CINXE.COM

کتاب - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>کتاب - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"70f221f2-131d-459f-8f6f-93f544c57fdc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"کتاب","wgTitle":"کتاب","wgCurRevisionId":40459019,"wgRevisionId":40459019,"wgArticleId":25279,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","مقاله‌های نیازمند به ویکی‌سازی از فوریه ۲۰۲۴","همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری", "صفحه‌هایی که از نوار کناری با پارامتر فرزند استفاده می‌کنند","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده","صفحه‌های دارای پیوند مرده","خطاهای یادکرد: پیوندهای بیرونی","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","صفحه‌هایی که نشانی اینترنتی‌شان خطا دارد","خطاهای یادکرد: تاریخ","مقاله‌های دارای پیوند با میان‌ویکی","ویکی‌سازی رباتیک","صفحه‌های حاوی پیوند جادویی آی‌اس‌بی‌ان","محصولات کاغذی","مدارک علمی","نشر آکادمیک","اسناد","صنعت نشر","فرمت‌های رسانه","کتاب‌ها"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel": "wikitext","wgRelevantPageName":"کتاب","wgRelevantArticleId":25279,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q571","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness", "fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP", "ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg/1200px-%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg/800px-%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1067"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg/640px-%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="853"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="کتاب - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-کتاب rootpage-کتاب skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-تعریف" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تعریف"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>تعریف</span> </div> </a> <ul id="toc-تعریف-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-واژه‌شناسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#واژه‌شناسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>واژه‌شناسی</span> </div> </a> <ul id="toc-واژه‌شناسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تاریخچه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخچه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>تاریخچه</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-تاریخچه-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های تاریخچه</span> </button> <ul id="toc-تاریخچه-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-لوح‌های_گِلی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#لوح‌های_گِلی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>لوح‌های گِلی</span> </div> </a> <ul id="toc-لوح‌های_گِلی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پاپیروس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پاپیروس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>پاپیروس</span> </div> </a> <ul id="toc-پاپیروس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کدکس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کدکس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۳</span> <span>کدکس</span> </div> </a> <ul id="toc-کدکس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-چاپ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#چاپ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۴</span> <span>چاپ</span> </div> </a> <ul id="toc-چاپ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الکترونیکی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#الکترونیکی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۵</span> <span>الکترونیکی</span> </div> </a> <ul id="toc-الکترونیکی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مراحل_چاپ_کتاب" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مراحل_چاپ_کتاب"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۶</span> <span>مراحل چاپ کتاب</span> </div> </a> <ul id="toc-مراحل_چاپ_کتاب-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ساختار_و_اجزاء" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ساختار_و_اجزاء"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>ساختار و اجزاء</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ساختار_و_اجزاء-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های ساختار و اجزاء</span> </button> <ul id="toc-ساختار_و_اجزاء-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-جلد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#جلد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>جلد</span> </div> </a> <ul id="toc-جلد-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-مجوزهای_لازم_برای_چاپ_کتاب" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مجوزهای_لازم_برای_چاپ_کتاب"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>مجوزهای لازم برای چاپ کتاب</span> </div> </a> <ul id="toc-مجوزهای_لازم_برای_چاپ_کتاب-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-محتوا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#محتوا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>محتوا</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-محتوا-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های محتوا</span> </button> <ul id="toc-محتوا-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-کاغذ_و_اصول_نگهداری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کاغذ_و_اصول_نگهداری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۱</span> <span>کاغذ و اصول نگهداری</span> </div> </a> <ul id="toc-کاغذ_و_اصول_نگهداری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-کتاب‌سوزی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کتاب‌سوزی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>کتاب‌سوزی</span> </div> </a> <ul id="toc-کتاب‌سوزی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کتابخانه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کتابخانه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>کتابخانه</span> </div> </a> <ul id="toc-کتابخانه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-روزهای_مرتبط" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#روزهای_مرتبط"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>روزهای مرتبط</span> </div> </a> <ul id="toc-روزهای_مرتبط-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کتاب‌های_دانشگاهی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کتاب‌های_دانشگاهی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>کتاب‌های دانشگاهی</span> </div> </a> <ul id="toc-کتاب‌های_دانشگاهی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کتاب‌های_مقدس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کتاب‌های_مقدس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>کتاب‌های مقدس</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-کتاب‌های_مقدس-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های کتاب‌های مقدس</span> </button> <ul id="toc-کتاب‌های_مقدس-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-قرآن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#قرآن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۱</span> <span>قرآن</span> </div> </a> <ul id="toc-قرآن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-آمار_در_ایران" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#آمار_در_ایران"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>آمار در ایران</span> </div> </a> <ul id="toc-آمار_در_ایران-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اندازه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اندازه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>اندازه</span> </div> </a> <ul id="toc-اندازه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انواع_کتاب" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انواع_کتاب"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۴</span> <span>انواع کتاب</span> </div> </a> <ul id="toc-انواع_کتاب-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۵</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۶</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۷</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۸</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">کتاب</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۲۰۳ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-203" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۲۰۳ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Boek" title="Boek–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Boek" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Buch" title="Buch–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Buch" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%98%E1%8C%BD%E1%88%90%E1%8D%8D" title="መጽሐፍ–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="መጽሐፍ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Codad" title="Codad–Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Codad" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Libro" title="Libro–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Libro" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="كتاب–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="كتاب" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%9F%DC%AC%DC%92%DC%90_(%DC%A3%DC%A6%DC%AA%DC%90)" title="ܟܬܒܐ (ܣܦܪܐ)–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܟܬܒܐ (ܣܦܪܐ)" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="كتاب–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="كتاب" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%95%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%AA" title="কিতাপ–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="কিতাপ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Llibru" title="Llibru–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Llibru" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-atj mw-list-item"><a href="https://atj.wikipedia.org/wiki/Masinahikan" title="Masinahikan–آتیکامکو" lang="atj" hreflang="atj" data-title="Masinahikan" data-language-autonym="Atikamekw" data-language-local-name="آتیکامکو" class="interlanguage-link-target"><span>Atikamekw</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Panka" title="Panka–آیمارایی" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Panka" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="آیمارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Kitab" title="Kitab–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Kitab" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="کیتاب–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="کیتاب" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF" title="Китап–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Китап" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Buach" title="Buach–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Buach" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Kninga" title="Kninga–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Kninga" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Libro" title="Libro–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Libro" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bdr mw-list-item"><a href="https://bdr.wikipedia.org/wiki/Buk" title="Buk–West Coast Bajau" lang="bdr" hreflang="bdr" data-title="Buk" data-language-autonym="Bajau Sama" data-language-local-name="West Coast Bajau" class="interlanguage-link-target"><span>Bajau Sama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D1%96%D0%B3%D0%B0" title="Кніга–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Кніга" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D1%96%D0%B3%D0%B0" title="Кніга–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Кніга" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0" title="Книга–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Книга" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%AC" title="किताब–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="किताब" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Buku" title="Buku–بانجاری" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Buku" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="بانجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Gaf%C9%9B" title="Gafɛ–بامبارایی" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Gafɛ" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="بامبارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A6%87" title="বই–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="বই" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Levr" title="Levr–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Levr" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Knjiga" title="Knjiga–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Knjiga" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%BC_(%D0%B1%D1%8D%D1%88%D1%8D%D0%B3)" title="Ном (бэшэг)–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Ном (бэшэг)" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Llibre" title="Llibre–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Llibre" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/C%E1%B9%B3%CC%86" title="Cṳ̆–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Cṳ̆" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Жайна–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Жайна" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%AA%E1%8F%AA%E1%8E%B5" title="ᎪᏪᎵ–چروکی" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎪᏪᎵ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="چروکی" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%AA%DB%8E%D8%A8" title="کتێب–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کتێب" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Kitap" title="Kitap–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Kitap" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kniha" title="Kniha–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kniha" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%C4%95%D0%BD%D0%B5%D0%BA%D0%B5" title="Кĕнеке–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Кĕнеке" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Llyfr" title="Llyfr–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Llyfr" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Bog" title="Bog–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Bog" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Buku" title="Buku–Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Buku" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Buch" title="Buch–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Buch" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/K%C4%B1tab" title="Kıtab–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Kıtab" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/B%CC%A0uuk" title="B̠uuk–Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="B̠uuk" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%95" title="पुस्तक–Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="पुस्तक" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF" title="Βιβλίο–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Βιβλίο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Book" title="Book–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Book" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Libro" title="Libro–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Libro" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Libro" title="Libro–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Libro" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Raamat" title="Raamat–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Raamat" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Liburu" title="Liburu–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Liburu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Libru" title="Libru–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Libru" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kirja" title="Kirja–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kirja" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Ivola" title="Ivola–فیجیایی" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Ivola" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Livre_(document)" title="Livre (document)–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Livre (document)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/L%C3%A9vro" title="Lévro–آرپیتان" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Lévro" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="آرپیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Buk" title="Buk–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Buk" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Boek" title="Boek–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Boek" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Leabhar" title="Leabhar–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Leabhar" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%9B%B8" title="書–گن" lang="gan" hreflang="gan" data-title="書" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="گن" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Liv_(dokouman)" title="Liv (dokouman)–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Liv (dokouman)" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Leabhar" title="Leabhar–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Leabhar" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Libro" title="Libro–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Libro" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Aranduka" title="Aranduka–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Aranduka" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B1%F0%90%8D%89%F0%90%8C%BA%F0%90%8D%89%F0%90%8D%83" title="𐌱𐍉𐌺𐍉𐍃–گوتی" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌱𐍉𐌺𐍉𐍃" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="گوتی" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/Karalo%27uta" title="Karalo&#039;uta–Wayuu" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Karalo&#039;uta" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="Wayuu" class="interlanguage-link-target"><span>Wayuunaiki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Lioar" title="Lioar–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Lioar" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Littafi" title="Littafi–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Littafi" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/S%C3%BB" title="Sû–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Sû" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%A4%D7%A8" title="ספר–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="ספר" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%95" title="पुस्तक–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पुस्तक" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Kitaab" title="Kitaab–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Kitaab" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Knjiga" title="Knjiga–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Knjiga" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Liv_(pou_li)" title="Liv (pou li)–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Liv (pou li)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6nyv" title="Könyv–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Könyv" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%AB%D6%80%D6%84" title="Գիրք–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գիրք" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%AB%D6%80%D6%84" title="Գիրք–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Գիրք" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Libro" title="Libro–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Libro" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Bup" title="Bup–ایبانی" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Bup" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ایبانی" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Buku" title="Buku–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Buku" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Libre" title="Libre–اکسیدنتال" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Libre" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="اکسیدنتال" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Libro" title="Libro–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Libro" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D1%88%D0%B0%D1%80%D0%B3" title="Дешарг–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Дешарг" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Libro" title="Libro–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Libro" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/B%C3%B3k" title="Bók–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Bók" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Libro" title="Libro–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Libro" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%95%BF%E1%92%A5%E1%95%90%E1%95%88%E1%90%8A%E1%91%A6/qimirruat" title="ᕿᒥᕐᕈᐊᑦ/qimirruat–اینوکتیتوت" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᕿᒥᕐᕈᐊᑦ/qimirruat" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="اینوکتیتوت" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%9C%AC" title="本–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="本" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Buk" title="Buk–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Buk" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/cukta" title="cukta–لوجبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="cukta" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لوجبان" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Buku" title="Buku–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Buku" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98" title="წიგნი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="წიგნი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Adlis" title="Adlis–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Adlis" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Takaya%C9%A3" title="Takayaɣ–Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Takayaɣ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Kwaa%CC%B1mbwat" title="Kwaa̱mbwat–تیاپی" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Kwaa̱mbwat" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="تیاپی" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BF" title="Кітап–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Кітап" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B2%95" title="ಪುಸ್ತಕ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪುಸ್ತಕ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%B1%85" title="책–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="책" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="کتاب–کشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="کتاب" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Boch_(z_l%C3%A4%C3%A4se)" title="Boch (z lääse)–کولش" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Boch (z lääse)" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="کولش" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Pirt%C3%BBk" title="Pirtûk–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Pirtûk" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%B1%D3%A7%D0%B3" title="Небӧг–کومیایی" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Небӧг" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="کومیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Lyver" title="Lyver–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Lyver" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF" title="Китеп–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Китеп" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Liber" title="Liber–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Liber" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Buch" title="Buch–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Buch" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%BB%D1%83%D0%B1" title="Улуб–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Улуб" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Book" title="Book–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Book" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Liber" title="Liber–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Liber" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/B%C3%BAku" title="Búku–لینگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Búku" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لینگالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B6%E0%BB%89%E0%BA%A1" title="ປຶ້ມ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປຶ້ມ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Knyga" title="Knyga–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Knyga" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Gr%C4%81mata" title="Grāmata–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Grāmata" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Buku" title="Buku–مادورایی" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Buku" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="مادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Boky" title="Boky–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Boky" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0" title="Книга–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Книга" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0" title="Книга–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Книга" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%81%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%95%E0%B4%82" title="പുസ്തകം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="പുസ്തകം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%BC" title="Ном–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Ном" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%82%EA%AF%A5%EA%AF%8F%EA%AF%82%EA%AF%A4%EA%AF%9B" title="ꯂꯥꯏꯂꯤꯛ–مانیپوری" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯂꯥꯏꯂꯤꯛ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="مانیپوری" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%95" title="पुस्तक–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="पुस्तक" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Buku" title="Buku–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Buku" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Libro" title="Libro–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Libro" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%BA" title="စာအုပ်–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="စာအုပ်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0" title="Кинига–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Кинига" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D9%85%D9%87" title="نومه–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="نومه" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Amoxtli" title="Amoxtli–Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Amoxtli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Libbro" title="Libbro–ناپلی" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Libbro" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="ناپلی" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Book" title="Book–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Book" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Boek_(literetuur)" title="Boek (literetuur)–ساکسونی سفلی" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Boek (literetuur)" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ساکسونی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%95" title="पुस्तक–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="पुस्तक" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%AB%E0%A5%82" title="सफू–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="सफू" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Boek" title="Boek–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Boek" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Bok" title="Bok–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Bok" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Bok" title="Bok–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Bok" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%9E%DF%8A%DF%AC%DF%9D%DF%8A" title="ߞߊ߬ߝߊ–نکو" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߞߊ߬ߝߊ" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="نکو" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Libre" title="Libre–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Libre" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Kirju" title="Kirju–لیوی-کارلیان" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Kirju" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="لیوی-کارلیان" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B8%D0%BD%D1%8B%D0%B3" title="Чиныг–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Чиныг" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%95%E0%A8%BF%E0%A8%A4%E0%A8%BE%E0%A8%AC" title="ਕਿਤਾਬ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਕਿਤਾਬ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Buch" title="Buch–آلمانی پنسیلوانیایی" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Buch" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="آلمانی پنسیلوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A4%95%E0%A4%82" title="पोत्थकं–پالی" lang="pi" hreflang="pi" data-title="पोत्थकं" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="پالی" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ksi%C4%85%C5%BCka" title="Książka–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Książka" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="کتاب–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کتاب" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Livro" title="Livro–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Livro" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Liwru" title="Liwru–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Liwru" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Carte" title="Carte–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Carte" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Carti" title="Carti–آرومانی" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Carti" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="آرومانی" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0" title="Книга–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Книга" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0" title="Книга–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Книга" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Igitabo" title="Igitabo–کینیارواندایی" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Igitabo" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="کینیارواندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D1%8D" title="Кинигэ–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Кинигэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%AF%E1%B1%A9%E1%B1%9B%E1%B1%B7%E1%B1%A4" title="ᱯᱩᱛᱷᱤ–سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱯᱩᱛᱷᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Libbru" title="Libbru–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Libbru" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Beuk" title="Beuk–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Beuk" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%AA%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="ڪتاب–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ڪتاب" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Girji" title="Girji–سامی شمالی" lang="se" hreflang="se" data-title="Girji" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Knjiga" title="Knjiga–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Knjiga" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%9C%E0%B6%AD%E0%B7%8A" title="පොත්–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="පොත්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Book" title="Book–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Book" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kniha" title="Kniha–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Kniha" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Knjiga" title="Knjiga–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Knjiga" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Bhuku" title="Bhuku–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Bhuku" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Shafad_(Buug)" title="Shafad (Buug)–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Shafad (Buug)" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Libri" title="Libri–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Libri" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%9A%D0%B8%D0%B3%D0%B0" title="Књига–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Књига" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dncwadz%C3%AD" title="Íncwadzí–سوازیایی" lang="ss" hreflang="ss" data-title="Íncwadzí" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="سوازیایی" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Buku" title="Buku–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Buku" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Bok" title="Bok–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Bok" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kitabu" title="Kitabu–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kitabu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/cudad" title="cudad–Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="cudad" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AF%82%E0%AE%B2%E0%AF%8D_(%E0%AE%8E%E0%AE%B4%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%AA%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AE%9F%E0%AF%88%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81)" title="நூல் (எழுத்துப் படைப்பு)–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நூல் (எழுத்துப் படைப்பு)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/biru" title="biru–Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="biru" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%82" title="పుస్తకం–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="పుస్తకం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%BE%D0%B1" title="Китоб–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Китоб" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD" title="หนังสือ–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="หนังสือ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Kitap" title="Kitap–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Kitap" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Aklat" title="Aklat–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Aklat" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tn mw-list-item"><a href="https://tn.wikipedia.org/wiki/Buka" title="Buka–تسوانایی" lang="tn" hreflang="tn" data-title="Buka" data-language-autonym="Setswana" data-language-local-name="تسوانایی" class="interlanguage-link-target"><span>Setswana</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Buk" title="Buk–توک‌پیسینی" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Buk" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="توک‌پیسینی" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kitap" title="Kitap–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kitap" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF" title="Китап–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Китап" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%BC" title="Ном–تووایی" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Ном" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="تووایی" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0" title="Книга–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Книга" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="کتاب–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="کتاب" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Kitob" title="Kitob–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Kitob" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/%C5%81ibro" title="Łibro–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Łibro" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Kirj" title="Kirj–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Kirj" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/S%C3%A1ch" title="Sách–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Sách" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Buk" title="Buk–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Buk" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Live_(po_l%C3%A9re)" title="Live (po lére)–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Live (po lére)" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Libro" title="Libro–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Libro" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%BE%E4%B9%A6" title="图书–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="图书" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Incwadi" title="Incwadi–خوسایی" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Incwadi" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="خوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%B7%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%98" title="კჷრბი–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="კჷრბი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%95%D7%9A" title="בוך–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="בוך" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cw%C3%A9" title="Ìwé–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ìwé" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Saw" title="Saw–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Saw" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B0%E2%B4%B7%E2%B5%8D%E2%B5%89%E2%B5%99" title="ⴰⴷⵍⵉⵙ–آمازیغی معیار مراکش" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴰⴷⵍⵉⵙ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="آمازیغی معیار مراکش" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%BE%E4%B9%A6" title="图书–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="图书" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%9B%B8" title="書–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="書" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Chheh" title="Chheh–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Chheh" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%9B%B8" title="書–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="書" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Incwadi" title="Incwadi–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Incwadi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q571#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;oldid=40459019" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&amp;page=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;id=40459019&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25DA%25A9%25D8%25AA%25D8%25A7%25D8%25A8"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25DA%25A9%25D8%25AA%25D8%25A7%25D8%25A8"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&amp;page=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Book" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://fa.wikibooks.org/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" hreflang="fa"><span>ویکی‌کتاب</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" hreflang="fa"><span>ویکی‌گفتاورد</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q571" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r36211177">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="plainlinks metadata ambox ambox-style ambox-wikify" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ambox_wikify.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/40px-Ambox_wikify.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/60px-Ambox_wikify.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/80px-Ambox_wikify.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">این مقاله نیازمند <b><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌سازی">ویکی‌سازی</a></b> است. لطفاً با توجه به <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:راهنمای ویرایش صفحه‌ها">راهنمای ویرایش</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه">شیوه‌نامه</a>، محتوای آن را بهبود بخشید. <span class="date-container"><i>(<span class="date">فوریه ۲۰۲۴</span>)</i></span></div></td></tr></tbody></table> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36211177"><table class="plainlinks metadata ambox ambox-style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/40px-Edit-clear.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/60px-Edit-clear.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/80px-Edit-clear.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">این مقاله نیازمند <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تمیزکاری">تمیزکاری</a> است. لطفاً تا جای امکان آن‌را از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است <b>غیر قابل اعتماد و نادرست</b> یا <b>جانبدارانه</b> باشد یا <b>قوانین حقوق پدیدآورندگان</b> را نقض کرده باشد.</div></td></tr></tbody></table> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg/250px-%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg" decoding="async" width="250" height="333" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg/375px-%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg/500px-%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="2560" /></a><figcaption>چند <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان عربی">کتاب عربی</a> <a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="قدیمی">قدیمی</a> از قرون ۱۸ و ۲۷ میلادی</figcaption></figure> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023308">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:left!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar a{white-space:nowrap}.mw-parser-output .sidebar-wraplinks a{white-space:normal}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:right;clear:right;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding-bottom:0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em 0}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding-top:0.2em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding-top:0.4em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.4em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding-top:0}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.4em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-navbar{padding-top:0.6em}.mw-parser-output .sidebar-collapse .mw-collapsible-toggle{margin-top:0.2em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{text-align:right;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}@media screen{@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar nomobile sidebar-wraplinks"><tbody><tr><th class="sidebar-title" style="padding-bottom:0"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="ادبیات">ادبیات</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Books_and_Scroll_Ornament_with_Open_Book.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Books_and_Scroll_Ornament_with_Open_Book.png/220px-Books_and_Scroll_Ornament_with_Open_Book.png" decoding="async" width="220" height="121" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Books_and_Scroll_Ornament_with_Open_Book.png/330px-Books_and_Scroll_Ornament_with_Open_Book.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Books_and_Scroll_Ornament_with_Open_Book.png/440px-Books_and_Scroll_Ornament_with_Open_Book.png 2x" data-file-width="1016" data-file-height="560" /></a></span></td></tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background:#ddddff;"> اشکال عمده <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B1" title="ژانر">ژانر</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="درام">درام</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B5%D8%AD%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="درام غیرصحنه‌ای">درام غیرصحنه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="پرفورمانس">پرفورمانس</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%84%D9%88%D8%B1" title="فولکلور">فولکلور</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="حکایت">حکایت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87" title="افسانه">افسانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87" title="اسطوره">اسطوره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%D9%81%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="ادبیات شفاهی">ادبیات شفاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AB%D9%84" title="ضرب‌المثل">ضرب‌المثل</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1" title="شعر">شعر</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%BA%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شعر غنایی">شعر غنایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1_%D8%AC%D9%81%D9%86%DA%AF" title="اشعار جفنگ">اشعار جفنگ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AB%D8%B1" title="نثر">نثر</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="رمان">رمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87" title="رمان کوتاه">رمان کوتاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87" title="داستان کوتاه">داستان کوتاه</a></li></ul></li></ul></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background:#ddddff;"> ژانرهای <a href="/wiki/%D9%86%D8%AB%D8%B1" title="نثر">نثر</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content-with-subgroup hlist"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40023308"><table class="sidebar-subgroup"><tbody><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ادبیات داستانی">ادبیات داستانی</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="رمان تربیتی">رمان تربیتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ادبیات اروتیک">عشق شهواری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C" title="داستان تاریخی">داستان تاریخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="داستان ماجراجویی">ماجراجویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D9%86" title="ادبیات گمانه‌زن">ادبیات گمانه‌زن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B2%DB%8C" title="فانتزی">فانتزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%DA%A9" title="داستان ترسناک">داستان ترسناک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D8%AE%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="علمی-تخیلی">علمی-تخیلی</a></li></ul></li></ul></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ناداستان">ناداستان</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="خودزندگی‌نامه">خودزندگی‌نامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="زندگی‌نامه">زندگی‌نامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1_%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86%D9%87" title="دفتر خاطرات روزانه">دفتر خاطرات روزانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF" title="فیلم مستند">مستند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87" title="رساله">رساله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1" title="جستار">جستار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="تاریخ">تاریخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="خبرنگاری">خبرنگاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%AD_%D8%AD%D8%A7%D9%84" title="شرح حال">شرح حال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87" title="فلسفه">فلسفه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1" title="گفتار">گفتار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="سفرنامه">سفرنامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D9%81%D9%86%DA%AF" title="ادبیات جفنگ">ادبیات جفنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="اسطوره‌آفرینی">اسطوره‌آفرینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%87" title="ادبیات عاشقانه">ادبیات عاشقانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D9%86%D8%B2" title="طنز">طنز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%AC%D9%88" title="هجو">هجو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="پرفورمانس">پرفورمانس</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="نمایش‌نامه">نمایش‌نامه</a></li></ul></li> <li><a class="mw-selflink selflink">کتاب</a></li></ul></td> </tr></tbody></table></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background:#ddddff;"> ژانرهای <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1" title="شعر">شعر</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content-with-subgroup hlist"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40023308"><table class="sidebar-subgroup"><tbody><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شعر روایی">شعر روایی</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87" title="حماسه">حماسه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%88_%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="شعر درام و شعر نمایشی (صفحه وجود ندارد)">شعر درام و شعر نمایشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D9%85" title="رمان منظوم">رمان منظوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="شعر ملی">شعر ملی</a></li></ul></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading"> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%BA%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شعر غنایی">شعر غنایی</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AF_(%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA)" title="بالاد (ادبیات)">بالاد (ادبیات)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="سوگواره">سوگواره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B1%DB%8C%D8%B8" title="تقریظ">تقریظ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%84" title="غزل">غزل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%88" title="هایکو">هایکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9_(%D8%B4%D8%B9%D8%B1)" title="لیمریک (شعر)">لیمریک (شعر)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%DB%8C%D8%AF%D9%87_%D8%BA%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="قصیده غنایی">قصیده غنایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%DB%8C%D8%AF%D9%87" title="قصیده">قصیده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D9%86%D8%B2" title="طنز">طنز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%AA" title="سونت">سونت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%84" title="ویلانل">ویلانل</a></li></ul></td> </tr></tbody></table></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background:#ddddff;"> ژانرهای <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="درام">دراماتیک</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%98%D8%AF%DB%8C" title="تراژدی">تراژدی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%AF%DB%8C" title="کمدی">کمدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%98%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%85%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="تراژی‌کمدی">تراژی‌کمدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D9%86%D8%B2" title="طنز">طنز</a></li></ul></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background:#ddddff;"> تاریخ و فهرست‌ها</th></tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_literature&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Outline of literature (صفحه وجود ندارد)">نمای کلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="واژه‌نامه اصطلاحات ادبی (صفحه وجود ندارد)">واژه‌نامه اصطلاحات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تاریخ ادبیات">تاریخ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" title="تاریخ ادبیات مدرن">تاریخ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="فهرست کتاب‌ها">کتاب‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="فهرست‌های نویسندگان">نویسنده‌ها</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_literary_awards#Iranian_literature" class="extiw" title="en:List of literary awards">جوایز ادبی</a>&#160;/&#32;<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_poetry_awards" class="extiw" title="en:List of poetry awards">شعر</a></li></ul></td> </tr><tr><th class="sidebar-heading" style="background:#ddddff;"> گفتگو</th></tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C" title="نقد ادبی">نقد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C" title="نظریه ادبی">نظریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="جامعه‌شناسی ادبیات">جامعه‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C" title="مجله ادبی">مجله‌ها</a></li></ul></td> </tr><tr><td class="sidebar-below"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg/16px-Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg/24px-Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg/32px-Books-aj.svg_aj_ashton_01.svg.png 2x" data-file-width="309" data-file-height="274" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="درگاه:ادبیات">درگاه&#32;ادبیات</a></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="الگو:ادبیات"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:ادبیات (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ادبیات"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>کِتاب</b> مجموعه‌ای از برگه‌های نوشته شده، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D9%88%D9%91%D8%B1" class="mw-redirect" title="مصوّر">مصوّر</a>، چاپ شده یا صفحه‌های خالی (صفحه سپید و نانوشته) است که می‌تواند از جوهر، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="کاغذ">کاغذ</a> (ورق)، پوست <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">جانوران</a> یا مواد دیگر (<a href="/wiki/%DA%86%D8%B3%D8%A8" title="چسب">چسب</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE" title="نخ">نخ</a> و…) ساخته شود. </p><p>معمولاً از یک طرف به یکدیگر محکم شده یا وصل می‌شوند. هر برگه در کتاب، ورق و هر سمت یا روی هر ورق، صفحه نامیده می‌شود. </p><p>به جلد کردن کتاب به اصطلاح <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="صحافی">صحافی</a> گفته می‌شود. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="اندازه کتاب">اندازه کتاب‌ها</a> گوناگون است. در <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9_%D8%B1%D8%AD%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="قطع رحلی">قطعِ رحلی</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="قطع وزیری">وزیری</a> و جیبی (و در دوران اخیر <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9_%D8%B1%D9%82%D8%B9%DB%8C" class="mw-redirect" title="قطع رقعی">قطع رقعی</a>) از مشهورترین قطع‌های کتاب است. کوچک‌ترین کتاب دنیا یک <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84" title="انجیل">انجیل</a> است که در موزهٔ <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="کلیسای وانک">کلیسای وانک</a> اصفهان نگهداری می‌شود. اولین کتاب به زبان <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">فارسی</a> در <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند">هند</a> و به دست یک <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="زبان ارمنی">زبان ارمنی</a> به زیور طبع آراسته شده است. از انواع دیگر کتاب، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="کتاب دیجیتالی">کتاب دیجیتالی</a> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span title="انگلیسی-language text"><span lang="en" dir="ltr">e-Book</span></span>) است که کتاب در قالب بسته‌های نرم‌افزاری مانندِ <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81" title="پی‌دی‌اف">پی‌دی‌اف</a> یا <a href="/wiki/%D8%A6%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%D8%A8" title="ئی‌پاب">ئی‌پاب</a> ارائه می‌شود که وسایلی نیز به نام <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="کتابخوان الکترونیکی">کتابخوان الکترونیکی</a> مانندِ <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86_%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%84" title="آمازون کیندل">آمازون کیندل</a> برای خواندن آن به کار می‌رود. نمونهٔ دیگری از کتاب غیرِ چاپّی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="کتاب صوتی">کتاب صوتی</a> است، یعنی کتاب‌هایی که توسط فرد یا افرادی خوانده و گاهی به صورت <a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="نمایشنامه">نمایشنامه</a> اجرا می‌شوند. این کتاب‌ها ممکن است با <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="موسیقی">موسیقی</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%DA%A9%D8%AA_%D8%B5%D8%AF%D8%A7" class="mw-redirect" title="افکت صدا">افکت</a> همراه باشند. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تعریف"><span id=".D8.AA.D8.B9.D8.B1.DB.8C.D9.81"></span>تعریف</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=1" title="ویرایش بخش: تعریف"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تاکنون تعریف مشخص و کاملی ارائه نشده است و نخواهد شد که بتواند مفهوم تمام انواع گوناگون کتاب را دربرگیرد.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اما یکی از تعاریف معتبری که برای کتاب ارائه شده است، مربوط به <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="سازمان">سازمان</a> <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="یونسکو">یونسکو</a> می‌شود: کتاب نوعی اثر چاپی صحافی‌شده است که بیشتر از ۴۹ صفحه داشته باشد و مانندِ نشریات، تحت یک عنوان ثابت، به‌صورت دوره‌ای منتشر نشود.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تعریف دیگری نیز کتاب را «مجموعه‌ای از لوح‌های <a href="/wiki/%DA%86%D9%88%D8%A8" title="چوب">چوبی</a> یا <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%AC" title="عاج">عاجی</a> یا مجموعه‌ای از ورق‌های <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="کاغذ">کاغذ</a>، پوست <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%88" title="آهو">آهو</a> یا ماده‌ای مانند آن، اعم از دست‌نویس یا <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%BE" title="چاپ">چاپی</a> که با هم به نخ کشیده یا صحافی شده باشند» معرفی کرده است.<sup id="cite_ref-ketabdari_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-ketabdari-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تعریف دیگری که به نظر می‌رسد مناسب باشد، محتوای تولید شده توسط نویسنده که هدف مشخصی را دنبال کند و کتاب حولِ محور هدف مشخص شده توسط نویسنده مطالبی ارائه دهد و در پایان کتاب، نویسنده به هدف خود برسد و در این مجال، ارجاع کلّی به کتابِ دیگر یا مقاله نداشته باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="واژه‌شناسی"><span id=".D9.88.D8.A7.DA.98.D9.87.E2.80.8C.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>واژه‌شناسی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=2" title="ویرایش بخش: واژه‌شناسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>واژه <i>کتاب</i> از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان عربی">زبان عربی</a> وارد <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="فارسی">فارسی</a> شده است. در <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="فارسی میانه">فارسی میانه</a> «<i>نامک</i>» (به فارسی دری «<i>نامه</i>») به‌طور عمومی به کتاب گفته می‌شد و <i>فروردگ</i> به آنچه امروز عموماً نامه خوانده می‌شود. در دورهٔ تکوین فارسی دری نیز <i>نامه</i> به معنی مطلق کتاب به کار رفته است. در فارسی میانه، از اصطلاحات تخصصی‌تر ماتیکان (رساله) و نسک (برای بخش‌های <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7" title="اوستا">اوستا</a>) استفاده شده است. کلمهٔ <i>نُبی</i> که هم‌ریشه با <i>نبشتن</i> (نگاشتن) است و معنای مطلق کتاب یا نوشته از آن مستفاد تواند شد، در فارسی دری به معنی خاص <i>قرآن</i> به کار رفته است.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخچه"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE.DA.86.D9.87"></span>تاریخچه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=3" title="ویرایش بخش: تاریخچه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>کتاب قدمتی پنج هزارساله دارد. کتاب‌های نخستین به شکل لوح‌های گلی بودند، اما با گذشت زمان، با توجه به دسترسی بشر به امکانات جدید و تغییر نیاز بشر به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="ارتباطات">ارتباطات</a> و اطلاعات، شکلِ کتاب‌ها تکامل یافت.<sup id="cite_ref-ketabdari_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-ketabdari-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="لوح‌های_گِلی"><span id=".D9.84.D9.88.D8.AD.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.DA.AF.D9.90.D9.84.DB.8C"></span>لوح‌های گِلی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=4" title="ویرایش بخش: لوح‌های گِلی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>از لوح‌های گِلی، در منطقهٔ <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="میان‌رودان">بین‌النهرین</a> برای نوشتن استفاده می‌شد. استفاده از این روش در ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد، توسط تمدن <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سومریان">سومر</a> ابداع شد و به تکامل رسید. اما با گذشت زمان، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84" title="تمدن بابل">بابلی‌ها</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="آشور">آشوری‌ها</a> نیز همین روش را به‌کار گرفتند. این لوح‌ها با استفاده از خاکِ <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3" title="رس">رس</a> و آب ساخته می‌شدند و قبل از خشک شدن، با استفاده از ابزارهای <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9_%D8%AA%DB%8C%D8%B2" title="نوک تیز">نوک‌تیز</a> بر روی آن‌ها نوشته می‌شد. نوشته‌های بیشتر این لوح‌ها، بیشتر مرتبط با امر <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بازرگانی">بازرگانی</a>، اداری و حکومتی بود.<sup id="cite_ref-ketabdari_3-2" class="reference"><a href="#cite_note-ketabdari-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پاپیروس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.BE.DB.8C.D8.B1.D9.88.D8.B3"></span>پاپیروس</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=5" title="ویرایش بخش: پاپیروس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Egypt.Papyrus.01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Egypt.Papyrus.01.jpg/220px-Egypt.Papyrus.01.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Egypt.Papyrus.01.jpg/330px-Egypt.Papyrus.01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Egypt.Papyrus.01.jpg/440px-Egypt.Papyrus.01.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="پاپیروس">پاپیروس</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a></figcaption></figure> <p>استفاده از کاغذ <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="پاپیروس">پاپیروس</a> برای نوشتن از حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد، در <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> رایج شد و تا قرن ششم میلادی نیز ادامه یافت. کاغذ پاپیروس صفحه‌ای بود که از گیاه <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="پاپیروس">پاپیروس</a> به‌صورت یک <a href="/wiki/%D8%B7%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="طومار">طومار</a> با درازای چند متر و عرض ۳۰ سانتی‌متر ساخته می‌شد. این طومار انعطاف‌پذیر بود و پس از پیچیده شدن به‌صورت یک <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87" title="استوانه">استوانه</a> به قطر ۵ تا ۶ سانتی‌متر درمی‌آمد. ابزار نوشتن روی پاپیروس، نی یا قلم‌نی آغشته به مرکب بود. اختراع پاپیروس یکی از تحولاتِ بسیار مهم در تاریخِ کتاب محسوب می‌شود. قدیمی‌ترین کتابی که به‌صورت طومار پیدا شده است، <i>پاپیروس پریس</i> نام دارد که مشتمل بر گفته‌های اخلاقی است. داستان <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%AD%D9%87" class="mw-redirect" title="سینوحه">سینوحه</a> نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌هایی است که روی پاپیروس نگاشته شده است. پاپیروس اگرچه سبک و کم‌حجم بود، برخلاف لوح‌های گلی، شدیداً آسیب‌پذیر بود و به‌همین دلیل، تاکنون هیچ مجموعه مهمی مربوط به مصر باستان، از زیر خاک بیرون نیامده است.<sup id="cite_ref-ketabdari_3-3" class="reference"><a href="#cite_note-ketabdari-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>به‌جز مصر، پاپیروس در <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="یونان باستان">یونان</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="روم باستان">روم باستان</a> نیز به‌طور گسترده استفاده می‌شد.<sup id="cite_ref-ketabdari_3-4" class="reference"><a href="#cite_note-ketabdari-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> به نظر می‌رسد که واژه انگلیسی <i>paper</i> (به معنای کاغذ) نیز از پاپیروس ریشه گرفته باشد.<sup id="cite_ref-javan_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-javan-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <dl><dt>سایر انواع طومارها</dt> <dd>به‌جز پاپیروس، چرم، پوست حیوانات و پارچه نیز برای نوشتن استفاده می‌شد. پوست، مرکب را از هر دو طرف جذب می‌کرد و از پاپیروسْ بادوام‌تر و انعطاف‌پذیرتر بود.<sup id="cite_ref-ketabdari_3-5" class="reference"><a href="#cite_note-ketabdari-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کدکس"><span id=".DA.A9.D8.AF.DA.A9.D8.B3"></span>کدکس</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=6" title="ویرایش بخش: کدکس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bamboo_book_-_binding_-_UCR.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Bamboo_book_-_binding_-_UCR.jpg/220px-Bamboo_book_-_binding_-_UCR.jpg" decoding="async" width="220" height="255" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Bamboo_book_-_binding_-_UCR.jpg/330px-Bamboo_book_-_binding_-_UCR.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Bamboo_book_-_binding_-_UCR.jpg/440px-Bamboo_book_-_binding_-_UCR.jpg 2x" data-file-width="1866" data-file-height="2160" /></a><figcaption>یک کدکس به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="زبان چینی">زبان چینی</a></figcaption></figure> <p>کدکس شکل امروزی کتاب است؛ یعنی صفحات پوست، پاپیروس و غیره که تا خورده و از یک محل به یکدیگر دوخته شده باشند. پیدایش کدکس به قرنِ دوم میلادی بر می‌گردد که مسیحیان از آن برای نگارش متون مذهبی استفاده می‌کردند. این فرم از کتابْ به‌دلیل مزیت‌هایی که داشت، از قرن چهارم میلادی رواج پیدا کرد. ازجمله مزیت‌های آنْ می‌توان به قابلیت جستجوی بهتر، امکان بهتر برای انبار و نگهداری آن (در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87" title="کتابخانه">کتابخانه</a>) و تولید سریع‌تر اشاره کرد. در این زمان، در <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87" title="صومعه">صومعه‌ها</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="کلیسا">کلیساها</a>، اتاق‌هایی ایجاد شده بود که در آن‌ها کار رونویسی از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84" title="انجیل">انجیل</a> و دعاها صورت می‌گرفت و عملاً کتاب تولید می‌شد. همچنین با گذشت زمان، تولید <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="کاغذ">کاغذ</a> (که قبلاً در <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> اختراع شده بود)، در <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> و پس از آن در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a> رایج شد و به تبع آنْ کتاب‌های کاغذی نیز ابداع شدند.<sup id="cite_ref-ketabdari_3-6" class="reference"><a href="#cite_note-ketabdari-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="چاپ"><span id=".DA.86.D8.A7.D9.BE"></span>چاپ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=7" title="ویرایش بخش: چاپ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%BE" title="چاپ">چاپ</a></div> <p>تا قبل از اختراع ماشین چاپ، نسخه‌برداریِ کتاب‌ها، تنها از طریق رونویسی از کتاب‌ها امکان‌پذیر بود که تولید کتاب را بسیار کُند و دشوار می‌کرد.<sup id="cite_ref-javan_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-javan-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و در صورت اشتباه‌هایی در نوشتن نویسنده، مجبور به نوشتن دوباره آن برگ از کتاب می‌شد (در صورتی که در آغاز بر روی برگ کاغذ نوشته و سپس به صورت کتاب درمی‌آمد) اما در سال <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B4%DB%B3%DB%B9_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۴۳۹ (میلادی)">۱۴۳۹</a>، با اختراع ماشین چاپ توسط <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="یوهانس گوتنبرگ">یوهانس گوتنبرگ</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمانی</a>، تحول بسیار بزرگی در صنعت نشر کتاب صورت گرفت.<sup id="cite_ref-roshd_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-roshd-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اولین کتابی که با استفاده از دستگاه گوتنبرگ چاپ شد، انجیل بود که به علت تعداد سطرهایش در هر صفحه، به <i>انجیل ۴۲ سطری</i> معروف شد.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این ماشین چاپ <i>ماشینِ فشار پیچی</i> نام گرفت و سرعت چاپ آن، ۷۰ تا ۱۰۰ برگ در ساعت بود.<sup id="cite_ref-roshd_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-roshd-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>امروزه، با توسعه تکنولوژی‌های نوین، دیگر نیازی به صرف هزینه زیاد و چاپ کتاب جهت معرفی به خوانندگان آن نیست. با کمک سیستم‌های <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%BE_%D8%A8%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B6%D8%A7" title="چاپ بنابر تقاضا">چاپ بنابر تقاضا</a> یک نسخه چاپ شده نمونه در کتاب فروشی‌ها یا نسخه کتاب الکترونیکی آن در وب سایت‌های مخصوص فروشِ کتاب مانندِ <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="آمازون دات‌کام">آمازون</a> به خوانندگان نشان داده می‌شود تا پس از سفارش آن‌ها چاپ شده و به آدرس آن‌ها ارسال شود. بدین ترتیب، دیگر نیازی به اتلاف حجم وسیعی از کاغذ نیست و اشکالات موردی کتاب‌ها بدونِ صرفِ هزینه و در زمانِ کوتاه اصلاح‌پذیر است. در این روش، به دلیل ارسال و نگهداری فایل الکترونیکی کتاب، توزیع کتاب در کتاب فروشی‌های سراسر جهان آسان، سریع و کم هزینه گردیده است. به تازگی، امکان چاپ کتاب به زبان فارسی با این روش توسط شرکت <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="آمازون دات‌کام">آمازون آمریکا</a> فراهم گردیده است. </p><p>در عین حال، به نظر می‌رسد که مکانیزم چاپ، پیش از گوتنبرگ در <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> رایج بوده است. برخی از منابع، اختراع چاپ یا حروفچینی متحرک را به <i>پی‌شنگ</i>، <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7" title="کیمیا">کیمیاگر</a> چینی نسبت می‌دهند. اختراع وی شاملِ حروف مستقل چاپی بود که روی <a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%D8%A7%D9%84" title="سفال">سفال</a> مرطوب حکاکی می‌شد و پس از پختن دوام زیادی پیدا می‌کرد.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="الکترونیکی"><span id=".D8.A7.D9.84.DA.A9.D8.AA.D8.B1.D9.88.D9.86.DB.8C.DA.A9.DB.8C"></span>الکترونیکی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=8" title="ویرایش بخش: الکترونیکی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Laptop-ebook.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Laptop-ebook.jpg/220px-Laptop-ebook.jpg" decoding="async" width="220" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Laptop-ebook.jpg/330px-Laptop-ebook.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Laptop-ebook.jpg/440px-Laptop-ebook.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="1040" /></a><figcaption>یک کتاب‌خوان الکترونیکی</figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="کتاب الکترونیکی">کتاب الکترونیکی</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="کتابخوان الکترونیک">کتابخوان الکترونیک</a></div> <p>در سال‌های اخیر، استفاده از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رایانه">رایانه‌ها</a> موجب آسانی چاپ کتاب و توسعه چاپ و نشر کتاب‌های چاپی شده است. در اواخر سده بیستم، تجهیزات ارتباطی مانند <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%86" title="تلویزیون">تلویزیون</a>، رایانه و <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="اینترنت">اینترنت</a>، مفهوم کتاب به‌عنوان مهم‌ترین منبع اطلاعاتی را به چالش کشیدند. از سوی دیگر، با ذخیره‌شدن اطلاعات یک کتاب در نوارهایِ صوتی و <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سی‌دی">سی‌دی</a>، تعریف کتاب به‌عنوان «مجموعه‌ای از کاغذهای چاپ‌شده یا دستنویس» نیز به چالش کشیده شده است.<sup id="cite_ref-encyclo_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-encyclo-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>پیدایش کتاب‌های الکترونیکی به سال <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۷۱ (میلادی)">۱۹۷۱</a> بازمی‌گردد. این کتاب‌های الکترونیکی، با به‌کارگیری <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%BE" title="لامپ">لامپ</a> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%AF%DB%8C" title="پرتو کاتدی">پرتو کاتدی</a>، تصاویری را روی پرده پدیدمی‌آورد که می‌توانست جایگزین چاپ و کاغذ شود.<sup id="cite_ref-ketabdari_3-7" class="reference"><a href="#cite_note-ketabdari-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اما نخستین کتاب الکترونیکی <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="دیجیتال">دیجیتال</a>، به نام <i>Nuvomedia’s Rocket</i> در سالِ <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B9_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۹۹ (میلادی)">۱۹۹۹</a> منتشر شد. </p><p>اخیراً تلاش‌هایی برای تبدیل کتاب‌های عادی به کتاب‌های الکترونیکی صورت گرفته است. این تلاش‌ها در جنبشی به نامِ <i>پروژه گوتنبرگ</i> در حال اجراست. همچنین برای آسان‌سازی کاربرد کتاب‌های الکترونیکی، تجهیزات دیجیتالی ویژه‌ای به نام کتابخوان الکترونیکی به بازار معرفی شده است. این تجهیزات در حقیقت، رایانه‌های کوچکی هستند که توانایی ذخیره‌سازی و بازیابی شمار زیادی کتاب الکترونیکی را دارند.<sup id="cite_ref-encyclo_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-encyclo-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>برخی از ویژگی‌های کتاب‌های الکترونیکی که باعث شده کاربرد آن‌ها گسترش یابد، عبارت است از:<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <ul><li>آسانی انتقال در عین یکپارچگی مطالب</li> <li>انسجام مطالب و تنوع کاربرد</li> <li>تبادل بینابین مطالب با یکدیگر</li> <li>پشتیبانی از امکانات چند رسانه‌ای</li> <li>آسانی کار و اجرا</li></ul><p> این مزایا باعث گردیده کتاب‌های الکترونیکی محبوبیت پیدا کنند. <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"></p><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="کتاب صوتی">کتاب صوتی</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:MauritiusCommandAudioBookCassette.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/MauritiusCommandAudioBookCassette.JPG/220px-MauritiusCommandAudioBookCassette.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/MauritiusCommandAudioBookCassette.JPG/330px-MauritiusCommandAudioBookCassette.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/MauritiusCommandAudioBookCassette.JPG/440px-MauritiusCommandAudioBookCassette.JPG 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a><figcaption>یک کتاب‌گویا رویِ نوارکاست</figcaption></figure> <p>کتاب شفاهی یا کتاب گویا یا <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="کتاب صوتی">کتاب صوتی</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF_(%D9%85%D8%AF%D8%B1%DA%A9)" class="mw-redirect" title="سند (مدرک)">سندی</a> است که به صورت صوتی تهیه می‌شود و روی <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="نوار کاست">نوار کاست</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سی‌دی">سی‌دی</a> و … ضبط می‌شود. این اسناد معمولاً کتاب‌هایی هستند که قبلاً به‌طور مکتوب منتشر شده‌اند و اکنون توسط خود <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87" title="نویسنده">نویسنده</a>، مترجم یا هنرپیشگان روخوانی می‌شوند.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در حال حاضر، سایت‌های اینترنتی بسیاری نیز کتاب‌های صوتی یا گویا یا شفاهی ارائه می‌دهند که برخی به‌صورت رایگان هستند و برخی دیگر در اِزای پرداخت پول قابل شنیدن می‌شود. کتاب‌های صوتی می‌توانند با موسیقی و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%DA%A9%D8%AA_%D8%B5%D8%AF%D8%A7" class="mw-redirect" title="افکت صدا">افکت</a> نیز همراه باشند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مراحل_چاپ_کتاب"><span id=".D9.85.D8.B1.D8.A7.D8.AD.D9.84_.DA.86.D8.A7.D9.BE_.DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.A8"></span>مراحل چاپ کتاب</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=9" title="ویرایش بخش: مراحل چاپ کتاب"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>کتاب پس از آماده شدن توسط نویسنده توسط انتشارات تایپ حروفچینی و صفحه آرایی شده برای گرفتن شابک راهی خانه کتاب می‌شود (که البته ناشران این شابک را به تعداد از خانه کتاب دریافت کرده و در اختیار دارند). پس از اختصاص شابک، کتاب به کتابخانه ملی برای گرفتن فیپا فرستاده می‌شود که پس از دریافت فیپا که اطلاعات کامل کتاب در آن جمع شده کتاب به <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%88_%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی">وزارت ارشاد</a> برای دریافتِ مجوز چاپ فرستاده می‌شود تا مجوز چاپ برای کتاب صادر شود. بعد از اتمام تمام مراحل، کتاب آماده چاپ است و توسط ناشر برای لیتوگرافی، چاپ و <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="صحافی">صحافی</a> فرستاده می‌شود. حالا کتاب شما آماده است. تمام این مراحل ممکن است بین ۱ ماه تا ۳ماه طول بکشد.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ساختار_و_اجزاء"><span id=".D8.B3.D8.A7.D8.AE.D8.AA.D8.A7.D8.B1_.D9.88_.D8.A7.D8.AC.D8.B2.D8.A7.D8.A1"></span>ساختار و اجزاء</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=10" title="ویرایش بخش: ساختار و اجزاء"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="اجزای کتاب">اجزای کتاب</a></div> <p>به صفحه اول هر کتاب، جلد و به صفحه بعدی آن <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="آستر">آستر</a> بدرقه گفته می‌شود. به اولین برگ از هر کتاب پیشواز گفته می‌شود که نام کتاب و <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87" title="نویسنده">نویسنده</a> نوشته شده‌اند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="جلد"><span id=".D8.AC.D9.84.D8.AF"></span>جلد</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=11" title="ویرایش بخش: جلد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>جلد کتابها انواع متنوعی دارد که عبارتند از: ۱-جلد انعطاف‌پذیر ۲-پارچه‌ای ۳-شومیز ۴-چرم طبیعی ۵-چوب ۶-زرکوب ۷-سخت ۸-کاغذی ۹-<a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B1" title="گالینگور">گالینگور</a> ۱۰-مقوایی اما شناخته شده‌ترین و پرکاربردترین آنها را می‌توان جلد سخت و جلد <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%B2" title="شومیز">شومیز</a> و جلد گالینگور برشمرد. </p><p><b>جلد شومیز:</b> جلد شومیز کاغذ گلاسه‌ای است که بر روی آن چاپ صورت می‌گیرد و در نهایت بر روی آن سلفون مات یا براق کشیده می‌شود. معمولاً کاغذ گلاسه‌ای که جهت چاپ به کار می‌برند ۲۰۰ یا ۲۵۰ یا ۳۰۰ گرم است. به علت سبکی، منعطف بودن و ارزان قیمت بودن جلد شومیز، معمولاً از آنها در چاپ کتاب‌های درسی و داستان و شعر استفاده می‌کنند. </p><p><b>جلد سخت:</b> برای ساخت جلد سخت، ابتدا تصویر جلد کتاب را معمولاً بر روی کاغذ گلاسه ۱۳۵ گرم چاپ می‌کنند و بر روی آن سلفون مات یا براق می‌کشند. در نهایت این جلد ساخته شده را بر روی یک مقوای ضخیم می‌چسبانند. جلد سخت نسبت به جلد شومیز از مقاومت بیشتری برخوردار است، اما در مقابل قیمت تمام شده کتاب را بالا می‌برد. جلد سخت عموماً برای کتابهایی با ماندگاری بالا یا حجیم استفاده می‌شود. (کتاب‌هایی با تعداد صفحات بالا، در جلد شومیز بیشتر دچار آسیب می‌شود تا جلد سخت). البته بسیار دیده شده برخی ناشرین به جهت زیبایی و کیفیت چاپ، برای کتابهای خود از جلد سخت استفاده می‌برند. </p><p><b>جلد گالینگور:</b> جلد گالینگور دقیقاً مانند جلد سخت است با این تفاوت که بر روی مقوای ضخیم به جای کاغذ گلاسه، چرم، جیر یا پارچه کشیده می‌شود. به عبارتی بهتر در جلد گالینگور مطالب بر روی جلد حک می‌شود و جزئی از جلد کتاب می‌شود اما در جلد سخت، تصویر جلد بر روی کاغذی است که می‌توان آن را از جلد جدا نمود. البته بیشتر کتاب‌ها در اندازه وزیری چاپ می‌شوند.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مجوزهای_لازم_برای_چاپ_کتاب"><span id=".D9.85.D8.AC.D9.88.D8.B2.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.84.D8.A7.D8.B2.D9.85_.D8.A8.D8.B1.D8.A7.DB.8C_.DA.86.D8.A7.D9.BE_.DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.A8"></span>مجوزهای لازم برای چاپ کتاب</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=12" title="ویرایش بخش: مجوزهای لازم برای چاپ کتاب"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>برای چاپ هر کتابی نیاز است که از برخی مراجع مجوزهایی اخذ شود. این مجوزها ممکن است از کشوری به کشور دیگر متفاوت باشند. در ایران برای چاپ کتاب نیاز به اخذ سه مجوز اصلی وجود دارد. نخست باید <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a> از خانه کتاب اخذ گردد. شابک یا شماره استاندارد بین‌المللی کتاب یک کد ۱۳ رقمی است که به هر کتاب اختصاص داده می‌شود و هر بخش این ۱۳ رقم نمایانگر موارد خاصی مانند کشور یا ناشر آن کتاب است. شابک در ایران توسط خانه کتاب به نمایندگی از سازمان جهانی شابک صادر می‌شود.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p> پس از دریافت شابک نوبت به دریافت <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%BE%D8%A7" title="فیپا">فیپا</a> می‌رسد. فیپا یا فهرست‌نویسی پیش از انتشار کتاب توسط کتابخانه ملی صادر می‌شود و در شناسنامه کتاب درج می‌گردد. پس از دریافت فیپا نیز باید کتاب برای اخذ مجوز انتشار به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال شود. این وزارتخانه محتوای کتاب را بررسی می‌کند و در صورتی که مغایرتی بین محتوای کتاب و قوانین کشور یافت نشود مجوز انتشار صادر می‌شود.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></p><figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bookinfo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Bookinfo.svg/220px-Bookinfo.svg.png" decoding="async" width="220" height="205" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Bookinfo.svg/330px-Bookinfo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Bookinfo.svg/440px-Bookinfo.svg.png 2x" data-file-width="489" data-file-height="455" /></a><figcaption>شمای یک کتاب معمولی</figcaption></figure> <ol><li>نوار روی جلد</li> <li>لَب برگردان</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%B1_%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D9%82%D9%87" title="آستر بدرقه">آستر بدرقه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B4_%D8%AC%D9%84%D8%AF" title="روکش جلد">روکش جلد</a></li> <li>لب بالا</li> <li>لب جلو</li> <li>لب پایین</li> <li>صفحه سمت راست.</li> <li>صفحه سمت چپ</li> <li>حاشیه عطف</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="محتوا"><span id=".D9.85.D8.AD.D8.AA.D9.88.D8.A7"></span>محتوا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=13" title="ویرایش بخش: محتوا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>روش ارائه یک محتوا به‌صورت ساختار یک کتاب (بعنوان یکی از روش‌های ارائه مطلب که در ریاضیات، کتاب‌شناسی و اخیراً علوم کامپیوتر تعریف می‌شود)، معمولاً یک کتاب را بخش‌های زیر (به ترتیب آمدن) تقسیم می‌کند: </p> <ul><li>جلد</li> <li>عنوان (عنوان کتاب، نویسنده و…)</li> <li>شناسنامه (پیشواز)</li> <li>فهرست مطالب</li> <li>تشکر و تقدیم</li> <li>قدردانی / تأیید شده</li> <li>گفتار نویسنده</li> <li>گفتار مترجم</li> <li>پیش‌گفتار</li> <li>مقدمه / معرفی</li> <li>بخش‌ها و زیربخش‌ها</li> <li>نتیجه</li> <li>پی‌گفتار</li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D9%85%DB%8C%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="ضمیمه">ضمیمه</a></li> <li>یادداشت‌ها</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="منبع">منابع</a></li> <li>پیوندها</li> <li>فهرست اسامی</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کاغذ_و_اصول_نگهداری"><span id=".DA.A9.D8.A7.D8.BA.D8.B0_.D9.88_.D8.A7.D8.B5.D9.88.D9.84_.D9.86.DA.AF.D9.87.D8.AF.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>کاغذ و اصول نگهداری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=14" title="ویرایش بخش: کاغذ و اصول نگهداری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="کاغذ">کاغذ</a></div> <p>کاغذ اولین بار ۲۰۰ سال قبل از میلاد در چین یا مصر ساخته شد. مسلمانان آن را به سرزمین خود برده و کاغذ را کامل کردند. سپس از طریق داد و ستد، استفاده از کاغذ گسترش یافت و واردِ اروپا شد و از میان مرزهای مسلمانان به اروپا راه یافت. کاغذهای ابتدایی از ورق‌های نازک ساقه‌های بامبو (در چین) و پاپیروس (در مصر) ساخته می‌شد. با آنکه ساخت کاغذ در حدود قرن یازدهم در اروپا آغاز شد، اما تا حدود قرن شانزدهم هنوز استفاده از <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="کاغذ">کاغذ</a> پوست رواج داشت. در واقع، با وجود گران بودن کاغذ پوست، استفاده از آن به علت بادوام بودنش ادامه داشت. در این زمان، اغلب ناشران نسخه‌های کتاب مجزایی از دو جنس تهیه می‌کردند. </p><p>ساخت کاغذ از خمیرِ کاغذ از اوایل قرن نوزدهم مرسوم شد؛ چراکه در آن زمانْ چوب از کتان ارزان‌تر بود. به این ترتیب، استفاده از خمیر چوب برای ساختِ کاغذِ تولیدِ کتاب‌های ارزان‌تر و استفاده از آن‌ها را برای مردم میسر ساخت و این راه را برای گامی بزرگ در بالا رفتن میزان سواد در کشورهای صنعتی هموار کرد و امکان گسترش و انتشار اطلاعات را فراهم آورد. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Iranian_peoples_06.jpg" class="mw-file-description"><img alt="عکس کودک و کتاب" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Iranian_peoples_06.jpg/220px-Iranian_peoples_06.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Iranian_peoples_06.jpg/330px-Iranian_peoples_06.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Iranian_peoples_06.jpg/440px-Iranian_peoples_06.jpg 2x" data-file-width="3456" data-file-height="5184" /></a><figcaption>کودکی در حال ورق زدن یک کتاب عکس</figcaption></figure> <p>در روش‌های اولیه، برای تولید کاغذ از سنگ <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%DA%A9" title="آهک">آهک</a> به عنوان غلتک استفاده می‌شد که موجب خنثی شدن اسید موجود در خمیر می‌شد. اما کاغذهایی که در آن زمان از خمیر چوب به روش صنعتی ساخته می‌شدند حاوی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="اسید">اسید</a> بودند که این موجب پوسیده شدن کاغذ از درون می‌شد. به همین دلیل، کتاب‌های چاپ شده بین سال‌های ۱۸۵۰ تا ۱۹۵۰ در خطر نابودی هستند. امروزه، برای از برطرف کردن این عیب از خمیرهای فاقد اسید یا خمیرهای <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="قلیایی">قلیایی</a> برای تولید کاغذ استفاده می‌شود. برخی از کتابخانه‌های امروزی از روش‌های خاص برای از بین بردن خاصیت اسیدی کتاب‌های قدیمی استفاده می‌کنند. </p><p>برای مراقبت شایسته از کتاب‌ها باید تمامی احتمالات مربوط به آسیب‌های فیزیکی یا شیمیایی را به جلد یا صفحات کتاب در نظر گرفت. کتاب‌ها باید دور از <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4" title="تابش">تابش</a> مستقیم خورشید و در <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1" title="نور">نور</a> کم نگهداری شوند. حرارت و رطوبت محل نگهداری کتاب‌ها باید کم باشد. در موقع چیدن کتاب‌ها باید به این نکته توجه کرد که کتاب‌ها باید در کنار کتابی مناسب قرار گیرند، به‌طوری‌که جلد دو کتاب همدیگر را پوشش دهند؛ چرا که در غیر این صورتْ شکلِ کتاب در طول زمان تغییر خواهد کرد؛ از این‌رو بهتر است کتاب‌ها به ترتیب اندازه در کنار هم قرار گیرند.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کتاب‌سوزی"><span id=".DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.A8.E2.80.8C.D8.B3.D9.88.D8.B2.DB.8C"></span>کتاب‌سوزی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=15" title="ویرایش بخش: کتاب‌سوزی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="کتاب‌سوزی">کتاب‌سوزی</a></div> <p>در دوره‌های مختلف تاریخی و در بسیاری از سرزمین‌ها نابود کردن و سوزاندن کتاب وجود داشته است. کتاب و فیلم جنجال‌برانگیز <a href="/wiki/%DB%B4%DB%B5%DB%B1_%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="۴۵۱ درجه فارنهایت">۴۵۱ درجه فارنهایت</a> نیز به موضوع کتاب‌سوزی می‌پردازد.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> امروزه، به‌جای سوزاندن کتاب روش‌های دیگری مانندِ <b>خمیر کردن کتاب‌ها</b> و <b>رنده‌کردن کتاب‌ها</b> نیز استفاده می‌شود. </p><p>در <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> امپراتور <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="چین شی هوانگ">چین شی هوانگ</a>-تی<i> در سال <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B1%DB%B3_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۲۱۳ (میلادی)">۲۱۳ پیش از میلاد</a> دستور داد همهٔ کتاب‌ها مگر کتاب‌های مربوط به <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پزشکی">پزشکی</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="کشاورزی">کشاورزی</a> و <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="طالع‌بینی">طالع‌بینی</a> را بسوزانند.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></i> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کتابخانه"><span id=".DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.A8.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87"></span>کتابخانه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=16" title="ویرایش بخش: کتابخانه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87" title="کتابخانه">کتابخانه</a></div> <p>استفاده از کتابخانه‌های خصوصی یا شخصی اولین بار در یونان باستان شایان توجّه قرار گرفت. در دوران باستان، هزینه نگهداری کتابخانه‌ها معمولاً به وسیله فردی ثروتمند تأمین می‌شد. این کتابخانه‌ها می‌توانست خصوصی یا عمومی‌باشند. تفاوت این کتابخانه‌ها با کتابخانه‌های عمومیِ امروزی در محل تأمین هزینه‌های آن‌ها بود که در کتابخانه‌های باستان این هزینه معمولاً از یک منبع عمومی تأمین نمی‌شد. اینطور تخمین زده می‌شود که در شهر رُم در قرن سومِ میلادی در حدود ۳۰ <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="کتابخانه عمومی">کتابخانه عمومی</a> وجود داشته است. بعدها، در <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="قرون وسطی">قرون وسطی</a> صومعه‌ها و دانشگاه‌ها حتی دارای کتابخانه‌هایی بودن که امکان استفاده از کتاب برای مردم عادی را نیز فراهم می‌کرد، البته تمام مجموعه <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87" title="کتابخانه">کتابخانه</a> برای مردم قابل دسترسی نبوده و همچنین امکان بردن کتاب از کتابخانه وجود نداشته و برای جلوگیری از سرقت کتاب‌ها معمولاً با زنجیر به میز بسته می‌شدند. </p><p>زمان استفاده از کتابخانه‌های امروزی به حدود <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="قرن پانزدهم میلادی">قرن پانزدهم میلادی</a> بازمی‌گردد؛ زمانی که برخی شروع به اهدای کتاب به شهرها کردند. گسترش کتابخانه‌های عمومی در ایالات متحده، به اواخر قرن نوزدهم میلادی بازمی‌گردد و تا حدود زیادی متأثر از اهدا کتاب‌هایی است که به وسیله <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="اندرو کارنگی">اندرو کارنگی</a> (Andrew Carnegie) صورت گرفت. استفاده از کتابخانه تا حدودی گروه اجتماعی افراد را نیز منعکس می‌کرد؛ چراکه در حالی که قشر ضعیف یا متوسط جامعه باید بیشتر کتاب‌های خود را در کتابخانه‌ها پیدا می‌کردند، افراد ثروتمند دارای کتابخانه‌های شخصی بودند. </p><p>ظهور کتاب‌های جلد کاغذی در قرن بیستم راه را برای استفاده عموم از کتاب باز کرد. این نوع کتاب‌ها خرید[کتاب] را برای بسیاری از افراد جامعه ممکن کردند. کتاب‌های جلد کاغذی معمولاً شامل مطالبی می‌شدند که قبلاً در مجله‌ها به <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D9%BE" title="چاپ">چاپ</a> می‌رسید. در نتیجه، با استفاده عموم از کتاب، داشتن کتابخانه‌های خصوصی دیگر به عنوان نمادی از قشرها ثروتمند به کار نمی‌رفت. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="روزهای_مرتبط"><span id=".D8.B1.D9.88.D8.B2.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.B1.D8.AA.D8.A8.D8.B7"></span>روزهای مرتبط</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=17" title="ویرایش بخش: روزهای مرتبط"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%DB%B2_%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%84" title="۲ آوریل">۲ آوریل</a> (<a href="/wiki/%DB%B1%DB%B4_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="۱۴ فروردین">۱۴ فروردین</a>) <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9" title="روز جهانی کتاب کودک">روز جهانی کتاب کودک</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کتاب‌های_دانشگاهی"><span id=".DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.A8.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AF.D8.A7.D9.86.D8.B4.DA.AF.D8.A7.D9.87.DB.8C"></span>کتاب‌های دانشگاهی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=18" title="ویرایش بخش: کتاب‌های دانشگاهی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>کتاب‌های دانشگاهی حاویِ مضامین <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم">علمی</a> هستند که عموماً در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="دانشگاه">دانشگاه‌ها</a> و مراکز <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="آموزش عالی">آموزش عالی</a> تدریس می‌شوند. </p><p><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="انتشارات دانشگاه آکسفورد">انتشارات دانشگاه آکسفورد</a> بزرگ‌ترین ناشر کتاب‌های دانشگاهی در جهان است.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کتاب‌های_مقدس"><span id=".DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.A8.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D9.82.D8.AF.D8.B3"></span>کتاب‌های مقدس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=19" title="ویرایش بخش: کتاب‌های مقدس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>کتاب‌های دینی و سیاسی بسیاری در تاریخ مورد تقدس بوده‌اند. <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="تورات">تورات</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84" title="انجیل">انجیل</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> جزو کتاب‌های مقدس دینی و <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D9%84%E2%80%8C%D9%82%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%A7%D8%A6%D9%88_%D8%AA%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D9%86%DA%AF" title="نقل‌قول‌هایی از رئیس مائو تسه‌تونگ">کتاب سرخ</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="روح‌نامه">روح‌نامه</a> جزو کتاب‌های مقدس سیاسی هستند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="قرآن"><span id=".D9.82.D8.B1.D8.A2.D9.86"></span>قرآن</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=20" title="ویرایش بخش: قرآن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>قرآن طبق باور مسلمانان تنها کتاب در جهان است که کامل و بدون خطا است.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="آمار_در_ایران"><span id=".D8.A2.D9.85.D8.A7.D8.B1_.D8.AF.D8.B1_.D8.A7.DB.8C.D8.B1.D8.A7.D9.86"></span>آمار در ایران</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=21" title="ویرایش بخش: آمار در ایران"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Book_stats_in_islamic_republic_of_iran_-_yearly_average_of_number_of_printed_copies.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Book_stats_in_islamic_republic_of_iran_-_yearly_average_of_number_of_printed_copies.svg/220px-Book_stats_in_islamic_republic_of_iran_-_yearly_average_of_number_of_printed_copies.svg.png" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Book_stats_in_islamic_republic_of_iran_-_yearly_average_of_number_of_printed_copies.svg/330px-Book_stats_in_islamic_republic_of_iran_-_yearly_average_of_number_of_printed_copies.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Book_stats_in_islamic_republic_of_iran_-_yearly_average_of_number_of_printed_copies.svg/440px-Book_stats_in_islamic_republic_of_iran_-_yearly_average_of_number_of_printed_copies.svg.png 2x" data-file-width="654" data-file-height="522" /></a><figcaption>متوسط سالانهٔ شمارگان نشر کتاب در جمهوری اسلامی ایران (بین سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۲)</figcaption></figure> <p>آمار کتاب در ایران به‌طور دقیق روشن نیست، ولی طبق آمار مسئولان وزارت ارشاد/خانه کتاب بین سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۰ حدود ۷۰۰ هزار عنوان کتاب در ایران به چاپ رسیده است. آمار کتاب‌های چاپ شده در سال ۱۳۹۱ به ترتیب زیر است: چاپ اول:۳۴۲۳۷ عنوان - چاپ مجدد: ۲۹۷۴۳ عنوان - تألیف: ۵۱۲۵۹ عنوان - ترجمه: ۱۲۷۲۱ عنوان - کودک و نوجوان: ۱۰۲۴۲ عنوان - کمک درسی و آموزشی ۵۸۵۰ عنوان که مجموعاً ۶۳۹۸۰ عنوان در سال ۹۱ به چاپ رسیده است.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>بنا به آمار شمارگان کتاب در ایران از دولت‌های پنجم تا دهم همواره رو به کاهش بوده است. در این میان بیشترین متوسط شمارگان مربوط به دورهٔ ریاست‌جمهوری <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="اکبر هاشمی رفسنجانی">اکبر هاشمی رفسنجانی</a> (دولت‌های پنجم و ششم) و کمترین شمارگان مربوط به دورهٔ ریاست‌جمهوری <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF" title="محمود احمدی‌نژاد">محمود احمدی‌نژاد</a> بوده است.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اندازه"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.AF.D8.A7.D8.B2.D9.87"></span>اندازه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=22" title="ویرایش بخش: اندازه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="اندازه کتاب">اندازه کتاب</a></div> <p>کتاب در اندازه‌های مختلفی چاپ می‌شود و بستگی به حجم کتاب دارد، زیبایی‌شناسی و دلایل دیگر دارد. اندازه‌های کتاب در ایران در جدول زیر آورده شده است: </p> <table class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed"> <tbody><tr> <th>قطع کتاب<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </th> <th>اندازه به س. </th></tr> <tr> <td>بازوبندی </td> <td>۲×۳ </td></tr> <tr> <td>بغلی </td> <td>۴×۶ </td></tr> <tr> <td>نیم‌ربعی </td> <td>۱۰×۱۸ </td></tr> <tr> <td>ربعی </td> <td>۱۲×۱۹ </td></tr> <tr> <td>جیبی </td> <td>۱۱×۱۶٬۵ </td></tr> <tr> <td>جیبی پالتویی </td> <td>۱۲×۲۰ </td></tr> <tr> <td>رقعی </td> <td>۱۴×۲۲ </td></tr> <tr> <td>وزیری </td> <td>۱۶×۲۳٬۵ </td></tr> <tr> <td>وزیری کوچک </td> <td>۱۳×۲۰ </td></tr> <tr> <td>وزیری بزرگ </td> <td>۲۰×۲۶ </td></tr> <tr> <td>رومیزی </td> <td>۳۰×۵۰ </td></tr> <tr> <td>آلبومی </td> <td>۳۰×۵ </td></tr> <tr> <td rowspan="2">سلطانی </td> <td>۳۰×۴۰ </td></tr> <tr> <td>۳۰×۵۰ </td></tr> <tr> <td>رحلی </td> <td>۲۲×۲۵ </td></tr> <tr> <td>رحلی کوچک </td> <td>۱۶×۲۷ </td></tr> <tr> <td>رحلی بزرگ </td> <td>۳۴×۵ </td></tr> <tr> <td>خشتی </td> <td>۲۲×۲۲ </td></tr> <tr> <td>بیاضی </td> <td>از پهنا باز می‌شوند (عرض بیشتر است): اندازه متغیر </td></tr></tbody></table> <ul><li>بیشتر کتاب‌ها در اندازه وزیری چاپ می‌شوند.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انواع_کتاب"><span id=".D8.A7.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.B9_.DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.A8"></span>انواع کتاب</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=23" title="ویرایش بخش: انواع کتاب"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><b>کتاب مرجع</b>&#160;:</li></ul> <p>کتاب هایی هستند که زیاد به آنها مراجعه می شود. می توان گفت که کتاب مرجع یکی از سه رده ی اصلی کتاب است. ( تزاروس, واژه نامه , دستنامه, فرهنگ , دانشنامه, کتاب سال, واژه نما و ….) </p> <ul><li>– <b>دستنامه</b>&#160;:</li></ul> <p>کتابی است که در بردارنده ی دستورالعمل های کاربردی در زمینه های متفاوت می باشد. باید توجه داشت که مطالب دستنامه با تفصیل بیشتری تشریح می شوند و فنی تر می باشد. </p> <ul><li>– <b>واژه نامه</b>:</li></ul> <p>اصطلاحی کلی و عام است که چند مفهوم یا چند نوع کتاب از این دست را در برمی گیرد. نوعی واژه نامه که کوچک است و در آخر کتاب می آید و شامل کلید واژه ها می باشد. </p> <ul><li>– <b>فرهنگ</b>&#160;:</li></ul> <p>نوعی کتاب مرجع است با ترتیب الفبایی که معمولا به یک یا چند زبان است. اگر فرهنگ به یک زبان باشد به آن فرهنگ یک زبانه گویند ( فارسی – فارسی، گر دوزبانه باشد به آن فرهنگ دو زبانه می گویند. ( فارسی – انگلیسی ) لازم است به این نکته اشاره شود که اگر موضوع فرهنگ زبان باشد آن را فرهنگ زبان می نامند. </p> <ul><li><b>کتاب غیر مرجع</b>:</li></ul> <p>این نوع کتاب که در رده بندی انواع کتاب قرار می گیرد و به ویژه مختص به کتابهای سرگرم کننده است. مثل رمان, مجموعه اشعار و خاطرات و … </p> <ul><li>- <b>رمان یا داستان بلند</b>:</li></ul> <p>داستانی است که در کم ترین حالت 150 صفحه باشد. </p> <ul><li>- <b>رمان یا داستان کوتاه</b>:</li></ul> <p>داستانی که از 150 صفحه کمتر باشد را معمولا رمان کوتاه می گویند. </p> <ul><li><b>کتاب نیمه مرجع</b>:</li></ul> <p>این نوع کتاب نه مرجع است نه غیر مرجع. معمولا خواننده در حین مطالعه چند بار به بخش های مختلف آن مرجع میکند, به همین دلیل می توان گفت که تقریبا حالت مرجع به خودش می گیرد. ( کتاب های درسی )<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=24" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40381259">.mw-parser-output .portalbox{float:left;border:solid #aaa 1px;padding:0}.mw-parser-output .portalbox.tleft{margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalbox.tright{margin:0.5em 0 0.5em 1em}.mw-parser-output .portalbox>ul{display:table;box-sizing:border-box;padding:0.1em;max-width:175px;background:#f9f9f9;font-size:85%;line-height:110%;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox>ul>li{display:table-row}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:first-child{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:last-child{display:table-cell;padding:0.2em 0.3em 0.2em 0.2em;vertical-align:middle}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}</style><div role="navigation" aria-label="درگاه‌ها" class="noprint portalbox plainlist tleft"> <ul> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emojione_1F4DA.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Emojione_1F4DA.svg/28px-Emojione_1F4DA.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Emojione_1F4DA.svg/42px-Emojione_1F4DA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Emojione_1F4DA.svg/56px-Emojione_1F4DA.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="درگاه:کتاب">درگاه کتاب</a></span></li></ul></div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DB%B1%DB%B0%DB%B0_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D8%B5%DB%8C%D9%87_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%84%D9%88%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B2%DB%B0_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست ۱۰۰ کتاب برتر توصیه شده توسط روزنامه لوموند در سده ۲۰ میلادی">فهرست ۱۰۰ کتاب برتر توصیه شده توسط روزنامه لوموند در سده ۲۰ میلادی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="کتاب آبی">کتاب آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%A8%DA%A9" class="mw-redirect" title="شابک">شابک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="کاغذ">کاغذ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C" title="کتاب آشپزی">کتاب آشپزی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=25" title="ویرایش بخش: پانویس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">دانشنامه بریتانیکا</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090815000746/http://www.caravan.ir/WordDefinition.aspx?keywordId=58">«دائرةالمعارف نشر و کتاب»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.caravan.ir/WordDefinition.aspx?keywordId=58">اصلی</a> در ۱۵ اوت ۲۰۰۹<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱ اکتبر ۲۰۰۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D9%86%D8%B4%D8%B1+%D9%88+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.caravan.ir%2FWordDefinition.aspx%3FkeywordId%3D58&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-ketabdari-3"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ketabdari_3-0">۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ketabdari_3-1">۳٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ketabdari_3-2">۳٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ketabdari_3-3">۳٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ketabdari_3-4">۳٫۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ketabdari_3-5">۳٫۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ketabdari_3-6">۳٫۶</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ketabdari_3-7">۳٫۷</a></sup></span> <span class="reference-text">دائرةالمعارف کتابداری</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>نبی</i> از حیث ساختار و کاربرد مشابه است با bible به معنی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%84" title="انجیل">انجیل</a> در زبان‌های اروپایی. این bible با biblia در لاتین به معنی مطلق کتاب خویشاوند است.</span> </li> <li id="cite_note-javan-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-javan_5-0">۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-javan_5-1">۵٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">گودرزی می‌رانی، روزنامه جوان</span> </li> <li id="cite_note-roshd-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-roshd_6-0">۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-roshd_6-1">۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">دانشنامه رشد</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">حجازی، آرش، ۱۳۸۶</span> </li> <li id="cite_note-encyclo-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-encyclo_9-0">۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-encyclo_9-1">۹٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text">پایگاه اینترنتی encyclopedia.com</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">کتاب الکترونیکی چیست؟</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">ویکی‌پدیای انگلیسی، Audiobook</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bookpub.ir/">سایت انتشارات آرنا</a></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nasherbook.ir/">ناشربوک</a></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFانتشارات_اندیشه_آگاه" class="citation web">انتشارات اندیشه آگاه. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.andishehpub.com/شابک-چیست؟/">«شابک چیست؟»</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D8%B4%D8%A7%D8%A8%DA%A9+%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F&amp;rft.au=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87+%D8%A2%DA%AF%D8%A7%D9%87&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.andishehpub.com%2F%D8%B4%D8%A7%D8%A8%DA%A9-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.narvanpub.com/چاپ-کتاب-و-آشنایی-با-مراحل-چاپ-کتاب/">«آشنایی با مراحل چاپ کتاب»</a>. <i>انتشارات نارون دانش</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4&amp;rft.atitle=%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%D8%A8%D8%A7+%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D9%84+%DA%86%D8%A7%D9%BE+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.narvanpub.com%2F%DA%86%D8%A7%D9%BE-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D9%84-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/en:Book" class="extiw" title="w:en:Book">ویکی‌پدیای انگلیسی مدخلBook</a></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">دانش‌نامه علمی-تخیلی و فانتزی فارسی</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">صدری‌افشار ۷</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radiozamaneh.com/199883">حذف «خوک» از کتاب‌های آکسفورد برای پرهیز از جریحه‌دار شدن احساسات مذهبی</a>، <i>رادیو زمانه</i></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFاسلامی" class="citation web">اسلامی، وزارت فرهنگ و ارشاد. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210503190710/https://www.farhang.gov.ir/fa/news/64295/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9-%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86-%D8%AE%D8%B7%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%A9-%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%B7-%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA">«قرآن مجید مرجع بدون خطا برای درک صحیح انسان از حیاط پیرامون است»</a>. <i>وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی</i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.farhang.gov.ir/fa/news/64295/قرآن-مجید-مرجع-بدون-خطا-برای-درک-صحیح-انسان-از-حیاط-پیرامون-است">اصلی</a> در ۳ مه ۲۰۲۱<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۱-۰۵-۰۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF+%D9%88+%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&amp;rft.atitle=%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86+%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF+%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9+%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86+%D8%AE%D8%B7%D8%A7+%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C+%D8%AF%D8%B1%DA%A9+%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D8%B2+%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%B7+%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86+%D8%A7%D8%B3%D8%AA&amp;rft.aulast=%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&amp;rft.aufirst=%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF+%D9%88+%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%AF&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.farhang.gov.ir%2Ffa%2Fnews%2F64295%2F%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9-%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86-%D8%AE%D8%B7%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%A9-%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%B7-%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140914192915/http://www.ketab.ir/">«سایت خانه کتاب»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ketab.ir/">اصلی</a> در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۴<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۳ سپتامبر ۲۰۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA+%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ketab.ir%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140810082623/http://www.ibna.ir/vdcfyjd0ew6dxja.igiw.html">«دولت هاشمی بیشترین و دولت احمدی‌نژاد دارای کمترین شمارگان کتاب/ جدول آمار 35 سال گذشته»</a>. <i>خبرگزاری کتاب ایران (IBNA)</i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ibna.ir/vdcfyjd0ew6dxja.igiw.html">اصلی</a> در ۱۰ اوت ۲۰۱۴<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۴-۰۸-۰۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%28IBNA%29&amp;rft.atitle=%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA+%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C+%D8%A8%DB%8C%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86+%D9%88+%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA+%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF+%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C+%DA%A9%D9%85%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86+%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%2F+%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84+%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1+35+%D8%B3%D8%A7%D9%84+%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%87&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ibna.ir%2Fvdcfyjd0ew6dxja.igiw.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFنیکوبختقاسم‌زاده" class="citation book">نیکوبخت، ناصر؛ قاسم‌زاده، سید علی. <i>دانش نشانه‌گذاری در خط فارسی</i>. ص.&#160;<bdi>۹۶</bdi>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">شابک</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9786002291271" title="ویژه:منابع کتاب/9786002291271"><bdi>۹۷۸۶۰۰۲۲۹۱۲۷۱</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4+%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%AE%D8%B7+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&amp;rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B9%DB%B6%3C%2Fbdi%3E&amp;rft.aulast=%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%AE%D8%AA&amp;rft.aufirst=%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1&amp;rft.au=%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87%2C+%D8%B3%DB%8C%D8%AF+%D8%B9%D9%84%DB%8C&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.moalefyar.ir/">انتشارات امید سخن</a></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.moalefyar.ir/">انتشارات امید سخن</a></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=26" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite id="CITEREFحجازی،_آرش1386" class="citation"><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%B4&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حجازی، آرش (صفحه وجود ندارد)">حجازی، آرش</a> (<bdi>۱۳۸۶</bdi>)، <i>فرهنگ واژگان و اصطلاحات صنعت نشر (نسخه الکترونیکی)</i>، تهران: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" title="انتشارات کاروان">انتشارات کاروان</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF+%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA+%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA+%D9%86%D8%B4%D8%B1+%28%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C%29&amp;rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&amp;rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86&amp;rft.date=1386&amp;rft.au=%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%8C+%D8%A2%D8%B1%D8%B4&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">از پارامتر ناشناخته <code class="cs1-code">&#124;فصل[=</code> صرف‌نظر شد (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#parameter_ignored" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFصدری‌افشار،_غلام‌حسین1370" class="citation">صدری‌افشار، غلام‌حسین (<bdi>۱۳۷۰</bdi>)، «مقدمه»، <i>کتابی دربارهٔ کتاب</i>، ترجمهٔ <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پرویز شهریاری">پرویز شهریاری</a>، له‌وو سرگی، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تهران">تهران</a>: نشر توسعه، ص.&#160;<bdi>۵</bdi></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87&amp;rft.btitle=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DB%8C+%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&amp;rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B5%3C%2Fbdi%3E&amp;rft.pub=%D9%86%D8%B4%D8%B1+%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87&amp;rft.date=1370&amp;rft.au=%D8%B5%D8%AF%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%8C+%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFگودرزی_می‌رانی1383" class="citation web">گودرزی می‌رانی (<bdi>۵ آذر ۱۳۸۳</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080405174408/http://www.javannewspaper.com/1383/830905/comm.htm">«یار مهربان در فضای مجازی»</a>. <i>مقاله</i>. روزنامه جوان. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.javannewspaper.com/1383/830905/comm.htm">اصلی</a> در ۵ آوریل ۲۰۰۸<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۳ اسفند ۱۳۸۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87&amp;rft.atitle=%DB%8C%D8%A7%D8%B1+%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C&amp;rft.date=1383&amp;rft.au=%DA%AF%D9%88%D8%AF%D8%B1%D8%B2%DB%8C+%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.javannewspaper.com%2F1383%2F830905%2Fcomm.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://portal.nlai.ir/daka/Wiki%20Pages/کتاب.aspx">«کتاب (مدخل)»</a>. پایگاه اینترنتی دائرةالمعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%28%D9%85%D8%AF%D8%AE%D9%84%29&amp;rft.pub=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D9%88+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fportal.nlai.ir%2Fdaka%2FWiki%2520Pages%2F%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8.aspx&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>&#93;</span></sup></sup></li> <li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6CyW3bjPP?url=http://www.encyclopedia.com/topic/book.aspx">"کتاب (مدخل)"</a> (به انگلیسی). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.encyclopedia.com/">پایگاه اینترنتی encyclopedia.com</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.encyclopedia.com/doc/1E1-book-ent.html">the original</a> on 17 December 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 March</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%28%D9%85%D8%AF%D8%AE%D9%84%29&amp;rft.pub=%5Bhttp%3A%2F%2Fwww.encyclopedia.com%2F+%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C+encyclopedia.com%5D&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.encyclopedia.com%2Fdoc%2F1E1-book-ent.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">External link in <code class="cs1-code"><code class="cs1-code">&#124;ناشر=</code></code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#param_has_ext_link" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6CyW4YUMp?url=http://www.shetab.com/farsi/articles/ebook.htm">«کتاب الکترونیکی چیست؟»</a>. وبگاه شتاب. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shetab.com/farsi/articles/ebook.htm">اصلی</a> در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۰ مارس ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C+%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F&amp;rft.pub=%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.shetab.com%2Ffarsi%2Farticles%2Febook.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060216034138/http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=">«تاریخچه چاپ و نشر کتاب (مدخل)»</a>. دانشنامه رشد. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=">اصلی</a> در ۱۶ فوریه ۲۰۰۶<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۲ مه ۲۰۱۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87+%DA%86%D8%A7%D9%BE+%D9%88+%D9%86%D8%B4%D8%B1+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%28%D9%85%D8%AF%D8%AE%D9%84%29&amp;rft.pub=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%B1%D8%B4%D8%AF&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fdaneshnameh.roshd.ir%2Fmavara%2Fmavara-index.php%3Fpage%3D&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6CyW56h5o?url=http://www.iust.ac.ir/page.php?slct_pg_id=234">«تاریخچه چاپ»</a>. واحد انتشارات <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%88_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="دانشگاه علم و صنعت ایران">دانشگاه علم و صنعت ایران</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iust.ac.ir/page.php?slct_pg_id">=234&amp;sid= 10&amp;slc_lang =fa اصلی</a><span class="cs1-visible-error error citation-comment"> مقدار <code class="cs1-code">&#124;نشانی=</code> را بررسی کنید (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#bad_url" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span> در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۳ اسفند ۱۳۸۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87+%DA%86%D8%A7%D9%BE&amp;rft.pub=%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF+%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B9%D9%84%D9%85+%D9%88+%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iust.ac.ir%2Fpage.php%3Fslct_pg_id+%3D234%26sid%3D+10%26slc_lang+%3Dfa&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFله‌وو،_سرگی1370" class="citation">له‌وو، سرگی (<bdi>۱۳۷۰</bdi>)، <i>کتابی دربارهٔ کتاب</i>، ترجمهٔ <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="پرویز شهریاری">پرویز شهریاری</a>، به کوشش امور فنی <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نوشین احمدی خراسانی">نوشین احمدی خراسانی</a>.، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تهران">تهران</a>: <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B4%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نشر توسعه (صفحه وجود ندارد)">نشر توسعه</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DB%8C+%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&amp;rft.pub=%D9%86%D8%B4%D8%B1+%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87&amp;rft.date=1370&amp;rft.au=%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D9%88%D8%8C+%D8%B3%D8%B1%DA%AF%DB%8C&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://wiki.fantasy.ir/index.php?title=۴۵۱_درجه_فارنهایت&amp;oldid=۵۳۱۷">«مدخل ۴۵۱ درجه فارنهایت»</a>. <i>مشارکت‌کنندگانِ <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%B1_%D9%88_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%DA%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دانش‌نامه هنر و ادبیات گمانه‌زن (صفحه وجود ندارد)">دانش‌نامه‌ٔ هنر و ادبیات گمانه‌زن</a></i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wiki.fantasy.ir/index.php?title=۴۵۱_درجه_فارنهایت">اصلی</a> در ۱۶–۱۲–۲۰۰۶.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%90+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%94+%D9%87%D9%86%D8%B1+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%DA%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D9%86&amp;rft.atitle=%D9%85%D8%AF%D8%AE%D9%84+%DB%B4%DB%B5%DB%B1+%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D9%87+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%AA&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwiki.fantasy.ir%2Findex.php%3Ftitle%3D%DB%B4%DB%B5%DB%B1_%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D9%87_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%AA&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">تاریخ وارد شده در <code class="cs1-code">&#124;تاریخ بایگانی=</code> را بررسی کنید (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#bad_date" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li></ul> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <ul><li>Wikipedia contributors, "Audiobook," Wikipedia, The Free Encyclopedia, <a class="external free" href="https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=">http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=</a> Audiobook&amp;oldid =198497743 (accessed ۱۷ مارس ۲۰۰۸).</li></ul> <p>.Charles, Gerras (1976). The Encyclopedia of Common Diseases. Rodale Press. p. 17. <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9780878571130" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-87857-113-0</a> </p> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;action=edit&amp;section=27" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به <i><b><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" class="extiw" title="q:کتاب">کتاب</a></b></i> در ویکی‌گفتاورد موجود است.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39940593"><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" class="extiw" title="commons:">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Book" class="extiw" title="commons:Book">کتاب</a></b></i> موجود است.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="محصولات_کاغذی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0%DB%8C" title="الگو:محصولات کاغذی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:محصولات کاغذی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:محصولات کاغذی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="محصولات_کاغذی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0%DB%8C" title="رده:محصولات کاغذی">محصولات کاغذی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ظروف</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87" title="جعبه">جعبه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%86_(%D8%B8%D8%B1%D9%81)" title="کارتن (ظرف)">کارتن (ظرف)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جعبه‌های چین‌دار (صفحه وجود ندارد)">جعبه‌های چین‌دار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پاکت سیگار (صفحه وجود ندارد)">پاکت سیگار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%87%D9%88%D9%87" title="آستین فنجان قهوه">آستین فنجان قهوه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%B1%D9%82%D9%87_%D9%81%DB%8C%D8%A8%D8%B1_%DA%86%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ورقه فیبر چین‌دار (صفحه وجود ندارد)">ورقه فیبر چین‌دار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="پاکت نامه">پاکت نامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0%DB%8C" title="پوشه کاغذی">پوشه کاغذی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D9%88%D8%A8%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="خمیرهای چوبی (صفحه وجود ندارد)">خمیرهای چوبی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%B5%D8%AF%D9%81%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جعبه صدفی (صفحه وجود ندارد)">جعبه صدفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0%DB%8C" title="پاکت کاغذی">پاکت کاغذی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D9%88%D8%A7" title="مقوا">مقوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0%DB%8C" title="لیوان کاغذی">لیوان کاغذی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بهداشت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84_%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0%DB%8C" title="دستمال کاغذی">دستمال کاغذی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%87" title="دستمال سفره">دستمال سفره</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0_%D8%AE%D8%B4%DA%A9%E2%80%8C%DA%A9%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کاغذ خشک‌کن (صفحه وجود ندارد)">کاغذ خشک‌کن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="دستمال توالت">دستمال توالت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B7%D9%88%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1" title="رطوبت‌گیر">رطوبت‌گیر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="نوشت‌افزار">نوشت‌افزار</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%B2%D9%85_%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="لوازم اداری مداوم (صفحه وجود ندارد)">لوازم اداری مداوم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="کارت تبریک">کارت تبریک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کارت فهرست (صفحه وجود ندارد)">کارت فهرست</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="نامه">نامه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0%DB%8C" title="پوشه کاغذی">پوشه کاغذی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="تمبر">تمبر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="کارت پستی">کارت پستی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Post-it_note&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Post-it note (صفحه وجود ندارد)">Post-it note</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مالی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B3" title="اسکناس">اسکناس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%DA%A9%D8%B3%D8%A8_%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کارت کسب و کار (صفحه وجود ندارد)">کارت کسب و کار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="کالابرگ">کالابرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D8%AA" title="کارت پرداخت">کارت پرداخت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1%DA%86%D9%87_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%D9%BE%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دفترچه حساب پس‌انداز (صفحه وجود ندارد)">دفترچه حساب پس‌انداز</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دکوراسیون</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%AE_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نخ رنگی تصویر زمینه (صفحه وجود ندارد)">نخ رنگی تصویر زمینه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0_%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="کاغذ دیواری">کاغذ دیواری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رسانه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">کتاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="روزنامه">روزنامه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Newsprint&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Newsprint (صفحه وجود ندارد)">Newsprint</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D9%88%D9%87" title="جزوه">جزوه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تفریح</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Confetti&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Confetti (صفحه وجود ندارد)">کاغذهای رنگی مخصوص جشن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paper_craft&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Paper craft (صفحه وجود ندارد)">هنر و صنعت کاغذی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paper_toys&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Paper toys (صفحه وجود ندارد)">اسباب بازی‌های کاغذی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%82%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="ورق‌های بازی">ورق‌های بازی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Beverage_coaster&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Beverage coaster (صفحه وجود ندارد)">Beverage coaster</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0_%D8%B5%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="کاغذ صافی">فیلتر کاغذی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Form_(document)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Form (document) (صفحه وجود ندارد)">Form</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="سنباده">سنباده</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Security_paper&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Security paper (صفحه وجود ندارد)">کاغذ امنیتی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="نشر_دانشگاهی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="الگو:نشر دانشگاهی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:نشر دانشگاهی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:نشر دانشگاهی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="نشر_دانشگاهی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="نشر دانشگاهی">نشر دانشگاهی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مجله‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="مجلات دانشگاهی">مجلات دانشگاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="ژورنال علمی">مجله علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="مجله دسترسی آزاد">مجله دسترسی آزاد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مجله بهداشت عمومی (صفحه وجود ندارد)">مجله بهداشت عمومی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="نشر دانشگاهی">نشر دانشگاهی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Working_paper&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Working paper (صفحه وجود ندارد)">Working paper</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بررسی مقاله (صفحه وجود ندارد)">بررسی مقاله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="نشر دانشگاهی">نشر دانشگاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="وضعیت مقاله">وضعیت مقاله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4" title="پیشینه پژوهش">پیشینه پژوهش</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">انواع دیگر انتشار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="پایان‌نامه">پایان‌نامه</a> (<a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تدوین پایان‌نامه (صفحه وجود ندارد)">تدوین پایان‌نامه</a>, <a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="تک‌نگاری">تک‌نگاری</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D8%A8%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9" title="ثبت اختراع">ثبت اختراع</a> ویژه (<a href="/wiki/%D8%AB%D8%A8%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="ثبت اختراع زیست‌شناختی">زیست‌شناختی</a>, <a href="/w/index.php?title=Chemical_patent&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chemical patent (صفحه وجود ندارد)">شیمیایی</a>)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">کتاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B5%D9%84_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7)" title="فصل (کتاب‌ها)">فصل کتاب</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D9%81%D9%86%DB%8C" title="گزارش فنی">گزارش فنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D9%88%D9%87" title="جزوه">جزوه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="نوشتار">نوشتار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0_%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="کاغذ سفید">کاغذ سفید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1" title="نسخه پیش از انتشار">نسخه پیش از انتشار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%B3%D9%87_%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="جلسه پوستر">جلسه پوستر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="یادداشت‌های آزمایشگاه (صفحه وجود ندارد)">یادداشت‌های آزمایشگاه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DA%A9%DB%8C%D8%AF%D9%87_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C)" class="mw-redirect" title="چکیده (کتابداری)">چکیده (کتابداری)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="نرم‌افزار متن‌باز">نرم‌افزار متن‌باز</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="علم‌سنجی">علم‌سنجی</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رتبه‌بندی مجلات (صفحه وجود ندارد)">رتبه‌بندی مجلات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%A8_%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1" title="ضریب تأثیر">ضریب تأثیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%A7%DA%86" title="شاخص اچ">شاخص اچ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DA%AF%D9%86%E2%80%8C%D9%81%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="آیگن‌فاکتور">آیگن‌فاکتور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%85%DA%AF%D9%88" title="رتبه‌بندی سایمگو">رتبه‌بندی سایمگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="نمایه استنادی">نمایه استنادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="دگرسنجی">دگرسنجی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="معیارهای سطح مقاله (صفحه وجود ندارد)">معیارهای سطح مقاله</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%87%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بهسازی مجلات علمی منتشره (صفحه وجود ندارد)">بهسازی مجلات علمی منتشره</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Serials_crisis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Serials crisis (صفحه وجود ندارد)">Serials crisis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="دسترسی آزاد">دسترسی آزاد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=FUTON_bias&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="FUTON bias (صفحه وجود ندارد)">FUTON bias</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=No_abstract_available_bias&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="No abstract available bias (صفحه وجود ندارد)">No abstract available bias</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مطالب مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="نگارش علمی">نگارش علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4" title="مجموعه مقاله‌های همایش">مجموعه مقاله‌های همایش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%A7" title="داوری همتا">داوری همتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="ادبیات خاکستری">ادبیات خاکستری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="نوشتجات علمی">نوشتجات علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="انجمن علمی">انجمن علمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="گسترش اطلاعات علمی (صفحه وجود ندارد)">گسترش اطلاعات علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="تحقیقات آزاد">تحقیقات آزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="شناسه آزاد پژوهشگران و نویسندگان">شناسه آزاد پژوهشگران و نویسندگان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%B1_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="نشر الکترونیکی">نشر الکترونیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="انگیزه‌نامه">انگیزه‌نامه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موتورهای جستجو</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DA%AF%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%B1" title="گوگل اسکالر">گوگل اسکالر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">پاب‌مد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE%D9%88%D8%B3" title="اسکوپوس">اسکوپوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D9%88_%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3" title="وب آو ساینس">وب آو ساینس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="سیتی‌سیر">سیتی‌سیر</a> (defunct)</li> <li><a href="/w/index.php?title=GetCITED&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="GetCITED (صفحه وجود ندارد)">getCITED</a> (defunct)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Scirus&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Scirus (صفحه وجود ندارد)">Scirus</a> (defunct)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">لیست‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="مجلات دانشگاهی">مجلات دانشگاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="مجلات علمی">مجلات علمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مطبوعات دانشگاهی (صفحه وجود ندارد)">مطبوعات دانشگاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="مجلات دسترسی-آزاد">مجلات دسترسی-آزاد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A8%DA%A9/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سبک/راهنمای قالب‌بندی (صفحه وجود ندارد)">سبک/راهنمای قالب‌بندی</a></li> <li class="mw-empty-elt"></li> <li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="نوشتن_و_ملزومات_نوشتار" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%86" title="الگو:نوشتن"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:نوشتن (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:نوشتن"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="نوشتن_و_ملزومات_نوشتار" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%86" title="نوشتن">نوشتن</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D8%B2%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ملزومات نوشتار (صفحه وجود ندارد)">ملزومات نوشتار</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ماندگاری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پایه گیاهی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Palm-leaf_manuscript&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Palm-leaf manuscript (صفحه وجود ندارد)">Palm leaf</a> (<i><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D9%84_%D9%BE%D8%A7%D9%84%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7" title="نخل پالمیرا">نخل پالمیرا</a></i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ola_leaf&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ola leaf (صفحه وجود ندارد)">Ola leaf</a> (<i><a href="/w/index.php?title=Corypha_umbraculifera&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Corypha umbraculifera (صفحه وجود ندارد)">Corypha umbraculifera</a></i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Birch_bark_manuscript&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Birch bark manuscript (صفحه وجود ندارد)">Birch bark</a> (<a href="/w/index.php?title=Birch_bark&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Birch bark (صفحه وجود ندارد)"><i>Betula</i></a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="پاپیروس">پاپیروس</a> (<i><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="نی مردابی">نی مردابی</a></i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Bamboo_and_wooden_slips&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bamboo and wooden slips (صفحه وجود ندارد)">Bamboo and wooden slips</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0" title="کاغذ">کاغذ</a></li> <li><a href="/wiki/Amate" class="mw-redirect" title="Amate">Amate</a> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Trema_micrantha&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Trema micrantha (صفحه وجود ندارد)">Trema micrantha</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Ficus_aurea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ficus aurea (صفحه وجود ندارد)">Ficus aurea</a></i></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Parabaik&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Parabaik (صفحه وجود ندارد)">Parabaik</a> (<i><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B3%D9%BE%D8%B1" title="استربلوس آسپر">استربلوس آسپر</a></i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Samut_khoi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Samut khoi (صفحه وجود ندارد)">Samut khoi</a> (<i>S. asper</i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Samut_khoi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Samut khoi (صفحه وجود ندارد)">Kraing</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AA" title="توت">توت</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر مصالح</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AD_%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="لوح رسی">لوح رسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wax_tablet&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wax tablet (صفحه وجود ندارد)">Wax tablet</a></li> <li>Metals <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%B2%D9%86%DB%8C" title="مهرزنی">مهرزنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82%D8%B4_(%DA%86%D8%A7%D9%BE)" title="فرونقش (چاپ)">فرونقش (چاپ)</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%86%D8%A8%D8%B4%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="سنگ‌نبشته">سنگ‌نبشته</a></li> <li>Animal skin <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA_(%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1)" title="پوست (نوشت‌افزار)">پوست (نوشت‌افزار)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vellum&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vellum (صفحه وجود ندارد)">Vellum</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%AC%DB%8C%D8%A7_%DA%AF%D9%88_%D9%88%D9%86" title="خط جیا گو ون">خط جیا گو ون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mawangdui_Silk_Texts&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mawangdui Silk Texts (صفحه وجود ندارد)">Silk text</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Textile_printing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Textile printing (صفحه وجود ندارد)">Textile printing</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geoglyph&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geoglyph (صفحه وجود ندارد)">Geoglyph</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%A8" title="مرکب">مرکب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85_%D8%B9%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="فیلم عکاسی">فیلم عکاسی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">غیرمستقیم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="کاغذ الکترونیک">کاغذ الکترونیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Electronic_visual_display&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Electronic visual display (صفحه وجود ندارد)">Screen</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="آسمان‌نویسی">آسمان‌نویسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اشیا قابل حمل</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%86%D8%A8%D8%B4%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="سنگ‌نبشته">سنگ‌نبشته</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="نقش‌برجسته">نقش‌برجسته</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="طومار">طومار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87_%D8%AE%D8%B7%DB%8C" title="نسخه خطی">نسخه خطی</a> <ul><li><a href="/wiki/Palimpsest" class="mw-redirect" title="Palimpsest">Palimpsest</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="دفترنامه">دفترنامه</a> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">کتاب</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87" title="نشانه">نشانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85" title="ریزفیلم">ریزفیلم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Electronic_media&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Electronic media (صفحه وجود ندارد)">Electronic media</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موضوعات مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_(%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1)" title="خط (نوشتار)">خط (نوشتار)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B4" title="تاریخ نگارش">تاریخ نگارش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="فهرست سامانه‌های نوشتاری">فهرست سامانه‌های نوشتاری</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐66695f89d8‐gfdf6 Cached time: 20241119175813 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.768 seconds Real time usage: 1.120 seconds Preprocessor visited node count: 3440/1000000 Post‐expand include size: 150846/2097152 bytes Template argument size: 4083/2097152 bytes Highest expansion depth: 28/100 Expensive parser function count: 13/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 100598/5000000 bytes Lua time usage: 0.486/10.000 seconds Lua memory usage: 14766803/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 831.708 1 -total 27.12% 225.596 13 الگو:یادکرد_وب 15.61% 129.843 1 الگو:پانویس 12.92% 107.418 1 الگو:ادبیات 11.44% 95.132 1 الگو:انگلیسی 11.00% 91.517 1 الگو:به_زبان_دیگر 10.72% 89.189 1 الگو:Lang 9.38% 78.004 1 الگو:ویکی‌سازی 9.17% 76.255 2 الگو:Ambox 7.48% 62.250 1 الگو:محصولات_کاغذی --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:25279:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241119175813 and revision id 40459019. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=کتاب&amp;oldid=40459019">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=کتاب&amp;oldid=40459019</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0%DB%8C" title="رده:محصولات کاغذی">محصولات کاغذی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="رده:مدارک علمی">مدارک علمی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D8%B4%D8%B1_%D8%A2%DA%A9%D8%A7%D8%AF%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="رده:نشر آکادمیک">نشر آکادمیک</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF" title="رده:اسناد">اسناد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D9%86%D8%B4%D8%B1" title="رده:صنعت نشر">صنعت نشر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رده:فرمت‌های رسانه">فرمت‌های رسانه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:کتاب‌ها">کتاب‌ها</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B4" title="رده:مقاله‌های نیازمند به ویکی‌سازی از فوریه ۲۰۲۴">مقاله‌های نیازمند به ویکی‌سازی از فوریه ۲۰۲۴</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رده:همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری">همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از نوار کناری با پارامتر فرزند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از نوار کناری با پارامتر فرزند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده">صفحه‌های دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانی‌نشده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای پیوند مرده">صفحه‌های دارای پیوند مرده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="رده:خطاهای یادکرد: پیوندهای بیرونی">خطاهای یادکرد: پیوندهای بیرونی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%B7%D8%A7_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که نشانی اینترنتی‌شان خطا دارد">صفحه‌هایی که نشانی اینترنتی‌شان خطا دارد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="رده:خطاهای یادکرد: تاریخ">خطاهای یادکرد: تاریخ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای پیوند با میان‌ویکی">مقاله‌های دارای پیوند با میان‌ویکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="رده:ویکی‌سازی رباتیک">ویکی‌سازی رباتیک</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86" title="رده:صفحه‌های حاوی پیوند جادویی آی‌اس‌بی‌ان">صفحه‌های حاوی پیوند جادویی آی‌اس‌بی‌ان</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۳ اکتبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۷:۲۵ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-wjlpq","wgBackendResponseTime":228,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.768","walltime":"1.120","ppvisitednodes":{"value":3440,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":150846,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4083,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":28,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":13,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":100598,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 831.708 1 -total"," 27.12% 225.596 13 الگو:یادکرد_وب"," 15.61% 129.843 1 الگو:پانویس"," 12.92% 107.418 1 الگو:ادبیات"," 11.44% 95.132 1 الگو:انگلیسی"," 11.00% 91.517 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 10.72% 89.189 1 الگو:Lang"," 9.38% 78.004 1 الگو:ویکی‌سازی"," 9.17% 76.255 2 الگو:Ambox"," 7.48% 62.250 1 الگو:محصولات_کاغذی"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.486","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":14766803,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-66695f89d8-gfdf6","timestamp":"20241119175813","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u06a9\u062a\u0627\u0628","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q571","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q571","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-02-13T16:07:24Z","dateModified":"2024-10-13T17:25:30Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/a4\/%D9%85%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9.jpg","headline":"\u0631\u0633\u0627\u0646\u0647 \u0646\u0648\u0634\u062a\u0627\u0631\u06cc"}</script> </body> </html>

Pages： 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10