CINXE.COM

紙 - Wikipedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ja" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>紙 - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )jawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"ja", "wgMonthNames":["","1月","2月","3月","4月","5月","6月","7月","8月","9月","10月","11月","12月"],"wgRequestId":"10cfcca3-0549-44f8-a4d3-0d4c9b4cdecf","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"紙","wgTitle":"紙","wgCurRevisionId":103597236,"wgRevisionId":103597236,"wgArticleId":19964,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["外部リンクがリンク切れになっている記事/2020年5月","ISBNマジックリンクを使用しているページ","出典を必要とする記述のある記事/2025年1月","参照方法","BNF識別子が指定されている記事","BNFdata識別子が指定されている記事","GND識別子が指定されている記事","J9U識別子が指定されている記事","LCCN識別子が指定されている記事","NDL識別子が指定されている記事","NKC識別子が指定されている記事", "HDS識別子が指定されている記事","NARA識別子が指定されている記事","紙","印刷","情報技術史"],"wgPageViewLanguage":"ja","wgPageContentLanguage":"ja","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"紙","wgRelevantArticleId":19964,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ja","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ja"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11472", "wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.PDFLinkIcon":"ready","ext.gadget.RedirectColor":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements", "mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.NormalizeCharWidth","ext.gadget.suppressEnterAtSummaryBox","ext.gadget.checkSignature","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.WikiMiniAtlas","ext.gadget.switcher","ext.gadget.protectionIndicator","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=ext.gadget.PDFLinkIcon%2CRedirectColor&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ja&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3f/Paper_sheet.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3f/Paper_sheet.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="紙 - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ja.m.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%99"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="編集" href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (ja)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ja.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%99"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipediaの Atom フィード" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-紙 rootpage-紙 skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">コンテンツにスキップ</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="メインメニュー" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="メインメニュー" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">メインメニュー</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">メインメニュー</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> 案内 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="メインページに移動する [z]" accesskey="z"><span>メインページ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B3%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%8B%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BB%E3%83%9D%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%83%AB" title="このプロジェクトについて、できること、情報を入手する場所"><span>コミュニティ・ポータル</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E5%87%BA%E6%9D%A5%E4%BA%8B" title="最近の出来事の背景を知る"><span>最近の出来事</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%B0%E3%81%97%E3%81%84%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="最近新規に作成されたページの一覧"><span>新しいページ</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%9C%80%E8%BF%91%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0" title="このウィキにおける最近の更新の一覧 [r]" accesskey="r"><span>最近の更新</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%8A%E3%81%BE%E3%81%8B%E3%81%9B%E8%A1%A8%E7%A4%BA" title="無作為に選択されたページを読み込む [x]" accesskey="x"><span>おまかせ表示</span></a></li><li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%9C%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9" title="練習用のページ"><span>練習用ページ</span></a></li><li id="n-commonsupload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=ja" title="画像やメディアファイルをウィキメディア・コモンズにアップロード"><span>アップロード (ウィキメディア・コモンズ)</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E7%89%B9%E5%88%A5%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E4%B8%80%E8%A6%A7"><span>特別ページ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-help" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-help" > <div class="vector-menu-heading"> ヘルプ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Help:%E7%9B%AE%E6%AC%A1" title="情報を得る場所"><span>ヘルプ</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E4%BA%95%E6%88%B8%E7%AB%AF" title="プロジェクトについての意見交換"><span>井戸端</span></a></li><li id="n-notice" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%81%8A%E7%9F%A5%E3%82%89%E3%81%9B" title="プロジェクトについてのお知らせ"><span>お知らせ</span></a></li><li id="n-bugreportspage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%83%90%E3%82%B0%E3%81%AE%E5%A0%B1%E5%91%8A" title="ウィキペディア・ソフトウェアのバグ報告"><span>バグの報告</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:%E9%80%A3%E7%B5%A1%E5%85%88" title="ウィキペディアやウィキメディア財団に関する連絡先"><span>ウィキペディアに関するお問い合わせ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ja.svg" style="width: 7.5em; height: 1.25em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ja.svg" width="100" height="14" style="width: 6.25em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%A4%9C%E7%B4%A2" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Wikipedia内を検索 [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索" aria-label="Wikipedia内を検索" autocapitalize="sentences" title="Wikipedia内を検索 [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="個人用ツール"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="ページのフォントサイズ、幅、色の外観を変更する" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="表示" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">表示</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ja.wikipedia.org&amp;uselang=ja" class=""><span>寄付</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&amp;returnto=%E7%B4%99" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません" class=""><span>アカウント作成</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&amp;returnto=%E7%B4%99" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。 [o]" accesskey="o" class=""><span>ログイン</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="その他の操作" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="個人用ツール" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">個人用ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="利用者メニュー" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ja.wikipedia.org&amp;uselang=ja"><span>寄付</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%A2%E3%82%AB%E3%82%A6%E3%83%B3%E3%83%88%E4%BD%9C%E6%88%90&amp;returnto=%E7%B4%99" title="アカウントを作成してログインすることをお勧めしますが、必須ではありません"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>アカウント作成</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%82%A4%E3%83%B3&amp;returnto=%E7%B4%99" title="ログインすることを推奨します。ただし、必須ではありません。 [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ログイン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ログアウトした編集者のページ <a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%B8%E3%82%88%E3%81%86%E3%81%93%E3%81%9D" aria-label="編集の詳細"><span>もっと詳しく</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E8%87%AA%E5%88%86%E3%81%AE%E6%8A%95%E7%A8%BF%E8%A8%98%E9%8C%B2" title="このIPアドレスからなされた編集の一覧 [y]" accesskey="y"><span>投稿記録</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%88%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="このIPアドレスからなされた編集についての議論 [n]" accesskey="n"><span>トーク</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="サイト"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="目次" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">目次</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">非表示</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ページ先頭</div> </a> </li> <li id="toc-概要" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#概要"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>概要</span> </div> </a> <ul id="toc-概要-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-紙の原料" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#紙の原料"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>紙の原料</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-紙の原料-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>紙の原料サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-紙の原料-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-植物性天然繊維" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#植物性天然繊維"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>植物性天然繊維</span> </div> </a> <ul id="toc-植物性天然繊維-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-茎幹繊維" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#茎幹繊維"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.1</span> <span>茎幹繊維</span> </div> </a> <ul id="toc-茎幹繊維-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-果実繊維" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#果実繊維"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.2</span> <span>果実繊維</span> </div> </a> <ul id="toc-果実繊維-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-葉繊維" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#葉繊維"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.3</span> <span>葉繊維</span> </div> </a> <ul id="toc-葉繊維-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-動物性天然繊維" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#動物性天然繊維"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>動物性天然繊維</span> </div> </a> <ul id="toc-動物性天然繊維-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-化学繊維など" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#化学繊維など"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>化学繊維など</span> </div> </a> <ul id="toc-化学繊維など-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-無機繊維紙" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#無機繊維紙"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>無機繊維紙</span> </div> </a> <ul id="toc-無機繊維紙-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-紙の分類" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#紙の分類"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>紙の分類</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-紙の分類-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>紙の分類サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-紙の分類-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-和紙・洋紙・板紙" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#和紙・洋紙・板紙"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>和紙・洋紙・板紙</span> </div> </a> <ul id="toc-和紙・洋紙・板紙-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-経済産業省による分類" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#経済産業省による分類"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>経済産業省による分類</span> </div> </a> <ul id="toc-経済産業省による分類-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-紙の歴史" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#紙の歴史"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>紙の歴史</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-紙の歴史-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>紙の歴史サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-紙の歴史-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-中国での紙の発明と改良" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#中国での紙の発明と改良"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>中国での紙の発明と改良</span> </div> </a> <ul id="toc-中国での紙の発明と改良-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-日本への伝播" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#日本への伝播"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>日本への伝播</span> </div> </a> <ul id="toc-日本への伝播-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-イスラム世界への伝播" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#イスラム世界への伝播"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>イスラム世界への伝播</span> </div> </a> <ul id="toc-イスラム世界への伝播-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ヨーロッパへの伝播" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ヨーロッパへの伝播"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>ヨーロッパへの伝播</span> </div> </a> <ul id="toc-ヨーロッパへの伝播-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-印刷技術の確立と原料不足" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#印刷技術の確立と原料不足"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4.1</span> <span>印刷技術の確立と原料不足</span> </div> </a> <ul id="toc-印刷技術の確立と原料不足-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-製紙工業の確立" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#製紙工業の確立"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4.2</span> <span>製紙工業の確立</span> </div> </a> <ul id="toc-製紙工業の確立-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-製紙用薬品の普及" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#製紙用薬品の普及"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>製紙用薬品の普及</span> </div> </a> <ul id="toc-製紙用薬品の普及-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-日本の洋紙製造史" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#日本の洋紙製造史"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>日本の洋紙製造史</span> </div> </a> <ul id="toc-日本の洋紙製造史-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-紙発明以前" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#紙発明以前"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7</span> <span>紙発明以前</span> </div> </a> <ul id="toc-紙発明以前-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-紙の製造" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#紙の製造"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>紙の製造</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-紙の製造-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>紙の製造サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-紙の製造-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-紙の作り方" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#紙の作り方"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>紙の作り方</span> </div> </a> <ul id="toc-紙の作り方-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-植物繊維を取り出す" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#植物繊維を取り出す"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1.1</span> <span>植物繊維を取り出す</span> </div> </a> <ul id="toc-植物繊維を取り出す-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-紙をすく" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#紙をすく"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1.2</span> <span>紙をすく</span> </div> </a> <ul id="toc-紙をすく-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-紙料" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#紙料"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>紙料</span> </div> </a> <ul id="toc-紙料-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-木材パルプ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#木材パルプ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2.1</span> <span>木材パルプ</span> </div> </a> <ul id="toc-木材パルプ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-古紙" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#古紙"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2.2</span> <span>古紙</span> </div> </a> <ul id="toc-古紙-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-洋紙の製造" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#洋紙の製造"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>洋紙の製造</span> </div> </a> <ul id="toc-洋紙の製造-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-パルプ化工程" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#パルプ化工程"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3.1</span> <span>パルプ化工程</span> </div> </a> <ul id="toc-パルプ化工程-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-調成工程" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#調成工程"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3.2</span> <span>調成工程</span> </div> </a> <ul id="toc-調成工程-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-抄紙工程" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#抄紙工程"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3.3</span> <span>抄紙工程</span> </div> </a> <ul id="toc-抄紙工程-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-塗工工程" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#塗工工程"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3.4</span> <span>塗工工程</span> </div> </a> <ul id="toc-塗工工程-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-仕上・加工工程" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#仕上・加工工程"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3.5</span> <span>仕上・加工工程</span> </div> </a> <ul id="toc-仕上・加工工程-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-紙に添加される薬品" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#紙に添加される薬品"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>紙に添加される薬品</span> </div> </a> <ul id="toc-紙に添加される薬品-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-生産・消費量" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#生産・消費量"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>生産・消費量</span> </div> </a> <ul id="toc-生産・消費量-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-紙の物性" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#紙の物性"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>紙の物性</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-紙の物性-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>紙の物性サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-紙の物性-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-基本物性" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#基本物性"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>基本物性</span> </div> </a> <ul id="toc-基本物性-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-要求物性" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#要求物性"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>要求物性</span> </div> </a> <ul id="toc-要求物性-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-紙の規格" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#紙の規格"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>紙の規格</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-紙の規格-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>紙の規格サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-紙の規格-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-紙に関係する規格・法令" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#紙に関係する規格・法令"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>紙に関係する規格・法令</span> </div> </a> <ul id="toc-紙に関係する規格・法令-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-寸法" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#寸法"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>寸法</span> </div> </a> <ul id="toc-寸法-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-枚数の単位" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#枚数の単位"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>枚数の単位</span> </div> </a> <ul id="toc-枚数の単位-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-連" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#連"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3.1</span> <span>連</span> </div> </a> <ul id="toc-連-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-質量の単位" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#質量の単位"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>質量の単位</span> </div> </a> <ul id="toc-質量の単位-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-坪量" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#坪量"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4.1</span> <span>坪量</span> </div> </a> <ul id="toc-坪量-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-連量" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#連量"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4.2</span> <span>連量</span> </div> </a> <ul id="toc-連量-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-現代社会と紙" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#現代社会と紙"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>現代社会と紙</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-現代社会と紙-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>現代社会と紙サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-現代社会と紙-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-紙とコンピュータ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#紙とコンピュータ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>紙とコンピュータ</span> </div> </a> <ul id="toc-紙とコンピュータ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-紙と環境問題" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#紙と環境問題"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>紙と環境問題</span> </div> </a> <ul id="toc-紙と環境問題-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-脚注" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#脚注"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>脚注</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-脚注-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>脚注サブセクションを切り替えます</span> </button> <ul id="toc-脚注-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-注釈" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#注釈"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>注釈</span> </div> </a> <ul id="toc-注釈-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-出典" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#出典"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>出典</span> </div> </a> <ul id="toc-出典-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-参考文献" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#参考文献"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>参考文献</span> </div> </a> <ul id="toc-参考文献-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-関連項目" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#関連項目"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>関連項目</span> </div> </a> <ul id="toc-関連項目-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-外部リンク" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#外部リンク"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>外部リンク</span> </div> </a> <ul id="toc-外部リンク-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="目次" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">紙</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="特定の記事の別の言語版に移動します。 利用可能な言語171件" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-171" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">171の言語版</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Papier" title="アフリカーンス語: Papier" lang="af" hreflang="af" data-title="Papier" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="アフリカーンス語" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Papier" title="スイスドイツ語: Papier" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Papier" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="スイスドイツ語" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%88%E1%88%A8%E1%89%80%E1%89%B5" title="アムハラ語: ወረቀት" lang="am" hreflang="am" data-title="ወረቀት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="アムハラ語" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Papel" title="アラゴン語: Papel" lang="an" hreflang="an" data-title="Papel" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="アラゴン語" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Paper" title="古英語: Paper" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Paper" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="古英語" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%82" title="アラビア語: ورق" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ورق" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="アラビア語" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%82" title="エジプト・アラビア語: ورق" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ورق" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="エジプト・アラビア語" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%97%E0%A6%9C" title="アッサム語: কাগজ" lang="as" hreflang="as" data-title="কাগজ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="アッサム語" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Papel" title="アストゥリアス語: Papel" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Papel" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="アストゥリアス語" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-atj mw-list-item"><a href="https://atj.wikipedia.org/wiki/Masinahikanickwemokw" title="アティカメク語: Masinahikanickwemokw" lang="atj" hreflang="atj" data-title="Masinahikanickwemokw" data-language-autonym="Atikamekw" data-language-local-name="アティカメク語" class="interlanguage-link-target"><span>Atikamekw</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Ka%C4%9F%C4%B1z" title="アゼルバイジャン語: Kağız" lang="az" hreflang="az" data-title="Kağız" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="アゼルバイジャン語" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%DB%8C%D8%B0" title="South Azerbaijani: کاغیذ" lang="azb" hreflang="azb" data-title="کاغیذ" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%A0%D0%B0%D2%93%D1%8B%D2%99" title="バシキール語: Ҡағыҙ" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ҡағыҙ" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="バシキール語" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Puop%C4%ABrios" title="サモギティア語: Puopīrios" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Puopīrios" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="サモギティア語" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Papel" title="ビコール語: Papel" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Papel" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="ビコール語" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bdr mw-list-item"><a href="https://bdr.wikipedia.org/wiki/Keratas" title="West Coast Bajau: Keratas" lang="bdr" hreflang="bdr" data-title="Keratas" data-language-autonym="Bajau Sama" data-language-local-name="West Coast Bajau" class="interlanguage-link-target"><span>Bajau Sama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="ベラルーシ語: Папера" lang="be" hreflang="be" data-title="Папера" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ベラルーシ語" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0" title="Belarusian (Taraškievica orthography): Папера" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Папера" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Kertas" title="ベタウィ語: Kertas" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Kertas" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="ベタウィ語" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="ブルガリア語: Хартия" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Хартия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ブルガリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A4%9C" title="Bhojpuri: कागज" lang="bh" hreflang="bh" data-title="कागज" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Pepa" title="ビスラマ語: Pepa" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Pepa" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="ビスラマ語" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Kartas" title="バンジャル語: Kartas" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Kartas" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="バンジャル語" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%97%E0%A6%9C" title="ベンガル語: কাগজ" lang="bn" hreflang="bn" data-title="কাগজ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ベンガル語" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A4%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%B4%E0%BC%8D" title="チベット語: ཤོག་བུ།" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཤོག་བུ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="チベット語" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Paper" title="ブルトン語: Paper" lang="br" hreflang="br" data-title="Paper" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ブルトン語" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Papir" title="ボスニア語: Papir" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Papir" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ボスニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B0%D1%80%D2%BB%D0%B0%D0%BD" title="ブリヤート語: Саарһан" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Саарһан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="ブリヤート語" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Paper" title="カタロニア語: Paper" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Paper" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="カタロニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/C%C4%81i" title="閩東語: Cāi" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Cāi" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="閩東語" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B5%D1%85%D0%B0%D1%82" title="チェチェン語: Кехат" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Кехат" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="チェチェン語" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%DB%95%D8%B2" title="中央クルド語: کاغەز" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کاغەز" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="中央クルド語" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/K%C3%A2%C4%9F%C4%B1t" title="クリミア・タタール語: Kâğıt" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Kâğıt" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="クリミア・タタール語" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pap%C3%ADr" title="チェコ語: Papír" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Papír" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="チェコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%83%D1%82" title="チュヴァシ語: Хут" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Хут" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="チュヴァシ語" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Papur" title="ウェールズ語: Papur" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Papur" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ウェールズ語" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Papir" title="デンマーク語: Papir" lang="da" hreflang="da" data-title="Papir" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="デンマーク語" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="秀逸な記事"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Papier" title="ドイツ語: Papier" lang="de" hreflang="de" data-title="Papier" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ドイツ語" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Ka%C4%9F%C4%B1de" title="ザザキ語: Kağıde" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Kağıde" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="ザザキ語" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%86%DE%A6%DE%83%DE%AA%DE%8B%DE%A7%DE%90%DE%B0" title="ディベヒ語: ކަރުދާސް" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ކަރުދާސް" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="ディベヒ語" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%AF" title="ギリシャ語: Χαρτί" lang="el" hreflang="el" data-title="Χαρτί" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ギリシャ語" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Paper" title="英語: Paper" lang="en" hreflang="en" data-title="Paper" data-language-autonym="English" data-language-local-name="英語" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Papero" title="エスペラント語: Papero" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Papero" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="エスペラント語" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Papel" title="スペイン語: Papel" lang="es" hreflang="es" data-title="Papel" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="スペイン語" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Paber" title="エストニア語: Paber" lang="et" hreflang="et" data-title="Paber" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="エストニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Paper" title="バスク語: Paper" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Paper" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="バスク語" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="ペルシア語: کاغذ" lang="fa" hreflang="fa" data-title="کاغذ" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ペルシア語" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Paperi" title="フィンランド語: Paperi" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Paperi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="フィンランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Pepa" title="フィジー語: Pepa" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Pepa" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="フィジー語" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Papier" title="フランス語: Papier" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Papier" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="フランス語" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Papiir" title="北フリジア語: Papiir" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Papiir" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="北フリジア語" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Papier" title="西フリジア語: Papier" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Papier" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="西フリジア語" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1ip%C3%A9ar" title="アイルランド語: Páipéar" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Páipéar" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="アイルランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%99" title="贛語: 紙" lang="gan" hreflang="gan" data-title="紙" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="贛語" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/P%C3%A0ipear" title="スコットランド・ゲール語: Pàipear" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Pàipear" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="スコットランド・ゲール語" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Papel" title="ガリシア語: Papel" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Papel" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ガリシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Kuatia" title="グアラニー語: Kuatia" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Kuatia" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="グアラニー語" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%95%E0%AA%BE%E0%AA%97%E0%AA%B3" title="グジャラート語: કાગળ" lang="gu" hreflang="gu" data-title="કાગળ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="グジャラート語" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Takarda" title="ハウサ語: Takarda" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Takarda" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="ハウサ語" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%B9%B3%CC%81" title="客家語: Chṳ́" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Chṳ́" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="客家語" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%99%D7%99%D7%A8" title="ヘブライ語: נייר" lang="he" hreflang="he" data-title="נייר" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ヘブライ語" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A4%BC%E0%A4%9C%E0%A4%BC" title="ヒンディー語: काग़ज़" lang="hi" hreflang="hi" data-title="काग़ज़" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ヒンディー語" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Kaagaj" title="フィジー・ヒンディー語: Kaagaj" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Kaagaj" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="フィジー・ヒンディー語" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Papir" title="クロアチア語: Papir" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Papir" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="クロアチア語" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Papye" title="ハイチ・クレオール語: Papye" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Papye" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="ハイチ・クレオール語" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Pap%C3%ADr" title="ハンガリー語: Papír" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Papír" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ハンガリー語" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%82%D5%B2%D5%A9_(%D5%B6%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A9)" title="アルメニア語: Թուղթ (նյութ)" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Թուղթ (նյութ)" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="アルメニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Papiro" title="インターリングア: Papiro" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Papiro" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="インターリングア" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kertas" title="インドネシア語: Kertas" lang="id" hreflang="id" data-title="Kertas" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="インドネシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Papere" title="インターリング: Papere" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Papere" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="インターリング" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Papel" title="イロカノ語: Papel" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Papel" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="イロカノ語" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Papero" title="イド語: Papero" lang="io" hreflang="io" data-title="Papero" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="イド語" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Papp%C3%ADr" title="アイスランド語: Pappír" lang="is" hreflang="is" data-title="Pappír" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="アイスランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Carta" title="イタリア語: Carta" lang="it" hreflang="it" data-title="Carta" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="イタリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Dluwang" title="ジャワ語: Dluwang" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Dluwang" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ジャワ語" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%98" title="ジョージア語: ქაღალდი" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ქაღალდი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ジョージア語" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Qa%C7%B5az" title="カラカルパク語: Qaǵaz" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Qaǵaz" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="カラカルパク語" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Iferki" title="カビル語: Iferki" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Iferki" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="カビル語" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Takaya%C9%A3_hay%CA%8A%CA%8A" title="Kabiye: Takayaɣ hayʊʊ" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Takayaɣ hayʊʊ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%B0%D2%93%D0%B0%D0%B7" title="カザフ語: Қағаз" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Қағаз" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="カザフ語" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%8A%E1%9E%B6%E1%9E%9F" title="クメール語: ក្រដាស" lang="km" hreflang="km" data-title="ក្រដាស" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="クメール語" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%97%E0%B2%A6" title="カンナダ語: ಕಾಗದ" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಕಾಗದ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="カンナダ語" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A2%85%EC%9D%B4" title="韓国語: 종이" lang="ko" hreflang="ko" data-title="종이" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="韓国語" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Kaxez" title="クルド語: Kaxez" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Kaxez" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="クルド語" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Paper" title="コーンウォール語: Paper" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Paper" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="コーンウォール語" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B7" title="キルギス語: Кагаз" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Кагаз" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="キルギス語" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Charta" title="ラテン語: Charta" lang="la" hreflang="la" data-title="Charta" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ラテン語" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Pabeier" title="ルクセンブルク語: Pabeier" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Pabeier" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ルクセンブルク語" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Pepier" title="リンブルフ語: Pepier" lang="li" hreflang="li" data-title="Pepier" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="リンブルフ語" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Pap%C3%AA" title="リグリア語: Papê" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Papê" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="リグリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Palp%C3%A9e" title="ロンバルド語: Palpée" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Palpée" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="ロンバルド語" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%80%E0%BA%88%E0%BB%89%E0%BA%8D" title="ラオ語: ເຈ້ຍ" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ເຈ້ຍ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="ラオ語" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Popierius" title="リトアニア語: Popierius" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Popierius" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="リトアニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Pap%C4%ABrs" title="ラトビア語: Papīrs" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Papīrs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ラトビア語" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Taratasy" title="マダガスカル語: Taratasy" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Taratasy" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="マダガスカル語" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Karateh" title="ミナンカバウ語: Karateh" lang="min" hreflang="min" data-title="Karateh" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="ミナンカバウ語" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="マケドニア語: Хартија" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Хартија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="マケドニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%9F%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="マラヤーラム語: കടലാസ്" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കടലാസ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="マラヤーラム語" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B0%D0%B0%D1%81" title="モンゴル語: Цаас" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Цаас" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="モンゴル語" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%86%EA%AF%A6" title="マニプリ語: ꯆꯦ" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯆꯦ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="マニプリ語" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A4%A6" title="マラーティー語: कागद" lang="mr" hreflang="mr" data-title="कागद" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="マラーティー語" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kertas" title="マレー語: Kertas" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kertas" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="マレー語" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Karta" title="マルタ語: Karta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Karta" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="マルタ語" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%85%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%80%E1%80%B0" title="ミャンマー語: စက္ကူ" lang="my" hreflang="my" data-title="စက္ကူ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ミャンマー語" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%91%D0%B2" title="エルジャ語: Конёв" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Конёв" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="エルジャ語" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Iztac_amatl" title="Nahuatl: Iztac amatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Iztac amatl" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Papeer" title="低地ドイツ語: Papeer" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Papeer" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="低地ドイツ語" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Papyr" title="オランダ低ザクセン語: Papyr" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Papyr" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="オランダ低ザクセン語" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A4%9C" title="ネパール語: कागज" lang="ne" hreflang="ne" data-title="कागज" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="ネパール語" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%82" title="ネワール語: भ्वं" lang="new" hreflang="new" data-title="भ्वं" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="ネワール語" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Karate" title="ニアス語: Karate" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Karate" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="ニアス語" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Papier" title="オランダ語: Papier" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Papier" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="オランダ語" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Papir" title="ノルウェー語(ニーノシュク): Papir" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Papir" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ノルウェー語(ニーノシュク)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Papir" title="ノルウェー語(ブークモール): Papir" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Papir" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ノルウェー語(ブークモール)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Papi" title="ノルマン語: Papi" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Papi" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="ノルマン語" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Papi%C3%A8r" title="オック語: Papièr" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Papièr" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="オック語" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Bumuagu" title="Livvi-Karelian: Bumuagu" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Bumuagu" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Waraqaa" title="オロモ語: Waraqaa" lang="om" hreflang="om" data-title="Waraqaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="オロモ語" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%95%E0%AC%BE%E0%AC%97%E0%AC%9C" title="オディア語: କାଗଜ" lang="or" hreflang="or" data-title="କାଗଜ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="オディア語" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A8%BE%E0%A8%97%E0%A8%BC%E0%A8%9C%E0%A8%BC" title="パンジャブ語: ਕਾਗ਼ਜ਼" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕਾਗ਼ਜ਼" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="パンジャブ語" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Papier" title="プファルツ語: Papier" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Papier" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="プファルツ語" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Papier" title="ポーランド語: Papier" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Papier" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="ポーランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="Western Punjabi: کاغذ" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کاغذ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%8A%DA%A9%D9%BE%D8%A7%DA%BC%D9%87" title="パシュトゥー語: ليکپاڼه" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ليکپاڼه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="パシュトゥー語" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Papel" title="ポルトガル語: Papel" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Papel" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="ポルトガル語" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Papil" title="ケチュア語: Papil" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Papil" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="ケチュア語" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/H%C3%A2rtie" title="ルーマニア語: Hârtie" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Hârtie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ルーマニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="ロシア語: Бумага" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Бумага" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ロシア語" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%BC%D0%B0%D0%B0%D2%95%D1%8B" title="サハ語: Кумааҕы" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Кумааҕы" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="サハ語" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A0%E1%B1%9F%E1%B1%9C%E1%B1%9A%E1%B1%A1%E1%B1%BD" title="サンターリー語: ᱠᱟᱜᱚᱡᱽ" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱠᱟᱜᱚᱡᱽ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="サンターリー語" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Carta" title="シチリア語: Carta" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Carta" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="シチリア語" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Paper" title="スコットランド語: Paper" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Paper" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="スコットランド語" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%AA%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="シンド語: ڪاغذ" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ڪاغذ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="シンド語" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Papir" title="セルボ・クロアチア語: Papir" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Papir" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="セルボ・クロアチア語" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9A%E0%B6%A9%E0%B6%AF%E0%B7%8F%E0%B7%83%E0%B7%92" title="シンハラ語: කඩදාසි" lang="si" hreflang="si" data-title="කඩදාසි" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="シンハラ語" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Paper" title="シンプル英語: Paper" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Paper" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="シンプル英語" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Papier" title="スロバキア語: Papier" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Papier" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="スロバキア語" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Papir" title="スロベニア語: Papir" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Papir" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="スロベニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Shakanhi" title="ショナ語: Shakanhi" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Shakanhi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="ショナ語" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Warqad" title="ソマリ語: Warqad" lang="so" hreflang="so" data-title="Warqad" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="ソマリ語" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Letra" title="アルバニア語: Letra" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Letra" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="アルバニア語" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%80" title="セルビア語: Папир" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Папир" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="セルビア語" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Kertas" title="スンダ語: Kertas" lang="su" hreflang="su" data-title="Kertas" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="スンダ語" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Papper" title="スウェーデン語: Papper" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Papper" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="スウェーデン語" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Karatasi" title="スワヒリ語: Karatasi" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Karatasi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="スワヒリ語" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Papj%C5%AFr" title="シレジア語: Papjůr" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Papjůr" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="シレジア語" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/tatipeluk" title="Sakizaya: tatipeluk" lang="szy" hreflang="szy" data-title="tatipeluk" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%95%E0%AE%BF%E0%AE%A4%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="タミル語: காகிதம்" lang="ta" hreflang="ta" data-title="காகிதம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="タミル語" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="テルグ語: కాగితం" lang="te" hreflang="te" data-title="కాగితం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="テルグ語" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%BE%D2%93%D0%B0%D0%B7" title="タジク語: Қоғаз" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Қоғаз" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="タジク語" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A9" title="タイ語: กระดาษ" lang="th" hreflang="th" data-title="กระดาษ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="タイ語" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Papel" title="タガログ語: Papel" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Papel" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="タガログ語" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C3%A2%C4%9F%C4%B1t" title="トルコ語: Kâğıt" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kâğıt" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="トルコ語" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%99%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D1%8C" title="タタール語: Кәгазь" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Кәгазь" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="タタール語" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B7" title="ウドムルト語: Кагаз" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Кагаз" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="ウドムルト語" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%80" title="ウクライナ語: Папір" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Папір" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ウクライナ語" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="ウルドゥー語: کاغذ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کاغذ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ウルドゥー語" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Qog%CA%BBoz" title="ウズベク語: Qogʻoz" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Qogʻoz" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ウズベク語" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Carta" title="ヴェネト語: Carta" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Carta" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="ヴェネト語" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Bumag" title="ヴェプス語: Bumag" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Bumag" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="ヴェプス語" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Gi%E1%BA%A5y" title="ベトナム語: Giấy" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Giấy" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ベトナム語" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Pap%C3%AE" title="ワロン語: Papî" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Papî" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="ワロン語" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Papel" title="ワライ語: Papel" lang="war" hreflang="war" data-title="Papel" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ワライ語" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%BA%B8" title="呉語: 纸" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="纸" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="呉語" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" title="メグレル語: ქაღარდი" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ქაღარდი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="メグレル語" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%90%D7%A4%D7%99%D7%A8" title="イディッシュ語: פאפיר" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פאפיר" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="イディッシュ語" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Paper" title="ヨルバ語: Paper" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Paper" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="ヨルバ語" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Ceij" title="チワン語: Ceij" lang="za" hreflang="za" data-title="Ceij" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="チワン語" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%BA%B8" title="中国語: 纸" lang="zh" hreflang="zh" data-title="纸" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="中国語" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%B3a" title="閩南語: Chóa" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Chóa" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="閩南語" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%99" title="広東語: 紙" lang="yue" hreflang="yue" data-title="紙" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="広東語" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11472#sitelinks-wikipedia" title="言語間リンクを編集" class="wbc-editpage">リンクを編集</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="名前空間"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%B4%99" title="本文を閲覧 [c]" accesskey="c"><span>ページ</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E7%B4%99" rel="discussion" title="本文ページについての議論 [t]" accesskey="t"><span>ノート</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="別の言語に切り替える" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">日本語</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="表示"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%B4%99"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit" title="このページのソースコードを編集する [e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=history" title="このページの過去の版 [h]" accesskey="h"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ツール" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ツール</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ツール</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">非表示</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="その他の操作" > <div class="vector-menu-heading"> 操作 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%B4%99"><span>閲覧</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit" title="このページのソースコードを編集する [e]" accesskey="e"><span>編集</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=history"><span>履歴を表示</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> 全般 </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E5%85%83/%E7%B4%99" title="ここにリンクしている全ウィキページの一覧 [j]" accesskey="j"><span>リンク元</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E9%96%A2%E9%80%A3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%81%AE%E6%9B%B4%E6%96%B0%E7%8A%B6%E6%B3%81/%E7%B4%99" rel="nofollow" title="このページからリンクしているページの最近の更新 [k]" accesskey="k"><span>関連ページの更新状況</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//ja.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:ファイルのアップロード" title="ファイルをアップロードする [u]" accesskey="u"><span>ファイルをアップロード</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;oldid=103597236" title="このページのこの版への固定リンク"><span>この版への固定リンク</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=info" title="このページについての詳細情報"><span>ページ情報</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%81%93%E3%81%AE%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%82%92%E5%BC%95%E7%94%A8&amp;page=%E7%B4%99&amp;id=103597236&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="このページの引用方法"><span>このページを引用</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E7%25B4%2599"><span>短縮URLを取得する</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fja.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E7%25B4%2599"><span>QRコードをダウンロード</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> 印刷/書き出し </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%83%96%E3%83%83%E3%82%AF&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%E7%B4%99"><span>ブックの新規作成</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%89%B9%E5%88%A5:DownloadAsPdf&amp;page=%E7%B4%99&amp;action=show-download-screen"><span>PDF 形式でダウンロード</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;printable=yes" title="このページの印刷用ページ [p]" accesskey="p"><span>印刷用バージョン</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> 他のプロジェクト </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Paper" hreflang="en"><span>コモンズ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11472" title="関連付けられたデータリポジトリ項目へのリンク [g]" accesskey="g"><span>ウィキデータ項目</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ページツール"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="表示"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">表示</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">サイドバーに移動</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">非表示</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ja" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Paper_sheet.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Paper_sheet.jpg/220px-Paper_sheet.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Paper_sheet.jpg/330px-Paper_sheet.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Paper_sheet.jpg/440px-Paper_sheet.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="450" /></a><figcaption>白紙</figcaption></figure> <p><b>紙</b>(かみ)または<b>ペーパー</b>とは、<a href="/wiki/%E6%A4%8D%E7%89%A9" title="植物">植物</a>などの<a href="/wiki/%E7%B9%8A%E7%B6%AD" title="繊維">繊維</a>を絡ませながら薄く平(たいら)に成形したもの。<a href="/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E7%94%A3%E6%A5%AD%E8%A6%8F%E6%A0%BC" title="日本産業規格">日本産業規格</a> (JIS) では、「植物繊維その他の繊維を<a href="/wiki/%E8%86%A0%E7%9D%80" title="膠着">膠着</a>させて製造したもの」と定義されている<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r83524359">.mw-parser-output .toclimit-2 .toclevel-1 ul,.mw-parser-output .toclimit-3 .toclevel-2 ul,.mw-parser-output .toclimit-4 .toclevel-3 ul,.mw-parser-output .toclimit-5 .toclevel-4 ul,.mw-parser-output .toclimit-6 .toclevel-5 ul,.mw-parser-output .toclimit-7 .toclevel-6 ul{display:none}</style><div class="toclimit-2"><meta property="mw:PageProp/toc" /></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="概要"><span id=".E6.A6.82.E8.A6.81"></span>概要</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=1" title="節を編集: 概要"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>広義の紙は、直径100<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%A1%E3%83%BC%E3%83%88%E3%83%AB" title="マイクロメートル">マイクロメートル</a>以下の細長い繊維状であれば、<a href="/wiki/%E9%89%B1%E7%89%A9" title="鉱物">鉱物</a>・<a href="/wiki/%E9%87%91%E5%B1%9E" title="金属">金属</a>・<a href="/wiki/%E5%8B%95%E7%89%A9" title="動物">動物</a>由来の<a href="/wiki/%E7%89%A9%E8%B3%AA" title="物質">物質</a>、または<a href="/wiki/%E5%90%88%E6%88%90%E6%A8%B9%E8%84%82" title="合成樹脂">合成樹脂</a>など、ほぼあらゆる種類の原料から作れる<sup id="cite_ref-hara71-147_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-hara71-147-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。例えば、<a href="/wiki/%E4%B8%8D%E7%B9%94%E5%B8%83" title="不織布">不織布</a>は紙の一種として分類されることもある。しかし一般には、紙は植物繊維を原料にしているものを指す<sup id="cite_ref-hara71-147_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-hara71-147-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。製法からも、一般的な水に分散させてから<a href="/wiki/%E7%B0%80%E3%81%AE%E5%AD%90" title="簀の子">簀の子</a>や<a href="/wiki/%E7%B6%B2" title="網">網</a>の上に広げ、脱水(<a href="/wiki/%E6%B0%B4" title="水">水</a>を抜く)・<a href="/wiki/%E4%B9%BE%E7%87%A5" title="乾燥">乾燥</a>工程を経て作られるもの以外に、水を使用しない乾式で製造したものも含まれる。 </p><p>紙の用途は様々で、原初の紙は単純に包むための<a href="/wiki/%E5%8C%85%E8%A3%85" title="包装">包装</a>用に使われた<sup id="cite_ref-hara15-33_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-hara15-33-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。やがて<a href="/wiki/%E7%AD%86%E8%A8%98" title="筆記">筆記</a>可能な紙が開発され、<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%94%E3%83%AB%E3%82%B9" title="パピルス">パピルス</a>や<a href="/wiki/%E7%BE%8A%E7%9A%AE%E7%B4%99" title="羊皮紙">羊皮紙</a>または<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%AD" title="シュロ">シュロ</a>・<a href="/wiki/%E6%9C%A8%E7%B0%A1" title="木簡">木簡</a>・<a href="/wiki/%E8%B2%9D%E8%91%89" title="貝葉">貝葉</a>などに取って代わり情報の<a href="/wiki/%E8%A8%98%E9%8C%B2" title="記録">記録</a>・伝達を担う<a href="/wiki/%E5%AA%92%E4%BD%93" class="mw-disambig" title="媒体">媒体</a>として重宝された<sup id="cite_ref-hara15-33_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-hara15-33-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>やがて製法に工夫がこらされ、日本では<a href="/wiki/%E5%92%8C%E7%B4%99" title="和紙">和紙</a>の技術確立とともに発展し、<a href="/wiki/%E6%B1%9F%E6%88%B8%E6%99%82%E4%BB%A3" title="江戸時代">江戸時代</a>には<a href="/wiki/%E8%A5%96" title="襖">襖</a>や<a href="/wiki/%E5%92%8C%E5%82%98" class="mw-redirect" title="和傘">和傘</a>、<a href="/wiki/%E6%8F%90%E7%81%AF" title="提灯">提灯</a>・<a href="/wiki/%E6%89%87%E5%AD%90" title="扇子">扇子</a>など<a href="/wiki/%E5%BB%BA%E7%AF%89" title="建築">建築</a>・<a href="/wiki/%E5%B7%A5%E8%8A%B8" title="工芸">工芸</a>材料にも用途を広げた<sup id="cite_ref-hara35-59_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-hara35-59-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。<a href="/wiki/%E8%A5%BF%E6%B4%8B" title="西洋">西洋</a>では<a href="/wiki/%E5%B7%A5%E6%A5%AD" title="工業">工業</a>的な量産化が進行し、<a href="/wiki/%E6%9C%A8%E6%9D%90" title="木材">木材</a>から直接原料を得て<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97" title="パルプ">パルプ</a>を製造する技術が確立された<sup id="cite_ref-hara15-33_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-hara15-33-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p><a href="/wiki/19%E4%B8%96%E7%B4%80" title="19世紀">19世紀</a>に入ると<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B9" title="イギリス">イギリス</a>でフルート(段)をつけた紙が販売され、<a href="/wiki/%E7%93%B6" title="瓶">瓶</a>や<a href="/wiki/%E3%82%AC%E3%83%A9%E3%82%B9" title="ガラス">ガラス</a>製品の包装用途を通じて<a href="/wiki/%E6%AE%B5%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%83%AB" title="段ボール">段ボール</a>が開発された。さらに<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%83%95%E3%83%88%E7%B4%99%E8%A2%8B" title="クラフト紙袋">クラフト紙袋</a>など高機能化が施され、包装用としての分野を広げ現在に至る<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>材料としては種類や加工法が豊富、加工の技術が比較的容易、安全などの特徴がある<sup id="cite_ref-hokkyodai_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-hokkyodai-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="紙の原料"><span id=".E7.B4.99.E3.81.AE.E5.8E.9F.E6.96.99"></span>紙の原料</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=2" title="節を編集: 紙の原料"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>製紙用として使用される繊維素材には、<a href="/wiki/%E6%A4%8D%E7%89%A9%E7%B9%8A%E7%B6%AD" title="植物繊維">植物性天然繊維</a>、<a href="/wiki/%E5%8B%95%E7%89%A9%E7%B9%8A%E7%B6%AD" title="動物繊維">動物性天然繊維</a>、<a href="/wiki/%E4%BA%BA%E9%80%A0%E7%B9%8A%E7%B6%AD" class="mw-redirect" title="人造繊維">人造繊維</a>などがある<sup id="cite_ref-ishii_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-ishii-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="植物性天然繊維"><span id=".E6.A4.8D.E7.89.A9.E6.80.A7.E5.A4.A9.E7.84.B6.E7.B9.8A.E7.B6.AD"></span>植物性天然繊維</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=3" title="節を編集: 植物性天然繊維"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>紙の原料である植物繊維細胞壁の成分は、<a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%AB%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%82%B9" title="セルロース">セルロース</a>・<a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%9F%E3%82%BB%E3%83%AB%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%82%B9" title="ヘミセルロース">ヘミセルロース</a>・<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%82%B0%E3%83%8B%E3%83%B3" title="リグニン">リグニン</a>に細分される。セルロースが骨格を、ヘミセルロースが接続を、リグニンが空隙充填を担う<sup id="cite_ref-hara71-147_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-hara71-147-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。セルロースは、<a href="/wiki/%E6%B0%B4%E7%B4%A0%E7%B5%90%E5%90%88" title="水素結合">水素結合</a>によって結びつく性質がある。紙を構成する繊維がくっつき合うのは、主にこうした水素結合のためである。一方、水素結合は水が入るとすぐ切れるため、<a href="/wiki/%E9%98%B2%E6%B0%B4" title="防水">防水</a>加工していない紙は水濡れに弱い。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="茎幹繊維"><span id=".E8.8C.8E.E5.B9.B9.E7.B9.8A.E7.B6.AD"></span>茎幹繊維</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=4" title="節を編集: 茎幹繊維"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>木材<figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:VeluweTreeTrunk.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/VeluweTreeTrunk.jpg/220px-VeluweTreeTrunk.jpg" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/VeluweTreeTrunk.jpg/330px-VeluweTreeTrunk.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/VeluweTreeTrunk.jpg/440px-VeluweTreeTrunk.jpg 2x" data-file-width="848" data-file-height="573" /></a><figcaption>木材</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/%E5%BA%83%E8%91%89%E6%A8%B9" title="広葉樹">広葉樹</a>には、<a href="/wiki/%E3%83%96%E3%83%8A" title="ブナ">ブナ</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%82%A8%E3%83%87" title="カエデ">カエデ</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AA" title="クリ">クリ</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AD%E3%83%AA" title="キリ">キリ</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%90" title="カバ">カバ</a>・<a href="/wiki/%E3%83%8B%E3%83%AC" title="ニレ">ニレ</a>などがある<sup id="cite_ref-ishii_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-ishii-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li> <li><a href="/wiki/%E9%87%9D%E8%91%89%E6%A8%B9" title="針葉樹">針葉樹</a>には、<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%82%AE" title="スギ">スギ</a>・<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%84" title="マツ">マツ</a>・<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%9F" title="モミ">モミ</a>・<a href="/wiki/%E3%83%92%E3%83%8E%E3%82%AD" title="ヒノキ">ヒノキ</a>・<a href="/wiki/%E3%83%84%E3%82%AC" title="ツガ">ツガ</a>などがある<sup id="cite_ref-ishii_7-2" class="reference"><a href="#cite_note-ishii-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li></ul> <dl><dd>(<a href="#木材パルプ">#木材パルプ</a>も参照)</dd></dl></li> <li>靭皮繊維 <ul><li>木材性のものとして、<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%82%A6%E3%82%BE" title="コウゾ">コウゾ</a>・<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%84%E3%83%9E%E3%82%BF" title="ミツマタ">ミツマタ</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AC%E3%83%B3%E3%83%94" title="ガンピ">ガンピ</a>などがある<sup id="cite_ref-ishii_7-3" class="reference"><a href="#cite_note-ishii-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 <ul><li>コウゾ - 和紙の主原料となっている。</li> <li>ミツマタ - 日本の<a href="/wiki/%E7%B4%99%E5%B9%A3" title="紙幣">紙幣</a>の原料として混ぜられている。</li></ul></li> <li>草本性のものとして、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B5" title="アサ">アサ</a>・<a href="/wiki/%E4%BA%9C%E9%BA%BB" class="mw-redirect" title="亜麻">亜麻</a>・<a href="/wiki/%E3%82%B1%E3%83%8A%E3%83%95" title="ケナフ">ケナフ</a>などがある<sup id="cite_ref-ishii_7-4" class="reference"><a href="#cite_note-ishii-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B5" title="アサ">アサ</a> - 中国で紙が発明されたときの主原料だった(<a href="/wiki/%E9%BA%BB%E7%B4%99" title="麻紙">リネンパルプ</a>)。</li> <li><a href="/wiki/%E4%BA%9C%E9%BA%BB" class="mw-redirect" title="亜麻">亜麻</a> - イスラム世界で紙の主原料となった。ヨーロッパでも木材からの製紙が普及するまではよく使われた。</li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B1%E3%83%8A%E3%83%95" title="ケナフ">ケナフ</a> - 成長が非常に早いため、木材の代替候補として注目された。</li></ul></li></ul></li> <li>単子葉植物の維管束(藁・アシ・イグサ・パピルス・竹・バガスなど<sup id="cite_ref-ishii_7-5" class="reference"><a href="#cite_note-ishii-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>) <ul><li><a href="/wiki/%E8%97%81" title="藁">藁</a>(稲わらや麦わら) - 中国では唐時代から紙の原料として使われた。日本では<a href="/wiki/1890%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1890年代">1890年代</a>ごろは洋紙の主原料であり、中国などではまだ原料として使用されている。藁には、繊維が細くて短すぎるため弱い紙しかできない、年に1回しか収穫できず腐りやすいため保管が難しい、などの問題点がある。「<a href="/wiki/%E3%82%8F%E3%82%89%E5%8D%8A%E7%B4%99" title="わら半紙">わら半紙</a>」参照。</li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%82%B7" title="ヨシ">アシ</a> - 若い<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%82%B9%E3%82%AD" title="ススキ">ススキ</a>や<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B7" class="mw-disambig" title="アシ">アシ</a>を原材料にする。</li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%9F%E3%82%AC%E3%83%A4%E3%83%84%E3%83%AA" title="カミガヤツリ">カミガヤツリ</a>(<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%94%E3%83%AB%E3%82%B9" title="パピルス">パピルス</a>) - カミガヤツリは古来よりパピルスとして利用されてきた。</li> <li>竹 - <a href="/wiki/%E7%AB%B9%E7%B4%99" class="mw-disambig" title="竹紙">竹紙</a>は、中国で<a href="/wiki/%E5%94%90" title="唐">唐</a>時代(<a href="/wiki/7%E4%B8%96%E7%B4%80" title="7世紀">7世紀</a>)から作られ、<a href="/wiki/%E5%AE%8B_(%E7%8E%8B%E6%9C%9D)" title="宋 (王朝)">宋</a>時代(<a href="/wiki/10%E4%B8%96%E7%B4%80" title="10世紀">10世紀</a>以降)には竹が紙の主原料:唐紙となった。竹の豊富な<a href="/wiki/%E5%9B%9B%E5%B7%9D%E7%9C%81" title="四川省">四川省</a><a href="/wiki/%E5%A4%BE%E6%B1%9F%E7%9C%8C" title="夾江県">夾江県</a>や<a href="/wiki/%E7%A6%8F%E5%BB%BA%E7%9C%81" title="福建省">福建省</a>では現在でも毛辺紙や玉扣紙などの竹紙が作られており、工場もある<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%88%E3%82%A6%E3%82%AD%E3%83%93" title="サトウキビ">サトウキビ</a>(<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%AC%E3%82%B9" title="バガス">バガス</a>) - <a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%89" title="インド">インド</a>・中国や<a href="/wiki/%E5%8D%97%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB" title="南アメリカ">南米</a>諸国では、製糖時に発生したサトウキビの絞りかすであるバガスからバガスパルプを製造し、紙の原料としている<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。バガスには、森林保護や、<a href="/wiki/%E7%9C%81%E3%82%A8%E3%83%8D%E3%83%AB%E3%82%AE%E3%83%BC" title="省エネルギー">省エネルギー</a>、<a href="/wiki/%E5%9C%B0%E7%90%83%E6%B8%A9%E6%9A%96%E5%8C%96%E3%81%B8%E3%81%AE%E5%AF%BE%E7%AD%96" title="地球温暖化への対策">地球温暖化への対策</a>などのメリットがあるとされる。</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="果実繊維"><span id=".E6.9E.9C.E5.AE.9F.E7.B9.8A.E7.B6.AD"></span>果実繊維</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=5" title="節を編集: 果実繊維"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>種子毛では木綿、果実では<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%9D%E3%83%83%E3%82%AF" title="カポック">カポック</a>、殻では<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%82%B3%E3%83%8A%E3%83%84" class="mw-redirect" title="ココナツ">ココナツ</a>や<a href="/wiki/%E3%83%A4%E3%82%B7" title="ヤシ">ヤシ</a>などが原料になる<sup id="cite_ref-ishii_7-6" class="reference"><a href="#cite_note-ishii-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <ul><li><a href="/wiki/%E6%9C%A8%E7%B6%BF" title="木綿">木綿</a> - 木綿のぼろ(ラグ)は、欧米で木材以前は紙の主原料であった。しかし、<a href="/wiki/15%E4%B8%96%E7%B4%80" title="15世紀">15世紀</a>に印刷技術が確立して紙への需要が大きくなると供給不足になり、木材からの製紙方法が開発される契機となった。日本でも、製造開始直後の<a href="/wiki/1880%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1880年代">1880年代</a>ごろは洋紙の主原料だった。また、綿花の加工途中で生ずる地毛などの短繊維(リンター)を原料として紙を漉くこともできる。木綿のぼろから作られるパルプを<a href="/w/index.php?title=%E3%83%A9%E3%82%B0%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ラグパルプ (存在しないページ)">ラグパルプ</a>、綿花の地毛などの短繊維から作られるパルプを<a href="/w/index.php?title=%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="リンターパルプ (存在しないページ)">リンターパルプ</a>という。なお、通常の木綿は、繊維が長過ぎるため、製紙には使いにくい。</li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%A4%E3%82%B7" title="アブラヤシ">アブラヤシ</a> - アブラヤシは実から<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%BC%E3%83%A0%E6%B2%B9" title="パーム油">パーム油</a>を絞るために栽培されているが、この絞りかすの繊維は強度が高いため、これを用いて紙をつくることが中国などで実用化されつつある。</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="葉繊維"><span id=".E8.91.89.E7.B9.8A.E7.B6.AD"></span>葉繊維</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=6" title="節を編集: 葉繊維"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>マニラ麻・サイザル麻・パイナップルの葉・バナナの葉などが原料になる<sup id="cite_ref-ishii_7-7" class="reference"><a href="#cite_note-ishii-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%8B%E3%83%A9%E3%82%A2%E3%82%B5" title="マニラアサ">マニラアサ</a> - マニラアサ(アバカ)は、<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A3%E3%83%AA%E3%83%94%E3%83%B3" title="フィリピン">フィリピン</a>などで栽培されている<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%82%A6%E7%A7%91" title="バショウ科">バショウ科</a>の植物。アバカパルプは繊維が細長いため、しなやかで強い紙を作ることができる。現在、日本紙幣の主原料となっているほか、<a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%BC%E3%83%90%E3%83%83%E3%82%B0" title="ティーバッグ">ティーバッグ</a>、<a href="/wiki/%E6%8E%83%E9%99%A4%E6%A9%9F" title="掃除機">掃除機</a>の紙パックの原料となっている。</li> <li><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%8A%E3%83%8A" title="バナナ">バナナ</a> - バナナの茎の繊維を用いて、和紙をつくる要領で紙を作ることができる。生産廃棄物の再利用として途上国での利用が期待されている<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="動物性天然繊維"><span id=".E5.8B.95.E7.89.A9.E6.80.A7.E5.A4.A9.E7.84.B6.E7.B9.8A.E7.B6.AD"></span>動物性天然繊維</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=7" title="節を編集: 動物性天然繊維"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>動物性天然繊維では羊毛や絹などが利用される<sup id="cite_ref-ishii_7-8" class="reference"><a href="#cite_note-ishii-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <ul><li>毛 - パルプに羊毛を漉き込み<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A7%E3%83%AB%E3%83%88" title="フェルト">フェルト</a>のようなもこもことした見た目と温かなぬくもりやざっくりとした手触りを出すために開発された羊毛紙<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>など。<a href="/wiki/%E5%90%8D%E5%88%BA" title="名刺">名刺</a>、<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%9E%E3%82%B9%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%89" class="mw-redirect" title="クリスマスカード">クリスマスカード</a>や<a href="/w/index.php?title=%E3%83%90%E3%83%AC%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%89&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="バレンタインカード (存在しないページ)">バレンタインカード</a>などプレゼントカード、<a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%83%95%E3%83%88" title="ペーパークラフト">ペーパークラフト</a>および<a href="/wiki/%E6%89%8B%E8%8A%B8" title="手芸">手芸</a>用・<a href="/wiki/%E5%A3%81%E7%B4%99" title="壁紙">壁紙</a>用紙材などに利用される。</li> <li><a href="/wiki/%E7%BE%BD%E6%AF%9B" title="羽毛">羽毛</a> - 粉砕したパウダー状の羽毛由来<a href="/wiki/%E3%82%B1%E3%83%A9%E3%83%81%E3%83%B3" title="ケラチン">ケラチン</a>の吸油性・撥水性・強靭性を生かしてコーティングすることで包装紙やチラシなどに利用される。<sup id="cite_ref-名前なし-1_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-名前なし-1-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li>卵殻膜 - 粉砕したパウダー状の卵殻膜をパルプに配合したもの。高い吸油性や皮膚治癒機能を生かしパーマ用ワインディングペーパーやあぶらとり紙に利用される。<sup id="cite_ref-名前なし-1_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-名前なし-1-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="化学繊維など"><span id=".E5.8C.96.E5.AD.A6.E7.B9.8A.E7.B6.AD.E3.81.AA.E3.81.A9"></span>化学繊維など</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=8" title="節を編集: 化学繊維など"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>化学繊維 - 化学繊維紙(合成繊維紙)は、レーヨン・ナイロン・ビニロン・ポリエステル・アクリロニトリルなど通気性や弾力性・耐摩耗性・耐水性・耐薬品性および防食性・防皺(ぼうしゅう)性など<a href="/wiki/%E5%8C%96%E5%AD%A6%E7%B9%8A%E7%B6%AD" title="化学繊維">化学繊維</a>の各特性を生かし、フィルターなどの濾過・吸着材、電気絶縁材などの多種な用途に利用される。</li> <li>プラスチック紙 - 木材原料の代替としての<a href="/wiki/%E5%90%88%E6%88%90%E7%B4%99" title="合成紙">合成紙</a>。プラスチックの強靭性と撥水性、防汚損性を生かし国外20か国以上で<a href="/wiki/%E3%83%9D%E3%83%AA%E3%83%9E%E3%83%BC%E7%B4%99%E5%B9%A3" title="ポリマー紙幣">ポリマー紙幣</a>などに利用される。また<a href="/w/index.php?title=%E3%83%9D%E3%83%AA%E3%82%B9%E3%83%81%E3%83%AC%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ポリスチレンペーパー (存在しないページ)">ポリスチレンペーパー</a>は印刷に利用される。</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="無機繊維紙"><span id=".E7.84.A1.E6.A9.9F.E7.B9.8A.E7.B6.AD.E7.B4.99"></span>無機繊維紙</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=9" title="節を編集: 無機繊維紙"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>無機物質を主体とするものを無機質紙、無機繊維紙、セラミック紙などという<sup id="cite_ref-koizumi_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-koizumi-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <ul><li>ストーンペーパー - <a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%BC%E3%83%B3%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC" title="ストーンペーパー">ストーンペーパー</a>は粒子の細かい<a href="/wiki/%E7%9F%B3%E7%81%B0%E7%9F%B3" title="石灰石">石灰石</a>粉を高密度<a href="/wiki/%E3%83%9D%E3%83%AA%E3%82%A8%E3%83%81%E3%83%AC%E3%83%B3" title="ポリエチレン">ポリエチレン</a>樹脂でシート状に固めた<a href="/wiki/%E5%90%88%E6%88%90%E7%B4%99" title="合成紙">合成紙</a>である。強靭な耐久性と筆記性を持つ<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>15<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。木材原料の代替として開発され製造時に水を使わないので汚水を排出しない<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>16<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li> <li>ガラス繊維・炭素繊維 - ガラス繊維紙は耐熱・断熱性、電気絶縁性、耐食・耐薬品性、軽量性と強靭性や補強性を生かし電設資材や家電の絶縁材、建材や自動車などの断熱・防水材や成型材に使われる<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>17<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。炭素繊維紙も同様に車や飛行機や自転車、家電やヘルメットなどの成型材や耐食性を生かし耐食タンク、導電性を生かし電設資材や家電の導電材に用いられる<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>18<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li></ul> <p>特に陶紙や不燃紙など填料(後述)を一般用紙よりもはるかに多く(50%以上)内添して機能化した紙を高填料充填紙という<sup id="cite_ref-koizumi_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-koizumi-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <ul><li>陶紙(陶芸紙) - <a href="/wiki/%E7%B2%98%E5%9C%9F" title="粘土">粘土</a>を<a href="/wiki/%E5%92%8C%E7%B4%99" title="和紙">和紙</a>に張り合わせた陶紙(陶芸紙)は成形後焼成すると<a href="/wiki/%E9%99%B6%E5%99%A8" class="mw-redirect" title="陶器">陶器</a>になる。ペーパークラフト<a href="/wiki/%E9%99%B6%E8%8A%B8" title="陶芸">陶芸</a>や<a href="/wiki/%E6%8A%98%E3%82%8A%E7%B4%99" title="折り紙">折り紙</a>陶芸に利用される<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>19<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li> <li>金属酸化物 <ul><li><a href="/wiki/%E9%87%91%E5%B1%9E" title="金属">金属</a>そのものが紙になるわけではないが、金属の<a href="/wiki/%E9%85%B8%E5%8C%96%E7%89%A9" title="酸化物">酸化物</a>などを紙に漉き込むことで、従来の紙よりも薄く丈夫で透けない高品質の紙を作ることが可能である。元々、白い色合いを持つ<a href="/wiki/%E9%85%B8%E5%8C%96%E3%83%81%E3%82%BF%E3%83%B3" class="mw-disambig" title="酸化チタン">酸化チタン</a>などが使用される場合が多く、長期間に渡って使用、保存される本に使用される<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>20<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li> <li>高填料充填紙で機能性填料に水酸化アルミニウムなどの金属酸化物を利用したものは不燃紙、防炎紙に使われている<sup id="cite_ref-koizumi_14-2" class="reference"><a href="#cite_note-koizumi-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li> <li>高填料充填紙で機能性填料に酸化スズなどの金属酸化物を利用したものは静電気除去紙に使われている<sup id="cite_ref-koizumi_14-3" class="reference"><a href="#cite_note-koizumi-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="紙の分類"><span id=".E7.B4.99.E3.81.AE.E5.88.86.E9.A1.9E"></span>紙の分類</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=10" title="節を編集: 紙の分類"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="和紙・洋紙・板紙"><span id=".E5.92.8C.E7.B4.99.E3.83.BB.E6.B4.8B.E7.B4.99.E3.83.BB.E6.9D.BF.E7.B4.99"></span>和紙・洋紙・板紙</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=11" title="節を編集: 和紙・洋紙・板紙"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>和紙 - 和紙は日本伝来の技術でつくられた紙である<sup id="cite_ref-archives_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-archives-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。<a href="/wiki/7%E4%B8%96%E7%B4%80" title="7世紀">7世紀</a>初めまでに中国から伝来した紙が日本独自に発展したもので、<a href="/wiki/%E3%82%AC%E3%83%B3%E3%83%94" title="ガンピ">ガンピ</a>・<a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%82%A6%E3%82%BE" title="コウゾ">コウゾ</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%82%B8%E3%83%8E%E3%82%AD" title="カジノキ">カジノキ</a>・<a href="/wiki/%E3%83%9F%E3%83%84%E3%83%9E%E3%82%BF" title="ミツマタ">ミツマタ</a>などが原料である。洋紙に比べて繊維が長く丈夫で軽い<sup id="cite_ref-part3_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-part3-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-archives_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-archives-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。</li></ul> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/%E5%92%8C%E7%B4%99" title="和紙">和紙</a>」を参照</div> <ul><li>洋紙<span class="anchor" id="洋紙"></span> - 主に木材を主原料に機械を使って製造する。日本では<a href="/wiki/1873%E5%B9%B4" title="1873年">1873年</a>に、欧米の機械を導入した初の洋紙工場が設立された。和紙に比べて印刷適性に優れる<sup id="cite_ref-part3_22-1" class="reference"><a href="#cite_note-part3-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。なお、木質紙が主流になる以前、洋紙の主原料は<a href="/wiki/%E6%9C%A8%E7%B6%BF" title="木綿">木綿</a>のぼろや<a href="/wiki/%E8%97%81" title="藁">藁</a>だった。</li> <li>唐紙 - 唐本には<a href="/wiki/%E7%AB%B9%E7%B4%99_(%E7%B4%99)" title="竹紙 (紙)">竹紙</a>が多く用いられている<sup id="cite_ref-archives_21-2" class="reference"><a href="#cite_note-archives-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>21<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。紙は和紙・洋紙・唐紙に分類されることがある。</li> <li>板紙 - 紙の中で、主に包装用に使われる厚い紙を<a href="/wiki/%E6%9D%BF%E7%B4%99" title="板紙">板紙</a>(ボール紙)という。紙は和紙・洋紙・板紙に分類されることがある<sup id="cite_ref-hokkyodai_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-hokkyodai-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。<div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/%E6%9D%BF%E7%B4%99" title="板紙">板紙</a>」を参照</div></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="経済産業省による分類"><span id=".E7.B5.8C.E6.B8.88.E7.94.A3.E6.A5.AD.E7.9C.81.E3.81.AB.E3.82.88.E3.82.8B.E5.88.86.E9.A1.9E"></span>経済産業省による分類</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=12" title="節を編集: 経済産業省による分類"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Paper_usage.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Paper_usage.jpg/230px-Paper_usage.jpg" decoding="async" width="230" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Paper_usage.jpg/345px-Paper_usage.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Paper_usage.jpg/460px-Paper_usage.jpg 2x" data-file-width="1793" data-file-height="1400" /></a><figcaption>さまざまな紙製品</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Paper_Packaging_paper.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Paper_Packaging_paper.JPG/220px-Paper_Packaging_paper.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Paper_Packaging_paper.JPG/330px-Paper_Packaging_paper.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Paper_Packaging_paper.JPG/440px-Paper_Packaging_paper.JPG 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a><figcaption>包装用紙の例</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E7%B5%8C%E6%B8%88%E7%94%A3%E6%A5%AD%E7%9C%81" title="経済産業省">経済産業省</a>(旧通産省)では1948年以来、紙・板紙・パルプの品種分類を所管しており、「生産動態統計分類」で紙を分類している。2002年以降の分類は次の通り。 <span class="anchor" id="紙の分類と用途"></span> </p> <ul><li>新聞巻取紙 - <a href="/wiki/%E6%96%B0%E8%81%9E" title="新聞">新聞</a>に使用される<a href="/wiki/%E6%96%B0%E8%81%9E%E7%B4%99" title="新聞紙">新聞紙</a>のこと。「新聞用紙」とも呼ばれる。</li> <li><span class="anchor" id="印刷・情報用紙"></span><span class="anchor" id="印刷用紙"></span>印刷・情報用紙 - 印刷用紙は<a href="/wiki/%E5%8D%B0%E5%88%B7" title="印刷">印刷</a>されることを前提とした紙を、情報用紙は<a href="/wiki/%E6%83%85%E5%A0%B1%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%A0" title="情報システム">情報システム</a>用の紙を指す。経済産業省の分類では、以下の5つに分類されている。 <ul><li>非塗工印刷用紙 - 表面を顔料などで塗工していない印刷用の紙。ただし、筆記性や表面強度を改善するため、<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%83%B3%E3%83%97%E3%83%B3" title="デンプン">デンプン</a>などの薬品が表面に塗布されることも多い。化学パルプの使用割合により、上級印刷用紙(100%、<a href="/wiki/%E4%B8%8A%E8%B3%AA%E7%B4%99" title="上質紙">上質紙</a>)、<span class="anchor" id="中質紙"></span>中級印刷用紙(40%から100%、中質紙および上更紙)、下級印刷用紙(40%未満、<a href="/wiki/%E6%9B%B4%E7%B4%99" class="mw-redirect" title="更紙">更紙</a>)に分類される。辞書本文などに使われる<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E7%B4%99" title="インディア紙">インディア紙</a>などの<a href="/w/index.php?title=%E8%96%84%E8%91%89%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="薄葉紙 (存在しないページ)">薄葉紙</a>も含まれる。</li> <li>塗工印刷用紙 - 上級印刷用紙や中級印刷用紙を原紙とし、表面に塗料を塗布した印刷用紙。塗料の量などにより、アート紙・コート紙・軽量コート紙などに分類される。詳細は<a href="/wiki/%E5%A1%97%E5%B7%A5%E7%B4%99" title="塗工紙">塗工紙</a>を参照。</li> <li>微塗工印刷用紙 - 1987年ごろに登場した比較的新しい品種で、塗料の量が塗工印刷用紙よりも少ない。</li> <li>特殊印刷用紙 - 色上質紙・<a href="/wiki/%E3%81%AF%E3%81%8C%E3%81%8D" title="はがき">官製はがき</a>などを指す。</li> <li>情報用紙 - <a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%94%E3%83%BC%E7%94%A8%E7%B4%99" title="コピー用紙">コピー用紙</a>・<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%82%B8%E3%82%A7%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%97%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%BF%E3%83%BC#インクジェットプリンター用紙" title="インクジェットプリンター">インクジェット用紙</a>・<a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%9C%E3%83%B3%E7%B4%99" title="ノーカーボン紙">ノーカーボン紙</a>・<a href="/wiki/%E6%84%9F%E5%85%89%E7%B4%99" class="mw-redirect" title="感光紙">感光紙</a>・<a href="/wiki/%E6%84%9F%E7%86%B1%E7%B4%99" title="感熱紙">感熱紙</a>などを指す。</li></ul></li> <li><span class="anchor" id="包装用紙"></span>包装用紙 - 印刷用紙より強度があり、<a href="/wiki/%E5%8C%85%E8%A3%85%E7%B4%99" class="mw-redirect" title="包装紙">包装紙</a>や<a href="/wiki/%E5%B0%81%E7%AD%92" title="封筒">封筒</a>に使用される紙である。未晒し包装紙は漂泊されておらず茶褐色。重袋用両更<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%83%95%E3%83%88%E7%B4%99" title="クラフト紙">クラフト紙</a>、両更クラフト紙などの種類がある。晒し包装紙は晒し<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%83%95%E3%83%88%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97" title="クラフトパルプ">クラフトパルプ</a>が原料で、<a href="/w/index.php?title=%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%AB%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ロール紙 (存在しないページ)">純白ロール紙</a>、晒しクラフト紙などの種類がある。</li> <li><span class="anchor" id="衛生用紙"></span>衛生用紙 - <a href="/wiki/%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC" title="ティッシュペーパー">ティッシュペーパー</a>・<a href="/wiki/%E3%83%88%E3%82%A4%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%88%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC" title="トイレットペーパー">トイレットペーパー</a>・<a href="/wiki/%E7%B4%99%E3%81%8A%E3%82%80%E3%81%A4" class="mw-redirect" title="紙おむつ">紙おむつ</a>・<a href="/wiki/%E7%94%9F%E7%90%86%E7%94%A8%E5%93%81" class="mw-redirect" title="生理用品">生理用品</a>などの用途に使用される吸水性を持つ紙である。</li> <li>雑種紙 - 工業用と家庭用に分類される。<a href="/wiki/%E3%83%88%E3%83%AC%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC" title="トレーシングペーパー">トレーシングペーパー</a>・<a href="/wiki/%E5%90%88%E6%88%90%E7%B4%99" title="合成紙">合成紙</a>・<a href="/w/index.php?title=%E7%B5%B6%E7%B8%81%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="絶縁紙 (存在しないページ)">絶縁紙</a>・<a href="/wiki/%E5%89%A5%E9%9B%A2%E7%B4%99" title="剥離紙">剥離紙</a>・ライスペーパー(<a href="/wiki/%E7%B4%99%E5%B7%BB%E3%81%8D%E3%81%9F%E3%81%B0%E3%81%93" title="紙巻きたばこ">紙巻きたばこ</a>の巻紙)・<a href="/wiki/%E6%9B%B8%E9%81%93" title="書道">書道</a>用紙などが該当する。</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="紙の歴史"><span id=".E7.B4.99.E3.81.AE.E6.AD.B4.E5.8F.B2"></span>紙の歴史</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=13" title="節を編集: 紙の歴史"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="中国での紙の発明と改良"><span id=".E4.B8.AD.E5.9B.BD.E3.81.A7.E3.81.AE.E7.B4.99.E3.81.AE.E7.99.BA.E6.98.8E.E3.81.A8.E6.94.B9.E8.89.AF"></span>中国での紙の発明と改良</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=14" title="節を編集: 中国での紙の発明と改良"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Fangmatan_paper_map.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Fangmatan_paper_map.jpg/220px-Fangmatan_paper_map.jpg" decoding="async" width="220" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Fangmatan_paper_map.jpg/330px-Fangmatan_paper_map.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Fangmatan_paper_map.jpg/440px-Fangmatan_paper_map.jpg 2x" data-file-width="609" data-file-height="489" /></a><figcaption>中国、放馬灘で発掘された初期の紙の断片。地図が描かれている。</figcaption></figure> <p>世界最古の紙は現在、1986年に中国<a href="/wiki/%E7%94%98%E7%B2%9B%E7%9C%81" title="甘粛省">甘粛省</a>の<a href="/w/index.php?title=%E6%94%BE%E9%A6%AC%E7%81%98&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="放馬灘 (存在しないページ)">放馬灘</a>(ほうばたん)から出土した「<a href="/wiki/%E6%94%BE%E9%A6%AC%E7%81%98%E7%B4%99" title="放馬灘紙">放馬灘紙</a>」だとされている<sup id="cite_ref-hara15-33_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-hara15-33-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。この紙には、<a href="/wiki/%E5%89%8D%E6%BC%A2" title="前漢">前漢</a>時代の地図が顔料によって描かれており、<a href="/wiki/%E7%B4%80%E5%85%83%E5%89%8D2%E4%B8%96%E7%B4%80" title="紀元前2世紀">紀元前150年</a>ごろのものだと推定される。次いで古いのは、<a href="/wiki/%E7%B4%80%E5%85%83%E5%89%8D140%E5%B9%B4" title="紀元前140年">紀元前140年</a>~<a href="/wiki/%E7%B4%80%E5%85%83%E5%89%8D87%E5%B9%B4" title="紀元前87年">87年</a>ごろのものとされる<a href="/wiki/%E3%83%8F%E6%A9%8B%E7%B4%99" class="mw-redirect" title="ハ橋紙">灞橋紙</a>(はきょうし)である。灞橋紙は<a href="/wiki/%E9%99%9D%E8%A5%BF%E7%9C%81" title="陝西省">陝西省</a><a href="/wiki/%E8%A5%BF%E5%AE%89%E5%B8%82" title="西安市">西安市</a>灞橋鎮で出土した。こちらは<a href="/wiki/%E9%8A%85%E9%8F%A1" title="銅鏡">銅鏡</a>を包む状態であったため、養生目的の<a href="/wiki/%E6%A2%B1%E5%8C%85" class="mw-redirect" title="梱包">梱包</a>ないしは装飾目的の<a href="/wiki/%E5%8C%85%E8%A3%85" title="包装">包装</a>(<a href="/wiki/%E5%8C%85%E8%A3%85%E7%B4%99" class="mw-redirect" title="包装紙">包装紙</a>)に使用されていたと推測される。 </p><p>『<a href="/wiki/%E5%BE%8C%E6%BC%A2%E6%9B%B8" title="後漢書">後漢書</a>』に、<a href="/wiki/105%E5%B9%B4" title="105年">105年</a>に<a href="/wiki/%E8%94%A1%E5%80%AB" title="蔡倫">蔡倫</a>が樹皮やアサのぼろ、漁網などを使って紙を作り<a href="/wiki/%E5%92%8C%E5%B8%9D_(%E6%BC%A2)" title="和帝 (漢)">和帝</a>に献上したという内容の記述がある<sup id="cite_ref-part3_22-2" class="reference"><a href="#cite_note-part3-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。蔡倫の考案した紙は薄く均質で滑らかな表面の文字を書くのに便利な為「蔡侯紙」と呼ばれ、宮中で絹帛に代わって用いられるようになったことから、蔡倫は文字の記録媒体としての紙<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>23<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>の製造法を確立した人物という説が一般的である。<a href="/wiki/%E8%A5%BF%E6%99%8B" title="西晋">西晋</a>の時代(<a href="/wiki/3%E4%B8%96%E7%B4%80" title="3世紀">3世紀</a>)には、<a href="/wiki/%E5%B7%A6%E6%80%9D" title="左思">左思</a>の『三都賦』を写すために紙の価格が高騰したという記録が『<a href="/wiki/%E6%99%8B%E6%9B%B8" title="晋書">晋書</a>』に記載されており、「<a href="https://ja.wiktionary.org/wiki/%E6%B4%9B%E9%99%BD%E3%81%AE%E7%B4%99%E4%BE%A1%E8%B2%B4%E3%81%97" class="extiw" title="wikt:洛陽の紙価貴し">洛陽の紙価を高からしむ</a>」という<a href="/wiki/%E6%95%85%E4%BA%8B" title="故事">故事成語</a>になっている。 </p><p>紙はその後も改良され、<a href="/wiki/%E5%94%90" title="唐">唐</a>時代(<a href="/wiki/8%E4%B8%96%E7%B4%80" title="8世紀">8世紀</a>)には樹皮を主原料とした紙や、竹や藁を原料として混ぜた紙が作られるようになった。<a href="/wiki/%E5%AE%8B_(%E7%8E%8B%E6%9C%9D)" title="宋 (王朝)">宋</a>や<a href="/wiki/%E6%98%8E" title="明">明</a>の時代(10世紀以降)には、出版が盛んとなったため大量の紙が必要となり、竹紙が盛んに作られた。明末の<a href="/wiki/1637%E5%B9%B4" title="1637年">1637年</a>に刊行された『<a href="/wiki/%E5%A4%A9%E5%B7%A5%E9%96%8B%E7%89%A9" title="天工開物">天工開物</a>』には、製紙の項目で、竹紙と樹皮を原料とした紙の製法を取り上げている。 </p><p>紙は羊皮紙や絹に比べれば1/100以下の価格だったが、それでも日常用途で使用するのは上流階級と役所が中心であり、宋代の紙は今の物価で1枚数十円<sup class="noprint Template-Fact">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%80%8C%E8%A6%81%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%80%8D%E3%82%92%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%9F%E6%96%B9%E3%81%B8" title="Wikipedia:「要出典」をクリックされた方へ"><span title="この記述には信頼できる情報源の提示が求められています。(2025年1月)">要出典</span></a></i>&#93;</sup>と高価なものであった。<a href="/wiki/11%E4%B8%96%E7%B4%80" title="11世紀">11世紀</a>の詩人であった<a href="/wiki/%E8%98%87%E8%88%9C%E6%AC%BD" title="蘇舜欽">蘇舜欽</a>は、自分が勤めていた役所で出た反古紙(書き損じの紙、役所で使用する紙は民間用途の2倍以上の価格で高級品)を売って、その代金で宴会を開いたために<a href="/wiki/%E6%A8%AA%E9%A0%98" class="mw-redirect" title="横領">横領</a>で糾弾されている。清の<a href="/wiki/%E9%9B%8D%E6%AD%A3%E5%B8%9D" title="雍正帝">雍正帝</a>(第5代皇帝)は質素・倹約を掲げていたので、重要な公文書などでない限り、紙は裏返して使うように勧めていた。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="日本への伝播"><span id=".E6.97.A5.E6.9C.AC.E3.81.B8.E3.81.AE.E4.BC.9D.E6.92.AD"></span>日本への伝播</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=15" title="節を編集: 日本への伝播"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>製紙技術は中国から<a href="/wiki/7%E4%B8%96%E7%B4%80" title="7世紀">7世紀</a>までに伝えられた。この技術が改良され、「和紙」となった。 </p><p>布・楮・三椏・麻・梶・桑・雁皮など、材料は色々工夫され、用途に合わせて様々な品質の紙が製造された。しかし日本においても紙は高価であり、ゆえに日本各地の特産物として生産された。一方、紙の再利用も行われており、使用後に裏紙部分に再度筆記(<a href="/wiki/%E7%B4%99%E8%83%8C%E6%96%87%E6%9B%B8" title="紙背文書">紙背文書</a>)したり、漉き直しつまり<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%82%B5%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AB" title="リサイクル">リサイクル</a>して使用された。漉直しの紙は「<a href="/wiki/%E6%BC%89%E8%BF%94%E7%B4%99" title="漉返紙">漉返紙</a>(宿紙、紙屋紙)」と呼ばれた。朝廷では<a href="/wiki/%E5%9B%B3%E6%9B%B8%E5%AF%AE" title="図書寮">図書寮</a><a href="/wiki/%E7%B4%99%E5%B1%8B%E9%99%A2" title="紙屋院">紙屋院</a>でこの作業が行われており、このリサイクル紙は朝廷の正規の文書でも略式命令(<a href="/wiki/%E7%B6%B8%E6%97%A8" title="綸旨">綸旨</a>など)などの場合には使用された。 </p><p>欧州から「洋紙」が入ってくるのは安土桃山時代以降、洋紙の本格的な製造は明治時代以降となる。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="イスラム世界への伝播"><span id=".E3.82.A4.E3.82.B9.E3.83.A9.E3.83.A0.E4.B8.96.E7.95.8C.E3.81.B8.E3.81.AE.E4.BC.9D.E6.92.AD"></span>イスラム世界への伝播</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=16" title="節を編集: イスラム世界への伝播"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>紙の製法が中国から<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%A0%E4%B8%96%E7%95%8C" title="イスラム世界">イスラム世界</a>に伝わった契機は<a href="/wiki/751%E5%B9%B4" title="751年">751年</a>の<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%A9%E3%82%B9%E6%B2%B3%E7%95%94%E3%81%AE%E6%88%A6%E3%81%84" title="タラス河畔の戦い">タラス河畔の戦い</a>で、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%83%E3%83%90%E3%83%BC%E3%82%B9%E6%9C%9D" title="アッバース朝">アッバース朝</a>軍に捕えられた<a href="/wiki/%E5%94%90" title="唐">唐</a>の捕虜に紙職人がいたことである。<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%9E%E3%83%AB%E3%82%AB%E3%83%B3%E3%83%89" title="サマルカンド">サマルカンド</a>では、<a href="/wiki/757%E5%B9%B4" title="757年">757年</a>に製紙工場が造られた。イスラム世界では紙の原料となる植物が存在しなかったため、紙の原料として亜麻を使ったり、<a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%82%A4%E3%82%BA%E5%89%A4" class="mw-redirect" title="サイズ剤">サイズ剤</a>として小麦粉から作ったデンプンを使うなどの工夫がされた。こうした紙はイスラム世界で広く知られるようになった。 </p><p>その後、<a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%B0%E3%83%80%E3%83%83%E3%83%89" class="mw-redirect" title="バグダッド">バグダッド</a>・<a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%9E%E3%82%B9%E3%82%AB%E3%82%B9" title="ダマスカス">ダマスカス</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%82%A4%E3%83%AD" title="カイロ">カイロ</a>・<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A7%E3%82%BA" title="フェズ">フェズ</a>などイスラム世界の各都市に製紙工場が造られ、その技術は<a href="/wiki/1100%E5%B9%B4" title="1100年">1100年</a>には<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%AD%E3%83%83%E3%82%B3" title="モロッコ">モロッコ</a>まで伝わった<sup id="cite_ref-hara15-33_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-hara15-33-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。紙は、イスラム世界で主要な筆記媒体となり、ヨーロッパへも輸出された。<a href="/wiki/1144%E5%B9%B4" title="1144年">1144年</a>には、当時<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%83%95%E3%82%A1" title="タイファ">タイファ</a>(イスラム諸王国)の支配下にあった<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%80%E3%83%AB%E3%82%B9" title="アンダルス">イベリア半島</a>の<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A3%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B4%E3%82%A1" class="mw-redirect" title="シャティヴァ">シャティヴァ</a>に、ヨーロッパ初の製紙工場が造られた。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ヨーロッパへの伝播"><span id=".E3.83.A8.E3.83.BC.E3.83.AD.E3.83.83.E3.83.91.E3.81.B8.E3.81.AE.E4.BC.9D.E6.92.AD"></span>ヨーロッパへの伝播</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=17" title="節を編集: ヨーロッパへの伝播"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:LetterGuyugToInnocence.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/LetterGuyugToInnocence.jpg/75px-LetterGuyugToInnocence.jpg" decoding="async" width="75" height="393" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/LetterGuyugToInnocence.jpg/113px-LetterGuyugToInnocence.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/LetterGuyugToInnocence.jpg/150px-LetterGuyugToInnocence.jpg 2x" data-file-width="495" data-file-height="2593" /></a><figcaption>グユクのインノケンティウス4世宛国書</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%B3%E3%82%B4%E3%83%AB%E5%B8%9D%E5%9B%BD" title="モンゴル帝国">モンゴル帝国</a><a href="/wiki/%E7%9A%87%E5%B8%9D" title="皇帝">皇帝</a><a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%A6%E3%82%AF" title="グユク">グユク</a>が、教皇庁<a href="/wiki/%E4%BD%BF%E7%AF%80" title="使節">使節</a>の<a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%A9%E3%83%8E%E3%83%BB%E3%82%AB%E3%83%AB%E3%83%94%E3%83%8B" title="プラノ・カルピニ">プラノ・カルピニ</a>に持たせ、<a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%9E%E6%95%99%E7%9A%87" class="mw-redirect" title="ローマ教皇">ローマ教皇</a><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%8E%E3%82%B1%E3%83%B3%E3%83%86%E3%82%A3%E3%82%A6%E3%82%B94%E4%B8%96" class="mw-redirect" title="インノケンティウス4世">インノケンティウス4世</a>に宛てた<a href="/wiki/%E5%9B%BD%E6%9B%B8" class="mw-disambig" title="国書">国書</a>(降伏勧告の通達文)が残っている。これが歴史上、ローマ法王が最初に触れた紙だとされている。 </p><p>ただし、遡る<a href="/wiki/1102%E5%B9%B4" title="1102年">1102年</a>には<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%81%E3%83%AA%E3%82%A2" title="シチリア">シチリア</a>に(<a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%AB%E3%83%9E%E3%83%B3%E4%BA%BA%E3%81%AB%E3%82%88%E3%82%8B%E5%8D%97%E3%82%A4%E3%82%BF%E3%83%AA%E3%82%A2%E5%BE%81%E6%9C%8D#シチリアの征服、1061年-1091年" title="ノルマン人による南イタリア征服">シチリアの征服(1061年-1091年)</a>完了後間もない頃)、<a href="/wiki/1189%E5%B9%B4" title="1189年">1189年</a>には<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9" title="フランス">フランス</a>の<a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AD%E3%83%BC%E7%9C%8C" title="エロー県">エロー</a>で<sup id="cite_ref-hara15-33_3-5" class="reference"><a href="#cite_note-hara15-33-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>、<a href="/wiki/1276%E5%B9%B4" title="1276年">1276年</a>には<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%BF%E3%83%AA%E3%82%A2" title="イタリア">イタリア</a>の<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%96%E3%83%AA%E3%82%A2%E3%83%BC%E3%83%8E" title="ファブリアーノ">ファブリアーノ</a>で製紙工場(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Paper_mill" class="extiw" title="en:Paper mill">Paper mill</a>)が造られた。これ以降<a href="/wiki/14%E4%B8%96%E7%B4%80" title="14世紀">14世紀</a>までの間、ヨーロッパでの紙の供給地は、イタリアとなった。<a href="/wiki/1282%E5%B9%B4" title="1282年">1282年</a>には、ファブリアーノで<a href="/wiki/%E9%80%8F%E3%81%8B%E3%81%97" title="透かし">透かし</a>(<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%BF%E3%83%AA%E3%82%A2%E8%AA%9E" title="イタリア語">イタリア語</a>&#58; <span lang="it">Filigrana</span>)が発明されている。 </p><p>その後、製紙工場はヨーロッパ各地で造られ、アメリカでも<a href="/wiki/1690%E5%B9%B4" title="1690年">1690年</a>に<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A3%E3%83%A9%E3%83%87%E3%83%AB%E3%83%95%E3%82%A3%E3%82%A2" title="フィラデルフィア">フィラデルフィア</a>に設立されている。<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A3%E3%83%A9%E3%83%87%E3%83%AB%E3%83%95%E3%82%A3%E3%82%A2" title="フィラデルフィア">フィラデルフィア</a>の建設は<a href="/wiki/1682%E5%B9%B4" title="1682年">1682年</a>に始まったばかりであった。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="印刷技術の確立と原料不足"><span id=".E5.8D.B0.E5.88.B7.E6.8A.80.E8.A1.93.E3.81.AE.E7.A2.BA.E7.AB.8B.E3.81.A8.E5.8E.9F.E6.96.99.E4.B8.8D.E8.B6.B3"></span>印刷技術の確立と原料不足</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=18" title="節を編集: 印刷技術の確立と原料不足"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/1450%E5%B9%B4" title="1450年">1450年</a>ごろに<a href="/wiki/%E3%83%A8%E3%83%8F%E3%83%8D%E3%82%B9%E3%83%BB%E3%82%B0%E3%83%BC%E3%83%86%E3%83%B3%E3%83%99%E3%83%AB%E3%82%AF" title="ヨハネス・グーテンベルク">グーテンベルク</a>により<a href="/wiki/%E6%B4%BB%E7%89%88%E5%8D%B0%E5%88%B7" title="活版印刷">活版印刷</a>が実用化されると、印刷物が大量に造られるようになった。<a href="/wiki/1473%E5%B9%B4" title="1473年">1473年</a>には機械で印刷された<a href="/wiki/%E6%A5%BD%E8%AD%9C" title="楽譜">楽譜</a>が初めて登場した。<a href="/wiki/1488%E5%B9%B4" title="1488年">1488年</a>にはイタリアの<a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%B3%E3%83%81%E3%83%BC%E3%83%8E" title="ソンチーノ">ソンチーノ</a>に作られた印刷所"Casa degli Stampatori"(<a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Soncino#Musei" class="extiw" title="it:Soncino">it:Soncino#Musei</a>)で<a href="/wiki/%E3%83%98%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E8%AA%9E%E8%81%96%E6%9B%B8" title="ヘブライ語聖書">ヘブライ語聖書</a>(<a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%8A%E3%83%8F" class="mw-redirect" title="タナハ">タナハ</a>、<a href="/wiki/%E6%97%A7%E7%B4%84%E8%81%96%E6%9B%B8" title="旧約聖書">旧約聖書</a>)が印刷された。こうして印刷物が世界中に広がり、紙の需要は増大した一方で、慢性的な紙の原料不足を引き起こし始めた。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="製紙工業の確立"><span id=".E8.A3.BD.E7.B4.99.E5.B7.A5.E6.A5.AD.E3.81.AE.E7.A2.BA.E7.AB.8B"></span>製紙工業の確立</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=19" title="節を編集: 製紙工業の確立"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%82%B0%E3%83%8E%E3%83%BC%E6%88%A6%E4%BA%89" title="ユグノー戦争">ユグノー戦争</a>(<a href="/wiki/1562%E5%B9%B4" title="1562年">1562年</a> - <a href="/wiki/1598%E5%B9%B4" title="1598年">1598年</a>)の終わりに、<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%AA4%E4%B8%96_(%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9%E7%8E%8B)" title="アンリ4世 (フランス王)">アンリ4世</a>が<a href="/wiki/%E3%83%8A%E3%83%B3%E3%83%88%E3%81%AE%E5%8B%85%E4%BB%A4" title="ナントの勅令">ナントの勅令</a>(<a href="/wiki/1598%E5%B9%B4" title="1598年">1598年</a>)を発したことで、多くの<a href="/wiki/%E3%83%A6%E3%82%B0%E3%83%8E%E3%83%BC" title="ユグノー">ユグノー</a>がフランスから亡命した。特に<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%83%B4%E3%82%A7%E3%83%AB%E3%83%8B%E3%83%A5" class="mw-redirect" title="オーヴェルニュ">オーヴェルニュ</a>や<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%A2%E3%82%A2" class="mw-redirect" title="アングモア">アングモア</a>のユグノーが亡命したことは、フランス製の紙を輸入していたイギリス・オランダにも大きな影響を与え、ヨーロッパでは製紙の機械化が進められた。叩解(<a href="/wiki/%E8%8B%B1%E8%AA%9E" title="英語">英語</a>&#58; <span lang="en">beating process</span>)には、紙の製法がヨーロッパに伝播した時点から、水車を動力源に石臼を動かす<a href="/wiki/%E6%9D%B5" title="杵">スタンパー</a>(<a href="/wiki/%E8%8B%B1%E8%AA%9E" title="英語">英語</a>&#58; <span lang="en">stamp mills</span>)が使われており、<a href="/wiki/1680%E5%B9%B4" title="1680年">1680年</a>にはより効率的な<span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%9B%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%80%E3%83%BC_(%E8%A3%BD%E7%B4%99)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ホランダー (製紙) (存在しないページ)">ホランダー</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Hollander_(papier)" class="extiw" title="nl:Hollander (papier)">オランダ語版</a>、<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Papierholl%C3%A4nder" class="extiw" title="de:Papierholländer">ドイツ語版</a>、<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hollander_beater" class="extiw" title="en:Hollander beater">英語版</a>)</span></span>(<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%80%E8%AA%9E" title="オランダ語">オランダ語</a>&#58; <span lang="nl">maalbak</span> または <a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%80%E8%AA%9E" title="オランダ語">オランダ語</a>&#58; <span lang="nl">Hollander</span>)が発明された。連続型<a href="/wiki/%E6%8A%84%E7%B4%99%E6%A9%9F" title="抄紙機">抄紙機</a>は、<a href="/wiki/1798%E5%B9%B4" title="1798年">1798年</a>にはフランスのエンジニア<span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%AB%E3%82%A4%EF%BC%9D%E3%83%8B%E3%82%B3%E3%83%A9%E3%83%BB%E3%83%AD%E3%83%99%E3%83%BC%E3%83%AB&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ルイ=ニコラ・ロベール (存在しないページ)">ルイ=ニコラ・ロベール</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Louis_Nicolas_Robert" class="extiw" title="fr:Louis Nicolas Robert">フランス語版</a>、<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Louis-Nicolas_Robert" class="extiw" title="en:Louis-Nicolas Robert">英語版</a>)</span></span>(発明家<a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%83%99%E3%83%BC%E3%83%AB%E5%85%84%E5%BC%9F" title="ロベール兄弟">ロベール兄弟</a>は別人)によって小型模型が作られ、<a href="/wiki/1826%E5%B9%B4" title="1826年">1826年</a>にイギリスのエンジニア<span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%96%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%83%89%E3%83%B3%E3%82%AD%E3%83%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ブライアン・ドンキン (存在しないページ)">ブライアン・ドンキン</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Bryan_Donkin" class="extiw" title="en:Bryan Donkin">英語版</a>)</span></span>が完成させた。 </p><p>一方、紙の原料不足については、特に<a href="/wiki/19%E4%B8%96%E7%B4%80" title="19世紀">19世紀</a>には大きな問題となった。当時、紙の主原料は亜麻や木綿のぼろであったが、木材を使うことで解決された。<a href="/wiki/1719%E5%B9%B4" title="1719年">1719年</a>にフランスの<a href="/wiki/%E3%83%AB%E3%83%8D%E3%83%BB%E3%83%AC%E3%82%AA%E3%83%9F%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%AB" title="ルネ・レオミュール">ルネ・レオミュール</a>(<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9%E8%AA%9E" title="フランス語">フランス語</a>&#58; <span lang="fr">René Antoine Ferchault de Réaumur</span>)は、<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%82%BA%E3%83%A1%E3%83%90%E3%83%81" title="スズメバチ">スズメバチ</a>が木材をかみ砕いて巣を作っている様子を観察した結果として、木材から紙を作ることができるという内容の論文を発表した。ドイツの<span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%83%95%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%89%E3%83%AA%E3%83%83%E3%83%92%E3%83%BB%E3%82%B1%E3%83%A9%E3%83%BC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="フリードリッヒ・ケラー (存在しないページ)">フリードリッヒ・ケラー</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Friedrich_Gottlob_Keller" class="extiw" title="de:Friedrich Gottlob Keller">ドイツ語版</a>、<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Friedrich_Gottlob_Keller" class="extiw" title="en:Friedrich Gottlob Keller">英語版</a>)</span></span>(<a href="/wiki/1840%E5%B9%B4" title="1840年">1840年</a>)と<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%8A%E3%83%80" title="カナダ">カナダ</a>の<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Charles_Fenerty" class="extiw" title="en:Charles Fenerty">Charles Fenerty</a>(<a href="/wiki/1844%E5%B9%B4" title="1844年">1844年</a>)は砕木パルプを作るための<a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%80%E3%83%BC" title="グラインダー">グラインダー</a>を考案し、グラインダーは<a href="/wiki/1846%E5%B9%B4" title="1846年">1846年</a>に実用化された。また、<a href="/wiki/1851%E5%B9%B4" title="1851年">1851年</a>には<a href="/wiki/%E6%B0%B4%E9%85%B8%E5%8C%96%E3%83%8A%E3%83%88%E3%83%AA%E3%82%A6%E3%83%A0" title="水酸化ナトリウム">苛性ソーダ</a>を用いた化学パルプの製造がイギリスで成功し、<a href="/wiki/1854%E5%B9%B4" title="1854年">1854年</a>に実用化した。当時、木材には針葉樹の丸太が使用された。尚、当時はまだ紙は貴重であった。 </p><p><a href="/wiki/1844%E5%B9%B4" title="1844年">1844年</a>、イギリスで<a href="/wiki/%E3%83%94%E3%83%BC%E3%83%AB%E9%8A%80%E8%A1%8C%E6%9D%A1%E4%BE%8B" title="ピール銀行条例">ピール銀行条例</a>によって<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89%E9%8A%80%E8%A1%8C" title="イングランド銀行">イングランド銀行</a>が<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E5%A4%AE%E9%8A%80%E8%A1%8C" title="中央銀行">中央銀行</a>として<a href="/wiki/%E7%B4%99%E5%B9%A3" title="紙幣">銀行券</a>「<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%BB%E3%83%9D%E3%83%B3%E3%83%89%E7%B4%99%E5%B9%A3" title="スターリング・ポンド紙幣">スターリング・ポンド紙幣</a>」の発券を独占した(<a href="/wiki/%E9%80%9A%E8%B2%A8%E5%AD%A6%E6%B4%BE" title="通貨学派">通貨学派</a>対<a href="/wiki/%E9%8A%80%E8%A1%8C%E5%AD%A6%E6%B4%BE" title="銀行学派">銀行学派</a>)。<a href="/wiki/%E8%B4%8B%E9%87%91" title="贋金">贋金</a>の<a href="/wiki/%E5%81%BD%E6%9C%AD#偽造防止技術" title="偽札">偽造防止技術</a>として従来の<a href="/wiki/%E9%80%8F%E3%81%8B%E3%81%97" title="透かし">透かし</a>以外の技術が開発され始めた。 </p><p><a href="/wiki/20%E4%B8%96%E7%B4%80" title="20世紀">20世紀</a>にかけて砕木パルプ・化学パルプともに改良が加えられ、木材を原料とした紙が機械で大量生産されるようになった。<a href="/wiki/1940%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1940年代">1940年代</a>以降、<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%A9%E3%83%95%E3%83%88%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97" title="クラフトパルプ">クラフトパルプ</a>製造法が確立され、広葉樹を利用できるようになった。また、<a href="/wiki/1960%E5%B9%B4" title="1960年">1960年</a>には木材チップをパルプ化する方法が開発された。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="製紙用薬品の普及"><span id=".E8.A3.BD.E7.B4.99.E7.94.A8.E8.96.AC.E5.93.81.E3.81.AE.E6.99.AE.E5.8F.8A"></span>製紙用薬品の普及</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=20" title="節を編集: 製紙用薬品の普及"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/1970%E5%B9%B4" title="1970年">1970年</a>ごろから、<a href="/wiki/%E9%85%B8%E6%80%A7%E7%B4%99" title="酸性紙">酸性紙</a>は50年を超えるような長期保存ができないことが問題となり、<a href="/wiki/%E7%A1%AB%E9%85%B8%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%9F%E3%83%8B%E3%82%A6%E3%83%A0" title="硫酸アルミニウム">硫酸バンド</a>や<a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%82%B8%E3%83%B3" title="ロジン">ロジン</a>系<a href="/wiki/%E8%A3%BD%E7%B4%99%E7%94%A8%E8%96%AC%E5%93%81" title="製紙用薬品">サイズ剤</a>を使わず、<a href="/wiki/%E7%9F%B3%E6%B2%B9" title="石油">石油</a>を原料とした中性サイズ剤を使う方法が考案された。 </p><p>同じく1970年代ごろから、強度を高める目的で従来の<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%83%B3%E3%83%97%E3%83%B3" title="デンプン">デンプン</a>類に代えて<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%AB%E3%82%A2%E3%83%9F%E3%83%89" title="アクリルアミド">ポリアクリルアミド</a>を<a href="/wiki/%E8%A3%BD%E7%B4%99%E7%94%A8%E8%96%AC%E5%93%81" title="製紙用薬品">紙力増強剤</a>として使う方法が考案され、また、公害防止のために、排水中のBOD、COD、微細固形物を削減する取り組みが進められ、ポリアクリルアミドを<a href="/wiki/%E8%A3%BD%E7%B4%99%E7%94%A8%E8%96%AC%E5%93%81" title="製紙用薬品">歩留まり剤</a>や<a href="/wiki/%E5%87%9D%E9%9B%86" class="mw-disambig" title="凝集">凝集剤</a>として使うことが広がった。 </p><p>1980年代以降、<a href="/wiki/%E5%8F%A4%E7%B4%99" title="古紙">古紙</a>の<a href="/wiki/%E3%83%AA%E3%82%B5%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AB" title="リサイクル">リサイクル</a>比率が高まり、古紙に付着している印刷<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%AF" title="インク">インク</a>を除去する<a href="/wiki/%E8%A3%BD%E7%B4%99%E7%94%A8%E8%96%AC%E5%93%81" title="製紙用薬品">脱墨剤</a>として合成の界面活性剤が応用されるようになった。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="日本の洋紙製造史"><span id=".E6.97.A5.E6.9C.AC.E3.81.AE.E6.B4.8B.E7.B4.99.E8.A3.BD.E9.80.A0.E5.8F.B2"></span>日本の洋紙製造史</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=21" title="節を編集: 日本の洋紙製造史"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/1871%E5%B9%B4" title="1871年">1871年</a>(明治4年) - 日本初の製紙会社である洋法楮製商社が設立。しかし製造には至らず。</li> <li><a href="/wiki/1872%E5%B9%B4" title="1872年">1872年</a> - <a href="/wiki/%E6%9C%89%E6%81%92%E7%A4%BE" title="有恒社">有恒社</a>設立。</li> <li><a href="/wiki/1873%E5%B9%B4" title="1873年">1873年</a> - 初代<a href="/wiki/%E7%8E%8B%E5%AD%90%E8%A3%BD%E7%B4%99_(%E5%88%9D%E4%BB%A3)" title="王子製紙 (初代)">王子製紙</a>設立。</li> <li><a href="/wiki/1874%E5%B9%B4" title="1874年">1874年</a>(明治7年)6月 - 有恒社が、東京に設置した輸入抄紙機で日本初の洋紙を生産。</li> <li>1874年12月 - <a href="/wiki/%E8%93%AC%E8%90%8A%E7%A4%BE" title="蓬萊社">蓬萊社</a>が<a href="/wiki/%E5%A4%A7%E9%98%AA%E5%B8%82" title="大阪市">大阪</a>中之島の製糖工場に百武安兵衛が<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B9" title="イギリス">イギリス</a>から輸入した抄紙機を設置、翌年稼動。</li> <li><a href="/wiki/1875%E5%B9%B4" title="1875年">1875年</a> - <a href="/wiki/%E7%8E%8B%E5%AD%90%E8%A3%BD%E7%B4%99_(%E5%88%9D%E4%BB%A3)" title="王子製紙 (初代)">王子製紙</a>の工場竣工。政府の<a href="/wiki/%E5%9C%B0%E5%88%B8" title="地券">地券</a>用紙などを製造。</li> <li><a href="/wiki/1876%E5%B9%B4" title="1876年">1876年</a> - <a href="/wiki/%E4%B8%89%E7%94%B0%E8%A3%BD%E7%B4%99%E6%89%80" title="三田製紙所">三田製紙所</a>開業。</li> <li>1876年 - 府営<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%94%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%96%E3%83%AA%E3%83%83%E3%82%AF" title="パピール・ファブリック">パピール・ファブリック</a>が<a href="/wiki/%E4%BA%AC%E9%83%BD%E5%B8%82" title="京都市">京都</a>で開業。初の公営洋紙工場。ドイツ製、<a href="/wiki/%E6%A1%82%E5%B7%9D_(%E6%B7%80%E5%B7%9D%E6%B0%B4%E7%B3%BB)" title="桂川 (淀川水系)">桂川</a>を利用した水力方式。(1880年に、民間払い下げで磯野製紙場となる。)</li> <li><a href="/wiki/1877%E5%B9%B4" title="1877年">1877年</a> - <a href="/wiki/%E7%A5%9E%E6%88%B8%E8%A3%BD%E7%B4%99%E6%89%80" title="神戸製紙所">神戸製紙所</a>開業。日本の製紙業界では、ここまでに開設した6社が「日本の製紙創業に関わった6社」とされる。</li> <li><a href="/wiki/1887%E5%B9%B4" title="1887年">1887年</a> - <a href="/wiki/%E5%AF%8C%E5%A3%AB%E8%A3%BD%E7%B4%99" title="富士製紙">富士製紙</a>設立。(後に洋紙生産量国内首位となるが、<a href="/wiki/1933%E5%B9%B4" title="1933年">1933年</a>に初代王子製紙に併合される。)</li> <li><a href="/wiki/1889%E5%B9%B4" title="1889年">1889年</a> - 王子製紙気田工場(静岡県)竣工。日本初の本格的亜硫酸法<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97" title="パルプ">パルプ</a>工場。</li> <li><a href="/wiki/1890%E5%B9%B4" title="1890年">1890年</a> - <a href="/wiki/%E5%AF%8C%E5%A3%AB%E8%A3%BD%E7%B4%99" title="富士製紙">富士製紙</a>第一工場(入山瀬工場)稼動。日本初の砕木パルプ(GP)製造工場。</li> <li><a href="/wiki/1898%E5%B9%B4" title="1898年">1898年</a>4月1日 - <a href="/wiki/%E5%B2%A9%E5%B4%8E%E4%B9%85%E5%BC%A5" title="岩崎久弥">岩崎久弥</a>がウォルシュ兄弟が経営する<a href="/wiki/%E7%A5%9E%E6%88%B8%E5%B8%82" title="神戸市">神戸</a>三宮の神戸製紙所を買収し、合資会社神戸製作所として設立(後の<a href="/wiki/%E4%B8%89%E8%8F%B1%E8%A3%BD%E7%B4%99" title="三菱製紙">三菱製紙</a>)。</li> <li><a href="/wiki/1924%E5%B9%B4" title="1924年">1924年</a>6月 - <a href="/wiki/%E7%8E%8B%E5%AD%90%E8%A3%BD%E7%B4%99_(%E5%88%9D%E4%BB%A3)" title="王子製紙 (初代)">王子製紙</a>が有恒社の事業を買収、亀戸工場とし、有恒社解散。</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="紙発明以前"><span id=".E7.B4.99.E7.99.BA.E6.98.8E.E4.BB.A5.E5.89.8D"></span>紙発明以前</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=22" title="節を編集: 紙発明以前"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>紙が発明され普及する前から、人間は世界各地でさまざまなものを<a href="/wiki/%E6%96%87%E5%AD%97" title="文字">文字</a>などを筆記する媒体として利用してきた。例えば、次のものが知られている。 </p> <table class="wikitable" style="background-color:#fff;"> <tbody><tr> <th>筆記媒体 </th> <th>地域 </th> <th>説明 </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E7%A2%91%E6%96%87%E7%A0%94%E7%A9%B6" title="碑文研究">石</a> </td> <td>世界各地 </td> <td>人類は伝えたい内容や切なる祈りを絵や文字として、石に刻んだ。自然の洞窟や断崖の壁面、人工的に切り出した石塊、または持ち運びできる小さな石など。万人が閲覧できる状態であったであろうものから、自分のために書かれたであろうものまで、その用途は様々である。摩耗・風化などはあるが石は保存耐性が高いため、数百もしくは数千年を経てなお今日でも読むことができるものが世界各地に存在する。これとは別に、当時の金属製品や土器に刻まれた文字もある。 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E7%B2%98%E5%9C%9F%E6%9D%BF" title="粘土板">粘土板</a> </td> <td><a href="/wiki/%E3%83%A1%E3%82%BD%E3%83%9D%E3%82%BF%E3%83%9F%E3%82%A2" title="メソポタミア">古代メソポタミア</a> </td> <td>泥を、板の形にして干したもの。重く嵩張るのが欠点ではあるが、書き損じの修正が容易であり、また焼いてしまえばそれ以上の改竄は不可能になるという利点があった。 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%94%E3%83%AB%E3%82%B9" title="パピルス">パピルス</a> </td> <td><a href="/wiki/%E5%8F%A4%E4%BB%A3%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88" title="古代エジプト">古代エジプト</a><br />のち西アジア・ヨーロッパ </td> <td>パピルス(植物)の幹を薄く削ぎ、直角に交叉させ<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>24<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>、おし叩いて接着したもの。なお、「papyrus」は英語で紙を意味する「paper」の語源となっている。誤解されがちだが、古代エジプトはパピルスだけを使用していたのではなく、樹皮・粘土・木材・金属・陶器など、滑らかな表面を持つものは全て、文字を記すために使われた。 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%A9%E3%82%B3%E3%83%B3" title="オストラコン">オストラコン</a> </td> <td><a href="/wiki/%E5%8F%A4%E4%BB%A3%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B7%E3%83%A3" class="mw-redirect" title="古代ギリシャ">古代ギリシャ</a>、<a href="/wiki/%E5%8F%A4%E4%BB%A3%E3%82%A8%E3%82%B8%E3%83%97%E3%83%88" title="古代エジプト">古代エジプト</a> </td> <td>主に陶器の破片を利用したもの。少ない文言のメモから、長文のものまで存在した。エジプトでは「<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%8C%E3%83%98%E3%81%AE%E7%89%A9%E8%AA%9E" title="シヌヘの物語">シヌヘの物語</a>」や「夢のオストラカ」が書かれた長文も出土する。ギリシャでは政治家の信任投票に使われたことで著名であり、陶片ではなく投票記入専用のオストラコンが製造された。その投票「<a href="/wiki/%E9%99%B6%E7%89%87%E8%BF%BD%E6%94%BE" title="陶片追放">陶片追放</a>」(オストラキスモス)の語源でもある。 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E8%9D%8B%E6%9D%BF" title="蝋板">蝋板</a> </td> <td>西アジア・ヨーロッパ </td> <td>木枠で囲んだ板の表面を<a href="/wiki/%E8%9D%8B" title="蝋">蝋</a>(ワックス)の層で覆ったもの。書き直しが容易で携帯に便利な事から、メモ、速記、経理などに用いられた。長期保存ができない、改竄が簡単にできるのが欠点である。 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E7%BE%8A%E7%9A%AE%E7%B4%99" title="羊皮紙">羊皮紙</a> </td> <td>西アジア・ヨーロッパ </td> <td style="white-space:nowrap;">動物の皮を筆記用に加工したもの。羊・仔牛・山羊・鹿・豚の皮革を原材料にしたもの<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>25<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。表面を削れば、書き損じの修正や、再利用ができるのが利点であるが、他方、改竄が容易になるのは欠点である。 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E8%B2%9D%E8%91%89" title="貝葉">貝多羅葉</a>(貝葉) </td> <td>インド、東南アジア </td> <td>主に<a href="/wiki/%E6%A4%B0%E5%AD%90" class="mw-redirect" title="椰子">椰子</a>の葉を筆記用に加工したもの。<a href="/wiki/%E5%86%99%E7%B5%8C" title="写経">写経</a>などに使われた。かさばるため、大量の筆記には不向き。 </td></tr> <tr> <td style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%9E%E3%83%86" title="アマテ">アマテ</a> </td> <td style="white-space:nowrap;">中南米<br />(<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B9%E3%83%86%E3%82%AB" title="アステカ">アステカ</a>・<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%A4" class="mw-redirect" title="マヤ">マヤ</a>・<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%AB%E3%83%A1%E3%82%AB%E6%96%87%E6%98%8E" class="mw-redirect" title="オルメカ文明">オルメカ文明</a>など) </td> <td><i>Ficus insipida</i>などのクワ科や<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%81%E3%82%B8%E3%82%AF%E5%B1%9E" title="イチジク属">イチジク属</a>の木の樹皮を煮て石で叩き伸ばし、のち整形したもの。 </td></tr> <tr> <td>その他樹皮 </td> <td>各地 </td> <td>東南アジアでは<a href="/wiki/%E6%A1%91" class="mw-redirect" title="桑">桑</a>の樹皮が<a href="/wiki/%E5%86%99%E7%B5%8C" title="写経">写経</a>などに使われた。欧州北部では<a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A9%E3%82%AB%E3%83%90" class="mw-redirect" title="シラカバ">シラカバ</a>の樹皮が用いられた。 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E6%9C%A8%E7%B0%A1" title="木簡">木簡</a>・<a href="/wiki/%E7%AB%B9%E7%B0%A1" title="竹簡">竹簡</a>・<a href="/wiki/%E7%B5%8C%E6%9C%A8" title="経木">経木</a> </td> <td>中国・朝鮮・日本 </td> <td>木や竹を、<a href="/wiki/%E5%A2%A8" title="墨">墨</a>で筆記できるように細長い板にしたもの。風雨や衝撃に対して紙より丈夫であり、また削って再利用できる利点があることから、紙が普及してからも荷札などで便利に使われた。一方で簡単に改竄ができてしまうのが欠点であった。 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E5%B8%9B%E6%9B%B8" title="帛書">帛書</a> </td> <td>中国・朝鮮・日本 </td> <td>絹の布。高価なため希少であり、のちには高級な書や工芸品に使用された。格下の用途としては木綿布や麻布も使用された。 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="紙の製造"><span id=".E7.B4.99.E3.81.AE.E8.A3.BD.E9.80.A0"></span>紙の製造</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=23" title="節を編集: 紙の製造"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><span class="anchor" id="製紙"></span> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="紙の作り方"><span id=".E7.B4.99.E3.81.AE.E4.BD.9C.E3.82.8A.E6.96.B9"></span>紙の作り方</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=24" title="節を編集: 紙の作り方"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Making_Paper.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Making_Paper.gif/250px-Making_Paper.gif" decoding="async" width="250" height="357" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5b/Making_Paper.gif 1.5x" data-file-width="357" data-file-height="510" /></a><figcaption>『天工開物』での竹紙の作り方</figcaption></figure> <p>紙は、植物繊維から次の手順で作る。 </p> <ol><li>植物繊維を取り出す</li> <li>紙をすく</li> <li>脱水・乾燥する</li></ol> <p>こうした紙の作り方は、古代中国で発明されて以来、基本的には変わっていない。中国で<a href="/wiki/%E6%98%8E" title="明">明</a>末の1637年に書かれた『<a href="/wiki/%E5%A4%A9%E5%B7%A5%E9%96%8B%E7%89%A9" title="天工開物">天工開物</a>』では、竹紙の作り方を次のように記述している。 </p> <ol><li>斬竹漂塘 - 竹を切り、ため池に漬ける</li> <li>煮<span lang="zh">楻</span>足火 - 十分に煮る</li> <li>蕩料入簾 - 竹麻を簾(れん)ですく</li> <li>覆簾壓紙 - 簾をひっくり返し、紙を積み重ねる</li> <li>透火焙乾 - 火を通し、紙を焙り乾かす</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="植物繊維を取り出す"><span id=".E6.A4.8D.E7.89.A9.E7.B9.8A.E7.B6.AD.E3.82.92.E5.8F.96.E3.82.8A.E5.87.BA.E3.81.99"></span>植物繊維を取り出す</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=25" title="節を編集: 植物繊維を取り出す"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>伝統的な製紙方法では、原料となる植物や木綿やアサのぼろを、アルカリ性の溶液で煮て、軟らかくする。こうして取り出した植物繊維は、パルプに相当する。また、古紙を水につけてパルプを作ることもできる。例えば、牛乳パックからパルプを作ることができる。 </p><p>植物から繊維を取り出して紙をすくときには、パルプを叩き、繊維が切断・水和・膨潤・絡み合うようにする作業が必要である。こうした作業を叩解(こうかい) という。パルプを叩解すると、繊維はまず内部フィブリル化し、次に外部フィブリル化する。 </p> <ul><li>内部フィブリル化 - 繊維の組織がゆるみ、軟らかくなる。</li> <li>外部フィブリル化 - 繊維の表面から、ごく短い繊維の束(フィブリル)が出てくる。</li></ul> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Monselice_z22.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Monselice_z22.JPG/200px-Monselice_z22.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Monselice_z22.JPG/300px-Monselice_z22.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Monselice_z22.JPG/400px-Monselice_z22.JPG 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>紙漉き。<a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%82%BF%E3%83%AA%E3%82%A2" title="イタリア">イタリア</a>・<a href="/wiki/%E3%83%A2%E3%83%B3%E3%82%BB%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%81%E3%82%A7" title="モンセーリチェ">モンセーリチェ</a>の中世祭にて</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="紙をすく"><span id=".E7.B4.99.E3.82.92.E3.81.99.E3.81.8F"></span>紙をすく</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=26" title="節を編集: 紙をすく"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>水に溶かしたパルプを<a href="/wiki/%E7%B0%80%E3%81%AE%E5%AD%90" title="簀の子">簀の子</a>(<a href="/wiki/%E3%81%99%E3%81%AE%E3%81%93" title="すのこ">すのこ</a>)や網の上に広げることを「すく」という。「すく」は、手で行う場合は「漉く」、機械で行う場合には「抄く」と表記する。手漉きの場合、紙は1枚ずつすく。一方、機械抄きの場合は連続して紙をすくため、高速で紙を製造できる。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="紙料"><span id=".E7.B4.99.E6.96.99"></span>紙料</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=27" title="節を編集: 紙料"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>パルプを水に溶かして散らしたものを紙料(原質、完成原料)といい、紙料から紙は作られる<sup id="cite_ref-part3_22-3" class="reference"><a href="#cite_note-part3-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="木材パルプ"><span id=".E6.9C.A8.E6.9D.90.E3.83.91.E3.83.AB.E3.83.97"></span>木材パルプ</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=28" title="節を編集: 木材パルプ"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>木材は、<a href="/wiki/1840%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1840年代">1840年代</a>に木材パルプの製造方法が確立して以来、紙の原料として使われるようになった。日本では、<a href="/wiki/1889%E5%B9%B4" title="1889年">1889年</a>に最初の木材パルプ工場が建設された。木材パルプの原料にはもともと<a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%84%E7%A7%91" title="マツ科">マツ科</a>を主とする<a href="/wiki/%E9%87%9D%E8%91%89%E6%A8%B9" title="針葉樹">針葉樹</a>が使われており、やがて<a href="/wiki/%E5%BA%83%E8%91%89%E6%A8%B9" title="広葉樹">広葉樹</a>も使われるようになった。針葉樹の繊維は広葉樹の繊維より太く長いため、一般的に針葉樹から製造した紙の方が強い。日本では<a href="/wiki/1960%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1960年代">1960年代</a>から広葉樹がつかわれはじめ、その後は広葉樹の方が多くなっている。強度が求められる新聞巻取紙や紙袋、封筒、飲料用紙パックなどでは針葉樹が使われることが多い。一方、現在の印刷・情報用紙の多くは、広葉樹が主原料になっている。 </p><p>針葉樹では<a href="/wiki/%E4%BB%AE%E9%81%93%E7%AE%A1" class="mw-redirect" title="仮道管">仮道管</a>が、広葉樹では木繊維細胞が主に使われる。その他の組織も紙の中に入り込むが、広葉樹の場合、導管要素は細胞が大きく、成形の不揃いや印刷適性の劣化を生じてしまう<sup id="cite_ref-hara71-147_2-3" class="reference"><a href="#cite_note-hara71-147-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="古紙"><span id=".E5.8F.A4.E7.B4.99"></span>古紙</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=29" title="節を編集: 古紙"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>古紙は木材チップとともに主要な製紙原料である<sup id="cite_ref-part3_22-4" class="reference"><a href="#cite_note-part3-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。現在、古紙の利用率は世界で約50%と推定されている。日本では約60%である。 </p><p><a href="/wiki/%E5%8F%A4%E7%B4%99" title="古紙">古紙</a>を元に紙を作ることは紙の発明直後から行われていたと考えられ、1100年ごろの中国では古紙再生が奨励されている<sup id="cite_ref-hara71-147_2-4" class="reference"><a href="#cite_note-hara71-147-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。日本では<a href="/wiki/%E5%B9%B3%E5%AE%89%E6%99%82%E4%BB%A3" title="平安時代">平安時代</a>に<a href="/wiki/%E6%95%85%E4%BA%BA" title="故人">故人</a>が生前に書いた手紙などを漉き直し、<a href="/wiki/%E6%B3%95%E8%8F%AF%E7%B5%8C" title="法華経">法華経</a>を筆写して供養することがあり、これは「故紙」と呼ばれた<sup id="cite_ref-hara71-147_2-5" class="reference"><a href="#cite_note-hara71-147-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。江戸時代には江戸の浅草紙、京都の西桐院紙、大阪の港紙などの再生紙が存在した<sup id="cite_ref-part3_22-5" class="reference"><a href="#cite_note-part3-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>22<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>紙は排出される<a href="/wiki/%E3%82%B4%E3%83%9F" class="mw-redirect" title="ゴミ">ゴミ</a>に占める比率が高く、家庭では25%、オフィスからは46%(1988年度)が相当する。これらが古紙として再生されることはゴミ軽減の効果が大きい<sup id="cite_ref-hara71-147_2-6" class="reference"><a href="#cite_note-hara71-147-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="洋紙の製造"><span id=".E6.B4.8B.E7.B4.99.E3.81.AE.E8.A3.BD.E9.80.A0"></span>洋紙の製造</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=30" title="節を編集: 洋紙の製造"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>洋紙の製造では、幅広の紙を機械を使って連続的に抄くため、大量生産が可能となっている。洋紙製造には、次の工程がある。 </p> <ol><li>パルプ化工程</li> <li>調成工程</li> <li>抄造工程</li> <li>塗工工程</li> <li>仕上・加工工程</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="パルプ化工程"><span id=".E3.83.91.E3.83.AB.E3.83.97.E5.8C.96.E5.B7.A5.E7.A8.8B"></span>パルプ化工程</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=31" title="節を編集: パルプ化工程"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:HYOGO_PULP_%E5%85%B5%E5%BA%AB%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97_DSCF1868.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/HYOGO_PULP_%E5%85%B5%E5%BA%AB%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97_DSCF1868.jpg/240px-HYOGO_PULP_%E5%85%B5%E5%BA%AB%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97_DSCF1868.jpg" decoding="async" width="240" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/HYOGO_PULP_%E5%85%B5%E5%BA%AB%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97_DSCF1868.jpg/360px-HYOGO_PULP_%E5%85%B5%E5%BA%AB%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97_DSCF1868.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/HYOGO_PULP_%E5%85%B5%E5%BA%AB%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97_DSCF1868.jpg/480px-HYOGO_PULP_%E5%85%B5%E5%BA%AB%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97_DSCF1868.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1360" /></a><figcaption>右手の高い塔が蒸解釜</figcaption></figure> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97" title="パルプ">パルプ</a>」を参照</div> <p>パルプは、その後の工程と同じ工場の中で製造する場合と、別の工場で製造する場合がある。パルプ製造とその後の工程を両方とも行う工場は、紙パルプ一貫工場と呼ばれる。 </p><p>洋紙の製造過程では多くの場合、木材からパルプを製造する。木材から製造するパルプは、製造方法により機械パルプと化学パルプに大別される。現在、化学パルプでは、クラフトパルプが一般的である。また、古紙から作るパルプも多く用いられており、古紙脱墨パルプと呼ばれる。白い紙を作る場合、パルプ製造過程でパルプを漂白する。漂白したパルプは、晒しパルプと呼ばれる。 </p><p>近代的な工場では一般に蒸解釜が使われるが、<a href="/wiki/1950%E5%B9%B4%E4%BB%A3" title="1950年代">1950年代</a>までは蒸気加熱したチップを蒸解釜に仕込む1ベッセル方式が主流であった。<a href="/wiki/%E3%82%B9%E3%82%A6%E3%82%A7%E3%83%BC%E3%83%87%E3%83%B3" title="スウェーデン">スウェーデン</a>の<a href="/w/index.php?title=%E3%82%AB%E3%83%9F%E3%83%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="カミヤ (存在しないページ)">カミヤ</a>社が開発した連続式パルプ化方式が実用化されたあとは現在に至るまでチップを蒸気加熱後に、浸透タワーを経由してから蒸解釜に仕込む2ベッセル方式が主流となった。木材からパルプを取り出すにはまず、パルプを煮て柔らかくする必要があり、長時間高温・高圧で煮込む。この方式には釜の大きさに応じた量を1回ごとに煮込む「バッチ式」と、連続して煮込む「連続式」があるが、チップを縦に細長い円筒容器の頂部から投入し、薬液と混入し煮たのち、底部から連続的に取り出す方式が連続蒸解釜であり、<a href="/w/index.php?title=%E3%82%AB%E3%83%9F%E3%83%A4%E5%BC%8F%E9%80%A3%E7%B6%9A%E8%92%B8%E8%A7%A3%E9%87%9C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="カミヤ式連続蒸解釜 (存在しないページ)">カミヤ式連続蒸解釜</a>が主流となった。2ベッセル方式のメリットは、薬液浸透の難しい樹種にも蒸解薬液(白液)をチップに充分にしみ込ませることが可能である点であり、1970年代に開発された<sup id="cite_ref-kaminohakubutsukan_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-kaminohakubutsukan-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>26<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。製紙会社によく見る、巨大な塔はこの蒸解釜である。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="調成工程"><span id=".E8.AA.BF.E6.88.90.E5.B7.A5.E7.A8.8B"></span>調成工程</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=32" title="節を編集: 調成工程"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>調成工程では、各種パルプを混合し、叩解し、薬品を添加する。叩解には、かつてはビーター、現在は<a href="/w/index.php?title=%E3%83%AA%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%8A%E3%83%BC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="リファイナー (存在しないページ)">リファイナー</a>という機械が使われる。調成工程を経たパルプを、紙料という。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="抄紙工程"><span id=".E6.8A.84.E7.B4.99.E5.B7.A5.E7.A8.8B"></span>抄紙工程</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=33" title="節を編集: 抄紙工程"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>抄紙工程では、<a href="/wiki/%E6%8A%84%E7%B4%99%E6%A9%9F" title="抄紙機">抄紙機</a>を使い、紙料を1%程度に水で薄めたものを原料に、次の工程で紙を抄く。 </p> <ol><li>ワイヤーパート- 紙料を、網(ワイヤー)の上に流して薄く平(たいら)にすることで、湿紙を作る。水分が重力によって脱落し、紙料の水分は99%から80%程度になる。</li> <li>プレスパート - 湿紙に<a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A7%E3%83%AB%E3%83%88" title="フェルト">フェルト</a>(毛布)を当てて上下から圧縮することで、水分を搾り取る。この工程で、湿紙の水分は55%程度になる。</li> <li>ドライヤーパート - 湿紙を加温して水分を蒸発させ、水分が8%程度になるまで乾燥させる。</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="塗工工程"><span id=".E5.A1.97.E5.B7.A5.E5.B7.A5.E7.A8.8B"></span>塗工工程</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=34" title="節を編集: 塗工工程"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>塗工紙の場合は、コーターを使い、紙の表面を顔料などで塗工する。コーターには、抄紙機と直結することで抄紙・塗工を1工程とするオンマシン式と、抄紙とは別工程とするオフマシン式がある。 </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Paper_rollpaper.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Paper_rollpaper.jpg/150px-Paper_rollpaper.jpg" decoding="async" width="150" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Paper_rollpaper.jpg/225px-Paper_rollpaper.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Paper_rollpaper.jpg/300px-Paper_rollpaper.jpg 2x" data-file-width="522" data-file-height="800" /></a><figcaption>ロール状の原紙</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="仕上・加工工程"><span id=".E4.BB.95.E4.B8.8A.E3.83.BB.E5.8A.A0.E5.B7.A5.E5.B7.A5.E7.A8.8B"></span>仕上・加工工程</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=35" title="節を編集: 仕上・加工工程"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>乾燥し、抄紙機またはコーターから出てきた紙は、次の工程で仕上・加工する。 </p> <ol><li>カレンダリング</li> <li>リールによる巻き取り</li> <li>ワインダーやカッターで<a href="/wiki/%E6%96%AD%E8%A3%81" title="断裁">断裁</a></li> <li>包装</li> <li>出荷</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="紙に添加される薬品"><span id=".E7.B4.99.E3.81.AB.E6.B7.BB.E5.8A.A0.E3.81.95.E3.82.8C.E3.82.8B.E8.96.AC.E5.93.81"></span>紙に添加される薬品</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=36" title="節を編集: 紙に添加される薬品"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>各種洋紙に添加される主な薬品は次の通り。薬品は、調成工程でパルプに混合されたり、塗工工程で紙の表面に塗工されたりする。機械抄き和紙にも合成ねり(粘剤)などの薬品が用いられている。詳細は<a href="/wiki/%E8%A3%BD%E7%B4%99%E7%94%A8%E8%96%AC%E5%93%81" title="製紙用薬品">製紙用薬品</a>を参照。 </p> <dl><dt>サイズ剤</dt> <dd>水性インクなどのにじみを防ぐ。かつては<a href="/wiki/%E3%83%AD%E3%82%B8%E3%83%B3" title="ロジン">ロジン</a>と硫酸バンド(<a href="/wiki/%E7%A1%AB%E9%85%B8%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%83%9F%E3%83%8B%E3%82%A6%E3%83%A0" title="硫酸アルミニウム">硫酸アルミニウム</a>)が広く使われており、そうした紙は<a href="/wiki/%E9%85%B8%E6%80%A7%E7%B4%99" title="酸性紙">酸性紙</a>という。酸性紙は寿命が50年から100年で、<a href="/wiki/%E5%9B%B3%E6%9B%B8%E9%A4%A8" title="図書館">図書館</a>での蔵書の保管などで寿命が短すぎることが大きな問題になった。<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E6%80%A7%E7%B4%99" title="中性紙">中性紙</a>は、硫酸バンドの代わりに、<a href="/w/index.php?title=%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%82%AD%E3%83%AB%E3%82%B1%E3%83%86%E3%83%B3%E3%83%80%E3%82%A4%E3%83%9E%E3%83%BC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="アルキルケテンダイマー (存在しないページ)">AKD</a>や<a href="/w/index.php?title=%E3%82%A2%E3%83%AB%E3%82%B1%E3%83%8B%E3%83%AB%E7%84%A1%E6%B0%B4%E3%82%B3%E3%83%8F%E3%82%AF%E9%85%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="アルケニル無水コハク酸 (存在しないページ)">ASA</a>などの中性サイズ剤を用いており、寿命は酸性紙の4倍から6倍といわれている。現在、印刷用紙やPPC用紙では中性紙が使われることが多く、酸性紙は新聞や雑誌など長期保存の必要がない用途で使われる。</dd> <dt><a href="/wiki/%E5%A1%AB%E6%96%99" title="填料">填料</a></dt> <dd>繊維間の隙間を埋め、不透明度・白色度・平滑度・インク吸収性を向上させる。従来から<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%82%AA%E3%83%AA%E3%83%8A%E3%82%A4%E3%83%88" title="カオリナイト">カオリン</a>などのクレー(白色<a href="/wiki/%E7%B2%98%E5%9C%9F" title="粘土">粘土</a>)やタルク(<a href="/wiki/%E6%BB%91%E7%9F%B3" title="滑石">滑石</a>)が使われているほか、中性紙では<a href="/wiki/%E7%82%AD%E9%85%B8%E3%82%AB%E3%83%AB%E3%82%B7%E3%82%A6%E3%83%A0" title="炭酸カルシウム">炭酸カルシウム</a>が使われる。填料は、印刷用紙やPPC用紙などには5%から20%程度、辞書などに使う薄葉印刷用紙では25%程度が含まれる。</dd> <dt>紙力増強剤</dt> <dd>紙の強度を高くする。紙が乾いた状態での強さを上げる乾燥紙力増強剤と濡れた状態での強さを上げる湿潤紙力増強剤に分かれる。主に<a href="/wiki/%E3%83%87%E3%83%B3%E3%83%97%E3%83%B3" title="デンプン">デンプン</a>や<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%AB%E3%82%A2%E3%83%9F%E3%83%89" title="アクリルアミド">ポリアクリルアミド</a>が使われる。</dd> <dt>染料</dt> <dd><a href="/wiki/%E6%9F%93%E6%96%99" title="染料">染料</a>は、紙に色を付けたり、白さを高めたりする。白さを高めるには、繊維の黄色の<a href="/wiki/%E8%A3%9C%E8%89%B2" title="補色">補色</a>である青色の染料が使われる。また、書籍などでは、文字を読みやすくするため、淡い黄色の染料を使う。蛍光染料は、白さを特に高めるために使う。</dd> <dt>塗料</dt> <dd>高級印刷用紙などの美感や平滑さを高める目的で<a href="/wiki/%E5%A1%97%E6%96%99" title="塗料">塗料</a>が紙の表面に塗布されることがあり、そうした紙は塗工紙という。塗料は、<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%82%AA%E3%83%AA%E3%83%B3" class="mw-disambig" title="カオリン">カオリン</a>や<a href="/wiki/%E7%82%AD%E9%85%B8%E3%82%AB%E3%83%AB%E3%82%B7%E3%82%A6%E3%83%A0" title="炭酸カルシウム">炭酸カルシウム</a>などの白色顔料と、デンプンや<a href="/wiki/%E3%83%A9%E3%83%86%E3%83%83%E3%82%AF%E3%82%B9" title="ラテックス">ラテックス</a>などのバインダー(接着剤)を混合して作る。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="生産・消費量"><span id=".E7.94.9F.E7.94.A3.E3.83.BB.E6.B6.88.E8.B2.BB.E9.87.8F"></span>生産・消費量</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=37" title="節を編集: 生産・消費量"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/%E8%A3%BD%E7%B4%99%E6%A5%AD" title="製紙業">製紙業</a>」を参照</div> <p>日本製紙連合会の調べによれば、<a href="/wiki/2012%E5%B9%B4" title="2012年">2012年</a>における世界の紙・板紙の生産量は、前年比0.4%増の約4億トン。国別生産量のトップは<a href="/wiki/%E4%B8%AD%E8%8F%AF%E4%BA%BA%E6%B0%91%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD" title="中華人民共和国">中華人民共和国</a>で10,250万トン。次いで<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB%E5%90%88%E8%A1%86%E5%9B%BD" title="アメリカ合衆国">アメリカ合衆国</a>の7,438万トン、日本2,608万トンは世界3位に位置している。国民1人当たりの消費量のトップは<a href="/wiki/%E3%83%99%E3%83%AB%E3%82%AE%E3%83%BC" title="ベルギー">ベルギー</a>で約318kg。次いで<a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%AA%E3%82%A2" title="オーストラリア">オーストラリア</a>の約252kg、<a href="/wiki/%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84" title="ドイツ">ドイツ</a>の約243kgが続く。日本は約218kg。 </p><p>2017年の世界の紙・板紙生産量は、4.2億トンと2016年比1.7%増加。北米や欧州、日本などのこれまでの紙パルプ産業をけん引してきた国が、シェアを落とす中、アジア地域の存在感が増してきている。<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>27<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="紙の物性"><span id=".E7.B4.99.E3.81.AE.E7.89.A9.E6.80.A7"></span>紙の物性</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=38" title="節を編集: 紙の物性"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="基本物性"><span id=".E5.9F.BA.E6.9C.AC.E7.89.A9.E6.80.A7"></span>基本物性</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=39" title="節を編集: 基本物性"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>紙の基本物性と評価には、以下のような項目がある。<sup id="cite_ref-hara149-180_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-hara149-180-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <dl><dt>こわさ</dt> <dd>紙が自重を支える性質(紙の<a href="/wiki/%E5%89%9B%E6%80%A7" title="剛性">こし</a>)を表す。幅2cmのテープ状に切った紙を水平に保持し、垂れ下がり始める長さで測る。また、垂直に保持して左右に傾け、それぞれの方向で垂れ下がる角度の計が直角になった時の長さをcm単位で計測し、長さの3乗を100で割った値をクラークこわさと言う。紙箱など、紙のみで形を維持させるような場合には強いこわさが求められる。</dd> <dt>引張り強さ</dt> <dd>紙が引きちぎる力に抵抗する性質を表す。幅15mm、長さ20cmの試験片を用意し、両端各1cm幅を挟んで引張り試験機で測定する。破断時の荷重やエネルギーおよび紙の伸びを計測し、単位面積当たりの仕事量をタフネスとして示す。また、この結果から断裂長を導くこともある。これは、紙を非常に長いテープ状にして吊り下げた場合に破断を起こす長さに換算したもので、km単位で表される。</dd> <dt>耐磨耗強さ</dt> <dd>紙同士、または紙と他の物質が繰り返し摺り合わさった場合に生じる紙表面のムケなどを調べる。テーパー型磨耗試験などを用いて一定の時間・速度・圧力で摺り合わせを行い、単位質量の減少で測定する。</dd> <dt>引裂強さ</dt> <dd>紙が横方向に引き裂かれる時の強さを表す。4枚重ねて両端を固定した紙の中央下部端に2mmの切れ目を入れ、片方に振り子をつけて揺らす。これにより起こる引裂きの抵抗値を測定する。この数値を16枚重ね相当に換算した値をエレメンドルフ引き裂き強さ(内部引裂強さ)と言う。</dd> <dt>破裂強さ</dt> <dd>内容物がある紙袋の破裂に対する強さを表す。中央に円形の穴があるドーナッツ状の抑え板で紙を挟み、穴の部分にゴム製の風船を当てて膨らます。やがて紙が破れた際の圧力を破裂強さと言う。</dd> <dt>衝撃引張り強さ</dt> <dd>紙に強い衝撃が加わった際に抵抗する強さを表す。<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%A4%E3%82%BE%E3%83%83%E3%83%88%E8%A1%9D%E6%92%83%E8%A9%A6%E9%A8%93" title="アイゾット衝撃試験">アイゾット衝撃試験</a>を行う。</dd> <dt>耐折れ強さ</dt> <dd>繰り返し折りたたみ、開かれることに対する紙の強さを表す。</dd> <dd>実際に折り開くことを繰り返して、紙の強さを測定する。また、折りたたみによって起こり紙の破断は、背側に亀裂が入り起こることが多い。そこで、紙に罫線(表面だけに加わった切り込み)を入れて、それを背に折りたたみ割れの状態を観察する方法もある。</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="要求物性"><span id=".E8.A6.81.E6.B1.82.E7.89.A9.E6.80.A7"></span>要求物性</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=40" title="節を編集: 要求物性"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>紙は、その用途に応じた性能が求められる。印刷を前提とした紙にはインクを沁み込ませる機能が必要となり、吸水度をクレム法やコップ法などで計測する。逆に包装材料の中には防水や耐水性を付与した紙もある。食品包装用には油や脂質への耐性が求められるものも多くある。壁紙では<a href="/wiki/%E9%9B%A3%E7%87%83%E6%80%A7" class="mw-redirect" title="難燃性">難燃性</a>が求められる<sup id="cite_ref-hara149-180_28-1" class="reference"><a href="#cite_note-hara149-180-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p><p>また、作業性や機械適性も紙の要求機能に入る。製函・段ボール製造などでは生産機械を用いて大量製造される際、紙がカールしていては使用に耐えにくい。印刷では、紙の表面硬度や平滑性、印刷時の圧縮性やインクとの適性(チョーキングや裏抜け)、紙粉発生によるパイリングの防止、オフセット印刷における紙中の水分が原因となるブリスタリングなどがある。その他、<a href="/wiki/OA" class="mw-disambig" title="OA">OA</a>用紙では給排紙機能や走行機能、耐候性、トナーやインクの定着や解像度なども問題となる<sup id="cite_ref-hara149-180_28-2" class="reference"><a href="#cite_note-hara149-180-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>28<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="紙の規格"><span id=".E7.B4.99.E3.81.AE.E8.A6.8F.E6.A0.BC"></span>紙の規格</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=41" title="節を編集: 紙の規格"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="紙に関係する規格・法令"><span id=".E7.B4.99.E3.81.AB.E9.96.A2.E4.BF.82.E3.81.99.E3.82.8B.E8.A6.8F.E6.A0.BC.E3.83.BB.E6.B3.95.E4.BB.A4"></span>紙に関係する規格・法令</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=42" title="節を編集: 紙に関係する規格・法令"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ISO(<a href="/wiki/%E5%9B%BD%E9%9A%9B%E6%A8%99%E6%BA%96%E5%8C%96%E6%A9%9F%E6%A7%8B" title="国際標準化機構">国際標準化機構</a>)</li> <li><a href="/wiki/RoHS%E6%8C%87%E4%BB%A4" class="mw-redirect" title="RoHS指令">RoHS指令</a></li> <li><a href="/wiki/PRTR%E5%88%B6%E5%BA%A6" title="PRTR制度">PRTR制度</a>(Pollutant Release and Transfer Register)</li> <li><a href="/wiki/MSDS" class="mw-redirect" title="MSDS">MSDS</a>制度(Material Safety Data Sheet)=<a href="/wiki/%E5%8C%96%E5%AD%A6%E7%89%A9%E8%B3%AA%E5%AE%89%E5%85%A8%E6%80%A7%E3%83%87%E3%83%BC%E3%82%BF%E3%82%B7%E3%83%BC%E3%83%88" class="mw-redirect" title="化学物質安全性データシート">化学物質安全性データシート</a></li> <li>ICPデータ(Inductively Coupled Plasma Data)=<a href="/wiki/%E8%AA%98%E5%B0%8E%E7%B5%90%E5%90%88%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%BA%E3%83%9E" title="誘導結合プラズマ">誘導結合プラズマ</a>による分析データで特定有害物質などの元素分析に用いられる。RoHS指令に対する不使用の証明として求められることが多い。</li> <li><a href="/wiki/%E5%AE%B9%E5%99%A8%E5%8C%85%E8%A3%85%E3%83%AA%E3%82%B5%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AB%E6%B3%95" class="mw-redirect" title="容器包装リサイクル法">容器包装リサイクル法</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%B3%E8%B3%BC%E5%85%A5%E6%B3%95" class="mw-redirect" title="グリーン購入法">グリーン購入法</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E8%AA%8D%E8%A8%BC%E5%88%B6%E5%BA%A6" title="森林認証制度">森林認証制度</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="寸法"><span id=".E5.AF.B8.E6.B3.95"></span>寸法</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=43" title="節を編集: 寸法"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="rellink" style="margin-bottom: 0.5em; padding-left: 2em; font-size: 90%;" role="note">→詳細は「<a href="/wiki/%E7%B4%99%E3%81%AE%E5%AF%B8%E6%B3%95" title="紙の寸法">紙の寸法</a>」および「<a href="/wiki/ISO_216" title="ISO 216">ISO 216</a>」を参照</div> <p>紙の寸法には、断裁に必要なまわりの余白を含めた原紙寸法と、製品に仕上げたときの寸法である紙加工仕上げ寸法がある。こうした寸法は、<span class="anchor" id="洋紙寸法"></span>日本工業規格や<a href="/wiki/%E5%9B%BD%E9%9A%9B%E6%A8%99%E6%BA%96%E5%8C%96%E6%A9%9F%E6%A7%8B" title="国際標準化機構">ISO</a>により規格化されている。 </p><p>原紙寸法には次の種類がある。 </p> <table class="wikitable" style="background-color:#fff;"> <tbody><tr> <th>種類 </th> <th>寸法(mm) </th></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=A%E5%88%97%E6%9C%AC%E5%88%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="A列本判 (存在しないページ)">A列本判</a> </td> <td>625×880 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=B%E5%88%97%E6%9C%AC%E5%88%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="B列本判 (存在しないページ)">B列本判</a> </td> <td>765×1085 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E5%9B%9B%E5%85%AD%E5%88%A4" title="四六判">四六判</a> </td> <td>788×1091 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E8%8F%8A%E5%88%A4" title="菊判">菊判</a> </td> <td>636×939 </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E3%83%8F%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%B3%E5%88%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ハトロン判 (存在しないページ)">ハトロン判</a> </td> <td>900×1200 </td></tr></tbody></table> <p>仕上げ寸法には、A列とB列がある。 </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:A_size_illustration2.svg" class="mw-file-description" title="A列"><img alt="A列" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/A_size_illustration2.svg/88px-A_size_illustration2.svg.png" decoding="async" width="88" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/A_size_illustration2.svg/132px-A_size_illustration2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/A_size_illustration2.svg/176px-A_size_illustration2.svg.png 2x" data-file-width="2316" data-file-height="3162" /></a></span></div> <div class="gallerytext">A列</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:B_size_illustration2.svg" class="mw-file-description" title="B列"><img alt="B列" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/B_size_illustration2.svg/88px-B_size_illustration2.svg.png" decoding="async" width="88" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/B_size_illustration2.svg/132px-B_size_illustration2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/B_size_illustration2.svg/176px-B_size_illustration2.svg.png 2x" data-file-width="2316" data-file-height="3162" /></a></span></div> <div class="gallerytext">B列</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="枚数の単位"><span id=".E6.9E.9A.E6.95.B0.E3.81.AE.E5.8D.98.E4.BD.8D"></span>枚数の単位</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=44" title="節を編集: 枚数の単位"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="連"><span id=".E9.80.A3"></span>連</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=45" title="節を編集: 連"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1連とは一定寸法に仕上げられた紙1,000枚(板紙の場合は100枚)のことで、紙取引の基準となる枚数である。小数点を使い、2.5連(2,500枚)のように表す場合もある。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="質量の単位"><span id=".E8.B3.AA.E9.87.8F.E3.81.AE.E5.8D.98.E4.BD.8D"></span>質量の単位</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=46" title="節を編集: 質量の単位"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="坪量"><span id=".E5.9D.AA.E9.87.8F"></span>坪量</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=47" title="節を編集: 坪量"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>坪量は、紙や板紙の基準となる重さを、単位面積である1<a href="/wiki/%E5%B9%B3%E6%96%B9%E3%83%A1%E3%83%BC%E3%83%88%E3%83%AB" title="平方メートル">m<sup>2</sup></a>あたりの<a href="/wiki/%E8%B3%AA%E9%87%8F" title="質量">質量</a>で表す。単位はg/m<sup>2</sup>。坪量は紙の基本品質を表す、重要な項目である。米坪ともいう。元は1<a href="/wiki/%E5%B0%BA" title="尺">尺</a>四方あたりの<a href="/wiki/%E5%8C%81" title="匁">匁</a>単位の質量のことを坪量と呼んだ(<a href="/wiki/%E5%9D%AA" title="坪">坪</a>を参照)。厚さについて言及する際、単に「グラム」と言った場合は坪量(米坪)を指す。 </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="連量"><span id=".E9.80.A3.E9.87.8F"></span>連量</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=48" title="節を編集: 連量"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>連量は、一定寸法に仕上げられた紙1,000枚(1連)の質量。寸法は日本の場合、板紙では実際に取引する紙の寸法、板紙以外では四六判(788mm×1,091mm)が一般的である。1連が1,000枚でないのが通常(例えば100枚)である用紙の場合には連量も変わる。 </p><p>連量は、紙の重みだけでなく、厚みを比較する目安としても捉えられている。厚い紙は、郵便はがき<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>注釈 1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>で209.3kg、薄いものは純白ロール紙34kgがある。ただし、紙質によって同じ厚みでも<a href="/wiki/%E5%AF%86%E5%BA%A6" title="密度">密度</a>は異なるため、あくまで目安。同質の紙同士で厚みを比較する際にはよい参考になる。厚さについて言及する際、単に「キロ(グラム)」と言った場合は(四六判にした時の)連量を指す。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="現代社会と紙"><span id=".E7.8F.BE.E4.BB.A3.E7.A4.BE.E4.BC.9A.E3.81.A8.E7.B4.99"></span>現代社会と紙</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=49" title="節を編集: 現代社会と紙"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="紙とコンピュータ"><span id=".E7.B4.99.E3.81.A8.E3.82.B3.E3.83.B3.E3.83.94.E3.83.A5.E3.83.BC.E3.82.BF"></span>紙とコンピュータ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=50" title="節を編集: 紙とコンピュータ"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%83%94%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%BF" title="コンピュータ">コンピュータ</a>などの電子技術が普及すれば、紙を使わなくなるペーパーレスが実現し、印刷や配布、紙の保管などのコストを削減できるだろう、とする予想があった。 </p><p>しかし、コンピュータが高度に普及した現代においても、紙の使用量は減少していない。紙に代わるデジタルドキュメントシステムで、移行の手間などやはり大きなコストが発生すること、紙の<a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%95%E3%82%A9%E3%83%BC%E3%83%80%E3%83%B3%E3%82%B9" title="アフォーダンス">アフォーダンス</a>を再現することが難しいことなどが原因としてあげられる<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>29<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>。 </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="紙と環境問題"><span id=".E7.B4.99.E3.81.A8.E7.92.B0.E5.A2.83.E5.95.8F.E9.A1.8C"></span>紙と環境問題</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=51" title="節を編集: 紙と環境問題"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>紙は、<a href="/wiki/%E7%92%B0%E5%A2%83%E5%95%8F%E9%A1%8C" title="環境問題">環境問題</a>で議論の対象となることが多い。日本国内で生産される紙の原料の約6割は古紙だが、残りの約4割は木材などを原料としたバージンパルプである。バージンパルプの原料には、丸太を製材に加工する際に発生する残材(端材)なども使われるが、丸太を2~3cmの大きさに砕いた木材チップが用いられている。木材チップは国内産のものもあるが、日本国外から輸入されるものの方が多い。木材チップの原料には、主にユーカリやアカシアなどの植林木が用いられている。しかし、植林を行なうためにその土地の天然林を伐採している事例もあるとの指摘がある。また、木材チップの原料の一部には<a href="/wiki/%E5%A4%A9%E7%84%B6%E6%9E%97" title="天然林">天然林</a>から伐採された丸太も用いられており、環境団体からは、天然林の伐採対象には生物多様性が豊かな<a href="/wiki/%E5%8E%9F%E7%94%9F%E6%9E%97" title="原生林">原生林</a>も含まれていることが指摘されている。 </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="脚注"><span id=".E8.84.9A.E6.B3.A8"></span>脚注</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=52" title="節を編集: 脚注"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" style="float:right; font-size:90%;">[<a href="/wiki/Help:%E8%84%9A%E6%B3%A8/%E8%AA%AD%E8%80%85%E5%90%91%E3%81%91" title="Help:脚注/読者向け"><span title="この欄の操作法">脚注の使い方</span></a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="注釈"><span id=".E6.B3.A8.E9.87.88"></span>注釈</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=53" title="節を編集: 注釈"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text">民営化前における官製はがきのこと。</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="出典"><span id=".E5.87.BA.E5.85.B8"></span>出典</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=54" title="節を編集: 出典"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2; -moz-column-width: 20em; -webkit-column-width: 20em; column-width: 20em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text">日本印刷技術協会編、『製本加工ハンドブック 〈技術概論編〉』日本印刷技術協会(2006/09 出版)、<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784889830880" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9784889830880</a></span> </li> <li id="cite_note-hara71-147-2">^ <a href="#cite_ref-hara71-147_2-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara71-147_2-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara71-147_2-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara71-147_2-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara71-147_2-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara71-147_2-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara71-147_2-6"><sup><i><b>g</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#原">原 p.71-147 4.洋紙のレシピ</a></span> </li> <li id="cite_note-hara15-33-3">^ <a href="#cite_ref-hara15-33_3-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara15-33_3-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara15-33_3-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara15-33_3-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara15-33_3-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara15-33_3-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#原">原 p.15-33 1.紙の来た道“ペーパーロード”</a></span> </li> <li id="cite_note-hara35-59-4"><b><a href="#cite_ref-hara35-59_4-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#原">原 p.35-59 2.文化が育てた“紙”、紙が育てた“文化”</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation book">日本包装技術協会『包装の歴史、3.包装産業の発達』日本包装技術協会、1978年、111-125頁。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E5%8C%85%E8%A3%85%E3%81%AE%E6%AD%B4%E5%8F%B2%E3%80%813.%E5%8C%85%E8%A3%85%E7%94%A3%E6%A5%AD%E3%81%AE%E7%99%BA%E9%81%94&amp;rft.aulast=%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%8C%85%E8%A3%85%E6%8A%80%E8%A1%93%E5%8D%94%E4%BC%9A&amp;rft.au=%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%8C%85%E8%A3%85%E6%8A%80%E8%A1%93%E5%8D%94%E4%BC%9A&amp;rft.date=1978&amp;rft.pages=111-125%E9%A0%81&amp;rft.pub=%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%8C%85%E8%A3%85%E6%8A%80%E8%A1%93%E5%8D%94%E4%BC%9A&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E7%B4%99"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-hokkyodai-6">^ <a href="#cite_ref-hokkyodai_6-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hokkyodai_6-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation journal">小平征雄, 福田隆真, 梅田素博「<a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.nii.ac.jp/1807/00003593/">目的造形における紙の技法と教材の分類</a>」『北海道教育大学紀要 第1部 C 教育科学編』第39巻第2号、北海道教育大学、1989年3月、p161-177、<a href="/wiki/Doi_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Doi (識別子)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.32150%2F00003593">10.32150/00003593</a>、<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101121245">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation.cs-ja1 q,.mw-parser-output .citation.cs-ja2 q{quotes:"「""」""『""』"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:var(--color-success,#3a3);margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/ja/search?fq=x0:jrnl&amp;q=n2:03864499">03864499</a>、<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><a href="/wiki/NAID_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="NAID (識別子)">NAID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/naid/110004381364">110004381364</a>、<span class="reference-accessdate"><span title="">2023年4月26日</span>閲覧</span>。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=%E7%9B%AE%E7%9A%84%E9%80%A0%E5%BD%A2%E3%81%AB%E3%81%8A%E3%81%91%E3%82%8B%E7%B4%99%E3%81%AE%E6%8A%80%E6%B3%95%E3%81%A8%E6%95%99%E6%9D%90%E3%81%AE%E5%88%86%E9%A1%9E&amp;rft.jtitle=%E5%8C%97%E6%B5%B7%E9%81%93%E6%95%99%E8%82%B2%E5%A4%A7%E5%AD%A6%E7%B4%80%E8%A6%81+%E7%AC%AC1%E9%83%A8+C+%E6%95%99%E8%82%B2%E7%A7%91%E5%AD%A6%E7%B7%A8&amp;rft.aulast=%E5%B0%8F%E5%B9%B3%E5%BE%81%E9%9B%84%2C+%E7%A6%8F%E7%94%B0%E9%9A%86%E7%9C%9F%2C+%E6%A2%85%E7%94%B0%E7%B4%A0%E5%8D%9A&amp;rft.au=%E5%B0%8F%E5%B9%B3%E5%BE%81%E9%9B%84%2C+%E7%A6%8F%E7%94%B0%E9%9A%86%E7%9C%9F%2C+%E6%A2%85%E7%94%B0%E7%B4%A0%E5%8D%9A&amp;rft.volume=39&amp;rft.issue=2&amp;rft.pages=p161-177&amp;rft.pub=%E5%8C%97%E6%B5%B7%E9%81%93%E6%95%99%E8%82%B2%E5%A4%A7%E5%AD%A6&amp;rft_id=info:doi/10.32150%2F00003593&amp;rft.issn=03864499&amp;rft_dat=naid/110004381364&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fid.nii.ac.jp%2F1807%2F00003593%2F&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E7%B4%99"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-ishii-7">^ <a href="#cite_ref-ishii_7-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ishii_7-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ishii_7-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ishii_7-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ishii_7-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ishii_7-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ishii_7-6"><sup><i><b>g</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ishii_7-7"><sup><i><b>h</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ishii_7-8"><sup><i><b>i</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation journal">石井大策「<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.20697/jasj.66.12_616">スピーカ振動板材料&#160;: 主要材料と技術動向</a>」『日本音響学会誌』第66巻第12号、日本音響学会、2010年、616-621頁、<a href="/wiki/Doi_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Doi (識別子)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.20697%2Fjasj.66.12_616">10.20697/jasj.66.12_616</a>、<span class="reference-accessdate"><span title="">2020年6月23日</span>閲覧</span>。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=%E3%82%B9%E3%83%94%E3%83%BC%E3%82%AB%E6%8C%AF%E5%8B%95%E6%9D%BF%E6%9D%90%E6%96%99+%3A+%E4%B8%BB%E8%A6%81%E6%9D%90%E6%96%99%E3%81%A8%E6%8A%80%E8%A1%93%E5%8B%95%E5%90%91&amp;rft.jtitle=%E6%97%A5%E6%9C%AC%E9%9F%B3%E9%9F%BF%E5%AD%A6%E4%BC%9A%E8%AA%8C&amp;rft.aulast=%E7%9F%B3%E4%BA%95%E5%A4%A7%E7%AD%96&amp;rft.au=%E7%9F%B3%E4%BA%95%E5%A4%A7%E7%AD%96&amp;rft.volume=66&amp;rft.issue=12&amp;rft.pages=616-621%E9%A0%81&amp;rft.pub=%E6%97%A5%E6%9C%AC%E9%9F%B3%E9%9F%BF%E5%AD%A6%E4%BC%9A&amp;rft_id=info:doi/10.20697%2Fjasj.66.12_616&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fdoi.org%2F10.20697%2Fjasj.66.12_616&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E7%B4%99"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">小林亜里.&#32;“<a rel="nofollow" class="external text" href="http://terra2010.com/img014ta/200508china.pdf">中国竹紙紀行~竹紙のふるさとを訪ねて~</a>”&#32;(PDF).&#32;<span title="">2017年10月1日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eco-future.net/project/bagas/">バガス(非木材紙)普及事業</a>”.&#32; 地球と未来の環境基金(EFF:Eco Future Fund).&#32;<span title="">2017年10月1日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">“<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gojo.co.jp/eco/future">人と自然の未来環境のために</a>”.&#32; 五條製紙.&#32;<span title="">2017年10月1日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bananaproject.com/jp/top/">バナナ・グリーンゴールド・プロジェクト</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.takeo.co.jp/finder/search/details.php?d_id=363">羊毛紙|紙を選ぶ|竹尾 TAKEO</a></span> </li> <li id="cite_note-名前なし-1-13">^ <a href="#cite_ref-名前なし-1_13-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-名前なし-1_13-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kamisyoji.co.jp/kaihatu/index.html">カミグループ・技術開発 | カミ商事株式会社</a></span> </li> <li id="cite_note-koizumi-14">^ <a href="#cite_ref-koizumi_14-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-koizumi_14-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-koizumi_14-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-koizumi_14-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation journal">小泉正弘「<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2524/jtappij.42.1022">高填料充填紙について</a>」『紙パ技協誌』第42巻第11号、紙パルプ技術協会、1988年、1022-1028頁、<a href="/wiki/Doi_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Doi (識別子)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2524%2Fjtappij.42.1022">10.2524/jtappij.42.1022</a>、<span class="reference-accessdate"><span title="">2020年6月23日</span>閲覧</span>。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=%E9%AB%98%E5%A1%AB%E6%96%99%E5%85%85%E5%A1%AB%E7%B4%99%E3%81%AB%E3%81%A4%E3%81%84%E3%81%A6&amp;rft.jtitle=%E7%B4%99%E3%83%91%E6%8A%80%E5%8D%94%E8%AA%8C&amp;rft.aulast=%E5%B0%8F%E6%B3%89%E6%AD%A3%E5%BC%98&amp;rft.au=%E5%B0%8F%E6%B3%89%E6%AD%A3%E5%BC%98&amp;rft.volume=42&amp;rft.issue=11&amp;rft.pages=1022-1028%E9%A0%81&amp;rft.pub=%E7%B4%99%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97%E6%8A%80%E8%A1%93%E5%8D%94%E4%BC%9A&amp;rft_id=info:doi/10.2524%2Fjtappij.42.1022&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fdoi.org%2F10.2524%2Fjtappij.42.1022&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E7%B4%99"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fujibijutsu.co.jp/choose/">環境性に優れたストーンペーパーのことは株式会社富士美術へ</a></span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.eco-mo.com/biz/stonepaper">[1]</a><sup class="noprint Inline-Template nowrap">&#91;<i><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E6%98%8E%E8%A8%98%E3%81%99%E3%82%8B#リンク切れの回避と修復" title="Wikipedia:出典を明記する"><span title="外部リンクがリンク切れとなっています。(2020年5月)">リンク切れ</span></a></i>&#93;</sup></span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.oribest.co.jp/products/seihin/grabestos/index.html">ガラス繊維紙グラベスト|製品情報|オリベスト株式会社</a></span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.oribest.co.jp/products/seihin/carbolight/index.html">炭素繊維紙カーボライト|製品情報|オリベスト株式会社</a></span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://origami.link/%E3%81%8A%E3%82%8A%E3%81%8C%E3%81%BF%E9%99%B6%E8%8A%B8%E3%81%AB%E3%81%A4%E3%81%84%E3%81%A6/%E9%99%B6%E8%8A%B8%E7%B4%99%E3%81%AE%E6%89%B1%E3%81%84%E6%96%B9/">陶芸紙の扱い方 | ツチノココロ</a></span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kamipa.co.jp/business/pickup/0004_keshoushi/">化粧紙 - 注目商品 - 事業案内</a> - 日本紙パルプ商事株式会社</span> </li> <li id="cite_note-archives-21">^ <a href="#cite_ref-archives_21-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-archives_21-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-archives_21-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">元興寺文化財研究所.&#32;“<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.archives.go.jp/about/report/pdf/acv_4_01.pdf">国立公文書館所蔵公文書等保存状況等調査</a>”.&#32; 国立公文書館.&#32;<span title="">2020年6月22日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-part3-22">^ <a href="#cite_ref-part3_22-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-part3_22-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-part3_22-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-part3_22-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-part3_22-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-part3_22-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="citation web" style="font-style:normal">小宮英俊.&#32;“<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jfpi.or.jp/files/user/%E3%81%B7%E3%82%8A%E3%82%93%E3%81%A8%E3%81%B4%E3%81%82%E3%80%80part3_03_007.pdf">紙のはなし</a>”.&#32; 日本印刷産業連合会.&#32;<span title="">2020年6月22日</span>閲覧。</cite></span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text">それ以前の紙は、記録媒体として陪葬された例や用いられたという記録は発見されていない。<cite style="font-style:normal" class="citation journal">张式成&#32;(2016).&#32;“科学弁識蔡倫造紙術之歴史真実(科学辨识蔡伦造纸术之历史真实——以《中国造纸史》为对象讨论)”&#32;(中国語).&#32;<i>長沙理工大学学報 社会科学版(长沙理工大学学报 社会科学版)</i>&#32;<b>31</b>&#32;(5).&#32;<a href="/wiki/Doi_(%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90)" class="mw-redirect" title="Doi (識別子)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.16573%2Fj.cnki.1672-934x.2016.05.007">10.16573/j.cnki.1672-934x.2016.05.007</a>.&#32;<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://search.worldcat.org/ja/search?fq=x0:jrnl&amp;q=n2:1672-934X">1672-934X</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=%E7%A7%91%E5%AD%A6%E5%BC%81%E8%AD%98%E8%94%A1%E5%80%AB%E9%80%A0%E7%B4%99%E8%A1%93%E4%B9%8B%E6%AD%B4%E5%8F%B2%E7%9C%9F%E5%AE%9F%EF%BC%88%E7%A7%91%E5%AD%A6%E8%BE%A8%E8%AF%86%E8%94%A1%E4%BC%A6%E9%80%A0%E7%BA%B8%E6%9C%AF%E4%B9%8B%E5%8E%86%E5%8F%B2%E7%9C%9F%E5%AE%9E%E2%80%94%E2%80%94%E4%BB%A5%E3%80%8A%E4%B8%AD%E5%9B%BD%E9%80%A0%E7%BA%B8%E5%8F%B2%E3%80%8B%E4%B8%BA%E5%AF%B9%E8%B1%A1%E8%AE%A8%E8%AE%BA%EF%BC%89&amp;rft.jtitle=%E9%95%B7%E6%B2%99%E7%90%86%E5%B7%A5%E5%A4%A7%E5%AD%A6%E5%AD%A6%E5%A0%B1+%E7%A4%BE%E4%BC%9A%E7%A7%91%E5%AD%A6%E7%89%88%EF%BC%88%E9%95%BF%E6%B2%99%E7%90%86%E5%B7%A5%E5%A4%A7%E5%AD%A6%E5%AD%A6%E6%8A%A5+%E7%A4%BE%E4%BC%9A%E7%A7%91%E5%AD%A6%E7%89%88%EF%BC%89&amp;rft.aulast=%E5%BC%A0%E5%BC%8F%E6%88%90&amp;rft.au=%E5%BC%A0%E5%BC%8F%E6%88%90&amp;rft.date=2016&amp;rft.volume=31&amp;rft.issue=5&amp;rft_id=info:doi/10.16573%2Fj.cnki.1672-934x.2016.05.007&amp;rft.issn=1672-934X&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E7%B4%99"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal" class="citation book">紙のはなし編集委員会『紙のはなし Ⅰ』技報堂出版、1991年7月30日、2頁。<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4765543072" title="特別:文献資料/4765543072">4765543072</a>。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E7%B4%99%E3%81%AE%E3%81%AF%E3%81%AA%E3%81%97+%E2%85%A0&amp;rft.aulast=%E7%B4%99%E3%81%AE%E3%81%AF%E3%81%AA%E3%81%97%E7%B7%A8%E9%9B%86%E5%A7%94%E5%93%A1%E4%BC%9A&amp;rft.au=%E7%B4%99%E3%81%AE%E3%81%AF%E3%81%AA%E3%81%97%E7%B7%A8%E9%9B%86%E5%A7%94%E5%93%A1%E4%BC%9A&amp;rft.date=1991-7-30&amp;rft.pages=2%E9%A0%81&amp;rft.pub=%E6%8A%80%E5%A0%B1%E5%A0%82%E5%87%BA%E7%89%88&amp;rft.isbn=4765543072&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E7%B4%99"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.youhishi.com/introduction.html">羊皮紙とは</a></span> </li> <li id="cite_note-kaminohakubutsukan-26"><b><a href="#cite_ref-kaminohakubutsukan_26-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.papermuseum.jp/guide/vol04.html">公益財団法人紙の博物館</a></span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jpa.gr.jp/states/global-view/index.html#topic01">日本製紙連合会 世界の紙・板紙生産量 2017年</a></span> </li> <li id="cite_note-hara149-180-28">^ <a href="#cite_ref-hara149-180_28-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara149-180_28-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hara149-180_28-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a href="#原">原 p.149-180 5.紙に要求される機能</a></span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text">アビゲイル・セレン、リチャード・ハーパー『ペーパーレスオフィスの神話』(創成社、2007)</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="参考文献"><span id=".E5.8F.82.E8.80.83.E6.96.87.E7.8C.AE"></span>参考文献</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=55" title="節を編集: 参考文献"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r101304250">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%;font-size:90%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .ambox{display:none!important}}</style><table class="box-参照方法 plainlinks metadata ambox mbox-small-left ambox-content" role="presentation" style="width:auto;"><tbody><tr><td class="mbox-image"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/45px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/68px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/90px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></span></span></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%83%AB%E3%83%9E%E3%83%8B%E3%83%A5%E3%82%A2%E3%83%AB_(%E3%83%AC%E3%82%A4%E3%82%A2%E3%82%A6%E3%83%88)#参考文献" class="mw-redirect" title="Wikipedia:スタイルマニュアル (レイアウト)">出典</a>は列挙するだけでなく、<a href="/wiki/Help:%E8%84%9A%E6%B3%A8" title="Help:脚注">脚注</a>などを用いて<a href="/wiki/Wikipedia:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E6%98%8E%E8%A8%98%E3%81%99%E3%82%8B#出典の示し方" title="Wikipedia:出典を明記する">どの記述の情報源であるかを明記</a>してください。</b><span class="hide-when-compact"> 記事の<a href="/wiki/Wikipedia:%E6%A4%9C%E8%A8%BC%E5%8F%AF%E8%83%BD%E6%80%A7" title="Wikipedia:検証可能性">信頼性向上</a>にご協力をお願いいたします。<small>(<span title="2009年9月">2009年9月</span>)</small></span></div></td></tr></tbody></table> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kamipa.co.jp/info/">日本紙パルプ商事株式会社 紙の知識とデータ集</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20130427105310/http://homepage2.nifty.com/t-nakajima/index.htm">紙への道</a> - <a href="/wiki/Archive.today" title="Archive.today">archive.today</a>(2013年4月27日アーカイブ分)</li> <li>『知っておきたい紙パの実際2007』(紙業タイムス社、2007年) <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784915022937" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9784915022937</a></li> <li>紙の博物館編『紙のなんでも小辞典』(講談社ブルーバックス、2007年) <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/9784062575584" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9784062575584</a></li> <li>尾鍋史彦総編集『紙の文化百科事典』(朝倉書店、2006年) <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4254101856" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4254101856</a></li> <li>山内龍男『紙とパルプの化学』(京都大学学術出版会、2006年) <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4876988188" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4876988188</a></li> <li>門屋卓『新しい紙の機能と工学』(裳華房、2001) <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4785361085" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4785361085</a></li> <li>王子製紙編『紙・パルプの実際知識第6版』(東洋経済新報社、2001年) <a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4492083553" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 4492083553</a></li> <li><cite style="font-style:normal" class="citation book" id="原">原啓志『紙のおはなし』日本規格協会、1992年。<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r101121245"><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E6%96%87%E7%8C%AE%E8%B3%87%E6%96%99/4-542-90105-X" title="特別:文献資料/4-542-90105-X">4-542-90105-X</a>。</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%E7%B4%99%E3%81%AE%E3%81%8A%E3%81%AF%E3%81%AA%E3%81%97&amp;rft.aulast=%E5%8E%9F%E5%95%93%E5%BF%97&amp;rft.au=%E5%8E%9F%E5%95%93%E5%BF%97&amp;rft.date=1992&amp;rft.pub=%E6%97%A5%E6%9C%AC%E8%A6%8F%E6%A0%BC%E5%8D%94%E4%BC%9A&amp;rft.isbn=4-542-90105-X&amp;rfr_id=info:sid/ja.wikipedia.org:%E7%B4%99"><span style="display: none;">&#160;</span></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="関連項目"><span id=".E9.96.A2.E9.80.A3.E9.A0.85.E7.9B.AE"></span>関連項目</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=56" title="節を編集: 関連項目"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E3%81%AE%E4%BC%81%E6%A5%AD%E4%B8%80%E8%A6%A7_(%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97%E3%83%BB%E7%B4%99)" title="日本の企業一覧 (パルプ・紙)">日本の企業一覧 (パルプ・紙)</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%83%AB%E3%82%AB%E3%83%8A%E3%82%A4%E3%82%BA%E3%83%89%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%90%E3%83%BC" title="バルカナイズドファイバー">バルカナイズドファイバー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%80%E3%83%BC" title="シュレッダー">シュレッダー</a>、<a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC%E3%83%8A%E3%82%A4%E3%83%95" title="ペーパーナイフ">ペーパーナイフ</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B4%99%E3%81%AE%E5%8D%9A%E7%89%A9%E9%A4%A8" title="紙の博物館">紙の博物館</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%A4%E3%82%AE#紙食について" title="ヤギ">ヤギ#紙食について</a></li> <li>原料:<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%9F%E3%83%A4%E3%83%84%E3%83%87" title="カミヤツデ">カミヤツデ</a></li></ul> <dl><dt>加工</dt> <dd> <ul><li><a href="/wiki/%E7%B4%99%E5%B8%83" title="紙布">紙布</a>、<a href="/wiki/%E7%B4%99%E7%B2%98%E5%9C%9F" title="紙粘土">紙粘土</a>、<a href="/wiki/%E6%96%87%E6%88%BF%E5%9B%9B%E5%AE%9D" title="文房四宝">文房四宝</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%A1%A8%E5%85%B7" title="表具">表具</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%A3%BD%E6%9C%AC" title="製本">製本</a></li></ul></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="外部リンク"><span id=".E5.A4.96.E9.83.A8.E3.83.AA.E3.83.B3.E3.82.AF"></span>外部リンク</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;action=edit&amp;section=57" title="節を編集: 外部リンク"><span>編集</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r94202605">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r94205542">.mw-parser-output .sister-box .side-box-abovebelow{padding:0.75em 0;text-align:center}.mw-parser-output .sister-box .side-box-text>ul{border-top:1px solid #aaa;padding:0.75em 0;width:217px;margin:0 auto}.mw-parser-output .sister-box .side-box-text>ul>li{min-height:31px}.mw-parser-output .sister-logo{display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .sister-link{display:inline-block;margin-left:4px;width:182px;vertical-align:middle}</style><div role="navigation" aria-labelledby="sister-projects" class="side-box metadata side-box-right sister-box sistersitebox plainlinks"> <div class="side-box-abovebelow"> ウィキペディアの<a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%A1%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%83%BB%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B8%E3%82%A7%E3%82%AF%E3%83%88" title="Wikipedia:ウィキメディア・プロジェクト"><span id="sister-projects">姉妹プロジェクト</span></a>で<br />「<b>紙</b>」に関する情報が検索できます。</div> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-text plainlist"><ul><li><span class="sister-logo"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Wiktionary_small.svg/27px-Wiktionary_small.svg.png" decoding="async" width="27" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Wiktionary_small.svg/41px-Wiktionary_small.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Wiktionary_small.svg/54px-Wiktionary_small.svg.png 2x" data-file-width="350" data-file-height="350" /></span></span></span><span class="sister-link">ウィクショナリーの<a href="https://ja.wiktionary.org/wiki/Special:Search/%E7%B4%99" class="extiw" title="wikt:Special:Search/紙">辞書項目</a></span></li><li><span class="sister-logo"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></span><span class="sister-link">コモンズの<a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Paper" class="extiw" title="c:Paper">メディア</a></span></li><li><span class="sister-logo"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/27px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/41px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/54px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></span></span></span><span class="sister-link">ウィキニュースの<a href="https://ja.wikinews.org/wiki/Special:Search/%E7%B4%99" class="extiw" title="n:Special:Search/紙">ニュース</a></span></li><li><span class="sister-logo"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/23px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="23" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/46px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></span><span class="sister-link">ウィキクォートの<a href="https://ja.wikiquote.org/wiki/Special:Search/%E7%B4%99" class="extiw" title="q:Special:Search/紙">引用句集</a></span></li><li><span class="sister-logo"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/26px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="26" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/39px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/51px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></span></span></span><span class="sister-link">ウィキソースの<a href="https://ja.wikisource.org/wiki/Special:Search/%E7%B4%99" class="extiw" title="s:Special:Search/紙">原文</a></span></li><li><span class="sister-logo"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/27px-Wikibooks-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/41px-Wikibooks-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/54px-Wikibooks-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span></span><span class="sister-link">ウィキブックスの<a href="https://ja.wikibooks.org/wiki/Special:Search/%E7%B4%99" class="extiw" title="b:Special:Search/紙">教科書や解説書</a></span></li><li><span class="sister-logo"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/27px-Wikiversity_logo_2017.svg.png" decoding="async" width="27" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/41px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/54px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 2x" data-file-width="626" data-file-height="512" /></span></span></span><span class="sister-link">ウィキバーシティの<a href="https://ja.wikiversity.org/wiki/Special:Search/%E7%B4%99" class="extiw" title="v:Special:Search/紙">学習支援</a></span></li></ul></div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jpa.gr.jp">日本製紙連合会</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.prpc.or.jp">公益財団法人 古紙再生促進センター</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://papermuseum.jp/ja/">紙の博物館|紙専門の総合博物館(東京都北区王子)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nipponpapergroup.com/knowledge/index.html">紙の豆知識|日本製紙グループ</a> - <a href="/wiki/%E6%97%A5%E6%9C%AC%E8%A3%BD%E7%B4%99%E3%82%B0%E3%83%AB%E3%83%BC%E3%83%97%E6%9C%AC%E7%A4%BE" title="日本製紙グループ本社">日本製紙グループ本社</a></li></ul> <div class="navbox" aria-labelledby="森林破壊" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E6%A3%AE%E6%9E%97%E7%A0%B4%E5%A3%8A" title="Template:森林破壊"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E6%A3%AE%E6%9E%97%E7%A0%B4%E5%A3%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:森林破壊 (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E6%A3%AE%E6%9E%97%E7%A0%B4%E5%A3%8A&amp;action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E6%A3%AE%E6%9E%97%E7%A0%B4%E5%A3%8A&amp;action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="森林破壊" style="font-size:110%;margin:0 6em"><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E7%A0%B4%E5%A3%8A" title="森林破壊">森林破壊</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">原因</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-hyphen" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">開発</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E4%BC%90%E6%8E%A1" title="伐採">森林伐採</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%81%95%E6%B3%95%E4%BC%90%E6%8E%A1" title="違法伐採">違法伐採</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%96%8B%E5%A2%BE" title="開墾">開墾</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%A9%E7%84%B6%E8%B3%87%E6%BA%90" title="天然資源">天然資源</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%BE%B2%E8%80%95" title="農耕">農耕</a>(<a href="/wiki/%E8%BE%B2%E6%A5%AD" title="農業">農業</a>)</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E8%BE%B2%E5%9C%B0" title="農地">農地</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%84%BC%E3%81%8D%E7%95%91%E8%BE%B2%E6%A5%AD" class="mw-redirect" title="焼き畑農業">焼き畑農業</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%97%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%86%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%B3" title="プランテーション">プランテーション</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%BC%E3%83%A0%E6%B2%B9" title="パーム油">パーム油</a>(<a href="/wiki/%E3%82%AE%E3%83%8B%E3%82%A2%E3%82%A2%E3%83%96%E3%83%A9%E3%83%A4%E3%82%B7" title="ギニアアブラヤシ">ギニアアブラヤシ</a>)</li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%A7%E8%B1%86" class="mw-redirect" title="大豆">大豆</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%88%E3%82%A6%E3%82%AD%E3%83%93" title="サトウキビ">サトウキビ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%88%E3%82%A6%E3%83%A2%E3%83%AD%E3%82%B3%E3%82%B7" title="トウモロコシ">トウモロコシ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%90%E3%82%B3" title="タバコ">タバコ</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E7%95%9C%E7%94%A3" title="畜産">畜産</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%AE%B6%E7%95%9C" title="家畜">家畜</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%85%AA%E8%BE%B2" title="酪農">酪農</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%89%9B%E8%82%89" title="牛肉">牛肉</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%89%A7%E8%8D%89%E5%9C%B0" title="牧草地">牧草地</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%89%A7%E7%95%9C" title="牧畜">牧畜</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%94%BE%E7%89%A7" title="放牧">放牧</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E9%A3%BC%E6%96%99%E4%BD%9C%E7%89%A9" title="飼料作物">飼料作物</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%95%E3%83%A9%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%A9%E3%82%AF%E3%83%81%E3%83%A3%E3%83%BC" title="インフラストラクチャー">インフラストラクチャー</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E9%81%93%E8%B7%AF" title="道路">道路</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%89%84%E9%81%93" title="鉄道">鉄道</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%A2%A8%E5%8A%9B%E7%99%BA%E9%9B%BB" title="風力発電">風力発電</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%AA%E9%99%BD%E5%85%89%E7%99%BA%E9%9B%BB" title="太陽光発電">太陽光発電</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%BD%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%8D%E3%83%AB" title="ソーラーパネル">ソーラーパネル</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%80%E3%83%A0" title="ダム">ダム</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E8%B3%87%E6%BA%90" title="資源">資源採掘</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E9%89%B1%E6%A5%AD" title="鉱業">鉱業</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%82%AD%E9%89%B1" title="炭鉱">炭鉱</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%9C%B2%E5%A4%A9%E6%8E%98%E3%82%8A" title="露天掘り">露天掘り</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%9F%B3%E7%82%AD" title="石炭">石炭</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%B8%8C%E5%9C%9F%E9%A1%9E%E5%85%83%E7%B4%A0" title="希土類元素">レアアース</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%AC%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%82%BF%E3%83%AB" title="レアメタル">レアメタル</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E7%87%83%E6%96%99" title="燃料">燃料</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%9C%A8%E8%B3%AA%E7%87%83%E6%96%99" title="木質燃料">木質燃料</a> <ul><li>木質バイオマス</li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E8%96%AA" title="薪">薪</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9C%A8%E8%B3%AA%E3%83%9A%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%88" title="木質ペレット">木質ペレット</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%B3%E3%83%93%E3%83%90" title="エンビバ">エンビバ</a></li> <li><a href="/wiki/Drax" title="Drax">Drax</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E5%86%8D%E7%94%9F%E5%8F%AF%E8%83%BD%E3%82%A8%E3%83%8D%E3%83%AB%E3%82%AE%E3%83%BC" title="再生可能エネルギー">再生可能エネルギー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%A4%E3%82%AA%E3%83%9E%E3%82%B9%E7%99%BA%E9%9B%BB" title="バイオマス発電">バイオマス発電</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%A4%E3%82%AA%E7%87%83%E6%96%99" title="バイオ燃料">バイオ燃料</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%90%E3%82%A4%E3%82%AA%E3%82%A8%E3%82%BF%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%AB" class="mw-redirect" title="バイオエタノール">バイオエタノール</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%82%AD" title="炭">炭</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%9C%A8%E7%82%AD" title="木炭">木炭</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%82%AD%E7%84%BC%E3%81%8D" title="炭焼き">炭焼き</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E6%9A%96%E6%88%BF" title="暖房">暖房</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E8%96%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%BC%E3%83%96" title="薪ストーブ">薪ストーブ</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9A%96%E7%82%89" title="暖炉">暖炉</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%83%AC%E3%83%83%E3%83%88%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%BC%E3%83%96" title="ペレットストーブ">ペレットストーブ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">木製品</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%9E%97%E6%A5%AD" title="林業">林業</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9C%A8%E6%9D%90" title="木材">木材</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%9C%A8%E6%9D%90%E7%94%A3%E6%A5%AD" title="木材産業">木材産業</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9C%A8%E8%B3%AA%E6%9D%90%E6%96%99" title="木質材料">木質材料</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%A3%BD%E6%9D%90" title="製材">製材</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E5%BB%BA%E6%9D%90" class="mw-redirect" title="建材">建材</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%9C%A8%E9%80%A0%E5%BB%BA%E7%AF%89" class="mw-redirect" title="木造建築">木造建築</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E8%A3%BD%E7%B4%99%E6%A5%AD" title="製紙業">製紙業</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%97" title="パルプ">パルプ</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">紙</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;"><a href="/wiki/%E7%81%AB%E7%81%BD" title="火災">火災</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%B1%B1%E7%81%AB%E4%BA%8B" title="山火事">山火事</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">環境汚染</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%A4%A7%E6%B0%97%E6%B1%9A%E6%9F%93" title="大気汚染">大気汚染</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%85%B8%E6%80%A7%E9%9B%A8" title="酸性雨">酸性雨</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%B9%B2%E3%81%B0%E3%81%A4" class="mw-redirect" title="干ばつ">干ばつ</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%AB%8B%E3%81%A1%E6%9E%AF%E3%82%8C" title="立ち枯れ">立ち枯れ</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9E%AF%E8%91%89%E5%89%A4" title="枯葉剤">枯葉剤</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%BC%E3%83%9C%E3%83%B3%E3%83%8B%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%83%88%E3%83%A9%E3%83%AB" title="カーボンニュートラル">カーボンニュートラル</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%B3%E3%82%A6%E3%82%A9%E3%83%83%E3%82%B7%E3%83%B3%E3%82%B0" title="グリーンウォッシング">グリーンウォッシング</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">鳥獣による<a href="/wiki/%E9%A3%9F%E5%AE%B3" title="食害">食害</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%A8%B9%E7%9A%AE" title="樹皮">樹皮</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E5%B9%BC%E9%BD%A2%E6%A8%B9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="幼齢樹 (存在しないページ)">幼齢樹</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%96%B0%E7%B7%91" title="新緑">若葉</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%82%AB" title="シカ">シカ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%9E" title="クマ">クマ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%A2%E3%82%B7%E3%82%AB" title="カモシカ">カモシカ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%8E%E3%82%B7%E3%82%B7" title="イノシシ">イノシシ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%82%A6%E3%82%B5%E3%82%AE" class="mw-redirect" title="ノウサギ">ノウサギ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%8E%E3%83%8D%E3%82%BA%E3%83%9F" title="ノネズミ">ノネズミ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B5%E3%83%AB" title="サル">サル</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">影響</th><td class="navbox-list navbox-even hlist hlist-hyphen" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%81%AF%E3%81%92%E5%B1%B1" title="はげ山">はげ山</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%A0%82%E6%BC%A0%E5%8C%96" title="砂漠化">砂漠化</a></li> <li><a href="/wiki/%E4%B8%8D%E4%BD%9C" class="mw-redirect" title="不作">不作</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%9C%9F%E5%A3%8C%E6%B5%81%E5%87%BA" title="土壌流出">土壌流出</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B4%AA%E6%B0%B4" title="洪水">洪水</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A1%A9%E5%AE%B3" title="塩害">塩害</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%9C%9F%E7%A0%82%E7%81%BD%E5%AE%B3" title="土砂災害">土砂災害</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B5%B6%E6%BB%85" title="絶滅">野生種の絶滅</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%A4%9A%E6%A7%98%E6%80%A7" title="生物多様性">生物多様性の低下</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%9C%B0%E7%90%83%E6%B8%A9%E6%9A%96%E5%8C%96" title="地球温暖化">地球温暖化</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%B0%97%E5%80%99%E5%A4%89%E5%8B%95" title="気候変動">気候変動</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%84%9F%E6%9F%93%E7%97%87" title="感染症">感染症</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%A9%E3%83%AA%E3%82%A2" title="マラリア">マラリア</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%87%E3%83%B3%E3%82%B0%E7%86%B1" title="デング熱">デング熱</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E5%85%88%E4%BD%8F%E6%B0%91" title="先住民">先住民への侵害</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">各地の森林破壊</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-hyphen" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%80%E3%82%AC%E3%82%B9%E3%82%AB%E3%83%AB%E3%81%AB%E3%81%8A%E3%81%91%E3%82%8B%E6%A3%AE%E6%9E%97%E6%B8%9B%E5%B0%91" title="マダガスカルにおける森林減少">マダガスカルにおける森林減少</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB%E5%90%88%E8%A1%86%E5%9B%BD%E3%81%AB%E3%81%8A%E3%81%91%E3%82%8B%E6%A3%AE%E6%9E%97%E7%A0%B4%E5%A3%8A" title="アメリカ合衆国における森林破壊">アメリカ合衆国における森林破壊</a></li> <li><a href="/wiki/%E4%B8%AD%E5%9B%BD%E3%81%AE%E7%A0%82%E6%BC%A0%E5%8C%96%E5%95%8F%E9%A1%8C" title="中国の砂漠化問題">中国の砂漠化問題</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">対策</th><td class="navbox-list navbox-even hlist hlist-hyphen" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">国際協定</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%B0%97%E5%80%99%E5%A4%89%E5%8B%95%E3%81%AB%E9%96%A2%E3%81%99%E3%82%8B%E5%9B%BD%E9%9A%9B%E9%80%A3%E5%90%88%E6%9E%A0%E7%B5%84%E6%9D%A1%E7%B4%84" title="気候変動に関する国際連合枠組条約">気候変動に関する国際連合枠組条約</a> <ul><li>UNFCCC</li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E5%9B%BD%E9%80%A3%E6%B0%97%E5%80%99%E5%A4%89%E5%8B%95%E6%9E%A0%E7%B5%84%E6%9D%A1%E7%B4%84%E7%B7%A0%E7%B4%84%E5%9B%BD%E4%BC%9A%E8%AD%B0" class="mw-redirect" title="国連気候変動枠組条約締約国会議">国連気候変動枠組条約締約国会議</a> <ul><li>UNFCCCのCOP</li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E5%8E%9F%E5%89%87%E5%A3%B0%E6%98%8E" title="森林原則声明">森林原則声明</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%92%B0%E5%A2%83%E3%81%A8%E9%96%8B%E7%99%BA%E3%81%AB%E9%96%A2%E3%81%99%E3%82%8B%E5%9B%BD%E9%9A%9B%E9%80%A3%E5%90%88%E4%BC%9A%E8%AD%B0" title="環境と開発に関する国際連合会議">環境と開発に関する国際連合会議</a>(地球サミット)</li> <li>熱帯林行動計画 <ul><li>TFAP</li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E5%9B%BD%E9%9A%9B%E7%86%B1%E5%B8%AF%E6%9C%A8%E6%9D%90%E6%A9%9F%E9%96%A2" title="国際熱帯木材機関">国際熱帯木材機関</a> <ul><li>ITTO</li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E5%9B%BD%E9%9A%9B%E9%80%A3%E5%90%88%E9%A3%9F%E7%B3%A7%E8%BE%B2%E6%A5%AD%E6%A9%9F%E9%96%A2" title="国際連合食糧農業機関">国際連合食糧農業機関</a> <ul><li>FAO</li></ul></li> <li>国連森林フォーラム <ul><li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/United_Nations_Forum_on_Forests" class="extiw" title="en:United Nations Forum on Forests">UNFF</a></li></ul></li> <li>全てのタイプの森林に関する法的拘束力を有さない文書 <ul><li>NLBI</li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E4%BA%AC%E9%83%BD%E8%AD%B0%E5%AE%9A%E6%9B%B8" title="京都議定書">京都議定書</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%AA%E5%8D%94%E5%AE%9A_(%E6%B0%97%E5%80%99%E5%A4%89%E5%8B%95)" title="パリ協定 (気候変動)">パリ協定</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%92%B0%E5%A2%83%E3%81%A8%E9%96%8B%E7%99%BA%E3%81%AB%E9%96%A2%E3%81%99%E3%82%8B%E3%83%AA%E3%82%AA%E5%AE%A3%E8%A8%80" title="環境と開発に関するリオ宣言">リオ宣言</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%9B%BD%E9%80%A3%E7%A0%82%E6%BC%A0%E5%8C%96%E5%AF%BE%E5%87%A6%E6%9D%A1%E7%B4%84" title="国連砂漠化対処条約">国連砂漠化対処条約</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">非木質エネルギー</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E9%A2%A8%E5%8A%9B%E7%99%BA%E9%9B%BB" title="風力発電">風力発電</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%AA%E9%99%BD%E5%85%89%E7%99%BA%E9%9B%BB" title="太陽光発電">太陽光発電</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%8E%9F%E5%AD%90%E5%8A%9B%E7%99%BA%E9%9B%BB" title="原子力発電">原子力発電</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B0%B4%E5%8A%9B%E7%99%BA%E9%9B%BB" title="水力発電">水力発電</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0 0.75em;">森林保護</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%A4%8D%E6%9E%97" class="mw-redirect" title="植林">植林</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E5%86%8D%E7%94%9F" title="森林再生">森林再生</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B7%91%E5%8C%96" title="緑化">緑化</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%A4%8D%E6%A8%B9" class="mw-redirect" title="植樹">植樹</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%A0%82%E6%BC%A0%E7%B7%91%E5%8C%96" title="砂漠緑化">砂漠緑化</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%B1%8B%E4%B8%8A%E7%B7%91%E5%8C%96" title="屋上緑化">屋上緑化</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E7%B7%91%E5%8C%96%E5%B7%A5%E5%AD%A6" title="緑化工学">緑化工学</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B7%91%E3%81%AE%E5%8B%9F%E9%87%91" title="緑の募金">緑の募金</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%81%A9%E3%82%93%E3%81%90%E3%82%8A%E9%8A%80%E8%A1%8C" title="どんぐり銀行">どんぐり銀行</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%84%9B%E6%9E%97%E6%97%A5" title="愛林日">愛林日</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%A4%8D%E6%9C%A8%E6%97%A5" title="植木日">植木日</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E3%81%BF%E3%81%A9%E3%82%8A%E3%81%AE%E6%97%A5" title="みどりの日">みどりの日</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%A0%82%E6%BC%A0%E5%8C%96%E3%81%8A%E3%82%88%E3%81%B3%E5%B9%B2%E3%81%B0%E3%81%A4%E3%81%A8%E9%97%98%E3%81%86%E4%B8%96%E7%95%8C%E3%83%87%E3%83%BC" title="砂漠化および干ばつと闘う世界デー">砂漠化および干ばつと闘う世界デー</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B0%E3%83%AD%E3%83%95%E3%82%A9%E3%83%AC%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%BC" title="アグロフォレストリー">アグロフォレストリー</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9E%97%E5%9C%B0%E9%96%8B%E7%99%BA%E8%A8%B1%E5%8F%AF%E5%88%B6%E5%BA%A6" title="林地開発許可制度">林地開発許可制度</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%8C%81%E7%B6%9A%E5%8F%AF%E8%83%BD%E3%81%AA%E9%96%8B%E7%99%BA" title="持続可能な開発">持続可能な開発</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%92%B0%E5%A2%83%E3%82%A2%E3%82%BB%E3%82%B9%E3%83%A1%E3%83%B3%E3%83%88" title="環境アセスメント">環境アセスメント</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%87%AA%E7%84%B6%E4%BF%9D%E8%AD%B7" title="自然保護">自然保護</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%92%B0%E5%A2%83%E4%BF%9D%E8%AD%B7" title="環境保護">環境保護</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E8%AA%8D%E8%A8%BC%E5%88%B6%E5%BA%A6" title="森林認証制度">森林認証制度</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E7%AE%A1%E7%90%86%E5%8D%94%E8%AD%B0%E4%BC%9A" title="森林管理協議会">森林管理協議会</a></li> <li><a href="/wiki/PEFC%E6%A3%AE%E6%9E%97%E8%AA%8D%E8%A8%BC%E3%83%97%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%A9%E3%83%A0" title="PEFC森林認証プログラム">PEFC森林認証プログラム</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E8%A8%88%E7%94%BB" title="森林計画">森林計画</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%8C%81%E7%B6%9A%E5%8F%AF%E8%83%BD%E3%81%AA%E8%BE%B2%E6%A5%AD" title="持続可能な農業">持続可能な農業</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B3%95%E6%AD%A3%E6%9E%97" title="法正林">法正林</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%87%AA%E4%BC%90%E5%9E%8B%E6%9E%97%E6%A5%AD" title="自伐型林業">自伐型林業</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">森林の種類</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-hyphen" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%9C%A8" title="木">木</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE" class="mw-disambig" title="森">森</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9E%97" class="mw-disambig" title="林">林</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%B1%B1" title="山">山</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B9%BF%E5%9C%B0" title="湿地">湿地</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="森林">森林</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%8E%9F%E9%87%8E" title="原野">原野</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%8E%9F%E7%94%9F%E6%9E%97" title="原生林">原生林</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%A9%E7%84%B6%E6%9E%97" title="天然林">天然林</a></li> <li><a href="/wiki/%E4%BA%BA%E5%B7%A5%E6%9E%97" title="人工林">人工林</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%9B%91%E6%9C%A8%E6%9E%97" title="雑木林">雑木林</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%9A%E9%9B%A8%E6%9E%97" title="多雨林">多雨林</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B8%A9%E5%B8%AF%E9%9B%A8%E6%9E%97" title="温帯雨林">温帯雨林</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%86%B1%E5%B8%AF%E9%9B%A8%E6%9E%97" title="熱帯雨林">熱帯雨林</a> <ul><li><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%9E%E3%82%BE%E3%83%B3%E7%86%B1%E5%B8%AF%E9%9B%A8%E6%9E%97" title="アマゾン熱帯雨林">アマゾン熱帯雨林</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B8%E3%83%A3%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%AB_(%E6%A3%AE%E6%9E%97%E3%81%AE%E5%9E%8B)" title="ジャングル (森林の型)">ジャングル</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9E%E3%83%B3%E3%82%B0%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%96" title="マングローブ">マングローブ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%A7%E8%A5%BF%E6%B4%8B%E5%B2%B8%E6%A3%AE%E6%9E%97" title="大西洋岸森林">大西洋岸森林</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BB%E3%83%AB%E3%83%90" title="セルバ">セルバ</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A5%B5%E7%9B%B8%E6%9E%97" class="mw-redirect" title="極相林">極相林</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%87%8C%E5%B1%B1" title="里山">里山</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B7%B1%E5%B1%B1" class="mw-disambig" title="深山">深山</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%AB%B9%E6%9E%97" title="竹林">竹林</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%81%B7%E7%A7%BB" title="遷移">遷移</a> <ul><li><a href="/wiki/%E6%A5%B5%E7%9B%B8%E6%9E%97" class="mw-redirect" title="極相林">極相林</a></li> <li><a href="/wiki/%E8%90%8C%E8%8A%BD%E6%9B%B4%E6%96%B0" title="萌芽更新">萌芽更新</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A4%A9%E7%84%B6%E6%9B%B4%E6%96%B0" title="天然更新">天然更新</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E6%B0%B4%E6%BA%90%E6%9E%97" title="水源林">水源林</a></li> <li><a href="/wiki/%E4%BF%9D%E5%AE%89%E6%9E%97" title="保安林">保安林</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9E%97%E5%86%A0" title="林冠">林冠</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%AB%98%E6%9C%A8" title="高木">高木</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E3%82%B9%E3%83%86%E3%83%83%E3%83%97" title="森林ステップ">森林ステップ</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E5%85%AC%E5%9C%92" title="森林公園">森林公園</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E3%81%AE%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="森林の一覧">森林の一覧</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">その他</th><td class="navbox-list navbox-even hlist hlist-hyphen" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E8%87%AA%E7%84%B6%E7%A0%B4%E5%A3%8A" title="自然破壊">自然破壊</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%92%B0%E5%A2%83%E5%95%8F%E9%A1%8C" title="環境問題">環境問題</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%A4%BE%E4%BC%9A%E8%B3%87%E6%9C%AC" title="社会資本">社会資本</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%94%9F%E6%85%8B%E7%B3%BB%E3%82%B5%E3%83%BC%E3%83%93%E3%82%B9" title="生態系サービス">生態系サービス</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%81%A5%E5%85%A8%E3%81%AA%E7%92%B0%E5%A2%83%E3%81%B8%E3%81%AE%E6%A8%A9%E5%88%A9" title="健全な環境への権利">健全な環境への権利</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%BE%A9%E5%85%83%E7%94%9F%E6%85%8B%E5%AD%A6" title="復元生態学">復元生態学</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A4%8D%E7%89%A9%E7%A4%BE%E4%BC%9A%E5%AD%A6" title="植物社会学">植物社会学</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E7%94%9F%E6%85%8B%E5%AD%A6" title="森林生態学">森林生態学</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E7%A7%91%E5%AD%A6%E7%A7%91" title="森林科学科">森林科学科</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%92%B0%E5%A2%83%E7%B5%8C%E6%B8%88%E5%AD%A6" title="環境経済学">環境経済学</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9E%97%E5%AD%A6" title="林学">林学</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B2%BB%E5%B1%B1" title="治山">治山</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%AD%A6%E6%A0%A1%E6%9E%97" title="学校林">学校林</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%9B%BD%E5%9C%9F%E7%B7%91%E5%8C%96%E6%8E%A8%E9%80%B2%E6%A9%9F%E6%A7%8B" title="国土緑化推進機構">国土緑化推進機構</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%85%A8%E5%9B%BD%E8%82%B2%E6%A8%B9%E7%A5%AD" title="全国育樹祭">全国育樹祭</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B7%91%E3%81%AE%E5%B0%91%E5%B9%B4%E5%9B%A3" title="緑の少年団">緑の少年団</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B7%91%E3%81%AE%E5%BF%83%E8%B2%A1%E5%9B%A3" title="緑の心財団">緑の心財団</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B7%91%E3%81%AE%E6%94%BF%E6%B2%BB" title="緑の政治">緑の政治</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E7%8E%87" title="森林率">森林率</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A8%E3%83%8D%E3%83%AB%E3%82%AE%E3%83%BC%E8%B3%87%E6%BA%90" title="エネルギー資源">エネルギー資源</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B7%91%E3%81%AE%E3%83%80%E3%83%A0" title="緑のダム">緑のダム</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%96%8B%E7%99%BA%E9%80%94%E4%B8%8A%E5%9B%BD" title="開発途上国">開発途上国</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%B3%E9%9B%BB%E5%8A%9B" class="mw-redirect" title="グリーン電力">グリーン電力</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%A3%AE%E6%9E%97%E3%82%B3%E3%83%B3%E3%82%B5%E3%83%AB%E3%82%BF%E3%83%B3%E3%83%88" title="森林コンサルタント">森林コンサルタント</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%93%E3%82%AA%E3%83%88%E3%83%BC%E3%83%97" title="ビオトープ">ビオトープ</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%B3%E3%83%99%E3%83%AB%E3%83%88" title="グリーンベルト">グリーンベルト</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B0%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%B3%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%95%E3%83%A9" title="グリーンインフラ">グリーンインフラ</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B7%91%E3%81%AE%E5%BB%BA%E7%AF%89" title="緑の建築">緑の建築</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B5%B6%E6%BB%85%E5%8D%B1%E6%83%A7%E7%A8%AE" title="絶滅危惧種">絶滅危惧種</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Folder_Hexagonal_Icon.svg" class="mw-file-description" title="カテゴリ"><img alt="カテゴリ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/16px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /></a></span> <a href="/wiki/Category:%E6%A3%AE%E6%9E%97%E7%A0%B4%E5%A3%8A" title="Category:森林破壊">カテゴリ</a></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox" aria-labelledby="筆記" style="border-collapse:collapse;padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="background:transparent;color:inherit;min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left;width:6em;text-align:left"><div class="noprint plainlinks navbar hlist" style="white-space:nowrap;font-size:60%;font-weight:normal;background-color:transparent;padding:0;color:#000;;border:none;"><ul style="display:inline"><li><a href="/wiki/Template:%E6%9B%B8%E3%81%8F" title="Template:書く"><span title="このテンプレートを表示します" style="font-size:125%;;;border:none;">表</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Template%E2%80%90%E3%83%8E%E3%83%BC%E3%83%88:%E6%9B%B8%E3%81%8F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Template‐ノート:書く (存在しないページ)"><span title="このテンプレートのノートを表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">話</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E6%9B%B8%E3%81%8F&amp;action=edit"><span title="このテンプレートを編集します。保存の前にプレビューを忘れずに。" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">編</span></a></li><li><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3A%E6%9B%B8%E3%81%8F&amp;action=history"><span title="このテンプレートの過去の版を表示します" style="font-size:125%;color:#002bb8;;;border:none;">歴</span></a></li></ul></div></div><div id="筆記" style="font-size:110%;margin:0 6em"><a href="/wiki/%E7%AD%86%E8%A8%98" title="筆記">筆記</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">書く対象</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="min-width:100%;border-spacing:0px;border-collapse:separate"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">自然物</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%A3%81%E7%94%BB" title="壁画">壁画</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9A%E3%83%88%E3%83%AD%E3%82%B0%E3%83%AA%E3%83%95" title="ペトログリフ">ペトログリフ</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%9C%B0%E4%B8%8A%E7%B5%B5" title="地上絵">地上絵</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%A2%91%E6%96%87%E7%A0%94%E7%A9%B6" title="碑文研究">石</a></li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%82%B9%E3%82%AB%E3%82%A4%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%83%86%E3%82%A3%E3%83%B3%E3%82%B0&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="スカイライティング (存在しないページ)">スカイライティング</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Skywriting" class="extiw" title="en:Skywriting">英語版</a>)</span></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">植物素材</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E8%B2%9D%E8%91%89" title="貝葉">貝葉</a> (<i><a href="/w/index.php?title=%E3%83%91%E3%83%AB%E3%83%9F%E3%83%A9%E3%83%A4%E3%82%B7%E5%B1%9E&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="パルミラヤシ属 (存在しないページ)">パルミラヤシ属</a></i>)</li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=Ola_leaf&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ola leaf (存在しないページ)">Ola leaf</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ola_leaf" class="extiw" title="en:Ola leaf">英語版</a>)</span></span> (<i><a href="/wiki/%E3%82%B3%E3%82%A6%E3%83%AA%E3%83%90%E3%83%A4%E3%82%B7" title="コウリバヤシ">コウリバヤシ</a></i>)</li> <li><a href="/wiki/%E6%A8%BA%E7%9A%AE" title="樺皮">樺皮</a> (<a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%90%E3%83%8E%E3%82%AD%E5%B1%9E" title="カバノキ属">カバノキ属</a>)</li> <li><a href="/wiki/%E3%83%91%E3%83%94%E3%83%AB%E3%82%B9" title="パピルス">パピルス</a> (<i><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%9F%E3%82%AC%E3%83%A4%E3%83%84%E3%83%AA" title="カミガヤツリ">カミガヤツリ</a></i>)</li> <li><a href="/wiki/%E7%AB%B9%E7%B0%A1" title="竹簡">竹簡</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%9C%A8%E7%B0%A1" title="木簡">木簡</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B5%8C%E6%9C%A8" title="経木">経木</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">紙</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A2%E3%83%9E%E3%83%86" title="アマテ">アマテ</a> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Trema_micrantha&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trema micrantha (存在しないページ)">Trema micrantha</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Ficus_aurea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ficus aurea (存在しないページ)">Ficus aurea</a></i></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Parabaik&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Parabaik (存在しないページ)">Parabaik</a> (<i><a href="/w/index.php?title=Streblus_asper&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Streblus asper (存在しないページ)">Streblus asper</a></i>)</li> <li><span title="リンク先の項目はまだありません。新規の執筆や他言語版からの翻訳が望まれます。"><a href="/w/index.php?title=%E3%82%B5%E3%83%A0%E3%83%83%E3%83%88%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%82%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="サムットコーイ (存在しないページ)">サムットコーイ</a><span style="font-size: 0.77em; font-weight: normal;" class="noprint">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Samut_khoi" class="extiw" title="en:Samut khoi">英語版</a>)</span></span> (<a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AF" title="クワ">桑の樹皮</a>)</li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%83%A9%E3%83%A8%E3%82%A6" title="タラヨウ">タラヨウ</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%B8%83" title="布">布</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">動物素材</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E7%BE%8A%E7%9A%AE%E7%B4%99" title="羊皮紙">羊皮紙</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%99%E3%83%A9%E3%83%A0" title="ベラム">ベラム</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%94%B2%E9%AA%A8%E6%96%87%E5%AD%97" title="甲骨文字">骨</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%B8%9B%E6%9B%B8" title="帛書">絹</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">加工品</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li>板(<a href="/wiki/%E7%B2%98%E5%9C%9F%E6%9D%BF" title="粘土板">粘土板</a>、<a href="/wiki/%E8%9D%8B%E6%9D%BF" title="蝋板">蝋板</a>、<a href="/wiki/%E7%9F%B3%E7%9B%A4" title="石盤">石盤</a>)</li> <li>ボード(<a href="/wiki/%E9%BB%92%E6%9D%BF" title="黒板">黒板</a>、<a href="/wiki/%E3%83%9B%E3%83%AF%E3%82%A4%E3%83%88%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%83%89" title="ホワイトボード">ホワイトボード</a>、<a href="/wiki/%E3%81%8A%E7%B5%B5%E3%81%8B%E3%81%8D%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%83%89" title="お絵かきボード">お絵かきボード</a>)</li> <li><a href="/wiki/%E7%AC%8F" title="笏">笏</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%89%87%E5%AD%90" title="扇子">扇子</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AA%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%A9%E3%82%B3%E3%83%B3" title="オストラコン">陶器</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%B0%B4%E6%9B%B8%E7%94%A8%E7%B4%99" title="水書用紙">水書用紙</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%9B%BB%E5%AD%90%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%83%91%E3%83%BC" title="電子ペーパー">電子ペーパー</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">書くもの</th><td class="navbox-list navbox-even hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E9%89%9B%E7%AD%86" title="鉛筆">鉛筆</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%A2%A8" title="墨">墨</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%AD%86" title="筆">筆</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%83%9A%E3%83%B3" title="ボールペン">ボールペン</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A3%E3%83%BC%E3%83%97%E3%83%9A%E3%83%B3" class="mw-redirect" title="シャープペン">シャープペン</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%95%E3%82%A7%E3%83%AB%E3%83%88%E3%83%9A%E3%83%B3" title="フェルトペン">フェルトペン</a></li> <li><a href="/wiki/%E7%B5%B5%E5%85%B7" title="絵具">絵具</a></li> <li><a href="/wiki/%E9%A1%94%E6%96%99" title="顔料">顔料</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%AF" title="インク">インク</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%8D%E3%81%86%E7%9F%B3" title="ろう石">ろう石</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%83%81%E3%83%A7%E3%83%BC%E3%82%AF" title="チョーク">チョーク</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AB%E3%83%A9%E3%83%A0_(%E7%AD%86%E8%A8%98%E5%85%B7)" title="カラム (筆記具)">カラム</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AC%E3%83%A8%E3%83%B3" title="クレヨン">クレヨン</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">その他の技術</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E5%8D%B0%E5%88%B7" title="印刷">印刷</a></li> <li><a href="/wiki/%E5%86%99%E7%9C%9F" title="写真">写真</a></li> <li><a href="/wiki/%E3%82%BF%E3%82%A4%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%A4%E3%82%BF%E3%83%BC" title="タイプライター">タイプライター</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">関連項目</th><td class="navbox-list navbox-even hlist hlist-pipe" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E6%96%87%E5%AD%97" title="文字">文字</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%96%87%E5%AD%97%E3%81%AE%E6%AD%B4%E5%8F%B2" title="文字の歴史">文字の歴史</a></li> <li><a href="/wiki/%E6%96%87%E5%AD%97%E4%BD%93%E7%B3%BB%E3%81%AE%E4%B8%80%E8%A6%A7" title="文字体系の一覧">文字体系の一覧</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="典拠管理データベース_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=ウィキデータを編集&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q11472#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;ウィキデータを編集" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="典拠管理データベース_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=ウィキデータを編集&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q11472#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;ウィキデータを編集" style="font-size:110%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Help:%E5%85%B8%E6%8B%A0%E7%AE%A1%E7%90%86" title="Help:典拠管理">典拠管理データベース</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q11472#identifiers" title="ウィキデータを編集"><img alt="ウィキデータを編集" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">国立図書館</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><abbr title="Papier"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11949744d">フランス</a></abbr></span></li> <li><span class="uid"><abbr title="Papier"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11949744d">BnF data</a></abbr></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4044522-7">ドイツ</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007563279205171">イスラエル</a></span></li> <li><span class="uid"><abbr title="Paper"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85097578">アメリカ</a></abbr></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00564806">日本</a></span></li> <li><span class="uid"><abbr title="papír"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=ph123950&amp;CON_LNG=ENG">チェコ</a></abbr></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">その他</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/010462">スイス歴史辞典</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10645830">公文書館(アメリカ)</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r89142591">.mw-parser-output .redirectcatnav{margin:1em auto;border-style:none;text-align:left;font-size:100%;clear:both}.mw-parser-output .redirectcat ul{margin-left:0}</style><div class="redirectcat catlinks plainlinks nomobile"><div class="mw-normal-catlinks"><b><a class="external text" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=%E7%B4%99%E6%BC%89%E3%81%8D&amp;redirect=no">紙漉き</a></b>に関する<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%AB%E3%83%86%E3%82%B4%E3%83%AA" title="特別:カテゴリ">カテゴリ</a>: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E5%86%AC%E3%81%AE%E5%AD%A3%E8%AA%9E" title="Category:冬の季語"> 冬の季語 </a></li></ul> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐b766959bd‐xsjvv Cached time: 20250215132827 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.592 seconds Real time usage: 0.798 seconds Preprocessor visited node count: 12407/1000000 Post‐expand include size: 163217/2097152 bytes Template argument size: 18260/2097152 bytes Highest expansion depth: 25/100 Expensive parser function count: 18/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 44077/5000000 bytes Lua time usage: 0.134/10.000 seconds Lua memory usage: 3392929/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 580.349 1 -total 36.30% 210.660 2 Template:Reflist 20.40% 118.389 4 Template:Cite_journal 17.09% 99.169 1 Template:Sisterlinks 16.42% 95.301 3 Template:Cite_journal/和書 12.41% 72.021 9 Template:Citation/identifier 9.04% 52.492 3 Template:Cite_book 8.32% 48.302 2 Template:ISSN 8.19% 47.515 3 Template:Citation/core-ja-jp 7.30% 42.342 1 Template:Authority_control --> <!-- Saved in parser cache with key jawiki:pcache:19964:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250215132827 and revision id 103597236. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">「<a dir="ltr" href="https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=紙&amp;oldid=103597236">https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=紙&amp;oldid=103597236</a>」から取得</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E3%82%AB%E3%83%86%E3%82%B4%E3%83%AA" title="特別:カテゴリ">カテゴリ</a>: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E7%B4%99" title="Category:紙">紙</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E5%8D%B0%E5%88%B7" title="Category:印刷">印刷</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E6%83%85%E5%A0%B1%E6%8A%80%E8%A1%93%E5%8F%B2" title="Category:情報技術史">情報技術史</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">隠しカテゴリ: <ul><li><a href="/wiki/Category:%E5%A4%96%E9%83%A8%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%81%8C%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E5%88%87%E3%82%8C%E3%81%AB%E3%81%AA%E3%81%A3%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2020%E5%B9%B45%E6%9C%88" title="Category:外部リンクがリンク切れになっている記事/2020年5月">外部リンクがリンク切れになっている記事/2020年5月</a></li><li><a href="/wiki/Category:ISBN%E3%83%9E%E3%82%B8%E3%83%83%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%B3%E3%82%AF%E3%82%92%E4%BD%BF%E7%94%A8%E3%81%97%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%B8" title="Category:ISBNマジックリンクを使用しているページ">ISBNマジックリンクを使用しているページ</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E5%87%BA%E5%85%B8%E3%82%92%E5%BF%85%E8%A6%81%E3%81%A8%E3%81%99%E3%82%8B%E8%A8%98%E8%BF%B0%E3%81%AE%E3%81%82%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B/2025%E5%B9%B41%E6%9C%88" title="Category:出典を必要とする記述のある記事/2025年1月">出典を必要とする記述のある記事/2025年1月</a></li><li><a href="/wiki/Category:%E5%8F%82%E7%85%A7%E6%96%B9%E6%B3%95" title="Category:参照方法">参照方法</a></li><li><a href="/wiki/Category:BNF%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:BNF識別子が指定されている記事">BNF識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:BNFdata%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:BNFdata識別子が指定されている記事">BNFdata識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:GND%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:GND識別子が指定されている記事">GND識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:J9U%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:J9U識別子が指定されている記事">J9U識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:LCCN%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:LCCN識別子が指定されている記事">LCCN識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:NDL%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:NDL識別子が指定されている記事">NDL識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:NKC%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:NKC識別子が指定されている記事">NKC識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:HDS%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:HDS識別子が指定されている記事">HDS識別子が指定されている記事</a></li><li><a href="/wiki/Category:NARA%E8%AD%98%E5%88%A5%E5%AD%90%E3%81%8C%E6%8C%87%E5%AE%9A%E3%81%95%E3%82%8C%E3%81%A6%E3%81%84%E3%82%8B%E8%A8%98%E4%BA%8B" title="Category:NARA識別子が指定されている記事">NARA識別子が指定されている記事</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> 最終更新 2025年2月3日 (月) 01:07 (日時は<a href="/wiki/%E7%89%B9%E5%88%A5:%E5%80%8B%E4%BA%BA%E8%A8%AD%E5%AE%9A#mw-prefsection-rendering" title="特別:個人設定">個人設定</a>で未設定ならば<a href="/wiki/%E5%8D%94%E5%AE%9A%E4%B8%96%E7%95%8C%E6%99%82" title="協定世界時">UTC</a>)。</li> <li id="footer-info-copyright">テキストは<a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ja">クリエイティブ・コモンズ 表示-継承ライセンス</a>のもとで利用できます。追加の条件が適用される場合があります。詳細については<a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">利用規約</a>を参照してください。</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ja">プライバシー・ポリシー</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:%E3%82%A6%E3%82%A3%E3%82%AD%E3%83%9A%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%A2%E3%81%AB%E3%81%A4%E3%81%84%E3%81%A6">ウィキペディアについて</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:%E5%85%8D%E8%B2%AC%E4%BA%8B%E9%A0%85">免責事項</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">行動規範</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">開発者</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ja.wikipedia.org">統計</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieに関する声明</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ja.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E7%B4%99&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">モバイルビュー</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>検索</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Wikipedia内を検索"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="特別:検索"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">検索</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="目次" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="目次の表示・非表示を切り替え" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">目次の表示・非表示を切り替え</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">紙</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>171の言語版</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>話題追加</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-b766959bd-svknh","wgBackendResponseTime":146,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.592","walltime":"0.798","ppvisitednodes":{"value":12407,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":163217,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":18260,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":25,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":18,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":44077,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 580.349 1 -total"," 36.30% 210.660 2 Template:Reflist"," 20.40% 118.389 4 Template:Cite_journal"," 17.09% 99.169 1 Template:Sisterlinks"," 16.42% 95.301 3 Template:Cite_journal/和書"," 12.41% 72.021 9 Template:Citation/identifier"," 9.04% 52.492 3 Template:Cite_book"," 8.32% 48.302 2 Template:ISSN"," 8.19% 47.515 3 Template:Citation/core-ja-jp"," 7.30% 42.342 1 Template:Authority_control"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.134","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3392929,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-b766959bd-xsjvv","timestamp":"20250215132827","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u7d19","url":"https:\/\/ja.wikipedia.org\/wiki\/%E7%B4%99","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11472","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11472","author":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u30d7\u30ed\u30b8\u30a7\u30af\u30c8\u3078\u306e\u8ca2\u732e\u8005"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u30a6\u30a3\u30ad\u30e1\u30c7\u30a3\u30a2\u8ca1\u56e3","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-10-11T15:36:59Z","dateModified":"2025-02-03T01:07:58Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/3f\/Paper_sheet.jpg","headline":"\u690d\u7269\u306a\u3069\u306e\u7e4a\u7dad\u3092\u7d61\u307e\u305b\u306a\u304c\u3089\u8584\u304f\u305f\u3044\u3089\u306b\u6210\u5f62\u3057\u305f\u3082\u306e"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10