CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"/> <title>Zuid-Afrika - Wikikids</title> <script>document.documentElement.className="client-js";RLCONF={"wgBreakFrames":!1,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"9715a5d6f2a0f505d9e8c9da","wgCSPNonce":!1,"wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":!1,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Zuid-Afrika","wgTitle":"Zuid-Afrika","wgCurRevisionId":852118,"wgRevisionId":852118,"wgArticleId":3341,"wgIsArticle":!0,"wgIsRedirect":!1,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Landen van Afrika","Gemenebest van Naties"],"wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Zuid-Afrika","wgRelevantArticleId":3341,"wgIsProbablyEditable":!1,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":!1,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgVisualEditor":{ "pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgEditSubmitButtonLabelPublish":!1};RLSTATE={"site.styles":"ready","noscript":"ready","user.styles":"ready","user":"ready","user.options":"loading","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","mediawiki.toc.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.startup","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.gadget.EditCount2","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.implement("user.options@1hzgi",function($,jQuery,require,module){/*@nomin*/mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"});mw.user.options.set({"variant":"nl"}); });});</script> <link rel="stylesheet" href="/load.php?lang=nl&modules=ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cmediawiki.toc.styles%7Cskins.vector.styles.legacy&only=styles&skin=vector"/> <script async="" src="/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""/> <link rel="stylesheet" href="/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"/> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.35.13"/> <link rel="shortcut icon" href="/favicon.ico"/> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/opensearch_desc.php" title="Wikikids (nl)"/> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="https://wikikids.nl/api.php?action=rsd"/> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikikids Atom-feed" href="/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"/>  </head> <body class="mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Zuid-Afrika rootpage-Zuid-Afrika skin-vector action-view skin-vector-legacy"> <div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice" class="mw-body-content"><div id="localNotice" lang="nl" dir="ltr"><p><span class="plainlinks"><b><a href="/Speciaal:GebruikerAanmaken" title="Speciaal:GebruikerAanmaken">Verbeter WikiKids vandaag nog!</a></b></span> </p></div></div> <div class="mw-indicators mw-body-content"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading" lang="nl">Zuid-Afrika</h1> <div id="bodyContent" class="mw-body-content"> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikikids</div> <div id="contentSub"></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naar navigatie springen</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Naar zoeken springen</a> <div id="mw-content-text" lang="nl" dir="ltr" class="mw-content-ltr"><div class="mw-parser-output"><table width="300" align="right" rules="all" cellpadding="2" style="border: 0px solid #999; background-color: #CEDAF2; margin-left: 15px;"> <tbody><tr> <th bgcolor="#6295DA" colspan="2"><span style="font-size: 120%;">Republiek Zuid-Afrika<br /><i><span dir="ltr" lang="af">Republiek van Suid-Afrika</span></i><br /><i><span dir="ltr" lang="en">Republic of South Africa</span></i></span><br /><small>+9 andere officiële namen</small> <p><a href="/Bestand:Flag_of_South_Africa.svg" class="image"><img alt="Flag of South Africa.svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/langnl-120px-Flag_of_South_Africa.svg.png" decoding="async" width="120" height="80" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/langnl-180px-Flag_of_South_Africa.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/langnl-240px-Flag_of_South_Africa.svg.png 2x" /></a><a href="/Bestand:Coat_of_arms_of_South_Africa_(heraldic).svg" class="image"><img alt="Coat of arms of South Africa (heraldic).svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Coat_of_arms_of_South_Africa_%28heraldic%29.svg/langnl-100px-Coat_of_arms_of_South_Africa_%28heraldic%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="128" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Coat_of_arms_of_South_Africa_%28heraldic%29.svg/langnl-150px-Coat_of_arms_of_South_Africa_%28heraldic%29.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Coat_of_arms_of_South_Africa_%28heraldic%29.svg/langnl-200px-Coat_of_arms_of_South_Africa_%28heraldic%29.svg.png 2x" /></a> <a href="/Bestand:South_Africa_(orthographic_projection).svg" class="image"><img alt="South Africa (orthographic projection).svg" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/South_Africa_%28orthographic_projection%29.svg/langnl-250px-South_Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/South_Africa_%28orthographic_projection%29.svg/langnl-375px-South_Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/South_Africa_%28orthographic_projection%29.svg/langnl-500px-South_Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" /></a> </p> </th></tr> <tr> <td>Hoofdsteden </td> <td><a href="/Pretoria" title="Pretoria">Pretoria</a> (bestuurlijke macht)<br /><a href="/Kaapstad" title="Kaapstad">Kaapstad</a> (wetgevende macht)<br /><a href="/Bloemfontein" title="Bloemfontein">Bloemfontein</a> (rechtsprekende macht) </td></tr> <tr> <td>Aantal inwoners </td> <td>60.142.978 <small>(2021)</small> </td></tr> <tr> <td>Oppervlakte </td> <td>1.221.037 <a href="/Km%C2%B2" class="mw-redirect" title="Km²">km²</a> </td></tr> <tr> <td>Regeringsvorm </td> <td>Parlementaire <a href="/Republiek" title="Republiek">republiek</a> </td></tr> <tr> <td>President </td> <td><a href="/Cyril_Ramaphosa" title="Cyril Ramaphosa">Cyril Ramaphosa</a> <small>(sinds 2018)</small> </td></tr> <tr> <td>Godsdienst </td> <td><a href="/Christendom" title="Christendom">Christendom</a> (78%) <br /> Geen religie (10,9%) <br /> Traditionele religies (4,4%) <br /> Overig (6,7%) </td></tr> <tr> <td>Taal </td> <td><a href="/Afrikaans" title="Afrikaans">Afrikaans</a>, <a href="/Engels" title="Engels">Engels</a>, <a href="/index.php?title=Ndebele&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ndebele (de pagina bestaat niet)">Ndebele</a>, <a href="/index.php?title=Noord-Sotho&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noord-Sotho (de pagina bestaat niet)">Noord-Sotho</a>, <a href="/index.php?title=Swazi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Swazi (de pagina bestaat niet)">Swazi</a>, <a href="/index.php?title=Tsonga&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tsonga (de pagina bestaat niet)">Tsonga</a>, <a href="/index.php?title=Tswana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tswana (de pagina bestaat niet)">Tswana</a>, <a href="/Venda" title="Venda">Venda</a>, <a href="/index.php?title=Xhosa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xhosa (de pagina bestaat niet)">Xhosa</a>, <a href="/Zoeloe" title="Zoeloe">Zoeloe</a> en <a href="/index.php?title=Zuid-Sotho&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zuid-Sotho (de pagina bestaat niet)">Zuid-Sotho</a> </td></tr> <tr> <td>Munteenheid </td> <td><a href="/Rand_(munteenheid)" class="mw-redirect" title="Rand (munteenheid)">Rand</a> </td></tr> <tr> <td>Volkslied </td> <td><a href="/index.php?title=Nkosi_Sikelel_iAfrica_%26_Die_Stem_van_Suid-Afrika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nkosi Sikelel iAfrica & Die Stem van Suid-Afrika (de pagina bestaat niet)">Nkosi Sikelel iAfrica & Die Stem van Suid-Afrika</a> </td></tr> <tr> <td>Motto </td> <td>!ke e: /xarra //ke </td></tr> <tr> <td>Nationale feestdag </td> <td>27 april </td></tr> <tr> <td>Landcode </td> <td>ZAF </td></tr> </tbody></table> <p><b>Zuid-Afrika</b> is een land in het zuidelijkste stukje van <a href="/Afrika" title="Afrika">Afrika</a>. Het is één van de rijkste en welvarendste landen van Afrika. Zo'n 75% van de bevolking is gekleurd en ongeveer 25% is wit. </p><p>Zuid-Afrika heeft veel officiële talen. Het grootste deel van de blanke bevolking spreekt <a href="/Afrikaans" title="Afrikaans">Afrikaans</a>, dat is een taal die afstamt van het Nederlands en voor Nederlanders dus prima te verstaan is. </p><p>In Zuid-Afrika ligt het zuidelijkste punt van Afrika: Kaap Agulhas. </p><p><a href="/Bestand:Kaap_deGoede_Hoop.JPG" class="image"><img alt="Kaap deGoede Hoop.JPG" src="/images/thumb/9/91/Kaap_deGoede_Hoop.JPG/300px-Kaap_deGoede_Hoop.JPG" decoding="async" width="300" height="224" srcset="/images/thumb/9/91/Kaap_deGoede_Hoop.JPG/450px-Kaap_deGoede_Hoop.JPG 1.5x, /images/thumb/9/91/Kaap_deGoede_Hoop.JPG/600px-Kaap_deGoede_Hoop.JPG 2x" /></a> <a href="/Bestand:HPIM0711_(Medium).JPG" class="image"><img alt="HPIM0711 (Medium).JPG" src="/images/thumb/4/44/HPIM0711_%28Medium%29.JPG/300px-HPIM0711_%28Medium%29.JPG" decoding="async" width="300" height="226" srcset="/images/thumb/4/44/HPIM0711_%28Medium%29.JPG/450px-HPIM0711_%28Medium%29.JPG 1.5x, /images/thumb/4/44/HPIM0711_%28Medium%29.JPG/600px-HPIM0711_%28Medium%29.JPG 2x" /></a> </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="nl" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Inhoud</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Geschiedenis"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Geschiedenis</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Nelson_Mandela"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Nelson Mandela</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="#Landschap"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Landschap</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-4"><a href="#Klimaat"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Klimaat</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="#Dierenwereld"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Dierenwereld</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-6"><a href="#Bevolking"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Bevolking</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-7"><a href="#Boeren_of_Afrikaners"><span class="tocnumber">6.1</span> <span class="toctext">Boeren of Afrikaners</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-8"><a href="#Zoeloes"><span class="tocnumber">6.2</span> <span class="toctext">Zoeloes</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-9"><a href="#Khoikhoi"><span class="tocnumber">6.3</span> <span class="toctext">Khoikhoi</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-10"><a href="#Talen"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Talen</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-11"><a href="#Godsdienst"><span class="tocnumber">8</span> <span class="toctext">Godsdienst</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-12"><a href="#Onderwijs"><span class="tocnumber">9</span> <span class="toctext">Onderwijs</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-13"><a href="#Gezondheidszorg"><span class="tocnumber">10</span> <span class="toctext">Gezondheidszorg</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-14"><a href="#Ziektes"><span class="tocnumber">10.1</span> <span class="toctext">Ziektes</span></a> <ul> <li class="toclevel-3 tocsection-15"><a href="#Malaria"><span class="tocnumber">10.1.1</span> <span class="toctext">Malaria</span></a></li> <li class="toclevel-3 tocsection-16"><a href="#Andere_ziekten"><span class="tocnumber">10.1.2</span> <span class="toctext">Andere ziekten</span></a></li> </ul> </li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#The_Coons"><span class="tocnumber">11</span> <span class="toctext">The Coons</span></a></li> </ul> </div> <h2><span class="mw-headline" id="Geschiedenis">Geschiedenis</span></h2> <p>Op 6 april 1652 was een groep <a href="/Nederland" title="Nederland">Nederlandse</a> kolonisten op weg naar <a href="/India" title="India">India</a>. Om hun <a href="/Schip" title="Schip">schip</a> vol te laden met <a href="/Voedsel" class="mw-redirect" title="Voedsel">voedsel</a>, maakten zij een tussenstop in Zuid-Afrika. De doortrek naar India ging niet door, want de Nederlanders vonden Zuid-Afrika ook een aantrekkelijk land. De zwarte mensen die er woonden, werden aan de kant gezet, want de <a href="/Nederlander" class="mw-redirect" title="Nederlander">Nederlanders</a> wilden de baas worden in het land. De Nederlanders vonden de oorspronkelijke bewoners (meer dan driekwart van de bevolking) veel minder belangrijk dan zichzelf. </p><p>Toen de Britten (Engelsen) bij Zuid-Afrika kwamen, wilden zij er de baas worden in plaats van de Nederlanders. Dat ging niet zomaar. Er kwam een oorlog tussen de Afrikaners (de Nederlandse kolonisten) en de Britten. Deze oorlog werd de Boerenoorlog genoemd. Deze oorlog duurde van 1899 tot 1902. In de Boerenoorlog werden 6000 Afrikaners en 22.000 <a href="/index.php?title=Brit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brit (de pagina bestaat niet)">Britten</a> gedood. De oorlog werd uiteindelijk gewonnen door de Britten. </p><p>De witte mensen in Zuid-Afrika (Afrikaners en Britten) vonden zichzelf nog steeds veel belangrijker dan de zwarten. De zwarten (de mensen die er al het langst woonden!) kregen steeds minder rechten. In 1948 werd de apartheid wettelijk vastgesteld (apartheidsregime). De witte en zwarte mensen kregen aparte scholen, aparte winkels, enzovoort. Je begrijpt wel dat de witte mensen daarbij het beste deel uitkozen. Nelson Mandela (een zwarte) protesteerde tegen de apartheid. Hij werd opgepakt door de regering en werd verbannen. In 1990 werd de apartheid afgeschaft. Nelson Mandela werd vrijgelaten. Hij werd <a href="/President" title="President">president</a> van Zuid-Afrika. </p><p>Nelson Mandela was president van Zuid-Afrika van 1994 tot 1999. Na hem volgden Thabo Mbeki (1999-2008), Kgalema Mothlante (2008-2009) en Jacob Zuma (2009-2018). De huidige president van Zuid-Afrika is Cyril Ramaphosa. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Nelson_Mandela"><a href="/Nelson_Mandela" title="Nelson Mandela">Nelson Mandela</a></span></h2> <p>Nelson Mandela werd op 18 juli 1918 geboren in een dorpje genaamd Mvezo. Hij was de zoon van een man die het stamhoofd advies gaf. De vader van Nelson Mandela ging dood toen Nelson 9 jaar was. Op deze leeftijd verhuisde Nelson en ging als eerste van de familie naar school. Toen Mandela zijn diploma had gehaald, mocht hij gaan studeren aan een universiteit. Zo ging hij rechten studeren. </p><p>In Zuid-Afrika was toen de apartheidspolitiek (dat betekent dat er speciale <a href="/Autobus" title="Autobus">bussen</a> en <a href="/Trein" title="Trein">treinen</a> voor de zwarten en de blanken waren en <a href="/Winkel" title="Winkel">winkels</a> en nog meer van zulke dingen, waarbij de blanken altijd betere dingen kregen. Er stond bijvoorbeeld soms op bankjes: alleen voor Europeanen). De donkere mensen van Zuid-Afrika werden ook veel slechter behandeld dan de blanke mensen in Zuid-Afrika. Dit vond Nelson Mandela heel oneerlijk. </p><p>Nelson Mandéla was tegen de apartheidspolitiek. Om wat tegen deze apartheidspolitiek te doen, ging Nelson Mandela bij een groep mensen werken. Zij noemden zichzelf het ANC. ANC staat voor: Afrikaans Nationaal Congres. Het ANC wilde gelijkheid voor iedereen in het land. Nelson Mandela hield toespraken, dat vond de regering niet goed dus werd hij in de gevangenis gestopt. De <a href="/Gevangenis" title="Gevangenis">gevangenis</a> stond op het <a href="/Robbeneiland" title="Robbeneiland">Robbeneiland</a>. Toen Nelson Mandela in de gevangenis zat ging de apartheidspolitiek gewoon door. Zo mochten mensen eigenlijk geen foto's meer van Nelson Mandela delen. De regering vond dat de mensen Nelson Mandela moesten vergeten, maar dit lukte niet. Veel mensen hadden nog een foto van Mandela en deze deelden ze met iedereen. </p><p>Na 27 <a href="/Jaar" title="Jaar">jaar</a> kwam hij weer vrij. Dat kwam door de gekozen president De Klerk in die tijd. President De Klerk ging samen met andere mensen praten en overleggen. Zo gingen de zwarte burgers veel beter leven. Dat zorgde voor veel blijdschap in de wereld. </p><p>Op 27 april 1990 kwam er een eind aan de apartheid. Alle Afrikanen waren toen gelijk en alle Afrikanen konden toen ook kiezen welke president ze wilden. Dat was de eerste verkiezing van Zuid-Afrika. Nelson Mandela werd op zijn 75e (1993) president van Zuid-Afrika. In december 1997 stopte hij met zijn werk als president. Maar hij werd wel wereldberoemd. Mandela overleed op 5 december 2013. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Landschap">Landschap</span></h2> <p>Zuid-Afrika ligt in het meest zuidelijke puntje van het werelddeel <a href="/Afrika" title="Afrika">Afrika</a>. Ten westen van Zuid-Afrika ligt de <a href="/Atlantische_Oceaan" title="Atlantische Oceaan">Atlantische Oceaan</a> en ten oosten de <a href="/Indische_Oceaan" title="Indische Oceaan">Indische Oceaan</a>. </p><p>Zuid-Afrika is groot en heeft daarom verschillende landschappen. Grote delen van Zuid-Afrika zijn droog en hier groeit vooral <a href="/Gras" title="Gras">gras</a>. In het westen zijn er droge <a href="/Woestijn" title="Woestijn">woestijnen</a> en daar groeit helemaal geen gras, hier groeien veel <a href="/Cactus" title="Cactus">cactussen</a> en harde grassoorten: <a href="/Rozemarijn" title="Rozemarijn">Rozemarijn</a> <a href="/Tijm" title="Tijm">Tijm</a> en <a href="/index.php?title=Hei&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hei (de pagina bestaat niet)">heide</a> bijvoorbeeld. Aan de oostkust valt meer <a href="/Regen" class="mw-redirect" title="Regen">regen</a> dan de in rest Zuid-Afrika, daar zijn dan ook meer <a href="/Bos_(landschap)" title="Bos (landschap)">bossen</a>. </p><p>De langste <a href="/Rivier" title="Rivier">rivier</a> van Zuid-Afrika is de Oranje met 2100 <a href="/Kilometer" title="Kilometer">km</a> lang. De hoogste <a href="/Berg" title="Berg">berg</a> is de Makheke, die is maar liefst 3461 <a href="/Meter" title="Meter">meter</a> hoog. De bergen liggen in het noorden van het land, daar ligt de eeuwige <a href="/Sneeuw" title="Sneeuw">sneeuw</a> vredig op de top. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Klimaat">Klimaat</span></h2> <p>De klimaat- en weersverschillen binnen Zuid-Afrika zijn heel groot. </p><p>In het westen zijn woestijnen. Het is daar heel droog. In het oosten valt het meeste regen. Maar omdat de meeste regen in de zomer valt, verdampt het water zo snel dat de planten er weinig aan hebben. In meer dan de helft van Zuid-Afrika valt minder dan 50 mm regen per jaar. Dat betekent dat een groot deel van het land heel droog is. De mensen in Zuid-Afrika zijn gewend aan de droge periodes. De rivieren zijn dan helemaal uitgedroogd, en alles wat groen was, wordt bruin. </p><p>De natuur in Zuid-Afrika kan hard toeslaan. Regelmatig razen stormen van de Indische Oceaan naar het vasteland van Zuid-Afrika. Deze stormen richten grote schade aan bij de oostkust. Wervelstormen, tornado’s en windhozen kunnen ook boven het land ontstaan. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Dierenwereld">Dierenwereld</span></h2> <p>Er leven in Zuid-Afrika veel dieren in het wild, die wij alleen maar uit de dierentuin kennen: <a href="/Wrattenzwijn" title="Wrattenzwijn">wrattenzwijnen</a>, <a href="/index.php?title=Buffel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buffel (de pagina bestaat niet)">buffels</a>, <a href="/Giraf" class="mw-redirect" title="Giraf">giraffen</a>, <a href="/Zebra" title="Zebra">zebra</a>´s, <a href="/Luipaard" title="Luipaard">luipaarden</a>, <a href="/Olifant" class="mw-redirect" title="Olifant">olifanten</a>, <a href="/Struisvogel" title="Struisvogel">struisvogels</a> en nog veel meer. </p><p>Deze struisvogels leven op een struisvogelfarm in Zuid-Afrika. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"><div style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><div style="margin:15px auto;"><a href="/Bestand:Struisvogelei_komt_uit.JPG" class="image"><img alt="Struisvogelei komt uit.JPG" src="/images/thumb/2/2b/Struisvogelei_komt_uit.JPG/90px-Struisvogelei_komt_uit.JPG" decoding="async" width="90" height="120" srcset="/images/thumb/2/2b/Struisvogelei_komt_uit.JPG/135px-Struisvogelei_komt_uit.JPG 1.5x, /images/thumb/2/2b/Struisvogelei_komt_uit.JPG/180px-Struisvogelei_komt_uit.JPG 2x" /></a></div></div> <div class="gallerytext"> </div> </div></li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"><div style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><div style="margin:30px auto;"><a href="/Bestand:Struisvogel_pas_geboren.JPG" class="image"><img alt="Struisvogel pas geboren.JPG" src="/images/thumb/a/a9/Struisvogel_pas_geboren.JPG/120px-Struisvogel_pas_geboren.JPG" decoding="async" width="120" height="90" srcset="/images/thumb/a/a9/Struisvogel_pas_geboren.JPG/180px-Struisvogel_pas_geboren.JPG 1.5x, /images/thumb/a/a9/Struisvogel_pas_geboren.JPG/240px-Struisvogel_pas_geboren.JPG 2x" /></a></div></div> <div class="gallerytext"> </div> </div></li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"><div style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><div style="margin:30px auto;"><a href="/Bestand:Struisvogelpoten_achterkant.JPG" class="image"><img alt="Struisvogelpoten achterkant.JPG" src="/images/thumb/c/ca/Struisvogelpoten_achterkant.JPG/120px-Struisvogelpoten_achterkant.JPG" decoding="async" width="120" height="90" srcset="/images/thumb/c/ca/Struisvogelpoten_achterkant.JPG/180px-Struisvogelpoten_achterkant.JPG 1.5x, /images/thumb/c/ca/Struisvogelpoten_achterkant.JPG/240px-Struisvogelpoten_achterkant.JPG 2x" /></a></div></div> <div class="gallerytext"> </div> </div></li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"><div style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><div style="margin:30px auto;"><a href="/Bestand:Struisvogelpoten_voorkant.JPG" class="image"><img alt="Struisvogelpoten voorkant.JPG" src="/images/thumb/d/da/Struisvogelpoten_voorkant.JPG/120px-Struisvogelpoten_voorkant.JPG" decoding="async" width="120" height="90" srcset="/images/thumb/d/da/Struisvogelpoten_voorkant.JPG/180px-Struisvogelpoten_voorkant.JPG 1.5x, /images/thumb/d/da/Struisvogelpoten_voorkant.JPG/240px-Struisvogelpoten_voorkant.JPG 2x" /></a></div></div> <div class="gallerytext"> </div> </div></li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"><div style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><div style="margin:30px auto;"><a href="/Bestand:Struisvogelkop1.JPG" class="image"><img alt="Struisvogelkop1.JPG" src="/images/thumb/9/91/Struisvogelkop1.JPG/120px-Struisvogelkop1.JPG" decoding="async" width="120" height="90" srcset="/images/thumb/9/91/Struisvogelkop1.JPG/180px-Struisvogelkop1.JPG 1.5x, /images/thumb/9/91/Struisvogelkop1.JPG/240px-Struisvogelkop1.JPG 2x" /></a></div></div> <div class="gallerytext"> </div> </div></li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"><div style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><div style="margin:30px auto;"><a href="/Bestand:Struisvogelkop2.JPG" class="image"><img alt="Struisvogelkop2.JPG" src="/images/thumb/3/39/Struisvogelkop2.JPG/120px-Struisvogelkop2.JPG" decoding="async" width="120" height="90" srcset="/images/thumb/3/39/Struisvogelkop2.JPG/180px-Struisvogelkop2.JPG 1.5x, /images/thumb/3/39/Struisvogelkop2.JPG/240px-Struisvogelkop2.JPG 2x" /></a></div></div> <div class="gallerytext"> </div> </div></li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"><div style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><div style="margin:15px auto;"><a href="/Bestand:Struisvogelkop3.JPG" class="image"><img alt="Struisvogelkop3.JPG" src="/images/thumb/9/99/Struisvogelkop3.JPG/90px-Struisvogelkop3.JPG" decoding="async" width="90" height="120" srcset="/images/thumb/9/99/Struisvogelkop3.JPG/135px-Struisvogelkop3.JPG 1.5x, /images/thumb/9/99/Struisvogelkop3.JPG/180px-Struisvogelkop3.JPG 2x" /></a></div></div> <div class="gallerytext"> </div> </div></li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"><div style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><div style="margin:30px auto;"><a href="/Bestand:Struisvogelkop4.JPG" class="image"><img alt="Struisvogelkop4.JPG" src="/images/thumb/9/9f/Struisvogelkop4.JPG/120px-Struisvogelkop4.JPG" decoding="async" width="120" height="90" srcset="/images/thumb/9/9f/Struisvogelkop4.JPG/180px-Struisvogelkop4.JPG 1.5x, /images/thumb/9/9f/Struisvogelkop4.JPG/240px-Struisvogelkop4.JPG 2x" /></a></div></div> <div class="gallerytext"> </div> </div></li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"><div style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><div style="margin:30px auto;"><a href="/Bestand:Struisvogel_voederoefening.JPG" class="image"><img alt="Struisvogel voederoefening.JPG" src="/images/thumb/f/f4/Struisvogel_voederoefening.JPG/120px-Struisvogel_voederoefening.JPG" decoding="async" width="120" height="90" srcset="/images/thumb/f/f4/Struisvogel_voederoefening.JPG/180px-Struisvogel_voederoefening.JPG 1.5x, /images/thumb/f/f4/Struisvogel_voederoefening.JPG/240px-Struisvogel_voederoefening.JPG 2x" /></a></div></div> <div class="gallerytext"> </div> </div></li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"><div style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px;"><div style="margin:30px auto;"><a href="/Bestand:Struisvogels_met_jongen.JPG" class="image"><img alt="Struisvogels met jongen.JPG" src="/images/thumb/8/86/Struisvogels_met_jongen.JPG/120px-Struisvogels_met_jongen.JPG" decoding="async" width="120" height="90" srcset="/images/thumb/8/86/Struisvogels_met_jongen.JPG/180px-Struisvogels_met_jongen.JPG 1.5x, /images/thumb/8/86/Struisvogels_met_jongen.JPG/240px-Struisvogels_met_jongen.JPG 2x" /></a></div></div> <div class="gallerytext"> </div> </div></li> </ul> <p>Het Krugerpark is een groot wildpark in Zuid-Afrika. Hier leven allerlei dieren in het wild. Het park grenst aan het land <a href="/Mozambique" title="Mozambique">Mozambique</a> en is maar liefst 400 <a href="/Km" class="mw-redirect" title="Km">km</a> lang. Veel toeristen komen hierheen. De 'Big Five' (vijf grootste dieren van Zuid-Afrika) leven er. De 'Big Five' zijn de <a href="/index.php?title=Buffel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buffel (de pagina bestaat niet)">buffel</a>, de <a href="/Leeuw" title="Leeuw">leeuw</a>, het <a href="/Luipaard" title="Luipaard">luipaard</a>, de <a href="/Olifant" class="mw-redirect" title="Olifant">olifant</a> en de witte <a href="/Neushoorn" title="Neushoorn">neushoorn</a>. Toeristen rijden zelf of met een <a href="/Autobus" title="Autobus">bus</a> door het Krugerpark en gaan op zoek naar de dieren. Als ze geluk hebben, komt er een dier heel dicht bij. De toeristen maken heel veel foto's. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Bevolking">Bevolking</span></h2> <p>In Zuid-Afrika leven veel verschillende volken.<br /> Je kunt bijvoorbeeld denken aan de Boeren, de Zoeloes en de Khoikhoi. Over deze volken vertellen we wat. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Boeren_of_Afrikaners">Boeren of Afrikaners</span></h3> <p>De Boeren of Afrikaners zijn de witte inwoners van Zuid-Afrika. Ze komen vooral uit Nederland en Engeland, maar ook uit bijvoorbeeld Duitsland en Frankrijk. Ze zijn naar Zuid-Afrika gekomen toen het nog een kolonie was. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Zoeloes">Zoeloes</span></h3> <p>De Zoeloes hebben een donkere huid en donker kroeshaar. Vaak dragen ze weinig kleren. Wanneer ze in een stad wonen of winkels bekijken, dragen ze de mooiste kleren die ze hebben. Een Zoeloedorp heet een kraal. Elk huis lijkt op een bijenkorf. Het is gemaakt van houten palen en heeft een rieten dak. De jongens helpen de vaders bij zorgen voor de koeien. De jongste kinderen helpen ook, bijvoorbeeld door de geiten te melken. De meisjes helpen hun moeders. Zij moeten op de baby’s passen als hun moeders aan het werk zijn. De vrouwen zorgen voor het huishouden, koken en maken nieuwe kleren. Vroeger vochten de zoeloemannen vaak; Dat konden ze goed. Zij doen nu net alsof ze vechten, als ze een speciale dans doen. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Khoikhoi">Khoikhoi</span></h3> <p>De Khoikhoi (of de hottentotten) leven in een droge westelijke gebieden aan de rand van de woestijn. Zij leven als nomaden. Dit betekent dat ze steeds verhuizen van de ene plek naar de andere. Onderweg leven ze van struisvogeleieren, fruit, noten en dieren (waar ze met speren en pijl en boog op jagen). Ze halen water diep uit de grond. Dit bewaren ze in lege struisvogeleieren. In 1800 namen de Nederlanders een Khoikoi vrouw mee naar Nederland: Saartje Baartman. De mensen in Nederland vonden haar er vreemd uitzien en dachten dat ze een dier was. De vrouw is als snel overleden: Ze kon niet goed tegen het koude Nederlandse klimaat. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Talen">Talen</span></h2> <p>De Afrikaanse taal lijkt veel op het Nederlands. De woorden klinken vaak hetzelfde, maar worden vaak anders geschreven. </p> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="/Bestand:AfrikaansHollands.JPG" class="image"><img alt="AfrikaansHollands.JPG" src="/images/thumb/3/30/AfrikaansHollands.JPG/300px-AfrikaansHollands.JPG" decoding="async" width="300" height="226" class="thumbimage" srcset="/images/thumb/3/30/AfrikaansHollands.JPG/450px-AfrikaansHollands.JPG 1.5x, /images/thumb/3/30/AfrikaansHollands.JPG/600px-AfrikaansHollands.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:AfrikaansHollands.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div></div></div></div> <p>In Zuid-Afrika kan ruim 80% van de bevolking schrijven en lezen. Van de personen van 15 jaar en ouder kan 81.8 % schrijven en lezen: 81.9 % mannen en 81.7 % vrouwen. </p><p>Behalve Afrikaans worden er ook andere talen gesproken in Zuid-Afrika: </p> <ul><li>Zoeloe 24%</li> <li>Xhosa 18%</li> <li>Afrikaans 13%</li> <li>Noord Sotho 19%</li> <li>Tswana 8%</li> <li>Engels 8%</li> <li>Tsjonga 4%</li> <li>Twazi 3%</li> <li>Venda 2%</li> <li>Zuid ndebele 2%</li></ul> <p>Een aantal Afrikaanse woorden: </p> <ul><li><a href="/Barbecue" title="Barbecue">Barbecue</a> is braai</li> <li><a href="/Computer" title="Computer">Computer</a> is rekenaar</li> <li><a href="/Chirurg" title="Chirurg">Chirurg</a> is snydokter/chirurg</li> <li><a href="/Metro" title="Metro">Metro</a> is moltrein/ metro</li> <li><a href="/Lift" title="Lift">Lift</a> is hysbak</li> <li><a href="/index.php?title=Milkshake&action=edit&redlink=1" class="new" title="Milkshake (de pagina bestaat niet)">Milkshake</a> is melkskommel</li> <li><a href="/Pindakaas" title="Pindakaas">Pindakaas</a> is grondboontjebotter</li> <li><a href="/Stoplicht" class="mw-redirect" title="Stoplicht">Stoplicht</a> is robot/verkeerslig</li> <li><a href="/Scooter" title="Scooter">Scooter</a> is bromponie</li> <li><a href="/Snack" title="Snack">Snack</a> is peuselhappie</li> <li>Dankje is dankie</li> <li>Niet vast houden is moenie vashou nie</li> <li><a href="/Baby" title="Baby">Baby</a> is baba</li> <li><a href="/Foto" title="Foto">Foto</a> is kiekie/foto</li> <li><a href="/Tunnel" title="Tunnel">Tunnel</a> is tonnel</li> <li>Wij is ons</li></ul> <h2><span class="mw-headline" id="Godsdienst">Godsdienst</span></h2> <p>Ongeveer driekwart van de Zuid-Afrikaanse bevolking is christelijk. </p><p>De christelijke zwarten zijn vaak lid van The African Independent Churches. </p><p>De christelijke blanken zijn meestal lid van de Calvinistische Nederduitse Gereformeerde kerk. Van deze kerk zijn ongeveer 1.350.000 mensen lid. De leider heet Desmond Tutu. </p><p>In 1984 kreeg hij de Nobelprijs voor de vrede. </p><p>In 1986 werd hij benoemt tot aardbisschop. </p><p>Hij heeft z’n hele leven geprotesteerd tegen de apartheid. </p><p>De godsdiensten zijn zo verdeeld over Zuid-Afrika: </p> <ul><li>68 % Christenen.</li> <li>2 % Moslims.</li> <li>1.5 % Hindoes.</li> <li>28.5 % Natuurgodsdiensten.</li></ul> <h2><span class="mw-headline" id="Onderwijs">Onderwijs</span></h2> <p>Voor het jaar 1993 gingen lang niet alle kinderen in Zuid-Afrika naar school. Tijdens de apartheidspolitiek gold de leerplicht (plicht om naar school te gaan) alleen voor de blanken. Scholen voor zwarte kinderen waren vaak arm en konden minder goed onderwijs geven dan de scholen voor blanken. Veel zwarte kinderen maakten hun school niet af. Klassen met meer dan 50 kinderen waren bij de zwarten heel gewoon. De blanken hadden klassen met maar 15 tot 20 kinderen. </p> <ul><li>In 1975: 55 zwarten per leerkracht en 20 blanken.</li> <li>In 1981: 45 zwarten en 18 blanken.</li> <li>In 1994: 45 zwarten en 15 blanken.</li></ul> <p>Sinds 1993 geldt de leerplicht voor alle kinderen, zwart of blank. Maar nog steeds gaat niet iedereen naar school. Veel zwarte ouders zijn te arm om schoolgeld te betalen voor hun kinderen. </p> <h2><span class="mw-headline" id="Gezondheidszorg">Gezondheidszorg</span></h2> <p>In Zuid-Afrika was tot 1993 de gezondheidszorg voor blanken veel beter dan voor zwarten. Blanken hadden meer geld voor ziekenhuizen, klinieken en artsen. De blanken werden gemiddeld 73 jaar oud en de zwarten 63 jaar! Dit kwam vooral door het feit dat de gezondheidszorg voor zwarten niet zo belangrijk werd gevonden. </p> <h3><span class="mw-headline" id="Ziektes">Ziektes</span></h3> <h4><span class="mw-headline" id="Malaria"><a href="/Malaria" title="Malaria">Malaria</a></span></h4> <p>Mala-aria betekent slechte lucht. Malaria is een heel gevaarlijke ziekte in de (sub)tropen. De malariamug brengt de ziekte over van de ene mens naar de andere. Na 8-10 dagen komen de eerste verschijnselen voor (koorts, koude rillingen, spierpijn en hoofdpijn). Eerst voel je je vaak grieperig voor je deze verschijnselen krijgt. Als er niets gebeurt tegen deze ziekte, kun je er zelfs aan sterven! </p> <h4><span class="mw-headline" id="Andere_ziekten">Andere ziekten</span></h4> <p>In Zuid-Afrika komen veel meer ziektes voor dan in Nederland. Dit komt vooral door het warme klimaat en de slechte hygiëne (Het land is veel minder schoon dan Nederland). Voorbeelden van deze ziektes zijn Hondsdolheid, Worminfectie, Tuberculose, Cholera en Gele Koorts. Heel veel mensen in Zuid-Afrika sterven tegenwoordig aan <a href="/Aids" title="Aids">aids</a>. </p> <h2><span class="mw-headline" id="The_Coons">The Coons</span></h2> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:202px;"><a href="/Bestand:IMG_0282.JPG" class="image"><img alt="IMG 0282.JPG" src="/images/thumb/f/fa/IMG_0282.JPG/200px-IMG_0282.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="thumbimage" srcset="/images/thumb/f/fa/IMG_0282.JPG/300px-IMG_0282.JPG 1.5x, /images/thumb/f/fa/IMG_0282.JPG/400px-IMG_0282.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:IMG_0282.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div></div></div></div> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:202px;"><a href="/Bestand:IMG_0286.JPG" class="image"><img alt="IMG 0286.JPG" src="/images/thumb/3/30/IMG_0286.JPG/200px-IMG_0286.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="thumbimage" srcset="/images/thumb/3/30/IMG_0286.JPG/300px-IMG_0286.JPG 1.5x, /images/thumb/3/30/IMG_0286.JPG/400px-IMG_0286.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:IMG_0286.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div></div></div></div> <div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:202px;"><a href="/Bestand:IMG_0290.JPG" class="image"><img alt="IMG 0290.JPG" src="/images/thumb/b/bc/IMG_0290.JPG/200px-IMG_0290.JPG" decoding="async" width="200" height="150" class="thumbimage" srcset="/images/thumb/b/bc/IMG_0290.JPG/300px-IMG_0290.JPG 1.5x, /images/thumb/b/bc/IMG_0290.JPG/400px-IMG_0290.JPG 2x" /></a> <div class="thumbcaption"><div class="magnify"><a href="/Bestand:IMG_0290.JPG" class="internal" title="Groter"></a></div></div></div></div> <p>Coon Carnaval ontstond in de 19e eeuw, in de tijd van de slavernij. Twee januari was de enige vrije dag van de Afrikaanstalige moslimslaven. Op die dag vierden ze feest. Vrouwen, mannen en kinderen deden mee aan de parade. Iedereen was kleurrijk verkleed, er werd gezongen en gedanst. In 1848 groeide het feest. Het Verenigd Koninkrijk was toen de baas over Kaapstad. Een groep Amerikaanse minstrelen maakten zichzelf zwart, dit sloeg erg aan bij de lokale bevolking. De ‘kleurlingen’ besloten het omgekeerde te doen en schreven spottende liedjes over hun vroegere meesters. Vandaag de dag is Coon Carnaval nog steeds een groot feest bij de kleurlingen in Kaapstad. Er zijn 169 verschillende groepen die deelnemen aan dit feest. Elke groep heeft zijn eigen drie kleuren, die terug te vinden zijn in de kleding. Het feest begint op twee januari en gaat door tot het tweede weekend in februari. Elk weekend strijden de groepen tegen elkaar voor de titel beste zang, mars of voor de mooiste kleding. </p> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;"><a href="/Afrikaanse_Unie" title="Afrikaanse Unie">Afrikaanse Unie</a> </th> <th> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><a href="/Algerije" title="Algerije">Algerije</a> · <a href="/Angola" title="Angola">Angola</a> · <a href="/Sahrawi_Arabische_Democratische_Republiek" title="Sahrawi Arabische Democratische Republiek">Sahrawi Arabische Democratische Republiek</a> · <a href="/Benin" title="Benin">Benin</a> · <a href="/Botswana" title="Botswana">Botswana</a> · <a href="/Burkina_Faso" title="Burkina Faso">Burkina Faso</a> · <a href="/Burundi" title="Burundi">Burundi</a> · <a href="/Centraal-Afrikaanse_Republiek" title="Centraal-Afrikaanse Republiek">Centraal-Afrikaanse Republiek</a> · <a href="/Comoren" title="Comoren">Comoren</a> · <a href="/Congo-Brazzaville" title="Congo-Brazzaville">Congo-Brazzaville</a> · <a href="/Congo-Kinshasa" title="Congo-Kinshasa">Congo-Kinshasa</a> · <a href="/Djibouti_(land)" title="Djibouti (land)">Djibouti</a> · <a href="/Egypte" title="Egypte">Egypte</a> · <a href="/Equatoriaal-Guinea" title="Equatoriaal-Guinea">Equatoriaal-Guinea</a> · <a href="/Eritrea" title="Eritrea">Eritrea</a> · <a href="/Eswatini" title="Eswatini">Eswatini</a> · <a href="/Ethiopi%C3%AB" title="Ethiopië">Ethiopië</a> · <a href="/Gabon" title="Gabon">Gabon</a> · <a href="/Gambia_(land)" title="Gambia (land)">Gambia</a> · <a href="/Ghana" title="Ghana">Ghana</a> · <a href="/Guinee" title="Guinee">Guinee</a> · <a href="/Guinee-Bissau" title="Guinee-Bissau">Guinee-Bissau</a> · <a href="/Ivoorkust" title="Ivoorkust">Ivoorkust</a> · <a href="/Kaapverdi%C3%AB" title="Kaapverdië">Kaapverdië</a> · <a href="/Kameroen" title="Kameroen">Kameroen</a> · <a href="/Kenia" title="Kenia">Kenia</a> · <a href="/Lesotho" title="Lesotho">Lesotho</a> · <a href="/Liberia" title="Liberia">Liberia</a> · <a href="/Libi%C3%AB" title="Libië">Libië</a> · <a href="/Madagaskar" title="Madagaskar">Madagaskar</a> · <a href="/Malawi" title="Malawi">Malawi</a> · <a href="/Mali" title="Mali">Mali</a> · <a href="/Marokko" title="Marokko">Marokko</a> · <a href="/Mauritani%C3%AB" title="Mauritanië">Mauritanië</a> · <a href="/Mauritius_(land)" title="Mauritius (land)">Mauritius</a> · <a href="/Mozambique" title="Mozambique">Mozambique</a> · <a href="/Namibi%C3%AB" title="Namibië">Namibië</a> · <a href="/Niger_(land)" title="Niger (land)">Niger</a> · <a href="/Nigeria" title="Nigeria">Nigeria</a> · <a href="/Oeganda" title="Oeganda">Oeganda</a> · <a href="/Rwanda" title="Rwanda">Rwanda</a> · <a href="/Sao_Tom%C3%A9_en_Principe" title="Sao Tomé en Principe">Sao Tomé en Principe</a> · <a href="/Senegal" title="Senegal">Senegal</a> · <a href="/Seychellen" title="Seychellen">Seychellen</a> · <a href="/Sierra_Leone" title="Sierra Leone">Sierra Leone</a> · <a href="/Somali%C3%AB" title="Somalië">Somalië</a> · <a href="/Soedan" title="Soedan">Soedan</a> · <a href="/Tanzania" title="Tanzania">Tanzania</a> · <a href="/Tsjaad" title="Tsjaad">Tsjaad</a> · <a href="/Togo" title="Togo">Togo</a> · <a href="/Tunesi%C3%AB" title="Tunesië">Tunesië</a> · <a href="/Zambia" title="Zambia">Zambia</a> · <a href="/Zimbabwe" title="Zimbabwe">Zimbabwe</a> · <a class="mw-selflink selflink">Zuid-Afrika</a> · <a href="/Zuid-Soedan" title="Zuid-Soedan">Zuid-Soedan</a> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;">Landen in <a href="/Afrika" title="Afrika">Afrika</a> </th> <th><a href="/Bestand:LocationAfrica.png" class="image"><img alt="LocationAfrica.png" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/50px-LocationAfrica.png" decoding="async" width="50" height="25" srcset="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/75px-LocationAfrica.png 1.5x, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/100px-LocationAfrica.png 2x" /></a> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><a href="/Algerije" title="Algerije">Algerije</a> · <a href="/Angola" title="Angola">Angola</a> · <a href="/Benin" title="Benin">Benin</a> · <a href="/Botswana" title="Botswana">Botswana</a> · <a href="/Burkina_Faso" title="Burkina Faso">Burkina Faso</a> · <a href="/Burundi" title="Burundi">Burundi</a> · <a href="/Centraal-Afrikaanse_Republiek" title="Centraal-Afrikaanse Republiek">Centraal-Afrikaanse Republiek</a> · <a href="/Comoren" title="Comoren">Comoren</a> · <a href="/Congo-Brazzaville" title="Congo-Brazzaville">Congo-Brazzaville</a> · <a href="/Congo-Kinshasa" title="Congo-Kinshasa">Congo-Kinshasa</a> · <a href="/Djibouti_(land)" title="Djibouti (land)">Djibouti</a> · <a href="/Egypte" title="Egypte">Egypte</a> · <a href="/Equatoriaal-Guinea" title="Equatoriaal-Guinea">Equatoriaal-Guinea</a> · <a href="/Eritrea" title="Eritrea">Eritrea</a> · <a href="/Eswatini" title="Eswatini">Eswatini</a> · <a href="/Ethiopi%C3%AB" title="Ethiopië">Ethiopië</a> · <a href="/Gabon" title="Gabon">Gabon</a> · <a href="/Gambia_(land)" title="Gambia (land)">Gambia</a> · <a href="/Ghana" title="Ghana">Ghana</a> · <a href="/Guinee" title="Guinee">Guinee</a> · <a href="/Guinee-Bissau" title="Guinee-Bissau">Guinee-Bissau</a> · <a href="/Ivoorkust" title="Ivoorkust">Ivoorkust</a> · <a href="/Kaapverdi%C3%AB" title="Kaapverdië">Kaapverdië</a> · <a href="/Kameroen" title="Kameroen">Kameroen</a> · <a href="/Kenia" title="Kenia">Kenia</a> · <a href="/Lesotho" title="Lesotho">Lesotho</a> · <a href="/Liberia" title="Liberia">Liberia</a> · <a href="/Libi%C3%AB" title="Libië">Libië</a> · <a href="/Madagaskar" title="Madagaskar">Madagaskar</a> · <a href="/Malawi" title="Malawi">Malawi</a> · <a href="/Mali" title="Mali">Mali</a> · <a href="/Mauritani%C3%AB" title="Mauritanië">Mauritanië</a> · <a href="/Mauritius_(land)" title="Mauritius (land)">Mauritius</a> · <a href="/Marokko" title="Marokko">Marokko</a> · <a href="/Mozambique" title="Mozambique">Mozambique</a> · <a href="/Namibi%C3%AB" title="Namibië">Namibië</a> · <a href="/Niger_(land)" title="Niger (land)">Niger</a> · <a href="/Nigeria" title="Nigeria">Nigeria</a> · <a href="/Oeganda" title="Oeganda">Oeganda</a> · <a href="/Rwanda" title="Rwanda">Rwanda</a> · <a href="/Sao_Tom%C3%A9_en_Principe" title="Sao Tomé en Principe">Sao Tomé en Principe</a> · <a href="/Senegal" title="Senegal">Senegal</a> · <a href="/Seychellen" title="Seychellen">Seychellen</a> · <a href="/Sierra_Leone" title="Sierra Leone">Sierra Leone</a> · <a href="/Somali%C3%AB" title="Somalië">Somalië</a> · <a href="/Soedan" title="Soedan">Soedan</a> · <a href="/Tanzania" title="Tanzania">Tanzania</a> · <a href="/Tsjaad" title="Tsjaad">Tsjaad</a> · <a href="/Togo" title="Togo">Togo</a> · <a href="/Tunesi%C3%AB" title="Tunesië">Tunesië</a> · <a href="/Zambia" title="Zambia">Zambia</a> · <a href="/Zimbabwe" title="Zimbabwe">Zimbabwe</a> · <a class="mw-selflink selflink">Zuid-Afrika</a> · <a href="/Zuid-Soedan" title="Zuid-Soedan">Zuid-Soedan</a> <p><b>Afhankelijke gebieden:</b> <a href="/Mayotte" title="Mayotte">Mayotte</a> · <a href="/R%C3%A9union" title="Réunion">Réunion</a> · <a href="/Sint-Helena,_Ascension_en_Tristan_da_Cunha" title="Sint-Helena, Ascension en Tristan da Cunha">Sint-Helena, Ascension en Tristan da Cunha</a> </p><p><b>Overige gebieden:</b> <a href="/Westelijke_Sahara" title="Westelijke Sahara">Westelijke Sahara</a> </p> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table> <table class="navigatiesjabloon" style="width:100%; clear:both; margin-top:1em; margin-bottom:-7px; border:1px solid #aaaaaa; background-color:#f8f8f8;" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th> </th> <th style="width:100%; font-size:12px; padding:3px 0; text-align:center; background-color:#ccccff; color:black;">Landen van de <a href="/Gemenebest_van_Naties" title="Gemenebest van Naties">Gemenebest van Naties</a> </th> <th> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size:12px; padding:3px 0;" colspan="3"><a href="/Antigua_en_Barbuda" title="Antigua en Barbuda">Antigua en Barbuda</a> · <a href="/Australi%C3%AB_(land)" title="Australië (land)">Australië</a> · <a href="/Bahama%27s" title="Bahama's">Bahama's</a> · <a href="/Bangladesh" title="Bangladesh">Bangladesh</a> · <a href="/Barbados" title="Barbados">Barbados</a> · <a href="/Belize_(land)" title="Belize (land)">Belize</a> · <a href="/Botswana" title="Botswana">Botswana</a> · <a href="/Brunei" title="Brunei">Brunei</a> · <a href="/Canada" title="Canada">Canada</a> · <a href="/Cyprus" title="Cyprus">Cyprus</a> · <a href="/Dominica" title="Dominica">Dominica</a> · <a href="/Eswatini" title="Eswatini">Eswatini</a> · <a href="/Fiji" title="Fiji">Fiji</a> · <a href="/Ghana" title="Ghana">Ghana</a> · <a href="/Grenada" title="Grenada">Grenada</a> · <a href="/Guyana" title="Guyana">Guyana</a> · <a href="/India" title="India">India</a> · <a href="/Jamaica" title="Jamaica">Jamaica</a> · <a href="/Kameroen" title="Kameroen">Kameroen</a> · <a href="/Kenia" title="Kenia">Kenia</a> · <a href="/Kiribati" title="Kiribati">Kiribati</a> · <a href="/Lesotho" title="Lesotho">Lesotho</a> · <a href="/Malawi" title="Malawi">Malawi</a> · <a href="/Maldiven" title="Maldiven">Maldiven</a> · <a href="/Maleisi%C3%AB" title="Maleisië">Maleisië</a> · <a href="/Malta" title="Malta">Malta</a> · <a href="/Mauritius_(land)" title="Mauritius (land)">Mauritius</a> · <a href="/Mozambique" title="Mozambique">Mozambique</a> · <a href="/Namibi%C3%AB" title="Namibië">Namibië</a> · <a href="/Nauru" title="Nauru">Nauru</a> · <a href="/Nieuw-Zeeland" title="Nieuw-Zeeland">Nieuw-Zeeland</a> · <a href="/Nigeria" title="Nigeria">Nigeria</a> · <a href="/Oeganda" title="Oeganda">Oeganda</a> · <a href="/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a> · <a href="/Papoea-Nieuw-Guinea" title="Papoea-Nieuw-Guinea">Papoea-Nieuw-Guinea</a> · <a href="/Rwanda" title="Rwanda">Rwanda</a> · <a href="/Saint_Kitts_en_Nevis" title="Saint Kitts en Nevis">Saint Kitts en Nevis</a> · <a href="/Saint_Lucia" title="Saint Lucia">Saint Lucia</a> · <a href="/Saint_Vincent_en_de_Grenadines" title="Saint Vincent en de Grenadines">Saint Vincent en de Grenadines</a> · <a href="/Salomonseilanden" title="Salomonseilanden">Salomonseilanden</a> · <a href="/Samoa" title="Samoa">Samoa</a> · <a href="/Seychellen" title="Seychellen">Seychellen</a> · <a href="/Sierra_Leone" title="Sierra Leone">Sierra Leone</a> · <a href="/Singapore" title="Singapore">Singapore</a> · <a href="/Sri_Lanka" title="Sri Lanka">Sri Lanka</a> · <a href="/Tanzania" title="Tanzania">Tanzania</a> · <a href="/Tonga" title="Tonga">Tonga</a> · <a href="/Trinidad_en_Tobago" title="Trinidad en Tobago">Trinidad en Tobago</a> · <a href="/Tuvalu" title="Tuvalu">Tuvalu</a> · <a href="/Vanuatu" title="Vanuatu">Vanuatu</a> · <a href="/Verenigd_Koninkrijk" title="Verenigd Koninkrijk">Verenigd Koninkrijk</a> · <a href="/Zambia" title="Zambia">Zambia</a> · <a class="mw-selflink selflink">Zuid-Afrika</a> </td> <td valign="top"> </td></tr></tbody></table>    </div></div><div class="printfooter">Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "<a dir="ltr" href="https://wikikids.nl/index.php?title=Zuid-Afrika&oldid=852118">https://wikikids.nl/index.php?title=Zuid-Afrika&oldid=852118</a>"</div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/Speciaal:Categorie%C3%ABn" title="Speciaal:Categorieën">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/Categorie:Landen_van_Afrika" title="Categorie:Landen van Afrika">Landen van Afrika</a></li><li><a href="/Categorie:Gemenebest_van_Naties" title="Categorie:Gemenebest van Naties">Gemenebest van Naties</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Navigatiemenu</h2> <div id="mw-head">  <nav id="p-personal" class="vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" role="navigation" > <h3 id="p-personal-label"> <span>Persoonlijke hulpmiddelen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="pt-createaccount"><a href="/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Zuid-Afrika" title="Registreer je om een bijdrage toe te voegen aan WikiKids.">Account aanmaken</a></li><li id="pt-login"><a href="/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Zuid-Afrika" title="Meld je aan om een bijdrage toe te voegen aan WikiKids. [o]" accesskey="o">Inloggen</a></li></ul> </div> </nav> <div id="left-navigation">  <nav id="p-namespaces" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-namespaces-label" role="navigation" > <h3 id="p-namespaces-label"> <span>Naamruimten</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-nstab-main" class="selected"><a href="/Zuid-Afrika" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c">Artikel</a></li><li id="ca-talk"><a href="/Overleg:Zuid-Afrika" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t">Overleg</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-variants" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-variants-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-variants-label" /> <h3 id="p-variants-label"> <span>Varianten</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation">  <nav id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs vectorTabs" aria-labelledby="p-views-label" role="navigation" > <h3 id="p-views-label"> <span>Weergaven</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="ca-view" class="collapsible selected"><a href="/Zuid-Afrika">Lezen</a></li><li id="ca-viewsource" class="collapsible"><a href="/index.php?title=Zuid-Afrika&action=edit" title="Deze pagina is beveiligd.
U kunt wel de broncode bekijken. [e]" accesskey="e">Brontekst bekijken</a></li><li id="ca-history" class="collapsible"><a href="/index.php?title=Zuid-Afrika&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h">Geschiedenis</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-cactions" class="vector-menu-empty emptyPortlet vector-menu vector-menu-dropdown vectorMenu" aria-labelledby="p-cactions-label" role="navigation" > <input type="checkbox" class="vector-menu-checkbox vectorMenuCheckbox" aria-labelledby="p-cactions-label" /> <h3 id="p-cactions-label"> <span>Meer</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="menu vector-menu-content-list"></ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search"> <h3 > <label for="searchInput">Zoeken</label> </h3> <form action="/index.php" id="searchform"> <div id="simpleSearch"> <input type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikikids" title="Doorzoek Wikikids [f]" accesskey="f" id="searchInput"/> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> <input type="submit" name="fulltext" value="Zoeken" title="Alle pagina's op deze tekst doorzoeken" id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton"/> <input type="submit" name="go" value="OK" title="Naar een pagina met deze naam gaan als deze bestaat" id="searchButton" class="searchButton"/> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel"> <div id="p-logo" role="banner"> <a title="Naar de hoofdpagina gaan" class="mw-wiki-logo" href="/Hoofdpagina"></a> </div>  <nav id="p-Knoppen" class="vector-menu vector-menu-portal portal portal-first" aria-labelledby="p-Knoppen-label" role="navigation" > <h3 id="p-Knoppen-label"> <span>Knoppen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-De-Boomhut"><a href="/Wikikids:Boomhut">De Boomhut</a></li><li id="n-Help"><a href="/Wikikids:Alarm">Hulp</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Kids" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Kids-label" role="navigation" > <h3 id="p-Kids-label"> <span>Kids</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-KidsPortaal"><a href="/Portaal:Kids">KidsPortaal</a></li><li id="n-Nieuw-artikel-maken"><a href="/Wikikids:Meehelpen-NieuwePagina">Nieuw artikel maken</a></li><li id="n-Plaatje-uploaden"><a href="/Wikikids:Uploaden">Plaatje uploaden</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Volwassenen" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Volwassenen-label" role="navigation" > <h3 id="p-Volwassenen-label"> <span>Volwassenen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-HulpPortaal"><a href="/Portaal:Hulp">HulpPortaal</a></li><li id="n-Nieuwe-artikelen"><a href="/Speciaal:NieuwePaginas">Nieuwe artikelen</a></li><li id="n-Recente-Wijzigingen"><a href="/Speciaal:RecenteWijzigingen">Recente Wijzigingen</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-Moderators" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-Moderators-label" role="navigation" > <h3 id="p-Moderators-label"> <span>Moderators</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="n-Controleer-wijzigingen"><a href="https://wikikids.nl/index.php?hidebots=1&reviewStatus=unpatrolled&limit=50&days=90&tagfilter__Filter%3A+Experimenteren_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Leeghalen_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Onjuist+blokverzoek_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Schuttingtaal_color=c5&tagfilter__Filter%3A+Weghalen+categorie%C3%ABn+_color=c5&title=Speciaal:RecenteWijzigingen&urlversion=2" rel="nofollow">Controleer wijzigingen</a></li><li id="n-Filterlogboek"><a href="https://wikikids.nl/Speciaal:Filterlogboek?wpSearchUser=&wpSearchTitle=&wpSearchFilter=1%7C2%7C3%7C4%7C5%7C6%7C7%7C8%7C9%7C11%7C12%7C13%7C15%7C16%7C18%7C20%7C21%7C22%7C23%7C24%7C25%7C26%7C28%7C34" rel="nofollow">Filterlogboek</a></li><li id="n-Richtlijnen"><a href="/Wikikids:Richtlijnen_voor_moderatoren">Richtlijnen</a></li><li id="n-Blokkaderichtlijnen"><a href="/Wikikids:Richtlijnen_voor_moderatoren/blokkades">Blokkaderichtlijnen</a></li><li id="n-CheckUser-verzoek"><a href="/Wikikids:CUVerzoek">CheckUser-verzoek</a></li><li id="n-Blokverzoek"><a href="/Wikikids:Blokverzoek">Blokverzoek</a></li><li id="n-Uploaden"><a href="/Speciaal:WizardUploaden">Uploaden</a></li></ul> </div> </nav>  <nav id="p-tb" class="vector-menu vector-menu-portal portal" aria-labelledby="p-tb-label" role="navigation" > <h3 id="p-tb-label"> <span>Hulpmiddelen</span> </h3>  <div class="body vector-menu-content">  <ul class="vector-menu-content-list"><li id="t-whatlinkshere"><a href="/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Zuid-Afrika" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j">Links naar deze pagina</a></li><li id="t-recentchangeslinked"><a href="/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Zuid-Afrika" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k">Gerelateerde wijzigingen</a></li><li id="t-specialpages"><a href="/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q">Speciale pagina's</a></li><li id="t-print"><a href="javascript:print();" rel="alternate" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p">Afdrukversie</a></li><li id="t-permalink"><a href="/index.php?title=Zuid-Afrika&oldid=852118" title="Permanente koppeling naar deze versie van de pagina">Permanente koppeling</a></li><li id="t-info"><a href="/index.php?title=Zuid-Afrika&action=info" title="Meer informatie over deze pagina">Paginagegevens</a></li></ul> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" role="contentinfo" > <ul id="footer-info" > <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 11 apr 2024 om 12:34.</li> </ul> <ul id="footer-places" > <li id="footer-places-privacy"><a href="/Wikikids:Privacybeleid" title="Wikikids:Privacybeleid">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/Wikikids:Info" title="Wikikids:Info">Over Wikikids</a></li> <li id="footer-places-disclaimer"><a href="/Wikikids:Algemene_disclaimer" class="mw-redirect" title="Wikikids:Algemene disclaimer">Disclaimers</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/"><img src="/resources/assets/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" srcset="/resources/assets/poweredby_mediawiki_132x47.png 1.5x, /resources/assets/poweredby_mediawiki_176x62.png 2x" width="88" height="31" loading="lazy"/></a></li> </ul> <div style="clear: both;"></div> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.161","walltime":"1.797","ppvisitednodes":{"value":330,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":10990,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3592,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":8,"limit":40},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":100},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":6145,"limit":5000000},"timingprofile":["100.00% 39.449 1 -total"," 14.11% 5.568 1 Sjabloon:Zuid-Afrika"," 9.71% 3.830 2 Sjabloon:Lang"," 7.15% 2.821 1 Sjabloon:Navigatie_Afrikaanse_Unie"," 4.95% 1.951 4 Sjabloon:Lang/dir"," 3.89% 1.533 1 Sjabloon:Navigatie_landen_Afrika"," 3.76% 1.485 1 Sjabloon:Navigatie_Gemenebest_van_Naties"," 3.66% 1.445 3 Sjabloon:Navigatie"]},"cachereport":{"timestamp":"20250112005906","ttl":3600,"transientcontent":false}}});});</script> <script> (function(i,s,o,g,r,a,m){i['GoogleAnalyticsObject']=r;i[r]=i[r]||function(){ (i[r].q=i[r].q||[]).push(arguments)},i[r].l=1*new Date();a=s.createElement(o), m=s.getElementsByTagName(o)[0];a.async=1;a.src=g;m.parentNode.insertBefore(a,m) })(window,document,'script','//www.google-analytics.com/analytics.js','ga'); ga('create', 'UA-383337-35', 'auto'); ga('set', 'anonymizeIp', true); ga('send', 'pageview'); </script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgBackendResponseTime":1838});});</script></body> </html>