CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Châu Á – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"d32a3dbb-dfc2-4901-a0be-d360906e92e5","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Châu_Á","wgTitle":"Châu Á","wgCurRevisionId":71839986,"wgRevisionId":71839986,"wgArticleId":14544,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Lỗi CS1: liên kết ngoài","Nguồn CS1 tiếng Trung (zh)","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback","Châu Á","Lục địa"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Châu_Á","wgRelevantArticleId":14544,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":80000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q48","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles": "ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab", "ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/1200px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/800px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/640px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Châu Á – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Châu_Á rootpage-Châu_Á skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Ch%C3%A2u+%C3%81" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Ch%C3%A2u+%C3%81" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Ch%C3%A2u+%C3%81" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Ch%C3%A2u+%C3%81" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Từ_nguyên" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Từ_nguyên"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Từ nguyên</span> </div> </a> <ul id="toc-Từ_nguyên-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lịch_sử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Lịch_sử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Lịch sử</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Lịch_sử-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Lịch sử</span> </button> <ul id="toc-Lịch_sử-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Thời_đại_viễn_cổ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_đại_viễn_cổ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Thời đại viễn cổ</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_đại_viễn_cổ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_đại_thượng_cổ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_đại_thượng_cổ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Thời đại thượng cổ</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_đại_thượng_cổ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Thời_đại_trung_cổ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_đại_trung_cổ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Thời đại trung cổ</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_đại_trung_cổ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Từ_sau_cận_đại" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Từ_sau_cận_đại"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Từ sau cận đại</span> </div> </a> <ul id="toc-Từ_sau_cận_đại-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Khu_vực" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Khu_vực"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Khu vực</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Khu_vực-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Khu vực</span> </button> <ul id="toc-Khu_vực-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Đông_Á" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Đông_Á"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Đông Á</span> </div> </a> <ul id="toc-Đông_Á-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tây_Á" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tây_Á"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Tây Á</span> </div> </a> <ul id="toc-Tây_Á-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đông_Nam_Á" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Đông_Nam_Á"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Đông Nam Á</span> </div> </a> <ul id="toc-Đông_Nam_Á-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trung_Á" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trung_Á"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Trung Á</span> </div> </a> <ul id="toc-Trung_Á-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nam_Á" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nam_Á"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Nam Á</span> </div> </a> <ul id="toc-Nam_Á-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bắc_Á" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bắc_Á"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Bắc Á</span> </div> </a> <ul id="toc-Bắc_Á-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Địa_lí" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Địa_lí"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Địa lí</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Địa_lí-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Địa lí</span> </button> <ul id="toc-Địa_lí-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Địa_hình" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Địa_hình"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Địa hình</span> </div> </a> <ul id="toc-Địa_hình-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trung_tâm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trung_tâm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Trung tâm</span> </div> </a> <ul id="toc-Trung_tâm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Môi_trường_tự_nhiên" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Môi_trường_tự_nhiên"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Môi trường tự nhiên</span> </div> </a> <ul id="toc-Môi_trường_tự_nhiên-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Khí_hậu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Khí_hậu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Khí hậu</span> </div> </a> <ul id="toc-Khí_hậu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hệ_thống_sông" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hệ_thống_sông"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Hệ thống sông</span> </div> </a> <ul id="toc-Hệ_thống_sông-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tài_nguyên_thiên_nhiên" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tài_nguyên_thiên_nhiên"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Tài nguyên thiên nhiên</span> </div> </a> <ul id="toc-Tài_nguyên_thiên_nhiên-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kinh_tế" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kinh_tế"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Kinh tế</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kinh_tế-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Kinh tế</span> </button> <ul id="toc-Kinh_tế-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Các_nguồn_tài_nguyên_thiên_nhiên" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_nguồn_tài_nguyên_thiên_nhiên"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Các nguồn tài nguyên thiên nhiên</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_nguồn_tài_nguyên_thiên_nhiên-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Công_nghiệp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Công_nghiệp"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Công nghiệp</span> </div> </a> <ul id="toc-Công_nghiệp-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tài_chính_và_các_dịch_vụ_khác" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tài_chính_và_các_dịch_vụ_khác"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Tài chính và các dịch vụ khác</span> </div> </a> <ul id="toc-Tài_chính_và_các_dịch_vụ_khác-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Các_quốc_gia_và_vùng_lãnh_thổ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_quốc_gia_và_vùng_lãnh_thổ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Các quốc gia và vùng lãnh thổ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Các_quốc_gia_và_vùng_lãnh_thổ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Các quốc gia và vùng lãnh thổ</span> </button> <ul id="toc-Các_quốc_gia_và_vùng_lãnh_thổ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dân_số_châu_Á_trong_tương_lai" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dân_số_châu_Á_trong_tương_lai"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Dân số châu Á trong tương lai</span> </div> </a> <ul id="toc-Dân_số_châu_Á_trong_tương_lai-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Các_vùng_lãnh_thổ_khác" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Các_vùng_lãnh_thổ_khác"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Các vùng lãnh thổ khác</span> </div> </a> <ul id="toc-Các_vùng_lãnh_thổ_khác-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tên_các_nước_thuộc_Châu_Á_theo_vần_Anphabet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tên_các_nước_thuộc_Châu_Á_theo_vần_Anphabet"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Tên các nước thuộc Châu Á theo vần Anphabet</span> </div> </a> <ul id="toc-Tên_các_nước_thuộc_Châu_Á_theo_vần_Anphabet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Văn_hoá" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Văn_hoá"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Văn hoá</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Văn_hoá-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Văn hoá</span> </button> <ul id="toc-Văn_hoá-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tôn_giáo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tôn_giáo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Tôn giáo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tôn_giáo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ngôn_ngữ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ngôn_ngữ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Ngôn ngữ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ngôn_ngữ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Thể_thao" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Thể_thao"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Thể thao</span> </div> </a> <ul id="toc-Thể_thao-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sự_bất_ổn" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Sự_bất_ổn"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Sự bất ổn</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Sự_bất_ổn-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Sự bất ổn</span> </button> <ul id="toc-Sự_bất_ổn-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tranh_chấp_lãnh_thổ_và_chủ_quyền" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tranh_chấp_lãnh_thổ_và_chủ_quyền"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.1</span> <span>Tranh chấp lãnh thổ và chủ quyền</span> </div> </a> <ul id="toc-Tranh_chấp_lãnh_thổ_và_chủ_quyền-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ly_khai_và_đảo_chính" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ly_khai_và_đảo_chính"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.2</span> <span>Ly khai và đảo chính</span> </div> </a> <ul id="toc-Ly_khai_và_đảo_chính-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xung_đột_biên_giới" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Xung_đột_biên_giới"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.3</span> <span>Xung đột biên giới</span> </div> </a> <ul id="toc-Xung_đột_biên_giới-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Chú_thích" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Chú_thích"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Chú thích</span> </div> </a> <ul id="toc-Chú_thích-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tài_liệu_tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Tài_liệu_tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Tài liệu tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tài_liệu_tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Châu Á</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 304 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-304" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">304 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Achinese" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Asia" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="Tiếng Achinese" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D0%B5" title="Азие – Tiếng Adyghe" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Азие" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="Tiếng Adyghe" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8D" title="Азиэ – Tiếng Kabardian" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Азиэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="Tiếng Kabardian" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Asi%C3%AB" title="Asië – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Asië" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Asien" title="Asien – Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Asien" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%88%B5%E1%8B%AB" title="እስያ – Tiếng Amharic" lang="am" hreflang="am" data-title="እስያ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="Tiếng Amharic" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Aasia" title="Aasia – Tiếng Inari Sami" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Aasia" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="Tiếng Inari Sami" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="एशिया – Tiếng Angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="एशिया" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="Tiếng Angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Anh cổ" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Asia" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Tiếng Anh cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D0%B0" title="Азиа – Tiếng Abkhazia" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Азиа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="Tiếng Abkhazia" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7" title="آسيا – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="آسيا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Asia" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%A3%DC%9D%DC%90_(%DC%9D%DC%92%DC%AB%DC%AC%DC%90)" title="ܐܣܝܐ (ܝܒܫܬܐ) – Tiếng Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܣܝܐ (ܝܒܫܬܐ)" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Tiếng Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ասիա – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ասիա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Aromania" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Asia" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="Tiếng Aromania" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Asia" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Tiếng Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%8F%E0%A6%9B%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="এছিয়া – Tiếng Assam" lang="as" hreflang="as" data-title="এছিয়া" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Tiếng Assam" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Asia" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/%C3%81sia" title="Ásia – Tiếng Guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Ásia" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="Tiếng Guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Avaric" lang="av" hreflang="av" data-title="Азия" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="Tiếng Avaric" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Tiếng Aymara" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Asya" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="Tiếng Aymara" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Asiya" title="Asiya – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Asiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آسیا" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor mw-list-item"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Gorontalo" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Asia" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="Tiếng Gorontalo" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Hulontalo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Asia" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Asia" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Bali" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Asia" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="Tiếng Bali" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Bambara" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Asia" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="Tiếng Bambara" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%8F%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="এশিয়া – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="এশিয়া" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Asia" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Tiếng Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/A-chiu" title="A-chiu – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="A-chiu" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Asia" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Азия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Tiếng Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Азія – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Азія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Азія – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Азія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Madura" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Asia" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="Tiếng Madura" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="एशिया – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="एशिया" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Asya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Esia" title="Esia – Tiếng Bislama" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Esia" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="Tiếng Bislama" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Asien" title="Asien – Tiếng Bavaria" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Asien" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Tiếng Bavaria" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BC%8D" title="ཨེ་ཤེ་ཡ། – Tiếng Tây Tạng" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཨེ་ཤེ་ཡ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="Tiếng Tây Tạng" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Azija" title="Azija – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Azija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Azia" title="Azia – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Azia" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Азия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8" title="Ази – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Ази" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/%C3%80sia" title="Àsia – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Àsia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Tiếng Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Asya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Tiếng Cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8" title="Ази – Tiếng Chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Ази" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Tiếng Chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Asie" title="Asie – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Asie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Chamorro" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Asia" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="Tiếng Chamorro" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Asia" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Nyanja" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Asia" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="Tiếng Nyanja" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Ezhiya" title="Ezhiya – Tiếng Shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Ezhiya" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="Tiếng Shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Tumbuka" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Asia" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="Tiếng Tumbuka" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Corsica" lang="co" hreflang="co" data-title="Asia" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="Tiếng Corsica" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Asia" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Asien" title="Asien – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Asien" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%B3%D9%8A%D8%A7" title="أسيا – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="أسيا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/%C3%81sia" title="Ásia – Tiếng Sami Miền Bắc" lang="se" hreflang="se" data-title="Ásia" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="Tiếng Sami Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Asie" title="Asie – Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Asie" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Asien" title="Asien – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Asien" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%87%DE%AD%DE%9D%DE%A8%DE%87%DE%A7" title="އޭޝިއާ – Tiếng Divehi" lang="dv" hreflang="dv" data-title="އޭޝިއާ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="Tiếng Divehi" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/(*%22asia%22)" title="(*"asia") – Tiếng Navajo" lang="nv" hreflang="nv" data-title="(*"asia")" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="Tiếng Navajo" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Azija" title="Azija – Tiếng Hạ Sorbia" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Azija" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="Tiếng Hạ Sorbia" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="एसिया – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="एसिया" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dz mw-list-item"><a href="https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A1%E0%BC%8B" title="ཨེ་སི་ཡ་ – Tiếng Dzongkha" lang="dz" hreflang="dz" data-title="ཨེ་སི་ཡ་" data-language-autonym="ཇོང་ཁ" data-language-local-name="Tiếng Dzongkha" class="interlanguage-link-target"><span>ཇོང་ཁ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Aasia" title="Aasia – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Aasia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%83%CE%AF%CE%B1" title="Ασία – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Ασία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Asia" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Asia" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F_%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Азия Мастор – Tiếng Erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Азия Мастор" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="Tiếng Erzya" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Asia" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Azio" title="Azio – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Azio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/%C3%81sia" title="Ásia – Tiếng Extremadura" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Ásia" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Tiếng Extremadura" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Asia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آسیا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Asia" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Tiếng Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Faroe" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Asia" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="Tiếng Faroe" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Asie" title="Asie – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Asie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Aazje" title="Aazje – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Aazje" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Aasiya" title="Aasiya – Tiếng Fulah" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Aasiya" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="Tiếng Fulah" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Asie" title="Asie – Tiếng Friulian" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Asie" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="Tiếng Friulian" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_%C3%81ise" title="An Áise – Tiếng Ireland" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Áise" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Tiếng Ireland" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Aishey" title="Yn Aishey – Tiếng Manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Aishey" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="Tiếng Manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Samoa" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Asia" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="Tiếng Samoa" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Aziya" title="Aziya – Tiếng Gagauz" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Aziya" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="Tiếng Gagauz" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/%C3%80isia" title="Àisia – Tiếng Gael Scotland" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Àisia" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="Tiếng Gael Scotland" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Asia" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8" title="Ази – Tiếng Ingush" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Ази" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="Tiếng Ingush" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9E%E6%B4%B2" title="亞洲 – Tiếng Cám" lang="gan" hreflang="gan" data-title="亞洲" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Tiếng Cám" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7" title="آسيا – Tiếng Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="آسيا" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Tiếng Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%8F%E0%AA%B6%E0%AA%BF%E0%AA%AF%E0%AA%BE" title="એશિયા – Tiếng Gujarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="એશિયા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="Tiếng Gujarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B0%F0%90%8D%83%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%B0" title="𐌰𐍃𐌹𐌰 – Tiếng Gô-tích" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌰𐍃𐌹𐌰" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="Tiếng Gô-tích" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE_%E0%A4%96%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="आशिया खंड – Tiếng Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="आशिया खंड" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Tiếng Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/%C3%82-ch%C3%BB" title="Â-chû – Tiếng Khách Gia" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Â-chû" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Tiếng Khách Gia" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Kalmyk" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Азия" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="Tiếng Kalmyk" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EC%8B%9C%EC%95%84" title="아시아 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아시아" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Asiya" title="Asiya – Tiếng Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Asiya" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Tiếng Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/%CA%BB%C4%80kia" title="ʻĀkia – Tiếng Hawaii" lang="haw" hreflang="haw" data-title="ʻĀkia" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="Tiếng Hawaii" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ասիա – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ասիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="एशिया – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="एशिया" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Azija" title="Azija – Tiếng Thượng Sorbia" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Azija" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="Tiếng Thượng Sorbia" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Azija" title="Azija – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Azija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Azia" title="Azia – Tiếng Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Azia" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Tiếng Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Igbo" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Asia" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="Tiếng Igbo" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Asia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Tiếng Iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%8F%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="এশিয়া – Tiếng Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="এশিয়া" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Tiếng Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Khoa Học Quốc Tế" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Asia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Tiếng Khoa Học Quốc Tế" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Asia" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Tiếng Interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%90%8A%E1%93%B0%E1%90%8A" title="ᐊᓰᐊ – Tiếng Inuktitut" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᐊᓰᐊ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="Tiếng Inuktitut" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8" title="Ази – Tiếng Ossetic" lang="os" hreflang="os" data-title="Ази" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="Tiếng Ossetic" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/I-Eshiya" title="I-Eshiya – Tiếng Xhosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="I-Eshiya" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="Tiếng Xhosa" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/I-Eshiya" title="I-Eshiya – Tiếng Zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="I-Eshiya" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Tiếng Zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/As%C3%ADa" title="Asía – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Asía" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Asia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A1%D7%99%D7%94" title="אסיה – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="אסיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Asia" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Tiếng Java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Aazii_t%C9%9Bt%CA%8B_wandamm" title="Aazii tɛtʋ wandamm – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Aazii tɛtʋ wandamm" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%8F%E0%B2%B7%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE" title="ಏಷ್ಯಾ – Tiếng Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಏಷ್ಯಾ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Tiếng Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Pampanga" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Asia" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="Tiếng Pampanga" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Karachay-Balkar" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Азия" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="Tiếng Karachay-Balkar" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აზია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7" title="ایشیا – Tiếng Kashmir" lang="ks" hreflang="ks" data-title="ایشیا" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="Tiếng Kashmir" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Az%C3%ABj%C3%B4" title="Azëjô – Tiếng Kashubia" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Azëjô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Tiếng Kashubia" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Азия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Asi" title="Asi – Tiếng Cornwall" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Asi" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Tiếng Cornwall" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Aziya" title="Aziya – Tiếng Kinyarwanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Aziya" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="Tiếng Kinyarwanda" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Азия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8" title="Ази – Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Ази" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Asia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Komi" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Азия" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="Tiếng Komi" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Azia" title="Azia – Tiếng Kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Azia" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Tiếng Kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Asia" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Azi" title="Azi – Tiếng Haiti" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Azi" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="Tiếng Haiti" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Lazi" title="Lazi – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lazi" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Asya" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Asia" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Tiếng Ladino" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Asya" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="Tiếng Ladino" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Азия" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AD%E0%BA%B2%E0%BA%8A%E0%BA%B5" title="ອາຊີ – Tiếng Lào" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ອາຊີ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="Tiếng Lào" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Asia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Azeja" title="Azeja – Latgalian" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Azeja" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="Latgalian" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/%C4%80zija" title="Āzija – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Āzija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/%CA%BB%C4%92sia" title="ʻĒsia – Tiếng Tonga" lang="to" hreflang="to" data-title="ʻĒsia" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="Tiếng Tonga" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Asien" title="Asien – Tiếng Luxembourg" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Asien" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="Tiếng Luxembourg" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Lezghian" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Азия" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="Tiếng Lezghian" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Azija" title="Azija – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Azija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nia mw-list-item"><a href="https://nia.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Nias" lang="nia" hreflang="nia" data-title="Asia" data-language-autonym="Li Niha" data-language-local-name="Tiếng Nias" class="interlanguage-link-target"><span>Li Niha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Asia" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Azi%C3%AB" title="Azië – Tiếng Limburg" lang="li" hreflang="li" data-title="Azië" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Tiếng Limburg" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Az%C3%ADa" title="Azía – Tiếng Lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Azía" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="Tiếng Lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Asia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Aazii" title="Aazii – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Aazii" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/zdotu%27a" title="zdotu'a – Tiếng Lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="zdotu'a" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="Tiếng Lojban" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Ganda" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Asia" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="Tiếng Ganda" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Asia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Tiếng Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%81zsia" title="Ázsia – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Ázsia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="एसिया – Tiếng Maithili" lang="mai" hreflang="mai" data-title="एसिया" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="Tiếng Maithili" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Азија – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Азија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Azia" title="Azia – Tiếng Malagasy" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Azia" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Tiếng Malagasy" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%8F%E0%B4%B7%E0%B5%8D%E0%B4%AF" title="ഏഷ്യ – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഏഷ്യ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Asja" title="Asja – Tiếng Malta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Asja" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="Tiếng Malta" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/%C4%80hia" title="Āhia – Tiếng Māori" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Āhia" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="Tiếng Māori" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%B6%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="आशिया – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="आशिया" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="აზია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A7" title="اسيا – Tiếng Ả Rập Ai Cập" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اسيا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập Ai Cập" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا – Tiếng Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="آسیا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Tiếng Mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%91%EA%AF%A6%EA%AF%81%EA%AF%A4%EA%AF%8C%EA%AF%A5" title="ꯑꯦꯁꯤꯌꯥ – Tiếng Manipuri" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯑꯦꯁꯤꯌꯥ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="Tiếng Manipuri" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Asia" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="Tiếng Minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/%C4%80-ci%C5%AD" title="Ā-ciŭ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Ā-ciŭ" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/%C3%81sia" title="Ásia – Tiếng Miranda" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Ásia" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Tiếng Miranda" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8C" title="Азиясь – Tiếng Moksha" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Азиясь" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="Tiếng Moksha" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8" title="Ази – Tiếng Mông Cổ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Ази" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Tiếng Mông Cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%BE" title="အာရှ – Tiếng Miến Điện" lang="my" hreflang="my" data-title="အာရှ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Tiếng Miến Điện" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Esia" title="Esia – Tiếng Fiji" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Esia" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="Tiếng Fiji" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Azi%C3%AB" title="Azië – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Azië" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Azie" title="Azie – Tiếng Hạ Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Azie" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Tiếng Hạ Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="एसिया – Tiếng Nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="एसिया" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Tiếng Nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%8F%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="एसिया – Tiếng Newari" lang="new" hreflang="new" data-title="एसिया" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="Tiếng Newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%82%B8%E3%82%A2" title="アジア – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アジア" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Napoli" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Asia" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="Tiếng Napoli" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%8A%DF%96%DF%AD%DF%8C%DF%AB" title="ߊߖ߭ߌ߫ – Tiếng N’Ko" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߊߖ߭ߌ߫" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="Tiếng N’Ko" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8" title="Ази – Tiếng Chechen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ази" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Tiếng Chechen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Aasien" title="Aasien – Tiếng Frisia Miền Bắc" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Aasien" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Tiếng Frisia Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Asya" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Asia" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Asia" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/%C3%82sie" title="Âsie – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Âsie" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Asia" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Asia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D0%B9" title="Азий – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Азий" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%8F%E0%AC%B8%E0%AC%BF%E0%AC%86" title="ଏସିଆ – Tiếng Odia" lang="or" hreflang="or" data-title="ଏସିଆ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="Tiếng Odia" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Eeshiyaa" title="Eeshiyaa – Tiếng Oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Eeshiyaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="Tiếng Oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ng mw-list-item"><a href="https://ng.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Ndonga" lang="ng" hreflang="ng" data-title="Asia" data-language-autonym="Oshiwambo" data-language-local-name="Tiếng Ndonga" class="interlanguage-link-target"><span>Oshiwambo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Osiyo" title="Osiyo – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Osiyo" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%8F%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A9%80%E0%A8%86" title="ਏਸ਼ੀਆ – Tiếng Punjab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਏਸ਼ੀਆ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Tiếng Punjab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Asien" title="Asien – Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Asien" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Pangasinan" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Asia" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="Tiếng Pangasinan" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7" title="ایشیا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ایشیا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%BB" title="အာသျ – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="အာသျ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Asia" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Tiếng Papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7" title="آسيا – Tiếng Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="آسيا" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Tiếng Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Ieja" title="Ieja – Tiếng Anh Jamaica Creole" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Ieja" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Tiếng Anh Jamaica Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Komi-Permyak" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Азия" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="Tiếng Komi-Permyak" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9F%8A%E1%9E%B8" title="អាស៊ី – Tiếng Khmer" lang="km" hreflang="km" data-title="អាស៊ី" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="Tiếng Khmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A2%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%BB%E1%82%83%E1%80%B8" title="ဢေးသျႃး – Tiếng Shan" lang="shn" hreflang="shn" data-title="ဢေးသျႃး" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="Tiếng Shan" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%BE" title="အာရှ – Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="အာရှ" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Asie" title="Asie – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Asie" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Asia" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pwn mw-list-item"><a href="https://pwn.wikipedia.org/wiki/Asiya" title="Asiya – Paiwan" lang="pwn" hreflang="pwn" data-title="Asiya" data-language-autonym="Pinayuanan" data-language-local-name="Paiwan" class="interlanguage-link-target"><span>Pinayuanan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Asien" title="Asien – Tiếng Hạ Giéc-man" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Asien" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Tiếng Hạ Giéc-man" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Azja" title="Azja – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Azja" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%83%CE%AF%CE%B1%CE%BD" title="Ασίαν – Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Ασίαν" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%81sia" title="Ásia – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ásia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Aziya" title="Aziya – Tiếng Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Aziya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Tiếng Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Asiya" title="Asiya – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Crimean" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Asiya" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Crimean" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/%E2%80%99%C4%80tia" title="’Ātia – Tiếng Tahiti" lang="ty" hreflang="ty" data-title="’Ātia" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="Tiếng Tahiti" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Asia" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Romansh" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Asia" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="Tiếng Romansh" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Tiếng Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Asya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Tiếng Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Азія – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Азія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Азия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Sakha" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Азия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Tiếng Sakha" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Ya-cuo" title="Ya-cuo – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Ya-cuo" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A5%80%E0%A4%AA%E0%A4%83" title="जम्बुद्वीपः – Tiếng Phạn" lang="sa" hreflang="sa" data-title="जम्बुद्वीपः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="Tiếng Phạn" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Asie" title="Asie – Tiếng Sango" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Asie" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="Tiếng Sango" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%AE%E1%B1%A5%E1%B1%A4%E1%B1%AD%E1%B1%9F" title="ᱮᱥᱤᱭᱟ – Tiếng Santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱮᱥᱤᱭᱟ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="Tiếng Santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1" title="ایشیاء – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="ایشیاء" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/%C3%80sia" title="Àsia – Tiếng Sardinia" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Àsia" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="Tiếng Sardinia" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Aisie" title="Aisie – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Aisie" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Asien" title="Asien – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Asien" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Sotho Miền Nam" lang="st" hreflang="st" data-title="Asia" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="Tiếng Sotho Miền Nam" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Sotho Miền Bắc" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Asia" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="Tiếng Sotho Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Azia" title="Azia – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Azia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Asia" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Tiếng Sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%86%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="ආසියාව – Tiếng Sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="ආසියාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Tiếng Sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Asia" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B4%D9%8A%D8%A7" title="ايشيا – Tiếng Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ايشيا" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Tiếng Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C3%81zia" title="Ázia – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Ázia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Azija" title="Azija – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Azija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D1%97%EA%99%97" title="Асїꙗ – Tiếng Slavơ Nhà thờ" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Асїꙗ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="Tiếng Slavơ Nhà thờ" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Azyjo" title="Azyjo – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Azyjo" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Aasiya" title="Aasiya – Tiếng Somali" lang="so" hreflang="so" data-title="Aasiya" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="Tiếng Somali" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="ئاسیا – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئاسیا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Asi_(doti)" title="Asi (doti) – Tiếng Sranan Tongo" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Asi (doti)" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="Tiếng Sranan Tongo" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Азија – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Азија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Azija" title="Azija – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Azija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Sunda" lang="su" hreflang="su" data-title="Asia" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="Tiếng Sunda" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Aasia" title="Aasia – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Aasia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Asien" title="Asien – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Asien" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Tiếng Tachelhit" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Asya" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="Tiếng Tachelhit" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Asya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%86%E0%AE%9A%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BE" title="ஆசியா – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஆசியா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Tiếng Kabyle" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Asya" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="Tiếng Kabyle" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Asie" title="Asie – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Asie" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Азия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tiếng Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Aziya" title="Aziya – Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Aziya" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="ఆసియా – Tiếng Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="ఆసియా" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Tiếng Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/%C3%81zia" title="Ázia – Tiếng Tetum" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Ázia" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="Tiếng Tetum" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ทวีปเอเชีย – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="ทวีปเอเชีย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A4%E1%88%B5%E1%8B%AB" title="ኤስያ – Tiếng Tigrinya" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ኤስያ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="Tiếng Tigrinya" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%81%D0%B8%D1%91" title="Осиё – Tiếng Tajik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Осиё" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tiếng Tajik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Esia" title="Esia – Tiếng Tok Pisin" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Esia" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="Tiếng Tok Pisin" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8F%93%E1%8E%B6%E1%8F%82%E1%8E%A6%E1%8F%8D%E1%8F%9B" title="ᏓᎶᏂᎦᏍᏛ – Tiếng Cherokee" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᏓᎶᏂᎦᏍᏛ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="Tiếng Cherokee" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Cheyenne" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Asia" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="Tiếng Cheyenne" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%8F%E0%B2%B7%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE" title="ಏಷ್ಯಾ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಏಷ್ಯಾ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Asya" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Azi%C3%BDa" title="Aziýa – Tiếng Turkmen" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Aziýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="Tiếng Turkmen" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Ehyia" title="Ehyia – Tiếng Twi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Ehyia" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="Tiếng Twi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/A%CC%B1siya" title="A̱siya – Tiếng Tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="A̱siya" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="Tiếng Tyap" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Tuvinian" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Азия" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="Tiếng Tuvinian" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия – Tiếng Udmurt" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Азия" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="Tiếng Udmurt" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B7%D1%96%D1%8F" title="Азія – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Азія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%A7" title="ایشیا – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ایشیا" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%B3%D9%89%D9%8A%D8%A7" title="ئاسىيا – Tiếng Uyghur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئاسىيا" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="Tiếng Uyghur" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Yacouh" title="Yacouh – Tiếng Choang" lang="za" hreflang="za" data-title="Yacouh" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Tiếng Choang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/%C3%80zia" title="Àzia – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Àzia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Azii" title="Azii – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Azii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Siyop" title="Siyop – Tiếng Volapük" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Siyop" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="Tiếng Volapük" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Aasia" title="Aasia – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Aasia" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Azeye" title="Azeye – Tiếng Walloon" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Azeye" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="Tiếng Walloon" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9E%E7%B4%B0%E4%BA%9E%E6%B4%B2" title="亞細亞洲 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="亞細亞洲" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Azi%C3%AB" title="Azië – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Azië" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Asya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Asi" title="Asi – Tiếng Wolof" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Asi" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="Tiếng Wolof" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9A%E6%B4%B2" title="亚洲 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="亚洲" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Axiya" title="Axiya – Tiếng Tsonga" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Axiya" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="Tiếng Tsonga" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%96%D7%99%D7%A2" title="אזיע – Tiếng Yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אזיע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Tiếng Yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%81s%C3%AD%C3%A0" title="Ásíà – Tiếng Yoruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ásíà" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="Tiếng Yoruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9E%E6%B4%B2" title="亞洲 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="亞洲" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Asya" title="Asya – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Asya" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Azi%C3%AB" title="Azië – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Azië" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Az%C4%97j%C4%97" title="Azėjė – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Azėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9A%E6%B4%B2" title="亚洲 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="亚洲" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Esia" title="Esia – Tiếng Obolo" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Esia" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="Tiếng Obolo" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Asia" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Tiếng Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Asia" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Tiếng Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Asia" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Dusun Miền Trung" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Asia" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Tiếng Dusun Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Tiếng Iban" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Asia" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="Tiếng Iban" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Asia" title="Asia – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Asia" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tdd mw-list-item"><a href="https://tdd.wikipedia.org/wiki/%E1%A5%9F%E1%A5%A5%E1%A5%B0_%E1%A5%A1%E1%A5%AB%E1%A5%9D%E1%A5%B0" title="ᥟᥥᥰ ᥡᥫᥝᥰ – Tai Nuea" lang="tdd" hreflang="tdd" data-title="ᥟᥥᥰ ᥡᥫᥝᥰ" data-language-autonym="ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ" data-language-local-name="Tai Nuea" class="interlanguage-link-target"><span>ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Asij%C9%99" title="Asijə – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Asijə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%A3%E2%B5%89%E2%B5%9C" title="ⵜⴰⵣⵉⵜ – Tiếng Tamazight Chuẩn của Ma-rốc" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⴰⵣⵉⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="Tiếng Tamazight Chuẩn của Ma-rốc" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q48#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Ch%C3%A2u_%C3%81" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Ch%C3%A2u_%C3%81" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&oldid=71839986" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Ch%C3%A2u_%C3%81&id=71839986&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FCh%25C3%25A2u_%25C3%2581"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FCh%25C3%25A2u_%25C3%2581"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Ch%C3%A2u+%C3%81"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Asia" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://vi.wikibooks.org/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81" hreflang="vi"><span>Wikibooks</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://vi.wikivoyage.org/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81" hreflang="vi"><span>Wikivoyage</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q48" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="infobox" style="width:22em"><caption>Châu Á</caption><tbody><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Asia_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/300px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="300" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/450px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/600px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span></td></tr><tr><th scope="row">Diện tích</th><td>44.579.000 km<sup>2</sup> (17.212.000 dặm vuông Anh)  (<a href="/w/index.php?title=List_of_continents_by_area&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of continents by area (trang không tồn tại)">thứ nhất</a>)<sup id="cite_ref-NG264_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-NG264-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row">Dân số</th><td>4.560.667.108 (2018; <a href="/w/index.php?title=List_of_continents_by_population&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of continents by population (trang không tồn tại)">thứ nhất</a>)<sup id="cite_ref-UN_WPP_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-UN_WPP-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-UN_WPP_2019_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-UN_WPP_2019-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row">Mật độ dân số</th><td>100/km² (260/sq mi)</td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/T%E1%BB%95ng_s%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_n%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Tổng sản phẩm nội địa">GDP</a> (<a href="/wiki/S%E1%BB%A9c_mua_t%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%C6%B0%C6%A1ng" title="Sức mua tương đương">PPP</a>)</th><td>65,44 nghìn tỉ đô-la Mĩ (2019; thứ nhất)<sup id="cite_ref-IMF_Data_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-IMF_Data-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/T%E1%BB%95ng_s%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_n%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Tổng sản phẩm nội địa">GDP</a> (danh nghĩa)</th><td>31,58 nghìn tỉ đô-la Mĩ (2019; <a href="/w/index.php?title=List_of_continents_by_GDP_(nominal)&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of continents by GDP (nominal) (trang không tồn tại)">thứ nhất</a>)<sup id="cite_ref-IMF_Data_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-IMF_Data-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row">GDP bình quân đầu người</th><td>7.350 đô la Mĩ (2019; <a href="/w/index.php?title=List_of_continents_by_GDP_(nominal)&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of continents by GDP (nominal) (trang không tồn tại)">thứ năm</a>)<sup id="cite_ref-IMF_Data_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-IMF_Data-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/T%C3%AAn_g%E1%BB%8Di_d%C3%A2n_c%C6%B0" title="Tên gọi dân cư">Tên gọi dân cư</a></th><td><a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Ch%C3%A2u_%C3%81" class="mw-redirect" title="Người Châu Á">Người Châu Á</a></td></tr><tr><th scope="row">Quốc gia</th><td><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_qu%E1%BB%91c_gia_v%C3%A0_v%C3%B9ng_l%C3%A3nh_th%E1%BB%95_ch%C3%A2u_%C3%81" class="mw-redirect" title="Danh sách các quốc gia và vùng lãnh thổ châu Á">49 thành viên Liên hợp quốc, <br />1 quan sát viên, 5 Nhà nước khác</a></td></tr><tr><th scope="row">Phụ thuộc</th><td><div class="collapsible-list mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align: left;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;"><div>Danh sách</div></div> <ul class="mw-collapsible-content" style="margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit; list-style: none; margin-left: 0; text-align:left;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/23px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/35px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/46px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Akrotiri_v%C3%A0_Dhekelia" title="Akrotiri và Dhekelia">Akrotiri và Dhekelia</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg/23px-Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg/35px-Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg/46px-Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></span></span> </span><a href="/wiki/L%C3%A3nh_th%E1%BB%95_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_D%C6%B0%C6%A1ng_thu%E1%BB%99c_Anh" title="Lãnh thổ Ấn Độ Dương thuộc Anh">Lãnh thổ Ấn Độ Dương thuộc Anh</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Flag_of_Christmas_Island.svg/23px-Flag_of_Christmas_Island.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Flag_of_Christmas_Island.svg/35px-Flag_of_Christmas_Island.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Flag_of_Christmas_Island.svg/46px-Flag_of_Christmas_Island.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="256" /></span></span> </span><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_Gi%C3%A1ng_Sinh" title="Đảo Giáng Sinh">Đảo Giáng Sinh</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg/23px-Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg/35px-Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg/46px-Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></span></span> </span><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Cocos_(Keeling)" title="Quần đảo Cocos (Keeling)">Quần đảo Cocos (Keeling)</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Hong_Kong.svg/23px-Flag_of_Hong_Kong.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Hong_Kong.svg/35px-Flag_of_Hong_Kong.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Hong_Kong.svg/45px-Flag_of_Hong_Kong.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Flag_of_Macau.svg/23px-Flag_of_Macau.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Flag_of_Macau.svg/35px-Flag_of_Macau.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Flag_of_Macau.svg/45px-Flag_of_Macau.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Ma_Cao" title="Ma Cao">Ma Cao</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row">Vùng không thừa nhận</th><td><div class="collapsible-list mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align: left;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;"><div>Danh sách</div></div> <ul class="mw-collapsible-content" style="margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit; list-style: none; margin-left: 0; text-align:left;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg/23px-Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg/35px-Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg/46px-Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></span></span> </span><a href="/wiki/Abkhazia" title="Abkhazia">Abkhazia</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_South_Ossetia.svg/23px-Flag_of_South_Ossetia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_South_Ossetia.svg/35px-Flag_of_South_Ossetia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_South_Ossetia.svg/46px-Flag_of_South_Ossetia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Nam_Ossetia" title="Nam Ossetia">Nam Ossetia</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row">Ngôn ngữ</th><td><a href="/wiki/Ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_%E1%BB%9F_ch%C3%A2u_%C3%81" class="mw-redirect" title="Ngôn ngữ ở châu Á">Danh sách ngôn ngữ</a></td></tr><tr><th scope="row">Múi giờ</th><td><a href="/wiki/UTC%2B2" class="mw-redirect" title="UTC+2">UTC+2</a> đến <a href="/wiki/UTC%2B12" class="mw-redirect" title="UTC+12">UTC+12</a></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/T%C3%AAn_mi%E1%BB%81n_c%E1%BA%A5p_cao_nh%E1%BA%A5t" title="Tên miền cấp cao nhất">Tên miền</a> Internet</th><td><a href="/w/index.php?title=.asia&action=edit&redlink=1" class="new" title=".asia (trang không tồn tại)">.asia</a></td></tr><tr><th scope="row">Thành phố lớn nhất</th><td><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"> <ul><li><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_v%C3%B9ng_%C4%91%C3%B4_th%E1%BB%8B_ch%C3%A2u_%C3%81" title="Danh sách vùng đô thị châu Á">Danh sách vùng Đại đô thị châu Á</a></li> <li><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_%E1%BB%9F_ch%C3%A2u_%C3%81" class="mw-redirect" title="Danh sách các thành phố ở châu Á">Danh sách các thành phố ở châu Á</a></li></ul> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist"><ul style="text-align:left;"><li><a href="/wiki/Delhi" title="Delhi">Delhi</a></li><li><a href="/wiki/Tokyo" title="Tokyo">Tokyo</a></li><li><a href="/wiki/Jakarta" title="Jakarta">Jakarta</a></li><li><a href="/wiki/Baghdad" class="mw-redirect" title="Baghdad">Baghdad</a></li><li><a href="/wiki/Tr%C3%B9ng_Kh%C3%A1nh" title="Trùng Khánh">Trùng Khánh</a></li><li><a href="/wiki/Mumbai" title="Mumbai">Mumbai</a></li><li><a href="/wiki/Seoul" title="Seoul">Seoul</a></li><li><a href="/wiki/Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_H%E1%BA%A3i" title="Thượng Hải">Thượng Hải</a></li><li><a href="/wiki/Manila" title="Manila">Manila</a></li><li><a href="/wiki/Karachi" title="Karachi">Karachi</a></li><li><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Kinh" title="Bắc Kinh">Bắc Kinh</a></li><li><a href="/wiki/H%C3%A0_N%E1%BB%99i" title="Hà Nội">Hà Nội</a></li><li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3ng_Ch%C3%A2u" title="Quảng Châu">Quảng Châu</a></li><li><a href="/wiki/Osaka" class="mw-redirect" title="Osaka">Osaka</a></li><li><a href="/wiki/Dhaka" title="Dhaka">Dhaka</a></li><li><a href="/wiki/B%C4%83ng_C%E1%BB%91c" title="Băng Cốc">Băng Cốc</a></li><li><a href="/wiki/Kolkata" title="Kolkata">Kolkata</a></li><li><a href="/wiki/Tehran" title="Tehran">Tehran</a></li><li><a href="/wiki/Istanbul" title="Istanbul">Istanbul</a></li><li><a href="/wiki/Jerusalem" title="Jerusalem">Jerusalem</a></li><li><a href="/wiki/Th%C3%A2m_Quy%E1%BA%BFn" title="Thâm Quyến">Thâm Quyến</a></li><li><a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a></li><li><a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_H%E1%BB%93_Ch%C3%AD_Minh" title="Thành phố Hồ Chí Minh">Thành phố Hồ Chí Minh</a></li><li><a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/w/index.php?title=UN_M49&action=edit&redlink=1" class="new" title="UN M49 (trang không tồn tại)">Mã UN M49</a></th><td><code>142</code> – Châu Á<br /><code>001</code> – <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi" title="Thế giới">Thế giới</a></td></tr></tbody></table> <p><b>Châu Á</b> phần lớn nằm ở Bắc bán cầu, là <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_l%E1%BB%A5c" title="Châu lục">châu lục</a> có <a href="/wiki/Di%E1%BB%87n_t%C3%ADch" title="Diện tích">diện tích</a> lớn nhất trên <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi" title="Thế giới">thế giới</a>. Thiên nhiên của châu Á rất đa dạng. Diện tích châu lục này bao phủ 8,7% tổng diện tích <a href="/wiki/Tr%C3%A1i_%C4%90%E1%BA%A5t" title="Trái Đất">Trái Đất</a> (hoặc chiếm 29,4% tổng diện tích <a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Lục địa">lục địa</a>). </p><p>Đại bộ phận lãnh thổ châu Á nằm ở <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_B%C3%A1n_c%E1%BA%A7u" title="Bắc Bán cầu">Bắc Bán cầu</a> và <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_B%C3%A1n_c%E1%BA%A7u" title="Đông Bán cầu">Bán cầu Đông</a>. Ranh giới giữa châu Á với <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Phi" title="Châu Phi">châu Phi</a> là <a href="/wiki/K%C3%AAnh_%C4%91%C3%A0o_Suez" title="Kênh đào Suez">kênh đào Suez</a>, với <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a> là <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi_Ural" title="Dãy núi Ural">Dãy núi Ural</a>, <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Ural" title="Sông Ural">sông Ural</a>, <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Caspi" title="Biển Caspi">Biển Caspi</a>, mạch núi <a href="/wiki/Kavkaz" title="Kavkaz">Kavkaz</a>, <a href="/wiki/C%C3%A1c_eo_bi%E1%BB%83n_Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Các eo biển Thổ Nhĩ Kỳ">eo biển Thổ Nhĩ Kỳ</a>, biển <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_Trung_H%E1%BA%A3i" title="Địa Trung Hải">Địa Trung Hải</a> và <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_%C4%90en" title="Biển Đen">Biển Đen</a>. Bốn điểm cực đất liền lớn châu Á: điểm cực đông là <a href="/wiki/M%C5%A9i_%C4%91%E1%BA%A5t" title="Mũi đất">mũi</a> Dezhnev ở <a href="/wiki/Eo_bi%E1%BB%83n_Bering" title="Eo biển Bering">eo biển Bering</a> (66°4′45″B, 169°39′7″T), điểm cực nam là <a href="/wiki/M%C5%A9i_%C4%91%E1%BA%A5t" title="Mũi đất">mũi</a> Tanjung Piai ở <a href="/wiki/Eo_bi%E1%BB%83n_Malacca" title="Eo biển Malacca">eo biển Malacca</a> (1°16′B, 103°31′Đ)<sup id="cite_ref-southernmost_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-southernmost-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, điểm cực tây là mũi Baba ở <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Aegea" title="Biển Aegea">biển Aegea</a> (39°27′B, 26°3′Đ), điểm cực bắc là <a href="/wiki/M%C5%A9i_Chelyuskin" title="Mũi Chelyuskin">mũi Chelyuskin</a> ở <a href="/wiki/Eo_bi%E1%BB%83n_Vilkitsky" title="Eo biển Vilkitsky">eo biển Vilkitsky</a> (77°44′B, 104°15′Đ). </p><p><a href="/wiki/Hang" title="Hang">Hang</a> lớn nhất là <a href="/wiki/Hang_S%C6%A1n_%C4%90o%C3%B2ng" title="Hang Sơn Đoòng">hang Sơn Đoòng</a> (hang động tự nhiên lớn nhất thế giới), <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%89nh" title="Đỉnh">Đỉnh núi</a> cao nhất là <a href="/wiki/Everest" title="Everest">đỉnh Everest</a> (cao nhất thế giới), điểm thấp nhất là <a href="/wiki/S%E1%BB%A5t_l%C3%BAn_(%C4%91%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t)" class="mw-redirect" title="Sụt lún (địa chất)">sụt lún</a> <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Ch%E1%BA%BFt" title="Biển Chết">Biển Chết</a> (thấp nhất thế giới), <a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn" title="Cao nguyên">cao nguyên</a> cao nhất là <a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn_Thanh_T%E1%BA%A1ng" title="Cao nguyên Thanh Tạng">cao nguyên Thanh Tạng</a> (cao nhất thế giới), <a href="/wiki/S%C3%B4ng" title="Sông">sông</a> dài nhất là <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Giang" title="Trường Giang">Trường Giang</a> (dài thứ ba thế giới), <a href="/wiki/H%E1%BB%93" title="Hồ">hồ</a> lớn nhất là <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Caspi" title="Biển Caspi">biển Caspi</a> (lớn nhất thế giới), <a href="/wiki/H%E1%BB%93" title="Hồ">hồ</a> sâu nhất là <a href="/wiki/H%E1%BB%93_Baikal" title="Hồ Baikal">hồ Baikal</a> (sâu nhất thế giới), <a href="/wiki/Hoang_m%E1%BA%A1c" title="Hoang mạc">sa mạc</a> lớn nhất là <a href="/wiki/Hoang_m%E1%BA%A1c_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Hoang mạc Ả Rập">sa mạc Arabi</a> (lớn thứ năm thế giới). Vượt qua <a href="/wiki/Kinh_%C4%91%E1%BB%99" title="Kinh độ">kinh độ</a> và <a href="/wiki/V%C4%A9_%C4%91%E1%BB%99" title="Vĩ độ">vĩ độ</a> rộng vô cùng, chênh lệch thời gian đông - tây đạt đến từ 11 đến 13 giờ đồng hồ. Vùng đất phía tây và <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a> nối liền lẫn nhau, hình thành <a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_%C3%81-%C3%82u" title="Lục địa Á-Âu">lục địa Âu – Á</a> - lục địa lớn nhất trên <a href="/wiki/Tr%C3%A1i_%C4%90%E1%BA%A5t" title="Trái Đất">Trái Đất</a>. Trừ đất liền ra, diện tích <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o" title="Đảo">đảo lớn</a> và <a href="/wiki/C%E1%BB%93n_(bi%E1%BB%83n)" title="Cồn (biển)">đảo cồn</a> của châu Á chừng 2,7 triệu kilômét vuông, chỉ đứng sau <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9" title="Bắc Mỹ">Bắc Mỹ</a>. </p><p>Châu Á là nơi bắt nguồn <a href="/wiki/T%C3%B4n_gi%C3%A1o" title="Tôn giáo">ba tôn giáo lớn</a> của thế giới <a href="/wiki/Ph%E1%BA%ADt_gi%C3%A1o" title="Phật giáo">Phật giáo</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Hồi giáo">Hồi giáo</a> và <a href="/wiki/Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Kitô giáo">Cơ Đốc giáo</a>. Trong <a href="/wiki/C%C3%A1i_n%C3%B4i_n%E1%BB%81n_v%C4%83n_minh" title="Cái nôi nền văn minh">bốn nước xưa có nền văn minh lớn</a> thì có ba nước xưa ở vào châu Á (<a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a>, <a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a> (<a href="/wiki/L%C6%B0%E1%BB%A1ng_H%C3%A0" title="Lưỡng Hà">Lưỡng Hà</a>) và <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a>). </p><p>Trong số các <a href="/wiki/Qu%E1%BB%91c_gia" title="Quốc gia">quốc gia</a> và <a href="/wiki/L%C3%A3nh_th%E1%BB%95" title="Lãnh thổ">vùng lãnh thổ</a> thuộc châu Á, <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc">Hàn Quốc</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a>, <a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a>, <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a> và <a href="/wiki/Ma_Cao" title="Ma Cao">Ma Cao</a> được công nhận là <a href="/wiki/N%C6%B0%E1%BB%9Bc_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" title="Nước công nghiệp">những quốc gia và vùng lãnh thổ có nền kinh tế công nghiệp phát triển</a>, số còn lại là các <a href="/wiki/N%C6%B0%E1%BB%9Bc_%C4%91ang_ph%C3%A1t_tri%E1%BB%83n" title="Nước đang phát triển">nước đang phát triển</a>, trong đó, <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> và <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> là 2 nước đang phát triển có diện tích và dân số lớn nhất trên <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi" title="Thế giới">thế giới</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Từ_nguyên"><span id="T.E1.BB.AB_nguy.C3.AAn"></span>Từ nguyên</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=1" title="Sửa đổi phần “Từ nguyên”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Từ nguyên"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Châu Á trong chữ Hán 州亞, <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Hy_L%E1%BA%A1p_c%E1%BB%95_%C4%91%E1%BA%A1i" title="Tiếng Hy Lạp cổ đại">chữ Hi Lạp cổ đại</a> gốc là Ασία, và <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Latinh" title="Tiếng Latinh">chữ La-tinh</a> là Asia. </p><p>Châu Á là một <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_l%E1%BB%A5c" title="Châu lục">châu lục</a> có <a href="/wiki/D%C3%A2n_s%E1%BB%91" title="Dân số">dân số</a> đông nhất thế giới, đồng thời cũng là châu lục có <a href="/wiki/M%E1%BA%ADt_%C4%91%E1%BB%99_d%C3%A2n_s%E1%BB%91" title="Mật độ dân số">mật độ dân số</a> lớn nhất. Tên chữ của nó cũng xưa cũ nhất. "Asia" mang ý nghĩa là "khu vực <a href="/wiki/M%E1%BA%B7t_Tr%E1%BB%9Di_m%E1%BB%8Dc" title="Mặt Trời mọc">Mặt Trời mọc</a>", tương truyền là do <a href="/wiki/Phoenicia" title="Phoenicia">người Phoenicia</a> cổ đại đưa ra. Hoạt động trên biển thường xuyên, yêu cầu <a href="/wiki/Phoenicia" title="Phoenicia">người Phoenicia</a> cần phải xác định nơi chốn và hướng đi. Vì vậy họ đem khu vực <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Aegea" title="Biển Aegea">biển Aegea</a> về phía đông gọi chung là "Asu", nghĩa là "chỗ <a href="/wiki/M%E1%BA%B7t_Tr%E1%BB%9Di_m%E1%BB%8Dc" title="Mặt Trời mọc">Mặt Trời mọc</a>"; nhưng mà đem khu vực <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Aegea" title="Biển Aegea">biển Aegea</a> về phía tây thì gọi chung là "Ereb", nghĩa là "chỗ <a href="/wiki/M%E1%BA%B7t_Tr%E1%BB%9Di_l%E1%BA%B7n" title="Mặt Trời lặn">Mặt Trời lặn</a>". Asia từng chữ một là do chữ Asu <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Phoenicia" title="Tiếng Phoenicia">tiếng Phoenica</a> diễn hoá tới nay. Vùng đất mà nó chỉ về là không rõ ràng lắm, phạm vi là có hạn định. Đến thế kỉ thứ nhất TCN đã biến thành là một tên gọi tỉnh hành chính của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_La_M%C3%A3" title="Đế quốc La Mã">đế quốc La Mã</a>, về sau thì mới dần dần khuếch đại, bao gồm cả khu vực châu Á bây giờ, biến thành là một cái tên để gọi tên châu lục lớn nhất thế giới. </p><p>Phiên âm bằng <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Tiếng Trung Quốc">tiếng Trung</a> cho Asia là <i>Yàxìyà</i> (亞細亞 - Á-tế-á) được đặt tên cho châu lục này trước nhất là vào năm 1582. Sau khi <a href="/wiki/Nh%C3%A0_truy%E1%BB%81n_gi%C3%A1o" title="Nhà truyền giáo">giáo sĩ truyền giáo</a> <a href="/wiki/D%C3%B2ng_T%C3%AAn" title="Dòng Tên">Hội Jesus</a> <a href="/wiki/Matteo_Ricci" title="Matteo Ricci">Matteo Ricci</a> đến <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a>, dưới sự giúp đỡ của Vương Bạn - tri phủ Long Khánh (nay là <a href="/wiki/Ki%E1%BA%BFm_C%C3%A1c" title="Kiếm Các">huyện Kiếm Các</a>, <a href="/wiki/T%E1%BB%AD_%C4%90%E1%BB%93ng" title="Tử Đồng">huyện Tử Đồng</a>, <a href="/wiki/Giang_Du" title="Giang Du">huyện Giang Du</a> - phía bắc <a href="/wiki/T%E1%BB%A9_Xuy%C3%AAn" title="Tứ Xuyên">tỉnh Tứ Xuyên</a>), cùng nhau làm ra "<a href="/wiki/Kh%C3%B4n_d%C6%B0_v%E1%BA%A1n_qu%E1%BB%91c_to%C3%A0n_%C4%91%E1%BB%93" title="Khôn dư vạn quốc toàn đồ">Khôn dư vạn quốc toàn đồ</a>" với các phiên dịch viên.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bởi vì người nước ngoài lúc đó đến Trung Quốc phần nhiều ở khu vực miền nam, các phiên dịch này đều có mang theo mình sắc thái tiếng Hán miền nam dày đặc. Chữ nước ngoài mở đầu phiên dịch là "á" đọc là "a", cuối đuôi phiên dịch là "á", chữ nước ngoài phần nhiều đọc là "ya", lúc phiên dịch thành <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán">Trung văn</a>, phiên dịch viên tức khắc sẽ căn cứ vào <a href="/wiki/Ph%C3%A1t_%C3%A2m" title="Phát âm">phát âm</a> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán">chữ Hán</a> trong ngôn ngữ nơi đó để chọn lựa <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_H%C3%A1n" title="Chữ Hán">chữ Hán</a> tương ứng.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lịch_sử"><span id="L.E1.BB.8Bch_s.E1.BB.AD"></span>Lịch sử</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=2" title="Sửa đổi phần “Lịch sử”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Lịch sử"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Lịch sử và văn hoá châu Á đều rất cổ xưa. <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a>, <a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a> (nước <a href="/wiki/Babylon" title="Babylon">Babylon cũ</a>) và <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> là ba trong <a href="/wiki/C%C3%A1i_n%C3%B4i_n%E1%BB%81n_v%C4%83n_minh" title="Cái nôi nền văn minh">bốn nước xưa là các nền văn minh lớn</a> của thế giới đều ở châu Á. Trình độ kinh tế và văn hoá của châu Á đã từng chiếm giữ vị trí dẫn đầu vào khoảng thời gian dài trên thế giới, <a href="/wiki/T%E1%BB%A9_%C4%91%E1%BA%A1i_ph%C3%A1t_minh" title="Tứ đại phát minh">tứ đại phát minh</a> của <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> hoặc <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Người Ấn Độ">người Ấn Độ</a> phát minh <a href="/wiki/Ch%E1%BB%AF_s%E1%BB%91_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Chữ số Ả Rập">chữ số Arabi</a> và số 0, v.v... rất nhiều sáng tạo và phát minh về phương diện khoa học, cống hiến cực kì to lớn cho thế giới.<sup id="cite_ref-:0_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_đại_viễn_cổ"><span id="Th.E1.BB.9Di_.C4.91.E1.BA.A1i_vi.E1.BB.85n_c.E1.BB.95"></span>Thời đại viễn cổ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=3" title="Sửa đổi phần “Thời đại viễn cổ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời đại viễn cổ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vào thời đại viễn cổ, rất nhiều dân tộc của <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a> và <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Phi" title="Bắc Phi">Bắc Phi</a> đều bắt nguồn ở khu vực <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_c%E1%BB%8F" title="Đồng cỏ">thảo nguyên</a> của <a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung Á</a>. Vào <a href="/wiki/Giai_%C4%91o%E1%BA%A1n_Di_c%C6%B0" title="Giai đoạn Di cư">Giai đoạn di cư</a>, một bộ phận ở về phía tây tiến vào <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a>, một bộ phận ở về phía đông dời vào <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a>, hình thành các dân tộc <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_%E1%BA%A4n-%C3%82u" title="Ngữ hệ Ấn-Âu">ngữ hệ Ấn - Âu</a> với phạm vi rộng lớn; một bộ phận khác ở về phía nam dời đến <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Phi" title="Bắc Phi">Bắc Phi</a> và <a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_%C3%81" class="mw-redirect" title="Tây Nam Á">Tây Á</a>, tiến vào <a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập">Ai Cập</a>, hợp thành các dân tộc <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Phi-%C3%81" title="Ngữ hệ Phi-Á">ngữ hệ Phi - Á</a> (tức ngữ hệ Semito - Hamitic) với người ở ngay địa phương đó. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_đại_thượng_cổ"><span id="Th.E1.BB.9Di_.C4.91.E1.BA.A1i_th.C6.B0.E1.BB.A3ng_c.E1.BB.95"></span>Thời đại thượng cổ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=4" title="Sửa đổi phần “Thời đại thượng cổ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời đại thượng cổ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vào thời đại thượng cổ, Trung Quốc ở phương đông và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ba_T%C6%B0" title="Đế quốc Ba Tư">đế quốc Ba Tư</a> ở phương tây đều phát triển biến thành là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c" title="Đế quốc">đế quốc</a> lớn mạnh, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ba_T%C6%B0" title="Đế quốc Ba Tư">Ba Tư</a> một mạch tranh hùng với <a href="/wiki/Hy_L%E1%BA%A1p" title="Hy Lạp">Hi Lạp</a> ở châu Âu, cuối cùng đều bị <a href="/wiki/Alexandros_%C4%90%E1%BA%A1i_%C4%91%E1%BA%BF" title="Alexandros Đại đế">Alexander Đại đế</a> của <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Macedonia" title="Vương quốc Macedonia">đế quốc Macedonia</a> đánh bại, quân đội của <a href="/wiki/Alexandros_%C4%90%E1%BA%A1i_%C4%91%E1%BA%BF" title="Alexandros Đại đế">Alexander</a> tiến thẳng xâm nhập <a href="/wiki/Ti%E1%BB%83u_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Tiểu lục địa Ấn Độ">tiểu lục địa Ấn Độ</a>, cuối cùng một phần quân đội còn lưu trú lại đã lập lên nhà nước <a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a>. <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> lúc đó cũng đang đi đường lối hướng về bành trướng thống nhất, các dân tộc chung quanh mở đầu hiểu ra <a href="/wiki/T%E1%BA%A7n_(n%C6%B0%E1%BB%9Bc)" title="Tần (nước)">nhà nước Tần</a>. </p><p>Lúc <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_La_M%C3%A3" title="Đế quốc La Mã">đế quốc La Mã</a> ở phương tây trỗi lên, <a href="/wiki/Nh%C3%A0_H%C3%A1n" title="Nhà Hán">triều nhà Hán</a> của Trung Quốc ở phương đông cũng là một nhà nước lớn mạnh, lãnh thổ của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_La_M%C3%A3" title="Đế quốc La Mã">đế quốc La Mã</a> bành trướng đến chỗ <a href="/wiki/Thung_l%C5%A9ng" title="Thung lũng">thung lũng</a> <a href="/wiki/Euphrates" title="Euphrates">sông Babylon cũ</a> (bây giờ gọi là <a href="/wiki/Euphrates" title="Euphrates">sông Euphrates</a>) ở <a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a>, phương đông và phương tây mở đầu có giao lưu <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF" title="Kinh tế">kinh tế</a> và <a href="/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3a" title="Văn hóa">văn hoá</a>, <a href="/wiki/Con_%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%C6%A1_l%E1%BB%A5a" title="Con đường tơ lụa">con đường tơ lụa</a> ban đầu từ đô thành <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_An" title="Trường An">Trường An</a>, <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> đi qua <a href="/wiki/T%C3%A2y_V%E1%BB%B1c" title="Tây Vực">Tây Vực</a> (chính là <a href="/wiki/T%C3%A2n_C%C6%B0%C6%A1ng" title="Tân Cương">Tân Cương</a> và một phần khu vực <a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung Á</a> hiện nay) và <a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a>, xa đến <a href="/wiki/Roma" title="Roma">Rôma</a>, <a href="/wiki/%C3%9D" title="Ý">Ý</a>. Sau khi <a href="/wiki/Hung_N%C3%B4" title="Hung Nô">người Hung Nô</a> ở phía bắc <a href="/wiki/Nh%C3%A0_H%C3%A1n" title="Nhà Hán">triều nhà Hán</a> bị triều nhà Hán đánh bại, dần dần thiên cư hướng về phương tây, một ít <a href="/wiki/B%E1%BB%99_t%E1%BB%99c" class="mw-redirect" title="Bộ tộc">bộ tộc</a> mà trong mắt <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_T%C3%A2y_La_M%C3%A3" title="Đế quốc Tây La Mã">đế quốc Tây La Mã</a> bị coi là "người chưa khai hoá", sau khi dời vào <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a>, lập tức tăng tốc diệt vong <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_T%C3%A2y_La_M%C3%A3" title="Đế quốc Tây La Mã">đế quốc Tây La Mã</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_đại_trung_cổ"><span id="Th.E1.BB.9Di_.C4.91.E1.BA.A1i_trung_c.E1.BB.95"></span>Thời đại trung cổ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=5" title="Sửa đổi phần “Thời đại trung cổ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thời đại trung cổ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vào thời đại trung cổ, ở vùng đất phía tây nam châu Á nổi lên đế quốc Arabi lớn mạnh - bao quát <a href="/wiki/Nam_%C3%82u" title="Nam Âu">Nam Âu</a>, <a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_%C3%81" class="mw-redirect" title="Tây Nam Á">Tây Á</a>, <a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung Á</a> và <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Phi" title="Bắc Phi">Bắc Phi</a>. Cương vực của Trung Quốc vào lúc <a href="/wiki/Nh%C3%A0_%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Nhà Đường">triều nhà Đường</a> lớn mạnh ở phương đông cũng bành trướng đến <a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung Á</a> và <a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Bán đảo Triều Tiên">Triều Tiên</a> đã dần dần làm thành dân tộc thống nhất. </p><p>Sự trỗi dậy của <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Người Mông Cổ">dân tộc Mông Cổ</a> hình thành ảnh hưởng không ít ở thế giới, đã chinh phục vùng đất Âu - Á rộng lớn. nhưng mà vì củng cố chính quyền của bản thân nên đã tàn sát rất nhiều người dân dị tộc, rất nhiều văn minh ưu tú bị phá bỏ trong vòng một ngày. </p><p>Từ năm 1453, sau khi <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%C3%B4ng_La_M%C3%A3" title="Đế quốc Đông La Mã">đế quốc Byzantine</a> bị diệt vong, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ottoman" title="Đế quốc Ottoman">đế quốc Ottoman</a> của nhà nước Hồi giáo đã xưng hùng chiếm giữ khu vực <a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a>, <a href="/wiki/Ti%E1%BB%83u_%C3%81" title="Tiểu Á">bán đảo Tiểu Á</a> và <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Phi" title="Bắc Phi">Bắc Phi</a> hơn 400 năm. Ở múc độ nào đó, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ottoman" title="Đế quốc Ottoman">đế quốc Ottoman</a> đã gây trở ngại giao lưu đông - tây về phương diện <a href="/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3a" title="Văn hóa">văn hoá</a> và <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF" title="Kinh tế">kinh tế</a>. Khu vực <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C3%81" title="Đông Á">Đông Á</a> từ thế kỉ XVI tới nay, sự phát triển văn hoá và <a href="/wiki/Khoa_h%E1%BB%8Dc" title="Khoa học">khoa học</a> dần dần lạc hậu, thường hay thấy tình huống các nước cấm chỉ người dân trong nước giao lưu với người nước ngoài. Thí dụ chính sách <a href="/wiki/Sakoku" title="Sakoku">toả quốc</a> được thực thi vào <a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Edo" title="Thời kỳ Edo">thời đại Edo</a> ở <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a>, hoặc chính sách toả quốc của <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Nhà Triều Tiên">vương triều Triều Tiên</a>, hoặc chính sách cấm biển vào thời kì <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Minh" title="Nhà Minh">nhà Minh</a> và <a href="/wiki/Nh%C3%A0_Thanh" title="Nhà Thanh">nhà Thanh</a>,... </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Từ_sau_cận_đại"><span id="T.E1.BB.AB_sau_c.E1.BA.ADn_.C4.91.E1.BA.A1i"></span>Từ sau cận đại</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=6" title="Sửa đổi phần “Từ sau cận đại”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Từ sau cận đại"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Từ sau thế kỉ XVIII, cùng với sự nổi lên của <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa tư bản">chủ nghĩa tư bản</a> và <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n" title="Chủ nghĩa thực dân">chủ nghĩa thực dân</a> ở <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a>, người theo <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n" title="Chủ nghĩa thực dân">chủ nghĩa thực dân</a> thông qua tuyến đường hàng hải, tiến hành khai thác tài nguyên ở đất liền châu Á, và sự suy yếu của chính quyền phong kiến trong thời gian dài của vùng đất châu Á đã trở thành miếng mồi mà các cường quốc <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a> tranh giành, rất nhiều lãnh thổ bị chiếm đóng làm thành <a href="/wiki/Thu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Thuộc địa">thuộc địa</a> hoặc bán thuộc địa. Vùng đất hoang vu <a href="/wiki/Siberia" title="Siberia">Siberia</a> ở phía bắc châu Á, tan vỡ theo sau nỗ lực của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Đế quốc Mông Cổ">đế quốc Mông Cổ</a>, <a href="/wiki/Sa_qu%E1%BB%91c_Nga" title="Sa quốc Nga">nước Nga Sa hoàng</a> do <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Nga" title="Người Nga">dân tộc Nga</a> ở châu Âu lập nên dần dần men theo đường bộ mà khai quật mở mang, rồi xưng hùng chiếm giữ một vùng rộng lớn ở phía bắc châu Á. </p><p>Cuối thế kỉ XIX, <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a> theo sau sự thành công <a href="/wiki/Minh_Tr%E1%BB%8B_Duy_t%C3%A2n" title="Minh Trị Duy tân">cải cách Duy tân Minh Trị</a>, khiến cho thế nước hưng thịnh nhanh chóng, trở thành nước châu Á duy nhất có đầy đủ địa vị trên vũ đài <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Cộng đồng quốc tế">cộng đồng quốc tế</a> bằng tư cách "<a href="/wiki/C%C6%B0%E1%BB%9Dng_qu%E1%BB%91c" title="Cường quốc">cường quốc</a>". Từ lúc thắng lợi nhiều lần phát động chiến tranh chống lại các nước chung quanh như <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Thanh_%E2%80%93_Nh%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Thanh – Nhật">triều nhà Thanh</a>, <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Nga-Nh%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Nga-Nhật">nước Nga Sa hoàng</a> cùng với sau khi trải qua <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Chiến tranh thế giới thứ nhất">Đại chiến thế giới lần thứ nhất</a>, Nhật Bản cai quản các thuộc địa của nước chiến bại <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đức">Đức</a> ở châu Á với tư cách nước chiến thắng, khiến cho phạm vi thế lực của Nhật Bản trải khắp cả <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Tây Thái Bình Dương</a>. Lại thúc đẩy tham vọng chinh phục Trung Quốc và cả châu Á của nó ngày một lớn dần, <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a> dưới ảnh hưởng của <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_qu%C3%A2n_phi%E1%BB%87t" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa quân phiệt">chủ nghĩa quân phiệt</a> vào thập kỉ 30 - 40 ở thế kỉ 20 đã phát động <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Trung_%E2%80%93_Nh%E1%BA%ADt" title="Chiến tranh Trung – Nhật">chiến tranh Trung – Nhật lần thứ hai</a> và <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Chiến tranh Thái Bình Dương">chiến tranh Thái Bình Dương</a>, <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_hai" title="Chiến tranh thế giới thứ hai">Đại chiến thế giới lần thứ hai</a> cũng mở đầu từ <a href="/wiki/Cu%E1%BB%99c_t%E1%BA%A5n_c%C3%B4ng_Ba_Lan_(1939)" class="mw-redirect" title="Cuộc tấn công Ba Lan (1939)">quân Đức đánh chớp nhoáng Ba Lan vào ngày 1 tháng 9 năm 1939</a>, sau đó mở rộng chiến tranh sang khu vực châu Á. <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n_%C4%91%E1%BA%A7u_h%C3%A0ng" title="Nhật Bản đầu hàng">Nhật Bản cuối cùng đầu hàng</a> sau khi bị <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Hoa Kỳ</a> <a href="/wiki/V%E1%BB%A5_n%C3%A9m_bom_nguy%C3%AAn_t%E1%BB%AD_xu%E1%BB%91ng_Hiroshima_v%C3%A0_Nagasaki" title="Vụ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima và Nagasaki">ném xuống hai trái bom nguyên tử hướng về Hiroshima và Nagasaki</a>. Sau khi <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%87_nh%E1%BB%8B_th%E1%BA%BF_chi%E1%BA%BFn" class="mw-redirect" title="Đệ nhị thế chiến">Đệ nhị thế chiến</a> đi qua, <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_d%C3%A2n_t%E1%BB%99c" title="Chủ nghĩa dân tộc">chủ nghĩa dân tộc</a> ở châu Á ngóc đầu, các nước và dân tộc vừa mới bắt đầu sôi nổi tranh giành tìm lấy độc lập. Cùng lúc với đó, đối lập <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa tư bản">chủ nghĩa tư bản</a> là <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa cộng sản">chủ nghĩa cộng sản</a> ở phương tây lan rộng đến đại lục địa châu Á. Năm 1949 <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_C%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Đảng Cộng sản Trung Quốc">Đảng Cộng sản Trung Quốc</a> đánh bại <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c_Qu%E1%BB%91c_d%C3%A2n_%C4%90%E1%BA%A3ng" title="Trung Quốc Quốc dân Đảng">Đảng Quốc dân Trung Quốc</a> trong <a href="/wiki/N%E1%BB%99i_chi%E1%BA%BFn_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Nội chiến Trung Quốc">Nội chiến Quốc - Cộng</a>, đã <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_c%E1%BA%A7m_quy%E1%BB%81n" title="Đảng cầm quyền">nắm giữ chính quyền</a> của <a href="/wiki/Trung_Hoa_D%C3%A2n_Qu%E1%BB%91c_(1912%E2%80%931949)" title="Trung Hoa Dân Quốc (1912–1949)">Trung Hoa dân quốc</a> ở vùng đất <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c_%C4%91%E1%BA%A1i_l%E1%BB%A5c" title="Trung Quốc đại lục">Trung Quốc đại lục</a>, thành lập <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa</a>; <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7_Trung_Hoa_D%C3%A2n_Qu%E1%BB%91c" title="Chính phủ Trung Hoa Dân Quốc">Chính phủ Trung Hoa dân quốc</a> dời đến <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_B%E1%BA%AFc" title="Đài Bắc">Đài Bắc</a>. <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa</a> do <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_C%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Đảng Cộng sản Trung Quốc">Đảng Cộng sản Trung Quốc</a> thành lập và <a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô">Liên minh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô-viết</a> do <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_C%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Đảng Cộng sản Liên Xô">Đảng Cộng sản Liên Xô</a> kiến lập cùng nhau thúc đẩy mở rộng <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa cộng sản">chủ nghĩa cộng sản</a> ở châu Á. Vùng đất <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C3%81" title="Đông Á">Đông Á</a> trước sau liên tục kiến lập nhiều chính quyền <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">chủ nghĩa xã hội</a>, như <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên">Triều Tiên</a>, <a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a>, <a href="/wiki/L%C3%A0o" title="Lào">Lào</a>,... Vào thập kỉ 50-70 của thế kỉ 20, <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Chiến tranh Triều Tiên">chiến tranh Triều Tiên</a> và <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Chiến tranh Việt Nam">chiến tranh Việt Nam</a> là tuyến đầu của cuộc chiến tranh giữa <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">chủ nghĩa xã hội</a> và <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa tư bản">chủ nghĩa tư bản</a> ở châu Á. </p><p>Các dân tộc ở <a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_%C3%81" class="mw-redirect" title="Tây Nam Á">Tây Á</a>, <a href="/wiki/Nam_%C3%81" title="Nam Á">Nam Á</a> và <a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a> cũng sôi nổi tranh giành độc lập từ sau <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_hai" title="Chiến tranh thế giới thứ hai">Đại chiến thế giới lần thứ hai</a>, nổi tiếng nhất chính là <a href="/wiki/Phong_tr%C3%A0o_%C4%91%E1%BB%99c_l%E1%BA%ADp_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Phong trào độc lập Ấn Độ">cuộc vận động cách mạng độc lập Ấn Độ</a> do <a href="/wiki/Mahatma_Gandhi" title="Mahatma Gandhi">Mahatma Gandhi</a> khởi xướng, cuối cùng dẫn đến <a href="/wiki/Chia_c%E1%BA%AFt_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Chia cắt Ấn Độ">Cuộc chia cắt Ấn Độ - Pakistan</a>, <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> lấy tín đồ <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_gi%C3%A1o" title="Ấn Độ giáo">Ấn Độ giáo</a> là chính và <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a> lấy tín đồ <a href="/wiki/H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Hồi giáo">Hồi giáo</a> là chính cùng độc lập vào năm 1948. Tuy nhiên, vấn đề kiến lập nhà nước của <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a> và <a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Palestine" title="Nhà nước Palestine">Palestine</a> ở <a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a>, mang theo xung đột nghiêm trọng dính líu đến phương diện <a href="/wiki/T%C3%B4n_gi%C3%A1o" title="Tôn giáo">tôn giáo</a> và <a href="/wiki/D%C3%A2n_t%E1%BB%99c_(c%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng)" title="Dân tộc (cộng đồng)">dân tộc</a>. Mặc dù <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a> được hứa hẹn dựng nước ở vùng đất <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Do_Th%C3%A1i" title="Người Do Thái">người Do Thái</a> vào năm 1947, nhưng vì thánh địa <a href="/wiki/Jerusalem" title="Jerusalem">Jerusalem</a> được chia cho <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a>, khiến các nước Hồi giáo chung quanh bất mãn, <a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Do_Th%C3%A1i" title="Người Do Thái">người Do Thái</a> và tín đồ Hồi giáo bất hoà, dẫn đến Israel và các nước Hồi giáo chung quanh mỗi ngày gia tăng xung đột, trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_S%C3%A1u_Ng%C3%A0y" title="Chiến tranh Sáu Ngày">chiến tranh Trung Đông lần thứ ba</a> <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a> kháng cự với <a href="/wiki/Syria" title="Syria">Syria</a>, <a href="/wiki/Jordan" title="Jordan">Jordan</a> và <a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập">Ai Cập</a>, Israel chiếm lĩnh một vùng đất đáng kể của Palestine, và thiết lập thuộc địa ở vùng đó. Mặt khác, vùng đất <a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a> từ trước tới nay bị coi là "kho thuốc súng thế giới", vùng đất này chiến tranh liên miên không ngớt, bao gồm <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Iran-Iraq" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Iran-Iraq">chiến tranh Iran - Iraq</a> mà <a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a> và <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a> chĩa súng lẫn nhau, và chiến tranh giữa <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Hoa Kỳ</a> và <a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a> như <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_V%C3%B9ng_V%E1%BB%8Bnh" title="Chiến tranh Vùng Vịnh">chiến tranh vùng Vịnh</a> vào ngày 17 tháng 1 năm 1991 và <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Iraq" title="Chiến tranh Iraq">Chiến tranh Iraq</a> vào ngày 20 tháng 3 năm 2003, và <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Afghanistan_(2001%E2%80%93nay)" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Afghanistan (2001–nay)">chiến tranh Afghanistan</a> do lãnh đạo phần tử <a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_b%E1%BB%91" title="Khủng bố">khủng bố</a> số một <a href="/wiki/Osama_bin_Laden" title="Osama bin Laden">Osama bin Laden</a> nhắm vào tuyên bố của <a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Hoa Kỳ</a> cho nên năm 2002 phát động để lật đổ tập đoàn chính trị <a href="/wiki/Taliban" title="Taliban">Taliban</a>. </p><p><a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô">Liên Xô</a> phát sinh <a href="/wiki/Cu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh_X%C3%B4_vi%E1%BA%BFt_n%C4%83m_1991" title="Cuộc đảo chính Xô viết năm 1991">chính biến</a> vào cuối tháng 8 năm 1991, mặc dù <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_C%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n_Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Đảng Cộng sản Liên Xô">Đảng Cộng sản Liên Xô</a> giải quyết trong một tuần, nhưng mà vẫn khiến <a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4_tan_r%C3%A3" class="mw-redirect" title="Liên Xô tan rã">Liên Xô giải thể</a> vào cuối năm 1991. Ở vùng đất <a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung Á</a> nhiều nước cộng hoà tách khỏi Liên Xô cũ thành nhà nước độc lập mới như <a href="/wiki/Kazakhstan" title="Kazakhstan">Kazakhstan</a>, <a href="/wiki/Turkmenistan" title="Turkmenistan">Turkmenistan</a>, <a href="/wiki/Uzbekistan" title="Uzbekistan">Uzbekistan</a>, v.v<sup id="cite_ref-:0_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Khu_vực"><span id="Khu_v.E1.BB.B1c"></span>Khu vực</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=7" title="Sửa đổi phần “Khu vực”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=7" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Khu vực"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Vùng đất châu Á bát ngát xa thẳm. Để cho thuận lợi, có thể chia châu Á làm 6 khu vực là <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C3%81" title="Đông Á">Đông Á</a>, <a href="/wiki/Nam_%C3%81" title="Nam Á">Nam Á</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81" title="Đông Nam Á">Đông Nam Á</a>, <a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung Á</a>, <a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_%C3%81" class="mw-redirect" title="Tây Nam Á">Tây Á</a> và <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_%C3%81" title="Bắc Á">Bắc Á</a>. <a href="/wiki/M%C3%B4i_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn" title="Môi trường tự nhiên">Môi trường tự nhiên</a> và hoạt động loài người của các vùng đất này mỗi nơi có đặc sắc riêng. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Location-Asia-UNsubregions.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Location-Asia-UNsubregions.png/265px-Location-Asia-UNsubregions.png" decoding="async" width="265" height="207" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Location-Asia-UNsubregions.png/398px-Location-Asia-UNsubregions.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/61/Location-Asia-UNsubregions.png 2x" data-file-width="527" data-file-height="412" /></a><figcaption>Sự phân chia các khu vực của châu Á.</figcaption></figure> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68144386">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#0000E0; color:white; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_%C3%81" title="Bắc Á">Bắc Á</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#E000E0; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung Á</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#00E000; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/T%C3%A2y_%C3%81" title="Tây Á">Tây Á</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#E00000; color:white; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/Nam_%C3%81" title="Nam Á">Nam Á</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#FFFF20; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C3%81" title="Đông Á">Đông Á</a></div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144386"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:#FFC000; color:black; -webkit-column-break-inside: avoid;"> </span> <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81" title="Đông Nam Á">Đông Nam Á</a></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Đông_Á"><span id=".C4.90.C3.B4ng_.C3.81"></span>Đông Á</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=8" title="Sửa đổi phần “Đông Á”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=8" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đông Á"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C3%81" title="Đông Á">Đông Á</a> bao gồm <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a>, <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc">Hàn Quốc</a>, <a href="/wiki/Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Triều Tiên">Triều Tiên</a> và Mông Cổ. Diện tích chừng 11,8 triệu km vuông. <a href="/wiki/D%C3%A2n_s%E1%BB%91" title="Dân số">Dân số</a> hơn 1,6 tỉ. Địa thế phía Tây cao phía Đông thấp, chia làm bốn bậc thang. <a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn_Thanh_T%E1%BA%A1ng" title="Cao nguyên Thanh Tạng">Cao nguyên Thanh Tạng</a> ở phía Tây Nam Trung Quốc gọi là "nóc nhà thế giới", chiều cao cách mặt nước biển trung bình trên 4.000 m. Phía nửa Đông Nam là miền <a href="/wiki/Gi%C3%B3_m%C3%B9a" title="Gió mùa">gió mùa</a>, thuộc về đới khí hậu rừng lá rộng ôn đới và đới khí hậu rừng rậm á nhiệt đới; phía Tây Bắc thuộc về đới khí hậu thảo nguyên hoặc sa mạc ôn đới tính lục địa; phía Tây Nam thuộc về đới khí hậu cao nguyên và núi. Từ tháng 5 đến tháng 10 vùng đất phía Đông sát bờ biển bị ảnh hưởng của <a href="/wiki/B%C3%A3o_nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%9Bi_T%C3%A2y_B%E1%BA%AFc_Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Bão nhiệt đới Tây Bắc Thái Bình Dương">bão nhiệt đới tây bắc Thái Bình Dương</a>. Tài nguyên khoáng sản phong phú gồm là <a href="/wiki/Than_%C4%91%C3%A1" title="Than đá">than đá</a>, <a href="/wiki/S%E1%BA%AFt" title="Sắt">sắt</a>, <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu thô</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng" title="Đồng">đồng</a>, <a href="/wiki/Antimon" title="Antimon">antimon</a>, <a href="/wiki/Wolfram" title="Wolfram">wolfram</a>, <a href="/wiki/Molypden" class="mw-redirect" title="Molypden">molypden</a>, <a href="/wiki/V%C3%A0ng" title="Vàng">vàng</a>, <a href="/wiki/Magnesit" title="Magnesit">magnesit</a>, <a href="/wiki/Than_ch%C3%AC" title="Than chì">than chì</a>. Đông Á là quê hương của nhiều cây trồng như lúa gié, <a href="/wiki/Dioscorea_oppositifolia" title="Dioscorea oppositifolia">củ mài</a>, <a href="/wiki/K%C3%AA_Proso" title="Kê Proso">lúa tắc</a>, <a href="/wiki/M%E1%BA%A1ch_ba_g%C3%B3c" title="Mạch ba góc">lúa tám đen</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%ADu_t%C6%B0%C6%A1ng" title="Đậu tương">đậu nành</a>, <a href="/wiki/Gai_(c%C3%A2y)" title="Gai (cây)">cỏ gai</a>, <a href="/wiki/Tr%C3%A0_xanh" title="Trà xanh">trà xanh</a>, <a href="/wiki/Tr%E1%BA%A9u_tr%C6%A1n" title="Trẩu trơn">tung dầu</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_%C4%90%C3%A0o_l%E1%BB%99n_h%E1%BB%99t" title="Họ Đào lộn hột">điều</a>, <a href="/wiki/Qu%C3%BDt" title="Quýt">quýt</a>, <a href="/wiki/Nh%C3%A3n" title="Nhãn">long nhãn</a>, <a href="/wiki/V%E1%BA%A3i_(th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt)" title="Vải (thực vật)">cây vải</a>, <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_s%C3%A2m" title="Nhân sâm">nhân sâm</a>. <a href="/wiki/G%E1%BA%A1o" title="Gạo">Lúa thóc</a> chiếm trên 40% tổng sản lượng của thế giới, lá trà chiếm trên 25% tổng sản lượng thế giới, đậu nành chiếm 20%. Sản lượng <a href="/wiki/S%E1%BB%A3i_b%C3%B4ng" title="Sợi bông">sợi bông</a>, <a href="/wiki/L%E1%BA%A1c" title="Lạc">đậu phộng</a>, <a href="/wiki/Ng%C3%B4" title="Ngô">bắp</a>, <a href="/wiki/Saccharum_officinarum" title="Saccharum officinarum">mía</a>, <a href="/wiki/V%E1%BB%ABng" title="Vừng">mè</a>, <a href="/wiki/C%E1%BA%A3i_d%E1%BA%A7u" title="Cải dầu">cải dầu</a>, <a href="/wiki/L%E1%BB%A5a" title="Lụa">tơ tằm</a> chiếm địa vị trọng yếu trên thế giới. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tây_Á"><span id="T.C3.A2y_.C3.81"></span>Tây Á</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=9" title="Sửa đổi phần “Tây Á”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=9" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tây Á"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_%C3%81" class="mw-redirect" title="Tây Nam Á">Tây Á</a> cũng gọi là Tây Nam Á, chỉ vùng đất phía tây của châu Á, bao gồm <a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Thổ Nhĩ Kỳ">Thổ Nhĩ Kì</a>, <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a>, <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a>, <a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a>, <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_S%C3%ADp" title="Cộng hòa Síp">Cộng hòa Síp</a>, <a href="/wiki/Syria" title="Syria">Syria</a>, <a href="/wiki/Liban" title="Liban">Liban</a>, <a href="/wiki/Jordan" title="Jordan">Jordan</a>, <a href="/wiki/Kuwait" title="Kuwait">Kuwait</a>, <a href="/wiki/%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_X%C3%AA_%C3%9At" title="Ả Rập Xê Út">Arabi Saudi</a>, <a href="/wiki/Yemen" title="Yemen">Yemen</a>, <a href="/wiki/Oman" title="Oman">Oman</a>, <a href="/wiki/C%C3%A1c_Ti%E1%BB%83u_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_Th%E1%BB%91ng_nh%E1%BA%A5t" title="Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất">Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất</a>, <a href="/wiki/Qatar" title="Qatar">Qatar</a>, <a href="/wiki/Bahrain" title="Bahrain">Bahrain</a>, <a href="/wiki/Gruzia" title="Gruzia">Gruzia</a>, <a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a> và <a href="/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan">Azerbaijan</a>. Diện tích chừng 6 triệu kilômét vuông. Dân số hơn 300 triệu người. Cao nguyên trải rộng, phần phía bắc nhiều <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi" title="Dãy núi">dãy núi</a>. Đồng bằng Mesopotamia ở khoảng giữa cao nguyên núi phía bắc và <a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Bán đảo Ả Rập">bán đảo Ả Rập</a> ở phía nam là do <a href="/wiki/Euphrates" title="Euphrates">sông Euprates</a> và <a href="/wiki/Tigris" title="Tigris">sông Tigris</a> hình thành nên. Khí hậu nóng và khô. Diện tích sa mạc ở phía nam rộng lớn. Vùng đất ven biển <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_Trung_H%E1%BA%A3i" title="Địa Trung Hải">Địa Trung Hải</a> và <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_%C4%90en" title="Biển Đen">Biển Đen</a> cùng với vùng núi phía tây trong khu vực này thuộc về khí hậu Địa Trung Hải, cao nguyên phía đông và nội lục thuộc về khí hậu thảo nguyên hoặc sa mạc á nhiệt đới, phần lớn vùng đất ở <a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Bán đảo Ả Rập">bán đảo Ả Rập</a> thuộc về khí hậu sa mạc nhiệt đới. Trữ lượng và sản lượng <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu thô</a> chiếm địa vị trọng yếu trên thế giới. Tây Á là nơi sản sinh bắt nguồn thực vật vun trồng như <a href="/wiki/C%C3%A0_r%E1%BB%91t" title="Cà rốt">cà rốt</a>, <a href="/wiki/D%C6%B0a_b%E1%BB%9F" class="mw-redirect" title="Dưa bở">dưa lưới</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0nh_t%C3%A2y" title="Hành tây">hành tây</a>, <a href="/wiki/Rau_ch%C3%A2n_v%E1%BB%8Bt" title="Rau chân vịt">rau chân vịt</a>, <a href="/wiki/Chi_Linh_l%C4%83ng" title="Chi Linh lăng">cỏ linh lăng</a>, <a href="/wiki/Ch%C3%A0_l%C3%A0" title="Chà là">chà là</a> cùng với các giống gia súc như <a href="/wiki/L%E1%BA%A1c_%C4%91%C3%A0_m%E1%BB%99t_b%C6%B0%E1%BB%9Bu" title="Lạc đà một bướu">lạc đà một bướu</a>, <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_%E1%BA%A2_r%E1%BA%ADp" title="Ngựa Ả rập">ngựa Ả Rập</a>, <a href="/wiki/D%C3%AA_Angora" title="Dê Angora">dê Angora</a>, <a href="/wiki/Th%E1%BB%8F_Angora" title="Thỏ Angora">thỏ Angora</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Đông_Nam_Á"><span id=".C4.90.C3.B4ng_Nam_.C3.81"></span>Đông Nam Á</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=10" title="Sửa đổi phần “Đông Nam Á”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=10" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Đông Nam Á"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81" title="Đông Nam Á">Đông Nam Á</a> chỉ vùng đất phía đông nam của châu Á, gồm các nước <a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a>, <a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a>, <a href="/wiki/Malaysia" title="Malaysia">Malaysia</a>, <a href="/wiki/Th%C3%A1i_Lan" title="Thái Lan">Thái Lan</a>, <a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a>, <a href="/wiki/L%C3%A0o" title="Lào">Lào</a>, <a href="/wiki/Philippines" title="Philippines">Philippines</a>, <a href="/wiki/Campuchia" title="Campuchia">Campuchia</a>, <a href="/wiki/Myanmar" title="Myanmar">Myanmar</a>, <a href="/wiki/Brunei" title="Brunei">Brunei</a> và <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Timor" title="Đông Timor">Đông Timor</a>. Diện tích khoảng 4,5 triệu kilômét vuông. Dân số hơn 650 triệu. Về địa lí, khu vực bao gồm hai phần: <a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_%C4%90%C3%B4ng_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Bán đảo Đông Dương">bán đảo Ấn - Trung</a> và <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_M%C3%A3_Lai" title="Quần đảo Mã Lai">quần đảo Mã Lai</a>. Là một trong các khu vực có nhiều <a href="/wiki/N%C3%BAi_l%E1%BB%ADa" title="Núi lửa">núi lửa</a> nhất trên thế giới. Phía nam vùng <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_M%C3%A3_Lai" title="Quần đảo Mã Lai">quần đảo</a> và <a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_%C4%90%C3%B4ng_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Bán đảo Đông Dương">bán đảo</a> thuộc về khí hậu rừng mưa nhiệt đới, vùng núi phía bắc bán đảo thuộc về khí hậu rừng rậm á nhiệt đới. <a href="/wiki/Thi%E1%BA%BFc" title="Thiếc">Thiếc</a>, <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu thô</a>, <a href="/wiki/Kh%C3%AD_thi%C3%AAn_nhi%C3%AAn" title="Khí thiên nhiên">khí thiên nhiên</a>, <a href="/wiki/Than_%C4%91%C3%A1" title="Than đá">than đá</a>, <a href="/wiki/Nickel" title="Nickel">nickel</a>, <a href="/wiki/B%C3%B4_x%C3%ADt" title="Bô xít">quặng bô xít</a>, <a href="/wiki/Wolfram" title="Wolfram">wolfram</a>, <a href="/wiki/Chromi" title="Chromi">chromi</a>, <a href="/wiki/V%C3%A0ng" title="Vàng">vàng</a>, v.v là <a href="/wiki/Kho%C3%A1ng_v%E1%BA%ADt" title="Khoáng vật">khoáng vật</a> trọng yếu. Đông Nam Á là nơi bắt nguồn nhiều thực vật nhiệt đới như cây <a href="/wiki/Chanh_v%C3%A0ng" title="Chanh vàng">chanh vàng</a>, cây đay vàng, <a href="/wiki/%C4%90inh_h%C6%B0%C6%A1ng_(gia_v%E1%BB%8B)" title="Đinh hương (gia vị)">cây đinh hương</a>, đậu khấu, <a href="/wiki/H%E1%BB%93_ti%C3%AAu" title="Hồ tiêu">hồ tiêu</a>, <a href="/wiki/Chu%E1%BB%91i_r%E1%BB%ABng" title="Chuối rừng">chuối rừng</a>, <a href="/wiki/Cau" title="Cau">cây cau</a>, <a href="/wiki/M%C3%ADt" title="Mít">cây mít</a>, <a href="/wiki/Musa_textilis" title="Musa textilis">cây chuối sợi đay</a>. Các nước ở khu vực này sản xuất nhiều <a href="/wiki/G%E1%BA%A1o" title="Gạo">gạo</a>, <a href="/wiki/Cao_su_(c%C3%A2y)" title="Cao su (cây)">cao su</a>, <a href="/wiki/H%C6%B0%C6%A1ng_li%E1%BB%87u" title="Hương liệu">hương liệu</a>, <a href="/wiki/T%E1%BA%BFch" title="Tếch">gỗ tếch</a>, <a href="/wiki/C%C3%A2y_g%E1%BA%A1o" title="Cây gạo">cây bông thân gỗ</a>, <a href="/wiki/Quinin" title="Quinin">thuốc quinin</a> và trái cây nhiệt đới. Trong tất cả các nước, <a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a> là nước có <a href="/wiki/N%C3%BAi_l%E1%BB%ADa" title="Núi lửa">núi lửa</a> nhiều nhất trên thế giới và có danh hiệu "đất nước núi lửa". </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trung_Á"><span id="Trung_.C3.81"></span>Trung Á</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=11" title="Sửa đổi phần “Trung Á”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=11" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Trung Á"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung Á</a> chỉ vùng đất trung tâm châu Á (về địa lí). Bao gồm <a href="/wiki/Turkmenistan" title="Turkmenistan">Turkmenistan</a>, <a href="/wiki/Uzbekistan" title="Uzbekistan">Uzbekistan</a>, <a href="/wiki/Kyrgyzstan" title="Kyrgyzstan">Kyrgyzstan</a>, <a href="/wiki/Tajikistan" title="Tajikistan">Tajikistan</a>, <a href="/wiki/Kazakhstan" title="Kazakhstan">Kazakhstan</a>. Diện tích khoảng 4 triệu ki lô mét vuông. Vùng đất phía đông nam trong khu vực này là vùng núi, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BA%A5t" title="Động đất">động đất</a> nhiều lần, thuộc về khí hậu núi; các vùng đất còn lại là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng" title="Đồng bằng">đồng bằng</a>, gò đồi, <a href="/wiki/Hoang_m%E1%BA%A1c" title="Hoang mạc">sa mạc</a> trải rộng, khí hậu khô cạn, thuộc về khí hậu sa mạc hoặc thảo nguyên nhiệt đới và á nhiệt đới. <a href="/wiki/Kh%C3%AD_thi%C3%AAn_nhi%C3%AAn" title="Khí thiên nhiên">Khí thiên nhiên</a>, <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu thô</a>, <a href="/wiki/Than_%C4%91%C3%A1" title="Than đá">than đá</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng" title="Đồng">đồng</a>, <a href="/wiki/Ch%C3%AC" title="Chì">chì</a>, <a href="/wiki/K%E1%BA%BDm" title="Kẽm">kẽm</a>, <a href="/wiki/Th%E1%BB%A7y_ng%C3%A2n" title="Thủy ngân">thủy ngân</a>, <a href="/wiki/L%C6%B0u_hu%E1%BB%B3nh" title="Lưu huỳnh">lưu huỳnh</a>, mirabilit (tức natri sulfat ngậm nước) là <a href="/wiki/Kho%C3%A1ng_v%E1%BA%ADt" title="Khoáng vật">khoáng vật</a> khá trọng yếu. Tài nguyên khoáng sản của Trung Á vô cùng phong phú, ngành công nghiệp quân sự phát đạt. Trung Á là chỗ sản sinh bắt nguồn thực vật vun trồng như <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%ADu_H%C3%A0_Lan" title="Đậu Hà Lan">đậu Hà Lan</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%ADu_r%C4%83ng_ng%E1%BB%B1a" title="Đậu răng ngựa">đậu tằm</a>, <a href="/wiki/T%C3%A1o_t%C3%A2y" title="Táo tây">trái táo tây</a> cùng với cừu Karakul. Sản xuất <a href="/wiki/S%E1%BB%A3i_b%C3%B4ng" title="Sợi bông">cây bông sợi</a>, <a href="/wiki/Thu%E1%BB%91c_l%C3%A1_(th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt)" title="Thuốc lá (thực vật)">cây thuốc lá</a>, <a href="/wiki/L%E1%BB%A5a" title="Lụa">tơ tằm</a>, <a href="/wiki/Len" title="Len">lông cừu</a>, <a href="/wiki/Vitis_amurensis" title="Vitis amurensis">cây nho</a> và <a href="/wiki/T%C3%A1o_t%C3%A2y" title="Táo tây">cây táo tây</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nam_Á"><span id="Nam_.C3.81"></span>Nam Á</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=12" title="Sửa đổi phần “Nam Á”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=12" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Nam Á"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Nam_%C3%81" title="Nam Á">Nam Á</a> chỉ vùng đất phía nam của châu Á, gồm <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a>, <a href="/wiki/Afghanistan" title="Afghanistan">Afghanistan</a>, <a href="/wiki/Maldives" title="Maldives">Maldives</a>, <a href="/wiki/Bhutan" title="Bhutan">Bhutan</a>, <a href="/wiki/Sri_Lanka" title="Sri Lanka">Sri Lanka</a>, <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a>, <a href="/wiki/Bangladesh" title="Bangladesh">Bangladesh</a> và <a href="/wiki/Nepal" title="Nepal">Nepal</a>. Diện tích khoảng 5,1 triệu kilômét vuông. Dân số 1,8 tỉ. Vùng đất phía bắc trong khu vực này là vùng núi của chân núi phía nam <a href="/wiki/Himalaya" title="Himalaya">mạch núi Himalaya</a>, bán đảo Ấn Độ ở phía nam là <a href="/wiki/Deccan" title="Deccan">cao nguyên Deccan</a>, giữa vùng núi phía bắc và <a href="/wiki/Deccan" title="Deccan">cao nguyên Deccan</a> là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng_%E1%BA%A4n-H%E1%BA%B1ng" title="Đồng bằng Ấn-Hằng">đồng bằng sông Ấn Độ - sông Hằng</a>. Đồng bằng ở phía bắc và ở giữa về cơ bản thuộc về khí hậu rừng rậm bán nhiệt đới, <a href="/wiki/Deccan" title="Deccan">cao nguyên Deccan</a> và phía bắc <a href="/wiki/Sri_Lanka" title="Sri Lanka">Sri Lanka</a> thuộc về khí hậu thảo nguyên nhiệt đới, đoạn tây nam của bán đảo Ấn Độ, phía nam Sri Lanka và toàn bộ <a href="/wiki/Maldives" title="Maldives">Maldives</a> thuộc về khí hậu rừng mưa nhiệt đới, đồng bằng sông Ấn Độ thuộc về khí hậu thảo nguyên hoặc sa mạc á nhiệt đới. Lấy <a href="/wiki/S%E1%BA%AFt" title="Sắt">sắt</a>, <a href="/wiki/Mangan" title="Mangan">mangan</a>, <a href="/wiki/Than_%C4%91%C3%A1" title="Than đá">than đá</a> làm tài nguyên khoáng sản phong phú nhất. Nam Á là chỗ sản sinh bắt nguồn thực vật vun trồng như <a href="/wiki/Xo%C3%A0i" title="Xoài">xoài</a>, <a href="/wiki/Th%E1%BA%A7u_d%E1%BA%A7u" title="Thầu dầu">thầu dầu</a>, <a href="/wiki/C%C3%A0_t%C3%ADm" title="Cà tím">cà tím</a>, <a href="/wiki/Chu%E1%BB%91i_r%E1%BB%ABng" title="Chuối rừng">chuối rừng</a>, <a href="/wiki/M%C3%ADa" title="Mía">cây mía</a> và <a href="/wiki/Sen_h%E1%BB%93ng" title="Sen hồng">củ sen</a>. Cây đay vàng (Corchorus capsularis L) và lá trà chiếm chừng 1/2 tổng sản lượng thế giới. Sản lượng của <a href="/wiki/G%E1%BA%A1o" title="Gạo">gạo</a>, <a href="/wiki/L%E1%BA%A1c" title="Lạc">đậu phộng</a>, <a href="/wiki/V%E1%BB%ABng" title="Vừng">mè</a>, <a href="/wiki/C%E1%BA%A3i_d%E1%BA%A7u" title="Cải dầu">cải dầu</a>, <a href="/wiki/M%C3%ADa" title="Mía">mía</a>, <a href="/wiki/S%E1%BB%A3i_b%C3%B4ng" title="Sợi bông">bông sợi</a>, <a href="/wiki/Cao_su_(c%C3%A2y)" title="Cao su (cây)">cao su</a>, <a href="/wiki/Triticum_aestivum" title="Triticum aestivum">lúa tẻ hột nhỏ</a>, dừa sấy khô có vị trí trọng yếu trên thế giới. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bắc_Á"><span id="B.E1.BA.AFc_.C3.81"></span>Bắc Á</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=13" title="Sửa đổi phần “Bắc Á”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=13" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Bắc Á"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_%C3%81" title="Bắc Á">Bắc Á</a> chỉ vùng đất <a href="/wiki/Siberia" title="Siberia">Siberia</a> của nước <a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a>, diện tích khoảng 13,1 triệu kilômét vuông. Vùng đất phía tây là <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng_T%C3%A2y_Siberia" class="mw-redirect" title="Đồng bằng Tây Siberia">đồng bằng Tây Siberia</a>, phía giữa là vùng núi và <a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn_Trung_Sibir" class="mw-redirect" title="Cao nguyên Trung Sibir">cao nguyên Trung Siberia</a>, phía đông là vùng núi <a href="/wiki/Vi%E1%BB%85n_%C4%90%C3%B4ng_Nga" title="Viễn Đông Nga">Viễn Đông</a>. <a href="/wiki/V%C3%B2ng_c%E1%BB%B1c" title="Vòng cực">Vòng cực</a> về phía bắc thuộc về khí hậu đồng rêu hàn đới, vùng đất còn lại thuộc về khí hậu rừng lá kim ôn đới. Khoảng thời gian dòng sông đông lại thành băng là từ 6 tháng trở lên. <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">Dầu thô</a>, <a href="/wiki/Than_%C4%91%C3%A1" title="Than đá">than đá</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng" title="Đồng">đồng</a>, <a href="/wiki/V%C3%A0ng" title="Vàng">vàng</a>, <a href="/wiki/Kim_c%C6%B0%C6%A1ng" title="Kim cương">đá kim cương</a> là khoáng vật khá trọng yếu; sản xuất các loại lúa tẻ, <a href="/wiki/Khoai_t%C3%A2y" title="Khoai tây">khoai tây</a>, <a href="/wiki/C%C3%A2y_lanh" class="mw-redirect" title="Cây lanh">cây lanh</a> và vật liệu <a href="/wiki/G%E1%BB%97" title="Gỗ">gỗ</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Địa_lí"><span id=".C4.90.E1.BB.8Ba_l.C3.AD"></span>Địa lí</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=14" title="Sửa đổi phần “Địa lí”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=14" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Địa lí"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Địa_hình"><span id=".C4.90.E1.BB.8Ba_h.C3.ACnh"></span>Địa hình</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=15" title="Sửa đổi phần “Địa hình”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=15" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Địa hình"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Asia-map.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Asia-map.png/300px-Asia-map.png" decoding="async" width="300" height="389" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Asia-map.png/450px-Asia-map.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Asia-map.png/600px-Asia-map.png 2x" data-file-width="1801" data-file-height="2338" /></a><figcaption>Bản đồ địa hình châu Á.</figcaption></figure> <p>Địa hình châu Á lên xuống rất lớn, khoảng giữa cao, bốn phía xung quanh thấp. Vùng đất phía đông có một dãy quần đảo hình vòng cung nhiều kiểu khác nhau dài từ Nam đến Bắc. <a href="/wiki/Cao_%C4%91%E1%BB%99" title="Cao độ">Chiều cao</a> cách <a href="/wiki/M%E1%BB%B1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_bi%E1%BB%83n" title="Mực nước biển">mực nước biển</a> trung bình chừng 950 mét, là một <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_l%E1%BB%A5c" title="Châu lục">châu lục</a> có địa hình cao nhất trên thế giới sau <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Nam_C%E1%BB%B1c" title="Châu Nam Cực">châu Nam Cực</a>. <a href="/wiki/N%C3%BAi" title="Núi">Núi</a> và <a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn" title="Cao nguyên">cao nguyên</a> chiếm chừng 3/4 diện tích, trong đó có 1/3 khu vực có chiều cao cách mực nước biển trên 1000 mét. Đỉnh núi cao trên 8.000 mét so với mực nước biển trên thế giới, tất cả phân bố ở khu vực <a href="/wiki/Karakoram" title="Karakoram">dãy núi Karakoram</a> và <a href="/wiki/Himalaya" title="Himalaya">dãy núi Himalaya</a>. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng" title="Đồng bằng">Đồng bằng</a> chiếm 1/4 diện tích, ước tính hơn 10 triệu kilômét vuông. Cả châu Á về tổng quát có <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi_Pamir" title="Dãy núi Pamir">dãy Pamir</a> ở trung tâm, một loạt các <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi" title="Dãy núi">dãy núi</a> cao lớn toả ra về phía tây và kéo dài đến cạnh ven đất liền. Chủ yếu có <a href="/wiki/Thi%C3%AAn_S%C6%A1n" title="Thiên Sơn">dãy núi Thiên Sơn</a>, <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi_C%C3%B4n_L%C3%B4n" title="Dãy núi Côn Lôn">dãy núi Côn Luân</a>, <a href="/wiki/Himalaya" title="Himalaya">dãy núi Himalaya</a>, <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi_Altai" title="Dãy núi Altai">dãy núi Altai</a>, <a href="/wiki/Hindu_Kush" title="Hindu Kush">dãy núi Hindu Kush</a>, <a href="/wiki/Alborz" title="Alborz">dãy núi Alborz</a>, <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi_Taurus" title="Dãy núi Taurus">mạch núi Taurus</a>, <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi_Zagros" title="Dãy núi Zagros">mạch núi Zagros</a>, v.v Giữa các <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi" title="Dãy núi">dãy núi</a> chủ yếu kể trên có <a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn_Thanh_T%E1%BA%A1ng" title="Cao nguyên Thanh Tạng">cao nguyên Thanh Tạng</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Đại Mông Cổ">cao nguyên Mông Cổ</a>, <a href="/wiki/S%C6%A1n_nguy%C3%AAn_Iran" title="Sơn nguyên Iran">cao nguyên Iran</a>, cao nguyên Anatolia (hoặc gọi cao nguyên Thổ Nhĩ Kì), <a href="/wiki/Deccan" title="Deccan">cao nguyên Deccan</a>, cao nguyên Ả Rập, <a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn_Trung_Sibir" class="mw-redirect" title="Cao nguyên Trung Sibir">cao nguyên Trung Siberia</a> và <a href="/wiki/L%C3%B2ng_ch%E1%BA%A3o_Tarim" title="Lòng chảo Tarim">bồn địa Tarim</a>, bồn địa Junggar, <a href="/wiki/Qaidam" title="Qaidam">bồn địa Qaidam</a>, v.v </p><p>Ở bên ngoài của núi và cao nguyên phân bố <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng" title="Đồng bằng">đồng bằng</a> diện tích rộng lớn, chủ yếu có <a href="/wiki/B%C3%ACnh_nguy%C3%AAn_%C4%90%C3%B4ng_B%E1%BA%AFc" title="Bình nguyên Đông Bắc">đồng bằng Đông Bắc</a>, <a href="/wiki/B%C3%ACnh_nguy%C3%AAn_Hoa_B%E1%BA%AFc" title="Bình nguyên Hoa Bắc">đồng bằng Hoa Bắc</a>, đồng bằng trung và hạ du Trường Giang, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng_%E1%BA%A4n-H%E1%BA%B1ng" title="Đồng bằng Ấn-Hằng">đồng bằng sông Ấn Độ - sông Hằng</a>, đồng bằng Mesopotamia (hoặc gọi đồng bằng Lưỡng Hà), <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng_T%C3%A2y_Siberia" class="mw-redirect" title="Đồng bằng Tây Siberia">đồng bằng Tây Siberia</a>. </p><p>Châu Á không những lên xuống hai đầu trên đất liền, lại còn quần đảo hình vòng cung ở rìa phía Đông đất liền và bộ phận đáy biển ở Thái Bình Dương cũng đồng dạng xuất hiện lên xuống hai đầu, mạch núi trên quần đảo tồn tại xen kẽ theo cùng với <a href="/wiki/R%C3%A3nh_%C4%91%E1%BA%A1i_d%C6%B0%C6%A1ng" title="Rãnh đại dương">rãnh đại dương</a> sâu nhất. Chênh lệch cao thấp của đỉnh núi cao nhất châu Á và <a href="/wiki/R%C3%A3nh_%C4%91%E1%BA%A1i_d%C6%B0%C6%A1ng" title="Rãnh đại dương">rãnh đại dương</a> sâu nhất ở vùng biển lân cận chừng 20 kilômét. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trung_tâm"><span id="Trung_t.C3.A2m"></span>Trung tâm</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=16" title="Sửa đổi phần “Trung tâm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=16" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Trung tâm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Trung tâm địa lí đất liền châu Á chính là chỉ một điểm ở bên trong phạm vi đất liền châu Á ở vào vị trí cân bằng, nó cách đường bờ biển vây chung quanh đất liền xa nhất, có tính đất liền mạnh nhất. Căn cứ vào cách nói của Trung Quốc, vị trí của nó ở vào thôn Vĩnh Tân, xã Vĩnh Phong, <a href="/wiki/%C3%9Cr%C3%BCmqi_(huy%E1%BB%87n)" title="Ürümqi (huyện)">huyện Ô Lỗ Mộc Tề</a>, <a href="/wiki/%C3%9Cr%C3%BCmqi" title="Ürümqi">thành phố Ô Lỗ Mộc Tề</a>, <a href="/wiki/T%C3%A2n_C%C6%B0%C6%A1ng" title="Tân Cương">khu tự trị Tân Cương</a>, toạ độ địa lí là <span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=vi&pagename=Ch%C3%A2u_%C3%81&params=43_40_52_N_87_19_52_E_"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Bản đồ, không ảnh, cùng các dữ liệu khác cho vị trí này"><span class="latitude">43°40′52″B</span> <span class="longitude">87°19′52″Đ</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="Bản đồ, không ảnh, cùng các dữ liệu khác cho vị trí này">43,68111°B 87,33111°Đ</span><span style="display:none"> / <span class="geo">43.68111; 87.33111</span></span></span></a></span>, bây giờ đã xây dựng thành khu danh thắng phong cảnh. Một mặt khác, trung tâm của châu Á mà Nga tuyên bố ở vào khu Tos-Bulak, <a href="/wiki/Kyzyl" title="Kyzyl">thủ phủ Kyzyl</a>, <a href="/wiki/Tuva" title="Tuva">nước cộng hoà Tuva</a>, <a href="/wiki/Nga" title="Nga">Liên bang Nga</a>, toạ độ địa lí là <span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=vi&pagename=Ch%C3%A2u_%C3%81&params=51_43_29_N_94_26_37_E_"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Bản đồ, không ảnh, cùng các dữ liệu khác cho vị trí này"><span class="latitude">51°43′29″B</span> <span class="longitude">94°26′37″Đ</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="Bản đồ, không ảnh, cùng các dữ liệu khác cho vị trí này">51,72472°B 94,44361°Đ</span><span style="display:none"> / <span class="geo">51.72472; 94.44361</span></span></span></a></span>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Môi_trường_tự_nhiên"><span id="M.C3.B4i_tr.C6.B0.E1.BB.9Dng_t.E1.BB.B1_nhi.C3.AAn"></span>Môi trường tự nhiên</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=17" title="Sửa đổi phần “Môi trường tự nhiên”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=17" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Môi trường tự nhiên"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Đường bờ biển đất liền của châu Á dài liên tục không đứt nhưng mà quanh co uốn khúc, đường bờ biển dài 62.800 kilômét (39.022 dặm Anh), là châu lục có đường bờ biển dài nhất trên thế giới. Loại hình <a href="/wiki/B%E1%BB%9D_bi%E1%BB%83n" title="Bờ biển">bờ biển</a> phức tạp. Có nhiều <a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o" title="Bán đảo">bán đảo</a> và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o" title="Đảo">đảo</a> <a href="/wiki/C%E1%BB%93n_(bi%E1%BB%83n)" title="Cồn (biển)">cồn</a>, là châu lục có diện tích bán đảo lớn nhất. <a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Bán đảo Ả Rập">Bán đảo Arabi</a> là bán đảo lớn nhất thế giới (diện tích chừng 3 triệu kilômét vuông). Đặc điểm của tổng địa hình châu Á là mặt đất lên xuống rất lớn, núi cao đỉnh lớn tụ tập ở khoảng giữa, <a href="/wiki/N%C3%BAi" title="Núi">núi</a> và <a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn" title="Cao nguyên">cao nguyên</a> chiếm chừng 3/4 diện tích châu Á. Cả châu Á cách mặt phẳng nước biển trung bình 950 mét, là châu lục có địa thế cao nhất trên thế giới trừ <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Nam_C%E1%BB%B1c" title="Châu Nam Cực">châu Nam Cực</a> ra. Cả châu Á về tổng quát lấy <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi_Pamir" title="Dãy núi Pamir">cao nguyên Pamir</a> làm trung tâm, một loạt <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi" title="Dãy núi">mạch núi</a> cao lớn duỗi ra hướng về phía tây, <a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi" title="Dãy núi">mạch núi</a> cao lớn nhất chính là mạch núi <a href="/wiki/Himalaya" title="Himalaya">Himalaya</a>. Giữa các mạnh núi cao lớn có rất nhiều cao nguyên và bồn địa diện tích rộng lớn. Ở mặt bên ngoài của núi và cao nguyên vẫn phân bố <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng" title="Đồng bằng">đồng bằng</a> rộng xa. </p><p>Châu Á có rất nhiều đỉnh núi cao nổi tiếng, trong đó có đỉnh núi <a href="/wiki/Everest" title="Everest">Chomolungma</a> cao nhất thế giới, chiều cao cách mặt phẳng nước biển 8.848 mét, sẽ theo xu thế dần dần lên cao từng bước một, dự tính một trăm năm sau, chiều cao của đỉnh núi <a href="/wiki/Everest" title="Everest">Chomolungma</a> sẽ sáng lập lại một di tích lịch sử mới. Châu Á có <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A7m_l%E1%BA%A7y_c%E1%BB%8F" title="Đầm lầy cỏ">đất trũng</a>, <a href="/wiki/S%E1%BB%A5t_l%C3%BAn_(%C4%91%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t)" class="mw-redirect" title="Sụt lún (địa chất)">sụt lún</a> và <a href="/wiki/H%E1%BB%93" title="Hồ">hồ</a> chằm thấp nhất trên lục địa của thế giới, thí dụ <a href="/wiki/S%E1%BB%A5t_l%C3%BAn_(%C4%91%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t)" class="mw-redirect" title="Sụt lún (địa chất)">sụt lún</a> <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Ch%E1%BA%BFt" title="Biển Chết">Biển Chết</a> (mặt hồ thấp hơn mặt biển <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_Trung_H%E1%BA%A3i" title="Địa Trung Hải">Địa Trung Hải</a> 392 mét), vẫn có <a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn_Thanh_T%E1%BA%A1ng" title="Cao nguyên Thanh Tạng">cao nguyên Thanh Tạng</a> được gọi là "nóc nhà thế giới". </p><p>Châu Á là châu lục có <a href="/wiki/N%C3%BAi_l%E1%BB%ADa" title="Núi lửa">núi lửa</a> nhiều nhất trên thế giới. Quần đảo ở ven rìa phía đông là khu vực có <a href="/wiki/N%C3%BAi_l%E1%BB%ADa" title="Núi lửa">núi lửa</a> nhiều nhất trên thế giới. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o" title="Đảo">Đảo lớn</a> và <a href="/wiki/C%E1%BB%93n_(bi%E1%BB%83n)" title="Cồn (biển)">đảo cồn</a> đi sát bờ biển phía đông hoặc vùng đất <a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung Á</a> và phía bắc <a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_%C3%81" class="mw-redirect" title="Tây Nam Á">Tây Á</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BA%A5t" title="Động đất">động đất</a> dồn dập. Rất nhiều sông cả ở châu Á bắt nguồn từ <a href="/wiki/N%C3%BAi" title="Núi">núi</a> ở khoảng giữa đất liền, lần lượt chia làm sông đổ vào <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Thái Bình Dương</a>, <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Ấn Độ Dương">Ấn Độ Dương</a> và <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_B%C4%83ng_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Bắc Băng Dương">Bắc Băng Dương</a>. <a href="/wiki/L%C3%B2ng_ch%E1%BA%A3o_n%E1%BB%99i_l%E1%BB%A5c" title="Lòng chảo nội lục">Bồn địa nội lưu</a> chủ yếu phân bố ở vùng đất trung và tây châu Á. <a href="/wiki/S%C3%B4ng" title="Sông">Sông</a> dài nhất châu Á là <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Giang" title="Trường Giang">Trường Giang</a>, dài 6.397 kilômét; đứng sau nó là <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_H%C3%A0" title="Hoàng Hà">Hoàng Hà</a>, dài 5.464 kilômét; ngoài ra, có <a href="/wiki/M%C3%AA_K%C3%B4ng" title="Mê Kông">sông Mê Kông</a> dài 4.500 kilômét. Sông nội lục dài nhất là <a href="/wiki/Amu_Darya" title="Amu Darya">sông Amu</a> dài 2.620 kilômét, đứng hạng sau nó là <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Tarim" title="Sông Tarim">sông Tarim</a>, dài 2.030 kilômét. <a href="/wiki/H%E1%BB%93_Baikal" title="Hồ Baikal">Hồ Baikal</a> là <a href="/wiki/H%E1%BB%93" title="Hồ">hồ nước ngọt</a> lớn nhất châu Á và là hồ chằm sâu nhất thế giới. </p><p><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o" title="Đảo">Đảo</a> và <a href="/wiki/C%E1%BB%93n_(bi%E1%BB%83n)" title="Cồn (biển)">đảo cồn</a> của châu Á chủ yếu tập trung ở mặt biển đông nam. Ước chừng có mấy chục ngàn <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o" title="Đảo">đảo</a> và <a href="/wiki/C%E1%BB%93n_(bi%E1%BB%83n)" title="Cồn (biển)">đảo cồn</a> lớn nhỏ, tổng diện tích là 3,2 triệu kilômét vuông, trong đó có 6 đảo diện tích trên 100.000 kilômét vuông (<a href="/wiki/Borneo" title="Borneo">đảo Kalimantan</a>, <a href="/wiki/Sumatra" title="Sumatra">đảo Sumatra</a>, <a href="/wiki/New_Guinea" title="New Guinea">đảo New Guinea</a>, <a href="/wiki/Sulawesi" title="Sulawesi">đảo Sulawesi</a>, <a href="/wiki/Java" title="Java">đảo Java</a> và <a href="/wiki/Honshu" title="Honshu">đảo Honshu</a>). </p><p>Châu Á là châu lục mà sông cả tập hợp nhiều nhất trên thế giới, có hơn 58 dòng sông có chiều dài trên 1.000 km, trong đó có 4 dòng sông trên 4.000 kilômét <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Giang" title="Trường Giang">Trường Giang</a>, <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_H%C3%A0" title="Hoàng Hà">Hoàng Hà</a>, <a href="/wiki/M%C3%AA_K%C3%B4ng" title="Mê Kông">Mê Kông</a>, <a href="/wiki/Irtysh" title="Irtysh">Irtysh</a>. Các sông bắt nguồn từ núi và cao nguyên của phần giữa châu Á, rồi chảy hướng về <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n" title="Biển">biển</a> và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_d%C6%B0%C6%A1ng" title="Đại dương">đại dương</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Khí_hậu"><span id="Kh.C3.AD_h.E1.BA.ADu"></span>Khí hậu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=18" title="Sửa đổi phần “Khí hậu”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=18" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Khí hậu"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Phần lớn diện tích khu vực Châu Á nằm ở khí hậu đới lạnh và cận lạnh. Có nhiều nơi khí hậu lạnh khắc nghiệt hơn, khí hậu châu Á rất đa dạng, với các khu vực khác nhau trải qua các mùa khác nhau và có các điều kiện khác nhau.<sup id="cite_ref-southernmost_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-southernmost-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Đất liền châu Á vượt qua 3 miền khí hậu <a href="/wiki/Nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%9Bi" title="Nhiệt đới">nhiệt đới</a>, <a href="/wiki/%C3%94n_%C4%91%E1%BB%9Bi" title="Ôn đới">ôn đới</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0n_%C4%91%E1%BB%9Bi" class="mw-redirect" title="Hàn đới">hàn đới</a>. Đặc trưng chủ yếu của khí hậu là các loại hình khí hậu đa dạng phức tạp, có khí hậu <a href="/wiki/Gi%C3%B3_m%C3%B9a" title="Gió mùa">gió mùa</a> điển hình và tính lục địa rõ rệt. Phía nửa đông nam của Đông Á là miền gió mùa á nhiệt đới và ôn đới ẩm ướt, <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81" title="Đông Nam Á">Đông Nam Á</a> và <a href="/wiki/Nam_%C3%81" title="Nam Á">Nam Á</a> là miền gió mùa nhiệt đới ẩm ướt. <a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung Á</a>, <a href="/wiki/T%C3%A2y_%C3%81" title="Tây Á">Tây Á</a> và <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C3%81" title="Đông Á">Đông Á</a> nội lục là vùng đất khô cạn. Khoảng giữa miền gió mùa ẩm ướt trở lên và miền khô hạn nội lục cùng với phần lớn Bắc Á là vùng đất nửa ẩm ướt nửa khô cạn. </p><p>Nhiệt độ không khí mùa đông của phần lớn vùng đất châu Á rất thấp, vùng đất có nhiệt độ không khí trung bình dưới 0℃ vào tháng lạnh nhất chiếm 2/3 diện tích toàn châu Á. Thị trấn <a href="/wiki/Verkhoyansk" title="Verkhoyansk">Verkhoyansk</a> và thị trấn <a href="/wiki/Oymyakon" title="Oymyakon">Oymyakon</a>, nhiệt độ không khí trung bình vào tháng 1 thấp đến dưới -50℃. Nhiệt độ không khí thấp đến kỷ lục tại thị trấn <a href="/wiki/Oymyakon" title="Oymyakon">Oymyakon</a> từng thấp đến -71℃, là địa phương có nhiệt độ thấp nhất ở <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_B%C3%A1n_c%E1%BA%A7u" title="Bắc Bán cầu">Bắc Bán cầu</a>, được gọi là vùng lạnh vô cùng ở <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_B%C3%A1n_c%E1%BA%A7u" title="Bắc Bán cầu">Bắc Bán cầu</a>. Mùa hè phổ biến gia tăng nhiệt độ, nhiệt độ không khí trung bình vào tháng nóng nhất trừ vùng đất đi sát bờ <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_B%C4%83ng_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Bắc Băng Dương">Bắc Băng Dương</a> có nhiệt độ dưới 10℃ ra, vùng đất còn lại tất cả đều từ 10 đến 15℃. Vùng đất trên 20℃ chiếm chừng 50% diện tích cả châu Á. </p><p>Nhiệt độ không khí cao nhất của <a href="/wiki/Basra" title="Basra">thành phố Basra</a>, <a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a> từng đến 58,8℃, là địa phương nóng nhất thế giới. Sự phân bố <a href="/wiki/Gi%C3%A1ng_th%E1%BB%A7y" title="Giáng thủy">giáng thủy</a> của các khu vực rất chênh lệch, xu thế chính là giảm dần từ phía đông nam ẩm ướt lên phía tây bắc khô khan. Chỗ sát gần xích đạo mưa nhiều cả năm, lượng giáng thủy hằng năm trên 2.000 milimét. <a href="/wiki/Cherapunjee" title="Cherapunjee">Thị trấn Cherrapunji</a> (đông bắc Ấn Độ) có lượng giáng thủy trung bình hằng năm đến 11.430 milimét, là một trong các khu vực có mưa nhiều nhất trên thế giới. Tây Nam Á và Trung Á là vùng mưa ít suốt năm, lượng giáng thủy hằng năm của vùng đất rộng lớn này là từ 150 đến 200 milimét trở xuống. Giữa tháng 9 và 10, trên bầu trời của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Đại Mông Cổ">cao nguyên Mông Cổ</a> và <a href="/wiki/Siberia" title="Siberia">Siberia</a> thường hay có không khí lạnh mãnh liệt đi đến phía nam, phần lớn vùng đất Đông Á dễ bị xâm nhập bất ngờ. Bão đài phong (tức <a href="/wiki/B%C3%A3o_nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%9Bi_T%C3%A2y_B%E1%BA%AFc_Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Bão nhiệt đới Tây Bắc Thái Bình Dương">bão nhiệt đới Tây Bắc Thái Bình Dương</a>) phát sinh ở phía tây Trung Thái Bình Dương cuốn đánh bất ngờ vùng đất đi sát bờ biển phía đông Đông Á và Đông Nam Á từ tháng 5 đến tháng 10; bão xoáy thuận (tức bão cyclone) phát sinh ở <a href="/wiki/V%E1%BB%8Bnh_Bengal" title="Vịnh Bengal">vịnh Bengal</a> cuốn đánh bất ngờ vùng đất đi sát bờ biển <a href="/wiki/V%E1%BB%8Bnh_Bengal" title="Vịnh Bengal">vịnh Bengal</a>. Thường hay hình thành tai họa nghiêm trọng.<sup id="cite_ref-:1_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hệ_thống_sông"><span id="H.E1.BB.87_th.E1.BB.91ng_s.C3.B4ng"></span>Hệ thống sông</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=19" title="Sửa đổi phần “Hệ thống sông”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=19" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Hệ thống sông"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Châu Á có rất nhiều sông cả, phần lớn bắt nguồn ở khu vực núi cao trung tâm, rồi tỏa lan về bốn phía. <a href="/wiki/S%C3%B4ng" title="Sông">Sông</a> chảy vào <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Thái Bình Dương</a> có <a href="/wiki/Amur" title="Amur">Amur</a> (<a href="/wiki/C%E1%BB%ADa_s%C3%B4ng" title="Cửa sông">cửa sông</a> ở vào eo biển Nevelskoy), <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_H%C3%A0" title="Hoàng Hà">Hoàng Hà</a>, <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Giang" title="Trường Giang">Trường Giang</a>, <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Giang_(s%C3%B4ng_Trung_Qu%E1%BB%91c)" title="Châu Giang (sông Trung Quốc)">Châu Giang</a>, <a href="/wiki/M%C3%AA_K%C3%B4ng" title="Mê Kông">Mê Kông</a>; sông chảy vào <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Ấn Độ Dương">Ấn Độ Dương</a> có <a href="/wiki/S%C3%B4ng_%E1%BA%A4n" title="Sông Ấn">sông Ấn Độ</a>, <a href="/wiki/S%C3%B4ng_H%E1%BA%B1ng" title="Sông Hằng">sông Hằng</a>, <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Thanlwin" title="Sông Thanlwin">sông Thanlwin</a>, <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Ayeyarwaddy" title="Sông Ayeyarwaddy">sông Ayeyarwady</a>, <a href="/wiki/Tigris" title="Tigris">sông Tigris</a>, <a href="/wiki/Euphrates" title="Euphrates">sông Euphrates</a>; sông chảy vào <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_B%C4%83ng_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Bắc Băng Dương">Bắc Băng Dương</a> có <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Obi" title="Sông Obi">sông Obi</a>, <a href="/wiki/Enisei" title="Enisei">sông Enisei</a>, <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Lena" title="Sông Lena">sông Lena</a>. Sông nội lục chủ yếu phân bố ở khu vực khô cạn phía Trung và Tây Á, có <a href="/wiki/Syr_Darya" title="Syr Darya">sông Syr Darya</a>, <a href="/wiki/Amu_Darya" title="Amu Darya">sông Amu Darya</a>, <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Ili" title="Sông Ili">sông Ili</a>, <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Tarim" title="Sông Tarim">sông Tarim</a>, <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Jordan" title="Sông Jordan">sông Jordan</a>. <a href="/wiki/Th%C3%A1c" title="Thác">Thác nước</a> có chiều cao nước rơi cách mặt sông lớn nhất châu Á là thác nước Jog trên sông Sharavati ở ven biển phía tây nam Ấn Độ, chiều cao nước rơi cách mặt sông là 253 mét. </p><p>Hồ chằm ở châu Á không quá nhiều so với châu lục khác, nhưng mà không ít hồ chằm có sẵn đặc sắc, nổi tiếng thế giới. Thí dụ <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Caspi" title="Biển Caspi">biển Caspi</a> - hồ ngăn cách châu Á và châu Âu, là hồ lớn nhất thế giới đồng thời là <a href="/wiki/H%E1%BB%93_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_m%E1%BA%B7n" title="Hồ nước mặn">hồ nước mặn</a> lớn nhất thế giới; <a href="/wiki/H%E1%BB%93_Baikal" title="Hồ Baikal">hồ Baikal</a> là hồ sâu nhất thế giới và là <a href="/wiki/H%E1%BB%93" title="Hồ">hồ nước ngọt</a> lớn nhất châu Á; <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Ch%E1%BA%BFt" title="Biển Chết">biển Chết</a> là chỗ trũng thấp nhất thế giới; <a href="/wiki/H%E1%BB%93_Balkhash" title="Hồ Balkhash">hồ Balkhash</a> là hồ nội lục tồn tại đồng thời nước ngọt và nước mặn. Hồ chằm ở châu Á phân bố khá rộng, về cơ bản có thể chia ra 5 nhóm hồ lớn ở Bắc Á, Trung Á, Tây Á, cao nguyên Thanh Tạng và đồng bằng trung và hạ du Trường Giang. </p><p>Sông ở châu Á phần lớn bắt nguồn từ vùng núi cao trung t m,đổ vào <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Thái Bình Dương</a>, <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Ấn Độ Dương">Ấn Độ Dương</a> và <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_B%C4%83ng_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Bắc Băng Dương">Bắc Băng Dương</a>. Trong đó có 7 sông dài trên 4.000 kilômét, dông dài nhất là <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Giang" title="Trường Giang">Trường Giang</a>, sau nó là <a href="/wiki/S%C3%B4ng_Obi" title="Sông Obi">sông Obi</a> mà lấy <a href="/wiki/Irtysh" title="Irtysh">sông Irtysh</a> làm nguồn. <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Caspi" title="Biển Caspi">bBển Caspi</a> là hồ chằm lớn nhất trế giới, <a href="/wiki/H%E1%BB%93_Baikal" title="Hồ Baikal">hồ Baikal</a> là hồ nước ngọt lớn nhất châu Á, cũng là hồ sâu nhất và xưa nhất thế giới, chỗ thấp nhất của hồ ở vào 1.295 mét dưới mực mặt biển. <a href="/wiki/Amu_Darya" title="Amu Darya">Sông A-mu</a> dài 2400 kilômét, là sông nội lục dài nhất châu Á. <a href="/wiki/Tigris" title="Tigris">Sông Tigris</a>, <a href="/wiki/Euphrates" title="Euphrates">sông Euphrates</a>, <a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_H%C3%A0" title="Hoàng Hà">Hoàng Hà</a> và lưu vực <a href="/wiki/S%C3%B4ng_%E1%BA%A4n" title="Sông Ấn">sông Ấn Độ</a> đều là chỗ bắt nguồn văn minh sớm nhất của loài người. <a href="/wiki/S%C3%B4ng_H%E1%BA%B1ng" title="Sông Hằng">Sông Hằng</a> là sông thiêng liêng của <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_gi%C3%A1o" title="Ấn Độ giáo">Ấn Độ giáo</a> và <a href="/wiki/Ph%E1%BA%ADt_gi%C3%A1o" title="Phật giáo">Phật giáo</a>. <a href="/wiki/M%C3%AA_K%C3%B4ng" title="Mê Kông">Sông Mê Kông</a> là một dòng sông mang tính quốc tế trọng yếu, các nước trong lưu vực sông Mê Kông bao gồm <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a>, <a href="/wiki/Myanmar" title="Myanmar">Myanmar</a>, <a href="/wiki/L%C3%A0o" title="Lào">Lào</a>, <a href="/wiki/Th%C3%A1i_Lan" title="Thái Lan">Thái Lan</a>, <a href="/wiki/Campuchia" title="Campuchia">Campuchia</a> và <a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a>.<sup id="cite_ref-:1_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tài_nguyên_thiên_nhiên"><span id="T.C3.A0i_nguy.C3.AAn_thi.C3.AAn_nhi.C3.AAn"></span>Tài nguyên thiên nhiên</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=20" title="Sửa đổi phần “Tài nguyên thiên nhiên”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=20" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tài nguyên thiên nhiên"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tài nguyên khoáng sản: chủng loại khoáng sản ở châu Á nhiều, trữ lượng lớn, chủ yếu có <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu thô</a>, <a href="/wiki/Than_%C4%91%C3%A1" title="Than đá">than đá</a>, <a href="/wiki/S%E1%BA%AFt" title="Sắt">sắt</a>, <a href="/wiki/Thi%E1%BA%BFc" title="Thiếc">thiếc</a>, <a href="/wiki/Wolfram" title="Wolfram">wolfram</a>, <a href="/wiki/Antimon" title="Antimon">antimon</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng" title="Đồng">đồng</a>, <a href="/wiki/Ch%C3%AC" title="Chì">chì</a>, <a href="/wiki/K%E1%BA%BDm" title="Kẽm">kẽm</a>, <a href="/wiki/Mangan" title="Mangan">mangan</a>, <a href="/wiki/Nickel" title="Nickel">nickel</a>, <a href="/wiki/Molybden" title="Molybden">molybden</a>, <a href="/wiki/Magnesi" title="Magnesi">magnesi</a>, <a href="/wiki/Chromi" title="Chromi">chromi</a>, <a href="/wiki/V%C3%A0ng" title="Vàng">vàng</a>, <a href="/wiki/B%E1%BA%A1c" title="Bạc">bạc</a>, <a href="/wiki/Halit" title="Halit">halit</a>, <a href="/wiki/L%C6%B0u_hu%E1%BB%B3nh" title="Lưu huỳnh">lưu huỳnh</a>, <a href="/wiki/Ng%E1%BB%8Dc" title="Ngọc">đá quý</a>, v.v Trong đó trữ lượng của <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu thô</a>, <a href="/wiki/Magnesi" title="Magnesi">magnesi</a>, <a href="/wiki/S%E1%BA%AFt" title="Sắt">sắt</a> và <a href="/wiki/Thi%E1%BA%BFc" title="Thiếc">thiếc</a> cùng giữ vị trí đầu trong các châu lục. </p><p>Rừng rậm và thảo nguyên: tổng diện tích rừng ở châu Á chiếm chừng 13% tổng diện tích rừng thế giới. Hơn 2/3 gỗ rừng đã được khai phá và sử dụng. Rừng nhân tạo có sự phát triển nhất định. Phần Nga châu Á, phía đông bắc Trung Quốc và phía bắc Triều Tiên là vùng đất <a href="/wiki/R%E1%BB%ABng_l%C3%A1_kim_%C3%B4n_%C4%91%E1%BB%9Bi" title="Rừng lá kim ôn đới">rừng lá kim</a> phân bố rộng lớn trên thế giới, lượng tích tụ phong phú, sử dụng rất nhiều loại cây gỗ quý hiếm. <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt" title="Thực vật">Thực vật</a> ở vùng <a href="/wiki/Hoa_Nam" title="Hoa Nam">Hoa Nam</a> và phía tây nam Trung Quốc, sườn phía nam vùng núi Nhật Bản cùng với sườn phía nam của <a href="/wiki/Himalaya" title="Himalaya">mạch núi Himalaya</a> vô cùng phong phú, trừ <a href="/wiki/C%C3%A2y_l%C3%A1_r%E1%BB%99ng" title="Cây lá rộng">cây lá rộng</a> phổ biến ra, lại có <a href="/wiki/Trachycarpus_fortunei" title="Trachycarpus fortunei">cây kè</a>, <a href="/wiki/C%E1%BB%8D_x%E1%BA%BB" title="Cọ xẻ">cọ xẻ</a>, cây sam và cây thủy sam. <a href="/wiki/R%E1%BB%ABng_m%C6%B0a_nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%9Bi" title="Rừng mưa nhiệt đới">Rừng rậm nhiệt đới</a> ở Đông Nam Á chiếm địa vị trọng yếu trong rừng rậm thế giới, nổi tiếng với một dãy <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng_th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cộng đồng thực vật (trang không tồn tại)">quần xã thực vật</a> lâu đời và phong phú. Giống cây chủ yếu của nó có <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_D%E1%BA%A7u" title="Họ Dầu">họ Dầu</a>, lại có các "<a href="/wiki/H%C3%B3a_th%E1%BA%A1ch_s%E1%BB%91ng" title="Hóa thạch sống">hoá thạch sống</a>" như cây sa la, <a href="/wiki/B%E1%BA%A1ch_qu%E1%BA%A3" title="Bạch quả">cây ngân hạnh</a> và <a href="/wiki/V%E1%BA%A1n_tu%E1%BA%BF_(th%E1%BB%B1c_v%E1%BA%ADt)" title="Vạn tuế (thực vật)">cây tô thiết</a>. Tổng diện tích thảo nguyên châu Á chiếm chừng 15% tổng diện tích thảo nguyên thế giới.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Sức nước: tài nguyên năng lượng nước mà các nước châu Á khai phá được ước tính hằng năm có thể phát lượng điện đến 2,6 nghìn tỉ kilôoát giờ, chiếm 27% lượng tài nguyên năng lượng nước khai phá được của thế giới. </p><p>Ngư nghiệp hải dương: diện tích ngư trường duyên hải châu Á chiếm chừng 40% tổng diện tích ngư trường duyên hải thế giới. Sản xuất nhiều <a href="/wiki/C%C3%A1_h%E1%BB%93i_%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Cá hồi Đại Tây Dương">cá hồi Đại Tây Dương</a>, <a href="/wiki/Salmo_platycephalus" title="Salmo platycephalus">cá hồi chấm Thổ Nhĩ Kì</a>, <a href="/wiki/C%C3%A1_tuy%E1%BA%BFt" title="Cá tuyết">cá tuyết</a>, <a href="/wiki/C%C3%A1_ng%E1%BB%AB_v%E1%BA%B1n" title="Cá ngừ vằn">cá ngừ vằn</a>, <a href="/wiki/C%C3%A1_sa_ba" title="Cá sa ba">cá thinh bụng trắng</a>, <a href="/wiki/Larimichthys_polyactis" title="Larimichthys polyactis">cá lù đù vàng nhỏ</a>, <a href="/wiki/Larimichthys_crocea" title="Larimichthys crocea">cá lù đù vàng lớn</a>, <a href="/wiki/C%C3%A1_h%E1%BB%91" title="Cá hố">cá hố</a>, <a href="/wiki/B%E1%BB%99_M%E1%BB%B1c_nang" title="Bộ Mực nang">mực nang</a>, <a href="/wiki/C%C3%A1_m%C3%B2i_c%C6%A1m_ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Cá mòi cơm châu Âu">cá mòi cơm châu Âu</a>, <a href="/wiki/C%C3%A1_ng%E1%BB%AB_v%C3%A2y_v%C3%A0ng" title="Cá ngừ vây vàng">cá ngừ vây vàng</a>, <a href="/wiki/C%C3%A1_thu_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Cá thu Nhật Bản">cá thu Nhật Bản</a> và <a href="/wiki/B%E1%BB%99_C%C3%A1_voi" class="mw-redirect" title="Bộ Cá voi">cá voi</a>, ngư trường nổi tiếng có ở vùng biển sát gần các đảo như <a href="/wiki/Chu_San" class="mw-redirect" title="Chu San">quần đảo Chu San</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan_(%C4%91%E1%BA%A3o)" title="Đài Loan (đảo)">đảo Đài Loan</a>, <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Ho%C3%A0ng_Sa" title="Quần đảo Hoàng Sa">quần đảo Hoàng Sa</a>, <a href="/wiki/Hokkaid%C5%8D" title="Hokkaidō">đảo Hokkaidō</a>, <a href="/wiki/Kyushu" class="mw-redirect" title="Kyushu">đảo Kyushu</a> cùng với <a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Okhotsk" title="Biển Okhotsk">biển Okhotsk</a>.<sup id="cite_ref-:1_9-2" class="reference"><a href="#cite_note-:1-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kinh_tế"><span id="Kinh_t.E1.BA.BF"></span>Kinh tế</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=21" title="Sửa đổi phần “Kinh tế”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=21" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Kinh tế"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>Bài chính: <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_ch%C3%A2u_%C3%81" title="Kinh tế châu Á">Kinh tế châu Á</a></i> </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:1_singapore_city_skyline_dusk_panorama_2011.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/1_singapore_city_skyline_dusk_panorama_2011.jpg/250px-1_singapore_city_skyline_dusk_panorama_2011.jpg" decoding="async" width="250" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/1_singapore_city_skyline_dusk_panorama_2011.jpg/375px-1_singapore_city_skyline_dusk_panorama_2011.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/1_singapore_city_skyline_dusk_panorama_2011.jpg/500px-1_singapore_city_skyline_dusk_panorama_2011.jpg 2x" data-file-width="4254" data-file-height="2830" /></a><figcaption><a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a> có một trong những cảng bận rộn nhất trên thế giới và là trung tâm giao dịch ngoại hối lớn thứ tư thế giới..</figcaption></figure><p>Châu Á là khu vực có <a href="/wiki/T%E1%BB%95ng_s%E1%BA%A3n_ph%E1%BA%A9m_n%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Tổng sản phẩm nội địa">GDP</a> danh nghĩa lớn nhất trên thế giới, đồng thời cũng lớn nhất khi tính theo <a href="/wiki/S%E1%BB%A9c_mua_t%C6%B0%C6%A1ng_%C4%91%C6%B0%C6%A1ng" title="Sức mua tương đương">sức mua tương đương (PPP)</a>. </p><table class="wikitable" style="text-align: right; float:right; clear:right; border:1px solid #aaa; margin:10px"> <tbody><tr style="background:#dbdbdb;"> <th>Xếp hạng </th> <th>Nước </th> <th><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_theo_GDP_(PPP)" class="mw-redirect" title="Danh sách các nước theo GDP (PPP)">GDP</a> <small>(PPP, 2016)</small><br /><small>Triệu <a href="/wiki/International_dollar" class="mw-redirect" title="International dollar">USD</a></small> </th></tr> <tr> <td>1</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a></td> <td>20,853,331 </td></tr> <tr> <td>2</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a></td> <td>8,642,758 </td></tr> <tr> <td>3</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a></td> <td>4,901,102 </td></tr> <tr> <td>4</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a></td> <td>3,684,643 </td></tr> <tr> <td>5</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/23px-Flag_of_Indonesia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/35px-Flag_of_Indonesia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/45px-Flag_of_Indonesia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a></td> <td>3,010,746 </td></tr> <tr> <td>6</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/23px-Flag_of_South_Korea.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/35px-Flag_of_South_Korea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/45px-Flag_of_South_Korea.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc">Hàn Quốc</a></td> <td>1,928,602 </td></tr> <tr> <td>7</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/23px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/35px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/45px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_X%C3%AA_%C3%9At" title="Ả Rập Xê Út">Ả Rập Xê Út</a></td> <td>1,720,027 </td></tr> <tr> <td>8</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Thổ Nhĩ Kỳ">Thổ Nhĩ Kỳ</a></td> <td>1,665,332 </td></tr> <tr> <td>9</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/23px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/35px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/46px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></span></span> </span><a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a></td> <td>1,439,295 </td></tr> <tr> <td>10</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/23px-Flag_of_Thailand.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/35px-Flag_of_Thailand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/45px-Flag_of_Thailand.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Th%C3%A1i_Lan" title="Thái Lan">Thái Lan</a></td> <td>1,108,111 </td></tr></tbody></table> <p>Những nền kinh tế lớn nhất ở khu vực châu Á là <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Trung_Hoa" class="mw-redirect" title="Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa">Trung Quốc</a>, <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a>, <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc">Hàn Quốc</a> và <a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a>. </p> <table class="wikitable" style="text-align: right; float:right; clear:right; border:1px solid #aaa; margin:10px"> <tbody><tr style="background:#dbdbdb;"> <th>Xếp Hạng </th> <th>Nước </th> <th><a href="/wiki/DS_C%C3%A1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_x%E1%BA%BFp_theo_GDP_(Danh_ngh%C4%A9a)" class="mw-redirect" title="DS Các nước xếp theo GDP (Danh nghĩa)">GDP</a> <small>(Danh nghĩa, 2016)</small><br /><small>Triệu <a href="/wiki/International_dollar" class="mw-redirect" title="International dollar">USD</a></small> </th></tr> <tr> <td>1</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a></td> <td>11,383,030 </td></tr> <tr> <td>2</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a></td> <td>4,412,600 </td></tr> <tr> <td>3</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a></td> <td>2,288,720 </td></tr> <tr> <td>4</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/23px-Flag_of_South_Korea.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/35px-Flag_of_South_Korea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/45px-Flag_of_South_Korea.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc">Hàn Quốc</a></td> <td>1,404,400 </td></tr> <tr> <td>5</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a></td> <td>1,132,740 </td></tr> <tr> <td>6</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/23px-Flag_of_Indonesia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/35px-Flag_of_Indonesia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/45px-Flag_of_Indonesia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a></td> <td>936,955 </td></tr> <tr> <td>7</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Thổ Nhĩ Kỳ">Thổ Nhĩ Kỳ</a></td> <td>751,186 </td></tr> <tr> <td>8</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/23px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/35px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/45px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_X%C3%AA_%C3%9At" title="Ả Rập Xê Út">Ả Rập Xê Út</a></td> <td>618,274 </td></tr> <tr> <td>9</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a></td> <td>508,849 </td></tr> <tr> <td>10</td> <td align="left"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/23px-Flag_of_Thailand.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/35px-Flag_of_Thailand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/45px-Flag_of_Thailand.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Th%C3%A1i_Lan" title="Thái Lan">Thái Lan</a></td> <td> </td></tr></tbody></table> <p>Vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000, nền kinh tế <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> và <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> đã phát triển vượt bậc, cả hai có tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm trên 8%. Các quốc gia có tốc độ tăng trưởng cao các năm gần đây ở châu Á bao gồm:  <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a>, <a href="/wiki/Malaysia" title="Malaysia">Malaysia</a>, <a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a>, <a href="/wiki/Bangladesh" title="Bangladesh">Bangladesh</a>, <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a>, <a href="/wiki/Th%C3%A1i_Lan" title="Thái Lan">Thái Lan</a>, <a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a>, <a href="/wiki/M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Mông Cổ">Mông Cổ</a>, <a href="/wiki/Uzbekistan" title="Uzbekistan">Uzbekistan</a>, <a href="/wiki/S%C3%ADp" class="mw-redirect" title="Síp">Cyprus</a>, <a href="/wiki/Philippines" title="Philippines">Philippines</a>, các nước giàu khoáng sản như <a href="/wiki/Kazakhstan" title="Kazakhstan">Kazakhstan</a>, <a href="/wiki/Turkmenistan" title="Turkmenistan">Turkmenistan</a>, <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a>, <a href="/wiki/Brunei" title="Brunei">Brunei</a>, <a href="/wiki/C%C3%A1c_Ti%E1%BB%83u_V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_Th%E1%BB%91ng_nh%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất">Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất</a>, <a href="/wiki/Qatar" title="Qatar">Qatar</a>, <a href="/wiki/Kuwait" title="Kuwait">Kuwait</a>, <a href="/wiki/%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_X%C3%AA_%C3%9At" title="Ả Rập Xê Út">Ả Rập Xê Út</a>, <a href="/wiki/Bahrain" title="Bahrain">Bahrain</a> và <a href="/wiki/Oman" title="Oman">Oman</a>. </p><p>Vào cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990, GDP của <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a> đã vươn lên đứng thứ 2 trên thế giới, chỉ sau <a href="/wiki/M%E1%BB%B9" class="mw-redirect" title="Mỹ">Mỹ</a>. Năm 1995, nền kinh tế Nhật Bản đã suýt đuổi kịp với Hoa Kỳ để trở thành nền kinh tế lớn nhất trong thế giới trong một ngày, sau khi đồng tiền Nhật Bản đạt mức cao kỷ lục 79 yên / USD. Trong khi đó từ thập niên 1980 <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Kinh tế Trung Quốc">Kinh tế Trung Quốc</a> đã có sự lột xác ngoạn mục sau những cải cách của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7ng_Ti%E1%BB%83u_B%C3%ACnh" title="Đặng Tiểu Bình">Đặng Tiểu Bình</a>, và sang thế kỷ 21 GDP của <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> đã vượt qua <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a> để trở thành nền kinh tế đứng thứ 2 thế giới. 4 quốc gia <a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc">Hàn Quốc</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a> và <a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a> cũng đã đạt được mức tăng trưởng kinh tế nhanh chóng trong giai đoạn cuối thế kỷ 20, do đó những nền kinh tế này còn được mệnh danh là <a href="/wiki/B%E1%BB%91n_con_h%E1%BB%95_ch%C3%A2u_%C3%81" class="mw-redirect" title="Bốn con hổ châu Á">Bốn con hổ châu Á</a>. <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a> cũng là một quốc gia có nền kinh tế phát triển nhờ tinh thần kinh doanh dựa trên một nền công nghiệp đa dạng. </p><p>Một số quốc gia <a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a> như <a href="/wiki/%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_Saudi" class="mw-redirect" title="Ả Rập Saudi">Ả Rập Saudi</a>, <a href="/wiki/Qatar" title="Qatar">Qatar</a>, <a href="/wiki/C%C3%A1c_Ti%E1%BB%83u_V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_Th%E1%BB%91ng_nh%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất">Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất</a>, <a href="/wiki/Bahrain" title="Bahrain">Bahrain</a>, <a href="/wiki/Kuwait" title="Kuwait">Kuwait</a>, và <a href="/wiki/Oman" title="Oman">Oman</a> hay <a href="/wiki/Brunei" title="Brunei">Brunei</a> ở <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81" title="Đông Nam Á">Đông Nam Á</a> dù chưa phải là những nền kinh tế phát triển, song vẫn là những quốc gia có mức sống cao nhờ nguồn tài nguyên <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu mỏ</a> dồi dào. </p><p>Theo dự đoán của các chuyên gia thì GDP danh nghĩa của <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> sẽ vượt <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a> vào năm 2025 để trở thành nền kinh tế thứ 3 thế giới. Đến năm 2030, nền kinh tế Trung Quốc tính theo GDP sẽ xấp xỉ với Mỹ, và đạt tới mức tương đương về tốc độ tăng trưởng của kinh tế Mỹ. Tuy vậy, thu nhập bình quân đầu người vẫn thấp hơn Mỹ. </p><p>Các khối thương mại: </p> <ul><li><a href="/wiki/Di%E1%BB%85n_%C4%91%C3%A0n_H%E1%BB%A3p_t%C3%A1c_Kinh_t%E1%BA%BF_ch%C3%A2u_%C3%81_-_Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương">Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương</a> (APEC)</li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_h%E1%BB%99i_c%C3%A1c_qu%E1%BB%91c_gia_%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81" title="Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á">Hiệp hội các nước Đông Nam Á</a> (ASEAN)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BB%8Fa_thu%E1%BA%ADn_c%E1%BB%99ng_t%C3%A1c_kinh_t%E1%BA%BF_g%E1%BA%A7n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thỏa thuận cộng tác kinh tế gần (trang không tồn tại)">Thỏa thuận cộng tác kinh tế gần</a> (CEPA)</li> <li><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng_c%C3%A1c_Qu%E1%BB%91c_gia_%C4%90%E1%BB%99c_l%E1%BA%ADp" title="Cộng đồng các Quốc gia Độc lập">Cộng đồng các quốc gia độc lập</a> (CIS/СНГ)</li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_h%E1%BB%99i_Nam_%C3%81_v%C3%AC_s%E1%BB%B1_H%E1%BB%A3p_t%C3%A1c_Khu_v%E1%BB%B1c" title="Hiệp hội Nam Á vì sự Hợp tác Khu vực">Hiệp hội Nam Á vì sự Hợp tác Khu vực</a> (SAARC)</li> <li><a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_%C4%91%E1%BB%8Bnh_Th%C6%B0%C6%A1ng_m%E1%BA%A1i_T%E1%BB%B1_do_Nam_%C3%81" title="Hiệp định Thương mại Tự do Nam Á">Hiệp định Thương mại Tự do Nam Á</a> (SAFTA) (dự thảo)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Các_nguồn_tài_nguyên_thiên_nhiên"><span id="C.C3.A1c_ngu.E1.BB.93n_t.C3.A0i_nguy.C3.AAn_thi.C3.AAn_nhi.C3.AAn"></span>Các nguồn tài nguyên thiên nhiên</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=22" title="Sửa đổi phần “Các nguồn tài nguyên thiên nhiên”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=22" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các nguồn tài nguyên thiên nhiên"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Châu Á theo ranh giới là lục địa lớn nhất <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi" title="Thế giới">thế giới</a> và nó rất giàu các nguồn tài nguyên thiên nhiên, như <a href="/wiki/D%E1%BA%A7u_m%E1%BB%8F" title="Dầu mỏ">dầu mỏ</a> và <a href="/wiki/S%E1%BA%AFt" title="Sắt">sắt</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Ho_ko_004.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Ho_ko_004.jpg/220px-Ho_ko_004.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Ho_ko_004.jpg/330px-Ho_ko_004.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Ho_ko_004.jpg/440px-Ho_ko_004.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="1836" /></a><figcaption>Hoa ở vùng ôn đới của châu Á</figcaption></figure> <p>Với năng suất cao trong <a href="/wiki/N%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" title="Nông nghiệp">nông nghiệp</a>, đặc biệt là trong sản xuất <a href="/wiki/L%C3%BAa" title="Lúa">lúa gạo</a>, đã cho phép mật độ dân số cao của các quốc gia trong các khu vực nóng ẩm. Các sản phẩm nông nghiệp chính còn có <a href="/wiki/L%C3%BAa_m%C3%AC" title="Lúa mì">lúa mì</a> và <a href="/wiki/Th%E1%BB%8Bt_g%C3%A0" title="Thịt gà">thịt gà</a>. </p><p><a href="/wiki/L%C3%A2m_nghi%E1%BB%87p" title="Lâm nghiệp">Lâm nghiệp</a> cũng phát triển trong phạm vi rộng của châu Á, ngoại trừ khu vực Trung và Tây Nam Á. <a href="/wiki/Ngh%E1%BB%81_c%C3%A1" class="mw-redirect" title="Nghề cá">Nghề cá</a> là một nguồn chủ yếu cung cấp thực phẩm ở châu Á, cụ thể là ở Nhật Bản. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Công_nghiệp"><span id="C.C3.B4ng_nghi.E1.BB.87p"></span>Công nghiệp</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=23" title="Sửa đổi phần “Công nghiệp”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=23" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Công nghiệp"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Sản xuất công nghiệp ở châu Á theo truyền thống là mạnh nhất ở khu vực Đông và Đông Nam Á, cụ thể là ở <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a>, <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a>, <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a>, <a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc">Hàn Quốc</a> và <a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a>. Các ngành nghề công nghiệp dao động từ sản xuất các mặt hàng rẻ tiền như <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%93_ch%C6%A1i" title="Đồ chơi">đồ chơi</a> tới các mặt hàng công nghệ cao như <a href="/wiki/M%C3%A1y_t%C3%ADnh" title="Máy tính">máy tính</a> và <a href="/wiki/%C3%94_t%C3%B4" title="Ô tô">ô tô</a>. Nhiều công ty ở <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a>, <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9" title="Bắc Mỹ">Bắc Mỹ</a> và <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a> có các sự hợp tác đáng kể ở châu Á đang phát triển để tận dụng các lợi thế so sánh về sức lao động rẻ tiền. </p><p>Một trong các lĩnh vực chính của sản xuất công nghiệp ở châu Á là công nghiệp <a href="/w/index.php?title=May_m%E1%BA%B7c&action=edit&redlink=1" class="new" title="May mặc (trang không tồn tại)">may mặc</a>. Phần lớn việc cung cấp quần áo và giày dép hiện nay của thế giới có nguồn gốc từ Trung Quốc và khu vực Đông Nam Á. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tài_chính_và_các_dịch_vụ_khác"><span id="T.C3.A0i_ch.C3.ADnh_v.C3.A0_c.C3.A1c_d.E1.BB.8Bch_v.E1.BB.A5_kh.C3.A1c"></span>Tài chính và các dịch vụ khác</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=24" title="Sửa đổi phần “Tài chính và các dịch vụ khác”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=24" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tài chính và các dịch vụ khác"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Châu Á có 3 trung tâm tài chính lớn. Chúng nằm ở <a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a>, <a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a> và <a href="/wiki/T%C5%8Dky%C5%8D" class="mw-redirect" title="Tōkyō">Tokyo</a>. Các trung tâm mới nổi ở <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> hay <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> là do sự kinh tế về sản xuất công nghiệp theo hình thức <a href="/wiki/Gia_c%C3%B4ng" class="mw-redirect" title="Gia công">gia công</a> ở các quốc gia này cũng như sự có được của nhiều người trẻ có học vấn cao và nói <a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">tiếng Anh</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_quốc_gia_và_vùng_lãnh_thổ"><span id="C.C3.A1c_qu.E1.BB.91c_gia_v.C3.A0_v.C3.B9ng_l.C3.A3nh_th.E1.BB.95"></span>Các quốc gia và vùng lãnh thổ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=25" title="Sửa đổi phần “Các quốc gia và vùng lãnh thổ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=25" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các quốc gia và vùng lãnh thổ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="toccolours" style="width:15em;border-top-width:0;border-spacing: 0;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 0.5em;"><caption style="border-top:1px #aaa solid;border-left:1px #aaa solid;border-right:1px #aaa solid;background-color:lavender;padding:0.25em;font-weight:bold">Lịch sử dân số</caption><tbody><tr style="font-size:95%"><th style="border-bottom:1px solid black;padding:1px;width:3em">Năm</th><th style="border-bottom:1px solid black;padding:1px 2px;text-align:right"><abbr title="Dân số">Số dân</abbr></th><th style="border-bottom:1px solid black;padding:1px;text-align:right"><abbr title="Phần trăm thay đổi">±%</abbr></th></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1500 </th><td style="text-align:right;padding:1px">243.000.000</td><td style="text-align:right;padding:1px">—    </td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1700 </th><td style="text-align:right;padding:1px">436.000.000</td><td style="text-align:right;padding:1px">+79.4%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1900 </th><td style="text-align:right;padding:1px">947.000.000</td><td style="text-align:right;padding:1px">+117.2%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1950 </th><td style="text-align:right;padding:1px">1.402.000.000</td><td style="text-align:right;padding:1px">+48.0%</td></tr><tr><th style="text-align:center;padding:1px">1999 </th><td style="text-align:right;padding:1px">3.634.000.000</td><td style="text-align:right;padding:1px">+159.2%</td></tr><tr><td colspan="3" style="border-top:1px solid black;font-size:85%;text-align:left">Nguồn: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.un.org/esa/population/publications/sixbillion/sixbilpart1.pdf">"UN report 2004 data" (PDF).</a></td></tr></tbody></table><div role="img" class="noresize" style="width: 495px; line-height: 1; text-align: center; background-color: #ffffff; position: relative;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Asia-Recoloured.png" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Asia-Recoloured.png/495px-Asia-Recoloured.png" decoding="async" width="495" height="387" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1d/Asia-Recoloured.png 1.5x" data-file-width="508" data-file-height="397" /></a></span> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:105px; top:192px"><a href="/wiki/Iran" title="Iran"><span style="color: black">Iran</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:272px; top:177px"><a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc"><span style="color: black">Trung Quốc</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:63px; top:229px"><a href="/wiki/%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_X%C3%AA_%C3%9At" title="Ả Rập Xê Út"><span style="color: black">Ả Rập<br />Xê Út</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:422px; top:173px"><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản"><span style="color: black">Nhật Bản</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:128px; top:119px"><a href="/wiki/Kazakhstan" title="Kazakhstan"><span style="color: black">Kazakhstan</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:207px; top:237px"><a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ"><span style="color: black">Ấn Độ</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:262px; top:126px"><a href="/wiki/M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Mông Cổ"><span style="color: black">Mông Cổ</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:342px; top:354px"><a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia"><span style="color: black">Indonesia</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:327px; top:314px"><a href="/wiki/Malaysia" title="Malaysia"><span style="color: black">Malaysia</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:379px; top:281px"><a href="/wiki/Philippines" title="Philippines"><span style="color: black">Philippines</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:325px; top:259px"><a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam"><span style="color: black">Việt Nam</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:310px; top:326px"><a href="/wiki/Singapore" title="Singapore"><span style="color: black">Singapore</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:369px; top:167px"><a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc"><span style="color: black">Hàn Quốc</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:371px; top:148px"><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên"><span style="color: black">Bắc Triều Tiên</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:131px; top:183px"><a href="/wiki/Afghanistan" title="Afghanistan"><span style="color: black">Afghanistan</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:151px; top:210px"><a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan"><span style="color: black">Pakistan</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:288px; top:264px"><a href="/wiki/Th%C3%A1i_Lan" title="Thái Lan"><span style="color: black">Thái Lan</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:306px; top:246px"><a href="/wiki/L%C3%A0o" title="Lào"><span style="color: black">Lào</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:318px; top:279px"><a href="/wiki/Campuchia" title="Campuchia"><span style="color: black">Campuchia</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:408px; top:367px"><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Timor" title="Đông Timor"><span style="color: black">Đông Timor</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:359px; top:306px"><a href="/wiki/Brunei" title="Brunei"><span style="color: black">Brunei</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:273px; top:237px"><a href="/wiki/Myanmar" title="Myanmar"><span style="color: black">Myanmar</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:246px; top:212px"><a href="/wiki/Bhutan" title="Bhutan"><span style="color: black">Bhutan</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:240px; top:227px"><a href="/wiki/Bangladesh" title="Bangladesh"><span style="color: black">Bangladesh</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:216px; top:206px"><a href="/wiki/Nepal" title="Nepal"><span style="color: black">Nepal</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:375px; top:222px"><i><a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan"><span style="color: black">Đài Loan</span></a></i></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:103px; top:143px"><a href="/wiki/Uzbekistan" title="Uzbekistan"><span style="color: black">Uzbekistan</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:159px; top:148px"><a href="/wiki/Kyrgyzstan" title="Kyrgyzstan"><span style="color: black">Kyrgyzstan</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:169px; top:160px"><a href="/wiki/Tajikistan" title="Tajikistan"><span style="color: black">Tajikistan</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:103px; top:168.5px"><a href="/wiki/Turkmenistan" title="Turkmenistan"><span style="color: black">Turkmenistan</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:118px; top:246px"><a href="/wiki/Oman" title="Oman"><span style="color: black">Oman</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:78px; top:268px"><a href="/wiki/Yemen" title="Yemen"><span style="color: black">Yemen</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:112px; top:231px"><a href="/wiki/C%C3%A1c_Ti%E1%BB%83u_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_Th%E1%BB%91ng_nh%E1%BA%A5t" title="Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất"><span style="color: black">UAE</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:98px; top:222px"><a href="/wiki/Qatar" title="Qatar"><span style="color: black">Qatar</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:80px; top:213px"><a href="/wiki/Bahrain" title="Bahrain"><span style="color: black">Bahrain</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:73px; top:203px"><a href="/wiki/Kuwait" title="Kuwait"><span style="color: black">Kuwait</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:69px; top:187px"><a href="/wiki/Iraq" title="Iraq"><span style="color: black">Iraq</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:38px; top:201px"><a href="/wiki/Jordan" title="Jordan"><span style="color: black">Jordan</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:21px; top:184px"><a href="/wiki/Israel" title="Israel"><span style="color: black">Israel</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:40px; top:177px"><a href="/wiki/Syria" title="Syria"><span style="color: black">Syria</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:0px; top:161px"><a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Thổ Nhĩ Kỳ"><span style="color: black">Thổ Nhĩ Kỳ</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:45px; top:140px"><a href="/wiki/Gruzia" title="Gruzia"><span style="color: black">Gruzia</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:56px; top:151px"><a href="/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan"><span style="color: black">Azerbaijan</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:58px; top:160px"><a href="/wiki/Armenia" title="Armenia"><span style="color: black">Armenia</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:3px; top:175px"><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_S%C3%ADp" title="Cộng hòa Síp"><span style="color: black">Síp</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:3.5px; top:212px"><a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập"><span style="color: black">Ai Cập</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:175px; top:302px"><a href="/wiki/Maldives" title="Maldives"><span style="color: black">Maldives</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:228px; top:299px"><a href="/wiki/Sri_Lanka" title="Sri Lanka"><span style="color: black">Sri Lanka</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:178px; top:57px"><a href="/wiki/Nga" title="Nga"><span style="color: black">Nga</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:348px; top:231px"><a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông"><span style="color: black">Hồng Kông</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:335px; top:240px"><a href="/wiki/Ma_Cao" title="Ma Cao"><span style="color: black">Ma Cao</span></a></div> <div style="position:absolute; font-size:85%; left:5px; top:192px"><i><a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Palestine" title="Nhà nước Palestine"><span style="color: black">Palestine</span></a></i></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dân_số_châu_Á_trong_tương_lai"><span id="D.C3.A2n_s.E1.BB.91_ch.C3.A2u_.C3.81_trong_t.C6.B0.C6.A1ng_lai"></span>Dân số châu Á trong tương lai</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=26" title="Sửa đổi phần “Dân số châu Á trong tương lai”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=26" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Dân số châu Á trong tương lai"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Nh%C3%A2n_kh%E1%BA%A9u_Ch%C3%A2u_%C3%81" class="mw-redirect" title="Nhân khẩu Châu Á">Nhân khẩu Châu Á</a></div> <table class="wikitable sortable"> <tbody><tr> <th>Năm </th> <th>Dân số </th> <th>Mật độ (km²) </th> <th>Tỉ lệ tăng lên </th> <th>% Dân số thế giới </th></tr> <tr> <td>2020 </td> <td>4.598.426.267 </td> <td>148,178 </td> <td>0.8161% </td> <td>65.69% </td></tr> <tr> <td>2025 </td> <td>4.774.708.304 </td> <td>153,858 </td> <td>0.664% </td> <td>68.21% </td></tr> <tr> <td>2030 </td> <td>4.922.829.661 </td> <td>158,631 </td> <td>0.5371% </td> <td>70.33% </td></tr> <tr> <td>2035 </td> <td>5.045.488.373 </td> <td>162,584 </td> <td>0.4271% </td> <td>72.08% </td></tr> <tr> <td>2040 </td> <td>5.143.850.426 </td> <td>165,754 </td> <td>0.326% </td> <td>73.48% </td></tr> <tr> <td>2045 </td> <td>5.218.032.708 </td> <td>168,144 </td> <td>0.226% </td> <td>74.54% </td></tr> <tr> <td>2050 </td> <td>5.266.848.432 </td> <td>169,717 </td> <td>0.1278% </td> <td>75.24% </td></tr> <tr> <td>2055 </td> <td>5.290.517.068 </td> <td>170,480 </td> <td>0.0325% </td> <td>75.58% </td></tr> <tr> <td>2060 </td> <td>5.290.029.643 </td> <td>170,464 </td> <td>-0.0483% </td> <td>75.57% </td></tr> <tr> <td>2065 </td> <td>5.270.626.348 </td> <td>169,839 </td> <td>-0.106% </td> <td>75.29% </td></tr> <tr> <td>2070 </td> <td>5.237.952.908 </td> <td>168,785 </td> <td>-0.1516% </td> <td>74.83% </td></tr> <tr> <td>2075 </td> <td>5.194.086.547 </td> <td>167,372 </td> <td>-0.192% </td> <td>74.20% </td></tr> <tr> <td>2080 </td> <td>5.140.833.583 </td> <td>165,655 </td> <td>-0.2261% </td> <td>73.44% </td></tr> <tr> <td>2085 </td> <td>5.080.577.103 </td> <td>163,715 </td> <td>-0.2463% </td> <td>72.58% </td></tr> <tr> <td>2090 </td> <td>5.017.487.286 </td> <td>161,682 </td> <td>-0.2532% </td> <td>71.68% </td></tr> <tr> <td>2095 </td> <td>4.953.893.193 </td> <td>159,632 </td> <td>-0.2595% </td> <td>70.77% </td></tr></tbody></table> <p>Nguồn: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldpopulationreview.com/continents/asia-population/">World Population Review</a> </p> <table border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse;"> <tbody><tr style="background:#ececec;"> <th>Tên các khu vực và quốc gia<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th> <th><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_qu%E1%BB%91c_gia_theo_di%E1%BB%87n_t%C3%ADch" title="Danh sách quốc gia theo diện tích">Diện tích</a> (km²) </th> <th><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_qu%E1%BB%91c_gia_theo_s%E1%BB%91_d%C3%A2n" class="mw-redirect" title="Danh sách quốc gia theo số dân">Dân số</a><br />(Thống kê 1 tháng 7 năm 2008) </th> <th>Mật độ dân số<br />(theo km²) </th> <th><a href="/wiki/Th%E1%BB%A7_%C4%91%C3%B4" title="Thủ đô">Thủ đô</a> </th></tr> <tr> <td colspan="5" style="background:#eee;"><b><a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung Á</a>:</b> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/23px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/35px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/46px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/Kazakhstan" title="Kazakhstan">Kazakhstan</a><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">2.724.900 </td> <td align="right">15.666.533 </td> <td align="right">5,7 </td> <td><a href="/wiki/Nursultan" class="mw-redirect" title="Nursultan">Nursultan</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/23px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/35px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/46px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Kyrgyzstan" title="Kyrgyzstan">Kyrgyzstan</a> </td> <td align="right">199.951 </td> <td align="right">5.356.869 </td> <td align="right">24,3 </td> <td><a href="/wiki/Bishkek" title="Bishkek">Bishkek</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/23px-Flag_of_Tajikistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/35px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/46px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Tajikistan" title="Tajikistan">Tajikistan</a> </td> <td align="right">143.100 </td> <td align="right">7.211.884 </td> <td align="right">47,0 </td> <td><a href="/wiki/Dushanbe" title="Dushanbe">Dushanbe</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/23px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/35px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/45px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Turkmenistan" title="Turkmenistan">Turkmenistan</a> </td> <td align="right">488.100 </td> <td align="right">5.179.573 </td> <td align="right">9,6 </td> <td><a href="/wiki/Ashgabat" title="Ashgabat">Ashgabat</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/23px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/35px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/46px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/Uzbekistan" title="Uzbekistan">Uzbekistan</a> </td> <td align="right">447.400 </td> <td align="right">28.268.441 </td> <td align="right">57,1 </td> <td><a href="/wiki/Tashkent" title="Tashkent">Tashkent</a> </td></tr> <tr> <td colspan="5" style="background:#eee;"><b><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C3%81" title="Đông Á">Đông Á</a>:</b> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/23px-Flag_of_Mongolia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/35px-Flag_of_Mongolia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/46px-Flag_of_Mongolia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Mông Cổ">Mông Cổ</a> </td> <td align="right">1.564.100 </td> <td align="right">2.996.082 </td> <td align="right">1,7 </td> <td><a href="/wiki/Ulaanbaatar" title="Ulaanbaatar">Ulaanbaatar</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a> </td> <td align="right">377.930 </td> <td align="right">127.288.628 </td> <td align="right">336,1 </td> <td><a href="/wiki/Tokyo" title="Tokyo">Tokyo</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Korea.svg/23px-Flag_of_North_Korea.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Korea.svg/35px-Flag_of_North_Korea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_North_Korea.svg/46px-Flag_of_North_Korea.svg.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên">Bắc Triều Tiên</a> </td> <td align="right">120.538 </td> <td align="right">23.479.095 </td> <td align="right">184,4 </td> <td><a href="/wiki/B%C3%ACnh_Nh%C6%B0%E1%BB%A1ng" title="Bình Nhưỡng">Bình Nhưỡng</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">9.596.961 hay 9.640.011 </td> <td align="right">1.322.044.605 </td> <td align="right">134,0 </td> <td><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Kinh" title="Bắc Kinh">Bắc Kinh</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">36.188 </td> <td align="right">22.920.946 </td> <td align="right">626,7 </td> <td><a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_B%E1%BA%AFc" title="Đài Bắc">Đài Bắc</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/23px-Flag_of_South_Korea.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/35px-Flag_of_South_Korea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/45px-Flag_of_South_Korea.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc">Hàn Quốc</a> </td> <td align="right">99.678 hay 100.210<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">49.232.844 </td> <td align="right">490,7 </td> <td><a href="/wiki/Seoul" title="Seoul">Seoul</a> </td></tr> <tr> <td colspan="5" style="background:#eee;"><b><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_%C3%81" title="Bắc Á">Bắc Á</a>:</b> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">13.100.000 </td> <td align="right">39.000.000 </td> <td align="right">3,0 </td> <td><a href="/wiki/Moskva" title="Moskva">Moskva</a> </td></tr> <tr> <td colspan="5" style="background:#eee;"><b><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81" title="Đông Nam Á">Đông Nam Á</a>:</b><sup id="cite_ref-ccau_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-ccau-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/23px-Flag_of_Vietnam.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/35px-Flag_of_Vietnam.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/45px-Flag_of_Vietnam.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a> </td> <td align="right">331.212 </td> <td align="right">95.261.021 </td> <td align="right">259,6 </td> <td><a href="/wiki/H%C3%A0_N%E1%BB%99i" title="Hà Nội">Hà Nội</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/23px-Flag_of_Brunei.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/35px-Flag_of_Brunei.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/46px-Flag_of_Brunei.svg.png 2x" data-file-width="1440" data-file-height="720" /></span></span> </span><a href="/wiki/Brunei" title="Brunei">Brunei</a> </td> <td align="right">5.765 </td> <td align="right">381.371 </td> <td align="right">66,1 </td> <td><a href="/wiki/Bandar_Seri_Begawan" title="Bandar Seri Begawan">Bandar Seri Begawan</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/23px-Flag_of_Myanmar.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/35px-Flag_of_Myanmar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/45px-Flag_of_Myanmar.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/Myanmar" title="Myanmar">Myanmar</a> </td> <td align="right">676.578 </td> <td align="right">47.758.224 </td> <td align="right">70,3 </td> <td><a href="/wiki/Naypyidaw" title="Naypyidaw">Naypyidaw</a><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_Cambodia.svg/23px-Flag_of_Cambodia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_Cambodia.svg/35px-Flag_of_Cambodia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_Cambodia.svg/46px-Flag_of_Cambodia.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="640" /></span></span> </span><a href="/wiki/Campuchia" title="Campuchia">Campuchia</a><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">181.035 </td> <td align="right">13.388.910 </td> <td align="right">74 </td> <td><a href="/wiki/Phn%C3%B4m_P%C3%AAnh" title="Phnôm Pênh">Phnôm Pênh</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Flag_of_East_Timor.svg/23px-Flag_of_East_Timor.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Flag_of_East_Timor.svg/35px-Flag_of_East_Timor.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Flag_of_East_Timor.svg/46px-Flag_of_East_Timor.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Timor" title="Đông Timor">Đông Timor</a><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">14.874 </td> <td align="right">1.108.777 </td> <td align="right">73,8 </td> <td><a href="/wiki/Dili" title="Dili">Dili</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/23px-Flag_of_Indonesia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/35px-Flag_of_Indonesia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/45px-Flag_of_Indonesia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">1.919.440 </td> <td align="right">230.512.000 </td> <td align="right">120,1 </td> <td><a href="/wiki/Jakarta" title="Jakarta">Jakarta</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Flag_of_Laos.svg/23px-Flag_of_Laos.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Flag_of_Laos.svg/35px-Flag_of_Laos.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Flag_of_Laos.svg/45px-Flag_of_Laos.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/L%C3%A0o" title="Lào">Lào</a> </td> <td align="right">236.800 </td> <td align="right">6.677.534 </td> <td align="right">28,2 </td> <td><a href="/wiki/Vi%C3%AAng_Ch%C4%83n" title="Viêng Chăn">Viêng Chăn</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/23px-Flag_of_Malaysia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/35px-Flag_of_Malaysia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/46px-Flag_of_Malaysia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Malaysia" title="Malaysia">Malaysia</a> </td> <td align="right">330.803 </td> <td align="right">27.780.000 </td> <td align="right">84,2 </td> <td><a href="/wiki/Kuala_Lumpur" title="Kuala Lumpur">Kuala Lumpur</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/23px-Flag_of_the_Philippines.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/35px-Flag_of_the_Philippines.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/46px-Flag_of_the_Philippines.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Philippines" title="Philippines">Philippines</a> </td> <td align="right">300.000 </td> <td align="right">92.681.453 </td> <td align="right">308,9 </td> <td><a href="/wiki/Manila" title="Manila">Manila</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/23px-Flag_of_Singapore.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/35px-Flag_of_Singapore.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/45px-Flag_of_Singapore.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a> </td> <td align="right">704 </td> <td align="right">4.608.167 </td> <td align="right">6.545,7 </td> <td><a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/23px-Flag_of_Thailand.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/35px-Flag_of_Thailand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/45px-Flag_of_Thailand.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Th%C3%A1i_Lan" title="Thái Lan">Thái Lan</a> </td> <td align="right">513.120 </td> <td align="right">65.493.298 </td> <td align="right">127,4 </td> <td><a href="/wiki/B%C4%83ng_C%E1%BB%91c" title="Băng Cốc">Băng Cốc</a> </td></tr> <tr> <td colspan="5" style="background:#eee;"><b><a href="/wiki/Nam_%C3%81" title="Nam Á">Nam Á</a>:</b> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/23px-Flag_of_the_Taliban.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/35px-Flag_of_the_Taliban.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/46px-Flag_of_the_Taliban.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/Afghanistan" title="Afghanistan">Afghanistan</a> </td> <td align="right">652.090 </td> <td align="right">32.738.775 </td> <td align="right">42,9 </td> <td><a href="/wiki/Kabul" title="Kabul">Kabul</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/23px-Flag_of_Bangladesh.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/35px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/46px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Bangladesh" title="Bangladesh">Bangladesh</a> </td> <td align="right">147.998 </td> <td align="right">153.546.901 </td> <td align="right">1040,5 </td> <td><a href="/wiki/Dhaka" title="Dhaka">Dhaka</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/23px-Flag_of_Bhutan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/35px-Flag_of_Bhutan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/45px-Flag_of_Bhutan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Bhutan" title="Bhutan">Bhutan</a> </td> <td align="right">38.394 </td> <td align="right">682.321 </td> <td align="right">17,8 </td> <td><a href="/wiki/Thimphu" title="Thimphu">Thimphu</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">3.201.446 hay 3.287.263<sup id="cite_ref-Theo_UN_2007_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Theo_UN_2007-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">1.147.995.226 </td> <td align="right">349,2 </td> <td><a href="/wiki/New_Delhi" title="New Delhi">New Delhi</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Maldives.svg/23px-Flag_of_Maldives.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Maldives.svg/35px-Flag_of_Maldives.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Maldives.svg/45px-Flag_of_Maldives.svg.png 2x" data-file-width="720" data-file-height="480" /></span></span> </span><a href="/wiki/Maldives" title="Maldives">Maldives</a> </td> <td align="right">300 </td> <td align="right">379.174 </td> <td align="right">1.263,3 </td> <td><a href="/wiki/Mal%C3%A9" title="Malé">Malé</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/16px-Flag_of_Nepal.svg.png" decoding="async" width="16" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/25px-Flag_of_Nepal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/33px-Flag_of_Nepal.svg.png 2x" data-file-width="726" data-file-height="885" /></span></span>   </span><a href="/wiki/Nepal" title="Nepal">Nepal</a> </td> <td align="right">147.181 </td> <td align="right">29.519.114 </td> <td align="right">200,5 </td> <td><a href="/wiki/Kathmandu" title="Kathmandu">Kathmandu</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/23px-Flag_of_Pakistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/35px-Flag_of_Pakistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/45px-Flag_of_Pakistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a> </td> <td align="right">796.095 hay 801.912 <sup id="cite_ref-Theo_UN_2007_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-Theo_UN_2007-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">167.762.049 </td> <td align="right">208,7 </td> <td><a href="/wiki/Islamabad" title="Islamabad">Islamabad</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/23px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/35px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/46px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Sri_Lanka" title="Sri Lanka">Sri Lanka</a> </td> <td align="right">65.610 </td> <td align="right">21.128.773 </td> <td align="right">322,0 </td> <td><a href="/wiki/Sri_Jayawardenepura_Kotte" title="Sri Jayawardenepura Kotte">Sri Jayawardenepura Kotte</a> </td></tr> <tr> <td colspan="5" style="background:#eee;"><b><a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_%C3%81" class="mw-redirect" title="Tây Nam Á">Tây Á</a>:</b> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/23px-Flag_of_Armenia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/35px-Flag_of_Armenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/46px-Flag_of_Armenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a><sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">29.743 </td> <td align="right"> </td> <td align="right">100,0 </td> <td><a href="/wiki/Yerevan" title="Yerevan">Yerevan</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/23px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/35px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/46px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan">Azerbaijan</a><sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">86.600 </td> <td align="right">8.845.127 </td> <td align="right">102,736 </td> <td><a href="/wiki/Baku" title="Baku">Baku</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Bahrain.svg/23px-Flag_of_Bahrain.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Bahrain.svg/35px-Flag_of_Bahrain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Bahrain.svg/46px-Flag_of_Bahrain.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Bahrain" title="Bahrain">Bahrain</a> </td> <td align="right">750 </td> <td align="right">718.306 </td> <td align="right">987,1 </td> <td><a href="/wiki/Manama" title="Manama">Manama</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/23px-Flag_of_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/35px-Flag_of_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/45px-Flag_of_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_S%C3%ADp" title="Cộng hòa Síp">Síp</a><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">9.251 </td> <td align="right">792.604 </td> <td align="right">83,9 </td> <td><a href="/wiki/Nicosia" title="Nicosia">Nicosia</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/23px-Flag_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/35px-Flag_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/45px-Flag_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Gruzia" title="Gruzia">Gruzia</a><sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">69.700 </td> <td align="right"> </td> <td align="right">64,0 </td> <td><a href="/wiki/Tbilisi" title="Tbilisi">Tbilisi</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/23px-Flag_of_Iraq.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/35px-Flag_of_Iraq.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/45px-Flag_of_Iraq.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a> </td> <td align="right">438.371 </td> <td align="right">28.221.181 </td> <td align="right">54,9 </td> <td><a href="/wiki/Bagdad" title="Bagdad">Bagdad</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/23px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/35px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/46px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></span></span> </span><a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a> </td> <td align="right">1.628.750 </td> <td align="right">70.472.846 </td> <td align="right">42,8 </td> <td><a href="/wiki/Tehran" title="Tehran">Tehran</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/21px-Flag_of_Israel.svg.png" decoding="async" width="21" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/32px-Flag_of_Israel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/41px-Flag_of_Israel.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a> </td> <td align="right">22.072 </td> <td align="right">7.112.359 </td> <td align="right">290,3 </td> <td><a href="/wiki/Jerusalem" title="Jerusalem">Jerusalem</a><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/23px-Flag_of_Jordan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/35px-Flag_of_Jordan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/46px-Flag_of_Jordan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Jordan" title="Jordan">Jordan</a> </td> <td align="right">89.342 </td> <td align="right">6.198.677 </td> <td align="right">57,5 </td> <td><a href="/wiki/Amman" title="Amman">Amman</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Kuwait.svg/23px-Flag_of_Kuwait.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Kuwait.svg/35px-Flag_of_Kuwait.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Kuwait.svg/46px-Flag_of_Kuwait.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Kuwait" title="Kuwait">Kuwait</a> </td> <td align="right">17.818 </td> <td align="right">2.596.561 </td> <td align="right">118,5 </td> <td><a href="/wiki/Th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91_Kuwait" title="Thành phố Kuwait">Thành phố Kuwait</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Lebanon.svg/23px-Flag_of_Lebanon.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Lebanon.svg/35px-Flag_of_Lebanon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Lebanon.svg/45px-Flag_of_Lebanon.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Liban" title="Liban">Liban</a> </td> <td align="right">10.452 </td> <td align="right">3.971.941 </td> <td align="right">353,6 </td> <td><a href="/wiki/Beirut" title="Beirut">Beirut</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Oman.svg/23px-Flag_of_Oman.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Oman.svg/35px-Flag_of_Oman.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Oman.svg/46px-Flag_of_Oman.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Oman" title="Oman">Oman</a> </td> <td align="right">309.500 </td> <td align="right">3.311.640 </td> <td align="right">12,8 </td> <td><a href="/wiki/Muscat" title="Muscat">Muscat</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Palestine.svg/23px-Flag_of_Palestine.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Palestine.svg/35px-Flag_of_Palestine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Palestine.svg/46px-Flag_of_Palestine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Palestine" title="Nhà nước Palestine">Palestine</a> </td> <td align="right">6.257 </td> <td align="right">4.277.000 </td> <td align="right">683,5 </td> <td><a href="/wiki/Ramallah" title="Ramallah">Ramallah</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Qatar.svg/23px-Flag_of_Qatar.svg.png" decoding="async" width="23" height="9" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Qatar.svg/35px-Flag_of_Qatar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Qatar.svg/46px-Flag_of_Qatar.svg.png 2x" data-file-width="1400" data-file-height="550" /></span></span> </span><a href="/wiki/Qatar" title="Qatar">Qatar</a> </td> <td align="right">11.586 </td> <td align="right">928.635 </td> <td align="right">69,4 </td> <td><a href="/wiki/Doha" title="Doha">Doha</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/23px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/35px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/45px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_X%C3%AA_%C3%9At" title="Ả Rập Xê Út">Ả Rập Xê Út</a> </td> <td align="right">2.149.690 </td> <td align="right">23.513.330 </td> <td align="right">12,0 </td> <td><a href="/wiki/Riyadh" title="Riyadh">Riyadh</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/23px-Flag_of_Syria.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/35px-Flag_of_Syria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/45px-Flag_of_Syria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Syria" title="Syria">Syria</a> </td> <td align="right">185.180 </td> <td align="right">19.747.586 </td> <td align="right">92,6 </td> <td><a href="/wiki/Damascus" title="Damascus">Damascus</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Thổ Nhĩ Kỳ">Thổ Nhĩ Kỳ</a><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td align="right">783.562 </td> <td align="right"> </td> <td align="right"> </td> <td><a href="/wiki/Ankara" title="Ankara">Ankara</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/23px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/35px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/46px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%C3%A1c_Ti%E1%BB%83u_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_Th%E1%BB%91ng_nh%E1%BA%A5t" title="Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất">CTVQ Ả Rập Thống nhất</a> </td> <td align="right">83.600 </td> <td align="right">4.621.399 </td> <td align="right">29,5 </td> <td><a href="/wiki/Abu_Dhabi" title="Abu Dhabi">Abu Dhabi</a> </td></tr> <tr> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/23px-Flag_of_Yemen.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/35px-Flag_of_Yemen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/45px-Flag_of_Yemen.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Yemen" title="Yemen">Yemen</a> </td> <td align="right">527.968 </td> <td align="right">23.013.376 </td> <td align="right">35,4 </td> <td><a href="/wiki/Sana%27a" title="Sana'a">Sana'a</a> </td></tr> <tr style="font-weight:bold;"> <td>Tổng cộng </td> <td align="right">43.810,582 </td> <td align="right">4.162.966.086 </td> <td align="right">89,07 </td></tr></tbody></table> <dl><dd><i>Ghi chú</i>: Một phần của <a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập">Ai Cập</a> (<a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_Sinai" title="Bán đảo Sinai">Bán đảo Sinai</a>) thuộc về Tây Á về mặt địa lý.</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Các_vùng_lãnh_thổ_khác"><span id="C.C3.A1c_v.C3.B9ng_l.C3.A3nh_th.E1.BB.95_kh.C3.A1c"></span>Các vùng lãnh thổ khác</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=27" title="Sửa đổi phần “Các vùng lãnh thổ khác”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=27" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Các vùng lãnh thổ khác"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg/23px-Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg/35px-Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg/46px-Flag_of_the_Republic_of_Abkhazia.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></span></span> </span><a href="/wiki/Abkhazia" title="Abkhazia">Abkhazia</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/23px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/35px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/46px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Akrotiri_v%C3%A0_Dhekelia" title="Akrotiri và Dhekelia">Akrotiri và Dhekelia</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg/23px-Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg/35px-Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg/46px-Flag_of_the_Commissioner_of_the_British_Indian_Ocean_Territory.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></span></span> </span><a href="/wiki/L%C3%A3nh_th%E1%BB%95_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_D%C6%B0%C6%A1ng_thu%E1%BB%99c_Anh" title="Lãnh thổ Ấn Độ Dương thuộc Anh">Lãnh thổ Ấn Độ Dương thuộc Anh</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg/23px-Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg/35px-Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg/46px-Flag_of_the_Cocos_%28Keeling%29_Islands.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></span></span> </span><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Cocos_(Keeling)" title="Quần đảo Cocos (Keeling)">Quần đảo Cocos (Keeling)</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Flag_of_Christmas_Island.svg/23px-Flag_of_Christmas_Island.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Flag_of_Christmas_Island.svg/35px-Flag_of_Christmas_Island.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Flag_of_Christmas_Island.svg/46px-Flag_of_Christmas_Island.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="256" /></span></span> </span><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_Gi%C3%A1ng_Sinh" title="Đảo Giáng Sinh">Đảo Giáng Sinh</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Hong_Kong.svg/23px-Flag_of_Hong_Kong.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Hong_Kong.svg/35px-Flag_of_Hong_Kong.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Hong_Kong.svg/45px-Flag_of_Hong_Kong.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Flag_of_Macau.svg/23px-Flag_of_Macau.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Flag_of_Macau.svg/35px-Flag_of_Macau.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Flag_of_Macau.svg/45px-Flag_of_Macau.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Ma_Cao" title="Ma Cao">Ma Cao</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_South_Ossetia.svg/23px-Flag_of_South_Ossetia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_South_Ossetia.svg/35px-Flag_of_South_Ossetia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_South_Ossetia.svg/46px-Flag_of_South_Ossetia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Nam_Ossetia" title="Nam Ossetia">Nam Ossetia</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/23px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/35px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg/45px-Flag_of_the_Turkish_Republic_of_Northern_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_S%C3%ADp" title="Bắc Síp">Bắc Síp</a> (Northern Cyprus)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tên_các_nước_thuộc_Châu_Á_theo_vần_Anphabet"><span id="T.C3.AAn_c.C3.A1c_n.C6.B0.E1.BB.9Bc_thu.E1.BB.99c_Ch.C3.A2u_.C3.81_theo_v.E1.BA.A7n_Anphabet"></span>Tên các nước thuộc Châu Á theo vần Anphabet</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=28" title="Sửa đổi phần “Tên các nước thuộc Châu Á theo vần Anphabet”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=28" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tên các nước thuộc Châu Á theo vần Anphabet"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div> <table class="multicol" role="presentation" style="padding: 0; border: 0; border-collapse: collapse; background-color: transparent; color: inherit; table-layout: fixed; width: 100%"> <tbody><tr valign="top"> <td style="padding-right:1.5em;"> <ul><li><a href="/wiki/Afghanistan" title="Afghanistan">Afghanistan</a></li> <li><a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a></li> <li><a href="/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan">Azerbaijan</a></li> <li><a href="/wiki/Bahrain" title="Bahrain">Bahrain</a></li> <li><a href="/wiki/Bangladesh" title="Bangladesh">Bangladesh</a></li> <li><a href="/wiki/Bhutan" title="Bhutan">Bhutan</a></li> <li><a href="/wiki/Brunei" title="Brunei">Brunei</a></li> <li><a href="/wiki/Cambodia" class="mw-redirect" title="Cambodia">Cambodia</a></li> <li><a href="/wiki/China" class="mw-redirect" title="China">China</a></li> <li><a href="/wiki/Cyprus" class="mw-redirect" title="Cyprus">Cyprus</a></li> <li><a href="/wiki/East_Timor" class="mw-redirect" title="East Timor">East Timor</a></li> <li><a href="/wiki/Georgia_(country)" class="mw-redirect" title="Georgia (country)">Georgia</a></li></ul> <p>  </p> </td> <td style="margin-right: 20px;"> <ul><li><a href="/wiki/India" class="mw-redirect" title="India">India</a></li> <li><a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a></li> <li><a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a></li> <li><a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a></li> <li><a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a></li> <li><a href="/wiki/Japan" class="mw-disambig" title="Japan">Japan</a></li> <li><a href="/wiki/Jordan" title="Jordan">Jordan</a></li> <li><a href="/wiki/Kazakhstan" title="Kazakhstan">Kazakhstan</a></li> <li><a href="/wiki/Kuwait" title="Kuwait">Kuwait</a></li> <li><a href="/wiki/Kyrgyzstan" title="Kyrgyzstan">Kyrgyzstan</a></li> <li><a href="/wiki/Laos" class="mw-redirect" title="Laos">Laos</a></li> <li><a href="/wiki/Lebanon" class="mw-redirect" title="Lebanon">Lebanon</a></li></ul> <p>  </p> </td> <td style="margin-right: 20px;"> <ul><li><a href="/wiki/Malaysia" title="Malaysia">Malaysia</a></li> <li><a href="/wiki/Maldives" title="Maldives">Maldives</a></li> <li><a href="/wiki/Mongolia" class="mw-redirect" title="Mongolia">Mongolia</a></li> <li><a href="/wiki/Myanmar" title="Myanmar">Myanmar</a></li> <li><a href="/wiki/Nepal" title="Nepal">Nepal</a></li> <li><a href="/wiki/North_Korea" class="mw-redirect" title="North Korea">North Korea</a></li> <li><a href="/wiki/Oman" title="Oman">Oman</a></li> <li><a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a></li> <li><a href="/wiki/Palestine" class="mw-redirect" title="Palestine">Palestine</a></li> <li><a href="/wiki/Philippines" title="Philippines">Philippines</a></li> <li><a href="/wiki/Qatar" title="Qatar">Qatar</a></li> <li><a href="/wiki/Saudi_Arabia" class="mw-redirect" title="Saudi Arabia">Saudi Arabia</a></li></ul> <p>  </p> </td> <td style="margin-right: 20px;"> <ul><li><a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a></li> <li><a href="/wiki/Sri_Lanka" title="Sri Lanka">Sri Lanka</a></li> <li><a href="/wiki/South_Korea" class="mw-redirect" title="South Korea">South Korea</a></li> <li><a href="/wiki/Syria" title="Syria">Syria</a></li> <li><a href="/wiki/Tajikistan" title="Tajikistan">Tajikistan</a></li> <li><a href="/wiki/Thailand" class="mw-redirect" title="Thailand">Thailand</a></li> <li><a href="/wiki/Turkiye" class="mw-redirect" title="Turkiye">Turkey</a></li> <li><a href="/wiki/Turkmenistan" title="Turkmenistan">Turkmenistan</a></li> <li><a href="/wiki/United_Arab_Emirates" class="mw-redirect" title="United Arab Emirates">United Arab Emirates</a></li> <li><a href="/wiki/Uzbekistan" title="Uzbekistan">Uzbekistan</a></li> <li><a href="/wiki/Vietnam" class="mw-redirect" title="Vietnam">Vietnam</a></li> <li><a href="/wiki/Yemen" title="Yemen">Yemen</a></li></ul> <p>  </p> </td></tr></tbody></table> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Văn_hoá"><span id="V.C4.83n_ho.C3.A1"></span>Văn hoá</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=29" title="Sửa đổi phần “Văn hoá”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=29" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Văn hoá"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bởi vì vùng đất khu vực châu Á rộng lớn, nhiều dân tộc, tính đa dạng của văn hoá rất mạnh, độ sai biệt rất lớn, cho nên gần như không có "văn hoá châu Á" thống nhất. Tất cả tôn giáo lớn của thế giới đều sản sinh ở châu Á, như <a href="/wiki/Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Kitô giáo">Cơ Đốc giáo</a>, <a href="/wiki/Ph%E1%BA%ADt_gi%C3%A1o" title="Phật giáo">Phật giáo</a>, <a href="/wiki/H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Hồi giáo">Hồi giáo</a> và <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_gi%C3%A1o" title="Ấn Độ giáo">Ấn Độ giáo</a>. Trước <a href="/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_c%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" class="mw-redirect" title="Cách mạng công nghiệp">Cách mạng công nghiệp</a> vào thế kỉ XVIII, trung tâm kinh tế của thế giới nằm ở châu Á, cho nên phần lớn thành tựu kĩ thuật của loài người đều sản sinh ở châu Á. Đầu năm 3000 trước Công nguyên, người châu Á đã phát minh kĩ thuật đốt nung <a href="/wiki/G%E1%BB%91m" title="Gốm">đồ gốm</a> và đúc rèn <a href="/wiki/Qu%E1%BA%B7ng" title="Quặng">quặng</a>, <a href="/wiki/Sumer" title="Sumer">người Sumer</a> ở châu Á đã phát minh đầu tiên công trình tưới nước bằng văn tự và có hệ thống, dân tộc du mục ở Trung Á đã phát minh yên ngựa, dây cương ngựa và <a href="/wiki/B%C3%A1nh_xe" title="Bánh xe">bánh xe</a>, người Trung Quốc đã phát minh <a href="/wiki/S%E1%BB%A9" title="Sứ">đồ sứ</a>, bàn đạp ngựa, <a href="/wiki/Thu%E1%BB%91c_s%C3%BAng" title="Thuốc súng">thuốc súng</a>, <a href="/wiki/La_b%C3%A0n" title="La bàn">la bàn</a>, <a href="/wiki/S%E1%BA%A3n_xu%E1%BA%A5t_gi%E1%BA%A5y" title="Sản xuất giấy">kĩ thuật làm giấy</a> và <a href="/wiki/In_%E1%BA%A5n" title="In ấn">kĩ thuật in ấn</a>, đồng thời trồng trọt <a href="/wiki/L%C3%BAa" title="Lúa">lúa gié</a> sớm nhất. Người Ấn Độ và người Arabi đã phát minh kĩ thuật tính toán <a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BA%ADp_ph%C3%A2n" title="Hệ thập phân">hệ thập phân</a>. Các loại kĩ thuật y dược mang tính địa phương ở châu Á dù cho đến ngày nay cũng vô cùng hữu hiệu, vẫn sử dụng ở rất nhiều khu vực. </p><p>Rất nhiều <a href="/wiki/Nh%E1%BA%A1c_c%E1%BB%A5" title="Nhạc cụ">nhạc cụ</a> ở phương tây và phương đông là có cùng một nguồn gốc, cho nên giống nhau vô cùng, thí dụ như <a href="/wiki/V%C4%A9_c%E1%BA%A7m" title="Vĩ cầm">vĩ cầm</a> và nhị hồ (đàn nhị), <a href="/wiki/Guitar" title="Guitar">guitar</a> và <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0n_t%E1%BB%B3_b%C3%A0" title="Đàn tỳ bà">đàn tì bà</a>, <a href="/wiki/%C3%94-boa" title="Ô-boa">ô-boa</a> và suona, <a href="/wiki/S%C3%A1o_(nh%E1%BA%A1c_c%E1%BB%A5)" title="Sáo (nhạc cụ)">sáo</a> phương đông và phương tây gần giống nhau. Thực ra những nhạc cụ này đa số đều là bắt nguồn ở vùng đất <a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a>. Văn hoá của các dân tộc châu Á như Trung Quốc, Arabi và Ấn Độ có ảnh hưởng cực kì to lớn đối với văn hoá thế giới. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tôn_giáo"><span id="T.C3.B4n_gi.C3.A1o"></span>Tôn giáo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=30" title="Sửa đổi phần “Tôn giáo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=30" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tôn giáo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Châu Á là chỗ khởi nguyên của các tôn giáo lớn. </p> <ul><li><a href="/wiki/Kit%C3%B4_gi%C3%A1o" title="Kitô giáo">Kitô giáo</a> khởi nguyên ở <a href="/wiki/Bethlehem" title="Bethlehem">Bethlehem</a>, <a href="/wiki/Palestine_(khu_v%E1%BB%B1c)" title="Palestine (khu vực)">vùng đất Palestine</a>, <a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_%C3%81" class="mw-redirect" title="Tây Nam Á">Tây Á</a>. Người sáng lập là <a href="/wiki/Gi%C3%AA-su" title="Giê-su">Giê-su Ki-tô</a> - <a href="/wiki/Nazareth" title="Nazareth">người Nazareth</a>, <a href="/wiki/Israel" title="Israel">nước Israel</a>, giáng sinh ở <a href="/wiki/Bethlehem" title="Bethlehem">Bethlehem</a> vào ngày 25 tháng 12 nguyên niên Công nguyên. <a href="/wiki/Jerusalem" title="Jerusalem">Jerusalem</a> là thánh địa của Cơ Đốc giáo, <a href="/wiki/Kinh_Th%C3%A1nh" title="Kinh Thánh">Kinh Thánh</a> là kinh điển tối cao.</li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Hồi giáo">Hồi giáo</a> khởi nguyên ở <a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Bán đảo Ả Rập">bán đảo Ả Rập</a>, do <a href="/wiki/Muhammad" title="Muhammad">Mumhammad</a> (sinh năm 570, mất năm 632 Công nguyên) - <a href="/wiki/Mecca" title="Mecca">người Mecca</a>, <a href="/wiki/%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_X%C3%AA_%C3%9At" title="Ả Rập Xê Út">Ả Rập Saudi</a>, sáng lập, là một vị thần giáo. <a href="/wiki/Medina" title="Medina">Medina</a> và <a href="/wiki/Mecca" title="Mecca">Mecca</a> là thánh địa của Hồi giáo, <a href="/wiki/Qur%E2%80%99an" title="Qur’an">Kinh Qur’an</a> là kinh điển tối cao.</li> <li><a href="/wiki/Ph%E1%BA%ADt_gi%C3%A1o" title="Phật giáo">Phật giáo</a> hình thành ở chỗ tiếp giáp hai nước <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> và <a href="/wiki/Nepal" title="Nepal">Nepal</a> - vùng đất phía bắc <a href="/wiki/Ti%E1%BB%83u_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Tiểu lục địa Ấn Độ">tiểu lục địa Ấn Độ</a>, người sáng lập là <a href="/wiki/T%E1%BA%A5t-%C4%91%E1%BA%A1t-%C4%91a_C%E1%BB%93-%C4%91%C3%A0m" class="mw-redirect" title="Tất-đạt-đa Cồ-đàm">Siddhārtha Gautama</a> - người Ấn Độ cổ đại, sinh năm 566, mất năm 486 trước Công nguyên, thuộc dòng họ <a href="/wiki/Shakya" title="Shakya">Shakya</a> (Thích-ca), sau này được gọi là Shakyamuni (Thích-ca-mâu-ni).</li> <li><a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_gi%C3%A1o" title="Ấn Độ giáo">Ấn Độ giáo</a> khởi nguyên ở <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a>.</li> <li><a href="/wiki/Sikh_gi%C3%A1o" title="Sikh giáo">Sikh giáo</a></li> <li><a href="/wiki/Do_Th%C3%A1i_gi%C3%A1o" title="Do Thái giáo">Do Thái giáo</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1o_gi%C3%A1o" title="Đạo giáo">Đạo giáo</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ngôn_ngữ"><span id="Ng.C3.B4n_ng.E1.BB.AF"></span>Ngôn ngữ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=31" title="Sửa đổi phần “Ngôn ngữ”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=31" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ngôn ngữ"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ngôn ngữ châu Á chia ra thuộc về <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_H%C3%A1n-T%E1%BA%A1ng" title="Ngữ hệ Hán-Tạng">ngữ hệ Hán - Tạng</a>, <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Nam_%C3%81" title="Ngữ hệ Nam Á">ngữ hệ Nam Á</a>, <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Altai" title="Ngữ hệ Altai">ngữ hệ Altai</a>, <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Nam_%C4%90%E1%BA%A3o" title="Ngữ hệ Nam Đảo">ngữ hệ Nam Đảo</a>, <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Dravida" title="Ngữ hệ Dravida">ngữ hệ Dravida</a>, <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_Phi-%C3%81" title="Ngữ hệ Phi-Á">ngữ hệ Á - Phi</a> và <a href="/wiki/Ng%E1%BB%AF_h%E1%BB%87_%E1%BA%A4n-%C3%82u" title="Ngữ hệ Ấn-Âu">ngữ hệ Ấn - Âu</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Thể_thao"><span id="Th.E1.BB.83_thao"></span>Thể thao</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=32" title="Sửa đổi phần “Thể thao”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=32" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Thể thao"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%99i_Th%E1%BB%83_thao_ch%C3%A2u_%C3%81" title="Đại hội Thể thao châu Á">Đại hội Thể thao châu Á</a>, gọi tắt Á vận hội, là đại hội thể thao mang tính tổng hợp có quy mô lớn nhất và tiêu chuẩn cao nhất ở vùng đất châu Á, đại biểu tiêu chuẩn thể dục thể thao của cả châu Á, nó là đại hội thể thao tổng hợp quy mô to lớn mang tính khu vực được <a href="/wiki/%E1%BB%A6y_ban_Olympic_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Ủy ban Olympic Quốc tế">Uỷ ban Olympic Quốc tế</a> thừa nhận. Do <a href="/wiki/H%E1%BB%99i_%C4%91%E1%BB%93ng_Olympic_ch%C3%A2u_%C3%81" title="Hội đồng Olympic châu Á">Hội đồng Olympic châu Á</a> phụ trách công việc, mỗi bốn năm một kì. Tiền thân của nó là Đại hội Thể thao Viễn Đông và Đại hội Thể thao Tây Á. Đại hội Thể thao châu Á kì thứ nhất lúc đầu dự định cử hành ở <a href="/wiki/New_Delhi" title="New Delhi">New Delhi</a>, <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> vào tháng 2 năm 1949, do các nguyên nhân trù bị của nước chủ nhà nên kéo dài đến năm 1951 cử hành. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sự_bất_ổn"><span id="S.E1.BB.B1_b.E1.BA.A5t_.E1.BB.95n"></span>Sự bất ổn</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=33" title="Sửa đổi phần “Sự bất ổn”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=33" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Sự bất ổn"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tranh_chấp_lãnh_thổ_và_chủ_quyền"><span id="Tranh_ch.E1.BA.A5p_l.C3.A3nh_th.E1.BB.95_v.C3.A0_ch.E1.BB.A7_quy.E1.BB.81n"></span>Tranh chấp lãnh thổ và chủ quyền</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=34" title="Sửa đổi phần “Tranh chấp lãnh thổ và chủ quyền”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=34" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tranh chấp lãnh thổ và chủ quyền"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a> lãnh thổ do <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> tuyên bố chủ quyền.</li> <li><a href="/wiki/Ho%C3%A0ng_Sa" class="mw-disambig" title="Hoàng Sa">Hoàng Sa</a> và <a href="/wiki/Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_Sa" class="mw-disambig" title="Trường Sa">Trường Sa</a> do Việt Nam tuyên bố chủ quyền, Trung Quốc tranh chấp.</li> <li><a href="/wiki/Palestine" class="mw-redirect" title="Palestine">Palestine</a> và <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a> tranh chấp <a href="/wiki/B%E1%BB%9D_T%C3%A2y" title="Bờ Tây">Bờ Tây</a>.</li> <li><a href="/wiki/Jammu" title="Jammu">Jammu</a> và <a href="/wiki/Kashmir" title="Kashmir">Kashmir</a> do <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a>, <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> và <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a> tranh chấp.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ly_khai_và_đảo_chính"><span id="Ly_khai_v.C3.A0_.C4.91.E1.BA.A3o_ch.C3.ADnh"></span>Ly khai và đảo chính</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=35" title="Sửa đổi phần “Ly khai và đảo chính”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=35" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Ly khai và đảo chính"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%A2y_T%E1%BA%A1ng" title="Tây Tạng">Tây Tạng</a> (<a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a>) đòi ly khai.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Xung_đột_biên_giới"><span id="Xung_.C4.91.E1.BB.99t_bi.C3.AAn_gi.E1.BB.9Bi"></span>Xung đột biên giới</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=36" title="Sửa đổi phần “Xung đột biên giới”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=36" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xung đột biên giới"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Xung đột biên giới giữa 3 quốc gia là <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a>, <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a> và <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chú_thích"><span id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch"></span>Chú thích</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=37" title="Sửa đổi phần “Chú thích”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=37" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Chú thích"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 50em; -webkit-column-width: 50em; column-width: 50em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-NG264-1"><b><a href="#cite_ref-NG264_1-0">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation book cs1"><i>National Geographic Family Reference Atlas of the World</i>. Washington, DC: National Geographic Society (U.S.). 2006. tr. 264.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=National+Geographic+Family+Reference+Atlas+of+the+World&rft.place=Washington%2C+DC&rft.pages=264&rft.pub=National+Geographic+Society+%28U.S.%29&rft.date=2006&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%C3%A2u+%C3%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-UN_WPP-2"><b><a href="#cite_ref-UN_WPP_2-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://population.un.org/wpp/">“<span class="cs1-kern-left">"</span>World Population prospects – Population division<span class="cs1-kern-right">"</span>”</a>. <i>population.un.org</i>. <a href="/wiki/Ban_Kinh_t%E1%BA%BF_v%C3%A0_X%C3%A3_h%E1%BB%99i_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" class="mw-redirect" title="Ban Kinh tế và Xã hội Liên Hợp Quốc">Ban Kinh tế và Xã hội Liên Hợp Quốc</a>, Population Division<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 9 tháng 11 năm 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=population.un.org&rft.atitle=%22World+Population+prospects+%E2%80%93+Population+division%22&rft_id=https%3A%2F%2Fpopulation.un.org%2Fwpp%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%C3%A2u+%C3%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-UN_WPP_2019-3"><b><a href="#cite_ref-UN_WPP_2019_3-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://population.un.org/wpp/Download/Files/1_Indicators%20(Standard)/EXCEL_FILES/1_Population/WPP2019_POP_F01_1_TOTAL_POPULATION_BOTH_SEXES.xlsx">“<span class="cs1-kern-left">"</span>Overall total population" – World Population Prospects: The 2019 Revision”</a> <span class="cs1-format">(xslx)</span>. <i>population.un.org</i> (custom data acquired via website). <a href="/wiki/Ban_Kinh_t%E1%BA%BF_v%C3%A0_X%C3%A3_h%E1%BB%99i_Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" class="mw-redirect" title="Ban Kinh tế và Xã hội Liên Hợp Quốc">Ban Kinh tế và Xã hội Liên Hợp Quốc</a>, Population Division<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 9 tháng 11 năm 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=population.un.org&rft.atitle=%22Overall+total+population%22+%E2%80%93+World+Population+Prospects%3A+The+2019+Revision&rft_id=https%3A%2F%2Fpopulation.un.org%2Fwpp%2FDownload%2FFiles%2F1_Indicators%2520%28Standard%29%2FEXCEL_FILES%2F1_Population%2FWPP2019_POP_F01_1_TOTAL_POPULATION_BOTH_SEXES.xlsx&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%C3%A2u+%C3%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-IMF_Data-4">^ <a href="#cite_ref-IMF_Data_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-IMF_Data_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-IMF_Data_4-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imf.org/external/datamapper/datasets/WEO/1">“IMF (WEO October 2019 Edition) GDP nominal per capita – international dollar”</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=IMF+%28WEO+October+2019+Edition%29+GDP+nominal+per+capita+%E2%80%93+international+dollar&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.imf.org%2Fexternal%2Fdatamapper%2Fdatasets%2FWEO%2F1&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%C3%A2u+%C3%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-southernmost-5">^ <a href="#cite_ref-southernmost_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-southernmost_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120923211918/http://www.iskandarproject.com/flagshipc.html">“ISKANDAR MALAYSIA FLAGSHIP C MAP”</a>. Iskandar Project. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iskandarproject.com/flagshipc.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 23 tháng 9 năm 2012<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 20 tháng 7 năm 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=ISKANDAR+MALAYSIA+FLAGSHIP+C+MAP&rft.pub=Iskandar+Project&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iskandarproject.com%2Fflagshipc.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%C3%A2u+%C3%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wdl.org/zh/item/4136/">“Khôn dư vạn quốc toàn đồ”</a>. <i>www.wdl.org</i>. 1602<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 10 tháng 2 năm 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.wdl.org&rft.atitle=Kh%C3%B4n+d%C6%B0+v%E1%BA%A1n+qu%E1%BB%91c+to%C3%A0n+%C4%91%E1%BB%93&rft.date=1602&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.wdl.org%2Fzh%2Fitem%2F4136%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%C3%A2u+%C3%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://vi.traasgpu.com/tai-sao-chau-a-lai-goi-la-chau-a/">“Asia đã lấy tên của nó như thế nào?”</a>. <i>vi.traasgpu.com</i><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 26 tháng 11 năm 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=vi.traasgpu.com&rft.atitle=Asia+%C4%91%C3%A3+l%E1%BA%A5y+t%C3%AAn+c%E1%BB%A7a+n%C3%B3+nh%C6%B0+th%E1%BA%BF+n%C3%A0o%3F&rft_id=https%3A%2F%2Fvi.traasgpu.com%2Ftai-sao-chau-a-lai-goi-la-chau-a%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%C3%A2u+%C3%81" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:0-8">^ <a href="#cite_ref-:0_8-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:0_8-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Đinh Hải Bân. Tường thuật tóm tắt tài nguyên hồ sơ Lịch sử châu Á (J). Nhà xuất bản tạp chí "Thế giới Lan Đài". Kì 11 năm 2005.</span> </li> <li id="cite_note-:1-9">^ <a href="#cite_ref-:1_9-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:1_9-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:1_9-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Lí Vấn Cừ. 2000 thường thức địa lí không biết không được: Nhà xuất bản Tân Thế giới, năm 2008.</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110815154856/http://www.21page.net/world_geography/aisa.asp">“Bảy châu lớn trên thế giới - châu Á”</a>. <i><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.21page.net/world_geography/index.asp">http://www.21page.net/world_geography/index.asp</a></i> (bằng tiếng Trung). Trang vàng Toàn cầu. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.21page.net/world_geography/aisa.asp">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 15 tháng 8 năm 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=http%3A%2F%2Fwww.21page.net%2Fworld_geography%2Findex.asp&rft.atitle=B%E1%BA%A3y+ch%C3%A2u+l%E1%BB%9Bn+tr%C3%AAn+th%E1%BA%BF+gi%E1%BB%9Bi+-+ch%C3%A2u+%C3%81&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.21page.net%2Fworld_geography%2Faisa.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%C3%A2u+%C3%81" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Liên kết ngoài trong <code class="cs1-code">|website=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#param_has_ext_link" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text">Continental regions as per <a class="external text" href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/08/United_Nations_geographical_subregions.png">UN categorisations (map)</a>, except 12. Depending on definitions, various territories cited below (notes 6, 11-13, 15, 17-19, 21-23) may be in <a href="/w/index.php?title=Transcontinental_nation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transcontinental nation (trang không tồn tại)">one or both of</a> Asia and Europe, Africa, or <a href="/wiki/Oceania" class="mw-redirect" title="Oceania">Oceania</a>.<br /></span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Kazakhstan" title="Kazakhstan">Kazakhstan</a> đôi khi được coi là một quốc gia xuyên lục địa tại Trung Á và Đông Âu; số liệu diện tích và dân số chỉ tính phần thuộc châu Á.<br /></span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">"<a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Trung_Hoa" class="mw-redirect" title="Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa">Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa</a>" thường được gọi một cách vắn tắt là "Trung Quốc". Số liệu chỉ tính <a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c_%C4%91%E1%BA%A1i_l%E1%BB%A5c" title="Trung Quốc đại lục">Trung Quốc đại lục</a>, không bao gồm <a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a>, <a href="/wiki/Ma_Cao" title="Ma Cao">Ma Cao</a> và <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a>.<br /></span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text">Số liệu cho khu vực nằm dưới quyền kiểm soát trên thực tế của <a href="/wiki/Trung_Hoa_D%C3%A2n_Qu%E1%BB%91c" class="mw-redirect" title="Trung Hoa Dân Quốc">Trung Hoa Dân Quốc</a>, thường được gọi là <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a></span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text">Cục thống kê Hàn Quốc</span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text">Russia được coi là một quốc gia xuyên lục địa tại Đông Âu và Bắc Á; số liệu dân số và diện tích tính trên bình diện cả nước.<br /></span> </li> <li id="cite_note-ccau-17"><b><a href="#cite_ref-ccau_17-0">^</a></b> <span class="reference-text">Không tính <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_Christmas" class="mw-redirect" title="Đảo Christmas">Đảo Christmas</a> và <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Cocos_(Keeling)" title="Quần đảo Cocos (Keeling)">Quần đảo Cocos (Keeling)</a></span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text">Thủ đô hành chính của Myanma chính thức chuyển từ <a href="/wiki/Yangon" title="Yangon">Yangon (Rangoon)</a> tới một khu vực phía tây <a href="/wiki/Pyinmana" title="Pyinmana">Pyinmana</a> vào năm 2005.</span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stat.go.jp/english/info/meetings/cambodia/pdf/pre_rep1.pdf">General Population Census of Cambodia 2008 - Provisional population totals, National Institute of Statistics, Ministry of Planning, released 3rd September, 2008</a></span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Timor" title="Đông Timor">Đông Timor</a> được coi là một quốc gia xuyên lục địa giữa Đông Nam Á và <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C4%90%E1%BA%A1i_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Châu Đại Dương">châu Đại Dương</a>.<br /></span> </li> <li id="cite_note-21"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a> thường được coi là một quốc gia xuyên lục địa tại Đông Nam Á và <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C4%90%E1%BA%A1i_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Châu Đại Dương">châu Đại Dương</a>; số liệu không bao gồm <a href="/wiki/Irian_Jaya" class="mw-redirect" title="Irian Jaya">Irian Jaya</a> và <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Maluku" title="Quần đảo Maluku">quần đảo Maluku</a>, thường được liệt là thuộc châu Đại Dương (<a href="/wiki/Melanesia" title="Melanesia">Melanesia</a>/<a href="/wiki/Australasia" title="Australasia">Australasia</a>).<br /></span> </li> <li id="cite_note-22"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b> <span class="reference-text">Bao gồm <a href="/wiki/Jammu_v%C3%A0_Kashmir" class="mw-redirect" title="Jammu và Kashmir">Jammu and Kashmir</a>, lãnh thổ tranh cãi giữa Ấn Độ, <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a>, và Trung Quốc.<br /></span> </li> <li id="cite_note-Theo_UN_2007-23">^ <a href="#cite_ref-Theo_UN_2007_23-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Theo_UN_2007_23-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Theo UN 2007</span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a> đôi khi được coi là một quốc gia xuyên lục địa: về mặt địa lý thuộc <a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_%C3%81" class="mw-redirect" title="Tây Nam Á">Tây Á</a>, song có liên kết về lịch sử và chính trị-xã hội với châu Âu.<br /></span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan">Azerbaijan</a> thường được coi là một quốc gia xuyên lục địa giữa Tây Á và Đông Âu; số liệu dân số và diện tích chỉ tính phần thuộc châu Á. Số liệu bao gồm cả <a href="/wiki/Nakhchivan" class="mw-redirect" title="Nakhchivan">Nakhchivan</a>, một lãnh thổ bị tách rời của Azerbaijan giáp với <a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a>, <a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a> và <a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Thổ Nhĩ Kỳ">Thổ Nhĩ Kỳ</a>.<br /></span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text">Hòn đảo <a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_S%C3%ADp" title="Cộng hòa Síp">Cộng hòa Síp</a> đôi khi được coi là một lãnh thổ xuyên lục địa. Nằm ở Đông <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_Trung_H%E1%BA%A3i" title="Địa Trung Hải">Địa Trung Hải</a>, phía nam <a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Thổ Nhĩ Kỳ">Thổ Nhĩ Kỳ</a>, phía bắc của<a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_Sinai" title="Bán đảo Sinai">Sinai</a>, và phía tây của <a href="/wiki/Liban" title="Liban">Liban</a> và <a href="/wiki/Syria" title="Syria">Syria</a>, có một số liên kết xã hội-chính trị với châu Âu. Tuy nhiên, <a href="/wiki/Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Liên Hợp Quốc">Liên Hợp Quốc</a> coi Síp thuộc Tây Á, trong khi <a href="/wiki/C%C6%A1_quan_T%C3%ACnh_b%C3%A1o_Trung_%C6%B0%C6%A1ng_(Hoa_K%E1%BB%B3)" title="Cơ quan Tình báo Trung ương (Hoa Kỳ)">CIA</a> xem quốc đảo thuộc vùng <a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a>.<br /></span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text">Gruzia thường được coi là một quốc gia xuyên lục địa tại Tây Á và Đông Âu; số liệu dân số và diện tích chỉ tính phần thuộc châu Á.<br /></span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text">Năm 1980, <a href="/wiki/Jerusalem" title="Jerusalem">Jerusalem</a> được tuyên bố là thủ đô của nước Israel thống nhất, sau sự thôn tính của nước này với khu vực do người Ả Rập chiếm ưu thế tại <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Jerusalem" title="Đông Jerusalem">Đông Jerusalem</a> trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_S%C3%A1u_ng%C3%A0y" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Sáu ngày">Chiến tranh Sáu ngày 1967</a>. <a href="/wiki/Li%C3%AAn_H%E1%BB%A3p_Qu%E1%BB%91c" title="Liên Hợp Quốc">Liên Hợp Quốc</a> và nhiều quốc gia khác không công nhận điều này, hầu hết các nước duy trì đại sứ quán tại <a href="/wiki/Tel_Aviv" title="Tel Aviv">Tel Aviv</a>.</span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Thổ Nhĩ Kỳ">Thổ Nhĩ Kỳ</a> thường được coi là một quốc gia xuyên đại lục tại Tây Á và Nam Âu; số liệu diện tích và dân số chỉ tính phần thuộc châu Á, không bao gồm tỉnh <a href="/wiki/Istanbul_(t%E1%BB%89nh)" title="Istanbul (tỉnh)">Istanbul</a>.<br /></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tài_liệu_tham_khảo"><span id="T.C3.A0i_li.E1.BB.87u_tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tài liệu tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=38" title="Sửa đổi phần “Tài liệu tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=38" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tài liệu tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFLewisWigen1997" class="citation cs2">Lewis, Martin W.; Wigen, Kären (1997), <i>The myth of continents: a critique of metageography</i>, Berkeley and Los Angeles: University of California Press, <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-520-20743-2" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-520-20743-2"><bdi>0-520-20743-2</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+myth+of+continents%3A+a+critique+of+metageography&rft.place=Berkeley+and+Los+Angeles&rft.pub=University+of+California+Press&rft.date=1997&rft.isbn=0-520-20743-2&rft.aulast=Lewis&rft.aufirst=Martin+W.&rft.au=Wigen%2C+K%C3%A4ren&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%C3%A2u+%C3%81" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFVentrisChadwick1973" class="citation book cs1">Ventris, Michael; Chadwick, John (1973). <i>Documents in Mycenaean Greek</i> (ấn bản thứ 2). Cambridge: University Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Documents+in+Mycenaean+Greek&rft.place=Cambridge&rft.edition=2&rft.pub=University+Press&rft.date=1973&rft.aulast=Ventris&rft.aufirst=Michael&rft.au=Chadwick%2C+John&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%C3%A2u+%C3%81" class="Z3988"></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&veaction=edit&section=39" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&section=39" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Asia?uselang=vi">Châu Á</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bachkhoatoanthu.vass.gov.vn/noidung/tudien/Lists/GiaiNghia/View_Detail.aspx?ItemID=29800">Châu Á</a> tại <a href="/wiki/T%E1%BB%AB_%C4%91i%E1%BB%83n_b%C3%A1ch_khoa_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Từ điển bách khoa Việt Nam">Từ điển bách khoa Việt Nam</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/38479">Châu Á</a> tại <i><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a></i> <b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Anh)</b></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lib.utexas.edu/maps/asia.html">Các bản đồ châu Á</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.freeworldmaps.net/asia/index.html">Bản đồ tự do</a></li> <li><b style="font-size: 0.95em; color:var(--color-subtle,#555);">(tiếng Đức)</b> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.asia-zone.de/">Asia zone</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081110093701/http://www.asia-zone.de/">Lưu trữ</a> 2008-11-10 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71915089">.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;justify-content:center;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-bordered{padding:0 2em;background-color:#fdfdfd;border:1px solid #a2a9b1;clear:both;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;justify-content:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-unbordered{padding:0 1.7em;margin-left:0}.mw-parser-output .portal-bar-header{margin:0 1em 0 0.5em;flex:0 0 auto;min-height:24px}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;flex:0 1 auto;padding:0.15em 0;column-gap:1em;align-items:baseline;margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-item{display:inline-block;margin:0.15em 0.2em;min-height:24px;line-height:24px}@media screen and (max-width:768px){.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;flex-flow:column wrap;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-header{text-align:center;flex:0;padding-left:0.5em;margin:0 auto}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;align-items:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;align-items:center;flex:0;column-gap:1em;border-top:1px solid #a2a9b1;margin:0 auto;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{border-top:none;margin:0;list-style:none}}.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .sister-bar+link+.portal-bar,.mw-parser-output .sister-bar+style+.portal-bar,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.navbox,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.sister-bar{margin-top:-1px}</style><div class="portal-bar noprint metadata noviewer portal-bar-bordered" role="navigation" aria-label="Cổng thông tin"><span class="portal-bar-header"><a href="/wiki/Wikipedia:Danh_s%C3%A1ch_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin" title="Wikipedia:Danh sách cổng thông tin">Cổng thông tin</a>:</span><ul class="portal-bar-content"><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Asia_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img alt="icon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/19px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="19" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/29px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/38px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Cổng thông tin:Châu Á">Châu Á</a></li><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><span><img alt="icon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Terra.png/19px-Terra.png" decoding="async" width="19" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Terra.png/29px-Terra.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Terra.png/38px-Terra.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:%C4%90%E1%BB%8Ba_l%C3%BD" title="Cổng thông tin:Địa lý">Địa lý</a></li><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Draig.svg/21px-Draig.svg.png" decoding="async" width="21" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Draig.svg/32px-Draig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Draig.svg/42px-Draig.svg.png 2x" data-file-width="713" data-file-height="475" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Huy%E1%BB%81n_b%C3%AD" title="Cổng thông tin:Huyền bí">Huyền bí</a></li><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><span><img alt="map" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Europe_%28orthographic_projection%29.svg/19px-Europe_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="19" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Europe_%28orthographic_projection%29.svg/29px-Europe_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Europe_%28orthographic_projection%29.svg/38px-Europe_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Cổng thông tin:Châu Âu">Châu Âu</a></li><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><span><img alt="map" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/19px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="19" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/29px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/38px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="550" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Ch%C3%A2u_Phi" title="Cổng thông tin:Châu Phi">Châu Phi</a></li><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Bluetank.png/21px-Bluetank.png" decoding="async" width="21" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Bluetank.png/32px-Bluetank.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Bluetank.png/42px-Bluetank.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="237" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Qu%C3%A2n_s%E1%BB%B1" title="Cổng thông tin:Quân sự">Quân sự</a></li><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/The_British_Empire.png/21px-The_British_Empire.png" decoding="async" width="21" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/The_British_Empire.png/32px-The_British_Empire.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/The_British_Empire.png/42px-The_British_Empire.png 2x" data-file-width="2753" data-file-height="1400" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:%C4%90%E1%BA%BF_ch%E1%BA%BF" title="Cổng thông tin:Đế chế">Đế chế</a></li></ul></div> <center> <table id="toc" style="margin: 0 2em 0 2em;"> <tbody><tr> <th align="center" style="background:#ccccff" width="100%"><a class="mw-selflink selflink">Châu Á</a></th> <th> </th></tr> <tr> <td align="center" style="font-size: 90%;" colspan="2"><a href="/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3a_ch%C3%A2u_%C3%81" title="Văn hóa châu Á">Văn hóa châu Á</a> | <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_ch%C3%A2u_%C3%81" title="Kinh tế châu Á">Kinh tế châu Á</a> | <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_l%C3%BD_ch%C3%A2u_%C3%81" title="Địa lý châu Á">Địa lý châu Á</a> | <a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%C3%A2u_%C3%81" title="Lịch sử châu Á">Lịch sử châu Á</a> | <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính trị châu Á (trang không tồn tại)">Chính trị châu Á</a> </td></tr></tbody></table> </center> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Châu_Á" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%E1%BB%81_t%C3%A0i_ch%C3%A2u_%C3%81" title="Bản mẫu:Đề tài châu Á"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%E1%BB%81_t%C3%A0i_ch%C3%A2u_%C3%81" title="Thảo luận Bản mẫu:Đề tài châu Á"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%E1%BB%81_t%C3%A0i_ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Châu_Á" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">Châu Á </a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_qu%E1%BB%91c_gia_c%C3%B3_ch%E1%BB%A7_quy%E1%BB%81n" title="Danh sách quốc gia có chủ quyền">Quốc gia <br />có chủ quyền</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_X%C3%AA_%C3%9At" title="Ả Rập Xê Út">Ả Rập Xê Út</a></li> <li><a href="/wiki/Afghanistan" title="Afghanistan">Afghanistan</a></li> <li><a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập">Ai Cập</a></li> <li><a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a></li> <li><a href="/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan">Azerbaijan</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a></li> <li><a href="/wiki/Bahrain" title="Bahrain">Bahrain</a></li> <li><a href="/wiki/Bangladesh" title="Bangladesh">Bangladesh</a></li> <li><a href="/wiki/Bhutan" title="Bhutan">Bhutan</a></li> <li><a href="/wiki/Brunei" title="Brunei">Brunei</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1c_Ti%E1%BB%83u_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_Th%E1%BB%91ng_nh%E1%BA%A5t" title="Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất">Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất</a></li> <li><a href="/wiki/Campuchia" title="Campuchia">Campuchia</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Timor" title="Đông Timor">Đông Timor</a></li> <li><a href="/wiki/Gruzia" title="Gruzia">Gruzia</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc">Hàn Quốc</a></li> <li><a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a></li> <li><a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a></li> <li><a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a></li> <li><a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a></li> <li><a href="/wiki/Jordan" title="Jordan">Jordan</a></li> <li><a href="/wiki/Kazakhstan" title="Kazakhstan">Kazakhstan</a></li> <li><a href="/wiki/Kuwait" title="Kuwait">Kuwait</a></li> <li><a href="/wiki/Kyrgyzstan" title="Kyrgyzstan">Kyrgyzstan</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A0o" title="Lào">Lào</a></li> <li><a href="/wiki/Liban" title="Liban">Liban</a></li> <li><a href="/wiki/Malaysia" title="Malaysia">Malaysia</a></li> <li><a href="/wiki/Maldives" title="Maldives">Maldives</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Mông Cổ">Mông Cổ</a></li> <li><a href="/wiki/Myanmar" title="Myanmar">Myanmar</a></li> <li><a href="/wiki/Nepal" title="Nepal">Nepal</a></li> <li><a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a></li> <li><a href="/wiki/Oman" title="Oman">Oman</a></li> <li><a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a></li> <li><a href="/wiki/Philippines" title="Philippines">Philippines</a></li> <li><a href="/wiki/Qatar" title="Qatar">Qatar</a></li> <li><a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%ADp" class="mw-redirect" title="Síp">Síp</a></li> <li><a href="/wiki/Sri_Lanka" title="Sri Lanka">Sri Lanka</a></li> <li><a href="/wiki/Syria" title="Syria">Syria</a></li> <li><a href="/wiki/Tajikistan" title="Tajikistan">Tajikistan</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A1i_Lan" title="Thái Lan">Thái Lan</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Thổ Nhĩ Kỳ">Thổ Nhĩ Kỳ</a></li> <li><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên">Bắc Triều Tiên</a></li> <li><a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a></li> <li><a href="/wiki/Turkmenistan" title="Turkmenistan">Turkmenistan</a></li> <li><a href="/wiki/Uzbekistan" title="Uzbekistan">Uzbekistan</a></li> <li><a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a></li> <li><a href="/wiki/Yemen" title="Yemen">Yemen</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_qu%E1%BB%91c_gia_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c_c%C3%B4ng_nh%E1%BA%ADn_h%E1%BA%A1n_ch%E1%BA%BF" title="Danh sách quốc gia được công nhận hạn chế">Quốc gia được<br />công nhận hạn chế</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Abkhazia" title="Abkhazia">Abkhazia</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_S%C3%ADp" title="Bắc Síp">Bắc Síp</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a></li> <li><a href="/wiki/Nam_Ossetia" title="Nam Ossetia">Nam Ossetia</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Palestine" title="Nhà nước Palestine">Palestine</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Lãnh thổ <a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_l%C3%A3nh_th%E1%BB%95_ph%E1%BB%A5_thu%E1%BB%99c" title="Danh sách lãnh thổ phụ thuộc">phụ thuộc</a><br />và vùng tự trị</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/L%C3%A3nh_th%E1%BB%95_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_D%C6%B0%C6%A1ng_thu%E1%BB%99c_Anh" title="Lãnh thổ Ấn Độ Dương thuộc Anh">Lãnh thổ Ấn Độ Dương thuộc Anh</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Cocos_(Keeling)" title="Quần đảo Cocos (Keeling)">Quần đảo Cocos (Keeling)</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_Gi%C3%A1ng_Sinh" title="Đảo Giáng Sinh">Đảo Giáng Sinh</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a></li> <li><a href="/wiki/Ma_Cao" title="Ma Cao">Ma Cao</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Thể loại"><img alt="Thể loại" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/16px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /></span></span> <a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Thể loại:Châu Á">Thể loại</a></li> <li><span class="nowrap"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Asia_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img alt="icon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/28px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/42px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/56px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Cổng thông tin:Châu Á">Cổng thông tin châu Á</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Các_lục_địa_trên_thế_giới" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Bản mẫu:Lục địa"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Thảo luận Bản mẫu:Lục địa"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Các_lục_địa_trên_thế_giới" style="font-size:114%;margin:0 4em">Các <a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Lục địa">lục địa</a> trên <a href="/wiki/Tr%C3%A1i_%C4%90%E1%BA%A5t" title="Trái Đất">thế giới</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;border-bottom:#aaa 1px solid;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;background:transparent;color:inherit;"><div style="padding:0px;"><table cellspacing="0" class="navbox-columns-table" style="text-align:left;width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;"><tbody><tr style="vertical-align:top;"><td style="width:5em;">   </td><td style="padding:0px;text-align:center;;;;width:14%;"><div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Phi" title="Châu Phi"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/75px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/113px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Africa_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Africa_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="550" /></a></span><br /><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Phi" title="Châu Phi">Châu Phi</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align:center;;;;width:14%;"><div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Nam_C%E1%BB%B1c" title="Châu Nam Cực"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Antarctica_%28orthographic_projection%29.svg/75px-Antarctica_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Antarctica_%28orthographic_projection%29.svg/113px-Antarctica_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Antarctica_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Antarctica_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="537" data-file-height="536" /></a></span><br /><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Nam_C%E1%BB%B1c" title="Châu Nam Cực">Châu Nam Cực</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align:center;;;;width:14%;"><div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Châu Á"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/75px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/113px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span><br /><a class="mw-selflink selflink">Châu Á</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align:center;;;;width:14%;"><div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C4%90%E1%BA%A1i_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Châu Đại Dương"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Australia-New_Guinea_%28orthographic_projection%29.svg/75px-Australia-New_Guinea_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Australia-New_Guinea_%28orthographic_projection%29.svg/113px-Australia-New_Guinea_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Australia-New_Guinea_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Australia-New_Guinea_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span><br /><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C4%90%E1%BA%A1i_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Châu Đại Dương">Châu Đại Dương</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align:center;;;;width:14%;"><div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary.svg/75px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary.svg/113px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary.svg/150px-Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary.svg.png 2x" data-file-width="537" data-file-height="536" /></a></span><br /><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">Châu Âu</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align:center;;;;width:14%;"><div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9" title="Bắc Mỹ"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Location_North_America.svg/75px-Location_North_America.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Location_North_America.svg/113px-Location_North_America.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Location_North_America.svg/150px-Location_North_America.svg.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="550" /></a></span><br /><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9" title="Bắc Mỹ">Bắc Mỹ</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align:center;;;;width:14%;"><div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Nam_M%E1%BB%B9" title="Nam Mỹ"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/South_America_%28orthographic_projection%29.svg/75px-South_America_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/South_America_%28orthographic_projection%29.svg/113px-South_America_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/South_America_%28orthographic_projection%29.svg/150px-South_America_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span><br /><a href="/wiki/Nam_M%E1%BB%B9" title="Nam Mỹ">Nam Mỹ</a> </p> </div></td></tr></tbody></table></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;border-bottom:#aaa 1px solid;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;background:transparent;color:inherit;"><div style="padding:0px;"><table cellspacing="0" class="navbox-columns-table" style="text-align:left;width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;"><tbody><tr style="vertical-align:top;"><td style="width:5em;">   </td><td style="padding:0px;text-align:center;;;;width:25%;"><div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_Phi-%C3%81_%C3%82u" title="Lục địa Phi-Á Âu"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Afro-Eurasia_%28orthographic_projection%29_political.svg/75px-Afro-Eurasia_%28orthographic_projection%29_political.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Afro-Eurasia_%28orthographic_projection%29_political.svg/113px-Afro-Eurasia_%28orthographic_projection%29_political.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Afro-Eurasia_%28orthographic_projection%29_political.svg/150px-Afro-Eurasia_%28orthographic_projection%29_political.svg.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="550" /></a></span><br /><a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_%C3%81-%C3%82u-Phi" title="Lục địa Á-Âu-Phi">Lục địa Á-Âu-Phi</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align:center;;;;width:25%;"><div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Châu Mỹ"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Americas_%28orthographic_projection%29.svg/75px-Americas_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Americas_%28orthographic_projection%29.svg/113px-Americas_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Americas_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Americas_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="550" /></a></span><br /><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Châu Mỹ">Châu Mỹ</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align:center;;;;width:25%;"><div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_%C3%81-%C3%82u" title="Lục địa Á-Âu"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Eurasia_%28orthographic_projection%29.svg/75px-Eurasia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Eurasia_%28orthographic_projection%29.svg/113px-Eurasia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Eurasia_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Eurasia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="550" /></a></span><br /><a href="/wiki/L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_%C3%81-%C3%82u" title="Lục địa Á-Âu">Lục địa Á-Âu</a> </p> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;text-align:center;;;;width:25%;"><div> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C4%90%E1%BA%A1i_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Châu Đại Dương"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Oceania_%28orthographic_projection%29.svg/75px-Oceania_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="75" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Oceania_%28orthographic_projection%29.svg/113px-Oceania_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Oceania_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Oceania_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span><br /><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C4%90%E1%BA%A1i_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Châu Đại Dương">Châu Đại Dương</a> </p> </div></td></tr></tbody></table></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;border-bottom:#aaa 1px solid;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;background:transparent;color:inherit;"><div style="padding:0px;"><table cellspacing="0" class="navbox-columns-table" style="text-align:left;width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;"><tbody><tr style="vertical-align:top;"><td style="width:5em;">   </td><td style="padding:0px;padding-left:1.0em;text-align:center; padding-right:1.0em;;;;width:38%;"><div> <ul><li><span style="font-size:110%;"><b><a href="/wiki/Si%C3%AAu_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Siêu lục địa">Siêu lục địa</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_ch%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Địa chất">địa chất</a></b></span><br /><a href="/wiki/Gondwana" title="Gondwana">Gondwana</a></li> <li><a href="/wiki/Laurasia" title="Laurasia">Laurasia</a></li> <li><a href="/wiki/Pangaea" class="mw-redirect" title="Pangaea">Pangaea</a></li> <li><a href="/wiki/Pannotia" title="Pannotia">Pannotia</a></li> <li><a href="/wiki/Rodinia" title="Rodinia">Rodinia</a></li> <li><a href="/wiki/Columbia_(si%C3%AAu_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba)" title="Columbia (siêu lục địa)">Columbia</a></li> <li><a href="/wiki/Kenorland" title="Kenorland">Kenorland</a></li> <li><a href="/wiki/Nena" title="Nena">Nena</a></li> <li><a href="/wiki/Ur_(l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba)" title="Ur (lục địa)">Ur</a></li> <li><a href="/wiki/Vaalbara" title="Vaalbara">Vaalbara</a></li></ul> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding-left:1.0em;text-align:center; padding-right:1.0em;;;;width:62%;"><div> <ul><li><span style="font-size:110%;"><b>Lục địa lịch sử</b></span><br /><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%81n_Amazonia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nền Amazonia (trang không tồn tại)">Amazonia</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_C%E1%BB%B1c_(l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba)" title="Bắc Cực (lục địa)">Bắc Cực</a></li> <li><a href="/wiki/Asiamerica" title="Asiamerica">Asiamerica</a></li> <li><a href="/wiki/Atlantica" title="Atlantica">Atlantica</a></li> <li><a href="/wiki/Avalonia" title="Avalonia">Avalonia</a></li> <li><a href="/wiki/Baltica" title="Baltica">Baltica</a></li> <li><a href="/wiki/Cimmeria_(l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba)" title="Cimmeria (lục địa)">Cimmeria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%81n_Congo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nền Congo (trang không tồn tại)">Congo</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%82u-M%E1%BB%B9_(l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba)" title="Âu-Mỹ (lục địa)">Âu-Mỹ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%81n_Kalahari&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nền Kalahari (trang không tồn tại)">Kalaharia</a></li> <li><a href="/wiki/Kazakhstania" title="Kazakhstania">Kazakhstania</a></li> <li><a href="/wiki/Laurentia" title="Laurentia">Laurentia</a></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%81n_c%E1%BB%95_Hoa_B%E1%BA%AFc" title="Nền cổ Hoa Bắc">Hoa Bắc</a></li> <li><a href="/wiki/Siberia_(l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba)" title="Siberia (lục địa)">Siberia</a></li> <li><a href="/wiki/Hoa_Nam_(l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba)" class="mw-redirect" title="Hoa Nam (lục địa)">Hoa Nam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=N%E1%BB%81n_c%E1%BB%95_%C4%90%C3%B4ng_Antarctic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nền cổ Đông Antarctic (trang không tồn tại)">Đông Antarctic</a></li> <li><a href="/wiki/Ti%E1%BB%83u_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Tiểu lục địa Ấn Độ">Ấn Độ</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;border-bottom:#aaa 1px solid;;border-bottom:0;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks hlist navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;background:transparent;color:inherit;"><div style="padding:0px;"><table cellspacing="0" class="navbox-columns-table" style="text-align:left;width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;"><tbody><tr style="vertical-align:top;"><td style="width:5em;">   </td><td style="padding:0px;padding-left:1.0em;text-align:center;padding-right:1.0em;;;;width:33%;"><div> <ul><li><span style="font-size:110%;"><b><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_ch%C3%ACm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lục địa chìm (trang không tồn tại)">Lục địa chìm</a></b></span><br /><a href="/w/index.php?title=Cao_nguy%C3%AAn_Kerguelen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cao nguyên Kerguelen (trang không tồn tại)">Cao nguyên Kerguelen</a></li> <li><a href="/wiki/Zealandia" title="Zealandia">Zealandia</a></li></ul> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding-left:1.0em;text-align:center;padding-right:1.0em;;;;width:33%;"><div> <ul><li><span style="font-size:110%;"><b>Siêu lục địa có thể có trong tương lai</b></span><br /><a href="/wiki/Pangaea_Ultima" title="Pangaea Ultima">Pangaea Ultima</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%81-M%E1%BB%B9_(l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba)" title="Á-Mỹ (lục địa)">Á-Mỹ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Novopangaea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Novopangaea (trang không tồn tại)">Novopangaea</a></li></ul> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding-left:1.0em;text-align:center;padding-right:1.0em;;;;width:33%;"><div> <ul><li><span style="font-size:110%;"><b><a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_th%E1%BA%A7n_tho%E1%BA%A1i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lục địa thần thoại (trang không tồn tại)">Lục địa thần thoại/giả thuyết</a></b></span><br /><a href="/wiki/Atlantis" title="Atlantis">Atlantis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kumari_Kandam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kumari Kandam (trang không tồn tại)">Kumari Kandam</a></li> <li><a href="/wiki/Lemuria_(l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba)" title="Lemuria (lục địa)">Lemuria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Meropis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meropis (trang không tồn tại)">Meropis</a></li> <li><a href="/wiki/Mu_(l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba)" title="Mu (lục địa)">Mu</a></li> <li><a href="/wiki/Terra_Australis" title="Terra Australis">Terra Australis</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><i><div class="hlist"><ul><li>Xem thêm <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khu_v%E1%BB%B1c" title="Bản mẫu:Khu vực">Các khu vực trên thế giới</a></li><li><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%A3ng_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mảng lục địa (trang không tồn tại)">Mảng lục địa</a></li></ul></div></i> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Sách Wikipedia"><img alt="Sách Wikipedia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_book_class2.svg/16px-Symbol_book_class2.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_book_class2.svg/23px-Symbol_book_class2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_book_class2.svg/31px-Symbol_book_class2.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <b><a href="/w/index.php?title=S%C3%A1ch:L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sách:Lục địa (trang không tồn tại)">Sách</a></b></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Thể loại"><img alt="Thể loại" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/16px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /></span></span> <b><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Thể loại:Lục địa">Thể loại</a></b></li></ul></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Các_khu_vực_trên_thế_giới" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:khaki;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khu_v%E1%BB%B1c" title="Bản mẫu:Khu vực"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khu_v%E1%BB%B1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Khu vực (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Khu_v%E1%BB%B1c&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Các_khu_vực_trên_thế_giới" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/V%C3%B9ng" title="Vùng">Các khu vực</a> trên <a href="/wiki/Tr%C3%A1i_%C4%90%E1%BA%A5t" title="Trái Đất">thế giới</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;background:transparent;color:inherit;"><div style="padding:0px;"><table cellspacing="0" class="navbox-columns-table" style="text-align:left;width:100%;"><tbody><tr style="vertical-align:top;"><td style="padding:0px;;;;width:50%;"><div> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="width:8%;vertical-align:middle;padding-bottom:0.5em;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Phi" title="Châu Phi"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/60px-LocationAfrica.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/90px-LocationAfrica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/LocationAfrica.png/120px-LocationAfrica.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span></td><td style="width:11%;vertical-align:middle;line-height:1.2em;text-align:center;font-weight:bold;padding-right:0.5em;padding-bottom:0.5em;"> <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Phi" title="Châu Phi">Châu Phi</a></td><td class="hlist" style="vertical-align:middle;text-align:left;line-height:1.2em;padding-right:1.5em;padding-bottom:0.5em;"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%93n_%C4%91%E1%BB%8Ba_%C4%90%E1%BB%8Ba_Trung_H%E1%BA%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bồn địa Địa Trung Hải (trang không tồn tại)">Địa Trung Hải</a></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Phi" title="Bắc Phi">Bắc</a>  <ul><li><a href="/w/index.php?title=V%C3%B2ng_cung_Gibraltar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vòng cung Gibraltar (trang không tồn tại)">Vòng cung Gibraltar</a></li> <li><a href="/wiki/Maghreb" title="Maghreb">Maghreb</a> (<a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%9D_bi%E1%BB%83n_Berber&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bờ biển Berber (trang không tồn tại)">Bờ biển Berber</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Barbara_(khu_v%E1%BB%B1c)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Barbara (khu vực) (trang không tồn tại)">Barbara (khu vực)</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A3y_n%C3%BAi_Atlas" title="Dãy núi Atlas">Dãy núi Atlas</a></li> <li><a href="/wiki/Sa_m%E1%BA%A1c_Sahara" title="Sa mạc Sahara">Sahara</a></li> <li><a href="/wiki/Sahel" title="Sahel">Sahel</a></li> <li>Ai Cập (<a href="/wiki/Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_Ai_C%E1%BA%ADp" title="Thượng Ai Cập">Thượng Ai Cập</a>, <a href="/wiki/Trung_Ai_C%E1%BA%ADp" title="Trung Ai Cập">Trung Ai Cập</a>, <a href="/wiki/H%E1%BA%A1_Ai_C%E1%BA%ADp" title="Hạ Ai Cập">Hạ Ai Cập</a>, <a href="/w/index.php?title=Bashmur&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bashmur (trang không tồn tại)">Bashmur</a>)</li> <li><a href="/wiki/Nubia" title="Nubia">Nubia</a> (<a href="/w/index.php?title=H%E1%BA%A1_Nubia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hạ Nubia (trang không tồn tại)">Hạ Nubia</a>)</li> <li><a href="/wiki/S%C3%B4ng_Nin" title="Sông Nin">Sông Nin</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_th%E1%BB%95_s%C3%B4ng_Nin" title="Châu thổ sông Nin">Châu thổ sông Nin</a></li> <li><a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a></li></ul></span></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Phi_H%E1%BA%A1_Sahara" title="Châu Phi Hạ Sahara">Hạ Sahara</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/T%C3%A2y_Phi" title="Tây Phi">Tây</a></span></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Phi" title="Đông Phi">Đông</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%9Bi_t%C3%A1ch_gi%C3%A3n_%C4%90%C3%B4ng_Phi" title="Đới tách giãn Đông Phi">Đới tách giãn Đông Phi</a>: <a href="/wiki/Thung_l%C5%A9ng_t%C3%A1ch_gi%C3%A3n_L%E1%BB%9Bn" title="Thung lũng tách giãn Lớn">Thung lũng tách giãn Lớn</a>, Thung lũng Tây hay <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%9Bi_t%C3%A1ch_gi%C3%A3n_Albertine" title="Đới tách giãn Albertine">Đới tách giãn Albertine</a>, Thung lũng Đông hay <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%9Bi_t%C3%A1ch_gi%C3%A3n_Gregory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đới tách giãn Gregory (trang không tồn tại)">Đới tách giãn Gregory</a>, Thung lũng Đới tách giãn Nam, <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%93_Thung_l%C5%A9ng_%C4%90%E1%BB%9Bi_t%C3%A1ch_gi%C3%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hồ Thung lũng Đới tách giãn (trang không tồn tại)">Hồ Thung lũng Đới tách giãn</a> (<a href="/wiki/H%E1%BB%93_L%E1%BB%9Bn_ch%C3%A2u_Phi" title="Hồ Lớn châu Phi">Hồ Lớn</a>)</li> <li><a href="/wiki/Trung_Phi_(khu_v%E1%BB%B1c)" title="Trung Phi (khu vực)">Trung</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mittelafrika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mittelafrika (trang không tồn tại)">Mittelafrika</a></li> <li><a href="/wiki/Nam_Phi" class="mw-redirect" title="Nam Phi">Nam</a></li> <li><a href="/wiki/S%E1%BB%ABng_ch%C3%A2u_Phi" title="Sừng châu Phi">Sừng</a></li> <li><a href="/wiki/Cao_nguy%C3%AAn_Ethiopia" title="Cao nguyên Ethiopia">Cao nguyên Ethiopia</a> (Nóc nhà châu Phi)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Sudan_(khu_v%E1%BB%B1c)" title="Sudan (khu vực)">Sudan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Guinea_(khu_v%E1%BB%B1c)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guinea (khu vực) (trang không tồn tại)">Khu vực Guinea</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rhodesia_(khu_v%E1%BB%B1c)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rhodesia (khu vực) (trang không tồn tại)">Rhodesia (khu vực)</a> (<a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Rhodesia" title="Bắc Rhodesia">Bắc Rhodesia</a>, <a href="/wiki/Nam_Rhodesia" title="Nam Rhodesia">Nam Rhodesia</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Negroland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Negroland (trang không tồn tại)">Negroland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mayombe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mayombe (trang không tồn tại)">Mayombe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Igboland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Igboland (trang không tồn tại)">Igboland</a> (<a href="/w/index.php?title=Mbaise&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mbaise (trang không tồn tại)">Mbaise</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Maputaland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maputaland (trang không tồn tại)">Maputaland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%93n_%C4%91%E1%BB%8Ba_Congo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bồn địa Congo (trang không tồn tại)">Bồn địa Congo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%93n_%C4%91%E1%BB%8Ba_Tchad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bồn địa Tchad (trang không tồn tại)">Bồn địa Tchad</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%9D_bi%E1%BB%83n_Swahili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bờ biển Swahili (trang không tồn tại)">Bờ biển Swahili</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pepper_Coast&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pepper Coast (trang không tồn tại)">Pepper Coast</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%9D_Bi%E1%BB%83n_V%C3%A0ng_(khu_v%E1%BB%B1c)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bờ Biển Vàng (khu vực) (trang không tồn tại)">Bờ Biển Vàng (khu vực)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%9D_Bi%E1%BB%83n_N%C3%B4_l%E1%BB%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bờ Biển Nô lệ (trang không tồn tại)">Bờ Biển Nô lệ</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BB%9D_Bi%E1%BB%83n_Ng%C3%A0" title="Bờ Biển Ngà">Bờ Biển Ngà</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_Phi_Nhi%E1%BB%87t_%C4%91%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Châu Phi Nhiệt đới (trang không tồn tại)">Châu Phi Nhiệt đới</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C3%A1c_%C4%91%E1%BA%A3o_c%E1%BB%A7a_ch%C3%A2u_Phi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Các đảo của châu Phi (trang không tồn tại)">Các đảo</a></li> <li><a href="/wiki/Madagascar" title="Madagascar">Madagascar</a></li></ul></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="width:8%;vertical-align:middle;padding-bottom:0.5em;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9" title="Bắc Mỹ"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationNorthAmerica.png/60px-LocationNorthAmerica.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationNorthAmerica.png/90px-LocationNorthAmerica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationNorthAmerica.png/120px-LocationNorthAmerica.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span></td><td style="width:11%;vertical-align:middle;line-height:1.2em;text-align:center;font-weight:bold;padding-right:0.5em;padding-bottom:0.5em;"> <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9" title="Bắc Mỹ">Bắc Mỹ</a></td><td class="hlist" style="vertical-align:middle;text-align:left;line-height:1.2em;padding-right:1.5em;padding-bottom:0.5em;"> <li><a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Hoa Kỳ lục địa">Hoa Kỳ lục địa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%AFc_B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bắc Bắc Mỹ (trang không tồn tại)">Bắc</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/T%C3%A2y_B%E1%BA%AFc_Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Tây Bắc Thái Bình Dương">Tây Bắc Thái Bình Dương</a></span></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_B%E1%BA%AFc_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Đông Bắc Hoa Kỳ">Đông Bắc Hoa Kỳ</a></li> <li><a href="/wiki/New_England" title="New England">New England</a></li> <li><a href="/wiki/Trung_T%C3%A2y_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Trung Tây Hoa Kỳ">Trung Tây Hoa Kỳ</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1c_ti%E1%BB%83u_bang_Trung-%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Các tiểu bang Trung-Đại Tây Dương">Trung-Đại Tây Dương</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A2y_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Tây Hoa Kỳ">Tây Hoa Kỳ</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A2y_Nam_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Tây Nam Hoa Kỳ">Tây Nam Hoa Kỳ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Llano_Estacado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Llano Estacado (trang không tồn tại)">Llano Estacado</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1c_ti%E1%BB%83u_bang_mi%E1%BB%81n_N%C3%BAi" title="Các tiểu bang miền Núi">Các tiểu bang miền Núi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trung_Nam_Hoa_K%E1%BB%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trung Nam Hoa Kỳ (trang không tồn tại)">Trung Nam Hoa Kỳ</a></li> <li><a href="/wiki/Nam_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Nam Hoa Kỳ">Nam Hoa Kỳ</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Duy%C3%AAn_h%E1%BA%A3i_Hoa_K%E1%BB%B3" class="mw-redirect" title="Đông Duyên hải Hoa Kỳ">Đông Duyên hải</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A2y_Duy%C3%AAn_h%E1%BA%A3i_Hoa_K%E1%BB%B3" class="mw-redirect" title="Tây Duyên hải Hoa Kỳ">Tây Duyên hải</a></li> <li><a href="/wiki/Duy%C3%AAn_h%E1%BA%A3i_V%E1%BB%8Bnh_Mexico_c%E1%BB%A7a_Hoa_K%E1%BB%B3" title="Duyên hải Vịnh Mexico của Hoa Kỳ">Duyên hải Vịnh</a></li> <li><a href="/wiki/V%C3%A0nh_%C4%91ai_Kinh_Th%C3%A1nh" class="mw-redirect" title="Vành đai Kinh Thánh">Vành đai Kinh Thánh</a></li> <li><a href="/wiki/Rust_Belt" title="Rust Belt">Rust Belt</a></li> <li><a href="/wiki/Appalachia" title="Appalachia">Appalachia</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_B%C3%ACnh_nguy%C3%AAn_B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9" title="Đại Bình nguyên Bắc Mỹ">Đại Bình nguyên Bắc Mỹ</a></li> <li><a href="/wiki/V%C3%B9ng_Ng%C5%A9_%C4%90%E1%BA%A1i_H%E1%BB%93" title="Vùng Ngũ Đại Hồ">Hồ Lớn</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Canada" title="Đông Canada">Đông Canada</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A2y_Canada" title="Tây Canada">Tây Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%AFc_Canada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bắc Canada (trang không tồn tại)">Bắc Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_nguy%C3%AAn_Canada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo nguyên Canada (trang không tồn tại)">Thảo nguyên Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Canada_%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_D%C6%B0%C6%A1ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Canada Đại Tây Dương (trang không tồn tại)">Canada Đại Tây Dương</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%AFc_M%C3%A9xico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bắc México (trang không tồn tại)">Bắc México</a></li> <li><a href="/wiki/V%E1%BB%8Bnh_Mexico" class="mw-redirect" title="Vịnh Mexico">Vịnh Mexico</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A2y_%E1%BA%A4n" title="Tây Ấn">Tây Ấn</a></li> <li><a href="/wiki/V%C3%B9ng_Caribe" title="Vùng Caribe">Vùng Caribe</a> (<a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Antilles" title="Đại Antilles">Đại Antilles</a>, <a href="/wiki/Ti%E1%BB%83u_Antilles" title="Tiểu Antilles">Tiểu Antilles</a>, <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Lucayan" title="Quần đảo Lucayan">Quần đảo Lucayan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%C3%B9ng_T%C3%A2y_Caribe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vùng Tây Caribe (trang không tồn tại)">Vùng Tây Caribe</a></li> <li><a href="/wiki/Trung_M%E1%BB%B9" title="Trung Mỹ">Trung</a></li> <li><a href="/wiki/Eo_%C4%91%E1%BA%A5t_Panama" title="Eo đất Panama">Eo đất Panama</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%9D_bi%E1%BB%83n_Mosquito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bờ biển Mosquito (trang không tồn tại)">Bờ biển Mosquito</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Middle_America_(ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Middle America (châu Mỹ) (trang không tồn tại)">Đại Trung</a></li> <li><a href="/wiki/Trung_B%E1%BB%99_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Trung Bộ châu Mỹ">Trung Bộ châu Mỹ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aridoamerica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aridoamerica (trang không tồn tại)">Aridoamerica</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Oasisamerica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oasisamerica (trang không tồn tại)">Oasisamerica</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BB%B9_%C4%82ngl%C3%AA" class="mw-redirect" title="Mỹ Ănglê">Ănglê</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%E1%BB%B9_Ph%C3%A1p&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mỹ Pháp (trang không tồn tại)">Pháp</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BB%B9_Latinh" title="Mỹ Latinh">Latinh</a> (<span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9_T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Châu Mỹ Tây Ban Nha">Tây Ban Nha</a></span>)</li></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="width:8%;vertical-align:middle;padding-bottom:0.5em;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Nam_M%E1%BB%B9" title="Nam Mỹ"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/LocationSouthAmerica.png/60px-LocationSouthAmerica.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/LocationSouthAmerica.png/90px-LocationSouthAmerica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/LocationSouthAmerica.png/120px-LocationSouthAmerica.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span></td><td style="width:11%;vertical-align:middle;line-height:1.2em;text-align:center;font-weight:bold;padding-right:0.5em;padding-bottom:0.5em;"> <a href="/wiki/Nam_M%E1%BB%B9" title="Nam Mỹ">Nam Mỹ</a></td><td class="hlist" style="vertical-align:middle;text-align:left;line-height:1.2em;padding-right:1.5em;padding-bottom:0.5em;"> <li><a href="/w/index.php?title=N%C3%B3n_Nam_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nón Nam Mỹ (trang không tồn tại)">Nam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%AFc_Nam_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bắc Nam Mỹ (trang không tồn tại)">Bắc</a> (<span style="font-size:90%;"><a href="/w/index.php?title=Las_Guyanas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Las Guyanas (trang không tồn tại)">Las Guyanas</a></span>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=C%C3%A1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Andes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Các nước Andes (trang không tồn tại)">Tây</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A2y_%E1%BA%A4n" title="Tây Ấn">Tây Ấn</a></li> <li><a href="/wiki/Patagonia" title="Patagonia">Patagonia</a></li> <li><a href="/wiki/Pampas" class="mw-redirect" title="Pampas">Pampas</a></li> <li><a href="/wiki/Pantanal" title="Pantanal">Pantanal</a></li> <li><a href="/wiki/R%E1%BB%ABng_m%C6%B0a_Amazon" title="Rừng mưa Amazon">Amazon</a></li> <li><a href="/wiki/Altiplano" title="Altiplano">Altiplano</a></li> <li><a href="/wiki/Andes" title="Andes">Andes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cao_nguy%C3%AAn_Brasil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cao nguyên Brasil (trang không tồn tại)">Cao nguyên Brasil</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nam_M%E1%BB%B9_Caribe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nam Mỹ Caribe (trang không tồn tại)">Nam Mỹ Caribe</a></li> <li><a href="/wiki/Gran_Chaco" title="Gran Chaco">Gran Chaco</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Los_Llanos,_Venezuela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Los Llanos, Venezuela (trang không tồn tại)">Los LLanos</a></li> <li><a href="/wiki/Hoang_m%E1%BA%A1c_Atacama" title="Hoang mạc Atacama">Hoang mạc Atacama</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cordillera_M%E1%BB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cordillera Mỹ (trang không tồn tại)">Cordillera Mỹ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cerrado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cerrado (trang không tồn tại)">Cerrado</a></li> <li><a href="/wiki/M%E1%BB%B9_Latinh" title="Mỹ Latinh">Latinh</a> (<span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9_T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Châu Mỹ Tây Ban Nha">Tây Ban Nha</a></span>)</li> <li><a href="/wiki/V%C3%A0nh_%C4%91ai_l%E1%BB%ADa_Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Vành đai lửa Thái Bình Dương">Vành đai lửa Thái Bình Dương</a></li></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="width:8%;vertical-align:middle;padding-bottom:0.5em;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Châu Á"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/LocationAsia.svg/60px-LocationAsia.svg.png" decoding="async" width="60" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/LocationAsia.svg/90px-LocationAsia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/LocationAsia.svg/120px-LocationAsia.svg.png 2x" data-file-width="2751" data-file-height="1398" /></a></span></td><td style="width:11%;vertical-align:middle;line-height:1.2em;text-align:center;font-weight:bold;padding-right:0.5em;padding-bottom:0.5em;"> <a class="mw-selflink selflink">Châu Á</a></td><td class="hlist" style="vertical-align:middle;text-align:left;line-height:1.2em;padding-right:1.5em;padding-bottom:0.5em;"> <li><a href="/wiki/Trung_%C3%81" title="Trung Á">Trung</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Aral" title="Biển Aral">Biển Aral</a></span></li> <li><a href="/wiki/Sa_m%E1%BA%A1c_Aralkum" title="Sa mạc Aralkum">Sa mạc Aralkum</a></li> <li><a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Caspi" title="Biển Caspi">Biển Caspi</a></li> <li><a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Ch%E1%BA%BFt" title="Biển Chết">Biển Chết</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Vi%E1%BB%85n_%C4%90%C3%B4ng" title="Viễn Đông">Viễn Đông</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/Vi%E1%BB%85n_%C4%90%C3%B4ng_Nga" title="Viễn Đông Nga">Nga</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C3%81" title="Đông Á">Đông</a>  <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_B%E1%BA%AFc_%C3%81" title="Đông Bắc Á">Đông Bắc</a></span></li> <li><a href="/wiki/N%E1%BB%99i_%C3%81" title="Nội Á">Nội Á</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81" title="Đông Nam Á">Đông Nam</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_D%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Đông Dương">Đất liền</a></span></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%81_h%E1%BA%A3i_%C4%91%E1%BA%A3o" title="Đông Nam Á hải đảo">Hải đảo</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_%C3%81" title="Bắc Á">Bắc</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/Siberia" title="Siberia">Siberia</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Nam_%C3%81" title="Nam Á">Nam</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/Ti%E1%BB%83u_l%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Tiểu lục địa Ấn Độ">Tiểu lục địa Ấn Độ</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A2y_%C3%81" title="Tây Á">Tây</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/Kavkaz" title="Kavkaz">Kavkaz</a> <ul><li><a href="/wiki/Ngo%E1%BA%A1i_Kavkaz" title="Ngoại Kavkaz">Nam Kavkaz</a></li></ul></span></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Đại Trung Đông">Đại Trung Đông</a> <ul><li><a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a></li> <li><a href="/wiki/C%E1%BA%ADn_%C4%90%C3%B4ng" title="Cận Đông">Cận Đông</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_Trung_H%E1%BA%A3i" title="Địa Trung Hải">Địa Trung Hải</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81-Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" class="mw-redirect" title="Châu Á-Thái Bình Dương">Châu Á-Thái Bình Dương</a></li></td></tr></tbody></table> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;;;;width:50%;"><div> <table style="width:100%;border-collapse:collapse;border-spacing:0px 0px;border:none"><tbody><tr style="vertical-align:top"><td style="width:8%;vertical-align:middle;padding-bottom:0.5em;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/60px-LocationEurope.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/90px-LocationEurope.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/LocationEurope.png/120px-LocationEurope.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span></td><td style="width:11%;vertical-align:middle;line-height:1.2em;text-align:center;font-weight:bold;padding-right:0.5em;padding-bottom:0.5em;"> <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">Châu Âu</a></td><td class="hlist" style="vertical-align:middle;text-align:left;line-height:1.2em;padding-right:1.5em;padding-bottom:0.5em;"> <ul><li><a href="/wiki/Trung_%C3%82u" title="Trung Âu">Trung</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_%C3%82u" title="Bắc Âu">Bắc</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/C%C3%A1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_B%E1%BA%AFc_%C3%82u" title="Các nước Bắc Âu">Nordic</a></span></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%A2y_B%E1%BA%AFc_%C3%82u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tây Bắc Âu (trang không tồn tại)">Tây Bắc</a></li> <li><a href="/wiki/Scandinavie" class="mw-redirect" title="Scandinavie">Scandinavie</a></li> <li><a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_Scandinavie" class="mw-redirect" title="Bán đảo Scandinavie">Bán đảo Scandinavie</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Baltic" title="Các nước Baltic">Baltic</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C3%82u" title="Đông Âu">Đông</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%82u" title="Đông Nam Âu">Đông Nam</a></span></li> <li><a href="/wiki/Balkan" title="Balkan">Balkan</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Kavkaz" title="Bắc Kavkaz">Bắc Kavkaz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nam_Nga&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nam Nga (trang không tồn tại)">Nam Nga</a></li> <li><a href="/wiki/Nga_thu%E1%BB%99c_ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Nga thuộc châu Âu">Tây Nga</a></li> <li><a href="/wiki/Trung_%C4%90%C3%B4ng" title="Trung Đông">Trung Đông</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Nam_%C3%82u" title="Nam Âu">Nam</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/B%C3%A1n_%C4%91%E1%BA%A3o_Iberia" title="Bán đảo Iberia">Iberia</a></span></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Nam_%C3%82u" title="Đông Nam Âu">Đông Nam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V%C3%B9ng_%C4%90%E1%BB%8Ba_Trung_H%E1%BA%A3i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vùng Địa Trung Hải (trang không tồn tại)">Địa Trung Hải</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%A2y_%C3%82u" title="Tây Âu">Tây</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/w/index.php?title=T%C3%A2y_B%E1%BA%AFc_%C3%82u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tây Bắc Âu (trang không tồn tại)">Tây Bắc</a></span></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Anh" title="Quần đảo Anh">Quần đảo Anh</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khu_v%E1%BB%B1c_ch%C3%A2u_%C3%82u_n%C3%B3i_ti%E1%BA%BFng_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khu vực châu Âu nói tiếng Đức (trang không tồn tại)">Đức ngữ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%82u_Latinh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Âu Latinh (trang không tồn tại)">Roman ngữ</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1c_qu%E1%BB%91c_gia_Celt" title="Các quốc gia Celt">Celt</a></li> <li><a href="/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Slav" title="Người Slav">Slav</a></li></ul></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="width:8%;vertical-align:middle;padding-bottom:0.5em;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C4%90%E1%BA%A1i_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Châu Đại Dương"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/LocationOceania.png/60px-LocationOceania.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/LocationOceania.png/90px-LocationOceania.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/LocationOceania.png/120px-LocationOceania.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span></td><td style="width:11%;vertical-align:middle;line-height:1.2em;text-align:center;font-weight:bold;padding-right:0.5em;padding-bottom:0.5em;"> <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C4%90%E1%BA%A1i_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Châu Đại Dương">Châu Đại Dương</a></td><td class="hlist" style="vertical-align:middle;text-align:left;line-height:1.2em;padding-right:1.5em;padding-bottom:0.5em;"> <li><a href="/wiki/Australasia" title="Australasia">Australasia</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C4%90%E1%BA%A1i_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Châu Đại Dương">Châu Đại Dương</a></span></li> <li><a href="/wiki/New_Guinea" title="New Guinea">New Guinea</a></li> <li><a href="/wiki/New_Zealand" title="New Zealand">New Zealand</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Quần đảo Thái Bình Dương">Quần đảo Thái Bình Dương</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/Micronesia" title="Micronesia">Micronesia</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/Melanesia" title="Melanesia">Melanesia</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/Polynesia" title="Polynesia">Polynesia</a></span></li></ul></li></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="width:8%;vertical-align:middle;padding-bottom:0.5em;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_c%E1%BB%B1c" title="Địa cực"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/LocationPolarRegions.png/60px-LocationPolarRegions.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/LocationPolarRegions.png/90px-LocationPolarRegions.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/LocationPolarRegions.png/120px-LocationPolarRegions.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span></td><td style="width:11%;vertical-align:middle;line-height:1.2em;text-align:center;font-weight:bold;padding-right:0.5em;padding-bottom:0.5em;"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Ba_c%E1%BB%B1c" title="Địa cực">Địa cực</a></td><td class="hlist" style="vertical-align:middle;text-align:left;line-height:1.2em;padding-right:1.5em;padding-bottom:0.5em;"> <li><a href="/wiki/V%C3%B9ng_B%E1%BA%AFc_C%E1%BB%B1c" title="Vùng Bắc Cực">Vùng Bắc Cực</a></li> <li><a href="/wiki/V%C3%B9ng_Nam_C%E1%BB%B1c" title="Vùng Nam Cực">Vùng Nam Cực</a></li></td></tr><tr style="vertical-align:top"><td style="width:8%;vertical-align:middle;padding-bottom:0.5em;"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_d%C6%B0%C6%A1ng" title="Đại dương"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/LocationOceans.png/60px-LocationOceans.png" decoding="async" width="60" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/LocationOceans.png/90px-LocationOceans.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/LocationOceans.png/120px-LocationOceans.png 2x" data-file-width="2759" data-file-height="1404" /></a></span></td><td style="width:11%;vertical-align:middle;line-height:1.2em;text-align:center;font-weight:bold;padding-right:0.5em;padding-bottom:0.5em;"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_d%C6%B0%C6%A1ng" title="Đại dương">Đại dương</a></td><td class="hlist" style="vertical-align:middle;text-align:left;line-height:1.2em;padding-right:1.5em;padding-bottom:0.5em;"> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_B%C4%83ng_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Bắc Băng Dương">Bắc Băng Dương</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Đại Tây Dương">Đại Tây Dương</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Ấn Độ Dương">Ấn Độ Dương</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Thái Bình Dương</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/R%E1%BA%A1n_san_h%C3%B4_Great_Barrier" title="Rạn san hô Great Barrier">Rạn san hô Great Barrier</a></span></li> <li><a href="/wiki/R%C3%A3nh_Mariana" title="Rãnh Mariana">Rãnh Mariana</a></li> <li><a href="/wiki/V%C3%A0nh_%C4%91ai_l%E1%BB%ADa_Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Vành đai lửa Thái Bình Dương">Vành đai lửa</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Nam_%C4%90%E1%BA%A1i_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Nam Đại Dương">Nam Đại Dương</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%9Bi_h%E1%BB%99i_t%E1%BB%A5_Nam_C%E1%BB%B1c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đới hội tụ Nam Cực (trang không tồn tại)">Đới hội tụ Nam Cực</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/L%C3%B2ng_ch%E1%BA%A3o_n%E1%BB%99i_l%E1%BB%A5c" title="Lòng chảo nội lục">Lòng chảo nội lục</a> <ul><li><a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Aral" title="Biển Aral">Aral</a></li> <li><a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Caspi" title="Biển Caspi">Caspi</a></li> <li><a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Ch%E1%BA%BFt" title="Biển Chết">Biển Chết</a></li> <li><a href="/wiki/Bi%E1%BB%83n_Salton" title="Biển Salton">Salton</a></li></ul></li></td></tr></tbody></table> </div></td></tr></tbody></table></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span typeof="mw:File"><span title="Bản mẫu"><img alt="Bản mẫu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Symbol_template_class.svg/16px-Symbol_template_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Symbol_template_class.svg/23px-Symbol_template_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Symbol_template_class.svg/31px-Symbol_template_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Bản mẫu:Lục địa">Lục địa</a> / <a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Danh_s%C3%A1ch_bi%E1%BB%83n" title="Bản mẫu:Danh sách biển">Danh sách biển</a> / <a href="/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Tr%C3%A1i_%C4%90%E1%BA%A5t_t%E1%BB%B1_nhi%C3%AAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bản mẫu:Trái Đất tự nhiên (trang không tồn tại)">Trái Đất tự nhiên</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Quốc_gia_và_lãnh_thổ_tại_Châu_Á" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Qu%E1%BB%91c_gia_Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Bản mẫu:Quốc gia Châu Á"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Qu%E1%BB%91c_gia_Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Thảo luận Bản mẫu:Quốc gia Châu Á"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Qu%E1%BB%91c_gia_Ch%C3%A2u_%C3%81&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Quốc_gia_và_lãnh_thổ_tại_Châu_Á" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_qu%E1%BB%91c_gia_v%C3%A0_v%C3%B9ng_l%C3%A3nh_th%E1%BB%95_ch%C3%A2u_%C3%81" class="mw-redirect" title="Danh sách các quốc gia và vùng lãnh thổ châu Á">Quốc gia và lãnh thổ</a> tại <a class="mw-selflink selflink">Châu Á</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Qu%E1%BB%91c_gia_c%C3%B3_ch%E1%BB%A7_quy%E1%BB%81n" title="Quốc gia có chủ quyền">Quốc gia <br />có <br />chủ quyền</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Afghanistan" title="Afghanistan">Afghanistan</a></li> <li><a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập">Ai Cập</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_X%C3%AA_%C3%9At" title="Ả Rập Xê Út">Ả Rập Xê Út</a></li> <li><a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a></li> <li><a href="/wiki/Azerbaijan" title="Azerbaijan">Azerbaijan</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a></li> <li><a href="/wiki/Bahrain" title="Bahrain">Bahrain</a></li> <li><a href="/wiki/Bangladesh" title="Bangladesh">Bangladesh</a></li> <li><a href="/wiki/Bhutan" title="Bhutan">Bhutan</a></li> <li><a href="/wiki/Brunei" title="Brunei">Brunei</a></li> <li><a href="/wiki/C%C3%A1c_Ti%E1%BB%83u_v%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp_Th%E1%BB%91ng_nh%E1%BA%A5t" title="Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất">Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất</a></li> <li><a href="/wiki/Campuchia" title="Campuchia">Campuchia</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_Timor" title="Đông Timor">Đông Timor</a></li> <li><a href="/wiki/Gruzia" title="Gruzia">Gruzia</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc">Hàn Quốc</a></li> <li><a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a></li> <li><a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a></li> <li><a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a></li> <li><a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a></li> <li><a href="/wiki/Jordan" title="Jordan">Jordan</a></li> <li><a href="/wiki/Kazakhstan" title="Kazakhstan">Kazakhstan</a></li> <li><a href="/wiki/Kuwait" title="Kuwait">Kuwait</a></li> <li><a href="/wiki/Kyrgyzstan" title="Kyrgyzstan">Kyrgyzstan</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A0o" title="Lào">Lào</a></li> <li><a href="/wiki/Liban" title="Liban">Liban</a></li> <li><a href="/wiki/Malaysia" title="Malaysia">Malaysia</a></li> <li><a href="/wiki/Maldives" title="Maldives">Maldives</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Mông Cổ">Mông Cổ</a></li> <li><a href="/wiki/Myanmar" title="Myanmar">Myanmar</a></li> <li><a href="/wiki/Nepal" title="Nepal">Nepal</a></li> <li><a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a></li> <li><a href="/wiki/Oman" title="Oman">Oman</a></li> <li><a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a></li> <li><a href="/wiki/Philippines" title="Philippines">Philippines</a></li> <li><a href="/wiki/Qatar" title="Qatar">Qatar</a></li> <li><a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a></li> <li><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_S%C3%ADp" title="Cộng hòa Síp">Síp</a></li> <li><a href="/wiki/Sri_Lanka" title="Sri Lanka">Sri Lanka</a></li> <li><a href="/wiki/Syria" title="Syria">Syria</a></li> <li><a href="/wiki/Tajikistan" title="Tajikistan">Tajikistan</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A1i_Lan" title="Thái Lan">Thái Lan</a></li> <li><a href="/wiki/Th%E1%BB%95_Nh%C4%A9_K%E1%BB%B3" title="Thổ Nhĩ Kỳ">Thổ Nhĩ Kỳ</a></li> <li><a href="/wiki/Turkmenistan" title="Turkmenistan">Turkmenistan</a></li> <li><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên">Bắc Triều Tiên</a></li> <li><a href="/wiki/Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Trung Quốc">Trung Quốc</a></li> <li><a href="/wiki/Uzbekistan" title="Uzbekistan">Uzbekistan</a></li> <li><a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a></li> <li><a href="/wiki/Yemen" title="Yemen">Yemen</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px;padding: 0 0.5em;"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Asia_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/100px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/200px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_qu%E1%BB%91c_gia_%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c_c%C3%B4ng_nh%E1%BA%ADn_h%E1%BA%A1n_ch%E1%BA%BF" title="Danh sách quốc gia được công nhận hạn chế">Quốc gia được<br /> công nhận hạn chế</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Abkhazia" title="Abkhazia">Abkhazia</a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_S%C3%ADp" title="Bắc Síp">Bắc Síp</a></li> <li><a href="/wiki/Nam_Ossetia" title="Nam Ossetia">Nam Ossetia</a></li> <li><a href="/wiki/Nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Palestine" title="Nhà nước Palestine">Palestine</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Danh_s%C3%A1ch_l%C3%A3nh_th%E1%BB%95_ph%E1%BB%A5_thu%E1%BB%99c" title="Danh sách lãnh thổ phụ thuộc">Lãnh thổ phụ thuộc</a> và<br /> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_khu_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh" title="Đặc khu hành chính">Đặc khu hành chính</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Anh</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Akrotiri_v%C3%A0_Dhekelia" title="Akrotiri và Dhekelia">Akrotiri và Dhekelia</a></li> <li><a href="/wiki/L%C3%A3nh_th%E1%BB%95_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99_D%C6%B0%C6%A1ng_thu%E1%BB%99c_Anh" title="Lãnh thổ Ấn Độ Dương thuộc Anh">Lãnh thổ Ấn Độ Dương thuộc Anh</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Trung Quốc</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a></li> <li><a href="/wiki/Ma_Cao" title="Ma Cao">Ma Cao</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Úc</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_Gi%C3%A1ng_Sinh" title="Đảo Giáng Sinh">Đảo Giáng Sinh</a></li> <li><a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Cocos_(Keeling)" title="Quần đảo Cocos (Keeling)">Quần đảo Cocos (Keeling)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Châu_Á&oldid=71839986">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Châu_Á&oldid=71839986</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Thể loại:Châu Á">Châu Á</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%A5c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Thể loại:Lục địa">Lục địa</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_CS1:_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_ngo%C3%A0i" title="Thể loại:Lỗi CS1: liên kết ngoài">Lỗi CS1: liên kết ngoài</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_Trung_(zh)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Trung (zh)">Nguồn CS1 tiếng Trung (zh)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 5 tháng 10 năm 2024, 06:09.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ch%C3%A2u_%C3%81&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5cd4cd96d5-5sq5t","wgBackendResponseTime":279,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.995","walltime":"1.241","ppvisitednodes":{"value":27683,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":316871,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":66205,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":7,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":70441,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 806.385 1 -total"," 21.89% 176.502 4 Bản_mẫu:Hộp_điều_hướng"," 18.10% 145.964 1 Bản_mẫu:Đề_tài_châu_Á"," 17.14% 138.248 1 Bản_mẫu:Infobox_continent"," 16.76% 135.172 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin"," 14.53% 117.201 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 12.69% 102.362 76 Bản_mẫu:Flag"," 12.38% 99.868 56 Bản_mẫu:Iso2country"," 9.18% 74.057 2 Bản_mẫu:Chú_thích_sách"," 7.71% 62.144 1 Bản_mẫu:Thể_loại_Commons"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.284","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9171024,"limit":52428800},"limitreport-logs":"table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5cd4cd96d5-r4sv8","timestamp":"20241127021203","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ch\u00e2u \u00c1","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Ch%C3%A2u_%C3%81","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q48","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q48","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-10-17T05:01:42Z","dateModified":"2024-10-05T06:09:55Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/8\/80\/Asia_%28orthographic_projection%29.svg","headline":"ch\u00e2u l\u1ee5c l\u1edbn nh\u1ea5t th\u1ebf gi\u1edbi n\u1eb1m \u1edf \u0110\u00f4ng b\u00e1n c\u1ea7u"}</script> </body> </html>