CINXE.COM
Friese adelaar - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Friese adelaar - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"1a458781-2343-44b8-8755-abc8197ca067","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Friese_adelaar","wgTitle":"Friese adelaar","wgCurRevisionId":66481104,"wgRevisionId":66481104,"wgArticleId":621939,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wapendier","Fries symbool"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Friese_adelaar","wgRelevantArticleId":621939,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0, "wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q325382","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options": "loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming", "ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/De_Friese_Halve_Adelaar.svg/1200px-De_Friese_Halve_Adelaar.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1343"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/De_Friese_Halve_Adelaar.svg/800px-De_Friese_Halve_Adelaar.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="895"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/De_Friese_Halve_Adelaar.svg/640px-De_Friese_Halve_Adelaar.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="716"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Friese adelaar - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Friese_adelaar"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Friese_adelaar"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Friese_adelaar rootpage-Friese_adelaar skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/28_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Friese+adelaar" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Friese+adelaar" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Friese+adelaar" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Friese+adelaar" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Benaming" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Benaming"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Benaming</span> </div> </a> <ul id="toc-Benaming-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geschiedenis-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geschiedenis-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Middeleeuwen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Middeleeuwen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Middeleeuwen</span> </div> </a> <ul id="toc-Middeleeuwen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nieuwe_tijd" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nieuwe_tijd"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Nieuwe tijd</span> </div> </a> <ul id="toc-Nieuwe_tijd-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Noord-Friesland" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Noord-Friesland"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Noord-Friesland</span> </div> </a> <ul id="toc-Noord-Friesland-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Friese_adelaar_in_Chili?" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Friese_adelaar_in_Chili?"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Friese adelaar in Chili?</span> </div> </a> <ul id="toc-Friese_adelaar_in_Chili?-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Literatuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Friese adelaar</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 3 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-3" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">3 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Frisian_eagle" title="Frisian eagle – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Frisian eagle" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Fryske_earn" title="Fryske earn – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Fryske earn" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Aquila_frisia" title="Aquila frisia – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Aquila frisia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q325382#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Friese_adelaar" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Friese_adelaar" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Friese_adelaar"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Friese_adelaar"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Friese_adelaar" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Friese_adelaar" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&oldid=66481104" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Friese_adelaar&id=66481104&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FFriese_adelaar"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FFriese_adelaar"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Friese+adelaar"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Friese_adelaar&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q325382" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:De_Friese_Halve_Adelaar.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/De_Friese_Halve_Adelaar.svg/200px-De_Friese_Halve_Adelaar.svg.png" decoding="async" width="200" height="224" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/De_Friese_Halve_Adelaar.svg/300px-De_Friese_Halve_Adelaar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/De_Friese_Halve_Adelaar.svg/400px-De_Friese_Halve_Adelaar.svg.png 2x" data-file-width="504" data-file-height="564" /></a><figcaption></figcaption></figure><div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook: <a href="/wiki/Wapen_van_Friesland#Wapens_met_rijksadelaar_of_keizerskroon" title="Wapen van Friesland">Wapen van Friesland</a></i></div> <p>De zwarte <a href="/wiki/Adelaar_(heraldiek)" title="Adelaar (heraldiek)">adelaar</a> die de rechterhelft van het <a href="/wiki/Wapen_(heraldiek)" title="Wapen (heraldiek)">schild</a> vult, komt in de <a href="/wiki/Heraldiek" title="Heraldiek">heraldiek</a> van <a href="/wiki/Friesland" title="Friesland">Friesland</a> en zijn <a href="/wiki/Groter-Friesland" title="Groter-Friesland">buurgewesten</a> veel als <a href="/wiki/Wapendier" title="Wapendier">wapendier</a> voor. Deze figuur wordt daarom wel <b>de Friese adelaar</b> of, in een <a href="/wiki/Pleonasme" title="Pleonasme">pleonasme</a>, de "Friese halve adelaar" genoemd. Het <a href="/wiki/Wapen_van_Friesland" title="Wapen van Friesland">wapenschild van Friesland</a> vertoont daarentegen twee gouden leeuwen. </p><p>De correcte heraldische beschrijving is: </p> <dl><dd><small>Gedeeld: In goud een zwarte Friese adelaar komende uit de deellijn (hierna volgt de beschrijving van de andere velden van het wapenschild)</small></dd></dl> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Benaming">Benaming</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Benaming" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Benaming"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De term 'Friese adelaar' werd in 1890 geïntroduceerd door de bekende wapenkundige <a href="/wiki/Johannes_Rietstap" title="Johannes Rietstap">Johannes Rietstap</a>, die constateerde dat deze wapenfiguur in Friesland en naburige kustgewesten wijd verbreid was. Lange tijd meende men dat het om een officieel symbool van het <a href="/wiki/Heilige_Roomse_Rijk" title="Heilige Roomse Rijk">Heilige Roomse Rijk</a> ging. Volgens Jakobus Reimers (1914) zou de Friese adelaar verwijzen naar <a href="/wiki/Middeleeuwen" title="Middeleeuwen">middeleeuwse</a> functionarissen als <a href="/wiki/Rechter" title="Rechter">rechter</a> of <a href="/wiki/Grietman" title="Grietman">grietman</a>, die moesten zorgen dat Friese edelen geen andere heer dan de <a href="/wiki/Lijst_van_Rooms-Duitse_koningen_en_keizers" title="Lijst van Rooms-Duitse koningen en keizers">Rooms-Duitse keizer</a> zouden erkennen. De belangrijkste families in Oost-Friesland gebruikten echter, zoals Hans Fieker in een kritische reactie vastelde, andere symbolen in hun wapens.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Daarentegen beweerde Gerard Gonggrijp in 1943 dat de adelaar voor oeroud eigenerfd grondbezit stond. Voor deze stellingen zijn geen bewijzen gevonden. Al <a href="/wiki/Cornelius_Pama" title="Cornelius Pama">Cornelius Pama</a> nam er in zijn gezaghebbende overzichtswerk uit 1958 afstand van. Ook bij de <a href="/wiki/Fryske_Rie_foar_Heraldyk" title="Fryske Rie foar Heraldyk">Fryske Rie foar Heraldyk</a> vinden deze opvatting geen steun meer. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Middeleeuwen">Middeleeuwen</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Middeleeuwen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Middeleeuwen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De Friese adelaar is als wapendier niet erg oud; de oudste voorbeelden in de Friese gewesten zijn de stadswapens van Workum (1420) en Sneek (1422). Het motief werd in de loop van de 15e eeuw overgenomen door hoofdelingen en geestelijken. De stad <a href="/wiki/Groningen_(stad)" title="Groningen (stad)">Groningen</a>, die zich als hoofdstad van de Friese landen beschouwde, koos voor de <a href="/wiki/Dubbelkoppige_adelaar" title="Dubbelkoppige adelaar">dubbelkoppige adelaar</a>. Een (drievoudig gekroonde) enkelhoofdige adelaar was in <a href="/wiki/Oost-Friesland" title="Oost-Friesland">Oost-Friesland</a> al in de tweede helft van de 14e eeuw in zwang bij de hoofdelingenfamilie <a href="/wiki/Tom_Brok" title="Tom Brok">Tom Brok</a>; hij werd veelvuldig op munten afgebeeld, niet alleen in Oost-Friesland, ook in het naburige <a href="/wiki/Jeverland" title="Jeverland">Jeverland</a>. Op deze wijze zou de halve adelaar ook korte tijd in het wapen van <a href="/wiki/Emden_(Nedersaksen)" title="Emden (Nedersaksen)">Emden</a> zijn beland, voordat het werd vervangen door de <a href="/wiki/Harpij_(mythologie)" title="Harpij (mythologie)">harpij</a>.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Armoiries_imaginaires_de_Charlemagne_(1).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Armoiries_imaginaires_de_Charlemagne_%281%29.svg/175px-Armoiries_imaginaires_de_Charlemagne_%281%29.svg.png" decoding="async" width="175" height="208" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Armoiries_imaginaires_de_Charlemagne_%281%29.svg/263px-Armoiries_imaginaires_de_Charlemagne_%281%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Armoiries_imaginaires_de_Charlemagne_%281%29.svg/350px-Armoiries_imaginaires_de_Charlemagne_%281%29.svg.png 2x" data-file-width="776" data-file-height="922" /></a><figcaption>De <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Armoiries_imaginaires" class="extiw" title="fr:Armoiries imaginaires">fictieve wapen</a> van <a href="/wiki/Karel_de_Grote" title="Karel de Grote">Karel de Grote</a></figcaption></figure> <p>Een direct verband met de <a href="/wiki/Friese_Vrijheid" title="Friese Vrijheid">vrijheidsprivileges</a> die de Friezen van <a href="/wiki/Karel_de_Grote" title="Karel de Grote">Karel de Grote</a> zouden hebben gekregen, zoals 16e- en 17e-eeuwse geleerden dit opperden, is uitgesloten. De verhalen rond deze privileges zijn grotendeels fictief. Het gebruik van herkenbare familiewapens heeft zich bovendien eerst in de twaalfde eeuw ontwikkeld. Niettemin kan de sleutelrol die deze verhalen vanaf de 13e eeuw binnen de <a href="/wiki/Friese_Vrijheid" title="Friese Vrijheid">Friese Vrijheidideologie</a> innamen de groeiende populariteit van het adelaarswapen wel degelijk verklaren. In Duitse en Franse wapenboeken werd het <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Armoiries_imaginaires" class="extiw" title="fr:Armoiries imaginaires">fictieve wapen</a> van <a href="/wiki/Karel_de_Grote" title="Karel de Grote">Karel de Grote</a> vanaf ongeveer 1275 stelselmatig afgebeeld als een gedeeld wapen met aan de ene kant de halve adelaar als symbool voor het Rooms-Duitse Rijk, aan de andere kant drie <a href="/wiki/Fleur_de_lis" title="Fleur de lis">Franse lelies</a> voor het koninkrijk Frankrijk.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dit wapen maakte onderdeel uit van de wijd verbreide voorstelling van de <i><a href="/wiki/Van_neghen_den_besten" title="Van neghen den besten">Neghen Besten</a></i>, die de helden van de Christelijke wereld toonde. Het bekendste voorbeeld daarvan, daterend uit het derde kwart van de 14e eeuw bevindt zich in de <a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Rathaus_K%C3%B6ln" class="extiw" title="de:Rathaus Köln">raadszaal van Keulen</a>. Ook het zegel van <a href="/wiki/Wonseradeel" title="Wonseradeel">Wonseradeel</a>. waarvan een afdruk uit 1270 bewaard is gebleven, toont de Friese vrijheidsheld <a href="/wiki/Magnus_Forteman" title="Magnus Forteman">Magnus</a> met een adelaar op zijn schild. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Windvaan_Franeker_(1500).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Windvaan_Franeker_%281500%29.jpg" decoding="async" width="240" height="466" class="mw-file-element" data-file-width="240" data-file-height="466" /></a><figcaption>Deels vergulde windvaan met de <a href="/wiki/Dubbelkoppige_adelaar" title="Dubbelkoppige adelaar">(tweekoppige) rijksadelaar</a> uit <a href="/wiki/Wapen_van_Groningen_(stad)" title="Wapen van Groningen (stad)">stadswapen van Groningen</a>, buitgemaakt door Hendrik van Saksen na het mislukte beleg van Franeker in 1500. De windvaan was naar verluidt bedoeld om de galg te sieren waaraan de Friezen de hertog wilden ophangen.</figcaption></figure> <p>Belangrijk is vooral het fictieve <a href="/wiki/Karelsprivilege" title="Karelsprivilege">Karelsprivilege</a> uit het begin van de 14e eeuw, waarin het Friese vrijheidsverhaal werd vastgelegd. Daarin stond omschreven dat Karel de Grote de Friezen het recht had verleend de keizerskroon op hun wapenschild te dragen, of, zoals het al langer bestaande lied <i>Fon alra Fresena Fridome</i> ("Over alle Friese vrijheden") het uitdrukte, dat ze de kroon op hun schild dienden te schilderen. </p><p>De Duitse <a href="/wiki/Keizer_Sigismund" title="Keizer Sigismund">koning Sigismund</a> bevestigde het Karelsprivilege in 1417. Bij zijn kroning tot keizer van het Heilige Roomse Rijk in 1433 verkoos Sigismund de <a href="/wiki/Dubbelkoppige_adelaar" title="Dubbelkoppige adelaar">dubbelkoppige adelaar</a> als wapen, die daarna als symbool voor de koninklijke macht ging gelden. Dit alles had zijn weerslag op de Friese wapens, waarin de adelaar steeds meer als symbool voor de Friese vrijheid werd gezien. Dus min of meer in plaats van de kroon. De halve adelaar maakte het mogelijk dit symbool te combineren met andere motieven. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Sneek_wapen.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Sneek_wapen.svg/260px-Sneek_wapen.svg.png" decoding="async" width="260" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Sneek_wapen.svg/390px-Sneek_wapen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Sneek_wapen.svg/520px-Sneek_wapen.svg.png 2x" data-file-width="690" data-file-height="451" /></a><figcaption><a href="/wiki/Wapen_van_Sneek" title="Wapen van Sneek">Wapen van Sneek</a>, voor het eerst afgebeeld op een zegelafdruk uit 1422.</figcaption></figure> <p>De halve adelaar wordt al in 1422 samen met drie kronen<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> afgebeeld in het <a href="/wiki/Wapen_van_Sneek" title="Wapen van Sneek">wapen van Sneek</a>; het stadswapen van Workum uit 1420 combineerde de adelaar met drie Franse lelies. Bolsward koos daarentegen later voor een <a href="/wiki/Dubbelkoppige_adelaar" title="Dubbelkoppige adelaar">dubbelkoppige adelaar</a>. </p><p> Het vermeende origineel van het Karelsprivilege werd volgens de overlevering in Sneek bewaard, maar ging bij de stadsbrand in 1457 verloren. Een authentiek afschrift werd gebruikt om de privileges 1479 opnieuw bevestigd te krijgen. Dit stuk werd rond 1580 in het archief van de hertog van Gelre ontdekt. Maar inmiddels deden ook alternatieve versies de ronde. Mogelijk werd in één daarvan de halve adelaar beschreven. De Friese edelman <a href="/wiki/Jancko_Douwama" title="Jancko Douwama">Jancko Douwama</a> schrijft in 1526 in zijn <i>Boeck der Partijen</i> dat Karel de Grote aan de Friese adel het recht verleende </p><blockquote><p>… datse mochten tot hoer rechten wapen nemen enen halwen aernt, in een teken, dat se hoer vrijheit van de Keiser untfangen hadden.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote><p>Douwama beklaagde zich dat het wapenmotief tevens werd misbruikt door mensen die beweerden het alle Friezen toekwam, terwijl het in zijn ogen alleen bedoeld was voor de afstammelingen van de veroveraars van Rome. </p><div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nieuwe_tijd">Nieuwe tijd</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Nieuwe tijd" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Nieuwe tijd"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Magnus_Forteman_(1623).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Magnus_Forteman_%281623%29.jpg/260px-Magnus_Forteman_%281623%29.jpg" decoding="async" width="260" height="358" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Magnus_Forteman_%281623%29.jpg/390px-Magnus_Forteman_%281623%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Magnus_Forteman_%281623%29.jpg/520px-Magnus_Forteman_%281623%29.jpg 2x" data-file-width="747" data-file-height="1029" /></a><figcaption>De legendarische grondlegger van de Friese vrijheid <a href="/wiki/Magnus_Forteman" title="Magnus Forteman">Magnus Forteman</a>, met in zijn hand de <a href="/wiki/Magnusvaan" title="Magnusvaan">Magnusvaan</a> met Sint Michael, rechtsboven het wapen van de heerlijkheid Friesland en rechtsonder zijn persoonlijke wapen met halve adelaar en kroon. Ets van <a href="/wiki/Pieter_Feddes_van_Harlingen" title="Pieter Feddes van Harlingen">Pieter Feddes van Harlingen</a>. Uit: Martin Hamconius, <i>Frisia seu de viris rebusque Frisiae illustribus</i>, 1623 (collectie Rijksmuseum)</figcaption></figure> <p>Nadat Friesland in 1498 en Groningen in 1536 werden opgenomen in het <a href="/wiki/Huis_Habsburg" title="Huis Habsburg">Habsburgse</a> rijk, bewaarde de halve adelaar nog altijd de herinnering aan het verleden. De meeste Friese edelen voegen halve adelaars ("<i>dimidiatas aquilas"</i>) aan hun wapen toe, stelde <a href="/wiki/Hadrianus_Junius" title="Hadrianus Junius">Hadrianus Junius</a> in 1588. Ook het fictieve portret van de eerste <a href="/wiki/Potestaat" title="Potestaat">potestaat</a> <a href="/wiki/Magnus_Forteman" title="Magnus Forteman">Magnus Forteman</a> (zoals hij nu werd genoemd) werd opgetuigd met een wapenschild dat behalve de kroon tevens een halve adelaar vertoonde. Volgens de heraldicus Jan T. Anema werd de wapenfiguur "het symbool van Friese identiteit, die na het verlies van de Friese vrijheid in 1498 in de woelige zestiende eeuw opnieuw werd uitgevonden". </p><p>In de 17e eeuw voerden ook Friese boerenfamilies en patriciërsgeslachten de Friese adelaar. Bij de <a href="/wiki/Adel_(klasse)" class="mw-redirect" title="Adel (klasse)">adel</a> bestond daarentegen de behoefte het wapen, als <a href="/wiki/Brisure" title="Brisure">brisure</a>, weer van de Friese adelaar te ontdoen. In de 18e eeuw is het gebruik van de Friese adelaar in de provincie Friesland zo algemeen dat we van <a href="/wiki/Gezonken_cultuurgoed" title="Gezonken cultuurgoed">gezonken cultuurgoed</a> kunnen spreken. </p><p>De Friese of halve adelaar raakte ook in de <a href="/wiki/Ommelanden_(Groningen)" title="Ommelanden (Groningen)">Groninger Ommelanden</a>, <a href="/wiki/Oost-Friesland" title="Oost-Friesland">Oost-Friesland</a>, <a href="/wiki/Land_Wursten" class="mw-redirect" title="Land Wursten">Land Wursten</a>, <a href="/w/index.php?title=Osterstade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osterstade (de pagina bestaat niet)">Osterstade</a><span class="noprint" style="font-size:85%; font-style: normal;"> [<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Osterstade" class="extiw" title="de:Osterstade">de</a>]</span> en <a href="/wiki/Dithmarschen" class="mw-redirect" title="Dithmarschen">Dithmarschen</a> in zwang. In <a href="/wiki/West-Friesland_(regio)" title="West-Friesland (regio)">West-Friesland</a> was het adelaarswapen minder wijd verbreid. Het gebruik van het adelaarswapen gold in Noord-Duitsland vermoedelijk tevens als teken van boerentrots tegenover de bestuurlijke elites, die vaak van buiten kwamen.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Het motief was niet uniek voor de Friese gewesten en werd ook elders in Europa gebruikt, onder andere in het 15e-eeuwse stadswapen van <a href="/wiki/Gen%C3%A8ve_(stad)" title="Genève (stad)">Genève</a>. In de regel golden adelaarswapen als teken van stedelijke autonomie ten opzichte van de adel en de landsheren, waarbij men zich beriep op bescherming door de keizer. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Noord-Friesland">Noord-Friesland</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Noord-Friesland" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Noord-Friesland"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Wappen_Nordfriesland_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Wappen_Nordfriesland_2.jpg/260px-Wappen_Nordfriesland_2.jpg" decoding="async" width="260" height="223" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Wappen_Nordfriesland_2.jpg/390px-Wappen_Nordfriesland_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Wappen_Nordfriesland_2.jpg/520px-Wappen_Nordfriesland_2.jpg 2x" data-file-width="1824" data-file-height="1567" /></a><figcaption>Fantasiewapen van Noord-Friesland, omstreeks 1844 ontworpen, vermoedelijk in de kring rond de predikant Christian Feddersen.</figcaption></figure><p> in <a href="/wiki/Noord-Friezen" title="Noord-Friezen">Noord-Friesland</a>, dat niet tot het Duitse Rijk behoorde, kwam het adelaarswapen minder vaak voor. Toch kende men ook hier de verhalen. De predikant Anton Heimreich schrijft in 1666 in zijn kroniek, dat alle Friezen het adelaarswapen mochten gebuiken, maar in het bijzonder de adellijke families die voor Karel de Grote hadden gevochten:</p><blockquote><p>Haben auch daneben die Freyheit erhalten / daß ein jeder gebohrener Frese einen halben Adeler in seinem Wapen möchte führen / wie den auch besonderer Geschlechter ihres Wohlverhaltens halber in diesen oberwehneten und folgenden geführeten Kriegen sonderliche Wapen erhalten.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote><p>Zegels met een halve adelaar en een kroon waren al rond 1830 in gebruik.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tijdens de politieke acties voor losmaking van Denemarken in 1844 werd een nieuw wapen voor Noord-Friesland gepresenteerd, waaraan aan dit traditionele motief een brijpot was toegevoegd, met als onderschrift <i>Lever duad üs Slaw!</i> (<a href="/w/index.php?title=Liever_dood_dan_slaaf!&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liever dood dan slaaf! (de pagina bestaat niet)">Liever dood dan slaaf!</a><span class="noprint" style="font-size:85%; font-style: normal;"> [<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Lieber_tot_als_Sklave" class="extiw" title="de:Lieber tot als Sklave">de</a>]</span>). Deze combinatie was aanvankelijk bedoeld als metafoor voor vrijheid, gelijkheid en broederschap, maar al snel verbond men de symbolen met historische gebeurtenissen. De adelaar stond voor het <a href="/wiki/Karelsprivilege" title="Karelsprivilege">Karelsprivilege</a> en loyaliteit aan Duitsland, de kroon voor de veldslag waarbij koning <a href="/wiki/Abel_van_Denemarken" title="Abel van Denemarken">Abel van Denemarken</a> in 1252 de dood had gevonden en de breipot voor een andere veldslag, waarbij boze vrouwen Denen met hete brei hadden afgeschrikt. Het wapen geldt sindsdien als het inofficiële wapen van de <a href="/wiki/Kreis_Nordfriesland" title="Kreis Nordfriesland">Kreis Nordfriesland</a>. </p><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Friese_adelaar_in_Chili?"><span id="Friese_adelaar_in_Chili.3F"></span>Friese adelaar in Chili?</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Friese adelaar in Chili?" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Friese adelaar in Chili?"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Nuevacoronica.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Nuevacoronica.jpg/260px-Nuevacoronica.jpg" decoding="async" width="260" height="349" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Nuevacoronica.jpg/390px-Nuevacoronica.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Nuevacoronica.jpg/520px-Nuevacoronica.jpg 2x" data-file-width="830" data-file-height="1113" /></a><figcaption>Wapen met adelaar op de Inca-kroniek E<i>l primer nueva corónica y buen gobierno</i>, 1615</figcaption></figure> <p>Het gebruik van dubbele adelaars als heraldisch symbool bij de <a href="/wiki/Inca%27s" title="Inca's">Inca's</a> leidde tot de theorie dat de oude Friezen <a href="/wiki/Latijns-Amerika" title="Latijns-Amerika">Latijns-Amerika</a> hadden ontdekt. Het verhaal knoopte aan bij het epische gedicht <i>La Araucana</i> van <a href="/w/index.php?title=Alonso_de_Ercilla&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alonso de Ercilla (de pagina bestaat niet)">Alonso de Ercilla</a><span class="noprint" style="font-size:85%; font-style: normal;"> [<a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Alonso_de_Ercilla" class="extiw" title="es:Alonso de Ercilla">es</a>]</span> (deel 2 uit 1578) over de opstand van de <a href="/wiki/Mapuche" title="Mapuche">Mapuche</a>-indianen tegen de Spaanse overheersing. Hierin figureert de inheemse prinses Glaura "uit het illustere bloed van Friso ontsproten, rijk aan goederen, maar arm aan geluk", weduwe van haar achterneef Fresolano die door de Spanjaarden was vermoord. </p><p><a href="/w/index.php?title=Martin_Hamconius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Martin Hamconius (de pagina bestaat niet)">Martin Hamconius</a> verbond dit in 1609 met de sage dat Friese schippers al in de 11e eeuw een onbekend continent hadden bereikt.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Volgens hem kon men in Amerika nog steeds adelaars vinden die waren "gebeeldhouwd en geschilderd op de Friese wijze". In werkelijkheid hadden de Spanjaarden dit symbool bij de inheemse elite geïntroduceerd.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mogelijk via heraldische handboeken belandde dit herkomstverhaal rond 1700 weer in <a href="/wiki/Chili" title="Chili">Chili</a>.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Waaraan Ercilla de namen Friso en Fresolano heeft ontleend, is moeilijk te achterhalen. De bekende historicus <a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_Toribio_Medina&action=edit&redlink=1" class="new" title="José Toribio Medina (de pagina bestaat niet)">José Toribio Medina</a><span class="noprint" style="font-size:85%; font-style: normal;"> [<a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Jos%C3%A9_Toribio_Medina" class="extiw" title="es:José Toribio Medina">es</a>]</span> wijst er echter op dat de Spaanse soldaten die in Vlaanderen waren gelegen, de opstandige provincies vaak als <i>Frisia</i> betitelden.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Wapen_van_de_keizer_van_Duitsland" title="Wapen van de keizer van Duitsland">Wapen van de keizer van Duitsland</a></li> <li><a href="/wiki/Wapen_van_Friesland#Wapens_met_een_adelaar" title="Wapen van Friesland">Wapens met de rijksadelaar in Friesland</a></li> <li><a href="/wiki/Wapen_van_Friesland" title="Wapen van Friesland">Wapen van Friesland</a></li> <li><a href="/wiki/Wapen_van_Groningen_(stad)" title="Wapen van Groningen (stad)">Wapen van Groningen (stad)</a></li> <li><a href="/wiki/Wapen_van_Groningen_(provincie)" title="Wapen van Groningen (provincie)">Wapen van Groningen (provincie)</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatuur">Literatuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Literatuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Friese_adelaar&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Literatuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Jan T. Anema, '<a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=BwcUAgAAQBAJ&pg=PA111">Adel en heraldiek in Friesland van de Middeleeuwen naar de Nieuwe Tijd</a>', in: Redmer Alma, Conrad Gietman, Albert Mensema (red.), <i>Adel en heraldiek in de Nederlanden. Adellijke identiteit en representatie</i>, Hilversum 2012, p. 109-139</li> <li>J.A. de Boo, 'De Friese halve adelaar. DeT<i>tijdschrift</i> 3 (1997), p. 49-54 en 4 (1998), p. 1-5</li> <li>Gerard F.E. Gonggrijp, <i>Friesche eigenerfdenwapens</i>, Naarden 1943 (p. 60-67 over de Friese adelaar)</li> <li><a href="/wiki/Cornelius_Pama" title="Cornelius Pama">Cornelius Pama</a>, <i>Heraldiek</i>, Kaapstad 1958</li> <li>R.P. Prummel, <i>De Roordawapens</i>, Groningen 2001</li> <li>Jakobus Reimers, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://uvaerfgoed.nl//beeldbank/xview?identifier=hdl:11245/3.33339">Das Adlerwappen bei den Friesen</a></i>, Oldenburg 1914</li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Hans Fieker, recensie van Reimers, Adlerwappen, in: <i>Upstalsboom-Blätter fur ostfriesische Geschichte und Heimatkunde</i> 6 (1916), p. 33-36.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Georg Sello, '<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ostfriesischelandschaft.de/fileadmin/user_upload/BIBLIOTHEK/Emder_Jahrbuch/EJ14.pdf">Das Stadtwappen von Emden</a>', in: <i>Jahrbuch der Gesellschaft für bildende Kunst und vaterländischde Altertümer zu Emden</i> 14, Afl. 1 en 2 (1902), p. 236-279, hier 240.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Louis Carolus-Barré en Paul Adam-Even, 'Les armes de Charlemagne dans l'héraldique et l'iconographie médiévales', in: <i>Mémorial d’un voyage d’études de la Société nationale des antiquaires de France en Rhénanie (Juilliet 1951)</i>, Parijs 1953, p. 289-308. Adrian Ailes, '<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.charlemagne-icon.ac.uk/files/2016/01/Ailes-2016-Attributed-Arms-of-Charlemagne-1.pdf">The Attributed Arms of Charlemagne, 1200–1500</a>', in: <i>Charlemagne. An European Icon</i> (online tijdschrift) (2016)</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Drie gouden kronen in een blauw veld golden in middeleeuwse wapenboeken als het wapen van <a href="/wiki/Koning_Arthur" title="Koning Arthur">Koning Arthur</a>, maar het werd ook wel gebruikt voor andere personages uit de reeks van <a href="/wiki/Van_neghen_den_besten" title="Van neghen den besten">Neghen Besten</a>. Het <a href="/w/index.php?title=Wapen_van_de_stad_Keulen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wapen van de stad Keulen (de pagina bestaat niet)">wapen van de stad Keulen</a><span class="noprint" style="font-size:85%; font-style: normal;"> [<a href="https://de.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6lner_Wappen" class="extiw" title="de:Kölner Wappen">de</a>]</span>, zetel van de aartsbisschop, had eveneens drie kronen, maar dan als symbool voor de <a href="/wiki/Wijzen_uit_het_oosten" title="Wijzen uit het oosten">Heilige Drie Koningen</a>. In de Friese mythologie − met name in <i>Thet Freske Riim</i> − was verder sprake van een kroon die <a href="/wiki/Noach" title="Noach">Noach</a> aan zijn zoon <a href="/wiki/Jafet" title="Jafet">Jafet</a> had gegeven. Prins Friso had deze kroon later als bewijs voor zijn vrijheid samen met het vrijheidsvaandel mee naar Friesland genomen.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=hKw_AAAAcAAJ&pg=PA52&dq=%22aernt">Jancko Douwama's geschriften</a></i>, uitg. door het Povinciaal Friesch Genootschap, dl. 1, Leeuwarden 1830, p. 52.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Vgl. Georg Sello, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://digital.lb-oldenburg.de/ihd/id/236390">Östringen und Rüstringen.Studien zur Geschichte von Land und Volk</a></i>, Oldenburg 1928, p. 32-34.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Anton Heimreich, <i>Nord-Fresische Chronik</i>, Schleswig 1666, p. 57.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Albert Panten, 'Wie der Grütztopf ins friesische Wappen kam'<i>,</i> in: <i>Nordfriesland</i>, nr. 133 (april 2001), p. 10-17 en nr. 134 (september 2001), p. 22–28.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">L.Ph.C. van den Bergh, '<a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=zVhSAAAAcAAJ&pg=PR23">Nederlands aanspraak op de ontdekking van Amerika voor Columbus</a>', in: <i>Bijdragen voor Vaderlandsche Geschiedenis en Oudheidkunde</i> 7 (1850), p. 23-33.. .</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Alexander M. Randa, <i>Österreich in Übersee</i>, Wenen 1966, p. 11-16.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Het herkomstverhaal duikt vermoedelijk voor het eerst op in een heruitgave van Gregorio García, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=MJQsadT0F8IC&pg=PA272">Origen de los Indios de el Nuevo Mundo, e Indias Occidentales</a></i>, Valencia 1607, 2e dr. bewerkt. door Andrés Gonzales de Barcia, Madrid 1719, p. 272-273.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Vgl. Claude-François Menestrier, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=pyS_6B1664EC&pg=PA211">Le veritable art du blason et l’origine des armoiries</a></i>, Parijs 1671, p. 241.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">José Toribio Medina, '<a rel="nofollow" class="external text" href="https://anales.uchile.cl/index.php/ANUC/article/viewFile/25094/26434">El descumbriemento de Chile por les Frisios en el siglo XI</a>', in: <i>Anales de la Universidad de Chile</i> 126 (1910), p. 497-506, samengevat in Dez., <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cervantesvirtual.com/obra-visor/la-araucana-ilustraciones--0/html/016456e2-82b2-11df-acc7-002185ce6064_58.html">La Araucana de Alonso de Ercilla y Zúñiga</a></i>, Santiago de Chili 1918, p. 457-461.</span> </li> </ol></div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Vaktermen_in_de_heraldiek"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_vaktermen_heraldiek" title="Sjabloon:Navigatie vaktermen heraldiek"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_vaktermen_heraldiek&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Vaktermen_in_de_heraldiek" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Lijst_van_vaktermen_in_de_heraldiek" title="Lijst van vaktermen in de heraldiek">Vaktermen in de heraldiek</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/Adelaar_(heraldiek)" title="Adelaar (heraldiek)">adelaar</a> · <a href="/wiki/Agnus_Dei" title="Agnus Dei">Agnus Dei</a> · <a href="/wiki/Alliantiewapen" title="Alliantiewapen">alliantiewapen</a> · <a href="/wiki/Andreaskruis" title="Andreaskruis">andreaskruis</a> · <a href="/wiki/Ankerkruis" title="Ankerkruis">ankerkruis</a> · <a href="/wiki/Wapenboek" title="Wapenboek">armoriaal</a> · <a href="/wiki/Baldakijn" title="Baldakijn">baldakijn</a> · <a href="/wiki/Barensteel" title="Barensteel">barensteel</a> · <a href="/wiki/Bezant_(heraldiek)" title="Bezant (heraldiek)">bezant</a> · <a href="/wiki/Bourgondisch_kruis" title="Bourgondisch kruis">Bourgondisch kruis</a> · <a href="/wiki/Brisure" title="Brisure">brisure</a> · <a href="/wiki/Cartouche_(heraldiek)" title="Cartouche (heraldiek)">cartouche</a> · <a href="/wiki/Centaur_(mythologie)" title="Centaur (mythologie)">centaur</a> · <a href="/wiki/Cordeli%C3%A8re" title="Cordelière">cordelière</a> · <a href="/wiki/Dekkleed" title="Dekkleed">dekkleed</a> · <a href="/wiki/Dorpsvlag" title="Dorpsvlag">dorpsvlag</a> · <a href="/wiki/Dorpswapen" title="Dorpswapen">dorpswapen</a>· <a href="/wiki/Drieberg_(heraldiek)" title="Drieberg (heraldiek)">drieberg</a> · <a href="/wiki/Dubbelkoppige_adelaar" title="Dubbelkoppige adelaar">dubbelkoppige adelaar</a> · <a href="/wiki/Dwarsbalk_(heraldiek)" title="Dwarsbalk (heraldiek)">dwarsbalk</a> · <a href="/wiki/Fleur_de_lis" title="Fleur de lis">fleur de lis</a> · <a href="/wiki/Fleuron_(heraldiek)" title="Fleuron (heraldiek)">fleuron</a> · <a class="mw-selflink selflink">Friese adelaar</a> · <a href="/wiki/Gaande_leeuw" title="Gaande leeuw">gaande leeuw</a> · <a href="/wiki/Kwartileren" title="Kwartileren">gecarteleerd</a> · <a href="/wiki/Gelderse_leeuw" title="Gelderse leeuw">Gelderse leeuw</a> · <a href="/wiki/Gepaald" title="Gepaald">gepaald</a> · <a href="/wiki/Gravenkroon" title="Gravenkroon">gravenkroon</a> · <a href="/wiki/Groot_wapen" title="Groot wapen">groot wapen</a> · <a href="/wiki/Griffioen" title="Griffioen">griffioen</a> · <a href="/wiki/Hartschild" title="Hartschild">hartschild</a> · <a href="/wiki/Helmkroon" title="Helmkroon">helmkroon</a> · <a href="/wiki/Helmteken" title="Helmteken">helmteken</a> · <a href="/wiki/Heraldische_kleur" title="Heraldische kleur">heraldische kleur</a> · <a href="/wiki/Herautstuk" title="Herautstuk">herautstuk</a> · <a href="/wiki/Hermelijn_(heraldiek)" title="Hermelijn (heraldiek)">hermelijn</a> · <a href="/wiki/Hoed_(heraldiek)" title="Hoed (heraldiek)">hoed</a> · <a href="/wiki/Hollandse_Leeuw_(wapendier)" class="mw-redirect" title="Hollandse Leeuw (wapendier)">Hollandse Leeuw</a> · <a href="/wiki/Hollandse_tuin_(heraldiek)" title="Hollandse tuin (heraldiek)">Hollandse tuin</a> · <a href="/wiki/Huismerk_(heraldiek)" title="Huismerk (heraldiek)">huismerk</a> · <a href="/wiki/Jeruzalemkruis" title="Jeruzalemkruis">Jeruzalemkruis</a> · <a href="/wiki/Karbonkel_(heraldiek)" title="Karbonkel (heraldiek)">karbonkel</a> · <a href="/wiki/Keizerskroon_(heraldiek)" title="Keizerskroon (heraldiek)">keizerskroon</a> · <a href="/wiki/Keper_(heraldiek)" title="Keper (heraldiek)">keper</a> · <a href="/wiki/Koek_(heraldiek)" title="Koek (heraldiek)">koek</a> · <a href="/wiki/Bisschopsstaf" title="Bisschopsstaf">kromstaf</a> · <a href="/wiki/Kroon_(heraldiek)" title="Kroon (heraldiek)">kroon</a> · <a href="/wiki/Krukkenkruis" title="Krukkenkruis">krukkenkruis</a> · <a href="/wiki/Kwartier_(heraldiek)" title="Kwartier (heraldiek)">kwartier</a> · <a href="/wiki/Kwartileren" title="Kwartileren">kwartileren</a> · <a href="/wiki/Kwartierzoom" title="Kwartierzoom">kwartierzoom</a> · <a href="/wiki/Leeuw_(heraldiek)" title="Leeuw (heraldiek)">leeuw</a> · <a href="/wiki/Markiezenkroon" title="Markiezenkroon">markiezenkroon</a> · <a href="/wiki/Merlet_(heraldiek)" title="Merlet (heraldiek)">merlet</a> · <a href="/wiki/Rijn_(molensteen)" title="Rijn (molensteen)">molenijzer</a> · <a href="/wiki/Motto" title="Motto">motto</a> · <a href="/wiki/Muurkroon" title="Muurkroon">muurkroon</a> · <a href="/wiki/Nassaublauw" title="Nassaublauw">nassaublauw</a> · <a href="/wiki/Natuurlijke_kleur" title="Natuurlijke kleur">natuurlijke kleur</a> · <a href="/wiki/Nederlandse_leeuw" title="Nederlandse leeuw">Nederlandse leeuw</a> · <a href="/wiki/Nederlandse_Maagd" title="Nederlandse Maagd">Nederlandse Maagd</a> · <a href="/wiki/Ombrellino" title="Ombrellino">ombrellino</a> · <a href="/wiki/Ordeketen" title="Ordeketen">ordeketen</a> · <a href="/wiki/Palen_(heraldiek)" title="Palen (heraldiek)">palen</a> · <a href="/wiki/Pentagram" title="Pentagram">pentagram</a> · <a href="/wiki/Pijlenbundel" title="Pijlenbundel">pijlenbundel</a> · <a href="/wiki/Raadselwapen" title="Raadselwapen">raadselwapen</a> · <a href="/wiki/Raaf_(wapendier)" title="Raaf (wapendier)">raaf</a> · <a href="/wiki/Respectant" title="Respectant">respectant</a> · <a href="/wiki/Riddertoernooi" title="Riddertoernooi">riddertoernooi</a> · <a href="/wiki/Rijksbanier" title="Rijksbanier">rijksbanier</a> · <a href="/wiki/Rijkskleuren" title="Rijkskleuren">rijkskleuren</a> · <a href="/wiki/Rijksstandaard" title="Rijksstandaard">rijksstandaard</a> · <a href="/wiki/Rijkswapen" title="Rijkswapen">rijkswapen</a> · <a href="/wiki/Roos_(heraldiek)" title="Roos (heraldiek)">roos</a> · <a href="/wiki/Rudolfinische_keizerskroon" title="Rudolfinische keizerskroon">Rudolfinische keizerskroon</a> · <a href="/wiki/Saksenros" title="Saksenros">Saksenros</a> · <a href="/wiki/Saladins_Adelaar" title="Saladins Adelaar">Saladins Adelaar</a> · <a href="/wiki/Scharlakenrood" title="Scharlakenrood">scharlakenrood</a> · <a href="/wiki/Schildhoofd" title="Schildhoofd">schildhoofd</a> · <a href="/wiki/Schildhouder" title="Schildhouder">schildhouder</a> · <a href="/wiki/Schildvoet" title="Schildvoet">schildvoet</a> · <a href="/wiki/Schildzoom" title="Schildzoom">schildzoom</a> · <a href="/wiki/Schoof_(graan)" title="Schoof (graan)">schoof</a> · <a href="/wiki/Schuinbalk" title="Schuinbalk">schuinbalk</a> · <a href="/wiki/Schuinstreep_sinister" title="Schuinstreep sinister">schuinstreep sinister</a> · <a href="/wiki/Sinister" title="Sinister">sinister</a> · <a href="/wiki/Sleutels_van_Petrus" title="Sleutels van Petrus">sleutels van Petrus</a> · <a href="/wiki/Socialistische_heraldiek" title="Socialistische heraldiek">socialistische heraldiek</a> · <a href="/wiki/Sprekend_wapen" title="Sprekend wapen">sprekend wapen</a> · <a href="/wiki/Stadskleuren" title="Stadskleuren">stadskleuren</a> · <a href="/wiki/Standaard_(herkenningsteken)" title="Standaard (herkenningsteken)">standaard</a> · <a href="/wiki/Stedenmaagd" title="Stedenmaagd">stedenmaagd</a> · <a href="/wiki/Ster_(symbool)" title="Ster (symbool)">ster</a> · <a href="/wiki/Tinctuur_(heraldiek)" title="Tinctuur (heraldiek)">tinctuur</a> · <a href="/wiki/Vair_(heraldiek)" title="Vair (heraldiek)">vair</a> · <a href="/wiki/Vermeerdering_(heraldiek)" title="Vermeerdering (heraldiek)">vermeerdering</a> · <a href="/wiki/Vlag" title="Vlag">vlag</a> · <a href="/wiki/Vorstenhoed" title="Vorstenhoed">vorstenhoed</a> · <a href="/wiki/Vrijheidshoed" title="Vrijheidshoed">vrijheidshoed</a> · <a href="/wiki/Vrijkwartier" title="Vrijkwartier">vrijkwartier</a> · <a href="/wiki/Vrouwenwapen" title="Vrouwenwapen">vrouwenwapen</a> · <a href="/wiki/Wapen_(heraldiek)" title="Wapen (heraldiek)">wapen</a> · <a href="/wiki/Wapenbelasting" title="Wapenbelasting">wapenbelasting</a> · <a href="/wiki/Wapenboek_Beyeren" title="Wapenboek Beyeren">Wapenboek Beyeren</a> · <a href="/wiki/Wapenboek_Gelre" title="Wapenboek Gelre">Wapenboek Gelre</a> · <a href="/wiki/Wapenbord" title="Wapenbord">wapenbord</a> · <a href="/wiki/Wapendiploma" title="Wapendiploma">wapendiploma</a> · <a href="/wiki/Wapendier" title="Wapendier">wapendier</a> · <a href="/wiki/Wapenkast" title="Wapenkast">wapenkast</a> · <a href="/wiki/Wapenkoning" title="Wapenkoning">wapenkoning</a> · <a href="/wiki/Wapenmantel" title="Wapenmantel">wapenmantel</a> · <a href="/wiki/Wapenrecht_(heraldiek)" title="Wapenrecht (heraldiek)">wapenrecht</a> · <a href="/wiki/Wapenrol" title="Wapenrol">wapenrol</a> · <a href="/wiki/Wapenstier" title="Wapenstier">wapenstier</a> · <a href="/wiki/Wapentent" title="Wapentent">wapentent</a> · <a href="/wiki/Wassende_en_afnemende_maan" title="Wassende en afnemende maan">wassende en afnemende maan</a> · <a href="/wiki/Waterlandse_zwaan" title="Waterlandse zwaan">Waterlandse zwaan</a> · <a href="/wiki/Westfriese_boomwapens" title="Westfriese boomwapens">Westfriese boomwapens</a> · <a href="/wiki/Wildeman_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Wildeman (hoofdbetekenis)">wildeman</a> · <a href="/wiki/Wolfsangel" title="Wolfsangel">wolfsangel</a> · <a href="/wiki/Wrong" title="Wrong">wrong</a> </p> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐64476968cd‐mc954 Cached time: 20241102141840 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.168 seconds Real time usage: 0.218 seconds Preprocessor visited node count: 1137/1000000 Post‐expand include size: 13670/2097152 bytes Template argument size: 4263/2097152 bytes Highest expansion depth: 13/100 Expensive parser function count: 6/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 9118/5000000 bytes Lua time usage: 0.003/10.000 seconds Lua memory usage: 584280/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 112.733 1 -total 29.50% 33.258 5 Sjabloon:Ill 28.97% 32.657 1 Sjabloon:Appendix 27.81% 31.353 1 Sjabloon:Navigatie_vaktermen_heraldiek 26.33% 29.683 1 Sjabloon:References 24.94% 28.112 1 Sjabloon:Navigatie 7.54% 8.495 5 Sjabloon:Join 5.00% 5.631 1 Sjabloon:Zie_ook 4.36% 4.915 5 Sjabloon:Main_other 3.66% 4.125 1 Sjabloon:Bewerklinks --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:idhash:621939-0!canonical and timestamp 20241102141840 and revision id 66481104. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Friese_adelaar&oldid=66481104">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Friese_adelaar&oldid=66481104</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wapendier" title="Categorie:Wapendier">Wapendier</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Fries_symbool" title="Categorie:Fries symbool">Fries symbool</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 10 dec 2023 om 23:16.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Friese_adelaar&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6d67bf974d-sfs22","wgBackendResponseTime":140,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.168","walltime":"0.218","ppvisitednodes":{"value":1137,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":13670,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4263,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":9118,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 112.733 1 -total"," 29.50% 33.258 5 Sjabloon:Ill"," 28.97% 32.657 1 Sjabloon:Appendix"," 27.81% 31.353 1 Sjabloon:Navigatie_vaktermen_heraldiek"," 26.33% 29.683 1 Sjabloon:References"," 24.94% 28.112 1 Sjabloon:Navigatie"," 7.54% 8.495 5 Sjabloon:Join"," 5.00% 5.631 1 Sjabloon:Zie_ook"," 4.36% 4.915 5 Sjabloon:Main_other"," 3.66% 4.125 1 Sjabloon:Bewerklinks"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.003","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":584280,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-64476968cd-mc954","timestamp":"20241102141840","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Friese adelaar","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Friese_adelaar","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q325382","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q325382","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-09-22T00:39:35Z","dateModified":"2023-12-10T22:16:13Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/46\/De_Friese_Halve_Adelaar.svg","headline":"wapendier"}</script> </body> </html>