CINXE.COM
بوئینگ ۷۴۷ - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>بوئینگ ۷۴۷ - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"39cc3b46-7464-4fe1-a901-9f6db8afb3c8","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"بوئینگ_۷۴۷","wgTitle":"بوئینگ ۷۴۷","wgCurRevisionId":40535523,"wgRevisionId":40535523,"wgArticleId":21522,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحههایی که از افزونه گاهشمار آسان استفاده میکنند","پیوندهای ویبک الگوی بایگانی اینترنت","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی", "صفحههایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده میکنند","صفحههای دارای پیوند مرده","خطاهای یادکرد: پیوندهای بیرونی","صفحههای دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد","صفحههای دارای ارجاعی که پیوند اینترنتیشان برهنه است","مقالههای دارای واژگان به زبان انگلیسی","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای GND","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای J9U","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای LCCN","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NARA","بوئینگ ۷۴۷","جت چهارقلو","نخستین پرواز هواگردها در ۱۹۶۹ (میلادی)"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel": "wikitext","wgRelevantPageName":"بوئینگ_۷۴۷","wgRelevantArticleId":21522,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q179","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness", "fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.timeline.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp", "ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.timeline.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/B-747_Iberia.jpg/1200px-B-747_Iberia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/B-747_Iberia.jpg/800px-B-747_Iberia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/B-747_Iberia.jpg/640px-B-747_Iberia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="بوئینگ ۷۴۷ - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکیپدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکیپدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-بوئینگ_۷۴۷ rootpage-بوئینگ_۷۴۷ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پسزمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکینویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکیپدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکیپدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکیپدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکیپدیا" aria-label="جستجو در ویکیپدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکیپدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" title="از شما دعوت میشود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" title="توصیه میشود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینههای بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" title="از شما دعوت میشود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" title="توصیه میشود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحههایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایشکردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایشها انجام شده از این نشانی آیپی [y]" accesskey="y"><span>مشارکتها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایشهای این نشانی آیپی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-توسعه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#توسعه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>توسعه</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-توسعه-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای توسعه</span> </button> <ul id="toc-توسعه-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-پیشزمینه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیشزمینه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۱</span> <span>پیشزمینه</span> </div> </a> <ul id="toc-پیشزمینه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیشنهاد_هواپیمای_مسافربری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیشنهاد_هواپیمای_مسافربری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۲</span> <span>پیشنهاد هواپیمای مسافربری</span> </div> </a> <ul id="toc-پیشنهاد_هواپیمای_مسافربری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کارخانهٔ_تولید" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کارخانهٔ_تولید"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۳</span> <span>کارخانهٔ تولید</span> </div> </a> <ul id="toc-کارخانهٔ_تولید-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نخستین_پرواز" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نخستین_پرواز"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۴</span> <span>نخستین پرواز</span> </div> </a> <ul id="toc-نخستین_پرواز-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ورود_به_صنعت_هوانوردی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ورود_به_صنعت_هوانوردی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۵</span> <span>ورود به صنعت هوانوردی</span> </div> </a> <ul id="toc-ورود_به_صنعت_هوانوردی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-لقبها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#لقبها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>لقبها</span> </div> </a> <ul id="toc-لقبها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مدلها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مدلها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>مدلها</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-مدلها-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای مدلها</span> </button> <ul id="toc-مدلها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مدل_۱۰۰–۷۴۷" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مدل_۱۰۰–۷۴۷"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>مدل ۱۰۰–۷۴۷</span> </div> </a> <ul id="toc-مدل_۱۰۰–۷۴۷-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مدل_۲۰۰–۷۴۷" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مدل_۲۰۰–۷۴۷"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>مدل ۲۰۰–۷۴۷</span> </div> </a> <ul id="toc-مدل_۲۰۰–۷۴۷-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مدل_۷۴۷–۳۰۰" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مدل_۷۴۷–۳۰۰"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۳</span> <span>مدل ۷۴۷–۳۰۰</span> </div> </a> <ul id="toc-مدل_۷۴۷–۳۰۰-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مدل_۷۴۷–۴۰۰" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مدل_۷۴۷–۴۰۰"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۴</span> <span>مدل ۷۴۷–۴۰۰</span> </div> </a> <ul id="toc-مدل_۷۴۷–۴۰۰-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مدل_۷۴۷اسپی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مدل_۷۴۷اسپی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۵</span> <span>مدل ۷۴۷اسپی</span> </div> </a> <ul id="toc-مدل_۷۴۷اسپی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مدل_۷۴۷–۸" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مدل_۷۴۷–۸"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۶</span> <span>مدل ۷۴۷–۸</span> </div> </a> <ul id="toc-مدل_۷۴۷–۸-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پایان_تولید" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پایان_تولید"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>پایان تولید</span> </div> </a> <ul id="toc-پایان_تولید-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کاربران" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#کاربران"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>کاربران</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-کاربران-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای کاربران</span> </button> <ul id="toc-کاربران-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-سفارشها_و_تحویل_دادهشدهها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سفارشها_و_تحویل_دادهشدهها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۱</span> <span>سفارشها و تحویل دادهشدهها</span> </div> </a> <ul id="toc-سفارشها_و_تحویل_دادهشدهها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مدلها_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مدلها_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۲</span> <span>مدلها</span> </div> </a> <ul id="toc-مدلها_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-در_ناوگان_هوایی_ایران" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#در_ناوگان_هوایی_ایران"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>در ناوگان هوایی ایران</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-در_ناوگان_هوایی_ایران-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای در ناوگان هوایی ایران</span> </button> <ul id="toc-در_ناوگان_هوایی_ایران-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ایرانایر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ایرانایر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۱</span> <span>ایرانایر</span> </div> </a> <ul id="toc-ایرانایر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ماهان_ایر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ماهان_ایر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۲</span> <span>ماهان ایر</span> </div> </a> <ul id="toc-ماهان_ایر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-سوانح" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سوانح"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>سوانح</span> </div> </a> <ul id="toc-سوانح-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مشخصات_فنی[۳۲][۳۳]" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مشخصات_فنی[۳۲][۳۳]"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>مشخصات فنی<sup><span>[</span>۳۲<span>]</span></sup><sup><span>[</span>۳۳<span>]</span></sup></span> </div> </a> <ul id="toc-مشخصات_فنی[۳۲][۳۳]-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">بوئینگ ۷۴۷</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقالهای به یک زبان دیگر بروید. به ۸۱ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-81" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۸۱ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%8A%D9%86%D8%BA_747" title="بوينغ 747–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بوينغ 747" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B8%D0%BD%D0%B3_747" title="Боинг 747–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Боинг 747" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A7%8B%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BF%E0%A6%82_%E0%A7%AD%E0%A7%AA%E0%A7%AD" title="বোয়িং ৭৪৭–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="বোয়িং ৭৪৭" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%86%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%A7%D9%A4%D9%A7" title="بۆینگ ٧٤٧–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="بۆینگ ٧٤٧" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%95%D7%90%D7%99%D7%A0%D7%92_747" title="בואינג 747–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="בואינג 747" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%8B%E0%A4%87%E0%A4%82%E0%A4%97_747" title="बोइंग 747–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="बोइंग 747" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%AB%D5%B6%D5%A3_747" title="Բոինգ 747–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Բոինգ 747" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%9C%E3%83%BC%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%82%B0747" title="ボーイング747–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ボーイング747" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–جاوهای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوهای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B3%B4%EC%9E%89_747" title="보잉 747–کرهای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="보잉 747" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کرهای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–لادینو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینو" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B8%D0%BD%D0%B3_747" title="Боинг 747–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Боинг 747" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AC%E0%B5%8B%E0%B4%AF%E0%B4%BF%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8D_747" title="ബോയിംഗ് 747–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ബോയിംഗ് 747" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A5%8B%E0%A4%88%E0%A4%82%E0%A4%97_%E0%A5%AD%E0%A5%AA%E0%A5%AD" title="बोईंग ७४७–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="बोईंग ७४७" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%98%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8_%E1%81%87%E1%81%84%E1%81%87" title="ဘိုးအင်း ၇၄၇–برمهای" lang="my" hreflang="my" data-title="ဘိုးအင်း ၇၄၇" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمهای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–نروژی نینُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نینُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–نروژی بوکمُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوکمُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%D9%86%DA%AF_747" title="بوئنگ 747–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="بوئنگ 747" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7" title="بوینگ ۷۴۷–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="بوینگ ۷۴۷" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/I-Boeing_747" title="I-Boeing 747–سوازیایی" lang="ss" hreflang="ss" data-title="I-Boeing 747" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="سوازیایی" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%8B%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D_747" title="బోయింగ్ 747–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="బోయింగ్ 747" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%87_747" title="โบอิง 747–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="โบอิง 747" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Boeing_747" title="Boeing 747–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Boeing 747" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%A2%E9%9F%B3747" title="波音747–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="波音747" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%A2%E9%9F%B3747" title="波音747–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="波音747" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%A2%E9%9F%B3747" title="波音747–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="波音747" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q179#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بینزبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=history" title="نسخههای پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینههای بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عملها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7" title="فهرست همهٔ صفحههایی که به این صفحه پیوند میدهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحههایی که این صفحه به آنها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکیپدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پروندههای دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحههای ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحههای ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&oldid=40535523" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&id=40535523&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A8%25D9%2588%25D8%25A6%25DB%258C%25D9%2586%25DA%25AF_%25DB%25B7%25DB%25B4%25DB%25B7"><span>دریافت نشانی کوتاهشده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A8%25D9%2588%25D8%25A6%25DB%258C%25D9%2586%25DA%25AF_%25DB%25B7%25DB%25B4%25DB%25B7"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخهبرداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=show-download-screen"><span>بارگیری بهصورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژههای دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Boeing_747" hreflang="en"><span>ویکیانبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q179" title="پیوند به آیتم متصلشدۀ مخزن دادهها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکیداده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><table class="infobox" style="width:25.5em;border-spacing:2px;"> <tbody><tr> <th colspan="2" style="text-align: center; font-size: 125%;">بوئینگ ۷۴۷ </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align: center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:B-747_Iberia.jpg" class="mw-file-description"><img alt="A 747-200 in Iberia livery in flight, over land" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/B-747_Iberia.jpg/300px-B-747_Iberia.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/B-747_Iberia.jpg/450px-B-747_Iberia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/B-747_Iberia.jpg/600px-B-747_Iberia.jpg 2x" data-file-width="2362" data-file-height="1772" /></a></span> </td></tr> <tr> <th>کاربری </th> <td><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="جت مسافربری">هواپیمای مسافربری</a> <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%87%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1" title="هواپیمای پهنپیکر">پهنپیکر</a> </td></tr> <tr> <th><span class="nowrap">کشور سازنده</span> </th> <td>آمریکا </td></tr> <tr> <th>تولیدکننده </th> <td><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="هواپیماهای تجاری بوئینگ">هواپیماهای تجاری بوئینگ</a> </td></tr> <tr> <th>نخستین پرواز </th> <td>۹ فوریه ۱۹۶۹<sup id="cite_ref-ucfc747_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-ucfc747-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th>معرفیشده در </th> <td>۲۲ ژانویه ۱۹۷۰، با <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D9%86_%D9%88%D8%B1%D9%84%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2" title="پان امریکن ورلد ایرویز">پان امریکن ورلد ایرویز</a><sup id="cite_ref-Time_Jumbo-Gremlins_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Time_Jumbo-Gremlins-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <th>وضعیت </th> <td>در خدمت </td></tr> <tr> <th>کاربر اصلی </th> <td><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B3" title="کارگولوکس">کارگولوکس</a><br /><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7" title="لوفتهانزا">لوفتهانزا</a><br /><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="کورین ایر">کورین ایر</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="اطلس ایر">اطلس ایر</a><br />. --> </td></tr> <tr> <th>ساختهشده </th> <td>۱۹۶۸-۲۰۲۲ </td></tr> <tr> <th><span class="nowrap">تعداد ساختهشده</span> </th> <td>۱۵۷۴ </td></tr> <tr> <th>گونهها </th> <td><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C" title="بوئینگ ۷۴۷اسپی">بوئینگ ۷۴۷اسپی</a><br /><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%E2%80%93%DB%B4%DB%B0%DB%B0" title="بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰">بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰</a><br /><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%E2%80%93%DB%B8" title="بوئینگ ۷۴۷–۸">بوئینگ ۷۴۷–۸</a><br /><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C-%DB%B2%DB%B5" title="بوئینگ ویسی-۲۵">بوئینگ ویسی-۲۵</a><br /><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A6%DB%8C-%DB%B4" title="بوئینگ ئی-۴">بوئینگ ئی-۴</a> </td></tr> <tr> <th><span class="nowrap">توسعهیافته به</span> </th> <td><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D8%A7%D9%84-%DB%B1" title="بوئینگ یال-۱">بوئینگ یال-۱</a><br /><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%AA%D8%B1" title="بوئینگ دریملیفتر">بوئینگ دریملیفتر</a> </td></tr> </tbody></table> <p><b>بوئینگ ۷۴۷</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span title="انگلیسی-language text"><span lang="en" dir="ltr">Boeing 747</span></span>) یک مدل <a href="/wiki/%D8%AC%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="جت مسافربری">هواپیمای مسافربری</a> <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%87%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1" title="هواپیمای پهنپیکر">پهنپیکر</a> <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%AA_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%87" title="هواپیمای جت چهارموتوره">چهارموتوره</a> است که توسط شرکت <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="بوئینگ">بوئینگ</a> ایالات متحده توسعهیافته و ساخته شدهاست. هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ پساز هواپیمای <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%DB%B3%DB%B8%DB%B0" title="ایرباس ای۳۸۰">ایرباس ای۳۸۰</a> دومین هواپیمای بزرگ مسافربری در جهان است.<sup id="cite_ref-:0_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ساخت بوئینگ ۷۴۷ در زمان خود انقلابی بزرگ در صنعت <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="هواپیمای مسافربری">هواپیماهای مسافربری</a> بهشمار میرفت و کمک کرد که همه قشرها مردم بتوانند از سفرهای هوایی استفاده کنند.<sup id="cite_ref-:0_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این هواپیما برای چهل سال بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان بود. بوئینگ ۷۴۷ با چهار موتور و ساختاری دوطبقه توانایی جابجایی حداکثر ۵۵۰ مسافر را دارد اما در یک سفر این هواپیما بیشتر از ۱۰۰۰ نفر مسافر را جابهجا کرد. برخلاف ایرباس ای۳۸۰، طبقه دوم در بوئینگ ۷۴۷ کامل نیست و منحصر به قسمت جلوی هواپیما است.در طبقه دوم هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ معمولا فرست کلاس هواپیما قرار دارد. </p><p>اندیشه ساخت ۷۴۷ توسط <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شرکت هواپیمایی">شرکت هواپیمایی</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="بوئینگ">بوئینگ</a> در میانه دهه ۱۹۶۰ میلادی مطرح شد، بهدنبال آن <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="نیروهای مسلح ایالات متحده آمریکا">ارتش آمریکا</a> برای بهبود ناوگان خود قرارداد خرید شمار زیادی از این هواپیما را با شرکت بوئینگ بست. پس از آن بوئینگ طراحی مدل مسافربری آن را اعلام کرد که نتیجه آن پرواز مدل ۱۰۰–۷۴۷ این هواپیما در سال ۱۹۶۹ بود. پس از یک سال در ۱۹۷۰ این مدل از ۷۴۷ نخستین سرویس دهی خود را برای شرکت هواپیمایی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D9%86_%D9%88%D8%B1%D9%84%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2" title="پان امریکن ورلد ایرویز">پان امریکن ورلد ایرویز</a> آغاز کرد </p><p>پس از توقف تولید <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%DB%B3%DB%B8%DB%B0" title="ایرباس ای۳۸۰">ایرباس ای۳۸۰</a>، بوئینگ نیز اعلام کرد که هواپیمای ۷۴۷ خود را در سال ۲۰۲۲ متوقف می کند. </p><p>آخرین هواپیما، بوئینگ ۷۴۷ مدل ۷۴۷-۸اف برای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="اطلس ایر">اطلس ایر</a>، در ۶ دسامبر ۲۰۲۲ برای تحویل در سال ۲۰۲۳ از <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF" title="خط تولید">خط تولید</a> خارج شد. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="توسعه"><span id=".D8.AA.D9.88.D8.B3.D8.B9.D9.87"></span>توسعه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: توسعه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیشزمینه"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4.E2.80.8C.D8.B2.D9.85.DB.8C.D9.86.D9.87"></span>پیشزمینه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: پیشزمینه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در سال ۱۹۶۳ <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا">نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا</a> شروع به مطالعه دربارهی پروژه ساخت هواپیماهای ترابری سنگین کرد. با این که در آن زمان هواپیمای <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%D9%87%DB%8C%D8%AF_%D8%B3%DB%8C-%DB%B1%DB%B4%DB%B1_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%AA%D8%B1" title="لاکهید سی-۱۴۱ استارلیفتر">لاکهید سی-۱۴۱ استارلیفتر</a> در عرصهٔ هوانوردی آغاز به خدمت کردهبود اما نیروی هوایی به دنبال هواپیمایی بزرگتر میگشت که بتواند پاسخگوی نیازهای این نیرو باشد؛ از جمله این نیازها میتوان به هواپیمایی پهنپیکرتر اشاره کرد تا بتواند محمولههای عریض را در درون آن جای داد. چون تا آن هنگام هیچ هواپیمایی توانایی جابجایی این گونه محمولهها را نداشت. نتیجهی این پژوهشها معلوم شدن الزامات ابتدایی برای CX-HLS سامانه لجستیک سنگین در مارس ۱۹۶۴ توانایی دستیابی به سرعت ۰٫۷۵ ماخ (۵۰۰ مایل بر ساعت یا ۸۰۰ کیلومتر بر ساعت) و بردی معادل ۵٬۰۰۰ مایل دریایی (۹٬۳۰۰ کیلومتر) بود. یکی دیگر از الزامات هواپیمای مورد نظر، داشتن دَری بزرگ برای بارگیری در قسمت دماغهٔ هواپیما بود.<sup id="cite_ref-Norton_C-5_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Norton_C-5-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>مدتی بعد، چهار موتوره بودن با مصرف سوخت کمتر نیز به الزامات بالا اضافه شد. در ۱۸ مه ۱۹۶۴ شرکتهای بوئینگ، <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%B3" title="شرکت هواپیماسازی داگلاس">شرکت هواپیماسازی داگلاس</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="جنرال داینامیکس">جنرال داینامیکس</a>، <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%D9%87%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%86" class="mw-redirect" title="لاکهید کورپوریشن">لاکهید کورپوریشن</a>، و <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7" title="مارتین مریتا">مارتین مریتا</a> طرحهای پیشنهادی خود را به نیروی هوایی ارائه کردند؛ همزمان طرحهایی نیز از موتورهایی قدرتمند از سه شرکت <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%88%DB%8C%DB%8C%D8%B4%D9%86" class="mw-redirect" title="جیای اوییشن">جیای اوییشن</a>، <a href="/w/index.php?title=Curtiss-Wright&action=edit&redlink=1" class="new" title="Curtiss-Wright (صفحه وجود ندارد)">کرتیس-رایت</a>، و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%AF_%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="پرت اند ویتنی">پرت اند ویتنی</a> رسیدند. پس از پژوهشهای فراوان بر روی طرحهای پیشنهادی، سرانجام ایدههایهای سه شرکت بوئینگ، <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%D9%87%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="لاکهید مارتین">لاکهید مارتین</a> و داگلاس پذیرفته شدند و از بین طرحها برای ساخت موتوری قدرتمندتر، موتورهای <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%B1%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="جنرال الکتریک">جنرال الکتریک</a> و پرات اند ویتنی انتخاب شدند.<sup id="cite_ref-Norton_C-5_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Norton_C-5-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>هر یک از سه طرح پیشنهادی نامگذاری شدند که این نامگذاریها با استفاده از اعداد انجام شد. یکی از الزامات CX-HLS در جلویی برای بارگیری بود اما یک مشکل وجود داشت؛ آن هم این که اگر قرار بود یک همچین دری در دماغه تعبیه شود <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%82%DA%A9_%D8%AE%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="اتاقک خلبان">کابین خلبان</a> چه وضعیتی پیدا میکرد؟ هر سه شرکت برای حل این مشکل تصمیم به انتقال کابین خلبان به بالای بدنهٔ اصلی (محفظهٔ بارگیری) گرفتند. داگلاس یک پد کوچک در بالا و جلوی بالها اضافه کرد، لاکهید از یک ستون (spine) طویل در بالای بدنه که تا انتهای هواپیما ادامه داشت استفاده کرد تا این که در نهایت بوئینگ دست به ابتکار عملی جالبی زد. بوئینگ بهجای استفاده از یک پد کوچک، طرح هواپیمایی با دو عرشهٔ پروازی را ارائه کرد؛ به این صورت که بر روی عرشهٔ اصلی (محفظهٔ بارگیری) عرشهٔ دومی نیز قرار میگرفت که از دماغه شروع و به بالها پایان مییافت؛ به عبارتی دیگر طول عرشهٔ دوم تقریباً ۲/۱ برابر طول عرشهٔ اصلی بود.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در سال ۱۹۶۵ هواپیمای لاکهید ساخته شد؛ موتورهای طراحیشده توسط جنرال الکتریک برای این هواپیما در نظر گرفته شدند. نیروی هوایی نام <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%D9%87%DB%8C%D8%AF_%D8%B3%DB%8C-%DB%B5_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%DB%8C" title="لاکهید سی-۵ گالکسی">لاکهید سی-۵ گالکسی</a> را بر این هواپیما نهاد. لاکهید سی-۵ گالکسی بزرگترین <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="هواگرد ترابری نظامی">هواگرد ترابری نظامی</a> جهان در آن زمان بود<sup id="cite_ref-Norton_C-5_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-Norton_C-5-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اما بااینحال بوئینگ همواره به پژوهشهای خود ادامه داد تا این که تصمیم گرفت هواپیمای دو عرشهای (Double Deck) خود را بسازد. سرانجام هواپیمایی که درِ بارگیری آن به سمت بالای کابین خلبان باز میشد، بوئینگ ۷۴۷ نام گرفت.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیشنهاد_هواپیمای_مسافربری"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.B4.D9.86.D9.87.D8.A7.D8.AF_.D9.87.D9.88.D8.A7.D9.BE.DB.8C.D9.85.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.B3.D8.A7.D9.81.D8.B1.D8.A8.D8.B1.DB.8C"></span>پیشنهاد هواپیمای مسافربری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: پیشنهاد هواپیمای مسافربری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Iran_Air_Boeing_747-200_cockpit_Sharifi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Iran_Air_Boeing_747-200_cockpit_Sharifi.jpg/220px-Iran_Air_Boeing_747-200_cockpit_Sharifi.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Iran_Air_Boeing_747-200_cockpit_Sharifi.jpg/330px-Iran_Air_Boeing_747-200_cockpit_Sharifi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Iran_Air_Boeing_747-200_cockpit_Sharifi.jpg/440px-Iran_Air_Boeing_747-200_cockpit_Sharifi.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="799" /></a><figcaption>یک فروند بوئینگ ۷۴۷–۲۰۰ متعلق به <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="ایران ایر">ایران ایر</a>، نشاندهندهٔ تولید اولیهٔ کابین خلبان ۷۴۷ است که در واقع کابین خلبان در عرشهٔ بالایی است.</figcaption></figure> <p>در دههٔ ۱۹۶۰ میلادی که <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مسافرت هوایی">مسافرت هوایی</a> افزایش یافتهبود، طرح بوئینگ ۷۴۷ قانعکننده بهنظر میرسید.<sup id="cite_ref-Norris_Wagner_p13_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Norris_Wagner_p13-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بوئینگ رهبری ساخت ۷۴۷ را به یکی از مهندسان ارشد و باسابقهٔ خود، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B1" title="جو ساتر">جو ساتر</a> سپرد.<sup id="cite_ref-Sutter_p80-4_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sutter_p80-4-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ساتر نخستین پژوهشها و دورههای طراحی را در خطوط هوایی نظیر <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D9%86_%D9%88%D8%B1%D9%84%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2" title="پان امریکن ورلد ایرویز">پان امریکن ورلد ایرویز</a> گذرانده بود بهخاطر همین به خوبی میدانست که خطوط هوایی به چه هواپیمایی نیاز دارند. در آن زمان باور عموم این بود که ۷۴۷ قرار است جایگزین هواپیماهای <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%B1%D8%B5%D9%88%D8%AA" class="mw-redirect" title="زبرصوت">زبرصوت</a> شود.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بوئینگ به این اندیشه واکنش نشان داد و با تکمیل طرح ۷۴۷ ثابت کرد که از این هواپیما میتوان به آسانی برای جابجایی محمولههای خیلی بزرگ استفاده کرد؛ زیرا ۷۴۷ را میتوان با هر شرایطی به راحتی و سریع، سازگار کرد. ادامه پروژهٔ ۷۴۷ مسئولان بوئینگ را بر آن داشت که علاوه بر نمونهٔ باربری این هواپیما، نمونهای مسافربری نیز در دستور کار خود قرار دهند. در آوریل ۱۹۶۶ بوئینگ نخستین سفارش ساخت ۷۴۷ را از خط هوایی پان امریکن ورلد ایرویز دریافت کرد. بر طبق این سفارش و قراردادی که بین دو طرف بسته شد، بوئینگ موظف به ساخت ۲۵ فروند ۷۴۷ سری ۱۰۰ (نخستین مدل ۷۴۷) با ارزشی معادل ۵۲۵ میلیون <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دلار آمریکا">دلار آمریکا</a> برای این خط هوایی شد. در میانه جشن امضای قرارداد نخست جتهای تجاری ۷۴۷ که در پنجاهمین سالگرد تأسیس شرکت بوئینگ در فوریه ۲۰۱۹ در <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%AA%D9%84" title="سیاتل">سیاتل</a> برگزار شد <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="جان ترایپ (صفحه وجود ندارد)">جان ترایپ</a> اشاره کرد که روزی ۷۴۷ تبدیل به بهترین سلاح با بُرد میانقارهای برای نشاندادن صلح خواهد شد.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کارخانهٔ_تولید"><span id=".DA.A9.D8.A7.D8.B1.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87.D9.94_.D8.AA.D9.88.D9.84.DB.8C.D8.AF"></span>کارخانهٔ تولید</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: کارخانهٔ تولید"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>از آنجایی که بوئینگ <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_(%D9%87%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7)" title="آشیانه (هواگردها)">آشیانهای</a> به بزرگی ۷۴۷ نداشت تا بتواند قطعات مونتاژ شده را در درون آن سوار کند نخستین اقدام، پیدا کردن و ساختن مکانی برای این کار بود. نخستین مرحله برای ساختن چنین آشیانهٔ بزرگی، تعیین محل آن بود. بوئینگ پس از بررسی موقعیت ۵۰ شهر،<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سرانجام تصمیم گرفت که آشیانهٔ تازه خود به وسعت ۳۱۶ هکتار را در منطقهای در <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="پایگاه هوایی پین">پایگاه هوایی پین</a> در نزدیکی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%8C_%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%AA%D9%86" title="اورت، واشینگتن">اِوِرت</a> در ۴۸ کیلومتری شمال شهر سیاتل بسازد.<sup id="cite_ref-boe_facilit_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-boe_facilit-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس از تکمیل مراحل ساخت آشیانه، دومین مرحله، مجهز کردن آن به تجهیزاتی بود تا بتوان قطعات ۷۴۷ را به وسیلهٔ آنها جابجا و به هم متصل کرد؛ از جمله این تجهیزات، تعبیه کردن <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%B1" title="بالابر">بالابرهای</a> غولآسا، پایههای بزرگی برای نگه داشتن بخشهای گوناگون هواپیما، ماشینهایی قدرتمندتر برای کشیدن قطعات ۷۴۷ به محل اتصال و … بودند. علاوه بر ساختن ۷۴۷ که خود به تنهایی پروژهای بزرگ محسوب میشد ساختن چنین آشیانهای با این اندازه بزرگ که بعدها نام همان محل اورت را به خود گرفت، کار بزرگی بود که رکوردهای تازهای را برای بوئینگ ثبت کرد؛ زیرا تا آن هنگام هواپیماهای ساختهشده، اندازه کوچکتری داشتند. به همین علت شرکتهای سازنده بهراحتی میتوانستند آنها را در داخل آشیانههای کوچکشان بسازند.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Boeing_Factory_2002.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Boeing_Factory_2002.jpg/220px-Boeing_Factory_2002.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Boeing_Factory_2002.jpg/330px-Boeing_Factory_2002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Boeing_Factory_2002.jpg/440px-Boeing_Factory_2002.jpg 2x" data-file-width="1544" data-file-height="1024" /></a><figcaption>مونتاژ نهایی بوئینگ ۷۴۷ در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="کارخانه اورت بوئینگ">کارخانه اورت بوئینگ</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نخستین_پرواز"><span id=".D9.86.D8.AE.D8.B3.D8.AA.DB.8C.D9.86_.D9.BE.D8.B1.D9.88.D8.A7.D8.B2"></span>نخستین پرواز</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: نخستین پرواز"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در ۳۰ سپتامبر ۱۹۶۸ نخستین فروند از هواپیمای ۷۴۷ تکمیل شد که <i>شهرِ اورت</i> (CITY OF EVERT) نام گرفت. اندازه بزرگ و باورنکردنی آن همه را تحت تأثیر قرار داد.<sup id="cite_ref-roll_out_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-roll_out-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس از تکمیل آزمایشهای زمینی و گرفتن صلاحیتهای مرتبط با آن، نخستین پرواز در ۹ فوریهٔ ۱۹۶۹ انجام شد. خلبانهای آزمایشی در نظر گرفتهشده برای این پرواز که آینده و اعتبار شرکت بوئینگ به آن بستگی داشت، خلبان یکم جک وادل و افسر یکم وی بیرین وایگل در سیتهای کنترل هواپیما و همچنین مهندس جس والیک در سیت مهندس پرواز بودند.<sup id="cite_ref-first_flight_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-first_flight-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Boeing_first_flight_commemoration_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Boeing_first_flight_commemoration-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به جز مشکلی که در یکی از بالچه های هواپیما به وجود آمده بود، همه فرامین پروازی به خوبی عمل میکردند. همچنین خلبان وادل موفق به انجام مانور "<a href="/w/index.php?title=Dutch_roll&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dutch roll (صفحه وجود ندارد)">Dutch roll</a>" شد.<sup id="cite_ref-Irving_p417-8_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Irving_p417-8-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ورود_به_صنعت_هوانوردی"><span id=".D9.88.D8.B1.D9.88.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.B5.D9.86.D8.B9.D8.AA_.D9.87.D9.88.D8.A7.D9.86.D9.88.D8.B1.D8.AF.DB.8C"></span>ورود به صنعت هوانوردی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: ورود به صنعت هوانوردی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بوئینگ ۷۴۷ باعث کاهش چشمگیر هزینههای پرواز نشد ولی کمک کرد در سالهای <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%87_%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="دهه ۱۹۷۰ (میلادی)">دهه 1980 (میلادی)</a> همه قشرها مردم بتوانند از سفرهای هوایی استفاده کنند. نخستین پرواز بوئینگ ۷۴۷ برای <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شرکت هواپیمایی">شرکت هواپیمایی</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D8%B4_%D8%A2%D9%88%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2" title="بریتیش آورسیز ایرویز">بریتیش آورسیز ایرویز</a> در سال<a href="/wiki/%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۱۹۷۱ (میلادی)">1982 (میلادی)</a> و از <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="لندن">لندن</a> به <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="نیویورک">نیویورک</a> بود. در دوران اوج، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2" title="بریتیش ایرویز">بریتیش ایرویز</a> با داشتن445فروند و هواپیمایی <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a> (<a href="/wiki/%D8%A2%D9%84_%D9%86%DB%8C%D9%BE%D9%88%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2" title="آل نیپون ایرویز">آل نیپون ایرویز</a>) با بیش از ۱۰۰ فروند بزرگترین دارندگان بوئینگ ۷۴۷ بودند. امروز شرکت بریتیش ایرویز با داشتن ۳۱ فروند بوئینگ ۷۴۷ مالک بیشترین هواپیما از اینگونه در جهان است.<sup id="cite_ref-:0_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-:0-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>شرکت بوئینگ تا پایان سال <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۲۰۱۷ (میلادی)">۲۰۱۷ (میلادی)</a> در مجموع ۱۵۵۴ سفارش برای این نوع هواپیما در همه مدلها دریافت کردهاست که به نظر میرسد با روند کاهش سفارش برای این هواپیما در سالهای اخیر تولید آن در آیندهٔ نزدیک متوقف شود. همچنین در همین مدت بوئینگ ۱۵۴۰ فروند از انواع ۷۴۷ را به مشتریان تحویل دادهاست.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در سال <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B9_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="۲۰۱۹ (میلادی)">۲۰۱۹ (میلادی)</a> بوئینگ از پایان ساخت بوئینگ ۷۴۷ خبر داد.<sup id="cite_ref-:0_4-3" class="reference"><a href="#cite_note-:0-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="لقبها"><span id=".D9.84.D9.82.D8.A8.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>لقبها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: لقبها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>امروزه بوئینگ ۷۴۷ جایگاهی ویژه در نزد عموم مردم و مسافران پروازهای بینالمللی پیدا کردهاست و به همی دلیل به آن لقب <i>ملکه آسمانها</i> را دادهاند.<sup id="cite_ref-:0_4-4" class="reference"><a href="#cite_note-:0-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بوئینگ ۷۴۷ نخستین هواپیمایی بود که لقب جامبو جت (<a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%87%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1" title="هواپیمای پهنپیکر">هواپیمای پهنپیکر</a>) را گرفت.<sup id="cite_ref-:0_4-5" class="reference"><a href="#cite_note-:0-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>طبقه بالای بوئینگ ۷۴۷ به <i>کلوپی در آسمان</i> شهرت دارد.<sup id="cite_ref-:0_4-6" class="reference"><a href="#cite_note-:0-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مدلها"><span id=".D9.85.D8.AF.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>مدلها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: مدلها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مدل_۱۰۰–۷۴۷"><span id=".D9.85.D8.AF.D9.84_.DB.B1.DB.B0.DB.B0.E2.80.93.DB.B7.DB.B4.DB.B7"></span>مدل ۱۰۰–۷۴۷</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: مدل ۱۰۰–۷۴۷"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Qatar_Airways_Boeing_747SR_Maiwald.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Qatar_Airways_Boeing_747SR_Maiwald.jpg/200px-Qatar_Airways_Boeing_747SR_Maiwald.jpg" decoding="async" width="200" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Qatar_Airways_Boeing_747SR_Maiwald.jpg/300px-Qatar_Airways_Boeing_747SR_Maiwald.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Qatar_Airways_Boeing_747SR_Maiwald.jpg/400px-Qatar_Airways_Boeing_747SR_Maiwald.jpg 2x" data-file-width="1023" data-file-height="665" /></a><figcaption>مدل ۱۰۰–۷۴۷ متعلق به <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%82%D8%B7%D8%B1" title="هواپیمایی قطر">هواپیمایی قطر</a> در سال1996 میلادی</figcaption></figure> <p>استفاده از چهار موتور <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%81%D9%86" title="توربوفن">توربوفن</a> از یکی از سه مدل پرت اند ویتنی JT9D7A، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%B2-%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%AF" title="رولز-رویس لیمیتد">رولز-رویس</a> RB211-524B2 یا جنرال الکتریک CF6-45A2، توانایی پرواز تا سرعت ۹۶۷ <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D8%A8%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA" title="کیلومتر بر ساعت">کیلومتر بر ساعت</a> (حالت اقتصادی آن ۹۰۷ کیلومتر بر ساعت است) و طی مسافت ۹٬۸۰۰ کیلومتر را دارا است. وزن هواپیمای خالی عملیاتی شده ۱۶۲٬۳۸۶ کیلوگرم و توانایی تحمل حداکثر ۳۴۰٬۱۹۵ کیلوگرم را در هنگام بلند شدن دارد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مدل_۲۰۰–۷۴۷"><span id=".D9.85.D8.AF.D9.84_.DB.B2.DB.B0.DB.B0.E2.80.93.DB.B7.DB.B4.DB.B7"></span>مدل ۲۰۰–۷۴۷</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: مدل ۲۰۰–۷۴۷"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Iran_Air_Boeing_747-200_Kustov.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Iran_Air_Boeing_747-200_Kustov.jpg/200px-Iran_Air_Boeing_747-200_Kustov.jpg" decoding="async" width="200" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Iran_Air_Boeing_747-200_Kustov.jpg/300px-Iran_Air_Boeing_747-200_Kustov.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Iran_Air_Boeing_747-200_Kustov.jpg/400px-Iran_Air_Boeing_747-200_Kustov.jpg 2x" data-file-width="1400" data-file-height="935" /></a><figcaption>مدل ۲۰۰–۷۴۷ متعلق به هواپیمایی ملی ایران (هما)</figcaption></figure> <p>با بهرهگیری از چهار موتور از یکی از سه مدل مدل پرت اند ویتنی JT9D-7R4G2، رولز-رویس RB211-524D4 یا جنرال الکتریک CF6-50E2، این مدل از ۷۴۷ توانایی پرواز تا حداکثر سرعت ۹۸۱ کیلومتر بر ساعت (حالت اقتصادی آن ۹۰۷ کیلومتر بر ساعت تعریف شدهاست) و طی مسافت ۱۲٬۷۰۰ کیلومتر را دارد. </p><p>وزن هواپیمای خالی عملیاتی شده ۱۷۴٬۰۰۰ کیلوگرم و توانایی تحمل وزن ۳۷۷٬۸۴۰ کیلوگرم در هنگام بلند شدن را دارا است. در هر دو مدل ۱۰۰–۷۴۷ و ۲۰۰–۷۴۷ فاصله دو سر بالها ۶۴/۵۹ متر، مساحت سطح بالها ۵۱۱ مترمربع، طول هواپیما ۶۶/۷۰ متر و بلندی آن ۳۳/۱۹ متر است. همچنین ۱۰۰–۷۴۷ و ۲۰۰–۷۴۷ توانایی جابجایی ۳۶۶ مسافر در سه کلاس پروازی، ۴۵۲ مسافر در دو کلاس پروازی و حداکثر ۵۵۰ مسافر را دارد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مدل_۷۴۷–۳۰۰"><span id=".D9.85.D8.AF.D9.84_.DB.B7.DB.B4.DB.B7.E2.80.93.DB.B3.DB.B0.DB.B0"></span>مدل ۷۴۷–۳۰۰</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: مدل ۷۴۷–۳۰۰"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>با بهرهگیری از چهار موتور General Electric CF6، این مدل توانایی پرواز با حداکثر سرعت ۰٫۸۵ زیرصوت یا ۱۰۴۲ کیلومتر بر ساعت را دارد. طبقه دوم این هواپیما ۷ متر از طبقه دوم بوئینگ ۷۴۷–۲۰۰ طولانیتر است و برد ۱۲٬۴۰۰ کیلومتر را دارد. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Corsair_Boeing_747-300_at_SXM_Bidini.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Corsair_Boeing_747-300_at_SXM_Bidini.jpg/200px-Corsair_Boeing_747-300_at_SXM_Bidini.jpg" decoding="async" width="200" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Corsair_Boeing_747-300_at_SXM_Bidini.jpg/300px-Corsair_Boeing_747-300_at_SXM_Bidini.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Corsair_Boeing_747-300_at_SXM_Bidini.jpg/400px-Corsair_Boeing_747-300_at_SXM_Bidini.jpg 2x" data-file-width="1199" data-file-height="817" /></a><figcaption>بوئینگ ۳۰۰–۷۴۷ کورسایر در حال فرود در فرودگاه پرنس جولیانا- دریای کارائیب</figcaption></figure> <p>وزن هواپیمای خالی عملیاتی شده ۱۷۸۰۰۰ کیلوگرم و توانایی تحمل وزن ۳۷۷٬۸۴۰ کیلوگرم در هنگام بلند شدن را دارا است. در هر دو مدل ۷۴۷–۳۰۰ فاصله دو سر بالها ۶۴/۵۹ متر، مساحت سطح بالها ۵۱۱ مترمربع، طول هواپیما ۶۶/۷۰ متر و ارتفاع آن ۳۳/۱۹ متر است. همچنین ۷۴۷–۳۰۰ توانایی جابجایی ۴۱۲ مسافر در سه کلاس پروازی، ۴۹۶ مسافر در دو کلاس پروازی و حداکثر ۵۶۰ الی ۶۶۰ مسافر را دارد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مدل_۷۴۷–۴۰۰"><span id=".D9.85.D8.AF.D9.84_.DB.B7.DB.B4.DB.B7.E2.80.93.DB.B4.DB.B0.DB.B0"></span>مدل ۷۴۷–۴۰۰</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: مدل ۷۴۷–۴۰۰"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%E2%80%93%DB%B4%DB%B0%DB%B0" title="بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰">بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰</a></div> <p>بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰، (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: Boeing 747-400) هواپیمای جت پهنپیکر مسافربری است که در فرایند توسعه، نسبت به سایر مدلهای توسعه داده شده بوئینگ ۷۴۷ دارای بیشترین تغییرات است. بگونهای که تنها از چهار موتور و اسکلت پهنپیکر از مدل اولیه بوئینگ ۷۴۷ در آن استفاده شدهاست. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ba_b747-400_g-bnle_arp.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Ba_b747-400_g-bnle_arp.jpg/220px-Ba_b747-400_g-bnle_arp.jpg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Ba_b747-400_g-bnle_arp.jpg/330px-Ba_b747-400_g-bnle_arp.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Ba_b747-400_g-bnle_arp.jpg/440px-Ba_b747-400_g-bnle_arp.jpg 2x" data-file-width="2452" data-file-height="1608" /></a><figcaption>بویینگ747 سری 400 <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2" title="بریتیش ایرویز">بریتیش ایرویز</a></figcaption></figure> <p>در بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰ تغییرات فناوری و ساختاری زیادی برای یک بدنه کارآمدتر، انجام شدهاست. از ویژگیهای متمایز آن نسبت به قبل ۷۴۷ میتوان به نصب بالک ۱٫۸ متری در انتهای بالها، اضافه کردن <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کابین شیشهای خلبان">کابین شیشهای خلبان</a> و بهینه کردن سوخت در موتورها اشاره کرد. </p><p>در این مدل همچنین <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="طراحی داخلی">طراحی داخلی</a> کاملاً بروز شدهاست. این مدل دارای ظرفیت حداکثر ۷۰۰ مسافر (در کلاس ۷۴۷–۴۰۰دی) است و میتواند بدون توقف، تا ۱۴٫۲۰۰ کیلومتر را با حداکثر ظرفیت بار طی نماید. نخستین سری از بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰ در ۹ فوریه ۱۹۸۹ توسط شرکت <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="نورتوست ایرلاینز">نورتوست ایرلاینز</a> به خدمت گرفته شد.هم اکنون <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86" title="هواپیمایی ماهان">ماهان ایر</a> یک فروند از این مدل در ناوگان خود برای پرواز های داخلی استفاده می کند </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مدل_۷۴۷اسپی"><span id=".D9.85.D8.AF.D9.84_.DB.B7.DB.B4.DB.B7.D8.A7.D8.B3.E2.80.8C.D9.BE.DB.8C"></span>مدل ۷۴۷اسپی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: مدل ۷۴۷اسپی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C" title="بوئینگ ۷۴۷اسپی">بوئینگ ۷۴۷اسپی</a></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Iran_Air_Boeing_747SP_Wedelstaedt.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Iran_Air_Boeing_747SP_Wedelstaedt.jpg/200px-Iran_Air_Boeing_747SP_Wedelstaedt.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Iran_Air_Boeing_747SP_Wedelstaedt.jpg/300px-Iran_Air_Boeing_747SP_Wedelstaedt.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Iran_Air_Boeing_747SP_Wedelstaedt.jpg/400px-Iran_Air_Boeing_747SP_Wedelstaedt.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="680" /></a><figcaption>مدل ۷۴۷ اسپی با بدنهای کوتاهتر متعلق به هواپیمایی ملی ایران (هما)</figcaption></figure> <p>این هواپیما مدل دورپرواز ۷۴۷ است، که دارای بدنهای کوتاهتر و دم عمودی بلندتر از مدلهای ۱۰۰ و ۲۰۰ است و توانایی جابجایی سوخت بیشتری دارد. </p><p>شرکت <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="ایران ایر">هواپیمایی ملی ایران</a> یکی از نخستین سفارش دهندگان این مدل هواپیما بود. </p><p>با دریافت هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ اسپی، ایران ایر پروازهای مستقیم خود بین <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تهران">تهران</a> و <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="نیویورک">نیویورک</a> را آغاز کرد که در آن دوران طولانیترین <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%AA%D9%88%D9%82%D9%81" title="پرواز بدون توقف">پرواز بدون توقف</a> در جهان محسوب میشد.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مدل_۷۴۷–۸"><span id=".D9.85.D8.AF.D9.84_.DB.B7.DB.B4.DB.B7.E2.80.93.DB.B8"></span>مدل ۷۴۷–۸</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: مدل ۷۴۷–۸"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%E2%80%93%DB%B8" title="بوئینگ ۷۴۷–۸">بوئینگ ۷۴۷–۸</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:B-2480@PEK_(20200108140121).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/B-2480%40PEK_%2820200108140121%29.jpg/220px-B-2480%40PEK_%2820200108140121%29.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/B-2480%40PEK_%2820200108140121%29.jpg/330px-B-2480%40PEK_%2820200108140121%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/B-2480%40PEK_%2820200108140121%29.jpg/440px-B-2480%40PEK_%2820200108140121%29.jpg 2x" data-file-width="5756" data-file-height="3837" /></a><figcaption>بویینگ 747 سری 8 <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%86%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="ایر چاینا">ایرچاینا</a></figcaption></figure> <p>(به انگلیسی: Boeing 747-8) هواپیمای جت پهنپیکر چهار موتوره مسافربری است که توسط شرکت هواپیماهای تجاری بوئینگ که بخش تولید جتهای مسافربری بوئینگ است، توسعه داده شدهاست. بوئینگ ۷۴۷–۸ سومین نسل از هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ است، که طراحی بالهای آن تغییر کرده، همچنین طول بدنه آن نیز از <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%84_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_(%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" class="mw-redirect" title="مدل استاندارد (ذرات بنیادی)">مدل استاندارد</a> ۷۴۷ بسیار بزرگتر است. بوئینگ ۷۴۷–۸ بزرگترین هواپیمای تجاری است که هماکنون در ایالات متحده ساخته میشود، همچنین درازترین هواپیمای مسافربری جهان است. مدل ۷۴۷–۸ در دو کلاس ساخته میشود، که شامل بوئینگ ۷۴۷–۸ اینترکانتیننتال (بهاختصار: ۷۴۷–۸آی) و بوئینگ ۷۴۷–۸ باری (بهاختصار: ۷۴۷–۸اف) است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پایان_تولید"><span id=".D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.A7.D9.86_.D8.AA.D9.88.D9.84.DB.8C.D8.AF"></span>پایان تولید</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: پایان تولید"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>شرکت بوئینگ پس از ۵۳ سال تولید، در دسامبر ۲۰۲۲ آخرین فروند از بوئینگ ۷۴۷ را ارائه نموده و برای همیشه به توسعه این مدل پایان داد. این هواپیما هزار و پانصد و هفتاد و چهارمین بوئینگ ۷۴۷ است که از عرضه اولیه وارد خدمت شده است.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کاربران"><span id=".DA.A9.D8.A7.D8.B1.D8.A8.D8.B1.D8.A7.D9.86"></span>کاربران</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: کاربران"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7" title="فهرست کاربران بوئینگ ۷۴۷">فهرست کاربران بوئینگ ۷۴۷</a></div> <p>در ژوئیهٔ ۲۰۱۸ میلادی ۴۶۲ فروند بوئینگ ۷۴۷ در شرکتهای هواپیمایی گوناگون مشغول به فعالیت بودند که بریتیش ایرویز با داشتن ۳۶ فروند بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰ بزرگترین کاربر این هواپیما است. این شرکت در <a href="/w/index.php?title=%DA%98%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%87_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="ژوئیه ۲۰۲۰ (صفحه وجود ندارد)">ژوئیه ۲۰۲۰</a> به دنبال <a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="دنیاگیری کروناویروس">دنیاگیری کروناویروس</a> بریتیش ایرویز اعلام کرد که در پی شیوع <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3_%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B9" class="mw-redirect" title="بیماری کروناویروس ۲۰۱۹">بیماری کروناویروس ۲۰۱۹</a> و کاهش شدید شمار سفران، هواپیماهای بوئینگ ۷۴۷ خود را زودتر از زمانی که برای سال ۲۰۲۴ برنامهریزی کرده بود از برنامه پروازها خارج میکند و هواپیماهای مدرنتر با کارایی سوخت بهتر، مانند <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%DB%B3%DB%B5%DB%B0_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="ایرباس ای۳۵۰ ایکسدابلیوبی">ایرباس ای۳۵۰</a> یا <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B8%DB%B7_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B1" title="بوئینگ ۷۸۷ دریملاینر">بوئینگ ۷۸۷ دریملاینر</a> را جایگزین آن میکند.<sup id="cite_ref-:0_4-7" class="reference"><a href="#cite_note-:0-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سفارشها_و_تحویل_دادهشدهها"><span id=".D8.B3.D9.81.D8.A7.D8.B1.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D8.AA.D8.AD.D9.88.DB.8C.D9.84_.D8.AF.D8.A7.D8.AF.D9.87.E2.80.8C.D8.B4.D8.AF.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>سفارشها و تحویل دادهشدهها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: سفارشها و تحویل دادهشدهها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable" style="text-align:right; font-size:96%;"> <tbody><tr> <th>سال</th> <th>مجموع </th> <th>۲۰۱۸</th> <th>۲۰۱۷</th> <th>۲۰۱۶</th> <th>۲۰۱۵</th> <th>۲۰۱۴</th> <th>۲۰۱۳</th> <th>۲۰۱۲</th> <th>۲۰۱۱</th> <th>۲۰۱۰</th> <th>۲۰۰۹</th> <th>۲۰۰۸</th> <th>۲۰۰۷</th> <th>۲۰۰۶ </th></tr> <tr> <th>سفارشها </th> <td><b>۱٬۵۷۲</b> </td> <td>۱۸</td> <td>۶</td> <td>۱۸</td> <td>۶</td> <td>۲</td> <td>۱۳</td> <td>۷</td> <td>۳</td> <td>۱</td> <td>۵</td> <td>۲</td> <td>۱۶</td> <td>۵۳ </td></tr> <tr> <th>تحویل دادهشدهها </th> <td><b>۱٬۵۴۸</b> </td> <td>۶</td> <td>۱۴</td> <td>۹</td> <td>۱۸</td> <td>۱۹</td> <td>۲۴</td> <td>۳۱</td> <td>۹</td> <td>–</td> <td>۸</td> <td>۱۴</td> <td>۱۶</td> <td>۱۴ </td></tr></tbody></table> <table class="wikitable" style="text-align:right; font-size:96%;"> <tbody><tr> <th>سال</th> <th>۲۰۰۵</th> <th>۲۰۰۴</th> <th>۲۰۰۳</th> <th>۲۰۰۲</th> <th>۲۰۰۱</th> <th>۲۰۰۰</th> <th>۱۹۹۹</th> <th>۱۹۹۸</th> <th>۱۹۹۷</th> <th>۱۹۹۶</th> <th>۱۹۹۵</th> <th>۱۹۹۴</th> <th>۱۹۹۳</th> <th>۱۹۹۲</th> <th>۱۹۹۱</th> <th>۱۹۹۰</th> <th>۱۹۸۹</th> <th>۱۹۸۸</th> <th>۱۹۸۷</th> <th>۱۹۸۶ </th></tr> <tr> <th>سفارشها </th> <td>۴۶</td> <td>۱۰</td> <td>۴</td> <td>۱۷</td> <td>۱۶</td> <td>۲۶</td> <td>۳۵</td> <td>۱۵</td> <td>۳۶</td> <td>۵۶</td> <td>۳۲</td> <td>۱۶</td> <td>۲</td> <td>۲۳</td> <td>۳۱</td> <td>۱۲۲</td> <td>۵۶</td> <td>۴۹</td> <td>۶۶</td> <td>۸۴ </td></tr> <tr> <th>تحویل دادهشدهها </th> <td>۱۳</td> <td>۱۵</td> <td>۱۹</td> <td>۲۷</td> <td>۳۱</td> <td>۲۵</td> <td>۴۷</td> <td>۵۳</td> <td>۳۹</td> <td>۲۶</td> <td>۲۵</td> <td>۴۰</td> <td>۵۶</td> <td>۶۱</td> <td>۶۴</td> <td>۷۰</td> <td>۴۵</td> <td>۲۴</td> <td>۲۳</td> <td>۳۵ </td></tr></tbody></table> <table class="wikitable" style="text-align:right; font-size:96%;"> <tbody><tr> <th>سال</th> <th>۱۹۸۵</th> <th>۱۹۸۴</th> <th>۱۹۸۳</th> <th>۱۹۸۲</th> <th>۱۹۸۱</th> <th>۱۹۸۰</th> <th>۱۹۷۹</th> <th>۱۹۷۸</th> <th>۱۹۷۷</th> <th>۱۹۷۶</th> <th>۱۹۷۵</th> <th>۱۹۷۴</th> <th>۱۹۷۳</th> <th>۱۹۷۲</th> <th>۱۹۷۱</th> <th>۱۹۷۰</th> <th>۱۹۶۹</th> <th>۱۹۶۸</th> <th>۱۹۶۷</th> <th>۱۹۶۶ </th></tr> <tr> <th>سفارشها </th> <td>۴۲</td> <td>۲۳</td> <td>۲۴</td> <td>۱۴</td> <td>۲۳</td> <td>۴۹</td> <td>۷۲</td> <td>۷۶</td> <td>۴۲</td> <td>۱۴</td> <td>۲۰</td> <td>۲۹</td> <td>۲۹</td> <td>۱۸</td> <td>۷</td> <td>۲۰</td> <td>۳۰</td> <td>۲۲</td> <td>۴۳</td> <td>۸۳ </td></tr> <tr> <th>تحویل دادهشدهها </th> <td>۲۴</td> <td>۱۶</td> <td>۲۲</td> <td>۲۶</td> <td>۵۳</td> <td>۷۳</td> <td>۶۷</td> <td>۳۲</td> <td>۲۰</td> <td>۲۷</td> <td>۲۱</td> <td>۲۲</td> <td>۳۰</td> <td>۳۰</td> <td>۶۹</td> <td>۹۲</td> <td>۴</td> <td>–</td> <td>–</td> <td>– </td></tr></tbody></table> <p><b>سفارشها و تحویل دادهشدههای بوئینگ ۷۴۷ (تجمعی، براساس سال):</b><br /> </p> <div class="timeline-wrapper"><map name="timeline_46b1yux9jijpeuwd5jasjm2svjyqrrh"></map><img usemap="#timeline_46b1yux9jijpeuwd5jasjm2svjyqrrh" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/timeline/46b1yux9jijpeuwd5jasjm2svjyqrrh.png" /></div> <p><span style="background:transparent; padding:0em .1em; border:solid 1px #242020; height:1.5em; margin:.25em .25em .25em .9em;"> </span>سفارشها</p><div style="clear:both;"></div> <p><span style="background:transparent; padding:0em .1em; border:solid 1px #242020; height:1.5em; margin:.25em .25em .25em .9em;"> </span>تحویل دادهشدهها</p><div style="clear:both;"></div> <ul><li>اطلاعات بوئینگ تا پایان دسامبر ۲۰۱۸</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مدلها_2"><span id=".D9.85.D8.AF.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_2"></span>مدلها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: مدلها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Boeing_747_family_v1.0.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Boeing_747_family_v1.0.png/220px-Boeing_747_family_v1.0.png" decoding="async" width="220" height="447" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Boeing_747_family_v1.0.png/330px-Boeing_747_family_v1.0.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Boeing_747_family_v1.0.png/440px-Boeing_747_family_v1.0.png 2x" data-file-width="1082" data-file-height="2200" /></a><figcaption>دیاگرام مدلهای بوئینگ ۷۴۷.<br />از بالا: ۷۴۷–۱۰۰ (نمای پشت، مقطع و جلو). نماهای جانبی، به ترتیب نزولی: ۷۴۷اسپی، ۷۴۷–۱۰۰، ۷۴۷–۴۰۰، ۷۴۷–۸آی، و ۷۴۷السیاف.</figcaption></figure> <table class="wikitable" style="text-align:center; font-size:96%;"> <tbody><tr> <th>مدل</th> <th>کد <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی">سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی</a></th> <th>سفارشها</th> <th>تحویل دادهشدهها</th> <th>سفارشهای تکمیلنشده </th></tr> <tr> <th>۷۴۷–۱۰۰ </th> <td rowspan="2">B741 / BSCA<sup id="cite_ref-r_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-r-24"><span class="cite-bracket">[</span>الف<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>۱۶۷</td> <td>۱۶۷</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-100B </th> <td>۹</td> <td>۹</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-100SR </th> <td>B74R </td> <td>۲۹</td> <td>۲۹</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-200B </th> <td rowspan="6">B742<sup id="cite_ref-v_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-v-25"><span class="cite-bracket">[</span>ب<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>۲۲۵</td> <td>۲۲۵</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-200C </th> <td>۱۳</td> <td>۱۳</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-200F </th> <td>۷۳</td> <td>۷۳</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-200M </th> <td>۷۸</td> <td>۷۸</td> <td>— </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A6%DB%8C-%DB%B4" title="بوئینگ ئی-۴">بوئینگ ئی-۴</a> </th> <td>۳</td> <td>۳</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-E4B </th> <td>۱</td> <td>۱</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>۷۴۷–۳۰۰ </th> <td rowspan="3">B743 </td> <td>۵۶</td> <td>۵۶</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-300M </th> <td>۲۱</td> <td>۲۱</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-300SR </th> <td>۴</td> <td>۴</td> <td>— </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%E2%80%93%DB%B4%DB%B0%DB%B0" title="بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰">بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰</a> </th> <td rowspan="5">B744 / BLCF<sup id="cite_ref-f_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-f-26"><span class="cite-bracket">[</span>پ<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>۴۴۲</td> <td>۴۴۲</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-400ER </th> <td>۶</td> <td>۶</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-400ERF </th> <td>۴۰</td> <td>۴۰</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-400F </th> <td>۱۲۶</td> <td>۱۲۶</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-400M </th> <td>۶۱</td> <td>۶۱</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-400D </th> <td>B74D </td> <td>۱۹</td> <td>۱۹</td> <td>— </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%E2%80%93%DB%B8" title="بوئینگ ۷۴۷–۸">بوئینگ ۷۴۷–۸</a> </th> <td rowspan="2">B748 </td> <td>۴۷</td> <td>۴۷</td> <td>— </td></tr> <tr> <th>747-8F </th> <td>۱۰۷</td> <td>۸۳</td> <td>۲۴ </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C" title="بوئینگ ۷۴۷اسپی">بوئینگ ۷۴۷اسپی</a> </th> <td>B74S </td> <td>۴۵</td> <td>۴۵</td> <td>— </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:right">۷۴۷ مجموع </th> <th>۱٬۵۷۲</th> <th>۱٬۵۴۸</th> <th>۲۴ </th></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-persian-alpha"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-r-24" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-r_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">BSCA اشاره دارد به <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1" title="هواپیمای شاتلبر">هواپیمای شاتلبر</a>، استفادهشده توسط <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7" title="ناسا">ناسا</a>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-v-25" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-v_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">B742 شامل <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C-%DB%B2%DB%B5" title="بوئینگ ویسی-۲۵">بوئینگ ویسی-۲۵</a>، دو فروند 747-200Bs شخصیسازیشده برای <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا">نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا</a>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-f-26" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-f_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">BLCF اشاره دارد به <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%AA%D8%B1" class="mw-redirect" title="بوئینگ دریم لیفتر">بوئینگ دریم لیفتر</a>، برای ترابری قطعات برنامهٔ <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B8%DB%B7_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B1" title="بوئینگ ۷۸۷ دریملاینر">بوئینگ ۷۸۷ دریملاینر</a> استفاده میشود</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="در_ناوگان_هوایی_ایران"><span id=".D8.AF.D8.B1_.D9.86.D8.A7.D9.88.DA.AF.D8.A7.D9.86_.D9.87.D9.88.D8.A7.DB.8C.DB.8C_.D8.A7.DB.8C.D8.B1.D8.A7.D9.86"></span>در ناوگان هوایی ایران</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: در ناوگان هوایی ایران"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Buing.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/0/04/Buing.gif/250px-Buing.gif" decoding="async" width="250" height="393" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/0/04/Buing.gif/375px-Buing.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/0/04/Buing.gif/500px-Buing.gif 2x" data-file-width="561" data-file-height="883" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="ایران ایر">هما</a> دومین ناوگان هوایی جهان بود که ۷۴۷SP را در اختیار گرفت.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ایرانایر"><span id=".D8.A7.DB.8C.D8.B1.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C.D8.B1"></span>ایرانایر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: ایرانایر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="ایران ایر">ایران ایر</a> (هما) مدلهای زیر ۷۴۷ را به صورت ملکی در اختیار داشتهاست که در حال حاضر تنها ۷۴۷ باری EP-ICD فعال است.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>یک فروند بوئینگ ۱۰۰–۷۴۷ با کد ثبتی EP-IAM</li> <li>سه فروند بوئینگ ۲۰۰–۷۴۷ با کدهای ثبتی EP-IAH و EP-IAG وEP-IAI</li> <li>چهار فروند ۷۴۷ اسپی با کدهای ثبتی EP-IAD و EP-IAC و EP-IAB و EP-IAA</li> <li>یک فروند بویینگ ۲۰۰–۷۴۷ باری با کد ثبتی EP-ICD</li></ul> <p>لازم است ذکر شود که <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="ایرانایر">ایرانایر</a> در سالهای گذشته تعدادی هواپیما از انواع سریهای ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ از شرکتهای گوناگون از جمله <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="نیروی هوائی">نیروی هوائی</a> ایران اجاره نمودهاست که هواپیمای ملکی این شرکت محسوب نمیشود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ماهان_ایر"><span id=".D9.85.D8.A7.D9.87.D8.A7.D9.86_.D8.A7.DB.8C.D8.B1"></span>ماهان ایر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: ماهان ایر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>شرکت <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86" title="هواپیمایی ماهان">هواپیمایی ماهان</a> دارای ۵ فروند بوئینگ ۷۴۷ از سریهای ۳۰۰ و ۴۰۰ به شرح زیر است:<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>دو فروند بوئینگ ۳۰۰–۷۴۷ به شمارههای ثبتی EP-MND, EP-MNE</li> <li>سه فروند بوئینگ ۴۰۰–۷۴۷ با کدهای ثبتیEP-MEE, EP-MNB, EP-MNC</li></ul> <p>بوئینگهای ۴۰۰–۷۴۷ ماهان ایر علیرغم توانائی پروازی به دلیل تحریمهای آمریکا قادر به پرواز نبوده و از سال ۲۰۰۸ در <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="فرودگاه بینالمللی امام خمینی">فرودگاه امام خمینی</a> تهران انبار شدهاند.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> لازم است ذکر شود که از پنج فروند بوئینگ ۷۴۷ این شرکت بویینگ ۷۴۷ سری ۳۰۰ MND به کارگو تبدیل شده و به یک شرکت جدیدالتاسیس ونزوئلایی به نام Emtrasur Cargo واگذار شده و تنها سه فروند MNA,MNB و MNE فعال می باشند.همچنین کد ثبتی بویینگ ۷۴۷ سری ۴۰۰ ماهان به رجیسترMNA در سال ۱۴۰۰ به EP-MEE تغییر پیدا کرده است. </p><p><b>فارس ایر قشم</b> </p><p>شرکت <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D9%82%D8%B4%D9%85" class="mw-redirect" title="هواپیمایی فارس قشم">هواپیمایی فارس قشم</a> دارای ۲ فروند بوئینگ ۷۴۷ باری از سری ۲۰۰ به شرح زیر است. </p><p>۲ فروند بوئینگ ۲۰۰–۷۴۷ باری با کدهای ثبتی EP-FAAو EP-FAB </p><p><b>نیروی هوائی</b> </p> <ul><li>۷ فروند بوئینگ ۷۴۷ سری ۱۰۰ و ۲۰۰ ترابری و سوخترسان فعال با میانگین سنی ۴۷ سال در <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران">نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران</a></li> <li><b>ساها</b></li> <li>شرکت <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%87%D8%A7" title="هواپیمایی ساها">هواپیمایی ساها</a> از سال ۱۴۰۰ دارای یک فروند بویینگ ۷۴۷ سری ۲۰۰ باری به رجیستر EP-SIH است که در حال حاضر نیز برای این شرکت در حال خدمت است.</li></ul> <p><b>کاربران فعلی بویینگ 747 در ایران(سال 1403)</b> </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>شرکت </th> <th>نوع استفاده </th> <th>100 </th> <th>200 </th> <th>300 </th> <th>400 </th> <th>8 </th> <th>SP </th> <th>کدهای ثبتی </th> <th>تصویر </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86" title="هواپیمایی ماهان">هواپیمایی ماهان</a> </td> <td>مسافربری </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td>1 </td> <td> </td> <td> </td> <td>EP-MEE </td> <td><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mahan_Air_Boeing_747-400_KvW.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Mahan_Air_Boeing_747-400_KvW.jpg/220px-Mahan_Air_Boeing_747-400_KvW.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Mahan_Air_Boeing_747-400_KvW.jpg/330px-Mahan_Air_Boeing_747-400_KvW.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Mahan_Air_Boeing_747-400_KvW.jpg/440px-Mahan_Air_Boeing_747-400_KvW.jpg 2x" data-file-width="1199" data-file-height="797" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="ایران ایر">ایران ایر</a> </td> <td>کارگو </td> <td> </td> <td>1 </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td>EP-ICD </td> <td><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Iran_Air_Cargo_Boeing_747-200_KvW.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Iran_Air_Cargo_Boeing_747-200_KvW.jpg/220px-Iran_Air_Cargo_Boeing_747-200_KvW.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Iran_Air_Cargo_Boeing_747-200_KvW.jpg/330px-Iran_Air_Cargo_Boeing_747-200_KvW.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Iran_Air_Cargo_Boeing_747-200_KvW.jpg/440px-Iran_Air_Cargo_Boeing_747-200_KvW.jpg 2x" data-file-width="1199" data-file-height="799" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D9%82%D8%B4%D9%85" class="mw-redirect" title="هواپیمایی فارس قشم">هواپیمایی فارس قشم</a> </td> <td>کارگو </td> <td> </td> <td>2 </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td>EP-FAA ، EP-FAB </td> <td>فاقد تصویر </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%87%D8%A7" title="هواپیمایی ساها">هواپیمایی ساها</a> </td> <td>کارگو </td> <td> </td> <td>1 </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td>EP-SIH </td> <td>فاقد تصویر </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران">نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران</a> </td> <td>نظامی </td> <td>1 </td> <td>1 </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td>5-8106 ، 5-8107 </td> <td>فاقد تصویر </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سوانح"><span id=".D8.B3.D9.88.D8.A7.D9.86.D8.AD"></span>سوانح</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=22" title="ویرایش بخش: سوانح"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بوئینگ ۷۴۷ تاکنون ۱۴۶ سانحهٔ هوائی ثبت شده دارد<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که ۶۱ سانحه منجر به از دست رفتن کلی هواپیما و کشته شدن ۳۷۲۲ نفر شدهاست.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> آخرین سانحهٔ این نوع هواپیما <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DB%B6%DB%B4%DB%B9%DB%B1_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="پرواز شماره ۶۴۹۱ ترکیش ایرلاینز">پرواز شماره ۶۴۹۱ ترکیش ایرلاینز</a> در <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%87" title="ژانویه">ژانویه</a> ۲۰۱۷ بودهاست. همچنین ۳۲ مورد <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="هواپیماربایی">هواپیماربایی</a> با ۷۴۷ به ثبت رسیده که منجر به کشته شدن ۲۴ نفر شدهاست.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>در روز دوشنبه ۲۹ آوریل ۲۰۱۳ (۹ اردیبهشت ۱۳۹۲) در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a> یک فروند ۷۴۷ ترابری <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="نیروهای مسلح ایالات متحده آمریکا">امریکایی</a> لحظاتی پس از برخاستن از <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="میدان هوایی بگرام">پایگاه هوایی بگرام</a> به مقصد <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A8%DB%8C" title="دبی">دبی</a>، سقوط کرد که در نتیجه هر ۷ سرنشین اهل <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B4%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="میشیگان">میشیگان</a> آن مُردند. <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%86" title="سیانان">سیانان</a> در گزارشی دلیل این پیشآمد را نامساعد بودن هوا پنداشت و <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a> امکان وجود هر گونه کُنش گروههای مسلح را در نزدیکی پایگاه رد میکند؛ ولیکن سرانجام بازرسان بررسی سوانح هوایی علت آن جاگیری نادرست خودروهای ۱۲ و ۱۸ تنی رمپ و در نتیجه آسیب به قطعات حیاتی هواپیما دانسته که منجر به خارج شدن کنترل از دست خلبانان شده هواپیما دچار واماندگی شده و سقوط میکند<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>(<a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2_%DB%B1%DB%B0%DB%B2_%D8%AE%D8%B7%D9%88%D8%B7_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="پرواز ۱۰۲ خطوط هوایی ملی">پرواز۱۰۲ نشنال ایرلاینز</a>)</li></ul> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Boeing_747-8_flight_deck_Beltyukov.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Boeing_747-8_flight_deck_Beltyukov.jpg/220px-Boeing_747-8_flight_deck_Beltyukov.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Boeing_747-8_flight_deck_Beltyukov.jpg/330px-Boeing_747-8_flight_deck_Beltyukov.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Boeing_747-8_flight_deck_Beltyukov.jpg/440px-Boeing_747-8_flight_deck_Beltyukov.jpg 2x" data-file-width="1230" data-file-height="815" /></a><figcaption>کابین خلبان سری8</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:View_of_the_cockpit_of_a_B747-100.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/View_of_the_cockpit_of_a_B747-100.jpg/220px-View_of_the_cockpit_of_a_B747-100.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/View_of_the_cockpit_of_a_B747-100.jpg/330px-View_of_the_cockpit_of_a_B747-100.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/View_of_the_cockpit_of_a_B747-100.jpg/440px-View_of_the_cockpit_of_a_B747-100.jpg 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2432" /></a><figcaption>کابین خلبان بویینگ747 سری 100</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مشخصات_فنی[۳۲][۳۳]"><span id=".D9.85.D8.B4.D8.AE.D8.B5.D8.A7.D8.AA_.D9.81.D9.86.DB.8C.5B.DB.B3.DB.B2.5D.5B.DB.B3.DB.B3.5D"></span>مشخصات فنی<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=23" title="ویرایش بخش: مشخصات فنی[۳۲][۳۳]"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Model </th> <th>747SP </th> <th>۷۴۷–۱۰۰ </th> <th>747-200B </th> <th>۷۴۷–۳۰۰ </th> <th>747-400ER </th> <th>۷۴۷–۸ </th></tr> <tr> <td>Cockpit crew </td> <td colspan="4">سه نفر </td> <td colspan="2">Two </td></tr> <tr> <td>Seating, typical </td> <td>276 (25F 57J 194Y) </td> <td colspan="2">366 (32F 74J 260Y) </td> <td>400 (34F 76J 290Y) </td> <td>416 (23F 78J 315Y) </td> <td>467 (24F 87J 356Y) </td></tr> <tr> <td>Seating for exit limit </td> <td>۴۰۰ </td> <td colspan="2">۴۴۰/۵۵۰ </td> <td colspan="2">۵۵۰/۶۶۰ </td> <td colspan="2">۴۹۵/۶۰۵ </td></tr> <tr> <td>Length </td> <td>184 ft 9 in (56.3 m) </td> <td colspan="4">231 ft 10 in (70.66 m) </td> <td>250 ft 2 in (76.25 m) </td></tr> <tr> <td>Interior width </td> <td colspan="6">239.5 in (608 cm) </td></tr> <tr> <td>Wingspan </td> <td colspan="4">195 ft 8 in (59.6 m) </td> <td>211 ft 5 in (64.4 m) </td> <td>224 ft 7 in (68.4 m) </td></tr> <tr> <td>Wing area </td> <td colspan="4">5,500 ft² (511 m²) </td> <td>5,650 sq ft (525 m<sup>2</sup>) </td> <td>5,960 sq ft (554 m<sup>2</sup>) </td></tr> <tr> <td>Wing sweep </td> <td colspan="6">۳۷٫۵° </td></tr> <tr> <td>Aspect ratio </td> <td colspan="4">۷ </td> <td>۷٫۹ </td> <td>۸٫۵ </td></tr> <tr> <td>Tail height </td> <td>65 ft 5 in (19.9 m) </td> <td colspan="3">63 ft 5 in (19.3 m) </td> <td>63 ft 8 in (19.4 m) </td> <td>63 ft 6 in (19.4 m) </td></tr> <tr> <td>Cargo capacity </td> <td>3,900 cubic feet (110 m<sup>3</sup>) </td> <td colspan="3">6,190 cu ft (175 m<sup>3</sup>), ۳۰×LD1 </td> <td>5,655 ft³ (160.1 m³) </td> <td>6,345 cu ft (179.7 m<sup>3</sup>) </td></tr> <tr> <td>Operating empty weight </td> <td>337,100 lb (152,900 kg) </td> <td>379,500 lb (172,100 kg) </td> <td>375,100 lb (170,100 kg) </td> <td>384,000 lb (174,000 kg) </td> <td>412,300 lb (187,010 kg) </td> <td>485,300 lb (220,128 kg) </td></tr> <tr> <td>Maximum takeoff weight (MTOW) </td> <td>700,000 lb (320,000 kg) </td> <td>735,000 lb (333,000 kg) </td> <td colspan="2">833,000 lb (378,000 kg) </td> <td>910,000 lb (412,760 kg) </td> <td>987,000 lb (447,696 kg) </td></tr> <tr> <td>Cruise speed </td> <td> </td> <td colspan="2">907 km/h (490 kt) </td> <td>898–939 km/h (485–507 kt) </td> <td colspan="2">Mach 0.855 (504 kn; 933 km/h) </td></tr> <tr> <td>Airspeed limit </td> <td colspan="5">Mach 0.92 </td> <td colspan="1">Mach 0.9 </td></tr> <tr> <td>Takeoff </td> <td>9,250 ft (2,820 m) </td> <td>10,650 ft (3,250 m) </td> <td>10,900 ft (3,300 m) </td> <td>10,900 ft (3,300 m) </td> <td>10,700 ft (3,260 m) </td> <td>10,200 ft (3,100 m) </td></tr> <tr> <td>Range </td> <td>5,830 nmi (10,800 km; 6,710 mi) </td> <td>4,620 nmi (8,560 km; 5,320 mi) </td> <td>6,560 nmi (12,150 km; 7,550 mi) </td> <td>6,330 nmi (11,720 km; 7,280 mi) </td> <td>7,670 nmi (14,200 km; 8,830 mi) </td> <td>7,730 nmi (14,320 km; 8,900 mi) </td></tr> <tr> <td>Fuel capacity </td> <td>50,359 US gal (190,630 L) </td> <td>48,445 US gal (183,380 L) </td> <td colspan="2">53,985 US gal (204,360 L) </td> <td>63,705 US gal (241,150 L) </td> <td>63,034 US gal (238,610 L) </td></tr> <tr> <td>Turbofan engines (×۴) </td> <td colspan="4">Pratt & Whitney JT9D-7 or Rolls-Royce RB211-524 or GE CF6 </td> <td>PW4000 or CF6 or RB211 </td> <td>GEnx-2B67 </td></tr> <tr> <td>Thrust (per engine) </td> <td>46,300–56,900 lbf (206–253 kN) </td> <td>43,500–51,600 lbf (193–230 kN) </td> <td>46,300–54,750 lbf (206.0–243.5 kN) </td> <td>46,300–56,900 lbf (206–253 kN) </td> <td>62,100–63,300 lbf (276–282 kN) </td> <td>66,500 lbf (296 kN) </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=24" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B7" title="بوئینگ ۷۳۷">بوئینگ ۷۳۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A2-%DB%B3%DB%B8%DB%B0" class="mw-redirect" title="ایرباس آ-۳۸۰">ایرباس ای۳۸۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B7%DB%B7" title="بوئینگ ۷۷۷">بوئینگ ۷۷۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B8%DB%B7_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B1" class="mw-redirect" title="بوئینگ ۷۸۷ دریم لاینر">بوئینگ ۷۸۷ دریم لاینر</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=25" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37199623"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-ucfc747-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ucfc747_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Rumerman, Judy. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121007143215/http://www.centennialofflight.gov/essay/Aerospace/Boeing_747/Aero21.htm">"The Boeing 747."</a> <i>U.S. Centennial of Flight Commission,</i> 2003. Retrieved: April 30, 2006.</span> </li> <li id="cite_note-Time_Jumbo-Gremlins-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Time_Jumbo-Gremlins_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,878184,00.html">"Jumbo and the Gremlins."</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080127015913/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,878184,00.html">بایگانیشده</a> در ۲۷ ژانویه ۲۰۰۸ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <i>Time</i>, February 2, 1970. Retrieved: December 20, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121002063408/http://www.boeing.com/commercial/747family/background.html">"About the 747 Family"</a>. Boeing Commercial Airplanes. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.boeing.com/commercial/747family/background.html">the original</a> on October 2, 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=About+the+747+Family&rft.pub=Boeing+Commercial+Airplanes&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.boeing.com%2Fcommercial%2F747family%2Fbackground.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:0-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_4-0">۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_4-1">۴٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_4-2">۴٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_4-3">۴٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_4-4">۴٫۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_4-5">۴٫۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_4-6">۴٫۶</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_4-7">۴٫۷</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/world-53442424">«کاهش مسافر در اثر شیوع کرونا 'ملکه آسمان ها' را بازنشسته کرد»</a>. <i><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="بیبیسی فارسی">بیبیسی فارسی</a></i>. <bdi>۲۷ تیر ۱۳۹۹</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&rft.atitle=%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4+%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%B1+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%D8%AB%D8%B1+%D8%B4%DB%8C%D9%88%D8%B9+%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7+%27%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87+%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86+%D9%87%D8%A7%27+%D8%B1%D8%A7+%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA%D9%87+%DA%A9%D8%B1%D8%AF&rft.date=1399&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Fworld-53442424&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-Norton_C-5-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Norton_C-5_5-0">۵٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Norton_C-5_5-1">۵٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Norton_C-5_5-2">۵٫۲</a></sup></span> <span class="reference-text">Norton 2003, pp. 5–12.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141014202050/http://airwaysnews.com/html/museums/boeing-archives-bellevue-washington-usa/boeing-cx-hls-model-196364/19149">Boeing CX-HLS Model at Boeing Corporate Archives - 1963/64</a><br /><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bemil.chosun.com/nbrd/gallery/view.html?b_bbs_id=10044&num=169918">Models of Boeing C-5A proposal and Lockheed's (Korean text</a> - <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bemil.chosun.com/nbrd/bbs/view.html?b_bbs_id=10050&num=4082">next page</a>)</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://oea.larc.nasa.gov/PAIS/Partners/C_5.html">"Lockheed C-5 Galaxy, Partners in Freedom."</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071214134934/http://oea.larc.nasa.gov/PAIS/Partners/C_5.html">بایگانیشده</a> در دسامبر ۱۴, ۲۰۰۷ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <i>NASA</i>, 2000, see images in "Langley Contributions to the C-5". Retrieved: December 17, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Jenkins 2000, pp. 12–13.</span> </li> <li id="cite_note-Norris_Wagner_p13-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Norris_Wagner_p13_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Norris and Wagner 1997, p. 13.</span> </li> <li id="cite_note-Sutter_p80-4-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Sutter_p80-4_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Sutter 2006, pp. 80–84.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/852087.stm">"Air travel, a supersonic future?."</a> <i>BBC News</i>, July 17, 2001. Retrieved: December 9, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSimons2014" class="citation book cs1">Simons, Graham (2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=rfpsBQAAQBAJ&pg=PA31"><i>The Airbus A380: A History</i></a>. p. 31. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بینالمللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-78303-041-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-78303-041-5"><bdi>978-1-78303-041-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Airbus+A380%3A+A+History&rft.pages=31&rft.date=2014&rft.isbn=978-1-78303-041-5&rft.aulast=Simons&rft.aufirst=Graham&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DrfpsBQAAQBAJ%26pg%3DPA31&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Pascall, Glenn R. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://seattle.bizjournals.com/seattle/stories/2003/09/29/editorial3.html">"Everett and Renton react differently to Boeing."</a> <i>Puget Sound Business Journal</i>, September 26, 2003. Retrieved: December 17, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-boe_facilit-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-boe_facilit_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071115211523/http://www.boeing.com/commercial/facilities/index.html">"Major Production Facilities – Everett, Washington"</a>. The Boeing Company. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.boeing.com/commercial/facilities/index.html">the original</a> on November 15, 2007<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">April 28,</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Major+Production+Facilities+%E2%80%93+Everett%2C+Washington&rft.pub=The+Boeing+Company&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.boeing.com%2Fcommercial%2Ffacilities%2Findex.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Boyer, Tom. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://seattletimes.nwsource.com/html/businesstechnology/2002339060_stamperobit17.html">"Boeing legend Malcolm Stamper dies."</a> <i>Seattle Times</i>, June 17, 2005. Retrieved: December 17, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-roll_out-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-roll_out_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,838835,00.html">"All but off the Ground."</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110122112631/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,838835,00.html">بایگانیشده</a> در ۲۲ ژانویه ۲۰۱۱ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <i>TIME</i>, October 4, 1968. Retrieved: December 17, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-first_flight-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-first_flight_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,839015,00.html">"The Giant Takes Off."</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110604134511/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,839015,00.html">بایگانیشده</a> در ۴ ژوئن ۲۰۱۱ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <i>TIME</i>. Retrieved: December 13, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-Boeing_first_flight_commemoration-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Boeing_first_flight_commemoration_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041207091236/http://www.boeing.com/news/releases/2004/q1/nr_040209g.html">"Boeing 747, the Queen of the Skies" and "Celebrates 35th Anniversary"</a>. The Boeing Company. February 9, 2004. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.boeing.com/news/releases/2004/q1/nr_040209g.html">the original</a> on December 7, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">December 17,</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Boeing+747%2C+the+Queen+of+the+Skies%22+and+%22Celebrates+35th+Anniversary&rft.pub=The+Boeing+Company&rft.date=2004-02-09&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.boeing.com%2Fnews%2Freleases%2F2004%2Fq1%2Fnr_040209g.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Irving_p417-8-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Irving_p417-8_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Irving 1994, pp. 417–418.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.boeing.com/commercial/#/orders-deliveries">«Boeing: Commercial»</a>. <i>www.boeing.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۰۱۸-۰۱-۰۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.boeing.com&rft.atitle=Boeing%3A+Commercial&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.boeing.com%2Fcommercial%2F%23%2Forders-deliveries&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://enacademic.com/dic.nsf/enwiki/3630827">"Boeing 747SP"</a> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-01-03</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Boeing+747SP&rft_id=http%3A%2F%2Fenacademic.com%2Fdic.nsf%2Fenwiki%2F3630827&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFHoodHood2022" class="citation web">Hood، Bryan؛ Hood، Bryan (<bdi>۲۰۲۲-۱۲-۰۹</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://robbreport.com/motors/aviation/boeing-ends-production-747-jumbo-1234783597/">«The Very Last Boeing 747 Jumbo Jet Has Just Rolled Off the Line—After More Than 50 Years of Production»</a>. <i>Robb Report</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۰۲۲-۱۲-۱۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Robb+Report&rft.atitle=The+Very+Last+Boeing+747+Jumbo+Jet+Has+Just+Rolled+Off+the+Line%E2%80%94After+More+Than+50+Years+of+Production&rft.date=2022-12-09&rft.aulast=Hood&rft.aufirst=Bryan&rft.au=Hood%2C+Bryan&rft_id=https%3A%2F%2Frobbreport.com%2Fmotors%2Faviation%2Fboeing-ends-production-747-jumbo-1234783597%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJosephs" class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Josephs, Leslie. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cnbc.com/2022/12/06/boeing-747-production-is-ending-with-shift-to-twin-engine-jets.html">"Boeing's last 747 has rolled out of the factory after a more than 50-year production run"</a>. <i>CNBC</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2022-12-12</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=CNBC&rft.atitle=Boeing%27s+last+747+has+rolled+out+of+the+factory+after+a+more+than+50-year+production+run&rft.aulast=Josephs&rft.aufirst=Leslie&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cnbc.com%2F2022%2F12%2F06%2Fboeing-747-production-is-ending-with-shift-to-twin-engine-jets.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.planespotters.net/airline/Iran-Air">"Iran Air Fleet Details and History"</a>. <i>www.planespotters.net</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-01-06</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.planespotters.net&rft.atitle=Iran+Air+Fleet+Details+and+History&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.planespotters.net%2Fairline%2FIran-Air&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.planespotters.net/airline/Mahan-Airlines">"Mahan Airlines Fleet Details and History"</a>. <i>www.planespotters.net</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-01-06</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.planespotters.net&rft.atitle=Mahan+Airlines+Fleet+Details+and+History&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.planespotters.net%2Fairline%2FMahan-Airlines&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/persian/business/story/2008/03/080322_mf_sanctions.shtml">«BBCPersian.com»</a>. <i>www.bbc.co.uk</i><span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۰۱۸-۰۱-۰۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.bbc.co.uk&rft.atitle=BBCPersian.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fpersian%2Fbusiness%2Fstory%2F2008%2F03%2F080322_mf_sanctions.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFRanter" class="citation web">Ranter، Harro. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aviation-safety.net/database/dblist.php?Type=104">«Aviation Safety Network> ASN Aviation Safety Database> Type index> ASN Aviation Safety Database results»</a>. <i>aviation-safety.net</i><span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۰۱۸-۰۱-۰۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=aviation-safety.net&rft.atitle=Aviation+Safety+Network%3E+ASN+Aviation+Safety+Database%3E+Type+index%3E+ASN+Aviation+Safety+Database+results&rft.aulast=Ranter&rft.aufirst=Harro&rft_id=http%3A%2F%2Faviation-safety.net%2Fdatabase%2Fdblist.php%3FType%3D104&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFRanter" class="citation web">Ranter، Harro. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aviation-safety.net/database/dblist.php?field=typecode&var=104%&cat=%1&sorteer=datekey&page=1">«Aviation Safety Network> ASN Aviation Safety Database> ASN Aviation Safety Database results»</a>. <i>aviation-safety.net</i><span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۰۱۸-۰۱-۰۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=aviation-safety.net&rft.atitle=Aviation+Safety+Network%3E+ASN+Aviation+Safety+Database%3E+ASN+Aviation+Safety+Database+results&rft.aulast=Ranter&rft.aufirst=Harro&rft_id=http%3A%2F%2Faviation-safety.net%2Fdatabase%2Fdblist.php%3Ffield%3Dtypecode%26var%3D104%25%26cat%3D%251%26sorteer%3Ddatekey%26page%3D1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFRanter" class="citation web">Ranter، Harro. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170824013435/http://aviation-safety.net/database/type/type-stat.php?type=104">«Aviation Safety Network> ASN Aviation Safety Database> Aircraft type index> Boeing 747> Boeing 747 Statistics»</a>. <i>aviation-safety.net</i>. بایگانیشده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aviation-safety.net/database/type/type-stat.php?type=104">اصلی</a> در ۲۴ اوت ۲۰۱۷<span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۲۰۱۸-۰۱-۰۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=aviation-safety.net&rft.atitle=Aviation+Safety+Network%3E+ASN+Aviation+Safety+Database%3E+Aircraft+type+index%3E+Boeing+747%3E+Boeing+747+Statistics&rft.aulast=Ranter&rft.aufirst=Harro&rft_id=http%3A%2F%2Faviation-safety.net%2Fdatabase%2Ftype%2Ftype-stat.php%3Ftype%3D104&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://farsi.alarabiya.net/fa/afghanistan/2013/05/01/فیلم-ویدئویی-سقوط-فاجعه-آمیز-یک-هواپیما-در-افغانستان-.html">فیلم ویدئویی سقوط فاجعه آمیز یک هواپیما در افغانستان</a><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکیپدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>]</span></sup></sup> -العربیه فارسی</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://persian.euronews.com/2013/05/01/video-appears-to-show-deadly-bagram-air-crash/">سقوط یک هواپیما در افغانستان</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130820031346/http://persian.euronews.com/2013/05/01/video-appears-to-show-deadly-bagram-air-crash/">بایگانیشده</a> در ۲۰ اوت ۲۰۱۳ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> -یورونیوز فارسی</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.boeing.com/resources/boeingdotcom/company/about_bca/startup/pdf/historical/747-100_-200_-300_-SP_passenger.pdf">«بوئینگ»</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.boeing.com/resources/boeingdotcom/company/about_bca/startup/pdf/historical/747-100_-200_-300_-SP_passenger.pdf">http://www.boeing.com/resources/boeingdotcom/company/about_bca/startup/pdf/historical/747-100_-200_-300_-SP_passenger.pdf</a></i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=http%3A%2F%2Fwww.boeing.com%2Fresources%2Fboeingdotcom%2Fcompany%2Fabout_bca%2Fstartup%2Fpdf%2Fhistorical%2F747-100_-200_-300_-SP_passenger.pdf&rft.atitle=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.boeing.com%2Fresources%2Fboeingdotcom%2Fcompany%2Fabout_bca%2Fstartup%2Fpdf%2Fhistorical%2F747-100_-200_-300_-SP_passenger.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">پیوند خارجی در <code class="cs1-code">|وبگاه=</code> وجود دارد (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#param_has_ext_link" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"> <span class="cs1-format">(PDF)</span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.boeing.com/resources/boeingdotcom/company/about_bca/startup/pdf/historical/747-400-passenger.pdf">http://www.boeing.com/resources/boeingdotcom/company/about_bca/startup/pdf/historical/747-400-passenger.pdf</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.boeing.com%2Fresources%2Fboeingdotcom%2Fcompany%2Fabout_bca%2Fstartup%2Fpdf%2Fhistorical%2F747-400-passenger.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">پارامتر <code class="cs1-code">|عنوان= یا |title=</code> ناموجود یا خالی (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#citation_missing_title" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&action=edit&section=26" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" class="extiw" title="commons:">ویکیانبار</a> پروندههایی دربارهٔ <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Boeing_747" class="extiw" title="commons:Boeing 747">بوئینگ ۷۴۷</a></b></i> موجود است.</div></div> </div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.boeing.com/commercial/747/">"747-8"</a>. <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="بوئینگ">بوئینگ</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=747-8&rft.pub=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.boeing.com%2Fcommercial%2F747%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.flightglobal.com/assets/getasset.aspx?ItemID=32377">"747-100 cutaway"</a>. <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="فلایتگلوبال">فلایتگلوبال</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=747-100+cutaway&rft.pub=%D9%81%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.flightglobal.com%2Fassets%2Fgetasset.aspx%3FItemID%3D32377&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation audio-visual cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=y_1yWDoehhE"><i>Debut of Boeing 747</i></a>. <a href="/w/index.php?title=British_Movietone_News&action=edit&redlink=1" class="new" title="British Movietone News (صفحه وجود ندارد)">British Movietone News</a>. October 1, 1968.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Debut+of+Boeing+747&rft.pub=British+Movietone+News&rft.date=1968-10-01&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3Dy_1yWDoehhE&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aviationweek.com/commercial-aviation/photos-boeing-747-100-assembly-line-1969">"Photos: Boeing 747-100 Assembly Line In 1969"</a>. <i>Aviation Week & Space Technology</i>. April 28, 1969.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Aviation+Week+%26+Space+Technology&rft.atitle=Photos%3A+Boeing+747-100+Assembly+Line+In+1969&rft.date=1969-04-28&rft_id=http%3A%2F%2Faviationweek.com%2Fcommercial-aviation%2Fphotos-boeing-747-100-assembly-line-1969&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation magazine cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111009004335/http://www.aircraft-commerce.com/sample_articles/sample_articles/owners_guide.pdf">"Aircraft Owner's & Operator's Guide: 747-200/-300"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Aircraft commerce</i>. June 2005. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aircraft-commerce.com/sample_articles/sample_articles/owners_guide.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on October 9, 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 16,</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Aircraft+commerce&rft.atitle=Aircraft+Owner%27s+%26+Operator%27s+Guide%3A+747-200%2F-300&rft.date=2005-06&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aircraft-commerce.com%2Fsample_articles%2Fsample_articles%2Fowners_guide.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.flightglobal.com/news/articles/boeing-747-aircraft-profile-216270/">"Boeing 747 Aircraft Profile"</a>. <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="فلایتگلوبال">فلایتگلوبال</a>. June 3, 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Boeing+747+Aircraft+Profile&rft.pub=%D9%81%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84&rft.date=2007-06-03&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.flightglobal.com%2Fnews%2Farticles%2Fboeing-747-aircraft-profile-216270%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li>"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://sites.northwestern.edu/747anniversary/">The 747 Takes Off: The Dawn of the Jumbo Jet Age</a>." Digital Exhibit. Northwestern University Transportation Library. January 2020.</li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFNegroni2014" class="citation web cs1">Negroni, Christine (July 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.airspacemag.com/flight-today/747-worlds-airliner-180951414/?all&no-ist">"747: The World's Airliner"</a>. <i>Air & Space Magazine</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Air+%26+Space+Magazine&rft.atitle=747%3A+The+World%27s+Airliner&rft.date=2014-07&rft.aulast=Negroni&rft.aufirst=Christine&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.airspacemag.com%2Fflight-today%2F747-worlds-airliner-180951414%2F%3Fall%26no-ist&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.popularmechanics.com/flight/g1893/boeing-747-8-greenpoint-technologies-luxury/">"This Luxury Boeing 747-8 for the Super-Rich is a Palace in the Sky"</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%84%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="پاپیولر مکانیکس">پاپیولر مکانیکس</a>. February 24, 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=This+Luxury+Boeing+747-8+for+the+Super-Rich+is+a+Palace+in+the+Sky&rft.pub=%D9%BE%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%84%D8%B1+%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%B3&rft.date=2015-02-24&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.popularmechanics.com%2Fflight%2Fg1893%2Fboeing-747-8-greenpoint-technologies-luxury%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.flightglobal.com/news/articles/analysis-how-boeing-and-pan-am-created-an-airliner-424169/">"How Boeing and Pan Am created an airliner legend"</a>. <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="فلایتگلوبال">فلایتگلوبال</a>. April 15, 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=How+Boeing+and+Pan+Am+created+an+airliner+legend&rft.pub=%D9%81%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84&rft.date=2016-04-15&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.flightglobal.com%2Fnews%2Farticles%2Fanalysis-how-boeing-and-pan-am-created-an-airliner-424169%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aviationweek.com/boeing-747-evolution-jumbo-featured-aviation-weeks-covers">"Boeing 747: Evolution Of A Jumbo, As Featured On Aviation Week's Covers"</a>. <i>Aviation Week</i>. August 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Aviation+Week&rft.atitle=Boeing+747%3A+Evolution+Of+A+Jumbo%2C+As+Featured+On+Aviation+Week%27s+Covers&rft.date=2016-08&rft_id=http%3A%2F%2Faviationweek.com%2Fboeing-747-evolution-jumbo-featured-aviation-weeks-covers&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.flightglobal.com/news/articles/video-pictures-boeings-jumbo-jet-celebrates-gol-455635/">"Boeing's Jumbo jet celebrates golden jubilee"</a>. <i>FlightGlobal</i>. February 8, 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=FlightGlobal&rft.atitle=Boeing%27s+Jumbo+jet+celebrates+golden+jubilee&rft.date=2019-02-08&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.flightglobal.com%2Fnews%2Farticles%2Fvideo-pictures-boeings-jumbo-jet-celebrates-gol-455635%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGuy_Norris2019" class="citation news cs1">Guy Norris (February 8, 2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aviationweek.com/commercial-aviation/boeing-s-queen-skies-marks-50th-anniversary-first-flight">"Boeing's Queen Of The Skies Marks 50th Anniversary Of First Flight"</a>. <i>Aviation Week & Space Technology</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Aviation+Week+%26+Space+Technology&rft.atitle=Boeing%27s+Queen+Of+The+Skies+Marks+50th+Anniversary+Of+First+Flight&rft.date=2019-02-08&rft.au=Guy+Norris&rft_id=http%3A%2F%2Faviationweek.com%2Fcommercial-aviation%2Fboeing-s-queen-skies-marks-50th-anniversary-first-flight&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGuy_Norris" class="citation web cs1">Guy Norris. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aviationweek.com/747">"Evolution of a Widebody: 50 Years of the Boeing 747"</a>. <i>Aviation Week & Space Technology</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Aviation+Week+%26+Space+Technology&rft.atitle=Evolution+of+a+Widebody%3A+50+Years+of+the+Boeing+747&rft.au=Guy+Norris&rft_id=http%3A%2F%2Faviationweek.com%2F747&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF+%DB%B7%DB%B4%DB%B7" class="Z3988"></span></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="هواپیماهای_مسافربری_بوئینگ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="الگو:هواپیماهای مسافربری بوئینگ"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:هواپیماهای مسافربری بوئینگ (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:هواپیماهای مسافربری بوئینگ"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="هواپیماهای_مسافربری_بوئینگ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="هواپیماهای تجاری بوئینگ">هواپیماهای مسافربری بوئینگ</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موتور پیستونی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B4%DB%B0" title="بوئینگ مدل ۴۰">۴۰ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B8%DB%B0" title="بوئینگ ۸۰">۸۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%84" title="بوئینگ مونومیل">۲۲۱</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B2%DB%B4%DB%B7" title="بوئینگ ۲۴۷">۲۴۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B3%DB%B0%DB%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B1" title="بوئینگ ۳۰۷ استراتولاینر">۳۰۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B3%DB%B1%DB%B4_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%BE%D8%B1" title="بوئینگ ۳۱۴ کلیپر">۳۱۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B3%DB%B7%DB%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%B1" title="بوئینگ ۳۷۷ استراتوکروزر">۳۷۷</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Boeing-Logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/b5/Boeing-Logo.svg/150px-Boeing-Logo.svg.png" decoding="async" width="150" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/b5/Boeing-Logo.svg/225px-Boeing-Logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/b/b5/Boeing-Logo.svg/300px-Boeing-Logo.svg.png 2x" data-file-width="610" data-file-height="140" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موتور جت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B3%DB%B6%DB%B7%E2%80%93%DB%B8%DB%B0" class="mw-redirect" title="بوئینگ ۳۶۷–۸۰">۳۶۷-۸۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B0%DB%B7" title="بوئینگ ۷۰۷">۷۰۷</a>/<a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B2%DB%B0" title="بوئینگ ۷۲۰">۷۲۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B1%DB%B7" title="بوئینگ ۷۱۷">۷۱۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B2%DB%B7" title="بوئینگ ۷۲۷">۷۲۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B7" title="بوئینگ ۷۳۷">۷۳۷</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B7_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="بوئینگ ۷۳۷ کلاسیک">۷۳۷ کلاسیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B7_%D9%86%D8%B3%D9%84_%D8%A8%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="بوئینگ ۷۳۷ نسل بعدی">۷۳۷ انجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B7_%D9%85%DA%A9%D8%B3" title="بوئینگ ۷۳۷ مکس">۷۳۷ مکس</a></li></ul></li> <li><a class="mw-selflink selflink">۷۴۷</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C" title="بوئینگ ۷۴۷اسپی">۷۴۷اسپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%E2%80%93%DB%B4%DB%B0%DB%B0" title="بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰">۷۴۷-۴۰۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%E2%80%93%DB%B8" title="بوئینگ ۷۴۷–۸">۷۴۷-۸</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B5%DB%B7" title="بوئینگ ۷۵۷">۷۵۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B6%DB%B7" title="بوئینگ ۷۶۷">۷۶۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B7%DB%B7" title="بوئینگ ۷۷۷">۷۷۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B8%DB%B7_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B1" title="بوئینگ ۷۸۷ دریملاینر">۷۸۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A8%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%B3_%D8%AC%D8%AA" title="بوئینگ بیزینس جت">بوئینگ بیزینس جت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">در حال توسعه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B7%DB%B7%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="بوئینگ ۷۷۷ایکس">۷۷۷ایکس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پیشنهادشده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="پروژه بوئینگ یلوستون (صفحه وجود ندارد)">وای۱</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="پروژه بوئینگ یلوستون (صفحه وجود ندارد)">وای۳</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Boeing_New_Midsize_Airplane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boeing New Midsize Airplane (صفحه وجود ندارد)">New Midsize Airplane</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">توسعه نیافته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B2%DB%B7%DB%B0%DB%B7" title="بوئینگ ۲۷۰۷">۲۷۰۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%D8%AC%DB%8C%DB%B7" title="بوئینگ ۷جی۷">۷جی۷</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Boeing_New_Large_Airplane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boeing New Large Airplane (صفحه وجود ندارد)">New Large Airplane</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%B1" title="بوئینگ سونیک کروزر">سونیک کروزر</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="شمارههای_مدلهای_بوئینگ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="الگو:شمارههای مدلهای بوئینگ"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:شمارههای مدلهای بوئینگ (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:شمارههای مدلهای بوئینگ"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="شمارههای_مدلهای_بوئینگ" style="font-size:114%;margin:0 4em">شمارههای مدلهای <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="بوئینگ">بوئینگ</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">هواپیما</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B1" title="بوئینگ مدل ۱">۱</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B2" title="بوئینگ مدل ۲">۲</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B2" title="بوئینگ مدل ۲">۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B2" title="بوئینگ مدل ۲">۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B2" title="بوئینگ مدل ۲">۵</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B6" title="بوئینگ مدل ۶">۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B6%D8%AF%DB%8C" title="بوئینگ مدل ۶دی">۶دی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B6%D8%AF%DB%8C" title="بوئینگ مدل ۶دی">6E</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B7" title="بوئینگ مدل ۷">۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B8" title="بوئینگ مدل ۸">۸</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%DB%B1" title="بوئینگ جیای-۱">۱۰</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B1%DB%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ مدل ۱۵ (صفحه وجود ندارد)">۱۵</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D9%88_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86.%DB%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="ایرکو دیاچ.۴ (صفحه وجود ندارد)">۱۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C" title="بوئینگ انبی">۲۱</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B4%DB%B0" title="بوئینگ مدل ۴۰">۴۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B4%DB%B2" title="بوئینگ مدل ۴۲">۴۲</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C" title="بوئینگ ایکسپیبی">۵۰</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B1%DB%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ مدل ۱۵ (صفحه وجود ندارد)">۵۳</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B1%DB%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ مدل ۱۵ (صفحه وجود ندارد)">۵۴</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B1%DB%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ مدل ۱۵ (صفحه وجود ندارد)">۵۵</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B1%DB%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ مدل ۱۵ (صفحه وجود ندارد)">۵۸</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C" title="بوئینگ تیبی">۶۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B6%DB%B4" title="بوئینگ مدل ۶۴">۶۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C-%DB%B8" title="بوئینگ ایکسپی-۸">۶۶</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B1%DB%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ مدل ۱۵ (صفحه وجود ندارد)">۶۷</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B1%DB%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ مدل ۱۵ (صفحه وجود ندارد)">۶۸</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%81%DB%B2%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ اف۲بی (صفحه وجود ندارد)">۶۹</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ ۷۲ (صفحه وجود ندارد)">۷۲</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%81%DB%B3%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ اف۳بی (صفحه وجود ندارد)">۷۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%85%D9%86_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B7%DB%B5" title="بوئینگ استیرمن مدل ۷۵">۷۵</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%81%DB%B3%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ اف۳بی (صفحه وجود ندارد)">۷۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B8%DB%B0" title="بوئینگ ۸۰">۸۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B8%DB%B1" title="بوئینگ مدل ۸۱">۸۱</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۸۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۸۹</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C-%DB%B7" title="بوئینگ ایکسپی-۷">۹۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B9%DB%B5" title="بوئینگ مدل ۹۵">۹۵</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C-%DB%B9" title="بوئینگ ایکسپی-۹">۹۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۹۹</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۱۰۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۱۰۱</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۱۰۲</a></li></ul> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%84" title="بوئینگ مونومیل">۲۰۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B5" title="بوئینگ ایکسپی-۱۵">۲۰۲</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B2%DB%B0%DB%B3" title="بوئینگ مدل ۲۰۳">۲۰۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D8%AF%D9%84_%DB%B2%DB%B0%DB%B4" title="بوئینگ مدل ۲۰۴">۲۰۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B5" title="بوئینگ ایکسپی-۱۵">۲۰۵</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%88%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%DB%B9" title="بوئینگ وایبی-۹">۲۱۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%88%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%DB%B9" title="بوئینگ وایبی-۹">۲۱۵</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۲۱۸</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%84" title="بوئینگ مونومیل">۲۲۱</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۲۲۲</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۲۲۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B8%DB%B0" title="بوئینگ ۸۰">۲۲۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۲۲۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۲۳۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۲۳۵</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%DB%B6%D8%A8%DB%8C" title="بوئینگ ایکساف۶بی">۲۳۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%88%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%DB%B9" title="بوئینگ وایبی-۹">۲۴۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B2%DB%B4%DB%B7" title="بوئینگ ۲۴۷">۲۴۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C-%DB%B2%DB%B6_%D9%BE%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%AA%D8%B1" class="mw-redirect" title="پی-۲۶ پی شوتر">۲۴۸</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۲۵۱</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۲۵۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B2%DB%B9" title="بوئینگ پی-۲۹">۲۶۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C-%DB%B2%DB%B6_%D9%BE%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%AA%D8%B1" class="mw-redirect" title="پی-۲۶ پی شوتر">۲۶۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B1%DB%B2" title="بوئینگ پی-۱۲">۲۶۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%BE%DB%8C-%DB%B2%DB%B9" title="بوئینگ پی-۲۹">۲۷۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B2%DB%B4%DB%B7" title="بوئینگ ۲۴۷">۲۸۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C-%DB%B2%DB%B6_%D9%BE%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%AA%D8%B1" class="mw-redirect" title="پی-۲۶ پی شوتر">۲۸۱</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%DB%B1%DB%B5" title="بوئینگ ایکسبی-۱۵">۲۹۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A8%DB%8C-%DB%B1%DB%B7_%D9%81%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D8%B3" title="بوئینگ بی-۱۷ فلایینگ فورترس">۲۹۹</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B3%DB%B0%DB%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B1" title="بوئینگ ۳۰۷ استراتولاینر">۳۰۰</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B3%DB%B0%DB%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ ۳۰۶ (صفحه وجود ندارد)">۳۰۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B3%DB%B0%DB%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B1" title="بوئینگ ۳۰۷ استراتولاینر">۳۰۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B3%DB%B1%DB%B4_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%BE%D8%B1" title="بوئینگ ۳۱۴ کلیپر">۳۱۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%B1_%D8%A8%DB%8C-%DB%B2%DB%B0" title="بوئینگ وای۱ بی-۲۰">۳۱۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="بوئینگ یکسپیبیبی تکاور دریا">۳۴۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A8%DB%8C-%DB%B2%DB%B9" class="mw-redirect" title="بوئینگ بی-۲۹">۳۴۵</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%B3%DB%8C-%DB%B9%DB%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%B1" title="بوئینگ سی-۹۷ استراتوفرایتر">۳۶۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B3%DB%B6%DB%B7%E2%80%93%DB%B8%DB%B0" class="mw-redirect" title="بوئینگ ۳۶۷–۸۰">۳۶۷-۸۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B3%DB%B7%DB%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%B1" title="بوئینگ ۳۷۷ استراتوکروزر">۳۷۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%DB%B8%D8%A8%DB%8C" title="بوئینگ ایکساف۸بی">۴۰۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A8%DB%8C-%DB%B4%DB%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%AC%D8%AA" title="بوئینگ بی-۴۷ استراتوجت">۴۵۰</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%D9%84-%DB%B1%DB%B5_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ ال-۱۵ دیدهبانی (صفحه وجود ندارد)">۴۵۱</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A8%DB%8C-%DB%B5%DB%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D8%B3" title="بوئینگ بی-۵۲ استراتوفورترس">۴۶۴</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%DB%B3%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ ایکسپی۳بی (صفحه وجود ندارد)">۴۶۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%DB%B5%DB%B5" title="بوئینگ ایکسبی-۵۵">۴۷۴</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%DB%B5%DB%B5" title="بوئینگ ایکسبی-۵۵">۴۷۹</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%DB%B5%DB%B9" title="بوئینگ ایکسبی-۵۹">۷۰۱</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%88%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C-%DB%B1%DB%B4" title="بوئینگ وایسی-۱۴">۹۵۳</a></li></ul> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B0%DB%B7" title="بوئینگ ۷۰۷">۷۰۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C-%DB%B1%DB%B3%DB%B5_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%B1" title="بوئینگ کیسی-۱۳۵ استراتوتانکر">717 (i)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B1%DB%B7" title="بوئینگ ۷۱۷">717 (ii)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B2%DB%B0" title="بوئینگ ۷۲۰">۷۲۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B2%DB%B7" title="بوئینگ ۷۲۷">۷۲۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B2%DB%B7%DB%B0%DB%B7" title="بوئینگ ۲۷۰۷">۷۳۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B7" title="بوئینگ ۷۳۷">۷۳۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%DB%B1%DB%B3%DB%B5" title="بوئینگ آرسی-۱۳۵">۷۳۹</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">۷۴۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B5%DB%B7" title="بوئینگ ۷۵۷">۷۵۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B6%DB%B7" title="بوئینگ ۷۶۷">۷۶۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B7%DB%B7" title="بوئینگ ۷۷۷">۷۷۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B8%DB%B7_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B1" title="بوئینگ ۷۸۷ دریملاینر">۷۸۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B2%DB%B7%DB%B0%DB%B7" title="بوئینگ ۲۷۰۷">۲۷۰۷</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موتورهای توربینی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%AA%DB%8C%DB%B5%DB%B0" title="بوئینگ تی۵۰">۵۰۲</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%AA%DB%8C%DB%B5%DB%B0" title="بوئینگ تی۵۰">۵۲۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%AA%DB%8C%DB%B5%DB%B0" title="بوئینگ تی۵۰">۵۵۰</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کشتی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B9%DB%B2%DB%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوئینگ ۹۲۹ (صفحه وجود ندارد)">۹۲۹</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دیگر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست کدهای مشتریان بوئینگ (صفحه وجود ندارد)">فهرست کدهای مشتریان بوئینگ</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <table class="navbox collapsible autocollapse"> <tbody><tr> <th colspan="66" class="navbox-title"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini" style="float:right; text-align:right; width:6em;"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%C3%97%DB%B7" title="الگو:نوار زمان بوئینگ ۷×۷"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%C3%97%DB%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:نوار زمان بوئینگ ۷×۷ (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%C3%97%DB%B7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:نوار زمان بوئینگ ۷×۷"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><span style="font-size:110%;">جدول زمانی تولید هواپیماهای <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="بوئینگ">بوئینگ</a> از ۱۹۵۵ تاکنون</span> </th></tr> <tr bgcolor="#F0F0F0"> <td colspan="5" width="8.3%">دههٔ ۱۹۵۰ </td> <td colspan="10" width="16.6%">دههٔ ۱۹۶۰ </td> <td colspan="10" width="16.6%">دههٔ ۱۹۷۰ </td> <td colspan="10" width="16.6%">دههٔ ۱۹۸۰ </td> <td colspan="10" width="16.6%">دههٔ ۱۹۹۰ </td> <td colspan="10" width="16.6%">دههٔ ۲۰۰۰ </td> <td colspan="10" width="16.6%">دههٔ ۲۰۱۰ </td></tr> <tr style="background-color:#F0F0F0;"> <td>۵</td> <td>۶</td> <td>۷</td> <td>۸</td> <td>۹ </td> <td>۰</td> <td>۱</td> <td>۲</td> <td>۳</td> <td>۴</td> <td>۵</td> <td>۶</td> <td>۷</td> <td>۸</td> <td>۹ </td> <td>۰</td> <td>۱</td> <td>۲</td> <td>۳</td> <td>۴</td> <td>۵</td> <td>۶</td> <td>۷</td> <td>۸</td> <td>۹ </td> <td>۰</td> <td>۱</td> <td>۲</td> <td>۳</td> <td>۴</td> <td>۵</td> <td>۶</td> <td>۷</td> <td>۸</td> <td>۹ </td> <td>۰</td> <td>۱</td> <td>۲</td> <td>۳</td> <td>۴</td> <td>۵</td> <td>۶</td> <td>۷</td> <td>۸</td> <td>۹ </td> <td>۰</td> <td>۱</td> <td>۲</td> <td>۳</td> <td>۴</td> <td>۵</td> <td>۶</td> <td>۷</td> <td>۸</td> <td>۹ </td> <td>۰</td> <td>۱</td> <td>۲</td> <td>۳</td> <td>۴</td> <td>۵</td> <td>۶</td> <td>۷</td> <td>۸</td> <td>۹ </td></tr> <tr style="background-color:#E0E0E0;"> <td colspan="3"> </td> <td colspan="22" style="background-color:#C0C0C0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B0%DB%B7" title="بوئینگ ۷۰۷">بوئینگ ۷۰۷</a> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td></tr> <tr style="background-color:#E0E0E0;"> <td colspan="3"> </td> <td colspan="10" style="background-color:#C0C0C0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B2%DB%B0" title="بوئینگ ۷۲۰">بوئینگ ۷۲۰</a> </td> <td colspan="2"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td></tr> <tr style="background-color:#E0E0E0;"> <td colspan="5"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="8"> </td> <td colspan="9" style="background-color:#C0C0C0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B1%DB%B7" title="بوئینگ ۷۱۷">بوئینگ ۷۱۷</a> </td> <td colspan="3"> </td> <td colspan="10"> </td></tr> <tr style="background-color:#E0E0E0;"> <td colspan="5"> </td> <td colspan="3"> </td> <td colspan="22" style="background-color:#C0C0C0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B2%DB%B7" title="بوئینگ ۷۲۷">بوئینگ ۷۲۷</a> </td> <td colspan="5"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td></tr> <tr style="background-color:#E0E0E0;"> <td colspan="5"> </td> <td colspan="8"> </td> <td colspan="16" style="background-color:#C0C0C0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B7" title="بوئینگ ۷۳۷">بوئینگ ۷۳۷</a> </td> <td colspan="14" style="background-color:#C0C0C0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B7_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="بوئینگ ۷۳۷ کلاسیک">بوئینگ ۷۳۷ کلاسیک</a> </td> <td colspan="19" style="background-color:#C0C0C0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B7_%D9%86%D8%B3%D9%84_%D8%A8%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="بوئینگ ۷۳۷ نسل بعدی">بوئینگ ۷۳۷ نسل بعدی</a> </td> <td colspan="3" style="background-color:#C0C0C0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B3%DB%B7_%D9%85%DA%A9%D8%B3" title="بوئینگ ۷۳۷ مکس">بوئینگ ۷۳۷ مکس</a> </td></tr> <tr style="background-color:#E0E0E0;"> <td colspan="5"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="19" style="background-color:#B0D0B0"><a class="mw-selflink selflink">بوئینگ ۷۴۷</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C" title="بوئینگ ۷۴۷اسپی">بوئینگ ۷۴۷اسپی</a>) </td> <td colspan="22" style="background-color:#B0D0B0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%E2%80%93%DB%B4%DB%B0%DB%B0" title="بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰">بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰</a> </td> <td colspan="9" style="background-color:#B0D0B0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7%E2%80%93%DB%B8" title="بوئینگ ۷۴۷–۸">بوئینگ ۷۴۷–۸</a> </td></tr> <tr style="background-color:#E0E0E0;"> <td colspan="5"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="2"> </td> <td colspan="23" style="background-color:#C0C0C0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B5%DB%B7" title="بوئینگ ۷۵۷">بوئینگ ۷۵۷</a> </td> <td colspan="5"> </td> <td colspan="10"> </td></tr> <tr style="background-color:#E0E0E0;"> <td colspan="5"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="2"> </td> <td colspan="38" style="background-color:#B0D0B0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B6%DB%B7" title="بوئینگ ۷۶۷">بوئینگ ۷۶۷</a> </td></tr> <tr style="background-color:#E0E0E0;"> <td colspan="5"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="3"> </td> <td colspan="25" style="background-color:#B0D0B0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B7%DB%B7" title="بوئینگ ۷۷۷">بوئینگ ۷۷۷</a> </td> <td colspan="2" style="background-color:#B0D0B0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B7%DB%B7%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="بوئینگ ۷۷۷ایکس">بوئینگ ۷۷۷ایکس</a> </td></tr> <tr style="background-color:#E0E0E0;"> <td colspan="5"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="10"> </td> <td colspan="9"> </td> <td colspan="11" style="background-color:#B0D0B0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B8%DB%B7_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B1" title="بوئینگ ۷۸۷ دریملاینر">بوئینگ ۷۸۷ دریملاینر</a> </td></tr> <tr style="font-weight:bold"> <td colspan="30"><span style="background-color:#C0C0C0; padding: 0 1em"> </span> = باریکپیکر </td> <td colspan="30"><span style="background-color:#B0D0B0; padding: 0 1em"> </span> = پهنپیکر </td></tr></tbody></table> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="دادههای_کتابخانهای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکیداده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q179#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکیداده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="دادههای_کتابخانهای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکیداده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q179#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکیداده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:دادههای کتابخانهای">دادههای کتابخانهای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q179#identifiers" title="ویرایش در ویکیداده"><img alt="ویرایش در ویکیداده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانههای ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4162893-7">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007282541105171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85015275">ایالات متحده آمریکا</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10663252">بایگانی ملی (ایالات متحده)</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐56865c4dc8‐4z4bh Cached time: 20241107135316 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.938 seconds Real time usage: 1.186 seconds Preprocessor visited node count: 3500/1000000 Post‐expand include size: 127297/2097152 bytes Template argument size: 5497/2097152 bytes Highest expansion depth: 30/100 Expensive parser function count: 8/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 119583/5000000 bytes Lua time usage: 0.592/10.000 seconds Lua memory usage: 16921336/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1021.846 1 -total 42.62% 435.460 2 الگو:پانویس 19.22% 196.416 12 الگو:Cite_web 14.32% 146.350 12 الگو:یادکرد_وب 9.01% 92.070 1 الگو:به_انگلیسی 8.88% 90.766 1 الگو:به_زبان_دیگر 8.73% 89.207 1 الگو:Lang 8.69% 88.784 1 الگو:پیوند_مرده 8.36% 85.403 1 الگو:Fix 8.00% 81.716 1 الگو:هواپیماهای_مسافربری_بوئینگ --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:21522-0!canonical and timestamp 20241107135316 and revision id 40535523. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=بوئینگ_۷۴۷&oldid=40535523">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=بوئینگ_۷۴۷&oldid=40535523</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:ردهها">ردهها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7" title="رده:بوئینگ ۷۴۷">بوئینگ ۷۴۷</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D8%AA_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%82%D9%84%D9%88" title="رده:جت چهارقلو">جت چهارقلو</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D9%87%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B6%DB%B9_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:نخستین پرواز هواگردها در ۱۹۶۹ (میلادی)">نخستین پرواز هواگردها در ۱۹۶۹ (میلادی)</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">ردههای پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%81%D8%B2%D9%88%D9%86%D9%87_%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحههایی که از افزونه گاهشمار آسان استفاده میکنند">صفحههایی که از افزونه گاهشمار آسان استفاده میکنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای ویبک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای ویبک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحههایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده میکنند">صفحههایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده میکنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحههای دارای پیوند مرده">صفحههای دارای پیوند مرده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="رده:خطاهای یادکرد: پیوندهای بیرونی">خطاهای یادکرد: پیوندهای بیرونی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="رده:صفحههای دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد">صفحههای دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:صفحههای دارای ارجاعی که پیوند اینترنتیشان برهنه است">صفحههای دارای ارجاعی که پیوند اینترنتیشان برهنه است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقالههای دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقالههای دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای GND">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای J9U">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای LCCN">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NARA" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NARA">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NARA</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرینبار در ۳۰ اکتبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۱:۲۹ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشتهها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکیپدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکیمدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکیپدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیبنامهها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آییننامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعهدهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-qr4c8","wgBackendResponseTime":158,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.938","walltime":"1.186","ppvisitednodes":{"value":3500,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":127297,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5497,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":30,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":8,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":119583,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1021.846 1 -total"," 42.62% 435.460 2 الگو:پانویس"," 19.22% 196.416 12 الگو:Cite_web"," 14.32% 146.350 12 الگو:یادکرد_وب"," 9.01% 92.070 1 الگو:به_انگلیسی"," 8.88% 90.766 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 8.73% 89.207 1 الگو:Lang"," 8.69% 88.784 1 الگو:پیوند_مرده"," 8.36% 85.403 1 الگو:Fix"," 8.00% 81.716 1 الگو:هواپیماهای_مسافربری_بوئینگ"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.592","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":16921336,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-56865c4dc8-4z4bh","timestamp":"20241107135316","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0628\u0648\u0626\u06cc\u0646\u06af \u06f7\u06f4\u06f7","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A8%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%86%DA%AF_%DB%B7%DB%B4%DB%B7","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q179","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q179","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-01-12T09:47:57Z","dateModified":"2024-10-30T11:29:09Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b8\/B-747_Iberia.jpg","headline":"\u0647\u0648\u0627\u067e\u06cc\u0645\u0627\u06cc \u062c\u062a \u062a\u062c\u0627\u0631\u06cc \u062f\u0648\u0631\u0628\u0631\u062f \u067e\u0647\u0646 \u067e\u06cc\u06a9\u0631 \u0622\u0645\u0631\u06cc\u06a9\u0627\u06cc\u06cc"}</script> </body> </html>