CINXE.COM

Syncrétisme — Wikipédia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Syncrétisme — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"20542f75-0e8d-47ba-a824-d2b3d925e4e1","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Syncrétisme","wgTitle":"Syncrétisme","wgCurRevisionId":223760629,"wgRevisionId":223760629,"wgArticleId":2911,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Article contenant un lien mort","Article à référence insuffisante","Article à référence nécessaire","Page utilisant un modèle Bases inactif","Page utilisant P1417","Page utilisant P7305","Page utilisant P4342","Page utilisant P3219","Page pointant vers des bases externes","Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes","Article de Wikipédia avec notice d'autorité","Portail:Anthropologie/Articles liés","Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés","Portail:Société/Articles liés","Portail:Religions et croyances/Articles liés","Histoire des religions","Trait grammatical","Métissage culturel"],"wgPageViewLanguage":"fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Syncrétisme","wgRelevantArticleId":2911,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q172904","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Syncrétisme — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Syncr%C3%A9tisme"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Syncr%C3%A9tisme"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Syncrétisme rootpage-Syncrétisme skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Page d’accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil" title="Regroupements d&#039;articles par thématiques"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact" title="Qui contacter"><span>Contact</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter" title="Guide pour apprendre à contribuer à Wikipédia"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales" title="Outils pour contribuer à Wikipédia"><span>Pages spéciales</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l&#039;encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l&#039;apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Syncr%C3%A9tisme" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Syncr%C3%A9tisme" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=fr.wikipedia.org&amp;uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&amp;returnto=Syncr%C3%A9tisme" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&amp;returnto=Syncr%C3%A9tisme" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Religion" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Religion"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Religion</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Religion-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Religion</span> </button> <ul id="toc-Religion-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Histoire" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Histoire"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Histoire</span> </div> </a> <ul id="toc-Histoire-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sphère_culturelle_grecque_et_Méditerranée" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Sphère_culturelle_grecque_et_Méditerranée"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.1</span> <span>Sphère culturelle grecque et Méditerranée</span> </div> </a> <ul id="toc-Sphère_culturelle_grecque_et_Méditerranée-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Dans_le_monde" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dans_le_monde"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Dans le monde</span> </div> </a> <ul id="toc-Dans_le_monde-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Culturellement" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Culturellement"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Culturellement</span> </div> </a> <ul id="toc-Culturellement-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Voir_aussi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voir_aussi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Voir aussi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Voir_aussi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Voir aussi</span> </button> <ul id="toc-Voir_aussi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Articles_connexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Articles_connexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Articles connexes</span> </div> </a> <ul id="toc-Articles_connexes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dans_la_sphère_culturelle_grecque" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Dans_la_sphère_culturelle_grecque"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.1</span> <span>Dans la sphère culturelle grecque</span> </div> </a> <ul id="toc-Dans_la_sphère_culturelle_grecque-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-En_Extrême_Orient" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#En_Extrême_Orient"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.2</span> <span>En Extrême Orient</span> </div> </a> <ul id="toc-En_Extrême_Orient-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Liens_externes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liens_externes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Liens externes</span> </div> </a> <ul id="toc-Liens_externes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Syncrétisme</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 69 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-69" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">69 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Асинкретизм – abkhaze" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Асинкретизм" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="abkhaze" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Sinkretisme" title="Sinkretisme – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Sinkretisme" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%81%D9%8A%D9%82_%D8%A8%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="توفيق بين الأديان – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="توفيق بين الأديان" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%81%D9%8A%D9%82_%D8%A8%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="توفيق بين الاديان – arabe égyptien" lang="arz" hreflang="arz" data-title="توفيق بين الاديان" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="arabe égyptien" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Sincretismu" title="Sincretismu – asturien" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Sincretismu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturien" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Sinkretizm" title="Sinkretizm – azerbaïdjanais" lang="az" hreflang="az" data-title="Sinkretizm" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaïdjanais" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%96%D0%BD%D0%BA%D1%80%D1%8D%D1%82%D1%8B%D0%B7%D0%BC" title="Сінкрэтызм – biélorusse" lang="be" hreflang="be" data-title="Сінкрэтызм" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="biélorusse" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%B7%D1%8A%D0%BC" title="Синкретизъм – bulgare" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Синкретизъм" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgare" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%AC%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A6" title="সমন্বয়বাদ – bengali" lang="bn" hreflang="bn" data-title="সমন্বয়বাদ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengali" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Sincretisme" title="Sincretisme – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Sincretisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Synkretismus" title="Synkretismus – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Synkretismus" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Synkretisme" title="Synkretisme – danois" lang="da" hreflang="da" data-title="Synkretisme" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danois" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Synkretismus" title="Synkretismus – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Synkretismus" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%85%CE%B3%CE%BA%CF%81%CE%B7%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Συγκρητισμός – grec" lang="el" hreflang="el" data-title="Συγκρητισμός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grec" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Syncretism" title="Syncretism – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Syncretism" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Sinkretismo" title="Sinkretismo – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Sinkretismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Sincretismo" title="Sincretismo – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Sincretismo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCnkretism" title="Sünkretism – estonien" lang="et" hreflang="et" data-title="Sünkretism" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonien" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Sinkretismo" title="Sinkretismo – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Sinkretismo" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%DB%8C%D9%82%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تلفیق‌گرایی – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تلفیق‌گرایی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Synkretismi" title="Synkretismi – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Synkretismi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Synkretisme" title="Synkretisme – frison occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Synkretisme" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frison occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Sincretismo" title="Sincretismo – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Sincretismo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%99%D7%A0%D7%A7%D7%A8%D7%98%D7%99%D7%96%D7%9D" title="סינקרטיזם – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="סינקרטיזם" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Sinkretizam" title="Sinkretizam – croate" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Sinkretizam" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croate" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Szinkretizmus" title="Szinkretizmus – hongrois" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Szinkretizmus" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hongrois" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%AB%D5%B6%D5%AF%D6%80%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Սինկրետիզմ – arménien" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սինկրետիզմ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arménien" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Syncretismo" title="Syncretismo – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Syncretismo" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Sinkretisme" title="Sinkretisme – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="Sinkretisme" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Sinkretismo" title="Sinkretismo – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Sinkretismo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Sincretismo" title="Sincretismo – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Sincretismo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B7%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%83%AC%E3%83%86%E3%82%A3%E3%82%BA%E3%83%A0" title="シンクレティズム – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="シンクレティズム" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="სინკრეტიზმი – géorgien" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სინკრეტიზმი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="géorgien" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Синкретизм – kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Синкретизм" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%98%BC%ED%95%A9%EC%A3%BC%EC%9D%98" title="혼합주의 – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="혼합주의" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Синкретизм – kirghize" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Синкретизм" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirghize" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Syncretismus" title="Syncretismus – latin" lang="la" hreflang="la" data-title="Syncretismus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latin" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Sinkretizmas" title="Sinkretizmas – lituanien" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Sinkretizmas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituanien" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Sinkr%C4%93tisms" title="Sinkrētisms – letton" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Sinkrētisms" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letton" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Sinkretisma" title="Sinkretisma – malgache" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Sinkretisma" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgache" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%B6%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%B8_%E0%B4%B8%E0%B4%AE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%AF%E0%B4%82" title="വിശ്വാസ സമന്വയം – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="വിശ്വാസ സമന്വയം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Sinkretisme" title="Sinkretisme – malais" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Sinkretisme" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malais" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Syncretisme" title="Syncretisme – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Syncretisme" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Synkretisme" title="Synkretisme – norvégien nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Synkretisme" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norvégien nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Synkretisme" title="Synkretisme – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Synkretisme" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Sincretisme" title="Sincretisme – occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Sincretisme" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Synkretyzm" title="Synkretyzm – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Synkretyzm" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Sincretismo" title="Sincretismo – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Sincretismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Sincretism" title="Sincretism – roumain" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Sincretism" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="roumain" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%BC_(%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%8F)" title="Синкретизм (философия) – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Синкретизм (философия)" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Sinkretizam" title="Sinkretizam – serbo-croate" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Sinkretizam" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-croate" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Syncretism" title="Syncretism – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Syncretism" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Synkretizmus" title="Synkretizmus – slovaque" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Synkretizmus" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaque" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Sinkretizem" title="Sinkretizem – slovène" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Sinkretizem" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovène" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Синкретизам – serbe" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Синкретизам" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbe" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Synkretism" title="Synkretism – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Synkretism" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Sinkretisimo" title="Sinkretisimo – swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Sinkretisimo" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9C%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD" title="การผสานความเชื่อ – thaï" lang="th" hreflang="th" data-title="การผสานความเชื่อ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="thaï" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Sinkretismo" title="Sinkretismo – tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Sinkretismo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Senkretizm" title="Senkretizm – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Senkretizm" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Синкретизм – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Синкретизм" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B2%D8%A7%D8%AC_%D8%B6%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="امتزاج ضدین – ourdou" lang="ur" hreflang="ur" data-title="امتزاج ضدین" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ourdou" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Sinkretizm" title="Sinkretizm – ouzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Sinkretizm" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ouzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/T%C3%ADnh_nguy%C3%AAn_h%E1%BB%A3p" title="Tính nguyên hợp – vietnamien" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tính nguyên hợp" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamien" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Sinkretismo" title="Sinkretismo – waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Sinkretismo" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%BB%BC%E6%91%84" title="综摄 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="综摄" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="რელიგიური სინკრეტიზმი – mingrélien" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="რელიგიური სინკრეტიზმი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="mingrélien" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%B6%9C%E6%94%9D" title="綜攝 – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="綜攝" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%B7%B7%E5%90%88%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="混合主義 – cantonais" lang="yue" hreflang="yue" data-title="混合主義" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonais" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q172904#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Syncr%C3%A9tisme" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Syncr%C3%A9tisme" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Syncr%C3%A9tisme"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Syncr%C3%A9tisme"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Syncr%C3%A9tisme" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Syncr%C3%A9tisme" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;oldid=223760629" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&amp;page=Syncr%C3%A9tisme&amp;id=223760629&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FSyncr%25C3%25A9tisme"><span>Obtenir l&#039;URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FSyncr%25C3%25A9tisme"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Syncr%C3%A9tisme"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&amp;page=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Syncretism" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q172904" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l&#039;encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><p>Un <b>syncrétisme</b> est un mélange d'influences. Le terme de syncrétisme vient du mot <a href="/wiki/Grec_ancien" title="Grec ancien">grec</a> <span class="lang-grc" lang="grc">συνκρητισμός</span>&#160;/ <span class="lang-grc-latn" lang="grc-latn"><i>sunkrêtismós</i></span> signifiant <span class="citation">«&#160;union des <a href="/wiki/Dialectes_du_grec_ancien" title="Dialectes du grec ancien">Crétois</a>&#160;»</span>. Initialement appliqué à une coalition guerrière, il s'est étendu à toutes formes de rassemblement de <a href="/wiki/Doctrine" title="Doctrine">doctrines</a> disparates, et est surtout utilisé à propos de <a href="/wiki/Religion" title="Religion">religion</a>. </p><p>Il est le résultat d’un processus d'adaptation endogène généralement imposé par une culture exogène. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Religion">Religion</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Modifier la section : Religion" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=1" title="Modifier le code source de la section : Religion"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Pluto_Serapis_and_Persephone_Isis_Heraklion_museum.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Pluto_Serapis_and_Persephone_Isis_Heraklion_museum.jpg/220px-Pluto_Serapis_and_Persephone_Isis_Heraklion_museum.jpg" decoding="async" width="220" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Pluto_Serapis_and_Persephone_Isis_Heraklion_museum.jpg/330px-Pluto_Serapis_and_Persephone_Isis_Heraklion_museum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Pluto_Serapis_and_Persephone_Isis_Heraklion_museum.jpg/440px-Pluto_Serapis_and_Persephone_Isis_Heraklion_museum.jpg 2x" data-file-width="3736" data-file-height="3056" /></a><figcaption>Syncrétisme religieux en <a href="/wiki/Cr%C3%A8te" title="Crète">Crète</a> romaine&#160;: <a href="/wiki/Pers%C3%A9phone" title="Perséphone">Perséphone</a> et <a href="/wiki/Pluton_(mythologie)" title="Pluton (mythologie)">Pluton</a>, dieux du monde des morts accompagnés de <a href="/wiki/Cerb%C3%A8re" title="Cerbère">Cerbère</a>, sont porteurs des attributs des dieux égyptiens <a href="/wiki/Serapis" class="mw-redirect" title="Serapis">Serapis</a> et <a href="/wiki/Isis" title="Isis">Isis</a>. <a href="/wiki/Mus%C3%A9e_arch%C3%A9ologique_d%27H%C3%A9raklion" title="Musée archéologique d&#39;Héraklion">Musée archéologique d'Héraklion</a>, Crète.</figcaption></figure> <p>Le terme s'utilise surtout en <a href="/wiki/Histoire_des_religions" title="Histoire des religions">histoire des religions</a>, pour qualifier des confessions à part entière, mais dont plusieurs composants d'origine sont encore reconnaissables. C'est une religion dont la doctrine ou les pratiques sont un mélange d'éléments pris dans différentes croyances<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Histoire">Histoire</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Modifier la section : Histoire" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=2" title="Modifier le code source de la section : Histoire"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Sphère_culturelle_grecque_et_Méditerranée"><span id="Sph.C3.A8re_culturelle_grecque_et_M.C3.A9diterran.C3.A9e"></span>Sphère culturelle grecque et Méditerranée</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Modifier la section : Sphère culturelle grecque et Méditerranée" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=3" title="Modifier le code source de la section : Sphère culturelle grecque et Méditerranée"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>On retrouve cette pratique très tôt dans l'<a href="/wiki/Antiquit%C3%A9" title="Antiquité">Antiquité</a>. La Bible fait mention du syncrétisme religieux du peuple d'Israël à l'époque du Roi de Juda, <a href="/wiki/Os%C3%A9e_(roi)" title="Osée (roi)">Osée</a> (<span class="nowrap">2 Rois 17</span>). Le <span class="nowrap">verset 33</span> donne un exemple frappant de ce mélange religieux entre la Loi mosaïque que <a href="/wiki/Yahweh" title="Yahweh">Yahvé</a> donna à Israël et <span class="citation">«&#160;la religion des nations d'où on les avait emmenés en exil&#160;»</span><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Aide:Source_insuffisante" title="Aide:Source insuffisante">[source&#160;insuffisante]</a></sup>. Traduction possible de cette citation&#160;: les <a href="/wiki/H%C3%A9breux" title="Hébreux">Hébreux</a> étant une tribu de pasteurs nomades vivant en <a href="/wiki/M%C3%A9sopotamie" title="Mésopotamie">Mésopotamie</a> (<a href="/wiki/Ur_(M%C3%A9sopotamie)" title="Ur (Mésopotamie)">Ur en Chaldée</a>), leur religion était, selon toute vraisemblance, le <a href="/wiki/Zoroastrisme" title="Zoroastrisme">Zoroastrisme</a>. Mais leurs pratiques radicales et sectaires les tenaient à l'écart des autres populations et furent probablement à l'origine de leur exode, d'abord, sous la conduite de <a href="/wiki/Terah" title="Terah">Terah</a>, père d'<a href="/wiki/Abraham" title="Abraham">Abraham</a>, vers <a href="/wiki/Harran" title="Harran">Harran</a> (Turquie actuelle), puis, sous celle d'Abraham, pour le pays de <a href="/wiki/Canaan_(r%C3%A9gion)" title="Canaan (région)">Canaan</a>. </p><p><a href="/wiki/Ernest_Renan" title="Ernest Renan">Ernest Renan</a> considère la croyance éventuelle à une vie post-mortem comme un effet de la captivité des Hébreux en <a href="/wiki/%C3%89gypte_antique" title="Égypte antique">Égypte</a>. Celle-ci possédait ce concept dont la religion juive était seule, selon lui, à faire l'économie à l'époque<sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Aide:R%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Aide:Référence nécessaire"><span title="Ce passage nécessite une référence ; voir l&#39;aide.">&#91;réf.&#160;nécessaire&#93;</span></a></sup>. Cette interprétation n'exclut pas l'hypothèse zoroastrienne. En effet, selon le Zoroastrisme, l'âme de l'Homme préexiste à sa naissance et survit à sa mort. Si les bonnes actions passées du défunt l'emportent sur les mauvaises, l'âme va dans la <span class="citation">«&#160;Maison des Chants&#160;»</span> par un pont au-delà duquel l'attend le Seigneur de la Lumière et y reste pour l'éternité. Dans le cas inverse, elle va à la <span class="citation">«&#160;Maison du Druj&#160;»</span> où elle séjourne un temps avant de rejoindre la <span class="citation">«&#160;Maison des Chants&#160;»</span>. La croyance en une vie post-mortem n'est donc pas d'origine <span class="citation">«&#160;égyptienne&#160;»</span> mais plus large&#160;; le Zoroastrisme était probablement répandu dans tout le Moyen-Orient antique, comme il l'était, vers l'Est, jusqu'en Inde. </p><p>Les Romains avaient pour politique d'incorporer les dieux locaux des pays qu'ils avaient conquis au panthéon romain. Ce choix leur évitait ainsi au moins toute opposition d'ordre religieux dans les pays polythéistes. </p><p>Une situation semblable s’est développée, mais involontairement, lorsque des missionnaires ont introduit la religion catholique en Amérique du Sud. Ils ont converti la majeure partie de la population, mais, à l’image des <a href="/wiki/Samaritains" title="Samaritains">Samaritains</a> de l’Antiquité, la population n'a pas oublié pour autant ses anciens rites. Ainsi, au Brésil, des chrétiens pratiquent toujours les rites <a href="/wiki/Vaudou" title="Vaudou">vaudou</a> et célèbrent des fêtes en l’honneur d’anciennes divinités, telle la déesse <a href="/wiki/Iemanja" title="Iemanja">Iemanjá</a>. On observe le même phénomène dans d’autres pays d’Amérique du Sud. </p><p>À l'époque contemporaine, la <a href="/wiki/Rencontres_d%27Assise" title="Rencontres d&#39;Assise">rencontre d'Assise</a> de 1986 fut taxée de syncrétisme par quelques cardinaux du Vatican, bien que cela ne fût pas l'intention des organisateurs. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dans_le_monde">Dans le monde</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Modifier la section : Dans le monde" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=4" title="Modifier le code source de la section : Dans le monde"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Le concept de syncrétisme est suffisamment abstrait pour être appliqué à de nombreuses traditions. Le <a href="/wiki/Sikhisme" title="Sikhisme">sikhisme</a> est composé d'un mélange de l'<a href="/wiki/Hindouisme" title="Hindouisme">hindouisme</a> et de l'<a href="/wiki/Islam" title="Islam">islam</a>. L'approche syncrétique permet d'analyser les influences qui constituent une religion, elle doit s'arrêter avant de perdre ce qui en fait l'identité. Les religions de l'<a href="/wiki/Antiquit%C3%A9" title="Antiquité">Antiquité</a> étaient très caractérisées par le syncrétisme, qu'il soit d'assimilation ou d'association, rendant les influences entre religions très complexes. Le culte de <a href="/wiki/Mithra" title="Mithra">Mithra</a> associé à <a href="/wiki/Apollon" title="Apollon">Apollon</a> dans le <a href="/wiki/Panth%C3%A9on" title="Panthéon">panthéon</a> romain en est un exemple. </p><p>Le syncrétisme du <a href="/wiki/Bouddhisme_chan" class="mw-redirect" title="Bouddhisme chan">bouddhisme chan</a>, forme de <a href="/wiki/Bouddhisme_mah%C4%81y%C4%81na" title="Bouddhisme mahāyāna">bouddhisme mahāyāna</a> avec le <a href="/wiki/Tao%C3%AFsme" title="Taoïsme">taoïsme</a> en est un exemple qui s'est principalement développé de la <a href="/wiki/Dynastie_Han" title="Dynastie Han">dynastie Han</a> jusqu'à la fin de la <a href="/wiki/Dynastie_Tang" title="Dynastie Tang">dynastie Tang</a> (189-907). Les panthéons des deux religions y sont progressivement mélangés, les textes bouddhiques sont réécrits par les taoïstes et les textes taoïstes par les bouddhistes<sup id="cite_ref-Lupaşcu2014_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lupaşcu2014-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Le plagiat par le moine bouddhiste <a href="/w/index.php?title=Xingduan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Xingduan (page inexistante)">Xingduan</a> (<span class="lang-zh" lang="zh">行端</span>), dans son «&#160;Livre des Trois Cuisines prêché par le Bouddha&#160;» (<span class="lang-zh" lang="zh">佛說三停廚經</span>), du moine taoïste <a href="/wiki/Du_Guangting" title="Du Guangting">Du Guangting</a> et de son «&#160;Le Livre des Cinq Cuisines&#160;» (<span class="lang-zh" lang="zh">咒偈</span>) en sont un exemple qui introduisit le végétalisme taoïste dans cette forme de bouddhisme<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. On retrouve ainsi dans cette forme de bouddhisme et ses dérivées en <a href="/wiki/Cor%C3%A9e" title="Corée">Corée</a> (<a href="/wiki/Son_(bouddhisme)" title="Son (bouddhisme)">son</a>), <a href="/wiki/Japon" title="Japon">Japon</a> (<a href="/wiki/Zen" title="Zen">zen</a>)<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> et <a href="/wiki/Vietnam" class="mw-redirect" title="Vietnam">Vietnam</a> (<a href="/wiki/Thi%E1%BB%81n" title="Thiền">thiền</a>), le <a href="/wiki/V%C3%A9g%C3%A9talisme" title="Végétalisme">végétalisme</a> du taoïsme, les notions de <a href="/wiki/Yin_et_yang" title="Yin et yang">yin et yang</a>, de voie (<a href="/wiki/Tao_(culture)" title="Tao (culture)">tao</a>), ou l'importance du néant (<a href="/wiki/Mu_(zen)" title="Mu (zen)">wu</a>). On y pratique aussi la <a href="/wiki/Divination" title="Divination">divination</a> par le <a href="/wiki/Yi_Jing" title="Yi Jing">Yi Jing</a> (livre des transformations) ou certaines notions du <a href="/wiki/Fengshui" class="mw-redirect" title="Fengshui">fengshui</a> (<a href="/wiki/G%C3%A9omancie" title="Géomancie">géomancie</a>). Le <a href="/wiki/Confucianisme" title="Confucianisme">confucianisme</a> a également influencé cette forme de bouddhisme. </p><p>La <a href="/wiki/Religion_au_Japon" title="Religion au Japon">cohabitation</a> du <a href="/wiki/Bouddhisme_au_Japon" title="Bouddhisme au Japon">bouddhisme</a> et du <a href="/wiki/Shinto%C3%AFsme" title="Shintoïsme">shintoïsme</a> au <a href="/wiki/Japon" title="Japon">Japon</a> depuis le <abbr class="abbr" title="8ᵉ siècle"><span class="romain">VIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>&#160;siècle est un excellent exemple de syncrétisme, toujours observable aujourd'hui, et appelé <i><a href="/wiki/Shinbutsu_sh%C5%ABg%C5%8D" title="Shinbutsu shūgō">shinbutsu shūgō</a></i>. Ainsi en 2005, selon les chiffres officiels on comptabilisait 107&#160;millions de shintoïstes (84&#160;<abbr class="abbr" title="pourcent">%</abbr> de la population) et 91&#160;millions de bouddhistes (71&#160;<abbr class="abbr" title="pourcent">%</abbr> de la population)<sup id="cite_ref-stat_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-stat-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. Dans les faits, la plupart des Japonais fêtent les <a href="/wiki/Mariage_shinto" title="Mariage shinto">mariages</a> et les naissances suivant les rites shintoïstes et les <a href="/wiki/Rites_fun%C3%A9raires_au_Japon" title="Rites funéraires au Japon">funérailles</a> suivant les rites bouddhistes. De plus, on peut trouver dans la plupart des temples bouddhistes japonais un petit <a href="/wiki/Sanctuaire_shinto" title="Sanctuaire shinto">sanctuaire shinto</a> et un petit autel bouddhiste dans de nombreux sanctuaires shinto. </p><p>Un autre exemple de syncrétisme est la situation <a href="/wiki/Indon%C3%A9sie" title="Indonésie">indonésienne</a>, dans laquelle les gens, tout en se déclarant adeptes des «&#160;grandes&#160;» religions (bouddhisme, christianisme, hindouisme, islam), continuent d'adhérer à des croyances et à observer des rituels relevant des religions traditionnelles. </p><p>Le <a href="/wiki/Caoda%C3%AFsme" title="Caodaïsme">caodaïsme</a> vietnamien constitue aussi un exemple typique de syncrétisme, de même que la coexistence du <a href="/wiki/Vaudou" title="Vaudou">vaudou</a> et du christianisme dans certains pays africains ou en Haïti. Le <a href="/wiki/Antoinisme" title="Antoinisme">culte antoiniste</a> propose aussi une forme de syncrétisme religieux selon le sociologue <a href="/wiki/R%C3%A9gis_Dericquebourg" title="Régis Dericquebourg">Régis Dericquebourg</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>, tandis que la jurisprudence belge l'a défini comme un <span class="citation">«&#160;mouvement syncrétiste, qui admet en son sein toutes les religions&#160;»</span><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Culturellement">Culturellement</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Modifier la section : Culturellement" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=5" title="Modifier le code source de la section : Culturellement"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>On parle de syncrétisme culturel lorsqu'un système religieux (comme dit précédemment) ou philosophique tend à faire fusionner plusieurs <a href="/wiki/Doctrine" title="Doctrine">doctrines</a> différentes. </p><p>Lors d'une coexistence culturelle au niveau global, le syncrétisme est un métissage culturel, c’est-à-dire, une véritable création de nouveaux ensembles culturels qui trouvent une nouvelle cohérence à partir de plusieurs cultures différentes. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=6" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://geoconfluences.ens-lyon.fr/glossaire/syncretisme"><cite style="font-style:normal;">Syncrétisme</cite></a>&#160;», sur <span class="italique">Géoconfluences.ens-Lyon.fr</span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage"><span class="noarchive">«&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://watchtower.org/f/bible/index.htm"><cite style="font-style:normal; color:var(--color-link-red, #d73333);"><span class="nowrap">verset 33</span></cite></a>&#160;»<sup class="plainlinks">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/http://watchtower.org/f/bible/index.htm">Archive.org</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.wikiwix.com/cache/?url=http://watchtower.org/f/bible/index.htm">Wikiwix</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/http://watchtower.org/f/bible/index.htm">Archive.is</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://webcache.googleusercontent.com/search?hl=fr&amp;q=cache:http://watchtower.org/f/bible/index.htm">Google</a> • <a href="/wiki/Projet:Correction_des_liens_externes#J&#39;ai_trouvé_un_lien_mort,_que_faire_?" title="Projet:Correction des liens externes">Que faire&#160;?</a>)</sup></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a> </span><span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.bible-en-ligne.net/bible,12O-17-33,2-rois.php">[1]</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Lupaşcu2014-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Lupaşcu2014_4-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="#Lupaşcu2014">Lupaşcu 2014</a>. </span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a> </span><span class="reference-text">(<a href="#Mollier1999-2000">Mollier 1999-2000</a>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr>&#160;49)</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Grigg"><span class="ouvrage" id="Ray_Grigg"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Ray Grigg, <cite class="italique" lang="en">Tao of Zen By</cite> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?hl=en&amp;lr=&amp;id=gjzRAgAAQBAJ&amp;oi=fnd&amp;pg=PT9">lire en ligne</a>)</small>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;9<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Tao+of+Zen+By&amp;rft.aulast=Grigg&amp;rft.pages=9&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyncr%C3%A9tisme"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-stat-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-stat_7-0">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> «&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stat.go.jp/english/data/nenkan/1431-23.htm"><cite style="font-style:normal;" lang="en"><span class="lang-en" lang="en">Religious Organizations, Clergymen and Adherents in Japan (1980–2005)</span></cite></a>&#160;», sur <span class="italique">Bureau des statistiques du <a href="/wiki/Minist%C3%A8re_japonais_des_Affaires_int%C3%A9rieures_et_des_Communications" class="mw-redirect" title="Ministère japonais des Affaires intérieures et des Communications">Ministère japonais des Affaires intérieures et des Communications</a></span>, Agence pour les affaires culturelles du <a href="/wiki/Minist%C3%A8re_de_l%27%C3%A9ducation,_la_culture,_des_sports,_des_sciences_et_des_technologies" class="mw-redirect" title="Ministère de l&#39;éducation, la culture, des sports, des sciences et des technologies">Ministère de l'éducation, la culture, des sports, des sciences et des technologies</a>, <time class="nowrap" datetime="2008-12-04" data-sort-value="2008-12-04">4 décembre 2008</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2009-07-13" data-sort-value="2009-07-13">13 juillet 2009</time>)</small></span>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Dericquebourg1988"><span class="ouvrage" id="Régis_Dericquebourg1988">Régis <span class="nom_auteur">Dericquebourg</span>, <cite class="italique">Religions de guérison</cite>, Paris, <a href="/wiki/Le_Cerf" class="mw-redirect" title="Le Cerf">Le Cerf</a>, <time>1988</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2-2040-2984-1" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2-2040-2984-1"><span class="nowrap">978-2-2040-2984-1</span></a>)</small>, «&#160;L'antoinisme&#160;», <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;40<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Religions+de+gu%C3%A9rison&amp;rft.atitle=L%27antoinisme&amp;rft.place=Paris&amp;rft.pub=Le+Cerf&amp;rft.aulast=Dericquebourg&amp;rft.aufirst=R%C3%A9gis&amp;rft.date=1988&amp;rft.pages=40&amp;rft.isbn=978-2-2040-2984-1&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyncr%C3%A9tisme"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="1997">«&#160;<cite style="font-style:normal">L'appréhension du fait religieux par le droit. — À propos des minorités religieuses</cite>&#160;», <i>Revue trimestrielle des droits de l'homme</i>,&#8206; <time>1997</time>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr>&#160;276 <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rtdh.eu/pdf/1997273.pdf">lire en ligne</a> <abbr class="abbr indicateur-format format-pdf" title="Document au format Portable Document Format (PDF) d&#39;Adobe">&#91;PDF&#93;</abbr>, consulté le <time class="nowrap" datetime="2015-08-09" data-sort-value="2015-08-09">9 août 2015</time>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=L%27appr%C3%A9hension+du+fait+religieux+par+le+droit.+%E2%80%94+%C3%80+propos+des+minorit%C3%A9s+religieuses&amp;rft.jtitle=Revue+trimestrielle+des+droits+de+l%27homme&amp;rft.date=1997&amp;rft.pages=276&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.rtdh.eu%2Fpdf%2F1997273.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyncr%C3%A9tisme"></span></span>.</span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voir_aussi">Voir aussi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Modifier la section : Voir aussi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=7" title="Modifier le code source de la section : Voir aussi"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r194021218">.mw-parser-output .autres-projets>.titre{text-align:center;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .autres-projets>ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li{list-style:none;margin:0.2em 0;text-indent:0;padding-left:24px;min-height:20px;text-align:left;display:block}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li>a{font-style:italic}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .autres-projets{float:none}}</style><div class="autres-projets boite-grise boite-a-droite noprint js-interprojets"> <p class="titre">Sur les autres projets Wikimedia&#160;:</p> <ul class="noarchive plainlinks"> <li class="wiktionary"><a href="https://fr.wiktionary.org/wiki/syncr%C3%A9tisme" class="extiw" title="wikt:syncrétisme">syncrétisme</a>, <span class="nowrap">sur le <span class="project">Wiktionnaire</span></span></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Articles_connexes">Articles connexes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Modifier la section : Articles connexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=8" title="Modifier le code source de la section : Articles connexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Acculturation" title="Acculturation">Acculturation</a></li> <li><a href="/wiki/Continuit%C3%A9_des_religions_europ%C3%A9ennes_antiques" title="Continuité des religions européennes antiques">Continuité des religions européennes antiques</a></li> <li><a href="/wiki/Antiquit%C3%A9_tardive" title="Antiquité tardive">Antiquité tardive</a></li> <li><a href="/wiki/Multiculturalisme" title="Multiculturalisme">Multiculturalisme</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliographie">Bibliographie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=9" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Dans_la_sphère_culturelle_grecque"><span id="Dans_la_sph.C3.A8re_culturelle_grecque"></span>Dans la sphère culturelle grecque</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Modifier la section : Dans la sphère culturelle grecque" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=10" title="Modifier le code source de la section : Dans la sphère culturelle grecque"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="ouvrage" id="Visser&#39;t_Hooft1964"><span class="ouvrage" id="W._A._Visser&#39;t_Hooft1964">W. A. Visser't Hooft, <cite class="italique">L'Église face au syncrétisme<i>, <span class="lang-la" lang="la"><a href="/wiki/Labor_et_Fides" title="Labor et Fides">Labor et Fides</a></span></i></cite><i>, <time>1964</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=L%27%C3%89glise+face+au+syncr%C3%A9tisme%27%27%2C+Labor+et+Fides&amp;rft.aulast=Visser%27t+Hooft&amp;rft.aufirst=W.+A.&amp;rft.date=1964&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyncr%C3%A9tisme"></span></i></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Tardieu"><span class="ouvrage" id="Michel_Tardieu">Michel Tardieu, <cite class="italique">Définitions et théories du syncrétisme<i>, Annuaire du Collège de France, 1990-1991</i></cite><i>, 493-496&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=D%C3%A9finitions+et+th%C3%A9ories+du+syncr%C3%A9tisme%27%27%2C+Annuaire+du+Coll%C3%A8ge+de+France%2C+1990-1991&amp;rft.aulast=Tardieu&amp;rft.aufirst=Michel&amp;rft.tpages=493-496&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyncr%C3%A9tisme"></span></i></span></span><i>.</i></li> <li><span class="ouvrage" id="Markale2016"><span class="ouvrage" id="Jean_Markale2016">Jean Markale, <cite class="italique">Le christianisme celtique et ses survivances populaires</cite>, Imago, <time>2016</time> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2849528266" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2849528266"><span class="nowrap">978-2849528266</span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=T4DdDQAAQBAJ">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Le+christianisme+celtique+et+ses+survivances+populaires&amp;rft.pub=Imago&amp;rft.aulast=Markale&amp;rft.date=2016&amp;rft.isbn=978-2849528266&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyncr%C3%A9tisme"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Morgan2009"><span class="ouvrage" id="Giles_Morgan2009"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Giles Morgan, <cite class="italique" lang="en">Saints</cite>, Pocket Essentials, <time>2009</time>, 160&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/9781842432389" title="Spécial:Ouvrages de référence/9781842432389"><span class="nowrap">9781842432389</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Saints&amp;rft.pub=Pocket+Essentials&amp;rft.aulast=Morgan&amp;rft.date=2009&amp;rft.tpages=160&amp;rft.isbn=9781842432389&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyncr%C3%A9tisme"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Tardieu2006"><span class="ouvrage" id="Michel_Tardieu2006"><a href="/wiki/Michel_Tardieu_(historien)" title="Michel Tardieu (historien)">Michel Tardieu</a>, <cite class="italique">Histoire des syncrétismes de la fin de l’Antiquité — Cours&#160;: Le concept de religion abrahamique</cite>, Collège de France, <time>2006</time> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.college-de-france.fr/media/michel-tardieu/UPL9013989585081587100_2005_2006.pdf">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Histoire+des+syncr%C3%A9tismes+de+la+fin+de+l%E2%80%99Antiquit%C3%A9+%E2%80%94+Cours+%3A+Le+concept+de+religion+abrahamique&amp;rft.pub=Coll%C3%A8ge+de+France&amp;rft.aulast=Tardieu&amp;rft.date=2006&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyncr%C3%A9tisme"></span></span></span> (cours donné au Collège de France, 2005-2006)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="En_Extrême_Orient"><span id="En_Extr.C3.AAme_Orient"></span>En Extrême Orient</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Modifier la section : En Extrême Orient" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=11" title="Modifier le code source de la section : En Extrême Orient"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="ouvrage" id="Lupaşcu2014"><span class="ouvrage" id="Silviu_Lupaşcu2014">Silviu Lupaşcu, «&#160;<cite style="font-style:normal">Le Capital de la vie céleste. Doctrines sotériologiques taoïstes et bouddhistes sous la dynastie T’ang (Tang)</cite>&#160;», <i>Caietele Echinox</i>, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr>&#160;27,&#8206; <time>2014</time>, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">127-138</span> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=115191">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Le+Capital+de+la+vie+c%C3%A9leste.+Doctrines+sot%C3%A9riologiques+tao%C3%AFstes+et+bouddhistes+sous+la+dynastie+T%E2%80%99ang+%28Tang%29&amp;rft.jtitle=Caietele+Echinox&amp;rft.issue=27&amp;rft.aulast=Lupa%C5%9Fcu&amp;rft.date=2014&amp;rft.pages=127-138&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyncr%C3%A9tisme"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Mollier1999-2000"><span class="ouvrage" id="Christine_Mollier1999-2000">Christine Mollier, «&#160;<cite style="font-style:normal">Les cuisines de Laozi et du Bouddha</cite>&#160;», <i>Cahiers d'Extrême-Asie</i>, <a href="/wiki/%C3%89cole_fran%C3%A7aise_d%27Extr%C3%AAme-Orient" title="École française d&#39;Extrême-Orient">École française d'Extrême-Orient</a>, <abbr class="abbr" title="volume">vol.</abbr>&#160;11, Nouvelles études de Dunhuang&#160;: Centenaire de l'École française d'Extrême-Orient,&#8206; 1999-2000, <abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr>&#160;<span class="nowrap">45-90</span> <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.persee.fr/doc/asie_0766-1177_1999_num_11_1_1150">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Les+cuisines+de+Laozi+et+du+Bouddha&amp;rft.jtitle=Cahiers+d%27Extr%C3%AAme-Asie&amp;rft.aulast=Mollier&amp;rft.date=2000&amp;rft.volume=11%2C+Nouvelles+%C3%A9tudes+de+Dunhuang+%3A+Centenaire+de+l%27%C3%89cole+fran%C3%A7aise+d%27Extr%C3%AAme-Orient&amp;rft.pages=45-90&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyncr%C3%A9tisme"></span></span></span></li> <li><span class="ouvrage" id="Mollier2008"><span class="ouvrage" id="Christine_Mollier2008"><abbr class="abbr indicateur-langue" title="Langue : anglais">(en)</abbr> Christine Mollier, <cite class="italique" lang="en">Buddhism and Taoism Face to Face: Scripture, Ritual, and Iconographic Exchange in Medieval China</cite>, University of Hawaii Press, <time>2008</time>, 257&#160;<abbr class="abbr" title="pages">p.</abbr> <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/9781435666665" title="Spécial:Ouvrages de référence/9781435666665"><span class="nowrap">9781435666665</span></a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Buddhism+and+Taoism+Face+to+Face%3A+Scripture%2C+Ritual%2C+and+Iconographic+Exchange+in+Medieval+China&amp;rft.pub=University+of+Hawaii+Press&amp;rft.aulast=Mollier&amp;rft.aufirst=Christine&amp;rft.date=2008&amp;rft.tpages=257&amp;rft.isbn=9781435666665&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3ASyncr%C3%A9tisme"></span></span></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liens_externes">Liens externes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Modifier la section : Liens externes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;action=edit&amp;section=12" title="Modifier le code source de la section : Liens externes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p class="mw-empty-elt"> </p> <ul><li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers">Notices dans des dictionnaires ou encyclopédies généralistes<span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q172904?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span>&#160;: <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/syncretism-society"><i>Britannica</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;4011892"><i>Internetowa encyklopedia PWN</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/synkretisme_-_religion"><i>Store norske leksikon</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/syncretisme/"><i>Universalis</i></a></li> </ul></div></li> <li><div class="liste-horizontale"><span class="wd_identifiers"><a href="/wiki/Autorit%C3%A9_(sciences_de_l%27information)" title="Autorité (sciences de l&#39;information)">Notices d'autorité</a><span class="noprint wikidata-linkback skin-invert"><span class="mw-valign-baseline noviewer" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q172904?uselang=fr#identifiers" title="Voir et modifier les données sur Wikidata"><img alt="Voir et modifier les données sur Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Blue_pencil.svg/20px-Blue_pencil.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></span>&#160;: <ul><li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11937269p">BnF</a></span> (<span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11937269p">données</a></span>)</li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/sh85025250">LCCN</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4058758-7">GND</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&amp;authority_id=XX541504">Espagne</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007285735705171">Israël</a></span></li> <li><span class="nowrap uid noarchive"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=ph126366">Tchéquie</a></span></li> </ul></div></li></ul> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Anthropologie" title="Portail de l’anthropologie"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/P_human_body.svg/24px-P_human_body.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/P_human_body.svg/35px-P_human_body.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/P_human_body.svg/47px-P_human_body.svg.png 2x" data-file-width="387" data-file-height="393" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Anthropologie" title="Portail:Anthropologie">Portail de l’anthropologie</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer skin-invert-image" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Religions_et_croyances" title="Portail des religions et croyances"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Religious_symbols.svg/24px-Religious_symbols.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Religious_symbols.svg/36px-Religious_symbols.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Religious_symbols.svg/48px-Religious_symbols.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Religions_et_croyances" title="Portail:Religions et croyances">Portail des religions et croyances</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Sciences_humaines_et_sociales" title="Portail des sciences humaines et sociales"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/HSSamarbetecolor.svg/40px-HSSamarbetecolor.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/HSSamarbetecolor.svg/60px-HSSamarbetecolor.svg.png 2x" data-file-width="156" data-file-height="156" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Sciences_humaines_et_sociales" title="Portail:Sciences humaines et sociales">Portail des sciences humaines et sociales</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐585dc88b6‐t6gkh Cached time: 20250327080712 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.301 seconds Real time usage: 0.433 seconds Preprocessor visited node count: 1944/1000000 Post‐expand include size: 45033/2097152 bytes Template argument size: 1948/2097152 bytes Highest expansion depth: 12/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 8264/5000000 bytes Lua time usage: 0.146/10.000 seconds Lua memory usage: 5883101/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 382.634 1 -total 32.37% 123.876 1 Modèle:Liens 19.43% 74.345 1 Modèle:Références 13.07% 50.023 1 Modèle:Grec_ancien 12.59% 48.192 2 Modèle:Langue 9.25% 35.389 1 Modèle:Portail 8.10% 30.992 2 Modèle:Lien_web 6.77% 25.918 8 Modèle:Ouvrage 6.56% 25.111 1 Modèle:Autres_projets 5.64% 21.587 1 Modèle:Site_officiel --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:2911:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250327080712 and revision id 223760629. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de «&#160;<a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Syncrétisme&amp;oldid=223760629">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Syncrétisme&amp;oldid=223760629</a>&#160;».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Histoire_des_religions" title="Catégorie:Histoire des religions">Histoire des religions</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Trait_grammatical" title="Catégorie:Trait grammatical">Trait grammatical</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:M%C3%A9tissage_culturel" title="Catégorie:Métissage culturel">Métissage culturel</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_contenant_un_lien_mort" title="Catégorie:Article contenant un lien mort">Article contenant un lien mort</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_%C3%A0_r%C3%A9f%C3%A9rence_insuffisante" title="Catégorie:Article à référence insuffisante">Article à référence insuffisante</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_%C3%A0_r%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Catégorie:Article à référence nécessaire">Article à référence nécessaire</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_un_mod%C3%A8le_Bases_inactif" title="Catégorie:Page utilisant un modèle Bases inactif">Page utilisant un modèle Bases inactif</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P1417" title="Catégorie:Page utilisant P1417">Page utilisant P1417</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P7305" title="Catégorie:Page utilisant P7305">Page utilisant P7305</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P4342" title="Catégorie:Page utilisant P4342">Page utilisant P4342</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_P3219" title="Catégorie:Page utilisant P3219">Page utilisant P3219</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_bases_externes" title="Catégorie:Page pointant vers des bases externes">Page pointant vers des bases externes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_pointant_vers_des_dictionnaires_ou_encyclop%C3%A9dies_g%C3%A9n%C3%A9ralistes" title="Catégorie:Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes">Page pointant vers des dictionnaires ou encyclopédies généralistes</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_de_Wikip%C3%A9dia_avec_notice_d%27autorit%C3%A9" title="Catégorie:Article de Wikipédia avec notice d&#039;autorité">Article de Wikipédia avec notice d&#039;autorité</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Anthropologie/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Anthropologie/Articles liés">Portail:Anthropologie/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Sciences_humaines_et_sociales/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés">Portail:Sciences humaines et sociales/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Soci%C3%A9t%C3%A9/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Société/Articles liés">Portail:Société/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Religions_et_croyances/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Religions et croyances/Articles liés">Portail:Religions et croyances/Articles liés</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 10 mars 2025 à 15:38.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a>&#160;: les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a>&#160;; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Syncr%C3%A9tisme" title="Spécial:Citer/Syncrétisme">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Syncr%C3%A9tisme&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Syncrétisme</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>69 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b8cb67659-gr92b","wgBackendResponseTime":144,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.301","walltime":"0.433","ppvisitednodes":{"value":1944,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":45033,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1948,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":8264,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 382.634 1 -total"," 32.37% 123.876 1 Modèle:Liens"," 19.43% 74.345 1 Modèle:Références"," 13.07% 50.023 1 Modèle:Grec_ancien"," 12.59% 48.192 2 Modèle:Langue"," 9.25% 35.389 1 Modèle:Portail"," 8.10% 30.992 2 Modèle:Lien_web"," 6.77% 25.918 8 Modèle:Ouvrage"," 6.56% 25.111 1 Modèle:Autres_projets"," 5.64% 21.587 1 Modèle:Site_officiel"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.146","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5883101,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-585dc88b6-t6gkh","timestamp":"20250327080712","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Syncr\u00e9tisme","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Syncr%C3%A9tisme","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q172904","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q172904","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-10-20T13:38:11Z","dateModified":"2025-03-10T14:38:09Z","headline":"fusion de diff\u00e9rents cultes ou de doctrines religieuses"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10