CINXE.COM

وکیپیڈیا

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-not-available" lang="pnb" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>وکیپیڈیا</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )pnbwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","جنوری","فروری","مارچ","اپریل","مئی","جون","جولائی","اگست","ستمبر","اکتوبر","نومبر","دسمبر"],"wgRequestId":"d8bfc0c4-f109-4653-85b7-74f14ef7f2bc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"پہلا_صفہ","wgTitle":"پہلا صفہ","wgCurRevisionId":669442,"wgRevisionId":669442,"wgArticleId":3841,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے","پہلا صفہ"],"wgPageViewLanguage":"pnb","wgPageContentLanguage":"pnb","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"پہلا_صفہ","wgRelevantArticleId":3841,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["sysop"],"wgRestrictionMove":["sysop"],"wgIsMainPage":true,"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pnb","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"pnb"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":7000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q5296","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.inputBox.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","mediawiki.ui.button":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.signit","ext.gadget.TemplateParamWizard","ext.gadget.userScriptSandbox","ext.gadget.OrphanCheck","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.prota","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.incategory","ext.gadget.ExternalSearch","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pnb&amp;modules=ext.inputBox.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.ui.button%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pnb&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pnb&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%84%DB%81.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="531"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%84%DB%81.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="354"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%84%DB%81.png/640px-%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%84%DB%81.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="283"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="وکیپیڈیا"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pnb.m.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="وکیپیڈیا &quot;اس دن نوں...&quot; فیڈ" href="/w/api.php?action=featuredfeed&amp;feed=onthisday&amp;feedformat=atom"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="وکیپیڈیا (pnb)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pnb.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pnb"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="وکیپیڈیا Atom Feed" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:RecentChanges&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-پہلا_صفہ page-Main_Page rootpage-پہلا_صفہ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Main menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Main menu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Main menu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Main menu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">لُکاؤ</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> پاندھ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81" title="پہلے صفحے نوں ویکھو [z]" accesskey="z"><span>پہلا صفہ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:Random" title="کوئی صفحہ کھولو۔ [x]" accesskey="x"><span>رلواں صفحہ</span></a></li><li id="n-newarticlewizard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%82_%D9%85%D8%B6%D9%85%D9%88%D9%86_%D9%88%DB%8C%D8%B2%D8%B1%DA%88"><span>نواں آرٹیکل لِکھو</span></a></li><li id="n-allpages-desc" class="mw-list-item"><a href=""><span>سارے صفحے</span></a></li><li id="n-quick-list-desc" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B9_%D9%84%D8%B3%D9%B9"><span>سریع لسٹ</span></a></li><li id="n-current-events-desc" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Current-events-url"><span>اج کل دیاں خبراں</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:SpecialPages"><span>خاص صفحے</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction-desc" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction-desc" > <div class="vector-menu-heading"> تعامل </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="لبھن دی جگہ۔"><span>مدد</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%A8%DB%8C%D9%B9%DA%BE%DA%A9" title="پربندھ بارے ، تسیں کیہ کر سکدے او تے کنج کھوج سکدے او"><span>بیٹھک</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:RecentChanges" title="وکی تے نویاں تبدیلیاں۔ [r]" accesskey="r"><span>نویاں تبدیلیاں</span></a></li><li id="n-فائل-اپلوڈ" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard"><span>فائل اپلوڈ</span></a></li><li id="n-contact-desc" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Contact-url"><span>رابطہ کرو</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="وکیپیڈیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-pnb.svg" style="width: 3.75em; height: 1.6875em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pnb.svg" width="70" height="15" style="width: 4.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="وکیپیڈیا وچ لبھو [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>کھوج</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="وکیپیڈیا وچ کھوجو" aria-label="وکیپیڈیا وچ کھوجو" autocapitalize="sentences" title="وکیپیڈیا وچ لبھو [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="خاص:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">کھوجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="نجی سند"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Appearance" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Appearance</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=pnb.wikipedia.org&amp;uselang=pnb" class=""><span>دان کرو</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:CreateAccount&amp;returnto=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7+%D8%B5%D9%81%DB%81" title="ایہ تواڈے لئی چنگا اے جے تسیں کھاتہ کھولو تے لاگ ان ہوو؛ پر ایہ لازمی وی نئیں" class=""><span>کھاتہ بݨاؤ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:UserLogin&amp;returnto=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7+%D8%B5%D9%81%DB%81" title="ایہ بہتر اے کہ لاگ ان ہو جاؤ، فیر وی ایہ لازمی نئیں۔ [o]" accesskey="o" class=""><span>لاگ‌ ان کرو</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="نجی سند" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">نجی سند</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=pnb.wikipedia.org&amp;uselang=pnb"><span>دان کرو</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>Contribute</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:CreateAccount&amp;returnto=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7+%D8%B5%D9%81%DB%81" title="ایہ تواڈے لئی چنگا اے جے تسیں کھاتہ کھولو تے لاگ ان ہوو؛ پر ایہ لازمی وی نئیں"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>کھاتہ بݨاؤ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:UserLogin&amp;returnto=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7+%D8%B5%D9%81%DB%81" title="ایہ بہتر اے کہ لاگ ان ہو جاؤ، فیر وی ایہ لازمی نئیں۔ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>لاگ‌ ان کرو</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/%DB%81%D8%AA%DA%BE%D9%88%D9%86%DA%88%D8%A7%D8%A6%DB%8C:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>learn more</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:MyTalk" title="ایس آئی پی پتے دیاں تبدیلیاں تے گل بات [n]" accesskey="n"><span>گل بات</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">پہلا صفہ</span></h1> <div class="mw-indicators"> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="ناں تھاواں"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81" title="مواد آلا صفحہ ویکھو [c]" accesskey="c"><span>پہلا صفحہ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84_%D8%A8%D8%A7%D8%AA:%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81" rel="discussion" title="اس صفحے بارے گل بات [t]" accesskey="t"><span>گل بات</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">پنجابی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="نظارے"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81"><span>پڑھو</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81&amp;action=edit" title="اے صفحہ بچایا گیا اے۔&#10;تسی اینوں صرف ویکھ سکدے او۔ [e]" accesskey="e"><span>ماخذ ویکھو</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81&amp;action=history" title="اس صفحے دا پرانا ورژن۔ [h]" accesskey="h"><span>تریخ دیکھو</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="سند" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">سند</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">سند</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">لُکاؤ</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81"><span>پڑھو</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81&amp;action=edit"><span>ماخذ ویکھو</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81&amp;action=history"><span>تریخ دیکھو</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عام </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:WhatLinksHere/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81" title="اس نال جڑے سارے وکی صفحے۔ [j]" accesskey="j"><span>ایتھے کیہہ جڑدا</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:RecentChangesLinked/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81" rel="nofollow" title="اس صفحے نال جڑے صفحیاں وچ نویاں تبدیلیاں [k]" accesskey="k"><span>رلدیاں ملدیاں تبدیلیاں</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=pnb" title="فائل چڑھاؤ [u]" accesskey="u"><span>فائل چڑھاؤ</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81&amp;oldid=669442" title="اس صفحے دے اس ورژن نال پکا جوڑ"><span>پکا جوڑ</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81&amp;action=info" title="More information about this page"><span>صفحے بارے جاݨکاری</span></a></li><li id="n-اج-دے-رُجحان" class="mw-list-item"><a href="http://tools.wmflabs.org/wikitrends/punjabi-most-visited-today.html"><span>اج دے رُجحان</span></a></li><li id="n-ہفتے-دے-رُجحان" class="mw-list-item"><a href="http://tools.wmflabs.org/wikitrends/punjabi-most-visited-this-week.html"><span>ہفتے دے رُجحان</span></a></li><li id="n-مہینے-دے-رُجحان" class="mw-list-item"><a href="http://tools.wmflabs.org/wikitrends/punjabi-most-visited-this-month.html"><span>مہینے دے رُجحان</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:CiteThisPage&amp;page=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81&amp;id=669442&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="اس صفحے دے حوالہ دے طریقہ دے بارے وچ معلومات"><span>ایس صفحے دا حوالہ دیو</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fpnb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%25BE%25DB%2581%25D9%2584%25D8%25A7_%25D8%25B5%25D9%2581%25DB%2581"><span>Get shortened URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fpnb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%25BE%25DB%2581%25D9%2584%25D8%25A7_%25D8%25B5%25D9%2581%25DB%2581"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> چھاپو یا باہر لو </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7+%D8%B5%D9%81%DB%81"><span>کتاب بناؤ</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:DownloadAsPdf&amp;page=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81&amp;action=show-download-screen"><span>PDF وجوں ڈاؤن لوڈ کرو</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81&amp;printable=yes" title="اس صفحے دا چھپن والا ورژن ویکھو [p]" accesskey="p"><span>چھاپݨ والا صفحہ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ہور منصوبےآں وچ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page" hreflang="en"><span>ویکیمیڈیا کامنز</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-foundation mw-list-item"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Home" hreflang="en"><span>Wikimedia Foundation</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-mediawiki mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/MediaWiki" hreflang="en"><span>میڈیاویکی</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-meta mw-list-item"><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Main_Page" hreflang="en"><span>میٹاویکی</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-outreach mw-list-item"><a href="https://outreach.wikimedia.org/wiki/Main_Page" hreflang="en"><span>Wikimedia Outreach</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-sources mw-list-item"><a href="https://wikisource.org/wiki/Main_Page" hreflang="en"><span>کثیر لسانی ویکی زریعے</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-species mw-list-item"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Main_Page" hreflang="en"><span>ویکی انواع</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikidata mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page" hreflang="en"><span>وِکیڈیٹا</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikifunctions mw-list-item"><a href="https://www.wikifunctions.org/wiki/Wikifunctions:Main_Page" hreflang="en"><span>Wikifunctions</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikimania badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://wikimania.wikimedia.org/wiki/Wikimania" hreflang="en"><span>ویکی مینیا</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wiktionary mw-list-item"><a href="https://pnb.wiktionary.org/wiki/%D9%85%DA%A9%DA%BE_%D8%B5%D9%81%D8%AD%DB%81" hreflang="pnb"><span>ویکی‌لغت</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q5296" title="ریپوزیٹری آئیٹم نال جوڑ [g]" accesskey="g"><span>وِکیڈیٹا تے مد</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Appearance</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">لُکاؤ</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div id="siteSub" class="noprint">آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="pnb" dir="rtl"><div lang="ur" class="UrduText"> <table id="mp-sp" cellpadding="2" cellspacing="5" style="margin: 1px 2px; width:100%; vertical-align:top; background:#FFFFFE; border:1px solid #a7d7f9; border-radius:15px; color:#000;"> <tbody><tr> <td><span lang="ur"><div lang="ur" class="UrduText"> <table style="width:100%; margin-bottom:1px; vertical-align:top; font-size:95%; background:transparent;"> <tbody><tr> <td style="height:1em; padding-right:0px"> <div id="mf-stat" style="text-align:center;"><b> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%84%DB%81.png" class="mw-file-description" title="ویکیپیڈیا وچ جی آیاں نوں"><img alt="ویکیپیڈیا وچ جی آیاں نوں" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%84%DB%81.png/250px-%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%84%DB%81.png" decoding="async" width="125" height="55" class="mw-file-element" data-file-width="760" data-file-height="336" /></a></span> </b><br /><div> <div id="mf-wel" style="text-align:center; padding: 15px 0 15px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:%D8%AC%DB%8C_%D8%A2%DB%8C%D8%A7%DA%BA_%D9%86%D9%88%DA%BA4.png" class="mw-file-description" title="ویکیپیڈیا وچ جی آیاں نوں"><img alt="ویکیپیڈیا وچ جی آیاں نوں" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/%D8%AC%DB%8C_%D8%A2%DB%8C%D8%A7%DA%BA_%D9%86%D9%88%DA%BA4.png/960px-%D8%AC%DB%8C_%D8%A2%DB%8C%D8%A7%DA%BA_%D9%86%D9%88%DA%BA4.png" decoding="async" width="850" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/%D8%AC%DB%8C_%D8%A2%DB%8C%D8%A7%DA%BA_%D9%86%D9%88%DA%BA4.png/1275px-%D8%AC%DB%8C_%D8%A2%DB%8C%D8%A7%DA%BA_%D9%86%D9%88%DA%BA4.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5b/%D8%AC%DB%8C_%D8%A2%DB%8C%D8%A7%DA%BA_%D9%86%D9%88%DA%BA4.png 2x" data-file-width="1343" data-file-height="365" /></a></span></div> <div id="mf-stat" style="text-align:center;">ایہہ اک کھلا <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7" title="ویکیپیڈیا:آزاد انسائیکلوپیڈیا">آزاد انسائیکلوپیڈیا</a> ہے جتھے <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%AC%D8%B3%D9%86%D9%88%DA%BA_%DA%A9%D9%88%D8%A6%DB%8C_%D9%88%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8_%DA%A9%D8%B1%D8%B3%DA%A9%D8%AF%D8%A7_%DB%81%DB%92" title="ویکیپیڈیا:جسنوں کوئی وی مرتب کرسکدا ہے">کوئی وی لکھ یا ترمیم کر سکدا ہے </a> <br /><div class="nomobile"> <p><span style="font-size:10%; font-family:Courier New; font-color:green; font-weight:bold; line-height:normal;"><br /> </span></p> <div style="border-top: 1px solid #a7d7f9; padding: 5px 0 10px; margin: 0.8em 4em; text-align: center" class="hlist"> <b>اج اتوار ، <a href="/w/index.php?title=%DB%B3%DB%B0_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="۳۰ مارچ (صفحہ مَوجود نہیں اے)">۳۰ مارچ</a> <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5%D8%A1" title="۲۰۲۵ء">۲۰۲۵</a><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="عیسوی تقویم">ء</a> بمطابق <a href="/w/index.php?title=%DB%B3%DB%B0_%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="۳۰ رمضان (صفحہ مَوجود نہیں اے)">۳۰ رمضان</a> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B4%DB%B4%DB%B6%DA%BE" title="۱۴۴۶ھ">۱۴۴۶</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="اسلامی تقویم">ہجری</a><span style="color:#FFFFFF;">_</span><br /> ہݨ تک پنجابی ویکیپیڈیا اُتے<span style="color:#FFFFFF;">_</span> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:Statistics" title="خاص:Statistics">۷۳,۷۶۰</a></b> <span style="color:#FFFFFF;">_</span>لیکھ نیں</div> <div style="border-top: 1px solid #a7d7f9; padding: 5px 0 10px; margin: 0.8em 4em; font-size:97%; text-align: center" class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ویکیپیڈیا:تعارف (صفحہ مَوجود نہیں اے)">وکیپیڈیا تعارف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AA:%D8%AA%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%85" title="معاونت:ترمیم">ترمیم کِداں کرئیے؟</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AA:%D9%BE%DA%91%DA%BE%D9%86%D8%A7_%D9%84%DA%A9%DA%BE%D9%86%D8%A7_%D8%AF%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%9F" title="معاونت:پڑھنا لکھنا دشوار؟">پنجابی وچ پڑھݨا لکھݨا اوکھا؟</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%DB%81%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%88_%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%DA%BA" title="ویکیپیڈیا:ہدایات و حکمت عملیاں">اصول ضابطے اَتے ہور حکمت عملیاں</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%B3" title="کیوکس">آف لائن نسخہ</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://t.urdu.cafe/">پنجابی وچ ٹائپنگ سِکھن دے لئی کلک کرو</a><br /></li> <li><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://pnb.m.wikipedia.org/">موبائل ویب سائٹ</a></span></li></ul> </div> </div> </div></div></div></td> <td style="height:1em; padding-right:0px"> <p><span style="font-size:110%; font-family:Jameel Noori Nastaleeq; font-weight:bold; line-height:normal;"><span style="font-size:100%; font-weight:bold; line-height:normal;"><br /> </span></span></p><p><br /> </p> </td></tr></tbody></table> </div></span></td></tr> <tr> <td> <table style="width:100%; margin-bottom:2px; background: -moz-linear-gradient(top, #fff, whitesmoke); -moz-border-radius: 10px; -webkit-border-radius: 15px; border-radius:15px;"> <tbody><tr> <td class="globegris" style="background-repeat:no-repeat; background-position: 58em -1.5em; width:100%; border:1px solid #a7d7f9; vertical-align:top; -moz-border-radius: 10px; -webkit-border-radius: 10px; border-radius:10px;"> <table style="width:100%; margin-bottom:2px; vertical-align:top; font-size:120%; background:transparent;"> <tbody><tr> <td rowspan="2" style="font-size:20px; width: 80px; padding: 2px 8px 2px 0.5em; text-align: right;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages" title="خاص:AllPages">سارے صفحے</a> </td> <td> </td> <td> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%A7" title="خاص:AllPages/:ا">ا</a> <b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%A8" title="خاص:AllPages/:ب">ب</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%A8%DA%BE" title="خاص:AllPages/:بھ">بھ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D9%BE" title="خاص:AllPages/:پ">پ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D9%BE%DA%BE" title="خاص:AllPages/:پھ">پھ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%AA" title="خاص:AllPages/:ت">ت</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%AA%DA%BE" title="خاص:AllPages/:تھ">تھ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D9%B9" title="خاص:AllPages/:ٹ">ٹ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D9%B9%DA%BE" title="خاص:AllPages/:ٹھ">ٹھ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%AB" title="خاص:AllPages/:ث">ث</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%AC" title="خاص:AllPages/:ج">ج</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%AC%DA%BE" title="خاص:AllPages/:جھ">جھ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DA%86" title="خاص:AllPages/:چ">چ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DA%86%DA%BE" title="خاص:AllPages/:چھ">چھ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%AD" title="خاص:AllPages/:ح">ح</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%AE" title="خاص:AllPages/:خ">خ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%AF" title="خاص:AllPages/:د">د</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%AF%DA%BE" title="خاص:AllPages/:دھ">دھ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DA%88" title="خاص:AllPages/:ڈ">ڈ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DA%88%DA%BE" title="خاص:AllPages/:ڈھ">ڈھ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%B0" title="خاص:AllPages/:ذ">ذ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%B1" title="خاص:AllPages/:ر">ر</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DA%91" title="خاص:AllPages/:ڑ">ڑ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%B2" title="خاص:AllPages/:ز">ز</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DA%98" title="خاص:AllPages/:ژ">ژ</a><b></b> </td> <td> </td> <td> </td></tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%B3" title="خاص:AllPages/:س">س</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%B4" title="خاص:AllPages/:ش">ش</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%B5" title="خاص:AllPages/:ص">ص</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%B6" title="خاص:AllPages/:ض">ض</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%B7" title="خاص:AllPages/:ط">ط</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%B8" title="خاص:AllPages/:ظ">ظ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%B9" title="خاص:AllPages/:ع">ع</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%BA" title="خاص:AllPages/:غ">غ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D9%81" title="خاص:AllPages/:ف">ف</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D9%82" title="خاص:AllPages/:ق">ق</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DA%A9" title="خاص:AllPages/:ک">ک</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DA%A9%DA%BE" title="خاص:AllPages/:کھ">کھ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DA%AF" title="خاص:AllPages/:گ">گ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DA%AF%DA%BE" title="خاص:AllPages/:گھ">گھ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D9%84" title="خاص:AllPages/:ل">ل</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DD%AA" title="خاص:AllPages/:ݪ">ݪ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D9%85" title="خاص:AllPages/:م">م</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D9%86" title="خاص:AllPages/:ن">ن</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DD%A8" title="خاص:AllPages/:ݨ">ݨ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D9%88" title="خاص:AllPages/:و">و</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DB%8B" title="خاص:AllPages/:ۋ">ۋ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DA%BE" title="خاص:AllPages/:ھ">ھ</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%D8%A1" title="خاص:AllPages/:ء">ء</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DB%8C" title="خاص:AllPages/:ی">ی</a><b></b> </td> <td style="width: 4%; background: #f5faeb; border: 2px solid #fff; border-left: 0px; border-top: 0px; padding: 5px;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages/:%DB%92" title="خاص:AllPages/:ے">ے</a><b></b> </td> <td> </td> <td> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td> </td></tr></tbody></table> <table style="margin-top:10px; background:none;"> <tbody><tr> <td style="width:60%; border:1px solid #a7d7f9; background:#F1FFFA; vertical-align:top; color:#000; padding: 0px 10px 10px 0px; -moz-border-radius: 15px; -webkit-border-radius: 15px; border-radius: 15px;"> <div style="text-align:right; position:relative; top:2px; margin:2px 0 8px 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/350px-Red-bg_rounded_right.svg.png" decoding="async" width="350" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/525px-Red-bg_rounded_right.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/700px-Red-bg_rounded_right.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="25" /></span></span><div style="position:absolute; right:5px; top:-6px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/HSutvald3.svg/38px-HSutvald3.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/HSutvald3.svg/57px-HSutvald3.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/HSutvald3.svg/76px-HSutvald3.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></span></span></div><div style="position:absolute; right:40px; top:1px;"><h2 id="چونواں_مضمون" style="margin-top:0; font-family:inherit; font-weight:bold; border-bottom:none; font-size:110%; padding:0 .4em;"><span id=".DA.86.D9.88.D9.86.D9.88.D8.A7.DA.BA_.D9.85.D8.B6.D9.85.D9.88.D9.86"></span>چونواں مضمون</h2></div></div><div id="mf-ur" style="margin-bottom: auto;" title="چونواں مضمون"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Vue_de_l%27Aqua-Park_-_Tachkent.jpg" class="mw-file-description" title="تاشقند دا طائرانہ منظر"><img alt="تاشقند دا طائرانہ منظر" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Vue_de_l%27Aqua-Park_-_Tachkent.jpg/250px-Vue_de_l%27Aqua-Park_-_Tachkent.jpg" decoding="async" width="130" height="98" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Vue_de_l%27Aqua-Park_-_Tachkent.jpg/330px-Vue_de_l%27Aqua-Park_-_Tachkent.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>تاشقند دا طائرانہ منظر</figcaption></figure> <p>تاشقند <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a> دا <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%DA%AF%DA%BE%D8%B1" title="راجگھر">راجگھر</a> تے سبھ توں وڈا شہر اے ۔ ایہہ <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%A8%DB%81_%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%82%D9%86%D8%AF" title="صوبہ تاشقند">صوبہ تاشقند</a> دا صدر مقام وی اے ۔ 2006ء دے سرکاری اعداد و شمار دے مطابق شہر دی آبادی 31 <a href="/wiki/%D9%84%DA%A9%DA%BE" title="لکھ">لکھ</a> جد کہ غیر سرکاری اعداد شمار دے مطابق 40 لکھ توں وی ودھ اے ۔ <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" class="mw-redirect" title="قرون وسطی">قرون وسطی</a> وچ ایہہ شہر <a href="/wiki/%DA%86%DA%86" title="چچ">چچ</a> دے ناں نال جانیا جاندا سی جہڑا بعد وچ چچ قند یا چش قند تے فیر تاشقند بن گئیا ۔ <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9" title="ترک">ترک</a> زبان چ تاش دا مطلب پتھر اے قند شہر لئی استعمال ہندا اے جداں <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%82%D9%86%D8%AF" title="قوقند">قوقند</a> ، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D8%B1%D9%82%D9%86%D8%AF" title="سمرقند">سمرقند</a> وغیرہ ۔ ناں دی ایہہ تبدیلی 16ویں صدی عیسوی دے بعد عمل چ آئی ۔ </p><p>تاشقند <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="سویت">سویت</a> دور ج <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DB%8C%D8%AA_%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="سویت یونین">سویت یونین</a> دا <a href="/wiki/%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="وسطی ایشیا">وسطی ایشیا</a> چ اہم شہر تے پورے وسطی ایشیا دا غیر اعلانیہ صدرمقام وی رہیا ۔ تاشقند شہر دے موجودہ ہجے " تاشکینت" وی <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="روسی">روسی</a> اثرات ظاہر کردے نیں ۔ </p><p>سنہ 1219ء چ <a href="/wiki/%DA%86%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2_%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="چنگیز خان">چنگیز خان</a> نے حملہ کرکے شہر نوں تباہ کردتا ۔ <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA" title="تیموری سلطنت">تیموریاں</a> تے شیبانیاں دے دور چ اس شہر نے خوب ترقی کیتی۔ تاہم اس عرصے چ ایہہ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9" title="ازبک">ازبک</a>اں ، <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B2%D9%82" class="mw-redirect" title="قازق">قازق</a>اں ، فارسیاں تے <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%84" title="منگول">منگولاں</a> دے حملیاں دا نشانہ بندا رہیا ۔ </p> 1809ء چ تاشقند <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%88%D9%82%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="خانان قوقند">خانان قوقند</a> دے قبضے چ چلا گئیا ، اس وقت تاشقند دی آبادی اک لکھ سی تے ایہہ <a href="/wiki/%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="وسطی ایشیا">وسطی ایشیا</a> دا خوشحال ترین شہر سی ۔ <a href="/wiki/%D9%85%D8%A6%DB%8C" title="مئی">مئی</a> 1865ء چ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%B1%D9%84_%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%DA%86%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%81" title="جنرل میخائیل چرنیائيف">جنرل میخائیل چرنیائيف</a> نے شہر تے حملہ کرکے اسنوں فتح کرلئیا ، عددی برتری تے مضبوط حصار حاصل ہون دے باوجود <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%88%D9%82%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="خانان قوقند">خانان قوقند</a> دی فوجاں 2 دن وی <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA" title="روسی سلطنت">روسی سلطنت</a> دی فوج دے ساہمنے ٹھہر نا سکیاں تے شہر روسیاں دے قبضے چ چلاگئیا ۔ چرنیائيف جہڑا کہ شیر تاشقند دے ناں نال مشہور ہوئیا نے عوام دے دل جتن لئی خانان دے لگاۓ ہوۓ سارے ناجائز محصولات اک سال ختم کردتے تے عام لوکاں دے مسائل دے خاتمے دیاں کوششاں کیتیاں ۔ اسنوں <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="زار روس">زار روس</a> ولوں تاشقند دا <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%B1" title="گورنر">گورنر</a> بنائیا گئیا تے اسنے <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%DA%88%D8%B1_II" class="mw-redirect" title="زار الیگزینڈر II">زار الیگزینڈر II</a> کول ایہہ سفارش وی کیتی کہ تاشقند نوں <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA" title="روسی سلطنت">روسی سلطنت</a> دے زیر تحفظ اک آزاد ریاست بنا دتا جاوے ۔ <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="زار">زار</a> نے چرنیائیف تے اسدے سپاہیاں نوں اعزازات تے تمغیاں نال نوازیا پر جنرل نے ایہہ حملہ زار دی اجازت توں بغیر کیتا سی اس لئی اوہ زیادہ عرصہ اپنا عہدہ برقرار رکھن چ ناکام رہیا تے چھیتی ای اسدی جگہ <a href="/wiki/%D9%82%D8%B3%D8%B7%D9%86%D8%B7%DB%8C%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%88%DA%86_%D9%88%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D9%81_%D9%85%DB%8C%D9%86" title="قسطنطین پیترووچ وان کوف مین">قسطنطین پیترووچ وان کوف مین</a> نوں مقرر کردتا گئیا تے تاشقند نوں اک آزاد ریاست تصور کرن دی بجاۓ اسنوں <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="روسی ترکستان">روسی ترکستان</a> دا راجگھر بنا دتا گئیا ۔ جس دا پہلا گورنر جنرل کوف مین سی ۔ پرانے شہر دے نیڑے اک چھاؤنی تے <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="روسی">روسی</a> آبادی بنائی گئی تے ملک دے کئی علاقیاں توں روسی لوکاں تے تاجراں نوں ایتھے آباد کیتا گئیا ۔ وسط ایشیا تے اپنا اثر و رسوخ رکھن لئی <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="روس">روس</a> تے <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%81" class="mw-redirect" title="برطانیہ">برطانیہ</a> دے مابین ہون والے تنازعے جسنوں وڈی کھیڈ اکھیا جاندا اے دے دوران ایہہ شہر جاسوسی دا گڑھ بن گئیا ۔ 1889ء چ <a href="/wiki/%D9%B9%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%A6%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D9%84%D9%88%DB%92" title="ٹرانس کیسپیئن ریلوے">ٹرانس کیسپیئن ریلوے</a> دی پٹری ایتھے پہنچی تے جنہاں کارکناں نے پٹری تعمیر کیتی اوہ ایتھے ای آباد ہوگئے تے جنہاں نے <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%88%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8" class="mw-redirect" title="بالشویک انقلاب">بالشویک انقلاب</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="انقلاب روس">انقلاب روس</a>) دی نیہہ وی ایتھے رکھی ۔۔۔۔ <div align="left" class="noprint"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AF" title="تاشکند">سارا پڑھن لئی ایتھے کلک کرو۔۔۔</a></div> </div><p><br /> </p><div style="text-align:right; position:relative; top:2px; margin:2px 0 8px 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/350px-Red-bg_rounded_right.svg.png" decoding="async" width="350" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/525px-Red-bg_rounded_right.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/700px-Red-bg_rounded_right.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="25" /></span></span><div style="position:absolute; right:5px; top:-6px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Punjabi_example.svg/34px-Punjabi_example.svg.png" decoding="async" width="34" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Punjabi_example.svg/51px-Punjabi_example.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Punjabi_example.svg/68px-Punjabi_example.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="670" /></span></span></div><div style="position:absolute; right:40px; top:1px;"><h2 id="پنجابی_بولی" style="margin-top:0; font-family:inherit; font-weight:bold; border-bottom:none; font-size:110%; padding:0 .4em;"><span id=".D9.BE.D9.86.D8.AC.D8.A7.D8.A8.DB.8C_.D8.A8.D9.88.D9.84.DB.8C"></span>پنجابی بولی</h2></div></div><span lang="ur"><div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki; word-spacing: 1.5px; font-size: 100%"> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Punjabi_example.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Punjabi_example.svg/120px-Punjabi_example.svg.png" decoding="async" width="120" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Punjabi_example.svg/180px-Punjabi_example.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Punjabi_example.svg/240px-Punjabi_example.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="670" /></a><figcaption></figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="پنجابی">پنجابی</a> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a> وچ بولن وچ پہلے <a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="نمبر">نمبر</a> تے ہے۔</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="پنجابی">پنجابی</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%81" class="mw-redirect" title="برطانیہ">برطانیہ</a> وچ بولن وچ <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="انگریزی">انگریزی</a> مگروں دوجے نمبر تے ہے۔</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="پنجابی">پنجابی</a> <a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%DA%BE%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1" class="mw-redirect" title="دکھنی ایشیاء">دکھنی ایشیاء</a> وچ بولن وچ <a href="/wiki/%DB%81%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ہندی">ہندی</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="بنگالی">بنگالی</a> مگروں تیجے نمبر تے ہے۔</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="پنجابی">پنجابی</a> <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%88%D8%A7" title="کینیڈا">کینیڈا</a> وچ بولن وچ چوتھے <a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="نمبر">نمبر</a> تے ہے۔</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="پنجابی">پنجابی</a> بولن والیاں دا سب توں وڈا <a href="/wiki/%D8%B4%DB%81%D8%B1" title="شہر">شہر</a> <a href="/wiki/%D9%84%DB%81%D9%88%D8%B1" title="لہور">لہور</a> ہے۔</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="پنجابی">پنجابی</a> وچ سب توں بوہتی چھپݨ والی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="کتاب">کتاب</a> <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%81_%D8%A7%DA%A9%DA%BE%DB%8C%D8%A7%DA%BA_%D8%AF%D8%A7" title="میلہ اکھیاں دا">میلہ اکھیاں دا</a> ہے۔</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="پنجابی">پنجابی</a> دا پہلا وڈا <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7" title="انسائیکلوپیڈیا">انسائیکلوپیڈیا</a> <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7" title="پنجابی وکیپیڈیا">پنجابی وکیپیڈیا</a> ہے۔</li> <li>دنیا دی سب توں پہلی گرامر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D9%B9%D8%A7%D8%AF%DA%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="اشٹادھیایی">اشٹادھیایی</a> <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8" title="پنجاب">پنجاب</a> وچ لکھی گئی۔</li> <li>پنجابی دا سب توں پہلا اخبار <b>ہندو پرکاش</b> 1873 وچ <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%B1" class="mw-redirect" title="امرتسر">امرتسر</a> توں شروع ہویا ۔</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%DB%81_%D9%85%DA%A9%DA%BE%DB%8C" class="mw-redirect" title="شاہ مکھی">شاہ مکھی</a> لِپی وچ سب توں پہلا اخبار <b>امرت پترکا</b> 1896 وچ جاری ہویا۔</li></ul> <div style="text-align:right; position:relative; top:2px; margin:2px 0 8px 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/350px-Red-bg_rounded_right.svg.png" decoding="async" width="350" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/525px-Red-bg_rounded_right.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/700px-Red-bg_rounded_right.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="25" /></span></span><div style="position:absolute; right:5px; top:-6px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/HS_RTL_Exclamation.svg/40px-HS_RTL_Exclamation.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/HS_RTL_Exclamation.svg/60px-HS_RTL_Exclamation.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/HS_RTL_Exclamation.svg/120px-HS_RTL_Exclamation.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></span></span></div><div style="position:absolute; right:40px; top:1px;"><h2 id="تسیں_جاندے_او" style="margin-top:0; font-family:inherit; font-weight:bold; border-bottom:none; font-size:110%; padding:0 .4em;"><span id=".D8.AA.D8.B3.DB.8C.DA.BA_.D8.AC.D8.A7.D9.86.D8.AF.DB.92_.D8.A7.D9.88"></span>تسیں جاندے او</h2></div></div> <span lang="ur"><div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki; word-spacing: 1.5px; font-size: 100%"> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Marie_Curie_c._1920s.jpg" class="mw-file-description" title="میری کیوری"><img alt="میری کیوری" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Marie_Curie_c._1920s.jpg/120px-Marie_Curie_c._1920s.jpg" decoding="async" width="100" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Marie_Curie_c._1920s.jpg/250px-Marie_Curie_c._1920s.jpg 1.5x" data-file-width="1549" data-file-height="2105" /></a><figcaption>میری کیوری</figcaption></figure> <p>&#160;&#8226;&#32; …کہ سب تو‏ں ودھ استعمال ہوݨ والی ویب سائٹ <b><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DA%AF%D9%84_%D8%B3%D8%B1%DA%86" title="گوگل سرچ">گوگل سرچ</a></b> اے ؟<br /> &#160;&#8226;&#32; …کہ دوسرے مغل شہنشاہ <b><a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DB%81%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%88%DA%BA" class="mw-redirect" title="نصیر الدین محمد ہمایوں">نصیر الدین محمد ہمایو‏ں</a></b> نے <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%DB%81_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شیر شاہ سوری">شیر شاہ سوری</a> تو‏ں شکست کھانے دے بعد 15 سال جلاوطنی وچ گزارے تے 1555ء وچ اپنے سپہ سالار <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="بیرم خان">بیرم خان</a> د‏‏ی مدد تو‏ں <a href="/wiki/%DB%81%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ہندوستان">ہندوستان</a> اُتے دوبارہ حملہ کيتا تے اقتدار حاصل کیا؟ <br /> &#160;&#8226;&#32; …کہ <b><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="میری کیوری">میری کیوری</a></b> (تصویر وچ ) نوبل انعام جیتنے والی پہلی سواݨی تے دو وکھ وکھ سائنسی شعبےآں وچ دو <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%B9%D8%A7%D9%85" title="نوبل انعام">نوبل انعام</a> جیتنے والی واحد سواݨی نيں؟<br /> &#160;&#8226;&#32; …کہ ٹیلی ویژن ریموٹ کنٹرول دے موجد <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%B9_%D8%A7%DB%8C%DA%88%D9%84%D8%B1" title="رابرٹ ایڈلر">رابرٹ ایڈلر</a></b> سن ؟<br /> &#160;&#8226;&#32; …کہ <b><a href="/wiki/%DA%86%D9%85%DA%AF%D8%A7%D8%AF%DA%91" title="چمگادڑ">چمگادڑ</a></b> واحد ممالیہ جانور اے جو اڑ سکدے نيں؟<br /> </p> <div style="text-align: left; padding-left:10%"><small><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/15px-Symbol_star_gold.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/23px-Symbol_star_gold.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/30px-Symbol_star_gold.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span>&#160;<b><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%DA%A9%DB%8C%DB%81_%D8%AA%D8%B3%D9%8A%DA%BA_%D8%AC%D8%A7%DD%A8%D8%AF%DB%92_%DB%81%D9%88&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ویکیپیڈیا:کیہ تسيں جاݨدے ہو (صفحہ مَوجود نہیں اے)">ہور "کیہ تسيں جاݨدے ہو"</a></b></small></div> <p class="mw-empty-elt"> </p> </div> </span></div></span><table id="mp-right" cellpadding="2" cellspacing="5" style="width:100%; vertical-align:top; background:transparent;"> <tbody><tr><td></td></tr></tbody></table> </td> <td style="solid transparent;"> </td> <td style="width:40%; border:1px solid #a7d7f9; background:#EDFFFE; vertical-align:top; padding: 0px 10px 10px 0px; -moz-border-radius: 15px; -webkit-border-radius: 15px; border-radius: 15px;"> <table id="mp-left" cellpadding="2" cellspacing="5" style="width:100%; vertical-align:top; background:#EEFFF0; background:transparent;"> <tbody><tr> <th> <div style="text-align:right; position:relative; left:8px; top:8px; background:#f5faeb; height:40px; -moz-border-radius: 18px; -webkit-border-radius: 18px; border-radius: 18px;"> <div style="position:relative; right:-5px; top:0px;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f6/Bluebg_rounded2_rtl.png" decoding="async" width="15" height="25" class="mw-file-element" data-file-width="15" data-file-height="25" /></span></span></div> <div style="position:absolute; right:5px; top:-7px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/HSAktuell.svg/38px-HSAktuell.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/HSAktuell.svg/57px-HSAktuell.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/HSAktuell.svg/76px-HSAktuell.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></span></span></div> <div style="position:absolute; right:40px; top:2px; width:95%;"><h2 id="اج_کل_دیاں_خبراں" style="margin:0; border-bottom:0; font-size:100%; font-family: inherit; font-weight:bold; text-align:right; color:#000; padding:.15em .4em;"><span id=".D8.A7.D8.AC_.DA.A9.D9.84_.D8.AF.DB.8C.D8.A7.DA.BA_.D8.AE.D8.A8.D8.B1.D8.A7.DA.BA"></span>اج کل دیاں خبراں</h2></div></div> </th></tr> <tr> <td><div style="margin:0em 1em 1em 1em; padding-left:0px; padding-top:12px;"> <div id="mf-ur" style="margin-bottom: auto;" title=""><div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki; word-spacing: 1.5px; font-size: 100%"> <div class="client-nojs" lang="ur" dir="rtl"><div style="float:left;margin-left:0.5em;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Mark_Carney.jpg" title="مارک کارنی"><img alt="مارک کارنی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Mark_Carney.jpg/80px-Mark_Carney.jpg" decoding="async" width="80" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Mark_Carney.jpg/120px-Mark_Carney.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Mark_Carney.jpg/160px-Mark_Carney.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="2500" /></a></span></div> <ul><li><b><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DB%8C" title="مارک کارنی">مارک کارنی</a></b> (تصویر وِچ) <a href="/w/index.php?title=%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%84_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%B9%DB%8C_(%DA%A9%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%88%D8%A7)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="لبرل پارٹی (کینیڈا) (صفحہ مَوجود نہیں اے)">لبرل پارٹی</a> دی قیادت دا چُناؤ جِتّن توں بعد <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%B9%D8%B8%D9%85_%DA%A9%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%88%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="وزیر اعظم کینیڈا (صفحہ مَوجود نہیں اے)">کینیڈا دے وزیر اعظم</a> منتخب ہوئے۔</li> <li>پاکستان وچ، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="بلوچستان لبریشن آرمی">بلوچستان لبریشن آرمی</a> نے <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="جعفر ایکسپریس">جعفر ایکسپریس</a> ٹرین نوں <b><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AD%D9%85%D9%84%DB%81_2025%D8%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جعفر ایکسپریس حملہ 2025ء (صفحہ مَوجود نہیں اے)">اپنے قبضے وچ لے لیا</a></b> جیہدے نتیجے وچ گھٹوں گھٹ 71 افراد ہلاک ہو گئے۔</li> <li><b><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B3%D9%B9%D9%86_%D9%B9%D8%B1%D9%88%DA%88%D9%88" title="جسٹن ٹروڈو">جسٹن ٹروڈو</a></b> نے <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%B9%D8%B8%D9%85_%DA%A9%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%88%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="وزیر اعظم کینیڈا (صفحہ مَوجود نہیں اے)">کینیڈا دے وزیر اعظم</a> دے عہدے تو‏ں استعفیٰ دینے دا اعلان کيتا۔</li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%81" title="نزاریہ">نزاری اسماعیلی</a> دے 49 ویں امام، <b><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%BA%D8%A7_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%DA%86%DB%81%D8%A7%D8%B1%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="آغا خان چہارم (صفحہ مَوجود نہیں اے)">آغا خان چہارم</a></b>، 88 سال دی عمر چ انتقال کر گئے اتے اُنھاں دے پُتُر، <b><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%BA%D8%A7_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="آغا خان پنجم (صفحہ مَوجود نہیں اے)">آغا خان پنجم</a></b> نے جانشینی سنبھالی۔</li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D8%B9" title="احمد الشرع">احمد الشرع</a></b> <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%81_%D8%AF%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA%D8%8C_2024%D8%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سوریہ دی عبوری حکومت، 2024ء (صفحہ مَوجود نہیں اے)">سوریہ دی عبوری حکومت</a> دے <a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%DB%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="صدر سوریہ (صفحہ مَوجود نہیں اے)">صدر</a> مقرر ہوئے۔</li></ul> <div class="itn-footer" style="margin-top: 0.5em;"> <div><b><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A2:%D8%AD%D8%A7%D9%84%DB%8C%DB%81_%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="بوآ:حالیہ واقعات">جاری</a></b>&#58; <div class="hlist inline"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%86_%D8%B7%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%B5%DB%8C%D9%B0" title="آپریشن طوفان الاقصیٰ">حماس اسرائیل جنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%81_%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C_(2021%D8%A1_%D8%AA%D9%88%DA%BA_%D8%AD%D8%A7%D9%84)" class="mw-redirect" title="میانمار دی خانہ جنگی (2021ء توں حال)">میانمار خانہ جنگی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%8F%D8%AA%DB%92_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%AD%D9%85%D9%84%DB%81_2022%D8%A1" class="mw-redirect" title="یوکرین اُتے روسی حملہ 2022ء">یوکرین اُتے روسی حملہ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DA%88%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B2%D8%B9_2023%D8%A1" class="mw-redirect" title="سوڈان تنازع 2023ء">سوڈان تنازع</a></li></ul> </div></div> <div><b><a href="/wiki/2020%D8%A1_%D9%88%DA%86_%D9%85%D9%88%D8%AA%D8%A7%DA%BA" title="2020ء وچ موتاں"> حالیہ موتاں</a></b>&#58; <div class="hlist inline"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ساجد حیدر (صفحہ مَوجود نہیں اے)">ساجد حیدر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%85%D9%88%DB%81%D9%86_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DA%BE" title="منموہن سنگھ">منموہن سنگھ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AC%D8%AF%DB%8C" title="ندیم الواجدی">ندیم الواجدی</a></li></ul> </div></div> </div></div></div> </div></div></td></tr> <tr> <th> <div style="text-align:right; position:relative; left:8px; top:8px; background:#f5faeb; height:40px; -moz-border-radius: 18px; -webkit-border-radius: 18px; border-radius: 18px;"> <div style="position:relative; right:-5px; top:0px;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f6/Bluebg_rounded2_rtl.png" decoding="async" width="15" height="25" class="mw-file-element" data-file-width="15" data-file-height="25" /></span></span></div> <div style="position:absolute; right:5px; top:-7px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/HS_Korganizer.svg/38px-HS_Korganizer.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/HS_Korganizer.svg/57px-HS_Korganizer.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/HS_Korganizer.svg/76px-HS_Korganizer.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></span></span></div> <div style="position:absolute; right:40px; top:2px; width:95%;"><h2 id="اج_دا_شبد" style="margin:0; border-bottom:0; font-size:100%; font-family: inherit; font-weight:bold; text-align:right; color:#000; padding:.15em .4em;"><span id=".D8.A7.D8.AC_.D8.AF.D8.A7_.D8.B4.D8.A8.D8.AF"></span>اج دا شبد</h2></div></div> </th></tr> <tr> <td><div style="margin:0em 1em 1em 1em; padding-left:0px; padding-top:12px;"> <div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki; word-spacing: 1.5px; font-size: 100%"> <table style="width:100%;background-color:transparent;padding:5px;text-align:center;"> <tbody><tr> <td><u>عام طور تے <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="پنجابی">پنجابی</a> وچ</u>:اردو لفظ <u><b><span style="color:orange">جسم</span></b></u> ورتیا جاندا ہے<br /><u> پر پنجابی وچ </u>:جسم لئی <b><span style="color:green">جُثّہ اَتے پِنڈا</span></b> لفظ نیں جنھاں نوں ورتن دی لوڑ ہے<br /><u> <span style="color:red">اس لفظ نوں ورتنا چاہیدا ہے</span>۔ </u></td></tr></tbody></table></div> </div></td></tr> <tr> <th> <div style="text-align:right; position:relative; left:8px; top:8px; background:#f5faeb; height:40px; -moz-border-radius: 18px; -webkit-border-radius: 18px; border-radius: 18px;"> <div style="position:relative; right:-5px; top:0px;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f6/Bluebg_rounded2_rtl.png" decoding="async" width="15" height="25" class="mw-file-element" data-file-width="15" data-file-height="25" /></span></span></div> <div style="position:absolute; right:5px; top:-7px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/HSBook.svg/40px-HSBook.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/HSBook.svg/60px-HSBook.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/HSBook.svg/120px-HSBook.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></span></span></div> <div style="position:absolute; right:40px; top:2px; width:95%;"><h2 id="اج_دی_گل" style="margin:0; border-bottom:0; font-size:100%; font-family: inherit; font-weight:bold; text-align:right; color:#000; padding:.15em .4em;"><span id=".D8.A7.D8.AC_.D8.AF.DB.8C_.DA.AF.D9.84"></span>اج دی گل</h2></div></div> </th></tr> <tr> <td><div style="margin:0em 1em 1em 1em; padding-left:0px; padding-top:12px;"> <div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki; word-spacing: 1.5px; font-size: 100%"> <table style="padding:5px; border:1px solid #E78A69; text-align:center; font-size:90%; background:Peachpuff; width:100%; margin-bottom:.2em;"> <tbody><tr> <td><span style="color:green">پنجابی نوں قومانتری پدھر اُتے لیاوݨ لئی پنجابی وچ لِکھݨ اَتے پڑھن دی کوشش کرنی چاہیدی ہے! </span> </td></tr></tbody></table></div> </div></td></tr> <tr> <th> <div style="text-align:right; position:relative; left:8px; top:8px; background:#f5faeb; height:40px; -moz-border-radius: 18px; -webkit-border-radius: 18px; border-radius: 18px;"> <div style="position:relative; right:-5px; top:0px;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f6/Bluebg_rounded2_rtl.png" decoding="async" width="15" height="25" class="mw-file-element" data-file-width="15" data-file-height="25" /></span></span></div> <div style="position:absolute; right:5px; top:-7px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Text-x-generic_with_pencil-2.svg/38px-Text-x-generic_with_pencil-2.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Text-x-generic_with_pencil-2.svg/57px-Text-x-generic_with_pencil-2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Text-x-generic_with_pencil-2.svg/76px-Text-x-generic_with_pencil-2.svg.png 2x" data-file-width="61" data-file-height="61" /></span></span></div> <div style="position:absolute; right:40px; top:2px; width:95%;"><h2 id="سہ_ماہی_منصوبہ" style="margin:0; border-bottom:0; font-size:100%; font-family: inherit; font-weight:bold; text-align:right; color:#000; padding:.15em .4em;"><span id=".D8.B3.DB.81_.D9.85.D8.A7.DB.81.DB.8C_.D9.85.D9.86.D8.B5.D9.88.D8.A8.DB.81"></span>سہ ماہی منصوبہ</h2></div></div> </th></tr> <tr> <td><div style="margin:0em 1em 1em 1em; padding-left:0px; padding-top:12px;"> <div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki; word-spacing: 1.5px; font-size: 100%"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Nuvola_apps_edu_miscellaneous.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Nuvola_apps_edu_miscellaneous.gif/60px-Nuvola_apps_edu_miscellaneous.gif" decoding="async" width="60" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Nuvola_apps_edu_miscellaneous.gif/90px-Nuvola_apps_edu_miscellaneous.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Nuvola_apps_edu_miscellaneous.gif/120px-Nuvola_apps_edu_miscellaneous.gif 2x" data-file-width="273" data-file-height="234" /></a></span> <b>فوری توجہ لوڑیندے لیکھ (دسمبر)</b> ← <b><a href="/wiki/%D9%84%DB%81%D9%88%D8%B1_%D8%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="لہور دی تریخ">لہور دی تریخ</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="پنجاب دی تریخ">پنجاب دی تریخ</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%92_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%DA%A9%DA%BE%D8%B1%D9%84" class="mw-redirect" title="رائے احمد خان کھرل">رائے احمد خان کھرل</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="پاکستان دی تریخ">پاکستان دی تریخ</a><a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%DA%A9%DB%8C%D9%85%D8%B3%D9%B9%D8%B1%DB%8C" title="گٹھ:کیمسٹری">،کیمسٹری</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%DB%92_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%A7%DA%BA_%D8%AA%DB%92_%D9%86%DB%81%D8%B1%D8%A7%DA%BA_%D8%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="پنجاب دے دریاواں تے نہراں دی تریخ">پنجاب دے دریاواں تے نہراں دی تریخ</a>، <a href="/wiki/%DB%81%D9%86%D8%AF%D9%88_%D9%85%D8%AA" title="ہندو مت">ہندو مت</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A2:%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D9%B9" title="بوآ:کرکٹ">بوآ کرکٹ</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="گٹھ:تریخ">تریخ</a> ، <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%84%D8%B3%D9%B9%D8%A7%DA%BA" title="گٹھ:لسٹاں">لسٹاں</a></b> </p> <hr /> <p>نامزدگی: <b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%DA%86%D9%86%D9%88%DB%8C%DA%BA_%D9%84%DB%8C%DA%A9%DA%BE_%D9%84%D8%A6%DB%8C_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="ویکیپیڈیا:چنویں لیکھ لئی امیدوار">چنویں لیکھ</a></b> (<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%DA%86%D9%86%D9%88%DB%8C%DA%BA_%D9%84%D8%B3%D9%B9_%D9%84%D8%A6%DB%8C_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="ویکیپیڈیا:چنویں لسٹ لئی امیدوار">چنویں لسٹ</a>)&#160;<b>·</b> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D9%88%D8%AF%DA%BE%DB%8C%D8%A7_%D9%84%DB%8C%DA%A9%DA%BE_%D9%84%D8%A6%DB%8C_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="ویکیپیڈیا:ودھیا لیکھ لئی امیدوار">ودھیا لیکھ</a>&#160;<b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> </span></p> <hr /></div> </div></td></tr> <tr> <th> <div style="text-align:right; position:relative; left:8px; top:8px; background:#f5faeb; height:40px; -moz-border-radius: 18px; -webkit-border-radius: 18px; border-radius: 18px;"> <div style="position:relative; right:-5px; top:0px;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f6/Bluebg_rounded2_rtl.png" decoding="async" width="15" height="25" class="mw-file-element" data-file-width="15" data-file-height="25" /></span></span></div> <div style="position:absolute; right:5px; top:-7px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/HS_Korganizer.svg/38px-HS_Korganizer.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/HS_Korganizer.svg/57px-HS_Korganizer.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/HS_Korganizer.svg/76px-HS_Korganizer.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></span></span></div> <div style="position:absolute; right:40px; top:2px; width:95%;"><h2 id="اج_دا_دن" style="margin:0; border-bottom:0; font-size:100%; font-family: inherit; font-weight:bold; text-align:right; color:#000; padding:.15em .4em;"><span id=".D8.A7.D8.AC_.D8.AF.D8.A7_.D8.AF.D9.86"></span>اج دا دن</h2></div></div> </th></tr> <tr> <td><div style="margin:0em 1em 1em 1em; padding-left:0px; padding-top:12px;"> <div id="mf-ur"><span lang="ur"><div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki; word-spacing: 1.5px; font-size: 100%"> <div lang="ur" class="UrduText"> <div style="padding: 0 0.5em;"> <p><b>اج</b>: اتوار، <a href="/w/index.php?title=%DB%B3%DB%B0_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="۳۰ مارچ (صفحہ مَوجود نہیں اے)">۳۰ مارچ</a> <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B5%D8%A1" title="۲۰۲۵ء">۲۰۲۵</a> <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="عیسوی تقویم">عیسوی</a> بمطابق <a href="/w/index.php?title=%DB%B3%DB%B0_%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="۳۰ رمضان (صفحہ مَوجود نہیں اے)">۳۰ رمضان</a> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B4%DB%B4%DB%B6%DA%BE" title="۱۴۴۶ھ">۱۴۴۶</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="اسلامی تقویم">ہجری</a> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%82_%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85%DB%8C_%D9%88%D9%82%D8%AA" title="متناسق عالمی وقت">متناسق عالمی وقت</a>) </p> <ul><li><a href="/wiki/1282" title="1282">1282</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%A7%D9%B9%D9%84%DB%8C" title="اٹلی">اٹلی</a> وچ <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سچیلیا (صفحہ مَوجود نہیں اے)">سچیلیا</a> دی عوام نے بادشاہ <a href="/w/index.php?title=%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B3_%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="چارلس پہلا (صفحہ مَوجود نہیں اے)">چارلس پہلا</a> خلاف بغاوت کیتی ۔</li> <li><a href="/wiki/1492" title="1492">1492</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="سپین">سپین</a> توں <a href="/wiki/%DB%8C%DB%81%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="یہودی">یہودی</a>آں نوں ہٹاؤن دے حکم اُتے بادشاہ فرڈینینڈ اتے <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DA%A9%DB%81_%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="ملکہ ازابیلا">ملکہ ازابیلا</a> نے دستخط کیتے۔</li> <li><a href="/wiki/1689" title="1689">1689</a> &#8211; <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88_%DA%AF%D9%88%D8%A8%D9%86%D8%AF_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DA%BE" title="گرو گوبند سنگھ">گرو گوبند سنگھ</a> نے چکّ نانکی دے نیڑے، کیس گڑھ والی جگہ، نویں پنڈ دی موڑھی گڈی۔ سارے نوں انندپور صاحب آکھیا جاندا ہے۔</li> <li><a href="/wiki/1747" title="1747">1747</a> &#8211; گورو کا چکّ وچ <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رام رونی (صفحہ مَوجود نہیں اے)">رام رونی</a> قلعے دی نیہہ رکھی گئی۔</li> <li><a href="/wiki/1822" title="1822">1822</a> &#8211; <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%DB%8C%DA%88%D8%A7" title="فلوریڈا">فلوریڈا</a> نوں <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%81" class="mw-redirect" title="امریکہ">امریکہ</a> وچ شامل کیتا گیا۔</li> <li><a href="/wiki/1842" title="1842">1842</a> &#8211; <a href="/w/index.php?title=%DA%88%D8%A7%DA%A9%D9%B9%D8%B1_%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%81%D9%88%D8%B1%DA%88_%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ڈاکٹر کراوفورڈ لانگ (صفحہ مَوجود نہیں اے)">ڈاکٹر کراوفورڈ لانگ</a> نے پہلی وار <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DA%BE%D8%B1" title="ایتھر">ایتھر</a> دی ورتوں <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%BE%DB%8C%D8%B3%DB%8C%DB%8C%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اینیستھیسییا (صفحہ مَوجود نہیں اے)">اینیستھیسییا</a> لئی کیتی۔</li> <li><a href="/wiki/1856" title="1856">1856</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA" title="روسی سلطنت">روسی سلطنت</a> دے <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%B3_%D8%A7%D9%85%D9%86_%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%81%D8%AF%DB%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پیرس امن معاہدہ (صفحہ مَوجود نہیں اے)">پیرس امن معاہدہ</a> اُتے دستخط نال <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="جنگ کریمیا">جنگ کریمیا</a> ختم ہوئی ۔</li> <li><a href="/wiki/1867" title="1867">1867</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%81" class="mw-redirect" title="امریکہ">امریکہ</a> نے <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="روس">روس</a> توں <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7" title="الاسکا">الاسکا</a> دا علاقہ 72 لکھ ڈالر وچ خرید لیا یعنی کہ ہر ایکڑ لئی 4.78 ڈالر تے 92 سال مگروں 3 جنوری، 1959 دے دن اس نوں امریکہ دا 49واں صوبہ بنا دتا گیا۔</li> <li><a href="/wiki/1870" title="1870">1870</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%B3" title="امریکی کانگرس">امریکی کانگرس</a> نے 15ویں ترمیم راہیں ملک وچ رہن والے ہر نسل دے بندیاں نوں ووٹ دا حق دتا۔</li> <li><a href="/wiki/1893" title="1893">1893</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%81" class="mw-redirect" title="برطانیہ">برطانیہ</a> وچ <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%DA%BE%D8%A7%D9%85%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D9%81_%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D8%B1%DA%88&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تھامس ایف بییرڈ (صفحہ مَوجود نہیں اے)">تھامس ایف بییرڈ</a> نوں پہلی امریکی سفیر تعینات کیتا گیا۔</li> <li><a href="/wiki/1919" title="1919">1919</a> &#8211; <a href="/wiki/%DB%81%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ہندستان">ہندستان</a> وچ آزادی تحریک دوراں <a href="/wiki/%D9%85%DB%81%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%BE%DB%8C" class="mw-redirect" title="مہاتما گاندھی">مہاتما گاندھی</a> نے <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%B9_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%B9" title="رولٹ ایکٹ">رولٹ ایکٹ</a> دی مخالفت کرن دا اعلان کیتا۔</li> <li><a href="/wiki/1919" title="1919">1919</a> &#8211; <a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%AC%D9%86_%D8%B3%D9%86%DA%AF%DA%BE_%D9%84%D8%AF%DA%BE%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="گجن سنگھ لدھیانہ (صفحہ مَوجود نہیں اے)">گجن سنگھ لدھیانہ</a> تے کونسل دے ہور سکھ میمبراں ولوں سکھاں دی اک سیاسی جتھیبندی بناؤن دا فیصلہ کیتا مگروں اس کوشش ہیٹھ '<a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DA%A9%DA%BE_%D9%84%DB%8C%DA%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سکھ لیگ (صفحہ مَوجود نہیں اے)">سکھ لیگ</a>' قایم ہوئی سی۔</li> <li><a href="/wiki/1925" title="1925">1925</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%B3%D9%B9%D8%A7%D9%84%D9%86" class="mw-redirect" title="سٹالن">سٹالن</a> نے <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%A7" title="یوگوسلاویا">یوگوسلاویا</a> وچ غیر سربیائی لوکاں دے اختیاراں دی حمایت کیتی۔</li> <li><a href="/wiki/1947" title="1947">1947</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C_%DB%81%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="برطانوی ہند">برطانوی ہند</a> دا آخری <a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D8%A6%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%92&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="وائسرائے (صفحہ مَوجود نہیں اے)">وائسرائے</a> <a href="/w/index.php?title=%D9%84%D8%A7%D8%B1%DA%88_%D9%85%D8%A7%D8%A4%D9%86%D9%B9%D8%A8%DB%8C%D9%B9%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="لارڈ ماؤنٹبیٹن (صفحہ مَوجود نہیں اے)">لارڈ ماؤنٹبیٹن</a> اپنا عہدہ سنبھالن واسطے <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%DB%8C" title="دلی">دلی</a> پجا۔</li> <li><a href="/wiki/1949" title="1949">1949</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%AC%DB%92_%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="جے پور">جے پور</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%AA%DA%BE%D8%A7%D9%86" title="راجستھان">راجستھان</a> دی <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%DA%AF%DA%91%DA%BE" title="راجگڑھ">راجگڑھ</a> بنیا۔</li> <li><a href="/wiki/1953" title="1953">1953</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%B9_%D8%A2%D8%A6%D9%86%D8%B3%D9%B9%D8%A7%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="البرٹ آئنسٹائن">البرٹ آئنسٹائن</a> نے <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%81%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%88_%D9%81%DB%8C%D9%84%DA%88_%D8%AA%DA%BE%DB%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="یونیفائیڈ فیلڈ تھیوری (صفحہ مَوجود نہیں اے)">یونیفائیڈ فیلڈ تھیوری</a> وچ شودھ دا اعلان کیتا۔</li> <li><a href="/wiki/1981" title="1981">1981</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%81" class="mw-redirect" title="امریکہ">امریکہ</a> دے صدر <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84%DA%88_%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%86" title="رونالڈ ریگن">رونالڈ ریگن</a> اُتے ڈبلیو ہنکی جونیئر نے گولی چلائی۔ ریگن دی جان تاں بچ گئی، پر اس دے پھیپھڑیاں اُتے اثر ہویا۔</li> <li><a href="/wiki/1992" title="1992">1992</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%92" class="mw-redirect" title="ستیاجیت رائے">ستیاجیت رائے</a> نوں <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%AF%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B9%D8%A7%D9%85" title="اکادمی انعام">اکادمی انعام</a> نال نوازیا گیا۔</li> <li><a href="/wiki/1998" title="1998">1998</a> &#8211; دنیا دی سبھّ توں مہنگی کار <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%B2_%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رولز رائس (صفحہ مَوجود نہیں اے)">رولز رائس</a> کار فیکٹری نوں <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%85_%DA%88%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%88" title="بی ایم ڈبلیو">بی ایم ڈبلیو</a> کمپنی نے 57 کروڑ <a href="/wiki/%DA%88%D8%A7%D9%84%D8%B1" title="ڈالر">ڈالر</a> وچ خرید لیا۔</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="موت"><span id=".D9.85.D9.88.D8.AA"></span>موت</h2></div> <ul><li><a href="/wiki/1664" title="1664">1664</a> &#8211; <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88_%DB%81%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%B4%D9%86" class="mw-redirect" title="گرو ہرکرشن">گرو ہرکرشن </a> دی موت۔</li> <li><a href="/wiki/2005" title="2005">2005</a> &#8211; <a href="/wiki/%D8%A8%DA%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="بھارت">بھارتی</a> لکھاری تے کارٹوننسٹ <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88_%D9%88%DB%8C_%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="او وی وجین (صفحہ مَوجود نہیں اے)">او وی وجین</a> دی موت۔</li></ul> </div> <div style="text-align: left; font-size: smaller;"><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%DA%86%D9%8F%D9%86%D9%88%DB%8C%DA%BA_%D8%AF%D9%86/%DB%B2%DB%B9_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%86" class="mw-redirect" title="وکیپیڈیا:چُنویں دن/۲۹ مارچ">→ پچھلا دن</a> &#8211; <a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%DA%86%D9%8F%D9%86%D9%88%DB%8C%DA%BA_%D8%AF%D9%86/%DB%B3%DB%B1_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%86" class="mw-redirect" title="وکیپیڈیا:چُنویں دن/۳۱ مارچ">اگلا دن ←</a><br /><b><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%DA%86%D9%8F%D9%86%D9%88%DB%8C%DA%BA_%D8%AF%D9%86/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="وکیپیڈیا:چُنویں دن/مارچ"> مارچ</a></b> دے چُنویں واقعات &#8211; <b><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%DA%86%D9%8F%D9%86%D9%88%DB%8C%DA%BA_%D8%AF%D9%86" title="وکیپیڈیا:چُنویں دن">ہور دن...</a>'</b><i></i></div></div> </div></span></div></div></td></tr> </tbody></table> </td></tr></tbody></table> <div style="text-align:right; position:relative; top:2px; margin:2px 0 8px 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/350px-Red-bg_rounded_right.svg.png" decoding="async" width="350" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/525px-Red-bg_rounded_right.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/700px-Red-bg_rounded_right.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="25" /></span></span><div style="position:absolute; right:5px; top:-6px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/HSBild.svg/38px-HSBild.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/HSBild.svg/57px-HSBild.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/HSBild.svg/76px-HSBild.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></span></span></div><div style="position:absolute; right:40px; top:1px;"><h2 id="اج_دیاں_مورتاں" style="margin-top:0; font-family:inherit; font-weight:bold; border-bottom:none; font-size:110%; padding:0 .4em;"><span id=".D8.A7.D8.AC_.D8.AF.DB.8C.D8.A7.DA.BA_.D9.85.D9.88.D8.B1.D8.AA.D8.A7.DA.BA"></span>اج دیاں مورتاں</h2></div></div><p><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D9%86%DA%86%DB%81:%D8%A7%D8%AC_%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AA/_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سانچہ:اج دی مورت/ مارچ (صفحہ مَوجود نہیں اے)">سانچہ:اج دی مورت/ مارچ</a> </p><table id="mp-sp" cellpadding="2" cellspacing="5" style="margin: 1px 2px; width:99.5%; vertical-align:top; background:#F5DEB3; border-radius:15px; color:#000;"> <tbody><tr><td></td></tr></tbody></table> <table id="mp-sp" cellpadding="2" cellspacing="5" style="margin: 1px 2px; width:99.5%; vertical-align:top; border:1px solid #a7d7f9; background:#FFFFFB; border-radius:15px; color:#000;"> <tbody><tr> <td><div style="text-align:right; position:relative; top:2px; margin:2px 0 8px 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/350px-Red-bg_rounded_right.svg.png" decoding="async" width="350" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/525px-Red-bg_rounded_right.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/700px-Red-bg_rounded_right.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="25" /></span></span><div style="position:absolute; right:5px; top:-6px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/HSEditor.svg/38px-HSEditor.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/HSEditor.svg/57px-HSEditor.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/HSEditor.svg/76px-HSEditor.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></span></span></div><div style="position:absolute; right:40px; top:1px;"><h2 id="کیہ_تسیں_لکھنا_چاہندے_او؟" style="margin-top:0; font-family:inherit; font-weight:bold; border-bottom:none; font-size:110%; padding:0 .4em;"><span id=".DA.A9.DB.8C.DB.81_.D8.AA.D8.B3.DB.8C.DA.BA_.D9.84.DA.A9.DA.BE.D9.86.D8.A7_.DA.86.D8.A7.DB.81.D9.86.D8.AF.DB.92_.D8.A7.D9.88.D8.9F"></span>کیہ تسیں لکھنا چاہندے او؟</h2></div></div> <span lang="ur"><div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki;"> <div lang="ur" class="UrduText"> <p><b>پنجابی شاہ مکھی وکیپیڈیا</b> 24 اکتوبر 2008ء نوں شروع ہویا تے 13 اگست 2009ء نوں انکوبیٹر وِچوں نِکل کے ایہنے اک مکمّل وکیپیڈیا دا درجہ حاصل کرلیا۔ </p><p>پنجابی وکیپیڈیا اُتے اِس ویلے <span lang="ur"><b><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:Statistics" title="خاص:Statistics">۷۳,۷۶۰</a></b></span> لیکھ موجود نیں۔ کِسے وی موضوع اُتے لیکھ لِکھݨ توں پہلاں اِس <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:Search" title="خاص:Search">صفحہ تلاش</a> اُتے جا کے عنوان لِکھ کے لبّھݨ دی کوشش کرو، مُمکن ہے مطلوبہ لیکھ پہلاں توں موجود ہووے۔ جے لیکھ موجود نہ ہووے تاں تھلے خانّے وچ عنوان لِکھ کے نواں لیکھ تحریر کیتا جا سَکدا ہے۔ </p> <div class="mw-inputbox-centered" style=""><form name="createbox" class="createbox mw-inputbox-form" action="/w/index.php" method="get"><input type="hidden" value="edit" name="action" /><input type="hidden" value="سانچہ:خانہ تخلیق لیکھ/پہلا قدم" name="preload" /><input type="hidden" value="سانچہ:خانہ تخلیق لیکھ/تعارف" name="editintro" /><input type="hidden" value="تخلیق مضمون بذریعہ خانہ تخلیق پہلا صفحہ" name="summary" /><div class="cdx-text-input"><input name="title" class="mw-inputbox-input mw-inputbox-createbox cdx-text-input__input" placeholder="نویں لیکھ دا عنوان ایتھے لکھو۔" required="" size="30" dir="rtl" /></div><br /><input type="submit" name="create" value="تخلیق کرو" class="cdx-button cdx-button--action-progressive cdx-button--weight-primary" /></form></div> <div style="text-align:right; position:relative; top:2px; margin:2px 0 8px 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/350px-Red-bg_rounded_right.svg.png" decoding="async" width="350" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/525px-Red-bg_rounded_right.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/700px-Red-bg_rounded_right.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="25" /></span></span><div style="position:absolute; right:5px; top:-6px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/HSCategory.svg/40px-HSCategory.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/HSCategory.svg/60px-HSCategory.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/HSCategory.svg/120px-HSCategory.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></span></span></div><div style="position:absolute; right:40px; top:1px;"><h2 id="وکیپیڈیا_وچ_لبھو" style="margin-top:0; font-family:inherit; font-weight:bold; border-bottom:none; font-size:110%; padding:0 .4em;"><span id=".D9.88.DA.A9.DB.8C.D9.BE.DB.8C.DA.88.DB.8C.D8.A7_.D9.88.DA.86_.D9.84.D8.A8.DA.BE.D9.88"></span>وکیپیڈیا وچ لبھو</h2></div></div> <div style="text-align:right; position:relative; top:2px; margin:2px 0 8px 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/350px-Red-bg_rounded_right.svg.png" decoding="async" width="350" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/525px-Red-bg_rounded_right.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/700px-Red-bg_rounded_right.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="25" /></span></span><div style="position:absolute; right:5px; top:-6px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/HSSamarbete.svg/38px-HSSamarbete.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/HSSamarbete.svg/57px-HSSamarbete.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/HSSamarbete.svg/76px-HSSamarbete.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></span></span></div><div style="position:absolute; right:40px; top:1px;"><h2 id="ویکیپیڈیا_ورتن_والے" style="margin-top:0; font-family:inherit; font-weight:bold; border-bottom:none; font-size:110%; padding:0 .4em;"><span id=".D9.88.DB.8C.DA.A9.DB.8C.D9.BE.DB.8C.DA.88.DB.8C.D8.A7_.D9.88.D8.B1.D8.AA.D9.86_.D9.88.D8.A7.D9.84.DB.92"></span>ویکیپیڈیا ورتن والے</h2></div></div> <div id="mf-ur" style="margin-bottom: auto;" title="ویکیپیڈیا ورتن والے"><span lang="ur"><div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki; word-spacing: 1.5px; font-size: 100%"> <p><b>ویکیپیڈیا ورتوں کار یا ورتنوالے </b> اوہ لوک نیں جیہڑے ویکیپیڈیا وچ اپݨا کھاتہ بݨاندے نیں، اس وچ لکھن اَتے سنوارن دا کم کردے نیں اَتے انسائیکلوپیڈیا دی بہتری لئی اس وچ لیکھ لکھن ، کیٹاگریاں بنان اَتے ہور دوجے کم کرن چ لگے ہوئے نیں۔ ویکیپیڈیا نوں ہر لحاظ نال اک کُھلا انسائیکلوپیڈیا دی شکل دین لئی اج دوجے نوں تعاون دیندے نیں۔<br /> پنجابی ویکیپیڈیا ورتن والیاں دی گݨتی ہُݨ تک <b>۴۰,۴۸۱</b> ہوچکی ہے۔ پر ایہناں چوں اک گھٹ گݨتی ہی مستقل پابندی نال اس منصوبہ وچ شریک ہے۔ اس توں وکھ غیر اندراج ہوئے ویکیپیڈیا ورتن والیاں دی اک وڈی گݨتی ہے جو اس منصوبہ وچ کدی کدی شریک ہوندی ہے۔ </p> </div> <div style="text-align:right; position:relative; top:2px; margin:2px 0 8px 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/350px-Red-bg_rounded_right.svg.png" decoding="async" width="350" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/525px-Red-bg_rounded_right.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/700px-Red-bg_rounded_right.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="25" /></span></span><div style="position:absolute; right:5px; top:-6px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/W-circle.svg/40px-W-circle.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/W-circle.svg/60px-W-circle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/W-circle.svg/120px-W-circle.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1500" /></span></span></div><div style="position:absolute; right:40px; top:1px;"><h2 id="ویکیپیڈیا_دا_حصہ_بنو!" style="margin-top:0; font-family:inherit; font-weight:bold; border-bottom:none; font-size:110%; padding:0 .4em;"><span id=".D9.88.DB.8C.DA.A9.DB.8C.D9.BE.DB.8C.DA.88.DB.8C.D8.A7_.D8.AF.D8.A7_.D8.AD.D8.B5.DB.81_.D8.A8.D9.86.D9.88.21"></span>ویکیپیڈیا دا حصہ بنو!</h2></div></div> <div id="mf-ur" style="margin-bottom: auto;" title="ویکیپیڈیا دا حصہ بنو!"><span lang="ur"><div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki;"> <p>وِکیپیڈیا اک آزاد انسائیکلوپیڈیا ہے جیہڑا وکھ وکھ بولیاں وچ ہے تے جس وچ اسیں سارے رَل مِل کے لِکھدے ہاں تے ایہنوں سواردے ہاں۔ وِکیپیڈیا منصُوبے دا آغاز جنوری 2001ء وچ ہویا۔ پنجابی وِکیپیڈیا دا مڈھ اکتوبر 2008ء نوں انکیوبیٹر وچ رکھیا گیا تے 13 اگست 2009ء نوں ایہنوں باقاعدہ وِکیپیڈیا دا درجہ حاصل ہوگیا۔ اس ویلے پنجابی وِکیپیڈیا وچ <b><span lang="ur">۷۳,۷۶۰</span></b> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:AllPages" title="خاص:AllPages">لیکھ</a> موجود نیں۔ </p> <div id="mp_signup_button" class="idwp-signup-button" align="center" style="margin-top:20px;"> <p><span class="plainlinks"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ویکیپیڈیا:تعارف (صفحہ مَوجود نہیں اے)"><span class="mw-ui-button mw-ui-progressive" role="button" style="white-space:nowrap;">ساڈے نال رلو</span></a></span><br /> <small>جے تہاڈا کھاتہ پہلے توں موجود ہے تاں <b><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:UserLogin" title="خاص:UserLogin">لاگ اِن</a></b> ہووو<br /> </small></p><small> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:CreateAccount" title="خاص:CreateAccount">کیہ تسیں حالے تک کھاتہ نہیں بݨایا ؟</a></small></div></div> <div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki;"> <table width="100%" border="0" cellspacing="0" cellpadding="3"> <tbody><tr> <td width="5%"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Nuvola_apps_kalzium.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Nuvola_apps_kalzium.svg/40px-Nuvola_apps_kalzium.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Nuvola_apps_kalzium.svg/60px-Nuvola_apps_kalzium.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Nuvola_apps_kalzium.svg/120px-Nuvola_apps_kalzium.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td width="90%" style="font-size: 100%;"> <p><b>مڈھلی سائنس</b><br /> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="گٹھ:فلکیات">فلكیات</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="گٹھ:بیالوجی">بیالوجی</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%AC%DB%8C%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="گٹھ:جیالوجی">زمین دی سائنس</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%AC%DB%8C%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%B9%D8%B1%DB%8C" title="گٹھ:جیومیٹری">جیومیٹری</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="گٹھ:ریاضی">سٹیٹ</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%AC%DB%8C%D9%88%D9%86_%D9%BE%DA%91%DA%BE%D8%AA" title="گٹھ:جیون پڑھت">جیون پڑھت</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%81%D8%B2%DA%A9%D8%B3" title="گٹھ:فزکس">فزکس</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="گٹھ:ریاضی">ریاضی</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%DA%A9%DB%8C%D9%85%D8%B3%D9%B9%D8%B1%DB%8C" title="گٹھ:کیمسٹری">کیمسٹری</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DB%81" title="گٹھ:جغرافیہ">جغرافیہ</a> </p> </td></tr> <tr> <td><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Nuvola_apps_display.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Nuvola_apps_display.png/40px-Nuvola_apps_display.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Nuvola_apps_display.png/60px-Nuvola_apps_display.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Nuvola_apps_display.png/120px-Nuvola_apps_display.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td style="font-size: 95%; border-top: 1px dashed #AAAAAA;"> <p><b>جانکاری سائنس</b><br /> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%B4%D9%86" title="گٹھ:کمیونیکیشن">کمیونیکیشن</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%85%DA%A9%D8%B3" title="گٹھ:اکنامکس">اکنامکس</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="گٹھ:دوائی">دوائی</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%DA%A9%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%B9%D8%B1" title="گٹھ:کمپیوٹر">کمپیوٹر</a><b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%82%D9%86%D9%88%D9%86" title="گٹھ:قنون">قنون</a><b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%B9%DB%8C%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="گٹھ:ٹیکنالوجی">ٹیکنالوجی</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%88%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%AC%DB%8C" class="mw-redirect" title="گٹھ:وائی بیجی">وائی بیجی</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86%D8%B1%D9%86%DA%AF" title="گٹھ:انجینرنگ">انجینرنگ</a> </p> </td></tr> <tr> <td><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Gnome-globe.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Gnome-globe.svg/35px-Gnome-globe.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Gnome-globe.svg/53px-Gnome-globe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Gnome-globe.svg/70px-Gnome-globe.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td style="font-size: 95%; border-top: 1px dashed #AAAAAA;"> <p><b>ادب</b><br /> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%B3%D8%A7%DB%81%D8%AA" title="گٹھ:ساہت">ساہت</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%81" title="گٹھ:آثار قدیمہ">آثار قدیمہ</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="گٹھ:تریخ">تريخ</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="گٹھ:تریخ اسلام">اسلام دی تریخ</a><b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%85%D8%B0%DB%81%D8%A8" title="گٹھ:مذہب">مذاہب تے عقیدے</a><b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="گٹھ:نفسیات">نفسیات</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%A7%DA%BA" title="گٹھ:بولیاں">بولیاں</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%AC" title="گٹھ:سماج">سماج</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%81%DB%8C" title="گٹھ:فلاسفی">فلاسفی</a> </p> </td></tr> <tr> <td><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Nuvola_apps_kcoloredit.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Nuvola_apps_kcoloredit.png/35px-Nuvola_apps_kcoloredit.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Nuvola_apps_kcoloredit.png/53px-Nuvola_apps_kcoloredit.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Nuvola_apps_kcoloredit.png/70px-Nuvola_apps_kcoloredit.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td> <td style="font-size: 95%; border-top: 1px dashed #AAAAAA;"> <p><b>سوہنے کم</b><br /> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="گٹھ:معماری">معماری</a> <b> · </b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%86%D8%A7%DA%86" title="گٹھ:ناچ">ناچ</a><b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%DA%A9%DA%BE%DB%8C%DA%88" title="گٹھ:کھیڈ">کھیڈ</a><b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%BE%DB%8C%D9%86%D9%B9%D9%86%DA%AF" title="گٹھ:پینٹنگ">پینٹنگ</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D8%B3%D8%A7%DB%81%D8%AA" title="گٹھ:ساہت">ساہت</a> <b>·</b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="گٹھ:موسیقی">موسیقی</a> <b>· </b> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%81%D9%84%D9%85" title="گٹھ:فلم">فلم</a> </p> </td></tr></tbody></table> </div></span></div></span></div></div></div></span></td></tr></tbody></table> <table id="mp-sp" cellpadding="2" cellspacing="5" style="margin: 1px 2px; width:99.5%; vertical-align:top; border:1px solid #a7d7f9; background:#FFFFFA; border-radius:15px; color:#000;"> <tbody><tr> <td><div style="text-align:right; position:relative; top:2px; margin:2px 0 8px 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/350px-Red-bg_rounded_right.svg.png" decoding="async" width="350" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/525px-Red-bg_rounded_right.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/700px-Red-bg_rounded_right.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="25" /></span></span><div style="position:absolute; right:5px; top:-6px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/40px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/60px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikimedia_Community_Logo.svg/120px-Wikimedia_Community_Logo.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="900" /></span></span></div><div style="position:absolute; right:40px; top:1px;"><h2 id="ہور_پاکستانی_بولیاں_وچ_وکیپیڈیا" style="margin-top:0; font-family:inherit; font-weight:bold; border-bottom:none; font-size:110%; padding:0 .4em;"><span id=".DB.81.D9.88.D8.B1_.D9.BE.D8.A7.DA.A9.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D8.A8.D9.88.D9.84.DB.8C.D8.A7.DA.BA_.D9.88.DA.86_.D9.88.DA.A9.DB.8C.D9.BE.DB.8C.DA.88.DB.8C.D8.A7"></span><b><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias" class="extiw" title="m:List of Wikipedias">ہور پاکستانی بولیاں وچ وکیپیڈیا</a></b></h2></div></div> <div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki;"> <div style="float: left; width: 100%; text-align:right"><b>پاکستان بولیاں دے وکیپیڈیا</b> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Pakistan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/25px-Flag_of_Pakistan.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/38px-Flag_of_Pakistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/50px-Flag_of_Pakistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ur:">اردو وکیپیڈیا</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Punjab.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_Punjab.svg/25px-Flag_of_Punjab.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_Punjab.svg/38px-Flag_of_Punjab.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_Punjab.svg/50px-Flag_of_Punjab.svg.png 2x" data-file-width="793" data-file-height="528" /></a></span> <a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="skr:">سرائیکی وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Sindh.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_Sindh.svg/40px-Flag_of_Sindh.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_Sindh.svg/60px-Flag_of_Sindh.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1200" /></a></span> <a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="sd:">سندھی وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Khyber_Pakhtunkhwa.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Flag_of_Khyber_Pakhtunkhwa.svg/25px-Flag_of_Khyber_Pakhtunkhwa.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Flag_of_Khyber_Pakhtunkhwa.svg/38px-Flag_of_Khyber_Pakhtunkhwa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Flag_of_Khyber_Pakhtunkhwa.svg/50px-Flag_of_Khyber_Pakhtunkhwa.svg.png 2x" data-file-width="793" data-file-height="528" /></a></span> <a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ps:">پشتو وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32; <a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ks:">کشمیری وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Balochistan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Balochistan.svg/25px-Flag_of_Balochistan.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Balochistan.svg/38px-Flag_of_Balochistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Balochistan.svg/50px-Flag_of_Balochistan.svg.png 2x" data-file-width="1134" data-file-height="756" /></a></span><a href="https://incubator.wikimedia.org/wiki/Main_Page/bcc" class="extiw" title="incubator:Main Page/bcc">‏جهلسری بلوچی وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32; <a href="https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/khw/%D8%A2%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%88_%D8%B5%D9%81%D8%AD%DB%81" class="extiw" title="incubator:Wp/khw/آویلو صفحہ">کھوار وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Balochistan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Balochistan.svg/25px-Flag_of_Balochistan.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Balochistan.svg/38px-Flag_of_Balochistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Balochistan.svg/50px-Flag_of_Balochistan.svg.png 2x" data-file-width="1134" data-file-height="756" /></a></span><a href="https://incubator.wikimedia.org/wiki/Main_Page/bgn" class="extiw" title="incubator:Main Page/bgn"> ‏روچ کپتین بلوچی</a> </p><p><br /> </p> <div style="float: left; width: 100%; text-align:right"><b>عربی لپی وچ ہور وکیپیڈیا</b><br /> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Saudi_Arabia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/40px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/60px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ar:">عربی وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/40px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="25" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/60px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span> <a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="fa:">فارسی وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/40px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="25" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/60px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span> <a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="glk:">گیلکی وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Kurdistan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_Kurdistan.svg/25px-Flag_of_Kurdistan.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_Kurdistan.svg/38px-Flag_of_Kurdistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_Kurdistan.svg/50px-Flag_of_Kurdistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ckb:">کردی وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/40px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="25" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/60px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span> <a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="azb:">تورک وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/40px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="25" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/60px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span> <a href="https://lrc.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="lrc:">لوری وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/40px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="25" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/60px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span> <a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="mzn:">مازندرانی وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Kokbayraq_flag.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Kokbayraq_flag.svg/25px-Kokbayraq_flag.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Kokbayraq_flag.svg/38px-Kokbayraq_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Kokbayraq_flag.svg/50px-Kokbayraq_flag.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ug:">ایغور وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Morocco.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/25px-Flag_of_Morocco.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/38px-Flag_of_Morocco.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/50px-Flag_of_Morocco.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ary:">مراکشی عربی وکیپیڈیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84:Flag_of_Egypt.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/25px-Flag_of_Egypt.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/38px-Flag_of_Egypt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/50px-Flag_of_Egypt.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="arz:">مصری عربی وکیپیڈیا</a> </p><p><a href="https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/qxq/Main_Page" class="extiw" title="incubator:Wp/qxq/Main Page">قاشقایی تورکی</a>&#160;&#8226;&#32;<a href="https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/kmz/Ana_sahife" class="extiw" title="incubator:Wp/kmz/Ana sahife">خوْراسانی تورکی</a> &#160;&#8226;&#32;<a href="https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/ota/%D8%A2%D9%86%D8%A7_%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D9%81%D9%87" class="extiw" title="incubator:Wp/ota/آنا صحیفه">عثمانی تورکی</a> </p> </div></div></div></td></tr> <tr> <td><div style="text-align:right; position:relative; top:2px; margin:2px 0 8px 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/350px-Red-bg_rounded_right.svg.png" decoding="async" width="350" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/525px-Red-bg_rounded_right.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/700px-Red-bg_rounded_right.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="25" /></span></span><div style="position:absolute; right:5px; top:-6px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Wikimedia-logo-circle.svg/40px-Wikimedia-logo-circle.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Wikimedia-logo-circle.svg/60px-Wikimedia-logo-circle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Wikimedia-logo-circle.svg/120px-Wikimedia-logo-circle.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="700" /></span></span></div><div style="position:absolute; right:40px; top:1px;"><h2 id="ویکیپیڈیا_ہور_بولیاں_چ" style="margin-top:0; font-family:inherit; font-weight:bold; border-bottom:none; font-size:110%; padding:0 .4em;"><span id=".D9.88.DB.8C.DA.A9.DB.8C.D9.BE.DB.8C.DA.88.DB.8C.D8.A7_.DB.81.D9.88.D8.B1_.D8.A8.D9.88.D9.84.DB.8C.D8.A7.DA.BA_.DA.86"></span>ویکیپیڈیا ہور بولیاں چ</h2></div></div> <div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki;"> <div id="lang" class="nowraplinks nourlexpansion plainlinks"> وکیپیڈیا دنیا دیاں وکھ وکھ بولیاں وچ اِکّو ویلے لکھیا جاندا ہے۔ اصل ویکیپیڈیا دی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="انگریزی">شروعات انگریزی</a> چ<div lang="ur" class="UrduText"> <p>۲۰۰۱ء<span style="display:none">&#160;(<span class="bday dtstart updated">۲۰۰۱ء</span>)</span> چ ہویا۔ پنجابی وکیپیڈیا اتے حالے تک <span lang="ur"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:Statistics" title="خاص:Statistics">۷۳,۷۶۰</a> لیکھ&#32;</span> نیں۔ بوہت سارے ہور وکیپیڈیا وی موجود نیں؛ جنھاں چوں کُجھ وڈے وکیپیڈیا تھلویں نیں: </p> <span lang="ur"><ul><li>بولیاں ۱,۰۰۰,۰۰۰ توں ودھ لیکھ: <div class="hlist inline"> <ul><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="en:"><span lang="en">English</span></a></li> <li><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="sv:"><span lang="sv">svenska</span></a></li> <li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="de:"><span lang="de">Deutsch</span></a></li> <li><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="nl:"><span lang="nl">Nederlands</span></a></li> <li><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="fr:"><span lang="fr">français</span></a></li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ru:"><span lang="ru">русский</span></a></li> <li><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="it:"><span lang="it">italiano</span></a></li> <li><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="es:"><span lang="es">español</span></a></li> <li><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="pl:"><span lang="pl">polski</span></a></li> <li><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="vi:"><span lang="vi">Tiếng Việt</span></a></li> <li><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ja:"><span lang="ja">日本語</span></a></li></ul> </div></li><li>بولیاں ۴۰۰,۰۰۰ توں ودھ لیکھ: <div class="hlist inline"> <ul><li><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="pt:"><span lang="pt">português</span></a></li> <li><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="zh:"><span lang="zh">中文</span></a></li> <li><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="uk:"><span lang="uk">українська</span></a></li> <li><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ca:"><span lang="ca">català</span></a></li> <li><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="fa:"><span lang="fa">فارسی</span></a></li> <li><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="no:"><span lang="no">norsk</span></a></li> <li><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="sh:"><span lang="sh">srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li> <li><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ar:"><span lang="ar">العربية</span></a></li></ul> </div></li><li>بولیاں ۲۰۰,۰۰۰ توں ودھ لیکھ: <div class="hlist inline"> <ul><li><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="fi:"><span lang="fi">suomi</span></a></li> <li><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="hu:"><span lang="hu">magyar</span></a></li> <li><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="id:"><span lang="id">Bahasa Indonesia</span></a></li> <li><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ro:"><span lang="ro">română</span></a></li> <li><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="cs:"><span lang="cs">čeština</span></a></li> <li><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ko:"><span lang="ko">한국어</span></a></li> <li><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="sr:"><span lang="sr">српски / srpski</span></a></li> <li><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ms:"><span lang="ms">Bahasa Melayu</span></a></li> <li><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="tr:"><span lang="tr">Türkçe</span></a></li> <li><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="eu:"><span lang="eu">euskara</span></a></li> <li><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="eo:"><span lang="eo">Esperanto</span></a></li> <li><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="kk:"><span lang="kk">қазақша</span></a></li> <li><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="da:"><span lang="da">dansk</span></a></li> <li><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="bg:"><span lang="bg">български</span></a></li> <li><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="sk:"><span lang="sk">slovenčina</span></a></li></ul> </div></li><li>بولیاں ۱۰۰,۰۰۰ توں ودھ لیکھ: <div class="hlist inline"> <ul><li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="hy:"><span lang="hy">հայերեն</span></a></li> <li><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="he:"><span lang="he">עברית</span></a></li> <li><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="lt:"><span lang="lt">lietuvių</span></a></li> <li><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="hr:"><span lang="hr">hrvatski</span></a></li> <li><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="sl:"><span lang="sl">slovenščina</span></a></li> <li><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="et:"><span lang="et">eesti</span></a></li> <li><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="gl:"><span lang="gl">galego</span></a></li> <li><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="nn:"><span lang="nn">norsk nynorsk</span></a></li> <li><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="la:"><span lang="la">Latina</span></a></li> <li><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="vo:"><span lang="vo">Volapük</span></a></li> <li><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ce:"><span lang="ce">нохчийн</span></a></li> <li><span lang="en"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="simple:">Simple English</a></span></li> <li><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="el:"><span lang="el">Ελληνικά</span></a></li> <li><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="be:"><span lang="be">беларуская</span></a></li> <li><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="zh-min-nan:"><span lang="zh-min-nan">閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li> <li><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="ka:"><span lang="ka">ქართული</span></a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="az:"><span lang="az">azərbaycanca</span></a></li> <li><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="hi:"><span lang="hi">हिन्दी</span></a></li> <li><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="uz:"><span lang="uz">oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li> <li><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/" class="extiw" title="th:"><span lang="th">ไทย</span></a></li></ul> </div></li></ul></span> <div id="metalink" style="text-align:center;" class="plainlinks"> <p><b><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias" class="extiw" title="meta:List of Wikipedias">سارے وکیپیڈیاواں دی لسٹ</a></b> </p> </div> <div style="display: none; text-align: left;" class="sysop-show" title="خودکار تجدید شماریات برائے منتظمین"> <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://ur.wikipedia.org/w/index.php?title=سانچہ:ویکیپیڈیا_بولیاں&amp;withJS=MediaWiki:سانچہ:ویکیپیڈیا_بولیاں.js"><span class="mw-ui-button mw-ui-constructive">خودکار تجدید شماریات</span></a></span></div> <p><br /> </p> </div></div></div></td></tr></tbody></table> <table id="mp-sp" cellpadding="2" cellspacing="5" style="margin: 1px 2px; width:99.5%; vertical-align:top; border:1px solid #a7d7f9; background:#FFFFFA; border-radius:15px; color:#000;"> <tbody><tr> <td><div style="text-align:right; position:relative; top:2px; margin:2px 0 8px 0;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/350px-Red-bg_rounded_right.svg.png" decoding="async" width="350" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/525px-Red-bg_rounded_right.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Red-bg_rounded_right.svg/700px-Red-bg_rounded_right.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="25" /></span></span><div style="position:absolute; right:5px; top:-6px;"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Wikimedia-logo.svg/38px-Wikimedia-logo.svg.png" decoding="async" width="38" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Wikimedia-logo.svg/57px-Wikimedia-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Wikimedia-logo.svg/76px-Wikimedia-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1024" /></span></span></div><div style="position:absolute; right:40px; top:1px;"><h2 id="ہور_وکیمیڈیا_منصوبے" style="margin-top:0; font-family:inherit; font-weight:bold; border-bottom:none; font-size:110%; padding:0 .4em;"><span id=".DB.81.D9.88.D8.B1_.D9.88.DA.A9.DB.8C.D9.85.DB.8C.DA.88.DB.8C.D8.A7_.D9.85.D9.86.D8.B5.D9.88.D8.A8.DB.92"></span><b>ہور وکیمیڈیا منصوبے</b></h2></div></div> <div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki;"> <table class="layout plainlinks" style="width:100%; margin:auto; text-align:rightt; background:transparent;"> <tbody><tr> <td style="text-align:center; padding:4px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" title="کامنز"><img alt="کامنز" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9d/Commons-logo-31px.png" decoding="async" width="31" height="41" class="mw-file-element" data-file-width="31" data-file-height="41" /></a></span> </td> <td style="width:33%; padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/">کامنز</a></b> <br /> آزاد میڈیا </td> <td style="text-align:center; padding:4px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/" title="میڈیاوکی"><img alt="میڈیاوکی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/MediaWiki-2020-icon.svg/35px-MediaWiki-2020-icon.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/MediaWiki-2020-icon.svg/53px-MediaWiki-2020-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/MediaWiki-2020-icon.svg/70px-MediaWiki-2020-icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> </td> <td style="width:33%; padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://mediawiki.org/">میڈیاوکی</a></b> <br /> وکی سافٹویئر ڈیویلپمنٹ</td> <td style="text-align:center; padding:4px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/" title="میٹا-وکی"><img alt="میٹا-وکی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bc/Meta-logo-35px.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" data-file-width="35" data-file-height="35" /></a></span> </td> <td style="width:33%; padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://meta.wikimedia.org/">میٹا-وکی</a></b> <br /> وکیمیڈیا تال-میل</td> </tr><tr> <td style="text-align:center; padding:4px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://pnb.wikibooks.org/wiki/" title="وکی بکس"><img alt="وکی بکس" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7f/Wikibooks-logo-35px.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" data-file-width="35" data-file-height="35" /></a></span> </td> <td style="padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://pnb.wikibooks.org/">ویکی بکس</a></b> <br />آزاد تعلیمی کتاباں</td> <td style="text-align:center; padding:3px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/" title="وکیڈاٹا"><img alt="وکیڈاٹا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/47px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="47" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/71px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/94px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span> </td> <td style="padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://www.wikidata.org/">ویکی ڈاٹا</a></b> <br />آزاد علم بیس</td> <td style="text-align:center; padding:4px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://pnb.wikinews.org/wiki/" title="وکی خبراں"><img alt="وکی خبراں" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Wikinews-logo-51px.png" decoding="async" width="51" height="30" class="mw-file-element" data-file-width="51" data-file-height="30" /></a></span> </td> <td style="padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wn/pnb/">ویکی خبراں</a></b> <br />آزاد خبراں</td> </tr><tr> <td style="text-align:center; padding:4px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://pnb.wikiquote.org/wiki/" title="وکی محاورے"><img alt="وکی محاورے" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/46/Wikiquote-logo-51px.png" decoding="async" width="51" height="41" class="mw-file-element" data-file-width="51" data-file-height="41" /></a></span> </td> <td style="padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wq/pnb/مکھڑا/">ویکی محاورے</a></b> <br />سیانے بولاں دا اکٹھ</td> <td style="text-align:center; padding:4px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://pnb.wikisource.org/wiki/" title="وکی سروت"><img alt="وکی سروت" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Wikisource-logo.png/35px-Wikisource-logo.png" decoding="async" width="35" height="37" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Wikisource-logo.png/53px-Wikisource-logo.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Wikisource-logo.png/70px-Wikisource-logo.png 2x" data-file-width="409" data-file-height="431" /></a></span> </td> <td style="padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://wikisource.org/wiki/Main_Page/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C">ویکی سروت</a></b> <br />آزاد لائیبریری</td> <td style="text-align:center; padding:4px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/" title="وکی سپیشیز"><img alt="وکی سپیشیز" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bf/Wikispecies-logo-35px.png" decoding="async" width="35" height="41" class="mw-file-element" data-file-width="35" data-file-height="41" /></a></span> </td> <td style="padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://species.wikimedia.org/">ویکی سپیشیز</a></b> <br />نسب نامہ</td> </tr><tr> <td style="text-align:center; padding:4px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://pnb.wikiversity.org/wiki/" title="وکیورسٹی"><img alt="وکیورسٹی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e3/Wikiversity-logo-41px.png" decoding="async" width="41" height="32" class="mw-file-element" data-file-width="41" data-file-height="32" /></a></span> </td> <td style="padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://en.wikiversity.org/">وکیورسٹی</a></b> <br />آزاد تعلیمی مواد</td> <td style="text-align:center; padding:4px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikivoyage.org/wiki/" title="وکی سفر"><img alt="وکی سفر" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/40px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/60px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/120px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a></span> </td> <td style="padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://en.wikivoyage.org/">ویکی سفر</a></b> <br />آزاد سفر گائیڈ</td> <td style="text-align:center; padding:4px;"> <span typeof="mw:File"><a href="https://pnb.wiktionary.org/wiki/" title="وکشنری"><img alt="وکشنری" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f2/Wiktionary-logo-51px.png" decoding="async" width="51" height="29" class="mw-file-element" data-file-width="51" data-file-height="29" /></a></span> </td> <td style="padding:4px;"> <b><a class="external text" href="https://pnb.wiktionary.org/">وکشنری</a></b> <br />پنجابی ڈکشنری</td> </tr></tbody></table> </div></td></tr></tbody></table> <table style="margin: 0 auto;background-color:transparent"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%D8%A7%DA%88%DB%92_%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%DB%81_%DA%A9%D8%B1%D9%88" title="ویکیپیڈیا:ساڈے نال رابطہ کرو"><img alt="ساڈے نال رابطہ کرو" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Crystal_128_mail.png/40px-Crystal_128_mail.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Crystal_128_mail.png/60px-Crystal_128_mail.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span></td> <td><i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%D8%A7%DA%88%DB%92_%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%DB%81_%DA%A9%D8%B1%D9%88" title="ویکیپیڈیا:ساڈے نال رابطہ کرو">مدد دی لوڑ اے؟ ساڈے نال رابطہ کرو!</a></i> </td></tr></tbody></table> <hr /> <div style="direction:rtl; font-family:Mehr Nastaliq Saraiki;"> <div style="text-align:center;"><span style="font-size:1.1em;">ساڈے نال سماجی رابطیاں دیاں ویب سائٹاں اُتّے رلو: <span typeof="mw:File"><a href="https://www.facebook.com/Punjabishahmukhiwikipedia" rel="nofollow"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/15px-F_icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/23px-F_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/F_icon.svg/30px-F_icon.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> تے <span class="link"><span typeof="mw:File"><a href="https://twitter.com/PunjabiWikipedia" rel="nofollow"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/G_2014-04-24_22-48.png/20px-G_2014-04-24_22-48.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/G_2014-04-24_22-48.png/40px-G_2014-04-24_22-48.png 1.5x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> </span> </span></div> </div> <hr /> <p><span lang="und-Arab" title="Arial" style="font-size:125%; font-color:ffffff; font-family:Arial"> </span></p> <div style="direction:rtl; font-family:tahoma"> <p><br /> </p><p><br /> </p><p><br /> </p> </div></td> </tr> </tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐5c6f46dcf‐972zq Cached time: 20250330192234 Cache expiry: 2251 Reduced expiry: true Complications: [no‐toc] CPU time usage: 0.247 seconds Real time usage: 0.338 seconds Preprocessor visited node count: 1078/1000000 Post‐expand include size: 116703/2097152 bytes Template argument size: 28251/2097152 bytes Highest expansion depth: 11/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 881/5000000 bytes Lua time usage: 0.014/10.000 seconds Lua memory usage: 1168971/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 119.922 1 -total 54.05% 64.813 11 سانچہ:Lang 33.64% 40.344 5 سانچہ:پہلا_صفہ/خانہ2 12.96% 15.537 1 سانچہ:اج_دے_دن 11.32% 13.578 1 سانچہ:ویکیپیڈیا_بولیاں 8.61% 10.326 1 سانچہ:پہلا_صفہ/جی_آیاں_نوں 8.18% 9.814 1 سانچہ:خبراں_چ 6.80% 8.151 1 سانچہ:Clickable_button_2 5.73% 6.872 1 سانچہ:پنجابی_دے_لفظ 5.34% 6.398 1 وکیپیڈیا:چُنویں_دن/۳۰_مارچ --> <!-- Saved in parser cache with key pnbwiki:pcache:3841:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250330192234 and revision id 669442. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=پہلا_صفہ&amp;oldid=669442">https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=پہلا_صفہ&amp;oldid=669442</a>" توں لیا</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:Categories" title="خاص:Categories">گٹھاں</a>: ؜<ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%86%DB%81%D8%A7%DA%BA_%D9%88%DA%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88_%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%A7_%D9%85%D8%AA%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%84_%D8%A7%DB%92" class="mw-redirect" title="گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے">مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے</a></li><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%B9%DA%BE:%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81" title="گٹھ:پہلا صفہ">پہلا صفہ</a></li></ul></div></div> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in ۱۸ languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-18" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۸ بولیاں</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/" title="Arabic" lang="ar" hreflang="ar" data-title="" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/" title="Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/" title="Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/" title="South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/" title="Central Kurdish" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Central Kurdish" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/" title="English" lang="en" hreflang="en" data-title="" data-language-autonym="English" data-language-local-name="English" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/" title="Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/" title="Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/" title="Kashmiri" lang="ks" hreflang="ks" data-title="" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="Kashmiri" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lrc mw-list-item"><a href="https://lrc.wikipedia.org/wiki/" title="Northern Luri" lang="lrc" hreflang="lrc" data-title="" data-language-autonym="لۊری شومالی" data-language-local-name="Northern Luri" class="interlanguage-link-target"><span>لۊری شومالی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/" title="Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/" title="Punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/" title="Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/" title="Russian" lang="ru" hreflang="ru" data-title="" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russian" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/" title="Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/" title="Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/" title="Uyghur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="Uyghur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/" title="Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ایس صفحے وچ آخری سودھ ۱ اگست ۲۰۲۴ نوں ۱۰:۱۶ وجے ہوئی۔</li> <li id="footer-info-copyright">لکھت <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">کریئیٹیو کامنز انتساب/ اکوجہے-شراکت لائسنس</a> دے ہیٹھ دستیاب اے، ہور شرطاں وی لاگو ہوسکدیاں نیں۔ ویروے لئی <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">ورتن شرطاں</a> دیکھو۔</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">پردہ داری</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%92">وکیپیڈیا بارے</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%BE%DB%8C%DA%88%DB%8C%D8%A7:%D8%B9%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B9%D9%88%DB%92">دعوے داری</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ترقی دین والے</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pnb.wikipedia.org">انکڑے</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">کوکی تفصیلاں</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pnb.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">موبائیل سائٹ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>کھوج</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="وکیپیڈیا وچ کھوجو"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="خاص:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">کھوجو</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">پہلا صفہ</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>۱۸ بولیاں</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>مضمون پاؤ</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"mediawiki.ui.button\".\n[1.41] Please use Codex. See migration guidelines: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex/Migrating_from_MediaWiki_UI");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c6f46dcf-62cdq","wgBackendResponseTime":126,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.247","walltime":"0.338","ppvisitednodes":{"value":1078,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":116703,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":28251,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":881,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 119.922 1 -total"," 54.05% 64.813 11 سانچہ:Lang"," 33.64% 40.344 5 سانچہ:پہلا_صفہ/خانہ2"," 12.96% 15.537 1 سانچہ:اج_دے_دن"," 11.32% 13.578 1 سانچہ:ویکیپیڈیا_بولیاں"," 8.61% 10.326 1 سانچہ:پہلا_صفہ/جی_آیاں_نوں"," 8.18% 9.814 1 سانچہ:خبراں_چ"," 6.80% 8.151 1 سانچہ:Clickable_button_2"," 5.73% 6.872 1 سانچہ:پنجابی_دے_لفظ"," 5.34% 6.398 1 وکیپیڈیا:چُنویں_دن/۳۰_مارچ"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.014","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1168971,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5c6f46dcf-972zq","timestamp":"20250330192234","ttl":2251,"transientcontent":true}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u067e\u06c1\u0644\u0627 \u0635\u0641\u06c1","url":"https:\/\/pnb.wikipedia.org\/wiki\/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D8%B5%D9%81%DB%81","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5296","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q5296","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-09-18T09:14:19Z","dateModified":"2024-08-01T05:16:57Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/ee\/%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%84%DB%81.png","headline":"\u067e\u06c1\u0644\u0627 \u0635\u0641\u062d\u06c1 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u0645\u06cc\u0688\u06cc\u0627"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10