CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available" lang="hr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Vidi kôd stranice Provansa – Wikipedija</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hrwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":true,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy hr","wgMonthNames":["","siječanj","veljača","ožujak","travanj","svibanj","lipanj","srpanj","kolovoz","rujan","listopad","studeni","prosinac"],"wgRequestId":"5150ea1d-4391-41c0-9284-5f49578e90f1","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Provansa","wgTitle":"Provansa","wgCurRevisionId":6923162,"wgRevisionId":0,"wgArticleId":147429,"wgIsArticle":false,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"edit","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[],"wgPageViewLanguage":"hr","wgPageContentLanguage":"hr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Provansa","wgRelevantArticleId":147429,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hr", "pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.5"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready", "skins.vector.icons":"ready","ext.charinsert.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.edit.collapsibleFooter","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.charinsert","ext.gadget.Web2Cit","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hr&modules=ext.charinsert.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a4/Provence-Alpes-C%C3%B4te_d%E2%80%99Azur_map.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1134"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a4/Provence-Alpes-C%C3%B4te_d%E2%80%99Azur_map.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="756"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="605"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Vidi kôd stranice Provansa – Wikipedija"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hr.m.wikipedia.org/wiki/Provansa"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Uredi" href="/w/index.php?title=Provansa&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedija (hr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Provansa"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedija Atom izvor" href="/w/index.php?title=Posebno:Nedavne_promjene&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Provansa rootpage-Provansa skin-vector-2022 action-edit"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Prijeđi na sadržaj</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Mrežno mjesto"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Glavni izbornik" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Glavni izbornik</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Glavni izbornik</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">premjesti</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">sakrij</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Orijentacija </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Glavna_stranica" title="Posjeti glavnu stranicu [z]" accesskey="z"><span>Glavna stranica</span></a></li><li id="n-contents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedija:Sadr%C5%BEaj"><span>Sadržaj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Slu%C4%8Dajna_stranica" title="Učitavanje slučajne stranice [x]" accesskey="x"><span>Slučajna stranica</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Nedavne_promjene" title="Popis nedavnih promjena u wikiju [r]" accesskey="r"><span>Nedavne promjene</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedija:Kafi%C4%87" title="O projektu, što možete učiniti, gdje se što nalazi"><span>Kafić</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomo%C4%87:Sadr%C5%BEaj" title="Mjesto gdje se može dobiti pomoć"><span>Pomoć</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Glavna_stranica" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedija" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hr.svg" style="width: 7.5em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Slobodna enciklopedija" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Posebno:Tra%C5%BEi" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Pretraži Wikipediju [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Traži</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Pretraži projekt Wikipedija" aria-label="Pretraži projekt Wikipedija" autocapitalize="sentences" title="Pretraži Wikipediju [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Posebno:Traži"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Traži</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Osobni alati"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Izgled"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Izgled" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Izgled</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hr.wikipedia.org&uselang=hr" class=""><span>Donacije</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Posebno:Stvori_ra%C4%8Dun&returnto=Provansa&returntoquery=action%3Dedit" title="Predlažemo Vam da stvorite račun i prijavite se, iako to nije obavezno" class=""><span>Stvori račun</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Posebno:Prijava&returnto=Provansa&returntoquery=action%3Dedit" title="Predlažemo Vam da se prijavite, iako to nije obavezno [o]" accesskey="o" class=""><span>Prijavi se</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Više mogućnosti" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Osobni alati" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Osobni alati</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Suradnički izbornik" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hr.wikipedia.org&uselang=hr"><span>Donacije</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Stvori_ra%C4%8Dun&returnto=Provansa&returntoquery=action%3Dedit" title="Predlažemo Vam da stvorite račun i prijavite se, iako to nije obavezno"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Stvori račun</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Prijava&returnto=Provansa&returntoquery=action%3Dedit" title="Predlažemo Vam da se prijavite, iako to nije obavezno [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Prijavi se</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Stranice za neprijavljene suradnike <a href="/wiki/Pomo%C4%87:Uvod" aria-label="Vidi više o uređivanju"><span>saznajte više</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Moji_doprinosi" title="Popis uređivanja učinjenih s ove IP adrese [y]" accesskey="y"><span>Doprinosi</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Moj_razgovor" title="Rasprava o uređivanjima s ove IP adrese [n]" accesskey="n"><span>Razgovor</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Esakrij\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"hr\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable class=\"plainlinks fmbox fmbox-system\" style=\"clear: both; margin: 0.2em 0; border: 1px solid #aaa; background: #f9f9f9; width: 100%; background: #f9f9f9; border:1px solid #E3B100;\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\t\n\u003Ctd class=\"mbox-image\"\u003E\n \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Marko_Maruli%C4%87\" title=\"Marko Marulić\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png/40px-Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png\" decoding=\"async\" width=\"40\" height=\"40\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png/60px-Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png/80px-Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png 2x\" data-file-width=\"640\" data-file-height=\"640\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/td\u003E\n\u003Ctd class=\"mbox-text\" style=\"\"\u003E \u003Cb\u003EGodina \u003Ca href=\"/wiki/Marko_Maruli%C4%87\" title=\"Marko Marulić\"\u003EMarka Marulića\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E – 500 godina od smrti oca hrvatske književnosti. \u003C/td\u003E\n\u003C/tr\u003E\n\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\n\u003Ctable class=\"plainlinks fmbox fmbox-system\" style=\"clear: both; margin: 0.2em 0; border: 1px solid #aaa; background: #f9f9f9; width: 100%; background: #f9f9f9; border:1px solid #eaa;\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\t\n\u003Ctd class=\"mbox-image\"\u003E\n \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Wikipedija:Kriteriji_zna%C4%8Dajnosti_po_temama\" title=\"Wikipedija:Kriteriji značajnosti po temama\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Help-content.svg/22px-Help-content.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"22\" height=\"22\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Help-content.svg/33px-Help-content.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Help-content.svg/44px-Help-content.svg.png 2x\" data-file-width=\"48\" data-file-height=\"48\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/td\u003E\n\u003Ctd class=\"mbox-text\" style=\"\"\u003E \u003Ca href=\"/wiki/Wikipedija:Kriteriji_zna%C4%8Dajnosti_po_temama\" title=\"Wikipedija:Kriteriji značajnosti po temama\"\u003ERaspravite \u003Cb\u003Erazradu po temama kriterija\u003C/b\u003E o značajnosti!\u003C/a\u003E \u003C/td\u003E\n\u003C/tr\u003E\n\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Mrežno mjesto"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Vidi kôd stranice Provansa</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Članak je napisan samo na ovom jeziku. Dodajte druge jezike." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Dodajte druge jezike</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Imenski prostori"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Provansa" title="Pogledaj sadržaj [c]" accesskey="c"><span>Stranica</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Razgovor:Provansa&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Razgovorna stranica (stranica ne postoji) [t]" accesskey="t"><span>Razgovor</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Promijeni jezičnu varijantu" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">hrvatski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Pogledi"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Provansa"><span>Čitaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Provansa&veaction=edit" title="Uredite ovu stranicu [v]" accesskey="v"><span>Uredi</span></a></li><li id="ca-edit" class="selected collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Provansa&action=edit" title="Uredite izvorni kôd ove stranice"><span>Uredi kôd</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Provansa&action=history" title="Ranije izmjene na ovoj stranici [h]" accesskey="h"><span>Vidi povijest</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Pomagala"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Pomagala" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Pomagala</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Pomagala</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">premjesti</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">sakrij</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Više mogućnosti" > <div class="vector-menu-heading"> Radnje </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Provansa"><span>Čitaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Provansa&veaction=edit" title="Uredite ovu stranicu [v]" accesskey="v"><span>Uredi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="selected collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Provansa&action=edit" title="Uredite izvorni kôd ove stranice [e]" accesskey="e"><span>Uredi kôd</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Provansa&action=history"><span>Vidi povijest</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Razno </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:%C5%A0to_vodi_ovamo/Provansa" title="Popis svih stranica koje sadrže poveznice na ovu stranicu [j]" accesskey="j"><span>Što vodi ovamo</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Povezane_promjene/Provansa" rel="nofollow" title="Nedavne promjene na stranicama koje su povezane s navedenom stranicom [k]" accesskey="k"><span>Povezane promjene</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedija:Upload" title="Postavi datoteke [u]" accesskey="u"><span>Postavi datoteku</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Posebne_stranice" title="Popis svih posebnih stranica [q]" accesskey="q"><span>Posebne stranice</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Provansa&action=info" title="Više informacija o ovoj stranici"><span>Podatci o stranici</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Skra%C4%87iva%C4%8D_adresa&url=https%3A%2F%2Fhr.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DProvansa%26action%3Dedit"><span>Skraćeni URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhr.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DProvansa%26action%3Dedit"><span>Preuzmi QR kôd</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Wikimedijini projekti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q101081" title="Poveznica na stavku na projektu Wikipodatci [g]" accesskey="g"><span>Stavka na Wikipodatcima</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Pomagala"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Izgled"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Izgled</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">premjesti</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">sakrij</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle">← <a href="/wiki/Provansa" title="Provansa">Provansa</a></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><p>Nemate dopuštenje za uređivanje ove stranice, iz navedenog razloga: </p> <div class="permissions-errors"><div class="mw-permissionerror-globalblocking-blockedtext-range"><b>Your IP address is in a range that has been <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Global_blocks" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Global blocks">blocked on all Wikimedia Foundation wikis</a>.</b> <p>The block was made by <a href="/wiki/Suradnik:Jon_Kolbert" title="Suradnik:Jon Kolbert">‪Jon Kolbert‬</a>. The reason given is <i><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/NOP" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/NOP">Open proxy/Webhost</a>: See the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/WM:OP/H" class="extiw" title="m:WM:OP/H">help page</a> if you are affected </i>. </p> <ul><li>Start of block: 16:12, 27. kolovoza 2023.</li> <li>Expiry of block: 16:12, 27. kolovoza 2028.</li></ul> <p>Your current IP address is 8.222.208.146. The blocked range is 8.222.128.0/17. </p><p>Please include all above details in any queries you make. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/No_open_proxies" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/No open proxies">No open proxies</a> global policy. </p> Otherwise, to discuss the block please <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Global" class="extiw" title="m:Steward requests/Global">post a request for review on Meta-Wiki</a>. You could also send an email to the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Stewards" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Stewards">stewards</a> <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/VRT" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/VRT">VRT</a> queue at <kbd>stewards@wikimedia.org</kbd> including all above details.</div></div><hr /> <p>Možete pogledati i kopirati izvorni sadržaj ove stranice. </p><textarea readonly="" accesskey="," id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" style="" class="mw-editfont-monospace" lang="hr" dir="ltr" name="wpTextbox1">[[Datoteka:Provence-Alpes-Côte d’Azur map.png|mini|desno|250px|Regija Provence-Alpes-Côte d'Azur]] [[Datoteka:Moustiers Sainte Marie 1.jpg|mini|desno|250px|Moustiers-Sainte-Marie u gornjoj provansi]] [[Datoteka:Calanques.jpg|mini|desno|200px|Calanque de Sugiton, Marseille]] '''Provansa''' ([[Francuski jezik|fr]]. ''Provence''), pokrajina je u jugoistočnoj [[Francuska|Francuskoj]] koja leži na [[Sredozemno more|Sredozemnom moru]] i graniči s [[Italija|Italijom]]. Dio je francuske upravne regije [[Provence-Alpes-Côte d'Azur]]. Tradicijski, Provansa se proteže [[departman]]ima [[Var (departman)|Var]], [[Vaucluse]] i [[Bouches-du-Rhône]] i dijelom u departmanima [[Alpes-de-Haute-Provence]] i [[Alpes-Maritimes]]. Ime je dobila po tome što je bila prva [[Rimske provincije|rimska provincija]] izvan Italije. ==Povijest Provanse== ===Pretpovijesna Provansa=== [[Datoteka:Celtic Stone in Draguignan - Provence - France.JPG|mini|lijevo|250px|Dolmen u Draguignanu]] Provansa je bila naseljena još od pretpovijesnih vremena. [[Paleolit]]na nalazišta, stara čak 900 000 godina, nalaze se duž Azurne obale u unutrašnjosti zemlje oko [[Nice]] u špilji kod Valloeta (kraj [[Roquebrune]]a), a drugo nalazište je staro 600 000 godina kraj [[Terra Amata]], u departmanu [[Alpes-Maritimes]]. Ostatke naselja starog između 27 000 i 19 000 godina pronašao je Henri Cosquer 1991. u podvodnoj špilji Cosquer u uvali blzu [[Marseille]]a. Špiljski zidovi su oslikani [[bizon]]ima, [[tuljan]]ima, [[pingvin]]ima, [[konj]]ima i otiscima ljudskih ruku.<ref> Aldo Bastié, ''Histoire de la Provence'', Editions Ouest-France, 2001.</ref> [[Neolit]]sko nalazište koje datira iz 6 000. pr. Kr. bilo je otkriveno u [[Marseille]]u blizu željezničkog kolodvora Saint Charles. [[Dolmen]]i iz [[brončano doba|brončanog doba]] (2 500 - 900. pr. Kr.) su pronađeni blizu [[Draguignan]]a i u dolini Marvels blizu Mt. Bégo u departmanu Alpes-Maritimes na visini od 2000 metera, a imaju vanjsko svetište s više od 40 000 kamenih rezbarija. === Grci u Provansi === [[Datoteka:Marseille - Le jardin des vestiges.JPG|mini|desno|200px|[[Jardin des Vestiges]] u [[Marseille]]u, s ostacima antičke feničke luke Massalia, otkriven 1967. tijekom građevinskih radova ]] Grčki pomorci iz Male Azije počeli su dolaziti na ovdašnje obale u 7. stoljeću pr. Kr. Osnovali su skladišta (emporije) za trgovanje s lokalnim stanovništvom. Prvo stalno grčko naselje bila je [[Massalia]] na području današnjeg [[Marseille]]a oko 546. godine pr. Kr. koju su osnovali kolonisti iz grada [[Phocaea]] (danas [[Foça]], u modernoj [[Turska|Turskoj]]) na [[Egejsko more|egejskoj]] obali [[Mala Azija|Male Azije]] koji su pobjegli zbog invazije [[Perzijanci|Perzijanaca]]. Massalia je postala jedno od glavnih trgovačkih središta antičkog svijeta. Uz to osnovali su i kolonije Nicoea (danas [[Nice]]), Tauroentum and Rohanousia (danas [[Arles]]) te kraj [[Cannes]]a i južno od [[Nimes]]a. Druga grčka naselja bili su Olbia (moderni Saint-Pierre d l'Almanarre, kraj [[Hyeres]]a) i [[Antipolis]] (moderni [[Antibes]]). Grčki trgovci su zalazili i u unutrašnjost po rijekama [[Durance]] i [[Rhone]]) duboko u Francusku i okolne zemlje ([[Švicarska]] i [[Burgundija]]). Jedan hrabar grčki moreplovac, [[Pytheas]], plovio je od Marseillea sve do [[Cornwall]]a u [[Engleska|Engleskoj]] između 330. i 320. pr. Kr. u potrazi za [[kositar|kositrom]]. ===Liguri i Gali u Provansi=== [[Liguri]] su bili [[Kelti|keltsko]] pleme koje je u Provansu došlo u 4. stoljeću pr. Kr., a 390. pr. Kr. došli su čak pred sam [[Rim]]. Osnovali su svoje gradove i utvrde na brežuljcima diljem regije. Različita plemena su se naselila u različitim dijelovima Provanse. Kavati su naselili [[Vaucluse]], Oksibiji i Decijati departmane [[Var]] i [[Alpes-Maritimes]], Vokonci su naselili [[Drome]], a Salijenci Donju Provansu.<ref>Aldo Bastié, pg. 9</ref> [[Gali]], također keltsko pleme, su postepeno asimilirali Ligure i sukobljavali su se sa stanovništvom Masallije. Pomogli su [[Hanibal]]u na njegovom putu da osvoji Rim (negdje između 247. i 183. pr. Kr.) dok je Massalia na [[Rim]] gledala kao potencijalnog saveznika. ===Rimska Provansa=== [[Datoteka:Pont du gard.jpg|lijevo|mini|300px|[[Pont du Gard]] iz 1. stoljeća pr. Kr.]] U 2. stoljeću pr. Kr. stanovništvo Massalije obratilo se za pomoć Rimu u borbi protiv Ligura. Rimske legije su u Provansu dolazile tri puta. 181. pr. Kr. Rimljani su ugušili ligurske pobune blizu [[Genova|Genove]]. 154. pr. Kr. rimski konzul Optimus je porazio Oksibije i Decijati koji su napali Antibe. Rimljani su po treći put u Provansu došli 125. pr. Kr. kada su ugušili ustanak udruženih keltskih plemena.<ref> Bastié, ''Histoire de la'' ''Provence'', pg. 9 </ref> Poslije ove bitke Rimljani su odlučili osnovati i trajno naselje u Provansi. 122. pr. Kr. blizu keltskog grada Entremont, Rimljani su izgradili novo mjesto koje su nazvali Aquae Sextiae, danas poznato kao [[Aix-en-Provence]], a 118. pr. Kr. su osnovali [[Narbonne]]. Zadnji ozbiljni otpor skršio je rimski general [[Gaj Marije]] porazivši Cimbre i Teutonce 102. godine pr. Kr. Nakon toga je počela gradnja cesta koje su olakšale pohode rimskim trupama i trgovinu između Rima, Španjolske i sjeverne Europe. Jedna je išla od obale prema unutrašnjosti do [[Apt]]a i [[Tarascon]]a, a druga duž obale od Italije do Španjolske prolazeći kroz [[Frejus]] i [[Aix-en-Provence]]. 49. godine pr. Kr. Massalia je izabrala krivu stranu u borbi između [[Pompej]]a i [[Gaj Julije Cezar|Julija Cezara]] te kad je Pompej bio poražen Massalia je izgubila svoje teritorije i politički utjecaj. U međuvremenu rimski veterani su naselili dva nova grada Arles i Frejus na mjestu starijih grčkih naselja. [[Datoteka:France Arles Arena North Night.jpg|desno|mini|300px|Rimska arena u [[Arles]]u iz 2. stoljeća]] 8. pr. Kr. car [[August]] je izgradio trijumfalni spomenik u [[La Turbie]]u da oda počast miru u regiji te je tada počela politička i kulturna romanizacija Provanse. Rimski inženjeri i arhitekti su gradili spomenike, teatre, kupališta, vile, fore, arene i [[akvedukt]]e od kojih mnogi još uvijek postoje. Izgrađeni su rimski gradovi [[Cavaillon]], [[Orange]], [[Arles]], [[Fréjus]], [[Glanum]] (izvan [[Saint-Rémy-de-Provence]]),[[Carpentras]], [[Vaison-la-Romaine]], [[Nimes]], [[Vernègues]], [[Saint-Chamas]] i [[Cimiez]] (iznad Nice). Rimska provincija koja se zvala [[Narbonensis]], čiji je glavni grad bio Narbo (moderna Narbonne), prostirala se od Italije sve do Španjolske i od Alpa do Pirineja. Mir ([[Pax Romana]]) u Provansi je potrajao sve do sredine 3. stoljeća kada su germanska plemana provalila u Provansu 257. i 275. Na početku 4. stoljeća rimski car [[Konstantin]] je bio prisiljen svoj dvor premjestiti u Arles. Do kraja 5. stoljeća nestalo je rimske vlasti u Provansi te je počelo razdoblje ratova i seobe naroda. ===Dolazak kršćanstva u Provansu=== [[Datoteka:Frejus Cathedral Baptistery.jpg|desno|mini|200px|Baptisterij katedrale u Frejusu iz 5. stoljeća još uvijek je u uporabi]] Postoje mnoge legende o ranim kršćanima u Provansi, ali teško ih je dokazati. Spisi govore da je crkva bila vrlo dobro organizirana u 3. i 4. stoljeću i to u [[Arles]]u već od [[254.]], [[Marseille]]u [[314.]], [[Orange]]u, [[Vaison]]u i [[Apt]]u [[314.]], [[Cavaillon]]u, [[Digne]]u, [[Embrun]]u, [[Gap]]u, i [[Fréjus]]u na kraju 4. stoljeća, u [[Aix-en-Provence]] [[408.]], [[Carpentras]]u, [[Avignon]]u, [[Riez]]u, [[Cimiez]]u i [[Vence]]u u [[439.]], [[Antibes]]u [[442.]], [[Toulon]]u [[451.]], [[Senez]]u [[406.]], [[Saint-Paul-Trois-Châteaux]]u [[517.]] te u [[Glandèves]]u [[541.]]<ref> Aldo Bastié, ''Histoire de la Provence'', (pg. 13.)</ref> Najstarija kršćanska struktura u Provansi koja još uvijek postoji je baptisterija katedrale u Fréjusu koji datira iz 5. stoljeća. U isto vrijeme, u 5. stoljeću su osnovani prva dva samostana u Provansi, a to su [[Lérins]] na otoku blizu Cannesa i [[Saint-Victor]] u Marseilleu. ===Seoba Germana, Merovinzi i Karolinzi=== Početkom druge polovice 5. stoljeća slabljenjem rimske vlasti, u Provansu uzastopno provaljuju germanska plemena. Najprije su to bili [[Vizigoti]] [[480.]], zatim [[Ostrogoti]], [[Burgundi]] te [[Franci]] u 6. stoljeću. [[Arapi|Arapski]] osvajači i [[Berberi|berberski]] pirati su do obala Provanse počeli dolaziti početkom 7. stoljeća iz sjverne [[Afrika|Afrike]]. Za vrijeme tog kaotičnog razdoblja, Provansom su vladali franački kraljevi iz dinastije [[Merovinzi|Merovinga]], a nakon njih dinastija [[Karolinzi|Karolinga]] koji su pak bili potomci [[Karlo Martel|Karla Martela]]. Nakon toga Provansa je bila dio carstva [[Karlo Veliki|Karla Velikog]] (742-814). Nakon smrti karolinškog valdara 879. [[Karlo Ćelavi|Karla Ćelavog]], vojvoda [[Boso]] je izdvojio Provansu iz karolinškog kraljevstva [[Luj III., kralj Francuske|Luja III.]] te je izabran za prvog vladara nezavisne Provanse.  ===Provansa u 19. stoljeću=== [[Datoteka:Marseille port c1825.jpg|mini|desno|250px|Marseille in 1825]] Provansa je u 19. st. uživala u prosperitet. Luke u [[Marseille]]u i [[Toulon]]u povezale su Provansu sa širećim [[Francusko carstvo|Francuskim carstvom]] u [[Sjeverna Afrika|Sjevernoj Africi]] i na [[Orijent|Istoku]], posebno nakon otvaranja [[Sueski kanal|Sueskog kanala]] [[1869.]] Između travnja i srpnja [[1859.]] [[Napoleon III.]] je sklopio tajni dogovor s premijerom Pijemonta, [[Camillo Cavour|Camillom Cavourom]], pri čemu bi Francuska pomogla maknuti Austriju s talijanskog poluotoka i pripomogla nastojanje za ujedinjenjem Italije. U zamjenu bi [[Pijemont]] Francuskoj ustupio [[Savoja|Savoju]] i [[Nica|Nicu]]. Tako je započeo rat s [[Austrijsko Carstvo|Austrijom]] u [[1859.]] i [[Bitka kod Solferina|pobijedio kod Solferina]], nakon čega je Austrija Pijemontu morala ustupiti [[Lombardija|Lombardiju]], a Napoleon je [[1860.]] dobio Savoju i Nice te Roquebrune i Menton [[1861.]] Željeznička pruga povezala je Pariz s Marseilleom (1848.), a zatim i s Toulonom i Nicom (1864.). [[Nica]], [[Antibes]] i [[Hyeres]] postali popularna zimovališta za europske kraljeve, uključujući i kraljicu [[Viktorija, kraljica Ujedinjenog Kraljevstva|Viktoriju]]. Pod [[Napoleon III.|Napoleonom III.]], stanovništvo Marseillea je naraslo do brojke od 250.000 uključujući i vrlo velik broj Talijana. Toulon je imao 80.000 stanovnika. U velikim gradovima poput Marseillea i Toulona gradile su se crkve, operne kuće, veliki bulevari i parkovi. Nakon pada Luja Napoleona i poraza u [[Francusko-pruski rat|francusko-pruskom ratu]], došlo je do barikada na ulicama [[Marseille]]a ([[23. ožujka]] [[1871.]]) te su pristaše komune preuzeli kontrolu nad gradom predvođeni [[Gaston Cremieux|Gastonom Cremieuxom]] koji je slijedio vodstvo [[Pariška komuna|Pariške komune]]. Komunu je skršila vojska i Cremieux je pogubljen [[30. studenog]] [[1871.]] Iako je Provansa bila uglavnom konzervativna, često bi na izborima pobijedili reformistički lideri. Premijer Leon Gambetta je bio sin jednog marsejskog trgovca mješovitom robom, a budući premijer [[Georges Clemenceau]] je izabran za izaslanika Vara [[1885.]] U drugoj polovici 19. stoljeća došlo je do oživljavanja [[Provansalski jezik|provansalskog jezika]] i kulture, posebice tradicijskih ruralnih vrijednosti. Vodio ga je pokret pisaca i pjesnika nazvan Felibrige, a predvodnik je bio pjesnik [[Frederic Mistral]]. Mistral je postigao književni uspjeh svojom romanom Miréio (Mireille na francuskom). Dobio je [[Nobelova nagrada|Nobelovu nagradu]] za [[književnost]] u [[1904.]] ===Provansa u 20. stoljeću=== Između [[Prvi svjetski rat|1. svjetskog rata]] i [[Drugi svjetski rat|2. svjetskog rata]] Provansa je bila podijeljena na konzervativna seoska područja i radikalna područja velikih [[grad]]ova. U Marseilleu su [[1919.]] izbili [[štrajk]]ovi, a pobune u Toulonu [[1935.]] Kada je [[Njemačka]] porazila [[Francuska|Francusku]] u lipnju [[1940.]], Francuska je ostala podijeljena na okupirani i neokupirani dio, s Provansom u neokupiranom dijelu. Dijelove istočne Provanse su okupirale talijanske postrojbe. Zbog [[kolaboracionizam|kolaboracije]] i pasivnog otpora postupno je jačao aktivni otpor, osobito nakon što je [[nacistička Njemačka]] napala [[Sovjetski Savez]] u lipnju [[1941.]] pri čemu je u otporu aktivna postala i [[Komunistička partija]]. Zamjenik [[Charles de Gaulle|Charlesa de Gaullea]] i vođa [[Pokreta otpora za slobodnu Francusku]], Jean Moulin, se spustio padobranom u Eygalières, u Bouches-du-Rhône [[2. siječnja]] [[1942.]] da ujedini raznovrsne pokrete otpora u cijeloj [[Francuska|Francuskoj]] protiv [[Nijemci|Nijemaca]]. U studenom [[1942.]], nakon savezničkog iskrcavanja u sjevernoj Africi (Operacija Baklja), Nijemci su okupirali cijelu Provansu (Operacija Atilla), a zatim su krenuli prema Toulonu (Operacija Anton). Francuska flota u Toulonu je sabotirala svoje vlastite brodove da ne bi u kojem slučaju pali u njemačke ruke. Nijemci su počeli sustavno progoniti francuske [[Židovi|Židove]] i izbjeglice iz [[Nice]] i [[Marseille]]a. Više tisuća ih je odvedeno u koncentracijske logore pri čemu ih je malo preživjelo. Stanovi u okružju luke Marseille su ispražnjeni i minirani dinamitom tako da ne bi poslužili kao moguća baza za otpor. Bez obzira na to, otpor je postaje sve jači. Vođu pronjemačke milicije, Milicea, ubijaju u travnju [[1943.]] u Marseilleu. [[15. kolovoza]] [[1944.]], dva mjeseca nakon savezničkog iskrcavanja u [[Normandija|Normandiji]] (Operacija Overlord), 7. američka armija pod zapovjedništvom generala Alexandera M. Patcha, s korpusom Slobodne Francuske pod generalom Jean de Lattre de Tassigny, pristaje na obalu Var između sv. Raphaela i Cavalaire ( Operacija Zmaj). Američke snage su otišle na sjever prema Manosque, Sisteron i Gap, dok je francuska 1. oklopna divizija pod generalom Vigierom oslobodila Brignoles, Salon, Arles, i Avignon. Nijemci su se u Toulonu opirali do 27. kolovoza, a Marseille je oslobođen 25. kolovoza. [[Datoteka:Avignon tgv station.jpg|mini|desno|200px|Avignonska TGV željeznička stanica, (2001.)]] Nakon završetka rata, Provansa je imala ogroman zadatak popraviti i obnoviti mnoge građevine i infrastrukturu, osobito luke i željezničke pruge koje su uništene za vrijeme rata. Kao dio tog napora, sagrađen je u Marseilleu 1947. – 1952. prvi moderni betonski apartmanski blok, Unité d'Habitation Corbusier. Nakon što je [[Alžir]] proglasio nezavisnost [[1962.]], Provansa je apsorbirala veliki broj francuskih građana koji su ga napustili. Od tada se veliki dio sjevernoafričkog stanovništva naseljava oko velikih gradova, posebno oko Marseillea i Toulona. U četrdesetim godinama 20. stoljeća Provansa je započela kulturnu obnovu, najprije s osnivanjem Avignonskog festivala kazališta ([[1947.]]), ponovnim održavanjem [[Filmski festival u Cannesu|Fimskog festivala u Cannesu]] (koji je započeo već [[1939.]]) i mnogih drugih velikih događaja. S izgradnjom novih [[autocesta]], osobito autoceste [[Pariz]] - [[Marseille]] koja otvorena [[1970.]], Provansa je postala destinacija za masovni [[turizam]] iz cijele [[Europa|Europe]]. Mnogi su Europljani, posebno iz Britanije, kupili ljetnikovce u Provansi. Dolazak [[TGV]] vlakova velike brzine skratili su putovanje iz Pariza u Marseille na manje od četiri sata. Krajem 20. stoljeća i početkom 21. stoljeća, stanovnici Provanse se bore da pomire svoj ekonomski razvoj i rast stanovništva sa željom da očuvaju krajolik i kulturu koji Provansu čine jedinstvenom.  [[Datoteka:Gordes By JM Rosier.JPG|središte|650px|mini|[[Gordes]], u departmanu [[Vaucluse]] klasični je primjer provansalskog mjesta na brežuljku]] == Izvori == {{izvori}} {{Francuska}} [[Kategorija:Zemljopis Francuske]] </textarea><div class="templatesUsed"><div class="mw-templatesUsedExplanation"><p>Predlošci koji se koriste na ovoj stranici: </p></div><ul> <li><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:Bull" class="mw-redirect" title="Predložak:Bull">Predložak:Bull</a> (<a href="/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:Bull&action=edit" class="mw-redirect" title="Predložak:Bull">vidi izvornik</a>) (djelomično zaštićen)</li><li><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:Francuska" title="Predložak:Francuska">Predložak:Francuska</a> (<a href="/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:Francuska&action=edit" title="Predložak:Francuska">uredi</a>) </li><li><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:Izvori" title="Predložak:Izvori">Predložak:Izvori</a> (<a href="/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:Izvori&action=edit" title="Predložak:Izvori">vidi izvornik</a>) (zaštićen)</li><li><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:Izvori/styles.css" title="Predložak:Izvori/styles.css">Predložak:Izvori/styles.css</a> (<a href="/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:Izvori/styles.css&action=edit" title="Predložak:Izvori/styles.css">vidi izvornik</a>) (zaštićen)</li><li><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:Navigacija" title="Predložak:Navigacija">Predložak:Navigacija</a> (<a href="/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:Navigacija&action=edit" title="Predložak:Navigacija">vidi izvornik</a>) (djelomično zaštićen)</li><li><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:Tnavbar" title="Predložak:Tnavbar">Predložak:Tnavbar</a> (<a href="/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:Tnavbar&action=edit" title="Predložak:Tnavbar">vidi izvornik</a>) (djelomično zaštićen)</li><li><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:Z%2BX" title="Predložak:Z+X">Predložak:Z+X</a> (<a href="/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:Z%2BX&action=edit" title="Predložak:Z+X">uredi</a>) </li><li><a href="/wiki/Predlo%C5%BEak:%E2%80%A2" title="Predložak:•">Predložak:•</a> (<a href="/w/index.php?title=Predlo%C5%BEak:%E2%80%A2&action=edit" title="Predložak:•">vidi izvornik</a>) (djelomično zaštićen)</li><li><a href="/wiki/Modul:Zastava" title="Modul:Zastava">Modul:Zastava</a> (<a href="/w/index.php?title=Modul:Zastava&action=edit" title="Modul:Zastava">vidi izvornik</a>) (djelomično zaštićen)</li><li><a href="/wiki/Modul:Zastava/podatci" title="Modul:Zastava/podatci">Modul:Zastava/podatci</a> (<a href="/w/index.php?title=Modul:Zastava/podatci&action=edit" title="Modul:Zastava/podatci">vidi izvornik</a>) (djelomično zaštićen)</li></ul></div><p id="mw-returnto">Vrati se na <a href="/wiki/Provansa" title="Provansa">Provansa</a>.</p> <noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Dobavljeno iz "<a dir="ltr" href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Provansa">https://hr.wikipedia.org/wiki/Provansa</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks catlinks-allhidden" data-mw="interface"></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Zaštita privatnosti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Impresum">Impresum</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedija:Op%C4%87e_odricanje_od_odgovornosti">Odricanje od odgovornosti</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Kodeks ponašanja</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Razvojni programeri</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hr.wikipedia.org">Statistika</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Izjava o kolačićima</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Provansa&action=edit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Prikaz za mobilne uređaje</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-79d9bc49cc-bgdts","wgBackendResponseTime":174,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.004","walltime":"0.005","ppvisitednodes":{"value":17,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":694,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":2,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 0.000 1 -total"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-79d9bc49cc-bgdts","timestamp":"20241202235932","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>