CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="gl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Sexo - Wikipedia, a enciclopedia libre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )glwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","xaneiro","febreiro","marzo","abril","maio","xuño","xullo","agosto","setembro","outubro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"76fe8fd1-2955-4e29-9b36-c9c113999171","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Sexo","wgTitle":"Sexo","wgCurRevisionId":6647126,"wgRevisionId":6647126,"wgArticleId":14394,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN","Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)","Wikipedia:Artigos que requiren expansión","Artigos que toda Wikipedia debería ter (Ciencia)","Sexo"],"wgPageViewLanguage":"gl","wgPageContentLanguage":"gl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Sexo","wgRelevantArticleId":14394,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[], "wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"gl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"gl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q290","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.gadget.PortalClass":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=gl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.gadget.PortalClass%2Ccharinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/Sperm-egg.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="813"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/Sperm-egg.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="542"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="434"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Sexo - Wikipedia, a enciclopedia libre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//gl.m.wikipedia.org/wiki/Sexo"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (gl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//gl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Sexo"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.gl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Fonte Atom de novas de Wikipedia" href="/w/index.php?title=Especial:Cambios_recentes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Sexo rootpage-Sexo skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar ao contido</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menú principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menú principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menú principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegación </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portada" title="Visitar a páxina principal [z]" accesskey="z"><span>Portada</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_da_comunidade" title="Información acerca do proxecto, do que pode facer e dos lugares onde atopar as cousas"><span>Portal da comunidade</span></a></li><li id="n-A-Taberna" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:A_Taberna"><span>A Taberna</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Actualidade" title="Información acerca de acontecementos de actualidade"><span>Actualidade</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_recentes" title="A lista de modificacións recentes no wiki [r]" accesskey="r"><span>Cambios recentes</span></a></li><li id="n-Artigos-de-calidade" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade"><span>Artigos de calidade</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Ao_chou" title="Cargar unha páxina ao chou [x]" accesskey="x"><span>Páxina ao chou</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Axuda" title="O lugar para informarse"><span>Axuda</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Portada" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="a Wikipedia en galego" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-gl.svg" width="118" height="13" style="width: 7.375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Procurar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Procura</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Procurar en Wikipedia" aria-label="Procurar en Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Procurar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Procurar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramentas persoais"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Cambia a aparencia do tamaño da fonte, o ancho e a cor da páxina" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aparencia" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aparencia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl" class=""><span>Doazóns</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Sexo" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio" class=""><span>Crear unha conta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Sexo" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o" class=""><span>Acceder ao sistema</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Máis opcións" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas persoais" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas persoais</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menú de usuario" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl"><span>Doazóns</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Sexo" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Crear unha conta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Sexo" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Acceder ao sistema</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páxinas para os editores sen a sesión iniciada <a href="/wiki/Axuda:Introduci%C3%B3n" aria-label="Máis información sobre a edición"><span>máis información</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:As_mi%C3%B1as_contribuci%C3%B3ns" title="Unha lista das modificacións feitas desde este enderezo IP [y]" accesskey="y"><span>Contribucións</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:A_mi%C3%B1a_conversa" title="Conversa acerca de edicións feitas desde este enderezo IP [n]" accesskey="n"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contidos" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contidos</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">agochar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Inicio</div> </a> </li> <li id="toc-Etimoloxía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etimoloxía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etimoloxía</span> </div> </a> <ul id="toc-Etimoloxía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Introdución" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Introdución"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Introdución</span> </div> </a> <ul id="toc-Introdución-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Evolución" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Evolución"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Evolución</span> </div> </a> <ul id="toc-Evolución-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Reprodución_sexual" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Reprodución_sexual"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Reprodución sexual</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Reprodución_sexual-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Reprodución sexual"</span> </button> <ul id="toc-Reprodución_sexual-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Animais" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Animais"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Animais</span> </div> </a> <ul id="toc-Animais-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Plantas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Plantas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Plantas</span> </div> </a> <ul id="toc-Plantas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Fungos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Fungos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Fungos</span> </div> </a> <ul id="toc-Fungos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Determinación_do_sexo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Determinación_do_sexo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Determinación do sexo</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Determinación_do_sexo-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Determinación do sexo"</span> </button> <ul id="toc-Determinación_do_sexo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Xenética" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Xenética"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Xenética</span> </div> </a> <ul id="toc-Xenética-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Determinación_ambiental_ou_non_xenética" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Determinación_ambiental_ou_non_xenética"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Determinación ambiental ou non xenética</span> </div> </a> <ul id="toc-Determinación_ambiental_ou_non_xenética-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Dimorfismo_sexual" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dimorfismo_sexual"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Dimorfismo sexual</span> </div> </a> <ul id="toc-Dimorfismo_sexual-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Historia</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xénero" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Xénero"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Xénero</span> </div> </a> <ul id="toc-Xénero-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sexualidade" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sexualidade"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Sexualidade</span> </div> </a> <ul id="toc-Sexualidade-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Acto_sexual" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Acto_sexual"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Acto sexual</span> </div> </a> <ul id="toc-Acto_sexual-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Órgano_sexual" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Órgano_sexual"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Órgano sexual</span> </div> </a> <ul id="toc-Órgano_sexual-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Notas</span> </div> </a> <ul id="toc-Notas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Véxase_tamén" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Véxase_tamén"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Véxase tamén</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Véxase_tamén-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Mostrar ou agochar a subsección "Véxase tamén"</span> </button> <ul id="toc-Véxase_tamén-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliografía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografía"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.1</span> <span>Bibliografía</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Outros_artigos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Outros_artigos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.2</span> <span>Outros artigos</span> </div> </a> <ul id="toc-Outros_artigos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ligazóns_externas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligazóns_externas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.3</span> <span>Ligazóns externas</span> </div> </a> <ul id="toc-Ligazóns_externas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contidos" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mostrar ou agochar a táboa de contidos" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Mostrar ou agochar a táboa de contidos</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Sexo</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir a un artigo noutra lingua. Dispoñible en 117 linguas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-117" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">117 linguas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Geslag" title="Geslag – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Geslag" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Biologisches_Geschlecht" title="Biologisches Geschlecht – alemán suízo" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Biologisches Geschlecht" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alemán suízo" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Sexo" title="Sexo – aragonés" lang="an" hreflang="an" data-title="Sexo" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonés" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%B3_(%D8%A3%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A1)" title="جنس (أحياء) – árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="جنس (أحياء)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%82%E0%A6%97_(%E0%A6%9C%E0%A7%88%E0%A7%B1%E0%A6%BF%E0%A6%95)" title="লিংগ (জৈৱিক) – assamés" lang="as" hreflang="as" data-title="লিংগ (জৈৱিক)" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assamés" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Sexu" title="Sexu – asturiano" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Sexu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiano" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Cins_(insan)" title="Cins (insan) – acerbaixano" lang="az" hreflang="az" data-title="Cins (insan)" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="acerbaixano" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%86%D8%B3_(%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C)" title="جینس (بیولوژی) – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="جینس (بیولوژی)" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%BD%D0%B5%D1%81_(%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F)" title="Енес (биология) – baxkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Енес (биология)" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baxkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB" title="Пол – belaruso" lang="be" hreflang="be" data-title="Пол" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belaruso" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BB%D0%BE%D1%86%D1%8C" title="Плоць – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Плоць" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB" title="Пол – búlgaro" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Пол" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaro" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%88%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%97" title="জৈবিক লিঙ্গ – bengalí" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জৈবিক লিঙ্গ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalí" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%86%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D" title="ཆགས། – tibetano" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཆགས།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibetano" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Reizh" title="Reizh – bretón" lang="br" hreflang="br" data-title="Reizh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretón" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Spol" title="Spol – bosníaco" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Spol" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosníaco" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Sexe" title="Sexe – catalán" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Sexe" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalán" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD-%D0%B1%D0%BE%D1%8C%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D0%B0" title="Организмийн стен-боьршалла – checheno" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Организмийн стен-боьршалла" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="checheno" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Sekso" title="Sekso – cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Sekso" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%95%D9%86%D8%AF" title="زایەند – kurdo central" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زایەند" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdo central" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pohlavnost" title="Pohlavnost – checo" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Pohlavnost" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checo" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BB%C4%83%D1%85" title="Арамалăх – chuvaxo" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Арамалăх" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="chuvaxo" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Rhyw" title="Rhyw – galés" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Rhyw" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="galés" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Biologisches_Geschlecht" title="Biologisches Geschlecht – alemán" lang="de" hreflang="de" data-title="Biologisches Geschlecht" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/%C5%8Au%C9%94%CC%88tkath%C9%94n" title="Ŋuɔ̈tkathɔn – Dinka" lang="din" hreflang="din" data-title="Ŋuɔ̈tkathɔn" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="Dinka" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CF%8D%CE%BB%CE%BF" title="Φύλο – grego" lang="el" hreflang="el" data-title="Φύλο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grego" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sex" title="Sex – inglés" lang="en" hreflang="en" data-title="Sex" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglés" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Sekso" title="Sekso – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Sekso" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Sexo" title="Sexo – español" lang="es" hreflang="es" data-title="Sexo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="español" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Sugu_(bioloogia)" title="Sugu (bioloogia) – estoniano" lang="et" hreflang="et" data-title="Sugu (bioloogia)" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoniano" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Sexu" title="Sexu – éuscaro" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Sexu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="éuscaro" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Sessu" title="Sessu – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Sessu" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%B3_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جنس (زیست‌شناسی) – persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="جنس (زیست‌شناسی)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Sukupuoli" title="Sukupuoli – finés" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Sukupuoli" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finés" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Sugu" title="Sugu – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Sugu" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Vakayalewa" title="Vakayalewa – fixiano" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Vakayalewa" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fixiano" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Sexe" title="Sexe – francés" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Sexe" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francés" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Ses" title="Ses – friulano" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Ses" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulano" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Geslacht_(sekse)" title="Geslacht (sekse) – frisón occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Geslacht (sekse)" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frisón occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Gn%C3%A9as" title="Gnéas – irlandés" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Gnéas" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Seks" title="Seks – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Seks" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Me%C3%B1a" title="Meña – guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Meña" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guaraní" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Jima%27i" title="Jima'i – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Jima'i" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%96%D7%95%D7%95%D7%99%D7%92" title="זוויג – hebreo" lang="he" hreflang="he" data-title="זוויג" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebreo" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%88%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%82%E0%A4%97" title="जैविक लिंग – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="जैविक लिंग" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Sexual_reproduction" title="Sexual reproduction – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Sexual reproduction" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Spol" title="Spol – croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Spol" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Biol%C3%B3giai_nem" title="Biológiai nem – húngaro" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Biológiai nem" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaro" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%A5%D5%BC_(%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6)" title="Սեռ (կենսաբանություն) – armenio" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սեռ (կենսաբանություն)" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenio" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%A5%D5%BC_(%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6)" title="Սեռ (կենսաբանութիւն) – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Սեռ (կենսաբանութիւն)" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Jenis_kelamin" title="Jenis kelamin – indonesio" lang="id" hreflang="id" data-title="Jenis kelamin" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/S%C3%A9kso" title="Sékso – ilocano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Sékso" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilocano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Sexuo" title="Sexuo – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Sexuo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Kyn_(l%C3%ADffr%C3%A6%C3%B0i)" title="Kyn (líffræði) – islandés" lang="is" hreflang="is" data-title="Kyn (líffræði)" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandés" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Sesso_(biologia)" title="Sesso (biologia) – italiano" lang="it" hreflang="it" data-title="Sesso (biologia)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiano" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%80%A7_(%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%AD%A6)" title="性 (生物学) – xaponés" lang="ja" hreflang="ja" data-title="性 (生物学)" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="xaponés" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Sex" title="Sex – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Sex" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98" title="სქესი – xeorxiano" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სქესი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="xeorxiano" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Uzuf" title="Uzuf – cabila" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Uzuf" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="cabila" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D1%8B%D0%BD%D1%8B%D1%81" title="Жыныс – kazako" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Жыныс" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazako" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%82%E0%B2%97" title="ಲಿಂಗ – kannará" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಲಿಂಗ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannará" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%84%B1_(%EC%83%9D%EB%AC%BC%ED%95%99)" title="성 (생물학) – coreano" lang="ko" hreflang="ko" data-title="성 (생물학)" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreano" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Zayenda_biyoloj%C3%AEk" title="Zayenda biyolojîk – kurdo" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zayenda biyolojîk" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdo" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Reydh" title="Reydh – córnico" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Reydh" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="córnico" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D1%8B%D0%BD%D1%8B%D1%81" title="Жыныс – kirguiz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Жыныс" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirguiz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Sexus" title="Sexus – latín" lang="la" hreflang="la" data-title="Sexus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latín" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Sex" title="Sex – luxemburgués" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Sex" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luxemburgués" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Sesso" title="Sesso – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Sesso" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Lytis" title="Lytis – lituano" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Lytis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituano" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Dzimums" title="Dzimums – letón" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Dzimums" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letón" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB" title="Пол – macedonio" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Пол" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedonio" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B4%AD%E0%B5%87%E0%B4%A6%E0%B4%82" title="ലിംഗഭേദം – malabar" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ലിംഗഭേദം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malabar" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%82%E0%A4%97" title="लिंग – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="लिंग" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Jantina" title="Jantina – malaio" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Jantina" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%84%E1%80%BA" title="လိင် – birmano" lang="my" hreflang="my" data-title="လိင်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmano" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Geslecht" title="Geslecht – baixo alemán" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Geslecht" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="baixo alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%88%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97" title="जैविक लिङ्ग – nepalí" lang="ne" hreflang="ne" data-title="जैविक लिङ्ग" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalí" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Sekse" title="Sekse – neerlandés" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Sekse" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/S%C3%A8xe_(biologia)" title="Sèxe (biologia) – occitano" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Sèxe (biologia)" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitano" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B2%E0%A8%BF%E0%A9%B0%E0%A8%97" title="ਲਿੰਗ – panxabí" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਲਿੰਗ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panxabí" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Sexo" title="Sexo – papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Sexo" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/P%C5%82e%C4%87" title="Płeć – polaco" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Płeć" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polaco" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%B3" title="جنس – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="جنس" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Sexo" title="Sexo – portugués" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Sexo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugués" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Sex" title="Sex – romanés" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Sex" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="romanés" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB_%D0%BE%D1%80%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2" title="Пол организмов – ruso" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Пол организмов" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ruso" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BA%D1%81" title="Секс – iacuto" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Секс" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="iacuto" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Sessu" title="Sessu – siciliano" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Sessu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliano" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Sex" title="Sex – escocés" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Sex" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="escocés" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Pol" title="Pol – serbocroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Pol" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbocroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BD%E0%B7%92%E0%B6%82%E0%B6%9C" title="ලිංග – cingalés" lang="si" hreflang="si" data-title="ලිංග" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="cingalés" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Sex" title="Sex – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Sex" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Pohlavie_(biol%C3%B3gia)" title="Pohlavie (biológia) – eslovaco" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Pohlavie (biológia)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovaco" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Biolo%C5%A1ki_spol" title="Biološki spol – esloveno" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Biološki spol" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="esloveno" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Galmo" title="Galmo – somalí" lang="so" hreflang="so" data-title="Galmo" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somalí" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjinia_biologjike" title="Gjinia biologjike – albanés" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gjinia biologjike" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanés" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB" title="Пол – serbio" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Пол" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbio" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Fistisani" title="Fistisani – sranan tongo" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Fistisani" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="sranan tongo" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6n" title="Kön – sueco" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kön" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sueco" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Jinsia" title="Jinsia – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Jinsia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AE%BE%E0%AE%B2%E0%AF%8D_(%E0%AE%89%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D)" title="பால் (உயிரியல்) – támil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பால் (உயிரியல்)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="támil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97_%E0%B0%AD%E0%B1%87%E0%B0%A6%E0%B0%82" title="లింగ భేదం – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="లింగ భేదం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%A8" title="เพศ – tailandés" lang="th" hreflang="th" data-title="เพศ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandés" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Biyolohikal_na_kasarian" title="Biyolohikal na kasarian – tagalo" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Biyolohikal na kasarian" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalo" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Biyolojik_cinsiyet" title="Biyolojik cinsiyet – turco" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Biyolojik cinsiyet" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turco" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%96%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81" title="Җенес – tártaro" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Җенес" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tártaro" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C" title="Стать – ucraíno" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Стать" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraíno" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%B3_(%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AA)" title="جنس (حیاتیات) – urdú" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جنس (حیاتیات)" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdú" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Jins" title="Jins – uzbeko" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Jins" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeko" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Sesso" title="Sesso – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Sesso" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Gi%E1%BB%9Bi_t%C3%ADnh" title="Giới tính – vietnamita" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Giới tính" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamita" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Seks" title="Seks – waray-waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Seks" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray-waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98" title="სქესი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="სქესი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%A2%D7%A9%D7%9C%D7%A2%D7%9B%D7%98" title="געשלעכט – yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="געשלעכט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%80%A7_(%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%AD%B8)" title="性 (生物學) – chinés" lang="zh" hreflang="zh" data-title="性 (生物學)" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinés" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/S%C3%A8ng-pia%CC%8Dt_(seng-bu%CC%8Dt)" title="Sèng-pia̍t (seng-bu̍t) – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Sèng-pia̍t (seng-bu̍t)" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%80%A7" title="性 – cantonés" lang="yue" hreflang="yue" data-title="性" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonés" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q290#sitelinks-wikipedia" title="Editar as ligazóns interlingüísticas" class="wbc-editpage">Editar as ligazóns</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espazos de nomes"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sexo" title="Ver o contido da páxina [c]" accesskey="c"><span>Artigo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Conversa:Sexo" rel="discussion" title="Conversa acerca do contido desta páxina [t]" accesskey="t"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a variante de lingua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">galego</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Sexo"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=history" title="Versións anteriores desta páxina [h]" accesskey="h"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramentas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Máis opcións" > <div class="vector-menu-heading"> Accións </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Sexo"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=history"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Xeral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_que_ligan_con_esta/Sexo" title="Lista de todas as páxinas do wiki que ligan cara a aquí [j]" accesskey="j"><span>Páxinas que ligan con esta</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_relacionados/Sexo" rel="nofollow" title="Cambios recentes nas páxinas ligadas desde esta [k]" accesskey="k"><span>Cambios relacionados</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_especiais" title="Lista de todas as páxinas especiais [q]" accesskey="q"><span>Páxinas especiais</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sexo&oldid=6647126" title="Ligazón permanente a esta versión desta páxina"><span>Ligazón permanente</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=info" title="Máis información sobre esta páxina"><span>Información da páxina</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Cita&page=Sexo&id=6647126&wpFormIdentifier=titleform" title="Información sobre como citar esta páxina"><span>Citar esta páxina</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSexo"><span>Xerar URL acurtado</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSexo"><span>Descargar o código QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir/exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Sexo"><span>Crear un libro</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&page=Sexo&action=show-download-screen"><span>Descargar como PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sexo&printable=yes" title="Versión para imprimir da páxina [p]" accesskey="p"><span>Versión para imprimir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Noutros proxectos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Sex" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q290" title="Ligazón ao elemento conectado no repositorio de datos [g]" accesskey="g"><span>Elemento de Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aparencia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">agochar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-03-1000" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="//gl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Lista_de_artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter" title="Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter"><img alt="Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/22px-AD_%2B30.svg.png" decoding="async" width="22" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/33px-AD_%2B30.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/44px-AD_%2B30.svg.png 2x" data-file-width="10" data-file-height="10" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Na Galipedia, a Wikipedia en galego.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="gl" dir="ltr"><p class="mw-empty-elt"> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Sperm-egg.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Sperm-egg.jpg/220px-Sperm-egg.jpg" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Sperm-egg.jpg/330px-Sperm-egg.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/Sperm-egg.jpg 2x" data-file-width="391" data-file-height="265" /></a><figcaption>O éxito reprodutivo do sexo en animais: a fusión dun <a href="/wiki/Espermatozoide" title="Espermatozoide">espermatozoide</a> e un <a href="/wiki/%C3%93vulo" title="Óvulo">óvulo</a>, que ó unirse crean un <a href="/wiki/Cigoto" title="Cigoto">cigoto</a>.</figcaption></figure> <p>En <a href="/wiki/Biolox%C3%ADa" title="Bioloxía">bioloxía</a>, o <b>sexo</b> é un proceso de combinación e mestura de trazos <a href="/wiki/Xen%C3%A9tica" title="Xenética">xenéticos</a> a miúdo dando por resultado a especialización de <a href="/wiki/Ser_vivo" title="Ser vivo">organismos</a> en variedades <a href="/wiki/Feminino" class="mw-redirect" title="Feminino">feminina</a> e <a href="/wiki/Masculino" class="mw-redirect" title="Masculino">masculina</a> (coñecidas como <b>sexos</b>). A <a href="/wiki/Reproduci%C3%B3n_sexual" title="Reprodución sexual">reprodución sexual</a> implica a combinación de <a href="/wiki/C%C3%A9lula" title="Célula">células</a> especializadas chamadas <a href="/wiki/Gameto" title="Gameto">gametos</a> para formar fillos que herdan o material xenético, e polo tanto os trazos e natureza de ambos pais. Os gametos poden ser idénticos en forma e función (<a href="/w/index.php?title=Isogamia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Isogamia (a páxina aínda non existe)">isogametos</a>), pero nalgúns casos evolucionaron cara a unha asimetría de tal xeito que hai dous tipos de gametos específicos por sexo (<a href="/w/index.php?title=Heterogamia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heterogamia (a páxina aínda non existe)">heterogametos</a>): os gametos <a href="/wiki/Masculino" class="mw-redirect" title="Masculino">masculinos</a> son pequenos, móbiles, e optimizados para o transporte da súa información xenética a certa distancia; mentres que os gametos <a href="/wiki/Feminino" class="mw-redirect" title="Feminino">femininos</a> son grandes, non móbiles e conteñen os nutrientes precisos para o desenvolvemento do novo organismo. </p><p>O sexo dun organismo defínese polos gametos que produce: os de sexo <a href="/wiki/Macho" title="Macho">masculino</a> producen gametos masculinos (<a href="/wiki/Espermatozoide" title="Espermatozoide">espermatozoides</a>) mentres que os de sexo <a href="/wiki/Femia" title="Femia">femininos</a> producen gametos femininos (<a href="/wiki/%C3%93vulo" title="Óvulo">óvulos</a>), os organismos individuais que producen tanto gametos masculinos como gametos femininos denomínanse hermafroditas. Na <a href="/wiki/Ser_humano" title="Ser humano">especie humana</a> hai varios casos que son <i>semellantes</i> ó <a href="/wiki/Hermafroditismo" title="Hermafroditismo">hermafroditismo</a>, pero o termo máis correcto para referirse a unha persoa con estas condicións é <a href="/w/index.php?title=Intersexualidade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Intersexualidade (a páxina aínda non existe)">intersexual</a>. Acotío, as diferenzas físicas asócianse co sexo do organismo; este <a href="/wiki/Dimorfismo_sexual" title="Dimorfismo sexual">dimorfismo sexual</a> pode reflectirse nas presións reprodutivas diferentes de cada sexo. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimoloxía"><span id="Etimolox.C3.ADa"></span>Etimoloxía</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=1" title="Editar a sección: «Etimoloxía»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=1" title="Editar o código fonte da sección: Etimoloxía"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O termo «sexo» deriva do <a href="/wiki/Lingua_latina" title="Lingua latina">latín</a> <i>sexus</i>, por <i>sectus</i>, «sección, separación» e aparece empregado por vez primeira en <i>De inventione I</i> de <a href="/wiki/Marcus_Tullius_Cicero" class="mw-redirect" title="Marcus Tullius Cicero">Cicerón</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Introdución"><span id="Introduci.C3.B3n"></span>Introdución</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=2" title="Editar a sección: «Introdución»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=2" title="Editar o código fonte da sección: Introdución"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Unha das propiedades básicas da vida é a reprodución, a capacidade de crear novos individuos, e o sexo é un aspecto particular deste proceso. A vida evolucionou dende etapas simples a outras máis complexas, ao igual que os mecanismos de reprodución. Inicialmente a reprodución era un proceso de replicación que consistiu en producir novos individuos que contivesen a mesma información <a href="/wiki/Xene" title="Xene">xenética</a> que o individuo orixinal ou nai. Este modo de reprodución chámase <a href="/wiki/Reproduci%C3%B3n_asexual" title="Reprodución asexual">reprodución asexual</a> e aínda é amplamente común entre as <a href="/wiki/Especie" title="Especie">especies</a>, particularmente as <a href="/wiki/Organismo_unicelular" title="Organismo unicelular">unicelulares</a> pero tamén é de moitos organismos <a href="/wiki/Organismo_pluricelular" title="Organismo pluricelular">pluricelulares</a> que incluso teñen <a href="/wiki/Reproduci%C3%B3n_sexual" title="Reprodución sexual">reprodución sexua</a>l.<sup id="cite_ref-Raven_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Raven-1"><span>[</span>1<span>]</span></a></sup> Na reprodución sexual, o material xenético da descendencia procede de dous individuos diferentes. As <a href="/wiki/Bacterias" title="Bacterias">bacterias</a> reprodúcense de xeito asexual, pero sofren un proceso polo cal unha parte do material xenético dun doador individual transfírese a outro receptor.<sup id="cite_ref-Holmes1996_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Holmes1996-2"><span>[</span>2<span>]</span></a></sup> </p><p>Ignorando os intermediarios, a distinción básica entre reprodución asexual e sexual é a forma en que se procesa o material xenético. Normalmente, antes dunha división asexual, unha <a href="/wiki/C%C3%A9lula" title="Célula">célula</a> duplica o seu contido de información xenética e despois divídese. Este proceso de división celular chámase <a href="/wiki/Mitose" title="Mitose">mitose</a>. Na reprodución sexual, hai tipos especiais de células que se dividen sen duplicar previamente o seu material xenético, nun proceso chamado <a href="/wiki/Meiose" title="Meiose">meiose</a>. As células resultantes chámanse <a href="/wiki/Gameto" title="Gameto">gametos</a> e conteñen só a metade do material xenético das células nai. Estes gametos son as células preparadas para a reprodución sexual do organismo.<sup id="cite_ref-Freeman2005_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Freeman2005-3"><span>[</span>3<span>]</span></a></sup> O sexo comprende os mecanismos que permiten a reprodución sexual. Iso evolucionou de par ao sistema de reprodución, comezando por gametos similares (<i><a href="/w/index.php?title=Isogamia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Isogamia (a páxina aínda non existe)">isogamia</a></i>) e pasando a sistemas con diferentes tipos de gametos, como os que inclúen un gameto feminino grande (<i><a href="/wiki/%C3%93vulo" title="Óvulo">óvulo</a></i>) e un gameto masculino pequeno (<i><a href="/wiki/Seme" title="Seme">esperma</a></i>).<sup id="cite_ref-Dusenbery2009_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dusenbery2009-4"><span>[</span>4<span>]</span></a></sup> </p><p>En organismos complexos, os órganos sexuais son as partes que interveñen na produción e intercambio de gametos na reprodución sexual. Moitas especies, tanto vexetais como animais, teñen especialización sexual e as súas poboacións divídense en individuos <a href="/wiki/Macho" title="Macho">masculinos</a> e <a href="/wiki/Femia" title="Femia">femininos</a>. Pola contra, tamén hai especies nas que non hai especialización sexual e un mesmo individuo contén tanto órganos reprodutivos masculinos como femininos: os <a href="/wiki/Hermafrodita" class="mw-redirect" title="Hermafrodita">hermafroditas</a>. Isto é moi frecuente nas <a href="/wiki/Planta" title="Planta">plantas</a>.<sup id="cite_ref-Beukeboom2014_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Beukeboom2014-5"><span>[</span>5<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Evolución"><span id="Evoluci.C3.B3n"></span>Evolución</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=3" title="Editar a sección: «Evolución»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=3" title="Editar o código fonte da sección: Evolución"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Evoluci%C3%B3n_da_reproduci%C3%B3n_sexual" title="Evolución da reprodución sexual">Evolución da reprodución sexual</a>.</span></span></dd></dl></div> <div class="thumb tright" style="width:256px;"> <div class="thumbinner"> <div style="float:left;margin:1px;width:122px;"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Anisogamy.svg" class="mw-file-description" title="Diferentes formas de anisogamia: A) anisogamia das células móbiles, B) oogamia (células ovulares de espema), C) anisogamia das células non-móbiles (ovos celulares e espermatia)."><img alt="Diferentes formas de anisogamia: A) anisogamia das células móbiles, B) oogamia (células ovulares de espema), C) anisogamia das células non-móbiles (ovos celulares e espermatia)." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Anisogamy.svg/120px-Anisogamy.svg.png" decoding="async" width="120" height="283" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Anisogamy.svg/180px-Anisogamy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Anisogamy.svg/240px-Anisogamy.svg.png 2x" data-file-width="262" data-file-height="618" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left;text-align:left">Diferentes formas de <a href="/w/index.php?title=Anisogamia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anisogamia (a páxina aínda non existe)">anisogamia</a>:<br />A) anisogamia das células móbiles, B) oogamia (células ovulares de espema), C) anisogamia das células non-móbiles (ovos celulares e espermatia).</div></div> <div style="float:left;margin:1px;width:122px;"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Isogamy.svg" class="mw-file-description" title="Diferentes formas de isogamia: A) isogamia de células móbiles, B) isogamia de células non-móbiles, C) conxugación."><img alt="Diferentes formas de isogamia: A) isogamia de células móbiles, B) isogamia de células non-móbiles, C) conxugación." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Isogamy.svg/120px-Isogamy.svg.png" decoding="async" width="120" height="270" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Isogamy.svg/180px-Isogamy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Isogamy.svg/240px-Isogamy.svg.png 2x" data-file-width="267" data-file-height="600" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left;text-align:left">Diferentes formas de isogamia:<br />A) isogamia de células móbiles, B) isogamia de células non-móbiles, C) conxugación.</div></div> </div></div> <p>A reprodución sexual evolucionou probablemente hai aproximadamente mil millóns de anos entre os primeiros eucariotas unicelulares.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup> A razón da evolución do sexo e as razóns que sobrevivise ata a actualidade aínda é unha cuestións en debate. Algunhas das moitas teorías máis aceptadas inclúen a que o sexo cree variacións entre a descendencia, que o sexo axude a propagar <a href="/wiki/Fenotipo" title="Fenotipo">características</a> vantaxosas, que o sexo axude a eliminar aquelas desfavorables e que o sexo facilite a <a href="/wiki/Reparaci%C3%B3n_do_ADN" title="Reparación do ADN">reparación do ADN</a> da <a href="/wiki/Li%C3%B1a_xerminal" title="Liña xerminal">liña xerminal</a>. </p><p>A reprodución sexual é un proceso propio dos <a href="/wiki/Eukaryota" title="Eukaryota">eucariotas</a>, que organismos con células cun <a href="/wiki/N%C3%BAcleo_celular" title="Núcleo celular">núcleo</a> e <a href="/wiki/Mitocondria" title="Mitocondria">mitocondrias</a>. Esta non só se limita aos os animais, plantas e fungos, senón que outros eucariotas, como por exemplo o <a href="/wiki/Parasito" title="Parasito">parasito</a> da <a href="/wiki/Malaria" title="Malaria">malaria</a>, tamén teñen reprodución sexual. E, aínda que non é o mesmo que unha reprodución sexual, algunhas bacterias usan a <a href="/wiki/Conxugaci%C3%B3n_bacteriana" title="Conxugación bacteriana">conxugación</a> para transferir material xenético entre células, o cal tamén resulta na mestura de características xenéticas. </p><p>A característica que define a reprodución sexual nos eucariotas é a diferenza entre os gametos e a natureza binaria da fecundación. Unha multiplicidade nos tipos de gametos dunha especie seguiríase considerando unha forma de reprodución sexual. Porén, non se coñece ningún terceiro tipo de gameto nin en plantas nin en animais pluricelulares.<sup id="cite_ref-Schaffer2007_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Schaffer2007-7"><span>[</span>7<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span>[</span>8<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span>[</span>9<span>]</span></a></sup> </p><p>A evolución do sexo xurdiu durante a transición entre <a href="/wiki/C%C3%A9lula_procariota" title="Célula procariota">procariotas</a><sup id="cite_ref-Bernstein_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bernstein-10"><span>[</span>10<span>]</span></a></sup> e os primeiros estadios de eucariota, e tamén a orixe da determinación cromosómica sexual puido acontecer axiña na evolución dos eucariotas. Nos animais hai catro sistemas de <a href="/wiki/Sistema_de_determinaci%C3%B3n_do_sexo" title="Sistema de determinación do sexo">determinación do sexo</a>, que dependen dun <a href="/wiki/Cromosoma" title="Cromosoma">cromosoma</a> en particular: </p> <ul><li>No <a href="/wiki/Determinaci%C3%B3n_do_sexo_X0" title="Determinación do sexo X0">sistema de determinación sexual X0</a> os machos teñen un <a href="/wiki/Cromosoma_X" title="Cromosoma X">cromosoma X</a> (X0), mentres que as femias teñen dous (XX). Este sistema atópase na maioría dos <a href="/wiki/Ar%C3%A1cnidos" title="Arácnidos">arácnidos</a>, <a href="/wiki/Insectos" title="Insectos">insectos</a> como o peixe prateado (<i><a href="/wiki/Apterigotos" title="Apterigotos">Apterygota</a></i>), as libélulas (<i><a href="/wiki/Pale%C3%B3pteros" title="Paleópteros">Paleoptera</a></i>) e os saltóns (<i><a href="/w/index.php?title=Exopterygota&action=edit&redlink=1" class="new" title="Exopterygota (a páxina aínda non existe)">Exopterygota</a></i>), e algúns <a href="/wiki/Nematodos" title="Nematodos">nematodos</a>, <a href="/wiki/Crust%C3%A1ceos" title="Crustáceos">crustáceos</a> e <a href="/wiki/Gaster%C3%B3podos" title="Gasterópodos">gasterópodos</a>.<sup id="cite_ref-Bull1983_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bull1983-11"><span>[</span>11<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span>[</span>12<span>]</span></a></sup></li> <li>No <a href="/w/index.php?title=Determinaci%C3%B3n_do_sexo_Z0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Determinación do sexo Z0 (a páxina aínda non existe)">sistema de determinación sexual Z0</a> os machos teñen dous cromosomas Z e as femias só un. Este sistema dáse en varias especies de <a href="/wiki/Avela%C3%AD%C3%B1a" title="Avelaíña">avelaíñas</a>.<sup id="cite_ref-Hake2008_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hake2008-13"><span>[</span>13<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-deGruyter1925_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-deGruyter1925-14"><span>[</span>14<span>]</span></a></sup></li> <li>No <a href="/wiki/Determinaci%C3%B3n_do_sexo_ZW" title="Determinación do sexo ZW">sistema de determinación sexual ZW</a> os machos teñen dous cromosomas Z, mentres que as femias teñen un cromosoma Z e un cromosoma W. Polo tanto, é o gameto feminino o que determina o sexo da descendencia. Este sistema dáse nas aves, algúns peixes e algúns crustáceos.</li> <li>No <a href="/wiki/Determinaci%C3%B3n_do_sexo_XY" class="mw-redirect" title="Determinación do sexo XY">sistema de determinación sexual XY</a> as femias teñen dous cromosomas X, mentres que os machos teñen un cromosoma X e un cromosoma Y. Polo tanto, é o gameto masculino o que determina o sexo da descendencia. Este sistema é usado pola maioría dos mamíferos, pero tamén por algúns insectos.<sup id="cite_ref-pmid18581056_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid18581056-15"><span>[</span>15<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-pmid21047257_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmid21047257-16"><span>[</span>16<span>]</span></a></sup></li></ul> <p>Os par de cromosomas XW <a href="/wiki/Aves" title="Aves">aviar</a> e o XY dos <a href="/wiki/Mam%C3%ADferos" title="Mamíferos">mamíferos</a> non comparten xenes.<sup id="cite_ref-Stiglec2007_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Stiglec2007-17"><span>[</span>17<span>]</span></a></sup> Unha comparación entre os sistemas de aves e humanos apunta a que o cromosoma Z apareceu dun xeito semellante ao cromosoma <a href="/wiki/Autosoma" title="Autosoma">autosómico</a> <a href="/wiki/Cromosoma_9" title="Cromosoma 9">9</a> en humanos. Ambos aspectos suxiren que os sistemas de determinación sexual ZW e XY non comparten unha orixe, senón que ambos pares de cromosomas sexuais derivan de cromosomas autosómicos dos devanceiros comúns das aves e dos mamíferos. De feito, constatouse que o cromosoma Z dos polo e o X dos ornitorrincos X apuntan a que ambos sistemas de determinación sexual están relacionados.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span>[</span>18<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Reprodución_sexual"><span id="Reproduci.C3.B3n_sexual"></span>Reprodución sexual</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=4" title="Editar a sección: «Reprodución sexual»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=4" title="Editar o código fonte da sección: Reprodución sexual"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Reproduci%C3%B3n_sexual" title="Reprodución sexual">Reprodución sexual</a>.</span></span></dd></dl></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Sexual_cycle.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Sexual_cycle.svg/220px-Sexual_cycle.svg.png" decoding="async" width="220" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Sexual_cycle.svg/330px-Sexual_cycle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Sexual_cycle.svg/440px-Sexual_cycle.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="800" /></a><figcaption>O ciclo de vida dos organismos con reprodución sexual pasando polas fases haploide e diploide.</figcaption></figure> <p>A reprodución sexual nos eucariotas é un proceso polo cal os organismos producen descendencia que combina trazos xenéticos de ambos pais. Os cromosomas transmítense dunha xeración á outra neste proceso. Cada célula da descendencia ten a metade dos cromosomas da nai e a metade do pai.<sup id="cite_ref-Alberts2002_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Alberts2002-19"><span>[</span>19<span>]</span></a></sup> </p><p>Os trazos xenéticos están almacenados no <a href="/wiki/ADN" class="mw-redirect" title="ADN"> ácido desoxirribonucleico</a> (ADN) dos <a href="/wiki/Cromosoma" title="Cromosoma">cromosomas</a> — que ao se combinar cada tipo de cromosomas de cada ascendente, fórmase un organismo que contén un conxunto dobre de cromosomas. Esta etapa do dobre de cromosomas chámase "<a href="/wiki/Ploid%C3%ADa" title="Ploidía">diploidía</a>", mentres que a etapa de cromosoma único é a "<a href="/wiki/Ploid%C3%ADa" title="Ploidía">haploidía</a>". Os organismos diploides poden formar células haploides (<a href="/wiki/Gameto" title="Gameto">gametos</a>) que conteñen aleatoriamente un dos dous que forman cada un dos pares de cromosomas mediante o proceso de <a href="/wiki/Meiose" title="Meiose">meiose</a>.<sup id="cite_ref-Alberts2002_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-Alberts2002-19"><span>[</span>19<span>]</span></a></sup> </p><p>A meiose implica tamén unha etapa de <a href="/wiki/Entrecruzamento_cromos%C3%B3mico" title="Entrecruzamento cromosómico">entrecruzamento cromosómico</a> na que se intercambian rexións de ADN entre tipos de cromosomas coincidentes, formando un novo par de cromosomas mixtos. O <a href="/wiki/Entrecruzamento_cromos%C3%B3mico" title="Entrecruzamento cromosómico">sobrecruzamento</a> e a <a href="/wiki/Fertilizaci%C3%B3n" class="mw-redirect" title="Fertilización">fertilización</a> (a recombinación de conxuntos individuais de cromosomas para facer un novo diploide) resultan nun novo organismo que contén un conxunto diferente de trazos xenéticos con respecto de calquera dos pais. </p><p>En moitos organismos a etapa haploide reduciuse a só a un <a href="/wiki/Gameto" title="Gameto">gameto</a> especializado na recombinación e formación dun novo organismo diploide. Nas <a href="/wiki/Plantas" class="mw-redirect" title="Plantas">plantas</a> o organismo diploide produce esporas haploides que sofren a <a href="/wiki/Mitose" title="Mitose"> división celular</a> para producir organismos haploides pluricelulares coñecidos como gametófitos, e que producen gametos haploides na súa madurez. En calquera dos casos, os gametos poden ser externamente similares, particularmente en tamaño (<a href="/w/index.php?title=Isogamia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Isogamia (a páxina aínda non existe)">isogamia</a>), ou poden ter unha evolución dunha asimetría tal que os gametos son diferentes entre si en tamaño e noutros aspectos (<a href="/w/index.php?title=Anisogamia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anisogamia (a páxina aínda non existe)">anisogamia</a>).<sup id="cite_ref-Gilbert2000_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gilbert2000-20"><span>[</span>20<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Kumar2019_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kumar2019-21"><span>[</span>21<span>]</span></a></sup> </p><p>Por convención, o gameto máis grande (chamado <a href="/wiki/%C3%93vulo" title="Óvulo">óvulo</a> ou célula ovo) considérase femia, mentres que o gameto máis pequeno (chamado espermatozoide ou célula espérmica) considérase macho. Considerase que os individuos que produce gametos exclusivamente grandes son femia e os que produce gametos exclusivamente pequenos son machos.<sup id="cite_ref-Matsuda1999_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Matsuda1999-22"><span>[</span>22<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Gee1999_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gee1999-23"><span>[</span>23<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FuscoMinelli2019_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-FuscoMinelli2019-24"><span>[</span>24<span>]</span></a></sup> </p><p>Un individuo que produce os dous tipos de gametos é un <a href="/wiki/Hermafrodita" class="mw-redirect" title="Hermafrodita">hermafrodita</a>. Nalgúns casos os hermafroditas son quen de se autofecundar e producir descendencia por si sós, sen un segundo organismo, e noutros non.<sup id="cite_ref-Alberts2002_19-2" class="reference"><a href="#cite_note-Alberts2002-19"><span>[</span>19<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Animais">Animais</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=5" title="Editar a sección: «Animais»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=5" title="Editar o código fonte da sección: Animais"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Reproduci%C3%B3n_sexual#Animais" title="Reprodución sexual">Reprodución_sexual#Animais</a>.</span></span></dd></dl></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Hoverflies_mating_midair.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Hoverflies_mating_midair.jpg/220px-Hoverflies_mating_midair.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Hoverflies_mating_midair.jpg/330px-Hoverflies_mating_midair.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Hoverflies_mating_midair.jpg/440px-Hoverflies_mating_midair.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1067" /></a><figcaption><a href="/wiki/S%C3%ADrfidos" title="Sírfidos">Sírfidos</a> apareándose.</figcaption></figure> <p>A maioría dos animais con reprodución sexual pasan a vida na fase diploide, reducíndose a haploidía ao estadio de gametos unicelulares<sup id="cite_ref-Alberts2002_19-3" class="reference"><a href="#cite_note-Alberts2002-19"><span>[</span>19<span>]</span></a></sup> Os gametos dos animais teñen formas masculinas e femininas: os <a href="/wiki/Espermatozoide" title="Espermatozoide">espermatozoides</a> e os <a href="/wiki/Ovocito" title="Ovocito">ovocitos</a>. Estes gametos combínanse formando <a href="/wiki/Embri%C3%B3n" title="Embrión">embrións</a> que se converten nun novo organismo. O gameto masculino, os <a href="/wiki/Espermatozoide" title="Espermatozoide">espermatozoide</a> (que se producen nos <a href="/wiki/Test%C3%ADculo" title="Testículo">testículos</a> no caso dos <a href="/wiki/Vertebrados" title="Vertebrados">vertebrados</a>), é unha pequena célula que contén un único <a href="/wiki/Flaxelo" title="Flaxelo">flaxelo</a> longo que o propulsa.<sup id="cite_ref-Alberts2002_19-4" class="reference"><a href="#cite_note-Alberts2002-19"><span>[</span>19<span>]</span></a></sup> </p><p>Os espermatozoides son células extremadamente reducidas, carentes de moitos compoñentes celulares que serían necesarios para o desenvolvemento embrionario. Están especializados na mobilidade e dedícanse a buscar unha célula de óvulo e fusionarse con ela no proceso chamado "<a href="/wiki/Fecundaci%C3%B3n" title="Fecundación">fertilización</a>". Os gametos femininos son ovocitos (producidos en vertebrados dentro dos <a href="/wiki/Ovario" title="Ovario">ovarios</a>), ou grandes células inmóbiles que conteñen os nutrientes e compoñentes celulares necesarios para un futuro embrión en desenvolvemento.<sup id="cite_ref-Alberts2002_19-5" class="reference"><a href="#cite_note-Alberts2002-19"><span>[</span>19<span>]</span></a></sup> As células dos ovos adoitan asociarse a outras células que sustentan o desenvolvemento do embrión, formando un ovo. En troques, nos mamíferos o embrión fecundado desenvólvese dentro da femia, recibindo nutrición directamente da súa nai. </p><p>Os animais adoitan ser móbiles e buscar unha parella do sexo oposto para <a href="/wiki/Apareamento" title="Apareamento">aparearse</a>. Os animais que viven na auga poden aparearse usando unha <a href="/w/index.php?title=Fertilizaci%C3%B3n_externa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fertilización externa (a páxina aínda non existe)">fertilización externa</a>, na que os óvulos e os espermatozoides son liberados ao exterior e combinándose directamente fóra, na auga circundante.<sup id="cite_ref-Alberts2002_19-6" class="reference"><a href="#cite_note-Alberts2002-19"><span>[</span>19<span>]</span></a></sup> Porén, a maioría dos animais que viven fóra da auga usan a fecundación interna, na que os espermatozoides se introducen directamente na femia, evitando así que os gametos se sequen. </p><p>Na maioría das aves tanto a excreción como a reprodución fanse a través dunha única abertura posterior, a chamada <a href="/wiki/Cloaca" title="Cloaca">cloaca</a>. As aves macho e femia achéganse e fan que toquen as cloacas para que se transferira o esperma, fan o chamado "bico cloacal".<sup id="cite_ref-Ritchison_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ritchison-25"><span>[</span>25<span>]</span></a></sup> </p><p>En moitos outros animais terrestres os machos usan órganos sexuais especializados para facilitar ese transporte dos espermatozoides. Eses <a href="/wiki/%C3%93rgano_sexual" title="Órgano sexual">órganos sexuais masculinos</a> chámanse <a href="/w/index.php?title=%C3%93rganos_intromitentes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Órganos intromitentes (a páxina aínda non existe)">órganos intromitentes</a>. Nos mamíferos, incluídos os humanos, este órgano masculino é o <a href="/wiki/Pene" title="Pene">pene</a>, que entra no tracto reprodutivo feminino, a chamada <a href="/wiki/Vaxina" title="Vaxina">vaxina</a>, para lograr a <a href="/w/index.php?title=Inseminaci%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inseminación (a páxina aínda non existe)">inseminación</a>, no que é un proceso chamado <a href="/wiki/Relaci%C3%B3n_sexual" class="mw-redirect" title="Relación sexual">relación sexual</a>. O pene contén un tubo polo que sae o <a href="/wiki/Seme" title="Seme">seme</a>, que é o fluído que contén o esperma. Nas femias dos mamíferos a vaxina conecta co <a href="/wiki/%C3%9Atero" title="Útero">útero</a>, un órgano que soporta directamente o desenvolvemento dun embrión fecundado dentro del, e o que é o proceso de <a href="/wiki/Xestaci%C3%B3n" title="Xestación">xestación</a>). </p><p>Grazas á mobilidade, o comportamento sexual animal pode implicar sexo coercitivo. A <a href="/w/index.php?title=Inseminaci%C3%B3n_traum%C3%A1tica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inseminación traumática (a páxina aínda non existe)">inseminación traumática</a>, por exemplo, é utilizada por algunhas especies de insectos para inseminar ás femias a través dunha ferida na cavidade abdominal, que é ademais proceso prexudicial para a saúde da femia. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Plantas">Plantas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=6" title="Editar a sección: «Plantas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=6" title="Editar o código fonte da sección: Plantas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Reproduci%C3%B3n_sexual#Plantas" title="Reprodución sexual">Reprodución_sexual#Plantas</a>.</span></span></dd></dl></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Mature_flower_diagram.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Mature_flower_diagram.svg/300px-Mature_flower_diagram.svg.png" decoding="async" width="300" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Mature_flower_diagram.svg/450px-Mature_flower_diagram.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Mature_flower_diagram.svg/600px-Mature_flower_diagram.svg.png 2x" data-file-width="693" data-file-height="400" /></a><figcaption>As flores, que son o órgano sexual das plantas, adoitan conter tanto partes masculinas como femininas.</figcaption></figure> <p>Ao igual que os animais, as plantas teñen gametos masculinos e femininos especializados.<sup id="cite_ref-Gilbert2000_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gilbert2000-20"><span>[</span>20<span>]</span></a></sup>Dentro das plantas vasculares, os gametos masculinos prodúcense por gametófitos multicelulares extremadamente reducidos coñecidos como <a href="/wiki/Pole" title="Pole">pole</a>. Os gametos femininos das plantas de semente están contidos dentro dos <a href="/wiki/%C3%93vulo" title="Óvulo">óvulos</a>. Estes, unha vez fecundados por gametos masculinos producidos polo pole, forman sementes que, ao igual que os ovos, conteñen os nutrientes necesarios para o <a href="/wiki/Embriox%C3%A9nese_vexetal" title="Embrioxénese vexetal">desenvolvemento da planta embrionaria</a>. </p> <div class="thumb tright" style="width:256px;"> <div class="thumbinner"> <div style="float:left;margin:1px;width:122px;"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Pinus_nigra_cone.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Pinus_nigra_cone.jpg/120px-Pinus_nigra_cone.jpg" decoding="async" width="120" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Pinus_nigra_cone.jpg/180px-Pinus_nigra_cone.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Pinus_nigra_cone.jpg/240px-Pinus_nigra_cone.jpg 2x" data-file-width="612" data-file-height="726" /></a></span></div></div> <div style="float:left;margin:1px;width:122px;"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Pine_cones,_immature_male.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Pine_cones%2C_immature_male.jpg/120px-Pine_cones%2C_immature_male.jpg" decoding="async" width="120" height="208" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Pine_cones%2C_immature_male.jpg/180px-Pine_cones%2C_immature_male.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Pine_cones%2C_immature_male.jpg/240px-Pine_cones%2C_immature_male.jpg 2x" data-file-width="661" data-file-height="1144" /></a></span></div></div> <div style="clear:both;text-align:left;" class="thumbcaption">Os conos femininos (esquerda) e masculinos (dereita) son os órganos sexuais dos piñeiros doutras coníferas.</div></div></div> <p>Moitas plantas teñen <a href="/wiki/Flor" title="Flor">flores</a>, e que son os órganos sexuais desas plantas. As flores adoitan ser hermafroditas, isto é, producen gametos masculinos e femininos. As partes femininas do centro dunha flor son os <a href="/wiki/Carpelo" title="Carpelo">pistilos</a>. Cada unidade está composta por un <a href="/wiki/Carpelo" title="Carpelo">carpelo</a>, un <a href="/w/index.php?title=Estilo_(bot%C3%A1nica)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Estilo (botánica) (a páxina aínda non existe)">estilo</a> e un <a href="/wiki/Estigma_(bot%C3%A1nica)" title="Estigma (botánica)">estigma</a>. Unha ou máis destas unidades reprodutivas poden fusionarse para formar un único <a href="/wiki/Pistilo" class="mw-redirect" title="Pistilo">pistilo</a>. Dentro dos carpelos hai <a href="/wiki/%C3%93vulo" title="Óvulo">óvulos</a> que se converten en sementes despois da fecundación. As partes masculinas da flor son os <a href="/wiki/Estame" title="Estame">estames</a>, que consisten en longos filamentos dispostos entre o pistilo e os pétalos e que producen pole en anteras nas súas puntas. Cando un gran de pole pousa sobre o estigma encima do estilo dun carpelo, xermina para producir un tubo de pole que medra polos tecidos do estilo ata o carpelo, e onde entrega núcleos de gametos masculinos para fertilizar un óvulo que eventualmente se converte nunha semente. </p><p>Nos <a href="/wiki/Pi%C3%B1eiro" title="Piñeiro">piñeiros</a> e outras <a href="/wiki/Con%C3%ADferas" title="Coníferas">coníferas</a> os órganos sexuais son piñas, ou conos de coníferas, e que están compostas das formas masculinas e femininas. Os conos femininos máis familiares son normalmente os máis duradeiros e conteñen óvulos dentro deles. Os conos machos son máis pequenos e producen pole que é transportado polo vento para aterrar nos conos femininos. Como ocorre coas flores, as sementes fórmanse dentro do cono feminino despois da polinización. </p><p>Xa que as plantas son inmóbiles, dependen de métodos pasivos para transportar grans de pole a outras plantas. Moitas plantas, incluídas as coníferas e as gramíneas, producen pole lixeiro que son portadas polo vento ata outras plantas veciñas. Outras plantas teñen pole máis pesado e pegañento e que está especializado en ser transportado por animais. As plantas atraen a estes insectos ou animais máis grandes, como por exemplo os <a href="/wiki/Colibr%C3%AD" title="Colibrí">colibrís</a> e <a href="/wiki/Morcegos" title="Morcegos">morcegos</a>, con flores que conteñen néctar. Estes animais transportan pasivamente o pole a medida que se desprazan a outras flores, que tamén conteñen órganos reprodutivos femininos, resultando nunha <a href="/wiki/Polinizaci%C3%B3n" title="Polinización">polinización</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Fungos">Fungos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=7" title="Editar a sección: «Fungos»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=7" title="Editar o código fonte da sección: Fungos"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Reproduci%C3%B3n_sexual#Fungos" title="Reprodución sexual">Reprodución_sexual#Fungos</a>.</span></span></dd></dl></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Shiitake_mushroom.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Shiitake_mushroom.jpg/220px-Shiitake_mushroom.jpg" decoding="async" width="220" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Shiitake_mushroom.jpg/330px-Shiitake_mushroom.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Shiitake_mushroom.jpg/440px-Shiitake_mushroom.jpg 2x" data-file-width="2700" data-file-height="1816" /></a><figcaption>Os cogomelos xorden como unha estrutura para a reprodución sexual dos fungos.</figcaption></figure> <p>A maioría dos <a href="/wiki/Fungo" class="mw-disambig" title="Fungo">fungos</a> reprodúcense sexualmente, tendo unha etapa haploide e unha diploide no seu ciclo vital. Estes fungos son normalmente <a href="/w/index.php?title=Isogamia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Isogamia (a páxina aínda non existe)">isogamos</a>, ou carentes de especialización masculina e feminina. Os fungos haploides entran en contacto entre si e logo fusionan as súas células. Nalgúns destes casos, a fusión é asimétrica e a célula que doa só o núcleo (o cal non vai acompañado de material celular) podería considerarse o "macho".<sup id="cite_ref-Lane2005_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lane2005-26"><span>[</span>26<span>]</span></a></sup> Os fungos tamén poden ter sistemas de apareamento alélicos máis complexos, con outros sexos non descritos con precisión como macho, femia ou hermafrodita.<sup id="cite_ref-deSarah2015_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-deSarah2015-27"><span>[</span>27<span>]</span></a></sup> </p><p>Algúns fungos, incluíndo os <a href="/wiki/L%C3%A9vedo" title="Lévedo">lévedos</a>, teñen un tipo de apareamento que crean unha dualidade similar aos roles de masculino e feminino. Os lévedo dun mesmo tipo de apareamento non se fusionará cos do seu para formar células diploides, senón que o fará só con aquelas lévedos que porten o outro tipo de apareamento.<sup id="cite_ref-Scott2000_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Scott2000-28"><span>[</span>28<span>]</span></a></sup> </p><p>Moitas especies dos <a href="/w/index.php?title=Dikarya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dikarya (a páxina aínda non existe)">fungos superiores</a> producen <a href="/wiki/Cogomelo" title="Cogomelo">cogomelos</a>, que é unha fase dentro da súa reprodución sexual. Dentro do cogomelo fórmanse células diploides, que despois se dividen en <a href="/wiki/Espora" title="Espora">esporas</a> haploides. A altura do cogomelo axuda á dispersión destes descendentes producidos sexualmente. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Determinación_do_sexo"><span id="Determinaci.C3.B3n_do_sexo"></span>Determinación do sexo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=8" title="Editar a sección: «Determinación do sexo»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=8" title="Editar o código fonte da sección: Determinación do sexo"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Sistema_de_determinaci%C3%B3n_do_sexo" title="Sistema de determinación do sexo">Sistema de determinación do sexo</a>.</span></span></dd></dl></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Evolsex-dia2a.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Evolsex-dia2a.svg/300px-Evolsex-dia2a.svg.png" decoding="async" width="300" height="207" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Evolsex-dia2a.svg/450px-Evolsex-dia2a.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Evolsex-dia2a.svg/600px-Evolsex-dia2a.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="483" /></a><figcaption>O sexo axuda á propagación de trazos vantaxosos a través da recombinación. Os diagramas comparan a evolución da frecuencia dos alelos nunha poboación sexual (arriba) e unha poboación asexual (abaixo). O eixo vertical mostra a frecuencia e o eixo horizontal o tempo. Os alelos a/A e b/B prodúcense ao chou. Os alelos vantaxosos A e B, que xorden de forma independente, pódense combinar rapidamente mediante a reprodución sexual na combinación AB máis vantaxosa. A reprodución asexual tarda máis en conseguir esta combinación, porque só pode producir AB se A xorde nun individuo que xa ten B ou viceversa.</figcaption></figure> <p>O sistema sexual máis básico é aquel no que todos os organismos pluricelulares son <a href="/wiki/Hermafroditismo" title="Hermafroditismo">hermafroditas</a>, producindo gametos masculinos e femininos. Isto é certo nalgúns animais (por exemplo, <a href="/wiki/Caracol" title="Caracol">caracois</a>) e na maioría das <a href="/wiki/Anxiospermas" title="Anxiospermas">plantas con flores</a>.<sup id="cite_ref-:0_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-29"><span>[</span>29<span>]</span></a></sup> Con todo, en moitos casos a especialización do sexo evolucionou de tal xeito que algúns organismos producen só gametos masculinos ou só femininos. A proceso biolóxico polo que un individuo se converte nun sexo ou noutro chámase "determinación sexual". A causa pode ser xenética ou non xenética. Dentro dos animais e outros organismos que teñen sistemas xenéticos de determinación do sexo, o factor determinante pode ser a presenza dun <a href="/wiki/Cromosoma_sexual" title="Cromosoma sexual">cromosoma sexual</a> ou outras diferenzas ou características xenéticas. Tamén nas plantas o sexo pode estar determinado polos <a href="/wiki/Sistema_de_determinaci%C3%B3n_do_sexo" title="Sistema de determinación do sexo">cromosomas sexuais</a>, como é por caso a <a href="/wiki/Hep%C3%A1tica" class="mw-redirect" title="Hepática">hepática</a> <i> <a href="/w/index.php?title=Marchantia_polymorpha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marchantia polymorpha (a páxina aínda non existe)">Marchantia polymorpha</a> </i> ou o xénero vascular<i> <a href="/wiki/Silene" title="Silene">Silene</a></i> nos que acontece o <a href="/wiki/Dimorfismo_sexual" title="Dimorfismo sexual">dimorfismo sexual</a> (monoicos ou dioicos, respectivamente).<sup id="cite_ref-Tanurdzic_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tanurdzic-30"><span>[</span>30<span>]</span></a></sup> No caso de sistemas non-xenéticos pode haber factores ambientais que senten a base para a determinación do sexo da descendencia, como é o caso da <a href="/wiki/Determinaci%C3%B3n_do_sexo_pola_temperatura" title="Determinación do sexo pola temperatura">temperatura</a> durante o desenvolvemento temperá dos <a href="/wiki/Crocodilo" title="Crocodilo">crocodilos</a>.<sup id="cite_ref-Warner_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-Warner-31"><span>[</span>31<span>]</span></a></sup> </p><p>Na maioría das especies con especialización sexual, os organismos son ora ben machos (producen só gametos masculinos) ora ben femias (producen só gametos femininos), un sistema chamado <a href="/wiki/Dioecia" class="mw-redirect" title="Dioecia">dioecia</a>. As excepcións son comúns, como por exemplo é o caso dos vermes redondos<i> <a href="/wiki/Caenorhabditis_elegans" title="Caenorhabditis elegans">C. elegans</a> </i>que ten un sexo hermafrodita e masculino (un sistema chamado <a href="/w/index.php?title=Androdioecia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Androdioecia (a páxina aínda non existe)">androdioecia</a>). </p><p>Ás veces un organismos en particular, ou individuo dunha especie, pode ter características sexuais relacionadas con ámbolos dous sexos, condicións que se chaman intersexuais. Poden ser causados por unha cantidade anormal de cromosomas sexuais ou por unha anormalidade hormonal durante o desenvolvemento do feto. Ás veces os individuos intersexuais chámanse "hermafroditas". Porén, a diferenza dos hermafroditas biolóxicos, os individuos intersexuais son casos atípicos e normalmente non son fértiles, ben sexan masculinos ou femininos. Algunhas especies poden ter <a href="/w/index.php?title=Xinandromorfismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xinandromorfismo (a páxina aínda non existe)">xinandromorfismo</a>.<sup id="cite_ref-FuscoMinelli2019_24-1" class="reference"><a href="#cite_note-FuscoMinelli2019-24"><span>[</span>24<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Payan2016_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-Payan2016-32"><span>[</span>32<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Xenética"><span id="Xen.C3.A9tica"></span>Xenética</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=9" title="Editar a sección: «Xenética»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=9" title="Editar o código fonte da sección: Xenética"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Drosophila_XY_sex-determination.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Drosophila_XY_sex-determination.svg/220px-Drosophila_XY_sex-determination.svg.png" decoding="async" width="220" height="181" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Drosophila_XY_sex-determination.svg/330px-Drosophila_XY_sex-determination.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Drosophila_XY_sex-determination.svg/440px-Drosophila_XY_sex-determination.svg.png 2x" data-file-width="457" data-file-height="376" /></a><figcaption>Como os humanos e a maioría dos outros mamíferos, a mosca da froita común ten un sistema de determinación do sexo XY.</figcaption></figure> <p>Nos casos de determinación xenética do sexo, o sexo dun organismo está determinado polo <a href="/wiki/Xenoma" title="Xenoma">xenoma</a> que herda. A determinación do sexo xenético normalmente depende de cromosomas sexuais herdados asimetricamente, que levan características xenéticas que inflúen na <a href="/wiki/Biolox%C3%ADa_do_desenvolvemento" title="Bioloxía do desenvolvemento">bioloxía do desenvolvemento</a>. O sexo pode estar determinado tanto pola presenza dun cromosoma sexual en concreto ou por cantos teña o organismo. Xa que esta determinación está ligada á unha variedade de cromosomas particular, o sexo da descendencia normalmente resulta nunha proporción masculina e feminina de 1:1. </p><p>A maioría dos <a href="/wiki/Mam%C3%ADferos" title="Mamíferos">mamíferos</a>, incluídos os <a href="/wiki/Humanos_anatomicamente_modernos" title="Humanos anatomicamente modernos">humanos</a>, teñen un <a href="/wiki/Sistema_de_determinaci%C3%B3n_do_sexo_XY" title="Sistema de determinación do sexo XY">sistema de determinación do sexo XY</a>: o <a href="/wiki/Cromosoma_Y" title="Cromosoma Y">cromosoma Y</a> ten factores responsables do desencadeamento do desenvolvemento masculino. O "sexo predeterminado", en ausencia dun cromosoma Y, é o feminino. Así, os mamíferos XX son femias e XY son machos. En particular, o sexo biolóxico dos humanos está determinado por cinco factores presentes ao nacer: a presenza ou ausencia dun cromosoma Y (que só determina o "sexo xenético" do individuo), o tipo de <a href="/wiki/G%C3%B3nada" title="Gónada">gónadas</a> que se desenvolva, as <a href="/wiki/Esteroide_sexual" title="Esteroide sexual">hormonas esteroides sexuais</a>, a anatomía reprodutiva interna (como é o <a href="/wiki/%C3%9Atero" title="Útero">útero</a> nas femias) e polos xenitais externos.<sup id="cite_ref-KnoxSchacht2011_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-KnoxSchacht2011-33"><span>[</span>33<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Raveenthiran2017_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-Raveenthiran2017-34"><span>[</span>34<span>]</span></a></sup> </p><p>Noutros organismos atópase a determinación do sexo XY, como son os caso da <a href="/wiki/Mosca_com%C3%BAn" class="mw-redirect" title="Mosca común">mosca común</a> e algunhas plantas.<sup id="cite_ref-:0_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-29"><span>[</span>29<span>]</span></a></sup>Nalgúns casos, incluída a mosca da froita, o número de cromosomas X é o que determina o sexo no canto da presenza dun cromosoma Y. </p><p>Nas aves, que teñen un <a href="/wiki/Sistema_de_determinaci%C3%B3n_do_sexo_ZW" class="mw-redirect" title="Sistema de determinación do sexo ZW">sistema de determinación do sexo ZW</a>, ocorre o contrario. O cromosoma W ten factores que son os responsables do desenvolvemento feminino, sendo o desenvolvemento predeterminado o masculino.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span>[</span>35<span>]</span></a></sup> Neste caso os individuos ZZ son os masculinos e ZW as femias. A maioría das <a href="/wiki/Bolboreta" title="Bolboreta">bolboretas</a> e as avelaíñas teñen un sistema de determinación do sexo ZW. </p><p>Tanto nos sistemas de determinación do sexo XY como no ZW, o cromosoma sexual que leva os factores críticos é a miúdo significativamente menor, levando pouco máis que os xenes necesarios para desencadear o desenvolvemento dun determinado sexo.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span>[</span>36<span>]</span></a></sup> </p><p>Moitos insectos utilizan un sistema de determinación sexual baseado no número de cromosomas sexuais. A iso chámaselle <a href="/wiki/Determinaci%C3%B3n_do_sexo_X0" title="Determinación do sexo X0">determinación do sexo X0</a>, onde o 0 indica a ausencia dun cromosoma sexual. O resto de cromosomas destes organismos son <a href="/wiki/Diploide" title="Diploide">diploides</a>, pero os organismos poden herdar un ou dous cromosomas X. En insectos como os <a href="/wiki/Grilo" class="mw-disambig" title="Grilo">grilos</a>, por exemplo, cando só se herda un cromosoma X desenvólvense como machos, namentres que as que teñen dous se desenvolven como femias.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span>[</span>37<span>]</span></a></sup> </p><p>No nematodo <i><a href="/wiki/Caenorhabditis_elegans" title="Caenorhabditis elegans">C. elegans</a> </i>a maioría son hermafroditas XX con autofecundación, pero ocasionalmente as anomalías na herdanza dos cromosomas orixinan dun xeito regular individuos cun só cromosoma X. Estes individuos X0 son machos fértiles, e a metade da súa descendencia serán machos.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span>[</span>38<span>]</span></a></sup> </p><p>Outros insectos, incluíndo as <a href="/wiki/Abella" title="Abella">abella</a> e as <a href="/wiki/Formiga" title="Formiga">formigas</a>, usan a <a href="/wiki/Determinaci%C3%B3n_do_sexo_por_haplodiploid%C3%ADa" title="Determinación do sexo por haplodiploidía">haplodiploidía</a>.<sup id="cite_ref-Charlesworth2003_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-Charlesworth2003-39"><span>[</span>39<span>]</span></a></sup> Neste caso, os individuos diploides son xeralmente femias e os individuos haploides (que se desenvolven a partir de ovos non fecundados) son machos. Este sistema de determinación do sexo resulta nunha proporción dos sexos asimétrica, xa que o sexo da descendencia está determinado pola fecundación no canto do repartimento de cromosomas que acontece durante a meiose. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Determinación_ambiental_ou_non_xenética"><span id="Determinaci.C3.B3n_ambiental_ou_non_xen.C3.A9tica"></span>Determinación ambiental ou non xenética</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=10" title="Editar a sección: «Determinación ambiental ou non xenética»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=10" title="Editar o código fonte da sección: Determinación ambiental ou non xenética"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Ocellaris_clownfish.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Ocellaris_clownfish.JPG/220px-Ocellaris_clownfish.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Ocellaris_clownfish.JPG/330px-Ocellaris_clownfish.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Ocellaris_clownfish.JPG/440px-Ocellaris_clownfish.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Os <a href="/wiki/Peixe_pallaso" title="Peixe pallaso">Peixe pallaso</a> son inicialmente machos. O peixe máis grande un grupo tornarase femia.</figcaption></figure> <p>No caso de moitas especies o sexo non está determinado por características herdadas senón por <a href="/wiki/Nicho_ecol%C3%B3xico" title="Nicho ecolóxico">factores ambientais</a> que acontecen durante o <a href="/wiki/Biolox%C3%ADa_do_desenvolvemento" title="Bioloxía do desenvolvemento">desenvolvemento</a> ou que se dan máis tarde na vida do individuo. Moitos réptiles teñen <a href="/wiki/Determinaci%C3%B3n_do_sexo_pola_temperatura" title="Determinación do sexo pola temperatura">determinación do sexo dependente da temperatura</a>. Así é que a temperatura que experimentan os <a href="/wiki/Embri%C3%B3n" title="Embrión">embrións</a> durante o seu desenvolvemento determina cal será o sexo de cada individuo. Nalgunhas <a href="/wiki/Tartaruga" title="Tartaruga">tartarugas</a> os machos prodúcense a temperaturas de incubación máis baixas que as femias, sendo esta diferenza de temperaturas críticas dun abano de 1-2 °C. </p><p>Tamén, moitos peixes cambian de sexo ao longo da súa vida, un fenómeno chamado <a href="/w/index.php?title=Hermafroditismo_secuencial&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hermafroditismo secuencial (a páxina aínda non existe)">hermafroditismo secuencial</a>. Os <a href="/wiki/Peixe_pallaso" title="Peixe pallaso">peixes pallaso</a> son machos cando son máis pequenos, e o peixe que domine o grupo converterase despois dun proceso de transformación nunha femia. En moitos <a href="/wiki/L%C3%A1bridos" title="Lábridos">lábridos</a> ocorre o contrario. A maioría dos peixes son inicialmente femias e convértense en machos cando alcanzan un certo tamaño. Os hermafroditas secuenciais poden producir os dous tipos de gametos ao longo da súa vida, pero en calquera momento son femias ou machos. </p><p>Nalgúns <a href="/wiki/Fento" title="Fento">fieitos</a> o predeterminado é seren hermafroditas, pero aqueles fieitos que medran en solos nos que xa dominaran os hemafroditas, vense influenciados polas hormonas residuais no ambiente e desenvolveranse como machos.<sup id="cite_ref-Tanurdzic2004_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tanurdzic2004-40"><span>[</span>40<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dimorfismo_sexual">Dimorfismo sexual</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=11" title="Editar a sección: «Dimorfismo sexual»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=11" title="Editar o código fonte da sección: Dimorfismo sexual"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Dimorfismo_sexual" title="Dimorfismo sexual">Dimorfismo sexual</a>.</span></span></dd></dl></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Male_and_female_pheasant.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Male_and_female_pheasant.jpg/220px-Male_and_female_pheasant.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Male_and_female_pheasant.jpg/330px-Male_and_female_pheasant.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Male_and_female_pheasant.jpg/440px-Male_and_female_pheasant.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="450" /></a><figcaption>Os faisáns son un caso de dimorfismos sexual tanto en tamaño como en aparciencia.</figcaption></figure> <p>Moitos animais e algunhas plantas teñen diferenzas entre o sexo masculino e o feminino en tamaño e aspecto, o cal é o fenómeno chamado <a href="/wiki/Dimorfismo_sexual" title="Dimorfismo sexual">dimorfismo sexual</a>.<sup id="cite_ref-Murray1871_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-Murray1871-41"><span>[</span>41<span>]</span></a></sup> As diferenzas sexuais nos humanos, que son menores, inclúen, xeralmente, un tamaño maior e maior cantidade de pelo nos homes, e mulleres que teñen peitos, cadeiras máis anchas e unha porcentaxe de graxa corporal maior. Noutras especies, as diferenzas poden ser máis extremas e mostrarse como diferenzas da coloración ou do peso corporal. As especies que non presentan diferenciación sexual chámanse <a href="/w/index.php?title=Monoicas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monoicas (a páxina aínda non existe)">monoicas</a>. </p><p>Os dimorfismos sexuais nos animais adoitan asociarse coa <a href="/wiki/Selecci%C3%B3n_sexual" title="Selección sexual">selección sexual</a> e a competencia entre individuos dun sexo para <a href="/wiki/Apareamento" title="Apareamento">aparearse</a> co sexo oposto.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span>[</span>42<span>]</span></a></sup> As cornos en <a href="/wiki/Cervo_com%C3%BAn" title="Cervo común">cervos</a> machos, por exemplo, son empregados por estes durante os combates dos machos para gañar o acceso reprodutivo ás cervas. En moitos casos o macho dunha especie é máis grande que a femia. As especies de mamíferos con dimorfismo de tamaño sexual extremo tenden a ter sistemas de apareamento altamente <a href="/w/index.php?title=Polixinia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polixinia (a páxina aínda non existe)">polixínicos</a> - probablemente por mor da selección para o éxito na competición con outros machos- como é o caso dos <a href="/wiki/Mirounga_leonina" title="Mirounga leonina">elefantes mariños</a>. Outros exemplos demostran que é a preferencia das femias a que conduce cara ao dimorfismo sexual, como no caso da <a href="/w/index.php?title=Diopsidae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diopsidae (a páxina aínda non existe)">moscas</a> con ollos proxectados en talos.<sup id="cite_ref-Wilkinson1994_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wilkinson1994-43"><span>[</span>43<span>]</span></a></sup> Outros animais, incluíndo a maioría dos insectos e moitos peixes, as femias son as máis grandes. Isto pode asociarse co custo de producir <a href="/wiki/Ovocito" title="Ovocito">ovocitos</a>, que require máis nutrición ca producir espermatozoides. As femias máis grandes son quen de producir máis ovos.<sup id="cite_ref-Wilkinson1994_43-1" class="reference"><a href="#cite_note-Wilkinson1994-43"><span>[</span>43<span>]</span></a></sup> </p><p>Un exemplo son as arañas <i><a href="/wiki/Latrodectus_mactans" title="Latrodectus mactans">Latrodectus mactans,</a></i> que son normalmente dúas veces máis longas que os machos. Ocasionalmente este dimorfismo tan extremo que os machos están reducidos a vivir como parasitos dependentes dunha femia, como son os peixes <a href="/wiki/Lofiformes" title="Lofiformes">Lofiformes</a>. Algunhas especies vexetais tamén presentan dimorfismo no que as femias son significativamente máis grandes que os machos, como son os musgos de <i><a href="/w/index.php?title=Dicranum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dicranum (a páxina aínda non existe)">Dicranum</a></i> <sup id="cite_ref-Shaw2000_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-Shaw2000-44"><span>[</span>44<span>]</span></a></sup> e as <a href="/wiki/Hep%C3%A1ticas" title="Hepáticas">hepática</a> <i><a href="/w/index.php?title=Sphaerocarpos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sphaerocarpos (a páxina aínda non existe)">Sphaerocarpos</a></i>. <sup id="cite_ref-Schuster1984_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-Schuster1984-45"><span>[</span>45<span>]</span></a></sup> Hai algunha evidencia de que, nestes xéneros, o dimorfismo pode estar ligado a un cromosoma sexual,<sup id="cite_ref-Schuster1984_45-1" class="reference"><a href="#cite_note-Schuster1984-45"><span>[</span>45<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-CrumAnderson_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-CrumAnderson-46"><span>[</span>46<span>]</span></a></sup> ou á sinalización química das femias.<sup id="cite_ref-Briggs1965_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Briggs1965-47"><span>[</span>47<span>]</span></a></sup> </p><p>Nas aves, os machos adoitan ter un aspecto máis colorido e poden ter características que parecerían poñer ao organismo en desvantaxe. Como exemplo, a longa cola dos <a href="/wiki/Pav%C3%B3n" title="Pavón">pavos reais</a> machos, coas súas cores brillantes, axúdanlle na atracción ás femias mais supoñen un risco fronte aos depredadores, xa que é máis visible para estes. Unha hipótese que se baralla para explicar isto é o <a href="/w/index.php?title=Principio_do_handicap&action=edit&redlink=1" class="new" title="Principio do handicap (a páxina aínda non existe)">principio do handicap</a>.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span>[</span>48<span>]</span></a></sup> Esta hipótese di que xa que o macho demostra que pode sobrevivir con tales característica, o macho estalle realmente a mostrar a súa <a href="/wiki/Fitness_(biolox%C3%ADa)" title="Fitness (bioloxía)"> eficacia biolóxica</a> ás femias, indicándolle como os seus trazos fenotípicos poderían beneficiar á descendencia, cando menos a feminina. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=12" title="Editar a sección: «Historia»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=12" title="Editar o código fonte da sección: Historia"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:%C3%89douard-Henri_Avril_(29).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/%C3%89douard-Henri_Avril_%2829%29.jpg/300px-%C3%89douard-Henri_Avril_%2829%29.jpg" decoding="async" width="300" height="211" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/%C3%89douard-Henri_Avril_%2829%29.jpg/450px-%C3%89douard-Henri_Avril_%2829%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/%C3%89douard-Henri_Avril_%2829%29.jpg/600px-%C3%89douard-Henri_Avril_%2829%29.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="563" /></a><figcaption>Representación artística dun acto sexual por Édouard-Henri Avril (1849–1928).</figcaption></figure> <p>O <a href="/wiki/X%C3%A9nese" title="Xénese">Xénese</a>, primeiro libro da <a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">Biblia</a>, comeza cun relato da creación da terra seguido da creación de <a href="/wiki/Ad%C3%A1n_e_Eva" title="Adán e Eva">Adán e Eva</a>. Semella que a versión máis estendida, que narra a orixe de Eva nunha costela de Adán, se debe a unha mala tradución, pois a sinonimia da palabra <i>zela</i> leva a pensar que unha tradución máis axeitada sería "costado". De ser así o <a href="/wiki/Antigo_Testamento" title="Antigo Testamento">Antigo Testamento</a> describiría a Adán como <i>gineandromorfo</i> (como <a href="/wiki/Tiresias" title="Tiresias">Tiresias</a> ou <a href="/wiki/Hermafrodita" class="mw-redirect" title="Hermafrodita">Hermafrodita</a>), masculino nun costado e feminino no outro. Nesta dualidade xenérica, que lle dá ao relato bíblico unha orientación puramente heterocéntrica, baséase a pretensión cristiá da complementación entre home e muller. Unha imaxe semellante chéganos a través do mito <a href="/wiki/Grecia" title="Grecia">grego</a> que describe ao ser humano orixinal como un ser con catro pernas, catro brazos, dous rostros e dous sexos. Para anular o poder destes seres, <a href="/wiki/Zeus" title="Zeus">Zeus</a> cortounos polo medio, deixando a cada unha das metades buscando eternamente o que lle foi quitado. Os gregos explican a <a href="/wiki/Homosexualidade" title="Homosexualidade">homosexualidade</a> afirmando que as dúas metades podían ser do mesmo sexo.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span>[</span>49<span>]</span></a></sup> </p><p>Os pensadores gregos, especialmente <a href="/wiki/Xenofonte_de_Atenas" title="Xenofonte de Atenas">Xenofonte</a>, <a href="/wiki/Plat%C3%B3n" title="Platón">Platón</a> e <a href="/wiki/Arist%C3%B3teles" title="Aristóteles">Aristóteles</a>, enunciaron a moral sexual do momento artellándoa sobre catro conceptos: </p> <ul><li><i><b>Aphrodisia</b></i>. Son os actos de <a href="/wiki/Afrodita" title="Afrodita">Afrodita</a>, que buscan certa forma de pracer no obxecto de desexo.</li> <li><i><b>Chresis</b></i>. É o principio que modera e limita a actividade pracenteira.</li> <li><i><b>Enkrateia</b></i>. É o dominio que define a actitude necesaria ante un mesmo para constituírse en suxeito moral.</li> <li><i><b>Sophrosyne</b></i>. É a caracterización do suxeito moral na súa realización.</li></ul> <p>Os gregos desta época admitían certos comportamentos sexuais con moita máis facilidade que en épocas posteriores, do mesmo xeito que as faltas en materia sexual suscitaban menos escándalo e provocaban menos desgustos, tanto máis que a inexistencia de institucións pastorais e <a href="/wiki/Medicina" title="Medicina">médicas</a> se atrevía a determinar o que era normal ou anormal, o que se debía permitir ou prohibir.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span>[</span>50<span>]</span></a></sup> </p><p>Na actualidade os sistemas xurídicos occidentais adoitan recoñecer cinco clases de sexo diferentes que caracterizan ao individuo<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span>[</span>51<span>]</span></a></sup>: </p> <ul><li>Sexo <b>legal</b>: o que figura inscrito no rexistro logo do nacemento.</li> <li>Sexo <b>cromosómico</b>: o indicado polos <a href="/wiki/Cromosoma" title="Cromosoma">cromosomas</a>.</li> <li>Sexo <b>hormonal</b>: o indicado polo estado <a href="/wiki/Hormona" title="Hormona">hormonal</a> do organismo.</li> <li>Sexo <b>fisiolóxico</b>: o evidenciado pola presenza de órganos xenitais e caracteres sexuais secundarios.</li> <li>Sexo <b>psicosocial</b>: aquel polo que unha persoa é considerada no seu ámbito de relación e co que ela mesma se identifica.</li></ul> <p>Nos individuos <a href="/wiki/Transexualidade" title="Transexualidade">transexuais</a> non hai correspondencia entre o sexo psicosocial e os outros tipos de sexo. Os individuos con diferentes graos de <a href="/wiki/Hermafroditismo" title="Hermafroditismo">hermafroditismo</a> a correspondencia entre o sexo fisiolóxico e os demais é difícil de avaliar, pois o seu corpo, e en especial os órganos xenitais, non reúnen as características morfolóxicas que son habituais, ou ben contan ao mesmo tempo con xenitais masculinos e femininos máis ou menos definidos. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xénero"><span id="X.C3.A9nero"></span>Xénero</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=13" title="Editar a sección: «Xénero»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=13" title="Editar o código fonte da sección: Xénero"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/45px-Wiki_letter_w.svg.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/68px-Wiki_letter_w.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/90px-Wiki_letter_w.svg.png 2x" data-file-width="44" data-file-height="44" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>Por favor, axuda na <a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sexo&action=edit">mellora deste artigo ou sección</a> ampliando a información que achega.</b><br /><span style="font-size:small;">Se cadra, podes atopar máis información na <a href="/wiki/Conversa:Sexo" title="Conversa:Sexo">páxina de conversa</a>.</span></div></td></tr></tbody></table> <p>Os individuos da maioría das <a href="/wiki/Especies" class="mw-redirect" title="Especies">especies</a> poden clasificarse en dous grupos diferenciados polo seu sexo ou xénero. No caso da especie humana utilízanse preferentemente os termos <i><a href="/wiki/Home" title="Home">home</a></i> e <i><a href="/wiki/Muller" title="Muller">muller</a></i>. Esta distinción é un acto cultural que habitualmente está en correspondencia coa posesión duns <a href="/wiki/%C3%93rgano_sexual" title="Órgano sexual">órganos sexuais</a> propios de cada sexo. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sexualidade">Sexualidade</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=14" title="Editar a sección: «Sexualidade»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=14" title="Editar o código fonte da sección: Sexualidade"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/45px-Wiki_letter_w.svg.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/68px-Wiki_letter_w.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/90px-Wiki_letter_w.svg.png 2x" data-file-width="44" data-file-height="44" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>Por favor, axuda na <a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sexo&action=edit">mellora deste artigo ou sección</a> ampliando a información que achega.</b><br /><span style="font-size:small;">Se cadra, podes atopar máis información na <a href="/wiki/Conversa:Sexo" title="Conversa:Sexo">páxina de conversa</a>.</span></div></td></tr></tbody></table> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Sexualidade_humana" title="Sexualidade humana">Sexualidade humana</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>A palabra <i>sexo</i> refírese tamén á <a href="/wiki/Sexualidade" title="Sexualidade">sexualidade</a> en xeral. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Acto_sexual">Acto sexual</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=15" title="Editar a sección: «Acto sexual»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=15" title="Editar o código fonte da sección: Acto sexual"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/45px-Wiki_letter_w.svg.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/68px-Wiki_letter_w.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/90px-Wiki_letter_w.svg.png 2x" data-file-width="44" data-file-height="44" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>Por favor, axuda na <a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sexo&action=edit">mellora deste artigo ou sección</a> ampliando a información que achega.</b><br /><span style="font-size:small;">Se cadra, podes atopar máis información na <a href="/wiki/Conversa:Sexo" title="Conversa:Sexo">páxina de conversa</a>.</span></div></td></tr></tbody></table> <div class="detail principal"> <dl><dd><span><span><i>Artigo principal</i><i>:</i> <a href="/wiki/Acto_sexual" class="mw-redirect" title="Acto sexual">Acto sexual</a>.</span></span></dd></dl></div> <p>Chámanse actos sexuais a aqueles relacionados coa actividade ou o <a href="/wiki/Pracer" title="Pracer">pracer</a> sexual acompañado dalgúns <a href="/w/index.php?title=Xogo_sexual&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xogo sexual (a páxina aínda non existe)">xogos sexuais</a> ou facendo posible algunha <a href="/w/index.php?title=Fantas%C3%ADa_(sexual)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fantasía (sexual) (a páxina aínda non existe)">fantasía</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Órgano_sexual"><span id=".C3.93rgano_sexual"></span>Órgano sexual</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=16" title="Editar a sección: «Órgano sexual»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=16" title="Editar o código fonte da sección: Órgano sexual"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div style="width:52px"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/45px-Wiki_letter_w.svg.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/68px-Wiki_letter_w.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Wiki_letter_w.svg/90px-Wiki_letter_w.svg.png 2x" data-file-width="44" data-file-height="44" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>Por favor, axuda na <a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sexo&action=edit">mellora deste artigo ou sección</a> ampliando a información que achega.</b><br /><span style="font-size:small;">Se cadra, podes atopar máis información na <a href="/wiki/Conversa:Sexo" title="Conversa:Sexo">páxina de conversa</a>.</span></div></td></tr></tbody></table> <p>A palabra <i>sexo</i> tamén se utiliza para facer referencia ao <a href="/wiki/%C3%93rgano_sexual" title="Órgano sexual">órgano sexual</a>, <a href="/wiki/Masculino" class="mw-redirect" title="Masculino">masculino</a> ou <a href="/wiki/Feminino" class="mw-redirect" title="Feminino">feminino</a>. </p><p>Existe unha gran cantidade de nomes para referirse aos órganos xenitais humanos. Por <a href="/w/index.php?title=Pudor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pudor (a páxina aínda non existe)">pudor</a> de utilizar termos demasiado explícitos, obxecto dun certo <a href="/wiki/Tab%C3%BA" title="Tabú">tabú</a> social, utilízanse <a href="/wiki/Per%C3%ADfrase" title="Perífrase">perífrases</a> ou termos propios de certos <a href="/wiki/Rexistro_ling%C3%BC%C3%ADstico" class="mw-redirect" title="Rexistro lingüístico">rexistros lingüísticos</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notas">Notas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=17" title="Editar a sección: «Notas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=17" title="Editar o código fonte da sección: Notas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Raven-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Raven_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Raven PH et al. Freeman and Company Publishers, eds. <i>Biology of Plants</i> (7th ed.). NY.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.btitle=Biology+of+Plants&rft.edition=7th&rft.genre=book&rft.place=NY&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Holmes1996-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Holmes1996_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Holmes RK et al. (1996). University of Texas, eds. <i>Genetics: Conjugation</i> (4th ed.).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.btitle=Genetics%3A+Conjugation&rft.date=1996&rft.edition=4th&rft.genre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Freeman2005-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Freeman2005_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Freeman, Scott (2005). Pearson Prentice Hall, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biologicalscienc00scot"><i>Biological Science</i></a> (3ra ed.).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.aufirst=Scott&rft.aulast=Freeman&rft.btitle=Biological+Science&rft.date=2005&rft.edition=3ra&rft.genre=book&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbiologicalscienc00scot&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Dusenbery2009-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Dusenbery2009_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Dusenbery, David B. (2009). Harvard University Press, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/livingatmicrosca0000duse"><i>Living at Micro Scale</i></a>. Cambridge, Massachusetts.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.aufirst=David+B.&rft.aulast=Dusenbery&rft.btitle=Living+at+Micro+Scale&rft.date=2009&rft.genre=book&rft.place=Cambridge%2C+Massachusetts&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Flivingatmicrosca0000duse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Beukeboom2014-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Beukeboom2014_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Beukeboom L et al. (2014). Oxford University Press, eds. <i>The Evolution of Sex Determination</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.btitle=The+Evolution+of+Sex+Determination&rft.date=2014&rft.genre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150927024158/http://www.jupiterscientific.org/review/life.html">"Book Review for <i>Life: A Natural History of the First Four Billion Years of Life on Earth</i>"</a>. Jupiter Scientific. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jupiterscientific.org/review/life.html">o orixinal</a> o 27 de setembro de 2015<span class="reference-accessdate">. Consultado o 7 de abril de 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.btitle=Book+Review+for+Life%3A+A+Natural+History+of+the+First+Four+Billion+Years+of+Life+on+Earth&rft.genre=unknown&rft.pub=Jupiter+Scientific&rft_id=http%3A%2F%2Fjupiterscientific.org%2Freview%2Flife.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Schaffer2007-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Schaffer2007_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Schaffer, Amanda (27 de septembro de 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071214054647/http://www.slate.com/id/2174380/?GT1=10538">"Pas de Deux: Why Are There Only Two Sexes?"</a>. <i><a href="/wiki/Slate" title="Slate">Slate</a></i>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.slate.com/id/2174380/?GT1=10538">o orixinal</a> o 14 de decembro de 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Pas+de+Deux%3A+Why+Are+There+Only+Two+Sexes%3F&rft.aufirst=Amanda&rft.aulast=Schaffer&rft.chron=27+de+septembro+de+2007&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Slate&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.slate.com%2Fid%2F2174380%2F%3FGT1%3D10538&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Hurst, Laurence D. (1996). "Why are There Only Two Sexes?". <i>Proceedings: Biological Sciences</i> <b>263</b> (1369): 415–422. <a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/50723">50723</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1098%2Frspb.1996.0063">10.1098/rspb.1996.0063</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Why+are+There+Only+Two+Sexes%3F&rft.aufirst=Laurence+D.&rft.aulast=Hurst&rft.date=1996&rft.genre=article&rft.issue=1369&rft.jtitle=Proceedings%3A+Biological+Sciences&rft.pages=415-422&rft.volume=263&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F50723&rft_id=info%3Adoi%2F10.1098%2Frspb.1996.0063&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Haag ES (Xuño de 2007). "Why two sexes? Sex determination in multicellular organisms and protistan mating types". <i>Seminars in Cell & Developmental Biology</i> (3 ed.) <b>18</b>: 348–9. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17644371">17644371</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016%2Fj.semcdb.2007.05.009">10.1016/j.semcdb.2007.05.009</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Why+two+sexes%3F+Sex+determination+in+multicellular+organisms+and+protistan+mating+types&rft.au=Haag+ES&rft.chron=Xu%C3%B1o+de+2007&rft.genre=article&rft.jtitle=Seminars+in+Cell+%26+Developmental+Biology&rft.pages=348-9&rft.volume=18&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.semcdb.2007.05.009&rft_id=info%3Apmid%2F17644371&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Bernstein-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Bernstein_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">= Bernstein H, Bernstein C. (2010). "Evolutionary Origin of Recombination during Meiosis". <i>BioScience</i> <b>60</b> (7): 498–505. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1525%2Fbio.2010.60.7.5">10.1525/bio.2010.60.7.5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Evolutionary+Origin+of+Recombination+during+Meiosis&rft.date=2010&rft.genre=article&rft.issue=7&rft.jtitle=BioScience&rft.pages=498-505&rft.volume=60&rft_id=info%3Adoi%2F10.1525%2Fbio.2010.60.7.5&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Bull1983-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Bull1983_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Bull, James J. (1983). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/evolutionofsexde0000bull"><i>Evolution of sex determining mechanisms</i></a>. pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/evolutionofsexde0000bull/page/17">17</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-8053-0400-2" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-8053-0400-2">0-8053-0400-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.aufirst=James+J.&rft.aulast=Bull&rft.btitle=Evolution+of+sex+determining+mechanisms&rft.date=1983&rft.genre=book&rft.isbn=0-8053-0400-2&rft.pages=17&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fevolutionofsexde0000bull&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Thiriot-Quiévreux C (2003). "Advances in chromosomal studies of gastropod molluscs.". <i>Journal of Molluscan Studies</i> (3 ed.) <b>69</b>: 187–202. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1093%2Fmollus%2F69.3.187">10.1093/mollus/69.3.187</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Advances+in+chromosomal+studies+of+gastropod+molluscs.&rft.date=2003&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Molluscan+Studies&rft.pages=187-202&rft.volume=69&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fmollus%2F69.3.187&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Hake2008-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Hake2008_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Laura Hake; Clare O'Connor (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170819121941/http://www.nature.com/scitable/topicpage/genetic-mechanisms-of-sex-determination-314">"Genetic Mechanisms of Sex Determination"</a>. <i>Nature Education</i>. p. 25. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nature.com/scitable/topicpage/genetic-mechanisms-of-sex-determination-314/">o orixinal</a> o 14 de xullo de 2021.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Genetic+Mechanisms+of+Sex+Determination&rft.au=Clare+O%27Connor&rft.au=Laura+Hake&rft.date=2008&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Nature+Education&rft.pages=25&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nature.com%2Fscitable%2Ftopicpage%2Fgenetic-mechanisms-of-sex-determination-314%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-deGruyter1925-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-deGruyter1925_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Walter de Gruyter, eds. (1925). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201011041119/https://books.google.com/books?id=5w8FgSGuH34C&pg=PA461&lpg=PA461&dq=ZO+sex-determination+system+moth&hl=en#v=onepage&q=ZO+sex-determination+system+moth&f=false"><i>Handbuch Der Zoologie / Handbook of Zoology</i></a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-3-11-016210-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-3-11-016210-3">978-3-11-016210-3</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=5w8FgSGuH34C&q=ZO+sex-determination+system+moth&pg=PA461">o orixinal</a> o 11 de outubro de 2020.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.btitle=Handbuch+Der+Zoologie+%2F+Handbook+of+Zoology&rft.date=1925&rft.genre=book&rft.isbn=978-3-11-016210-3&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D5w8FgSGuH34C%26q%3DZO%2Bsex-determination%2Bsystem%2Bmoth%26pg%3DPA461&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-pmid18581056-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pmid18581056_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Wallis MC, Waters PD, Graves JA (Outubro de 2008). "Sex determination in mammals--before and after the evolution of SRY". <i>Cellular and Molecular Life Sciences</i> (20 ed.) <b>65</b>: 3182–95. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18581056">18581056</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1007%2Fs00018-008-8109-z">10.1007/s00018-008-8109-z</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Sex+determination+in+mammals--before+and+after+the+evolution+of+SRY&rft.chron=Outubro+de+2008&rft.genre=article&rft.jtitle=Cellular+and+Molecular+Life+Sciences&rft.pages=3182-95&rft.volume=65&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs00018-008-8109-z&rft_id=info%3Apmid%2F18581056&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-pmid21047257-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pmid21047257_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Kaiser VB, Bachtrog D (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4105922">"Evolution of sex chromosomes in insects"</a>. <i>Annual Review of Genetics</i> <b>44</b>: 91–112. <a href="/wiki/PubMed_Central" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4105922">4105922</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21047257">21047257</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1146%2Fannurev-genet-102209-163600">10.1146/annurev-genet-102209-163600</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Evolution+of+sex+chromosomes+in+insects&rft.date=2010&rft.genre=article&rft.jtitle=Annual+Review+of+Genetics&rft.pages=91-112&rft.volume=44&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4105922&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4105922&rft_id=info%3Adoi%2F10.1146%2Fannurev-genet-102209-163600&rft_id=info%3Apmid%2F21047257&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Stiglec2007-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Stiglec2007_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Stiglec R, Ezaz T, Graves JA (2007). "A new look at the evolution of avian sex chromosomes". <i>Cytogenetic and Genome Research</i> (1–4 ed.) <b>117</b>: 103–9. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17675850">17675850</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1159%2F000103170">10.1159/000103170</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=A+new+look+at+the+evolution+of+avian+sex+chromosomes&rft.date=2007&rft.genre=article&rft.jtitle=Cytogenetic+and+Genome+Research&rft.pages=103-9&rft.volume=117&rft_id=info%3Adoi%2F10.1159%2F000103170&rft_id=info%3Apmid%2F17675850&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Grützner F, Rens W, Tsend-Ayush E, El-Mogharbel N, O'Brien PC, Jones RC, Ferguson-Smith MA, Marshall Graves JA (Decembro de 2004). "In the platypus a meiotic chain of ten sex chromosomes shares genes with the bird Z and mammal X chromosomes". <i>Nature</i> (7019 ed.) <b>432</b>: 913–7. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/2004Natur.432..913G">2004Natur.432..913G</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15502814">15502814</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2Fnature03021">10.1038/nature03021</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=In+the+platypus+a+meiotic+chain+of+ten+sex+chromosomes+shares+genes+with+the+bird+Z+and+mammal+X+chromosomes&rft.chron=Decembro+de+2004&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature&rft.pages=913-7&rft.volume=432&rft_id=info%3Abibcode%2F2004Natur.432..913G&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnature03021&rft_id=info%3Apmid%2F15502814&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Alberts2002-19"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Alberts2002_19-0">19,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Alberts2002_19-1">19,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Alberts2002_19-2">19,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Alberts2002_19-3">19,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Alberts2002_19-4">19,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Alberts2002_19-5">19,5</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Alberts2002_19-6">19,6</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Alberts B, Johnson A, Lewis J et al. (2002.). Garland Science, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK21054/"><i>Molecular Biology of the Cell</i></a> (4th edition ed.). New York.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.btitle=Molecular+Biology+of+the+Cell&rft.edition=4th+edition&rft.genre=book&rft.place=New+York&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fbooks%2FNBK21054%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Gilbert2000-20"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Gilbert2000_20-0">20,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Gilbert2000_20-1">20,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Gilbert SF (2000). Sinauer Associates, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK10031/"><i>Developmental Biology</i></a> (6th edition ed.). Sunderland (MA).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.au=Gilbert+SF&rft.btitle=Developmental+Biology&rft.date=2000&rft.edition=6th+edition&rft.genre=book&rft.place=Sunderland+%28MA%29&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fbooks%2FNBK10031%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Kumar2019-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kumar2019_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Kumar R., Meena M., Swapnil P. (2019). "Anisogamy". En Springer, Cham. <i>Vonk J., Shackelford T. (eds.) Encyclopedia of Animal Cognition and Behavior</i>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1007%2F978-3-319-47829-6_340-1">10.1007/978-3-319-47829-6_340-1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Anisogamy&rft.btitle=Vonk+J.%2C+Shackelford+T.+%28eds.%29+Encyclopedia+of+Animal+Cognition+and+Behavior&rft.date=2019&rft.genre=bookitem&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2F978-3-319-47829-6_340-1&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Matsuda1999-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Matsuda1999_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Matsuda,H. & Abrams, P. A. (1999). "Why are equally sized gametes so rare? The instability of isogamy and the cost of anisogamy". <i>Evolutionary Ecology Research</i> (1): 769 – 784.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Why+are+equally+sized+gametes+so+rare%3F+The+instability+of+isogamy+and+the+cost+of+anisogamy&rft.date=1999&rft.genre=article&rft.issue=1&rft.jtitle=Evolutionary+Ecology+Research&rft.pages=769+-+784&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Gee1999-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Gee1999_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Henry Gee (22 de novembro de 1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nature.com/news/1999/991125/full/news991125-4.html">"Size and the single sex cell"</a>. <i>Nature</i>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2Fnews991125-4">10.1038/news991125-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Size+and+the+single+sex+cell&rft.chron=22+de+novembro+de+1999&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nature.com%2Fnews%2F1999%2F991125%2Ffull%2Fnews991125-4.html&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnews991125-4&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-FuscoMinelli2019-24"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FuscoMinelli2019_24-0">24,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FuscoMinelli2019_24-1">24,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Fusco, G.; Minelli, A. (2019). Cambridge University Press, eds. <i>The Biology of Reproduction</i>. Cambridge. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1017%2F9781108758970">10.1017/9781108758970</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.au=Fusco%2C+G.&rft.au=Minelli%2C+A.&rft.btitle=The+Biology+of+Reproduction&rft.date=2019&rft.genre=book&rft.place=Cambridge&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2F9781108758970&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Ritchison-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ritchison_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Ritchison G. Eastern Kentucky University, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080412231002/http://people.eku.edu/ritchisong/avianreproduction.html">"Avian Reproduction"</a>. Archived from the original on 12 de abril de 2008<span class="reference-accessdate">. Consultado o 02 de abril de 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.btitle=Avian+Reproduction&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fpeople.eku.edu%2Fritchisong%2Favianreproduction.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Lane2005-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Lane2005_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Lane, Nick (2005). Oxford University Press, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/powersexsuicidem0000lane"><i>Power, Sex, Suicide: Mitochondria and the Meaning of Life</i></a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-19-280481-5" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-19-280481-5">978-0-19-280481-5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.aufirst=Nick&rft.aulast=Lane&rft.btitle=Power%2C+Sex%2C+Suicide%3A+Mitochondria+and+the+Meaning+of+Life&rft.date=2005&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-19-280481-5&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpowersexsuicidem0000lane&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-deSarah2015-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-deSarah2015_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">de Sarah C. Watkinson, Lynne Boddy, Nicholas Money (2015). Academic Press, eds. <i>The Fungi</i> (3rd ed.). <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0123820340" title="Especial:Fontes bibliográficas/0123820340">0123820340</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.btitle=The+Fungi&rft.date=2015&rft.edition=3rd&rft.genre=book&rft.isbn=0123820340&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Scott2000-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Scott2000_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Scott, Matthew P.; Matsudaira, Paul; Lodish, Harvey; Darnell, James; Zipursky, Lawrence; Kaiser, Chris A.; Berk, Arnold; Krieger, Monty (2000). WH Freeman and Co, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/molecularcellbio00harv"><i>Molecular Cell Biology</i></a> (4th ed. ed.). <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-7167-4366-8" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-7167-4366-8">978-0-7167-4366-8</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.au=Berk%2C+Arnold&rft.au=Darnell%2C+James&rft.au=Kaiser%2C+Chris+A.&rft.au=Krieger%2C+Monty&rft.au=Lodish%2C+Harvey&rft.au=Matsudaira%2C+Paul&rft.au=Zipursky%2C+Lawrence&rft.aufirst=Matthew+P.&rft.aulast=Scott&rft.btitle=Molecular+Cell+Biology&rft.date=2000&rft.edition=4th+ed.&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-7167-4366-8&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fmolecularcellbio00harv&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-:0-29"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_29-0">29,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_29-1">29,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Dellaporta, S L; Calderon-Urrea, A (1993-10). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/plcell/article/5/10/1241-1251/5984657">"Sex determination in flowering plants."</a>. <i>The Plant Cell</i> <span style="font-style: italic;">(en <a href="/wiki/Lingua_inglesa" title="Lingua inglesa">inglés</a>)</span> <b>5</b> (10): 1241–1251. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1040-4651">1040-4651</a>. <a href="/wiki/PubMed_Central" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC160357">160357</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8281039">8281039</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1105%2Ftpc.5.10.1241">10.1105/tpc.5.10.1241</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Sex+determination+in+flowering+plants.&rft.au=Calderon-Urrea%2C+A&rft.aufirst=S+L&rft.aulast=Dellaporta&rft.chron=1993-10&rft.genre=article&rft.issn=1040-4651&rft.issue=10&rft.jtitle=The+Plant+Cell&rft.pages=1241-1251&rft.volume=5&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC160357&rft_id=https%3A%2F%2Facademic.oup.com%2Fplcell%2Farticle%2F5%2F10%2F1241-1251%2F5984657&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.5.10.1241&rft_id=info%3Apmid%2F8281039&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Tanurdzic-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Tanurdzic_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Tanurdzic M; Banks JA (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2643385">"Sex-determining mechanisms in land plants"</a>. <i>The Plant Cell</i>. 16 Suppl: S61–71. <a href="/wiki/PubMed_Central" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2643385">2643385</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15084718">15084718</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1105%2Ftpc.016667">10.1105/tpc.016667</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Sex-determining+mechanisms+in+land+plants&rft.au=Banks+JA&rft.au=Tanurdzic+M&rft.date=2004&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell&rft.pages=S61-71&rft.volume=16+Suppl&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2643385&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2643385&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.016667&rft_id=info%3Apmid%2F15084718&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Warner-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Warner_31-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Warner DA; Shine R (Xaneiro 2008). "The adaptive significance of temperature-dependent sex determination in a reptile". <i>Nature</i> (7178 ed.) <b>451</b>: 566–8. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18204437">18204437</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2Fnature06519">10.1038/nature06519</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=The+adaptive+significance+of+temperature-dependent+sex+determination+in+a+reptile&rft.au=Shine+R&rft.au=Warner+DA&rft.chron=Xaneiro+2008&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature&rft.pages=566-8&rft.volume=451&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnature06519&rft_id=info%3Apmid%2F18204437&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Payan2016-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Payan2016_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Payan-Carreira, R. (2016). IntechOpen, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=Mm-QDwAAQBAJ"><i>Insights from Animal Reproduction</i></a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9789535122685" title="Especial:Fontes bibliográficas/9789535122685">9789535122685</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.au=Payan-Carreira%2C+R.&rft.btitle=Insights+from+Animal+Reproduction&rft.date=2016&rft.genre=book&rft.isbn=9789535122685&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.es%2Fbooks%3Fid%3DMm-QDwAAQBAJ&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-KnoxSchacht2011-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-KnoxSchacht2011_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Knox, David; Schacht, Caroline (10 de Outubro de 2011). Cengage Learning, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150925103218/https://books.google.com/books?id=iVOXAp27iQkC&pg=PT64"><i>Choices in Relationships: An Introduction to Marriage and the Family</i></a> (11th ed.). pp. 64–66. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-1-111-83322-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-1-111-83322-0">978-1-111-83322-0</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=iVOXAp27iQkC&pg=PT64">o orixinal</a> o 25 de setembro de 2015<span class="reference-accessdate">. Consultado o 01 de abril de 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.au=Schacht%2C+Caroline&rft.aufirst=David&rft.aulast=Knox&rft.btitle=Choices+in+Relationships%3A+An+Introduction+to+Marriage+and+the+Family&rft.edition=11th&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-111-83322-0&rft.pages=64-66&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DiVOXAp27iQkC%26pg%3DPT64&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Raveenthiran2017-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Raveenthiran2017_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Raveenthiran V (2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5593477">"Neonatal Sex Assignment in Disorders of Sex Development: A Philosophical Introspection"</a>. <i>Journal of Neonatal Surgery</i> (3 ed.) <b>6</b>: 58. <a href="/wiki/PubMed_Central" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5593477">5593477</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28920018">28920018</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.21699%2Fjns.v6i3.604">10.21699/jns.v6i3.604</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Neonatal+Sex+Assignment+in+Disorders+of+Sex+Development%3A+A+Philosophical+Introspection&rft.date=2017&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Neonatal+Surgery&rft.pages=58&rft.volume=6&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5593477&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5593477&rft_id=info%3Adoi%2F10.21699%2Fjns.v6i3.604&rft_id=info%3Apmid%2F28920018&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Smith CA; Katz M; Sinclair AH (Febreiro de 2003). "DMRT1 is upregulated in the gonads during female-to-male sex reversal in ZW chicken embryos". <i>Biology of Reproduction</i> (2 ed.) <b>68</b>: 560–70. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12533420">12533420</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1095%2Fbiolreprod.102.007294">10.1095/biolreprod.102.007294</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=DMRT1+is+upregulated+in+the+gonads+during+female-to-male+sex+reversal+in+ZW+chicken+embryos&rft.au=Katz+M&rft.au=Sinclair+AH&rft.au=Smith+CA&rft.chron=Febreiro+de+2003&rft.genre=article&rft.jtitle=Biology+of+Reproduction&rft.pages=560-70&rft.volume=68&rft_id=info%3Adoi%2F10.1095%2Fbiolreprod.102.007294&rft_id=info%3Apmid%2F12533420&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Annenberg Media (eds.). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041104181945/http://www.learner.org/channel/courses/biology/textbook/gender/gender_4.html">"Evolution of the Y Chromosome"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.learner.org/channel/courses/biology/textbook/gender/gender_4.html">o orixinal</a> o 04 de novembro de 2004<span class="reference-accessdate">. Consultado o 01 de abril de 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.btitle=Evolution+of+the+Y+Chromosome&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.learner.org%2Fchannel%2Fcourses%2Fbiology%2Ftextbook%2Fgender%2Fgender_4.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Yoshimura A et al. (2005). "Karyotypes of two American field crickets: Gryllus rubens and Gryllus sp. (Orthoptera: Gryllidae)". <i>Entomological Science</i> (3 ed.) <b>8</b>: 219–222. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1111%2Fj.1479-8298.2005.00118.x">10.1111/j.1479-8298.2005.00118.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Karyotypes+of+two+American+field+crickets%3A+Gryllus+rubens+and+Gryllus+sp.+%28Orthoptera%3A+Gryllidae%29&rft.date=2005&rft.genre=article&rft.jtitle=Entomological+Science&rft.pages=219-222&rft.volume=8&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1479-8298.2005.00118.x&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Riddle DL, Blumenthal T, Meyer BJ, Priess JR (1997). Cold Spring Harbor Laboratory Press, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21413221/"><i><span></span></i>C. Elegans<i> II</i></a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-87969-532-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-87969-532-3">978-0-87969-532-3</a>. <q>Chapter II. Sexual Dimorphism</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.btitle=C.+Elegans+II&rft.date=1997&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-87969-532-3&rft_id=https%3A%2F%2Fpubmed.ncbi.nlm.nih.gov%2F21413221%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Charlesworth2003-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Charlesworth2003_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Charlesworth B (August 2003). "Sex determination in the honeybee". <i>Cell</i> <b>114</b> (4): 397–8. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12941267">12941267</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016%2FS0092-8674%2803%2900610-X">10.1016/S0092-8674(03)00610-X</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Sex+determination+in+the+honeybee&rft.aufirst=B&rft.aulast=Charlesworth&rft.date=2003-08&rft.genre=article&rft.issue=4&rft.jtitle=Cell&rft.pages=397-8&rft.volume=114&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0092-8674%2803%2900610-X&rft_id=info%3Apmid%2F12941267&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Tanurdzic2004-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Tanurdzic2004_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Tanurdzic M, Banks JA (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2643385">"Sex-determining mechanisms in land plants"</a>. <i>The Plant Cell</i> (Suppl ed.). 16 Suppl: S61–71. <a href="/wiki/PubMed_Central" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2643385">2643385</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15084718">15084718</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1105%2Ftpc.016667">10.1105/tpc.016667</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Sex-determining+mechanisms+in+land+plants&rft.date=2004&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Plant+Cell&rft.pages=S61-71&rft.volume=16+Suppl&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2643385&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2643385&rft_id=info%3Adoi%2F10.1105%2Ftpc.016667&rft_id=info%3Apmid%2F15084718&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Murray1871-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Murray1871_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/wiki/Charles_Darwin" title="Charles Darwin">Darwin, Ch.</a> (1871). Murray, London, eds. <i>The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex</i>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-8014-2085-6" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-8014-2085-6">978-0-8014-2085-6</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.au=Darwin%2C+Ch.&rft.btitle=The+Descent+of+Man%2C+and+Selection+in+Relation+to+Sex&rft.date=1871&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-8014-2085-6&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Stuart-Smith J, Swain R, Stuart-Smith R, Wapstra E (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210225180023/https://zslpublications.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1469-7998.2007.00324.x">"Is fecundity the ultimate cause of female-biased size dimorphism in a dragon lizard?"</a>. <i>Journal of Zoology</i> (3 ed.) <b>273</b>: 266–272. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1111%2Fj.1469-7998.2007.00324.x">10.1111/j.1469-7998.2007.00324.x</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://zslpublications.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1469-7998.2007.00324.x">o orixinal</a> o 25 de febreiro de 2021<span class="reference-accessdate">. Consultado o 01 de abril de 2021</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Is+fecundity+the+ultimate+cause+of+female-biased+size+dimorphism+in+a+dragon+lizard%3F&rft.date=2007&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Zoology&rft.pages=266-272&rft.volume=273&rft_id=https%3A%2F%2Fzslpublications.onlinelibrary.wiley.com%2Fdoi%2Fabs%2F10.1111%2Fj.1469-7998.2007.00324.x&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1469-7998.2007.00324.x&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Wilkinson1994-43"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Wilkinson1994_43-0">43,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Wilkinson1994_43-1">43,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Wilkinson GS, Reillo PR (22 de xaneiro de 1994). "Female choice response to artificial selection on an exaggerated male trait in a stalk-eyed fly". <i>Proceedings of the Royal Society B</i> (1342 ed.) <b>225</b>: 1–6. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1098%2Frspb.1994.0001">10.1098/rspb.1994.0001</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Female+choice+response+to+artificial+selection+on+an+exaggerated+male+trait+in+a+stalk-eyed+fly&rft.chron=22+de+xaneiro+de+1994&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+Royal+Society+B&rft.pages=1-6&rft.volume=225&rft_id=info%3Adoi%2F10.1098%2Frspb.1994.0001&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Shaw2000-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Shaw2000_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Shaw AJ (A. Jonathan Shaw & Bernard Goffinet ed.) (2000). "Population ecology, population genetics, and microevolution". En Cambridge University Press. <i>Bryosphyte Biology</i>. Cambridge. pp. 379–380. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-521-66097-6" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-521-66097-6">978-0-521-66097-6</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Population+ecology%2C+population+genetics%2C+and+microevolution&rft.btitle=Bryosphyte+Biology&rft.date=2000&rft.genre=bookitem&rft.isbn=978-0-521-66097-6&rft.pages=379-380&rft.place=Cambridge&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Schuster1984-45"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Schuster1984_45-0">45,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Schuster1984_45-1">45,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Schuster, Rudolf M. (1984). "Comparative Anatomy and Morphology of the Hepaticae". En The Hattori botanical Laboratory. <i>New Manual of Bryology</i> <b>2</b>. Nichinan, Miyazaki, Japan. p. 891.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Comparative+Anatomy+and+Morphology+of+the+Hepaticae&rft.aufirst=Rudolf+M.&rft.aulast=Schuster&rft.btitle=New+Manual+of+Bryology&rft.date=1984&rft.genre=bookitem&rft.pages=891&rft.place=Nichinan%2C+Miyazaki%2C+Japan&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-CrumAnderson-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CrumAnderson_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Crum HA, Anderson LE (1980). Columbia University Press, eds. <i>Mosses of Eastern North America</i> <b>1</b>. Nova York. p. 196. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-231-04516-2" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-231-04516-2">978-0-231-04516-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.btitle=Mosses+of+Eastern+North+America&rft.date=1980&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-231-04516-2&rft.pages=196&rft.place=Nova+York&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Briggs1965-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Briggs1965_47-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Briggs DA (1965). "Experimental taxonomy of some British species of genus <i>Dicranum</i>". <i>New Phytologist</i> (3 ed.) <b>64</b>: 366–386. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1111%2Fj.1469-8137.1965.tb07546.x">10.1111/j.1469-8137.1965.tb07546.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.atitle=Experimental+taxonomy+of+some+British+species+of+genus+Dicranum&rft.date=1965&rft.genre=article&rft.jtitle=New+Phytologist&rft.pages=366-386&rft.volume=64&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1469-8137.1965.tb07546.x&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Amotz Zahavi (1997). Oxford University Press, eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/handicapprincipl0000zeha"><i>The handicap principle: a missing piece of Darwin's puzzle</i></a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-19-510035-8" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-19-510035-8">978-0-19-510035-8</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.au=Amotz+Zahavi&rft.btitle=The+handicap+principle%3A+a+missing+piece+of+Darwin%27s+puzzle&rft.date=1997&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-19-510035-8&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhandicapprincipl0000zeha&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">POTTS, M.; SHORT, R. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.es/books?id=lqpw23HzTZAC&printsec=frontcover&dq=sexualidad&lr=&as_drrb_is=q&as_minm_is=0&as_miny_is=&as_maxm_is=0&as_maxy_is=&num=100&as_brr=3&ei=S13sS6qYOZiUlAT6q6XqAw&client=firefox-a&cd=23#v=onepage&q&f=false"><i>Historia de la sexualidad: Desde Adán y Eva</i></a>. <i>Ediciones AKAL</i>. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/8483232057" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 84-8323-205-7</a>, 9788483232057.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.au=POTTS%2C+M.%3B+SHORT%2C+R.&rft.btitle=Historia+de+la+sexualidad%3A+Desde+Ad%C3%A1n+y+Eva&rft.date=2002&rft.genre=book&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.es%2Fbooks%3Fid%3Dlqpw23HzTZAC%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3Dsexualidad%26lr%3D%26as_drrb_is%3Dq%26as_minm_is%3D0%26as_miny_is%3D%26as_maxm_is%3D0%26as_maxy_is%3D%26num%3D100%26as_brr%3D3%26ei%3DS13sS6qYOZiUlAT6q6XqAw%26client%3Dfirefox-a%26cd%3D23%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">FOUCAULT, M. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.es/books?id=13oKS8OAZncC&printsec=frontcover&dq=sexualidad&lr=&as_drrb_is=q&as_minm_is=0&as_miny_is=&as_maxm_is=0&as_maxy_is=&num=100&as_brr=3&ei=S13sS6qYOZiUlAT6q6XqAw&client=firefox-a&cd=2#v=onepage&q&f=false"><i>Historia de la sexualidad, 2, El uso de los placeres</i></a>. <i>Siglo XXI</i>. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9682313260" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 968-23-1326-0</a>, 9789682313264.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.au=FOUCAULT%2C+M.&rft.btitle=Historia+de+la+sexualidad%2C+2%2C+El+uso+de+los+placeres&rft.date=2002&rft.genre=book&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.es%2Fbooks%3Fid%3D13oKS8OAZncC%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3Dsexualidad%26lr%3D%26as_drrb_is%3Dq%26as_minm_is%3D0%26as_miny_is%3D%26as_maxm_is%3D0%26as_maxy_is%3D%26num%3D100%26as_brr%3D3%26ei%3DS13sS6qYOZiUlAT6q6XqAw%26client%3Dfirefox-a%26cd%3D2%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text">CHAO REGO, X. <i>A condición homosexual</i>. Galaxia. Vigo, 1999. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/8482882686" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 84-8288-268-6</a>.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Véxase_tamén"><span id="V.C3.A9xase_tam.C3.A9n"></span>Véxase tamén</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=18" title="Editar a sección: «Véxase tamén»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=18" title="Editar o código fonte da sección: Véxase tamén"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></td> <td class="mbox-text plainlist"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Portada_galega" class="extiw" title="commons:Portada galega">Wikimedia Commons</a> ten máis contidos multimedia na categoría:  <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Sex" class="extiw" title="commons:Category:Sex">Sexo</a> <span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q290" title="Modificar a ligazón no Wikidata"><img alt="Modificar a ligazón no Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/12px-Arbcom_ru_editing.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/18px-Arbcom_ru_editing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/24px-Arbcom_ru_editing.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></b></i></td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliografía"><span id="Bibliograf.C3.ADa"></span>Bibliografía</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=19" title="Editar a sección: «Bibliografía»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=19" title="Editar o código fonte da sección: Bibliografía"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book">Alberts B, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K, and Walter P (2002). <i>Molecular Biology of the Cell</i> (4a ed.). Nova York: Garland Science. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-8153-3218-1" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-8153-3218-1">0-8153-3218-1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.au=Alberts+B%2C+Johnson+A%2C+Lewis+J%2C+Raff+M%2C+Roberts+K%2C+and+Walter+P&rft.btitle=Molecular+Biology+of+the+Cell&rft.date=2002&rft.edition=4a&rft.genre=book&rft.isbn=0-8153-3218-1&rft.place=Nova+York&rft.pub=Garland+Science&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation book">Gilbert SF (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/developmentalbio00gilb"><i>Developmental Biology</i></a> (6a ed.). Sinauer Associates, Inc. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-87893-243-7" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-87893-243-7">0-87893-243-7</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3ASexo&rft.au=Gilbert+SF&rft.btitle=Developmental+Biology&rft.date=2000&rft.edition=6a&rft.genre=book&rft.isbn=0-87893-243-7&rft.pub=Sinauer+Associates%2C+Inc.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdevelopmentalbio00gilb&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li>Arnqvist, G. & Rowe, L. (2005) <i>Sexual conflict</i>. Princeton University Press, Princeton. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0691122172" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-691-12217-2</a></li> <li>Maynard-Smith, J. <i>The Evolution of Sex</i>. Cambridge University Press, 1978.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Outros_artigos">Outros artigos</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=20" title="Editar a sección: «Outros artigos»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=20" title="Editar o código fonte da sección: Outros artigos"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Teor%C3%ADa_da_evoluci%C3%B3n" title="Teoría da evolución">Teoría da evolución</a></li> <li><a href="/wiki/ISO_5218" title="ISO 5218">ISO 5218</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ligazóns_externas"><span id="Ligaz.C3.B3ns_externas"></span>Ligazóns externas</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Sexo&veaction=edit&section=21" title="Editar a sección: «Ligazóns externas»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Sexo&action=edit&section=21" title="Editar o código fonte da sección: Ligazóns externas"><span>editar a fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.querote.org/dicionario">Dicionario de termos sexuais</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mais.vieiros.com/letras2002/vocabulario.html">Vocabulario sexual galego</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201109215608/http://mais.vieiros.com/letras2002/vocabulario.html">Arquivado</a> 09 de novembro de 2020 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Sexo" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Modelo:Sexo" title="Modelo:Sexo"><abbr title="Ver o modelo">v</abbr></a></li><li class="nv-conversa"><a href="/wiki/Conversa_modelo:Sexo" title="Conversa modelo:Sexo"><abbr title="Conversa do modelo">c</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Modelo:Sexo&action=edit"><abbr title="Editar o modelo">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Sexo" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">Sexo</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.35em 1.0em; line-height:1.1em;">Orientación e identidade</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Homosexualidade" title="Homosexualidade">Homosexualidade</a> · <a href="/wiki/Bisexualidade" title="Bisexualidade">Bisexualidade</a> · <a href="/wiki/Heterosexualidade" title="Heterosexualidade">Heterosexualidade</a> · <a href="/wiki/Asexualidade" title="Asexualidade">Asexualidade</a> · <a href="/wiki/Pansexualidade" title="Pansexualidade">Pansexualidade</a> · <a href="/wiki/Identidade_sexual" title="Identidade sexual">Identidade sexual</a> · <a href="/wiki/Orientaci%C3%B3n_sexual" title="Orientación sexual">Orientación sexual</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.35em 1.0em; line-height:1.1em;">Prácticas sexuais</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Relaci%C3%B3n_sexual_humana" title="Relación sexual humana">Relación sexual</a> · <a href="/wiki/Masturbaci%C3%B3n" title="Masturbación">Masturbación</a> · <a href="/wiki/Coito" class="mw-redirect" title="Coito">Coito</a> · <a href="/wiki/Sexo_anal" title="Sexo anal">Sexo anal</a> · <a href="/wiki/Sexo_oral" title="Sexo oral">Sexo oral</a> · <a href="/wiki/Felaci%C3%B3n" title="Felación">Felación</a> · <a href="/wiki/Cunnilingus" title="Cunnilingus">Cunnilingus</a> · <a href="/wiki/Parafilia" title="Parafilia">Parafilia</a> · <a href="/wiki/Anilingus" title="Anilingus">Anilingus</a> · <a href="/wiki/Orx%C3%ADa" title="Orxía">Orxía</a> · <a href="/wiki/Creampie" title="Creampie">Creampie</a> · <a href="/wiki/Bukkake" title="Bukkake">Bukkake</a> · <a href="/wiki/Autofelaci%C3%B3n" title="Autofelación">Autofelación</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.35em 1.0em; line-height:1.1em;">Aspectos fisiolóxicos</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Libido" title="Libido">Libido</a> · <a href="/wiki/Excitaci%C3%B3n" title="Excitación">Excitación</a> · <a href="/wiki/Erecci%C3%B3n" title="Erección">Erección</a> · <a href="/wiki/Zona_er%C3%B3xena" title="Zona eróxena">Zona eróxena</a> · <a href="/wiki/Orgasmo" title="Orgasmo">Orgasmo</a> · <a href="/wiki/Exaculaci%C3%B3n" title="Exaculación">Exaculación masculina</a> e <a href="/wiki/Exaculaci%C3%B3n_feminina" title="Exaculación feminina">Exaculación feminina</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.35em 1.0em; line-height:1.1em;">Relacións e sociedade</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Incesto" title="Incesto">Incesto</a> · <a href="/wiki/Prostituci%C3%B3n" title="Prostitución">Prostitución</a> · <a href="/wiki/Atracci%C3%B3n_sexual" title="Atracción sexual">Atracción sexual</a> · <a href="/wiki/Turismo_sexual" title="Turismo sexual">Turismo sexual</a> · <a href="/wiki/Sexualidade_e_discapacidade" title="Sexualidade e discapacidade">Sexualidade e discapacidade</a> · <a href="/wiki/Sexting" title="Sexting">Sexting</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.35em 1.0em; line-height:1.1em;">Industria do sexo</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Cine_pornogr%C3%A1fico" class="mw-redirect" title="Cine pornográfico">Cine pornográfico</a> · <a href="/wiki/Pornograf%C3%ADa" title="Pornografía">Pornografía</a> · <a href="/wiki/Porno_duro" title="Porno duro">Porno duro</a> · <a href="/wiki/Porno_suave" title="Porno suave">Porno suave</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="padding:0.35em 1.0em; line-height:1.1em;"><div><a href="/wiki/Sexualidade" title="Sexualidade">Sexualidade</a> · <a href="/wiki/Sexolox%C3%ADa" title="Sexoloxía">Sexoloxía</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Control_de_autoridades" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Control_de_autoridades" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Axuda:Control_de_autoridades" title="Axuda:Control de autoridades">Control de autoridades</a></th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span>: <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q290" class="extiw" title="wikidata:Q290">Q290</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Art_%26_Architecture_Thesaurus" title="Art & Architecture Thesaurus">AAT</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.getty.edu/vow/AATFullDisplay?find=&logic=AND&note=&subjectid=300055146">300055146</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Grande_Enciclopedia_Rusa" title="Grande Enciclopedia Rusa">BRE</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/3151959">3151959</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">EBID</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/science/sex">ID</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4020547-2">4020547-2</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://www.jstor.org/topic/sex">sex</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Biblioteca_t%C3%A9cnica_nacional_de_Praga" title="Biblioteca técnica nacional de Praga">PSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://psh.techlib.cz/skos/PSH12845">12845</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/sesso">sesso</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Identificadores" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Identificadores" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;">Identificadores</th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D012723">D012723</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.nlm.nih.gov/mesh/G08.686.810">G08.686.810</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">NCIt: <span class="uid"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ncit.nci.nih.gov/ncitbrowser/ConceptReport.jsp?dictionary=NCI%20Thesaurus&code=C28421">C28421</a></span></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Traído desde «<a dir="ltr" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sexo&oldid=6647126">https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sexo&oldid=6647126</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categor%C3%ADas" title="Especial:Categorías">Categoría</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Sexo" title="Categoría:Sexo">Sexo</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categorías agochadas: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1xinas_que_usan_ligaz%C3%B3ns_m%C3%A1xicas_ISBN" title="Categoría:Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN">Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter_(m%C3%A1is_de_30_kB)" title="Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)">Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Artigos_que_requiren_expansi%C3%B3n" title="Categoría:Wikipedia:Artigos que requiren expansión">Wikipedia:Artigos que requiren expansión</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter_(Ciencia)" title="Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (Ciencia)">Artigos que toda Wikipedia debería ter (Ciencia)</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> A última edición desta páxina foi o 13 de febreiro de 2024 ás 20:43.</li> <li id="footer-info-copyright">Todo o texto está dispoñible baixo a <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">licenza Creative Commons recoñecemento compartir igual 4.0</a>; pódense aplicar termos adicionais. Consulte os <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/gl">termos de uso</a> para obter máis información.<br />Wikipedia® é unha marca rexistrada da <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, unha organización sen fins lucrativos.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Normas de protección de datos</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Acerca_de">Acerca de Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Advertencia_xeral">Advertencias</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conduta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desenvolvedores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/gl.wikipedia.org">Estatísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaración de cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//gl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Sexo&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Vista móbil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-4frm4","wgBackendResponseTime":160,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.536","walltime":"0.744","ppvisitednodes":{"value":3898,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":111284,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2652,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":10,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":66376,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":11,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 508.958 1 -total"," 43.58% 221.827 1 Modelo:Listaref"," 27.57% 140.310 1 Modelo:Control_de_autoridades"," 20.96% 106.697 26 Modelo:Cita_libro"," 10.89% 55.426 20 Modelo:Cita_publicación_periódica"," 7.68% 39.063 1 Modelo:Commonscat"," 7.30% 37.164 1 Modelo:Irmáns"," 6.95% 35.380 1 Modelo:Caixa_lateral"," 5.32% 27.102 4 Modelo:Ampliar"," 4.69% 23.862 1 Modelo:Ambox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.260","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5945393,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-6n9cz","timestamp":"20241127152657","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Sexo","url":"https:\/\/gl.wikipedia.org\/wiki\/Sexo","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q290","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q290","author":{"@type":"Organization","name":"Colaboradores dos proxectos da Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-07-10T17:09:10Z","dateModified":"2024-02-13T20:43:36Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/8\/86\/Sperm-egg.jpg","headline":"caracter\u00edstica biol\u00f3xica entre ambos gametos en conxunto para producir un novo ser"}</script> </body> </html>