CINXE.COM

T-34 - Wikipedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ja" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>T-34 - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )jawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"ja","wgMonthNames":["","1月","2月","3月","4月","5月","6月","7月","8月","9月","10月","11月","12月"],"wgRequestId":"45c08cd9-0e63-47db-bc5d-51c663827d2d","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"T-34","wgTitle":"T-34","wgCurRevisionId":104171596,"wgRevisionId":104171596,"wgArticleId":15766,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["出典を必要とする節のある記事/2018年3月","出典を必要とする記述のある記事/2011年11月","GND識別子が指定されている記事","J9U識別子が指定されている記事","LCCN識別子が指定されている記事","NKC識別子が指定されている記事","ISBNマジックリンクを使用しているページ","ソ連の戦車","中戦車","第二次世界大戦のソ連の戦車","中東戦争の戦車","朝鮮戦争の戦車","ベトナム戦争の戦車"],"wgPageViewLanguage":"ja","wgPageContentLanguage":"ja","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"T-34","wgRelevantArticleId":15766,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ja","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ja"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q172233","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.PDFLinkIcon":"ready","ext.gadget.RedirectColor":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.NormalizeCharWidth","ext.gadget.suppressEnterAtSummaryBox","ext.gadget.checkSignature","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.WikiMiniAtlas","ext.gadget.switcher","ext.gadget.protectionIndicator","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=ext.gadget.PDFLinkIcon%2CRedirectColor&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.23"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Char_T-34.jpg/1200px-Char_T-34.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Char_T-34.jpg/800px-Char_T-34.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Char_T-34.jpg/640px-Char_T-34.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="T-34 - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ja.m.wikipedia.org/wiki/T-34"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="編集" href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (ja)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ja.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ja.wikipedia.org/wiki/T-34"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipediaの Atom フィード" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-T-34 rootpage-T-34 skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">コンテンツにスキップ</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="メインメニュー" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="メインメニュー" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">メインメニュー</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">メインメニュー</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> 案内 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="メインページに移動する [z]" accesskey="z"><span>メインページ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B3%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%8B%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BB%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%AB" title="このプロジェクトについて、できること、情報を入手する場所"><span>コミュニティ・ポータル</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E5%87%BA%E6%9D%A5%E4%BA%8B" title="最近の出来事の背景を知る"><span>最近の出来事</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%B0%E3%81%97%E3%81%84%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="最近新規に作成されたページの一覧"><span>新しいページ</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0" title="このウィキにおける最近の更新の一覧 [r]" accesskey="r"><span>最近の更新</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%8A%E3%81%BE%E3%81%8B%E3%81%9B%E8%A1%A8%E7%A4%BA" title="無作為に選択されたページを読み込む [x]" accesskey="x"><span>おまかせ表示</span></a></li><li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%9C%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9" title="練習用のページ"><span>練習用ページ</span></a></li><li id="n-commonsupload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ja" title="画像やメディアファイルをウィキメディア・コモンズにアップロード"><span>アップロード (ウィキメディア・コモンズ)</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E7%89%B9%E5%88%A5%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E4%B8%80%E8%A6%A7"><span>特別ページ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-help" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-help" > <div class="vector-menu-heading"> ヘルプ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Help:%E7%9B%AE%E6%AC%A1" title="情報を得る場所"><span>ヘルプ</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E4%BA%95%E6%88%B8%E7%AB%AF" title="プロジェクトについての意見交換"><span>井戸端</span></a></li><li id="n-notice" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%81%8A%E7%9F%A5%E3%82%89%E3%81%9B" title="プロジェクトについてのお知らせ"><span>お知らせ</span></a></li><li id="n-bugreportspage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%83%90%E3%82%B0%E3%81%AE%E5%A0%B1%E5%91%8A" title="ウィキペディア・ソフトウェアのバグ報告"><span>バグの報告</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E9%80%A3%E7%B5%A1%E5%85%88" title="ウィキペディアやウィキメディア財団に関する連絡先"><span>ウィキペディアに関するお問い合わせ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ja.svg" style="width: 7.5em; height: 1.25em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ja.svg" width="100" height="14" style="width: 6.25em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%A4%9C%E7%B4%A2" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Wikipedia内を検索 [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索" aria-label="Wikipedia内を検索" autocapitalize="sentences" title="Wikipedia内を検索 [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="個人用ツール"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="ページのフォントサイズ、幅、色の外観を変更する" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="表示" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">表示</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ja.wikipedia.org&amp;uselang=ja" class=""><span>寄付</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&amp;returnto=T-34" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません" class=""><span>アカウント作成</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&amp;returnto=T-34" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。 [o]" accesskey="o" class=""><span>ログイン</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="その他の操作" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="個人用ツール" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">個人用ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="利用者メニュー" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ja.wikipedia.org&amp;uselang=ja"><span>寄付</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&amp;returnto=T-34" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>アカウント作成</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&amp;returnto=T-34" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。 [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ログイン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ログアウトした編集者のページ <a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%B8%E3%82%88%E3%81%86%E3%81%93%E3%81%9D" aria-label="編集の詳細"><span>もっと詳しく</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E8%87%AA%E5%88%86%E3%81%AE%E6%8A%95%E7%A8%BF%E8%A8%98%E9%8C%B2" title="このIPアドレスからなされた編集の一覧 [y]" accesskey="y"><span>投稿記録</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%88%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="このIPアドレスからなされた編集についての議論 [n]" accesskey="n"><span>トーク</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="目次" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">目次</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">非表示</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ページ先頭</div> </a> </li> <li id="toc-開発" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#開発"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>開発</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-開発-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>開発サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-開発-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-背景" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#背景"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>背景</span> </div> </a> <ul id="toc-背景-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-A-20" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#A-20"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>A-20</span> </div> </a> <ul id="toc-A-20-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-スペイン内戦やノモンハン事件の戦訓" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#スペイン内戦やノモンハン事件の戦訓"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>スペイン内戦やノモンハン事件の戦訓</span> </div> </a> <ul id="toc-スペイン内戦やノモンハン事件の戦訓-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-A-32" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#A-32"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>A-32</span> </div> </a> <ul id="toc-A-32-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-A-34/T-34の誕生" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#A-34/T-34の誕生"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>A-34/T-34の誕生</span> </div> </a> <ul id="toc-A-34/T-34の誕生-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-生産体制の確立と維持" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#生産体制の確立と維持"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>生産体制の確立と維持</span> </div> </a> <ul id="toc-生産体制の確立と維持-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-改良" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#改良"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>改良</span> </div> </a> <ul id="toc-改良-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-生産効率" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#生産効率"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.8</span> <span>生産効率</span> </div> </a> <ul id="toc-生産効率-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-生産台数" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#生産台数"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.9</span> <span>生産台数</span> </div> </a> <ul id="toc-生産台数-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-特徴" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#特徴"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>特徴</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-特徴-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>特徴サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-特徴-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-設計上の問題" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#設計上の問題"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>設計上の問題</span> </div> </a> <ul id="toc-設計上の問題-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-運用上の問題" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#運用上の問題"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>運用上の問題</span> </div> </a> <ul id="toc-運用上の問題-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-製造技術上の問題" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#製造技術上の問題"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>製造技術上の問題</span> </div> </a> <ul id="toc-製造技術上の問題-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-生産性" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#生産性"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>生産性</span> </div> </a> <ul id="toc-生産性-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-戦闘の歴史" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#戦闘の歴史"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>戦闘の歴史</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-戦闘の歴史-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>戦闘の歴史サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-戦闘の歴史-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-第二次世界大戦" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#第二次世界大戦"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>第二次世界大戦</span> </div> </a> <ul id="toc-第二次世界大戦-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-独ソ戦" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#独ソ戦"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.1</span> <span>独ソ戦</span> </div> </a> <ul id="toc-独ソ戦-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ソ連満洲侵攻_(1945年8月)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ソ連満洲侵攻_(1945年8月)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.2</span> <span>ソ連満洲侵攻 (1945年8月)</span> </div> </a> <ul id="toc-ソ連満洲侵攻_(1945年8月)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-第二次世界大戦後" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#第二次世界大戦後"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>第二次世界大戦後</span> </div> </a> <ul id="toc-第二次世界大戦後-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-バリエーション" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#バリエーション"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>バリエーション</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-バリエーション-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>バリエーションサブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-バリエーション-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-1940年_-_1941年" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#1940年_-_1941年"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>1940年 - 1941年</span> </div> </a> <ul id="toc-1940年_-_1941年-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-1942年_-_1943年" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#1942年_-_1943年"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>1942年 - 1943年</span> </div> </a> <ul id="toc-1942年_-_1943年-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-1943年以降" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#1943年以降"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>1943年以降</span> </div> </a> <ul id="toc-1943年以降-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-1946年以降" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#1946年以降"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>1946年以降</span> </div> </a> <ul id="toc-1946年以降-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ドイツ軍での分類" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ドイツ軍での分類"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>ドイツ軍での分類</span> </div> </a> <ul id="toc-ドイツ軍での分類-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-派生型" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#派生型"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>派生型</span> </div> </a> <ul id="toc-派生型-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-主要生産工場" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#主要生産工場"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>主要生産工場</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-主要生産工場-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>主要生産工場サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-主要生産工場-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ライセンス生産" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ライセンス生産"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>ライセンス生産</span> </div> </a> <ul id="toc-ライセンス生産-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-生産国" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#生産国"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1.1</span> <span>生産国</span> </div> </a> <ul id="toc-生産国-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-生産中止国" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#生産中止国"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1.2</span> <span>生産中止国</span> </div> </a> <ul id="toc-生産中止国-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-運用国" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#運用国"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>運用国</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-運用国-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>運用国サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-運用国-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-現在の運用国" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#現在の運用国"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>現在の運用国</span> </div> </a> <ul id="toc-現在の運用国-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-現存する車両" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#現存する車両"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>現存する車両</span> </div> </a> <ul id="toc-現存する車両-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-民間における現存車両" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#民間における現存車両"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>民間における現存車両</span> </div> </a> <ul id="toc-民間における現存車両-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-登場作品" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#登場作品"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>登場作品</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-登場作品-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>登場作品サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-登場作品-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-映画" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#映画"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>映画</span> </div> </a> <ul id="toc-映画-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-邦画" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#邦画"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1.1</span> <span>邦画</span> </div> </a> <ul id="toc-邦画-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-外国映画" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#外国映画"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1.2</span> <span>外国映画</span> </div> </a> <ul id="toc-外国映画-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ソ連・ロシア映画" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#ソ連・ロシア映画"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1.2.1</span> <span>ソ連・ロシア映画</span> </div> </a> <ul id="toc-ソ連・ロシア映画-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ゲーム" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ゲーム"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>ゲーム</span> </div> </a> <ul id="toc-ゲーム-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-小説" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#小説"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>小説</span> </div> </a> <ul id="toc-小説-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-アニメ・漫画" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#アニメ・漫画"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>アニメ・漫画</span> </div> </a> <ul id="toc-アニメ・漫画-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-脚注" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#脚注"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>脚注</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-脚注-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>脚注サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-脚注-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-注釈" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#注釈"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>注釈</span> </div> </a> <ul id="toc-注釈-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-出典" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#出典"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>出典</span> </div> </a> <ul id="toc-出典-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-参考文献" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#参考文献"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>参考文献</span> </div> </a> <ul id="toc-参考文献-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-関連項目" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#関連項目"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>関連項目</span> </div> </a> <ul id="toc-関連項目-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-外部リンク" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#外部リンク"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>外部リンク</span> </div> </a> <ul id="toc-外部リンク-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="目次" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">T-34</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="特定の記事の別の言語版に移動します。 利用可能な言語65件" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-65" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">65の言語版</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/T-34_Sowjettenk" title="アフリカーンス語: T-34 Sowjettenk" lang="af" hreflang="af" data-title="T-34 Sowjettenk" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="アフリカーンス語" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%8A-34" title="アラビア語: تي-34" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تي-34" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="アラビア語" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/T-34" title="アゼルバイジャン語: T-34" lang="az" hreflang="az" data-title="T-34" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="アゼルバイジャン語" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="ベラルーシ語: Т-34" lang="be" hreflang="be" data-title="Т-34" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ベラルーシ語" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="Belarusian (Taraškievica orthography): Т-34" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Т-34" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="ブルガリア語: Т-34" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Т-34" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ブルガリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ブルトン語: T-34" lang="br" hreflang="br" data-title="T-34" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ブルトン語" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ボスニア語: T-34" lang="bs" hreflang="bs" data-title="T-34" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ボスニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/T-34" title="カタロニア語: T-34" lang="ca" hreflang="ca" data-title="T-34" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="カタロニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/T-34" title="チェコ語: T-34" lang="cs" hreflang="cs" data-title="T-34" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="チェコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="教会スラブ語: Т-34" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Т-34" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="教会スラブ語" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/T-34" title="デンマーク語: T-34" lang="da" hreflang="da" data-title="T-34" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="デンマーク語" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ドイツ語: T-34" lang="de" hreflang="de" data-title="T-34" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ドイツ語" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4-34/76" title="ギリシャ語: Τ-34/76" lang="el" hreflang="el" data-title="Τ-34/76" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ギリシャ語" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/T-34" title="英語: T-34" lang="en" hreflang="en" data-title="T-34" data-language-autonym="English" data-language-local-name="英語" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/T-34" title="エスペラント語: T-34" lang="eo" hreflang="eo" data-title="T-34" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="エスペラント語" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="秀逸な記事"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/T-34" title="スペイン語: T-34" lang="es" hreflang="es" data-title="T-34" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="スペイン語" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/T-34" title="エストニア語: T-34" lang="et" hreflang="et" data-title="T-34" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="エストニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/T-34" title="バスク語: T-34" lang="eu" hreflang="eu" data-title="T-34" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="バスク語" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%8C-%DB%B3%DB%B4" title="ペルシア語: تی-۳۴" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تی-۳۴" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ペルシア語" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/T-34" title="フィンランド語: T-34" lang="fi" hreflang="fi" data-title="T-34" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="フィンランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/T-34" title="フランス語: T-34" lang="fr" hreflang="fr" data-title="T-34" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="フランス語" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/T-34" title="西フリジア語: T-34" lang="fy" hreflang="fy" data-title="T-34" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="西フリジア語" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/T-34" title="アイルランド語: T-34" lang="ga" hreflang="ga" data-title="T-34" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="アイルランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ガリシア語: T-34" lang="gl" hreflang="gl" data-title="T-34" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ガリシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="秀逸な記事"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ヘブライ語: T-34" lang="he" hreflang="he" data-title="T-34" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ヘブライ語" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/T-34" title="クロアチア語: T-34" lang="hr" hreflang="hr" data-title="T-34" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="クロアチア語" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/T%E2%80%9334" title="ハンガリー語: T–34" lang="hu" hreflang="hu" data-title="T–34" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ハンガリー語" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/T-34" title="アルメニア語: T-34" lang="hy" hreflang="hy" data-title="T-34" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="アルメニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/T-34" title="インドネシア語: T-34" lang="id" hreflang="id" data-title="T-34" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="インドネシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/T-34" title="イタリア語: T-34" lang="it" hreflang="it" data-title="T-34" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="イタリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ジョージア語: T-34" lang="ka" hreflang="ka" data-title="T-34" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ジョージア語" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="カザフ語: Т-34" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Т-34" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="カザフ語" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/T-34" title="韓国語: T-34" lang="ko" hreflang="ko" data-title="T-34" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="韓国語" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ルクセンブルク語: T-34" lang="lb" hreflang="lb" data-title="T-34" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ルクセンブルク語" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="レズギ語: Т-34" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Т-34" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="レズギ語" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/T-34" title="リトアニア語: T-34" lang="lt" hreflang="lt" data-title="T-34" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="リトアニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ラトビア語: T-34" lang="lv" hreflang="lv" data-title="T-34" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ラトビア語" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="モンゴル語: Т-34" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Т-34" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="モンゴル語" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kereta_kebal_T-34" title="マレー語: Kereta kebal T-34" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kereta kebal T-34" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="マレー語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/T-34" title="オランダ語: T-34" lang="nl" hreflang="nl" data-title="T-34" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="オランダ語" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ノルウェー語(ニーノシュク): T-34" lang="nn" hreflang="nn" data-title="T-34" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ノルウェー語(ニーノシュク)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ノルウェー語(ブークモール): T-34" lang="nb" hreflang="nb" data-title="T-34" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ノルウェー語(ブークモール)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/T-34" title="オック語: T-34" lang="oc" hreflang="oc" data-title="T-34" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="オック語" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ポーランド語: T-34" lang="pl" hreflang="pl" data-title="T-34" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="ポーランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ピエモンテ語: T-34" lang="pms" hreflang="pms" data-title="T-34" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="ピエモンテ語" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ポルトガル語: T-34" lang="pt" hreflang="pt" data-title="T-34" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="ポルトガル語" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ルーマニア語: T-34" lang="ro" hreflang="ro" data-title="T-34" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ルーマニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="ロシア語: Т-34" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Т-34" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ロシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/T-34" title="セルボ・クロアチア語: T-34" lang="sh" hreflang="sh" data-title="T-34" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="セルボ・クロアチア語" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="シンプル英語: Т-34" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Т-34" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="シンプル英語" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/T-34" title="スロバキア語: T-34" lang="sk" hreflang="sk" data-title="T-34" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="スロバキア語" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/T-34" title="スロベニア語: T-34" lang="sl" hreflang="sl" data-title="T-34" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="スロベニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="セルビア語: Т-34" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Т-34" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="セルビア語" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="秀逸な記事"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/T-34" title="スウェーデン語: T-34" lang="sv" hreflang="sv" data-title="T-34" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="スウェーデン語" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B5-34" title="タイ語: ที-34" lang="th" hreflang="th" data-title="ที-34" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="タイ語" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/T-34" title="タガログ語: T-34" lang="tl" hreflang="tl" data-title="T-34" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="タガログ語" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/T-34" title="トルコ語: T-34" lang="tr" hreflang="tr" data-title="T-34" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="トルコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="タタール語: Т-34" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Т-34" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="タタール語" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="ウクライナ語: Т-34" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Т-34" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ウクライナ語" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%B9%DB%8C-34" title="ウルドゥー語: ٹی-34" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ٹی-34" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ウルドゥー語" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-34" title="ウズベク語: Т-34" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Т-34" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ウズベク語" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/T-34" title="ベトナム語: T-34" lang="vi" hreflang="vi" data-title="T-34" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ベトナム語" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/T-34%E5%9D%A6%E5%85%8B" title="中国語: T-34坦克" lang="zh" hreflang="zh" data-title="T-34坦克" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="中国語" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/T-34%E5%9D%A6%E5%85%8B" title="広東語: T-34坦克" lang="yue" hreflang="yue" data-title="T-34坦克" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="広東語" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q172233#sitelinks-wikipedia" title="言語間リンクを編集" class="wbc-editpage">リンクを編集</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="名前空間"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/T-34" title="本文を閲覧 [c]" accesskey="c"><span>ページ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:T-34" rel="discussion" title="本文ページについての議論 [t]" accesskey="t"><span>ノート</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="別の言語に切り替える" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">日本語</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="表示"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/T-34"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit" title="このページのソースコードを編集する [e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=history" title="このページの過去の版 [h]" accesskey="h"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ツール" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ツール</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="その他の操作" > <div class="vector-menu-heading"> 操作 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/T-34"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit" title="このページのソースコードを編集する [e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=history"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> 全般 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E5%85%83/T-34" title="ここにリンクしている全ウィキページの一覧 [j]" accesskey="j"><span>リンク元</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E9%96%A2%E9%80%A3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0%E7%8A%B6%E6%B3%81/T-34" rel="nofollow" title="このページからリンクしているページの最近の更新 [k]" accesskey="k"><span>関連ページの更新状況</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//ja.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:ファイルのアップロード" title="ファイルをアップロードする [u]" accesskey="u"><span>ファイルをアップロード</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;oldid=104171596" title="このページのこの版への固定リンク"><span>この版への固定リンク</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=info" title="このページについての詳細情報"><span>ページ情報</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%93%E3%81%AE%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%82%92%E5%BC%95%E7%94%A8&amp;page=T-34&amp;id=104171596&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="このページの引用方法"><span>このページを引用</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2FT-34"><span>短縮URLを取得する</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2FT-34"><span>QRコードをダウンロード</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> 印刷/書き出し </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%96%E3%83%83%E3%82%AF&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=T-34"><span>ブックの新規作成</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:DownloadAsPdf&amp;page=T-34&amp;action=show-download-screen"><span>PDF 形式でダウンロード</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;printable=yes" title="このページの印刷用ページ [p]" accesskey="p"><span>印刷用バージョン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> 他のプロジェクト </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/T-34" hreflang="en"><span>コモンズ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q172233" title="関連付けられたデータリポジトリ項目へのリンク [g]" accesskey="g"><span>ウィキデータ項目</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">表示</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">非表示</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ja" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101346560">.mw-parser-output .hatnote{margin:0.5em 0;padding:3px 2em;background-color:transparent;border-bottom:1px solid #a2a9b1;font-size:90%}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .hatnote>table{color:inherit}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .hatnote>table{color:inherit}}</style><div class="hatnote dablink noprint"><table style="width:100%; background:transparent;"> <tbody><tr><td style="width:25px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Disambig_gray.svg" class="mw-file-description" title="曖昧さ回避"><img alt="曖昧さ回避" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Disambig_gray.svg/40px-Disambig_gray.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Disambig_gray.svg/60px-Disambig_gray.svg.png 2x" data-file-width="220" data-file-height="168" /></a></span></td> <td>この項目では、ソ連の中戦車について説明しています。その他の用法については「<a href="/wiki/T34" class="mw-disambig" title="T34">T34</a>」をご覧ください。</td> </tr></tbody></table></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101346560" /><div class="hatnote dablink noprint"><table style="width:100%; background:transparent;"> <tbody><tr><td style="width:25px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Confusion_grey.svg" class="mw-file-description" title="曖昧さ回避"><img alt="曖昧さ回避" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Confusion_grey.svg/25px-Confusion_grey.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Confusion_grey.svg/38px-Confusion_grey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Confusion_grey.svg/50px-Confusion_grey.svg.png 2x" data-file-width="260" data-file-height="200" /></a></span></td> <td>試作のみのソ連の軽戦車「<a href="/wiki/T-34_(%E8%A9%A6%E4%BD%9C)" title="T-34 (試作)">T-34 (試作)</a>」あるいは試作のみのアメリカの重戦車「<a href="/wiki/T29%E9%87%8D%E6%88%A6%E8%BB%8A#T34" title="T29重戦車">T29重戦車#T34</a>」とは異なります。</td> </tr></tbody></table></div> <table class="infobox" style="width:22em;"><caption itemprop="name" class="" style="">T-34/T-34-85</caption><tbody><tr class="" style="" itemprop=""><td colspan="2" class="" style="text-align:center;" itemprop=""> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Char_T-34.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Char_T-34.jpg/300px-Char_T-34.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Char_T-34.jpg/450px-Char_T-34.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Char_T-34.jpg/600px-Char_T-34.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span><div style="background:#996; color:#fff;">T-34-85<br /><a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%AB%E6%88%A6%E8%BB%8A%E5%8D%9A%E7%89%A9%E9%A4%A8" title="ソミュール戦車博物館">ソミュール戦車博物館</a>展示の戦後チェコ生産型。</div></td></tr><tr style=""><th scope="col" colspan="2" class="" style="text-align:center; background:#ddb;">性能諸元</th></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">全長</th><td class="" style="" itemprop=""> 8.15 m</td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">車体長</th><td class="" style="" itemprop=""> 6.10 m</td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">全幅</th><td class="" style="" itemprop=""> 3.00 m</td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">全高</th><td class="" style="" itemprop=""> 2.72 m</td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">重量</th><td class="" style="" itemprop=""> 32 t</td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">懸架方式</th><td class="" style="" itemprop=""> <a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%83%B3%E3%83%BBW%E3%83%BB%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC" title="ジョン・W・クリスティー">クリスティー方式</a></td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">速度</th><td class="" style="" itemprop=""> 50 <a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AD%E3%83%A1%E3%83%BC%E3%83%88%E3%83%AB%E6%AF%8E%E6%99%82" title="キロメートル毎時">km/h</a>(<a href="/wiki/%E6%95%B4%E5%9C%B0" title="整地">整地</a>)<br /> 30 km/h(<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%95%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%89" title="オフロード">不整地</a>)</td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">行動距離</th><td class="" style="" itemprop=""> 300 <a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AD%E3%83%A1%E3%83%BC%E3%83%88%E3%83%AB" title="キロメートル">km</a></td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">主砲</th><td class="" style="" itemprop=""> 54.6口径85mm戦車砲 S-53またはZiS-S-53(56発)</td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">副武装</th><td class="" style="" itemprop=""> <a href="/wiki/DP28%E8%BB%BD%E6%A9%9F%E9%96%A2%E9%8A%83" title="DP28軽機関銃">7.62 mm DT機銃</a>×2(1890発)</td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">装甲</th><td class="" style="" itemprop=""> <dl><dt>砲塔</dt></dl> <ul><li>前面 90 mm(曲面)</li> <li>側面 75 mm 傾斜 20 °</li> <li>後面 52 mm 傾斜 10 °</li></ul> <dl><dt>車体</dt></dl> <ul><li>前面 45 mm 傾斜 60 °</li> <li>側面 45 mm 傾斜 50 °</li> <li>後面 45 mm 傾斜 47 °</li> <li>上面 20 mm</li></ul></td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">エンジン</th><td class="" style="" itemprop=""> <a href="/wiki/4%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%82%AF%E6%A9%9F%E9%96%A2" title="4ストローク機関">4ストローク</a><a href="/wiki/V%E5%9E%8B12%E6%B0%97%E7%AD%92" title="V型12気筒">V型12気筒</a><a href="/wiki/%E6%B0%B4%E5%86%B7" title="水冷">水冷</a><a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%BC%E3%83%AB%E3%82%A8%E3%83%B3%E3%82%B8%E3%83%B3" title="ディーゼルエンジン">ディーゼル</a><br />500 <a href="/wiki/%E9%A6%AC%E5%8A%9B" title="馬力">馬力</a></td></tr><tr class="" style="" itemprop=""><th scope="row" style="text-align:left; white-space:nowrap;">乗員</th><td class="" style="" itemprop=""> 5 名</td></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;">諸元は<b>T-34-85(1944年型)</b>のもの</td></tr><tr class="noprint"><td colspan="2" style="text-align:right; font-size:85%;"><a href="/wiki/Template:%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="Template:戦車">テンプレートを表示</a></td></tr></tbody></table> <p><b>T-34/T-34-85</b>(<span lang="ru">Т-34</span> <small>テー・トリーッツァチ・チトゥーリィ</small>)は、1939年に開発され<a href="/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6" title="第二次世界大戦">第二次世界大戦</a>から<a href="/wiki/%E5%86%B7%E6%88%A6" title="冷戦">冷戦</a>時代にかけて<a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%93%E3%82%A8%E3%83%88%E9%80%A3%E9%82%A6" title="ソビエト連邦">ソビエト連邦</a>を中心に使用された<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="中戦車">中戦車</a>、<a href="/wiki/%E4%B8%BB%E5%8A%9B%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="主力戦車">主力戦車</a>の一つ<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="開発"><span id=".E9.96.8B.E7.99.BA"></span>開発</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=1" title="節を編集: 開発"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="背景"><span id=".E8.83.8C.E6.99.AF"></span>背景</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=2" title="節を編集: 背景"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1930年代前半に導入された<a href="/wiki/BT%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="BT戦車">BT</a>シリーズは、<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%9A%E3%82%A4%E3%83%B3%E5%86%85%E6%88%A6" title="スペイン内戦">スペイン内戦</a>(1936年~1939年)や<a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%A2%E3%83%B3%E3%83%8F%E3%83%B3%E4%BA%8B%E4%BB%B6" title="ノモンハン事件">ノモンハン事件</a>(1939年)の戦訓で機動力は申し分ないが、防御力に問題のあることが浮き彫りとなり、その快速性を受け継ぐ新たな中戦車が求められるようになった。そこで開発されたのがT-34である。 </p><p>1939年の時点で、ソ連軍で最も数が多かった戦車は<a href="/wiki/T-26_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-26 (戦車)">T-26</a>軽戦車と、<a href="/wiki/BT%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="BT戦車">BTシリーズ</a>の快速戦車であった。T-26は、動きの遅い<a href="/wiki/%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="歩兵戦車">歩兵戦車</a>で、戦場の歩兵と同じペースで進軍するように設計されていた。一方、BT戦車は<a href="/wiki/%E5%B7%A1%E8%88%AA%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="巡航戦車">巡航戦車</a>で、敵の歩兵と戦うのではなく敵の戦車と戦うために非常に快速の軽戦車として設計されていた。少数の<a href="/wiki/T-35%E9%87%8D%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="T-35重戦車">T-35</a>などの多砲塔戦車も存在したが、いずれも装甲は薄く、小銃・機関銃の射撃に対しては耐弾性があったが、<a href="/wiki/%E5%AF%BE%E6%88%A6%E8%BB%8A%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%95%E3%83%AB" title="対戦車ライフル">対戦車ライフル</a>や <a href="/wiki/3.7_cm_PaK_36" title="3.7 cm PaK 36">PaK 36</a> 対戦車砲の攻撃には耐えられなかった。いずれも1930年代の初期からソ連が外国の設計を基にして開発したもので、T-26はイギリス製の<a href="/wiki/%E3%83%B4%E3%82%A3%E3%83%83%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%82%B9_6%E3%83%88%E3%83%B3%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="ヴィッカース 6トン戦車">ヴィッカース 6トン戦車</a>、BTはアメリカ人技術者<a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%83%B3%E3%83%BBW%E3%83%BB%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC" title="ジョン・W・クリスティー">ジョン・W・クリスティー</a>の戦車が原型であった。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="A-20">A-20</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=3" title="節を編集: A-20"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-34_prototypes.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/T-34_prototypes.jpg/300px-T-34_prototypes.jpg" decoding="async" width="300" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/T-34_prototypes.jpg/450px-T-34_prototypes.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/T-34_prototypes.jpg/600px-T-34_prototypes.jpg 2x" data-file-width="1654" data-file-height="730" /></a><figcaption>左から<a href="/wiki/BT-7" title="BT-7">BT-7M</a>、A-20、T-34 1940年式、T-34 1941年式。年を追うごとの車幅拡大が見て取れる。</figcaption></figure> <p>1937年、ソ連軍は技師の<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%8F%E3%82%A4%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%AD%E3%83%B3" title="ミハイル・コーシュキン">ミハイル・コーシュキン</a>をBT戦車の後継戦車開発チームのリーダーに指名し、その作業は<a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%AB%E3%82%AD%E3%82%A6" title="ハルキウ">ハリコフ(現:ハルキウ)</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>のハリコフ機関車工場 (KhPZ) で行われた。 </p><p>A-20型(別名BT-20)と呼ばれた試作戦車は、装甲の厚みを20 mm とし、45&#160;mm 砲 M1934を装備し、ガソリンよりは燃えにくい<a href="/wiki/%E8%BB%BD%E6%B2%B9" title="軽油">軽油</a>を用いた<a href="/wiki/V%E5%9E%8B12%E6%B0%97%E7%AD%92" title="V型12気筒">V型12気筒</a>の新型エンジンであるV-2ディーゼルエンジンを採用した。また、BT戦車の8×2輪のコンバーチブル・ドライブ(道路を走る場合には<a href="/wiki/%E7%84%A1%E9%99%90%E8%BB%8C%E9%81%93" title="無限軌道">履帯</a>を取り外して車輪で走行できる機能)を継承し、A-20では8×6輪のコンバーチブル・ドライブを採用しており、これにより履帯無しでも走行できた(<a href="#Reference-Zheltov-1999">Zheltov 1999</a>)。この特長により、1930年代の信頼性の低い履帯のメンテナンスや修理作業を大幅に削減でき、さらに舗装道路上では時速85キロメートルでの走行が可能となったが、戦闘にはあまり役立たない特長であるとも言えた。結局、設計者らは空間と重量の無駄であると考えるようになった(<a href="#Reference-Zaloga-1984">Zaloga &amp; Grandsen 1984:66, 111</a>)。 </p><p>A-20には、先行する研究(BT-IS および BT-SW-2 計画)から<a href="/wiki/%E9%81%BF%E5%BC%BE%E7%B5%8C%E5%A7%8B" title="避弾経始">傾斜装甲</a>を取り入れた。A-20は全方向が傾斜装甲で、これは垂直に立ててある装甲板と比べると、<a href="/wiki/%E5%BE%B9%E7%94%B2%E5%BC%BE" title="徹甲弾">徹甲弾</a>を弾いて逸らしやすい<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="スペイン内戦やノモンハン事件の戦訓"><span id=".E3.82.B9.E3.83.9A.E3.82.A4.E3.83.B3.E5.86.85.E6.88.A6.E3.82.84.E3.83.8E.E3.83.A2.E3.83.B3.E3.83.8F.E3.83.B3.E4.BA.8B.E4.BB.B6.E3.81.AE.E6.88.A6.E8.A8.93"></span>スペイン内戦やノモンハン事件の戦訓</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=4" title="節を編集: スペイン内戦やノモンハン事件の戦訓"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E6%97%A5%E3%82%BD%E5%9B%BD%E5%A2%83%E7%B4%9B%E4%BA%89" title="日ソ国境紛争">日ソ国境紛争</a>の1938年7月の<a href="/wiki/%E5%BC%B5%E9%BC%93%E5%B3%B0%E4%BA%8B%E4%BB%B6" title="張鼓峰事件">張鼓峰事件</a>や1939年の<a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%A2%E3%83%B3%E3%83%8F%E3%83%B3%E4%BA%8B%E4%BB%B6" title="ノモンハン事件">ノモンハン事件</a>で、ソ連軍は日本陸軍に対してBT-5、BT-7等多数の戦車を使用した。当時のソ連戦車は、日本軍の対戦車砲である<a href="/wiki/%E4%B9%9D%E5%9B%9B%E5%BC%8F%E4%B8%89%E5%8D%81%E4%B8%83%E7%B2%8D%E7%A0%B2" title="九四式三十七粍砲">九四式三十七粍砲</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>によって容易に撃破された。従来のソ連戦車は、日本歩兵の<a href="/wiki/%E7%81%AB%E7%82%8E%E7%93%B6" title="火炎瓶">火炎瓶</a>攻撃<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>を受けると容易に火災をおこした。当時のソ連戦車はガソリンエンジンを装備しており、被弾で<a href="/wiki/%E3%82%AC%E3%82%BD%E3%83%AA%E3%83%B3" title="ガソリン">ガソリン</a>に引火して火災を起こしやすく、 (<a href="#Reference-Zaloga-1984">Zaloga &amp; Grandsen 1984:111</a>)また車体塗装のペンキは可燃性で、火炎瓶攻撃で引火炎上しやすかった。スペイン内戦においても、共和派に供与されたT-26がフランコ派の火炎瓶攻撃や対戦車砲撃で大きな打撃を被った。さらには、装甲板を<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%83%99%E3%83%83%E3%83%88" title="リベット">リベット</a>留めした部分も脆弱であることが分かった<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。リベット留めの装甲板は「破砕」(spalling)の問題につながった。これは、敵弾が当たった時、その弾そのもので戦車や乗員を無力化できなかったとしても弾が当たった時の衝撃でリベットや、断裂した装甲板の破片が車内に飛散し乗員を殺傷してしまう現象でもあった。 </p><p>この戦訓から、赤軍指導部は以後戦車の塗料を不燃性のものとし、装甲板に電気<a href="/wiki/%E6%BA%B6%E6%8E%A5" title="溶接">溶接</a>を採用し、<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%BC%E3%83%AB%E3%82%A8%E3%83%B3%E3%82%B8%E3%83%B3" title="ディーゼルエンジン">ディーゼルエンジン</a>を搭載するようになった。これらの戦訓はT-34開発に生かされることになった。また歩兵支援を重視する守旧派から、独立した戦車部隊の集中運用を主張する、<a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%8F%E3%83%81%E3%82%A7%E3%83%95%E3%82%B9%E3%82%AD%E3%83%BC" class="mw-redirect" title="トハチェフスキー">トハチェフスキー</a>や<a href="/wiki/%E3%82%B2%E3%82%AA%E3%83%AB%E3%82%AE%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%82%B8%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%B3%E3%83%95" title="ゲオルギー・ジューコフ">ゲオルギー・ジューコフ</a>が赤軍内部で主導権を握り、のちの独ソ戦における戦車用兵思想に影響を与えた。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="A-32">A-32</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=5" title="節を編集: A-32"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>コーシュキン技師は、ソ連の指導者<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%B7%E3%83%95%E3%83%BB%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%B3" title="ヨシフ・スターリン">スターリン</a>を説得して別の試作戦車を開発する許可を得た。それはT-26 および BT戦車のいずれの後継戦車にもなりうるようなより重武装・重装甲の「万能戦車」を開発するという計画であった<sup id="cite_ref-infantry-tank_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-infantry-tank-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。コーシュキン技師は二番目の試作戦車を、32&#160;mm の前面装甲にちなんでA-32と命名した。A-32には、45&#160;mm 砲 M1938または76.2&#160;mm 砲 L-10を採用し、A-20と同じV-2ディーゼルエンジンを採用した(<a href="#Reference-Zaloga-1994">Zaloga 1994:5</a>)。なお、構造が複雑な割に実用性が低い<a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%83%B3%E3%83%BBW%E3%83%BB%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC#クリスティー式戦車" title="ジョン・W・クリスティー">クリスティー式戦車</a>譲りのコンバーチブル・ドライブは、A-32の時点で廃止されている。 </p><p>A-20とA-32は、1939年に<a href="/w/index.php?title=%E3%82%AF%E3%83%93%E3%83%B3%E3%82%AB&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="クビンカ (存在しないページ)">クビンカ</a>で性能試験を受けた。試験の結果は両車とも良好で、より重装備のA-32がA-20と同等の機動性を持っていることが証明された。そして、スターリンの裁定でA-32が<a href="/wiki/T-32_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-32 (戦車)">T-32</a>として正式採用されることになった。<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="A-34/T-34の誕生"><span id="A-34.2FT-34.E3.81.AE.E8.AA.95.E7.94.9F"></span>A-34/T-34の誕生</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=6" title="節を編集: A-34/T-34の誕生"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-34_Model_1940.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/T-34_Model_1940.jpg/250px-T-34_Model_1940.jpg" decoding="async" width="250" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/T-34_Model_1940.jpg/375px-T-34_Model_1940.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/T-34_Model_1940.jpg/500px-T-34_Model_1940.jpg 2x" data-file-width="1444" data-file-height="913" /></a><figcaption>試作戦車A-34。後に砲塔などを改良され、1940年型として量産された。</figcaption></figure> <p>しかし、<a href="/wiki/%E5%86%AC%E6%88%A6%E4%BA%89" title="冬戦争">冬戦争</a>でもBTシリーズの装甲の脆弱性が問題となり、A-32の装甲を45mmにするとともに、より幅広の履帯が採用された。また備砲を76.2mm砲 L-11に強化することとなった。 </p><p>この改良試作車A-34の完成を待たずに、1939年12月にはT-34として正式採用された。T-34という名前は、機甲兵力の拡張を命ずる命令が出されて<a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%AA%E3%82%B4%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%82%AA%E3%83%AB%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%83%8B%E3%82%AD%E3%83%BC%E3%82%BC" title="グリゴリー・オルジョニキーゼ">グリゴリー・オルジョニキーゼ</a>が戦車生産を率いることとなり、コーシュキンが新型戦車に関するアイデアをまとめ始めた1934年の年号にちなんで、コーシュキンが命名したものである(<a href="#Reference-Zaloga-1994">Zaloga 1994:6</a>)。 </p><p>コーシュキンのチームは、1940年1月にT-34の試作車を2輌完成させた。T-34は、同年4月と5月に<a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%AB%E3%82%AD%E3%82%A6" title="ハルキウ">ハリコフ</a>から<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%82%B9%E3%82%AF%E3%83%AF" title="モスクワ">モスクワ</a>までの2000キロメートルの走行試験を行って、<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AC%E3%83%A0%E3%83%AA%E3%83%B3" title="クレムリン">クレムリン</a>の指導者たちに姿を披露したあと、フィンランドの<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%B3%E3%83%8D%E3%83%AB%E3%83%8F%E3%82%A4%E3%83%A0%E7%B7%9A" title="マンネルハイム線">マンネルハイム線</a>まで行き<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>、<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%B3%E3%82%B9%E3%82%AF" title="ミンスク">ミンスク</a>と<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%82%A8%E3%83%95" class="mw-redirect" title="キエフ">キエフ</a>を経由してハリコフに戻った(<a href="#Reference-Zaloga-1994">Zaloga 1994:6</a>)。伝動機構(ドライブトレイン)にいくつか欠点が見つかり修正された(<a href="#Reference-Zaloga-1983">Zaloga &amp; Grandsen 1983:6</a>)。軍の司令部からの反対論や、生産コストが高いことについての懸念はフィンランドとの<a href="/wiki/%E5%86%AC%E6%88%A6%E4%BA%89" title="冬戦争">冬戦争</a>において露呈したソ連戦車の性能の低さや、ドイツの<a href="/wiki/%E9%9B%BB%E6%92%83%E6%88%A6" title="電撃戦">電撃戦</a>の有効性を示すことによって克服され、1940年9月に量産第1号の戦車が完成した。ハリコフ機関車工場ではT-26、BTシリーズ、そして多砲塔の<a href="/wiki/T-28%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="T-28中戦車">T-28中戦車</a>の生産を打ち切り、全ての生産ラインをT-34に変更した。コーシュキンは同月の末に、試験走行により悪化していた<a href="/wiki/%E8%82%BA%E7%82%8E" title="肺炎">肺炎</a>で亡くなった。後任の主任設計技師にはT-34の伝動装置の開発者である<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AC%E3%82%AF%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%83%A2%E3%83%AD%E3%82%BE%E3%83%95" title="アレクサンドル・モロゾフ">アレクサンドル・モロゾフ</a>技師が指名された。 </p><p>T-34は、サスペンションには過去の設計の延長としてBTシリーズから引き継いだ<a href="/wiki/%E3%81%B0%E3%81%AD" title="ばね">コイルスプリング</a>を用いた<a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%83%A7%E3%83%B3%E3%83%BBW%E3%83%BB%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC#クリスティー式サスペンション" title="ジョン・W・クリスティー">クリスティー式サスペンション</a>を採用していた。駆動部分としては、重量に対して比較的出力の高いエンジンを持ち<a href="/wiki/%E9%A7%86%E5%8B%95%E8%BC%AA" title="駆動輪">駆動輪</a>は後輪とし、ソ連の大地に適した幅広の柔軟な履帯を備えていた。履帯が上滑りしたときに巻きもどすしくみはなく、重量がかさむ割に効果の低いコンバーチブル・ドライブは廃止されている。装甲に置いては、優れた傾斜装甲であった。武装については初期型は76.2mm砲を装備しており、しばしばT-34/76と呼ばれる(第二次世界大戦当時のドイツ軍側がこの名称で呼んだのが初出である。)。1944年には2番目の改良型の生産が始まり、これはT-34-85(あるいはT-34/85)と呼ばれる。これは85mm砲を搭載した大きな砲塔を備えている。 </p><p>T-34が実戦に投入されたのは、1941年7月の<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%83%90%E3%83%AD%E3%83%83%E3%82%B5%E4%BD%9C%E6%88%A6" title="バルバロッサ作戦">バルバロッサ作戦</a>からで、初期の戦闘では乗員の未熟さや、無線設備の不備により連携しての戦闘ができなかったり、トランスミッションを故障させ放棄されたり、性能的に劣っているはずのドイツ軍の戦車や突撃砲<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>に撃破されたりもした。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="生産体制の確立と維持"><span id=".E7.94.9F.E7.94.A3.E4.BD.93.E5.88.B6.E3.81.AE.E7.A2.BA.E7.AB.8B.E3.81.A8.E7.B6.AD.E6.8C.81"></span>生産体制の確立と維持</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=7" title="節を編集: 生産体制の確立と維持"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>T-34は、ソ連工業にとって新たなる挑戦だった。T-34の装甲はそれまで作られていた中戦車のどれよりも厚いもので、いくつかの工場で作られた部品を組み合わせて作る必要があった。例えば、V-2エンジンは<a href="/wiki/V%E3%83%BBO%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%A3%E3%82%B7%E3%82%A7%E3%82%A6%E8%A8%98%E5%BF%B5%E5%B7%A5%E5%A0%B4" title="V・O・マールィシェウ記念工場">第75ハリコフディーゼル工場</a>が供給し、レニングラードの<a href="/w/index.php?title=%E3%82%AD%E3%83%BC%E3%83%AD%E3%83%95%E3%82%B9%E3%82%AD%E3%83%BC%E5%B7%A5%E5%A0%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="キーロフスキー工場 (存在しないページ)">キーロフスキー工場</a>(前身はプティロフ工場)が76.2&#160;mm 砲 L-11の原型をつくり、モスクワの<a href="/wiki/%E3%83%80%E3%82%A4%E3%83%8A%E3%83%A2" title="ダイナモ">ダイナモ</a>工場が電気部品を作るといった具合である。当初、T-34は<a href="/w/index.php?title=%E7%AC%AC183%E3%83%8F%E3%83%AA%E3%82%B3%E3%83%95%E6%A9%9F%E9%96%A2%E8%BB%8A%E5%B7%A5%E5%A0%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="第183ハリコフ機関車工場 (存在しないページ)">第183ハリコフ機関車工場</a>のみで作られたが、1941年初期からは<a href="/w/index.php?title=%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%89%E3%83%BB%E3%83%88%E3%83%A9%E3%82%AF%E3%82%BF%E3%83%BC%E5%B7%A5%E5%A0%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="スターリングラード・トラクター工場 (存在しないページ)">スターリングラード・トラクター工場</a>がこれに加わり、ドイツが侵攻してきてからしばらく経った7月にはゴーリキー(現<a href="/wiki/%E3%83%8B%E3%82%B8%E3%83%8B%E3%83%BB%E3%83%8E%E3%83%B4%E3%82%B4%E3%83%AD%E3%83%89" title="ニジニ・ノヴゴロド">ニジニ・ノヴゴロド</a>)の<a href="/w/index.php?title=%E5%9B%BD%E5%96%B6%E7%AC%AC112%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%82%B9%E3%83%8E%E3%83%A4%E3%83%BB%E3%82%BD%E3%83%AB%E3%83%A2%E3%83%B4%E3%82%A9%E5%B7%A5%E5%A0%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="国営第112クラスノヤ・ソルモヴォ工場 (存在しないページ)">国営第112クラスノヤ・ソルモヴォ工場</a>でも生産が始まった。この頃は不完全な装甲板が生産される問題があった(<a href="#Reference-Zaloga-1983">Zaloga 1983:6</a>)。新型のV-2エンジンの数が不足したため、国営第112クラスノヤ・ソルモヴォ工場での初期の生産においてはBT戦車にも使われたガソリン式の<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%AF%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%B3_M-17" title="ミクーリン M-17">ミクーリン M-17</a>航空機エンジンや、性能の劣った変速機やクラッチを取り付けていた(<a href="#Reference-Zheltov-2001">Zheltov 2001:40-42</a>)。無線機は高価である上に供給量も少なく、中隊長用の戦車にのみ取り付けられた。当初装備されたL-11砲は期待通りの性能を発揮しなかったため、ゴーリキーの<a href="/w/index.php?title=%E7%AC%AC92%E5%B7%A5%E5%A0%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="第92工場 (存在しないページ)">第92工場</a>にあった<a href="/w/index.php?title=%E3%83%AF%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%93%E3%83%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ワシリー・グラビン (存在しないページ)">ワシリー・グラビン</a>技師の設計チームはより優れた<a href="/wiki/F-34_76mm%E6%88%A6%E8%BB%8A%E7%A0%B2" title="F-34 76mm戦車砲">F-34 76mm戦車砲</a>を設計した。<a href="/wiki/%E5%AE%98%E5%83%9A" title="官僚">官僚</a>たちは生産を認めなかったが、第92工場とハリコフ機関車工場はそれに構わず新型の砲の生産を始めた。前線の部隊からこの新型砲への賞賛の声が届いた後、スターリンの<a href="/wiki/%E3%82%BD%E9%80%A3%E5%9B%BD%E5%AE%B6%E9%98%B2%E8%A1%9B%E5%A7%94%E5%93%A1%E4%BC%9A" title="ソ連国家防衛委員会">ソ連国家防衛委員会</a>から、ようやく新型砲生産の正式な許可が届いたのだった(<a href="#Reference-Zaloga-1984">Zaloga &amp; Grandsen 1984:130</a>)。 </p><p>ソ連陸軍の保守派からは「旧式のT-26やBT戦車の生産も継続すべき」とか、「より発展したT-34Mの設計が固まるまでT-34の生産は延期すべき」といった政治的な圧力が掛った。こうした政治的圧力は、T-34と競争関係にあった<a href="/wiki/KV-1" title="KV-1">KV-1</a>戦車や<a href="/wiki/IS-2" title="IS-2">IS-2</a>戦車の開発グループが吹聴したものであった<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>(<a href="#Reference-Sewell-1998">Sewell 1998</a>)。 </p><p>1941年6月22日、ドイツがソ連を奇襲攻撃した<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%83%90%E3%83%AD%E3%83%83%E3%82%B5%E4%BD%9C%E6%88%A6" title="バルバロッサ作戦">バルバロッサ作戦</a>が開始された(<a href="/wiki/%E7%8B%AC%E3%82%BD%E6%88%A6" title="独ソ戦">独ソ戦</a>の始まり。)。これを受けてソ連軍は戦車の改良を凍結し、戦車の大量生産に舵を切った。 </p><p>ドイツ軍の進撃は速かったため、それまでに前例がないほどのスケールと速さで戦車工場を<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%83%A9%E3%83%AB%E5%B1%B1%E8%84%88" title="ウラル山脈">ウラル山脈</a>へ疎開させねばならなかった。ハリコフ機関車工場は<a href="/wiki/%E3%83%8B%E3%82%B8%E3%83%8B%E3%83%BB%E3%82%BF%E3%82%AE%E3%83%AB" title="ニジニ・タギル">ニジニ・タギル</a>のジェルジンスキー・ウラル貨車工場の近辺に移設されることとなり、<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%83%A9%E3%83%AB%E3%83%B4%E3%82%A1%E3%82%B4%E3%83%B3%E3%82%B6%E3%83%B4%E3%82%A9%E3%83%BC%E3%83%88" title="ウラルヴァゴンザヴォート">第183スターリン・ウラル戦車工場</a>と改称した。キーロフスキー工場は、その一週間前にレニングラードから避難して、ハリコフ・ディーゼル工場と共に<a href="/wiki/%E3%83%81%E3%82%A7%E3%83%AA%E3%83%A3%E3%83%93%E3%83%B3%E3%82%B9%E3%82%AF" title="チェリャビンスク">チェリャビンスク</a>の<a href="/w/index.php?title=%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%88%E3%83%A9%E3%82%AF%E3%82%BF%E3%83%BC%E5%B7%A5%E5%A0%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="スターリン・トラクター工場 (存在しないページ)">スターリン・トラクター工場</a>となり、間もなくチェリャビンスクには「タンコグラード」(戦車の町)という別名が付けられた。レニングラードから避難した第174ヴォロシーロフ戦車工場はウラル工場に吸収されて新たに第174オムスク工場として再出発した。いくつかの小さい工場は<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%AB%E3%83%86%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%83%96%E3%83%AB%E3%82%AF" title="エカテリンブルク">エカテリンブルク</a>のオルジョニキーゼ・ウラル重機械工具製作所(UZTM)に吸収された。これらの工場が記録的な速さで移動している間、スターリングラード・トラクター工場周辺の工業地区がT-34の全生産量の内の40パーセントを生産していた(<a href="#Reference-Zaloga-1983">Zaloga &amp; Grandsen 1983:13</a>)。この工場は<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%89%E6%94%BB%E9%98%B2%E6%88%A6" title="スターリングラード攻防戦">スターリングラード攻防戦</a>の激戦の中で包囲されてしまい、状況は絶望的になった。物資の不足により生産方法を変更せざるを得ず、塗装されていないT-34が周辺の戦場へ出て行ったとする主張もある(<a href="#Reference-Zaloga-1994">Zaloga &amp; Sarson 1994:23</a>)。スターリングラードの工場は1942年9月まで生産を続けた。 </p><p>スターリングラードのように生産が妨害された場合は別として、生産現場に許されたのは戦車をより簡単に、より安く作るための変更だけであった。<a href="/w/index.php?title=%E3%82%A8%E3%83%95%E3%82%B2%E3%83%8B%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%91%E3%83%88%E3%83%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="エフゲニー・パトン (存在しないページ)">エフゲニー・パトン</a>教授による技術革新などにより、板の<a href="/wiki/%E6%BA%B6%E6%8E%A5" title="溶接">溶接</a>および<a href="/wiki/%E7%A1%AC%E5%8C%96" title="硬化">硬化</a>を自動化する方法が開発された<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。<a href="/wiki/F-34_76mm%E6%88%A6%E8%BB%8A%E7%A0%B2" title="F-34 76mm戦車砲">F-34 76mm戦車砲</a>は初期型では部品数が861点あったが、それが614点まで少なくなった(<a href="#Reference-Zaloga-1984">Zaloga &amp; Grandsen 1984:131</a>)。その後の2年間で、戦車の生産コストは1941年時点の26万9500<a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%93%E3%82%A8%E3%83%88%E9%80%A3%E9%82%A6%E3%83%AB%E3%83%BC%E3%83%96%E3%83%AB" class="mw-redirect" title="ソビエト連邦ルーブル">ルーブル</a>から、19万3000ルーブルへ下がり、その後さらに13万5000ルーブルにまで抑えられた(<a href="#Reference-Zaloga-1984">Zaloga &amp; Grandsen 1984:131</a>)。そして戦車の生産に要する時間は、熟練工員が戦場に送られて、50パーセントが女性・15パーセントが少年・15パーセントが身体障害者や老人という勤労団が生産を行うという状況にもかかわらず、1942年末までに半分の時間にまで短縮された。それと同時にT-34は、それまでは「美しい外面仕上げで立派に作られた機械であり、西欧やアメリカと並び立つ、あるいは優れている」と言われていたが、この頃になると表面の仕上げは雑になっていた。しかし機械的な信頼性には妥協がなかった(<a href="#Reference-Zaloga-1983">Zaloga &amp; Grandsen 1983:17</a>)。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="改良"><span id=".E6.94.B9.E8.89.AF"></span>改良</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=8" title="節を編集: 改良"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1942年になって、既に放棄されていたT-34M計画において考えられていた六角形の砲塔を生産に移すことになった。この新型砲塔は砲塔内の窮屈さを解消すると共に、車長が全方向を見渡せるように、車長席に<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%9D%E3%83%A9_(%E6%9B%96%E6%98%A7%E3%81%95%E5%9B%9E%E9%81%BF)" class="mw-disambig" title="キューポラ (曖昧さ回避)">コマンダーズキューポラ</a>も付けられることになった。<a href="/wiki/%E3%82%B4%E3%83%A0" title="ゴム">ゴム</a>の供給量が限られていたため、転輪は鋼鉄製であった。この頃から、改良された5段変速の変速機とエンジン、そして新型クラッチが採用された。 </p><p>1942年には、長砲身の優れた貫徹力を持つ <a href="/wiki/7.5_cm_KwK_40" title="7.5 cm KwK 40">75 mm 砲</a>を装備したドイツ軍戦車が戦場に登場した。モロゾフ技師の設計チームはT-34を発展させた<a href="/wiki/T-43_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-43 (戦車)">T-43</a>戦車の開発を計画した。これは、装甲をさらに強化する一方で、<a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3%E3%83%90%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%82%B9%E3%83%97%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%B0" class="mw-redirect" title="トーションバー・スプリング">トーションバーサスペンション</a>や三人式の砲塔といった最新の特徴を取り入れる狙いを設計に持たせていた。T-43はT-34ばかりでなく<a href="/wiki/KV-1" title="KV-1">KV-1</a>重戦車の代替にもなりうるような万能戦車として計画されたため、KV-1重戦車を開発していたチェリャビンスクの重戦車設計チームによるKV-13計画と真正面から競争することになった(<a href="#Reference-Zaloga-1997">Zaloga et al. 1997:5</a>)。 </p><p>1943年になると、ソ連軍は新型のドイツ軍戦車<a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%AC%E3%83%BCI" title="ティーガーI">ティーガー</a>戦車や<a href="/wiki/V%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A%E3%83%91%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC" title="V号戦車パンター">パンター</a>戦車と戦わねばならなくなった。<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AB%E3%82%B9%E3%82%AF%E3%81%AE%E6%88%A6%E3%81%84" title="クルスクの戦い">クルスクの戦い</a>における経験により、T-34の76.2&#160;mm 砲ではもはや十分に戦えないという報告が前線から届いていた。また、既にあった<a href="/wiki/52-K_85mm%E9%AB%98%E5%B0%84%E7%A0%B2" title="52-K 85mm高射砲">85 mm 高射砲</a>は新型ドイツ軍戦車にも有効であるということも分かったので、この砲を戦車に搭載することになった(<a href="#Reference-Russian_Battlefield-1998b">Russian Battlefield 1998b</a>)。しかし、より厚くしたT-43試作車の装甲でさえもティーガーの88 mm 砲に対しては十分ではなく、また機動性の面でみても、より重い85 mm 砲を搭載する前の状態であったにもかかわらずT-34の機動性よりも劣っていた。T-43の部品は70パーセント以上がT-34と共通であったが、T-43の生産も並行して行うと、生産の速度はかなり低下することが予想された(<a href="#Reference-Zaloga-1997">Zaloga et al. 1997:5</a>)。 </p><p>結局T-43計画は中止されることになり、ソ連の司令部はT-34の新型を製造するように工場を再改装するという難しい決断をした。T-34の新型では砲塔を嵌め込むターレットリングの径を1425mmから1600mmに広げ、より大きな砲塔を取り付けられるようにした。T-43の砲塔の設計をクラスノヤ・ソルモヴォ工場の V.ケリチェフ技師が急遽やり直して、T-34に合うようにした(<a href="#Reference-Zaloga-1984">Zaloga 1984:166</a>)。こうして完成した新型のT-34-85は以前よりはるかに優れた砲を持ち、遂に無線付きの三人式の砲塔となった(無線機はそれまで車体の方にあった)。これにより車長は砲手や装填手の役割を兼務することから解放され、戦車の指揮に集中できるようになった。もう一つ重要な点はポーランドで戦前に設計され、イギリスでライセンス生産されていたものをコピーした<a href="/w/index.php?title=%E3%83%B4%E3%82%A3%E3%83%83%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%82%B9_%E6%88%A6%E8%BB%8A%E7%94%A8%E3%83%9A%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%83%97_MK.IV&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ヴィッカース 戦車用ペリスコープ MK.IV (存在しないページ)">ヴィッカース 戦車用ペリスコープ MK.IV</a>(戦車用の潜望鏡)が砲塔の屋根に取り付けられたことで、これにより車長は全方向の視野を得ることができるようになった。 </p><p>T-34は85mm砲を装備したT-34-85になっても依然としてティーガー戦車やパンター戦車に不利な戦いを強いられたが、それでも火力が増したことにより500メートル前後にまで接近出来ればティーガー戦車やパンター戦車に正面から有効打を与えられるようになったため、正面からの撃破がほぼ不可能だったそれまでよりは格段に戦いやすくなった。また、ドイツ軍機甲戦力の実質的な主力であったIV号戦車やIII号突撃砲に対して優位に立ったことがそれ以上に大きな意味を持った。ソ連側は最新型の武装を追い求めず、既存の設計を発展させるという決断をした。これによって、ソ連は性能の差が問題にならなくなる程の、大量の戦車を製造することが出来た。1944年5月、<a href="/wiki/%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E5%9B%BD%E9%98%B2%E8%BB%8D" title="ドイツ国防軍">ドイツ国防軍</a>は東部戦線で304輌のパンターを持っていただけであったのに対し、ソ連は1200輌/月というスピードでT-34-85の数を増やしていったのである (<a href="#Reference-Zaloga-1997">Zaloga et al. 1997:6</a>)。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="生産効率"><span id=".E7.94.9F.E7.94.A3.E5.8A.B9.E7.8E.87"></span>生産効率</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=9" title="節を編集: 生産効率"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>T-34-85の生産コストは当初、16万4000ルーブルで、これは1943年型より30パーセント高かったが1945年までに14万2000ルーブルまで下がった(<a href="#Reference-Harrison-2002">Harrison 2002:181</a>)。戦争期間中に、T-34の価格は1941年の27万ルーブルからほぼ半分に下がった(<a href="#Reference-Harrison-2002">Harrison 2002:181</a>)。しかもこの間、戦車の最高速度は同じまま保たれ、主砲の装甲貫通力と砲塔の前面装甲の厚みはいずれもほぼ2倍になったのである(<a href="#Reference-Zaloga-1984">Zaloga 1984:113, 184, 225</a>)。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="生産台数"><span id=".E7.94.9F.E7.94.A3.E5.8F.B0.E6.95.B0"></span>生産台数</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=10" title="節を編集: 生産台数"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1945年末までに、5万7,000輌以上のT-34が作られた。このうち3万4780輌は1940年から1944年に掛けて製造された初期型のT-34で、残りの2万2,559輌は1944年から1945年に掛けて作られたT-34-85である(<a href="#Reference-Russian_Battlefield-1998a">1998a</a>, <a href="#Reference-Russian_Battlefield-1998a">1998b</a>)。 </p><p>最も生産量の多かったのは当初ハリコフ、その後ニジニ・タギルに移転した第183工場 (KhUTZ) で、1941年から1945年にかけて、T-34とT-34-85を合わせて2万8,952輌製造している。次に多かったのはゴーリキーの第112工場(クラスノエ・ソルモヴォ)で、同時期に1万2,604輌製造している(<a href="#Reference-Michulec_&amp;_Zientarzewski-2006">Michulec &amp; Zientarzewski 2006:220</a>)。戦後の1946年には2701輌が製造され、大規模な生産はそこで打ち切られた。 </p><p>その後、<a href="/wiki/%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="ポーランド人民共和国">ポーランド人民共和国</a>や<a href="/wiki/%E3%83%81%E3%82%A7%E3%82%B3%E3%82%B9%E3%83%AD%E3%83%90%E3%82%AD%E3%82%A2" title="チェコスロバキア">チェコスロバキア</a>で生産が再開され、1956年までの集計でそれぞれ1951~1955年に1,380輌、1951~1958年に3,185輌のT-34-85が製造された。その後、T-54/55やT-72もまたソ連の外で製造された。 </p><p>1960年代後半には、ソ連のT-34-85は輸出用と予備役用とするために近代化改修を受け(T-34-85M)、T-54/55シリーズのドライブトレインを組み込まれた。この事実もソ連の戦車設計の<a href="/wiki/%E6%A8%99%E6%BA%96%E5%8C%96" title="標準化">標準化</a>の水準の高さを示す一つの証拠となるものであった。 </p><p>T-34は合わせて8万4,070輌が製造されたと推定され、この他にT-34の車台を用いて作られた1万3,170門の自走砲がある(<a href="#Reference-Zaloga-1996">Zaloga &amp; Grandsen 1996:18</a>)。これらの内のいくらかは<a href="/wiki/%E5%86%B7%E6%88%A6" title="冷戦">冷戦</a>下で起こった、<a href="/wiki/%E6%9C%9D%E9%AE%AE%E6%88%A6%E4%BA%89" title="朝鮮戦争">朝鮮戦争</a>など世界各地の軍事衝突の中で失われた。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="特徴"><span id=".E7.89.B9.E5.BE.B4"></span>特徴</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=11" title="節を編集: 特徴"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101304250">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%;font-size:90%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .ambox{display:none!important}}</style><table class="box-出典の明記 plainlinks metadata ambox mbox-small-left ambox-content ambox-出典の明記" role="presentation" style="width:auto;"><tbody><tr><td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/60px-Question_book-4.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/120px-Question_book-4.svg.png 1.5x" data-file-width="262" data-file-height="204" /></span></span></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>この節は<a href="/wiki/Wikipedia:%E6%A4%9C%E8%A8%BC%E5%8F%AF%E8%83%BD%E6%80%A7" title="Wikipedia:検証可能性">検証可能</a>な<a href="/wiki/Wikipedia:%E4%BF%A1%E9%A0%BC%E3%81%A7%E3%81%8D%E3%82%8B%E6%83%85%E5%A0%B1%E6%BA%90" title="Wikipedia:信頼できる情報源">参考文献や出典</a>が全く示されていないか、不十分です。</b><span class="hide-when-compact"> <a href="/wiki/Wikipedia:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E6%98%8E%E8%A8%98%E3%81%99%E3%82%8B" title="Wikipedia:出典を明記する">出典を追加</a>して記事の信頼性向上にご協力ください。<small>(<a href="/wiki/Template:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%81%AE%E6%98%8E%E8%A8%98/doc" title="Template:出典の明記/doc">このテンプレートの使い方</a>)</small><br /><small><span class="plainlinks">出典検索<a href="/wiki/Template:Find_sources_mainspace" title="Template:Find sources mainspace"><sup>?</sup></a>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&amp;as_eq=wikipedia&amp;q=%22T-34%22&amp;num=50">"T-34"</a>&#160;–&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&amp;q=%22T-34%22&amp;tbm=nws">ニュース</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.google.co.jp/search?hl=ja&amp;tbs=bks:1&amp;q=%22T-34%22">書籍</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="//scholar.google.co.jp/scholar?num=100&amp;hl=ja&amp;q=%22T-34%22">スカラー</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/opensearch/search?lang=ja&amp;q=%22T-34%22&amp;range=2&amp;count=200&amp;sortorder=1&amp;type=0">CiNii</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstage.jst.go.jp/result/global/-char/ja?globalSearchKey=%22T-34%22">J-STAGE</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ndlsearch.ndl.go.jp/api/openurl?any=%22T-34%22">NDL</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dlib.jp/?q=%22T-34%22">dlib.jp</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://jpsearch.go.jp/csearch/jps-cross?csid=jps-cross&amp;keyword=%22T-34%22">ジャパンサーチ</a>&#160;<b>·</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/">TWL</a></span></small></span> <span class="date-container"><i>(<span class="date"><span title="2018-03-06">2018年3月</span></span>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <p>T-34の特徴は、 </p> <dl><dt>攻撃力において</dt> <dd>当時としては、強力な戦車砲を装備している。さまざまな時代を通して、ソ連・ロシアは砲を重視する傾向にある。常に他国の戦車よりも大口径の砲を装備する傾向があり、冷戦時代の主力戦車も常に西側諸国の主力戦車の口径よりも大きかった。</dd> <dt>防御面において</dt> <dd>防御上有利となる<a href="/wiki/%E9%81%BF%E5%BC%BE%E7%B5%8C%E5%A7%8B" title="避弾経始">避弾経始</a>を考慮した傾斜装甲(砲塔のサイズと車体とのフォルム含む)であった。</dd> <dt>駆動方式において</dt> <dd>被弾したときにガソリンエンジンに比べて炎上しにくい、燃費の上でも有利な高性能<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%9F%E3%83%8B%E3%82%A6%E3%83%A0%E3%82%A8%E3%83%B3%E3%82%B8%E3%83%B3" title="アルミニウムエンジン">アルミ合金製</a><a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%BC%E3%83%AB%E3%82%A8%E3%83%B3%E3%82%B8%E3%83%B3" title="ディーゼルエンジン">ディーゼルエンジン</a>の使用</dd> <dd>高速走行に適したクリスティー式サスペンションを用いた大型転輪…必要十分で複雑化を避けた無難な設計</dd> <dd>ソ連国内での戦闘に適していた、幅広で接地圧の低い<a href="/wiki/%E7%84%A1%E9%99%90%E8%BB%8C%E9%81%93" title="無限軌道">履帯</a></dd> <dt>生産性において</dt> <dd>設計が時期を追うごとに徹底的に簡略化され、結果としての生産性の高さはソ連の工業力を鑑みても驚くほどの数量の生産を可能とした</dd></dl> <p>である。 </p><p>T-34を調査したドイツ軍は、既存戦車の改良と共に新型戦車(<a href="/wiki/VI%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="VI号戦車">ティーガー</a>、<a href="/wiki/V%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A%E3%83%91%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC" title="V号戦車パンター">パンター</a>)の開発を促進することになる。特にパンター戦車の設計にはこのT-34の構造が非常に強い影響を与えた。<a href="/wiki/%E3%83%80%E3%82%A4%E3%83%A0%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%99%E3%83%B3%E3%83%84" title="ダイムラー・ベンツ">ダイムラー・ベンツ</a>社による<a href="/wiki/VK3002(DB)" title="VK3002(DB)">VK3002(DB)</a>はT-34に似たシルエットであったが、実際に採用されたのはT-34の影響はうかがえるものの、大分異なった形状の<a href="/wiki/MAN_(%E4%BC%81%E6%A5%AD)" title="MAN (企業)">MAN</a>社製のVK3002(M)であった。 </p><p>さまざまな部分において当時のドイツ戦車を圧倒していたこの戦車であるが、同時に多くの欠点を有していた。その多くは工作精度と<a href="/wiki/%E4%BA%BA%E9%96%93%E5%B7%A5%E5%AD%A6" title="人間工学">人間工学</a>的な問題である。これはドイツとソ連の技術的な問題と同時に、戦車による地上戦の戦術・思想に対しての差であったといえるであろう。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="設計上の問題"><span id=".E8.A8.AD.E8.A8.88.E4.B8.8A.E3.81.AE.E5.95.8F.E9.A1.8C"></span>設計上の問題</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=12" title="節を編集: 設計上の問題"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>大きさが限られている問題について、 <ul><li>傾斜した装甲を用いるということは全体的な容積の減少に加え、デッドスペースが増えることで利用可能容積を減らすことになる。前面の傾斜は前方にいる操縦手や機銃手に影響を与え、側面の傾斜は装備面での制限をもうける要因となった。これにより大小さまざまな運用上の影響を与えた。</li> <li>低いシルエットの砲塔は防御の点においては有利だが、居住性が悪く、砲弾が床下に収納されていたので砲塔バスケットは採用されていなかった。特に1940/41年型では砲塔内が狭いため主砲を操作するハンドルは腕を交差させて回すという使いにくい配置であった。この問題は1942/43年型砲塔で改善された。砲塔における2人・3役(車長・砲手・装填手)体制と戦車長の非独立性については、3名用大型砲塔を採用したT-34-85で解消された。</li> <li>ディーゼルエンジンはガソリンエンジンに比べサイズが大きく、車体サイズに占めるエンジン・変速機スペースが大きくなり、同時代のほぼ同サイズのⅣ号戦車やM4中戦車に比べて乗員が搭乗する戦闘室のスペースは狭かった(エンジンサイズに影響を受けた前後幅に加え、クリスティー式サスペンションのコイルスプリングスペースにより左右幅も狭かった)。</li></ul></li> <li>主砲の俯角がほとんどつけられず、近距離においては背の低い<a href="/wiki/%E5%AF%BE%E6%88%A6%E8%BB%8A%E7%A0%B2" title="対戦車砲">対戦車砲</a>や<a href="/wiki/%E7%AA%81%E6%92%83%E7%A0%B2" title="突撃砲">突撃砲</a>、歩兵の<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A6%E3%82%B9%E3%83%88" title="パンツァーファウスト">パンツァーファウスト</a>などを使った肉薄攻撃<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>に対抗できなかった。また車体前方機銃の視界や射界は狭く、あまり効果的ではなかったという。</li> <li>シンプルな乾式クラッチ・ブレーキ式操行装置は、生産と整備が楽である反面、特に前期の4段変速型は操作が大変重く操縦手を疲労させる。片腕の力だけでは動かせず、同時に片膝で押しながら動かさねばならないほどだった。長時間の行軍の際は、隣の無線手がギアチェンジの時に手を貸してやったほどであり、疲労で体重が2~3&#160;kg も減るとまで言われた。特にバックに入れる時はハンマーでレバーを打撃して入れたという証言もある。また直進速度は確かに速いが、構造的に左右に細かく機動するのは苦手で、大回りになりがちであった。高速走行しながら滑らかに曲がるという機動は不可能である。さらにクラッチ接続のタイミングも難しく、性急な操作により破損する危険も大きかった。しかしこれは、ドイツ戦車同様に<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%A1%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A5" title="シンクロメッシュ">シンクロメッシュ</a>機構を取り入れた5段変速型の登場により、かなり改善されている。</li> <li>排気管に<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%BC_(%E5%8E%9F%E5%8B%95%E6%A9%9F)" title="マフラー (原動機)">マフラー</a>の類は無く、ディーゼルエンジンはラバーマウントを介さず直接車体に固定され振動と騒音がひどい。また、下向きの排気管により乾燥した場所では激しく土埃が発生する。</li> <li><a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%BC%E3%83%AB%E3%82%A8%E3%83%B3%E3%82%B8%E3%83%B3" title="ディーゼルエンジン">ディーゼルエンジン</a>は炎上し難いというふれこみで採用され、事実乗員もそう考えていたが、実際の統計ではガソリンエンジンの戦車に比べ、燃料の爆発はおこさないまでも特に燃えにくいということはなかった。確かにガソリンエンジンと比較すると漏れとそれに対して火炎瓶などによる攻撃に対しては軽油・ディーゼルエンジンは安全であったといえる。しかしながら、徹甲榴弾のような対戦車火器による攻撃では容易に着火したし、一度炎上すると砲弾の<a href="/w/index.php?title=%E8%AA%98%E7%88%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="誘爆 (存在しないページ)">誘爆</a>をおこしやすく、乗員は直ちに退避する必要があった。<a href="/wiki/%E6%9C%9D%E9%AE%AE%E6%88%A6%E4%BA%89" title="朝鮮戦争">朝鮮戦争</a>では、T-34-85の乗員の死因の実に75パーセントが車輌火災による。</li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%82%B8%E3%82%A8%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%BC" title="ラジエーター">ラジエーター</a>が虚弱で、被弾や衝撃で簡単に冷却水漏れをおこしやすく、また<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%A2%E3%83%95%E3%82%A3%E3%83%AB%E3%82%BF%E3%83%BC" class="mw-redirect" title="エアフィルター">エアフィルター</a>の性能が低く塵を除去しきれず、エンジンの寿命を縮めている。</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="運用上の問題"><span id=".E9.81.8B.E7.94.A8.E4.B8.8A.E3.81.AE.E5.95.8F.E9.A1.8C"></span>運用上の問題</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=13" title="節を編集: 運用上の問題"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>当時のソ連軍は装備・人員共に不足しており、1938年に入隊した<a href="/wiki/AK-47" title="AK-47">AK-47</a>の設計者として著名な<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%8F%E3%82%A4%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%AB%E3%83%A9%E3%82%B7%E3%83%8B%E3%82%B3%E3%83%95" title="ミハイル・カラシニコフ">ミハイル・カラシニコフ</a>も操縦士兼整備士として訓練を受けていたが、1941年の独ソ戦開始によりすぐに戦車長に任命されるなど、多くの部隊では経験不足の新兵が主体となって運用することになった<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li> <li>戦車長が砲手を兼ねるため、周囲の監視や戦車全体の指揮に専念しにくかった<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。なお、T-34を鹵獲使用した<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89%E8%BB%8D" class="mw-redirect" title="フィンランド軍">フィンランド軍</a>では、戦車長が(通常は一番経験の浅い兵士の役割であった)装填手を兼ねるように役割を変えていた。ソ連軍でも、操縦手あがりの戦車長が砲塔乗員の死傷率の高さを嫌って、戦車長兼操縦手という変則的な配置を選んだ例もある。だが、砲塔での三人体制というのはドイツ軍が各国に先立って取り組んだことであり、特に時代遅れということでもなかった。この問題は砲塔が大型化されたT-34-85では戦車長と砲手に分かれるように改善された。</li> <li>独ソ戦初期には<a href="/wiki/%E7%84%A1%E7%B7%9A%E6%A9%9F" title="無線機">無線機</a>が小隊長車まで、あるいは中隊長車にしか装備されていない場合もあった。しかも乗員が訓練不足でこれに習熟しておらず、連携した行動は一列縦隊で突進するのがやっとだった。後に無線は常設となるが、兵員不足で無線手が搭乗していないことも多かった<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。しかし大戦後期にアメリカから部品が供給されるようになると無線機はほぼ全車両に普及し、ソ連版<a href="/wiki/%E9%9B%BB%E6%92%83%E6%88%A6" title="電撃戦">電撃戦</a>である<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%81%E3%82%AA%E3%83%B3%E4%BD%9C%E6%88%A6" title="バグラチオン作戦">バグラチオン作戦</a>の成功にT-34の高い機動性と共に一役買うことになった。</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="製造技術上の問題"><span id=".E8.A3.BD.E9.80.A0.E6.8A.80.E8.A1.93.E4.B8.8A.E3.81.AE.E5.95.8F.E9.A1.8C"></span>製造技術上の問題</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=14" title="節を編集: 製造技術上の問題"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E6%BD%9C%E6%9C%9B%E9%8F%A1" title="潜望鏡">ペリスコープ</a>は質が悪くレンズに気泡が入っている場合があった。また前期の型には周辺監視用のコマンダーズ・キューポラも無い。主砲交換と燃料タンク取り出し用に巨大化した砲塔上面ハッチが前方の視界を塞いでしまうため、周囲確認のため乗り出した戦車長は格好の標的として狙撃された。またこのハッチは極めて重いため、負傷すると開けられず脱出が大変困難であった。1942年型からハッチが戦車長兼砲手用と装填手用別々に分かれ、後には直視型の<a href="/wiki/%E9%98%B2%E5%BC%BE%E3%82%AC%E3%83%A9%E3%82%B9" title="防弾ガラス">防弾ガラス</a>入りスリットのあるキューポラを装備した1943年型も生産され、視界はある程度改善されたが、それでもハッチが重いので現地ではロック機構のスプリングを取り外すなどしている。</li> <li>精密機器として見た場合、多くの問題があった。<a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9%E3%83%9F%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3" title="トランスミッション">トランスミッション</a>が故障しやすく寿命が短かったり、防水加工が不十分で砲弾を濡らしたり電気系が漏電する危険があり、砲塔回転用のモーターが過負荷で火花を噴いたり、砲塔回転ギアの材質や工作精度が悪く破損したりした。これらの問題点はアメリカに1輌提供され、現在もアバディーンに展示されている1941年戦時簡易型の調査でも明らかになり、アメリカ軍により記録されている。しかしながら、後にアメリカから提供された<a href="/wiki/%E5%B7%A5%E4%BD%9C%E6%A9%9F%E6%A2%B0" title="工作機械">工作機械</a>などにより改善された部分もある。</li> <li>敵弾の口径によっては被弾すると、敵弾が貫通してもしなくても<a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%83%97%E3%82%AD%E3%83%B3%E3%82%BD%E3%83%B3%E5%8A%B9%E6%9E%9C" title="ホプキンソン効果">ホプキンソン効果</a>により装甲内壁が剥離して飛び散り、乗員を殺傷する危険があった。これは、<a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%82%B9%E6%B3%95" title="レンドリース法">レンドリース</a>された米英製戦車の<a href="/wiki/%E3%83%8B%E3%83%83%E3%82%B1%E3%83%AB" title="ニッケル">ニッケル</a>を多く含む装甲と比較して顕著であった。当時の乗員の話によると、特に砲塔の乗員の死傷率が高かったという。大戦期に製造されたT-34のほとんどが戦況が逼迫する中で急造されたものであり、製造に使用された素材も<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%83%83%E3%83%97" title="スクラップ">スクラップ</a>にされた旧式戦車や自動車等の機械類をいったん溶かしてから再利用されるのがほとんどであったことが理由として挙げられる。新しくニッケル等の素材を調合して装甲材を製造する余裕が、戦時下のソ連では大戦後期を除いて与えられなかったためだからこそである。</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="生産性"><span id=".E7.94.9F.E7.94.A3.E6.80.A7"></span>生産性</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=15" title="節を編集: 生産性"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>T-34は非常に高い生産性を誇り、損害を上回る数が次々に戦場へ投入された。 </p><p>T-34は大戦中だけで3万5,000輌あまり、T-34-85は2万9,480輌が生産され、合計すると6万輌以上に上り、アメリカ軍の<a href="/wiki/M4%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="M4中戦車">M4シャーマン</a>の生産数をも上回る当時世界最多の生産数を誇った。このため生産数だけを見て最優秀戦車であるという意見もある。しかしながら当時のソ連はレンドリースによってアメリカなどから戦車、<a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%83%BC%E3%83%97" title="ジープ">ジープ</a>、トラックなどの提供を受け、生産力を主力兵器に全て振向けることができた。このことがこの生産数の大きな要因であったといわれる。 </p><p>第二次世界大戦後、T-34-85は<a href="/wiki/%E3%83%81%E3%82%A7%E3%82%B3" title="チェコ">チェコ</a>や<a href="/wiki/%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89" title="ポーランド">ポーランド</a>でも生産され、<a href="/wiki/%E5%85%B1%E7%94%A3%E5%9C%8F" class="mw-redirect" title="共産圏">共産圏</a>諸国や<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%9D%B1" title="中東">中東</a>諸国等に輸出された。これら東欧製は1944年型の製造ラインを受け継いで作られたが、表面仕上げや工作精度が大戦中のソ連製より良く、また鋳型が変更されたため砲塔の形状などに微妙な違いが見られる。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="戦闘の歴史"><span id=".E6.88.A6.E9.97.98.E3.81.AE.E6.AD.B4.E5.8F.B2"></span>戦闘の歴史</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=16" title="節を編集: 戦闘の歴史"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="第二次世界大戦"><span id=".E7.AC.AC.E4.BA.8C.E6.AC.A1.E4.B8.96.E7.95.8C.E5.A4.A7.E6.88.A6"></span>第二次世界大戦</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=17" title="節を編集: 第二次世界大戦"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="独ソ戦"><span id=".E7.8B.AC.E3.82.BD.E6.88.A6"></span>独ソ戦</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=18" title="節を編集: 独ソ戦"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1941年6月22日、ドイツは対ソ侵攻作戦、バルバロッサ作戦を開始した。ドイツ軍兵士らは装備の劣ったソ連軍と戦うだけだと考えていたが、1941年夏にT-34が戦場に現れたことにより心理的なショックを受けた(T-34ショック)。T-34は当時就役していたドイツ軍戦車のどれよりも優れており、ドイツ軍は当初T-34を撃破するのにかなり苦労した。当時のドイツ軍の標準的な対戦車砲ではT-34の分厚い傾斜装甲には有効打を与えられなかったからである。<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%95%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%83%88%E3%83%BB%E3%83%A8%E3%83%BC%E3%83%89%E3%83%AB" title="アルフレート・ヨードル">アルフレート・ヨードル</a>の日記でも、<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%82%AC" title="リガ">リガ</a>にT-34が現れたときは驚いたようである。そのため、T-34はしばしば独ソ戦におけるソ連軍反撃の象徴とされる。<sup id="cite_ref-Zaloga_&amp;_Grandsen_1984:127_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Zaloga_&amp;_Grandsen_1984:127-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。また、現代の歩兵戦闘車のようにT-34の車上にタンクデサントとして歩兵を乗せて移動することがあった。この例はスターリングラードなどで見られる。 </p><p>1941年はT-34はドイツ軍の全ての戦車と有効に戦うことができた。しかし新型戦車であるT-34には深刻な問題があった。初期のPomonフィルターにはほとんど防塵効果が無く、塵や砂がエンジンに入り故障させた。変速機とクラッチにも深刻な機械的トラブルが頻発した。1941年夏の戦車の損失の少なくとも半数は、ドイツ軍の攻撃によるものではなく、故障による損失であった(但し、この統計にはT-34以前の古い戦車も含まれている)<sup id="cite_ref-Zaloga_&amp;_Grandsen_1984:127_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-Zaloga_&amp;_Grandsen_1984:127-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。修理用の器材が不足したため初期のT-34はエンジンデッキの上にスペアの変速機を積んで戦場に向かうのが珍しいことではなかった。 </p><p>1941年から1942年にかけての冬、T-34は泥や雪の中でも埋まらずに移動できる特長を生かしてドイツ軍戦車に対して再び優位に立った。T-34はドイツ軍戦車が移動できないような地形でも移動できたのである。<a href="/wiki/IV%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="IV号戦車">IV号戦車</a>は性能の劣る<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%95%E5%BC%8F%E3%82%B5%E3%82%B9%E3%83%9A%E3%83%B3%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3" title="リーフ式サスペンション">リーフ式サスペンション</a>と狭い履帯を使っていたため深い泥や雪の中で沈み易かった<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>当時のドイツ歩兵部隊は大部分が<a href="/wiki/3.7_cm_PaK_36" title="3.7 cm PaK 36">PaK 36</a>(37ミリ対戦車砲)を装備していたが、これはT-34には効果がなかった。<a href="/wiki/%E3%83%8A%E3%83%81%E3%82%B9%E3%83%BB%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E3%81%AE%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9%E4%BE%B5%E6%94%BB" title="ナチス・ドイツのフランス侵攻">バトル・オブ・フランス</a>では、PaK 36 は最も薄い部類の装甲以外は何も貫通できず、ただ対戦車砲の位置を敵に知らせるだけでしかなかったため、「ドア・ノッカー」という異名を取ったものだった。東部戦線を戦っていたドイツ軍兵士らはソ連軍戦車と戦うにはこの対戦車砲では力不足であると考え、より大きな牽引式の砲の火力に頼らねばならなかった。例えば、数は少ないが効果的な5.0&#160;cm 砲<a href="/wiki/5_cm_PaK_38" title="5 cm PaK 38">PaK 38</a>、新型でより強力な7.5&#160;cm 砲<a href="/wiki/7.5_cm_PaK_40" title="7.5 cm PaK 40">PaK 40</a>、<a href="/wiki/8.8_cm_FlaK_18/36/37" title="8.8 cm FlaK 18/36/37">88ミリ高射砲</a>などがあるが、88ミリ高射砲は戦場に運び込むのが容易ではなかった。しかしながら、それでもT-34が大きな戦果を挙げるには至らなかった。それはソ連軍の戦車乗員の練度が低く、ソ連軍指揮官の指揮も拙く、またT-34の配置も疎らであったからだった。当時のソ連は戦車戦術の理解度、洗練度の点でドイツ軍より劣っていた。 </p><p>1942年から1943年にかけて、ソ連軍は1941年の損害を挽回することを目指し、作戦面でも進歩しつつあった。T-34の生産台数は急増したが、生産能率を上げるための改善が行われただけで、その設計はほぼ「凍結」されたままだった。ソ連の設計者らはいくつかの設計上の欠点を修正する必要性は認識していたが、その改良を行うと生産に要する時間が長くなるため、改良は実施されなかった。1943年、T-34の生産量は平均で1300輌/月に達した<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。これはドイツの1ヶ月当たりの戦車生産量よりかなり多い。しかしながら、ソ連軍は引き続き作戦面での拙さによりドイツ軍よりもかなり多く戦車を失っていた。 </p><p>圧倒的な数のT-34が戦場に現れ、重火器の必要性が増したため、ドイツ軍は<a href="/wiki/%E7%A0%B2%E5%8F%A3%E5%88%9D%E9%80%9F" class="mw-redirect" title="砲口初速">砲口初速</a>の大きい PaK 40(75ミリ対戦車砲。牽引式と自走式の両方があった)を多数配置するようになり、これらが1943年までの対戦車砲の主力となった。また、遅くとも1942年末頃から1943年中ごろに至るまで、ドイツ軍は強力な<a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%AC%E3%83%BCI" title="ティーガーI">ティーガー</a>重戦車および<a href="/wiki/V%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A%E3%83%91%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC" title="V号戦車パンター">パンター</a>中戦車を配備し始めた。これらによって、T-34の改良の必要性もまた高まることとなった。こうしてできたT-34の改良型には二つの主要な形式があった。一つは装甲を強化した1942/43年型で、燃料の容量や信頼性も向上し、砲塔も改良された。もう一つは 85&#160;mm 戦車砲D-5(後にZiS-S-53)を採用した新しい砲塔を持つT-34-85である。T-34-85の火力はそれまでの<a href="/wiki/F-34_76mm%E6%88%A6%E8%BB%8A%E7%A0%B2" title="F-34 76mm戦車砲">F-34 76mm戦車砲</a>に比べると大きく向上した。T-34に強く要望されていた攻撃力の強化はこのT-34-85において達成されたことになる。 </p><p>それまでの数年の戦いの中では、ソ連軍の作戦はドイツ軍の作戦に比べると拙かったが、ソ連軍も運用や戦術の技術を高めつつあり、また戦車の数において優位に立っていたことから、損害率は減少していった<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。1944年初期から登場したT-34-85型は、ドイツ軍の<a href="/wiki/IV%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="IV号戦車">IV号戦車</a>や<a href="/wiki/III%E5%8F%B7%E7%AA%81%E6%92%83%E7%A0%B2" title="III号突撃砲">III号突撃砲</a>よりも装甲や機動性において優れていたが、<a href="/wiki/V%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A%E3%83%91%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC" title="V号戦車パンター">パンター</a>の<a href="/wiki/7.5_cm_KwK_42" title="7.5 cm KwK 42">砲</a>や装甲よりは劣っていた。ソ連側の有利な点は、T-34に比べればパンターの台数は遥かに少なく稼動率が低い点であった。従って、練度の高い乗員と戦術的な条件が整えば、T-34-85によってパンターを撃破しえた。 </p><p>開戦当初、T-34はソ連戦車の内のわずか数パーセントに過ぎなかったが、終戦時までにソ連の膨大な戦車生産台数の少なくとも55パーセントを占めるまでになっている(<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>の図より。<a href="#Reference-Zheltov-2001">Zheltov 2001</a>はより大きな数字を挙げている。)。終戦までにはT-34は旧式の戦車と置き替わり、多くの台数を配備できた。攻撃力や防御力ではパンター、ティーガーらドイツ軍新鋭戦車に劣っていたものの、数で上回ることができたのである。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ソ連満洲侵攻_(1945年8月)"><span id=".E3.82.BD.E9.80.A3.E6.BA.80.E6.B4.B2.E4.BE.B5.E6.94.BB_.281945.E5.B9.B48.E6.9C.88.29"></span>ソ連満洲侵攻 (1945年8月)</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=19" title="節を編集: ソ連満洲侵攻 (1945年8月)"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/%E3%82%BD%E9%80%A3%E5%AF%BE%E6%97%A5%E5%8F%82%E6%88%A6" title="ソ連対日参戦">ソ連対日参戦</a>」および「<a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%93%E3%82%A8%E3%83%88%E9%80%A3%E9%82%A6%E3%81%AB%E3%82%88%E3%82%8B%E6%BA%80%E6%B4%B2%E4%BE%B5%E6%94%BB" title="ソビエト連邦による満洲侵攻">ソビエト連邦による満洲侵攻</a>」を参照</div> <p>1945年8月9日未明、機甲部隊の通過は不可能な地形と日本軍側が考えていた地帯を通ってソ連軍は日本占領下の満洲に侵攻した。赤軍の諸兵科連合部隊は完全な奇襲に成功し、古典的な二重包囲戦形の中で、T-34-85、<a href="/wiki/IS-2" title="IS-2">IS-2</a>、<a href="/wiki/IS-3" title="IS-3">IS-3</a>と<a href="/wiki/ISU-152" class="mw-redirect" title="ISU-152">ISU-152</a>を先鋒とする強力な長距離貫入攻撃を展開した。対する日本軍は、既に精鋭部隊を他の戦線に引き抜かれた後で兵力が減少しており、再配備の途上であった。日本軍に残されていた戦車は全て後方に留め置かれ、戦闘には使用されなかった。日本軍は<a href="/wiki/%E9%99%B8%E8%BB%8D%E9%A3%9B%E8%A1%8C%E6%88%A6%E9%9A%8A" title="陸軍飛行戦隊">陸軍飛行戦隊</a>、工兵、通信兵からの支援もあまり得られなかった。日本軍はある程度の抵抗は示したが、数と質共に圧倒された。これを受け、<a href="/wiki/%E6%98%AD%E5%92%8C%E5%A4%A9%E7%9A%87" title="昭和天皇">昭和天皇</a>は8月14日に降伏を伝達したが、関東軍は8月17日まで正式な停戦命令を受け取っていなかった<sup id="cite_ref-GlobalSecurity_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-GlobalSecurity-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="第二次世界大戦後"><span id=".E7.AC.AC.E4.BA.8C.E6.AC.A1.E4.B8.96.E7.95.8C.E5.A4.A7.E6.88.A6.E5.BE.8C"></span>第二次世界大戦後</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=20" title="節を編集: 第二次世界大戦後"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:General_Dean%27s_Kill!.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/General_Dean%27s_Kill%21.jpg/250px-General_Dean%27s_Kill%21.jpg" decoding="async" width="250" height="193" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/General_Dean%27s_Kill%21.jpg/500px-General_Dean%27s_Kill%21.jpg 1.5x" data-file-width="2816" data-file-height="2178" /></a><figcaption>第24歩兵師団の<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%83%AA%E3%82%A2%E3%83%A0%E3%83%BBF%E3%83%BB%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%83%B3" title="ウィリアム・F・ディーン">ウィリアム・F・ディーン</a>将軍自らが<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%BA%E3%83%BC%E3%82%AB" title="バズーカ">M20スーパー・バズーカ</a>で撃破した北朝鮮軍のT-34-85。</figcaption></figure> <p>ソ連軍では後継の<a href="/wiki/T-54" title="T-54">T-54</a>が1950年に正式採用されるまで、主力戦車であり続けた。T-34-85型などは、第二次世界大戦後もソ連から輸出されて各地で使用された。 </p><p>例えば、1950年6月の<a href="/wiki/%E6%9C%9D%E9%AE%AE%E6%88%A6%E4%BA%89" title="朝鮮戦争">朝鮮戦争</a>における北朝鮮軍の侵攻の先鋒は、約120輌のT-34-85を装備した第105機甲旅団であった。第一次侵攻部隊が韓国に入ってから後もさらにT-34が送り込まれた<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>T-34は<a href="/wiki/M24%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="M24軽戦車">M24軽戦車</a>、<a href="/wiki/M4%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="M4中戦車">M4中戦車</a>、<a href="/wiki/M26%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%B3%E3%82%B0" title="M26パーシング">M26パーシング</a>中戦車、<a href="/wiki/M46%E3%83%91%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%B3" title="M46パットン">M46パットン</a>中戦車と戦ったが、国連軍の<a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%B3%E3%83%81%E3%83%A5%E3%83%AA%E3%82%AA%E3%83%B3_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="センチュリオン (戦車)">センチュリオン戦車</a>とは、いずれも戦っていない。北朝鮮軍の第105機甲旅団は、戦争初期には韓国軍の歩兵や、アメリカ軍のスミス支隊、M24軽戦車などに対して劇的な勝利をおさめた。アメリカ軍は第二次世界大戦の時代の2.36インチ<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%BA%E3%83%BC%E3%82%AB" title="バズーカ">バズーカ</a>を依然として使っていたが、これはT-34には無力であった<sup id="cite_ref-Perrett_1987:135_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Perrett_1987:135-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。しかしアメリカ軍のM26中戦車、航空機による地上攻撃、そしてアメリカ軍歩兵がアメリカから急遽空輸された<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%BA%E3%83%BC%E3%82%AB" title="バズーカ">3.5インチ・スーパー・バズーカ</a>を使い始めたことなどにより、北朝鮮軍のT-34の進撃速度は鈍化した。 </p><p>共に第二次世界大戦で連合国を代表する存在となったM4中戦車との戦いにおいては、主力となった52口径76.2mm戦車砲M1A2を搭載したM4A3E8(イージーエイト)と59回の戦車戦を戦い、T-34が47輌撃破されたのに対して、M4中戦車の完全損失は10輌(他10輌が損傷したが修理復帰)であり、圧倒されている。他、M26パーシングやM46パットンなども含めた、T-34対アメリカ軍戦車の戦いの<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AB%E3%83%AC%E3%82%B7%E3%82%AA" class="mw-redirect" title="キルレシオ">キルレシオ</a>としては、T-34が97輌撃破されたのに対してアメリカ軍戦車の損失は34輌(うち半数は修理復帰)であり、アメリカ軍側の圧勝に終わっている<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>一連の戦闘で北朝鮮軍が大部分の戦車を失った一方、国連軍側には新しい装備が供給され続け、1950年8月になると形勢は国連軍に有利となった。アメリカ軍による9月15日の<a href="/wiki/%E4%BB%81%E5%B7%9D%E4%B8%8A%E9%99%B8%E4%BD%9C%E6%88%A6" title="仁川上陸作戦">仁川上陸作戦</a>によって北朝鮮の補給路が断ち切られ、北朝鮮軍の機甲兵力と歩兵には燃料・弾薬・その他の物資が補給されなくなった。その結果として北朝鮮軍は退却を余儀なくされ、多くのT-34と重火器が放棄された。北朝鮮軍が朝鮮南部から撤退したこの時までに、239輌のT-34と74輌の<a href="/wiki/SU-76_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)#SU-76のバリエーション" title="SU-76 (自走砲)">SU-76</a>が失われた<sup id="cite_ref-Perrett_1987:135_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-Perrett_1987:135-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。その後、北朝鮮軍の戦車とは稀にしか出会わなくなった<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-34-76_1943_Parola.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/T-34-76_1943_Parola.jpg/250px-T-34-76_1943_Parola.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/T-34-76_1943_Parola.jpg/500px-T-34-76_1943_Parola.jpg 1.5x" data-file-width="2500" data-file-height="1875" /></a><figcaption>フィンランド・<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%AD%E3%83%A9%E6%88%A6%E8%BB%8A%E5%8D%9A%E7%89%A9%E9%A4%A8" title="パロラ戦車博物館">パロラ戦車博物館</a>に展示されているT-34-76(手前)とT-34-85(奥)。<br />両者の砲塔横部には、継続戦争当時のフィンランド軍の<a href="/wiki/%E5%9B%BD%E7%B1%8D%E3%83%9E%E3%83%BC%E3%82%AF" title="国籍マーク">国籍マーク</a>であった<a href="/wiki/%E5%8D%8D" title="卍">ハカリスティ</a>が描かれている。</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89%E8%BB%8D" class="mw-redirect" title="フィンランド軍">フィンランド軍</a>は攻撃してきたソ連軍から鹵獲したものや、ドイツ軍から戦中・戦後にかけて購入したT-34を1960年まで使用していた。それらは光学系などをフィンランドや西側の装備によって改良されていた。 </p><p>また多くの東欧諸国(後の<a href="/wiki/%E3%83%AF%E3%83%AB%E3%82%B7%E3%83%A3%E3%83%AF%E6%9D%A1%E7%B4%84%E6%A9%9F%E6%A7%8B" title="ワルシャワ条約機構">ワルシャワ条約機構</a>)の陸軍でも採用され、<a href="/wiki/%E6%9D%B1%E3%83%99%E3%83%AB%E3%83%AA%E3%83%B3%E6%9A%B4%E5%8B%95" title="東ベルリン暴動">1953年6月17日の東ドイツにおける蜂起</a>や1956年の<a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%B3%E3%82%AC%E3%83%AA%E3%83%BC%E5%8B%95%E4%B9%B1" title="ハンガリー動乱">ハンガリー動乱</a>の鎮圧に使用された。 </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-34_Vietnam.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/T-34_Vietnam.jpg/250px-T-34_Vietnam.jpg" decoding="async" width="243" height="182" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/T-34_Vietnam.jpg/500px-T-34_Vietnam.jpg 1.5x" data-file-width="1478" data-file-height="1108" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E3%83%99%E3%83%88%E3%83%8A%E3%83%A0" title="ベトナム">ベトナム</a>の軍事博物館に展示されているT-34-85。</figcaption></figure> <p>T-34は、<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%9D%B1%E6%88%A6%E4%BA%89" title="中東戦争">中東戦争</a>や<a href="/wiki/%E3%83%99%E3%83%88%E3%83%8A%E3%83%A0%E6%88%A6%E4%BA%89" title="ベトナム戦争">ベトナム戦争</a>、<a href="/wiki/%E3%83%81%E3%82%A7%E3%82%B3%E4%BA%8B%E4%BB%B6" class="mw-redirect" title="チェコ事件">チェコ事件</a>、<a href="/w/index.php?title=%E3%82%BD%E3%83%9E%E3%83%AA%E3%82%A2%E7%B4%9B%E4%BA%89&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ソマリア紛争 (存在しないページ)">ソマリア紛争</a>、<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E8%B6%8A%E6%88%A6%E4%BA%89" title="中越戦争">中越戦争</a>などでも使われ、1974年の<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B9%E7%B4%9B%E4%BA%89" title="キプロス紛争">キプロス紛争</a>では、<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B9%E5%9B%BD%E5%AE%B6%E5%AE%88%E5%82%99%E9%9A%8A" title="キプロス国家守備隊">キプロス国家守備隊</a>が<a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%BC%E3%82%B4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%93%E3%82%A2" title="ユーゴスラビア">ユーゴスラビア</a>から供給された35輌ほどのT-34-85を装備していた。それは、民主的選挙で劇的にキプロス大統領に選ばれた<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%AB%E3%83%AA%E3%82%AA%E3%82%B93%E4%B8%96" title="マカリオス3世">マカリオス3世</a>(<a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B7%E3%83%A3" title="ギリシャ">ギリシャ</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B9" title="キプロス">キプロス</a><a href="/wiki/%E5%90%88%E9%82%A6" class="mw-redirect" title="合邦">合邦</a>運動の中心人物と目されていた)が(<a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B7%E3%83%A3%E8%BB%8D%E4%BA%8B%E6%94%BF%E6%A8%A9" title="ギリシャ軍事政権">ギリシャ軍事政権</a>にとって。)想定外の現実主義的政策を採ったため、ギリシャ(及び西側諸国)との関係が急速に悪化した。孤立化したキプロスは、武器の調達を旧ユーゴスラビアなど旧東側諸国に求め、少量の装備が供与された。T-34もそうした装備の一つであった。しかし、そのマカリオスに対して、皮肉にもギリシャ軍事政権が煽動した1974年7月15日のクーデターにおいてT-34が用いられた。7月20日のトルコ軍のキプロス侵攻においても、これらのT-34が広範囲に活動したのが目撃されており、その内の主な戦いは20日の<span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%82%AD%E3%82%AA%E3%83%8D%E3%83%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="キオネリ (存在しないページ)">キオネリ</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Kioneli" class="extiw" title="en:Kioneli">英語版</a>)</span></span>や<span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%82%AD%E3%83%A5%E3%83%AC%E3%83%8B%E3%82%A2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="キュレニア (存在しないページ)">キュレニア</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Kyrenia" class="extiw" title="en:Kyrenia">英語版</a>)</span></span>の二つの戦いである(Drousiotis 2006)。 </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-37_Serbia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/T-37_Serbia.jpg/250px-T-37_Serbia.jpg" decoding="async" width="250" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/T-37_Serbia.jpg/500px-T-37_Serbia.jpg 1.5x" data-file-width="1524" data-file-height="1012" /></a><figcaption>1996年、<a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%BC%E3%82%B4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%93%E3%82%A2%E7%B4%9B%E4%BA%89" title="ユーゴスラビア紛争">ユーゴスラビア紛争</a>で使われたセルビア人勢力のT-34-85。</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E5%86%B7%E6%88%A6" title="冷戦">冷戦</a>終結後のユーゴスラビア紛争における<a href="/wiki/%E3%83%9C%E3%82%B9%E3%83%8B%E3%82%A2%E3%83%BB%E3%83%98%E3%83%AB%E3%83%84%E3%82%A7%E3%82%B4%E3%83%93%E3%83%8A%E7%B4%9B%E4%BA%89" title="ボスニア・ヘルツェゴビナ紛争">ボスニア・ヘルツェゴビナ紛争</a>等の地域紛争においてもなお使われている。1995年5月、ボスニアにおいて<a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%AB%E3%83%93%E3%82%A2%E4%BA%BA" title="セルビア人">セルビア人</a>のT-34が<a href="/wiki/%E5%9B%BD%E9%9A%9B%E9%80%A3%E5%90%88%E4%BF%9D%E8%AD%B7%E8%BB%8D" title="国際連合保護軍">国際連合保護軍</a>のイギリス陸軍<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B9%E9%99%B8%E8%BB%8D%E3%81%AE%E7%B7%A8%E6%88%90#工兵" title="イギリス陸軍の編成">王立工兵</a>(Royal Engineers)第21連隊の前哨を攻撃し、イギリス人兵士を負傷させた<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%82%A2%E3%83%81%E3%82%A2" title="クロアチア">クロアチア</a>はユーゴスラビアから25輌乃至30輌を引き継いだが、既に退役させている。<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%82%BD%E3%83%9C%E7%B4%9B%E4%BA%89" title="コソボ紛争">コソボ紛争</a>では<a href="/w/index.php?title=%E3%83%A6%E3%83%BC%E3%82%B4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%93%E3%82%A2%E9%99%B8%E8%BB%8D&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ユーゴスラビア陸軍 (存在しないページ)">ユーゴスラビア陸軍</a>がT-34をNATO空爆に対する囮として使った。また、コソボ解放軍も若干数のT-34を使用していた。 </p><p><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%95%E3%82%AC%E3%83%8B%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%B3" title="アフガニスタン">アフガニスタン</a>でもT-34は時々利用されている(T-34が<a href="/wiki/%E6%9C%89%E5%BF%97%E9%80%A3%E5%90%88" title="有志連合">有志連合</a>軍(Coalition Force)に対する攻撃に用いられたかどうかは不明)。<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%A9%E3%82%AF%E8%BB%8D" class="mw-redirect" title="イラク軍">イラク軍</a>は1990年代初期までT-34を使用していた。<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%82%B4%E3%83%A9" title="アンゴラ">アンゴラ</a>や<a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%9E%E3%83%AA%E3%82%A2" title="ソマリア">ソマリア</a>などのいくつかのアフリカ諸国においてもT-34-85を近年でも使用している。<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%90" title="キューバ">キューバ</a>のT-34-85がアフリカで作戦行動をしているのも目撃されている。 </p><p><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%90%E3%83%8E%E3%83%B3%E5%86%85%E6%88%A6" title="レバノン内戦">レバノン内戦</a>では、<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%AC%E3%82%B9%E3%83%81%E3%83%8A%E8%A7%A3%E6%94%BE%E6%A9%9F%E6%A7%8B" title="パレスチナ解放機構">PLO</a>やイスラム教左派民兵組織が主に運用し、さらには一部のキリスト教民兵組織が<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%82%A8%E3%83%AB" title="イスラエル">イスラエル</a>から供給された<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A3%E3%83%BC%E3%83%9E%E3%83%B3" title="スーパーシャーマン">M50スーパーシャーマン等</a>と共に使用していた。 </p><p>21世紀に入っても実働するT-34-85が実戦で使われている例が存在しており、2011年の<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%83%93%E3%82%A2%E5%86%85%E6%88%A6" class="mw-disambig" title="リビア内戦">リビア内戦</a>でも前線で活用されたとの情報が多数入っている<sup class="noprint Template-Fact">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%80%8C%E8%A6%81%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%80%8D%E3%82%92%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%9F%E6%96%B9%E3%81%B8" title="Wikipedia:「要出典」をクリックされた方へ"><span title="この記述には信頼できる情報源の提示が求められています。(2011年11月)">要出典</span></a></i>&#93;</sup>。 </p><p>2006年、ハンガリーでのデモ活動で市民側が展示されていたT-34-85を稼働させたという情報もある。 </p><p>2015年には<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%83%A1%E3%83%B3%E5%86%85%E6%88%A6_(2015%E5%B9%B4-)" title="イエメン内戦 (2015年-)">内戦</a>状態に陥った<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%83%A1%E3%83%B3" title="イエメン">イエメン</a>において、T-34-85がSU-100と共に用いられているのが目撃されている<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。イエメンのT-34-85は、主砲弾に、戦中に使われていた徹甲弾よりも遥かに強力な、戦後開発の3UBK1翼安定成形炸薬弾を使用しており、<a href="/wiki/T-55" title="T-55">T-55</a>程度は余裕で貫徹可能であり、こうした新型弾薬を使えば、大戦期の戦車でも十分脅威となる。 </p><p>2019年1月10日には、<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%82%AA%E3%82%B9%E4%BA%BA%E6%B0%91%E8%BB%8D" title="ラオス人民軍">ラオス人民軍</a>に配備されていた30両が退役し、ロシアに返還された<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>2020年、ロシア陸軍第4親衛戦車師団「カンテミーロフスカヤ」にてT-34-85からなるT-34戦車大隊が設立された。 </p><p><a href="/wiki/2022%E5%B9%B4%E3%83%AD%E3%82%B7%E3%82%A2%E3%81%AE%E3%82%A6%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%8A%E4%BE%B5%E6%94%BB" title="2022年ロシアのウクライナ侵攻">2022年ロシアのウクライナ侵攻</a>における<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%82%B7%E3%83%81%E3%83%A3%E3%83%B3%E3%82%B7%E3%82%AF%E3%81%AE%E6%88%A6%E3%81%84" title="リシチャンシクの戦い">リシチャンシクの戦い</a>でも、公園でモニュメントとして飾られていたT-34-85がウクライナ軍により稼働させられたものの放棄され、ロシア軍に鹵獲されて検問所で<a href="/wiki/%E3%81%8B%E3%81%8B%E3%81%97" title="かかし">かかし</a>として使用されている<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="バリエーション"><span id=".E3.83.90.E3.83.AA.E3.82.A8.E3.83.BC.E3.82.B7.E3.83.A7.E3.83.B3"></span>バリエーション</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=21" title="節を編集: バリエーション"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>T-34は、その生産工場の違いと改良により細部の異なる数多くのバリエーションがある。主砲の口径により、<b>T-34-76</b>と<b>T-34-85</b>に大別され、さらに(主に西側の研究家により)主な生産年、製造工場名で細分される。 </p><p>なお、T-34-76はソ連ではもともと単に<b>T-34</b>と呼称、85&#160;mm 砲搭載型登場後、区別のためにT-34-76と呼称されるようになった。かつて、西側ではT-34/76、T-34/85等と表記するのが普通だったが、ソ連の崩壊以降に公表されているロシア発の資料ではT-34-76、T-34-85等となっている。 </p> <table class="wikitable" style="border:1px solid #999; border-collapse:collapse; text-align:center; margin: 1en 1en 1en 0;"> <caption>各車の比較<sup id="cite_ref-Zaloga_2006_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-Zaloga_2006-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </caption> <tbody><tr> <th>形式 </th> <th>T-34<br />1940年型 </th> <th>T-34<br />1941年型 </th> <th>T-34<br />1942年型 </th> <th>T-34<br />1943年型 </th> <th><a href="/wiki/T-43_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-43 (戦車)">T-43</a>(試作) </th> <th>T-34-85 </th> <th><a href="/wiki/T-44" title="T-44">T-44</a> </th></tr> <tr> <th>重量 </th> <td>26トン </td> <td>26.5トン </td> <td>28.5トン </td> <td>30.9トン </td> <td>34トン </td> <td>32トン </td> <td>31.9トン </td></tr> <tr> <th>主砲 </th> <td>76.2&#160;mm L-11 </td> <td colspan="4">76.2&#160;mm F-34 </td> <td colspan="2">85&#160;mm ZiS-S-53 </td></tr> <tr> <th>搭載弾数 </th> <td>76発 </td> <td>77発 </td> <td>77発 </td> <td>100発 </td> <td> </td> <td>60発 </td> <td>58発 </td></tr> <tr> <th>燃料 </th> <td>460リットル </td> <td>460リットル </td> <td>610リットル </td> <td>790リットル </td> <td> </td> <td>810リットル </td> <td>642リットル </td></tr> <tr> <th>航続距離 </th> <td>300&#160;km </td> <td>400&#160;km </td> <td>400&#160;km </td> <td>465&#160;km </td> <td>300&#160;km </td> <td>340&#160;km </td> <td>300&#160;km </td></tr> <tr> <th>装甲 </th> <td>15 – 45&#160;mm </td> <td>20 – 52&#160;mm </td> <td>20 – 65&#160;mm </td> <td>20 – 70&#160;mm </td> <td>16 – 90&#160;mm </td> <td>20 – 90&#160;mm </td> <td>15 – 120&#160;mm </td></tr> <tr> <th>生産コスト </th> <td> </td> <td>27万 ルーブル </td> <td>19万3,000 ルーブル </td> <td>13万5,000 ルーブル </td> <td> </td> <td>16万4,000 ルーブル </td> <td> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="1940年_-_1941年"><span id="1940.E5.B9.B4_-_1941.E5.B9.B4"></span>1940年 - 1941年</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=22" title="節を編集: 1940年 - 1941年"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T34-76_4.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/T34-76_4.jpg/250px-T34-76_4.jpg" decoding="async" width="250" height="168" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/T34-76_4.jpg/500px-T34-76_4.jpg 1.5x" data-file-width="3000" data-file-height="2013" /></a><figcaption>アバディーンの<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB%E9%99%B8%E8%BB%8D%E5%85%B5%E5%99%A8%E5%8D%9A%E7%89%A9%E9%A4%A8" title="アメリカ陸軍兵器博物館">アメリカ陸軍兵器博物館</a>に展示されているT-34-76 1941年型。ドイツ軍が鹵獲して、フランスで訓練用に用いていた物をアメリカ軍が再鹵獲し持ち帰った。後方にソ連から贈られた1941年戦時簡易型も見える。</figcaption></figure> <p>その形状から、「<a href="/wiki/%E3%83%94%E3%83%AD%E3%82%B7%E3%82%AD" title="ピロシキ">ピロシキ</a>」と呼ばれた背の低い1940/41年型砲塔は当初は圧延鋼板の溶接型のみであったが、直に量産性の優れた<a href="/wiki/%E9%8B%B3%E9%80%A0" title="鋳造">鋳造</a>製<a href="/wiki/%E7%A0%B2%E5%A1%94" title="砲塔">砲塔</a>が並行生産されるようになった。当時、ソ連は大型部品の鋳造技術ではドイツを大きく上回っており、以後のT-34改良型や<a href="/wiki/IS-2" title="IS-2">IS-2</a>などに積極的に鋳造製砲塔を採用した。 </p><p>しかし鋳造装甲は製法上、同じ厚さの圧延鍛造装甲より一割ほど強度が劣り、鋳造砲塔に被弾すると、割れることも少なくなかった。また大戦中の粗製濫造のため鋳巣(空洞)が装甲の中に発生し、さらに強度を落としていた例もある。このため、当時の乗員は「鋳造砲塔は37 mm 高射機関砲弾程度の被弾ですら安全ではなかったと」証言している。一方、圧延鍛造の傾斜装甲を採用している車体前面装甲は乗員達から多くの信頼を得ている。 </p> <dl><dt>T-34 1940年型</dt> <dd>1940年9月より、ハリコフ機関車工場(第183工場)で最初に量産された型で、30.5口径76.2 mm L-11戦車砲を搭載する。当初は溶接砲塔のみだったが、後にほぼ同様のスタイルの鋳造砲塔搭載型も並行生産されるようになる。</dd> <dt>T-34 1941年型</dt> <dd>1940年型と略同型の車体・砲塔に41.6口径<a href="/wiki/F-34_76mm%E6%88%A6%E8%BB%8A%E7%A0%B2" title="F-34 76mm戦車砲">F-34 76mm戦車砲</a>(初期の一部の車両はF-32)を搭載したタイプで、当初は指揮官車として1940年型と並行生産、後に完全に切り替わった。生産途上、新型操縦手ハッチの導入など各部の小改良が逐次導入された。特に新型操縦手用ハッチ導入後の車体については、従来1942年型と呼ばれることが多かったが、最近の(特にロシア・ソースの)資料では1941年型に含める。これらは主に生産簡略化のための改修であったので、これを特に1941年戦時簡易型と呼ぶことがある。ハリコフ機関車工場に続き、スターリングラードトラクター工場、さらに第112工場などでも生産が行われるようになった。</dd> <dt>T-34駆逐戦車(T-34-57)</dt> <dd>高初速のZIS-4 57 mm 対戦車砲(<a href="/wiki/ZiS-2_57mm%E5%AF%BE%E6%88%A6%E8%BB%8A%E7%A0%B2" title="ZiS-2 57mm対戦車砲">ZiS-2 57mm対戦車砲</a>の戦車搭載型)を41年型の砲塔に搭載した<b>T-34駆逐戦車</b>(資料によってはT-34-57とされるが、ソ連軍における正式な名称ではない)が1941年10月から少数量産され、第21戦車旅団に配備されその冬の<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%82%B9%E3%82%AF%E3%83%AF%E3%81%AE%E6%88%A6%E3%81%84" title="モスクワの戦い">モスクワの戦い</a>に投入されたが、戦果を挙げつつも11月中に全滅している。1943年には改良型57mm砲を六角砲塔に搭載し、推定100輌以上が第183ウラル戦車工場で再生産され、8月に実戦投入されたが、T-34-85の量産に伴い生産終了した。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="1942年_-_1943年"><span id="1942.E5.B9.B4_-_1943.E5.B9.B4"></span>1942年 - 1943年</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=23" title="節を編集: 1942年 - 1943年"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-34-76-1943_on_Panzermuseum_Munster.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/T-34-76-1943_on_Panzermuseum_Munster.jpg/250px-T-34-76-1943_on_Panzermuseum_Munster.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/T-34-76-1943_on_Panzermuseum_Munster.jpg/375px-T-34-76-1943_on_Panzermuseum_Munster.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/T-34-76-1943_on_Panzermuseum_Munster.jpg/500px-T-34-76-1943_on_Panzermuseum_Munster.jpg 2x" data-file-width="3504" data-file-height="2336" /></a><figcaption>T-34-76(1943年型)。</figcaption></figure> <p>1942年型以降では「チェリャビンスク砲塔」と呼ばれる六角形状の新型砲塔が使用された。この砲塔は試作戦車T-34Mの砲塔を元に設計され、鋳造製の外周部と圧延鋼板からなる天板を組み合わせた構造をしていた。また、「チェリャビンスク砲塔」に似た形状であるものの、外周部と上面との間に継ぎ目なく、一体に成型された「フォルモチカ」と呼ばれる砲塔がウラルマシ(国営第9ウラル重機械工具製造所、UZTM<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>)で生産されていた。 </p><p>「フォルモチカ」砲塔に関しては、昔からの鋳造一体成型説と<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AC%E3%82%B9%E6%A9%9F%E6%A2%B0" title="プレス機械">プレス機</a>での熱間鍛造説があった。後者は1994年にスティーヴン・ザロガの著書により発表された。当初は 5000トンフォージングプレス機を用いたとされたが、側面で52 mm もある装甲の成型は不可能と指摘され、ザロガも翌年、1万トンプレス機であると訂正した。しかし、当時ソ連に存在しない 2万トンプレスでないと不可能とする異論、また現代のプレス業者から見ても不合理な工程であるとの意見もあり、未だ真相はハッキリしていない。一説<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>では52 mm厚というのは鋳造製ナット型砲塔での数値であり、実際にはより薄い25~30 mm程度の鋼板をプレスしたもので、ウラジオストックで記念碑として展示されている砲塔 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://legion-afv.narod.ru/T-34-76_Vladivostok.html">[2]</a> のように、薄い装甲が主砲発射の反動に耐えられず、次第に下端部に特徴的なたわみが発生するのではないか、と言われている。一方、他所でもこの砲塔にキューポラ付きのT-34 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://pblinov.narod.ru/galleries/tanks/3476/form2/sambatuksa.html">[3]</a> が展示されているが、こちらには下端部のたわみ具合が小さい。 </p> <dl><dt>T-34 1942年型</dt> <dd>それまでの背の低い、<a href="/wiki/%E9%81%BF%E5%BC%BE%E7%B5%8C%E5%A7%8B" title="避弾経始">避弾経始</a>には優れるものの狭すぎた「ピロシキ」型砲塔に代わり、背が高く砲耳部が別体となった「ナット」砲塔を搭載するタイプである。砲塔上面の大きな1枚ハッチは2枚の小さな丸ハッチに改められ、それを開けた姿からドイツ軍には"<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%83%E3%82%AD%E3%83%BC%E3%83%9E%E3%82%A6%E3%82%B9" title="ミッキーマウス">ミッキーマウス</a>"砲塔と通称された。1942年中にフィンランドやドイツ軍側の夏季攻勢である<a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A6%E4%BD%9C%E6%88%A6" title="ブラウ作戦">ブラウ作戦</a>時から姿を現している。なお、「ナット」砲塔搭載型を(下記の1943年型と合わせて)1943年型とする分類法もあり、現在でもこの呼称を採用している資料も多いので、混同に留意する必要がある。</dd> <dt>T-34 1943年型</dt> <dd>それまでのT-34の車長視界の悪さを改めるため、「チェリャビンスク砲塔」砲塔に上面左側にキューポラを装着したタイプ。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="1943年以降"><span id="1943.E5.B9.B4.E4.BB.A5.E9.99.8D"></span>1943年以降</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=24" title="節を編集: 1943年以降"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-34-85_g%C3%B3ra_RB.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/T-34-85_g%C3%B3ra_RB.jpg/250px-T-34-85_g%C3%B3ra_RB.jpg" decoding="async" width="250" height="122" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/T-34-85_g%C3%B3ra_RB.jpg/500px-T-34-85_g%C3%B3ra_RB.jpg 1.5x" data-file-width="1266" data-file-height="620" /></a><figcaption>T-34-85。</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Paine_Field-Lake_Stickney,_WA,_USA_-_panoramio_(110).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Paine_Field-Lake_Stickney%2C_WA%2C_USA_-_panoramio_%28110%29.jpg/250px-Paine_Field-Lake_Stickney%2C_WA%2C_USA_-_panoramio_%28110%29.jpg" decoding="async" width="250" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Paine_Field-Lake_Stickney%2C_WA%2C_USA_-_panoramio_%28110%29.jpg/500px-Paine_Field-Lake_Stickney%2C_WA%2C_USA_-_panoramio_%28110%29.jpg 1.5x" data-file-width="4128" data-file-height="2322" /></a><figcaption>T-34-85の後部(<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%BB%E3%83%98%E3%83%AA%E3%83%86%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%83%BB%E3%82%B3%E3%83%AC%E3%82%AF%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3" title="フライング・ヘリテージ・コレクション">フライング・ヘリテージ・コレクション</a>)</figcaption></figure> <dl><dt>T-34-85 1943年型</dt> <dd>1943年12月に試作完成した最初の 85 mm 戦車砲搭載型で、試作中戦車T-43の砲塔を基にさらに改良した大型3人用砲塔を持つ。搭載砲は予定のZiS-53が完成せず、暫定的にD-5Tが搭載された。1944年1月から3月頃までの短い期間、第112工場で生産された。</dd> <dt>T-34-85 1944年型</dt> <dd>T-34-85の戦中型の主量産型で、ZiS-53の改良型、85 mm 戦車砲ZiS-S-53を搭載。1944年3月頃から年末まで、第183工場を中心に多くの工場で生産された。</dd> <dt>T-34-85 1945年型</dt> <dd>1944年から45年にかけて生産された、戦中型では最終型。砲塔旋回が電動化された他、車長用ハッチが大型の一枚の物になり、フロントフェンダーが角型になった。また、車体後部に煙幕展開用のタンクが装備されるようになった。</dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="1946年以降"><span id="1946.E5.B9.B4.E4.BB.A5.E9.99.8D"></span>1946年以降</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=25" title="節を編集: 1946年以降"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-34-85_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/T-34-85_01.jpg/250px-T-34-85_01.jpg" decoding="async" width="250" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/T-34-85_01.jpg/500px-T-34-85_01.jpg 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="766" /></a><figcaption>T-34-85M(スターフィッシュホイール装備)</figcaption></figure> <dl><dt>T-34-85 1946年型</dt> <dd>エンジンを V-2-34M に改良等。</dd> <dt>T-34-85 1960年型</dt> <dd>エンジンを V-2-3411 に改良等。</dd> <dt>T-34-85 1969年型</dt> <dd>T-34-85Mとも呼称される。T-54/T-55系と似た形状のスターフィッシュホイールの採用等。</dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ドイツ軍での分類"><span id=".E3.83.89.E3.82.A4.E3.83.84.E8.BB.8D.E3.81.A7.E3.81.AE.E5.88.86.E9.A1.9E"></span>ドイツ軍での分類</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=26" title="節を編集: ドイツ軍での分類"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ドイツ軍でも独自に1940年型をT-34A、1941年型をT-34B、1941年戦時簡易型をT-34C、1942年型をT-34D、1943年型をT-34E、そして1942年型で砲塔上面まで一体成型されたタイプをT-34Fと分類した。もっとも、前述の通りソ連では76.2&#160;mm 砲搭載型の全てが単に"T-34"であり、細かい分類はされなかった。またソ連軍が新型戦車を開発していることを知ったドイツ軍は、新たに現れたT-34-85を誤って(別の戦車である)<a href="/wiki/T-43_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-43 (戦車)">T-43</a>と呼んだ<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>ドイツ軍は<a href="/wiki/%E9%B9%B5%E7%8D%B2" title="鹵獲">鹵獲</a>したT-34を<b>Panzerkampfwagen T-34 747(r)</b>と名づけ使用した(「Panzerkampfwagen」を「PzKpfw」と略記する場合もある)<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.achtungpanzer.com/t34.htm">[4]</a>。そのまま使用しただけでなく、車長用キューポラやサイドスカートを増設したり、<a href="/wiki/%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="対空戦車">対空戦車</a>などにも改造して使用した例もあった。 </p> <dl><dt>Panzerkampfwagen T-34 747(r)</dt> <dd>ドイツ軍内での鹵獲T-34の呼称。</dd> <dt>Flakpanzer T-34(r)</dt> <dd>T-34-76車体に破損した対空ハーフトラックに搭載されていた<a href="/wiki/2cm_Flakvierling38" title="2cm Flakvierling38">2cm Flakvierling38</a> 4連装対空砲を搭載した現地改修モデル。<a href="/wiki/%E7%AC%AC653%E9%87%8D%E6%88%A6%E8%BB%8A%E9%A7%86%E9%80%90%E5%A4%A7%E9%9A%8A" title="第653重戦車駆逐大隊">第653重戦車駆逐大隊</a>によって製作され、大隊本部で運用された。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="派生型"><span id=".E6.B4.BE.E7.94.9F.E5.9E.8B"></span>派生型</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=27" title="節を編集: 派生型"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>大戦中にも<b>T-34M</b>、<b>T-43</b>(この二種の戦車は全くの別物だが、古い資料では混同されている)といった装甲強化型の試作が行われたが、それ以上に火力の増強が必要とされて却下され、代わってT-34-85や後継戦車として開発された<b><a href="/wiki/T-44" title="T-44">T-44</a></b>が生産された。 </p> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/T-44" title="T-44">T-44</a>」を参照</div> <p>ソ連では派生車として、下記の<a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2" title="自走砲">自走砲</a>他が生産されている(形式番号は搭載火砲の口径を示している)。SU-85やSU-100は対戦車戦闘を目した<a href="/wiki/%E9%A7%86%E9%80%90%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="駆逐戦車">駆逐戦車</a>の性格が強いが、ソ連ではまとめてSU(СУ)=自走砲と分類されている。 </p> <dl><dt><a href="/wiki/SU-122_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-122 (自走砲)">SU-122</a></dt> <dd>SU-85以前に開発された、<a href="/wiki/M-30_122mm%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="M-30 122mm榴弾砲">122 mm 榴弾砲 M-30</a>を搭載した自走榴弾砲。</dd></dl> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/SU-122_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-122 (自走砲)">SU-122 (自走砲)</a>」を参照</div> <dl><dt><a href="/wiki/SU-85_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-85 (自走砲)">SU-85</a></dt> <dd>85 mm 対戦車砲D-5Sを搭載する<a href="/wiki/%E9%A7%86%E9%80%90%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="駆逐戦車">駆逐戦車</a>。</dd></dl> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/SU-85_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-85 (自走砲)">SU-85 (自走砲)</a>」を参照</div> <dl><dt><a href="/wiki/SU-100_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-100 (自走砲)">SU-100</a></dt> <dd>強力な100 mm 対戦車砲D-10Sを搭載するため、SU-85の戦闘室を改良した物。SU-100の車体を流用し85 mm 砲を搭載した車両はSU-85Mと呼ばれる。</dd></dl> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/SU-100_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-100 (自走砲)">SU-100 (自走砲)</a>」を参照</div> <dl><dt>OT-34火焔放射戦車</dt> <dd>T-34の車体機銃の代わりにATO-41<a href="/wiki/%E7%81%AB%E7%82%8E%E6%94%BE%E5%B0%84%E5%99%A8" title="火炎放射器">火焔放射器</a>(後にATO-42)を搭載したもの。ベース車体は1941年型(戦時簡易型)から1943年型まで各種ある。1回あたり10リットルの燃料を用いて10分間に3回と、あまり多く放射できるものではなかった。</dd> <dt>OT-34-85火焔放射戦車</dt> <dd>OT-34同様、T-34-85にATO-42火焔放射器を搭載したもの。</dd> <dt>PT-34</dt> <dd>T-34やT-34-85の車体前面にアタッチメントを装着、PT-3ローラーを取り付けた地雷処理車。</dd></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:%D0%A2%D1%8F%D0%B3%D0%B0%D1%87_%D0%A2-34%D0%A2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/%D0%A2%D1%8F%D0%B3%D0%B0%D1%87_%D0%A2-34%D0%A2.jpg/250px-%D0%A2%D1%8F%D0%B3%D0%B0%D1%87_%D0%A2-34%D0%A2.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/%D0%A2%D1%8F%D0%B3%D0%B0%D1%87_%D0%A2-34%D0%A2.jpg/375px-%D0%A2%D1%8F%D0%B3%D0%B0%D1%87_%D0%A2-34%D0%A2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/%D0%A2%D1%8F%D0%B3%D0%B0%D1%87_%D0%A2-34%D0%A2.jpg/500px-%D0%A2%D1%8F%D0%B3%D0%B0%D1%87_%D0%A2-34%D0%A2.jpg 2x" data-file-width="3456" data-file-height="2304" /></a><figcaption>T-34-T<br />戦闘室上面に荷台のあるタイプ。</figcaption></figure> <dl><dt>T-34-T(TT-34)</dt> <dd>T-34の砲塔を取り外した牽引・回収車両。一部は重砲牽引車としても用いられた。</dd> <dd>なお、“T-34-T”の名で呼ばれる牽引・回収車両にはいくつかのタイプがあり、単に砲塔を外しただけのものから、砲塔を外してターレットリングの開口部を塞ぎキューポラを設置したもの(キューポラのないタイプもある)、荷台を設置したものなど、多種類のバリエーションがある。</dd> <dd>東ドイツ軍ではT-34-Tの戦闘室上にウィンチを装備した改良型を独自に開発し、「T-34-TB」の名称で装備した。 <dl><dt>T-34-TO(TO-34)</dt> <dd>T-34-Tの派生形で、各種整備機材を搭載し、機関室上面にデッキを新設、組み立て式のデリッククレーンを標準装備とした整備支援車両。 1958年より余剰となったT-34-85を改装して装備された。</dd></dl></dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <dl><dt>SPK-5</dt></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-34-ARV-batey-haosef-1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/T-34-ARV-batey-haosef-1.jpg/250px-T-34-ARV-batey-haosef-1.jpg" decoding="async" width="250" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/T-34-ARV-batey-haosef-1.jpg/500px-T-34-ARV-batey-haosef-1.jpg 1.5x" data-file-width="1176" data-file-height="867" /></a><figcaption>SPK-5</figcaption></figure> <dl><dd>T-54/55の部隊装備開始後に余剰となったT-34-85を改装したもので、砲塔を撤去し全周旋回可能なジブ式クレーン(吊り上げ能力10トン)を搭載した装軌式自走クレーン車。1955年より既存車を改装、装備された。 <dl><dt>SPK-5/10M</dt> <dd>SPK-5のクレーンを電気油圧制御式とした改良型。</dd></dl></dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <dl><dt>AT-42</dt> <dd>T-34の車体部を流用した<a href="/wiki/%E7%A0%B2%E7%89%BD%E5%BC%95%E8%BB%8A" class="mw-redirect" title="砲牽引車">砲牽引車</a>。操縦席部分を含む戦闘室を大型化し、機関室上に砲員と砲弾を搭載するために荷台を増設している。</dd> <dd>自重は17トンで、最大牽引重量は15トン、さらに3トンまでの砲弾及び貨物を搭載して時速33キロで走行可能であった。</dd> <dd>1940年より開発が開始され、1941年には試作車が完成、実用試験が開始されたが、独ソ戦の開戦により「T-34の生産を担当する工場の生産力を戦車の生産以外に用いるべきではない」と結論されたため、試作のみに終わった。</dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <dl><dt>AT-45</dt> <dd>AT-42同様T-34の車体部を流用した砲牽引車。AT-42とは異なり、ソ連の他の非装甲型の砲牽引車と同じく、ボンネットトラック様の操縦席キャビン部と荷台部を持つ。エンジンはT-34と異なり350馬力のディーゼルエンジンが搭載されている。自重19トンで、最大牽引重量22トン、貨物搭載量は6トンで、最高時速35キロで720kmの走行が可能であった。</dd> <dd><a href="/wiki/%E3%83%8B%E3%82%B8%E3%83%8B%E3%83%BB%E3%82%BF%E3%82%AE%E3%83%AB" title="ニジニ・タギル">ニジニ・タギル</a>に疎開していた<a href="/wiki/V%E3%83%BBO%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%A3%E3%82%B7%E3%82%A7%E3%82%A6%E8%A8%98%E5%BF%B5%E5%B7%A5%E5%A0%B4" title="V・O・マールィシェウ記念工場">ハリコフ蒸気機関車工場(ハリコフ機関車工場、KhPZ)</a>において1944年より開発され、1945年、奪還され復興した<a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%AB%E3%82%AD%E3%82%A6" title="ハルキウ">ハルキウ</a>の第75工場において量産が開始される計画であったが、T-44の開発完了に伴い生産体制がT-34からT-44に全面的に切り替わることが決定したため、T-34の派生型である本車の量産は中止され、やはり試作のみに終わった。</dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <dl><dt>BLG-34</dt> <dd>東ドイツ軍が独自に開発した<a href="/wiki/%E6%9E%B6%E6%A9%8B%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="架橋戦車">架橋戦車</a>。T-34の車体に大型の二つ折り式(シザース式)の戦車橋を搭載している。試作のみ。</dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <p>戦後、<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88" title="エジプト">エジプト</a>、<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%82%A2" title="シリア">シリア</a>などでも、ソ連製やチェコ製のT-34-85を独自に<a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2" title="自走砲">自走砲</a>や<a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%BC%8F%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E7%A0%B2" title="自走式対空砲">対空自走砲</a>を改造し、製作、使用した。 </p> <dl><dt>T-34-100 (T-100)</dt></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-100-latrun-2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/T-100-latrun-2.jpg/250px-T-100-latrun-2.jpg" decoding="async" width="250" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/T-100-latrun-2.jpg/500px-T-100-latrun-2.jpg 1.5x" data-file-width="1207" data-file-height="721" /></a><figcaption>T-34-100(T-100)</figcaption></figure> <dl><dd>エジプト軍が、余剰となったT-34-85の砲塔を大きく切り欠いて、ソ連製の<a href="/wiki/BS-3_100mm%E9%87%8E%E7%A0%B2" title="BS-3 100mm野砲">BS-3/M1944 100 mm 野砲</a>を搭載した対戦車車輌(<a href="/wiki/%E9%A7%86%E9%80%90%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="駆逐戦車">駆逐戦車</a>)。砲塔はオリジナルのT-34-85に対して前後逆になっている。 <dl><dt>T-34-122 (T-122)</dt> <dd>T-34-100同様、エジプト軍が余剰となったT-34-85の砲塔側面・後面を切断し、溶接箱組みの戦闘室を付け足して<a href="/wiki/D-30_122mm%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="D-30 122mm榴弾砲">D-30 122mm榴弾砲</a>を搭載した自走砲。砲塔の容積はオリジナルの2倍近くに拡大している。</dd></dl></dd></dl> <div style="clear:both;"></div><p><b>T-34-100</b> ロシア軍が、T-34の車体に100mm砲を搭載した試作戦車。<a href="/wiki/T-44" title="T-44">T-44</a>と共に、<a href="/w/index.php?title=100mm_LB-1%E7%A0%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="100mm LB-1砲 (存在しないページ)">100mm LB-1砲</a>搭載型と<a href="/w/index.php?title=100mm_D-10T&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="100mm D-10T (存在しないページ)">100mm D-10T</a>砲搭載型の二つの試作車が作られた。</p><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:D-30-T-34-batey-haosef-4.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/D-30-T-34-batey-haosef-4.jpg/250px-D-30-T-34-batey-haosef-4.jpg" decoding="async" width="250" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/D-30-T-34-batey-haosef-4.jpg/500px-D-30-T-34-batey-haosef-4.jpg 1.5x" data-file-width="2124" data-file-height="1370" /></a><figcaption>T-34/D-30<br />シリア軍の車両</figcaption></figure> <dl><dt>T-34/122(T-34/D-30)</dt> <dd>シリア軍では砲塔を完全に撤去し、D-30 122 mm榴弾砲を車体上に後ろ向きに搭載した自走砲が作られている。キューバでは、T-34-85の砲塔前半部を切り欠いて、同砲を前向きに搭載した自走砲が作られている。前面防弾板も、D-30榴弾砲の物がそのまま使われている。これらは“T-34/122”もしくは“T-34/D-30”と呼称されている。 </dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <p>なお、大戦中のソ連軍にも、T-34-85をベースに砲塔形状その他を改め、試験的に100 mm 戦車砲を搭載した「T-34-100」が存在する。また、1942年にU-12 122mm榴弾砲を搭載した車両が計画・試作され、これは「<span lang="ru">T-34Г</span>(T-34G)」もしくは「<span lang="ru">T-34щ</span>(T-34Sh)」の名称で計画されたが、“T-34-122”と通称されていた。 </p> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="主要生産工場"><span id=".E4.B8.BB.E8.A6.81.E7.94.9F.E7.94.A3.E5.B7.A5.E5.A0.B4"></span>主要生産工場</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=28" title="節を編集: 主要生産工場"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>独ソ戦によるドイツ軍のソ連領内侵攻で、工場は大規模な疎開を行って生産を続けることとなった。これら数カ所あった工場によって砲塔、車体の構成などが異なることがわかっている。 </p> <dl><dt>第183工場</dt> <dd><a href="/wiki/%E3%83%8F%E3%83%AB%E3%82%AD%E3%82%A6" title="ハルキウ">ハリコフ</a>にあったハリコフ機関車工場(現<a href="/wiki/V%E3%83%BBO%E3%83%BB%E3%83%9E%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%A3%E3%82%B7%E3%82%A7%E3%82%A6%E8%A8%98%E5%BF%B5%E5%B7%A5%E5%A0%B4" title="V・O・マールィシェウ記念工場">V・O・マールィシェウ記念工場</a>)でT-34の設計・試作が行われ、初期のT-34/1940年式の生産も行われた。この国営第183ハリコフ機関車工場(別名 コミンテルン、KhPZ)が<a href="/wiki/%E7%8B%AC%E3%82%BD%E6%88%A6" title="独ソ戦">独ソ戦</a>開始後、<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%83%A9%E3%83%AB%E5%B1%B1%E8%84%88" title="ウラル山脈">ウラル山脈</a>東方の<a href="/wiki/%E3%83%8B%E3%82%B8%E3%83%8B%E3%83%BB%E3%82%BF%E3%82%AE%E3%83%AB" title="ニジニ・タギル">ニジニ・タギル</a>に疎開して現地のウラル貨車工場(<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%83%A9%E3%83%AB%E3%83%B4%E3%82%A1%E3%82%B4%E3%83%B3%E3%82%B6%E3%83%B4%E3%82%A9%E3%83%BC%E3%83%88" title="ウラルヴァゴンザヴォート">ウラルヴァゴンザヴォート</a>)と併合し国営第183ウラル戦車工場(別名 ヨシフ・スターリン、UTZ)に改名して操業。T-34の開発工場であり、戦中を通しT-34生産の中核を担った。</dd> <dt>スターリングラード・トラクター工場(別名 F.ジェルジンスキー、STZ)</dt> <dd>スターリングラード(現<a href="/wiki/%E3%83%B4%E3%82%A9%E3%83%AB%E3%82%B4%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%89" title="ヴォルゴグラード">ヴォルゴグラード</a>)にあった。立地条件の問題か、独自形状の起動輪や緩衝ゴム内蔵の鋼製リム転輪<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>、独特の装甲板構成を持つ砲塔や車体など、生産が進むに連れ独特の仕様が多い車両を生産した。他の工場が疎開のため生産ラインが閉じてしまい、一時期はT-34を生産している唯一の工場となった。このため<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%89%E6%94%BB%E9%98%B2%E6%88%A6" title="スターリングラード攻防戦">スターリングラード攻防戦</a>の最中にも生産が続けられ、塗装もされていないT-34が工員の手により直接前線に向かったとの説もある。結局施設は灰燼に帰し、生産を再開したのは戦後になってからであった。</dd> <dt>第112工場(国営第112クラスノヤ・ソルモヴォ工場)</dt> <dd><a href="/wiki/%E3%83%8B%E3%82%B8%E3%83%8B%E3%83%BB%E3%83%8E%E3%83%B4%E3%82%B4%E3%83%AD%E3%83%89" title="ニジニ・ノヴゴロド">ゴーリキー(現ニジニー・ノヴゴロト)</a>にあった。なお、この工場で生産されたT-34(1941年戦時簡易型)の初期638輌は、折り悪くV-2ディーゼルエンジンの製造工場が疎開中で入手が困難だったため、やむを得ず<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%82%AF%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%B3_M-17" title="ミクーリン M-17">M-17Tガソリンエンジン</a>(<a href="/wiki/BT-7" title="BT-7">BT-7</a>用にライセンス生産していた、<a href="/wiki/BMW" title="BMW">BMW</a>の航空機用エンジンを戦車用に改造したもの)を搭載している。外見上は後部の丸い点検ハッチが標準型よりやや小径で車体中央に寄っており、ハッチを固定するボルトが4つしかないことで識別できる。最も遅くまで「ピロシキ」型砲塔搭載の1941年戦時簡易型を生産した一方で、最初にT-34-85を生産した工場でもある。</dd> <dt>第100工場(国営第100キーロフスキー工場)</dt> <dd><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%8B%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%89" class="mw-redirect" title="レニングラード">レニングラード</a>(現<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%83%88%E3%83%9A%E3%83%86%E3%83%AB%E3%83%96%E3%83%AB%E3%82%AF" title="サンクトペテルブルク">サンクトペテルブルク</a>)にあった。独ソ戦開始後、ウラル山脈東方の<a href="/wiki/%E3%83%81%E3%82%A7%E3%83%AA%E3%83%A3%E3%83%93%E3%83%B3%E3%82%B9%E3%82%AF" title="チェリャビンスク">チェリャビンスク</a>に疎開。もともと現地にあったトラクター工場と合体し、巨大戦車生産コンビナート<b>タンコグラード</b>を形成する。</dd> <dt>第9工場(国営第9ウラル重機械工具製造所、UZTM)</dt> <dd><a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%B4%E3%82%A7%E3%83%AB%E3%83%89%E3%83%AD%E3%83%95%E3%82%B9%E3%82%AF" class="mw-redirect" title="スヴェルドロフスク">スヴェルドロフスク</a>(現<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%AB%E3%83%86%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%83%96%E3%83%AB%E3%82%AF" title="エカテリンブルク">エカテリンブルク</a>)にあった。当初はシャーシ、砲塔のみの製造を行う工場だったが、後に独自生産。</dd> <dt>第174工場(国営第174工場ヴォロシーロフ製造所)</dt> <dd>レニングラードの工場が<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%A0%E3%82%B9%E3%82%AF" title="オムスク">オムスク</a>に疎開して成立。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ライセンス生産"><span id=".E3.83.A9.E3.82.A4.E3.82.BB.E3.83.B3.E3.82.B9.E7.94.9F.E7.94.A3"></span>ライセンス生産</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=29" title="節を編集: ライセンス生産"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>第二次世界大戦後、「友好国」に生産ラインの設備が譲渡され、ライセンス生産もおこなわれている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="生産国"><span id=".E7.94.9F.E7.94.A3.E5.9B.BD"></span>生産国</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=30" title="節を編集: 生産国"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Pomorskie_Muzeum_Wojskowe_-_czo%C5%82g.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Pomorskie_Muzeum_Wojskowe_-_czo%C5%82g.jpg/250px-Pomorskie_Muzeum_Wojskowe_-_czo%C5%82g.jpg" decoding="async" width="250" height="194" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Pomorskie_Muzeum_Wojskowe_-_czo%C5%82g.jpg/500px-Pomorskie_Muzeum_Wojskowe_-_czo%C5%82g.jpg 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="794" /></a><figcaption>ポーランドの生産型、T-34-85M2</figcaption></figure> <dl><dt><a href="/wiki/%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89" title="ポーランド">ポーランド</a></dt> <dd>T-34-85の1944年型が1951年から1955年にかけて生産され、多くがワルシャワ条約の同盟国に売却された。ソ連製のT-34のかなりの数が戦時急増による粗製乱造品であったため、それらに比べて戦後生産型であるポーランド製車両の質は高く、設計本来の性能を発揮できた、と評価されている。ポーランド製の車両は、ソ連製のどの工場製とも微妙に異なる外形の砲塔を持ち、砲塔表面の鋳造肌も滑らかになっている。 <dl><dt>T-34-85M1</dt> <dd>T-34-85 1960年型に準じた型。スパイダーホイールが使用されている。</dd> <dt>T-34-85-M2</dt> <dd>T-34-85 1969年型に準じた型。渡渉能力が追加されており、T-54/55系と似たツールボックスやシュノーケルを装備するなど、改良が施されている。T-54/T-55系と似た形状のスターフィッシュホイールが採用された。</dd></dl></dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:WPT-34.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/WPT-34.JPG/250px-WPT-34.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/WPT-34.JPG/375px-WPT-34.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/WPT-34.JPG/500px-WPT-34.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>WPT-34</figcaption></figure> <dl><dd><dl><dt>CW-34</dt> <dd>後述のチェコスロバキア製回収車型、VT-34に準じてポーランドで製造された戦車回収車。</dd> <dt>WPT-34</dt> <dd>CW-34の能力向上型として1960年より装備された戦車回収車。より大型の固定式戦闘室とシュノーケル装置を装備している。大半の車両はSU-85及びSU-100を改造して生産された。</dd></dl></dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <dl><dt><a href="/wiki/%E3%83%81%E3%82%A7%E3%82%B3%E3%82%B9%E3%83%AD%E3%83%90%E3%82%AD%E3%82%A2" title="チェコスロバキア">チェコスロバキア</a></dt></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-34_-_back.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/T-34_-_back.JPG/250px-T-34_-_back.JPG" decoding="async" width="250" height="162" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/T-34_-_back.JPG/500px-T-34_-_back.JPG 1.5x" data-file-width="3038" data-file-height="1970" /></a><figcaption>チェコ生産型のT-34-85の車体後部</figcaption></figure> <dl><dd>1958年までポーランドより多数を生産、中東に輸出された。特に<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%82%A2%E8%BB%8D" title="シリア軍">シリア軍</a>が<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%9D%B1%E6%88%A6%E4%BA%89" title="中東戦争">中東戦争</a>で使用したT-34-85はほぼ全てがチェコ生産型である。ポーランド製の車両と同様に、ソ連製のものに比べて工業的品質が高いと評価された。ポーランド製の車両と同様、チェコ生産型もソ連製のどの工場製とも微妙に異なる外形の砲塔を持ち、砲塔表面の鋳造肌も滑らかになっている。</dd> <dd>チェコスロバキアの生産型はT-34-85CZと通称されており、車体リアパネルのヒンジが、ソ連の第174工場と同様の大きな物で、排気管カバーは通称「柏葉型」等と呼ばれる、ボルト取付部のみが突出している形状の物を使用している(柏葉型排気管カバーは戦時中のソ連生産型にも見られるバリエーション)。</dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <dl><dd><dl><dt>MT-34</dt> <dd>T-34の車体に二つ折り式(シザース式)のPM-34戦車橋を搭載した<a href="/wiki/%E6%9E%B6%E6%A9%8B%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="架橋戦車">架橋戦車</a>。1950年より生産。</dd></dl></dd></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Svidnik_vojenska_technika2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Svidnik_vojenska_technika2.jpg/250px-Svidnik_vojenska_technika2.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Svidnik_vojenska_technika2.jpg/375px-Svidnik_vojenska_technika2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Svidnik_vojenska_technika2.jpg/500px-Svidnik_vojenska_technika2.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>JT-34</figcaption></figure> <dl><dd><dl><dt>JT-34</dt> <dd>大戦後チェコスロバキアが独自に開発した装軌式自走クレーン車。砲塔の代わりに全周旋回可能なブーム式クレーンを搭載している。1957年より開発計画が始まり、1963年から1966年にかけて約80両が生産された。チェコスロバキアの他インドとモロッコにも少数が輸出されて使用された。</dd></dl></dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Czechoslovak_recovery_tank_VT-34_pic1.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Czechoslovak_recovery_tank_VT-34_pic1.JPG/250px-Czechoslovak_recovery_tank_VT-34_pic1.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Czechoslovak_recovery_tank_VT-34_pic1.JPG/500px-Czechoslovak_recovery_tank_VT-34_pic1.JPG 1.5x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a><figcaption>VT-34</figcaption></figure> <dl><dd><dl><dt>VT-34</dt> <dd>チェコスロバキアが独自開発した戦車回収車。大型の固定式戦闘室を増設、車内にはウィンチを装備し、車体後面には作業時に車体を安定させるための大型の駐鋤を装備している。</dd></dl></dd></dl> <div style="clear:both;"></div> <dl><dt><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E8%8F%AF%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="中華人民共和国">中華人民共和国</a></dt> <dd>中国ではソ連の技術指導の元にT-34-85をフルコピーしたものを<b>58式戦車</b>として生産した。中華人民共和国建国の当初であり、工業技術の基盤整備が未発達であったため、ソ連製よりも工作精度の低いものが多く、工業製品としての信頼性に問題があるものが多かった。にもかかわらず、<a href="/wiki/%E4%BA%BA%E6%B0%91%E8%A7%A3%E6%94%BE%E8%BB%8D" class="mw-redirect" title="人民解放軍">人民解放軍</a>の主力戦車とするべく大量生産が企画され、独自改良型も生産されたが、制式化の翌年には<a href="/wiki/T-54" title="T-54">T-54A</a>戦車のコピー生産品である<a href="/wiki/59%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="59式戦車">59式戦車</a>が完成したため、58式の生産は程なく中止され、生産ラインは59式に切り替えられた。 <dl><dt>58式戦車(Type58)</dt> <dd>T-34-85 1945年型のフルコピー生産型。後に大多数はII型に改装された。</dd> <dt>58式戦車I型(Type58-I)</dt> <dd>車長用ハッチをドーム型のものとし、12.7mm機関銃のマウントを標準装備とした型。</dd></dl></dd></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-34-85_at_Jianchuan_Museum.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/T-34-85_at_Jianchuan_Museum.jpg/250px-T-34-85_at_Jianchuan_Museum.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/T-34-85_at_Jianchuan_Museum.jpg/500px-T-34-85_at_Jianchuan_Museum.jpg 1.5x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a><figcaption>58式戦車II型</figcaption></figure> <dl><dd><dl><dt>58式戦車II型(Type58-II)</dt> <dd>装填手用ハッチも車長用と同じく12.7mm機関銃マウントを装備したキューポラ型とした型。</dd></dl></dd></dl> <p>なお、59式戦車の完成後は59式用の装備品が58式戦車にも追加で装備され、サーチライトとその架台、新型の照準器などが装着されている。それらの改修車両は西側の分類では“Type58-IIM”と呼称されている。 </p> <div style="clear:both;"></div> <dl><dd><dl><dt>65式対空自走砲</dt></dl></dd></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Type_65_37mm_Air_Defense_Gun.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Type_65_37mm_Air_Defense_Gun.jpg/250px-Type_65_37mm_Air_Defense_Gun.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Type_65_37mm_Air_Defense_Gun.jpg/500px-Type_65_37mm_Air_Defense_Gun.jpg 1.5x" data-file-width="2820" data-file-height="1880" /></a><figcaption>アバディーンの<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB%E9%99%B8%E8%BB%8D%E5%85%B5%E5%99%A8%E5%8D%9A%E7%89%A9%E9%A4%A8" title="アメリカ陸軍兵器博物館">アメリカ陸軍兵器博物館</a>に展示されている65式対空自走砲</figcaption></figure> <dl><dd><dl><dd><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E5%9B%BD%E4%BA%BA%E6%B0%91%E8%A7%A3%E6%94%BE%E8%BB%8D" title="中国人民解放軍">中国軍</a>が58式戦車の車体に65式対空砲(ソ連の<a href="/wiki/61-K_37mm%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E7%A0%B2" title="61-K 37mm対空砲">61-K 37mm対空砲</a>の国産発展型)を搭載した対空自走砲。<a href="/wiki/%E3%83%99%E3%83%88%E3%83%8A%E3%83%A0%E6%88%A6%E4%BA%89" title="ベトナム戦争">ベトナム戦争</a>に投入された。古い文献では「<a href="/wiki/%E3%83%99%E3%83%88%E3%83%8A%E3%83%A0%E6%B0%91%E4%B8%BB%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="ベトナム民主共和国">北ベトナム</a>が現地改修の形で独自に製作した」と記述されているが、中国軍の制式装備である。</dd></dl></dd></dl> <p>これらの他、T-34-Tがソ連より供与、及び購入されて使用されており、58式戦車の一部も同様の戦車回収車に改装されて使用された。 </p> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="生産中止国"><span id=".E7.94.9F.E7.94.A3.E4.B8.AD.E6.AD.A2.E5.9B.BD"></span>生産中止国</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=31" title="節を編集: 生産中止国"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%BC%E3%82%B4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%93%E3%82%A2" title="ユーゴスラビア">ユーゴスラビア</a> - T-34-85を供与されたユーゴスラビアでは、これを<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%83%90%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%82%A8%E3%83%B3%E3%82%B8%E3%83%8B%E3%82%A2%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%B0" title="リバースエンジニアリング">リバースエンジニアリング</a>の上参考にした「Teski Tenk Vozilo A(重戦車A型)<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>」を製作し、量産する予定であったが、ソ連との関係悪化で9輌を試作したところで中止された。しばしばT-34-85と間違われることもあるが、車体前面左右の傾斜や砲塔の形状、主砲のマズルブレーキなどが異なる、ユーゴスラビアが独自に製造した唯一の戦車である。かわりにアメリカから<a href="/wiki/M4%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="M4中戦車">M4シャーマン</a>の供与を受けている。T-34-85の装備自体はその後も長らく続けられた。</li> <li><a href="/wiki/%E5%8C%97%E6%9C%9D%E9%AE%AE" class="mw-redirect" title="北朝鮮">北朝鮮</a>では朝鮮戦争後もT-34の装備を継続したが、自国での生産は一切行っていない。</li></ul> <p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="運用国"><span id=".E9.81.8B.E7.94.A8.E5.9B.BD"></span>運用国</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=32" title="節を編集: 運用国"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:T-34_Operators.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/T-34_Operators.png/500px-T-34_Operators.png" decoding="async" width="431" height="219" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/T-34_Operators.png/960px-T-34_Operators.png 1.5x" data-file-width="2753" data-file-height="1400" /></a><figcaption>現在の運用国(青)と過去の運用国(赤)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="現在の運用国"><span id=".E7.8F.BE.E5.9C.A8.E3.81.AE.E9.81.8B.E7.94.A8.E5.9B.BD"></span>現在の運用国</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=33" title="節を編集: 現在の運用国"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span title="朝鮮民主主義人民共和国の旗"><img alt="朝鮮民主主義人民共和国の旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Korea.svg/40px-Flag_of_North_Korea.svg.png" decoding="async" width="25" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Korea.svg/60px-Flag_of_North_Korea.svg.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="800" /></span></span>&#160;<a href="/wiki/%E6%9C%9D%E9%AE%AE%E6%B0%91%E4%B8%BB%E4%B8%BB%E7%BE%A9%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="朝鮮民主主義人民共和国">朝鮮民主主義人民共和国</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_Yemen.svg" class="mw-file-description" title="イエメンの旗"><img alt="イエメンの旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/40px-Flag_of_Yemen.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/60px-Flag_of_Yemen.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%A8%E3%83%A1%E3%83%B3" title="イエメン">イエメン</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg" class="mw-file-description" title="ボスニア・ヘルツェゴビナの旗"><img alt="ボスニア・ヘルツェゴビナの旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/40px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png" decoding="async" width="25" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/60px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/%E3%83%9C%E3%82%B9%E3%83%8B%E3%82%A2%E3%83%98%E3%83%AB%E3%83%84%E3%82%A7%E3%82%B4%E3%83%93%E3%83%8A" class="mw-redirect" title="ボスニアヘルツェゴビナ">ボスニアヘルツェゴビナ</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_Mali.svg" class="mw-file-description" title="マリ共和国の旗"><img alt="マリ共和国の旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Mali.svg/40px-Flag_of_Mali.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Mali.svg/60px-Flag_of_Mali.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AA%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="マリ共和国">マリ共和国</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_Maldives.svg" class="mw-file-description" title="モルディブの旗"><img alt="モルディブの旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Maldives.svg/40px-Flag_of_Maldives.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Maldives.svg/60px-Flag_of_Maldives.svg.png 2x" data-file-width="720" data-file-height="480" /></a></span> <a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%AB%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%96%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" class="mw-redirect" title="モルディブ共和国">モルディブ共和国</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_Guinea.svg" class="mw-file-description" title="ギニアの旗"><img alt="ギニアの旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flag_of_Guinea.svg/25px-Flag_of_Guinea.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flag_of_Guinea.svg/38px-Flag_of_Guinea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flag_of_Guinea.svg/50px-Flag_of_Guinea.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%83%8B%E3%82%A2" title="ギニア">ギニア</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_Guinea-Bissau.svg" class="mw-file-description" title="ギニアビサウの旗"><img alt="ギニアビサウの旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Guinea-Bissau.svg/25px-Flag_of_Guinea-Bissau.svg.png" decoding="async" width="25" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Guinea-Bissau.svg/38px-Flag_of_Guinea-Bissau.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Guinea-Bissau.svg/50px-Flag_of_Guinea-Bissau.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%83%8B%E3%82%A2%E3%83%93%E3%82%B5%E3%82%A6" title="ギニアビサウ">ギニアビサウ</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Flag_of_Cuba.svg/40px-Flag_of_Cuba.svg.png" decoding="async" width="25" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Flag_of_Cuba.svg/60px-Flag_of_Cuba.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%90" title="キューバ">キューバ</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="現存する車両"><span id=".E7.8F.BE.E5.AD.98.E3.81.99.E3.82.8B.E8.BB.8A.E4.B8.A1"></span>現存する車両</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=34" title="節を編集: 現存する車両"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:2018_Moscow_Victory_Day_Parade_45.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/2018_Moscow_Victory_Day_Parade_45.jpg/250px-2018_Moscow_Victory_Day_Parade_45.jpg" decoding="async" width="250" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/2018_Moscow_Victory_Day_Parade_45.jpg/500px-2018_Moscow_Victory_Day_Parade_45.jpg 1.5x" data-file-width="1880" data-file-height="1160" /></a><figcaption>モスクワにおける独ソ戦戦勝記念パレード(2018年)</figcaption></figure> <p>T-34は大量に生産されたため、半世紀を経た現在でも数百両程度が現存している。<a href="/wiki/%E7%AC%AC%E4%B8%89%E4%B8%96%E7%95%8C" title="第三世界">第三世界</a>の軍において第二線級の兵器として保管されている車両(主にT-34-85)は、21世紀に入った現在でも数多くあると見られている。 </p><p>2010年のモスクワにおけるロシア対ナチス・ドイツ戦勝65周年パレードでは現存するT-34や<a href="/wiki/SU-100" class="mw-redirect" title="SU-100">SU-100</a>などがパレードに自走参加した。2015年10月に北朝鮮の平壌で開催された朝鮮労働党70週年記念の軍事パレードでも、起動輪と履帯をT-54/55のものに換装したT-34-85の近代化改修型が参加している。 </p><p>より古いT-34-76に関しては、現存する有名なものとしてはアメリカ・<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89%E5%B7%9E" title="メリーランド州">メリーランド州</a><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%90%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%83%B3_(%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89%E5%B7%9E)" title="アバディーン (メリーランド州)">アバディーン</a>の<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB%E9%99%B8%E8%BB%8D%E5%85%B5%E5%99%A8%E5%8D%9A%E7%89%A9%E9%A4%A8" title="アメリカ陸軍兵器博物館">アメリカ陸軍兵器博物館</a>が所蔵する1941年型のT-34がある。これは旧西側に現存する車輛としては最古級のものだった。さらに古い76mm L-11砲を搭載した1940年型のT-34は、ロシア、ベラルーシに少なくとも各1輌、1941年型および1941年戦時簡易型は最近になって昔の戦場から回収されたものを含め少なくとも10輌以上が現存する。<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9" title="フランス">フランス</a>の<a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ソミュール">ソミュール</a>にある「<a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%AB%E6%88%A6%E8%BB%8A%E5%8D%9A%E7%89%A9%E9%A4%A8" title="ソミュール戦車博物館">Musée des Blindés(ソミュール戦車博物館)</a>」では2輛のT-34を保有しており、その内の一輛は完全に稼働する状態で、それは夏の「Carrousel」戦車走行展示会において、走行する様子を展示される。フィンランドが継続戦争中に鹵獲した1941年型(Ps.231-1)も走行可能な状態となっている<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。ナット砲塔を搭載した1942年型・1943年型はさらに多く、走行可能状態までレストアされたものも多い。 </p><p>T-34の耐久性は、最近の修復作業においても示された。<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%8B%E3%82%A2" title="エストニア">エストニア</a>で56年間にわたって沼の底にあった1943年型のT-34が、2000年に復活した<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。その戦車はドイツ軍によって鹵獲され、退却中のドイツ軍が使用したが、その燃料が切れた所でドイツ軍が沼の中へ投棄したものであった。油漏れ・錆・その他水による機械系統への損傷の徴候は見られなかった。エンジンは完全に稼働する状態に回復した<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>2019年1月10日には<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%82%AA%E3%82%B9" title="ラオス">ラオス</a>で稼働状態だった30輌のT-34/85が退役し、協定によりロシアに返還されると報じられた<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。戦後にチェコスロバキアで生産・輸出された型式でベトナムに納入後、ラオスに引き渡された物という<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>29<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。ロシアでは博物館展示のほか、戦争映画や軍事パレードで用いられる予定。その後2020年6月24日にロシアの戦勝記念パレードで自走する大量のT-34-85が各メディアで報道された。 2023年5月のモスクワで行われたパレードには、この内の1輌のみが、本パレード唯一の戦車として登場したと報道されており、未確認ながらT-34-85がウクライナへの軍事侵攻に使用されている可能性が示されている(一方、他の地域でのパレードには複数の戦車が登場したという報道もあり、本当にロシアがT-34-85をウクライナに出撃させているのかについては不明な点が多い)。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="民間における現存車両"><span id=".E6.B0.91.E9.96.93.E3.81.AB.E3.81.8A.E3.81.91.E3.82.8B.E7.8F.BE.E5.AD.98.E8.BB.8A.E4.B8.A1"></span>民間における現存車両</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=35" title="節を編集: 民間における現存車両"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>T-34の各型は、世界各地の<a href="/wiki/%E8%BB%8D%E4%BA%8B%E5%8D%9A%E7%89%A9%E9%A4%A8" class="mw-disambig" title="軍事博物館">軍事博物館</a>で収蔵品として展示されている他、100輛以上が戦争記念のモニュメントとして展示されている。コレクターやマニアの私有物として保有されている車両もあり、非武装化されて運転可能な状態の戦車は、2万から4万<a href="/wiki/%E7%B1%B3%E3%83%89%E3%83%AB" class="mw-redirect" title="米ドル">米ドル</a>の間で取引されている。 </p><p>その他に、民間で主に映画製作に使用されているものもある。第二次世界大戦を題材とした多くの映画(例えば『<a href="/wiki/%E3%83%8D%E3%83%AC%E3%83%88%E3%83%90%E3%81%AE%E6%88%A6%E3%81%84_(%E6%98%A0%E7%94%BB)" title="ネレトバの戦い (映画)">ネレトバの戦い</a>』『<a href="/wiki/%E6%88%A6%E7%95%A5%E5%A4%A7%E4%BD%9C%E6%88%A6" title="戦略大作戦">戦略大作戦</a>』『<a href="/wiki/%E8%AA%93%E3%81%84%E3%81%AE%E4%BC%91%E6%9A%87" title="誓いの休暇">誓いの休暇</a>』『<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%99%E3%83%BC%E3%83%88%E3%83%BB%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%82%A2%E3%83%B3" title="プライベート・ライアン">プライベート・ライアン</a>』など)では、T-34-85戦車を<a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%AC%E3%83%BCI" title="ティーガーI">ティーガーI</a>戦車に見えるように改装して使用した。これは実働するティーガーIを撮影用に用いることが難しかったためである。 </p><p>これらの改造ティーガーは改造の度合いにもよるが、ティーガーIにそれなりに似ている。しかし車体の幅の狭さ、砲塔の位置(T-34の砲塔は車体のかなり前寄りにある。)、転輪や履帯の形状などから見分けられる。 </p><p>別の有名な例として、マンデラ・ウェイのT-34戦車がある。これは個人所有のT-34-85で、それが置かれている通りの名にちなんで、こう呼ばれている。マンデラ・ウェイは<a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%B3" title="ロンドン">ロンドン</a>のBermondsey近くにある。このT-34は画家や落書き芸術家たちによって、頻繁に塗り変えられている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="登場作品"><span id=".E7.99.BB.E5.A0.B4.E4.BD.9C.E5.93.81"></span>登場作品</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=36" title="節を編集: 登場作品"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>T-34は、第二次世界大戦におけるソ連軍の主力戦車の1つであり、同大戦を扱った作品には頻繁に登場している。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="映画"><span id=".E6.98.A0.E7.94.BB"></span>映画</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=37" title="節を編集: 映画"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>T-34は現存車両が多いこともあり、第二次世界大戦を扱った<a href="/wiki/%E6%88%A6%E4%BA%89%E6%98%A0%E7%94%BB" title="戦争映画">戦争映画</a>には数多く登場する。ソ連軍の戦車としての他に、外観はそのままにドイツ軍の国籍標識を描かれて「ドイツ戦車」として登場する例も多い。「<a class="mw-selflink-fragment" href="#現存する車両">現存する車輛</a>」の項で述べたように、大改造を施されて<a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%AC%E3%83%BCI" title="ティーガーI">ティーガーI</a>その他のドイツ戦車を模した外観に改装されて登場している例もある。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="邦画"><span id=".E9.82.A6.E7.94.BB"></span>邦画</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=38" title="節を編集: 邦画"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>『<a href="/wiki/%E3%82%B4%E3%82%B8%E3%83%A9vs%E3%83%A2%E3%82%B9%E3%83%A9" title="ゴジラvsモスラ">ゴジラvsモスラ</a>』</dt> <dd>怪獣<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%88%E3%83%A9_(%E3%82%B4%E3%82%B8%E3%83%A9%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%82%BA)" title="バトラ (ゴジラシリーズ)">バトラ</a>と陸上自衛隊が<a href="/wiki/%E5%90%8D%E5%8F%A4%E5%B1%8B%E5%B8%82" title="名古屋市">名古屋市</a>で交戦するシーンで、なぜか1両が<a href="/wiki/74%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="74式戦車">74式戦車</a>や<a href="/wiki/61%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="61式戦車">61式戦車</a>などの自衛隊戦車に交じって一瞬だけ登場。登場しているのは砲塔形状より76で、撮影は実物ではなく模型を使用した<a href="/wiki/%E7%89%B9%E6%92%AE" title="特撮">特撮</a>となっている。同シーンをよく見ると自衛隊戦車ではない<a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%82%AA%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%881" title="レオパルト1">レオパルト1</a>や<a href="/wiki/M48%E3%83%91%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%B3" title="M48パットン">M48パットン</a>らしき戦車も混じっていることから、T-34も含めて数合わせで登場させられたとみられる。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E6%88%A6%E4%BA%89%E3%81%A8%E4%BA%BA%E9%96%93" class="mw-redirect" title="戦争と人間">戦争と人間</a>』</dt> <dd>第三部『完結篇』において<a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%A2%E3%83%B3%E3%83%8F%E3%83%B3%E4%BA%8B%E4%BB%B6" title="ノモンハン事件">ノモンハン事変</a>のシーンに登場。なお、登場しているのは85だが、ノモンハン事変の時点でT-34自体がまだ実戦投入されていないので、歴史考証的には誤りである。</dd> <dd>このシーンは<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%82%B9%E3%83%95%E3%82%A3%E3%83%AB%E3%83%A0" title="モスフィルム">モスフィルム</a>との提携により、ソ連ロケを敢行してソ連軍全面協力の下に撮影された。『<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%BC%E3%83%AD%E3%83%83%E3%83%91%E3%81%AE%E8%A7%A3%E6%94%BE" title="ヨーロッパの解放">ヨーロッパの解放</a>』のフィルムからも映像が流用されている。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="外国映画"><span id=".E5.A4.96.E5.9B.BD.E6.98.A0.E7.94.BB"></span>外国映画</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=39" title="節を編集: 外国映画"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>『<a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Czterej_pancerni_i_pies_(serial_telewizyjny)" class="extiw" title="pl:Czterej pancerni i pies (serial telewizyjny)"><span lang="pl">Czterej pancerni i pies</span></a>』(『4人の戦車兵と1匹の犬』)</dt> <dd><a href="/wiki/%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89" title="ポーランド">ポーランド</a>のテレビ映画。1966年・1969年・1970年に渡り3シリーズ、計21話が制作されて放映された。</dd> <dd>主人公たちの乗る戦車として85が全編にわたって登場する。原作ストーリーでは、102号車「RUDY」号は、当初は76mm砲型(乗員4名)であるが、テレビ映画では、当時手配が容易だった85mm砲型が、全編にわたり「RUDY」号を演じている。</dd> <dd>なお、この作品で主人公の乗車する「RUDY」号として、車体と<a href="/wiki/%E7%A0%B2%E5%A1%94" title="砲塔">砲塔</a>の各所を切り開いたカットモデルも撮影用に使われており、現在もポーランドの博物館に現存している<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</dd> <dd>また、<a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%AC%E3%83%BCI" title="ティーガーI">ティーガーI</a>重戦車に改造されたものが主に第3話で用いられる。この改造ティーガーは<a href="/wiki/%E3%83%84%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%BB%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0" title="ツィンメリット・コーティング">ツィンメリット・コーティング</a>が施されている他、車体側面のフェンダー(泥除け)を下方へ垂れる形状にアレンジして転輪を大部分隠しているので、T-34の改造だということが一見では判りづらいものとなっている(第3シリーズには改造の程度が小規模(85であることがはっきりと判るもの)も登場している)。第1シリーズには<a href="/wiki/V%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A%E3%83%91%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC" title="V号戦車パンター">パンター</a>中戦車に改造されたものも登場する。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%88%E3%83%9E%E3%83%B3" title="アントマン">アントマン</a>』</dt> <dd>縮小した85をハンクがキーチェーンで携帯していた。クライマックスで、ピム親娘が拡大させて搭乗し、爆薬の爆破時間が迫るピム・テック本社屋から脱出する。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%81%E3%83%A3%E3%82%B4%E3%81%AB%E9%9B%A8%E3%81%8C%E9%99%8D%E3%82%8B" title="サンチャゴに雨が降る">サンチャゴに雨が降る</a><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>』</dt> <dd><a href="/wiki/%E3%83%81%E3%83%AA%E3%83%BB%E3%82%AF%E3%83%BC%E3%83%87%E3%82%BF%E3%83%BC" title="チリ・クーデター">チリ・クーデター</a>を題材とした<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9" title="フランス">フランス</a>・<a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%AB%E3%82%AC%E3%83%AA%E3%82%A2" title="ブルガリア">ブルガリア</a>合作映画。ロケ地の<a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%AB%E3%82%AC%E3%83%AA%E3%82%A2%E8%BB%8D" title="ブルガリア軍">ブルガリア軍</a>の車両を<a href="/wiki/%E3%83%81%E3%83%AA%E3%81%AE%E8%BB%8D%E4%BA%8B" class="mw-redirect" title="チリの軍事">チリ軍</a>の装備していた<a href="/wiki/M41%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="M41軽戦車">M41軽戦車</a>に似せて改造した車両が登場。</dd> <dd>戦闘シーンのフィルムは<a href="/wiki/%E6%9D%BE%E7%AB%B9" title="松竹">松竹</a>映画『<a href="/wiki/%E7%9A%87%E5%B8%9D%E3%81%AE%E3%81%84%E3%81%AA%E3%81%84%E5%85%AB%E6%9C%88" title="皇帝のいない八月">皇帝のいない八月</a>』にも流用されている。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E6%88%A6%E4%BA%89%E3%81%AE%E3%81%AF%E3%82%89%E3%82%8F%E3%81%9F" title="戦争のはらわた">戦争のはらわた</a>』</dt> <dd>ソ連軍戦車として85が登場。ロケ地の<a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%83%BC%E3%82%B4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%93%E3%82%A2%E7%A4%BE%E4%BC%9A%E4%B8%BB%E7%BE%A9%E9%80%A3%E9%82%A6%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD#ユーゴスラビア人民軍" title="ユーゴスラビア社会主義連邦共和国">ユーゴスラビア軍</a>所属の戦後製車両である。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E5%9C%B0%E4%B8%8B%E6%B0%B4%E9%81%93_(%E6%98%A0%E7%94%BB)" title="地下水道 (映画)">地下水道</a>』</dt> <dd>ポーランド映画。外観を改装されドイツ軍戦車として登場。作中の台詞では「タイガー戦車」と呼ばれている。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%83%8A%E3%83%90%E3%83%AD%E3%83%B3%E3%81%AE%E5%B5%90" class="mw-redirect" title="ナバロンの嵐">ナバロンの嵐</a>』</dt> <dd>ドイツ軍戦車として登場。『戦争のはらわた』と同じく、ロケ地のユーゴスラビア軍の車両である。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E6%A9%8B_(1959%E5%B9%B4%E3%81%AE%E8%A5%BF%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E6%98%A0%E7%94%BB)" title="橋 (1959年の西ドイツ映画)">橋</a>』</dt> <dd>外観を改装され「<a href="/wiki/M4%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="M4中戦車">M4 シャーマン</a>」として登場。</dd> <dt>『<a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%AB%E6%97%A5" class="extiw" title="zh:紫日">紫日</a>』</dt> <dd><a href="/wiki/%E3%82%BD%E9%80%A3%E5%AF%BE%E6%97%A5%E5%8F%82%E6%88%A6" title="ソ連対日参戦">満洲侵攻</a>を舞台とした<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E5%9B%BD%E6%98%A0%E7%94%BB" title="中国映画">中国映画</a>。58式戦車II型がソ連軍の85として登場。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="ソ連・ロシア映画"><span id=".E3.82.BD.E9.80.A3.E3.83.BB.E3.83.AD.E3.82.B7.E3.82.A2.E6.98.A0.E7.94.BB"></span>ソ連・ロシア映画</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=40" title="節を編集: ソ連・ロシア映画"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>『<a href="/wiki/T-34_%E3%83%8A%E3%83%81%E3%82%B9%E3%81%8C%E6%81%90%E3%82%8C%E3%81%9F%E6%9C%80%E5%BC%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="T-34 ナチスが恐れた最強戦車">T-34 ナチスが恐れた最強戦車</a>』</dt> <dd>主任設計者の<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%8F%E3%82%A4%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%AD%E3%83%B3" title="ミハイル・コーシュキン">ミハイル・コーシュキン</a>を主人公にした作品。</dd> <dt>『<a href="/wiki/T-34_%E3%83%AC%E3%82%B8%E3%82%A7%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%BB%E3%82%AA%E3%83%96%E3%83%BB%E3%82%A6%E3%82%A9%E3%83%BC" title="T-34 レジェンド・オブ・ウォー">T-34 レジェンド・オブ・ウォー</a>』</dt> <dd>冒頭に主人公らが駆る76が一両登場。多数のドイツ戦車相手に奮戦するが戦闘不能となり、主人公らもドイツ軍の捕虜となる。その後、捕虜となった主人公らがドイツ軍の鹵獲した85に乗せられ、ドイツ軍の戦車演習の標的役となる中で、85とともに収容所を脱出。演習相手だった士官候補生車両や、主人公らを追撃するドイツの<a href="/wiki/V%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A%E3%83%91%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC" title="V号戦車パンター">V号戦車パンター</a>を撃破する活躍を見せる。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E9%AC%BC%E6%88%A6%E8%BB%8AT-34" title="鬼戦車T-34">鬼戦車T-34</a>』</dt> <dd>76が登場。フィルム流用の関係上、カットによっては85が登場する。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%83%AF%E3%82%A4%E3%83%88%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%82%AC%E3%83%BC_%E3%83%8A%E3%83%81%E3%82%B9%E6%A5%B5%E7%A7%98%E6%88%A6%E8%BB%8A%E3%83%BB%E5%AE%BF%E5%91%BD%E3%81%AE%E7%A0%B2%E7%81%AB" title="ホワイトタイガー ナチス極秘戦車・宿命の砲火">ホワイトタイガー ナチス極秘戦車・宿命の砲火</a>』</dt> <dd>76および85が登場。</dd> <dt>『モスクワ大攻防戦』</dt> <dd>76が登場。1940年型および1941年型が登場するが、これらは85、それも戦後型の生産車の車体の砲塔だけを換装したもので、本来の1940/1941年型の車両とは車体の各所が異なっている。また、T-34を大改造したBT-5も登場している。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%BC%E3%83%AD%E3%83%83%E3%83%91%E3%81%AE%E8%A7%A3%E6%94%BE" title="ヨーロッパの解放">ヨーロッパの解放</a>』</dt> <dd>76および85が登場。なお、<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AB%E3%82%B9%E3%82%AF%E3%81%AE%E6%88%A6%E3%81%84" title="クルスクの戦い">クルスクの戦い</a>のシーンに85が大挙登場しているが、歴史考証的には誤りである。</dd></dl> <p>これらの作品以外にもT-34の登場する映像作品は多い。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ゲーム"><span id=".E3.82.B2.E3.83.BC.E3.83.A0"></span>ゲーム</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=41" title="節を編集: ゲーム"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>『<a href="/wiki/ARMA_2" title="ARMA 2">ARMA 2</a>』</dt> <dd><a href="/wiki/%E3%82%B2%E3%83%AA%E3%83%A9" title="ゲリラ">ゲリラ</a>陣営の戦闘車両の1つとして登場し、プレイヤーや<a href="/wiki/%E4%BA%BA%E5%B7%A5%E7%9F%A5%E8%83%BD" title="人工知能">AI</a>が操作可能。</dd> <dt>『<a href="/wiki/War_Thunder" title="War Thunder">War Thunder</a>』</dt> <dd>ソ連陸軍中戦車ツリーに登場。通常ツリーにT-34-76は1940年型, 1941年型及びその装甲強化型のT-34 STZ・1942年型・T-34-85(D-5T)・T-34-85・T-34-57(1941)、プレミア車両に、試作型・T-34E・T-34-57(1942)・T-34-85E(スペースドアーマ一として金網を取り付けたもの)・T-34-100などが実装されている。ドイツ陸軍プレミアム車両にT-34 747(r)として42年型の装甲強化型に車長用キューポラを付けたものが購入可能。中国陸軍通常ツリーにT-34(1943)・T-34-85 Gai(<a href="/wiki/DShK38%E9%87%8D%E6%A9%9F%E9%96%A2%E9%8A%83" title="DShK38重機関銃">12.7mmDshk重機関銃</a>をキューポラに取り付けたもの)・T-34-85(S-53)・対空戦車としてT-34の車体を使用したType 65 SPAAがプレミアム車両にT-34-85(No.215)が購入可能。開発または購入することでプレイヤーが操作可能になる。</dd> <dt>『<a href="/wiki/World_of_Tanks" title="World of Tanks">World of Tanks</a>』</dt> <dd>ソ連中戦車としてT-34・T-34-85のほか、派生車両のA-43・<a href="/wiki/T-43_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-43 (戦車)">T-43</a>、ソ連軽戦車として原型車両のA-20が開発可能。開発することで使用できる。他に「Rudy」(前記『Czterej pancerni i pies』参照)・ソ連中戦車T-34-85M(装甲強化型)が販売されており、購入することで使用できる。</dd> <dd>このほかに<a href="/wiki/%E4%BA%BA%E6%B0%91%E8%A7%A3%E6%94%BE%E8%BB%8D%E9%99%B8%E8%BB%8D" class="mw-redirect" title="人民解放軍陸軍">中国</a>中戦車としてType T-34・Type 58(前記58式戦車参照)、<a href="/wiki/%E3%83%81%E3%82%A7%E3%82%B3%E3%82%B9%E3%83%AD%E3%83%90%E3%82%AD%E3%82%A2" title="チェコスロバキア">チェコスロバキア</a>中戦車としてKonŠtrukta T-34/100が開発可能で、こちらも開発することで使用できる。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%BB%E3%82%BB%E3%83%95%E3%83%88%E3%83%BB%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%83%88V" title="グランド・セフト・オートV">グランド・セフト・オートV</a>』</dt> <dd>85がオブジェクトとして登場。スクラップ置き場に置かれている。オブジェクトなので操縦は出来ず、外観も全体的に錆びている。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%83%AB_%E3%82%AA%E3%83%96_%E3%83%87%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%82%BA" title="コール オブ デューティシリーズ">コール オブ デューティシリーズ</a>』</dt> <dd> <dl><dt>『<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%83%AB_%E3%82%AA%E3%83%96_%E3%83%87%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3" class="mw-redirect" title="コール オブ デューティ">CoD</a>』</dt> <dd>ソ連軍の戦車として登場。一部ステージではプレイヤーも操縦できる。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%83%AB_%E3%82%AA%E3%83%96_%E3%83%87%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3:%E3%83%A6%E3%83%8A%E3%82%A4%E3%83%86%E3%83%83%E3%83%89_%E3%82%AA%E3%83%95%E3%82%A7%E3%83%B3%E3%82%B7%E3%83%96" class="mw-redirect" title="コール オブ デューティ:ユナイテッド オフェンシブ">CoD:UO</a>』</dt> <dd>ソ連軍の戦車として85が多数登場する。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%83%AB_%E3%82%AA%E3%83%96_%E3%83%87%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3_%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%8D%E3%82%B9%E3%83%88%E3%82%A2%E3%83%AF%E3%83%BC" title="コール オブ デューティ ファイネストアワー">CoD:FH</a>』</dt> <dd>ソ連軍の主人公ニコライが搭乗。<a href="/wiki/%E3%83%B4%E3%82%A9%E3%83%AB%E3%82%B4%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%89" title="ヴォルゴグラード">スターリングラード</a>でドイツ軍と戦火を交える。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%83%AB_%E3%82%AA%E3%83%96_%E3%83%87%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%86%E3%82%A3_%E3%83%AF%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%83%89%E3%83%BB%E3%82%A2%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%BB%E3%82%A6%E3%82%A9%E3%83%BC" class="mw-redirect" title="コール オブ デューティ ワールド・アット・ウォー">CoD:WaW</a>』</dt> <dd>ソ連軍が使用。85が登場。プレイヤーも1つのミッションで操縦可能だが、機銃ではなく火炎放射器搭載のため、厳密にはOT-34-85と思われる。</dd></dl></dd></dl> <dl><dt>『<a href="/wiki/%E5%A4%A7%E6%88%A6%E7%95%A5%E3%82%B7%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%82%BA" title="大戦略シリーズ">大戦略シリーズ</a>』</dt> <dd>85が登場。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%83%BB%E3%82%B7%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%BC" title="トータル・タンク・シミュレーター">トータル・タンク・シミュレーター</a>』</dt> <dd>1941年型が中戦車T-34として、85が改中戦車T-34-85として登場。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%94%E3%82%B35" title="トロピコ5">トロピコ5</a>』</dt> <dt>『<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%88%E3%83%AB%E3%83%95%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%83%891942" title="バトルフィールド1942">バトルフィールド1942</a>』</dt> <dd>ソ連軍の中戦車として85が、重戦車として76が登場する。何故か性能が76と85で入れ替わっている他、車載機銃として<a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%AD%E3%82%B9%E3%83%95%E3%82%B9MG42%E6%A9%9F%E9%96%A2%E9%8A%83" title="グロスフスMG42機関銃">MG42</a>が搭載されている。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC%E3%83%95%E3%83%AD%E3%83%B3%E3%83%88" title="パンツァーフロント">パンツァーフロント</a>』</dt> <dd>76および85が登場。76は1941型と1942型がそれぞれ登場。また、架空の車両としてT-34をベースに122mm砲を搭載した駆逐戦車SU-122Sが登場する(<a href="/wiki/SU-122_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-122 (自走砲)">SU-122</a>とは別物)。 <dl><dt>『<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC%E3%83%95%E3%83%AD%E3%83%B3%E3%83%88#PANZER_FRONT_Ausf.B" title="パンツァーフロント">パンツァーフロント Ausf.B</a>』</dt> <dd>76が登場。フランス戦線と<a href="/wiki/%E5%8C%97%E3%82%A2%E3%83%95%E3%83%AA%E3%82%AB%E6%88%A6%E7%B7%9A" title="北アフリカ戦線">北アフリカ戦線</a>が舞台の作品なので、おまけとしての意味合いが強い。</dd></dl></dd></dl> <dl><dt>『<a href="/wiki/GUILD_SERIES#虫けら戦車" title="GUILD SERIES">虫けら戦車</a>』</dt> <dd>76および85が登場し、アリほどの大きさになったドイツ軍のプレイヤーがフィールド上に落ちている車両を見つけることで使用可能になる。85の解説では前述の映画『鬼戦車T-34』を意識したと思われる解説がされている(ただ、前述の通り『鬼戦車T-34』に85はフィルム流用で登場するだけで主役は76である)。</dd> <dd>また、小さくなった<a href="/wiki/%E9%80%A3%E5%90%88%E5%9B%BD_(%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6)" title="連合国 (第二次世界大戦)">連合軍</a>は76を装備している。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%83%80%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%AA%E3%83%96%E3%83%BB%E3%82%AA%E3%83%8A%E3%83%BC_%E3%83%A8%E3%83%BC%E3%83%AD%E3%83%83%E3%83%91%E5%BC%B7%E8%A5%B2" title="メダル・オブ・オナー ヨーロッパ強襲">メダル・オブ・オナー ヨーロッパ強襲</a>』</dt> <dd>ソ連軍兵器として登場。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%BF%E3%83%AB%E3%82%B5%E3%83%BC%E3%82%AC%E3%83%8B%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%95%E3%83%AD%E3%83%B3%E3%83%86%E3%82%A3%E3%82%A2" class="mw-redirect" title="メタルサーガニューフロンティア">メタルサーガニューフロンティア</a>』</dt> <dd>プレイヤーの搭乗戦車の1台として登場。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="小説"><span id=".E5.B0.8F.E8.AA.AC"></span>小説</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=42" title="節を編集: 小説"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>『<a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Czterej_pancerni_i_pies_(powie%C5%9B%C4%87)" class="extiw" title="pl:Czterej pancerni i pies (powieść)"><span lang="pl">Czterej pancerni i pies</span></a>』(『四人の戦車兵と一匹の犬』)</dt> <dd>ソ連軍に志願し、<a href="/wiki/%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89%E8%BB%8D" title="ポーランド軍">ポーランド軍</a><a href="/wiki/%E5%A4%A7%E4%BD%90" title="大佐">大佐</a>などの経歴を持つポーランドの作家、<a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Janusz_Przymanowski" class="extiw" title="pl:Janusz Przymanowski"><span lang="pl">Janusz Przymanowski</span></a>による小説で、同名のテレビ映画シリーズの原作。T-34の102号車「<a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Rudy_(czo%C5%82g)" class="extiw" title="pl:Rudy (czołg)"><span lang="pl">Rudy</span></a>」号に搭乗するポーランド人戦車兵らが主要登場人物。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E9%8F%96%E6%AE%BA%E3%81%AE%E5%87%B6%E9%B3%A5" title="鏖殺の凶鳥">鏖殺の凶鳥</a>』(文庫名:『凶鳥〈フッケバイン〉 ヒトラー最終指令』)</dt> <dd>ソ連軍の戦車として85が登場。ドイツ領内に墜落した<a href="/wiki/%E7%A9%BA%E9%A3%9B%E3%81%B6%E5%86%86%E7%9B%A4" title="空飛ぶ円盤">国籍不明機</a>の回収に派遣された<a href="/wiki/%E6%AD%A6%E8%A3%85%E8%A6%AA%E8%A1%9B%E9%9A%8A" title="武装親衛隊">武装親衛隊</a>のティーゲル戦闘団と遭遇・交戦し、多数が撃破される。さらに米軍の<a href="/wiki/B-17_(%E8%88%AA%E7%A9%BA%E6%A9%9F)" title="B-17 (航空機)">B-17</a>による不明機への爆撃に巻き込まれたり、不明機からの攻撃で多大な被害を出す。序盤でも主人公を含むドイツ国防軍と交戦し、主人公側勢力に多大な損害を与えつつも、被害が大きかったため撤退している。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E7%A0%A7%E5%A4%A7%E8%94%B5#作品リスト" title="砧大蔵">機動要塞「大和」</a>』</dt> <dd><a href="/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6" title="第二次世界大戦">第二次世界大戦</a>時に<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%83%A0%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%99%E3%83%AB" title="タイムトラベル">タイムスリップ</a>した現代の<a href="/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%88%97%E5%B3%B6" title="日本列島">日本列島</a>の<a href="/wiki/%E5%8C%97%E6%B5%B7%E9%81%93" title="北海道">北海道</a>に上陸したり、<a href="/wiki/%E9%96%A2%E6%9D%B1%E8%BB%8D" title="関東軍">関東軍</a>攻撃のため<a href="/wiki/%E6%BA%80%E6%B4%B2" title="満洲">満洲</a>に派遣される。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E5%BE%81%E9%80%94" title="征途">征途</a>』</dt> <dd>戦後日本が<a href="/wiki/%E5%88%86%E6%96%AD%E5%9B%BD%E5%AE%B6" title="分断国家">分断国家</a>になった世界で、ソ連から<a href="/wiki/%E6%9D%B1%E5%81%B4%E8%AB%B8%E5%9B%BD" title="東側諸国">東側陣営</a>の日本民主主義人民共和国(北日本)に供与された85が人民赤軍戦車として登場。1950年代の北海道戦争にて、<a href="/wiki/%E8%A5%BF%E5%81%B4%E8%AB%B8%E5%9B%BD" title="西側諸国">西側陣営</a>の日本国(南日本)<a href="/wiki/%E8%AD%A6%E5%AF%9F%E4%BA%88%E5%82%99%E9%9A%8A" title="警察予備隊">警察予備隊</a>の<a href="/wiki/M4%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="M4中戦車">M4A3E8シャーマン・イージー・エイト特車</a>と交戦する。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%81%AD%E3%81%98%E3%81%BE%E3%81%8D%E9%B3%A5%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%8B%E3%82%AF%E3%83%AB" title="ねじまき鳥クロニクル">ねじまき鳥クロニクル</a>』</dt> <dd>第3部「鳥刺し男編」にて、登場人物の1人の間宮徳太郎により言及される。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="アニメ・漫画"><span id=".E3.82.A2.E3.83.8B.E3.83.A1.E3.83.BB.E6.BC.AB.E7.94.BB"></span>アニメ・漫画</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=43" title="節を編集: アニメ・漫画"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>『<a href="/wiki/%E6%BB%9D%E6%B2%A2%E8%81%96%E5%B3%B0#漫画" title="滝沢聖峰">ウクライナ混成旅団</a>』</dt> <dd>単行本「幻の豹 The Panther in Ukraina 1950」または「独立戦車隊」収録作品。<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%82%B2%E3%83%AA" title="ラーゲリ">ラーゲリ</a>に3両配備されており、<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%8A%E8%9C%82%E8%B5%B7%E8%BB%8D" title="ウクライナ蜂起軍">UPA</a>の<a href="/wiki/%E6%9A%B4%E5%8B%95" title="暴動">暴動</a>の際に出撃するが、1両は<a href="/wiki/%E7%81%AB%E7%82%8E%E7%93%B6" title="火炎瓶">火炎瓶</a>による攻撃で無力化され、残る2両は<a href="/wiki/V%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A%E3%83%91%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC" title="V号戦車パンター">V号戦車パンター</a>の攻撃を受けて撃破される。</dd> <dd>その後、V号戦車を丘まで5両で追撃するが、返り討ちに合い、全車撃破される。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%82%AC%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%BA%26%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC" title="ガールズ&amp;パンツァー">ガールズ&amp;パンツァー</a>』</dt> <dd>TVアニメ版、<a href="/wiki/%E3%82%AC%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%BA%26%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC_%E5%8A%87%E5%A0%B4%E7%89%88" title="ガールズ&amp;パンツァー 劇場版">劇場版</a>、劇場版最終章、漫画(プラウダ戦記)にプラウダ高校の主力戦車として76 1942年型と85が登場。85はカチューシャとクラーラが乗車している。プラウダ戦記ではT-34-Tも保有している。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E6%97%AD%E6%97%A5%E3%81%AE%E8%89%A6%E9%9A%8A" title="旭日の艦隊">旭日の艦隊</a>』『<a href="/wiki/%E7%B4%BA%E7%A2%A7%E3%81%AE%E8%89%A6%E9%9A%8A" title="紺碧の艦隊">紺碧の艦隊</a>』</dt> <dd>後世世界に登場。コミック版では<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%89" title="インド">インド</a>派遣の<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B9%E8%BB%8D" title="イギリス軍">イギリス軍</a>として登場。コミック版・<a href="/wiki/OVA" title="OVA">OVA</a>版では<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%83%87%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%88" title="タンクデサント">跨乗兵</a>を乗せた状態でドイツ戦車に破壊されるほか、<a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%AC%E3%83%BCII" title="ティーガーII">ティーガーII</a>への零距離射撃を行うも弾かれてしまう。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E9%8A%80%E6%B2%B3%E8%8B%B1%E9%9B%84%E4%BC%9D%E8%AA%AC#アニメ版" title="銀河英雄伝説">銀河英雄伝説</a>』</dt> <dd>作中の「歴史資料」の映像に85が登場する。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%82%B3%E3%83%AD%E5%9B%B3%E6%9B%B8%E9%A4%A8" title="ココロ図書館">ココロ図書館</a>』</dt> <dd>アニメ版第11話に敵軍戦車隊として2両が登場。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E5%AE%AE%E5%B4%8E%E9%A7%BF%E3%81%AE%E9%9B%91%E6%83%B3%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88" title="宮崎駿の雑想ノート">宮崎駿の雑想ノート</a>』シリーズ</dt> <dd>『豚の虎』で76、『ハンスの帰還』で85、『泥まみれの虎』で76と85が登場。</dd> <dt>『<a href="/wiki/%E3%81%BF%E3%82%8A%E3%81%9F%E3%82%8A!" title="みりたり!">みりたり!</a>』</dt> <dd>メインキャラの1人、ルトガルニコフの愛車として登場。大きくデフォルメされて描かれているため特徴がわかりづらいが、設定上は85とされている。</dd> <dt><a href="/wiki/%E5%B0%8F%E6%9E%97%E6%BA%90%E6%96%87" title="小林源文">小林源文</a>作品</dt> <dd>代表作『パンツァーフォー!』『<a href="/wiki/%E9%BB%92%E9%A8%8E%E5%A3%AB%E7%89%A9%E8%AA%9E" title="黒騎士物語">黒騎士物語</a>』他、<a href="/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6" title="第二次世界大戦">第二次世界大戦</a>の<a href="/wiki/%E7%8B%AC%E3%82%BD%E6%88%A6" title="独ソ戦">独ソ戦</a>が舞台の作品には必ず登場している。『<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%A1%E3%82%AC7" title="オメガ7">オメガ7</a>』でも<a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%AB%E3%83%93%E3%82%A2" title="セルビア">セルビア</a>勢力のものらしき85が登場する。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="脚注"><span id=".E8.84.9A.E6.B3.A8"></span>脚注</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=44" title="節を編集: 脚注"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" style="float:right; font-size:90%;">[<a href="/wiki/Help:%E8%84%9A%E6%B3%A8/%E8%AA%AD%E8%80%85%E5%90%91%E3%81%91" title="Help:脚注/読者向け"><span title="この欄の操作法">脚注の使い方</span></a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="注釈"><span id=".E6.B3.A8.E9.87.88"></span>注釈</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=45" title="節を編集: 注釈"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text">「ハルキウ」とは、<a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%8A%E8%AA%9E" title="ウクライナ語">ウクライナ語</a>に基づくカタカナ表記。日本では、ソ連時代では標準的だった<a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%82%B7%E3%82%A2%E8%AA%9E" title="ロシア語">ロシア語</a>発音に基づく「ハリコフ」の呼称が用いられることが多い。</span> </li> <li id="cite_note-infantry-tank-7"><b><a href="#cite_ref-infantry-tank_7-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%83%8B%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%89" class="mw-redirect" title="レニングラード">レニングラード</a>のチームも T-26 の後継となる戦車の開発に取り組んでいたが、技術的問題や政治的な改革により開発は進んでいなかった。最終的に1941年の冬になって、<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%99%E3%83%AA%E3%82%A2" title="シベリア">シベリア</a>の<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%A0%E3%82%B9%E3%82%AF" title="オムスク">オムスク</a>で<a href="/wiki/T-50_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-50 (戦車)">T-50</a>軽歩兵戦車が約69輌製造されたが、その頃には何千輌ものT-34が戦場に出て行っており、<a href="/wiki/%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="歩兵戦車">歩兵戦車</a>のコンセプトは放棄された (<a href="#Reference-Zaloga-1984">Zaloga 1984:114</a>)</span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text">実戦運用試験のためにフィンランド戦線に1輌が送られたが、冬戦争の終結によりモスクワに送り返されている</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text">バルバロッサ作戦開始時におけるドイツ機甲部隊の<a href="/wiki/%E4%B8%BB%E5%8A%9B%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="主力戦車">主力戦車</a>は、戦闘の中核となるように開発された主力戦車である <a href="/wiki/III%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="III号戦車">III号戦車</a>(E~J型)と、その支援用に開発された <a href="/wiki/IV%E5%8F%B7%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="IV号戦車">IV号戦車</a>(D~F型)であった。もっともより古いIV号戦車A~C型も未だに使われており、本来は訓練用として作られたI号、II号戦車やチェコ製の35(t)、38(t)軽戦車も全体の半分近くを占めていた。</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text">同じ仕様要件を満たそうとして、異なる戦車を設計・開発している設計グループや工場が複数あったため、これら相互の間の軋轢は戦後になっても長い間続いた。T-55、T-64、T-72、T-80の時代に至ってもなお、ソ連の最高評議会の中の別々の政治的な支援者らをバックとして、別の戦車が生産され続けていた</span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">パンツァーファウストなどの成形炸薬弾対策として、大戦末期には現地調達で金網やベッドスプリングを車体周辺に設置している例が多く見られる。中にはIV号戦車J後期型の金網製シュルツェンであるトーマ・シールドを鹵獲して装着したものまであった。</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text">カラシニコフはハッチから身を乗り出して周囲の様子を伺っていた時、至近距離に着弾した砲弾の破片で負傷している</span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text">クルスクでの<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%AD%E3%83%9B%E3%83%AD%E3%83%95%E3%82%AB%E6%88%A6%E8%BB%8A%E6%88%A6" class="mw-redirect" title="プロホロフカ戦車戦">プロホロフカ戦車戦</a>において、1輌のIV号戦車が突破してきたT-34の只中に取り残され、共にドイツ軍側を向きながら前進、このIV号戦車は後ろからT-34を順に撃破していったが、前しか見ていないT-34側はこれに全く気づかなかった。</span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text">これはソ連軍の編成上の問題であるが、同一部隊内でもロシア語を解さない少数民族出身の乗員も多かったため、車輌ごとに<a href="/wiki/%E4%BC%9D%E8%A8%80%E3%82%B2%E3%83%BC%E3%83%A0" title="伝言ゲーム">伝言ゲーム</a>のように命令を伝えることもある有様だった。</span> </li> <li id="cite_note-33"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b> <span class="reference-text">古い資料での説に基づいた<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%9F%E3%83%A4" title="タミヤ">タミヤ</a>の1/35スケールプラモデルの商品名では「チェリヤビンスク」砲塔型になっている。</span> </li> <li id="cite_note-35"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b> <span class="reference-text">ティーガー戦車のエースである<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%82%AB%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%82%B9" title="オットー・カリウス">オットー・カリウス</a>は戦後のインタビューでT-34-85をT-43と呼んでおり、前線のドイツ軍兵士の間では間違った呼称が改められず使われていた可能性もある。</span> </li> <li id="cite_note-36"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b> <span class="reference-text">後にほぼ同型の緩衝ゴム内蔵転輪が、第183工場製1942年型でも(主に第2~第4転輪として)使われている。</span> </li> <li id="cite_note-37"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Te%C5%A1ki_Tenk_Vozilo_A_tank_in_the_Belgrade_Military_Museum" class="extiw" title="commons:Category:Teški Tenk Vozilo A tank in the Belgrade Military Museum">commons:Category:Teški Tenk Vozilo A tank in the Belgrade Military Museum</a></span> </li> <li id="cite_note-43"><b><a href="#cite_ref-43">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Rudy_102_RB1.JPG" title="ファイル:Rudy 102 RB1.JPG">File:Rudy_102_RB1.JPG</a></span> </li> <li id="cite_note-44"><b><a href="#cite_ref-44">^</a></b> <span class="reference-text">日本での初ビデオソフト化時のタイトルは『特攻要塞都市』</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="出典"><span id=".E5.87.BA.E5.85.B8"></span>出典</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=46" title="節を編集: 出典"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -moz-column-width: 20em; -webkit-column-width: 20em; column-width: 20em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.daily.co.jp/gossip/2023/05/09/0016333103.shtml">“ロシア戦勝記念日パレード唯一の戦車はT-34 大戦中の主力1両にネット「大洗町に負けてる」”</a>.&#32;<i>デイリースポーツ online</i>&#32;(株式会社デイリースポーツ).&#32;(2023年5月9日)<span style="display:none;">.&#32;<a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.daily.co.jp/gossip/2023/05/09/0016333103.shtml">https://www.daily.co.jp/gossip/2023/05/09/0016333103.shtml</a></span>&#32;<span class="reference-accessdate">2023年5月9日閲覧。</span></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=%E3%83%AD%E3%82%B7%E3%82%A2%E6%88%A6%E5%8B%9D%E8%A8%98%E5%BF%B5%E6%97%A5%E3%83%91%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%83%89%E5%94%AF%E4%B8%80%E3%81%AE%E6%88%A6%E8%BB%8A%E3%81%AF%EF%BC%B4-%EF%BC%93%EF%BC%94%E3%80%80%E5%A4%A7%E6%88%A6%E4%B8%AD%E3%81%AE%E4%B8%BB%E5%8A%9B%EF%BC%91%E4%B8%A1%E3%81%AB%E3%83%8D%E3%83%83%E3%83%88%E3%80%8C%E5%A4%A7%E6%B4%97%E7%94%BA%E3%81%AB%E8%B2%A0%E3%81%91%E3%81%A6%E3%82%8B%E3%80%8D&amp;rft.jtitle=%E3%83%87%E3%82%A4%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%83%84+online&amp;rft.date=2023%E5%B9%B45%E6%9C%889%E6%97%A5&amp;rft.pub=%E6%A0%AA%E5%BC%8F%E4%BC%9A%E7%A4%BE%E3%83%87%E3%82%A4%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%83%84&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.daily.co.jp%2Fgossip%2F2023%2F05%2F09%2F0016333103.shtml&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:T-34"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text">Yaziv, D.; Chocron, S.; Anderson, Jr., C.E.; Grosch, D.J. “Oblique Penetration in Ceramic Targets”. <i>Proceedings of the 19th International Symposium on Ballistics IBS 2001</i>, Interlaken, Switzerland, 1257?64</span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text">マクシム・コロミーエツ 著、小松徳仁 訳、鈴木邦宏 編『独ソ戦車戦シリーズ7 ノモンハン戦車戦 ロシアの発掘資料から検証するソ連軍対関東軍の封印された戦い』大日本絵画、2005年</span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#Reference-Coox">Coox 1990:311</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#Reference-Coox">Coox 1990:309</a></span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="https://scholar.google.co.jp/scholar?hl=ja&amp;as_sdt=0,5&amp;q=The+a-20+and+a-32+underwent+performance+tests+at+Kubinka+in+1939.+The+test+results+were+favorable+for+both+vehicles,+proving+that+the+more+heavily+equipped+a-32+was+as+maneuverable+as+the+a-20.+By+Stalin&#39;s+ruling,+the+a-32+was+officially+adopted+as+the+t-32.+&amp;btnG=#d=gs_qabs&amp;t=1735731217848&amp;u=#p=3BRpc9SpDvIJ">Google Scholar</a>”.&#32;<i>scholar.google.co.jp</i>.&#32;2025年1月1日閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text">“<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.paton.kiev.ua/eng/inst/person/patoneo.html">Paton Evgeny Oscarovich</a>”, at the E.O. Paton Electric Welding Institute, retrieved November 17, 2008.</span> </li> <li id="cite_note-Zaloga_&amp;_Grandsen_1984:127-17">^ <a href="#cite_ref-Zaloga_&amp;_Grandsen_1984:127_17-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Zaloga_&amp;_Grandsen_1984:127_17-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Zaloga &amp; Grandsen 1984:127</span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text">Perrett 1999</span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text">Zaloga 1984:225</span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text">Zaloga &amp; Grandsen 1984:223</span> </li> <li id="cite_note-21"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text">Zaloga 1984:125?6, 225</span> </li> <li id="cite_note-GlobalSecurity-22"><b><a href="#cite_ref-GlobalSecurity_22-0">^</a></b> <span class="reference-text">Marine Corps University Command and Staff College (1986) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.globalsecurity.org/military/library/report/1986/RMF.htm">"The Soviet Army Offensive: Manchuria, 1945."</a> Global Security website.</span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text">Perrett 1987:134?5</span> </li> <li id="cite_note-Perrett_1987:135-24">^ <a href="#cite_ref-Perrett_1987:135_24-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Perrett_1987:135_24-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Perrett 1987:135</span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSteven_Zaloga2011">Steven Zaloga 2011</a>, 電子版, 位置No.1750</span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text">Zaloga &amp; Kinnear 1996:34?3」日本語版「T-35/85中戦車 1944-1994」(スティーブン・ザロガ+ジム・キニア/著 大日本絵画)</span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text">“<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.publications.parliament.uk/pa/ld199900/ldjudgmt/jd000406/walker-1.htm#prof">Regina v. Ministry of Defence Ex Parte Walker</a>” (judgment), 6 April 2000, retrieved November 17, 2008.</span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.uskowioniran.com/2015/04/wwii-era-soviet-armor-engaged-in-yemen.html">http://www.uskowioniran.com/2015/04/wwii-era-soviet-armor-engaged-in-yemen.html</a> "WWII era Soviet armor engaged in Yemen conflict"</span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://tass.ru/armiya-i-opk/5980835">“Россия приняла от Лаоса 30 танков Т-34”</a>.&#32;<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%82%B9%E9%80%9A%E4%BF%A1" title="タス通信">ТАСС</a>.&#32;(2019年1月10日)<span style="display:none;">.&#32;<a rel="nofollow" class="external free" href="https://tass.ru/armiya-i-opk/5980835">https://tass.ru/armiya-i-opk/5980835</a></span>&#32;<span class="reference-accessdate">2021年12月4日閲覧。</span></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.btitle=%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%8F+%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%BD%D1%8F%D0%BB%D0%B0+%D0%BE%D1%82+%D0%9B%D0%B0%D0%BE%D1%81%D0%B0+30+%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D0%B2+%D0%A2-34&amp;rft.atitle=&amp;rft.date=2019%E5%B9%B41%E6%9C%8810%E6%97%A5&amp;rft.pub=%5B%5B%E3%82%BF%E3%82%B9%E9%80%9A%E4%BF%A1%7C%D0%A2%D0%90%D0%A1%D0%A1%5D%5D&amp;rft_id=https%3A%2F%2Ftass.ru%2Farmiya-i-opk%2F5980835&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:T-34"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://headlines.yahoo.co.jp/hl?a=20190110-00010001-aptsushinv-eurp">“【映像】旧ソ連製T-34/85中戦車 露との協定でラオスが返還”</a>.&#32;<a href="/wiki/AP%E9%80%9A%E4%BF%A1" title="AP通信">AP通信</a>.&#32;(2019年1月10日)<span style="display:none;">.&#32;<a rel="nofollow" class="external free" href="https://headlines.yahoo.co.jp/hl?a=20190110-00010001-aptsushinv-eurp">https://headlines.yahoo.co.jp/hl?a=20190110-00010001-aptsushinv-eurp</a></span>&#32;<span class="reference-accessdate">2019年1月11日閲覧。</span></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.btitle=%E3%80%90%E6%98%A0%E5%83%8F%E3%80%91%E6%97%A7%E3%82%BD%E9%80%A3%E8%A3%BDT-34%2F85%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A%E3%80%80%E9%9C%B2%E3%81%A8%E3%81%AE%E5%8D%94%E5%AE%9A%E3%81%A7%E3%83%A9%E3%82%AA%E3%82%B9%E3%81%8C%E8%BF%94%E9%82%84&amp;rft.atitle=&amp;rft.date=2019%E5%B9%B41%E6%9C%8810%E6%97%A5&amp;rft.pub=%5B%5BAP%E9%80%9A%E4%BF%A1%5D%5D&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fheadlines.yahoo.co.jp%2Fhl%3Fa%3D20190110-00010001-aptsushinv-eurp&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:T-34"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.19fortyfive.com/2022/07/ukraine-is-turning-dead-russian-tanks-into-monuments/">https://www.19fortyfive.com/2022/07/ukraine-is-turning-dead-russian-tanks-into-monuments/</a></span> </li> <li id="cite_note-Zaloga_2006-32"><b><a href="#cite_ref-Zaloga_2006_32-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#Reference-Zaloga-1984">Zaloga &amp; Grandsen (1984:113, 184)</a>, <a href="#Reference-Harrison-2002">Harrison (2002:181)</a>, <a href="#Reference-KMDB-2006">KMDB (2006)</a>.</span> </li> <li id="cite_note-34"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b> <span class="reference-text">ホビージャパン「ミリタリーモデリングマニュアル22」の記事・高田裕久「MODEL WORLD OF OTHER SIDE:16」</span> </li> <li id="cite_note-38"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=pWYVgq15G14">Panssarimuseo / Finnish Armour Museum - T-34 Soviet Tank In Action - MG Fire And Car Wrecking</a></span> </li> <li id="cite_note-39"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mil.hiiumaa.ee/2000_09_14_kurtna_T-34-36/">Tanki T34-76 valjatombamine Kurtna jarvest (WWII Trophy tank)</a>. <i>Militaarne Hiiumaa</i> web site, text republished from <i>Komatsu Times</i> vol 3 no 1. English and Estonian language, retrieved on February 3, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-40"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.diving.ee/articles/art035.html">Подъем танка (pulling tank) T-34</a>. <i>Otsing Club</i> web site. Russian language, retrieved on February 3, 2007. なお、エストニアの沼底は泥炭であり、戦車は無酸素状態におかれ状態が保たれていた。</span> </li> <li id="cite_note-41"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://headlines.yahoo.co.jp/hl?a=20190110-00010001-aptsushinv-eurp">[1]</a> 【映像】旧ソ連製T-34/85中戦車 露との協定でラオスが返還 1/10(木) 13:24配信 Yahoo!ニュース</span> </li> <li id="cite_note-42"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.afpbb.com/articles/-/3271019">https://www.afpbb.com/articles/-/3271019</a></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="参考文献"><span id=".E5.8F.82.E8.80.83.E6.96.87.E7.8C.AE"></span>参考文献</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=47" title="節を編集: 参考文献"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>『<a href="/w/index.php?title=%E6%9C%88%E5%88%8A%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%91%E3%83%AF%E3%83%BC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="月刊グランドパワー (存在しないページ)">月刊グランドパワー</a>』 1995年6月号、1997年9月号(<a href="/w/index.php?title=%E3%83%87%E3%83%AB%E3%82%BF%E5%87%BA%E7%89%88&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="デルタ出版 (存在しないページ)">デルタ出版</a>)、2004年11月号、2004年12月号(<a href="/w/index.php?title=%E3%82%AC%E3%83%AA%E3%83%AC%E3%82%AA%E5%87%BA%E7%89%88&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ガリレオ出版 (存在しないページ)">ガリレオ出版</a>)</li> <li>「T-34/76中戦車 1941-1945」「T-35/85中戦車 1944-1994」(<a href="/w/index.php?title=%E3%82%B9%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%83%96%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%82%B6%E3%83%AD%E3%82%AC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="スティーブン・ザロガ (存在しないページ)">スティーブン・ザロガ</a>+<a href="/w/index.php?title=%E3%82%B8%E3%83%A0%E3%83%BB%E3%82%AD%E3%83%8B%E3%82%A2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ジム・キニア (存在しないページ)">ジム・キニア</a>/著 <a href="/w/index.php?title=%E5%A4%A7%E6%97%A5%E6%9C%AC%E7%B5%B5%E7%94%BB&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="大日本絵画 (存在しないページ)">大日本絵画</a>)</li> <li>"Я дрался на Т-34"(『私はT-34で戦った』 <a href="/w/index.php?title=%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%81%E3%83%A7%E3%83%BC%E3%83%A0%E3%83%BB%E3%83%89%E3%83%A9%E3%83%97%E3%82%AD%E3%83%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="アルチョーム・ドラプキン (存在しないページ)">アルチョーム・ドラプキン</a>/編)日本語訳のあるサイト <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://web.archive.org/web/20051124061214/http://www.geocities.co.jp/SilkRoad/5870/tankist.html">[5]</a></li> <li>ウェブサイト"RUSSIAN BATTLEFIELD" <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.iremember.ru/">[6]</a></li> <li>ウェブサイト"T-34 maniacs" <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://web.archive.org/web/20031004112823/http://homepage3.nifty.com/tsaoki/maniacs/t34/index2.htm">[7]</a></li> <li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101550682">.mw-parser-output .citation{word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}</style><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-">Drousiotis, Makarios (2006). <i>Cyprus 1974: The Greek coup and the Turkish invasion</i>. Bibliopolis. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/3933925762" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-933925-76-2</a>.</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Harrison-2002">Harrison, Mark (2002). <i>Accounting for War: Soviet Production, Employment, and the Defence Burden, 1940–1945</i>, Cambridge University Press. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0521894247" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-521-89424-7</a>.</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Russian_Battlefield-1998b">Russian Battlefield (1998b). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.battlefield.ru/index.php?option=com_content&amp;task=view&amp;id=87&amp;Itemid=50&amp;lang=en">“T-34-85: Development History”</a> <i>The Russian Battlefield</i>, URL accessed on December 27, 2005.</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Sewell-1998">Sewell, Stephen ‘Cookie’ (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.knox.army.mil/center/ocoa/ArmorMag/ja98/4sewell98.pdf">“Why Three Tanks?”</a> in <i>Armor</i> vol. 108, no. 4, p. 21. Fort Knox, KY: US Army Armor Center. ISSN 0004-2420. — describes the politics surrounding the introduction of the T-34 (PDF format)</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Perrett-1987">Perrett, Bryan (1987). <i>Soviet Armour Since 1945</i>, London: Blandford. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0713717351" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7137-1735-1</a>.</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Perrett-1999">Perrett, Bryan and Jim Laurier (1999). <i>Panzerkampfwagen IV Medium Tank, 1936–45</i> (New Vanguard 28). Oxford: Osprey Publishing. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/1855328437" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-85532-843-7</a>.</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Von_Mellenthin-1956"><a href="/w/index.php?title=Friedrich_von_Mellenthin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Friedrich von Mellenthin (存在しないページ)">Von Mellenthin, Major General F. W.</a> (1956). <i>Panzer Battles: A Study of the Employment of Armor in the Second World War</i>, First Ballantine Books Edition, 1971. New York: Ballantine Books. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0345244400" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-345-24440-0</a>.</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Zaloga-1983"><a href="/w/index.php?title=Steven_Zaloga&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Steven Zaloga (存在しないページ)">Zaloga, Steven J.</a>, James Grandsen (1983). <i>T-34 in Action</i>, Carrollton, Texas: Squadron/Signal. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0897471121" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-89747-112-1</a>.&#160;? includes many photographs and drawings demonstrating the detailed differences between T-34 models</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Zaloga-1984">Zaloga, Steven J., James Grandsen (1984). <i>Soviet Tanks and Combat Vehicles of World War Two</i>, London: Arms and Armour Press. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/0853686068" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-85368-606-8</a>.</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Zaloga-1994">Zaloga, Steven J., Peter Sarson (1994). <i>T-34 Medium Tank 1941?45</i>, Oxford: Osprey Publishing. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/1855323826" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-85532-382-6</a>.</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Zaloga-1996">Zaloga, Steven J., Jim Kinnear (1996). <i>T-34-85 Medium Tank 1944–94</i>, Oxford: Osprey Publishing. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/1855325357" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-85532-535-7</a>.</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Zaloga-1997">Zaloga, Steven J., Jim Kinnear, Andrey Aksenov &amp; Aleksandr Koshchavtsev (1997). <i>Soviet Tanks in Combat 1941–45: The T-28, T-34, T-34-85, and T-44 Medium Tanks</i>, Hong Kong: Concord Publication. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9623616155" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 962-361-615-5</a>.</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Zheltov-1999">Zheltov, I., M. Pavlov, I. Pavlov (1999). “Tanki BT. chast 3. Kolyosno-gusenychny tank BT-7” (“BT Tanks, part 3: BT-7 wheeled/tracked tank”), in <i>Armada</i> no. 17, p.13. Moscow.</cite></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101550682" /><cite style="font-style:normal" class="citation wikicite" id="Reference-Zheltov-2001">Zheltov, I., M. Pavlov, I. Pavlov (2001). <i>Neizvestnyy T-34</i> (<i>The Unknown T-34</i>). Moscow: Eksprint. <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/5940380131" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-94038-013-1</a></cite></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="CITEREFSteven_Zaloga2015">Zaloga,&#32;Steven&#32;(2015).&#32;<i>Armored Champion: The Top Tanks of World War II</i>.&#32;Mechanicsburg, PA:&#32;Stackpole Books.&#32;<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101121245">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation.cs-ja1 q,.mw-parser-output .citation.cs-ja2 q{quotes:"「""」""『""』"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:var(--color-success,#3a3);margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/978-0-8117-1437-2" title="特別:文献資料/978-0-8117-1437-2">978-0-8117-1437-2</a></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Armored+Champion%3A+The+Top+Tanks+of+World+War+II&amp;rft.aulast=Zaloga&amp;rft.aufirst=Steven&amp;rft.au=Zaloga%2C%26%2332%3BSteven&amp;rft.date=2015&amp;rft.place=Mechanicsburg%2C+PA&amp;rft.pub=Stackpole+Books&amp;rft.isbn=978-0-8117-1437-2&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:T-34"><span style="display: none;">&#160;</span></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="関連項目"><span id=".E9.96.A2.E9.80.A3.E9.A0.85.E7.9B.AE"></span>関連項目</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=48" title="節を編集: 関連項目"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E6%88%A6%E8%BB%8A%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="戦車一覧">戦車一覧</a></li> <li><a href="/wiki/T-24_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-24 (戦車)">T-24 (戦車)</a> - T-34以前のソ連製単砲塔中戦車</li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%8F%E3%82%A4%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%82%AD%E3%83%B3" title="ミハイル・コーシュキン">ミハイル・コーシュキン</a> - T-34の設計者</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="外部リンク"><span id=".E5.A4.96.E9.83.A8.E3.83.AA.E3.83.B3.E3.82.AF"></span>外部リンク</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=T-34&amp;action=edit&amp;section=49" title="節を編集: 外部リンク"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r94202605">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox noprint" style="width:22em;"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist" style="font-size:100%;">ウィキメディア・コモンズには、<b><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:T-34_tanks?uselang=ja">T-34全般</a></span></b>に関連するメディアがあります。</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r94202605" /><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox noprint" style="width:22em;"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist" style="font-size:100%;">ウィキメディア・コモンズには、<b><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/T-34?uselang=ja">T-34-76/T-34-85</a></span></b>に関連するメディアがあります。</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051124061214/http://www.geocities.co.jp/SilkRoad/5870/tankist.html">ソ連軍戦車兵の回想</a> - <a href="/wiki/%E3%82%A6%E3%82%A7%E3%82%A4%E3%83%90%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%9E%E3%82%B7%E3%83%B3" title="ウェイバックマシン">ウェイバックマシン</a>(2005年11月24日アーカイブ分) :T-34の技術的側面についての記述、T-34搭乗戦車兵の体験記など。</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=CUzSetbZ7xE">T-34</a> - <a href="/wiki/YouTube_video_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="YouTube video (識別子)">YouTube</a>革命後~第2次世界大戦終了までT-34の開発と活動動画</li></ul> <div class="navbox" aria-labelledby="border&amp;#124;25x20px&amp;#124;ソビエト連邦の旗_第二次世界大戦のソ連の装甲戦闘車両" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6%E3%81%AE%E3%82%BD%E9%80%A3%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="Template:第二次世界大戦のソ連の装甲戦闘車両"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6%E3%81%AE%E3%82%BD%E9%80%A3%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:第二次世界大戦のソ連の装甲戦闘車両 (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6%E3%81%AE%E3%82%BD%E9%80%A3%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6%E3%81%AE%E3%82%BD%E9%80%A3%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="border&amp;#124;25x20px&amp;#124;ソビエト連邦の旗_第二次世界大戦のソ連の装甲戦闘車両" style="font-size:110%;margin:0 6em"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_the_Soviet_Union_(1936_%E2%80%93_1955).svg" class="mw-file-description" title="ソビエト連邦の旗"><img alt="ソビエト連邦の旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Flag_of_the_Soviet_Union_%281936_%E2%80%93_1955%29.svg/40px-Flag_of_the_Soviet_Union_%281936_%E2%80%93_1955%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Flag_of_the_Soviet_Union_%281936_%E2%80%93_1955%29.svg/60px-Flag_of_the_Soviet_Union_%281936_%E2%80%93_1955%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span> <a href="/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6" title="第二次世界大戦">第二次世界大戦</a>のソ連の<a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="装甲戦闘車両">装甲戦闘車両</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="戦車">戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%B1%86%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="豆戦車">豆</a>・<a href="/wiki/%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="軽戦車">軽戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T-18_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-18 (戦車)">T-18</a></li> <li><a href="/wiki/T-26_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-26 (戦車)">T-26</a></li> <li><a href="/wiki/T-27_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-27 (戦車)">T-27</a></li> <li><a href="/wiki/T-50_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-50 (戦車)">T-50</a></li> <li><a href="/wiki/T-60_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-60 (戦車)">T-60</a></li> <li><a href="/wiki/T-70_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-70 (戦車)">T-70</a></li> <li><a href="/wiki/T-80_(%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-80 (軽戦車)">T-80</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/BT%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="BT戦車">快速戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/BT-2" title="BT-2">BT-2</a></li> <li><a href="/wiki/BT-5" title="BT-5">BT-5</a></li> <li><a href="/wiki/BT-7" title="BT-7">BT-7</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="中戦車">中戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T-28%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="T-28中戦車">T-28</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">T-34</a></li> <li><a href="/wiki/T-44" title="T-44">T-44</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E9%87%8D%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="重戦車">重戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T-35%E9%87%8D%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="T-35重戦車">T-35</a></li> <li><a href="/wiki/KV-1" title="KV-1">KV-1</a></li> <li><a href="/wiki/KV-2" title="KV-2">KV-2</a></li> <li><a href="/wiki/KV-85" title="KV-85">KV-85</a></li> <li><a href="/wiki/IS-1" title="IS-1">IS-1</a></li> <li><a href="/wiki/IS-2" title="IS-2">IS-2</a></li> <li><a href="/wiki/IS-3" title="IS-3">IS-3</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E6%B0%B4%E9%99%B8%E4%B8%A1%E7%94%A8%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="水陸両用戦車">水陸両用戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T-37_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-37 (戦車)">T-37</a></li> <li><a href="/wiki/T-38_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-38 (戦車)">T-38</a></li> <li><a href="/wiki/T-40_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-40 (戦車)">T-40</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E7%81%AB%E7%82%8E%E6%94%BE%E5%B0%84%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="火炎放射戦車">火炎放射戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T-26_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)#T-26の車台を利用した自走砲" title="T-26 (戦車)">OT-26/130/133</a></li> <li><a class="mw-selflink-fragment" href="#バリエーション">OT-34</a></li> <li><a href="/wiki/KV-1#派生型" title="KV-1">KV-8</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2" title="自走砲">自走砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="榴弾砲">榴弾砲</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/SU-76_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-76 (自走砲)">SU-76</a></li> <li><a href="/wiki/SU-76i_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-76i (自走砲)">SU-76i</a></li> <li><a href="/wiki/SU-122_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-122 (自走砲)">SU-122</a></li> <li><a href="/wiki/SU-152_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-152 (自走砲)">SU-152</a></li> <li><a href="/wiki/ISU-152_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="ISU-152 (自走砲)">ISU-152</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%96%E3%82%A4%E3%82%A7%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%88704" title="オブイェークト704">オブイェークト704</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%8E%E3%83%B3%E7%A0%B2" title="カノン砲">カノン砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/ISU-122_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="ISU-122 (自走砲)">ISU-122</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E5%AF%BE%E6%88%A6%E8%BB%8A%E7%A0%B2" title="対戦車砲">対戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/ZiS-30_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="ZiS-30 (自走砲)">ZiS-30</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%83%89%E3%83%8A%E3%83%B3%E3%82%B9_QF_6%E3%83%9D%E3%83%B3%E3%83%89%E7%A0%B2#運用" title="オードナンス QF 6ポンド砲">SU-57</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%BC%8F%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E7%A0%B2" title="自走式対空砲">対空砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=T-90_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="T-90 (戦車) (存在しないページ)">T-90</a></li> <li><a href="/wiki/ZSU-37" title="ZSU-37">ZSU-37</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E9%A7%86%E9%80%90%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="駆逐戦車">駆逐戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/SU-85_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-85 (自走砲)">SU-85</a></li> <li><a href="/wiki/SU-100_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-100 (自走砲)">SU-100</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="装甲車">装甲車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/BA-I" title="BA-I">BA-I</a></li> <li><a href="/wiki/BA-3" title="BA-3">BA-3</a></li> <li><a href="/wiki/BA-6" title="BA-6">BA-6</a></li> <li><a href="/wiki/BA-10" title="BA-10">BA-10</a></li> <li><a href="/wiki/BA-11" title="BA-11">BA-11</a></li> <li><a href="/wiki/BA-20_(%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A)" title="BA-20 (装甲車)">BA-20</a></li> <li><a href="/wiki/BA-27" title="BA-27">BA-27</a></li> <li><a href="/wiki/BA-30" title="BA-30">BA-30</a></li> <li><a href="/wiki/BA-64" title="BA-64">BA-64</a></li> <li><a href="/wiki/KhTZ-16" title="KhTZ-16">KhTZ-16</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%87%E3%83%83%E3%82%B5%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="オデッサ戦車">オデッサ戦車</a></li> <li><a href="/wiki/FAI%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="FAI装甲車">FAI装甲車</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">装甲牽引車</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T-20_(%E8%A3%85%E7%94%B2%E7%89%BD%E5%BC%95%E8%BB%8A)" title="T-20 (装甲牽引車)">T-20コムソモーレツ</a></li> <li><a href="/wiki/T-26T_(%E8%A3%85%E7%94%B2%E7%89%BD%E5%BC%95%E8%BB%8A)" title="T-26T (装甲牽引車)">T-26T</a></li> <li><a class="mw-selflink-fragment" href="#バリエーション">T-34T</a></li> <li><a href="/wiki/KV-1#派生型" title="KV-1">KVT</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">試作車両</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">戦車</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T-40_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)#武装" title="T-40 (戦車)">T-30</a></li> <li><a href="/wiki/T-32_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-32 (戦車)">T-32</a></li> <li><a href="/wiki/T-43_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="T-43 (戦車)">T-43</a></li> <li><a href="/wiki/T-100" title="T-100">T-100</a></li> <li><a href="/wiki/IS-6" title="IS-6">IS-6</a></li> <li><a href="/wiki/KV-3" title="KV-3">KV-3</a></li> <li><a href="/wiki/KV-4" title="KV-4">KV-4/5</a></li> <li><a href="/wiki/KV-1#試作派生型" title="KV-1">KV-6/7/9/12/13/122</a></li> <li><a href="/wiki/SMK_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="SMK (戦車)">SMK</a></li> <li><a href="/wiki/PPG_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="PPG (戦車)">PPG</a></li> <li><a href="/wiki/A-40_(%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%80%E3%83%BC)" title="A-40 (グライダー)">A-40</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">自走砲</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T-26_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)#派生型" title="T-26 (戦車)">SU-1/5/6</a></li> <li><a href="/wiki/SU-14_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-14 (自走砲)">SU-14</a></li> <li><a href="/wiki/SU-100Y_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="SU-100Y (自走砲)">SU-100Y</a></li> <li><a href="/wiki/SU-101/102" title="SU-101/102">SU-101/102</a></li> <li><a href="/wiki/KSP-76" title="KSP-76">KSP-76</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox" aria-labelledby="border&amp;#124;25x20px&amp;#124;インドの旗インドの装甲戦闘車両" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%89%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="Template:インドの装甲戦闘車両"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%89%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:インドの装甲戦闘車両 (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%89%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%89%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="border&amp;#124;25x20px&amp;#124;インドの旗インドの装甲戦闘車両" style="font-size:110%;margin:0 6em"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_India.svg" class="mw-file-description" title="インドの旗"><img alt="インドの旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/25px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/38px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/50px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%89" title="インド">インド</a>の<a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="装甲戦闘車両">装甲戦闘車両</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"> <sup>○</sup>は<a href="/wiki/%E8%A3%85%E8%BC%AA%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="装輪装甲車">装輪式</a>・<sup>%</sup>は<a href="/wiki/%E5%8D%8A%E8%A3%85%E8%BB%8C%E8%BB%8A" title="半装軌車">半装軌式</a>・<sup>V</sup>は<a href="/wiki/%E6%B0%B4%E9%99%B8%E4%B8%A1%E7%94%A8%E8%BB%8A" title="水陸両用車">水陸両用型</a></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="戦車">戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E4%B8%BB%E5%8A%9B%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="主力戦車">主力戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T-55" title="T-55">T-55</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%B3%E3%83%81%E3%83%A5%E3%83%AA%E3%82%AA%E3%83%B3_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="センチュリオン (戦車)">センチュリオン</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%93%E3%83%83%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%82%B9MBT_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="ビッカースMBT (戦車)">ビジャンタ</a></li> <li><a href="/wiki/T-72" title="T-72">アジェヤ</a></li> <li><a href="/wiki/T-90" title="T-90">T-90S/M ビーシュマ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%83%A5%E3%83%B3_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="アージュン (戦車)">アージュン</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="中戦車">中戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/M4%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="M4中戦車">M4</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">T-34</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="軽戦車">軽戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Mk.VI%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="Mk.VI軽戦車">Mk.VI</a></li> <li><a href="/wiki/AMX-13" title="AMX-13">AMX-13</a></li> <li><sup>V</sup><a href="/wiki/PT-76" title="PT-76">PT-76</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E7%A9%BA%E6%8C%BA%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="空挺戦車">空挺戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/BMD-1" title="BMD-1">BMD-1</a></li> <li><a href="/wiki/BMD-2" title="BMD-2">BMD-2</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2" title="自走砲">自走砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="榴弾砲">榴弾砲</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/2S1%E3%82%B0%E3%83%B4%E3%82%A9%E3%82%BA%E3%82%B8%E3%83%BC%E3%82%AB_122mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="2S1グヴォズジーカ 122mm自走榴弾砲">2S1</a></li> <li><a href="/wiki/K9_155mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="K9 155mm自走榴弾砲">K9 ヴァジラ-T</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E5%A4%9A%E9%80%A3%E8%A3%85%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%A0%B2" title="多連装ロケット砲">多連装ロケット砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>○</sup><a href="/wiki/BM-21" title="BM-21">BM-21</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BM-30" title="BM-30">BM-30</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/%E3%83%94%E3%83%8A%E3%83%BC%E3%82%AB%E5%A4%9A%E9%80%A3%E8%A3%85%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%99%BA%E5%B0%84%E6%A9%9F" title="ピナーカ多連装ロケット発射機">ピナーカ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%BC%8F%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E7%A0%B2" title="自走式対空砲">対空砲</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/ZSU-23-4" title="ZSU-23-4">ZSU-23-4</a></li> <li><a href="/wiki/2K22" title="2K22">2K22</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="装甲車">装甲車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="装甲兵員輸送車">装甲兵員輸送車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>%</sup><a href="/wiki/M3%E3%83%8F%E3%83%BC%E3%83%95%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%83%E3%82%AF" title="M3ハーフトラック">M3</a></li> <li><sup>V</sup><a href="/wiki/BTR-50" title="BTR-50">BTR-50</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BTR-60" title="BTR-60">BTR-60</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BTR-80" title="BTR-80">BTR-80</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%A3%E3%82%B9%E3%83%91%E3%83%BC%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="キャスパー装甲兵員輸送車">キャスパー</a></li> <li><sup>○</sup><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%82%B1%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%AC%E3%83%AB_(%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ケストレル (装甲車) (存在しないページ)">ケストレル</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/TATA_Kestrel" class="extiw" title="en:TATA Kestrel">英語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="歩兵戦闘車">歩兵戦闘車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/BMP-1" title="BMP-1">BMP-1</a></li> <li><a href="/wiki/BMP-2" title="BMP-2">BMP-2</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E5%81%B5%E5%AF%9F%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="偵察戦闘車">偵察戦闘車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/BRDM-2" title="BRDM-2">BRDM-2</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox" aria-labelledby="border&amp;#124;25x20px&amp;#124;中華人民共和国の旗_中華人民共和国の装甲戦闘車両" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E4%B8%AD%E8%8F%AF%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="Template:中華人民共和国の装甲戦闘車両"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E4%B8%AD%E8%8F%AF%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:中華人民共和国の装甲戦闘車両 (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E4%B8%AD%E8%8F%AF%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E4%B8%AD%E8%8F%AF%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="border&amp;#124;25x20px&amp;#124;中華人民共和国の旗_中華人民共和国の装甲戦闘車両" style="font-size:110%;margin:0 6em"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg" class="mw-file-description" title="中華人民共和国の旗"><img alt="中華人民共和国の旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/25px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/38px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/50px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E4%B8%AD%E8%8F%AF%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="中華人民共和国">中華人民共和国</a>の<a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="装甲戦闘車両">装甲戦闘車両</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2"> <sup>○</sup>は<a href="/wiki/%E8%A3%85%E8%BC%AA%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="装輪装甲車">装輪式</a>・<sup>V</sup>は<a href="/wiki/%E6%B0%B4%E9%99%B8%E4%B8%A1%E7%94%A8%E8%BB%8A" title="水陸両用車">水陸両用型</a></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="戦車">戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E4%B8%BB%E5%8A%9B%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="主力戦車">主力戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/59%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="59式戦車">59式戦車</a></li> <li><a href="/wiki/69/79%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="69/79式戦車">69/79式戦車</a></li> <li><a href="/wiki/80%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="80式戦車">80式戦車</a></li> <li><a href="/wiki/88%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="88式戦車">88式戦車</a></li> <li><a href="/wiki/96%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="96式戦車">96式戦車</a></li> <li><a href="/wiki/99%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="99式戦車">99式戦車</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E9%87%8D%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="重戦車">重戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/IS-2" title="IS-2">IS-2</a></li> <li><a href="/wiki/IS-3" title="IS-3">IS-3</a></li> <li><a href="/wiki/WZ-111" title="WZ-111">WZ-111</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="中戦車">中戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E4%B9%9D%E4%B8%83%E5%BC%8F%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A_%E3%83%81%E3%83%8F" class="mw-redirect" title="九七式中戦車 チハ">97式中戦車</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">T-34</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="軽戦車">軽戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E4%B9%9D%E4%BA%94%E5%BC%8F%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="九五式軽戦車">95式軽戦車</a></li> <li><a href="/wiki/62%E5%BC%8F%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="62式軽戦車">62式軽戦車</a></li> <li><a href="/wiki/WZ-132" title="WZ-132">WZ-132</a></li> <li><a href="/wiki/15%E5%BC%8F%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="15式軽戦車">15式軽戦車</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E6%B0%B4%E9%99%B8%E4%B8%A1%E7%94%A8%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="水陸両用戦車">水陸両用戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>V</sup><a href="/wiki/63%E5%BC%8F%E6%B0%B4%E9%99%B8%E4%B8%A1%E7%94%A8%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="63式水陸両用戦車">63式水陸両用戦車</a></li> <li><sup>V</sup><a href="/wiki/05%E5%BC%8F%E6%B0%B4%E9%99%B8%E4%B8%A1%E7%94%A8%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="05式水陸両用戦車">05式水陸両用戦車</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E7%A9%BA%E6%8C%BA%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="空挺戦車">空挺戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/03%E5%BC%8F%E7%A9%BA%E6%8C%BA%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="03式空挺歩兵戦闘車">03式空挺歩兵戦闘車</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">輸出向け</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/85%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="85式戦車">85式戦車</a></li> <li><a href="/wiki/90-II%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="90-II式戦車">90-II式戦車</a></li> <li><a href="/wiki/VT-4_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="VT-4 (戦車)">VT-4</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2" title="自走砲">自走砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="榴弾砲">榴弾砲</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=70/85%E5%BC%8F122mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="70/85式122mm自走榴弾砲 (存在しないページ)">70/85式122mm自走榴弾砲</a></li> <li><a href="/wiki/83%E5%BC%8F152mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="83式152mm自走榴弾砲">83式152mm自走榴弾砲</a></li> <li><a href="/wiki/89%E5%BC%8F122mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="89式122mm自走榴弾砲">89式122mm自走榴弾砲</a></li> <li><a href="/wiki/05%E5%BC%8F155mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="05式155mm自走榴弾砲">05式155mm自走榴弾砲</a></li> <li><a href="/wiki/07%E5%BC%8F122mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="07式122mm自走榴弾砲">07式122mm自走榴弾砲</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%BF%AB%E6%92%83%E7%A0%B2" title="迫撃砲">迫撃砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>○</sup><a href="/wiki/05%E5%BC%8F%E8%87%AA%E8%B5%B0%E8%BF%AB%E6%92%83%E7%A0%B2" title="05式自走迫撃砲">05式自走迫撃砲</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E5%A4%9A%E9%80%A3%E8%A3%85%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%A0%B2" title="多連装ロケット砲">多連装ロケット砲</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/70%E5%BC%8F130mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%A0%B2" title="70式130mm自走ロケット砲">70式130mm自走ロケット砲</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/81%E5%BC%8F122mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%A0%B2" title="81式122mm自走ロケット砲">81式122mm自走ロケット砲</a></li> <li><a href="/wiki/83%E5%BC%8F%E5%A4%9A%E9%80%A3%E8%A3%85%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%99%BA%E5%B0%84%E6%A9%9F" title="83式多連装ロケット発射機">83式多連装ロケット発射機</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/81%E5%BC%8F122mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%A0%B2#89式" title="81式122mm自走ロケット砲">89式122mm自走ロケット砲</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/90%E5%BC%8F%E5%A4%9A%E9%80%A3%E8%A3%85%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%A0%B2" title="90式多連装ロケット砲">90式多連装ロケット砲</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/96%E5%BC%8F300mm%E5%A4%9A%E9%80%A3%E8%A3%85%E8%87%AA%E8%B5%B0%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%A0%B2" title="96式300mm多連装自走ロケット砲">96式300mm多連装自走ロケット砲</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/03%E5%BC%8F300mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%A0%B2" title="03式300mm自走ロケット砲">03式300mm自走ロケット砲</a></li> <li><a href="/wiki/11%E5%BC%8F122mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%A0%B2" title="11式122mm自走ロケット砲">11式122mm自走ロケット砲</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%BC%8F%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E7%A0%B2" title="自走式対空砲">対空砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/88%E5%BC%8F%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E6%A9%9F%E9%96%A2%E7%A0%B2" title="88式自走対空機関砲">88式自走対空機関砲</a></li> <li><a href="/wiki/95%E5%BC%8F%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E6%A9%9F%E9%96%A2%E7%A0%B2" title="95式自走対空機関砲">95式自走対空機関砲</a></li> <li><a href="/wiki/09%E5%BC%8F%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E6%A9%9F%E9%96%A2%E7%A0%B2" title="09式自走対空機関砲">09式自走対空機関砲</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%A3%85%E8%BC%AA%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="装輪戦車">対戦車砲</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>○</sup><a href="/w/index.php?title=87%E5%BC%8F100mm%E8%A3%85%E8%BC%AA%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%AF%BE%E6%88%A6%E8%BB%8A%E7%A0%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="87式100mm装輪自走対戦車砲 (存在しないページ)">87式100mm装輪自走対戦車砲</a></li> <li><a href="/wiki/89%E5%BC%8F120mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%AF%BE%E6%88%A6%E8%BB%8A%E7%A0%B2" title="89式120mm自走対戦車砲">89式120mm自走対戦車砲</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/w/index.php?title=02%E5%BC%8F100mm%E8%A3%85%E8%BC%AA%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%AF%BE%E6%88%A6%E8%BB%8A%E7%A0%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="02式100mm装輪自走対戦車砲 (存在しないページ)">02式100mm装輪自走対戦車砲</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/11%E5%BC%8F105mm%E8%A3%85%E8%BC%AA%E7%AA%81%E6%92%83%E8%BB%8A" title="11式105mm装輪突撃車">11式105mm装輪突撃車</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">輸出向け</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/PLZ-45" title="PLZ-45">PLZ-45自走榴弾砲</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/WM-80_273mm%E5%A4%9A%E9%80%A3%E8%A3%85%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0" title="WM-80 273mm多連装ロケットシステム">WM-80 273mm多連装ロケットシステム</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="装甲車">装甲車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="装甲兵員輸送車">装甲兵員輸送車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/63%E5%BC%8F%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="63式装甲兵員輸送車">63式装甲兵員輸送車</a></li> <li><sup>V</sup><a href="/w/index.php?title=77%E5%BC%8F%E6%B0%B4%E9%99%B8%E4%B8%A1%E7%94%A8%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="77式水陸両用装甲兵員輸送車 (存在しないページ)">77式水陸両用装甲兵員輸送車</a></li> <li><a href="/wiki/85/89%E5%BC%8F%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="85/89式装甲兵員輸送車">85/89式装甲兵員輸送車</a></li> <li><a href="/wiki/89%E5%BC%8F%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="89式装甲兵員輸送車">89式装甲兵員輸送車</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=90%E5%BC%8F%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="90式装甲兵員輸送車 (存在しないページ)">90式装甲兵員輸送車</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/92%E5%BC%8F%E8%A3%85%E8%BC%AA%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="92式装輪装甲車">92式装輪装甲車</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="歩兵戦闘車">歩兵戦闘車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/86%E5%BC%8F%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="86式歩兵戦闘車">86式歩兵戦闘車</a></li> <li><a href="/wiki/04%E5%BC%8F%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="04式歩兵戦闘車">04式歩兵戦闘車</a></li> <li><sup>V</sup><a href="/wiki/05%E5%BC%8F%E6%B0%B4%E9%99%B8%E4%B8%A1%E7%94%A8%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="05式水陸両用歩兵戦闘車">05式水陸両用歩兵戦闘車</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/08%E5%BC%8F%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="08式歩兵戦闘車">08式歩兵戦闘車</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Folder_Hexagonal_Icon.svg" class="mw-file-description" title="カテゴリ"><img alt="カテゴリ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/20px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /></a></span> <a href="/wiki/Category:%E4%B8%AD%E8%8F%AF%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="Category:中華人民共和国の装甲戦闘車両">カテゴリ</a></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox" aria-labelledby="border&amp;#124;25x20px&amp;#124;朝鮮民主主義人民共和国の旗&amp;#124;link=_朝鮮民主主義人民共和国の装甲戦闘車両" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E6%9C%9D%E9%AE%AE%E6%B0%91%E4%B8%BB%E4%B8%BB%E7%BE%A9%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="Template:朝鮮民主主義人民共和国の装甲戦闘車両"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E6%9C%9D%E9%AE%AE%E6%B0%91%E4%B8%BB%E4%B8%BB%E7%BE%A9%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:朝鮮民主主義人民共和国の装甲戦闘車両 (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E6%9C%9D%E9%AE%AE%E6%B0%91%E4%B8%BB%E4%B8%BB%E7%BE%A9%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E6%9C%9D%E9%AE%AE%E6%B0%91%E4%B8%BB%E4%B8%BB%E7%BE%A9%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="border&amp;#124;25x20px&amp;#124;朝鮮民主主義人民共和国の旗&amp;#124;link=_朝鮮民主主義人民共和国の装甲戦闘車両" style="font-size:110%;margin:0 6em"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span title="朝鮮民主主義人民共和国の旗"><img alt="朝鮮民主主義人民共和国の旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Korea.svg/40px-Flag_of_North_Korea.svg.png" decoding="async" width="25" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Korea.svg/60px-Flag_of_North_Korea.svg.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="800" /></span></span>&#160;<a href="/wiki/%E6%9C%9D%E9%AE%AE%E6%B0%91%E4%B8%BB%E4%B8%BB%E7%BE%A9%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="朝鮮民主主義人民共和国">朝鮮民主主義人民共和国</a>の<a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="装甲戦闘車両">装甲戦闘車両</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="3"> <sup>○</sup>は<a href="/wiki/%E8%A3%85%E8%BC%AA%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="装輪装甲車">装輪式</a>・<sup>V</sup>は<a href="/wiki/%E6%B0%B4%E9%99%B8%E4%B8%A1%E7%94%A8%E8%BB%8A" title="水陸両用車">水陸両用型</a></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="戦車">戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E4%B8%BB%E5%8A%9B%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="主力戦車">主力戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/59%E5%BC%8F%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="59式戦車">59式</a></li> <li><a href="/wiki/T-54" title="T-54">T-54</a></li> <li><a href="/wiki/T-55" title="T-55">T-55</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E5%A4%A9%E9%A6%AC%E5%8F%B7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="天馬号 (存在しないページ)">天馬号</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Chonma-ho" class="extiw" title="en:Chonma-ho">英語版</a>)</span></span></li> <li><a href="/wiki/M-2002" title="M-2002">暴風号/暴風虎</a></li> <li><a href="/wiki/M-2002#先軍号_/_先軍虎(先軍-915)" title="M-2002">先軍号/先軍-915</a></li> <li><a href="/wiki/M-2020" title="M-2020">M-2020</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E9%87%8D%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="重戦車">重戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/IS-2" title="IS-2">IS-2</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="中戦車">中戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">T-34</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="軽戦車">軽戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>V</sup><a href="/wiki/PT-85" title="PT-85">PT-85</a></li> <li><a href="/wiki/62%E5%BC%8F%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="62式軽戦車">62式</a></li> <li><sup>V</sup><a href="/wiki/PT-76" title="PT-76">PT-76</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_North_Korea.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Korea.svg/120px-Flag_of_North_Korea.svg.png" decoding="async" width="100" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Korea.svg/250px-Flag_of_North_Korea.svg.png 1.5x" data-file-width="1600" data-file-height="800" /></a></span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_the_Korean_People%27s_Army_(1992%E2%80%931993).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Flag_of_the_Korean_People%27s_Army_%281992%E2%80%931993%29.svg/100px-Flag_of_the_Korean_People%27s_Army_%281992%E2%80%931993%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Flag_of_the_Korean_People%27s_Army_%281992%E2%80%931993%29.svg/150px-Flag_of_the_Korean_People%27s_Army_%281992%E2%80%931993%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Flag_of_the_Korean_People%27s_Army_%281992%E2%80%931993%29.svg/200px-Flag_of_the_Korean_People%27s_Army_%281992%E2%80%931993%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2" title="自走砲">自走砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="榴弾砲">榴弾砲</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%82%AF%E3%82%B5%E3%83%B3_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="コクサン (自走砲)">コクサン</a>(M1978・M1989)</li> <li><a href="/wiki/ISU-152" class="mw-redirect" title="ISU-152">ISU-152</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%BC%8F%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E7%A0%B2" title="自走式対空砲">対空砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/M-1989_(%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" title="M-1989 (対空自走砲)">M-1989/M-1992</a></li> <li><a href="/wiki/ZSU-57-2" title="ZSU-57-2">M1985</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E9%A7%86%E9%80%90%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="駆逐戦車">駆逐戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/SU-100" class="mw-redirect" title="SU-100">SU-100</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="装甲車">装甲車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="装甲兵員輸送車">装甲兵員輸送車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/63%E5%BC%8F%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="63式装甲兵員輸送車">63式</a></li> <li><a href="/wiki/63%E5%BC%8F%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A#各型および派生型" title="63式装甲兵員輸送車">323式</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/M-1992_(%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A)" title="M-1992 (装甲車)">M-1992</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BTR-152" title="BTR-152">BTR-152</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BTR-40" title="BTR-40">BTR-40</a></li> <li><sup>V</sup><a href="/wiki/BTR-50" title="BTR-50">BTR-50</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BTR-60" title="BTR-60">BTR-60</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BTR-80#派生型" title="BTR-80">M2010</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="歩兵戦闘車">歩兵戦闘車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/BMP-1" title="BMP-1">BMP-1</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BTR-80#派生型" title="BTR-80">BTR-80A</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E5%81%B5%E5%AF%9F%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="偵察戦闘車">偵察戦闘車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>○</sup><a href="/wiki/BRDM-2" title="BRDM-2">BRDM-2</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox" aria-labelledby="border&amp;#124;25x20px&amp;#124;東ドイツの旗_border&amp;#124;25x20px&amp;#124;西ドイツの旗_border&amp;#124;25x20px&amp;#124;ドイツの旗_第二次世界大戦後のドイツの装甲戦闘車両" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6%E5%BE%8C%E3%81%AE%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="Template:第二次世界大戦後のドイツの装甲戦闘車両"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6%E5%BE%8C%E3%81%AE%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:第二次世界大戦後のドイツの装甲戦闘車両 (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6%E5%BE%8C%E3%81%AE%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6%E5%BE%8C%E3%81%AE%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E3%81%AE%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1&amp;action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="border&amp;#124;25x20px&amp;#124;東ドイツの旗_border&amp;#124;25x20px&amp;#124;西ドイツの旗_border&amp;#124;25x20px&amp;#124;ドイツの旗_第二次世界大戦後のドイツの装甲戦闘車両" style="font-size:110%;margin:0 6em"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_East_Germany.svg" class="mw-file-description" title="東ドイツの旗"><img alt="東ドイツの旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Flag_of_East_Germany.svg/25px-Flag_of_East_Germany.svg.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Flag_of_East_Germany.svg/38px-Flag_of_East_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Flag_of_East_Germany.svg/50px-Flag_of_East_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_Germany.svg" class="mw-file-description" title="西ドイツの旗"><img alt="西ドイツの旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/25px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/38px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/50px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> <span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Flag_of_Germany.svg" class="mw-file-description" title="ドイツの旗"><img alt="ドイツの旗" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/25px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/38px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/50px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6" title="第二次世界大戦">第二次世界大戦</a>後の<a href="/wiki/%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84" title="ドイツ">ドイツ</a>の<a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="装甲戦闘車両">装甲戦闘車両</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"> <sup>○</sup>は<a href="/wiki/%E8%A3%85%E8%BC%AA%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="装輪装甲車">装輪式</a>・<sup>V</sup>は<a href="/wiki/%E6%B0%B4%E9%99%B8%E4%B8%A1%E7%94%A8%E8%BB%8A" title="水陸両用車">水陸両用型</a>・<sup>{}</sup>は計画中</td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="戦車">戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E4%B8%BB%E5%8A%9B%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="主力戦車">主力戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">東ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">T-34</a></li> <li><a href="/wiki/T-54" title="T-54">T-54</a></li> <li><a href="/wiki/T-55" title="T-55">T-55</a></li> <li><a href="/wiki/T-72" title="T-72">T-72</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/M47%E3%83%91%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%B3" title="M47パットン">M47</a></li> <li><a href="/wiki/M48%E3%83%91%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%B3" title="M48パットン">M48</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%82%AA%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%881" title="レオパルト1">レオパルト1</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%82%AA%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%882" title="レオパルト2">レオパルト2</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li>{<a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%BB%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%90%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%BB%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0" title="メイン・グランド・コンバット・システム">MGCS</a>}</li> <li>{<a href="/wiki/KF51_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="KF51 (戦車)">KF51</a>}</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="軽戦車">軽</a>・<a href="/wiki/%E7%A9%BA%E6%8C%BA%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="空挺戦車">空挺戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">東ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>V</sup><a href="/wiki/PT-76" title="PT-76">PT-76</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/M41%E8%BB%BD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="M41軽戦車">M41</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%B4%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%82%BC%E3%83%AB_(%E7%A9%BA%E6%8C%BA%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A)" title="ヴィーゼル (空挺戦闘車)">ヴィーゼル</a></li> <li>{<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%82%B9%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="リンクス歩兵戦闘車">リンクス120</a>}</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">試作</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=SP_I.C.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SP I.C. (存在しないページ)">SP I.C.</a></li> <li><a href="/wiki/RU251" title="RU251">RU251</a></li> <li><a href="/wiki/MBT-70" title="MBT-70">MBT-70</a></li> <li><a href="/wiki/VT1_(%E6%88%A6%E8%BB%8A)" title="VT1 (戦車)">VT-1</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2" title="自走砲">自走砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="榴弾砲">榴弾砲</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">東ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/2S1%E3%82%B0%E3%83%B4%E3%82%A9%E3%82%BA%E3%82%B8%E3%83%BC%E3%82%AB_122mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="2S1グヴォズジーカ 122mm自走榴弾砲">2S1</a></li> <li><a href="/wiki/2S3%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%84%E3%82%A3%E3%83%A4_152mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="2S3アカーツィヤ 152mm自走榴弾砲">2S3</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/M7%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2" title="M7自走砲">M7</a></li> <li><a href="/wiki/M44_155mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="M44 155mm自走榴弾砲">M44</a></li> <li><a href="/wiki/M107_175mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E3%82%AB%E3%83%8E%E3%83%B3%E7%A0%B2" title="M107 175mm自走カノン砲">M107</a></li> <li><a href="/wiki/M109_155mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="M109 155mm自走榴弾砲">M109</a></li> <li><a href="/wiki/M110_203mm%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="M110 203mm自走榴弾砲">M110</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/PzH2000%E8%87%AA%E8%B5%B0%E6%A6%B4%E5%BC%BE%E7%A0%B2" title="PzH2000自走榴弾砲">PzH2000</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/RCH_155" title="RCH 155">RCH 155</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E5%A4%9A%E9%80%A3%E8%A3%85%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E7%A0%B2" title="多連装ロケット砲">多連装ロケット砲</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">東ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/BM-14" title="BM-14">BM-14</a></li> <li><a href="/wiki/BM-21" title="BM-21">BM-21</a></li> <li><a href="/wiki/BM-24" title="BM-24">BM-24</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>○</sup><a href="/wiki/LARS%E8%87%AA%E8%B5%B0%E3%83%AD%E3%82%B1%E3%83%83%E3%83%88%E5%BC%BE%E7%99%BA%E5%B0%84%E6%A9%9F" title="LARS自走ロケット弾発射機">LARS</a></li> <li><a href="/wiki/MLRS" title="MLRS">M270</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%BC%8F%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E7%A0%B2" title="自走式対空砲">対空砲</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">東ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/ZSU-57-2" title="ZSU-57-2">ZSU-57-2</a></li> <li><a href="/wiki/ZSU-23-4" title="ZSU-23-4">ZSU-23-4</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/M42%E3%83%80%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E8%87%AA%E8%B5%B0%E9%AB%98%E5%B0%84%E6%A9%9F%E9%96%A2%E7%A0%B2" title="M42ダスター自走高射機関砲">M42</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B2%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%88%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E7%A0%B2" title="ゲパルト自走対空砲">ゲパルト</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E5%AF%BE%E6%88%A6%E8%BB%8A%E8%BB%8A%E4%B8%A1" title="対戦車車両">対戦車車両</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%8D%E3%83%B3%E3%83%A4%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%88%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC" title="カノーネンヤークトパンツァー">カノーネンヤークトパンツァー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%82%B1%E3%83%BC%E3%83%86%E3%83%B3%E3%83%A4%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%88%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC" title="ラケーテンヤークトパンツァー">ラケーテンヤークトパンツァー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A4%E3%82%B0%E3%82%A2%E3%83%AB1" title="ヤグアル1">ヤグアル1</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A4%E3%82%B0%E3%82%A2%E3%83%AB2" title="ヤグアル2">ヤグアル2</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">試作</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>○</sup><a href="/wiki/%E3%83%AF%E3%82%A4%E3%83%AB%E3%83%89%E3%82%AD%E3%83%A3%E3%83%83%E3%83%88%E8%87%AA%E8%B5%B0%E5%AF%BE%E7%A9%BA%E7%A0%B2" title="ワイルドキャット自走対空砲">ワイルドキャット</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%89%E3%83%BC%E3%83%8A%E3%83%AB_(%E8%87%AA%E8%B5%B0%E7%A0%B2)" class="mw-redirect" title="ドーナル (自走砲)">ドーナル</a>(<a href="/wiki/AGM_(%E3%83%A2%E3%82%B8%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%AB)" title="AGM (モジュール)">AGM砲塔</a>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="装甲車">装甲車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="装甲兵員輸送車">装甲兵員輸送車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">東ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>○</sup><a href="/wiki/BTR-40" title="BTR-40">BTR-40</a></li> <li><sup>V</sup><a href="/wiki/BTR-50" title="BTR-50">SPW-50</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BTR-60" title="BTR-60">SPW-60</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BTR-70" title="BTR-70">SPW-70</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BTR-152" title="BTR-152">BTR-152</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/M113%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="M113装甲兵員輸送車">M113</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/UR-416%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="UR-416装甲兵員輸送車">UR-416</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/TM-170%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="TM-170装甲兵員輸送車">TM-170</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%AF%E3%82%B9%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%85%B5%E5%93%A1%E8%BC%B8%E9%80%81%E8%BB%8A" title="フクス装甲兵員輸送車">フクス</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%AB_(%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A)" title="コンドル (装甲車)">コンドル</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>○</sup><a href="/wiki/%E3%83%9C%E3%82%AF%E3%82%B5%E3%83%BC%E8%A3%85%E8%BC%AA%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="ボクサー装輪装甲車">ボクサー</a></li> <li><a href="/wiki/Bv.206" title="Bv.206">Bv 206S</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="歩兵戦闘車">歩兵戦闘車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">東ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/BMP-1" title="BMP-1">BMP-1</a></li> <li><a href="/wiki/BMP-2" title="BMP-2">BMP-2</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AB%E3%83%84SPz_11-2%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%81%B5%E5%AF%9F%E8%BB%8A" title="クルツSPz 11-2装甲偵察車">SPz 11-2</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B0HS.30%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="ラングHS.30歩兵戦闘車">HS.30</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%80%E3%83%BC%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="マルダー歩兵戦闘車">マルダー</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%BC%E3%83%9E%E8%A3%85%E7%94%B2%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="プーマ装甲歩兵戦闘車">プーマ</a></li> <li>{<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%82%B9%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="リンクス歩兵戦闘車">リンクス</a>}</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E5%81%B5%E5%AF%9F%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A" title="偵察戦闘車">偵察戦闘車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">東ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>○</sup><a href="/wiki/BRDM-1" title="BRDM-1">BRDM-1</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/BRDM-2" title="BRDM-2">BRDM-2</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>○</sup><a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%82%AF%E3%82%B9_(%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A)" title="ルクス (装甲車)">ルクス</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A7%E3%83%8D%E3%83%83%E3%82%AF%E5%81%B5%E5%AF%9F%E8%BB%8A" title="フェネック偵察車">フェネック</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%A9%9F%E5%8B%95%E8%BB%8A" title="歩兵機動車">歩兵機動車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><sup>○</sup><a href="/wiki/%E3%83%87%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B4_(%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A)" title="ディンゴ (装甲車)">ディンゴ</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/AGF_%E3%82%B5%E3%83%BC%E3%83%90%E3%83%AB" title="AGF サーバル">サーバル</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/LAPV%E8%BB%BD%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A" title="LAPV軽装甲車">LAPV</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/ESK_(%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A)" title="ESK (装甲車)">ESK</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%BC%E3%82%B0%E3%83%AB_(%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A)" title="イーグル (装甲車)">イーグルIV/V</a></li> <li><sup>○</sup><a href="/wiki/AMPV_(%E8%A3%85%E8%BC%AA%E8%A3%85%E7%94%B2%E8%BB%8A)" title="AMPV (装輪装甲車)">AMPV</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">試作</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%83%80%E3%83%BC%E6%AD%A9%E5%85%B5%E6%88%A6%E9%97%98%E8%BB%8A#VTS-1" title="マルダー歩兵戦闘車">VTS-1</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">支援車両</th><td class="navbox-list navbox-even hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%9B%9E%E5%8F%8E%E8%BB%8A" title="装甲回収車">装甲回収車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/M88%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%9B%9E%E5%8F%8E%E8%BB%8A" title="M88装甲回収車">ベルゲパンツァー1</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%99%E3%83%AB%E3%82%B2%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ベルゲパンツァー2 (存在しないページ)">ベルゲパンツァー2</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Bergepanzer_2" class="extiw" title="de:Bergepanzer 2">ドイツ語版</a>)</span></span></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%99%E3%83%AB%E3%82%B2%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC3_%E3%83%93%E3%83%A5%E3%83%83%E3%83%95%E3%82%A7%E3%83%AB&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ベルゲパンツァー3 ビュッフェル (存在しないページ)">ベルゲパンツァー3</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Bergepanzer_B%C3%BCffel" class="extiw" title="de:Bergepanzer Büffel">ドイツ語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E6%9E%B6%E6%A9%8B%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="架橋戦車">架橋戦車</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%96%E3%83%AA%E3%83%A5%E3%83%83%E3%82%B1%E3%83%B3%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%82%B2%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%93%E3%83%BC%E3%83%90%E3%83%BC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ブリュッケンレーゲパンツァー・ビーバー (存在しないページ)">ブリュッケンレーゲパンツァー</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Biber_(Br%C3%BCckenlegepanzer)" class="extiw" title="de:Biber (Brückenlegepanzer)">ドイツ語版</a>)</span></span></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%8D%E3%83%AB%E3%83%96%E3%83%AA%E3%83%A5%E3%83%83%E3%82%B1_%E3%83%AC%E3%82%B0%E3%82%A2%E3%83%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="パンツァーシュネルブリュッケ レグアン (存在しないページ)">パンツァーシュネルブリュッケ</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Panzerschnellbr%C3%BCcke_Leguan" class="extiw" title="de:Panzerschnellbrücke Leguan">ドイツ語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;"><a href="/wiki/%E6%88%A6%E9%97%98%E5%B7%A5%E5%85%B5%E8%BB%8A" title="戦闘工兵車">戦闘工兵車</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;text-align:left;">西/統一ドイツ</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%94%E3%82%AA%E3%83%8B%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%83%91%E3%83%B3%E3%83%84%E3%82%A1%E3%83%BC2_%E3%83%80%E3%82%AF%E3%82%B9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ピオニールパンツァー2 ダクス (存在しないページ)">ピオニールパンツァー2</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Dachs_(Panzer)" class="extiw" title="de:Dachs (Panzer)">ドイツ語版</a>)</span></span></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%82%B3%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%83%83%E3%82%AF%E8%A3%85%E7%94%B2%E5%B7%A5%E5%85%B5%E8%BB%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="コディアック装甲工兵車 (存在しないページ)">コディアック</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/AEV_3_Kodiak" class="extiw" title="en:AEV 3 Kodiak">英語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist hlist-pipe" colspan="2"> <a href="/wiki/%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E9%99%B8%E8%BB%8D_(%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E9%80%A3%E9%82%A6%E8%BB%8D)" title="ドイツ陸軍 (ドイツ連邦軍)">ドイツ陸軍 (ドイツ連邦軍)</a> / <a href="/wiki/%E5%9B%BD%E5%AE%B6%E4%BA%BA%E6%B0%91%E8%BB%8D%E5%9C%B0%E4%B8%8A%E8%BB%8D" title="国家人民軍地上軍">国家人民軍地上軍</a></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-label="Navbox" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Help:%E5%85%B8%E6%8B%A0%E7%AE%A1%E7%90%86" title="Help:典拠管理">典拠管理データベース</a>: 国立図書館 <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q172233#identifiers" title="ウィキデータを編集"><img alt="ウィキデータを編集" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4239348-6">ドイツ</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007539357905171">イスラエル</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh89001142">アメリカ</a></span></li> <li><span class="uid"><abbr title="T-34 (tank)"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=ph269152&amp;CON_LNG=ENG">チェコ</a></abbr></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐8b59d5688‐p48rb Cached time: 20250408163252 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.751 seconds Real time usage: 0.947 seconds Preprocessor visited node count: 9280/1000000 Post‐expand include size: 364825/2097152 bytes Template argument size: 17724/2097152 bytes Highest expansion depth: 28/100 Expensive parser function count: 18/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 33524/5000000 bytes Lua time usage: 0.170/10.000 seconds Lua memory usage: 7414054/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/500 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 547.690 1 -total 24.36% 133.441 2 Template:Reflist 19.30% 105.711 3 Template:Cite_news 18.27% 100.036 5 Template:Navbox 14.36% 78.631 4 Template:Citation/core 11.76% 64.429 32 Template:Navbox_subgroup 11.09% 60.725 1 Template:出典の明記 9.39% 51.420 1 Template:Ambox 8.81% 48.276 14 Template:Flagicon 7.53% 41.267 1 Template:Cite_book --> <!-- Saved in parser cache with key jawiki:pcache:15766:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250408163252 and revision id 104171596. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">「<a dir="ltr" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=T-34&amp;oldid=104171596">https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=T-34&amp;oldid=104171596</a>」から取得</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%AB%E3%83%86%E3%82%B4%E3%83%AA" title="特別:カテゴリ">カテゴリ</a>: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E3%82%BD%E9%80%A3%E3%81%AE%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="Category:ソ連の戦車">ソ連の戦車</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E4%B8%AD%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="Category:中戦車">中戦車</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E7%AC%AC%E4%BA%8C%E6%AC%A1%E4%B8%96%E7%95%8C%E5%A4%A7%E6%88%A6%E3%81%AE%E3%82%BD%E9%80%A3%E3%81%AE%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="Category:第二次世界大戦のソ連の戦車">第二次世界大戦のソ連の戦車</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E4%B8%AD%E6%9D%B1%E6%88%A6%E4%BA%89%E3%81%AE%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="Category:中東戦争の戦車">中東戦争の戦車</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E6%9C%9D%E9%AE%AE%E6%88%A6%E4%BA%89%E3%81%AE%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="Category:朝鮮戦争の戦車">朝鮮戦争の戦車</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E3%83%99%E3%83%88%E3%83%8A%E3%83%A0%E6%88%A6%E4%BA%89%E3%81%AE%E6%88%A6%E8%BB%8A" title="Category:ベトナム戦争の戦車">ベトナム戦争の戦車</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">隠しカテゴリ: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E5%BF%85%E8%A6%81%E3%81%A8%E3%81%99%E3%82%8B%E7%AF%80%E3%81%AE%E3%81%82%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2018%E5%B9%B43%E6%9C%88" title="Category:出典を必要とする節のある記事/2018年3月">出典を必要とする節のある記事/2018年3月</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E5%BF%85%E8%A6%81%E3%81%A8%E3%81%99%E3%82%8B%E8%A8%98%E8%BF%B0%E3%81%AE%E3%81%82%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2011%E5%B9%B411%E6%9C%88" title="Category:出典を必要とする記述のある記事/2011年11月">出典を必要とする記述のある記事/2011年11月</a></li><li><a href="/wiki/Category:GND%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:GND識別子が指定されている記事">GND識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:J9U%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:J9U識別子が指定されている記事">J9U識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:LCCN%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:LCCN識別子が指定されている記事">LCCN識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:NKC%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:NKC識別子が指定されている記事">NKC識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:ISBN%E3%83%9E%E3%82%B8%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%82%92%E4%BD%BF%E7%94%A8%E3%81%97%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="Category:ISBNマジックリンクを使用しているページ">ISBNマジックリンクを使用しているページ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> 最終更新 2025年3月19日 (水) 17:17 (日時は<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E5%80%8B%E4%BA%BA%E8%A8%AD%E5%AE%9A#mw-prefsection-rendering" title="特別:個人設定">個人設定</a>で未設定ならば<a href="/wiki/%E5%8D%94%E5%AE%9A%E4%B8%96%E7%95%8C%E6%99%82" title="協定世界時">UTC</a>)。</li> <li id="footer-info-copyright">テキストは<a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja">クリエイティブ・コモンズ 表示-継承ライセンス</a>のもとで利用できます。追加の条件が適用される場合があります。詳細については<a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">利用規約</a>を参照してください。</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ja">プライバシー・ポリシー</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%AB%E3%81%A4%E3%81%84%E3%81%A6">ウィキペディアについて</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%85%8D%E8%B2%AC%E4%BA%8B%E9%A0%85">免責事項</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">行動規範</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">開発者</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ja.wikipedia.org">統計</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieに関する声明</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ja.m.wikipedia.org/w/index.php?title=T-34&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">モバイルビュー</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">T-34</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>65の言語版</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>話題を追加</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-59fd5dcf67-gpb5n","wgBackendResponseTime":202,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.751","walltime":"0.947","ppvisitednodes":{"value":9280,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":364825,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":17724,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":28,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":18,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":33524,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":500},"timingprofile":["100.00% 547.690 1 -total"," 24.36% 133.441 2 Template:Reflist"," 19.30% 105.711 3 Template:Cite_news"," 18.27% 100.036 5 Template:Navbox"," 14.36% 78.631 4 Template:Citation/core"," 11.76% 64.429 32 Template:Navbox_subgroup"," 11.09% 60.725 1 Template:出典の明記"," 9.39% 51.420 1 Template:Ambox"," 8.81% 48.276 14 Template:Flagicon"," 7.53% 41.267 1 Template:Cite_book"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.170","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7414054,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-8b59d5688-p48rb","timestamp":"20250408163252","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"T-34","url":"https:\/\/ja.wikipedia.org\/wiki\/T-34","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q172233","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q172233","author":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u30d7\u30ed\u30b8\u30a7\u30af\u30c8\u3078\u306e\u8ca2\u732e\u8005"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u8ca1\u56e3","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-09-08T11:31:10Z","dateModified":"2025-03-19T17:17:40Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/42\/Char_T-34.jpg"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10