CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Jan Ewangelista – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"231e3f74-ba15-403b-b619-ca747140a59b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Jan_Ewangelista","wgTitle":"Jan Ewangelista","wgCurRevisionId":73431984,"wgRevisionId":73431984,"wgArticleId":175074,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Apostołowie","Święci chrześcijańscy","Starożytni Żydzi","Postacie Nowego Testamentu","Zmarli w I wieku","Ludzie związani z Efezem"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Jan_Ewangelista","wgRelevantArticleId":175074,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":73431984,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q328804","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site", "mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.6"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Rubens_apostel_johannes_grt.jpg/1200px-Rubens_apostel_johannes_grt.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1603"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Rubens_apostel_johannes_grt.jpg/800px-Rubens_apostel_johannes_grt.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1069"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Rubens_apostel_johannes_grt.jpg/640px-Rubens_apostel_johannes_grt.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="855"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Jan Ewangelista – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Jan_Ewangelista"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Ewangelista"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Jan_Ewangelista rootpage-Jan_Ewangelista skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Jan+Ewangelista" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Jan+Ewangelista" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Jan+Ewangelista" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Jan+Ewangelista" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Życie_i_postać_Jana" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Życie_i_postać_Jana"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Życie i postać Jana</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Życie_i_postać_Jana-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Życie i postać Jana</span> </button> <ul id="toc-Życie_i_postać_Jana-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-W_świetle_Ewangelii" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#W_świetle_Ewangelii"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>W świetle Ewangelii</span> </div> </a> <ul id="toc-W_świetle_Ewangelii-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-W_świetle_świadectw_Ojców_Kościoła" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#W_świetle_świadectw_Ojców_Kościoła"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>W świetle świadectw Ojców Kościoła</span> </div> </a> <ul id="toc-W_świetle_świadectw_Ojców_Kościoła-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Autorstwo_pism_Janowych" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Autorstwo_pism_Janowych"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Autorstwo pism Janowych</span> </div> </a> <ul id="toc-Autorstwo_pism_Janowych-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kult" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kult"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Kult</span> </div> </a> <ul id="toc-Kult-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Patronat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Patronat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Patronat</span> </div> </a> <ul id="toc-Patronat-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dzień_obchodów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dzień_obchodów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Dzień obchodów</span> </div> </a> <ul id="toc-Dzień_obchodów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ikonografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ikonografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Ikonografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Ikonografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Relikwie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Relikwie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Relikwie</span> </div> </a> <ul id="toc-Relikwie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uwagi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uwagi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Uwagi</span> </div> </a> <ul id="toc-Uwagi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Jan Ewangelista</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 44 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-44" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">44 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%AD%D9%86%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AC%D9%8A%D9%84%D9%8A" title="يوحنا الإنجيلي – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="يوحنا الإنجيلي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Sant_Chuan_Evanchelista" title="Sant Chuan Evanchelista – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Sant Chuan Evanchelista" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Johannes_da_Evangelist" title="Johannes da Evangelist – bawarski" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Johannes da Evangelist" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bawarski" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A1%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A7%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BD%93%E0%BC%8D" title="ཡོ་ཧ་ནན། – tybetański" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཡོ་ཧ་ནན།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tybetański" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Yann_an_Avielour" title="Yann an Avielour – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Yann an Avielour" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Joan_Evangelista" title="Joan Evangelista – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Joan Evangelista" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Jan_Evangelista" title="Jan Evangelista – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Jan Evangelista" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Johannes_(Evangelist)" title="Johannes (Evangelist) – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Johannes (Evangelist)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%89%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82_%CE%BF_%CE%95%CF%85%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CF%82" title="Ιωάννης ο Ευαγγελιστής – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Ιωάννης ο Ευαγγελιστής" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/John_the_Evangelist" title="John the Evangelist – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="John the Evangelist" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Juan_el_Evangelista" title="Juan el Evangelista – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Juan el Evangelista" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Johano_la_Evangeliisto" title="Johano la Evangeliisto – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Johano la Evangeliisto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AD%D9%86%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="یوحنای انجیلی – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="یوحنای انجیلی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Xo%C3%A1n_o_Evanxelista" title="Xoán o Evanxelista – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Xoán o Evanxelista" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B3%B5%EC%9D%8C%EC%82%AC%EA%B0%80_%EC%9A%94%ED%95%9C" title="복음사가 요한 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="복음사가 요한" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Yohanes_Penginjil" title="Yohanes Penginjil – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Yohanes Penginjil" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Giovanni_evangelista" title="Giovanni evangelista – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Giovanni evangelista" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%95%D7%97%D7%A0%D7%9F_%D7%9B%D7%95%D7%AA%D7%91_%D7%94%D7%91%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%94" title="יוחנן כותב הבשורה – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="יוחנן כותב הבשורה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Ioannes_(evangelista)" title="Ioannes (evangelista) – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Ioannes (evangelista)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Yohane" title="Yohane – nias" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Yohane" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="nias" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Johannes_(evangelis)" title="Johannes (evangelis) – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Johannes (evangelis)" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/San_Gio%C3%A0n_(Evangelista)" title="San Gioàn (Evangelista) – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="San Gioàn (Evangelista)" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Joany_(evanjelista)" title="Joany (evanjelista) – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Joany (evanjelista)" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9C%E0%B5%8B%E0%B5%BA_%E0%B4%A6_%E0%B4%87%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9E%E0%B5%8D%E0%B4%9A%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%8D" title="ജോൺ ദ ഇവാഞ്ചലിസ്റ്റ് – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ജോൺ ദ ഇവാഞ്ചലിസ്റ്റ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%AD%D9%86%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%8A%D9%84%D9%89" title="يوحنا الانجيلى – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="يوحنا الانجيلى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Yohanes_Penginjil" title="Yohanes Penginjil – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Yohanes Penginjil" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Johannes_(evangelist)" title="Johannes (evangelist) – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Johannes (evangelist)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E8%A8%98%E8%80%85%E3%83%A8%E3%83%8F%E3%83%8D" title="福音記者ヨハネ – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="福音記者ヨハネ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Evangelisten_Johannes" title="Evangelisten Johannes – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Evangelisten Johannes" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Joan_Evangelista" title="Joan Evangelista – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Joan Evangelista" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Jo%C3%A3o,_o_Evangelista" title="João, o Evangelista – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="João, o Evangelista" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Ioan_Evanghelistul" title="Ioan Evanghelistul – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Ioan Evanghelistul" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BE%D0%B0%D0%BD%D0%BD_%D0%95%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D1%81%D1%82" title="Иоанн Евангелист – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Иоанн Евангелист" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjoni_(ungjilltar)" title="Gjoni (ungjilltar) – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gjoni (ungjilltar)" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Janez_Evangelist" title="Janez Evangelist – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Janez Evangelist" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Johannes_(evankelista)" title="Johannes (evankelista) – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Johannes (evankelista)" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AF%E0%AF%8B%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D_(%E0%AE%A8%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%AF%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BE%E0%AE%B3%E0%AE%B0%E0%AF%8D)" title="யோவான் (நற்செய்தியாளர்) – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="யோவான் (நற்செய்தியாளர்)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%AB%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B8%9C%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B9%8C%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3" title="ยอห์นผู้นิพนธ์พระวรสาร – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="ยอห์นผู้นิพนธ์พระวรสาร" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%84%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82" title="Іван Євангеліст – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Іван Євангеліст" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AD%D9%86%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="یوحنا انجیلی – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="یوحنا انجیلی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A1nh_s%E1%BB%AD_Gioan" title="Thánh sử Gioan – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thánh sử Gioan" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Djihan_l%27_evandjil%C3%AE" title="Djihan l' evandjilî – waloński" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Djihan l' evandjilî" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="waloński" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Juan_nga_Ebanghelista" title="Juan nga Ebanghelista – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Juan nga Ebanghelista" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%84%E7%BF%B0_(%E7%A6%8F%E9%9F%B3%E6%9B%B8%E4%BD%9C%E8%80%85)" title="約翰 (福音書作者) – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="約翰 (福音書作者)" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q328804#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Jan_Ewangelista" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Jan_Ewangelista" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Jan_Ewangelista"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Jan_Ewangelista"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Jan_Ewangelista" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Jan_Ewangelista" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&oldid=73431984" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Jan_Ewangelista&id=73431984&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FJan_Ewangelista"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FJan_Ewangelista"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Jan+Ewangelista"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Jan_Ewangelista&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Saint_John_the_Evangelist" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q328804" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Zobacz też: innych świętych o imieniu <a href="/wiki/Jan" title="Jan">Jan</a>.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek" style="background-color:gold; color:#000000;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Święty<br />Jan Ewangelista</div> </caption> <tbody><tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Aposto%C5%82" title="Apostoł">apostoł</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Rubens_apostel_johannes_grt.jpg" class="mw-file-description" title="Św. Jan Ewangelista/Jan Apostoł, obraz Petera Rubensa"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Rubens_apostel_johannes_grt.jpg/179px-Rubens_apostel_johannes_grt.jpg" decoding="async" width="179" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Rubens_apostel_johannes_grt.jpg/269px-Rubens_apostel_johannes_grt.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Rubens_apostel_johannes_grt.jpg/359px-Rubens_apostel_johannes_grt.jpg 2x" data-file-width="1437" data-file-height="1920" /></a></span><br />Św. Jan Ewangelista/Jan Apostoł, obraz <a href="/wiki/Peter_Paul_Rubens" title="Peter Paul Rubens">Petera Rubensa</a> </td></tr> <tr> <th>Data i miejsce śmierci </th> <td> <p>ok. <a href="/wiki/100" title="100">100</a> <br /><a href="/wiki/Efez" title="Efez">Efez</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Czczony przez </th> <td> <p><a href="/wiki/Ko%C5%9Bcio%C5%82y_chrze%C5%9Bcija%C5%84skie" title="Kościoły chrześcijańskie">Kościoły chrześcijańskie</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Wspomnienie </th> <td> <p><a href="/wiki/27_grudnia" title="27 grudnia">27 grudnia</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[a]</a></sup><br /> <a href="/wiki/6_maja" title="6 maja">6 maja</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[b]</a></sup>, <a href="/wiki/21_maja" title="21 maja">21 maja</a>, <a href="/wiki/9_pa%C5%BAdziernika" title="9 października">9 października</a> i <a href="/wiki/13_lipca" title="13 lipca">13 lipca</a><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[c]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th>Atrybuty </th> <td> <p>orzeł, <a href="/wiki/Prochor_(diakon)" title="Prochor (diakon)">diakon Prochor</a>, gołębica, kielich z Hostią, kielich zatrutego wina z wężem </p> </td></tr> <tr> <th>Patron </th> <td> <p><a href="/wiki/Albania" title="Albania">Albanii</a>, <a href="/wiki/Anatolia" title="Anatolia">Azji Mniejszej</a>, aptekarzy, bednarzy, dziewic, zawodów związanych z pisaniem i przepisywaniem: <a href="/wiki/Introligator" title="Introligator">introligatorów</a>, <a href="/wiki/Kopista" title="Kopista">kopistów</a>, kreślarzy, litografów, papierników, <a href="/wiki/Pisarz" title="Pisarz">pisarzy</a> oraz owczarzy, <a href="/wiki/P%C5%82atnerz" title="Płatnerz">płatnerzy</a>, <a href="/wiki/Skryba" title="Skryba">skrybów</a>, <a href="/wiki/%C5%9Alusarz" class="mw-redirect" title="Ślusarz">ślusarzy</a>, teologów, uprawiających <a href="/wiki/Winoro%C5%9Bl" title="Winorośl">winorośl</a>, wdów </p> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Saint_John_the_Evangelist" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Saint_John_the_Evangelist" class="extiw" title="commons:Category:Saint John the Evangelist">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Jan_Aposto%C5%82" title="Wikicytaty"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/24px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/47px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Jan_Aposto%C5%82" class="extiw" title="q:Jan Apostoł">Cytaty w Wikicytatach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> </tbody></table> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:John_Evangelist.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c4/John_Evangelist.jpg" decoding="async" width="231" height="500" class="mw-file-element" data-file-width="231" data-file-height="500" /></a><figcaption>Prawosławna ikona ze św. Janem.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:BookDimmaJohnSymbol.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/BookDimmaJohnSymbol.jpg/240px-BookDimmaJohnSymbol.jpg" decoding="async" width="240" height="317" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/BookDimmaJohnSymbol.jpg/360px-BookDimmaJohnSymbol.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/BookDimmaJohnSymbol.jpg/480px-BookDimmaJohnSymbol.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1979" /></a><figcaption>Orzeł – symbol św. Jana, iluminacja z <i><a href="/wiki/Ksi%C4%99ga_Dimmy" title="Księga Dimmy">Księgi Dimmy</a></i>, <a href="/wiki/Irlandia" title="Irlandia">irlandzkiego</a> <a href="/wiki/Ewangeliarz" title="Ewangeliarz">ewangeliarza</a> z VIII wieku.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:2014_Jaszkowa_Dolna,_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jana_Chrzciciela_08.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/2014_Jaszkowa_Dolna%2C_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jana_Chrzciciela_08.JPG/240px-2014_Jaszkowa_Dolna%2C_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jana_Chrzciciela_08.JPG" decoding="async" width="240" height="384" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/2014_Jaszkowa_Dolna%2C_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jana_Chrzciciela_08.JPG/360px-2014_Jaszkowa_Dolna%2C_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jana_Chrzciciela_08.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/2014_Jaszkowa_Dolna%2C_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jana_Chrzciciela_08.JPG/480px-2014_Jaszkowa_Dolna%2C_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jana_Chrzciciela_08.JPG 2x" data-file-width="2541" data-file-height="4067" /></a><figcaption>Wizerunek św. Jana na kościele w <a href="/wiki/Jaszkowa_Dolna" title="Jaszkowa Dolna">Jaszkowej Dolnej</a></figcaption></figure> <p><b>Jan Ewangelista</b>, <b>Jan Apostoł</b>, <b>Jan Teolog</b>, <a href="/wiki/J%C4%99zyk_grecki" title="Język grecki">grec.</a> <i>Ιωάννης</i>, <a href="/wiki/J%C4%99zyk_cerkiewnos%C5%82owia%C5%84ski" title="Język cerkiewnosłowiański">cs.</a> <i>Apostoł i ewangielist Ioann Bogosłow</i> (zm. ok. <a href="/wiki/100" title="100">100</a> r. w <a href="/wiki/Efez" title="Efez">Efezie</a>)<sup id="cite_ref-www.catholic.org_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-www.catholic.org-4">[1]</a></sup> – jeden z dwunastu <a href="/wiki/Aposto%C5%82" title="Apostoł">apostołów</a> <a href="/wiki/Jezus_Chrystus" title="Jezus Chrystus">Jezusa Chrystusa</a>, syn <a href="/wiki/Zebedeusz" title="Zebedeusz">Zebedeusza</a> i <a href="/wiki/Salome_(%C5%BCona_Zebedeusza)" title="Salome (żona Zebedeusza)">Salome</a>, brat <a href="/wiki/Jakub_Wi%C4%99kszy_Aposto%C5%82" title="Jakub Większy Apostoł">Jakuba Większego (Starszego) Apostoła</a>. Według starodawnej tradycji chrześcijańskiej stał za napisaniem <i><a href="/wiki/Ewangelia_Jana" title="Ewangelia Jana">Ewangelii</a></i> i <i><a href="/wiki/Apokalipsa_%C5%9Bw._Jana" title="Apokalipsa św. Jana">Apokalipsy św. Jana</a></i> oraz 3 listów w <i><a href="/wiki/Nowy_Testament" title="Nowy Testament">Nowym Testamencie</a></i>, choć według współczesnej egzegezy ostatecznej redakcji mogli dokonać już jego uczniowie<sup id="cite_ref-CITEREFBrown2011410-413_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrown2011410-413-5">[2]</a></sup>. <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty" title="Święty">Święty</a> Kościołów <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki" title="Kościół katolicki">katolickiego</a>, <a href="/wiki/Anglikanizm" title="Anglikanizm">anglikańskiego</a>, <a href="/wiki/Ko%C5%9Bcio%C5%82y_ewangelickie" title="Kościoły ewangelickie">ewangelickiego</a>, <a href="/wiki/Apostolski_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ormia%C5%84ski" title="Apostolski Kościół Ormiański">ormiańskiego</a>, <a href="/wiki/Koptyjski_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ortodoksyjny" title="Koptyjski Kościół Ortodoksyjny">koptyjskiego</a> i <a href="/wiki/Cerkiew_prawos%C5%82awna" title="Cerkiew prawosławna">prawosławnego</a>. Wymieniany jest w Modlitwie Eucharystycznej (<i>Communicantes</i>) <a href="/wiki/Kanon_rzymski" title="Kanon rzymski">Kanonu rzymskiego</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Życie_i_postać_Jana"><span id=".C5.BBycie_i_posta.C4.87_Jana"></span>Życie i postać Jana</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Życie i postać Jana" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Życie i postać Jana"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="W_świetle_Ewangelii"><span id="W_.C5.9Bwietle_Ewangelii"></span>W świetle Ewangelii</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: W świetle Ewangelii" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: W świetle Ewangelii"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pochodził z Galilei, prawdopodobnie z <a href="/wiki/Betsaida" title="Betsaida">Betsaidy</a>. Był synem <a href="/wiki/Zebedeusz" title="Zebedeusz">Zebedeusza</a> i <a href="/wiki/Salome_(%C5%BCona_Zebedeusza)" title="Salome (żona Zebedeusza)">Salome</a> i młodszym bratem <a href="/wiki/Jakub_Wi%C4%99kszy_Aposto%C5%82" title="Jakub Większy Apostoł">Jakuba</a>. W chwili powołania przez Jezusa pomagał ojcu w <a href="/wiki/Rybak" title="Rybak">rybactwie</a> nad <a href="/wiki/Jezioro_Tyberiadzkie" title="Jezioro Tyberiadzkie">Jeziorem Galilejskim</a> (<i>Genazaret, Kinneret</i>). Powołany został wraz ze swym bratem Jakubem oraz z <a href="/wiki/Piotr_Aposto%C5%82" title="Piotr Apostoł">Piotrem</a> i <a href="/wiki/Andrzej_Aposto%C5%82" title="Andrzej Apostoł">Andrzejem</a>. </p><p>Jan Apostoł był najpierw uczniem <a href="/wiki/Jan_Chrzciciel" title="Jan Chrzciciel">św. Jana Chrzciciela</a>. Za radą mistrza został uczniem Jezusa: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style><div class="cytat"> <blockquote> <p>Nazajutrz Jan (Chrzciciel) znowu stał w tym miejscu wraz z dwoma swoimi uczniami i gdy zobaczył przechodzącego Jezusa, rzekł: <i>Oto Baranek Boży</i>. Dwaj uczniowie usłyszeli, jak mówił, i poszli za Jezusem. Jezus zaś odwróciwszy się i ujrzawszy, że oni idą za Nim, rzekł do nich: <i>Czego szukacie?</i> Oni odpowiedzieli do Niego: <i>Rabbi!</i> – to znaczy Nauczycielu – <i>gdzie mieszkasz?</i> Odpowiedział im <i>Chodźcie, a zobaczycie</i>. Poszli więc i zobaczyli, gdzie mieszka, i od tego dnia pozostali u Niego. Było to około godziny dziesiątej”<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[3]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <p>Uważany jest za najmłodszego z apostołów i umiłowanego ucznia <a href="/wiki/Jezus_Chrystus" title="Jezus Chrystus">Jezusa</a>. Należał do trzech wybranych uczniów, których Jezus zabierał ze sobą w szczególnych momentach swej misji. W ten sposób Jan stał się świadkiem wskrzeszenia córki Jaira, tajemnicy <a href="/wiki/Przemienienie_Pa%C5%84skie" title="Przemienienie Pańskie">przemienienia na Górze Tabor</a> i zmagań Jezusa w Ogrodzie Getsemani. </p><p>Jan otrzymał przydomek „syna gromu”. W spisie apostołów <a href="/wiki/Marek_Ewangelista" title="Marek Ewangelista">św. Marek</a> wyjaśnił, że Jan i Jakub byli nazywani „<a href="/wiki/Boanerges" title="Boanerges">Boanerges</a>” – czyli synami gromu<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[4]</a></sup>. Jan razem z Jakubem zasugerowali Jezusowi zesłanie ognia na niegościnnych Samarytan (<a href="/wiki/Ewangelia_%C5%81ukasza" title="Ewangelia Łukasza">Łk</a> 9,51-56). Jan sprzeciwił się temu, by ktoś, kto nie należy do grona jego uczniów <a href="/wiki/Egzorcyzm" title="Egzorcyzm">egzorcyzmował</a> demony w imię Jezusa. Otrzymał od Jezusa odpowiedź: „Nie zabraniajcie mu, bo nikt, kto czyni cuda w imię Moje, nie będzie mógł zaraz źle mówić o Mnie. Kto bowiem nie jest przeciwko nam, ten jest z nami”<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[5]</a></sup>. Matka Jana prosiła Jezusa, jako <a href="/wiki/Pomazaniec" title="Pomazaniec">Mesjasza</a>, by jej dwaj synowie, Jakub i Jan, zajmowali w Królestwie Bożym najwyższe miejsca przy Nim (<a href="/wiki/Ewangelia_Mateusza" title="Ewangelia Mateusza">Mt</a> 20, 20-23). </p><p>Gdy pewnego dnia Jezus przepowiedział zburzenie <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%85tynia_Jerozolimska" title="Świątynia Jerozolimska">Świątyni jerozolimskiej</a>, Piotr, Jakub, Andrzej oraz Jan zapytali o okoliczności, w których to miało nastąpić: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Pytali Go na osobności Piotr, Jakub, Jan i Andrzej: «Powiedz nam, kiedy to nastąpi? I jaki będzie znak, gdy to wszystko zacznie się spełniać?»<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[6]</a></sup>. </p> </blockquote> </div> <p><a href="/wiki/Ewangelia_%C5%81ukasza" title="Ewangelia Łukasza">Ewangelia Łukasza</a> ukazuje szczególną więź Jana z Piotrem. Im dwóm powierzył Jezus przygotowanie <a href="/wiki/Ostatnia_Wieczerza" class="mw-redirect" title="Ostatnia Wieczerza">ostatniej Paschy</a><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[7]</a></sup>. Według tradycji to właśnie Jan był tym, który w jej trakcie spoczywał na piersi Mistrza i był ponaglony przez Piotra, by zapytać o to, kim jest zdrajca (<a href="/wiki/Ewangelia_Jana" title="Ewangelia Jana">J</a> 13,23-25). Po <a href="/wiki/Zmartwychwstanie" title="Zmartwychwstanie">zmartwychwstaniu</a> Jan z Piotrem poszli razem do grobu (J 20,1-10). Jan był też świadkiem uzdrowienia przez Piotra paralityka (<a href="/wiki/Dzieje_Apostolskie" title="Dzieje Apostolskie">Dz</a> 3,3-8). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="W_świetle_świadectw_Ojców_Kościoła"><span id="W_.C5.9Bwietle_.C5.9Bwiadectw_Ojc.C3.B3w_Ko.C5.9Bcio.C5.82a"></span>W świetle świadectw Ojców Kościoła</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: W świetle świadectw Ojców Kościoła" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: W świetle świadectw Ojców Kościoła"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Tertulian" title="Tertulian">Tertulian</a> (ok. 160–240 r.) w <i>Opisie Heretyków</i> (<i>De praescriptione hereticorum</i>) przekazuje tradycję o zesłaniu Jana. Mówił, że Jan został zesłany (przypuszczalnie na Patmos) po tym jak zanurzono go we wrzącym oleju i jak nic z tego powodu nie ucierpiał. </p><p>Uczniem Jana był <a href="/wiki/Polikarp_ze_Smyrny" title="Polikarp ze Smyrny">Polikarp</a>, który później został biskupem <a href="/wiki/Izmir" title="Izmir">Smyrny</a>. </p><p>Są dwie antyczne tradycje dotyczące śmierci Jana. Pierwsza mówi, że Jan jako jedyny z dwunastu <a href="/wiki/Aposto%C5%82" title="Apostoł">apostołów</a> zmarł śmiercią naturalną w późnej starości w <a href="/wiki/Efez" title="Efez">Efezie</a> na początku panowania cesarza <a href="/wiki/Trajan" title="Trajan">Trajana</a>. Według innej tradycji Jan, podobnie jak inni Apostołowie, zmarł jako męczennik. Ostateczna redakcja Pism Janowych byłaby wtedy dziełem jego uczniów<sup id="cite_ref-BJ_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-BJ-11">[8]</a></sup><sup id="cite_ref-CITEREFBrown2011410-413_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBrown2011410-413-5">[2]</a></sup>. </p><p>Grób Jana prawdopodobnie znajdował się na wzgórzu Ayasoluk w miasteczku <a href="/wiki/Sel%C3%A7uk" title="Selçuk">Selçuk</a> w okolicach <a href="/wiki/Efez" title="Efez">Efezu</a>. W miejscu tym w VI w. wzniesiono okazałą <a href="/wiki/Bazylika_%C5%9Bw._Jana_(Efez)" title="Bazylika św. Jana (Efez)">bazylikę św. Jana</a> (obecnie w ruinie). </p><p><a href="/wiki/Augustyn_z_Hippony" title="Augustyn z Hippony">Augustyn z Hippony</a> (354–430 r.) na początku swego <a href="/wiki/In_Iohannis_Evangelium_tractatus" title="In Iohannis Evangelium tractatus">komentarza do Ewangelii Janowej</a> ukazuje znaczenie św. Jana dla <a href="/wiki/Wiara_(chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo)" title="Wiara (chrześcijaństwo)">wiary chrześcijan</a> odwołując się do Psalmu 72(71),3: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Niech góry przyniosą ludowi pokój, a wzgórza – sprawiedliwość! </p> </blockquote> </div> <p>Augustyn widział w górach symbol osób duchowych o wzniosłym poznaniu Boga, „dusze większe”. Wzgórza zaś oznaczają osoby bardziej zmysłowe, „dusze mniejsze” – gdyż im trudniej jest przeniknąć tajemnice Boże (por. <a href="/wiki/1._List_do_Koryntian" title="1. List do Koryntian">1 Kor</a> 2, 14). Jan był właśnie jednym z tych, którzy poprzez swoje wzniosłe poznanie tajemnic wiary w pierwotnym <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_(teologia)" title="Kościół (teologia)">Kościele</a> byli jak góry. Apostoł, którego nauczanie zawiera Ewangelia, otrzymał od Boga Mądrość, która niesie pokój. Augustyn podkreślał, że Jan w swym przekazie wiary dającej sprawiedliwość (por. <a href="/wiki/List_do_Rzymian" title="List do Rzymian">Rz</a> 1,17; <a href="/wiki/Ksi%C4%99ga_Habakuka" title="Księga Habakuka">Ha</a> 2,4) otrzymał i zachowywał pokój, czyli jedność z innymi nauczającymi w Kościele. W ten sposób Augustyn przestrzegał przed podziałami i <a href="/wiki/Herezja" title="Herezja">herezjami</a>: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>„Nie otrzymują bowiem dusze mniejsze wiary, jeśli dusze większe, które nazwane są górami, nie zostaną pouczone przez samą Mądrość, by móc przekazać maluczkim to, co maluczcy mogą pojąć. I wzgórza /mogą/ żyć z wiary, ponieważ góry otrzymują pokój. Od tych gór słyszy Kościół: pokój z wami! I same góry zwiastując pokój Kościołowi nie dzielą się przeciwko temu, od kogo otrzymują pokój – aby prawdziwie, niefikcyjnie zwiastować pokój (<i>Homilie na Ewangelię św. Jana</i> 1.2) </p> </blockquote> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Autorstwo_pism_Janowych">Autorstwo pism Janowych</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Autorstwo pism Janowych" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Autorstwo pism Janowych"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pierwsze bezpośrednie świadectwo Janowi Apostołowi jako temu, który stał za wydaniem Ewangelii św. Jana dał <a href="/wiki/Ireneusz_z_Lyonu" title="Ireneusz z Lyonu">Ireneusz z Lyonu</a>. Biskup Lyonu w 180 r. mówił, że Apostoł, który spoczywał na piersi Mistrza wydał Ewangelię w czasie swego pobytu w Efezie<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[9]</a></sup><sup id="cite_ref-BJ_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-BJ-11">[8]</a></sup>. Stara, prawie niepodważana tradycja chrześcijańska, zarówno w kościołach wschodnich, jak i zachodnich, przypisywała Apostołowi Janowi autorstwo <i>Ewangelii Jana</i>, <i>Objawienia św. Jana</i> (<i><a href="/wiki/Apokalipsa_%C5%9Bwi%C4%99tego_Jana" class="mw-redirect" title="Apokalipsa świętego Jana">Apokalipsy</a></i>) i trzech listów. Współczesna <a href="/wiki/Egzegeza" title="Egzegeza">egzegeza</a> ukazuje różne warstwy redakcyjne tekstu, świadczące, że są one owocem pracy kilku osób. Na ogół nie podważa się tego, że wszyscy działali w szkole św. Jana<sup id="cite_ref-BJ_11-2" class="reference"><a href="#cite_note-BJ-11">[8]</a></sup>. Czasem wyróżnia się trzech Janów: Jan Ewangelista, Jan z Patmos (Jan Apokaliptyk) i Jan Prezbiter. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kult">Kult</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Kult" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kult"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kult św. Jana Apostoła należał zawsze do eksponowanych wśród świętych Pańskich. Jedną ze świątyń wystawiono mu w <a href="/wiki/Rzym" title="Rzym">Rzymie</a>. Jest nią bazylika na Lateranie pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Apostoła. </p><p>Do św. Jana Apostoła miały szczególne nabożeństwo <a href="/wiki/Gertruda_z_Helfty" title="Gertruda z Helfty">św. Gertruda</a> i <a href="/wiki/Ma%C5%82gorzata_Maria_Alacoque" title="Małgorzata Maria Alacoque">św. Małgorzata Alacoque</a>. Szczególnym nabożeństwem do św. Jana Apostoła wyróżniali się kiedyś <a href="/wiki/Zakon_krzy%C5%BCacki" title="Zakon krzyżacki">Krzyżacy</a>. Wystawili oni szereg kościołów ku jego czci znajdujących się obecnie na terenach Pomorza, Warmii i Mazur. </p><p>Na obecnym obszarze Polski na pierwsze miejsce wysuwa się kościół w <a href="/wiki/Kwidzyn" title="Kwidzyn">Kwidzynie</a> z wieku XIV, w cieniu którego bł. <a href="/wiki/Dorota_z_M%C4%85tow%C3%B3w" title="Dorota z Mątowów">Dorota z Mątowów</a> spędziła ostatnie lata swojego życia i gdzie zmarła jako <a href="/wiki/Rekluz" title="Rekluz">rekluza</a>. Symbole św. Jana figurują w herbach miast Biskupic, Lipinek oraz <a href="/wiki/Herb_Wroc%C5%82awia" title="Herb Wrocławia">Wrocławia</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Patronat">Patronat</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Patronat" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Patronat"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Św. Jan jest patronem <a href="/wiki/Albania" title="Albania">Albanii</a> i <a href="/wiki/Anatolia" title="Anatolia">Azji Mniejszej</a>, <a href="/wiki/Farmaceuta" title="Farmaceuta">aptekarzy</a>, <a href="/wiki/Bednarstwo" title="Bednarstwo">bednarzy</a>, dziewic oraz zawodów związanych z pisaniem i przepisywaniem: introligatorów, kopistów, kreślarzy, litografów, papierników, pisarzy, oraz: owczarzy, płatnerzy, skrybów, ślusarzy, teologów, uprawiających winorośl oraz wdów<sup id="cite_ref-jan_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-jan-13">[10]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dzień_obchodów"><span id="Dzie.C5.84_obchod.C3.B3w"></span>Dzień obchodów</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Dzień obchodów" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Dzień obchodów"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99to_liturgiczne" title="Święto liturgiczne">Święto liturgiczne</a> w Kościołach katolickim, anglikańskim i ewangelickim, obchodzone jest <a href="/wiki/27_grudnia" title="27 grudnia">27 grudnia</a><sup id="cite_ref-jan_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-jan-13">[10]</a></sup>. W Kościołach mariawickich ten dzień obchodzony jest wyjątkowo uroczyście, kapłan poświęca <a href="/wiki/Wino" title="Wino">wino</a>, które rozdawane jest wiernym jako lekarstwo. Dodatkowo niektóre Kościoły <a href="/wiki/Starokatolicyzm" title="Starokatolicyzm">starokatolickie</a> (w tym <a href="/wiki/Mariawityzm" title="Mariawityzm">mariawici</a>) 6 maja wspominają św. Jana w oleju. </p><p>Cerkiew prawosławna wspomina apostoła Jana Teologa trzykrotnie: </p> <ul><li>8/21 maja<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[11]</a></sup>, tj. <a href="/wiki/21_maja" title="21 maja">21 maja</a> według <a href="/wiki/Kalendarz_gregoria%C5%84ski" title="Kalendarz gregoriański">kalendarza gregoriańskiego</a>,</li> <li>26 września/9 października, tj. <a href="/wiki/9_pa%C5%BAdziernika" title="9 października">9 października</a> (rocznica śmierci),</li> <li>30 czerwca/13 lipca, tj. <a href="/wiki/13_lipca" title="13 lipca">13 lipca</a> (<i>Sobór dwunastu apostołów</i>).</li></ul> <p>Kościoły Wschodu, z uwagi na liturgię według <a href="/wiki/Kalendarz_julia%C5%84ski" title="Kalendarz juliański">kalendarza juliańskiego</a>, wspominają wielokrotnie św. Jana, m.in.: </p> <ul><li>Kościół ormiański: <ul><li>9/22 kwietnia, tj. <a href="/wiki/22_kwietnia" title="22 kwietnia">22 kwietnia</a>,</li> <li>7/20 lipca, tj. <a href="/wiki/20_lipca" title="20 lipca">20 lipca</a>,</li> <li>20 października/2 listopada, tj. <a href="/wiki/2_listopada" title="2 listopada">2 listopada</a>,</li> <li>25 grudnia/7 stycznia i 29 grudnia/11 stycznia, tj. <a href="/wiki/7_stycznia" title="7 stycznia">7</a> i <a href="/wiki/11_stycznia" title="11 stycznia">11 stycznia</a>;</li></ul></li> <li>Kościół koptyjski: <ul><li>11 maja</li> <li>30 grudnia odpowiednio do kalendarza gregoriańskiego.</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ikonografia">Ikonografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Ikonografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ikonografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W <a href="/wiki/Ikonografia_chrze%C5%9Bcija%C5%84ska" title="Ikonografia chrześcijańska">ikonografii</a> Zachodu św. Jan przedstawiany jest jako stary Apostoł, czasami jako młodzieniec w tunice i płaszczu, rzadko jako rybak. Najczęściej występuje w scenach będących ilustracjami tekstów <a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">Pisma świętego</a><sup id="cite_ref-jan_13-2" class="reference"><a href="#cite_note-jan-13">[10]</a></sup>. </p><p>Od X wieku ikonografia wschodnia umieszcza obok niego pisarza i diakona pierwszej gminy <a href="/wiki/Prochor_(diakon)" title="Prochor (diakon)">św. Prochora</a>, któremu apostoł na <a href="/wiki/Patmos" title="Patmos">wyspie Patmos</a> dyktuje „Objawienie”. Często na tym przedstawieniu występuje też anioł przynoszący Janowi pokarm. </p> <dl><dt>Atrybuty</dt></dl> <p><a href="/wiki/Atrybut_(sztuka)" title="Atrybut (sztuka)">Atrybutem</a> św. Jana jest m.in. orzeł. Symbol ten nawiązuje do wizji proroka Ezechiela (<a href="/wiki/Ksi%C4%99ga_Ezechiela" title="Księga Ezechiela">Ez</a> 1), do której nawiązuje również Apokalipsa św. Jana<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[12]</a></sup>. Przypisano mu go podobno z powodu wyżyny, na jaką się wzniósł tworząc pierwszy rozdział <a href="/wiki/Ewangelia_Jana" title="Ewangelia Jana">Ewangelii Jana</a>. </p><p>Pozostałe atrybuty: <a href="/wiki/Prochor_(diakon)" title="Prochor (diakon)">diakon Prochor</a>, gołębica, kielich z Hostią, kielich zatrutego wina z wężem<sup id="cite_ref-jan_13-3" class="reference"><a href="#cite_note-jan-13">[10]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Relikwie">Relikwie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Relikwie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Relikwie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Relikwiarz" title="Relikwiarz">Relikwiarz</a> ze szczątkami świętego Jana znajduje się od 2009 roku w Warszawie, w kościele środowisk twórczych na placu Teatralnym. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Zobacz też kategorie: <a href="/wiki/Kategoria:Parafie_pod_wezwaniem_%C5%9Bw._Jana_Ewangelisty_(Aposto%C5%82a)" title="Kategoria:Parafie pod wezwaniem św. Jana Ewangelisty (Apostoła)">Parafie pod wezwaniem św. Jana Ewangelisty (Apostoła)</a>, <a href="/wiki/Kategoria:%C5%9Awi%C4%85tynie_pod_wezwaniem_%C5%9Bw._Jana_Ewangelisty_(Aposto%C5%82a)" title="Kategoria:Świątynie pod wezwaniem św. Jana Ewangelisty (Apostoła)">Świątynie pod wezwaniem św. Jana Ewangelisty (Apostoła)</a>.</i></div> <ul><li><a href="/wiki/Kult_%C5%9Bwi%C4%99tych" title="Kult świętych">kult świętych</a></li> <li><a href="/wiki/Wstawiennictwo_%C5%9Bwi%C4%99tych" title="Wstawiennictwo świętych">modlitwa za wstawiennictwem świętego</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty_Jan_Ewangelista_na_Patmos" title="Święty Jan Ewangelista na Patmos">Święty Jan Ewangelista na Patmos</a> – obraz</li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ci_i_b%C5%82ogos%C5%82awieni_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_katolickiego" title="Święci i błogosławieni Kościoła katolickiego">święci i błogosławieni Kościoła katolickiego</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ci_prawos%C5%82awni" title="Święci prawosławni">święci prawosławni</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uwagi">Uwagi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Uwagi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uwagi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection refsection-uwagi ll-script ll-script-uwagi"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Liturgia" title="Liturgia">liturgia</a> <a href="/wiki/Katolicyzm" title="Katolicyzm">katolicka, w tym mariawicka</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">liturgia <a href="/wiki/Mariawityzm" title="Mariawityzm">mariawicka - błąd - dnia 6 maja wypada wspomnienie Św. Jana Apostoła w Oleju</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">prawosławna liturgia według <a href="/wiki/Kalendarz_gregoria%C5%84ski" title="Kalendarz gregoriański">kalendarza gregoriańskiego</a></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-www.catholic.org-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-www.catholic.org_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=228">St. John the Apostle</a>. Catholic Online. [dostęp 2010-08-16]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFBrown2011410-413-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBrown2011410-413_5-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFBrown2011410-413_5-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBrown2011">Brown 2011 ↓</a></span>, s. 410-413.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://biblia.apologetyka.co/read?q=J+1%2C35-39&bible=bt5,eku,pau,wsp,lxt&fmt=cont">J 1,35-39</a> w przekładach Biblii.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://biblia.apologetyka.co/read?q=Mk+3%2C17&bible=bt5,eku,pau,wsp,lxt&fmt=cont">Mk 3,17</a> w przekładach Biblii.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://biblia.apologetyka.co/read?q=Mk+9%2C37-38&bible=bt5,eku,pau,wsp,lxt&fmt=cont">Mk 9,37-38</a> w przekładach Biblii.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://biblia.apologetyka.co/read?q=Mk+13%2C3-4nn&bible=bt5,eku,pau,wsp,lxt&fmt=cont">Mk 13,3-4nn</a> w przekładach Biblii.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://biblia.apologetyka.co/read?q=Łk+22%2C7-13&bible=bt5,eku,pau,wsp,lxt&fmt=cont">Łk 22,7-13</a> w przekładach Biblii.</span> </li> <li id="cite_note-BJ-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-BJ_11-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BJ_11-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BJ_11-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text">Por. Wstęp do Ewangelii Jana w <a href="/wiki/Biblia_jerozolimska" title="Biblia jerozolimska">Biblii jerozolimskiej</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Adversus haereses, III, 1, 2</span> </li> <li id="cite_note-jan-13"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-jan_13-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-jan_13-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-jan_13-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-jan_13-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.brewiarz.pl/czytelnia/swieci/12-27.php3">Święty Jan, Apostoł i Ewangelista</a>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Daty_nowego_i_starego_porz%C4%85dku#Podwójne_datowanie" title="Daty nowego i starego porządku">podwójne datowanie</a></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://biblia.apologetyka.co/read?q=Ap+4%2C6-9&bible=bt5,eku,pau,wsp,lxt&fmt=cont">Ap 4,6-9</a> w przekładach Biblii.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFBrown2011"><a href="/wiki/Raymond_E._Brown" title="Raymond E. Brown">Raymond E. Brown</a>: <i>Que sait-on du Nouveau Testament</i>. Bayard, 2011 (1e wydanie 1997 r.).<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Que+sait-on+du+Nouveau+Testament&rft.au=Raymond+E.+Brown&rft.pub=Bayard"></span></cite></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.brewiarz.katolik.pl/czytelnia/swieci/12-27.php3">Święty Jan, Apostoł i Ewangelista</a> – materiały na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 06.12.2009]</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cerkiew.pl/index.php?id=swieci&tx_orthcal%5Bsw_id%5D=391&cHash=74c687b0c6">ap. i ew. Jan Teolog</a> na cerkiew.pl (<i>opr. Jarosław Charkiewicz</i>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.heiligenlexikon.de/BiographienJ/Johannes.htm">Johannes "der Theologe"</a> – <i>Ökumenisches Heiligenlexikon</i> (dni obchodów) <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku niemieckim (Deutsch)">niem.</abbr>)</span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110826163600/http://sancti-in-polonia.dle.interia.pl/2j.html">Święci i błogosławieni-Jan Ewangelista</a>. sancti-in-polonia.dle.interia.pl. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sancti-in-polonia.dle.interia.pl/2j.html">tego adresu</a> (2011-08-26)].</cite> oraz <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110902155950/http://sancti-in-polonia.dle.interia.pl/4j.html">spis wezwań i wizerunków Świętego</a> – <i>Święci w Polsce i ich kult w świetle historii</i> (autorzy: Jacek i Maria Łempiccy; Kraków 2008).</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.apologetyka.info/ateizm/autorstwo-czterech-ewangelii-cz-8-jan-ewangelista-biografia,1427.htm">Biografia Jana Ewangelisty na podstawie źródeł wczesnochrześcijańskich</a></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Ewangeli%C5%9Bci" title="Szablon:Ewangeliści"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Ewangeli%C5%9Bci&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Ewangeliści (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Ewangeli%C5%9Bci&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Ewangeli%C5%9Bci" title="Ewangeliści">Ewangeliści</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Mateusz_Ewangelista" title="Mateusz Ewangelista">św. Mateusz</a></li> <li><a href="/wiki/Marek_Ewangelista" title="Marek Ewangelista">św. Marek</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81ukasz_Ewangelista" title="Łukasz Ewangelista">św. Łukasz</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">św. Jan</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:KellsFol129v4EvangelistSymbols.jpg" class="mw-file-description" title="Book of Kells - symbole Ewangelistów"><img alt="Book of Kells - symbole Ewangelistów" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/KellsFol129v4EvangelistSymbols.jpg/60px-KellsFol129v4EvangelistSymbols.jpg" decoding="async" width="60" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/KellsFol129v4EvangelistSymbols.jpg/90px-KellsFol129v4EvangelistSymbols.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/KellsFol129v4EvangelistSymbols.jpg/120px-KellsFol129v4EvangelistSymbols.jpg 2x" data-file-width="512" data-file-height="683" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Aposto%C5%82owie" title="Szablon:Apostołowie"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Aposto%C5%82owie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Apostołowie (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Aposto%C5%82owie&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Aposto%C5%82" title="Apostoł">Apostołowie Jezusa Chrystusa</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powołani przez <a href="/wiki/Jezus_Chrystus" title="Jezus Chrystus">Jezusa Chrystusa</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Piotr_Aposto%C5%82" title="Piotr Apostoł">Piotr</a></li> <li><a href="/wiki/Andrzej_Aposto%C5%82" title="Andrzej Apostoł">Andrzej</a></li> <li><a href="/wiki/Jakub_Wi%C4%99kszy_Aposto%C5%82" title="Jakub Większy Apostoł">Jakub Większy</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Jan</a></li> <li><a href="/wiki/Filip_Aposto%C5%82" title="Filip Apostoł">Filip</a></li> <li><a href="/wiki/Bart%C5%82omiej_Aposto%C5%82" title="Bartłomiej Apostoł">Bartłomiej</a></li> <li><a href="/wiki/Tomasz_Aposto%C5%82" title="Tomasz Apostoł">Tomasz</a></li> <li><a href="/wiki/Mateusz_Ewangelista" title="Mateusz Ewangelista">Mateusz</a></li> <li><a href="/wiki/Jakub_Mniejszy_Aposto%C5%82" title="Jakub Mniejszy Apostoł">Jakub Mniejszy</a></li> <li><a href="/wiki/Szymon_Aposto%C5%82" title="Szymon Apostoł">Szymon</a></li> <li><a href="/wiki/Juda_Tadeusz_Aposto%C5%82" title="Juda Tadeusz Apostoł">Juda Tadeusz</a></li> <li><a href="/wiki/Judasz_Iskariota" title="Judasz Iskariota">Judasz</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Tytułowani w <a href="/wiki/Nowy_Testament" title="Nowy Testament">Nowym Testamencie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Andronik_(posta%C4%87_biblijna)" title="Andronik (postać biblijna)">Andronik</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty_Barnaba" title="Święty Barnaba">Barnaba</a></li> <li><a href="/wiki/Junia_(posta%C4%87_biblijna)" title="Junia (postać biblijna)">Junia(s)</a></li> <li><a href="/wiki/Pawe%C5%82_z_Tarsu" title="Paweł z Tarsu">Paweł</a></li> <li><a href="/wiki/Sylwan_(ucze%C5%84_apostolski)" title="Sylwan (uczeń apostolski)">Sylas</a></li> <li><a href="/wiki/Tymoteusz_(posta%C4%87_biblijna)" title="Tymoteusz (postać biblijna)">Tymoteusz</a></li> <li><a href="/wiki/Maciej_Aposto%C5%82" title="Maciej Apostoł">Maciej</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Augvicjesus.jpg" class="mw-file-description" title="Apostołowie"><img alt="Apostołowie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Augvicjesus.jpg/65px-Augvicjesus.jpg" decoding="async" width="65" height="66" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Augvicjesus.jpg/98px-Augvicjesus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Augvicjesus.jpg/130px-Augvicjesus.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="917" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Postacie_Nowego_Testamentu" title="Szablon:Postacie Nowego Testamentu"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Postacie_Nowego_Testamentu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Postacie Nowego Testamentu (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Postacie_Nowego_Testamentu&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Postacie <a href="/wiki/Nowy_Testament" title="Nowy Testament">Nowego Testamentu</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Jezus_Chrystus" title="Jezus Chrystus">Jezus Chrystus</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li>perspektywy: <a href="/wiki/Syn_Bo%C5%BCy#Teologia_chrześcijańska" title="Syn Boży">w teologii chrześcijańskiej</a></li> <li><a href="/wiki/Jezus_Chrystus#Jezus_historyczny" title="Jezus Chrystus">historyczność</a></li> <li><a href="/wiki/Jezus_Chrystus#Życie_Jezusa_w_świetle_Biblii" title="Jezus Chrystus">w świetle Biblii</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Ewangelia" title="Ewangelia">Ewangelie</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Osoby</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Alfeusz" title="Alfeusz">Alfeusz</a></li> <li><a href="/wiki/Anna_(prorokini)" title="Anna (prorokini)">Anna</a></li> <li><a href="/wiki/Annasz_syn_Setiego" title="Annasz syn Setiego">Annasz</a></li> <li><a href="/wiki/Barabasz" title="Barabasz">Barabasz</a></li> <li><a href="/wiki/Bartymeusz" title="Bartymeusz">Bartymeusz</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty_Dyzma" title="Święty Dyzma">Dyzma</a></li> <li><a href="/wiki/El%C5%BCbieta_(posta%C4%87_biblijna)" title="Elżbieta (postać biblijna)">Elżbieta</a></li> <li><a href="/wiki/Anio%C5%82_Gabriel" title="Anioł Gabriel">Gabriel</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Chrzciciel" title="Jan Chrzciciel">Jan Chrzciciel</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty_Joachim" title="Święty Joachim">Joachim</a></li> <li><a href="/wiki/Joanna_(posta%C4%87_biblijna)" title="Joanna (postać biblijna)">Joanna</a></li> <li><a href="/wiki/J%C3%B3zef_z_Nazaretu" title="Józef z Nazaretu">Józef mąż Maryi</a></li> <li><a href="/wiki/J%C3%B3zef_z_Arymatei" title="Józef z Arymatei">Józef z Arymatei</a></li> <li><a href="/wiki/J%C3%B3zef_Kajfasz" title="Józef Kajfasz">Kajfasz</a></li> <li><a href="/wiki/Kleofas_(posta%C4%87_biblijna)" title="Kleofas (postać biblijna)">Kleofas</a></li> <li><a href="/wiki/Legion_(posta%C4%87_biblijna)" title="Legion (postać biblijna)">Legion</a></li> <li><a href="/wiki/Lizaniasz" title="Lizaniasz">Lizaniasz</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81azarz_(posta%C4%87_biblijna)" title="Łazarz (postać biblijna)">Łazarz</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81ukasz_Ewangelista" title="Łukasz Ewangelista">Łukasz</a></li> <li><a href="/wiki/Malchos_(posta%C4%87_biblijna)" title="Malchos (postać biblijna)">Malchus</a></li> <li><a href="/wiki/Marek_Ewangelista" title="Marek Ewangelista">Marek Ewangelista</a></li> <li><a href="/wiki/Maria_Kleofasowa" title="Maria Kleofasowa">Maria Kleofasowa</a></li> <li><a href="/wiki/Maria_Magdalena" title="Maria Magdalena">Maria Magdalena</a></li> <li><a href="/wiki/Maria_z_Betanii" title="Maria z Betanii">Maria z Betanii</a></li> <li><a href="/wiki/Marta_z_Betanii" title="Marta z Betanii">Marta</a></li> <li><a href="/wiki/Maria_z_Nazaretu" title="Maria z Nazaretu">Maryja</a></li> <li><a href="/wiki/Nikodem_(posta%C4%87_biblijna)" title="Nikodem (postać biblijna)">Nikodem</a></li> <li><a href="/wiki/Symeon_Starzec" title="Symeon Starzec">Symeon Starzec</a></li> <li><a href="/wiki/Syrofenicjanka" title="Syrofenicjanka">Syrofenicjanka</a></li> <li><a href="/wiki/Szatan" title="Szatan">Szatan</a></li> <li><a href="/wiki/Szymon_Cyrenejczyk" title="Szymon Cyrenejczyk">Szymon Cyrenejczyk</a></li> <li><a href="/wiki/Zachariasz_(nowotestamentowy_kap%C5%82an)" title="Zachariasz (nowotestamentowy kapłan)">Zachariasz</a></li> <li><a href="/wiki/Zacheusz_(posta%C4%87_biblijna)" title="Zacheusz (postać biblijna)">Zacheusz</a></li> <li><a href="/wiki/Zebedeusz" title="Zebedeusz">Zebedeusz</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Grupy</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Anio%C5%82" title="Anioł">aniołowie</a></li> <li><a href="/wiki/Ewangeli%C5%9Bci" title="Ewangeliści">ewangeliści</a></li> <li><a href="/wiki/Faryzeusze" title="Faryzeusze">faryzeusze</a></li> <li><a href="/wiki/Prozelityzm" title="Prozelityzm">prozelici</a></li> <li><a href="/wiki/Saduceusze" title="Saduceusze">saduceusze</a></li> <li><a href="/wiki/Samarytanie" title="Samarytanie">Samarytanie</a></li> <li><a href="/wiki/Sanhedryn" title="Sanhedryn">sanhedryn</a></li> <li><a href="/wiki/Siedemdziesi%C4%99ciu_dw%C3%B3ch" title="Siedemdziesięciu dwóch">Siedemdziesięciu dwóch</a></li> <li><a href="/wiki/Trzej_Kr%C3%B3lowie" title="Trzej Królowie">Trzej Królowie</a></li> <li><a href="/wiki/Sofer" title="Sofer">uczeni w Piśmie</a></li> <li><a href="/wiki/Zeloci" title="Zeloci">zeloci</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Aposto%C5%82" title="Apostoł">Apostołowie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Andrzej_Aposto%C5%82" title="Andrzej Apostoł">Andrzej</a></li> <li><a href="/wiki/Bart%C5%82omiej_Aposto%C5%82" title="Bartłomiej Apostoł">Bartłomiej</a></li> <li><a href="/wiki/Filip_Aposto%C5%82" title="Filip Apostoł">Filip</a></li> <li><a href="/wiki/Jakub_Mniejszy_Aposto%C5%82" title="Jakub Mniejszy Apostoł">Jakub Mniejszy</a></li> <li><a href="/wiki/Jakub_Wi%C4%99kszy_Aposto%C5%82" title="Jakub Większy Apostoł">Jakub Większy</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Jan</a></li> <li><a href="/wiki/Juda_Tadeusz_Aposto%C5%82" title="Juda Tadeusz Apostoł">Juda Tadeusz</a></li> <li><a href="/wiki/Judasz_Iskariota" title="Judasz Iskariota">Judasz</a></li> <li><a href="/wiki/Maciej_Aposto%C5%82" title="Maciej Apostoł">Maciej</a></li> <li><a href="/wiki/Mateusz_Ewangelista" title="Mateusz Ewangelista">Mateusz</a></li> <li><a href="/wiki/Piotr_Aposto%C5%82" title="Piotr Apostoł">Piotr</a></li> <li><a href="/wiki/Tomasz_Aposto%C5%82" title="Tomasz Apostoł">Tomasz</a></li> <li><a href="/wiki/Szymon_Aposto%C5%82" title="Szymon Apostoł">Szymon</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Dzieje_Apostolskie" title="Dzieje Apostolskie">Dzieje Apostolskie</a><br /><small><i><a href="/wiki/Piotr_Aposto%C5%82" title="Piotr Apostoł">Piotr</a> i <a href="/wiki/Pawe%C5%82_z_Tarsu" title="Paweł z Tarsu">Paweł</a></i></small></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Agabos" title="Agabos">Agabos</a></li> <li><a href="/wiki/Akwila_i_Pryska" title="Akwila i Pryska">Akwila</a></li> <li><a href="/wiki/Ananiasz_z_Damaszku" title="Ananiasz z Damaszku">Ananiasz z Damaszku</a></li> <li><a href="/wiki/Apollos" title="Apollos">Apollos</a></li> <li><a href="/wiki/Arystarch_(posta%C4%87_biblijna)" title="Arystarch (postać biblijna)">Arystarch</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty_Barnaba" title="Święty Barnaba">Barnaba</a></li> <li><a href="/wiki/Dionizy_Areopagita" title="Dionizy Areopagita">Dionizy</a></li> <li><a href="/wiki/Elimas_Bar-Jezus" title="Elimas Bar-Jezus">Elimas</a></li> <li><a href="/wiki/Filip_(diakon)" title="Filip (diakon)">Filip</a></li> <li><a href="/wiki/Gamaliel" title="Gamaliel">Gamaliel</a></li> <li><a href="/wiki/Gazela_(posta%C4%87_biblijna)" title="Gazela (postać biblijna)">Gazela</a></li> <li><a href="/wiki/Jakub_Sprawiedliwy" title="Jakub Sprawiedliwy">Jakub Sprawiedliwy</a></li> <li><a href="/wiki/Juda_Galilejczyk" title="Juda Galilejczyk">Juda Galilejczyk</a></li> <li><a href="/wiki/Lidia_z_Tiatyry" title="Lidia z Tiatyry">Lidia</a></li> <li><a href="/wiki/Lucjusz_Cyrenejczyk" title="Lucjusz Cyrenejczyk">Lucjusz Cyrenejczyk</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81ukasz_Ewangelista" title="Łukasz Ewangelista">Łukasz</a></li> <li><a href="/wiki/Maciej_Aposto%C5%82" title="Maciej Apostoł">Maciej</a></li> <li><a href="/wiki/Akwila_i_Pryska" title="Akwila i Pryska">Pryska (Pryscylla)</a></li> <li><a href="/wiki/Publiusz_(namiestnik_Malty)" title="Publiusz (namiestnik Malty)">Publiusz</a></li> <li><a href="/wiki/Sylwan_(ucze%C5%84_apostolski)" title="Sylwan (uczeń apostolski)">Sylwan</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty_Szczepan" title="Święty Szczepan">Szczepan</a></li> <li><a href="/wiki/Szymon_Mag" title="Szymon Mag">Szymon Mag</a></li> <li><a href="/wiki/Trofim_(posta%C4%87_biblijna)" title="Trofim (postać biblijna)">Trofim</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty_Tychik" title="Święty Tychik">Tychik</a></li> <li><a href="/wiki/Tymoteusz_(posta%C4%87_biblijna)" title="Tymoteusz (postać biblijna)">Tymoteusz</a></li> <li><a href="/wiki/Tytus_z_Krety" title="Tytus z Krety">Tytus</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Obywatele_rzymscy" title="Obywatele rzymscy">Rzymianie</a><br /><i>członkowie rodziny Heroda</i></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a5_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Ewangelie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><i><a href="/wiki/Filip_Tetrarcha" title="Filip Tetrarcha">Filip Tetrarcha</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Herod_Antypas" title="Herod Antypas">Herod Antypas</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Herod_Archelaos" title="Herod Archelaos">Herod Archelaos</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Herod_Wielki" title="Herod Wielki">Herod Wielki</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/Herodiada" title="Herodiada">Herodiada</a></i></li> <li><a href="/wiki/Kwiryniusz" title="Kwiryniusz">Kwiryniusz</a></li> <li><a href="/wiki/Longin_z_Cezarei_Kapadockiej" title="Longin z Cezarei Kapadockiej">Longinus</a></li> <li><a href="/wiki/Poncjusz_Pi%C5%82at" title="Poncjusz Piłat">Poncjusz Piłat</a></li> <li><a href="/wiki/Prokula" title="Prokula">Prokula</a></li> <li><i><a href="/wiki/Salome_III" title="Salome III">Salome</a></i></li> <li><a href="/wiki/Tyberiusz" title="Tyberiusz">Tyberiusz</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Dzieje Apostolskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Antoniusz_Feliks" title="Antoniusz Feliks">Feliks</a></li> <li><i><a href="/wiki/Herod_Agryppa_I" title="Herod Agryppa I">Agryppa I</a></i></li> <li><a href="/wiki/Porcjusz_Festus" title="Porcjusz Festus">Festus</a></li> <li><i><a href="/wiki/Herod_Agryppa_II" title="Herod Agryppa II">Agryppa II</a></i></li> <li><a href="/wiki/Junniusz_Anneusz_Gallio" title="Junniusz Anneusz Gallio">Junniusz Anneusz Gallio</a></li> <li><a href="/wiki/Klaudiusz_Lizjasz" title="Klaudiusz Lizjasz">Klaudiusz Lizjasz</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Nowy_Testament#Księgi_dydaktyczne_(mądrościowe)" title="Nowy Testament">Listy</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Andronik_(posta%C4%87_biblijna)" title="Andronik (postać biblijna)">Andronik</a></li> <li><a href="/wiki/Aretas_IV" title="Aretas IV">Aretas IV</a></li> <li><a href="/wiki/Diotrefes" title="Diotrefes">Diotrefes</a></li> <li><a href="/wiki/Epafras" title="Epafras">Epafras</a></li> <li><a href="/wiki/Epafrodyt" title="Epafrodyt">Epafrodyt</a></li> <li><a href="/wiki/Erast_z_Koryntu" title="Erast z Koryntu">Erast</a></li> <li><a href="/wiki/Ewodia_i_Syntycha" title="Ewodia i Syntycha">Ewodia</a></li> <li><a href="/wiki/Febe_(posta%C4%87_biblijna)" title="Febe (postać biblijna)">Febe</a></li> <li><a href="/wiki/Filemon_(posta%C4%87_biblijna)" title="Filemon (postać biblijna)">Filemon</a></li> <li><a href="/wiki/Jezus_Justus" title="Jezus Justus">Jezus Justus</a></li> <li><a href="/wiki/Junia_(posta%C4%87_biblijna)" title="Junia (postać biblijna)">Junia</a></li> <li><a href="/wiki/Krescens" title="Krescens">Krescens</a></li> <li><a href="/wiki/Archanio%C5%82_Micha%C5%82" title="Archanioł Michał">Michał Archanioł</a></li> <li><a href="/wiki/Onezym_(posta%C4%87_biblijna)" title="Onezym (postać biblijna)">Onezym</a></li> <li><a href="/wiki/Ewodia_i_Syntycha" title="Ewodia i Syntycha">Syntycha</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Apokalipsa_%C5%9Bw._Jana" title="Apokalipsa św. Jana">Apokalipsa Jana</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Abaddon_(posta%C4%87_biblijna)" title="Abaddon (postać biblijna)">Abaddon</a></li> <li><a href="/wiki/Antypas_z_Pergamonu" title="Antypas z Pergamonu">Antypas z Pergamonu</a></li> <li><a href="/wiki/Czterej_je%C5%BAd%C5%BAcy_Apokalipsy" title="Czterej jeźdźcy Apokalipsy">Czterej Jeźdźcy</a></li> <li><a href="/wiki/Dwaj_%C5%9Bwiadkowie" title="Dwaj świadkowie">Dwaj świadkowie</a></li> <li><a href="/wiki/Nierz%C4%85dnica_z_Babilonu" title="Nierządnica z Babilonu">Nierządnica z Babilonu</a></li> <li><a href="/wiki/Niewiasta_obleczona_w_s%C5%82o%C5%84ce" title="Niewiasta obleczona w słońce">Niewiasta obleczona w słońce</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="hlist navbox-below below"> <ul><li><a href="/wiki/Jezus_Chrystus" title="Jezus Chrystus">Jezus</a> (<a href="/wiki/Jezus_Chrystus#Nauczanie" title="Jezus Chrystus">nauczanie</a>, <a href="/wiki/Cuda_Jezusa" title="Cuda Jezusa">cuda</a>, <a href="/wiki/Data_narodzin_Jezusa_Chrystusa" title="Data narodzin Jezusa Chrystusa">data narodzin</a>)</li> <li><a href="/wiki/Nowy_Testament" title="Nowy Testament">Nowy Testament</a></li> <li><a href="/wiki/Kanon_Biblii#Kanon_Nowego_Testamentu" title="Kanon Biblii">kanon</a></li> <li><a href="/wiki/Ewangelia" title="Ewangelia">Ewangelia</a></li> <li><a href="/wiki/Problem_synoptyczny" title="Problem synoptyczny">problem synoptyczny</a></li> <li><a href="/wiki/Listy_Paw%C5%82a" title="Listy Pawła">Listy Pawła</a></li> <li><a href="/wiki/Listy_powszechne" title="Listy powszechne">Listy powszechne</a></li></ul> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:%C5%9Awi%C4%99ci_w_kanonie_rzymskim" title="Szablon:Święci w kanonie rzymskim"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:%C5%9Awi%C4%99ci_w_kanonie_rzymskim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Święci w kanonie rzymskim (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:%C5%9Awi%C4%99ci_w_kanonie_rzymskim&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty" title="Święty">Święci</a> wspominani w <a href="/wiki/Modlitwa_eucharystyczna" title="Modlitwa eucharystyczna">pierwszej modlitwie eucharystycznej</a> − <a href="/wiki/Kanon_rzymski" title="Kanon rzymski">kanonie rzymskim</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Pierwsze wspomnienie<br />(modlitwa za żywych)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_1"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Maria_z_Nazaretu" title="Maria z Nazaretu">Maryja, zawsze Dziewica, Matka Boga i naszego Pana Jezusa Chrystusa</a></li> <li><a href="/wiki/J%C3%B3zef_z_Nazaretu" title="Józef z Nazaretu">Józef, Oblubieniec Najświętszej Dziewicy</a></li></ul> </td></tr><tr class="a1_2"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Piotr_Aposto%C5%82" title="Piotr Apostoł">Piotr</a></li> <li><a href="/wiki/Pawe%C5%82_z_Tarsu" title="Paweł z Tarsu">Paweł</a></li> <li><a href="/wiki/Andrzej_Aposto%C5%82" title="Andrzej Apostoł">Andrzej</a></li> <li><a href="/wiki/Jakub_Wi%C4%99kszy_Aposto%C5%82" title="Jakub Większy Apostoł">Jakub</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Jan</a></li> <li><a href="/wiki/Tomasz_Aposto%C5%82" title="Tomasz Apostoł">Tomasz</a></li> <li><a href="/wiki/Jakub_Mniejszy_Aposto%C5%82" title="Jakub Mniejszy Apostoł">Jakub</a></li> <li><a href="/wiki/Filip_Aposto%C5%82" title="Filip Apostoł">Filip</a></li> <li><a href="/wiki/Bart%C5%82omiej_Aposto%C5%82" title="Bartłomiej Apostoł">Bartłomiej</a></li> <li><a href="/wiki/Mateusz_Ewangelista" title="Mateusz Ewangelista">Mateusz</a></li> <li><a href="/wiki/Szymon_Aposto%C5%82" title="Szymon Apostoł">Szymon</a></li> <li><a href="/wiki/Juda_Tadeusz_Aposto%C5%82" title="Juda Tadeusz Apostoł">Tadeusz</a></li> <li><a href="/wiki/Linus_(papie%C5%BC)" title="Linus (papież)">Linus</a></li> <li><a href="/wiki/Anaklet" title="Anaklet">Klet</a></li> <li><a href="/wiki/Klemens_I" title="Klemens I">Klemens</a></li> <li><a href="/wiki/Sykstus_I" title="Sykstus I">Sykstus</a></li> <li><a href="/wiki/Korneliusz_(papie%C5%BC)" title="Korneliusz (papież)">Korneliusz</a></li> <li><a href="/wiki/Cyprian_z_Kartaginy" title="Cyprian z Kartaginy">Cyprian</a></li> <li><a href="/wiki/Wawrzyniec_z_Rzymu" title="Wawrzyniec z Rzymu">Wawrzyniec</a></li> <li><a href="/wiki/Chryzogon_(m%C4%99czennik)" title="Chryzogon (męczennik)">Chryzogon</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_i_Pawe%C5%82" title="Jan i Paweł">Jan</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_i_Pawe%C5%82" title="Jan i Paweł">Paweł</a></li> <li><a href="/wiki/Kosma_i_Damian" title="Kosma i Damian">Kosma</a></li> <li><a href="/wiki/Kosma_i_Damian" title="Kosma i Damian">Damian</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Drugie wspomnienie<br />(modlitwa za zmarłych)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Jan_Chrzciciel" title="Jan Chrzciciel">Jan Chrzciciel</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty_Szczepan" title="Święty Szczepan">Szczepan</a></li> <li><a href="/wiki/Maciej_Aposto%C5%82" title="Maciej Apostoł">Maciej</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99ty_Barnaba" title="Święty Barnaba">Barnaba</a></li> <li><a href="/wiki/Ignacy_Antioche%C5%84ski" title="Ignacy Antiocheński">Ignacy</a></li> <li><a href="/wiki/Aleksander_I_(papie%C5%BC)" title="Aleksander I (papież)">Aleksander</a></li> <li><a href="/wiki/Marcelin_i_Piotr" title="Marcelin i Piotr">Marceli</a></li> <li><a href="/wiki/Marcelin_i_Piotr" title="Marcelin i Piotr">Piotr</a></li> <li><a href="/wiki/Felicyta_z_Kartaginy" title="Felicyta z Kartaginy">Felicyta</a></li> <li><a href="/wiki/Perpetua_z_Kartaginy" title="Perpetua z Kartaginy">Perpetua</a></li> <li><a href="/wiki/Agata_Sycylijska" title="Agata Sycylijska">Agata</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81ucja_z_Syrakuz" title="Łucja z Syrakuz">Łucja</a></li> <li><a href="/wiki/Agnieszka_Rzymianka" title="Agnieszka Rzymianka">Agnieszka</a></li> <li><a href="/wiki/Cecylia_z_Rzymu" title="Cecylia z Rzymu">Cecylia</a></li> <li><a href="/wiki/Anastazja_z_Dalmacji" title="Anastazja z Dalmacji">Anastazja</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Stare Przymierze</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Kain_i_Abel" title="Kain i Abel">Abel</a></li> <li><a href="/wiki/Abraham" title="Abraham">Abraham</a></li> <li><a href="/wiki/Melchizedek" title="Melchizedek">Melchizedek</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-p"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">osoba</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">ISNI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000444998394">0000000444998394</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000453784363">0000000453784363</a></span></li><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/40648922">40648922</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/101370748">101370748</a></span>, <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/33149542580900300446">33149542580900300446</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n79060715">n79060715</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/118557815">118557815</a></span></li><li><a href="/wiki/LIBRIS" title="LIBRIS">LIBRIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/katalogisering/0xbdfhhj5927fsl">0xbdfhhj5927fsl</a></span></li><li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_Universitaire_de_Documentation" title="Système Universitaire de Documentation">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/027562611">027562611</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Australii" title="Biblioteka Narodowa Australii">NLA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nla.gov.au/anbd.aut-an53004896">53004896</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/jn20000700794">jn20000700794</a></span></li><li><a href="/wiki/Hiszpa%C5%84ska_Biblioteka_Narodowa" title="Hiszpańska Biblioteka Narodowa">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX983685">XX983685</a></span></li><li><a href="/wiki/Holenderska_Biblioteka_Narodowa" title="Holenderska Biblioteka Narodowa">NTA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/doc/thes/p074816349">074816349</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_(Warszawa)" title="Biblioteka Narodowa (Warszawa)">PLWABN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/9810636245805606">9810636245805606</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007279864505171">987007279864505171</a></span></li><li><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A0leg_d%27autoritats_de_noms_i_t%C3%ADtols_de_Catalunya" class="extiw" title="ca:Catàleg d'autoritats de noms i títols de Catalunya">CANTIC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cantic.bnc.cat/registres/CUCId/a10209001">a10209001</a></span></li><li><a href="/wiki/Grecka_Biblioteka_Narodowa" title="Grecka Biblioteka Narodowa">ΕΒΕ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.nlg.gr/resource/authority/record34165">34165</a></span></li><li><a href="/wiki/R%C3%A9pertoire_International_des_Sources_Musicales" title="Répertoire International des Sources Musicales">RISM</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://rism.online/people/30050200">people/30050200</a></span></li><li><a href="/w/index.php?title=Getty_Iconography_Authority&action=edit&redlink=1" class="new" title="Getty Iconography Authority (strona nie istnieje)">GIA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.getty.edu/cona/CONAIconographyRecord.aspx?iconid=901001171">901001171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3916588.html">3916588</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/santo-giovanni-evangelista">santo-giovanni-evangelista</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/jean-l-evangeliste/">jean-l-evangeliste</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0034671.xml">0034671</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&oldid=73431984">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&oldid=73431984</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Aposto%C5%82owie" title="Kategoria:Apostołowie">Apostołowie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:%C5%9Awi%C4%99ci_chrze%C5%9Bcija%C5%84scy" title="Kategoria:Święci chrześcijańscy">Święci chrześcijańscy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Staro%C5%BCytni_%C5%BBydzi" title="Kategoria:Starożytni Żydzi">Starożytni Żydzi</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Postacie_Nowego_Testamentu" title="Kategoria:Postacie Nowego Testamentu">Postacie Nowego Testamentu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Zmarli_w_I_wieku" title="Kategoria:Zmarli w I wieku">Zmarli w I wieku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_zwi%C4%85zani_z_Efezem" title="Kategoria:Ludzie związani z Efezem">Ludzie związani z Efezem</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 6 kwi 2024, 19:30.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Ewangelista&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7959fbf7c4-h6jx4","wgBackendResponseTime":196,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.501","walltime":"0.737","ppvisitednodes":{"value":3804,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":77818,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":10747,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":49221,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":5,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 623.716 1 -total"," 37.63% 234.683 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 22.45% 140.054 7 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 20.01% 124.782 1 Szablon:Ewangeliści"," 14.80% 92.341 1 Szablon:Święty_infobox"," 7.30% 45.541 1 Szablon:Przypisy"," 5.96% 37.182 3 Szablon:Cytuj_stronę"," 4.67% 29.131 1 Szablon:Inne_znaczenia"," 3.85% 24.013 1 Szablon:Infobox_tytuł"," 3.77% 23.488 2 Szablon:Infobox_grafika"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.270","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3648604,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-d948c7fb8-ssfrc","timestamp":"20241208061415","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Jan Ewangelista","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Jan_Ewangelista","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q328804","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q328804","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-06-13T12:36:15Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/79\/Rubens_apostel_johannes_grt.jpg","headline":"ewangelista i aposto\u0142, \u015bwi\u0119ty r\u00f3\u017cnych wyzna\u0144"}</script> </body> </html>