CINXE.COM
Miracle — Wikipédia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Miracle — Wikipédia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )frwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","janvier","février","mars","avril","mai","juin","juillet","août","septembre","octobre","novembre","décembre"],"wgRequestId":"a09e0a0f-b7d0-47cb-b5b9-fa8ca468b8e1","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Miracle","wgTitle":"Miracle","wgCurRevisionId":219005309,"wgRevisionId":219005309,"wgArticleId":791781,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Page utilisant le modèle op. cit.","Article avec source à lier","Article à référence nécessaire","Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata","Portail:Judaïsme/Articles liés","Portail:Religions et croyances/Articles liés","Portail:Christianisme/Articles liés","Portail:Islam/Articles liés","Portail:Sikhisme/Articles liés","Portail:Scepticisme rationnel/Articles liés","Portail:Société/Articles liés","Portail:Paranormal/Articles liés","Miracle"],"wgPageViewLanguage": "fr","wgPageContentLanguage":"fr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Miracle","wgRelevantArticleId":791781,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"fr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q170774","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ArchiveLinks","ext.gadget.Wdsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Mirakelbild.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1656"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Mirakelbild.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1104"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="883"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Miracle — Wikipédia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fr.m.wikipedia.org/wiki/Miracle"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Modifier" href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (fr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Miracle"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Flux Atom de Wikipédia" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Miracle rootpage-Miracle skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Aller au contenu</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigation </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" title="Accueil général [z]" accesskey="z"><span>Accueil</span></a></li><li id="n-thema" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portail:Accueil"><span>Portails thématiques</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Page_au_hasard" title="Affiche un article au hasard [x]" accesskey="x"><span>Article au hasard</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contact"><span>Contact</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_sp%C3%A9ciales"><span>Pages spéciales</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Contribuer" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Contribuer" > <div class="vector-menu-heading"> Contribuer </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutwp" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:D%C3%A9buter"><span>Débuter sur Wikipédia</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Aide:Accueil" title="Accès à l’aide"><span>Aide</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_de_la_communaut%C3%A9" title="À propos du projet, ce que vous pouvez faire, où trouver les informations"><span>Communauté</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Modifications_r%C3%A9centes" title="Liste des modifications récentes sur le wiki [r]" accesskey="r"><span>Modifications récentes</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="l'encyclopédie libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Recherche" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia" aria-label="Rechercher sur Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Rechercher sur Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Outils personnels"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Modifier l'apparence de la taille, de la largeur et de la couleur de la police de la page" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apparence" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apparence</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr" class=""><span>Faire un don</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Miracle" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire." class=""><span>Créer un compte</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Miracle" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o" class=""><span>Se connecter</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Plus d’options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils personnels" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Outils personnels</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu utilisateur" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fr.wikipedia.org&uselang=fr"><span>Faire un don</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Cr%C3%A9er_un_compte&returnto=Miracle" title="Nous vous encourageons à créer un compte utilisateur et vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Créer un compte</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Connexion&returnto=Miracle" title="Nous vous encourageons à vous connecter ; ce n’est cependant pas obligatoire. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Se connecter</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages pour les contributeurs déconnectés <a href="/wiki/Aide:Premiers_pas" aria-label="En savoir plus sur la contribution"><span>en savoir plus</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_contributions" title="Une liste des modifications effectuées depuis cette adresse IP [y]" accesskey="y"><span>Contributions</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Mes_discussions" title="La page de discussion pour les contributions depuis cette adresse IP [n]" accesskey="n"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sommaire" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sommaire</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">masquer</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Début</div> </a> </li> <li id="toc-Le_miracle_dans_les_religions_monothéistes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Le_miracle_dans_les_religions_monothéistes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Le miracle dans les religions monothéistes</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Le_miracle_dans_les_religions_monothéistes-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Le miracle dans les religions monothéistes</span> </button> <ul id="toc-Le_miracle_dans_les_religions_monothéistes-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Judaïsme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Judaïsme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Judaïsme</span> </div> </a> <ul id="toc-Judaïsme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Christianisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Christianisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Christianisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Christianisme-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Nouveau_Testament" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Nouveau_Testament"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.1</span> <span>Nouveau Testament</span> </div> </a> <ul id="toc-Nouveau_Testament-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Période_des_Pères_de_l'Eglise" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Période_des_Pères_de_l'Eglise"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.2</span> <span>Période des Pères de l'Eglise</span> </div> </a> <ul id="toc-Période_des_Pères_de_l'Eglise-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Après_la_période_néotestamentaire" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Après_la_période_néotestamentaire"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.3</span> <span>Après la période néotestamentaire</span> </div> </a> <ul id="toc-Après_la_période_néotestamentaire-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Catholicisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Catholicisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.4</span> <span>Catholicisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Catholicisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Protestantisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Protestantisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.5</span> <span>Protestantisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Protestantisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Christianisme_évangélique" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Christianisme_évangélique"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.6</span> <span>Christianisme évangélique</span> </div> </a> <ul id="toc-Christianisme_évangélique-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Islam" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Islam"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Islam</span> </div> </a> <ul id="toc-Islam-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sikhisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sikhisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Sikhisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Sikhisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Critique_du_miracle" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Critique_du_miracle"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Critique du miracle</span> </div> </a> <ul id="toc-Critique_du_miracle-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Annexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Annexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Annexes</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Annexes-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Annexes</span> </button> <ul id="toc-Annexes-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Notes_et_références" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Notes_et_références"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Notes et références</span> </div> </a> <ul id="toc-Notes_et_références-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliographie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliographie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Bibliographie</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliographie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Voir_aussi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Voir_aussi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Voir aussi</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Voir_aussi-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Afficher / masquer la sous-section Voir aussi</span> </button> <ul id="toc-Voir_aussi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Articles_connexes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Articles_connexes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Articles connexes</span> </div> </a> <ul id="toc-Articles_connexes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liens_externes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liens_externes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Liens externes</span> </div> </a> <ul id="toc-Liens_externes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table des matières" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Miracle</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Aller à un article dans une autre langue. Disponible en 73 langues." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-73" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">73 langues</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D8%B2%D8%A9_(%D8%AF%D9%8A%D9%86)" title="معجزة (دين) – arabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="معجزة (دين)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/M%C3%B6c%C3%BCz%C9%99" title="Möcüzə – azerbaïdjanais" lang="az" hreflang="az" data-title="Möcüzə" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaïdjanais" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D3%A9%D2%93%D0%B6%D0%B8%D0%B7%D3%99" title="Мөғжизә – bachkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Мөғжизә" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="bachkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D1%83%D0%B4" title="Цуд – biélorusse" lang="be" hreflang="be" data-title="Цуд" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="biélorusse" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D1%83%D0%B4%D0%BE" title="Чудо – bulgare" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Чудо" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgare" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%B2%E0%A7%8C%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%98%E0%A6%9F%E0%A6%A8%E0%A6%BE" title="অলৌকিক ঘটনা – bengali" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অলৌকিক ঘটনা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengali" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Miracle" title="Miracle – catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Miracle" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%AC%DB%8C%D8%B2%DB%95" title="موعجیزە – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="موعجیزە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A1zrak" title="Zázrak – tchèque" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Zázrak" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchèque" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Gwyrth" title="Gwyrth – gallois" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Gwyrth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="gallois" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Mirakel" title="Mirakel – danois" lang="da" hreflang="da" data-title="Mirakel" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danois" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Wunder" title="Wunder – allemand" lang="de" hreflang="de" data-title="Wunder" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="allemand" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%B1%CF%8D%CE%BC%CE%B1" title="Θαύμα – grec" lang="el" hreflang="el" data-title="Θαύμα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grec" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Miracle" title="Miracle – anglais" lang="en" hreflang="en" data-title="Miracle" data-language-autonym="English" data-language-local-name="anglais" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Miraklo" title="Miraklo – espéranto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Miraklo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="espéranto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Milagro" title="Milagro – espagnol" lang="es" hreflang="es" data-title="Milagro" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espagnol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Ime" title="Ime – estonien" lang="et" hreflang="et" data-title="Ime" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonien" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Mirari" title="Mirari – basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Mirari" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D8%B2%D9%87" title="معجزه – persan" lang="fa" hreflang="fa" data-title="معجزه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persan" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Ihme" title="Ihme – finnois" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ihme" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finnois" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Milagre" title="Milagre – galicien" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Milagre" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicien" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Mirril" title="Mirril – mannois" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Mirril" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="mannois" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%A1" title="נס – hébreu" lang="he" hreflang="he" data-title="נס" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hébreu" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9A%E0%A4%AE%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0" title="चमत्कार – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="चमत्कार" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/%C4%8Cudo" title="Čudo – croate" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Čudo" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croate" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Mirak" title="Mirak – créole haïtien" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Mirak" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="créole haïtien" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Csoda" title="Csoda – hongrois" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Csoda" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hongrois" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D6%80%D5%A1%D5%B7%D6%84" title="Հրաշք – arménien" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հրաշք" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arménien" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Miraculo" title="Miraculo – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Miraculo" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Mukjizat" title="Mukjizat – indonésien" lang="id" hreflang="id" data-title="Mukjizat" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésien" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/%E1%BB%8Cr%E1%BB%A5_Ebube" title="Ọrụ Ebube – igbo" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Ọrụ Ebube" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="igbo" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Miraklo" title="Miraklo – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Miraklo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Kraftaverk" title="Kraftaverk – islandais" lang="is" hreflang="is" data-title="Kraftaverk" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandais" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Miracolo" title="Miracolo – italien" lang="it" hreflang="it" data-title="Miracolo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italien" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%87%E8%B7%A1" title="奇跡 – japonais" lang="ja" hreflang="ja" data-title="奇跡" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonais" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სასწაული – géorgien" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სასწაული" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="géorgien" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%A1" title="ಪವಾಡ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪವಾಡ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%B0%EC%A0%81" title="기적 – coréen" lang="ko" hreflang="ko" data-title="기적" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coréen" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Muc%C3%AEze" title="Mucîze – kurde" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Mucîze" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurde" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Miraculum" title="Miraculum – latin" lang="la" hreflang="la" data-title="Miraculum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latin" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Stebuklas" title="Stebuklas – lituanien" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Stebuklas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituanien" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Br%C4%ABnums" title="Brīnums – letton" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Brīnums" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letton" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fahagagana" title="Fahagagana – malgache" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fahagagana" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgache" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Mukjizat" title="Mukjizat – minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Mukjizat" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Keajaiban" title="Keajaiban – malais" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Keajaiban" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malais" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Wonder" title="Wonder – néerlandais" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Wonder" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="néerlandais" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Mirakel" title="Mirakel – norvégien nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Mirakel" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norvégien nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Mirakel" title="Mirakel – norvégien bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Mirakel" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvégien bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%AE%E0%A8%BE%E0%A8%A4" title="ਕਰਾਮਾਤ – pendjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕਰਾਮਾਤ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Cud_(religia)" title="Cud (religia) – polonais" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Cud (religia)" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polonais" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D8%B2%D8%A7" title="معجزا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="معجزا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Milagre" title="Milagre – portugais" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Milagre" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugais" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Miracol" title="Miracol – roumain" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Miracol" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="roumain" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D1%83%D0%B4%D0%BE" title="Чудо – russe" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Чудо" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russe" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D8%B2%D9%88" title="معجزو – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="معجزو" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Miracle" title="Miracle – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Miracle" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A1zrak" title="Zázrak – slovaque" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Zázrak" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaque" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/%C4%8Cude%C5%BE" title="Čudež – slovène" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Čudež" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovène" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Munana" title="Munana – shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Munana" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Mrekullia" title="Mrekullia – albanais" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Mrekullia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanais" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%C4%8Cudo" title="Čudo – serbe" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Čudo" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbe" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Mirakel" title="Mirakel – suédois" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Mirakel" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="suédois" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Muujiza" title="Muujiza – swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Muujiza" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Milagro" title="Milagro – tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Milagro" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Mucize" title="Mucize – turc" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Mucize" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turc" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Anwanwade%C9%9B" title="Anwanwadeɛ – twi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Anwanwadeɛ" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="twi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B8%D0%B2%D0%BE" title="Диво – ukrainien" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Диво" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainien" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D8%B2%DB%81" title="معجزہ – ourdou" lang="ur" hreflang="ur" data-title="معجزہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ourdou" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Mo%CA%BBjiza" title="Moʻjiza – ouzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Moʻjiza" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ouzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%C3%A9p_l%E1%BA%A1" title="Phép lạ – vietnamien" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Phép lạ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamien" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%87%E8%BF%B9" title="奇迹 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="奇迹" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%A1" title="נס – yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="נס" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%87%E8%B7%A1" title="奇跡 – chinois" lang="zh" hreflang="zh" data-title="奇跡" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinois" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q170774#sitelinks-wikipedia" title="Modifier les liens interlangues" class="wbc-editpage">Modifier les liens</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaces de noms"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Miracle" title="Voir le contenu de la page [c]" accesskey="c"><span>Article</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discussion:Miracle" rel="discussion" title="Discussion au sujet de cette page de contenu [t]" accesskey="t"><span>Discussion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Modifier la variante de langue" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">français</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Affichages"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Miracle"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=history" title="Historique des versions de cette page [h]" accesskey="h"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Outils" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Outils</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Outils</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">masquer</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Plus d’options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Miracle"><span>Lire</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit" title="Modifier cette page [v]" accesskey="v"><span>Modifier</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit" title="Modifier le wikicode de cette page [e]" accesskey="e"><span>Modifier le code</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=history"><span>Voir l’historique</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Général </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Pages_li%C3%A9es/Miracle" title="Liste des pages liées qui pointent sur celle-ci [j]" accesskey="j"><span>Pages liées</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Suivi_des_liens/Miracle" rel="nofollow" title="Liste des modifications récentes des pages appelées par celle-ci [k]" accesskey="k"><span>Suivi des pages liées</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Aide:Importer_un_fichier" title="Téléverser des fichiers [u]" accesskey="u"><span>Téléverser un fichier</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Miracle&oldid=219005309" title="Adresse permanente de cette version de cette page"><span>Lien permanent</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=info" title="Davantage d’informations sur cette page"><span>Informations sur la page</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Citer&page=Miracle&id=219005309&wpFormIdentifier=titleform" title="Informations sur la manière de citer cette page"><span>Citer cette page</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FMiracle"><span>Obtenir l'URL raccourcie</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FMiracle"><span>Télécharger le code QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimer / exporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:Livre&bookcmd=book_creator&referer=Miracle"><span>Créer un livre</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Sp%C3%A9cial:DownloadAsPdf&page=Miracle&action=show-download-screen"><span>Télécharger comme PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Miracle&printable=yes" title="Version imprimable de cette page [p]" accesskey="p"><span>Version imprimable</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Dans d’autres projets </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Miracles" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fr.wikiquote.org/wiki/Miracle" hreflang="fr"><span>Wikiquote</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q170774" title="Lien vers l’élément dans le dépôt de données connecté [g]" accesskey="g"><span>Élément Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Outils de la page"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apparence"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apparence</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">déplacer vers la barre latérale</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">masquer</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="fr" dir="ltr"><div class="bandeau-container metadata homonymie hatnote"><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Aide:Homonymie" title="Aide:Homonymie"><img alt="Page d’aide sur l’homonymie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/20px-Logo_disambig.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/30px-Logo_disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Logo_disambig.svg/40px-Logo_disambig.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="375" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p>Pour les articles homonymes, voir <a href="/wiki/Miracle_(homonymie)" class="mw-disambig" title="Miracle (homonymie)">Miracle (homonymie)</a>. </p> </div></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Mirakelbild.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Mirakelbild.jpg/220px-Mirakelbild.jpg" decoding="async" width="220" height="304" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Mirakelbild.jpg/330px-Mirakelbild.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Mirakelbild.jpg/440px-Mirakelbild.jpg 2x" data-file-width="495" data-file-height="683" /></a><figcaption>Iconographie chrétienne du miracle à l'<a href="/wiki/Abbaye_de_Notre-Dame-de-la-Pierre" class="mw-redirect" title="Abbaye de Notre-Dame-de-la-Pierre">abbaye de Notre-Dame-de-la-Pierre</a> (1543).</figcaption></figure> <p>Un <b>miracle</b> est un fait extraordinaire, dépourvu d'explication <a href="/wiki/Scientifique" title="Scientifique">scientifique</a>, qui est alors vu comme <a href="/wiki/Surnaturel" title="Surnaturel">surnaturel</a> et attribué à une puissance <a href="/wiki/Dieu" title="Dieu">divine</a>. Il est accompli soit directement, soit par l'<a href="/wiki/Interm%C3%A9diaire" title="Intermédiaire">intermédiaire</a> d'un serviteur de cette divinité. </p><p>Il s'agit là d'une notion religieuse non reconnue par la science, pour laquelle le concept de phénomène <i>inexplicable</i> (généralement associé aux miracles) n'existe pas. La science ne connaît que des phénomènes <i>inexpliqués</i>, c'est-à-dire non encore élucidés en l'état actuel du savoir. </p><p>Les historiens qui se situent du côté de la science réfutent le concept de « surnaturel » pour expliquer quelque événement que ce soit. Leur approche est celle que définit <a href="/wiki/Ernest_Renan" title="Ernest Renan">Ernest Renan</a> : « C'est au nom d'une constante expérience que nous bannissons le miracle de l'Histoire. » </p><p>Par là même, la <a href="/wiki/Ex%C3%A9g%C3%A8se_historico-critique" class="mw-redirect" title="Exégèse historico-critique">lecture historico-critique</a> des textes religieux, en particulier de la <a href="/wiki/Bible" title="Bible">Bible</a>, diffère fondamentalement de l'interprétation <a href="/wiki/Apolog%C3%A9tique" title="Apologétique">apologétique</a> des mêmes textes, qui recherche une <a href="/wiki/Biais_de_confirmation" title="Biais de confirmation">preuve de sa propre foi</a> tout en acceptant la notion de miracle. Mieux encore, pour l'exégète comme pour l'historien, mais aussi pour le <a href="/wiki/Th%C3%A9ologie" title="Théologie">théologien</a>, le miracle est avant tout porteur d'une signification. Si le miracle n'a pas de sens, il ne peut être considéré comme tel. Le miracle, dans le <a href="/wiki/Juda%C3%AFsme" title="Judaïsme">judaïsme</a> comme dans le <a href="/wiki/Christianisme" title="Christianisme">christianisme</a>, est un message que <a href="/wiki/Dieu" title="Dieu">Dieu</a> adresse à l'homme. L'exégèse se donne pour tâche de déchiffrer ce message. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Le_miracle_dans_les_religions_monothéistes"><span id="Le_miracle_dans_les_religions_monoth.C3.A9istes"></span>Le miracle dans les religions monothéistes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=1" title="Modifier la section : Le miracle dans les religions monothéistes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=1" title="Modifier le code source de la section : Le miracle dans les religions monothéistes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Judaïsme"><span id="Juda.C3.AFsme"></span>Judaïsme</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=2" title="Modifier la section : Judaïsme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=2" title="Modifier le code source de la section : Judaïsme"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container metadata bandeau-article bandeau-niveau-modere"><figure class="mw-halign-right noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Sources_%C3%A0_lier" title="Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus."><img alt="Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a><figcaption>Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus.</figcaption></figure><div class="bandeau-cell bandeau-icone" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fichier:2017-fr.wp-orange-source.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/45px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/68px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/2017-fr.wp-orange-source.svg/90px-2017-fr.wp-orange-source.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div><div class="bandeau-cell" style="display:table-cell;padding-right:0.5em"> <p><strong class="bandeau-titre">Certaines informations figurant dans cet article ou cette section devraient être mieux reliées aux sources mentionnées dans les sections « Bibliographie », « Sources » ou « Liens externes »</strong> <small>(<time class="nowrap" datetime="2016-07" data-sort-value="2016-07">juillet 2016</time>).</small> </p> <div class="nomobile"> Vous pouvez améliorer la <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:V%C3%A9rifiabilit%C3%A9" title="Wikipédia:Vérifiabilité">vérifiabilité</a> en <a href="/wiki/Mod%C3%A8le:Sources_%C3%A0_lier/Explication" title="Modèle:Sources à lier/Explication">associant ces informations à des références</a> à l'aide d'<a href="/wiki/Aide:Note" title="Aide:Note">appels de notes</a>.</div> </div></div> <p>En <a href="/wiki/H%C3%A9breu_biblique" title="Hébreu biblique">hébreu biblique</a>, un même mot, נס (<i>nés</i>), désigne à la fois un miracle et un étendard. Les commentateurs <a href="/wiki/Juif" class="mw-redirect" title="Juif">juifs</a> n'ont pas manqué d'observer que les miracles étaient des signes visibles de loin, comme les étendards. </p><p>Ces signes, qui expriment la volonté divine, se manifestent dès le commencement de l'histoire du peuple d'Israël, qu'il s'agisse de la substitution du bélier lors de la <a href="/wiki/Ligature_d%27Isaac" title="Ligature d'Isaac">ligature d'Isaac</a> ou de la voix de <a href="/wiki/YHWH" title="YHWH">YHWH</a> dans l'épisode du <a href="/wiki/Buisson_ardent_(Bible)" title="Buisson ardent (Bible)">Buisson ardent</a>. Cependant, le miracle le plus souvent évoqué dans le <a href="/wiki/Juda%C3%AFsme" title="Judaïsme">judaïsme</a>, tant dans le <a href="/wiki/Tanakh" title="Tanakh">Tanakh</a> que dans les commentaires, la liturgie et les rites, reste celui de la <a href="/wiki/Sortie_d%27%C3%89gypte" class="mw-redirect" title="Sortie d'Égypte">sortie d'Égypte</a>, l'événement fondateur de <a href="/wiki/Pessah" class="mw-redirect" title="Pessah">Pessah</a>. </p><p>Un miracle, dans la Bible hébraïque, peut également faire office de châtiment divin, comme le <a href="/wiki/D%C3%A9luge" title="Déluge">Déluge</a> ou les <a href="/wiki/Dix_plaies_d%27%C3%89gypte" title="Dix plaies d'Égypte">plaies d’Égypte</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Christianisme">Christianisme</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=3" title="Modifier la section : Christianisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=3" title="Modifier le code source de la section : Christianisme"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Nouveau_Testament">Nouveau Testament</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=4" title="Modifier la section : Nouveau Testament" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=4" title="Modifier le code source de la section : Nouveau Testament"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article détaillé : <a href="/wiki/Miracles_dans_le_Nouveau_Testament" class="mw-redirect" title="Miracles dans le Nouveau Testament">Miracles dans le Nouveau Testament</a>.</div></div><p>Dans les <a href="/wiki/%C3%89vangiles" class="mw-redirect" title="Évangiles">évangiles</a>, les <a href="/wiki/Miracles_de_J%C3%A9sus" title="Miracles de Jésus">miracles de Jésus</a> occupent une place importante. C'est ainsi que 205 versets sur les 425 de l'Evangile de Marc leur sont consacrés<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les miracles sont notamment des <a href="/wiki/Gu%C3%A9risons_par_la_foi" class="mw-redirect" title="Guérisons par la foi">guérisons par la foi</a> et des <a href="/wiki/Exorcismes" class="mw-redirect" title="Exorcismes">exorcismes</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. La transformation de l'eau en vin aux <a href="/wiki/Noces_de_Cana" title="Noces de Cana">noces de Cana</a> est le premier miracle mentionné<sup id="cite_ref-Sbalchiero_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sbalchiero-3"><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Il y a également eu des résurrections, comme la <a href="/wiki/R%C3%A9surrection_de_Lazare" title="Résurrection de Lazare">résurrection de Lazare</a>, ou des provisions miracles, comme la <a href="/wiki/Multiplication_des_pains" title="Multiplication des pains">multiplication des pains</a>. D'autres sont rapportés dans les <a href="/wiki/Actes_des_Ap%C3%B4tres" title="Actes des Apôtres">Actes des Apôtres</a>, comme la guérison d'un boiteux par la prière de Pierre et Jean. </p><div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Période_des_Pères_de_l'Eglise"><span id="P.C3.A9riode_des_P.C3.A8res_de_l.27Eglise"></span>Période des Pères de l'Eglise</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=5" title="Modifier la section : Période des Pères de l'Eglise" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=5" title="Modifier le code source de la section : Période des Pères de l'Eglise"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Augustin_d%27Hippone" title="Augustin d'Hippone">Augustin d'Hippone</a> (354-430) définit le miracle :" tout phénomène ardu, insolite et étonnant au-dessus du pressentiment et des capacités naturelles de l'homme, opéré par Dieu comme signe du salut et argument de la foi.". Il tend par ailleurs à répondre à l'objection selon laquelle le miracle irait contre la loi inscrite par Dieu dans la nature, dans l'idée que Dieu se contredirait. Or, selon Augustin, le miracle est surnaturel relativement aux hommes, mais naturel selon Dieu. Et comme tout évènement naturel, il est l'actualisation de certaines raisons séminales, en sorte que la spécificité du miracle provient de ce que ces raisons séminales ne sont pas apparentes<sup id="cite_ref-e1_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-e1-4"><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Après_la_période_néotestamentaire"><span id="Apr.C3.A8s_la_p.C3.A9riode_n.C3.A9otestamentaire"></span>Après la période néotestamentaire</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=6" title="Modifier la section : Après la période néotestamentaire" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=6" title="Modifier le code source de la section : Après la période néotestamentaire"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Pluie_de_sang_en_Provence_1608.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Pluie_de_sang_en_Provence_1608.jpg/220px-Pluie_de_sang_en_Provence_1608.jpg" decoding="async" width="220" height="237" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Pluie_de_sang_en_Provence_1608.jpg/330px-Pluie_de_sang_en_Provence_1608.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Pluie_de_sang_en_Provence_1608.jpg/440px-Pluie_de_sang_en_Provence_1608.jpg 2x" data-file-width="1300" data-file-height="1401" /></a><figcaption>Pluie de sang en Provence, juillet 1608.</figcaption></figure> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Articles détaillés : <a href="/wiki/In_hoc_signo_vinces" title="In hoc signo vinces">In hoc signo vinces</a>, <a href="/wiki/Miracles_eucharistiques" class="mw-redirect" title="Miracles eucharistiques">Miracles eucharistiques</a>, <a href="/wiki/Accusation_de_profanation_d%27hosties_contre_les_Juifs" title="Accusation de profanation d'hosties contre les Juifs">Accusation de profanation d'hosties contre les Juifs</a> et <a href="/wiki/Apparition_mariale" title="Apparition mariale">Apparition mariale</a>.</div></div> <p>Le thème de l'hostie ensanglantée, qui a pour fonction <a href="/wiki/Cat%C3%A9ch%C3%A8se" title="Catéchèse">catéchétique</a> de prouver la <a href="/wiki/Pr%C3%A9sence_r%C3%A9elle" title="Présence réelle">présence réelle</a> du Christ dans l'eucharistie, se double d'un second thème, omniprésent au Moyen Âge : celui de la <a href="/wiki/Profanation" title="Profanation">profanation</a>. Cette « fiction théologique », pour reprendre la formule de <a href="/wiki/Jean-Louis_Schefer" class="mw-redirect" title="Jean-Louis Schefer">Jean-Louis Schefer</a><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, suit toujours un scénario identique, que l'on retrouve par exemple dans la légende du <a href="/wiki/Miracle_des_Billettes" title="Miracle des Billettes">miracle des Billettes</a>. Elle permet d'<a href="/wiki/Accusation_de_profanation_d%27hosties_contre_les_Juifs" title="Accusation de profanation d'hosties contre les Juifs">incriminer les Juifs</a> et de porter contre eux l'accusation de <a href="/wiki/Peuple_d%C3%A9icide" title="Peuple déicide">déicide</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Catholicisme">Catholicisme</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=7" title="Modifier la section : Catholicisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=7" title="Modifier le code source de la section : Catholicisme"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="bandeau-container bandeau-section metadata bandeau-niveau-information"><div class="bandeau-cell bandeau-icone-css loupe">Article connexe : <a href="/wiki/Fraude_pieuse" title="Fraude pieuse">Fraude pieuse</a>.</div></div> <p>Pour pouvoir parler de miracle selon le <a href="/wiki/Catholicisme" title="Catholicisme">catholicisme</a>, il faut en principe démontrer que le phénomène extraordinaire constaté a eu un effet conforme au dessein de Dieu. Le miracle se caractérise avant tout par son rapport à l'avancement de la <a href="/wiki/Foi_chr%C3%A9tienne" title="Foi chrétienne">foi</a> : si l'effet a été positif, il est possible de parler de miracle. Inversement, si l'effet est négatif, le phénomène extraordinaire sera interprété comme l'intervention possible d'un esprit, mais non comme l'intervention effective de Dieu. </p><p>Concernant les guérisons miraculeuses le pape <a href="/wiki/Beno%C3%AEt_XIV" title="Benoît XIV">Benoît XIV</a> (1740 à 1758) a édicté sept critères de reconnaissance<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> : la maladie doit être grave ou incurable ; le diagnostic réel de la maladie doit être certain et précis (posé par des médecins officiels) ; la maladie doit être organique ; aucun traitement ne doit être à l’origine du processus de guérison ; la guérison doit être soudaine et instantanée ; cette guérison doit être totale et non pas une régression de certains symptômes ; la guérison doit être définitive. </p><p>Pour les catholiques, il existe peu de miracles en Occident latin (250 récits de miracles depuis le début du christianisme)<sup id="cite_ref-Sbalchiero_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-Sbalchiero-3"><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Au <abbr class="abbr" title="19ᵉ siècle"><span class="romain">XIX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle et au début du <abbr class="abbr" title="Vingtième"><span class="romain">XX</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr>, les catéchismes catholiques enseignaient que les miracles irréfutables pousseraient les sceptiques à se convertir<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite_crochet">[</span>7<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Depuis l'encyclique <i><a href="/wiki/Divino_afflante_Spiritu" title="Divino afflante Spiritu">Divino afflante Spiritu</a></i> de <a href="/wiki/Pie_XII" title="Pie XII">Pie XII</a> et le <a href="/wiki/Concile_Vatican_II" class="mw-redirect" title="Concile Vatican II">concile Vatican II</a>, l'<a href="/wiki/%C3%89glise_catholique" title="Église catholique">Église catholique</a>, tend à approfondir l'examen critique des miracles<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite_crochet">[</span>8<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, lequel relève parfois de la <a href="/wiki/M%C3%A9thode_hypercritique" title="Méthode hypercritique">méthode hypercritique</a> pour des auteurs comme l'exorciste <a href="/wiki/Georges_Morand_(pr%C3%AAtre)" title="Georges Morand (prêtre)">Georges Morand</a> : « Devant un fait troublant, l'hypothèse la plus invraisemblable paraît préférable à la simple supposition d'une intervention surnaturelle<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite_crochet">[</span>9<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. » </p><p><a href="/wiki/John_Paul_Meier" title="John Paul Meier">John Paul Meier</a> rappelle les exigences de l'investigation historique pour les écrits relatant des miracles : intervenir la critique des sources, celle des formes et de la rédaction. L'investigation requiert la réponse à la question de savoir si le rapport concernant le miracle est un ajout tardif survenu au cours de la tradition orale ayant précédé l'écrit, ou lors de l'intervention d'un auteur ultérieur, ou bien si ce rapport remonte bien au personnage censé avoir accompli le miracle ou en avoir été bénéficiaire. Si cette dernière possibilité est confirmée, il reste à examiner l'état d'esprit des témoins supposés du miracle, ainsi que le psychisme de l'auteur du miracle ou de son bénéficiaire. Toutefois, cette méthode ne permet pas d'aller au-delà, et de répondre à la question de savoir si ces miracles en question peuvent avoir eu lieu<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite_crochet">[</span>10<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Selon le Dictionnaire Jésus, les miracles rapportés dans l'Ecriture sainte présentent trois dimensions. D'abord un aspect psychologique subjectif rendu par l'adjectif merveilleux, ensuite un aspect objectif correspondant à l'adjectif prodigieux, selon lequel le miracle impossible à réaliser par l'homme, relève des opérations divines; enfin un aspect sémiologique relevant d'un signe exprimant des vérités importantes liées au salut apporté par Dieu<sup id="cite_ref-e1_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-e1-4"><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Protestantisme">Protestantisme</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=8" title="Modifier la section : Protestantisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=8" title="Modifier le code source de la section : Protestantisme"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Rudolf_Bultmann" title="Rudolf Bultmann">Rudolf Bultmann</a> (1884- 1976) est un penseur luthérien allemand de sentiment profondément religieux dont l'exégèse a marqué fortement, et marque toujours certains courants religieux pas seulement protestants, mais aussi catholiques. Bultmann récusait la réalité des miracles rapportés par l'Ecriture Sainte, leur reprochant d'être en contradiction avec les lois d'airain de la nature. Au merveilleux récusé des miracles, il a fait place à la merveille de la conscience qui perçoit l'action de Dieu dans les évènements soumis aux lois universelles. Selon lui, un éveil de la conscience produit par la foi, n'a que faire de les lois régissant les phénomènes. La foi se situe dans la pure subjectivité de l'âme qui adhère à la spiritualité du christianisme. La logique de l'approche de Bultmann est de ne retenir des miracles que leur signification salutaire vivifiante et hautement spirituelle<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite_crochet">[</span>11<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Dans les églises <a href="/wiki/Protestantes" class="mw-redirect" title="Protestantes">protestantes</a>, il y a deux positions. La position <a href="/wiki/Cessationisme" title="Cessationisme">cessationiste</a> et continutioniste. Dans la position <a href="/wiki/Cessationisme" title="Cessationisme">cessationiste</a>, développée par le théologien <a href="/wiki/Jean_Calvin" title="Jean Calvin">Jean Calvin</a> et adoptée par plusieurs églises <a href="/wiki/%C3%89glises_r%C3%A9form%C3%A9es" title="Églises réformées">réformées</a>, les <a href="/wiki/Miracles" class="mw-redirect" title="Miracles">miracles</a> et les <a href="/wiki/Dons_du_Saint-Esprit" class="mw-redirect" title="Dons du Saint-Esprit">dons du Saint-Esprit</a> étaient réservés pour la fondation de l’<a href="/wiki/%C3%89glise_chr%C3%A9tienne" class="mw-redirect" title="Église chrétienne">Église chrétienne</a>, puis ont disparu<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite_crochet">[</span>12<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Dans la position continutioniste, adoptée par les églises <a href="/wiki/Luth%C3%A9ranisme" title="Luthéranisme">luthériennes</a>, les <a href="/wiki/Miracles" class="mw-redirect" title="Miracles">miracles</a> et les <a href="/wiki/Dons_du_Saint-Esprit" class="mw-redirect" title="Dons du Saint-Esprit">dons du Saint-Esprit</a> sont encore pour l’église contemporaine<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite_crochet">[</span>13<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Christianisme_évangélique"><span id="Christianisme_.C3.A9vang.C3.A9lique"></span>Christianisme évangélique</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=9" title="Modifier la section : Christianisme évangélique" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=9" title="Modifier le code source de la section : Christianisme évangélique"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fichier:Laying_on_of_hands,_Dr._Ebenezer_Markwei.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Laying_on_of_hands%2C_Dr._Ebenezer_Markwei.jpg/280px-Laying_on_of_hands%2C_Dr._Ebenezer_Markwei.jpg" decoding="async" width="280" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Laying_on_of_hands%2C_Dr._Ebenezer_Markwei.jpg/420px-Laying_on_of_hands%2C_Dr._Ebenezer_Markwei.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Laying_on_of_hands%2C_Dr._Ebenezer_Markwei.jpg/560px-Laying_on_of_hands%2C_Dr._Ebenezer_Markwei.jpg 2x" data-file-width="4496" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Imposition des mains pour la guérison dans l’église Living Streams International, à <a href="/wiki/Accra" title="Accra">Accra</a>, au <a href="/wiki/Ghana" title="Ghana">Ghana</a>, 2018</figcaption></figure> <p>Pour une majorité de <a href="/wiki/%C3%89vang%C3%A9lisme" title="Évangélisme">chrétiens évangéliques</a>, le <a href="/wiki/Biblicisme" class="mw-redirect" title="Biblicisme">biblicisme</a> fait en sorte que les miracles décrits dans la Bible sont encore d'actualité et peuvent être présents dans la vie du croyant, avec la <a href="/wiki/Foi_chr%C3%A9tienne" title="Foi chrétienne">foi</a> et la <a href="/wiki/Pri%C3%A8re_(christianisme)" class="mw-redirect" title="Prière (christianisme)">prière</a>, par le <a href="/wiki/Saint-Esprit" title="Saint-Esprit">Saint-Esprit</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite_crochet">[</span>14<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite_crochet">[</span>15<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les guérisons, les succès scolaires ou professionnels, la naissance d'un enfant après plusieurs tentatives, la fin d'une <a href="/wiki/Addiction" title="Addiction">addiction</a>, etc., sont des exemples tangibles de l'intervention de Dieu par la <a href="/wiki/Foi_chr%C3%A9tienne" title="Foi chrétienne">foi</a> et la <a href="/wiki/Pri%C3%A8re_(christianisme)" class="mw-redirect" title="Prière (christianisme)">prière</a>, avec le <a href="/wiki/Saint-Esprit" title="Saint-Esprit">Saint-Esprit</a><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite_crochet">[</span>16<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Dans les années 1980, le <a href="/wiki/Mouvement_n%C3%A9o-charismatique" title="Mouvement néo-charismatique">mouvement néo-charismatique</a> a remis une emphase sur les miracles et les <a href="/wiki/Gu%C3%A9risons_par_la_foi" class="mw-redirect" title="Guérisons par la foi">guérisons par la foi</a><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite_crochet">[</span>17<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Une place particulière est ainsi réservée aux <a href="/wiki/Gu%C3%A9risons_par_la_foi" class="mw-redirect" title="Guérisons par la foi">guérisons par la foi</a> lors des <a href="/wiki/Service_(%C3%A9glise)#Christianisme_évangélique" title="Service (église)">services</a> ou pour des campagnes d'évangélisation<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite_crochet">[</span>18<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite_crochet">[</span>19<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Islam">Islam</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=10" title="Modifier la section : Islam" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=10" title="Modifier le code source de la section : Islam"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dans la <a href="/wiki/Sunna" title="Sunna">religion sunnite</a>, les <i>karāmāt</i> (کرامات, plur. de <i>karāmah</i>, lit. « générosité, grandeur d'âme<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite_crochet">[</span>20<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> ») désignent des miracles accomplis par un <a href="/wiki/Wali_(arabe)" title="Wali (arabe)">saint</a>. Selon la terminologie de la théologie islamique, le mot, pris au singulier (<i>karama</i>) prend un sens voisin de « <a href="/wiki/Charisme" title="Charisme">charisme</a> », faveur ou don spirituel accordé par Dieu<sup id="cite_ref-karama_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-karama-21"><span class="cite_crochet">[</span>21<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Ces miracles sont indifféremment des réalisations défiant les lois de la Nature (par exemple la <a href="/wiki/T%C3%A9l%C3%A9portation" title="Téléportation">téléportation</a> chez Taï al-Arz), des prophéties vérifiées ou la « divination du secret des cœurs<sup id="cite_ref-karama_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-karama-21"><span class="cite_crochet">[</span>21<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. » </p><p>Historiquement, la <span class="citation">« <i>foi dans les miracles des saints</i> (<i>karāmāt al-awliyāʾ</i>, littéralement « miracles des fidèles ») <i>était un précepte de l'islam sunnite</i><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite_crochet">[</span>22<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. »</span> Cela se reflète dans les récits des miracles des wali, rapportés par les principaux auteurs de l’<a href="/wiki/%C3%82ge_d%27or_islamique" class="mw-redirect" title="Âge d'or islamique">Âge d'or islamique</a><sup id="cite_ref-wali_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-wali-23"><span class="cite_crochet">[</span>23<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> (entre 700 et 1400), ainsi que par quelques éminents érudits du <a href="/wiki/XVe_si%C3%A8cle" title="XVe siècle"><abbr class="abbr" title="15ᵉ siècle"><span class="romain">XV</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</a><sup id="cite_ref-wali_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-wali-23"><span class="cite_crochet">[</span>23<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Selon l'orthodoxie sunnite, tous les miracles accomplis par un saint ne sont possibles que par la grâce de Dieu<sup id="cite_ref-wali_23-2" class="reference"><a href="#cite_note-wali-23"><span class="cite_crochet">[</span>23<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> et constituent, soit un <span class="citation">« <i>bouleversement de l'ordre naturel</i> »</span> (<i>k̲h̲āriḳ li’l-ʿāda</i>), ou, en d'autres termes, <span class="citation">« <i>un prodige qui abolit l'ordre divin (</i>sunnat Allāh<i>) qui est le cours naturel des événements</i><sup id="cite_ref-karama_21-2" class="reference"><a href="#cite_note-karama-21"><span class="cite_crochet">[</span>21<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. »</span> Pour autant, le sunnisme a toujours affirmé qu'un miracle, aussi extraordinaire soit-il, ne saurait être le signe d'une mission prophétique : cette clause est conforme à l'affirmation que la doctrine de Mahomet est l'unique <a href="/wiki/Annonce_de_la_venue_de_Mahomet#La_pierre_d'angle_et_la_notion_de_«_sceau_des_prophètes_»_selon_al-Bukhârî_(810-870)" title="Annonce de la venue de Mahomet">sceau des prophètes</a><sup id="cite_ref-karama_21-3" class="reference"><a href="#cite_note-karama-21"><span class="cite_crochet">[</span>21<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>La doctrine des <i>karāmāt al-awliyāʾ</i>, figée par l'<a href="/wiki/Ijma" class="mw-redirect" title="Ijma">orthodoxie</a> et prônée par les plus éminents écrits de la tradition sunnite comme <i>La doctrine d’<a href="/wiki/Al-Tahawi" title="Al-Tahawi">Al-Tahawi</a></i> (vers l'an 900) ou <i>La doctrine de Nasafi</i> (vers l'an mil), est puisée aux deux sources mêmes de l'Islam : le <a href="/wiki/Coran" title="Coran">Coran</a> et les <a href="/wiki/Had%C3%AEth" title="Hadîth">hadith</a><sup id="cite_ref-karama_21-4" class="reference"><a href="#cite_note-karama-21"><span class="cite_crochet">[</span>21<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Dans la mesure où le Coran cite les miracles de saints non-prophètes, tels <a href="/wiki/Al-Khidr" title="Al-Khidr">Al-Khidr</a> (18:65-82), les <a href="/wiki/Douze_ap%C3%B4tres" class="mw-redirect" title="Douze apôtres">disciples de Jésus</a> (5:111-115) ou les <a href="/wiki/Sept_Dormants_d%27%C3%89ph%C3%A8se" title="Sept Dormants d'Éphèse">Sept Dormants d'Éphèse</a> (18:7-26), d'éminents érudits des premiers temps de l'Islam en ont deduit qu'il existait une catégorie d'hommes vénérables, d'un rang inférieur à celui des <a href="/wiki/Proph%C3%A8te" title="Prophète">prophètes</a>, et néanmoins capables de réaliser des miracles<sup id="cite_ref-wali_23-3" class="reference"><a href="#cite_note-wali-23"><span class="cite_crochet">[</span>23<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Les références spontanées des <a href="/wiki/Had%C3%AEth" title="Hadîth">Hadîth</a> aux miracles d'un Djouraïdj̲<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite_crochet">[</span>24<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite_crochet">[</span>25<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite_crochet">[</span>26<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite_crochet">[</span>27<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> (forme arabisée du mot grec <i>Grēgorios</i>) pré-islamique, n'ont fait qu'amplifier cette interprétation des miracles des saints<sup id="cite_ref-wali_23-4" class="reference"><a href="#cite_note-wali-23"><span class="cite_crochet">[</span>23<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. L'érudit <a href="/wiki/Hanbalisme" title="Hanbalisme">hanbalite</a> <a href="/wiki/Ibn_Taymiyyah" class="mw-redirect" title="Ibn Taymiyyah">Ibn Taymiyyah</a> (mort en 1328), en dépit son opposition aux <a href="/wiki/Ziyara" class="mw-redirect" title="Ziyara">pèlerinages</a>, a néanmoins admis que <span class="citation">« <i>Pour tous les érudits musulmans, les miracles des saints sont absolument réels et non-déformés. Et le Coran les cite en différents endroits, les Dits du Prophète les mentionnent, et quiconque renie, lui ou ses disciples, le pouvoir miraculeux des saints, n'est qu'un apostat</i><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite_crochet">[</span>28<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. »</span> Comme l'a rappelé un universitaire contemporain<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite_crochet">[</span>29<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, pratiquement tous les érudits musulmans classiques et médiévaux ont estimé que <span class="citation">« <i>la vie des saints et leurs miracles sont incontestables</i>. »</span> </p><p>Mais au <a href="/wiki/XXIe_si%C3%A8cle" title="XXIe siècle"><abbr class="abbr" title="21ᵉ siècle"><span class="romain">XXI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</a>, la reconnaissance des miracles des saints est mise en cause par certaines branches du <a href="/wiki/Salafisme" title="Salafisme">salafisme</a>, du <a href="/wiki/Wahhabisme" title="Wahhabisme">wahhabisme</a> et du <a href="/wiki/Modernisme_islamique" class="mw-redirect" title="Modernisme islamique">néo-islam égyptien</a>, qui considèrent que le concept de saints musulmans, <span class="citation">« <i>admis pendant plus d'un millénaire, est plutôt an-islamique et rétrograde... que partie intégrante de l'Islam</i><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite_crochet">[</span>30<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. »</span> Les islamistes, en particulier, ont tendance à rabaisser la tradition des miracles des saints au rang de superstition<sup id="cite_ref-karama_21-5" class="reference"><a href="#cite_note-karama-21"><span class="cite_crochet">[</span>21<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Toutefois, malgré ces courants de pensée dissonants, la doctrine classique continue de prospérer et joue même un rôle essentiel dans le culte quotidien de vastes régions de pays musulmans comme le <a href="/wiki/Pakistan" title="Pakistan">Pakistan</a>, l’<a href="/wiki/%C3%89gypte" title="Égypte">Égypte</a>, la <a href="/wiki/Turquie" title="Turquie">Turquie</a>, le <a href="/wiki/S%C3%A9n%C3%A9gal" title="Sénégal">Sénégal</a>, l’<a href="/wiki/Irak" title="Irak">Irak</a>, l’<a href="/wiki/Iran" title="Iran">Iran</a>, l’<a href="/wiki/Alg%C3%A9rie" title="Algérie">Algérie</a>, la <a href="/wiki/Tunisie" title="Tunisie">Tunisie</a>, l’<a href="/wiki/Indon%C3%A9sie" title="Indonésie">Indonésie</a>, la <a href="/wiki/Malaisie" title="Malaisie">Malaisie</a> et le <a href="/wiki/Maroc" title="Maroc">Maroc</a><sup id="cite_ref-karama_21-6" class="reference"><a href="#cite_note-karama-21"><span class="cite_crochet">[</span>21<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, ainsi que dans les pays comptant une importante minorité musulmane comme l'<a href="/wiki/Inde" title="Inde">Inde</a>, la <a href="/wiki/Chine" title="Chine">Chine</a>, la <a href="/wiki/Russie" title="Russie">Russie</a> et les <a href="/wiki/Balkans" title="Balkans">Balkans</a><sup id="cite_ref-wali_23-5" class="reference"><a href="#cite_note-wali-23"><span class="cite_crochet">[</span>23<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Dans le monde musulman, la venue du <a href="/wiki/Coran" title="Coran">Coran</a> sur terre est un miracle, ou bien encore le <a href="/wiki/Voyage_nocturne" class="mw-redirect" title="Voyage nocturne">voyage nocturne</a> de <a href="/wiki/Mahomet" title="Mahomet">Mahomet</a><sup class="need_ref_tag" style="padding-left:2px;"><a href="/wiki/Aide:R%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Aide:Référence nécessaire"><span title="Ce passage nécessite une référence ; voir l'aide.">[réf. nécessaire]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sikhisme">Sikhisme</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=11" title="Modifier la section : Sikhisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=11" title="Modifier le code source de la section : Sikhisme"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Le concept de l'intervention divine sur un être pour des raisons mineures est rejeté. Le <a href="/wiki/Dharma" title="Dharma">dharma</a>, le <a href="/wiki/Karma" title="Karma">karma</a> sont les valeurs mises en avant<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite_crochet">[</span>31<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Critique_du_miracle">Critique du miracle</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=12" title="Modifier la section : Critique du miracle" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=12" title="Modifier le code source de la section : Critique du miracle"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Le Dictionnaire de la philosophie Lalande avait initialement proposé pour la définition du miracle de <a href="/wiki/David_Hume" title="David Hume">David Hume</a>, à savoir "une dérogation aux lois de la nature". Plusieurs collaborateurs l'ayant trouvée inadéquate, le dictionnaire a alors proposé: Ce qui est non conforme à l'ordre habituel des faits de même nature. Mais le dictionnaire a ajouté que l'usage le plus général est de ne qualifier de miracle un tel phénomène que si on le "considère comme la manifestation dans le monde d'une action intentionnelle supérieure à la puissance humaine"<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite_crochet">[</span>32<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>Hume est l'un des premiers au <abbr class="abbr" title="18ᵉ siècle"><span class="romain">XVIII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle, (après <a href="/wiki/Baruch_Spinoza" title="Baruch Spinoza">Spinoza</a> au <abbr class="abbr" title="17ᵉ siècle"><span class="romain">XVII</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle) à avoir mis en doute les témoignages concernant les miracles. Pour Hume parce que contraires à toute expérience, en raison de leur improbabilité<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite_crochet">[</span>33<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> et pour Spinoza, car contraires à la Nécessité . </p><p>Le sociologue <a href="/wiki/G%C3%A9rald_Bronner" title="Gérald Bronner">Gérald Bronner</a>, en travaillant statistiquement sur les travaux de Brendan O'Regan et Caryle Hirshberg<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite_crochet">[</span>34<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, n'obtient pas de différences statistiques significatives entre les <a href="/wiki/Gu%C3%A9risons_de_Lourdes" title="Guérisons de Lourdes">miracles de Lourdes</a> et les rémissions spontanées en milieu hospitalier (soit 1 cas pour 350 000)<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite_crochet">[</span>35<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>D'après l'historien <a href="/wiki/Thierry_Murcia" title="Thierry Murcia">Thierry Murcia</a>, la plupart des miracles thérapeutiques relatés dans le Nouveau Testament s'expliqueraient naturellement ou médicalement. Concernant la nature des pathologies qui y sont présentées, le texte poserait des problèmes de traduction et Jésus aurait eu des connaissances médicales dont il se serait servi pour guérir les malades venus le trouver<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite_crochet">[</span>36<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>La critique rationaliste utilise fréquemment les ressources de l'ironie, <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Cavanna" title="François Cavanna">François Cavanna</a> faisant par exemple remarquer qu'<span class="citation">« on voit des aveugles recouvrant la vue ou des muets la parole, mais qu'aucun amputé n'a jamais vu repousser ses jambes »</span>. </p><p>D'après un sondage de l'<a href="/wiki/Institut_fran%C3%A7ais_d%27opinion_publique" title="Institut français d'opinion publique">IFOP</a> effectué en <a href="/wiki/2004" title="2004">2004</a>, 42 % des Français croyaient aux miracles<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite_crochet">[</span>37<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. </p><p>La <a href="/wiki/Loi_de_Littlewood" title="Loi de Littlewood">loi de Littlewood</a> stipule qu'une personne peut s'attendre à vivre un événement avec une chance sur un million (défini par la loi comme un « miracle ») à une fréquence d'environ un par mois. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Annexes">Annexes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=13" title="Modifier la section : Annexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=13" title="Modifier le code source de la section : Annexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r194021218">.mw-parser-output .autres-projets>.titre{text-align:center;margin:0.2em 0}.mw-parser-output .autres-projets>ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li{list-style:none;margin:0.2em 0;text-indent:0;padding-left:24px;min-height:20px;text-align:left;display:block}.mw-parser-output .autres-projets>ul>li>a{font-style:italic}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .autres-projets{float:none}}</style><div class="autres-projets boite-grise boite-a-droite noprint js-interprojets"> <p class="titre">Sur les autres projets Wikimedia :</p> <ul class="noarchive plainlinks"> <li class="commons"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Miracles?uselang=fr">Miracle</a>, sur <span class="project">Wikimedia Commons</span></li><li class="wiktionary"><a href="https://fr.wiktionary.org/wiki/miracle" class="extiw" title="wikt:miracle">miracle</a>, <span class="nowrap">sur le <span class="project">Wiktionnaire</span></span></li><li class="wikisource"><a href="https://fr.wikisource.org/wiki/Dictionnaire_de_th%C3%A9ologie_catholique/MIRACLE_I._Notion" class="extiw" title="s:Dictionnaire de théologie catholique/MIRACLE I. Notion">Dictionnaire de théologie catholique sur le Miracle</a>, <span class="nowrap">sur <span class="project">Wikisource</span></span></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Notes_et_références"><span id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></span>Notes et références</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=14" title="Modifier la section : Notes et références" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=14" title="Modifier le code source de la section : Notes et références"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small decimal" style=""><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Biblique_de_Jérusalem2021"><span class="ouvrage" id="Ecole_Biblique_de_Jérusalem2021">Ecole Biblique de Jérusalem, <cite class="italique">Dictionnaire Jésus</cite>, Paris, Laffont, <time>2021</time>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 677<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dictionnaire+J%C3%A9sus&rft.place=Paris&rft.pub=Laffont&rft.au=Ecole+Biblique+de+J%C3%A9rusalem&rft.date=2021&rft.pages=677&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AMiracle"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Pierre_Geoltrain" title="Pierre Geoltrain">Pierre Geoltrain</a> (dir.), <i>Aux origines du christianisme</i>, <a href="/wiki/Gallimard" class="mw-redirect" title="Gallimard">Gallimard</a>, 2000, <i>passim</i>.</span> </li> <li id="cite_note-Sbalchiero-3"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-Sbalchiero_3-0">a</a> et <a href="#cite_ref-Sbalchiero_3-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Patrick_Sbalchiero" title="Patrick Sbalchiero">Patrick Sbalchiero</a>, <i>L'Église face aux miracles : de l'Évangile à nos jours</i>, <a href="/wiki/Fayard_(maison_d%27%C3%A9dition)" class="mw-redirect" title="Fayard (maison d'édition)">Fayard</a>, Paris, 2007 <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/9782213620978" title="Spécial:Ouvrages de référence/9782213620978"><span class="nowrap">9782213620978</span></a>)</small></span> </li> <li id="cite_note-e1-4"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-e1_4-0">a</a> et <a href="#cite_ref-e1_4-1">b</a></sup> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="biblique_de_Jérusalem2021"><span class="ouvrage" id="École_biblique_de_Jérusalem2021">École biblique de Jérusalem, <cite class="italique">Dictionnaire Jésus</cite>, Paris, Laffont, <time>2021</time>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 685<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dictionnaire+J%C3%A9sus&rft.place=Paris&rft.pub=Laffont&rft.au=%C3%89cole+biblique+de+J%C3%A9rusalem&rft.date=2021&rft.pages=685&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AMiracle"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Jean-Louis_Schefer" class="mw-redirect" title="Jean-Louis Schefer">Jean-Louis Schefer</a>, <i>L’Hostie profanée. Histoire d’une fiction théologique</i>, Paris, P.O.L., 2007.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="2021">« <a rel="nofollow" class="external text" href="https://fr.aleteia.org/2021/06/21/leglise-catholique-reconnait-moins-de-1-de-guerisons-miraculeuses/"><cite style="font-style:normal;">L’Église catholique reconnaît moins de 1% de guérisons miraculeuses</cite></a> », sur <span class="italique">Aleteia</span>, <time class="nowrap" datetime="2021-06-21" data-sort-value="2021-06-21">21 juin 2021</time> <small style="line-height:1em;">(consulté le <time class="nowrap" datetime="2021-07-14" data-sort-value="2021-07-14">14 juillet 2021</time>)</small></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Poirier,_in2001"><span class="ouvrage" id="Jean-Michel_Poirier,_in2001">Jean-Michel Poirier, in, <cite class="italique">Que sait-on de Jésus de Nazareth? Chapitre Jésus a-t-il vraiment fait des miracles?</cite>, Paris, Bayard, <time>2001</time>, p. 114-115.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Que+sait-on+de+J%C3%A9sus+de+Nazareth%3F+Chapitre+J%C3%A9sus+a-t-il+vraiment+fait+des+miracles%3F&rft.place=Paris&rft.pub=Bayard&rft.au=Jean-Michel+Poirier%2C++in&rft.date=2001&rft.pages=p.+114-115.&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AMiracle"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="la_direction_de_Xavier_Léon-Dufour1977"><span class="ouvrage" id="Sous_la_direction_de_Xavier_Léon-Dufour1977">Sous la direction de Xavier Léon-Dufour, <cite class="italique">Les Miracles de Jésus selon le Nouveau Testament</cite>, Paris, <time>1977</time><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Les+Miracles+de+J%C3%A9sus+selon+le+Nouveau+Testament&rft.place=Paris&rft.au=Sous+la+direction+de+Xavier+L%C3%A9on-Dufour&rft.date=1977&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AMiracle"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/Georges_Morand_(pr%C3%AAtre)" title="Georges Morand (prêtre)">Georges Morand</a>, <i>Sors de cet homme, Satan</i>, Fayard, 1993.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Paul_Meier2005"><span class="ouvrage" id="John_Paul_Meier2005">John Paul Meier, <cite class="italique">Un certain Juif Jésus. Vol I.</cite>, Paris, Cerf, <time>2005</time>, p. 142.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Un+certain+Juif+J%C3%A9sus.+Vol+I.&rft.place=Paris&rft.pub=Cerf&rft.au=John+Paul+Meier&rft.date=2005&rft.pages=p.+142.&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AMiracle"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Biblique_de_Jérusalem2021"><span class="ouvrage" id="Ecole_Biblique_de_Jérusalem2021">Ecole Biblique de Jérusalem, <cite class="italique">Dictionnaire Jésus</cite>, Paris, Laffont, <time>2021</time>, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 778-779.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dictionnaire+J%C3%A9sus&rft.place=Paris&rft.pub=Laffont&rft.au=Ecole+Biblique+de+J%C3%A9rusalem&rft.date=2021&rft.pages=778-779.&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AMiracle"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a> </span><span class="reference-text">Patrick J. Hayes, <i>Miracles: An Encyclopedia of People, Places, and Supernatural Events from Antiquity to the Present</i>, ABC-CLIO, USA, 2016, p. 56</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a> </span><span class="reference-text">Ulinka Rublack, <i>The Oxford Handbook of the Protestant Reformations</i>, Oxford University Press, USA, 2017, p. 696</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a> </span><span class="reference-text">Sébastien Fath, <i>Du ghetto au réseau: Le protestantisme évangélique en France, 1800-2005</i>, Édition Labor et Fides, Genève, 2005, p. 28</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a> </span><span class="reference-text">James Innell Packer, Thomas C. Oden, <i>One Faith: The Evangelical Consensus</i>, InterVarsity Press, USA, 2004, p. 104</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a> </span><span class="reference-text">Franck Poiraud, <i>Les évangéliques dans la France du <abbr class="abbr" title="21ᵉ siècle"><span class="romain">XXI</span><sup style="font-size:72%">e</sup></abbr> siècle</i>, Editions Edilivre, France, 2007, p. 69, 73, 75</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a> </span><span class="reference-text"><a href="/wiki/George_Thomas_Kurian" title="George Thomas Kurian">George Thomas Kurian</a>, <a href="/wiki/Mark_A._Lamport" title="Mark A. Lamport">Mark A. Lamport</a>, <i><a href="/wiki/Encyclopedia_of_Christianity_in_the_United_States" title="Encyclopedia of Christianity in the United States">Encyclopedia of Christianity in the United States</a>, Volume 5</i>, Rowman & Littlefield, USA, 2016, p. 1069</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a> </span><span class="reference-text">Cecil M. Robeck, Jr, Amos Yong, <i>The Cambridge Companion to Pentecostalism</i>, Cambridge University Press, UK, 2014, p. 138</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a> </span><span class="reference-text">Béatrice Mohr et Isabelle Nussbaum, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://pages.rts.ch/emissions/temps-present/religion/3032510-rock-miracles-saint-esprit.html?anchor=3095947#3095947">Rock, miracles & Saint-Esprit</a>, rts.ch, Suisse, 21 avril 2011</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a> </span><span class="reference-text">D'après <span class="ouvrage" id="Wehr,_J._Milton_Cowan1979"><span class="ouvrage" id="Hans_Wehr,_J._Milton_Cowan1979">Hans Wehr, J. Milton Cowan, <cite class="italique">A Dictionary of Modern Written Arabic</cite>, Spoken Language Services, <time>1979</time> (<abbr class="abbr" title="réimpression">réimpr.</abbr> <abbr class="abbr" title="Quatrième">4<sup>e</sup></abbr>) <small style="line-height:1em;">(<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ejtaal.net/aa/#q=krm">lire en ligne</a>)</small><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Dictionary+of+Modern+Written+Arabic&rft.pub=Spoken+Language+Services&rft.au=Hans+Wehr%2C+J.+Milton+Cowan&rft.date=1979&rft_id=https%3A%2F%2Fejtaal.net%2Faa%2F%23q%3Dkrm&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AMiracle"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-karama-21"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-karama_21-0">a</a> <a href="#cite_ref-karama_21-1">b</a> <a href="#cite_ref-karama_21-2">c</a> <a href="#cite_ref-karama_21-3">d</a> <a href="#cite_ref-karama_21-4">e</a> <a href="#cite_ref-karama_21-5">f</a> et <a href="#cite_ref-karama_21-6">g</a></sup> </span><span class="reference-text">D'après <span class="ouvrage" id="Gardet1954"><span class="ouvrage" id="L._Gardet1954">L. Gardet, <cite class="italique">Encyclopaedia of Islam</cite>, Brill, <time>1954</time> (<abbr class="abbr" title="réimpression">réimpr.</abbr> 2), 12 vol., « Karāma »<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Encyclopaedia+of+Islam&rft.pub=Brill&rft.aulast=Gardet&rft.aufirst=L.&rft.date=1954&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AMiracle"></span></span></span>.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a> </span><span class="reference-text">Cf. <span class="ouvrage" id="A.C._Brown2012"><span class="ouvrage" id="Jonathan_A.C._Brown2012">Jonathan A.C. Brown, « <cite style="font-style:normal">Faithful Dissenters</cite> », <i>Journal of Sufi Studies</i>, <abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr> 1,‎ <time>2012</time>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 123<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Faithful+Dissenters&rft.jtitle=Journal+of+Sufi+Studies&rft.issue=1&rft.au=Jonathan+A.C.+Brown&rft.date=2012&rft.pages=123&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AMiracle"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-wali-23"><span class="mw-cite-backlink noprint">↑ <sup><a href="#cite_ref-wali_23-0">a</a> <a href="#cite_ref-wali_23-1">b</a> <a href="#cite_ref-wali_23-2">c</a> <a href="#cite_ref-wali_23-3">d</a> <a href="#cite_ref-wali_23-4">e</a> et <a href="#cite_ref-wali_23-5">f</a></sup> </span><span class="reference-text">B. Radtke, P. Lory, Th. Zarcone, D. DeWeese, M. Gaboriau, F.M. Denny, Françoise Aubin, J.O. Hunwick et N. Mchugh, article “Walī”, in: <i>Encyclopaedia of Islam</i>, <abbr class="abbr nowrap italique" title="opere citato (« dans l'ouvrage cité »)">op. cit.</abbr>.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a> </span><span class="reference-text">Buk̲h̲ārī. <i>Saḥīḥ al-ʿamal fi ’l-ṣalāt</i>, Bāb 7, <i>Maẓālim</i>, Bāb 35</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a> </span><span class="reference-text">Muslim (Cairo 1283), v, 277</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a> </span><span class="reference-text">Maḳdisī, <i>al-Badʾ wa ’l-taʾrīk̲h̲</i>, ed. Huart, Ar. text 135</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a> </span><span class="reference-text">Samarḳandī, <i>Tanbīh</i>, ed. Cairo 1309, 221</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a> </span><span class="reference-text">Ibn Taymiyyah, <i>al-Mukhtasar al-Fatawa al-Masriyya</i>, 1980, p. 603</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a> </span><span class="reference-text">Cf. <span class="ouvrage" id="Meri2002"><span class="ouvrage" id="Josef_W._Meri2002">Josef W. Meri, <cite class="italique">The Cult of Saints among Muslims and Jews in Medieval Syria</cite>, Oxford, Oxford University Press, <time>2002</time>, <abbr class="abbr" title="page">p.</abbr> 68<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Cult+of+Saints+among+Muslims+and+Jews+in+Medieval+Syria&rft.place=Oxford&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.aulast=Meri&rft.aufirst=Josef+W.&rft.date=2002&rft.pages=68&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AMiracle"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a> </span><span class="reference-text">Juan Eduardo Campo, <i>Encyclopedia of Islam</i> (New York: Infobase Publishing, 2009), p. 600</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a> </span><span class="reference-text"><i>A Popular dictionnary of Sikhism</i> de W. Owen Cole et Piara Singh Sambhi, édition Curzon, page 108, <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/0700710485" title="Spécial:Ouvrages de référence/0700710485"><span class="nowrap">0700710485</span></a>)</small></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a> </span><span class="reference-text"><span class="ouvrage" id="Lalande1999"><span class="ouvrage" id="André_Lalande1999">André Lalande, <cite class="italique">Vocabulaire technique et critique de la philosophie, Vol. I</cite>, Paris, PUF, edition quadrige 1999, <abbr class="abbr" title="page(s)">p.</abbr> 628-629.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Vocabulaire+technique+et+critique+de+la+philosophie%2C+Vol.+I&rft.place=Paris&rft.pub=PUF&rft.aulast=Lalande&rft.aufirst=Andr%C3%A9&rft.date=1999&rft.pages=628-629.&rfr_id=info%3Asid%2Ffr.wikipedia.org%3AMiracle"></span></span></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a> </span><span class="reference-text"><i><a href="/wiki/Enqu%C3%AAte_sur_l%27entendement_humain" title="Enquête sur l'entendement humain">Enquête sur l'entendement humain</a></i>, section X, <i>Les miracles</i></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a> </span><span class="reference-text"><i>Spontaneous remissionan</i>, Brendan O'Regan, Caryle Hirshberg. Sausalito, CA : Institute of Noetic Sciences, 1993. Analyse exhaustive des publications scientifiques de 1574 cas de guérisons inexpliquées en milieu hospitalier entre 1864 et 1992</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a> </span><span class="reference-text">Gérald Bronner, <i>Coïncidences : Nos représentations du hasard</i>, Broché, Ed Vuibert, 2007</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a> </span><span class="reference-text">Thierry Murcia, <i>Jésus, les miracles en question</i>, 1999 - <i>Jésus, les miracles élucidés par la médecine</i>, 2003. Voir également, du même auteur : <i>Les miracles de Jésus ont-ils une réalité historique ?</i>, 2000 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://thierry-murcia-recherches-historico-bibliques.over-blog.com/2017/12/les-miracles-de-jesus-sont-ils-historiques.html">[1]</a> ; « Le statère trouvé dans la bouche d'un poisson (Matthieu 17, 24-27) », dans la <i><a href="/wiki/Revue_biblique" title="Revue biblique">Revue biblique</a></i> 117, 3, 2010, p. 361-388 ; « La question du fond historique des récits évangéliques. Deux guérisons un jour de Kippour : l'Hémorroïsse et la résurrection de la fille de Jaïre et le possédé de Gérasa/Gadara », dans <i><a href="/wiki/Juda%C3%AFsme_ancien_/_Ancient_Judaism" title="Judaïsme ancien / Ancient Judaism">Judaïsme ancien / Ancient Judaism</a></i> 4, 2016, p. 123-164.</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a> </span><span class="reference-text">Claire Chartier, « Saint suaire, Vierge de Guadalupe, dalaï-lama... Les grandes énigmes du sacré », dans <i><a href="/wiki/L%27Express" title="L'Express">L'Express</a></i> du <time class="nowrap" datetime="2006-07-27" data-sort-value="2006-07-27">27 juillet 2006</time> <small>[<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lexpress.fr/info/societe/dossier/dossiersete/dossier.asp">lire en ligne</a>]</small></span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliographie">Bibliographie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=15" title="Modifier la section : Bibliographie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=15" title="Modifier le code source de la section : Bibliographie"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Jean_Ch%C3%A9lini" title="Jean Chélini">Jean Chélini</a>, <i>Histoire religieuse de l'Occident médiéval</i>, collection U, Paris, Colin, 1968</li> <li><a href="/wiki/Patrick_Sbalchiero" title="Patrick Sbalchiero">Patrick Sbalchiero</a>, <i>L'Église face aux miracles. De l'évangile à nos jours</i>, <a href="/wiki/Fayard_(maison_d%27%C3%A9dition)" class="mw-redirect" title="Fayard (maison d'édition)">Fayard</a>, 2007.</li> <li>Patrick Sbalchiero, <i>Enquête sur les miracles dans l'Église catholique</i>, Paris, Artège, 2019, 320 p. <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/979-1-033-60832-5" title="Spécial:Ouvrages de référence/979-1-033-60832-5"><span class="nowrap">979-1-033-60832-5</span></a>)</small>.</li> <li><a href="/wiki/Jean-Louis_Schefer" class="mw-redirect" title="Jean-Louis Schefer">Jean-Louis Schefer</a>, <i>L’Hostie profanée. Histoire d’une fiction théologique</i>, Paris, P.O.L., 2007 <small style="line-height:1em;">(<a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Ouvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence/978-2846822084" title="Spécial:Ouvrages de référence/978-2846822084"><span class="nowrap">978-2846822084</span></a>)</small></li> <li><a href="/wiki/Thierry_Murcia" title="Thierry Murcia">Thierry Murcia</a>, <i>Jésus - Les miracles élucidés par la médecine</i>, Paris, 2003 (approche rationalisante).</li> <li><a href="/wiki/Henri_Dufour" class="mw-redirect" title="Henri Dufour">Henri Dufour</a>, <i>L'idée de miracle et la physique moderne</i>, Petite bibliothèque des chercheurs, Arthur Imer Éditeur / Librairie F. Payot, Lausanne, 1886.</li> <li><a href="/wiki/Didier_van_Cauwelaert" title="Didier van Cauwelaert">Didier van Cauwelaert</a>, <i>L'insolence des miracles</i>, Plon, 2023.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Voir_aussi">Voir aussi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=16" title="Modifier la section : Voir aussi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=16" title="Modifier le code source de la section : Voir aussi"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Articles_connexes">Articles connexes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=17" title="Modifier la section : Articles connexes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=17" title="Modifier le code source de la section : Articles connexes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ar%C3%A9talogie" title="Arétalogie">Arétalogie</a></li> <li><a href="/wiki/Miracles_dans_le_Nouveau_Testament" class="mw-redirect" title="Miracles dans le Nouveau Testament">Miracles dans le Nouveau Testament</a></li> <li><a href="/wiki/Miracle_eucharistique" title="Miracle eucharistique">Miracle eucharistique</a></li> <li><a href="/wiki/Fraude_pieuse" title="Fraude pieuse">Fraude pieuse</a></li> <li><a href="/wiki/Culte_du_cargo" title="Culte du cargo">Culte du cargo</a></li> <li><a href="/wiki/Relique" title="Relique">Relique</a></li> <li><a href="/wiki/Loi_de_Littlewood" title="Loi de Littlewood">Loi de Littlewood</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liens_externes">Liens externes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Miracle&veaction=edit&section=18" title="Modifier la section : Liens externes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>modifier</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Miracle&action=edit&section=18" title="Modifier le code source de la section : Liens externes"><span>modifier le code</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.akadem.org/medias/documents/4_Le_miracle.pdf">« Le miracle dans la tradition juive »</a> sur le site <i><a href="/wiki/Akadem" title="Akadem">Akadem</a></i> (consulté le <time class="nowrap" datetime="2016-07-10" data-sort-value="2016-07-10">10 juillet 2016</time>)</li> <li><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.unice.fr/zetetique/banque_images.html">http://www.unice.fr/zetetique/banque_images.html</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.sceptiques.qc.ca/ressources/revue/articles/qs21p31">http://www.sceptiques.qc.ca/ressources/revue/articles/qs21p31</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.zetetique.ldh.org/bernadette.html">http://www.zetetique.ldh.org/bernadette.html</a></li></ul> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"><li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Juda%C3%AFsme" title="Portail de la culture juive et du judaïsme"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Judaism_Symbol.png/23px-Judaism_Symbol.png" decoding="async" width="23" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Judaism_Symbol.png/35px-Judaism_Symbol.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Judaism_Symbol.png/46px-Judaism_Symbol.png 2x" data-file-width="266" data-file-height="275" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Juda%C3%AFsme" title="Portail:Judaïsme">Portail de la culture juive et du judaïsme</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer skin-invert-image" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Christianisme" title="Portail du christianisme"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Latin_Cross.svg/17px-Latin_Cross.svg.png" decoding="async" width="17" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Latin_Cross.svg/25px-Latin_Cross.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Latin_Cross.svg/33px-Latin_Cross.svg.png 2x" data-file-width="280" data-file-height="400" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Christianisme" title="Portail:Christianisme">Portail du christianisme</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Islam" title="Portail de l’islam"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Islam_Portal_icon_2.svg/24px-Islam_Portal_icon_2.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Islam_Portal_icon_2.svg/36px-Islam_Portal_icon_2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Islam_Portal_icon_2.svg/48px-Islam_Portal_icon_2.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Islam" title="Portail:Islam">Portail de l’islam</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Sikhisme" title="Portail du sikhisme"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/SikhismSymbol.PNG/23px-SikhismSymbol.PNG" decoding="async" width="23" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/SikhismSymbol.PNG/34px-SikhismSymbol.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/SikhismSymbol.PNG/46px-SikhismSymbol.PNG 2x" data-file-width="264" data-file-height="278" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Sikhisme" title="Portail:Sikhisme">Portail du sikhisme</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Scepticisme_rationnel" title="Portail du scepticisme rationnel"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Anime_eye.svg/27px-Anime_eye.svg.png" decoding="async" width="27" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Anime_eye.svg/41px-Anime_eye.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Anime_eye.svg/54px-Anime_eye.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="400" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Scepticisme_rationnel" title="Portail:Scepticisme rationnel">Portail du scepticisme rationnel</a></span> </span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Portail:Paranormal" title="Portail du paranormal"><img alt="icône décorative" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Creative-Tail-Halloween-ghost.svg/24px-Creative-Tail-Halloween-ghost.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Creative-Tail-Halloween-ghost.svg/36px-Creative-Tail-Halloween-ghost.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Creative-Tail-Halloween-ghost.svg/48px-Creative-Tail-Halloween-ghost.svg.png 2x" data-file-width="140" data-file-height="140" /></a></span></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/Portail:Paranormal" title="Portail:Paranormal">Portail du paranormal</a></span> </span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐868759585b‐spjrc Cached time: 20250214181341 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.342 seconds Real time usage: 0.549 seconds Preprocessor visited node count: 3471/1000000 Post‐expand include size: 47828/2097152 bytes Template argument size: 5668/2097152 bytes Highest expansion depth: 12/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 29604/5000000 bytes Lua time usage: 0.102/10.000 seconds Lua memory usage: 4810538/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 446.198 1 -total 35.25% 157.295 1 Modèle:Portail 26.79% 119.530 1 Modèle:Références 23.83% 106.342 1 Modèle:Portail_scepticisme 15.74% 70.220 10 Modèle:Ouvrage 8.76% 39.109 1 Modèle:Voir_homonymes 8.18% 36.521 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note 7.71% 34.406 1 Modèle:Méta_bandeau 6.50% 28.987 1 Modèle:Autres_projets 4.78% 21.331 1 Modèle:Suivi_des_biographies --> <!-- Saved in parser cache with key frwiki:pcache:791781:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250214181341 and revision id 219005309. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ce document provient de « <a dir="ltr" href="https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Miracle&oldid=219005309">https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Miracle&oldid=219005309</a> ».</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Accueil" title="Catégorie:Accueil">Catégorie</a> : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Miracle" title="Catégorie:Miracle">Miracle</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <ul><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Page_utilisant_le_mod%C3%A8le_op._cit." title="Catégorie:Page utilisant le modèle op. cit.">Page utilisant le modèle op. cit.</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_avec_source_%C3%A0_lier" title="Catégorie:Article avec source à lier">Article avec source à lier</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Article_%C3%A0_r%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire" title="Catégorie:Article à référence nécessaire">Article à référence nécessaire</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Cat%C3%A9gorie_Commons_avec_lien_local_identique_sur_Wikidata" title="Catégorie:Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata">Catégorie Commons avec lien local identique sur Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Juda%C3%AFsme/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Judaïsme/Articles liés">Portail:Judaïsme/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Religions_et_croyances/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Religions et croyances/Articles liés">Portail:Religions et croyances/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Christianisme/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Christianisme/Articles liés">Portail:Christianisme/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Islam/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Islam/Articles liés">Portail:Islam/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Sikhisme/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Sikhisme/Articles liés">Portail:Sikhisme/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Scepticisme_rationnel/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Scepticisme rationnel/Articles liés">Portail:Scepticisme rationnel/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Soci%C3%A9t%C3%A9/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Société/Articles liés">Portail:Société/Articles liés</a></li><li><a href="/wiki/Cat%C3%A9gorie:Portail:Paranormal/Articles_li%C3%A9s" title="Catégorie:Portail:Paranormal/Articles liés">Portail:Paranormal/Articles liés</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> La dernière modification de cette page a été faite le 28 septembre 2024 à 18:53.</li> <li id="footer-info-copyright"><span style="white-space: normal"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Citation_et_r%C3%A9utilisation_du_contenu_de_Wikip%C3%A9dia" title="Wikipédia:Citation et réutilisation du contenu de Wikipédia">Droit d'auteur</a> : les textes sont disponibles sous <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fr">licence Creative Commons attribution, partage dans les mêmes conditions</a> ; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/fr">conditions d’utilisation</a> pour plus de détails, ainsi que les <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Cr%C3%A9dits_graphiques" title="Wikipédia:Crédits graphiques">crédits graphiques</a>. En cas de réutilisation des textes de cette page, voyez <a href="/wiki/Sp%C3%A9cial:Citer/Miracle" title="Spécial:Citer/Miracle">comment citer les auteurs et mentionner la licence</a>.<br /> Wikipedia® est une marque déposée de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a href="/wiki/501c" title="501c">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/fr">Politique de confidentialité</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:%C3%80_propos_de_Wikip%C3%A9dia">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Avertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux">Avertissements</a></li> <li id="footer-places-contact"><a href="//fr.wikipedia.org/wiki/Wikipédia:Contact">Contact</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code de conduite</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Développeurs</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fr.wikipedia.org">Statistiques</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Déclaration sur les témoins (cookies)</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Miracle&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Version mobile</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Rechercher</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Rechercher sur Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spécial:Recherche"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Rechercher</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Sommaire" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Basculer la table des matières" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Basculer la table des matières</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Miracle</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>73 langues</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Ajouter un sujet</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-b766959bd-rt2nd","wgBackendResponseTime":150,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.342","walltime":"0.549","ppvisitednodes":{"value":3471,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":47828,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5668,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":29604,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 446.198 1 -total"," 35.25% 157.295 1 Modèle:Portail"," 26.79% 119.530 1 Modèle:Références"," 23.83% 106.342 1 Modèle:Portail_scepticisme"," 15.74% 70.220 10 Modèle:Ouvrage"," 8.76% 39.109 1 Modèle:Voir_homonymes"," 8.18% 36.521 1 Modèle:Méta_bandeau_de_note"," 7.71% 34.406 1 Modèle:Méta_bandeau"," 6.50% 28.987 1 Modèle:Autres_projets"," 4.78% 21.331 1 Modèle:Suivi_des_biographies"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.102","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4810538,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-868759585b-spjrc","timestamp":"20250214181341","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Miracle","url":"https:\/\/fr.wikipedia.org\/wiki\/Miracle","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q170774","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q170774","author":{"@type":"Organization","name":"Contributeurs aux projets Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Fondation Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-05-11T10:51:06Z","dateModified":"2024-09-28T17:53:25Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/cb\/Mirakelbild.jpg","headline":"fait extraordinaire, positif, non explicable scientifiquement"}</script> </body> </html>