CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="el" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Αμμωνία - Βικιπαίδεια</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )elwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Ιανουάριος","Φεβρουάριος","Μάρτιος","Απριλίου","Μαΐου","Ιουνίου","Ιουλίου","Αύγουστος","Σεπτέμβριος","Οκτώβριος","Νοέμβριος","Δεκέμβριος"],"wgRequestId":"4d4068ab-0c61-4111-828e-c5ec0e82c33f","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Αμμωνία","wgTitle":"Αμμωνία","wgCurRevisionId":10690845,"wgRevisionId":10690845,"wgArticleId":56049,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Σύνδεσμοι wayback προτύπου Webarchive","Σελίδες που χρησιμοποιούν μαγικούς συνδέσμους PMID","Σελίδες που χρησιμοποιούν μαγικούς συνδέσμους ISBN","Λήμματα με νεκρούς συνδέσμους", "Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά LCCN","Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά GND","Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά BNF","Υδρίδια","Πολικοί διαλύτες","Ανόργανες βάσεις","Ψυκτικά","Κύκλος του αζώτου","Μητρικές ενώσεις","Αζάνια"],"wgPageViewLanguage":"el","wgPageContentLanguage":"el","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Αμμωνία","wgRelevantArticleId":56049,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"el","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"el"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true, "tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":90000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q4087","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.math.styles":"ready","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready" ,"ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.imagelinks","ext.gadget.wikibugs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=el&modules=ext.cite.styles%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=el&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=el&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7f/Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="663"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png/800px-Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="442"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png/640px-Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="354"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Αμμωνία - Βικιπαίδεια"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Επεξεργασία" href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Βικιπαίδεια (el)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//el.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.el"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Βικιπαίδεια ροή Atom" href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A0%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%82%CE%91%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AD%CF%82&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Αμμωνία rootpage-Αμμωνία skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Μετάβαση στο περιεχόμενο</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Ιστότοπος"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Κύριο μενού" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Κύριο μενού</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Κύριο μενού</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">μετακίνηση στην πλαϊνή μπάρα</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">απόκρυψη</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Πλοήγηση </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%B1" title="Επισκεφθείτε την αρχική σελίδα [z]" accesskey="z"><span>Κύρια πύλη</span></a></li><li id="n-Θεματικές-πύλες" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%98%CE%AD%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1"><span>Θεματικές πύλες</span></a></li><li id="n-Featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%A0%CF%81%CE%BF%CE%B2%CE%B5%CE%B2%CE%BB%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B1_%CE%BB%CE%AE%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1"><span>Προβεβλημένα λήμματα</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%A4%CF%81%CE%AD%CF%87%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1_%CE%B3%CE%B5%CE%B3%CE%BF%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B1" title="Βρείτε βασικές πληροφορίες για τρέχοντα γεγονότα"><span>Τρέχοντα γεγονότα</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A4%CF%85%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1" title="Φόρτωση μιας τυχαίας σελίδας [x]" accesskey="x"><span>Τυχαίο λήμμα</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Συμμετοχή" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Συμμετοχή" > <div class="vector-menu-heading"> Συμμετοχή </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%92%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1" title="Το μέρος για να βρείτε αυτό που ψάχνετε"><span>Βοήθεια</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7_%CE%9A%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1%CF%82" title="Σχετικά με το εγχείρημα, τι μπορείτε να κάνετε, πού μπορείτε να βρείτε τι"><span>Πύλη Κοινότητας</span></a></li><li id="n-pump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%91%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AC"><span>Αγορά</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A0%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%82%CE%91%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AD%CF%82" title="Λίστα πρόσφατων αλλαγών στο wiki [r]" accesskey="r"><span>Πρόσφατες αλλαγές</span></a></li><li id="n-Επικοινωνία" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%95%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1"><span>Επικοινωνία</span></a></li><li id="n-Δωρεές" class="mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserLandingPage?uselang=el&country=GR"><span>Δωρεές</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%B1" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Βικιπαίδεια" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-el.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Η Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-el.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Αναζήτηση στη Βικιπαίδεια [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Αναζήτηση</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Αναζήτηση σε Βικιπαίδεια" aria-label="Αναζήτηση σε Βικιπαίδεια" autocapitalize="sentences" title="Αναζήτηση στη Βικιπαίδεια [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Ειδικό:Αναζήτηση"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Αναζήτηση</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Προσωπικά εργαλεία"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Εμφάνιση"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Εμφάνιση" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Εμφάνιση</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_el.wikipedia.org&uselang=el" class=""><span>Δωρεές</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CE%9B%CE%BF%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D&returnto=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Σας ενθαρρύνουμε να δημιουργήσετε ένα λογαριασμό και να συνδεθείτε· ωστόσο, δεν είναι υποχρεωτικό" class=""><span>Δημιουργία λογαριασμού</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CE%B4%CE%B5%CF%83%CE%B7%CE%A7%CF%81%CE%AE%CF%83%CF%84%CE%B7&returnto=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Σας ενθαρρύνουμε να συνδεθείτε· ωστόσο, δεν είναι υποχρεωτικό [o]" accesskey="o" class=""><span>Σύνδεση</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Περισσότερες επιλογές" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Προσωπικά εργαλεία" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Προσωπικά εργαλεία</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Μενού χρήστη" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_el.wikipedia.org&uselang=el"><span>Δωρεές</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CE%9B%CE%BF%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D&returnto=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Σας ενθαρρύνουμε να δημιουργήσετε ένα λογαριασμό και να συνδεθείτε· ωστόσο, δεν είναι υποχρεωτικό"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Δημιουργία λογαριασμού</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CE%B4%CE%B5%CF%83%CE%B7%CE%A7%CF%81%CE%AE%CF%83%CF%84%CE%B7&returnto=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Σας ενθαρρύνουμε να συνδεθείτε· ωστόσο, δεν είναι υποχρεωτικό [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Σύνδεση</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Σελίδες για αποσυνδεμένους συντάκτες <a href="/wiki/%CE%92%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%95%CE%B9%CF%83%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%AE" aria-label="Μάθετε περισσότερα σχετικά με την επεξεργασία"><span>μάθετε περισσότερα</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%9F%CE%B9%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CF%83%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AD%CF%82%CE%9C%CE%BF%CF%85" title="Μια λίστα με τις επεξεργασίες που έγιναν από αυτή τη διεύθυνση IP [y]" accesskey="y"><span>Συνεισφορές</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%97%CE%A3%CF%85%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%AE%CE%9C%CE%BF%CF%85" title="Συζήτηση σχετικά με τις αλλαγές που έγιναν από αυτή τη διεύθυνση IP [n]" accesskey="n"><span>Συζήτηση για αυτή την IP</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Ιστότοπος"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Περιεχόμενα" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Περιεχόμενα</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">μετακίνηση στην πλαϊνή μπάρα</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">απόκρυψη</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Αρχή</div> </a> </li> <li id="toc-Φυσική_παρουσία" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Φυσική_παρουσία"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Φυσική παρουσία</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Φυσική_παρουσία-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Εναλλαγή Φυσική παρουσία υποενότητας</span> </button> <ul id="toc-Φυσική_παρουσία-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Στο_διάστημα" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Στο_διάστημα"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Στο διάστημα</span> </div> </a> <ul id="toc-Στο_διάστημα-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Στο_διαστρικό_διάστημα" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Στο_διαστρικό_διάστημα"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.1</span> <span>Στο διαστρικό διάστημα</span> </div> </a> <ul id="toc-Στο_διαστρικό_διάστημα-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Διαστρικός_μηχανισμός_παραγωγής_αμμωνίας" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Διαστρικός_μηχανισμός_παραγωγής_αμμωνίας"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.1.1</span> <span>Διαστρικός μηχανισμός παραγωγής αμμωνίας</span> </div> </a> <ul id="toc-Διαστρικός_μηχανισμός_παραγωγής_αμμωνίας-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Διαστρικός_μηχανισμός_καταστροφής_αμμωνίας" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Διαστρικός_μηχανισμός_καταστροφής_αμμωνίας"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.1.2</span> <span>Διαστρικός μηχανισμός καταστροφής αμμωνίας</span> </div> </a> <ul id="toc-Διαστρικός_μηχανισμός_καταστροφής_αμμωνίας-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ανιχνεύσεις_μεμονωμένων_ραδιοτηλεσκοπίων" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Ανιχνεύσεις_μεμονωμένων_ραδιοτηλεσκοπίων"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.1.3</span> <span>Ανιχνεύσεις μεμονωμένων ραδιοτηλεσκοπίων</span> </div> </a> <ul id="toc-Ανιχνεύσεις_μεμονωμένων_ραδιοτηλεσκοπίων-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Συμβολομετρικές_ανιχνεύσεις" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Συμβολομετρικές_ανιχνεύσεις"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.1.4</span> <span>Συμβολομετρικές ανιχνεύσεις</span> </div> </a> <ul id="toc-Συμβολομετρικές_ανιχνεύσεις-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ανιχνεύσεις_υπερύθρου" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ανιχνεύσεις_υπερύθρου"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.2</span> <span>Ανιχνεύσεις υπερύθρου</span> </div> </a> <ul id="toc-Ανιχνεύσεις_υπερύθρου-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ιστορία" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ιστορία"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ιστορία</span> </div> </a> <ul id="toc-Ιστορία-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ποιοτική_ανίχνευση_και_ποσοτικός_προσδιορισμός" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ποιοτική_ανίχνευση_και_ποσοτικός_προσδιορισμός"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Ποιοτική ανίχνευση και ποσοτικός προσδιορισμός</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ποιοτική_ανίχνευση_και_ποσοτικός_προσδιορισμός-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Εναλλαγή Ποιοτική ανίχνευση και ποσοτικός προσδιορισμός υποενότητας</span> </button> <ul id="toc-Ποιοτική_ανίχνευση_και_ποσοτικός_προσδιορισμός-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Σε_διάλυμα" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Σε_διάλυμα"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Σε διάλυμα</span> </div> </a> <ul id="toc-Σε_διάλυμα-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Παραγωγή" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Παραγωγή"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Παραγωγή</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Παραγωγή-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Εναλλαγή Παραγωγή υποενότητας</span> </button> <ul id="toc-Παραγωγή-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Βιομηχανία" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Βιομηχανία"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Βιομηχανία</span> </div> </a> <ul id="toc-Βιομηχανία-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Εργαστηριακές_μέθοδοι" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Εργαστηριακές_μέθοδοι"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Εργαστηριακές μέθοδοι</span> </div> </a> <ul id="toc-Εργαστηριακές_μέθοδοι-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Δομή_και_ιδιότητες" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Δομή_και_ιδιότητες"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Δομή και ιδιότητες</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Δομή_και_ιδιότητες-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Εναλλαγή Δομή και ιδιότητες υποενότητας</span> </button> <ul id="toc-Δομή_και_ιδιότητες-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Υγροποιημένη_αμμωνία" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Υγροποιημένη_αμμωνία"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Υγροποιημένη αμμωνία</span> </div> </a> <ul id="toc-Υγροποιημένη_αμμωνία-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Στερεή_αμμωνία" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Στερεή_αμμωνία"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Στερεή αμμωνία</span> </div> </a> <ul id="toc-Στερεή_αμμωνία-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Διαλύματα_με_αμμωνία" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Διαλύματα_με_αμμωνία"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Διαλύματα με αμμωνία</span> </div> </a> <ul id="toc-Διαλύματα_με_αμμωνία-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Δομή_και_ιδιότητες_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Δομή_και_ιδιότητες_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Δομή και ιδιότητες</span> </div> </a> <ul id="toc-Δομή_και_ιδιότητες_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Αμφολυτικές_ιδιότητες" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Αμφολυτικές_ιδιότητες"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Αμφολυτικές ιδιότητες</span> </div> </a> <ul id="toc-Αμφολυτικές_ιδιότητες-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Διάσταση" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Διάσταση"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Διάσταση</span> </div> </a> <ul id="toc-Διάσταση-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Καύση" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Καύση"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.7</span> <span>Καύση</span> </div> </a> <ul id="toc-Καύση-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Σχηματισμός_άλλων_ενώσεων_από_αμμωνία" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Σχηματισμός_άλλων_ενώσεων_από_αμμωνία"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.8</span> <span>Σχηματισμός άλλων ενώσεων από αμμωνία</span> </div> </a> <ul id="toc-Σχηματισμός_άλλων_ενώσεων_από_αμμωνία-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Εφαρμογές" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Εφαρμογές"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Εφαρμογές</span> </div> </a> <ul id="toc-Εφαρμογές-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Παραπομπές_και_σημειώσεις" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Παραπομπές_και_σημειώσεις"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Παραπομπές και σημειώσεις</span> </div> </a> <ul id="toc-Παραπομπές_και_σημειώσεις-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Περιεχόμενα" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Εναλλαγή του πίνακα περιεχομένων" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Εναλλαγή του πίνακα περιεχομένων</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Αμμωνία</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Μεταβείτε σε ένα λήμμα σε άλλη γλώσσα. Διαθέσιμο σε 113 γλώσσες" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-113" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">113 γλώσσες</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Ammoniak" title="Ammoniak – Αφρικάανς" lang="af" hreflang="af" data-title="Ammoniak" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Αφρικάανς" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%85%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="أمونيا – Αραβικά" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أمونيا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Αραβικά" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%85%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A7%D9%83" title="أمونياك – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="أمونياك" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%8F%E0%A6%AE%E2%80%99%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="এম’নিয়া – Ασαμικά" lang="as" hreflang="as" data-title="এম’নিয়া" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Ασαμικά" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Amoniacu" title="Amoniacu – Αστουριανά" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Amoniacu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Αστουριανά" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Ammonyak" title="Ammonyak – Αζερμπαϊτζανικά" lang="az" hreflang="az" data-title="Ammonyak" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Αζερμπαϊτζανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%DA%A9" title="آمونیاک – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آمونیاک" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Amonya" title="Amonya – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Amonya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D1%96%D1%8F%D0%BA" title="Аміяк – Λευκορωσικά" lang="be" hreflang="be" data-title="Аміяк" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Λευκορωσικά" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D1%96%D1%8F%D0%BA" title="Аміяк – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Аміяк" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%8F%D0%BA" title="Амоняк – Βουλγαρικά" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Амоняк" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Βουλγαρικά" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8B%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="অ্যামোনিয়া – Βεγγαλικά" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অ্যামোনিয়া" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Βεγγαλικά" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Amonijak" title="Amonijak – Βοσνιακά" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Amonijak" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Βοσνιακά" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Amon%C3%ADac" title="Amoníac – Καταλανικά" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Amoníac" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Καταλανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%85%DB%86%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ئەمۆنیا – Κεντρικά Κουρδικά" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەمۆنیا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Κεντρικά Κουρδικά" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Ammiak" title="Ammiak – Τουρκικά Κριμαίας" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Ammiak" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Τουρκικά Κριμαίας" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Amoniak" title="Amoniak – Τσεχικά" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Amoniak" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Τσεχικά" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%BC%D0%B8%D0%B0%D0%BA" title="Аммиак – Τσουβασικά" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Аммиак" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Τσουβασικά" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Amonia" title="Amonia – Ουαλικά" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Amonia" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Ουαλικά" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Ammoniak" title="Ammoniak – Δανικά" lang="da" hreflang="da" data-title="Ammoniak" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Δανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="προβεβλημένο λήμμα"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Ammoniak" title="Ammoniak – Γερμανικά" lang="de" hreflang="de" data-title="Ammoniak" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Γερμανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ammonia" title="Ammonia – Αγγλικά" lang="en" hreflang="en" data-title="Ammonia" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Αγγλικά" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Amoniako" title="Amoniako – Εσπεράντο" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Amoniako" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Εσπεράντο" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Amon%C3%ADaco" title="Amoníaco – Ισπανικά" lang="es" hreflang="es" data-title="Amoníaco" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Ισπανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Ammoniaak" title="Ammoniaak – Εσθονικά" lang="et" hreflang="et" data-title="Ammoniaak" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Εσθονικά" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Amoniako" title="Amoniako – Βασκικά" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Amoniako" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Βασκικά" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Almoniacu" title="Almoniacu – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Almoniacu" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%DA%A9" title="آمونیاک – Περσικά" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آمونیاک" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Περσικά" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Ammoniakki" title="Ammoniakki – Φινλανδικά" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ammoniakki" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Φινλανδικά" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Ammoniac" title="Ammoniac – Γαλλικά" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Ammoniac" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Γαλλικά" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Amoniak" title="Amoniak – Βόρεια Φριζιανά" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Amoniak" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Βόρεια Φριζιανά" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Ammoniak" title="Ammoniak – Δυτικά Φριζικά" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Ammoniak" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Δυτικά Φριζικά" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Am%C3%B3inia" title="Amóinia – Ιρλανδικά" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Amóinia" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Ιρλανδικά" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%A8" title="氨 – Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="氨" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Am%C3%B2inia" title="Amòinia – Σκωτικά Κελτικά" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Amòinia" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Σκωτικά Κελτικά" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Amon%C3%ADaco" title="Amoníaco – Γαλικιανά" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Amoníaco" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Γαλικιανά" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Ammonia" title="Ammonia – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Ammonia" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/%C3%82-m%C3%B4-n%C3%AC-%C3%A2" title="Â-mô-nì-â – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Â-mô-nì-â" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9E%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%94" title="אמוניה – Εβραϊκά" lang="he" hreflang="he" data-title="אמוניה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Εβραϊκά" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%8B%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="अमोनिया – Χίντι" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अमोनिया" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Χίντι" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="προβεβλημένο λήμμα"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Amonijak" title="Amonijak – Κροατικά" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Amonijak" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Κροατικά" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Amm%C3%B3nia" title="Ammónia – Ουγγρικά" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Ammónia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Ουγγρικά" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D5%A1%D5%AF" title="Ամոնիակ – Αρμενικά" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ամոնիակ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Αρμενικά" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Amonia" title="Amonia – Ινδονησιακά" lang="id" hreflang="id" data-title="Amonia" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Ινδονησιακά" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Amono" title="Amono – Ίντο" lang="io" hreflang="io" data-title="Amono" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ίντο" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Amm%C3%B3n%C3%ADak" title="Ammóníak – Ισλανδικά" lang="is" hreflang="is" data-title="Ammóníak" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Ισλανδικά" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ammoniaca" title="Ammoniaca – Ιταλικά" lang="it" hreflang="it" data-title="Ammoniaca" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Ιταλικά" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%B3%E3%83%A2%E3%83%8B%E3%82%A2" title="アンモニア – Ιαπωνικά" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アンモニア" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Ιαπωνικά" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Amonia" title="Amonia – Ιαβανικά" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Amonia" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Ιαβανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98" title="ამიაკი – Γεωργιανά" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ამიაკი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Γεωργιανά" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%BC%D0%B8%D0%B0%D0%BA" title="Аммиак – Καζακικά" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Аммиак" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Καζακικά" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%AE%E0%B3%8A%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%AF" title="ಅಮೊನಿಯ – Κανάντα" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅಮೊನಿಯ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Κανάντα" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="προβεβλημένο λήμμα"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%94%EB%AA%A8%EB%8B%88%EC%95%84" title="암모니아 – Κορεατικά" lang="ko" hreflang="ko" data-title="암모니아" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Κορεατικά" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Amonyak" title="Amonyak – Κουρδικά" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Amonyak" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Κουρδικά" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%BC%D0%B8%D0%B0%D0%BA" title="Аммиак – Κιργιζικά" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Аммиак" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Κιργιζικά" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Ammonia" title="Ammonia – Λατινικά" lang="la" hreflang="la" data-title="Ammonia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Λατινικά" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Ammoniak" title="Ammoniak – Λιμβουργιανά" lang="li" hreflang="li" data-title="Ammoniak" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Λιμβουργιανά" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Amoniakas" title="Amoniakas – Λιθουανικά" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Amoniakas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Λιθουανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Amonjaks" title="Amonjaks – Λετονικά" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Amonjaks" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Λετονικά" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Am%C3%B4niaka" title="Amôniaka – Μαλγασικά" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Amôniaka" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Μαλγασικά" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BA" title="Амонијак – Σλαβομακεδονικά" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Амонијак" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Σλαβομακεδονικά" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%AF" title="അമോണിയ – Μαλαγιαλαμικά" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അമോണിയ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Μαλαγιαλαμικά" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%BC%D0%B8%D0%B0%D0%BA" title="Аммиак – Μογγολικά" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Аммиак" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Μογγολικά" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%8B%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="अमोनिया – Μαραθικά" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अमोनिया" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Μαραθικά" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Ammonia" title="Ammonia – Μαλαισιανά" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Ammonia" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Μαλαισιανά" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%80%AC%E1%80%B8" title="အမ်မိုးနီးယား – Βιρμανικά" lang="my" hreflang="my" data-title="အမ်မိုးနီးယား" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Βιρμανικά" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Ammoniak" title="Ammoniak – Κάτω Γερμανικά" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Ammoniak" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Κάτω Γερμανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%AE%E0%A5%8B%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="अमोनिया – Νεπαλικά" lang="ne" hreflang="ne" data-title="अमोनिया" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Νεπαλικά" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Ammoniak" title="Ammoniak – Ολλανδικά" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Ammoniak" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Ολλανδικά" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Ammoniakk" title="Ammoniakk – Νορβηγικά Νινόρσκ" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Ammoniakk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Νορβηγικά Νινόρσκ" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Ammoniakk" title="Ammoniakk – Νορβηγικά Μποκμάλ" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Ammoniakk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Νορβηγικά Μποκμάλ" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Amoniac" title="Amoniac – Οξιτανικά" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Amoniac" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Οξιτανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A8%AE%E0%A9%8B%E0%A8%A8%E0%A9%80%E0%A8%86" title="ਅਮੋਨੀਆ – Παντζαπικά" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅਮੋਨੀਆ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Παντζαπικά" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Amoniak" title="Amoniak – Πολωνικά" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Amoniak" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Πολωνικά" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Amon%C3%ACa" title="Amonìa – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Amonìa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امونیا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="امونیا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="امونيا – Πάστο" lang="ps" hreflang="ps" data-title="امونيا" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Πάστο" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Amon%C3%ADaco" title="Amoníaco – Πορτογαλικά" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Amoníaco" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Πορτογαλικά" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Amoniac" title="Amoniac – Ρουμανικά" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Amoniac" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Ρουμανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%BC%D0%B8%D0%B0%D0%BA" title="Аммиак – Ρωσικά" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Аммиак" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Ρωσικά" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%BC%D0%B8%D0%B0%D0%BA" title="Аммиак – Σαχά" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Аммиак" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Σαχά" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Ammun%C3%ACaca" title="Ammunìaca – Σικελικά" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Ammunìaca" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Σικελικά" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Ammonia" title="Ammonia – Σκωτικά" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Ammonia" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Σκωτικά" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="امونيا – Σίντι" lang="sd" hreflang="sd" data-title="امونيا" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Σίντι" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Amonijak" title="Amonijak – Σερβοκροατικά" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Amonijak" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Σερβοκροατικά" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Ammonia" title="Ammonia – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Ammonia" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Amoniak" title="Amoniak – Σλοβακικά" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Amoniak" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Σλοβακικά" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Amonijak" title="Amonijak – Σλοβενικά" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Amonijak" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Σλοβενικά" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Ammonia" title="Ammonia – Σόνα" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Ammonia" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Σόνα" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Amoniaku" title="Amoniaku – Αλβανικά" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Amoniaku" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Αλβανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BA" title="Амонијак – Σερβικά" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Амонијак" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Σερβικά" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Amonia" title="Amonia – Σουνδανικά" lang="su" hreflang="su" data-title="Amonia" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Σουνδανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Ammoniak" title="Ammoniak – Σουηδικά" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Ammoniak" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Σουηδικά" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Amonia" title="Amonia – Σουαχίλι" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Amonia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Σουαχίλι" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%AE%E0%AF%8B%E0%AE%A9%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BE" title="அமோனியா – Ταμιλικά" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அமோனியா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Ταμιλικά" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="అమ్మోనియా – Τελούγκου" lang="te" hreflang="te" data-title="అమ్మోనియా" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Τελούγκου" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%BC%D0%B8%D0%B0%D0%BA" title="Аммиак – Τατζικικά" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Аммиак" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Τατζικικά" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B9%82%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="แอมโมเนีย – Ταϊλανδικά" lang="th" hreflang="th" data-title="แอมโมเนีย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Ταϊλανδικά" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Amonya" title="Amonya – Τάγκαλογκ" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Amonya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Τάγκαλογκ" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Amonyak" title="Amonyak – Τουρκικά" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Amonyak" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Τουρκικά" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D1%96%D0%B0%D0%BA" title="Аміак – Ουκρανικά" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Аміак" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ουκρανικά" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="امونیا – Ούρντου" lang="ur" hreflang="ur" data-title="امونیا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Ούρντου" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ammiak" title="Ammiak – Ουζμπεκικά" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ammiak" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Ουζμπεκικά" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Amonia" title="Amonia – Βιετναμικά" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Amonia" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Βιετναμικά" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Amonya" title="Amonya – Γουάραϊ" lang="war" hreflang="war" data-title="Amonya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Γουάραϊ" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%A8" title="氨 – Κινεζικά Γου" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="氨" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Κινεζικά Γου" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9E%D7%90%D7%A0%D7%99%D7%90%D7%A7" title="אמאניאק – Γίντις" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אמאניאק" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Γίντις" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Ammonia" title="Ammonia – Γιορούμπα" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ammonia" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="Γιορούμπα" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%A8" title="氨 – Κινεζικά" lang="zh" hreflang="zh" data-title="氨" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Κινεζικά" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%A8" title="氨 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="氨" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/A-m%C3%B3%CD%98-n%C3%AD-%C3%A1" title="A-mó͘-ní-á – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="A-mó͘-ní-á" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9E%E6%91%A9%E5%B0%BC%E4%BA%9E" title="亞摩尼亞 – Καντονέζικα" lang="yue" hreflang="yue" data-title="亞摩尼亞" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Καντονέζικα" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Umthundohwe" title="Umthundohwe – Ζουλού" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Umthundohwe" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Ζουλού" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4087#sitelinks-wikipedia" title="Επεξεργασία διαγλωσσικών συνδέσεων" class="wbc-editpage">Επεξεργασία συνδέσμων</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ονοματοχώροι"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Προβολή της σελίδας περιεχομένου [c]" accesskey="c"><span>Λήμμα</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%A3%CF%85%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7:%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" rel="discussion" title="Συζήτηση για τη σελίδα περιεχομένου [t]" accesskey="t"><span>Συζήτηση</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Αλλαγή παραλλαγής γλώσσας" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ελληνικά</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Προβολές"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1"><span>Ανάγνωση</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit" title="Επεξεργασία αυτής της σελίδας [v]" accesskey="v"><span>Επεξεργασία</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit" title="Επεξεργασία του πηγαίου κώδικα της σελίδας [e]" accesskey="e"><span>Επεξεργασία κώδικα</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=history" title="Παλιές αναθεωρήσεις της σελίδας [h]" accesskey="h"><span>Προβολή ιστορικού</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Εργαλεία σελίδων"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Εργαλεία" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Εργαλεία</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Εργαλεία</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">μετακίνηση στην πλαϊνή μπάρα</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">απόκρυψη</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Περισσότερες επιλογές" > <div class="vector-menu-heading"> Ενέργειες </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1"><span>Ανάγνωση</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit" title="Επεξεργασία αυτής της σελίδας [v]" accesskey="v"><span>Επεξεργασία</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit" title="Επεξεργασία του πηγαίου κώδικα της σελίδας [e]" accesskey="e"><span>Επεξεργασία κώδικα</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=history"><span>Προβολή ιστορικού</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Γενικά </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A4%CE%B9%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B4%CE%AD%CE%B5%CE%B9%CE%95%CE%B4%CF%8E/%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Κατάλογος όλων των σελίδων wiki που έχουν συνδέσμους προς εδώ [j]" accesskey="j"><span>Συνδέσεις προς εδώ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B4%CE%B5%CE%B4%CE%B5%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82%CE%A0%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%82%CE%91%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AD%CF%82/%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" rel="nofollow" title="Πρόσφατες αλλαγές σε σελίδες που παραπέμπουν οι σύνδεσμοι αυτής της σελίδας [k]" accesskey="k"><span>Σχετικές αλλαγές</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82%CE%A3%CE%B5%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%82" title="Κατάλογος με όλες τις ειδικές σελίδες [q]" accesskey="q"><span>Ειδικές σελίδες</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&oldid=10690845" title="Μόνιμος σύνδεσμος προς αυτήν την αναθεώρηση αυτής της σελίδας"><span>Σταθερός σύνδεσμος</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=info" title="Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτήν τη σελίδα"><span>Πληροφορίες σελίδας</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BC%CF%80%CE%AE%CE%91%CF%85%CF%84%CE%AE%CE%A4%CE%B7%CE%A3%CE%B5%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B1&page=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&id=10690845&wpFormIdentifier=titleform" title="Πληροφορίες για το πώς να δημιουργήσετε παραπομπή αυτής της σελίδας"><span>Παραπομπή</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fel.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25CE%2591%25CE%25BC%25CE%25BC%25CF%2589%25CE%25BD%25CE%25AF%25CE%25B1"><span>Λάβετε συντομευμένη διεύθυνση URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:QrCode&url=https%3A%2F%2Fel.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25CE%2591%25CE%25BC%25CE%25BC%25CF%2589%25CE%25BD%25CE%25AF%25CE%25B1"><span>Λήψη κωδικού QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Εκτύπωση/εξαγωγή </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A3%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AE&bookcmd=book_creator&referer=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1"><span>Δημιουργία βιβλίου</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:DownloadAsPdf&page=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=show-download-screen"><span>Κατέβασμα ως PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&printable=yes" title="Εκτυπώσιμη έκδοση αυτής της σελίδας [p]" accesskey="p"><span>Εκτυπώσιμη έκδοση</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Σε άλλα εγχειρήματα </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Ammonia" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4087" title="Σύνδεσμος προς το συνδεδεμένο αντικείμενο δεδομένων [g]" accesskey="g"><span>Αντικείμενο Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Εργαλεία σελίδων"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Εμφάνιση"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Εμφάνιση</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">μετακίνηση στην πλαϊνή μπάρα</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">απόκρυψη</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="el" dir="ltr"><table class="infobox" style="width: 315px; border-spacing: 1px; text-align: left; font-size: 90%;"> <tbody><tr> <th colspan="2" style="background:#5D8AA8; text-align: center; vertical-align: middle; font-size: 120%;">Αμμωνία </th></tr> <tr> <td colspan="2" align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png/200px-Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png" decoding="async" width="200" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png/300px-Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png/400px-Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="608" /></a></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2" align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Ammonia-3D-balls-A.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Ammonia-3D-balls-A.png/200px-Ammonia-3D-balls-A.png" decoding="async" width="200" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Ammonia-3D-balls-A.png/300px-Ammonia-3D-balls-A.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Ammonia-3D-balls-A.png/400px-Ammonia-3D-balls-A.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="849" /></a></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2" align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Ammonia-3D-vdW.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Ammonia-3D-vdW.png/200px-Ammonia-3D-vdW.png" decoding="async" width="200" height="168" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Ammonia-3D-vdW.png/300px-Ammonia-3D-vdW.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Ammonia-3D-vdW.png/400px-Ammonia-3D-vdW.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="926" /></a></span> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background: #5D8AA8; text-align: center; vertical-align: middle;">Γενικά </th></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%9F%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1_%CE%BF%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD_%CE%B5%CE%BD%CF%8E%CF%83%CE%B5%CF%89%CE%BD" title="Ονοματολογία οργανικών ενώσεων">Όνομα IUPAC</a></b></td> <td>Αζάνιο </td></tr> <tr> <td><b>Άλλες ονομασίες</b></td> <td>Αμμωνία<br />Αζίδιο του υδρογόνου </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background: #5D8AA8; text-align: center; vertical-align: middle;">Χημικά αναγνωριστικά </th></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%A7%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CF%84%CF%8D%CF%80%CE%BF%CF%82" title="Χημικός τύπος">Χημικός τύπος</a></b></td> <td>NH<sub>3</sub> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%A3%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%BC%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE_%CE%BC%CE%AC%CE%B6%CE%B1" class="mw-redirect" title="Σχετική μοριακή μάζα">Μοριακή μάζα</a></b></td> <td>17,031<a href="/wiki/Amu" class="mw-redirect" title="Amu">amu</a> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CE%B9%CE%B8%CE%BC%CF%8C%CF%82_CAS" title="Αριθμός CAS">Αριθμός CAS</a></b></td> <td>7664-41-7 </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/SMILES" title="SMILES">SMILES</a></b></td> <td>N </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/International_Chemical_Identifier" class="mw-redirect" title="International Chemical Identifier">InChI</a></b></td> <td>1/H3N/h1H3 </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CE%B9%CE%B8%CE%BC%CF%8C%CF%82_EINECS" class="mw-redirect" title="Αριθμός EINECS">Αριθμός EINECS</a></b></td> <td>231-635-3 </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CE%B9%CE%B8%CE%BC%CF%8C%CF%82_RTECS" class="mw-redirect" title="Αριθμός RTECS">Αριθμός RTECS</a></b></td> <td>BO0875000 </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CE%B9%CE%B8%CE%BC%CF%8C%CF%82_UN" title="Αριθμός UN">Αριθμός UN</a></b></td> <td>1005 (άνυδρη)<br />2672 (διαλύματα)<br />2073<br />3318 </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/PubChem" title="PubChem">PubChem CID</a></b></td> <td>222 </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/ChemSpider" title="ChemSpider">ChemSpider ID</a></b></td> <td>217 </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background: #5D8AA8; text-align: center; vertical-align: middle;">Δομή </th></tr> <tr> <td><b><a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διπολική ροπή (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Διπολική ροπή</a></b></td> <td>1,46 D </td></tr> <tr> <td><b>Μήκος δεσμού</b></td> <td>101,2 pm </td></tr> <tr> <td><b>Είδος δεσμού</b></td> <td>πολωμένος ομοιοπολικός τύπου σ (1s-2sp³) </td></tr> <tr> <td><b>Γωνία δεσμού</b></td> <td>106,7˚ </td></tr> <tr> <td><b>Μοριακή γεωμετρία</b></td> <td>τριγωνική<br />πυραμιδική </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background: #5D8AA8; text-align: center; vertical-align: middle;">Φυσικές ιδιότητες </th></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%A3%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%BF_%CF%84%CE%AE%CE%BE%CE%B7%CF%82" title="Σημείο τήξης">Σημείο τήξης</a></b></td> <td>−77,73 °C </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%A3%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%BF_%CE%B2%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D" class="mw-redirect" title="Σημείο βρασμού">Σημείο βρασμού</a></b></td> <td>−33,34 °C </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%9A%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B9%CE%BC%CE%B7_%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1" class="mw-redirect" title="Κρίσιμη θερμοκρασία">Κρίσιμη θερμοκρασία</a></b></td> <td>132,3 °C </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%9A%CF%81%CE%AF%CF%83%CE%B9%CE%BC%CE%B7_%CF%80%CE%AF%CE%B5%CF%83%CE%B7" class="mw-redirect" title="Κρίσιμη πίεση">Κρίσιμη πίεση</a></b></td> <td>11,300 MPa </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%A0%CF%85%CE%BA%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1" title="Πυκνότητα">Πυκνότητα</a></b></td> <td>817 kg/m³ (-80 °C, διαφανές στερεό)<br />860 kg/m³ (Σ.Ζ, 1,015 bar)<br />681,9 kg/m³ (-33,3 °C, υγρό) <br />0,789 kg/m³ (Κ.Σ.)<br /> 0,73 kg/m³ (15 °C) </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%B1%CE%BB%CF%85%CF%84%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1" title="Διαλυτότητα">Διαλυτότητα</a></b><br /> <small>στο <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%81%CF%8C" title="Νερό">νερό</a></small></td> <td>47% w/w (0˚C)<br />31% w/w (25˚C)<br />18% w/w (50˚C) </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%99%CE%BE%CF%8E%CE%B4%CE%B5%CF%82" title="Ιξώδες">Ιξώδες</a></b></td> <td>0,276 cP (−40 °C) </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%94%CE%B5%CE%AF%CE%BA%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CE%B8%CE%BB%CE%B1%CF%83%CE%B7%CF%82" title="Δείκτης διάθλασης">Δείκτης διάθλασης</a></b> ,<br />n<sub>D</sub></td> <td>1,3327 </td></tr> <tr> <td><b>Εμφάνιση</b></td> <td>Άχρωμο αέριο </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background: #5D8AA8; text-align: center; vertical-align: middle;">Χημικές ιδιότητες </th></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CF%8D%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1" class="mw-redirect" title="Οξύτητα">p<i>K<sub>a</sub></i></a></b></td> <td>9,25<br /> (<span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {NH_{4}^{+}\rightleftarrows NH_{3}+H^{+}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msubsup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msubsup> <mo stretchy="false">⇄</mo> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msup> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {NH_{4}^{+}\rightleftarrows NH_{3}+H^{+}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/8d78c61778b1fc41b0763b4acaba400477316890" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; width:19.246ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {NH_{4}^{+}\rightleftarrows NH_{3}+H^{+}} }"></span>)<br />38<br /> (<span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}\rightleftarrows NH_{2}^{-}+H^{+}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">⇄</mo> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msubsup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msubsup> <mo>+</mo> <msup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msup> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {NH_{3}\rightleftarrows NH_{2}^{-}+H^{+}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/21b2bc9638b3f0e1462317ec5b741f2a986743d4" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; width:19.246ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}\rightleftarrows NH_{2}^{-}+H^{+}} }"></span>) </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%A3%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%BF_%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%86%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%B7%CF%82" title="Σημείο αυτανάφλεξης">Σημείο αυτανάφλεξης</a></b></td> <td>651 °C </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background: #5D8AA8; text-align: center; vertical-align: middle;">Επικινδυνότητα </th></tr> <tr> <td colspan="4" align="center"> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center;">Τοξική (T)<br />Διαβρωτική (C)<br />Βλαβερή για το Περιβάλλον (N) </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CF%86%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B5%CF%89%CE%BD-R" title="Κατάλογος φράσεων-R">Φράσεις κινδύνου</a></b></td> <td>10, 23, 34, 50 </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CF%86%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B5%CF%89%CE%BD-S" title="Κατάλογος φράσεων-S">Φράσεις ασφαλείας</a></b></td> <td>(1/2), 9, 16, 26<br />36/37/39, 45, 61 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left; vertical-align:middle;"><b>Κίνδυνοι κατά<br /><a href="/wiki/NFPA_704" title="NFPA 704">NFPA 704</a></b></td> <td> <div style="position: relative; height: 85px; width: 75px;"> <div style="position: absolute; height: 75px; width: 75px;"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:NFPA_704.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/NFPA_704.svg/75px-NFPA_704.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/NFPA_704.svg/113px-NFPA_704.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/NFPA_704.svg/150px-NFPA_704.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> </p> </div> <div title="Αναφλεξιμότητα:�[1] Υλικά που απαιτούν σημαντική προθέρμανση, κάτω από όλες τις συνθήκες θερμοκρασίας περιβάλλοντος, πριν να μπορέσει να συμβεί ανάφλεξη και καύση (π.χ. ορυκτά έλαια). Περιλαμβάνει μερικά αιωρούμενα στερεά σε λεπτό διαμερισμό που δεν απαιτούν θέρμανση πριν να μπορέσει συμβεί ανάφλεξη. Σημείο ανάφλεξης ίσο ή μεγαλύτερο από 93 °C (200 °F)." style="background: transparent; width: 75px; height: 2em; text-align: center; vertical-align: middle; position: absolute; top: 15px; font-size: large; cursor: help;">1</div> <div title="Υγεία:�[3] Σύντομη έκθεση μπορεί να προκαλέσει σοβαρό προσωρινό ή μέτρια υπολειμματικό τραυματισμό (πχ. αέριο χλώριο)" style="background: transparent; width: 37.5px; height: 2em; text-align: center; vertical-align: middle; position: absolute; top: 33px; color: white; font-size: large; cursor: help;">3</div> <div title="Αντιδραστικότητα:�[0] Φυσιολογικά σταθερό, ακόμα και κάτω από έκθεση σε φωτιά. Δεν αντιδρά με το νερό (πχ. ήλιο)" style="background: transparent; width: 37.5px; height: 2em; text-align: center; vertical-align: middle; position: absolute; top: 33px; left: 37.5px; font-size: large; cursor: help;">0</div> <div title="Άλλοι κίνδυνοι" style="background: transparent; width: 75px; height: 2em; text-align: center; vertical-align: middle; position: absolute; top: 52px; font-size: small; cursor: help;"> </div> </div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background: #5D8AA8; text-align: center; vertical-align: middle; font-size: 90%;">Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό <a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B8%CE%AE%CE%BA%CE%B5%CF%82" title="Κανονικές συνθήκες">κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος</a> (25°C, 100 kPa). </td></tr> </tbody></table> <p>Η <b>αμμωνία</b><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/wiki/%CE%91%CE%B3%CE%B3%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1" title="Αγγλική γλώσσα">αγγλικά</a>: <i>ammonia</i>) είναι <a href="/wiki/%CE%91%CE%BD%CF%8C%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CE%B7_%CE%AD%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7" title="Ανόργανη ένωση">ανόργανη</a> δυαδική <a href="/wiki/%CE%A7%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%AD%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7" title="Χημική ένωση">χημική ένωση</a> που περιέχει <a href="/wiki/%CE%86%CE%B6%CF%89%CF%84%CE%BF" title="Άζωτο">άζωτο</a> και <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF" title="Υδρογόνο">υδρογόνο</a>, με <a href="/wiki/%CE%A7%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CF%84%CF%8D%CF%80%CE%BF%CF%82" title="Χημικός τύπος">μοριακό τύπο</a> <b>NH<sub>3</sub></b>. Η χημικά καθαρή αμμωνία, στις <a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B8%CE%AE%CE%BA%CE%B5%CF%82" title="Κανονικές συνθήκες">κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος</a>, δηλαδή σε <a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1" title="Θερμοκρασία">θερμοκρασία</a> 25<a href="/wiki/%CE%9A%CE%BB%CE%AF%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%B1_%CE%9A%CE%B5%CE%BB%CF%83%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Κλίμακα Κελσίου">°C</a> και υπό <a href="/wiki/%CE%A0%CE%AF%CE%B5%CF%83%CE%B7" title="Πίεση">πίεση</a> 1 <a href="/wiki/%CE%91%CF%84%CE%BC%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%B1_(%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%AC%CE%B4%CE%B1)" title="Ατμόσφαιρα (μονάδα)">atm</a>, είναι <a href="/wiki/%CE%A7%CF%81%CF%8E%CE%BC%CE%B1" title="Χρώμα">άχρωμο</a> <a href="/wiki/%CE%91%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Αέριο">αέριο</a>, με χαρακτηριστική αποπνικτική <a href="/wiki/%CE%9F%CF%83%CE%BC%CE%AE" title="Οσμή">οσμή</a>. Είναι το απλούστερο <a href="/wiki/%CE%91%CE%B6%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%B1" title="Αζάνια">αζάνιο</a>. Η αμμωνία (άμεσα ή έμμεσα) συνεισφέρει σημαντικά στις θρεπτικές ανάγκες των <a href="/wiki/%CE%93%CE%B7" title="Γη">γήινων</a> <a href="/wiki/%CE%9F%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_(%CE%B2%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1)" title="Οργανισμός (βιολογία)">οργανισμών</a>, εξυπηρετώντας ως πρόδρομη ένωση για <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%AE" title="Τροφή">τροφές</a> και <a href="/wiki/%CE%9B%CE%AF%CF%80%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%B1" title="Λίπασμα">λιπάσματα</a>. Επίσης, η αμμωνία αποτελεί δομικό συστατικό για τη σύνθεση πολλών <a href="/wiki/%CE%A6%CE%AC%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%BF" title="Φάρμακο">φαρμακευτικών</a>, αλλά και πολλών εμπορικών καθαριστικών προϊόντων. Παρά την ευρύτατη χρήση της, η ίδια η αμμωνία είναι καυστική και βλαβερή. </p><p>Ταξινομήθηκε στις εξαιρετικά βλαβερές ουσίες στις <a href="/wiki/%CE%97%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B5%CF%82_%CE%91%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82" title="Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής">ΗΠΑ</a> (και όχι μόνο) και γι' αυτό οι εγκαταστάσεις που παράγουν, αποθηκεύουν ή χρησιμοποιούν αμμωνία σε σημαντικές ποσότητες υπόκεινται (νομικά) σε αυστηρώς απαιτούμενες προδιαγραφές ασφαλείας.<sup id="cite_ref-gov-right-know_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-gov-right-know-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Η παγκόσμια <a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%B7%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Βιομηχανία">βιομηχανική</a> παραγωγή αμμωνίας το <a href="/wiki/2014" title="2014">2014</a> ήταν 176.300.000 <a href="/wiki/%CE%A4%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CF%82_(%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%AC%CE%B4%CE%B1_%CE%BC%CE%AD%CF%84%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%B7%CF%82)" title="Τόνος (μονάδα μέτρησης)">τόνοι</a>.<sup id="cite_ref-USGS2016_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-USGS2016-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> δηλαδή είχε μια αύξηση της τάξης του 16% σε σχέση με το <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a>, κατά το οποίο η παγκόσμια βιομηχανική παραγωγή αμμωνίας ήταν 152.000.000 τόνοι.<sup id="cite_ref-USGS2016-ds140_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-USGS2016-ds140-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Η (χημικά καθαρή) αμμωνία συχνά αποκαλείται «άνυδρη αμμωνία». Ο όρος δίνει έμφαση στην απουσία <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%81%CF%8C" title="Νερό">νερού</a> από το υλικό. Η άνυδρη, λοιπόν, αμμωνία <a href="/wiki/%CE%92%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Βρασμός">βράζει</a> στους -33,34 °C (υπό πίεση 1 atm) οπότε όταν είναι <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B3%CF%81%CF%8C" title="Υγρό">υγρό</a> πρέπει να αποθηκευθεί κάτω από υψηλή πίεση ή και σε ψύξη σε (αρκετά) χαμηλή θερμοκρασία. Σε αντιδιαστολή, το υδατικό διάλυμά της, που συχνά παριστάνεται με τον τύπο NH<sub>4</sub>OH, ο οποίος είναι ισοδύναμος με τον τύπο NH<sub>3 (aq)</sub>, και αποκαλείται «οικιακή αμμωνία». Ένα τυπικό εμπορικό προϊόν «πυκνής αμμωνίας» αντιστοιχεί σε περίπου 30% (άνυδρη) αμμωνία (κατά <a href="/wiki/%CE%9C%CE%AC%CE%B6%CE%B1" title="Μάζα">μάζα</a>)<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Ουσίες που περιέχουν αμμωνία ή και κάποια παρόμοια χημικά είδη (συνήθως το κατιόν του αμμωνίου, NH<sub>4</sub><sup>+</sup>) συχνά αποκαλούνται με τη χρήση του επιθέτου «αμμωνιακός». </p><p>Επίσης το συστηματικό όνομα «αζάνιο», επεκτείνεται τόσο στην ομώνυμη <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BC%CF%8C%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B7_%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AC" title="Ομόλογη σειρά">ομόλογη σειρά</a>, όσο και ευρύτερα ακόμη, δηλαδή και σε μια σειρά «θυγατρικών» αζωτούχων ανόργανων και <a href="/wiki/%CE%9F%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%AD%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7" title="Οργανική ένωση">οργανικών ενώσεων</a>, που συμπεριλαμβάνουν και τις <a href="/wiki/%CE%91%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CF%82" title="Αμίνες">αμίνες</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Φυσική_παρουσία"><span id=".CE.A6.CF.85.CF.83.CE.B9.CE.BA.CE.AE_.CF.80.CE.B1.CF.81.CE.BF.CF.85.CF.83.CE.AF.CE.B1"></span>Φυσική παρουσία</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=1" title="Επεξεργασία ενότητας: Φυσική παρουσία" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=1" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Φυσική παρουσία"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Η αμμωνία βρίσκεται σε ιχνοποσότητες στην <a href="/wiki/%CE%91%CF%84%CE%BC%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%B1" title="Ατμόσφαιρα">ατμόσφαιρα</a>. Προέρχεται από την <a href="/wiki/%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%B4%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B7_%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%B7%CF%82" title="Αντίδραση αποσύνθεσης">αποσύνθεση</a> αζωτούχας <a href="/wiki/%CE%96%CF%8E%CE%BF" title="Ζώο">ζωικής</a> και <a href="/wiki/%CE%A6%CF%85%CF%84%CF%8C" title="Φυτό">φυτικής</a> ύλης. Η αμμωνία και τα αμμωνιακά άλατα βρίσκονται επίσης, σε μικρές ποσότητες στο <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%81%CF%8C" title="Νερό">νερό</a> της <a href="/wiki/%CE%92%CF%81%CE%BF%CF%87%CE%AE" title="Βροχή">βροχής</a>, όπου το <a href="/wiki/%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Χλωριούχο αμμώνιο">χλωριούχο αμμώνιο</a> (NH<sub>4</sub>Cl) και το <a href="/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CE%B9%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Θειικό αμμώνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">θειικό αμμώνιο</a> [(NH<sub>4</sub>)<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>] προέρχεται από <a href="/wiki/%CE%97%CF%86%CE%B1%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%B9%CE%BF" title="Ηφαίστειο">ηφαιστειακές εκλύσεις</a>. <a href="/wiki/%CE%9A%CF%81%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%82" title="Κρύσταλλος">Κρύσταλλοι</a> <a href="/w/index.php?title=%CE%8C%CE%BE%CE%B9%CE%BD%CE%BF_%CE%B1%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Όξινο ανθρακικό αμμώνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">όξινου ανθρακικού αμμωνίου</a> [NH<sub>4</sub>(HCO<sub>3</sub>)] βρίσκονται στο ψευδοορυκτό <a href="/wiki/%CE%93%CE%BF%CF%85%CE%B1%CE%BD%CF%8C" class="mw-redirect" title="Γουανό">γουανό</a>, σε περιοχές της <a href="/wiki/%CE%A0%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" class="mw-redirect" title="Παταγωνία">Παταγωνίας</a>, προερχόμενο από την αποσύνθεση των περιττωμάτων θαλάσσιων πουλιών. Οι <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%86%CF%81%CF%8C" class="mw-redirect" title="Νεφρό">νεφροί</a> χρησιμοποιούν αμμωνία για να εξουδετερώνουν τυχόν (τοπική) περίσσεια <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CF%8D" title="Οξύ">οξέων</a> (ελέγχοντας έτσι το <a href="/wiki/PH" title="PH">pH</a> στο <a href="/wiki/%CE%91%CE%AF%CE%BC%CE%B1" title="Αίμα">αίμα</a>)<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Άλατα του αμμωνίου βρίσκονται και κατανέμονται μέσω του εύφορου εδάφους και του θαλάσσιου νερού. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Στο_διάστημα"><span id=".CE.A3.CF.84.CE.BF_.CE.B4.CE.B9.CE.AC.CF.83.CF.84.CE.B7.CE.BC.CE.B1"></span>Στο διάστημα</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=2" title="Επεξεργασία ενότητας: Στο διάστημα" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=2" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Στο διάστημα"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Η αμμωνία έχει βρεθεί επίσης και στο (υπόλοιπο εκτός της Γης) <a href="/wiki/%CE%97%CE%BB%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C_%CF%83%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1" title="Ηλιακό σύστημα">ηλιακό σύστημα</a>, και πιο συγκεκριμένα στους <a href="/wiki/%CE%A0%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82" title="Πλανήτης">πλανήτες</a> <a href="/wiki/%CE%86%CF%81%CE%B7%CF%82_(%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82)" title="Άρης (πλανήτης)">Άρη</a>, <a href="/wiki/%CE%94%CE%AF%CE%B1%CF%82_(%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82)" title="Δίας (πλανήτης)">Δία</a>, <a href="/wiki/%CE%9A%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CF%82_(%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82)" title="Κρόνος (πλανήτης)">Κρόνο</a>, <a href="/wiki/%CE%9F%CF%85%CF%81%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CF%82_(%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82)" title="Ουρανός (πλανήτης)">Ουρανό</a> και <a href="/wiki/%CE%A0%CE%BF%CF%83%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CF%8E%CE%BD%CE%B1%CF%82_(%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82)" title="Ποσειδώνας (πλανήτης)">Ποσειδώνα</a>, αλλά και στον <a href="/wiki/%CE%A0%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%BD%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%82" title="Πλανήτης νάνος">πλανήτη-νάνο</a> <a href="/wiki/%CE%A0%CE%BB%CE%BF%CF%8D%CF%84%CF%89%CE%BD%CE%B1%CF%82_(%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%BD%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%82)" title="Πλούτωνας (πλανήτης νάνος)">Πλούτωνα</a>. </p><p>Πιο συγκεκριμένα, η αμμωνία έχει ανιχνευθεί στις ατμόσφαιρες των γιγαντιαίων πλανητών, που συμπεριλαμβάνουν το <a href="/wiki/%CE%94%CE%AF%CE%B1%CF%82_(%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82)" title="Δίας (πλανήτης)">Δία</a>, στην ατμόσφαιρα του οποίου βρίσκεται αμμωνία ανάμεσα σε άλλα αέρια όπως το <a href="/wiki/%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Μεθάνιο">μεθάνιο</a>, το υδρογόνο και το <a href="/wiki/%CE%89%CE%BB%CE%B9%CE%BF" title="Ήλιο">ήλιο</a>. Εκτός από την ατμόσφαιρα και το εσωτερικό του <a href="/wiki/%CE%9A%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CF%82_(%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82)" title="Κρόνος (πλανήτης)">Κρόνου</a> μπορεί να περιέχει παγωμένους κρυστάλλους αμμωνίας<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Τέλος έχει βρεθεί και στους δύο φυσικούς δορυφόρους του <a href="/wiki/%CE%86%CF%81%CE%B7%CF%82_(%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82)" title="Άρης (πλανήτης)">Άρη</a>, δηλαδή στο <a href="/wiki/%CE%94%CE%B5%CE%AF%CE%BC%CE%BF%CF%82_(%CE%B4%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CF%8C%CF%81%CE%BF%CF%82)" title="Δείμος (δορυφόρος)">Δείμο</a> και στο <a href="/wiki/%CE%A6%CF%8C%CE%B2%CE%BF%CF%82_(%CE%B4%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CF%8C%CF%81%CE%BF%CF%82)" title="Φόβος (δορυφόρος)">Φόβο</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Στο_διαστρικό_διάστημα"><span id=".CE.A3.CF.84.CE.BF_.CE.B4.CE.B9.CE.B1.CF.83.CF.84.CF.81.CE.B9.CE.BA.CF.8C_.CE.B4.CE.B9.CE.AC.CF.83.CF.84.CE.B7.CE.BC.CE.B1"></span>Στο διαστρικό διάστημα</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=3" title="Επεξεργασία ενότητας: Στο διαστρικό διάστημα" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=3" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Στο διαστρικό διάστημα"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Η αμμωνία ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά στο διαστρικό διάστημα το <a href="/wiki/1968" title="1968">1968</a>, με βάση τις εκπομπές <a href="/wiki/%CE%9C%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%BF%CE%BA%CF%8D%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1" title="Μικροκύματα">μικροκυμάτων</a> από τη διεύθυνση του <a href="/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B1%CF%82" title="Γαλαξίας">γαλακτικού πυρήνα</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Η αμμωνία ήταν η πρώτη πολυατομική ένωση που ανιχνεύθηκε στο διαστρικό διάστημα. Η ευαισθησία του μορίου της σε ένα μεγάλο εύρος διεγέρσεων και η (σχετική) ευκολία με την οποία αυτές μπορούν να παρατηρηθούν σε έναν αριθμό περιοχών, έχουν καταστήσει την αμμωνία μια από τις πιο σημαντικές ενώσεις για μελέτες στα μοριακά <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%86%CE%AD%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%B1" title="Νεφέλωμα">νεφελώματα</a><sup id="cite_ref-Ho_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ho-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Η σχετική ένταση των φασματικών γραμμών της αμμωνίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μέτρηση της θερμοκρασίας του υλικού που εκπέμπει αυτές τις ακτινοβολίες. Τα ακόλουθα <a href="/wiki/%CE%99%CF%83%CF%8C%CF%84%CE%BF%CF%80%CE%BF" title="Ισότοπο">ισοτοπικά</a> <a href="/wiki/%CE%A7%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%BF%CF%82" title="Χημικό είδος">χημικά είδη</a> ανιχνεύθηκαν: <b>NH<sub>3</sub>, <sup><a href="/w/index.php?title=%CE%86%CE%B6%CF%89%CF%84%CE%BF-15&action=edit&redlink=1" class="new" title="Άζωτο-15 (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">15</a></sup><a href="/w/index.php?title=%CE%86%CE%B6%CF%89%CF%84%CE%BF-15&action=edit&redlink=1" class="new" title="Άζωτο-15 (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">N</a>H<sub>3</sub>, NH<sub>2</sub><a href="/wiki/%CE%94%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Δευτέριο">D</a>, NHD<sub>2</sub>, και ND<sub>3</sub></b>. </p><p>Η ανίχνευση της τριδευτεριούχας αμμωνίας θεωρήθηκε έκπληξη, εφόσον το <a href="/wiki/%CE%94%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Δευτέριο">δευτέριο</a> είναι σχετικά σπάνιο. Μια εξήγηση που προτάθηκε είναι ότι οι συνθήκες χαμηλών θερμοκρασιών (που επικρατούν) εκεί επιτρέπουν στα μόρια αυτό να επιβιώνουν και να συσσωρεύονται<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Από την διαστρική της ανακάλυψη, η αμμωνία αποδείχθηκε ότι είναι ανεκτίμητο φασματοσκοπικό εργαλείο για τη μελέτη του <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B5%CE%BD%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CE%BC%CE%B5%CF%83%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διαστρικό ενδιάμεσο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">διαστρικού ενδιάμεσου</a>. Με ένα μεγάλο αριθμό <a href="/wiki/%CE%9C%CE%AE%CE%BA%CE%BF%CF%82_%CE%BA%CF%8D%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82" title="Μήκος κύματος">μηκών κύματος</a> εκπομπής, εξαιτίας του μεγάλου εύρους διεγέρσεων που επιτρέπει το μόριό της, η ανακάλυψη αμμωνίας έχει αναφερθεί σε εκατοντάδες επιστημονικά άρθρα. </p><p>Η μελέτη της διαστρικής αμμωνίας ήταν σημαντική σε έναν αριθμό περιοχών έρευνας τις λίγες τελευταίες δεκαετίες. Η πιο σημαντική από αυτές είναι η ανάδειξη της αμμωνίας ως «διαστρικού θερμομέτρου». </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Διαστρικός_μηχανισμός_παραγωγής_αμμωνίας"><span id=".CE.94.CE.B9.CE.B1.CF.83.CF.84.CF.81.CE.B9.CE.BA.CF.8C.CF.82_.CE.BC.CE.B7.CF.87.CE.B1.CE.BD.CE.B9.CF.83.CE.BC.CF.8C.CF.82_.CF.80.CE.B1.CF.81.CE.B1.CE.B3.CF.89.CE.B3.CE.AE.CF.82_.CE.B1.CE.BC.CE.BC.CF.89.CE.BD.CE.AF.CE.B1.CF.82"></span>Διαστρικός μηχανισμός παραγωγής αμμωνίας</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=4" title="Επεξεργασία ενότητας: Διαστρικός μηχανισμός παραγωγής αμμωνίας" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=4" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Διαστρικός μηχανισμός παραγωγής αμμωνίας"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Η διαστρική (σχετική) αφθονία της αμμωνίας έχει μετρηθεί με σε μια ποικιλία περιβαλλόντων. Η αναλογία συγκεντρώσεων [NH<sub>3</sub>]/[H<sub>2</sub>] εκτιμήθηκε στο εύρος 10<sup>-7</sup> (στα μικρά σκοτεινά νεφελώματα<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) - 10<sup>-5</sup> (στον πυκνό πυρήνα του <a href="/wiki/%CE%A9%CF%81%CE%AF%CF%89%CE%BD_(%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82)" title="Ωρίων (αστερισμός)">συμπλέγματος νεφελωμάτων Ωρίωνα</a><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). Παρόλο που συνολικά έχουν προταθεί <a href="/wiki/18_(%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B8%CE%BC%CF%8C%CF%82)" title="18 (αριθμός)">18</a> «παραγωγικές οδοί»<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, ο κύριος μηχανισμός σχηματισμού της διαστρικής αμμωνίας είναι η ακόλουθη χημική αντίδραση: </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {NH_{4}^{+}+e^{-}{\xrightarrow {}}NH_{3}+H^{\bullet }} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msubsup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msubsup> <mo>+</mo> <msup> <mi mathvariant="normal">e</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>∙</mo> </mrow> </msup> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {NH_{4}^{+}+e^{-}{\xrightarrow {}}NH_{3}+H^{\bullet }} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/917e5c02d95926e95247d6aaa79edd2b003efd2e" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; margin-top: -0.42ex; width:22.883ex; height:3.343ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {NH_{4}^{+}+e^{-}{\xrightarrow {}}NH_{3}+H^{\bullet }} }"></span> </p> </div> <p>Η σταθερά ταχύτητας, k, αυτής της αντίδρασης εξαρτάται από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Στους 10 K (-263 °C) είναι k = 5,2·10<sup>-6</sup><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Η σταθερά ταχύτητας της αντίδρασης υπολογίζεται από τον τύπο: </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {k=aB{\frac {T}{300}}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">k</mi> <mo>=</mo> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mi mathvariant="normal">B</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mfrac> <mi mathvariant="normal">T</mi> <mn>300</mn> </mfrac> </mrow> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {k=aB{\frac {T}{300}}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/5b4a628b9b6021f8eeb7436a1ff54f0135aa41ed" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.838ex; width:11.457ex; height:5.176ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {k=aB{\frac {T}{300}}} }"></span> </p> </div> <p>Για μια κύρια αντίδραση σχηματισμού, οι σταθερές είναι a = 1,05·10<sup>-6</sup> και B = -0,47. Θεωρώντας συγκέντρωση αμμωνιοκατιόντων [NH<sub>4</sub><sup>+</sup>] = 3·10<sup>-7</sup> και συγκέντρωση ηλεκτρονίων [e<sup>-</sup>] = 10<sup>-7</sup>, που είναι τυπικές για τα μοριακά νεφελώματα, η ταχύτητα σχηματισμού αμμωνίας υπολογίζεται (με τα αναφερόμενα δεδομένα και τύπους) σε υ = 1,6·10<sup>-9</sup> cm<sup>-3</sup>·s<sup>-1</sup> σε μοριακά νεφελώματα με συνολική (μοριακή) πυκνότητα 105 cm<sup>-3</sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Όλες οι άλλες προτεινόμενες αντιδράσεις σχηματισμού έχουν σταθερές ταχύτητας μικρότερες κατά 2 - 13 τάξεις μεγέθους, οπότε η συνεισφορά τους στην αφθονία της αμμωνίας είναι σχετικά ασήμαντες<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ένα παράδειγμα αντίδρασης με μικρή συνεισφορά στο σχηματισμό της διαστρικής αμμωνίας είναι η ακόλουθη: </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {H_{2}+NH_{2}^{\bullet }{\xrightarrow {}}NH_{3}+H^{\bullet }} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msubsup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>∙</mo> </mrow> </msubsup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>∙</mo> </mrow> </msup> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {H_{2}+NH_{2}^{\bullet }{\xrightarrow {}}NH_{3}+H^{\bullet }} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6ec16aac144542a13ec0332c6b2b48c73830fe6e" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; margin-top: -0.452ex; width:22.68ex; height:3.343ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {H_{2}+NH_{2}^{\bullet }{\xrightarrow {}}NH_{3}+H^{\bullet }} }"></span> </p> </div> <p>Αυτή η αντίδραση έχει σταθερά ταχύτητας αντίδρασης k = 2,2·10<sup>-15</sup>. Θεωρώντας την (μοριακή) πυκνότητα του υδρογόνου σε 105 cm<sup>-3</sup> και την αναλογία [NH<sub>2</sub><sup>•</sup>]/[Η<sub>2</sub>] = 10<sup>-7</sup>, η αντίδραση αυτή έχει ταχύτητα υ = 2,2·10<sup>-12</sup> cm<sup>-3</sup>·s<sup>-1</sup>. Είναι δηλαδή σχεδόν 1.000 φορές (3 τάξεις μεγέθους) πιο αργή από την παραπάνω αναφερόμενη κύρια αντίδραση. </p><p>Μερικές άλλες πιθανές αντιδράσεις σχηματισμού διαστρικής αμμωνίας είναι οι ακόλουθες: </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {H^{-}+NH_{4}^{+}{\xrightarrow {}}NH_{3}+H_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msup> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msubsup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msubsup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {H^{-}+NH_{4}^{+}{\xrightarrow {}}NH_{3}+H_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/fb9cef426b5cd287ac8abb98972cb8847f211383" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; margin-top: -0.42ex; width:23.593ex; height:3.343ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {H^{-}+NH_{4}^{+}{\xrightarrow {}}NH_{3}+H_{2}} }"></span> <br /><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {PNH_{3}^{+}+e^{-}{\xrightarrow {}}P+NH_{3}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">P</mi> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msubsup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msubsup> <mo>+</mo> <msup> <mi mathvariant="normal">e</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">P</mi> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {PNH_{3}^{+}+e^{-}{\xrightarrow {}}P+NH_{3}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/8a5a64cf2b967e6015202a14a2c47cfa8ba698c6" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; margin-top: -0.42ex; width:23.251ex; height:3.343ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {PNH_{3}^{+}+e^{-}{\xrightarrow {}}P+NH_{3}} }"></span> </p> </div> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Διαστρικός_μηχανισμός_καταστροφής_αμμωνίας"><span id=".CE.94.CE.B9.CE.B1.CF.83.CF.84.CF.81.CE.B9.CE.BA.CF.8C.CF.82_.CE.BC.CE.B7.CF.87.CE.B1.CE.BD.CE.B9.CF.83.CE.BC.CF.8C.CF.82_.CE.BA.CE.B1.CF.84.CE.B1.CF.83.CF.84.CF.81.CE.BF.CF.86.CE.AE.CF.82_.CE.B1.CE.BC.CE.BC.CF.89.CE.BD.CE.AF.CE.B1.CF.82"></span>Διαστρικός μηχανισμός καταστροφής αμμωνίας</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=5" title="Επεξεργασία ενότητας: Διαστρικός μηχανισμός καταστροφής αμμωνίας" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=5" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Διαστρικός μηχανισμός καταστροφής αμμωνίας"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Υπάρχουν συνολικά <a href="/wiki/113_(%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B8%CE%BC%CF%8C%CF%82)" title="113 (αριθμός)">113</a> χημικές αντιδράσεις που προτάθηκαν ότι οδηγούν στην καταστροφή αμμωνίας στο διαστρικό διάστημα. Οι <a href="/wiki/39_(%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B8%CE%BC%CF%8C%CF%82)" title="39 (αριθμός)">39</a> από αυτές τοποθετούνται σε εκτεταμένους πίνακες χημείας μεταξύ χημικών ενώσεων <a href="/wiki/%CE%86%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CF%82" title="Άνθρακας">άνθρακα</a>, αζώτου και <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CF%85%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF" title="Οξυγόνο">οξυγόνου</a><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Μια επανεξέταση των άρθρων που αναφέρονται στη διαστρική αμμωνία συγκεντρώνει τους ακόλουθους κύριους μηχανισμούς διάσπασης διαστρικής αμμωνίας<sup id="cite_ref-Ho_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-Ho-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+H_{3}^{+}{\xrightarrow {}}NH_{4}^{+}+H_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msubsup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msubsup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msubsup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msubsup> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+H_{3}^{+}{\xrightarrow {}}NH_{4}^{+}+H_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/30014e3207ea06ec7ff956232d706375f346b46b" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; margin-top: -0.443ex; width:23.593ex; height:3.343ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+H_{3}^{+}{\xrightarrow {}}NH_{4}^{+}+H_{2}} }"></span> <br /><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+HCO^{+}{\xrightarrow {}}NH_{4}^{+}+CO} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msup> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msup> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msubsup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msubsup> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+HCO^{+}{\xrightarrow {}}NH_{4}^{+}+CO} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/0177dffc424c5ab6e0547c757c89f4f52ab0c406" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; margin-top: -0.42ex; width:27.768ex; height:3.343ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+HCO^{+}{\xrightarrow {}}NH_{4}^{+}+CO} }"></span> </p> </div> <p>Οι σταθερές ταχύτητας των παραπάνω αντιδράσεων είναι 4,39·10<sup>-9</sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> και 2,2·10<sup>-9</sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, αντιστοίχως. Οι παραπάνω στοιχειομετρικές εξισώσεις έχουν ταχύτητες αντίδρασης 8,8·10<sup>-9</sup> και 4,4·10<sup>-13</sup>, αντιστοίχως. Αυτοί οι υπολογισμοί θεωρήθηκαν με βάση τις παραπάνω αναφερόμενες σταθερές ταχύτητας, με αναλογίες συγκεντρώσεων [NH<sub>3</sub>]/[H<sub>2</sub>] = 10<sup>-5</sup>, [H<sub>3</sub><sup>+</sup>]/[H<sub>2</sub>] = 2·10<sup>-5</sup>, [HCO<sup>+</sup>]/[H<sub>2</sub>] = 2·10<sup>-9</sup>, και συνολική (μοριακή) πυκνότητα 105 cm<sup>-3</sup>. Τα παραπάνω δεδομένα είναι τυπικά σε ψυχρά, πυκνά μοριακά νεφελώματα<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Καθαρά, ανάμεσα σε αυτές τις δυο κύριες χημικές αντιδράσεις καταστροφής, η πρώτη είναι η κυρίαρχη αντίδραση καταστροφής διαστρικής αμμωνίας, αφού είναι περίπου 10.000 φορές ταχύτερη από τη δεύτερη. Αυτό οφείλεται, ουσιαστικά, στη σχετικά μεγαλύτερη αφθονία των ιόντων H<sub>3</sub><sup>+</sup> σε σύγκριση με την αντίστοιχη αφθονία των ιόντων HCO<sup>+</sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Ανιχνεύσεις_μεμονωμένων_ραδιοτηλεσκοπίων"><span id=".CE.91.CE.BD.CE.B9.CF.87.CE.BD.CE.B5.CF.8D.CF.83.CE.B5.CE.B9.CF.82_.CE.BC.CE.B5.CE.BC.CE.BF.CE.BD.CF.89.CE.BC.CE.AD.CE.BD.CF.89.CE.BD_.CF.81.CE.B1.CE.B4.CE.B9.CE.BF.CF.84.CE.B7.CE.BB.CE.B5.CF.83.CE.BA.CE.BF.CF.80.CE.AF.CF.89.CE.BD"></span>Ανιχνεύσεις μεμονωμένων ραδιοτηλεσκοπίων</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=6" title="Επεξεργασία ενότητας: Ανιχνεύσεις μεμονωμένων ραδιοτηλεσκοπίων" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=6" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Ανιχνεύσεις μεμονωμένων ραδιοτηλεσκοπίων"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Παρατηρήσεις της διαστρικής αμμωνίας με <a href="/wiki/%CE%A1%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CF%8D%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1" title="Ραδιοκύματα">ραδιοκύματα</a> από το <a href="/wiki/%CE%A1%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF" title="Ραδιοτηλεσκόπιο">ραδιοτηλεσκόπιο</a> Έφελσμπεργκ (<i>Effelsberg 100-m Radio Telescope</i>) αποκάλυψαν ότι η γραμμή αμμωνίας διαχωρίστηκε σε δύο συνιστώσες: μια κορυφή φόντου και έναν άγνωστο πυρήνα. Ο φόντος αντιστοιχεί σε περιοχές που προηγουμένως ανιχνεύθηκε <a href="/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B1" title="Μονοξείδιο του άνθρακα">μονοξείδιο του άνθρακα</a><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Το (ραδιο)τηλεσκόπιο Χίλμπολτον (<i>25 m Chilbolton telescope</i>), στην <a href="/wiki/%CE%91%CE%B3%CE%B3%CE%BB%CE%AF%CE%B1" title="Αγγλία">Αγγλία</a>, ανακάλυψε ραδιοϋπογραφές αμμωνίας σε περιοχές Η II, σε <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%AD%CE%B9%CE%B6%CE%B5%CF%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μέιζερ (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">μέιζερς</a> HNH<sub>2</sub>Ο και σε H-Η αντικείμενα, καθώς και σε άλλα αντικείμενα που σχετίζονται με το σχηματισμό <a href="/wiki/%CE%91%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B1%CF%82" title="Αστέρας">αστέρων</a>. Η σύγκριση του πλάτους γραμμής εκπομπής δείχνει ότι οι ταραχώδεις ή συστηματικές ταχύτητες δεν αυξάνονται στους κεντρικούς πυρήνες των μοριακών νεφελωμάτων<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Η ακτινοβολία <a href="/wiki/%CE%9C%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%BF%CE%BA%CF%8D%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1" title="Μικροκύματα">μικροκυμάτων</a> από την αμμωνία ανιχνεύθηκε σε αρκετά γαλακτικά αντικείμενα, που περιλαμβάνουν το W3(OH), το Ωρίων Α, το W43, το W51 και πέντε (5) πηγές στο κέντρο του Γαλαξία. Ο υψηλός ρυθμός ανίχνευσης δείχνει ότι η αμμωνία είναι ένα συνηθισμένο μόριο στο διαστρικό ενδιάμεσο και ότι οι περιοχές υψηλής (μοριακής) πυκνότητας είναι συνηθισμένες στο Γαλαξία<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Συμβολομετρικές_ανιχνεύσεις"><span id=".CE.A3.CF.85.CE.BC.CE.B2.CE.BF.CE.BB.CE.BF.CE.BC.CE.B5.CF.84.CF.81.CE.B9.CE.BA.CE.AD.CF.82_.CE.B1.CE.BD.CE.B9.CF.87.CE.BD.CE.B5.CF.8D.CF.83.CE.B5.CE.B9.CF.82"></span>Συμβολομετρικές ανιχνεύσεις</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=7" title="Επεξεργασία ενότητας: Συμβολομετρικές ανιχνεύσεις" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=7" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Συμβολομετρικές ανιχνεύσεις"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Οι ανιχνεύσεις αμμωνίας με πολύ μεγάλη διάταξη (ραδιοτηλεσκοπίων) (<i>Very Large Array</i>, VLA) σε επτά (7) πηγές με υψηλής ταχύτητας κινήσεις αερίων αποκάλυψαν συγκεντρώσεις (αμμωνίας σε περιοχές μικρότερες) από 0,1 <a href="/wiki/%CE%A0%CE%B1%CF%81%CF%83%CE%AD%CE%BA" title="Παρσέκ">Παρσέκ</a> στο L1551, στο S140 και στον <a href="/wiki/%CE%9A%CE%B7%CF%86%CE%B5%CF%8D%CF%82" title="Κηφεύς">Κηφέα Α</a>. Τρεις (3) ξεχωριστές συγκεντρώσεις (αμμωνίας) ανιχνεύθηκαν στον Κηφέα Α, μια από τις οποίες έχει ένα πολύ επίμηκες σχήμα. Πρέπει να παίζουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B5%CE%BA%CF%81%CE%BF%CE%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διπολική εκροή (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">διπολικής εκροής</a> στην περιοχή<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Εξωγαλακτική αμμωνία παρατηρήθηκε χρησιμοποιώντας VLA στο IC 342. (Σχετικά) θερμό αέριο με θερμοκρασίες πάνω από 70 K (-203° C), στο οποίο οι αναλογίες γραμμών <a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CE%AD%CF%81%CF%85%CE%B8%CF%81%CE%B7_%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%B2%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%B1" title="Υπέρυθρη ακτινοβολία">υπερύθρου</a> αμμωνίας και μονοξειδίου του άνθρακα εμφανίζονται στενά συσχετιζόμενες με τις πιο εσωτερικές περιοχές των (γαλαξιακών) κέντρων<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Αμμωνία επίσης παρατηρήθηκε με VLA σε ένα δείγμα τεσσάρων (4) γαλακτικών υπερσυμπυκνωμένων HII περιοχών: G9.62+0.19, G10.47+0.03, G29.96−0.02, και G31.41+0.31. Διαγνώσεις, με βάση τη θερμοκρασία και την πυκνότητα, συμπέραναν ότι τέτοιες συστάδες είναι πιθανό να αποτελούν περιοχές μαζικού σχηματισμού αστέρων σε μια πολύ πρώιμη φάση, πριν από την ανάπτυξη μιας υπερσυμπυκνωμένης HII περιοχής<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ανιχνεύσεις_υπερύθρου"><span id=".CE.91.CE.BD.CE.B9.CF.87.CE.BD.CE.B5.CF.8D.CF.83.CE.B5.CE.B9.CF.82_.CF.85.CF.80.CE.B5.CF.81.CF.8D.CE.B8.CF.81.CE.BF.CF.85"></span>Ανιχνεύσεις υπερύθρου</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=8" title="Επεξεργασία ενότητας: Ανιχνεύσεις υπερύθρου" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=8" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Ανιχνεύσεις υπερύθρου"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Η απορρόφηση στα 2,98 <a href="/wiki/%CE%9C%CE%B9%CE%BA%CF%81%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%BF" title="Μικρόμετρο">μm</a>, που οφείλεται στη <a href="/wiki/%CE%A3%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B5%CF%8C" title="Στερεό">στερεή</a> αμμωνία, καταγράφηκε από διαστρικούς κόκκους στο Αντικείμενο Μπέκλιν-Νευγκαμπάουρ (<i>interstellar grains in the Becklin-Neugebauer Object</i>) και πιθανώς και στο NGC 2264-IR. Αυτές οι ανιχνεύσεις βοήθησαν να εξηγηθεί το φυσικό σχήμα των προηγουμένως φτωχά κατανοητών και σχετικών με την απορρόφηση από πάγο (φασματικές) γραμμές<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Το φάσμα από το δίσκο του (πλανήτη) Δία παρατηρήθηκε από το Ιπτάμενο Αστεροσκοπείο Κάιπερ (<i>Kuiper Airborne Observatory</i>), καλύπτοντας φασματικό εύρος από 100 - 300 cm<sup>-1</sup>. Η ανάλυση του φάσματος δίνει πληροφορίες σε γενικές ιδιότητες αέριας και στερεοποιημένης αμμωνίας<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Ένα σύνολο από 149 περιοχές σκοτεινών νεφελωμάτων εξερευνήθηκαν για ενδείξεις «πυκνών κέντρων» (<i>dense cores</i>), χρησιμοποιώντας (J,K) = (1,1) ως περιστροφική γραμμή αναστροφής της αμμωνίας. Γενικά, τα κέντρα αυτά δεν είναι <a href="/wiki/%CE%A3%CF%86%CE%B1%CE%AF%CF%81%CE%B1" title="Σφαίρα">σφαιρικά</a>, ως προς το σχήμα, έχοντας αναλογίες ακτίνων που κυμαίνονται από 1,4 - 4,4. Επίσης βρέθηκε ότι τα κέντρα που περιέχουν αστέρες έχουν ευρύτερες γραμμές από τα κέντρα που δεν περιέχουν αστέρες<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Η αμμωνία ανιχνεύθηκε στο <a href="/wiki/%CE%94%CF%81%CE%AC%CE%BA%CF%89%CE%BD_(%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82)" title="Δράκων (αστερισμός)">Νεφέλωμα του Δράκοντα</a> (<i>Draco Nebula</i>) και σε ένα (1) ή πιθανώς δύο (2) μοριακά νεφελώματα, που είναι σχετιζόμενα με υψηλού πλάτους γαλαξιακούς <i>cirrus</i>. Αυτό το εύρημα είναι σημαντικό επειδή πρέπει να αντιπροσωπεύει τις περιοχές «γέννησης» για τον Πληθυσμό I μεταλλικότητας τύπου B αστέρων στο γαλακτικό φωτοστέφανο που θα πρέπει να γεννούνται στο γαλαξιακό δίσκο<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ιστορία"><span id=".CE.99.CF.83.CF.84.CE.BF.CF.81.CE.AF.CE.B1"></span>Ιστορία</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=9" title="Επεξεργασία ενότητας: Ιστορία" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=9" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Ιστορία"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Οι <a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1_%CE%A1%CF%8E%CE%BC%CE%B7" title="Αρχαία Ρώμη">Ρωμαίοι</a> ονόμασαν <i>sal ammoniacus</i> (<a href="/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1" title="Ελληνική γλώσσα">ελλ. μτφ.</a>: «άλας αμμωνιακό») τα κοιτάσματα χλωριούχου αμμωνίου που συνέλεγαν κοντά στο Ναό του <a href="/wiki/%CE%86%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD" class="mw-redirect" title="Άμμων">Άμμωνα</a>, στην αρχαία <a href="/wiki/%CE%9B%CE%B9%CE%B2%CF%8D%CE%B7" title="Λιβύη">Λιβύη</a>, εξαιτίας της γειτνίασης των κοιτασμάτων αυτών με το ναό<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. (Αρκετά) άλατα του αμμωνίου είχαν γίνει γνωστά από τις πολύ πρώιμες εποχές. Έτσι, ο όρος <i>hammoniacus sal</i> εμφανίζεται σε γραπτά του <a href="/wiki/%CE%A0%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%BF_%CE%A0%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%B2%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF%CF%82" title="Πλίνιος ο Πρεσβύτερος">Πλίνιου</a><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, παρόλο που (αυτός) ο γνωστός όρος δεν ήταν ταυτόσημος με τον πιο σύγχρονο όρο <i>sal-ammoniac</i>, που αναφέρεται ειδικά στο χλωριούχο αμμώνιο<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Με τη μορφή του <i>sal-ammoniac</i> (نشادر, <i>nushadir</i>), η αμμωνία ήταν σημαντική για τους <a href="/wiki/%CE%99%CF%83%CE%BB%CE%AC%CE%BC" title="Ισλάμ">Μουσουλμάνους</a> <a href="/wiki/%CE%91%CE%BB%CF%87%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%B1" title="Αλχημεία">αλχημιστές</a> των αρχών του <a href="/wiki/8%CE%BF%CF%82_%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CE%BD%CE%B1%CF%82" title="8ος αιώνας">8<sup>ου</sup> αιώνα</a>. Η παλαιότερη (γνωστή) αναφορά έγινε από τον <a href="/wiki/%CE%A0%CE%B5%CF%81%CF%83%CE%AF%CE%B1" title="Περσία">Πέρση</a> <a href="/wiki/%CE%A7%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82" title="Χημικός">χημικό</a> και αλχημιστή <a href="/wiki/%CE%A4%CE%B6%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%AF%CF%81_%CE%99%CE%BC%CF%80%CE%BD_%CE%A7%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD" class="mw-redirect" title="Τζαμπίρ Ιμπν Χαγιάν">Τζαμπίρ Ιμπν Χαγιάν</a> (<i>Jābir ibn Hayyān</i>)<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, και στους Ευρωπαίους αλχημιστές από το <a href="/wiki/13%CE%BF%CF%82_%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CE%BD%CE%B1%CF%82" title="13ος αιώνας">13<sup>ο</sup> αιώνα</a> (τουλάχιστον), αφού αναφέρθηκε από τον <a href="/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%B2%CE%AD%CF%81%CF%84%CE%BF%CF%82_%CE%BF_%CE%9C%CE%AD%CE%B3%CE%B1%CF%82" title="Αλβέρτος ο Μέγας">Αλβέρτο το Μέγα</a> (<i>Albertus Magnus</i>)<sup id="cite_ref-C_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-C-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Χρησιμοποιούνταν ακόμα από τους <a href="/wiki/%CE%92%CE%B1%CF%86%CE%AE" title="Βαφή">βαφείς</a> του <a href="/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%83%CE%B1%CE%AF%CF%89%CE%BD%CE%B1%CF%82" title="Μεσαίωνας">Μεσαίωνα</a> με τη μορφή της <a href="/wiki/%CE%9F%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%B1" title="Ουρία">ουρίας</a> που έχει υποστεί <a href="/wiki/%CE%96%CF%8D%CE%BC%CF%89%CF%83%CE%B7" title="Ζύμωση">ζύμωση</a>, για την αλλαγή του χρώματος σε φυτικής προέλευσης βαφές. Το <a href="/wiki/15%CE%BF%CF%82_%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CE%BD%CE%B1%CF%82" title="15ος αιώνας">15<sup>ο</sup> αιώνα</a>, ο <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%92%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βασίλειος Βαλεντίνος (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βασίλειος Βαλεντίνος</a> (<i>Basilius Valentinus</i>) έδειξε ότι η αμμωνία μπορεί να ληφθεί με την επίδραση <a href="/wiki/%CE%92%CE%AC%CF%83%CE%B7" title="Βάση">βάσης</a> σε <i>sal-ammoniac</i>, δηλαδή σε χλωριούχο αμμώνιο. Αργότερα, όταν το <i>sal-ammoniac</i> λαμβανόταν με <a href="/wiki/%CE%91%CF%80%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%B7" title="Απόσταξη">απόσταξη</a> οπλών και κεράτων από βόδια, και εξουδετέρωση του έτσι παραγόμενου ανθρακικού αμμωνίου με <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%87%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Υδροχλωρικό οξύ">υδροχλωρικό οξύ</a>, η αμμωνία ονομάστηκε <i>spirit of hartshorn</i> (ελλ. κατά λέξη μτφ.: «πνεύμα της καρδιάς του κεράτου»)<sup id="cite_ref-C_35-1" class="reference"><a href="#cite_note-C-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Η αέρια (άνυδρη) αμμωνία απομονώθηκε για πρώτη φορά το <a href="/wiki/1774" title="1774">1774</a> από τον <a href="/wiki/%CE%A4%CE%B6%CF%8C%CE%B6%CE%B5%CF%86_%CE%A0%CF%81%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%BB%CE%B5%CF%8A" class="mw-redirect" title="Τζόζεφ Πρίστλεϊ">Τζόζεφ Πρίστλεϊ</a> (<i>Joseph Priestley</i>), που την ονόμασε <i>alkaline air</i> (ελλ. κατά λέξη μτφ.: «αλκαλικός αέρας»).<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Το <a href="/wiki/1785" title="1785">1785</a>, ο <a href="/wiki/%CE%9A%CE%BB%CF%89%CE%BD%CF%84_%CE%9B%CE%BF%CF%85%CE%AF_%CE%9C%CF%80%CE%B5%CF%81%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%AD" title="Κλωντ Λουί Μπερτολέ">Κλωντ Λουί Μπερτολέ</a> (<i>Claude Louis Berthollet</i>) εξακρίβωσε τη σύνθεση της αμμωνίας<sup id="cite_ref-C_35-2" class="reference"><a href="#cite_note-C-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Πριν την αρχή του <a href="/wiki/%CE%91%CE%84_%CE%A0%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%A0%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF%CF%82" title="Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος">Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου</a>, η περισσότερη αμμωνία παράγονταν με ξηρή <a href="/wiki/%CE%91%CF%80%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%B7" title="Απόσταξη">απόσταξη</a> αζωτούχων φυτικών και ζωικών αποβλήτων, που συμπεριλάμβαναν κοπριά <a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%BC%CE%AE%CE%BB%CE%B1" title="Καμήλα">καμήλας</a>, από τα οποία λαμβάνονταν <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B9%CF%84%CF%81%CF%8E%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Νιτρώδες οξύ">νιτρώδες οξύ</a> και νιτρώδη άλατα, τα οποία <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%BF%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%AE" title="Οξειδοαναγωγή">ανήγαγαν</a> με χρήση υδρογόνου. Επιπρόσθετα παράγονταν με απόσταξη <a href="/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CF%82" title="Γαιάνθρακας">γαιάνθρακα</a>, καθώς και με την αποσύνθεση αμμωνιακών αλάτων από υδροξείδια αλκαλίων (κυρίως από <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BD%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδροξείδιο του νατρίου">υδροξείδιο του νατρίου</a>) ή και <a href="/wiki/%CE%91%CF%83%CE%B2%CE%AD%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BF" title="Ασβέστιο">ασβεστόνερο</a> (που περιέχει <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B1%CF%83%CE%B2%CE%B5%CF%83%CF%84%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Οξείδιο του ασβεστίου">οξείδιο του ασβεστίου</a>). Συνήθως, το άλας του αμμωνίου που χρησιμοποιούνταν ήταν το χλωριούχο αμμώνιο (<i>sal-ammoniac</i>, στα λατινικά)<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2NH_{4}Cl+2CaO{\xrightarrow {}}CaCl_{2}+Ca(OH)_{2}+2NH_{3}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">l</mi> <mo>+</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">l</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mo stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> <msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2NH_{4}Cl+2CaO{\xrightarrow {}}CaCl_{2}+Ca(OH)_{2}+2NH_{3}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/de790ed4d5ef9da3469921ff2a7a2287a18fa77b" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; margin-top: -0.452ex; width:45.862ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2NH_{4}Cl+2CaO{\xrightarrow {}}CaCl_{2}+Ca(OH)_{2}+2NH_{3}} }"></span> </p> </div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ammoniak_Reaktor_BASF.jpg"><img resource="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Ammoniak_Reaktor_BASF.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Ammoniak_Reaktor_BASF.jpg/220px-Ammoniak_Reaktor_BASF.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Ammoniak_Reaktor_BASF.jpg/330px-Ammoniak_Reaktor_BASF.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Ammoniak_Reaktor_BASF.jpg/440px-Ammoniak_Reaktor_BASF.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1999" /></a><figcaption>Αντιδραστήρας υψηλής πίεσης που χτίστηκε το <a href="/wiki/1921" title="1921">1921</a> από την <a href="/wiki/BASF" title="BASF">BASF</a> στο <a href="/wiki/%CE%9B%CE%BF%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%B2%CE%B9%CF%87%CF%83%CF%87%CE%AC%CF%86%CE%B5%CE%BD" class="mw-redirect" title="Λουντβιχσχάφεν">Λουντβιχσχάφεν</a> και επανανεγέρθηκε στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος Τεχνολογίας της <a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%BB%CF%83%CF%81%CE%BF%CF%8D%CE%B7" title="Καρλσρούη">Καρλσρούης</a>, στη <a href="/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Γερμανία">Γερμανία</a>. </figcaption></figure> <p>Η <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1_%CE%A7%CE%AC%CE%BC%CF%80%CE%B5%CF%81-%CE%9C%CF%80%CE%BF%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διεργασία Χάμπερ-Μπος (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">διεργασία Χάμπερ-Μπος</a> (<i>Haber–Bosch process</i>), για την παραγωγή αμμωνίας από το άζωτο του αέρα, αναπτύχθηκε το <a href="/wiki/1909" title="1909">1909</a> από τους <a href="/wiki/%CE%A6%CF%81%CE%B9%CF%84%CF%82_%CE%A7%CE%AC%CE%BC%CF%80%CE%B5%CF%81" title="Φριτς Χάμπερ">Φριτς Χάμπερ</a> (<i>Fritz Haber</i>) και <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%BB_%CE%9C%CF%80%CE%BF%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Καρλ Μπος (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Καρλ Μπος</a> (<i>Carl Bosch</i>) και <a href="/wiki/%CE%95%CF%85%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%B9%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Ευρεσιτεχνία">πατενταρίστηκε</a> το <a href="/wiki/1910" title="1910">1910</a>. Η πρώτη <a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%B7%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Βιομηχανία">βιομηχανικής κλίμακας</a> παραγωγή και χρήση αμμωνίας έγινε στη <a href="/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Γερμανία">Γερμανία</a> κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου<sup id="cite_ref-U_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-U-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, επειδή οι Σύμμαχοι (<a href="/wiki/%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%AC%CE%BD%CF%84" title="Αντάντ">Αντάντ</a>) εφάρμοσαν εμπάργκο εναντίον της, απαγορεύοντας την εισαγωγή νιτρικού αμμωνίου από τη <a href="/wiki/%CE%A7%CE%B9%CE%BB%CE%AE" title="Χιλή">Χιλή</a>. Η αμμωνία χρησιμοποιούνταν, με τη σειρά της, για την παραγωγή εκρηκτικών, για τις ανάγκες του πολέμου<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Πριν τη διαθεσιμότητα του (σχετικά) φθηνού <a href="/wiki/%CE%A6%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Φυσικό αέριο">φυσικού αερίου</a>, το υδρογόνο που (επίσης) απαιτούσε η παραγωγή της αμμωνίας προέρχονταν από την <a href="/wiki/%CE%97%CE%BB%CE%B5%CE%BA%CF%84%CF%81%CF%8C%CE%BB%CF%85%CF%83%CE%B7" title="Ηλεκτρόλυση">ηλεκτρόλυση</a> του νερού ή παράγονταν με τη χρήση της <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B1%CE%BB%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωραλκαλική διεργασία (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">χλωραλκαλικής διεργασίας</a>. Για ένα χρονικό διάστημα, η περισσότερη αμμωνία στην <a href="/wiki/%CE%95%CF%85%CF%81%CF%8E%CF%80%CE%B7" title="Ευρώπη">Ευρώπη</a> παράγονταν κοντά στην <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CE%BA%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BF" title="Υδροηλεκτρικό εργοστάσιο">υδροηλεκτρική μονάδα</a> του <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CE%AD%CF%81%CE%BC%CE%BF%CF%81%CE%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βέρμορκ (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βέρμορκ</a> (<i>Vemork</i>) της <a href="/wiki/%CE%9D%CE%BF%CF%81%CE%B2%CE%B7%CE%B3%CE%AF%CE%B1" title="Νορβηγία">Νορβηγίας</a>, με το υδρογόνο να παράγεται με ηλεκτρόλυση του νερού. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ποιοτική_ανίχνευση_και_ποσοτικός_προσδιορισμός"><span id=".CE.A0.CE.BF.CE.B9.CE.BF.CF.84.CE.B9.CE.BA.CE.AE_.CE.B1.CE.BD.CE.AF.CF.87.CE.BD.CE.B5.CF.85.CF.83.CE.B7_.CE.BA.CE.B1.CE.B9_.CF.80.CE.BF.CF.83.CE.BF.CF.84.CE.B9.CE.BA.CF.8C.CF.82_.CF.80.CF.81.CE.BF.CF.83.CE.B4.CE.B9.CE.BF.CF.81.CE.B9.CF.83.CE.BC.CF.8C.CF.82"></span>Ποιοτική ανίχνευση και ποσοτικός προσδιορισμός</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=10" title="Επεξεργασία ενότητας: Ποιοτική ανίχνευση και ποσοτικός προσδιορισμός" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=10" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Ποιοτική ανίχνευση και ποσοτικός προσδιορισμός"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Σε_διάλυμα"><span id=".CE.A3.CE.B5_.CE.B4.CE.B9.CE.AC.CE.BB.CF.85.CE.BC.CE.B1"></span>Σε διάλυμα</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=11" title="Επεξεργασία ενότητας: Σε διάλυμα" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=11" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Σε διάλυμα"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Τόσο η ίδια η αμμωνία όσο και τα αμμωνιακά άλατα μπορούν γρήγορα να ανιχνευθούν, ακόμη και σε πολύ ελάχιστα ίχνη, με την προσθήκη του διαλύματος Νεσλέρ (<i>Nessler's solution</i>), που ουσιαστικά είναι διάλυμα <a href="/w/index.php?title=%CE%A4%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%B1%CF%8A%CF%89%CE%B4%CE%BF%CF%8B%CE%B4%CF%81%CE%B1%CF%81%CE%B3%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Τετραϊωδοϋδραργυριούχο κάλιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">τετραϊωδοϋδραργυριούχου καλίου</a> [K<sub>2</sub>(HgI<sub>4</sub>)], το οποίο (σε περίπτωση θετικής δοκιμής) δίνει διακριτό κίτρινο χρωματισμό. Η ποσότητα της αμμωνίας σε αμμωνιακά άλατα μπορεί να εκτιμηθεί ποσοτικά με <a href="/wiki/%CE%91%CF%80%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%B7" title="Απόσταξη">συναπόσταξη</a> των αλάτων μαζί με <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BD%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδροξείδιο του νατρίου">υδροξείδιο του νατρίου</a> (NaOH) ή με <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδροξείδιο του καλίου">υδροξείδιο του καλίου</a> (KOH). Η αποστάζουσα αμμωνία μπορεί να προσδιοριστεί ποσοτικά με <a href="/wiki/%CE%91%CF%80%CE%BF%CF%81%CF%81%CF%8C%CF%86%CE%B7%CF%83%CE%B7" title="Απορρόφηση">απορρόφησή</a> της από γνωστό (δηλαδή τιτλοδοτιμένο) όγκο (διαλύματος) <a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CE%B9%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Θειικό οξύ">θειικού οξέος</a> (H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>). Τελικά, η περίσσεια του θειικού οξέος προσδιορίζεται ογκομετρικά. Εναλλακτικά, η αμμωνία μπορεί να απορροφηθεί από <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%87%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Υδροχλωρικό οξύ">υδροχλωρικό οξύ</a> (HCl) και στη συνέχεια το σχηματιζόμενο χλωριούχο αμμώνιο καθιζάνει (με την προσθήκη εξαχλωροχρυσιούχου οξέος, H<sub>2</sub>PtCl<sub>6</sub>) με τη μορφή (κίτρινου <a href="/wiki/%CE%8A%CE%B6%CE%B7%CE%BC%CE%B1" title="Ίζημα">ιζήματος</a>) εξαχλωρολευκοχρυσιούχου αμμωνίου [(ΝΗ<sub>4</sub>)<sub>2</sub>PtCl<sub>6</sub>], (που τελικά προσδιορίζεται σταθμικά.) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Παραγωγή"><span id=".CE.A0.CE.B1.CF.81.CE.B1.CE.B3.CF.89.CE.B3.CE.AE"></span>Παραγωγή</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=12" title="Επεξεργασία ενότητας: Παραγωγή" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=12" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Παραγωγή"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Βιομηχανία"><span id=".CE.92.CE.B9.CE.BF.CE.BC.CE.B7.CF.87.CE.B1.CE.BD.CE.AF.CE.B1"></span>Βιομηχανία</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=13" title="Επεξεργασία ενότητας: Βιομηχανία" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=13" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Βιομηχανία"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote noprint">Κύριο λήμμα: <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1_%CE%A7%CE%AC%CE%BC%CF%80%CE%B5%CF%81-%CE%9C%CF%80%CE%BF%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διεργασία Χάμπερ-Μπος (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Διεργασία Χάμπερ-Μπος</a></div> <p>Η αμμωνία, μαζί με το <a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CE%B9%CF%8A%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" class="mw-redirect" title="Θειϊκό οξύ">θειϊκό οξύ</a> (H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>), είναι τα χημικά προϊόντα με τον μεγαλύτερο όγκο (παγκόσμιας) βιομηχανικής παραγωγής. Ο λόγος είναι ότι η αμμωνία είναι η πρόδρομη ύλη για την παραγωγή (μεταξύ άλλων) <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Νιτρικό οξύ">νιτρικού οξέος</a> (HNO<sub>3</sub>), αμμωνιακών και νιτρικών λιπασμάτων, καθώς και <a href="/wiki/%CE%9F%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%B1" title="Ουρία">ουρίας</a>. Επίσης, η αμμωνία και τα άλατά της έχουν ποικίλες εφαρμογές σε διάφορες βιομηχανίες, όπως <a href="/wiki/%CE%92%CE%B1%CF%86%CE%AE" title="Βαφή">βαφών</a>, <a href="/wiki/%CE%A6%CE%AC%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%BF" title="Φάρμακο">φαρμάκων</a>, <a href="/wiki/%CE%95%CE%BA%CF%81%CE%B7%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C" class="mw-redirect" title="Εκρηκτικό">εκρηκτικών</a>, <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CF%8C%CF%86%CE%B9%CE%BC%CE%BF" title="Τρόφιμο">τροφίμων</a>, κ.ά.. </p><p>Υπάρχουν δεκάδες πολλών χημικών μονάδων παραγωγής αμμωνίας, παγκοσμίως. Η παραγωγή της καταναλώνει περισσότερο από το 1% της (παγκόσμιας) ανθρωπογενούς παραγόμενης ενέργειας. Η παραγωγή αμμωνίας αποτελεί ένα σημαντικό ποσοστό της κατανάλωσης του παγκόσμιου ενεργειακού κεφαλαίου<sup id="cite_ref-U_39-1" class="reference"><a href="#cite_note-U-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Έρευνα αγοράς αναφέρει ότι η συνολική (παγκόσμια) παραγωγή αμμωνίας το <a href="/wiki/2012" title="2012">2012</a> ήταν 198 εκατομμύρια τόννοι και προβλέπεται ότι αυτή θα αυξηθεί κατά περίπου 35 εκατομμύρια τόννους ως το <a href="/wiki/2019" title="2019">2019</a><sup id="cite_ref-Ceresana_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ceresana-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Η <a href="/wiki/%CE%9A%CE%AF%CE%BD%CE%B1" title="Κίνα">Κίνα</a> κατέχει το 28,4% της παγκόσμιας παραγωγής<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, ακολουθεί η <a href="/wiki/%CE%99%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1" title="Ινδία">Ινδία</a>, με το 8,6% της παγκόσμιας παραγωγής<sup id="cite_ref-USGSP_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-USGSP-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, ακολουθεί η <a href="/wiki/%CE%A1%CF%89%CF%83%CE%AF%CE%B1" title="Ρωσία">Ρωσία</a> της παγκόσμιας παραγωγής<sup id="cite_ref-USGSP_43-1" class="reference"><a href="#cite_note-USGSP-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, με το 8,4% της παγκόσμιας παραγωγής<sup id="cite_ref-USGSP_43-2" class="reference"><a href="#cite_note-USGSP-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> και μετά οι <a href="/wiki/%CE%97%CE%A0%CE%91" class="mw-redirect" title="ΗΠΑ">ΗΠΑ</a>, με το 8,2% της παγκόσμιας παραγωγής<sup id="cite_ref-USGSP_43-3" class="reference"><a href="#cite_note-USGSP-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Περίπου το 80% ή και περισσότερο ποσοστό της παγκόσμια βιομηχανικά παραγόμενης αμμωνίας χρησιμοποιείται από τις βιομηχανίες παραγωγής <a href="/wiki/%CE%9B%CE%AF%CF%80%CE%B1%CF%83%CE%BC%CE%B1" title="Λίπασμα">αγροτικών λιπασμάτων</a><sup id="cite_ref-USGSP_43-4" class="reference"><a href="#cite_note-USGSP-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Εκτός από τους ιστορικούς τρόπους παραγωγής της αμμωνίας, που περιγράφηκαν παραπάνω, στην ενότητα «Ιστορία», η <a href="/wiki/%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%B4%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B7_%CF%83%CF%8D%CE%BD%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%B7%CF%82" title="Αντίδραση σύνθεσης">σύνθεση</a> αμμωνίας από υδρογόνο και άζωτο μπορεί επίσης να παράγει οικονομικά αμμωνία, χρησιμοποιώντας ως πηγή υδρογόνου το <a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%B1%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Υδραέριο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">υδραέριο</a>, δηλαδή αέριο μίγμα <a href="/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B1" title="Μονοξείδιο του άνθρακα">μονοξειδίου του άνθρακα</a> και υδρογόνου. Εναλλακτικά, ως πηγή υδρογόνου χρησιμοποιήθηκε και η <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%AD%CE%B8%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CF%82_%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%84%CF%8C%CF%80%CE%B9%CF%83%CE%B7%CF%82_%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%B1%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μέθοδος μετατόπισης υδραερίου (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">μέθοδος μετατόπισης υδραερίου</a>, δηλαδή η αντίδραση μονοξειδίου του άνθρακα με <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Υδρατμός">υδρατμούς</a>, που δίνει <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B1" title="Διοξείδιο του άνθρακα">διοξείδιο του άνθρακα</a> και υδρογόνο. Η διαβίβαση υδρατμών πάνω από ερυθροπυρωμένο <a href="/wiki/%CE%9A%CF%89%CE%BA" class="mw-redirect" title="Κωκ">κωκ</a><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, δίνει επίσης <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B1" title="Διοξείδιο του άνθρακα">διοξείδιο του άνθρακα</a> και υδρογόνο. Η απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα γίνεται με «έκπλυση» του αερίου μίγματος με νερό υπό <a href="/wiki/%CE%A0%CE%AF%CE%B5%CF%83%CE%B7" title="Πίεση">πίεση</a> 25 atm<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Οι σύγχρονες μονάδες παραγωγής αμμωνίας βασίζονται σε βιομηχανικής παραγωγής υδρογόνο που αντιδρά με ατμοσφαιρικό άζωτο: </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {N_{2}+3H_{2}\rightleftarrows 2NH_{3}+13\;Kcal/mole} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>3</mn> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">⇄</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>13</mn> <mspace width="thickmathspace" /> <mi mathvariant="normal">K</mi> <mi mathvariant="normal">c</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mi mathvariant="normal">l</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mi mathvariant="normal">m</mi> <mi mathvariant="normal">o</mi> <mi mathvariant="normal">l</mi> <mi mathvariant="normal">e</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {N_{2}+3H_{2}\rightleftarrows 2NH_{3}+13\;Kcal/mole} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/5fe5718bfc690a5bbce7a5e9771ae85622950b0c" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; width:35.315ex; height:2.843ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {N_{2}+3H_{2}\rightleftarrows 2NH_{3}+13\;Kcal/mole} }"></span> </p> </div> <p>Η μετατόπιση της <a href="/wiki/%CE%A7%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B9%CF%83%CE%BF%CF%81%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%AF%CE%B1" title="Χημική ισορροπία">χημικής ισορροπίας</a> προς τα δεξιά, δηλαδή προς την παραγωγή της αμμωνίας, ευνοείται από την απομάκρυνση της παραγώμενης αμμωνίας, από την ελάττωση της θερμοκρασίας και από την αύξηση της πίεσης. Οι πιέσεις που χρησιμοποιούνται, ανάλογα με τη μέθοδο που εφαρμόζεται, κυμαίνονται από 100 μέχρι 1000 atm, ενώ οι θερμοκρασίες από 400 - 600 °C. Οι παράγοντες που καθορίζουν την απόδοση της αμμωνίας, είναι η πίεση, η θερμοκρασία, ο <a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%84%CE%B7%CF%82" class="mw-redirect" title="Καταλύτης">καταλύτης</a>, ο <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%B4%CF%81%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B1%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χημικός αντιδραστήρας (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">αντιδραστήρας</a> και η παροχή του αντιδρώντος μίγματος. </p> <dl><dd><u><b>Πίεση:</b></u></dd></dl> <p>Η πίεση στον καταλυτικό αντιδραστήρα παραγωγής αμμωνίας κυμαίνεται, ανάλογα με την εφαρμοζόμενη μέθοδο, από 100 μέχρι 1.000 atm. Συνήθως όμως εφαρμόζονται πιέσεις της τάξης των 300 Αtm, κυρίως επειδή εξισορροπούνται έτσι η απόδοση μετατροπής, το κόστος των υλικών κατασκευής του αντιδραστήρα, η δυναμικότητα της μονάδας παραγωγής αλλά και ο χρόνος ζωής του καταλύτη. Η επιλογή της πίεσης που θα εφαρμοσθεί, θα πρέπει να γίνει με βάση: </p> <ul><li>Τη φυσική κατάσταση του προϊόντος (υγρό ή αέριο). Όταν π.χ. είναι επιθυμητή η παραγωγή υγρής ΝΗ<sub>3</sub>, εφαρμόζονται υψηλότερες πιέσεις, απ’ότι στην περίπτωση της αέριας.</li> <li>Τη θερμοκρασία του νερού ψύξης. Όσο πιο χαμηλή είναι η θερμοκρασία του νερού ψύξης, τόσο μικρότερη πίεση απαιτείται για την παραγωγή.</li> <li>Την περιεκτικότητα του αερίου μίγματος σε αδρανή συστατικά. Μεγάλη περιεκτικότητα σε αδρανή συστατικά, σημαίνει μικρή συγκέντρωση των πρώτων υλών (υδρογόνου και αζώτου) και συνεπώς ανάγκη για μεγάλη συμπίεση του μίγματος.</li></ul> <dl><dd><u><b>Θερμοκρασία:</b></u></dd></dl> <p>Επειδή η σύνθεση της αμμωνίας είναι εξώθερμη αντίδραση, ευνοείται σε σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες οι οποίες όμως έχουν το μειονέκτημα της μικρής ταχύτητας παραγωγής προϊόντος που είναι ανάλογη της αύξησης της θερμοκρασίας. Το πρόβλημα αυτό λύθηκε με την ανάπτυξη βελτιωμένων καταλυτών με βάση τα οξείδια του σιδήρου, όπως ο <a href="/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82" title="Μαγνητίτης">μαγνητίτης</a> (Fe<sub>3</sub>O<sub>4</sub>) ή και απλά «ενεργοποιημένο» <a href="/wiki/%CE%A3%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%81%CE%BF%CF%82" title="Σίδηρος">σίδηρο</a>. Οι περισσότερες μέθοδοι παραγωγής αμμωνίας χρησιμοποιούν θερμοκρασίες 500 - 550 °C. Υπάρχουν όμως μέθοδοι που χρησιμοποιούν θερμοκρασίες 400 °C αλλά και 650 °C. </p><p>Η θερμοκρασία επίσης πρέπει να επιλεγεί έτσι ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη δραστικότητα του καταλύτη στη χαμηλότερη δυνατή θερμοκρασία λειτουργίας του αντιδραστήρα. Ένας κρίσιμος παράγοντας στην περίπτωση αυτή είναι η ομαλοποίηση της θερμοκρασιακής κατανομής στα στρώματα του καταλύτη, δηλαδή το μην υπάρχει αισθητή διαφορά μεταξύ μέγιστης και ελάχιστης θερμοκρασίας των στρωμάτων και ελαχιστοποίηση της θερμοκρασιακής διαφοράς από στρώμα σε στρώμα στην κλίνη του καταλύτη. Η ρύθμιση των επιθυμητών θερμοκρασιών γίνεται με την τροφοδοσία νέων ποσοτήτων ψυχρού αερίου μίγματος Η<sub>2</sub>/Ν<sub>2</sub> μέσα στον καταλυτικό αντιδραστήρα καθώς και με ανακυκλοφορία νερού μέσα από ελικοειδείς σωληνώσεις που υπάρχουν ανάμεσα στα στρώματα του καταλύτη. </p><p>Αυτή η διεργασία είναι γνωστή ως διεργασία Χάμπερ-Μπος<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {N_{2}+3H_{2}{\xrightarrow[{100-1.000\;atm}]{400-650^{o}C\;Fe_{3}O_{4}\;{\acute {\eta }}\;|Fe|}}2NH_{3}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>3</mn> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <munderover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset="-.24em"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>100</mn> <mo>−</mo> <mn>1.000</mn> <mspace width="thickmathspace" /> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mi mathvariant="normal">t</mi> <mi mathvariant="normal">m</mi> </mrow> </mpadded> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em"> <mn>400</mn> <mo>−</mo> <msup> <mn>650</mn> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">o</mi> </mrow> </msup> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mspace width="thickmathspace" /> <mi mathvariant="normal">F</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">e</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> </msub> <mspace width="thickmathspace" /> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mi>η</mi> <mo>´</mo> </mover> </mrow> </mrow> <mspace width="thickmathspace" /> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">|</mo> </mrow> <mi mathvariant="normal">F</mi> <mi mathvariant="normal">e</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo stretchy="false">|</mo> </mrow> </mpadded> </munderover> </mrow> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {N_{2}+3H_{2}{\xrightarrow[{100-1.000\;atm}]{400-650^{o}C\;Fe_{3}O_{4}\;{\acute {\eta }}\;|Fe|}}2NH_{3}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c9f4ee390f9ef1f2c75b3461b01e3f335826eaca" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.879ex; margin-top: -0.343ex; margin-bottom: -0.626ex; width:35.211ex; height:6.509ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {N_{2}+3H_{2}{\xrightarrow[{100-1.000\;atm}]{400-650^{o}C\;Fe_{3}O_{4}\;{\acute {\eta }}\;|Fe|}}2NH_{3}} }"></span> </p> </div> <p>Το υδρογόνο που απαιτείται για την παραγωγή αμμωνίας με την παραπάνω μέθοδο μπορεί επίσης να παραχθεί και με (προς το παρόν) λιγότερο οικονομικές μεθόδους, όπως η <a href="/wiki/%CE%97%CE%BB%CE%B5%CE%BA%CF%84%CF%81%CF%8C%CE%BB%CF%85%CF%83%CE%B7" title="Ηλεκτρόλυση">ηλεκτρόλυση</a> του νερού ή και άλλες μεθόδους που είναι προς το παρόν μη πρακτικές για βιομηχανικής κλίμακας παραγωγή. Αν και όταν υπάρχει διαθέσιμη (σχετικά) φθηνή ηλεκτρική ενέργεια, όπως από υδροηλεκτρικές μονάδες ή άλλες <a href="/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%8E%CF%83%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CF%82_%CF%80%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%82_%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82" title="Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας">ανανεώσιμες πηγές ενέργειας</a>, αυτή η μέθοδος παραγωγής υδρογόνου για την παραγωγή αμμωνίας είναι πάντα εν δυνάμει εφαρμόσιμη. </p><p>Μια πιο βιώσιμη εναλλακτική λύση, σε σύγκριση με τη σχετικά προς το παρόν ασύμφορη ηλεκτρόλυση, είναι η παραγωγή υδρογόνου από τη <a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B6%CE%B1" title="Βιομάζα">βιομάζα</a> οργανικών αποβλήτων, όπως αυτά που παράγονται από τις βιομηχανίες τροφίμων, χρησιμοποιώντας τον <a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%83%CE%B7" title="Κατάλυση">καταλυτικό μετασχηματισμό</a> της (βιομάζας). Αυτή η μέθοδος απελευθερώνει υδρογόνο από ανθρακούχες ενώσεις χρησιμοποιώντας μόλις το 10-20% της ενέργειας που θα απαιτούσε η ηλεκτρόλυση του νερού και μπορεί να οδηγήσει στην παραγωγή υδρογόνου από τα αστικά απόβλητα, ουσιαστικά με αρνητικό κόστος (συνυπολογίζοντας και το κόστος άλλων ειδών διαχείρισής τους). Ο καταλυτικός μετασχηματισμός μπορεί να γίνει με αποδοτικές μεθόδους, όπως η μέθοδος <a href="/w/index.php?title=%CE%A8%CF%85%CF%87%CF%81%CF%8C_%CF%80%CE%BB%CE%AC%CF%83%CE%BC%CE%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ψυχρό πλάσμα (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">ψυχρού πλάσματος</a>. Ο καταλυτικός μετασχηματισμός είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί και με μικρές, ακόμη και κινητές μονάδες επεξεργασίας, έχοντας έτσι το πλεονέκτημα δυνατότητας χαμηλού κόστους βιομάζας ή (μικρών για άλλου είδους αξιοποίηση) κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Η μετατροπή τέτοιων αποβλήτων απευθείας σε αμμωνία λύνει και το σημαντικό πρόβλημα της αποθήκευσης του υδρογόνου, που διαφορετικά απαιτεί ειδικούς χώρους αποθήκευσης και χρήση υψηλής πίεσης ή και κρυογονικές θερμοκρασίες ψύξης, καθώς το υδρογόνο μπορεί στη συνέχεια να απελευθερωθεί οικονομικά από την παραγόμενη αμμωνία (αν αυτό απαιτείται για άλλες εφαρμογές του). Είναι σαφώς πολύ ευκολότερο να αποθηκευθεί η αμμωνία, ακόμη και να φορτωθεί σε οχήματα, σε σχέση με την αποθήκευση του υδρογόνου, ενώ η αμμωνία είναι λιγότερο εύφλεκτη από τη <a href="/wiki/%CE%92%CE%B5%CE%BD%CE%B6%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Βενζίνη">βενζίνη</a> ή το <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Υγραέριο">υγραέριο</a>, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άλλου είδους προσωρινή έμμεση αποθήκευση και μεταφορά του υδρογόνου. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Εργαστηριακές_μέθοδοι"><span id=".CE.95.CF.81.CE.B3.CE.B1.CF.83.CF.84.CE.B7.CF.81.CE.B9.CE.B1.CE.BA.CE.AD.CF.82_.CE.BC.CE.AD.CE.B8.CE.BF.CE.B4.CE.BF.CE.B9"></span>Εργαστηριακές μέθοδοι</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=14" title="Επεξεργασία ενότητας: Εργαστηριακές μέθοδοι" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=14" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Εργαστηριακές μέθοδοι"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Στο εργαστήριο η αμμωνία μπορεί να παρασκευαστεί με τους εξής τρόπους: </p> <ol><li>Με συνθέρμανση χλωριούχου αμμωνίου με υδροξείδιο ή οξείδιο του ασβεστίου (όλα τα αμμωνιακά άλατα, όταν αντιδρούν με βάσεις, παρέχουν αμμωνία).</li> <li>Μέθοδος Haber-Bosch</li> <li>Μέθοδος Claude</li> <li>Μέθοδος Casale</li> <li>Μέθοδος Fauser</li> <li>Διάσπαση νιτριδίων με νερό.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Δομή_και_ιδιότητες"><span id=".CE.94.CE.BF.CE.BC.CE.AE_.CE.BA.CE.B1.CE.B9_.CE.B9.CE.B4.CE.B9.CF.8C.CF.84.CE.B7.CF.84.CE.B5.CF.82"></span>Δομή και ιδιότητες</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=15" title="Επεξεργασία ενότητας: Δομή και ιδιότητες" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=15" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Δομή και ιδιότητες"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Η χημικά καθαρή («άνυδρη») αμμωνία, στις κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος, είναι άχρωμο αέριο με χαρακτηριστική αποπνικτική οσμή. Είναι ελαφρύτερη από τον αέρα, με σχετική πυκνότητα 0,589, σε σύγκριση με τη μέση πυκνότητα του ατμοσφαιρικού αέρα της Γης. Υγροποιείται εύκολα, χάρη του αρκετά ισχυρού φαινομένου των διαμοριακών <a href="/wiki/%CE%94%CE%B5%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CF%85" title="Δεσμός υδρογόνου">δεσμών υδρογόνου</a> της. Υπό κανονική πίεση, βράζει στους -33,3 °C και <a href="/wiki/%CE%A0%CE%AE%CE%BE%CE%B7" title="Πήξη">πήζει</a> στους -77,7 °C, σχηματίζοντας λευκούς κρυστάλλους<sup id="cite_ref-Chis_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chis-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Αν χρειάζεται, η αμμωνία μπορεί να μετατραπεί σε άοσμα <a href="/wiki/%CE%86%CE%BB%CE%B1%CF%82" title="Άλας">άλατα</a>, όπως το <a href="/w/index.php?title=%CE%8C%CE%BE%CE%B9%CE%BD%CE%BF_%CE%B1%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Όξινο ανθρακικό αμμώνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">όξινο ανθρακικό αμμώνιο</a> [(NH<sub>4</sub>)HCO<sub>3</sub>] ή το <a href="/w/index.php?title=%CE%9F%CE%BE%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Οξικό αμμώνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">οξικό αμμώνιο</a> (CH<sub>3</sub>COONH<sub>4</sub>). Η αμμωνία έχει τη μεγαλύτερη <a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%BF%CF%87%CF%89%CF%81%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1" class="mw-redirect" title="Ειδική θερμοχωρητικότητα">ειδική θερμοχωρητικότητα</a> από όλες τις γνωστές ουσίες. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Υγροποιημένη_αμμωνία"><span id=".CE.A5.CE.B3.CF.81.CE.BF.CF.80.CE.BF.CE.B9.CE.B7.CE.BC.CE.AD.CE.BD.CE.B7_.CE.B1.CE.BC.CE.BC.CF.89.CE.BD.CE.AF.CE.B1"></span>Υγροποιημένη αμμωνία</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=16" title="Επεξεργασία ενότητας: Υγροποιημένη αμμωνία" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=16" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Υγροποιημένη αμμωνία"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Η υγροποιημένη αμμωνία διαθέτει ισχυρές ιονιστικές δυνάμεις που γίνονται φανερές από τον υψηλό δείκτη ε = 22, που διαθέτει. Ακόμη, η υγροποιημένη αμμωνία έχει υψηλή <a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%BD%CE%B8%CE%B1%CE%BB%CF%80%CE%AF%CE%B1_%CE%B5%CE%BE%CE%AC%CF%84%CE%BC%CE%B9%CF%83%CE%B7%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ενθαλπία εξάτμισης (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">ενθαλπία εξάτμισης</a> (23,35 kJ/mole, σε σύγκριση με την αντίστοιχη του <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%81%CF%8C" title="Νερό">νερού</a>, που είναι 40,65 kJ/mole, του υγροποιημένου <a href="/wiki/%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Μεθάνιο">μεθανίου</a>, που είναι 8,19 kJ/mole, και της υγροποιημένης <a href="/wiki/%CE%A6%CF%89%CF%83%CF%86%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Φωσφίνη">φωσφίνης</a>, που είναι 14,6 kJ/mole), οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε εργαστήρια που βρίσκονται σε σκάφη χωρίς μόνωση, χωρίς επιπρόσθετη κατάψυξη. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Στερεή_αμμωνία"><span id=".CE.A3.CF.84.CE.B5.CF.81.CE.B5.CE.AE_.CE.B1.CE.BC.CE.BC.CF.89.CE.BD.CE.AF.CE.B1"></span>Στερεή αμμωνία</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=17" title="Επεξεργασία ενότητας: Στερεή αμμωνία" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=17" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Στερεή αμμωνία"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Η <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CF%81%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%83%CF%85%CE%BC%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Κρυσταλλική συμμετρία (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">κρυσταλλική συμμετρία</a> της στερεάς αμμωνίας είναι <a href="/wiki/%CE%9A%CF%8D%CE%B2%CE%BF%CF%82" title="Κύβος">κυβική</a>, με <a href="/w/index.php?title=%CE%A3%CF%8D%CE%BC%CE%B2%CE%BF%CE%BB%CE%BF_%CE%A0%CE%AF%CF%81%CF%83%CE%BF%CE%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Σύμβολο Πίρσον (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">σύμβολο Πίρσον</a> (<i>Pearson symbol</i>) cP16, ομάδα διαστήματος (<i>space group</i>) P213 #198 και <a href="/w/index.php?title=%CE%A3%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%AC_%CE%BA%CF%81%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D_%CF%80%CE%BB%CE%AD%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Σταθερά κρυσταλλικού πλέγματος (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">σταθερά κρυσταλλικού πλέγματος</a> (<i>lattice constant</i>) 0,5125 <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%BF" title="Νανόμετρο">nm</a><sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Διαλύματα_με_αμμωνία"><span id=".CE.94.CE.B9.CE.B1.CE.BB.CF.8D.CE.BC.CE.B1.CF.84.CE.B1_.CE.BC.CE.B5_.CE.B1.CE.BC.CE.BC.CF.89.CE.BD.CE.AF.CE.B1"></span>Διαλύματα με αμμωνία</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=18" title="Επεξεργασία ενότητας: Διαλύματα με αμμωνία" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=18" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Διαλύματα με αμμωνία"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Η αμμωνία είναι αναμείξιμη με το νερό. Από ένα υδατικό της διάλυμα μπορεί να απομακρυνθεί με βρασμό. Τα υδατικά διαλύματα της αμμωνίας είναι <a href="/wiki/%CE%92%CE%AC%CF%83%CE%B7" title="Βάση">βασικά</a>. Το κορεσμένο σε αμμωνία υδατικό διάλυμα έχει πυκνότητα 0,880 <a href="/wiki/%CE%93%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Γραμμάριο">g</a>/<a href="/wiki/%CE%9A%CF%85%CE%B2%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B5%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%83%CF%84%CF%8C" title="Κυβικό εκατοστό">cm³</a> και αυτό (δηλαδή το κορεσμένο υδατικό διάλυμα αμμωνίας) συχνά αναφέρεται ως «0,880 αμμωνία». </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Δομή_και_ιδιότητες_2"><span id=".CE.94.CE.BF.CE.BC.CE.AE_.CE.BA.CE.B1.CE.B9_.CE.B9.CE.B4.CE.B9.CF.8C.CF.84.CE.B7.CF.84.CE.B5.CF.82_2"></span>Δομή και ιδιότητες</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=19" title="Επεξεργασία ενότητας: Δομή και ιδιότητες" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=19" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Δομή και ιδιότητες"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Το μόριο της αμμωνίας έχει δομή <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%AF%CE%B3%CF%89%CE%BD%CE%BF" title="Τρίγωνο">τριγωνικής</a> <a href="/wiki/%CE%A0%CF%85%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%B4%CE%B1_(%CE%B3%CE%B5%CF%89%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B1)" title="Πυραμίδα (γεωμετρία)">πυραμίδας</a>, όπως προβλέπει η <a href="/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%AF%CE%B1_%CF%83%CE%B8%CE%AD%CE%BD%CE%BF%CF%85%CF%82_-_%CE%B4%CE%B5%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Θεωρία σθένους - δεσμού (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">θεωρία σθένους - δεσμού</a> (<i><b>V</b>alence <b>s</b>hell <b>e</b>lectron <b>p</b>air <b>r</b>epulsion theory</i>, <b>VSEPR theory</b>) με πειραματικά επιβεβαιωμένη δεσμική γωνία 106,7°<sup id="cite_ref-CRCHCP_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-CRCHCP-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Το κεντρικό άτομο του αζώτου έχει <a href="/wiki/5_(%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B8%CE%BC%CF%8C%CF%82)" title="5 (αριθμός)">πέντε (5)</a> ηλεκτρόνια στην εξωτερική του στιβάδα, στα οποία προστίθενται άλλα τρία, ένα από κάθε άτομο υδρογόνου. Αυτό δίνει ένα σύνολο οκτώ ηλεκτρονίων (δομή <a href="/wiki/%CE%95%CF%85%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%AE_%CE%B1%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%B1" title="Ευγενή αέρια">ευγενούς αερίου</a>, συγκεκριμένα αυτή του <a href="/wiki/%CE%9D%CE%AD%CE%BF%CE%BD" title="Νέον">νέον</a>, για το άζωτο), δηλαδή τέσσερα ζεύγη ηλεκτρονίων. Αν τα ζεύγη αυτά ήταν όλα ισότιμα, όπως στο μόριο του <a href="/wiki/%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Μεθάνιο">μεθανίου</a>, θα τακτοποιούνταν σε <a href="/wiki/%CE%A4%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%AC%CE%B5%CE%B4%CF%81%CE%BF" title="Τετράεδρο">τετραεδρική</a> μοριακή δομή και θα είχαμε δεσμική γωνία 109,5°. Στην αμμωνία, όμως, μόνο τα τρία (3) ζεύγη που προέρχονται από <a href="/wiki/%CE%94%CE%B5%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CF%83" title="Δεσμός σ">σ</a> <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BC%CE%BF%CE%B9%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%B4%CE%B5%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Ομοιοπολικός δεσμός">δεσμούς</a> N - Η είναι ισότιμα μεταξύ τους, ενώ το ένα (1) είναι μονήρες ζεύγος του ίδιου του ατόμου του αζώτου. Γι' αυτό και η πειραματικά μετρημένη δεσμική γωνία στο μόριο της αμμωνίας αποκλίνει από την τετραεδρική και είναι 106,7°<sup id="cite_ref-CRCHCP_49-1" class="reference"><a href="#cite_note-CRCHCP-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Το μονήρες ζεύγος του ατόμου του αζώτου καθιστά την αμμωνία βάση, δηλαδή δέκτη πρωτονίων ή και δότη ζεύγους ηλεκτρονίων (βάση κατά Λιούις). Ακόμη, το μονήρες ζεύγος ηλεκτρονίων δίνει <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διπολική ροπή (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">διπολική ροπή</a> στο μόριο της αμμωνίας, κάνοντάς το πολικό. Αυτή η πολικότητα του μορίου της αμμωνίας, μαζί με την ικανότητά του να σχηματίζει δεσμούς υδρογόνου, τόσο με άλλα μόρια αμμωνίας, όσο και με μόρια νερού, καθιστούν την αμμωνία πολύ αναμείξιμη με το νερό. Η αμμωνία είναι μέτρια βασική. Ένα υδατικό διάλυμα αμμωνίας συγκέντρωσης 1 mole/lit έχει pH = 11,6. Αν προστεθεί σε αυτό αρκετό <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CF%8D" title="Οξύ">οξύ</a> ώστε να γίνει το διάλυμα ουδέτερο (δηλαδή με pH = 7), το 99,4% των μορίων της αμμωνίας είναι πρωτονιομένα, σχηματίζοντας κατιόντα αμμωνίου (NH<sub>4</sub><sup>+</sup>). Η <a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1" title="Θερμοκρασία">θερμοκρασία</a> και η <a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BB%CE%B1%CF%84%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Αλατότητα (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">αλατότητα</a> του διαλύματος επίσης επηρεάζουν τη συγκέντρωση των NH<sub>4</sub><sup>+</sup>. Το κατιόν αυτό έχει πλέον τετραεδρική δομή, όπως το ισοηλεκτρονικό του μόριο του μεθανίου. </p><p>Το μόριο της αμμωνίας πραγματοποιεί αναστροφή του ατόμου του αζώτου σε θερμοκρασία δωματίου, όπως κατ' αναλογία συμβαίνει με μια ανοικτή ομπρέλα υπό την επίδραση ισχυρού ανέμου. Το ενεργειακό εμπόδιο γι' αυτήν την αναστροφή είναι 24,7 kJ/mol, που αντιστοιχεί σε συχνότητα συντονισμού 23,79 GHz, που είναι αντίστοιχη με ακτινοβολία μικροκυμάτων με <a href="/wiki/%CE%9C%CE%AE%CE%BA%CE%BF%CF%82_%CE%BA%CF%8D%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82" title="Μήκος κύματος">μήκος κύματος</a> 1.260 <a href="/wiki/%CE%95%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%83%CF%84%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%BF" title="Εκατοστόμετρο">cm</a>. Η απορρόφηση αυτή ήταν (ιστορικά) η πρώτη απορρόφηση στο φάσμα των μικροκυμάτων που παρατηρήθηκε<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Αμφολυτικές_ιδιότητες"><span id=".CE.91.CE.BC.CF.86.CE.BF.CE.BB.CF.85.CF.84.CE.B9.CE.BA.CE.AD.CF.82_.CE.B9.CE.B4.CE.B9.CF.8C.CF.84.CE.B7.CF.84.CE.B5.CF.82"></span>Αμφολυτικές ιδιότητες</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=20" title="Επεξεργασία ενότητας: Αμφολυτικές ιδιότητες" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=20" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Αμφολυτικές ιδιότητες"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Μια από τις πιο χαρακτηριστικές ιδιότητες της αμμωνίας είναι η <a href="/wiki/%CE%92%CE%AC%CF%83%CE%B7" title="Βάση">βασικότητά</a> της. Η αμμωνία θεωρείται ότι είναι «ασθενής βάση». Αντιδρά με <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CF%8D" title="Οξύ">οξέα</a> και σχηματίζει <a href="/wiki/%CE%86%CE%BB%CE%B1%CF%82" title="Άλας">άλατα</a>. Παραδείγματα: </p> <ol><li>Με το <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%87%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Υδροχλωρικό οξύ">υδροχλωρικό οξύ</a> (HCl) σχηματίζει <a href="/wiki/%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Χλωριούχο αμμώνιο">χλωριούχο αμμώνιο</a> (NH<sub>4</sub>Cl).</li> <li>Με το <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Νιτρικό οξύ">νιτρικό οξύ</a> (HNO<sub>3</sub>) σχηματίζει <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Νιτρικό αμμώνιο">νιτρικό αμμώνιο</a> (NH<sub>4</sub>NO<sub>3</sub>).</li> <li>Με το <a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CE%B9%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Θειικό οξύ">θειικό οξύ</a> (H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>), που είναι διπρωτικό οξύ, σχηματίζει αρχικά <a href="/w/index.php?title=%CE%8C%CE%BE%CE%B9%CE%BD%CE%BF_%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Όξινο θειικό αμμώνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">όξινο θειικό αμμώνιο</a> [(NH<sub>4</sub>)HSO<sub>4</sub>], και τελικά, με περίσσεια αμμωνίας, <a href="/w/index.php?title=%CE%98%CE%B5%CE%B9%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Θειικό αμμώνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">θειικό αμμώνιο</a> [(NH<sub>4</sub>)<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>], κ.τ.λ..</li></ol> <p>Ωστόσο, για παράδειγμα, η τελείως ξηρή αμμωνία δεν αντιδρά με το τελείως ξηρό υδροχλώριο. Η παρουσία (τουλάχιστον) <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1" title="Υγρασία">υγρασίας</a> είναι απαραίτητη για αυτές τις αντιδράσεις<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Σε μια σχετικά συνηθισμένη επίδειξη, ανοίγονται φιάλες πυκνής αμμωνίας και πυκνού υδροχλωρικού οξέος, σε σχετικά μικρή απόσταση μεταξύ τους, οπότε σχηματίζονται κάπου ανάμεσα στα δοχεία «νέφη» χλωριούχου αμμωνίου, φαινομενικά από το τίποτε: </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+HCl{\xrightarrow {}}NH_{4}Cl} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">l</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">l</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+HCl{\xrightarrow {}}NH_{4}Cl} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/9fec253d7c3b5abe7ffcbb2076e3884e29bdb023" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:20.638ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+HCl{\xrightarrow {}}NH_{4}Cl} }"></span> </p> </div> <p>Τα άλατα που σχηματίζονται με αντίδραση αμμωνίας με οξέα είναι γνωστά ως «άλατα αμμωνίου» και περιέχουν το κατιόν αμμωνίου (NH<sub>4</sub><sup>+</sup>). </p><p>Αν και η αμμωνία είναι γενικά γνωστή ως απλή βάση, μπορεί όμως επίσης να δράσει και ως εξαιρετικά ασθενές οξύ. Σε αυτήν την περίπτωση σχηματίζει «άλατα αμιδίου», που περιέχουν το ανιόν αμιδίου (NH<sub>2</sub><sup>-</sup>). Αυτό συμβαίνει όταν <a href="/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CE%B9%CE%B1" title="Αλκάλια">αλκαλιμέταλλα</a> αντιδρούν με υγροποιημένη αμμωνία. Για παράδειγμα, με <a href="/wiki/%CE%9B%CE%AF%CE%B8%CE%B9%CE%BF" title="Λίθιο">λίθιο</a> έχουμε την παραγωγή <a href="/wiki/%CE%9B%CE%B9%CE%B8%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Λιθιαμίδιο">λιθιαμιδίου</a> (LiNH<sub>2</sub>): </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+2Li{\xrightarrow {}}2LiNH_{2}+H_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">L</mi> <mi mathvariant="normal">i</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">L</mi> <mi mathvariant="normal">i</mi> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+2Li{\xrightarrow {}}2LiNH_{2}+H_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/7ea9c2f159e0c0076e68129135cd1e9c310b29d4" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:27.569ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+2Li{\xrightarrow {}}2LiNH_{2}+H_{2}} }"></span> </p> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Διάσταση"><span id=".CE.94.CE.B9.CE.AC.CF.83.CF.84.CE.B1.CF.83.CE.B7"></span>Διάσταση</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=21" title="Επεξεργασία ενότητας: Διάσταση" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=21" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Διάσταση"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Όπως και το νερό, η αμμωνία υφίσταται μοριακό αυτοϊονισμό, που ονομάζεται διάσταση, σχηματίζοντας το συζυγές της οξύ και τη συζυγή της βάση: </p> <div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}{\stackrel {H_{2}O}{\rightleftarrows }}NH_{4}^{+}+NH_{2}^{-}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-REL"> <mover> <mrow class="MJX-TeXAtom-OP MJX-fixedlimits"> <mo stretchy="false">⇄</mo> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> </mrow> </mover> </mrow> </mrow> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msubsup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msubsup> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msubsup> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msubsup> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}{\stackrel {H_{2}O}{\rightleftarrows }}NH_{4}^{+}+NH_{2}^{-}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c794362914d960c21a208364a839ec3bb5970f6d" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.005ex; width:21.88ex; height:4.843ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}{\stackrel {H_{2}O}{\rightleftarrows }}NH_{4}^{+}+NH_{2}^{-}} }"></span> </p> </div> <p>Υπό συνηθισμένες συνθήκες, η αντίστοιχη σταθερά ισορροπίας είναι K = [NH<sub>4</sub><sup>+</sup>][NH<sub>2</sub><sup>-</sup>] = 10<sup>-30</sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Καύση"><span id=".CE.9A.CE.B1.CF.8D.CF.83.CE.B7"></span>Καύση</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=22" title="Επεξεργασία ενότητας: Καύση" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=22" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Καύση"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div><p> Η αμμωνία δεν καίγεται γρήγορα ούτε υφίσταται <a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%8D%CF%83%CE%B7" title="Καύση">καύση</a>, παρά μόνο στα στενά όρια μειγμάτων καυσίμου - αέρα του εύρους 15 - 25% στον αέρα. Η καύση της αμμωνίας παράγει διάζωτο και νερό και είναι εξώθερμη:</p><div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {4NH_{3}+3O_{2}{\xrightarrow {}}2N_{2}+6H_{2}O\ ({\mathit {\Delta H}}=-1.267,20\ kJ/mole)} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>3</mn> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mn>2</mn> <msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>6</mn> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mtext> </mtext> <mo stretchy="false">(</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi class="MJX-tex-mathit" mathvariant="italic">Δ</mi> <mi class="MJX-tex-mathit" mathvariant="italic">H</mi> </mrow> </mrow> <mo>=</mo> <mo>−</mo> <mn>1.267</mn> <mo>,</mo> <mn>20</mn> <mtext> </mtext> <mi mathvariant="normal">k</mi> <mi mathvariant="normal">J</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>/</mo> </mrow> <mi mathvariant="normal">m</mi> <mi mathvariant="normal">o</mi> <mi mathvariant="normal">l</mi> <mi mathvariant="normal">e</mi> <mo stretchy="false">)</mo> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {4NH_{3}+3O_{2}{\xrightarrow {}}2N_{2}+6H_{2}O\ ({\mathit {\Delta H}}=-1.267,20\ kJ/mole)} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ed64cd072e6ead40aedda36b5ca3d90c1557c763" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; margin-top: -0.452ex; width:55.983ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {4NH_{3}+3O_{2}{\xrightarrow {}}2N_{2}+6H_{2}O\ ({\mathit {\Delta H}}=-1.267,20\ kJ/mole)} }"></span> </p> </div><p> Η τυπική μεταβολή της ενθαλπίας της αμμωνίας Δ<i>H</i>°<sub>c</sub>, εκφρασμένη ανά γραμμομόριο αμμωνίας και με συμπύκνωση του σχηματιζόμενου νερού, είναι -382,81 kJ/mole. Το διάζωτο (N<sub>2</sub>) είναι θερμοδυναμικό προϊόν της καύσης, καθώς όλα τα <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B1%CE%B6%CF%8E%CF%84%CE%BF%CF%85_(NOx)" title="Οξείδια του αζώτου (NOx)">οξείδια του αζώτου</a> είναι ασταθή, διασπώμενα σε διάζωτο και διοξυγόνο (O<sub>2</sub>). Τα οξείδια του αζώτου μπορούν να σχηματιστούν ως κινητικά προϊόντα της καύσης, με την παρουσία κατάλληλων <a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%83%CE%B7" title="Κατάλυση">καταλυτών</a>, αντίδραση με μεγάλη <a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%B7%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B1" title="Βιομηχανία">βιομηχανική</a> σημασία για την παραγωγή <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Νιτρικό οξύ">νιτρικού οξέος</a>: </p><div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {4NH_{3}+5O_{2}{\xrightarrow {}}4NO+6H_{2}O} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>5</mn> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mn>4</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mo>+</mo> <mn>6</mn> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {4NH_{3}+5O_{2}{\xrightarrow {}}4NO+6H_{2}O} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/15d15894ba57979ed9ee2385e2b3e8c70f77d13c" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:28.214ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {4NH_{3}+5O_{2}{\xrightarrow {}}4NO+6H_{2}O} }"></span> </p> </div><p>Μια μεταγενέστερη αντίδραση οδηγεί στην παραγωγή <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B1%CE%B6%CF%8E%CF%84%CE%BF%CF%85" title="Διοξείδιο του αζώτου">διοξειδίου του αζώτου</a>:</p><div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2NO+O_{2}{\xrightarrow {}}2NO_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2NO+O_{2}{\xrightarrow {}}2NO_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/fa8d80d4d1ca72057eaf7922abb1afd1fbfad8c2" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:18.508ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2NO+O_{2}{\xrightarrow {}}2NO_{2}} }"></span> </p> </div><p>Η καύση της αμμωνίας στον ατμοσφαιρικό αέρα είναι πολύ δύσκολη απουσία καταλύτη, όπως πλέγμα <a href="/wiki/%CE%9B%CE%B5%CF%85%CE%BA%CF%8C%CF%87%CF%81%CF%85%CF%83%CE%BF%CF%82" title="Λευκόχρυσος">λευκοχρύσου</a> ή θερμού <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%87%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Τριοξείδιο του χρωμίου">τριοξειδίου του χρωμίου</a> (Cr<sub>2</sub>O<sub>3</sub>), γιατί η θερμοκρασία της φλόγας είναι συνήθως μικρότερη από τη θερμοκρασία ανάφλεξης σε μίγμα αμμωνίας - αέρα. Το εύρος αναφλεξιμότητας της αμμωνίας στον αέρα ανέρχεται σε 16–25%<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.<sup>[</sup> </p><div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Σχηματισμός_άλλων_ενώσεων_από_αμμωνία"><span id=".CE.A3.CF.87.CE.B7.CE.BC.CE.B1.CF.84.CE.B9.CF.83.CE.BC.CF.8C.CF.82_.CE.AC.CE.BB.CE.BB.CF.89.CE.BD_.CE.B5.CE.BD.CF.8E.CF.83.CE.B5.CF.89.CE.BD_.CE.B1.CF.80.CF.8C_.CE.B1.CE.BC.CE.BC.CF.89.CE.BD.CE.AF.CE.B1"></span>Σχηματισμός άλλων ενώσεων από αμμωνία</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=23" title="Επεξεργασία ενότητας: Σχηματισμός άλλων ενώσεων από αμμωνία" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=23" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Σχηματισμός άλλων ενώσεων από αμμωνία"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div><p> Στην <a href="/wiki/%CE%9F%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%87%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%B1" title="Οργανική χημεία">οργανική χημεία</a> η αμμωνία μπορεί να δράσει ως πυρηνόφιλο αντιδραστήριο σε αντιδράσεις υποκατάστασης. Οι (οργανικές πρωτοταγείς) αμίνες μπορούν να σχηματιστούν με αντίδραση αμμωνίας με <a href="/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%BA%CF%85%CE%BB%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%B1" title="Αλκυλαλογονίδια">αλκυλαλογονίδια</a>, παρ' όλο που η παραγώμενη αμινομάδα (-NH<sub>2</sub>) είναι επίσης πυρηνόφιλη και γι' αυτό συμπαράγονται δευτεροταγείς, τριτοταγείς αμίνες (μέχρι και τεταρτοταγή αμμωνιακά άλατα) ως παραπροϊόντα<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>:</p><div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+RX{\xrightarrow {-HX}}RNH_{2}{\xrightarrow[{-HX}]{+RX}}R_{2}NH{\xrightarrow[{-HX}]{+RX}}R_{3}N{\xrightarrow {+RX}}[R_{4}N]^{+}X^{-}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">X</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em"> <mo>−</mo> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">X</mi> </mpadded> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <munderover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset="-.24em"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">X</mi> </mrow> </mpadded> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em"> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">X</mi> </mpadded> </munderover> </mrow> <msub> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <munderover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset="-.24em"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">X</mi> </mrow> </mpadded> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em"> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">X</mi> </mpadded> </munderover> </mrow> <msub> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em"> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">X</mi> </mpadded> </mover> </mrow> <mo stretchy="false">[</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msup> <mo stretchy="false">]</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> </mrow> </msup> <msup> <mi mathvariant="normal">X</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>−</mo> </mrow> </msup> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+RX{\xrightarrow {-HX}}RNH_{2}{\xrightarrow[{-HX}]{+RX}}R_{2}NH{\xrightarrow[{-HX}]{+RX}}R_{3}N{\xrightarrow {+RX}}[R_{4}N]^{+}X^{-}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/d1148988c14dc2010412ebb860c75b5ec4c60356" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -1.907ex; margin-top: -0.329ex; margin-bottom: -0.598ex; width:58.657ex; height:5.843ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+RX{\xrightarrow {-HX}}RNH_{2}{\xrightarrow[{-HX}]{+RX}}R_{2}NH{\xrightarrow[{-HX}]{+RX}}R_{3}N{\xrightarrow {+RX}}[R_{4}N]^{+}X^{-}} }"></span> </p> </div><p>Μια περίσσεια αμμωνίας βοηθάει να ελαχιστοποιηθεί η πολλαπλή υποκατάσταση και εξουδετερώνει το παραγώνο <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%B1" title="Υδραλογόνα">υδραλογόνο</a> (σε αλογονούχο αμμώνιο, NH<sub>4</sub>X). Η <a href="/wiki/%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Μεθαναμίνη">μεθαναμίνη</a> παράγεται βιομηχανικά με αντίδραση αμμωνίας με <a href="/wiki/%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%B5%CE%B8%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Χλωρομεθάνιο">χλωρομεθάνιο</a>: </p><div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+CH_{3}Cl{\xrightarrow {}}CH_{3}NH_{2}+HX} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">l</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">X</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+CH_{3}Cl{\xrightarrow {}}CH_{3}NH_{2}+HX} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/2465e1ebecc477a21323da50663e2ed79bacd393" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:31.847ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+CH_{3}Cl{\xrightarrow {}}CH_{3}NH_{2}+HX} }"></span> </p> </div><p>Η επίδραση αμμωνίας σε <a href="/w/index.php?title=2-%CE%B2%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%BF%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="2-βρωμοπροπανικό οξύ (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">2-βρωμοπροπανικό οξύ</a> παράγει αντίστοιχα ρακεμική <a href="/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Αλανίνη">αλανίνη</a>, με απόδοση 70%:</p><div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+CH_{3}CHBrCOOH{\xrightarrow {}}CH_{3}CH(NH_{2})COOH+HX} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">B</mi> <mi mathvariant="normal">r</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mo stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">X</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+CH_{3}CHBrCOOH{\xrightarrow {}}CH_{3}CH(NH_{2})COOH+HX} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/9d2cf508b354caf8971ec98e62ea3646a97050eb" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; margin-top: -0.452ex; width:54.806ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+CH_{3}CHBrCOOH{\xrightarrow {}}CH_{3}CH(NH_{2})COOH+HX} }"></span> </p> </div><p>Η <a href="/wiki/%CE%91%CE%B9%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Αιθανολαμίνη">αιθανολαμίνη</a> παράγεται με αντίδραση 1,3-προσθήκης με διάνοιξη δακτυλίου σε <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CE%B9%CF%81%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Οξιράνιο">οξιράνιο</a>:</p><div style="text-align: center;"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Ethylene_oxide.svg" class="mw-file-description" title="Οξιράνιο[νεκρός σύνδεσμος]"><img alt="Οξιράνιο[νεκρός σύνδεσμος]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Ethylene_oxide.svg/42px-Ethylene_oxide.svg.png" decoding="async" width="42" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Ethylene_oxide.svg/63px-Ethylene_oxide.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Ethylene_oxide.svg/84px-Ethylene_oxide.svg.png 2x" data-file-width="72" data-file-height="75" /></a></span><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {+NH_{3}{\xrightarrow {}}H_{2}NCH_{2}CH_{2}OH} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {+NH_{3}{\xrightarrow {}}H_{2}NCH_{2}CH_{2}OH} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/a0cb6b40e042d87d30ea6b97c976fb1a134cc69a" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:25.715ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {+NH_{3}{\xrightarrow {}}H_{2}NCH_{2}CH_{2}OH} }"></span> </p> </div><p>Η αντίδράση αυτή μερικές φορές αφήνεται να προχωρήσει παραπέρα (με επιπλέον ισοδύναμα οξιρανίου), παράγοντας <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CE%B1%CE%B9%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διαιθανολαμίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">διαιθανολαμίνη</a> ή και <a href="/w/index.php?title=%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%B9%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Τριαιθανολαμίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">τριαιθανολαμίνη</a>:</p><div style="text-align: center;"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Ethylene_oxide.svg" class="mw-file-description" title="Οξιράνιο[νεκρός σύνδεσμος]"><img alt="Οξιράνιο[νεκρός σύνδεσμος]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Ethylene_oxide.svg/42px-Ethylene_oxide.svg.png" decoding="async" width="42" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Ethylene_oxide.svg/63px-Ethylene_oxide.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Ethylene_oxide.svg/84px-Ethylene_oxide.svg.png 2x" data-file-width="72" data-file-height="75" /></a></span><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {+H_{2}NCH_{2}CH_{2}OH{\xrightarrow {}}(HOCH_{2}CH_{2})_{2}NH} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mo stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {+H_{2}NCH_{2}CH_{2}OH{\xrightarrow {}}(HOCH_{2}CH_{2})_{2}NH} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/436b50c1bf9ab2df1d0f28f8642ae955f0dbe5a8" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; margin-top: -0.452ex; width:40.026ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {+H_{2}NCH_{2}CH_{2}OH{\xrightarrow {}}(HOCH_{2}CH_{2})_{2}NH} }"></span> </p><p>και </p> </div><div style="text-align: center;"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Ethylene_oxide.svg" class="mw-file-description" title="Οξιράνιο[νεκρός σύνδεσμος]"><img alt="Οξιράνιο[νεκρός σύνδεσμος]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Ethylene_oxide.svg/42px-Ethylene_oxide.svg.png" decoding="async" width="42" height="44" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Ethylene_oxide.svg/63px-Ethylene_oxide.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Ethylene_oxide.svg/84px-Ethylene_oxide.svg.png 2x" data-file-width="72" data-file-height="75" /></a></span><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {+(HOCH_{2}CH_{2})_{2}NH{\xrightarrow {}}(HOCH_{2}CH_{2})_{3}N} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mo>+</mo> <mo stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mo stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <msub> <mo stretchy="false">)</mo> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {+(HOCH_{2}CH_{2})_{2}NH{\xrightarrow {}}(HOCH_{2}CH_{2})_{3}N} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/4dc97af6c024f65d6c053f119b39f210b04fb39e" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; margin-top: -0.452ex; width:40.092ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {+(HOCH_{2}CH_{2})_{2}NH{\xrightarrow {}}(HOCH_{2}CH_{2})_{3}N} }"></span> </p> </div><p><a href="/wiki/%CE%91%CE%BC%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%B1" title="Αμίδια">Αμίδια</a> (RCONH<sub>2</sub>) μπορούν να παραχθούν μετά από αντίδραση αμμωνίας με παράγωγα <a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B2%CE%BF%CE%BE%CF%85%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CE%BF%CE%BE%CE%AD%CE%B1" title="Καρβοξυλικά οξέα">καρβοξυλικών οξέων</a>. Τα ακυλοχλωρίδια (RCOCl) είναι τα πιο δραστικά (για το σκοπό αυτό), αλλά απαιτούν περίσσεια αμμωνίας τουλάχιστον στο διπλάσιο, γιατί πρέπει να εξαυδετερώνεται παράλληλα το συμπαραγώμενο υδροχλώριο (γιατί αλλιώς υδρολύει τα παραγώμενα αμίδια):</p><div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+RCOCl{\xrightarrow {}}RCONH_{2}+NH_{4}Cl} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">l</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">l</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+RCOCl{\xrightarrow {}}RCONH_{2}+NH_{4}Cl} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/f64c6c116b07aedfc127440375490ef59ff291b4" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:37.832ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+RCOCl{\xrightarrow {}}RCONH_{2}+NH_{4}Cl} }"></span> </p> </div><p>Οι <a href="/wiki/%CE%95%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B5%CF%82" title="Εστέρες">εστέρες</a> (RCO<sub>2</sub>R, όπου τα δύο R όχι απαραίτητα ίδια) και οι <a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BD%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%AF%CF%84%CE%B5%CF%82_%CE%BF%CE%BE%CE%AD%CF%89%CE%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ανυδρίτες οξέων (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">ανυδρίτες οξέων</a> [RCO(O)COR] μπορούν επίσης να αντιδράσουν με την αμμωνία και να σχηματίσουν τα αντίστοιχα αμίδια:</p><div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+RCO_{2}R{\xrightarrow {}}RCONH_{2}+ROH} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">H</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+RCO_{2}R{\xrightarrow {}}RCONH_{2}+ROH} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/7a78a9b1bdabeb39cc2136c5d4a9c9cfc036637a" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:35.506ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+RCO_{2}R{\xrightarrow {}}RCONH_{2}+ROH} }"></span> </p> και<div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+RCO(O)COR{\xrightarrow {}}RCONH_{2}+RCO_{2}H} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mo stretchy="false">(</mo> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mo stretchy="false">)</mo> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+RCO(O)COR{\xrightarrow {}}RCONH_{2}+RCO_{2}H} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ac5b9fdcf1af8b7048d7f670ccf033bd74474783" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.838ex; margin-top: -0.452ex; width:44.287ex; height:3.176ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {NH_{3}+RCO(O)COR{\xrightarrow {}}RCONH_{2}+RCO_{2}H} }"></span> </p> </div></div><p>Τα αμμωνιακά άλατα των καρβοξυλικών οξέων (RCO<sub>2</sub>NH<sub>4</sub>) μπορούν να αφυδατωθούν σε αμίδια, εφόσον δεν συνυπάρχουν και άλλες ευαίσθητες <a href="/wiki/%CE%A7%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1" title="Χαρακτηριστική ομάδα">χαρακτηριστικές ομάδες</a> στο ίδιο μόριο. Για την αφυδάτωση αμμωνιακών αλάτων καρβοξυλικών οξέων απαιτούνται θερμοκρασίες της τάξης των 150–200 °C:</p><div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {RCO_{2}NH_{4}{\xrightarrow {150-200^{o}C}}RCONH_{2}+H_{2}O} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>4</mn> </mrow> </msub> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em"> <mn>150</mn> <mo>−</mo> <msup> <mn>200</mn> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="normal">o</mi> </mrow> </msup> <mi mathvariant="normal">C</mi> </mpadded> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">R</mi> <mi mathvariant="normal">C</mi> <mi mathvariant="normal">O</mi> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mi mathvariant="normal">O</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {RCO_{2}NH_{4}{\xrightarrow {150-200^{o}C}}RCONH_{2}+H_{2}O} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/bac3090d2493b0947eb95d8dcfd15acd0f090b09" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.424ex; width:37.527ex; height:4.176ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {RCO_{2}NH_{4}{\xrightarrow {150-200^{o}C}}RCONH_{2}+H_{2}O} }"></span> </p> </div><p>Το υδρογόνο της αμμωνίας μπορεί να αντικατασταθεί από <a href="/wiki/%CE%9C%CE%AD%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1" title="Μέταλλα">μέταλλα</a>, όπως το <a href="/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%AE%CF%83%CE%B9%CE%BF" title="Μαγνήσιο">μαγνήσιο</a>. Με την καύση μαγνησίου μέσα σε αέρια αμμωνία παράγεται <a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%B6%CF%89%CF%84%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%AE%CF%83%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Αζωτούχο μαγνήσιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">αζωτούχο μαγνήσιο</a> (Mg<sub>3</sub>N<sub>2</sub>):</p><div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+3Mg{\xrightarrow {}}Mg_{3}N_{2}+3H_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>3</mn> <mi mathvariant="normal">M</mi> <mi mathvariant="normal">g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mi mathvariant="normal">M</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">g</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <msub> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>3</mn> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+3Mg{\xrightarrow {}}Mg_{3}N_{2}+3H_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/4939ed5c231565c62bcc9a79ddc088d4b1bc8426" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:29.268ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+3Mg{\xrightarrow {}}Mg_{3}N_{2}+3H_{2}} }"></span> </p> </div><p>Αν ρεύμα αέριας αμμωνίας περάσει πάνω από θερμαινόμενο μεταλλικό νάτριο ή μεταλλικό κάλιο τότε σχηματίζονται αντίστοιχα <a href="/w/index.php?title=%CE%9D%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Νατραμίδιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">νατραμίδιο</a> (NaNH<sub>2</sub>) και <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Καλιαμίδιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">καλιαμίδιο</a> (KNH<sub>2</sub>). <sup id="cite_ref-FOOTNOTEChisholm1911862_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEChisholm1911862-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p><div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+2Na{\xrightarrow {}}2NaNH_{2}+H_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <mi mathvariant="normal">a</mi> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+2Na{\xrightarrow {}}2NaNH_{2}+H_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/f176fa3fa7d87c0736257a29e05d8d506ccce8ea" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:29.181ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+2Na{\xrightarrow {}}2NaNH_{2}+H_{2}} }"></span> </p> και<div style="text-align: center;"> <p><span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+2K{\xrightarrow {}}2KNH_{2}+H_{2}} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>3</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">K</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mover> <mo>→</mo> <mpadded width="+0.611em" lspace="0.278em" voffset=".15em" /> </mover> </mrow> <mn>2</mn> <mi mathvariant="normal">K</mi> <mi mathvariant="normal">N</mi> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> <mo>+</mo> <msub> <mi mathvariant="normal">H</mi> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mn>2</mn> </mrow> </msub> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+2K{\xrightarrow {}}2KNH_{2}+H_{2}} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/cc24c3815e19e6c6937989c37206f93837dfc38f" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.671ex; margin-top: -0.452ex; width:26.986ex; height:3.009ex;" alt="{\displaystyle \mathrm {2NH_{3}+2K{\xrightarrow {}}2KNH_{2}+H_{2}} }"></span> </p> </div></div><p>Όπου είναι απαραίτητο στην ονοματολογία αντικατάστασης (παραγώγων της αμμαωνίας), η <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%AE%CF%82_%CE%88%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7_%CE%9A%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CF%81%CE%AE%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%95%CF%86%CE%B1%CF%81%CE%BC%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%A7%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%B1%CF%82" title="Διεθνής Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας">IUPAC</a> προτείνει να προτιμάται να χρησιμοποιείται η ονομασία «αζάνιο» και όχι η ονομασία «αμμωνία». Έτσι, η <a href="/wiki/%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Χλωραμίνη">χλωραμίνη</a> (NH<sub>2</sub>Cl) θα έπρεπε να ονομάζεται «χλωραζάνιο», αλλά πάντως σίγουρα όχι «χλωραμμωνία». Η πεντασθενής αμμωνία (NH<sub>5</sub>) είναι γνωστή ως «λ<sup>5</sup>-αμίνη» ή ως «υδρίδιο του αμμωνίου» (δομικά μπορεί να παραστεί και ως NH<sub>4</sub><sup>+</sup>← :H<sup>-</sup>). Αυτή η ένωση βρίσκεται με τη μορφή <a href="/wiki/%CE%9A%CF%81%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%82" title="Κρύσταλλος">κρυσταλλικού</a> στερεού που είναι σταθερό μόνο υπό υψηλή πίεση, ενώ ξαναδιασπάται σε συνηθισμένη αμμωνία και διυδρογόνο, μόλις η πίεση επανέρθει κοντά στην κανονική (1 atm). Το υδρίδιο του αμμωνίου ερευνήθηκε ως πιθανό καύσιμο <a href="/wiki/%CE%A0%CF%8D%CF%81%CE%B1%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82" title="Πύραυλος">πυραύλων</a> στερεών καυσίμων το <a href="/wiki/1966" title="1966">1966</a>.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Εφαρμογές"><span id=".CE.95.CF.86.CE.B1.CF.81.CE.BC.CE.BF.CE.B3.CE.AD.CF.82"></span>Εφαρμογές</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=24" title="Επεξεργασία ενότητας: Εφαρμογές" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=24" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Εφαρμογές"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Επειδή υγροποιείται εύκολα και έχει μεγάλη <a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%BC%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1_%CE%B5%CE%BE%CE%B1%CE%AD%CF%81%CF%89%CF%83%CE%B7%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ειδική θερμότητα εξαέρωσης (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">θερμότητα εξαέρωσης</a>, χρησιμοποιήθηκε στα <a href="/wiki/%CE%A8%CF%85%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%BF" title="Ψυγείο">ψυγεία</a> και για την παραγωγή <a href="/wiki/%CE%A0%CE%AC%CE%B3%CE%BF%CF%82" title="Πάγος">πάγου</a>. Αποτελεί <a href="/wiki/%CE%94%CE%B7%CE%BB%CE%B7%CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Δηλητήριο">δηλητήριο</a> και μπορεί να προκαλέσει, όταν εισπνέεται, ακόμη και το θάνατο. </p><p>Οι χρήσεις της αμμωνίας είναι πολλές. Υδατικό διάλυμα αμμωνίας χρησιμοποιείται σαν αντιδραστήριο στη <a href="/wiki/%CE%A7%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CE%B1" title="Χημεία">Χημεία</a>, στην <a href="/wiki/%CE%99%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE" title="Ιατρική">Ιατρική</a> και για επαλείψεις σε τσιμπήματα <a href="/wiki/%CE%88%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%B1" title="Έντομα">εντόμων</a> (ιδιαίτερα των <a href="/wiki/%CE%A5%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CF%8C%CF%80%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B1" title="Υμενόπτερα">υμενοπτέρων</a>). Ακόμη, χρησιμοποιήθηκε για εισπνοές, σε περιπτώσεις λιποθυμιών και μέθης, σαν αναλγητικό, αλλά και για τον καθαρισμό υφασμάτων, για την παρασκευή λιπασμάτων, σαν <a href="/wiki/%CE%A8%CF%85%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C" title="Ψυκτικό">ψυκτικό</a> σε ψυγεία και για παραγωγή πάγου. Επίσης για την παρασκευή <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Νιτρικό οξύ">νιτρικού οξέος</a> και <a href="/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BD%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Ανθρακικό νάτριο">σόδας</a> με την μέθοδο Solvay. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Παραπομπές_και_σημειώσεις"><span id=".CE.A0.CE.B1.CF.81.CE.B1.CF.80.CE.BF.CE.BC.CF.80.CE.AD.CF.82_.CE.BA.CE.B1.CE.B9_.CF.83.CE.B7.CE.BC.CE.B5.CE.B9.CF.8E.CF.83.CE.B5.CE.B9.CF.82"></span>Παραπομπές και σημειώσεις</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&veaction=edit&section=25" title="Επεξεργασία ενότητας: Παραπομπές και σημειώσεις" class="mw-editsection-visualeditor"><span>Επεξεργασία</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&action=edit&section=25" title="Επεξεργαστείτε τον πηγαίο κώδικα της ενότητας: Παραπομπές και σημειώσεις"><span>επεξεργασία κώδικα</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Για εναλλακτικές ονομασίες δείτε τον πίνακα πληροφοριών.</span> </li> <li id="cite_note-gov-right-know-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-gov-right-know_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation Journal"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120225051612/http://edocket.access.gpo.gov/cfr_2008/julqtr/pdf/40cfr355AppA.pdf"><i>40 C.F.R.: Appendix A to Part 355—The List of Extremely Hazardous Substances and Their Threshold Planning Quantities</i></a> (July 1, 2008 έκδοση). <a href="/w/index.php?title=United_States_Government_Publishing_Office&action=edit&redlink=1" class="new" title="United States Government Publishing Office (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Government Printing Office</a>. Αρχειοθετήθηκε από <a rel="nofollow" class="external text" href="http://edocket.access.gpo.gov/cfr_2008/julqtr/pdf/40cfr355AppA.pdf">το πρωτότυπο</a> στις 2012-02-25<span class="printonly">. <a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20120225051612/http://edocket.access.gpo.gov/cfr_2008/julqtr/pdf/40cfr355AppA.pdf">https://web.archive.org/web/20120225051612/http://edocket.access.gpo.gov/cfr_2008/julqtr/pdf/40cfr355AppA.pdf</a></span><span class="reference-accessdate">. Ανακτήθηκε στις October 29, 2011</span>.</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=40+C.F.R.%3A+Appendix+A+to+Part+355%E2%80%94The+List+of+Extremely+Hazardous+Substances+and+Their+Threshold+Planning+Quantities&rft.edition=July+1%2C+2008&rft.pub=%5B%5BUnited+States+Government+Publishing+Office%7CGovernment+Printing+Office%5D%5D&rft_id=https%3A%2F%2Fweb.archive.org%2Fweb%2F20120225051612%2Fhttp%3A%2F%2Fedocket.access.gpo.gov%2Fcfr_2008%2Fjulqtr%2Fpdf%2F40cfr355AppA.pdf&rfr_id=info:sid/el.wikipedia.org:%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-USGS2016-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-USGS2016_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9162355">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"«""»""\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/mcs/2016/mcs2016.pdf">«pg. 119 – Nitrogen»</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. <a href="/w/index.php?title=USGS&action=edit&redlink=1" class="new" title="USGS (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">USGS</a>. 2016<span class="reference-accessdate">. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=pg.+119+%E2%80%93+Nitrogen&rft.pub=USGS&rft.date=2016&rft_id=http%3A%2F%2Fminerals.usgs.gov%2Fminerals%2Fpubs%2Fmcs%2F2016%2Fmcs2016.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fel.wikipedia.org%3A%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-USGS2016-ds140-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-USGS2016-ds140_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9162355"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/historical-statistics/ds140-nitro.xlsx">«Nitrogen»</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. <a href="/w/index.php?title=USGS&action=edit&redlink=1" class="new" title="USGS (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">USGS</a>. 2016<span class="reference-accessdate">. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Nitrogen&rft.pub=USGS&rft.date=2016&rft_id=http%3A%2F%2Fminerals.usgs.gov%2Fminerals%2Fpubs%2Fhistorical-statistics%2Fds140-nitro.xlsx&rfr_id=info%3Asid%2Fel.wikipedia.org%3A%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">Ammonium hydroxide physical properties". Archived from the original on 2007-11-27.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Kirschbaum, B; Sica, D; Anderson, F. P. (1999). "Urine electrolytes and the urine anion and osmolar gaps.". The Journal of laboratory and clinical medicine 133 (6): 597–604. doi:10.1016/S0022-2143(99)90190-7. ISSN 0022-2143. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10360635?dopt=Abstract">PMID 10360635</a>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Edited by Kirk Munsell. Image page credit Lunar and Planetary Institute. NASA. "NASA's Solar Exploration: Multimedia: Gallery: Gas Giant Interiors". Retrieved 26 April 2006.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Cheung, A. C.; Rank, D. M.; Townes, C. H.; Thornton, D. D. and Welch, W. J. (1968). "Detection of NH3 molecules in the interstellar medium by their microwave emission". Phys. Rev. Lett. 21 (25): 1701. Bibcode:1968PhRvL..21.1701C. doi:10.1103/PhysRevLett.21.1701.</span> </li> <li id="cite_note-Ho-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Ho_9-0">9,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Ho_9-1">9,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Ho, P. T. P. and Townes, C. H. (1983). "Interstellar ammonia". Ann. Rev. Astron. Astrophys. 21 (1): 239–70. Bibcode:1983ARA&A..21..239H. doi:10.1146/annurev.aa.21.090183.001323.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"> Millar, T. J. (2003). "Deuterium Fractionation in Interstellar Clouds". Space Science Reviews 106 (1): 73–86. Bibcode:2003SSRv..106...73M. doi:10.1023/A:1024677318645.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Ungerechts, H., Walmsley, C. M., Winnewisser, G.; Walmsley; Winnewisser (1980). "Ammonia and cyanoacetylene observations of the high-density core of L-183 (L-134-N)". Astron. Astrophys. 88: 259. Bibcode:1980A&A....88..259U.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Genzel, R.; Downes, D.; Ho, P. T. P. (1982). "NH3 in Orion-KL – A new interpretation". Astrophysics Journal 259: L103. Bibcode:1982ApJ...259L.103G. doi:10.1086/183856.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">"The UMIST data for Astrochemistry". Retrieved 7 July 2009.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Vikor, L.; Al-Khalili, A.; Danared, H.; Djuric, N.; Dunn, G. H.; Larsson, M.; Le Padellec, A.; Rosaen, S.; Af Ugglas, M. (1999). "Branching fractions of dissociative recombination of NH4+ and NH2+ molecular ions". Astronomy and Astrophysics 344: 1027. Bibcode:1999A&A...344.1027V.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">van Dishoeck, E. F.; and Black, J. H. (1986). "Comprehensive models of diffuse interstellar clouds – Physical conditions and molecular abundances". Astrophys. J. Suppl. Ser. 62: 109–145. Bibcode:1986ApJS...62..109V. doi:10.1086/191135.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"> "astrochemistry.net". astrochemistry.net. Retrieved 21 May 2011.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Prasad, S. S. and Huntress, W. T. (1980). "A model for gas phase chemistry in interstellar clouds". The Astrophysical Journal Supplement Series 43: 1. Bibcode:1980ApJS...43....1P. doi:10.1086/190665.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Lininger, W.; Albritton, D. L.; Fehsenfeld, F. C.; Schmeltekopf, A. L.; Ferguson, E. E. (1975). "Flow–drift tube measurements of kinetic energy dependences of some exothermic proton transfer rate constants". J. Chem. Phys. 62 (9): 3549. Bibcode:1975JChPh..62.3549L. doi:10.1063/1.430946.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">Smith, D.; Adams, N. G. (1977). "Reactions of CH+n IONS with ammonia at 300 K". Chemical Physics Letters 47 (1): 145. Bibcode:1977CPL....47..145S. doi:10.1016/0009-2614(77)85326-8.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">Wooten, A.; Bozyan, E. P.; Garrett, D. B. (1980). "Detection of C2H in cold dark clouds". Astrophysical Journal 239: 844. Bibcode:1980ApJ...239..844W. doi:10.1086/158168.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">background ridge</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"> MacDonald, G. H., Little, L. T., Brown, A. T., Riley, P. W., Matheson, D. N., Felli, M.; Little; Brown; Riley; Matheson; Felli (1981). "Detection of new ammonia sources". MNRAS 195: 387. Bibcode:1981MNRAS.195..387M.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">Morris, M., Zuckerman, B., Palmer, P., Turner, B. E. (1973). "Interstellar ammonia". APJ 186: 501. Bibcode:1973ApJ...186..501M. doi:10.1086/152515.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"> Torrelles, J. M., Ho, P. T. P., Rodriguez, L. F., Canto, J. (1985). "VLA observations of ammonia and continuum in regions with high-velocity gaseous outflows". APJ 288: 595. Bibcode:1985ApJ...288..595T. doi:10.1086/162825.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Ho, P. T. P., Martin, R. N.,Turner, J. L., Jackson, J. M. (1990). "VLA imaging of extragalactic ammonia – Hot gas in the nucleus of IC 342". APJL 355: L19. Bibcode:1990ApJ...355L..19H. doi:10.1086/185728.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Cesaroni, R., Churchwell, E., Hofner, P., Walmsley, C. M., Kurtz, S.; Churchwell; Hofner; Walmsley; Kurtz (1994). "Hot ammonia toward compact HII regions". AAP 288: 903. Bibcode:1994A&A...288..903C.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">Knacke, R. F., McCorkle, S., Puetter, R. C., Erickson, E. F., Kraetschmer, W. (1982). "Observation of interstellar ammonia ice". APJ 260: 141. Bibcode:1982ApJ...260..141K. doi:10.1086/160241.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">Orton, G. S., Aumann, H. H., Martonchik, J. V., Appleby, J. F. (1982). "Airborne spectroscopy of Jupiter in the 100- to 300-cm−1 region: Global properties of ammonia gas and ice haze". Icarus 52 (1): 81. Bibcode:1982Icar...52...81O. doi:10.1016/0019-1035(82)90170-1.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">Benson, P. J., Myers, P. (1989). "A survey for dense cores in dark clouds". APJS 71: 89. Bibcode:1989ApJS...71...89B. doi:10.1086/191365.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">Mebold, U., Heithausen, A., Reif, K.; Heithausen; Reif (1987). "Ammonia in the galactic halo and the infrared cirrus". AAP 180: 213. Bibcode:1987A&A...180..213M.</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">"Ammonia". h2g2 Eponyms. BBC.CO.UK. 11 January 2003. Archived from the original on 2 November 2007. Retrieved 8 November 2007.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"> Chisholm 1911 cites Pliny Nat. Hist. xxxi. 39</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">"Sal-ammoniac". Webmineral. Retrieved 7 July 2009.</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text">Haq, Syed Nomanul (28 February 1995). Names, Natures and Things: The Alchemist Jabir Ibn Hayyan and His Kitab Al-Ahjar (Book of Stones). Springer. <a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A0%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%82%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CF%89%CE%BD/9780792332541" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-7923-3254-1</a>. Retrieved 22 June 2010.</span> </li> <li id="cite_note-C-35"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-C_35-0">35,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-C_35-1">35,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-C_35-2">35,2</a></sup></span> <span class="reference-text">Chisholm 1911.</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text">Maurice P. Crosland (2004). Historical Studies in the Language of Chemistry. Courier Dover Publications. p. 72. <a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A0%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%82%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CF%89%CE%BD/0486438023" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-486-43802-3</a>.</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">Abraham, Lyndy (1990). Marvell and alchemy. Aldershot Scolar. <a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A0%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%82%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CF%89%CE%BD/0859677745" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-85967-774-5</a>.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text">Chemistry of the Group 2 Elements – Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra". BBC.co.uk. Retrieved 7 July 2009.</span> </li> <li id="cite_note-U-39"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-U_39-0">39,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-U_39-1">39,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Max Appl (2006). Ammonia, in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a02_143.pub2.</span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text">Smith, Roland (2001). Conquering Chemistry. Sydney: McGraw-Hill. <a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A0%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%82%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CF%89%CE%BD/0074701460" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-07-470146-0</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Ceresana-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ceresana_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Ceresana. "Market Study Ammonia". Ceresana. Retrieved 2012-11-07.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text">"New coal-based ammonia and urea capacity.(China)". January 2004. Retrieved 7 July 2009.</span> </li> <li id="cite_note-USGSP-43"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-USGSP_43-0">43,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-USGSP_43-1">43,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-USGSP_43-2">43,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-USGSP_43-3">43,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-USGSP_43-4">43,4</a></sup></span> <span class="reference-text">"United States Geological Survey publication". Retrieved 7 July 2009.</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text">Σημείωση: Η μέθοδος αυτή και άλλες παρόμοιες με άλλα είδη γαιάνθρακα, ονομάζονται μέθοδοι «αεριοποίησης του άνθρακα».</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"> Parkes, G. D.; Mellor, J. W. (1939). Mellor's Modern Inorganic Chemistry (New Edition, Revised and Rewritten ed.). London: Longmans, Green and Co. pp. 255–256 & 362.</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text">Shriver and Atkins. Inorganic Chemistry (Fifth Edition). W. H. Freeman and Company, New York, 2010, pp 383.</span> </li> <li id="cite_note-Chis-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Chis_47-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Ammonia". Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text">Hewat, A. W.; Riekel, C. (1979). "The crystal structure of deuteroammonia between 2 and 180 K by neutron powder profile refinement". Acta Crystallographica Section A 35 (4): 569. Bibcode:1979AcCrA..35..569H. doi:10.1107/S0567739479001340.</span> </li> <li id="cite_note-CRCHCP-49"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CRCHCP_49-0">49,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CRCHCP_49-1">49,1</a></sup></span> <span class="reference-text">CRC Handbook of Chemistry and Physics, 94th ed. <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.hbcpnetbase.com">http://www.hbcpnetbase.com</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170724011402/http://www.hbcpnetbase.com/">Αρχειοθετήθηκε</a> 2017-07-24 στο <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.. Page 9-26. Retrieved June 18, 2013.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text">Cleeton, C. E.; Williams, N. H. (1934). "Electromagnetic Waves of 1.1 cm (0 in). Wave-Length and the Absorption Spectrum of Ammonia". Physical Review 45 (4): 234. Bibcode:1934PhRv...45..234C. doi:10.1103/PhysRev.45.234.</span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text">Baker, H. B. (1894). J. Chem. Soc. 65: 612.</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r9162355"><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Norman_Greenwood&action=edit&redlink=1" class="new" title="Norman Greenwood (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Greenwood, Norman N.</a>· Earnshaw, Alan (1984). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.co.nz/books?id=OezvAAAAMAAJ&q=0-08-022057-6&dq=0-08-022057-6&source=bl&ots=m4tIRxdwSk&sig=XQTTjw5EN9n5z62JB3d0vaUEn0Y&hl=en&sa=X&ei=UoAWUN7-EM6ziQfyxIDoCQ&ved=0CD8Q6AEwBA"><i>Chemistry of the Elements</i></a>. Oxford: <a href="/w/index.php?title=Pergamon_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pergamon Press (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Pergamon Press</a>. σελ. 485. <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%AE%CF%82_%CF%80%CF%81%CF%8C%CF%84%CF%85%CF%80%CE%BF%CF%82_%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B8%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Διεθνής πρότυπος αριθμός βιβλίου">ISBN</a> <a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%A0%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%82%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CF%89%CE%BD/0-08-022057-6" title="Ειδικό:ΠηγέςΒιβλίων/0-08-022057-6">0-08-022057-6</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Chemistry+of+the+Elements&rft.place=Oxford&rft.pages=485&rft.pub=Pergamon+Press&rft.date=1984&rft.isbn=0-08-022057-6&rft.aulast=Greenwood&rft.aufirst=Norman+N.&rft.au=Earnshaw%2C+Alan&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.co.nz%2Fbooks%3Fid%3DOezvAAAAMAAJ%26q%3D0-08-022057-6%26dq%3D0-08-022057-6%26source%3Dbl%26ots%3Dm4tIRxdwSk%26sig%3DXQTTjw5EN9n5z62JB3d0vaUEn0Y%26hl%3Den%26sa%3DX%26ei%3DUoAWUN7-EM6ziQfyxIDoCQ%26ved%3D0CD8Q6AEwBA&rfr_id=info%3Asid%2Fel.wikipedia.org%3A%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text">Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ.243, §10.2Α.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEChisholm1911862-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEChisholm1911862_54-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFChisholm1911">Chisholm 1911</a>, σελ. 862.</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation news">Sterrett, K. F.; Caron, A. P. (1966). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110823130932/http://oai.dtic.mil/oai/oai?verb=getRecord&metadataPrefix=html&identifier=AD0373800">«High pressure chemistry of hydrogenous fuels»</a>. Northrop Space Labs. Αρχειοθετήθηκε από <a rel="nofollow" class="external text" href="http://oai.dtic.mil/oai/oai?verb=getRecord&metadataPrefix=html&identifier=AD0373800">το πρωτότυπο</a> στις 2011-08-23<span class="printonly">. <a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20110823130932/http://oai.dtic.mil/oai/oai?verb=getRecord&metadataPrefix=html&identifier=AD0373800">https://web.archive.org/web/20110823130932/http://oai.dtic.mil/oai/oai?verb=getRecord&metadataPrefix=html&identifier=AD0373800</a></span><span class="reference-accessdate">. Ανακτήθηκε στις 2018-01-05</span>.</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.btitle=High+pressure+chemistry+of+hydrogenous+fuels&rft.atitle=&rft.aulast=Sterrett%2C+K.+F.&rft.au=Sterrett%2C+K.+F.&rft.au=Caron%2C+A.+P.&rft.date=1966&rft.pub=Northrop+Space+Labs&rft_id=https%3A%2F%2Fweb.archive.org%2Fweb%2F20110823130932%2Fhttp%3A%2F%2Foai.dtic.mil%2Foai%2Foai%3Fverb%3DgetRecord%26metadataPrefix%3Dhtml%26identifier%3DAD0373800&rfr_id=info:sid/el.wikipedia.org:%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> </ol></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10387572">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r10730911">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Ανόργανες_ενώσεις_υδρογόνου_(H)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8595637">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-προβολή"><a href="/wiki/%CE%A0%CF%81%CF%8C%CF%84%CF%85%CF%80%CE%BF:%CE%91%CE%BD%CF%8C%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%B5%CE%BD%CF%8E%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CF%85" title="Πρότυπο:Ανόργανες ενώσεις υδρογόνου"><abbr title="Προβολή του προτύπου">π</abbr></a></li><li class="nv-συζ."><a href="/w/index.php?title=%CE%A3%CF%85%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7_%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%84%CF%8D%CF%80%CE%BF%CF%85:%CE%91%CE%BD%CF%8C%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%B5%CE%BD%CF%8E%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CF%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="Συζήτηση προτύπου:Ανόργανες ενώσεις υδρογόνου (δεν έχει γραφτεί ακόμα)"><abbr title="Συζήτηση του προτύπου">σ</abbr></a></li><li class="nv-επεξ."><a class="external text" href="https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%A0%CF%81%CF%8C%CF%84%CF%85%CF%80%CE%BF:%CE%91%CE%BD%CF%8C%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%B5%CE%BD%CF%8E%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CF%85&action=edit"><abbr title="Επεξεργασία του προτύπου">ε</abbr></a></li></ul></div><div id="Ανόργανες_ενώσεις_υδρογόνου_(H)" style="font-size:114%;margin:0 4em">Ανόργανες ενώσεις <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF" title="Υδρογόνο">υδρογόνου</a> (H)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Με <a href="/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%B1" title="Αλογόνα">αλογόνα</a><br />(<a href="/wiki/%CE%A6%CE%B8%CF%8C%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Φθόριο">F</a>,<a href="/wiki/%CE%A7%CE%BB%CF%8E%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Χλώριο">Cl</a>,<a href="/wiki/%CE%92%CF%81%CF%8E%CE%BC%CE%B9%CE%BF" title="Βρώμιο">Br</a>,<a href="/wiki/%CE%99%CF%8E%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Ιώδιο">I</a>,<a href="/wiki/%CE%91%CF%83%CF%84%CE%AC%CF%84%CE%B9%CE%BF" class="mw-redirect" title="Αστάτιο">At</a>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%B8%CF%8C%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Υδροφθόριο">HF</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%87%CE%BB%CF%8E%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Υδροχλώριο">HCl</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B2%CF%81%CF%8E%CE%BC%CE%B9%CE%BF" title="Υδροβρώμιο">HBr</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%8A%CF%8E%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Υδροϊώδιο">HI</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AC%CF%84%CE%B9%CE%BF" title="Υδροαστάτιο">HAt</a><br /><a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Υδροφθορικό οξύ">HF<sub>(aq)</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%87%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Υδροχλωρικό οξύ">HCl<sub>(aq)</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B2%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Υδροβρωμικό οξύ">HBr<sub>(aq)</sub></a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Με <a href="/wiki/%CE%A7%CE%B1%CE%BB%CE%BA%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%B1" title="Χαλκογόνα">χαλκογόνα</a><br />(<a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CF%85%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF" title="Οξυγόνο">O</a>,<a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CE%AF%CE%BF" title="Θείο">S</a>,<a href="/wiki/%CE%A3%CE%B5%CE%BB%CE%AE%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Σελήνιο">Se</a>,<a href="/wiki/%CE%A4%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Τελλούριο">Te</a>,<a href="/wiki/%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Πολώνιο">Po</a>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%CE%9D%CE%B5%CF%81%CF%8C" title="Νερό">H<sub>2</sub>O</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%92%CE%B1%CF%81%CF%8D_%CF%8D%CE%B4%CF%89%CF%81" title="Βαρύ ύδωρ">D<sub>2</sub>O</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Υδροξώνιο">H<sub>3</sub>O<sup>+</sup></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CF%85" title="Υπεροξείδιο του υδρογόνου">H<sub>2</sub>O<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Τριοξειδάνιο">H<sub>2</sub>O<sub>3</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Τετροξειδάνιο">H<sub>2</sub>O<sub>4</sub></a> <br /> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CF%8C%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%BF" title="Υδρόθειο">H<sub>2</sub>S</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CE%B9%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Θειενικό οξύ">H<sub>2</sub>SO</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CE%B9%CF%8E%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Θειώδες οξύ">H<sub>2</sub>SO<sub>3</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CE%B9%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Θειικό οξύ">H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub></a> <br /> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%B5%CE%BB%CE%AE%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Υδροσελήνιο">H<sub>2</sub>Se</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Υδροτελλούριο">H<sub>2</sub>Te</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%80%CE%BF%CE%BB%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδρίδιο του πολωνίου">PoH<sub>2</sub></a> <br /> <a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CE%BF%CF%86%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%B9%CF%8E%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Υποφθοριώδες οξύ">HFO</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%BF%CF%8B%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Υδροφθοροϋπεροξείδιο">HFO<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CF%8E%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Υποχλωριώδες οξύ">HClO</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CE%BF%CE%B2%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CF%8E%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Υποβρωμιώδες οξύ">HBrO</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Με πνικτογόνα<br />(<a href="/wiki/%CE%86%CE%B6%CF%89%CF%84%CE%BF" title="Άζωτο">N</a>,<a href="/wiki/%CE%A6%CF%89%CF%83%CF%86%CF%8C%CF%81%CE%BF%CF%82" title="Φωσφόρος">P</a>,<a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%83%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C" title="Αρσενικό">As</a>,<a href="/wiki/%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BC%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Αντιμόνιο">Sb</a>,<a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D%CE%B8%CE%B9%CE%BF" title="Βισμούθιο">Bi</a>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a class="mw-selflink selflink">NH<sub>3</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%B1%CE%B6%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Υδραζίνη">N<sub>2</sub>H<sub>4</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%B1%CE%B6%CE%AD%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Διαζένιο">NH=NH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%B6%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Τριαζάνιο">N<sub>3</sub>H<sub>5</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%B6%CE%AD%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Τριαζένιο">NH<sub>2</sub>N=NH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%B6%CE%B9%CF%81%CE%B9%CE%B4%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Τριαζιριδίνη">Τριαζιριδίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%B6%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Τετραζάνιο">N<sub>4</sub>H<sub>6</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A6%CF%89%CF%83%CF%86%CE%B9%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Φωσφιναμίνη">PH<sub>2</sub>NH<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A6%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Φθοραμίνη">NH<sub>2</sub>F</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%86%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Διφθοραμίνη">NHF<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Χλωραμίνη">NH<sub>2</sub>C)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Βρωμαμίνη">NH<sub>2</sub>Br</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CF%85%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Υδροξυλαμίνη">NH<sub>2</sub>OH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%B1%CE%B6%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Υδροξυδραζίνη">NH<sub>2</sub>NHOH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CE%B9%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CF%85%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Θειυδροξυλαμίνη">NH<sub>2</sub>SH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/1,1-%CE%B4%CE%B9%CF%86%CE%B8%CE%BF%CF%81%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%B1%CE%B6%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="1,1-διφθορυδραζίνη">NH<sub>2</sub>NF<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%B1%CE%B6%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Χλωρυδραζίνη">NH<sub>2</sub>NHCl</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BE%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CE%BF" title="Νιτροξύλιο">HNO</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B9%CF%84%CF%81%CF%8E%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Νιτρώδες οξύ">HNO<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Νιτρικό οξύ">HNO<sub>3</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BA%CF%85%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Υδροκυάνιο">HCN</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CF%85%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Θειοκυανικό οξύ">HSCN</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BE%CE%B1%CE%B6%CE%B9%CF%81%CE%B9%CE%B4%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Διοξαζιριδίνη">ΝΗΟ<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B6%CE%B9%CF%81%CE%B9%CE%B4%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Οξαδιαζιριδίνη">Οξαδιαζιριδίνη</a> <br /> <a href="/wiki/%CE%A6%CF%89%CF%83%CF%86%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Φωσφίνη">PH<sub>3</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%86%CF%89%CF%83%CF%86%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Διφωσφίνη"> P<sub>2</sub>H<sub>4</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CF%85%CF%86%CF%89%CF%83%CF%86%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Υδροξυφωσφίνη">PH<sub>2</sub>OH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A6%CF%89%CF%83%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Φωσφορικό οξύ">H<sub>3</sub>PO<sub>4</sub></a> <br /> <a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CF%83%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Αρσίνη">AsH<sub>3</sub></a><br /><a href="/wiki/%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Αντιμονίνη">SbH<sub>3</sub></a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Με <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B1" title="Ομάδα του άνθρακα">στοιχεία της ομάδας του άνθρακα</a><br />(<a href="/wiki/%CE%86%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CF%82" title="Άνθρακας">C)</a>,<a href="/wiki/%CE%A0%CF%85%CF%81%CE%AF%CF%84%CE%B9%CE%BF" title="Πυρίτιο">Si</a>,<a href="/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Γερμάνιο">Ge</a>,<a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%AF%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF%CF%82" title="Κασσίτερος">Sn</a>,<a href="/wiki/%CE%9C%CF%8C%CE%BB%CF%85%CE%B2%CE%B4%CE%BF%CF%82" title="Μόλυβδος">Pb</a>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Ανθρακικό οξύ">H<sub>2</sub>CO<sub>3</sub></a> <br /> <a href="/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Σιλάνιο">SiH<sub>4</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Δισιλάνιο">Si<sub>2</sub>H<sub>6</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Τρισιλάνιο">Si<sub>3</sub>H<sub>8</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CF%81%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Τρισιλιράνιο">Si<sub>3</sub>H<sub>6</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%AD%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Δισιλένιο">SiH<sub>2</sub>=SiH<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Δισιλίνιο">HSi≡SiH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A6%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Φθοροσιλάνιο">SiH<sub>3</sub>F</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Χλωροσιλάνιο">SiH<sub>3</sub>Cl</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Βρωμοσιλάνιο">SiH<sub>3</sub>Br</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%86%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Διφθοροσιλάνιο">SiH<sub>2</sub>F<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A6%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%BF%CF%87%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Φθοροχλωροσιλάνιο">SiH<sub>2</sub>ClF</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/1,1-%CE%B4%CE%B9%CF%86%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%BF%CE%B4%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="1,1-διφθοροδισιλάνιο">SiH<sub>3</sub>SiHF<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CE%BB%CE%B7" title="Σιλανόλη">SiH<sub>3</sub>OH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CE%B4%CE%B9%CF%8C%CE%BB%CE%B7" title="Σιλανοδιόλη">SiH<sub>2</sub>(OH)<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CE%BB%CE%B7" title="Δισιλανόλη">SiH<sub>3</sub>SiH<sub>2</sub>OH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Δισιλοξάνιο">Δισιλοξάνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Σιλαναμίνη">SiH<sub>3</sub>NH<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BB%CF%85%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Δισιλυλαμίνη">SiH<sub>3</sub>NHSiH<sub>3</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Σιλανιμίνη">SiH<sub>2</sub>=NH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Σιλανοδιαμίνη">SiH<sub>2</sub>(NH<sub>2</sub>)<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CE%BB%CE%B7" title="Δισιλανόλη">SiH<sub>3</sub>SiH<sub>2</sub>OH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%91%CE%BC%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CE%BB%CE%B7" title="Αμινοσιλανόλη">H<sub>2</sub>NSiH<sub>2</sub>OH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BB%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%86%CF%89%CF%83%CF%86%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Σιλυλοφωσφίνη">SiH<sub>3</sub>PH<sub>2</sub></a><br /><a href="/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Γερμανάνιο">GeH<sub>4</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A3%CE%B9%CE%BB%CF%85%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Σιλυλογερμανάνιο">SiH<sub>3</sub>GeH<sub>3</sub></a><br /><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B9%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Κασσιτεράνιο">SnH<sub>4</sub></a><br /><a href="/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%BB%CF%85%CE%B2%CE%B4%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Μολυβδάνιο">PbH<sub>4</sub></a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Με <a href="/wiki/%CE%92%CF%8C%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Βόριο">βόριο (B)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%CE%92%CE%BF%CF%81%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Βοράνιο">BH<sub>3</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%B2%CE%BF%CF%81%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF(4)" title="Διβοράνιο(4)">B<sub>2</sub>H<sub>4</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%B2%CE%BF%CF%81%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF(6)" title="Διβοράνιο(6)">B<sub>2</sub>H<sub>6</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%BF%CF%81%CE%B9%CF%81%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Τριβοριράνιο">B<sub>3</sub>H<sub>3</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%BF%CF%81%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF(5)" title="Τριβοράνιο(5)">B<sub>3</sub>H<sub>5</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%BF%CF%81%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF(7)" title="Τριβοράνιο(7)">B<sub>3</sub>H<sub>7</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9F%CE%BE%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%B2%CE%BF%CF%81%CE%B9%CF%81%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF(3)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Οξαδιβοριράνιο(3) (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Οξαδιβοριράνιο(3)</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Με <a href="/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CE%B9%CE%B1" title="Αλκάλια">αλκαλιμέταλλα</a> (<a href="/wiki/%CE%9B%CE%AF%CE%B8%CE%B9%CE%BF" title="Λίθιο">Li</a>,<a href="/wiki/%CE%9D%CE%AC%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Νάτριο">Na</a>,<a href="/wiki/%CE%9A%CE%AC%CE%BB%CE%B9%CE%BF" title="Κάλιο">K</a>,<a href="/wiki/%CE%A1%CE%BF%CF%85%CE%B2%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Ρουβίδιο">Rb</a>,<a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%AF%CF%83%CE%B9%CE%BF" title="Καίσιο">Cs</a>,<a href="/wiki/%CE%A6%CF%81%CE%AC%CE%B3%CE%BA%CE%B9%CE%BF" title="Φράγκιο">Fr</a>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BB%CE%B9%CE%B8%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδρίδιο του λιθίου">LiH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BD%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδρίδιο του νατρίου">NaH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδρίδιο του καλίου">KH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%81%CE%BF%CF%85%CE%B2%CE%B9%CE%B4%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδρίδιο του ρουβιδίου">RbH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CF%83%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδρίδιο του καισίου">CsH</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%9B%CE%B9%CE%B8%CE%B9%CE%BF%CE%B2%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8B%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Λιθιοβοριοϋδρίδιο">LiBH<sub>4</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%92%CE%B7%CF%81%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CE%B2%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8B%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Βηρυλλιοβοριοϋδρίδιο">Be(BH<sub>4</sub>)<sub>2</sub></a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%9B%CE%B9%CE%B8%CE%B9%CE%BF%CE%B1%CF%81%CE%B3%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CF%8B%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Λιθιοαργιλιοϋδρίδιο">LiΑlΗ<sub>4</sub></a><br /><a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BB%CE%B9%CE%B8%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδροξείδιο του λιθίου">Υδροξείδιο του λιθίου (LiOH)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%8C%CE%BE%CE%B9%CE%BD%CE%BF_%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BB%CE%AF%CE%B8%CE%B9%CE%BF" title="Όξινο θειούχο λίθιο">Όξινο θειούχο λίθιο (LiSH)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BD%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδροξείδιο του νατρίου">Υδροξείδιο του νατρίου (NaOH)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδροξείδιο του καλίου">Υδροξείδιο του καλίου (KOH)</a><br /> <a href="/wiki/%CE%9B%CE%B9%CE%B8%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Λιθιαμίδιο">Λιθιαμίδιο (LiNH<sub>2</sub>)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A3%CE%B9%CE%BB%CF%85%CE%BB%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%B8%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Σιλυλολίθιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Σιλυλολίθιο (LiSiH<sub>3</sub>)</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Με <a href="/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%B3%CE%B1%CE%AF%CE%B5%CF%82" title="Αλκαλικές γαίες">αλκαλικές γαίες</a> (<a href="/wiki/%CE%92%CE%B7%CF%81%CF%8D%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%BF" title="Βηρύλλιο">Be</a>,<a href="/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%AE%CF%83%CE%B9%CE%BF" title="Μαγνήσιο">Mg</a>,<a href="/wiki/%CE%91%CF%83%CE%B2%CE%AD%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BF" title="Ασβέστιο">Ca</a>,<a href="/wiki/%CE%A3%CF%84%CF%81%CF%8C%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BF" title="Στρόντιο">Sr</a>,<a href="/wiki/%CE%92%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%BF" title="Βάριο">Ba</a>,<a href="/wiki/%CE%A1%CE%AC%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Ράδιο">Ra</a>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B2%CE%B7%CF%81%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδρίδιο του βηρυλλίου">Υδρίδιο του βηρυλλίου (BeH<sub>2</sub>)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδρίδιο του μαγνησίου">Υδρίδιο του μαγνησίου (MgH<sub>2</sub>)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B2%CE%B7%CF%81%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Υδροξείδιο του βηρυλλίου">Υδροξείδιο του βηρυλλίου [Be(OH)<sub>2</sub>] </a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Με άλλα <a href="/wiki/%CE%9C%CE%AD%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1" title="Μέταλλα">μέταλλα</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%87%CE%B1%CE%BB%CE%BA%CE%BF%CF%8D" title="Υδρίδιο του χαλκού">Υδρίδιο του χαλκού (CuH)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%80%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%84%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Διυδρίδιο του πλουτωνίου">Διυδρίδιο του πλουτωνίου (PuH<sub>2</sub>)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%80%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%84%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%BF%CF%85" class="mw-redirect" title="Τριυδρίδιο του πλουτωνίου">Τριυδρίδιο του πλουτωνίου (PuH<sub>3</sub>)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A4%CF%81%CE%B9%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BA%CE%B9%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85" title="Τριυδροξείδιο του κιουρίου">Τριυδροξείδιο του κιουρίου [Cm(OH)<sub>3</sub>]</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Με <a href="/wiki/%CE%95%CF%85%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%AE_%CE%B1%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%B1" title="Ευγενή αέρια">ευγενή αέρια</a><br />(<a href="/wiki/%CE%89%CE%BB%CE%B9%CE%BF" title="Ήλιο">He</a>,<a href="/wiki/%CE%9D%CE%AD%CE%BF" class="mw-redirect" title="Νέο">Ne</a>,<a href="/wiki/%CE%91%CF%81%CE%B3%CF%8C" title="Αργό">Ar</a>,<a href="/wiki/%CE%9A%CF%81%CF%85%CF%80%CF%84%CF%8C" title="Κρυπτό">Kr</a>,<a href="/wiki/%CE%9E%CE%AD%CE%BD%CE%BF" title="Ξένο">Xe</a>,<a href="/wiki/%CE%A1%CE%B1%CE%B4%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Ραδόνιο">Rn</a>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%CE%A6%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%BF%CF%8B%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B1%CF%81%CE%B3%CE%BF%CF%8D" title="Φθοροϋδρίδιο του αργού">Φθοροϋδρίδιο του αργού (HArF)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%9E%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Ξενικό οξύ">Ξενικό οξύ (H<sub>2</sub>XeO<sub>4</sub>)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%BE%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Υπερξενικό οξύ">Υπερξενικό οξύ (H<sub>4</sub>XeO<sub>6</sub>)</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10387572"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10730911"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Ενώσεις_και_ορυκτά_με_άζωτο" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8595637"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-προβολή"><a href="/wiki/%CE%A0%CF%81%CF%8C%CF%84%CF%85%CF%80%CE%BF:%CE%95%CE%BD%CF%8E%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CE%B1%CE%B6%CF%8E%CF%84%CE%BF%CF%85" title="Πρότυπο:Ενώσεις αζώτου"><abbr title="Προβολή του προτύπου">π</abbr></a></li><li class="nv-συζ."><a href="/w/index.php?title=%CE%A3%CF%85%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7_%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%84%CF%8D%CF%80%CE%BF%CF%85:%CE%95%CE%BD%CF%8E%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CE%B1%CE%B6%CF%8E%CF%84%CE%BF%CF%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="Συζήτηση προτύπου:Ενώσεις αζώτου (δεν έχει γραφτεί ακόμα)"><abbr title="Συζήτηση του προτύπου">σ</abbr></a></li><li class="nv-επεξ."><a class="external text" href="https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%A0%CF%81%CF%8C%CF%84%CF%85%CF%80%CE%BF:%CE%95%CE%BD%CF%8E%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CE%B1%CE%B6%CF%8E%CF%84%CE%BF%CF%85&action=edit"><abbr title="Επεξεργασία του προτύπου">ε</abbr></a></li></ul></div><div id="Ενώσεις_και_ορυκτά_με_άζωτο" style="font-size:114%;margin:0 4em">Ενώσεις και ορυκτά με <a href="/wiki/%CE%86%CE%B6%CF%89%CF%84%CE%BF" title="Άζωτο">άζωτο</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Ανόργανες <br /> ενώσεις αζώτου</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">Αζάνια και ανόργανες αμίνες</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a class="mw-selflink selflink">Αμμωνία</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%B1%CE%B6%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Υδραζίνη">Υδραζίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A6%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Φθοραμίνη">Φθοραμίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CF%86%CE%B8%CE%BF%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Διφθοραμίνη">Διφθοραμίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Χλωραμίνη">Χλωραμίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CF%85%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Υδροξυλαμίνη">Υδροξυλαμίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7" class="mw-redirect" title="Υδροθειαμίνη">Υδροθειαμίνη</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">Άλλες ανόργανες αζωτούχες ενώσεις</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%BA%CF%85%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Δικυάνιο">Δικυάνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%98%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CF%85%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BF%CE%BE%CF%8D" title="Θειοκυανικό οξύ">Θειοκυανικό οξύ</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CF%80%CE%BF%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B1%CE%B6%CF%8E%CF%84%CE%BF%CF%85" title="Υποξείδιο του αζώτου">Υποξείδιο του αζώτου</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%9D%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CF%83%CE%B2%CE%AD%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BF" title="Νιτρικό ασβέστιο">Νιτρικό ασβέστιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BA%CF%85%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Υδροκυάνιο">Υδροκυάνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B1%CE%B6%CF%8E%CF%84%CE%BF%CF%85_(NOx)" title="Οξείδια του αζώτου (NOx)">Οξείδια του αζώτου (NOx)</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%9F%CE%BE%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B1%CE%B6%CF%8E%CF%84%CE%BF%CF%85" title="Οξείδιο του αζώτου">Οξείδιο του αζώτου</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Οργανικές ενώσεις<br /> ενώσεις αζώτου</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">Τεταρτοταγείς ενώσεις του αμμωνίου</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BA%CE%B5%CF%84%CF%85%CE%BB%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%BD%CE%B9%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ακετυλοκαρνιτίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Ακετυλοκαρνιτίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%91%CE%BA%CE%B5%CF%84%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Ακετυλοχολίνη">Ακετυλοχολίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B1%CE%BA%CE%BB%CE%B9%CE%B4%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο ακλιδίνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο ακλιδίνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B1%CE%BA%CF%81%CE%B9%CF%86%CE%BB%CE%B1%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο ακριφλαβίνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο ακριφλαβίνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%B3%CE%BA%CE%B5%CE%BB%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Αγκελασίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Αγκελασίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%AC%CF%84_336&action=edit&redlink=1" class="new" title="Αλικουάτ 336 (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Αλικουάτ 336</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%B5%CE%BD%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο αμπενόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο αμπενόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%85%CF%84%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο αμπουτόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο αμπουτόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Αμινοστεροειδή (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Αμινοστεροειδή</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο ανιλίνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο ανιλίνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BD%CE%BD%CE%AF%CE%BD%CE%B7_6%2B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Αννίνη 6+ (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Αννίνη 6+</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CF%80%CE%B5%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μπεσιλικό ατρακούριο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μπεσιλικό ατρακούριο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B2%CE%B5%CE%BD%CE%B6%CE%B1%CE%BB%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο βενζαλκόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο βενζαλκόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B2%CE%B5%CE%BD%CE%B6%CE%B1%CE%B8%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο βενζαθόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο βενζαθόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CE%B5%CE%BD%CE%B6%CE%B9%CE%BB%CF%8C%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βενζιλόνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βενζιλόνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CE%B5%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CF%87%CF%8C%CE%BB%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βεθανχόλη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βεθανχόλη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CF%80%CE%B5%CE%B2%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μπεβόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μπεβόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B4%CE%B9%CE%B2%CE%B5%CE%BD%CE%B6%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο διβενζόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο διβενζόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CE%B5%CF%84%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρετύλιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρετύλιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CE%BF%CF%85%CF%86%CE%BF%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βουφοθειονίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βουφοθειονίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%B4%CF%81%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B9%CE%BF_%CE%9C%CF%80%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%BA%CE%AD%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Αντιδραστήριο Μπουργκές (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Αντιδραστήριο Μπουργκές</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CE%BF%CF%85%CF%84%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βουτυλοσκοπολαμίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βουτυλοσκοπολαμίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CE%BF%CF%85%CF%84%CF%85%CF%81%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βουτυρυλοχολίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βουτυρυλοχολίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Καντικίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Καντικίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%99%CF%89%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ιωδιούχο καντοκουρόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Ιωδιούχο καντοκουρόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B2%CE%B1%CF%87%CF%8C%CE%BB%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Καρβαχόλη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Καρβαχόλη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B2%CE%B5%CE%B8%CE%BF%CF%80%CE%B5%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο καρβεθοπεντεκίνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο καρβεθοπεντεκίνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%BD%CE%B9%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Καρνιτίνη">Καρνιτίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%B5%CF%86%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%80%CF%81%CE%B5%CE%BD%CE%AC%CE%BC%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Κεφλουπρενάμιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Κεφλουπρενάμιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BA%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BC%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο κετριμόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο κετριμόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BA%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BC%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο κετριμόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο κετριμόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BA%CE%B5%CF%84%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%80%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%B4%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο κετυλοπυριδίνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο κετυλοπυριδίνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%81%CF%85%CE%B8%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χελερυθρίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χελερυθρίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BF%CE%BD%CE%B4%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωρισονδαμίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωρισονδαμίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%BC%CE%B5%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%AC%CF%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωρμεκουάτ (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωρμεκουάτ</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A7%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B7" title="Χολίνη">Χολίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%B1_%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχα χολίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχα χολίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BA%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%81%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο κιμετρόπιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο κιμετρόπιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BA%CE%B9%CF%83%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Δισιλατικό κισατρακούριο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Δισιλατικό κισατρακούριο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Κιτικολίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Κιτικολίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BA%CE%BB%CE%B9%CE%B4%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο κλιδίνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο κλιδίνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%BB%CE%BF%CF%86%CE%AF%CE%BB%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Κλοφίλιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Κλοφίλιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%BC%CE%B9%CE%B4%CE%BF%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%80%CF%85%CE%BB%CE%BF%CE%B2%CE%B7%CF%84%CE%B1%CE%90%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Κοκαμιδοπροπυλοβηταΐνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Κοκαμιδοπροπυλοβηταΐνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%BC%CE%B9%CE%B4%CE%BF%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%80%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%8B%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CF%85%CF%83%CE%BF%CF%85%CE%BB%CF%84%CE%B1%CE%90%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Κοκαμιδοπροπυλοϋδροξυσουλταΐνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Κοκαμιδοπροπυλοϋδροξυσουλταΐνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CE%BF%CE%BC%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Κομπλανίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Κομπλανίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9A%CF%85%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Κυανίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Κυανίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B5%CE%BA%CE%B1%CE%BC%CE%B5%CE%B8%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Δεκαμεθόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Δεκαμεθόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=3-%CE%B4%CE%B5%CF%8B%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%BD%CE%B9%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="3-δεϋδροκαρνιτίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">3-δεϋδροκαρνιτίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B4%CE%B5%CE%BC%CE%B5%CE%BA%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο δεμεκάριο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο δεμεκάριο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B5%CE%BD%CE%B1%CF%84%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Δενατόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Δενατόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B5%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Δεκουαλίνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Δεκουαλίνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B4%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CE%BA%CF%85%CE%BB%CE%B4%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CE%B8%CF%85%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF" title="Χλωριούχο διδεκυλδιμεθυλαμμώνιο">Χλωριούχο διδεκυλδιμεθυλαμμώνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B4%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CE%B8%CF%85%CE%BB%CE%BF%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CF%84%CE%B1%CE%BA%CF%85%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο διμεθυλοδιοκτακυλαμμώνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο διμεθυλοδιοκτακυλαμμώνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CE%B8%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%86%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%80%CE%B9%CF%80%CE%B5%CE%B1%CE%B6%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διμεθυλοφαινυλοπιπεαζίνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Διμεθυλοφαινυλοπιπεαζίνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B4%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CE%B8%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%84%CE%BF%CF%85%CE%B2%CE%BF%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο διμεθυλοτουβοκουραρίνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο διμεθυλοτουβοκουραρίνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=DiOC6&action=edit&redlink=1" class="new" title="DiOC6 (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">DiOC6</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CF%86%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CF%85%CE%BB%CE%BF%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CF%83%CE%BF%CF%85%CF%86%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διφαινυλομετιλοσουφίδιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Διφαινυλομετιλοσουφίδιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CF%86%CE%B8%CE%B1%CE%BC%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διφθαμιδιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Διφθαμιδιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%AC%CF%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Δικουάτ (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Δικουάτ</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%94%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B3%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Διστιγμίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Διστιγμίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%99%CF%89%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%B1_%CE%B4%CE%B9%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%B6%CE%B5%CE%BD%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ιωδιούχα διθειαζενίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Ιωδιούχα διθειαζενίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B4%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CF%86%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο δομιφαινιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο δομιφαινιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B4%CE%BF%CE%BE%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο δοξακούριο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο δοξακούριο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%95%CF%87%CE%BF%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%86%CE%AC%CF%84%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Εχοθειοφάτη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Εχοθειοφάτη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B4%CE%B5%CE%BB%CF%86%CE%BF%CF%83%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Εδελφοσίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Εδελφοσίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%86%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Εδροφόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Εδροφόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B5%CE%BC%CE%B5%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο εμεπρόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο εμεπρόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B5%CE%B8%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο εθίδιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο εθίδιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%95%CF%85%CF%86%CE%BB%CE%B1%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ευφλαβίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Ευφλαβίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A6%CE%B5%CE%BD%CF%80%CE%B9%CE%B2%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Φενπιβερίνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Φενπιβερίνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A6%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Φεντόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Φεντόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A4%CF%81%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B9%CF%89%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%B1_%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Τριεθειιωδιούχα γαλλαμίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Τριεθειιωδιούχα γαλλαμίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο γαντακούριο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο γαντακούριο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A0%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BD%CE%BF_%CF%84%CE%B6%CE%B5%CE%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Πράσινο τζελ (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Πράσινο τζελ</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%95%CF%81%CF%85%CE%B8%CF%81%CF%8C_%CF%84%CE%B6%CE%B5%CE%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ερυθρό τζελ (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Ερυθρό τζελ</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%93%CE%BB%CF%85%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CE%B2%CE%B7%CF%84%CE%B1%CF%8A%CE%BD%CE%BF%CE%B1%CE%BB%CE%B4%CE%B5%CE%B0%CE%B4%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Γλυκινοβηταϊνοαλδεΰδη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Γλυκινοβηταϊνοαλδεΰδη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B3%CE%BB%CF%85%CE%BA%CE%BF%CF%80%CF%85%CF%81%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο γλυκοπυρρόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο γλυκοπυρρόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B3%CE%BF%CF%85%CE%B1%CF%81%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CF%85%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%80%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BC%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο γουαρυδροξυπροπυλοτριμόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο γουαρυδροξυπροπυλοτριμόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%97%CE%BC%CE%B9%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%BF-3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ημιχολίνιο-3 (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Ημιχολίνιο-3</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B5%CE%BE%CE%B1%CF%86%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο εξαφλουρόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο εξαφλουρόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%BE%CE%B1%CE%BC%CE%B5%CE%B8%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Εξαμεθόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Εξαμεθόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%95%CE%BE%CE%B1%CE%BA%CF%8D%CE%BA%CE%BB%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Εξακύκλιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Εξακύκλιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BE%CF%85%CE%B1%CE%B9%CE%B8%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%B5%CE%B8%CE%B1%CE%B6%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Υδροξυαιθυλοπρομεθαζίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Υδροξυαιθυλοπρομεθαζίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B9%CF%80%CF%81%CE%B1%CF%84%CF%81%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο ιπρατρόπιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο ιπρατρόπιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A7%CE%BB%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%B9%CF%83%CE%BF%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Χλωριούχο ισομεταμίδιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Χλωριούχο ισομεταμίδιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%99%CF%83%CE%BF%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ισοπροπαμίδιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Ισοπροπαμίδιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%99%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%B6%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ιατροριζίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Ιατροριζίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BB%CF%83%CE%BF%CF%85%CE%BB%CF%86%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%BB%CE%B1%CE%BF%CF%85%CE%B4%CE%AD%CE%BE%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μετιλσουλφικό λαουδέξιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μετιλσουλφικό λαουδέξιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9B%CE%BF%CF%85%CE%BA%CE%B9%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Λουκιγενινη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Λουκιγενινη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B5%CF%80%CE%B5%CE%BD%CE%B6%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μεπενζολικό (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μεπενζολικό</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μεταχολίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μεταχολίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%B8%CE%B5%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μεθανθελίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μεθανθελίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CE%B9%CE%BF%CE%B4%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μεθιοδίδιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μεθιοδίδιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CF%85%CE%BB%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μεθυλατροπίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μεθυλατροπίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CF%85%CE%BB%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μεθυλοματροπίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μεθυλοματροπίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%B1_%CE%BC%CE%B5%CE%B8%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχα μεθυλοσκοπολαμίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχα μεθυλοσκοπολαμίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%BF%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μετοκουρίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μετοκουρίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B9%CE%BB%CF%84%CE%B1%CF%86%CE%BF%CF%83%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μιλταφοσίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μιλταφοσίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CF%85%CE%BB%CE%BF%CE%B2%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%B1_%CE%BC%CE%BF%CF%81%CF%86%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μεθυλοβρωμιούχα μορφίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μεθυλοβρωμιούχα μορφίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=MPP%2B&action=edit&redlink=1" class="new" title="MPP+ (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">MPP+</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μουσκαρίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μουσκαρίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9D%CE%B5%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Νευρίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Νευρίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9F%CE%B2%CE%B9%CE%B4%CE%BF%CE%BE%CE%B9%CE%BC%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Οβιδοξιμη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Οβιδοξιμη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CF%85%CE%BB%CE%BF%CE%B2%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%B1_%CE%BF%CE%BA%CF%84%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μεθυλοβρωμιούχα οκτατροπίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μεθυλοβρωμιούχα οκτατροπίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%B1_%CE%BF%CF%84%CE%B9%CE%BB%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχα οτιλόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχα οτιλόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%99%CF%89%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BF%CE%BE%CE%AC%CF%80%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ιωδιούχο οξάπιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Ιωδιούχο οξάπιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BF%CE%BE%CE%B9%CF%84%CF%81%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο οξιτρόπιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο οξιτρόπιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CE%BF%CE%BE%CF%85%CF%86%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο οξυφαινόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο οξυφαινόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Παλματίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Παλματίνη</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%92%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CF%87%CE%BF_%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Βρωμιούχο πανκουρόνιο (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Βρωμιούχο πανκουρόνιο</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Παραροσανιλίνη (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Παραροσανιλίνη</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Ορυκτά αμμωνίου</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%B6%CE%B9%CE%BD%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CF%84%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μπουζινγαλτίτης (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μπουζινγαλτίτης</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%B3%CE%BA%CF%84%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μπαντινγκτονίτης (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μπαντινγκτονίτης</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%95%CF%86%CF%81%CE%B5%CE%BC%CE%BF%CE%B2%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Εφρεμοβίτης (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Εφρεμοβίτης</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μασκαγνίτης (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μασκαγνίτης</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%9C%CE%BF%CF%87%CF%81%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Μοχρίτης (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Μοχρίτης</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Σαλαμμονιακός (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Σαλαμμονιακός</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A3%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BA%CE%BF%CF%81%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Στερκορίτης (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Στερκορίτης</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A3%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%B2%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Στραβίτης (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Στραβίτης</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/w/index.php?title=%CE%A4%CF%83%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B9%CE%B3%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Τσερμιγίτης (δεν έχει γραφτεί ακόμα)">Τσερμιγίτης</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10387572"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r10730911"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Καθιερωμένοι_όροι" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Καθιερωμένοι_όροι" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%B9%CE%B5%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CF%89%CE%BD_%CF%8C%CF%81%CF%89%CE%BD" title="Κατάλογος καθιερωμένων όρων">Καθιερωμένοι όροι</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><strong><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" class="mw-redirect" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a></strong>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85004538">sh85004538</a></span></li> <li><strong><a href="/wiki/Integrated_Authority_File" class="mw-redirect" title="Integrated Authority File">GND</a></strong>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4001735-7">4001735-7</a></span></li> <li><strong><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France" class="mw-redirect" title="Bibliothèque nationale de France">BNF</a></strong>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12532810x">cb12532810x</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12532810x">(data)</a></span></li> <li><strong><a href="/wiki/National_Diet_Library" class="mw-redirect" title="National Diet Library">NDL</a></strong>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00560264">00560264</a></span></li> <li><strong><a href="/wiki/National_Library_of_the_Czech_Republic" class="mw-redirect" title="National Library of the Czech Republic">NKC</a></strong>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph502999&CON_LNG=ENG">ph502999</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ανακτήθηκε από "<a dir="ltr" href="https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αμμωνία&oldid=10690845">https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αμμωνία&oldid=10690845</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%CE%95%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C:%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82" title="Ειδικό:Κατηγορίες">Κατηγορίες</a>: <ul><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%B1" title="Κατηγορία:Υδρίδια">Υδρίδια</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%82" title="Κατηγορία:Πολικοί διαλύτες">Πολικοί διαλύτες</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%91%CE%BD%CF%8C%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%82_%CE%B2%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82" title="Κατηγορία:Ανόργανες βάσεις">Ανόργανες βάσεις</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%A8%CF%85%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC" title="Κατηγορία:Ψυκτικά">Ψυκτικά</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%9A%CF%8D%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%B1%CE%B6%CF%8E%CF%84%CE%BF%CF%85" title="Κατηγορία:Κύκλος του αζώτου">Κύκλος του αζώτου</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%9C%CE%B7%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%B5%CE%BD%CF%8E%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82" title="Κατηγορία:Μητρικές ενώσεις">Μητρικές ενώσεις</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%91%CE%B6%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%B1" title="Κατηγορία:Αζάνια">Αζάνια</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Κρυμμένες κατηγορίες: <ul><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CE%B4%CE%B5%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%B9_wayback_%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%84%CF%8D%CF%80%CE%BF%CF%85_Webarchive" title="Κατηγορία:Σύνδεσμοι wayback προτύπου Webarchive">Σύνδεσμοι wayback προτύπου Webarchive</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%A3%CE%B5%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CF%80%CE%BF%CF%85_%CF%87%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%B9%CE%BC%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CE%BD_%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%82_%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B4%CE%AD%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%85%CF%82_PMID" title="Κατηγορία:Σελίδες που χρησιμοποιούν μαγικούς συνδέσμους PMID">Σελίδες που χρησιμοποιούν μαγικούς συνδέσμους PMID</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%A3%CE%B5%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CF%80%CE%BF%CF%85_%CF%87%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%B9%CE%BC%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CE%BD_%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%82_%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B4%CE%AD%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%85%CF%82_ISBN" title="Κατηγορία:Σελίδες που χρησιμοποιούν μαγικούς συνδέσμους ISBN">Σελίδες που χρησιμοποιούν μαγικούς συνδέσμους ISBN</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%9B%CE%AE%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CE%BC%CE%B5_%CE%BD%CE%B5%CE%BA%CF%81%CE%BF%CF%8D%CF%82_%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B4%CE%AD%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%85%CF%82" title="Κατηγορία:Λήμματα με νεκρούς συνδέσμους">Λήμματα με νεκρούς συνδέσμους</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%9B%CE%AE%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82_%CE%BC%CE%B5_%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_LCCN" title="Κατηγορία:Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά LCCN">Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%9B%CE%AE%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82_%CE%BC%CE%B5_%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_GND" title="Κατηγορία:Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά GND">Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά GND</a></li><li><a href="/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1:%CE%9B%CE%AE%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1_%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82_%CE%BC%CE%B5_%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_BNF" title="Κατηγορία:Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά BNF">Λήμματα Βικιπαίδειας με αναγνωριστικά BNF</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Τελευταία τροποποίηση 10:50, 11 Αυγούστου 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.el">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a>· μπορεί να ισχύουν και πρόσθετοι όροι. Χρησιμοποιώντας αυτό τον ιστότοπο, συμφωνείτε στους <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/el">Όρους Χρήσης</a> και την <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Πολιτική Ιδιωτικότητας</a>. Το Wikipedia® είναι καταχωρημένο σήμα του <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Πολιτική προσωπικών δεδομένων</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%A3%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC">Για τη Βικιπαίδεια</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B1:%CE%91%CF%80%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7_%CE%B5%CF%85%CE%B8%CF%85%CE%BD%CF%8E%CE%BD">Αποποίηση ευθυνών</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Κώδικας συμπεριφοράς</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Προγραμματιστές</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/el.wikipedia.org">Στατιστικά</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Δήλωση cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//el.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Προβολή κινητού</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-fk4hx","wgBackendResponseTime":181,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.487","walltime":"0.650","ppvisitednodes":{"value":4747,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":179140,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":19452,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":55329,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 351.979 1 -total"," 36.47% 128.351 2 Πρότυπο:Πλαίσιο_Πλοήγησης"," 28.86% 101.564 1 Πρότυπο:Ανόργανες_ενώσεις_υδρογόνου"," 17.08% 60.119 1 Πρότυπο:Authority_control"," 14.40% 50.692 2 Πρότυπο:Cite_web"," 8.94% 31.469 1 Πρότυπο:Ενώσεις_αζώτου"," 6.69% 23.543 2 Πρότυπο:Navbox_subgroup"," 5.69% 20.015 2 Πρότυπο:Πλαίσιο_πλοήγησης"," 4.23% 14.890 2 Πρότυπο:Citation/core"," 3.88% 13.642 1 Πρότυπο:Sfn"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.175","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3480351,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-6fdd9f9b88-d7h4d","timestamp":"20241129152414","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0391\u03bc\u03bc\u03c9\u03bd\u03af\u03b1","url":"https:\/\/el.wikipedia.org\/wiki\/%CE%91%CE%BC%CE%BC%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4087","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4087","author":{"@type":"Organization","name":"\u03a3\u03c5\u03bd\u03b5\u03b9\u03c3\u03c6\u03ad\u03c1\u03bf\u03bd\u03c4\u03b5\u03c2 \u03c3\u03c4\u03b1 \u03b5\u03b3\u03c7\u03b5\u03b9\u03c1\u03ae\u03bc\u03b1\u03c4\u03b1 Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-02-28T12:26:41Z","dateModified":"2024-08-11T10:50:51Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/7f\/Ammonia-dimensions-from-Greenwood%26Earnshaw-2D.png","headline":"\u03c7\u03b7\u03bc\u03b9\u03ba\u03ae \u03ad\u03bd\u03c9\u03c3\u03b7 \u03b1\u03b6\u03ce\u03c4\u03bf\u03c5 \u03ba\u03b1\u03b9 \u03c5\u03b4\u03c1\u03bf\u03b3\u03cc\u03bd\u03bf\u03c5, \u03bc\u03b5 \u03c7\u03b7\u03bc\u03b9\u03ba\u03cc \u03c4\u03cd\u03c0\u03bf NH3"}</script> </body> </html>