CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="he" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>אלפבית יווני – ויקיפדיה</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy" ,"wgMonthNames":["","ינואר","פברואר","מרץ","אפריל","מאי","יוני","יולי","אוגוסט","ספטמבר","אוקטובר","נובמבר","דצמבר"],"wgRequestId":"50a5cda6-9525-4e80-bb49-ae8eb9b1a3b3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"אלפבית_יווני","wgTitle":"אלפבית יווני","wgCurRevisionId":39859191,"wgRevisionId":39859191,"wgArticleId":32509,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["ויקיפדיה: השלמה - מדעי הרוח","דפים עם קישורים שבורים","ערכים עם תבנית בריטניקה","ויקיפדיה: ערכים עם מזהה J9U","ויקיפדיה: ערכים עם מזהה BNE","ויקיפדיה: ערכים עם מזהה LCCN","ויקיפדיה: ערכים עם מזהה NKC","אלפבית יווני","יוונית"],"wgPageViewLanguage":"he", "wgPageContentLanguage":"he","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"אלפבית_יווני","wgRelevantArticleId":32509,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"he","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"he"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q8216","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness", "fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.254"};RLSTATE={"ext.gadget.ExternalLinkIcon":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.relatedArticles.styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js", "ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.TemplateParamWizard","ext.gadget.Summarieslist","ext.gadget.refsToLeft","ext.gadget.Wdsearch","ext.gadget.catSexSelector","ext.gadget.feedback","ext.gadget.wikibugs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.relatedArticles.readMore.bootstrap","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=he&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.relatedArticles.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=he&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=he&modules=ext.gadget.ExternalLinkIcon&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=he&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="אלפבית יווני – ויקיפדיה"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//he.m.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="עריכה" href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ויקיפדיה"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//he.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.he"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="הזנת Atom של ויקיפדיה" href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%A9%D7%99%D7%A0%D7%95%D7%99%D7%99%D7%9D_%D7%90%D7%97%D7%A8%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%9D&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-אלפבית_יווני rootpage-אלפבית_יווני skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">לדלג לתוכן</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="אתר"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="תפריט ראשי" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">תפריט ראשי</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">תפריט ראשי</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">העברה לסרגל הצד</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">הסתרה</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ניווט </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%A2%D7%9E%D7%95%D7%93_%D7%A8%D7%90%D7%A9%D7%99" title="ביקור בעמוד הראשי [z]" accesskey="z"><span>עמוד ראשי</span></a></li><li id="n-welcomepage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%91%D7%A8%D7%95%D7%9B%D7%99%D7%9D_%D7%94%D7%91%D7%90%D7%99%D7%9D"><span>ברוכים הבאים</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%A9%D7%99%D7%A0%D7%95%D7%99%D7%99%D7%9D_%D7%90%D7%97%D7%A8%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%9D" title="רשימת השינויים האחרונים באתר [r]" accesskey="r"><span>שינויים אחרונים</span></a></li><li id="n-featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%A4%D7%95%D7%A8%D7%98%D7%9C:%D7%A2%D7%A8%D7%9B%D7%99%D7%9D_%D7%9E%D7%95%D7%9E%D7%9C%D7%A6%D7%99%D7%9D"><span>ערכים מומלצים</span></a></li><li id="n-portals" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%A4%D7%95%D7%A8%D7%98%D7%9C:%D7%A4%D7%95%D7%A8%D7%98%D7%9C%D7%99%D7%9D"><span>פורטלים</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%90%D7%A7%D7%A8%D7%90%D7%99" title="טעינת דף אקראי [x]" accesskey="x"><span>ערך אקראי</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-community" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-community" > <div class="vector-menu-heading"> קהילה </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%A9%D7%A2%D7%A8_%D7%94%D7%A7%D7%94%D7%99%D7%9C%D7%94" title="אודות המיזם, איך אפשר לעזור, איפה למצוא דברים"><span>שער הקהילה</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%A2%D7%96%D7%A8%D7%94:%D7%AA%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%98_%D7%A8%D7%90%D7%A9%D7%99" title="המקום למצוא מידע"><span>עזרה</span></a></li><li id="n-Ask-q" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%99%D7%99%D7%A2%D7%95%D7%A5" title="דפים להתייעצות טכנית, לשונית וכו'"><span>ייעוץ</span></a></li><li id="n-village-pump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%9E%D7%96%D7%A0%D7%95%D7%9F" title="דיוני מדיניות ודיונים כלליים על ויקיפדיה"><span>מזנון</span></a></li><li id="n-Town-square" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%9B%D7%99%D7%9B%D7%A8_%D7%94%D7%A2%D7%99%D7%A8" title="המקום בוויקיפדיה לשתף את הקהילה בדעותיכם בנושאים שאינם קשורים ישירות לוויקיפדיה"><span>כיכר העיר</span></a></li><li id="n-news" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%97%D7%93%D7%A9%D7%95%D7%AA" title="חדשות בנושאי ויקיפדיה שונים"><span>חדשות</span></a></li><li id="n-notice-board" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%9C%D7%95%D7%97_%D7%9E%D7%95%D7%93%D7%A2%D7%95%D7%AA" title="לוח מודעות להפניית הוויקיפדים לדיונים בדפי שיחה שלא זכו לתשומת לב מספקת"><span>לוח מודעות</span></a></li><li id="n-contactUs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%99%D7%A6%D7%99%D7%A8%D7%AA_%D7%A7%D7%A9%D7%A8" title="איך ליצור קשר עם ויקיפדיה לצורך תיקונים, בירורים או שאלות אחרות"><span>יצירת קשר</span></a></li><li id="n-guestbook" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%A1%D7%A4%D7%A8_%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%97%D7%99%D7%9D" title="שתפו אותנו במשוב כללי על התרשמותכם מוויקיפדיה ומידת שביעות רצונכם ממנה"><span>ספר אורחים</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D7%A2%D7%9E%D7%95%D7%93_%D7%A8%D7%90%D7%A9%D7%99" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ויקיפדיה" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-he.svg" style="width: 7.5em; height: 1.75em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="האנציקלופדיה החופשית" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-he.svg" width="120" height="12" style="width: 7.5em; height: 0.75em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%97%D7%99%D7%A4%D7%95%D7%A9" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="‏חיפוש בוויקיפדיה‏ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>חיפוש</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="חיפוש בוויקיפדיה" aria-label="חיפוש בוויקיפדיה" autocapitalize="sentences" title="‏חיפוש בוויקיפדיה‏ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="מיוחד:חיפוש"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">חיפוש</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="כלים אישיים"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="מראה"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="שינוי המראה של גודל הגופן, הרוחב והצבע של הדף" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="מראה" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">מראה</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_he.wikipedia.org&uselang=he" class=""><span>תרומה לוויקיפדיה</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%94%D7%A8%D7%A9%D7%9E%D7%94_%D7%9C%D7%97%D7%A9%D7%91%D7%95%D7%9F&returnto=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA+%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99" title="מומלץ ליצור חשבון ולהיכנס אליו, אך אין חובה לעשות זאת" class=""><span>יצירת חשבון</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%9B%D7%A0%D7%99%D7%A1%D7%94_%D7%9C%D7%97%D7%A9%D7%91%D7%95%D7%9F&returnto=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA+%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99" title="מומלץ להיכנס לחשבון, אך אין חובה לעשות זאת [o]" accesskey="o" class=""><span>כניסה לחשבון</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="אפשרויות נוספות" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="כלים אישיים" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">כלים אישיים</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="תפריט משתמש" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_he.wikipedia.org&uselang=he"><span>תרומה לוויקיפדיה</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%94%D7%A8%D7%A9%D7%9E%D7%94_%D7%9C%D7%97%D7%A9%D7%91%D7%95%D7%9F&returnto=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA+%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99" title="מומלץ ליצור חשבון ולהיכנס אליו, אך אין חובה לעשות זאת"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>יצירת חשבון</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%9B%D7%A0%D7%99%D7%A1%D7%94_%D7%9C%D7%97%D7%A9%D7%91%D7%95%D7%9F&returnto=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA+%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99" title="מומלץ להיכנס לחשבון, אך אין חובה לעשות זאת [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>כניסה לחשבון</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> דפים לעורכים שלא נכנסו לחשבון <a href="/wiki/%D7%A2%D7%96%D7%A8%D7%94:%D7%91%D7%A8%D7%95%D7%9B%D7%99%D7%9D_%D7%94%D7%91%D7%90%D7%99%D7%9D" aria-label="מידע נוסף על עריכה"><span>מידע נוסף</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%94%D7%AA%D7%A8%D7%95%D7%9E%D7%95%D7%AA_%D7%A9%D7%9C%D7%99" title="רשימת העריכות שנעשו מכתובת IP זו [y]" accesskey="y"><span>תרומות</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%94%D7%A9%D7%99%D7%97%D7%94_%D7%A9%D7%9C%D7%99" title="דיון על העריכות שנעשו מכתובת IP זו [n]" accesskey="n"><span>שיחה</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eהסתרה\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"he\" dir=\"rtl\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Cb\u003Eתמיד רציתם לכתוב בוויקיפדיה אבל לא ידעתם איך? אתם מוזמנים לסדנת עריכה בוויקיפדיה. הסדנה תתקיים בספרייה הלאומית (בבניינה החדש) בירושלים ביום שישי, 06.12.24, בשעה 09:00. להרשמה לחצו \u003Ca href=\"/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%9E%D7%99%D7%96%D7%9E%D7%99_%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94/%D7%92%D7%9C%D7%90%D7%9D/%D7%94%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%99%D7%94_%D7%94%D7%9C%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99%D7%AA/%D7%90%D7%99%D7%A8%D7%95%D7%A2%D7%99%D7%9D/%D7%A1%D7%93%D7%A0%D7%AA_%D7%A2%D7%A8%D7%99%D7%9B%D7%94_%D7%93%D7%A6%D7%9E%D7%91%D7%A8_2024\" title=\"ויקיפדיה:מיזמי ויקיפדיה/גלאם/הספרייה הלאומית/אירועים/סדנת עריכה דצמבר 2024\"\u003Eכאן\u003C/a\u003E.\u003C/b\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="אתר"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="תוכן עניינים" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">תוכן עניינים</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">העברה לסרגל הצד</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">הסתרה</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">התחלה</div> </a> </li> <li id="toc-היסטוריה_והתפתחות" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#היסטוריה_והתפתחות"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>היסטוריה והתפתחות</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-היסטוריה_והתפתחות-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>שינוי מצב התת־פרק היסטוריה והתפתחות</span> </button> <ul id="toc-היסטוריה_והתפתחות-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-מקור" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#מקור"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>מקור</span> </div> </a> <ul id="toc-מקור-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-בתרבות_העתיקה" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#בתרבות_העתיקה"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.1</span> <span>בתרבות העתיקה</span> </div> </a> <ul id="toc-בתרבות_העתיקה-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-שמות_האותיות" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#שמות_האותיות"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1.2</span> <span>שמות האותיות</span> </div> </a> <ul id="toc-שמות_האותיות-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-התפתחות_מוקדמת" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#התפתחות_מוקדמת"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>התפתחות מוקדמת</span> </div> </a> <ul id="toc-התפתחות_מוקדמת-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-התפתחות_מאוחרת" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#התפתחות_מאוחרת"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>התפתחות מאוחרת</span> </div> </a> <ul id="toc-התפתחות_מאוחרת-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-יורשים" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#יורשים"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>יורשים</span> </div> </a> <ul id="toc-יורשים-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-אותיות_האלפבית" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#אותיות_האלפבית"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>אותיות האלפבית</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-אותיות_האלפבית-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>שינוי מצב התת־פרק אותיות האלפבית</span> </button> <ul id="toc-אותיות_האלפבית-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-אותיות_שהשימוש_בהן_התבטל" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#אותיות_שהשימוש_בהן_התבטל"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>אותיות שהשימוש בהן התבטל</span> </div> </a> <ul id="toc-אותיות_שהשימוש_בהן_התבטל-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-אותיות_פונטיות" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#אותיות_פונטיות"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>אותיות פונטיות</span> </div> </a> <ul id="toc-אותיות_פונטיות-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-צירופי_אותיות_ודיפתונגים" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#צירופי_אותיות_ודיפתונגים"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>צירופי אותיות ודיפתונגים</span> </div> </a> <ul id="toc-צירופי_אותיות_ודיפתונגים-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ראו_גם" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ראו_גם"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>ראו גם</span> </div> </a> <ul id="toc-ראו_גם-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-לקריאה_נוספת" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#לקריאה_נוספת"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>לקריאה נוספת</span> </div> </a> <ul id="toc-לקריאה_נוספת-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-קישורים_חיצוניים" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#קישורים_חיצוניים"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>קישורים חיצוניים</span> </div> </a> <ul id="toc-קישורים_חיצוניים-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-הערות_שוליים" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#הערות_שוליים"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>הערות שוליים</span> </div> </a> <ul id="toc-הערות_שוליים-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="תוכן עניינים" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="מצב תוכן העניינים" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">מצב תוכן העניינים</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">אלפבית יווני</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="מעבר לערך בשפה אחרת. זמין ב־151 שפות" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-151" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">151 שפות</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Greek_alphabet" title="Greek alphabet – אנגלית" lang="en" hreflang="en" data-title="Greek alphabet" data-language-autonym="English" data-language-local-name="אנגלית" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Griekse_alfabet" title="Griekse alfabet – אפריקאנס" lang="af" hreflang="af" data-title="Griekse alfabet" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="אפריקאנס" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Griechisches_Alphabet" title="Griechisches Alphabet – גרמנית שווייצרית" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Griechisches Alphabet" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="גרמנית שווייצרית" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%8D%E1%88%AA%E1%8A%AD_%E1%8A%A0%E1%88%8D%E1%8D%8B%E1%89%A4%E1%89%B5" title="የግሪክ አልፋቤት – אמהרית" lang="am" hreflang="am" data-title="የግሪክ አልፋቤት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="אמהרית" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_griego" title="Alfabeto griego – אראגונית" lang="an" hreflang="an" data-title="Alfabeto griego" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="אראגונית" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9_%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="ألفبائية يونانية – ערבית" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ألفبائية يونانية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ערבית" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%A0%DC%A6%DC%92%DC%9D%DC%AC_%DC%9D%DC%98%DC%A2%DC%9D%DC%90" title="ܐܠܦܒܝܬ ܝܘܢܝܐ – ארמית" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܠܦܒܝܬ ܝܘܢܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="ארמית" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%87" title="الحروف اليونانيه – ערבית מצרית" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الحروف اليونانيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="ערבית מצרית" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A7%B0%E0%A7%80%E0%A6%95_%E0%A6%AC%E0%A7%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A3%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BE" title="গ্ৰীক বৰ্ণমালা – אסאמית" lang="as" hreflang="as" data-title="গ্ৰীক বৰ্ণমালা" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="אסאמית" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Alfabetu_griegu" title="Alfabetu griegu – אסטורית" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Alfabetu griegu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="אסטורית" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Yunan_%C9%99lifbas%C4%B1" title="Yunan əlifbası – אזרית" lang="az" hreflang="az" data-title="Yunan əlifbası" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="אזרית" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="یونان الیفباسی – אזרבייג׳נית דרומית" lang="azb" hreflang="azb" data-title="یونان الیفباسی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="אזרבייג׳נית דרומית" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82%D1%8B" title="Грек алфавиты – בשקירית" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Грек алфавиты" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="בשקירית" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Griachischs_Oiphabet" title="Griachischs Oiphabet – בווארית" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Griachischs Oiphabet" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="בווארית" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Graiku_ra%C5%A1ts" title="Graiku rašts – זאמוטית" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Graiku rašts" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="זאמוטית" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D1%8D%D1%87%D0%B0%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82" title="Грэчаскі алфавіт – בלארוסית" lang="be" hreflang="be" data-title="Грэчаскі алфавіт" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="בלארוסית" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D1%96_%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0%D0%B1%D1%8D%D1%82" title="Грэцкі альфабэт – בלארוסית טרשקביץ׳" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Грэцкі альфабэт" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="בלארוסית טרשקביץ׳" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D1%8A%D1%86%D0%BA%D0%B0_%D0%B0%D0%B7%D0%B1%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Гръцка азбука – בולגרית" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Гръцка азбука" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="בולגרית" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%95_%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF" title="গ্রিক লিপি – בנגלית" lang="bn" hreflang="bn" data-title="গ্রিক লিপি" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="בנגלית" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%80%E0%BD%BA%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BD%84%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%BA%E0%BD%A0%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%B2%E0%BD%82" title="ཀེ་རི་སིའི་དབྱངས་གསལ་རེའུ་མིག – טיבטית" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཀེ་རི་སིའི་དབྱངས་གསལ་རེའུ་མིག" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="טיבטית" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Lizherenneg_c%27hresianek" title="Lizherenneg c'hresianek – ברטונית" lang="br" hreflang="br" data-title="Lizherenneg c'hresianek" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ברטונית" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Gr%C4%8Dko_pismo" title="Grčko pismo – בוסנית" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Grčko pismo" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="בוסנית" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Surat_Yunani" title="Surat Yunani – בטקית מנדיילינגית" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Surat Yunani" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="בטקית מנדיילינגית" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D2%AF%D0%B7%D1%8D%D0%B3" title="Грек үзэг – בוריאטית" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Грек үзэг" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="בוריאטית" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Alfabet_grec" title="Alfabet grec – קטלאנית" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Alfabet grec" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="קטלאנית" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/H%C4%AD-l%C3%A9-n%C3%A0%CC%A4_c%C3%AA-m%C5%8D%CC%A4" title="Hĭ-lé-nà̤ cê-mō̤ – מינדונגית" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Hĭ-lé-nà̤ cê-mō̤" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="מינדונגית" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B5%D0%BB%D1%82%D0%BE%D0%B9%D0%BD_%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%82" title="Желтойн абат – צ׳צ׳נית" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Желтойн абат" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="צ׳צ׳נית" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D9%84%D9%81%D9%88%D8%A8%DB%8E%DB%8C_%DB%8C%DB%86%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ئەلفوبێی یۆنانی – כורדית סוראנית" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئەلفوبێی یۆنانی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="כורדית סוראנית" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Yunan_elifbesi" title="Yunan elifbesi – טטרית של קרים" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Yunan elifbesi" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="טטרית של קרים" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C5%98eck%C3%A9_p%C3%ADsmo" title="Řecké písmo – צ׳כית" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Řecké písmo" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="צ׳כית" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D1%8C%D1%87%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B0%EA%99%81%D1%8A%D0%B1%D0%BE%D1%83%D0%BA%EA%99%91" title="Грьчьска аꙁъбоукꙑ – סלאבית כנסייתית עתיקה" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Грьчьска аꙁъбоукꙑ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="סלאבית כנסייתית עתיקה" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Yr_wyddor_Roeg" title="Yr wyddor Roeg – ולשית" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Yr wyddor Roeg" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ולשית" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Det_gr%C3%A6ske_alfabet" title="Det græske alfabet – דנית" lang="da" hreflang="da" data-title="Det græske alfabet" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="דנית" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Griechisches_Alphabet" title="Griechisches Alphabet – גרמנית" lang="de" hreflang="de" data-title="Griechisches Alphabet" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="גרמנית" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Alfabey%C3%AA_Yunanki" title="Alfabeyê Yunanki – זזקית" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Alfabeyê Yunanki" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="זזקית" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B1%CE%BB%CF%86%CE%AC%CE%B2%CE%B7%CF%84%CE%BF" title="Ελληνικό αλφάβητο – יוונית" lang="el" hreflang="el" data-title="Ελληνικό αλφάβητο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="יוונית" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Greka_alfabeto" title="Greka alfabeto – אספרנטו" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Greka alfabeto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="אספרנטו" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_griego" title="Alfabeto griego – ספרדית" lang="es" hreflang="es" data-title="Alfabeto griego" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ספרדית" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kreeka_t%C3%A4hestik" title="Kreeka tähestik – אסטונית" lang="et" hreflang="et" data-title="Kreeka tähestik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="אסטונית" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_greko" title="Alfabeto greko – בסקית" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Alfabeto greko" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="בסקית" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="الفبای یونانی – פרסית" lang="fa" hreflang="fa" data-title="الفبای یونانی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="פרסית" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kreikkalainen_kirjaimisto" title="Kreikkalainen kirjaimisto – פינית" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kreikkalainen kirjaimisto" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="פינית" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Grikska_alfabeti%C3%B0" title="Grikska alfabetið – פארואזית" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Grikska alfabetið" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="פארואזית" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Alphabet_grec" title="Alphabet grec – צרפתית" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Alphabet grec" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="צרפתית" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Greks_alfabeet" title="Greks alfabeet – פריזית צפונית" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Greks alfabeet" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="פריזית צפונית" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Alfabet_gr%C3%AAc" title="Alfabet grêc – פריולית" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Alfabet grêc" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="פריולית" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Gryksk_alfabet" title="Gryksk alfabet – פריזית מערבית" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Gryksk alfabet" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="פריזית מערבית" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Aib%C3%ADtir_Ghr%C3%A9agach" title="Aibítir Ghréagach – אירית" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Aibítir Ghréagach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="אירית" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Urum_alfaviti" title="Urum alfaviti – גגאוזית" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Urum alfaviti" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="גגאוזית" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Lalfab%C3%A9_grek" title="Lalfabé grek – קראולית גוויאנית" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lalfabé grek" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="קראולית גוויאנית" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Aibidil_Ghreugach" title="Aibidil Ghreugach – גאלית סקוטית" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Aibidil Ghreugach" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="גאלית סקוטית" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_grego" title="Alfabeto grego – גליסית" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Alfabeto grego" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="גליסית" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Gyresia%C3%B1e%27%E1%BA%BD_achegety" title="Gyresiañe'ẽ achegety – גוארני" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Gyresiañe'ẽ achegety" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="גוארני" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%80%E0%AA%95_%E0%AA%AE%E0%AB%82%E0%AA%B3%E0%AA%BE%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%B7%E0%AA%B0%E0%AB%8B" title="ગ્રીક મૂળાક્ષરો – גוג׳ארטי" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ગ્રીક મૂળાક્ષરો" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="גוג׳ארטי" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Abbyrlhit_Greagagh" title="Abbyrlhit Greagagh – מאנית" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Abbyrlhit Greagagh" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="מאנית" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%80_%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A3%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="यूनानी वर्णमाला – הינדי" lang="hi" hreflang="hi" data-title="यूनानी वर्णमाला" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="הינדי" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Greek_Akchhar" title="Greek Akchhar – הינדית פיג׳ית" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Greek Akchhar" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="הינדית פיג׳ית" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Gr%C4%8Dki_alfabet" title="Grčki alfabet – קרואטית" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Grčki alfabet" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="קרואטית" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Alfab%C3%A8_gr%C3%A8k" title="Alfabè grèk – קראולית האיטית" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Alfabè grèk" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="קראולית האיטית" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/G%C3%B6r%C3%B6g_%C3%A1b%C3%A9c%C3%A9" title="Görög ábécé – הונגרית" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Görög ábécé" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="הונגרית" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D5%B5%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%B6" title="Հունարենի այբուբեն – ארמנית" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հունարենի այբուբեն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ארמנית" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Alphabeto_grec" title="Alphabeto grec – ‏אינטרלינגואה" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Alphabeto grec" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="‏אינטרלינגואה" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Alfabet_Yunani" title="Alfabet Yunani – אינדונזית" lang="id" hreflang="id" data-title="Alfabet Yunani" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="אינדונזית" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Alpabeto_a_Griego" title="Alpabeto a Griego – אילוקו" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Alpabeto a Griego" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="אילוקו" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Greka_alfabeto" title="Greka alfabeto – אידו" lang="io" hreflang="io" data-title="Greka alfabeto" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="אידו" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Gr%C3%ADskt_stafr%C3%B3f" title="Grískt stafróf – איסלנדית" lang="is" hreflang="is" data-title="Grískt stafróf" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="איסלנדית" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_greco" title="Alfabeto greco – איטלקית" lang="it" hreflang="it" data-title="Alfabeto greco" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="איטלקית" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AE%E3%83%AA%E3%82%B7%E3%82%A2%E6%96%87%E5%AD%97" title="ギリシア文字 – יפנית" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ギリシア文字" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="יפנית" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Alfab%C3%A8t_Yunani" title="Alfabèt Yunani – יאוואית" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Alfabèt Yunani" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="יאוואית" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ბერძნული დამწერლობა – גאורגית" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბერძნული დამწერლობა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="גאורגית" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Agemmay_agrigi" title="Agemmay agrigi – קבילה" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Agemmay agrigi" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="קבילה" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Alfabet_Yunani" title="Alfabet Yunani – קומרינגית" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Alfabet Yunani" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="קומרינגית" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D3%99%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B1%D0%B8%D1%96" title="Грек әліпбиі – קזחית" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Грек әліпбиі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="קזחית" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A2%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9F%E1%9E%9A%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B7%E1%9E%85" title="អក្សរក្រិច – קמרית" lang="km" hreflang="km" data-title="អក្សរក្រិច" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="קמרית" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%80%E0%B2%95%E0%B3%8D%E2%80%8C_%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%A3%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B3%86" title="ಗ್ರೀಕ್‌ ವರ್ಣಮಾಲೆ – קנאדה" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಗ್ರೀಕ್‌ ವರ್ಣಮಾಲೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="קנאדה" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B7%B8%EB%A6%AC%EC%8A%A4_%EB%AC%B8%EC%9E%90" title="그리스 문자 – קוריאנית" lang="ko" hreflang="ko" data-title="그리스 문자" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="קוריאנית" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82" title="Грек алфавит – קרצ׳אי בלקרית" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Грек алфавит" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="קרצ׳אי בלקרית" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Alfabeya_yewnan%C3%AE" title="Alfabeya yewnanî – כורדית כורמנג׳ית" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Alfabeya yewnanî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="כורדית כורמנג׳ית" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Lytherennek_grek" title="Lytherennek grek – קורנית" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Lytherennek grek" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="קורנית" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%B8" title="Грек алфавити – קירגיזית" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Грек алфавити" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="קירגיזית" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ערך מומלץ"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Alphabetum_Graecum" title="Alphabetum Graecum – לטינית" lang="la" hreflang="la" data-title="Alphabetum Graecum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="לטינית" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Griichescht_Alphabet" title="Griichescht Alphabet – לוקסמבורגית" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Griichescht Alphabet" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="לוקסמבורגית" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA%D1%80%D0%B8%D0%BD_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82" title="Грекрин алфавит – לזגית" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Грекрин алфавит" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="לזגית" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Alfabeta_elinica" title="Alfabeta elinica – לינגווה פראנקה נובה" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Alfabeta elinica" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="לינגווה פראנקה נובה" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Alfabet_grech" title="Alfabet grech – לדינית" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Alfabet grech" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="לדינית" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Alfabet_grech" title="Alfabet grech – לומברדית" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Alfabet grech" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="לומברדית" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%82%E0%BA%95%E0%BB%9C%E0%BA%B1%E0%BA%87%E0%BA%AA%E0%BA%B7%E0%BB%80%E0%BA%81%E0%BA%A3%E0%BA%B1%E0%BA%81" title="ໂຕໜັງສືເກຣັກ – לאו" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ໂຕໜັງສືເກຣັກ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="לאו" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Graik%C5%B3_ra%C5%A1tas" title="Graikų raštas – ליטאית" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Graikų raštas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ליטאית" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Grie%C4%B7u_alfab%C4%93ts" title="Grieķu alfabēts – לטבית" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Grieķu alfabēts" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="לטבית" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Abidy_grika" title="Abidy grika – מלגשית" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Abidy grika" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="מלגשית" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Abjad_Yunani" title="Abjad Yunani – מיננגקבאו" lang="min" hreflang="min" data-title="Abjad Yunani" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="מיננגקבאו" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D0%B0%D0%B7%D0%B1%D1%83%D0%BA%D0%B0" title="Грчка азбука – מקדונית" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Грчка азбука" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="מקדונית" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8D_%E0%B4%85%E0%B4%95%E0%B5%8D%E0%B4%B7%E0%B4%B0%E0%B4%AE%E0%B4%BE%E0%B4%B2" title="ഗ്രീക്ക് അക്ഷരമാല – מליאלאם" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഗ്രീക്ക് അക്ഷരമാല" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="מליאלאם" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%92%EA%AF%AD%EA%AF%94%EA%AF%A4%EA%AF%9B_%EA%AF%83%EA%AF%8C%EA%AF%A6%EA%AF%9B" title="ꯒ꯭ꯔꯤꯛ ꯃꯌꯦꯛ – מניפורית" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯒ꯭ꯔꯤꯛ ꯃꯌꯦꯛ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="מניפורית" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%95_%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A3%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE" title="ग्रीक वर्णमाला – מראטהית" lang="mr" hreflang="mr" data-title="ग्रीक वर्णमाला" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="מראטהית" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Abjad_Yunani" title="Abjad Yunani – מלאית" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Abjad Yunani" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="מלאית" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AC" title="ဂရိအက္ခရာ – בורמזית" lang="my" hreflang="my" data-title="ဂရိအက္ခရာ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="בורמזית" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Greciamachiyotlahtoltecpantiliztli" title="Greciamachiyotlahtoltecpantiliztli – נהואטל" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Greciamachiyotlahtoltecpantiliztli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="נהואטל" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Greeksch_Alphabeet" title="Greeksch Alphabeet – גרמנית תחתית" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Greeksch Alphabeet" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="גרמנית תחתית" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Griekse_alfabet" title="Griekse alfabet – סקסונית תחתית" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Griekse alfabet" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="סקסונית תחתית" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Grieks_alfabet" title="Grieks alfabet – הולנדית" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Grieks alfabet" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="הולנדית" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Det_greske_alfabetet" title="Det greske alfabetet – נורווגית חדשה" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Det greske alfabetet" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="נורווגית חדשה" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Det_greske_alfabetet" title="Det greske alfabetet – נורווגית ספרותית" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Det greske alfabetet" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="נורווגית ספרותית" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Alphabet_gr%C3%A9geis" title="Alphabet grégeis – נורמנית" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Alphabet grégeis" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="נורמנית" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Alfabet_gr%C3%A8c" title="Alfabet grèc – אוקסיטנית" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Alfabet grèc" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="אוקסיטנית" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AF%E0%A9%82%E0%A8%A8%E0%A8%BE%E0%A8%A8%E0%A9%80_%E0%A8%B2%E0%A8%BF%E0%A8%AA%E0%A9%80" title="ਯੂਨਾਨੀ ਲਿਪੀ – פנג׳אבי" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਯੂਨਾਨੀ ਲਿਪੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="פנג׳אבי" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/%C3%81lfab%C3%A8t_griego" title="Álfabèt griego – פפיאמנטו" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Álfabèt griego" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="פפיאמנטו" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Alfabet_grec" title="Alfabet grec – פיקרדית" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Alfabet grec" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="פיקרדית" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Alfabet_grecki" title="Alfabet grecki – פולנית" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Alfabet grecki" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="פולנית" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Alfabet_grech" title="Alfabet grech – פיימונטית" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Alfabet grech" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="פיימונטית" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="یونانی لپی – פנג׳בית מערבית" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="یونانی لپی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="פנג׳בית מערבית" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D8%A8%DB%90%DA%85%DB%90" title="يوناني ابېڅې – פשטו" lang="ps" hreflang="ps" data-title="يوناني ابېڅې" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="פשטו" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Alfabeto_grego" title="Alfabeto grego – פורטוגזית" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Alfabeto grego" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="פורטוגזית" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Grigu_siq%27i_llumpa" title="Grigu siq'i llumpa – קצ׳ואה" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Grigu siq'i llumpa" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="קצ׳ואה" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Alfabetul_grec" title="Alfabetul grec – רומנית" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Alfabetul grec" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="רומנית" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82" title="Греческий алфавит – רוסית" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Греческий алфавит" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="רוסית" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D2%90%D1%80%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D1%8B%D0%B9_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%82" title="Ґрецькый алфавіт – רוסינית קרפטית" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Ґрецькый алфавіт" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="רוסינית קרפטית" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B8%D1%80%D0%B8%D1%8D%D0%BA_%D1%81%D1%83%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0-%D0%B1%D0%B8%D1%87%D0%B8%D0%B3%D1%8D" title="Гириэк суруга-бичигэ – סאחה" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Гириэк суруга-бичигэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="סאחה" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9C%E1%B1%BD%E1%B1%A8%E1%B1%A4%E1%B1%A0_%E1%B1%A6%E1%B1%9A%E1%B1%A8%E1%B1%9A%E1%B1%AF" title="ᱜᱽᱨᱤᱠ ᱦᱚᱨᱚᱯ – סנטלית" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱜᱽᱨᱤᱠ ᱦᱚᱨᱚᱯ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="סנטלית" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Greikkala%C5%A1_alfabehta" title="Greikkalaš alfabehta – סמי צפונית" lang="se" hreflang="se" data-title="Greikkalaš alfabehta" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="סמי צפונית" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Gr%C4%8Dki_alfabet" title="Grčki alfabet – סרבו-קרואטית" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Grčki alfabet" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="סרבו-קרואטית" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Ag%CA%B7mmay_Agrik" title="Agʷmmay Agrik – שילה" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Agʷmmay Agrik" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="שילה" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Greek_alphabet" title="Greek alphabet – אנגלית פשוטה" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Greek alphabet" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="אנגלית פשוטה" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Gr%C3%A9cke_p%C3%ADsmo" title="Grécke písmo – סלובקית" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Grécke písmo" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="סלובקית" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Gr%C5%A1ka_abeceda" title="Grška abeceda – סלובנית" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Grška abeceda" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="סלובנית" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Giriiga_Alifbeetada" title="Giriiga Alifbeetada – סומלית" lang="so" hreflang="so" data-title="Giriiga Alifbeetada" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="סומלית" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Alfabeti_grek" title="Alfabeti grek – אלבנית" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Alfabeti grek" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="אלבנית" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D1%87%D0%BA%D0%B8_%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%82" title="Грчки алфабет – סרבית" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Грчки алфабет" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="סרבית" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Grekiska_alfabetet" title="Grekiska alfabetet – שוודית" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Grekiska alfabetet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="שוודית" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Alfabeti_ya_Kigiriki" title="Alfabeti ya Kigiriki – סווהילי" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Alfabeti ya Kigiriki" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="סווהילי" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%87%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95_%E0%AE%8E%E0%AE%B4%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B3%E0%AF%8D" title="கிரேக்க எழுத்துக்கள் – טמילית" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கிரேக்க எழுத்துக்கள்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="טמילית" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B1%81_%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A3%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B2" title="గ్రీకు వర్ణమాల – טלוגו" lang="te" hreflang="te" data-title="గ్రీకు వర్ణమాల" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="טלוגו" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B8%D1%84%D0%B1%D0%BE%D0%B8_%D1%8E%D0%BD%D0%BE%D0%BD%D3%A3" title="Алифбои юнонӣ – טג׳יקית" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Алифбои юнонӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="טג׳יקית" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%81" title="ชุดตัวอักษรกรีก – תאית" lang="th" hreflang="th" data-title="ชุดตัวอักษรกรีก" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="תאית" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%8D%E1%88%AA%E1%8A%AD%E1%8A%9B_%E1%8D%8A%E1%8B%B0%E1%88%8D" title="ግሪክኛ ፊደል – תיגרינית" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ግሪክኛ ፊደል" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="תיגרינית" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Alpabetong_Griyego" title="Alpabetong Griyego – טאגאלוג" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Alpabetong Griyego" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="טאגאלוג" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Yunan_alfabesi" title="Yunan alfabesi – טורקית" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Yunan alfabesi" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="טורקית" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D0%BA_%D3%99%D0%BB%D0%B8%D1%84%D0%B1%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Грек әлифбасы – טטרית" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Грек әлифбасы" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="טטרית" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0" title="Грецька абетка – אוקראינית" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Грецька абетка" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="אוקראינית" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81_%D8%AA%DB%81%D8%AC%DB%8C" title="یونانی حروف تہجی – אורדו" lang="ur" hreflang="ur" data-title="یونانی حروف تہجی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="אורדו" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Yunon_yozuvi" title="Yunon yozuvi – אוזבקית" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Yunon yozuvi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="אוזבקית" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Grekan_kirjami%C5%A1t" title="Grekan kirjamišt – ופסית" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Grekan kirjamišt" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="ופסית" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/B%E1%BA%A3ng_ch%E1%BB%AF_c%C3%A1i_Hy_L%E1%BA%A1p" title="Bảng chữ cái Hy Lạp – וייטנאמית" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Bảng chữ cái Hy Lạp" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="וייטנאמית" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Alfabet_grek" title="Alfabet grek – ולונית" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Alfabet grek" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="ולונית" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Griyego_nga_abakadahan" title="Griyego nga abakadahan – וראית" lang="war" hreflang="war" data-title="Griyego nga abakadahan" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="וראית" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%8C%E8%85%8A%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="希腊字母 – סינית וו" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="希腊字母" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="סינית וו" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90" title="ბერძენული ჭარალუა – מינגרלית" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ბერძენული ჭარალუა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="מינגרלית" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%A8%D7%99%D7%9B%D7%99%D7%A9%D7%A2%D7%A8_%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%90%D7%91%D7%A2%D7%98" title="גריכישער אלפאבעט – יידיש" lang="yi" hreflang="yi" data-title="גריכישער אלפאבעט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="יידיש" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%8C%E8%85%8A%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="希腊字母 – סינית" lang="zh" hreflang="zh" data-title="希腊字母" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="סינית" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Hi-lia%CC%8Dp-j%C4%AB" title="Hi-lia̍p-jī – מין נאנית" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Hi-lia̍p-jī" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="מין נאנית" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%8C%E8%87%98%E5%AD%97%E6%AF%8D" title="希臘字母 – קנטונזית" lang="yue" hreflang="yue" data-title="希臘字母" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="קנטונזית" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8216#sitelinks-wikipedia" title="עריכת קישורים בין־לשוניים" class="wbc-editpage">עריכת הקישורים</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="מרחבי שם"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99" title="צפייה בדף התוכן [c]" accesskey="c"><span>ערך</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%A9%D7%99%D7%97%D7%94:%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99" rel="discussion" title="שיחה על דף התוכן [t]" accesskey="t"><span>שיחה</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="שינוי הגוון השפה" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">עברית</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="צפיות"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99"><span>קריאה</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit" title="עריכת קוד המקור של הדף הזה [e]" accesskey="e"><span>עריכת קוד מקור</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit" title="עריכת הדף הזה [v]" accesskey="v"><span>עריכה</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=history" title="גרסאות קודמות של דף זה [h]" accesskey="h"><span>גרסאות קודמות</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="כלי דף"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="כלים" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">כלים</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">כלים</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">העברה לסרגל הצד</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">הסתרה</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="אפשרויות נוספות" > <div class="vector-menu-heading"> פעולות </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99"><span>קריאה</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit" title="עריכת קוד המקור של הדף הזה [e]" accesskey="e"><span>עריכת קוד מקור</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit" title="עריכת הדף הזה [v]" accesskey="v"><span>עריכה</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=history"><span>גרסאות קודמות</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> כללי </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%93%D7%A4%D7%99%D7%9D_%D7%94%D7%9E%D7%A7%D7%95%D7%A9%D7%A8%D7%99%D7%9D_%D7%9C%D7%9B%D7%90%D7%9F/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99" title="רשימה של כל דפי הוויקי שמקשרים לדף הזה [j]" accesskey="j"><span>דפים המקושרים לכאן</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%A9%D7%99%D7%A0%D7%95%D7%99%D7%99%D7%9D_%D7%91%D7%93%D7%A4%D7%99%D7%9D_%D7%94%D7%9E%D7%A7%D7%95%D7%A9%D7%A8%D7%99%D7%9D/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99" rel="nofollow" title="השינויים האחרונים בדפים המקושרים מהדף הזה [k]" accesskey="k"><span>שינויים בדפים המקושרים</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%93%D7%A4%D7%99%D7%9D_%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93%D7%99%D7%9D" title="רשימה של כל הדפים המיוחדים [q]" accesskey="q"><span>דפים מיוחדים</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&oldid=39859191" title="קישור קבוע לגרסה הזאת של הדף הזה"><span>קישור קבוע</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=info" title="מידע נוסף על הדף הזה"><span>מידע על הדף</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%A6%D7%99%D7%98%D7%95%D7%98_%D7%93%D7%A3_%D7%96%D7%94&page=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&id=39859191&wpFormIdentifier=titleform" title="מידע איך לצטט את הדף הזה"><span>ציטוט הדף הזה</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%9E%D7%A7%D7%A6%D7%A8_%D7%9B%D7%AA%D7%95%D7%91%D7%95%D7%AA&url=https%3A%2F%2Fhe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D7%2590%25D7%259C%25D7%25A4%25D7%2591%25D7%2599%25D7%25AA_%25D7%2599%25D7%2595%25D7%2595%25D7%25A0%25D7%2599"><span>קבלת כתובת מקוצרת</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D7%2590%25D7%259C%25D7%25A4%25D7%2591%25D7%2599%25D7%25AA_%25D7%2599%25D7%2595%25D7%2595%25D7%25A0%25D7%2599"><span>הורדת קוד QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> הדפסה/יצוא </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:%D7%A1%D7%A4%D7%A8&bookcmd=book_creator&referer=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA+%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99"><span>יצירת ספר</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%97%D7%93:DownloadAsPdf&page=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=show-download-screen"><span>הורדה כ־PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&printable=yes" title="גרסה להדפסה של הדף הזה [p]" accesskey="p"><span>גרסה להדפסה</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> במיזמים אחרים </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Greek_alphabet" hreflang="en"><span>ויקישיתוף</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8216" title="קישור לפריט המשויך במאגר הנתונים [g]" accesskey="g"><span>פריט ויקינתונים</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="כלי דף"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="מראה"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">מראה</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">העברה לסרגל הצד</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">הסתרה</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">מתוך ויקיפדיה, האנציקלופדיה החופשית</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="he" dir="rtl"><table border="0" cellpadding="2" cellspacing="0" class="Unicode" style="margin:0; float:left; clear:left; border:1px solid #aaa; background-color:#f9f9f9; width:200px; direction:rtl;"> <tbody><tr> <th colspan="2" style="background:#9BCB65;"> </th></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:white; text-align:center; padding:0;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Greek_alphabet_alpha-omega.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Greek_alphabet_alpha-omega.svg/150px-Greek_alphabet_alpha-omega.svg.png" decoding="async" width="150" height="33" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Greek_alphabet_alpha-omega.svg/225px-Greek_alphabet_alpha-omega.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Greek_alphabet_alpha-omega.svg/300px-Greek_alphabet_alpha-omega.svg.png 2x" data-file-width="533" data-file-height="118" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background:#BFD7FF;"><a class="mw-selflink selflink">אלפבית יווני</a> </th></tr> <tr style="text-align:right;"> <td width="50%"><a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%90" title="אלפא">Α α אלפא</a> </td> <td width="50%"><a href="/wiki/%D7%91%D7%98%D7%90" title="בטא">Β β בטא</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><a href="/wiki/%D7%92%D7%9E%D7%90" title="גמא">Γ γ גמא</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%93%D7%9C%D7%AA%D7%90_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="דלתא (אות)">Δ δ דלתא</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><a href="/wiki/%D7%90%D7%A4%D7%A1%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%9F" title="אפסילון">Ε ε אפסילון</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%96%D7%98%D7%90" title="זטא">Ζ ζ זטא</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><a href="/wiki/%D7%90%D7%98%D7%90" title="אטא">Η η אטא</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%AA%D7%98%D7%90" title="תטא">Θ θ תטא</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><a href="/wiki/%D7%99%D7%95%D7%98%D7%90" title="יוטא">Ι ι יוטא</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A7%D7%A4%D7%90" title="קפא">Κ κ קפא</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><a href="/wiki/%D7%9C%D7%9E%D7%93%D7%90" title="למדא">Λ λ למדא</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95" title="מו">Μ μ מו</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><a href="/wiki/%D7%A0%D7%95_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="נו (אות)">Ν ν נו</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A7%D7%A1%D7%99" title="קסי">Ξ ξ קסי</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><a href="/wiki/%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99%D7%A7%D7%A8%D7%95%D7%9F" title="אומיקרון">Ο ο אומיקרון</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A4%D7%90%D7%99_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="פאי (אות)">Π π פאי</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><a href="/wiki/%D7%A8%D7%95" title="רו">Ρ ρ רו</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A1%D7%99%D7%92%D7%9E%D7%90" title="סיגמא">Σ σ ς סיגמא</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><a href="/wiki/%D7%98%D7%90%D7%95_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="טאו (אות)">Τ τ טאו</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%90%D7%95%D7%A4%D7%A1%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%9F" title="אופסילון">Υ υ אופסילון</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><a href="/wiki/%D7%A4%D7%99" title="פי">Φ φ פי</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%9B%D7%99" title="כי">Χ χ כי</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><a href="/wiki/%D7%A4%D7%A1%D7%99" title="פסי">Ψ ψ פסי</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%92%D7%94" title="אומגה">Ω ω אומגה</a> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background:#BFD7FF;">אותיות או ליגטורות שאינן בשימוש </th></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Digamma_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Digamma_uc_lc.svg/25px-Digamma_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Digamma_uc_lc.svg/38px-Digamma_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Digamma_uc_lc.svg/50px-Digamma_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%93%D7%99%D7%92%D7%9E%D7%90" title="דיגמא">דיגמא</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Stigma_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Stigma_uc_lc.svg/25px-Stigma_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Stigma_uc_lc.svg/38px-Stigma_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Stigma_uc_lc.svg/50px-Stigma_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A1%D7%98%D7%99%D7%92%D7%9E%D7%90" title="סטיגמא">סטיגמא</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Heta_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Heta_uc_lc.svg/25px-Heta_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Heta_uc_lc.svg/38px-Heta_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Heta_uc_lc.svg/50px-Heta_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%94%D7%98%D7%90" title="הטא">הטא</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:San_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/San_uc_lc.svg/25px-San_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/San_uc_lc.svg/38px-San_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/San_uc_lc.svg/50px-San_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A1%D7%90%D7%9F_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="סאן (אות)">סאן</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Qoppa_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Qoppa_uc_lc.svg/25px-Qoppa_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Qoppa_uc_lc.svg/38px-Qoppa_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Qoppa_uc_lc.svg/50px-Qoppa_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%A4%D7%90" title="קופא">קופא</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Sampi_uc_lc_T-shaped.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Sampi_uc_lc_T-shaped.svg/25px-Sampi_uc_lc_T-shaped.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Sampi_uc_lc_T-shaped.svg/38px-Sampi_uc_lc_T-shaped.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Sampi_uc_lc_T-shaped.svg/50px-Sampi_uc_lc_T-shaped.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A1%D7%90%D7%9E%D7%A4%D7%99" title="סאמפי">סאמפי</a> </td></tr> <tr style="text-align:right;"> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Sho_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Sho_uc_lc.svg/25px-Sho_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Sho_uc_lc.svg/38px-Sho_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Sho_uc_lc.svg/50px-Sho_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A9%D7%95_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="שו (אות)">שו</a> </td> <td> </td></tr></tbody></table> <p><b>האלפבית היווני</b> הוא <a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA" title="אלפבית">אלפבית</a> המשמש לכתיבת השפה ה<a href="/wiki/%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%AA" title="יוונית">יוונית</a> מאז <a href="/wiki/%D7%94%D7%9E%D7%90%D7%94_%D7%94-8_%D7%9C%D7%A4%D7%A0%D7%94%22%D7%A1" title="המאה ה-8 לפנה"ס">המאה ה-8 לפנה"ס</a> לערך. הוא האלפבית הראשון שבו לכל תנועה ולכל עיצור סימן נפרד. האותיות משמשות גם לציון מספרים – <a href="/wiki/%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%95%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%95%D7%AA" title="ספרות יווניות">ספרות יווניות</a> – בדומה ל<a href="/wiki/%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%95%D7%AA_%D7%A8%D7%95%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%AA" title="ספרות רומיות">ספרות רומיות</a>. מלבד השימוש בו לכתיבת יוונית מודרנית, משמש האלפבית היווני גם לכתיבת השפה ה<a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%A4%D7%98%D7%99%D7%AA" title="קופטית">קופטית</a> בתוספת של אותיות ייחודיות. בנוסף, אותיות האלפבית היווני משמשות כיום כ<a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%95%D7%AA%D7%99%D7%95%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%95%D7%AA_%D7%9B%D7%A1%D7%9E%D7%9C%D7%99%D7%9D_%D7%9E%D7%AA%D7%9E%D7%98%D7%99%D7%99%D7%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="אותיות יווניות כסמלים מתמטיים (הדף אינו קיים)">סמלים במתמטיקה ובמדעים</a> ובשמות <a href="/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7%D7%AA_%D7%97%D7%9C%D7%A7%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%9D" title="פיזיקת חלקיקים">חלקיקים</a>, <a href="/wiki/%D7%9B%D7%95%D7%9B%D7%91" title="כוכב">כוכבים</a>, <a href="/wiki/%D7%90%D7%97%D7%95%D7%95%D7%94_(%D7%90%D7%A7%D7%93%D7%9E%D7%99%D7%94)" title="אחווה (אקדמיה)">אחוות סטודנטים</a>, סופות <a href="/wiki/%D7%A6%D7%99%D7%A7%D7%9C%D7%95%D7%9F" title="ציקלון">ציקלון</a> טרופיות ועוד. האלפבית היווני נוצר מה<a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%A4%D7%99%D7%A0%D7%99%D7%A7%D7%99" title="אלפבית פיניקי">אלפבית הפיניקי</a>, וממנו עצמו התפתחו האלפבית ה<a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%92%D7%95%D7%AA%D7%99" title="אלפבית גותי">גותי</a>, ה<a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%92%D7%9C%D7%92%D7%95%D7%9C%D7%99%D7%98%D7%99" title="אלפבית גלגוליטי">גלגוליטי</a>, ה<a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%A7%D7%99%D7%A8%D7%99%D7%9C%D7%99" title="אלפבית קירילי">קירילי</a> ואף ה<a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%9C%D7%98%D7%99%D7%A0%D7%99" title="אלפבית לטיני">לטיני</a>. אך אין קשר בינו לבין <a href="/wiki/%D7%9B%D7%AA%D7%91_%D7%A7%D7%95%D7%95%D7%99_%D7%91%27" class="mw-redirect" title="כתב קווי ב'">הכתב הקווי ב'</a> או <a href="/w/index.php?title=%D7%9B%D7%AA%D7%91_%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%A8%D7%99_%D7%94%D7%91%D7%A8%D7%AA%D7%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="כתב קיפרי הברתי (הדף אינו קיים)">הכתב הקיפרי ההברתי</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cypriot_syllabary" class="extiw" title="en:Cypriot syllabary">אנ'</a>)</small>, מערכות הכתב היווניות שקדמו לו. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="היסטוריה_והתפתחות"><span id=".D7.94.D7.99.D7.A1.D7.98.D7.95.D7.A8.D7.99.D7.94_.D7.95.D7.94.D7.AA.D7.A4.D7.AA.D7.97.D7.95.D7.AA"></span>היסטוריה והתפתחות</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=1" title="עריכת קוד המקור של הפרק: היסטוריה והתפתחות"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=1" title="עריכת פסקה: "היסטוריה והתפתחות"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="מקור"><span id=".D7.9E.D7.A7.D7.95.D7.A8"></span>מקור</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=2" title="עריכת קוד המקור של הפרק: מקור"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=2" title="עריכת פסקה: "מקור"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>מקור האלפבית היווני ב<a href="/wiki/%D7%94%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%A4%D7%99%D7%A0%D7%99%D7%A7%D7%99" class="mw-redirect" title="האלפבית הפיניקי">אלפבית הפיניקי</a>. הפיניקים היו הכוח הדומיננטי בשיט בים התיכון בתקופת הברזל הקדומה, ושמות חלק מהאותיות ביוונית (י<b>וֹ</b>טָה, ר<b>וֹ</b>) מעידות על <a href="/wiki/%D7%94%D7%9E%D7%A2%D7%AA%D7%A7_%D7%94%D7%9B%D7%A0%D7%A2%D7%A0%D7%99" title="המעתק הכנעני">המעתק הכנעני</a> שהתרחש בפיניקית. כתובות יווניות מוקדמות מ<a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%99%D7%95%D7%9C%D7%99%D7%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="איוליה (הדף אינו קיים)">איוליה</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Aeolis" class="extiw" title="en:Aeolis">אנ'</a>)</small> ומ<a href="/wiki/%D7%9B%D7%A8%D7%AA%D7%99%D7%9D" title="כרתים">כרתים</a> מתייחסות לאותיות האלפבית היווני כ־ϕοινικηια, "פיניקיות".<sup id="cite_ref-:0_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37296624/mw-parser-output/.tmulti">.mw-parser-output .tmulti .multiimageinner{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .tmulti .trow{display:flex;flex-direction:row;clear:left;flex-wrap:wrap;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{margin:1px;float:left}.mw-parser-output .tmulti .theader{clear:both;font-weight:bold;text-align:center;align-self:center;background-color:transparent;width:100%}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{background-color:transparent}.mw-parser-output .tmulti .text-align-left{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .text-align-right{text-align:right}.mw-parser-output .tmulti .text-align-center{text-align:center}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{width:100%!important;box-sizing:border-box;max-width:none!important;align-items:center}.mw-parser-output .tmulti .trow{justify-content:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{float:none!important;max-width:100%!important;box-sizing:border-box;text-align:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle .thumbcaption{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .trow>.thumbcaption{text-align:center}}</style><div class="thumb tmulti tleft left"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:204px;max-width:204px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:202px;max-width:202px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Dipylon_Inscription.JPG" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Dipylon_Inscription.JPG/200px-Dipylon_Inscription.JPG" decoding="async" width="200" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Dipylon_Inscription.JPG/300px-Dipylon_Inscription.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Dipylon_Inscription.JPG/400px-Dipylon_Inscription.JPG 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:202px;max-width:202px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Transcription_of_the_Dipylon_Oinochoe_Inscription.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Transcription_of_the_Dipylon_Oinochoe_Inscription.jpg/200px-Transcription_of_the_Dipylon_Oinochoe_Inscription.jpg" decoding="async" width="200" height="46" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Transcription_of_the_Dipylon_Oinochoe_Inscription.jpg/300px-Transcription_of_the_Dipylon_Oinochoe_Inscription.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Transcription_of_the_Dipylon_Oinochoe_Inscription.jpg/400px-Transcription_of_the_Dipylon_Oinochoe_Inscription.jpg 2x" data-file-width="3036" data-file-height="696" /></a></span></div></div></div><div class="trow" style="display:flex"><div class="thumbcaption"><a href="/w/index.php?title=%D7%9B%D7%AA%D7%95%D7%91%D7%AA_%D7%93%D7%99%D7%A4%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="כתובת דיפילון (הדף אינו קיים)">כתובת דיפילון</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dipylon_inscription" class="extiw" title="en:Dipylon inscription">אנ'</a>)</small>, אחת הכתובות היווניות המוקדמות ביותר שהתגלו, מתוארכת לסביבות 750–725 לפנה"ס.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> מלמעלה, הכתובת על הכד; מלמטה, העתק הכתובת המלאה</div></div></div></div> <p>העדויות המוקדמות ביותר שנמצאו לאלפבית היווני מתוארכות לרבע השני של המאה ה־8 לפנה"ס (775–750 לפנה"ס); כתובות אלה קובעות רק את התאריך הוודאי המאוחר ביותר לאימוץ הכתב הפיניקי על ידי היוונים, וייתכן שהאימוץ התרחש עוד בתקופה מוקדמת יותר (אף שלא נותרו עדויות מתקופה תאורטית זאת). רוב החוקרים נותנים את התאריך הכללי "<a href="/wiki/Circa" title="Circa">סביבות</a> 800 לפנה"ס", אך חלק מתארכים ל־850 לפנה"ס או אף קודם לכן וטוענים להיעדר עדויות בשל חוסר השרידות של ה<a href="/wiki/%D7%A4%D7%A4%D7%99%D7%A8%D7%95%D7%A1" title="פפירוס">פפירוס</a>, או להגבלת הטכנולוגיה לקבוצה זעירה של בעלי מיומנות. השוואה להתפתחות הצורות של אותיות האלפבית הפיניקי מעלה שהאלפבית היווני התפתח מהכתב הפיניקי שהיה נהוג בין 850–750 לפנה"ס.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="בתרבות_העתיקה"><span id=".D7.91.D7.AA.D7.A8.D7.91.D7.95.D7.AA_.D7.94.D7.A2.D7.AA.D7.99.D7.A7.D7.94"></span>בתרבות העתיקה</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=3" title="עריכת קוד המקור של הפרק: בתרבות העתיקה"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=3" title="עריכת פסקה: "בתרבות העתיקה"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Monnaie_-_Bronze,_Tyr,_Ph%C3%A9nicie,_Tr%C3%A9bonien_Galle_-_btv1b85374547_(2_of_2).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Monnaie_-_Bronze%2C_Tyr%2C_Ph%C3%A9nicie%2C_Tr%C3%A9bonien_Galle_-_btv1b85374547_%282_of_2%29.jpg/180px-Monnaie_-_Bronze%2C_Tyr%2C_Ph%C3%A9nicie%2C_Tr%C3%A9bonien_Galle_-_btv1b85374547_%282_of_2%29.jpg" decoding="async" width="180" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Monnaie_-_Bronze%2C_Tyr%2C_Ph%C3%A9nicie%2C_Tr%C3%A9bonien_Galle_-_btv1b85374547_%282_of_2%29.jpg/270px-Monnaie_-_Bronze%2C_Tyr%2C_Ph%C3%A9nicie%2C_Tr%C3%A9bonien_Galle_-_btv1b85374547_%282_of_2%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Monnaie_-_Bronze%2C_Tyr%2C_Ph%C3%A9nicie%2C_Tr%C3%A9bonien_Galle_-_btv1b85374547_%282_of_2%29.jpg/360px-Monnaie_-_Bronze%2C_Tyr%2C_Ph%C3%A9nicie%2C_Tr%C3%A9bonien_Galle_-_btv1b85374547_%282_of_2%29.jpg 2x" data-file-width="2916" data-file-height="2830" /></a><figcaption>מטבע <a href="/wiki/%D7%A6%D7%95%D7%A8_(%D7%9C%D7%91%D7%A0%D7%95%D7%9F)" title="צור (לבנון)">צורי</a> מימי <a href="/wiki/%D7%98%D7%A8%D7%91%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%90%D7%A0%D7%95%D7%A1_%D7%92%D7%90%D7%9C%D7%95%D7%A1" title="טרבוניאנוס גאלוס">טרבוניאנוס גאלוס</a>, המציג את קדמוס (ולרגליו חלזון הארגמן) מעניק גליל <a href="/wiki/%D7%A4%D7%A4%D7%99%D7%A8%D7%95%D7%A1" title="פפירוס">פפירוס</a> לשלושה יוונים, סמל להבאת האלפבית ליוון<sup id="cite_ref-:222_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-:222-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure><p>בעולם היווני רומי, המקור הפיניקי של האלפבית היה ידע כללי נפוץ – ביטוי לכך ניתן למצוא אצל ה<a href="/wiki/%D7%A1%D7%95%D7%A4%D7%99%D7%A1%D7%98" class="mw-redirect" title="סופיסט">סופיסט</a> בן המאה השנייה לספירה, אדריאן מִצור, שפתח את המחזה שהציג באתונה במילים: <span class="hebrewQuotation">”פעם נוספת מגיעות האותיות מפיניקיה”</span>.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> הבאת האלפבית ליוון היה אחד המרכיבים באגדת <a href="/wiki/%D7%A7%D7%93%D7%9E%D7%95%D7%A1" title="קדמוס">קדמוס</a>, בן <a href="/wiki/%D7%90%D7%92%D7%A0%D7%95%D7%A8" title="אגנור">אגנור</a> מלך <a href="/wiki/%D7%A6%D7%95%D7%A8_(%D7%9C%D7%91%D7%A0%D7%95%D7%9F)" title="צור (לבנון)">צור</a> או <a href="/wiki/%D7%A6%D7%99%D7%93%D7%95%D7%9F" title="צידון">צידון</a> שיצא לחפש את אחותו <a href="/wiki/%D7%90%D7%99%D7%A8%D7%95%D7%A4%D7%94_(%D7%9E%D7%99%D7%AA%D7%95%D7%9C%D7%95%D7%92%D7%99%D7%94)" title="אירופה (מיתולוגיה)">אירופה</a> וייסד את <a href="/wiki/%D7%AA%D7%91%D7%90%D7%99" title="תבאי">תבאי</a>; אגדה זאת אף השתרשה בפיניקיה עצמה לכל המאוחר ב<a href="/wiki/%D7%94%D7%AA%D7%A7%D7%95%D7%A4%D7%94_%D7%94%D7%94%D7%9C%D7%A0%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%99%D7%AA" title="התקופה ההלניסטית">תקופה ההלניסטית</a>, ובאה לידי ביטוי על מטבעות <a href="/wiki/%D7%A6%D7%95%D7%A8_(%D7%9C%D7%91%D7%A0%D7%95%D7%9F)" title="צור (לבנון)">צוריים</a> המציגים את קדמוס מעניק גליל פפירוס ליוונים.<sup id="cite_ref-:222_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-:222-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> האגדה מבטאת את המציאות ההיסטורית המוקדמת בה הביאו הפיניקים את הכתב וחוכמות נוספות ליוון.<sup id="cite_ref-:9_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-:9-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D7%94%D7%A8%D7%95%D7%93%D7%95%D7%98%D7%95%D7%A1" title="הרודוטוס">הרודוטוס</a>, בן <a href="/wiki/%D7%94%D7%9E%D7%90%D7%94_%D7%94-5_%D7%9C%D7%A4%D7%A0%D7%94%22%D7%A1" title="המאה ה-5 לפנה"ס">המאה ה-5 לפנה"ס</a> מספר על כך:<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r34628598">.mw-parser-output .HeQuotationMark p:first-child::before{color:#99f;content:"”";font-family:David,serif;font-size:25px;font-weight:bold;line-height:100%}.mw-parser-output .HeQuotationMark p:last-child:after{color:#99f;content:"“";font-family:David,serif;font-size:25px;font-weight:bold;line-height:100%}.mw-parser-output .EnQuotationMark p:first-child::before{color:#99f;content:"“";font-family:"Times New Roman",serif;font-size:25px;font-weight:bold;line-height:100%}.mw-parser-output .EnQuotationMark p:last-child:after{color:#99f;content:"”";font-family:"Times New Roman",serif;font-size:25px;font-weight:bold;line-height:100%}</style> <blockquote dir="rtl"><div class="hebrewQuotation HeQuotationMark"> <p>ה<a href="/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%A0%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%9D" title="פיניקים">פיניקים</a> האלה שבאו עם <a href="/wiki/%D7%A7%D7%93%D7%9E%D7%95%D7%A1" title="קדמוס">קדמוס</a>, אשר מהם היו הגפיריים, בהתיישבם בארץ הזאת הביאו ליוונים דברי מדע (didaskalia) רבים ושונים <b>וביחוד את האותיות (grammata), שלא היו ליוונים קודם לכן</b>, כפי שאני חושב; בראשונה השתמשו בהן כמו כל הפיניקים, אחר כך במשך הזמן שינו יחד עם הביטוי (phonē) גם את צורת (rhythmos) האותיות. כי בעת ההיא ישבו ברוב המקומות יחד עם היוונים גם יונים, שרכשו להם את האותיות אצל הפיניקים בלמדם מהם והשתמשו בהם אחרי ששנו בהן רק מעט: בהשתמשם בהן אמרו, מה שגם נכון, שהובאו מאת הפיניקים ליוון וקראו אותן "פיניקיות". ... בעצמי ראיתי אותיות "קדמייות" במקדש <a href="/wiki/%D7%90%D7%A4%D7%95%D7%9C%D7%95" title="אפולו">אפולו</a> האיסמיני ב<a href="/wiki/%D7%AA%D7%91%D7%90%D7%99" title="תבאי">תבאי</a> של ה<a href="/wiki/%D7%91%D7%95%D7%99%D7%95%D7%98%D7%99%D7%94" title="בויוטיה">בויאוטים</a> חרותות בשלש חצובות, ברובן דומות ליוניות... </p> </div> <div style="text-align:left;border-top: 1px dotted #ccc;">— <cite style="font-size:small; font-style: normal;"><a href="/wiki/%D7%94%D7%A8%D7%95%D7%93%D7%95%D7%98%D7%95%D7%A1" title="הרודוטוס">הרודוטוס</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.daat.ac.il/daat/vl/herodotos/herodotos13.pdf">ה' 58-61</a></cite></div> </blockquote> <p><a href="/wiki/%D7%93%D7%99%D7%95%D7%93%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%A1_%D7%A1%D7%99%D7%A7%D7%95%D7%9C%D7%95%D7%A1" title="דיודורוס סיקולוס">דיודורוס סיקולוס</a> סיפר שלאחר <a href="/wiki/%D7%9E%D7%99%D7%AA%D7%95%D7%A1%D7%99%D7%9D_%D7%A9%D7%9C_%D7%9E%D7%91%D7%95%D7%9C" title="מיתוסים של מבול">המבול</a> של <a href="/wiki/%D7%93%D7%90%D7%95%D7%A7%D7%9C%D7%99%D7%95%D7%9F" title="דאוקליון">דאוקליון</a>, קדמוס בן אגנור היה הראשון להביא את הכתב מפיניקיה ליוון, ובתקופתו החלו היוונים לגלות תגליות חדשות במדע הכתוב;<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ובמקום אחר כתב שבין היוונים היה לינוס הראשון לגלות מקצבים ושירים שונים, וכשקדמוס הביא מפיניקיה את האותיות, לינוס התאים אותן ליוונית. האותיות נקראות פיניקיות כי הן הובאו ליוונים מהפיניקים, אך השימוש בהן (בצורתן באלפבית היווני) היה לראשונה אצל ה<a href="/wiki/%D7%A4%D7%9C%D7%A1%D7%92%D7%99%D7%9D" title="פלסגים">פלסגים</a>, ולכן הן כונו "פלסגיות".<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="שמות_האותיות"><span id=".D7.A9.D7.9E.D7.95.D7.AA_.D7.94.D7.90.D7.95.D7.AA.D7.99.D7.95.D7.AA"></span>שמות האותיות</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=4" title="עריכת קוד המקור של הפרק: שמות האותיות"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=4" title="עריכת פסקה: "שמות האותיות"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>שמות רוב האותיות משמרים נאמנה את השמות הפיניקיים המקוריים. העדות המוקדמת ביותר לשמות האותיות היווניות נמצאת במחזה Γραμματικὴ τραγῳδία (טרגדיית האותיות) מאת <a href="/w/index.php?title=%D7%A7%D7%90%D7%9C%D7%99%D7%90%D7%A1_(%D7%9E%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="קאליאס (משורר) (הדף אינו קיים)">קאליאס</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Callias_(comic_poet)" class="extiw" title="en:Callias (comic poet)">אנ'</a>)</small>, מסוף המאה ה־5 לפנה"ס. הזיקה ההדוקה של שמות האותיות לשפות שמיות ולא ליוונית הייתה אחת הסיבות שבגינן מחברים עתיקים היו כה בטוחים במקור הפיניקי של האלפבית היווני.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="התפתחות_מוקדמת"><span id=".D7.94.D7.AA.D7.A4.D7.AA.D7.97.D7.95.D7.AA_.D7.9E.D7.95.D7.A7.D7.93.D7.9E.D7.AA"></span>התפתחות מוקדמת</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=5" title="עריכת קוד המקור של הפרק: התפתחות מוקדמת"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=5" title="עריכת פסקה: "התפתחות מוקדמת"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ההבדל העיקרי בין האלפבית הפיניקי ליווני הוא השימוש באותיות לציון <a href="/wiki/%D7%AA%D7%A0%D7%95%D7%A2%D7%94_(%D7%94%D7%92%D7%94)" title="תנועה (הגה)">תנועות</a> ביוונית. האלפבית הפיניקי ציין <a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8" title="עיצור">עיצורים</a> בלבד, ובעוד שסופרים <a href="/wiki/%D7%A2%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%AA_%D7%A2%D7%AA%D7%99%D7%A7%D7%94" class="mw-redirect" title="עברית עתיקה">עבריים</a> ו<a href="/wiki/%D7%90%D7%A8%D7%9E%D7%99%D7%AA" title="ארמית">ארמיים</a> השתמשו לעיתים באותיות מסוימות (י, ו, ה) לציון תנועות, שימוש כזה באותיות היה נדיר מאוד בקרב הפיניקים בתקופת הברזל. בעדויות הקדומות ביותר לאלפבית יווני, לעומת זאת, כבר השתמשו באותיות לציון תנועות – <a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%90" title="אלפא">Α</a> לתנועות ă/ā,‏ <a href="/wiki/%D7%90%D7%A4%D7%A1%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%9F" title="אפסילון">Ε</a> לתנועה ĕ (ולעיתים גם ē),‏ <a href="/wiki/%D7%99%D7%95%D7%98%D7%90" title="יוטא">Ι</a> לתנועות ĭ/ī,‏ <a href="/wiki/%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99%D7%A7%D7%A8%D7%95%D7%9F" title="אומיקרון">Ο</a> לתנועות ŏ/ō ו־<a href="/wiki/%D7%90%D7%95%D7%A4%D7%A1%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%9F" title="אופסילון">Υ</a> לתנועות ŭ/ū; ניבים יוונים ששימרו את העיצור h (ה בעברית) השתמשו באות <a href="/wiki/%D7%90%D7%98%D7%90" title="אטא">Η</a> (שמקורה באות הפיניקית ח, נהגתה כ־<a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%9C%D7%95%D7%A2%D7%99,_%D7%97%D7%95%D7%9B%D7%9A,_%D7%90%D7%98%D7%95%D7%9D" title="עיצור לועי, חוכך, אטום">ח גרונית</a>) לייצוג עיצור זה, אך ניבים אחרים השתמשו באות לייצוג התנועה ē, וזה הפך לבסוף לסטנדרט ביוונית; האות <a href="/wiki/%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%92%D7%94" title="אומגה">Ω</a>, נוצרה לייצוג התנועה ō (להבדיל מ־ŏ) באלפבית של <a href="/wiki/%D7%90%D7%99%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%94" title="איוניה">איוניה</a>, <a href="/w/index.php?title=%D7%A7%D7%A0%D7%99%D7%93%D7%95%D7%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="קנידוס (הדף אינו קיים)">קנידוס</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Knidos" class="extiw" title="en:Knidos">אנ'</a>)</small>, <a href="/wiki/%D7%A4%D7%90%D7%A8%D7%95%D7%A1_(%D7%99%D7%95%D7%95%D7%9F)" title="פארוס (יוון)">פארוס</a> ו<a href="/wiki/%D7%9E%D7%9C%D7%95%D7%A1" title="מלוס">מלוס</a>, והופעתה בסוף סדר האלפבית מצביעה על היותה המצאה מאוחרת, כנראה וריאציה נוספת של האות הפיניקית ע, מהמאה ה־7 לפנה"ס. מקורן של כל האותיות בכתב הפיניקי ניכר, והן כולן הגיעו מאות פיניקית שייצגה עיצור שלא התקיים ביוונית; בעוד שהרציונל להשתמש באות <a href="/wiki/%D7%99" title="י">𐤉</a> שייצגה את העיצור <a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%97%D7%99%D7%9B%D7%99,_%D7%9E%D7%A7%D7%95%D7%A8%D7%91" title="עיצור חיכי, מקורב">y</a> לתנועות ĭ/ī, ובאות <a href="/wiki/%D7%95" title="ו">𐤅</a> שייצגה את העיצור <a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%95%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%A0%D7%99_%D7%9E%D7%A9%D7%95%D7%A4%D7%AA%D7%AA,_%D7%9E%D7%A7%D7%95%D7%A8%D7%91" title="עיצור וילוני משופתת, מקורב">w</a> לתנועות ŭ/ū, ניכר, לא ברור מה גרם לקישור בין האותיות האחרות לתנועות שנבחרו להן.<sup id="cite_ref-:0_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>הזהות בבחירת האותיות לציון תנועות בין הכתב היווני ו<a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%92%D7%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="אלפבית פריגי (הדף אינו קיים)">האלפבית הפריגי</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Phrygian_alphabet" class="extiw" title="en:Phrygian alphabet">אנ'</a>)</small>, גם הוא מתועד מתחילת המאה ה־8 לפנה"ס (ובמיוחד היוטה, שצורתה כ<a href="/wiki/%D7%96%D7%99%D7%92%D7%96%D7%92" title="זיגזג">זיגזג</a> ברוב הכתבים היווניים הקדומים פרט לזה האובויי שבו צורתה כקו ישר, כמו בכתב הפריגי), עשויה להצביע על היווצרות משותפת של הכתב היווני והפריגי, ככל הנראה באזור עם נוכחות יוונית, <a href="/wiki/%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%92%D7%99%D7%9D" class="mw-redirect" title="פריגים">פריגית</a> ופיניקית. מועמד מוביל לאזור כזה הוא אזור צפון הים האיגאי.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>העיצורים באלפבית היווני הם אימוץ של האותיות הפיניקיות המייצגות עיצורים זהים או כמעט זהים. לאות <a href="/wiki/%D7%A7%D7%A1%D7%99" title="קסי">Ξ</a> ולשלוש האותיות שלפני Ω –‏ <a href="/wiki/%D7%A4%D7%99" title="פי">Φ</a>,‏ <a href="/wiki/%D7%9B%D7%99" title="כי">Χ</a> ו־<a href="/wiki/%D7%A4%D7%A1%D7%99" title="פסי">Ψ</a> – היו ערכים שונים במקומות שונים. באלפביתים של כרתים, <a href="/wiki/%D7%AA%D7%A8%D7%94_(%D7%90%D7%99)" class="mw-redirect" title="תרה (אי)">תרה</a>, מלוס ו<a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%A0%D7%A4%D7%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="אנפי (הדף אינו קיים)">אנפה</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Anafi" class="extiw" title="en:Anafi">אנ'</a>)</small> אותיות אלה לא התקיימו כלל. באלפביתים של <a href="/wiki/%D7%90%D7%95%D7%91%D7%95%D7%99%D7%94" class="mw-redirect" title="אובויה">אובויה</a>, <a href="/wiki/%D7%91%D7%95%D7%99%D7%95%D7%98%D7%99%D7%94" title="בויוטיה">בויוטיה</a>, <a href="/wiki/%D7%90%D7%A8%D7%A7%D7%93%D7%99%D7%94" class="mw-redirect" title="ארקדיה">ארקדיה</a> ו<a href="/wiki/%D7%9C%D7%A7%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%94" class="mw-redirect" title="לקוניה">לקוניה</a>, Φ ייצגה ph,‏ Χ ייצגה ks,‏ Ψ ייצגה kh, האות Ξ לא התקיימה והצירוף ps יוצג על ידי האותיות ΦΣ. האלפביתים ה<a href="/wiki/%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%AA_%D7%90%D7%98%D7%99%D7%AA" title="יוונית אטית">אטיים</a> וה<a href="/wiki/%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%AA_%D7%90%D7%99%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%AA" title="יוונית איונית">יוניים</a> התשמשו כולם ב־Φ לייצוג ph וב־Χ לייצוג kh, אך ב<a href="/wiki/%D7%90%D7%98%D7%99%D7%A7%D7%94" title="אטיקה">אטיקה</a> ובחלק מהאיים האגאיים היוניים לא התקיימו Ξ ו־Ψ (הצירופים ks ו־ps יוצגו על ידי ΚΣ ו־ΦΣ בהתאמה), בעוד באלפביתים של <a href="/w/index.php?title=%D7%94%D7%93%D7%95%D7%93%D7%A7%D7%A4%D7%95%D7%9C%D7%99%D7%A1_%D7%94%D7%90%D7%99%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="הדודקפוליס האיוני (הדף אינו קיים)">הדודקפוליס היוני</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ionian_dodecapolis" class="extiw" title="en:Ionian dodecapolis">אנ'</a>)</small>, חלק מהאיים האגאיים היוניים, <a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%A0%D7%AA%D7%99%D7%94" class="mw-redirect" title="קורינתיה">קורינתיה</a> ו<a href="/wiki/%D7%90%D7%A8%D7%92%D7%95%D7%A1" title="ארגוס">ארגוס</a> שימשה Ξ ל־ks ו־Ψ ל־ps, מה שהפך בסוף לאלפבית האטי הקלאסי.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%9D_%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%A7%D7%99%D7%9D" title="עיצורים שורקים">העיצורים השורקים</a> הפיניקיים – <a href="/wiki/%D7%96" title="ז">𐤆</a>, <a href="/wiki/%D7%A1" title="ס">𐤎</a>, <a href="/wiki/%D7%A6" title="צ">𐤑</a>, <a href="/wiki/%D7%A9" title="ש">𐤔</a> – גם הם מציגים בעיה מסוימת, שכן מקבילותיהם היווניות לא תואמות את המקור הפיניקי במדויק, ואף שמות האותיות ביוונית לא תואמים את השמות בפיניקית. המקובל הוא שהאות זֵין הפיניקית הפכה ל־ζῆτα (זֵטה) היוונית, האות סמך הפכה ל־ξεῖ (קסה) האות צדֵי הפכה ל־σάν (האות סַן הארכאית) והאות שַן הפכה ל־σίγμα (סיגמה). חוקרים אחדים הציעו ששמות האותיות התערבבו, כך ששם האות זטה הגיע מהאות צדי, שם האות קסה הגיע מהאות שַן, שם האות סַן הגיע מהאות זין ושם האות סיגמה הגיע מהאות סמך, אך התקשו להסביר מדוע; אחרים הציעו שהאותיות צדי ושַן אומצו שתיהן לייצוג העיצור s, אך אחת מהן (לרוב הגלגול של האות צדי) נדחקה בהדרגה עד שהגלגול של האות השנייה נעשה הייצוג היחיד לעיצור s. שם האות ζῆτα (זֵטה) מוסבר כאנלוגיה לאות הקודמת ῆτα (הֵטה), השם ξεῖ מאמץ צורה חדשה שהייתה נהוגה באותיות אחרות (ϕεῖ, χεῖ, ψεῖ), והשם "סיגמה" הוא שימוש מאוחר במילה ה<a href="/wiki/%D7%90%D7%95%D7%A0%D7%95%D7%9E%D7%98%D7%95%D7%A4%D7%99%D7%94" title="אונומטופיה">אונומטופאית</a> σίζω (סיזו), "לִחשוּש".<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="התפתחות_מאוחרת"><span id=".D7.94.D7.AA.D7.A4.D7.AA.D7.97.D7.95.D7.AA_.D7.9E.D7.90.D7.95.D7.97.D7.A8.D7.AA"></span>התפתחות מאוחרת</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=6" title="עריכת קוד המקור של הפרק: התפתחות מאוחרת"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=6" title="עריכת פסקה: "התפתחות מאוחרת"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="plainlinks" style="border: 1px solid #ddd;font-size:smaller; text-align: right; padding:5px 1em 5px 1em; width: auto;">פרק זה לוקה בחסר. אנא <a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%91%D7%A8%D7%95%D7%9B%D7%99%D7%9D_%D7%94%D7%91%D7%90%D7%99%D7%9D#כתיבה_לוויקיפדיה" title="ויקיפדיה:ברוכים הבאים">תרמו</a> לוויקיפדיה ו<a class="external text" href="https://he.wikipedia.org/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit">השלימו אותו</a>. ייתכן שתמצאו פירוט ב<a href="/wiki/%D7%A9%D7%99%D7%97%D7%94:%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99#כן" title="שיחה:אלפבית יווני">דף השיחה</a>. </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="יורשים"><span id=".D7.99.D7.95.D7.A8.D7.A9.D7.99.D7.9D"></span>יורשים</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=7" title="עריכת קוד המקור של הפרק: יורשים"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=7" title="עריכת פסקה: "יורשים"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>הכתב היווני הותאם ליצירת <a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%90%D7%98%D7%A8%D7%95%D7%A1%D7%A7%D7%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="אלפבית אטרוסקי (הדף אינו קיים)">האלפבית האטרוסקי</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Etruscan_alphabet" class="extiw" title="en:Etruscan alphabet">אנ'</a>)</small>, שממנו התפתח <a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%9C%D7%98%D7%99%D7%A0%D7%99" title="אלפבית לטיני">האלפבית הלטיני</a> (כמו גם כתבים <a href="/wiki/%D7%A9%D7%A4%D7%95%D7%AA_%D7%90%D7%99%D7%98%D7%9C%D7%99%D7%95%D7%AA" title="שפות איטליות">איטליים</a> אחרים <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Old_Italic_scripts" class="extiw" title="en:Old Italic scripts">אנ'</a>)</small>). ב<a href="/wiki/%D7%90%D7%A1%D7%99%D7%94_%D7%94%D7%A7%D7%98%D7%A0%D7%94" title="אסיה הקטנה">אסיה הקטנה</a>, במאות ה־5–4 לפנה"ס, התפתחו הכתב ה<a href="/wiki/%D7%9C%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%94" title="ליקיה">ליקי</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Lycian_alphabet" class="extiw" title="en:Lycian alphabet">אנ'</a>)</small> וה<a href="/wiki/%D7%9C%D7%99%D7%93%D7%99%D7%94" title="לידיה">לידי</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Lydian_alphabet" class="extiw" title="en:Lydian alphabet">אנ'</a>)</small> מהכתב היווני של אובויה, בויוטיה, ארקדיה ולקוניה (מקורו של הכתב ה<a href="/wiki/%D7%A7%D7%90%D7%A8%D7%99%D7%94" title="קאריה">קארי</a>, לעומת זאת, איננו ודאי). <a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%AA%D7%99%D7%9D_%D7%90%D7%99%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%99%D7%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="אלפבתים איבריים (הדף אינו קיים)">האלפבתים האיבריים</a> <small class="noprint" dir="rtl">(<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Iberian_scripts" class="extiw" title="en:Iberian scripts">אנ'</a>)</small>, שהתפתחו בדרום <a href="/wiki/%D7%97%D7%A6%D7%99_%D7%94%D7%90%D7%99_%D7%94%D7%90%D7%99%D7%91%D7%A8%D7%99" title="חצי האי האיברי">איבריה</a> כבר במאה ה־7 לפנה"ס באזור שבו פעלו הן פיניקים והן יוונים, התפתח מהכתב הפיניקי, מהכתב היווני או אולי משניהם.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="אותיות_האלפבית"><span id=".D7.90.D7.95.D7.AA.D7.99.D7.95.D7.AA_.D7.94.D7.90.D7.9C.D7.A4.D7.91.D7.99.D7.AA"></span>אותיות האלפבית</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=8" title="עריכת קוד המקור של הפרק: אותיות האלפבית"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=8" title="עריכת פסקה: "אותיות האלפבית"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table border="1" cellpadding="3" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse;text-align:center"> <tbody><tr> <th rowspan="2" style="background:#ccf;">אות </th> <th colspan="3" style="background:#ccf;">יוונית </th> <th rowspan="2" style="background:#ccf;">עברית </th> <th colspan="2" style="background:#ccf;"><a href="/wiki/%D7%94%D7%92%D7%99%D7%99%D7%94" title="הגייה">הגייה</a> (<a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%A4%D7%95%D7%A0%D7%98%D7%99_%D7%91%D7%99%D7%A0%D7%9C%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99" class="mw-redirect" title="אלפבית פונטי בינלאומי">IPA</a>) </th> <th rowspan="2" style="background:#ccf;">אות פיניקית מקבילה </th> <th colspan="2" style="background:#ccf;">תעתיק לטיני </th></tr> <tr> <th style="background:#ccffff;">עתיקה </th> <th style="background:#ccffff;">ימי-ביניימית </th> <th style="background:#ccffff;">מודרנית </th> <th style="background:#ccffff;">עתיקה </th> <th style="background:#ccffff;">מודרנית </th> <th style="background:#ccffff;">עתיקה </th> <th style="background:#ccffff;">מודרנית </th></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%90" title="אלפא">Α α</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ἄλφα</span> </td> <td>άλφα </td> <td>אַלְפַא </td> <td colspan="2">a </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_aleph.svg" class="mw-file-description" title="Aleph"><img alt="Aleph" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Phoenician_aleph.svg/20px-Phoenician_aleph.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Phoenician_aleph.svg/30px-Phoenician_aleph.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Phoenician_aleph.svg/40px-Phoenician_aleph.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%90" title="א">אָלֶף</a> </td> <td colspan="2">a </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%91%D7%98%D7%90" title="בטא">Β β</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">βῆτα</span> </td> <td>βήτα </td> <td>בֵטָא (ויטָא) </td> <td><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%93%D7%95-%D7%A9%D7%A4%D7%AA%D7%99,_%D7%A1%D7%95%D7%AA%D7%9D,_%D7%A7%D7%95%D7%9C%D7%99" title="עיצור דו-שפתי, סותם, קולי">b</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%A9%D7%A4%D7%AA%D7%99-%D7%A9%D7%99%D7%A0%D7%99,_%D7%97%D7%95%D7%9B%D7%9A,_%D7%A7%D7%95%D7%9C%D7%99" title="עיצור שפתי-שיני, חוכך, קולי">v</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_beth.svg" class="mw-file-description" title="Beth"><img alt="Beth" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Phoenician_beth.svg/20px-Phoenician_beth.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Phoenician_beth.svg/30px-Phoenician_beth.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Phoenician_beth.svg/40px-Phoenician_beth.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%91" title="ב">בֵּית</a> </td> <td>b </td> <td>v </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%92%D7%9E%D7%90" title="גמא">Γ γ</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">γάμμα</span> </td> <td>γάμμα<br />γάμα </td> <td>גַמָּא </td> <td><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%95%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%A0%D7%99,_%D7%A1%D7%95%D7%AA%D7%9D,_%D7%A7%D7%95%D7%9C%D7%99" title="עיצור וילוני, סותם, קולי">ɡ</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%95%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%A0%D7%99,_%D7%97%D7%95%D7%9B%D7%9A,_%D7%A7%D7%95%D7%9C%D7%99" title="עיצור וילוני, חוכך, קולי">ɣ</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_gimel.svg" class="mw-file-description" title="Gimel"><img alt="Gimel" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Phoenician_gimel.svg/20px-Phoenician_gimel.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Phoenician_gimel.svg/30px-Phoenician_gimel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Phoenician_gimel.svg/40px-Phoenician_gimel.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%92" title="ג">גִּימֶל</a> </td> <td>g </td> <td>gh, g, j </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%93%D7%9C%D7%AA%D7%90_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="דלתא (אות)">Δ δ</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">δέλτα</span> </td> <td>δέλτα </td> <td>דֶלְתָּא </td> <td><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%A9%D7%99%D7%A0%D7%99,_%D7%A1%D7%95%D7%AA%D7%9D,_%D7%A7%D7%95%D7%9C%D7%99" title="עיצור שיני, סותם, קולי">d̪</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%A9%D7%99%D7%A0%D7%99,_%D7%97%D7%95%D7%9B%D7%9A,_%D7%A7%D7%95%D7%9C%D7%99" title="עיצור שיני, חוכך, קולי">ð</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_daleth.svg" class="mw-file-description" title="Daleth"><img alt="Daleth" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Phoenician_daleth.svg/20px-Phoenician_daleth.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Phoenician_daleth.svg/30px-Phoenician_daleth.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Phoenician_daleth.svg/40px-Phoenician_daleth.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%93" title="ד">דָּלֶת</a> </td> <td>d </td> <td>d, dh </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%90%D7%A4%D7%A1%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%9F" title="אפסילון">Ε ε</a> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">εἶ</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ἒ ψιλόν</span> </td> <td>έψιλον </td> <td>אֶפְּסִילוֹן </td> <td colspan="2">e̞ </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_he.svg" class="mw-file-description" title="He"><img alt="He" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Phoenician_he.svg/20px-Phoenician_he.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Phoenician_he.svg/30px-Phoenician_he.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Phoenician_he.svg/40px-Phoenician_he.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%94" title="ה">הֵא</a> </td> <td colspan="2">e </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%96%D7%98%D7%90" title="זטא">Ζ ζ</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ζῆτα</span> </td> <td>ζήτα </td> <td>זֵטַא </td> <td>כנראה zd או <a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%9E%D7%9B%D7%AA%D7%A9%D7%99,_%D7%9E%D7%97%D7%95%D7%9B%D7%9A,_%D7%A7%D7%95%D7%9C%D7%99" class="mw-redirect" title="עיצור מכתשי, מחוכך, קולי">ʣ</a>,<br />מאוחר יותר [z] </td> <td><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%9E%D7%9B%D7%AA%D7%A9%D7%99,_%D7%97%D7%95%D7%9B%D7%9A,_%D7%A7%D7%95%D7%9C%D7%99" class="mw-redirect" title="עיצור מכתשי, חוכך, קולי">z</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_zayin.svg" class="mw-file-description" title="Zayin"><img alt="Zayin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Phoenician_zayin.svg/20px-Phoenician_zayin.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Phoenician_zayin.svg/30px-Phoenician_zayin.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Phoenician_zayin.svg/40px-Phoenician_zayin.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%96" title="ז">זַיִן</a> </td> <td colspan="2">z </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%90%D7%98%D7%90" title="אטא">Η η</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ἦτα</span> </td> <td>ήτα </td> <td>אטא </td> <td>ɛː </td> <td>i </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_heth.svg" class="mw-file-description" title="Heth"><img alt="Heth" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_heth.svg/20px-Phoenician_heth.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_heth.svg/30px-Phoenician_heth.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_heth.svg/40px-Phoenician_heth.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%97" title="ח">חֵית</a> </td> <td>e, ē </td> <td>i </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%AA%D7%98%D7%90" title="תטא">Θ θ</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">θῆτα</span> </td> <td>θήτα </td> <td>תֵֿטָא </td> <td><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%A9%D7%99%D7%A0%D7%99,_%D7%A1%D7%95%D7%AA%D7%9D,_%D7%90%D7%98%D7%95%D7%9D" title="עיצור שיני, סותם, אטום">t̪ʰ</a> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%A9%D7%99%D7%A0%D7%99,_%D7%97%D7%95%D7%9B%D7%9A,_%D7%90%D7%98%D7%95%D7%9D" title="עיצור שיני, חוכך, אטום">θ</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_teth.svg" class="mw-file-description" title="Teth"><img alt="Teth" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Phoenician_teth.svg/20px-Phoenician_teth.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Phoenician_teth.svg/30px-Phoenician_teth.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Phoenician_teth.svg/40px-Phoenician_teth.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%98" title="ט">טֵית</a> </td> <td colspan="2">th </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%99%D7%95%D7%98%D7%90" title="יוטא">Ι ι</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ἰῶτα</span> </td> <td>ιώτα<br />γιώτα </td> <td>יוֹטָא </td> <td>i, iː </td> <td>i </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_yodh.svg" class="mw-file-description" title="Yodh"><img alt="Yodh" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Phoenician_yodh.svg/20px-Phoenician_yodh.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Phoenician_yodh.svg/30px-Phoenician_yodh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Phoenician_yodh.svg/40px-Phoenician_yodh.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%99" title="י">יוֹד</a>, <a href="/wiki/%D7%99" title="י">יוּד</a> </td> <td colspan="2">i </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%A4%D7%90" title="קפא">Κ κ</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">κάππα</span> </td> <td>κάππα<br />κάπα </td> <td>קַפָּא </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%95%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%A0%D7%99,_%D7%A1%D7%95%D7%AA%D7%9D,_%D7%90%D7%98%D7%95%D7%9D" title="עיצור וילוני, סותם, אטום">k</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_kaph.svg" class="mw-file-description" title="Kaph"><img alt="Kaph" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Phoenician_kaph.svg/20px-Phoenician_kaph.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Phoenician_kaph.svg/30px-Phoenician_kaph.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Phoenician_kaph.svg/40px-Phoenician_kaph.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%9B" title="כ">כָּף</a> </td> <td>c </td> <td>k </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%9C%D7%9E%D7%91%D7%93%D7%90" class="mw-redirect" title="למבדא">Λ λ</a> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">λάβδα</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">λάμβδα</span> </td> <td>λάμδα<br />λάμβδα </td> <td>לַאמְבְדַא </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%9E%D7%9B%D7%AA%D7%A9%D7%99,_%D7%9E%D7%A7%D7%95%D7%A8%D7%91_%D7%A6%D7%93%D7%99" class="mw-redirect" title="עיצור מכתשי, מקורב צדי">l</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_lamedh.svg" class="mw-file-description" title="Lamedh"><img alt="Lamedh" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Phoenician_lamedh.svg/20px-Phoenician_lamedh.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Phoenician_lamedh.svg/30px-Phoenician_lamedh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Phoenician_lamedh.svg/40px-Phoenician_lamedh.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%9C" title="ל">לָמֶד</a> </td> <td colspan="2">l </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95" title="מו">Μ μ</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">μῦ</span> </td> <td>μι<br />μυ </td> <td>מיו </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%93%D7%95-%D7%A9%D7%A4%D7%AA%D7%99,_%D7%90%D7%A4%D7%99" title="עיצור דו-שפתי, אפי">m</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_mem.svg" class="mw-file-description" title="Mem"><img alt="Mem" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Phoenician_mem.svg/20px-Phoenician_mem.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Phoenician_mem.svg/30px-Phoenician_mem.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Phoenician_mem.svg/40px-Phoenician_mem.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%9E" title="מ">מֵם</a> </td> <td colspan="2">m </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%A0%D7%95_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="נו (אות)">Ν ν</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">νῦ</span> </td> <td>νι<br />νυ </td> <td>ני </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%9E%D7%9B%D7%AA%D7%A9%D7%99,_%D7%90%D7%A4%D7%99" title="עיצור מכתשי, אפי">n</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_nun.svg" class="mw-file-description" title="Nun"><img alt="Nun" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Phoenician_nun.svg/20px-Phoenician_nun.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Phoenician_nun.svg/30px-Phoenician_nun.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Phoenician_nun.svg/40px-Phoenician_nun.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A0" title="נ">נוּן</a> </td> <td colspan="2">n </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%A1%D7%99" title="קסי">Ξ ξ</a> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ξεῖ</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ξῖ</span> </td> <td>ξι </td> <td>קְסִי </td> <td colspan="2">ks </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_samekh.svg" class="mw-file-description" title="Samekh"><img alt="Samekh" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Phoenician_samekh.svg/20px-Phoenician_samekh.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Phoenician_samekh.svg/30px-Phoenician_samekh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Phoenician_samekh.svg/40px-Phoenician_samekh.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A1" title="ס">סָמֶך</a> </td> <td>x </td> <td>x, ks </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99%D7%A7%D7%A8%D7%95%D7%9F" title="אומיקרון">Ο ο</a> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">οὖ</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ὂ μικρόν</span> </td> <td>όμικρον </td> <td>אוֹמִיקְרוֹן </td> <td colspan="2">o̞ </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_ayin.svg" class="mw-file-description" title="Ayin"><img alt="Ayin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Phoenician_ayin.svg/20px-Phoenician_ayin.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Phoenician_ayin.svg/30px-Phoenician_ayin.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Phoenician_ayin.svg/40px-Phoenician_ayin.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A2" title="ע">עַיִן</a> </td> <td colspan="2">o </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%A4%D7%90%D7%99_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="פאי (אות)">Π π</a> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">πεῖ</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">πῖ</span> </td> <td>πι </td> <td>פִּי </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%93%D7%95-%D7%A9%D7%A4%D7%AA%D7%99,_%D7%A1%D7%95%D7%AA%D7%9D,_%D7%90%D7%98%D7%95%D7%9D" title="עיצור דו-שפתי, סותם, אטום">p</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_pe.svg" class="mw-file-description" title="Pe"><img alt="Pe" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Phoenician_pe.svg/20px-Phoenician_pe.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Phoenician_pe.svg/30px-Phoenician_pe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Phoenician_pe.svg/40px-Phoenician_pe.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A4" title="פ">פֵּא</a> </td> <td colspan="2">p </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%A8%D7%95" title="רו">Ρ ρ</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ῥῶ</span> </td> <td>ρω </td> <td>רוֹ </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%9E%D7%9B%D7%AA%D7%A9%D7%99,_%D7%A8%D7%95%D7%98%D7%98" title="עיצור מכתשי, רוטט">r</a> ~ <a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%9E%D7%9B%D7%AA%D7%A9%D7%99,_%D7%9E%D7%A7%D7%99%D7%A9" title="עיצור מכתשי, מקיש">ɾ</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_res.svg" class="mw-file-description" title="Res"><img alt="Res" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Phoenician_res.svg/20px-Phoenician_res.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Phoenician_res.svg/30px-Phoenician_res.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Phoenician_res.svg/40px-Phoenician_res.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A8" title="ר">רֵיש</a> </td> <td>r, rh </td> <td>r </td></tr> <tr> <td><span style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%A1%D7%99%D7%92%D7%9E%D7%90" title="סיגמא">Σ σ<br />ς</a>‏</span> (סופית) </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">σῖγμα</span> </td> <td>σίγμα </td> <td>סִיגְמַא </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%9E%D7%9B%D7%AA%D7%A9%D7%99,_%D7%97%D7%95%D7%9B%D7%9A,_%D7%90%D7%98%D7%95%D7%9D" class="mw-redirect" title="עיצור מכתשי, חוכך, אטום">s</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_sin.svg" class="mw-file-description" title="Sin"><img alt="Sin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Phoenician_sin.svg/20px-Phoenician_sin.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Phoenician_sin.svg/30px-Phoenician_sin.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Phoenician_sin.svg/40px-Phoenician_sin.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A9" title="ש">שִׁין</a> </td> <td colspan="2">s </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%98%D7%90%D7%95_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="טאו (אות)">Τ τ</a> </td> <td> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ταῦ</span> </td> <td>ταυ </td> <td>טַאף (טאו) </td> <td colspan="2"><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%9E%D7%9B%D7%AA%D7%A9%D7%99,_%D7%A1%D7%95%D7%AA%D7%9D,_%D7%90%D7%98%D7%95%D7%9D" title="עיצור מכתשי, סותם, אטום">t</a> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_taw.svg" class="mw-file-description" title="Taw"><img alt="Taw" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Phoenician_taw.svg/20px-Phoenician_taw.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Phoenician_taw.svg/30px-Phoenician_taw.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Phoenician_taw.svg/40px-Phoenician_taw.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%AA" title="ת">תָּו</a> </td> <td colspan="2">t </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%90%D7%95%D7%A4%D7%A1%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%9F" title="אופסילון">Υ υ</a> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ὗ</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ὓ ψιλόν</span> </td> <td>ύψιλον </td> <td>אִוֿפְּסִילוֹן </td> <td>y, yː </td> <td>i </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_waw.svg" class="mw-file-description" title="Waw"><img alt="Waw" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Phoenician_waw.svg/20px-Phoenician_waw.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Phoenician_waw.svg/30px-Phoenician_waw.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Phoenician_waw.svg/40px-Phoenician_waw.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%95" title="ו">וָו</a> </td> <td>u, y </td> <td>y, v, f </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%A4%D7%99" title="פי">Φ φ</a> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">φεῖ</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">φῖ</span> </td> <td>φι </td> <td>פִֿי </td> <td>pʰ </td> <td><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%A9%D7%A4%D7%AA%D7%99-%D7%A9%D7%99%D7%A0%D7%99,_%D7%97%D7%95%D7%9B%D7%9A,_%D7%90%D7%98%D7%95%D7%9D" title="עיצור שפתי-שיני, חוכך, אטום">f</a> </td> <td> </td> <td>ph </td> <td>f </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%9B%D7%99" title="כי">Χ χ</a> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">χεῖ</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">χῖ</span> </td> <td>χι </td> <td>כִֿי </td> <td>kʰ </td> <td><a href="/wiki/%D7%A2%D7%99%D7%A6%D7%95%D7%A8_%D7%95%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%A0%D7%99,_%D7%97%D7%95%D7%9B%D7%9A,_%D7%90%D7%98%D7%95%D7%9D" title="עיצור וילוני, חוכך, אטום">x</a> </td> <td> </td> <td>ch </td> <td>ch, kh </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%A4%D7%A1%D7%99" title="פסי">Ψ ψ</a> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ψεῖ</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ψῖ</span> </td> <td>ψι </td> <td>פְּסִי </td> <td colspan="2">ps </td> <td> </td> <td colspan="2">ps </td></tr> <tr> <td style="font-size:133%;"><a href="/wiki/%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%92%D7%94" title="אומגה">Ω ω</a> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ὦ</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ὦ μέγα</span> </td> <td>ωμέγα </td> <td>אוֹמֶגַה </td> <td>ɔː </td> <td>o̞ </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_ayin.svg" class="mw-file-description" title="Ayin"><img alt="Ayin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Phoenician_ayin.svg/20px-Phoenician_ayin.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Phoenician_ayin.svg/30px-Phoenician_ayin.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Phoenician_ayin.svg/40px-Phoenician_ayin.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> <a href="/wiki/%D7%A2" title="ע">עַיִן</a> </td> <td>o, ō </td> <td>o </td></tr></tbody></table> <p>ההגייה הקלאסית המובאת בטבלה לעיל היא שחזור ההגייה של הניב ה<a href="/wiki/%D7%90%D7%98%D7%99%D7%A7%D7%94" title="אטיקה">אָטִי</a> במאות ה-5 וה-4 לפנה"ס. כמה מהאותיות נהגו בצורה שונה בתקופות שקדמו לתקופה הקלאסית או בניבים שאינם אטיים. על ההגייה של היוונית העתיקה שלאחר <a href="/wiki/%D7%94%D7%AA%D7%A7%D7%95%D7%A4%D7%94_%D7%94%D7%A7%D7%9C%D7%90%D7%A1%D7%99%D7%AA_(%D7%99%D7%95%D7%95%D7%9F_%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%9E%D7%90)" title="התקופה הקלאסית (יוון ורומא)">התקופה הקלאסית</a>, ראו <a href="/wiki/%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%AA_%D7%A9%D7%9C_%D7%94%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%97%D7%93%D7%A9%D7%94" class="mw-redirect" title="יוונית של הברית החדשה">יוונית של הברית החדשה</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="אותיות_שהשימוש_בהן_התבטל"><span id=".D7.90.D7.95.D7.AA.D7.99.D7.95.D7.AA_.D7.A9.D7.94.D7.A9.D7.99.D7.9E.D7.95.D7.A9_.D7.91.D7.94.D7.9F_.D7.94.D7.AA.D7.91.D7.98.D7.9C"></span>אותיות שהשימוש בהן התבטל</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=9" title="עריכת קוד המקור של הפרק: אותיות שהשימוש בהן התבטל"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=9" title="עריכת פסקה: "אותיות שהשימוש בהן התבטל"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>האותיות הבאות אינן חלק מן האלפבית היווני הסטנדרטי, אך היו בשימוש בתקופות שקדמו לתקופה הקלאסית או בניבים מסוימים. האותיות דִיגַמַּא, קוֹפַּא וסַאמְפִּי שימשו גם כ<a href="/wiki/%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%95%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%95%D7%AA" title="ספרות יווניות">ספרות יווניות</a>. </p> <table border="1" cellpadding="3" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse;text-align:center"> <tbody><tr> <th rowspan="2" style="background:#ccf;">אות </th> <th colspan="3" style="background:#ccf;">שם </th> <th rowspan="2" style="background:#ccf;">הגייה </th> <th rowspan="2" style="background:#ccf;">אות פיניקית מקבילה </th> <th rowspan="2" style="background:#ccf;">תעתיק לטיני </th></tr> <tr> <th style="background:#ccffff;">יוונית ארכאית </th> <th style="background:#ccffff;">יוונית מאוחרת </th> <th style="background:#ccffff;">עברית </th></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Digamma_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Digamma_uc_lc.svg/40px-Digamma_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="40" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Digamma_uc_lc.svg/60px-Digamma_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Digamma_uc_lc.svg/80px-Digamma_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ϝαῦ</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">δίγαμμα</span> </td> <td><a href="/wiki/%D7%93%D7%99%D7%92%D7%9E%D7%90" title="דיגמא">דיגמא</a><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>וּ עיצורית </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_waw.svg" class="mw-file-description" title="Waw"><img alt="Waw" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Phoenician_waw.svg/20px-Phoenician_waw.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Phoenician_waw.svg/30px-Phoenician_waw.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Phoenician_waw.svg/40px-Phoenician_waw.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> וָו </td> <td>w </td></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Stigma_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Stigma_uc_lc.svg/40px-Stigma_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="40" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Stigma_uc_lc.svg/60px-Stigma_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Stigma_uc_lc.svg/80px-Stigma_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> </td> <td>– </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">στίγμα</span> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A1%D7%98%D7%99%D7%92%D7%9E%D7%90" title="סטיגמא">סטיגמא</a><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>סט </td> <td> </td> <td>st </td></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Heta_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Heta_uc_lc.svg/40px-Heta_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="40" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Heta_uc_lc.svg/60px-Heta_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Heta_uc_lc.svg/80px-Heta_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> </td> <td>– </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ἧτα</span> </td> <td><a href="/wiki/%D7%94%D7%98%D7%90" title="הטא">הטא</a><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>ה </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_heth.svg" class="mw-file-description" title="Heth"><img alt="Heth" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_heth.svg/20px-Phoenician_heth.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_heth.svg/30px-Phoenician_heth.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_heth.svg/40px-Phoenician_heth.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> חֵית </td> <td>h </td></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:San_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/San_uc_lc.svg/40px-San_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="40" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/San_uc_lc.svg/60px-San_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/San_uc_lc.svg/80px-San_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ϻάν</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">σάν</span> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A1%D7%90%D7%9F_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="סאן (אות)">סַן</a><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>ס </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_sade.svg" class="mw-file-description" title="Sade"><img alt="Sade" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_sade.svg/20px-Phoenician_sade.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_sade.svg/30px-Phoenician_sade.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_sade.svg/40px-Phoenician_sade.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> צדי (מיקום האות באלפבית)<br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_sin.svg" class="mw-file-description" title="Sin"><img alt="Sin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Phoenician_sin.svg/20px-Phoenician_sin.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Phoenician_sin.svg/30px-Phoenician_sin.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Phoenician_sin.svg/40px-Phoenician_sin.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> שין (שם האות)? </td> <td>s </td></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Qoppa_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Qoppa_uc_lc.svg/40px-Qoppa_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="40" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Qoppa_uc_lc.svg/60px-Qoppa_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Qoppa_uc_lc.svg/80px-Qoppa_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">ϙόππα</span> </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">κόππα</span> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%A4%D7%90" title="קופא">קוֹפַּה</a><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>ק </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_qoph.svg" class="mw-file-description" title="Qoph"><img alt="Qoph" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Phoenician_qoph.svg/20px-Phoenician_qoph.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Phoenician_qoph.svg/30px-Phoenician_qoph.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Phoenician_qoph.svg/40px-Phoenician_qoph.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> קוף </td> <td>q </td></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Sampi_uc_lc_T-shaped.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Sampi_uc_lc_T-shaped.svg/40px-Sampi_uc_lc_T-shaped.svg.png" decoding="async" width="40" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Sampi_uc_lc_T-shaped.svg/60px-Sampi_uc_lc_T-shaped.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Sampi_uc_lc_T-shaped.svg/80px-Sampi_uc_lc_T-shaped.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> </td> <td>– </td> <td><span lang="grc" class="polytonic">σαμπῖ</span> </td> <td><a href="/wiki/%D7%A1%D7%90%D7%9E%D7%A4%D7%99" title="סאמפי">סַמְפִּי</a><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>ללא ספק עיצור חוכך,<br />אולי ס, קס, טס </td> <td>המקור שנוי במחלוקת,<br />אולי<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_sade.svg" class="mw-file-description" title="Sade"><img alt="Sade" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_sade.svg/20px-Phoenician_sade.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_sade.svg/30px-Phoenician_sade.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_sade.svg/40px-Phoenician_sade.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> צדי </td> <td>ss </td></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Sho_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Sho_uc_lc.svg/40px-Sho_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="40" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Sho_uc_lc.svg/60px-Sho_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Sho_uc_lc.svg/80px-Sho_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> </td> <td>– </td> <td>– </td> <td><a href="/wiki/%D7%A9%D7%95_(%D7%90%D7%95%D7%AA)" title="שו (אות)">שׁוֹ</a><sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>שׁ<br />שימש בשפה הבַּקְטְרִית לתעתיק<br /> הצליל שׁ, כמו ב"קוּשאן". </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_sade.svg" class="mw-file-description" title="Sade"><img alt="Sade" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_sade.svg/20px-Phoenician_sade.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_sade.svg/30px-Phoenician_sade.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Phoenician_sade.svg/40px-Phoenician_sade.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> צדי (מיקום האות באלפבית)<br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_sin.svg" class="mw-file-description" title="Sin"><img alt="Sin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Phoenician_sin.svg/20px-Phoenician_sin.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Phoenician_sin.svg/30px-Phoenician_sin.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Phoenician_sin.svg/40px-Phoenician_sin.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> שין (שם האות) </td> <td>š </td></tr></tbody></table> <p>לסַאן יש להתייחס כאל גרסה קודמת של סיגמה. </p><p>קוֹפַּא ציינה חילוף הגייה (אלופון) של קַפַּא לפני <a href="/wiki/%D7%AA%D7%A0%D7%95%D7%A2%D7%95%D7%AA_%D7%90%D7%97%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%95%D7%AA" title="תנועות אחוריות">תנועה אחורית</a>. </p><p>סַאמְפִּי ציינה עיצור חוכך כפול שמאוחר יותר התפתח ל-<span lang="grc" class="polytonic">σσ</span> (קרוב לוודאי [sː]) ברוב הניבים ול-<span lang="grc" class="polytonic">ττ</span> בניב האטי. </p><p>דִיגַמַּא/וַו נעלמה מהאלפבית משום שהצליל שציינה נעלם מהניב האיוני ומרוב הניבים האחרים. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="אותיות_פונטיות"><span id=".D7.90.D7.95.D7.AA.D7.99.D7.95.D7.AA_.D7.A4.D7.95.D7.A0.D7.98.D7.99.D7.95.D7.AA"></span>אותיות פונטיות</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=10" title="עריכת קוד המקור של הפרק: אותיות פונטיות"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=10" title="עריכת פסקה: "אותיות פונטיות"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>בזמן המודרני נוספה על ידי בלשנים האות יוט (אות גדולה: Ϳ, אות קטנה: ϳ), המבוססת על J הלטינית, לייצוג הצליל /<a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%A4%D7%95%D7%A0%D7%98%D7%99_%D7%91%D7%99%D7%A0%D7%9C%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99" class="mw-redirect" title="אלפבית פונטי בינלאומי">j</a>/ (יו"ד עיצורית) בשחזורי מילים פרוטו-יווניות שכללו את הצליל הזה. </p> <table border="1" cellpadding="3" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse;text-align:center"> <tbody><tr> <th rowspan="2" style="background:#ccf;">אות </th> <th colspan="3" style="background:#ccf;">שם </th> <th rowspan="2" style="background:#ccf;">הגייה </th> <th rowspan="2" style="background:#ccf;">אות פיניקית מקבילה </th> <th rowspan="2" style="background:#ccf;">תעתיק מיוונית ללטינית </th></tr> <tr> <th style="background:#ccffff;">יוונית ארכאית </th> <th style="background:#ccffff;">יוונית מאוחרת </th> <th style="background:#ccffff;">עברית </th></tr> <tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Yot_uc_lc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Yot_uc_lc.svg/40px-Yot_uc_lc.svg.png" decoding="async" width="40" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Yot_uc_lc.svg/60px-Yot_uc_lc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Yot_uc_lc.svg/80px-Yot_uc_lc.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> </td> <td>– </td> <td>– </td> <td>יוט<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td>י </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Phoenician_yodh.svg" class="mw-file-description" title="Yodh"><img alt="Yodh" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Phoenician_yodh.svg/20px-Phoenician_yodh.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Phoenician_yodh.svg/30px-Phoenician_yodh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Phoenician_yodh.svg/40px-Phoenician_yodh.svg.png 2x" data-file-width="85" data-file-height="85" /></a></span> יוֹד, יוּד </td> <td>j </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="צירופי_אותיות_ודיפתונגים"><span id=".D7.A6.D7.99.D7.A8.D7.95.D7.A4.D7.99_.D7.90.D7.95.D7.AA.D7.99.D7.95.D7.AA_.D7.95.D7.93.D7.99.D7.A4.D7.AA.D7.95.D7.A0.D7.92.D7.99.D7.9D"></span>צירופי אותיות ו<a href="/wiki/%D7%93%D7%99%D7%A4%D7%AA%D7%95%D7%A0%D7%92" title="דיפתונג">דיפתונגים</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=11" title="עריכת קוד המקור של הפרק: צירופי אותיות ודיפתונגים"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=11" title="עריכת פסקה: "צירופי אותיות ודיפתונגים"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table border="1" cellpadding="3" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse;text-align:center" class="nounderlines"> <tbody><tr> <th colspan="2" rowspan="2" style="background:#ccf;">אותיות</th> <th colspan="2" style="background:#ccf;">הגייה (<a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%A4%D7%95%D7%A0%D7%98%D7%99_%D7%91%D7%99%D7%A0%D7%9C%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99" class="mw-redirect" title="אלפבית פונטי בינלאומי">IPA</a>)‏</th> <th colspan="2" style="background:#ccf;">תעתיק לטיני </th></tr> <tr> <th style="background:#ccffff;">עתיקה</th> <th style="background:#ccffff;">מודרנית</th> <th style="background:#ccffff;">עתיקה</th> <th style="background:#ccffff;">מודרנית </th></tr> <tr> <td colspan="2">ᾰι, αι </td> <td>[ai] </td> <td>[e̞] </td> <td>æ, ē </td> <td>e </td></tr> <tr> <td colspan="2">ᾱι, ᾳ </td> <td>[aːi] </td> <td>[a] </td> <td>ā </td> <td>a </td></tr> <tr> <td colspan="2">ει </td> <td>[eː] </td> <td rowspan="5">[i] </td> <td>ī </td> <td rowspan="2">i </td></tr> <tr> <td colspan="2">ηι, ῃ </td> <td>[ɛːi] </td> <td>ē </td></tr> <tr> <td colspan="2">οι </td> <td>[oi] </td> <td>œ, ē </td> <td rowspan="3">y </td></tr> <tr> <td rowspan="2">υι </td> <td>ῠι </td> <td rowspan="2">[yː]* </td> <td>yi </td></tr> <tr> <td>ῡι </td> <td>ȳi </td></tr> <tr> <td colspan="2">ωι, ῳ </td> <td>[ɔːi] </td> <td>[o̞] </td> <td>ō </td> <td>o </td></tr> <tr> <td rowspan="2">αυ </td> <td>ᾰυ </td> <td>[au] </td> <td align="right">[av] לפני תנועה/עיצור קולי;<br />[af] לפני הגה אטום </td> <td>au, av </td> <td rowspan="2">av, af </td></tr> <tr> <td>ᾱυ </td> <td>[aːu] </td> <td align="right">[av] לפני תנועה/עיצור קולי;<br />[af] לפני הגה אטום </td> <td>āu, āv </td></tr> <tr> <td colspan="2">ευ </td> <td>[eu] </td> <td align="right">[e̞v] לפני תנועה/עיצור קולי;<br />[e̞f] לפני הגה אטום </td> <td>eu, ev </td> <td>ev, ef </td></tr> <tr> <td colspan="2">ηυ </td> <td>[ɛːu] </td> <td align="right">[iv] לפני תנועה/עיצור קולי;<br />[if] לפני הגה אטום </td> <td>ēu, ēv </td> <td>iv, if </td></tr> <tr> <td colspan="2">ου </td> <td>[uː]<br />לפנים [oː] </td> <td>[u] </td> <td>ū </td> <td>u </td></tr> <tr> <td colspan="2">ωυ </td> <td>[ɔː.u]** </td> <td>[o.i] </td> <td>ōy </td> <td>oy </td></tr> <tr> <td colspan="2">γγ </td> <td>[ŋɡ] </td> <td align="right">[ŋɡ] בדיבור רשמי (מבוטא חכית [ɲɟ] לפני [e̞ i]),<br />אך לעיתים קרובות נהגה [ɡ] (מבוטא חכית [ɟ] לפני [e̞ i]);<br />כמו כן מבוטא [ŋɣ] בקונטקסטים מסוימים (מבוטא חכית [ɲʝ] לפני [e̞]) </td> <td>ng </td> <td>ng, ny, g, y, ngh </td></tr> <tr> <td colspan="2">γκ </td> <td>[ŋk] </td> <td align="right">[ɡ] בראש מילה (נהגה חכית [ɟ] לפני [e̞ i]);<br />בשאר המקרים [ŋɡ] (נהגה חכית [ɲɟ] לפני [e̞ i]),<br />אך לעיתים תכופות נהגה [g] (נהגה חכית [ɟ] לפני [e̞ i]) </td> <td>nc </td> <td>g, y, ng, ny </td></tr> <tr> <td colspan="2">γξ </td> <td>[ŋks] </td> <td>[ŋɡz] </td> <td colspan="2">nx </td></tr> <tr> <td colspan="2">γχ </td> <td>[ŋkʰ] </td> <td align="right">[ɲç] לפני [e̞ i]; <br />בשאר המקרים [ŋx] </td> <td>nch </td> <td>nch, nkh </td></tr> <tr> <td colspan="2">γμ </td> <td>דנו<br />[gm]<br />או [ŋm] </td> <td>[gm] </td> <td colspan="2">gm </td></tr> <tr> <td colspan="2">μπ </td> <td>[mp] </td> <td align="right">[b] בראש מילה; בשאר המקרים<br />[mb], אך לעיתים תכופות יותר נהגה [b] </td> <td>mp </td> <td>b, mb </td></tr> <tr> <td colspan="2">ντ </td> <td>[nt] </td> <td align="right">[d] בראש מילה; בשאר המקרים<br />[nd] אך לעיתים תכופות נהגה [d] </td> <td>nt </td> <td>d, nd </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ראו_גם"><span id=".D7.A8.D7.90.D7.95_.D7.92.D7.9D"></span>ראו גם</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=12" title="עריכת קוד המקור של הפרק: ראו גם"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=12" title="עריכת פסקה: "ראו גם"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%AA" title="יוונית">יוונית</a></li> <li><a href="/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%A4%D7%99%D7%A0%D7%99%D7%A7%D7%99" title="אלפבית פיניקי">אלפבית פיניקי</a></li> <li><a href="/wiki/%D7%94%D7%A9%D7%AA%D7%9C%D7%A9%D7%9C%D7%95%D7%AA_%D7%9B%D7%AA%D7%91%D7%99%D7%9D_%D7%9E%D7%94%D7%9B%D7%AA%D7%91_%D7%94%D7%A4%D7%A8%D7%95%D7%98%D7%95-%D7%A1%D7%99%D7%A0%D7%90%D7%99" title="השתלשלות כתבים מהכתב הפרוטו-סינאי">השתלשלות כתבים מהכתב הפרוטו-סינאי</a></li> <li><a href="/wiki/%D7%A7%D7%93%D7%9E%D7%95%D7%A1" title="קדמוס">קדמוס</a></li> <li><a href="/wiki/%D7%99%D7%95%D7%98%D7%90_%D7%A1%D7%95%D7%91%D7%A1%D7%A7%D7%A8%D7%99%D7%A4%D7%98%D7%95%D7%9D" title="יוטא סובסקריפטום">יוטא סובסקריפטום</a></li> <li><a href="/wiki/%D7%90%D7%91%D7%9F_%D7%A8%D7%95%D7%96%D7%98%D7%94" title="אבן רוזטה">אבן רוזטה</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="לקריאה_נוספת"><span id=".D7.9C.D7.A7.D7.A8.D7.99.D7.90.D7.94_.D7.A0.D7.95.D7.A1.D7.A4.D7.AA"></span>לקריאה נוספת</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=13" title="עריכת קוד המקור של הפרק: לקריאה נוספת"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=13" title="עריכת פסקה: "לקריאה נוספת"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>נ' ר' גנור. <b>מי היו הפיניקים</b>. תל אביב, הוצאת ספרים <a href="/wiki/%D7%A8%D7%A9%D7%A4%D7%99%D7%9D_(%D7%94%D7%95%D7%A6%D7%90%D7%AA_%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%9D)" title="רשפים (הוצאת ספרים)">רשפים</a>, תשל"ה - 1974 (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.whowerethephoenicians.com/">קישור לאתר הספר באנגלית</a> המכיל מספר פרקים מרכזיים לקריאה חופשית)</li> <li><a href="/wiki/%D7%99%D7%95%D7%A1%D7%A3_%D7%A0%D7%95%D7%95%D7%94" class="mw-redirect" title="יוסף נווה">יוסף נווה</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.magnespress.co.il/pdf_files/upload/122007.pdf">Studies in West-Semitic Epigraphy</a><span class="grayText"><small>(הקישור אינו פעיל)</small></span>, הוצאת מגנס, עמודים 79–116</li> <li>רחל חכלילי, ‏<a rel="nofollow" class="external text" href="https://files.ybz.org.il/periodicals/Cathedra/31/Article_31.2.pdf">האם שימש אלף-בית במשמעות 'מאגית' כבר במאה הראשונה לספירה?</a>, <b><a href="/wiki/%D7%A7%D7%AA%D7%93%D7%A8%D7%94_(%D7%9B%D7%AA%D7%91_%D7%A2%D7%AA)" title="קתדרה (כתב עת)">קתדרה</a></b> 31, אפריל 1984</li></ul> <div class="mw-content-ltr"> <ul><li>Benjamin Sass, Chapter 3: "The Antiquity of the Greek and Phrygian Alphabets", <b><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.academia.edu/4786876/2005_Sass_B_The_alphabet_at_the_turn_of_the_millennium_The_West_Semitic_alphabet_ca_1150_850_BCE_the_antiquity_of_the_Arabian_Greek_and_Phrygian_alphabets_Tel_Aviv_University_Institute_of_Archaeology_Occasional_Publications_4_Tel_Aviv">The Alphabet at the Turn of the Millennium</a></b>, Emery and Claire Yass Publications in Archaeology, 2005</li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="קישורים_חיצוניים"><span id=".D7.A7.D7.99.D7.A9.D7.95.D7.A8.D7.99.D7.9D_.D7.97.D7.99.D7.A6.D7.95.D7.A0.D7.99.D7.99.D7.9D"></span>קישורים חיצוניים</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=14" title="עריכת קוד המקור של הפרק: קישורים חיצוניים"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=14" title="עריכת פסקה: "קישורים חיצוניים"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="sisterwikilinkT"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" title="ויקישיתוף"><img alt="ויקישיתוף" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> מדיה וקבצים בנושא <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Greek_alphabet" class="extiw" title="commons:Category:Greek alphabet">אלפבית יווני</a></b> ב<a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A9%D7%99%D7%AA%D7%95%D7%A3" title="ויקישיתוף">וויקישיתוף</a></div> <ul><li>יוניקוד של האלפבית היווני <a rel="nofollow" class="external text" href="http://unicode.org/charts/PDF/U0370.pdf">U0370.pdf</a> <span dir="rtl" class="languageicon">(באנגלית)</span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r36549940">.mw-parser-output .languageicon{font-size:0.95em;font-weight:bold;color:#555}</style></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Greek-alphabet">אלפבית יווני</a>, באתר <a href="/wiki/%D7%90%D7%A0%D7%A6%D7%99%D7%A7%D7%9C%D7%95%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94_%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%98%D7%A0%D7%99%D7%A7%D7%94" title="אנציקלופדיה בריטניקה">אנציקלופדיה בריטניקה</a> <span dir="rtl" class="languageicon">(באנגלית)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36549940"></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:National_Library_IL_logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/National_Library_IL_logo.svg/20px-National_Library_IL_logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/National_Library_IL_logo.svg/30px-National_Library_IL_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/National_Library_IL_logo.svg/40px-National_Library_IL_logo.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="397" /></a></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/he/a-topic/987007540815405171">שפה יוונית - אלף בית</a>, דף שער ב<a href="/wiki/%D7%94%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%99%D7%94_%D7%94%D7%9C%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99%D7%AA" title="הספרייה הלאומית">ספרייה הלאומית</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldhistory.org/Greek_Alphabet">אלפבית יווני</a>, באתר <a href="/wiki/%D7%90%D7%A0%D7%A6%D7%99%D7%A7%D7%9C%D7%95%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%94%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94_%D7%94%D7%A2%D7%95%D7%9C%D7%9E%D7%99%D7%AA" title="אנציקלופדיית ההיסטוריה העולמית">אנציקלופדיית ההיסטוריה העולמית</a> <span dir="rtl" class="languageicon">(באנגלית)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36549940"></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="הערות_שוליים"><span id=".D7.94.D7.A2.D7.A8.D7.95.D7.AA_.D7.A9.D7.95.D7.9C.D7.99.D7.99.D7.9D"></span>הערות שוליים</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&action=edit&section=15" title="עריכת קוד המקור של הפרק: הערות שוליים"><span>עריכת קוד מקור</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&veaction=edit&section=15" title="עריכת פסקה: "הערות שוליים"" class="mw-editsection-visualeditor"><span>עריכה</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-small"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-:0-1"><span class="mw-cite-backlink">^ <sup><a href="#cite_ref-:0_1-0">1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_1-1">2</a></sup></span> <span class="reference-text">Madadh Richey, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/edited-volume/34280/chapter/290618483">"The Alphabet and its Legacy"</a>, in: Brian R. Doak, Carolina López-Ruiz (eds.), <i>The Oxford Handbook of the Phoenician and Punic Mediterranean</i>, Oxford University Press, 2019, p. 245, <a href="/wiki/Digital_object_identifier" class="mw-redirect" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1093%2Foxfordhb%2F9780190499341.013.17">10.1093/oxfordhb/9780190499341.013.17</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">^</a></span> <span class="reference-text">Madadh Richey, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/edited-volume/34280/chapter/290618483">"The Alphabet and its Legacy"</a>, in: Brian R. Doak, Carolina López-Ruiz (eds.), <i>The Oxford Handbook of the Phoenician and Punic Mediterranean</i>, Oxford University Press, 2019, p. 248, <a href="/wiki/Digital_object_identifier" class="mw-redirect" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1093%2Foxfordhb%2F9780190499341.013.17">10.1093/oxfordhb/9780190499341.013.17</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">^</a></span> <span class="reference-text">Madadh Richey, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/edited-volume/34280/chapter/290618483">"The Alphabet and its Legacy"</a>, in: Brian R. Doak, Carolina López-Ruiz (eds.), <i>The Oxford Handbook of the Phoenician and Punic Mediterranean</i>, Oxford University Press, 2019, p. 248–249, <a href="/wiki/Digital_object_identifier" class="mw-redirect" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1093%2Foxfordhb%2F9780190499341.013.17">10.1093/oxfordhb/9780190499341.013.17</a></span> </li> <li id="cite_note-:222-4"><span class="mw-cite-backlink">^ <sup><a href="#cite_ref-:222_4-0">1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:222_4-1">2</a></sup></span> <span class="reference-text">Fergus Millar, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cambridge.org/core/journals/cambridge-classical-journal/article/abs/phoenician-cities-a-casestudy-of-hellenisation/9AD76342B01DC0B648C7D029F5580385">The Phoenician cities: a case-study of Hellenisation</a>, <strong>The Cambridge Classical Journal</strong> 29, 1983, עמ' 67 <a href="/wiki/Doi" class="mw-redirect" title="Doi">doi</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1017%2FS0068673500004508">10.1017/S0068673500004508</a>‏, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/44696895">JSTOR 44696895</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">^</a></span> <span class="reference-text">George Francis Hill, <b><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/catalogueofgreek0000geor_k9u9">Catalogue of the Greek Coins of Phoenicia</a></b>, Arnaldo Forni - Editore, 1965, עמ' cxlii, 293</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">^</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A8%D7%98%D7%95%D7%A1" title="פילוסטרטוס">פילוסטרטוס</a>, <b>חיי הסופיסטים</b>, 2.10 (ראו <a href="//archive.org/details/philostratuseuna0000wilm/page/226" class="extiw" title="iarchive:philostratuseuna0000wilm/page/226">במקור היווני ובתרגום לאנגלית</a>): <q>Πάλιν ἐκ Φοινίκες γράμματα</q></span> </li> <li id="cite_note-:9-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:9_7-0">^</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D7%A0%D7%97%D7%95%D7%9D_%D7%A1%D7%9C%D7%95%D7%A9%D7%A5" title="נחום סלושץ">נחום סלושץ</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/24384442">מחקרים עברים כנענים</a>, <strong><a href="/wiki/%D7%9C%D7%A9%D7%95%D7%A0%D7%A0%D7%95" title="לשוננו">לשוננו</a></strong> ב', 1930, עמ' 343</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">^</a></span> <span class="reference-text">ראו גם: John K. Papadopoulos, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cambridge.org/core/journals/antiquity/article/abs/early-history-of-the-greek-alphabet-new-evidence-from-eretria-and-methone/DBFA7B52DBCDB48AA5B47D05FC4FB03A">The early history of the Greek alphabet: new evidence from Eretria and Methone</a>, <strong>Antiquity</strong> 90, 2016, עמ' 1248 <a href="/wiki/Doi" class="mw-redirect" title="Doi">doi</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.15184%2Faqy.2016.160">10.15184/aqy.2016.160</a></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">^</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D7%93%D7%99%D7%95%D7%93%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%A1_%D7%A1%D7%99%D7%A7%D7%95%D7%9C%D7%95%D7%A1" title="דיודורוס סיקולוס">דיודורוס סיקולוס</a>, <b><a href="/wiki/%D7%91%D7%99%D7%91%D7%9C%D7%99%D7%95%D7%AA%D7%A7%D7%94_%D7%94%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%A7%D7%94" title="ביבליותקה היסטוריקה">ביבליותקה היסטוריקה</a></b>, 5.57.5–5.57.3 (ראו ב<a class="external text" href="https://el.wikisource.org/wiki/Ιστορική_Βιβλιοθήκη/Ε">מקור היווני</a> וב<a rel="nofollow" class="external text" href="https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Diodorus_Siculus/5D*.html">תרגום לאנגלית</a>)</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">^</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D7%93%D7%99%D7%95%D7%93%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%A1_%D7%A1%D7%99%D7%A7%D7%95%D7%9C%D7%95%D7%A1" title="דיודורוס סיקולוס">דיודורוס סיקולוס</a>, <b><a href="/wiki/%D7%91%D7%99%D7%91%D7%9C%D7%99%D7%95%D7%AA%D7%A7%D7%94_%D7%94%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%A7%D7%94" title="ביבליותקה היסטוריקה">ביבליותקה היסטוריקה</a></b>, 3.67.1 (ראו ב<a class="external text" href="https://el.wikisource.org/wiki/Ιστορική_Βιβλιοθήκη/Γ#67">מקור היווני</a> וב<a rel="nofollow" class="external text" href="https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Diodorus_Siculus/3E*.html">תרגום לאנגלית</a>)</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">^</a></span> <span class="reference-text">Madadh Richey, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/edited-volume/34280/chapter/290618483">"The Alphabet and its Legacy"</a>, in: Brian R. Doak, Carolina López-Ruiz (eds.), <i>The Oxford Handbook of the Phoenician and Punic Mediterranean</i>, Oxford University Press, 2019, p. 247, <a href="/wiki/Digital_object_identifier" class="mw-redirect" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1093%2Foxfordhb%2F9780190499341.013.17">10.1093/oxfordhb/9780190499341.013.17</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">^</a></span> <span class="reference-text">John K. Papadopoulos, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cambridge.org/core/journals/antiquity/article/abs/early-history-of-the-greek-alphabet-new-evidence-from-eretria-and-methone/DBFA7B52DBCDB48AA5B47D05FC4FB03A">The early history of the Greek alphabet: new evidence from Eretria and Methone</a>, <strong>Antiquity</strong> 90, 2016, עמ' 1238–1254 <a href="/wiki/Doi" class="mw-redirect" title="Doi">doi</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.15184%2Faqy.2016.160">10.15184/aqy.2016.160</a></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">^</a></span> <span class="reference-text">Madadh Richey, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/edited-volume/34280/chapter/290618483">"The Alphabet and its Legacy"</a>, in: Brian R. Doak, Carolina López-Ruiz (eds.), <i>The Oxford Handbook of the Phoenician and Punic Mediterranean</i>, Oxford University Press, 2019, p. 246, <a href="/wiki/Digital_object_identifier" class="mw-redirect" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1093%2Foxfordhb%2F9780190499341.013.17">10.1093/oxfordhb/9780190499341.013.17</a></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">^</a></span> <span class="reference-text">Madadh Richey, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/edited-volume/34280/chapter/290618483">"The Alphabet and its Legacy"</a>, in: Brian R. Doak, Carolina López-Ruiz (eds.), <i>The Oxford Handbook of the Phoenician and Punic Mediterranean</i>, Oxford University Press, 2019, p. 246–247, <a href="/wiki/Digital_object_identifier" class="mw-redirect" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1093%2Foxfordhb%2F9780190499341.013.17">10.1093/oxfordhb/9780190499341.013.17</a></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">^</a></span> <span class="reference-text">Madadh Richey, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/edited-volume/34280/chapter/290618483">"The Alphabet and its Legacy"</a>, in: Brian R. Doak, Carolina López-Ruiz (eds.), <i>The Oxford Handbook of the Phoenician and Punic Mediterranean</i>, Oxford University Press, 2019, p. 251, <a href="/wiki/Digital_object_identifier" class="mw-redirect" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1093%2Foxfordhb%2F9780190499341.013.17">10.1093/oxfordhb/9780190499341.013.17</a></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">^</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opoudjis.net/unicode/nonattic.html#digamma">דיגמא</a> <span dir="rtl" class="languageicon">(באנגלית)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36549940"></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">^</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opoudjis.net/unicode/other_ligatures.html#stigma">סטיגמא</a> <span dir="rtl" class="languageicon">(באנגלית)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36549940"></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">^</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opoudjis.net/unicode/unicode_aitch.html#tackheta">הטא</a> <span dir="rtl" class="languageicon">(באנגלית)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36549940"></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">^</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opoudjis.net/unicode/nonattic.html#san">סַן</a> <span dir="rtl" class="languageicon">(באנגלית)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36549940"></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">^</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opoudjis.net/unicode/nonattic.html#koppa">קוֹפַּה</a> <span dir="rtl" class="languageicon">(באנגלית)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36549940"></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">^</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opoudjis.net/unicode/other_nonattic.html#sampi">סַמְפִּי</a> <span dir="rtl" class="languageicon">(באנגלית)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36549940"></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">^</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opoudjis.net/unicode/nonattic.html#sho">שׁו</a> <span dir="rtl" class="languageicon">(באנגלית)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36549940"></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">^</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opoudjis.net/unicode/yot.html#kludges">יוט</a> <span dir="rtl" class="languageicon">(באנגלית)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r36549940"></span> </li> </ol></div></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="בקרת_זהויות_15px&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q8216?uselang=he&#124;עריכת_הנתון_בוויקינתונים" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="בקרת_זהויות_15px&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q8216?uselang=he&#124;עריכת_הנתון_בוויקינתונים" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D7%A2%D7%96%D7%A8%D7%94:%D7%91%D7%A7%D7%A8%D7%AA_%D7%96%D7%94%D7%95%D7%99%D7%95%D7%AA" title="עזרה:בקרת זהויות">בקרת זהויות</a> <span typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q8216?uselang=he" title="עריכת הנתון בוויקינתונים"><img alt="עריכת הנתון בוויקינתונים" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Blue_pencil_RTL.svg/15px-Blue_pencil_RTL.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Blue_pencil_RTL.svg/23px-Blue_pencil_RTL.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Blue_pencil_RTL.svg/30px-Blue_pencil_RTL.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-right-width:2px;border-right-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div dir="ltr"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D7%94%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%99%D7%94_%D7%94%D7%9C%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99%D7%AA" title="הספרייה הלאומית">NLI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007540815405171">987007540815405171</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D7%94%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%99%D7%94_%D7%94%D7%9C%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99%D7%AA_%D7%A9%D7%9C_%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%93" title="הספרייה הלאומית של ספרד">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX5676489">XX5676489</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D7%A9%D7%99%D7%98%D7%AA_%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%A7%D7%95%D7%A0%D7%92%D7%A8%D7%A1" title="שיטת ספריית הקונגרס">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85057152">sh85057152</a></span></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D7%94%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%99%D7%94_%D7%94%D7%9C%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99%D7%AA_%D7%A9%D7%9C_%D7%A6%27%D7%9B%D7%99%D7%94" title="הספרייה הלאומית של צ'כיה">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph548935&CON_LNG=ENG">ph548935</a></span></span></li></ul> </div></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">אוחזר מתוך "<a dir="ltr" href="https://he.wikipedia.org/w/index.php?title=אלפבית_יווני&oldid=39859191">https://he.wikipedia.org/w/index.php?title=אלפבית_יווני&oldid=39859191</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%A7%D7%98%D7%92%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94" title="ויקיפדיה:קטגוריה">קטגוריות</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D7%A7%D7%98%D7%92%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94:%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99" title="קטגוריה:אלפבית יווני">אלפבית יווני</a></li><li><a href="/wiki/%D7%A7%D7%98%D7%92%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94:%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%AA" title="קטגוריה:יוונית">יוונית</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">קטגוריות מוסתרות: <ul><li><a href="/wiki/%D7%A7%D7%98%D7%92%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94:%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:_%D7%94%D7%A9%D7%9C%D7%9E%D7%94_-_%D7%9E%D7%93%D7%A2%D7%99_%D7%94%D7%A8%D7%95%D7%97" title="קטגוריה:ויקיפדיה: השלמה - מדעי הרוח">ויקיפדיה: השלמה - מדעי הרוח</a></li><li><a href="/wiki/%D7%A7%D7%98%D7%92%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94:%D7%93%D7%A4%D7%99%D7%9D_%D7%A2%D7%9D_%D7%A7%D7%99%D7%A9%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%9D_%D7%A9%D7%91%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%9D" title="קטגוריה:דפים עם קישורים שבורים">דפים עם קישורים שבורים</a></li><li><a href="/wiki/%D7%A7%D7%98%D7%92%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94:%D7%A2%D7%A8%D7%9B%D7%99%D7%9D_%D7%A2%D7%9D_%D7%AA%D7%91%D7%A0%D7%99%D7%AA_%D7%91%D7%A8%D7%99%D7%98%D7%A0%D7%99%D7%A7%D7%94" title="קטגוריה:ערכים עם תבנית בריטניקה">ערכים עם תבנית בריטניקה</a></li><li><a href="/wiki/%D7%A7%D7%98%D7%92%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94:%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:_%D7%A2%D7%A8%D7%9B%D7%99%D7%9D_%D7%A2%D7%9D_%D7%9E%D7%96%D7%94%D7%94_J9U" title="קטגוריה:ויקיפדיה: ערכים עם מזהה J9U">ויקיפדיה: ערכים עם מזהה J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D7%A7%D7%98%D7%92%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94:%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:_%D7%A2%D7%A8%D7%9B%D7%99%D7%9D_%D7%A2%D7%9D_%D7%9E%D7%96%D7%94%D7%94_BNE" title="קטגוריה:ויקיפדיה: ערכים עם מזהה BNE">ויקיפדיה: ערכים עם מזהה BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D7%A7%D7%98%D7%92%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94:%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:_%D7%A2%D7%A8%D7%9B%D7%99%D7%9D_%D7%A2%D7%9D_%D7%9E%D7%96%D7%94%D7%94_LCCN" title="קטגוריה:ויקיפדיה: ערכים עם מזהה LCCN">ויקיפדיה: ערכים עם מזהה LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D7%A7%D7%98%D7%92%D7%95%D7%A8%D7%99%D7%94:%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:_%D7%A2%D7%A8%D7%9B%D7%99%D7%9D_%D7%A2%D7%9D_%D7%9E%D7%96%D7%94%D7%94_NKC" title="קטגוריה:ויקיפדיה: ערכים עם מזהה NKC">ויקיפדיה: ערכים עם מזהה NKC</a></li></ul></div></div> </div> </main> <div id='mw-data-after-content'> <div class="read-more-container"></div> </div> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> דף זה נערך לאחרונה ב־24 באוקטובר 2024, בשעה 15:25.</li> <li id="footer-info-copyright">הטקסט מוגש בכפוף לרישיון <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.he">Creative Commons ייחוס-שיתוף זהה 4.0</a>; ייתכן שישנם תנאים נוספים. ר׳ את <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">תנאי השימוש</a> לפרטים.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">מדיניות פרטיות</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%90%D7%95%D7%93%D7%95%D7%AA">אודות ויקיפדיה</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D7%95%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D7%93%D7%99%D7%94:%D7%94%D7%91%D7%94%D7%A8%D7%95%D7%AA_%D7%9E%D7%A9%D7%A4%D7%98%D7%99%D7%95%D7%AA">הבהרות משפטיות</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">קוד התנהגות</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">מפתחים</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/he.wikipedia.org">סטטיסטיקות</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">הצהרה על עוגיות</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//he.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">תצוגת מכשירים ניידים</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-4z62t","wgBackendResponseTime":168,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.504","walltime":"0.633","ppvisitednodes":{"value":3757,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":35211,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":11054,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":41,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":19911,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 459.913 1 -total"," 17.64% 81.123 9 תבנית:קישור_שפה"," 16.36% 75.244 1 תבנית:הערות_שוליים"," 11.67% 53.658 10 תבנית:הערה"," 10.60% 48.762 13 תבנית:Str_left"," 10.41% 47.855 1 תבנית:ויקישיתוף_בשורה"," 8.47% 38.957 4 תבנית:צ-מאמר"," 6.65% 30.585 1 תבנית:תמונות_מרובות"," 5.89% 27.081 9 תבנית:החלף"," 5.48% 25.199 1 תבנית:אלפבית_יווני"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.178","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2616707,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-5fd4fc67fd-6lj9p","timestamp":"20241105104653","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u05d0\u05dc\u05e4\u05d1\u05d9\u05ea \u05d9\u05d5\u05d5\u05e0\u05d9","url":"https:\/\/he.wikipedia.org\/wiki\/%D7%90%D7%9C%D7%A4%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8216","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q8216","author":{"@type":"Organization","name":"\u05ea\u05d5\u05e8\u05de\u05d9\u05dd \u05dc\u05de\u05d9\u05d6\u05de\u05d9 \u05d5\u05d9\u05e7\u05d9\u05de\u05d3\u05d9\u05d4"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-11-14T06:04:35Z","dateModified":"2024-10-24T13:25:31Z","headline":"\u05e1\u05d9\u05d3\u05d5\u05e8 \u05d4\u05d0\u05d5\u05ea\u05d9\u05d5\u05ea \u05d4\u05d9\u05d5\u05d5\u05e0\u05d9\u05d5\u05ea"}</script> </body> </html>