CINXE.COM
Tekst źródłowy strony Neron – Wikipedia, wolna encyklopedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Tekst źródłowy strony Neron – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":true,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"a164024a-520c-45d1-8b21-37fb6cc6754a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Neron","wgTitle":"Neron","wgCurRevisionId":73827327,"wgRevisionId":0,"wgArticleId":4097,"wgIsArticle":false,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"edit","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Neron","wgRelevantArticleId":4097,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":73827327,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault": true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready", "ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.charinsert.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.edit.collapsibleFooter","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.charinsert","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators", "ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.edit-summary-warning","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.nuxTBKeys","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.charinsert.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Nero_Glyptothek_Munich_321.jpg/1200px-Nero_Glyptothek_Munich_321.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1633"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Nero_Glyptothek_Munich_321.jpg/800px-Nero_Glyptothek_Munich_321.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1089"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Nero_Glyptothek_Munich_321.jpg/640px-Nero_Glyptothek_Munich_321.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="871"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Tekst źródłowy strony Neron – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Neron"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Neron&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Neron"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Neron rootpage-Neron skin-vector-2022 action-edit"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Neron&returntoquery=action%3Dedit" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Neron&returntoquery=action%3Dedit" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Neron&returntoquery=action%3Dedit" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Neron&returntoquery=action%3Dedit" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Tekst źródłowy strony Neron</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ten artykuł istnieje tylko w tym języku. Dodaj artykuły w innych językach." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Dodaj języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Neron" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Neron" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Neron"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Neron&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="selected collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Neron&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Neron&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Neron"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Neron&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="selected collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Neron&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Neron&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Neron" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Neron" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Neron&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DNeron%26action%3Dedit"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DNeron%26action%3Dedit"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1413" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle">← <a href="/wiki/Neron" title="Neron">Neron</a></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><p>Nie masz uprawnień do edytowania tej strony z następującego powodu: </p> <div class="permissions-errors"><div class="mw-permissionerror-globalblocking-blockedtext-range"><b>Twój adres IP znajduje się w zakresie adresów, który został <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Global_blocks" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Global blocks">zablokowany na wszystkich wiki Wikimedia Foundation</a>.</b> <p>Blokada została nałożona przez <a href="/wiki/Wikipedysta:Jon_Kolbert" title="Wikipedysta:Jon Kolbert">Jon Kolbert</a>. Podany powód to <i><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/NOP" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/NOP">Open proxy/Webhost</a>: See the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/WM:OP/H" class="extiw" title="m:WM:OP/H">help page</a> if you are affected </i>. </p> <ul><li>Początek blokady: 16:12, 27 sie 2023</li> <li>Zakończenie blokady: 16:12, 27 sie 2028</li></ul> <p>Twój obecny adres IP to 8.222.208.146. Zablokowany zakres to 8.222.128.0/17. </p><p>Prosimy o uwzględnienie wszystkich powyższych informacji we wszelkich zapytaniach. Jeśli uważasz, że zostałeś zablokowany przez pomyłkę, możesz znaleźć dodatkowe informacje i instrukcje w globalnej polityce <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/No_open_proxies" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/No open proxies">No open proxies</a>. </p> Aby zakwestionować lub omówić blokadę, proszę <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Global" class="extiw" title="m:Steward requests/Global">wysłać prośbę o jej weryfikację na Meta-Wiki</a>. Możesz również wysłać e-mail do kolejki <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/VRT" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/VRT">VRT</a> <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Stewards" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Stewards">stewardów</a> na adres <kbd>stewards@wikimedia.org</kbd>, podając wszystkie powyższe szczegóły.</div></div><hr /> <p>Tekst źródłowy strony można podejrzeć i skopiować. </p><textarea readonly="" accesskey="," id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" style="" class="mw-editfont-monospace" lang="pl" dir="ltr" name="wpTextbox1">{{Inne znaczenia|cesarza rzymskiego|[[Neron (imię)]]}} {{Władca infobox |władca = Neron |imiona = Lucius Domitius Ahenobarbus (od 50 r. Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus) |grafika = Nero Glyptothek Munich 321.jpg |opis grafiki = |herb = |opis herbu = |faksymile = |opis faksymile = |dewiza = |1. tytuł = [[Cesarze rzymscy|Cesarz rzymski]] |1. sukcesja = |1. od = 13 października 54 |1. do = 9 czerwca 68 |1. koronacja = |1. poprzednik = [[Klaudiusz (cesarz)|Klaudiusz]] |1. następca = [[Galba]] |dynastia = [[Dynastia julijsko-klaudyjska|julijsko-klaudyjska]] |data urodzenia = 15 grudnia 37 |miejsce urodzenia = [[Anzio|Ancjum]] |data śmierci = 9 czerwca 68 |miejsce śmierci = [[Rzym]] |przyczyna śmierci = |miejsce spoczynku = |ojciec = [[Gnejusz Domicjusz Ahenobarbus (konsul 32 n.e.)]] |matka = [[Agrypina Młodsza]] |rodzeństwo = |1. związek z = |1. związek od = |1. związek do = |1. dzieci = [[Klaudia Augusta]] |moneta = As-Nero-Ara pacis-RIC 0562.jpg |opis monety = [[As (moneta)|As]] Nerona |odznaczenia = |commons = Nero |wikiźródła = |wikicytaty = Neron }} [[Plik:Nerón y Agripina.jpg|thumb|Agrypina wieńcząca swego syna (relief z [[Afrodyzja (miasto)|Afrodyzji]])]] '''Neron''', ''Lucius Domitius Ahenobarbus'', (po adopcji) ''Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus'', (ur. [[15 grudnia]] [[37]] roku w [[Anzio|Ancjum]], zm. [[9&nbsp;czerwca]] [[68]] roku w [[Rzym]]ie) – piąty [[cesarze rzymscy|cesarz rzymski]] panujący w latach 54–68, syn [[Gnejusz Domicjusz Ahenobarbus (konsul 32 n.e.)|Gnejusza Domicjusza Ahenobarbusa]] i [[Agrypina Młodsza|Agrypiny Młodszej]], późniejszej żony cesarza [[Klaudiusz (cesarz)|Klaudiusza]]. == Życiorys == Wychowanek [[Seneka Młodszy|Seneki Młodszego]], wbrew powszechnie panującej opinii (pochodzącej od historyka [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyta]]) miał duży talent poetycki i aktorski. 25 lutego 50 roku został oficjalnie adoptowany przez cesarza Klaudiusza<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Krawczuk|imię = Aleksander|tytuł = Neron|rok = 1988|wydawca = Czytelnik|miejsce = Warszawa|strony = 64|isbn = 83-07-01754-8}}</ref>. Stało się tak dzięki wpływom Agrypiny – matki Nerona – ówczesnej żony cesarza, jak i uległości samego Klaudiusza<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Kubiak|imię = Zygmunt|tytuł = Dzieje Greków i Rzymian|rok = 2003|wydawca = Świat Książki|miejsce = Warszawa|strony = 257|isbn = 83-7311-732-6}}</ref>. Tym samym zyskał te same prawa do tronu co Brytannik, pierworodny syn cesarza, od którego był o 5 lat starszy. === Cesarz === Mając lat 17, Neron został cesarzem rzymskim w 54 roku, kiedy to prawdopodobnie jego matka otruła swojego męża. Oficjalna tytulatura cesarska brzmiała: ''Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus''. Neron po kilku latach odsunął matkę od wpływów, a w 59 roku zlecił jej zamordowanie<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Kubiak|imię = Zygmunt|tytuł = Dzieje Greków i Rzymian|rok = 2003|wydawca = Świat Książki|miejsce = Warszawa|strony = 259|isbn = 83-7311-732-6}}</ref>. W 62 roku Neron poślubił [[Poppea Sabina|Poppeę]], która poprzednio była żoną [[Rufrius Crispinus|Rufriusa Crispinusa]], a następnie [[Marek Salwiusz Oton|Otona]] – przyjaciela Nerona. Poppea była [[metresa|kochanką]] Nerona już od 58. Zmarła w 66 roku, według [[Swetoniusz]]a wskutek kopnięcia zadanego przez małżonka, gdy była w ciąży. W polityce wewnętrznej Neron w dużym stopniu kierował się wskazówkami swoich doradców. Początkowo największą rolę odgrywali jego nauczyciel, [[Seneka Młodszy]] oraz prefekt [[pretorianie|pretorianów]], [[Sekstus Afraniusz Burrus]]. Po śmierci tego ostatniego (62) oraz wycofaniu się z życia politycznego Seneki, miejsce ich zajęli [[Feniusz Rufus]] oraz otoczony złą sławą prefekt pretorianów, [[Ofoniusz Tygellinus]]. Duże wpływy na dworze cesarskim miał również [[Gajusz Petroniusz]], ''arbiter elegantiae''<ref>Tacyt, ''Roczniki'', ks.XVI,18.</ref>. Żądny władzy Neron, zaledwie siedemnastolatek w chwili objęcia władzy, dążył do narzucenia hellenistycznych form sprawowania władzy, nieustannie rywalizował z [[Senat rzymski|senatem]] o wpływy, w końcowym okresie panowania wymusił nawet swą [[Deifikacja|deifikację]]. Postępowanie to sprawiło, iż postrzegany był wśród arystokracji rzymskiej jako tyran: w 65 wyszedł na jaw spisek [[Gajusz Kalpurniusz Pizon|Gajusza Pizona]], w wyniku czego samobójstwa popełnili m.in. znienawidzeni przez Tygellina (i prawdopodobnie niesłusznie w spisek zamieszani) Seneka i Petroniusz. W polityce zewnętrznej Neron rządził rozsądnie, ufając swoim doradcom. Imperium rzymskie po niemal 14 latach panowania cesarza Klaudiusza było silne i dobrze umocnione. Neron interesował się sprawami swoich prowincji o tyle, o ile to było konieczne. Wolał życie w stolicy oddając się wszelkim przyjemnościom. Trzeba jednak przyznać, że w sytuacjach kryzysowych podejmował dobre dla cesarstwa decyzje. Już w pierwszym roku swego panowania Neron musiał się wykazać, gdyż cesarstwo straciło wpływy w Armenii. Do tej pory na tronie, dzięki rzymskiej protekcji, zasiadał książę Radamist. Został on jednak wygnany i tron Armenii przejął [[Tiridates I|Tyrydates]], który był bratem partyjskiego króla Wologeza<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Krawczuk|imię = Aleksander|tytuł = Neron|rok = 1988|wydawca = Czytelnik|miejsce = Warszawa|strony = 108|isbn = 83-07-01754-8}}</ref>. Wieści o przejęciu Armenii przez Partów wywołały duży niepokój w Rzymie. Od ponad stu lat oba mocarstwa toczyły ze sobą mniejsze lub większe wojny. Zadanie odzyskania Armenii Neron powierzył uznanemu już wodzowi [[Gnejusz Domicjusz Korbulon|Korbulonowi]]. Ten wywiązał się znakomicie ze swojej misji. Podczas dwóch kampanii pokonał Partów, a Armenia powróciła pod orbitę wpływów cesarstwa. Co prawda na tronie pozostał Tyrydates, ale w 63 roku złożył on hołd w Rzymie klękając przed obliczem Nerona<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Krawczuk|imię = Aleksander|tytuł = Neron|rok = 1988|wydawca = Czytelnik|miejsce = Warszawa|strony = 262|isbn = 83-07-01754-8}}</ref>. Było to spektakularne wydarzenie, które przysporzyło cesarzowi wiele uznania wśród obywateli rzymskich. W prowincjach nad Renem – Germanii Dolnej oraz Germanii Górnej – Rzymianie umacniali się na zasadzie „dziel i rządź”. Nad granicami pojawiało się wiele plemion (m.in. Fryzowie, Chaukowie, Ampsywarowie, Chattowie, Hermundurowie). Jednych Rzymianie tolerowali, innych zwalczali, sprzymierzając się czasowo z wodzami niektórych plemion<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Krawczuk|imię = Aleksander|tytuł = Neron|rok = 1988|wydawca = Czytelnik|miejsce = Warszawa|strony = 162-163|isbn = 83-07-01754-8}}</ref>. Bratobójcze walki plemienne Germanów sprawiały, że nie stanowili oni w tym czasie realnego zagrożenia dla Imperium. === Pożar Rzymu === {{Zobacz też|Wielki Pożar Rzymu}} W 64 r. [[Wielki Pożar Rzymu|spłonął Rzym]]. Neron wykorzystał fakt, że spora powierzchnia miasta się zwolniła i rozkazał wybudować duży pałac. Wywołało to podejrzenia, rozpowszechniane przez wrogie cesarzowi stronnictwa w senacie, jakoby to Neron rozkazał podpalić miasto. Nie jest to zapewne prawdą, gdyż wówczas Rzym płonął często, co było związane ze sposobem stawiania budynków. Największy [[Wielki Pożar Rzymu|pożar Rzymu]] ówczesnych czasów miał miejsce za [[Oktawian August|Oktawiana Augusta]], jednak to ten z czasów Nerona zapadł bardziej w pamięci ze względu na nieprzychylność do osoby władcy ze strony zarówno arystokracji (a to ona była piśmienna i przekazywała swoje poglądy w tekstach), jak i późniejszych nieprzychylnych mu autorów chrześcijańskich{{fakt|data=2013-12}}. Niezaprzeczalną zasługą Nerona było zaprojektowanie nowego planu miasta z szerokimi ulicami. Przy odbudowie domów wprowadzono nowe wytyczne mające na celu uchronienie miasta przed kolejną pożogą. Było to między innymi wprowadzenie dużych odstępów między budynkami; obowiązek posiadania sprzętu do gaszenia pożaru w każdej kamienicy; budynki nie mogły być już wznoszone tylko z drewnianych belek, po części musiały być wznoszone z kamienia niepękającego w ogniu<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Krawczuk|imię = Aleksander|tytuł = Neron|rok = 1988|wydawca = Czytelnik|miejsce = Warszawa|strony = 242|isbn = 83-07-01754-8}}</ref>. Tego nie było wcześniej i o tym zapomniano, widząc w tym pożarze największy, a faktycznie po prostu ostatni z wielkich, gdyż później miasto było na tego typu katastrofy lepiej przygotowane. [[Plik:Siemiradski Fackeln.jpg|thumb|290px|''Pochodnie Nerona [Świeczniki chrześcijaństwa]'' (mal. [[Henryk Siemiradzki]], 1876)]] Wzniesiono również od podstaw ogromne [[termy Nerona|termy]] na Polu Marsowym. Znacząco przebudowano i rozbudowano pałac, który otrzymał nazwę ''Złoty Dom''<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Krawczuk|imię = Aleksander|tytuł = Neron|rok = 1988|wydawca = Czytelnik|miejsce = 1988|strony = 243|isbn = 83-07-01754-8}}</ref>. Według Tacyta Neron, chcąc odciągnąć od siebie podejrzenia, winą za pożar obarczył zamieszkujących w Rzymie chrześcijan, co stało się przyczyną fali krwawych represji<ref>Tacyt, ''Roczniki'', ks. XV,44.</ref>. O owych represjach wspomina Swetoniusz: „Ukarano torturami chrześcijan, wyznawców nowego i zbrodniczego zabobonu”<ref>Swetoniusz: ''Żywoty cezarów'', s. 243</ref>. === Śmierć Nerona === Despotyzm Nerona wywoływał coraz większe niezadowolenie w kręgach arystokracji, patrycjuszów i bogatych warstwach społecznych. W marcu w [[Galia|Galii]] zbuntował się przeciwko niemu [[Windeks]], powstania wybuchły w [[Hiszpania|Hiszpanii]] i [[Judea|Judei]]. Już na początku kwietnia 68 r. wojska w Hiszpanii obwołały cesarzem [[Galba|Galbę]]. Jak podaje rzymski historyk [[Eutropiusz (historyk)|Eutropiusz]]: ''„Świat rzymski go przeklął i wszyscy jednocześnie opuścili, a senat uznał go za wroga”''<ref>Eutropiusz, ''Brewiarium od założenia Miasta'' 7, 15. w: ''Brewiaria dziejów rzymskich'', Redakcja naukowa: Przemysław Nehring, WUW, Warszawa 2010.</ref>. Opuszczony nawet przez [[pretorianie|gwardię pretoriańską]], zdradzony przez najbliższych współpracowników, Neron popełnił samobójstwo 9 czerwca. Jego ostatnie słowa miały brzmieć: ''Qualis artifex pereo!'' (''Jakiż artysta ginie [wraz ze mną]'')<ref>A. Krawczuk, ''Kronika starożytnego Rzymu'', s.201.</ref>. Po jego śmierci spekulowano, że cesarz żyje i jedynie sfingował samobójstwo, aby uciec przed oprawcami. Jego grób był otoczony kultem, składano na nim kwiaty. Kilkukrotnie pojawiali się samozwańcy podający się za Nerona. Fakt ten sugeruje, że Neron był w istocie lubianym i cenionym przez niższe warstwy społeczne władcą, skoro samozwańcy liczyli na odzew zarówno wśród legionów, jak i wśród poddanych, a co więcej, w pewnym zakresie ich oczekiwania się spełniały<ref>A. Krawczuk, ''Rzym i Jerozolima'', Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1987.</ref>. === Starożytni o Neronie === [[Plik:John William Waterhouse - The Remorse of the Emperor Nero after the Murder of his Mother.JPG|thumb|250px|Neron dręczony wyrzutami sumienia po zabójstwie Agrypiny (mal. [[John William Waterhouse|John Waterhouse]], 1878)]] Krytycznie wobec władcy odnosili się [[Pliniusz Starszy]], jak i [[Pliniusz Młodszy]]. Według pierwszego „''był to czas niechętny ludzkości''”, natomiast ten drugi uważał, iż „''panowanie cesarza Nerona to czasy niebezpieczne dla ludzi wykształconych''”<ref>''Historia naturalna''. Tom 1 (Kosmologia i geografia. Ks. 2-6). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2017, Wstęp, s. 13.</ref>. Skala występków Nerona urosła do takiego poziomu, iż [[Epiktet]] pisze wręcz o „''znamieniu Nerona”''<ref>Por. [[Diatryba|Diatryby]] 4,5.</ref>. Działalność artystyczna Nerona była surowo oceniana przez późniejszych intelektualistów. Kładąc na jednej szali jego panowanie i występy na scenie, filozof [[Flawiusz Filostrat]] przytacza następującą opinię: ''"[Windeks:] 'Neron może zajmować się wszystkim, byleby nie grą na [[kitara|kitarze]], ale niech już raczej gra, niż ma królować."'' Zarzucił mu szaleństwo, chciwość na pieniądze, dzikość i wszelką zuchwałość, nie wytknął jednak najcięższego występku. Jego bowiem zdaniem Neron zamordował matkę słusznie, ponieważ wydała na świat takiego syna (Flawiusz Filostratos, ''Żywot Apolloniusza z Tiany'' 5,10). Najsłynniejsza scena (także w [[Quo vadis]]? [[Henryk Sienkiewicz|Henryka Sienkiewicza]]), w której Neron zostaje poddany surowej ocenie, to ostatni list wysłany przez [[Gajusz Petroniusz|Petroniusza]], w którym pierwszy raz szczerze wygarnął władcy wszelkie jego zbrodnie, a szczególnie skrytykował jego występy i wątpliwą karierę w twórczości poetyckiej<ref>Por. [[Publiusz Korneliusz Tacyt|Tacyt]], ''Roczniki'' 16,19; [[Focjusz I Wielki|Focjusz]], ''Biblioteka'' 241,333b.</ref>. {{wikiźródła|Żywot Nerona}} == Małżeństwa i dzieci == # [[Oktawia (córka Klaudiusza)|Oktawia]] (od 53 do rozwodu w styczniu 62) # [[Poppea Sabina]] (od 21 stycznia 62) #: córka Klaudia Augusta (''Claudia Augusta'', ur. i zm. w 63) # [[Statilia Messalina]] (od 66) Miał również kochankę – grecką wyzwolenicę [[Akte]]. == Neron w kulturze popularnej == W filmie ''[[Quo Vadis (film 1951)|Quo Vadis]]'' z [[1951 w filmie|1951]] w postać Nerona wcielił się [[Peter Ustinov]], w [[Quo vadis? (serial telewizyjny)|serialu z 1985]] – [[Klaus Maria Brandauer]], zaś w [[Quo vadis (film 2001)|polskiej wersji]] z [[2001 w filmie|2001]] w roli cesarza wystąpił [[Michał Bajor]]. W 2010 roku premierę miała wyprodukowana przez [[Type-Moon|TYPE-MOON]] oraz Imageepoch Inc. gra na konsolę [[PlayStation Portable|PSP]] o tytule {{link-interwiki|Fate/Extra|Q=Q1075410|tekst=Fate/EXTRA}}, gdzie jedną z głównych postaci towarzyszących graczowi jest [https://typemoon.fandom.com/wiki/Nero_Claudius żeńska wersja cesarza Nerona] odgrywana przez japońską aktorkę {{link-interwiki|Sakura Tange|Q=Q1378916|tekst=Sakurę Tange}}. Postać ta od tamtego czasu regularnie pojawia się w kolejnych odsłonach serii [[Type-Moon#Fate/|Fate]], jak również w opartym o grę serialu anime Fate/EXTRA Last Encore, wyprodukowanym przez studio Shaft.<ref>{{Cytuj |tytuł = Fate/Extra Last Encore Anime to Premiere on January 27 |data dostępu = 2022-10-02 |opublikowany = Anime News Network |url = https://www.animenewsnetwork.com/news/2017-12-02/fate-extra-last-encore-anime-to-premiere-on-january-27/.124780 |język = en}}</ref>. == Zobacz też == {{Literatura}} * [[Drzewo genealogiczne Domicjuszów Ahenobarbów]] * [[Barbillus]] – astrolog cesarza * [[Kolos Nerona]] * [[Liczba Bestii#Neron|Liczba 666]] (kojarzona z Neronem) * [[Neron (opera)]] * [[Terentius Maximus]] == Przypisy == {{Przypisy}} == Bibliografia == * [[Aleksander Krawczuk]]: ''Neron'', Wyd. Czytelnik, Warszawa 1988 * Aleksander Krawczuk: ''[[Rzym i Jerozolima]]'', [[Wydawnictwo Poznańskie]], Poznań 1987 * [[Zygmunt Kubiak]]: ''Dzieje Greków i Rzymian'', Wyd. Świat Książki, Warszawa 2003 * Gajus Swetoniusz Trankwillus: ''[[Żywoty cezarów]]'', Ossolineum, Wrocław 1987 * Tacyt: ''Dzieła'' (T. 1-2), Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1957 {{Cesarze rzymscy}} {{Kontrola autorytatywna}} [[Kategoria:Cesarze rzymscy]] [[Kategoria:Dynastia julijsko-klaudyjska]] [[Kategoria:Osoby adoptowane według prawa rzymskiego]] [[Kategoria:Rzymscy samobójcy]] [[Kategoria:Starożytni olimpijczycy]] [[Kategoria:Truciciele]] [[Kategoria:Urodzeni w 37]] [[Kategoria:Zmarli w 68]] </textarea><div class="templatesUsed"><div class="mw-templatesUsedExplanation"><p>Szablony użyte w tym artykule: </p></div><ul> <li><a href="/wiki/Szablon:Cesarze_rzymscy" title="Szablon:Cesarze rzymscy">Szablon:Cesarze rzymscy</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Cesarze_rzymscy&action=edit" title="Szablon:Cesarze rzymscy">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Szablon:Cytuj" title="Szablon:Cytuj">Szablon:Cytuj</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Cytuj&action=edit" title="Szablon:Cytuj">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Cytuj_ksi%C4%85%C5%BCk%C4%99" title="Szablon:Cytuj książkę">Szablon:Cytuj książkę</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Cytuj_ksi%C4%85%C5%BCk%C4%99&action=edit" title="Szablon:Cytuj książkę">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Dmbox" title="Szablon:Dmbox">Szablon:Dmbox</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Dmbox&action=edit" title="Szablon:Dmbox">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Fakt" title="Szablon:Fakt">Szablon:Fakt</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Fakt&action=edit" title="Szablon:Fakt">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie niskim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Ikona" title="Szablon:Ikona">Szablon:Ikona</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Ikona&action=edit" title="Szablon:Ikona">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_data_i_miejsce" title="Szablon:Infobox data i miejsce">Szablon:Infobox data i miejsce</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_data_i_miejsce&action=edit" title="Szablon:Infobox data i miejsce">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_grafika" title="Szablon:Infobox grafika">Szablon:Infobox grafika</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_grafika&action=edit" title="Szablon:Infobox grafika">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_kreska" title="Szablon:Infobox kreska">Szablon:Infobox kreska</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_kreska&action=edit" title="Szablon:Infobox kreska">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_kreska_dodaj" title="Szablon:Infobox kreska dodaj">Szablon:Infobox kreska dodaj</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_kreska_dodaj&action=edit" title="Szablon:Infobox kreska dodaj">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_nag%C5%82%C3%B3wek" title="Szablon:Infobox nagłówek">Szablon:Infobox nagłówek</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_nag%C5%82%C3%B3wek&action=edit" title="Szablon:Infobox nagłówek">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_nag%C5%82%C3%B3wek_dodaj" title="Szablon:Infobox nagłówek dodaj">Szablon:Infobox nagłówek dodaj</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_nag%C5%82%C3%B3wek_dodaj&action=edit" title="Szablon:Infobox nagłówek dodaj">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_projekt" title="Szablon:Infobox projekt">Szablon:Infobox projekt</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_projekt&action=edit" title="Szablon:Infobox projekt">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_projekt/projekt" title="Szablon:Infobox projekt/projekt">Szablon:Infobox projekt/projekt</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_projekt/projekt&action=edit" title="Szablon:Infobox projekt/projekt">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_tytu%C5%82" title="Szablon:Infobox tytuł">Szablon:Infobox tytuł</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_tytu%C5%82&action=edit" title="Szablon:Infobox tytuł">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_tytu%C5%82/styles.css" title="Szablon:Infobox tytuł/styles.css">Szablon:Infobox tytuł/styles.css</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_tytu%C5%82/styles.css&action=edit" title="Szablon:Infobox tytuł/styles.css">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_ukryte_dodaj" title="Szablon:Infobox ukryte dodaj">Szablon:Infobox ukryte dodaj</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_ukryte_dodaj&action=edit" title="Szablon:Infobox ukryte dodaj">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_wiersz" title="Szablon:Infobox wiersz">Szablon:Infobox wiersz</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_wiersz&action=edit" title="Szablon:Infobox wiersz">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_wiersz_dodaj" title="Szablon:Infobox wiersz dodaj">Szablon:Infobox wiersz dodaj</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_wiersz_dodaj&action=edit" title="Szablon:Infobox wiersz dodaj">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Infobox_zwi%C4%85zek" title="Szablon:Infobox związek">Szablon:Infobox związek</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Infobox_zwi%C4%85zek&action=edit" title="Szablon:Infobox związek">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Szablon:Inne_znaczenia" title="Szablon:Inne znaczenia">Szablon:Inne znaczenia</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Inne_znaczenia&action=edit" title="Szablon:Inne znaczenia">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Kontrola_autorytatywna" title="Szablon:Kontrola autorytatywna">Szablon:Kontrola autorytatywna</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Kontrola_autorytatywna&action=edit" title="Szablon:Kontrola autorytatywna">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Kontrola_autorytatywna/style.css" title="Szablon:Kontrola autorytatywna/style.css">Szablon:Kontrola autorytatywna/style.css</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Kontrola_autorytatywna/style.css&action=edit" title="Szablon:Kontrola autorytatywna/style.css">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Szablon:Link-interwiki" title="Szablon:Link-interwiki">Szablon:Link-interwiki</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Link-interwiki&action=edit" title="Szablon:Link-interwiki">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Szablon:Literatura" title="Szablon:Literatura">Szablon:Literatura</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Literatura&action=edit" title="Szablon:Literatura">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Szablon:Navbox/styles.css" title="Szablon:Navbox/styles.css">Szablon:Navbox/styles.css</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Navbox/styles.css&action=edit" title="Szablon:Navbox/styles.css">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Projekt_siostrzany" title="Szablon:Projekt siostrzany">Szablon:Projekt siostrzany</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Projekt_siostrzany&action=edit" title="Szablon:Projekt siostrzany">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Przypisy" title="Szablon:Przypisy">Szablon:Przypisy</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Przypisy&action=edit" title="Szablon:Przypisy">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Szablon_nawigacyjny" title="Szablon:Szablon nawigacyjny">Szablon:Szablon nawigacyjny</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Szablon_nawigacyjny&action=edit" title="Szablon:Szablon nawigacyjny">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczony na poziomie wysokim)</li><li><a href="/wiki/Szablon:Trim" title="Szablon:Trim">Szablon:Trim</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Trim&action=edit" title="Szablon:Trim">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Szablon:Wiki%C5%BAr%C3%B3d%C5%82a" title="Szablon:Wikiźródła">Szablon:Wikiźródła</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Wiki%C5%BAr%C3%B3d%C5%82a&action=edit" title="Szablon:Wikiźródła">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)</li><li><a href="/wiki/Szablon:W%C5%82adca_infobox" title="Szablon:Władca infobox">Szablon:Władca infobox</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:W%C5%82adca_infobox&action=edit" title="Szablon:Władca infobox">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Szablon:W%C5%82adca_infobox/jako" title="Szablon:Władca infobox/jako">Szablon:Władca infobox/jako</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:W%C5%82adca_infobox/jako&action=edit" title="Szablon:Władca infobox/jako">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Szablon:Zobacz_te%C5%BC" title="Szablon:Zobacz też">Szablon:Zobacz też</a> (<a href="/w/index.php?title=Szablon:Zobacz_te%C5%BC&action=edit" title="Szablon:Zobacz też">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Color_contrast" title="Moduł:Color contrast">Moduł:Color contrast</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Color_contrast&action=edit" title="Moduł:Color contrast">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Color_contrast/colors" title="Moduł:Color contrast/colors">Moduł:Color contrast/colors</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Color_contrast/colors&action=edit" title="Moduł:Color contrast/colors">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Cytuj" title="Moduł:Cytuj">Moduł:Cytuj</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Cytuj&action=edit" title="Moduł:Cytuj">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Cytuj/dane" title="Moduł:Cytuj/dane">Moduł:Cytuj/dane</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Cytuj/dane&action=edit" title="Moduł:Cytuj/dane">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Cytuj/dost%C4%99p" title="Moduł:Cytuj/dostęp">Moduł:Cytuj/dostęp</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Cytuj/dost%C4%99p&action=edit" title="Moduł:Cytuj/dostęp">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Cytuj/firewall" title="Moduł:Cytuj/firewall">Moduł:Cytuj/firewall</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Cytuj/firewall&action=edit" title="Moduł:Cytuj/firewall">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:ISBN" title="Moduł:ISBN">Moduł:ISBN</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:ISBN&action=edit" title="Moduł:ISBN">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Ikona" title="Moduł:Ikona">Moduł:Ikona</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Ikona&action=edit" title="Moduł:Ikona">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Ikona/dane" title="Moduł:Ikona/dane">Moduł:Ikona/dane</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Ikona/dane&action=edit" title="Moduł:Ikona/dane">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Infoboksy" title="Moduł:Infoboksy">Moduł:Infoboksy</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Infoboksy&action=edit" title="Moduł:Infoboksy">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Kontrola_autorytatywna" title="Moduł:Kontrola autorytatywna">Moduł:Kontrola autorytatywna</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Kontrola_autorytatywna&action=edit" title="Moduł:Kontrola autorytatywna">tekst źródłowy</a>) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)</li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Lang" title="Moduł:Lang">Moduł:Lang</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Lang&action=edit" title="Moduł:Lang">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Lang/data" title="Moduł:Lang/data">Moduł:Lang/data</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Lang/data&action=edit" title="Moduł:Lang/data">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Navbox" title="Moduł:Navbox">Moduł:Navbox</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Navbox&action=edit" title="Moduł:Navbox">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Navbox/printer/default" title="Moduł:Navbox/printer/default">Moduł:Navbox/printer/default</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Navbox/printer/default&action=edit" title="Moduł:Navbox/printer/default">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Navbox/res" title="Moduł:Navbox/res">Moduł:Navbox/res</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Navbox/res&action=edit" title="Moduł:Navbox/res">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:NoWrap" title="Moduł:NoWrap">Moduł:NoWrap</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:NoWrap&action=edit" title="Moduł:NoWrap">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:NoWrap/resources" title="Moduł:NoWrap/resources">Moduł:NoWrap/resources</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:NoWrap/resources&action=edit" title="Moduł:NoWrap/resources">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Sprawd%C5%BA" title="Moduł:Sprawdź">Moduł:Sprawdź</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Sprawd%C5%BA&action=edit" title="Moduł:Sprawdź">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:String" title="Moduł:String">Moduł:String</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:String&action=edit" title="Moduł:String">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Wikidane" title="Moduł:Wikidane">Moduł:Wikidane</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Wikidane&action=edit" title="Moduł:Wikidane">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Wikidane/data" title="Moduł:Wikidane/data">Moduł:Wikidane/data</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Wikidane/data&action=edit" title="Moduł:Wikidane/data">edytuj</a>) </li><li><a href="/wiki/Modu%C5%82:Wikidane/format/string" title="Moduł:Wikidane/format/string">Moduł:Wikidane/format/string</a> (<a href="/w/index.php?title=Modu%C5%82:Wikidane/format/string&action=edit" title="Moduł:Wikidane/format/string">edytuj</a>) </li></ul></div><p id="mw-returnto">Wróć do <a href="/wiki/Neron" title="Neron">Neron</a>.</p> <!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Neron">https://pl.wikipedia.org/wiki/Neron</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks catlinks-allhidden" data-mw="interface"></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Neron&action=edit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-svftg","wgBackendResponseTime":317,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.007","walltime":"0.009","ppvisitednodes":{"value":17,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":830,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":2,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 0.000 1 -total"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-svftg","timestamp":"20241128195541","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>