनुमान लगावे में मददगार हो सके ला जे बदले में, वायुमंडल में कार्बन के कम करे खातिर आ ग्लोबल वार्मिंग आ जलवायु परिवर्तन खातिर मिट्टी आधारित समाधान सभ के रास्ता खोल सके ला।<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>  </p> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="संदर्भ"><span id=".E0.A4.B8.E0.A4.82.E0.A4.A6.E0.A4.B0.E0.A5.8D.E0.A4.AD"></span>संदर्भ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=edit&section=1" title="संदर्भ खंड के संपादित करीं"><span>संपादन करीं</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r750784">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width" style="column-width: 35em;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Burroughs2001-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Burroughs2001_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r774431">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFWilliam_James_Burroughs2001" class="citation book cs1">William James Burroughs (3 May 2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=396wYGZIY7AC&pg=PA2"><i>Climate Change: A Multidisciplinary Approach</i></a>. Cambridge University Press. pp. 2–. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:BookSources/978-0-521-56771-8" title="विशेष:BookSources/978-0-521-56771-8"><bdi>978-0-521-56771-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Climate+Change%3A+A+Multidisciplinary+Approach&rft.pages=2-&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2001-05-03&rft.isbn=978-0-521-56771-8&rft.au=William+James+Burroughs&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D396wYGZIY7AC%26pg%3DPA2&rfr_id=info%3Asid%2Fbh.wikipedia.org%3A%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r774431" /><cite id="CITEREFAmerica's_Climate_Choices:_Panel_on_Advancing_the_Science_of_Climate_Change;_National_Research_Council2010" class="citation book cs1">America's Climate Choices: Panel on Advancing the Science of Climate Change; National Research Council (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140529161102/http://www.nap.edu/catalog.php?record_id=12782"><i>Advancing the Science of Climate Change</i></a>. Washington, D.C.: The National Academies Press. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:BookSources/0-309-14588-0" title="विशेष:BookSources/0-309-14588-0"><bdi>0-309-14588-0</bdi></a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nap.edu/catalog.php?record_id=12782">the original</a> on 29 May 2014. <q>(p1) ... there is a strong, credible body of evidence, based on multiple lines of research, documenting that climate is changing and that these changes are in large part caused by human activities. While much remains to be learned, the core phenomenon, scientific questions, and hypotheses have been examined thoroughly and have stood firm in the face of serious scientific debate and careful evaluation of alternative explanations. * * * (pp. 21–22) Some scientific conclusions or theories have been so thoroughly examined and tested, and supported by so many independent observations and results, that their likelihood of subsequently being found to be wrong is vanishingly small. Such conclusions and theories are then regarded as settled facts. This is the case for the conclusions that the Earth system is warming and that much of this warming is very likely due to human activities.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Advancing+the+Science+of+Climate+Change&rft.place=Washington%2C+D.C.&rft.pub=The+National+Academies+Press&rft.date=2010&rft.isbn=0-309-14588-0&rft.au=America%27s+Climate+Choices%3A+Panel+on+Advancing+the+Science+of+Climate+Change%3B+National+Research+Council&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nap.edu%2Fcatalog.php%3Frecord_id%3D12782&rfr_id=info%3Asid%2Fbh.wikipedia.org%3A%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%A4%9F%E0%A5%87%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%9F:Cite_book" title="टेम्पलेट:Cite book">cite book</a>}}</code>: CS1 maint: multiple names: authors list (<a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:CS1_maint:_multiple_names:_authors_list" title="श्रेणी:CS1 maint: multiple names: authors list">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r774431" /><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dw.com/hi/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81-%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%A8-%E0%A4%95%E0%A5%80-%E0%A4%B5%E0%A4%9C%E0%A4%B9-%E0%A4%B8%E0%A5%87-%E0%A4%A4%E0%A5%87%E0%A4%9C-%E0%A4%B9%E0%A5%8B%E0%A4%A4%E0%A4%BE-%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%A8/a-41396526">"जलवायु परिवर्तन की वजह से तेज होता विस्थापन"</a>. DW. 15 नवंबर 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved 6 जनवरी 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81+%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%A8+%E0%A4%95%E0%A5%80+%E0%A4%B5%E0%A4%9C%E0%A4%B9+%E0%A4%B8%E0%A5%87+%E0%A4%A4%E0%A5%87%E0%A4%9C+%E0%A4%B9%E0%A5%8B%E0%A4%A4%E0%A4%BE+%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%A8&rft.pub=DW&rft.date=2017-11-15&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Fhi%2F%25E0%25A4%259C%25E0%25A4%25B2%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25AF%25E0%25A5%2581-%25E0%25A4%25AA%25E0%25A4%25B0%25E0%25A4%25BF%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%25B0%25E0%25A5%258D%25E0%25A4%25A4%25E0%25A4%25A8-%25E0%25A4%2595%25E0%25A5%2580-%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%259C%25E0%25A4%25B9-%25E0%25A4%25B8%25E0%25A5%2587-%25E0%25A4%25A4%25E0%25A5%2587%25E0%25A4%259C-%25E0%25A4%25B9%25E0%25A5%258B%25E0%25A4%25A4%25E0%25A4%25BE-%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%25BF%25E0%25A4%25B8%25E0%25A5%258D%25E0%25A4%25A5%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25AA%25E0%25A4%25A8%2Fa-41396526&rfr_id=info%3Asid%2Fbh.wikipedia.org%3A%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r774431" /><cite id="CITEREFPrasad2024" class="citation web cs1">Prasad, Umesh (27 February 2024). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.scientificeuropean.in/%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%A3/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81-%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%A8-%E0%A4%95%E0%A5%87-%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%8F-%E0%A4%AE%E0%A5%83%E0%A4%A6%E0%A4%BE-%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%A4-%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%A8-%E0%A4%95%E0%A5%80-%E0%A4%93%E0%A4%B0/">"जलवायु परिवर्तन के लिए मृदा आधारित समाधान की ओर"</a>. <i>Scientific European</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">11 May</span> 2024</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Scientific+European&rft.atitle=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81+%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%A8+%E0%A4%95%E0%A5%87+%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%8F+%E0%A4%AE%E0%A5%83%E0%A4%A6%E0%A4%BE+%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%A4+%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%A8+%E0%A4%95%E0%A5%80+%E0%A4%93%E0%A4%B0&rft.date=2024-02-27&rft.aulast=Prasad&rft.aufirst=Umesh&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.scientificeuropean.in%2F%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25A4%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%25B0%25E0%25A4%25A3%2F%25E0%25A4%259C%25E0%25A4%25B2%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25AF%25E0%25A5%2581-%25E0%25A4%25AA%25E0%25A4%25B0%25E0%25A4%25BF%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%25B0%25E0%25A5%258D%25E0%25A4%25A4%25E0%25A4%25A8-%25E0%25A4%2595%25E0%25A5%2587-%25E0%25A4%25B2%25E0%25A4%25BF%25E0%25A4%258F-%25E0%25A4%25AE%25E0%25A5%2583%25E0%25A4%25A6%25E0%25A4%25BE-%25E0%25A4%2586%25E0%25A4%25A7%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25B0%25E0%25A4%25BF%25E0%25A4%25A4-%25E0%25A4%25B8%25E0%25A4%25AE%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25A7%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25A8-%25E0%25A4%2595%25E0%25A5%2580-%25E0%25A4%2593%25E0%25A4%25B0%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fbh.wikipedia.org%3A%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81+%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="इहो_देखल_जाय"><span id=".E0.A4.87.E0.A4.B9.E0.A5.8B_.E0.A4.A6.E0.A5.87.E0.A4.96.E0.A4.B2_.E0.A4.9C.E0.A4.BE.E0.A4.AF"></span>इहो देखल जाय</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=edit&section=2" title="इहो देखल जाय खंड के संपादित करीं"><span>संपादन करीं</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81" title="जलवायु">जलवायु</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A4%BE-%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="पुरा-जलवायुबिज्ञान">पुरा-जलवायुबिज्ञान</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B5" class="mw-redirect" title="बैस्विक गरमाव">बैस्विक गरमाव</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B8_%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%9D%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="पेरिस समझौता">पेरिस समझौता</a></li></ul> <table class="metadata plainlinks stub" role="presentation" style="background:transparent"><tbody><tr><td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0:Armillary_sphere.png" class="mw-file-description"><img alt="Stub icon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Armillary_sphere.png/30px-Armillary_sphere.png" decoding="async" width="30" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Armillary_sphere.png/45px-Armillary_sphere.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Armillary_sphere.png/60px-Armillary_sphere.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="1059" /></a></span></td><td><i>ई लेख <a href="/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="भूगोल">भूगोल शब्दावली</a> की बारे में एगो <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0" title="विकिपीडिया:आधार">आधार</a> बाटे। जानकारी जोड़ के एकरा के <a class="external text" href="https://bh.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=edit">बढ़ावे में</a> विकिपीडिया के मदद करीं।</i></td></tr></tbody></table> <table class="metadata plainlinks stub" role="presentation" style="background:transparent"><tbody><tr><td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0:Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG" class="mw-file-description"><img alt="Stub icon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG/40px-Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG" decoding="async" width="40" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG/60px-Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG/80px-Cyclone_Catarina_from_the_ISS_on_March_26_2004.JPG 2x" data-file-width="3032" data-file-height="2004" /></a></span></td><td><i>ई <a href="/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="जलवायु बिज्ञान">जलवायु बिज्ञान</a>/<a href="/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8C%E0%A4%B8%E0%A4%AE_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="मौसम बिज्ञान">मौसम बिज्ञान</a>–संबंधित लेख एगो <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0" title="विकिपीडिया:आधार">आधार</a> बाटे। जानकारी जोड़ के एकरा के <a class="external text" href="https://bh.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=edit">बढ़ावे में</a> विकिपीडिया के मदद करीं।</i></td></tr></tbody></table> <table class="metadata plainlinks stub" role="presentation" style="background:transparent"><tbody><tr><td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0:Leaf.svg" class="mw-file-description"><img alt="Stub icon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Leaf.svg/35px-Leaf.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Leaf.svg/53px-Leaf.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Leaf.svg/70px-Leaf.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></td><td><i>ई <a href="/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%A3" title="पर्यावरण">पर्यावरण</a>-संबंधी लेख एगो <a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0" title="विकिपीडिया:आधार">आधार</a> बाटे। जानकारी जोड़ के एकरा के <a class="external text" href="https://bh.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&action=edit">बढ़ावे में</a> विकिपीडिया के मदद करीं।</i></td></tr></tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐d8647bfd6‐hb4w9 Cached time: 20250223160448 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1] CPU time usage: 0.190 seconds Real time usage: 0.234 seconds Preprocessor visited node count: 340/1000000 Post‐expand include size: 23698/2097152 bytes Template argument size: 126/2097152 bytes Highest expansion depth: 8/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 16883/5000000 bytes Lua time usage: 0.126/10.000 seconds Lua memory usage: 17691569/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 213.685 1 -total 44.26% 94.568 1 टेम्पलेट:Reflist 43.14% 92.178 1 टेम्पलेट:Lang-en 31.63% 67.597 2 टेम्पलेट:Cite_book 8.20% 17.520 1 टेम्पलेट:Geo-term-stub 4.50% 9.612 3 टेम्पलेट:Asbox 3.96% 8.453 2 टेम्पलेट:Cite_web 1.53% 3.277 1 टेम्पलेट:Climate-stub 1.23% 2.633 1 टेम्पलेट:Environment-stub 0.57% 1.221 1 टेम्पलेट:Main_other --> <!-- Saved in parser cache with key bhwiki:pcache:32978:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250223160448 and revision id 769043. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://bh.wikipedia.org/w/index.php?title=जलवायु_बदलाव&oldid=769043">https://bh.wikipedia.org/w/index.php?title=जलवायु_बदलाव&oldid=769043</a>" से लिहल गइल</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7:%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80_%E0%A4%B8%E0%A4%AC" title="विशेष:श्रेणी सब">श्रेणीसभ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5" title="श्रेणी:जलवायु बदलाव">जलवायु बदलाव</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="श्रेणी:जलवायु बिज्ञान">जलवायु बिज्ञान</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81" title="श्रेणी:जलवायु">जलवायु</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%A3_%E0%A4%AA%E0%A4%B0_%E0%A4%AE%E0%A4%A8%E0%A5%81%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%95%E0%A5%87_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B5" title="श्रेणी:पर्यावरण पर मनुष्य के परभाव">पर्यावरण पर मनुष्य के परभाव</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%AC%E0%A5%88%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%A3%E0%A5%80_%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A4%BE_%E0%A4%86_%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="श्रेणी:बैस्विक पर्यावरणी मुद्दा आ समस्या">बैस्विक पर्यावरणी मुद्दा आ समस्या</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">छिपावल गइल श्रेणी सब: <ul><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:CS1_maint:_multiple_names:_authors_list" title="श्रेणी:CS1 maint: multiple names: authors list">CS1 maint: multiple names: authors list</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%96_%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A4%B9%E0%A4%A8_%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%82_%E0%A4%85%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%9C%E0%A5%80-%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE_%E0%A4%95%E0%A5%87_%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A0_%E0%A4%AC%E0%A4%BE%E0%A4%9F%E0%A5%87" title="श्रेणी:लेख जिनहन में अंग्रेजी-भाषा के पाठ बाटे">लेख जिनहन में अंग्रेजी-भाषा के पाठ बाटे</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%B8%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0_%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%96" title="श्रेणी:सगरी आधार लेख">सगरी आधार लेख</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%AD%E0%A5%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2_%E0%A4%B6%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A5%80_%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0" title="श्रेणी:भूगोल शब्दावली आधार">भूगोल शब्दावली आधार</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A1%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8_%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0" title="श्रेणी:वायुमंडल बिज्ञान आधार">वायुमंडल बिज्ञान आधार</a></li><li><a href="/wiki/%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%A3%E0%A5%80:%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%A3_%E0%A4%86%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%B0" title="श्रेणी:पर्यावरण आधार">पर्यावरण आधार</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> एह पन्ना पर आखिरी बेर संपादन 11 मई 2024 के 05:56 बजे भइल रहल।</li> <li id="footer-info-copyright">ई पाठ <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">क्रियेटिव कॉमंस ऐट्रिब्यूशन/शेयर-अलाइक लाइसेंस</a> के तहत उपलब्ध बा; अउरी शर्त भी लागू हो सकत बाड़ी स। बेसी जानकारी खातिर <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">इस्तेमाल के शर्त</a> देखीं।</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">गोपनीयता नीति</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AC%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%87_%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%82">विकिपीडिया के बारे में</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%9C%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%80">नामंजूरी</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">डेवलपर लोग</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/bh.wikipedia.org">आँकड़ा</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">कुकी इस्टेटमेंट</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//bh.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">मोबाइल व्यू</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>खोज</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="विकिपीडिया में खोजीं"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="विशेष:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">खोजीं</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Contents" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">जलवायु बदलाव</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>112 भाषा सभ</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>बिसय जोड़ीं</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-76d4c66f66-bmlkb","wgBackendResponseTime":128,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.190","walltime":"0.234","ppvisitednodes":{"value":340,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":23698,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":126,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":16883,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 213.685 1 -total"," 44.26% 94.568 1 टेम्पलेट:Reflist"," 43.14% 92.178 1 टेम्पलेट:Lang-en"," 31.63% 67.597 2 टेम्पलेट:Cite_book"," 8.20% 17.520 1 टेम्पलेट:Geo-term-stub"," 4.50% 9.612 3 टेम्पलेट:Asbox"," 3.96% 8.453 2 टेम्पलेट:Cite_web"," 1.53% 3.277 1 टेम्पलेट:Climate-stub"," 1.23% 2.633 1 टेम्पलेट:Environment-stub"," 0.57% 1.221 1 टेम्पलेट:Main_other"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.126","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":17691569,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-d8647bfd6-hb4w9","timestamp":"20250223160448","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u091c\u0932\u0935\u093e\u092f\u0941 \u092c\u0926\u0932\u093e\u0935","url":"https:\/\/bh.wikipedia.org\/wiki\/%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B5","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q125928","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q125928","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2016-06-23T05:00:59Z","dateModified":"2024-05-11T05:56:08Z","headline":"\u092e\u094c\u0938\u092e \u0915\u0947 \u092a\u0948\u091f\u0930\u094d\u0928 \u092e\u0947\u0902 \u0932\u092e\u0939\u0930 \u0938\u092e\u092f \u092e\u0947\u0902 \u0939\u094b\u0916\u0947 \u0935\u093e\u0932\u093e \u092c\u0926\u0932\u093e\u0935"}</script> </body> </html>