CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="tr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Gözün evrimi - Vikipedi</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )trwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Ocak","Şubat","Mart","Nisan","Mayıs","Haziran","Temmuz","Ağustos","Eylül","Ekim","Kasım","Aralık"],"wgRequestId":"8bc48259-98c0-4a0f-a8a8-711cffbd6ab9","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Gözün_evrimi","wgTitle":"Gözün evrimi","wgCurRevisionId":33899289,"wgRevisionId":33899289,"wgArticleId":929282,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarşiv şablonu wayback bağlantıları","Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler","Evrimsel biyoloji","Göz","Doğa tarihi"],"wgPageViewLanguage":"tr","wgPageContentLanguage":"tr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Gözün_evrimi","wgRelevantArticleId":929282,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false, "wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":33899289,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"tr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"tr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2732276","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.extra-toolbar-buttons","ext.gadget.HizliBilgi","ext.gadget.OpenStreetMap","ext.gadget.switcher","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap", "ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=tr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Gozun_evrimi_diyagrami.svg/1200px-Gozun_evrimi_diyagrami.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1675"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Gozun_evrimi_diyagrami.svg/800px-Gozun_evrimi_diyagrami.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1116"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Gozun_evrimi_diyagrami.svg/640px-Gozun_evrimi_diyagrami.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="893"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Gözün evrimi - Vikipedi"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//tr.m.wikipedia.org/wiki/G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Değiştir" href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedi (tr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//tr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedi Atom beslemesi" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Gözün_evrimi rootpage-Gözün_evrimi skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">İçeriğe atla</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ana menü" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ana menü</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ana menü</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Gezinti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Anasayfa" title="Anasayfayı ziyaret et [z]" accesskey="z"><span>Anasayfa</span></a></li><li id="n-Hakkımızda" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda"><span>Hakkımızda</span></a></li><li id="n-İçindekiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:G%C3%B6z_at"><span>İçindekiler</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Rastgele" title="Rastgele bir sayfaya gidin [x]" accesskey="x"><span>Rastgele madde</span></a></li><li id="n-Seçkin-içerik" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Se%C3%A7kin_i%C3%A7erik"><span>Seçkin içerik</span></a></li><li id="n-Yakınımdakiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Yak%C4%B1n%C4%B1mdakiler"><span>Yakınımdakiler</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Katılım" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Katılım" > <div class="vector-menu-heading"> Katılım </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Deneme_tahtas%C4%B1"><span>Deneme tahtası</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:K%C3%B6y_%C3%A7e%C5%9Fmesi" title="Güncel olaylarla ilgili son bilgiler"><span>Köy çeşmesi</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler" title="Vikide yapılmış son değişikliklerin listesi [r]" accesskey="r"><span>Son değişiklikler</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Y%C3%BCkle"><span>Dosya yükle</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Topluluk_portali" title="Proje hakkında, neler yapabilirsiniz, ne nerededir"><span>Topluluk portali</span></a></li><li id="n-shop-text" class="mw-list-item"><a href="//shop.wikimedia.org"><span>Wikimedia dükkânı</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:%C4%B0%C3%A7indekiler" title="Yardım almak için"><span>Yardım</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Anasayfa" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-tr.svg" style="width: 6.6875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Özgür Ansiklopedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-tr.svg" width="104" height="13" style="width: 6.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C3%96zel:Ara" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Ara</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Vikipedi üzerinde ara" aria-label="Vikipedi üzerinde ara" autocapitalize="sentences" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Özel:Ara"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Ara</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Kişisel araçlar"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Sayfanın yazı tipi boyutunun, genişliğinin ve renginin görünümünü değiştirin" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Görünüm" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Görünüm</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr" class=""><span>Bağış yapın</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=G%C3%B6z%C3%BCn+evrimi" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir" class=""><span>Hesap oluştur</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=G%C3%B6z%C3%BCn+evrimi" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o" class=""><span>Oturum aç</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Daha fazla seçenek" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Kişisel araçlar" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Kişisel araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Kullanıcı menüsü" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr"><span>Bağış yapın</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=G%C3%B6z%C3%BCn+evrimi" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Hesap oluştur</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=G%C3%B6z%C3%BCn+evrimi" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Oturum aç</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Çıkış yapmış editörler için sayfalar <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:Giri%C5%9F" aria-label="Değişiklik yapma hakkında daha fazla bilgi edinin"><span>daha fazla bilgi</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Katk%C4%B1lar%C4%B1m" title="Bu IP adresinden yapılmış değişiklikler listesi [y]" accesskey="y"><span>Katkılar</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:MesajSayfam" title="Bu IP adresindeki düzenlemeler hakkında tartışma [n]" accesskey="n"><span>Mesaj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="İçindekiler" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">İçindekiler</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">gizle</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Giriş</div> </a> </li> <li id="toc-Yaklaşımlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Yaklaşımlar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Yaklaşımlar</span> </div> </a> <ul id="toc-Yaklaşımlar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Evrim_hızı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Evrim_hızı"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Evrim hızı</span> </div> </a> <ul id="toc-Evrim_hızı-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Köken_sayısı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Köken_sayısı"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Köken sayısı</span> </div> </a> <ul id="toc-Köken_sayısı-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gözün_evriminin_aşamaları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gözün_evriminin_aşamaları"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Gözün evriminin aşamaları</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Gözün_evriminin_aşamaları-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Gözün evriminin aşamaları alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Gözün_evriminin_aşamaları-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-İlk_gözler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#İlk_gözler"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>İlk gözler</span> </div> </a> <ul id="toc-İlk_gözler-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mercek_oluşumu_ve_farklılaşma" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mercek_oluşumu_ve_farklılaşma"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Mercek oluşumu ve farklılaşma</span> </div> </a> <ul id="toc-Mercek_oluşumu_ve_farklılaşma-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Dipnotlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dipnotlar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Dipnotlar</span> </div> </a> <ul id="toc-Dipnotlar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kaynakça" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaynakça"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Kaynakça</span> </div> </a> <ul id="toc-Kaynakça-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="İçindekiler" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="İçindekiler tablosunu değiştir" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">İçindekiler tablosunu değiştir</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Gözün evrimi</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Başka bir dildeki sayfaya gidin. 15 dilde mevcut" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-15" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">15 dil</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%8A%D9%86" title="تطور العين - Arapça" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تطور العين" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arapça" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%8A%D9%86" title="تطور العين - Mısır Arapçası" lang="arz" hreflang="arz" data-title="تطور العين" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Mısır Arapçası" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9A%E0%A7%8B%E0%A6%96%E0%A7%87%E0%A6%B0_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%A8" title="চোখের বিবর্তন - Bengalce" lang="bn" hreflang="bn" data-title="চোখের বিবর্তন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengalce" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%B3%DB%95%D9%86%D8%AF%D9%86%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D9%88" title="پەرەسەندنی چاو - Orta Kürtçe" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="پەرەسەندنی چاو" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Orta Kürtçe" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Augenevolution" title="Augenevolution - Almanca" lang="de" hreflang="de" data-title="Augenevolution" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Almanca" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BE%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CE%BE%CE%B7_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BF%CF%8D" title="Εξέλιξη του ματιού - Yunanca" lang="el" hreflang="el" data-title="Εξέλιξη του ματιού" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Yunanca" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Evolution_of_the_eye" title="Evolution of the eye - İngilizce" lang="en" hreflang="en" data-title="Evolution of the eye" data-language-autonym="English" data-language-local-name="İngilizce" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Evoluci%C3%B3n_del_ojo" title="Evolución del ojo - İspanyolca" lang="es" hreflang="es" data-title="Evolución del ojo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="İspanyolca" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA_%DA%86%D8%B4%D9%85" title="فرگشت چشم - Farsça" lang="fa" hreflang="fa" data-title="فرگشت چشم" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Farsça" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Silm%C3%A4n_evoluutio" title="Silmän evoluutio - Fince" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Silmän evoluutio" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fince" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Histoire_%C3%A9volutive_de_l%27%C5%93il" title="Histoire évolutive de l'œil - Fransızca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Histoire évolutive de l'œil" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Fransızca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%91%D7%95%D7%9C%D7%95%D7%A6%D7%99%D7%94_%D7%A9%D7%9C_%D7%94%D7%A2%D7%99%D7%9F" title="אבולוציה של העין - İbranice" lang="he" hreflang="he" data-title="אבולוציה של העין" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="İbranice" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%9C%BC%E3%81%AE%E9%80%B2%E5%8C%96" title="眼の進化 - Japonca" lang="ja" hreflang="ja" data-title="眼の進化" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japonca" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Evolution_of_the_eye" title="Evolution of the eye - Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Evolution of the eye" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B2" title="วิวัฒนาการของตา - Tayca" lang="th" hreflang="th" data-title="วิวัฒนาการของตา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tayca" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2732276#sitelinks-wikipedia" title="Dillerarası bağlantıları değiştir" class="wbc-editpage">Bağlantıları değiştir</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ad alanları"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi" title="İçerik sayfasını göster [c]" accesskey="c"><span>Madde</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tart%C4%B1%C5%9Fma:G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi" rel="discussion" title="İçerik ile ilgili tartışma [t]" accesskey="t"><span>Tartışma</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Dil varyantını değiştir" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Türkçe</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Görünüm"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=history" title="Bu sayfanın geçmiş sürümleri [h]" accesskey="h"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Araçlar" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Araçlar</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Daha fazla seçenek" > <div class="vector-menu-heading"> Eylemler </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=history"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Genel </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SayfayaBa%C4%9Flant%C4%B1lar/G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi" title="Bu sayfaya bağlantı vermiş tüm viki sayfalarının listesi [j]" accesskey="j"><span>Sayfaya bağlantılar</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C4%B0lgiliDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler/G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi" rel="nofollow" title="Bu sayfadan bağlantı verilen sayfalardaki son değişiklikler [k]" accesskey="k"><span>İlgili değişiklikler</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C3%96zelSayfalar" title="Tüm özel sayfaların listesi [q]" accesskey="q"><span>Özel sayfalar</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&oldid=33899289" title="Bu sayfanın bu revizyonuna kalıcı bağlantı"><span>Kalıcı bağlantı</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=info" title="Bu sayfa hakkında daha fazla bilgi"><span>Sayfa bilgisi</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:KaynakG%C3%B6ster&page=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&id=33899289&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu sayfadan nasıl kaynak göstereceği hakkında bilgi"><span>Bu sayfayı kaynak göster</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FG%25C3%25B6z%25C3%25BCn_evrimi"><span>Kısaltılmış URL'yi al</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:QrCode&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FG%25C3%25B6z%25C3%25BCn_evrimi"><span>Karekodu indir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Yazdır/dışa aktar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kitap&bookcmd=book_creator&referer=G%C3%B6z%C3%BCn+evrimi"><span>Bir kitap oluştur</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:DownloadAsPdf&page=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=show-download-screen"><span>PDF olarak indir</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&printable=yes" title="Bu sayfanın basılmaya uygun sürümü [p]" accesskey="p"><span>Basılmaya uygun görünüm</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Diğer projelerde </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Eye_evolution" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2732276" title="Veri havuzundaki ilgili ögeye bağlantı [g]" accesskey="g"><span>Vikiveri ögesi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Görünüm</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">gizle</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipedi, özgür ansiklopedi</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="tr" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Gozun_evrimi_diyagrami.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Gozun_evrimi_diyagrami.svg/350px-Gozun_evrimi_diyagrami.svg.png" decoding="async" width="350" height="488" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Gozun_evrimi_diyagrami.svg/525px-Gozun_evrimi_diyagrami.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Gozun_evrimi_diyagrami.svg/700px-Gozun_evrimi_diyagrami.svg.png 2x" data-file-width="584" data-file-height="815" /></a><figcaption>Gözün evriminin önemli aşamaları.</figcaption></figure> <p><b>Gözün evrimi</b>, <a href="/wiki/Takson" title="Takson">taksonlarda</a> geniş ölçekte rastlanan özel bir <a href="/wiki/Homolog_organ" class="mw-redirect" title="Homolog organ">homolog organ</a> örneği olarak anlamlı bir çalışma konusudur. <a href="/wiki/G%C3%B6z" title="Göz">Gözün</a> görsel <a href="/wiki/Pigment" title="Pigment">pigmentler</a> gibi bazı bileşenleri ortak bir atadan geliyor gibidir. Yani bu pigmentler, hayvanlar farklı dallara ayrılmadan evvel <a href="/wiki/Evrim" title="Evrim">evrimlerini</a> tamamlamıştır. Bununla birlikte görüntü oluşturma yeteneğine sahip, karmaşık gözler, aynı proteinler ve genetik malzeme kullanılarak<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> birbirinden bağımsız olarak 50 ila 100 kere evrimleşmiştir.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Karmaşık gözler ilk kez 542 milyon yıl önce <a href="/wiki/Kambriyen_patlamas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Kambriyen patlaması">Kambriyen patlaması</a> olarak adlandırılan süratli türleşme döneminde evrilmiş görünmektedir. Kambriyen öncesinde gözlerin varlığına dair herhangi bir kanıt yoktur ancak Orta Kambriyen devrinde <a href="/w/index.php?title=Burgess_shale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Burgess shale (sayfa mevcut değil)">Burgess shale</a> olarak bilinen <a href="/wiki/Fosil" title="Fosil">fosil</a> yatağında geniş bir çeşitlilik gözlendiği açıktır. </p><p>Gözler, ait oldukları organizmaların ihtiyaçlarını karşılayan çok sayıda <a href="/wiki/Adaptasyon" title="Adaptasyon">adaptasyon</a> sergiler. Keskinlikleri, tespit edebildikleri <a href="/wiki/Dalgaboyu" class="mw-redirect" title="Dalgaboyu">dalgaboyu</a> aralığı, az <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1k" title="Işık">ışık</a> seviyelerindeki hassasiyetleri, hareketi yakalama, nesneleri seçebilme ve renkleri ayırt etme becerileri bakımından farklılıklar gösterebilir. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Yaklaşımlar"><span id="Yakla.C5.9F.C4.B1mlar"></span>Yaklaşımlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&veaction=edit&section=1" title="Değiştirilen bölüm: Yaklaşımlar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=edit&section=1" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Yaklaşımlar"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Eye_iris.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Eye_iris.jpg/260px-Eye_iris.jpg" decoding="async" width="260" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Eye_iris.jpg/390px-Eye_iris.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Eye_iris.jpg/520px-Eye_iris.jpg 2x" data-file-width="2788" data-file-height="1864" /></a><figcaption>İnsan gözü, <a href="/wiki/%C4%B0ris" title="İris">iris</a> tabakası</figcaption></figure> <p>1802 yılından bu yana, göz gibi karmaşık bir yapının <a href="/wiki/Do%C4%9Fal_se%C3%A7ilim" title="Doğal seçilim">doğal seçilim</a> yoluyla evrimini izah etmenin zor olduğu söylenegelmektedir.<sup class="reference" id="ref_Paley"><a href="#endnote_Paley">[A]</a></sup> <a href="/wiki/Charles_Darwin" title="Charles Darwin">Charles Darwin</a> de, <a href="/wiki/T%C3%BCrlerin_K%C3%B6keni" title="Türlerin Kökeni">Türlerin Kökeni</a>’nde, doğal seçilim yoluyla gözün evriminin ilk bakışta son derece saçma geldiğini yazar. Ancak yine de bunu hayal etmenin güçlüğüne rağmen açıklamaya girişir, ki bu açıklama son derece makuldur: </p> <blockquote><p>...kusursuz ve karmaşık bir göz ile kusurlu ve basit bir göz arasında, her biri sahibine yarar sağlayan sayısız aşama bulunduğu; dahası gözün çok az bile olsa değiştiği ve bu değişimler sonraki kuşaklara miras kaldığı, ki zaten durum budur ve organdaki herhangi bir değişim ya da modifikasyonun değişen yaşam koşulları altındaki bir hayvana fayda sağladığı gösterilirse, hayal gücümüz kabul etmekte ne kadar zorlanırsa zorlansın, kusursuz ve karmaşık bir gözün doğal seçilim tarafından biçimlendirilmiş olabileceğine inanmaktaki güçlük, geçerliliğini yitirir.<sup id="cite_ref-türlerin_kökeni_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-türlerin_kökeni-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <p>Halen mevcut olan ara evrim basamaklarından örnekler vererek “başka herhangi bir düzenek içermeyen, yalnızca pigmentle kaplı bir <a href="/wiki/Optik_sinir" title="Optik sinir">optik sinir</a>”den “az çok yüksek bir kusursuzluk düzeyine” doğru bir değişim olduğunu ileri sürer.<sup id="cite_ref-türlerin_kökeni_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-türlerin_kökeni-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Darwin'in düşüncesi bir süre sonra doğrulanır. Mevcut çalışmalar, gözün <a href="/wiki/Geli%C5%9Fim_biyolojisi" title="Gelişim biyolojisi">gelişimi</a> ve evriminden sorumlu <a href="/wiki/Genetik" title="Genetik">genetik</a> mekanizmaların araştırılması üzerinedir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Evrim_hızı"><span id="Evrim_h.C4.B1z.C4.B1"></span>Evrim hızı</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&veaction=edit&section=2" title="Değiştirilen bölüm: Evrim hızı" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=edit&section=2" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Evrim hızı"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İlk göz fosilleri, bundan yaklaşık 540 milyon yıl önce, Kambriyen Devri'nin başlarında ortaya çıktı.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bu devirde, Kambriyen patlaması olarak adlandırılan gözle görünür hızlı bir evrimleşme süreci yaşandı. Bu çeşitlenmenin “nedenleri” için ileri sürülen pek çok <a href="/wiki/Hipotez" title="Hipotez">hipotezden</a> birisi de <a href="/w/index.php?title=Andrew_Parker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andrew Parker (sayfa mevcut değil)">Andrew Parker</a>’ın “Elektrik düğmesi” <a href="/wiki/Teori" title="Teori">teorisidir</a>. Bu teoriye göre gözün evrimi canlılar arasında bir <a href="/wiki/Silahlanma_yar%C4%B1%C5%9F%C4%B1" title="Silahlanma yarışı">silahlanma yarışını</a> tetiklemiş, bu da hızlı bir evrimleşme sürecinin önünü açmıştır.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bundan önce organizmalar ışığa karşı duyarlılıktan yararlanmış olabilirler ancak görme duyusunu hızlı <a href="/wiki/Hareket" class="mw-disambig" title="Hareket">hareket</a> ve <a href="/wiki/Y%C3%B6n_bulma" class="mw-redirect" title="Yön bulma">yön bulma</a> için kullandıklarına dair bir kanıt yoktur. </p><p>Kambriyen Deviri'nin ilk dönemine dair fosil kayıtları son derece zayıf olduğu için gözün evrim hızını belirlemek zordur. Doğal seçilime maruz kalan küçük <a href="/wiki/Mutasyon" title="Mutasyon">mutasyonlardan</a> başka bir şey gerektirmeyen basit (bir) <a href="/wiki/Modelleme" title="Modelleme">modelleme</a> ilkel bir optik duyu organından insandaki gibi karmaşık bir gözün, birkaç yüz bin yılda evrilebileceğini göstermektedir.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Köken_sayısı"><span id="K.C3.B6ken_say.C4.B1s.C4.B1"></span>Köken sayısı</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&veaction=edit&section=3" title="Değiştirilen bölüm: Köken sayısı" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=edit&section=3" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Köken sayısı"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gözün bir kerede mi, yoksa birbirinden bağımsız birçok <a href="/w/index.php?title=Soyolu%C5%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Soyoluş (sayfa mevcut değil)">soyoluş</a> dalında mı evrildiği tartışma konusudur. Gözün gelişimine katılan genetik mekanizma göze sahip bütün organizmalarda ortaktır. Görme duyusu için organizmada hazır bulunması gereken tek şey görme pigmentindeki <a href="/wiki/A_vitamini" title="A vitamini">A vitaminine</a> bağlı <a href="/w/index.php?title=Kromofor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kromofor (sayfa mevcut değil)">kromoforlardır</a> ve bu <a href="/wiki/Molek%C3%BCl" title="Molekül">molekül</a> parçaları <a href="/wiki/Bakteri" title="Bakteri">bakterilerde</a> de bulunur. <a href="/w/index.php?title=Fotoresept%C3%B6r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fotoreseptör (sayfa mevcut değil)">Fotoreseptör</a> hücreler de, moleküler açıdan benzer <a href="/wiki/Kemoresept%C3%B6r" title="Kemoreseptör">kemoreseptörler</a> ve muhtemelen <a href="/wiki/Kambriyen_patlamas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Kambriyen patlaması">Kambriyen patlamasından</a> çok önceleri de var olan ışığa duyarlı <a href="/wiki/H%C3%BCcre" title="Hücre">hücrelerden</a> birden fazla kere evrimleşmiş olabilir.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Işığa duyarlı bütün organlar, <a href="/wiki/Opsin" title="Opsin">opsinler</a> olarak adlandırılan bir <a href="/wiki/Protein" title="Protein">protein</a> grubunu kullanan fotoreseptör sistemlerine dayalı olarak çalışır. Yedi opsin alt grubunun tümü, hayvanların son ortak atasında zaten bulunuyordu. Dahası, gözleri konumlandıran genetik malzeme bütün hayvanlarda ortaktır: <a href="/wiki/Fare" title="Fare">Farelerden</a> tutun <a href="/wiki/%C4%B0nsan" title="İnsan">insanlara</a> ve <a href="/wiki/Drosophila" title="Drosophila">meyve sineklerine</a> varıncaya kadar bütün gözlü organizmalarda gözün gelişeceği yeri <a href="/wiki/PAX6" title="PAX6">PAX6</a> <a href="/wiki/Gen" title="Gen">geni</a> kontrol eder.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bununla birlikte bu ana kontrol genleri, modern hayvanlarda kontrol ettikleri yapıların çoğundan çok daha eski olsalar gerektir ve muhtemelen başka bir amaç için <a href="/wiki/Do%C4%9Fal_se%C3%A7ilim" title="Doğal seçilim">seçilmiştir</a>. </p><p>Duyu organları muhtemelen <a href="/wiki/Beyin" title="Beyin">beyinden</a> daha önce evrildi. Çünkü işleyecek bilgi olmadan bu bilgiyi işleyecek bir organa gerek yoktur.<sup id="cite_ref-Gehring_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Gehring-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gözün_evriminin_aşamaları"><span id="G.C3.B6z.C3.BCn_evriminin_a.C5.9Famalar.C4.B1"></span>Gözün evriminin aşamaları</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&veaction=edit&section=4" title="Değiştirilen bölüm: Gözün evriminin aşamaları" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=edit&section=4" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Gözün evriminin aşamaları"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Augentierchen_440x600.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Augentierchen_440x600.jpg/130px-Augentierchen_440x600.jpg" decoding="async" width="130" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Augentierchen_440x600.jpg/195px-Augentierchen_440x600.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Augentierchen_440x600.jpg/260px-Augentierchen_440x600.jpg 2x" data-file-width="440" data-file-height="599" /></a><figcaption><a href="/wiki/%C3%96glena" class="mw-redirect" title="Öglena">Öglenada</a> ışığa duyarlı beneği, stigma (2) gizler.</figcaption></figure> <p>Gözün en erken atası, <a href="/wiki/Tekh%C3%BCcreli" class="mw-redirect" title="Tekhücreli">tekhücreli</a> organizmalarda bile bulunan <a href="/w/index.php?title=G%C3%B6zbene%C4%9Fi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gözbeneği (sayfa mevcut değil)">gözbeneği</a> denilen ışığa duyarlı fotoreseptör <a href="/wiki/Protein" title="Protein">proteinlerdi</a>. Gözbenekleri yalnızca çevredeki parlaklığı hissedebilir: Işığı karanlıktan ayırt edebilirler ki bu <a href="/wiki/Fotoperiyodizm" title="Fotoperiyodizm">fotoperiyodizm</a> ve 24 saatlik tempoya bağlı günlük senkronizasyon için yeterlidir. Ancak şekilleri ayırt edemedikleri ve ışığın yönünü belirleyemedikleri için görme duyusu oluşturmakta yetersizdirler. Gözbenekleri hemen hemen tüm büyük hayvan gruplarında bulunur ve <a href="/wiki/%C3%96glena" class="mw-redirect" title="Öglena">öglena</a> dahil, tekhücreli organizmalarda ortaktır. Öglenanın göz bebeğine stigma denir ve hücrenin ön tarafında bulunur. Bu, bir dizi ışığa duyarlı <a href="/wiki/Kristal" title="Kristal">kristalin</a> üzerini örten kırmızı pigment içeren küçük bir benektir. Hareketi sağlayan <a href="/wiki/Kam%C3%A7%C4%B1" class="mw-redirect" title="Kamçı">kamçıyla</a> birlikte gözbeneği, organizmanın ışığa göre konum alabilmesine olanak verir. Bu, genelde, <a href="/wiki/Fotosentez" title="Fotosentez">fotosentezi</a> kolaylaştımak için ışığa yönelim şeklindedir.<sup id="cite_ref-Lang_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lang-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gözbeneği gece ve gündüzü ayırt eder ki bu 24 saatlik yaşam ritmi oluşturmadaki temel işlevdir. Daha karmaşık organizmalarda görsel pigmentler beyindedir ve yumurtlamayı ayın çevrimleriyle senkronize etmekte rol oynadıkları sanılmaktadır. Organizmalar, üreme oranını en üst düzeye çekebilmek için, <a href="/wiki/Sperm" title="Sperm">sperm</a> ve <a href="/wiki/Yumurta" title="Yumurta">yumurta</a> salımını gece vakti ışık miktarındaki küçük değişimleri tespit ederek senkronize ediyor olabilir. </p><p>Görme duyusu, bütün gözlerde ortak olan temel bir <a href="/wiki/Biyokimya" title="Biyokimya">biyokimyasal</a> sürece dayanır. Bununla birlikte bir organizmanın çevresel özelliklerini yorumlamak için bu biyokimyasal mekanizmanın kullanılış biçimleri büyük farklılıklar gösterir: Gözler son derece farklı yapılarda ve farklı biçimlerdedir. Hepsi de mekanizmanın temelini oluşturan protein ve moleküllere kıyasla oldukça geç evrimleşmiştir.<sup id="cite_ref-Lang_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-Lang-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/H%C3%BCcre" title="Hücre">Hücresel</a> düzeyde bakıldığında iki temel göz “tasarımı” var gibidir: <a href="/wiki/%C4%B0lkin_a%C4%9F%C4%B1zl%C4%B1lar" title="İlkin ağızlılar">ilkin ağızlıların</a> (<a href="/wiki/Yumu%C5%9Fak%C3%A7alar" title="Yumuşakçalar">yumuşakçalar</a>, <a href="/wiki/Halkal%C4%B1_solucanlar" title="Halkalı solucanlar">halkalı solucanlar</a> ve <a href="/wiki/Eklem_bacakl%C4%B1lar" title="Eklem bacaklılar">eklem bacaklılar</a>) gözleri ve <a href="/wiki/%C4%B0kincil_a%C4%9F%C4%B1zl%C4%B1lar" title="İkincil ağızlılar">ikincil ağızlıların</a> (<a href="/wiki/Omurgal%C4%B1lar" title="Omurgalılar">omurgalılar</a> ve <a href="/wiki/Derisi_dikenliler" class="mw-redirect" title="Derisi dikenliler">derisi dikenliler</a>) gözleri.<sup id="cite_ref-Lang_13-2" class="reference"><a href="#cite_note-Lang-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Gözün işlevsel birimi, opsin proteinleri içeren ve sinirsel bir <a href="/wiki/%C4%B0mpuls" class="mw-disambig" title="İmpuls">impuls</a> başlatarak ışığa tepki veren reseptör hücredir. Işığa duyarlı opsinler, yüzey alanını maksimuma çıkarmak için tüysü bir katman üzerine borne. Bu “tüylerin” doğası üst şubelere göre farklılık gösterir: İlkin ağızlılarda <a href="/wiki/H%C3%BCcre_duvar%C4%B1" title="Hücre duvarı">hücre duvarının</a> uzantısı, mikrovilüs şeklindedirler. Ancak ikincil ağızlılarda, bağımsız yapılar olan <a href="/wiki/Sil" title="Sil">sillerden</a> türemişlerdir.<sup id="cite_ref-Lang_13-3" class="reference"><a href="#cite_note-Lang-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bu bir tür sadeleşmeye benzemektedir zira bazı mikrovilüsler, sil benzeri oluşumlara sahiptir. Ancak başka gözlemler, ilkin ağızlılarla ikincil ağızlılar arasında kökten bir fark olduğu fikrini desteklemektedir.<sup id="cite_ref-Lang_13-4" class="reference"><a href="#cite_note-Lang-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bu hususlar hücrelerin ışığa verdiği tepki üzerine odaklanmaktadır. Sinirsel impulsu oluşturacak <a href="/w/index.php?title=Elektrik_sinyali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Elektrik sinyali (sayfa mevcut değil)">elektrik sinyalini</a> tetiklemek için bazılarında <a href="/wiki/Sodyum" title="Sodyum">sodyum</a>, bazılarında da <a href="/wiki/Potasyum" title="Potasyum">potasyum</a> kullanmaktadır. Dahası, ilkin ağızlılar genel olarak, hücre duvarlarından <i>daha fazla</i> sodyumun geçmesine izin vererek sinyal oluşturur. İkincil ağızlılarsa daha azını geçirerek sinyal oluşturur.<sup id="cite_ref-Lang_13-5" class="reference"><a href="#cite_note-Lang-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Buna göre, Prekambriyen devrinde iki dal birbirinden ayrıldığında, birbirinden bağımsız olarak daha karmaşık gözlere doğru gelişen son derece ilkel ışık reseptörlerine sahiplerdi. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İlk_gözler"><span id=".C4.B0lk_g.C3.B6zler"></span>İlk gözler</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&veaction=edit&section=5" title="Değiştirilen bölüm: İlk gözler" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=edit&section=5" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: İlk gözler"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gözün temel ışık işleme birimi, ince bir zar içinde iki molekül barındıran özelleşmiş bir fotoreseptör hücredir. Bu moleküller kromoforu çevreleyen, ışığa duyarlı opsin proteini ve renkleri ayırt eden bir pigmenttir. Bu tip hücre gruplarına “gözbeneği” denir ve bu hücre grupları 40 ila 65 arası bir sayıyla ifade edilebilecek kere birbirlerinden bağımsız olarak evrimleşmiştir. Bu gözbenekleri, hayvanların, ışığın yönünü ve şiddetini son derece basit bir düzeyde algılamalarına imkân tanır. Bu algı, bir mağaranın içinde, güvende olduklarını bilmelerine yetecek, ancak nesneleri çevrelerinden ayırt etmeye yetmeyecek düzeydedir.<sup id="cite_ref-Lang_13-6" class="reference"><a href="#cite_note-Lang-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Işığın yönünü yaklaşık olarak ayırt edebilecek optik bir sistem geliştirmek, çok daha zordur ve otuz küsur <a href="/wiki/%C5%9Eube_(biyoloji)" class="mw-redirect" title="Şube (biyoloji)">şubenin</a><sup class="reference" id="ref_Kesin_sayı"><a href="#endnote_Kesin_sayı">[B]</a></sup> sadece altısında bu tip bir sistem vardır. Bununla birlikte, bu şubeler yaşayan canlıların % 96'sına karşılık gelir.<sup id="cite_ref-Lang_13-7" class="reference"><a href="#cite_note-Lang-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Smed.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Smed.jpg/230px-Smed.jpg" decoding="async" width="230" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Smed.jpg/345px-Smed.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Smed.jpg/460px-Smed.jpg 2x" data-file-width="2116" data-file-height="880" /></a><figcaption><a href="/wiki/Planaryalar" title="Planaryalar">Planaryalar</a>, az da olsa ışığın yönünü ayırt edebilen, çanak şeklinde gözbeneklerine sahiptir.</figcaption></figure> <p>Bu karmaşık optik sistemler, <a href="/w/index.php?title=%C3%87okh%C3%BCcreli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çokhücreli (sayfa mevcut değil)">çokhücreli</a> göz lekeleri olarak yolculuklarına başlamış, daha sonra adım adım çanak şekli alacak biçimde içe göçmüştür. Bu sayede öncelikle parlaklığın <a href="/wiki/Y%C3%B6n" title="Yön">yönünü</a> belirleyebilme becerisini kazanmışlardır. Sonraları çukur derinleştikçe bu beceri gittikçe daha da sofistike hâle gelmiştir. Düz göz lekeleri ışığın yönünü belirlemede yetersizdi, zira bir ışık ışını, hangi yönden gelirse gelsin, aynı ışığa duyarlı hücre grubunu aktive edecektir. Öte yandan çukurlu gözlerin çanağa benzeyen biçimi, geliş açısına göre ışığın, üzerine düştüğü hücrelerin farklı olması sayesinde sınırlı da olsa yön tayini yapmaya izin verecekti. Kambriyen devrinde ortaya çıkan çukurlu gözler, o dönemki <a href="/wiki/Salyangoz" title="Salyangoz">salyangozlarda</a> görülmekteydi. Hâlâ varlıklarını sürdüren bazı salyangozlarda ve <a href="/wiki/Planaryalar" title="Planaryalar">planaryalar</a> gibi <a href="/wiki/Omurgas%C4%B1zlar" title="Omurgasızlar">omurgasızlarda</a> da mevcuttur. Planarya, çanak biçimindeki, bol pigmentli <a href="/wiki/Retina" title="Retina">retina</a> hücreleri yüzünden, ışın yönünü ve şiddetini çok az belirleyebilir. Bu hücreler, ışığın girmesi için sadece bir açıklık bırakacak şekilde ışığa duyarlı hücrelerin önünü kapatır. Bununa birlikte, bu proto-göz, daha çok ışığın yönünden ziyade varlığını ya da yokluğunu tespit etmede yararlıdır. Göz çukuru derinleşip fotoreseptör hücrelerin sayısı arttıkça bu durum daha kusursuz görsel bilgi elde etmeye doğru adım adım değişir.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Pit_eye.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Pit_eye.svg/130px-Pit_eye.svg.png" decoding="async" width="130" height="191" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Pit_eye.svg/195px-Pit_eye.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Pit_eye.svg/260px-Pit_eye.svg.png 2x" data-file-width="237" data-file-height="348" /></a><figcaption> Geliş açısına bağlı olarak ışık ışını göz çukurunda farklı hücreleri aktive eder.</figcaption></figure> <p>Bir <a href="/wiki/Foton" title="Foton">foton</a>, kromofor tarafından emildiğinde, <a href="/wiki/Kimyasal_reaksiyon" title="Kimyasal reaksiyon">kimyasal bir reaksiyon</a>, fotonun enerjisinin <a href="/wiki/Elektrik_enerjisi" title="Elektrik enerjisi">elektrik enerjisine</a> çevrilmesine ve yüksek hayvanlarda <a href="/wiki/Sinir_sistemi" title="Sinir sistemi">sinir sistemine</a> aktarılmasını sağlar. Bu fotoreseptör hücreler, <a href="/wiki/Retina" title="Retina">retinanın</a> bir kısmını oluşturur. Bu kısım, görsel bilgiyi,<sup id="cite_ref-fernald_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-fernald-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> bunun yanı sıra vücut saati için gerekli gün uzunluğu ve ışık bilgisini beyne ileten ince bir hücre tabakasıdır. Bununla birlikte Cladonema gibi bazı <a href="/wiki/Denizanas%C4%B1" title="Denizanası">denizanalarının</a> oldukça ayrıntılı gözleri vardır, ancak beyinleri yoktur. Bu canlılarda gözler, bilgiyi, herhangi bir ara işleme tabii tutmadan doğrudan kaslara gönderir.<sup id="cite_ref-Gehring_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-Gehring-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Kambriyen patlaması boyunca, gözün evrimi süratle ivme kazanmış ve görüntü işleme ve ışığın yönünü tespit etmede radikal gelişimler göstermiştir.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Nautilus_pompilius_(head).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Nautilus_pompilius_%28head%29.jpg/200px-Nautilus_pompilius_%28head%29.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Nautilus_pompilius_%28head%29.jpg/300px-Nautilus_pompilius_%28head%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Nautilus_pompilius_%28head%29.jpg/400px-Nautilus_pompilius_%28head%29.jpg 2x" data-file-width="4272" data-file-height="2848" /></a><figcaption>İlkel <a href="/wiki/Notilus" title="Notilus">notilus</a> göz fonksiyonları, <a href="/wiki/%C4%B0%C4%9Fne_deli%C4%9Fi_kamera" title="İğne deliği kamera">iğne deliği kameranınkine</a> benzer</figcaption></figure> <p>İğne deliği kamera tipindeki göz, önce bir çanağa, ardından bir odacığa doğru derinleşen bir oyuk şeklinde gelişmiştir. Giriş açıklığının daralamasıyla birlikte organizma, temiz bir yön ve şekil algılamasına imkân veren gerçek bir görüntüleme becerisi edinmiştir. <a href="/wiki/Kornea" title="Kornea">Korneadan</a> ve <a href="/wiki/Mercek" title="Mercek">mercekten</a> yoksun olan bu tip gözler <a href="/wiki/Notilus" title="Notilus">notiluslarda</a> bulunur. <a href="/wiki/%C3%87%C3%B6z%C3%BCn%C3%BCrl%C3%BCk_(optik_ve_elektronik)" class="mw-redirect" title="Çözünürlük (optik ve elektronik)">Çözünürlükleri</a> zayıftır, görüntü pusludur. Ama yine de gözbeneklerine göre çok daha gelişkindirler.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Şeffaf hücrelerin oluşturduğu şişkinlik organizmayı <a href="/wiki/Bula%C5%9F%C4%B1c%C4%B1_hastal%C4%B1k" class="mw-redirect" title="Bulaşıcı hastalık">bulaşımdan</a> ve <a href="/wiki/Parazit" class="mw-redirect" title="Parazit">parazit</a> istilasından korur. Artık ayrı bir bölüm olan odacığın içinde kalanlar, yavaş yavaş, renk filtreleme, daha yüksek <a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1lma_indisi" title="Kırılma indisi">kırılma indisi</a>, <a href="/wiki/Mor%C3%B6tesi" class="mw-redirect" title="Morötesi">morötesi</a> ışınımı bloke etmek veya <a href="/wiki/Su" title="Su">su</a> içinde ve dışında iş görebilme gibi optimizasyonlar için şeffaf bir salgı şekline özelleşebildi. Bazı <a href="/wiki/S%C4%B1n%C4%B1f_(biyoloji)" title="Sınıf (biyoloji)">sınıflarda</a>, bu tabakanın organizmanın kabuk ya da deri değiştirme alışkanlıklarıyla ilgili olabileceği düşünülmektedir. </p><p>Gözlerin, <a href="/wiki/Elektromanyetik_tayf" class="mw-redirect" title="Elektromanyetik tayf">elektromanyetik tayftaki</a> kısa <a href="/wiki/Dalgaboyu" class="mw-redirect" title="Dalgaboyu">dalgaboylarını</a> algılayacak şekilde özelleşmelerinin sebebi, ışığa duyarlılık geliştiren ilk türlerin <a href="/w/index.php?title=Sucul&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sucul (sayfa mevcut değil)">sucul</a> olması ve <a href="/wiki/G%C3%B6r%C3%BCn%C3%BCr_%C4%B1%C5%9F%C4%B1k" class="mw-redirect" title="Görünür ışık">görünür ışığın</a> su içinde ilerleyebilen en belirgin dalgaboyu olması gibi görünmektedir. Suyun ışığı filtreleme özelliği bitkilerin ışığa duyarlılığını da etkilemiştir.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mercek_oluşumu_ve_farklılaşma"><span id="Mercek_olu.C5.9Fumu_ve_farkl.C4.B1la.C5.9Fma"></span>Mercek oluşumu ve farklılaşma</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&veaction=edit&section=6" title="Değiştirilen bölüm: Mercek oluşumu ve farklılaşma" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=edit&section=6" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Mercek oluşumu ve farklılaşma"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Focus_in_an_eye.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Focus_in_an_eye.svg/300px-Focus_in_an_eye.svg.png" decoding="async" width="300" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Focus_in_an_eye.svg/450px-Focus_in_an_eye.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Focus_in_an_eye.svg/600px-Focus_in_an_eye.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="270" /></a><figcaption>Uzaktaki ve yakındaki bir nesneden gelen ışığın <a href="/wiki/Mercek" title="Mercek">merceğin</a> eğriliğini değiştirmek suretiyle odaklanması.</figcaption></figure> <p>Canlılar dünyasında birbirinden bağımsız olarak evrilmiş bir dizi mercek tipi mevcuttur. Basit çukurlu gözlerde mercekler, muhtemelen <a href="/wiki/Retina" title="Retina">retinaya</a> düşen <a href="/wiki/I%C5%9F%C4%B1k" title="Işık">ışık</a> miktarını artırmak için gelişti. Mercekli basit gözlere sahip bir erken dönem <a href="/w/index.php?title=Lobopod&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lobopod (sayfa mevcut değil)">lobopodunun</a> odak uzaklığı görüntüyü retinanın arkasına odaklıyordu, bu nedenle görüntünün hiçbir kısmı odaklanamadığı için mevcut ışık yoğunluğu organizmaya yaşamak için daha derin (ve daha karanlık) suları seçme olanağı sağlamıştır.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Kamera tipi gözlerin evrimi muhtemelen başka bir yörüngede cereyan etti. İğne deliği gözün üzerindeki şeffaf hücreler, aralarında bir sıvı bulunan iki katmana ayrıldı.<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme"><span title="">kaynak belirtilmeli</span></a></i>]</sup> Bu sıvı aslında, toplam kalınlığın artmasını ve böylece mekanik koruma da sağlayan; <a href="/wiki/Oksijen" title="Oksijen">oksijen</a>, besin maddeleri, atıklar ve <a href="/wiki/Ba%C4%9F%C4%B1%C5%9F%C4%B1kl%C4%B1k" title="Bağışıklık">bağışıklık</a> fonksiyonları için kullanılan bir dolaşım sıvısı olarak iş görüyordu. Ayrıca katı ve sıvı maddeler arasındaki çoklu arayüzleri, daha geniş görüş açıları ve daha büyük çözünürlük sağlayarak optik gücü artırmaktadır. Tabakaların ayrılması, deri değiştirmeyle alakalı olarak da ortaya çıkmış ve hücreler arası sıvı da ortaya çıkan bu boşluğu doldurmuş olabilir.<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Vikipedi:Kaynak_g%C3%B6sterme" title="Vikipedi:Kaynak gösterme"><span title="">kaynak belirtilmeli</span></a></i>]</sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Krilleyekils.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Krilleyekils.jpg/200px-Krilleyekils.jpg" decoding="async" width="200" height="191" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Krilleyekils.jpg/300px-Krilleyekils.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Krilleyekils.jpg/400px-Krilleyekils.jpg 2x" data-file-width="1574" data-file-height="1505" /></a><figcaption><a href="/wiki/Antarktika_krili" title="Antarktika krili">Antarktika krilinin</a> bileşik gözü</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Omurgal%C4%B1lar" title="Omurgalılar">Omurgalılarda</a> mercekler, yüksek yoğunlukta <a href="/wiki/Kristalin" title="Kristalin">kristalin</a> proteini içeren <a href="/wiki/Epitel" class="mw-redirect" title="Epitel">epitel</a> hücrelerinden oluşur. Gelişimin <a href="/wiki/Embriyo" title="Embriyo">embriyo</a> basamağında mercek canlı bir <a href="/wiki/Doku" title="Doku">dokudur</a>. Ancak hücre mekanizması, şeffaf olmamasından ötürü, organizmanın görme becerisi kazanabilmesi için dışarı atılmalıdır. Mekanizmanın dışarı atılması demek, merceğin, organizmanın ömrü boyunca kullanılabilecek kadar kristalinle paketlenmiş ölü hücrelerden oluşması demektir. Merceği kullanılabilir kılan <a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1lma_indisi" title="Kırılma indisi">kırılma indisi</a> gradienti, merceğin değişik parçalarının mevcut kristalin konsantrasyonundaki radyal değişim sayesindedir. Buradaki püf noktası kristalinin varlığı değil, merceği kullanılabilir yapan nispi dağılımıdır.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Bir <a href="/wiki/Ak%C4%B1ll%C4%B1_tasar%C4%B1m" title="Akıllı tasarım">akıllı tasarım</a> taraftarı olan <a href="/w/index.php?title=David_Berlinski&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Berlinski (sayfa mevcut değil)">David Berlinski</a>, bu hesaplamaların dayandığı temeli sorgulamış<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ancak Berlinski'nin bu eleştirileri, hesaplamaların olduğu orijinal çalışmanın yazarı tarafından çürütülmüştür.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dipnotlar">Dipnotlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&veaction=edit&section=7" title="Değiştirilen bölüm: Dipnotlar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=edit&section=7" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Dipnotlar"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small"> <dl><dd>A. <span class="citation wikicite" id="endnote_Paley"><b><a href="#ref_Paley">^</a></b></span>1802 yılında, <a href="/w/index.php?title=William_Paley&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Paley (sayfa mevcut değil)">William Paley</a> gözün bir <a href="/wiki/Tasar%C4%B1m" title="Tasarım">tasarım</a> <a href="/wiki/Mucize" title="Mucize">mucizesi</a> olduğu ileri sürmüştü.</dd> <dd>B. <span class="citation wikicite" id="endnote_Kesin_sayı"><b><a href="#ref_Kesin_sayı">^</a></b></span>Kesin sayı yazardan yazara farklılık göstermektedir.</dd></dl> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kaynakça"><span id="Kaynak.C3.A7a"></span>Kaynakça</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&veaction=edit&section=8" title="Değiştirilen bölüm: Kaynakça" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&action=edit&section=8" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kaynakça"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32805677">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-count:2}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-count:3}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><strong><a href="#cite_ref-1">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak dergi">Kozmik, Z (2003). "Role of Pax Genes in Eye Evolution A Cnidarian PaxB Gene Uniting Pax2 and Pax6 Functions". <i>Developmental Cell</i>. Cilt 5. ss. 773-785. <a href="/wiki/Say%C4%B1sal_nesne_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1" title="Sayısal nesne tanımlayıcısı">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016/S1534-5807%2803%2900325-3">10.1016/S1534-5807(03)00325-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Role+of+Pax+Genes+in+Eye+Evolution+A+Cnidarian+PaxB+Gene+Uniting+Pax2+and+Pax6+Functions&rft.pages=773-785&rft.date=2003&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS1534-5807%2803%2900325-3&rft.au=Kozmik%2C+Z&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AG%C3%B6z%C3%BCn+evrimi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><strong><a href="#cite_ref-2">^</a></strong> <span class="reference-text">Land, M.F. and Nilsson, D.-E., <i>Animal Eyes</i>, Oxford University Press, Oxford (2002).</span> </li> <li id="cite_note-3"><strong><a href="#cite_ref-3">^</a></strong> <span class="reference-text">Haszprunar (1995). "The mollusca: Coelomate turbellarians or mesenchymate annelids?". in Taylor. Origin and evolutionary radiation of the Mollusca : centenary symposium of the Malacological Society of London. Oxford: Oxford Univ. Press.</span> </li> <li id="cite_note-türlerin_kökeni-4"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-türlerin_kökeni_4-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-türlerin_kökeni_4-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Darwin, Charles (1859). <i><a href="/wiki/T%C3%BCrlerin_K%C3%B6keni" title="Türlerin Kökeni">Türlerin Kökeni</a></i>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><strong><a href="#cite_ref-5">^</a></strong> <span class="reference-text">Parker, Andrew R. (2009). "On the origin of optics". Optics & Laser Technology.</span> </li> <li id="cite_note-6"><strong><a href="#cite_ref-6">^</a></strong> <span class="reference-text">Parker, Andrew (2003). In the Blink of an Eye: How Vision Sparked the Big Bang of Evolution. Cambridge, MA: Perseus Pub.</span> </li> <li id="cite_note-7"><strong><a href="#cite_ref-7">^</a></strong> <span class="reference-text">Nilsson, D-E; Pelger S (1994). "A pessimistic estimate of the time required for an eye to evolve". Proc R Soc Lond B 256: 53–58.</span> </li> <li id="cite_note-8"><strong><a href="#cite_ref-8">^</a></strong> <span class="reference-text">Nilsson, D.E. (1996) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleURL&_udi=B6VRT-4D7CBY3-C&_user=10&_rdoc=1&_fmt=&_orig=search&_sort=d&view=c&_acct=C000050221&_version=1&_urlVersion=0&_userid=10&md5=04ec410ef75358030c44d8e1feb48b88">Eye ancestry: old genes for new eyes</a> 27 Şubat 2009 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090227011833/http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleURL&_udi=B6VRT-4D7CBY3-C&_user=10&_rdoc=1&_fmt=&_orig=search&_sort=d&view=c&_acct=C000050221&_version=1&_urlVersion=0&_userid=10&md5=04ec410ef75358030c44d8e1feb48b88">arşivlendi</a>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><strong><a href="#cite_ref-9">^</a></strong> <span class="reference-text">Halder, G., Callaerts, P. and Gehring, W.J. (1995). "New perspectives on eye evolution." <i>Curr. Opin. Genet. Dev.</i> 5 (pp. 602–609).</span> </li> <li id="cite_note-10"><strong><a href="#cite_ref-10">^</a></strong> <span class="reference-text">Halder, G., Callaerts, P. and Gehring, W.J. (1995). "Induction of ectopic eyes by targeted expression of the <i>eyeless</i> gene in <i>Drosophila</i>". <i>Science</i> 267 (pp. 1788–1792).</span> </li> <li id="cite_note-11"><strong><a href="#cite_ref-11">^</a></strong> <span class="reference-text">Tomarev, S.I., Callaerts, P., Kos, L., Zinovieva, R., Halder, G., Gehring, W., and Piatigorsky, J. (1997). "Squid <i>PAX-6</i> and eye development." Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 94 (pp. 2421–2426).</span> </li> <li id="cite_note-Gehring-12"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-Gehring_12-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Gehring_12-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Gehring, W. J. (13 January 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://jhered.oxfordjournals.org/cgi/content/full/96/3/171">New Perspectives on Eye Development and the Evolution of Eyes and Photoreceptors</a> 10 Mayıs 2010 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100510090000/http://jhered.oxfordjournals.org/cgi/content/full/96/3/171">arşivlendi</a>. (Full text). Journal of Heredity (Oxford Journals) 96 (3): 171–184.</span> </li> <li id="cite_note-Lang-13"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-Lang_13-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Lang_13-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Lang_13-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Lang_13-3"><sup><i><b>d</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Lang_13-4"><sup><i><b>e</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Lang_13-5"><sup><i><b>f</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Lang_13-6"><sup><i><b>g</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Lang_13-7"><sup><i><b>h</b></i></sup></a> <span class="reference-text">M F Land; R D Fernald (1992). "The Evolution of Eyes". Annual Review of Neuroscience 15: 1–29.</span> </li> <li id="cite_note-14"><strong><a href="#cite_ref-14">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120915061324/http://library.thinkquest.org/28030/eyeevo.htm">"Eye-Evolution?"</a>. 15 Eylül 2012 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://library.thinkquest.org/28030/eyeevo.htm">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">31 Temmuz</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Eye-Evolution%3F&rft_id=http%3A%2F%2Flibrary.thinkquest.org%2F28030%2Feyeevo.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AG%C3%B6z%C3%BCn+evrimi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-fernald-15"><strong><a href="#cite_ref-fernald_15-0">^</a></strong> <span class="reference-text">Fernald, Russell D. (2001) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.karger.com/gazette/64/fernald/art_1_3.htm">The Evolution of Eyes: How Do Eyes Capture Photons?</a> 19 Mart 2006 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060319050006/http://www.karger.com/gazette/64/fernald/art_1_3.htm">arşivlendi</a>. Karger Gazette 64: "The Eye in Focus".</span> </li> <li id="cite_note-16"><strong><a href="#cite_ref-16">^</a></strong> <span class="reference-text">Conway-Morris, S. (1998). The Crucible of Creation. Oxford: Oxford University Press</span> </li> <li id="cite_note-17"><strong><a href="#cite_ref-17">^</a></strong> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Richard_Dawkins" title="Richard Dawkins">Richard Dawkins</a> 1986. <i><a href="/wiki/K%C3%B6r_saat%C3%A7i" class="mw-redirect" title="Kör saatçi">Kör saatçi</a></i></span> </li> <li id="cite_note-18"><strong><a href="#cite_ref-18">^</a></strong> <span class="reference-text">Fernald, Russell D. (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.karger.com/gazette/64/fernald/art_1_1.htm">The Evolution of Eyes: Why Do We See What We See?</a> 19 Mart 2006 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060319045945/http://www.karger.com/gazette/64/fernald/art_1_1.htm">arşivlendi</a>. <i>Karger Gazette</i> 64: "The Eye in Focus".</span> </li> <li id="cite_note-19"><strong><a href="#cite_ref-19">^</a></strong> <span class="reference-text">Fernald, Russell D. (1998). <i>Aquatic Adaptations in Fish Eyes</i>. New York, Springer.</span> </li> <li id="cite_note-20"><strong><a href="#cite_ref-20">^</a></strong> <span class="reference-text">Fernald, RD. The evolution of eyes, Journal: Brain Behav. Evol., volume=50, issue=4, pages=253–9, 1997</span> </li> <li id="cite_note-21"><strong><a href="#cite_ref-21">^</a></strong> <span class="reference-text">Schoenemann, 2008: "Merceğin kırınım indeksinde sonradan ortaya çıkan bir artış, muhtemelen odak içinde kalan bir görüntünün oluşmasıyla sonuçlandı."</span> </li> <li id="cite_note-22"><strong><a href="#cite_ref-22">^</a></strong> <span class="reference-text">Fernald, Russell D. (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.karger.com/gazette/64/fernald/art_1_4.htm">The Evolution of Eyes: Where Do Lenses Come From?</a> 19 Mart 2006 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060319050210/http://www.karger.com/gazette/64/fernald/art_1_4.htm">arşivlendi</a>. <i>Karger Gazette</i> 64: "The Eye in Focus".</span> </li> <li id="cite_note-23"><strong><a href="#cite_ref-23">^</a></strong> <span class="reference-text">Berlinski, David (April 2001). Commentary magazine</span> </li> <li id="cite_note-24"><strong><a href="#cite_ref-24">^</a></strong> <span class="reference-text">Nilsson, Dan-E. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.talkreason.org/articles/blurred.cfm#lund">Beware of Pseudo-science: a response to David Berlinski's attack on my calculation of how long it takes for an eye to evolve</a> 21 Mayıs 2019 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190521125555/http://www.talkreason.org/articles/blurred.cfm#lund">arşivlendi</a>.</span> </li> <li id="cite_note-25"><strong><a href="#cite_ref-25">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbs.org/wgbh/evolution/library/01/1/l_011_01.html">"<span style="padding-left:0.2em;">"</span>Evolution of the Eye" on PBS"</a>. 25 Kasım 2017 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171125000606/http://www.pbs.org/wgbh/evolution/library/01/1/l_011_01.html">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">31 Temmuz</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%22Evolution+of+the+Eye%22+on+PBS&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pbs.org%2Fwgbh%2Fevolution%2Flibrary%2F01%2F1%2Fl_011_01.html&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3AG%C3%B6z%C3%BCn+evrimi" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> </ol></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Evrimsel_biyoloji" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r25548259">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style><div class="plainlinks hlist navbar navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Evrim" title="Şablon:Evrim"><abbr title="Bu şablonu görüntüle" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">g</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%C5%9Eablon_tart%C4%B1%C5%9Fma:Evrim" title="Şablon tartışma:Evrim"><abbr title="Bu şablonu tartış" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Eablon:Evrim&action=edit"><abbr title="Bu şablonu değiştir" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li></ul></div><div id="Evrimsel_biyoloji" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Evrimsel_biyoloji" title="Evrimsel biyoloji">Evrimsel biyoloji</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div id="*_Giriş_*_Ana_hatlar_*_Evrimsel_tarih_kronolojisi_*_Yaşamın_evrimsel_tarihi_*_Dizin"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Evrime_giri%C5%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evrime giriş (sayfa mevcut değil)">Giriş</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evrimin_ana_hatlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evrimin ana hatları (sayfa mevcut değil)">Ana hatlar</a></li> <li><a href="/wiki/Ya%C5%9Fam%C4%B1n_evrimsel_tarihi_kronolojisi" title="Yaşamın evrimsel tarihi kronolojisi">Evrimsel tarih kronolojisi</a></li> <li><a href="/wiki/Ya%C5%9Fam%C4%B1n_evrimsel_tarihi" title="Yaşamın evrimsel tarihi">Yaşamın evrimsel tarihi</a></li> <li><a href="/wiki/Evrimsel_biyoloji_maddeler_dizini" title="Evrimsel biyoloji maddeler dizini">Dizin</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Evrim" title="Evrim">Evrim</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Abiyogenez" title="Abiyogenez">Abiyogenez</a></li> <li><a href="/wiki/Adaptasyon" title="Adaptasyon">Adaptasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Adaptif_radyasyon" title="Adaptif radyasyon">Adaptif radyasyon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Di%C4%9Ferk%C3%A2ml%C4%B1k_(biyoloji)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diğerkâmlık (biyoloji) (sayfa mevcut değil)">Diğerkâmlık</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Hile_yapmak_(biyoloji)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hile yapmak (biyoloji) (sayfa mevcut değil)">Hile yapmak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1kl%C4%B1_di%C4%9Ferk%C3%A2ml%C4%B1k&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karşılıklı diğerkâmlık (sayfa mevcut değil)">Karşılıklı</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Baldwin_etkisi" title="Baldwin etkisi">Baldwin etkisi</a></li> <li><a href="/wiki/Kladistik" title="Kladistik">Kladistik</a></li> <li><a href="/wiki/Birlikte_evrim" title="Birlikte evrim">Birlikte evrim</a> <ul><li><a href="/wiki/Mutualizm_(biyoloji)" title="Mutualizm (biyoloji)">Mutualizm</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ortak_ata" title="Ortak ata">Ortak ata</a></li> <li><a href="/wiki/Yak%C4%B1nsak_evrim" title="Yakınsak evrim">Yakınsak evrim</a></li> <li><a href="/wiki/Iraksak_evrim" title="Iraksak evrim">Iraksak evrim</a></li> <li><a href="/wiki/Yery%C3%BCz%C3%BCndeki_ilk_ya%C5%9Fam" title="Yeryüzündeki ilk yaşam">Yeryüzündeki ilk yaşam</a></li> <li><a href="/wiki/Evrimin_kan%C4%B1tlar%C4%B1" title="Evrimin kanıtları">Evrimin kanıtları</a></li> <li><a href="/wiki/Evrimsel_silahlanma_yar%C4%B1%C5%9F%C4%B1" title="Evrimsel silahlanma yarışı">Evrimsel silahlanma yarışı</a></li> <li><a href="/wiki/Evrimsel_bask%C4%B1" title="Evrimsel baskı">Evrimsel baskı</a></li> <li><a href="/wiki/Eksaptasyon" title="Eksaptasyon">Eksaptasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Soy_t%C3%BCkenmesi" title="Soy tükenmesi">Soy tükenmesi</a> <ul><li><a href="/wiki/Yok_olu%C5%9F" title="Yok oluş">Yok oluş</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Homoloji_(biyoloji)" title="Homoloji (biyoloji)">Homoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Son_evrensel_ortak_ata" title="Son evrensel ortak ata">Son evrensel ortak ata</a></li> <li><a href="/wiki/Makro_evrim" title="Makro evrim">Makro evrim</a></li> <li><a href="/wiki/Mikro_evrim" title="Mikro evrim">Mikro evrim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evrimsel_uyumsuzluk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evrimsel uyumsuzluk (sayfa mevcut değil)">Uyumsuzluk</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Adaptif_olmayan_radyasyon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adaptif olmayan radyasyon (sayfa mevcut değil)">Adaptif olmayan radyasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Panspermia" title="Panspermia">Panspermia</a></li> <li><a href="/wiki/Paralel_evrim" title="Paralel evrim">Paralel evrim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sinyalizasyon_teorisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinyalizasyon teorisi (sayfa mevcut değil)">Sinyalizasyon teorisi</a> <ul><li><a href="/wiki/Handikap_ilkesi" title="Handikap ilkesi">Handikap ilkesi</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrle%C5%9Fme" title="Türleşme">Türleşme</a> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%BCr" title="Tür">Tür</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCr_kompleksi" title="Tür kompleksi">Tür kompleksi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrler_sorunu" title="Türler sorunu">Türler sorunu</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evrimsel_taksonomi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evrimsel taksonomi (sayfa mevcut değil)">Taksonomi</a></li> <li><a href="/wiki/Se%C3%A7ilim_birimleri" title="Seçilim birimleri">Seçilim birimleri</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Gen_merkezli_evrim_g%C3%B6r%C3%BC%C5%9F%C3%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gen merkezli evrim görüşü (sayfa mevcut değil)">Gen merkezli evrim görüşü</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Varolu%C5%9F_m%C3%BCcadelesi" title="Varoluş mücadelesi">Varoluş mücadelesi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Pop%C3%BClasyon_geneti%C4%9Fi" title="Popülasyon genetiği">Popülasyon<br />genetiği</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Yapay_se%C3%A7ilim" title="Yapay seçilim">Yapay seçilim</a></li> <li><a href="/wiki/Biyo%C3%A7e%C5%9Fitlilik" title="Biyoçeşitlilik">Biyoçeşitlilik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evrimsel_olarak_istikrarl%C4%B1_strateji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evrimsel olarak istikrarlı strateji (sayfa mevcut değil)">Evrimsel olarak istikrarlı strateji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fisher_prensibi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fisher prensibi (sayfa mevcut değil)">Fisher prensibi</a></li> <li><a href="/wiki/Se%C3%A7ilim_de%C4%9Feri" title="Seçilim değeri">Seçilim değeri</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kapsay%C4%B1c%C4%B1_se%C3%A7ilim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kapsayıcı seçilim (sayfa mevcut değil)">Kapsayıcı</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Gen_ak%C4%B1%C5%9F%C4%B1" title="Gen akışı">Gen akışı</a></li> <li><a href="/wiki/Genetik_s%C3%BCr%C3%BCklenme" title="Genetik sürüklenme">Genetik sürüklenme</a></li> <li><a href="/wiki/Akraba_se%C3%A7ilimi" title="Akraba seçilimi">Akraba seçilimi</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ebeveyn_yat%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ebeveyn yatırımı (sayfa mevcut değil)">Ebeveyn yatırımı</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ebeveyn-yavru_%C3%A7at%C4%B1%C5%9Fmas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ebeveyn-yavru çatışması (sayfa mevcut değil)">Ebeveyn-yavru çatışması</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Mutasyon" title="Mutasyon">Mutasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Pop%C3%BClasyon_(biyoloji)" title="Popülasyon (biyoloji)">Popülasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Do%C4%9Fal_se%C3%A7ilim" title="Doğal seçilim">Doğal seçilim</a></li> <li><a href="/wiki/E%C5%9Feysel_dimorfizm" title="Eşeysel dimorfizm">Eşeysel dimorfizm</a></li> <li><a href="/wiki/Cinsel_se%C3%A7ilim" title="Cinsel seçilim">Cinsel seçilim</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=E%C5%9F_se%C3%A7imi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eş seçimi (sayfa mevcut değil)">Eş seçimi</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sosyal_se%C3%A7ilim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sosyal seçilim (sayfa mevcut değil)">Sosyal seçilim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trivers-Willard_hipotezi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trivers-Willard hipotezi (sayfa mevcut değil)">Trivers-Willard hipotezi</a></li> <li><a href="/wiki/Genetik_varyasyon" title="Genetik varyasyon">Varyasyon</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Gelişim</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Genetik_kanalizasyon" title="Genetik kanalizasyon">Kanalizasyon</a></li> <li><a href="/wiki/Evrimsel_geli%C5%9Fim_biyolojisi" title="Evrimsel gelişim biyolojisi">Evrimsel gelişim biyolojisi</a></li> <li><a href="/wiki/Genetik_asimilasyon" title="Genetik asimilasyon">Genetik asimilasyon</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nversiyon_(evrimsel_biyoloji)" title="İnversiyon (evrimsel biyoloji)">İnversiyon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mod%C3%BClerlik_(biyoloji)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Modülerlik (biyoloji) (sayfa mevcut değil)">Modülerlik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fenotipik_plastisite&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fenotipik plastisite (sayfa mevcut değil)">Fenotipik plastisite</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Takson" title="Takson">Taksonlara</a> <br />göre evrim</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Bakterilerin_evrimi" title="Bakterilerin evrimi">Bakteriler</a></li> <li><a href="/wiki/Ku%C5%9Flar%C4%B1n_evrimi" title="Kuşların evrimi">Kuşlar</a> <ul><li><a href="/wiki/Ku%C5%9Flar%C4%B1n_k%C3%B6keni" title="Kuşların kökeni">köken</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Brakiyopodlar%C4%B1n_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brakiyopodların evrimi (sayfa mevcut değil)">Brachiopodalar</a></li> <li><a href="/wiki/Yumu%C5%9Fak%C3%A7alar%C4%B1n_evrimi" title="Yumuşakçaların evrimi">Yumuşakçalar</a> <ul><li><a href="/wiki/Kafadan_bacakl%C4%B1lar%C4%B1n_evrimi" title="Kafadan bacaklıların evrimi">Kafadan bacaklılar</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Dinozor#Evrimsel_süreçler" title="Dinozor">Dinozorlar</a></li> <li><a href="/wiki/Bal%C4%B1klar%C4%B1n_evrimi" title="Balıkların evrimi">Balıklar</a></li> <li><a href="/wiki/Mantarlar%C4%B1n_evrimi" title="Mantarların evrimi">Mantarlar</a></li> <li><a href="/wiki/B%C3%B6ceklerin_evrimi" title="Böceklerin evrimi">Böcekler</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kelebeklerin_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kelebeklerin evrimi (sayfa mevcut değil)">Kelebekler</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Memelilerin_evrimi" title="Memelilerin evrimi">Memeliler</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kedi_bo%C5%9Flu%C4%9Fu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kedi boşluğu (sayfa mevcut değil)">kediler</a></li> <li><a href="/wiki/K%C3%B6pekgiller#Evrim_tarihi" title="Köpekgiller">köpekgiller</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kurtlar%C4%B1n_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kurtların evrimi (sayfa mevcut değil)">kurtlar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%C3%B6peklerin_evcille%C5%9Ftirilmesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Köpeklerin evcilleştirilmesi (sayfa mevcut değil)">köpekler</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/S%C4%B1rtlangiller#Evrim" title="Sırtlangiller">sırtlangiller</a></li> <li><a href="/wiki/Balinalar%C4%B1n_evrimi" title="Balinaların evrimi">yunuslar ve balinalar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Atlar%C4%B1n_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atların evrimi (sayfa mevcut değil)">atlar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kangurugillerin_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kangurugillerin evrimi (sayfa mevcut değil)">kangurugiller</a></li> <li><a href="/wiki/Primatlar%C4%B1n_k%C3%B6keni_ve_evrimi" title="Primatların kökeni ve evrimi">primatlar</a> <ul><li><a href="/wiki/%C4%B0nsan%C4%B1n_evrimi" title="İnsanın evrimi">insanlar</a></li> <li><a href="/wiki/Makimsilerin_evrimi" title="Makimsilerin evrimi">lemurlar</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Deniz_ineklerinin_evrimi" title="Deniz ineklerinin evrimi">deniz inekleri</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Bitkilerin_evrimi" title="Bitkilerin evrimi">Bitkiler</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tozlay%C4%B1c%C4%B1_arac%C4%B1l%C4%B1_se%C3%A7ilim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tozlayıcı aracılı seçilim (sayfa mevcut değil)">tozlayıcı aracılı</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCr%C3%BCngenlerin_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürüngenlerin evrimi (sayfa mevcut değil)">Sürüngenler</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%96r%C3%BCmceklerin_evrimi" title="Örümceklerin evrimi">Örümcekler</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%B6rt_%C3%BCyelilerin_evrimi" title="Dört üyelilerin evrimi">Dört üyeliler</a></li> <li><a href="/wiki/Vir%C3%BCs_evrimi" title="Virüs evrimi">Virüsler</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Organ" title="Organ">Organlara</a> <br />göre evrim</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/H%C3%BCcrelerin_evrimi" title="Hücrelerin evrimi">Hücreler</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=DNA_evriminin_modelleri&action=edit&redlink=1" class="new" title="DNA evriminin modelleri (sayfa mevcut değil)">DNA</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kam%C3%A7%C4%B1n%C4%B1n_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kamçının evrimi (sayfa mevcut değil)">Kamçı</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%96karyot#Köken_ve_evrim" title="Ökaryot">Ökaryotlar</a> <ul><li><a href="/wiki/Simbiyogenez" title="Simbiyogenez">simbiyogenez</a></li> <li><a href="/wiki/Kromozom#Ökaryotlar" title="Kromozom">kromozom</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endomembran_sistemi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Endomembran sistemi (sayfa mevcut değil)">endomembran sistemi</a></li> <li><a href="/wiki/Mitokondri#Köken_ve_evrim" title="Mitokondri">mitokondri</a></li> <li><a href="/wiki/H%C3%BCcre_%C3%A7ekirde%C4%9Fi#Evrim" title="Hücre çekirdeği">çekirdek</a></li> <li><a href="/wiki/Plastit#Köken" title="Plastit">plastitler</a></li></ul></li> <li>Hayvanlarda <ul><li><a class="mw-selflink selflink">göz</a></li> <li><a href="/wiki/K%C4%B1l#Evrim" title="Kıl">kıl</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Memeli_i%C5%9Fitme_kemik%C3%A7iklerinin_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Memeli işitme kemikçiklerinin evrimi (sayfa mevcut değil)">kulak kemikleri</a></li> <li><a href="/wiki/Sinir_sistemlerinin_evrimi" title="Sinir sistemlerinin evrimi">sinir sistemleri</a></li> <li><a href="/wiki/Beynin_evrimi" title="Beynin evrimi">beyin</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Biyolojik_s%C3%BCre%C3%A7" title="Biyolojik süreç">Sürece</a> <br />göre evrim</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ya%C5%9Flanman%C4%B1n_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yaşlanmanın evrimi (sayfa mevcut değil)">Yaşlanma</a> <ul><li><a href="/wiki/%C3%96l%C3%BCm#Yaşlanma_ve_ölümlülüğün_evrimi" title="Ölüm">ölüm</a></li> <li><a href="/wiki/Programlanm%C4%B1%C5%9F_h%C3%BCcre_%C3%B6l%C3%BCm%C3%BC#PHÖ'nün_evrimsel_kökeni" title="Programlanmış hücre ölümü">programlanmış hücre ölümü</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ku%C5%9Flar%C4%B1n_u%C3%A7u%C5%9Funun_k%C3%B6keni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kuşların uçuşunun kökeni (sayfa mevcut değil)">Kuşların uçuşu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biyolojik_karma%C5%9F%C4%B1kl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biyolojik karmaşıklığın evrimi (sayfa mevcut değil)">Biyolojik karmaşıklık</a></li> <li><a href="/wiki/Kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1kl%C4%B1_yard%C4%B1mla%C5%9Fma_(evrim)" title="Karşılıklı yardımlaşma (evrim)">Karşılıklı yardımlaşma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Renkli_g%C3%B6rmenin_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Renkli görmenin evrimi (sayfa mevcut değil)">Renkli görme</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Primatlarda_renkli_g%C3%B6rmenin_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Primatlarda renkli görmenin evrimi (sayfa mevcut değil)">primatlarda</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Duygular%C4%B1n_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Duyguların evrimi (sayfa mevcut değil)">Duygular</a></li> <li><a href="/wiki/Empati#Türler_arası_evrim" title="Empati">Empati</a></li> <li><a href="/wiki/Evrimsel_etik" title="Evrimsel etik">Etik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ger%C3%A7ek_sosyal_ya%C5%9Fam%C4%B1n_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gerçek sosyal yaşamın evrimi (sayfa mevcut değil)">Gerçek sosyal yaşam</a></li> <li><a href="/wiki/Ba%C4%9F%C4%B1%C5%9F%C4%B1kl%C4%B1k_sistemi#Evrim_ve_diğer_mekanizmalar" title="Bağışıklık sistemi">Bağışıklık sistemi</a></li> <li><a href="/wiki/Metabolizma#Evrim" title="Metabolizma">Metabolizma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hayvanlarda_tek_e%C5%9Flilik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hayvanlarda tek eşlilik (sayfa mevcut değil)">Tek eşlilik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ahlak%C4%B1n_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ahlakın evrimi (sayfa mevcut değil)">Ahlak</a></li> <li><a href="/wiki/Mozaik_evrim" title="Mozaik evrim">Mozaik evrim</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%87ok_h%C3%BCcreli_canl%C4%B1#Evrimsel_tarih" title="Çok hücreli canlı">Çok hücrelilik</a></li> <li><a href="/wiki/E%C5%9Feyli_%C3%BCremenin_evrimi" title="Eşeyli üremenin evrimi">Eşeyli üreme</a> <ul><li><a href="/wiki/Anizogami#Evrim" title="Anizogami">Gamet farklılaşması/cinsiyetler</a></li> <li><a href="/wiki/Biyolojik_ya%C5%9Fam_d%C3%B6ng%C3%BCs%C3%BC" title="Biyolojik yaşam döngüsü">Yaşam döngüleri/nükleer evreler</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%87iftle%C5%9Fme_tipi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çiftleşme tipi (sayfa mevcut değil)">Çiftleşme tipleri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mayozun_k%C3%B6keni_ve_i%C5%9Flevi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mayozun kökeni ve işlevi (sayfa mevcut değil)">Mayoz</a></li> <li><a href="/wiki/Biyolojik_cinsiyet_belirleme_sistemi#Evrim" title="Biyolojik cinsiyet belirleme sistemi">Biyolojik cinsiyet belirleme</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Y%C4%B1lan_zehrinin_evrimi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yılan zehrinin evrimi (sayfa mevcut değil)">Yılan zehri</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Tempo_and_Mode_in_Evolution" title="Tempo and Mode in Evolution">Tempo ve biçimler</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Filetik_tedricilik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Filetik tedricilik (sayfa mevcut değil)">Tedricilik</a>/<a href="/wiki/S%C4%B1%C3%A7ramal%C4%B1_evrim" title="Sıçramalı evrim">Sıçramalı evrim</a>/<a href="/wiki/S%C4%B1%C3%A7ramac%C4%B1l%C4%B1k_(biyoloji)" title="Sıçramacılık (biyoloji)">Sıçramacılık</a></li> <li><a href="/wiki/Nokta_mutasyon" title="Nokta mutasyon">Mikromutasyon</a>/<a href="/w/index.php?title=Mutasyonizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mutasyonizm (sayfa mevcut değil)">Makromutasyon</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%9Cniformitaryanizm" title="Üniformitaryanizm">Üniformitaryanizm</a>/<a href="/wiki/Katastrofizm" title="Katastrofizm">Katastrofizm</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/T%C3%BCrle%C5%9Fme" title="Türleşme">Türleşme</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Allopatrik_t%C3%BCrle%C5%9Fme" title="Allopatrik türleşme">Allopatrik</a></li> <li><a href="/wiki/Anagenez" title="Anagenez">Anagenez</a></li> <li><a href="/wiki/Katagenez_(biyoloji)" title="Katagenez (biyoloji)">Katagenez</a></li> <li><a href="/wiki/Kladogenez" title="Kladogenez">Kladogenez</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ortak_t%C3%BCrle%C5%9Fme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ortak türleşme (sayfa mevcut değil)">Ortak türleşme</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ekolojik_t%C3%BCrle%C5%9Fme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekolojik türleşme (sayfa mevcut değil)">Ekolojik</a></li> <li><a href="/wiki/Hibrit_t%C3%BCrle%C5%9Fmesi" title="Hibrit türleşmesi">Hibrit</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ekolojik_olmayan_t%C3%BCrle%C5%9Fme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekolojik olmayan türleşme (sayfa mevcut değil)">Ekolojik olmayan</a></li> <li><a href="/wiki/Parapatrik_t%C3%BCrle%C5%9Fme" title="Parapatrik türleşme">Parapatrik</a></li> <li><a href="/wiki/Peripatrik_t%C3%BCrle%C5%9Fme" title="Peripatrik türleşme">Peripatrik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Takviye_(t%C3%BCrle%C5%9Fme)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Takviye (türleşme) (sayfa mevcut değil)">Takviye</a></li> <li><a href="/wiki/Simpatrik_t%C3%BCrle%C5%9Fme" title="Simpatrik türleşme">Simpatrik</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Evrim_d%C3%BC%C5%9F%C3%BCncesinin_tarihi" title="Evrim düşüncesinin tarihi">Tarih</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/R%C3%B6nesans_ve_Ayd%C4%B1nlanma_%C3%87a%C4%9F%C4%B1%27nda_evrim_d%C3%BC%C5%9F%C3%BCncesi" title="Rönesans ve Aydınlanma Çağı'nda evrim düşüncesi">Rönesans ve Aydınlanma Çağı</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%BCrlerin_transmutasyonu" title="Türlerin transmutasyonu">Türlerin transmutasyonu</a></li> <li><a href="/wiki/David_Hume" title="David Hume">David Hume</a> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Tabi%C3%AE_Din_%C3%9Czerine_Diyaloglar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tabiî Din Üzerine Diyaloglar (sayfa mevcut değil)">Tabiî Din Üzerine Diyaloglar</a></i></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Charles_Darwin" title="Charles Darwin">Charles Darwin</a> <ul><li><i><a href="/wiki/T%C3%BCrlerin_K%C3%B6keni" title="Türlerin Kökeni">Türlerin Kökeni</a></i></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Paleontoloji_tarihi" title="Paleontoloji tarihi">Paleontoloji tarihi</a></li> <li><a href="/wiki/Ge%C3%A7i%C5%9F_fosili" title="Geçiş fosili">Geçiş fosili</a></li> <li><a href="/wiki/Kar%C4%B1%C5%9Fmal%C4%B1_kal%C4%B1t%C4%B1m" title="Karışmalı kalıtım">Karışmalı kalıtım</a></li> <li><a href="/wiki/Mendel_geneti%C4%9Fi" title="Mendel genetiği">Mendel genetiği</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Darwinizmin_tutulmas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Darwinizmin tutulması (sayfa mevcut değil)">Darwinizmin tutulması</a></li> <li><a href="/wiki/Modern_evrimsel_sentez" title="Modern evrimsel sentez">Modern evrimsel sentez</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Molek%C3%BCler_evrimin_tarih%C3%A7esi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moleküler evrimin tarihçesi (sayfa mevcut değil)">Moleküler evrimin tarihçesi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geni%C5%9Fletilmi%C5%9F_evrimsel_sentez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genişletilmiş evrimsel sentez (sayfa mevcut değil)">Genişletilmiş evrimsel sentez</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Felsefe</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Darwinizm" title="Darwinizm">Darwinizm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Darwinci_evrime_alternatifler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Darwinci evrime alternatifler (sayfa mevcut değil)">Alternatifler</a> <ul><li><a href="/wiki/Katastrofizm" title="Katastrofizm">Katastrofizm</a></li> <li><a href="/wiki/Lamarkizm" title="Lamarkizm">Lamarkizm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ortogenez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ortogenez (sayfa mevcut değil)">Ortogenez</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mutasyonizm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mutasyonizm (sayfa mevcut değil)">Mutasyonizm</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C4%B1%C3%A7ramal%C4%B1k_(biyoloji)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sıçramalık (biyoloji) (sayfa mevcut değil)">Sıçramacılık</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yap%C4%B1salc%C4%B1l%C4%B1k_(biyoloji)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yapısalcılık (biyoloji) (sayfa mevcut değil)">Yapısalcılık</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Spandrel_(biyoloji)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spandrel (biyoloji) (sayfa mevcut değil)">Spandrel</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Teistik_evrim" title="Teistik evrim">Teistik</a></li> <li><a href="/wiki/Vitalizm" title="Vitalizm">Vitalizm</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biyolojide_teleoloji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biyolojide teleoloji (sayfa mevcut değil)">Biyolojide teleoloji</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Alakalı</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Biyoco%C4%9Frafya" title="Biyocoğrafya">Biyocoğrafya</a></li> <li><a href="/wiki/Ekolojik_genetik" title="Ekolojik genetik">Ekolojik genetik</a></li> <li><a href="/wiki/Grup_se%C3%A7ilimi" title="Grup seçilimi">Grup seçilimi</a> <ul><li><a href="/wiki/K%C3%BClt%C3%BCrel_evrim" title="Kültürel evrim">Kültürel evrim</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=K%C3%BClt%C3%BCrel_grup_se%C3%A7imi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kültürel grup seçimi (sayfa mevcut değil)">Kültürel grup seçimi</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0kili_kal%C4%B1t%C4%B1m_teorisi" title="İkili kalıtım teorisi">İkili kalıtım teorisi</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hologenom_evrimi_teorisi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hologenom evrimi teorisi (sayfa mevcut değil)">Hologenom evrimi teorisi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kay%C4%B1p_kal%C4%B1t%C4%B1m_problemi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kayıp kalıtım problemi (sayfa mevcut değil)">Kayıp kalıtım problemi</a></li> <li><a href="/wiki/Molek%C3%BCler_evrim" title="Moleküler evrim">Moleküler evrim</a></li> <li><a href="/wiki/Astrobiyoloji" title="Astrobiyoloji">Astrobiyoloji</a></li> <li><a href="/wiki/Filogenetik" title="Filogenetik">Filogenetik</a> <ul><li><a href="/wiki/Filogenetik_a%C4%9Fac%C4%B1" title="Filogenetik ağacı">Ağaç</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Polimorfizm_(biyoloji)" title="Polimorfizm (biyoloji)">Polimorfizm</a></li> <li><a href="/wiki/Eobiont" title="Eobiont">Eobiont</a></li> <li><a href="/wiki/Sistematik" title="Sistematik">Sistematik</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transgenerasyonel_epigenetik_kal%C4%B1t%C4%B1m&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transgenerasyonel epigenetik kalıtım (sayfa mevcut değil)">Transgenerasyonel epigenetik kalıtım</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Kategori"><img alt="Kategori" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/16px-Symbol_category.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/24px-Symbol_category.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Symbol_category.svg/32px-Symbol_category.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <a href="/wiki/Kategori:Evrimsel_biyoloji" title="Kategori:Evrimsel biyoloji">Kategori</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Commons sayfası"><img alt="Commons sayfası" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Evolution" class="extiw" title="commons:Category:Evolution">Commons</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="VikiProje"><img alt="VikiProje" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></span></span> <a href="/wiki/Vikiproje:Evrimsel_biyoloji" title="Vikiproje:Evrimsel biyoloji">Vikiproje</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gözün_evrimi&oldid=33899289">https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gözün_evrimi&oldid=33899289</a>" sayfasından alınmıştır</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C3%96zel:Kategoriler" title="Özel:Kategoriler">Kategori</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Evrimsel_biyoloji" title="Kategori:Evrimsel biyoloji">Evrimsel biyoloji</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:G%C3%B6z" title="Kategori:Göz">Göz</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Do%C4%9Fa_tarihi" title="Kategori:Doğa tarihi">Doğa tarihi</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kategoriler: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Webar%C5%9Fiv_%C5%9Fablonu_wayback_ba%C4%9Flant%C4%B1lar%C4%B1" title="Kategori:Webarşiv şablonu wayback bağlantıları">Webarşiv şablonu wayback bağlantıları</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Kaynaks%C4%B1z_anlat%C4%B1mlar_i%C3%A7eren_maddeler" title="Kategori:Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler">Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Sayfa en son 23.16, 26 Eylül 2024 tarihinde değiştirildi.</li> <li id="footer-info-copyright">Metin <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr">Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı</a> altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/tr">Kullanım Şartlarını</a> ve <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/tr">Gizlilik Politikasını</a> kabul etmiş olursunuz.<br />Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> tescilli markasıdır.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik politikası</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda">Vikipedi hakkında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedi:Genel_sorumluluk_reddi">Sorumluluk reddi</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kuralları</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Geliştiriciler</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/tr.wikipedia.org">İstatistikler</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Çerez politikası</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//tr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil görünüm</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-4zbf6","wgBackendResponseTime":174,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.252","walltime":"0.595","ppvisitednodes":{"value":1396,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":45011,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":398,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":18308,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 226.671 1 -total"," 37.75% 85.570 1 Şablon:Kaynakça"," 24.86% 56.343 2 Şablon:Kaynak_belirt"," 23.90% 54.180 1 Şablon:Evrim"," 22.46% 50.902 1 Şablon:Dolaşım"," 16.89% 38.294 1 Şablon:Fix"," 16.08% 36.449 1 Şablon:Dergi_kaynağı"," 14.60% 33.102 1 Şablon:Category_handler"," 4.62% 10.481 6 Şablon:Webarşiv"," 4.35% 9.851 2 Şablon:Web_kaynağı"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.072","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2573110,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-zb9xs","timestamp":"20241124090916","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"G\u00f6z\u00fcn evrimi","url":"https:\/\/tr.wikipedia.org\/wiki\/G%C3%B6z%C3%BCn_evrimi","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2732276","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2732276","author":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia projelerine katk\u0131da bulunanlar"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-07-29T22:24:38Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/5a\/Gozun_evrimi_diyagrami.svg"}</script> </body> </html>