CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="eo" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Moseo - Vikipedio</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )eowikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januaro","februaro","marto","aprilo","majo","junio","julio","aŭgusto","septembro","oktobro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"47332a65-633a-4917-89f0-684c7e21fe19","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Moseo","wgTitle":"Moseo","wgCurRevisionId":8928769,"wgRevisionId":8928769,"wgArticleId":2732,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj","Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn","Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo","Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB","Bibliaj personoj","Profetoj","Historio de Egiptio","Historio de judismo","Roluloj de la Malnova Testamento"],"wgPageViewLanguage":"eo","wgPageContentLanguage":"eo","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Moseo","wgRelevantArticleId":2732,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable": true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":8928769,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eo","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eo"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q9077","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true, "wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.niceInfoboxes":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced", "ext.gadget.Rekta-ligilo-al-Komunejo","ext.gadget.DocTabs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eo&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.gadget.niceInfoboxes&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg/1200px-Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1497"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg/800px-Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="998"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg/640px-Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="798"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Moseo - Vikipedio"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eo.m.wikipedia.org/wiki/Moseo"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redakti" href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedio (eo)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eo.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Moseo"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedio Atom-fonto" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Moseo rootpage-Moseo skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltu al enhavo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ĉefa menuo" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ĉefa menuo</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ĉefa menuo</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigado </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-desciption" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do"><span>Ĉefpaĝo</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portalo:Komunumo" title="Pri la projekto, kion vi povas fari, kie vi povas trovi ion"><span>Komunuma portalo</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Diskutejo"><span>Diskutejo</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Aktuala%C4%B5oj" title="Trovi fonajn informojn pri nunaj eventoj"><span>Aktualaĵoj</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj" title="Listo de la lastaj ŝanĝoj en la vikio. [r]" accesskey="r"><span>Lastaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Novaj_pa%C4%9Doj"><span>Novaj paĝoj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Hazarda_pa%C4%9Do" title="Iri al hazarda paĝo [x]" accesskey="x"><span>Hazarda paĝo</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Helpo:Enhavo" title="La loko por eltrovi"><span>Helpo</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedio" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-eo.svg" style="width: 6.875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eo.svg" width="109" height="13" style="width: 6.8125em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Ser%C4%89i" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio" aria-label="Serĉi tra Vikipedio" autocapitalize="sentences" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Personaj iloj"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspekto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspekto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo" class=""><span>Donaci</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Moseo" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga" class=""><span>Krei konton</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Moseo" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o" class=""><span>Ensaluti</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Pliaj agordoj" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Personaj iloj" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Personaj iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menuo de uzanto" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo"><span>Donaci</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Moseo" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krei konton</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Moseo" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Ensaluti</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Paĝoj por elsalutitaj redaktistoj <a href="/wiki/Helpo:Enkonduko" aria-label="Lernu pli pri redaktado"><span>Lernu pli</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Miaj_kontribuoj" title="Listo de redaktoj faritaj el ĉi tiu IPa adreso [y]" accesskey="y"><span>Kontribuoj</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Mia_diskutpa%C4%9Do" title="Diskuto pri redaktoj sub tiu ĉi IP adreso [n]" accesskey="n"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Enhavo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Enhavo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">kaŝi</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Komenco</div> </a> </li> <li id="toc-Etimologio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etimologio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etimologio</span> </div> </a> <ul id="toc-Etimologio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Moseo_laŭ_la_biblia_teksto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Moseo_laŭ_la_biblia_teksto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Moseo laŭ la biblia teksto</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Moseo_laŭ_la_biblia_teksto-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Moseo laŭ la biblia teksto subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Moseo_laŭ_la_biblia_teksto-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Naskiĝo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Naskiĝo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Naskiĝo</span> </div> </a> <ul id="toc-Naskiĝo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Membro_de_la_familio_de_la_faraono" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Membro_de_la_familio_de_la_faraono"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Membro de la familio de la faraono</span> </div> </a> <ul id="toc-Membro_de_la_familio_de_la_faraono-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Paŝtisto_en_Madiano" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Paŝtisto_en_Madiano"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Paŝtisto en Madiano</span> </div> </a> <ul id="toc-Paŝtisto_en_Madiano-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rivelo_en_la_bruliĝanta_rubusujo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Rivelo_en_la_bruliĝanta_rubusujo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Rivelo en la bruliĝanta rubusujo</span> </div> </a> <ul id="toc-Rivelo_en_la_bruliĝanta_rubusujo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_dek_plagoj_de_Egiptujo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_dek_plagoj_de_Egiptujo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>La dek plagoj de Egiptujo</span> </div> </a> <ul id="toc-La_dek_plagoj_de_Egiptujo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_hebrea_eliro" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_hebrea_eliro"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>La hebrea eliro</span> </div> </a> <ul id="toc-La_hebrea_eliro-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Historieco" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historieco"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Historieco</span> </div> </a> <ul id="toc-Historieco-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vivo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vivo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Vivo</span> </div> </a> <ul id="toc-Vivo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Revelacio_de_Dio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Revelacio_de_Dio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Revelacio de Dio</span> </div> </a> <ul id="toc-Revelacio_de_Dio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Personeco_kaj_estreco" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Personeco_kaj_estreco"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Personeco kaj estreco</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Personeco_kaj_estreco-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Personeco kaj estreco subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Personeco_kaj_estreco-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Militestro" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Militestro"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Militestro</span> </div> </a> <ul id="toc-Militestro-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tradicioj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tradicioj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Tradicioj</span> </div> </a> <ul id="toc-Tradicioj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Moseo_en_arto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Moseo_en_arto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Moseo en arto</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Moseo_en_arto-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Moseo en arto subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Moseo_en_arto-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Filmoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Filmoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Filmoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Filmoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Vidu_ankaŭ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vidu_ankaŭ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Vidu ankaŭ</span> </div> </a> <ul id="toc-Vidu_ankaŭ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Notoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Notoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Bibliografio</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eksteraj_ligiloj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Eksteraj_ligiloj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Eksteraj ligiloj</span> </div> </a> <ul id="toc-Eksteraj_ligiloj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Moseo</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Iru al artikolo en alia lingvo. Havebla en 158 lingvo" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-158" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">158 lingvoj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Nabi_Musa" title="Nabi Musa — aĉea" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Nabi Musa" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="aĉea" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — afrikansa" lang="af" hreflang="af" data-title="Moses" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikansa" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — svisgermana" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Moses" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="svisgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%99%E1%88%B4" title="ሙሴ — amhara" lang="am" hreflang="am" data-title="ሙሴ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhara" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Moisen" title="Moisen — aragona" lang="an" hreflang="an" data-title="Moisen" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragona" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Mosis" title="Mosis — Obolo" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Mosis" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="Obolo" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%89" title="موسى — araba" lang="ar" hreflang="ar" data-title="موسى" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="araba" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A1%DC%98%DC%AB%DC%90" title="ܡܘܫܐ — Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܡܘܫܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%89" title="موسى — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="موسى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Mois%C3%A9s" title="Moisés — asturia" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Moisés" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturia" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — azerbajĝana" lang="az" hreflang="az" data-title="Musa" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajĝana" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%A6%DB%8C%D8%BA%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="موسی پئیغمبر — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="موسی پئیغمبر" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%83%D1%81%D0%B0_(%D0%BF%D3%99%D0%B9%D2%93%D3%99%D0%BC%D0%B1%D3%99%D1%80)" title="Муса (пәйғәмбәр) — baŝkira" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Муса (пәйғәмбәр)" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baŝkira" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Moses" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Muoz%C4%97" title="Muozė — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Muozė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Майсей — belorusa" lang="be" hreflang="be" data-title="Майсей" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belorusa" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Майсей — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Майсей" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Musa" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Моисей — bulgara" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Моисей" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgara" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A7%8B%E0%A6%B6%E0%A6%BF" title="মোশি — bengala" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মোশি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengala" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%98%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A4%E0%BD%B2%E0%BC%8D" title="མོ་ཤི། — tibeta" lang="bo" hreflang="bo" data-title="མོ་ཤི།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibeta" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Moizez" title="Moizez — bretona" lang="br" hreflang="br" data-title="Moizez" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretona" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Mojsije" title="Mojsije — bosna" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Mojsije" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosna" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Musa" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Моисей — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Моисей" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Mois%C3%A8s" title="Moisès — kataluna" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Moisès" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataluna" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/M%C3%B2%CC%A4-s%C4%83%CC%A4" title="Mò̤-să̤ — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Mò̤-să̤" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%83%D1%81%D0%B0" title="Муса — ĉeĉena" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Муса" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ĉeĉena" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Moises_(Bibliya)" title="Moises (Bibliya) — cebua" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Moises (Bibliya)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebua" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Moises" title="Moises — ĉamora" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Moises" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="ĉamora" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D9%88%D8%B3%D8%A7" title="مووسا — sorana" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="مووسا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorana" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Moj%C5%BE%C3%AD%C5%A1" title="Mojžíš — ĉeĥa" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Mojžíš" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ĉeĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — kimra" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Moses" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="kimra" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — dana" lang="da" hreflang="da" data-title="Moses" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dana" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Mose" title="Mose — germana" lang="de" hreflang="de" data-title="Mose" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="germana" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Musa" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Mojzas" title="Mojzas — malsuprasoraba" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Mojzas" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="malsuprasoraba" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CF%89%CF%85%CF%83%CE%AE%CF%82" title="Μωυσής — greka" lang="el" hreflang="el" data-title="Μωυσής" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greka" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — angla" lang="en" hreflang="en" data-title="Moses" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angla" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Mois%C3%A9s" title="Moisés — hispana" lang="es" hreflang="es" data-title="Moisés" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hispana" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Mooses" title="Mooses — estona" lang="et" hreflang="et" data-title="Mooses" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estona" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Moises" title="Moises — eŭska" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Moises" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="eŭska" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="موسی — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="موسی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Mooses" title="Mooses — finna" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Mooses" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finna" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Moos%C3%B5s" title="Moosõs — Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Moosõs" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/M%C3%B3ses" title="Móses — feroa" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Móses" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroa" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Mo%C3%AFse" title="Moïse — franca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Moïse" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="franca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Mois%C3%A8s" title="Moisès — friula" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Moisès" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friula" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Mozes_(profeet)" title="Mozes (profeet) — okcident-frisa" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Mozes (profeet)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="okcident-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Maois" title="Maois — irlanda" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Maois" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%91%A9%E8%A5%BF" title="摩西 — Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="摩西" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Mo%C3%AFse" title="Moïse — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Moïse" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Maois_(Creideamh)" title="Maois (Creideamh) — skot-gaela" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Maois (Creideamh)" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="skot-gaela" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Mois%C3%A9s" title="Moisés — galega" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Moisés" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galega" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Moise" title="Moise — gvarania" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Moise" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="gvarania" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%AE%E0%AB%81%E0%AA%B8%E0%AA%BE" title="મુસા — guĝarata" lang="gu" hreflang="gu" data-title="મુસા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="guĝarata" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guw mw-list-item"><a href="https://guw.wikipedia.org/wiki/Mose" title="Mose — Gun" lang="guw" hreflang="guw" data-title="Mose" data-language-autonym="Gungbe" data-language-local-name="Gun" class="interlanguage-link-target"><span>Gungbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — haŭsa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Musa" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="haŭsa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A9%D7%94" title="משה — hebrea" lang="he" hreflang="he" data-title="משה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrea" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%82%E0%A4%B8%E0%A4%BE" title="मूसा — hinda" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मूसा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hinda" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Moses" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Mojsije" title="Mojsije — kroata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Mojsije" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/M%C3%B3zes" title="Mózes — hungara" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Mózes" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hungara" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A5%D5%BD_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A5" title="Մովսես մարգարե — armena" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մովսես մարգարե" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armena" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A7%D5%BD_%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A7" title="Մովսէս Մարգարէ — Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Մովսէս Մարգարէ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — Interlingvao" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Moses" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingvao" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — ibana" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Moses" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ibana" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — indonezia" lang="id" hreflang="id" data-title="Musa" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — Interlingveo" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Moses" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingveo" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Mozis" title="Mozis — igba" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Mozis" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="igba" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Moises" title="Moises — iloka" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Moises" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloka" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Moshe" title="Moshe — Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Moshe" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/M%C3%B3ses" title="Móses — islanda" lang="is" hreflang="is" data-title="Móses" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islanda" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Mos%C3%A8" title="Mosè — itala" lang="it" hreflang="it" data-title="Mosè" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="itala" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A2%E3%83%BC%E3%82%BB" title="モーセ — japana" lang="ja" hreflang="ja" data-title="モーセ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japana" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Muoziz" title="Muoziz — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Muoziz" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Musa" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%94" title="მოსე — kartvela" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მოსე" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="kartvela" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — kabila" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Musa" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabila" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Mo%C3%AFse" title="Moïse — Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Moïse" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — Tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Musa" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="Tyap" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D2%B1%D1%81%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%B9%D2%93%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D1%80" title="Мұса пайғамбар — kazaĥa" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Мұса пайғамбар" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazaĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%AA%A8%EC%84%B8" title="모세 — korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="모세" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D9%97%D8%B3%DB%8C%D9%B0" title="موٗسیٰ — kaŝmira" lang="ks" hreflang="ks" data-title="موٗسیٰ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kaŝmira" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/M%C3%BBsa" title="Mûsa — kurda" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Mûsa" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurda" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Moyses" title="Moyses — kornvala" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Moyses" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornvala" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Moyses" title="Moyses — latino" lang="la" hreflang="la" data-title="Moyses" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latino" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Moshe_Rabenu" title="Moshe Rabenu — judhispana" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Moshe Rabenu" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="judhispana" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — luksemburga" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Moses" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburga" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%83%D1%81%D0%B0_%D0%B8%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D1%81" title="Муса идавс — Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Муса идавс" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%83%D1%81%D0%B0_(%D0%BF%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%8A%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D1%80)" title="Муса (пайгъамбар) — lezga" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Муса (пайгъамбар)" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezga" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Moxe" title="Moxe — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Moxe" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Mozes" title="Mozes — limburga" lang="li" hreflang="li" data-title="Mozes" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburga" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Mos%C3%A9" title="Mosé — Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Mosé" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Mos%C3%A8" title="Mosè — Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Mosè" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Mose" title="Mose — lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Mose" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Moz%C4%97" title="Mozė — litova" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Mozė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litova" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Mozus" title="Mozus — latva" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Mozus" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latva" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Mosesy" title="Mosesy — malagasa" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Mosesy" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malagasa" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — minankabaŭa" lang="min" hreflang="min" data-title="Musa" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minankabaŭa" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%98%D1%81%D0%B5%D1%98" title="Мојсеј — makedona" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Мојсеј" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedona" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%B6" title="മോശ — malajalama" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മോശ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalama" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D0%B5" title="Мосе — mongola" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Мосе" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongola" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%8B%E0%A4%9D%E0%A5%87%E0%A4%B8" title="मोझेस — marata" lang="mr" hreflang="mr" data-title="मोझेस" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marata" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — malaja" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Moses" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaja" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%BE%E1%80%B1" title="မောရှေ — birma" lang="my" hreflang="my" data-title="မောရှေ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birma" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — platgermana" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Moses" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="platgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Mozes" title="Mozes — nederlanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Mozes" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — novnorvega" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Moses" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="novnorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — dannorvega" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Moses" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="dannorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Mo%C3%AFses" title="Moïses — okcitana" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Moïses" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="okcitana" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%82%E0%A8%B8%E0%A8%BE" title="ਮੂਸਾ — panĝaba" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਮੂਸਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panĝaba" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Mo%C3%AFse" title="Moïse — Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Moïse" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Mosi" title="Mosi — Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Mosi" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Moj%C5%BCesz" title="Mojżesz — pola" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Mojżesz" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="pola" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Mos%C3%A8" title="Mosè — Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Mosè" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%A7" title="موسا — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="موسا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="موسی — paŝtua" lang="ps" hreflang="ps" data-title="موسی" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paŝtua" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Mois%C3%A9s" title="Moisés — portugala" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Moisés" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugala" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Moshe" title="Moshe — keĉua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Moshe" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keĉua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — romanĉa" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Moses" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanĉa" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Moise" title="Moise — rumana" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Moise" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumana" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Моисей — rusa" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Моисей" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusa" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%96%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Моісей — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Моісей" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Mos%C3%A8" title="Mosè — sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Mosè" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Mojsije" title="Mojsije — serbo-Kroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Mojsije" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-Kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — ŝelha" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Musa" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="ŝelha" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B7%9D%E0%B7%83%E0%B7%99%E0%B7%83%E0%B7%8A" title="මෝසෙස් — sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="මෝසෙස්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Moses" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Moj%C5%BEi%C5%A1_(Biblia)" title="Mojžiš (Biblia) — slovaka" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Mojžiš (Biblia)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaka" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Mojzes" title="Mojzes — slovena" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Mojzes" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovena" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Mose" title="Mose — samoa" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Mose" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="samoa" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Nabi_Muuse_C.S." title="Nabi Muuse C.S. — somala" lang="so" hreflang="so" data-title="Nabi Muuse C.S." data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somala" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Moisiu" title="Moisiu — albana" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Moisiu" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albana" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%98%D1%81%D0%B8%D1%98%D0%B5" title="Мојсије — serba" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Мојсије" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serba" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="leginda artikolo"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Mose" title="Mose — sveda" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Mose" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sveda" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — svahila" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Musa" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="svahila" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Musi" title="Musi — Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Musi" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AF%8B%E0%AE%9A%E0%AF%87" title="மோசே — tamila" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மோசே" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamila" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%AA" title="โมเสส — taja" lang="th" hreflang="th" data-title="โมเสส" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="taja" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — turkmena" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Musa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmena" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Moises" title="Moises — tagaloga" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Moises" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagaloga" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Musa" title="Musa — turka" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Musa" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turka" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%83%D1%81%D0%B0_%D0%BF%D3%99%D0%B9%D0%B3%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D3%99%D1%80" title="Муса пәйгамбәр — tatara" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Муса пәйгамбәр" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatara" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B9%D1%81%D0%B5%D0%B9" title="Мойсей — ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Мойсей" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%B0" title="موسیٰ — urduo" lang="ur" hreflang="ur" data-title="موسیٰ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urduo" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Muso" title="Muso — uzbeka" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Muso" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeka" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Moses" title="Moses — vjetnama" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Moses" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vjetnama" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Moyisse" title="Moyisse — valona" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Moyisse" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valona" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Moises" title="Moises — varaja" lang="war" hreflang="war" data-title="Moises" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varaja" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%A2%85%E7%91%9F" title="梅瑟 — vua" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="梅瑟" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vua" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%94" title="მოსე — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მოსე" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A9%D7%94_%D7%A8%D7%91%D7%99%D7%A0%D7%95" title="משה רבינו — jida" lang="yi" hreflang="yi" data-title="משה רבינו" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jida" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/M%C3%B3s%C3%A8" title="Mósè — joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Mósè" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%8E%E2%B5%93%E2%B5%99%E2%B4%B0" title="ⵎⵓⵙⴰ — tamaziĥta maroka norma" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵎⵓⵙⴰ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamaziĥta maroka norma" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%91%A9%E8%A5%BF" title="摩西 — ĉina" lang="zh" hreflang="zh" data-title="摩西" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ĉina" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/M%C3%B4%CD%98-se" title="Mô͘-se — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Mô͘-se" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%91%A9%E8%A5%BF" title="摩西 — kantona" lang="yue" hreflang="yue" data-title="摩西" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantona" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9077#sitelinks-wikipedia" title="Redakti interlingvajn ligilojn" class="wbc-editpage">Redakti ligilojn</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Nomspacoj"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Moseo" title="Vidi la artikolon [c]" accesskey="c"><span>Artikolo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Diskuto:Moseo" rel="discussion" title="Diskuto pri la artikolo [t]" accesskey="t"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝanĝi lingvan varianton" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Esperanto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vidoj"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Moseo"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=history" title="Antaŭaj versioj de ĉi tiu paĝo. [h]" accesskey="h"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Iloj" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Iloj</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Pliaj opcioj" > <div class="vector-menu-heading"> Agoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Moseo"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=history"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ĝenerale </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kio_ligas_%C4%89i_tien%3F/Moseo" title="Listo de ĉiuj vikiaj paĝoj kiuj ligas ĉi tien [j]" accesskey="j"><span>Ligiloj ĉi tien</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Rilataj_%C5%9Dan%C4%9Doj/Moseo" rel="nofollow" title="Lastaj ŝanĝoj en paĝoj kiuj ligas al ĉi tiu paĝo [k]" accesskey="k"><span>Rilataj ŝanĝoj</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eo" title="Alŝuti dosierojn [u]" accesskey="u"><span>Alŝuti dosieron</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Specialaj_pa%C4%9Doj" title="Listo de ĉiuj specialaj paĝoj [q]" accesskey="q"><span>Specialaj paĝoj</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Moseo&oldid=8928769" title="Porĉiama ligilo al ĉi versio de la paĝo"><span>Konstanta ligilo</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=info" title="Pli da informo pri ĉi tiu paĝo"><span>Informoj pri la paĝo</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Citi&page=Moseo&id=8928769&wpFormIdentifier=titleform" title="Informoj pri kiel citi ĉi tiun paĝon"><span>Citi ĉi tiun artikolon</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FMoseo"><span>Akiri mallongigitan URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:QrCode&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FMoseo"><span>Elŝutu QR-kodon</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Presi/elporti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Moseo"><span>Krei libron</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:DownloadAsPdf&page=Moseo&action=show-download-screen"><span>Elŝuti kiel PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Moseo&printable=yes" title="Presebla versio de tiu ĉi paĝo [p]" accesskey="p"><span>Presebla versio</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> En aliaj projektoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Moses_(Biblical_figure)" hreflang="en"><span>Vikimedia Komunejo</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://eo.wikiquote.org/wiki/Moseo" hreflang="eo"><span>Vikicitaro</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9077" title="Ligilo al konektita datuma ero [g]" accesskey="g"><span>Ero en Vikidatumoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspekto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">kaŝi</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">El Vikipedio, la libera enciklopedio</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eo" dir="ltr"><table class="infobox" style="width:280px; -moz-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; -webkit-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; box-shadow: 4px 4px 4px #CCC;"> <tbody><tr> <th scope="col" colspan="2" class="kaplinio libro" style="background-color:#F0DBC6;color:#000000">Moseo </th></tr> <tr> <th scope="col" colspan="2" style="text-align:center;background-color:#DDDDDD;color:#000000">Biblia persono </th></tr> <tr> <td colspan="2" align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg/220px-Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg" decoding="async" width="220" height="274" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg/330px-Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg/440px-Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg 2x" data-file-width="4000" data-file-height="4990" /></a></span> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#F0DBC6; color:#000000;"><b>homa biblia persono</b> </th></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Verko </th> <td><a href="/wiki/La_Princo_de_Egipto" title="La Princo de Egipto">La Princo de Egipto</a><br />The Ten Commandments<br />The Ten Commandments<br />The Ten Commandments<br />The Ten Commandments<br />History of the World, Part I<br />Exodus: Gods and Kings<br /><a href="/wiki/Iam_anta%C5%ADe..._La_homo" title="Iam antaŭe... La homo">Iam antaŭe... La homo</a><br />Go Down Moses<br />La Leĝo<br /><a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a><br /><a href="/wiki/Eliro" title="Eliro">Eliro</a><br /><a href="/wiki/Levidoj" title="Levidoj">Levidoj</a><br /><a href="/wiki/Nombroj" title="Nombroj">Nombroj</a><br /><a href="/wiki/Readmono" title="Readmono">Readmono</a><br />Ol' Man Adam an' His Chillun<br />The Green Pastures<br />The Green Pastures<br />Mojžíš<br />Moseo en Egiptio<br />Mojžíšův rozsudek<br />Moseo<br />Moseo kaj Aarono<br />Moseo<br />Moses<br />Moses<br />The Moon of Israel<br />Moses und Aron<br />Moses und Josua<br />The Life of Moses<br />Extract from Captain Stormfield's Visit to Heaven<br />In the Beginning<br />Exodus<br />The Finding of Moses<br />Os Dez Mandamentos<br />Les Dix Commandements<br />The Ten Commandments: The Musical<br />The Manga Bible: From Genesis to Revelation<br />De Mantel der Liefde<br />Moses the Lawgiver<br />Moses the Lawgiver<br />Moseo, Viro de la Monto<br />Pillar of Fire<br />The Promised Land<br />La Terre Promise<br />La Terre promise<br />Supreniro de Moseo<br />Himmelfahrt des Moses<br /><a href="/wiki/Israel_in_Egypt" title="Israel in Egypt">Izraelo en Egiptio</a><br />Die Israeliten in der Wüste<br />Moïse et Pharaon </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Rolita de </th> <td><a href="/wiki/Charlton_Heston" title="Charlton Heston">Charlton Heston</a>, <a href="/wiki/Val_Kilmer" title="Val Kilmer">Val Kilmer</a>, <a href="/wiki/Christian_Bale" title="Christian Bale">Christian Bale</a> </td></tr> <tr> <th scope="col" colspan="2" style="text-align:center;background-color:#F0DBC6;color:#000000">Informoj </th></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Eble sama </th> <td>Moseo en Islamo • Moseo en rabena literaturo • <a href="/wiki/Zu_al-Karnajn" title="Zu al-Karnajn">Zu al-Karnajn</a> </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Sekso </th> <td>vira </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Nacieco </th> <td>sen valoro </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Religio </th> <td>Moseismo </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Sankondiĉo </th> <td><a href="/wiki/Balbutado" title="Balbutado">balbutado</a> </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Loĝloko </th> <td><a href="/wiki/Egiptio" title="Egiptio">Egiptio</a>, <a href="/wiki/Sinajo" title="Sinajo">Sinajo</a>, Midjanujo </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Edukejo </th> <td>nekonata valoro </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Okupo </th> <td>militestro • religiestro • leĝfaristo • miraklisto • <a href="/wiki/Pa%C5%9Dtisto" title="Paŝtisto">paŝtisto</a> • <a href="/wiki/Reganto" title="Reganto">reganto</a> </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Patro </th> <td>Amram </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Patrino </th> <td>Joĥebed </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Gefratoj </th> <td><a href="/wiki/Aarono" title="Aarono">Aarono</a> • <a href="/wiki/Mirjam" title="Mirjam">Mirjam</a> </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Edzo/Edzino </th> <td>Cipora • Tharbis </td></tr> <tr> <th scope="row" style="text-align: left;">Infanoj </th> <td>Gerŝom • Eliezer </td></tr> <tr><td class="shangu-shablonon infoboximage" colspan="2" style="text-align:center;padding:0 0.2em 0.2em 0.2em"><div class="noprint toccolours" style="border:2px solid #a2a9b1;padding:5px;background-color:#F0DBC6;color:#000000;font-size:xx-small;font-weight:normal"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q9077" title="d:Q9077"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/15px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/23px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a><figcaption></figcaption></figure><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Informkestoj" title="Vikipedio:Informkestoj"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/15px-Information_icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/23px-Information_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/30px-Information_icon.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></a><figcaption></figcaption></figure><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="text-align:center"><a href="/wiki/%C5%9Cablono:Informkesto_rolulo" title="Ŝablono:Informkesto rolulo"><span style="color:#000000">v</span></a> • <a href="/wiki/%C5%9Cablono-Diskuto:Informkesto_rolulo" title="Ŝablono-Diskuto:Informkesto rolulo"><span style="color:#000000">d</span></a> • <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Cablono%3AInformkesto_rolulo&action=edit"><span style="color:#000000">r</span></a></span></div></td></tr> </tbody></table> <table class="infobox" style="text-align:left; font-size: 85%; width: 23em; line-height:1.4em"> <tbody><tr> <th colspan="2" style="text-align:center; font-size: 140%; padding: 6px; background-color:#CCCCFF" class="kaplinio io"><a href="/wiki/Hebrea_biblio" class="mw-redirect" title="Hebrea biblio"><span style="color: black;">Hebrea biblio</span></a> </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Tanach.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Tanach.jpg/130px-Tanach.jpg" decoding="async" width="130" height="98" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Tanach.jpg/195px-Tanach.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Tanach.jpg/260px-Tanach.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center"> </td></tr> <tr> <td colspan="2"> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #D3D3D3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #5cb3ff; padding-right: 4px; padding-left: 8px; text-align: left; border: 1px solid #D3D3D3"><a href="/wiki/Tana%C4%A5o" title="Tanaĥo"><span style="color: black;">Tanaĥo</span></a> </th></tr> <tr> <td> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #a0CFEC; padding-right: 0px; padding-left: 0px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><a href="/wiki/Le%C4%9Do_de_Moseo" title="Leĝo de Moseo"><span style="color: black;">Leĝo de Moseo (Torah)</span></a> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Genezo" title="Genezo"><span style="color: black;"> • Libro de Genezo</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Eliro" title="Eliro"><span style="color: black;"> • Libro de Eliro</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Levidoj" title="Levidoj"><span style="color: black;"> • Libro de Levidoj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Nombroj" title="Nombroj"><span style="color: black;"> • Libro de Nombroj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Readmono" title="Readmono"><span style="color: black;"> • Libro de readmono</span></a></b> </td></tr></tbody></table> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #a0CFEC; padding-right: 0px; padding-left: 0px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><a href="/w/index.php?title=Profetaj_libroj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Profetaj libroj (paĝo ne ekzistas)"><span style="color: black;">Profetaj libroj (Nevi'im)<span></span></span></a> </th></tr> <tr> <td> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #CFECEC; padding-right: 4px; padding-left: 4px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><b>Unuaj profetoj</b> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Josuo_(libro)" title="Josuo (libro)"><span style="color: black;"> • Josuo</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Ju%C4%9Distoj_(libro)" class="mw-redirect" title="Juĝistoj (libro)"><span style="color: black;"> • Juĝistoj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/1-a_libro_de_Samuel" title="1-a libro de Samuel"><span style="color: black;"> • 1-a libro de Samuel</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/2-a_libro_de_Samuel" title="2-a libro de Samuel"><span style="color: black;"> • 2-a libro de Samuel</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/1-a_libro_de_la_Re%C4%9Doj" title="1-a libro de la Reĝoj"><span style="color: black;"> • 1 Reĝoj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/2-a_libro_de_la_Re%C4%9Doj" title="2-a libro de la Reĝoj"><span style="color: black;"> • 2 Reĝoj</span></a></b> </td></tr></tbody></table> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #CFECEC; padding-right: 4px; padding-left: 4px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><b>Postaj profetoj</b> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Jesaja" title="Libro de Jesaja"><span style="color: black;"> • Jesaja</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Jeremia" title="Libro de Jeremia"><span style="color: black;"> • Jeremia</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Je%C4%A5ezkel" title="Libro de Jeĥezkel"><span style="color: black;"> • Jeĥezkel</span></a></b> </td></tr></tbody></table> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #CFECEC; padding-right: 4px; padding-left: 4px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><b><a href="/w/index.php?title=Malgrandaj_profetoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Malgrandaj profetoj (paĝo ne ekzistas)"><span style="color: black;">Malgrandaj profetoj</span></a></b> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ho%C5%9Dea" title="Libro de Hoŝea"><span style="color: black;"> • Hoŝea</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Joel" title="Libro de Joel"><span style="color: black;"> • Joel</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Amos" title="Libro de Amos"><span style="color: black;"> • Amos</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Obadja" title="Libro de Obadja"><span style="color: black;"> • Obadja</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Jona" title="Libro de Jona"><span style="color: black;"> • Jona</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Mi%C4%A5a" title="Libro de Miĥa"><span style="color: black;"> • Miĥa</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Na%C4%A5um" title="Libro de Naĥum"><span style="color: black;"> • Naĥum</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_%C4%A4abakuk" title="Libro de Ĥabakuk"><span style="color: black;"> • Ĥabakuk</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Cefanja" title="Libro de Cefanja"><span style="color: black;"> • Cefanja</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_%C4%A4agaj" title="Libro de Ĥagaj"><span style="color: black;"> • Ĥagaj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ze%C4%A5arja" class="mw-redirect" title="Libro de Zeĥarja"><span style="color: black;"> • Zeĥarja</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Mala%C4%A5i" title="Libro de Malaĥi"><span style="color: black;"> • Malaĥi</span></a></b> </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #a0CFEC; padding-right: 0px; padding-left: 0px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><a href="/wiki/Ketuvim" title="Ketuvim"><span style="color: black;">La skribaĵoj (Ketuvim)</span></a> </th></tr> <tr> <td> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #CFECEC; padding-right: 4px; padding-left: 4px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><span style="color: black;"><b>Poetaj libroj</b></span> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Psalmaro" title="Psalmaro"><span style="color: black;"> • Psalmoj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Proverboj" class="mw-redirect" title="Libro de Proverboj"><span style="color: black;"> • Proverboj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ijob" title="Libro de Ijob"><span style="color: black;"> • Ijob</span></a></b> </td></tr></tbody></table> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #CFECEC; padding-right: 4px; padding-left: 4px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><span style="color: black;"><a href="/w/index.php?title=Kvin_solenaj_volvolibroj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kvin solenaj volvolibroj (paĝo ne ekzistas)">Kvin solenaj volvolibroj</a></span> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Alta_Kanto_de_Salomono" title="Alta Kanto de Salomono"><span style="color: black;"> • Alta kanto de Salomono</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Rut" title="Libro de Rut"><span style="color: black;"> • Rut</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_la_Plorkanto" title="Libro de la Plorkanto"><span style="color: black;"> • Plorkanto</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_la_Predikanto" class="mw-redirect" title="Libro de la Predikanto"><span style="color: black;"> • Predikanto (Kohelet)</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ester" title="Libro de Ester"><span style="color: black;"> • Ester</span></a></b> </td></tr></tbody></table> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #CFECEC; padding-right: 4px; padding-left: 4px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><span style="color: black;"><b>Historiaj libroj</b></span> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Daniel" class="mw-redirect" title="Libro de Daniel"><span style="color: black;"> • Daniel</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ezra" title="Libro de Ezra"><span style="color: black;"> • Ezra</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ne%C4%A5emja" title="Libro de Neĥemja"><span style="color: black"> • Neĥemja</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/1-a_libro_de_la_Kroniko" title="1-a libro de la Kroniko"><span style="color: black;"> • 1-a Kroniko</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/2-a_libro_de_la_Kroniko" title="2-a libro de la Kroniko"><span style="color: black;"> • 2-a Kroniko</span></a></b> </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td style="text-align:center;"><small><b><a href="/wiki/Portalo:Judismo" title="Portalo:Judismo"><span style="color: black;">Judisma portalo</span></a></b></small> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #D3D3D3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #5cb3ff; padding-right: 4px; padding-left: 8px; text-align: left; border: 1px solid #D3D3D3"><a href="/wiki/Malnova_Testamento" title="Malnova Testamento"><span style="color: black;">Malnova Testamento</span></a> </th></tr> <tr> <td> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #a0CFEC; padding-right: 0px; padding-left: 0px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><a href="/wiki/Pentate%C5%ADko" class="mw-redirect" title="Pentateŭko"><span style="color: black;">Pentateŭko</span></a> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Genezo" title="Genezo"><span style="color: black;"> • Libro de Genezo</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Eliro" title="Eliro"><span style="color: black;"> • Libro de Eliro</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Levidoj" title="Levidoj"><span style="color: black;"> • Libro de Levidoj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Nombroj" title="Nombroj"><span style="color: black;"> • Libro de Nombroj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Readmono" title="Readmono"><span style="color: black;"> • Libro de Readmono</span></a></b> </td></tr></tbody></table> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #a0CFEC; padding-right: 0px; padding-left: 0px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><b>Historiaj libroj</b> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Josuo_(libro)" title="Josuo (libro)"><span style="color: black;"> • Josuo</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/w/index.php?title=Jugistoj_(libro)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jugistoj (libro) (paĝo ne ekzistas)"><span style="color: black;"> • Juĝistoj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Rut" title="Libro de Rut"><span style="color: black;"> • Rut</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/1-a_libro_de_Samuel" title="1-a libro de Samuel"><span style="color: black;"> • 1-a de Samuel</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/2-a_libro_de_Samuel" title="2-a libro de Samuel"><span style="color: black;"> • 2-a de Samuel</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/1-a_libro_de_la_Re%C4%9Doj" title="1-a libro de la Reĝoj"><span style="color: black;"> • 1 Reĝoj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/2-a_libro_de_la_Re%C4%9Doj" title="2-a libro de la Reĝoj"><span style="color: black;"> • 2 Reĝoj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/1-a_libro_de_la_Kroniko" title="1-a libro de la Kroniko"><span style="color: black;"> • 1-a Kroniko</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/2-a_libro_de_la_Kroniko" title="2-a libro de la Kroniko"><span style="color: black;"> • 2-a Kroniko</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ezra" title="Libro de Ezra"><span style="color: black;"> • Ezra</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ne%C4%A5emja" title="Libro de Neĥemja"><span style="color: black;"> • Neĥemja</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ester" title="Libro de Ester"><span style="color: black;"> • Ester</span></a></b> </td></tr></tbody></table> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #a0CFEC; padding-right: 0px; padding-left: 0px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><b>Saĝeco & Poetaro</b> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ijob" title="Libro de Ijob"><span style="color: black;"> • Ijob</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Psalmoj" class="mw-redirect" title="Psalmoj"><span style="color: black;"> • Psalmoj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Proverboj" class="mw-redirect" title="Libro de Proverboj"><span style="color: black;"> • Proverboj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_la_Predikanto" class="mw-redirect" title="Libro de la Predikanto"><span style="color: black;"> • Predikanto</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Alta_Kanto_de_Salomono" title="Alta Kanto de Salomono"><span style="color: black;"> • Alta Kanto de Salomono</span></a></b> </td></tr></tbody></table> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #a0CFEC; padding-right: 0px; padding-left: 0px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><b>Profetaj libroj</b> </th></tr> <tr> <td> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #CFECEC; padding-right: 4px; padding-left: 4px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><b>Grandaj profetoj</b> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Jesaja" title="Libro de Jesaja"><span style="color: black;"> • Jesaja</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Jeremia" title="Libro de Jeremia"><span style="color: black;"> • Jeremia</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_la_Plorkanto" title="Libro de la Plorkanto"><span style="color: black;"> • Plorkanto</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Je%C4%A5ezkel" title="Libro de Jeĥezkel"><span style="color: black;"> • Jeĥezkel</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Daniel" class="mw-redirect" title="Libro de Daniel"><span style="color: black;"> • Daniel</span></a></b> </td></tr></tbody></table> <table class="collapsible collapsed" width="100%" style="border: 2px solid #d3d3d3"> <tbody><tr> <th colspan="1" style="background: #CFECEC; padding-right: 4px; padding-left: 4px; text-align: left; border: 1px solid #d3d3d3"><a href="/w/index.php?title=Malgrandaj_profetoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Malgrandaj profetoj (paĝo ne ekzistas)"><span style="color: black;">Malgrandaj profetoj</span></a> </th></tr> <tr> <td> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ho%C5%9Dea" title="Libro de Hoŝea"><span style="color: black;"> • Hoŝea</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Joel" title="Libro de Joel"><span style="color: black;"> • Joel</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Amos" title="Libro de Amos"><span style="color: black;"> • Amos</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Obadja" title="Libro de Obadja"><span style="color: black;"> • Obadja</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Jona" title="Libro de Jona"><span style="color: black;"> • Jona</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Mi%C4%A5a" title="Libro de Miĥa"><span style="color: black;"> • Miĥa</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Na%C4%A5um" title="Libro de Naĥum"><span style="color: black;"> • Naĥum</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_%C4%A4abakuk" title="Libro de Ĥabakuk"><span style="color: black;"> • Ĥabakuk</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Cefanja" title="Libro de Cefanja"><span style="color: black;"> • Cefanja</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_%C4%A4agaj" title="Libro de Ĥagaj"><span style="color: black;"> • Ĥagaj</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Ze%C4%A5arja" class="mw-redirect" title="Libro de Zeĥarja"><span style="color: black;"> • Zeĥarja</span></a></b> </td></tr> <tr style=""> <td><b><a href="/wiki/Libro_de_Mala%C4%A5i" title="Libro de Malaĥi"><span style="color: black;"> • Malaĥi</span></a></b> </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr><td class="shangu-shablonon infoboximage" colspan="2" style="text-align:center;padding:0 0.2em 0.2em 0.2em"><div class="noprint toccolours" style="border:2px solid #a2a9b1;padding:5px;background-color:#CCCCFF;color:black;font-size:xx-small;font-weight:normal"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Projekto:%C5%9Cablonoj" title="Projekto:Ŝablonoj"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/15px-Information_icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/23px-Information_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/30px-Information_icon.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></a><figcaption></figcaption></figure><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="text-align:center"><a href="/wiki/%C5%9Cablono:Tana%C4%A5o" title="Ŝablono:Tanaĥo">v</a> • <a href="/wiki/%C5%9Cablono-Diskuto:Tana%C4%A5o" title="Ŝablono-Diskuto:Tanaĥo">d</a> • <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Cablono%3ATana%C4%A5o&action=edit">r</a></span></div></td></tr> </tbody></table> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:MosesRescued_FromTheNile.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/MosesRescued_FromTheNile.JPG/200px-MosesRescued_FromTheNile.JPG" decoding="async" width="200" height="190" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/MosesRescued_FromTheNile.JPG/300px-MosesRescued_FromTheNile.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/MosesRescued_FromTheNile.JPG/400px-MosesRescued_FromTheNile.JPG 2x" data-file-width="451" data-file-height="429" /></a><figcaption>Moseo savita el la Nilo, 1638, de <a href="/wiki/Nicolas_Poussin" title="Nicolas Poussin">Nicolas Poussin</a>.</figcaption></figure> <p><b>Moseo</b> (hebree משה בן עמרם [Moŝé ben Amram], greke Mωϋσῆς aŭ Μωσῆς [Mo(i)sés], latine <i>Moyses</i>, arabe موسى [Musa]) estis laŭ la juda <a href="/wiki/Biblio" title="Biblio">Biblio</a> unue <a href="/wiki/Princo" title="Princo">princo</a> en <a href="/wiki/Egipto" class="mw-disambig" title="Egipto">Egipto</a>, poste estro kaj <a href="/wiki/Profeto" title="Profeto">profeto</a> de la <a href="/wiki/Hebreoj" title="Hebreoj">hebreoj</a>, religia estro kaj leĝofaranto. Al li tradicie oni atribuis la <a href="/wiki/A%C5%ADtoro" title="Aŭtoro">aŭtorecon</a> de la <a href="/wiki/Torao" class="mw-redirect" title="Torao">Torao</a>. Nomita ankaŭ <i>Moŝe Rabbenu</i> en <a href="/wiki/Hebrea" class="mw-redirect" title="Hebrea">hebrea</a> (<span class="lang-he" lang="he">מֹשֶׁה רַבֵּנוּ</span>, <i><a href="/wiki/Traduko" title="Traduko">trad.</a></i> "Moseo nia instruisto/Rabeno"), li estas la plej grava profeto en <a href="/wiki/Judismo" title="Judismo">Judismo</a>.<sup id="cite_ref-aaa_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-aaa-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tial, judismo foje estas referita, ĉefe inter la judoj, tra la historio kiel la "<a href="/wiki/Religio_de_Moseo" class="mw-redirect" title="Religio de Moseo">Religio de Moseo</a>". Li estas ankaŭ grava profeto kaj por <a href="/wiki/Kristanismo" title="Kristanismo">Kristanismo</a> kaj por <a href="/wiki/Islamo" title="Islamo">Islamo</a>, same kiel por nombro de <a href="/wiki/Abrahamaj_religioj" class="mw-redirect" title="Abrahamaj religioj">aliaj religioj</a>. Por la <a href="/wiki/Samarianoj" title="Samarianoj">samarianoj</a> li estas konsiderita la nura profeto iam ajn. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimologio">Etimologio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=1" title="Redakti sekcion: Etimologio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=1" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Etimologio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:%D0%98%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BA_%D0%90%D1%81%D0%BA%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%B9_%D0%A0%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8_%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D1%81%D0%B5%D1%8F.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/%D0%98%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BA_%D0%90%D1%81%D0%BA%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%B9_%D0%A0%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8_%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D1%81%D0%B5%D1%8F.jpg/200px-%D0%98%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BA_%D0%90%D1%81%D0%BA%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%B9_%D0%A0%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8_%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D1%81%D0%B5%D1%8F.jpg" decoding="async" width="200" height="131" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/%D0%98%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BA_%D0%90%D1%81%D0%BA%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%B9_%D0%A0%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8_%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D1%81%D0%B5%D1%8F.jpg/300px-%D0%98%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BA_%D0%90%D1%81%D0%BA%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%B9_%D0%A0%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8_%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D1%81%D0%B5%D1%8F.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/%D0%98%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BA_%D0%90%D1%81%D0%BA%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%B9_%D0%A0%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8_%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D1%81%D0%B5%D1%8F.jpg/400px-%D0%98%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BA_%D0%90%D1%81%D0%BA%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%B9_%D0%A0%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8_%D0%9C%D0%BE%D0%B8%D1%81%D0%B5%D1%8F.jpg 2x" data-file-width="700" data-file-height="460" /></a><figcaption><i>La gepatroj de Moseo</i>. Olepentraĵo. Isaak Asknaziy. 1891. <a href="/wiki/Rusa_Muzeo" title="Rusa Muzeo">Rusa Muzeo</a>, <a href="/wiki/Sankt_Peterburgo" class="mw-redirect" title="Sankt Peterburgo">Sankt Peterburgo</a>, <a href="/wiki/Rusio" title="Rusio">Rusio</a>.</figcaption></figure> <p><i>Moseo</i> estas nomo kiu nur la propra Moseo havas en la tuta <i><a href="/wiki/Biblio" title="Biblio">Biblio</a></i>.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Laŭ la rakonto de <a href="/wiki/Eliro" title="Eliro">Eliro</a>, lia patrino ne havigas al li nomon kiam li naskiĝas kaj nur nomas lin <i>la infano</i>. Estas la filino de la <a href="/wiki/Faraono" title="Faraono">Faraono</a>, nome egiptino, kiu nomas lin Moseo (משה Mōše),<sup id="cite_ref-:1_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> dirante: [משיתהו <i>mosyteu</i>] "Ĉar el la akvoj elirigis [<i>elirigis lin</i>]".<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tiu klarigo ligas la nomon al la semida radiko משה, m-š-h, kiu signifas "elirigi"<sup id="cite_ref-FOOTNOTEDozeman200981–82_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDozeman200981–82-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, fakte profetante, ke Moseo elirigos aliulojn (el Egipto); tio estis akceptita de kelkaj fakuloj.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>La biblia rakontisto asignis al la nomo popularan etimologion en <a href="/wiki/Hebrea" class="mw-redirect" title="Hebrea">hebrea</a>,<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> sed tio estus gramatike neĝusta, laŭ kio ĝi signifus ‘savita de la akvo’.<sup id="cite_ref-:02_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-:02-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>La aktuala interkonsento rekonas egiptan devenon en la nomo.<sup id="cite_ref-Römer_2010,_p._189_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Römer_2010,_p._189-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Moseo estas la transskribaĵo de la egipta - mose,<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> uzita ĝenerale kiel sufikso kaj devena de la radiko m-s-s kiu signifas "generita e". Ĝi estas ofta en nomoj de teoforoj kiel Tutmoses aŭ Ramses.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Oni konsideras tiukadre, ke Moseo estas la dua parto de kombinita nomo, de kiu oni malaperigis la dian nomon; sed, estas atestoj de la egipta nomo <i>Mss</i>, transskribita kiel <i>Mesu</i> en la verkoj pri <a href="/wiki/Egiptologio" title="Egiptologio">egiptologio</a>, pro kio oni povas konsideri, ke Moseo estas, mallongigite, egipta nomo. </p><p>La etimologio prezentita en la Biblio povus montri klopodon forigi la spurojn de la egiptaj devenoj de Moseo.<sup id="cite_ref-Greifenhagen_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Greifenhagen-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> La <a href="/wiki/Egiptaj_hieroglifoj" title="Egiptaj hieroglifoj">egiptaj</a> originoj de la nomo estis rekonitaj tiaj fare de antikvaj judaj verkistoj kiel Filono kaj Jozefo.<sup id="cite_ref-Greifenhagen_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-Greifenhagen-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Filono ligis la nomon de Moseo (Μωϋσῆς 'Mōusḗs') kun la egipta (kopta) vorto por 'akvo' (möu, μῶυ), reference al lia trovo en la rivero <a href="/wiki/Nilo" title="Nilo">Nilo</a>,<sup id="cite_ref-Greifenhagen_14-2" class="reference"><a href="#cite_note-Greifenhagen-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> dum <a href="/wiki/Jozefo_Flavio" title="Jozefo Flavio">Jozefo Flavio</a>, en <i>Ιουδαϊκή αρχαιολογία</i> (Judaj antikvaĵoj), asertas, ke la dua elemento, -esês, signifas "kiuj saviĝas".<sup id="cite_ref-Greifenhagen_14-3" class="reference"><a href="#cite_note-Greifenhagen-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Alia fakuloj kiel Naman Nadav sugestis male ke la hebrean radikon de la nomo oni ne povas forgesi.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Moseo_laŭ_la_biblia_teksto"><span id="Moseo_la.C5.AD_la_biblia_teksto"></span>Moseo laŭ la biblia teksto</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=2" title="Redakti sekcion: Moseo laŭ la biblia teksto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=2" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Moseo laŭ la biblia teksto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La historio de la vivo de Moseo estas rakontata en la <a href="/wiki/Hebrea_Biblio" title="Hebrea Biblio">Biblio</a>, specife en la <i><a href="/wiki/Le%C4%9Do_de_Moseo" title="Leĝo de Moseo">Torao</a></i> (unua parto de la <i><a href="/wiki/Tana%C4%A5o" title="Tanaĥo">Tanaĥo</a></i>) kaj en la <i><a href="/wiki/Pentate%C5%ADko" class="mw-redirect" title="Pentateŭko">Pentateŭko</a></i>. La biblia teksto rakontas kiel Moseo estris la eliron de la <a href="/wiki/Hebreoj" title="Hebreoj">hebreoj</a> de <a href="/wiki/Antikva_Egipto" class="mw-redirect" title="Antikva Egipto">Egipto</a> kaj ricevis la <a href="/wiki/La_Dekalogo" title="La Dekalogo">Dek Ordonojn</a> de manoj de <a href="/wiki/Biblia_Tetragramo" title="Biblia Tetragramo">Jahveo</a> en la <a href="/wiki/Monto_Sinajo" title="Monto Sinajo">Monto Sinajo</a>. La tradicio asertas, ke Moseo vivis 120 jarojn.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Naskiĝo"><span id="Naski.C4.9Do"></span>Naskiĝo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=3" title="Redakti sekcion: Naskiĝo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=3" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Naskiĝo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En la <i><a href="/wiki/Eliro" title="Eliro">Libro de Eliro</a></i>, la naskiĝo de Moseo okazis en epoko kiam nenomita egipta <a href="/wiki/Faraono" title="Faraono">faraono</a> estis ordoninta al la (<a href="/wiki/Obstetriko" title="Obstetriko">akuŝistinoj</a>) murdi ĉiun ĵus naskitan hebrean viron, sed tiuj pro kompato ne plenumis tiun ordonon (cf. Eliro 1:15-17). Laŭ la menciita libro, Moseso estis filo de Amram (kiu estis membro de la tribo de <a href="/wiki/Levi" title="Levi">Levi</a> kaj estis posteulo de <a href="/wiki/Jakobo" title="Jakobo">Jakobo</a>) kaj de lia edzino, Iojebed / Jokabed (cf. Eliro 2:1; 6:20).<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Moseo kavis fratinon kiu estis sep jarojn pli aĝa, <a href="/wiki/Mirjam" title="Mirjam">Mirjam</a>, kaj fraton tri jarojn pli aĝa ol li, nome <a href="/wiki/Aarono" title="Aarono">Aarono</a>.<sup id="cite_ref-Easton_1_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Easton_1-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Laŭ la <i>Libro de <a href="/wiki/Genezo" title="Genezo">Genezo</a></i>, la patro de Amram, Koat, alvenis al Egipto kun sep dek membroj de la grupo de posteuloj de <a href="/wiki/Jakobo" title="Jakobo">Jakobo</a>, pro kio Moseo estis parto de la dua generacio de israelanoj naskiĝintaj en <a href="/wiki/Egipto" class="mw-disambig" title="Egipto">Egipto</a>.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Iojebed naskis filon, kaj kaŝis lin dum la tri unuaj monatoj.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kiam ŝi ne plu povis kaŝi lin, ŝi metis lin en korbo, ŝmirita kote interne kaj peĉe ekstere por senakvigi ĝin, kaj portis lin al la rivero Nilo.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> La korbon kun la bebo observis kaj sekvis deproksime <a href="/wiki/Mirjam" title="Mirjam">Mirjam</a> ĝis la filino de la faraono alvenis al Nilo por bani sin.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Membro_de_la_familio_de_la_faraono">Membro de la familio de la faraono</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=4" title="Redakti sekcion: Membro de la familio de la faraono" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=4" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Membro de la familio de la faraono"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:N%C3%AEmes_(30)_Cath%C3%A9drale_Frise_10.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/N%C3%AEmes_%2830%29_Cath%C3%A9drale_Frise_10.JPG/220px-N%C3%AEmes_%2830%29_Cath%C3%A9drale_Frise_10.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/N%C3%AEmes_%2830%29_Cath%C3%A9drale_Frise_10.JPG/330px-N%C3%AEmes_%2830%29_Cath%C3%A9drale_Frise_10.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/N%C3%AEmes_%2830%29_Cath%C3%A9drale_Frise_10.JPG/440px-N%C3%AEmes_%2830%29_Cath%C3%A9drale_Frise_10.JPG 2x" data-file-width="1191" data-file-height="893" /></a><figcaption>Egipto batante israelanon antaŭ Moseo. Detalo de skulpta reliefo de la katedralo de Nimes, 9-a jarcento.</figcaption></figure> <p>La egipta princino (menciita de <a href="/wiki/Flavio_Jozefo" class="mw-redirect" title="Flavio Jozefo">Flavio Jozefo</a> kiel <i>Termutis</i>)<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> malkovris la korbon kaj Moseon ene de ĝi. Mirjam tiam alproksimiĝis kaj sukcesis, ke la princino komisiu hebreinon por mamnutri kaj zorgi la bebon; tiu hebreino estis la propra patrino de Moseo.<sup id="cite_ref-Easton_1_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-Easton_1-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Dum du jaroj Iojebed mamnutris sian filon Moseon kaj poste la bebo estis transdonita al la princino. Moseo estis zorgita kvazaŭ filo de la egipta princino kaj la pli juna frato de la estonta faraono de Egipto. Dekomence Moseo ne estus faraono de Egipto ĉar li ne estis natura filo de la egipta princino kaj, aliflanke, li estis la plej juna de la du egiptaj princoj.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p> Tra la <i><a href="/wiki/Mi%C5%9Dno" title="Miŝno">Miŝno</a></i>, la hebrea tradicio konservas rakonton kiel Moseo, ankoraŭ estante bebo perdis grandan parton de sia parolkapablo pro okazaĵo antaŭ la faraono de Egipto. Laŭ la hebrea parola tradicio kolektita en la <i><a href="/wiki/Mi%C5%9Dno" title="Miŝno">Miŝno</a></i>, kiam li estis trijaraĝa, Moseo estis iam ĉe la familio de la faraono kaj liaj ministroj. Moseo malsupreniris de la sino de Bitia, iris al la faraono, prenis lian kronon kaj metis ĝin sur sia propra kapo. La konsilisto de la faraono asertis, ke temas pri profeta agado kaj ke Moseo forprenos la tronon. Tial, alia ministro sugestis okazigi aldonan pruvon: meti antaŭ la bebo kaj diamanton kaj ardan karberon por observi la eblan ruzon de la infano. Moseo ne nur prenis la ardan karberon, sed ankaŭ metis ĝin en sian buŝon, tiel bruligante siajn lipojn, langon kaj kuŝon, Tio malkelpis ekde tiam la parolkapablon (trajto menciita ankaŭ poste en la <a href="/wiki/Torao" class="mw-redirect" title="Torao">biblia teksto</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo%204&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 4:10</a>). Tial, la hebrea paroltradicio determinas, ke la israela popolo, sciante pri la malkapablo de Moseo por parola esprimado, komprenis, ke ilia estro povis direkti sin al ili nur per la dia volo.<br /></p><ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 145px"> <div class="thumb" style="width: 140px; height: 140px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Mo%C3%AFse_enfant_foulant_aux_pieds_la_couronne_de_Pharaon_-_1647-1647_-_Nicolas_Poussin_-_Louvre_-_INV_7273_;_MR_2317.jpg" class="mw-file-description" title="Moseo piedpremas la kronon de la faraono. Nicolas Poussin, 1645. Luvro, Parizo"><img alt="Moseo piedpremas la kronon de la faraono. Nicolas Poussin, 1645. Luvro, Parizo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Mo%C3%AFse_enfant_foulant_aux_pieds_la_couronne_de_Pharaon_-_1647-1647_-_Nicolas_Poussin_-_Louvre_-_INV_7273_%3B_MR_2317.jpg/110px-Mo%C3%AFse_enfant_foulant_aux_pieds_la_couronne_de_Pharaon_-_1647-1647_-_Nicolas_Poussin_-_Louvre_-_INV_7273_%3B_MR_2317.jpg" decoding="async" width="110" height="79" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Mo%C3%AFse_enfant_foulant_aux_pieds_la_couronne_de_Pharaon_-_1647-1647_-_Nicolas_Poussin_-_Louvre_-_INV_7273_%3B_MR_2317.jpg/165px-Mo%C3%AFse_enfant_foulant_aux_pieds_la_couronne_de_Pharaon_-_1647-1647_-_Nicolas_Poussin_-_Louvre_-_INV_7273_%3B_MR_2317.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Mo%C3%AFse_enfant_foulant_aux_pieds_la_couronne_de_Pharaon_-_1647-1647_-_Nicolas_Poussin_-_Louvre_-_INV_7273_%3B_MR_2317.jpg/220px-Mo%C3%AFse_enfant_foulant_aux_pieds_la_couronne_de_Pharaon_-_1647-1647_-_Nicolas_Poussin_-_Louvre_-_INV_7273_%3B_MR_2317.jpg 2x" data-file-width="693" data-file-height="499" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Moseo piedpremas la kronon de la faraono</i>. <a href="/wiki/Nicolas_Poussin" title="Nicolas Poussin">Nicolas Poussin</a>, 1645. Luvro, Parizo</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 145px"> <div class="thumb" style="width: 140px; height: 140px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Orazio_de_Ferrari_-_The_Child_Moses_Throws_down_Pharaoh%27s_Crown_-_Google_Art_Project.jpg" class="mw-file-description" title="Moseo faligas la kronon de la faraono. Orazio de Ferrari, ĉirkaŭ 1650. Museu Nacional d'Art, Katalunio"><img alt="Moseo faligas la kronon de la faraono. Orazio de Ferrari, ĉirkaŭ 1650. Museu Nacional d'Art, Katalunio" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Orazio_de_Ferrari_-_The_Child_Moses_Throws_down_Pharaoh%27s_Crown_-_Google_Art_Project.jpg/110px-Orazio_de_Ferrari_-_The_Child_Moses_Throws_down_Pharaoh%27s_Crown_-_Google_Art_Project.jpg" decoding="async" width="110" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Orazio_de_Ferrari_-_The_Child_Moses_Throws_down_Pharaoh%27s_Crown_-_Google_Art_Project.jpg/165px-Orazio_de_Ferrari_-_The_Child_Moses_Throws_down_Pharaoh%27s_Crown_-_Google_Art_Project.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Orazio_de_Ferrari_-_The_Child_Moses_Throws_down_Pharaoh%27s_Crown_-_Google_Art_Project.jpg/220px-Orazio_de_Ferrari_-_The_Child_Moses_Throws_down_Pharaoh%27s_Crown_-_Google_Art_Project.jpg 2x" data-file-width="5257" data-file-height="3873" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Moseo faligas la kronon de la faraono</i>. Orazio de Ferrari, ĉirkaŭ 1650. Museu Nacional d'Art, Katalunio</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 145px"> <div class="thumb" style="width: 140px; height: 140px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Jan_Steen_(1626-1679),_Moses_and_Pharaoh%E2%80%99s_Crown,_c.1670.jpg" class="mw-file-description" title="Moseo kaj la krono de la faraono. Jan Steen, ĉirkaŭ 1670. Mauritshuis, Hago"><img alt="Moseo kaj la krono de la faraono. Jan Steen, ĉirkaŭ 1670. Mauritshuis, Hago" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Jan_Steen_%281626-1679%29%2C_Moses_and_Pharaoh%E2%80%99s_Crown%2C_c.1670.jpg/110px-Jan_Steen_%281626-1679%29%2C_Moses_and_Pharaoh%E2%80%99s_Crown%2C_c.1670.jpg" decoding="async" width="110" height="108" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Jan_Steen_%281626-1679%29%2C_Moses_and_Pharaoh%E2%80%99s_Crown%2C_c.1670.jpg/165px-Jan_Steen_%281626-1679%29%2C_Moses_and_Pharaoh%E2%80%99s_Crown%2C_c.1670.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Jan_Steen_%281626-1679%29%2C_Moses_and_Pharaoh%E2%80%99s_Crown%2C_c.1670.jpg/220px-Jan_Steen_%281626-1679%29%2C_Moses_and_Pharaoh%E2%80%99s_Crown%2C_c.1670.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2944" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Moseo kaj la krono de la faraono</i>. <a href="/wiki/Jan_Steen" title="Jan Steen">Jan Steen</a>, ĉirkaŭ 1670. Mauritshuis, <a href="/wiki/Hago" title="Hago">Hago</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 145px"> <div class="thumb" style="width: 140px; height: 140px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Mos%C3%A8_fanciullo_calpesta_la_corona_del_faraone_di_De_Ferrari_Gregorio.jpg" class="mw-file-description" title="Moseo kaj la krono de la faraono. Verko centrita en la rilato Moseo-Bitia. Gregorio del Ferrari, Obra 1720. Kolekto Carige, Ĝenovo"><img alt="Moseo kaj la krono de la faraono. Verko centrita en la rilato Moseo-Bitia. Gregorio del Ferrari, Obra 1720. Kolekto Carige, Ĝenovo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Mos%C3%A8_fanciullo_calpesta_la_corona_del_faraone_di_De_Ferrari_Gregorio.jpg/110px-Mos%C3%A8_fanciullo_calpesta_la_corona_del_faraone_di_De_Ferrari_Gregorio.jpg" decoding="async" width="110" height="82" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Mos%C3%A8_fanciullo_calpesta_la_corona_del_faraone_di_De_Ferrari_Gregorio.jpg/165px-Mos%C3%A8_fanciullo_calpesta_la_corona_del_faraone_di_De_Ferrari_Gregorio.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Mos%C3%A8_fanciullo_calpesta_la_corona_del_faraone_di_De_Ferrari_Gregorio.jpg/220px-Mos%C3%A8_fanciullo_calpesta_la_corona_del_faraone_di_De_Ferrari_Gregorio.jpg 2x" data-file-width="670" data-file-height="497" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Moseo kaj la krono de la faraono</i>. Verko centrita en la rilato Moseo-Bitia. Gregorio del Ferrari, Obra 1720. Kolekto Carige, Ĝenovo</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 145px"> <div class="thumb" style="width: 140px; height: 140px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Diziani_Moses_trampling_the_crown.jpg" class="mw-file-description" title="Moseo piedpremas la kronon de la faraono. Gaspare Diziani, 1740-50. Nacia Muzeo, Varsovio"><img alt="Moseo piedpremas la kronon de la faraono. Gaspare Diziani, 1740-50. Nacia Muzeo, Varsovio" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Diziani_Moses_trampling_the_crown.jpg/110px-Diziani_Moses_trampling_the_crown.jpg" decoding="async" width="110" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Diziani_Moses_trampling_the_crown.jpg/165px-Diziani_Moses_trampling_the_crown.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Diziani_Moses_trampling_the_crown.jpg/220px-Diziani_Moses_trampling_the_crown.jpg 2x" data-file-width="758" data-file-height="617" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Moseo piedpremas la kronon de la faraono</i>. Gaspare Diziani, 1740-50. Nacia Muzeo, <a href="/wiki/Varsovio" title="Varsovio">Varsovio</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 145px"> <div class="thumb" style="width: 140px; height: 140px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Tempestini_Moses_Trampling_on_Pharaohs_Crown.jpg" class="mw-file-description" title="Moseo piedpremas la kronon de la faraono. Enrico Tempestini, 1846"><img alt="Moseo piedpremas la kronon de la faraono. Enrico Tempestini, 1846" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Tempestini_Moses_Trampling_on_Pharaohs_Crown.jpg/110px-Tempestini_Moses_Trampling_on_Pharaohs_Crown.jpg" decoding="async" width="110" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Tempestini_Moses_Trampling_on_Pharaohs_Crown.jpg/165px-Tempestini_Moses_Trampling_on_Pharaohs_Crown.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Tempestini_Moses_Trampling_on_Pharaohs_Crown.jpg/220px-Tempestini_Moses_Trampling_on_Pharaohs_Crown.jpg 2x" data-file-width="635" data-file-height="491" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Moseo piedpremas la kronon de la faraono</i>. Enrico Tempestini, 1846</div> </li> </ul> <p>Kiam Moseo kreskiĝis, li observis la laboradon de la hebreaj sklavoj. Iam, vidinte la brutalecon per kiu egipta laboristestro fitraktis kebrean sklavon, Moseo murdis la egiptanon, agado kiu devigis lin foriri el Egipto.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Paŝtisto_en_Madiano"><span id="Pa.C5.9Dtisto_en_Madiano"></span>Paŝtisto en Madiano</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=5" title="Redakti sekcion: Paŝtisto en Madiano" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=5" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Paŝtisto en Madiano"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En la tero de Madiano,<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Moseo haltis ĉe loko kie estis <a href="/wiki/Puto" title="Puto">puto</a> kaj tie li protektis sep paŝtitinojn el bando de malintencaj paŝtistoj.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> La patro de la paŝtistinoj, Ĥetro, estis pastro de Madiano. Li adoptis Moseon kiel sia filo kaj permesis lin loĝi en Madiano; tie laboris Moseo kiel inspektisto kaj ĉefa respondeculo pri la gregoj.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Poste, Ĥetro permesis ankaŭ ke Moseo edziĝu al la plej aĝa de liaj filinoj, nome Sefora.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Laborante kiel paŝtisto, Moseo loĝis en Madiano dum kvardek jaroj, tempo dum kiu Sefora havigis al li du filojn, kiujn Moseo nomis Gersono kaj Eliezer.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Rivelo_en_la_bruliĝanta_rubusujo"><span id="Rivelo_en_la_bruli.C4.9Danta_rubusujo"></span>Rivelo en la bruliĝanta rubusujo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=6" title="Redakti sekcion: Rivelo en la bruliĝanta rubusujo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=6" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Rivelo en la bruliĝanta rubusujo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Moses_Dura_Europos.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Moses_Dura_Europos.jpg/220px-Moses_Dura_Europos.jpg" decoding="async" width="220" height="381" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Moses_Dura_Europos.jpg/330px-Moses_Dura_Europos.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Moses_Dura_Europos.jpg 2x" data-file-width="379" data-file-height="656" /></a><figcaption>Moseo nudpieda antaŭ la bruliĝanta rubusujo, dum la mano de Dio kiu aperas de la ĉielo.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Surmura fresko devena de la <a href="/wiki/Dura_Europos" title="Dura Europos">Sinagogo de Dura Europos</a>, 244 n.e. Detalo. Muzeo de Damasko, Sirio.</figcaption></figure> <p>Laŭ la biblia rakonto, iam Moseo portis sian gregon al la monto Ĥoreb, (ĉirkaŭ la 4-a ĝis 5-a jarcentoj n.e. kaj dum la Mezepoko, la monto Ĥoreb estis identigita kun la <a href="/wiki/Monto_Sinajo" title="Monto Sinajo">monto Sinajo</a>) kaj tie li vidis <a href="/wiki/Rubuso" class="mw-disambig" title="Rubuso">rubusujon</a> kiu brulis nekonsumante sin. Kiam Moseo klopodis por alproksimiĝo por observi deproksime tiun mirindaĵon, <a href="/wiki/Dio" title="Dio">Dio</a> parolis al li el la rubusujo, rivelante siajn identecon kaj intencon al Moseo: </p> <table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> Ne alproksimiĝu; forigu la ŝuojn el viaj piedoj, ĉar la loko kie vi estas, sankta tero estas. [...] Mi estas la Dio de via patro, la Dio de Abrahamo, la Dio de Isaak kaj la Dio de Jakobo. [...] Mi bone vidis la aflikton de mia popolo kiu estas en Egipto, kaj mi aŭdis ties klamadon pro ties subpremantoj, ĉar mi konis ties angorojn. Pro tio mi descendis por liberigi ilin de manoj de la egiptanoj kaj elirigi ilin el tiu tero al tero kaj bona kaj larĝa, al tero kiu fluas lakto kaj mielo [...] Venu tial nun kaj mi sendos vin al la faraono por ke vi elirigu de Egipto mian popolon, la filojn de Israelo. [...] "Mi estas kiu mi estas". <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr><tr><td align="right"><span style="font-size:75%; line-height:120%;">— <cite><i>Eliro</i> 3:5-14.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></cite></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <p>En <i>Eliro</i> 3, la Dio de <a href="/wiki/Jakobo" title="Jakobo">Israelo</a> rivelas <a href="/wiki/Biblia_Tetragramo" title="Biblia Tetragramo">sian naturon</a> antaŭ Moseo.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Biblia_Tetragramo" title="Biblia Tetragramo">Jahveo</a> indikas al Moseo, ke li devas reveni al Egipto kaj liberigi sian popolon de la sklaveco. Moseo respondas, ke li ne estas taŭga kandidato por realigi tiom grandan mision kaj, krome, li memorigas, ke li suferas malfacilon por la parolkapablon.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Jehovo certigas lin, ke li havigos ĉian necesan apogon por ke li realigu sian taskon.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_dek_plagoj_de_Egiptujo">La dek plagoj de Egiptujo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=7" title="Redakti sekcion: La dek plagoj de Egiptujo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=7" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: La dek plagoj de Egiptujo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8860200">.mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.5em;font-style:italic}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}html.skin-theme-clientpref-light .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#F9F9F9;color:black;border:1px solid #AAAAAA}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}}</style> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Dek_plagoj_de_Egiptujo" title="Dek plagoj de Egiptujo">Dek plagoj de Egiptujo</a>.</div> <p>Moseo obeas kaj revenas al <a href="/wiki/Antikva_Egipto" class="mw-redirect" title="Antikva Egipto">Egipto</a>, kie li estas akceptita de sia frato <a href="/wiki/Aarono" title="Aarono">Aarono</a>. Ambaŭ organizas kunsidon por informi la israelanojn pri la okazaĵo kaj, post signaloj, riveloj kaj heroaj agadoj fare de Moseo, la hebreoj sekvas lin kiel senditon kiu alportas la parolon de Jahveo.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Estis malfacile konvinki la faraonon por ke li permesu la hebreojn foriri, kaj ili ne ricevis lian permeson ĝis Jahveo sendis <a href="/wiki/Dek_plagoj_de_Egiptujo" title="Dek plagoj de Egiptujo">dek plagojn</a> al la egiptanoj. Tiuj plagoj estas listigitaj en la <a href="/wiki/Hagado" title="Hagado">Hagado</a> kiun la israelanoj legas dum la celebro de la Seder de <a href="/wiki/Pesa%C4%A5o" title="Pesaĥo">Pesaĥo</a> dum la <a href="/wiki/Pesa%C4%A5o" title="Pesaĥo">juda Pasko</a>. Tiu serio de okazaĵoj startis kiam akvo iĝis sango kaj kulminis per la morto de ĉiuj egiptaj unuenaskitoj, kio tiom timigis la egiptanojn ke la faraono finfine permesis, ke la sklavigita hebrea popolo finfine Egipton. Laŭ la <i>Juda Enciklopedio</i>, la plagoj kiuj tiom suferigis kaj timigis la tutan landon ke la egiptanoj mem finfine petis al la hebreoj, ke ili foriru.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_hebrea_eliro">La hebrea eliro</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=8" title="Redakti sekcion: La hebrea eliro" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=8" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: La hebrea eliro"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Eliro" title="Eliro">Eliro</a>.</div> <p>Moseo estris la israelan popolon nordorienten, per longa veturado al la promesita tero. Eliris el Rameses al <a href="/wiki/Sukoto" title="Sukoto">Sukoto</a> ĉirkaŭ sescent mil homoj, ne kalkulante infanojn.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ili kunportis la restaĵojn de <a href="/wiki/Jozef_(filo_de_Jakob)" title="Jozef (filo de Jakob)">Jozefo</a>, tiel plenumante la volon de lia praulo.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Las_aguas_de_Moises_Rafael_Esteve_Vilella_after_Murillo.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Las_aguas_de_Moises_Rafael_Esteve_Vilella_after_Murillo.jpg/300px-Las_aguas_de_Moises_Rafael_Esteve_Vilella_after_Murillo.jpg" decoding="async" width="300" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/90/Las_aguas_de_Moises_Rafael_Esteve_Vilella_after_Murillo.jpg 1.5x" data-file-width="429" data-file-height="214" /></a><figcaption><i>La akvoj de Moseo</i>, bildo de <a href="/wiki/Murillo" class="mw-redirect" title="Murillo">Murillo</a>, gravurita de Rafael Esteve Vilella, 1839. En la bildo, Moseo elirigas akvon de la fonto en la monto Ĥoreb. Akvaforto kaj grifelo laŭ samnoma pentraĵo de Murillo konservata en la Hospitalo Karitato de <a href="/wiki/Sevilo" title="Sevilo">Sevilo</a>.</figcaption></figure> <p>La granda karavano de la hebreoj moviĝis malrapide kaj devis kampadumi tri fojojn antaŭ trapasi la egiptan landlimon, tiam markita en la <a href="/wiki/Granda_Amara_Lago" title="Granda Amara Lago">Granda Amara Lago</a> aŭ en la plej norda pinto de la <a href="/wiki/Ru%C4%9Da_Maro" class="mw-redirect" title="Ruĝa Maro">Ruĝa Maro</a>.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dume, la faraono ŝanĝis opinion kaj, kun granda armeo, eliris por rekuperi siajn sklavojn.<sup id="cite_ref-Dubnow_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dubnow-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kaptitaj inter la egipta armeo kaj la maro, la hebreoj senesperiĝis, sed Jahveo dispartis la akvon de la <a href="/wiki/Ru%C4%9Da_Maro" class="mw-redirect" title="Ruĝa Maro">Ruĝa Maro</a> pere de Moseo, permesante la israelanojn trairi ĝin sekure. Kiam la egiptanoj klopodis por persekutado, la akvo revenis al sian fluejon, dronante la tutan egiptan armeon. </p><p>Post tri monatoj (Eliro 19) ekde la hebreoj eliris el Egipto kaj dum la veturado tra la dezerto, Dio transigis la <a href="/wiki/La_Dekalogo" title="La Dekalogo">Dek Ordonojn</a> rekte al Moseo en la monto Sinajo.<sup id="cite_ref-SD_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-SD-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Laŭ la biblia tradicio, Moseo supreniris tiun monton ricevi la Tabulojn de la Leĝo. Li estis en Sinajo dum kvardek tagoj, ĝis li ricevis de Dio, ĉu fakte ĉu per dia inspiro, du ŝtonajn tabulojn surskribitajn per lia fingro.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:G%C3%A9r%C3%B4me,_Jean-L%C3%A9on_-_Moses_on_Mount_Sinai_Jean-L%C3%A9on_G%C3%A9r%C3%B4me_-1895-1900.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/G%C3%A9r%C3%B4me%2C_Jean-L%C3%A9on_-_Moses_on_Mount_Sinai_Jean-L%C3%A9on_G%C3%A9r%C3%B4me_-1895-1900.jpg/220px-G%C3%A9r%C3%B4me%2C_Jean-L%C3%A9on_-_Moses_on_Mount_Sinai_Jean-L%C3%A9on_G%C3%A9r%C3%B4me_-1895-1900.jpg" decoding="async" width="220" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/G%C3%A9r%C3%B4me%2C_Jean-L%C3%A9on_-_Moses_on_Mount_Sinai_Jean-L%C3%A9on_G%C3%A9r%C3%B4me_-1895-1900.jpg/330px-G%C3%A9r%C3%B4me%2C_Jean-L%C3%A9on_-_Moses_on_Mount_Sinai_Jean-L%C3%A9on_G%C3%A9r%C3%B4me_-1895-1900.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/G%C3%A9r%C3%B4me%2C_Jean-L%C3%A9on_-_Moses_on_Mount_Sinai_Jean-L%C3%A9on_G%C3%A9r%C3%B4me_-1895-1900.jpg/440px-G%C3%A9r%C3%B4me%2C_Jean-L%C3%A9on_-_Moses_on_Mount_Sinai_Jean-L%C3%A9on_G%C3%A9r%C3%B4me_-1895-1900.jpg 2x" data-file-width="1979" data-file-height="1148" /></a><figcaption>"Moseo en la Monto Sinajo". Olepentraĵo de Jean-Léon Gérôme, ĉirkaŭ 1895.</figcaption></figure> <p>Kvankam ŝajne ekzistas kontraŭdiro kun Eliro 20, la biblia teksto de tiu lasta fragmento indikas simple, ke Dio diris tiujn vortojn al Moseo. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historieco">Historieco</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=9" title="Redakti sekcion: Historieco" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=9" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Historieco"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La ekzisto de Moseo same kiel la vereco de la rakonto de la Eliro estas pridisputata inter arkeologoj kaj egiptologoj, kun ekspertoj en la kampo de biblia kritiko citanta logikajn faktajn konfliktojn, novajn arkeologiajn indicojn, historiajn indicojn, kaj rilatajn <a href="/wiki/Mito" title="Mito">mitojn</a> pri origino en kanaana kulturo.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Aliaj <a href="/wiki/Historiisto" title="Historiisto">historiistoj</a> asertas ke la biografiaj detaloj kaj egipta fono atribuitaj al Moseo implicas la ekziston de historia politiko kaj religia gvidado kiu estis implikita en la firmiĝo de la hebreaj triboj en <a href="/wiki/Kanaano" title="Kanaano">Kanaano</a> direkte al la fino de la <a href="/wiki/Bronzepoko" title="Bronzepoko">Bronzepoko</a>. </p><p>Neniu scias la daton de lia naskiĝo, aŭ eĉ ĉu li vere ekzistis. Laŭ unu konservativa teorio, Moseo naskiĝis en la jaro <a href="/w/index.php?title=-1513&action=edit&redlink=1" class="new" title="-1513 (paĝo ne ekzistas)">1513 a.K.</a> dum la rego de <a href="/w/index.php?title=Tutmozis_la_2-a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tutmozis la 2-a (paĝo ne ekzistas)">Tutmozis la 2-a</a>. Konsekvence, la <a href="/wiki/Eliro" title="Eliro">Eliro</a> okazis 80 jarojn poste, dum la nokto de la 14-a de la monato <a href="/wiki/Nisano" title="Nisano">Nisan</a> en <a href="/w/index.php?title=-1433&action=edit&redlink=1" class="new" title="-1433 (paĝo ne ekzistas)">1433 a.K.</a> dum la regado de la kruela <a href="/wiki/Faraono" title="Faraono">faraono</a> <a href="/w/index.php?title=Amenhotep_la_2-a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amenhotep la 2-a (paĝo ne ekzistas)">Amenhotep la 2-a</a>, tio estis la nokto de la <a href="/wiki/Pesa%C4%A5o" title="Pesaĥo">Pesaĥo</a>, kiam la <a href="/wiki/Javeo" class="mw-redirect" title="Javeo">Eternulo</a> batis ĉiujn <a href="/wiki/Unuenaskiteco" title="Unuenaskiteco">unuenaskitojn</a> en la lando de <a href="/wiki/Egipto" class="mw-disambig" title="Egipto">Egipto</a> krom tiuj de la <a href="/wiki/Izraelidoj" title="Izraelidoj">Izraelidoj</a>, kiuj estis preterpasitaj laŭ la signo de la sangon de ŝafido elverŝitan sur iliaj pordoj. Tamen sekve tio, kion diras la antikvaj fontoj, plejmulte da <a href="/wiki/Historiisto" title="Historiisto">historiistoj</a> pensas, ke tiuj eventoj estas iel ligitaj kun la tempo de la <a href="/w/index.php?title=Hiksosoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hiksosoj (paĝo ne ekzistas)">hiksosa</a> regado de Egipto. Do, antaŭ la <a href="/wiki/17-a_Dinastio_de_Egiptio" class="mw-redirect" title="17-a Dinastio de Egiptio">17-a dinastio</a>. </p><p>Laŭ novaj teorioj la Eliro okazis ĉirkaŭ <a href="/wiki/-1220" title="-1220">1220 a.K.</a> dum la regado de la plej glora faraono <a href="/wiki/Ramseso_la_2-a" title="Ramseso la 2-a">Ramseso la 2-a</a>, nomata Ramseso la Granda. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vivo">Vivo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=10" title="Redakti sekcion: Vivo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=10" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vivo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Tissot_Moses_and_the_Ten_Commandments.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Tissot_Moses_and_the_Ten_Commandments.jpg/200px-Tissot_Moses_and_the_Ten_Commandments.jpg" decoding="async" width="200" height="365" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Tissot_Moses_and_the_Ten_Commandments.jpg/300px-Tissot_Moses_and_the_Ten_Commandments.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2f/Tissot_Moses_and_the_Ten_Commandments.jpg 2x" data-file-width="329" data-file-height="600" /></a><figcaption>Moseo kun la <a href="/wiki/La_Dekalogo" title="La Dekalogo">Tabeloj de la Leĝo</a>, fare de Tissot.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Laŭ la Eliro, Moseo estis naskita en <a href="/wiki/Levido" title="Levido">levida</a> familio, en tempo kiam liaj popoloj, la Infanoj de Izraelo, pliiĝis en nombroj kaj la Egipta <a href="/wiki/Faraono" title="Faraono">Faraono</a> estis maltrankviligita ke ili eble aliancos kun la malamikoj de <a href="/wiki/Egiptujo" class="mw-redirect" title="Egiptujo">Egiptujo</a>.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> La hebrea patrino de Moseo, Joĥebed, sekrete kaŝis lin kiam la Faraono ordonis al ĉiuj novnaskitaj hebreaj knaboj esti mortigitaj pro la cirkula profetaĵo inter egiptaj pastroj de mesiana liberiganto inter la hebreaj sklavoj. Helpe de la fratino reĝino de la Faraono nome Bithia, la infano estis <a href="/wiki/Adopto" title="Adopto">adoptita</a> kiel <a href="/wiki/Orfo_(familio)" title="Orfo (familio)">orfo</a> el la <a href="/wiki/Nilo" title="Nilo">Nilo</a>-rivero kaj kreskis kun la egipta <a href="/wiki/Re%C4%9Da_familio" title="Reĝa familio">reĝa familio</a>. Post mortigado de egipta sklavmajstro, Moseo fuĝis trans <a href="/wiki/Ru%C4%9Da_Maro" class="mw-redirect" title="Ruĝa Maro">Ruĝan Maron</a> al <a href="/wiki/Madianoj" title="Madianoj">Madiano</a>, kie li renkontis la <a href="/wiki/Yahweh" class="mw-redirect" title="Yahweh">Dion</a> de <a href="/wiki/Jakobo" title="Jakobo">Israelo</a> parolantan al li de ene de "bruliĝanta arbusto". </p><p>Dio sendis Moseo'n reen al Egiptujo por postuli la liberigon de la hebreoj for de <a href="/wiki/Sklaveco" title="Sklaveco">sklaveco</a>. Moseo diris ke pro lia <a href="/wiki/Balbutado" title="Balbutado">balbutado</a> li ne povos paroli kun asekuro aŭ elokventeco,<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> tiel ke dio permesis <a href="/wiki/Aaron" class="mw-redirect" title="Aaron">Aaron</a>, lia frato, por iĝi lia apuda reprezentanto. Post la <a href="/wiki/Dek_plagoj_de_Egiptujo" title="Dek plagoj de Egiptujo">Dek Plagoj</a>, Moseo gvidis la <a href="/wiki/Eliro_(historia_evento)" title="Eliro (historia evento)">Eliron de la Hebreoj</a> for el Egiptujo kaj trans la <a href="/wiki/Ru%C4%9Da_Maro" class="mw-redirect" title="Ruĝa Maro">Ruĝa Maro</a>, kaj post ili instaliĝis ĉe piedoj de <a href="/wiki/Monto_Sinajo" title="Monto Sinajo">Monto Sinajo</a>, kie Moseo ricevis <a href="/wiki/La_Dekalogo" title="La Dekalogo">La Dekalogon</a>. Post 40 jaroj da vagado en la dezerto, Moseo mortis sur la <a href="/wiki/Monto_Nebo" title="Monto Nebo">monto Nebo</a> en la aĝo de 120, ene de la vido de la <a href="/wiki/Promesita_Lando" title="Promesita Lando">Promesita Lando</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Revelacio_de_Dio">Revelacio de Dio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=11" title="Redakti sekcion: Revelacio de Dio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=11" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Revelacio de Dio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_079.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_079.jpg/200px-Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_079.jpg" decoding="async" width="200" height="263" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_079.jpg/300px-Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_079.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_079.jpg/400px-Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_079.jpg 2x" data-file-width="2024" data-file-height="2659" /></a><figcaption>Pentraĵo de <a href="/wiki/Rembrandt" title="Rembrandt">Rembrandt</a>.</figcaption></figure> <p>Laŭ la libro de la <a href="/wiki/Eliro" title="Eliro">Eliro</a>, <a href="/wiki/An%C4%9Delo" title="Anĝelo">anĝelo</a> de Dio aperis al Moseo en flama fajro en la mezo de arbetaĵo ĉe la monto <a href="/w/index.php?title=%C4%A4oreb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ĥoreb (paĝo ne ekzistas)">Ĥoreb</a>, sed la arbeto ne forbrulis. Kaj <a href="/wiki/Dio" title="Dio">Dio</a> mem parolis al Moseo tie kaj diris al li, "Mi estas, Kiu mi estas." </p><p>Iom da jaroj poste, en la regiono de <a href="/wiki/Sinajo" title="Sinajo">Sinajo</a>, post la eliro el Egiptio, Moseo ricevis la <a href="/wiki/La_Dekalogo" title="La Dekalogo">Dek Ordonojn</a> de Dio, eble la plej gravan moralan <a href="/wiki/Jura_kodekso" class="mw-redirect" title="Jura kodekso">kodekson</a> por la <a href="/wiki/Homaro" title="Homaro">homaro</a>; Dio diris, "Mi estas la Eternulo, via Dio, kiu elkondukis vin el la lando Egipta, el la domo de sklaveco. </p> <ul><li>Ne ekzistu ĉe vi aliaj dioj antaŭ Mi.</li> <li>Ne faru al vi idolon, nek bildon nek maskon de io.</li> <li>Ne malbonuzu la nomon de la Eternulo, via Dio.</li> <li>Memoru pri la tago sabata, ke vi tenu ĝin sankta.</li> <li>Respektu vian patron kaj vian patrinon.</li> <li>Ne murdu.</li> <li>Ne adultu.</li> <li>Ne ŝtelu.</li> <li>Ne parolu kontraŭ proksimulo malveran ateston.</li> <li>Ne deziru la domon de via proksimulo; ne deziru la edzinon de via proksimulo... nek ion, kio apartenas al via proksimulo."</li></ul> <p>- Ĉapitro 20 de Eliro </p><p>Tamen Moseo mem komprenis <a href="/wiki/Dekalogo" class="mw-redirect" title="Dekalogo">Dekalogon</a> iom diference ol kiel ni komprenas nun. Tion atestas liaj propraj vortoj: </p> <table style="margin: 0 2em 0 2em; background-color:#FFD700; padding:5px; border:5px solid #DAA520"> <tbody><tr> <th align="center" style="background:#BDB76B" width="100%"><b>Citaĵo el <a href="/wiki/Biblio" title="Biblio">Biblio</a> </b> </th></tr> <tr> <td align="left" bgcolor="#E9967A" colspan="2"><small>14 Kaj Moseo ekkoleris kontraŭ la militestroj, la milestroj kaj <a href="/wiki/Centestro" title="Centestro">centestroj</a>, kiuj venis el la milito. 15 Kaj Moseo diris al ili: Vi lasis vivi ĉiujn virinojn! 16 Jen ili estis ja por la Izraelidoj, laŭ la vortoj de Bileam, instigo por deturniĝi de la Eternulo al Peor; kaj pro tio estis ja la punfrapado en la komunumo de la Eternulo. 17 Kaj nun mortigu ĉiun virseksan infanon; kaj ĉiun virinon, kiu ekkonis viron sur kuŝejo de viro, mortigu. 18 Sed ĉiun infanon virinseksan, kiu ne ekkonis kuŝejon de viro, lasu viva por vi. (<i>Ĉapitro 21 de Nombroj</i>) </small><p><small>4 Kaj ni militakiris tiam ĉiujn liajn urbojn; ne estis urbo, kiun ni ne prenis de ili: sesdek urbojn, la tutan distrikton de Argob, la regnon de Og la Baŝana. 5 Ĉiuj tiuj urboj estis fortikigitaj per alta muro, per pordegoj kaj rigliloj, krom la tre multaj urboj ne fortikigitaj. 6 Kaj ni ekstermis ilin, kiel ni faris al Siĥon, la reĝo de Ĥeŝbon, ni ekstermis en ĉiu urbo la virojn, la virinojn, kaj la infanojn; 7 sed ĉiujn brutojn kaj la rabaĵon el la urboj ni prenis al ni, kiel militakiraĵon. (<i>Ĉapitro 3a de Readmono</i>) </small> </p> </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Personeco_kaj_estreco">Personeco kaj estreco</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=12" title="Redakti sekcion: Personeco kaj estreco" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=12" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Personeco kaj estreco"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Moses041.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Moses041.jpg/200px-Moses041.jpg" decoding="async" width="200" height="351" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Moses041.jpg/300px-Moses041.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Moses041.jpg/400px-Moses041.jpg 2x" data-file-width="861" data-file-height="1509" /></a><figcaption><i>Moseo kaj la Dekalogo</i>, de <a href="/wiki/Jos%C3%A9_de_Ribera" title="José de Ribera">José de Ribera</a>.</figcaption></figure> <p>La <a href="/wiki/Midra%C5%9Do" title="Midraŝo">Midraŝo</a> pri Moseo la Paŝtisto kaj la Kaprikorno emfazas la empation kaj kompaton, kiujn Moseo montris al sia grego kiel kvalitojn por kiuj li estis elektita por gvidi la popolon de Izraelo. Elstara karakterizaĵo de Moseo estas lia kuraĝo kaj mensa heroeco. Li savas la Hebreon de la mano de la egipta sklavmajstro, kaj savas la filinojn de Jetro de la paŝtistoj, kaj poste li staras preskaŭ sole antaŭ Faraono sen timo, kaj igas lin liberigi la popolon de Izraelo. Alia elstara trajto estas la atributo de humileco "Sed Moseo estis homo tre modesta, pli ol ĉiuj homoj sur la tero" (Nombroj 12:3). Komence Moseo rifuzis akcepti la mision de Dio, sed eĉ kiam li estas fakta gvidanto de la popolo dum ilia multjardeka vagado tra la dezero, kiam ajn disputo ekestas en la popolo pri lia gvidado, kiel la ribelo de Koraĥ kaj lia anaro, Moseo falas en preĝo antaŭ Dio aŭ retiriĝas al sia tendejo kaj ne provas devigi aliaj laŭ sia propra vidpunkto (laŭ Nombroj 16). </p><p>Moseo daŭre gvidis la popolon dum la kvardek jaroj de vagado en la dezerto, antaŭ ol eniri la <a href="/wiki/Izraela_Lando" title="Izraela Lando">Landon de Izraelo</a>. Dum ĉi tiu tempo, li estis defiita multfoje fare de la ribelema popolo, kaj eĉ faris multajn <a href="/wiki/Miraklo" title="Miraklo">miraklojn</a>. Iamfoje, Moseo petas Dion liberigi lin de la gvidado de la popolo kaj diras al Dio "Ne povas mi sola porti tiun tutan popolon, ĉar ĝi estas tro peza por mi." (Nombroj 11:14). Finfine de la longega vogado, je la lasta testo al Moseo, li estis punita ne gvidi la popolon estonte eniri en la Landon de Izraelo, kaj fakte ke li mem ne eniru la Landon de Izraelo entute. "Tiam la Eternulo diris al Moseo kaj al Aaron: Pro tio, ke vi ne kredis je Mi, por montri Min sankta en la okuloj de la Izraelidoj, tial vi ne venigos ĉi tiun komunumon en la landon, kiun Mi donas al ili. " (Nombroj 20:12). Ŝajne ĉi tio temas pri la afero de la <a href="/w/index.php?title=Akvo_de_malpaco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akvo de malpaco (paĝo ne ekzistas)">akvo de malpaco</a>: Moseo kaj Aaron devis paroli al la roko kaj tiam la roko devintus doni akvon. Anstataŭe Moseo estis malgranda lia en fido, trafante la rokon anstataŭ paroli al li fronte al la rigardanta popolo, kaj tiu misago ŝajnis kiel manko de fido al Dio. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Militestro">Militestro</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=13" title="Redakti sekcion: Militestro" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=13" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Militestro"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:VictoryOLord.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/VictoryOLord.JPG/220px-VictoryOLord.JPG" decoding="async" width="220" height="308" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/VictoryOLord.JPG/330px-VictoryOLord.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/VictoryOLord.JPG/440px-VictoryOLord.JPG 2x" data-file-width="1780" data-file-height="2490" /></a><figcaption>John Everett Millais, "Venko O Lord!", 1871. "Kaj ĉiufoje, kiam Moseo levis sian manon, venkis Izrael; kaj kiam li mallevis sian manon, venkis Amalek." (Eliro 17:11)</figcaption></figure> <p>En la Biblio estas rakontita, ke la Izraelidoj elmigris el Egiptujo armitaj per armiloj (Eliro 13:18). Indico de la lerteco de la Izraelidoj en militarto povas esti lernita de la fakto ke post la peko de la <a href="/wiki/Ora_bovido" title="Ora bovido">ora bovido</a> ĉe Sinajo, Moseo estis ordonita batali la pekulojn per glavo; kaj de la fifaro de Pinĥas kiu ponardis Zimri-on. La fuĝo de la Izraelidoj el Egiptujo kaj ilia vojdevio el la Vojo de la Reĝo al la dezerto antaŭ la Ruĝa Maro povas esti komprenitaj kiel <a href="/wiki/Taktiko" title="Taktiko">taktika movo</a> de malsimetria <a href="/wiki/Gerila_milito" class="mw-redirect" title="Gerila milito">gerila milito</a>, en kiu la Israelanoj starantaj sur iliaj piedoj havas avantaĝon super la trafantaj egiptianoj sur siaj sescent <a href="/wiki/Armea_%C4%89aro" title="Armea ĉaro">armeaj ĉaroj</a>. </p><p>Post mirakla venko de la potenca egipta armeo, la Izraelidoj konstruas sian militan kaj mensan forton por la militoj de la <a href="/wiki/Kanaano" title="Kanaano">Kanaana lando</a>. Moseo ne kondukas la Izraelidojn sur mallongan vojon al la lando Kanaana "tra la lando de la <a href="/wiki/Fili%C5%9Dtoj" title="Filiŝtoj">Filiŝtoj</a>", pro la timo, ke la Izraelidoj kun la sklava pensmaniero, kiuj ankoraŭ ne estas sufiĉe trejnitaj kaj lertaj en aferoj de milito, revenos al Egiptujo timanta militon (Eliro 13:17). </p><p>Moseo sendas dudek spionojn, po unu por ĉiu izraelida tribo, por esplorrigardi la landon de Kanaano antaŭ invado (Nombroj, 13), kaj instrukciis al la Izraelidoj ne batali kiam la tempo ne taŭgas por ili; kaj kiam, male al lia instrukcio, ili batalas kontraŭe al la <a href="/wiki/Amoridoj" title="Amoridoj">Amoridoj</a> kaj Amalekidoj, ili estas ĉiujfoje venkitaj. (Nombroj, 14:40-45). </p><p>Aliflanke, sub la <a href="/wiki/Dia_providenco" title="Dia providenco">dia providenca</a> gvidado de Moshe la Izraelidoj batalas kaj venkas Amalek-on (Eliro, 17:8), kaj kaptas la landon de Siĥon, reĝo de la Amoridoj (Readmono, 21), kies pozicio servas poste al la izraelidoj kiel bazo por la konkero de la Promesita lando de Kanaano; la Jazero kaj ĝia ĉirkaŭaĵo (Nombroj, 21:32), kaj Og, la Reĝo de Baŝan, kiu militstaras kontraŭ ili (Nombroj, 21:33-35) kaj la <a href="/wiki/Midjan" title="Midjan">Midjanidoj</a>, kiuj intervenis en afero ne de ili kaj kulppekigis la Izraelidojn (Nombroj, 31). </p><p><a href="/wiki/Josuo,_filo_de_Nun" title="Josuo, filo de Nun">Josuo, filo de Nun</a>, disĉiplo de Moseo, lernas de Moseo la manierojn de batalo (Readmono, 3:21), kaj iĝas la komandanto kiu konkeras la landon Kanaanan, kaj dividas ties terojn inter la izraelidaj triboj. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tradicioj">Tradicioj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=14" title="Redakti sekcion: Tradicioj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=14" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Tradicioj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Laŭ Readmono 34:7 li mortis 120 jaraĝa kaj ke "lia okulo ne malfortiĝis, kaj lia vigleco ne malpliiĝis", la esprimo "Vivu ĝis centdudek" fariĝis ofta beno inter judoj (120 estas jam deklarita kiel la maksimuma aĝo por ĉiuj la posteuloj de <a href="/wiki/Noa" title="Noa">Noa</a> en Genezo 6:3). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Moseo_en_arto">Moseo en arto</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=15" title="Redakti sekcion: Moseo en arto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=15" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Moseo en arto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Moses_(Michaelangelo_-_San_Pietro_in_Vincoli_-_Rome).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Moses_%28Michaelangelo_-_San_Pietro_in_Vincoli_-_Rome%29.jpg/270px-Moses_%28Michaelangelo_-_San_Pietro_in_Vincoli_-_Rome%29.jpg" decoding="async" width="270" height="360" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Moses_%28Michaelangelo_-_San_Pietro_in_Vincoli_-_Rome%29.jpg/405px-Moses_%28Michaelangelo_-_San_Pietro_in_Vincoli_-_Rome%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d1/Moses_%28Michaelangelo_-_San_Pietro_in_Vincoli_-_Rome%29.jpg 2x" data-file-width="422" data-file-height="563" /></a><figcaption><i>"Moseo"</i> de <a href="/wiki/Mikelan%C4%9Delo" title="Mikelanĝelo">Mikelanĝelo</a>.</figcaption></figure> <p>Moseo fariĝis temo de gravaj artistoj. La plej konata estas statuo de <a href="/wiki/Michelangelo" class="mw-redirect" title="Michelangelo">Michelangelo</a>. </p><p>Romanoj pri Moseo: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Gerald_Messadi%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gerald Messadié (paĝo ne ekzistas)">Gerald Messadié</a>: <i>Moseo</i></li> <li><a href="/wiki/Christian_Jacq" title="Christian Jacq">Christian Jacq</a>: <i>Ramseso la Granda</i></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://2000ad.uz.ua/esperanto/">Jozefo Ŝlosar</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220407004347/http://2000ad.uz.ua/esperanto/">Arkivigite je</a> 2022-04-07 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>: <i>BIBLIO MISTERA, Kia historio kaŝita?</i></li></ul> <p>Historiaj verkoj: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Paul_Johnson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul Johnson (paĝo ne ekzistas)">Paul Johnson</a>: <i>Historio de la judoj</i></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Filmoj">Filmoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=16" title="Redakti sekcion: Filmoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=16" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Filmoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>1923 - <i>The Ten Commandments</i> (<a href="/wiki/Usono" title="Usono">Usono</a>) produktorita kaj reĝisorita de <a href="/wiki/Cecil_B._DeMille" title="Cecil B. DeMille">Cecil B. DeMille</a> kaj verkita de Jeanie MacPherson</li> <li>1956 - <i>The Ten Commandments</i> (Usono) produktorita kaj reĝisorita de <a href="/wiki/Cecil_B._DeMille" title="Cecil B. DeMille">Cecil B. DeMille</a></li> <li>1975 - <i>Moses und Aron</i> (<a href="/wiki/Germanio" title="Germanio">Germanio</a>, <a href="/wiki/A%C5%ADstrio" title="Aŭstrio">Aŭstrio</a>, <a href="/wiki/Francio" title="Francio">Francio</a>, <a href="/wiki/Italio" title="Italio">Italio</a>)<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>1998 - <i><a href="/wiki/La_Princo_de_Egipto" title="La Princo de Egipto">The Prince of Egypt</a></i> (Usono) (animacia filmo)</li> <li>2007 - <i>The Ten Commandments</i> (Usono) (animacia filmo)<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>2014 - <i>Exodus: Gods and Kings</i> (Usono, <a href="/wiki/Unui%C4%9Dinta_Re%C4%9Dlando" title="Unuiĝinta Reĝlando">Unuiĝinta Reĝlando</a>, <a href="/wiki/Hispanio" title="Hispanio">Hispanio</a>) reĝisorita de <a href="/wiki/Ridley_Scott" title="Ridley Scott">Ridley Scott</a></li> <li>2016 - <i>Os Dez Mandamentos: O Filme </i> (<a href="/wiki/Brazilo" title="Brazilo">Brazilo</a>)<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vidu_ankaŭ"><span id="Vidu_anka.C5.AD"></span>Vidu ankaŭ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=17" title="Redakti sekcion: Vidu ankaŭ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=17" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vidu ankaŭ"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Aaron" class="mw-redirect" title="Aaron">Aaron</a></li> <li><a href="/wiki/Le%C4%9Do_de_Moseo" title="Leĝo de Moseo">Leĝo de Moseo</a></li> <li><a href="/wiki/La_Princo_de_Egipto" title="La Princo de Egipto">La Princo de Egipto</a></li> <li><a href="/wiki/Kodekso_de_Hamurabi" class="mw-redirect" title="Kodekso de Hamurabi">Kodekso de Hamurabi</a></li> <li><a href="/wiki/Sinajo" title="Sinajo">Sinajo</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notoj">Notoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=18" title="Redakti sekcion: Notoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=18" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Notoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-small" style="-moz-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-count:2; padding-right: 6px;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-aaa-1"><a href="#cite_ref-aaa_1-0">↑</a> <span class="reference-text">Deŭteronomo, 34:10, KJV</span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Maimonido" class="mw-redirect" title="Maimonido">Maimonido</a>, 13 fidoprincipoj, 7a principo</span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text">Ehud ben Svi, «Explorating the Memory of Moses», en Diana V. Edelman kaj Ehud Ben Zvi (direktoroj), <i>Remembering Biblical Figures in the Late Persian and Early Hellenistic Periods: Social Memory and Imagination,</i> Oxford University Press, 2013 (<a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780199664160" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9780199664160</a>), <abbr>p.</abbr> 349 (en angla)</span> </li> <li id="cite_note-:1-4"><a href="#cite_ref-:1_4-0">↑</a> <span class="reference-text">Thomas Römer, Moïse en version originale : Enquête sur le récit de la sortie de l'Égypte, Bayard Culture, 2015 (<a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9782227489561" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9782227489561</a>), p 66-67 (en franca)</span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo+2%3A10&version=RVA">Éxodo 2:10</a></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDozeman200981–82-6"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDozeman200981–82_6-0">↑</a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDozeman2009">Dozeman 2009</a>, pp. 81–82.</span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sefaria.org/Riva_on_Torah,_Exodus.2.10.1">Riva on Torah, Exodus 2:10:1</a>. Alirita 2021-03-14 . </span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <span class="reference-text">George Robinson, <i>Essential Torah: A Complete Guide to the Five Books of Moses</i>, Schocken Books, 2006, p. 348</span> </li> <li id="cite_note-:02-9"><a href="#cite_ref-:02_9-0">↑</a> <span class="reference-text">La nomo de Moseo, Moŝé, estas malĝuste klarigita en la <a href="/wiki/Masora_Biblio" title="Masora Biblio">Masora Biblio</a>, la biblia verkisto diras: "Ĉar de la akvo mi elirigis lin.". Sed, Moŝe, aktiva participo de <i>maŝá</i> (laŭvorte "elirigita el"), ĉiuokaze signifus "kiu elirigas", kio sugestas la malfacileco de la biblia verkisto por trovi kontentigan hebrean radikon por tiu etiologia rakonto kaj konfirmas la egiptan originon de la nomo. Thomas Römer, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.college-de-france.fr/site/thomas-romer/course-2014-03-13-14h00.htm">The birth of Moses (continued). Moses among the Midianites : part one</a>, Katedro de la Biblia Medio de la <a href="/wiki/Kolegio_de_Francio" title="Kolegio de Francio">Kolegio de Francio</a>, 13a de marto 2014.</span> </li> <li id="cite_note-Römer_2010,_p._189-10"><a href="#cite_ref-Römer_2010,_p._189_10-0">↑</a> <span class="reference-text">Tiu tezo datas de la 19-a jarcento kaj estis popularigita de la eseo de <a href="/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud">Freud</a>, <i>Der Mann Moses und die monotheistische Religion: Drei Abhandlungen.</i>. Vidu: Assmann, Jan (1977) <i>Moses the Egyptian. The Memory of Egypt in Western Monotheism</i>, Harvard University Press.</span> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> <span class="reference-text">Thomas Römer, «Moïse: un héros royal entre échec et divinisation», en Philippe Borgeaud, Thomas Römer kaj Youri Volokhine (eld.), <i>Interprétations de Moïse: Égypte, Judée, Grèce et Rome</i>, Leiden-Boston, Brill, 2010 (<a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9789004179530" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-9004-1795-30</a>), p. 189 (en franca)</span> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <span class="reference-text">Römer, Thomas (2015) <i>Moïse en version originale : Enquête sur le récit de la sortie de l'Égypte</i>, Bayard Culture, 2015, p 66.</span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <span class="reference-text">En Samario oni atestis la nomon Ana(t)moses, kiu kombinas la nomon de la kananaa diino Anat, kun la egipta radiko m-s-s. Vidu: Bromiley, Geoffrey W. (1988) <i>The International Standard Bible Encyclopedia</i>. Volume 4, Wm. B. Eerdmans Publishing, p. 417 (en angla)</span> </li> <li id="cite_note-Greifenhagen-14">↑ <a href="#cite_ref-Greifenhagen_14-0"><sup>14,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Greifenhagen_14-1"><sup>14,1</sup></a> <a href="#cite_ref-Greifenhagen_14-2"><sup>14,2</sup></a> <a href="#cite_ref-Greifenhagen_14-3"><sup>14,3</sup></a> <span class="reference-text">Greifenhagen, Franz V. 2003. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=r1evAwAAQBAJ&pg=PA63"><i>Egypt on the Pentateuch's Ideological Map: Constructing Biblical Israel's Identity</i></a>. Bloomsbury. pp. 60ff [62] n. 65. [63].</span> </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> <span class="reference-text">Nadav Na'aman (2011) <i>The Exodus Story: Between Historical Memory and Historiographical Composition</i>, Journal of Ancient Near Eastern Religions 11, 39-69</span> </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> <span class="reference-text">Dubnow, <i>Historia judía</i>, 1977, pp. 36-38.</span> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <span class="reference-text">Laŭ kalkuloj per <a href="/wiki/Ekzegezo" title="Ekzegezo">ekzegezo</a> oni supozas, ke Moseo mortis en la juda jaro 2488, kiu ekvivalentas al 1272 a.n.e.</span> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <span class="reference-text">Matthew George Easton, <i>Illustrated Bible Dictionary</i>, Londono kaj Novjorko: T. Nelson, 1897: "Moseo". Amram estis preninta kiel edzinon sian onklinon, kiu naskis <a href="/wiki/Aarono" title="Aarono">Aaronon</a> kaj Moseon; Amram vivis cent tri dek sep jarojn (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo+6&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 6:20</a>).</span> </li> <li id="cite_note-Easton_1-19">↑ <a href="#cite_ref-Easton_1_19-0"><sup>19,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Easton_1_19-1"><sup>19,1</sup></a> <span class="reference-text">Easton, <i>Illustrated Bible Dictionary</i>, 1897: "Moses".</span> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=g%C3%A9nesis+46&version=RVR1995"><i>Genezo</i> 46</a>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <span class="reference-text">Easton, <i>Illustrated Bible Dictionary</i>, 1897: "Moses"; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jewishencyclopedia.com/articles/11049-moses#0">"Moses", <i>Jewish Encyclopedia</i>, Novjorko, 1901-6; konsultita la 30an de julio 2014</a>; "Moses", <i>Catholic Encyclopedia</i>, Novjorko: Robert Appleton Company, 1913.</span> </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://jewishencyclopedia.com/articles/11049-moses#0">Jewish Encyclopedia: Moses</a></span> </li> <li id="cite_note-23"><a href="#cite_ref-23">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chabad.org/library/bible_cdo/aid/9863/jewish/Chapter-2.htm">Hebrea Biblio: Shemot 2</a></span> </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Flavio_Jozefo" class="mw-redirect" title="Flavio Jozefo">Flavio Jozefo</a> Ιουδαϊκή αρχαιολογία (Judaj antikvaĵoj), libro II, ĉapitro 9a, alineo 5a.</span> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Flavio_Jozefo" class="mw-redirect" title="Flavio Jozefo">Flavio Jozefo</a> Ιουδαϊκή αρχαιολογία (Judaj antikvaĵoj), libro II, ĉapitro 8a, alineo 7a.</span> </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">↑</a> <span class="reference-text">Moseo kaŝis la kadavron de la egiptano sub la sablo, supozante, ke neniu malkaŝos la okazaĵon. Sed la sekvan tagon, li vidis la savitan junulon, kiu nun kverelis kun sia frato. Moseo klopodis apartigi ilin, sed ambaŭ fratoj, koleraj pro la trudinterveno fare de Moseo, denoncis lin al la faraono, pro kio Moseo vidiĝis devigita fuĝi de Egipto (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo+2&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 2:11-15</a>; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jewishencyclopedia.com/articles/11049-moses#0">Jewish Encyclopedia: Moses</a>).</span> </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chabad.org/library/bible_cdo/aid/9863/jewish/Chapter-2.htm"><i>Biblia hebrea</i>, Ŝemot 2:15</a></span> </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo+2&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 2:15-20</a>. En unu de siaj ekzegezoj, <a href="/wiki/Na%C4%A5manides" title="Naĥmanides">Naĥmanides</a> asertas, ke pasis multa tempo inter la eliro de Moseo el Egipto kaj lia alveno al Madiano.</span> </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Flavio_Jozefo" class="mw-redirect" title="Flavio Jozefo">Flavio Jozefo</a>, Ιουδαϊκή αρχαιολογία (Judaj antikvaĵoj), libro II, ĉapitro 11a, alineo 2a. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jewishencyclopedia.com/articles/11049-moses">Jewish Encyclopedia: Moses</a></span> </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo+2&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 2:21</a>; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jewishencyclopedia.com/articles/11049-moses">Jewish Encyclopedia: Moses</a></span> </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">↑</a> <span class="reference-text">Laŭ la biblia rakonto, Moseo komprenis sin kiel fremdulo en nepropra tero (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo+2&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 2:22</a>); <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jewishencyclopedia.com/articles/11049-moses">Jewish Encyclopedia: Moses</a>.</span> </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">↑</a> <span class="reference-text">Kiel motivo, la mano de Dio estas senfigura maniero reprezenti <a href="/wiki/Biblia_Tetragramo" title="Biblia Tetragramo">Jahveon</a>.</span> </li> <li id="cite_note-33"><a href="#cite_ref-33">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo+3&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 3:5-14</a>.</span> </li> <li id="cite_note-34"><a href="#cite_ref-34">↑</a> <span class="reference-text">La kristanaj versioj de la Biblia kutime havigas kaj "La Sinjoro" kaj la nomon "Jahveo", tio estas, Javeo aŭ <a href="/wiki/Jehovo" title="Jehovo">Jehovo</a>) (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://bibliaparalela.com/exodus/3-15.htm"><i>Eliro</i> 3:15</a>); la <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bibliaparalela.com/text/exodus/3-15.htm"><i>Paralela Biblio</i></a> alvenas al la inkludo de la <a href="/wiki/Biblia_Tetragramo" title="Biblia Tetragramo">Javeo</a>. Sed la hebrea biblia teksto kiu sekvas la israelan tradicion uzas la vorton <i>Elohim</i> (Dio de Dioj) kaj, kiam oni nomas ĝin, oni faras tion nur citante siajn vortojn en <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chabad.org/library/bible_cdo/aid/9864/jewish/Chapter-3.htm"><i>Ŝemot</i> 3:14</a>, "אהיה אשר אהיה" (<i>Ehjéh Aŝer Ehjéh</i>—"Mi estos kiu mi estos"). La <i>Juda Enciklopedio</i> uzas nur "YHWH" (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://jewishencyclopedia.com/articles/11049-moses">Jewish Encyclopedia: Moses</a>).</span> </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo%204&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 4:10</a>.</span> </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo+3&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 3:7-10, 15-20</a> kaj <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo%204&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 4:11</a>.</span> </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">↑</a> <span class="reference-text">La <i>Juda Enciklopedio</i> indikas, ke tiu estis la unua fojo en kiu al la hebreoj oni rivelis la nomon de la Dio de Israelo (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://jewishencyclopedia.com/articles/11049-moses">Jewish Encyclopedia: Moses</a>). La Biblio havigas la signalojn kiujn Moseo prezentos al la israelanoj en <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo%204&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 4:1-17</a>.</span> </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://jewishencyclopedia.com/articles/11049-moses">Jewish Encyclopedia: Moses</a></span> </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo%2012&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 12:37</a>.</span> </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biblegateway.com/passage/?search=%C3%89xodo%2013&version=RVR1995"><i>Eliro</i> 13:19</a>: "Moseo kunportis ankaŭ la ostojn de Jozefo, kiu faris, ke la filoj de Israelo ĵuru, dirante al ili: «Dio certe vizitos vin, kaj tiam vi kunportu miajn ostojn de ĉi tie kun vi.»"</span> </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> <span class="reference-text">Kial indikis <a href="/wiki/Salomon_ben_Isaak" title="Salomon ben Isaak">Raŝi</a> jam en la 11-a jarcento, la Ruĝa Maro estas konata en hebrea kiel <i>Jam Suf</i> (ים סוף), 'Maro de [la] Junkoj'; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chabad.org/library/bible_cdo/aid/9874/jewish/Chapter-13.htm#showrashi=true">Ekzegezo de Raŝi pri <i>Eliro</i> 18</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Dubnow-42"><a href="#cite_ref-Dubnow_42-0">↑</a> <span class="reference-text">Simón Dubnow, <i>Manual de la historia judía: desde los orígenes hasta nuestros días</i>, Buenos Aires: Sigal, kvina eldono, 1977, pp. 23-46.</span> </li> <li id="cite_note-SD-43"><a href="#cite_ref-SD_43-0">↑</a> <span class="reference-text">Simón Dubnow, <i>Manual de la historia judía: desde los orígenes hasta nuestros días</i>, Buenos Aires: Sigal, 1977.</span> </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Readmono" title="Readmono">Readmono</a> 9:9-10, <a href="/wiki/Eliro" title="Eliro">Eliro</a> 31:18</span> </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://press.princeton.edu/titles/5036.html">Princeton University Press Press Reviews, Konsultita la 6an de Junio 2009</a>. Press.princeton.edu (2011-11-06). Alirita 2012-04-03 .</span> </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> <span class="reference-text"><i>The Quest for the Historical Israel: Debating Archeology and the History of Early Israel</i>, 2007, Society of Biblical Literature, Atlanta, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9781589832770" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-58983-277-0</a>.</span> </li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">↑</a> <span class="reference-text">John Van Seters, "The life of Moses", <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/903900112X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 90-390-0112-X</a></span> </li> <li id="cite_note-48"><a href="#cite_ref-48">↑</a> <span class="reference-text">Gouache, ĉirkaŭ 1896-1902, konservita kaj ekspoziciita en la Jewish Museum, Novjorko.</span> </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Eliro" title="Eliro">Eliro</a>. 1:10</span> </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">↑</a> <span class="reference-text">Eliro. 4:10</span> </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/title/tt0071857/?ref_=fn_al_tt_1">en imdb</a></span> </li> <li id="cite_note-52"><a href="#cite_ref-52">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/title/tt0955411/?ref_=fn_al_tt_4">en imdb</a></span> </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/title/tt5431016/?ref_=tt_rec_tt">en imdb</a></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografio">Bibliografio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=19" title="Redakti sekcion: Bibliografio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=19" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Bibliografio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Asch, Sholem . <i>Moses</i>. New York: Putnam, 1958. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0742691373" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7426-9137-3</a>.</li> <li>Assmann, Jan . <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.kh/books?id=IjUiie30Z9cC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false">Moses the Egyptian: The Memory of Egypt in Western Monotheism</a></i>. Harvard University Press, 1997. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0674587383" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-674-58738-3</a>.</li> <li>Barenboim, Peter. <i>Biblical Roots of Separation of Power</i>, Moscow : Letny Sad, 2005, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/5943811230" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-94381-123-0</a>, <a rel="nofollow" class="external free" href="http://lccn.loc.gov/2006400578">http://lccn.loc.gov/2006400578</a></li> <li>Barzel, Hillel. "Moses: Tragedy and Sublimity." In <i>Literary Interpretations of Biblical Narratives</i>. Edited by Kenneth R.R. Gros Louis, with James S. Ackerman & Thayer S. Warshaw, 120–40. Nashville: Abingdon Press, 1974. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0687221315" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-687-22131-5</a>.</li> <li>Buber, Martin . <i>Moses: The Revelation and the Covenant.</i> New York: Harper, 1958.</li> <li>Card, Orson Scott . <i>Stone Tables</i>. Deseret Book Co., 1998. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/1573451150" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-57345-115-0</a>.</li> <li>Chasidah, Yishai. "Moses." In <i>Encyclopedia of Biblical Personalities: Anthologized from the Talmud, Midrash and Rabbinic Writings</i>, 340–99. Brooklyn: Shaar Press, 1994.</li> <li>Cohen, Joel. <i>Moses: A Memoir</i>. Mahwah, N.J.: Paulist Press, 2003. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0809105586" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8091-0558-6</a>.</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="harv">Dozeman, Thomas B..  (2009) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.kh/books?id=fRXjfa6RWPwC&pg=PA81&dq=%22Two+etymologies+are+provided+for+the+name+Moses%22&hl=en&sa=X&ei=hyzmU8fqO87k8AXoioEY&ved=0CBsQ6AEwAA#v=onepage&q=%22Two%20etymologies%20are%20provided%20for%20the%20name%20Moses%22&f=false">Commentary on Exodus</a></i>. Eerdmans.</cite></li> <li>Daiches, David . <i>Moses: The Man and his Vision.</i> New York: Praeger, 1975. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0275337405" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-275-33740-5</a>.</li> <li>Fast, Howard . <i>Moses, Prince of Egypt</i>. New York: Crown Pubs., 1958.</li> <li><a href="/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud">Freud, Sigmund</a>. <i>Moses and Monotheism.</i> New York: Vintage, 1967. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0394700147" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-394-70014-7</a>.</li> <li>Gjerman, Corey. <i>Moses: The Father I Never Knew</i>. Portland: Biblical Fantasticals, 2007. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9781424171132" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-4241-7113-2</a>.</li> <li>Halter, Marek . <i>Zipporah, Wife of Moses</i>. New York: Crown, 2005. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/1400052793" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-4000-5279-3</a>.</li> <li>Hoffmeier, James K. 'Moses and the <i>Exodus</i>.' In: <i>Israel in Egypt: The Evidence for the Authenticity of the Exodus Tradition</i>, pp. 135–63. New York: Oxford University Press, 1996.</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="harv">Hamilton, Victor.  (2011) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.kh/books?id=vUry0cGNR_IC&printsec=frontcover&dq=exodus+code&hl=en&sa=X&ei=lpXpU-L1H8fg8AXm5ICoBQ&ved=0CCcQ6AEwAg#v=onepage&q=exodus%20code&f=false">Exodus: An Exegetical Commentary</a></i>. Baker Books.</cite></li> <li>Ingraham, J. H. . <i>The Pillar of Fire: Or Israel in Bondage</i>. New York: A.L. Burt, 1859. Reprinted Ann Arbor, Mich.: Scholarly Publishing Office, University of Michigan Library, 2006. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/1425564917" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-4255-6491-7</a>.</li> <li>Kirsch, Jonathan . <i>Moses: A Life.</i> New York: Ballantine, 1998. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0345412699" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-345-41269-9</a>.</li> <li>Kohn, Rebecca. <i>Seven Days to the Sea: An Epic Novel of the Exodus</i>. New York: Rugged Land, 2006. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/1590710495" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-59071-049-5</a>.</li> <li>Lehman, S.M. (translator), Freedman, H. (ed.), <i>Midrash Rabbah</i>, 10 volumes, The Soncino Press, London, 1983.</li> <li><a href="/wiki/Thomas_Mann" title="Thomas Mann">Mann, Thomas</a>. "Thou Shalt Have No Other Gods Before Me." In <i>The Ten Commandments</i>, 3–70. New York: Simon & Schuster, 1943.</li> <li>Murdock, D.M., <i>Did Moses Exist? The Myth of the Israelite Lawgiver</i>. Seattle: Stellar House Publishing, 2014. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0979963184" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-9799631-8-4</a>.</li> <li>Salibi, Kamal. <i>The Bible Came from Arabia</i>. London: Jonathan Cape, 1985.</li> <li>Sandmel, Samuel. <i>Alone Atop the Mountain</i>. Garden City, N.Y.: Doubleday, 1973. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0385038771" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-385-03877-1</a>.</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="harv">Ska, Jean Louis.  (2009) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.kh/books?id=7g4yqsv0S0cC&pg=PA260&dq=%22the+Pentateuch+goes+back+to+the+Persian+period%22&hl=en&sa=X&ei=mHbvU6f8KMSj8AWaooCQBw&ved=0CBsQ6AEwAA#v=onepage&q=%22the%20Pentateuch%20goes%20back%20to%20the%20Persian%20period%22&f=false">The Exegesis of the Pentateuch: Exegetical Studies and Basic Questions</a></i>. Mohr Siebeck, <span style="white-space:nowrap;">p. 30–31,260</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9783161499050" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-16-149905-0</a>.</cite></li> <li>Southon, Arthur E. <i>On Eagles' Wings</i>. London: Cassell and Co., 1937. Reprinted New York: McGraw-Hill, 1954.</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="harv">Van Seters, John.  (2004) “Moses”, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.kh/books?id=LtD4Xomh4XgC&pg=PA194&dq=%22spanning+virtually+the+whole+of+Exodus+to+Deuteronomy%22&hl=en&sa=X&ei=jnnpU4ylAcSBiwLHvYHgDA&ved=0CBsQ6AEwAA#v=onepage&q=%22spanning%20virtually%20the%20whole%20of%20Exodus%20to%20Deuteronomy%22&f=false">The Biblical World</a></i>. Taylor & Francis.</cite></li></ul> <ul><li>Wiesel, Elie . “Moses: Portrait of a Leader.” In <i>Messengers of God: Biblical Portraits & Legends</i>, 174–210. New York: Random House, 1976. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0394497406" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-394-49740-6</a>.</li> <li>Wildavsky, Aaron . <i>Moses as Political Leader</i>. Jerusalem: Shalem Press, 2005. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9657052319" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 965-7052-31-9</a>.</li> <li>Wilson, Dorothy Clarke . <i>Prince of Egypt</i>. Philadelphia: Westminster Press, 1949.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.au/books?id=qOOZgbPQlxUC&printsec=frontcover&dq=Seters+Life+of+Moses&hl=en&ei=0OgCTqLjJMTsrQeJva3yDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CDIQ6AEwAA#v=onepage&q=etymology&f=false">Van Seters, John: Life of Moses</a> Peeters Publishers, 1994</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=yCkRz5pfxz0C&printsec=frontcover&dq=Dictionary+of+deities+and+demons+in+the+Bible+DDD&hl=en&ei=F2cZTpDCGKr-mAW5s5QB&sa=X&oi=book_result&ct=book-thumbnail&resnum=1&ved=0CCwQ6wEwAA#v=onepage&q&f=false">K. van der Toorn, Bob Becking, Pieter Willem van der Horst: Dictionary of deities and demons in the Bible</a></li></ul> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Eksteraj_ligiloj">Eksteraj ligiloj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Moseo&veaction=edit&section=20" title="Redakti sekcion: Eksteraj ligiloj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Moseo&action=edit&section=20" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Eksteraj ligiloj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Strabo/16B*.html"><i>The Geography</i>, Book XVI, Chapter II</a> Strabo</li></ul> <div class="noprint" id="aliaj_projektoj" style="float: right; clear: right; width: 250px; border: 1px solid #aaa; padding: 4px; font-size: 90%; background: #f9f9f9;"> <ul class="noarchive"><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Moses_(Biblical_figure)?uselang=eo">Kategorio Moseo en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span></li><li class="quote"><a href="https://eo.wikiquote.org/wiki/Moseo" class="extiw" title="q:Moseo">Moseo en la <span>Vikicitaro</span></a> (Kolekto de citaĵoj) </li></ul> </div> <div style="clear:both;"></div> <ul><li><span class="plainlinks"><i>En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo <a class="external text" href="https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Mois%C3%A9s&oldid=163095288">Moisés</a> en la hispana Vikipedio. </i></span></li></ul> <div style="position:absolute; z-index:100; right:20px; top:-40px; background-color:transparent" class="metadata" id="featured-star"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Listo_de_havendaj_artikoloj" title="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj"><img alt="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0a/1000HA.png" decoding="async" width="36" height="36" class="mw-file-element" data-file-width="36" data-file-height="36" /></a></span></div> <div class="noprint" style="clear:both; margin-top:0px; border: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); padding: 0px; font-size: 90%; background: var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa); color:inherit"> <table> <tbody><tr> <td class="navbox-group"><a href="/wiki/Norma_datumaro" title="Norma datumaro">Bibliotekoj</a> </td> <td class="plainlinks hlist" style="font-size: 80%;"> <ul><li><a href="/wiki/Helpo:Bibliotekoj" title="Helpo:Bibliotekoj">PeEnEo</a>: <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/?curid=2732">2732</a></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Komuna_Norma_Datumaro" title="Komuna Norma Datumaro">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/118641190">118641190</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Kontrolnumero_de_la_Kongresa_Biblioteko_de_Usono" title="Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko de Usono">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/names/n79058331">n79058331</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/VIAF" title="VIAF">VIAF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/805492">805492</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/ISNI" title="ISNI">ISNI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://isni.org/isni/0000000107775288">0000000107775288</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/LIBRIS" title="LIBRIS">LIBRIS</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://libris.kb.se/auth/194421">194421</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Francio" title="Nacia Biblioteko de Francio">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb17005935g">17005935g</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_A%C5%ADstralio" title="Nacia Biblioteko de Aŭstralio">NLA</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nla.gov.au/anbd.aut-an49682355">49682355</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Dieto" title="Nacia Biblioteko de Dieto">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00621178">00621178</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_la_%C4%88e%C4%A5a_Respubliko" title="Nacia Biblioteko de la Ĉeĥa Respubliko">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ola2002113706">ola2002113706</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Hispanio" title="Nacia Biblioteko de Hispanio">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://datos.bne.es/resource/XX1043622">XX1043622</a></span></li></ul> </td></tr></tbody></table> </div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Elŝutita el "<a dir="ltr" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Moseo&oldid=8928769">https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Moseo&oldid=8928769</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kategorioj" title="Specialaĵo:Kategorioj">Kategorioj</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Bibliaj_personoj" title="Kategorio:Bibliaj personoj">Bibliaj personoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Profetoj" title="Kategorio:Profetoj">Profetoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Historio_de_Egiptio" title="Kategorio:Historio de Egiptio">Historio de Egiptio</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Historio_de_judismo" title="Kategorio:Historio de judismo">Historio de judismo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Roluloj_de_la_Malnova_Testamento" title="Kategorio:Roluloj de la Malnova Testamento">Roluloj de la Malnova Testamento</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kaŝitaj kategorioj: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kun_eksmodaj_cit%C5%9Dablonoj" title="Kategorio:Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj">Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kiuj_uzas_ISBNajn_magiajn_ligilojn" title="Kategorio:Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn">Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Listo_de_arkivitaj_pa%C4%9Doj_de_Retarkivo" title="Kategorio:Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo">Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Havendaj_artikoloj_pli_grandaj_ol_30_kB" title="Kategorio:Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB">Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ĉi tiu paĝo estis lastafoje redaktita je 07:51, 22 nov. 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">La teksto disponeblas laŭ la permesilo <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo">Krea Komunaĵo Atribuite-Samkondiĉe 4.0 Neadaptita</a>; eble aldonaj kondiĉoj aplikeblas. Vidu la <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">uzkondiĉojn</a> por detaloj.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Regularo pri respekto de la privateco</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedio:Enkonduko">Pri Vikipedio</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedio:Malgarantio">Malgarantioj</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programistoj</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eo.wikipedia.org">Statistikoj</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklaro pri kuketoj</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eo.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Moseo&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Poŝtelefona vido</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6d67bf974d-2p27t","wgBackendResponseTime":165,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.644","walltime":"1.109","ppvisitednodes":{"value":3690,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":48062,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":10004,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":35988,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 908.673 1 -total"," 70.34% 639.193 1 Ŝablono:Informkesto_rolulo"," 53.53% 486.430 37 Ŝablono:Informkesto/Opcia_linio2"," 5.71% 51.915 1 Ŝablono:Informkesto/Bildo"," 4.43% 40.234 1 Ŝablono:Projektoj"," 3.82% 34.742 1 Ŝablono:Sfn"," 3.79% 34.480 1 Ŝablono:Bibliotekoj"," 3.69% 33.510 2 Ŝablono:Ŝanĝu_ŝablonon"," 2.98% 27.089 1 Ŝablono:Informkesto/Titolo"," 2.90% 26.353 1 Ŝablono:Referencoj"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.297","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3529322,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-7d69b799d9-xrmqn","timestamp":"20241126202509","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Moseo","url":"https:\/\/eo.wikipedia.org\/wiki\/Moseo","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9077","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9077","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-02-16T00:24:29Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/3d\/Rembrandt_-_Moses_with_the_Ten_Commandments_-_Google_Art_Project.jpg","headline":"Biblia \u0109efprofeto, gvidanto de la Izraelidojn en la eliro el Egiptujo kaj la jaroj de vagado en la dezerto"}</script> </body> </html>