CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="te" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>అటల్ బిహారీ వాజపేయి - వికీపీడియా</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )tewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy" ,"wgMonthNames":["","జనవరి","ఫిబ్రవరి","మార్చి","ఏప్రిల్","మే","జూన్","జూలై","ఆగస్టు","సెప్టెంబరు","అక్టోబరు","నవంబరు","డిసెంబరు"],"wgRequestId":"3f765baa-0fc3-4400-855c-a86eda3a0a13","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"అటల్_బిహారీ_వాజపేయి","wgTitle":"అటల్ బిహారీ వాజపేయి","wgCurRevisionId":4347203,"wgRevisionId":4347203,"wgArticleId":39192,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using the JsonConfig extension","Webarchive template wayback links","CS1 maint: bot: original URL status unknown","ఈ వారం వ్యాసాలు","Commons category link from Wikidata","భారత ప్రధానమంత్రులు", "సంఘ్ పరివార్","భారతరత్న గ్రహీతలు","Wikipedia articles with VIAF identifiers","Wikipedia articles with LCCN identifiers","Wikipedia articles with ISNI identifiers","Wikipedia articles with GND identifiers","Wikipedia articles with BNF identifiers","Wikipedia articles with BIBSYS identifiers","Wikipedia articles with MusicBrainz identifiers","Wikipedia articles with NLA identifiers","Wikipedia articles with faulty authority control identifiers (SBN)","భారతీయ జనతా పార్టీ రాజకీయ నాయకులు","భారతీయ జనతా పార్టీ అధ్యక్షులు","10వ లోక్‌సభ సభ్యులు","11వ లోక్‌సభ సభ్యులు","12వ లోక్‌సభ సభ్యులు","13వ లోక్‌సభ సభ్యులు","14వ లోక్‌సభ సభ్యులు","2వ లోక్‌సభ సభ్యులు", "4వ లోక్‌సభ సభ్యులు","5వ లోక్‌సభ సభ్యులు","6వ లోక్‌సభ సభ్యులు","7వ లోక్‌సభ సభ్యులు","8వ లోక్‌సభ సభ్యులు","1924 జననాలు","2018 మరణాలు","ఉత్తమ పార్లమెంటేరియన్ అవార్డు గ్రహీతలు","ఢిల్లీ నుండి ఎన్నికైన లోక్‌సభ సభ్యులు","ISBN మ్యాజిక్ లింకులను వాడే పేజీలు"],"wgPageViewLanguage":"te","wgPageContentLanguage":"te","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"అటల్_బిహారీ_వాజపేయి","wgRelevantArticleId":39192,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"te","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"te"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q233289","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.6"};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready", "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth" ,"ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=te&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/87/Ab_vajpayee.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1664"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/87/Ab_vajpayee.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1110"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="888"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="అటల్ బిహారీ వాజపేయి - వికీపీడియా"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//te.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="వికీపీడియా (te)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//te.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.te"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="వికీపీడియా ఆటమ్ ఫీడు" href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-అటల్_బిహారీ_వాజపేయి rootpage-అటల్_బిహారీ_వాజపేయి skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ప్రధాన మెనూ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ప్రధాన మెనూ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ప్రధాన మెనూ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">సైడ్‌బార్‌ లోకి తరలించు</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">దాచు</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> మార్గదర్శకము </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="మొదటి పేజీ చూడండి [z]" accesskey="z"><span>మొదటి పేజీ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%83%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="ఓ యాదృచ్చిక పేజీని చూడండి [x]" accesskey="x"><span>యాదృచ్ఛిక పేజీ</span></a></li><li id="n-రచ్చబండ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1"><span>రచ్చబండ</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF"><span>వికీపీడియా గురించి</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Contact_us"><span>సంప్రదింపు పేజీ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-పరస్పరక్రియ" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-పరస్పరక్రియ" > <div class="vector-menu-heading"> పరస్పరక్రియ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-సహాయసూచిక" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82:%E0%B0%B8%E0%B1%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95"><span>సహాయసూచిక</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%AF_%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="ప్రాజెక్టు గురించి, మీరేం చేయవచ్చు, సమాచారం ఎక్కడ దొరుకుతుంది"><span>సముదాయ పందిరి</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వికీలో ఇటీవల జరిగిన మార్పుల జాబితా. [r]" accesskey="r"><span>ఇటీవలి మార్పులు</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81"><span>కొత్త పేజీలు</span></a></li><li id="n-దస్త్రం-ఎక్కింపు" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:File_Upload_Wizard"><span>దస్త్రం ఎక్కింపు</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="వికీపీడియా" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-te.svg" style="width: 7.5625em; height: 1.5625em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="ఒక స్వేచ్ఛా విజ్ఞాన సర్వస్వం" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-te.svg" width="119" height="16" style="width: 7.4375em; height: 1em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B0%A3" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="వికీపీడియా లో వెతకండి [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>వెతుకు</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="వికీపీడియా‌లో వెతకండి" aria-label="వికీపీడియా‌లో వెతకండి" autocapitalize="sentences" title="వికీపీడియా లో వెతకండి [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ప్రత్యేక:అన్వేషణ"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">వెతుకు</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="వ్యక్తిగత పరికరాలు"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Appearance" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Appearance</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_te.wikipedia.org&uselang=te" class=""><span>విరాళాలు</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81&returnto=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" title="మీరొక ఖాతాను సృష్టించుకొని, లాగినవడాన్ని ప్రోత్సహిస్తాం; అయితే, అది తప్పనిసరేమీ కాదు" class=""><span>ఖాతా సృష్టించుకోండి</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82&returnto=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" title="మిమ్మల్ని లాగినవమని ప్రోత్సహిస్తున్నాం; కానీ అది తప్పనిసరేమీ కాదు. [o]" accesskey="o" class=""><span>లాగినవండి</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="వ్యక్తిగత పరికరాలు" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">వ్యక్తిగత పరికరాలు</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="వాడుకరి మెనూ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_te.wikipedia.org&uselang=te"><span>విరాళాలు</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81&returnto=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" title="మీరొక ఖాతాను సృష్టించుకొని, లాగినవడాన్ని ప్రోత్సహిస్తాం; అయితే, అది తప్పనిసరేమీ కాదు"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ఖాతా సృష్టించుకోండి</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82&returnto=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" title="మిమ్మల్ని లాగినవమని ప్రోత్సహిస్తున్నాం; కానీ అది తప్పనిసరేమీ కాదు. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>లాగినవండి</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>learn more</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%A8%E0%B0%BE_%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81-%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ఈ IP అడ్రసు నుండి చేసిన దిద్దుబాట్ల జాబితా [y]" accesskey="y"><span>మార్పుచేర్పులు</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A" title="ఈ ఐపీ చిరునామా నుండి చేసిన మార్పుల గురించి చర్చ [n]" accesskey="n"><span>ఈ IP కి సంబంధించిన చర్చ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eఈ నోటీసును తొలగించు\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"te\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable class=\"wikitable\"\u003E\n\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr style=\"align:center; border: 1px solid #8888aa; background: #f1ff81; text-align: center;\"\u003E\n\u003Ctd\u003E\u003Cbig\u003Eవికీ పాఠకులే వికీ రచయితలు!\n\u003C/big\u003E\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\n\u003Ctr style=\"align:center; border: 1px solid #8888aa; background: #fff1ff; text-align: left;\"\u003E\n\u003Ctd\u003Eవికీలో వ్యాసాలు రాస్తున్నది ఎక్స్పర్టులూ, సబ్జెక్టు నిపుణులూ కాదు. ఇక్కడ సాధారణ పాఠకులే వ్యాసాలు రాస్తారు. అందరూ కలిసి పరస్పర సహకారంతో, సమన్వయంతో పనిచేస్తూ వ్యాసాలను రాస్తారు. వివిధ వనరుల్లోంచి సమాచారాన్ని సేకరించి, ఆ మూలాలను ఉదహరిస్తూ ఆ సమాచారాన్ని వికీలో చేరుస్తారు. మరింత సమాచారం కోసం \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%9A%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81\" title=\"వికీపీడియా:పరిచయము\"\u003Eవికీపీడియా:పరిచయము\u003C/a\u003E చూడండి. ఈ పనిలో మీరూ భాగం పంచుకోవచ్చు. వికీలో \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%85%E0%B0%95%E0%B1%8C%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%81_%E0%B0%8E%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%81_%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%3F\" title=\"వికీపీడియా:అకౌంటు ఎందుకు సృష్టించుకోవాలి?\"\u003Eఖాతా సృష్టించుకోండి\u003C/a\u003E. మీకు ఆసక్తి ఉన్న విషయం గురించిన సమాచారాన్ని రాసి, వికీ అభివృద్ధిలో మీరూ తోడ్పడండి. ఈ విషయంలో సందేహమేమైనా ఉంటే \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF_%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82\" title=\"వికీపీడియా:సహాయ కేంద్రం\"\u003Eవికీపీడియా సహాయకేంద్రంలో\u003C/a\u003E అడగండి.\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="విషయ సూచిక" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">విషయ సూచిక</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">సైడ్‌బార్‌ లోకి తరలించు</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">దాచు</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ప్రవేశిక</div> </a> </li> <li id="toc-ప్రారంభ_జీవితం,_విద్య" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ప్రారంభ_జీవితం,_విద్య"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>ప్రారంభ జీవితం, విద్య</span> </div> </a> <ul id="toc-ప్రారంభ_జీవితం,_విద్య-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ప్రారంభ_రాజకీయ_జీవితం_(1942–1975)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ప్రారంభ_రాజకీయ_జీవితం_(1942–1975)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>ప్రారంభ రాజకీయ జీవితం (1942–1975)</span> </div> </a> <ul id="toc-ప్రారంభ_రాజకీయ_జీవితం_(1942–1975)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-రాజకీయ_జీవితం_(1975–1995)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#రాజకీయ_జీవితం_(1975–1995)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>రాజకీయ జీవితం (1975–1995)</span> </div> </a> <ul id="toc-రాజకీయ_జీవితం_(1975–1995)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-భారత_ప్రధానమంత్రిగా_(1996_to_2004)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#భారత_ప్రధానమంత్రిగా_(1996_to_2004)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>భారత ప్రధానమంత్రిగా (1996 to 2004)</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-భారత_ప్రధానమంత్రిగా_(1996_to_2004)-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>భారత ప్రధానమంత్రిగా (1996 to 2004) ఉపవర్గాన్ని టాగుల్ చెయ్యి</span> </button> <ul id="toc-భారత_ప్రధానమంత్రిగా_(1996_to_2004)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-తొలి_పర్యాయం:_మే_1996" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#తొలి_పర్యాయం:_మే_1996"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>తొలి పర్యాయం: మే 1996</span> </div> </a> <ul id="toc-తొలి_పర్యాయం:_మే_1996-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-రెండవ_పర్యాయం:_1998–1999" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#రెండవ_పర్యాయం:_1998–1999"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>రెండవ పర్యాయం: 1998–1999</span> </div> </a> <ul id="toc-రెండవ_పర్యాయం:_1998–1999-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-అణు_పరీక్షలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#అణు_పరీక్షలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.1</span> <span>అణు పరీక్షలు</span> </div> </a> <ul id="toc-అణు_పరీక్షలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-లాహోర్_సదస్సు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#లాహోర్_సదస్సు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>లాహోర్ సదస్సు</span> </div> </a> <ul id="toc-లాహోర్_సదస్సు-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-కార్గిల్_యుద్ధము" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#కార్గిల్_యుద్ధము"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.1</span> <span>కార్గిల్ యుద్ధము</span> </div> </a> <ul id="toc-కార్గిల్_యుద్ధము-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-మూడవ_పర్యాయం:_1999–2004" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#మూడవ_పర్యాయం:_1999–2004"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>మూడవ పర్యాయం: 1999–2004</span> </div> </a> <ul id="toc-మూడవ_పర్యాయం:_1999–2004-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ఇండియన్_ఎయిర్‌లైన్స్_విమానం_హైజాక్" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ఇండియన్_ఎయిర్‌లైన్స్_విమానం_హైజాక్"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4.1</span> <span>ఇండియన్ ఎయిర్‌లైన్స్ విమానం హైజాక్</span> </div> </a> <ul id="toc-ఇండియన్_ఎయిర్‌లైన్స్_విమానం_హైజాక్-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-జాతీయ_రహదార్ల_ప్రాజెక్టు,_విదేశీ_విధానం,_ఆర్థిక_సంస్కరణలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#జాతీయ_రహదార్ల_ప్రాజెక్టు,_విదేశీ_విధానం,_ఆర్థిక_సంస్కరణలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4.2</span> <span>జాతీయ రహదార్ల ప్రాజెక్టు, విదేశీ విధానం, ఆర్థిక సంస్కరణలు</span> </div> </a> <ul id="toc-జాతీయ_రహదార్ల_ప్రాజెక్టు,_విదేశీ_విధానం,_ఆర్థిక_సంస్కరణలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-2001_పార్లమెంటు_దాడి" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#2001_పార్లమెంటు_దాడి"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4.3</span> <span>2001 పార్లమెంటు దాడి</span> </div> </a> <ul id="toc-2001_పార్లమెంటు_దాడి-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-2002_గుజరాత్_హింసాకాండ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#2002_గుజరాత్_హింసాకాండ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4.4</span> <span>2002 గుజరాత్ హింసాకాండ</span> </div> </a> <ul id="toc-2002_గుజరాత్_హింసాకాండ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-2004_సార్వత్రిక_ఎన్నికలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#2004_సార్వత్రిక_ఎన్నికలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>2004 సార్వత్రిక ఎన్నికలు</span> </div> </a> <ul id="toc-2004_సార్వత్రిక_ఎన్నికలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-తరువాత_జీవితం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#తరువాత_జీవితం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>తరువాత జీవితం</span> </div> </a> <ul id="toc-తరువాత_జీవితం-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-భారత_అత్యుత్తమ_వ్యక్తిగా_ఎంపిక" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#భారత_అత్యుత్తమ_వ్యక్తిగా_ఎంపిక"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>భారత అత్యుత్తమ వ్యక్తిగా ఎంపిక</span> </div> </a> <ul id="toc-భారత_అత్యుత్తమ_వ్యక్తిగా_ఎంపిక-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ఆరోగ్య_సమస్యలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ఆరోగ్య_సమస్యలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>ఆరోగ్య సమస్యలు</span> </div> </a> <ul id="toc-ఆరోగ్య_సమస్యలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-వ్యక్తిగత_జీవితం,_అభిరుచులు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#వ్యక్తిగత_జీవితం,_అభిరుచులు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>వ్యక్తిగత జీవితం, అభిరుచులు</span> </div> </a> <ul id="toc-వ్యక్తిగత_జీవితం,_అభిరుచులు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-పురస్కారాలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#పురస్కారాలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>పురస్కారాలు</span> </div> </a> <ul id="toc-పురస్కారాలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-నిర్వహించిన_పదవులు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#నిర్వహించిన_పదవులు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>నిర్వహించిన పదవులు</span> </div> </a> <ul id="toc-నిర్వహించిన_పదవులు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-రచనలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#రచనలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>రచనలు</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-రచనలు-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>రచనలు ఉపవర్గాన్ని టాగుల్ చెయ్యి</span> </button> <ul id="toc-రచనలు-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-సామాజిక,_రాజకీయ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#సామాజిక,_రాజకీయ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.1</span> <span>సామాజిక, రాజకీయ</span> </div> </a> <ul id="toc-సామాజిక,_రాజకీయ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-జీవితచరిత్రలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#జీవితచరిత్రలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.2</span> <span>జీవితచరిత్రలు</span> </div> </a> <ul id="toc-జీవితచరిత్రలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-కవితలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#కవితలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.3</span> <span>కవితలు</span> </div> </a> <ul id="toc-కవితలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ప్రసంగాలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ప్రసంగాలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.4</span> <span>ప్రసంగాలు</span> </div> </a> <ul id="toc-ప్రసంగాలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ఇవి_కూడా_చదవండి" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ఇవి_కూడా_చదవండి"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>ఇవి కూడా చదవండి</span> </div> </a> <ul id="toc-ఇవి_కూడా_చదవండి-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-మూలాలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#మూలాలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>మూలాలు</span> </div> </a> <ul id="toc-మూలాలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ఇతర_లింకులు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ఇతర_లింకులు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>ఇతర లింకులు</span> </div> </a> <ul id="toc-ఇతర_లింకులు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="విషయ సూచిక" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">అటల్ బిహారీ వాజపేయి</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 81 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-81" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">81 భాషలు</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="మంచి వ్యాసాలు"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – ఇంగ్లీష్" lang="en" hreflang="en" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ఇంగ్లీష్" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9F%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%AF%E0%A5%80" title="अटल बिहारी वाजपेयी – హిందీ" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अटल बिहारी वाजपेयी" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="హిందీ" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%9F%E0%B2%B2%E0%B3%8D_%E0%B2%AC%E0%B2%BF%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%9C%E0%B2%AA%E0%B3%87%E0%B2%AF%E0%B2%BF" title="ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ – కన్నడ" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="కన్నడ" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%9F%E0%AE%B2%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AE%BE%E0%AE%B0%E0%AE%BF_%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%9A%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BE%E0%AE%AF%E0%AF%8D" title="அடல் பிகாரி வாச்பாய் – తమిళము" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அடல் பிகாரி வாச்பாய்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="తమిళము" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%9F%E0%B5%BD_%E0%B4%AC%E0%B4%BF%E0%B4%B9%E0%B4%BE%E0%B4%B0%E0%B4%BF_%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%87%E0%B4%AF%E0%B4%BF" title="അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയി – మలయాళం" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="మలయాళం" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9F%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%AF%E0%A5%80" title="अटल बिहारी वाजपेयी – ఆంగిక" lang="anp" hreflang="anp" data-title="अटल बिहारी वाजपेयी" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ఆంగిక" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%AA%D8%A7%D9%84_%D8%A8%D9%8A%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%8A_%D9%81%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%8A%D9%8A" title="أتال بيهاري فاجبايي – అరబిక్" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أتال بيهاري فاجبايي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="అరబిక్" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84_%D8%A8%D9%8A%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%89_%D9%81%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%8A%D9%89" title="اتال بيهارى فاجبايى – ఈజిప్షియన్ అరబిక్" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اتال بيهارى فاجبايى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="ఈజిప్షియన్ అరబిక్" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%9F%E0%A6%B2_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A7%80_%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%80" title="অটল বিহাৰী বাজপায়ী – అస్సామీస్" lang="as" hreflang="as" data-title="অটল বিহাৰী বাজপায়ী" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="అస్సామీస్" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9F%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%AF%E0%A5%80" title="अटल बिहारी वाजपेयी – అవధి" lang="awa" hreflang="awa" data-title="अटल बिहारी वाजपेयी" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="అవధి" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vacpai" title="Atal Bihari Vacpai – అజర్బైజాని" lang="az" hreflang="az" data-title="Atal Bihari Vacpai" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="అజర్బైజాని" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%BB_%D0%91%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D0%92%D0%B0%D0%B4%D0%B6%D0%BF%D0%B0%D1%96" title="Атал Біхары Ваджпаі – బెలారుషియన్" lang="be" hreflang="be" data-title="Атал Біхары Ваджпаі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="బెలారుషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9F%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%AF%E0%A5%80" title="अटल बिहारी वाजपेयी – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="अटल बिहारी वाजपेयी" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%9F%E0%A6%B2_%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%80_%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A6%AA%E0%A7%87%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A7%80" title="অটল বিহারী বাজপেয়ী – బంగ్లా" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অটল বিহারী বাজপেয়ী" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="బంగ్లా" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – కాటలాన్" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="కాటలాన్" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Atal_Bih%C3%A1r%C3%AD_V%C3%A1d%C5%BEpej%C3%AD" title="Atal Bihárí Vádžpejí – చెక్" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Atal Bihárí Vádžpejí" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="చెక్" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – డానిష్" lang="da" hreflang="da" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="డానిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – జర్మన్" lang="de" hreflang="de" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="జర్మన్" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9F%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%AF%E0%A5%80" title="अटल बिहारी वाजपेयी – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="अटल बिहारी वाजपेयी" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%84%CE%AC%CE%BB_%CE%9C%CF%80%CE%B9%CF%87%CE%AC%CF%81%CE%B9_%CE%92%CE%B1%CF%84%CE%B6%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE%AF" title="Ατάλ Μπιχάρι Βατζπαγί – గ్రీక్" lang="el" hreflang="el" data-title="Ατάλ Μπιχάρι Βατζπαγί" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="గ్రీక్" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – ఎస్పెరాంటో" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ఎస్పెరాంటో" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Atal_Behari_Vajpayee" title="Atal Behari Vajpayee – స్పానిష్" lang="es" hreflang="es" data-title="Atal Behari Vajpayee" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="స్పానిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – బాస్క్యూ" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="బాస్క్యూ" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%A7%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="آتال بیهاری واجپایی – పర్షియన్" lang="fa" hreflang="fa" data-title="آتال بیهاری واجپایی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="పర్షియన్" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – ఫిన్నిష్" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ఫిన్నిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – ఫ్రెంచ్" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ఫ్రెంచ్" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9F%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%AF%E0%A5%80" title="अटल बिहारी वाजपेयी – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="अटल बिहारी वाजपेयी" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%85%E0%AA%9F%E0%AA%B2_%E0%AA%AC%E0%AA%BF%E0%AA%B9%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AB%80_%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%9C%E0%AA%AA%E0%AB%87%E0%AA%AF%E0%AB%80" title="અટલ બિહારી વાજપેયી – గుజరాతి" lang="gu" hreflang="gu" data-title="અટલ બિહારી વાજપેયી" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="గుజరాతి" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%98%D7%90%D7%9C_%D7%91%D7%99%D7%94%D7%90%D7%A8%D7%99_%D7%95%D7%90%D7%92%27%D7%A4%D7%90%D7%99%D7%99" title="אטאל ביהארי ואג'פאיי – హిబ్రూ" lang="he" hreflang="he" data-title="אטאל ביהארי ואג'פאיי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="హిబ్రూ" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BF%D5%A1%D5%AC_%D4%B2%D5%AB%D5%B0%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%8E%D5%A1%D5%BB%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%AB" title="Ատալ Բիհարի Վաջպայի – ఆర్మేనియన్" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ատալ Բիհարի Վաջպայի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ఆర్మేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – ఇండోనేషియన్" lang="id" hreflang="id" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ఇండోనేషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – ఈడో" lang="io" hreflang="io" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ఈడో" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – ఐస్లాండిక్" lang="is" hreflang="is" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ఐస్లాండిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – ఇటాలియన్" lang="it" hreflang="it" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ఇటాలియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%82%BF%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%83%93%E3%83%8F%E3%83%BC%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%BB%E3%83%B4%E3%82%A1%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%83%9A%E3%83%BC%E3%82%A4%E3%83%BC" title="アタル・ビハーリー・ヴァージペーイー – జపనీస్" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アタル・ビハーリー・ヴァージペーイー" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="జపనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A_%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%AF%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%98" title="ატალ ბიჰარი ვაჯპაი – జార్జియన్" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ატალ ბიჰარი ვაჯპაი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="జార్జియన్" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%ED%83%88_%EB%B9%84%ED%95%98%EB%A6%AC_%EB%B0%94%EC%A7%80%ED%8C%8C%EC%9D%B4" title="아탈 비하리 바지파이 – కొరియన్" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아탈 비하리 바지파이" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="కొరియన్" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9F%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%88" title="अटल बिहारी वाजपेई – కాశ్మీరి" lang="ks" hreflang="ks" data-title="अटल बिहारी वाजपेई" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="కాశ్మీరి" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – కుర్దిష్" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="కుర్దిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – లాటిన్" lang="la" hreflang="la" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="లాటిన్" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – లక్సెంబర్గిష్" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="లక్సెంబర్గిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Atals_Bih%C4%81ri_V%C4%81d%C5%BEpej%C4%AB" title="Atals Bihāri Vādžpejī – లాట్వియన్" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Atals Bihāri Vādžpejī" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="లాట్వియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9F%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%AF%E0%A5%80" title="अटल बिहारी वाजपेयी – మైథిలి" lang="mai" hreflang="mai" data-title="अटल बिहारी वाजपेयी" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="మైథిలి" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%BB_%D0%92%D0%B0%D0%B6%D0%BF%D0%B8" title="Атал Важпи – మంగోలియన్" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Атал Важпи" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="మంగోలియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9F%E0%A4%B2%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%AF%E0%A5%80" title="अटलबिहारी वाजपेयी – మరాఠీ" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अटलबिहारी वाजपेयी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="మరాఠీ" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – మలయ్" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="మలయ్" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%A7%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="آتال بیهاری واجپایی – మాసన్‌దెరాని" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="آتال بیهاری واجپایی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="మాసన్‌దెరాని" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9F%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%AF%E0%A5%80" title="अटल बिहारी वाजपेयी – నేపాలి" lang="ne" hreflang="ne" data-title="अटल बिहारी वाजपेयी" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="నేపాలి" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – డచ్" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="డచ్" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – నార్వేజియాన్ న్యోర్స్క్" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="నార్వేజియాన్ న్యోర్స్క్" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – నార్వేజియన్ బొక్మాల్" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="నార్వేజియన్ బొక్మాల్" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%85%E0%AC%9F%E0%AC%B3_%E0%AC%AC%E0%AC%BF%E0%AC%B9%E0%AC%BE%E0%AC%B0%E0%AD%80_%E0%AC%AC%E0%AC%BE%E0%AC%9C%E0%AC%AA%E0%AD%87%E0%AD%9F%E0%AD%80" title="ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ – ఒడియా" lang="or" hreflang="or" data-title="ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="ఒడియా" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A8%9F%E0%A8%B2_%E0%A8%AC%E0%A8%BF%E0%A8%B9%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A9%80_%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%9C%E0%A8%AA%E0%A8%BE%E0%A8%88" title="ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ – పంజాబీ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="పంజాబీ" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – పోలిష్" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="పోలిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%B9%D9%84_%D8%A8%DB%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="اٹل بہاری واجپائی – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="اٹل بہاری واجپائی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%84_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%8A_%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%BE%D8%A7%DB%8C" title="اتل بهاري واجپای – పాష్టో" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اتل بهاري واجپای" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="పాష్టో" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – పోర్చుగీస్" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="పోర్చుగీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Atal_Behari_Vajpayee" title="Atal Behari Vajpayee – కెచువా" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Atal Behari Vajpayee" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="కెచువా" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – రోమేనియన్" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="రోమేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B4%D0%B6%D0%BF%D0%B0%D0%B8,_%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%BB_%D0%91%D0%B8%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B8" title="Ваджпаи, Атал Бихари – రష్యన్" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ваджпаи, Атал Бихари" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="రష్యన్" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%9F%E0%A4%B2_%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%AF%E0%A5%80" title="अटल बिहारी वाजपेयी – సంస్కృతం" lang="sa" hreflang="sa" data-title="अटल बिहारी वाजपेयी" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="సంస్కృతం" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9A%E1%B1%B4%E1%B1%9A%E1%B1%9E_%E1%B1%B5%E1%B1%A4%E1%B1%A6%E1%B1%9F%E1%B1%A8%E1%B1%A4_%E1%B1%B5%E1%B1%9F%E1%B1%A1%E1%B1%BD%E1%B1%AF%E1%B1%AE%E1%B1%AD%E1%B1%A4" title="ᱚᱴᱚᱞ ᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱵᱟᱡᱽᱯᱮᱭᱤ – సంతాలి" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱚᱴᱚᱞ ᱵᱤᱦᱟᱨᱤ ᱵᱟᱡᱽᱯᱮᱭᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="సంతాలి" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – స్కాట్స్" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="స్కాట్స్" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – సేర్బో-క్రొయేషియన్" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="సేర్బో-క్రొయేషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%B9%D9%84_%D8%A8%DB%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="اٹل بہاری واجپائی – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="اٹل بہاری واجپائی" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – అల్బేనియన్" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="అల్బేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%BB_%D0%91%D0%B8%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B8_%D0%92%D0%B0%D1%9F%D0%BF%D0%B0%D1%98%D0%B8" title="Атал Бихари Ваџпаји – సెర్బియన్" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Атал Бихари Ваџпаји" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="సెర్బియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – స్వీడిష్" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="స్వీడిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%9F%E0%B2%B2%E0%B3%8D_%E0%B2%AC%E0%B2%BF%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%9C%E0%B2%AA%E0%B3%87%E0%B2%AF%E0%B2%BF" title="ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ – తుళు" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="తుళు" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%BB_%D0%91%D0%B8%D2%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8_%D0%92%D0%B0%D2%B7%D0%BF%D0%BE%D3%A3" title="Атал Биҳари Ваҷпоӣ – తజిక్" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Атал Биҳари Ваҷпоӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="తజిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%8F%E0%B8%B1%E0%B8%A5_%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B5_%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A2%E0%B8%B5" title="อฏัล พิหารี วาชเปยี – థాయ్" lang="th" hreflang="th" data-title="อฏัล พิหารี วาชเปยี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="థాయ్" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – టర్కిష్" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="టర్కిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B0%D0%BB_%D0%91%D1%96%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%96_%D0%92%D0%B0%D0%B4%D0%B6%D0%BF%D0%B0%D1%97" title="Атал Бігарі Ваджпаї – ఉక్రెయినియన్" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Атал Бігарі Ваджпаї" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ఉక్రెయినియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%B9%D9%84_%D8%A8%DB%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C" title="اٹل بہاری واجپائی – ఉర్దూ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اٹل بہاری واجپائی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ఉర్దూ" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – ఉజ్బెక్" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ఉజ్బెక్" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – వియత్నామీస్" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="వియత్నామీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E5%A1%94%E5%B0%94%C2%B7%E6%AF%94%E5%93%88%E9%87%8C%C2%B7%E7%93%A6%E6%9D%B0%E5%B8%95%E4%BC%8A" title="阿塔尔·比哈里·瓦杰帕伊 – వు చైనీస్" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="阿塔尔·比哈里·瓦杰帕伊" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="వు చైనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" title="Atal Bihari Vajpayee – యోరుబా" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Atal Bihari Vajpayee" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="యోరుబా" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E5%A1%94%E5%B0%94%C2%B7%E6%AF%94%E5%93%88%E9%87%8C%C2%B7%E7%93%A6%E6%9D%B0%E5%B8%95%E4%BC%8A" title="阿塔尔·比哈里·瓦杰帕伊 – చైనీస్" lang="zh" hreflang="zh" data-title="阿塔尔·比哈里·瓦杰帕伊" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="చైనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q233289#sitelinks-wikipedia" title="భాషాలింకులను మార్చు" class="wbc-editpage">లంకెలను మార్చు</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="పేరుబరులు"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" title="విషయపు పేజీని చూడండి [c]" accesskey="c"><span>వ్యాసం</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" rel="discussion" title="విషయపు పేజీ గురించి చర్చ [t]" accesskey="t"><span>చర్చ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">తెలుగు</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="చూపులు"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF"><span>చదువు</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF&action=edit" title="ఈ పేజీని సంరక్షించారు. మీరు దీని మూలాన్ని చూడవచ్చు [e]" accesskey="e"><span>మూలాన్ని చూడు</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF&action=history" title="ఈ పేజీ మునుపటి కూర్పులు [h]" accesskey="h"><span>చరిత్ర</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="పరికరాల పెట్టె" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">పరికరాల పెట్టె</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">పరికరాలు</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">సైడ్‌బార్‌ లోకి తరలించు</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">దాచు</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="మరిన్ని ఎంపికలు" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF"><span>చదువు</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF&action=edit"><span>మూలాన్ని చూడు</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF&action=history"><span>చరిత్ర</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> సాధారణం </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81/%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" title="ఇక్కడికి లింకై ఉన్న అన్ని వికీ పేజీల జాబితా [j]" accesskey="j"><span>ఇక్కడికి లింకున్న పేజీలు</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81/%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" rel="nofollow" title="ఈ పేజీకి లింకై ఉన్న పేజీల్లో జరిగిన ఇటీవలి మార్పులు [k]" accesskey="k"><span>సంబంధిత మార్పులు</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/వికీపీడియా:ఫైల్_ఎక్కింపు_విజర్డు" title="దస్త్రాలను ఎక్కించండి [u]" accesskey="u"><span>దస్త్రపు ఎక్కింపు</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక పేజీలన్నిటి జాబితా [q]" accesskey="q"><span>ప్రత్యేక పేజీలు</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF&oldid=4347203" title="ఈ పేజీకి చెందిన ఈ కూర్పుకు శాశ్వత లింకు"><span>శాశ్వత లింకు</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF&action=info" title="ఈ పేజీ గురించి మరింత సమాచారం"><span>పేజీ సమాచారం</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:CiteThisPage&page=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF&id=4347203&wpFormIdentifier=titleform" title="ఈ పేజీని ఎలా ఉల్లేఖించాలనే దానిపై సమాచారం"><span>ఈ పేజీని ఉల్లేఖించండి</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fte.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B0%2585%25E0%25B0%259F%25E0%25B0%25B2%25E0%25B1%258D_%25E0%25B0%25AC%25E0%25B0%25BF%25E0%25B0%25B9%25E0%25B0%25BE%25E0%25B0%25B0%25E0%25B1%2580_%25E0%25B0%25B5%25E0%25B0%25BE%25E0%25B0%259C%25E0%25B0%25AA%25E0%25B1%2587%25E0%25B0%25AF%25E0%25B0%25BF"><span>పొట్టి URL ని పొందండి</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:QrCode&url=https%3A%2F%2Fte.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B0%2585%25E0%25B0%259F%25E0%25B0%25B2%25E0%25B1%258D_%25E0%25B0%25AC%25E0%25B0%25BF%25E0%25B0%25B9%25E0%25B0%25BE%25E0%25B0%25B0%25E0%25B1%2580_%25E0%25B0%25B5%25E0%25B0%25BE%25E0%25B0%259C%25E0%25B0%25AA%25E0%25B1%2587%25E0%25B0%25AF%25E0%25B0%25BF"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ముద్రణ/ఎగుమతి </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%A3&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF"><span>ఓ పుస్తకాన్ని సృష్టించండి</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:DownloadAsPdf&page=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF&action=show-download-screen"><span>PDF రూపంలో దించుకోండి</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF&printable=yes" title="ఈ పేజీకి ముద్రించుకోదగ్గ కూర్పు [p]" accesskey="p"><span>అచ్చుతీయదగ్గ కూర్పు</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ఇతర ప్రాజెక్టులలో </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Atal_Bihari_Vajpayee" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://te.wikiquote.org/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%96%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" hreflang="te"><span>వికీవ్యాఖ్య</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q233289" title="ఈ పేజీకి జత చేసి ఉన్న వికీడేటా పేజీకి లంకె [g]" accesskey="g"><span>వికీడేటా అంశం</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Appearance</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">సైడ్‌బార్‌ లోకి తరలించు</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">దాచు</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">వికీపీడియా నుండి</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="te" dir="ltr"><table class="infobox vcard" style="width:20em; font-size:90%; text-align:left; padding-left:0.5em; padding-right:0.5em;"> <tbody><tr> <td colspan="2" class="fn" style="text-align:center; font-size:140%; font-weight:bold;"><span class="fn">అటల్ బిహారీ వాజపేయి<br /><small>अटल बिहारी वाजपेयी</small></span> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Ab_vajpayee.jpg" class="mw-file-description" title="అటల్ బిహారీ వాజపేయి"><img alt="అటల్ బిహారీ వాజపేయి" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Ab_vajpayee.jpg/180px-Ab_vajpayee.jpg" decoding="async" width="180" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Ab_vajpayee.jpg/270px-Ab_vajpayee.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Ab_vajpayee.jpg/360px-Ab_vajpayee.jpg 2x" data-file-width="367" data-file-height="509" /></a></span><br /> <p><small></small> </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; font-size:110%;"><hr /><div style="background:lavender; font-weight:bold">11వ భారత <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="ప్రధానమంత్రి">ప్రధానమంత్రి</a> (1వ దఫా)</div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-bottom:none; text-align:center;"><b>పదవిలో</b><br />16 మే 1996 – 1 జూన్ 1996 </td></tr> <tr> <th>మునుపు </th> <td><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF_%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F_%E0%B0%A8%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="పాములపర్తి వెంకట నరసింహారావు">పాములపర్తి వెంకట నరసింహారావు</a> </td></tr> <tr> <th>తరువాత </th> <td><a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B1%86%E0%B0%9A%E0%B1%8D.%E0%B0%A1%E0%B0%BF.%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%97%E0%B1%8C%E0%B0%A1" title="హెచ్.డి.దేవెగౌడ">హెచ్.డి.దేవెగౌడ</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; font-size:110%;"><hr /><div style="background:lavender; font-weight:bold">14వ భారత <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="ప్రధానమంత్రి">ప్రధానమంత్రి</a> (2వ దఫా)</div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="border-bottom:none; text-align:center;"><b>పదవిలో</b><br />19 మార్చి 1998 – 22 మే 2004 </td></tr> <tr> <th>మునుపు </th> <td><a href="/wiki/%E0%B0%90.%E0%B0%95%E0%B1%86.%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D" title="ఐ.కె.గుజ్రాల్">ఐ.కె.గుజ్రాల్</a> </td></tr> <tr> <th>తరువాత </th> <td><a href="/wiki/%E0%B0%A1%E0%B0%BE.%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%B9%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="డా.మన్మోహన్ సింగ్">డా.మన్మోహన్ సింగ్</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2"><hr /> </td></tr> <tr> <th>జననం </th> <td><span style="display:none">(<span class="bday">1924-12-25</span>)</span>1924 డిసెంబరు 25<br /><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AC%E0%B0%9F%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="బటేశ్వర్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">బటేశ్వర్</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="ఆగ్రా జిల్లా">ఆగ్రా జిల్లా</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D" title="ఉత్తర ప్రదేశ్">ఉత్తర ప్రదేశ్</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%B7%E0%B1%8D_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="బ్రిటీష్ రాజ్">బ్రిటీష్ ఇండియా</a> </td></tr> <tr> <th>మరణం </th> <td>2018 ఆగస్టు 16<span style="display:none">(2018-08-16)</span> (వయసు 93)<br /><a href="/wiki/%E0%B0%A2%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%80" title="ఢిల్లీ">ఢిల్లీ</a> </td></tr> <tr> <th>రాజకీయ పార్టీ </th> <td><a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80" title="భారతీయ జనతా పార్టీ">భారతీయ జనతా పార్టీ</a> </td></tr> <tr> <th>వృత్తి </th> <td><a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="రాజకీయ నాయకుడు">రాజకీయ నాయకుడు</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%BF" title="కవి">కవి</a> </td></tr> <tr> <th>మతం </th> <td><a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%82%E0%B0%AE%E0%B0%A4%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="హిందూమతము">హిందూమతము</a> </td></tr> <tr> <th>సంతకం </th> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Atal_Bihari_Vajpayee%27s_Autograph_in_Hindi.jpg" class="mw-file-description" title="అటల్ బిహారీ వాజపేయి's signature"><img alt="అటల్ బిహారీ వాజపేయి's signature" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Atal_Bihari_Vajpayee%27s_Autograph_in_Hindi.jpg/128px-Atal_Bihari_Vajpayee%27s_Autograph_in_Hindi.jpg" decoding="async" width="128" height="43" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Atal_Bihari_Vajpayee%27s_Autograph_in_Hindi.jpg/192px-Atal_Bihari_Vajpayee%27s_Autograph_in_Hindi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/02/Atal_Bihari_Vajpayee%27s_Autograph_in_Hindi.jpg 2x" data-file-width="256" data-file-height="85" /></a></span> </td></tr> <tr> <th>వెబ్‌సైటు </th> <td><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.atalbiharivajpayee.in">http://www.atalbiharivajpayee.in</a> </td></tr> </tbody></table> <p><b>అటల్ బిహారీ వాజపేయి</b> (1924 <a href="/wiki/%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%B0%E0%B1%8D_25" title="డిసెంబర్ 25">డిసెంబర్ 25</a> - 2018 <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%97%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%81_16" class="mw-redirect" title="ఆగస్టు 16">ఆగస్టు 16</a>) <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D" title="మధ్య ప్రదేశ్">మధ్య ప్రదేశ్</a> లోని <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="గ్వాలియర్">గ్వాలియర్లో</a> జన్మించిన అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80" title="భారతీయ జనతా పార్టీ">భారతీయ జనతా పార్టీ</a> తరపున <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="ప్రధాన మంత్రి">ప్రధాన మంత్రి</a> పదవిని పొందిన నాయకుడు. ఈయన <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B9%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="బ్రహ్మచారి">బ్రహ్మచారి</a>. ఇతను మొదటిసారిగా రెండవ <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD" title="లోక్‌సభ">లోక్‌సభకు</a> ఎన్నికయ్యారు. మధ్యలో 3వ, 9వ లోక్‌సభలకు తప్పించి 14వ లోక్‌సభ ముగిసేవరకు పార్లమెంటుకు ప్రాతినిధ్యం వహించారు. ఆయన రెండుసార్లు <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%B8%E0%B0%AD" title="రాజ్యసభ">రాజ్యసభకు</a> కూడా ఎన్నికయ్యారు. 1968 నుండి 1973 వరకు <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80" class="mw-redirect" title="జనసంఘ్ పార్టీ">జనసంఘ్ పార్టీకి</a> అధ్యక్షుడిగా పనిచేసి, 1980 నుండి 1986 వరకు <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80" title="భారతీయ జనతా పార్టీ">భారతీయ జనతా పార్టీకి</a> వ్యవస్థాపక అధ్యక్షుడిగా పనిచేశారు. <a href="/wiki/1996" title="1996">1996లో</a> తొలిసారిగా ప్రధానమంత్రి పదవి యోగం లభించినా అది 13 రోజులకే పరిమితమైంది. <a href="/wiki/1998" title="1998">1998లో</a> రెండో పర్యాయం ప్రధానమంత్రి పదవి పొంది 13 మాసాలు పాలించారు. <a href="/wiki/1999" title="1999">1999లో</a> 13వ లోక్‌సభ ఎన్నికల అనంతరం మరోసారి <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="ప్రధానమంత్రి">ప్రధానమంత్రి</a> పదవి చేపట్టి <a href="/wiki/2004" title="2004">2004</a> వరకు పదవిలో ఉన్నారు. అలుపెరుగని ఈ రాజకీయ నాయకుడికి <a href="/wiki/1994" title="1994">1994లో</a> <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%AE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%85%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B1%81" title="ఉత్తమ పార్లమెంటేరియన్ అవార్డు">ఉత్తమ పార్లమెంటేరియన్ అవార్డు</a> లభించింది. మొదటి కాంగ్రేసేతర ప్రభుత్వమైన <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%BF" title="మొరార్జీ దేశాయి">మొరార్జీ దేశాయ్</a> మంత్రివర్గంలో విదేశీ వ్యవహారాల శాఖను నిర్వహించారు. అనారోగ్య కారణాల వల్ల క్రియాశీల రాజకీయాలనుండి తప్పుకున్నారు. ఆయన దేశానికి చేసిన విశేష సేవలకు గాను భారత ప్రభుత్వం మార్చిి <a href="/wiki/%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%B0%E0%B1%8D_24" title="డిసెంబర్ 24">12,</a> <a href="/wiki/2014" title="2014">2015లో</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A8" title="భారతరత్న">భారతరత్న</a> పురస్కారాన్ని ప్రకటించింది.<sup id="cite_ref-[[ఆంధ్రజ్యోతి]]-భారతరత్న_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-[[ఆంధ్రజ్యోతి]]-భారతరత్న-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఆయన పుట్టినరోజు అయిన <a href="/wiki/%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%B0%E0%B1%8D_25" title="డిసెంబర్ 25">డిసెంబర్ 25ను</a> <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%A8%E0%B0%BE_%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%82" title="సుపరిపాలనా దినం">సుపరిపాలనా దినంగా</a> భారత ప్రభుత్వం ప్రకటించింది.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2015 మార్చి 27 న రాష్ట్రపతి ప్రణబ్ ముఖర్జీ, వాజపేయికి దేశ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A8" title="భారతరత్న">భారతరత్న</a> ప్రదానం చేసారు. అనారోగ్యంతో పూర్తిగా మంచంపై ఉన్న వాజపేయికి భారత రత్న ప్రదానం చేయడానికి స్వయంగా రాష్ట్రపతే వాజపేయి నివాసానికి తరలి వెళ్ళారు<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ప్రారంభ_జీవితం,_విద్య"><span id=".E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B0.82.E0.B0.AD_.E0.B0.9C.E0.B1.80.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B0.82.2C_.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A6.E0.B1.8D.E0.B0.AF"></span>ప్రారంభ జీవితం, విద్య</h2></div> <p>అటల్ బిహారీ వాజపేయి <a href="/wiki/%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%B0%E0%B1%8D_25" title="డిసెంబర్ 25">డిసెంబర్ 25</a>,<a href="/wiki/1924" title="1924">1924</a> న <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="గ్వాలియర్">గ్వాలియర్</a> లోని ఒక మధ్యతరగతి బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించాడు. ఆయన తల్లిదండ్రులు కృష్ణాదేవి, కృష్ణబిహారీ వాజపేయి. ఆయన తాత పండిట్ శ్యాం లాల్ వాజపేయి వారి పూర్వీకుల నివాస ప్రాంతమైన <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D" title="ఉత్తర ప్రదేశ్">ఉత్తర ప్రదేశ్</a> లోని బటేశ్వర్ నుండి గ్వాలియర్ లోని మొరీనాకు <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8" title="వలస">వలస</a> వెళ్ళాడు. ఆయన తండ్రి కృష్ణబిహారీ వాజపేయి <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="గ్వాలియర్">గ్వాలియర్</a> ప్రాంతంలో ఒక <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%81" title="ఉపాధ్యాయుడు">ఉపాధ్యాయుడు</a>, కవి. వాజపేయి గ్వాలియర్ లోని సరస్వతి శిశు మందిర్ లో విద్యాభ్యాసం చేశాడు. <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="గ్వాలియర్">గ్వాలియర్</a> విక్టోరియా కళాశాల (ప్రస్తుతం లక్ష్మీబాయి కళాశాల)లో చేరి హిందీ, ఆంగ్లము, సంస్కృతంలో అత్యంత ప్రతిభావంతునిగా పట్టభద్రుడైనాడు. కాన్పూరు లోని దయానంద ఆంగ్లో వైదిక కళాశాలనుండి రాజనీతిశాస్త్రంలో ఎం.ఎ పట్టాను పొందాడు. ఎం.ఎ డిగ్రీని ప్రథమ శ్రేణిలో ఉత్తీర్ణులైనాడు.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-soul_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-soul-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>వాజపేయి గ్వాలియర్లో <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="ఆర్య సమాజం">ఆర్య సమాజపు</a> యువ విభాగమైన <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="ఆర్య కుమార్ సభ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">ఆర్య కుమార్ సభతో</a> తన సామాజిక కార్యశీలతను ప్రారంభించి, 1944లో ఆ విభాగానికి ప్రధాన కార్యదర్శి అయ్యాడు. ఆయన 1939 లో <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%AF%E0%B0%82%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D" title="రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘ్">రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘ్</a> (ఆర్.ఎస్.ఎస్.)లో కూడా చేరాడు. <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%B3%E0%B1%80%E0%B0%A7%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D_%E0%B0%86%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%87" title="మురళీధర్ దేవదాస్ ఆమ్టే">బాబా ఆమ్టే</a> ప్రభావంతో ఆయన 1940-44 లలో అధికార్ల శిక్షణా కేంద్రానికి హాజరైనాడు. ఆయన 1947 లో "పూర్తి స్థాయి సేవకుడు" అనగా ఆర్.ఎస్.ఎస్. ప్రచారక్ అయ్యాడు. ఆయన దేశ విభజన తర్వాత జరిగిన అల్లర్ల వల్ల న్యాయశాస్త్ర విద్యాభ్యాసాన్ని మధ్యలోనే ఆపేశాడు. </p><p>రాష్ట్రీయ స్వయంసేయక్ సంఘ్ విస్తారక్ గా ఉత్తరప్రదేశ్ వెళ్ళిన వాజపేయి, అక్కడ <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%80%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%A6%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B3%E0%B1%8D_%E0%B0%89%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%AF" class="mw-redirect" title="దీన్ దయాళ్ ఉపాధ్యాయ">దీన్ దయాళ్ ఉపాధ్యాయ</a> నడుపుతున్న "రాష్ట్రధర్మ" (హిందీ మాసపత్రిక), "పాంచజన్య" (హిందీ వారపత్రిక) పత్రికలలోను, స్వదేశ్", "వీర్ అర్జున్" వంటి దిన పత్రికలలోనూ పనిచేయటం ప్రారంభించాడు. వాజపేయి జీవితాంతం <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B9%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="బ్రహ్మచారి">బ్రహ్మచారిగా</a> జీవించాడు.<sup id="cite_ref-soul_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-soul-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-outliers_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-outliers-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Jaffrelot_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Jaffrelot-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ప్రారంభ_రాజకీయ_జీవితం_(1942–1975)"><span id=".E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B0.82.E0.B0.AD_.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.9C.E0.B0.95.E0.B1.80.E0.B0.AF_.E0.B0.9C.E0.B1.80.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B0.82_.281942.E2.80.931975.29"></span>ప్రారంభ రాజకీయ జీవితం (1942–1975)</h2></div> <p>1942 ఆగస్టులో <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B1%8D_%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" class="mw-redirect" title="క్విట్ ఇండియా">క్విట్ ఇండియా</a> ఉద్యమ సమయంలో, ఆయన తన అన్న ప్రేమ్‌తో కలిసి 23 రోజుల పాటు అరెస్టయిన సందర్భంలో వాజపేయికి తొలిసారిగా రాజకీయాలతో పరిచయమేర్పడింది. ఏ విధమైన బ్రిటిష్ వ్యతిరేక ఉద్యమాలలో పాల్గొననని, క్విట్ ఇండియా ఉద్యమ నాయకులతో ఎటువంటి సంబంధాలు నెరపనని వ్రాతపూర్వకమైన హామీ యిచ్చిన తరువాతనే ఆయనను విడిచిపెట్టాడు.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1951 లో క్రొత్తగా ఏర్పడిన <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D" title="భారతీయ జనసంఘ్">భారతీయ జనసంఘ్</a> అనే హిందూ దక్షిణ పక్ష రాజకీయపార్టీలో పనిచేయడానికి, <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%80%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%A6%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B3%E0%B1%8D_%E0%B0%89%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%AF" class="mw-redirect" title="దీన్ దయాళ్ ఉపాధ్యాయ">దీన్ దయాళ్ ఉపాధ్యాయతో</a> పాటు వాజపేయిని <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D.%E0%B0%8E%E0%B0%B8%E0%B1%8D.%E0%B0%8E%E0%B0%B8%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="ఆర్.ఎస్.ఎస్">ఆర్.ఎస్.ఎస్</a> నియమించింది. ఇది ఆర్.ఎస్.ఎస్ తో కలిసి పనిచేస్తున్న రాజకీయ పార్టీ. ఆయన ఢిల్లీ కేంద్రంగా పనిచేస్తున్న పార్టీ ఉత్తర విభాగానికి జాతీయ కార్యదర్శిగా బాధ్యతలు స్వీకరించాడు. అనతికాలంలోనే <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="జనసంఘ్">జనసంఘ్</a> నాయకుడు <a href="/wiki/%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%96%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="శ్యాంప్రసాద్ ముఖర్జీ">శ్యాంప్రసాద్ ముఖర్జీ</a> అనుయాయిగా, సహాయకునిగా మారాడు. 1954 లో కాశ్మీరులో కాశ్మీరేతర భారతీయ సందర్శకులను చిన్నచూపు చూస్తున్నారన్న విషయమై నిరసన ప్రకటిస్తూ ముఖర్జీ ఆమరణ <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="నిరాహారదీక్ష (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">నిరాహారదీక్ష</a> ప్రారంభించినప్పుడు, వాజపేయి ఆయన వెంటే ఉన్నాడు. ముఖర్జీ ఈ నిరాహారదీక్షా సమయంలోనే <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="కాశ్మీరు">కాశ్మీరు</a> జైలులో మరణించాడు. 1957లో వాజపేయి బల్రామ్‌ఫూర్ నియోజకవర్గం నుండి లోక్‌సభకు ఎన్నికయ్యాడు. ఆయన వాగ్ధాటి మూలంగా, అప్పటి ప్రధాని <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%B5%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%B9%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%82" class="mw-redirect" title="జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ">జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ</a> ఏదో ఒకరోజు వాజపేయి దేశ ప్రధాని అవుతాడని ఊహించాడు.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ఆయనకు గల వాగ్ధాటి, సంస్థాగతమైన నైపుణ్యాల కారణంగా జనసంఘ్‌లో ముఖ్యనేతగా ఎదిగాడు. <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%80%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%A6%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B3%E0%B1%8D_%E0%B0%89%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%AF" class="mw-redirect" title="దీన్ దయాళ్ ఉపాధ్యాయ">దీన్ దయాళ్ ఉపాధ్యాయ</a> మరణానంతరం జనసంఘ్ మొత్తం బాధ్యత, యువ వాజపేయిపై పడింది. 1968 లో <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="జనసంఘ్">జనసంఘ్</a> జాతీయ అధ్యక్షునిగా ఎదిగాడు. <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%80_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%96%E0%B1%8D" title="నానాజీ దేశ్‌ముఖ్">నానాజీ దేశ్‌ముఖ్</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%A7%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="బాల్‌రాజ్ మధోక్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">బాల్‌రాజ్ మధోక్</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%80" title="లాల్ కృష్ణ అద్వానీ">లాల్ కృష్ణ అద్వానీ</a> లతో కలిసి జనసంఘ్‌ను జాతీయస్థాయి ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకునే దిశగా నడిపించాడు. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Officials_of_India_welcome_Jimmy_Carter_and_Rosalynn_Carter_during_an_arrival_ceremony_in_New_Delhi,_India_-_NARA_-_177371.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Officials_of_India_welcome_Jimmy_Carter_and_Rosalynn_Carter_during_an_arrival_ceremony_in_New_Delhi%2C_India_-_NARA_-_177371.jpg/220px-Officials_of_India_welcome_Jimmy_Carter_and_Rosalynn_Carter_during_an_arrival_ceremony_in_New_Delhi%2C_India_-_NARA_-_177371.jpg" decoding="async" width="220" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Officials_of_India_welcome_Jimmy_Carter_and_Rosalynn_Carter_during_an_arrival_ceremony_in_New_Delhi%2C_India_-_NARA_-_177371.jpg/330px-Officials_of_India_welcome_Jimmy_Carter_and_Rosalynn_Carter_during_an_arrival_ceremony_in_New_Delhi%2C_India_-_NARA_-_177371.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Officials_of_India_welcome_Jimmy_Carter_and_Rosalynn_Carter_during_an_arrival_ceremony_in_New_Delhi%2C_India_-_NARA_-_177371.jpg/440px-Officials_of_India_welcome_Jimmy_Carter_and_Rosalynn_Carter_during_an_arrival_ceremony_in_New_Delhi%2C_India_-_NARA_-_177371.jpg 2x" data-file-width="2958" data-file-height="1995" /></a><figcaption>1978లో అమెరికా అధ్యక్షుడు జిమ్మీ కార్టర్ భారత పర్యటన సందర్భంగా, అప్పటి విదేశాంగ మంత్రి, వాజపేయి (కుడివైపు చివర), అప్పటి భారత ప్రధానమంత్రి <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%BF" title="మొరార్జీ దేశాయి">మొరార్జీ దేశాయి</a> (మొదటి వరస, కుడి నుండి మూడవ వ్యక్తి)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="రాజకీయ_జీవితం_(1975–1995)"><span id=".E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.9C.E0.B0.95.E0.B1.80.E0.B0.AF_.E0.B0.9C.E0.B1.80.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B0.82_.281975.E2.80.931995.29"></span>రాజకీయ జీవితం (1975–1995)</h2></div> <p>1975, 1977 ల మధ్య, <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4_%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="భారత జాతీయ కాంగ్రేస్">భారత జాతీయ కాంగ్రెసు</a> పార్టీకి చెందిన ప్రధాని, <a href="/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%80" class="mw-redirect" title="ఇందిరాగాంధీ">ఇందిరాగాంధీ</a> ప్రవేశపెట్టిన ఎమర్జన్సీ కాలంలో అనేకమంది విపక్ష నాయకులతో పాటు అరెస్టు అయ్యాడు. 1977 లో <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4" title="సంఘసంస్కర్త">సంఘసంస్కర్త</a> <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B6%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%A3%E0%B1%8D" title="జయప్రకాశ్ నారాయణ్">జయప్రకాశ్ నారాయణ్</a>, కాంగ్రెసు పార్టీకి వ్యతిరేకంగా సంఘటితమై పోరాడటానికి, అన్ని ప్రతిపక్ష రాజకీయ పార్టీలకు ఇచ్చిన పిలుపు మేరకు, వాజపేయి జనసంఘ్‌ను క్రొత్తగా ఏర్పడిన సంకీర్ణ కూటమి, <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80" title="జనతా పార్టీ">జనతాపార్టీలో</a> విలీనం చేశాడు.<sup id="cite_ref-indianembassy.org_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-indianembassy.org-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1977 సార్వత్రిక ఎన్నికలలో <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%A2%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%80_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="న్యూఢిల్లీ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం">న్యూఢిల్లీ నుండి</a> జనతా పార్టీ విజయం తరువాత ఆయన <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="మొరార్జీ దేశాయ్">మొరార్జీ దేశాయ్</a> మంత్రివర్గంలో విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ మంత్రిగా పనిచేశాడు. విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిగా ఆయన ఐక్యరాజ్యసమితి యొక్క సర్వప్రతినిధి సభలో హిందీలో ప్రసంగించిన మొట్టమొదటి వ్యక్తిగా నిలిచాడు. 1979లో జనతా ప్రభుత్వం కూలిపోయే నాటికి వాజపేయి, స్వతంత్రంగా గౌరవప్రథమైన రాజకీయవేత్తగా, అనుభవజ్ఞుడైన నాయకునిగా ఎదిగాడు.<sup id="cite_ref-indianembassy.org_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-indianembassy.org-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1979లో మొరార్జీదేశాయ్ ప్రధానమంత్రిగా రాజీనామా చేసిన కొద్దిరోజులకే జనతాపార్టీ కూడా విఛ్ఛిన్నమైపోయింది. జనసంఘ్ నాయకులు జనతాపార్టీని సంఘటితంగా ఉంచడానికి ప్రయత్నించినా, జనతాపార్టీలోని వివిధ వర్గాల మధ్య అంతర్గత విభేదాలవల్ల విసిగిపోయి సంకీర్ణంలోనుండి బయటకు వచ్చింది. </p><p>వాజపేయి, జనసంఘ్, రాష్ట్రీయ స్వయం సేవక్ సంఘ్‌ల నుండి వచ్చిన తన సహచరులను, ముఖ్యంగా దీర్ఘకాల స్నేహితులైన <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%B2%E0%B1%8D.%E0%B0%95%E0%B1%86.%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%80" class="mw-redirect" title="ఎల్.కె.అద్వానీ">ఎల్.కె.అద్వానీ</a>, భైరాన్ సింగ్ షెకావత్ లను కలుపుకొని 1980 లో <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80" title="భారతీయ జనతా పార్టీ">భారతీయ జనతా పార్టీని</a> ఏర్పరచి, మొట్టమొదటి అధ్యక్షునిగా పనిచేసాడు. జనతా ప్రభుత్వం తర్వాత వచ్చిన ఇందిరా కాంగ్రెసు ప్రభుత్వానికి బలమైన విమర్శకునిగా అవతరించాడు. </p><p>భారతీయ జనతాపార్టీ, పంజాబ్ రాష్ట్రంలో పెరిగిపోతున్న వేర్పాటువాద తీవ్రవాదాన్ని వ్యతిరేకించినా, ఆ పరిస్థితికి అప్పటి ప్రధాని ఇందిరాగాంధీ యొక్క "విభజన, అవినీతి రాజకీయాలు జాతీయ సమైక్యత, సమగ్రతలకు ఫణంగా పెట్టి, తీవ్రవాదాన్ని ప్రోత్సహించాయి" అని ఆరోపించింది.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> భారతీయ జనతా పార్టీ <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="ఆపరేషన్ బ్లూస్టార్">ఆపరేషన్ బ్లూ స్టార్ను</a> వ్యతిరేకించింది. 1984 లో ఇద్దరు సిక్కు అంగరక్షకులచే ఇందిరాగాంధీ హత్యకు గురైన తదుపరి ఢిల్లీలో <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="సిక్కు">సిక్కుల</a> పై జరిగిన దాడులను తీవ్రంగా ఖండించింది.<sup id="cite_ref-bbconthisday_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-bbconthisday-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1984 ఎన్నికలలో బి.జె.పి లోక్‌సభలో రెండు సీట్లను మాత్రమే పొందింది. ఆ కాలంలో వాజపేయి బి.జె.పి అధ్యక్షునిగా, విపక్ష నాయకునిగా కొనసాగాడు. </p><p>అయోధ్యలో రామమందిరం నిర్మాణం కోసం, <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%82_%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B0%A4%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="విశ్వహిందూ పరిషత్">విశ్వహిందూ పరిషత్</a>, ఆర్.ఎస్.ఎస్ కార్యకర్తలు కలసి చేపట్టిన <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B0%82" title="అయోధ్య వివాదం">రామ జన్మభూమి మందిర ఉద్యమానికి</a> భారతీయ జనతా పార్టీ రాజకీయ గళాన్నిచ్చింది. </p><p>1995 మార్చిలో <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%9C%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%8D" title="గుజరాత్">గుజరాత్</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0" title="మహారాష్ట్ర">మహారాష్ట్రలలో</a> జరిగిన శాసనసభ ఎన్నికలలో విజయం సాధించింది. 1994లో <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A3%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B0%95" title="కర్ణాటక">కర్ణాటకలో</a> జరిగిన అసెంభ్లీ ఎన్నికలలో మంచి విజయాలుసాధించింది. ఈ విధంగా జాతీయస్థాయిలో పెద్ద రాజకీయ పార్టీగా అవతరించింది. 1995 నవంబరులో ముంబాయిలో జరిగిన బి.జె.పి సమావేశంలో బి.జె.పి అధ్యక్షుడైన <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%80" title="లాల్ కృష్ణ అద్వానీ">లాల్ కృష్ణ అద్వానీ</a> వాజపేయిని ప్రధానమంత్రి అభ్యర్థిగా ప్రకటించాడు. 1996 మే నెలలో జరిగిన పార్లమెంటు ఎన్నికలలో బి.జె.పి విజయం సాధించింది.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="భారత_ప్రధానమంత్రిగా_(1996_to_2004)"><span id=".E0.B0.AD.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B0.A4_.E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.A7.E0.B0.BE.E0.B0.A8.E0.B0.AE.E0.B0.82.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.97.E0.B0.BE_.281996_to_2004.29"></span>భారత ప్రధానమంత్రిగా (1996 to 2004)</h2></div> <p>వాజపేయి 1996 నుండి 2004 ల మధ్య మూడు పర్యాయాలు ప్రధానమంత్రిగా బాధ్యతలు నిర్వహించాడు. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="తొలి_పర్యాయం:_మే_1996"><span id=".E0.B0.A4.E0.B1.8A.E0.B0.B2.E0.B0.BF_.E0.B0.AA.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.AF.E0.B0.82:_.E0.B0.AE.E0.B1.87_1996"></span>తొలి పర్యాయం: మే 1996</h3></div> <p>సానుకూల జాతీయవాద భావజాలపు ప్రభావంతో భారతీయ జనతాపార్టీ 1995లో బలమైన పార్టీగా అవతరించింది. 1996 సార్వత్రిక ఎన్నికలలో లోక్‌సభలో అత్యధిక స్థానాలు గెలుచుకున్న పార్టీగా బి.జె.పి అవతరించింది. ఆనాటి రాష్ట్రపతి శంకర్ దయాళ్ శర్మ, వాజపేయిని ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసేందుకు ఆహ్వానించాడు. వాజపేయి భారత 10వ ప్రధానమంత్రి అయ్యాడు. కానీ బి.జె.పి ఇతర పార్టీల మద్దతును కూడగట్టుకొవటంలో విఫలమై, వాజపాయి ప్రభుత్వం సభలో ఆధిక్యతను నిరూపించుకోలేకపోయింది. పార్లమెంటులో మెజారిటీ పొందలేమని స్పష్టమైన వెంటనే, 13 రోజుల అనంతరం వాజపేయి తన పదవికి రాజీనామా చేశాడు. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="రెండవ_పర్యాయం:_1998–1999"><span id=".E0.B0.B0.E0.B1.86.E0.B0.82.E0.B0.A1.E0.B0.B5_.E0.B0.AA.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.AF.E0.B0.82:_1998.E2.80.931999"></span>రెండవ పర్యాయం: 1998–1999</h3></div> <p>1996 నుండి 1998 ల మధ్యన రెండు <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%88%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D_%E0%B0%AB%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="యునైటెడ్ ఫ్రంట్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">యునైటెడ్ ఫ్రంట్</a> ప్రభుత్వాలు పడిపోయిన తరువాత, లోక్‌సభ రద్దై, మధ్యంతర ఎన్నికలు జరిగాయి. 1998 లో జరిగిన సార్వత్రిక ఎన్నికలలో బి.జె.పి అన్ని పార్టీల కంటే అత్యధిక స్థానాలను కైవసం చేసుకుంది. ఈ కాలంలో భావసారూప్యత కలిగిన పార్టీలన్ని బి.జె.పిలో కలిసి <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B0%A8%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%A1%E0%B1%86%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%85%E0%B0%B2%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="నేషనల్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్">నేషనల్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్గా</a> యేర్పడ్డాయి. వాజపేయి రెండవసారి ప్రధానమంత్రిగా బాధ్యతలు నిర్వహించాడు.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ఎన్.డి.ఏ <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="పార్లమెంటు">పార్లమెంటులో</a> తన మెజారిటీని నిరూపించుకుంది. ఈ ప్రభుత్వం 13 నెలల కాలం అనగా 1999 మధ్య వరకు కొనసాగింది. <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A3_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AD%E0%B1%81%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="సంకీర్ణ ప్రభుత్వం (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">సంకీర్ణ ప్రభుత్వంలో</a> భాగస్వామైన, <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%B2%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%A4" title="జయలలిత">జయలలిత</a> నాయకత్వంలోని ఆలిండియా అన్నా ద్రవిడ మున్నేట్ర కళగం (ఏ.ఐ.ఏ.డి.ఎం.కె) పార్టీ మద్దతు ఉపసంహరించిన కారణంగా ఈ ప్రభుత్వం మెజారిటీని కోల్పోయింది.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1999 ఏప్రిల్ 17 లో జరిగిన విశ్వాస పరీక్షలో ఒక ఓటుతో ఓడిపోయింది. విపక్షాలలో ఎవరూ ప్రభుత్వం యేర్పాటుకు అవసరమైన స్పష్టమైన మెజారిటీని కలిగి యుండనందున మరలా లోక్ సభ రద్దయినది. మరలా ఎన్నికలు జరిగాయి. ఎన్నికలు జరిగేంత వరకూ వాజపేయి <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="ప్రధానమంత్రి">ప్రధానమంత్రిగా</a> కొనసాగాడు. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="అణు_పరీక్షలు"><span id=".E0.B0.85.E0.B0.A3.E0.B1.81_.E0.B0.AA.E0.B0.B0.E0.B1.80.E0.B0.95.E0.B1.8D.E0.B0.B7.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>అణు పరీక్షలు</h4></div> <p>1974 లో తొలిసారిగా "ప్రోఖ్రాన్-I" అణుపరీక్ష జరిపిన భారతదేశం, మళ్ళీ 24 సంవత్సరాల తరువాత, 1998 మే నెలలో భారతదేశం <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="రాజస్థాన్">రాజస్థాన్</a> లోని <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8B%E0%B0%96%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="పోఖ్రాన్">పోఖ్రాన్</a> <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%A1%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="ఎడారి">ఎడారిలో</a> ఐదు భూగర్భ అణు పరీక్షలను నిర్వహించింది. ఈ పరీక్షను "ప్రోఖ్రాన్-II"గా వ్యవహరిస్తారు. వాజపేయి ప్రభుత్వం యేర్పడిన నెలరోజులలోనే ఈ పరీక్షలు జరిగినవి. రెండు వారాల అనంతరం <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="పాకిస్థాన్">పాకిస్థాన్</a> తన సొంత <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A3%E0%B1%81%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7" title="అణుపరీక్ష">అణుపరీక్షలతో</a> స్పందించింది. భారతదేశపు అణు పరీక్షలను <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="రష్యా">రష్యా</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AB%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="ఫ్రాన్స్">ఫ్రాన్స్</a> మొదలైన కొన్ని దేశాలు సమర్థించాయి.<sup id="cite_ref-britannica.com_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-britannica.com-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> యు.ఎస్.ఎ, కెనడా, జపాన్, బ్రిటన్, ఐరోపా దేశాలు భారతదేశానికి సమాచారం, వనరులు, సాంకేతికాంశాలలో సహాయంపై ఆంక్షలు విధించాయి.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> తమ అణు సామర్ధ్యాన్ని, <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A3%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A7%E0%B0%82" title="అణ్వాయుధం">అణ్వాయుధంగా</a> మలచే విషయమై భారతదేశం తీసుకున్న నిర్ణయాన్ని, అంతర్జాతీయ ఆంక్షలు సమర్ధవంతంగా నిరోధించలేకపోయాయి. వాజపేయి ప్రభుత్వం ఈ చర్యలను ముందే ఊహించి, పరిగణనలోకి తీసుకొని, తదనుగుణంగా ప్రణాళిక ఏర్పరుచుకున్నది. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="లాహోర్_సదస్సు"><span id=".E0.B0.B2.E0.B0.BE.E0.B0.B9.E0.B1.8B.E0.B0.B0.E0.B1.8D_.E0.B0.B8.E0.B0.A6.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.B8.E0.B1.81"></span>లాహోర్ సదస్సు</h3></div> <p>1988 చివరలో, 1999 మొదట్లో వాజపేయి పాకిస్తాన్‌తో శాంతి కోసం పూర్తిస్థాయి దౌత్యచర్యలు ప్రారంభించాడు. దీని ఫలితంగా ఢిల్లీ-లాహోర్ బస్సును 1999 ఫిబ్రవరిలో ప్రారంభమైంది. వాజపేయి కాశ్మీర్ సమస్యను శాశ్వతంగా పరిష్కరించే దిశగా పాకిస్థాన్ తో నూతన శాంతి ఒప్పందంకోసం పాకిస్థాన్ ను ఆహ్వానించాడు. తత్ఫలితంగా కుదిరిన <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B1%8B%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="లాహోర్">లాహోర్</a> ఒప్పందం, ద్వైపాక్షిక చర్చలను కొనసాగించాలని, వర్తకసంబంధాలు విస్తరించాలని, సహృద్భావం పెంపొందించాలనీ ఉల్లేఖించింది. అణ్వాయుధరహిత దక్షిణాసియా అనే దార్శనిక లక్ష్యాన్ని ఉద్బోధించింది. ఈ ఒప్పందం 1998 <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A3%E0%B1%81%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7" title="అణుపరీక్ష">అణుపరీక్షల</a> తర్వాత ఇరుదేశాలలోనే కాక, <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B0%BF%E0%B0%A3%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="దక్షిణాసియా">దక్షిణాసియాలోను</a> ఇతర ప్రపంచంలోనూ నెలకొన్న ఉద్రిక్తతలను ఉపశమింపజేసింది. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="కార్గిల్_యుద్ధము"><span id=".E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.97.E0.B0.BF.E0.B0.B2.E0.B1.8D_.E0.B0.AF.E0.B1.81.E0.B0.A6.E0.B1.8D.E0.B0.A7.E0.B0.AE.E0.B1.81"></span>కార్గిల్ యుద్ధము</h4></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4286135">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .hatnote{display:none!important}}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Further information: <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A7%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="కార్గిల్ యుద్ధము">కార్గిల్ యుద్ధము</a></div> <p>కార్గిల్ యుద్ధం, <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="భారత్">భారత్</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="పాకిస్తాన్">పాకిస్తాన్</a> మధ్య మే - 1999 జూలైలో కాశ్మీర్ లోని <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D" title="కార్గిల్">కార్గిల్</a> జిల్లాలోను, మరికొన్ని సరిహద్దుల వద్దనూ జరిగింది. ఈ యుద్ధానికి కారణం పాకిస్తాన్ సైనికులు, కాశ్మీరీ తీవ్రవాదులు <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A3_%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%96" title="నియంత్రణ రేఖ">నియంత్రణ రేఖ</a> (ఎల్.ఒ.సి) దాటి <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82" title="భారతదేశం">భారతదేశంలోకి</a> చొరబడడం.<sup id="cite_ref-Globalsecurity_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Globalsecurity-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> యుద్ధప్రారంభ దశలో పాకిస్తాన్ ఇది కాశ్మీరీ తిరుగుబాటుదారులు చేస్తున్న యుద్ధంగా పేర్కొన్నప్పటికీ యుద్ధంలో మరణించిన వారి దగ్గర లభించిన ఆధారాలను బట్టి, తర్వాత పాకిస్తాన్ ప్రధానమంత్రి పాకిస్తాన్ సైన్యాధిపతులు చేసిన వ్యాఖ్యలను బట్టీ ఇందులో పాకిస్తాన్ సైనిక దళాల హస్తం కూడా ఉందని రుజువయ్యింది.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అధీనరేఖ దాటి పాకిస్తాన్ ఆక్రమించుకున్న ప్రదేశాలను భారత సైన్యం, భారత వాయుసేన సహకారంతో తిరిగి స్వాధీనపరుచుకుంది. అంతర్జాతీయంగా వస్తున్న ఒత్తిడిని తట్టుకోలేక పాకిస్తాన్ సైన్యం వెనుతిరిగింది. ఎత్తైన పర్వత ప్రాంతాల మీద జరిగిన యుద్ధాల కిది తాజా ఉదాహరణ. ఇంత ఎత్తులో <a href="/wiki/%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A7%E0%B0%82" title="యుద్ధం">యుద్ధం</a> జరగడం వల్ల ఇరు పక్షాలకూ ఎన్నో ఇబ్బందులు ఎదురయ్యాయి. <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A3%E0%B1%81%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="అణుబాంబు">అణుబాంబులు</a> కలిగియున్న దేశాల మధ్య జరిగిన యుద్ధాలలో ఇది రెండోది (మొదటిది చైనా - సోవియట్ ల మధ్య 1969 లో జరిగింది). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="మూడవ_పర్యాయం:_1999–2004"><span id=".E0.B0.AE.E0.B1.82.E0.B0.A1.E0.B0.B5_.E0.B0.AA.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.AF.E0.B0.82:_1999.E2.80.932004"></span>మూడవ పర్యాయం: 1999–2004</h3></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:U.S._President_George_W._Bush_welcomes_Prime_Minister_Atal_Bihari_Vajpayee_of_India_to_the_Oval_Office_2001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/U.S._President_George_W._Bush_welcomes_Prime_Minister_Atal_Bihari_Vajpayee_of_India_to_the_Oval_Office_2001.jpg/250px-U.S._President_George_W._Bush_welcomes_Prime_Minister_Atal_Bihari_Vajpayee_of_India_to_the_Oval_Office_2001.jpg" decoding="async" width="250" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/U.S._President_George_W._Bush_welcomes_Prime_Minister_Atal_Bihari_Vajpayee_of_India_to_the_Oval_Office_2001.jpg/375px-U.S._President_George_W._Bush_welcomes_Prime_Minister_Atal_Bihari_Vajpayee_of_India_to_the_Oval_Office_2001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/U.S._President_George_W._Bush_welcomes_Prime_Minister_Atal_Bihari_Vajpayee_of_India_to_the_Oval_Office_2001.jpg/500px-U.S._President_George_W._Bush_welcomes_Prime_Minister_Atal_Bihari_Vajpayee_of_India_to_the_Oval_Office_2001.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="431" /></a><figcaption>2001 లో వైట్‌హౌస్ లో అమెరికా అధ్యక్షుడు బుష్ ను కలసిన వాజపేయి</figcaption></figure> <p>కార్గిల్ పరిణామాల తరువాత జరిగిన 1999 సార్వత్రిక ఎన్నికలలో భారతీయ జనతా పార్టీతో కూడిన ఎన్.డి.ఏ కూటమి లోక్‌సభ 303 స్థానాలు గెలిచి,<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> భారత పార్లమెంటులో స్థిరమైన మెజారిటీని పొందింది. వాజపేయి 1999 అక్టోబరు 13 న మూడవసారి ప్రధానమంత్రి పీఠాన్ని అధిష్టించాడు. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ఇండియన్_ఎయిర్‌లైన్స్_విమానం_హైజాక్"><span id=".E0.B0.87.E0.B0.82.E0.B0.A1.E0.B0.BF.E0.B0.AF.E0.B0.A8.E0.B1.8D_.E0.B0.8E.E0.B0.AF.E0.B0.BF.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E2.80.8C.E0.B0.B2.E0.B1.88.E0.B0.A8.E0.B1.8D.E0.B0.B8.E0.B1.8D_.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.AE.E0.B0.BE.E0.B0.A8.E0.B0.82_.E0.B0.B9.E0.B1.88.E0.B0.9C.E0.B0.BE.E0.B0.95.E0.B1.8D"></span>ఇండియన్ ఎయిర్‌లైన్స్ విమానం హైజాక్</h4></div> <p>1999 డిసెంబర్ <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%A0%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="కాఠ్మండు">కాఠ్మండు</a> నుండి కొత్త ఢిల్లీకి ప్రయాణిస్తున్న ఇండియన్ ఎయిర్ లైన్స్ విమానం-814 ను ఆప్ఘనిస్థాన్ కు చెందిన <a href="/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="తాలిబాన్">తాలిబాన్</a> టెర్రరిస్టులు హైజాక్ చేయడంతో జాతీయ సంక్షోభం ఉద్భవించింది. .<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> హైజాకర్లు, భారతదేశపు జైలులో ఉన్న <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%8C%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BE_%E0%B0%AE%E0%B0%B8%E0%B1%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D_%E0%B0%85%E0%B0%9C%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="మౌలానా మసూద్ అజహర్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మౌలానా మసూద్ అజహర్</a> అనే తీవ్రవాదిని విడిచిపెట్టాలనే కోరికతో పాటు అనేక డిమాండ్లను ప్రభుత్వానికి అందించారు. ప్రయాణికులు కుటుంబాలు, రాజకీయ ప్రతిపక్షాల నుండి తీవ్రవత్తిడికి తలొగ్గి భారత ప్రభుత్వం హైజాకర్ల డిమాండ్లను ఒప్పుకుంది. అప్పటి విదేశాంగమంత్రి అయిన <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="జశ్వంత్ సింగ్">జశ్వంత్ సింగ్</a> ఆప్ఘనిస్థాన్ వెళ్ళి, అజహర్ ను అప్పగించి, ప్రయాణీకులను విడుదల చేయించాడు. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="జాతీయ_రహదార్ల_ప్రాజెక్టు,_విదేశీ_విధానం,_ఆర్థిక_సంస్కరణలు"><span id=".E0.B0.9C.E0.B0.BE.E0.B0.A4.E0.B1.80.E0.B0.AF_.E0.B0.B0.E0.B0.B9.E0.B0.A6.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.B2_.E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.9C.E0.B1.86.E0.B0.95.E0.B1.8D.E0.B0.9F.E0.B1.81.2C_.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A6.E0.B1.87.E0.B0.B6.E0.B1.80_.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A7.E0.B0.BE.E0.B0.A8.E0.B0.82.2C_.E0.B0.86.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.A5.E0.B0.BF.E0.B0.95_.E0.B0.B8.E0.B0.82.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.95.E0.B0.B0.E0.B0.A3.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>జాతీయ రహదార్ల ప్రాజెక్టు, విదేశీ విధానం, ఆర్థిక సంస్కరణలు</h4></div> <p>వాజపేయి మూడవ దఫా పరిపాలనా కాలంలో అనేక దేశీయ ఆర్థిక, మౌలిక సంస్కరణలను చేపట్టాడు. వాటిలో ప్రైవేటు రంగాన్ని, విదేశీ పెట్టుబడులను ప్రోత్సహించాడు. కొన్ని ప్రభుత్వరంగ సంస్థలలో పరిశోధన, అభివృద్ధిని ప్రోత్సహించాడు. ప్రభుత్వపు వృధాఖర్చులను తగ్గించి, పరిశోధన, అభివృద్ధిని ప్రోత్సహించారు. కొన్ని ప్రభుత్వరంగ సంస్థలను ప్రైవేటీకరించాడు.<sup id="cite_ref-news.in.msn.com_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-news.in.msn.com-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> గత 32 సంవత్సరాలలో అభివృద్ధి చెందిన రోడ్లలో సగం వరకు, వాజపేయి నేతృత్వంలోని ఎన్.డి.ఎ ప్రభుత్వం యొక్క ఐదేళ్ల పాలనలో అభివృద్ధి చెందినవే అని యు.పి.ఏ ప్రభుత్వం 2013, జూలై 1న సుప్రీంకోర్టు ఎదుట అంగీకరించింది.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>"నేషనల్ హైవే డెవలప్‌మెంటు ప్రాజెక్టు", "<a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF_%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE_%E0%B0%B8%E0%B0%A1%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%A8" title="ప్రధాన మంత్రి గ్రామ సడక్ యోజన">ప్రధానమంత్రి గ్రామ సడక్ యోజన</a>" వాజపేయి అభిమాన ప్రాజెక్టులు. </p><p>2000 మార్చిలో అప్పటి అమెరికా అధ్యక్షుడు, <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="బిల్ క్లింటన్">బిల్ క్లింటన్</a> అధికారిక పర్యటనపై భారతదేశాన్ని సందర్శించారు. 22 యేళ్లలో భారత దేశాన్ని సందర్శించిన మొట్టమొదటి అధ్యక్షుడు ఆయనే. అమెరికా అధ్యక్షుడు భారతదేశాన్ని సందర్శించడం ఇరు దేశాల మధ్య సంబంధాల పురోగతికి ముఖ్యమైన మైలురాయిగా చెప్పవచ్చు. ఈ సందర్శనకు ముందు రెండు సంవతర్సాల క్రితమే భారత్ <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8B%E0%B0%96%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="పోఖ్రాన్">పోఖ్రాన్</a> అణు పరీక్షలు నిర్వహించి ఉండటం, సంవత్సరం ముందే కార్గిల్ యుద్ధం జరిగి ఉండటం, తదనంతరం పాకిస్తాన్ సైనికపాలనలోకి వెళ్ళటం వంటి సంఘటనల పూర్వరంగంతో జరిగిన ఈ పర్యటన, ప్రఛ్ఛన్న యుద్ధం తర్వాత అమెరికా విదేశాంగ విధానంలో చోటుచేసుకున్న పెనుమార్పులను ప్రతిబింబించింది. భారత ప్రధానమంత్రి, అమెరికా అధ్యక్షుడు వ్యూహాత్మక సమస్యలపై చర్చలు జరిపారు. కానీ ఈ చర్చల ప్రధాన ఫలితంగా ద్వైపాక్షిక వాణిజ్య, ఆర్థిక సంబంధాలు గణనీయంగా విస్తరించాయి. ఈ పర్యటన సందర్భంగా ఇరు దేశాల మధ్య భవిష్యత్తు సంబంధాల అభివృద్ధికి అవలంబించవలసిన మార్గంపై, ప్రధాని వాజపేయి, అధ్యక్షుడు క్లింటన్ చారిత్రక విజన్ డాక్యుమెంట్ పై సంతకం చేసారు. </p><p>దేశాంగ విధానంలో, హిందూత్వ అజెండాను చేపట్టాలనే విషయమై, బి.జె.పి ప్రభుత్వం దాని సైద్ధాంతిక గురువు అయిన అర్.ఎస్.ఎస్, హిందూ అతివాద సంస్థ అయిన విశ్వహిందూ పరిషత్ నుండి తీవ్ర ఒత్తిడిని ఎదుర్కొన్నది. కానీ ప్రభుత్వం భాగస్వామ్య పక్షాల మద్ధతుతో కొనసాగుచున్నందున, <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF" title="అయోధ్య">అయోధ్యలో</a> రామమందిరం నిర్మాణం చేపట్టడం, కాశ్మీర్ స్వయంప్రతిపత్తిని కల్పిస్తున్న ఆర్టికల్ 370 రద్దుచేయటం, అన్ని మతాలకు సమంగా వర్తించేట్టు ఉమ్మడి సివిల్ కోడ్ అమలుపరచడం వంటి అంశాలను తీసుకురావడానికి కష్టతరమైనది. 2000 జనవరి 17న వాజపేయి పరిపాలనపై అసంతృప్తితో బి.జె.పి లోని కొంతమంది అతివాద నాయకులు, ఆర్.ఎస్.ఎస్ నాయకులు జనసంఘ్ ను పునః ప్రారంభించాలని నిర్ణయించారని నివేదికలు వెలువడ్డాయి. పూర్వపు జనసంఘ్ అధ్యక్షుడైన బాలరాజ్ మధోక్ ఆర్.ఎస్.ఎస్. అధ్యక్షుడైన రాజేంద్రసింగ్ కు మద్దతు ఇవ్వవలసినదిగా <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B1%87%E0%B0%96" title="లేఖ">లేఖ</a> వ్రాసారు.<sup id="cite_ref-IEGuinha_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-IEGuinha-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>బి.జె.పి జాతీయ విద్యావిధానాన్ని, పాఠ్యాంశాలను కాషాయీకరిస్తుందన్న ఆరోపణలు ఎదుర్కొంది. అప్పటి హోం మంత్రి <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%B2%E0%B1%8D.%E0%B0%95%E0%B1%86.%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%80" class="mw-redirect" title="ఎల్.కె.అద్వానీ">ఎల్.కె.అద్వానీ</a>, మానవ వనరుల మంత్రి మురళీ మనోహర్ జోషీలపై 1992 లో జరిగిన <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%AE%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%A6%E0%B1%81" title="బాబ్రీ మసీదు">బాబ్రీ మసీదు</a> కేసులో, తమ ప్రసంగాలతో మూకలను రెచ్చగొట్టి, కూల్చివేతకు కారణమయ్యారనే నేరాన్ని మోపారు. మసీదు కూల్చివేతకు ముందురోజు వాజపేయి చేసిన వివాదాస్పద ప్రసంగం, వాజపేయిని కూడా తీవ్ర ప్రజావిమర్శకు గురిచేసింది.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> న్యాయమూర్తి మన్మోహన్ సింగ్ లిబర్హాన్ అధ్యక్షతన వెలువడిన 2009 నివేదిక, మసీదు విధ్వంసానికి 68 మందిని నిందితులుగా పేర్కొంది. వారిలో పెక్కుమంది బి.జె.పి. నాయకులు కాగా, కొద్దిమంది అధికారులు ఉన్నారు. నివేదికలో పేర్కొన్న వారిలో మాజీ ప్రధాని మంత్రి ఎ.బి.వాజ్‌పేయి, (2009) నాటి భారతీయ జనతా పార్టీ పార్టీ పార్లమెంటు నాయకుడు ఎల్.కె.అద్వానీ ఉన్నారు. నివేదికలో <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%B8%E0%B1%80%E0%B0%A6%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="మసీదు">మసీదు</a> విధ్వంస సమయంలో <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D" title="ఉత్తర ప్రదేశ్">ఉత్తర ప్రదేశ్</a> ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్న కళ్యాణ్ సింగ్ పై కఠిన విమర్శలు చేశారు. అయోధ్యలో మసీదు విధ్వంస సమయంలో చూస్తూ మౌనంగా ఉండిపోయిన పోలీసు అధికారులను, ఉన్నతాధికారులను నియమించినందుకు అతడిపై విమర్శలు వచ్చాయి.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> లిబర్హాన్ కమిషన్ నివేదికలో ఎన్డీయే ప్రభుత్వంలో మాజీ విద్యాశాఖామంత్రి మురళీ మనోహర్ జోషి కూడా నేరస్తుడయ్యాడు. ప్రాసిక్యూషన్ తరపున సాక్షిగా ఇండియన్ పోలీస్ అధికారిణి అంజూ గుప్త హాజరయ్యింది. విధ్వంసం జరిగిన రోజున అద్వానీకి భద్రతాధికారిణిగా ఉన్న అంజూ గుప్త, అద్వానీ, మురళీ మనోహర్ జోషీలు రెచ్చగొట్టే ఉపన్యాసాలు చేసారని చెప్పింది.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఆర్.ఎస్.ఎస్ కూడా తరచూ భారతీయ జనతా పార్టీ ప్రభుత్వాన్ని, స్వదేశీ వస్తువులను, పరిశ్రమలను ఫణంగా పెట్టి, విదేశీ వస్తువులను, విదేశీ పోటీని పెంపొందించే పెట్టుబడిదారీ స్వేచ్ఛా విఫణి విధానాలను అవలంభిస్తున్నదని విమర్శించేది. </p><p>వాజపేయి ప్రభుత్వం చేపట్టిన ప్రభుత్వ ఆధీనంలో ఉన్న కంపెనీల ప్రైవేటీకరణ వలన అనేక కార్మిక సంఘాలు, ప్రభుత్వ ఉద్యోగుల కోపానికి గురైంది. భారతీయ ఆర్థికరంగాన్ని సమూలంగా పరివర్తనం చేసి, విస్తరించే దిశగా వాజపేయి వ్యాపారరంగానికి మద్దతునిస్తూ, స్వేచ్ఛా విఫణి సంస్కరణలను ప్రోత్సహించాడు. గత ప్రధాని పి.వి.నరసింహారావు ప్రారంభించిన ఈ సంస్కరణలు, 1996లో అస్థిర ప్రభుత్వాలు పాలనలో ఉండటం వలన, 1997లో సంభవించిన ఆసియా ఆర్థిక సంక్షోభం వలనా నిలిచిపోయాయి. పోటీతత్వం పెంపొందించడం, సమాచార సాంకేతికత, ఇతర సాంకేతిక పరిశ్రమలకు అదనపు పెట్టుబడి, మద్దతు సమాకూర్చడం, మౌలిక సదుపాయాలను మెరుగుపరచడం, వర్తక, పెట్టుబడులు, వాణిజ్య చట్టాలపై నియంత్రణ సడలించడం వంటి చర్యలన్నీ విదేశీ పెట్టుబడులు పెరిగేందుకు దోహదం చేసి, ఆర్థికరంగ విస్తరణకు శ్రీకారం చుట్టాయి. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Vladimir_Putin_6_November_2001-5.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Vladimir_Putin_6_November_2001-5.jpg/250px-Vladimir_Putin_6_November_2001-5.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Vladimir_Putin_6_November_2001-5.jpg/375px-Vladimir_Putin_6_November_2001-5.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Vladimir_Putin_6_November_2001-5.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="334" /></a><figcaption>రష్యా అధ్యక్షుడు <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E2%80%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="వ్లాడిమీర్ పుటిన్‌ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">వ్లాడిమీర్ పుటిన్‌తో</a> వాజపేయి.</figcaption></figure> <p>రెండు సంవత్సరాల సంస్కరణాకాలం, ప్రభుత్వంలో అంతర్గత కలహాలతో పాటు, ప్రభుత్వం యొక్క దిశపై అయోమయంతో కూడుకొని ఉంది. ఆ కాలంలో క్షీణిస్తున్న వాజపేయి ఆరోగ్యం కూడా ప్రజాసక్తిని చూరగొన్నది. తన కాళ్లపై పడుతున్న ఒత్తిడికి ఉపశమనం కల్పించేందుకు వాజపేయి ముంబైలోని బ్రీచ్ కాండీ ఆసుపత్రిలో మోకీలు మార్పిడి శస్త్రచికిత్స చేయించుకున్నాడు. </p><p>2001లో అప్పటి బీజేపీ అధ్యక్షుడు <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%B2%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%A3%E0%B1%8D" title="బంగారు లక్ష్మణ్">బంగారు లక్ష్మణ్‌</a> ముడుపుల వ్యవహారంపై తెహల్కా డాట్‌ కాం అనే వార్తాసంస్థ స్టింగ్‌ ఆపరేషన్‌ (రహస్య దర్యాప్తు) నిర్వహించింది. ఆయుధాల డీలర్‌గా వచ్చిన ఓ విలేకరి, లక్ష్మణ్‌కు ఒక కాంట్రాక్ట్‌కోసం లక్ష రూపాయలు ముడుపులిచ్చాడు. రహస్యంగా అమర్చిన కెమెరాలు బంగారు లక్ష్మణ్‌ లంచం తీసుకోవడాన్ని చిత్రీకరించాయి. నకిలీ రక్షణ ఒప్పందం కుదుర్చుకునేందుకు నకిలీ ఆయుధ డీలర్లతో లాలూచిపడి బంగారు లక్ష్మణ్‌ లంచం తీసుకుంటున్నట్టు తెహల్కా డాట్‌ కాం చిత్రించి, వెలుగులోకి తెచ్చిన ఈ కేసు అప్పట్లో దేశవ్యాప్తంగా సంచలనం సృష్టించింది.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>వాజపేయి భారత పాకిస్థాన్ ల మధ్య స్నేహ సంబంధాలను పెంపొందించుటకు గాను ఆగ్రా ఒప్పందం కొరకు పాకిస్థాన్ అధ్యక్షుడు అయిన <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AB%E0%B1%8D" title="పర్వేజ్ ముషార్రఫ్">పర్వేజ్ ముషారఫ్ను</a> ఢిల్లీకి ఆహ్వానించాడు. అంతకు ముందు కార్గిల్ యుద్ధానికి ప్రణాళిక రచించిన వ్యక్తిని ఆహ్వానించడం, పాకిస్తాన్‌తో ప్రతిష్ఠంబనను తొలగించడానికి వాజపేయి చేసిన రెండవ ప్రధాన ప్రయత్నంగా చెప్పుకోవచ్చు. ఆహ్వానాన్ని అంగీకరించి ముషారఫ్ ఢిల్లీకి వచ్చాడు. మూడు రోజుల పాటు సాగిన ఈ పర్యటనలో ముషారఫ్ ఢిల్లీలోని తన జన్మస్థానాన్ని కూడా సందర్శించాడు. అయితే ముషారఫ్ కాశ్మీరు సమస్యను పక్కనపెట్టి ఇతర అంశాలను చర్చించడానికి నిరాకరించడంతో <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE_%E0%B0%B6%E0%B0%BF%E0%B0%96%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82" title="ఆగ్రా శిఖరాగ్ర సమావేశం">ఆగ్రా సమావేశం</a> విఫలమైంది. </p><p>2001 లో వాజపేయి ప్రభుత్వం, ప్రాథమిక, మాధ్యమిక విద్యాభివృద్ధి లక్ష్యంగా <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B6%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B0%BE_%E0%B0%85%E0%B0%AD%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="సర్వశిక్షా అభియాన్">సర్వశిక్షా అభియాన్</a> అనే ప్రసిద్ధ కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించింది. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="2001_పార్లమెంటు_దాడి"><span id="2001_.E0.B0.AA.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.B2.E0.B0.AE.E0.B1.86.E0.B0.82.E0.B0.9F.E0.B1.81_.E0.B0.A6.E0.B0.BE.E0.B0.A1.E0.B0.BF"></span>2001 పార్లమెంటు దాడి</h4></div> <p><a href="/wiki/2001" title="2001">2001</a> <a href="/wiki/%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%B0%E0%B1%8D_13" title="డిసెంబర్ 13">డిసెంబర్ 13</a> న సాయుధ ఇస్లామిక తీవ్రవాదులు భారత <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="పార్లమెంటు">పార్లమెంటు</a> పై దాడి చేసారు. భద్రతా దళాలు వీరిని సమర్ధవంతంగా ఎదుర్కొని, దాడిలో పాల్గొన్న మొత్తం ఐదుగురు తీవ్రవాదుల్నీ హతమార్చారు.<sup id="cite_ref-rediffattack_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-rediffattack-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="2002_గుజరాత్_హింసాకాండ"><span id="2002_.E0.B0.97.E0.B1.81.E0.B0.9C.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.A4.E0.B1.8D_.E0.B0.B9.E0.B0.BF.E0.B0.82.E0.B0.B8.E0.B0.BE.E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.82.E0.B0.A1"></span>2002 గుజరాత్ హింసాకాండ</h4></div> <p>2002లో <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%9C%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%8D" title="గుజరాత్">గుజరాత్</a> రాష్ట్రంలో హిందూ, ముస్లింల మధ్య హింసాకాండ జరిగింది. దీని ఫలితంగా 1000 మంది ప్రజలు మరణించారు. వాజపేయి అధికారికంగా ఈ హింసాకాండను ఖండించాడు.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>తరువాత వాజపేయి "ముస్లింలు అధికంగా ఉన్నచోట్ల వారు శాంతియుతంగా ఉండటానికి యిష్టపడరు." అని వివాదాస్పద వ్యాఖ్యలు చేశాడు.<sup id="cite_ref-AsiaT_Shahin_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-AsiaT_Shahin-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఈ వ్యాఖ్యలు సందర్భానుసారంగా తీసుకోవాలని ప్రధానమంత్రి కార్యాలయం వివరణనిచ్చింది. </p><p>వాజపేయి హింసాత్మక చర్యలను ఆపలేకపోయారనే విమర్శలనెదుర్కొన్నాడు. ఆ తరువాత జరిగిన తప్పులను ఒప్పుకున్నాడు.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అప్పటి రాష్ట్రపతి అయిన <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%86.%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D.%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%A3%E0%B0%A8%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="కె.ఆర్.నారాయణన్">కె.ఆర్.నారాయణన్</a> కూడా వాజపేయి ప్రభుత్వం హింసాత్మక చర్యలను అదుపుచేయడంలో విఫలమైందని విమర్శించాడు.<sup id="cite_ref-IA_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-IA-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="2004_సార్వత్రిక_ఎన్నికలు"><span id="2004_.E0.B0.B8.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.B5.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.95_.E0.B0.8E.E0.B0.A8.E0.B1.8D.E0.B0.A8.E0.B0.BF.E0.B0.95.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>2004 సార్వత్రిక ఎన్నికలు</h2></div> <p>2004 సార్వత్రిక ఎన్నికలలో ఎన్.డి.ఎ తన ఆధిక్యత నిలుపుకొంటుందని భావించారు. అంతకు ముందు బి.జె.పి రాజస్థాన్, మధ్యప్రదేశ్, చత్తీస్ గఢ్ రాష్ట్రాల శాసనసభల ఎన్నికలలో సాధించిన విజయాలతో, ప్రజాభిప్రాయం భారతీయ జనతా పార్టీకు మద్దతుగా ఉందనే ఉద్దేశంతో, దానిని సద్వినియోగం చేసుకొనే దిశగా, ప్రభుత్వం 13 వ లోక్‌సభను ఐదు సంవత్సరాల కాలపరిమితి పూర్తి కాకుండానే రద్దుచేసి, ఎన్నికలు నిర్వహించింది. "ఇండియా షైనింగ్" అనే నినాదాన్ని బాగా ఉపయోగించుకోవాలని తలచి, భారతీయ జనతా పార్టీ తమ ప్రభుత్వ హయాంలో జరిగిన ఆర్థిక అభివృద్ధిని చాటుతూ అనేక ప్రకటనలు విడుదలచేసింది. అయితే ఆ ఎన్నికలలో ఎన్.డి.ఎ భాగస్వామ్య పక్షాలు దాదాపు సగందాకా సీట్లను కోల్పోయాయి. సోనియా గాంధీ నేతృత్వంలోని భారత జాతీయ కాంగ్రెసు అత్యధిక స్థానాలను పొందింది. కాంగ్రెసు, దాని భాగస్వామ్య పక్షాలతో కలసి యు.పి.ఎ కూటమి ఏర్పాటు చేసింది. డా. మన్‌మోహన్ సింగ్ ప్రధానమంత్రి పదవిని అధిష్టించాడు. వాజపేయి తన పదవికి రాజీనామా చేస్తూ, క్రొత్త ప్రభుత్వానికి సంపూర్ణ సహకారాన్నందిస్తానని ప్రకటించాడు.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఎన్నికలలో భారతీయ జనతా పార్టీ పరాజయానికి నైతిక బాధ్యత వహిస్తూ ప్రతిపక్ష నేతగా కూడా ఉండటానికి నిరాకరించాడు. నాయకత్వ బాధ్యతను <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%80" title="లాల్ కృష్ణ అద్వానీ">లాల్ కృష్ణ అద్వానీకి</a> అప్పగించాడు. లోక్‌సభలో ప్రతిపక్ష నేతగా అద్వానీ ఎన్నికయ్యాడు. అయితే వాజపేయి ఎన్.డి.ఎ కూటమి అధ్యక్షునిగా మాత్రం కొనసాగాడు. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="తరువాత_జీవితం"><span id=".E0.B0.A4.E0.B0.B0.E0.B1.81.E0.B0.B5.E0.B0.BE.E0.B0.A4_.E0.B0.9C.E0.B1.80.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B0.82"></span>తరువాత జీవితం</h2></div> <p>2005 డిసెంబర్ నెలలో <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B1%88" title="ముంబై">ముంబై</a> లోని శివాజీ పార్కులో జరిగిన భారతీయ జనతా పార్టీ సిల్వర్ జూబ్లీ ర్యాలీలో వాజపేయి క్రియాశీల రాజకీయాలనుండి నిష్క్రమిస్తున్నట్లు ప్రకటించాడు. తరువాతి సార్వత్రిక ఎన్నికలలో పోటీ చేయనని ప్రకటించాడు. ఈ సమావేశంలో వాజపేయి "ఇకనుండి లాల్ కృష్ణ అద్వానీ, ప్రమోద్ మహాజన్‌లు భారతీయ జనతా పార్టీకి రామలక్ష్మణుల వంటివారు" అని ప్రకటించాడు.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>భారతదేశ రాజ్యసభలో అప్పటి ప్రధాని డా.మన్మోహన్ సింగ్ తన ప్రసంగంలో వాజపేయిని రాజకీయ భీష్మునిగా అభివర్ణించాడు.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>2009, ఫిబ్రవరి 6న వాజపేయి ఛాతిలో ఇన్ఫెక్షన్, జ్వరం కారణంగా ఎ.ఐ.ఐ.ఎం.ఎస్ లో చేరాడు. పరిస్థితి క్షీణించడంతో వెంటిలేషన్ సహకారంతో కొన్నాళ్ళు ఉండి, ఆ తరువాత కోలుకొన్నాడు.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అనారోగ్య కారణంగా 2009 సార్వత్రిక ఎన్నికలలో ప్రచారం చేయలేకపోయాడు. ఆయన భారత దేశ ఓటర్లకు బి.జే.పికి మద్దతు ఇవ్వాలని లేఖ వ్రాసాడు. ఆయన యిదివరకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%8B_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82" title="లక్నో లోక్‌సభ నియోజకవర్గం">లక్నో నియోజకవర్గం</a> నుండి లాల్జీ టాండన్ పోటీ చేశాడు. భారతదేశమంతటా భారతీయ జనతా పార్టీ ఎన్నికలలో తిరోగమనం పట్టినా, వాజపేయి సహకారంతో లాల్జీ టాండన్ లక్నో నియోజకవర్గం నుండి విజయం సాధించగలిగాడు.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="భారత_అత్యుత్తమ_వ్యక్తిగా_ఎంపిక"><span id=".E0.B0.AD.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B0.A4_.E0.B0.85.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B1.81.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.A4.E0.B0.AE_.E0.B0.B5.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.95.E0.B1.8D.E0.B0.A4.E0.B0.BF.E0.B0.97.E0.B0.BE_.E0.B0.8E.E0.B0.82.E0.B0.AA.E0.B0.BF.E0.B0.95"></span>భారత అత్యుత్తమ వ్యక్తిగా ఎంపిక</h2></div> <p>2012లో ది హిస్టరీ ఛానల్, రిలయన్స్ మొబైల్  భాగస్వామ్యంతో అవుట్ లుక్ మ్యాగజైన్ నిర్వహించిన <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%BF_%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D_%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="ది గ్రేటెస్ట్ ఇండియన్">ది గ్రేటెస్ట్ ఇండియన్</a> పోల్ లో అతను తొమ్మిదవ స్థానంలో ఎంపికైయ్యాడు.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ఆరోగ్య_సమస్యలు"><span id=".E0.B0.86.E0.B0.B0.E0.B1.8B.E0.B0.97.E0.B1.8D.E0.B0.AF_.E0.B0.B8.E0.B0.AE.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>ఆరోగ్య సమస్యలు</h2></div> <p>వాజపేయి 2001 లో మోకాలి మార్పిడి <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="శస్త్రచికిత్స (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">శస్త్రచికిత్సను</a> బ్రీచ్ కాండీ వైద్యశాల, <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B1%88" title="ముంబై">ముంబైలో</a> చేయించుకున్నాడు. 2009లో స్ట్రోక్ కారణంగా పక్షవాతానికి గురై, మాట క్షీణించింది.<sup id="cite_ref-CITEREFVajpayeeHealth_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFVajpayeeHealth-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఆయన ఆరోగ్యపరిస్థితి మూలంగా తరచుగా వీల్ చైర్ కు పరిమితమై, మనుషులను గుర్తించలేని స్థితికి చేరాడు. ఆయన దీర్ఘకాలిక <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%A7%E0%B1%81%E0%B0%AE%E0%B1%87%E0%B0%B9%E0%B0%82" title="మధుమేహం">మధుమేహంతో</a> పాటు డిమెంటియా వ్యాధితో బాధపడ్డాడు. జీవిత చరమాకంలో ఆయన ఏ బహిరంగ సమావేశంలోనూ హాజరు కాలేదు. అప్పుడప్పుడు వైద్య సేవల కోసం ఆల్ ఇండియా ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ మెడికల్ సైన్సెస్ కు వెళ్ళటం మినహాయించి బయటికి ఎక్కడికి వెళ్ళలేదు.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఆయన అనారోగ్యంతో ఉండగా ఆరు దశాబ్దాలుగా ఆయన స్నేహితుడైన ఎన్.ఎం.ఘటాటే, అద్వానీ, బి.సి.ఖండూరీ మొదలైన వారు ఆయన్ను తరచూ సందర్శించే వారు. వారు ఆయన పక్కన కూర్చోవటానికి, ఆయన అరోగ్య విషయాల గురించి వాజపేయి కుమార్తెను వాకబు చేయటానికీ వెళ్ళేవారు. భారత మాజీ ప్రధాని డా. మన్‌మోహన్ సింగ్ ఆయన ఆరోగ్యం గూర్చి తరచుగా తెలుసుకొనేవాడు. ఆయన ప్రతి <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%9C%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="పుట్టినరోజు">పుట్టినరోజు</a> న స్వయంగా కలిసి శుభాకాంక్షలు అందజేసేవారు.<sup id="cite_ref-CITEREFVajpayeeHealth_42-1" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFVajpayeeHealth-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2018 ఆగస్టు 16 న సాయంత్రం 5:05 కు అటల్ బిహారీ వాజపేయి ఢిల్లీలో మరణించాడు. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="వ్యక్తిగత_జీవితం,_అభిరుచులు"><span id=".E0.B0.B5.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.95.E0.B1.8D.E0.B0.A4.E0.B0.BF.E0.B0.97.E0.B0.A4_.E0.B0.9C.E0.B1.80.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B0.82.2C_.E0.B0.85.E0.B0.AD.E0.B0.BF.E0.B0.B0.E0.B1.81.E0.B0.9A.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>వ్యక్తిగత జీవితం, అభిరుచులు</h2></div> <p>సంతానం లేని వాజపేయి, నమిత అనే అమ్మాయిని దత్తత తీసుకున్నాడు. ఆయనకు భారతీయ సంగీతం, నాట్యం అంటే ఇష్టం. ప్రకృతి ప్రేమికుడైన వాజపేయికి హిమాచల ప్రదేశ్ లోని మనాలీ ప్రాంతమంటే ఎనలేని ఇష్టం.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>స్వతహాగా కవి అయిన వాజపేయి తాను వ్రాసిన కవితల గూర్చి ఈ విధంగా చెప్పుకున్నాడు. "My poetry is a declaration of war, not an exordium to defeat. It is not the defeated soldier's drumbeat of despair, but the fighting warrior's will to win. It is not the despirited voice of dejection but the stirring shout of victory."<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>వాజపేయి వేలాదిమంది ముందు, పార్లమెంటులోనూ కవితాత్మకంగా, జనరంజకంగా, పలు విషయాలు ప్రస్తావిస్తూ ప్రసంగించేవాడు. అప్పటికి స్వాతంత్ర్యోద్యమ నేతగా, భారత ప్రధానిగా లబ్ధప్రతిష్ఠుడైన నెహ్రూ సైతం యువకుడైన, ప్రతిపక్ష నాయకుడు వాజపేయి ప్రసంగాలను శ్రద్ధగా విని ప్రశంసించేవాడు. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="పురస్కారాలు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B1.81.E0.B0.B0.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>పురస్కారాలు</h2></div> <ul><li>1992, <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%B7%E0%B0%A3%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="పద్మవిభూషణ్">పద్మవిభూషణ్</a><sup id="cite_ref-pmindia.nic.in_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-pmindia.nic.in-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>1993, కాన్పూర్ విశ్వవిద్యాలయం నుంచి డీలిట్ గౌరవ పురస్కారం <sup id="cite_ref-parliamentofindia.nic.in_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-parliamentofindia.nic.in-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>1994, లోకమాన్య తిలక్ పురస్కారం<sup id="cite_ref-parliamentofindia.nic.in_47-1" class="reference"><a href="#cite_note-parliamentofindia.nic.in-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>1994, ఉత్తమ పార్లమెంటేరియన్ పురస్కారం</li> <li>1994, భారతరత్న గోవింద్ వల్లభ్‌పంత్ పురస్కారం <sup id="cite_ref-pmindia.nic.in_46-1" class="reference"><a href="#cite_note-pmindia.nic.in-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>2014 : <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A8" title="భారతరత్న">భారతరత్న</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="నిర్వహించిన_పదవులు"><span id=".E0.B0.A8.E0.B0.BF.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.B5.E0.B0.B9.E0.B0.BF.E0.B0.82.E0.B0.9A.E0.B0.BF.E0.B0.A8_.E0.B0.AA.E0.B0.A6.E0.B0.B5.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>నిర్వహించిన పదవులు</h2></div> <ul><li>1951 – వ్యవస్థాపక సభ్యుడు, భారతీయ జనసంఘ్ <sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>1957 – రెండవ లోక్‌సభకు ఎన్నిక</li> <li>1957–77 – నాయకుడు, భారతీయ జనసంఘ్ పార్లమెంటరీ పార్టీ</li> <li>1962 – సభ్యుడు, రాజ్యసభ</li> <li>1966-67- ఛైర్మన్, ప్రభుత్వ అస్సూరెన్స్ కమిటీ</li> <li>1967 – నాలుగవ లోక్‌సభకు మరలా ఎన్నిక (రెండవ సారి)</li> <li>1967–70 – ఛైర్మన్, పబ్లిక్ అకౌంట్స్ కమిటీ</li> <li>1968–73 – అధ్యక్షుడు, భారతీయ జనసంఘ్</li> <li>1971 – ఐదవ లోక్‌సభకు ఎన్నిక. (మూడవ సారి)</li> <li>1977 – ఆరవ లోక్‌సభకు ఎన్నిక (నాలుగవ సారి)</li> <li>1977–79 – కేంద్ర కేబినెట్ మంత్రి, విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ</li> <li>1977–80 – వ్యవస్థాపక సభ్యుడు, జనతాపార్టీ</li> <li>1980 – ఏడవ లోక్‌సభకు ఎన్నిక ( ఐదవ సారి)</li> <li>1980-86- అధ్యక్షుడు, భారతీయ జనతాపార్టీ (బి.జె.పి)</li> <li>1980-84, 1986, 1993–96 – నాయకుడు, బి.జె.పి. పార్లమెంటరీ పార్టీ</li> <li>1986 – సభ్యుడు, రాజ్యసభ; సభ్యుడు, జనరల్ పర్పస్ కమిటీ</li> <li>1988–90 – సభ్యుడు, హౌస్ కమిటీ; సభ్యుడు, బిజినెస్ అడ్వయిజరీ కమిటీ.</li> <li>1990-91- ఛైర్మన్, కమిటీ ఆన్ పిటీషన్స్.</li> <li>1991– పదవ లోకసభకు ఎన్నిక (ఆరవ సారి)</li> <li>1991–93 – ఛైర్మన్, పబ్లిక్ అకౌంట్స్ కమిటీ.</li> <li>1993–96 – ఛైర్మన్, కమిటీ ఆన్ ఎక్స్‌టెర్నల్ అఫైర్స్; ప్రతిపక్ష నేత, లోక్‌సభ.</li> <li>1996 – 11వ లోక్‌సభకు ఎన్నిక (ఏడవ సారి).</li> <li>1996 మే 16 – 1996 మే 31 – భారతదేశ ప్రధానమంత్రి.</li> <li>1996–97 – ప్రతిపక్ష నేత, లోక్‌సభ.</li> <li>1997–98 – ఛైర్మన్, కమిటీ ఆన్ ఎక్స్‌టెర్నల్ అఫైర్స్.</li> <li>1998 – 12వ లోకసభకు ఎన్నిక (ఎనిమిదవ సారి).</li> <li>1998–99 – భారతదేశ ప్రధానమంత్రి; విదేశీ వ్యవహారాలమంత్రి; ఎవరికీ కేటాయించని మంత్రిత్వశాఖలకు ఇన్‌ఛార్జ్.</li> <li>1999 – 13వ లోక్‌సభకు ఎన్నిక (తొమ్మిదవ సారి)</li> <li>1999 అక్టోబరు 13 నుండి 2004 మే 13– భారతదేశ ప్రధానమంత్రి; ఎవరికీ కేటాయించని మంత్రిత్వశాఖలకు ఇన్‌ఛార్జ్.</li> <li>2004 – 14వ లోక్‌సభకు ఎన్నిక (పదవ సారి)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="రచనలు"><span id=".E0.B0.B0.E0.B0.9A.E0.B0.A8.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>రచనలు</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="సామాజిక,_రాజకీయ"><span id=".E0.B0.B8.E0.B0.BE.E0.B0.AE.E0.B0.BE.E0.B0.9C.E0.B0.BF.E0.B0.95.2C_.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.9C.E0.B0.95.E0.B1.80.E0.B0.AF"></span>సామాజిక, రాజకీయ</h3></div> <ul><li><i>నేషనల్ ఇంటిగ్రేషన్</i>. (1961).</li> <li><i>డైనమిక్ ఆఫ్ ఎన్ ఓపెన్ సొసైటీ</i>. (1977).</li> <li><i>న్యూ డైమెన్షన్స్ ఆఫ్ ఇండియాస్ ఫారిన్ పాలసీ</i>. (1979).</li> <li><i>హీల్ ద వూండ్స్: వాజ్‌పేయిస్ అప్పీల్ ఆన్ అస్సాం ట్రాజెడీ టు ద పార్లమెంట్</i>. (1983).</li> <li><i>వెన్ విల్ అట్రాసిటీస్ ఆన్ హరిజన్స్ స్టాప్?: ఏ.బి.వాజపేయ్స్ స్పీచ్ ఇన్ రాజ్యసభ</i>. (1988).</li> <li><i>కుఛ్ లేఖ్, కుఛ్ భాషణ్</i>. (1996).</li> <li><i>సెక్యులర్‌వాద్: భారతీయ పరికల్పన (డా. రాజేంద్రప్రసాద్ స్మారక్ వ్యాఖ్యాన్‌మాలా)</i>. (1996).</li> <li><i>బిందు-బిందు విచార్</i>. (1997).</li> <li><i>రాజ్‌నీతీ కి రప్తీలీ రెహమ్</i>. (1997).</li> <li><i>న దైన్యం న పలాయనం (హిందీ సంచిక)</i>. (1998).</li> <li><i>బాక్ టు స్క్వైర్ వన్</i>. (1998).</li> <li><i>డిసైసివ్ డేస్</i>. (1999).</li> <li><i>శక్తి సే శాంతి</i>. (1999).</li> <li>'విచార్ బిందూ (హిందీ సంచిక)<i>. (2000). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788170164753" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-7016-475-3</a>.</i></li> <li><i>నయూ చునౌతీ, నయా అవసర్ (హిందీ సంచిక)</i>. (2002). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788170165019" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-8170165019</a>.</li> <li><i>ఇండియాస్ పర్‌స్పెక్టివ్స్ ఆన్ ఏషియన్ అండ్ ది ఏషియా-పసిఫిక్ రీజన్</i>. (2003). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9789812301727" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-981-230-172-7</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="జీవితచరిత్రలు"><span id=".E0.B0.9C.E0.B1.80.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B0.9A.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>జీవితచరిత్రలు</h3></div> <ul><li><i>అటల్ బిహారీ వాజ్ మే తీన్ దశక్</i>. (1992).</li> <li><i>ప్రధాన్‌మంత్రి అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి, ఛునే హుయే భాషణ్</i>. (2000).</li> <li><i>వాల్యూస్, విజన్ & వర్సెస్ ఆఫ్ వాజపేయ్: ఇండియాస్ మాన్ ఆఫ్ డెస్టినీ</i>. (2001).</li> <li><i>ఇండియాస్ ఫారిన్ పాలసీ: న్యూ డైమెన్షన్స్</i>. (1977).</li> <li><i>అస్సాం ప్రాబ్లం: రిప్రెషన్ నో సొల్యూషన్</i>. (1981).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="కవితలు"><span id=".E0.B0.95.E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>కవితలు</h3></div> <ul><li><i>ట్వంటీవన్ పోయంస్</i>. (2003). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9780670049172" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-670-04917-2</a>.</li> <li><i>క్యా ఖోయా క్యా పాయా: అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి, వ్యక్తిత్వ ఔర్ కవితాయే (హిందీ సంచిక)</i>. (1999). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788170283355" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-7028-335-5</a>.</li> <li><i>మేరీ ఇక్యావన్ కవితాయే</i>. (1995).</li> <li><i>శ్రేష్ఠ కబిత</i>. (1997).</li> <li><i>నయీ దిశా</i> – <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%A4%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" title="జగ్జీత్ సింగ్">జగ్జీత్ సింగ్తో</a> కలిసి సంగీతపు ఆల్బమ్ (1999)</li> <li><i>సంవేద్నా</i> – <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%A4%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" title="జగ్జీత్ సింగ్">జగ్జీత్ సింగ్తో</a> కలిసి సంగీతపు ఆల్బం (2002)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ప్రసంగాలు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.B8.E0.B0.82.E0.B0.97.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>ప్రసంగాలు</h3></div> <ul><li><i>ప్రైం మినిస్టర్ అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి, సెలెక్టెడ్ స్పీచెస్</i>. (2000). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788123008349" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-230-0834-9</a>.</li> <li><i>ప్రెసిడెంస్ అడ్రెసెస్, 1980–1986</i>. (2000).</li> <li><i>ప్రెసిడెన్షియల్ అడ్రెస్</i>. (1986).</li> <li><i>ప్రెసిడెన్షియల్ అడ్రెస్: భారతీయ ప్రతినిధి సభా సెషన్, భగల్పూర్ (బీహార్), 5 6 & 7 మే 1972</i>. (1972).</li> <li><i>అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి అండ్ పోఖ్రాన్</i></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ఇవి_కూడా_చదవండి"><span id=".E0.B0.87.E0.B0.B5.E0.B0.BF_.E0.B0.95.E0.B1.82.E0.B0.A1.E0.B0.BE_.E0.B0.9A.E0.B0.A6.E0.B0.B5.E0.B0.82.E0.B0.A1.E0.B0.BF"></span>ఇవి కూడా చదవండి</h2></div> <ul><li>L.K. Advani. <i>My Country My Life</i>. (2008). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788129113634" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-291-1363-4</a>.</li> <li>M.P. Kamal. <i>Bateshwar to Prime Minister House – An Interesting Description of Different Aspects of Atalji's </i>. (2003). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788176046008" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-7604-600-8</a>.</li> <li>G.N.S. Raghavan. <i>New Era in the Indian Polity, A Study of Atal Bihari Vajpayee and the BJP</i>. (1996). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788121205399" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-212-0539-9</a>.</li> <li>P. R Trivedi. <i>Atal Bihari Vajpayee: The man India needs : the most appropriate leader for the twentyfirst century</i>. (2000). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788176960014" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-7696-001-4</a>.</li> <li>Sujata K. Dass. " prem k jain ". (2004). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788178352770" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-7835-277-0</a>.</li> <li>Chandrika Prasad Sharma. <i>Poet politician Atal Bihari Vajpayee: A biography</i>. (1998). ASIN: B0006FD11E.</li> <li>Sheila Vazirani. <i>Atal Bihari Vajpayee; profile & personal views (Know thy leaders)</i>. (1967). ASIN: B0006FFBV2.</li> <li>Dr. C.P. Thakur. <i>India Under Atal Behari Vajpayee: The BJP Era</i>. (1999). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788174762504" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-7476-250-4</a></li> <li>Sita Ram Sharma. <i>Prime Minister Atal Behari Vajpayee: Commitment to power</i>. (1998). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788185809243" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-85809-24-3</a>.</li> <li>Bhagwat S. Goyal <i>Values, Vision & Verses of Vajpayee: India's Man of Destiny</i> 2001 Srijan Prakashan R-6/233 Rajnagar Ghaziabad, Uttar Pradesh 201002 <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/8187996005" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 81-87996-00-5</a>.</li> <li>Darshan Singh. <i>Atal Behari Vajpayee: The arch of India</i>. (2001). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788186405253" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-86405-25-3</a>.</li> <li>Yogesh Atal. <i>Mandate for political transition: Reemergence of Vaypayee</i>. (2000). ASIN: B0006FEIHA.</li> <li>Sujata K. Das. <i>Atal Bihari Vajpayee</i>. (2004). <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9788178352770" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-8178352770</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="మూలాలు"><span id=".E0.B0.AE.E0.B1.82.E0.B0.B2.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>మూలాలు</h2></div> <div style="height: 220px; overflow: auto; padding: 3px; border:1px solid #AAAAAA; reflist2"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4300226">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width" style="column-width: 30em;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-[[ఆంధ్రజ్యోతి]]-భారతరత్న-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-[[ఆంధ్రజ్యోతి]]-భారతరత్న_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4342780">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#2C882D;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}}</style><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141227163323/http://www.andhrajyothy.com/Artical.aspx?SID=69220&SupID=42">"భారత రత్న వాజపేయి, మాలవీయకు అత్యున్నత పురస్కారం"</a>. ఆంధ్రజ్యోతి. ఆంధ్రజ్యోతి. 2014-12-24. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.andhrajyothy.com/Artical.aspx?SID=69220&SupID=42">the original</a> on 2014-12-27<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2014-12-25</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4+%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A8+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF%2C+%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%81+%E0%B0%85%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%A4+%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82&rft.date=2014-12-24&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.andhrajyothy.com%2FArtical.aspx%3FSID%3D69220%26SupID%3D42&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ndtv.com/article/india/government-to-announce-bharat-ratna-for-atal-bihari-vajpayee-madan-mohan-malaviya-today-sources-639001">Government to Announce Bharat Ratna for Atal Bihari Vajpayee, Madan Mohan Malaviya Today: Sources</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://timesofindia.indiatimes.com/india/President-confers-Bharat-Ratna-to-Atal-Bihari-Vajpayee/articleshow/46715649.cms">http://timesofindia.indiatimes.com/india/President-confers-Bharat-Ratna-to-Atal-Bihari-Vajpayee/articleshow/46715649.cms</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120425082000/http://www.indianpoliticians.com/profile/20/">"The Leading Indian Politician Site on the Net"</a>. indianpoliticians.com. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.indianpoliticians.com/profile/20/">the original</a> on 2012-04-25<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-11-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Leading+Indian+Politician+Site+on+the+Net&rft.pub=indianpoliticians.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.indianpoliticians.com%2Fprofile%2F20%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-soul-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-soul_5-0">5.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-soul_5-1">5.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181225003140/https://samvada.org/2012/news/the-sangh-rss-is-my-soul-writes-atal-behari-vajpayee/">"The Sangh (RSS) is my Soul; writes Atal Bihari Vajpayee"</a>. Vishwa Samvada Kendra. 19 January 2012. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://samvada.org/2012/news/the-sangh-rss-is-my-soul-writes-atal-behari-vajpayee/">the original</a> on 2018-12-25<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2014-09-29</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Sangh+%28RSS%29+is+my+Soul%3B+writes+Atal+Bihari+Vajpayee&rft.pub=Vishwa+Samvada+Kendra&rft.date=2012-01-19&rft_id=http%3A%2F%2Fsamvada.org%2F2012%2Fnews%2Fthe-sangh-rss-is-my-soul-writes-atal-behari-vajpayee%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-outliers-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-outliers_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://indiatoday.intoday.in/story/outliers-prime-minister-narendra-modi-rss-pracharak-indira-gandhi-p-v-narashima-rao-atal-bihari-vajpayee/1/355731.html">"The outliers who won the PM's post"</a>. <i>Mail Today</i>. 15 April 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2014-09-29</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Mail+Today&rft.atitle=The+outliers+who+won+the+PM%27s+post&rft.date=2014-04-15&rft_id=http%3A%2F%2Findiatoday.intoday.in%2Fstory%2Foutliers-prime-minister-narendra-modi-rss-pracharak-indira-gandhi-p-v-narashima-rao-atal-bihari-vajpayee%2F1%2F355731.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Jaffrelot-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Jaffrelot_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFJaffrelot1996" class="citation book cs1">Jaffrelot, Christophe (1996). <i>The Hindu Nationalist Movement and Indian Politics</i>. C. Hurst & Co. Publishers. pp. 131–132. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/978-1850653011" title="ప్రత్యేక:పుస్తకమూలాలు/978-1850653011"><bdi>978-1850653011</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Hindu+Nationalist+Movement+and+Indian+Politics&rft.pages=131-132&rft.pub=C.+Hurst+%26+Co.+Publishers&rft.date=1996&rft.isbn=978-1850653011&rft.aulast=Jaffrelot&rft.aufirst=Christophe&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Chatterjee, Mannini. V. K. Ramachandran. "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hindu.com/fline/fl1503/15031150.htm">Vajpayee and the Quit India movement</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140716212955/http://www.hindu.com/fline/fl1503/15031150.htm">Archived</a> 2014-07-16 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>". <i><a href="/w/index.php?title=Frontline_(magazine)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frontline (magazine) (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Frontline</a></i>. 7–20 February 1998. Retrieved 11 November 2012.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121117012059/http://indiamatters.in/atal.htm">"India Matters"</a>. Indiamatters.in. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.indiamatters.in/atal.htm">the original</a> on 2012-11-17<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-11-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=India+Matters&rft.pub=Indiamatters.in&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.indiamatters.in%2Fatal.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-indianembassy.org-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-indianembassy.org_10-0">10.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-indianembassy.org_10-1">10.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100526065740/http://www.indianembassy.org/special/cabinet/vajpayee.htm">"ఆర్కైవ్ చేసిన కాపీ"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.indianembassy.org/special/cabinet/vajpayee.htm">the original</a> on 2010-05-26<span class="reference-accessdate">. Retrieved 24 డిసెంబరు 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%88%E0%B0%B5%E0%B1%8D+%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A8+%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B1%80&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.indianembassy.org%2Fspecial%2Fcabinet%2Fvajpayee.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050411025143/http://www.deccanherald.com/deccanherald/apr162004/d10.asp">"ఆర్కైవ్ చేసిన కాపీ"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.deccanherald.com/deccanherald/apr162004/d10.asp">the original</a> on 2005-04-11<span class="reference-accessdate">. Retrieved 24 డిసెంబరు 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%88%E0%B0%B5%E0%B1%8D+%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A8+%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B1%80&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.deccanherald.com%2Fdeccanherald%2Fapr162004%2Fd10.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-bbconthisday-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-bbconthisday_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/witness/october/31/newsid_3961000/3961851.stm">"1984: Assassination and revenge"</a>. <i>BBC News</i>. 1984-10-31. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090215211511/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/witness/october/31/newsid_3961000/3961851.stm">Archived</a> from the original on 2009-02-15<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2009-01-23</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BBC+News&rft.atitle=1984%3A+Assassination+and+revenge&rft.date=1984-10-31&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2Fonthisday%2Fhi%2Fwitness%2Foctober%2F31%2Fnewsid_3961000%2F3961851.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dnaindia.com/analysis/column_will-the-rath-yatra-bring-lk-advani-back-in-rss-good-books_1597360">"Will the rath yatra bring LK Advani back in RSS good books? – Analysis – DNA"</a>. Dnaindia.com. 11 October 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-06-25</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Will+the+rath+yatra+bring+LK+Advani+back+in+RSS+good+books%3F+%E2%80%93+Analysis+%E2%80%93+DNA&rft.pub=Dnaindia.com&rft.date=2011-10-11&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dnaindia.com%2Fanalysis%2Fcolumn_will-the-rath-yatra-bring-lk-advani-back-in-rss-good-books_1597360&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/special_report/1998/india_elections/61761.stm">"Atal Bihari Vajpayee: India's new prime minister"</a>. <i>BBC News</i>. BBC News. 1998-03-03.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BBC+News&rft.atitle=Atal+Bihari+Vajpayee%3A+India%27s+new+prime+minister&rft.date=1998-03-03&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fspecial_report%2F1998%2Findia_elections%2F61761.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/322065.stm">"South Asia Vajpayee's thirteen months"</a>. <i>BBC News</i>. BBC News. 1999-04-17.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BBC+News&rft.atitle=South+Asia+Vajpayee%27s+thirteen+months&rft.date=1999-04-17&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fsouth_asia%2F322065.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-britannica.com-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-britannica.com_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/621705/Atal-Bihari-Vajpayee">"Atal Bihari Vajpayee (prime minister of India) – Britannica Online Encyclopedia"</a>. <i>Encyclopædia Britannica</i>. 1924-12-25<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-11-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.atitle=Atal+Bihari+Vajpayee+%28prime+minister+of+India%29+%E2%80%93+Britannica+Online+Encyclopedia&rft.date=1924-12-25&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F621705%2FAtal-Bihari-Vajpayee&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFGaurav_Kampani" class="citation web cs1">Gaurav Kampani. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131015105419/http://cns.miis.edu/other/indbomb.pdf">"Living With India's Bomb: In Praise Of Indifferenc"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://cns.miis.edu/other/indbomb.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 2013-10-15<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2014-12-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Living+With+India%E2%80%99s+Bomb%3A+In+Praise+Of+Indifferenc&rft.au=Gaurav+Kampani&rft_id=http%3A%2F%2Fcns.miis.edu%2Fother%2Findbomb.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Globalsecurity-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Globalsecurity_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.globalsecurity.org/military/world/war/kargil-99.htm">"1999 Kargil Conflict"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=GlobalSecurity.org&action=edit&redlink=1" class="new" title="GlobalSecurity.org (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">GlobalSecurity.org</a></i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2009-05-20</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=GlobalSecurity.org&rft.atitle=1999+Kargil+Conflict&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.globalsecurity.org%2Fmilitary%2Fworld%2Fwar%2Fkargil-99.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFTom_Clancy,_Gen._Tony_Zinni_(Retd)_and_Tony_Koltz2004" class="citation book cs1">Tom Clancy, Gen. Tony Zinni (Retd) and Tony Koltz (2004). <i>Battle Ready</i>. Grosset & Dunlap. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/0-399-15176-1" title="ప్రత్యేక:పుస్తకమూలాలు/0-399-15176-1"><bdi>0-399-15176-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Battle+Ready&rft.pub=Grosset+%26+Dunlap&rft.date=2004&rft.isbn=0-399-15176-1&rft.au=Tom+Clancy%2C+Gen.+Tony+Zinni+%28Retd%29+and+Tony+Koltz&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.indianexpress.com/news/as-spell-binding-as-the-guns-of-navarone/475330/">"Pak commander blows the lid on Islamabad's Kargil plot"</a>. June 12, 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2009-06-13</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Pak+commander+blows+the+lid+on+Islamabad%27s+Kargil+plot&rft.date=2009-06-12&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.indianexpress.com%2Fnews%2Fas-spell-binding-as-the-guns-of-navarone%2F475330%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070916211110/http://www.hindu.com/2007/09/10/stories/2007091059781400.htm">"Sharif admits he let down Vajpayee on Kargil conflict"</a>. 2007-09-10. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hindu.com/2007/09/10/stories/2007091059781400.htm">the original</a> on 2007-09-16<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2007-10-06</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Sharif+admits+he+let+down+Vajpayee+on+Kargil+conflict&rft.date=2007-09-10&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.hindu.com%2F2007%2F09%2F10%2Fstories%2F2007091059781400.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120402173754/http://www.indianembassy.org/inews/Nov_99/inews_11_99.pdf">"Address to the Nation by Prime Minister Atal Bihari Vajpayee"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Indianembassy.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.indianembassy.org/inews/Nov_99/inews_11_99.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 2012-04-02<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-11-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Address+to+the+Nation+by+Prime+Minister+Atal+Bihari+Vajpayee&rft.pub=Indianembassy.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.indianembassy.org%2Finews%2FNov_99%2Finews_11_99.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100618043501/http://www.indianembassy.org/archive/IC_814.htm#Identity%20of%20hijackers">"Information on hijacked Indian Airlines Flight IC-814"</a>. Embassy of India. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.indianembassy.org/archive/IC_814.htm#Identity%20of%20hijackers">the original</a> on 2010-06-18<span class="reference-accessdate">. Retrieved 24 డిసెంబరు 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Information+on+hijacked+Indian+Airlines+Flight+IC-814&rft.pub=Embassy+of+India&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.indianembassy.org%2Farchive%2FIC_814.htm%23Identity%2520of%2520hijackers&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-news.in.msn.com-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-news.in.msn.com_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20130104050819/http://news.in.msn.com/National/independenceday09/article.aspx?cp-documentid=3131559&page=4">"Vajpayee, the right man in the wrong party – ,Vajpayee, the right man in the wrong party – 4 – ,4 – National News – News – MSN India"</a>. MSN. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://news.in.msn.com/National/independenceday09/article.aspx?cp-documentid=3131559&page=4">the original</a> on 2013-01-04<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-11-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Vajpayee%2C+the+right+man+in+the+wrong+party+%E2%80%93+%2CVajpayee%2C+the+right+man+in+the+wrong+party+%E2%80%93+4+%E2%80%93+%2C4+%E2%80%93+National+News+%E2%80%93+News+%E2%80%93+MSN+India&rft.pub=MSN&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.in.msn.com%2FNational%2Findependenceday09%2Farticle.aspx%3Fcp-documentid%3D3131559%26page%3D4&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFMahapatra2013" class="citation news cs1">Mahapatra, Dhananjay (2 July 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131202231111/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-07-02/india/40328372_1_national-highways-state-highways-total-road-network">"NDA regime constructed 50% of national highways laid in last 30 years: Centre"</a>. <i>The Times of India</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-07-02/india/40328372_1_national-highways-state-highways-total-road-network">the original</a> on 2 డిసెంబరు 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 November</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Times+of+India&rft.atitle=NDA+regime+constructed+50%25+of+national+highways+laid+in+last+30+years%3A+Centre&rft.date=2013-07-02&rft.aulast=Mahapatra&rft.aufirst=Dhananjay&rft_id=http%3A%2F%2Farticles.timesofindia.indiatimes.com%2F2013-07-02%2Findia%2F40328372_1_national-highways-state-highways-total-road-network&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-IEGuinha-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-IEGuinha_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFSharad_GuptaSanjiv_Sinha2000" class="citation news cs1">Sharad Gupta; Sanjiv Sinha (18 January 2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131012195411/http://expressindia.indianexpress.com/ie/daily/20000118/ina18037.html">"Revive Jan Sangh – BJP hardlines"</a>. <i><a href="/wiki/The_Indian_Express" class="mw-redirect" title="The Indian Express">The Indian Express</a></i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://expressindia.indianexpress.com/ie/daily/20000118/ina18037.html">the original</a> on 2013-10-12<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">11 October</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Indian+Express&rft.atitle=Revive+Jan+Sangh+%E2%80%93+BJP+hardlines&rft.date=2000-01-18&rft.au=Sharad+Gupta&rft.au=Sanjiv+Sinha&rft_id=http%3A%2F%2Fexpressindia.indianexpress.com%2Fie%2Fdaily%2F20000118%2Fina18037.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hindu.com/2004/04/25/stories/2004042501941200.htm">National / Elections 2004 : This Vajpayee speech campaigns against the NDA</a>. The Hindu. Retrieved on 2014-05-21.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://english.aljazeera.net/news/asia/2009/11/2009112454918803725.html">ఇండియా మదీసుల నివేదిక పై ధ్వజం: 1992 బాబ్రీ మసీద్ కూల్చివేత పై ప్రతిపక్ష BJP నాయకుల అభియోగం </a> అల్-జజీర ఇంగ్లీష్ - నవంబర్ 24, 2009</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hinduonnet.com/fline/fl2215/stories/20050729006101200.htm">ఇన్ ది డాక్క్, అగైన్ </a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110606174431/http://www.hinduonnet.com/fline/fl2215/stories/20050729006101200.htm">Archived</a> 2011-06-06 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></i> , ఫ్రంట్ లైన్</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://timesofindia.indiatimes.com/india/Fernandes-offers-to-quit/articleshow/33942023.cms">Fernandes offers to quit - The Times of India</a>. Timesofindia.indiatimes.com (2001-03-14). Retrieved on 2014-05-21.</span> </li> <li id="cite_note-rediffattack-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-rediffattack_31-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rediff.com/news/2001/dec/13parl1.htm">"పార్లమెంటుపై తీవ్రవాదుల దాడి"</a>. 2006. <u>Rediff.com</u>. Rediff India. 13 డిసెంబర్. 2001</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://expressindia.indianexpress.com/news/fullstory.php?newsid=8625">"Vajpayee condemns Godhra carnage, Gujarat communal violence"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Vajpayee+condemns+Godhra+carnage%2C+Gujarat+communal+violence&rft_id=http%3A%2F%2Fexpressindia.indianexpress.com%2Fnews%2Ffullstory.php%3Fnewsid%3D8625&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AsiaT_Shahin-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AsiaT_Shahin_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFSultan_Shahin2002" class="citation news cs1">Sultan Shahin (26 April 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131002212356/http://www.atimes.com/ind-pak/DD26Df03.html">"Gujarat: return to the deadly past"</a>. <i>Asia Times</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atimes.com/ind-pak/DD26Df03.html">the original</a> on 2 అక్టోబరు 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 August</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Asia+Times&rft.atitle=Gujarat%3A+return+to+the+deadly+past&rft.date=2002-04-26&rft.au=Sultan+Shahin&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.atimes.com%2Find-pak%2FDD26Df03.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130307111617/http://articles.cnn.com/2002-04-30/world/india.censure_1_gujarat-muslim-mob-censure-vote?_s=PM:asiapcf">"Vajpayee admits mistake over Gujarat"</a>. CNN. 2002-04-13. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://articles.cnn.com/2002-04-30/world/india.censure_1_gujarat-muslim-mob-censure-vote?_s=PM:asiapcf">the original</a> on 2013-03-07<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2014-12-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Vajpayee+admits+mistake+over+Gujarat&rft.date=2002-04-13&rft_id=http%3A%2F%2Farticles.cnn.com%2F2002-04-30%2Fworld%2Findia.censure_1_gujarat-muslim-mob-censure-vote%3F_s%3DPM%3Aasiapcf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-IA-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-IA_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFRafiq_Dossani2008" class="citation book cs1">Rafiq Dossani (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/indiaarrivinghow0000doss"><i>India Arriving: How This Economic Powerhouse Is Redefining Global Business</i></a>. AMACOM Div American Mgmt Assn. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/indiaarrivinghow0000doss/page/154">154</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=India+Arriving%3A+How+This+Economic+Powerhouse+Is+Redefining+Global+Business&rft.pages=154&rft.pub=AMACOM+Div+American+Mgmt+Assn&rft.date=2008&rft.au=Rafiq+Dossani&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Findiaarrivinghow0000doss&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thedailystar.net/2004/07/06/d407061309102.htm">"Vajpayee moves to new home"</a>. <i>The Daily Star</i>. 6 July 2004.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Daily+Star&rft.atitle=Vajpayee+moves+to+new+home&rft.date=2004-07-06&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thedailystar.net%2F2004%2F07%2F06%2Fd407061309102.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4567802.stm">"Vajpayee to retire from politics"</a>. BBC News. 29 December 2005<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2005-12-29</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Vajpayee+to+retire+from+politics&rft.date=2005-12-29&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fsouth_asia%2F4567802.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hindu.com/thehindu/holnus/002200803060324.htm">"Manmohan calls Vajpayee 'Bhishma Pitamah' of politics"</a>. <i>The Hindu</i>. Chennai, India. 6 March 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Hindu&rft.atitle=Manmohan+calls+Vajpayee+%27Bhishma+Pitamah%27+of+politics&rft.date=2008-03-06&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.hindu.com%2Fthehindu%2Fholnus%2F002200803060324.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.indianexpress.com/news/vajpayee-showing-signs-of-improvement/419597/">"Vajpayee showing signs of improvement"</a>. <i><a href="/wiki/Indian_Express" class="mw-redirect" title="Indian Express">The Indian Express</a></i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2009-02-05</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Indian+Express&rft.atitle=Vajpayee+showing+signs+of+improvement&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.indianexpress.com%2Fnews%2Fvajpayee-showing-signs-of-improvement%2F419597%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://timesofindia.indiatimes.com/Cities/Vajpayee-writes-to-Lucknowites-for-support/articleshow/4416114.cms">"Vajpayee writes to Lucknowites for support"</a>. <i><a href="/wiki/The_Times_of_India" class="mw-redirect" title="The Times of India">The Times of India</a></i>. 18 April 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2009-04-18</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Times+of+India&rft.atitle=Vajpayee+writes+to+Lucknowites+for+support&rft.date=2009-04-18&rft_id=http%3A%2F%2Ftimesofindia.indiatimes.com%2FCities%2FVajpayee-writes-to-Lucknowites-for-support%2Farticleshow%2F4416114.cms&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210724075649/https://magazine.outlookindia.com/story/a-measure-of-the-man/281949">"A Measure Of The Man | Outlook India Magazine"</a>. <i>web.archive.org</i>. 2021-07-24. Archived from the original on 2021-07-24<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2021-10-13</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=web.archive.org&rft.atitle=A+Measure+Of+The+Man+%7C+Outlook+India+Magazine&rft.date=2021-07-24&rft_id=https%3A%2F%2Fmagazine.outlookindia.com%2Fstory%2Fa-measure-of-the-man%2F281949&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:Cite_web" title="మూస:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 maint: bot: original URL status unknown (<a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="వర్గం:CS1 maint: bot: original URL status unknown">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFVajpayeeHealth-42"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CITEREFVajpayeeHealth_42-0">42.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CITEREFVajpayeeHealth_42-1">42.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://timesofindia.indiatimes.com/india/A-peek-into-the-life-Atal-Bihari-Vajpayee-now-leads/articleshow/32683790.cms">"A peek into the life Vajpayee now leads"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+peek+into+the+life+Vajpayee+now+leads&rft_id=http%3A%2F%2Ftimesofindia.indiatimes.com%2Findia%2FA-peek-into-the-life-Atal-Bihari-Vajpayee-now-leads%2Farticleshow%2F32683790.cms&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://zeenews.india.com/news/nation/vajpayee-turns-88-amid-health-concerns_748305.html">Vajpayee turns 88 amid health concerns</a>. Zee News (2011-12-23). Retrieved on 2013-07-16.</span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170728114801/http://www.preservearticles.com/201106117790/read-the-short-biography-of-atal-bihari-vajpayee.html">"Read the Short biography of Atal Bihari Vajpayee"</a>. Preservearticles.com. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.preservearticles.com/201106117790/read-the-short-biography-of-atal-bihari-vajpayee.html">the original</a> on 2017-07-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-11-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Read+the+Short+biography+of+Atal+Bihari+Vajpayee&rft.pub=Preservearticles.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.preservearticles.com%2F201106117790%2Fread-the-short-biography-of-atal-bihari-vajpayee.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Values, Vision & Verses of Vajpayee: India's Man of Destiny</i> page – iii</span> </li> <li id="cite_note-pmindia.nic.in-46"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-pmindia.nic.in_46-0">46.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-pmindia.nic.in_46-1">46.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120109000122/http://pmindia.nic.in/pm_atal.htm">"Shri Atal Bihari Vajpayee - A Profile"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pmindia.nic.in/pm_atal.htm">the original</a> on 2012-01-09<span class="reference-accessdate">. Retrieved 24 డిసెంబరు 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Shri+Atal+Bihari+Vajpayee+-+A+Profile&rft_id=http%3A%2F%2Fpmindia.nic.in%2Fpm_atal.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-parliamentofindia.nic.in-47"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-parliamentofindia.nic.in_47-0">47.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-parliamentofindia.nic.in_47-1">47.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://parliamentofindia.nic.in/ls/lok13/biodata/13UP20.htm">"Prime Minister of India Bio-Data"</a>. Parliamentofindia.nic.in<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-11-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Prime+Minister+of+India+Bio-Data&rft.pub=Parliamentofindia.nic.in&rft_id=http%3A%2F%2Fparliamentofindia.nic.in%2Fls%2Flok13%2Fbiodata%2F13UP20.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121227120851/http://www.atalbiharivajpayee.in/aboutvajpayeeji.aspx">"Atal Bihari Vajpayee"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.atalbiharivajpayee.in/aboutvajpayeeji.aspx">the original</a> on 2012-12-27<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2014-12-24</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Atal+Bihari+Vajpayee&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.atalbiharivajpayee.in%2Faboutvajpayeeji.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D+%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80+%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ఇతర_లింకులు"><span id=".E0.B0.87.E0.B0.A4.E0.B0.B0_.E0.B0.B2.E0.B0.BF.E0.B0.82.E0.B0.95.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>ఇతర లింకులు</h2></div> <div class="noprint infobox sisterproject"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Wikiquote-logo-en.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wikiquote-logo-en.svg/50px-Wikiquote-logo-en.svg.png" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wikiquote-logo-en.svg/75px-Wikiquote-logo-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Wikiquote-logo-en.svg/100px-Wikiquote-logo-en.svg.png 2x" data-file-width="150" data-file-height="150" /></a><figcaption> </figcaption></figure><div style="margin-left: 60px;"><a href="https://te.wikiquote.org/wiki/" class="extiw" title="q:">వికీవ్యాఖ్యలో</a> ఈ విషయానికి సంబంధించిన వ్యాఖ్యలు చూడండి.<div style="margin-left: 10px;"> <i><b><a href="https://te.wikiquote.org/wiki/Special:Search/%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="extiw" title="q:Special:Search/అటల్ బిహారీ వాజపేయి">అటల్ బిహారీ వాజపేయి</a></b></i> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4246472">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:#f9f9f9;display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3779865">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">వికీమీడియా కామన్స్‌లో <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:" class="extiw" title="commons:Category:">Atal Bihari Vajpayee</a></span>కి సంబంధించి దస్త్రాలు ఉన్నాయి.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://pib.nic.in/profile/bajpayee.html">Profile</a> Govt. of India</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/463000.stm">Profile</a> at <i>BBC News</i></li></ul> <table class="wikitable succession-box" style="margin:0.5em auto; font-size:95%;clear:both;"> <tbody><tr> <th colspan="3" style="border-top: 5px solid #ccccff;">రాజకీయ కార్యాలయాలు </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="width:30%;" rowspan="1"><b>అంతకు ముందువారు </b><br /><span style="font-weight: bold"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81_%E0%B0%9A%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="యశ్వంత్‌రావు చవాన్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">యశ్వంత్‌రావు చవాన్</a></span> </td> <td style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="1"><b><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%97_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="విదేశాంగ శాఖామంత్రి (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">విదేశాంగ శాఖామంత్రి</a></b><br />1977–79 </td> <td style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="1"><b>తరువాత వారు </b><br /><span style="font-weight: bold"><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="శ్యాంనందన్ ప్రసాద్ మిశ్రా (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">శ్యాంనందన్ ప్రసాద్ మిశ్రా</a></span></span> </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="width:30%;" rowspan="1"><b>అంతకు ముందువారు </b><br /><span style="font-weight: bold"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BF.%E0%B0%B5%E0%B0%BF.%E0%B0%A8%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="పి.వి.నరసింహారావు">పి.వి.నరసింహారావు</a></span> </td> <td style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="1"><b><a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="భారత ప్రధానమంత్రులు">భారత ప్రధానమంత్రులు</a></b><br />1996 </td> <td style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="1"><b>తరువాత వారు </b><br /><span style="font-weight: bold"><a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B1%86%E0%B0%9A%E0%B1%8D.%E0%B0%A1%E0%B0%BF.%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%97%E0%B1%8C%E0%B0%A1" class="mw-redirect" title="హెచ్.డి.దేవేగౌడ">హెచ్.డి.దేవేగౌడ</a></span> </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td style="width:30%;" rowspan="2"><b>అంతకు ముందువారు </b><br /><span style="font-weight: bold"><a href="/wiki/%E0%B0%90.%E0%B0%95%E0%B1%86.%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D" title="ఐ.కె.గుజ్రాల్">ఐ.కె.గుజ్రాల్</a></span> </td> <td style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="1"><b><a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="భారత ప్రధానమంత్రులు">భారత ప్రధానమంత్రులు</a></b><br />1998–2004 </td> <td style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="1"><b>తరువాత వారు </b><br /><span style="font-weight: bold"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%B9%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" title="మన్మోహన్ సింగ్">మన్మోహన్ సింగ్</a></span> </td></tr> </tbody></table> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3795437">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4286695">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=&#124;link=_భారత_దేశ_ప్రధాన_మంత్రులు" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#BADBAD;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4294021">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="మూస:భారత ప్రధానమంత్రులు"><abbr title="View this template">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస చర్చ:భారత ప్రధానమంత్రులు (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><abbr title="Discuss this template">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:EditPage/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక:EditPage/మూస:భారత ప్రధానమంత్రులు"><abbr title="Edit this template">e</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=&#124;link=_భారత_దేశ_ప్రధాన_మంత్రులు" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/India" class="mw-redirect" title="India">భారత దేశ</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="ప్రధానమంత్రి">ప్రధాన మంత్రులు</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%B5%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%B9%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%82" class="mw-redirect" title="జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ">జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BE" title="గుల్జారీలాల్ నందా">గుల్జారీలాల్ నందా</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%B9%E0%B0%A6%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి">లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BE_%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%80" title="ఇందిరా గాంధీ">ఇందిరా గాంధీ</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="మొరార్జీ దేశాయ్">మొరార్జీ దేశాయ్</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="చరణ్‌సింగ్">చరణ్‌సింగ్</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B1%8D_%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%80" title="రాజీవ్ గాంధీ">రాజీవ్ గాంధీ</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF.%E0%B0%AA%E0%B0%BF.%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="వి.పి.సింగ్">వి.పి.సింగ్</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B6%E0%B1%87%E0%B0%96%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" title="చంద్రశేఖర్ సింగ్">చంద్రశేఖర్</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BF.%E0%B0%B5%E0%B0%BF.%E0%B0%A8%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="పి.వి.నరసింహారావు">పి.వి.నరసింహారావు</a> • <a class="mw-selflink selflink">వాజపేయి</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%97%E0%B1%8C%E0%B0%A1" class="mw-redirect" title="దేవెగౌడ">దేవెగౌడ</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%90.%E0%B0%95%E0%B1%86.%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D" title="ఐ.కె.గుజ్రాల్">ఐ.కె.గుజ్రాల్</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%B9%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" title="మన్మోహన్ సింగ్">మన్మోహన్ సింగ్</a> • <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%A1%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="నరేంద్ర మోడి">నరేంద్ర మోడి</a></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Emblem_of_India.svg" class="mw-file-description" title="Emblem of India"><img alt="Emblem of India" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Emblem_of_India.svg/50px-Emblem_of_India.svg.png" decoding="async" width="50" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Emblem_of_India.svg/75px-Emblem_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Emblem_of_India.svg/100px-Emblem_of_India.svg.png 2x" data-file-width="585" data-file-height="933" /></a></span></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4286695"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="భారతీయ_జనతా_పార్టీ_అద్యక్షులు" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#fbb464;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4294021"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80_%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="మూస:భారతీయ జనతా పార్టీ అద్యక్షులు"><abbr title="View this template">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80_%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస చర్చ:భారతీయ జనతా పార్టీ అద్యక్షులు (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><abbr title="Discuss this template">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:EditPage/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80_%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక:EditPage/మూస:భారతీయ జనతా పార్టీ అద్యక్షులు"><abbr title="Edit this template">e</abbr></a></li></ul></div><div id="భారతీయ_జనతా_పార్టీ_అద్యక్షులు" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80" title="భారతీయ జనతా పార్టీ">భారతీయ జనతా పార్టీ</a> అద్యక్షులు</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి">వాజ్‌పేయి</a> <b>·</b>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%80" title="లాల్ కృష్ణ అద్వానీ">అద్వానీ</a> <b>·</b>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%B3%E0%B1%80_%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%8B%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%9C%E0%B1%8B%E0%B0%B7%E0%B0%BF" title="మురళీ మనోహర్ జోషి">మురళీ మనోహర్ జోషి</a> <b>·</b>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B7%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%8D_%E0%B0%A5%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%87" title="కుషభావ్ థాక్రే">కుషభావ్ థాక్రే</a> <b>·</b>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%81_%E0%B0%B2%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%A3%E0%B1%8D" title="బంగారు లక్ష్మణ్">బంగారు లక్ష్మణ్</a> <b>·</b>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BE_%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="జానా కృష్ణమూర్తి">జానా కృష్ణమూర్తి</a> <b>·</b>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="వెంకయ్య నాయుడు">వెంకయ్య నాయుడు</a> <b>·</b>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A5%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" title="రాజ్‌నాథ్ సింగ్">రాజ్‌నాథ్ సింగ్</a> <b>·</b>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%97%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="నితిన్ గడ్కరి">నితిన్ గడ్కరి</a> <b>·</b>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D_%E0%B0%B7%E0%B0%BE" title="అమిత్ షా">అమిత్ షా</a> <b>·</b>  <b>·</b> <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B1%86.%E0%B0%AA%E0%B0%BF.%E0%B0%A8%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B0%BE" title="జె.పి.నడ్డా">జెపి నడ్డా</a> <b>·</b>  <b>·</b> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4286695"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="సంఘ్_పరివార్" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#FFC569;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4294021"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="మూస:సంఘ్ పరివార్"><abbr title="View this template">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస చర్చ:సంఘ్ పరివార్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><abbr title="Discuss this template">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:EditPage/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="ప్రత్యేక:EditPage/మూస:సంఘ్ పరివార్"><abbr title="Edit this template">e</abbr></a></li></ul></div><div id="సంఘ్_పరివార్" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="సంఘ్ పరివార్">సంఘ్ పరివార్</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFC569;">సంస్థలు</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80" title="భారతీయ జనతా పార్టీ">భారతీయ జనతా పార్టీ</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%AF%E0%B0%82_%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="రాష్ట్రీయ స్వయం సేవక్ సంఘ్">రాష్ట్రీయ స్వయం సేవక్ సంఘ్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE_%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="రాష్ట్రీయ సేవికా సమితి">రాష్ట్రీయ సేవికా సమితి</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D" title="భారతీయ జనసంఘ్">భారతీయ జనసంఘ్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%82_%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="విశ్వహిందూ పరిషత్తు">విశ్వహిందూ పరిషత్తు</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%9C%E0%B0%B0%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D_%E0%B0%A6%E0%B0%B3%E0%B1%8D" title="బజరంగ్ దళ్">బజరంగ్ దళ్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%96%E0%B0%BF%E0%B0%B2_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A5%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81" title="అఖిల భారతీయ విద్యార్థి పరిషత్తు">అఖిల భారతీయ విద్యార్థి పరిషత్తు</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%96%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%A4%E0%B1%8D" title="రాష్ట్రీయ సిఖ్ సంగత్">రాష్ట్రీయ సిఖ్ సంగత్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%AE%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%A6%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D" title="భారతీయ మజ్దూర్ సంఘ్">భారతీయ మజ్దూర్ సంఘ్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%82_%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF" title="హిందూ మున్నాని">హిందూ మున్నాని</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%82_%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%AF%E0%B0%82_%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D" title="హిందూ స్వయం సేవక్ సంఘ్">హిందూ స్వయం సేవక్ సంఘ్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%82_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A5%E0%B0%BF_%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B0%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="హిందూ విద్యార్థి సంఘం (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">హిందూ విద్యార్థి సంఘం</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%80_%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%8D" title="స్వదేశీ జాగరణ్ మంచ్">స్వదేశీ జాగరణ్ మంచ్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%BE_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BF" title="దుర్గా వాహిని">దుర్గా వాహిని</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%BE_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="సేవా భారతి">సేవా భారతి</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D" title="భారతీయ కిసాన్ సంఘ్">భారతీయ కిసాన్ సంఘ్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="బాలగోకులం">బాలగోకులం</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="విద్యాభారతి">విద్యాభారతి</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%B5%E0%B0%A8%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BF_%E0%B0%95%E0%B0%B3%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A3%E0%B1%8D_%E0%B0%86%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AE%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="భారతీయ వనవాసి కళ్యాణ్ ఆశ్రమ్">భారతీయ వనవాసి కళ్యాణ్ ఆశ్రమ్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%8D" title="ముస్లిం రాష్ట్రీయ మంచ్">ముస్లిం రాష్ట్రీయ మంచ్</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFC569;">ప్రముఖులు</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%86.%E0%B0%AC%E0%B0%BF.%E0%B0%B9%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="కె.బి.హెడ్గేవార్">కె.బి.హెడ్గేవార్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%82.%E0%B0%8E%E0%B0%B8%E0%B1%8D.%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="ఎం.ఎస్.గోల్వార్కర్">ఎం.ఎస్.గోల్వార్కర్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%96%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="శ్యాంప్రసాద్ ముఖర్జీ">శ్యాంప్రసాద్ ముఖర్జీ</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%80%E0%B0%A8%E0%B0%A6%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B3%E0%B1%8D_%E0%B0%89%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%AF" title="దీనదయాళ్ ఉపాధ్యాయ">దీనదయాళ్ ఉపాధ్యాయ</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%A7%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%A6%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%AF_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="మధుకర్ దత్తాత్రేయ దేవరస్">మధుకర్ దత్తాత్రేయ దేవరస్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a class="mw-selflink selflink">అటల్ బిహారీ వాజపేయి</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%80" title="లాల్ కృష్ణ అద్వానీ">లాల్ కృష్ణ అద్వానీ</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" title="రాజేంద్రసింగ్">రాజేంద్రసింగ్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%B6%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D" title="అశోక్ సింఘాల్">అశోక్ సింఘాల్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%86.%E0%B0%8E%E0%B0%B8%E0%B1%8D.%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B6%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="కె.ఎస్.సుదర్శన్">కె.ఎస్.సుదర్శన్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%A3%E0%B1%8D_%E0%B0%A4%E0%B1%8A%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ప్రవీణ్ తొగాడియా (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">ప్రవీణ్ తొగాడియా</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="ఉమాభారతి">ఉమాభారతి</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%A1%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="నరేంద్ర మోడి">నరేంద్ర మోడి</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%AF%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="వినయ్ కతియార్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">వినయ్ కతియార్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%97%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="నితిన్ గడ్కరి">నితిన్ గడ్కరి</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"><a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%80%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%BF_%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="లక్ష్మీబాయి కేల్కర్">లక్ష్మీబాయి కేల్కర్</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#FFC569;">సిద్ధాంతాలు</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%97%E0%B0%B5%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%9C%E0%B0%82" title="భగవధ్వజం">భగవధ్వజం</a>  <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B0%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="హిందూ జాతీయవాదం (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">హిందూ జాతీయవాదం</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="హిందూత్వ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">హిందూత్వ</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%AE%E0%B0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="రామజన్మభూమి (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">రామజన్మభూమి</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%96%E0%B0%82%E0%B0%A1_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D" title="అఖండ భారత్">అఖండ భారత్</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%A1%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%8C%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="ఉమ్మడి పౌరస్మృతి">ఉమ్మడి పౌరస్మృతి</a> <b>·</b></span> <span style="white-space:nowrap"> <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%B9%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="గోహత్యా పాపం (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">గోహత్యా పాపం</a> </span></div></td></tr></tbody></table></div><div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4286695"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ప్రతిపక్ష_నాయకులు_లోక్‌సభ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4294021"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B0%B2%E0%B1%8B_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="మూస:లోక్‌సభలో ప్రతిపక్ష నాయకులు"><abbr title="View this template">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B0%B2%E0%B1%8B_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస చర్చ:లోక్‌సభలో ప్రతిపక్ష నాయకులు (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><abbr title="Discuss this template">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:EditPage/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B0%B2%E0%B1%8B_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక:EditPage/మూస:లోక్‌సభలో ప్రతిపక్ష నాయకులు"><abbr title="Edit this template">e</abbr></a></li></ul></div><div id="ప్రతిపక్ష_నాయకులు_లోక్‌సభ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B0%B2%E0%B1%8B_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%81" title="లోక్‌సభలో ప్రతిపక్ష నాయకుడు">ప్రతిపక్ష నాయకులు</a> <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD" title="లోక్‌సభ">లోక్‌సభ</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="రామ్ సుభాగ్ సింగ్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">రామ్ సుభాగ్ సింగ్</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81_%E0%B0%9A%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="యశ్వంతరావు చవాన్">యశ్వంతరావు చవాన్</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B8%E0%B0%BF._%E0%B0%8E%E0%B0%82._%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%AB%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B1%8D&action=edit&redlink=1" class="new" title="సి. ఎం. స్టీఫెన్ (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">సి. ఎం. స్టీఫెన్</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="జగ్జీవన్ రామ్">జగ్జీవన్ రామ్</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B1%8D_%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%80" title="రాజీవ్ గాంధీ">రాజీవ్ గాంధీ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%80" title="లాల్ కృష్ణ అద్వానీ">లాల్ కృష్ణ అద్వానీ</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF_%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F_%E0%B0%A8%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="పాములపర్తి వెంకట నరసింహారావు">పి. వి.నరసింహారావు</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%B6%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="శరద్ పవార్">శరద్ పవార్</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE_%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%80" title="సోనియా గాంధీ">సోనియా గాంధీ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D" title="సుష్మాస్వరాజ్">సుష్మాస్వరాజ్</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%80" title="రాహుల్ గాంధీ">రాహుల్ గాంధీ</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4286695"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="30px&#124;_భారతరత్న_గ్రహీతలు" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4294021"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B9%E0%B1%80%E0%B0%A4%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="మూస:భారతరత్న గ్రహీతలు"><abbr title="View this template">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B9%E0%B1%80%E0%B0%A4%E0%B0%B2%E0%B1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస చర్చ:భారతరత్న గ్రహీతలు (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><abbr title="Discuss this template">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:EditPage/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B9%E0%B1%80%E0%B0%A4%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక:EditPage/మూస:భారతరత్న గ్రహీతలు"><abbr title="Edit this template">e</abbr></a></li></ul></div><div id="30px&#124;_భారతరత్న_గ్రహీతలు" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Flag_of_India.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/30px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/60px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A8" title="భారతరత్న">భారతరత్న గ్రహీతలు</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">1954 -1960</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%AA%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్">సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్</a> (1954)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%9A%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="చక్రవర్తి రాజగోపాలాచారి">చక్రవర్తి రాజగోపాలాచారి</a> (1954)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B6%E0%B1%87%E0%B0%96%E0%B0%B0_%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="చంద్రశేఖర వేంకట రామన్">చంద్రశేఖర వేంకట రామన్</a> (1954)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%97%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="భగవాన్ దాస్">భగవాన్ దాస్</a> (1955)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%82_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF" title="మోక్షగుండం విశ్వేశ్వరయ్య">మోక్షగుండం విశ్వేశ్వరయ్య</a> (1955)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%B5%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%B9%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%82" class="mw-redirect" title="జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ">జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ</a> (1955)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D_%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%AD%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D" title="గోవింద్ వల్లభ్ పంత్">గోవింద్ వల్లభ్ పంత్</a> (1957)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%A7%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8A_%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%B5_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87" class="mw-redirect" title="ధొండొ కేశవ కార్వే">ధొండొ కేశవ కార్వే</a> (1958)</div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Bharat_Ratna.jpg" class="mw-file-description" title="భారతరత్న"><img alt="భారతరత్న" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Bharat_Ratna.jpg/150px-Bharat_Ratna.jpg" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Bharat_Ratna.jpg/225px-Bharat_Ratna.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Bharat_Ratna.jpg/300px-Bharat_Ratna.jpg 2x" data-file-width="2016" data-file-height="1512" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">1961 -1980</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B1%8D" title="బిధాన్ చంద్ర రాయ్">బిధాన్ చంద్ర రాయ్</a> (1961)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B7%E0%B1%8B%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%AE_%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D_%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="పురుషోత్తమ దాస్ టాండన్">పురుషోత్తమ దాస్ టాండన్</a> (1961)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B1%82_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%8D" title="బాబూ రాజేంద్ర ప్రసాద్">బాబూ రాజేంద్ర ప్రసాద్</a> (1962)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%B9%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="జాకీర్ హుస్సేన్">జాకీర్ హుస్సేన్</a> (1963)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%82%E0%B0%97_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%A3%E0%B1%87" title="పాండురంగ వామన్ కాణే">పాండురంగ వామన్ కాణే</a> (1963)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="లాల్ బహాదుర్ శాస్త్రి">లాల్ బహాదుర్ శాస్త్రి</a> (1966)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BE_%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%80" title="ఇందిరా గాంధీ">ఇందిరా గాంధీ</a> (1971)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF.%E0%B0%B5%E0%B0%BF._%E0%B0%97%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="వి.వి. గిరి">వి.వి. గిరి</a> (1975)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%86.%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D" title="కె.కామరాజ్">కె.కామరాజ్</a> (1976) •  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%A6%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%A5%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%B8%E0%B0%BE" title="మదర్ థెరీసా">మదర్ థెరీసా</a> (1980)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">1981 -2000</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8B%E0%B0%AC%E0%B0%BE_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%87" title="వినోబా భావే">వినోబా భావే</a> (1983)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%85%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%97%E0%B0%AB%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="ఖాన్ అబ్దుల్ గఫార్ ఖాన్">ఖాన్ అబ్దుల్ గఫార్ ఖాన్</a> (1987)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%82.%E0%B0%9C%E0%B0%BF.%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="ఎం.జి.రామచంద్రన్">ఎం.జి.రామచంద్రన్</a> (1988)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%BF.%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E2%80%8C._%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B1%87%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E2%80%8C" class="mw-redirect" title="బి.ఆర్‌. అంబేడ్కర్‌">బి.ఆర్‌. అంబేడ్కర్‌</a> (1990)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%87%E0%B0%B2%E0%B0%BE" title="నెల్సన్ మండేలా">నెల్సన్ మండేలా</a> (1990)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B1%8D_%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%80" title="రాజీవ్ గాంధీ">రాజీవ్ గాంధీ</a> (1991)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%AD%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B0%9F%E0%B1%87%E0%B0%B2%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="సర్దార్ వల్లభభాయి పటేల్">సర్దార్ వల్లభభాయి పటేల్</a> (1991)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%BF" title="మొరార్జీ దేశాయి">మొరార్జీ దేశాయి</a> (1991)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8C%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BE_%E0%B0%85%E0%B0%AC%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%8D_%E0%B0%86%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%8D" title="మౌలానా అబుల్ కలామ్ ఆజాద్">మౌలానా అబుల్ కలామ్ ఆజాద్</a> (1992)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B1%86.%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D.%E0%B0%A1%E0%B0%BF.%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B0%BE" title="జె.ఆర్.డి.టాటా">జె.ఆర్.డి.టాటా</a> (1992)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D_%E0%B0%B0%E0%B1%87" class="mw-redirect" title="సత్యజిత్ రే">సత్యజిత్ రే</a> (1992)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%8F.%E0%B0%AA%E0%B0%BF.%E0%B0%9C%E0%B1%86._%E0%B0%85%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%8D" title="ఏ.పి.జె. అబ్దుల్ కలామ్">ఏ.పి.జె. అబ్దుల్ కలామ్</a> (1997)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BE" title="గుల్జారీలాల్ నందా">గుల్జారీలాల్ నందా</a> (1997)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%A3%E0%B0%BE_%E0%B0%85%E0%B0%B8%E0%B0%AB%E0%B1%8D_%E0%B0%85%E0%B0%B2%E0%B1%80" title="అరుణా అసఫ్ అలీ">అరుణా అసఫ్ అలీ</a> (1997)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%82.%E0%B0%8E%E0%B0%B8%E0%B1%8D._%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%AC%E0%B0%B2%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="ఎం.ఎస్. సుబ్బలక్ష్మి">ఎం.ఎస్. సుబ్బలక్ష్మి</a> (1998)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%BF.%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AE%E0%B0%A3%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%82" title="సి.సుబ్రమణ్యం">సి.సుబ్రమణ్యం</a> (1998)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B6%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%A3%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="లోక్‌నాయక్ జయప్రకాశ్ నారాయణ్">జయప్రకాశ్ నారాయణ్</a> (1998)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B1%8D_%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="పండిట్ రవిశంకర్">రవి శంకర్</a> (1999)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF_%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="అమర్త్య సేన్">అమర్త్య సేన్</a> (1999)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A6%E0%B1%8A%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="గోపీనాధ్ బొర్దొలాయి">గోపీనాధ్ బొర్దొలాయి</a> (1999)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">2001 - 2020</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="లతా మంగేష్కర్">లతా మంగేష్కర్</a> (2001)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="ఉస్తాద్ బిస్మిల్లాఖాన్">బిస్మిల్లాఖాన్</a> (2001)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B1%80%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%9C%E0%B1%8B%E0%B0%B7%E0%B0%BF" title="భీమ్‌సేన్ జోషి">భీమ్‌సేన్ జోషి</a> (2008)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="సచిన్ టెండూల్కర్">సచిన్ టెండూల్కర్</a> (2014)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%A3%E0%B0%BF_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B1%87%E0%B0%B6_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%9A%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="చింతామణి నాగేశ రామచంద్ర రావు">సి. ఎన్. ఆర్. రావు</a> (2014)  •  <a class="mw-selflink selflink">అటల్ బిహారీ వాజపేయి</a> (2015)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%A6%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B1%8B%E0%B0%B9%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="మదన్ మోహన్ మాలవ్యా">మదన్ మోహన్ మాలవ్యా</a> (2015)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B0%AC%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%96%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="ప్రణబ్ ముఖర్జీ">ప్రణబ్ ముఖర్జీ</a> (2019)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%B9%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95" class="mw-redirect" title="భూపెన్ హజారిక">భూపెన్ హజారిక</a> (2019)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%80_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%96%E0%B1%8D" title="నానాజీ దేశ్‌ముఖ్">నానాజీ దేశ్‌ముఖ్</a> (2019)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">2021 - 2040</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%A0%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="కర్పూరీ ఠాకూర్">కర్పూరీ ఠాకూర్</a> (2024)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%80" title="లాల్ కృష్ణ అద్వానీ">లాల్ కృష్ణ అద్వానీ</a> (2024)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF_%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B0%9F_%E0%B0%A8%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="పాములపర్తి వెంకట నరసింహారావు">పాములపర్తి వెంకట నరసింహారావు</a> (2024)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%AF%E0%B0%82.%E0%B0%AF%E0%B0%B8%E0%B1%8D.%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="యం.యస్.స్వామినాధన్">యం.యస్.స్వామినాధన్</a> (2024)  •  <a href="/wiki/%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D" title="చరణ్ సింగ్">చరణ్ సింగ్</a> (2024)</div></td></tr></tbody></table></div> <p><br /> </p> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4286695"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Authority_control" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Authority_control" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82:Authority_control&action=edit&redlink=1" class="new" title="సహాయం:Authority control (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Authority control</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/14782323">WorldCat Identities</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B0%A8%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%85%E0%B0%A5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B1%80_%E0%B0%AB%E0%B1%88%E0%B0%B2%E0%B1%8D" title="వర్చువల్ ఇంటర్నేషనల్ అథారిటీ ఫైల్">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/14782323">14782323</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%E0%B0%B2%E0%B1%88%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%86%E0%B0%AB%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%B8%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="లైబ్రరీ ఆఫ్ కాంగ్రెస్ కంట్రోల్ నంబర్">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/names/n88602104">n88602104</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B0%A8%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B1%8D_%E0%B0%A8%E0%B1%87%E0%B0%AE%E0%B1%8D_%E0%B0%90%E0%B0%A1%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%AB%E0%B0%AF%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="ఇంటర్నేషనల్ స్టాండర్డ్ నేమ్ ఐడెంటిఫయర్">ISNI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://isni.org/isni/0000000080934778">0000 0000 8093 4778</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D_%E0%B0%85%E0%B0%A5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B1%80_%E0%B0%AB%E0%B1%88%E0%B0%B2%E0%B1%8D" title="ఇంటెగ్రేటెడ్ అథారిటీ ఫైల్">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/120606089">120606089</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Système universitaire de documentation (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/028344820">028344820</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bibliothèque nationale de France (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">BNF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12019923z">cb12019923z</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12019923z">(data)</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/BIBSYS" class="mw-redirect" title="BIBSYS">BIBSYS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/5035949">5035949</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=MusicBrainz&action=edit&redlink=1" class="new" title="MusicBrainz (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">MusicBrainz</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/artist/6211e769-a2f4-4e6c-89d0-e0f75793abfd">6211e769-a2f4-4e6c-89d0-e0f75793abfd</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=National_Library_of_Australia&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Library of Australia (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">NLA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nla.gov.au/anbd.aut-an36558756">36558756</a></span></span></li> <li><span class="error">The SBN id USMV994986 is not valid.</span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/w/index.php?title=CiNii&action=edit&redlink=1" class="new" title="CiNii (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">CiNii</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ci.nii.ac.jp/author/DA10409098?l=en">DA10409098</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=అటల్_బిహారీ_వాజపేయి&oldid=4347203">https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=అటల్_బిహారీ_వాజపేయి&oldid=4347203</a>" నుండి వెలికితీశారు</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక:వర్గాలు">వర్గాలు</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Commons_category_link_from_Wikidata&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Commons category link from Wikidata (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Commons category link from Wikidata</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:భారత ప్రధానమంత్రులు">భారత ప్రధానమంత్రులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%98%E0%B1%8D_%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="వర్గం:సంఘ్ పరివార్">సంఘ్ పరివార్</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B9%E0%B1%80%E0%B0%A4%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:భారతరత్న గ్రహీతలు">భారతరత్న గ్రహీతలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_with_VIAF_identifiers" title="వర్గం:Wikipedia articles with VIAF identifiers">Wikipedia articles with VIAF identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_with_LCCN_identifiers" title="వర్గం:Wikipedia articles with LCCN identifiers">Wikipedia articles with LCCN identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_with_ISNI_identifiers" title="వర్గం:Wikipedia articles with ISNI identifiers">Wikipedia articles with ISNI identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_with_GND_identifiers" title="వర్గం:Wikipedia articles with GND identifiers">Wikipedia articles with GND identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_with_BNF_identifiers" title="వర్గం:Wikipedia articles with BNF identifiers">Wikipedia articles with BNF identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_with_BIBSYS_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Wikipedia articles with BIBSYS identifiers (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Wikipedia articles with BIBSYS identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_with_MusicBrainz_identifiers" title="వర్గం:Wikipedia articles with MusicBrainz identifiers">Wikipedia articles with MusicBrainz identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_with_NLA_identifiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Wikipedia articles with NLA identifiers (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Wikipedia articles with NLA identifiers</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_with_faulty_authority_control_identifiers_(SBN)&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Wikipedia articles with faulty authority control identifiers (SBN) (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Wikipedia articles with faulty authority control identifiers (SBN)</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:భారతీయ జనతా పార్టీ రాజకీయ నాయకులు">భారతీయ జనతా పార్టీ రాజకీయ నాయకులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AF_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A4%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80_%E0%B0%85%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:భారతీయ జనతా పార్టీ అధ్యక్షులు">భారతీయ జనతా పార్టీ అధ్యక్షులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:10%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:10వ లోక్‌సభ సభ్యులు">10వ లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:11%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:11వ లోక్‌సభ సభ్యులు">11వ లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:12%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:12వ లోక్‌సభ సభ్యులు">12వ లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:13%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:13వ లోక్‌సభ సభ్యులు">13వ లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:14%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:14వ లోక్‌సభ సభ్యులు">14వ లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:2%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:2వ లోక్‌సభ సభ్యులు">2వ లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:4%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:4వ లోక్‌సభ సభ్యులు">4వ లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:5%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:5వ లోక్‌సభ సభ్యులు">5వ లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:6%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:6వ లోక్‌సభ సభ్యులు">6వ లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:7%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:7వ లోక్‌సభ సభ్యులు">7వ లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:8%E0%B0%B5_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:8వ లోక్‌సభ సభ్యులు">8వ లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:1924_%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:1924 జననాలు">1924 జననాలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:2018_%E0%B0%AE%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:2018 మరణాలు">2018 మరణాలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%AE_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%85%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A1%E0%B1%81_%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B9%E0%B1%80%E0%B0%A4%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:ఉత్తమ పార్లమెంటేరియన్ అవార్డు గ్రహీతలు">ఉత్తమ పార్లమెంటేరియన్ అవార్డు గ్రహీతలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%A2%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%80_%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF_%E0%B0%8E%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%88%E0%B0%A8_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B0%AD_%E0%B0%B8%E0%B0%AD%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:ఢిల్లీ నుండి ఎన్నికైన లోక్‌సభ సభ్యులు">ఢిల్లీ నుండి ఎన్నికైన లోక్‌సభ సభ్యులు</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:ISBN_%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%A8%E0%B1%81_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%87_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:ISBN మ్యాజిక్ లింకులను వాడే పేజీలు (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">ISBN మ్యాజిక్ లింకులను వాడే పేజీలు</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">దాచిన వర్గాలు: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Pages_using_the_JsonConfig_extension" title="వర్గం:Pages using the JsonConfig extension">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Webarchive_template_wayback_links" title="వర్గం:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_maint:_bot:_original_URL_status_unknown" title="వర్గం:CS1 maint: bot: original URL status unknown">CS1 maint: bot: original URL status unknown</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%88_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు">ఈ వారం వ్యాసాలు</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ఈ పేజీలో చివరి మార్పు 19 అక్టోబరు 2024న 13:41కు జరిగింది.</li> <li id="footer-info-copyright">పాఠ్యం <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్/షేర్-ఎలైక్ లైసెన్సు</a>; క్రింద లభ్యం అదనపు షరతులు వర్తించవచ్చు. మరిన్ని వివరాలకు <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">వాడుక నియమాలను</a> చూడండి.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">గోప్యతా విధానం</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF">వికీపీడియా గురించి</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%AE%E0%B1%81">అస్వీకారములు</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">వృద్ధికారులు</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/te.wikipedia.org">గణాంకాలు</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">కుకీ ప్రకటన</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//te.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">మొబైల్ వీక్షణ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7fc47fc68d-w9rct","wgBackendResponseTime":192,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.744","walltime":"1.148","ppvisitednodes":{"value":4760,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":158923,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3950,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":2,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":203963,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 781.442 1 -total"," 34.27% 267.769 1 మూస:Reflist"," 23.84% 186.326 1 మూస:సమాచారపెట్టె_ప్రధానమంత్రి"," 18.35% 143.389 17 మూస:Cite_news"," 16.41% 128.242 4 మూస:Navbox"," 12.74% 99.582 1 మూస:భారత_ప్రధానమంత్రులు"," 9.40% 73.426 1 మూస:Birth_date"," 7.84% 61.259 18 మూస:Cite_web"," 5.95% 46.477 1 మూస:Commons_category"," 5.66% 44.264 1 మూస:Sister_project"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.358","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5876279,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-76dfdc59c8-fhnj8","timestamp":"20241126121113","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0c05\u0c1f\u0c32\u0c4d \u0c2c\u0c3f\u0c39\u0c3e\u0c30\u0c40 \u0c35\u0c3e\u0c1c\u0c2a\u0c47\u0c2f\u0c3f","url":"https:\/\/te.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%AF%E0%B0%BF","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q233289","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q233289","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-03-13T04:02:33Z","dateModified":"2024-10-19T13:41:50Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/8\/87\/Ab_vajpayee.jpg","headline":"\u0c2d\u0c3e\u0c30\u0c24\u0c26\u0c47\u0c36\u0c2a\u0c41 10\u0c35 \u0c2a\u0c4d\u0c30\u0c27\u0c3e\u0c28 \u0c2e\u0c02\u0c24\u0c4d\u0c30\u0c3f, \u0c2d\u0c3e\u0c30\u0c30\u0c24\u0c4d\u0c28 \u0c2a\u0c41\u0c30\u0c38\u0c4d\u0c15\u0c3e\u0c30 \u0c17\u0c4d\u0c30\u0c39\u0c40\u0c24"}</script> </body> </html>