CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Z - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"8673986a-da1f-427a-bb65-0f50e6054d79","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Z","wgTitle":"Z","wgCurRevisionId":41407217,"wgRevisionId":41407217,"wgArticleId":91979,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["یادکردهای دارای منبع به زبان آلمانی","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","مقاله‌های دارای تلفظ ضبط‌شده","پیوند رده انبار در ویکی‌داده است","همه مقاله‌های خرد","مقاله‌های خرد زبان","الفبای لاتین","تک‌نگاره‌ها"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Z","wgRelevantArticleId":91979,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":6000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q9751","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.math.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.math.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.23"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Z - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/Z"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=Z&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/Z"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Z rootpage-Z skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="منوی اصلی" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=Z" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ساخت حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=Z" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=Z" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ساخت حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=Z" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-در_نگارش_لاتین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#در_نگارش_لاتین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>در نگارش لاتین</span> </div> </a> <ul id="toc-در_نگارش_لاتین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-در_نگارش_فارسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#در_نگارش_فارسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>در نگارش فارسی</span> </div> </a> <ul id="toc-در_نگارش_فارسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تلفظ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تلفظ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>تلفظ</span> </div> </a> <ul id="toc-تلفظ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کاربردها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کاربردها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>کاربردها</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-کاربردها-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های کاربردها</span> </button> <ul id="toc-کاربردها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ریاضی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ریاضی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>ریاضی</span> </div> </a> <ul id="toc-ریاضی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شیمی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شیمی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۲</span> <span>شیمی</span> </div> </a> <ul id="toc-شیمی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-زبان_انگلیسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#زبان_انگلیسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳</span> <span>زبان انگلیسی</span> </div> </a> <ul id="toc-زبان_انگلیسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پویانمایی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پویانمایی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۴</span> <span>پویانمایی</span> </div> </a> <ul id="toc-پویانمایی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-نگارخانه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نگارخانه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>نگارخانه</span> </div> </a> <ul id="toc-نگارخانه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="فهرست محتوا" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Z</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۴۱ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-141" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۴۱ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–آچئی" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Z" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="آچئی" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Z" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Z" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="Z" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Z" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Z" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="Z" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="Z" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Z" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Z" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="Z" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Z" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Z" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Z" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/Z_(%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0)" title="Z (літара)–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Z (літара)" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Z_(%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0)" title="Z (літара)–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Z (літара)" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Z" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Z" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="Z" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Z" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Z" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Z" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Z" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="Z" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–کورسی" lang="co" hreflang="co" data-title="Z" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کورسی" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Z" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Z" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–کاشوبی" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Z" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="کاشوبی" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Z" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Z" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Z" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Z" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Z" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Z" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–امیلیانو-روما" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Z" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="امیلیانو-روما" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Z" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Z" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Z" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Z" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Z" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Z" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–فیجیایی" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Z" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–فارویی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Z" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فارویی" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Z_(lettre)" title="Z (lettre)–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Z (lettre)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Z_(buksteew)" title="Z (buksteew)–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Z (buksteew)" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–فریولیایی" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Z" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="فریولیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Z" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Z" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–گن" lang="gan" hreflang="gan" data-title="Z" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="گن" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Z" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Z" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Z" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor mw-list-item"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–گورونتالو" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Z" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="گورونتالو" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Hulontalo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Z" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Z" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Z" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="Z" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Z" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–صُربی علیا" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Z" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="صُربی علیا" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Z" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Z" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/Z_(%D5%AC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6)" title="Z (լատինական)–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Z (լատինական)" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Z" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ایگبویی" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Z" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ایگبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Z" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Z" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Z" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Z" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="Z" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="Z" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Z" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/Z_(%D3%99%D1%80%D1%96%D0%BF)" title="Z (әріп)–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Z (әріп)" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="Z" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Z_(t%C3%AEp)" title="Z (tîp)–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Z (tîp)" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–کومیایی" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Z" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="کومیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Z" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Z" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Z" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Z" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Z" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Z" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Z" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/Z_(%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D1%82%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B5)" title="Z (латин тиште)–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Z (латин тиште)" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Z" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%B8%E0%B5%86%E0%B4%A1%E0%B5%8D_(%E0%B4%87%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B5%80%E0%B4%B7%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%B0%E0%B4%82)" title="ഇസെഡ് (ഇംഗ്ലീഷക്ഷരം)–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഇസെഡ് (ഇംഗ്ലീഷക്ഷരം)" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="Z" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Z" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%87%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%92%E1%80%BA_(%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AC)" title="ဇက်ဒ် (အက္ခရာ)–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="ဇက်ဒ် (အက္ခရာ)" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="Z" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Z" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Z_(letter)" title="Z (letter)–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Z (letter)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Z" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Z" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Z" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Z" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A9%88%E0%A8%A1_(%E0%A8%85%E0%A9%B0%E0%A8%97%E0%A8%B0%E0%A9%87%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A9%80_%E0%A8%85%E0%A9%B1%E0%A8%96%E0%A8%B0)" title="ਜ਼ੈਡ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅੱਖਰ)–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਜ਼ੈਡ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅੱਖਰ)" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Z" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Z" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Z" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Z" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Z" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Z" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Z" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–سامی شمالی" lang="se" hreflang="se" data-title="Z" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Z" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Z_(Askkil)" title="Z (Askkil)–تاچل‌هیت" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Z (Askkil)" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="تاچل‌هیت" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Z" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Z" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Z" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ایناری سامی" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Z" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ایناری سامی" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Z" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Z_(%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%BE_%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B5)" title="Z (слово латинице)–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Z (слово латинице)" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–زبان اسرانان" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Z" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="زبان اسرانان" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Z" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Z" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Z" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Z" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tdd mw-list-item"><a href="https://tdd.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–Tai Nuea" lang="tdd" hreflang="tdd" data-title="Z" data-language-autonym="ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ" data-language-local-name="Tai Nuea" class="interlanguage-link-target"><span>ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="Z" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="Z" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Z" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Z" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tn mw-list-item"><a href="https://tn.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–تسوانایی" lang="tn" hreflang="tn" data-title="Z" data-language-autonym="Setswana" data-language-local-name="تسوانایی" class="interlanguage-link-target"><span>Setswana</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Z" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Z" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Z" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="Z" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Z_(lotin)" title="Z (lotin)–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Z (lotin)" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ونیزی" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Z" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="ونیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Z" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Z" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Z" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Z" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="Z" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/Z_%D2%AF%D0%B7%D0%B3" title="Z үзг–قلموقی" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Z үзг" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="قلموقی" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="Z" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="Z" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Z" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="Z" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Z" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/Z" title="Z–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="Z" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9751#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Z" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:Z" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Z"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Z"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/Z" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/Z" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z&oldid=41407217" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=Z&id=41407217&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2FZ"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2FZ"><span>بارگیری کیوآر کد</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=Z&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Z&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Z" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9751" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023308">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:left!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar a{white-space:nowrap}.mw-parser-output .sidebar-wraplinks a{white-space:normal}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:right;clear:right;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding-bottom:0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em 0}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding-top:0.2em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding-top:0.4em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.4em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding-top:0}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.4em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-navbar{padding-top:0.6em}.mw-parser-output .sidebar-collapse .mw-collapsible-toggle{margin-top:0.2em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{text-align:right;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}@media screen{@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar nomobile sidebar-wraplinks" style="width:12em"><tbody><tr><td class="sidebar-top-image" style="padding-top: 1em; padding-bottom: 1em;"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Latin_alphabet_Zz.svg" class="mw-file-description" title="Z"><img alt="Z" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Latin_alphabet_Zz.svg/110px-Latin_alphabet_Zz.svg.png" decoding="async" width="110" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Latin_alphabet_Zz.svg/165px-Latin_alphabet_Zz.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Latin_alphabet_Zz.svg/220px-Latin_alphabet_Zz.svg.png 2x" data-file-width="110" data-file-height="35" /></a></span></td></tr><tr><th class="sidebar-title"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="الفبای لاتین">الفبای لاتین</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <table style="width:100%; text-align:center;"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td> <a href="/wiki/A" title="A">Aa</a></td><td> <a href="/wiki/B" title="B">Bb</a></td><td> <a href="/wiki/C" title="C">Cc</a></td><td> <a href="/wiki/D" title="D">Dd</a></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td> <a href="/wiki/E" title="E">Ee</a></td><td> <a href="/wiki/F" title="F">Ff</a></td><td> <a href="/wiki/G" title="G">Gg</a></td><td> <a href="/wiki/H" title="H">Hh</a></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td> <a href="/wiki/I" title="I">Ii</a></td><td> <a href="/wiki/J" title="J">Jj</a></td><td> <a href="/wiki/K" title="K">Kk</a></td><td> <a href="/wiki/L" title="L">Ll</a></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td> <a href="/wiki/M" title="M">Mm</a></td><td> <a href="/wiki/N" title="N">Nn</a></td><td> <a href="/wiki/O" title="O">Oo</a></td><td> <a href="/wiki/P" title="P">Pp</a></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td> <a href="/wiki/Q" title="Q">Qq</a></td><td> <a href="/wiki/R" title="R">Rr</a></td><td> <a href="/wiki/S" title="S">Ss</a></td><td> <a href="/wiki/T" title="T">Tt</a></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td> <a href="/wiki/U" title="U">Uu</a></td><td> <a href="/wiki/V" title="V">Vv</a></td><td> <a href="/wiki/W" title="W">Ww</a></td><td> <a href="/wiki/X" title="X">Xx</a></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td> <a href="/wiki/Y" title="Y">Yy</a></td><td> <a class="mw-selflink selflink">Zz</a></td><td></td><td></td></tr></tbody></table></td> </tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="الگو:الفبای لاتین"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="بحث الگو:الفبای لاتین"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:الفبای لاتین"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>Z</b> یا <b>z</b> بیست‌وششمین و آخرین حرف از حروف <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="الفبای لاتین">الفبای لاتین</a> است. از این حرف در الفبای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" class="mw-redirect" title="انگلیسی مدرن">انگلیسی مدرن</a>، الفبای زبان‌های اروپای غربی و سایر نقاط جهان استفاده می‌شود. نام مرسوم این حرف در انگلیسی زِد (<span style="font-family: sans-serif;direction:ltr"><span class="nowrap"><span class="IPA nopopups noexcerpt"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="راهنما:الفبای آوانگاری بین‌المللی انگلیسی">‎/<span style="border-bottom:1px dotted"><span title="یعنی تکیه نوع اول /ˈ/">ˈ</span><span title="'zoom' در 'z' مثل آوای">z</span><span title="'dress' در 'e' مثل آوای /ɛ/">ɛ</span><span title="'dye' در 'd' مثل آوای">d</span></span>/‎</a></span></span></span>) می‌باشد که با این تلفظ بیشتر در زبان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انگلیسی بریتانیایی">انگلیسی بریتانیایی</a> رایج است و در انگلیسی آمریکا شمالی بیشتر بصورت زی (<span style="font-family: sans-serif;direction:ltr"><span class="nowrap"><span class="noexcerpt">‎<span typeof="mw:File"><a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b0/LL-Q1860_%28eng%29-Flame%2C_not_lame-Z.wav" title="گوش دهید"><img alt="گوش دهید" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Speakerlink-new.svg/11px-Speakerlink-new.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Speakerlink-new.svg/17px-Speakerlink-new.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Speakerlink-new.svg/22px-Speakerlink-new.svg.png 2x" data-file-width="11" data-file-height="11" /></a></span><sup><span class="IPA" style="color:#00e;font:bold 80% sans-serif;padding:0 .1em"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:LL-Q1860_(eng)-Flame,_not_lame-Z.wav" title="پرونده:LL-Q1860 (eng)-Flame, not lame-Z.wav">i</a></span></sup></span><span class="IPA nopopups noexcerpt"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="راهنما:الفبای آوانگاری بین‌المللی انگلیسی">‎/<span style="border-bottom:1px dotted"><span title="یعنی تکیه نوع اول /ˈ/">ˈ</span><span title="'zoom' در 'z' مثل آوای">z</span><span title="'fleece' در 'ee' مثل آوای /iː/">iː</span></span>/‎</a></span></span></span>) تلفظ میگردد. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="در_نگارش_لاتین"><span id=".D8.AF.D8.B1_.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.D8.B4_.D9.84.D8.A7.D8.AA.DB.8C.D9.86"></span>در نگارش لاتین</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: در نگارش لاتین"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در خط لاتین حرف Z مانند حروف H، O، S، X <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7" title="متقارن‌نما">متقارن‌نما</a> کامل است که با چرخش آن دوباره شکل همان حرف پدیدار می‌شود.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="در_نگارش_فارسی"><span id=".D8.AF.D8.B1_.D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.D8.B4_.D9.81.D8.A7.D8.B1.D8.B3.DB.8C"></span>در نگارش فارسی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: در نگارش فارسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این حرف معادل حروف <a href="/wiki/%D8%B2" title="ز">ز</a>، <a href="/wiki/%D8%B0" title="ذ">ذ</a>، <a href="/wiki/%D8%B6" title="ض">ض</a> و <a href="/wiki/%D8%B8" title="ظ">ظ</a> در الفبای فارسی است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تلفظ"><span id=".D8.AA.D9.84.D9.81.D8.B8"></span>تلفظ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: تلفظ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Z در گویش <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انگلیسی بریتانیایی">انگلیسی بریتانیایی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انگلیسی کانادایی">کانادایی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انگلیسی استرالیایی">استرالیایی</a>، نیوزیلندی و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="انگلیسی هندی">هندی</a> «زِد» /zed/ <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%81%D8%B8" title="تلفظ">تلفظ</a> می‌شود‌‌ و در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انگلیسی آمریکایی">انگلیسی آمریکایی</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="انگلیسی فیلیپینی">انگلیسی فیلیپینی</a> «زی» /ziː/ و در <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="انگلیسی جامائیکایی (صفحه وجود ندارد)">انگلیسی جامائیکایی</a> «زِی» /zeɪ/ تلفظ می‎‌شود. در زبان فارسی این حرف با تلفظ بریتانیایی «زد» تلفظ می‌شود. یکی از علت‌های تلفظ «زی» در انگلیسی آمریکایی گرایش‌های ضداستعماری آمریکایی‌ها بود که ترجیح دادند حرف z را با گویش فرانسوی «زی» تلفظ کنند. این امر به دلیل رقابت‌های امپراتوری‌های بریتانیا و فرانسه قبل از <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82_%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="توافق قلبی">توافق قلبی</a> در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="آمریکای شمالی">آمریکای شمالی</a> و نزدیکی دیپلماتیک ایالات‌متحده با فرانسه در مسائلی مانند <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF_%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="خرید لوئیزیانا">خرید لوئیزیانا</a> و دریافت <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B3_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="تندیس آزادی">تندیس آزادی</a> در ابتدای استقلال آمریکا بود.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کاربردها"><span id=".DA.A9.D8.A7.D8.B1.D8.A8.D8.B1.D8.AF.D9.87.D8.A7"></span>کاربردها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: کاربردها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ریاضی"><span id=".D8.B1.DB.8C.D8.A7.D8.B6.DB.8C"></span>ریاضی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: ریاضی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در ریاضی نماد <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD" title="عدد صحیح">عدد صحیح</a> (زاهلِن) حرف <span class="mwe-math-element"><span class="mwe-math-mathml-inline mwe-math-mathml-a11y" style="display: none;"><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML" alttext="{\displaystyle \mathbb {Z} }"> <semantics> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mstyle displaystyle="true" scriptlevel="0"> <mrow class="MJX-TeXAtom-ORD"> <mi mathvariant="double-struck">Z</mi> </mrow> </mstyle> </mrow> <annotation encoding="application/x-tex">{\displaystyle \mathbb {Z} }</annotation> </semantics> </math></span><img src="https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/449494a083e0a1fda2b61c62b2f09b6bee4633dc" class="mwe-math-fallback-image-inline mw-invert skin-invert" aria-hidden="true" style="vertical-align: -0.338ex; width:1.55ex; height:2.176ex;" alt="{\displaystyle \mathbb {Z} }" /></span> است. همچنین در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C" title="دستگاه مختصات دکارتی">دستگاه مختصات دکارتی</a> حرف z برای نشانگر محور <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect mw-disambig" title="عمود">عمود</a> است.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شیمی"><span id=".D8.B4.DB.8C.D9.85.DB.8C"></span>شیمی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: شیمی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در شیمی نماد <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="عدد اتمی">عدد اتمی</a> حرف z است.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="زبان_انگلیسی"><span id=".D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86_.D8.A7.D9.86.DA.AF.D9.84.DB.8C.D8.B3.DB.8C"></span>زبان انگلیسی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: زبان انگلیسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در زبان انگلیسی حرف z در مفهوم پایان یا انتهای یک چیز شمرده می‌شود. مانند عبارت "A to Z" به معنای الف تا ی، اول تا آخر، صفر تا صد یا سیر تا پیاز در زبان فارسی است. در نشان‌واره شرکت آمازون یک فلِش از حرف A تا Z کشیده شده که به معنای گستردگی محصولات و گستردگی فروش است.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پویانمایی"><span id=".D9.BE.D9.88.DB.8C.D8.A7.D9.86.D9.85.D8.A7.DB.8C.DB.8C"></span>پویانمایی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: پویانمایی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در برخی از پویانمایی‌ها و حتی محصولات فروشگاه‌های کالای خواب ممکن است عبارت <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C" title="زی‌زی‌زی">زی‌زی‌زی</a> zzz درج شده باشد که به معنای خرناس کشیدن یا خوابیدن قلمداد می‌شود.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نگارخانه"><span id=".D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87"></span>نگارخانه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: نگارخانه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Zagato_logo.svg" class="mw-file-description" title="نشان‌واره زاگاتو"><img alt="نشان‌واره زاگاتو" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Zagato_logo.svg/120px-Zagato_logo.svg.png" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Zagato_logo.svg/180px-Zagato_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Zagato_logo.svg/240px-Zagato_logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="681" /></a></span></div> <div class="gallerytext">نشان‌واره <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="زاگاتو">زاگاتو</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Logo_of_FC_Zbrojovka_Brno.svg" class="mw-file-description" title="نشان‌واره زبرویوفکا"><img alt="نشان‌واره زبرویوفکا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/b3/Logo_of_FC_Zbrojovka_Brno.svg/104px-Logo_of_FC_Zbrojovka_Brno.svg.png" decoding="async" width="104" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/b3/Logo_of_FC_Zbrojovka_Brno.svg/157px-Logo_of_FC_Zbrojovka_Brno.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/b3/Logo_of_FC_Zbrojovka_Brno.svg/209px-Logo_of_FC_Zbrojovka_Brno.svg.png 2x" data-file-width="295" data-file-height="339" /></a></span></div> <div class="gallerytext">نشان‌واره <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%B2%D8%A8%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%81%DA%A9%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D9%88" title="باشگاه فوتبال زبرویوفکا برنو">زبرویوفکا</a></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Z_(%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C)" title="Z (نماد نظامی)">Z (نماد نظامی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%AA%D8%A7" title="زتا">زتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="الفبای انگلیسی">الفبای انگلیسی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Z&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40724476">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://langfordmath.com/ECEMath/Geometry/SymmetryLinesCapitalLetters.html#:~:text=I%20see%20vertical%20line%20symmetry,kinds%20of%20symmetry%20too!)">«Introduction to Symmetry»</a>. <i>langfordmath.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۵-۰۳-۱۴</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=langfordmath.com&rft.atitle=Introduction+to+Symmetry&rft_id=https%3A%2F%2Flangfordmath.com%2FECEMath%2FGeometry%2FSymmetryLinesCapitalLetters.html%23%3A~%3Atext%3DI%2520see%2520vertical%2520line%2520symmetry%2Ckinds%2520of%2520symmetry%2520too%21%29&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3AZ" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://de.scribd.com/presentation/432125627/Philippine-English">"Philippine English & Studies of Philippine English | PDF | Phonology | Oral Communication"</a>. <i>Scribd</i> (به آلمانی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2025-03-13</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Scribd&rft.atitle=Philippine+English+%26+Studies+of+Philippine+English+%7C+PDF+%7C+Phonology+%7C+Oral+Communication&rft_id=https%3A%2F%2Fde.scribd.com%2Fpresentation%2F432125627%2FPhilippine-English&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3AZ" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncl.ac.uk/webtemplate/ask-assets/external/maths-resources/numeracy/types-of-numbers.html">«Numeracy, Maths and Statistics - Academic Skills Kit»</a>. <i>www.ncl.ac.uk</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۵-۰۳-۱۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.ncl.ac.uk&rft.atitle=Numeracy%2C+Maths+and+Statistics+-+Academic+Skills+Kit&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncl.ac.uk%2Fwebtemplate%2Fask-assets%2Fexternal%2Fmaths-resources%2Fnumeracy%2Ftypes-of-numbers.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3AZ" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294" /></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFبیگی2021" class="citation web">بیگی، خانم (<bdi>۲۰۲۱-۰۲-۰۵</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jahaneshimi.com/7623/%D8%B9%D8%AF%D8%AF-%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%DA%86%D9%87-%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%9F/">«عدد اتمی چیست و چه ویژگی هایی دارد؟»</a>. <i>جهان شیمی فیزیک</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۵-۰۳-۱۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86+%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C+%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9&rft.atitle=%D8%B9%D8%AF%D8%AF+%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C+%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA+%D9%88+%DA%86%D9%87+%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C+%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%9F&rft.date=2021-02-05&rft.aulast=%D8%A8%DB%8C%DA%AF%DB%8C&rft.aufirst=%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%85&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jahaneshimi.com%2F7623%2F%25D8%25B9%25D8%25AF%25D8%25AF-%25D8%25A7%25D8%25AA%25D9%2585%25DB%258C-%25DA%2586%25DB%258C%25D8%25B3%25D8%25AA-%25D9%2588-%25DA%2586%25D9%2587-%25D9%2588%25DB%258C%25DA%2598%25DA%25AF%25DB%258C-%25D9%2587%25D8%25A7%25DB%258C%25DB%258C-%25D8%25AF%25D8%25A7%25D8%25B1%25D8%25AF%25D8%259F%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3AZ" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294" /></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFمدیر2023" class="citation web">مدیر (<bdi>۲۰۲۳-۰۸-۱۲</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.saynadesign.com/24814/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D9%84%D9%88%DA%AF%D9%88-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86/">«بررسی تاریخچه لوگو آمازون»</a>. <i>طراحی لوگو و تبلیغات محیطی در رسانه هنر برتر</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۵-۰۳-۱۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C+%D9%84%D9%88%DA%AF%D9%88+%D9%88+%D8%AA%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%BA%D8%A7%D8%AA+%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87+%D9%87%D9%86%D8%B1+%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1&rft.atitle=%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87+%D9%84%D9%88%DA%AF%D9%88+%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86&rft.date=2023-08-12&rft.au=%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.saynadesign.com%2F24814%2F%25D8%25A8%25D8%25B1%25D8%25B1%25D8%25B3%25DB%258C-%25D8%25AA%25D8%25A7%25D8%25B1%25DB%258C%25D8%25AE%25DA%2586%25D9%2587-%25D9%2584%25D9%2588%25DA%25AF%25D9%2588-%25D8%25A2%25D9%2585%25D8%25A7%25D8%25B2%25D9%2588%25D9%2586%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3AZ" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294" /></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036" /><cite id="CITEREFJennifer2020" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Jennifer (2020-07-16). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://mybookjoy.com/2020/07/16/word-origins-when-did-zzz-start-signifying-sleep/">"Word Origins: When did 'zzz' start signifying sleep??"</a>. <i>My Book Joy</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2025-03-13</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=My+Book+Joy&rft.atitle=Word+Origins%3A+When+did+%E2%80%98zzz%E2%80%99+start+signifying+sleep%3F%3F&rft.date=2020-07-16&rft.au=Jennifer&rft_id=https%3A%2F%2Fmybookjoy.com%2F2020%2F07%2F16%2Fword-origins-when-did-zzz-start-signifying-sleep%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3AZ" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744547">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744541">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 1.5x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Z" class="extiw" title="commons:Category:Z">Z</a></span> موجود است.</div></div> </div> <table class="wikitable latinalphabet" style="clear:both;margin:0.2em auto;width:100%;border"> <tbody><tr> <th colspan="26" style="background:#efefef;padding:0em;-moz-border-radius:.25em;-webkit-border-radius:.25em;border-radius:.25em;border:double .25em #dcdcdc;text-align:center"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="الفبای لاتین"><span style="color:black;">الفبای لاتین</span></a> </th></tr> <tr style="text-align:center"> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/A" title="A">Aa</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/B" title="B">Bb</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/C" title="C">Cc</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/D" title="D">Dd</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/E" title="E">Ee</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/F" title="F">Ff</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/G" title="G">Gg</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/H" title="H">Hh</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/I" title="I">Ii</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/J" title="J">Jj</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/K" title="K">Kk</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/L" title="L">Ll</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/M" title="M">Mm</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/N" title="N">Nn</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/O" title="O">Oo</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/P" title="P">Pp</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/Q" title="Q">Qq</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/R" title="R">Rr</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/S" title="S">Ss</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/T" title="T">Tt</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/U" title="U">Uu</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/V" title="V">Vv</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/W" title="W">Ww</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/X" title="X">Xx</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a href="/wiki/Y" title="Y">Yy</a> </td> <td style="text-align:center;width:3.85%"><a class="mw-selflink selflink">Zz</a> </td></tr></tbody></table> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799" /><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744537">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="الفبای_یونیکد_لاتین56" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799" /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389" /><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%AF" title="الگو:حروف لاتین یونیکد"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:حروف لاتین یونیکد (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%AF" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:حروف لاتین یونیکد"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="الفبای_یونیکد_لاتین56" style="font-size:114%;margin:0 4em">الفبای <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D8%AF" title="یونی‌کد">یونیکد</a> لاتین</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><b>حروف پایه</b> <p><span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/A" title="A">A</a>a</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/B" title="B">B</a>b</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/C" title="C">C</a>c</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/D" title="D">D</a>d</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/E" title="E">E</a>e</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/F" title="F">F</a>f</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/G" title="G">G</a>g</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/H" title="H">H</a>h</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/I" title="I">I</a>i</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/J" title="J">J</a>j</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/K" title="K">K</a>k</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/L" title="L">L</a>l</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/M" title="M">M</a>m</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/N" title="N">N</a>n</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/O" title="O">O</a>o</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/P" title="P">P</a>p</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/Q" title="Q">Q</a>q</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/R" title="R">R</a>r</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/S" title="S">S</a>s</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/T" title="T">T</a>t</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/U" title="U">U</a>u</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/V" title="V">V</a>v</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/W" title="W">W</a>w</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/X" title="X">X</a>x</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/Y" title="Y">Y</a>y</span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a class="mw-selflink selflink">Z</a>z</span> <br style="clear:both;" /> </p> <hr /> <p><b>دگرشکل‌ها و <a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="هم‌نویسه‌ها (صفحه وجود ندارد)">هم‌نویسه‌ها</a></b> </p><p><span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E2%B1%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ɐ (صفحه وجود ندارد)">ɐ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E2%B1%AD" class="mw-redirect" title="Ɑ">Ɑ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B6%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᶐ (صفحه وجود ندارد)">ᶐ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E2%B1%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ɒ (صفحه وجود ندارد)">ɒ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=A%CA%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aʾ (صفحه وجود ندارد)">ẚ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%86" title="Æ">Ææ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%AF%D9%88" title="اکسان اگو">Ǽǽ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86" title="ماکرون">Ǣǣ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʙ (صفحه وجود ندارد)">ʙ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=Claudian_letters&action=edit&redlink=1" class="new" title="Claudian letters (صفحه وجود ندارد)">Ↄↄ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%90" title="Ð">Ðð</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C8%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ȸ (صفحه وجود ندارد)">ȸ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʣ (صفحه وجود ندارد)">ʣ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%A5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʥ (صفحه وجود ندارد)">ʥ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʤ (صفحه وجود ندارد)">ʤ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%8F" title="Ə">Ǝǝ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%8F" title="Ə">Əə</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B6%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᶕ (صفحه وجود ندارد)">ᶕ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ɛ (صفحه وجود ندارد)">Ɛɛ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B6%93&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᶓ (صفحه وجود ندارد)">ᶓ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɘ (صفحه وجود ندارد)">ɘ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%9A&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɚ (صفحه وجود ندارد)">ɚ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%EA%9E%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ɜ (صفحه وجود ندارد)">ɜ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B6%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᶔ (صفحه وجود ندارد)">ᶔ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɝ (صفحه وجود ندارد)">ɝ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɞ (صفحه وجود ندارد)">ɞ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%9A&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʚ (صفحه وجود ندارد)">ʚ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%A4&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɤ (صفحه وجود ندارد)">ɤ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʩ (صفحه وجود ندارد)">ʩ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=Claudian_letters&action=edit&redlink=1" class="new" title="Claudian letters (صفحه وجود ندارد)">Ⅎⅎ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="انفجاری نرمکامی واک‌دار">ɡ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%EA%9D%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ᵹ (صفحه وجود ندارد)">ᵹ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="انسدادی ملازی واکدار">ɢ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%9B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʛ (صفحه وجود ندارد)">ʛ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵷ (صفحه وجود ندارد)">ᵷ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7_(%D8%AD%D8%B1%D9%81)" title="گاما (حرف)">Ɣɣ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ƣ (صفحه وجود ندارد)">Ƣƣ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%9C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʜ (صفحه وجود ندارد)">ʜ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C7%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ƕ (صفحه وجود ندارد)">Ƕƕ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C_%DA%86%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="سایشی چاکنایی واکدار">ɦ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=Claudian_letters&action=edit&redlink=1" class="new" title="Claudian letters (صفحه وجود ندارد)">Ⱶⱶ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɧ (صفحه وجود ندارد)">ɧ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%EA%9E%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ɪ (صفحه وجود ندارد)">ɪ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ɩ (صفحه وجود ندارد)">Ɩɩ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵼ (صفحه وجود ندارد)">ᵼ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%EA%9E%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ʞ (صفحه وجود ندارد)">ʞ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʪ (صفحه وجود ندارد)">ʪ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%AB&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʫ (صفحه وجود ندارد)">ʫ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʟ (صفحه وجود ندارد)">ʟ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɮ (صفحه وجود ندارد)">ɮ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%9B&action=edit&redlink=1" class="new" title="ƛ (صفحه وجود ندارد)">ƛ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%8E&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʎ (صفحه وجود ندارد)">ʎ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɴ (صفحه وجود ندارد)">ɴ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C5%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ŋ (صفحه وجود ندارد)">Ŋŋ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%92" title="Œ">Œœ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɶ (صفحه وجود ندارد)">ɶ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ɔ (صفحه وجود ندارد)">Ɔɔ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɷ (صفحه وجود ندارد)">ɷ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C8%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ȣ (صفحه وجود ندارد)">Ȣȣ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%DA%A9" title="سایشی دولبی بی‌واک">ɸ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E2%B1%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ⱷ (صفحه وجود ندارد)">ⱷ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C8%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ȹ (صفحه وجود ندارد)">ȹ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C4%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ĸ (صفحه وجود ندارد)">Kʻĸ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/R" title="R">Ʀʀ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɹ (صفحه وجود ندارد)">ɹ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɺ (صفحه وجود ندارد)">ɺ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɻ (صفحه وجود ندارد)">ɻ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɿ (صفحه وجود ندارد)">ɿ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C_%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="سایشی ملازی واکدار">ʁ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%9F" title="ß">ß</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ʃ (صفحه وجود ندارد)">Ʃʃ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی"> ̡</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ƪ (صفحه وجود ندارد)">ƪ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʅ (صفحه وجود ندارد)">ʅ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B6%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᶘ (صفحه وجود ندارد)">ᶘ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی"> ̡</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʨ (صفحه وجود ندارد)">ʨ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵺ (صفحه وجود ندارد)">ᵺ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ƾ (صفحه وجود ندارد)">ƾ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%A6&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʦ (صفحه وجود ندارد)">ʦ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʧ (صفحه وجود ندارد)">ʧ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%EA%9E%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ʇ (صفحه وجود ندارد)">ʇ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%DA%AF%DA%86%D8%B1" title="لیگچر">liga</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%EA%9E%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ɥ (صفحه وجود ندارد)">ɥ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʮ (صفحه وجود ندارد)">ʮ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʯ (صفحه وجود ندارد)">ʯ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%9C" title="Ɯ">Ɯɯ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɰ (صفحه وجود ندارد)">ɰ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ʊ (صفحه وجود ندارد)">Ʊʊ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵿ (صفحه وجود ندارد)">ᵿ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=Turned_v&action=edit&redlink=1" class="new" title="Turned v (صفحه وجود ندارد)">Ʌʌ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʍ (صفحه وجود ندارد)">ʍ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ƍ (صفحه وجود ندارد)">ƍ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ʒ (صفحه وجود ندارد)">Ʒʒ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C7%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ǯ (صفحه وجود ندارد)">Ǯǯ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ƹ (صفحه وجود ندارد)">Ƹƹ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B6%9A&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᶚ (صفحه وجود ندارد)">ᶚ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ƺ (صفحه وجود ندارد)">ƺ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی"> ̡</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C8%9C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ȝ (صفحه وجود ندارد)">Ȝȝ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%86" title="تورن">Þþ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C7%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ƿ (صفحه وجود ندارد)">Ƿƿ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="ƻ (صفحه وجود ندارد)">ƻ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ƨ (صفحه وجود ندارد)">Ƨƨ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ƽ (صفحه وجود ندارد)">Ƽƽ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C6%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ƅ (صفحه وجود ندارد)">Ƅƅ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ɂ (صفحه وجود ندارد)">Ɂɂ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%AA_%DA%86%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="بست چاکنایی">ʔ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%CA%95" class="mw-redirect" title="ʕ">ʕ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʡ (صفحه وجود ندارد)">ʡ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʢ (صفحه وجود ندارد)">ʢ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʖ (صفحه وجود ندارد)">ʖ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C7%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="ǀ (صفحه وجود ندارد)">ǀ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C7%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="ǁ (صفحه وجود ندارد)">ǁ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C7%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="ǂ (صفحه وجود ندارد)">ǂ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C7%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="ǃ (صفحه وجود ندارد)">ǃ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%97&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʗ (صفحه وجود ندارد)">ʗ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʘ (صفحه وجود ندارد)">ʘ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʬ (صفحه وجود ندارد)">ʬ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʭ (صفحه وجود ندارد)">ʭ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B2_(%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9)" class="mw-redirect" title="ز (سیریلیک)">Зз</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%DA%86_(%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9)" title="چ (سیریلیک)">Чч</a></span> <br style="clear:both;" /> </p> <hr /> <p><b>حروف <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="اعراب‌گذاری">اِعراب‌دار</a></b> </p><p><span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%81" title="Á">Áá</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%80" title="À">Àà</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%82" title="Ă">Ăă</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%AE" class="mw-redirect" title="Ắ">Ắắ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%B0" class="mw-redirect" title="Ằ">Ằằ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%B4" class="mw-redirect" title="Ẵ">Ẵẵ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%B2" class="mw-redirect" title="Ẳ">Ẳẳ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%82" title="Â">Ââ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%A4" class="mw-redirect" title="Ấ">Ấấ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%A6" class="mw-redirect" title="Ầ">Ầầ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%AA" class="mw-redirect" title="Ẫ">Ẫẫ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%A8" class="mw-redirect" title="Ẩ">Ẩẩ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA%DA%A9_(%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="هفتک (لاتین)">Ǎǎ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%85" title="Å">Åå</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%BA" class="mw-redirect" title="Ǻ">Ǻǻ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%84" title="Ä">Ää</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%9E" class="mw-redirect" title="Ǟ">Ǟǟ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%83" title="Ã">Ãã</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%A6" title="Ȧ">Ȧȧ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%A0" class="mw-redirect" title="Ǡ">Ǡǡ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%84" title="Ą">Ąą</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%80" title="Ā">Āā</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%A2" class="mw-redirect" title="Ả">Ảả</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%80" class="mw-redirect" title="Ȁ">Ȁȁ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%82" class="mw-redirect" title="Ȃ">Ȃȃ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%A0" class="mw-redirect" title="Ạ">Ạạ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%82" title="Ă">Ặặ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%82" title="Â">Ậậ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B8%80" class="mw-redirect" title="Ḁ">Ḁḁ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=A_with_stroke&action=edit&redlink=1" class="new" title="A with stroke (صفحه وجود ندارد)">Ⱥⱥ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B6%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᶏ (صفحه وجود ندارد)">ᶏ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ḃḃ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ḅḅ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="ماکرون پایین">Ḇḇ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C9%83" title="Ƀ">Ƀƀ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵬ (صفحه وجود ندارد)">ᵬ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی"> ᶀ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%81" title="Ɓ">Ɓɓ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%82" title="Ƃ">Ƃƃ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%86" title="Ć">Ćć</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%88" title="Ĉ">Ĉĉ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%8C" title="Č">Čč</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%8A" title="Ċ">Ċċ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%87" title="Ç">Çç</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%AF%D9%88" title="اکسان اگو">Ḉḉ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%BB" title="Ȼ">Ȼȼ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%87" title="Ƈ">Ƈƈ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%95&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɕ (صفحه وجود ندارد)">ɕ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%8E" title="Ď">Ďď</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ḋḋ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B8%90" title="Ḑ">Ḑḑ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B8%8C" title="Ḍ">Ḍḍ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%AA%DA%A9" title="هشتک">Ḓḓ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="ماکرون پایین">Ḏḏ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%90" title="Đ">Đđ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B5%AD" class="mw-redirect" title="ᵭ">ᵭ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی">ᶁ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%89" title="Ɖ">Ɖɖ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%8A" title="Ɗ">Ɗɗ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B6%91" title="ᶑ">ᶑ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%8B" title="Ƌ">Ƌƌ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%A1" class="mw-redirect" title="ȡ">ȡ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%89" title="É">Éé</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%88" title="È">Èè</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%88_(%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8)" title="بریو (اعراب)">Ĕĕ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%8A" title="Ê">Êê</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%BE" class="mw-redirect" title="Ế">Ếế</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%80" class="mw-redirect" title="Ề">Ềề</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%84" class="mw-redirect" title="Ễ">Ễễ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%82" class="mw-redirect" title="Ể">Ểể</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%9A" title="Ě">Ěě</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%8B" title="Ë">Ëë</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%BC" title="Ẽ">Ẽẽ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%96" title="Ė">Ėė</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%84" title="سدیل">Ȩȩ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%88_(%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8)" title="بریو (اعراب)">Ḝḝ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%98" title="Ę">Ęę</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86" title="ماکرون">Ēē</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%AF%D9%88" title="اکسان اگو">Ḗḗ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88" title="اکسان گراو">Ḕḕ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%BA%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ẻ (صفحه وجود ندارد)">Ẻẻ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%84" class="mw-redirect" title="Ȅ">Ȅȅ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%86" class="mw-redirect" title="Ȇ">Ȇȇ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ẹẹ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%86" class="mw-redirect" title="Ệ">Ệệ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%AA%DA%A9" title="هشتک">Ḙḙ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DA%A9" title="مدک">Ḛḛ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=E_with_stroke&action=edit&redlink=1" class="new" title="E with stroke (صفحه وجود ندارد)">Ɇɇ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B6%92&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᶒ (صفحه وجود ندارد)">ᶒ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ḟḟ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B5%AE" class="mw-redirect" title="ᵮ">ᵮ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی">ᶂ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%91" title="Ƒ">Ƒƒ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%B4" title="Ǵ">Ǵǵ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%9E" title="Ğ">Ğğ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%9C" title="Ĝ">Ĝĝ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%A6" title="Ǧ">Ǧǧ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%A0" title="Ġ">Ġġ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%84" title="سدیل">Ģģ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86" title="ماکرون">Ḡḡ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%A4" title="Ǥ">Ǥǥ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی">ᶃ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%93" title="Ɠ">Ɠɠ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%A4" title="Ĥ">Ĥĥ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA%DA%A9_(%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="هفتک (لاتین)">Ȟȟ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="دونقطه (الفبای لاتین)">Ḧḧ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ḣḣ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%84" title="سدیل">Ḩḩ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B8%A4" title="Ḥ">Ḥḥ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B8%AA" title="Ḫ">Ḫḫ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="ماکرون پایین">H̱ẖ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%A6" title="Ħ">Ħħ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E2%B1%A7" title="Ⱨ">Ⱨⱨ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%8D" title="Í">Íí</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%8C" title="Ì">Ìì</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%88_(%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8)" title="بریو (اعراب)">Ĭĭ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%8E" title="Î">Îî</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA%DA%A9_(%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="هفتک (لاتین)">Ǐǐ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%8F" title="Ï">Ïï</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B8%AE" class="mw-redirect" title="Ḯ">Ḯḯ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DA%A9" title="مدک">Ĩĩ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/I_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%88_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87" title="I نقطه‌دار و بی‌نقطه">İi</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%AF%D9%86%DA%A9" title="اگنک">Įį</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86" title="ماکرون">Īī</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کروشه بالا">Ỉỉ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%88" class="mw-redirect" title="Ȉ">Ȉȉ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%8A" title="Ȋ">Ȋȋ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ịị</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DA%A9" title="مدک">Ḭḭ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/I_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%88_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87" title="I نقطه‌دار و بی‌نقطه">Iı</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%97" title="Ɨ">Ɨɨ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵻ (صفحه وجود ندارد)">ᵻ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B6%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᶖ (صفحه وجود ندارد)">ᶖ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C4%B4" title="Ĵ">Ĵĵ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/J%CC%8C" title="J̌">ǰ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/J" title="J">J</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C9%88" title="Ɉ">Ɉɉ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="سایشی کامی واکدار">ʝ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="انفجاری کامی واکدار">ɟ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʄ (صفحه وجود ندارد)">ʄ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B8%B0" title="Ḱ">Ḱḱ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%A8" title="Ǩ">Ǩǩ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%84" title="سدیل">Ķķ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ḳḳ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="ماکرون پایین">Ḵḵ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی">ᶄ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%98" title="Ƙ">Ƙƙ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E2%B1%A9" title="Ⱪ">Ⱪⱪ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%AF%D9%88" title="اکسان اگو">Ĺĺ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA%DA%A9_(%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="هفتک (لاتین)">Ľľ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%84" title="سدیل">Ļļ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B8%B6" title="Ḷ">Ḷḷ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B8%B8" class="mw-redirect" title="Ḹ">Ḹḹ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%AA%DA%A9" title="هشتک">Ḽḽ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="ماکرون پایین">Ḻḻ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%81" title="Ł">Łł</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C4%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ŀ (صفحه وجود ندارد)">Ŀŀ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%BD" class="mw-redirect" title="Ƚ">Ƚƚ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E2%B1%A0" class="mw-redirect" title="Ⱡ">Ⱡⱡ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E2%B1%A2&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ɫ (صفحه وجود ندارد)">Ɫɫ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%EA%9E%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ɬ (صفحه وجود ندارد)">ɬ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی"> ᶅ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɭ (صفحه وجود ندارد)">ɭ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="ȴ (صفحه وجود ندارد)">ȴ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B8%BE" title="Ḿ">Ḿḿ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṁṁ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṃṃ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵯ (صفحه وجود ندارد)">ᵯ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی"> ᶆ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E2%B1%AE" title="Ɱ">Ɱ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%83" title="Ń">Ńń</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%B8" title="Ǹ">Ǹǹ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%87" title="Ň">Ňň</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%91" title="Ñ">Ññ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṅṅ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%84" title="سدیل">Ņņ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṇṇ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%AA%DA%A9" title="هشتک">Ṋṋ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="ماکرون پایین">Ṉṉ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵰ (صفحه وجود ندارد)">ᵰ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%9D" title="Ɲ">Ɲɲ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%A0" title="Ƞ">Ƞƞ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی"> ᶇ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɳ (صفحه وجود ندارد)">ɳ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C8%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="ȵ (صفحه وجود ندارد)">ȵ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/N%CC%88" title="N̈">N̈n̈</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%93" title="Ó">Óó</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%92" title="Ò">Òò</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%8E" class="mw-redirect" title="Ŏ">Ŏŏ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%AA%DA%A9" title="هشتک">Ôô</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%90" class="mw-redirect" title="Ố">Ốố</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%BB%92&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ồ (صفحه وجود ندارد)">Ồồ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%BB%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ỗ (صفحه وجود ندارد)">Ỗỗ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%BB%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ổ (صفحه وجود ندارد)">Ổổ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA%DA%A9_(%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="هفتک (لاتین)">Ǒǒ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%96" title="Ö">Öö</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان لیوونیایی">Ȫȫ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="اکسان اگوی دوتایی">Őő</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%95" title="Õ">Õõ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B9%8C" class="mw-redirect" title="Ṍ">Ṍṍ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B9%8E" class="mw-redirect" title="Ṏ">Ṏṏ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان لیوونیایی">Ȭȭ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ȯȯ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ȱȱ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%98" title="Ø">Øø</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%BE" class="mw-redirect" title="Ǿ">Ǿǿ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%AF%D9%86%DA%A9" title="اگنک">Ǫǫ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%AF%D9%86%DA%A9" title="اگنک">Ǭǭ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86" title="ماکرون">Ōō</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B9%92" class="mw-redirect" title="Ṓ">Ṓṓ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B9%90" class="mw-redirect" title="Ṑ">Ṑṑ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کروشه بالا">Ỏỏ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%8C" class="mw-redirect" title="Ȍ">Ȍȍ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%8E" class="mw-redirect" title="Ȏ">Ȏȏ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%A0" title="Ơ">Ơơ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%9A" class="mw-redirect" title="Ớ">Ớớ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%9C" class="mw-redirect" title="Ờ">Ờờ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%A0" class="mw-redirect" title="Ỡ">Ỡỡ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%9E" class="mw-redirect" title="Ở">Ởở</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%A2" class="mw-redirect" title="Ợ">Ợợ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ọọ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%BB%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ộ (صفحه وجود ندارد)">Ộộ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B6%97&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᶗ (صفحه وجود ندارد)">ᶗ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%9F" title="Ɵ">Ɵɵ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%AF%D9%88" title="اکسان اگو">Ṕṕ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṗṗ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E2%B1%A3" title="Ᵽ">Ᵽᵽ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵱ (صفحه وجود ندارد)">ᵱ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی"> ᶈ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%A4" title="Ƥ">Ƥƥ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/P%CC%83" title="P̃">P̃p̃</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%CA%A0" title="ʠ">ʠ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C9%8A" title="Ɋ">Ɋɋ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%94" title="Ŕ">Ŕŕ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%98" title="Ř">Řř</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṙṙ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%96" class="mw-redirect" title="Ŗ">Ŗŗ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%90" class="mw-redirect" title="Ȑ">Ȑȑ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%92" title="Ȓ">Ȓȓ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B9%9A" title="Ṛ">Ṛṛ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B9%9C" class="mw-redirect" title="Ṝ">Ṝṝ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="ماکرون پایین">Ṟṟ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C9%8C" title="Ɍ">Ɍɍ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵲ (صفحه وجود ندارد)">ᵲ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی"> ᶉ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɼ (صفحه وجود ندارد)">ɼ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E2%B1%A4" title="Ɽ">Ɽɽ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C9%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ɾ (صفحه وجود ندارد)">ɾ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵳ (صفحه وجود ندارد)">ᵳ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%9A" title="Ś">Śś</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṥṥ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%9C" title="Ŝ">Ŝŝ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%A0" title="Š">Šš</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṧṧ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṡṡẛ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%9E" title="Ş">Şş</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B9%A2" title="Ṣ">Ṣṣ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṩṩ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%98" title="Ș">Șș</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵴ (صفحه وجود ندارد)">ᵴ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی">ᶊ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%DA%A9" title="سایشی برگشته بی‌واک">ʂ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E2%B1%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ȿ (صفحه وجود ندارد)">ȿ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/S%CC%A9" title="S̩">S̩s̩</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%A4" title="Ť">Ťť</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/T%CC%88" title="T̈">T̈ẗ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṫṫ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%A2" class="mw-redirect" title="Ţ">Ţţ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B9%AC" title="Ṭ">Ṭṭ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%9A" title="Ț">Țț</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%AA%DA%A9" title="هشتک">Ṱṱ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="ماکرون پایین">Ṯṯ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%A6" title="Ŧ">Ŧŧ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%A6" title="Ŧ">Ⱦⱦ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B5%B5" title="ᵵ">ᵵ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%AB" class="mw-redirect" title="ƫ">ƫ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%AC" title="Ƭ">Ƭƭ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%AE" title="Ʈ">Ʈʈ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%C8%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="ȶ (صفحه وجود ندارد)">ȶ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%9A" title="Ú">Úú</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%99" class="mw-redirect" title="Ù">Ùù</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%AC" title="Ŭ">Ŭŭ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%9B" title="Û">Ûû</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA%DA%A9_(%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="هفتک (لاتین)">Ǔǔ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" class="mw-redirect" title="حلقه (الفبای لاتین)">Ůů</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%9C" title="Ü">Üü</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%97" class="mw-redirect" title="Ǘ">Ǘǘ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%9B" class="mw-redirect" title="Ǜ">Ǜǜ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%99" class="mw-redirect" title="Ǚ">Ǚǚ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C7%95" class="mw-redirect" title="Ǖ">Ǖǖ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%B0" class="mw-redirect" title="Ű">Űű</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DA%A9" title="مدک">Ũũ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B9%B8" class="mw-redirect" title="Ṹ">Ṹṹ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%B2" class="mw-redirect" title="Ų">Ųų</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%AA" class="mw-redirect" title="Ū">Ūū</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B9%BA" class="mw-redirect" title="Ṻ">Ṻṻ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کروشه بالا">Ủủ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%94" class="mw-redirect" title="Ȕ">Ȕȕ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%96" class="mw-redirect" title="Ȗ">Ȗȗ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%AF" title="Ư">Ưư</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%A8" class="mw-redirect" title="Ứ">Ứứ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%AA" class="mw-redirect" title="Ừ">Ừừ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%AE" class="mw-redirect" title="Ữ">Ữữ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%AC" class="mw-redirect" title="Ử">Ửử</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%B0" class="mw-redirect" title="Ự">Ựự</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ụụ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B9%B2" class="mw-redirect" title="Ṳ">Ṳṳ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%AA%DA%A9" title="هشتک">Ṷṷ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DA%A9" title="مدک">Ṵṵ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C9%84" title="Ʉ">Ʉʉ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B5%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᵾ (صفحه وجود ندارد)">ᵾ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%E1%B6%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="ᶙ (صفحه وجود ندارد)">ᶙ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DA%A9" title="مدک">Ṽṽ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ṿṿ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی"> ᶌ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%B2" title="Ʋ">Ʋʋ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E2%B1%B4" title="ⱴ">ⱴ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%82" class="mw-redirect" title="Ẃ">Ẃẃ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%80" class="mw-redirect" title="Ẁ">Ẁẁ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%AA%DA%A9" title="هشتک">Ŵŵ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" class="mw-redirect" title="حلقه (الفبای لاتین)">W̊ẘ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%84" class="mw-redirect" title="Ẅ">Ẅẅ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ẇẇ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" title="نقطه (الفبای لاتین)">Ẉẉ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%8C" class="mw-redirect" title="Ẍ">Ẍẍ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%8A" title="Ẋ">Ẋẋ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی">ᶍ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C3%9D" class="mw-redirect" title="Ý">Ýý</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%B2" class="mw-redirect" title="Ỳ">Ỳỳ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%AA%DA%A9" title="هشتک">Ŷŷ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%87_(%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86)" class="mw-redirect" title="حلقه (الفبای لاتین)">Y̊ẙ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%B8" class="mw-redirect" title="Ÿ">Ÿÿ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DA%A9" title="مدک">Ỹỹ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%8E" class="mw-redirect" title="Ẏ">Ẏẏ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%B2" title="Ȳ">Ȳȳ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کروشه بالا">Ỷỷ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BB%B4" class="mw-redirect" title="Ỵ">Ỵỵ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʏ (صفحه وجود ندارد)">ʏ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C9%8E" title="Ɏ">Ɏɏ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%B3" title="Ƴ">Ƴƴ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%B9" title="Ź">Źź</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%AA%DA%A9" title="هشتک">Ẑẑ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%BD" title="Ž">Žž</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C5%BB" title="Ż">Żż</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%92" title="Ẓ">Ẓẓ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%BA%94" class="mw-redirect" title="Ẕ">Ẕẕ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C6%B5" class="mw-redirect" title="Ƶ">Ƶƶ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E1%B5%B6" title="ᵶ">ᵶ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="قلاب کامی">ᶎ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%C8%A4" title="Ȥ">Ȥȥ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="سایشی برگشته واکدار">ʐ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=%CA%91&action=edit&redlink=1" class="new" title="ʑ (صفحه وجود ندارد)">ʑ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E2%B1%BF" title="Ɀ">ɀ</a></span> <span style="float:left; width:2.1em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/wiki/%E2%B1%AB" title="Ⱬ">Ⱬⱬ</a></span> <br style="clear:both;" /> </p> <hr /> <p><b>گونه‌های قدیمی</b> </p><p><span style="float:left; width:6.5em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=G_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%86%DA%98%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="G کارولنژی (صفحه وجود ندارد)">G کارولنژی</a></span> <span style="float:left; width:6.5em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=G_%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="G جزیره‌ای (صفحه وجود ندارد)">G جزیره‌ای</a></span> <span style="float:left; width:6.5em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=R_%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="R روتوندا (صفحه وجود ندارد)">r روتوندا</a></span> </p> <span style="float:left; width:6.5em; height:1.6em; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=S_%D8%A8%D9%84%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="S بلند (صفحه وجود ندارد)">s بلند (ſ)</a></span></div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37527932">.mw-parser-output .asbox{position:relative;overflow:hidden}.mw-parser-output .asbox table{background:transparent}.mw-parser-output .asbox p{margin:0}.mw-parser-output .asbox p+p{margin-top:0.25em}.mw-parser-output .asbox-body{font-style:italic}.mw-parser-output .asbox-note{font-size:smaller}.mw-parser-output .asbox .navbar{position:absolute;top:-0.75em;left:1em;display:none}</style><div role="note" class="metadata plainlinks asbox stub"><table role="presentation"><tbody><tr class="noresize"><td style="padding-left:0.4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%E7%B6%AD_%E6%A8%99%E8%AA%8C.svg" class="mw-file-description"><img alt="آیکون خرد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/%E7%B6%AD_%E6%A8%99%E8%AA%8C.svg/50px-%E7%B6%AD_%E6%A8%99%E8%AA%8C.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/%E7%B6%AD_%E6%A8%99%E8%AA%8C.svg/75px-%E7%B6%AD_%E6%A8%99%E8%AA%8C.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/%E7%B6%AD_%E6%A8%99%E8%AA%8C.svg/100px-%E7%B6%AD_%E6%A8%99%E8%AA%8C.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="1280" /></a></span></td><td><p class="asbox-body">این یک <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AE%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:خرد">مقالهٔ خرد</a> مرتبط با <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="زبان">زبان</a> است. می‌توانید با <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=Z&action=edit">گسترش آن</a> به ویکی‌پدیا کمک کنید.</p></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=Z&oldid=41407217">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=Z&oldid=41407217</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="رده:الفبای لاتین">الفبای لاتین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:تک‌نگاره‌ها">تک‌نگاره‌ها</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان آلمانی">یادکردهای دارای منبع به زبان آلمانی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%84%D9%81%D8%B8_%D8%B6%D8%A8%D8%B7%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="رده:مقاله‌های دارای تلفظ ضبط‌شده">مقاله‌های دارای تلفظ ضبط‌شده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار در ویکی‌داده است">پیوند رده انبار در ویکی‌داده است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF" title="رده:همه مقاله‌های خرد">همه مقاله‌های خرد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="رده:مقاله‌های خرد زبان">مقاله‌های خرد زبان</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۶ مارس ۲۰۲۵ ساعت ۰۸:۵۳ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Z&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Z</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>۱۴۱ زبان</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>افزودن مبحث</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-59b8fd96c-wx9l5","wgBackendResponseTime":139,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.472","walltime":"0.694","ppvisitednodes":{"value":1506,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":182719,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":411,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":39249,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 523.599 1 -total"," 38.19% 199.967 1 الگو:پانویس"," 34.17% 178.930 6 الگو:یادکرد_وب"," 21.09% 110.426 1 الگو:الفبای_لاتین"," 18.09% 94.696 1 الگو:ویکی‌انبار-رده"," 17.29% 90.511 1 الگو:پروژه_خواهر"," 16.89% 88.428 1 الگو:Side_box"," 10.40% 54.432 2 الگو:IPAc-en"," 7.40% 38.740 1 الگو:حروف_لاتین_یونیکد"," 6.97% 36.470 1 الگو:Navbox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.294","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6278999,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-65bcbb4cf5-kmspm","timestamp":"20250331143044","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Z","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/Z","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9751","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9751","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-03-16T15:45:55Z","dateModified":"2025-03-16T08:53:59Z"}</script> </body> </html>