CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="br" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Dispac'h Greantel - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )brwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Genver","C'hwevrer","Meurzh","Ebrel","Mae","Mezheven","Gouere","Eost","Gwengolo","Here","Du","Kerzu"],"wgRequestId":"042ec33e-5be9-4d84-9795-aa5c642a8864","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Dispac'h_Greantel","wgTitle":"Dispac'h Greantel","wgCurRevisionId":2092828,"wgRevisionId":2092828,"wgArticleId":99801,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pajennoù a ra gant liammoù burzhudus ISBN","Pennadoù war ar renk evit bezañ mat","Istor an XIXvet kantved","Greanterezh"],"wgPageViewLanguage":"br","wgPageContentLanguage":"br","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Dispac'h_Greantel","wgRelevantArticleId":99801,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true, "wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"br","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"br"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2269","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready", "user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=br&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=br&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=br&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7b/Coaltub.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="728"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7b/Coaltub.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="485"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="388"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Dispac'h Greantel - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//br.m.wikipedia.org/wiki/Dispac%27h_Greantel"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Kemmañ" href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (br)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//br.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://br.wikipedia.org/wiki/Dispac%27h_Greantel"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.br"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Lanv Atom evit Wikipedia" href="/w/index.php?title=Dibar:Kemmo%C3%B9Diwezha%C3%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Dispac_h_Greantel rootpage-Dispac_h_Greantel skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Mont d’an endalc’had</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Lec'hienn"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Meuziad pennañ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Meuziad pennañ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Meuziad pennañ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mont d’ar varrenn gostez</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">kuzhat</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Merdeiñ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Degemer" title="Diskouez ar Bajenn bennañ [z]" accesskey="z"><span>Degemer</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Dibar:Kemmo%C3%B9Diwezha%C3%B1" title="Roll ar c'hemmoù diwezhañ c'hoarvezet war ar wiki. [r]" accesskey="r"><span>Kemmoù diwezhañ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Dibar:DreZegouezh" title="Diskwel ur bajenn dre zegouezh [x]" accesskey="x"><span>Ur bajenn dre zegouezh</span></a></li><li id="n-Meneger-hollek" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Dibar:AnHollBajenno%C3%B9"><span>Meneger hollek</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Kemer_perzh" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Kemer_perzh" > <div class="vector-menu-heading"> Kemer perzh </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="Skoazell."><span>Skoazell</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Porched_ar_gumuniezh" title="Diwar-benn ar raktres, ar pezh a c'hallit ober, pelec'h kavout an traoù"><span>Porched ar gumuniezh</span></a></li><li id="n-Tavarn" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn"><span>Tavarn</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Degemer" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-br.svg" width="119" height="13" style="width: 7.4375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Dibar:Klask" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Klaskit er wiki-mañ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Klask</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Klask e Wikipedia" aria-label="Klask e Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Klaskit er wiki-mañ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Dibar:Klask"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Klask</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ostilhoù personel"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Neuz"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Neuz" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Neuz</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_br.wikipedia.org&uselang=br" class=""><span>Reiñ</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Dibar:Kroui%C3%B1Kont&returnto=Dispac%27h+Greantel" title="Erbedet eo deoc'h krouiñ ur gont ha kevreañ ; n'eo ket ret koulskoude." class=""><span>Krouiñ ur gont</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Dibar:Kevrea%C3%B1Implijer&returnto=Dispac%27h+Greantel" title="Daoust ma n'eo ket ret, ec'h aliomp deoc'h kevreañ [o]" accesskey="o" class=""><span>Kevreañ</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Muioc'h a zibaboù" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ostilhoù personel" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ostilhoù personel</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="Lañser implijer" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_br.wikipedia.org&uselang=br"><span>Reiñ</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Dibar:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>Kemer perzh</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dibar:Kroui%C3%B1Kont&returnto=Dispac%27h+Greantel" title="Erbedet eo deoc'h krouiñ ur gont ha kevreañ ; n'eo ket ret koulskoude."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krouiñ ur gont</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dibar:Kevrea%C3%B1Implijer&returnto=Dispac%27h+Greantel" title="Daoust ma n'eo ket ret, ec'h aliomp deoc'h kevreañ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Kevreañ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pajennoù evit implijerien digevreet <a href="/wiki/Skoazell:Introduction" aria-label="Gouzout hiroc’h a-zivout degas kemmoù"><span>gouzout hiroc'h</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Dibar:MaC%27haozeadenno%C3%B9" title="Kaozeadennoù diwar-benn ar c'hemmoù graet adal ar chomlec'h-mañ [n]" accesskey="n"><span>Kaozeal</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Lec'hienn"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Taolenn" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Taolenn</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mont d’ar varrenn gostez</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">kuzhat</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Deroù</div> </a> </li> <li id="toc-Gerdarzh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gerdarzh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Gerdarzh</span> </div> </a> <ul id="toc-Gerdarzh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-An_deroù" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#An_deroù"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>An deroù</span> </div> </a> <ul id="toc-An_deroù-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Argerzh_ar_greantelaat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Argerzh_ar_greantelaat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Argerzh ar greantelaat</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Argerzh_ar_greantelaat-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Diskwel/kuzhat isrann Argerzh ar greantelaat</span> </button> <ul id="toc-Argerzh_ar_greantelaat-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mekanikoù_dre_vurezh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mekanikoù_dre_vurezh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Mekanikoù dre vurezh</span> </div> </a> <ul id="toc-Mekanikoù_dre_vurezh-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ganedigezh_ar_greanterezh_arnevez_:_ar_gwiadeier" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ganedigezh_ar_greanterezh_arnevez_:_ar_gwiadeier"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.1</span> <span>Ganedigezh ar greanterezh arnevez : ar gwiadeier</span> </div> </a> <ul id="toc-Ganedigezh_ar_greanterezh_arnevez_:_ar_gwiadeier-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-An_houarnouriezh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#An_houarnouriezh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.2</span> <span>An houarnouriezh</span> </div> </a> <ul id="toc-An_houarnouriezh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ar_mengleuzioù" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ar_mengleuzioù"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.3</span> <span>Ar mengleuzioù</span> </div> </a> <ul id="toc-Ar_mengleuzioù-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ar_gimiezh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ar_gimiezh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.4</span> <span>Ar gimiezh</span> </div> </a> <ul id="toc-Ar_gimiezh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ar_mekanikoù-binvioù" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Ar_mekanikoù-binvioù"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.5</span> <span>Ar mekanikoù-binvioù</span> </div> </a> <ul id="toc-Ar_mekanikoù-binvioù-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-An_doug_hag_ar_c'hevredadoù-kellid" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#An_doug_hag_ar_c'hevredadoù-kellid"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1.6</span> <span>An doug hag ar c'hevredadoù-kellid</span> </div> </a> <ul id="toc-An_doug_hag_ar_c'hevredadoù-kellid-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-An_dispac'h_el_labour-douar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#An_dispac'h_el_labour-douar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>An dispac'h el labour-douar</span> </div> </a> <ul id="toc-An_dispac'h_el_labour-douar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-An_dud" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#An_dud"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>An dud</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-An_dud-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Diskwel/kuzhat isrann An dud</span> </button> <ul id="toc-An_dud-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-An_dispac'h_poblañsek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#An_dispac'h_poblañsek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>An dispac'h poblañsek</span> </div> </a> <ul id="toc-An_dispac'h_poblañsek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Aozioù_ar_vuhez" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Aozioù_ar_vuhez"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Aozioù ar vuhez</span> </div> </a> <ul id="toc-Aozioù_ar_vuhez-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ar_stourmoù_kentañ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ar_stourmoù_kentañ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Ar stourmoù kentañ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ar_stourmoù_kentañ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-An_Dispac'h_Greantel_er_bed" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#An_Dispac'h_Greantel_er_bed"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>An Dispac'h Greantel er bed</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-An_Dispac'h_Greantel_er_bed-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Diskwel/kuzhat isrann An Dispac'h Greantel er bed</span> </button> <ul id="toc-An_Dispac'h_Greantel_er_bed-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Treuzkas_ar_ouiziegezh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Treuzkas_ar_ouiziegezh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Treuzkas ar ouiziegezh</span> </div> </a> <ul id="toc-Treuzkas_ar_ouiziegezh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Europa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Europa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Europa</span> </div> </a> <ul id="toc-Europa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Norzhamerika_ha_Japan" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Norzhamerika_ha_Japan"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Norzhamerika ha Japan</span> </div> </a> <ul id="toc-Norzhamerika_ha_Japan-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-An_Eil_Dispac'h_Greantel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#An_Eil_Dispac'h_Greantel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>An Eil Dispac'h Greantel</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-An_Eil_Dispac'h_Greantel-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Diskwel/kuzhat isrann An Eil Dispac'h Greantel</span> </button> <ul id="toc-An_Eil_Dispac'h_Greantel-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dizoloadennoù_hag_araokadennoù_pennañ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dizoloadennoù_hag_araokadennoù_pennañ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Dizoloadennoù hag araokadennoù pennañ</span> </div> </a> <ul id="toc-Dizoloadennoù_hag_araokadennoù_pennañ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kemmadennoù_en_armerzh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kemmadennoù_en_armerzh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Kemmadennoù en armerzh</span> </div> </a> <ul id="toc-Kemmadennoù_en_armerzh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Notennoù" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notennoù"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Notennoù</span> </div> </a> <ul id="toc-Notennoù-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liammoù_diavaez" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liammoù_diavaez"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Liammoù diavaez</span> </div> </a> <ul id="toc-Liammoù_diavaez-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Taolenn" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Gwintañ an daolenn" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Gwintañ an daolenn</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Dispac'h Greantel</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Mont d’ur pennad en ur yezh all. 140 yezh a zo." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-140" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">140 yezh</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/R%C3%A8volusi_industri" title="Rèvolusi industri – achineg" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Rèvolusi industri" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="achineg" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Industri%C3%ABle_Revolusie" title="Industriële Revolusie – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Industriële Revolusie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Industrielle_Revolution" title="Industrielle Revolution – alamaneg Suis" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Industrielle Revolution" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alamaneg Suis" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A2%E1%8A%95%E1%8B%B1%E1%88%B5%E1%89%B5%E1%88%AA_%E1%8A%A0%E1%89%A5%E1%8B%AE%E1%89%B5" title="የኢንዱስትሪ አብዮት – amhareg" lang="am" hreflang="am" data-title="የኢንዱስትሪ አብዮት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhareg" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Revoluci%C3%B3n_industrial" title="Revolución industrial – aragoneg" lang="an" hreflang="an" data-title="Revolución industrial" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoneg" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%88%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%86%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="الثورة الصناعية – arabeg" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الثورة الصناعية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabeg" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%86%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%87" title="الثوره الصناعيه – arabeg Egipt" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الثوره الصناعيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="arabeg Egipt" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AA_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A7%B1" title="শিল্প বিপ্লৱ – asameg" lang="as" hreflang="as" data-title="শিল্প বিপ্লৱ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asameg" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Revoluci%C3%B3n_industrial" title="Revolución industrial – asturianeg" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Revolución industrial" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturianeg" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/S%C9%99naye_inqilab%C4%B1" title="Sənaye inqilabı – azerbaidjaneg" lang="az" hreflang="az" data-title="Sənaye inqilabı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaidjaneg" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%82%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="صنایع اینقیلابی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="صنایع اینقیلابی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D3%99%D0%BD%D3%99%D2%93%D3%99%D1%82_%D0%B8%D0%BD%D2%A1%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D1%8B" title="Сәнәғәт инҡилабы – bachkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Сәнәғәт инҡилабы" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="bachkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Pramuon%C4%97s_perversmos" title="Pramuonės perversmos – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Pramuonės perversmos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Індустрыяльная рэвалюцыя – belaruseg" lang="be" hreflang="be" data-title="Індустрыяльная рэвалюцыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belaruseg" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Індустрыяльная рэвалюцыя – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Індустрыяльная рэвалюцыя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8E%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Индустриална революция – bulgareg" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Индустриална революция" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgareg" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AA_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B2%E0%A6%AC" title="শিল্প বিপ্লব – bengali" lang="bn" hreflang="bn" data-title="শিল্প বিপ্লব" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengali" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Industrijska_revolucija" title="Industrijska revolucija – bosneg" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Industrijska revolucija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosneg" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B6%D0%B0%D2%AF%D0%B9%D0%BB%D1%8D%D0%B4%D0%B1%D1%8D%D1%80%D0%B8%D0%B8%D0%BD_%D1%85%D1%83%D0%B1%D0%B8%D1%81%D1%85%D0%B0%D0%BB" title="Ажаүйлэдбэриин хубисхал – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Ажаүйлэдбэриин хубисхал" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="pennad eus an dibab"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Revoluci%C3%B3_Industrial" title="Revolució Industrial – katalaneg" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Revolució Industrial" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalaneg" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%BD_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8E%D1%86%D0%B8" title="Индустрин революци – tchetcheneg" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Индустрин революци" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="tchetcheneg" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%DB%86%DA%95%D8%B4%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%95%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%95" title="شۆڕشی پیشەسازانە – kurdeg sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="شۆڕشی پیشەسازانە" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdeg sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Sanay%C4%B1_inqil%C3%A2b%C4%B1" title="Sanayı inqilâbı – turkeg Krimea" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Sanayı inqilâbı" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="turkeg Krimea" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pr%C5%AFmyslov%C3%A1_revoluce" title="Průmyslová revoluce – tchekeg" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Průmyslová revoluce" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tchekeg" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Y_Chwyldro_Diwydiannol" title="Y Chwyldro Diwydiannol – kembraeg" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Y Chwyldro Diwydiannol" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="kembraeg" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Den_industrielle_revolution" title="Den industrielle revolution – daneg" lang="da" hreflang="da" data-title="Den industrielle revolution" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="daneg" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Industrielle_Revolution" title="Industrielle Revolution – alamaneg" lang="de" hreflang="de" data-title="Industrielle Revolution" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alamaneg" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/%C4%B0nq%C4%B1lab%C3%AA_senayiye" title="İnqılabê senayiye – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="İnqılabê senayiye" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%B7%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B5%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7" title="Βιομηχανική επανάσταση – gresianeg" lang="el" hreflang="el" data-title="Βιομηχανική επανάσταση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="gresianeg" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Industrial_Revolution" title="Industrial Revolution – saozneg" lang="en" hreflang="en" data-title="Industrial Revolution" data-language-autonym="English" data-language-local-name="saozneg" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Industria_revolucio" title="Industria revolucio – esperanteg" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Industria revolucio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanteg" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Revoluci%C3%B3n_Industrial" title="Revolución Industrial – spagnoleg" lang="es" hreflang="es" data-title="Revolución Industrial" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="spagnoleg" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/T%C3%B6%C3%B6stuslik_p%C3%B6%C3%B6re" title="Tööstuslik pööre – estoneg" lang="et" hreflang="et" data-title="Tööstuslik pööre" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoneg" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Industria_Iraultza" title="Industria Iraultza – euskareg" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Industria Iraultza" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="euskareg" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Revoluci%C3%B3n_Endustrial" title="Revolución Endustrial – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Revolución Endustrial" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی – perseg" lang="fa" hreflang="fa" data-title="انقلاب صنعتی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perseg" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="pennadoù mat"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Teollinen_vallankumous" title="Teollinen vallankumous – finneg" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Teollinen vallankumous" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finneg" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/T%C3%BC%C3%BCst%C3%BCsp%C3%B6%C3%B6req" title="Tüüstüspööreq – voroeg" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Tüüstüspööreq" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="voroeg" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ddna%C3%B0arkollveltingin" title="Ídnaðarkollveltingin – faeroeg" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Ídnaðarkollveltingin" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="faeroeg" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9volution_industrielle" title="Révolution industrielle – galleg" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Révolution industrielle" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="galleg" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Rivoluzion_industri%C3%A2l" title="Rivoluzion industriâl – frioulaneg" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Rivoluzion industriâl" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="frioulaneg" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Yndustri%C3%ABle_Revol%C3%BAsje" title="Yndustriële Revolúsje – frizeg ar Cʼhornôg" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Yndustriële Revolúsje" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frizeg ar Cʼhornôg" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_R%C3%A9abhl%C3%B3id_Thionscla%C3%ADoch" title="An Réabhlóid Thionsclaíoch – iwerzhoneg" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Réabhlóid Thionsclaíoch" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="iwerzhoneg" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%A5%E6%A5%AD%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="工業革命 – sinaeg Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="工業革命" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="sinaeg Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9volousyon_endistri%C3%A8l" title="Révolousyon endistrièl – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Révolousyon endistrièl" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Tionndadh_Gn%C3%AComhachais" title="Tionndadh Gnìomhachais – skoseg" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Tionndadh Gnìomhachais" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="skoseg" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Revoluci%C3%B3n_Industrial" title="Revolución Industrial – galizeg" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Revolución Industrial" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galizeg" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Mba%27aporeko_%C3%91epu%27%C3%A3" title="Mba'aporeko Ñepu'ã – guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Mba'aporeko Ñepu'ã" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%94%E0%AA%A6%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%8B%E0%AA%97%E0%AA%BF%E0%AA%95_%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%82%E0%AA%A4%E0%AA%BF" title="ઔદ્યોગિક ક્રાંતિ – gujarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ઔદ્યોગિક ક્રાંતિ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="gujarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Industrial_Revolution" title="Industrial Revolution – haousa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Industrial Revolution" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="haousa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%9E%D7%94%D7%A4%D7%9B%D7%94_%D7%94%D7%AA%D7%A2%D7%A9%D7%99%D7%99%D7%AA%D7%99%D7%AA" title="המהפכה התעשייתית – hebraeg" lang="he" hreflang="he" data-title="המהפכה התעשייתית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebraeg" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%94%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="औद्योगिक क्रांति – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="औद्योगिक क्रांति" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Industrial_Revolution" title="Industrial Revolution – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Industrial Revolution" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Industrijska_revolucija" title="Industrijska revolucija – kroateg" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Industrijska revolucija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroateg" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Ipari_forradalom" title="Ipari forradalom – hungareg" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Ipari forradalom" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hungareg" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A4%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Արդյունաբերական հեղափոխություն – armenianeg" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Արդյունաբերական հեղափոխություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenianeg" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Revolusi_Industri" title="Revolusi Industri – indonezeg" lang="id" hreflang="id" data-title="Revolusi Industri" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezeg" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Revolution_Industrial" title="Revolution Industrial – interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Revolution Industrial" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Industrial_a_Rebolusion" title="Industrial a Rebolusion – ilokanoeg" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Industrial a Rebolusion" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilokanoeg" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Industriala_Revoluciono" title="Industriala Revoluciono – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Industriala Revoluciono" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/I%C3%B0nbyltingin" title="Iðnbyltingin – islandeg" lang="is" hreflang="is" data-title="Iðnbyltingin" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandeg" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Rivoluzione_industriale" title="Rivoluzione industriale – italianeg" lang="it" hreflang="it" data-title="Rivoluzione industriale" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italianeg" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%94%A3%E6%A5%AD%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="産業革命 – japaneg" lang="ja" hreflang="ja" data-title="産業革命" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japaneg" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Indoschrial_Revaluushan" title="Indoschrial Revaluushan – kreoleg Jamaika" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Indoschrial Revaluushan" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="kreoleg Jamaika" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9volusi_indhustri" title="Révolusi indhustri – javaneg" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Révolusi indhustri" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="javaneg" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ინდუსტრიული რევოლუცია – jorjianeg" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ინდუსტრიული რევოლუცია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="jorjianeg" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/%C3%93ndiris_revolyutsiyas%C4%B1" title="Óndiris revolyutsiyası – karakalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Óndiris revolyutsiyası" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="karakalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8D" title="Индустриал револуциэ – kabardeg" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Индустриал револуциэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabardeg" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Kp%C9%9Bl%C9%A9_l%C9%9B%C9%9Bz%CA%8A%CA%8A_t%CA%8Ama_s%C9%94s%C9%94na_(R%C3%A9volution_industrielle)" title="Kpɛlɩ lɛɛzʊʊ tʊma sɔsɔna (Révolution industrielle) – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Kpɛlɩ lɛɛzʊʊ tʊma sɔsɔna (Révolution industrielle)" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%BA%D3%99%D1%81%D1%96%D0%BF_%D1%82%D3%A9%D2%A3%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%81%D1%96" title="Өнеркәсіп төңкерісі – kazak" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Өнеркәсіп төңкерісі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazak" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%94%E1%9E%8A%E1%9E%B7%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%93%E1%9F%8D%E2%80%8B%E1%9E%A7%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%A0%E1%9E%80%E1%9E%98%E1%9F%92%E1%9E%98" title="បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្ម – khmer" lang="km" hreflang="km" data-title="បដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្ម" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="khmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%88%E0%B2%97%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BE_%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A4%E0%B2%BF" title="ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿ – kanareg" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kanareg" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%82%B0%EC%97%85_%ED%98%81%EB%AA%85" title="산업 혁명 – koreaneg" lang="ko" hreflang="ko" data-title="산업 혁명" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreaneg" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F%D0%BB_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8E%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Индустриял революция – karatchay-balkar" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Индустриял революция" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="karatchay-balkar" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eore%C5%9Fa_p%C3%AE%C5%9Fesaziy%C3%AA" title="Şoreşa pîşesaziyê – kurdeg" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Şoreşa pîşesaziyê" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdeg" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Hweldro_Dhiwysyansek" title="Hweldro Dhiwysyansek – kerneveureg" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Hweldro Dhiwysyansek" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kerneveureg" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D0%BD%D3%A9%D1%80_%D0%B6%D0%B0%D0%B9_%D1%82%D3%A9%D2%A3%D0%BA%D3%A9%D1%80%D2%AF%D1%88%D2%AF" title="Өнөр жай төңкөрүшү – kirgiz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Өнөр жай төңкөрүшү" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Conversio_industrialis" title="Conversio industrialis – latin" lang="la" hreflang="la" data-title="Conversio industrialis" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latin" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Revolui_Industrial" title="Revolui Industrial – lingua franca nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Revolui Industrial" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="lingua franca nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%81%E0%BA%B2%E0%BA%99%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BA%95%E0%BA%B4%E0%BA%A7%E0%BA%B1%E0%BA%94%E0%BA%AD%E0%BA%B8%E0%BA%94%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%AB%E0%BA%B0%E0%BA%81%E0%BA%B3" title="ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ – laoseg" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laoseg" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Pramon%C4%97s_perversmas" title="Pramonės perversmas – lituaneg" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Pramonės perversmas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituaneg" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/R%C5%ABpniecisk%C4%81_revol%C5%ABcija" title="Rūpnieciskā revolūcija – latvieg" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Rūpnieciskā revolūcija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latvieg" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Revolusi_Industri" title="Revolusi Industri – minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Revolusi Industri" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Индустриска револуција – makedoneg" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Индустриска револуција" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedoneg" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B5%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%B5%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%AF%E0%B4%B5%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B2%E0%B4%B5%E0%B4%82" title="വ്യവസായവിപ്ലവം – malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="വ്യവസായവിപ്ലവം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B6_%D2%AF%D0%B9%D0%BB%D0%B4%D0%B2%D1%8D%D1%80%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%85%D1%83%D0%B2%D1%8C%D1%81%D0%B3%D0%B0%D0%BB" title="Аж үйлдвэрийн хувьсгал – mongoleg" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Аж үйлдвэрийн хувьсгал" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongoleg" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%94%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A5%80" title="औद्योगिक क्रांती – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="औद्योगिक क्रांती" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Revolusi_Perindustrian" title="Revolusi Perindustrian – malayseg" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Revolusi Perindustrian" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malayseg" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Rivoluzzjoni_Industrijali" title="Rivoluzzjoni Industrijali – malteg" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Rivoluzzjoni Industrijali" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="malteg" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Rebolu%C3%A7on_Andustrial" title="Reboluçon Andustrial – mirandeg" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Reboluçon Andustrial" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandeg" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%85%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BE%E1%80%AF%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BE%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8" title="စက်မှုတော်လှန်ရေး – birmaneg" lang="my" hreflang="my" data-title="စက်မှုတော်လှန်ရေး" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmaneg" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Industrielle_Revolutschoon" title="Industrielle Revolutschoon – alamaneg izel" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Industrielle Revolutschoon" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="alamaneg izel" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Industriele_revoluty" title="Industriele revoluty – saksoneg izel" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Industriele revoluty" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="saksoneg izel" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%94%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="औद्योगिक क्रान्ति – nepaleg" lang="ne" hreflang="ne" data-title="औद्योगिक क्रान्ति" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepaleg" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%94%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%BF%E0%A4%95_%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BF" title="औद्योगिक क्रान्ति – newari" lang="new" hreflang="new" data-title="औद्योगिक क्रान्ति" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newari" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Industri%C3%ABle_revolutie" title="Industriële revolutie – nederlandeg" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Industriële revolutie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlandeg" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Den_industrielle_revolusjonen" title="Den industrielle revolusjonen – norvegeg nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Den industrielle revolusjonen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norvegeg nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Den_industrielle_revolusjon" title="Den industrielle revolusjon – norvegeg bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Den industrielle revolusjon" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norvegeg bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Revolucion_industriala" title="Revolucion industriala – okitaneg" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Revolucion industriala" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="okitaneg" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%A8%E0%A8%85%E0%A8%A4%E0%A9%80_%E0%A8%87%E0%A8%A8%E0%A8%95%E0%A8%B2%E0%A8%BE%E0%A8%AC" title="ਸਨਅਤੀ ਇਨਕਲਾਬ – punjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸਨਅਤੀ ਇਨਕਲਾਬ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Revolushon_Industrial" title="Revolushon Industrial – papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Revolushon Industrial" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Rewolucja_przemys%C5%82owa" title="Rewolucja przemysłowa – poloneg" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Rewolucja przemysłowa" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="poloneg" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8" title="صنعتی انقلاب – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="صنعتی انقلاب" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%BA%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%B2_%D8%A7%D9%88%DA%9A%D8%AA%D9%88%D9%86" title="رغاويز اوښتون – pachto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="رغاويز اوښتون" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pachto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Revolu%C3%A7%C3%A3o_Industrial" title="Revolução Industrial – portugaleg" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Revolução Industrial" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugaleg" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Revolu%C8%9Bia_industrial%C4%83" title="Revoluția industrială – roumaneg" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Revoluția industrială" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="roumaneg" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D1%8B%D1%88%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8E%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Промышленная революция – rusianeg" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Промышленная революция" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusianeg" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%83%D1%86%D1%96%D1%8F" title="Промыслова револуція – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Промыслова револуція" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Rivolutzione_industriale" title="Rivolutzione industriale – sardeg" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Rivolutzione industriale" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardeg" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Rivuluzzioni_nnustriali" title="Rivuluzzioni nnustriali – sikilieg" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Rivuluzzioni nnustriali" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sikilieg" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Industrijska_revolucija" title="Industrijska revolucija – serb-kroateg" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Industrijska revolucija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serb-kroateg" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B7%92%E0%B6%9A_%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E0%B6%BD%E0%B7%80%E0%B6%BA" title="කාර්මික විප්ලවය – singhaleg" lang="si" hreflang="si" data-title="කාර්මික විප්ලවය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="singhaleg" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Industrial_Revolution" title="Industrial Revolution – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Industrial Revolution" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Priemyseln%C3%A1_revol%C3%BAcia" title="Priemyselná revolúcia – slovakeg" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Priemyselná revolúcia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovakeg" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Industrijska_revolucija" title="Industrijska revolucija – sloveneg" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Industrijska revolucija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="sloveneg" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Revolucioni_Industrial" title="Revolucioni Industrial – albaneg" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Revolucioni Industrial" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albaneg" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%98%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Индустријска револуција – serbeg" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Индустријска револуција" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbeg" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Industriella_revolutionen" title="Industriella revolutionen – svedeg" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Industriella revolutionen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="svedeg" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="pennad eus an dibab"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Mapinduzi_ya_Viwandani" title="Mapinduzi ya Viwandani – swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Mapinduzi ya Viwandani" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A4%E0%AF%8A%E0%AE%B4%E0%AE%BF%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81%E0%AE%B0%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AE%BF" title="தொழிற்புரட்சி – tamileg" lang="ta" hreflang="ta" data-title="தொழிற்புரட்சி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamileg" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%95_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%B5%E0%B0%82" title="పారిశ్రామిక విప్లవం – telougou" lang="te" hreflang="te" data-title="పారిశ్రామిక విప్లవం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telougou" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1" title="การปฏิวัติอุตสาหกรรม – thai" lang="th" hreflang="th" data-title="การปฏิวัติอุตสาหกรรม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Rebolusyong_Industriyal" title="Rebolusyong Industriyal – tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Rebolusyong Industriyal" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Sanayi_Devrimi" title="Sanayi Devrimi – turkeg" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Sanayi Devrimi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turkeg" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Nkutsulo_wa_Vumaki" title="Nkutsulo wa Vumaki – tsonga" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Nkutsulo wa Vumaki" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="tsonga" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/S%C3%A4n%C3%A4%C4%9Fi_inq%C4%B1ylab" title="Sänäği inqıylab – tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Sänäği inqıylab" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%96%D1%8F" title="Промислова революція – ukraineg" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Промислова революція" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraineg" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8" title="صنعتی انقلاب – ourdou" lang="ur" hreflang="ur" data-title="صنعتی انقلاب" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ourdou" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Sanoat_to%CA%BBntarishi" title="Sanoat toʻntarishi – ouzbekeg" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Sanoat toʻntarishi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ouzbekeg" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Industrialine_revol%C3%BCcii" title="Industrialine revolücii – vepseg" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Industrialine revolücii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="vepseg" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_C%C3%B4ng_nghi%E1%BB%87p" title="Cách mạng Công nghiệp – vietnameg" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Cách mạng Công nghiệp" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnameg" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Rebolusyon_Industriyal" title="Rebolusyon Industriyal – waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Rebolusyon Industriyal" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%AC%AC%E4%B8%80%E6%AC%A1%E5%B7%A5%E4%B8%9A%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="第一次工业革命 – sinaeg Wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="第一次工业革命" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="sinaeg Wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%A0%D7%93%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A8%D7%99%D7%A2%D7%9C%D7%A2_%D7%A8%D7%A2%D7%95%D7%95%D7%90%D7%9C%D7%95%D7%A6%D7%99%D7%A2" title="אינדוסטריעלע רעוואלוציע – yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אינדוסטריעלע רעוואלוציע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Gunghyez_gwzming" title="Gunghyez gwzming – zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Gunghyez gwzming" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="zhuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%AC%AC%E4%B8%80%E6%AC%A1%E5%B7%A5%E4%B8%9A%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="第一次工业革命 – sinaeg" lang="zh" hreflang="zh" data-title="第一次工业革命" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="sinaeg" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%A5%E6%A5%AD%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="工業革命 – sinaeg lennegel" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="工業革命" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="sinaeg lennegel" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Kang-gia%CC%8Dp_Kek-b%C4%93ng" title="Kang-gia̍p Kek-bēng – sinaeg Min Nan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kang-gia̍p Kek-bēng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="sinaeg Min Nan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%A5%E6%A5%AD%E9%9D%A9%E5%91%BD" title="工業革命 – kantoneg" lang="yue" hreflang="yue" data-title="工業革命" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoneg" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/INguqulo_Yezimboni" title="INguqulo Yezimboni – zouloueg" lang="zu" hreflang="zu" data-title="INguqulo Yezimboni" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zouloueg" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2269#sitelinks-wikipedia" title="Kemmañ al liammoù etreyezhel" class="wbc-editpage">Kemmañ al liammoù</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Esaouennoù anv"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dispac%27h_Greantel" title="Gwelet ar pennad [c]" accesskey="c"><span>Pajenn</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Kaozeal:Dispac%27h_Greantel" rel="discussion" title="Kaozeadennoù diwar-benn ar pennad [t]" accesskey="t"><span>Kaozeadenn</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Kemmañ adstumm yezh" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">brezhoneg</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Gweladennoù"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dispac%27h_Greantel"><span>Lenn</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit" title="Kemmañ ar bajenn-mañ [v]" accesskey="v"><span>Kemmañ</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit" title="Kemmañ kod mammennoù ar bajenn-mañ [e]" accesskey="e"><span>Kemmañ ar vammenn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=history" title="Stummoù kozh ar bajenn-mañ gant an aozerien anezhi. [h]" accesskey="h"><span>Gwelet an istor</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ostilhoù evit ar pajennoù"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ostilhoù" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ostilhoù</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ostilhoù</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mont d’ar varrenn gostez</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">kuzhat</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Muioc'h a zibarzhioù" > <div class="vector-menu-heading"> Oberoù </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Dispac%27h_Greantel"><span>Lenn</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit" title="Kemmañ ar bajenn-mañ [v]" accesskey="v"><span>Kemmañ</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit" title="Kemmañ kod mammennoù ar bajenn-mañ [e]" accesskey="e"><span>Kemmañ ar vammenn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=history"><span>Gwelet an istor</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Hollek </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Dibar:PetraGasBetekAma%C3%B1/Dispac%27h_Greantel" title="Roll ar pajennoù liammet ouzh ar bajenn-mañ [j]" accesskey="j"><span>Pajennoù liammet</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Dibar:Kemmo%C3%B9Kar/Dispac%27h_Greantel" rel="nofollow" title="Roll ar c'hemmoù diwezhañ war ar pajennoù liammet ouzh ar bajenn-mañ [k]" accesskey="k"><span>Heuliañ ar pajennoù liammet</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=br" title="Enporzhiañ ur skeudenn pe ur restr media war ar servijer [u]" accesskey="u"><span>Kargañ war ar servijer</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Dibar:Pajenno%C3%B9Dibar" title="Roll an holl bajennoù dibar [q]" accesskey="q"><span>Pajennoù dibar</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&oldid=2092828" title="Liamm padus war-du ar stumm-mañ eus ar bajenn-mañ"><span>Chomlec'h ar stumm-mañ</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=info" title="Titouroù ouzhpenn a-zivout ar bajenn-mañ"><span>Titouroù ar bajenn</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dibar:Menegi%C3%B1&page=Dispac%27h_Greantel&id=2092828&wpFormIdentifier=titleform" title="Titouroù war an doare da venegiñ ar bajenn-mañ"><span>Menegiñ ar pennad-mañ</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dibar:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fbr.wikipedia.org%2Fwiki%2FDispac%2527h_Greantel"><span>Kaout URL berraet</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dibar:QrCode&url=https%3A%2F%2Fbr.wikipedia.org%2Fwiki%2FDispac%2527h_Greantel"><span>Pellgargañ kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Moullañ/ezporzhiañ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dibar:Dastumad&bookcmd=book_creator&referer=Dispac%27h+Greantel"><span>Sevel ul levr</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dibar:DownloadAsPdf&page=Dispac%27h_Greantel&action=show-download-screen"><span>Pellgargañ evel PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&printable=yes" title="Stumm moulladus ar bajenn-mañ [p]" accesskey="p"><span>Stumm da voullañ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> E raktresoù all </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Industrial_revolution" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2269" title="Liamm war-zu elfenn gevreet kavlec'h ar roadennoù [g]" accesskey="g"><span>Elfenn Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ostilhoù evit ar pajennoù"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Neuz"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Neuz</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mont d’ar varrenn gostez</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">kuzhat</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Eus Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="br" dir="ltr"><div style="position:absolute; z-index:100; right:10px; top:-40px;" class="icone de titre"> <div style="position: relative; width: 20px; height: 20px; overflow: hidden"> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; font-size: 100px; overflow: hidden; line-height: 100px; z-index: 3; font-size:150pt;"><a href="/wiki/Wikipedia:Pennado%C3%B9_mat" title="Wikipedia:Pennadoù mat"><span title="Ar bajenn-mañ a zo kinniget evit bezañ anavezet evel pennad mat. Klikit evit votiñ.">   </span></a></div> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; z-index: 2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Restr:Cscr-candidate.png" class="mw-file-description" title="Ar bajenn-mañ a zo kinniget evit bezañ anavezet evel pennad mat. Klikit evit votiñ."><img alt="Ar bajenn-mañ a zo kinniget evit bezañ anavezet evel pennad mat. Klikit evit votiñ." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Cscr-candidate.png/20px-Cscr-candidate.png" decoding="async" width="20" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Cscr-candidate.png/30px-Cscr-candidate.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Cscr-candidate.png/40px-Cscr-candidate.png 2x" data-file-width="189" data-file-height="156" /></a></span></div> </div> </div> <table class="WSerieH plainlinks" border="0" style="width:80%; border: 1px solid #C0C090; background-color:#F8EABA; padding: 0.3em; text-align: left;margin:1em auto 0.5em auto;" align="center"> <tbody><tr> <td width="40"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Restr:Silverwiki_1.5.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Silverwiki_1.5.png/35px-Silverwiki_1.5.png" decoding="async" width="35" height="46" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Silverwiki_1.5.png/53px-Silverwiki_1.5.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Silverwiki_1.5.png/70px-Silverwiki_1.5.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="787" /></a></span> </td> <td width="40"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Restr:Question_mark_3d.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Question_mark_3d.png/25px-Question_mark_3d.png" decoding="async" width="25" height="48" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Question_mark_3d.png/38px-Question_mark_3d.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Question_mark_3d.png/50px-Question_mark_3d.png 2x" data-file-width="496" data-file-height="959" /></a></span> </td> <td><b>13 Du 2012</b> : lakaet eo bet ar pennad-mañ war ar renk evit bezañ anavezet evel « <a href="/wiki/Wikipedia:Pennado%C3%B9_mat" title="Wikipedia:Pennadoù mat">pennad mat</a> ». Gallout a rit <b><a href="/wiki/Wikipedia:Pennado%C3%B9_mat#Dispac'h_Greantel" title="Wikipedia:Pennadoù mat">reiñ hoc'h ali</a></b> war ar c'hinnig-se. <p><a class="external text" href="https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&oldid=1358777&diff=cur"><small>Sellet ouzh ar c'hemmoù kaset d'ar pennad dibaoe m'eo bet kinniget evit bezañ ur "pennad mat"</small></a>. </p> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Coaltub.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Coaltub.png/220px-Coaltub.png" decoding="async" width="220" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7b/Coaltub.png 1.5x" data-file-width="282" data-file-height="171" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>Stad al labour en ur vengleuz glaou</b><br />kent an Dispac'h Greantel</div></figcaption></figure> <p>An <b>Dispac'h Greantel</b> eo an anv bet roet d'ar mare eus <a href="/wiki/Istor" title="Istor">Istor</a> ar bed ma voe kemmoù bras ha buan en <a href="/wiki/Armerzh" title="Armerzh">armerzh</a>, er <a href="/wiki/Kevredigezh" title="Kevredigezh">gevredigezh</a> hag er <a href="/wiki/Teknologiezh" title="Teknologiezh">galvezoniezh</a>. Deuet eus ar <a href="/wiki/Rouantelezh-Unanet" title="Rouantelezh-Unanet">Rouantelezh-Unanet</a> e kreiz an <a href="/wiki/XVIIIvet_kantved" title="XVIIIvet kantved"><span style="text-transform:lowercase;font-variant:small-caps">XVIII</span><small><sup>vet</sup></small> kantved</a> en em strewas an araokadennoù kalvezel betek ma voe kemmet al <a href="/wiki/Labour-douar" class="mw-redirect" title="Labour-douar">labour-douar</a>, ar <a href="/wiki/Greanterezh" title="Greanterezh">greanterezh</a> ha dre se buhez an dud er bed a-bezh. </p><p>Un troc'h pouezus en Istor e voe an dispac'h-se, pa droas ar gouerien a laboure gant loened da vicherourien a embrege <a href="/wiki/Mekanik" title="Mekanik">mekanikoù</a>. Tamm-ha-tamm e voe kemmet diazezoù armerzhel ar gevredigezh, pa 'z ejont war-du ar c'henderc'hadur greantel : e-lec'h bezañ fardet gant an dorn e stalioù bihan e voe an traezoù savet marc'hadmatoc'h gant ijinennoù e labouradegoù divent ; kalz tud a zilezas al labour-douar a-benn mont e kêr ma kinnige al labouradegoù muioc'h ag implijoù, ha gopret gwelloc'h.<br /> Ar <a href="/wiki/K%C3%AAr" title="Kêr">c'hêrioù</a> a droas da greizennoù dreistpoblet gant micherourien baour, alese ganedigezh mennozhioù <a href="/wiki/Politikerezh" title="Politikerezh">politikel</a> nevez a stummas ar bed a-vremañ : <a href="/wiki/Frankizouriezh" title="Frankizouriezh">frankizouriezh</a> ha <a href="/wiki/Sokialouriezh" title="Sokialouriezh">sokialouriezh</a>, da skouer. </p><p>Bras-divent e voe levezon an Dispac'h greantel er bed a-bezh<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Adal <a href="/wiki/1870" title="1870">1870</a> e voe ur bazenn nevez e diorroadur ar reizhiad <a href="/wiki/Kevalaouriezh" title="Kevalaouriezh">kevalaour</a>, pa c'hoarvezas an <i>Eil Dispac'h Greantel</i> : dre an araokadennoù teknikel hag armerzhel e voe ijinet listri dir, trenioù hag, adal <a href="/wiki/1873" title="1873">1873</a>, ar <a href="/w/index.php?title=Keflusker_helosk_diabarzh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Keflusker helosk diabarzh (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">c'heflusker helosk diabarzh</a> hag an <a href="/wiki/Tredan" title="Tredan">tredan</a>. </p><p>Lod istorourien a laka dibenn an Dispac'h Greantel war-dro ar bloavezh <a href="/wiki/1820" title="1820">1820</a>, hogen kenemglev zo etrezo evit lavaret ne oa an Dispac'h-se nemet deroù un heuliad kemmoù a bad betek hiziv an deiz. Darn anezho a laka an Eil Dispac'h Greantel da gregiñ raktal goude 1820.<br /> Dizemglev zo c'hoazh etre an istorourien diwar-benn pennabeg an Dispac'h Greantel hag a-zivout ar fed ma loc'has e <a href="/wiki/Bro-Saoz" title="Bro-Saoz">Bro-Saoz</a> – diwar an tabut-se e voe kroget da studiañ an darvoudoù dre ar skiantoù. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gerdarzh">Gerdarzh</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=1" title="Kemmañ ar rann : Gerdarzh" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: Gerdarzh"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gant ar Gall <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Louis-Guillaume_Otto" class="extiw" title="fr:Louis-Guillaume Otto">Louis-Guillaume Otto</a> (<a href="/wiki/1753" title="1753">1753</a>-<a href="/wiki/1817" title="1817">1817</a>) e voe implijet an anv <i>Révolution industrielle</i> en ul lizher a skrivas d'ar 6 a viz Gouere <a href="/wiki/1799" title="1799">1799</a> pa oa kannad e Washington er Stadoù-Unanet. Gant <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Adolphe_Blanqui" class="extiw" title="fr:Adolphe Blanqui">Adolphe Blanqui</a> (<a href="/wiki/1798" title="1798">1798</a>-<a href="/wiki/1854" title="1854">1854</a>) e voe arveret en-dro e <a href="/wiki/1837" title="1837">1837</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Gant <a href="/wiki/Friedrich_Engels" title="Friedrich Engels">Friedrich Engels</a> e voe implijet ivez e <a href="/wiki/1844" title="1844">1844</a><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> war divoud Bro-Saoz. Pelloc'h e voe skignet a-drugarez da gentelioù roet gant ar Saoz <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Arnold_Toynbee" class="extiw" title="en:Arnold Toynbee">Arnold Toynbee</a> e <a href="/wiki/1881" title="1881">1881</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="An_deroù"><span id="An_dero.C3.B9"></span>An deroù</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=2" title="Kemmañ ar rann : An deroù" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: An deroù"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Philipp_Jakob_Loutherbourg_d._J._002.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Philipp_Jakob_Loutherbourg_d._J._002.jpg/260px-Philipp_Jakob_Loutherbourg_d._J._002.jpg" decoding="async" width="260" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Philipp_Jakob_Loutherbourg_d._J._002.jpg/390px-Philipp_Jakob_Loutherbourg_d._J._002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Philipp_Jakob_Loutherbourg_d._J._002.jpg/520px-Philipp_Jakob_Loutherbourg_d._J._002.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1309" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b> <i>Coalbrookdale by Night</i> </b><br />Philipp Jakob Loutherbourg the Younger, <a href="/wiki/1801" title="1801">1801</a><br /><i>Sklêrijennet eo kêr gant ar fornioù-houarn</i></div></figcaption></figure> <p>Er Rouantelezh-Unanet e krogas, e deroù an <a href="/wiki/XVIIIvet_kantved" title="XVIIIvet kantved"><span style="text-transform:lowercase;font-variant:small-caps">XVIII</span><small><sup>vet</sup></small> kantved</a>, er rannvro anvet <a href="/wiki/Shropshire" title="Shropshire">Shropshire</a> ma oa kailh <a href="/wiki/Houarn" title="Houarn">houarn</a> hag ar stêr <a href="/wiki/Severn" class="mw-redirect" title="Severn">Severn</a> d'o zreuzkas<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Diwar kement-se e voe ganet an tachennoù greantel tro-dro d'ar gêr anvet <i>Coalbrookdale</i>. Labouradegoù a voe savet a-c'houde ijinadennoù nevez. Abalamour ma felle da Vro-Saoz kuzhat hec'h emdroadur diouzh peurrest ar bed e voe berzet d'an dud o devoa labouret en ul labouradeg kuitaat ar vro. </p><p>Lies eo an abegoù da c'hanedigezh an Dispac'h Greantel e <a href="/wiki/Breizh-Veur" title="Breizh-Veur">Breizh-Veur</a> a-douez an holl vroioù all ; diouzh an eil tu ez int un asked eus un tolpad darvoudennoù en armerzh <a href="/wiki/Europa" class="mw-redirect" title="Europa">Europa</a> an <a href="/wiki/XVIIIvet_kantved" title="XVIIIvet kantved"><span style="text-transform:lowercase;font-variant:small-caps">XVIII</span><small><sup>vet</sup></small> kantved</a>, ha diouzh egile un heuliad eus an dispac'hoù saoz er <a href="/wiki/XVIIvet_kantved" title="XVIIvet kantved"><span style="text-transform:lowercase;font-variant:small-caps">XVII</span><small><sup>vet</sup></small> kantved</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.<br /> Gwir eo e oa e Breizh-Veur ur strobad fedoù a skoazellas ganedigezh ar c'hemmoù bras. </p> <ul><li>Ar <a href="/wiki/XVIIvet_kantved" title="XVIIvet kantved"><span style="text-transform:lowercase;font-variant:small-caps">XVII</span><small><sup>vet</sup></small> kantved</a> e voe <a href="/wiki/Kantved_ar_Skl%C3%AArijenn" title="Kantved ar Sklêrijenn">Kantved ar Sklêrijenn</a>, ma lakaas tud goulennoù diwar-benn an doare ma ya ar bed en-dro.</li> <li>Dreist ar re all e oa galloud ar <a href="/wiki/Merdeadurezh" title="Merdeadurezh">verdeadurezh</a> breizhveurek, da lavaret eo he <a href="/wiki/Morlu" title="Morlu">morlu</a> hag he lestraz kenwerzhel.</li> <li>Stabil e oa ar politikerezh e Breizh-Veur d'ar mare : brezel ebet er vro, petra bennak ma oa o vrezeliñ en diavaez.</li> <li>Un impalaeriezh trevadennel e oa Breizh-Veur, ar pezh he lakae mestrez war kenwerzh ar bed, a zegase arc'hant evit an enklaskoù skiantel ha teknikel.</li> <li>E Breizh-Veur he-unan e oa ur c'hementad mat eus an danvezioù a oa rekis evit fardañ ha boueta ar mekanikoù nevez ; ouzhpenn da se e kaved en Impalaeriezh danvez all marc'had-mat evel <a href="/wiki/Koton" class="mw-redirect" title="Koton">koton</a> ha <a href="/wiki/Sukr" title="Sukr">sukr</a>. Ar <a href="/wiki/Sklaverezh" title="Sklaverezh">sklaverezh</a> a oa e meur a vro e diabarzh an Impalaeriezh, ar pezh a lakae da espern arc'hant evit sevel labouradegoù.</li> <li>Nebeutoc'h a zouaroù da labourat a oa e Breizh-Veur eget er peurrest eus Europa.</li> <li>Diorret ha stabil e oa reizhiad ar <a href="/wiki/Bank" class="mw-disambig" title="Bank">bankoù</a>.</li> <li>Distag diouzh lezennoù ar <a href="/wiki/Stad" title="Stad">Stad</a> e oa reolennoù ar <a href="/wiki/Kenwerzh" title="Kenwerzh">c'henwerzh</a>-diabarzh.</li> <li>Un enezenn eo Breizh-Veur, neuze e c'hallas chom en diavaez eus ar brezelioù a oa war ar <a href="/wiki/Kevandir" title="Kevandir">c'hevandir</a> europat.</li> <li>Da get e oa aet ar boazioù <a href="/wiki/Gladdalc%27helezh" title="Gladdalc'helezh">gladelour</a> er reizhiad kevredigezhel ; kevarzh<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> hag en o <a href="/w/index.php?title=Frankiz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frankiz (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">frankiz</a> e oa an dud<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="reference cite_virgule">,</sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li></ul> <p>Em strewiñ a reas an Dispac'h dre Europa hag <a href="/wiki/Amerika" title="Amerika">Amerika</a>, er <a href="/wiki/Stado%C3%B9-Unanet_Amerika" title="Stadoù-Unanet Amerika">Stadoù-Unanet</a> dreist-holl, e deroù an <a href="/wiki/XIXvet_kantved" title="XIXvet kantved"><span style="text-transform:lowercase;font-variant:small-caps">XIX</span><small><sup>vet</sup></small> kantved</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Argerzh_ar_greantelaat">Argerzh ar greantelaat</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=3" title="Kemmañ ar rann : Argerzh ar greantelaat" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: Argerzh ar greantelaat"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Isac_Schleuse.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Isac_Schleuse.jpg/260px-Isac_Schleuse.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Isac_Schleuse.jpg/390px-Isac_Schleuse.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Isac_Schleuse.jpg/520px-Isac_Schleuse.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>Ar ganol etre <a href="/wiki/Naoned" title="Naoned">Naoned</a> ha <a href="/wiki/Brest" title="Brest">Brest</a></b><br />e <a href="/wiki/Bro-Naoned" title="Bro-Naoned">Bro-Naoned</a></div></figcaption></figure> <p>Un argerzh pazennek e voe an Dispac'h Greantel, ha deuet eo an argerzh-se da vezañ ar patrom klasel eus emdroadur ur gevredigezh labourerien-douar en unan gêrel ha greantel.<br /> El liester, <i>An dispac'hoù greantel</i> eo an anv a roer da lies houladennoù greantelaat a dizhas broioù ar bed an eil war-lerc'h heben : <a href="/wiki/Belgia" title="Belgia">Belgia</a>, <a href="/wiki/Spagn" title="Spagn">Spagn</a>, <a href="/wiki/Bro-C%27hall" title="Bro-C'hall">Bro-C'hall</a>, <a href="/wiki/Alamagn" title="Alamagn">Alamagn</a> ha Stadoù-Unanet Amerika etre <a href="/wiki/1800" title="1800">1800</a> ha <a href="/wiki/1850" title="1850">1850</a>, ha kent <a href="/wiki/1900" title="1900">1900</a> Norzh <a href="/wiki/Italia" title="Italia">Italia</a>, <a href="/wiki/Rusia" title="Rusia">Rusia</a> ha <a href="/wiki/Japan" title="Japan">Japan</a> (e <a href="/wiki/1868" title="1868">1868</a>). </p><p>A-douez ar c'hemmoù bras a voe degaset gant an Dispac'h Greantel e buhez an dud e voe war un dro ur c'hresk er <a href="/wiki/Pobla%C3%B1s" title="Poblañs">boblañs</a>, dispac'hoù el labour-douar, an <a href="/wiki/Treuzdougerezh" class="mw-redirect" title="Treuzdougerezh">doug</a> hag ar c'henwerzh, ar <a href="/wiki/Skiant" title="Skiant">skiantoù</a> lakaet da dalvezout er greanterezh hag ar <a href="/wiki/Kevala" title="Kevala">c'hevala</a> o kemer mui-ouzh-mui a bouez en armerzh.<br /> En tu all d'ar c'hemmoù-se e c'hoarvezas an Dispac'h Greantel e-kerzh ur c'hantved a gempouez en darempredoù etrebroadel (brezel bras ebet etre <a href="/wiki/1815" title="1815">1815</a> ha <a href="/wiki/1914" title="1914">1914</a>), er reizhiad <a href="/wiki/Moneiz" title="Moneiz">voneizel</a> (<a href="/wiki/Monc%27hwez" title="Monc'hwez">monc'hwezh</a> ebet) hag er reizhiad armerzhel (asantet e voe ma vije ar marc'hadoù o ren). </p><p>En deroù e voe ardivinkaet greanterezhioù ar gwiadegoù, an houarn hag ar glaou ; da c'houde e voe skignet an ijinadennoù nevez en tachennoù all.<br /> Aesaet e voe ar c'henwerzh pa voe toullet kanolioù bageüs — eus <a href="/wiki/1805" title="1805">1805</a> betek <a href="/wiki/1842" title="1842">1842</a> e padas al labourioù evit <a href="/wiki/Kanol_Naoned-Brest" title="Kanol Naoned-Brest">kanol Naoned-Brest</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, gwellaet an hentoù ha rouedad an trenioù.<br /> Kresket a-galz e voe ar c'henderc'hadur pa voe staliet mekanikoù dre vurezh, a veze bouetet gant glaou<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mekanikoù_dre_vurezh"><span id="Mekaniko.C3.B9_dre_vurezh"></span>Mekanikoù dre vurezh</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=4" title="Kemmañ ar rann : Mekanikoù dre vurezh" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: Mekanikoù dre vurezh"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg/260px-Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg" decoding="async" width="260" height="193" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg/390px-Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg/520px-Maquina_vapor_Watt_ETSIIM.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="760" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>Mekanik dre vurezh</b> James Watt</div><br /></figcaption></figure> <p>Unan eus devouderioù pouezus en diorroadur an Dispac'h Greantel e voe deroù un heuliad ijinadennoù kalvezel a voe lakaet e pleustr evit gwellaat ar c'henderc'hañ : biskoazh c'hoazh en Istor ne oa bet ul liamm ken eeun ha ker berr etre skiant ha greanterezh.<br /> Hep mar e voe ar <a href="/wiki/Mekanik_dre_vurezh" title="Mekanik dre vurezh">mekanik dre vurezh</a> an ijinadenn bennañ en Dispac'h Greantel. Gant ar Saoz <a href="/w/index.php?title=Thomas_Newcomen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas Newcomen (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Thomas Newcomen</a> (<a href="/wiki/1663" title="1663">1663</a>-<a href="/wiki/1729" title="1729">1729</a>) e voe ijinet, ha gant ar <a href="/wiki/Bro-Skos" title="Bro-Skos">Skosad</a> <a href="/wiki/James_Watt" title="James Watt">James Watt</a> (<a href="/wiki/1736" title="1736">1736</a>-<a href="/wiki/1819" title="1819">1819</a>) e voe gwellaet ha lakaet e par. Da gentañ e voe implijet er mengleuzioù evit tennañ an dour diouto ha degas ar glaou betek ar gorre ; adal ar bloavezhioù <a href="/wiki/1780" title="1780">1780</a> e voent lakaet da labourat e lec'hioù ma ne c'helled ket ober gant mekanikoù kaset dre zour : da gas aer er fornioù ma farded houarn, da valañ pri da fardañ podoù ha listri, da labourat e labouradegoù a bep doare.<br /> James Watt en devoa troet ur mennozh kalvezoniel en un doare efedus ha marc'had-mat da kenderc'hañ gremm, hag ur c'hantved-pad e voe ar mekanik dre vurezh rouanez ar greanterezh. </p><p>An implij eus mekanikoù dre vurezh e greanterezh ar gwiadegoù e voe ar c'hentañ doare da ober gant gremm diazezet war ar glaou, hag a-drugarez d'ar bern arc'hant a voe postet e c'halled lakaat mekanikoù da labourat e-lec'h nerzh an dud hag al loened. An houarn a voe pouezus ivez : digoret e voe mengleuzioù nevez, alese ijinadennoù nevez evit brasañ gounid ar greanterezh. </p><p>Dre ober koulz gant glaou ha gant houarn e voe diorroet an <a href="/w/index.php?title=Houarnouriezh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Houarnouriezh (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">houarnouriezh</a>, ha mekanikoù brasoc'h-brasañ, galloudusoc'h-galloudusañ a voe fardet evit ar mengleuzioù, al labouradegoù hag an <a href="/wiki/Treuzdougerezh" class="mw-redirect" title="Treuzdougerezh">doug</a>. </p><p>Diwar implij ar glaou, an houarn hag ar mekanikoù dre vurezh e voe ganet an <i>ardivinkerezh</i>, da lavaret eo an arver ledan eus ardivinkoù evit kemer lec'h nerzh an dud hag al loened. </p><p>Gant en nevezentioù teknikel e teuas un doare nevez da frammañ al labour.<br /> Korfuniadoù artizaned o labourat e stalioù-labour savet en oberiadegoù e oa diazez ar reizhiad armerzhel kent an Dispac'h Greantel : lies artizaned pep a vicher resis dezho a laboure pep hini diouzh e du en ur stal vras da fardañ gant an dorn traezoù unan-hag-unan. Gant ar mare greantel e voe kemmet an traoù : frammet e voe ar c'henderc'hadur gant mekanikoù o labourat hag un urzhaz eus ar perc'henn betek ar micherour, kement-se evit fardañ kalz traezoù heñvel bemdez.<br /> Tamm-ha-tamm ha dizehan e teuas war wel an embregerezhioù greantel nevez, disheñvel-bras diouzh an oberiadegoù kozh. Dont a reas ar vicherourien da vezañ distag diouzh frouezh o labour, ha dibersonelet e voe an darempredoù etrezo. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ganedigezh_ar_greanterezh_arnevez_:_ar_gwiadeier">Ganedigezh ar greanterezh arnevez : ar gwiadeier</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=5" title="Kemmañ ar rann : Ganedigezh ar greanterezh arnevez : ar gwiadeier" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: Ganedigezh ar greanterezh arnevez : ar gwiadeier"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Textile-Shuttle.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Textile-Shuttle.jpg/260px-Textile-Shuttle.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Textile-Shuttle.jpg/390px-Textile-Shuttle.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Textile-Shuttle.jpg/520px-Textile-Shuttle.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>Bulzun-nij</b> John Kay</div></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Spinning_jenny.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Spinning_jenny.jpg/250px-Spinning_jenny.jpg" decoding="async" width="250" height="206" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Spinning_jenny.jpg/375px-Spinning_jenny.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Spinning_jenny.jpg/500px-Spinning_jenny.jpg 2x" data-file-width="705" data-file-height="582" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>Spinning Jenny</b> James Hargreaves</div><i></i></figcaption></figure> <p>E deroù an XVIII<sup>vet</sup> kantved ne veze nezet nemet gloan gant artizaned a laboure en o stal dezho. Un nebeud <a href="/wiki/Lin" class="mw-disambig" title="Lin">lin</a> ha koton a veze labouret a-wezhioù ivez da werzhañ d'ar binvidien. Diwar ar c'henwerzh trevadennel e tiorroas ar gwiadiñ koton, en Impalaeriezh breizhveurek dreist-holl. Betek deroù an 18<sup>vet</sup> kantved ne zeue an danvezioù koton nemet eus <a href="/wiki/India" title="India">India</a> pe dost, ha gant kompagnunezhioù galloudus evel an <i>East India Company</i> ("Kompagnunezh India ar Reter"). En Europa e voe stourmet ouzh ar c'hompagnunezhioù-se gant oberiadegoù lec'hel a rae war-dro ar <a href="/w/index.php?title=Gloan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gloan (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">gloan</a> hag ar <a href="/wiki/Seiz" title="Seiz">seiz</a>, a zeuas a-benn e dibenn ar bloavezh <a href="/wiki/1700" title="1700">1700</a> da verzañ an enporzhiañ gwiadoù eus India. Al lezenn-se a zigoras an hent da Indianed a imbourc'has koton kriz eus India hag adalek <a href="/wiki/1790" title="1790">1790</a> eus ar plantadegoù ma laboure sklaved er Stadoù-Unanet. </p><p>En deroù ez eas un tamm mat eus ar gwiadoù war ar marc'had-diabarzh ; kement-se a ziazezas un armerzh eskemmus a ziorroas rouedad an doug er vro. Buan avat e voe ar marc'had-diavaez andon wirion ar c'hresk : ne oa kevezerezh ebet er marc'had nevez-se ha muioc'h ag arc'hant a zegase, ar pezh a gasas da ardivinkadur ar gwiadiñ greantel ha da ijinañ mekanikoù nevez. </p><p>Pemp deiziad zo bet pouezus-kennañ en istor ar gwiadiñ greantel : </p> <ul><li><a href="/wiki/1733" title="1733">1733</a> : John Kay a ijinas ur stern-gwiadiñ a laboure buanoc'h a-drugarez d'ur vulzun-nij.</li> <li><a href="/wiki/1764" title="1764">1764</a> : James Hargreaves a ijinas ar <i>spinning jenny</i>, ur mekanik da nezañ koton.</li> <li><a href="/wiki/1768" title="1768">1768</a> : Richard Arkwright a ijinas ar <i>water frame</i> ("stern-dour"), ur mekanik da nezañ kaset gant nerzh ur veilh-dour.</li> <li><a href="/wiki/1779" title="1779">1779</a> : Isaac Crompton a ijinas ar <i>spinning mule</i>, anezhi ur meskaj etre <i>water frame</i> ha <i>spinning jenny</i>.</li> <li><a href="/wiki/1789" title="1789">1789</a> : ar c'hentañ stern-gwiadiñ graet en houarn ha lusket gant ur mekanik dre vurezh.</li></ul> <p>Gant gounidoù al labour-douar troet en embregerezh kevalaour, gant re ar c'henwerzh tramor ha re an trevadennoù e voe arc'hantaet al labouradegoù kentañ. Arc'hant a voe postet en arsanailhoù koulz hag el labouradegoù gwiadel ha metalourel. E berr gomzoù, ken nebeut ag arc'hant e oa ret postañ er c'hoton ma c'hellas an embregerezhioù kreskiñ hep ma vije ret dezho klask kellidoù en diavaez. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="An_houarnouriezh">An houarnouriezh</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=6" title="Kemmañ ar rann : An houarnouriezh" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: An houarnouriezh"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Coke_Ovens_Abercwmboi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Coke_Ovens_Abercwmboi.jpg/260px-Coke_Ovens_Abercwmboi.jpg" decoding="async" width="260" height="183" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Coke_Ovens_Abercwmboi.jpg/390px-Coke_Ovens_Abercwmboi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Coke_Ovens_Abercwmboi.jpg/520px-Coke_Ovens_Abercwmboi.jpg 2x" data-file-width="3039" data-file-height="2136" /></a><figcaption><b>Uhelfornelloù glaou-kok</b><br />en Abercwmboi, <a href="/wiki/Kembre" title="Kembre">Kembre</a></figcaption></figure> <p>An <b>houarnouriezh</b> a reer eus <a href="/wiki/Metalouriezh" title="Metalouriezh">metalouriezh</a> an houarn, ar <a href="/wiki/Potin" title="Potin">potin</a> hag an <a href="/wiki/Dir" title="Dir">dir</a>. </p><p>E <a href="/wiki/Prenn" title="Prenn">prenn</a> e oa ar mekanikoù kentañ el labouradegoù-gwiadiñ, betek ar bloavezh <a href="/wiki/1732" title="1732">1732</a> pa lakaas <a href="/w/index.php?title=Abraham_Darby_I&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abraham Darby I (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Abraham Darby I</a> (<a href="/wiki/1678" title="1678">1678</a>–<a href="/wiki/1717" title="1717">1717</a>) <a href="/w/index.php?title=Glaou-kok&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glaou-kok (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">glaou-kok</a> e-barzh un uhelfornell. </p> <dl><dd><dl><dd><ul><li>Glaou-kok a reer eus glaou a zo bet poazhet a-benn e zizeouliañ hag e zisec'hiñ betek ma teuje kalet evel maen. Implijet e vez en uhelfornelloù evit teuziñ kailh houarn a roio potin da gentañ ha dir war-lerc'h.</li></ul></dd></dl></dd></dl> <p>Dre se e loc'has an houarnouriezh, hogen tost d'ur c'hantved a dremenas kent ma kemerje ar glaou meinel lec'h an hini plantel rak daoust da intrudu A. Darby ne voe ar bazenn veur gentañ en houarnouriezh nemet e <a href="/wiki/1775" title="1775">1775</a> pa voe tro da implijout mekanik dre vurezh James Watt er govelioù. </p><p>An ezhomm a houarn evit fardañ mekanikoù ha binvioù da labourat an douar, mekanikoù evit ar greanterezh, dafar-brezel ha hentoù-houarn a greñvaas an houarnouriezh. Div ijinadenn a lakaas kresk er c'henderc'hadur : argerzhioù ar <i>bresadur</i> (saozneg : <i>puddling</i>), bet ijinet gant ar Saoz <i>Henry Cort'</i> (<a href="/wiki/1740" title="1740">1740</a>-1800) e <a href="/wiki/1783" title="1783">1783</a> evit gwellaat an houarn dre lemel ar <a href="/wiki/Karbon" title="Karbon">c'harbon</a> dioutañ, hag al <i>laoniadur</i> evit fardañ barrennoù houarn.<br /> Buan e voe kendeuzet bresadur ha laoniadur, neuze e voe staliet uhelfornelloù tost d'ar mengleuzioù peogwir e oa ar glaou marc'had-mat, puilh ha gwrezus-kenañ.<br /> Er bloavezh 1740, ur moñcher-alc'hwezer saoz anvet <a href="/w/index.php?title=Benjamin_Huntsman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Benjamin Huntsman (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Benjamin Huntsman</a> (<a href="/wiki/1704" title="1704">1704</a>-<a href="/wiki/1776" title="1776">1776</a>) a gavas an doare da galetaat an dir, hogen a-gementadoù bihan ha ker. </p><p>Lieskementet dre 100 e voe kenderc'hadur an teuzerezhioù saoz etre <a href="/wiki/1750" title="1750">1750</a> ha 1850 ; dreist greanterezh ar c'hoton e tremenas an houarnouriezh a-fed kenderc'hadur ha nevezentioù kalvezel.<br /> </p><p> E <a href="/wiki/1856" title="1856">1856</a> ez ijinas ar Saoz <a href="/w/index.php?title=Henry_Bessemer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henry Bessemer (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Henry Bessemer</a> (<a href="/wiki/1813" title="1813">1813</a>-<a href="/wiki/1898" title="1898">1898</a>) e <i>gemmer</i> : dre buraat ar potin gant aer e farder houarn pe zir marc'had-mat ha gweñv a-walc'h.</p><figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Grazebrook_Beam_Engine.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Grazebrook_Beam_Engine.jpg/200px-Grazebrook_Beam_Engine.jpg" decoding="async" width="200" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Grazebrook_Beam_Engine.jpg/300px-Grazebrook_Beam_Engine.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Grazebrook_Beam_Engine.jpg/400px-Grazebrook_Beam_Engine.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="432" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>Bangounell dre vomeder</b> (<a href="/wiki/1817" title="1817">1817</a>)</div></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ar_mengleuzioù"><span id="Ar_mengleuzio.C3.B9"></span>Ar mengleuzioù</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=7" title="Kemmañ ar rann : Ar mengleuzioù" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: Ar mengleuzioù"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Abred e krogas istor ar mengleuzioù e Breiz-Veur, e <a href="/wiki/Kembre" title="Kembre">Kembre</a> pergen. Tri doare mengleuzioù a oa kent donedigezh ar mekanikoù dre vurezh : </p> <ul><li>kleuziet e veze gorre an douar en ur heuliañ ar wazhenn c'hlaou a oa tost dezhañ, pe</li> <li>toullet e veze riboulioù danzouar e tor ur menez glaouek ;</li> <li>pa oa tu d'en ober e veze toullet a-serzh en douar da vont da dapout ar gwazhennoù glaou, hogen kudennoù a oa evit tennañ an dour kuit.</li></ul> <p>Ret e oa neuze skarzhañ an dour a-sailhadoù evel diouzh ur puñs, pe toullañ ur ganol a-dreuz evit ma tiverje dre ar pouez-traoñ. Gant ar mekanikoù dre vurezh e voe aesaet al labour : <i>bangounelloù dre vomeder</i> a skarzhe an dour, ha tu a voe da doullañ donoc'h a-benn tapout muioc'h a c'hlaou. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ar_gimiezh">Ar gimiezh</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=8" title="Kemmañ ar rann : Ar gimiezh" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: Ar gimiezh"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Thamestunnel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Thamestunnel.jpg/220px-Thamestunnel.jpg" decoding="async" width="220" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Thamestunnel.jpg/330px-Thamestunnel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Thamestunnel.jpg/440px-Thamestunnel.jpg 2x" data-file-width="441" data-file-height="318" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>Ar riboul dindan ar stêr Davoez</b></div></figcaption></figure> <p>Un araokadenn veur a voe er <a href="/wiki/Kimiezh" title="Kimiezh">gimiezh</a> pa voe kenderc'het dek gwezh muioc'h a zanvezioù en un taol ; buan e voe fardet dafar diwar efedoù kimiek reoliet kentoc'h eget dre leskiñ plant pe vezhin evit kaout ludu <a href="/w/index.php?title=Soud&action=edit&redlink=1" class="new" title="Soud (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">soud</a> (NaOH) ha <a href="/w/index.php?title=Kali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kali (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">kali</a> (KOH). Pouezus e oa an daou zanvez-se peogwir e vezent implijet e labour ar gwiadoù, ar <a href="/wiki/Gwerenn" class="mw-disambig" title="Gwerenn">gwer</a>, ar <a href="/wiki/Soavon" title="Soavon">soavon</a> hag ar <a href="/wiki/Paper" title="Paper">paper</a>. Trenkenn sulfurik a veze graet ivez, a servije evit diverglañ an houarn ha gwennaat an dilhad. <br /> War-dro ar bloavezh 1800 ha goude dizoloadenn an <b>dour-Javel</b> gant ar c'himiour gall <a href="/w/index.php?title=Claude-Louis_Berthollet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Claude-Louis Berthollet (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Claude-Louis Berthollet</a> (<a href="/wiki/1748" title="1748">1748</a>-<a href="/wiki/1822" title="1822">1822</a>) a e voe ijinet ar <b>poultr-dislivañ</b> gant ar Skosad <a href="/w/index.php?title=Charles_Tennant&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Tennant (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Charles Tennant</a> (<a href="/wiki/1768" title="1768">1768</a>-<a href="/wiki/1838" title="1838">1838</a>), ar pezh a grennas a-galz an amzer rekis evit gwennaat ar gwiadoù el labouradegoù : eus meur a viz e tremenas d'un nebeud devezhioù hepken. Brasañ labouradeg kimiel ar bed e voe hini Charles Tennant e <a href="/wiki/Glasgow" class="mw-redirect" title="Glasgow">Glasgow</a>.<br /> E <a href="/wiki/1824" title="1824">1824</a> e lakaas ar Saoz <a href="/w/index.php?title=Joseph_Aspdin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joseph Aspdin (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Joseph Aspdin</a> (<a href="/wiki/1778" title="1778">1778</a>-<a href="/wiki/1855" title="1855">1855</a>) breved war un doare kimiek da fardañ <b>simant</b>, a voe un nevezenti bras er sevel-tiez. Un nebeud bloavezhioù goude e voe implijet simant da sevel ar riboul dindan ar stêr <a href="/wiki/Tavoez" title="Tavoez">Thames</a>, hag un tregont bloavezh war-lerc'h e servijas da sevel rouedad ar c'hanoù-deskarzh e <a href="/wiki/Londrez" title="Londrez">London</a> bet digoret e <a href="/wiki/1843" title="1843">1843</a>.<br /> Goude 1860 e voe Alamagn mestrez war ar gimiezh er bed, a-drugarez d'he livadurajoù pergen<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Ar_mekanikoù-binvioù"><span id="Ar_mekaniko.C3.B9-binvio.C3.B9"></span>Ar mekanikoù-binvioù</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=9" title="Kemmañ ar rann : Ar mekanikoù-binvioù" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: Ar mekanikoù-binvioù"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Lathe.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Lathe.PNG/220px-Lathe.PNG" decoding="async" width="220" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c5/Lathe.PNG 1.5x" data-file-width="258" data-file-height="217" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"> <b>Un turgn eus <a href="/wiki/1911" title="1911">1911</a></b></div></figcaption></figure> <p>Hep mekanikoù-binvoù ne vije ket bet tu da sevel mekanikoù evit an Dispac'h Greantel. E-kerzh an XVIII<sup>vet</sup> kantved e oa bet fardet ar re gentañ evit ar voñcherien da genderc'hiñ pezhioù bihan a-steudadoù. Diwar patrom an horolajoù e voe savet ar mekanikoù kentañ evit greanterezh ar gwiadoù. </p><p>Kilvizien a save ar mekanikoù-se peogwir e oant graet e prenn ; da c'houde e laboure goved ha turgnerien da fardañ an tammoù metalek. Nebeud a vetal a veze arveret rak rouez e oa ha ne oa ket trawalc'h a vekanikoù-binvioù ; kudennoù a save gant ar prenn em zistumme hervez tommder ha glebor an amzer. A-feur ma yeas an Dispac'h Greantel war-raok e voe graet mui-ouzh-mui gant mekanikoù metalek o framm, graet unan-hag-unan gant an dorn.<br /> <b>Turgnioù</b> a oa dija e stalioù an artizaned ; <b>trogleuzerezioù</b> e voe ar mekanikoù-binvioù bras kentañ a voe implijet evit fardañ an ijinennoù dre vurezh kentañ. E deroù an XIX<sup>vet</sup> kantved e teuas <b>raboterezioù</b> ha <b>limerezioù</b>.<br /> Kalz mekanikoù-binvioù a voe kenderc'het evit arsanailhoù al luioù. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="An_doug_hag_ar_c'hevredadoù-kellid"><span id="An_doug_hag_ar_c.27hevredado.C3.B9-kellid"></span>An doug hag ar c'hevredadoù-kellid</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=10" title="Kemmañ ar rann : An doug hag ar c'hevredadoù-kellid" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: An doug hag ar c'hevredadoù-kellid"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Stephenson%27s_Rocket.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Stephenson%27s_Rocket.jpg/260px-Stephenson%27s_Rocket.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Stephenson%27s_Rocket.jpg/390px-Stephenson%27s_Rocket.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Stephenson%27s_Rocket.jpg/520px-Stephenson%27s_Rocket.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><i><b>Stephenson's Rocket</b></i><br /><i>"Fuc'hell Stephenson"</i> </div><br />E <a href="/wiki/1829" title="1829">1829</a> e voe dibabet arverañ ar stlejerez-se etre <a href="/wiki/Liverpool" title="Liverpool">Liverpool</a> ha <a href="/wiki/Manchester" title="Manchester">Manchester</a>, da 40 km/h.</figcaption></figure> <p>A-bouez-bras e voe gwellaat an doug evit ma c'hallje ar marc'hadourezhioù mont aes eus an eil lec'h d'egile. Dav e voe neuze krouiñ hentoù, astenn an doug dre stêrioù, toullañ kanolioù bageüs, ha lakaat ar mekanikoù dre vurezh e pleustr en dougoù dre zouar, dre zour ha dre vor. </p><p><b>Ar merdeerezh dre vurezh</b> e voe an nevezenti pennañ e pazenn gentañ an Dispac'h Greantel. Adalek dibenn an XVIII<sup>vet</sup> kantved e oa bet klasket lakaat mekanikoù da gas listri, hogen ne voe disoc'h talvoudus ebet kent deroù an XIX<sup>vet</sup> kantved. </p> <ul><li>E <a href="/wiki/1807" title="1807">1807</a> : al lestr <i>North River Steamboat</i> (anvet <i>Clermont</i> diwezhatoc'h), ijinet gant an amerikan <a href="/w/index.php?title=Robert_Fulton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Fulton (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Robert Fulton</a> (<a href="/wiki/1765" title="1765">1765</a>-1815), a voe al lestr-dre-vurezh kenwerzhel kentañ ; dougen a reas tud war ar stêr <a href="/wiki/Hudson" class="mw-disambig" title="Hudson">Hudson</a> etre <a href="/wiki/Albany" class="mw-disambig" title="Albany">Albany</a> ha <a href="/wiki/New_York_City" class="mw-redirect" title="New York City">New York City</a>, ha dre se e wellaas an doug dre stêrioù er bed a-bezh.</li> <li>E <a href="/wiki/1812" title="1812">1812</a> e savas a an ijinour skosat <a href="/w/index.php?title=Henry_Bell&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henry Bell (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Henry Bell</a> (<a href="/wiki/1767" title="1767">1767</a>-<a href="/wiki/1830" title="1830">1830</a>) a lestr <i>Comet</i>, a voe al lestr kenwerzhel kentañ kaset dre vurezh en Europa, oc'h ober monedone etre Glasgow ha <a href="/w/index.php?title=Helensburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Helensburg (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Helensburg</a> war ar stêr <a href="/wiki/Clyde" class="mw-redirect" title="Clyde">Clyde</a>.</li> <li>E <a href="/wiki/1819" title="1819">1819</a> e voe treuzet ar <a href="/wiki/Meurvor_Atlantel" title="Meurvor Atlantel">Meurvor Atlantel</a> gant ul lestr-dre-vurezh amerikan anvet <i>Savannah</i>.</li></ul> <p><b>Diorroadur an hentoù-houarn</b> a c'hoarvezas e kreiz an XIX<sup>vet</sup> kantved, petra bennak ma krogas war-dro <a href="/wiki/1814" title="1814">1814</a> pa savas an ijinour saoz <a href="/w/index.php?title=George_Stephenson&action=edit&redlink=1" class="new" title="George Stephenson (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">George Stephenson</a> (<a href="/wiki/1781" title="1781">1781</a>-<a href="/wiki/1848" title="1848">1848</a>) ar c'hentañ stlejerez a ruilhe war roudennoù houarn. Taolioù-arnod niverus a voe graet betek 1830, pa voe digoret al linenn-houarn gentañ etre <a href="/wiki/Liverpool" title="Liverpool">Liverpool</a> ha <a href="/wiki/Manchester" title="Manchester">Manchester</a>.<br /> Kement-se a gasas ezhommoù an hentoù-houarn d'ur bazenn nevez en Dispac'h Greantel liammet gant an houarnouriezh rak ret e voe kenderc'hiñ kementadoù bras a houarn hag a zir. </p><p>Da heul ar stad nevez-se en armerzh e voe krouet ur marc'had-kellidañ na oa ket anezhañ c'hoazh, hag a roas tro da bostañ kalz arc'hant el linennoù-houarn. Gant gounidoù bras al labour-douar hag ar gwiadañ breizhveurek e voe broudet ar marc'had da glask postadurioù nevez ; diaesoc'h-diaesañ e oa lakaat arc'hant er gwiadiñ hag en hentoù-houarn, hogen taolioù-arnod Stephenson a lakaas da postañ an arc'hant a oa — war-dro gounid ur bloavezh — er rouedad trenioù. A-barzh 20 vloaz e teuas ar gevalaourien a-benn da sevel ur rouedad a-zoare ha da dapout gounidoù bras, tra ma c'hallas ar rannvroioù ober heñvel dre arbennikaat al labour-douar ha gwerzhañ o c'henderc'hadoù e pep lec'h a-drugarez da rouedad an doug.<br /> Diwar al lusk-se e voe krouet bankoù adal 1780 ha kevredadoù-kellid da heul, a-benn skoazellañ an diorroadur greantel. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="An_dispac'h_el_labour-douar"><span id="An_dispac.27h_el_labour-douar"></span>An dispac'h el labour-douar</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=11" title="Kemmañ ar rann : An dispac'h el labour-douar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: An dispac'h el labour-douar"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Batteuse_1881.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Batteuse_1881.jpg/260px-Batteuse_1881.jpg" decoding="async" width="260" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Batteuse_1881.jpg/390px-Batteuse_1881.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Batteuse_1881.jpg/520px-Batteuse_1881.jpg 2x" data-file-width="1447" data-file-height="785" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>Un dornerez</b> e <a href="/wiki/1881" title="1881">1881</a></div></figcaption></figure> <p>Dre ma oa muioc'h a dud da vagañ e rankas al labourerien-douar kenderc'hiñ muioc'h, ar pezh a oa diaes en abeg da barkeier re vihan dasparzhet fall ha d'ar reizhiad hengounel a barkeier digor. Ret e voe kemmañ an doare da verañ an douaroù aradus.<br /> Gant an dro-spered nevez-se e tivizas perc'henned an douaroù klozañ ar parkeier ha krouiñ atantoù brasoc'h ha dizalc'h an eil re diouzh ar re all. Etre ar bloavezhioù <a href="/wiki/1700" title="1700">1700</a> ha <a href="/wiki/1810" title="1810">1810</a> ez embannas Breujoù ar Rouantelezh-Unanet kantadoù ag <i>Enclosure Act</i>-où ("lezennoù-klozañ"), o devoe daou heuliad pennañ : lakaat un diwezh d'ar reizhiad aotrouniek ; argas kouerien pe o zreiñ da zevezhourien rak ne oa ket an holl berc'henned pinvidik a-walc'h evit kas ar c'hlozadurioù da bennvat. Lod perc'henned vihan a rankas gwerzhañ o douaroù ha mont e kêr da chom ha da labourat el labouradegoù.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Gant ar framm nevez-se e voe tro da zegas doareoù ken nevez all da genderc'hiñ. </p> <dl><dd>• Ar gounezerezh dizehan dre irvi. <dl><dd>Abaoe ar bloavezhioù 1700 e veze hadet en irvi gant harp ararioù tric'hornek, ar pezh a aesae al labour hag a grenne an niver a loened rekis dre ma oa tu da dreiñ an douar buanoc'h hag en un doare efedusoc'h.</dd> <dd>Arver haderez <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Jethro_Tull_(agriculturist)" class="extiw" title="en:Jethro Tull (agriculturist)">Jethro Tull</a> (<a href="/wiki/1674" title="1674">1674</a>-<a href="/wiki/1741" title="1741">1741</a>) a voe un araokadenn veur : ur gael houarn evit digeriñ an erv, ur sailhad hadoù da lakaat ennañ hag ur rastell evit e c'holeiñ a yae d'he sevel. Kuzhet diouzh al laboused e veze an hadoù, hag a-renkennadoù eeun e kreske ar plantennoù.</dd></dl></dd> <dd>• An treiñ-trevadoù nevez, an diletoniñ hag ar peuriñ<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <dl><dd>Tamm-ha-tamm e voe dilezet an doare kozh da gemmañ trevad pep trede bloavezh, hag e-lec'h lezel un dachenn da vont da zouar-leton e voe gounezet legumaj ha geot warni. Ar <i>reizhiad Norfolk</i> eo homañ, ar pal dezhi kreskiñ gorread an douaroù labouret.</dd></dl></dd> <dd>Dre c'hounez legumaj ha geot e voe tro da gaout boued-chatal e-pad ar goañvezh ha, dre gas al loened da beuriñ, da wellaat struj an douar gant an hañvouez.</dd></dl> <p>A-drugarez d'an nevezentioù-se e voe muioc'h a voued matoc'h evit poblañs niverusoc'h-niverusañ ar c'hreizennoù greantel ; pinvidikaet e voe al labourerien-douar, a c'hallas prenañ danvezioù greantel.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="An_dud">An dud</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=12" title="Kemmañ ar rann : An dud" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: An dud"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Da geñver framm ar gevredigezh e voe an Dispac'h Greantel trec'h <a href="/wiki/Bourc%27hizelezh" title="Bourc'hizelezh">bourc'hizelezh</a><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> perc'henned al labouradegoù hag ar genwerzhourien war an <a href="/w/index.php?title=Nobla%C3%B1s&action=edit&redlink=1" class="new" title="Noblañs (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">noblañs</a>. Pa oa ar reizhiad kevalaour o kregiñ da ren e voe ar gevredigezh rannet etre bourc'hizelezh ha <a href="/w/index.php?title=Tavantiezh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tavantiezh (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">tavantiezh</a><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br />. Ar vicherourien a gave gopr el labouradegoù met dister e oa an aozioù labour, gant devezhioù hir lusket gant mentadur ar mekanikoù. Gwir eo e oa bet diaes al labour pell kent an Dispac'h Greantel<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="An_dispac'h_poblañsek"><span id="An_dispac.27h_pobla.C3.B1sek"></span>An dispac'h poblañsek</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=13" title="Kemmañ ar rann : An dispac'h poblañsek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: An dispac'h poblañsek"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Cottonopolis1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Cottonopolis1.jpg/260px-Cottonopolis1.jpg" decoding="async" width="260" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Cottonopolis1.jpg/390px-Cottonopolis1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Cottonopolis1.jpg/520px-Cottonopolis1.jpg 2x" data-file-width="746" data-file-height="506" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>"Cottonopolis"</b> e Manchester<br />Livadur eus 1840</div></figcaption></figure> <p>Bras e voe ar c'hresk e poblañs Breizh-Veur ha hini Europa : eus 140 milion e <a href="/wiki/1750" title="1750">1750</a> e pignas betek 187 milion e 1800 ha 266 milion e 1850. E Breizh-Veur e krogas adalek ar bloavezhioù 1740-1750 ; doublet e voe ar boblañs e <a href="/wiki/1821" title="1821">1821</a> ha triplet e <a href="/wiki/1861" title="1861">1861</a>. Daou abeg a voe da gement-se : digreskiñ a reas feur ar verventi ha kreskiñ un tammig a reas ar feur-genel.<br /> Peogwir e voe gwellaet dere an dud dre vras e voe muioc'h a vugale ganet ha muioc'h anezho o tizhout an oad-gour tra ma veve an dud pelloc'h. Predoù reoliekoc'h gant muioc'h a voued distag eus sav-diskenn an eostoù a lakaas an dud kreñvoc'h dirak ar c'hleñvedoù. Araokadennoù er <a href="/wiki/Mezegiezh" title="Mezegiezh">vezegiezh</a> hag er <a href="/w/index.php?title=Yec%27hedouriezh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yec'hedouriezh (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">yec'hedouriezh</a> a voe pouezus-tre evit lakaat merventi ar vugale hag ar mammoù da gilañ. </p><p>A-feur ma kreskas ar boblañs e kreskas ar greanterezh ivez, abalamour ma oa muioc'h a dud gouest da labourat ha ma voe ar genderc'herien broudet da ijinañ doareoù nevez da labourat.<br /> A hent all e c'hoarvezas un darvoudenn boblañsek all : an enbroadegoù. Daou zoare anezho a voe : tud ar maezioù a yeas er c'hêrioù, hag un niver bras ag Europiz a yeas da Amerika ha da lec'h all — o kempouezañ dre-se ar c'hresk er boblañs en o bro. </p><p>Diwar ar reizhiad greantel ez eo deuet an darn vrasañ eus ar c'hêrioù a-vremañ, en abeg da zivroadur familhoù a-bezh a oa o klask labour. Tra ma oa al labour dornwezhel o vont da get e voe miliadoù a vicherourien oc'h em verniañ er c'hêrioù greantel peogwir e oa ar mekanikoù o kemer o lec'h er parkeier. Manchester, lesanvet <i>Cottonopolis </i> ("Kêrgoton"), e voe ar gêr c'hreantel gentañ er bed. <a href="/wiki/Barcelona" title="Barcelona">Barcelona</a> e Katalonia a welas he foblañs o tremen eus 175 000 a dud e 1850 da 535 000 e 1900.<br /> En tu all da zonedigezh tud eus ar maezioù e kreskas poblañs ar c'hêrioù abalamour ma kreskas ar feur-genel a-c'houde gwellaennoù er boueta hag er yec'hedouriezh. Diwar kement-se e kemmas neuz ar c'hêrioù : diskaret e voe ar mogerioù-tro ha savet tiez nevez, uheloc'h ha kletoc'h a-drugarez da implij dafar nevez evel an houarn hag ar <a href="/wiki/Beto%C3%B1s" title="Betoñs">bili-raz</a>, a voe adkavet gant ar Saoz <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/John_Smeaton" class="extiw" title="en:John Smeaton">John Smeaton</a> (<a href="/wiki/1724" title="1724">1724</a>-<a href="/wiki/1792" title="1792">1792</a>) e <a href="/wiki/1756" title="1756">1756</a> goude bezañ bet kollet e-pad 1 300 bloavezh<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Aozioù_ar_vuhez"><span id="Aozio.C3.B9_ar_vuhez"></span>Aozioù ar vuhez</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=14" title="Kemmañ ar rann : Aozioù ar vuhez" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: Aozioù ar vuhez"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Dore_London.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Dore_London.jpg/260px-Dore_London.jpg" decoding="async" width="260" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Dore_London.jpg/390px-Dore_London.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Dore_London.jpg/520px-Dore_London.jpg 2x" data-file-width="650" data-file-height="550" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>Karterioù greantel</b> e London, <a href="/wiki/1870" title="1870">1870</a><br />gant <a href="/wiki/Gustave_Dor%C3%A9" title="Gustave Doré">Gustave Doré</a></div></figcaption></figure> <p>Dreistbevañ kentoc'h eget bevañ a rae renkad nevez al labourerien, gant devezhioù a 12, 14 pe 16 eurvezh en eskemm ouzh ur gopr izel a veze termenet gant ar patrom e-unan. Alies, ar yec'hedouriezh fall hag an devezhioù re hir a zegase kleñvedoù a oa diaes da bareañ. </p><p>Ne oa gwarez ebet digant ar Stad, na embanne lezenn ebet a-fed aoz al labour. Tu a oa da zic'hoprañ al labourerien evit an disterañ abeg hep o digoll. Ne emelle ar Stad nemet evit lakaat urzh ha peoc'h en-dro pa save reuz e straed pe straed. Gant <a href="/wiki/Parlamant" title="Parlamant">Breudoù</a> Breizh-Veur e <a href="/wiki/1802" title="1802">1802</a> e voe embannet al lezennoù kentañ war divoud aoz al labour, gant ar pal krennañ hirder devezh-labour ar vugale da 9 eurvezh ha rediañ ar batromed da zisplegañ al labour dezho. E kreiz an <a href="/wiki/XIXvet_kantved" title="XIXvet kantved"><span style="text-transform:lowercase;font-variant:small-caps">XIX</span><small><sup>vet</sup></small> kantved</a>, an darn vrasañ eus ar Stadoù europat o devoe embannet o lezennoù kentañ a-fed labour — <a href="/wiki/Bro-C%27hall" title="Bro-C'hall">Bro-C'hall</a>, da skouer, a verzas lakaat bugale yaouankoc'h eget 8 vloaz da labourat.<br /> Boutin e oa lakaat ar vugale hag ar merc'hed da labourat peogwir e vezent gopret izeloc'h eget ar baotred, daoust dezho kenderc'hañ kement all ; ouzhpenn da se, ne oa redi ebet da vezañ arbennik en implij mekanik pe vekanik. Dibaot a wezh e veze roet un tamm deskadurezh d'ar vugale, galvet ma oant abred da vont da labourat. </p><p>Fall e oa al lojeiz ha fall ar boued. Peogwir e oant paour e veve an dud a-vil-vern e bannlevioù lous, saotret, mogedek, hep servijoù foran (dour en tiez, kanoù-deskarzh, straedoù naetaet...) nag esaouennoù digor (leurioù-kêr, liorzhoù...). <a href="/wiki/Friedrich_Engels" title="Friedrich Engels">Friedrich Engels</a> a zeskrivas e 1843 ur familh <a href="/wiki/Iwerzhon" title="Iwerzhon">iwerzhonat</a> a gouske war ur gwele hepken, div gambr ma veve div familh, hag ur riboul danzouar ma veve betek 16 den en deñvalijenn, ar glebor hag ar flaer<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Ur c'houblad labourerien gant daou vugel ne c'hounezent ket a-walc'h evit fardañ predoù fonnus leun a <a href="/wiki/Protein" title="Protein">broteinoù</a>. Pa c'hoarveze an dilabour dre gleñved pe wallzarvoud e veze kaset an tiegezh d'an traoñ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ar_stourmoù_kentañ"><span id="Ar_stourmo.C3.B9_kenta.C3.B1"></span>Ar stourmoù kentañ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=15" title="Kemmañ ar rann : Ar stourmoù kentañ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: Ar stourmoù kentañ"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kalz micherourien eus ar c'henwerzh a gollas o labour abalamour da vuanded ar greantelaat. Heñvel e voe evit kalz gwiaderien, na oant ket evit derc'hel penn da ijinennoù n'o devoa ket ezhomm a dud arbennik hag ampart evit mont en-dro. An dud-se a vukas o fulor war ar mekanikoù o devoa laeret o labour diganto, hag adal <a href="/wiki/1811" title="1811">1811</a> e klaskjont o freuzañ ha diskar al labouradegoù. <i>Luddites</i> a voe graet eus an dud-se e Breizh-Veur, da lavaret eo heulierien <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ned_Ludd" class="extiw" title="en:Ned Ludd">Ned Ludd</a>. Buan en em strewas al lusk dre Europa a-bezh, gant an hevelep abeg : aon o devoa an dud rak bezañ dilabour ha paour abalamour d'an nevezentioù kalvezel. Ar Stad breizhveurek a embannas lezennoù evit gwareziñ ar greantelerezh.<br /> En tu all d'ar fulor enep ar mekanikoù, aozioù fall al labour hag ar goproù dister a zegase stourmoù a roas lañs d'an emsavadegoù kentañ ; diskrogadegoù<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ha kendiskuliadegoù<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> a voe an arouez d'al lusk-se. Pelloc'h, kement-se a voe an diazez da gemmoù pouezus en armerzh, ar politikerezh hag ar gevredigezh : digor e oa ar brezel etre ar labourerien hag ar gevalaourien.<br /> Breizh-Veur, er bloavezh <a href="/wiki/1825" title="1825">1825</a>, a voe ar Stad kentañ o reiñ d'al labourerien ar gwir d'em vodañ en <a href="/wiki/Sindikad" title="Sindikad">uniadoù</a>. D'an 21 a viz Meurzh <a href="/wiki/1884" title="1884">1884</a> e voe graet heñvel e Bro-C'hall, hag e <a href="/wiki/1902" title="1902">1902</a> e Spagn. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="An_Dispac'h_Greantel_er_bed"><span id="An_Dispac.27h_Greantel_er_bed"></span>An Dispac'h Greantel er bed</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=16" title="Kemmañ ar rann : An Dispac'h Greantel er bed" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: An Dispac'h Greantel er bed"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Treuzkas_ar_ouiziegezh">Treuzkas ar ouiziegezh</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=17" title="Kemmañ ar rann : Treuzkas ar ouiziegezh" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: Treuzkas ar ouiziegezh"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Wright_of_Derby,_The_Orrery.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Wright_of_Derby%2C_The_Orrery.jpg/260px-Wright_of_Derby%2C_The_Orrery.jpg" decoding="async" width="260" height="182" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Wright_of_Derby%2C_The_Orrery.jpg/390px-Wright_of_Derby%2C_The_Orrery.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Wright_of_Derby%2C_The_Orrery.jpg/520px-Wright_of_Derby%2C_The_Orrery.jpg 2x" data-file-width="6527" data-file-height="4581" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b> <i>A Philosopher Lecturing on the Orrery</i> </b><br />gant Joseph Wright of Derby (<i>ca.</i> 1766).</div></figcaption></figure> <p>Meur a zoare a oa da dreuzkas ar ouiziegezh nevez.<br /> Ur wezh desket ganto un dro-vicher — a-wezhioù dre zreveziñ micherourien all — e c'halle al labourerien mont da lec'h all da glask bezañ gopret uheloc'h ; alies e kemere den pe zen penn an hent da zastum titouroù a-benn bezañ ampartoc'h ha gounez muioc'h ag arc'hant.<br /> A-hed an Dispac'h Greantel e voe aozet troiadoù-studi gant Europiz hag Amerikaned. Lod Stadoù, Bro-C'hall ha <a href="/wiki/Sveden" title="Sveden">Sveden</a> en o zouez, a c'hopras tud evit mont da studiañ an teknikoù nevez. E broioù all evel Breizh-Veur hag ar Stadoù-Unanet e voe aozet troioù-studi gant embregerezhioù e felle dezho gwellaat o doareoù da genderc'hañ, prenañ mekanikoù arnevez ha stummañ un nebeud tud da ober war o zro.<br /> Un doare all da skignañ ar ouiziegezh e oa rouedad ar <a href="/wiki/Prederouriezh" title="Prederouriezh">brederourien</a> ma veze studiet <i>ar brederouriezh naturel"", da lavaret eo ar skiantoù, hag alies an doareoù d'o lakaat da dalvezout en oberiadegoù.<br /></i> Holloueziadurioù a voe moullet a zeskrive an nevezentioù, evel <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Lexicon_Technicum" class="extiw" title="en:Lexicon Technicum"><i>Lexicon</i></a> John Harris (<a href="/wiki/1704" title="1704">1704</a>), <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cyclopaedia,_or_an_Universal_Dictionary_of_Arts_and_Sciences" class="extiw" title="en:Cyclopaedia, or an Universal Dictionary of Arts and Sciences"><i>Cyclopaedia</i></a> Abraham Rees (1802-<a href="/wiki/1819" title="1819">1819</a>), <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Descriptions_des_Arts_et_M%C3%A9tiers" class="extiw" title="fr:Descriptions des Arts et Métiers"><i>Descriptions des Arts et Métiers</i></a>, hag <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Encyclop%C3%A9die" class="extiw" title="fr:Encyclopédie"><i>Encyclopédie</i></a> <a href="/wiki/Denis_Diderot" title="Denis Diderot">Diderot</a> ha <a href="/wiki/Jean_Le_Rond_d%27Alembert" title="Jean Le Rond d'Alembert">D'Alembert</a> (<a href="/wiki/1751" title="1751">1751</a>-<a href="/wiki/1772" title="1772">1772</a>). Troioù-micher ar broioù all a veze displeget enno dre engravadurioù brav ha spis. E dibenn an XVIII<sup>vet</sup> kantved e voe embannet kelaouennoù diwar-benn ar c'halvezouriezh ma kaved pennadoù a-zivout ar brevedoù diwezhañ. E Bro-C'hall e kaved <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Annales_des_Mines" class="extiw" title="fr:Annales des Mines"><i>Annales des Mines</i></a> adal 1794, ma veze embannet karnedoù-beaj an ijinourien c'hall a yae da Vreizh-Veur da studiañ an troioù-micher nevez<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Europa">Europa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=18" title="Kemmañ ar rann : Europa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: Europa"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Finnieston_Crane_From_Squinty_Bridge.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Finnieston_Crane_From_Squinty_Bridge.JPG/220px-Finnieston_Crane_From_Squinty_Bridge.JPG" decoding="async" width="220" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Finnieston_Crane_From_Squinty_Bridge.JPG/330px-Finnieston_Crane_From_Squinty_Bridge.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Finnieston_Crane_From_Squinty_Bridge.JPG/440px-Finnieston_Crane_From_Squinty_Bridge.JPG 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1936" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>Finnieston Crane</b> e <a href="/wiki/Glasgow" class="mw-redirect" title="Glasgow">Glasgow</a></div><br /><i>Ur c'havr-houarn divent a servije da lakaat marc'hoù-du war listri o c'hase da bellvro.</i></figcaption></figure> <p>E kreiz an XIX<sup>vet</sup> kantved en em astennas an Dispac'h Greantel da Velgia, Bro-C'hall, ar broioù <a href="/wiki/Alamaneg" title="Alamaneg">alamanek</a>, <a href="/wiki/Suis" title="Suis">Suis</a> hag <a href="/wiki/Euskadi" title="Euskadi">Euskadi</a> da gentañ. Dizingal e voe an argerzh er peurrest eus Europa : diwanañ hepken a reas e <a href="/wiki/Skandinavia" title="Skandinavia">Skandinavia</a>, gant an doare kozh e kendalc'has Europa ar Reter war-bouez <a href="/wiki/Polonia" title="Polonia">Polonia</a>, <a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukraina</a>, <a href="/wiki/Moskov" title="Moskov">Moskov</a> ha <a href="/wiki/Sant-Petersbourg" title="Sant-Petersbourg">Sant-Petersbourg</a>. Da ziwezhañ e voe Stadoù ar <a href="/wiki/Mor_Kreizdouarel" class="mw-redirect" title="Mor Kreizdouarel">Mor Kreizdouarel</a>, ma voe dizingal-kenañ an Dispac'h Greantel etre an Norzh hag ar Su e pep bro ; en Italia da skouer e voe savet labouradegoù en Norzh pa chome ar Su war-lerc'h ; e Spagn e voe tizhet Euskadi, <a href="/w/index.php?title=Astruriez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astruriez (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Asturies</a> ha <a href="/wiki/Katalonia" title="Katalonia">Katalonia</a> tra ma chomas kreñv al labour-douar en <a href="/wiki/Andalouzia" title="Andalouzia">Andalousia</a> hag e <a href="/wiki/Kastilha" class="mw-disambig" title="Kastilha">Kastilha</a>.<br /> Linennoù-houarn a voe staliet e pep lec'h ar pezh a voe ur benveg-brezeliñ da gentañ, hag unan a beoc'h diwezatoc'h. </p> <ul><li><b>Belgia</b> e voa ar Stad kentañ oc'h heuliañ Breizh-Veur, hogen daoust dezhi bezañ brudet abaoe ar <a href="/wiki/Krennamzer" title="Krennamzer">Grennamzer</a> evit he glaou hag he houarn e <a href="/wiki/Wallonia" title="Wallonia">Wallonia</a> ne c'hallas ober he Dispac'h Greantel nemet adalek rannadur <a href="/wiki/Rouantelezh_Unanet_an_Izelvroio%C3%B9" title="Rouantelezh Unanet an Izelvroioù">Rouantelezh Unanet an Izelvroioù</a>, pa c'hallas ar Stad Velgiat ren ur politikerezh a-fed greanteladur. E <a href="/wiki/1835" title="1835">1835</a> e voe savet al linenn-houarn gentañ hag e <a href="/wiki/1847" title="1847">1847</a> e voe staliet ar <a href="/w/index.php?title=Pellgelaouer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pellgelaouer (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">pellgelaouer</a> etre <a href="/wiki/Brusel" title="Brusel">Brusel</a> hag <a href="/wiki/Antwerpen" title="Antwerpen">Antwerpen</a>.</li> <li><b>Bro-C'hall</b> a zivizas diazezañ he greanteladur war he marc'had kouerel diabarz. Petra bennak ma paouezas gant an Dispac'h Greantel abalamour da <a href="/wiki/Dispac%27h_Gall" title="Dispac'h Gall">Zispac'h</a> 1789-<a href="/wiki/1799" title="1799">1799</a> ha da vrezelioù <a href="/wiki/Napoleon_Ia%C3%B1" title="Napoleon Iañ">Napoleon I<sup>añ</sup></a> — ar re-se o tegas un digresk er feur-genel ha koshadur ar boblañs — e troas ar vro da unan eus ar galloudoù greantel pennañ a-drugarez d'ar gwiadeier ha d'an houarnouriezh. Adalek 1850 e voe an Dispac'h Greantel kadarnaet gant postadurioù arc'hant er rouedad hentoù-houarn.</li> <li>Er <b>broioù alamanek</b> e voe luzietoc'h an Dispac'h Greantel rak meur a zoare marc'hadoù, patromoù politikel, stadoù kevredigezhel hag armerzhel a oa kent ma voe <a href="/wiki/Istor_Alamagn" title="Istor Alamagn">Alamagn</a> unanet gant <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Otto von Bismarck</a> (1815-1898) e <a href="/wiki/1871" title="1871">1871</a>. Rannvro ar <a href="/wiki/Ruhr" class="mw-redirect" title="Ruhr">Ruhr</a> a heulias ar patrom armerzhel deuet eus Breizh-Veur – mengleuzioù glaou ha houarnouriezh – gant arc'hant gall ha brevedoù saoz ; buan e voe liammet dre hentoù-houarn gant porzhioù-mor <a href="/wiki/Bremen" title="Bremen">Bremen</a> ha <a href="/wiki/Hamburg" title="Hamburg">Hamburg</a>. Er Reter ne voe ket al labour-douar kaset da get gant ar greanteladur, hag ar vro a-bezh a voe broudet gant ar c'hresk er boblañs. Dre ezhommoù al linennoù-houarn e voe kenderc'het muioc'h a houarn, a zir hag a c'hlaou.</li> <li>En <a href="/wiki/Aostria-Hungaria" title="Aostria-Hungaria">Aostria-Hungaria</a>, rouantelezh <a href="/wiki/Bohemia" title="Bohemia">Bohemia</a> ha dugelezh <a href="/wiki/Silezia" title="Silezia">Silezia</a> dre o finvidigezh e glaou a droas da greizennoù greantel a vagas marc'had <a href="/wiki/Vienna" title="Vienna">Vienna</a> en <a href="/wiki/Aostria" title="Aostria">Aostria</a> tra ma chomas <a href="/wiki/Hungaria" title="Hungaria">Hungaria</a> troet war-du al labour-douar hag ar c'henderc'hañ dafar-diazez.</li> <li><b><a href="/wiki/Rusia" title="Rusia">Rusia</a></b> a loc'has he Dispac'h Greantel pa oa Stadoù all o kregiñ gant an Eil Dispac'h dija. Tresoù pennañ an argerzh rusat e voe emelladur ar Stad, nebeut a embregerezhioù, ur marc'had bihan, ha pouez kreñv ar rouedad hentoù-houarn. Ret e voe enporzhiañ dafar ha trenioù, ar pezh a lakaas kresk bras en dleoù hag a redias ar vro da ezporzhiañ kenderc'hadoù al labour-douar (<a href="/wiki/Ed" title="Ed">edoù</a> dreist-holl) diwar-goust ar marc'had-diabarzh. E berr gomzoù, kempouezet e voe mentel ar paeamantoù ha greantelaet ar vro dre baouraat ar gouerien.</li></ul> <p>Ouzhpenn an hentoù-houarn e voe diorroet ar gwiadeien, hag an houarnouriezh a-c'houde ma voe toullet mengleuzioù houarn ha glaou e <a href="/wiki/Krimea" title="Krimea">Krimea</a> hag e <a href="/wiki/Mor_Azov" title="Mor Azov">Mor Azov</a>. <a href="/wiki/Eoul-maen" title="Eoul-maen">Eoul-maen</a> a voe dizoloet e <a href="/wiki/Bakou" title="Bakou">Bakou</a> en <a href="/wiki/Azerbaidjan" title="Azerbaidjan">Azerbaidjan</a>, hag e dibenn an XIX<sup>vet</sup> kantved e voe Rusia brasañ kendercher eoul-maen ar bed a-bezh. </p> <ul><li>E <b>Sveden</b> etre <a href="/wiki/1790" title="1790">1790</a> ha 1815 e voe daou argerzh armerzhel o vont kenstur : adstummet e voe al labour-douar dre grouiñ atantoù bras, binvioù nevez, kenwerzh ar c'henderc'hadoù ha kroget e voe da staliañ labouradegoù bihan e-maez ar c'herioù, an dud o vezañ labourerien-douar en hañv ha micherourien er goañv. Etre 1815 ha 1850 e voe diorroet greanterezh ar mengleuzioù, hini ar gwiadoù ha hini ar prenn. E 1842 e voe staliet dre lezenn ar skol ret ha digoust evit an holl vugale, ar wezh kentañ er bed a-bezh, e <a href="/wiki/1846" title="1846">1846</a> e voe lakaet ar marc'had-diabarzh en e frankiz hag e 1848 e voe embannet ul lezenn diwar-benn ar c'hompagnunezhioù lodennaouet.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Norzhamerika_ha_Japan">Norzhamerika ha Japan</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=19" title="Kemmañ ar rann : Norzhamerika ha Japan" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: Norzhamerika ha Japan"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Standard_Oil.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Standard_Oil.jpg/260px-Standard_Oil.jpg" decoding="async" width="260" height="205" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Standard_Oil.jpg/390px-Standard_Oil.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Standard_Oil.jpg/520px-Standard_Oil.jpg 2x" data-file-width="686" data-file-height="540" /></a><figcaption><div style="text-align:center;"><b>Labouradeg-purañ ar <i>Standard Oil</i></b><br />e Cleveland, <a href="/wiki/Ohio" title="Ohio">Ohio</a>, e <a href="/wiki/1899" title="1899">1899</a></div></figcaption></figure> <p>En eil hanter an XIX<sup>vet</sup> kantved e voe greantelaet ar Stadoù-Unanet ha Japan. </p> <ul><li>Tri skoilh a voe er <b>Stadoù-Unanet</b> : dindan veli Breizh-Veur e oa an armerzh, nebeut a vicherourerien a oa, ha dister e oa rouedad an doug. Goude ar <a href="/wiki/Brezel_diabarzh_Stado%C3%B9-Unanet_Amerika" title="Brezel diabarzh Stadoù-Unanet Amerika">Brezel-diabarzh</a> hepken (<a href="/wiki/1865" title="1865">1865</a>) e voe ar mekanikoù dre vurezh trec'h war ar re a oa kaset gant dour, ar pezh a lakaas ar greantelerezh d'em skignañ er vro a-bezh e-lec'h chom e-kichen stêrioù kreñv ar <a href="/wiki/Biz" title="Biz">Biz</a>. Ijinusted un nebeud tud evel <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Samuel_Slater" class="extiw" title="en:Samuel Slater">Samuel Slater</a> pe <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Robert_Fulton" class="extiw" title="en:Robert Fulton">Robert Fulton</a>, kevret gant enbroadegoù eus Europa, a vroudas ar greanteladur e Reter ar vro. Buan e voe gounezet ar C'hornôg a-drugarez d'al linennoù-houarn.</li> <li>Diwar intrudu ar <a href="/wiki/Gouarnamant" title="Gouarnamant">gouarnamant</a> en <a href="/w/index.php?title=Amzervezh_Meiji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amzervezh Meiji (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Amzervezh Meiji</a> (1868-<a href="/wiki/1912" title="1912">1912</a>) e voe greantelaet <i>Japan'</i> e meur a zoare.</li></ul> <dl><dd>• Labouradegoù brezeloniel (armoù) a voe savet e <a href="/wiki/Tokyo" title="Tokyo">Tōkyō</a> hag en <a href="/wiki/Osaka" title="Osaka">Osaka</a>.</dd> <dd>• Broudet e voe an doug dre vor rak re ger e oa sevel ur rouedad trenioù en ur vro veneziek 6 848 enezenn enni<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></dd> <dd>• Diorroet e voe ar mengleuzioù hag ar gwiadegoù gloan ha seiz.</dd></dl> <p>Kreskiñ a reas ar boblañs : 37 milion a dud a oa e <a href="/wiki/1880" title="1880">1880</a>, 50 milion e 1914. Kresk ivez a voe war ar c'hevala a-drugarez da c'hoproù izel. Kement intrudu greantel prevez a voe skoazellet gant ar Stad, alese ur spered ijinus ha nevezer gant an embregerezhioù. A-barzh un nebeud bloavezhioù e voe kreizennet ar greanterezh hag ar c'hevala : deuet e oa Japan a-benn da gendeuziñ ar c'hentañ hag an eil Dispac'h Greantel.<br /> Drevezañ ar C'hornôg ar reas Japaniz er penn kentañ : ar merdeiñ breizhveurek, ar melestradur gall, al <a href="/wiki/Lu" title="Lu">lu</a> hag ar vezegiezh alaman ha doareoù ar c'henwerzh norzhamerikan. Dizale avat, dre ma oant arsellerien ampart-kenañ, e tegasas ar skiantourien japanat nevezentioù er <a href="/wiki/Fizik" title="Fizik">fizik</a>, er <a href="/wiki/Matematik" title="Matematik">matematik</a>, ar <a href="/wiki/Bevoniezh" title="Bevoniezh">vevoniezh</a> hag er vezegiezh. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="An_Eil_Dispac'h_Greantel"><span id="An_Eil_Dispac.27h_Greantel"></span>An Eil Dispac'h Greantel</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=20" title="Kemmañ ar rann : An Eil Dispac'h Greantel" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=20" title="Edit section's source code: An Eil Dispac'h Greantel"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>An Eil Dispac'h Greantel</i> eo an anv a zo bet roet d'ar mare etre 1870 ha diwezh ar <a href="/wiki/Brezel-bed_kenta%C3%B1" title="Brezel-bed kentañ">Brezel-bed kentañ</a> e 1918 ma voe araokadennoù bras er skiantoù hag en teknikoù, ha ma voe boulc'het labouroù war tachennoù an tredan hag ar gimiezh da heul dizoloadennoù a oa bet graet er Stadoù-Unanet.<br /> Mare kengreizadur an embregerezhioù greantel e voe ivez, ha kadarnaet e voe ar reizhiad kevalaour. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Restr:Crystal_Palace_interior.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Crystal_Palace_interior.jpg/310px-Crystal_Palace_interior.jpg" decoding="async" width="310" height="211" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Crystal_Palace_interior.jpg/465px-Crystal_Palace_interior.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Crystal_Palace_interior.jpg/620px-Crystal_Palace_interior.jpg 2x" data-file-width="1611" data-file-height="1095" /></a><figcaption><div style="text-align:center;">Ar <b>Palez Strink</b> e <a href="/wiki/Londrez" title="Londrez">London</a><br />da geñver an Diskouezadeg Veur e<a href="/wiki/1851" title="1851">1851</a> </div></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dizoloadennoù_hag_araokadennoù_pennañ"><span id="Dizoloadenno.C3.B9_hag_araokadenno.C3.B9_penna.C3.B1"></span>Dizoloadennoù hag araokadennoù pennañ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=21" title="Kemmañ ar rann : Dizoloadennoù hag araokadennoù pennañ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=21" title="Edit section's source code: Dizoloadennoù hag araokadennoù pennañ"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><b>Gremmoù nevez</b> a voe dizoloet. Diouzh an eil tu e voe kenderc'het <b>eoul-maen</b> er Stadoù-Unanet, ar pezh a roas <b>dour-tan</b> evit ar c'hefluskerioù helosk a luskas mekanikoù ar greanterezh ha, diwezhatoc'h, ar <a href="/wiki/Karr-tan" title="Karr-tan">c'hirri-tan</a>. Diouzh an tu all e krogjod da implijout an tredan er greanterezh ivez, er goulaouiñ straedoù hag er <a href="/w/index.php?title=Pellgehenterezh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pellgehenterezh (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">pellgehenterezh</a>. Gant araokadennoù ar gimiezh e voe fardet danvezioù-tarzh, livioù, temzoù-strujusaat evit al labour-douar.</li> <li>En houarnouriezh e voe kavet teknikoù nevez da buraat ar metaloù ha da implijout an <a href="/wiki/Aluminiom" title="Aluminiom">aluminiom</a>, alese ganedigezh <b>metaloù kendeuzet</b> evel an <b>dir diverglus</b> (houarn + <a href="/wiki/Karbon" title="Karbon">karbon</a> + <a href="/wiki/Nikel" title="Nikel">nikel</a> + <a href="/wiki/Krom" title="Krom">krom</a>).</li> <li>Astennet e voe ar rouedadoù hentoù-houarn, ar pezh a roas tro da vuanaat dasparzh an dafaroù diazez ha da zigeriñ marc'hadoù nevez pelloc'h-pellañ. Erlerc'hiet e voe ar bigi-dre-lien gant re dre vurezh, a voe herrusoc'h c'hoazh goude digoradur <a href="/wiki/Kanol_Suez" title="Kanol Suez">kanol Suez</a> ha hini <a href="/wiki/Kanol_Panam%C3%A1" title="Kanol Panamá">Panamá</a>.</li> <li>A-hed an XIX<sup>vet</sup> kantved e voe ijinet traoù evel ar <b>benveg-luc'hskeudenniñ</b>, ar <b>mekanik da skrivañ</b>, ar <b>pellgelaouer</b>, ar <b>pellgomz</b> hag ar <b>c'harr-tan</b> a voe implijet diouzhtu gant kalzik tud. Dre an nevezentioù-se o devoa an dud ar santad da vevañ en un oadvezh nevez.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kemmadennoù_en_armerzh"><span id="Kemmadenno.C3.B9_en_armerzh"></span>Kemmadennoù en armerzh</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=22" title="Kemmañ ar rann : Kemmadennoù en armerzh" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=22" title="Edit section's source code: Kemmadennoù en armerzh"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Peogwir e oa bet tizhet ul live uhel en teknikoù e voe kresket kalz kenderc'hadur ar greanterezh, ha buan en em gengreizas lod embregerezhioù evit sevel <i>korrwerzhoù</i>, <i>unwerzhoù</i>, <i>trustoù</i> ha <i>karteloù</i>. </p> <dl><dd>• <i>Korrwerzh</i> : un niver bihan a embregerezhioù distag an eil re diouzh ar re all zo mistri war ur marc'had bras. Kevezerezh zo etrezo.</dd> <dd>• <i>Unwerzh</i> : un embregerezh hepken zo gouest da bourvezañ un dafar pe ur servij war ur marc'had bras. N'eus kevezerezh ebet. <i>Unpiaou</i> a lavarer ivez.</dd> <dd>• <i>Trust</i> : e <a href="/wiki/1888" title="1888">1888</a> e voe implijet ar ger-se er Stadoù-Unanet, diwar ar saozneg <i>to trust</i> ("fiziout") evit komz eus un embregerezh vras a zo mestrez war meur a varc'had en un domani greantel. Bez' a c'hall an embregerezh-se bezañ ur strollad embregerezhioù a zo bodet dindan beli ur renerezh hepken a fiziont enni. Sevel un unwerzh eo ar pal da gement-se.</dd> <dd>• <i>Kartel</i> : en Alamagn e <a href="/wiki/1901" title="1901">1901</a> e voe goveliet ar ger <i>Kartell</i> evit komz eus un unwerzh ma vez emglev etre ar werzherien a-benn bezañ mistri war ar marc'had, da lavaret eo sparlañ an hent da embregerezhioù all ha brasaat o gounidoù. Ar pal eo mirout ma vije kevezerezh.</dd></dl> <p>Kenstur gant kengreizadur an embregerezhioù e voe hini ar bankoù, a glaskas sevel un unpiaou war kevala an arc'hant.<br /> Da heul kengreizadur an embregerezhioù ha hini ar bankoù e voe kemmet frankiz ar c'hevezerezh, brasaet ar gounidoù ha dre se, tamm-ha-tamm, etrebroadelet ar reizhiad kevalaour. Evel-se e krogjod da glask marc'hadoù nevez evit postañ ar gounidoù, gwerzhañ ar c'henderc'hadoù ha tapout dafar diazez ; diwar kement-se voe roet lañs da <a href="/wiki/Trevadennerezh" class="mw-redirect" title="Trevadennerezh">drevadennerezh</a> <a href="/wiki/Afrika" title="Afrika">Afrika</a> hag Azia. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notennoù"><span id="Notenno.C3.B9"></span>Notennoù</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=23" title="Kemmañ ar rann : Notennoù" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=23" title="Edit section's source code: Notennoù"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small" style="column-count:2; -moz-column-count:2; -webkit-column-count:2;"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">BROWN Lester Russell, <i>Eco-Economy, Building an Economy for the Earth</i>, Earthscan Ltd, 2003, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9781853839047" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-85383-904-7</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.cat/books?ie=UTF-8&vid=ISBN1853839043&id=5aCyfUsHM6kC&pg=PA93&lpg=PA93&sig=1dsUat9P_-9dWWVRMpPt1udT8DQ">Googlebooks</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">BLANQUI Jérôme-Adolphe, <i>Histoire de l'économie politique en Europe depuis les anciens jusqu'à nos jours</i>, 1837, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9780543947628" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-543-94762-8</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9782755501094" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-2-7555-0109-4</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">HUDSON Pat, <i>The Industrial Revolution</i>, Hodder, 1992, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9780713165319" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-7131-6531-9</a>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">SZOSTAK Rick, <i>The role of transportation in the industrial revolution: a comparison of England and France</i>, McGill-Queen's University Press, Montréal, <a href="/wiki/Kanada" title="Kanada">Kanada</a>, 1991, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9780773508408" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-7735-0840-8</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">USHER, Abbott Payson, <i>An introduction to the industrial history of England</i>, University of Michigan Press, SUA, 1920</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">UGLOW Jennifer S., <i>The Lunar Men: the friends who made the future 1730–1810</i>, Faber & Faber, <a href="/wiki/Londrez" title="Londrez">London</a>, 2002, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9780374528881" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-374-52888-1</a><br /> <dl><dd>Embannadur amerikan : <i>The Lunar Men: Five friends whose curiosity changed the world</i>, Farras Strauss & Giroux, New-York, SUA, 2003, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9780374194406" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-374-19440-6</a></dd></dl> </span></li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">KAMEN Henry, <i>La sociedad europea, 1500-1700 / The European Society</i>, Alianza, Madrid, Spagn, 1983, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9788420624754" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-84-206-2475-4</a></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Kevarzh</i>, anv-gwan : Kevatal dirak al lezenn</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">HOBSBAWM Eric J., <i>The Age of Revolution: Europe 1789–1848</i>, Abacus, 1988, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9780349104843" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-349-10484-3</a></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">INIKORI Joseph E. Inikori, <i>Africans and the Industrial Revolution in England</i>, Cambridge University Press, 2002, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9780521010795" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-01079-5</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.cat/books?ie=UTF-8&vid=ISBN0521010799&id=y7rhKYWhCyIC&pg=PA102&lpg=PA102&sig=zOPr9UkQv258KyhCkuFM0abERnI">Googlebooks</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">MARTÍNEZ CARRERAS José Urbano, <i>Introducción a la historia contemporánea 1770-1918, La Era de las Revoluciones</i>, Historia Universal Istmo, Madrid, Spagn, 2010, pp. 35-36, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9788470901355" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-84-7090-135-5</a></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">ABED Loïc, <i>Le canal de Nantes à Brest</i>, Éditions C. M. D., Montreuil-Bellay, Bro-C'hall, 1998, pp. 7-46, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9782909826820" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-2-909826-82-0</a></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">MEIER Gerald M, RAUCH James E., <i>Leading Issues in Economic Development</i>, Oxford University Press, 2000, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9780195115895" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-19-511589-5</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.cat/books?ie=UTF-8&vid=ISBN0195115899&id=CX9kBaVx4JkC&pg=PA98&lpg=PA98&sig=V0eO27c7koD8rrIV2EKv6-guB5s">Googlebooks</a></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">MURMANN Johann P., <i>Knowledge and competitive advantage: the coevolution of firms, technology, and national institutions</i>, Cambridge University Press, 2006, pp 53-54, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9780521684156" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-68415-6</a></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">HILL John E. C., <i>A Social and Economic History of Britain, 1530-1780</i>, Wendelfiel & Nicholson, SUA, 1967 <dl><dd>E spagnoleg : <i>De la reforma a la Revolución Industrial, 1530-1780</i>, Ariel, Barcelona, Katalonia, 1980</dd></dl> </span></li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><b>Letoniñ</b> : paouez da labourat un dachenn e-pad ur bloavezh evit ma tiskuizhfe a-benn adtapout he finvidigezh.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">LILLEY S., <i>Men, Machines an History: A Short History of Tools and Machines in Relation to Social Progress</i>, Cobett Press, London, RU, 1948 <dl><dd>E spagnoleg : <i>Hombres, máquinas e historia</i>, Ariach, Madrid, Spagn, 1973.</dd></dl> </span></li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><b>Bourc'hizelezh</b> (a.k. benel) : strollad an dud binvidik o ren war ur gevredigezh peogwir int perc'henn war ar binvioù kenderc'hiñ traezoù ha marc'hadourezhioù.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><b>Tavantiezh</b> (a.k. benel) : strollad an dud a rank labourat en eskemm ouzh ur gopr evit kaout peadra da vevañ.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">HARTWELL R. M., <i>The Industrial Revolution and Economic Growth</i>, Methuen Young Books, London, RU,1971, pp. 339-341 <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9780416195002" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-416-19500-2</a></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Building construction: the reintroduction of modern concrete</i>, en <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/search?query=Building+construction%3A+the+reintroduction+of+modern+concrete"><i>Encyclopedia Britannica</i></a></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">ENGELS Friedrich, <i>La situation des classes laborieuses en Angleterre dans les grandes villes</i>, Mille et une Nuits, Paris, Bro-C'hall, 2009, <a href="/wiki/Dibar:Mammenno%C3%B9Levr/9782755501094" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-2-7555-0109-4</a></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><b>Diskrogadeg</b> : meur a labourer o paouez da labourat evit diskouez d'ar patrom ez int drouklaouen evit abeg pe abeg.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><b>Kendiskuliadeg</b> : dibunadeg labourerien e kêr a-benn diskouez ez int drouklaouen.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Bez' e vez embannet c'hoazh : <a rel="nofollow" class="external text" href="http://annales.org">Annales des Mines</a></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090731072744/http://fpcj.jp/old/e/mres/publication/ff/pdf_07/01_land.pdf"><i>Facts and Figures of Japan 2007 01: Land</i></a>.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liammoù_diavaez"><span id="Liammo.C3.B9_diavaez"></span>Liammoù diavaez</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&veaction=edit&section=24" title="Kemmañ ar rann : Liammoù diavaez" class="mw-editsection-visualeditor"><span>kemmañ</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&action=edit&section=24" title="Edit section's source code: Liammoù diavaez"><span>kemmañ ar vammenn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090831051624/http://www.fordham.edu/halsall/mod/modsbook14.html"><i>Internet Modern History Sourcebook: Industrial Revolution</i></a> <span style="font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:11px;cursor:help;" title="Yezh : saozneg">(en)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130118112031/http://www.dspace.cam.ac.uk/handle/1810/270"><i>The Day the World Took Off</i></a> Video diwar-benn deroù hag abegoù an Dispac'h Greantel <span style="font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:11px;cursor:help;" title="Yezh : saozneg">(en)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/history/scottishhistory/enlightenment/features_enlightenment_industry.shtml">Scottish Histor</a> An Dispac'h e Bro-Skos <span style="font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:11px;cursor:help;" title="Yezh : saozneg">(en)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.galbithink.org/fw.htm">Galbithink.org</a> Ar vicherourien el labouradegoù e-pad an Dispac'h <span style="font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:11px;cursor:help;" title="Yezh : saozneg">(en)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090825175359/http://www.industrial-revolution.info/">First and second industrial revolution</a> <span style="font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:11px;cursor:help;" title="Yezh : saozneg">(en)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100523045418/http://www.lethist.lautre.net/1er_systeme_technique.htm">Académie de Rouen (Bro-C'hall)</a> An Dispac'h Greantel kentañ <span style="font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:11px;cursor:help;" title="Yezh : galleg">(fr)</span></li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Adtapet diwar « <a dir="ltr" href="https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&oldid=2092828">https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&oldid=2092828</a> »</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Dibar:Rummado%C3%B9" title="Dibar:Rummadoù">Rummadoù</a>: <ul><li><a href="/wiki/Rummad:Pennado%C3%B9_war_ar_renk_evit_beza%C3%B1_mat" title="Rummad:Pennadoù war ar renk evit bezañ mat">Pennadoù war ar renk evit bezañ mat</a></li><li><a href="/wiki/Rummad:Istor_an_XIXvet_kantved" title="Rummad:Istor an XIXvet kantved">Istor an XIXvet kantved</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Rummad:Greanterezh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rummad:Greanterezh (n'eus ket eus ar bajenn-mañ)">Greanterezh</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Rummad kuzhet: <ul><li><a href="/wiki/Rummad:Pajenno%C3%B9_a_ra_gant_liammo%C3%B9_burzhudus_ISBN" title="Rummad:Pajennoù a ra gant liammoù burzhudus ISBN">Pajennoù a ra gant liammoù burzhudus ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Kemmoù diwezhañ degaset d'ar bajenn-mañ d'an 8 Ebr 2024, da 14:05.</li> <li id="footer-info-copyright">Gallout a reer implijout an testennoù zo dindan <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.br">an Aotre-Implijout Creative Commons Dereiñ/Kenrannañ diouzh an hevelep divizoù</a>; divizoù ouzhpenn a c'hall bezañ ivez. Gwelet an <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Doareoù Implijout</a> evit gouzout hiroc'h.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Reolennoù prevezded</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Diwar-benn">Diwar-benn Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Kemenn_hollek">Kemennoù</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Kod emzalc’h</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Diorroerien</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/br.wikipedia.org">Stadegoù</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Disklêriadur war an toupinoù</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//br.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Dispac%27h_Greantel&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Gwel evit an hezoug</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-mdz77","wgBackendResponseTime":218,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.157","walltime":"0.496","ppvisitednodes":{"value":829,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":4569,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":256,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":4,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":13926,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 63.195 1 -total"," 22.71% 14.349 1 Patrom:Daveoù"," 16.68% 10.540 1 Patrom:KinnigPM"," 9.78% 6.181 5 Patrom:En"," 6.25% 3.951 1 Patrom:Icône_de_titre"," 5.91% 3.733 4 Patrom:,"," 4.89% 3.092 2 Patrom:XVIIvet_kantved"," 4.81% 3.039 2 Patrom:Meneger_yezh"," 4.80% 3.033 1 Patrom:Fr"," 4.73% 2.988 3 Patrom:XVIIIvet_kantved"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c479b968-pqzmg","timestamp":"20241116184015","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Dispac'h Greantel","url":"https:\/\/br.wikipedia.org\/wiki\/Dispac%27h_Greantel","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2269","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2269","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-09-13T15:48:18Z","dateModified":"2024-04-08T14:05:22Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/7b\/Coaltub.png"}</script> </body> </html>