CINXE.COM

جراحی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>جراحی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"1a9b6bf6-35fb-47e4-90e1-0654a6d6c2c3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"جراحی","wgTitle":"جراحی","wgCurRevisionId":40571013,"wgRevisionId":40571013,"wgArticleId":367899,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","همه صفحه‌های نیازمند بازبینی واقعیت","مقاله‌های نیازمند بازبینی واقعیت ویکی‌پدیا","همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع", "مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی","پیوند رده انبار در ویکی‌داده است","جراحی","اقدامات درمانی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"جراحی","wgRelevantArticleId":367899,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish": true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q40821","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges": "ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg/1200px-Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg/800px-Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg/640px-Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="جراحی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-جراحی rootpage-جراحی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-تعریف" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تعریف"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>تعریف</span> </div> </a> <ul id="toc-تعریف-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دسته‌بندی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#دسته‌بندی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>دسته‌بندی</span> </div> </a> <ul id="toc-دسته‌بندی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-واژه‌شناسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#واژه‌شناسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>واژه‌شناسی</span> </div> </a> <ul id="toc-واژه‌شناسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تاریخچهٔ_جراحی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخچهٔ_جراحی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>تاریخچهٔ جراحی</span> </div> </a> <ul id="toc-تاریخچهٔ_جراحی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شیوه‌های_جراحی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#شیوه‌های_جراحی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>شیوه‌های جراحی</span> </div> </a> <ul id="toc-شیوه‌های_جراحی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تخصص‌های_جراحی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تخصص‌های_جراحی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>تخصص‌های جراحی</span> </div> </a> <ul id="toc-تخصص‌های_جراحی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">جراحی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۱۰ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-110" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۱۰ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Chirurgie" title="Chirurgie–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Chirurgie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Cirurch%C3%ADa" title="Cirurchía–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Cirurchía" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BE" title="शल्यचिकित्सा–آنگیکا" lang="anp" hreflang="anp" data-title="शल्यचिकित्सा" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="آنگیکا" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%A9" title="جراحة–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="جراحة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A5%DC%A8%DC%92%DC%98%DC%AC%DC%90" title="ܥܨܒܘܬܐ–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܥܨܒܘܬܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Cirux%C3%ADa" title="Ciruxía–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Ciruxía" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/C%C9%99rrahiyy%C9%99" title="Cərrahiyyə–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Cərrahiyyə" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%82" title="جراحلیق–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="جراحلیق" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%96%D1%80%D1%83%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Хірургія–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Хірургія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%96%D1%80%D1%83%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Хірургія–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Хірургія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Bed%C3%A8l" title="Bedèl–Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Bedèl" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D1%80%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Хирургия–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Хирургия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A4%A8" title="आपरेसन–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="आपरेसन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%AA%E0%A6%9A%E0%A6%BE%E0%A6%B0" title="অস্ত্রোপচার–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অস্ত্রোপচার" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Hirurgija" title="Hirurgija–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Hirurgija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Cirurgia" title="Cirurgia–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Cirurgia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%95%D8%B4%D8%AA%DB%95%D8%B1%DA%AF%DB%95%D8%B1%DB%8C" title="نەشتەرگەری–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="نەشتەرگەری" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Chirurgie" title="Chirurgie–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Chirurgie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D1%80%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B8" title="Хирурги–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Хирурги" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Llawfeddygaeth" title="Llawfeddygaeth–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Llawfeddygaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kirurgi" title="Kirurgi–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Kirurgi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Chirurgie" title="Chirurgie–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Chirurgie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BE" title="शल्यचिकित्सा–Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="शल्यचिकित्सा" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%AE" title="Χειρουργική–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Χειρουργική" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Surgery" title="Surgery–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Surgery" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kirurgio" title="Kirurgio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kirurgio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Cirug%C3%ADa" title="Cirugía–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Cirugía" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kirurgia" title="Kirurgia–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Kirurgia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kirurgia" title="Kirurgia–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kirurgia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kirurgia" title="Kirurgia–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kirurgia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Kirurgia" title="Kirurgia–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Kirurgia" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Veisele" title="Veisele–فیجیایی" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Veisele" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Chirurgie" title="Chirurgie–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Chirurgie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/M%C3%A1inliacht" title="Máinliacht–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Máinliacht" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Cirurx%C3%ADa" title="Cirurxía–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Cirurxía" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%99%D7%A8%D7%95%D7%A8%D7%92%D7%99%D7%94" title="כירורגיה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="כירורגיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BE" title="शल्यचिकित्सा–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="शल्यचिकित्सा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kirurgija" title="Kirurgija–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kirurgija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Seb%C3%A9szet" title="Sebészet–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Sebészet" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%AA%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Վիրաբուժություն–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Վիրաբուժություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Chirurgia" title="Chirurgia–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Chirurgia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bedah" title="Bedah–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Bedah" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Kirurgio" title="Kirurgio–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Kirurgio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Uppskur%C3%B0ur" title="Uppskurður–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Uppskurður" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Chirurgia" title="Chirurgia–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Chirurgia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%96%E7%A7%91%E5%AD%A6" title="外科学–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="外科学" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Bedhah" title="Bedhah–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Bedhah" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ქირურგია–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ქირურგია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Yas%CA%8A%CA%8A_t%CA%8Am%C9%A9y%C9%9B_(Chirurgie)" title="Yasʊʊ tʊmɩyɛ (Chirurgie)–Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Yasʊʊ tʊmɩyɛ (Chirurgie)" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D1%80%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Хирургия–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Хирургия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B6%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B3%86" title="ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%99%B8%EA%B3%BC" title="외과–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="외과" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ni%C5%9Fterger%C3%AE" title="Niştergerî–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Niştergerî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D1%80%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Хирургия–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Хирургия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Chirurgia" title="Chirurgia–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Chirurgia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Sirurjia" title="Sirurjia–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Sirurjia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Chirurgie" title="Chirurgie–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Chirurgie" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Cerusia" title="Cerusia–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Cerusia" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Chirurgija" title="Chirurgija–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Chirurgija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/%C4%B6irur%C4%A3ija" title="Ķirurģija–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Ķirurģija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D1%80%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B8%D0%B9" title="Хирургий–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Хирургий" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Badah" title="Badah–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Badah" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D1%80%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Хирургија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Хирургија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B6%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF" title="ശസ്ത്രക്രിയ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ശസ്ത്രക്രിയ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D1%8D%D1%81_%D0%B7%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%BB" title="Мэс засал–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Мэс засал" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BE" title="शल्यचिकित्सा–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="शल्यचिकित्सा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Pembedahan" title="Pembedahan–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Pembedahan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%B2%E1%80%85%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%AF%E1%80%95%E1%80%8A%E1%80%AC" title="ခွဲစိတ်ကုပညာ–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="ခွဲစိတ်ကုပညာ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Chirurgie" title="Chirurgie–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Chirurgie" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="शल्यक्रिया–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="शल्यक्रिया" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BE" title="शल्यचिकित्सा–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="शल्यचिकित्सा" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Chirurgie" title="Chirurgie–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Chirurgie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Kirurgi" title="Kirurgi–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kirurgi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kirurgi" title="Kirurgi–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kirurgi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Cirurgia" title="Cirurgia–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Cirurgia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%B0%E0%A8%9C%E0%A8%B0%E0%A9%80" title="ਸਰਜਰੀ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸਰਜਰੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BE" title="शल्यचिकित्सा–پالی" lang="pi" hreflang="pi" data-title="शल्यचिकित्सा" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="پالی" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Chirurgia" title="Chirurgia–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Chirurgia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D9%8A" title="جراحي–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="جراحي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Cirurgia" title="Cirurgia–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Cirurgia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Runa_kuchuy" title="Runa kuchuy–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Runa kuchuy" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Chirurgie" title="Chirurgie–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Chirurgie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D1%80%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Хирургия–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Хирургия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BE" title="शल्यचिकित्सा–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="शल्यचिकित्सा" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Chirurg%C3%ACa" title="Chirurgìa–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Chirurgìa" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kirurgija" title="Kirurgija–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kirurgija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%81%E0%B6%BD%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%80%E0%B7%9A%E0%B6%AF%E0%B6%BA" title="ශල්‍යවේදය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ශල්‍යවේදය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Surgery" title="Surgery–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Surgery" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Chirurgia" title="Chirurgia–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Chirurgia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Kirurgija" title="Kirurgija–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Kirurgija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Kirurgjia" title="Kirurgjia–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Kirurgjia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D1%80%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Хирургија–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Хирургија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kirurgi" title="Kirurgi–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kirurgi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Upasuaji" title="Upasuaji–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Upasuaji" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B1%E0%AF%81%E0%AE%B5%E0%AF%88%E0%AE%9A%E0%AF%8D_%E0%AE%9A%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AE%BF%E0%AE%9A%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AF%88" title="அறுவைச் சிகிச்சை–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அறுவைச் சிகிச்சை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B8" title="శస్త్ర చికిత్స–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="శస్త్ర చికిత్స" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%A2%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ศัลยศาสตร์–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ศัลยศาสตร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Pag-oopera" title="Pag-oopera–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Pag-oopera" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Cerrahi" title="Cerrahi–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Cerrahi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%96%D1%80%D1%83%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Хірургія–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Хірургія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%AA" title="جراحت–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جراحت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Jarrohlik" title="Jarrohlik–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Jarrohlik" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Chirurzia" title="Chirurzia–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Chirurzia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ngo%E1%BA%A1i_khoa" title="Ngoại khoa–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Ngoại khoa" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Siruhiya" title="Siruhiya–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Siruhiya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%96%E7%A7%91%E5%AD%A6" title="外科学–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="外科学" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%99%D7%A8%D7%95%D7%A8%D7%92%D7%99%D7%A2" title="כירורגיע–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="כירורגיע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%96%E7%A7%91%E5%AD%A6" title="外科学–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="外科学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Go%C4%81-kho-ha%CC%8Dk" title="Goā-kho-ha̍k–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Goā-kho-ha̍k" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%96%E7%A7%91" title="外科–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="外科" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q40821#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;oldid=40571013" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&amp;page=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;id=40571013&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AC%25D8%25B1%25D8%25A7%25D8%25AD%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25AC%25D8%25B1%25D8%25A7%25D8%25AD%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&amp;page=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Surgery" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q40821" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">برای دیگر کاربردها، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_(%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C)" class="mw-disambig" title="جراحی (ابهام‌زدایی)">جراحی (ابهام‌زدایی)</a> را ببینید.</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Surgery_-_preparation_(1978).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg/250px-Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg/375px-Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg/500px-Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg 2x" data-file-width="2700" data-file-height="1800" /></a><figcaption>بیمار در اتاق عمل برای جراحی آماده می‌شود. ۱۹۷۸، آمریکا</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Blinddarm-01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Blinddarm-01.jpg/220px-Blinddarm-01.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Blinddarm-01.jpg/330px-Blinddarm-01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Blinddarm-01.jpg/440px-Blinddarm-01.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1360" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p><b>جرّاحی</b> یا <b>نیشگری</b> یکی از شیوه‌های <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="درمان">درمانی</a> در <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پزشکی">پزشکی</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="دندانپزشکی">دندانپزشکی</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="دامپزشکی">دامپزشکی</a> است. البته به دانش و تکنیک‌های این شیوه نیز جرّاحی گفته می‌شود. در این روش معمولاً از برش برای برداشتن بخشی از <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D9%86" title="بدن">بدن</a> (مانند <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%B1%D8%A7" title="کیسه صفرا">کیسه صفرا</a>، <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B2%D9%87" title="لوزه">لوزه</a> یا <a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B3" title="آپاندیس">آپاندیس</a>) یا بافت عفونی یا <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="سرطان">سرطانی</a> یا کار گذاشتن وسیله‌ای (مانند <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B2" title="پروتز">پروتز</a> یا <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%86%D9%87_%D9%85%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دریچه مصنوعی (صفحه وجود ندارد)">دریچه مصنوعی</a>) یا دستکاری و اصلاح نقصی (مانند دوختن <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="آنوریسم">آنوریسم</a> یا باز کردن <a href="/wiki/%D8%B1%DA%AF" class="mw-redirect" title="رگ">رگ</a>) استفاده می‌شود. <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%91%D8%A7%D8%AD" class="mw-redirect" title="جرّاح">جرّاح</a> یا نیشگر به فرد متبحر در جرّاحی گفته می‌شود. در زبان <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="پارسی باستان">پارسی باستان</a> به آن «نیشگری» یا «زخمگری» گفته می‌شود.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>یک تیم جراحی متشکل از جراح، دستیار جراح، یک <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="هوش‌بری">متخصص بیهوشی</a>، یک پرستار گردش خون و یک <a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="تکنولوژیست جراحی">تکنسین جراحی</a> است. جراحی معمولاً از چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشد، اما معمولاً یک نوع درمان مداوم یا دوره‌ای و مورد تکرار نیست.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تعریف"><span id=".D8.AA.D8.B9.D8.B1.DB.8C.D9.81"></span>تعریف</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=1" title="ویرایش بخش: تعریف"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>جراحی عبارت است از هرگونه عملی در جهت تشخیص یا درمان بیماری‌ها، آسیب‌ها و ناهنجاری‌ها که مستلزم شکافتن پوست یا مخاط باشد. جراحی یک <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="تخصص (پزشکی)">تخصص پزشکی</a> است که از تکنیک‌های دستی و ابزاری بر روی یک فرد برای بررسی یا درمان یک وضعیت پاتولوژیک مانند یک <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بیماری">بیماری</a> یا <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" class="mw-redirect" title="آسیب (پزشکی)">آسیب</a>، برای کمک به بهبود عملکرد <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D9%86" title="بدن">بدن</a>، ظاهر، یا ترمیم نواحی بدن و پارگی‌های ناخواسته استفاده می‌کند. </p><p>به‌عنوان یک قاعدهٔ کلی، زمانی که یک روش پزشکی شامل بریدن بافت‌های فرد یا بستن <a href="/wiki/%D8%B2%D8%AE%D9%85" title="زخم">زخم</a> قبلی باشد، جراحی محسوب می‌شود. سایر روش‌هایی که لزوماً تحت این عنوان قرار نمی‌گیرند، مانند <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DA%98%DB%8C%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="آنژیوپلاستی">آنژیوپلاستی</a> یا <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="آندوسکوپی">آندوسکوپی</a>، در صورتی‌که شامل روش‌های جراحی «متداول» یا تنظیماتی مانند استفاده از یک محیط <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86_(%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%84)" title="سترون (استریل)">استریل</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="بیهوشی">بیهوشی</a>، شرایط <a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" title="ضدعفونی‌کننده">ضدعفونی‌شده</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D9%87%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="تجهیزات جراحی">تجهیزات جراحی</a> معمول مانند <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%DB%8C%D9%87" title="بخیه">بخیه زدن</a> یا <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%BE%D9%84%D8%B1_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="استاپلر جراحی">استاپلر جراحی</a> باشند، ممکن است جراحی در نظر گرفته شوند. تمام انواع جراحی به‌عنوان روش‌های درمانی تهاجمی در نظر گرفته می‌شوند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دسته‌بندی"><span id=".D8.AF.D8.B3.D8.AA.D9.87.E2.80.8C.D8.A8.D9.86.D8.AF.DB.8C"></span>دسته‌بندی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=2" title="ویرایش بخش: دسته‌بندی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>روش‌های جراحی معمولاً بر پایهٔ فوریت، هدف و نوع روش، سیستم بدنی، اندام و موضع درگیر، درجهٔ تهاجمی و ابزار مورد استفاده دسته‌بندی می‌شوند. </p> <ul><li>بر پایهٔ زمان‌بندی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جراحی انتخابی (صفحه وجود ندارد)">جراحی انتخابی</a> برای اصلاح یک وضعیت غیرتهدیدکنندهٔ زندگی انجام می‌شود و به درخواست فرد و مشروط به در دسترس بودن <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD" title="جراح">جراح</a> و امکانات جراحی انجام می‌شود. <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جراحی نیمه انتخابی (صفحه وجود ندارد)">جراحی نیمه انتخابی</a> جراحی است که باید برای جلوگیری از <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ناتوانی">ناتوانی</a> دائمی یا <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF" title="مرگ">مرگ</a> انجام شود، اما می‌تواند برای مدت کوتاهی به تعویق بیفتد. <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جراحی اضطراری (صفحه وجود ندارد)">جراحی اورژانسی</a> یا اضطراری جراحی است که باید بدون تأخیر انجام شود تا از مرگ یا ناتوانی‌های جدی و/یا از دست دادن <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B6%D9%88_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عضو (کالبدشناسی)">اندام‌ها</a> و عملکردها جلوگیری شود.</li> <li>بر پایهٔ هدف: <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%81%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جراحی اکتشافی (صفحه وجود ندارد)">جراحی اکتشافی</a> برای کمک یا تأیید <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="تشخیص پزشکی">تشخیص پزشکی</a> انجام می‌شود. جراحی درمانی شرایط و وضعیتی را که قبلاً تشخیص داده شده‌است، درمان می‌کند. <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="جراحی پلاستیک">جراحی زیبایی</a> برای بهبود ظاهر یک ساختار یا اندام بدن انجام می‌شود.</li> <li>بر پایهٔ نوع روش: <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9_%D8%B9%D8%B6%D9%88" title="قطع عضو">قطع عضو</a> شامل بریدن قسمتی از بدن، برای مثال یک اندام یا یک انگشت است. <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اخته کردن">اخته کردن</a> نیز یک مثال از جراحی قطع عضو است. <b>رزکسیون</b> برداشتن تمام یک اندام داخلی یا قسمتی از بدن، یا یک بخش کلیدی (لوب <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B4" title="شش">ریه</a>، ربع <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A8%D8%AF" title="کبد">کبد</a>) از چنین اندام یا قسمتی از بدن است که نام یا کد خاص خود را دارد. <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B2%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%B3%DA%AF%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رزکسیون سگمنتال (صفحه وجود ندارد)">رزکسیون سگمنتال</a> می‌تواند شامل ناحیهٔ کوچک‌تری از یک اندام مانند بخش کوچکی از کبد یا یک <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%DA%98%D9%87" title="نایژه">برونش</a> ریه باشد.<sup id="cite_ref-NCI_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-NCI-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <b>اکسیزیون</b> عبارت است از بریدن یا برداشتن تنها بخشی از اندام، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="بافت (زیست‌شناسی)">بافت</a> یا سایر قسمت‌های بدن یک فرد. <b>اکسترپاسیون</b> برداشتن کامل یا تخریب کامل یک عضو بدن است.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کاشت مجدد (صفحه وجود ندارد)">کاشت مجدد</a> شامل اتصال مجدد یک قسمت بریده شدهٔ بدن است. <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="جراحی ترمیمی">جراحی ترمیمی</a> شامل بازسازی یک قسمت آسیب‌دیده، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D9%84%D9%87" title="مثله">مثله‌شده</a> یا تغییرشکل‌یافته از بدن است. جراحی <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B9%D8%B6%D9%88" title="پیوند عضو">پیوند عضو</a>، جایگزینی یک عضو یا قسمتی از بدن با قرار دادن عضوی دیگر از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="انسان">انسان</a> (یا <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">حیوان</a>) متفاوت به فرد تحت عمل جراحی است. برداشتن عضو یا قسمتی از بدن انسان یا حیوان زنده برای استفاده در پیوند نیز نوعی جراحی است.</li> <li>بر پایهٔ موضع جراحی: هنگامی که جراحی بر روی یک <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دستگاه زیستی">دستگاه</a> یا ساختار بدن انجام می‌شود، ممکن است بر پایهٔ اندام، سیستم اندام یا بافت درگیر دسته‌بندی شود. برای مثال می‌توان به <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%82%D9%84%D8%A8" title="جراحی قلب">جراحی قلب</a> (که روی <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A8" title="قلب">قلب</a> انجام می‌شود)، جراحی گوارشی (که در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دستگاه گوارش انسان">دستگاه گوارش</a> و اندام‌های جانبی آن انجام می‌شود)، و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%BE%D8%AF%DB%8C" title="جراحی ارتوپدی">جراحی ارتوپدی</a> (که روی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="استخوان">استخوان‌ها</a> یا <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87" title="ماهیچه">ماهیچه‌ها</a> انجام می‌شود) اشاره کرد.</li> <li>بر پایهٔ درجهٔ تهاجمی روش‌های جراحی: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="روش‌های کم‌تهاجمی جراحی">جراحی کم‌تهاجمی</a> شامل برش‌های بیرونی کوچک‌تر برای قرار دادن ابزارهای کوچک‌تر در داخل <a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%A8%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="حفره بدنی">حفره</a> یا ساختارهای بدن است، مانند <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="لاپاروسکوپی">جراحی لاپاراسکوپی</a> یا <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DA%98%DB%8C%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="آنژیوپلاستی">آنژیوپلاستی</a>. در مقابل، یک روش جراحی بازمانند <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="لاپاراتومی">لاپاراتومی</a> نیاز به یک برش بزرگ برای دسترسی به ناحیهٔ مورد نظر دارد.</li> <li>بر پایهٔ تجهیزات مورد استفاده: <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%B1%DB%8C" title="جراحی لیزری">جراحی لیزری</a> شامل استفاده از <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%B1" title="لیزر">لیزر</a> برای برش بافت به‌جای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%84%D9%BE%D9%84" title="اسکالپل">تیغ جراحی</a> یا ابزارهای جراحی مشابه است. <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="ریزجراحی">ریزجراحی</a> شامل استفاده از <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="میکروسکوپ">میکروسکوپ</a> جراحی توسط جراح برای دیدن ساختارهای کوچک است. در <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="جراحی رباتیک">جراحی رباتیک</a> از یک <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="ربات">ربات</a> جراحی استفاده می‌شود مانند <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86%DA%86%DB%8C" title="سامانه جراحی داوینچی">سامانهٔ جراحی داوینچی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="واژه‌شناسی"><span id=".D9.88.D8.A7.DA.98.D9.87.E2.80.8C.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>واژه‌شناسی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=3" title="ویرایش بخش: واژه‌شناسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>نام‌گذاری جراحی‌های اکسیزیون اغلب با نام اندامی که قرار است برداشته شود (بریده شود) شروع می‌شود و به ــِ<b>کتومی</b> ختم می‌شود مانند <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="توبکتومی">توبکتومی</a> و <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B2%DA%A9%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="وازکتومی">وازکتومی</a></li> <li>رویه‌هایی که شامل بریدن اندام یا بافت می‌شود به <b>اتومی</b> ختم می‌شود. نوعی روش جراحی که دیوارهٔ <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D9%85" title="شکم">شکم</a> برش داده می‌شود تا به <a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%B4%DA%A9%D9%85%DB%8C" title="حفره شکمی">حفرهٔ شکمی</a> دسترسی پیدا شود، <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="لاپاراتومی">لاپاراتومی</a> نام دارد.</li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AC%D9%85%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="روش‌های کم‌تهاجمی جراحی">روش‌های کم‌تهاجمی</a>، شامل برش‌های کوچکی که از طریق آن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" class="mw-redirect" title="اندوسکوپ">اندوسکوپ</a> وارد می‌شود، به <b>اسکوپی</b> ختم می‌شود. برای مثال، چنین جراحی در حفرهٔ شکم <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="لاپاروسکوپی">لاپاراسکوپی</a> نامیده می‌شود.</li> <li>مراحل تشکیل یک دهانهٔ دائمی یا نیمه‌دائمی به‌نام <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%B1%D8%A7_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="مجرا (پزشکی)">استوما</a> (مجرا) در بدن به <b>استومی</b> ختم می‌شود.</li> <li>بازسازی، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="جراحی پلاستیک">جراحی پلاستیک</a> یا زیبایی یک عضو بدن با نامی برای قسمتی که قرار است بازسازی شود شروع می‌شود و به ــُ<b>پلاستی</b> ختم می‌شود. <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="جراحی ترمیمی بینی">جراحی زیبایی بینی</a> یا <i>راینوپلاستی</i> یک جراحی ترمیمی یا زیبایی برای <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بینی">بینی</a> است و در زبان لاتین، واژهٔ <i>راینو</i> به‌عنوان پیشوندی برای «بینی» استفاده می‌شود.</li> <li>ترمیم ساختار آسیب‌دیده یا غیرطبیعی مادرزادی به <b>رافی</b> ختم می‌شود.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخچهٔ_جراحی"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE.DA.86.D9.87.D9.94_.D8.AC.D8.B1.D8.A7.D8.AD.DB.8C"></span>تاریخچهٔ جراحی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=4" title="ویرایش بخش: تاریخچهٔ جراحی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:KomOmbo03.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/KomOmbo03.jpg/200px-KomOmbo03.jpg" decoding="async" width="200" height="233" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/KomOmbo03.jpg/300px-KomOmbo03.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/KomOmbo03.jpg/400px-KomOmbo03.jpg 2x" data-file-width="451" data-file-height="525" /></a><figcaption>تصویر ابزار جراحی بر روی دیوار معبد کوم اومبو در <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Interior_of_the_Los_Angeles_Infirmary,_1908_(exbt-LAS-11).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Interior_of_the_Los_Angeles_Infirmary%2C_1908_%28exbt-LAS-11%29.jpg/200px-Interior_of_the_Los_Angeles_Infirmary%2C_1908_%28exbt-LAS-11%29.jpg" decoding="async" width="200" height="127" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Interior_of_the_Los_Angeles_Infirmary%2C_1908_%28exbt-LAS-11%29.jpg/300px-Interior_of_the_Los_Angeles_Infirmary%2C_1908_%28exbt-LAS-11%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Interior_of_the_Los_Angeles_Infirmary%2C_1908_%28exbt-LAS-11%29.jpg/400px-Interior_of_the_Los_Angeles_Infirmary%2C_1908_%28exbt-LAS-11%29.jpg 2x" data-file-width="5696" data-file-height="3608" /></a><figcaption>تصویری از اتاق عمل شفاخانه <a href="/wiki/%D9%84%D8%B3%E2%80%8C%D8%A2%D9%86%D8%AC%D9%84%D8%B3" class="mw-redirect" title="لس‌آنجلس">لس‌آنجلس</a> در سال ۱۹۰۸ میلادی.</figcaption></figure> <p>به احتمال زیاد جراحی هم‌زمان با <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پزشکی">پزشکی</a> به وجود آمده‌است. بر <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%87" title="جمجمه">جمجمه‌های</a> انسان‌های پیش از تاریخ آثاری از <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="مته‌کاری">سوراخ کردن استخوان با مته</a> دیده می‌شود و در برخی نواحی قطعاتی از استخوان‌های آدمی به دست آمده که ظاهر آن‌ها حکم می‌کند این قطعات با آلات تقریباً شبیه به آلات کنونی قطع شده‌اند. هومر از <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86" title="پانسمان">پانسمان</a> زخم‌ها صحبت کرده‌است. در کتب <a href="/wiki/%D8%A8%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B7" title="بقراط">بقراط</a> از بادکشی، فصادی، بیرون آوردن <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%BE" title="پولیپ">پولیپ</a> از <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بینی">بینی</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%AA" title="حجامت">حجامت</a> و غیره مباحث گوناگونی می‌بینیم که در آن‌ها عمل با آهن و آتش انجام می‌گیرد و نیز از سازوکار و معالجه <a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="شکستگی استخوان">شکستگی</a> و به‌کار بردن باند برای بستن <a href="/wiki/%D8%B2%D8%AE%D9%85" title="زخم">زخم‌ها</a> و اصلاح بدن بحث‌ها شده‌است. در مکتب اسکندریه، جراحی همگام تشریح پیش رفت و در رم نیز کارهای حائز اهمیت مانند <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B3" title="جالینوس">جالینوس</a> بسیار است. </p><p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="ابوالقاسم زهراوی">ابوالقاسم زهراوی</a> دانشمند برجستهٔ <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C)" title="اندلس (اسلامی)">اندلسی</a> متخصص درمان بیماری با <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="سوزاندن (پزشکی)">کوتریزاسیون</a> بود. او چندین <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D9%87%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="تجهیزات جراحی">ابزار جراحی</a> را برای اهدافی مانند بررسی داخلی <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87" title="پیشاب‌راه">مجرای ادرار</a> و برای خارج کردن اجسام خارجی از گلو، گوش و سایر اعضای بدن اختراع کرد. او همچنین تلاش‌هایی جهت مدیریت <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87" title="بزرگ‌شدن پستان مردانه">ژنیکوماستی</a><sup id="cite_ref-Anzjournal_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Anzjournal-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> انجام داد و نخستین <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="ماستکتومی">ماستکتومی</a> را برای درمان <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سرطان پستان">سرطان پستان</a> توصیف می‌کند.<sup id="cite_ref-aramco0816_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-aramco0816-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> انجام نخستین <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="تیروئیدبرداری">جراحی تیروئیدبرداری</a> به او نسبت داده می‌شود.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> زهراوی پیشگام تکنیک‌های <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D9%88_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" title="جراحی مغز و اعصاب">جراحی مغز و اعصاب</a>، درمان <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1" title="ترومای سر">آسیب‌های سر</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="شکستگی جمجمه (صفحه وجود ندارد)">شکستگی جمجمه</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8_%D8%B7%D9%86%D8%A7%D8%A8_%D9%86%D8%AE%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="آسیب طناب نخاعی">آسیب‌های ستون فقرات</a>، <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%81%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="هیدروسفالی">هیدروسفالی</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%B1%D8%AF" title="سردرد">سردرد</a> بود. نخستین توصیف بالینی یک روش جراحی برای <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%81%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="هیدروسفالی">هیدروسفالی</a> توسط زهراوی ارائه شد که به وضوح تخلیهٔ مایع <a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="حفره جمجمه‌ای">حفره جمجمه‌ای</a> سطحی در کودکان <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%81%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="هیدروسفالی">هیدروسفالی</a> را توصیف می‌کند.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="قرون وسطی">قرون وسطی</a> علم جراحی در کشورهای مسیحی چون سایر علوم در نزد روحانیان بود ولی عمل جراحی شیوه فرعی برای درمان بود و جز <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلمانی">سلمانی‌ها</a> کسان دیگر به جراحی نمی‌پرداختند. در قرن یازدهم میلادی، دانشگاه‌های غربی شروع به گسترش کردند و در این دوره مکتب سالرن برای نخستین بار لقب دکتر و استاد به دانشوران در این زمینه داد. در <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> جراحان معروف کالج جراحی فرانسه را تأسیس نمودند. در قرن چهاردهم به جراح فرانسوی به نام گی دوشولیاک برمی‌خوریم که کارهای او بسیار عالمانه و روش‌مند بود.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در دوره <a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="رنسانس">رنسانس</a> سه پزشک درخشان به نام وسال، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="آمبروز پاره">آمبروز پاره</a> و ورتزیوس به چشم می‌خورند. از اواسط قرن هفدهم بیانز و روبردو شروع به دفاع از جراحی علمی کردند و در سال ۱۶۷۱ م. <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%D9%85" title="لوئی چهاردهم">لوئی چهاردهم</a> مدرسهٔ سلطنتی جراحی را تأسیس کرد و پزشکان و جراحان متبحری راه را برای جراحان قرن هجدهم باز کردند. <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85" title="لوئی پانزدهم">لوئی پانزدهم</a> کاملاً <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="پیرایشگاه">سلمانی‌ها</a> را از جراحی کنار گذاشت و مانع اعمال آن‌ها در این زمینه شد. وضع کنونی جراحی فرانسوی بر روی کارهای آکادمی جراحی سلطنتی فرانسه تأسیس شده در ۱۷۱۳ م. گذارده شده‌است. این مؤسسه توانست جراحی اروپا را تحت تأثیر قرار دهد و در ابتدای قرن نوزدهم جراحی درمانی رو به کمال گذاشت. نبوغ جراحان در همهٔ قسمت‌های بدن جلوه می‌کرد و جراحی پیشرفت‌های مهمی کرد و ضمناً با دو کشف اساسی یکی <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="بیهوشی">بیهوشی</a> و دیگری <a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" title="ضدعفونی‌کننده">ضدعفونی</a>، همه اعضای <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="بدن انسان">بدن انسان</a> زیر تیغ جراحان قرار گرفت. دو <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="جنگ جهانی اول">جنگ جهانی اول</a> و دوم کارهای عملی را به‌سرعت پیش برد. بالاخره با پیدایش <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="آنتی‌بیوتیک">آنتی‌بیوتیک‌ها</a> در اواخر <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a> و پیشرفت‌های سریع بشر در زمینه‌های صنعتی و علمی، امروزه جراحی گسترش فراوان یافته‌است.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>&#93;</sup></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="شیوه‌های_جراحی"><span id=".D8.B4.DB.8C.D9.88.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AC.D8.B1.D8.A7.D8.AD.DB.8C"></span>شیوه‌های جراحی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=5" title="ویرایش بخش: شیوه‌های جراحی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در گذشته جراحی همواره با تیغ جراحی و برش موضع عمل انجام می‌شد اما امروزه روش‌های جراحی پیشرفته‌تری مانند <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="آندوسکوپی">جراحی آندوسکوپیک</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%B1%DB%8C" title="جراحی لیزری">جراحی لیزری</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D9%87_%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7" class="mw-redirect" title="اشعه گاما">اشعه گاما</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="سوزاندن (پزشکی)">کوتر</a> نیز به‌کار می‌روند. امروزه جراحی در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%82_%D8%B9%D9%85%D9%84" title="اتاق عمل">اتاق عمل</a> و با <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%B4%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="بیهوشی عمومی">بیهوشی عمومی</a> انجام می‌گیرد. از عوارض احتمالی جراحی <a href="/wiki/%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%D8%AA" title="عفونت">عفونت</a> بعد از عمل، <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="خونریزی">خونریزی</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="جوشگاه">اسکار</a> محل جراحی هستند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تخصص‌های_جراحی"><span id=".D8.AA.D8.AE.D8.B5.D8.B5.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AC.D8.B1.D8.A7.D8.AD.DB.8C"></span>تخصص‌های جراحی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=6" title="ویرایش بخش: تخصص‌های جراحی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>با توجه به گسترش دانش جراحی این رشته به زیررشته‌های مختلفی مانند <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="جراحی عمومی">جراحی عمومی</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D9%88_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="جراحی کلیه و مجاری ادراری">جراحی کلیه و مجاری ادراری</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D9%88_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" title="جراحی مغز و اعصاب">جراحی مغز و اعصاب</a> (پِدنیشگری)، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%BE%D8%AF%DB%8C" title="جراحی ارتوپدی">جراحی ارتوپدی</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جراحی زنان و زایمان">جراحی زنان و زایمان</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="جراحی زیبایی">جراحی زیبایی</a> و… منشعب شده‌است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=7" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD" title="جراح">جراح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جراحی زنان و زایمان">جراحی زنان و زایمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%85%D8%A4%D9%86%D8%AB%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87" title="جراحی مؤنث‌سازی چهره">جراحی مؤنث‌سازی چهره</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit&amp;section=8" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2 mw-content-ltr" dir="ltr"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation encyclopaedia cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/doctors-surgery">"Doctor's surgery"</a>. <i>Collins English Dictionary</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180210062151/https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/doctors-surgery">Archived</a> from the original on 10 February 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 February</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Doctor%27s+surgery&amp;rft.btitle=Collins+English+Dictionary&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.collinsdictionary.com%2Fdictionary%2Fenglish%2Fdoctors-surgery&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=UTJbAAAAcAAJ"><i>The Medical times: a journal of medical science, literature, criticism, and news. 1845/46, Sept. - Apr</i></a> (به انگلیسی). 1846.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Medical+times%3A+a+journal+of+medical+science%2C+literature%2C+criticism%2C+and+news.+1845%2F46%2C+Sept.+-+Apr.&amp;rft.date=1846&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DUTJbAAAAcAAJ&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.plasticsurgery.org/reconstructive-procedures">"Reconstructive Procedures"</a>. <i>American Society of Plastic Surgeons</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2024-05-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=American+Society+of+Plastic+Surgeons&amp;rft.atitle=Reconstructive+Procedures&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.plasticsurgery.org%2Freconstructive-procedures&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.plasticsurgery.org/cosmetic-procedures">"Cosmetic Procedures"</a>. <i>American Society of Plastic Surgeons</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2024-05-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=American+Society+of+Plastic+Surgeons&amp;rft.atitle=Cosmetic+Procedures&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.plasticsurgery.org%2Fcosmetic-procedures&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-NCI-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NCI_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms/def/segmental-resection">"NCI Dictionary of Cancer Terms - National Cancer Institute"</a>. <i>www.cancer.gov</i> (به انگلیسی). 2 February 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">31 July</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.cancer.gov&amp;rft.atitle=NCI+Dictionary+of+Cancer+Terms+-+National+Cancer+Institute&amp;rft.date=2011-02-02&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cancer.gov%2Fpublications%2Fdictionaries%2Fcancer-terms%2Fdef%2Fsegmental-resection&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.merriam-webster.com/medical/extirpation">"extirpation"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Merriam-Webster&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Merriam-Webster (صفحه وجود ندارد)">Merriam-Webster</a> dictionary</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-02-20</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=Merriam-Webster+dictionary&amp;rft.atitle=extirpation&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.merriam-webster.com%2Fmedical%2Fextirpation&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Anzjournal-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Anzjournal_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2">"Al-Zahrawi – The Father of Surgery", <i>ANZ Journal of Surgery</i>, <b>77</b> (Suppl. 1): A83, 2007, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1111%2Fj.1445-2197.2007.04130_8.x">10.1111/j.1445-2197.2007.04130_8.x</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=ANZ+Journal+of+Surgery&amp;rft.atitle=Al-Zahrawi+%E2%80%93+The+Father+of+Surgery&amp;rft.volume=77&amp;rft.issue=Suppl.+1&amp;rft.pages=A83&amp;rft.date=2007&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1445-2197.2007.04130_8.x&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-aramco0816-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-aramco0816_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170321170835/http://www.islamicity.org/8597/pioneer-muslim-physicians/">"Pioneer Muslim Physicians"</a>. aramcoworld.com. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islamicity.org/8597/pioneer-muslim-physicians/">the original</a> on 2017-03-21<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">20 March</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Pioneer+Muslim+Physicians&amp;rft.pub=aramcoworld.com&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.islamicity.org%2F8597%2Fpioneer-muslim-physicians%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="Z3988"></span><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template noprint Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%B1" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:نامعتبر"><span title="این ادعا نیازمند منابع بهتری است.">منبع&#160;بهتری&#160;نیاز&#160;است</span></a></i>&#93;</sup></sup></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Ignjatovic M: Overview of the history of thyroid surgery. Acta Chir Iugosl 2003; 50: 9–36.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAschoffKremerHashemiKunze1999" class="citation journal cs1">Aschoff A, Kremer P, Hashemi B, Kunze S (October 1999). "The scientific history of hydrocephalus and its treatment". <i>Neurosurgical Review</i>. <b>22</b> (2–3): 67–93, discussion 94–95. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2Fs101430050035">10.1007/s101430050035</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10547004">10547004</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Neurosurgical+Review&amp;rft.atitle=The+scientific+history+of+hydrocephalus+and+its+treatment&amp;rft.volume=22&amp;rft.issue=2%E2%80%933&amp;rft.pages=67-93%2C+discussion+94-95&amp;rft.date=1999-10&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs101430050035&amp;rft_id=info%3Apmid%2F10547004&amp;rft.aulast=Aschoff&amp;rft.aufirst=A&amp;rft.au=Kremer%2C+P&amp;rft.au=Hashemi%2C+B&amp;rft.au=Kunze%2C+S&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSullivan1996" class="citation journal cs1">Sullivan R (August 1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1295891">"The identity and work of the ancient Egyptian surgeon"</a>. <i>Journal of the Royal Society of Medicine</i>. <b>89</b> (8): 467–473. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177%2F014107689608900813">10.1177/014107689608900813</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a>&#160;<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1295891">1295891</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8795503">8795503</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+the+Royal+Society+of+Medicine&amp;rft.atitle=The+identity+and+work+of+the+ancient+Egyptian+surgeon&amp;rft.volume=89&amp;rft.issue=8&amp;rft.pages=467-473&amp;rft.date=1996-08&amp;rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1295891%23id-name%3DPMC&amp;rft_id=info%3Apmid%2F8795503&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1177%2F014107689608900813&amp;rft.aulast=Sullivan&amp;rft.aufirst=R&amp;rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1295891&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSullivan1996" class="citation journal cs1">Sullivan R (August 1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1295891">"The identity and work of the ancient Egyptian surgeon"</a>. <i>Journal of the Royal Society of Medicine</i>. <b>89</b> (8): 467–473. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1177%2F014107689608900813">10.1177/014107689608900813</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a>&#160;<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1295891">1295891</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8795503">8795503</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+the+Royal+Society+of+Medicine&amp;rft.atitle=The+identity+and+work+of+the+ancient+Egyptian+surgeon&amp;rft.volume=89&amp;rft.issue=8&amp;rft.pages=467-473&amp;rft.date=1996-08&amp;rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1295891%23id-name%3DPMC&amp;rft_id=info%3Apmid%2F8795503&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1177%2F014107689608900813&amp;rft.aulast=Sullivan&amp;rft.aufirst=R&amp;rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1295891&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <ul><li>مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «<bdi><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Surgery">Surgery</a></span></bdi>». در <i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیای انگلیسی">دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی</a></i>، بازبینی‌شده در ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۹.</li> <li>لغتنامه دهخدا</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Surgery" class="extiw" title="commons:Category:Surgery">جراحی</a></span> موجود است.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="پزشکی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="الگو:پزشکی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="بحث الگو:پزشکی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:پزشکی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="پزشکی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پزشکی">پزشکی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="تخصص (پزشکی)">تخصص‌ها</a><br />و<br /><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%82_%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5" title="فوق تخصص">فوق تخصص‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">جراحی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="جراحی عمومی">جراحی عمومی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="جراحی کولورکتال">جراحی کولورکتال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%82%D9%84%D8%A8" title="جراحی قلب">جراحی قلب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="جراحی سینه">جراحی سینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="جراحی کودکان">جراحی کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="جراحی پلاستیک">جراحی پلاستیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="جراحی انکولوژی">جراحی انکولوژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%82" title="جراحی عروق">جراحی عروق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B9%D8%B6%D9%88" title="پیوند عضو">جراحی پیوند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7" title="جراحی تروما">جراحی تروما</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%DA%86%D8%B4%D9%85" title="جراحی چشم">جراحی چشم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D9%88_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" title="جراحی مغز و اعصاب">جراحی مغز و اعصاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%81%DA%A9_%D9%88_%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA" title="جراحی دهان و فک و صورت">جراحی دهان و فک و صورت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="اورولوژی">اورولوژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="پزشکی مردان">پزشکی مردان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%BE%D8%AF%DB%8C" title="ارتوپدی">ارتوپدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA" title="جراحی دست">جراحی دست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="جراحی شانه (صفحه وجود ندارد)">جراحی شانه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%B4_%D9%88_%D8%AD%D9%84%D9%82_%D9%88_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="پزشکی گوش و حلق و بینی">جراحی گوش و حلق و بینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="جراحی باروری و ناباروری">جراحی باروری و ناباروری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="پزشکی داخلی">داخلی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="آلرژی">آلرژی</a>&#160;/&#32;<a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ایمنی‌شناسی">ایمنی‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%82" class="mw-redirect" title="پزشکی عروق">پزشکی عروق</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="کاردیولوژی">پزشکی قلب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2_%D9%88_%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="غدد درون‌ریز و متابولیسم">غدد درون‌ریز و متابولیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" title="پزشکی گوارش">پزشکی گوارش</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%D8%AF" title="پزشکی کبد">پزشکی کبد</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پیرپزشکی">پیرپزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="خون‌شناسی">خون‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پزشکی بیمارستان">پزشکی بیمارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C_(%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="بیماری عفونی (تخصص پزشکی)">بیماری‌های عفونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="نفرولوژی">پزشکی کلیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="عصب‌شناسی">پزشکی مغز و اعصاب</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نوروفیزیولوژی بالینی (صفحه وجود ندارد)">نوروفیزیولوژی بالینی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="سرطان‌شناسی">سرطان‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="پزشکی ریه">پزشکی ریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="روماتولوژی">روماتولوژی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پزشکی کودکان">کودکان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نوزادشناسی">پزشکی نوزادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پزشکی نوجوانی">پزشکی نوجوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ایمنی‌شناسی">آلرژی و ایمنی‌شناسی کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="کاردیولوژی">قلب کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="فوریت پزشکی کودکان">فوریت پزشکی کودکان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پزشکی غدد کودکان (صفحه وجود ندارد)">پزشکی غدد کودکان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پزشکی گوارش کودکان (صفحه وجود ندارد)">پزشکی گوارش کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="خون‌شناسی">پزشکی خون کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C_(%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="بیماری عفونی (تخصص پزشکی)">پزشکی عفونی کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="نفرولوژی">پزشکی کلیه کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="عصب‌شناسی">نورولوژی کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="پزشکی ریه">پزشکی ریه کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="روماتولوژی">روماتولوژی کودکان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جراحی زنان و زایمان">زنان و زایمان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="پزشکی زنان">پزشکی زنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="سرطان‌شناسی زنان">سرطان‌شناسی زنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%88_%D8%AC%D9%86%DB%8C%D9%86" title="پزشکی مادر و جنین">پزشکی مادر و جنین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="پزشکی زایمان">پزشکی زایمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="پزشکی ناباروری">پزشکی ناباروری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اورولوژی زنان (صفحه وجود ندارد)">اورولوژی زنان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="تشخیص پزشکی">تشخیصی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="رادیولوژی">رادیولوژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="پرتوشناسی مداخله‌ای">رادیولوژی مداخله‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="پزشکی هسته‌ای">پزشکی هسته‌ای</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="آسیب‌شناسی">آسیب‌شناسی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="آسیب‌شناسی تشریحی">تشریحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="آسیب‌شناسی بالینی">بالینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="شیمی بالینی">شیمی بالینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="آسیب‌شناسی سلولی">آسیب‌شناسی سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="میکروبیولوژی پزشکی">میکروبیولوژی پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="پزشکی انتقال خون">پزشکی انتقال خون</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پزشکی اعتیاد (صفحه وجود ندارد)">پزشکی اعتیاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="هوش‌بری">بیهوشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="پوست‌شناسی">پزشکی پوست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پزشکی بلایا (صفحه وجود ندارد)">پزشکی بلایا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%BA%D9%88%D8%A7%D8%B5%DB%8C" title="پزشکی غواصی">پزشکی غواصی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8_%D8%A7%D9%88%D8%B1%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="طب اورژانس">طب اورژانس</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پزشکی تجمع زیاد (صفحه وجود ندارد)">پزشکی تجمع زیاد</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="پزشکی خانواده">پزشکی خانواده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پزشکی بیمارستان">پزشکی بیمارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="مراقبت‌های ویژه پزشکی">مراقبت‌های ویژه پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="ژن‌شناسی پزشکی">ژن‌شناسی پزشکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AE%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مخدرشناسی (صفحه وجود ندارد)">مخدرشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="طب کار">طب کار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85%E2%80%8C%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="چشم‌پزشکی">چشم‌پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86" title="پزشکی دهان">پزشکی دهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%D8%AF" title="مدیریت درد">مدیریت درد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="مراقبت تسکینی">مراقبت تسکینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سیاه‌رگ‌شناسی (صفحه وجود ندارد)">سیاه‌رگ‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%AE%D8%B4%DB%8C" title="پزشکی فیزیکی و توانبخشی">پزشکی فیزیکی و توانبخشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیشگیری پزشکی">پزشکی پیشگیری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بهداشت زندان (صفحه وجود ندارد)">بهداشت زندان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="روان‌پزشکی">روان‌پزشکی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="روان‌پزشکی اعتیاد (صفحه وجود ندارد)">روان‌پزشکی اعتیاد</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پرتودرمانی">انکولوژی تابشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پزشکی تناسلی (صفحه وجود ندارد)">پزشکی تناسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="پزشکی جنسی">پزشکی جنسی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پزشکی بیماری‌های آمیزشی (صفحه وجود ندارد)">پزشکی بیماری‌های آمیزشی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%A8" title="پزشکی خواب">پزشکی خواب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4%DB%8C" title="پزشکی ورزشی">پزشکی ورزشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B9%D8%B6%D9%88" title="پیوند عضو">پزشکی پیوند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="پزشکی گرمسیری">پزشکی گرمسیری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B3%D9%81%D8%B1" title="پزشکی سفر">پزشکی سفر</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="آموزش پزشکی">آموزش پزشکی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%A9%D8%AF%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="دانشکده پزشکی">دانشکده پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%88_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="کارشناسی پزشکی و جراحی">کارشناسی پزشکی و جراحی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کارشناسی علوم پزشکی (صفحه وجود ندارد)">کارشناسی علوم پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="کارشناسی ارشد پزشکی">کارشناسی ارشد پزشکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کارشناسی ارشد جراحی (صفحه وجود ندارد)">کارشناسی ارشد جراحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="دکترای پزشکی">دکترای پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="دکتر پزشکی استیوپاتی">دکتر پزشکی استیوپاتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C-%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ام‌دی-پی‌اچ‌دی">ام‌دی-پی‌اچ‌دی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موضوعات مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="پزشکی جایگزین">پزشکی جایگزین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پیراپزشکی">پیراپزشکی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="دندان‌پزشکی">دندان‌پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پاپزشکی">پاپزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="داروسازی">داروسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%BE%DB%8C" title="فیزیوتراپی">فیزیوتراپی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="سرطان‌شناسی مولکولی">سرطان‌شناسی مولکولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="نانوپزشکی">نانوپزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C" title="پزشکی شخصی">پزشکی شخصی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="بهداشت عمومی">بهداشت عمومی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بهداشت روستایی (صفحه وجود ندارد)">بهداشت روستایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="درمان">درمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C" title="طب سنتی">طب سنتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="دامپزشکی">دامپزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9" title="پزشک">پزشک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9_%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF" title="پزشک ارشد">پزشک ارشد</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="تاریخ پزشکی">تاریخ پزشکی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="رده:پزشکی">رده</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه پزشکی">ویکی‌پروژه</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="درگاه:پزشکی">درگاه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="مراقبت‌های_ویژه_پزشکی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="الگو:مراقبت‌های ویژه پزشکی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:مراقبت‌های ویژه پزشکی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مراقبت‌های ویژه پزشکی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="مراقبت‌های_ویژه_پزشکی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="مراقبت‌های ویژه پزشکی">مراقبت‌های ویژه پزشکی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA" class="mw-redirect" title="علم بهداشت">علم بهداشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پزشکی">پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="تخصص (پزشکی)">تخصص</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="درمان تنفسی (صفحه وجود ندارد)">درمان تنفسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اصطلاحات کلی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="بخش مراقبت‌های ویژه">بخش مراقبت‌های ویژه</a> (ICU)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Neonatal_intensive_care_unit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Neonatal intensive care unit (صفحه وجود ندارد)">Neonatal intensive care unit</a> (NICU)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pediatric_intensive_care_unit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pediatric intensive care unit (صفحه وجود ندارد)">Pediatric intensive care unit</a> (PICU)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="بخش مراقبت‌های ویژه قلبی">بخش مراقبت‌های ویژه قلبی</a> (CCU)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Critical_illness_insurance&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Critical illness insurance (صفحه وجود ندارد)">Critical illness insurance</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شرایط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نارسایی دستگاه اندام</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <dl><dt>دنباله شوک</dt> <dd><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="سندرم پاسخ التهابی سیستمیک">سندرم پاسخ التهابی سیستمیک</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="سپتیسمی">سپتیسمی</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B3%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="سپتیسمی">سپتیسمی</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%DA%A9_%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C" title="شوک عفونی">شوک عفونی</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85_%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF" title="سندرم اختلال عملکرد اندام‌های متعدد">سندرم اختلال عملکرد اندام‌های متعدد</a></dd></dl> <dl><dt>بقیه <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%DA%A9_(%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D8%AE%D9%88%D9%86)" title="شوک (افت فشار خون)">شوک</a></dt> <dd><a href="/w/index.php?title=Cardiogenic_shock&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cardiogenic shock (صفحه وجود ندارد)">Cardiogenic shock</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Distributive_shock&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Distributive shock (صفحه وجود ندارد)">Distributive shock</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C" title="آنافیلاکسی">آنافیلاکسی</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Obstructive_shock&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Obstructive shock (صفحه وجود ندارد)">Obstructive shock</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Neurogenic_shock&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Neurogenic shock (صفحه وجود ندارد)">Neurogenic shock</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Spinal_shock&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Spinal shock (صفحه وجود ندارد)">Spinal shock</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Vasodilatory_shock&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vasodilatory shock (صفحه وجود ندارد)">Vasodilatory shock</a></dd></dl> <dl><dt><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نارسایی اندام (صفحه وجود ندارد)">نارسایی اندام</a></dt> <dd><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%87" title="نارسایی حاد کلیه">نارسایی حاد کلیه</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85_%D8%B2%D8%AC%D8%B1_%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C" title="سندرم زجر حاد تنفسی">سندرم زجر حاد تنفسی</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%DA%A9%D8%A8%D8%AF" title="نارسایی حاد کبد">نارسایی حاد کبد</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C" title="نارسایی تنفسی">نارسایی تنفسی</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85_%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF" title="سندرم اختلال عملکرد اندام‌های متعدد">سندرم اختلال عملکرد اندام‌های متعدد</a></dd></dl> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Neonatal_infection&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Neonatal infection (صفحه وجود ندارد)">Neonatal infection</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polytrauma&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Polytrauma (صفحه وجود ندارد)">Polytrauma</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7" title="کما">کما</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عوارض</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Critical_illness_polyneuropathy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Critical illness polyneuropathy (صفحه وجود ندارد)">Critical illness polyneuropathy</a> / myopathy</li> <li><a href="/w/index.php?title=Critical_illness%E2%80%93related_corticosteroid_insufficiency&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Critical illness–related corticosteroid insufficiency (صفحه وجود ندارد)">Critical illness–related corticosteroid insufficiency</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%AE%D9%85_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1" title="زخم بستر">زخم بستر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fungemia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fungemia (صفحه وجود ندارد)">Fungemia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stress_hyperglycemia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stress hyperglycemia (صفحه وجود ندارد)">Stress hyperglycemia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stress_ulcer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stress ulcer (صفحه وجود ندارد)">Stress ulcer</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="مشکلات درمان‌زاد">مشکلات درمان‌زاد</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%88%DA%A9%D9%88%DA%A9_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی‌سیلین">استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی‌سیلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%DA%98%D9%86" title="مسمومیت با اکسیژن">مسمومیت با اکسیژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85_%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87_%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%AF" title="سندرم تغذیه مجدد">سندرم تغذیه مجدد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ventilator-associated_lung_injury&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ventilator-associated lung injury (صفحه وجود ندارد)">Ventilator-associated lung injury</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ventilator-associated_pneumonia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ventilator-associated pneumonia (صفحه وجود ندارد)">Ventilator-associated pneumonia</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2" title="همودیالیز">همودیالیز</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تشخیص</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%AE%D9%88%D9%86_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="گاز خون شریانی">گاز خون شریانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%AA%D8%B1" title="کاتتر">کاتتر</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%AA%D8%B1_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کاتتر شریانی">کاتتر شریانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%AA%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="کاتتر سیاهرگ مرکزی">کاتتر سیاهرگ مرکزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pulmonary_artery_catheter&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pulmonary artery catheter (صفحه وجود ندارد)">Pulmonary artery catheter</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="کشت خون">کشت خون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Screening_cultures&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Screening cultures (صفحه وجود ندارد)">Screening cultures</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="پشتیبانی زندگی (صفحه وجود ندارد)">درمان‌های پشتیبانی-زندگی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="اداره کردن راه هوایی">اداره کردن راه هوایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B3%D8%AA_%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%A8" title="چست تیوب">چست تیوب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2" title="دیالیز">دیالیز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87_%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87" title="لوله تغذیه">لوله تغذیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Goal-directed_therapy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Goal-directed therapy (صفحه وجود ندارد)">Goal-directed therapy</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="کمای القایی">کمای القایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="تنفس مکانیکی">تنفس مکانیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D9%BE%D9%88%D8%AA%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="القای هیپوترمی">القای هیپوترمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87_%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="تغذیه وریدی">تغذیه وریدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D9%87" class="mw-redirect" title="لوله‌گذاری تراشه">لوله‌گذاری تراشه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">داروها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86_(%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88)" title="مسکن (دارو)">مسکن</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="آنتی‌بیوتیک">آنتی‌بیوتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF%D9%84%D8%AE%D8%AA%D9%87" title="ضدلخته">ضدلخته</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE" title="اینوتروپ">اینوتروپ</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%82_%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="تزریق وریدی">تزریق وریدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AF%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B5%D8%A8%DB%8C-%D8%B9%D8%B6%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="داروی مسدودکننده عصبی-عضلانی">داروی‌های مسدودکننده عصبی-عضلانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Drotrecogin_alfa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Drotrecogin alfa (صفحه وجود ندارد)">Recombinant activated protein&#160;C</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A8%D8%AE%D8%B4" title="آرام‌بخش">آرام‌بخش</a>s</li> <li><a href="/w/index.php?title=Stress_ulcer_prevention&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stress ulcer prevention (صفحه وجود ندارد)">Stress ulcer prevention</a> drugs</li> <li><a href="/w/index.php?title=Vasopressor&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vasopressor (صفحه وجود ندارد)">Vasopressor</a>s</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%85%D8%B1%D9%87_%D8%AF%D9%87%DB%8C_ICU&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دستگاه نمره دهی ICU (صفحه وجود ندارد)">دستگاه نمره دهی ICU</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=APACHE_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="APACHE II (صفحه وجود ندارد)">APACHE&#160;II</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%DA%A9%D9%85%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="مقیاس کمای گلاسکو">مقیاس کمای گلاسکو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=PIM2&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="PIM2 (صفحه وجود ندارد)">PIM2</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=SAPS_II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SAPS II (صفحه وجود ندارد)">SAPS&#160;II</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=SAPS_III&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SAPS III (صفحه وجود ندارد)">SAPS&#160;III</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=SOFA_score&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SOFA score (صفحه وجود ندارد)">SOFA</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فیزیولوژی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="همودینامیک">همودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D8%AE%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="فشار خون پایین">فشار خون پایین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Level_of_consciousness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Level of consciousness (صفحه وجود ندارد)">Level of consciousness</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Acid%E2%80%93base_imbalance&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Acid–base imbalance (صفحه وجود ندارد)">Acid–base imbalance</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA" title="عدم تعادل الکترولیت">عدم تعادل الکترولیت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سازمان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Society_of_Critical_Care_Medicine&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Society of Critical Care Medicine (صفحه وجود ندارد)">Society of Critical Care Medicine</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Surviving_Sepsis_Campaign&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Surviving Sepsis Campaign (صفحه وجود ندارد)">Surviving Sepsis Campaign</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=European_Society_of_Paediatric_and_Neonatal_Intensive_Care&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="European Society of Paediatric and Neonatal Intensive Care (صفحه وجود ندارد)">European Society of Paediatric and Neonatal Intensive Care</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تخصص‌های مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="هوش‌بری">هوش‌بری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%82%D9%84%D8%A8" class="mw-redirect" title="پزشکی قلب">پزشکی قلب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="پزشکی داخلی">پزشکی داخلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="عصب‌شناسی">عصب‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پزشکی کودکان">پزشکی کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="پزشکی ریه">پزشکی ریه</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">جراحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="تروماتولوژی">تروماتولوژی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="معاینه_بالینی_و_شرح_حال" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="الگو:معاینه بالینی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:معاینه بالینی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:معاینه بالینی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="معاینه_بالینی_و_شرح_حال" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="معاینه بالینی">معاینه بالینی</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%AD_%D8%AD%D8%A7%D9%84_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="شرح حال (پزشکی)">شرح حال</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%AD_%D8%AD%D8%A7%D9%84_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="شرح حال (پزشکی)">شرح حال</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="شکایت اصلی">شکایت اصلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%DA%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="تاریخ‌چه بیماری">تاریخ‌چه بیماری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Review_of_systems&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Review of systems (صفحه وجود ندارد)">Systems review</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ارزیابی پرستاری">ارزیابی پرستاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="آلرژی">آلرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="داروی شیمیایی">داروی شیمیایی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Past_medical_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Past medical history (صفحه وجود ندارد)">Past medical history</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Family_history_(medicine)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Family history (medicine) (صفحه وجود ندارد)">Family history</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Social_history_(medicine)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Social history (medicine) (صفحه وجود ندارد)">Social history</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Psychiatric_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Psychiatric history (صفحه وجود ندارد)">Psychiatric history</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Progress_note&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Progress note (صفحه وجود ندارد)">Progress note</a>s</li> <li>Mnemonics <ul><li><a href="/w/index.php?title=SAMPLE_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SAMPLE history (صفحه وجود ندارد)">SAMPLE</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=OPQRST&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="OPQRST (صفحه وجود ندارد)">OPQRST</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=SOAP_note&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SOAP note (صفحه وجود ندارد)">SOAP</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=COASTMAP_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="COASTMAP history (صفحه وجود ندارد)">COASTMAP</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="معاینه بالینی">معاینه بالینی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عمومی/<a href="/w/index.php?title=IPPA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="IPPA (صفحه وجود ندارد)">IPPA</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="معاینه بالینی">معاینه بالینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%AF_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="شنود (پزشکی)">شنود</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Palpation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Palpation (صفحه وجود ندارد)">Palpation</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%82_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" class="mw-redirect" title="دق (پزشکی)">دَق</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%85_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="علائم حیاتی">علائم حیاتی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%AF%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تنظیم دمایی">دمای بدن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%BE%D8%B4_%D9%82%D9%84%D8%A8" class="mw-redirect" title="میزان تپش قلب">میزان تپش قلب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="فشار خون">فشار خون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Respiratory_rate&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Respiratory rate (صفحه وجود ندارد)">Respiratory rate</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="معاینه سروگردن">معاینه سروگردن</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Oral_mucosa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Oral mucosa (صفحه وجود ندارد)">Oral mucosa</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%B4" title="پرده گوش">پرده گوش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eye_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eye examination (صفحه وجود ندارد)">چشم‌ها</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="افتالموسکوپ">افتالموسکوپ</a>, <a href="/w/index.php?title=Swinging-flashlight_test&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Swinging-flashlight test (صفحه وجود ندارد)">Swinging-flashlight test</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Hearing_test&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hearing test (صفحه وجود ندارد)">Hearing</a> (<a href="/w/index.php?title=Weber_test&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Weber test (صفحه وجود ندارد)">Weber</a>, <a href="/w/index.php?title=Rinne_test&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rinne test (صفحه وجود ندارد)">Rinne</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Respiratory_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Respiratory examination (صفحه وجود ندارد)">وضعیت تنفس</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="صداهای ریوی">صداهای ریوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%AC_%DA%A9%D8%A8%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="رنج کبود">رنج کبود</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%85%D8%A7%D9%82%DB%8C_%D8%B4%D8%AF%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D9%86" class="mw-redirect" title="چماقی شدن ناخن">چماقی شدن ناخن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Cardiovascular_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cardiovascular examination (صفحه وجود ندارد)">قلبی‌عروقی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Cardiac_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cardiac examination (صفحه وجود ندارد)">Precordial examination</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Peripheral_vascular_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Peripheral vascular examination (صفحه وجود ندارد)">Peripheral vascular examination</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="صداهای قلبی">صداهای قلبی</a></li></ul> <ul><li>سایر <ul><li><a href="/w/index.php?title=Jugular_venous_pressure&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jugular venous pressure (صفحه وجود ندارد)">فشار سیاه‌رگ ژوگولار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abdominojugular_test&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Abdominojugular test (صفحه وجود ندارد)">Abdominojugular test</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Carotid_bruit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Carotid bruit (صفحه وجود ندارد)">Carotid bruit</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ankle-brachial_pressure_index&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ankle-brachial pressure index (صفحه وجود ندارد)">Ankle-brachial pressure index</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Abdominal_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Abdominal examination (صفحه وجود ندارد)">Abdominal</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" title="گوارش">گوارش</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Liver_span&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Liver span (صفحه وجود ندارد)">Liver span</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%B9%D8%AF" title="معاینه مقعد">معاینه مقعد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Murphy%27s_sign&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Murphy&#39;s sign (صفحه وجود ندارد)">علامت مورفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%BA%D8%B1_%D8%B4%DA%A9%D9%85" title="غرغر شکم">غرغر شکم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="دستگاه ادراری">دستگاه ادراری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Murphy%27s_punch_sign&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Murphy&#39;s punch sign (صفحه وجود ندارد)">Murphy's punch sign</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="اندام">اندام</a>/<a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B5%D9%84" title="مفصل">مفصل</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B4%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="پشت انسان">پشت</a> (<a href="/w/index.php?title=Straight_leg_raise&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Straight leg raise (صفحه وجود ندارد)">Straight leg raise</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Knee_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Knee examination (صفحه وجود ندارد)">Knee</a> (<a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D9%88%D9%86_%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="آزمون مک‌موری">آزمون مک‌موری</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Hip_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hip examination (صفحه وجود ندارد)">باسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%86" title="مچ">مچ</a> (<a href="/w/index.php?title=Tinel_sign&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tinel sign (صفحه وجود ندارد)">Tinel sign</a>, <a href="/w/index.php?title=Phalen_maneuver&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phalen maneuver (صفحه وجود ندارد)">Phalen maneuver</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87_(%D8%A8%D8%AF%D9%86)" title="شانه (بدن)">شانه</a> (<a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A2%D8%AF%D8%B3%D9%88%D9%86" title="نشانه آدسون">نشانه آدسون</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=GALS_screen&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="GALS screen (صفحه وجود ندارد)">GALS screen</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%B9%D8%B5%D8%A8%DB%8C" title="معاینه عصبی">معاینه عصبی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Mental_status_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mental status examination (صفحه وجود ندارد)">Mental state</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D9%88%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%B0%D9%87%D9%86%DB%8C" title="آزمون کوتاه وضعیت ذهنی">آزمون کوتاه وضعیت ذهنی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cranial_nerve_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cranial nerve examination (صفحه وجود ندارد)">Cranial nerve examination</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Upper_limb_neurological_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Upper limb neurological examination (صفحه وجود ندارد)">Upper limb neurological examination</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نوزادان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%BE%DA%AF%D8%A7%D8%B1" title="نمره آپگار">نمره آپگار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ballard_Maturational_Assessment&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ballard Maturational Assessment (صفحه وجود ندارد)">ارزیابی رشد بالارد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%84%DA%AF%D9%86" title="معاینه لگن">معاینه لگن</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Well-woman_examination&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Well-woman examination (صفحه وجود ندارد)">Well-woman examination</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D9%BE%D8%A7%D9%BE_%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="آزمایش پاپ اسمیر">آزمایش پاپ اسمیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="خودآزمایی پستان">خودآزمایی پستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cervical_motion_tenderness&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cervical motion tenderness (صفحه وجود ندارد)">Cervical motion tenderness</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Assessment_and_plan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Assessment and plan (صفحه وجود ندارد)">Assessment and plan</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="تشخیص پزشکی">تشخیص پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5_%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="تشخیص افتراقی">تشخیص افتراقی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐7b49c6fb46‐th5k5 Cached time: 20241111095046 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.608 seconds Real time usage: 0.889 seconds Preprocessor visited node count: 1923/1000000 Post‐expand include size: 128979/2097152 bytes Template argument size: 3225/2097152 bytes Highest expansion depth: 29/100 Expensive parser function count: 2/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 61499/5000000 bytes Lua time usage: 0.365/10.000 seconds Lua memory usage: 5589810/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 632.459 1 -total 42.91% 271.419 1 الگو:پانویس 22.16% 140.170 7 الگو:Navbox 17.65% 111.630 1 الگو:پزشکی 16.19% 102.416 1 الگو:Cite_encyclopedia 16.04% 101.430 1 الگو:مدرک 15.21% 96.173 1 الگو:ثابت 14.10% 89.160 3 الگو:گرداننده_رده 10.35% 65.475 1 الگو:Nocat 9.81% 62.017 1 الگو:ویکی‌انبار-رده --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:367899-0!canonical and timestamp 20241111095046 and revision id 40571013. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=جراحی&amp;oldid=40571013">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=جراحی&amp;oldid=40571013</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="رده:جراحی">جراحی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:اقدامات درمانی">اقدامات درمانی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="رده:همه صفحه‌های نیازمند بازبینی واقعیت">همه صفحه‌های نیازمند بازبینی واقعیت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="رده:مقاله‌های نیازمند بازبینی واقعیت ویکی‌پدیا">مقاله‌های نیازمند بازبینی واقعیت ویکی‌پدیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع">همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی">مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار در ویکی‌داده است">پیوند رده انبار در ویکی‌داده است</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۷ نوامبر ۲۰۲۴ ساعت ۰۵:۴۴ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-4cmjj","wgBackendResponseTime":144,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.608","walltime":"0.889","ppvisitednodes":{"value":1923,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":128979,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3225,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":29,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":61499,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 632.459 1 -total"," 42.91% 271.419 1 الگو:پانویس"," 22.16% 140.170 7 الگو:Navbox"," 17.65% 111.630 1 الگو:پزشکی"," 16.19% 102.416 1 الگو:Cite_encyclopedia"," 16.04% 101.430 1 الگو:مدرک"," 15.21% 96.173 1 الگو:ثابت"," 14.10% 89.160 3 الگو:گرداننده_رده"," 10.35% 65.475 1 الگو:Nocat"," 9.81% 62.017 1 الگو:ویکی‌انبار-رده"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.365","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5589810,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-7b49c6fb46-th5k5","timestamp":"20241111095046","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u062c\u0631\u0627\u062d\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q40821","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q40821","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2009-09-26T18:24:08Z","dateModified":"2024-11-07T05:44:15Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/96\/Surgery_-_preparation_%281978%29.jpg"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10