CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Heavy metal – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"fe24ff2c-1d49-4a91-b00e-019b9eb2ae14","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Heavy_metal","wgTitle":"Heavy metal","wgCurRevisionId":75328678,"wgRevisionId":75328678,"wgArticleId":28709,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Artykuły z brakującymi przypisami od 2010-10","Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Heavy metal"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Heavy_metal","wgRelevantArticleId":28709,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75328678,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q38848","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=[ "ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions", "wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg/1200px-Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="820"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg/800px-Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="546"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg/640px-Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="437"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Heavy metal – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Heavy_metal rootpage-Heavy_metal skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Heavy+metal" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Heavy+metal" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Heavy+metal" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Heavy+metal" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Wstęp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wstęp"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Wstęp</span> </div> </a> <ul id="toc-Wstęp-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Charakterystyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Charakterystyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Charakterystyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Charakterystyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tematyka_tekstów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tematyka_tekstów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tematyka tekstów</span> </div> </a> <ul id="toc-Tematyka_tekstów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wizerunek_i_moda" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wizerunek_i_moda"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Wizerunek i moda</span> </div> </a> <ul id="toc-Wizerunek_i_moda-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Subkultura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Subkultura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Subkultura</span> </div> </a> <ul id="toc-Subkultura-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Etymologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etymologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Etymologia</span> </div> </a> <ul id="toc-Etymologia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Historia</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Heavy metal</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 99 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-99" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">99 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Heavy_Metal" title="Heavy Metal – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Heavy Metal" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%8A%D9%82%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="موسيقى الميتال – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="موسيقى الميتال" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Metal_musiqi" title="Metal musiqi – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Metal musiqi" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B9%E0%A7%87%E0%A6%AD%E0%A6%BF_%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%B2_%E0%A6%B8%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%97%E0%A7%80%E0%A6%A4" title="হেভি মেটাল সঙ্গীত – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="হেভি মেটাল সঙ্গীত" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/T%C4%81ng-kim-sio%CC%8Dk_im-ga%CC%8Dk" title="Tāng-kim-sio̍k im-ga̍k – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tāng-kim-sio̍k im-ga̍k" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB_(%D0%BC%D1%83%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B0)" title="Метал (музыка) – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Метал (музыка)" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%8D%D1%82%D0%B0%D0%BB_(%D0%BC%D1%83%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B0)" title="Мэтал (музыка) – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Мэтал (музыка)" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%8A%D0%BB" title="Хевиметъл – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Хевиметъл" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – bawarski" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Metal" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bawarski" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Cerddoriaeth_metel_trwm" title="Cerddoriaeth metel trwm – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Cerddoriaeth metel trwm" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Metal" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal_music" title="Heavy metal music – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Heavy metal music" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Metalroko" title="Metalroko – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Metalroko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Heavy_Metal" title="Heavy Metal – estremadurski" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Heavy Metal" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="estremadurski" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D9%87%D9%88%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="موسیقی هوی متال – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="موسیقی هوی متال" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Heavy_Metal" title="Heavy Metal – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Heavy Metal" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Metal" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – friulski" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulski" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Miotal_trom_(ceol)" title="Miotal trom (ceol) – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Miotal trom (ceol)" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Meatailt_throm" title="Meatailt throm – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Meatailt throm" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%87%8D%E9%87%91%E5%B1%9E%E9%9F%B3%E4%B9%90" title="重金属音乐 – gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="重金属音乐" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%97%A4%EB%B9%84_%EB%A9%94%ED%83%88" title="헤비 메탈 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="헤비 메탈" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AC" title="Մետալ – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մետալ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Metal" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/%C3%9Eungarokk" title="Þungarokk – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Þungarokk" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%91%D7%99_%D7%9E%D7%98%D7%90%D7%9C" title="הבי מטאל – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="הבי מטאל" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Heavy_Metal" title="Heavy Metal – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Heavy Metal" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მძიმე მეტალი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მძიმე მეტალი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Heavy_Metal_(muz%C3%AEk)" title="Heavy Metal (muzîk) – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Heavy Metal (muzîk)" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="Метал – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Метал" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Metallum_(musica)" title="Metallum (musica) – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Metallum (musica)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Smagais_met%C4%81ls_(m%C5%ABzikas_%C5%BEanrs)" title="Smagais metāls (mūzikas žanrs) – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Smagais metāls (mūzikas žanrs)" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Metal" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Sunkusis_metalas_(muzikos_stilius)" title="Sunkusis metalas (muzikos stilius) – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Sunkusis metalas (muzikos stilius)" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Metal" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%B2%D0%B8-%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Хеви-метал музика – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Хеви-метал музика" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მონკა მეტალი – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მონკა მეტალი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%8A%D9%83%D8%A7_%D9%87%D9%8A%DA%A4%D9%89_%D9%85%D9%8A%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="مزيكا هيڤى ميتال – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="مزيكا هيڤى ميتال" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%88%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="هوی متال – mazanderański" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="هوی متال" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderański" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Muzik_heavy_metal" title="Muzik heavy metal – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Muzik heavy metal" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB_%D1%80%D0%BE%D0%BA" title="Метал рок – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Метал рок" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9F%E1%80%B2%E1%80%97%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%9C%E1%80%BA_%E1%80%82%E1%80%AE%E1%80%90" title="ဟဲဗီးမက်တယ်လ် ဂီတ – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="ဟဲဗီးမက်တယ်လ် ဂီတ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – dolnosaksoński" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Metal" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="dolnosaksoński" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B9%E0%A5%87%E0%A4%AD%E0%A5%80_%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A4%B2_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%80%E0%A4%A4" title="हेभी मेटल संगीत – newarski" lang="new" hreflang="new" data-title="हेभी मेटल संगीत" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newarski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%98%E3%83%B4%E3%82%A3%E3%83%A1%E3%82%BF%E3%83%AB" title="ヘヴィメタル – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ヘヴィメタル" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Xevi-metal" title="Xevi-metal – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Xevi-metal" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – pikardyjski" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="pikardyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="Метал – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Метал" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – sardyński" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardyński" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal_muisic" title="Heavy metal muisic – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Heavy metal muisic" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal_music" title="Heavy metal music – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Heavy metal music" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Metal" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Hewimetal" title="Hewimetal – śląski" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Hewimetal" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="śląski" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%86%D8%B3%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%DA%BE%DB%8E%DA%A4%DB%8C_%D9%85%DB%8E%D8%AA%D8%A7%DA%B5" title="مۆسیقای ھێڤی مێتاڵ – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="مۆسیقای ھێڤی مێتاڵ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%B2%D0%B8_%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="Хеви метал – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Хеви метал" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Metallimusiikki" title="Metallimusiikki – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Metallimusiikki" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%A9%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%B4%E0%AF%88_%E0%AE%87%E0%AE%9A%E0%AF%88" title="கனமாழை இசை – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கனமாழை இசை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AE%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A5" title="เฮฟวีเมทัล – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="เฮฟวีเมทัล" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%B2%D1%96-%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB" title="Хеві-метал – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Хеві-метал" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Heavy_Metal" title="Heavy Metal – wenecki" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Heavy Metal" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="wenecki" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Heavy metal" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Metalmuusiga" title="Metalmuusiga – võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Metalmuusiga" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Metal" title="Metal – waloński" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Metal" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="waloński" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Metal_(muzik)" title="Metal (muzik) – zachodnioflamandzki" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Metal (muzik)" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="zachodnioflamandzki" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%87%8D%E9%87%91%E5%B1%9E%E9%9F%B3%E4%B9%90" title="重金属音乐 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="重金属音乐" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%87%8D%E9%87%91%E5%B1%AC%E9%9F%B3%E6%A8%82" title="重金屬音樂 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="重金屬音樂" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Metala_moz%C4%97ka" title="Metala mozėka – żmudzki" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Metala mozėka" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="żmudzki" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%87%8D%E9%87%91%E5%B1%9E%E9%9F%B3%E4%B9%90" title="重金属音乐 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="重金属音乐" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q38848#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Heavy_metal" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Heavy_metal" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Heavy_metal"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Heavy_metal"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Heavy_metal" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Heavy_metal" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&oldid=75328678" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Heavy_metal&id=75328678&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FHeavy_metal"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FHeavy_metal"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Heavy+metal"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Heavy_metal&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Heavy_metal_music" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q38848" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy gatunku muzyki. Zobacz też: <a href="/wiki/Heavy_metal_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Heavy metal (ujednoznacznienie)">inne znaczenia tego zwrotu</a>.</span></div> <div class="metadata plainlinks mbox mbox-content" tabindex="0"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75298054">.mw-parser-output .mbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);border-left:10px solid var(--color-progressive,#36c);background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;margin:0 10%0.5em 10%;display:grid;padding:.3em;gap:.3em;grid-template-columns:60px 1fr;align-items:center;word-break:break-word}.mw-parser-output .mbox.with-iconright{grid-template-columns:60px 1fr min-content}.mw-parser-output .mbox.without-icon{grid-template-columns:1fr}.mw-parser-output .mbox-iconright,.mw-parser-output .mbox-icon{justify-self:center}.mw-parser-output .mbox-icon img{max-width:100%;object-fit:contain}.mw-parser-output .mbox p{font-size:inherit}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .mbox{margin-left:0;margin-right:0}}@media(max-width:600px){.mw-parser-output .mbox{width:100%}}@media(max-width:450px){.mw-parser-output .mbox-iconright{grid-row:2;grid-column:1/span 2;justify-self:end}.mw-parser-output .mbox.with-iconright{grid-template-columns:40px 1fr}.mw-parser-output .mbox{grid-template-columns:40px 1fr;font-size:0.85rem}}.mw-parser-output .mbox+.mbox{margin-top:calc(-0.5em - 1px)}.mw-parser-output .mbox.mbox-serious{border-left-color:#d33}.mw-parser-output .mbox.mbox-content{border-left-color:#f28500}.mw-parser-output .mbox.mbox-notice{border-left-color:var(--color-progressive,#36c)}.mw-parser-output .mbox.mbox-merge{border-left-color:#9932cc}body.ns-6 .mw-parser-output .mbox{width:unset;max-width:unset}</style> <div class="mbox-icon"> <div><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/REF_new_%28questionmark%29.svg/50px-REF_new_%28questionmark%29.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/REF_new_%28questionmark%29.svg/75px-REF_new_%28questionmark%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/REF_new_%28questionmark%29.svg/100px-REF_new_%28questionmark%29.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></span></span></div></div> <div class="mbox-text"><b>Ten artykuł od 2010-10 zawiera treści, przy których <a href="/wiki/Wikipedia:Weryfikowalno%C5%9B%C4%87" title="Wikipedia:Weryfikowalność">brakuje odnośników do źródeł</a>.</b><div class="hide-when-compact">Należy dodać <b><a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">przypisy</a></b> do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy <a href="/wiki/Wikipedia:Bibliografia" title="Wikipedia:Bibliografia">źródeł bibliograficznych</a> jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.<br /><small><i>Sprawdź w źródłach:</i> <span class="plainlinks"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/szukaj/Heavy+metal.html">Encyklopedia PWN</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?as_brr=0&as_pub=-icon&q=%22Heavy+metal%22">Google Books</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="http://scholar.google.com/scholar?q=%22Heavy+metal%22">Google Scholar</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://fbc.pionier.net.pl/search#fq={!tag=dcterms_accessRights}dcterms_accessRights%3A%22Dost%C4%99p%20otwarty%22&q=%22Heavy+metal%22">Federacja Bibliotek Cyfrowych</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bazhum.muzhp.pl/artykul/lista/?generalQuery=%22Heavy+metal%22">BazHum</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://yadda.icm.edu.pl/baztech/search/page.action?qt=SEARCH&q=c_0language_0eq.all*sc.article*c_0keywords_0eq.Heavy+metal*l_0*c_0fulltext_0eq.all">BazTech</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://rcin.org.pl/dlibra/results?q=%22Heavy+metal%22&action=SimpleSearchAction&type=-6&p=0">RCIN</a> • Internet Archive (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/texts?query=%22Heavy+metal%22">texts</a> / <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/inlibrary?query=%22Heavy+metal%22">inlibrary</a>)</span></small><br /><span style="color: var(--color-subtle, #54595d); font-size:80%">Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w <a href="/wiki/Dyskusja:Heavy_metal" title="Dyskusja:Heavy metal">dyskusji tego artykułu</a>.</span><br /><span style="color: var(--color-subtle, #54595d); font-size:80%"> Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon <a href="/wiki/Szablon:Dopracowa%C4%87" title="Szablon:Dopracować">{{Dopracować}}</a> z tego artykułu.</span></div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65229311">.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-blues .naglowek{background:cornflowerblue;color:white}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-country .naglowek{background:#b17d53;color:white}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-disco .naglowek{background:deeppink;color:white}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-electronic .naglowek{background:#EAECF0;color:black}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-hip-hop .naglowek{background:darkblue;color:white}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-pop .naglowek{background:lightskyblue;color:black}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-rock .naglowek{background:firebrick;color:white}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-reggae .naglowek{background:green;color:white}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-ska .naglowek{background:green;color:white}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-soul .naglowek{background:darkorange;color:black}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-metal .naglowek{background:black;color:white}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-jazz .naglowek{background:pink;color:black}.mw-parser-output .infobox.gatunekmuzyki-inne .naglowek{background:#EAECF0;color:black}</style> <table class="infobox gatunekmuzyki-metal"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Heavy metal</div> </caption> <tbody><tr> <th>Pochodzenie </th> <td> <p><a href="/wiki/Blues-rock" title="Blues-rock">blues rock</a>, <a href="/wiki/Rock_psychodeliczny" title="Rock psychodeliczny">rock psychodeliczny</a>, <a href="/wiki/Hard_rock" title="Hard rock">hard rock</a>, <a href="/wiki/Rock_progresywny" title="Rock progresywny">rock progresywny</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Czas i miejsce powstania </th> <td> <p>przełom lat <a href="/wiki/Lata_60._XX_wieku" title="Lata 60. XX wieku">1960</a>. i <a href="/wiki/Lata_70._XX_wieku" title="Lata 70. XX wieku">1970</a>., <a href="/wiki/Wielka_Brytania" title="Wielka Brytania">Wielka Brytania</a>/<a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stany Zjednoczone</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Instrumenty </th> <td> <p><a href="/wiki/Gitara_elektryczna" title="Gitara elektryczna">gitara elektryczna</a>,<br /><a href="/wiki/Gitara_basowa" title="Gitara basowa">gitara basowa</a>, <a href="/wiki/Perkusja" title="Perkusja">perkusja</a>, <a href="/wiki/Instrument_klawiszowy" title="Instrument klawiszowy">instrumenty klawiszowe</a> (okazjonalnie) </p> </td></tr> <tr> <th>Największa popularność </th> <td> <p>ogólnoświatowa, szczyt popularności w <a href="/wiki/Wielka_Brytania" title="Wielka Brytania">Wielkiej Brytanii</a> w 1980. </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;">Podgatunki </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#f8f8f8; color:black; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=Avant-garde_metal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avant-garde metal (strona nie istnieje)">avant-garde metal</a>, <a href="/wiki/Black_metal" title="Black metal">black metal</a>, <a href="/wiki/Death_metal" title="Death metal">death metal</a>, <a href="/wiki/Doom_metal" title="Doom metal">doom metal</a>, <a href="/wiki/Glam_metal" title="Glam metal">glam metal</a>, <a href="/wiki/Gothic_metal" title="Gothic metal">gothic metal</a>, <a href="/wiki/Groove_metal" title="Groove metal">groove metal</a>, <a href="/wiki/Power_metal" title="Power metal">power metal</a>, <a href="/wiki/Speed_metal" title="Speed metal">speed metal</a>, <a href="/wiki/Stoner_rock" title="Stoner rock">stoner metal</a>, <a href="/wiki/Metal_symfoniczny" title="Metal symfoniczny">metal symfoniczny</a>, <a href="/wiki/Thrash_metal" title="Thrash metal">thrash metal</a>, <a href="/w/index.php?title=Tradycyjny_heavy_metal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tradycyjny heavy metal (strona nie istnieje)">tradycyjny heavy metal</a>, <a href="/wiki/Viking_metal" title="Viking metal">viking metal</a>, <a href="/w/index.php?title=Metal_techniczny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metal techniczny (strona nie istnieje)">metal techniczny</a>, <a href="/wiki/Unblack_metal" title="Unblack metal">unblack metal</a>, <a href="/wiki/Nu_metal" title="Nu metal">nu metal</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;">Podgatunki powstałe z połączenia z innym stylem muzycznym </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#f8f8f8; color:black; text-align:center;"><a href="/wiki/Metal_alternatywny" title="Metal alternatywny">metal alternatywny</a>, <a href="/wiki/Metal_chrze%C5%9Bcija%C5%84ski" title="Metal chrześcijański">metal chrześcijański</a>, <a href="/wiki/Crust_punk" title="Crust punk">crust punk</a>, <a href="/wiki/Folk_metal" title="Folk metal">folk metal</a>, <a href="/wiki/Funk_metal" title="Funk metal">funk metal</a>, <a href="/wiki/Grunge" title="Grunge">grunge</a>, <a href="/wiki/Industrial_metal" title="Industrial metal">industrial metal</a>, <a href="/wiki/Metalcore" title="Metalcore">metalcore</a>, <a href="/wiki/Metal_neoklasyczny" title="Metal neoklasyczny">metal neoklasyczny</a>, <a href="/wiki/Nu_metal" title="Nu metal">nu metal</a>, <a href="/wiki/Post-metal" title="Post-metal">post-metal</a>, <a href="/wiki/Metal_progresywny" title="Metal progresywny">metal progresywny</a>, <a href="/wiki/Rapcore" title="Rapcore">rap metal</a>, <a href="/wiki/Sludge_metal" title="Sludge metal">sludge metal</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;">Style regionalne </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#f8f8f8; color:black; text-align:center;"><a href="/wiki/Australia" title="Australia">Australia</a> – <a href="/w/index.php?title=Bay_Area&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bay Area (strona nie istnieje)">Bay Area</a> – <a href="/wiki/Brazylia" title="Brazylia">Brazylia</a> – <a href="/wiki/Wielka_Brytania" title="Wielka Brytania">Wielka Brytania</a> – <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a> – <a href="/w/index.php?title=Gotenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gotenburg (strona nie istnieje)">Gotenburg</a> Szwecja – <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">USA</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; font-weight:bold; border:1px solid #aaa;">Inne tematy </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#f8f8f8; color:black; text-align:center;"><a href="/w/index.php?title=Moda_heavymetalowa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moda heavymetalowa (strona nie istnieje)">moda</a>, <a href="/w/index.php?title=Lista_zespo%C5%82%C3%B3w_heavymetalowych&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lista zespołów heavymetalowych (strona nie istnieje)">zespoły</a>, <a href="/wiki/Heavymetalowy_umlaut" title="Heavymetalowy umlaut">umlaut</a>, <a href="/wiki/Blast_beats" title="Blast beats">blast beat</a> </td></tr> </tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70829359">.mw-parser-output .listen-box{clear:right;float:right;margin:4px 0 4px 1em;padding:2px 4px;box-sizing:border-box;width:250px;font-size:88%;line-height:1.25em;border:1px solid #aaa;background-color:#f9f9f9}.mw-parser-output .listen-header{display:flex;align-items:center;gap:8px}.mw-parser-output .listen-file{display:flex;flex-direction:column;gap:2px;margin-top:4px;padding-top:4px}.mw-parser-output .listen-file+.listen-file{border-top:1px solid #ddd}.mw-parser-output .listen-file>:not(.listen-player){padding:0 2px}.mw-parser-output .listen-footer{font-size:0.9em;margin-top:8px;text-align:right}@media(max-width:500px){.mw-parser-output .listen-box{width:300px;margin:4px auto;float:none;clear:both}.mw-parser-output .listen-player .mw-tmh-player{width:100%!important}}</style><div class="listen-box"><div class="listen-header"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Gnome-mime-sound-openclipart.svg/32px-Gnome-mime-sound-openclipart.svg.png" decoding="async" width="32" height="32" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Gnome-mime-sound-openclipart.svg/48px-Gnome-mime-sound-openclipart.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Gnome-mime-sound-openclipart.svg/64px-Gnome-mime-sound-openclipart.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></span></span><span><a href="/wiki/Plik:FSsongmetal2-Vorbis-aoTuVb6.03-158kbps.ogg" title="Plik:FSsongmetal2-Vorbis-aoTuVb6.03-158kbps.ogg">Przykład utworu heavymetalowego</a></span></div><div class="listen-file"><span class="listen-player" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="240" style="width:240px;" data-durationhint="198" data-mwtitle="FSsongmetal2-Vorbis-aoTuVb6.03-158kbps.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b1/FSsongmetal2-Vorbis-aoTuVb6.03-158kbps.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/b1/FSsongmetal2-Vorbis-aoTuVb6.03-158kbps.ogg/FSsongmetal2-Vorbis-aoTuVb6.03-158kbps.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /></audio></span></span></div><div class="listen-footer"><i>Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Pomoc_-_multimedia" class="extiw" title="commons:Commons:Pomoc - multimedia">strony pomocy</a>.</i></div></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_(France).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg/220px-Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg" decoding="async" width="220" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg/330px-Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg/440px-Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg 2x" data-file-width="2527" data-file-height="1726" /></a><figcaption>Heavymetalowy zespół <a href="/wiki/Iron_Maiden" title="Iron Maiden">Iron Maiden</a> – koncert w Paryżu (2008)</figcaption></figure> <p><b>Heavy metal</b> (potocznie <b>metal</b>) – pochodna <a href="/wiki/Rock" title="Rock">muzyki rockowej</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup><sup id="cite_ref-:0_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-2">[2]</a></sup> powstała na przełomie lat <a href="/wiki/Lata_60._XX_wieku" title="Lata 60. XX wieku">60.</a> i <a href="/wiki/Lata_70._XX_wieku" title="Lata 70. XX wieku">70.</a> <a href="/wiki/XX_wiek" title="XX wiek">XX wieku</a> w <a href="/wiki/Wielka_Brytania" title="Wielka Brytania">Wielkiej Brytanii</a> i <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stanach Zjednoczonych</a><sup id="cite_ref-subgenre-origin_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-subgenre-origin-3">[3]</a></sup>. Gatunek charakteryzują ciężkie i ostre brzmienia, przesterowane <a href="/wiki/Solo" title="Solo">solówki gitarowe</a>, dynamiczna <a href="/wiki/Sekcja_rytmiczna" title="Sekcja rytmiczna">sekcja rytmiczna</a> i wielość <a href="/wiki/%C5%9Apiew" title="Śpiew">technik wokalnych</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wstęp"><span id="Wst.C4.99p"></span>Wstęp</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Wstęp" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wstęp"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Protoplastą gatunku był <a href="/wiki/Hard_rock" title="Hard rock">hardrockowy</a> zespół <a href="/wiki/Black_Sabbath" title="Black Sabbath">Black Sabbath</a>, który odróżniał się od innych zespołów, takich jak <a href="/wiki/Led_Zeppelin" title="Led Zeppelin">Led Zeppelin</a> czy <a href="/wiki/Deep_Purple" title="Deep Purple">Deep Purple</a>, specyficznym „cięższym” brzmieniem utworów. </p><p><a href="/wiki/Judas_Priest" title="Judas Priest">Judas Priest</a> (druga połowa lat 70. XX wieku) jest przez wielu uznawany za pierwszy zespół heavymetalowy, podobnie jak zespół <a href="/wiki/Mot%C3%B6rhead" title="Motörhead">Motörhead</a>, który postawił na szybkość i surowość brzmienia. </p><p>Na przełomie lat 70. i 80. popularność <a href="/wiki/Punk_rock" title="Punk rock">punk rocka</a> zaczęła maleć, a heavy metal zaczął zyskiwać coraz większą popularność, w efekcie której powstała <a href="/wiki/Subkultura" title="Subkultura">subkultura</a> <a href="/wiki/Metalowcy" title="Metalowcy">metalowców</a>. </p><p>Na początku lat 80. XX wieku w <a href="/wiki/Wielka_Brytania" title="Wielka Brytania">Wielkiej Brytanii</a>, po fali popularności punk rocka (późne lata 70.), miało miejsce zjawisko nazywane <a href="/wiki/New_Wave_of_British_Heavy_Metal" title="New Wave of British Heavy Metal">New Wave of British Heavy Metal</a> (<a href="/wiki/New_Wave_of_British_Heavy_Metal" title="New Wave of British Heavy Metal">NWOBHM</a>). Charakterystyczne zespoły muzyczne tego okresu to np. <a href="/wiki/Judas_Priest" title="Judas Priest">Judas Priest</a>, <a href="/wiki/Tygers_of_Pan_Tang" title="Tygers of Pan Tang">Tygers of Pan Tang</a>, <a href="/wiki/Saxon_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Saxon (zespół muzyczny)">Saxon</a>, <a href="/wiki/Czo%C5%82g" title="Czołg">Tank</a>, Holocaust, <a href="/wiki/Raven_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Raven (zespół muzyczny)">Raven</a>, Battleaxe, <a href="/wiki/Iron_Maiden" title="Iron Maiden">Iron Maiden</a> czy Jaguar. Zespoły te tworzyły muzykę bardziej dynamiczną i o agresywniejszym brzmieniu, niż zespoły hardrockowe z lat 70. między innymi, dlatego że czerpano inspirację z elementów punk rocka. Klasyczny heavy metal był bardzo popularny w pierwszej połowie lat 80. i rozprzestrzenił się na całą <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europę</a>, jednak nigdy nie zdobył dużej popularności w <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stanach Zjednoczonych</a>, gdzie w latach 1981–1983 powstawał bardziej komercyjny i złagodzony nurt – <a href="/wiki/Glam_metal" title="Glam metal">glam metal</a>, reprezentowany przez między innymi <a href="/wiki/M%C3%B6tley_Cr%C3%BCe" title="Mötley Crüe">Motley Crue</a> i <a href="/wiki/Twisted_Sister" title="Twisted Sister">Twisted Sister</a>, jednak ten nurt jeszcze „raczkował”, dokładnie w tym samym czasie początki miał też mocniejszy i surowszy <a href="/wiki/Speed_metal" title="Speed metal">speed metal</a> w Wielkiej Brytanii za sprawą zespołu <a href="/wiki/Venom_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Venom (zespół muzyczny)">Venom</a>, który wprowadził więcej elementów muzyki <a href="/wiki/Punk" title="Punk">punk</a>. Tą drogą podążały już 2 lata później zespoły takie jak <a href="/wiki/Slayer" title="Slayer">Slayer</a>, <a href="/wiki/Metallica" title="Metallica">Metallica</a>, <a href="/wiki/Exciter_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Exciter (zespół muzyczny)">Exciter</a> czy <a href="/w/index.php?title=Cross_Fire&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cross Fire (strona nie istnieje)">Cross Fire</a>, jednak wówczas dominował heavy metal i osiągał swój zenit pod względem ciężkości i żywiołowości. </p><p>W połowie lat 80. nadeszły zmiany: tradycyjny heavy metal zaczął stopniowo łagodnieć, część zespołów heavymetalowych zaczęła nagrywać lżejsze, bardziej komercyjne płyty, natomiast w <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">USA</a> triumfy święcił <a href="/wiki/Glam_metal" title="Glam metal">glam metal</a> i jego podgatunek (reprezentowany między innymi przez <a href="/wiki/Poison" title="Poison">Poison</a> i <a href="/wiki/Cinderella" title="Cinderella">Cinderella</a>) zwany <a href="/wiki/Glam_metal" title="Glam metal">hair metal</a>, zbliżony niemal do <a href="/wiki/Muzyka_pop" title="Muzyka pop">popowego</a> standardu, jednak dokładnie w tym czasie ogromną popularność (zarówno w USA, jak i w <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europie</a> np. w <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemczech</a>) osiągnęła znacznie bardziej surowa i brutalna brzmieniowo odmiana metalu, reprezentowana przez „podziemne” grupy muzyczne. W głównym nurcie muzyki rozrywkowej znalazł się <a href="/wiki/Thrash_metal" title="Thrash metal">thrash metal</a>, czyli jeszcze surowszy i agresywniejszy od <a href="/wiki/Speed_metal" title="Speed metal">speed metalu</a> gatunek reprezentowany m.in. przez <a href="/wiki/Metallica" title="Metallica">Metallikę</a>, <a href="/wiki/Megadeth" title="Megadeth">Megadeth</a>, <a href="/wiki/Slayer" title="Slayer">Slayera</a>, <a href="/wiki/Anthrax_(ameryka%C5%84ski_zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Anthrax (amerykański zespół muzyczny)">Anthrax</a> („<a href="/w/index.php?title=Wielka_Czw%C3%B3rka_Ameryka%C5%84skiego_Thrash_Metalu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wielka Czwórka Amerykańskiego Thrash Metalu (strona nie istnieje)">Wielka Czwórka Amerykańskiego Thrash Metalu</a>”), oraz „<a href="/w/index.php?title=Wielka_Tr%C3%B3jka_Niemieckiego_Thrash_Metalu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wielka Trójka Niemieckiego Thrash Metalu (strona nie istnieje)">Wielka Trójka Niemieckiego Thrash Metalu</a>”, tj. <a href="/wiki/Sodom" title="Sodom">Sodom</a>, <a href="/wiki/Destruction" title="Destruction">Destruction</a> i <a href="/wiki/Kreator" title="Kreator">Kreator</a>. W tym okresie początki mają również inne takie odmiany metalu jak <a href="/wiki/Death_metal" title="Death metal">death metal</a>, zapoczątkowany przez zespół <a href="/wiki/Possessed" title="Possessed">Possessed</a>, czy <a href="/wiki/Black_metal" title="Black metal">black metal</a>, w którego powstaniu miały duży wkład grupy <a href="/wiki/Venom_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Venom (zespół muzyczny)">Venom</a> i <a href="/wiki/Bathory" title="Bathory">Bathory</a>. Od połowy lat 90. XX wieku zaczęły się wyłaniać inne popularne podgatunki takie, jak <a href="/wiki/Nu_metal" title="Nu metal">nu metal</a> zawierający elementy <a href="/wiki/Grunge" title="Grunge">grunge’u</a> i <a href="/wiki/Hip-hop_(muzyka)" title="Hip-hop (muzyka)">hip hopu</a>, czy <a href="/wiki/Metalcore" title="Metalcore">metalcore</a> łączący ekstremalny metal z <a href="/wiki/Punk" title="Punk">punkiem</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Charakterystyka">Charakterystyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Charakterystyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Charakterystyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tradycyjnie z muzyką metalową kojarzone są głośne, przesterowane gitary, intensywna sekcja rytmiczna, wyraźne basy i mocny wokal. Encyklopedia muzyki PWN definiuje heavy metal jako muzykę charakteryzującą się znacznie szybszym rytmem niż w innych gatunkach rocka, bardziej dynamiczną sekcją instrumentalną i ostro brzmiącymi solówkami gitarowymi<sup id="cite_ref-:0_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-2">[2]</a></sup>. Jednak różne podgatunki zawierają, kładą nacisk lub omijają niektóre z tych elementów. Krytyk muzyczny gazety <a href="/wiki/The_New_York_Times" title="The New York Times">New York Times</a>, <a href="/wiki/Jon_Pareles" title="Jon Pareles">Jon Pareles</a> określił heavy metal jako ważny podgatunek muzyki rockowej, z mniejszym naciskiem na <a href="/wiki/Synkopa_(muzyka)" title="Synkopa (muzyka)">synkopę</a> i elementy <a href="/wiki/Blues" title="Blues">bluesowe</a>, a większym na show i brutalną siłę<sup id="cite_ref-JP_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-JP-4">[4]</a></sup>. Typowy zespół metalowy składa się z gitarzysty, basisty, perkusisty i wokalisty (który często gra również na <a href="/wiki/Gitara_rytmiczna" title="Gitara rytmiczna">gitarze rytmicznej</a> lub innym instrumencie z wyżej wymienionych). Niektóre zespoły wykorzystują również <a href="/wiki/Instrument_klawiszowy" title="Instrument klawiszowy">instrumenty klawiszowe</a> i <a href="/wiki/Syntezator" title="Syntezator">syntezatory</a><sup id="cite_ref-W25_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-W25-5">[5]</a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Gitara_elektryczna" title="Gitara elektryczna">Gitara elektryczna</a> i moc generowana przez wzmocnienie i przesterowanie dźwięku, jest historycznie kluczowym elementem heavy metalu<sup id="cite_ref-W23_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-W23-6">[6]</a></sup>. Główna rola gitary niejako koliduje z tradycyjnie główną rolą wokalisty, co wywołuje swego rodzaju muzyczne napięcie między nimi i rywalizację o dominującą rolę w zespole<sup id="cite_ref-W25_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-W25-5">[5]</a></sup>. Heavy metal „wymaga podporządkowania wokalu” ogólnemu brzmieniu zespołu. Pewnym odbiciem korzeni metalu w kontrkulturze lat 60. XX wieku jest wymóg „wyrażenia emocji i zaangażowania” jako wyrazu autentyczności<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup>. Krytyk <a href="/w/index.php?title=Simon_Frith&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simon Frith (strona nie istnieje)">Simon Frith</a> stwierdził, że „brzmienie głosu” jest istotniejsze od samego tekstu utworu<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. Brzmienie wokalu jest różne dla różnych wykonawców – od wielooktawowego, operowego śpiewu <a href="/wiki/Rob_Halford" title="Rob Halford">Roba Halforda</a> z Judas Priest, czy <a href="/wiki/Bruce_Dickinson" title="Bruce Dickinson">Bruce’a Dickinsona</a> z Iron Maiden, przez surowy styl <a href="/wiki/Lemmy_Kilmister" title="Lemmy Kilmister">Lemmy’ego Kilmistera</a> z <a href="/wiki/Mot%C3%B6rhead" title="Motörhead">Motörhead</a> i <a href="/wiki/James_Hetfield" title="James Hetfield">Jamesa Hetfielda</a> z zespołu <a href="/wiki/Metallica" title="Metallica">Metallica</a>, aż do <a href="/wiki/Growl" title="Growl">growlu</a> używanego przez wokalistów <a href="/wiki/Death_metal" title="Death metal">death metalowych</a>, czy nawet wrzasków w <a href="/wiki/Black_metal" title="Black metal">black metalu</a>. </p><p>Kluczowym elementem metalowego brzmienia jest również gitara basowa i jej współbrzmienie z gitarą prowadzącą. To właśnie niskie dźwięki generowane przez gitarę basową decydują o „ciężkim brzmieniu” muzyki metalowej<sup id="cite_ref-W24_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-W24-9">[9]</a></sup>. Linia melodyczna gitary basowej może być również bardzo rozbudowana. W muzyce niektórych zespołów bas uzyskał wręcz rolę przewodnią, a za popularyzatora takiego podejścia uważa się <a href="/wiki/Cliff_Burton" title="Cliff Burton">Cliffa Burtona</a>, basistę zespołu Metallica<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[10]</a></sup>. </p><p>Najważniejszą rolą perkusji jest „nadawanie tempa, mocy i precyzji”<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[11]</a></sup>. Od perkusisty metalowego „wymaga się olbrzymiej fizycznej wytrzymałości”, „szybkości, koordynacji ruchowej i zręczności” niezbędnej do wykonania złożonych układów rytmicznych, często występujących w muzyce metalowej<sup id="cite_ref-Berry_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Berry-12">[12]</a></sup>. Jedną z charakterystycznych dla metalu technik jest tzw. „<a href="/w/index.php?title=Cymbal_choke&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cymbal choke (strona nie istnieje)">cymbal choke</a>”, polegający na uderzaniu talerza perkusyjnego i natychmiastowym wyciszaniu drugą ręką, lub rzadziej, tą samą ręką. Zestaw perkusyjny używany przez perkusistów metalowych składa się zazwyczaj z większej ilości elementów od tych, których używają perkusiści zespołów grających inne odmiany muzyki rockowej<sup id="cite_ref-W24_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-W24-9">[9]</a></sup>. </p><p>Socjolog <a href="/w/index.php?title=Deena_Weinstein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deena Weinstein (strona nie istnieje)">Deena Weinstein</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q16983228#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q16983228">(inne języki)</a></span> uważa, że w występach na żywo kluczową rolę odgrywa „szturm dźwięków”<sup id="cite_ref-W23_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-W23-6">[6]</a></sup>. Z kolei psycholog <a href="/w/index.php?title=Jeffrey_Arnett&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jeffrey Arnett (strona nie istnieje)">Jeffrey Arnett</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q16150576#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q16150576">(inne języki)</a></span> określa koncerty heavymetalowe jako „zmysłowe odpowiedniki wojny”<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13">[13]</a></sup>. Weinstein stawia tezę, że tak jak najważniejszym elementem <a href="/wiki/Muzyka_pop" title="Muzyka pop">muzyki pop</a> jest melodia, czy rytm w muzyce <a href="/wiki/House" title="House">house</a>, dla metalu najważniejsze są potężne dźwięki, tembr i głośność. Weinstein uważa, że wysoka głośność ma „wessać słuchacza do wnętrza dźwięku” i zapewnić „zastrzyk młodzieńczej witalności”<sup id="cite_ref-W23_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-W23-6">[6]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tematyka_tekstów"><span id="Tematyka_tekst.C3.B3w"></span>Tematyka tekstów</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Tematyka tekstów" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Tematyka tekstów"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tematyka tekstów <a href="/wiki/Black_Sabbath" title="Black Sabbath">Black Sabbath</a> i wielu grup zainspirowanych ich muzyką skoncentrowała się „na ponurej i depresyjnej tematyce w stopniu niespotykanym dotąd w jakimkolwiek gatunku muzyki popularnej”, twierdzą <a href="/w/index.php?title=David_Hatch&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Hatch (strona nie istnieje)">David Hatch</a> i <a href="/w/index.php?title=Stephen_Millward&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stephen Millward (strona nie istnieje)">Stephen Millward</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[14]</a></sup>. Jako przykład podają album Black Sabbath z 1970 roku – <a href="/wiki/Paranoid_(album)" title="Paranoid (album)">Paranoid</a>, w którym „znaleźć można odniesienia do osobistych traum (tytułowy „Paranoid” i „<a href="/w/index.php?title=Fairies_Wear_Boots&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fairies Wear Boots (strona nie istnieje)">Fairies Wear Boots</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2760441#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2760441">(inne języki)</a></span>”), ale również szerszą tematykę, np. w utworach „<a href="/wiki/War_Pigs" title="War Pigs">War Pigs</a>” czy „<a href="/w/index.php?title=Hand_of_Doom&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hand of Doom (strona nie istnieje)">Hand of Doom</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3782969#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3782969">(inne języki)</a></span>”. W późniejszych utworach odnaleźć można temat katastrofy nuklearnej, np. w utworach „<a href="/wiki/2_Minutes_to_Midnight" title="2 Minutes to Midnight">2 Minutes to Midnight</a>” <a href="/wiki/Iron_Maiden" title="Iron Maiden">Iron Maiden</a>, „<a href="/w/index.php?title=Killer_of_Giants&action=edit&redlink=1" class="new" title="Killer of Giants (strona nie istnieje)">Killer of Giants</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q28517441#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q28517441">(inne języki)</a></span>” <a href="/wiki/Ozzy_Osbourne" title="Ozzy Osbourne">Ozzy’ego Osbourne’a</a>, „<a href="/wiki/Rust_in_Peace" title="Rust in Peace">Polaris</a>” zespołu <a href="/wiki/Megadeth" title="Megadeth">Megadeth</a>, czy „<a href="/w/index.php?title=Fight_Fire_With_Fire&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fight Fire With Fire (strona nie istnieje)">Fight Fire With Fire</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3207995#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3207995">(inne języki)</a></span>” zespołu <a href="/wiki/Metallica" title="Metallica">Metallica</a>. Śmierć jest jednym z najczęściej występujących motywów w tekstach utworów metalowych, łączący muzykę zespołów znacząco się od siebie różniących, jak np. <a href="/wiki/Slayer" title="Slayer">Slayer</a> i <a href="/wiki/W.A.S.P." title="W.A.S.P.">W.A.S.P.</a> </p><p>Jako że korzeni metalu należy szukać w muzyce <a href="/wiki/Blues" title="Blues">bluesowej</a>, ważnym tematem tekstów jest również <a href="/wiki/Seks" title="Seks">seks</a> – począwszy od subtelnych tekstów <a href="/wiki/Led_Zeppelin" title="Led Zeppelin">Led Zeppelin</a>, aż po bardzo wyraźne odniesienia w utworach zespołów <a href="/wiki/Glam_metal" title="Glam metal">glam</a> i <a href="/wiki/Nu_metal" title="Nu metal">nu metalowych</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[15]</a></sup>. <a href="/wiki/Tragedia_romantyczna" title="Tragedia romantyczna">Tragedia romantyczna</a> to standardowy temat <a href="/wiki/Gothic_metal" title="Gothic metal">gothic</a> i <a href="/wiki/Doom_metal" title="Doom metal">doom metalu</a>, w nu metalu przeplatany dodatkowo tematem młodzieńczych lęków. Utwory heavymetalowe często zawierają dziwaczne, inspirowane <a href="/wiki/Fantastyka" title="Fantastyka">fantastyką</a> teksty, nadające im senną, surrealistyczną jakość. Dla przykładu utwory <a href="/wiki/Iron_Maiden" title="Iron Maiden">Iron Maiden</a> często inspirowane były <a href="/wiki/Mitologia" title="Mitologia">mitologią</a>, <a href="/wiki/Literatura" title="Literatura">literaturą</a> i <a href="/wiki/Poezja" title="Poezja">poezją</a>. Tematyka tekstów Led Zeppelin często obraca się wokół <a href="/wiki/W%C5%82adca_Pier%C5%9Bcieni" title="Władca Pierścieni">Władcy Pierścieni</a>, <a href="/wiki/Mitologia" title="Mitologia">mitologii</a> i <a href="/wiki/Folklor" title="Folklor">folkloru</a> różnych krajów. Podobną tematykę znajdziemy w utworach <a href="/wiki/Black_Sabbath" title="Black Sabbath">Black Sabbath</a>, <a href="/wiki/Megadeth" title="Megadeth">Megadeth</a> czy <a href="/wiki/Judas_Priest" title="Judas Priest">Judas Priest</a>. Od lat 80. XX wieku, wraz z pojawieniem się i wzrostem popularności <a href="/wiki/Thrash_metal" title="Thrash metal">thrash metalu</a>, w utworach coraz częściej pojawia się tematyka socjopolityczna (utwory <i><a href="/wiki/%E2%80%A6And_Justice_for_All" title="…And Justice for All">…And Justice for All</a></i> zespołu <a href="/wiki/Metallica" title="Metallica">Metallica</a>, lub <i><a href="/wiki/Peace_Sells..._But_Who%E2%80%99s_Buying%3F" title="Peace Sells... But Who’s Buying?">Peace Sells</a></i> Megadeth). Natomiast podgatunki takie jak <a href="/wiki/Melodic_death_metal" title="Melodic death metal">melodic death metal</a>, <a href="/wiki/Metal_progresywny" title="Metal progresywny">metal progresywny</a> czy <a href="/wiki/Black_metal" title="Black metal">black metal</a>, często zawierają motywy filozoficzne. </p><p>Warstwa tematyczna utworów heavymetalowych od dawna była celem krytyki. „Treść utworów heavymetalowych jest prosta i na dobrą sprawę uniwersalna. Przy wszystkich pomrukach, jękach i słabych literacko tekstach, treść sprowadza się do imprezy bez ograniczeń.”<sup id="cite_ref-JP_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-JP-4">[4]</a></sup> twierdzi Jon Pareles. Krytycy często określali teksty jako niedojrzałe i banalne, inni krytykowali rzekome nakłanianie do <a href="/wiki/Mizoginia" title="Mizoginia">mizoginii</a> i <a href="/wiki/Okultyzm" title="Okultyzm">okultyzmu</a>. W latach 80. XX wieku organizacja <a href="/w/index.php?title=Parents_Music_Resource_Center&action=edit&redlink=1" class="new" title="Parents Music Resource Center (strona nie istnieje)">Parents Music Resource Center</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1591480#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1591480">(inne języki)</a></span> zwróciła się do <a href="/wiki/Kongres_Stan%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Kongres Stanów Zjednoczonych">Kongresu USA</a>, w sprawie uregulowania rynku muzyki <a href="/wiki/Muzyka_pop" title="Muzyka pop">popularnej</a>, ze względu na niepoprawne politycznie treści występujące w utworach, zwłaszcza heavymetalowych. W 1990 roku <a href="/wiki/Judas_Priest" title="Judas Priest">Judas Priest</a> został pozwany przez rodziców dwojga młodych ludzi, którzy zastrzelili się pod wpływem słów „do it” (zrób to) przekazywanych rzekomo podprogowo w jednym z utworów. Sprawa przyciągnęła uwagę mediów, lecz została umorzona<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[16]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wizerunek_i_moda">Wizerunek i moda</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Wizerunek i moda" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wizerunek i moda"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:KISS_in_concert_Boston_2004.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/KISS_in_concert_Boston_2004.jpg/250px-KISS_in_concert_Boston_2004.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/KISS_in_concert_Boston_2004.jpg/375px-KISS_in_concert_Boston_2004.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/KISS_in_concert_Boston_2004.jpg/500px-KISS_in_concert_Boston_2004.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption><a href="/wiki/Kiss_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Kiss (zespół muzyczny)">Kiss</a> na koncercie w 2004 roku, muzycy noszą charakterystyczny makijaż</figcaption></figure> <p>Podobnie, jak w przypadku innych gatunków muzyki <a href="/wiki/Muzyka_pop" title="Muzyka pop">popularnej</a>, tak i w heavy metalu wizerunek odgrywa ważną rolę. Oprócz samej warstwy dźwiękowej i tekstowej, wizerunek wyrażany jest poprzez okładki albumów, loga zespołów, scenografię koncertów i <a href="/wiki/Teledysk" title="Teledysk">teledysków</a><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17">[17]</a></sup>. Niektórzy wykonawcy (np.: <a href="/wiki/Kiss_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Kiss (zespół muzyczny)">Kiss</a>, <a href="/wiki/Alice_Cooper" title="Alice Cooper">Alice Cooper</a>, <a href="/wiki/Lordi" title="Lordi">Lordi</a>, <a href="/wiki/Rammstein" title="Rammstein">Rammstein</a> i <a href="/wiki/Gwar" title="Gwar">GWAR</a>) stali się znani z szokujących występów scenicznych. </p><p>Najlepiej rozpoznawalnym elementem mody metalowej stały się długie, „spływające po plecach” włosy<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18">[18]</a></sup>. Pierwotnie zaadaptowane z <a href="/wiki/Ruch_hippisowski" title="Ruch hippisowski">subkultury hipisowskiej</a>, w latach 80. i 90. XX wieku, włosy stały się „symbolem nienawiści, lęku i rozczarowania pokolenia, które najwyraźniej nie mogło znaleźć swojego miejsca”. Długie włosy miały dać społeczności metalowców „siłę, której potrzebowali do walki z... niczym sprecyzowanym.”<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19">[19]</a></sup> </p><p>Na klasyczne „umundurowanie” fana muzyki metalowej składają się „niebieskie <a href="/wiki/D%C5%BCins" title="Dżins">dżinsy</a>, czarne podkoszulki, wysokie buty i kurtki dżinsowe lub z czarnej skóry, powszechną „praktyką” w latach 80. wśród fanów heavy i thrash metalu było noszenie przerobionych na kamizelki (z obciętymi rękawami) kurtek dżinsowych, na kurtkach skórzanych. Podkoszulki często ozdobione są symbolami lub logami ulubionych zespołów.”<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20">[20]</a></sup> Fani przyswoili takie elementy stroju jak łańcuchy, metalowe ćwieki, czaszki itp. W latach 80. XX wieku elementy mody heavymetalowej zaczerpywano z wielu źródeł, poczynając od muzyki <a href="/wiki/Punk" title="Punk">punkowej</a> i <a href="/wiki/Gothic_metal" title="Gothic metal">gotyckiej</a> na <a href="/wiki/Horror" title="Horror">horrorach</a> skończywszy<sup id="cite_ref-Umelec_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Umelec-21">[21]</a></sup>. Wielu wykonawców „wzmacniało” swój wizerunek sceniczny stosując instrumenty o nietypowych rozmiarach i o jaskrawych kolorach. Strój i wizerunek stał się szczególnie ważnym elementem dla zespołów z epoki <a href="/wiki/Glam_metal" title="Glam metal">glam metalu</a>. Wykonawcy nosili długie, farbowane, tapirowane lub lakierowane włosy (stąd też inna nazwa nurtu – hair metal) i stosowali szminki i cienie do oczu. Krzykliwy strój, np.: bluzy lub kamizelki w panterkę i obcisłe skórzane spodnie, oraz biżuteria również stały się rozpoznawalnym elementem wyglądu<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22">[22]</a></sup>. Pod koniec lat 80., w japońskim środowisku <a href="/wiki/Visual_kei" title="Visual kei">visual kei</a>, do którego należały również zespoły nie grające muzyki metalowej, pojawiła się moda zapoczątkowana przez grupę <a href="/wiki/X_Japan" title="X Japan">X Japan</a> na rozbudowane stroje, fryzury i makijaż<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23">[23]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Subkultura">Subkultura</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Subkultura" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Subkultura"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Metalowcy" title="Metalowcy">Metalowcy</a>.</i></div> <p><a href="/w/index.php?title=Deena_Weinstein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deena Weinstein (strona nie istnieje)">Deena Weinstein</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q16983228#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q16983228">(inne języki)</a></span> przekonuje, że heavy metal zdeklasował pozostałe podgatunki muzyki <a href="/wiki/Rock" title="Rock">rockowej</a> głównie dzięki powstaniu silnej, zamkniętej, silnie męskiej subkultury<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24">[24]</a></sup>. Jednak, pomimo że trzonem grupy fanów są młodzi biali mężczyźni z klasy robotniczej, grupa „toleruje przedstawicieli innych grup społecznych, jeśli podporządkują się wymaganiom odnośnie stroju, wyglądu i zachowania.”<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25">[25]</a></sup> Identyfikacja z subkulturą podkreślana jest nie tylko poprzez wspólne uczęszczanie na koncerty czy wspólne elementy stroju, ale też udzielanie się w czasopismach poświęconych muzyce metalowej, czy – szczególnie ostatnio – na stronach internetowych<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26">[26]</a></sup>. </p><p>Scena metalowa określana jest jako „subkultura wyobcowania”, posiadająca własny kod autentyczności<sup id="cite_ref-JQS_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-JQS-27">[27]</a></sup>. Kodeks nakłada pewne obowiązki na wykonawcach: muszą być w pełni oddani muzyce, którą tworzą i lojalni względem fanów, oraz powinni okazywać brak zainteresowania popularnością w mediach głównego nurtu – nie mogą „się sprzedać”<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28">[28]</a></sup>. Od fanów kodeks wymaga „postawy opozycyjnej względem ustalonych autorytetów i odrębności od reszty społeczeństwa”<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29">[29]</a></sup>. Filmowiec i muzyk <a href="/wiki/Rob_Zombie" title="Rob Zombie">Rob Zombie</a> zauważa, że „większość fanów obecnych na moich koncertach, to ludzie pełni wyobraźni i energii, z którą nie mają co zrobić”, a muzykę metalową określa jako „tworzoną przez outsiderów, dla outsiderów. Nikt nie chce być dziwakiem. Po prostu się nim stajesz, a dzięki metalowi wszyscy dziwacy zbierają się w jednym miejscu.”<sup id="cite_ref-Sam_Dunn_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sam_Dunn-30">[30]</a></sup> Badacze muzyki metalowej zauważyli tendencję do klasyfikowania i odrzucenia pewnych wykonawców, ale i innych fanów jako „pozerów”, „którzy pretendują do miana metalowców, ale brakuje im autentyczności i szczerości.”<sup id="cite_ref-JQS_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-JQS-27">[27]</a></sup><sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31">[31]</a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etymologia">Etymologia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Etymologia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Etymologia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Termin „heavy metal” używany jest w dwóch znaczeniach: </p> <ul><li>jako ogólna nazwa całego szeregu stylów muzycznych, wywodzących się z heavy metalu; w tym znaczeniu używana jest również ogólna nazwa <b>metal</b></li> <li>oraz jako określenie muzyki granej przez zespoły metalowe w latach <a href="/wiki/Lata_70._XX_wieku" title="Lata 70. XX wieku">70.</a> i <a href="/wiki/Lata_80._XX_wieku" title="Lata 80. XX wieku">80.</a> <a href="/wiki/XX_wiek" title="XX wiek">XX</a> wieku; w tym znaczeniu używana jest również nazwa <b>classic metal</b>.</li></ul> <p>Niejasne jest pochodzenie nazwy heavy metal – istnieje tu kilka wersji. Według jednej z nich pierwszy raz użyto jej w artykule opublikowanym w <a href="/wiki/1967" title="1967">1967</a> roku w piśmie „<a href="/wiki/Rolling_Stone" title="Rolling Stone">Rolling Stone</a>” na temat muzyki <a href="/wiki/Jimi_Hendrix" title="Jimi Hendrix">Jimiego Hendriksa</a>, w którym autor opisywał brzmienie gitarzysty jako <i>(…) heavy metal falling from the sky</i><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32">[32]</a></sup>. Inne źródła odnoszą do opowiadania <a href="/wiki/William_S._Burroughs" title="William S. Burroughs">Williama S. Burroughsa</a> „The Heavy Metal Kid”. Wreszcie inni skłonni są wywodzić termin z tekstu piosenki grupy <a href="/wiki/Steppenwolf" title="Steppenwolf">Steppenwolf</a> „Born to Be Wild” (z filmu „<a href="/wiki/Swobodny_je%C5%BAdziec" title="Swobodny jeździec">Easy Rider</a>”), w którym pojawia się fraza <i>heavy metal thunder</i>, w odniesieniu do dźwięku pędzących motocykli. Należy tutaj nadmienić, że w slangu motocyklistów <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">amerykańskich</a> „heavy metal” jest określeniem na charakterystyczny dźwięk pracy dwucylindrowego silnika motocykla <a href="/wiki/Harley-Davidson" title="Harley-Davidson">Harley-Davidson</a>. Istotne jest w tym zestawieniu słowo <i>heavy</i>. Nawiązanie do metalu ciężkiego ukryte jest też w nazwie jednego z zespołów, z którego gatunek się wywodzi – Led Zeppelin (Pierwsza nazwa Lead Zeppelin – Ołowiany Sterowiec). Pomysł zmiany nazwy grupy <a href="/wiki/The_Yardbirds" title="The Yardbirds">The New Yardbirds</a> na Led Zeppelin powstał po uwadze <a href="/wiki/Keith_Moon" title="Keith Moon">Keitha Moona</a> z <a href="/wiki/The_Who" title="The Who">The Who</a>, w której muzykę zespołu określił on jako <i>go over like a lead balloon</i> – „przepływa nad nami jak ołowiany balon” (zeppelin to sterowiec). </p><p>Bez względu na źródła nazwy, już w połowie lat siedemdziesiątych termin heavy metal był powszechnie używany na określenie najcięższego gatunku <a href="/wiki/Hard_rock" title="Hard rock">hard rocka</a>, choć sam styl daleki był wtedy jeszcze od homogeniczności. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pierwszą grupą grającą muzykę heavy metal w jej rozwiniętym już kształcie, był <a href="/wiki/Judas_Priest" title="Judas Priest">Judas Priest</a>. W swej symbolice odnosił się raczej do <a href="/wiki/Black_Sabbath" title="Black Sabbath">Black Sabbath</a> niż <a href="/wiki/Led_Zeppelin" title="Led Zeppelin">Led Zeppelin</a> czy <a href="/wiki/Deep_Purple" title="Deep Purple">Deep Purple</a>, rozciągając jej granice do ekstremum. Podstawowymi cechami tej muzyki była ostra i dudniąca praca sekcji rytmicznej, dominacja mocno przesterowanej, ostro grającej <a href="/wiki/Gitara_elektryczna" title="Gitara elektryczna">gitary elektrycznej</a> (u niektórych grup duetu gitar elektrycznych, u <a href="/wiki/Iron_Maiden" title="Iron Maiden">Iron Maiden</a> nawet tria). Największą różnorodność można zaobserwować w rodzaju śpiewu. Wokaliści zaadaptowali wiele różnych stylów – od gardłowego, bardzo szorstkiego śpiewu (<a href="/wiki/Bon_Scott" title="Bon Scott">Bona Scotta</a> i <a href="/wiki/Brian_Johnson" title="Brian Johnson">Briana Johnsona</a> z <a href="/wiki/AC/DC" title="AC/DC">AC/DC</a>), przez <a href="/wiki/Growl" title="Growl">growl</a>, aż do śpiewu czystym <a href="/wiki/Falset" title="Falset">falsetem</a> (<a href="/wiki/Mercyful_Fate" title="Mercyful Fate">Mercyful Fate</a>, <a href="/wiki/Stratovarius" title="Stratovarius">Stratovarius</a>). Do najbardziej znanych grup heavymetalowych tego okresu należały Iron Maiden, AC/DC, <a href="/wiki/Kiss_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Kiss (zespół muzyczny)">Kiss</a>, Judas Priest, <a href="/wiki/Mot%C3%B6rhead" title="Motörhead">Motörhead</a>, <a href="/wiki/Saxon_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Saxon (zespół muzyczny)">Saxon</a>, <a href="/wiki/Blue_%C3%96yster_Cult" title="Blue Öyster Cult">Blue Öyster Cult</a>, czy <a href="/wiki/Nazareth_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Nazareth (zespół muzyczny)">Nazareth</a>. </p><p>Początek <a href="/wiki/Lata_80._XX_wieku" title="Lata 80. XX wieku">lat 80. XX wieku</a> był okresem wzmożonej popularności, a jednocześnie wyraźnych jego przemian. Muzyka heavymetalowa, będąca ciągle alternatywnym gatunkiem rocka, zaczyna dominować w radiu i rodzącej się wtedy telewizji muzycznej. Miało to olbrzymi wpływ na zarówno wizualną stronę muzyki, jak i samo jej brzmienie. Początkowo muzyka była ostra i agresywna, w pierwszej połowie dekady osiągnęła surowość znacznie większą niż w poprzedniej dekadzie za sprawą takich zespołów jak Iron Maiden, Saxon, Tank, Raven, Holocaust, Tygers Of Pan Tang czy Battleaxe, jednak w połowie lat 80. nastąpiło stopniowe łagodzenie jej brzmienia. Popularność zyskują takie grupy, jak <a href="/wiki/Europe_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="Europe (zespół muzyczny)">Europe</a>, <a href="/wiki/Def_Leppard" title="Def Leppard">Def Leppard</a>, <a href="/wiki/Van_Halen" title="Van Halen">Van Halen</a>, <a href="/wiki/Scorpions" title="Scorpions">Scorpions</a>, oraz te zbliżające heavy metal niemal do <a href="/wiki/Muzyka_pop" title="Muzyka pop">popowego</a> standardu, jak <a href="/wiki/Bon_Jovi" title="Bon Jovi">Bon Jovi</a>, <a href="/wiki/Poison" title="Poison">Poison</a>. Do muzyki wprowadzono chórki, <a href="/wiki/Instrument_klawiszowy" title="Instrument klawiszowy">instrumenty klawiszowe</a>, a do scenicznej praktyki choreografię, fantazyjne stroje i makijaż. Styl ten w literaturze angielskiej zwany <i><a href="/wiki/Glam_metal" title="Glam metal">hair metal</a></i> lub <i>big hair metal</i>, ze względu na wielkie tapirowane fryzury noszone przez muzyków, zapewne doprowadziłby do ostatecznego wtopienia się gatunku w główny nurt rocka, gdyby nie pojawienie się grup, należących do nurtów <a href="/wiki/Thrash_metal" title="Thrash metal">thrash</a> i <a href="/wiki/Death_metal" title="Death metal">death metal</a>, co miało miejsce w tym samym czasie. Formacje te spotęgowały surowość heavy metalu, wprowadzając wpływy muzyki punk. Za tymi zespołami poszedł cały legion innych grup rockowych, czyniąc heavy metal, coraz częściej nazywany po prostu metalem, jednym z najpopularniejszych i najbardziej żywotnych kierunków we współczesnym rocku. Z czasem też wykształciła się mnogość podgatunków i stylów metalowych, często łączonych z innymi gatunkami muzycznymi (<a href="/wiki/Nu_metal" title="Nu metal">nu metal</a>, <a href="/wiki/Hardcore_punk" title="Hardcore punk">hard core</a>, <a href="/wiki/Industrial_metal" title="Industrial metal">industrial metal</a>). </p><p>Heavy metal to nie tylko gatunek muzyczny, lecz także szeroki nurt we współczesnej <a href="/wiki/Kultura_popularna" title="Kultura popularna">kulturze masowej</a>. Gatunek w swej sferze tekstowej odnosił się do modnej <a href="/wiki/Fantastyka_naukowa" title="Fantastyka naukowa">fantastyki naukowej</a>, <a href="/wiki/Fantasmagoria" title="Fantasmagoria">fantasmagorii</a> i <a href="/wiki/Humoreska" title="Humoreska">humoreski</a> opartej na czarnym humorze. Nie stronił też od poruszania treści religijnych, antyreligijnych, czy <a href="/wiki/Satanizm" title="Satanizm">satanistycznych</a>. Także niektóre grupy metalowe zaadaptowały w swych tekstach skrajne, <a href="/wiki/Neonazizm" title="Neonazizm">neonazistowskie</a> i <a href="/wiki/Szowinizm" title="Szowinizm">szowinistyczne</a> treści. Muzyka heavy metal była grana niemal wyłącznie przez białych muzyków, więc często kojarzono ją z pewną formą kulturowego <a href="/wiki/Rasizm" title="Rasizm">rasizmu</a>. Choć satanizm, rasizm i neonazizm stanowiły niewielki margines tego szerokiego nurtu, wielu zaczęło traktować całą muzykę metalową jako skrajny i schyłkowy gatunek muzyki popularnej. Innym aspektem heavy metalu była jego tajemniczość i surowość, nieodparcie kojarzące się z <a href="/wiki/Gotyk" title="Gotyk">gotykiem</a>. </p><p>Rozpatrywanie muzyki metalowej w kategoriach tradycyjnej estetyki jest bardzo trudne i zwodnicze. Twórcy metalowi, poza wczesnym okresem i czasem <i>hair metal</i>, nie dbali o piękno swej muzyki, przynajmniej w szeroko przyjętym tego słowa znaczeniu. Bardziej interesującym było dla nich wytworzenie odpowiedniego nastroju, zgodność ze standardem i wykonawcza precyzja. Specyfika metalu, a zwłaszcza ekstremalnych jego odmian, powoduje wiele nieporozumień. Zarówno muzykom, jak i ich fanom często przypisywany jest <a href="/wiki/Satanizm" title="Satanizm">satanizm</a>, przy czym zwykle oskarżenia takie wynikają ze stereotypów istniejących w społeczeństwie, a nie z analizy twórczości zespołu. </p><p>W okresie największej popularności gatunku rynek muzyczny został zdominowany przez trzy nurty – popową <a href="/wiki/Nowa_fala_(muzyka)" title="Nowa fala (muzyka)">nową falę</a>, rock głównego nurtu i sam heavy metal. Właśnie te dwa ostatnie gatunki sobie przeciwstawiono. Główny nurt reprezentowany przez takie grupy i artystów, jak <a href="/wiki/Dire_Straits" title="Dire Straits">Dire Straits</a>, <a href="/wiki/Sting" title="Sting">Sting</a> czy <a href="/wiki/U2" title="U2">U2</a>, uznano za tzw. <a href="/w/index.php?title=Inteligentny_rock&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inteligentny rock (strona nie istnieje)">inteligentny rock</a>, gdy metalowi nadano miano prymitywnego rocka. Podział taki był bardzo kontrowersyjny, gdyż w swej muzycznej treści heavy metal często był dużo bardziej złożony niż inteligentny rock. W muzyce tej łatwo jest odnaleźć wpływy <a href="/wiki/Muzyka_powa%C5%BCna" title="Muzyka poważna">muzyki poważnej</a>, zwłaszcza <a href="/wiki/Muzyka_barokowa" title="Muzyka barokowa">baroku</a>. Czołowi muzycy metalowi, głównie gitarzyści, przyznawali się do czerpania motywów z <a href="/wiki/Johann_Sebastian_Bach" title="Johann Sebastian Bach">Bacha</a> lub <a href="/wiki/Niccol%C3%B2_Paganini" title="Niccolò Paganini">Paganiniego</a>, czasem dosłownie, jak użycie przez <a href="/wiki/Accept" title="Accept">Accept</a> fragmentu „<a href="/wiki/Dla_Elizy" title="Dla Elizy">Dla Elizy</a>” <a href="/wiki/Ludwig_van_Beethoven" title="Ludwig van Beethoven">Beethovena</a> w utworze „Metal Heart”. Wiele aranżacji metalowych <a href="/wiki/Solo" title="Solo">solówek</a> gitarowych do złudzenia przypomina barokowe aranżacje <a href="/wiki/Chordofony_smyczkowe" title="Chordofony smyczkowe">smyczkowe</a>. Instrumentaliści metalowi często też posiadali znakomite umiejętności techniczne, daleko wyprzedzając muzyków grających inne gatunki rocka czy popu. Z drugiej strony jednak subtelności te były niedostrzegalne dla przeciętnego odbiorcy, który słuchał tej muzyki dla tzw. <a href="/w/index.php?title=Czad_(slang)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Czad (slang) (strona nie istnieje)">czadu</a> lub <a href="/w/index.php?title=Zadyma_(slang)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zadyma (slang) (strona nie istnieje)">zadymy</a>. </p><p>W <a href="/wiki/Lata_90._XX_wieku" title="Lata 90. XX wieku">latach 90. XX wieku</a> heavy metal ciągle był jednym z dominujących gatunków rocka. Jego popularność spowodowała także to, że inne gatunki i style rocka przejęły pewne cechy muzyki metalowej, głównie agresywność i dynamikę. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Encyclopaedia_Metallum" title="Encyclopaedia Metallum">Encyclopaedia Metallum</a></li> <li><a href="/wiki/Heavymetalowy_umlaut" title="Heavymetalowy umlaut">heavymetalowy umlaut</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Du Noyer (2003), p. 96; Weinstein (2000), pp. 11–13.</span> </li> <li id="cite_note-:0-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_2-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_2-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160808181211/http://www.rmfclassic.pl/encyklopedia/heavy-metal.html"><i>Heavy Metal</i></a>, „Encyklopedia muzyki PWN”, <a href="/wiki/RMF_Classic" title="RMF Classic">RMF Classic</a><span class="accessdate"> [dostęp 2016-01-19]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rmfclassic.pl/encyklopedia/heavy-metal.html">adresu</a> 2016-08-08]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft.atitle=Heavy+Metal&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=Encyklopedia+muzyki+PWN&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.rmfclassic.pl%2Fencyklopedia%2Fheavy-metal.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-subgenre-origin-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-subgenre-origin_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Deena Weinstein: <i>Heavy Metal: The Music and Its Culture</i>. Da Capo Press, 2000, s. 14, 118.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Heavy+Metal%3A+The+Music+and+Its+Culture&rft.au=Deena+Weinstein&rft.date=2000&rft.pub=Da+Capo+Press&rft.pages=14%2C+118"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-JP-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-JP_4-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-JP_4-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Pareles, Jon. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20121204160257/http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=940DE2DB113DF933A25754C0A96E948260&sec=&spon=&pagewanted=all">„Heavy Metal, Weighty Words”</a> <i>The New York Times</i>, July 10, 1988. Retrieved on November 14, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-W25-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-W25_5-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-W25_5-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Weinstein (2000), p. 25.</span> </li> <li id="cite_note-W23-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-W23_6-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-W23_6-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-W23_6-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text">Weinstein (2000), p. 23.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinstein (2000), p. 26.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Cited in Weinstein (2000), p. 26.</span> </li> <li id="cite_note-W24-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-W24_9-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-W24_9-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Weinstein (2000), p. 24.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20071101064354/http://www.bassplayer.com/article/the-king-metal/Feb-05/164">„Cliff Burton’s Legendary Career: The King of Metal Bass”</a> <i>Bass Player</i>, February 2005. Retrieved on November 13, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Dawson, Michael. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081217021425/http://www.moderndrummer.com/updatefull/200001503">„Chris Adler: More Than Meets The Eye”</a> <i>Modern Drummer Online</i>. Retrieved on November 13, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-Berry-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Berry_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Berry and Gianni (2003), p. 85.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Arnett (1996), p. 14.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">David Hatch, Stephen Millward: <i>From blues to rock: an analytical history of pop music</i>. s. 167.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=From+blues+to+rock%3A+an+analytical+history+of+pop+music&rft.au=David+Hatch%2C+Stephen+Millward&rft.pages=167"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinstein (1991), p. 36.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">See, e.g., Ewing and McCann (2006), pp. 104–113.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinstein (2000), p. 27.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinstein (2000), p. 129.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">Rahman, Nader. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20080225112343/http://www.thedailystar.net/magazine/2006/07/04/musings.htm">„Hair Today Gone Tomorrow”</a>. <i>Star Weekend Magazine</i>, July 28, 2006. Retrieved on November 20, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinstein (2000), p. 127.</span> </li> <li id="cite_note-Umelec-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Umelec_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Tomáš Pospiszyl: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080603034818/http://www.divus.cz/umelec/en/pages/umelec.php?id=13&roc=2001&cis=1">Umelec international</a>. styczeń 2001. [dostęp 2015-10-17]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.divus.cz/umelec/en/pages/umelec.php?id=13&roc=2001&cis=1">tego adresu</a> (2008-06-03)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Thompson (2007), p. 135; Blush, Steven. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101022091538/http://feralhouse.com/press/mini_sites/american_hair_metal/excerpts.php">„<i>American Hair Metal</i> – Excerpts: Selected Images and Quotes”</a>. FeralHouse.com. Retrieved on November 25, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Strauss, Neil: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9D00EFD7103DF93BA25755C0A96E958260&sec=&spon=&pagewanted=all">The Pop Life: End of a Life, End of an Era</a>. [w:] <i>The New York Times</i> [on-line]. 1998-06-18. [dostęp 2008-05-09].</cite></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinstein, pp. 103, 7, 8, 104.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinstein, pp. 102, 112.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinstein, pp. 181, 207, 294.</span> </li> <li id="cite_note-JQS-27"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-JQS_27-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-JQS_27-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">„Three profiles of heavy metal fans: A taste for sensation and a subculture of alienation.” In <i>Journal Qualitative Sociology</i>. Publisher Springer Netherlands. ISSN 0162-0436 (Print) 1573–7837 (Online). Volume 16, Number 4 / December 1993. Pages 423–443.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinstein, pp. 46, 60, 154, 273.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">Weinstein, pp. 166.</span> </li> <li id="cite_note-Sam_Dunn-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Sam_Dunn_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Dunn, „Metal: A Headbanger’s Journey” B000EGEJIY (2006).</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">Arnett, Jeffrey Jensen (1996). <i>Metalheads: Heavy Metal Music and Adolescent</i>.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Nicholas E. Tawa: <i>Supremely American: popular song in the 20th century. Styles and singers and what they said about America</i>. <a href="/wiki/Lanham" title="Lanham">Lanham</a>, <a href="/wiki/Maryland" title="Maryland">Md</a>: Scarecrow Press, 2005. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0810852950" title="Specjalna:Książki/0810852950">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">0-8108-5295-0</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Supremely+American%3A+popular+song+in+the+20th+century.+Styles+and+singers+and+what+they+said+about+America&rft.aulast=Tawa&rft.aufirst=Nicholas+E.&rft.pub=Scarecrow+Press&rft.place=%5B%5BLanham%5D%5D%2C+%5B%5BMaryland%7CMd%5D%5D&rft.isbn=0810852950"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Heavy_metal&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; font-weight: bold;">Informacje w <a href="/wiki/Wikipedia:Projekty_siostrzane" title="Wikipedia:Projekty siostrzane">projektach siostrzanych</a></td> </tr> <tr> <td><span style="margin:1px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/13px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="13" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/26px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></span>  <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Metal_music?uselang=pl"><b>Multimedia</b></a></span> w <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wikiquote-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/15px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/23px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/30px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Metal_(muzyka)" class="extiw" title="q:Metal (muzyka)">Cytaty</a></b> w <a href="/wiki/Wikicytaty" title="Wikicytaty">Wikicytatach</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:WiktionaryPl_nodesc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/15px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="15" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/23px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/30px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/heavy_metal" class="extiw" title="wikt:heavy metal">Definicje słownikowe</a></b> w <a href="/wiki/Wikis%C5%82ownik" title="Wikisłownik">Wikisłowniku</a></td> </tr> </tbody></table> <ul><li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070526004603/http://dmoz.org/World/Polska/Kultura_i_sztuka/Muzyka/Gatunki/Rock/Metal">Heavy Metal</a>. dmoz.org. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://dmoz.org/World/Polska/Kultura_i_sztuka/Muzyka/Gatunki/Rock/Metal">tego adresu</a> (2007-05-26)].</cite> w <a href="/wiki/Open_Directory_Project" title="Open Directory Project">DMOZ</a></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Heavy_metal" title="Szablon:Heavy metal"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Heavy_metal" title="Dyskusja szablonu:Heavy metal"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Heavy_metal&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a class="mw-selflink selflink">Heavy metal</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Metal_alternatywny" title="Metal alternatywny">Metal alternatywny</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metal_awangardowy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metal awangardowy (strona nie istnieje)">Metal awangardowy</a></li> <li><a href="/wiki/Black_metal" title="Black metal">Black metal</a> <ul><li><a href="/wiki/Symfoniczny_black_metal" title="Symfoniczny black metal">Symfoniczny black metal</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Metal_chrze%C5%9Bcija%C5%84ski" title="Metal chrześcijański">Metal chrześcijański</a></li> <li><a href="/wiki/Crossover_thrash" title="Crossover thrash">Crossover thrash</a></li> <li><a href="/wiki/Death_metal" title="Death metal">Death metal</a> <ul><li><a href="/wiki/Blackened_death_metal" title="Blackened death metal">Blackened death metal</a></li> <li><a href="/wiki/Brutal_death_metal" title="Brutal death metal">Brutal death metal</a></li> <li><a href="/wiki/Deathcore" title="Deathcore">Deathcore</a></li> <li><a href="/wiki/Deathgrind" title="Deathgrind">Deathgrind</a></li> <li><a href="/wiki/Death_doom" title="Death doom">Death doom</a></li> <li><a href="/wiki/Death_and_roll" title="Death and roll">Death and roll</a></li> <li><a href="/wiki/Melodic_death_metal" title="Melodic death metal">Melodic death metal</a></li> <li><a href="/wiki/Technical_death_metal" title="Technical death metal">Technical death metal</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Djent" title="Djent">Djent</a></li> <li><a href="/wiki/Doom_metal" title="Doom metal">Doom metal</a></li> <li><a href="/wiki/Drone_metal" title="Drone metal">Drone metal</a></li> <li><a href="/wiki/Folk_metal" title="Folk metal">Folk metal</a></li> <li><a href="/wiki/Funk_metal" title="Funk metal">Funk metal</a></li> <li><a href="/wiki/Glam_metal" title="Glam metal">Glam metal</a></li> <li><a href="/wiki/Gothic_metal" title="Gothic metal">Gothic metal</a></li> <li><a href="/wiki/Grindcore" title="Grindcore">Grindcore</a></li> <li><a href="/wiki/Groove_metal" title="Groove metal">Groove metal</a></li> <li><a href="/wiki/Industrial_metal" title="Industrial metal">Industrial metal</a></li> <li><a href="/wiki/Kawaii_metal" title="Kawaii metal">Kawaii metal</a></li> <li><a href="/wiki/Mathcore" title="Mathcore">Mathcore</a></li> <li><a href="/wiki/Melodic_metalcore" title="Melodic metalcore">Melodic metalcore</a></li> <li><a href="/wiki/Metalcore" title="Metalcore">Metalcore</a></li> <li><a href="/wiki/Metal_neoklasyczny" title="Metal neoklasyczny">Metal neoklasyczny</a></li> <li><a href="/wiki/NSBM" title="NSBM">NSBM</a></li> <li><a href="/wiki/Nu_metal" title="Nu metal">Nu metal</a></li> <li><a href="/wiki/Pagan_metal" title="Pagan metal">Pagan metal</a></li> <li><a href="/wiki/Post-metal" title="Post-metal">Post-metal</a></li> <li><a href="/wiki/Power_metal" title="Power metal">Power metal</a></li> <li><a href="/wiki/Metal_progresywny" title="Metal progresywny">Metal progresywny</a></li> <li><a href="/wiki/Rap_metal" title="Rap metal">Rap metal</a></li> <li><a href="/wiki/Sludge_metal" title="Sludge metal">Sludge metal</a></li> <li><a href="/wiki/Speed_metal" title="Speed metal">Speed metal</a></li> <li><a href="/wiki/Stoner_rock" title="Stoner rock">Stoner metal</a></li> <li><a href="/wiki/Metal_symfoniczny" title="Metal symfoniczny">Metal symfoniczny</a></li> <li><a href="/wiki/Synth-metal" title="Synth-metal">Synth-metal</a></li> <li><a href="/wiki/Thrash_metal" title="Thrash metal">Thrash metal</a></li> <li><a href="/wiki/Unblack_metal" title="Unblack metal">Unblack metal</a></li> <li><a href="/wiki/Viking_metal" title="Viking metal">Viking metal</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Elementy muzyczne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Blast_beats" title="Blast beats">Blast beats</a></li> <li><a href="/wiki/Growl" title="Growl">Growl</a></li> <li><a href="/wiki/Power_chord" title="Power chord">Power chord</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Znaczące sceny i ruchy</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Les_L%C3%A9gions_Noires&action=edit&redlink=1" class="new" title="Les Légions Noires (strona nie istnieje)">Les Légions Noires</a></li> <li><a href="/wiki/Neue_Deutsche_H%C3%A4rte" title="Neue Deutsche Härte">Neue Deutsche Härte</a></li> <li><a href="/wiki/New_Wave_of_American_Heavy_Metal" title="New Wave of American Heavy Metal">New Wave of American Heavy Metal</a></li> <li><a href="/wiki/New_Wave_of_British_Heavy_Metal" title="New Wave of British Heavy Metal">New Wave of British Heavy Metal</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiązane tematy</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Headbang" title="Headbang">Headbang</a></li> <li><a href="/wiki/Heavymetalowy_umlaut" title="Heavymetalowy umlaut">Heavymetalowy umlaut</a></li> <li><a href="/wiki/Mano_cornuta" title="Mano cornuta">Mano cornuta</a></li> <li><a href="/wiki/Metalowcy" title="Metalowcy">Metalowcy</a></li> <li><a href="/wiki/Extreme_metal" title="Extreme metal">Extreme metal</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Rock" title="Szablon:Rock"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Rock&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Rock (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Rock&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Pojęcia związane z muzyką <a href="/wiki/Rock" title="Rock">rockową</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">gatunki i style</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Acid_rock" title="Acid rock">acid rock</a></li> <li><a href="/wiki/Art_rock" title="Art rock">art rock</a></li> <li><a href="/wiki/Beat_(gatunek_muzyczny)" title="Beat (gatunek muzyczny)">beat</a></li> <li><a href="/wiki/Blues-rock" title="Blues-rock">blues-rock</a></li> <li><a href="/wiki/Comedy_rock" title="Comedy rock">comedy rock</a></li> <li><a href="/wiki/Country_rock" title="Country rock">country rock</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=C-Rock&action=edit&redlink=1" class="new" title="C-Rock (strona nie istnieje)">C-Rock</a></li> <li><a href="/wiki/Folk_rock" title="Folk rock">folk rock</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Frat_rock&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frat rock (strona nie istnieje)">frat rock</a></li> <li><a href="/wiki/Funk_rock" title="Funk rock">funk rock</a></li> <li><a href="/wiki/Garage_rock" title="Garage rock">garage rock</a></li> <li><a href="/wiki/Glam_rock" title="Glam rock">glam rock</a></li> <li><a href="/wiki/Grunge" title="Grunge">grunge</a></li> <li><a href="/wiki/Hard_rock" title="Hard rock">hard rock</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">heavy metal</a></li> <li><a href="/wiki/Indie_rock" title="Indie rock">indie rock</a></li> <li><a href="/wiki/Jam_rock" title="Jam rock">jam rock</a></li> <li><a href="/wiki/Jangle_pop" title="Jangle pop">jangle pop</a></li> <li><a href="/wiki/Jazz-rock" title="Jazz-rock">jazz-rock</a></li> <li><a href="/wiki/Krautrock" title="Krautrock">krautrock</a></li> <li><a href="/wiki/Math_rock" title="Math rock">math rock</a></li> <li><a href="/wiki/Nowa_fala_(muzyka)" title="Nowa fala (muzyka)">nowa fala</a></li> <li><a href="/wiki/Oi!" title="Oi!">oi!</a></li> <li><a href="/wiki/Soft_rock" title="Soft rock">piano rock</a></li> <li><a href="/wiki/Southern_rock" title="Southern rock">southern rock</a></li> <li><a href="/wiki/Pop-rock" title="Pop-rock">pop-rock</a></li> <li><a href="/wiki/Post-rock" title="Post-rock">post-rock</a></li> <li><a href="/wiki/Power_pop" title="Power pop">power pop</a></li> <li><a href="/wiki/Psychobilly" title="Psychobilly">psychobilly</a></li> <li><a href="/wiki/Pub_rock" title="Pub rock">pub rock</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Irish_rock&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irish rock (strona nie istnieje)">irish rock</a></li> <li><a href="/wiki/Punk_blues" title="Punk blues">punk blues</a></li> <li><a href="/wiki/Punk_rock" title="Punk rock">punk rock</a></li> <li><a href="/wiki/Raga_rock" title="Raga rock">raga rock</a></li> <li><a href="/wiki/Rapcore" title="Rapcore">rapcore</a></li> <li><a href="/wiki/Rap_rock" title="Rap rock">rap rock</a></li> <li><a href="/wiki/Rockabilly" title="Rockabilly">rockabilly</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_alternatywny" title="Rock alternatywny">alternatywny</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_and_roll" title="Rock and roll">rock and roll</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_awangardowy" title="Rock awangardowy">awangardowy</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_chrze%C5%9Bcija%C5%84ski" title="Rock chrześcijański">chrześcijański</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_elektroniczny" title="Rock elektroniczny">elektroniczny</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_industrialny" title="Rock industrialny">industrialny</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_instrumentalny" title="Rock instrumentalny">instrumentalny</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_latynoski" title="Rock latynoski">latynoski</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_psychodeliczny" title="Rock psychodeliczny">psychodeliczny</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_progresywny" title="Rock progresywny">progresywny</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_neoprogresywny" title="Rock neoprogresywny">neoprogresywny</a></li> <li><a href="/wiki/New_prog" title="New prog">new prog</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_stadionowy" title="Rock stadionowy">stadionowy</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_symfoniczny" title="Rock symfoniczny">symfoniczny</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_%C5%9Bredniowieczny" title="Rock średniowieczny">średniowieczny</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Samba_rock&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samba rock (strona nie istnieje)">samba rock</a></li> <li><a href="/wiki/Shoegaze" title="Shoegaze">shoegaze</a></li> <li><a href="/wiki/Skate_punk" title="Skate punk">skate punk</a></li> <li><a href="/wiki/Slowcore" title="Slowcore">slowcore</a></li> <li><a href="/wiki/Soft_rock" title="Soft rock">soft rock</a></li> <li><a href="/wiki/Space_rock" title="Space rock">space rock</a></li> <li><a href="/wiki/Stoner_rock" title="Stoner rock">stoner rock</a></li> <li><a href="/wiki/Sufi_rock" title="Sufi rock">sufi rock</a></li> <li><a href="/wiki/Surf_rock" title="Surf rock">surf rock</a></li> <li><a href="/wiki/Trip_rock" title="Trip rock">trip rock</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">pojęcia</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Bigbit" title="Bigbit">bigbit</a></li> <li><a href="/wiki/Brytyjska_inwazja" title="Brytyjska inwazja">brytyjska inwazja</a></li> <li><a href="/wiki/Lo-fi" title="Lo-fi">lo-fi</a></li> <li><a href="/wiki/Madchester" title="Madchester">Madchester</a></li> <li><a href="/wiki/Opera_rockowa" title="Opera rockowa">opera rockowa</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_Against_Communism" title="Rock Against Communism">Rock Against Communism</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_and_Roll_Hall_of_Fame" title="Rock and Roll Hall of Fame">Rock and Roll Hall of Fame</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_in_Opposition" title="Rock in Opposition">Rock in Opposition</a></li> <li><a href="/wiki/Scena_Canterbury" title="Scena Canterbury">scena Canterbury</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Aciana_d%C5%BAwi%C4%99ku" title="Ściana dźwięku">ściana dźwięku</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Gatunek_muzyczny" title="Gatunek muzyczny">gatunek muzyczny</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85059850">sh85059850</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/01135912">01135912</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb124869430">124869430</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=41744">41744</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph224347">ph224347</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007555655205171">987007555655205171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3910563.html">3910563</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/art/heavy-metal-music">art/heavy-metal-music</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/heavy-metal">heavy-metal</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nacion%C4%81l%C4%81_enciklop%C4%93dija" title="Nacionālā enciklopēdija">Nacionālā enciklopēdija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://enciklopedija.lv/skirklis/20986">20986</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=heavy_metal">heavy_metal</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=heavy_metal">heavy_metal</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Heavy_metal&oldid=75328678">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Heavy_metal&oldid=75328678</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategoria</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Heavy_metal" title="Kategoria:Heavy metal">Heavy metal</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2010-10" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2010-10">Artykuły z brakującymi przypisami od 2010-10</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 22 lis 2024, 21:29.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Heavy_metal&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-vnstb","wgBackendResponseTime":174,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.637","walltime":"0.918","ppvisitednodes":{"value":4894,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":62991,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":17163,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":10,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":40122,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":7,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 787.129 1 -total"," 28.54% 224.634 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 16.93% 133.234 2 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 16.75% 131.851 1 Szablon:Heavy_metal"," 15.67% 123.359 1 Szablon:Przypisy"," 9.42% 74.186 1 Szablon:Gatunek_muzyki_infobox"," 9.41% 74.041 8 Szablon:Link-interwiki"," 7.67% 60.345 3 Szablon:Cytuj_książkę"," 6.45% 50.748 1 Szablon:Dopracować"," 4.85% 38.195 1 Szablon:Inne_znaczenia"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.321","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4524928,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Encyklopedia muzyki PWN\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-l2lmx","timestamp":"20241122202910","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Heavy metal","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Heavy_metal","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q38848","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q38848","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-12-02T18:54:24Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/0d\/Iron_Maiden_in_the_Palais_Omnisports_of_Paris-Bercy_%28France%29.jpg","headline":"gatunek muzyczny"}</script> </body> </html>